Lakaplar

Transkript

Lakaplar

Workshop on Turkish Dialects
Orient-Instituf Istanbul, 19-20 November 2004
Türk Dilleri Araştırmalarz, 16,2006: 25-47
Lakaplar
Mehmet Aydın
(Samsun)
Lakap veya Ordu ve Samsun yöresindeki söyleyişlede ayarna,
Türkçe
Sözlük'te "bir kimseye veya sülaleye gerçek adından farklı olarak sonradan
verilen ad" olarak tanımlanmıştır. Lakap için takma ad da denmektedir.
Lakaplar aynı adlı iki kişiyi birbirinden ayırmaya yaradığı için iletişim değeri
de taşır. Adla kimlik ve kişilik arasında ilişki olduğu söylenmektedir. Lakap
da bir tür ad olduğuna göre onun da verilenin veya takılanın kimliğiyle
ilişkisi vardır.
Türkiye'nin pek çok yöresinde, özellikle de yüz yüze ilişkilerin, cemaat
bölgelerde neredeyse herkesin adı yanında bir de
ilişkilerinin sürdürüldüğü
lakabı vardır.
http://www.turkdilleri.org
26
MEHMET AYDIN: ORDU VE SAMSUN AGIZLARINDAKİ BAZI LAKAPLAR
Bu
çalışmanın
malzemesini
oluşturan lakapIarın
büyük bir bölümü 2003
yılında Ordu'nun Aybastı, Kabataş ve Korgan ilçelerinden derlenmiştir.
Aybastı ilçesinden lakaplar tarafımdan derlendi. Kabataş ve Korgan'dan
lakapIarı iki meslektaşım derledi. l Ordu'nun Aldeuş ilçesine bağlı Yenikonak
Kasabası ve köylerinden lakaplar da yönettiğim
bir lisans tezinden bu
çalışmaya alınmıştır (Demirci 2003). Ordu Fen-Edebiyat Fakültesi'nden bir
öğrencim Ordu merkeze bağlı Günören köyünden lakaplar derledi. Ayrıca
Samsun'a merkeze bağlı Köseli köyünden de bir araştırına görevlisinin
derlediği malzemeden yararlanılmıştır. Bütün bunlara ek olarak Vezirköprü
ilçesinden lakaplar da Hayrettin İvgin'in çalışmasından alınmıştır (İvgin
1998: 76-79).
Soyadı yasası 21.6.1934 tarihinde kabul edilmiştir. Bu tarihten önce
soyadı yerine lakaplarla unvanların leullanıldığı bilinmektedir. Dolayısıyla
lakapların bu eski resmi uygulamayla ilişkilendirilmesi mümkündür. Ayrıca
geleneksel cemaat ilişkilerinin egemen olduğu kırsal yörelerde hala
soyadlarının yaygın olarak leullanılmamasının bu tür adların yaşamasında
önemli bir etkisi vardır.
Bu bildiri çerçevesinde sülalelerin değil kişilerin lakapIarı ele alınmıştır.
Doğrudan doğruya insanların fizik leusurlarından, özürlerinden yola çıkılarak
yapılan kör, topaZ, keZ, kambur, sağır, dilsiz, bükrü vb. adlandırınalar kapsam
dışı bırakılmıştır.
" ... Takma adlar, daha çok geleneksel kesimde, özellikle köylerde çok
görülmektedir. Bunlarda hemen hemen herkesin bir takına adı vardır. Bu ad
kişinin ardından söylendiği gibi, rahatlıkla yüzüne de söylenir. (Örnek 1995:
159). Ancak her lakabın kişinin yüzüne söylenmesi Ordu ve Samsun
yöresinde asla mümkün değildir. Aslında bu yöreden derlenen lakaplar "1.
Kişinin yüzüne söylenenler, 2. Kişinin ancak ardından söylenebilenler"
biçiminde ikiye ayrılabilir. Yörede bir kimseye duymaktan rahatsız olduğu
açıkça belli olmasına rağmen topluluk içindeki konumu zayıfsa lakabı
söylenebilir. Topluluk içinde konumu zayıf olan kişi bundan hoşnut olmasa
da sineye çeker. Ayrıca takılanı rahatsız etmiyor, yüceltiyorsa o zaman
kişinin gerçek adı yerine lakabı da geçebilir. Bazı kimselerin gerçek adları
yakın çevresi dışında kimsece bilinmez, herkes o kişiyi Hikabıyla tanır.
Çalışmama
Ordu'nun Korgan ilçesinden malzeme derleyerek katkı sağlayan Doç. Dr.
Şaban Sağlık ile yine Ordu'ya bağlı Kabataş'tan malzeme derleyen Yrd. Doç. Dr.
Ahmet Çoban'a ve Samsun merkeze bağlı Köseli köyünden malzeme derleyen Arş.
Gör. Serkan Şen'e teşekkür etmem gerekir.
WORKSHOP ON TURKISH DIALECTS
27
"Kişi
adları, öteki özel adların daha önce de değindiğimiz
özelliklerini tümüyle yansıttığı gibi filoloji, dilbilim, kültür tarihi
ve halkbilim çalışmaları açısından da önem taşımaktadır. Bir
insana ad verilişi (göbek adı, ad, soyadı, takma adlar ve sanıar) bir
ulusun kültürüyle çok sıkı ilişkili bulunmakta, öte yandan, adın
insan için taşıdığı değere de ışık tutmaktadır." (Aksan 1982. 117).
Lakap takmak pek hoş karşılanmasa hatta ayıplansa da Ordu ve Samsun
yöresinde sürdürülen bir gelenektir. Bir kimseye kendisini seven, önemseyen
biri tarafından da kendisini sevmeyen biri tarafından da bir ad yakıştırılabilir.
Bir adın yakıştırılması kadar bu adın toplulukça benimsenmesi de önemlidir.
Bir lakap topluluğun da onayından geçince adlandırılan kişinin kimliğinin
önemli bir ögesi olur. Lakapçıların yörede kadınlar arasında daha yaygın
olduğu derleyicilere söylenmiştir.
Başlangıçta adla, adlandırılan kişi arasında nedenli sayılabilecek bir ilişki
varken, zamanla bu ilişki silikleşir. Bu açıdan Aybastı' dan derlenen "tellü"
lakabı ile bu lakabın yakıştırılma sebebi ilgi çekici ve aydınlatıcı bir örnek
oluşturabilir: "Bir düğünün kına gecesinde köyün kızları kendi aralarında
oynayıp
eğlenmeldedir.
Ancak içlerinden biri oynamayı bir türlü
becerememektedir. Oynayamayan [zavallı] kız "tellü"nün çalınması
durumunda oynayabileceğini söyler. Aslında onun sorunu "tellü"nün çalınıp
çalınmaması değildir. Onun bu konuda yeteneği ve becerisi yoktur. Bundan
dolayı ona eğlenmek için "tellü" lakabı yakıştırılır. Bu lakap toplulukça da
benimsenmiştir. Bir süre sonra bu adın hangi gerekçeyle takıldığının hiçbir
öneminin kalmayacağı söylenebilir. Başka lakapların da benzer hikayeleri
vardır.
Lakaplar başka açılardan da ele alınabilir. Adların, dolayısıyla da takma
adların insan psikolojisine etkileri dahi ele alınmıştır. (Joubert 2002: 46-49).
Tür adları gibi, kişi adlarının ve lakapların da dil karışması, başka bir
anlatımla diller arası ilişkiler açısından ele alınması mümkündür.
Tamamı ağızlardan derlendiği ve ağız özellikleri taşıdığı için bu
çalışmadaki lakaplar ağız bilim açısından da önemlidir. "İster kişi adı, ister
yer adı, ister başka bir özel ad olsun, adların kaynağını genel olarak tür adları
oluşturur. (Aksan 1982: 97). Lakaplar da büyük oranda ağızlardaki tür
adlarına dayanmaktadır. Buna dayanarak derlenen verilerin büyük bir
bölümüne Derleme Sözlüğü'nden bakıldı. Burada şöyle bir gerçekle de
karşılaşılmıştır: Lakaplara temeloluşturan tür adlarının önemli bir bölümü
MEHMET AYDIN: ORDU VE SAMSUN AGIZLARINDAKİ BAZI LA.KAPLAR
28
yöre
ağızlarında yaşamamakta;
ama
başka ağızlarda yaşamaktadır.
Bu da
ağızlar arasındaki ilişkiler açısından anlamlıdır.
Ordu ve Samsun yöresinden derlenen bazı lakaplar ele
alınacaktır. Lakaplara dilbilim ve adbilim açısından bakılabileceği gibi başka
açılardan da bakılabilir. Ordu ve Samsun yöresi ağızlarından derlenen
lakaplar öncelikle iki açıdan sınıflandırılacaktır. İlk olarak derlenen bütün
veriler kuruluşları açısından incelenecek, arkasından da ıaıcapların dayandığı
temeller üzerinde durulacaktır. Lakap i arın, insanın fiziki yapısı ve
davranışları olmak üzere iki temele dayanılarak oluşturulduğu söylenebilir.
Bu
çalışmada
2.
Türkçede adlar geleneksel dilbilgisi kitaplarında, kuruluşları açısından
basit, türeıniş ve birleşik adlar olmak üçe ayrılarak incelenmektedir. Böyle
bir yaklaşımla Ordu ve Samsun yöresi ağızlarından derlenen lakaplar da ele
alınabilir. Bu çalışmada öbek kuruluşunda olan lakaplar ayrı bir sınıf olarak
değerlendirilmiştir.
2.1. Basit Lcikaplar
Lakapların önemli bir bölümü basit adlardan oluşmaktadır: abugat
"avukat", aliksi "Aleksi?", angaz "enkaz", böcük "b öc ek" , bala!J "balak",
caş, dana, jisil, gaba!J "kabak", gayzş "kayış", geçi "keçi", lös, sinek, tosun,
yaba, zok vb.
2.2. Türemiş Lcikaplar
Türemiş Hikaplar da isimden isim yapma elderiyle türetilenler ve fiilden
isim yapma ekleriyle türetilenler olmak üzere ikiye ayrılabilir:
2.2.1. İsimden İsim Yapma Ekiyle Türetilmiş Lcikaplar
+CA ekiyle kurulmuş lcikaplar
a!Jca "akça", akça, garaca "karaca", gzrca "kırca" vb.
+CAn ekiyle kurulmuş lcikaplar
Bu ekle türetilmiş bir lakap belirlenebilmiştir: gılcan "ince yapılı, kıl gibi
zayıf'.
+CI ekiyle kurulmuş ldkaplar
Ordu ve Samsun yöresinden derlenen türemiş lakapların önemli bir
bölümü bu elde kurulmuştur. Zira +CI eki meslek adları yapan bir isim
yapım ekidir: abacı, ambarcı, ayucu "ayıcı", behnici (behni "ahırda tahtadan
veya taştan yapılmış hayvan yemliği"), boyacı, ça!Jucu "çakıcı", davulcu,
dada!Jcl "dudakçı", ditditkcu "düdükçü", eşşekci "eşekçi", gafacı "kafacı",
29
galeyci "kalaycı", gorucu "korucu", höngülcü (höngül "patates"), semerci,
somuncu, sülukcu "salyangozcu", tekeci, zunnacı "zumacı" vb.
+CUIJ ekiyle kurulmuş Iiikaplar
AnşacuIJ "Ayşecik ", glpcuIJ "kapçuk", löpcük "?", oğulculJ "oğulcuk",
sabucuIJ "sabicik" vb.
+dIrIk ekiyle kurulmuş Iiikaplar
Bu ekIe yansımalardan kurulu isimlerden lakaplar yapılmıştır: çişdirik,
jişdirik, holdirik "densiz" vb.
+1I ekiyle kurulmuş Iiikaplar
Bu ekle de kurulmuş çok sayıda lakap belirlenmiştir: Afgannu "Afganlı",
böcüklü "böcekli", catdulu "?", Çamaşlu "Çamaşlı", dolJuzlu "dokuzlu",
huylu, incillü, killü "kirli", namzeklü "?", onsekizlü "onsekizli", osuruIJlu
"osuruklu", sümuklü, tonoslu , tüylü vb.
+lIk ekiyle kurulmuş Iiikaplar
dişlik "dişlek ", e/elik, gılluh "kıllık ", gumluh "kumluk JJ, iplUk "iplik"
vb.
+sIz ekiyle kurulmuş Iiikaplar
cansuz "cansız ", mayasız, yorgansız.
+tEk (+IEk) ve tUk ekiyle kurulmuş Iiikaplar
Bu ekle yansımalardan lakaplar türetilmiştir: löstek, löstük "üstü başı kir
pas içinde, döküntü", löjlek 2 "kaba ve iri yapılı" tostilr "?"
2.2.2. Fiilden İsim Yapma Ekiyle Türetilmiş Liikaplar
Fiilden isim yapma ekleriyle türetilen lakaplar, isimden ısım yapma
ekleriyle türetilenlerden çok daha azdır.
-AcAk ekiyle kurulmuş Iiikaplar
Bu ekle türetilmiş çok az lakap vardır: yapılacalJ "yapılacak, çirkin,
yaratılıştan kusurlu", yunacaIJ "kirli, pasaklı".
-Ak ekiyle kurulmuş Iiikaplar
keylee "atılmış, fırlatılmış", süzek "süzgeç", !itrek "parkinsona tutulmuş?"
-UK ekiyle kurulmuş Iiikaplar
Bu ek lakapların kuruluşunda kullanılan en işlek fiilden
ekidif. basuIJ "basık, zayıf, cılız", büzuk "büzülmüş", deşuk
İsim
yapma
"şişman gö-
Derleme Sözlüğü'nde löj "kaba adam" (Pirinççeşme * Malkara -Tk.) biçimi vardır.
bk. c.IX, s. 3089. Bu da ağızlar arasındaki ilişki açısından düşündürücü bir veridir.
keylek adı keyle-, keyle-t- "fırlamak, fırlatılmak" fiilleriyle ilişkilendirilebilir. Dolayısıyla bu ad keyle-k yapısında olmalıdır.
30
MEHMET AYDIN: ORDU VE SAMSUN AGıZLARINDAKİ BAZı LAKAPLAR
bekli", dönuk "dönme", galu/) "kalık, evde kalmış", gazu/) "kazık, uzun
boylu", sürtük "ona buna sürtünen geçimsiz", şişuk "şişmiş", yanulJ "yanık",
yarulJ "yarık", yirilk "yirilmiş ", yoluh "saçı dökülmüş ".
2.2.3. Gerçek Adların Dönüşümüyle Türetilen Lakaplar
Özellikle Arapçadan Türkçeye girmiş kişi adları bozulup dönüştürülerek
lakap yapılmıştır. Bu işlem çok rastlanan bazı adlara uygulanmış ve bir adın
bu yolla birkaç değişkesi (varyant) oluşturulmuştur: Fadime'den Fadik;
Fitnet'ten Fittik, Hatice'den Hatıç Hav(v)a'dan Havıç; Hüseyin'den Üsuk,·
İbrahim'den İbaç, İbil, İbililk, İbiş, İbo, İbücuk; Mehmet'ten Memiş, Memo,
Memuk, Memülü; Mustafa'dan Mısdıh, Mısdan, Mısdili, Misdo; Rüştü'den
Ürüş; Saliha'dan Saliç. Bu adları ne saymak gerekir? Bu kuruluşların bir
bölümünde bir eksilti yanında bir Türkçeleştirmeden söz edilebilir.
2.3. Birleşik İsim Kuruluşunda Lakaplar
Bu çalışmada birleşik isim sayılan Hikaplar genellikle sıfat tamlaması
kuruluşundadır: abdal Hasan, allu Zeynep «allı), Ataş Memmet «Ateş
Mehmet), balalJ gelin «balak), ballllJ Memet «ballık Mehmet), baligidik (?),
baralJ Mehri «barak "çiçek bozuğu"), basulJ Fadime «basık), başkatip,
becen gız, bodurulJ Mustafa, bukeş Şükrü, bücür Osman, cıbır Ahmet, cdat
Camal, cibiş Camal, cüc 'oğlan, çatoğlan, çıtık Ayşe, çibir Dursun, dana
Mehmet, dangıl MısdllJ, delilk Şakir «delik), devrüş Ali «derviş), dönuk
Memuk, folah Yunis, galzn bacalJ, «kalın bacak), gavur Ali, gavur İmam,
guzu Mısdıh «kuzu), mırzk Şükrü, mini gavur, purtul Musa, sulu Gadir,
sulubey, şalgız, yangıloğlan 4, zartgız vb.
2.4. Öbek Kuruluşunda Olan Ldkaplar
Yöreden derlenen lakaplar arasında öbek kuruluşunda olanlar da vardır.
Sülale veya baba adıyla kullanılan lakaplar tamlayan ekli bir adla eksiz bir
addan oluşmuştur. Bu tür öbekler ilgi öbeği biçiminde adlandırılmaktadır.
Ayrıca seyrek de olsa belirtisiz isim tamlaması kuruluşunda lakaba da
rastlanır. filifzğıfi Ahmet, Kırzdağıii 5 Mustafa «kırıt-ak), Mariye 'nifı Ahmet,
Memü 'n Salah, Bala 'n gebeş, Gogil 'in Duran, K6se 'nin Teke, Gocalon saru,·
4
Sözlüğü'nde yangıl
yok, ama yörede rastlanan hlkaplar yangal sözünün
kimse" tanımına uyuyor. bk. DerS. C. XI, s. 4 ı 64.
Hayrettin İvgin'in 9 biçimde gösterdiği ünsüzlerin g da olabileceklerini düşünmek
gerekir. (İvgin 1998)
Derleme
"çarpık yürüyüş, çarpık yürüyüşlü
31
Hünüh bacısı, böcük gızı Tırıs gızı, Hürşit Alisi, yayla ağası, eruk gurusu,
teke Alisi, Muhtar'ın gızz, gadının gızı; atgalduran 6 « at kaldıran).
3. Lakapların Dayandığı Temeller
Lakapların insanm fiziki yapısı ve davranışları gibi iki temele dayanarak
oluşturulduklarını düşünmek mümkündür. İnsanın fiziki yapısıyla adlandırılanın boyu, kilosu, yüz rengi, burnu, gözleri, kulakları, hatta elleri ve
ayakları, saçı, saçınm rengi vb. anlaşılabilir. İnsanların bazı davranışları da
lakapıarda veri olarak kullanılmaktadır. Bazen bir insanın soyu ve etnik
kökeni de lakabında kullanılır.
Lakaplara anlambilim açısından da bakılabilir. İnsanın bazı davranışları
ve fiziki özellikleri doğadan insana aktarınalarla anlatılmış, insanın fiziki
özelliklerini yansıtmada doğadan yararlanılmıştır. Bu bakımdan lakapların
bir bölümü argo ile de ilişkilendirilebilir. Balak (malak), dana, ge beş, keçi
vb. hayvan adlarından hem argoda hem de lakapların kuruluşunda yararlanılmıştır. (Ersoylu 2004: 60-61).
3.1. Renk Szjatlarıyla Kurulmuş Lakaplar
Bu tür adların bir bölümü renk sıfat1arıyla kurulmuştur: ağça "akça",
asfar saru « asfer), gara demir, gara Sali, gara yamalzh, garaca7 «
karaca), gırca « kırca), gır gız, gır Yusuf, gırış « kır+ış), gogoz « gök+göz
"mavi göz") vb.
3.2. Hayvan Adlarından Kurulmuş Lakaplar
Hayvan adlarından kurulmuş lakaplarda insanın davranışları da fiziki
yapısı da esas alınmış olabilir. Nasılolursa olsun, böyle lakaplar öncelikle
deyim aktarınalarınm bir türü olan doğadan insana aktarınalardır. Bitki
adlarından, eşya ve araç gereç adlarından yapılan i akap i arı da aynı şekilde
deyim aktarınalarınm ürünü saymak gerekir: aygır F atma "azgın, başa
çıkılmaz", ayu "ayı", balağ "balak", böcuk "böcek, esmer tenli", cavlağ
"tüyünü dökmüş hayvan, (insan için) yoksul", çayan "çiyan", dana, davşan
"tavşan", di/ki "tilki", dozura "gece ses çıkararak uçan bir çeşit kelebek?
(sinek)", eliK gız (elik "dağ keçisi), eşire 8 "eşek arısı", fare, garga "karga",
gırğayağ "kırkayak", goca kedi "koca kedi", goc 'oğlağ "koca oğlak", godena
(göden "kurbağa"), guzu "kuzu", kedi, mizzik "sivrisinek", mozzik "bir tür
bağlam
içinde
yörede hem hanımlar hem de erkekler için en sık kullanılan takma
belirtmek gerekir.
arısı" anlamında Ordu yöresinde kullanılan bir sözcükllir.
adların
Bir pehlivan
lakabı
olan atgalduran
«at+kaldıran)
başka
bir
düşünülebilirdi.
garaca'nın
başında geldiğini
eşire "eşek
32
MEHMET AYDIN: ORDU VE SAMSUN AGIZLARINDAKİ BAZI LA.KAPLAR
sinek", piliç, piliz "piliç", pire, porsu.!J "porsuk, salyangoz, teke, tekelek "ona
buna sarkıntılık etmeye hevesli", teyin "sincap", tülek "tüyü dökülmüş kuş
veya kümes hayvanı" vb.
3.3. Bitki Adlarından Kurulmuş Liikaplar
eruk gurusu "erik kurusu", fisil "küçük soğan, arpacık soğanı", gaba-IJ
"kabak", galdüruk "tüylü ve geniş yapraklı, kırmızı ve yeşil saplı bir bitki",
gayısı "kaysı", nünuk "ıspanağa benzer ekşi ile pişirilen bir çeşit bitki", kevuk
"mısır koçanının mısır ayıklandıktan sonra kalan kısmı", k6rek "mısırın
biçildikten sonra toprakta kalan sapı", mendek "baldıran otu", töngel "
muşmula".
3.4. Araç Gereç Adlarından Kurulmuş Ldkaplar
Bazı Hikaplar araç gereç adlarından yola çıkılarak oluşturulmuştur. Bu tür
lakapıarda vücudun bir bölümüyle, bir organla bazı araç gereçler arasında
ilişki kurulmuştur. Bazen de lakapla araç gereç arasında böyle bir ilişki
olmayabilir: cılat Camal "jilet", cop Aziz, ça!Jma!J, çangal, çarpana "eski
ayakkabı", çıdı-IJ "çıtık", çite "bir tür örgü şişi", çivi, dibek, dirgen, direk,
gırnap "güçlü ip", gilik, gocu-IJ "gocuk, bir tür kaban", hasır, hzrtı "eski
çarık", keman "zayıf, kemikli", kulek "kafası büyük", kup "küp, şişman",
matara, meşin, posdal, robot, süzek, teneke vb.
3.5. Meslek Adlarından !(urulmuş Liikaplar
Bazı lakaplar doğrudan doğruya meslek adlarına dayanmaktadır. Ancak
lakapların bir bölümü yalnızca böyle bir izlenim uyandırmaleta gerçekte
meslek adlarına dayanmamaktadır. Fakat bunları birbirinden kesin olarak
ayırabilmek çoğu zaman güçtür: davulcu, değmenci "değirmenci", galeyci
"kalaycı", semerci, peyci "taş duvar ustası"
lakaplarının gerçek meslek
adlarına dayandığı düşünülebilir.
3.6. Yansımalardan Kurulmuş Ldkaplar
Özellikle kişilerin çeşitli davranışlarını yansıtan lakaplar yansıma
kelimelerle kurulmuştur: cem cem Şefika, civcik Hafzz (civcik "geveze,
dedikoducu") , civif "öter gibi güzel konuşmayı anlatır", copla-IJ, coş, ça!Jır
"mavi, hareli göz", çıtla!J, çişdirik, dzğdı "tarla kuşu, ufak tefek adam",
dimbil "sürekli hareket eden, yerinde duramayan", diddiri, dimit, jildirik "göz
kapakları kendiliğinden oynayan", jisil "filiz, sürgün", fişdirik "oyunbozanlık
eden çocuk", gidik "keçi yavrusu, oğlak", gotdili "sürekli got got eden,
bilgiç", holdirik9, hoppu-IJ, kekelek "kekeme", kekez "kekerne, peltek",
Bu
lakabı
derleyen
adı almıştır. Yanİ
öğrencim şu
içinden
notu eklemiştir. "Holasa konuşmalarından dolayı bu
gibi konuşan, her şeyi rahatlıkla söyleyebilen
geldiği
33
miz(z)ik "sivrisinek", pörtlek "(göz) patlak, dışarıya doğru çıkık", tim tim
"sessiz, patırtısız", tağaç "çamaşır yıkamaya yarayan tokaç ", vazalab
"geveze, sözünü bilmeyen", zömbek "zöm zöm eden, zöm zöm edip duran,
huysuz".
3.7. Olağanüstü Varlıkların Adlarından Kurulmuş Ldkaplar
cin "açıkgöz", ecünnü "ecinni, görünüşü ürküt en ", azrayil "Azrail, korku
salan", teççal "deccal, yaramaz".
3.8. Köken Adlarından Kurulmuş Ldkaplar
Arap zRamadan (Arap "esmer"), Kurt Hasan, laz, dönuk lO "dönme, din
değiştirmiş".
ve
Bu
çalışma
çerçevesinde
ve Samsun yöresinden derlenen 886
Ancak yöreden derlenen bütün Hikaplar derinlemesine
ele alınamamıştır. Dolayısıyla bu çalışma, bitmemiş
çalışma sayılabilir.
Elbette lakaplar başka birçok açıdan daha ele alınıp incelenebilir. Bu
çalışmada ulaşılan sonuçlar şunlardır:
Geleneksel cemaat ilişkilerinin egemen olduğu yörelerde hel11en herkesin
yanında Hikabı
Lakaplarla argodaki adlar arasında ilişki kurulabilir. Hatta argonun
kentlerde üstlendiği işlevi lakapların
yönüyle kırsal yörelerde üstlendiği
söylenebilir.
Emiroğlu "lakapların kişisel ilişkilerin yakınlık ve
eşitliğini tanımlayıcı özellik
özellikle
topluluklarında
(Emiroğlu
2003:
saptanmış
ıı)
başına
bir güzellik göstergesi
anlatan lakap larda
_,'".il
ve Samsun -.Tr.,,.,,,,C'u-.ri,,,,n """-,or,,,,,,, .........
temel
bazı tür
Derleme Sözlüğü 'nde
Bu bakımından yapılan derlemenin
olsa
sağlaması mümkündür. Bazı tür
Türkçenin sözvarlığına az
adları da Derleme Sözlüğü 'ndeki anlamla kullanılmamaktadır: Sözgelimi
,""""jLJlUjLUH.',,U,<,
IT
Jl"-:...Cll'IJ"'-'-I'-""'...... '"
10
birisidir. Derleme Sözlüğü'nde holasa "ı. [-*hoslak -2] 2. Densiz. (-Or. ve köyleri)"
biçiminde kaydedilmiş ir. bk. DerS., c. VII, s. 2396.
Ordu yöresinde dönul{ "dönme" anlamında kullanılmıştır.
34
zömbek Derleme Sözlüğü'nde "(1) Deve hamudunun ardındaki sivri keçe. (II)
Aptal, beceriksiz." anlamlarıyla kaydedilmiştir. Halbuki zömbek Ordu
yöresinde "zöm zöm edip duran, huysuz" anlamında kullanılmaktadır.
Derlenen bazı lakaplar ağızlara başka dillerden giren tür adlarına
dayanmaktadır: abugat, aliksi, cavlah, çarpana, dirgen, dobah, gilik, girebi,
maraşal, tonoslu, tanak, tanas, tukez vb. sözcüklerin bir bölümü Tietze
(1999)' da yer almaktadır.
"Dil karışması konusunda önemli birtakım gerçekler ortaya
koymuş bulunan U.Weinreich da daha önce söz konusu ettiğimiz
çalışmasında sözcüklere ilişkin dil karışması için verilen
örneklerin yalnızca tür adları için değil, özel adlar için de geçerli
olduğuna değinmekte, özel adlarda bunun çok geliştiğini
belirtmektedir. (Aksan 1982: 95).
Elbette yapılan bu derleme, dolayısıyla bu lakaplar üzerine yeni ortak
çalışmalar yapılabilir. Yeni ve daha başka malzeme derlenerek de bu tür
çalışmalar geliştirilebilir.
35
Aksan, Doğan (1982). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, III. Cilt,
TDK Yay., Ankara.
Atalay, Besim (1935). Türk Büyükleri veya Adları, İkinci Basım, İstanbuL.
Aydın, Mehmet (2002). Aybastı Ağzı (İnceleme-Metin-Sözlük) , TDK Yay.,
Ankara.
Boyraz, Şeref (2003). "Bir Yöre Örneğinden Hareketle Lakaplar Konusunda
Bazı Dildeatler", turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROV A/semp _3/boyrazasp. i OIk!
Coşar, A. Mevhibe (2003), "Trabzon'da Kullanılan Lakaplar Üzerine Bir
Derleme/Değerlendirme", TDAY Belleten 1999/ I-II, TDK Yay.,
Ankara, s. 27-40.
Demirci Selahattin (2003). Yeni Konak Kasabası ve Köylerinde Kullanılan
Lakaplar Üzerinde Bir Çalışma, Samsun (OMÜ Fen-Edebiyat Fakültesi
TDE Bölümü Lisans Tezi).
Emiroğlu, Kudret (2003). "Ad ve Adlandırma", Antropoloji Sözlüğü, Bilim
ve Sanat Yay., Ankara, s. LO-LL.
Ersoylu, Halil (2003). Türk Argosu Üzerinde İncelemeler, L&M Yay.,
İstanbuL.
İvgin, Hayrettin (1998). Vezirköprü Halk Kültürü Derlemeleri, Vezirköprü
Belediyesi Yay., Ankara.
Joubert, Charles E. (2002). "İsimlerin İnsan Psikolojisine Etkileri", çev.
Muhammed Tekşan, Yeni Eğitim Üç Aylık Eğitimci Dergisi, Sayı: 1, s.
46-49.
Kaya, Mustafa (1996). "Ürgüp'te Lakaplar Üzerine", Türk Halk Kültüründen
Derleme/er 1994, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, s. 47-72.
Örnek, Sedat Veyis (1995). Türk Halkbilimi, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara.
Özyetgin, Melek (2001). "Türk Ad Bilimine Malzemeler: Kitabu'l-İddik li
Lisanİ'I-Etrak'te Kişi Adları", Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler
Dergisi, Ahmet Yesevi Üniversitesi Yay., Sayı: 19, Ankara, s. 21-29.
Sakaoğlu, Saİm (2001). Türk Ad Bilimi i Giriş, TDK Yay., Ankara.
Tietze, Andreas (1999). Wörterbuch der griechischen, slavischen, arabischen
und persichen Lehnwörter im Anatolisehen Türkisch Anadolu
Türkçesinde Yunanca, İslavca, Arapça ve Farsça Ödünçleme/er
Sözlüğü, Derleyen: Mehmet Ölmez, Simurg Yay., İstanbuL.
(Türkiye'de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü 1963-1982). 12 Cilt, TDK
Yay., Ankara [ DerS.].
Zülfikar, Hamza (1995), Türkçede Ses Yansımalı Kelimeler, TDK Yay.
Ankara.
(Aldmş)
Badana
badılö (Aybastı)
abacı (Kabataş)
abaş
(Aldcuş)
(-Or.)
balab- gelin
abdal Hasan (-Sm.)
Abidin
(Aldcuş)
nallKcım (Aldcuş)
(Aybastı)
ıu""JlA~A'UU.fi. (Aybastı)
(Aybastı)
atg:anIllU
ab-ça ( Aybastı)
barab Mehri (Korgan)
(Aybastı)
( -Or.)
(Aybastı)
aliksi
aııu
alö
Fadime
(Aybastı)
(Aldcuş)
alö'fi Ali
(Aybastı)
(Aldcuş)
(Akkuş)
behnici (-Or.)
(Aybastı)
amman
(Aybastı)
(Kabataş)
(Aldmş)
Berani
(Aldmş)
ansacuıh (Kabataş)
(Kabataş)
beton
(Aybastı)
bican
Iramadan
(Aldcuş)
(Aybastı)
asfar saru
(Aybastı)
A Mustafa (Korgan)
(Aybastı)
DOŞPOllttuı (Aybastı)
(Aybastı)
(Aybastı)
ayu Fatma
(Aybastı)
ayucu
(Aybastı)
Azine
(Aldcuş)
azulu
(Aybastı)
(Aybastı)
(Alckuş)
(Aldcuş)
Badana
(Aybastı)
Doncun
aydaş [kadın]
Bada
(Aldcuş)
(Aybastı)
Memmet
avara
(Alckuş)
(Kabataş)
JU'A"""~""" (Aldmş)
bidik
aşJ.b (Aybastı)
ateş
(Aybastı)
[er.]
(Aldcuş)
(Aybastı)
lJaşKatm (Kabataş)
becen
ambarcı (Aybastı)
artis
(Aybastı)
baleı (Akkuş)
(Aybastı)
böce (Korgan)
böcuk (Aldmş)
böcuklü
(Aybastı)
lJÖCUKııızı (Aldmş)
(Korgan)
IU'''''ULO''''JLJL
(Aybastı)
buzuk Cennet (Korgan)
Bücür Osman
(Akkuş)
cabbar (-Sm.)
cadi
(Aldcuş)
WORKSHOP ON TURKISH DIALECT S
cansuz (-Sm.)
catdulu (Aybastı)
(Aybastı)
cavlab.
cedtin (-Or.)
cemcem Şefika (V ezirk.)
cennet Alisi
(Aldcuş)
(Aybastı)
cıbır
Ahmet (Korgan)
Cıbır
Ali
(Aldcuş)
Cıdıb.
coş (Aybastı)
eoşmana
cöbül
(-Or.)
gız (Aybastı)
cöeö Osman (Korgan)
eödü Camal (Aybastı)
eöm İsmayil (Korgan)
cüe'oğlan (Aybastı)
(Ald(uş)
cüdik
(Aybastı)
cüeü Ali
(Aldcuş)
Ali (Akkuş)
cdat Camal (Aybastı)
eüeük (Akkuş)
cılız
cüre
[er.]
(Aybastı)
cımbılö (Aldcuş)
(Aybastı)
Salih (Korgan)
Ahmet (Akkuş)
(Aldcuş)
Cırlağıfi
Mustafa (Vezirk.)
cdtı Icıtdı (Aybastı)
Camal
(Aybastı)
dn
dndire
dneh
(Aybastı)
(Aybastı)
(Aldcuş)
'-'AU".d'A","""
(Akkuş)
"" .... ""''''l';''''''''
(Aybastı)
(Kabataş)
çab. aloz
çabır (Aybastı)
çabır ağa (Akkuş)
Çabmab
(Ald(Uş)
çabmabeı
çabueu
[er.]
(Aybastı)
'Y ..u.u"" ........
Şevket (AlITuş)
çarpana
((Aybastı)
çatoğlan
(Korgan)
çavuş (Ald(uş)
çayan
(Aybastı)
çayeı (Akkuş)
Civil (Aldcuş)
Civn'in Ferzi (Ald(uş)
çete
(Vezirk.)
(Aybastı)
çetö (Korgan)
(Ald(uş)
co da (-Or.)
coluz
Com
(Aldcuş)
çamaşlu (Kabataş)
dnelö (-Or.)
Civdk Hafız (Vezirk.)
coke
37
Salim (Korgan)
çıb.ı
(Aybastı)
çıma
(-Or.)
çıpır
Dursun (Korgan)
(Aybastı)
(Vezirk.)
comee (-Or.)
eop Aziz (Aybastı)
(Korgan)
Camal (Aybastı)
(Aybastı)
çıra (Kabataş)
Çıtıb.
* (Korgan)
çıtIab (Akkuş)
(Aybastı)
çış4C1lrılj{ (Aybastı)
38
çite Mevlüt (Korgan)
dıbış
[er.]
çivi (Akkuş)
çoban Ali
(Aybastı)
(Aybastı)
dığiab. (Aybastı)
d.ıgınan (Aybastı)
(Ald(uş)
Çobö
Çoböfi Gamber (Ald(uş)
dıkkıl (Akkuş)
çomar (Korgan)
dmı (Ald(uş)
çort [er.]
Mısdafa (Ald(uş)
\;OKeJıe2lın
Mehmet (Vezirk.)
(Aybastı)
çöluk
(Ald(uş)
(Kabataş)
Ali (Aybastı)
•.• ~,."' ....'.~, •• Fazıl (Vezirk.)
dıva (Aybastı)
dıvılı (Aybastı)
dibek (Aybastı)
diddiri (Ald(uş)
dilki
(Aybastı)
Çötürüfi Fehmi (Vezirk.)
dimbil Ahmet (Korgan)
çürük (Kabataş)
dimit
Çürüğüfi Şükrü
direk (Aybastı)
(Vezirk.)
(Aybastı)
(Aybastı)
dadik (Korgan)
dirgen
dağcı (Ald(uş)
dişlik ğan (Kabataş)
(Aybastı)
Dobab.
(Aldiliş)
(Kabataş)
dambal (Korgan)
dana*
dana
. . . 'U'".~ ........
(Akkuş)
çobanı (Aybastı)
(Kabataş)
dandik
(Aybastı)
davşan (Ald(uş)
davulcu
dazda
(Aybastı)
(Akkuş)
değmenci
(-Sm.)
Dela (Akkuş)
Dele Hakkı (Ald(uş)
Deleh
(Akkuş)
delistir Ali (Korgan)
delük
Şakir (Aybastı)
delü Ferzi (Aldiliş)
denğ
a (Kabataş)
Yunis
(Kabataş)
J....
(Aybastı)
dolma (goz)
(Kabataş)
Domdom Ali (Vezirk.)
domAli (Korgan)
dozura
(Aybastı)
dozuru (Korgan)
dozzik (Aybastı)
dönük Mıstafa
(Aybastı)
dönük Memuk (Aybastı)
dövlet'ifi irecep
Ebbab
Kazım
(Aldiliş)
(Vezirk.)
(Aybastı)
ebe
Ebegömed'nifi Burhan (Vezirk.)
ecünnü
edö
efe
(Aybastı)
(Aybastı)
(Aybastı)
deved
(Akkuş)
efelik (Aybastı)
devrüş
Ali (Korgan)
eğri ağız (Ald(uş)
eğri
burun
(Akkuş)
foWmer
39
(Aybastı)
eğriboyun (Kabataş)
gaba (-Sm.)
ekinoğlu (Aybastı)
gabadayı (Akkuş)
elik gız
gabab * (Aldiliş)
(Aybastı)
gababcı (Aybastı)
emcnk (-Sm.)
Emice
Gabaş'ıii Kel Bayittin (Vezirk.)
(Ald<:uş)
Emin'iii
gocabaş (Akkuş)
ernk gurusu
(Aybastı)
gacab Hasan (Korgan)
gacer (Aybastı)
eselek (Aybastı)
GadAlisi (Aldiliş)
eski İseyin (Aybastı)
gadı* (Aybastı)
eşire (Aybastı)
gafacı (Aybastı)
eşşek Aynı (Akkuş)
gafes (-Sm.)
eşşekci (Aybastı)
gabrik (Aybastı)
Eşşekci
Eşşe'ii
Camal
Hosa
(Akkuş)
(Aldiliş)
galab Remzi
(Akkuş)
galdürnk (Aybastı)
etlik Şerif (Aybastı)
galeyci
Fadik*(Aybastı)
galıç (Aybastı)
fabır
fare
a (Korgan)
(Kabataş)
felek [eL] (-Or.)
ferrö
(Aybastı)
galın
(Aybastı)
bacab
galub Salih (Korgan)
(Aybastı)
gama*
gambab (Korgan)
fetilö (-Or.)
gamber
Fıkfığ'ıii
gamış
Fındığ'ıii
Ahmet (V ezirk.)
Ahmet (Vezirk.)
fırtana (Aybastı)
(Aybastı)
fildirik
a (Korgan)
gamış * (Aybastı)
gamit
(Aybastı)
(Aybastı)
gandab
filiz
(Aybastı)
gandili
a (Ald<:uş)
fisil
h'''-. ....';11"
fittik
(Aybastı)
(Aybastı)
gara* Ahmet
(Akkuş)
fisil Meryem
(Aybastı)
gamubdu
filik
fis
(Aybastı)
gara bilek (-Sm.)
(Akkuş)
(Aybastı)
(Aybastı)
gara goda
gara
paşa
gara Sali
(Aybastı)
(-Sm.)
(Aybastı)
fol Ömer (Aybastı)
gara Saniye
folab Yunis
gara yamalıb.
(Aybastı)
fotosman
(Aldiliş)
(Aybastı)
(Ald<:uş)
(Aybastı)
garabit
(Akkuş)
garabö
(Akkuş)
40
41
gmtogıan (Aybastı)
Kemal
(Alckuş)
(Aybastı)
(Aldcuş)
Duran
(Aldmş)
"ı;;".aU""'H' (Aldcuş)
(Aybastı)
Halil
(Aldcuş)
(Aybastı)
[er.]
(Aldmş)
Selahattin (Korgan)
... "' ......... '""""
(Aldcuş)
(Aybastı)
1!mns(~r (Aybastı)
(Aldcuş)
(Aybastı)
i!Olıctım
Sali (Korgan)
(Aldmş)
(Kabataş)
(Aldmş)
Attun
,;;;."" ..u"'"''U' ....
(Alckuş)
Nihat (V ezİrk.)
(Korgan)
(Korgan)
,;;;.U1lllU. ......
(Aldcuş)
(Aldcuş)
Ali (V ezirk.)
(Aldiliş)
(Aybastı)
(-Sm.)
habik
Hacı
[kadın]
Cecim'iii Aslan
1rII'lI1·:ıı",'.rı,ru .. (Aybastı)
!!ot:m:ııh
(Aybastı)
* Mustafa (Korgan)
(Alckuş)
Hanhanlar'ıii
(Aybastı)
Göbü'nün Hamit (Vezirk.)
Ali (Aldcuş)
""ii."""ii'h Cemal (Aldcuş)
(Korgan)
(Aybastı)
(Aybastı)
hanik (-Or.)
(Aybastı)
hasır
[er.]
...... U""'H""'""'"
[er.]
(Aybastı)
musa (Korgan)
Musdafa
(Aybastı)
(Aldiliş)
II-II . .
,"''''''71'''''
Hatib'ifi
(Akkuş)
Hatib'ifi Yani
(Aldiliş)
(Vezirk.)
Havhav Cafer (Vezirk.)
(Aybastı)
havus (-Sm.)
] (-Or.)
(Korgan)
(Aybastı)
(Aybastı)
"",,,n.''''''''''''''' Deli
a (Aybastı)
ı;;,U'lJLU.1U''H' (Aybastı)
Mutaf Ahmet
(Vezirk.)
(Akkuş)
hella
helleci*
(Akkuş)
Hendik Nuri (Vezirk.)
Misdili (Korgan)
hıtan
Ali
42
Hıyaroğ'un
Seyit (Vezirk.)
inzibat (-Or.)
HiUozoğlu (Aybastı)
(Aybastı)
Dursun
bo [er. ] (Aybastı)
İsogil (Aldcuş)
Holdirik Aslan (-Or.)
it Ömer'in Osman (Vezirk.)
Holdirik Osman (-Or.)
izmillü
boppub Ali Osman (Korgan)
izzo
] (Aybastı)
(Korgan)
bopsali
h.n.W"ıIlO7dl,iTin
(Aybastı)
boruk (-Sm.)
Horuzlar'ın
(Akkuş)
(Aybastı)
otu,." .. " ...
kabakcı
Necmi (Vezirk.)
(-Or.)
Kabaklarıın Kazım
Kabiz'in Mustafa (V ezirk.)
(Aldcuş)
Mehmet (Vezirk.)
(Aybastı)
boruzun Teyfik
kauç
hoş~ıanııa (Akkuş)
keçi Zenure
bökomet Memet
kedi* (Korgan)
Jl.. 'u"',Jlj;. ... ,,"''''
(Kabataş)
bötül Cevat
(Aldcuş)
(Aldcuş)
(Akkuş)
Hüııüh (Aldcuş)
Hünüb
bacısı (Aldcuş)
lLJU.,ı..U.aj;;,H.""J. (Aldcuş)
Ahmet (Korgan)
(-Or.)
[er.]
[er.]
(Aybastı)
(Aybastı)
(V ezirk.)
(Aldcuş)
kedi Mehmet
(Aldcuş)
kekelek (Kabataş)
(Alckuş)
kekez
kel eski (Aybastı)
kelek
(Aldcuş)
(Aldcuş)
kelek
(Aldcuş)
kelemed
kelepçek Dursun (Korgan)
kelik
(Akkuş)
kelik
(Korgan)
keltek (Aldcuş)
İbiluk (Aybastı)
keltek Febmi
(Aklcuş)
ibiş (Aybastı)
keman Yaşar
(Aldcuş)
(Akkuş)
ibruk (Aybastı)
keman e (Aybastı)
..... ...., .. u'\' .......... gan
ibücuk (Aybastı)
kemçuk Hasan (Korgan)
ibö
(Aybastı)
ileh Nazmi(Aldcuş)
keme (-Or.)
Kenedi
İmam'm Paşa (Akkuş)
imiş
(Kabataş)
Kemal
(Aldcuş)
(Korgan)
kerdo
Mustafa (Korgan)
kerdogızı (Aldcuş)
(Aybastı)
immiz Hasan (Korgan)
kerem
incillü (Korgan)
Kerimo'n Hasan
(Aldcuş)
Kerma
(Akkuş)
koruk Ali (Korgan)
kesmece Salih (Korgan)
[kadın]
kestek
Ali
keşep
kose* (Korgan)
kose'nin teke
(Korgan)
keş
43
(Akkuş)
kostü Ali
(Akkuş)
(Akkuş)
kuççuk (Aybastı)
Osman (Korgan)
(Aybastı)
kulek*
kevuk
(Aybastı)
kulek gaya [er.]
keylek
(Aybastı)
kulkul
.."'...,..., ........ ..,
(Aybastı)
kulleme (Korgan)
Kırbıyığ'ın
Kırıdağ'ın
Kırlet
Mustafa (Vezirk.)
Kemal (Vezirk.)
Selahattin (V ezirk.)
kullü
gız (Aybastı)
(Aybastı)
kulüstür
kumbul (Korgan)
(Akkuş)
kibar
(Aybastı)
Ali (Korgan)
Hakkı (Alckuş)
kildir Ali Osman (Korgan)
kup Mehmet (Korgan)
kutmek (Korgan)
killü
(Aybastı)
kuttek (Korgan)
kina
(Aybastı)
Kumbül (Korgan)
(Aybastı)
kindil
Kurt Hasan
Kini'nin Ahmet (Vezirk.)
kirkU Saniye
kitiruk
(Aldcuş)
(Aybastı)
Koçoğ'un Hakkı
kole
(Aybastı)
komeç
korek
(Aldmş)
Koçö Alisi
(Alckuş)
gızı (Ald<:uş)
Kok
laz
(Akkuş)
kokmen
(Ald<:uş)
(Ald<:uş)
SayU (Vezirk.)
(Aldmş)
(Aybastı)
(Aybastı)
lillik (Aybastı)
löflek (Aybastı)
(Kabataş)
(Aybastı)
koselek (Aybastı)
Koçö
Kustü Ali
lalik
(Vezirk.)
(Aybastı)
kokec
Kuspağ'ın
(-Or.)
lös
(Aybastı)
löstek
(Aybastı)
löstuk
(Aybastı)
lüle Ahmet (Korgan)
lülü (Korgan)
(Kabataş)
macmö
(Korgan)
kolo
(Aldcuş)
mahar'Hi
kolö
bacısı (Akkuş)
mal * (Korgan)
Kolö'n I(el
konez
(Alckuş)
*(Aybastı)
konnuk Mehmet (Korgan)
(Aldm Ş )
mal bobu
Mandih
(Akkuş)
(Aybastı)
44
*
maraşal (Aybastı)
Ahmet (Vezirk.)
Nuri (Korgan)
min di (Aybastı)
(Kabataş)
masdi (Korgan)
(Akkuş)
(Aybastı)
JlJlJLOJUlUU"
matara (-Sm.)
minnu (Korgan)
maya Salih (Korgan)
mirö
mayasız (Kabataş)
mirtlek (Kabataş)
(Aybastı)
mazak
memö
(-Sm.)
misdili (Korgan)
mitik
(-Sm.)
(Akkuş)
mizam Memmedi
(Aybastı)
mizzik (Aybastı)
memuk (Aybastı)
(Akkuş)
Memüh
Memü'fi
Memü'fi
(Aybastı)
Mollö'fi
(Aldiliş)
Memü'fi Tönbe
(Aldcuş)
(Aldcuş)
Memü'fi
memülü
(Aybastı)
...... 'u"uc ........
'u"..,"1'
'-.» ............
mizzö
(Aybastı)
(Akkuş)
(Vezirk.)
(Aybastı)
Motoren Cemil
(Aldcuş)
mozzik (-Or.)
mndul Cemal (Aybastı)
mendek (Aybastı)
mendüllü
.... ""'u;;;, ......
(Aybastı)
(Aybastı)
(Aybastı)
Mehmet (Korgan)
(Aybastı)
(Aybastı)
nadid
(Aldiliş)
namzeklü
(Kabataş)
metok (Aybastı)
nari (Aybastı)
Mıeı (Aldcuş)
N azlı Mahir (V ezİrk.)
Mıeı (Akkuş)
nenuk (Korgan)
(Aybastı)
..........., .... .lJff
(Aybastı)
mın (Ünye)
(Korgan)
(Aybastı)
nünok (Aybastı)
(Korgan)
mınk
nmnnş
(Korgan)
mısdan (Aybastı)
(Aybastı)
ogga
(Aldruş)
ogıHeuın (Aybastı)
(Korgan)
OmlJaşı
(Korgan)
mısdö (Aybastı)
onsekizlü (Korgan)
Mıstı' fi
Osman Direk (Aybastı)
(Aldcuş )
(Aldcuş)
(Akkuş)
os(lıda:şı
(Korgan)
(Aybastı)
(Ald<:uş)
saban
Emİn
"'"U""-"OJlJl
(Vezirk.)
45
(Aybastı)
(Aybastı)
(Korgan)
(Korgan)
(Vezirk.)
(Aldcuş)
Sakanu
(Aldmş)
Ali (V ezirk.)
(Aybastı)
Sanenifi
(Aybastı)
[eL]
paşa*
(Korgan)
paş,usdla (Aldcuş)
Sarı
Bilal (Vezirk.)
savcı (Aldcuş)
Ahmet (V ezİrk.)
(Aldcuş)
Patdelü
(Aldcuş)
!-J'iPı·i~\lln
Cemal
seyso
AUA"..''''-' .......
v ...,... n
.•uu.....
Cafer
(Aybastı)
semerd
(Aldcuş)
(V ezirk.)
Mustafa (Korgan)
(Ald<:uş)
Simi Mahir (V ezİrk.)
(Aybastı)
simİt (Aldcuş)
(Akkuş)
simitd
Yemezler'ifi Mehmet
(Vezirk.)
(Aldcuş)
sitn
(Vezirk.)
(Aybastı)
simman
(Aldcuş)
Simsar
(Aldmş)
sinek (Aybastı)
sivri
(Aybastı)
Selahattin (-Sm.)
(Aybastı)
sivrük (Aldcuş)
(Akkuş)
somuncu
(Aybastı)
(Aybastı)
Mevlüt
(Aybastı)
Kamil
(Akkuş)
Hüsne
Sucu Mahir (Vezirk.)
(Ald<:uş )
sulu
(Aldmş)
(Ald<uş)
"nlınhll"" (Aybastı)
sülüh
(Aldcuş)
sülükcü
(Aybastı)
Musdafa
robot
(Kabataş)
(Akkuş)
(Korgan)
(Aybastı)
.... "'ı.. t-I.ı:ı,lr
(Aybastı)
(Aybastı)
(Aldmş)
(Aldcuş)
sülü'ü horoz
(Aldmş)
sümuklü
sündükcü
[kadın]
46
(Aybastı)
sürtuk Salih (Korgan)
tellü
süzek
teneke (-Or.)
(Korgan)
[kadın]
Şabile (Akkuş)
tercüman
Şah
testek kibar
(Vezirk.)
şala'ii
meden
(Aldcuş)
teyin
tıy.
şalgız (Aybastı)
(Vezirk.)
Şalvarlar'ıii
(Aybastı)
tıblÇ (Aybastı)
(-Or.)
tıkıç (Aybastı)
Camal (Korgan)
tıkıl
şan:tala
şampiyon
Camal
(Ulubey)*
tılıb (Aybastı)
şarapçı (Akkuş)
Şeker (Ald<:uş)
y"-'Jilu......
AU (V ezirk.)
j,........
Şevin
(Akkuş)
(Akkuş)
kelek (Akkuş)
Ahmet (Korgan)
tırıs (Ald<:uş)
tırısgızı (Akkuş)
tırısgız'ıii
Haliliblam
Şeytanö (Akkuş)
Tilki
Şipşipler'iii
dilek (Aybastı)
Hilmi Usta (Vezirk.)
(V ezirk.)
şişko (Aldcuş)
timisi (Akkuş)
şömbelek
timtim
Hasan
Tacıbela'mii
(Akkuş)
(Akkuş)
Fehmi (Vezirk.)
tahaç
(Aybastı)
Titiroğ'uii
tahda
(Aybastı)
titrek (-Or.)
tahmaz
(Ald<:uş)
tahmaz
(Aybastı)
Tahtacö
talaz
(Aldmş)
(Aybastı)
tanak Hasan (-Sm.)
tanas Mustafa (-Sm.)
(Akkuş)
Mehmet
(Aybastı)
toçuy.
(Aybastı)
toy.ur imam
(Aybastı)
Tokaç Ali (Vezirk.)
tokur
(Ald<:uş)
R·""I,' .. 1i"' . . ..,.II-II •• ''''''''''rı;,."
(Vezirk.)
(Aybastı)
tangan Nuri (-Sm.)
tomay.
tanış (Aldmş)
Tomaz Mahir (Vezirk.)
tavuy.cu
(Akkuş)
tavuk Mustafa (-Sm.)
teççal
(Aybastı)
(Ald<:uş)
(Kabataş)
tekelek (Aybastı)
(Aybastı)
Zekiye
(Akkuş)
(Aybastı)
(Kabataş)
teke Alisi
teked
tonoslu
(Aybastı)
tek gaya
teke*
tonga Hüseyin (-Sm.)
toraman
Torunö
tos
(Akkuş)
(Akkuş)
(Aybastı)
tostik (Aybastı)
47
(Aybastı)
tosun
(Korgan)
Töktökler'in Tokur Ahmet (Vezirk.)
yanşapga (Akkuş)
(Aldmş)
Tömeh
(Aybastı)
tömek
tömzekci
yanub- helle
yanm
(Aybastı)
tulubturşu
yassu Hüseyin (Korgan)
yavan Ali (-Or.)
(Korgan)
Tutanağ'ın Kazım
Tuzluğ'un
(Vezirk.)
yayla
ağası (Akkuş)
(Akkuş)
Mehmet (Vezirk.)
* (Aybastı)
tökez
(Aybastı)
yasdu (Korgan)
(Aybastı)
turis
a*
yartılJ. (Aybastı)
(Aybastı)
töngel
(Akkuş)
yapılacab (Aybastı)
(Ald(uş)
(Aldmş)
tönbe
(Akkuş)
yanugara
(Akkuş)
tömek
Anşa (Aybastı)
yangun
yığman (Aybastı)
tülek Şerif (Aybastı)
yiruk (Aybastı)
Tühik [er.] (-Or.)
yolub-
Türkmen
türüm
tüylü
Sadık
(Vezirk.)
gız (Aybastı)
(Aybastı)
(Aldmş)
ucuz Ali
Ufab-IılJ. (Akkuş)
(Akkuş)
(Aybastı)
yorgansız (Kabataş)
yumab-
(Aybastı)
yunacab- (Aybastı)
zabit (Akkuş)
zartgız (Aybastı)
zelve
(Aybastı)
Uzun Mahir (V ezirk.)
zibek
(Aybastı)
üğrün
zibidi [er.]
usta
(Korgan)
(Akkuş)
Ayşe (Akkuş)
ürüş (Aybastı)
zillü
üsuk (Aybastı)
zillü Saniye
Üsü'n gızı (Akkuş)
zimbilik (Korgan)
üzuk [er.]
vali
(Akkuş)
(Akkuş)
Varlığlıii
vazalabyaba
(Vezirk.)
Zola gan
Ahmet (Vezirk.)
(Aybastı)
(Akkuş)
yacı (Kabataş)
yalab-
Zok
(Akkuş)
(Kabataş)
zombilik (-Or.)
zömbek (Aybastı)
zunna Süleyman (Korgan)
zunnacı
Osman (Korgan)
(Aybastı)
yan Sali
yangal
(Aybastı)
(Akkuş)
yangıloğlan
[er.]

Lakaplar

Transkript

Benzer belgeler

Endustriyel_Olcme_giris - Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ

Emirdağ`da Lakaplar Üzerine Bir Araştırma A Study on Nicknames in

FORD COURIER Slogan • İŞ`te KÜÇÜK DEV! ALD Automotive`in

1-15 Temmuz - Kadıköy Belediyesi Akademi

Ağustos Ayı Kültür Takvimi 2016

Ardahan`ın Hanak İlçesinde Kullanılan Lakaplar Nicknames Used in