Ürgüp

2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI KAPADOKYA GEZİSİ RAPORU
Gezinin Yapıldığı Tarih-Süre
: 14.11.2012-16.11.2012-2 gün
Geziye Katılan Öğrenci Sayısı
: 33
Geziden Sorumlu Öğretmenler : Duygu AYDEMİR,Ayşe BUMEDİEN
Gezinin Amacı
: Çevre inceleme gezisi
Gezi Öncesi Yapılan Hazırlıklar : Ön araştırma yaptırılarak Kapadokya çevresi hakkında
bilgi edinildi.
Gezi İnceleme Sırasında Kullanılan Malzemeler: Fotoğraf makinesi, kalem, not defteri,
ilgili dosyalar, broşürler
Gezilen Mekânlar Hakkında Bilgiler:
1.Ihlara Vadisi
Hasandağı’ ndan çıkan bazalt ve andezit yoğunluklu lavların soğumasıyla ortaya
çıkan çatlaklar ve çökmeler kanyonu oluşturmuştur. Bu çatlaklardan yol bulan kanyonun
bugünkü halini almasını sağlayan Melendiz çayına ilk çağlardan Kapadokya ırmağı
anlamına gelen ‘Potamus Kapadukus” denilmekteydi. 14 km uzunluğundaki vadi Ihlara’
dan başlar. Selime’de son bulur. Vadinin yüksekliği yer yer 100-150 m.dir. Vadi boyunca
kayalara oyulmuş sayısız barınaklar, mezarlar ve kiliseler bulunmaktadır. Bazı barınaklar ve
kiliseler yer altı şehirlerinde olduğu gibi birbirine tünellerle bağlantılıdır.
Ihlara vadisi jeomorfolojik özelliklerinden dolayı keşiş ve rahipler için uygun bir
inziva ve ibadet yeri, Savaş ve istila gibi olağanüstü zamanlarda ise gizlenme ve korunma
yeri olmuştur. Ihlara vadisi kiliselerindeki süslemeler 6.yüzyılda başlayarak 13.yüzyılın
sonuna kadar devam etmiştir. Vadi boyunca yer alan kiliseler iki gruba ayrılabilir. Ihlara’ya
yakın olan kiliselerin duvar resimleri Kapadokya sanatından uzak, doğu etkisi taşırlar.
Belisırma yakınında yer alanlar, Bizans tipi duvar resimleri ile süslüdür. Ihlara Bölgesi’nde
Bizans Dönemi’ne ait bilinen kitabelerin sayısı oldukça azdır. Belisırma köyüne 500 m.
uzaklıktaki Aziz Georgios (Korkdamaltı) Kilisesi’nde Selçuklu Sultanı II.Mesud (12821305) ve Bizans İmparatoru II.Andronikos’un adlarını içeren 13.yüzyıla ait freks üzerine
yazılmış bir kitabe bulunmaktadır. Bu kitabe bölgeyi ellerinde bulunduran Selçukluların
hoşgörülü yönetiminin varlığını kanıtlamaktadır. Ihlara Vadisi’nde yer alan ve resimleri en
iyi korunmuş olan kiliseler Ağaçaltı, Pürenliseki, Kokar, Yılanlı ve Kırkdamaltı
Kiliseleridir.
2. Derinkuyu Yeraltı Şehri
Nevşehir- Niğde karayolu üzerinde ve Nevşehir'e 30 km. uzaklıkta bulunan Derinkuyu
ilçesindedir. Kaymaklı yeraltı şehrinde olduğu gibi burada da büyük bir topluluğu içinde
barındıracak ve ihtiyaçlarını karşılayacak mekânlar vardır. Bu yeraltı şehri 8 katlıdır.
Kaymaklı yeraltı şehrinden farklı olarak burada misyonerler okulu, günah çıkartma yeri,
vaftiz havuzu ve ziyaretçilerin ilgisini çeken kuyu mevcuttur.
3.Üç Güzeller
Şapkalı peribacası örneklerinin en iyi görüleceği 3 adet peribacasının yan yana
bulunduğu mevkidir. Anne, baba, çocuk olarak isimlendirilir.
4.Dervent Vadisi
Peribacası oluşumlarını içerisinde barındıran, adını da deve şeklindeki peribacasından
alan Develi Vadidir. Peribacalarının bazı canlılara benzetilmesi nedeniyle “Hayal Vadisi”
veya volkanik toprağın renginden dolayı “Pembe Vadi” olarak da bilinir.
5.Paşabağları
Avanos'un güney çıkışında, yoldan 1 km içeridedir. Paşabağı veya Keşişler Vadisi
diye adlandırılan küçük vadide iki ve üç başlık taşıyan birleşik peribacaları görülür. Bu
bölge aslında peribacalarının oluşumu nu izlenebileceği küçük bir müze gibidir.
Peribacalarının bazısı henüz oluşum halinde, bazısı oluşumunu tamamlamış, bazısı da
olgunlaşıp bozulmaya başlamıştırBurada bulunan şapkalı peribacaları konik gövdeli olup,
tepe kısımlarında bir kaya bloku bulunmaktadır. Gövde tüf, tüffit ve volkan külünden
oluşmuş kayaçtan; şapka kısmı ise lahar ve ignimbirit gibi sert kayaçlardan oluşmaktadır.
Yani şapkayı oluşturan kaya türü, gövdeyi oluşturan kaya topluluğuna oranla daha
dayanıklıdır. Bu peribacasının oluşumu için ilk koşuldur. Şapkadaki kayanın direncine bağlı
olarak, peribacaları uzun veya kısa ömürlü olmaktadır. Ayrıca şapka kaya, zayıf tüfün
erozyonunu geciktirerek peri bacalarının yüksekligini kontrol eder.
Paşabağı vadisinin ortasındaki üç başlı peribacası keşiş Simeon’un inziva hücresidir.
Simeon aziz rütbesine ulaşmış ve çok saygı kazanmıştır. Çok gövdeli ve çok başlı olan bazı
peribacalarının içlerine şapel ve oturma mekânları oyulmuştur. Üç başlı peribacalarının
birinde Aziz Simeon adına yapılmış bir şapel ve inziva hücresi bulunmaktadır. Dar bir baca
vasıtasıyla ulaşılabilen hücrenin girişini antitetik haçlar süslemektedir. İçinde ocak, oturma
ve yatma mekânları ile ışık girmesini sağlayan pencere aralıkları mevcuttur.
6. Ürgüp
Nevşehir’in 20 km doğusunda olan Ürgüp Kapadokya Bölgesinin önemli
merkezlerindendir. Tarihsel süreç içerisinde çok sayıda isme sahip olmuştur. Bizans
Döneminde Osiana (Assiana), Hagios Prokopios; Selçuklular Dönemi’nde Başhisar;
Osmanlılar zamanında Burgut kalesi; Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren de Ürgüp adıyla
anılmıştır.
Bizans Döneminde de önemli bir dini merkez olan Ürgüp, köy, kasaba ve
vadilerindeki kaya kiliselerin ve manastırların piskoposluk merkeziydi. XI. yüzyılda Ürgüp,
Selçuklular’ ın önemli kentleri Konya’ya ve Niğde’ye açılan önemli bir kale konumundaydı.
Bu döneme ait iki yapı kentin merkezindeki Altıkapılı ve Temenni Tepesi Türbeleri’dir. Bir
anne ve iki kızına ait olan ve XIII. yüzyılda yaptırılan “Altı Kapılı Türbe”, altı cepheli, her
cephesinde kemerli pencereli ve üstü açıktır. Ürgüp’ün Temenni Tepesi’nde bulunan iki
türbeden birinin, 1268 yılında Vecihi Paşa tarafından yaptırılan ve halk arasında
“Kılıçarslan Türbesi” olarak da anılan Selçuklu Sultanı IV. Rüknettin Kılıçarslan’a,
diğerinin ise III. Alaaddin Keykubat’a ait olabileceği düşünülmektedir.
7. Göreme Milli Parkı
Volkanik tüften oluşmuş ilgi çekici manzara yapısı içerisinde Bizans Kilise mimarisi
ve dinsel sanat tarihinden önemli bir devri sergilemektedir. Bölgenin özelliklerinden burada
yaşayanlar savaşların etkilerinden, merkezi idarenin otoritesinden uzak kalmayı
başarabilmişlerdir. Ana ulaşım yollarına uzaklığı ve engebeli bir alan olması, gizlenmek
isteyen veya dini inzivaya çekilenler için uygun korunma yeri olmuştur. Manastır hayatı 3.
yüzyıl sonları ile 4. yüzyıl başlarında başlamış ve hızla yayılmıştır. Manastırlar, kiliseler,
şapeller, yemekhaneler ve keşiş hücreleri, depo ve şarap yapım yerleri bulunan mekânlar
oyulmuş, duvar resimleri ile süslenmiştir.
8.Avanos
Kızılırmak nehrinin her iki yakasında kurulmuş olan Avanos bölgenin turizm
merkezlerinden biridir. İlçeye Kızılırmak hayat verir. Burası seramik atölyelerinin
bulunduğu, toprağın şekillendirilip pişirilerek kapkacağa dönüştüğü yerdir.
Geziden Elde Edilen Kazanımlar:
1.Peribacasının en güzel örnekleri ve oluşumları, yöre halkı tarafından nasıl değerlendirildiği
yerinde gözlendi.
2.İklim ve bitki örtüsü arasındaki ilişki yerinde gözlendi. Bölgemizle kıyaslandı.
3.Sönmüş yanardağlar olan Erciyes, Hasan dağı, Melendiz dağı görüldü.
4.Kanyon vadi oluşumu yerinde gözlendi.
5.Yeraltı şehirleri, kuruluş nedenleri ve insanların nasıl yaşadığı yerinde görüldü.
6.Tüf, bazalt, volkan toprağı tanındı.
7.Tuz gölünün yapısı, oluşumu yerinde görerek, dokunarak öğrenildi.
8.Kızılırmak’tan elde edilen çamurdan kap kacak
GEZİDEN FOTOĞRAFLAR
Fotoğraf 1 : Tuz gölü
Fotoğraf 2: Tuz gölü üzerinde halay
Fotoğraf 3: Ihlara Vadisi’ne inerken
Fotoğraf 4:Melendiz Çayı üzerindeki köprüden bir görünüş
Fotoğraf 5 :Ihlara Vadisinde kilise önü
Fotoğraf 6:Derinkuyu Yer altı Şehri
Fotoğraf 7: Derinkuyu Yer altı Şehri
Fotoğraf 8 :Ürgüp Üç Güzeller
Fotoğraf 8 :Ürgüp Üç Güzeller
Fotoğraf 10:Dervent Vadisi
Fotoğraf 11:Dervent Vadisi
Fotoğraf 12: Paşabağları
Fotoğraf 13:Paşabağları
Fotoğraf 14: Göreme Milli Parkı