PCE-RVI 3 Döner Viskozimetre Kullanım Kılavuzu

PCE-RVI 3 Döner Viskozimetre
Kullanım Kılavuzu
Versiyon 1.0
23.05.2016
Kullanım Kılavuzu
İçindekiler
1
Genel Bilgiler ...............................................................................................................3
1.1
Giriş.......................................................................................................................................3
1.2
Uygulama Alanı.....................................................................................................................3
1.3
Tehlike Sembolleri ................................................................................................................3
1.4
Güvenlik Önlemleri ...............................................................................................................4
1.5
Sertifika, Garanti ve Belgeleme............................................................................................4
2
Teknik Veriler ...............................................................................................................5
3
Viskozimetreyi Çalıştırmak ........................................................................................6
3.1
Viskozimetrenin Paket Açılımı .............................................................................................6
3.2
Paket İçeriği ..........................................................................................................................6
3.3
Pil Değişimi ...........................................................................................................................7
3.4
Mili Takmak ...........................................................................................................................7
3.5
Mil Korumasını Takmak ........................................................................................................8
3.6
Stand Kurulumu (opsiyonel) ................................................................................................9
4
Çalışma .......................................................................................................................10
4.1
Çalıştırma ve Ayarlama ......................................................................................................10
4.2
Ölçüm ..................................................................................................................................11
5
Kalibrasyon ve Ekipmanlar ......................................................................................13
5.1
Viskozimetre Fonksiyon Kontrolü......................................................................................13
5.2
Viskozimetrelerin Otomatik ‘sıfırlama’sı ............................................................................13
6
Opsiyonel Aksesuarlar .............................................................................................14
7
Viskozite ile ilgili .......................................................................................................14
7.1
Açıklama .............................................................................................................................14
7.2
Sıvılar ile İlgili Diğer Bilgiler ...............................................................................................14
8
Viskozite Tablosu ......................................................................................................16
9
Problem Çözümü .......................................................................................................16
10 Geri Dönüşüm............................................................................................................17
11 İletişim ........................................................................................................................17
2
Kullanım Kılavuzu
1 Genel Bilgiler
1.1
Giriş
PCE-RVI 3, sıvıların viskozitesini ölçmeye yarayan portatif bir viskozimetredir. Viskozimetrenin ergonomik
tasarımı sayesinde mobil olarak ya da opsiyonel olarak sunulan standı ile kullanılması mümkündür.
PCE-RVI 3 pilli bir cihazdır ve sabit hızlarda çalışır (20, 30, 50 ve 60 rpm).
Düşük enerji tüketimi ile cihaz durmaksızın ve pil değiştirmeksizin 24 saatten daha uzun süre çalışabilir.
Cihaz sipariş edilirken istenen hız (rpm) belirtilmelidir ki, kullanılacak olan ölçüm aralığına uygun olup
olmadığı belirlensin.
Viskozite değerleri milipaskal saniye (mPas) olarak görüntülenir.
Tüm potansiyel okuma aralıklarını kapsamak için cihazın yanında mil seti de (R2-R7 ya da opsiyonel
olarak R1) verilir.
Kullanıcı dostu bir cihaz olan PCE-RVI 3’ün bir olağanüstü özelliği de laboratuvarlar ve araştırma
tesislerinde, üretim sürecinde öğrenilmek istenen verileri hızlı ve güvenilir bir biçimde sunabilmesidir.
1.2
Uygulama Alanı
PCE-RVI 3 viskozimetre, çeşitli sıvıların viskozitesinin belirlenmesinde kullanılmak üzere geliştirilmiştir.
Cihaz sadece uygun şekilde eğitilmiş ve kalifiye personel tarafından kullanılmalıdır. Viskozimetrenizi
kullanırken laboratuvar önlemleri ve güvenlik önlemlerine her zaman dikkat edilmelidir. Viskozimetre,
kullanım kılavuzunda belirtilen dışında herhangi bir amaç için kullanılmamalıdır. Yukarıdaki tavsiyelere
uyulmadığı takdirde herhangi bir garanti söz konusu değildir.
1.3
Tehlike Sembolleri
PCE-RVI 3’ün açılması ve çalıştırılması oldukça kolay ve yalın bir işlemdir ancak kullanım kılavuzuna
uyulması gerekmektedir. Ekipmanların amacı dışında kullanılması aygıt ve sizin için tehlikeli olabilir. Bu
nedenle kullanım kılavuzunda belirli noktalar potansiyel olarak tehlikeli olarak vurgulanır. Cihaza veya
kullanan kişiye zarar gelmemesi için dikkate alınmalıdır.
Tehlike
Bu simgenin görüldüğü yerler herhangi bir potansiyel tehlike için kullanıcıyı uyarır ve kesinlikle dikkate
alınmalıdır. Gereken özen gösterilmez ise bu ekipmanın zarar görmesine ya da yaralanmanıza neden
olabilir.
Uyarı
Bu sembol olası ekipman hasarı tehlikesi konusunda sizi uyarır. Önemsenmelidir.
Bilgilendirme
Bu sembol viskozimetre ile ilgili özel detayları hatırlatır ve her zaman dikkate alınmalıdır. Kullanıcılar yerel
çalışma koşulları ile ilgili tüm güvenlik ve hijyen standartlarına, bu kullanım kılavuzunda sunulduğu şekilde
uymalıdır.
Cihazı çalıştırmadan önce her kullanıcı bu kullanım kılavuzunu okumalı ve tamamen anlamalıdır.
3
Kullanım Kılavuzu
1.4
Güvenlik Önlemleri
Pil Kullanımı
Viskozimetre pil ile çalışır. Viskozimetrenin kaplaması cihaz çalışır durumda iken asla çıkartılmamalıdır.
Cihazın parçalarını değiştirmek ya da parça içeriğini değiştirmek, cihazın ayarlarını değiştirmek sadece
eğitimli ve kalifiye bir eleman tarafından gerçekleştirilmelidir. Sadece orijinal üretici parçaları
kullanılmalıdır. Piller değiştirilmeden önce cihaz kapatılmalı miller çıkartılmalıdır.
Patlayıcı Çevre Tehlikesi
Cihaz patlama tehlikesi olmayan ya da yanıcı gazın olmadığı bir alanda kullanılmalıdır.
Arıza Riski
Herhangi bir zarar görmesini önlemek için ekipman güçlü elektromanyetik alanlarda kullanılmamalıdır.
Örneğin: baz istasyonlarına çok yakın alanlar.
Bu önlemlere rağmen bir hata meydana gelirse, cihaz kapatılmalı ve tedarikçi ile temasa geçilmelidir.
1.5
Sertifika, Garanti ve Belgeler
Sertifika
PCE-RVI 3 Viskozimetre cihazı sevk öncesi iyice denetlenmiş ve test edilmiştir. Çıkış okuması ve veri
girişi karşılaştırması tamamen uygun çıkmıştır. Cihaz yasal uluslararası güvenlik standartlarına uygundur.
Garanti
PCE-RVI 3 Viskozimetre, malzeme ve işçilik hatalarına karşı iki yıl garantilidir. Bu zaman aralığında
herhangi bir arızalı parça tamir edilecek veya ücretsiz değiştirilecektir. Daha önce belirtilenler dışında
garanti talepleri açıkça hariç tutulmuştur. Uygunsuz modifikasyonlar ve yetkisi olmayan üçüncü kişiler
tarafından yapılan onarımlar garantiyi geçersiz kılar. Kullanım kılavuzundaki güvenlik önlemlerine
uyulmaması, ihlal edilmesi ve cihazın uygunsuz kullanılması da garantinin geçersiz olmasına yol
açacaktır. Garanti süresi sonunda cihazın sorunsuz bir şekilde kullanımını sürdürmek için bir servis
anlaşması yapılması önerilir. Detaylı bilgi için lütfen tedarikçiniz ile iletişime geçiniz.
Belgeleme
Her bir cihaz için kullanım kılavuzu bulunur. Ekstra kopya ve kullanım kılavuzunu tedarikçinizden temin
edebilirsiniz. Bunun için lütfen cihazınızın seri numarasını not alınız ve gerekli belgeleri bulundurunuz.
Kullanım kılavuzunda ne kadar dikkat etsek de hatalar ya da eksikler bulunabilir. Baskı hataları ve
unutulan bilgiler için sorumluluk kabul edilmez.
4
Kullanım Kılavuzu
2 Teknik Veriler
PCE-RVI 3 Portatif Viskozimetre
Güç gereksinimi
4 x AA/LR6 Alkalin pil
4 x AA/R6 Yeniden şarj edilebilir pil
Pil kapasitesi
1900 mAh Alkalin pil
2500 mAh Yeniden şarj edilebilir pil
Pil ömrü
Okuma değeri
Sürekli çalışmada 24-30 saat
•
•
•
•
•
Sabit Hız Mil seçimi (R2-R7). Opsiyonel: R1
Dinamik viskozite (mPas)
Maksimum ölçüm değeri parçası
Maksimum ölçüm değeri
Pil seviyesi
Uyumluluk
Brookfield metodu ile %100 uyumlu
Miller
Standart mil seti (R2-R7) opsiyonel: R1
• 20 rpm
• 60 rpm
(sadece bir hız seçilebilir)
Hız
Viskozite aralıkları (standart miller ile)
•
•
Type VP20 : 200 - 200000 mPas
Type VP60: 66-66600 mPas
Yanılma payı
Okunan değerin %±2'si
Tekrarlanabilirlik
%±1
Ölçüler
10,5 x 16 x 25,5 cm
1150g
Ağırlık
Çalışma koşulları
+10ºC ila +40ºC arası (maks. %80 yoğuşmasız
nemde)
• 2000m rakıma kadar uygulanabilir
• Sadece bina içi kullanıma uygundur
•
Kirlilik derecesi
2
Koruma sınıfı
IP20
5
Kullanım Kılavuzu
3 Viskozimetreyi Çalıştırmak
3.1
Viskozimetrenin Paket Açılımı
Viskozimetre elinize ulaştıktan sonra izlemeniz gereken adımlar:
•
•
•
•
3.2
Viskozimetrenin paketini nakliye sırasında oluşabilecek olası bir hasara karşı kontrol ediniz.
Paket hasarlı ise paketi açmadan önce taşıyıcı firma ile iletişime geçiniz.
Cihazı açtıktan sonra gözle görülebilir herhangi bir hasar izi olup olmadığını kontrol ediniz.
Var ise tedarikçiniz ile iletişime geçiniz.
Tüm ambalajları çıkarttıktan ve taşıma güvenliğini söktükten sonra geri dönüştürülebilir
malzemeleri uygun yerlere atınız.
Paket İçeriği
•
•
•
•
•
6
Döner Viskozimetre PCE-RVI 3
Standart mil seti (R2-R7)
Mil koruması
Araçlar
4 x ek alkalin pil AA / LR6 (6V)
Kullanım Kılavuzu
3.3
Pil Değişimi
PCE-RVI 3 portatif Viskozimetre pil ile çalışır ve 4 alkalin (4x AA/LR6 (6V) + 4 ekstra değişim pili)
ile teslim edilir. Viskozimetre alkalin ya da şarj edilebilir piller ile kullanılabilir. Pil ömrü sabit
kullanımda 24-30 saattir. Ekranda pil seviyesi göstergesi bulunmaktadır.
Piller Viskozimetrenin alt kısmında konumlandırılmıştır. Şu şekilde değiştirilebilir:
•
•
•
3.4
Pillere ulaşabilmek için vidayı sökünüz.
Pillerin bulunduğu bölümün kapağını sökünüz ve bataryaları değiştiriniz. (Kutupları doğru
yerleştirdiğinizden emin olunuz.)
Pil bölümünün kapağını tekrar takarken, kaydırarak takınız ve vida ile sabitleyiniz. Ayrıca seri
numara ve teknik bilgiler Viskozimetrenin arkasındaki batarya pil bölümü kapağının üstünde
bulunur.
Mili Takmak
R7 mili hariç tüm miller disk şeklindedir. Bu nedenle miller sıvı içine yavaşça
batırılmalıdır ki disk altında hava baloncuğu kalmasın.
•
•
•
Bir elle mili sıkıca tutun ve yukarı iterek takın.
Şekilde gösterildiği gibi aksa mili monte ediniz ve mili çeviriniz.
Mili şafta taktıktan sonra, üstteki işaretli noktaya kadar sıvı içine batırın. Milin, ölçüm
kabının yan kısımlarına değmemesine, şaft ve milin dikey pozisyonda durmasına
dikkat ediniz. Aksi takdirde zarar görebilirler.
Milin bükülmemesi veya mile zarar gelmemesi için bu nokta dikkate alınmalıdır.
7
Kullanım Kılavuzu
Mil ve şaftın kendisi ve girişleri kirden arındırılmış olmalıdır.
R7 mili orta işaret noktasına kadar sıvıya batırılmalıdır.
Mil paslanmaz çelikten imal edilmiştir ve her mil kendi mil kafasına göre kodlanmıştır.
3.5
Mil Korumasını Takmak
PCE-RVI 3’ün en hassas parçaları olan mil ve şaftı için silindirik
koruma sağlar.
Bu özellik, örneğin hacmi silindirin kapasitesi ile sınırlı iken teste
olanak tanır. Bu nedenle okumalar daha doğru olur ve silindir
800mm behere tam olarak uyduğundan örneklerin testi yapılırken
cihazı fiziksel olarak tutmaya gerek kalmaz.
Bu aparatın kurulum talimatları resimli olduğu
için uyulduğu takdirde kolayca monte edilebilir.
•
•
Ayırıcı çubukları (1), silindirik korumadaki (2) deliklere
yerleştiriniz ve saat yönünde çevirerek sıkınız.
Daha sonra üst levhayı (3) en üste yerleştiriniz ve vidalar
aracılığı ile sabitleyiniz.
Mil korumasının montajından sonra, viskozimetreye monte ediniz.
•
•
Diyagramda gösterildiği gibi viskozimetre şaftını, mil
korumasının üst levhası içine bastırırken dikkatli olunuz.
Allen anahtarı kullanmanız önerilir.
Mil düzeneğini dikkatle viskozimetre şaftına sıkınız.
Mil korumasını viskozimetreye sabitleme esnasında
vidaları sıkarken ekstra dikkatli olunuz.
Mil korumasını monte ettikten sonra viskozimetre sabit ve fiziksel bir temas olmadan dik durmalıdır.
•
Yukarıda belirtildiği gibi şimdi mili, şaft ile birleştiriniz. Cihazınız kullanıma hazırdır.
8
Kullanım Kılavuzu
3.6
Stand Kurulumu (opsiyonel)
Aşağıdaki adımları takip edin:
•
•
Çubuğu, stant tutucunun altına doğru itiniz.
Çubuğu sabitlemek için yıldız şekilli tutucu ile sıkınız.
Çubuğun üzerine viskozimetre tutucuyu yerleştiriniz.
yüksekliğini ayarlayın ve sıkacağı kullanarak sıkın.
Tutucunun
Standı kurduktan sonra viskozimetreyi tutucu ile resimde gösterildiği gibi
sabitleyiniz.
Şaft ve mile zarar vermemek için, tutucuya viskozimetreyi sabitlerken dikkatli olunuz.
•
•
•
•
Viskozimetreyi dikkatlice boşluğa doğru itin.
Şaft tutucunun içinde olduğu zaman, viskozimetreyi dikkatlice
aşağı doğru bastırınız ve tutucuya kilitleyiniz.
Viskozimetreyi, tutucuya Allen anahtarı ile takınız.
Viskozimetre şaftına gerekli mili takınız.
Viskozimetre şimdi işleme hazır.
Stant yüksekliği ayarlanabilir ayaklara sahip olmadığı için cihaz
yalnızca düz bir yüzey üzerinde kullanılabilir.
9
Kullanım Kılavuzu
4 Çalışma
4.1
Çalıştırma ve Ayarlama
PCE-RVI 3’ün ayarlanma işlemi çok basittir. Çünkü
ayarlanması gereken tek parametre milin seçilmesidir.
Ekranı okumak için “▲” ve “▼” tuşlarını kullanınız.
•
Viskozimetrenizi, 6-10 saniye süreyle “ENTER” düğmesine basarak açınız. Ekranda pil sembolü
ile birlikte şu ekran görüntülenir
Son yaptığınız ayar ve okuma ekranda görüntülenir:
Daha sonra ekranda şu bilgiler görüntülenir: hız (rpm), ölçüm birimi (mPas), mil tipi (R1-R7) ve
ölçüm aralığı.
Daha önce de belirtildiği gibi viskozimetre fonksiyonları: işlemi, sipariş sırasında verilen hıza (20,
30, 50 ya da 60 rpm) göre yapmak ve ölçümü mili paskal (mPas) birimi ile göstermektir. Tek
ayarlanması gereken parametre mil seçimidir.
Ölçümler ekranda gösterilenden farklı bir mil ile yapılacak ise devam edin ve aşağıdaki
parametreyi ayarlayın:
•
“▲” ve “▼” tuşlarına basınız, ekranda gerekli bilgi görüntülenecektir:
•
Seçilen mil ekranda yanıp sönecektir. Ölçüm aralığı mile ve hıza göre hesaplanacak ve sağ
kısımda yer alacaktır.
10
Kullanım Kılavuzu
Ölçüm aralığı kullanılan mil / hız kombinasyonu için maksimum ölçülebilir viskozite değerine
bağlıdır. Bu değerin sağlanması ile belirli bir sıvının testi için doğru mili seçmek oldukça kolaylaşır.
•
•
“▲” ve “►” tuşları kullanılarak R1 ve R7 arasında doğru mil seçilir.
Doğru mil boyutunu seçtiyseniz, mili onaylamak için “ENTER” tuşuna basınız.
”ENTER” tuşuna mil seçimi yaptıktan 15 saniye sonra basmazsanız, viskozimetre
otomatik olarak ana menüye döner ve son seçtiğiniz mili kullanılmak üzere kaydeder.
Bu nedenle kullanmadan önce ekranda görüntülenen milin kullanacağınız mil olup olmadığını
kontrol etmeniz gerekir.
4.2
Ölçüm
Ölçüme başlamak
Millerin dönmesi ve ölçümü yapması için “ENTER” tuşuna basınız.
Mil dönmeye başlar; ekranda aşağıdaki değerler görüntülenir:
Hız (20, 30, 50 ya da 60 rpm), mil seçiminin yanı sıra, viskozimetrenin viskoziteyi belirlemekte
olduğunu gösteren soru işaretleri.
Ölçme değerlerini belirleme
Viskozite değeri (mPas) ve maksimum ölçülebilir viskozite değerinin fraksiyonu görüntülenir.
Kullanım kılavuzu dikkate alınmaz ve viskozimetre mil
koruması olmadan kullanılırsa,
cihaz dönmeye/ölçüme başlamadan önce numune kabının merkezinde ve dik durduğundan emin
olunuz.
Stant olmadan ölçerken, ölçüm işlemi sırasında özellikle yanlış ölçümleri önlemek için,
numune kabının merkezinde dik durduğuna emin olunuz.
11
Kullanım Kılavuzu
Ölçüm Aralığı Limiti
Üst okuma aralığı limiti aşıldığında aşağıdaki ekran görüntülenir. Bu durumda, mil değiştirilmelidir.
Viskozimetrenin, tam ölçeğin %10’u ve %90’ı arasında çalıştırılması tavsiye edilir.
Ancak ölçüm değerleri tam ölçeğin %5 ve %100 arasında gösterilir.
Eğer ki ölçülen değer %5’in altında ise viskozimetre değeri “0” olarak gösterir.
Ölçümü Bitirmek
Ölçümü bitirmek için tekrar “ENTER” düğmesine basınız.
Anlık ölçüm değeri ve tam ölçeğin fraksiyonu ekranda kalır.
Yukarıda belirtildiği gibi yeni bir ölçüme başlamak için devam edin.
Viskozimetreyi Kapatmak
“ENTER” tuşuna birkaç saniye basınız. Aşağıdaki yazı ekranda görüntülenecektir:
Cihazınızı ölçüm yaptıktan sonra kapatmayı unutmayınız (“ENTER” tuşuna birkaç saniye
basarak). Aksi takdirde viskozimetreniz açık kalacak ve piller bitecektir.
Pil seviyesi çok düşük olduğunda viskozimetreniz otomatik olarak kapanacak ve
aşağıdaki yazı ekranda belirecektir:
12
Kullanım Kılavuzu
5 Kalibrasyon ve Ekipmanlar
Teslimat öncesi viskozimetre, Newtoniyen yağlar ile kalibre edilir. Biz, cihazı hangi sıklıkta kullandığınıza
bağlı olarak düzenli aralıklarla re-kalibre etmenizi öneriyoruz. Uygun bir kalibrasyon için tedarikçiniz ile
temasa geçiniz.
5.1
Viskozimetre Fonksiyon Kontrolü
Biz, fonksiyon kontrollerini bizim viskozite-standart sıvılarımızla (istek üzerine) yapmanızı öneririz.
Kalibrasyon sıvıları iki farklı sıcaklıkta (20°C ve 25°C), sıcaklık ve viskozite arasında iyi bağlantı
kurmak için kalibre edilir. Türüne bağlı olarak aşağıdaki sıvılar kullanılabilir:
Viskozimetre Tipi
VP 20
VP 60
Viskozimetre Standardı (mPas)
Yaklaşık 5000
Yaklaşık 2500
Biz fonksiyon kontrolü sırasında R4 milini kullanmanızı öneriyoruz. Viskozimetreyi açtıktan ve en
az 5 ölçüm yaptıktan sonra, standart sıvılar belgesindeki ölçüm değerlerine (tolerans dâhil) karşılık gelen
değerler elde edeceksiniz.
Viskozite değeri sıcaklığa aşırı derecede bağlıdır, bu yüzden biz viskozimetrenin yalnızca
standart sıvıların sertifikasyon kılavuzunda belirtilen sıcaklık aralıklarında kullanılmasını
öneriyoruz.
5.2
Viskozimetrelerin Otomatik ‘sıfırlama’sı
Eğer viskozimetre sıvıya batmadıysa, dönmeye başladıysa ve “0” ekranda belirmediyse aşağıdaki
adımları izleyiniz:
•
•
•
Viskozimetreyi “ENTER” tuşuna basarak açınız. Batarya sembolü belirecektir.
“▼” tuşuna bastıktan sonra, sıfırlama fonksiyonu için “ENTER” tuşuna basınız.
Aşağıdaki yazı ekranda belirecektir:
•
“ENTER” tuşuna basınız ve aşağıdaki ekranı takip ediniz:
•
Otomatik “sıfırlama” esnasında milleri çıkartmayı unutmayınız. Ayrıca “sıfırlama” işlemi
esnasında cihazın elde değil, stantta olması önerilir. Eğer bu mümkün değilse o zaman
viskozimetre dikey şekilde hizalanmalıdır.
“Sıfırlama” işlemine başlamak için “ENTER” tuşuna basınız. İşlem sırasında ekran şöyle
görünecektir:
•
“Sıfırlama” sonrası başarılı olundu ise, ekran otomatik olarak ölçüm moduna dönecektir.
13
Kullanım Kılavuzu
6 Opsiyonel Aksesuarlar
Pil şarjı R6 AA/Ni-Cd/Ni-Mh
Yeniden şarj edilebilir bataryalar
Stant
Özel stant R1
Mil tutucu
Sertifikalı Newtoniyen kalibrasyon yağları (600 ml)
7 Viskozite ile ilgili
7.1
Açıklama
PCE-RVI 3, çeşitli sıvıların viskozitesini ölçmek için kullanılan portatif bir döner viskozimetredir.
Ölçümler Brookfield yöntemine göre yapılır. PCE-RVI 3 ile yapılan okumalar, Brookfield yöntemi
kullanan başka viskozimetrelerle yapılan ölçümlerin sonuçlarını karşılaştırmak için idealdir.
PCE-RVI 3 viskozimetrenin çalışma prensibi tüm döner viskozimetreler ile aynıdır. Bil mil, disk
veya silindir, sıvı içerisine batırılır. Milin dönmesi ve ölçüm yapması için torkun ayarlanması
gerekir. Bu tork okuması, kullanılan milin hızı ve milin geometrisi kombinasyonuna
dayanmaktadır. Bu metotta viskozitenin görüntülenme birimi mPas’dır.
Viskozite değeri mile karşı sıvı tarafından uygulanan dirence bağlıdır ve kullanılan milin hızı ve
milin geometrisi ile doğru orantılıdır. Viskozimetre, viskozite okumalarını mPas biriminde vermek
için kalibre edilmiştir. Farklı viskozite modelleri ile çeşitli mil tipleri (VP20 ve VP60) kombinasyonu
kullanılarak, tüm ölçüm aralığı boyunca alınacak okumaları sağlar.
7.2
Sıvılar ile İlgili Diğer Bilgiler
Viskozite
Viskozite, bir sıvı karakteristik özelliğidir.
Viskozite değerleri yüksek sıcaklıktan etkilenmektedir. Dinamik viskozitenin standart ölçüm
birimleri: mPas (S.I) ya da cP (C.G.S)’dir.
1 mPas = 1 cP (centipoise)
1 dPas = 1 P (Poise)
1 dPas = 100 mPas
Laminer akış
Sıvının, paralel katmanlar bozulmaya uğramadan aralarında kesmesi olayına denir. Laminer akış,
dinamik viskozitenin belirlenmesinde esastır.
Türbülanslı akış
Belirlenen akış hızı aşıldığı zaman, sıvı tabakaları arasında bozulmalar ortaya çıkabilir. Bu olay
sonucunda kesme stresinde belirgin bir artış ve viskozite okumalarında yanlış yüksek okumalar
gerçekleşir. Laminer akıştan, türbülans akışa geçiş, belirli hızda viskozite değeri artışı ile
gözlemlenebilir. Genellikle sıvılar, kendi kesme gerilimi / kesme oranları ile sınıflandırılabilir.
Newtoniyen sıvılar
Newtoniyen sıvılarda, kesme oranı ve kesme stresi birbirlerine paraleldir. Sabit sıcaklıkta,
viskozimetre, mil ve dönme hızı ne olursa olsun, Newtoniyen tipte bir sıvının viskozitesi aynı kalır.
Bu özelliklere sahip sıvılara örnekler: su veya düşük viskoziteli motor yağıdır.
14
Kullanım Kılavuzu
Newtoniyen olmayan sıvılar
Bu sıvılarda kayma gerilme hızı ve kayma gerilmesi arasında doğrusal bir ilişki vardır. Bu nedenle
farklı çalışma ve çevre koşulları altında farklı viskozite değerleri elde edilecektir.
Bu sonuç, çevre ve çalışma koşulları aynı olmadığı sürece başka bir viskozimetre kullanılarak
yeniden bulunamaz ve analiz, veri toplama yöntemi ile aynı şekilde gerçekleştirilir.
Aşağıdaki değişkenler viskozite ölçümlerini etkileyebilir:
•
•
•
•
•
•
•
•
Viskozimetre modeli
Örnek kabının ölçüleri
Dolum seviyesi
Örnek sıcaklığı
Mil
Dönüş oranı
Mil korumasının kullanılıp, kullanılmadığı
Test süresi
Sürekli kullanılan çalışma yöntemlerinde yapılan herhangi bir değişiklik, sonuçlarda da değişiklik
olmasına neden olacaktır.
Newtoniyen olmayan sıvıların birkaç çeşidi vardır:
Psüdo plastik: Sıvının kesme oranına göre viskozitesi artar ya da azalır. En bilinen psüdo
plastikler şunlardır: yağ, boya, süt, mürekkep ya da reçeldir
Plastik: Statik koşullarda bu sıvıların katılaştığı gözlemlenmektedir. Sıvıların, sıvı halde
kalabilmesi için analiz yapılmaya devam edilmelidir. Bu sırada onlar da psüdo plastik ve dilalant
karakteristik özelliklerine benzer hareketler gösterecektir. Örnekler: diş macunu, çikolata, yağ
Dilalant: Kesme oranı arttıkça, sıvının viskozitesi de artar.
Örnekler: Su ve şeker solüsyonu, su ve kum karışımı.
Zamana bağlı olarak viskozitesi değişen sıvılar: Sıvının viskozitesi sadece kesme oranına
göre değişmez, viskozitenin değişimine geçen süre de etki eder.
Tiksotropi sıvılar: Zamana bağlı sıvılardır. Uygulanan bir kuvvet altında viskozitenin zamanla
düzenli bir şekilde azalma gösterdiği ve kuvvetin sonlandırılması durumunda yapının tekrar eski
haline geldiği akış türüdür.
Örnekler: ketçap, bal, akmaz boya, mayonez
Reopeksi sıvılar: Zamana bağlı sıvıdır. Viskozitenin sabit kesme oranında zamana bağlı bir
şekilde artmasına denir.
Örnek: yağlar, özel boyalar
Madde
Motor Yağı SAE 10
Zeytin Yağı
Vernik (Airbrush)
Yoğurt
Şeker Solüsyonu %70
Kayganlaştırıcı Yağ
Konsantre Meyve Suyu
Yazıcı Mürekkebi
Bal
Nano Selüloz
Diş Macunu
Viskozite (mPas)
65
84
100
150
400
50 - 1000
1500
550 - 2200
10000
8000 - 10000
100000
15
Kullanım Kılavuzu
8 Viskozite Tablosu
Mil
R1
R2
R3
R4
R5
Model
VP20
500
2000
Viskozitede mPas
5000
10000
20000
VP60
166
660
1600
3300
6600
R6
R7
50000
100000
16600
66600
Viskozite ölçüm aralığı (standart miller ile)
(%10 - %100 arasındaki maksimum ölçüm değeri):
Type VP20: 200 – 200000 mPas
Type VP60: 66 – 66600 mPas
9 Problem Çözümü
Problem
Viskozimetre çalışmıyor
•
Çözüm
Pil seviyesini kontrol ediniz
Cihazda "0" gözükmüyor
•
Otomatik "sıfırlama" gerçekleştiriniz
Dönüş stabil ya da doğru değil
•
Viskozimetreyi her zaman dik konumda
tutunuz
• Her milin dönme hareketlerinin eşit
olmasını sağlayınız
• Ortam sıcaklığının ölçülecek sıvının
viskozitesine etki etmemesine dikkat
ediniz
• Ölçülecek sıvının karakteristik özelliğini
kontrol edip, test parametrelerini ona göre
ayarlayınız.
16
Kullanım Kılavuzu
10 Geri Dönüşüm
Toksik olmalarından dolayı piller, ev türü atıklarla birlikte atılamazlar. Geri dönüşüm için pil toplama
noktalarına bırakmalıdır.
Pil toplama noktası:
PCE Teknik Cihazlar Paz. Tic. Ltd. Şti.
Halkalı Merkez Mah.
Pehlivan Sok. No.6/C
Küçükçekmece / İstanbul
Cihazdan düzgün bir şekilde kurtulmak için bize gönderebilirsiniz. Cihazın parçalarını değerlendirebiliriz
ya da cihaz, mevcut düzenlemelere uygun olarak bir geri dönüşüm şirketine gönderilir.
11 İletişim
Eğer ürün yelpazemiz veya ölçüm cihazı ile ilgili sorularınız olursa PCE Teknik Cihazları ile irtibata
geçiniz.
Posta:
PCE Teknik Cihazlar Paz. Tic. Ltd. Şti
Halkalı Merkez Mah.
Pehlivan Sok. No.6/C
34303
Küçükçekmece / İstanbul
Telefon:
0212 471 11 47
Faks:
0212 705 53 93
E-Posta:
[email protected]
WEEE-Reg.-Nr.DE69278128
17