Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma

Finansal Tabloların Hazırlanma ve
Sunulma Esaslarına Ilişkin
Kavramsal Çerçeve
•
ÖZET:
to use only to become
possible
Türkiye'de
ki
Muhasebe
noktada geleceği
olabilmek
adına
Yayınlanmasına
önem
rağmen
ancak
yasa/aşmasw'a
standartlara girişte kesinlikle
Tablo/ann
Dilinin
arz
etmektedir.
Türk
kullanımı
olabi/ecek olan Türkiye Muhasebe
Finansa/
geldiği
Dünya'ya entegre
Muhasebe
standartlaştmlması
Kanununun
Mesleğininin
öngörebi/mek,
Standart/an ve bu
Hazlflanma
ve
The Notification
Concerning
Presentation
Principals
of Financial
of The Conceptual
of
Pictures
Preparing
that needed
and
to
Assimi/ationabsolutely to entrance this standards.
Ticaret
mümkün
özümsenmesi
Trade Lawand
Frame
law of the Turkish
gereken
Sunu/ma
KeyWords:
Turkish Accounting
Standards Board
Turkish Accounting
Standards
Turkish Financial Reporting Standards
Esaslannailişkin Kavramsal Çerçeve tebliğine ilişkin
hazlflanan
derleme
makale
i/e konu
işlenmeye
1.GiRiş:
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK).
çalışılmıştır.
Türkiye Muhasebe Standartlarına
Anahtar Sözcükler:
niteliğinde
Türkiye Muhasebe Standartlan Kurulu (TMSK)
Çerçeve
Türkiye Muhasebe Standartlan
yayınlamıştır.
(TMS)
Türkiye Finansal Raporlama Standartlan
değerlendirebileceğimiz
tebliğini
standartların
(TMS) giriş
Kavramsal
öncesinde
(TFRS)
TMSK Kavramsal Çerçeve Tebliğiyle Finansal
ABSTRACT:
That is important that Standardization of Language of
Account for accordance to world and to fortune to the
Tabloların Hazırlanmave Sunulma Esaslarına ilişkin
future on the top point of Accountant
tip finansal tabloların düzenlenmesi ve finansal
Turkey. The subject is processed
article
that
Standards
concemed
that
that is in spite of
Profession in the
by collected
Turkey
released
work
Accountant
it will be
Kavramsal Çerçeve ile buna ilişkin uygulamayı ve
yayımlanacak Türkiye Muhasebe Standartları ile tek
tabloların
Uluslararası
Finansal
Raporlama
Standartları ile uygunluğunun sağlanmasına dair
usulve esaslarıbelirleme amacındadır.
TMSK, Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre
bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olan,
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamı
1.1.3.Kendi görevalanları dahilinde muhasebe kural
ve uygulamalarını belirleyebilen otoritelere
yardımcı olmak,
dışındaki tüm gerçek ve tüzel kişilerin finansal
tablolarının ihtiyaca uygun, güvenilir, anlaşılabilir,
karşılaştırılabilir ve tutarlı olmasını sağlamak
amacıyla yayınladığı veya yayınlayacağı TMS leri bu
kavramsal çerçeveye uygun olarak tespit ederek
yayınlar.
TMSK uygun
gördüğü
takdirde
dipnotlarda
açıklanmak koşuluyla değişik işletme ölçülerine
göre daraltılmış farklı standartlar yayınlayabilir.
TMS ve yorumları ile Kavramsal Çerçeve de yer alan
düzenlemeler sonucunda elde edilecek olan kar
1.1.4.Finansal
tablolarını
Türkiye
Muhasebe
Standartlarına göre hazırlayanlara, karşılarına
çıkan ve henüz bir Türkiye Muhasebe
Standardı belirlenmemiş olan konularla ilgili
olarakyardımcı olmak,
1.1.5.Bağımsız
Denetçilere
finansal
tabloların
Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olup
olmadığı
konusundaki
görüşlerini
belirlemelerinde yardımcı ol mak,
1.1.6.Finansal
tabloları
kullananların
Türkiye
Ticari Kardır.Şuanda da uygulanmakta olan mali kar
kavramı bu uygulamada çok daha genişleyerek
Muhasebe Standartlarına
uygun olarak
hazırlanmış olan finansal tablolarda yer alan
karşımıza çıkmaktadır. Tek tip finansal tablolarda
bilgileri yorumlamalarına yardımcı olinak,
oluşan ticari kar, mali mevzuatla ki hükümler
doğrultusunda vergiye tabi kara dönüştürülecektir.
Ayrıca Maliye Bakanlığının TMS ye uygun olmak
koşuluyla düzenlemeleryapma ve mükelleflerden ek
mali tablolar
tutulmaktadır.
U.AMAÇ
ile raporlar
isteme hakkı saklı
ve MUHASEBE STANDARTLARIYLA
TMSK'nın Türkiye Muhasebe Standartlarını
belirlemedeki yaklaşımı konusunda bilgi
sağlamak.
Kavramsal Çerçeve bir Muhasebe Standardı
değildir.
Uygulamada,
Türkiye
Muhasebe
Standartları ile Yorumlarında hüküm bulunmayan
iLişKi
Kavramsal
1.1.7.TMSK'nınçalışmaları konusuna ilgi duyanlara
Çerçeve,
ilgililerin
kullanımı
için
hallerde
Uluslararası
Finansal
Raporlama
hazırlanan ve sunulan finansal tabloların tabi
olacakları usul ve esasları belirlemektedir.
Standartları ile Yorumlarınauyulur.
KavramsalÇerçevenin amacı aşağıdaverilmiştir:
1.1.1.TMSK'yayeni Türkiye Muhasebe Standartlarını
Kavramsal Çerçeve ile Türkiye Muhasebe
Standartlarından biri arasında uyuşmaziık söz
geliştirmede ve mevcut standartları gözden
geçirmede yardımcı olmak,
konusu olduğunda Türkiye Muhasebe Standardı
KavramsalÇerçeveden önce gelir.
1.1.2.Türkiye Muhasebe Standartlarının izin verdiği
TMSK, yeni ihtiyaçlar ortaya çıktığında mevcut
alternatif
muhasebe
yöntemlerinin
azaltılmasına dönük bir temel tesis etmek
suretiyle
TMSK'ya finansal tabloların
sunumuna
kuralların,
muhasebe
TMSK, Kavramsal Çerçeve'nin uygulanmasında.
edineceği deneyimler çerçevesinde zaman zaman
ve uygulama
usullerinin
KavramsalÇerçeve'dedeğişiklikler yapabilir.
ilişkin
standartlarının
KavramsalÇerçeveyi rehber alır.
LJyumlaştırılmaslkonusunda yardımcı olmak,
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
tümüyle bir bütündür. Bu standartların çoğunda
birbirlerine
göndermeler
finansal raporlama yapan bütün ticari, sınai ve diğer
işletmelerin finansal tablolarına uygulanır.
vardır ve uygulama
kolaylığı sağlamak için bu yollamalarda genellikle
TMSK, küçük ve orta boy işletmelerin
standartların
muhasebe standartlarından muaf tutulmasına veya
bunlar için istisnai uygulamalara karar verebilir. Şu
(IAS)
kodlu
numaraları
kullanılmaktadır. Ancak, zaman içinde bazı
standartlaryürürlükten kalkmış, bazılarıbirleştirilmiş
bazı
ve sıra numaralarında atlamalar olmuştur. Yeni
kadar ki, bu husus mali tablo dipnotlarında
belirtilmek durumundadır.
oluşturulan standartlara (IFRS) koduyla yeni
numaralar verilmiştir. Uluslararası Muhasebe
1.3.Finansal Tablo Kullanıcıları ve Kullanıcıların
Standartları Kurulunca bu standart
numaralarımuhafazaedilmiştir.
Bilgi ihtiyacı
Finansal tabloları kullananlar mevcut ve potansiyel
kod ve
yatırımcılar, çalışanlar, borç verenler, satıcılar ve
Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına
uyum bağlamında karşılaştırabilme kolaylığı
diğer ticari tedarikçiler, müşteriler, hükümetler ve
kamu işletmeleri ile genelolarak kamu'dur. Bunlar
sağlamak amacıyla aynı standart numaralarının
finansal
Türkiye Muhasebe Standartlarında da (TMS
karşılamak· için kullanırlar. işletme yönetimi
işletmenin finansal tablolarının hazırlanmasındanve
=
tabloları
değişik
bilgi
ihtiyaçlarını
Türkiye Muhasebe Standardı) ve (TFRS = Türkiye
Finansal Raporlama Standartları) kısaltmaları ile
sunumundan sorumludur.
birlikte kullanılmasıuygun görülmüştür.
1.2,Kapsam
Kavramsal Çerçeve aşağıda belirtilen konuları
2.Finansal Tabloların Amacı
Finansal tabloların amacı, çeşitli kullanıcıların
düzenler:
1.2.1.Finansaltablolarınamacı
1.2.2.Finansal tablolarda yer alan bilgilerin
yararlılığınıbelirleyerıniteliksel özellikler
1.2.3.Finansaltabloları oluşturun unsurların tanım,
ekonomik kararlar verirken faydalanmaları için
tahakkukve ölçümleme esasları
1.2.4.Sermaye
ve sermayenin
devamlıfığı
2.1.Finansal
(Korunması)kavramları
işletmenin finansal durumu, performansı(faaliyet
sonuçları) ve finansal durumundaki değişiklikler
hakkında bilgi sağlamaktır.
Durum,
Faaliyet
Sonuçları
ve
Finansal Durumdaki Değişiklikler
Finansal tabloları kullananlarca verilen ekonomik
kararlar işletmenin nakit ve nakit benzeri kaynakları
KavramsalÇerçeve konsolide finansal tabloları da
içermeküzeregenel amaçlar için hazırlananfinansal
tabloları dikkate almaktadır. Burada kullanılan
"finansal tablolar" sözü de genel amaçlar için
hazırlananfinansaltabloları ifade etmektedir.
yaratma kabiliyetinin, bu kaynakları yaratmasının
zamanlamasının ve gerçekleşme olasılığının
değerlendirilmesini gerektirir. Nakit ve nakit benzeri
kaynakları yaratma kabiliyeti sonuç itibariyle
işletmenin çalışanlarına ve satıcılarına ödemelerini
yapması, faizleri ödemesi, aldığı kredileri geri
Finansal tablolar finansal raporlama sürecinin bir
ödemesi ve ortaklarına kar payı dağıtımını yapma
parçasıdır. Bir finansal tablo seti normalolarak
bilanço, gelir tablosu, nakit akış tablosu,
kabiliyetini belirler.
Kullanıcılar, kendilerine
işletmenin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve
özkaynaklar değişim tablosu, kar dağıtım tablosu,
finansal durumundaki değişikliklere ilişkin bilgiler
dipnotlar ile finansal tabloların ayrılmaz bir parçası
sağlanırsa, işletmenin
nakit ve nakit benzeri
olanaçıklamakısımlarınıiçerir.
KavramsalÇerçeve, halka açık olsun veya olmasın
kaynakları
yaratma
değerıendirebilirler.
kabiliyetini
daha
iyi
2.2.Nollar ve Tamamlayıcı Çizelgeler
Finansal tablolar. notlar ve tamamlayıcı çizelgelerle
diğer
bilgileri
de içerirler.
Bunlar,
örneğin,
3.3.GÜvenilirlik
3.3. ı. Güvenilirlik
ve Doğru
Bir Şekilde
(Olayı gerçeğe uygun bir şekilde temsil)
bilançodaki veya gelir tablosundaki herhangi bir
3.3.2. Güvenilirlik
ve Özün Önceliği
kaleme ilişkin olarak kullanıcıların ihtiyaçlarına
uygun ilave bilgiler verirler. işletmenin risklerini ve
3.3.3. Güvenilirlik
ve Tarafsızlık
3.3.4. Güvenilirlik
ve ihtiyatlı/ık
3.3.5. Güvenilirlik
ve Tam Açık/ama
işletmeyi etkileyebilecek mevcut belirsizlikleri ve
bilançoda yer almayan kaynakları ve yükümlülükleri
Gösterim
3.4. Karşılaştırılabilirl ik
(maden rezervleri gibi) açıklarlar. Coğrafi dağılım ve
endüstriyel
bölümlerle
değişikliklerinin
ilgili
işletme
ile fiyat
4.iHTiYACA UYGUN VE GÜVENiLiR BiLGiYLE
etkilerini
iLGiLi SıNıRLAMALAR
4.1.Zamanında
Sunulma:
bilgiler
üzerindeki
gösteren bilgiler de tamamlayıcı bilgiler şeklinde
verilir.
Zorunlu
olmayan
nedenlerle raporlanmasının geciktirilmesi bilginin
uygunluk özelliğini ortadan kaldırır.
2.3.MUHASEBENiN VARSAYıMLARı: Muhasebe
Standartlarının uygulamasında öne çıkan en önemli
uygulamalardan biri Varsayımlardır. Muhasebenin
varsayımları dünü raporlayan sistemin yarına ışık
4.2.Fayda ve Maliyet Dengesi: Bilgiden sağlanan
fayda, bu bilgiyi edinmek için katlanılan maliyetin
üzerinde olmalıdır.
tutması veya öngörmesi olarak özetlenebilir. Burada
ki kavramların bir kısmı Muhasebenin Temel
Kavramları olarak daha önce kullanılan kavramlar
4.3.Niteliksel
Özellikler
Arasındaki
Denge:
Finansal tabloların amacına ulaşması için niteliksel
olmakla birlikte bir kısmı ise yenilik göstermektedir.
özellikler arasında makul bir denge sağlamak
Temel düşünce olarak şeffaflık ve hesap verebiliriik
gerekmektedir. Bu karar mesleki bilgi gerektiren ve
temelinden bahsedebiliriz.
2.3.1.Tahakkuk
Esası:
konunun bütün boyutları düşünülerek verilmesi
gereken bir karardır.
işletmenin
geçmişte
sonuçlanmış faaliyetlerinin yanı sıra gelecekte
meydana gelecek nakit giriş veya çıkışlarının
finansal
tablolarda
raporlanması
4.4.Gerçeği Doğru Ve Dürüst Bir Şekilde Yansıtma
i Dürüst Gösterim
amaçlanmaktadır.
s.FiNANSAL
2.3.2.işletmenin
Sürekliliği:
faaliyetlerinin
süreklilik
işletmelerin
arz
ettiği
öngörülmektedir. Eğer işletme tasfiye ve
benzeri bir uygulamaya girişecekse bunu
mutlaka dipnotlarda açıklamaııdır.
TABLOLARıN
UNSURLARı:
işlemlerin ekonomik karakterlerine göre geniş
gruplar içinde sınıflandırılmasınaFinansalTabloların
Unsurları denir. Finansal durumun ölçümlenmesi ile
doğrudan ilgili unsurlar bilançoda varlıklar, Yabancı
kaynaklar ve özkaynaklar olarak yer alır. Gelir
tablosundaki faaliyet sonuçlarının ölçümlenmesi ile
3.Finansal
Tabloların
Niteliksel
Özellikleri:
Kullanıcılarınişine yaraması olarak özetlenmektedir.
Dört adet niteliksel özellik ve alt sınıflamaları
şöyledir;
3.1.Anlaşllabilirlik
3.2.ihtiyaca Uygunluk
3.2. ı.ihtiyaca
uygunluk ve Önemlilik
doğrudan doğruya ilgili unsurlar ise gelirler ve
giderlerdir.
6.FiNANSAL
DURUM: Finansal
durumun
ölçümlemesiyle doğrudan ilgili unsurlar varlıklar,
borçlar
ve özkaynaklardır.
tanımlanmıştır:
Bunlar
aşağıda
6.1. Varlık,
geçmişte
olan
işlemlerin
9.FiNANSAL
TABLOLARıN
ortaya çıkan ve halihazırda işletmenin kontrolünde
TAHAKKUKU:
Unsur
olan ve gelecekte
aşağıda belirtilen ölçüt veya koşullara uygun olması
işletmeye
sonucunda
ekonomik
fayda
halinde
sağlaması beklenen değerlerdir.
6.2.Borç,
geçmiş
ödenmesi
olaylardan
işletmenin
kaynaklanan
ekonomik
ve
fayda
sağlayabilecek değerlerinde bir çıkışa neden olacak
UNSURLARıNıN
tanımına
bilançoda
veya
giren
gelir
bir
kalem
tablosunda
gösterilmelidir:
9.1.Unsur
tanımına giren bu kalem muhtemelen
ileride işletmeye ekonomik yarar sağlayacak veya
mevcut yü küm lü lüklerdir.
işletmeden ekonomik yararçıkışına neden olacaktır.
6.3.Özkaynaklar,
9.2.Söz
yabancı
işletmenin varlıklar toplamından
kaynakların
indirilmesi
suretiyle
kalan
konusu
kalemin
maliyeti
veya
değeri
güvenilir bir şekilde ölçümlenebilmelidir.
kısımdır.
10.GELE,CEKTEKi
EKONOMiK
7.FAALiYET SONUÇLARI:
OLASıllGI:
ölçütü
7.1.Gelir: Gelirin tanımı hasılatın ve kazancın ikisini
olasılık kavramı, bir kalemle ilgili olarak gelecekte
Tahakkuk
YARAR
içinde
kullanılan
birden içerir. Hasılat işletmenin olağan faaliyetleri
işletmeye bir ekonomik yarar girişi ya da işletmeden
neticesinde ortaya çıkar; satış, ücret, faiz, temellü,
bir
lisans ücreti ve kira gibi çeşitli adlar taşır. Kazançlar
konusundaki
gelir tanımına giren diğer kalemleri belirtir. Bunlar
Örneğin, bir işletmeden olan alacağın tahsilinin olası
işletmenin olağan faaliyetlerinden
görünmesi ve aksi bir durumu belirten herhangi bir
olağan olmayan faaliyetlerinden
doğabildiği
gibi
de ortaya çıkabilir.
ekonomik
yarar
çıkışı
belirsizliğin
olup
olmayacağı
derecesini
ifade
eder.
kanıt olmaması, alacağın bir varlık olarak tahakkuk
Kazançlar ekonomik yarardaki artışları ifade ederler
ellirilmesini
ve özellikleri itibariyle gelirlerden bir farkları yoktur.
durumunda
gerektirir. Çok sayıda alacak bulunması
ise
normalolarak
belli
orandaki
alacakların tahsil edilememe olasılığının varlığı esas
7.2.Giderler:Gider
işletmenin
tanımı,
olağan
zararları
faaliyetleri
olduğu
sırasında
gibi
doğan
giderleri de içerir. işletmenin olağan faaliyetleri ile
ilgili
giderler,
amortismanlar
genellikle
satışların
gibi
nakit,
maliyeti.
giderleri
ücretler
içerir.
nakit benzerleri,
Bu
beklenen
nedenle,
azalma
ekonomik
kadar
bir
yararda
tutar
olması
gider
olarak
tahakkuk ettirilir.
ve
Giderler
stoklar,
alınır.
maddi
11.ÔLÇÜMLEMENiN
GÜVENiLiRLiGi:
tahakkuk ellirilebilmesi
Bir kalemin
için gereken ikinci şart, bu
duran varlıklar gibi varlıkların işletme dışına çıkışı
kalemin güvenilir bir şekilde tespit edilen bir maliyeti
veya işletmedeki varlıkların değerlerinde
veya bir değeri olması şartıdır.
azalmalar
olması şeklinde oluşur.
tahminlerin
kullanılması
finansal
B.SERMAYE KORUMA OÜZELTMESi: Varlıkların ve
hazırlanmalarındaki
borçların yeniden
finansal tabloların güvenilirliğini
değeriemesi
yeniden belirlenmesi
Birçok durumda
maliyet veya değerin tahmin edilmesi gerekir. Makul
veya değerlerinin
özkaynaklarda
artışlara veya
önemli
tabloların
esaslardan
biri
olup
zayıflatmaz. Ancak
eğer makul bir tahmin yapılamıyorsa
ilgili kalem
azalışlarsebep olur. Bu artış ve azalışlar gelir ve gider
bilançoda veya gelir tablosunda tahakkuk ellirilmez.
tanımlarına girmekle birlikte, sermayenin korunması
Örneğin,
kavramı uyarınca gelir tablosuna
Özkaynaklarda
Olumlu/Olumsuz
gösterilirler.
Sermaye
dahil edilmezler.
Düzeltmesi
Farkları olarak veya yedek olarak
başkaları
aleyhine
açılan
bir davadan
beklenen tahsilat hem varlık hem de gelir olarak
tanımlanmak
için
gereken
ölçütleri
ve
olasılık
ölçütlerini de taşıyabilir. Bununla beraber, tazminat
tutarı güvenilir
varlık
ve
gerekir.
bir
bir şekilde
gelir
ölçümlenemiyorsa
tahakkuklarının
Bu durumda
böyle
bir
yapılmaması
bir davanın
varlığı
25
<-
~ffimfun~~
notlarda,
açıklamalarda
çizelgelerde açıklanmalıdır.
veya
tamamlayıcı
varlıklarda azalışlar meydana getiren tahakkukların
yapıldığında, bunlarla eş zamanlı olarak gider
tahakkuklarının
12.VARLlKLARIN
da yapılmasıdır
(Örneğin,
Bir varlığın
çalışanların ödemelere hak kazanmasında ya da
gelecekte işletmeye ekonomik yarar girişine neden
olacağı muhtemelse ve maliyeti ya da değeri
maddi duran varlıkların amortismanında olduğu
gibi).
güvenilir bir şekilde ölçümlenebiliyorsa bu varlık
bilançoda gösterilir.
16.FiNANSAL
. 13.BORÇLARIN
TAHAKKUKU:
TAHAKKUKU:
Mevcut
bir
yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik yarar
sağlanabilecek kaynakların işletmeden çıkışı
gerçekleşecekse ve ortadan kalkacak yükümlülük
TABLOLARıN
UNSURLARıNıN
ÖLÇÜM ESASLARI: Ölçüm, finansal tablolarda yer
alan unsurların bilançoda ve gelir tablosunda
tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal
tutarların belirlenmesi işlemini ifade eder. Bu işlem
uygulanacak ölçüm esasınındaseçilmesinl içerir.
güvenilir bir şekilde ölçümlenebiliyorsa bilançoda
borç
tahakkuku
yapılır.
Uygulamada,
anlaşmalardan doğan birbirine eşit yükümlülükler
her iki tarafça yerine getirilmemişse, örneğin, sipariş
edilen mallar henüz teslim edilmemişse, finansal
Finansal tablolarda değişik derecelerde ve değişik
bileşimlerde kullanılan birkaç farklı ölçüm esası
vardır.Buölçüm esaslarıaşağıda belirtilenleri içerir:
16.1.Tarihi Maliyet: Varlıklar elde edildikleri tarihte
tablolarda genellikle borç tahakkuku yapılmaz.
alımları için ödenen nakit veya nakit benzerlerinin
Ancak, bazı özel durumlarda anlaşmalardan doğan
tutarları ile veya onlara karşılık verilen varlıkların
piyasa değerleri ile ölçümlenir. Borçlar borç
yükümlülükler borç tanımına girebilirler ve tahakkuk
ettirilmek için gereken şartları taşıyabilirler. Böyle
karşılığında elde edilenin tutarı ile veya işletmenin
durumlarda borç tahakkuk ettirilmesi buna ilişkin bir
normal faaliyetlerinden kaynaklanan borçlarda,
varlığın da tahakkuk ettirilmesini ya da giderin
tanınmasınıgerektirir.
örneğin, kurumlar vergisinde olduğu gibi, borcun
kapatılması için gereken nakit veya nakit
benzerlerinintutarı ile gösterilir.
14.GELiRiN TAHAKKUKU: Güvenilir bir şekilde
ölçümlenmek şartıyla, varlıklardaki bir artış ya da
16.2.Cari Maliyet: Varlıklar aynı varlığın veya bu
borçlardaki bir azalışnedeniyle gelecekte ekonomik
varlıkla eşdeğer olan bir varlığın alınması için
halihazırda gereken nakit veya nakit benzerlerinın
yarar artışı olacaksa,
gelir tablosunda
gelir
tahakkuku yapılır. Bunun anlamı, varlıklarda artışlar
tutarı ile gösterilirler.
veya
kapatılması için gereken nakit ve nakit benzerlerinin
iskonto edilmemiş tutarları ilegösterilir.
borçlarda
azalışlar
meydana
getiren
tahakkuklar yapıldığında bunlarla eş zamanlı olarak
gelir tahakkuklarının da yapılmasıdır. (Örneğin, mal
Borçlar, yükümlülüğün
veya hizmet satışları nedeniyle varlıklardaki net
16.3.Gerçekleşebilir
artışlarda veya alacaklının alacağından vazgeçmesi
Varlıklar,işletmenin normal faaliyet koşullarında, bir
halinde borçlarda
olduğu gibi.)
varlığın elden çıkarılması halinde ele geçecek olan
nakit ve nakit benzerlerinin tutarıdır. Borçlar,
meydana gelen azalışlarda
işletmenin
normal
Değer
faaliyet
(Ödeme
Değeri):
koşullarında,
15.GiDERLERiN TAHAKKUKU: Varlıklardaki bir
kapatılmaları için ödenmesi gereken nakit ve nakit
azalış ya da borçlardaki bir artış nedeniyle ortaya
benzeri değerlerin iskonto edilmemiş tutarları ile
gösterilir.
çıkan ve ölçülebilen bir gelecekteki ekonomik yarar
azalması, gelir tablosunda gider olarak tahakkuk
ettirilir. Bunun anlamı, borçlarda artışlar veya
26
------
Sermayede payı temsil eden yatırımlan satın almaya, elde
tubnaya \'e}'a satma)'. karar verilmesi,
Şirket sahipleri adına bareket eden yönetlmin yeterlilillin[n \'e
besaplarının gözden geçirilmesI,
FINANSAL
TABLOLAR
i}
BENZERliK
i·.
KAPSAM,
Yerıl oolirikalannııı belirlenmesi
Dağıtılabilir kar ve lemeUü lularl.nnm
~
belirlenmesi
Ulusal 2elir istatistiklerinin h.azırlanması
İşletmenin faaliyetlerinin kuralaltına alınması
SOSYAL
EKONOMIK
YASAL
KOŞULLAR
EKONOMIK
KARARLARA
YARDıMCı
ı~lelme}'e borç verilen fonlar", emniyette olup olmadılının
belirlenmesi
·1
FA!lKUUK
i ~
AÇiKLAMA
İşletmenin çalışanlarına ücretlerini ve diger menfaatlerini
sağlayabilecek gücü olup olmadığının belirlenmesi,
KURAL
OLACAK
<- e
BilGI
.:l..
KULLANıCıLARıN
ORTAK
Q
IH11YAÇLARINI
KARŞıLAMAK
MUHSTAND
UYGULAMA
USUllERI
FINANSAL
DURUM
FINANSAL
FINANSAL TABLO
KULLANICILARI
PERFORMANS
TABLO,LAR
AMAÇ
NITELIKSEL
ÖZElliK
YATıRıMCı
BlLANÇO
.ÇAUŞAN
GELIR TABLOSU
BORÇVEREN
NAKIT AKIŞ TAB
SATıcı
ÖZKAYNAK DE<llşIM
TAB
DIGER TICARI
TEDARIKÇI
MOŞTERI
HQKOMETLER
KAR DA~ITIM
TABLOSU
DIPNOTLAR
ACıKLAMA
EK TAMAMLAYıCı
KAMU IŞlETMElERl
liSTELERI
1
KAMU
TABLOLAR
i
VE
TANIM
SERMAYEVE
DEVAMLlLI~1
DE<llşIKlIKlER
!::=.f
~
_____ANLAŞILA
~iLlRlIK
IHTIYACA
UYGUNLUK
GOVERNIR
L1L1K
KARŞlLAŞT, II
RlLABlllR
LIK
16.4.Bugünkü Değer: Varlıklar, işletmenin normal
faaliyet koşullarında, ileride yaratacakları net nakit
girişlerinin bugünkü iskonto edilmiş değerleri ile
18.2.Sermayenin
gösterilirler. Borçlar, işletmenin normal faaliyet
(Fiziki Sermayenin Devamhhğı): Bu kavrama göre,
koşullarında, kapatllmaJarı için ileride ödenmesi
dönem içinde hissedarlara yapılan ödemeler ve
gereken net nakit çıkışlarının bugünkü iskonto
edilmiş değerleri ile gösterilir.
onların işletmeye koyduğu tutarlar hariç olmak
kaydıyla, eğer net varlıkların dönem sonundaki fiziki
Üretim Gücünün
Korunması
üretim kapasitesi (veya faaliyet kapasitesi) dönem
H.SERMAYE KAVRAMı: çoğu işletmeler finansal
tablolarını hazırlarken sermayeyi nominal tutarı
başındaki fiziki üretim kapasitesini (veya faaliyet
kapasitesini) aşıyorsa bir gelir elde edilmiş demektir.
(finansalanlamı) ile kullanır. Finansalaçıdanyatırılan
para veya yatırılan satın alma gücünü ifade eden
sermaye, işletmenin net varlıkları veya özkaynakları
19.50NUÇ:
Muhasebe mesleğinde
ile aynı anlama gelmektedir. Fiziki açıdan faaliyette
bulunabilme kabiliyeti olarak da tanımlanan
faaliyetlerin
sermaye, işletmenin üretim kapasitesini belirtir
(Örneğin, günlük üretim miktari). Sermayenin hangi
geçmişte
raporlaması
sonuçlanmış
yapılırken,
artık
günümüzde geçmişteki finansal hareketler ışığında
veya bunlardan bağımsız olarak geleceğin
öngörüsünde bulunmak, öngörülen bu değerleri
anlamının en uygun olacağına ilişkin seçim finansal
finansal
tabloları
göz önünde
kullanılıcıları tarafından hayati önem taşır hale
yapılmalıdır. Bu nedenle, eğer
gelmiştir. Finansaltabloların bu kadar etkin kullanımı
noktasında Muhasebe Standartları veya yeni adıyla
kullananların
bulundurularak
ihtiyaçları
kullanıcılar öncelikle yatırılan sermayenin nominal
tutarı veya satın alma gücünün korunması ile
Finansal
tablolarda
göstermek
Raporlama
finansal
Standartları
tablo
önemini
ilgileniyorsa sermayenin nominal tutarı (sermayenin
arttırmaktadır. Standartlara girişte ise Kavramsal
finansaı anlamı) ile kullanılmalıdır. Eğer finansal
çerçeveyi çok iyi anlamak özümsemek gerektiğine
inanmaktayım.
tablo
kullanıcılarının
öncelik
verdikleri
konu
işletmenin faaliyette bulunabilme kapasitesi ise
sermayenin üretim gücünü ifade edecek biçimde
(fiziki anlamı ile) kullanılmalıdır.Ölçümleme yapmak
konusunda
zorluklar
mevcut olmakla
birlikte
sermaye için seçilen anlam, karı belirlemek için
ulaşılmasıhedeflenenamacı saptar.
Kavnakca
1.Finansa/ Tab/olarm Hazır/anma ve Sunu/ma Esas/anna
ilişkin Kavramsa/ Çerçeve Hakkmda Tebliğ Sıra No: 1
16.0/.2005 tarih 25702 say'l, Resmi Gazete
2. Türkiye Muhasebe Uzman/an Derneği Resmi internet
Sitesi [http://www. tmud. org. trJ
18.SERMAYENiN
KORUNMASI VE KARıN
BELiRLENMESi:
18.1.Sermayenin NaminalOlarak
Korunması
(Finansal Sermayenin Devamhhğı): Bu kavrama
göre, dönem içinde hissedarlara yapılan ödemeler
ve onların işletmeye koyduğu tutarlar hariç olmak
kaydıyla, eğer net varlıkların dönem sonundaki
finansal (para cinsinden) tutarı dönem başındaki
finansal (para cinsinden) tutarını aşıyorsa bir gelir
elde
edilmiş
demektir.
Nominal
(finansal)
sermayenin devamlılığı nominal parasal birimlerle