Otizmli Çocuklar Açısından Özel Eğitim Öğretmenleri ve Davranış

Transkript

Birlikte Çalışmak
Öğretmenler ve Davranış Analistlerinin Otizmli
Çocuklarla İlgili Rolleri ve Sorumlulukları
William L. Heward, Ed.D., BCBA-D
The Ohio State University
Sunday, November 30, 14
1
Otizmli öğrencilerin özel eğitime
gereksinimi vardır
2
Anahatlar
• Özel eğitimin amacı?
• Özel eğitimle ilgili ne özeldir (ya da olmalıdır)?
• Otizmli çocuklar için özel eğitim sağlamada öğretmenlerin ve
davranış analistlerinin rolleri nedir?
• Otizmli çocuklar için eğitsel ürünleri en üst düzeye
çıkarabilmek için uzmanlar ne yapmalıdır?
3
Özel Eğitim Nedir?
4
Özel Eğitim Nedir?
• Özel eğitimin esas amacı ya da esası öğretim temelli
müdahale olmasıdır.
• Özel eğitimciler üç temel müdahale türü kullanırlar:
•
Önleyici
•
İyileştirici
•
Telafi edici
5
Özel Eğitim
Bireysel olarak planlanan, özelleştirilmiş, yoğun, amacayönelik öğretim. En etkili ve etik şekilde uygulandığında,
özel eğitim aynı zamanda bilimsel-dayanaklı öğretim
yöntemlerinin öğrenci performansının doğrudan ve sık
ölçümlenmesi ile yönlendirildiği bir uygulamadır.
From: W. L. Heward (2013). Exceptional Children: An Introduction to Special Education (10th ed.)
(p. 33). Upper Saddle River, NJ: Pearson.
6
Özel Eğitimle Ilgili Özel Olan Nedir?
• bireysel olarak planlanmıştır
• özelleştirilmiştir
• yoğundur
• hedefe-yöneliktir
• bilimsel-dayanaklı öğretim
yöntemleri
• öğrenci performansının doğrudan
ve sık ölçümlenmesiyle yönlendirilir
7
Source: Exceptional Children: An Introduction to Special Education (9th ed.)
by William L. Heward. © 2009 by Pearson Education.
8
9
GÖZLERİNİZİ ÖDÜLDEN AYIRMAYIN!
10
Öğretmenin Rolü
Öğrencilerin okuldaki, evdeki, toplum içindeki ve işyerindeki
yaşamlarının kalitesini geliştirmek için kullanabilecekleri bilgi ve
becerileri öğrenmelerine yardımcı olacak öğretimi desenle,
uygula ve değerlendirmek.
11
Davranış Analistinin Rolü
Öğrencilerin yaşamlarının kalitesini artırmak için
kullanabilecekleri bilgi ve becerileri edinmeleri, genellemeleri
ve kalıcılığını sağlamaları için öğretmenlerin çabalarını
desteklemek
12
İyi öğretim en önemlidir
13
Öğretmenler:
Değiştirilebilir değişkenlere odaklanın
• değiştirilebilir bir değişken
• Öğrencinin öğrenmesini güvenilir bir şekilde etkiler ve
• Öğretim uygulamalarıyla kontrol edilebilir (Bloom, 1980).
• örnekler: öğretim için ayrılmış zaman, bir dersteki
etkinlikleri sıralaması, öğrenciler cevapları ayırt ediyor mu ya
da önceden öğrendiklerini hatırlıyor mu, öğretimin
temposu, hataların nasıl düzeltildiği
• örnek olmayanlar: genetik, biyo-kimyasal, sosyal ve kültürel
faktörler
14
Öğretmenler:
En yüksek düzeyde bağımsızlığı
sağlayın
1. Click on Activity Photo
2. Look at Video
3. Look at Cue to Play
4. Initiate Activity
5. Do Activity
6. Put Materials Away
• kendini yöneten öğrenen
• kendini yönetme becerileri
• kendini savunma
15
16
Öğretmenler:
İleri görüşlü olun
• İşlevsel yaşam becerileri
• mesleki, toplumsal, boş zaman, ev-içi, özbakım
• okuldan yetişkinlik hayatına geçiş
• okul-sonrası çevreler
17
Öğretmenler:
Öğretim uygulamalarının dikkatli
kullanıcıları olun
• etkililikle ilgili iddialara şüpheyle yaklaşın
• iddia ne kadar büyükse şüpheniz de o kadar büyük olsun
the
• bilimsel dayanağı sorgulayın
• hakemli çalışmalar?
• öğrenci performansının ölçümlenmesi?
• kendiniz test edin
18
Öğretmenler:
Aile katılımını arttırın
• iki-taraflı iletişim
• işbirliği
• aile katılımının aynamodeli
19
Involving Parents of Students with Special Needs
by Jill C. Dardig
(Corwin Press, 2008)
20
Öğretmenler:
Sınıftaki görevinizi hatırlayın
• Sınıfta değilsiniz
• keyif almanız için
• yaratıcılığınızı gösterin
• Uzman olarak sorumluluklarınız:
öğrencilerin yaşam kalitesini
geliştirin
21
Davranış Analistleri:
Öğretmenlerin neler yaptığını öğrenin
ve yaptıklarına saygı gösterin
• UDA’nın uzman bilgisi çok önemli ancak yeterli değil
• Uzman gerekliliklerini ve bunların sonuçlarını kazanın
• Takım oyuncusu olun
• Sizin uzman olarak sorumluluğunuz öğretmenlerin en
yüksek düzeyde etkili öğretimi desenlemesine,
uygulamasına ve değerlendirmesine yardımcı olmaktır.
22
Öğretmenlere öğrencilerinin en fazla yarar
sağlayacağı hedef davranışlar belirlemelerinde ve
değişiklikler yapmalarında yardımcı olun
UDA, hangi davranış değişikliklerinin
çocuğa en fazla yararı sağlaması için
hangi sırada sunulması ve hangi
tekniklerle uygulanması gerektiğini
tutarlı olarak çalışan disiplin alanıdır.
- Donald M. Baer (2005)
23
Otizmli bir çocuğun öğrenmeye ihtiyaç
duyduğu her şeyi öğretemezsiniz
• Bir öğrencinin öğrenmeye ihtiyaç duyduğunu bildiğiniz her şeyi
öğretmeyi planlamak başarısızlığı davet eder. Ne öğrenci ne de
öğretmen (ler) o kadar fazla davranış değişikliğini
gerçekleştirebilecek kadar çok zaman ve kaynağı sağlamak için
kendini adayamaz.
24
kendini adayamaz.
• Bazen «küçük düşünmek» en büyük öğrenme kazançlarını sağlar,
çünkü en önemli ve yapılabilir davranış değişikliklerini
gerçekleştirecek öğretim kaynaklarına odaklanır.
25
kendini adayamaz.
• Bazen «küçük düşünmek» en büyük öğrenme kazançlarını sağlar,
çünkü en önemli ve yapılabilir davranış değişikliklerini
gerçekleştirecek öğretim kaynaklarına odaklanır.
• Potansiyel hedef becerilerinizi (HB) daraltmak için önce aday HB
birbirleriyle ilgili olmaları açısından değerlendirin ve sonra en
önemlilerini öncelik sırasına dizin.
26
Potansiyel HB Birbiriyle İlgili Olmasını Değerlendirme
Cooper, Heron, & Heward (2007), Applied Behavior Analysis, 2nd ed. (p. 57). Pearson Education.
27
Potansiyel HB Öncelik Sırasına Dizme
28
Potansiyel HB Öncelik Sırasına Dizme
29
İşlevine odaklanın, şekline değil
• Davranışın işlevinin analizi, onun şeklini analiz etmekten
daha kullanışlı bilgiler ortaya çıkarır.
• Aynı şeyler davranışı değiştirmek için desenlenmiş
müdahaleler için de geçerlidir. Bir öğretim uygulamasının
yapısından ya da şeklinden (nasıl göründüğü) çok ürünleri
birincil öncelikli olmalıdır The same holds true for
interventions designed to change behavior.
• Bir uygulamanın etkili sayılabilmesi için öğrencilere ne kadar
öğrenme olanağı sunduğu ve bunun sonucu olarak da
öğrendikleri bilgiyi ve becerileri ne kadar kullandıklarına
bağlıdır.
30
Daha fazlanın her zaman daha iyi
• tercih değerlendirmelerinin zaman alıcı olması
• karmaşık gözlem ve ölçümleme sistemleri
• her öğretim programı için deneysel bir desen
• diğerlerini verilerle rahatlatmak ancak «hikayeyi» unutmak
31
UDA Kendi Kendini Düzeltir
• Doğrudan
ve sık ölçümleme UDA’yı oluşturur.
• Öğretmenlerin
kendi başarılarını ve aynı derecede önemli
olarak da kendi başarısızlıklarını denetlemelerini sağlar.
• Veri
toplamayan öğretmenler iki temel hatayı yapmaya
adaydır.
32
Öğretim yaptığın sürece ölçümle.
Sonra da elde ettiğin veriye dikkat et.
– Rodney Cavanaugh
33
Öğretmenlere öğrenmenin genellenmesi
ve kalıcılığı için yardımcı olun
• yetersiz beceri edinimi
• «öğret ve umut et» güvenilemez bir yöntem
• UDA’dan genellenen ürünleri sağlamak için stratejiler ve
taktikler:
• doğal ortamda bulunan uyaran durumları ve tepki
beklentilerinin tüm çeşitlerini öğretin
• öğretim ortamını genelleme ortamına benzer hazırlayın
• genelleme ortamlarında pekiştirece ulaşımı mümkün
olan en üst düzeye çıkarın
34
35
Okullardaki rolünüzü unutmayın
• Sizin göreviniz şunlar değildir:
• eğitimcilerin davranış analisti haline dönüşmesini sağlamak
• öğretimsel müdahaleleri araştırma çalışmalarına dönüştürmek
• Davranış analizinde yapmanız gerekenlerin yerine getirilmesini
sağlamak
• Öğretmenlerin teknik terminoloji kullanmasını sağlamak
• Uzman olarak sorumluluğunuz öğretmenlerin mümkün olan en
etkili bir öğretimi desenlemesine, uygulamasına ve
değerlendirmesine yardım etmektir.
36
Öğretmenler ve Davranış Analistleri:
«Bilmiyorum» demenin normal
olduğunu unutmayın
• Aileler sizin cevaplayamayacağınız sorular soracaklardır ya
da sizin sağlayamayacağınız hizmetler isteyeceklerdir.
• Kişinin uzmanlık sınırlarını bilmesi uzmanlığın gerçek
işaretidir.
• «bunun cevabını bilmiyorum, ama bulmanıza yardımcı
olabilirim.» diyebilirsiniz.
37
Öğretmenler ve Davranış Analistleri:
Uzman gelişiminizi sürdürün
• bilimsel dayanaklı uygulamalarla ilgili bilginizi genişletin ve
tazeleyin.
• İlgili kaynakları okuyun, iş arkadaşlarınızla konuşun, lisans
sonrası eğitiminizi (yaşam boyu eğitim) sürdürmek için
dersler alın, bu konferans gibi konferanslara katılın!
38
Anne-babalar ve Aileler:
• Çocuğunuzun gelişimini gösteren verileri görmek isteyin
(eğer önemliyse ısrarcı olun).
39
Anne-babalar ve Aileler:
• Çocuğunuzun gelişimini gösteren verileri görmek isteyin
(eğer önemliyse ısrarcı olun).
• Çocuğunuzla çalışan uzmanlara onların çabalarını ne kadar
takdir ettiğinizi belli edin.
40
Hepimiz: Vaz geçmeyin!
Bir başarısızlık her zaman bir
hata değildir: O koşullarda
yapılabileceğin en iyisi olabilir.
Gerçek hata denemekten vaz
geçmektir. - B. F. Skinner
41
GÖZLERİNİZİ ÖDÜLDEN AYIRMAYIN!
42
Teşekkürler!
Bu sunuyla ilgili sorular ve dönütler için e-posta
yollayabilirsiniz:
[email protected]
43

Otizmli Çocuklar Açısından Özel Eğitim Öğretmenleri ve Davranış

Transkript

Benzer belgeler

PCDI KURSU - Tohum Otizm Vakfı

Ericsson Code of Conduct

2015 / 2016 eğitim – öğretim yılı aslantepe metal sene sonu

indirmek için tıklayınız.

2015_istanbul_Takvim rev3

BÖLÜM - 6 1.5.8. Ruh Sağlığı ve Davranış Bozuklukları

planlanmış davranış teorisi çerçevesinde geliştirilen su tasarrufu

Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası