Nerede Kalmalı?

Bali
Hatırlar mısınız, 80’lerde ‘Heaven Is A Place On Earth’ (Cennet, dünya
üzerinde bir yer) diye bir şarkı vardı. İşte şarkıda bahsedilen o yer, Bali. Bu
kadar yeşil, bu kadar mavi ve bu kadar doğal bir yeri başka nasıl
açıklayabiliriz ki? Sular, dereler akarken doğanın içinden yürüyüp geçmek
isteyenler burada. Herkesi ve her şeyi birkaç günlüğüne de olsa geride
bırakıp yenilenmek, dinlenmek ve tazeleşmek derdinde olanlar burada. Âşık
olup dünya üzerindeki tek çift gibi hisseden, ayakları havada çiftler burada.
Organik beslenip, sağlıklı yaşayıp, düşüncelerini arındırmak ve ruhani
değerler üzerine düşünmek, algılarını kuvvetlendirmek üzere bir köşeye
çekilmek isteyenler burada. Yani Bali’nin boş bir hedonizm vaadi yok. Ama
saf ve güzel bir şeyler arayan herkes için mutluluk ve zevk diyarı bir yer. Bu
dünyada bir cennet simülasyonu yaşamak isteyen herkese bir rezervasyon
kadar da yakın!
>>Nerede Kalmalı?
Balayı
Söz konusu Bali olunca bir balayı başlığı farz oldu. Malum, cennetten arsa
alanların arazileri burada. Issız adaya düşüp, baş başa kalmak isteyenler de
burada. O yüzden de balaylarının vazgeçilmezlerinden biri. Bu niyetle
gidecek olanlara birkaç isim fısıldamak istedik. Semara Villas, Bulgari
Hotels Bali, Amandari, Amanusa, Amankila, St. Regis Bali, The Latitude
Villa, Alila Villas Uluwatu ve Alila Villas Soori yeryüzünde cennetimsi bir
1
Bali
köşe arayanlar için tavsiyelerimiz. Aşağıdaki otellerin de hemen hepsinde
düğün ve balayı paketleri bulunduğunu da hatırlatırız.
En İyiler
 Ubud Hanging Gardens:Burası için rüya gibi derdik ama böyle bir
güzelliği hiçbir insan beyni oturduğu yerden hayal edemez gibi geldi.
Pirinç yetiştiren bir tarım köyüne yakın bir tepede bulunuyor. Lobiden
odalara gidebilmek ve otel içinde dolaşmak için teleferik hatları
kurulmuş. Ama esas, Ubud Hangin Gardens’ı ünlü yapan ‘sonsuzluk
havuzları’. Yuvarlak hatlı havuzlarının kenarında durduğunuz zaman,
devasa bir tropik ormanla burun buruna geliyorsunuz. Havuzun
sınırları da belirsiz olduğundan, her an aşağı düşebilirmişsiniz veya
ormanın içinde bir göldeymişsiniz gibi karışık hisler doğuruyor.
 The Legian:The Legian, kişisel yaşam alanları oluşturmayı ve kişiye
özel hizmet sunmayı amaç edinmiş. Burada yaşam alanlarının
büyüklüğü 100 m2’den başlıyor. Bunların bazıları oda, bazıları ise
villa şeklinde düzenlenmiş. Her villaya bir asistan atanıyor. Bunu
yapan çok otel var evet ama, hiçbiri Legian’daki gibi yapmıyor.
Legian’ın asistanlık anlayışını başta garip bulabilirsiniz. Ama sonra
ciddi bir alışkanlık yaratıyor. Eve döndüğünüzde de bu sefer, dünya
ve hatta güneş sizin etrafınızda dönmediği için garip
hissedebiliyorsunuz. Hayat insanın kendisine ait bahçe içinde bir evi,
okyanusa bakan özel havuzu ve öyle bir asistanı varken güzel.
2
Bali
 Hotel Tugu:Tugu’yu gözünüzde canlandırabilmek için, yeşilin
ortasında büyük üçgen çatılı kırmızı tipik bir Endonezya evini hayal
edin, içine de oymalı ahşap kapılar, etrafa serpilmiş çiçek yaprakları
ve dev heykeller yerleştirin, işte öyle bir yer. İç mekânlar yüksek
üçgen çatılı ve geniş yekpare alanlardan oluşuyor. Otele girdiğiniz
anda, gongla karşılanıyorsunuz. Endonezya motifleri bir bir karşınıza
çıkıyor. Sonra sıra, Endonezya sanatıyla tanışmaya geliyor. Zira Tugu,
bir sanat oteli olarak tanımlanıyor. Otelin her yerine Bali sanatının
örnekleri yerleştirilmiş. Otel, ünlü sörf plajlarına çok yakın bir
konuma sahip. Tugu yemek için de pek çok alternatifin yanı sıra spa,
yoga ve meditasyon hizmeti de veriyor.
 W Retreat & Spa:W da, Seminyak’ta cennet köşelerden birine
kurulmuş otellerden biri. 9 tip süiti ve villasının her biri, lüks ve
teknolojik donanımlı birer ünite olarak tasarlanmış. Hem şehirden
kaçıp doğaya sığınmak isteyenler, hem de şehirdeki tasarımları,
konforu ve teknolojiyi yanında isteyenler için doğru adreslerden biri.
Odaların ayrı oturma odaları ve minik mutfakları bulunuyor.
Bunlara Da Bakmaya Değer
 Conrad Bali:Conrad, Bali’de tropik bahçe içinde, bahçe ve okyanus
manzarasıyla etkileyici bir atmosfer sunan otellerden bir diğeri. Yerel
mimarinin genel hatlarını, minimalist ve modern bir mekân algısıyla
birleştirmişler. Çocuklara özel spa seçenekleri sunuyorlar. Hatta anneçocuk paketleri de hazırlamışlar. Doğa içindeki yürüyüşlerin ve
3
Bali
masajların ardından akşam yemeği için paşa gönlünüz ne çekerse;
Japon, Akdeniz ve Asya mutfakları birbirine eşit mesafede!
 The Purist Villas & Spa:The Purist de Ubud’da. Onu farklı kılan ise
içlerindeki en huzurlu olan olması. Otel, yedi villada ağırlıyor
misafirlerini. Bunlardan bazılarının özel havuzları ve çardakları var.
Bali’yi en iyi anlayan ve en modern şekilde yorumlayan otel belki de.
Villalarda taş ve hasır malzemeler çokça kullanılmış. Hem oda içinde
hem de bahçe içinde banyo keyfi yaşatıyor. Spa servislerinin yanı sıra
yoga seansları da randevuyla ayarlanabiliyor.
 Prana Dewi:Prana Dewi, Tabanan’da, deniz seviyesinden 700 m.
yukarıda bulunuyor. Tropik ormanın ve pirinç tarlalarının ortasında
bir sükunet yuvası. Organik yiyecekler tüketerek ve yoga yaparak
gerçek bir detoks ve yenilenme peşinde olanlar çok sevecekler.
 IZE Seminyak: Endüstriyel görünümü seviyorum, Bali'de dahi gözüm
onu arıyor diyorsanız IZE Seminyak tam size göre! Beton bir blok
ama oldukça şık bir blok. Neredeyse bir film setinden geride
unutulmuş gibi gözüken bu otelde spa'sından bisiklet veya motorsiklet
kiralamaya, rooftop barından 'Meja' restoranına kadar her şey
konaklamanızı keyifli kılmak için planlanmış.
Retreats
Retreat, Budizm’in önemli deneyimlerinden biri. Farklı inanışlar farklı
retreat ritüellerine sahip. Manastıra kapanmadan da buna benzer bir deneyim
yaşamak isteyenler için biraz daha köylere ve pirinç tarlalarına yakın butik
4
Bali
oteller tercih edilebilir. Bu deneyimin lüks hali için Puri Ganesha, butik ve
şık hali için Alila Manggis ve organik hali için Desa Seni’yi tercih
edebilirsiniz.
>>Nerede Yemeli?
Öğle Alternatifleri
 Nusa Dua Bar & Grill:Bir zamanlar Kaliforniyalı bir sörfçü olan Tim
Bey’in, Balili karısı Putu ile açtıkları meşhur restoran ve bar. Günlük
yakalanan balıkları, sebzelerle kızartıyorlar ve pirinç yemekleriyle
servis ediyorlar. Yanında yerel bira lezzetlerini veya bildiğiniz
kokteylleri deneyebilirsiniz.
 Biku:Bali çayları, yemekleri, antikaları ve kitapları burada bir arada.
Yerel malzemelerle yaptıkları geleneksel tarifler çok lezzetli. Tatlıları
da oldukça başarılı olduğundan, yer bırakmanızı öneririz. Buraya
ayrıca akşamüstü çay saatinde de gelebilirsiniz. Kendi çaylarını
yetiştirdiklerini de ekleyelim. Burası Bali’nin en güzel
restoranlarından biri gerçekten de. Aynı güzellikteki keklerinden
yemek için mutlaka uğrayın.
 Café Zucchini:Açılmasıyla, Bali’nin en şık misafirlerinin dolup
taştığı bir yer haline gelmiş. Salatalar pek meşhur. Şıklık ve sağlıklı
yemekler bir araya geldiğinden, moda dünyasından isimler görmeye
de hazırlıklı olun.
5
Bali
 Starfish Boo:W Hotel’in bünyesinde bulunuyor. Asya kültürünü ve
yemeklerini bir araya getiriyorlar. Deniz ürünleri, pirinçleri ve yeşil
çaylarıyla gurme bir deneyim sunuyor. Ama en çok Pazar brunch’ları
için tercih ediliyor.
 La Lucciola:İki katlı bir Endonezya evi olan restoran, Hotel
Oberoi’ye çok yakın. Verandasında hasır koltuklarda, okyanusa karşı
otururken Akdeniz mezeleri ve İtalyan makarnalarının tadına
bakabilirsiniz. Tam bir öğlen güzeli olsa da, akşamları daha da
kalabalık oluyor. Burayı “gurme tapınağı” olarak nitelendiren geniş
bir hayran kitlesi var.
Akşam Olunca...
 Nutmegs:Hu’u Bar, bir gece kulübü iken, yaptığı büyük şef
transferiyle, Bali’nin hatırı sayılı restoranlarından biri haline geldi.
Biraz Asya, biraz İtalyan ve biraz da Fransız mutfağından oluşan uzun
bir menüsü var. Karar vermekte zorlananlar, şefin o gün için yazdığı
tavsiyelere kulak vermeli. Yemek sonrası saatlerde de şehrin en iyi
dans mekânlarından birine dönüşüyor. Perşembe akşamları canlı
performanslar gerçekleşiyor.
 Sardine:Bambudan bir yemek mabedi. Yemeklerde yalnızca kendi
yetiştirdikleri sebzeleri ve günlük deniz ürünlerini kullanıyorlar.
Bali’nin iklimine, coğrafyasına uygun, doğal ve sağlıklı yemekler
sunuyorlar. Ellerindeki malzeme o gün neye el veriyorsa o yemeği
yapıyorlar. Gittiğinizde sürpriz bir menüyle karşılaşacağınız kesin.
6
Bali
Bunun güzel bir sürpriz olacağı da. Bir de butiği var. Bu butikten
burada kullanılan bambu ve tekstil ürünlerinden alabiliyorsunuz.
 Chandi:İşte şimdi, Bali’nin gurme merkezini bulmuş bulunuyorsunuz.
Sebzeleri, meyveleri, baharatları bölgenin organik üreticilerinden
alınıyor. Etleri, Yeni Zelanda ve Avusturalya’dan geliyor. Yine yerli
üretim, soya, tempe ve tofu kullanıyorlar. Ve Sumatra’nın en iyi
kahve çekirdeklerinden kahve yapıyorlar. Klasik kokteyllerin
tariflerine küçük tatlar ekleyerek bambaşka bir hale getiriyorlar.
Yerden sarı loş aydınlatmalarıyla ve kokteylleriyle bir New York’lu
olsa da, yemekleri ve kullandığı malzemelerle tam bir Endonezyalı.
 Breeze:Malumunuz breeze tatlı esinti manasında kullanılıyor. Bali de
tatlı esintinin kitabını yazmış bir şehir olduğundan Breeze isimli
restoran çok. Biz The Samaya’dakinden bahsediyoruz ama siz başka
Breeze’leri de deneyebilirsiniz tabii. Bizim Breeze’in, Seminyak
kumsalına nazır sıra sıra masaları var. Günün her saati hizmet veriyor
olmasına rağmen, ne öğlen ne akşam için gidiliyor. Buranın yemek
saati “gün batımı”. Güneşin batışını izlemek, tek tek yıldızların
belirmesine şahit olmak ve akşamı ışıltılı bir gökyüzü altında bitirmek
için tercih ediliyor.
 Cire:Cire, Alila Uluwatu bünyesinde bulunuyor. Alila Uluwatu,
Bali’nin en güzel otellerinden biri. Cire - ‘sir’ diye okunuyor - sade ve
gurme bir menüye sahip. Endonezya malzemeleriyle Avrupa
mutfaklarından yemekler var seçeneklerde. Bunların yanı sıra bir
tadım menüsü, bir de “Sağlıklı Menü”sü bulunuyor. Sağlıklı menüyü
sağlıklı yapan, organik malzemeler kullanılması, bunların çok düşük
sıcaklıklarda pişirilmesi ve hatta bazen hiç pişirilmemesi. İki kişinin
7
Bali
paylaşabileceği boyutlarda tabaklar da hazırlanmış. Romantik
kaçamak peşinde olanların not etmesi gereken bir yer.
 Ku De Ta:İşte Bali’nin en kalabalık ve en çılgın parti mekânı. Çoğu
zaman, güne plaj partileriyle başlanıyor. Soundcloud sayfalarındaki
playlist’lerden, Ku De Ta atmosferini biraz olsun hissedebilirsiniz.
Yemeğin de, müzik gibi insanı harekete geçirmesini amaçlıyorlar.
Fransa, Japonya, İtalya, Yunanistan, Fas ve Taylan mutfaklarından
yemekler sunuluyor. Kokteyl konusunda ne kadar başarılı
olduklarından hiç bahsetmiyoruz bile.
Yerel Yemekler ve Sentezler
Restoran kısmında fark ettiğiniz üzere, Bali’nin büyük restoranları Fransız
ve İtalyan mutfaklarının sentezlerini yapıyorlar. Her biri kendini Asya
mutfağıyla özdeşleştirse de, hiçbiri tam olarak yerel mutfağı olduğu gibi
sunmuyor. Eğer gerçek bir Endonezya yemeği yemek istiyorsanız, bir de bu
adreslere bakın.
 ACC Minang:Batı Endonezya’da yaşayan Minangkabau adlı halkın
yerel yemeklerini servis ediyorlar. Bu yemeklere genel olarak padang
adı veriliyor. ACC Minang’da servis görevlisi, masaya bir anda 20
civarında tabak getiriyor. Ancak dokunmadığınız tabakların parasını
almıyorlar. Çok da hesaplı bir yer olduğunu eklemek isteriz.
 Ibu Oka:Anthony Bourdain’in Bali listesine burayı da eklemesiyle,
bir anda Bali gurme turlarının vazgeçilmez noktası haline geldi. En
8
Bali
meşhur yemeği Babi Guling. Babi Guling, bir çeşit domuz rostosu.
Restoranın diğer yemekleri de domuz eti ağırlıklı.
Bali’ye Yerleşen Avrupalılardan
 Gelato Secrets:Maria ve Carlo Lentini, İtalyan dondurma sanatını
Bali’ye getiren iki isim. Klasik tatların yanı sıra Cadılar Bayramı ve
Yılbaşı gibi dönemlerde, sezonluk ürünler de çıkarıyorlar. Külahları
ise kendi üretimleri.
 Café Smorgas:İsveç’ten küçük kızlarıyla beraber Bali’ye taşınan bir
çekirdek ailenin 2006 yılında açtığı restoran. Yemek olarak daha çok
salata ve sandviç seçenekleri var. Hazırladıkları sağlıklı miksler çok
popüler. Pek çok kişi yemek yerine tatlı yemek ve fırın kısmından
alışveriş yapmak için tercih ediyor.
>>Gece Kuşlarına
 Cocoon Beach Club:Buranın adına yakışır bir konsepti var. Gündüz
palmiye ağaçlarının arasına gizlenmiş havuzun kenarında veya
kumsalda kozasını örüp saklanıyor, dinleniyor. Gün boyu restoranda
kahvaltı, öğle yemeği ve tapas servisinin keyfini çıkarıyor. Akşam
kozasını kırıp önce şık bir restorana dönüyor. Gece ise desenli
kocaman kanatlarıyla gece hayatının en hareketli mekânı haline
9
Bali
geliyor. Sabaha karşı kozasını örüp, yeniden başlıyor. Kozasında,
akşamdan kalmalığına deva olacak müthiş bir kahvaltıyla…
 Mozaic Beach Club:Mozaic’in şefi yarı Amerikalı yarı Fransız.
Fransız tariflerini Endonezya ve Asya malzemeleriyle birleştiriyor. 4
farklı tadım menüsünden birini seçebiliyorsunuz. Bu menüler her gün
değişiyor. Mozaic, Bali’nin en sofistike mutfaklarından biri olarak
kabul ediliyor. Les Grandes Tables du Monde üyeliği boşuna değil
elbette. Sofra başında uzun keyifli bir akşam geçirmek isteyenler için
çok güzel bir atmosfer yaratmışlar.
 Potato Head Beach Club:Potato Head, birden fazla fonksiyonu olan
kompleks mekânlardan biri. Gündüz güneş ve havuz, akşam yemek ve
gece kulüp konseptinin üzerine birkaç katman daha eklemişler.
Bünyesinde organik yiyecek marketi ve moda butikleri gibi alışveriş
noktalarını da bulunduruyor. Dışını tamamen vintage panjurlarla
kaplamışlar. Kokteyl çeşitleri ve DJ performanslarıyla ünlü. Ku De
Ta’nın tahtını sarstığı söyleniyor.
 S.O.S:S.O.S Supper Club, gündüz biftek ve tapas bar olarak hizmet
veriyor. Akşamları ise çok canlı ve hareketli bir parti mekânı oluyor.
Ünlü partilerinde moda dünyasından ve dünya jet sosyetesinden
isimlere rastlanıyor. Özellikle yılbaşı partileriyle efsaneleşmiş
durumdalar.
>>Ya Başka?
10
Bali
Alışveriş
 Natalie Dissel:Natalie Dissel, ekolojik ve sosyal duyarlılığa sahip bir
tasarımcı. İlhamını Asya ve Afrika’ya yaptığı gezilerden ve
seyahatlerinden alıyor. Buralardan çıkarılan değerli ve doğal taşları
kullanarak takı tasarlıyor. Kullandığı malzemelerin doğaya zarar
vermeden ve kabul edilebilir şartlarda çalıştırılan işçiler tarafından
çıkarılmasına önem veriyor. Hollanda, Fransa, Endonezya, Tayland,
Hong Kong ve Singapur’da şubeleri var.
 Niluh Djelantik:Bu ismi bir yere not edin. Ayakkabı dünyasının en
ünlü isimlerinden biri. Niluh Djelantik’i annesi büyütmüş ve onu
Bali’nin en iyi okuluna göndermek istiyormuş. Göndermiş de, ancak
pek çok masraftan kısarak. Niluh’a da hep birkaç numara büyük
ayakkabılar alırmış. Ayakkabılarla ilişkisi böyle başlayan Niluh
Djelantik bugün Cameron Diaz, Uma Thurman ve Gisele Bündchen
gibi ünlüler için ayakkabı tasarlıyor.
 Horn Emporium:Horn Emporium, tasarım kıyafetler, çantalar, takılar
ve antika eşyalar bulabileceğiniz bir konsept mağaza. Moda
dergilerinin vintage dekorunu ve ürün yelpazesini öve öve
bitiremediğini de ekleyelim.
 Tegalalang Market:Tegalalang, pirinç yetiştiren köylerden biri. Köy
halkı el yapımı, ahşap oymalarıyla da meşhur. Buradan ahşap
bumerang veya maskeler alabilirsiniz. Ayrıca halkın alışveriş yaptığı
tezgahlardan çeşitli baharatlar de bulabilirsiniz.
 Ida Bagus Anom:Eğer maske arıyorsanız, esas adresiniz burası.
Anom, hem ülke içinde bilinen bir isim hem de uluslararası üne sahip.
11
Bali
Ahşap maske yapımını Anom babasından, o da kendi babasından
öğrenmiş. Dans performanslarında kullanılmak ve dekor amaçlı
kullanılmak üzere iki çeşit maske yapıyor.
 Jenggala:Jenggala 1976 yılında kurulmuş ve seramik sanatında
ustalaşmış bir marka. Mağazasında özel tasarım seramik yeme-içme
takımlarına ulaşabiliyorsunuz. Ayrıca ziyaretçilerin de seramik
yapabilecekleri ve desen çizebilecekleri ufak bir de atölye açmışlar.
Tabii bütün bu işlemler zaman aldığından, tasarladığınız seramik
eşyanızın hazır olması 3-4 gün sürebiliyor.
Şımarıklıklar
 Prana Spa:Prana, daha çok ayurveda kürleri için tercih ediliyor.
Ayuveda seçeneklerinin yanı sıra masaj çeşitleri, vücut ve cilt bakım
hizmetleri de var. Süt banyosu seçenekleri de sunuluyor. Tamamen
vücudu yenilemek ve dinlendirmek üzere belirlenmiş ve her ihtiyaca
uygun bir şey bulunabilecek çeşitlilikte seçenek düşünülmüş
 Equilibre:Equilibre’nin bir tırnak spa’sı olduğu söylenebilir. Soğuk
nane çayıyla sizi karşılandıktan sonra, rahat bir koltuğa
kuruluyorsunuz. Manikür ve pedikürün tamamlanması 90 dakika
kadar sürüyor. Verdikleri hizmeti de üç gün için sigortalıyorlar. Eğer
üç gün içinde tırnağınız kırılır veya ojeniz çatlarsa geri
gelebiliyorsunuz.
 Remede Spa:Remede Spa, St. Regis’in spa servisi. Otelin tüm
şubelerinde bulabilirsiniz. Ancak Bali’deki spa, yerel tekniklere ve
12
Bali
malzemelere de aşina. Kişiye özel hizmeti ilke edinen Remede’de
ziyaretçilerin durumu takip ediliyor. Üst üste iki kere aynı masajı
isteseniz bile, durumunuz değerlendirilerek, uzmanlar tarafından
rutinde değişiklikler uygulanıyor. Aklınıza gelebilecek manikür,
pedikür, masaj, cilt bakımı, reiki ve detoks tiplerinin hemen hepsini
burada bulabilirsiniz.
Turlar
 Nusa Lembongan:Bali’nin doğu kıyılarına çok yakın bir ada.
Günübirlik gidip gelmek çok kolay; 30-40 dakikada deniz yoluyla
ulaşılabiliyor. Gitmişken bir gün kalıp dönmek isteyenler Dream
Beach Huts, Waka Nusa Resort ve Nusa Lembongan Resort’a bir göz
atabilir.
 Bali Asli:Asli, Bali havaalanına 2 saatlik mesafede bir köyde. Bu
köyün halkı balıkçılıkla ve pirinç tarımıyla uğraşıyor. Bali Asli da
burada bir Bali mutfağıyla tanışma fırsatı sunuyor. Farklı
uzunluklarda yemek dersleri veriliyor. Bunun yanı sıra organik tarım
ve hayvan yetiştiriciliği üzerine de deneyim kazanmak mümkün.
 Bali Jet Set Dive & Marine Sports:Burası adından da anlaşılacağı
gibi bir su sporları merkezi. Dalgıçlık, balıkçılık, su kayağı ve bunlara
benzer daha pek çok su sporu için ekipman, yer ve uzman ekip
sağlıyorlar.
 Jimbaran Bay:Jimbaran, Bali’nin güneyinde küçük balıkçı bir kasaba.
Balık restoranları tüm Bali’de ün salmış durumda. Spa ve balıkçılık
13
Bali
aktiviteleri sunan merkezler de var. Sokak tezgâhlarından alışveriş
etmek, farklı bir koydan denize girmek ve muhteşem balık
yemeklerinden yemek için iyi bir kaçamak.
Gitmeden Göz Atılacaklar
 ‘Eat Pray Love’: Amerikalı yazar Elisabeth Gilbert’in seyahat
romanı. Gilbert kitapta, İtalya, Bali ve Hindistan seyahatlerini
anlatıyor. Gitmeden önce kitaptan uyarlanan filmi izleyin ve sonra da
kitabı bavulunuza atın. Dünyanın en iyi edebiyat eseri olmayabilir
ama sizi Bali moduna hazırlamaya yetecektir.
 ‘Bali: Sekala and Niskala’:Fred Eiseman’ın bu iki ciltlik kitabı,
Bali’yi her yönden inceliyor. Kültür, din, ritüel ve sanat gibi sosyal
olgulara değiniyor. Gitmeden önce mutlaka göz atılması gerek. Zira
neyin ayıp karşılanıp karşılanmayacağını kestirmek zor oluyor. Pot
kırmamak için kültürel kodları biraz daha yakından tanımakta fayda
var.
Aman Aman!
Bali’de birçok mağaza girişinde yerde çiçeklerden, mumlardan yapılma
adaklar göreceksiniz, daha doğrusu büyük ihtimalle göz hizanızın çok
altında kaldığı için göremeyeceksiniz; o yüzden şimdiden uyarmış olalım.
Dünya tatlısı Balililerin daha bir kere kaş çattıkları görülmemiş, uyarımız
sizi onların gazabından değil, basmanız halinde duyacağınız mahcubiyet
14
Bali
hissinden kurtarma amaçlı! Bu adaklar halkın inancına göre şans, refah ve
zenginlik getiriyor.
Sıkıcı Bilgiler
Denpasar Havalanı’ndan Seminyak, taksiyle 30-45 dakika sürüyor ve 8 dolar
tutuyor. Ancak otellerin çoğu havaalanı transferi sağlıyor. Seyahatiniz
sırasında araba kiralamanızın çok yardımı olacaktır. Bu sayede daha kolay
ve güvenli ulaşım sağlayabilirsiniz. Hem de çok büyük bir masraf
yapmadan. Taksi kullanmayı tercih edecek olursanız, otel aracılığıyla
çağırmanızda fayda var. Otel dışındaysanız Bali Taksi’ye güvenebilirsiniz.
Kredi kartı yalnız büyük restoranlarda geçiyor. Kartla ödeme yapacak
olursanız, hesaba %3 oranında bir ekleme yapıyorlar. Küçük restoranlar ve
yerel lokantalar kart kabul etmiyor.
Bahşiş bırakma zorunluluğu yok. Ancak iyi servis aldığınızı düşünüyorsanız,
bunu birkaç bin rupiah ile göstermeniz bekleniyor.
Burada açılış kapanış saatlerinin bir kuralı yok. Dükkân sahipleri,
dükkânlarını istedikleri saatlerde açıp kapatıyorlar. Restoranlar, malzemeleri
bittiği için erken kapatabiliyor. Gece, Seminyak dışında pek canlı bir yer
değil.
15
Bali
Bali, çok sıcak ve nemli oluyor. Eğer tapınakları veya diğer dini alanları
gezecekseniz, yanınıza üzerinizi kapatabileceğiniz bir şeyler aldığınızdan
emin olun. Bazı günlerde ve saatlerde kadınları içeri almayabiliyorlar.
16