Berlin Parlamentosu - Abgeordnetenhaus von Berlin

Freiherr vom und zum Stein’ın heykeli
Berlin
Parlamentosu
Berlin Eyalet Parlamentosu
Heykel sanatçıları
Hermann Schievelbein
ve Hugo Hagen
tarafından 1864-69
yılları arasında yapılan
anıt ilk önceleri
Döhnhoffplatzʼda
dururken, sonradan
getirildiği Unter den
Linden adresinde 2001
yılına kadar kaldı.
Abgeordnetenhaus
Reichsfreiherr Heinrich Friedrich Karl vom und zum Stein’ın
(1757 – 1831) anıtı 2003 yılından beri Berlin Eyalet Parlamentosu
binasının önünde bulunmaktadır. Bu sayede, 1808 yılında idari
sistemi oluşturan ve tüm vatandaşları devlet işlerine katılmaya
teşvik eden Prusya’lı reformcu ve büyük devlet adamına saygı
gösterilmiştir.
Biz Berlin’liler
Bundestag/Federal
Parlamento
Bundesrat/Federal Konsey
Brandenburger Tor/
Brandenburg Kapısı
U
Wilhe
Stadtmitte
lmstr
aße
Önceleri Berlin duvarının
hemen yanında bulunan
Berlin Eyalet Parlamentosu
bugün artık bir bütün olan
Berlinʼin tam göbeğindeki
konumuyla Martin-GropiusBau, Topographie des Terrors
ve Federal Konseyʼin binaları
ile birlikte yeni Potsdamer
Platzʼin havasına farklılık
katıyor.
Bundeskanzleramt/Başbakanlık
Ebertstraße
Berlin ʼin
kalbinde
Leipziger Straße
Philarmonie/Filarmoni
S
U
Postdamer Platz/
Potsdam Meydanı
Postdamer Platz/Potsdam Meydanı
Bundesrat/
Federal Konsey
Bundesfinanzministerium/
Federal Maliye
Bakanlığı
Abgeordnetenhaus/
Berlin Eyalet
Parlamentosu
Philarmonie/Filarmoni
Niederkirchnerstra
ße
Topographie
des Terrors
Martin-Gropius-Bau
Martin-Gropius-Bau
İletişim
Berlin Eyalet Parlamentosu
Niederkirchnerstraße 5
10117 Berlin
Telefon: 030 / 2325-1060
Faks: 030 / 2325-2068
www.parlament-berlin.de
Bundesfinanzministerium/
Federal Maliye Bakanlığı
U
Kochstraße
Topographie des Terrors
S
Anhalter Bahnhof
Ulaşım
S-Bahnhof Anhalter Bahnhof
Potsdamer Platz
Çalışma Saatleri
Pazartesinden – Cumaya kadar
Saat 9.00 - 18.00 arası
U-Bahnhof Potsdamer Platz
Binamız engellilere uygundur
Otobüs: M 29, M 41, M 48,
M 85, 200
Tren: DB-Bahnhof
Potsdamer Platz
Hoşgeldiniz
Değerli Ziyaretçiler,
B
erlin Eyalet Parlamentosu, Berlin’de yaşayan
halk için en önemli kararların
alındığı merkezi yerdir.
Bundan dolayı ele geçen
her fırsatta kamu hayatında
politikanın güçlendirilmesi
ile politikadaki prosedürlerin
açıklanıp anlatılmasının çok
önemli olduğu düşünüyorum.
Sizleri Berlin Eyalet Parlamentosu’nun toplandığı
binaya, yani eski Prusya Eyalet Parlamentosu’na
davet etmekten büyük mutluluk duyuyorum. Rehberler
tarafından sunulan turlara katılma fırsatını kaçırmayınız
veya bir genel kurul toplantısını yada kurul toplantısını
izleyiniz. Millet vekilleri ile yapacağınız şahsi bir
konuşmada kendi görüşlerinizin altını çiziniz. İçinde
bulunduğumuz demokrasi ancak tüm vatandaşların
aktif katılımlarıyla ve politik kararların nasıl alındığına
dair sürecin saydamlaşmasıyla gerçekleşir. Parlamento
binası her vatandaşa açıktır. Ziyaretinizden dolayı
kendimi çok mutlu sayıyorum, aynı şekilde fikirlerinizi,
önerilerinizi ve özellikle benimle yapacağınız şahsi
konuşmalara sevineceğimi belirtmek isterim.
Ralf Wieland
Berlin Eyalet Parlamentosu Başkanı
1
2
Tarihi Bilgiler
Tarihi Bilgiler
3
Mimar
Friedrich Schulze
Tarihe sahip
bir bina
Eyalet Parlamentosu
binasını italyan
rönensans tarzında
tasarladı.
Parlamento’nun kesiti
Günümüzün Berlin Eyalet Parlamentosu binası, dünün
Prusya Parlamentosu, demokrasi ve diktatörlük arasında
yaşanan bir çok tartışmaya sahne oldu.
1899 Gizli İnşaat Kurulu Başkanı olan
Friedrich Schulze tarafından tasarlanan ve inşa
edilen Eyalet Parlamentosu, Prusya’nın ikinci
halk oturum salonu olarak açıldı.
Parlamento
çalışmalarını temelden tanıyan Friedrich
Schulze Eyalet
Parlamentosu ile
„çalışan parlamento“ adı altında
tanınan yeni bir
parlamento binası
gerçekleştirmiştir.
1918 Birinci Dünya Savaşı’nın sonu: Kraliyet
döneminin sona ermesi. Birinci „Rayş“ Konseyi
ilk oturumunu gerçekleştirerek parlamenter
demokrasiyi Almanya’da geçerli bir yönetim
sistemi haline getirdi. Buna doğrudan doğruya
tepki olarak aşırı solcular tarafından
Parlamento’nun tören salonunda KPD
(Almanya Komünist) partisi kuruldu.
1919-33 Weimar Cumhuriyeti dönemi. 1932
yılında „Prusya vurgunu“ ile Prusya’nın demokratik dönemi ansızın sona erdi.
1933 Hilenin de karıştığı son eyalet seçimlerinde nasyonalsosyalistler en güçlü politik
grup oldular. Mayıs 1933’te Prusya Eyalet
Parlamentosu son oturumunu gerçekleştirdi.
1934 Prusya Eyalet Parlamentosu kesin olarak dağılınca, bina „Preußenhaus“ (Prusya Evi)
Vakfına dönüştürüldü. Haziran 1934: Oturum
salonunda meşhur „Volksgerichtshof“ (Halk
Adalet Divanı) kuruldu.
1936-45 Hermann Göring binayı „Havacılar
Konağı“ haline getirdikten sonra, eski Prusya
Parlamentosu Ordu Evi olarak kullanılmaya
başlandı.
1900 yıllarından görüntü
1918 yılında bir yürüyüş
Havacılık Konağına
dönüştürüldüğü zaman
1945 Savaşın son günlerinde bile bina büyük
hasara uğradı.
1918 yılında Oturum
Salonunda gerçekleşen
„Rayş“Konseyi Kongresi
(Reichsrätekongress)
1949-53 Bina, Sovyet Askeri İdaresi’nin emri
üzerine tadilattan geçirildikten sonra ilk DDR
(Demokratik Almanya Cumhuriyeti) hükümetinin
Parlamentosu olarak kullanıldı.
1960 Parlamento binası, Devlet Planlama
Dairesi haline getirildi ve Devlet İstihbarat
Teşkilatı’nın (Stasi) gizli dinleme merkezi oldu.
1990 Almanya’nın birleşmesinin hemen
ardından Eyalet Parlamentosu oy birliği ile eski
Prusya Parlamento binasına taşınma kararı
aldı.
1993 En kısa zamanda onarılan Parlamento’nun ilk oturumu, Parlamento Başkanı
Dr. Hanna Renate Laurien tarafından açıldı.
1936 yılı
DDR (Demokratik Alman
Cumhuriyeti) döneminde
büyük bir ofis
Duvar
1991 yılında temel
atma töreni
Berlin, Eyalet Parlamentosu’nu seçiyor
K
C Partisi
„Milletvekilleri genel,
eşit, gizli ve direkt
bir seçimle seçilirler
(Berlin Anayasası,
Madde 39, fıkra 1)
Eyalet listesi mi, ilçe listesi mi? Berlin ́in
Anayasası’na göre partiler adaylarını ya Eyalet
listesine ya da ilçe listesine yerleştirebilirler.
İlçe listeleri sayesinde partiler ilçe bazında
adayları doğrudan belirleyebilirler.
Birinci oy, ikinci oy: Eyalet seçimlerine
katılan her seçmenin iki oyu vardır. Birinci oy
ile ilçedeki aday seçilir. İlçede en fazla oyu
toplayan aday ise, çoğunluk seçimi ilkesine
göre direkt Parlamentoya girer.
Seçmen ikinci oyu vasıtasıyla desteklediği
partiyi seçer. İkinci oylar aynı zamanda nispi
seçim ilkesine göre partilerin Parlamento’daki
koltuk sayısını, yani fraksiyonların büyüklüğünü
belirler. Her iki oy da birbirinden bağımsız olarak kullanılabilir ve oyların ayrılması („StimmenSplitting“) ilkesine göre farklı adaylar ve farklı
partiler seçilebilir.
Seçmen grubu
Seçme hakkına sahip olanlar
imler Parlamento’yu seçebilir? 18 yaşını
doldurmuş, Berlin’de ikamet eden ve
Alman vatandaşlığına sahip olan herkes
seçme ve seçilme hakkına sahiptir.
Kimler milletvekili adayı olabilir? Seçime
katılabilen tüm partiler ve seçmen grupları
kendi parti içi prensiplere göre aday belirleyebilirler. Her parti, her seçim bölgesi başına bir
aday belirleyebilirken, herhangibir partiye üye
olmayan bağımsız vatandaşlar da aday olabilirler.
D Partisi
→
B Partisi
→
A Partisi
→
Parlamenter demokrasinin temeli
doğrultusunda, oy hakkı bulunan
Berlin’liler her beş yılda bir anayasanın
öngördüğü şekilde Berlin Eyalet
Parlamentosu’nu seçmeye çağırılırlar.
5
Berlin Parlamentosu
→
Berlin
Parlamento
Seçimleri
Berlin, Eyalet Parlamentosu’nu seçiyor
→
4
Berlin Halkı
Berlin Seçim Sisteminin şeması
Milltevekili sayısı: Anayasa tarafından
belirlenen asgari milletvekili sayısı 130 dur.
Genelde hakikatten seçilen milletvekilli sayısı
ise daha fazladır. Özellikle birinci oy ile direkt
seçilen milletvekili sayısı ile partinin kazandığı
oy oranı eşit değilse, bu gibi durumlar meydana gelir. Bu durumda, direkt seçilen milletvekiline „kontenjan vekili“ (Überhangmandat)
denilen fazladan koltuk tanınır.
Oy oranı yüksek olan partilerin dezavantajlı
bir konuma düşmemeleri için onların da koltuk, yani milltevekili sayısı oy oranına göre
denkleştirilir ve bu partiler, oy oranı durumuna
göre „ek milletvekili“ (Ausgleichsmandat)
kazanırlar.
„Berlin Eyalet
Parlamentosu, seçim
hakkına sahip Almanlar
tarafından seçildiği
için halkı temsil eder“
(Berlin Anayasa’sı,
Madde 38, fıkra 1).
6
Berlin nerelerde seçiyor?
Berlin nerelerde seçiyor?
Seçim
Uygulaması
2011 yılında Berlin’liler
1736 seçim bölgesinde
ve 467 mektup yoluyla
seçim bölgesinde oylarını
kullandılar.
Milletvekilleri, eşit, gizli ve direkt
olarak seçilir.
Reinickendorf
B
erlin Eyalet Seçimleri herhangi
bir merkezde yapılmaz.
Seçim gününde herşeyin kusursuz
yürümesi için birçok gönüllü
yardımcı seçim sandıklarının
başında görevlerini yerine getirirler.
Özellikle seçmenlerin seçim
kütuğüne kayıtlı olup olmadıkları
itinayla kontrol edildikten sonra
seçmenlere resmi oy pusulaları
teslim edilir. Oy pusulaları
seçmenler tarafından seçim
kabininde gizli ve „gözlerden
uzak“ bir şekilde doldurulur.
Berlin’deki son iki
seçimin sonuçlarını
internet’ten: www.
wahlen-berlin.de. den
2011 yılı Berlin Eyalet
Parlamentosu (ikinci oylar)
seçim sonucu. Grafikte
partilerin yüzde olarak
Parlamento’daki temsili
gösterilir.
28,3%
17,6%
11,7%
23,3%
8,9%
Pankow
Lichtenberg
Mitte
Spandau
FriedrichshainKreuzberg
Berlin Seçim Bölgeleri
MarzahnHellersdorf
CharlottenburgWilmersdorf
TempelhofSchöneberg
Steglitz -Zehlendorf
Berlin Eyalet seçimleri, İlçe ve Belediye seçimleri ile birlikte aynı tarihte gerçekleştiği için,
oylar ilk önce ilçe bazında toplanır. Ardından
bu oylar Eyalet Seçim Kurulu Başkanı’na
teslim edilir ve Eyalet Seçim Kurulu Başkanı
tarafından Eyalet Seçimleri’nin resmi sonucu
açıklanır.
öğrenebilirsiniz.
7
Neukölln
Treptow-Köpenick
Seçim sonucunun doğru çıkması ve
seçmenlerin tercihini tam olarak yansıtması
açısından daha sonra tüm belirsiz oylar tekrar
geçerlilik açısından ilçelerin seçim kurulları
tarafından kontrol edilir.
8
Hükümentin Başı
Berlin Eyalet Hükümeti
Berlin Büyükşehir
Belediye Başkanı
Berlin
Senatosu
Eyalet Başkanı olan Berlin Büyükşehir Belediye Başkanı
aynı zamanda Senatoʼnun da başında bulunur
Berlin Eyaleti’nin hükümeti, Büyükşehir Belediye
Başkanı ve sekiz senatörün dahil olduğu bir
Senato’dan oluşur.
A
slında Berlin seçim hukukunda „seçim
listesi başı adayı“ diye bir terim yoktur,
ancak geleneksel olarak bütün partiler liste
başındaki adayı Başkan adayı olarak sunarlar.
Bu gelenek giderek kişiselleştirilen seçimleri
yansıtmanın yanısıra, adayı „mesajı taşıyan
kişi” konumuna da getirir.
Michael Müller,
Aralık 2014 tarihinden
beri Berlin Büyükşehir
Belediye Başkanı
Berlin Belediye Binası
(cephesi kırmızı
tuğlalardan oluştuğu için
Kırmızı Belediye olarak
ta adlandırılır) Berlin
Büyükşehir Belediye
Başkanı’nın makamıdır;
aynı zamanda Belediye
Başkanı’nın Eyalet
Parlamentosun’da da bir
ofisi bulunur.
Bu nedenle Parlamento kurulduktan sonra
en fazla oyu toplayan partinin adayı gizli bir
oylama ile Büyükşehir Belediye Başkanlığıʼna
seçilir. Parlamento, milletvekillerinin çoğunluğu
ile Belediye Başkanını seçer. Belediye
Başkanı seçildikten sonra senatoyu kurmakla
görevlidir.
Berlin Büyükşehir Belediye Başkanı
|Berlinʼi dışarda temsil eder,
| Senato üyelerini göreve atar ve
görevlerine son verir,
| Çalışma alanlarının sayılarını ve sınırlarını belirler,
| Senato ile uzlaşarak hükümet politikasının yönünü belirler ve uygulanmasını sağlar,
|Senatoʼnun başında olan kişi olarak, oyla
malardaki „oy eşitliğinde“ belirleyici olabilir,
|Berlinʼin yasalarını ve idari kanunlarını Berlin resmi gazetesinde (Gesetz- und Verordnungsblatt für Berlin) açıklar.
Berlin Eyaleti’nin 17.ci seçim dönemindeki Senato Ofisi ve sekiz Senato
Senatörlük Ofisi ve Kültürel
Çalışmalar
Eğitim,
Gençlik
ve Bilim
Senatörü
Maliye
Senatörlüğü
Sağlık ve
Sosyal
İşler İdari
Senatörlüğü
Berlin Büyükşehir Belediye
Başkanı ve Kültürel Çalışmalar
Senato
Başkanlığı
Maliye
Ekonomi, Teknoloji
Senatörü ve Araştırma Senatörü
Sağlık ve Sosyal
İşler Senatörü
İçişleri ve Spor
Faaliyetleri Seantörü
Çalışma,
Entegrasyon ve
Kadınlar Senatörü
Eğitim, Gençlik
ve Bilim Senatörü
Kentsel Gelişim
ve Çevre İşleri Senatörü
Hukuki İşler ve Tüketici
Haklarını Koruma Senatörü
S
eçim sonrası Büyükşehir Belediye
Başkanı, yasama döneminin başında
Senato’yu (=kabineyi) kurar. Her senatör
(azami sekiz), Belediye Başkanı tarafından
seçilir. Aralarından iki senatör başkan vekili
olarak görevlendirilir. Hükümet üyelerinin
Parlamento üyeleri olması şart değildir.
Büyükşehir Belediye Başkanı başka şahısları
da kabinesine atayabilir.
Berlin Senatosu her Salı, Berlin Belediye
Binası’nda (Berliner Rathaus) toplanır ve
verilen kararları bir basın toplantısı aracılığı ile
kamuya duyurur.
Berlin Eyalet
Parlamentosu Hükümeti
Berlin Senatörlük
Ofisi ve Senato
İdaresi ile ilgili daha
ayrıntılı bilgileri
aşağıdaki internet
adresinden bulabilirsiniz:
www.berlin.de
İdari Dairesi
İçişleri
ve Spor
Faaliyetleri
İdari
Senatörlüğü
9
Çalışma,
Entegrasyon
ve Kadınlar
İdari
Senatörlüğü
Hukuki İşler
ve Tüketici
Haklarını
Koruma İdari
Senatörlüğü
Kentsel
Gelişim,
ve Çevre
İşleri İdari
Senatörlüğü
Ekonomi,
Teknoloji ve
Araştırma
İdari
Senatörlüğü
10
Parlamento’nun Başı
Yönetici Kurumlar
11
Parlamento Başkanı, Meclis Divanı
ve İhtiyar Heyeti
Meclis Divanı’na Parlamento Başkanı ve
iki Başkan vekilinin yanısıra Parlameto
fraksiyonlarının önerileri üzerine Parlamento
tarafından seçilen birçok aza da dahildir.
Meclis Divanı,
eçimlerden en geç altı hafta sonra
Parlamento, en yaşlı üyesinin katılımı ile
ilk meşrutiyet oturumunu gerçekleştirmek
zorundadır. Bu oturumda Parlamento
Başkanı, Başkan vekilleri ve Meclis Divanı
üyeleri seçilir. Ayrıca Parlamento, iç
yönetmeliğini belirler.
İhtiyar Heyeti , Parlamento Başkanı’na
işleri yürütmekte, özellikle genel kurul
toplantılarını gerçekleştirmede yardımcı olur.
İhtiyar Heyeti’ne, Parlamento Başkanı’nın ve
Başkan vekillerinin yanında, sadece en yaşlı
Parlamento üyeleri değil, fraksiyonların ve
Parlamento üyelerinin en deneyimli üyeleri de
Parlamento’yu ilgi-
Protokol gereği „Berlin`in en üst makamında“
bulunan Parlamento Başkanı’nın önemi
oldukça büyüktür ve onun bir çok görevi vardır:
dahildir. İhtiyar Heyeti kendi oturumlarını
Parlamento oturumlarından önceki Salı günü
gerçekleştirir. İhtiyar Heyeti, karar veren bir
heyet değildir, sadece önerilerde bulunur.
Zaten Heyet bütün fraksiyonların temsilcilerinden oluştuğu için sunulan öneriler de genelde
kabul görür.
İhtiyar Heyeti’nin
Parlamento Başkanı Parlamentonun işlerini yönetmek
ve koordine etmekle yükümlüdür; kendisinin de Başkanı
olduğu Meclis Divanı ve İhtiyar Heyeti ona destek olurlar
S
Berlin Eyalet
Parlamentosu’nun
oturumlarında
Parlamento Başkanı
veya bir Başkan
vekili, iki üye ile birlikte Meclis Divanı’nı
oluştururlar.
| Belediye Başkanına ve Senatörlere
yemin ettirir
|Parlamentoʼnun işlerini yürütür
| Oturum salonu içindeki söz hakkı ve
polis gücü ondadır
| Parlamentoyu dışarda temsil eder
| Parlamento oturumlarını açar ve oturumları yönetir
| Parlamentoya sunulan tüm taslakları,
soru önergelerini ve dilekçeleri denetler
| Kararlaştırılan yasaları düzenler
| Parlamento İdaresinin en büyük başkanıdır
sadece Parlamento
Başkanı’na mahsus olmayan ve
lendiren tüm içişleri
ile ilgili konularda
karar alır.
görevleri arasında
fraksiyonların
arasında arabuluculuk ta vardır;
Anlaşmazlıklarda,
tarafların uzlaşmalarını
sağlamaya çalışır.
12
Parlamento oturum esnasında
Parlamento oturum esnasında
13
Genel Kurul
Toplantısı
Genel Kurul Toplantısına (Plenum)
Berlin Eyalet seçimlerinde seçilen
tüm milletvekilleri katılır
G
enel Kurul Toplantıları genelde her 14
günde bir Perşembe günleri saat 11:00
de başlar. Berlin bütçesinin ele alınacağı
günlerde, oturumlar daha erken başlar.
Parlamento’nun en önemli görevleri arasında
yasa kararlaştırılması, bütçe planlaması,
hükümeti oluşturmak ve denetlemek gelir.
Tüm bu işlemler genellikle Meclis’in Oturum
Salonun’da yapılır.
Parlamento başkanı tarafından açılan
oturumdan sonra, genellikle güncel konu
saatinde (Aktuelle Stunde) kamunun ilgisini
çeken bir konu işlenir. Konu, fraksiyon
tarafından veya en az on Parlamento üyesinin
önerisi üzerine belirlenir. Birçok konu öne
sürülmüşse o zaman Parlamento konuyu
seçer.
Güncel konu saatini takiben soru saati
(Fragestunde) başlar. Her Parlamento üyesi
önceden yazılı olarak göndermeksizin Genel
Kurul’a spontane olarak sözlü soru sorabilir.
Soruya gerekçe gösterilmez. Sorunun kısa
şekilde ifade edilmesi, kamunun ilgi alanında
bulunması ve kısaca yanıtlanabilir olması
gerekir. Ondan sonra fraksiyonların o günün
ajandasında önemli gördükleri ve öncelik
tanıdıkları konular işlenir.
Takiben kanun tasarıları veya kanun teklifleri için birinci oturum veya ikinci oturum
başlar. Kanun tasarılarını (Gesetzesvorlage)
hükümet yapar, kanun teklifleri (Gesetzesanträge) ise Parlamento tarafından sunulur.
Meclis oturumları
Meclis, içeri verilen dilekçelerle Berlin Eyalet
Hükümeti’ni harekete geçirmeyi amaçlar. Aynı
zamanda Senato da belirli önerge veya
dilekçeler hakkında karar verilmesi gerektiğini
düşündüğünde Meclis’e sunarak oylanmasını
talep edebilir. Bu dilekçeler ve önergeler ilk
önce komisyonlarda tartışılır ve daha sonra
Genel Kurulda oylamaya sunulur.
başvurmanız gerekir,
Bütçe görüşmelerinin önemi oldukça
büyüktür. Haftalar boyunca uzman
komisyonlarında ve ana komisyonda
görüşülmeye başlanan ve Senato tarafından
hazırlanan Eyalet Bütçesi taslağı Genel
Kurul’da oylamaya sunulur ve yasalaşır.
bütün ilgili ziyaretçilere
açıktır. Oturuma
katılabilmeniz için
ziyaretçi servisine
başvurular telefon ile
(030-2325 - 1064)
veya internet
ortamında: www.
parlament-berlin.de
sayfasında „Service“
bölümüne yapılacaktır
Genel Kurul
oturumlarını internette „Live-Ticker“
Her Genel Kurul Toplantısı,
modern teknik donanım
ile desteklenir
üzerinden canlı
olarak takip
edebilirsiniz.
14
Uzman Komisyonlar
Komisyonlar
Parlamento çalışmalarının odak noktasını komisyonlar
oluşturur, zira asıl görüşmeler bu komisyonlarda yapılır
Kurumlar ve özel
şahıslar ile hazırlanan Komisyon
toplantılarında
(hearings) yetkili
ve sorumlu kişilere
daima söz hakkı
tanınır.
H
er Senatörlük için ayrı bir komisyonun
kurulduğu Parlamentoda, Parti grupları,
konuya hakim olan üyelerini ilgili çalışma
gruplarına tayin ederler. Komisyon üyeleri de
Genel Kurul Toplantısı’ndan gelen soru önergelerini ve tasarıları tartışırlar. Tartışılan her
konuya göre, yetkili komisyon görüşünü bildirip karar alınmasına dair önerilerde bulunur.
Gerekli görüldüğü durumlarda, komisyon
farklı konuları da ele alabilir.
Dilekçe Komisyonu
bütün Berlin’lilerin
sorunları ile ilgilenir.
Telefon: 030 / 23251471 (veya -1473)
E-Mail: petmail@
parlament-berlin.de
„Petitionsausschuss“ olarak bilinen
Dilekçe Komisyonu ise halkın avukatlığını
üstlenmekle görevlidir. Berlin İdaresi tarafından haksızlığa uğradığını düşünenler, herhangi bir bürokratik engel olmadan dilekçe
komisyonuna online olarak ta başvurabilirler.
Çeşitli partilerden 11 üyenin katıldığı „Dilekçe
Komisyonu“, iddiaları araştırmak ile yükümlüdür. Ayrıca komisyonun, Berlin Eyaleti’nin
bütün kurumlarının çalışmalarını kontrol etme
yetkisi de bulunur.
Uzman Komisyonlar
15
Berlin Eyalet Parlamentosu’nun daimi Komisyonları
|
Çalışma, Entegrasyon, Meslek Eğitimi ve Kadınlar Komisyonu
|
Bayındırlık, Barınma ve Ulaştırma Komisyonu
|
Eğitim, Gençlik ve Aile Komisyonu
|
Vatandaşların Angajmanı Komisyonu
|
Dijital İdare, Bilgi Gizliliği ve Bilgi Edinme Hürriyeti Komisyonu
|
Avrupa ve Federal İşler ve Medya Komisyonu
|
Sağlık ve Sosyal İşler Komisyonu
|
İçişleri, Güvenlik ve Düzen Komisyonu
|
Kültürel İşler Komisyonu
|
Spor Komisyonu
|
Şehir Geliştirme ve Çevre Koruma Komisyonu
|
Alman Anayasa’sının § 13, fıkra 6 ve Genel Asayiş
Kanunu’nun (ASOG) § 25, fıkra 10’unla ilgili Komisyon
|
Anayasa ve Hukuk, Tüketici Hakları Koruma ve İç
Yönetmelik Komisyonu
|
Anayasayı Koruma Komisyonu
|
Ekonomi, Araştırma ve Teknoloji Komisyonu
|
Bilim Komisyonu
|
Ana Komisyon
|
Katılım Yönetimi ve Controlling Komisyonu
|
Bölgeler Alt Komisyonu
|
Bütçe Kontrolü Alt Komisyonu
|
Ürün Bütçesi ve Personel Ekonomisi Alt Komisyonu
|
Varlık İdaresi Alt Komisyonu
|
1. „BER“ Araştırma Komisyonu
|
2. „Staatsoper“ (Devlet Operası) Araştırma Komisyonu
16
Kontrol Mekanizmaları
Araştırma
Komisyonu
Parlamento zaman zaman yapılan
yanlışları, tartışmalı hadiseleri veya politik
skandalları açığa çıkarmak için Araştırma
Komisyonları oluşturabilir.
A
„Eyalet Parlamentosu, üyelerinin
dörtte birinin talepte
bulunması halinde
bir Araştırma Komisyonu oluşturma yetkisine sahiptir.“ (Berlin
Anayasası, Madde
48 fıkra 1).
raştırma Komisyonu, belirli bir araştırma
konusu ile görevlendirilir. Bu keskin araç
genellikle siyasi tartışmalarda muhalefetin
başvurusu üzerine oluşturulur. Muhalefet
araştırma komisyonları sayesinde hükümetin
belirli bir alandaki icraatını araştırmak veya
kontrol etmek ister.
Parlamento bir veya birden fazla Komisyon Başkanı, Komisyon üyeleri ve vekillerini
seçer. Araştırma Komisyonu’nda tüm parti
grupları en az bir kişi tarafından temsil
edilmek zorundadır.
Araştırma Komisyonu tanık ve bilirkişi de
davet etmenin yanısıra Eyalet Hükümeti’nden
her türlü evrak ve dosya da talep edebilir.
Bazı özel durumlar
dışında Araştırma
Komisyonu’nun
oturumları halka
açık olarak sürdürülür. Komisyon
bütün çalışmalarını
bir nihai veya ara
rapor ile belgeler ve bu raporu
Parlamento’ya
sunar.
Geleceğe Yönelik Tahminler
„Anket
Komisyonu“
Anket Komisyonları, geleceğe yönelik
toplumsal gelişmeler hakkında bilgi
edinmek için oluşturulur
P
arlamento, belirli bir siyasi veya
toplumsal konu hakkında önemli karar
alma öncesinde kapsamlı bilgi sahibi
olmak ister. Ayrıca Parlamento üyelerinin
dörtte birinin talepte bulunması halinde
Anket Komisyonu kurulabilir. Komisyon,
toplumsal gelişimi ve değişimi saptayarak
Parlamento’nun hareket etme stratejisini
belirler. Parlamento Anket Komisyonu’na
Parlamento üyesi olmayan uzmanları da
tayin edebilir. Komisyon, edindiği bilgileri
rapor halinde Parlamentoʼya sunar.
17 nci seçim döneminde (muhtemelen 2015
sonbaharına kadar) Anket Komisyonunun
konusu „Berlin için yeni enerji“ olacaktır.
17
18
Halkın temsilcileri
Halkın temsilcileri
19
Milletvekilleri
Berlin Anayasası, hukuksal düzenin korunmasını güvence altına almaları için yasama
erkine ait olan milletvekillerine, yürütme erki
senato karşısında önemli haklar tanır.
„Eyalet Milletvekili
Yasası Madde 2,
fıkra 2 ve Bent 1
uyarınca hiç kimsenin Eyalet Milletvekilliğine aday
olması, göreve
gelmesi veya görevini yerine getirmesi
engellenemez.“
B
erlin Eyalet Parlamentosu’nun üyeleri,
genelde ayrı meslekleri olduğu için
çoğunlukla yarım gün çalışan milletvekilleridir.
Ancak Parlamento’da yoğunlaşan işler,
pekçok milletvekilini tüm gün boyunca Parlamento’da çalışmaya zorlar. Bazı milletvekilleri kamudaki mesleklerinin Parlamento’daki
çalışmaları ile bağdaşmadığı için milletvekilliği
yaptığı sürece kendi mesleklerine ara vermek
zorunda kalır.
Milletvekillerinin en önemli görevleri arasında
şunlar yer alır:
| Parlamento Başkanı’nı seçmek
| Berlin Eyaleti için yasalar çıkarmak
| Bütçe yasası çıkarmak
| Hükümeti kontrol etmek
| Eyalet Yüksek Mahkemesi Başkanı, Anayasa Mahkemesi Üyeleri,
Sayıştay Başkanı ve Bilgi Koruma Dairesi
Başkanı’nı seçmek
Özellikle hükümeti kontrol edebilmek için
milletvekillerinin bir çok imkanı bulunur:
| Her milletvekili Senato’ya yazılı soru
önergesi verebilir
| Genel Kurul oturumlarında spontane
sorular iletebilir
| Komisyon çalışmalarına katılabilir.
Fraksiyon disiplini: Genel kurul ve komisyonlardaki oylamalarda, siyasi gücü etkin
kılmak ve partiyi desteklemek adına belli bir
grup disiplini uygulanır. Ancak bazı durumlarda vicdani sebeplerden dolayı görüşleri parti
görüşüne ters düşen milletvekilleri grup disiplinine uymamak için oylamaya katılmazlar.
Milletvekillerinin seçi-
Bağımsızlık: Berlin Anayasasına göre, milletvekillerinin serbest iradeleri doğrultusunda
hareket etmeleri büyük önem taşır. Bu
bağlamda milletvekillerine birtakım ayrıcalıklar
tanınır.
mıştır.
|
|
|
Dokunulmazlık (bir milletvekiline karşı soruşturma açmak sadece Parlamento’nun onayı ile mümkündür)
Ceza bağışıklığı (Indemnität) (halkı
temsilen alınan kararlar ve söylemler ile bağlantılı olarak millet vekilleri
yargılanamaz)
Milletvekilleri özellikle „tanıklıktan çekinme hakkına“ sahiptirler.
Görevleri karşılığında
ödenen milletvekili maaşı
sayesinde milletvekillerinin
bağımsızlığı sağlanır. Bu
maaşlar ödenmese sadece
varlıklı ve zengin kişiler
milletvekili olabilirlerdi.
mi, konumları, hakları
ve sorumlulukları
Berlin Anayasası,
Eyalet Seçim Yasası
ve Eyalet Milletvekili
Yasalarınca tanımlan-
Her milletvekilinin
parlamento binası içinde
bir çalışma odası bulunur
20
Parlamento’daki partiler
Parlamento’daki partiler
Parti Grupları
21
Berlin Eyalet
Parlamentosu’nda
gecenin geç saatlerine
kadar çalışılır
Parti Grupları Parlamento’nun siyasi
temelini oluşturarak parlamenter sistemi
mümkün kılarlar
Parti Grubu oluşumu Oldukça kapsamlı
olan Parlamento çalışmalarının üstesinden
gelebilmek için aynı partiye mensup milletvekilleri, belli bir sayıya ulaştıklarında bir
grup oluştururlar. Her bir parti grubuna,
sayısı yasalar tarafından belirlenen bir grup
milletvekili üye olmak durumundadır. Bu
oluşumla ilgili kuralları Parlamento İç
Tüzüğü ve Parti Grup Yasası belirler.
„Parti Grubu Yasası
Madde 1, fıkra 1
uyarınca Berlin
Parlamentosu’ndaki
Parti Grupları, aynı
partiye üye olan milletvekillerinin siyasi
gücünü çoğaltmak
amacı ile kurulur.“
Parti Grubunun Yönetim Kurulu Parti
grubu üyeleri kendi aralarından seçtikleri
Parti Grup Başkanı,Başkan vekili ve
Grubun İdari Amirinden oluşan bir Yönetim
Kurulu kurarak bu mekanizmayla parti
oturumlarını hazırlar.
Berlin Eyalet Parlamento’sunun
Parti Grupları,
Niederkirchnerstraße 5
10111 Berlin:
SPD Grubu
Telefon 030 / 2325-2222
spd-fraktion@
spd.parlamentberlin.de
www.spdfraktion-berlin.de
Başkan: Raed Saleh
CDU Grubu
Telefon 030 / 2325-2115
[email protected]
www.cdu-fraktion.berlin.de
Başkan: Florian Graf
Bündnis 90/Die Grünen Grubu
Telefon 030 / 2325-2400
[email protected]
www.gruene-fraktionberlin.de
Başkanlar: Ramona Pop
ve Antje Kapek
DIE LINKE Grubu
Telefon 030 / 2325-2510
[email protected]
www.linksfraktion-berlin.de
Başkan: Udo Wolf
Piraten Grubu
47
19
Berlin Anayasasının 40. maddesi uyarınca
(1) „Milletvekillerinin en az yüzde beşi bir
parti grubu (fraksiyon) oluşturur. Diğer
konuları İç Yönetmelik belirler.“
(2) „Parti grupları doğrudan anayasa’nın
belirlediği görevleri yerine getirir. Bağımsız
ve tarafsız halk temsilcileri olarak Parlamento’nun çalışmalarına katılırlar ve
Parlamento’da oluşan kararları desteklerler.
Bunun için onlara gerekli donanım sunulur.
Parti Grubunun hukuki durumunu, organizasyon ile ilgili konuları, grubun payına
düşen sorumluluklarını ve haklarını yasalar
belirler.“
Berlin Eyalet Parlamentosunda
149 milletvekili bulunur
29
Parti Grubunun Çalışmaları Parti grubunda Parlamento çalışmalarının yönü belirlenir,
siyasi girişimler başlatılır, Parlamento’ya
sunulacak yasa tasarıları ve soru önergeleri
hazırlanır. Grup oturumlarında partinin genel
görüşü tartışılarak, konuya göre bir sözcü
belirlenir ve bu görüş kamuya bildirilir. Parti
grup üyeleri her zaman Parlamento
Başkanlığı, İhtiyar Heyeti ve komisyonlar ile
iletişim halindedir. Aynı zamanda Parlamento dışındaki gruplar ve kurumlar ile de
iletişim kurulur.
Telefon 030 / 2325-2611
[email protected]
www.piratenfraktion-berlin.de
Başkanlar: Alexander Spies
ve Martin Delius
39
15
22
Berlin Eyalet Yasaları
Berlin Eyalet Yasaları
23
Bir yasa nasıl
oluşur?
Berlin Anayasası’na dayanarak Senato, Parlamento
veya halk yeni bir kanun girişiminde bulunabilir
„Yasa kararlaştırma
yetkisi Berlin Eyaleti’nde olduğu
sürece Berlin halkı
herhangi bir yasanın
kararlaştırılmasını,
değiştirilmesini veya
düşürülmesini talep
edebilir.” (...) (Berlin
Anayasası, Madde
62, fıkra. 1)
Yasa tasarısı: İster Senato’nun önerdiği bir
yasa tasarısı olsun, ister Parlamento’nun veya
halkın girişiminden doğan bir yasa teklifi olsun
her halikarda yasa tasarıları Parlamento
Başkanı’na sunulur.
Gündem: Tasarı, Parlamento Başkanı’na
ulaştıktan sonra İhtiyar Heyeti tarafından
Genel Kurul Toplantısı’nın gündemine alınır.
Yasa tasarısı en geç oturumdan iki gün önce
milletvekillerine yazılı olarak gönderilir.
İlk oturum: İlk oturumda genellikle
Parlamento yasa tasarısının esasını görüşür.
Komisyona havale:
İlk oturumdan sonra,
yasa tartışılmak üzere yetkili komisyona
havale edilir. Ana Komisyon yasa tasarısının
maddi açıdan etkilerini kontrol eder ve takiben Genel Kurul Toplantısı’na önerge sunulur.
İkinci oturum: Yasa
tasarısı en az iki oturumda
görüşülmelidir. Parlamento
Başkanı veya Senato istisnai durumlarda üçüncü bir
oturum isteyebilirler. İkinci
oturumda, maddeler ve
parağraflar ele alınır ve görüşmelerin ardından
yasaların maddeleri sırayla oylamaya sunulur.
Oylama ve yasayı düzenleme: Yasa, detaylı
görüşmenin ardından bir bütün olarak oy
çoğunluğu ile kabul edilmesi gerekli oylamaya
sunulur. Anayasa değişikliklerinde ise seçilen
milletvekillerinin oylarının üçte ikisi gereklidir.
Yasa, başkan tarafından derhal, yani kasten
geciktirmeden düzenlenmelidir.
Yasanın ilanı ve yürürlüğe girmesi Yasa, iki
hafta içerisinde Berlin Büyük Şehir Belediye
Başkanı tarafından resmi
gazetede ( Gesetz- und
Verordnungsblatt Berlin)
kamuya ilan edilir.
Yasanın yürürlüğe girmesine ilişkin bir tarih
belirlenmediyse kamuya
ilanından ondört gün
sonra otomatikman
yürürlüğe girer.
„Herkes için geçerli
görevler ve yasaklar
kanuna dayanmalır.“
(Berlin Anayasa’sı
Madde 59, fıkra 1).
Yasalar, el işareti
ile oylanır
Yasanın, tasarıdan yürürlüğe girmesine kadar geçirdiği işlemler
Yasa tasarısı
?
→
Gündem
İlk oturum
→
Komisyon
→
İkinci oturum
→
Oylama
→
Yasanın ilanı/yürürlüğe girmesi
→
§
24
Parlamento’nun organizasyonu
Parlamento’nun organizasyonu
25
İdare
Parlamento idaresindeki servis ve hizmet işleri,
Parlamento’daki yapılan çalışmaların kusursuz
yürümesini sağlar.
www.parlamentberlin.de, üzerinden „Parlament“,
„Verwaltung“ adlarını
tıklayarak Berlin
Eyalet Parlamento’sunun organizasyon
şemasını bulabilirsiniz
Belge ve broşürlerin
hazırlanışından ve
dağıtılmasından Genel
İdare sorumludur.
P
arlamento İdaresi’nden, Parlamento
Başkanı sorumludur ve vekili de
Parlamento Müdürüdür. İdare’nin üç
bölümünde Parlamento çalışmaları hazırlanır,
koordine edilir ve desteklenir:
Genel İdare (Abt.I) binanın idaresinden,
güvenlikten ve teknik donanımdan sorumludur.
Bilimsel Hizmet Birimi (Abt.II)
Parlamento Başkanı’na, Parti Grupları’na ve
komisyonlara hukuki sorularda, Anayasa ve
Parlamento Yasası ile ilgili konularda özellikle
yardımcı olarak danışmanlık yapar ve destek
olarak bilirkişi raporları hazırlatır.
Üçüncü hizmet birimine oturumların
tutanaklarını yazan Genel Kurul ve Komisyon Protokol Birimi de dahildir. Genel
Kurul ve kamuya açık komisyon toplantılarının
protokollerini Parlamento’nun kütüphanesinde veya internette okuyabilirsiniz.
Bilimsel Hizmet Birimine Parlamento
Kütüphanesi ve Parlamento Evraklar
Arşivi de dahildir. Bu birimler konuyla ilgilenen halka açıktır.
Parlamento Başkanı’nın görevleri
arasında protokol, basın yayın ve halkla
ilişkiler, departmanları da bulunur. Protokol
Parlamento’nun her türlü etkinliğini düzenler ve resepsiyonları hazırlar. Basın Yayın
Departman’ı, basın yayın, radyo ve televizyon konularında muhattap olunacak kurumdur.
Örneğin Parlamento başkanı’nın demeçlerini
duyurur ve basın açıklamalarını yapar. Halka
İlişkiler Departman’ı halkla Parlamentonun
arasındaki iletişimi sağlamak üzere bilgi
verici broşürler hazırlar, etkinlikler ve sergiler
düzenler. Parlamento ile ilgili halkın tüm
sorularını yanıtlar hizmet verir. Halkla İlişkiler
Departmanı’na ziyaretçi servisi de (sayfa 28’e
bakınız) dahildir.
Kurul ve Komisyon Hizemt Birimi
(Abt. III) Genel Kurul Toplantı’larına ve Komisyon çalışmalarına destek olur. Bu birimde
çalışan personel, bağlı olduğu komisyonun
organizasyon ve konu içerikli işleriyle uğraşır.
Berlin Eyalet Parlamentosu
Kütüphanesi
26
Politika ve sanat
Politika ve sanat
27
Parlamento’da
Sanat
Parlamento’da politika ve sanat
birçok alanda birbiriyle karşılaşır
P
arlamento binasının
inşaatında da sanat
önemli bir yer kaplamıştır,
ister geçici sergiler
şeklinde, ister daimi olan
Berlin fahri hemşeriler galerisinde olsun.
Fahri Hemşeriler Galerisi: Geleneksel olarak
Berlin, 1808 yılından beri şehre özel
katkılarda bulunan vatandaşlarına fahri
hemşeri ünvanını vermiştir. Onur ünvanını
kazanan 116 kişinin bazılarının portresi genel
kurul toplantı salonuna giden holün sağ ve
sol tarafında görülür. Bu portrelerin hangi
sanatçılar tarafından düzenleneceğini de
fahri hemşerilerin kendileri belirler.
Berlin’in fahri
hemşerilerinin
listesini
„www.parlament-
Tören Salonu: Tören salonu tasarlanırken
„yapıtlarda sanat“ parolası altında düzenlenen ihaleyi kazanan sanatçı Gerhard
Richter’in „Kırmızı, Mavi, Yeşil“ konulu beş
soyut resmi kuzey duvarını süsler.
berlin.de“,
üzerinden ve şu
Üçüncü kattaki galeri: İhaleyi ikinci olarak
kazanan sanatçı Karl Horst Hoedicke’nin
„İlham perileri sadece şehirlerde gürültü
çıkarıp yakınırlar“ tablosu jürinin büyük
beğenisini kazandığından kalıcı olarak
üçüncü kattaki galeride sergilenir. Tablonun
karşısında Weimar Cumhuriyeti döneminin
eski politikacıları, eski Parlamento Başkanları
ve şimdiki Belediye Başkanı’nın kum taşı
üzerindeki bronz büstleri galeriyi süsler.
Matthias Koeppel’in
Casino’da sergilenen
„Berlin Duvarı’nın açılışı“
konulu üç parçalı tablosu
Casino Berlin’li ressam Matthias Koeppel,
Kasım 1989 tarihinde yıkılan Berlin Duvarı’nı
birbirini tamamlayan üç parçalı tabloda
ölümsüzleştirdi. Sanatçı resimlerinde duvarın
yıkıldığı esnada yaptığı çizimleri kullanmıştır.
isim altında
bulabilirsiniz:
„Das Haus“.
Berlin fahri hemşeriler galerisi
Tören salonunda Gerhard Richter’in tabloları
Karl Horst Hoedicke’nin üçüncü kattaki
galeride yer alan resimleri
Üçüncü kattaki galeride bulunan kumtaşı
üzerindeki bronz büstler
28
Parlamento Ziyareti
Ziyaretçi Servisi
Ziyaretçi Servisi’nin görevi, Parlamento’nun çalışmalarını
kamuya açarak tanıtmaktır
www.parlamentberlin.de üzerinden
„Service“, „Besucherdienst“ adlarını
tıklayarak rehber
eşliğinde gezi veya
oturumlara katılmak
için yer rezervasyonu
yaptırabilirsiniz veya
Parlamento’nun
yayınladığı broşürleri
ısmarlayabilirsiniz.
Berlin Parlamento’su
Ziyaretçi Servisi
10111 Berlin
Telefon: 030 / 2325-1064
Faks: 030 / 2325-1063
E-Mail: besucherdienst@
parlament-berlin.de
R
ehberli Parlamento Turları: Ziyaretçi
servisi en az on kişiden oluşan gruplara
veya sınıflara rehber eşliğinde ücretsiz ziyaret imkanı sunar. Rehber eşliğindeki bireysel
gezileri önceden ziyaretçi servisine bildirmek
gerekir. Zamanında haber vermek şartıyla
farklı dillerde de rehberli turların sağlanması
mümkündür. Yaklaşık bir saat süren bu turlarda rehber binanın tarihi, mimarisi ve parlamentonun çalışmasıyla ilgili bilgiler verir.
Politik Görüşmeler: Arzu edildiğinde
ziyaretçi servisi her partiden milletvekilleri ile
görüşme imkanı da sağlayabilir.
Genel Kurul Ve Komisyon Oturumları’nı İzlemek İçin Yapılan Rezervasyonlar Ziyaretçi servisine telefon, faks, yazılı
halde veya internet ortamında adı geçen oturumlar için rezervasyon yapılması gereklidir.
Rezervasyonların zamanında yapılması tavsiye
edilir.
Açık Kapı Günü: Yılda bir kez ziyaretçilerin istekleri doğrultusunda düzenlenir. Parti
grupları kendi çalışmalarını, Parlamento’da
kendi kurul ve organlarını tanıtarak ziyaretçilerin sorularını yanıtlarlar.
Künye
Yazı İşleri:
Stephanie Pruschansky
Tasarım:
Goscha Nowak
Redaksiyon:
Protokol ve Halkla İlişkiler Departmanı
Baskı:
DRUCKZONE GmbH & Co. KG
Fotoğraflar:
Berlin Eyalet Parlamentosu: ön kapak:
Freiherr von und zum Stein; s. 6; 10;
11; 12; 13; 14-15; 16; 18; 19; 23; 24;
26; 28 ortada, aşağıda; arka kapak:
Fürst von Hardenberg ve bina görüntüsü: Peter Thieme
Federal Konsey’in Arşivi: ön kapak içi,
Federal Konsey’in Resmi/Fotoğraf:
Bernhard Kroll
Stefan Geiser: Kapak resim; s. 21;
25; 27 aşağı sol tarafta; 28 üst
Jürgen Henkelmann: s. 17
Berlin Eyalet Arşivi: s. 2; 3; 26-27
üç parçalı tablo
Jan Pauls: s. 14 sol kısımda
Plainpicture: s. 7
Berlin Eyalet Basın ve Yayın
Enformasyon Dairesi: Ön kapak içi
Marco Urban: s. 8
„Topographie des Terrors“ Vakfı: ön
kapak içi resim: „Topographie des
Terrors“ (terörün topoğrafyası): Stefan
Müller
17.ci seçim dönemi, ikinci baskı
www.parlament-berlin.de
Editör:
Berlin Eyalet Parlamentosu Başkanı
Abgeordnetenhaus
Künye
1899 yılında Friedrich Schulze tarafından italyan
rönesansı tarzında inşa edildi; 1899-1934 yıllarında
Prusya Eyalet Parlamentosu’nun merkeziydi; Almanya’nın
birleşmesinden sonra Nisan 1993 tarihinden itibaren
Berlin Eyalet Parlamentosu’nun merkezi oldu.
2011 yılından beri Hardenberg’in Prensi olan Karl August (1750 - 1822)’un heykeli
Berlin Eyalet Parlamentosu’nun önündeki açık alanda bulunmaktadır. Hardenberg ile
Freiherr von und zum Stein Prusya’nın yeni toplumunun ve anayasasının kurucuları
ve öncüleri olarak tanınırlar. Heykeltraş Martin Götze’nin orjinal heykeli 1907 yılından
beri Dönhoffplatz’ta dikiliydi ve kırklı yıllarda ortadan kayboldu.
Abgeordnetenhaus