Teknik kılavuz - Nokian Lastikleri

Transkript

1
Teknik kılavuz
Sürüm 02/2014
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz
2
İçindekiler
Önsöz............................................................................................... 3
Lastik üretim süreci..................................................................... 5
Lastik yapımı................................................................................. 6
Lastik markalama........................................................................ 8
Yük ve hız belirleme..................................................................11
Patlak halde yol alabilen lastikler........................................12
AB Etiketlemesi..........................................................................13
Lastikteki hava basıncı.............................................................17
Kış lastikleri..................................................................................18
Yeni bir kış lastiğinin kullanımı.............................................20
Doğru kış lastiği seçimi............................................................22
Lastiğin aracın altında rotasyonu........................................26
Tekerlek ayarı..............................................................................27
Lastik montajı.............................................................................29
Lastiğin depolanması...............................................................40
Garanti konuları için talimatlar.............................................42
Terimler dizini.............................................................................44
Önsöz
3
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Önsöz
4
Önsöz
Bu kitapçık, lastik satış elemanları ve montajcılar için tasarlanmıştır. Bu kitapçığın amacı, lastikler
üzerine daha derin bir anlayış ve genel bilgi vermektir.
Lastikler, otomobiller için en önemli güvenlik donanımları arasında yer alır. Otomobiller ve
lastikler için teknik gelişmeler son derece hızlıdır. Lastik üretimi için yeni malzemelerin ve teknik
çözümlerin özellikleri sürekli geliştirmektedir. Ancak, bu durum, lastiklerin seçimi, takılması ve
çalışması üzerine güncel bilgi ihtiyacını arttırmıştır.
Son yıllarda özel jantlar giderek daha popüler hale gelmiştir. Bunlar, lastik takanların özel
yetkinlikleri olmasını ve donanım için özel şartlar ayarlanmasını gerektirir.
Teknik kılavuzun bu yeni sürümünün amacı, bayilere ve montajcılara lastikler ve jantlarla ilgili
temel bilgiler ve ayrıntılı montaj talimatları sağlamaktır. Daha önceki sürümle karşılaştırıldığı
zaman, bu kılavuz teknik konulara odaklanmaktadır. Ürüne özel güncel bilgi, web sitesi,
pazarlama araç kutusu, ürün araç kutusu, vb. başka kaynaklardan bulunabilir.
ın amacı,
Bu kitapçığ
a derin
zerine dah
lastikler ü
ilgi
ve genel b
ış
y
la
n
a
ir
b
vermektir.
5
Lastik üretim süreci
Kauçuk
bileşenlerin
üretimi ››
Bileşen imalatı ve
montajı ››
Lastiğin
kürlenmesi ››
‹‹ Görsel ve
makine ile
muayene
‹‹ Müşteriye
‹‹ Depolama
‹‹ Ürün bilgisi
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Lastik üretim süreci
6
Lastik Yapımı
Hemen hemen bütün binek otomobil lastikleri, çelik kuşaklı lastiklerdir.
Radyal yapı, örneğin lastiğin sürüş özelliklerini etkiler. Kuşaklar, spiral
örgü, pirinç kaplama, yüksek dayanımlı çelik telden yapılır ve her iki
tarafta kauçuk ile kaplanır. Ayrıca, keskin uçların lastiğin yanaklarına
girmesini önlemek için kenar şeridi eklenir. Çelik kuşağın üzerinde,
lastiğin yuvarlaklığını sağlayan ve lastiği daha dengeli hale getiren bir
spiral naylon sargı bulunur. En dış tabaka, lastik yüzüdür.
Lastiğin en önemli bileşenlerinden biri, gövde katıdır. Ana görevi,
lastiğin şeklini düzgün tutmak ve yanakların dışarı doğru balon
yapmasını önlemektir. Yanaklar, lastiğin profilini belirler. Doğal olarak,
yanakların sertliğinin lastiğin sürüşe yanıtı üzerinde önemli bir etkisi
vardır. Bir lastiğin yan tarafı üç unsurdan oluşur: kat, esnek yanak ve sert
kordon. Kordon bölümünde lastiğin jantı tam kavramasını sağlayan çelik
tel bulunur. Telin çok doğru olarak boyutlandırılması ve şekillendirilmesi
gereklidir. Kordon teli, pirinç kaplı çelik telin tek bükme örgüsüdür. Pirinç
kaplama önemlidir çünkü çelik kauçuğa da pirince de yapışmaz.
Bir araçta lastiğin görevleri
Lastik yapıları iki tipe ayrılabilir: çapraz katlı ve radyal. Hangi tipin seçileceği, arzu
edilen sürüş özelliklerine bağlıdır. Bir lastiği en önemli görevleri şunlardır:
»» Düşey yükü taşımak ve bunu dağıtılmış yük haline dönüştürmek
»» Gerektiğinde yatay ve boylamsal kuvvet oluşturmak
»» Yol yüzeyinin eşitsizliğini ayarlamak ve jant üzerindeki etkisini azaltmak
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Lastik üretim süreci
7
»» Merkez
oluk
»» Rib
»» Sırt
»» Dış omuz
»» Blok
»» İç omuz
»» Naylon sargı
»» 2. çelik takviye şeridi
»» Şerit
»» 1. çelik takviye şeridi
»» Kat
»» Perçin
»» Kat dönüşü
»» Damak teli
»» İç astar
»» Jant koruma
»» Uç
»» Yanak
8
Lastik markalama
1
2
Lastik markalama
1. Üretici (marka)
2. Güvenlik yönetmelikleri (ABD)
3. M+S sembolü
4. Bir montaj sembolü üzerinde kar tanesi
5. Lastik tipi
6. Yapı (radyal/iç lastiksiz)
7. İmalat kodu
8. İmalat zamanı (1209 = W12, yıl 2009)
9. e-onay numarası
10. Lastik ebadı 3
11. e-onay (gürültü geçirme) 4 5
12. Montaj için özel işaretleme
13. UTQG-derecelendirmesi (ABD)
14. Yük endeksi (LI)
15. Hız endeksi
16. Fazladan yük
17. Yapı ayrıntıları
18.Menşei
18
17
16
15
14
12
6
11
9
13
10
8
7
3
4
5
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Lastik markalama
9
Tekdüzen Lastik Kalite Değerlendirmesi
(UTQG)
Tekdüzen Lastik Kalite
Değerlendirmesi göreceli
bir karşılaştırma sistemidir.
Lastikler, üreticiler tarafından
üç alanda derecelendirilir: sırt
aşınması, çekiş ve sıcaklık.
Sırt aşınması derecesi,
kontrollü koşullar altında
dikkatli bir şekilde test
edildiği zaman lastiğin
aşınmasına dayanan
karşılaştırmalı bir
değerlendirmedir. Örneğin
400 puan verilen bir lastiğin
dişleri, 200 puan verilen bir lastiğinkilerden iki kat uzun ömürlü olmalıdır.
Sırt aşınması dereceleri, sadece bir üreticinin kendi ürünleri arasındaki karşılaştırma
için geçerlidir.
Çekiş dereceleri, kontrollü koşullar altında asfalt ve beton yüzeylerde ölçüldüğü
zaman lastiğin ıslak yol yüzeyinde durma becerisini temsil eder. 1997 yılı itibarı ile çekiş
dereceleri en yüksekten en düşüğe göre “AA”, “A”, “B” ve “C”dir. Bu dereceler, lastiğin
viraj alma ve dönüş performansını dikkate almaz.
Sıcaklık dereceleri, kontrollü laboratuvar deney koşulları altında test edildiği
zaman lastiğin ısıya direncini ve ısı dağılımı becerisini temsil eder. En yüksekten en
düşüğe göre sınıflandırma “A”, “B” ve “C”dir. “C” sınıfı, federal güvenlik standartlarının
gerektirdiği minimum performansa karşılık gelir.
195/65R15 95H XL
»» 195 mm ebadı yanaktan yanağa olarak adlandırılan ebattır – bu kural, yanak koruma bulunan
lastiklerin bu noktada daha geniş olmasını sağlar.
»» 65 ebadı, en boy oranı = enine kesit yüksekliği bölü enine kesit genişliğidir.
»» Yapısal alternatifler, R radyal, D/(-) çapraz katlı ve B konvansiyonel kuşaklı, kuşakları (çelik veya
tekstil) olan çapraz katlı gövdeli lastik olarak sayılabilir.
»» 15” (inç) – ölçünün jant bölümü kesin ebatları belirler. Doğruluğu bilinen bir top ölçüsü
kullanarak jantın çevresinden ölçülebilir.
»» LI (yük endeksi / örneğin kurallardan 95 = 690 kg) olarak belirlenmiştir.
»» Hız kategorisi S = 210 km/h.
»» Lastik daha fazla yük taşıyabilir ve XL (İlave yük) ile işaretlenir.
10
Özel "OE (Orijinal Ekipman) onayı" işaretleri
Fabrikada takılmış bütün Orijinal Ekipman lastikler, tedarik başlamadan önce nihai onay için araç üreticisi tarafından çok sıkı bir dizi teste tabi
tutulur. Bazı OEM'ler (Orijinal Ekipman Üreticileri), kendi araçları üzerinde kullanılmak üzere lastiklerin onaylandığını belirtmek için özel işaretler
geliştirmiştir.
Bu özel işaretlerin örnekleri aşağıdakiler gibidir:
N İşareti nedir?
»» Porsche tarafından Orijinal Ekipman olarak takılan lastikler, belirli modellerin kendi
özelliklerine uygun olacak şekilde geliştirilmiştir.
»» Belirli bir lastiği tanımlamak için Porsche tarafından verilen onay işaretidir, böylece
lastiği aynı lastik boyutu ve desenlerinin diğer özelliklerinden ayırt eder.
BMW yıldız işareti
Nokian WR D3 175/65R15 84T
»» 1988 yılından beri üretilen araçlara takılan bütün Porsche onaylı lastiklerin
yanaklarına N0, N1, N2, N3 veya N4 işareti koyulmaktadır.
»» 1988 yılından önce üretilen araçlarda herhangi bir Porsche onay işareti yoktur.
»» Aynı N işareti koyulan lastik çeşitli Porsche model/yılları için tasarlanmış ve uygun
olabilir.
Mercedes MO işareti
Porsche N-0 işareti
Nokian WR G2 225/50R16 96V XL
Aston Martin işareti
11
Yük ve hız belirleme
Yük endeksi (LI)
En yaygın hız tanımları
Yük kapasitesi yüzdesine (%) karşı hız
Hız/lastiklerin performans derecelendirmesii
LI
kg
LI
kg
LI
kg
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
250
257
265
272
280
290
300
307
315
325
335
345
355
365
375
387
400
412
425
437
450
462
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
475
487
500
515
530
545
560
580
600
615
630
650
670
690
710
730
750
775
800
825
850
875
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
900
925
950
975
1000
1030
1060
1090
1120
1150
1180
1215
1250
1285
1320
1360
1400
1450
1500
1550
1600
1650
ETRTO standartları kılavuzu 2012 önerilerine göre
km/s
Q
R
S
T
H
V
W
Y
Z
160
170
180
190
210
240
270
300
>240
km/s
210
220
230
240
250
260
270
280
290
300
H
V
W
Y
%
100
%
100
97
94
91
%
100
100
100
100
95
90
85
%
100
100
100
100
100
100
100
95
90
85
300 km/s üzerindeki özellikleri için hız kapasitelerinin
yüzdesi ve uygun şişirme basıncı, araç özelliklerini ve
hizmet türünü göz önüne alarak araç ve lastik üreticileri
(ya da ulusal dernekleri) arasında kararlaştırılacaktır.
12
Patlak halde yol alabilen (Flat Run) lastikler
Teknik güvenlik öğeleri
Patlak halde yol alabilen (Flat Run) lastiklerin sadece TPMS (lastik
basıncı izleme sistemi) ve ESP-sistemleri olan araçlarda kullanılması
tavsiye edilir.
Lastik basınç altındayken aracın sürülüp sürülmediğini anlamak için
lastiğin içten ve dıştan dikkatli bir şekilde muayene edilmesi gerekir.
Genellikle, inik bir lastikle kısa mesafe gitmek bile yanakların
takviye bileşenlerinin gövdeden ayrılmasına neden olabilir ve bu
kusur gözle görülemez.
Patlak bir lastikle sürüş sırasında:
»» Maksimum hız 80 km/s
Bütün güvenlik konularını dikkate alarak, şüpheli bir lastiği onarmanızı
tavsiye etmiyoruz. Böyle bir durumda lastiği yenilemenizi tavsiye ederiz.
»» Kaygan durumlarda (kar/buz)maksimum hız 50 km/s
»» Garanti edilen patlak olarak gidilecek mesafe tam yükle 50 km ve
sadece sürücü ile 150 km‘dir.
Bu onarım talimatı, sadece H hız sembolü sınıfına kadar olan lastikler
için geçerlidir. Daha yüksek hız sınıflarındaki (V/W/Y) lastikleri
onarmanızı tavsiye etmiyoruz.
Aracı lastik patlak halde sürdükten sonra, lastiği her zaman yenisiyle
değiştirin.
»» Flat Run işaretleri
Takarken:
»» Lastik yanakları normal yapıdan daha serttir
»» Daha sert yanak yapısı nedeniyle Run Flat lastikleri takarken
zorluklar çıkabilir. Run Flat lastikler, standart düşük en boy oranı
olan lastiklerin montajı için kullanan makinelerde ele alınabilir
»» Nokian Run Flat lastikleri ile normal standart jant kullanabilirsiniz
»» Run flat lastikleri ve normal lastikleri aynı aracın üzerine takmayın
»» Tekerleğin iç tarafına bir basınç sensörü takılmışsa özel dikkat gerekir
Flat Run/Run Flat yapılı lastikler, uygun tubeless yaması ile sırt
bölümünde tamir edilebilir. Onarım sadece lastik boşken veya
kesin basınçlıyken, araç kullanılmadığından %100 emin olunan
durumlarda yapılabilir.
0 kPa
»» Normal yapı
0 kPa
»» Flat Run (FRT) yapı
AB Etiketlemesi
13
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • AB Etiketlemesi
14
AB etiketlemesinin
ana amacı
Üç sınıflandırma
kriteri
®
Lastik satın alma kararını
kolaylaştırmak:
1. Yakıt Verimliliği
»» Lastiğin yakıt verimliliğini değerlendirmek
için A'dan G'ye yuvarlanma direnci sınıfları
üç sınıflandırma kriterine yani yuvarlanma
direnci, ıslak zeminlerde yol tutuşu ve
dış yuvarlanma gürültüsüne dayanarak
tüketiciler için lastik satın alma kararını
kolaylaştırmak.
Yürürlük
Yeni sınıflandırma modeli ve lastik etiketleri
Avrupa Birliğinde 1 Kasım 2012' de
uygulanmaya başlayacaktır.
Geçerlik
1 Temmuz 2012'den sonra üretilen binek
otomobilleri, kamyonet ve kamyon lastikleri.
NOT!
k çivili
Yönetmeli
in geçerli
lastikler iç
değildir.
2. Güvenlik
A
B
C
D
E
F
G
B
A
B
C
D
E
F
G
B
»» Islak yüzeylerde fren mesafesini belirtmek
için A'dan G'ye ıslak zeminlerde yol tutuş
sınıfları
3. Gürültü
»» Dış yuvarlanma gürültüsü ve gürültü
ölçüm değeri
72 dB
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • AB Etiketlemesi
15
AB etiketi ile ilgili
Nokian Tyres'ın duruşu
Yuvarlanma direnci
»» Dönme yönü
Nokian Tyres, AB etiketlemesini desteklemektedir ve yönetmelikte
belirtildiği gibi bütün lastiklerine uygulayacaktır. Ancak, Nokian Tyres
etikette verilen bilgilerin çok sınırlı olduğu ve tüketici için tek karar
dayanağı olmaması gerektiği konusunda endişe duymaktadır. Buna
ek olarak, Nokian Tyres etikette verilen bilgilerin özellikle İskandinav
ülkelerinde tüketicileri uygun olmayan kış lastikleri almaya yanlış bir
şekilde yönlendirebileceğini düşünmektedir. Bu da trafik güvenliğini
tehlikeye sokar. Bu nedenle, Nokian Tyres tüketicilere karar verme
sürecinde rehberlik etmek için çevreye duyarlı bir şekilde ilave
güvenlik bilgileri vermek istemektedir.
»» Seyahat yönü
Lastik yuvarlanma direnci
Harekete direnç, bir aracın hareket edebilmek için üstesinden gelmesi
gereken direnç kuvvetleri dizisidir. Bu kuvvetlerin üstesinden gelmek
enerji gerektirir.
Bir aracın hareket etmek için üstesinden gelmesi gereken beş kuvvet
vardır:
»» Yuvarlanma direnci
»» Aerodinamik kuvvetler
»» İç sürtünme kuvvetleri
»» Bir yokuşta sürüş sırasında yerçekimi kuvveti
»» Lastik deformasyonu nedeniyle enerji kaybı
»» Hızlanırken eylemsizlik kuvvetleri
Bu yuvarlanma direnci değeri kapalı alanda çelik tambura karşı ölçülmüştür.
Bütün bu kuvvetler harekete birlikte direnç gösterir.
Nokian Tyres • Technical manual • EU Labelling
16
Islak zeminde yol tutuş
Gürültü
»» Ölçüm cihazları ile donatılmış bir binek araç üzerine takılı
bir lastik takımını test etmek için araç yöntemi.
Bu, lastiğin yaptığı dış sestir ve desibel olarak ölçülür ve üç
sınıfa göre derecelendirilir. Etikette ne kadar çok siyah çubuk
gösteriliyorsa lastikler o kadar çok gürültülüdür.
»» Bir araç tarafından çekilen bir römork içeren test yöntemi
veya test lastikleri ile donatılmış bir test aracı.
»» Su derinliği 1,0 ± 0,5 mm; test sırasında ± %10
dalgalanmaya izin verilir.
»» 65 km/s test süratinde lastikleri kilitlemeden maksimum
fren gücü oluşturmak için test noktasında yeterli frenleme
torkuna ulaşana kadar sert fren.
Yeni etiket, üç kriter ile ilgili bilgi göstermek için tasarlanmıştır.
Ancak, göz önüne alınması gereken başka bir çok önemli faktör
vardır, bunlar arasında aşağıdakileri sayabiliriz:
»» Islak yolda kızaklama direnci
»» Hem kuru hem ıslak yüzeylerde sürüş istikrarı
Mikrofon
7.5 m
Mikrofon
7.5 m
»» Islak ve kuru yollarda taşıma ve yönlendirme hassasiyeti
»» Dayanıklılık
»» Kuru yollarda frenleme performansı
»» Kış koşullarında becerileri (M+S); buzda yol tutuş, karda yol tutuş
»» Çamurda kızaklama
Gürültü sınıfı limitlerinde dikkate alınması gereken faktörler:
1. faktör – lastik sınıfı: C1, C2 veya C3?
2. faktör –C1 ise:
»» yaz veya kış?
3. faktör –C2 ve C3:
»» yaz veya kış?
»» takviyeli (XL) veya standart?
»» hareketli aks mı değil mi?
»» lastik genişliği?
»» özel kullanım mı değil mi?
Bu faktörleri kontrol ettikten sonra, gürültü sınıfı AB yönetmeliği tarafından verilen sınırlara göre belirlenebilir.
Sonuç olarak, ölçülen değer (dB cinsinden) basit bir şekilde gürültü sınıfına ilişkilendirilemez.
17
Lastikteki hava basıncı
Hız derecesi
Bugünlerde, otomobil üreticileri H ve hatta V hız derecelerindeki lastikleri, küçük otomobillerde
standart donanım olarak kullanmaktadır. Orijinal donanım olan lastiklerin seçimi, otomobil
üreticilerinin lastik tedarikçileri ile ortaklaşa uyguladığı birçok teste dayanır. Otomobil
üreticilerinin, otomobillerinin aracın bütün hız aralıklarında mümkün olan en iyi şekilde
çalışmasını istedikleri açıktır; dolayısı ile İskandinavya‘ya sevk edilen araçlara, hız dereceleri
Kuzey ülkelerinin hız sınırlarının epey üstünde olan lastikler standart ekipman olarak
takılmaktadır. Ancak, hız derecesi T olan lastiklerin oranının yıllar içinde azaldığı – ve hız
derecesi H‘nin küçük araçlarda arttığı da bir gerçektir.
Yuvarlanma direnci -%
Hava basıncı
90
Hız derecesine ek olarak, bir başka önemli konu da lastiğin hava basıncıdır. Lastik havasına
bakılması, sürücünün güvenliği açısından çok önemlidir. Bir lastik, basınca dayanıklı bir
kaptır. Yükü taşımak için hava basıncı gereklidir. Lastik basınçlarının aracın sürüş özellikleri ve
lastiklerin ömrü üzerinde önemli bir etkisi vardır.
Az şişirilen lastikler yakıt tüketimini de arttırır. İstikrar ve iyi sürüş özellikleri, doğru lastik
basınçları ile elde edilebilir. Diğerlerinin arasında, çukurlarla dolu yollar, beklenmedik yan
rüzgarlar, ani kaçamak hareketler ve hızla değişen koşullar güvenli trafik için zorluklardır. Sürüş
güvenliği, lastik basınçlarını yük ve sürüş koşullarına göre ayarlayarak iyileştirilebilir. Ortam
sıcaklığının lastik basınçları üzerindeki etkisine de dikkat etmelisiniz (yaklaşık 10 kPa'da10ºC).
Basınçlar doğru olduğu zaman, yüklü bir aracın arkası, ani kaçamak hareketlerden ya da sert
virajlardan sonra dengeli hale geri döner. Bu, az şişirilen lastiklerde gerçekleşmez. Doğal
olarak, ağır yükleme bu durumu daha da çok ortaya çıkarır. Otomobil üreticilerinin basınç
tavsiyeleri, genellikle konforu öne çıkarır ve öncelikle yaz lastikleri için amaçlanmıştır. Nokian
Tyres, oldukça sık olarak basınç tavsiyelerinde kış lastiklerinin (M+S) özel gereksinimlerini
gözlemlemiştir.
140
130
120
110
100
80
70
60
1.2
1.7
2.2
3.2
Hava basıncı
bar
Nokian Lastikleri - Teknik kılavuz
18
Kış lastikleri
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Kış lastikleri
19
Çivili ya da çivili olmayan lastikler?
Kış lastikleri alırken, çivili mi çivili olmayan mı tercih etmelisiniz? Bu
bazı şeyleri dikkate almaya değen bir seçimdir. Sürüş stiliniz nasıl?
Kullandığınız otomobil yeni mi eski mi? Kışın araç kullanma deneyiminiz
ne kadar? Yeni otomobil modelleri genellikle hem ABS fren hem de
sürüş istikrarı yönetimi (ESP) sistemi ile donatılmıştır. Aracınızda bu
teknik özellikler yoksa çivili lastikler tavsiye edilir.
Ayrıca çivili lastikler deneyimsiz kış sürücüleri için en güvenli
seçimdir. Bütün kış koşullarında ve özellikle buzlu yüzeylerde
en iyi yol tutuşunu sağlarlar. Dergi testleri, yüksek kalitede çivili
lastiklerin ucuz ithal lastiklerden çok daha iyi yol tutuşu sağladığını
ispatlamıştır. Yüksek kalitede çivili lastiklere iyi bir örnek. Nokian
Hakkapeliitta 8 araba dergileri tarafından kıyaslama testlerinin
hemen hemen hepsinde birinci olmuştur.
Eğer çivili olmayan kış lastikleri seçerseniz, seçiminize çok dikkat
etmelisiniz. İki tip çivili olmayan kış lastiği bulunmaktadır: Orta
Avrupa kış mevsimi için tasarlanan lastikler ve kuzey koşulları
için tasarlanan lastikler. Bu iki tip arasındaki fark, Orta Avrupa
kış lastiklerinin ıslak ve kuru yüzeyler için optimize edilmiş sürüş
özellikleri olmasıdır; buzda ve karda yol tutuşları özellikle kuzey
koşulları için tasarlanan çivisiz lastiklerden daha zayıftır. İskandinav
çivisiz kış lastikleri, kuzeyin tipik olarak değişen ve zorlayıcı kış
koşullarına özel olarak yapılmış kauçuk bileşenler, yapılar ve sırt
desenleri içerir.
Nokian WR D3, 1.kalite oluklu yapısı ve değişken kış şartlarındaki
mükemmel yol tutuşu ile Avrupa'da denenmiştir.
Nokian WR D3, Avrupada'ki magazin testlerinden tam not almış
olup,sürücülere yüksek test puanlı WR D3 tavsiye edilmektedir.
»» Nokian Hakkapeliitta 8
»» Nokian WR D3
20
Yeni bir kış lastiğinin kullanımı
Hem çivili hem de çivisiz lastikler için, sert fren ve hızlanmadan ve agresif viraj almaktan
kaçınarak ilk 500 ila 1000 kilometrede "alıştırma" tavsiye ediyoruz. Çivilerin lastik üzerinde
kaldığından emin olmak için, çivili lastiklerin yuvarlanma yönleri asla değiştirilmemelidir.
Lastik basınçları, otomobilin sürüş özellikleri üzerinde büyük bir rol oynar. Hem yaz hem
de kış trafiğinde dengeli bir direksiyon hakimiyeti sağlar. Lastik basınçları için, lastik ya da
otomobil üreticilerinin tavsiyelerine uyun. Lastik havaları, her zaman lastikler soğukken kontrol
edilmelidir.
Sıcaklıktaki 10°C değişiklik bir otomobil lastiğindeki lastik basıncında 10 kPa değişikliğe
neden olur. Lastiklere +20°C'de hava basıldığında dış sıcaklık –20°C ise, lastikler soğuduğu
zaman gerçek basınç ayarlanan basınçtan 40 kPa daha az olacaktır. Kış lastiklerinde izin
verilen minimum oluk derinliği 3 mm'dir. Ancak, kış koşullarında tavsiye edilen minimum
derinlik 5 mm'dir. Eğer çivili lastik kullanılıyorsa, otomobildeki bütün lastikler çivili olmalıdır.
İskandinavya‘da kış lastikleri Aralık, Ocak ve Şubat aylarında kullanılmalıdır. Bir kış lastiğinin
yanaklarında aşağıdaki alternatif tanımlardan biri bulunur:
M+S, MS, M&S.
lerin
Çivili lastik
nleri asla
dönme yö
emelidir.
m
il
ir
t
iş
ğ
e
d
21
Çivili lastik
Nokian çivi geliştirme
»» Sert metal pim
»» Gövde
»» Birleşme yüzü
Çivili lastikle sürüş
Araç, yeni çivili lastiklerle ilk 500–1000 kilometrede ani hızlanma,
hızı viraj alma ve şiddetli frenden kaçınarak sürülmelidir. Böylece
çiviler yerlerine düzgün bir şekilde oturacak ve lastiğin ömrü
boyunca doğru bir şekilde çalışacaktır. Kaybolan çivilerin yerine
yenileri takılamaz çünkü lastikte açılan deliklerde durmayacaklardır.
Çivi delikleri, vülkanizasyon sürecinde lastik kalıbındaki fişlerle
oluşturulur. Ağır iş makinelerinin lastiklerinde bulunan çivi delikleri
genellikle üretimden sonra açılır.
Lastikteki çivi sayısı
Jant (inç olarak)
≤ 13
> 13 ≤ 15
> 15
> 15 *
* PCR dışında
Lastikteki çivi sayısı
Yeni kanuna göre 01.07.2013 tarihinden sonra üretilen lastikler için
Maksimum çivi sayısı
90
100
130
150
1. Seçenek
Lastik çemberine göre, her 1 metre dönüşte en fazla
50 adet çivi kullanılacak şekilde.
2. Seçenek
Kullanım ömrü
dolan lastiğin test
edilmesinde
Eğer çivi adedi ve montaj metodunda yönetmeliğe
riayet edilmediyse, çivinin onaylanması ve kabul
edilebilmesi için, yol yüzeyinin güvenilir kaynaklarça
test edilmesi gereklidir.
22
Doğru kış lastiği seçimi
Çivili kış lastikleri
Orta Avrupa çivili olmayan kış lastikleri
»» Mükemmel buz kavrama özellikleri
»» Orta buz özellikleri
»» İyi kar özellikleri
»» Orta kar özellikleri
»» İyi çamurda kızaklama özellikleri
»» İyi ıslak zemin özellikleri
»» Çivilerle kullanım tavsiye edilir
»» İyi çamurda kızaklama özellikleri
»» Yaz koşullarında kullanım tavsiye edilmez
»» Çok iyi direksiyon hakimiyeti özellikleri
İskandinav çivili olmayan kış lastikleri
Dört mevsim lastikleri
»» İyi buz özellikleri
»» Vasat ıslak zemin kavrama özellikleri
»» İyi kar özellikleri
»» Islak zeminde vasat direksiyon hakimiyeti
»» Çok düşük yuvarlanma direnci
»» Vasat çamurda kayma özellikleri
»» Yaz koşullarında kullanım tavsiye edilmez
»» Vasat kış özellikleri
»» Kuru yüzeylerde iyi direksiyon hakimiyeti
»» İyi kilometre performansı
23
Çivili ve çivili olmayan lastikler arasında performans karşılaştırması
Çivili lastik
Çivili olmayan kış lastiği
İSKANDİNAV
İSKANDİNAV OLMAYAN
✱✱
Buz
✱✱✱✱✱
✱✱✱
Kar
✱✱✱✱✱
✱✱✱✱✱
✱✱✱
Çamur
✱✱✱✱✱
✱✱✱✱
✱✱✱✱
Islak asfalt
✱✱✱
✱✱✱
✱✱✱✱✱
Suda kızaklama
✱✱✱
✱✱✱
✱✱✱✱✱
Kuru asfalt
✱✱✱
✱✱✱
✱✱✱✱✱
Konfor
✱✱✱
✱✱✱✱✱
✱✱✱✱
✱✱
✱✱✱✱✱
✱✱✱✱
✱✱✱✱
✱✱✱✱✱
✱✱✱✱
Gürültü seviyesi
Yuvarlanma direnci
24
Frenleme karşılaştırması
Kaygan buzda 50 km/s ile fren mesafesi
42 m
ÇİVİLİ KIŞ LASTİĞİ
59 m
ÇİVİLİ OLMAYAN KIŞ LASTİĞİ
98 m
DÖRT MEVSİM LASTİK
ÇİVİL
42 m
İ KIŞ
LAST
İĞİ
ÇİVİL
2
59 m
İ OLM
KIŞ L AYAN
ASTİ
Ğİ
2
DÖR
98 m
T ME
VSİ
LAST M
İK
3
0 m 5 m 10 m 15 m 20 m 25 m 30 m 35 m 40 m 45 m 50 m 55 m 60 m 65 m 70 m 75 m 80 m 85 m 90 m 95 m 100 m
25
Lastik üzerindeki kış sembolleri
M+S
Bu işaret, herhangi bir test veya onay gerektirmez. Lastikler, çamur ve kar için özel olarak
tasarlanmıştır (kış). MS, M&S, M.S ve M-S yazısına da izin verilir.
Dağ logosu
Bu işaret, test ve onay gerektirir. Kar üzerinde fren yaparak ve lastiğin yol tutuşunu genel olarak
kabul görmüş referans bir lastikle karşılaştırarak gerçek koşullarda yapılan dış mekan testidir.
Lastik, karda yol tutuşu testinden geçtiğinde söz konusu Dağ logosu (kar tanesi ile üç tepeli
dağ) yanaklara koyulur. Eski kış lastiği işareti 'M+S' hala kullanılabilir ancak güncel şartlara göre
tek başına bu işaret lastiğin test edildiğini ve tip onayı aldığını göstermez.
DSI + kar tanesi
Nokian Tyres‘ın kış lastiklerinde, sürüş konforu ve güvenliğini arttırmak için Sürüş Güvenliği
Göstergesi (DSI) ve bir kar tanesi sembolü (Kış Güvenlik Göstergesi) bulunur. Sayılar, ana
olukların milimetre olarak derinliğini belirtir. Lastik aşındıkça sayılar silikleşir. Kışın güvenli
sürüş için gereken oluk derinliği 4 ve 5 milimetre arasındadır. Kar tanesi sembolü oluk derinliği
dört milimetre olana kadar kalır. Kar tanesi sembolü silindiği zaman sürücü yeterli güvenliği
sağlamak için yeni kış lastikleri satın almalıdır.
26
Lastiğin aracın altında rotasyonu
Aracın altındaki lastiklerin yerlerini bir mevsimde bile değiştirmek akıllıca olacaktır. Modern
çelik kuşaklı lastiklerde aşınma genellikle çekiş nedeniyle çeker tekerleğin orta sırt bölümü
daha fazla aşınacak şekilde ortaya çıkar, halbuki serbest dönen lastiklerin ilk önce omuz bölgesi
aşınır. Lastiklerin yerinin zamanında değiştirilmesi, aşınmadaki farkları eşitler ve böylece lastik
takımından en iyi randımanın alınmasını sağlar. Çivili lastiklerde çivi çıkıntıları, genellikle
araç sürüldüğünde çeker tekerleklerde çivi çıkıntıları hafifçe artacak şekilde ayarlanır, diğer
yandan serbest dönen lastiklerde çivi çıkıntıları kullanımda fiili olarak biraz azalır. Bu da, çivili
lastiklerin bile yerinin değiştirilmesini destekleyen bir nedendir. Yaklaşık 8,000 km, lastiklerin
yerini değiştirmek için iyi bir zaman aralığıdır, hatta araç çok fazla kullanılıyorsa daha sık
aralıklarla rotasyon tavsiye edilir. 4X4 araçlarda çekiş çok sık olarak ön aksa yoğunlaşır ve önden
veya arkadan çekişli araçlarla çok benzer bir duruma sokar. Hem yaz hem de kış lastikleri için
geçerli olan temel bir kural, her zaman daha iyi yol tutuşu olan lastikleri arka aksa takmanız
gerektiğidir. Bu, olağanüstü durumlarda araç üzerinde kontrolü sağlar; kontrol açısından arka
aksta yol tutuşunun kaybedilmesi, ön aksta kaybedilmesinden çok daha tehlikelidir. Lastik hava
basıncının doğru olması aşınmayı önemli derecede azaltır. Kuzeyde, sürücülerin çoğu kışın çivili
lastik kullanır. Kaba asfalt, yüksek sıcaklıklar gibi faktörler lastik aşınmasını hızlandırır. Tahmin
edilenden daha çabuk aşındığı zaman eski bir çivili olmayan lastik artan bir gürültü oluşturmaya
başlayabilir çünkü çabuk aşınma normal olmayan bir aşınma düzeninde ortaya çıkmış olabilir.
Sonunda, hızla aşınan lastikler güvensiz ve hatta tehlikeli hale gelir.
Ön aks
Ayrıca, eski bir kış lastiği direksiyona hızlı ve yeterli bir tepki veremez; her virajda geç kalır ve
düz giderken bile zayıf bir denge gösterir. Örneğin, eski bir kış lastiği ile ıslak bir yolda fren
mesafesi bir yaz lastiğinden %60 kadar daha uzun olabilir. Bu nedenle, aşınmış çivisiz lastikler
derin olukları olan ıslak yollar için iyi bir seçim değildir.
Eski bir çivili lastiği yaz lastiğine dönüştürme fikri bazı sürücülere cazip gelebilir. Ancak,
çivilerin sökülmesi tavsiye edilmez. Çiviler çıkarıldığı zaman, boş kalan çivi delikleri lastiğe
zarar verebilecek küçük taş parçacıkları ile hızla dolar. Lastik basıncı doğru olduğu zaman,
lastik doğru şekilde uyum sağlar ve kontrollü bir şekilde ısı oluşturur. Isı, lastiğin bir numaralı
düşmanıdır. Lastik aşınmasını etkileyen diğer faktörler arasında sürüş tarzı, yapılan kilometre,
yük ve yüzey sayılabilir.
Arka aks
27
Tekerlek Ayarı
Otomobil hat geometrisi
Kaster
Açıklık
Taşıta yandan bakıldığında görülen, aks piminin veya alt ve üst salıncak rotillerini birleştiren
doğrunun taşıtın önüne veya arkasına doğru yaptığı eğime kaster denir. Arkaya doğru eğim
pozitif (+) ve öne doğru eğim (-) negatif olarak adlandırılır. Kaster direksiyonun yön kontrolünü
etkiler ama lastik aşınmasını etkilemez ve bu araçta ayarlanabilir değilidir. Kaster, aracın
yüksekliğinden etkilenir ve bu nedenle gövdeyi tasarlandığı yükseklikte tutmak önemlidir.
Aracı aşırı yüklemek veya zayıf ya da sarkan arka yay kasteri etkileyecektir. Aracın arkası
tasarlanan trim yüksekliğinden aşağıda olduğu zaman, ön süspansiyon daha fazla pozitif
kastere hareket eder. Aracın arkası tasarlanan trim yüksekliğinden yukarıda olduğu zaman, ön
süspansiyon daha az pozitif kastere hareket eder. Çok düşük bir pozitif kaster ile direksiyon
yüksek hızlarda hassas olabilir ve bir virajdan çıkarken tekerleğin geri gelebilirliği azalabilir.
Eğer bir tekerlekte diğerinden daha fazla pozitif kaster varsa, o tekerlek aracın merkezine
doğru çekecektir. Bu durum aracın en az pozitif kaster olan tarafa doğru çekmesine veya
yönlenmesine neden olacaktır.
+
+
-
-
King Pin
+
-
Kaster
Açıklık
-
Ön tekerlekler
Gerileme
+
+
Kamber
- +
+
Arka tekerlekler
Açıklık
+
-
-
İtme açısı
Açıklık
+
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Tekerlek Ayarı
28
Kamber
Negatif
0°
Pozitif
Kamber
»» Kamber, lastiğin yol yüzeyi ile ilişkili
açısıdır.
Kamber, araca önden bakıldığında tekerleklerin dikey eğimidir. Tekerlekler üstten dışarı doğru
eğildiğinde kamber pozitiftir (+).Tekerlekler üstten içeri doğru eğildiğinde kamber negatiftir
(+). Eğim miktarı dikey olarak derece cinsinden ölçülür. Kamber ayarları, yön kontrolünü
ve lastik aşınmasını etkiler. Çok fazla pozitif kamber, lastiğin dış tarafında erken aşınma ile
sonuçlanacaktır ve süspansiyon parçalarında aşırı aşınmaya neden olacaktır. Çok fazla negatif
kamber lastiğin iç tarafında aşınma ile sonuçlanacaktır ve süspansiyon parçalarında aşırı
aşınmaya neden olacaktır. Yandan yana 1° daha fazla kamber eşitsizliği, aracın daha pozitif
kamber olan tarafa çekmesine veya yönlenmesine neden olacaktır.
İçe doğru yatıklık/Dışa doğru yatıklık
Toe (açıklık), ön ve/veya arka tekerleklerin tam düz konumdan içeri veya dışarı ne kadar
döndüğünün bir ölçümüdür. Tekerlekler içeri döndüğü zaman, açıklık pozitiftir (+). Tekerlekler
dışarı döndüğü zaman açıklık negatiftir(-). Gerçek açıklık miktarı normalde bir derecenin
sadece küçük bir parçasıdır. Açıklığın amacı tekerleklerin paralel dönmesini sağlamaktır. Açıklık,
ayrıca tekerlek destek sisteminde araç ileri giderken meydana gelen sapmaları sıfırlamak
için de hizmet eder. Bir başka deyişle, araç hareketsiz durumda ve tekerlekler içe doğru yatık
ayarlandığında, araç hareket ederken tekerlekler yolda paralel dönme eğilimindedir. Düzgün
olmayan açıklık ayarı, lastiklerin erken aşınmasına ve direksiyon istikrarsızlığına neden olacaktır.
Setback (Gerileme)
Gerileme, ön tekerleklerden birinin aracın önüne göre diğerinden daha geride olduğu
miktardır. Aynı zamanda aracın merkez hattına göre aks merkez hattına dik bir hat tarafından
oluşturulan açıdır. Eğer sol tekerlek, sağ tekerlekten daha gerideyse, gerileme negatiftir. Eğer
sağ tekerlek, sol tekerlekten daha gerideyse, gerileme pozitiftir. Gerileme genelde sıfır ya
da yarım dereceden az olmalıdır ama bazı araçların tasarım olarak asimetrik süspansiyonları
vardır. Gerileme, her iki tekerlek de tam karşıya bakarken ölçülür ve şasi kayması veya çarpışma
hasarını belirlemek için kaster ile birlikte bir tanı açısı olarak kullanılır. Gerileme olması aynı
zamanda yandan yana dönme açısı ölçümlerinde dışa doğru yatıklık farklılıklarına da neden
olabilir.
İçe doğru yatıklık
Dışa doğru yatıklık
Lastik Montajı
29
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz – Lastik montajı
30
Binek otomobil lastikleri için genel
montaj talimatları
Lastikleri takarken sistematik bir yaklaşım benimsenmelidir
1.
Lastik ve jantın birbirine uygun olduğunu doğrulayın. Doğru boyutları ve
yönetmelikleri kontrol edin. Otomobil ve kamyonet lastiklerinin farklı normları
olduğunu unutmayın.
2. Lastiğin durumunu kontrol edin
»» Dıştan: delikler ve kesikler.
»» Kauçuk kaplamanın iç tarafı: sağlam ve temiz.
»» Janta oturan yüzey: kırık, çatlak yok.
3. Jantın durumunu kontrol edin
»» Temizlik: kir, toz.
»» Atış: radyal, lateral.
»» Mekanik hasar: dış kenarında aşınma, eğilme.
»» Eski tubeless supabı çıkarın.
»» Her türlü eski dengeleme ağırlıklarını çıkarın.
»» Supap açıklığını kontrol edin ve temizleyin: kir, toz.
KABUL EDİLMEZ (jant oturma
yüzeyi bükülmüş)
31
4. Yeni bir tubeless supap takın ve supabın iç kısmını çıkarın
5. Lastiğin janta oturan kısmını montaj sıvısı ile yağlayın
»» Janta oturan yüzeyin altı ve kenarı.
»» Not! Aşırı sıvı kullanımı lastiğin jant üzerinde dönmesine neden olabilir!
6. Jantın dış kenarını, yanını ve tümsek kısmını montaj sıvısı ile yağlayın
Alüminyum jantlar için uyulması gereken belirli konular vardır. Jant genişliğinin
lastik için uygun olduğundan ve jantın ET boyutunun aracın yolunu aşırı
değiştirmeyeceğinden emin olun.
ET boyutunda fazla bir değişiklik, yönlendirme geometrisini değiştirebilir. Jantın
otomobil için uygun ve yeterli yük-taşıma kapasitesi olduğunu jant tedarikçisinden
doğrulayın. Kamyonetler ve spor araçlar için belirlenmiş jantlar vardır.
Lastikleri alüminyum jantlara takarken özel bir dikkat gösterilmesi gerekir çünkü
ekstra düşük profilli lastikler takmak için dardır.
»» Lastik ve jantın eşleşen yüzeylerini dikkatlice yağlayın.
»» Jantın cilalı yüzeyine zarar vermemek için dikkat edin; cilaya verilen hasar
korozyonun hemen başlamasına neden olacaktır.
»» Lastiğin basıncını ayarladıktan sonra çalışmanızın sonucunu bir balans makinesinde
lastik ayar ribi ve jantın dış kenarı arasındaki mesafeyi gözlemleyerek doğrulayın.
»» Lastiğin, jantın lastiğe oturan yüzeyine bütün konumlarda sıkıca takıldığından
emin olun.
Not!
stiğin
ullanımı la
Aşırı sıvı k
sine
de dönme
n
ri
e
z
ü
t
n
ja
bilir!
neden ola
32
7.
Lastiği janta talimatlara göre takın. Lastiğin takılması ile ilgili herhangi bir
özel bir talimat yoksa lastiği üretim tarihi göstergesi (DOT) dış tarafta olacak
şekilde takın
Asimetrik lastikler ve dönüş yönüne bağlı lastikler
ASİMETRİK LASTİKLER, genellikle diş desenleri merkezinin her iki tarafında
simetrik olmayan yaz lastikleridir. Dış taraftaki desen genellikle daha tek şekillidir ve
uzunlamasına oluklar içerir. İç kenarda daha parçalı bir blok desen ve dikey oluklar
bulunur. Lastikler, yanaklarda bulunan, örneğin "iç taraf" ve "dış taraf" gibi tanımlara
uygun olarak takılmalıdır. Asimetrik desenler genellikle H ve daha yüksek performans
sınıflarında kullanılır. Asimetrik bir desen ile virajlarda, frenlerken ve ıslak zeminlerde
giderken mümkün olan en iyi yol tutuşu hedeflenmektedir.
YÖNLÜ LASTİKLER, desen ile belirtilen dönme yönünde takılır. Dönme yönü yanakta
belirtilir. Geniş yaz lastiklerinde, desen (genellikle ok deseni) yağışlı havalarda
mümkün olan en iyi özelliklere yöneliktir. Desen, yüksek süratlerde su tabakasını etkin
bir şekilde boşaltır. Kış lastiklerinde, tanımlanan dönme yönü blokların kavramasını ve
lastiğin çamur, kar ve suyu desenden atma becerisini arttırmayı hedeflemektedir.
»» Asimetrik lastikler
İÇ TARAF
»» Yönlü lastikler
DIŞ TARAF
33
8. Lastiği çift şişirme kullanarak şişirin
»» 1. Adım Lastiğe basınç uygulayın ve tümsek üzerinden 200 kPa'dan az basınç
gitmesini sağlayın.
»» 2. Adım Lastiğe 300 kPa'ya kadar basınç verin.
»» 3. Adım Havanın dışarı boşalmasına izin verin.
»» 4. Adım Supabın iç kısmını takın ve çalışma basıncına getirin.
»» 5. Adım Lastiğin janta her iki tarafta da doğru olarak takılıp takılmadığını
gözünüzle muayene edin (ayar ribleri).
9. Alüminyum ve çelik jantların balansı
»» Alüminyum jantlar
Balans her zaman dikkatle tamamlanması gereken bir aşamadır. Aşağıdakileri
unutmayın:
»» Balans makinesi için doğru montaj donanımını seçin böylece jant otomobildeki
göbeğe nasıl yerleşecekse benzer şekilde merkezlensin.
»» Jantın birleşen yüzeylerini, balans makinesinin flanşını ve araçtaki göbeği
temizleyin.
»» Balanstan önce lastik/jant kombinasyonunun yuvarlaklığını doğrulayın (radyal
ve yanal atma).
»» İşin sırası ile ilgili ekipman üreticisinin talimatlarına, özellikle çeşitli tip alüminyum
jantlar için özel talimatlara (kombinasyon ağırlığı) uyun.
»» Alüminyum jantlarda yapıştırma ağırlıklar kullanın.
»» Makinadan gelen herhangi bir fazladan ağırlık şartını kabul etmeyin çünkü bu
balans tarafından düzeltilemeyecek bir hata veya arızayı gösterir.
»» Çelik jantlar
»» Alüminyum jantlar
34
10. Radyal ve yanal taşma için denkleştirme
»» Eğer kombinasyonun radyal taşması > 1 mm ise, lastiğin yüksek noktası ile jantın
alt noktası hizalanmalıdır.
»» 1. Adım Kombinasyonun yüzeyindeki en yüksek noktayı ölçerek yanağın üzerinde
bir mum boya ile işaretleyin.
»» A Kombinasyondaki radyal taşmanın ölçümü
»» B Kombinasyondaki yanal taşmanın ölçümü
»» C Janttaki yanal taşmanın ölçümü
»» D Janttaki radyal taşmanın ölçümü
»» 2. Adım Jant üzerinde lastiğin janta oturan yüzeyi için eşleşen iç yüzeyin en
düşük noktasını ölçün ve jantın dış kenarına mum boya ile işaretleyin (şekildeki
D maddesi).
A
»» 3. Adım Lastiği indirin ve lastiğin janta oturan yüzeyini bir sökme aleti
kullanarak çıkarın. Eşleşen yüzeyleri yağlayın ve lastiği işaretler anı hizaya
gelene kadar döndürün.
B
Yanal taşma için benzeri bir işlem uygulanır (maksimum 1 mm).
Modern balans makineleri, kombinasyon taşmalarını hıza ölçmek için donamınlar
içerir ve makine en iyi yuvarlaklığı elde etmek için tavsiyeler verir. Radyal ve yanal
taşmalar kabul edilen sınırlar içinde olduğu zaman, yukarıdakileri dikkate alarak
kombinasyonun balansını yapın.
C
D
D
35
11. Araç üzerine montaj
»» Jantların taşıt için uygun olduğunu doğrulayın
»» Eşleşen yüzeyleri temizleyin
Binek otomobil
jantları için cıvata /
somun sıkma düzeni.
»» Alüminyum jantlar için her türlü adaptör halkasının doğru ebatta ve iyi durumda olduğunu
doğrulayın
»» Jantın göbeğe sıkıca oturduğundan emin olun
»» Cıvata / somunlardaki dişleri yağlayın (sadece bir damla yağ ile)
1
»» Cıvataların / somunların jant için uygun olduğunu doğrulayın
»» Cıvataları / somunları uygun torkla sıkın; çelik jantlar genellikle 90 ila 100 Nm, alüminyum
jantlar ise genellikle 100 ila 120 Nm ile sıkılır. Bu değerler bir direktiftir! Bir tork anahtarı veya
tork göstergesi kullanın.
»» Çapraz bir düzenle sıkmayı unutmayın.
Müşteriye hatırlatın:
»» Alüminyum jantlar 100 ila 200 km kullanıldıktan sonra yeniden torklanmalıdır.
»» Montaj sıvısı 24 saat içinde kurur. Kurumayan montaj sıvısı lastiğin jant üzerinde
dönmesine neden olabilir ve tekerlek dengesizliği ile sonuçlanır.
»» Eğer alüminyum jantlar için farklı cıvata / somunlar kullanılmışsa orijinal cıvata /
somunlar yedek lastik için arabada saklanmalıdır.
4
3
2
5
36
Binek otomobil jantları
12. Doğru jantı seçin
Lastiği takmak için her zaman doğru jant tipini seçin. Eğer tavsiye edilen jantlar
konusunda daha fazla bilgiye ihtiyacınız olursa lütfen veri kitabını kontrol edin veya
lastik üreticisi ile bağlantı kurun. Her zaman bir ölçü jantı vardır ve aynı zamanda
takılması uygun olan bazı alternatif jant genişlikleri de bulunmaktadır.
Oran
Ebat
70
215/70 R16
225/70 R16
235/70 R16
265/70 R17
215/65 R16
225/65 R17
235/65 R17
245/65 R17
265/65 R17
185/60 R15
195/60 R15
205/60 R16
215/60 R17
225/60 R17
235/60 R18
265/60 R18
285/60 R18
185/55 R15
205/55 R16
215/55 R16
215/55 R17
225/55 R17
235/55 R17
225/55 R18
235/55 R18
235/55 R19
215/50 R17
225/50 R17
235/50 R18
255/50 R19
215/45 R17
225/45 R17
235/45 R17
245/45 R18
265/45 R21
65
Tavsiye edilen jantlarla ilgili bir örnek
Lastik ebadı
225/40R18
Ölçü jantı
Alternatif jantlar
8J
7.5J , 8J , 8.5J , 9J
60
55
50
45
5x
5.5x
6x
6.5x
7x
7,5x
8x
8.5x
9x
9.5x
10x 10.5x
11x
37
C jantlar
Oran
Ebat
40
215/40 R17
225/40 R18
245/40 R18
255/40 R19
255/35 R18
235/35 R19
255/35 R20
295/30 R19
35
30
5x
5.5x
6x
6.5x
7x
7,5x
8x
8.5x
9x
9.5x
10x 10.5x
11x
Oran
75
70
65
LT jantlar
Oran
Ebat
5x
5.5x
6x
6.5x
7x
7,5x
8x
8.5x
9x
9.5x
60
85
80
75
70
65
LT215/85 R 16
LT235/85 R 16
LT235/80 R 17
LT225/75 R 16
LT245/75 R 16
LT265/75 R 16
LT285/75 R 16
LT225/75 R 17
LT245/75 R 17
LT245/70 R 17
LT265/70 R 17
LT275/65 R 18
115/112 Q
120/116 Q
120/117 Q
115/112 Q
120/116 Q
123/120 Q
122/119 Q
116/113 Q
121/118 Q
119/116 Q
121/118 Q
123/120 Q
ETRTO standartları kılavuzu 2012 tavsiyelerine göre
Ebat
185 R14
195/75 R 16 C
205/75 R 16 C
215/75 R 16 C
225/75 R 16 C
195/70 R 15 C
205/70 R 15 C
225/70 R 15 C
175/65 R 14 C
205/65 R 15 C
195/65 R 16 C
205/65 R 16 C
215/65 R 16 C
225/65 R 16 C
235/65 R 16 C
215/60 R 17 C
4x
4.5x
5x
5.5x
6x
6.5x
7x
7.5x
38
Jant flanşları ve ofsetleri
»» Jant flanşları
1
»» 1. Orta oyuk
3
»» 2. Göbek plakası
»» 3. Jant ve plaka bağlantısı
2
»» 4. Göbek bağlantı alanı
6
»» 5. Cıvata çapı
4
8
»» 6. Ofset
»» 7. Göbek açıklığı çapı
»» 8. Cıvata deliği çapı
5
(F = 22,2)
L = 21,6
(E = 19,8)
K = 19,6
JK = 18 (JJ)
J = 17,3
C = 15,9
B = 14
7
Düz kenar
»» Ofsetler
Arka boşluk
Tekerleğin
genişliği
Fren
Tarafı
Tekerlek
Tarafı
Pozitif
ofset
Sıfır
ofset
Negatif
ofset
39
Lastik onarımı
Bir lastiği tamir ettirmeden önce, satıcıya lastiği şişirmek/mühürlemek için bir aerosol onarım malzemesi kullanıp
kullanmadığınızı söyleyin. Aerosol onarım malzemeleri son derece uçucu gaz içerebilir. Supap iğnesini her zaman
dış mekanda ve aşırı sıcak, alev veya kıvılcım kaynaklarından uzakta çıkarın ve onarım için janttan sökmeden önce
lastiği tamamen boşaltın.
»» Asla 2/32 inçten (1,6 milimetreden) az diş kalmış bir lastiği tamir etmeyin. Bu diş derinliğinde, lastik aşınmıştır ve
yenilenmesi gerekir.
»» Asla çap olarak 1/4 inçten (6,4 milimetreden) daha büyük bir delik olan lastiği tamir etmeyin. Bu gibi lastikler
düzgün olarak onarılamaz ve yenileri ile değiştirilmesi gerekir.
»» Bütün lastik tamiratları (radyal ve radyal olmayanlar) tapa ve iç yama ile olmalıdır. Her tip lastikte sadece tapa
kullanmak güvenli bir onarım değildir.
»» Asla sırt alanı dışında (omuz, yanak) delik veya başka bir hasar olan lastiği tamir etmeyin. Bu gibi lastikler düzgün
şekilde onarılamaz ve yenileri ile değiştirilmesi gerekir.
»» Lastiği janttan çıkarmadan yapılan hiçbir onarım uygun değildir. İç lastikler, lastikler gibi sadece yetkili lastik servis
elemanları tarafından tamir edilmelidir.
»» Asla bir iç lastiği düzgün bir onarım için alternatif olarak kullanmayın.
UNUTMAYIN!
Lastiklerinize zarar vermekten ve olası bir kazadan kaçınmak için:
»» Lastiklerin havasını ayda en az bir kere lastikler soğukken ve uzun yolculuklardan önce kontrol edin.
»» Lastikleri az / çok şişirmeyin.
»» Aşırı yüklemeyin.
»» Aracınızı orta hızlarda sürün, yasal sınırlara uyun.
»» Çukurların, engellerin, kenar taşlarının ve kaldırım köşelerinin üzerinden geçmekten kaçının.
»» Aşırı patinajdan kaçının.
»» Eğer lastiğinizde herhangi bir hasar görürseniz yedek lastik ile değiştirin ve hemen bir Nokian satıcısını
ziyaret edin.
»» Herhangi bir sorunuz olursa Nokian lastik satıcınızla temasa geçin.
Bu kullanım kılavuzunda tavsiye edilen herhangi bir önleme uyulmaması aracın dengesiz hareket etmesine
ve / veya lastiklerin zarar görmesine yol açabilir.
»» Delinme onarım alanı
40
Lastiğin depolanması
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Lastiğin depolanması
41
Uygun depolama lastiklerin
eskimesini yavaşlatabilir
1. Sıcaklık
5. Deformasyon
Lastik depolama sıcaklığı + 25 ºC'nin altında kalmalıdır; ışığa karşı korunan tesislerde depolama
için +15 ºC'nin altı tavsiye edilir. Eğer sıcaklık 25 ºC'nin üstünde veya 0 ºC'nin altındaysa lastiğin
kullanım özelliklerini ve hizmet ömrünü etkileyen kauçuk özellikleri değişebilir. Lastikler,
radyatörler veya kazanlar gibi ısı kaynakları ile doğrudan temas etmemelidir.
Lastikler mümkün olduğunca serbest bir şekilde,
doğal şekillerinde, herhangi bir basınç veya bükülme
stresi olmadan depolanmalıdır. Aşırı deformasyon,
şişirildiği zaman lastiğin anormal davranımına ve
hatta lastik yapısının bozulmasına neden olabilir.
2. Nem
6. Çözücüler, yağlar
Lastikler nemli tesislerde depolanmamalıdır. Nem oranı, lastiğin yüzeyinde / kauçuk iç
tabakalarında yoğunlaşacak kadar çok olmamalıdır. Lastikler, yağmur, su sıçraması veya başka
bir şekilde nem ile temas edebilecekleri ortamlarda depolanmamalıdır.
Depolanma süresince lastikler hiçbir zaman çözücüler, yağlar, gresler veya kauçuğa zarar
verebilecek başka maddelerle temas etmemelidir. Lastikler her zaman elektrik kaynağı
jeneratörler gibi yüksek radyasyon kaynaklarının etkilerinden korunmalıdır.
3. Işık
7. Lastiklerin taşınması
Depolanma süresince lastikler ışıktan özellikle doğrudan güneş ışığından, güçlü
aydınlatmalardan veya ultraviyole ışınlarından korunmalıdır.
4. Radyasyon
Ozonun lastikler üzerinde olumsuz bir etkisi vardır. Lastik depolanan yerde, floresan lamba
veya cıva buharlı ampul, yüksek gerilim jeneratörleri, elektrik motorları ya da manyetik
alanlar veya elektrik deşarjları oluşturabilecek herhangi bir başka ozon üreten hiçbir donanım
bulunmamalıdır.
Lastikler, janta oturan yüzeyinin ve sırtın deforme olmasından kaçınmak için titizlikle
taşınmalıdır. Lastikler asla 1,5 m veya daha yüksekten düşürülmemelidir; böyle bir düşme
lastiğin janta oturan yüzeyine zarar verebilir. Eğer lastiğin janta oturan yüzeyi zarar görmüşse
lastik janta takılmamalıdır.
42
Garanti konuları için talimatlar
Nokian marka lastikler için sınırlı garanti
Bu sınırlı garantinin aşağıda belirtilen koşulları Nokian markası
altında üretilen ve/veya Nokian Tyres plc tarafından satılan
lastiklerin, sırt geçirilen lastikler hariç olmak üzere, malzeme
ve işçilik hataları için geçerlidir (bundan böyle "Lastikler"
olarak anılacaktır). Sınırlı garanti, hangisi daha önce ise satın
alma tarihinden itibaren üç (3) yıl veya üretim tarihinden
itibaren beş (5) yıl süreyle geçerlidir. Eğer üretici Lastiklerde
malzeme veya işçilik hatası tespit ederse, Nokian Tyres plc söz
konusu Lastiğin kullanımından elde edilecek gerçekleşmemiş
yararı burada belirtilen şartlara ve koşullara uygun olarak
müşteriye tazmin edecektir.
Nokian Tyres plc‘ nin sınırlı garantisi eğer Lastikteki hata
aşağıdakiler sonucunda meydana geldiyse geçerli değildir ve
Nokian Tyres plc bu garanti uyarınca sorumlu tutulamaz:
(a) normal aşınma ve yıpranma;
(b) yanlış kullanım;
(c) araba yarışlarında kullanmak veya başka istisnai kullanım;
(d) janta hatalı montaj;
(e) Nokian Tyres plc dışında başka bir tarafın hatalı
depolaması;
(f) teslimattan sonra hatalı bir şekilde çivi takılması;
(g) Nokian Tyres plc veya Nokian Tyres plc onaylı bir üçüncü
taraf dışında herhangi biri tarafından değişiklik veya onarım,
(h) kaza veya Nokian Tyres plc dışında herhangi birinin ihmali
sonucu;
(i) zincir veya başka bir alet kullanımı sonucu oluşan hasar;
(j) Müşteriye verilen, Nokian Tyres plc tarafından
doğrulanmayan veya onaylanmayan yanlış veya eksik
ürün tavsiyeleri veya talimatları;
(k) düşük kalite—kalite değerlendirilmesi sırasında Lastiğin
üzerine "DA" markası koyularak belirtilir—müşteriye satış
fiyatını düşürür.
Nokian Tyres plc' nin sınırlı garantisi ile ilgili yukarda
belirtilenler sadece Lastik diş derinliği, Lastiklerin satıldığı
ülkedeki taşıtlarla ilgili yasalara uygun olduğu durumlarda
geçerlidir. Lastik diş derinliğinin ülkenin özel şartlarından
daha az olması durumunda, Nokian Tyres plc‘ nin sınırlı
garantisi geçerli değildir ve yukarıda belirtilen süreler
dolmamış olmasına rağmen Nokian Tyres plc bu garanti
uyarınca sorumlu tutulamaz.
Nokian Tyres plc' nin sınırlı garantisi ancak müşteri Nokian
Tyres plc veya yetkili satıcısına (satıcıların bir listesi müşterilere
açıktır) söz konusu hatayı müşteri hatayı fark ettikten sonra iki
(2*) ay içinde yazılı olarak bildirirse geçerlidir.
Müşteri, hatalı olduğu iddia edilen Lastiği Nokian Tyres plc
veya yetkili satıcısına gecikmeden iade etmelidir. Nokian Tyres
plc lastiği hatalı bulursa ve sınırlı garanti geçerliyse, Nokian
Tyres plc‘ nin sorumluluğu söz konusu Lastiğin kullanımından
doğan gerçekleşmemiş faydayı tazmin etmekle sınırlı
olacaktır. Kullanımdan doğan gerçekleşmemiş fayda, Lastiğin
kalan diş derinliği esas alınarak hesaplanır. Nokian Tyres plc‘
nin sorumluluğu, sadece Lastiğin satıldığı ülkedeki zorunlu
tüketiciyi koruma yasalarının gerektirdiği ölçüde takma/
sökme ve diğer masraflara genişletilir.
Nokian Tyres plc' nin sorumluluğu, iade edilen Lastiğin
çivilerinin lastiğin satıldığı ülkedeki yasalar ve yönetmeliklere
uygun olması şartıyla, çivilemeye de genişletilir. Çivileri
üçüncü bir tarafın takmış olması halinde, Nokian Tyres plc
sadece eğer çiviler Nokian Tyres plc onaylı bir tarafça ve
şekilde ve Nokian Tyres plc' nin talimatlarına göre takıldıysa
sorumlu olacaktır. Çiviler, Lastikler için bu sınırlı garanti
kapsamında değildir.
Nokian Tyres plc, makul kontrolünün (mücbir sebepler
veya etkileri) ötesinde sorunlar veya işini etkileyen
komplikasyonlardan doğan sorunlar nedeniyle bu sınırlı
garanti kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getiremediği
için sorumlu tutulamaz. Bu tür olaylara veya etkilerine
örneğin savaş, ayaklanma, yangın, grev, hükümet kararları,
doğal afetler, kamu veya özel ulaşımın kesilmesi ve enerji
ve hammadde sıkıntısı dahildir. Yukarıda belirtilen herhangi
bir olayın veya etkilerinin meydana gelmesi halinde,
Nokian Tyres plc, bu mücbir sebep veya etkileri sona
erene kadar burada belirtilen şart ve koşullar altındaki
yükümlülüklerinden koşulsuz olarak muaf tutulacaktır.
Nokian Tyres plc' nin sorumluluğu, yukarıda belirtilenlerle
sınırlı ve burada belirtilen ölçüde olacaktır. Hiçbir koşul altında
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Garanti konuları için talimatlar
43
Nokian Tyres plc, dolaylı, tesadüfi veya bağlantılı hasar, iş
geliri veya diğer gelir kaybı, diğer ekonomik kayıplar veya
Lastiği kullanamamaktan kaynaklanan zararlardan, her ne
çeşit olursa olsun, sorumlu tutulamaz.
Bu sınırlı garanti, Nokian Tyres plc‘ nin Lastiği o ülkede satmak
için tasarlamış olması kaydı şartıyla, sadece Lastiğin satın
alındığı ülkede geçerlidir ve yürütülebilir. Ancak, eğer Lastik
Avrupa Birliğine üye bir ülkede satın alınmışsa ve Nokian
Tyres plc aslen Lastiği bu ülkelerde satmak için tasarlamışsa,
bu sınırlı garanti bütün bu Avrupa Birliği üyesi ülkelerde
geçerlidir ve yürütülebilir.
Garanti kapsamı için özel durumlar
Bu Sınırlı Garanti, eğer söz konusu lastiğin sırt boyunca sırt aşınma göstergelerine (kalan diş 1,6 mm) kadar
eşit olmayan şekilde aşınmasına izin veriliyorsa veya lastik hasarı veya aşınması aşağıdakilerin herhangi biri
veya birden fazlası nedeniyle olmuşsa geçerli değildir:
»» Delinme, kesilme, çıkıntı, taş deliği, etkisi veya ezilme gibi yol tehlikeleri.
»» Lastik zinciri veya başka ilave alet (ler) kullanmak.
»» Kesilme veya patinaj.
»» Belirgin aşırı yük veya uygun olmayan basınçla şişirme.
Bu sınırlı garanti, müşterinin geçerli ulusal zorunlu tüketiciyi
koruma kanunları uyarınca herhangi bir yasal (kanuni) hakkını
hariç tutmaz veya sınırlamaz.
»» Tekerlek ayarsızlığı veya balanssız lastik/tekerlek takımı.
*) İki (2) aylık dönem, sadece Avrupa Birliği üyesi ülkelerde
geçerli olan sınırlı garanti ile ilgilidir;
Avrupa Birliği dışındaki süre on dört (14) gündür.
»» Uygunsuz takma veya sökme.
»» Uygun olmayan ekipman kullanımı.
»» Araç koşulları, arızaları veya özellikleri.
»» Uygunsuz onarım, dolgu yerleştirilmesi, yanlış balans yapılması veya hava, nitrojen veya karbon
dioksitten başka dolum malzemeleri kullanımı.
»» Lastiğin görünümünün veya fiziksel özelliklerinin kasıtlı olarak değiştirilmesi.
»» Eskime veya uygunsuz depolamadan kaynaklanan durumlar.
»» Yarış, sıra dışı kullanım, kaza, çarpışma veya yangın.
»» Acil durum aracı üzerinde kullanım.
»» Çözücüler, yağlar, gres, aşırı sıcak veya ozon oluşturan cihazlara maruz kalma veya temas etme.
»» Nokian Tyres plc tarafından doğrulanmayan veya onaylanmayan yanlış veya eksik ürün tavsiyesi veya talimatı.
44
Terimler dizini
Nokian Lastikleri • Teknik kılavuz • Terimler dizini
45
Terimler dizini
HİZA Araç üreticisi tarafından işleme ve aşınma için bir şartname ile
ayarlanan aracın süspansiyon geometrisindeki kaster, kamber
burun açısı.
EN-BOY ORANI Bir lastiğin enine kesit yüksekliği ve kesit genişliği arasındaki enine
kesit genişliğinin yüzdesi olarak ifade edilen ilişki.
SUDA KIZAKLAMA Lastiğin yol yüzeyinden kalkmasına ve çekiş gücünü kaybetmesine
neden olan, sırt yüzünün tabanında bir ince tabakada su birikmesi.
Kızaklama aracın hızı, diş deseni ve su derinliğinden etkilenir
(çamurda kayma ile aşağı yukarı aynıdır).
BALANS DAMAK TELİ Sadece tek yönde dönmek için tasarlanmış lastik
FLAT RUN (RUN FLAT) (PATLAK HALDE YOL ALABİLEN LASTİK)
Nokian Flat Run lastikleri hava basıncı olmadan eğer gerekirse tam
yükle 50 km ve tek başınıza araba kullanıyorsanız en fazla 150 km
sürebilirsiniz. Azami hız 80 km/saattir ama kaygan koşullarda (buz ve
kar) azami 50 km/s tavsiye ediyoruz. Bu flat run lastiğin güçlendirilmiş
yapısı sayesinde mümkündür.
TABAN Lastiğin sırtının yerle fiili temas kurduğu alandır.
ŞİŞİRME BASINCI Lastik ve tekerlek takımı kütlesinin düzgün sürüş için eşit dağılımı.
Balans, lastik ve/veya tekerlek kombinasyonunun eşit olmayan ağırlık
dağılımını sıfırlamak için tekerleğe ağırlıklar yerleştirerek elde edilir.
Lastiğin içinde bulunan ver lastiklerin aracın yükünü taşımasını
sağlayan havanın basıncı.
İÇ ASTAR Güvenlik aracı olarak işlev görmek yani iç lastik gibi çalışmak için
lastiğin içinde bulunan ince özel bir tabaka.
Lastiğin janta tutunmasını sağlamak için, lastiğin omurgasını
oluşturan yüksek dayanımlı ve esnemeyen çelik teller kasnağı.
YÜK ENDEKSİ Yük endeksi, lastik üreticisi tarafından belirlenen hizmet koşullarında
hız sembolünde belirtilen hızda bir lastiğin taşıyabileceği azami yük
ile ilgili sayısal koddur.
M+S Çamur ve kar (hafif kış) için özel olarak tasarlanan lastikler. M+S işareti
lastiğin yanağında bulunur.
LASTİK MONTAJI Lastiklerin tekerlek jantlarına takılması.
YÖNLÜ OLMAYAN Performans kaybı olmadan her iki yönde de dönecek şekilde
tasarlanmış sırt deseni.
DIŞ ÇAP Şişirilmiş bir lastiğin sırt yüzeyinin en dıştan çapı.
KAMBER Karşıdan bakıldığı zaman, lastiğin merkez hattı ile dikey hattı
arasındaki açı.
KASA/KARKAS Lastik gövdesi, lastiğin yapısını oluşturan ve şeklini veren
katmanlı katlar.
KASTER Yandan bakıldığı zaman, aracın direksiyon ekseni ve dikey hattı
arasındaki açı.
BİLEŞTİRME YÖNLÜ Lastiğin sırtını ve diğer "kauçuk" bileşenlerini oluşturmak için
beş temel maddenin birleştirilmesi: kauçuk, karbon siyahı/silika,
plastikleştiriciler, kür malzemeleri ve ozon geciktiriciler.
46
KAYMA AÇISI Direksiyonun döndürüldüğü yönler ve viraj kuvveti altında lastiğin/
aracın gerçek yönü arasındaki derece cinsinden değişim.
AŞIRI YÖNLENDİRMELİ Viraj alırken meydana gelir ve aracın arkası önünden önce kayma ve
seyahatin asıl yönünde dönme eğilimine girer.
HIZ SEMBOLÜ Hız sembolü, üretici tarafından belirlenen hizmet koşullarında yük
endeksine göre lastiğin yük taşıyabileceği azami hızı belirtir.
KATLAR Lastiğin yapısını takviye etmek için kullanılır, yükü desteklemek ve
saptırmaya karşı koymak için gereken kuvveti sağlamak için kordon
kumaş ve kauçuk tabakalardan oluşur.
ÇAMURDA KIZAKLAMA Lastiğin yol yüzeyinden kalkmasına ve çekiş gücünü kaybetmesine
neden olan, sırt yüzünün tabanında bir ince tabakada sulu kar
birikmesi. Kızaklama aracın hızı, lastiğin sırt deseni ve genişliği ve sulu
kar derinliğinden etkilenir.
RADYAL Radyal, içinde kat kordonlarının çelik tellere uzandığı ve sırtın
merkez hattına esas olarak 90°de döşendiği, karkasın kesinlikle
esnemeyen çevresel bir kayışla stabilize edildiği bir pnömatik lastik
yapısını ifade eder.
FAZLA ŞİŞİRME JANT ÇAPI Lastik gerçek yükü taşıyacak basınçtan fazla şişirildiği zaman ortaya
çıkan durum.
Damağın janta oturan yüzeyinin yarıçapı, normalde binek otomobiller
için tam sayı ile ifade edilir.
ÇELİK TAKVİYE ŞERİDİ Genellikle sırtın altındaki lastikle kaplanmış çelik tel kordonları
katmanları, viraj alırken, fren yaparken ve bütün merkezkaç
kuvvetlerinde sırt deformasyonlarını stabilize eder. Normalde
otomobil lastiği yapımında iki adet çelik takviye şeridi bulunur.
AÇIKLIK AYARI Aynı aks üzerine takılan lastiğin ön ve arka merkez hattı arasındaki
fark. İçe doğru yatık ön merkez hattın arasında daha az mesafe
var demektir ve bu nedenle lastikler içeri doğru işaret eder. Dışa
doğru yatık ön merkez hattı mesafesi arka merkez hattından büyük
demektir ve bu nedenle lastikler dışarı doğru işaret eder.
JANT GENİŞLİĞİ Jant flanşları arasındaki mesafe.
KESİT YÜKSEKLİĞİ Yüksüz bir lastiğin damak kenarından sırtın merkezine doğru dikey
uzaklığı (her bir lastiğin yüksekliğini belirlemek için en-boy oranını
ifade eder).
SIRT Lastiğin yüksek çekiş gücü ve düşük aşınma için tasarlanan ve
birleştirilen yüzü.
Şişirilmiş bir lastiğin, etiketleme, dekorasyonlar, şeritler ve bantlar
nedeniyle yükseltmeler, hariç yanakları arasındaki mesafe.
DİŞ DERİNLİĞİ Sırt yüzünden sırt oluklarının altına kadar mm veya 32nds/inch olarak
ölçülen sırttaki kalıplanmış kauçuk oluk.
Lastiğin en-boy oranının bir tanımlaması. %60 en-boy oranı olan bir
lastik 60-serisi lastiktir.
DİŞ DESENİ OMUZ Lastik sırtının yanağa birleştiği kenar.
DİŞ AŞINMASI Yol tutuşunu arttırmak ve su/kar/çamuru boşaltması için Sırtta
tasarlanan blokların, olukların, yivlerin ve kanalların düzenlemesi.
Lastik sırtının ölçülen ömrü.
YANAK Lastiğin kordon ve sırt arasındaki bölümü. Sarsıntıları emecek kadar
esnek, lastiğin devrilmesini sınırlayacak kadar serttir.
TUBELESS KESİT GENİŞLİĞİ SERİ Lastik yapımının, lastiğin karkasına hava kaçağını önlemek için butil iç
astar kullanan ve iç lastik ihtiyacını ortadan kaldıran kısmı.
47
AZ ŞİŞİRME Belli bir yükü desteklemek için lastikte yeterli hava basıncı olmadığı
zaman oluşan durum. Bu, lastiğin aşırı sapma, mekanik esneme ile
çalışmasına ve aşırı ısınmasına ve erken aşınmasına neden olur.
DIŞA DOĞRU ÇEKME Viraj alırken, siz direksiyonu çevirmeden aracın önünün gideceğiniz
yöne doğru kayma eğilimi göstermesidir.
"UTQG" Uniform Tire Quality Grading (Tekdüzen Lastik Kalite
Değerlendirmesi) göreceli bir karşılaştırma sistemidir. Lastikler üretici
tarafından üç alanda derecelendirilir: aşınma, çekiş gücü ve sıcaklık.
TEKERLEK AYARI Lastiğin maksimum hizmet ömrünü, araç hakimiyetini ve güvenliği
sağlamak için önceden belirlenen şartnameye göre açıların ölçülmesi,
analiz edilmesi ve ayarlanması.
Tel. +90 212 694 60 00 (pbx)
Fax +90 212 694 54 33
[email protected]
www.lastiknokian.com
03/2014 TR. Sayfa 48 / Nokian Lastikleri -Nokian Tyres plc.’ye ait tescilli markadır. Değişiklikler kaydedilmiştir.
KORMETAL PAZARLAMA LTD. ŞTİ.
Adres: Üniversite Mh. Bağlariçi Cd.
No:18 Avcılar / İstanbul

Teknik kılavuz - Nokian Lastikleri

Transkript

Benzer belgeler

Ürünler ArmorAll Oto Bakım Ürünleri

Temel Lastik Bilgisi

İş Makinası Lastik Tercihi

ürün föyünü indirmek için tıklayınız

Kinesis 17.5x35 kitapcik Revizyon

acıdex 12 p otomat - Faber Kimya ve İlaç

SEYAHAT BİLGİLERİ

Taksi Broşürü