Coğrafya - İhtiyaç Akademi

COĞRAFYA
HARİTA BİLGİSİ
JEOMORFOLOJİ
HİDROĞRAFYA
NÜFUS
Türkiye’nin Jeopolitiği
Kürenin, iz düşüm yolu ile düzleme aktarılması olarak tanımlanan projeksiyonlar, metodlarına göre;
Akarsu ağları oluşum ve gelişiminde rol oynayan faktörlere bağlı olarak
çeşitli tipler gösterirler.
● Havalanma zonunda bulunan geçirimli unsurların arasındaki geçirimsiz
tabakalara bağlı olarak oluşurlar. Bu geçirimsiz tabakalar yer altına sızan
suların bir kısmını kendi üzerlerinde toplarlar.
Kapalı havzalar
Sentripal
● Obik
Paralel vadiler
Paralel vadi
● Kesici
şeklinde, ışık kaynağına göre ise
Kanca şekilli
Kancalı vadi
Akarsu
Havalanma
zonu
Geçirimsiz
seviyeler
● Ortografik (Işık kaynağı sonsuzda)
● Başlıca drenaj tipleri şöyledir;
● Sterografik (Işık kaynağı kürenin diğer yüzeyinde)
● Gronomik (Işık kaynağı merkezde)
şeklinde sınıflandırılır.
Hangi projeksiyon kullanılırsa kullanılsın, düzlemin model küreye teğet tutulan noktadan uzaklaşıldıkça bozulma artar.
Bir profilin çizimi sırasında yatay ekseninde uzunluk, dikey ekseninde yükseklik ölçeği kullanılır.
Dandritik
Su tablası
Serbest akifer
(Asıl yer altı suyu)
Radyal
Kafesli
KLİMATOLOJİ
HİDROĞRAFYA
2015 sınavında sıcak cephe terselmesi ile ilgili bir soru sorulmuştur. Buna
ek olarak diğer terselme türlerine de bir göz atalım.
Bir akarsuyun belli bir süre içindeki yıllık ortalama akımlarının maksimumu
ile minimumu arasındaki orandır. Kararsızlık katsayısı ismi de verilir.
Sıcak hava
Düzensizlik katsay›s› =
Isınma
Soğuk
hava
Soğuma
Vadilerde görülen
dinamik terselme
Suya doygun
zon
Geçirimsiz
zon
Kancalı
Eliptik
Romboidal
Max. Ortalama Ak›m
Min. Ortalama Ak›m
Düzensizlik katsayısının 1 olması, gözlem süresi boyunca, yıllık ortalama
akım miktarlarının sabit kaldığını gösterir. Buzul sularıyla beslenen akarsularda düzensizlik katsaysı 1’e yakındır. Yağmurlu rejimlerde ise en fazladır.
Antisiklon alanlarındaki
sıcaklık terselmesi
Sıcak hava
Soğuk
hava
Soğuk cevphe terselmesi
-1-
Paralel
Sentripetal
-2-
Hatay Oluğu: Tarım
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
● Ekvatoral
● Türkiye’nin jeopolitiğini oluşturan pek çok unsur bulunmaktadır. Bunlara değinecek olursak
Türkiye, Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kavşak noktasında bulunur.
Tuz Gölü Havzası: Kuraklıktan dolayı seyrek
nüfusludur.
Radyal
● Türkiye; Roma, Bizans ve Osmanlı gibi birçok imparatorluğun egemenliği altına girmiş, en son ise Türkiye Cumhuriyeti’nin egemenlik sahası
olmuştur.
Türkiye iklim bakımından insan yaşamına en uygun olan orta
iklim kuşağı içerisinde yer alır. Bu nedenle Akdeniz iklimi, nemli
ılıman okyanusal iklim ve karasal iklim gibi çeşitli iklim tiplerine
sahiptir. Bu durum ise tüm bitki ve tarım ürünlerinin yetişmesine
olanak verir.
Taşeli Platosu: Karstik
topoğrafya, su ve
toprak sıkıntısından
dolayı seyrek
nüfusludur.
Volkan konileri
Türkiye’nin yüzey şekilleri bakımından engebeli bir topoğrafyaya
sahip olması tarım, ulaşım ve yerleşme açısından birtakım olumsuzluklar yaratır. Fakat bu durum birtakım avantajlar da sağlamaktadır. Örneğin, ülkemiz enerji üretiminin 1/4’ini hidroelektrik santrallerden elde eder. Ülkemiz, Hollanda ve Almanya gibi düz bir ülke
olsaydı akarsularımız bu potansiyele sahip olmazdı.
Antalya Ovası:
Tarım ve turizm
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
● Kutupsal - kutbi
Romboidal
Menteşe Yöresi:
Dağlık ve engebeli
olduğu için seyrek
nüfusludur.
Kafesli
100 km
● Parçalı
şeklinde, yüzeyin duruşuna göre;
Tünemiş
akiferler
● Türkiye sahip olduğu coğrafi konum itibariyle önemli ülkeler arasında
yer alır.
0
Tünemiş
yer altı suyu
tablası
Ortogonal
11 - 40
41 - 60
61 - 100
101 - 500
501 - 2500
● Oval
Ege Grabenleri: Tarım
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
Kafesli
Gelibolu ve Biga
yarımadaları: Yer
şekillerinden dolayı
seyrek nüfusludur.
Kıvrımlı sahada
Ergene Havzası: Tarım olanaklarından
dolayı sık nüfusludur.
● Koni
Yıldız Dağları Bölümü:
Yer şekillerinden
dolayı seyrek
nüfusludur.
Dandritik
Yukarı Sakarya
Bölümü: Tarım,
sanayi ve ticaret
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
Homojen yapıda
Zonguldak Havzası:
Yer altı zenginliği
ve sanayileşmeden
dolayı sık nüfusludur.
● Silindir
Güney Marmara
ovaları: Tarım
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
● Düzlem
Hakkâri Bölümü: Yer
şekillerinden dolayı
seyrek nüfusludur.
COĞRAFYA
Yukarı Murat - Van
Bölümü: Yer şekillerinden
dolayı seyrek nüfusludur.
COĞRAFYA
Doğu Karadeniz
Bölümü: Tarım
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
COĞRAFYA
Samsun Yöresi:
Tarım ve sanayi
olanaklarından dolayı
sık nüfusludur.
COĞRAFYA
Çatalca - Kocaeli
Bölümü: Türkiye’nin
en sık nüfuslanmış
bölümüdür.
COĞRAFYA
Türkiye su potansiyeli yüksek olan bir ülkedir. Yer altı ve yer üstü
suları, ihtiyacımızı karşılayabilecek düzeydedir. Ayrıca ülkemiz
Suriye ve Irak gibi ülkelerin su ihtiyacını da önemli ölçüde karşılamaktadır.
Türkiye doğal kaynaklar açısından da zengindir. Ülkemizde zengin
bor, demir, bakır, linyit, boksit ve krom yatakları bulunmaktadır.
Bunun yanında henüz işletilmeyen fakat stratejik öneme sahip
mineral ve maden yataklarına da sahiptir.
Ülkenin 3 tarafının denizlerle çevrili olması ulaşımın kolaylaşmasını sağlamıştır. Ayrıca Türkiye stratejik öneme sahip İstanbul ve
Çanakkale boğazlarına sahiptir. Bu boğazlar Karadeniz çevresinde
bulunan ülkelerin deniz yoluyla dış dünyaya açılmasını sağlar.
Türkiye, Avrupa ve Orta Doğu arasındaki kara ve demir yolu hattının kavşak noktasında bulunur. Örneğin, güney komşularımızın
Avrupa ile olan kara yolu bağlantısı Türkiye üzerinden sağlanır.
Türkiye çevresinde dünyanın en zengin petrol ve doğal gaz yatakları
bulunur. Basra Körfezi dünya petrol rezervlerinin yarıdan fazlasına
sahiptir. Yine Ukrayna ve Rusya zengin kömür ve demir yataklarına
sahiptir. Bu durumun Türkiye’ye sağladığı avantaj, enerji ihtiyacını
kolay bir şekilde karşılayabilmesidir.
Ötelenmiş
-3-
-4-
-5-
COĞRAFYA
BİTKİ COĞRAFYASI
COĞRAFYA
COĞRAFYA
Histosol: Bog toprakları
COĞRAFYA
YERLEŞME COĞRAFYASI
COĞRAFYA
COĞRAFYA
MADEN COĞRAFYASI
ULAŞIM COĞRAFYASI
Entisol: Azonal topraklar, bazı düşük humik gley toprakları.
Su istekleri fazla olanlar:
İnceptisol: Ando, Sol Brun asit, bazı kahverengi orman, düşük humik gley
ve humik gley topraklar.
● Aksöğüt (S alix alba)
● Ihlamur (Tilia sp.)
Aridisol: Çöl, kırmızımsı çöl, sierozem, solonçak, bazı kahverengi ve kırmızımsı kahverengi topraklar ve solonetz ile ilgili topraklar.
● Dişbudak (Fraxinus sp.)
EKONOMİK FONKSİYONLARINA GÖRE ŞEHİRLERİN SINIFLANDIRILMASI
EKONOMİK FONKSİYONLARINA ÖN PLANA ÇIKAN EKONOMİK
GÖRE ŞEHİRLER
FAALİYETLER
Maden Çıkarımında Uygulanan Yöntemler
GENEL ÖZELLİKLER
ÜLKEMİZDEN
ÖRNEKLER
Tarım alanlarının merkezinde, kavşak noktada yer alır. Tarım ürünlerini işleyecek küçük sanayi tesisleri vardır. Çevre ihtiyaçlarının
karşılandığı pazar ile küçük alışveriş merkezleri bulunmaktadır.
Ürünleri pazarlayacak ticaret kapasitesine sahiptir.
Kars
Bayburt
Tarsus
Söke
İnegöl
Tokat
● Karakavak (Populus nigra)
● Ormangülü (Rhododendron flovum, R. ponticum)
● Fındık (Corylus avellana)
Su istekleri orta derece olanlar:
JEOMORFOLOJİ
TARIM ŞEHRİ
Yatay Yapı Üzerindeki Topoğrafya Şekilleri
Mesa
● Kayın (Fagus orientalis)
Yapısal
plato
● Doğu gürgeni (Carnipus orientalis)
Korniş
(kaş)
Yapı platformu
Badlands
Büt
Asıl fonksiyon tarım ve
hayvancılıktır. Hizmet sektörü
nüfus ve ticaretin artmasına
bağlı olarak değişir.
Yapısal plato
● Akçaağaç (Acer sp)
● Karaağaç (Ulmus montana)
● Ladin (Picea orientalist)
TİCARET ŞEHRİ
Su istekleri az olanlar:
(Liman - Asıl Ticaret Şehri)
Asıl fonksiyon ticarettir. Sanayi
ve hizmet sektörü gelişmiştir.
● Karaçam (Pinus nigra)
● Kızılçam (Pinus brutia)
Geniş bir hinterlanda sahip, işlek ulaşım yollarının kavşak noktasındadır. Liman şehri olarak gelişmiş korunaklı bir limana sahiptir. Şehrin
gelişmesine bağlı olarak değişen orta ya da büyük ölçekli sanayi
tesisleri, ticaret mallarının alınıp satıldığı, üretildiği, depolandığı çok
sayıda iş yeri, pazar, panayır ve fuarlar, büyük küçük alışveriş merkezleri vardır. İthalat ve ihracat yoğundur.
● Ardıç (Juniperus excelsa, J. oxycedrus, J. foetidissima)
● Mersin (Myrtus communis)
● Keçiboynuzu (Ceretonia siliqua)
TOPRAK COĞRAFYASI
● Yatay yapılı sahaya kurulmuş akarsuların oluşturdukları vadi yamaçları
boyunca, çimentosu kuvvetli gre veya kireç taşı gibi dirençli tabakalara
karşılık gelen diklikler oluşmaktadır. Bu dikliklere korniş ya da kaş denilmektedir. Zaman geçtikçe ve vadi genişledikçe bu korniş geriler, fakat dik
eğimini az çok korur. Vadinin genişlemesi ya da kornişlerin gerilemesi,
kornişlerin altındaki çoğunlukla kül, marn, şeyl gibi dirençsiz tabakaların
kolayca aşınması ve sert tabakadan oluşan dikliklerin bloklar hâlinde koparak vadi yamacına düşmesiyle gerçekleşmektedir.
Mollisol: Kestanerenkli step, çernezyom, preri, rendzina, bazı kahverengi
orman toprakları ve bunlara kombine olmuş solonetz ve humik gley topraklar.
ENERJİ COĞRAFYASI
Alfisol: Gri kahverengi podzolik, gri orman, klasik olmayan kahverengi topraklar, bozulmuş çernezyomlar ve bunlarla bir arada bulunan planosollar
ve yarı bog toprakları.
Tükenebilir Enerji Kaynakları
(Fosil Enerji)
Ultisol: Kırmızı sarı podzolikler, kırmızı kahverengi lateritik topraklar ve bu
topraklarla bir arada bulunan planasol ve yarı bog toprakları.
● Petrol
Oxisol: Laterit toprakları ve latosollar.
● Nükleer yakıtlar
Vertisol: Gromusol
-6-
● Kömür
● Doğal gaz
Yenilenebilir Enerji Kaynakları
(Tükenmeyen Enerji)
● Hidroelektrik Enerjisi
● Yer altı işletmeciliği şaft madenciliği ve drift madenciliği olmak üzere
ikiye ayrılır. Şaft madenciliği üzerinde kalın örtü tabakaları bulunan madenlerin çıkarımında kullanılan yöntemdir. Şaft madenciliği en pahalı
olan madenciliktir. Drift madencilik ise daha çok dağlık alanlarda düz ya
da hafif eğimli tabakalar şeklinde bulunan madenlerin çıkarılmasında
uygulanır.
Mersin
İstanbul
İzmir
Gaziantep
örtü tabakasının kaldırılması şeklinde bir işlem uygulanır. Demir cevherinin yanında birçok maden bu şekilde işletilir. Açık işletmelerin bir
değişik şekli de plaser işletmeleridir. Bu işletmelerde maden cevherleri,
elenerek ya da modern makinelerle elde edilir. Altın, platin ve elmas gibi
madenler bu şekilde çıkarılır.
● Dünyada yaklaşık 1800’den fazla türü bulunmaktadır. Bunların ise 200
SANAYİ ŞEHRİ
(Maden - Asıl Sanayi Şehri)
TURİZM ŞEHRİ
Enerji Kaynakları
Spodosol: Podzollar, kahverengi podzolik topraklar ve taban suyu podzolları.
işletilir.
● Açık işletmelerde ise dekupaj adı verilen, maden cevherinin üzerindeki
Yatay bünyede topoğrafya şekilleri
● Servi (Cupressus sp.)
● Madenler yer altı işletmeciliği ve yer üstü işletmeciliği olarak iki şekilde
ULAŞIM ŞEHRİ
Kavşak noktasında ya da bütün ulaşım yollarına bir konumda bulunmaktadır. Maden, enerji kaynağı ve ham maddeye yakındır ya
Asıl fonksiyon sanayidir. Ticaret
da kolay ulaşılabilecek konumdadır. Bir ya da birden fazla gelişmiş
ve hizmet sektörü gelişmiştir.
sanayi kolu vardır. Ticaret gelişmiştir. İthalat ya da ihracat yoğundur.
Bursa
İzmit
Manisa
İstanbul
Zonguldak
Doğal güzelliklere veya tarihî zenginliklere sahiptir. Gelişmiş ulaşım
Turizm, ticaret, hizmet faaliyet- ağı vardır. Sanayi tesisleri şehrin gelişmesine bağlı olarak değişir.
leri gelişmiştir.
Gelişmiş ticari fuarlar, pazarlar ve alışveriş merkezlerine sahiptir. El
sanatları yaygındır.
Antalya
Van
İstanbul
Nevşehir
Ulaşım, ticaret, hizmet ve
sanayi sektörleri gelişmiştir.
Eskişehir
Konya
Ankara
İstanbul
Büyümesinde ulaşım hizmetleri etkilidir. Kavşak noktaları ve işlek
yolların üzerinde yer alır.
● Jeotermal Enerji
kadarı çıkarılmakta ve bu çıkarılan miktarın yalnızca 1/3’lük kısmından
faydalanabilmektedir. Madenler iki büyük gruba ayrılır: metaller ve metal olmayanlar.
Madenler
Metaller
Metal Olmayanlar
● Demirliler (hematit, magnetit ve
piritten oluşan demir)
● Madensel yakıtlar (petrol,
doğal gaz, maden kömürü)
● Demir alaşımlılar (manganez,
krom, nikel, kobalt vs.)
● Madensel gübreler (fosfat,
potas)
● Demirsiz olanlar (alüminyum, bakır, kurşun, kalay vs.)
● Süs taşları (elmas, yakut,
opal vs.)
● Değerli madenler (altın, gümüş,
platin)
● Rüzgâr Enerjisi
● Liner: Düzenli bir seyir planı dâhilinde hareket eden gemilerdir. 1990
yılının ilk yarısına kadar okyanus ve denizlerin %80’inde etkili olan bu
seferler 90’lı yıllarda dünyada meydana gelen ekonomik sıkıntılar sebebiyle azalma eğilimine girmiştir. 3 tip liner taşımacılık bulunmaktadır.
Bunlar; yolcu, posta ve az miktarda yük taşıyan, yolcu ve pahalı yük taşıyan, yük taşıyan şeklindedir.
● Tramp: Düzenli bir seyir planı dâhilinde hareket etmeyen gemilerdir. Bu
seferlerde kâr amacı fazlaca ön planda olduğu için her türlü mal her
liman için kabul edilebilir.
Okyanus ve denizlerde liner ve tramp seferler dışında özel taşıyıcılar da
yer almaktadır. Bunlar:
● Tanker: Özellikle ham ya da rafine petrol taşıma amaçlı geliştirilmiş olan
gemilerdir. Bunların büyüklükleri 10 bin ila 80 bin ton arasında değişebildiği gibi 700 bin tona kadar olanları da vardır.
● Sanayi taşıtları: Sanayi kuruluşlarının ürettiği malzemeleri ve üretim için
gerekli olan ham maddenin taşınması için üretilmiş gemilerdir.
Bir Amerikan şirketinin 1816 yılında Amerika ve İngiltere arasında gemiyle
yük ve yolcu taşıması, bu olay sonucunda yük taşımacılığının yolcu taşımaktan daha avantajlı olduğunun görülmesi üzerine yük taşımacılığı deniz
ticaretinde ön plana çıkan bir faaliyet olmuştur. Bu gelişmeler sonucunda
hem liman trafiğini azaltmak hem de taşımada kolaylık olması amacıyla 20
ila 30 ton arasında yük alabilen çelik kutular yani konteynırlar yapılmıştır.
Konteynırların gemilere yüklenmesi ile yapılan ticari taşımacılık faaliyetine
Ro - ro taşımacılık denir.
Gemilerde katı olarak tahıl, şeker, gübre, maden cevheri, maden kömürü;
sıvı olarak petrol, sıvılaştırılmış doğal gaz, yağ, su taşınmaktadır. Katı ve sıvı
hâlde taşınan bu yüke dökme yük denmektedir.
Denizlerde yolcu taşıması linerlerin faaliyete geçmesiyle 19. yüzyılda başlamıştır. Denizlerde yolcu taşımacılığı iki şekilde olmaktadır:
● Feribot: Ülkemizde arabalı vapur da denen bu taşıma faaliyetinde insanların boğaz ve benzeri geçitleri arabaları ile birlikte aşmalarına olanak
tanıyan bir sistemdir.
● Kruvaziyer: İnsanların tatillerinin büyük bir kısmını denizde geçirmesi
üzerine planlanmış taşımacılıktır.
● Güneş Enerjisi
● Biyogaz
-7-
Dünya deniz ticaret filosunda iki tip sefer yer almaktadır:
-8-
-9-
- 10 -
- 11 -
COĞRAFYA
COĞRAFYA
COĞRAFYA
COĞRAFYA
COĞRAFYA
COĞRAFYA
TARIM COĞRAFYASI
DOĞAL KAYNAK COĞRAFYASI
EKOLOJİ
TİCARET COĞRAFYASI
BÖLGESEL COĞRAFYA
DEVLETLERİN SINIFLANDIRILMASI
Plantasyon
● Nemli tropikal ve subtropikal bölgelerde, satış amaçlı yalnız tek bir türde
ürün yetiştirmeye yönelik tarım türüdür. Plantasyon işletmeleri 80 hektar ile 50.000 hektar arasında değişen büyüklüklere sahiptir.
● Tropikal iklim koşullarının sahip olduğu her kıtada plantasyon bulunur.
Latin Amerika’da bulunan plantasyonların uzun bir geçmişleri vardır.
Yine Süveyş Kanalı’nın açılmasından sora Asyada’da büyük plantasyonlar oluşmuştur. Plantasyonların en son denendiği kıta ise Afrika kıtasıdır.
Doğal Kaynaklar
Tükenmeyen Doğal Kaynaklar
Küresel iklim değişikliğinin etkisini azaltmak ve bu çevre sorunu ile mücadele etmek için dünya çapında ulusal ve uluslararası düzeyde çalışmalar
yapılmaktadır.
Su gücü
Uluslararası alanda çevre hukukunun gelişmesini sağlayan en önemli unsur uluslararası çaptaki sözleşmelerdir. Stockholm Konferansı ile başlayan
süreçle çevre alanında birçok sözleşme imzalanmıştır. Bunlardan bazıları
şunlardır:
Rüzgâr gücü
● 1971; Ramsar Sözleşmesi → Sulak Alanların Korunması
Güneş enerjisi
● 1973; CITES Washington Anlaşması → Türleri Tehlikede Olan Bitki ve
Hayvan Ticaretinin Önlenmesi
Dalga enerjisi
İhracatın Ana Sektörlere Dağılımı
● Ekonomik olarak kalkınmış olan birçok ülkede sosyal sorunların çözülmemesi üzerine ekonomik büyüme ve insani gelişme arasındaki ilişkinin
önemi ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda ülkeler arası sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerinin de ortaya konduğu İnsani Gelişme Endeksi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından 1990 yılından itibaren İnsani
Gelişme Raporu olarak yayımlanmaya başlanmıştır.
Ülkeler
İnsani Gelişim İndeksi
Yıllık Ortalama
Büyüme
Norveç
Avustralya
İsviçre
Hollanda
Amerika
Almanya
0,944
0,963
0,917
0,915
0,914
0,911
0,28
0,29
0,27
0,35
0,26
0,51
Orman
Plantasyon tanımı
hayvancılık
Yeni Zellanda
0,910
0,32
Dünya üzerinde plantasyon türü tarım yapılan alanlar
Kanada
Singapur
Danimarka
0,902
0,901
0,900
0,31
0,92
0,37
SİYASİ COĞRAFYA
Geçmişten günümüze dünyanın siyasi, askeri ve ekonomik gidişatını
önemli ölçüde belirleyen ünlü Jeopolitikçiler ve teorileri şunlardır:
Toprak
● 1979; Bern Antlaşması → Avrupa’da Nesli Tükenmekte olan Bitki ve
Hayvanları Koruma Altına Almak
Hava
● 1992; Rio Dünya Çevre Zirvesi
Jeotermal kaynaklar
● 1994; Biyolojik Çeşitliliği Koruma Konferansı’ndan sonra 170 ülke, biyolojik zenginliğin korunmasına dair anlaşmayı imzaladı.
Yenilenmeyen Doğal Kaynaklar
● Halfrod Mackinder - Kara Hâkimiyet Teorisi (Dünya Kalesi ya da Kalpag
terimleri ilk kez bu teoride kullanılmıştır.)
● Alfred Thayer Mahan - Deniz Hâkimiyeti Teorisi
● Friedrich Ratzel - Yaşam Sahası Teorisi
● Hausy Scitaklian - Hava Hâkimiyet Teorisi
● 1979; Bonn Antlaşması → Tükenmekte Olan Göçmen Kuşların Korunması
İthalatın Ana Sektörlere Dağılımı
Bartın
● 1996 (İstanbul); Şehir ve insan yerleşimlerinin sorunlarının ele alındığı
Habitat 2 Konferansı
Petrol
Kömür
● Nicholas Spkman - Kenar Kuşak Teorisi
Doğal gaz
● Samuel Hungtington - Medeniyetler Çatışması Teorisi
Madenler
● Gerald Segal ve Tony Buzan - Medeniyetler Bütünleşmesi Teorisi
● Francisco Fukuyama - Son İnsan, Tarihin Sonu Teorisi
● Zbieniew Brzezinski - Büyük Satranç Tahtası Teorisi (Mihver Devlet terimi ilk kez bu teoride kullanılmıştır.)
Ordu
Zonguldak
Karabük
Makrotop
Malta
Bolivya
Mikrotop
Transkontinental
Kuveyt
Rusya, ABD
Mezotop
Subkontinental
Türkiye
Hindistan
Toplu (Compact)
Gözenekli
İsviçre
Güney Afrika Cumhuriyeti
Uzunlamasına
Birden Fazla Parçadan Oluşan
Şili
Filipinler
Koridorlu ve Uzantı Şeritli
Bayburt
Tayland
ZBK
YEŞİLIRMAK
● 26 Ağustos-4 Eylül 2002; Sürdürülebilir Gelişme Hakkında Dünya Zirvesi
(Rio+10) Konferansı → Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde gerçekleşmiştir.
DOKAP
GELİŞMİŞLİK SEVİYELERİNE GÖRE DEVLETLER
DAP
Kuzey ülkeleri ve Güney ülkeleri bu ayrıma bağlı ilk sınıflandırma Willy
Brant tarafından yapılmıştır.
Çevreyi koruma tedbirlerinden biri olan milli park bölgeleri, turistik aktivitenin yüksek olduğu çekim bölgeleridir. Dünyada ilk milli park uygulaması
1872’de ABD’de oluşturulan Yellowstone ile başlamıştır. Türkiye’de ise ilk
milli parkı Yozgat Çamlığı’dır. Türkiye’nin ilk tabiat koruma alanı ise Samsun’da Hacıosman ormanıdır.
- 14 -
Minitop
Artvin
Rize
Trabzon
Giresun
Ardahan
ane
üşh
m
Gü
Samsun
Kars
t
ur
b
ay
B
Erzurum
Erzincan
Çorum
Amasya
Tunceli
Tokat
Malatya
Iğdır
Ağrı
Bingol
Muş
Elazığ
Bitlis
Van
Hakkari
- 13 -
Monoka, San Marino, Andora
BİÇİMLERİNE (ŞEKİLLERİNE) GÖRE DEVLETLER
Gümüşhane
● Texe Marrs Entrika Çemberi Hâkimiyet Teorisi (İllüminati terimi ilk kez
bu teoride kullanılmıştır.)
-12-
Feodal Devletler
ALANLARINA GÖRE DEVLETLER
TÜRKİYE’NİN BÖLGESEL KALKINMA PROJELERİ
● 1994; Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan “Çölleşmeyle Mücadele
Antlaşması”nı 90 ülke imzaladı.
Hamburg, Vatikan
Osmanlı İmparatorluğu
ÇOK YÜKSEK GELİŞİME SAHİP OLAN ÜLKELER
● 1978; Barcelona Antlaşması → Akdeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması
Şehir (Site) Devletleri
Geniş Topraklı Devletler
İnsani Gelişim İndeksi
● 1977 (Nâirobi); Dünya Çölleşme Konferansı
Belli Koşullarda Yenilenebilir Doğal Kaynaklar
ETKİ ALANLARINA GÖRE
İnsani Gelişim Endeksi Raporu
- 15 -
- 16 -
İHTİYAÇ YAYINCILIK
Kızılırmak Cad. No. 53 Kızılay/ANKARA
Tel: 0 312 434 34 00 (pbx) – Faks: 0 312 434 35 00
GSM: 0 530 500 86 74
Web: www.ihtiyacgrup.com – E-posta: [email protected]
- 17 -