iv-v lia sturua baTu danelia II IV-V

Transkript

iv-v lia sturua baTu danelia II IV-V
literaturuli gazeTi
#86
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT
16 - 29 noemberi 2012
lia sturua
fasi 50 TeTri
baTu danelia
wonasworoba?
bavSvobis adgilebi
am qalaqs vuyvardi:
quCebs, ZaRlebs, telefonebs.
rogor vusmendi!
simfoniaSi Seyvanili gundiviT.
ra jdeba es sigiJe, ki vici,
magram Tavidan iseTi elvarea,
verc Tvalebs gamoakleb,
verc yurTamenas,
mere telefons nomers Seucvlian,
quCas – saxels,
misamarTi momikvdeba,
Tavis tkbili dogmebianad, mexsierebis kerZo nawili,
sadRac, Sakikis raionSi
erTi Sublis manZilze
socialuri qselidan...
deda, sad xar? Tundac, maSin,
fanjrebs rom akrialeb, zamTris mzesaviT?
es yvelaferi sad wavida?
qveteqstSi, aracnobierSi?
Tu me gamomakles, rogorc
zedmeti sixaruli,
gaZlebis niWi rom aRmomeCina?
dapirispirebis ara,
amisTvis celsiusis ramdenime
gradusi damaklda,
wonasworoba ufro morgebuli sityvaa,
TiTqmis, vertikaluri,
ufro gamosadegi Tavis mosatyueblad.
es is muxaa, me rom momca yvavis Zmisroli,
xolo Tevzi rom Semabrala – es is tboria,
mayvlovani ki, sadac cxenma gadamisrola,
iseve aris beRurebis sanatoria...
II
daval, yvelafers vexvevi da gulSi vekrobi,
iseve mesmis balaxis da baos aria...
SiSvel fexebs rom mikocnidnen maSin eklebi,
axla Cacmulebs rogor mCxvleten – saocaria.
Zebna
samyaros veZeb axals da (Zveli momwyinda)
yvelafers vaReb daxuruls,
daxSuls, daketils,
suls siviwrove mixrCobs da Cemiv xorcidan
minda rom Sevqmna mTvaris, an marsis maketi
da iq vicxovro axali robinzoniviT,
lodinis zidviT metkinos Zvlebic laviwis,
guSin samyaro Coxisebr movizomeda
ar Cametia da isev jvalo Cavicvi.
CrdilSi myofelTa Sesaxeb
niavi foTliT loyebs gvilokavs,
rogorc iremi lokavs qvamarils –
TiTqos gvaswavlis Tavis kilokavs,
romelic ise tkbili ramaris,
rogorc silurje mwuxris kamaris,
anda – Citebis dilis yriloba,
Ramis narCenebs rom asamarebs...
RmerTo, ramdeni kargi ramea
dasabamidan CrdilSi myofeli,
Cven ki SevxariT fonogramian
momRerlebsa da pirvelyofili
mSvenierebis anfas-profili
ar gvaxsovs, TiTqos, Tavi Sxamian
daviwyebaSi gvaqvs Cayofili...
IV-V
iv-v
literaturuli gazeTi
2 poezia
***
Tavidan rogor agaSeno?
neknidanac ar gamova,
Tumca marilic meyofa
da tyuilic,
axagazrdobis foto,
guSindel xorcze Semdgari,
ufro iolad ewereba
sizmris faqturaSi,
axla, garemo:
haerSi kavkasions Sevurev,
uTovlod, CemTvis ar minda?
futkarsac ver avcdebi,
yvela mcenareSi Taflis masalas ipovis
da isev mogklavs.
ra vqna? sinonimebis leqsikonSi
Saqari kargi sityvaa.
leqsiviT rom gamogigono?
Tan zafxuli unda iyos,
roca dRe ki ar gikvdeba,
Tavdeba,
mzis beWeds usvams sabuTis boloSi...
lia sturua
***
kote
***
araviTari saxli-cixe!
mTavari kalapoti TavSia.
savarcxlebis gvirgviniani tvinebi
simWidroveSi ufro Canan,
Tavs imkvidreben, me ra vqna?
zRva rom SevuSva TavSi,
kalapots ki gatexavs,
magram garedan rom zRvaa,
SigniT – sisxlis umarTaoba.
aRar minda ase sikvdili!
tvinis adgilas – wiTeli xorci,
bevri, gulwrfeli,
karaqwasmuli logikasaviT..
isic aseve: ki ar momikles, gamiuqmes!
diafragmaSi adgili hqonda CemTvis
mTlianad veteodi (zoma 38)
qimiiT amomagdes,
sxva organoebTan erTad,
zRva, mainc, gadaesxaT,
sisxli, ukve, ujgufo iyo,
TanagrZnobis TeTri kruxebi utemperaturo
eleqtroni gvqonda saerTo,
mavTuli gadamiWres
kbilidan Tu iyo amoqaCuli,
ise metkina...
svetebi uRlebebis, gantolebebis
xedi ki aqvT zemodan,
magram ara peizaJi, abstraqcia:
magida rom waSalo
da mis fexebze puri Seayeno
araferze ar devs, ar iWmeva,
marto simaZRris SesaZleblobiT gamSvidebs...
strofis wveridan gadaxti,
Tu ginda, Tavi gaixeTqe!
sisxlis analizebSi mokvdebi,
gabaSvili
Sededebuli leqsiT dagimaxsovreben
ra swori sityvebi gqonia TavSi
RmerTisa da striqonis mimarT!
nevrozi
TvalebiT gexvevi
xelebi dakavebuli maqvs:
nevrozis nakverCxlebi miWiravs,
cecxls ki veRar aCaReben,
verc me manaxSireben,
marto damwvrobas mitoveben
Semdeg Semotevamde,
gafoTlili var Semodgomis xesaviT.
siberwe ar arsebobs,
foTols mogawyveten xelidan,
Tu Svils muclidan,
rac saRi da ovaluria
dagrexili nevrozisgan gansxvavebiT,
yvelafris deda Tu ara,
meurve, mainc xar,
sityvebic aqedan iCekeba,
cocxali Tu dagtoves,
_7 dioptriiT, viRas moexvevi,
an rogor dainaxav?
qvebi rom gaugiJdeba,
im TirkmeliT?
umuxto dietaze dagsvamen
da tropic aRar gamogiva,
ise dagmarxaven
rogorc eleqtrobas amiweben...
16 - 29 noemberi 2012
xanZari
bgera, zogjer, xmas ar moyveba,
azrisken aris, romelic monadirea,
wiTlad moniSnul gumanze.
me rom gramatikiT Caverevi
da am yvelafers
harmoniisken waviyvan,
vin waikiTxavs?
ai, navTi rom gadavisxa
da cecxli wavikido,
amas uyureben, es moswonT,
monawileoba, rogorc
romelime xarisxis damwvroba...
_ sisxlis rezusi mtkiva-meTqi
da giJi ki ar vegonebi,
xalxi Tavisi moednebiT mova,
dadebiTi zogadi saxiT,
romelsac vuTbob
da taSis bolomde vanTivar
mere, isev, soroSi, isev, marto
Camqralis morCena ufro Znelia,
vidre daWrilis
da Tu stiqiuri ubedureba
maqvs TvalebSi?
vin icis es?
me movedi SenTan,
rogorc bavSvobis saxlSi,
sadac zamTari gaciebuli rZesaviTaa,
roca ginda, gaaTbob
wvimas ki gamxdrebi ufro uxdebian,
rom darbian, oqros koWebi uCanT,
arqimedes wertili aqvT aseTi,
civi rZe usayrdenoa,
sanam TeTri silurjeSi gadasdis,
naRebisken rom wava,
raRac dedobriv statuss miiRebs,
Zroxas rom qva Caaylapo –
moculoba gaumyaro...
akeTe da akeTe stiqiebi!
Seayene am pedestalze!
daxate Zalian pirobiTi qveyana;
mwvane laqebi – gamxdrebi wvimaSi,
oqros koWebi – samxreTis Riaoba
da virbinoT wreze
ukuTxo oTaxebis, dedamiwis, globusis!
romelia Cven orSi mkvdari,
romeli cocxali? vin icis es?
vaSlis borbalma, brinjaos stiqiebma?
borbali yvelas dagvatrialebs
da mere gadagvivlis.
farglis wveridan sisxli wveTavs...
16 - 29 noemberi 2012
dRea iseTi, rom mzes sul yviTlad
ababanebs. magasac ki sicxe sWirs da
xvati.
Saraze qvebi gawolilan, qvebze _
xvlikebi, gaficxebul zurgebze mzis
mtveri wauyriaT da Tvlemen. Robeebs
mayvlis bardebSi waurgavT Tavi, ezoc
mayvlis bardebs epotineba, Crdils
eZebs isic.
ezoSi saxli dgas. aTasSi erTgan
TuRaa SemorCenili egeTi _ mdinaridan moziduli nislisferi qviT naSeni. iqneb saukunisacaa, ra icis, aba,
wlebs rogor daiTvlis, saxlia, adamiani xo ara. Tavs iwonebs mainc: xavsis
xaverdiT gawyobili kramitis saxuravi CixtikopiviT adevs, xabardian kabasaviT gamobervia rikulebiani aivani.
mere ra, rom es xabardiani kaba wvimas
urecxia da Tovls uxexia aTasjer da
metjer, gauxunebia da gaucviTavs,
sufTa xoa... mSvidad dgas saxli.
ezos Zveli, mavTulSebmuli WiSkari
papam SemoaRo. papa iqneba, maS vin, isea
TeTrad dapentili. Semovida, zurgze TiTqos mindvris kuzi amosvlia _
bawriT Sekruli, axalmoTibuli balaxis veeberTela bRuja adevs. bRuja
yvavilebs axamxamebs _ vardkaWaWebs,
frintebs, SavTavebs, krazanebs... wamowolilan am yvavilebze erTi cida mwerebi, gayursulan, ra enaRvlebaT, papas zurgze arian mokalaTebulni, arc
xtunva uwevT, arc cocva, am sicxeSi
egenic zarmacoben.
papam celi miayuda saxlis kuTxeze,
bRuja moixsna, miwaze dado, mxrebSi
gaiSala, oRond sul _ vera. moxucia,
sadRa SeuZlia mxrebSi gaSla. arada,
adre ki ar dadioda, iraos hkravda
miwaze.
mivida papa, uzarmazari, qoCora
msxlis qveS, ezos skamze Camojda, xelebi saRebavgadaclil magidaze daalaga.
saxlidan SavTavsafrianma qalma
gamoixeda, uyvarT CvenTan Savi Tavsafari, an eCvevian. qalic im asakSia, rom
namdvilad baboa, Tumca papasaviT xmeli araa, muq tansacmelSi mainc krTeba
savse sxeuli, mzemokidebul saxeze
cisferi Tvalebi ulivlivebs, dro
jerjerobiT ver amRvrevs am cisfer
livlivs.
_ moxvedi ukve? _ hkiTxa papas, isev
saxlSi Sebrunda, iqidan lurjad moWiquli, TeTr-wiTlad dawinwkluli
doqi gamoitana, magidaze dadga,
Tlili Wiqac moayola, Tonis puri,
ToTo kitri da mwvanili, beltebad
datexili yveli, mkvaxe pomidvris
laplapa mwnili, bolos maTlafiT
lobioc Camodga.
_ biWi sadaa? _ hkiTxa papam, ezos
moavlo Tvali.
_ sad iqneba, Tavis ZmakacTana, _
siyvaruli Caurakrakda xmaSi qals,
xeliT saxe moiCrdila, sivrces gasZaxa:
_ gioo, gioo, modi, babo, gamoiqe,
papa movida!
_ gio ki ara, giorgia ega, giorgi,
veRar gaige? _ papam iqiT gaixeda,
saidanac, savaraudod, biWi unda
gamoCndes.
biWio... biWi ki ara, namdvili nakverCxalia _ buxridan celqad gadmomxtari, sul wiTlad uburburebs
aCeCili Tma, almuradenil saxeze Worflis qinqlebi mihkvria, babos Tvalebi ulivlivebs imasac. oTxiode wlisaa,
metis ara, cota naklebisa _ SeiZleba.
modis, moxtis TikaniviT, ukan Tavisze
didi ZaRli mohyveba dinjad, boros
eZaxian, mecxvarea, imas biWiviT xtunva
ar SeSvenis.
biWi xvneSiT aacocda muxlebze papas, iwriala, Seawuxa kaci.
_ nela, Se mamaZaRlo, nela, _ viTom gauwyra papa, biWi Caixuta, loyebi
daukocna, burbura Tma ufro metad
auCeCa:
_ modi, kaco, damewvie, marto xo
ar SevWam ramesa.
mere saxlSi Sesul babos gasZaxa:
_ jami gamouta balRsa da Wiqac
moayole, dRe davlocoT, uflisa vTqvaT.
babo gamovida, biWs wyliani Wiqa
da emalis patara, TeTri jami daudo
literaturuli gazeTi
win. emalisaa xo, egre eZaxian iq minanqars, uxdeba ki da...
jamze gaxunebuli mamali xatia, naxevari bibiloRa aqvs SerCenili, isic
gaxunebuli, magram mere ra, samagierod dezebi emCneva kargad. dadis
jamis SuagulSi, rogorc ki kovzs dahkrav, gaaJRarunebs im Tavis dezebs,
xumroba xom araa, kideebze mixatul
dedlebs patronobs! amayad ahyivlebsxolme gios, erTi Semxede, jer isev ra
magrada varo. albaT ase ahyivlebdaxolme biWis mamasac, roca isic giosxela iyo.
axla didia gios mama, ise didi, rom
adga da cxra mTas iqiT wavida samuSaod.
papam wylian WiqaSi cota Rvino
gauria.
_ aba, gagimarjos, biWo, giorgi,
_ uTxra biWs da Wiqa Wiqaze miuWaxuna.
_ gagimarjos, giorgi papa, _ didi
kaciviT uTxra biWma, xmac ki daiboxa,
mere Wiqa moiyuda da wyalnarevi Rvino bolomde Caicala damoklebuli
maisuridan gadmogdebul, sasacilo
RipSi. vina Tqva pataraao, didi kacia
proza 3
veniaT Tavisi sicilisa, arada,
gekuTvniT guliani sicili, gekuTvniT,
Tqve kargebo, jafisgan daRlilebs
mkrTalad, magram mainc rom gibJutavT silamaze zamTris xeebze SerCenili Sindis nayofiviT...
_ erTi amas uyure? _ biWisken aniSna babos papam, _ kacia-meTqi, aki vambob, kacia-meTqi!
_ Tqveni ali-kvalia, Tqveni, _ biWze TvalmouSoreblad uTxra babom, _
Seni da mamamisisa. egre icoda imanaca,
martokina lukmas ar gatexavda.
`netav axla rogor icis~ _
TavisTvis gaifiqra papam.
ar imCnevs, Torem ise enatreba
Svili, ise roo...
biWs xom enatreba da enatreba mama
da deda, mere ra, rom maTi xma TiTqmis
yoveldRe esmis im lamazi mobiluridan, cxra mTas iqidan rom gamougzavnes, marto xma ar hyofnis, naxva unda
da Caxuteba, bolos rodis Caexuta,
aRarc axsovs.
_ axla sad ari mamaCemi? maS cxra
mTas iqiT ari, ara? _ ekiTxeba-xolme
babos saRamoobiT da mis Tbil mker-
TvalebiT: biWis sizmari sul xasxasa
ferebiTaa aWrelebuli, babos sizmars
sevdiani iisferi dahyveba da wyliani
cisferi, papas sizmars foladisferi
dahkravs, aqa-iq Jangisferic, magram
eg araferi, jer is Jangi miwisfrad ar
qceula.
mere riJraJi motantalebs, moipareba, moaqvs wyaros wyalSi gavlebuli, gakamkamebuli haeri Cum mindorze
gadasafenad, papas mainc esmis imis
lurj yelze Sebmuli cvrisa da namis
susti wkriali, dgeba, gareT gadis,
xarbad isrutavs haers da WiSkars
aRebs. WiSkridan binddakruli mindori
iWvriteba ezoSi, Cumia isev.
gahyurebs papa mindors, mindorze
cxeni dgas, mbzinav abzindebsa da qerqeta babuawverebSi Caurgavs Tavi,
TiTqos patrons gamouSvia sabalaxod.
wminda giorgis cxensa hgavs, imisi cxeniviT TeTria da qviSisferi gadahkravs zurgze. dgas, ar inZreva, xandaxan kuds Tu gaiqnevs da egaa.
dgas, TiTqos patrons elodeba,
TiTqos ahaa da tyeSi SeyuJuli patara
lela cucqiriZe
sami giorgi
da egaa.
babom lobio gadmouRo jamze, papam puri moutexa, Tavad kidev, biWi,
mwvanils gadaswvda, Savi TuTiT moTxvril pirSi Caixvia, Tan lobioSi puri
amoiwo madianad.
_ kacia ukve, kaci, _ gaecina papas,
mwvanils gadaswvda TviTonac, biWs
mibaZa. egrea, xandaxan papebic baZaven
SviliSvilebs.
uceb gaCerda biWi, rogorc SeeZlo, ise swrafad Camococda papas muxlebidan, xvneSiT gaZvra magidis qveS,
mere Tavis jams daavlo xeli, erTi
mTliani SoTic aiRo da magidasTan gawolili boros gverdiT moirTxa fexi.
borom Tavi wamoswia, biWs Sexeda
Wkviani TvalebiT. biWma purs baraqiani
yua moatexa, lobioSi amoavlo da
boros drunCTan miutana:
_ gana, damaviwydi, Wame Senca,
mSieri xaar CemsaviTa.
borom moTuTxnul TiTebze daxeda biWs, maincdamainc ar esiamovna
lobioSi amovlebuli puris danaxva,
erTi kargi Zvliani xorcis naWeri erCivna, magram arc ra, gios saxe auloka da lukma Zlier ybebSi moigdo.
_ uime! ras akeTeb, Se gasazrdelo,
eg rogor SeiZleba! _ loyaze xeli
itaca babom.
_ daacade, daacade, _ gaecina papas, interesiT SeaCerda SviliSvils.
biWma axla TavisTvis Camoitexa
puri, amoawo isic lobioSi, madianad
galukma.
babom xelisguli miifara tuCebze,
Cumad Caicina.
ase ician aq qalebma, TiTqos rcx-
dze Tavmidebuli cisfrad molivlive
TvalebSi misCerebia.
_ cxra mTas iqiTa, maaS, _ qoCors
uCeCavs babo da cisferi Tvalebi ecvareba, kidev kargi, ver amCnevs biWi.
_ mere, deda ratoRa waiyvana? _
brazobs biWi.
_ col-qmari erTad unda iyos, babo
genacvalos da imito, _ amSvidebs
babo.
_ Svili? _ meramdened kiTxulobs
biWi.
_ ramden kiTxvebsa svaam, biWo, _
frTxeba-xolme babo, mere xmaSi sul
SroSanebs iSlis, _ Sena babo, aq imito
dagtoves, ro bebrebs gvipatrono. Sen
ro ara gvyavde, ra gveSveleboda me da
papasa, ha?
_ hoo, Sen arafrisa SegeSindes,
babo, aqa vaar mee, aqa, _ ukve butbutebs gio da ise swrafad eZineba, rom
sizmris angelozebi daxuWul TvalebSi bolomde SeZromas veRarc aswreben,
asxmartaleben gareT darCenil pawia
fexebs da gios ise eRitineba, ise
eRitineba, rom sul kuWkuWebs ZilSi.
mere baboc iZinebs, papac...
saxlSi marto sawolebs RviZavT
mTeli Rame, soflis WoriknebiviT ar
iRlebian: xan rkinis sawoli gadauWrialebs babos da biWis sizmrebs xis
taxts, xan xis taxti gadmouWrialebs
rkinis sawols papas sizmars.
Robis gareT, kaklis xeze Camoyuncul mikiotebs sawolebis Wriali esmiT, yurebs cqveten, axla isini uluklukeben erTmaneTs sawolebisgan gagonil Wor-sizmrebs, da eg kidev ra,
xedaven
kidevac
gamoWyetili
salocavidan Tavad wminda giorgi Camova, gamoscdeba mTaze mawoniviT Sededebul nisls, Semoabijebs am Cum mindorSi, Tavdaxril cxens Camousvams
xels kiserze, qviSisferi zurgisken
gauyolebs, mere miva da papas daadebs
moxril mxarze, Sexedavs Tavisi Tbili
TvalebiT imis Tbil Tvalebs.
papa koJrian TiTebSi moiqcevs mis
xels da ase, xelCakidebuls Seiyvans
ezoSi, qoCora msxlis ZirSi, skamze
dasvams, damelodeo, Seni Wirime, wmida giorgio, _ Seexveweba, Tavad maranSi Cava, Tixis Secvarul doqs amoitans,
Tixisave patara fialaSi Camoasxams
kriala,
Suqian
Rvinos
da
daalocvinebs wminda giorgis. uxmod,
usityvod dalocavs isic _ salocavidan fexiT Camosuli wminda giorgi.
dalocavs, maS rogor, aqaurobis
mfarvelia, aqaurobaze erCis guli...
mere wamodgeba, isev mxarze daadebs
xels papas, isev Caxedavs Tavisi Tbilze
Tbili TvalebiT imis Tbil Tvalebs da
gava WiSkridan.
uyurebs papa, TeTr cxenTan miva
wminda giorgi, fafarze Camousvams
xels da patara, tyeSi SeyuJuli salocavisken gaiyolebs.
midis fexiT wminda giorgi, muxlamde wvdeba mbzinavi abzindebi da qerqeta babuawverebi, Cumia, rogorc dilis mindori, midis da mihyveba TeTri
cxeni qviSisferi zurgiT. mere erTxelac moxedavs papas Tavisi Tbilze
Tbili TvalebiT da mTaze mawoniviT
Sededebul nisls Seereva.
...rac sami giorgiRa darCa sofelSi, imis mere xo, sul amas xedavs papa...
4 poezia
literaturuli gazeTi
tariel Wanturia
16 - 29 noemberi 2012
Sen maSinac mSvenieri iqnebi
roca saflavis Sav langarze
Wiebi Wamis magier
kocnas da alerss dagiwyeben
Sen maSinac mSvenieri iqnebi
roca milioni wlis Semdeg
Seni saZvalis miwas mozelen
da misgan me gamomZerwaven
da Cem neknidan Sen gagaCenen
idumalebis mZebneli
zogi Sexaris mzis da mTvaris unazes bakmebs...
sxvebma sicrue ganadides, simarTle dagmes
da rom, sxvebiviT, saarsebod movedi aqme,
sxvebiviT unda gavakeTo raime, albaT,
magram ra, roca omegaSi mereva alfa! rogorRa unda gamovnaxo aq Cemi saqme,
rodesac nisli meCveneba qedebis skalpad!
baTu danelia
`zamTari Cveni mRelvarebisa~
ambavs, zamTrisagan SemoTvlils,
SiSis sazomebiT vzomavdiT,
magram gazafxuli Semodis,
rogorc navTsadgurSi xomaldi.
veRar vaSoSminebT SegrZnebebs,
male, metrfesaviT giJmaJi,
rasac mimozebi SeZleben,
Cven ver gavakeTebT sizmarSic.
naxva sapatarZlo atmisxis –
tanSi gaaJrJolebT terasebs,
nuSi desantiviT gadmosxams
qaTqaTs – mTawmindidan veraze...
karSi yvelaferi gamova,
kvirti Semogvayris cincxalebs
da, viT oxSivari samovars,
miwas aRmoxdeba simwvane...
gars ki, omebia kacTada
sisxli, tborebiviT damdgari,
zamTars gavacilebT qancmagars,
magram ar mTavrdeba, asmagad
mZle da usasrulod gamxdari,
`Cveni mRelvarebis zamTari~!
fiqri qarSi
rkalidan `ART e k l e b i~
qari varo da fiwlebis jogebs modenis
da yovlisa da yvelafris – lamobs awewvas.
roca hqris, minda TiTebi mqondes rodenis
da Tixa medos win – qaris gamosaZerwad...
cxenebi qaris monetebs adrian nalebs,
gvalvebi qaris fostidan wyaros elian...
CemSi ki qari – Taflia adrenalinis,
erTerT zurgze rom Semisvams karuseliviT...
qarisTvis cisqveS yvelafers saxeluri aqvs
da Tu biWia, viRacam rame gabedos! _
qars arasodes ecvleba saxe veluris,
sul pirvelyofils aqrolebs Tavis habituss...
dilis diliJansi anu dilatacia
adamianebs ar hyofniT dila,
undaT, rogorme, SuadRemde mainc gagrZeldes,
radgan zogs rZeze agviandeba,
zogs – samsaxurSi,
zogsac – dilis matarebelze,
da swored dila rom ar hyofniT,
imitomac agviandebaT
da surT werili misweron RmerTs
da sTxovon, dila rom gaagrZelos...
adamianebs ar hyofniT dila,
Tumc eqcevian Zalian frTxilad,
da loginebSi siyvarulis
mSvenier saqmiT rom dakavdnen,
imis magier uTenia uwevT adgoma,
ra qnan, arasdros ar hyofniT dila,
Tumc eqcevian Zalian frTxilad,
surT SuadRemde mainc gagrZeldes,
an es SuadRe saerTod ra saWiroa,
xom SeiZleba saRamomde gagrZeldes dila,
an es saRamoc ra saWiroa,
ra saWiroa mzis Casvla da SemoRameba,
xom SeiZleba dila iyos SuaRamemdec,
an SuaRamec ra saWiroa,
xom SeiZleba... modiT, dila iyos dilamde,
raTa moaswron yvelaferi:
seqsic, rZis yidvac, Tmis davarcxnac,
da samsaxurSi droze misvlac,
miswrebac dilis matarebelze,
radgan arasdros ar hyofniT dila –
uceb iyreba cargvalze lila,
cidanac uceb, awyvetil Rilad,
mzis, sisxliani, gordeba Tavi
da uceb xdeba TeTri dRe – Savi,
uceb ewnebaT sikvdilis sila,
uceb SordebaT Tebro da ila
da ikmazeba ucebve Sila,
anu – cxvirsaxo-ciani flavi...
da araferi ar xdeba tyvila –
tyuilad rodi civa da Tbila,
tyuilad Tixa arc RmerTma zila,
magram qceulebs kentad da wyvilad,
adamianebs ar hyofniT dila,
romelic aris samyaros kbila,
Tumc eqcevian Zalian frTxilad,
uceb iyreba cargvalze lila,
uceb eyreba erbosac qila...
uceb ewnebaT sikvdilis sila –
adamianebs ar yofniT dila!
verafers vugeb am WanWikebs, onkanebs, dguSebs,
Cem siaxloves, magaTnairs, arafers vuSveb...
idumalebav, sul Sen unda geZebo, sulSen...
sxvebi elodon monitorings, revizors, godos...
yvelam akeTos is, rac unda: imReros, scodos...
me varskvlavebis surneleba vigrZeni sulSi
da es maxarebs, rogorc ZuZus danaxva ToTos...
ori logosi lia sturuas
1. warmosaxva
raki yovelive warmosaxvis
xarisxsa da donezea damokidebuli –
kauWa joxic ar gWirdeba,
arc sawer magidaze Sedgoma,
arc fexis wverebze aweva,
ubralod aiSver kalmian xels da,
Subze wamogebuliviT CamoiReb elvas,
rogorc bavSvobis xeze garCenil yelsaxvevs,
da samSoblos dakbilul sazRvrebs
Semoaxvev Cinur kedeliviT...
2. riTmis xibli da absurdi
ratom vera Zlebs vefxvi uSambod
ratom uxdeba sufras muSamba
da ratom hqvia qalaqs duSambe
mindorSi
miTxari, gvirilav, anda Sen, yayaCorav,
gons modi, pepelas amboriT gulwasulo,
mag TeTri kabiT rom amdenxans gamaCere,
miTxari, es miwa rad brunavs usasrulod?!
adamianebs ar hyofniT dila!
saRamodauviwyari
gavcqeri cxovrebas, talaxSi baRamosvrils
da xsovna ielvebs bavSvobis saRamosi:
dRe, TiTqos, momkili puriviT Segvikones...
mtirali biWuna – vexute bebikonas
da, rogorc werili omidan mowerili,
Rrubeli moCanda Zalian mowyenili,
kopitzec mowyeniT ekida saqanela,
saRamos – mindvridan mohyavda saqoneli
da mwyemsis Zaxili ismoda moSorebiT,
Zroxebis bRavilze tirodnen boColebi,
deda kars uRebda lamazas boColians
da bebos alersis gza – Cemi qoCoria,
SaSvma ki CiCayvi surodan isaxela,
xeebze giSrisfrad Ruoda `izabela~,
niavis xelebi eZebdnen dasayrdenebs,
WriWinebs elodnen foTlebi `sasarkmele~...
da fiTrsac ar surda saxeli parazitis...
da gulic am xsovnas eleva arasodes.
ganWvreta mSvenierebidan
Sen maSinac mSvenieri xar
roca bazridan bostneuliT savse
celofnis didi parkebiT modixar
Sen maSinac mSvenieri xar
roca sadilis momzadebis da
samzareulos dalagebis Semdeg
sadarbazos kibesac hgvi
Sen maSinac mSvenieri iqnebi
roca loginze gamoCndebi
Tavdayira mdgar gaSlil fargaliviT
TiTqos Werze wre unda Semoxazo
Sen maSinac mSvenieri iqnebi
roca asi wlis Semdeg
kubos vakuums amoavseb
da yvavilebs SenTan yofna ar moundebaT
ratom unda daviCagroTo
gavyureb saZovars, uTvalav nikorians,
netavi, maT Soris vnaxavde sazrianebs,
romlebic metyvian, rom miwa – Cikoria
da viRac, dRedaRam, bavSviviT abzrialebs.
kaci-Rorebi
eh, gana saoci – Rorebis siRorea,
siRore mxolodRa kacisa gvaocebdes!
da kaci-RorisTvis ucxoa siyvaruli,
Tan xSirad aginebs stalins da mao Zeduns,
rom imiT Tavisi Roroba gadafaros... –
ver ZReba noyier miwebis arendobiT...
da kaci-RorebiT savsea mTadabari,
isini WamaSi Svilebsac ar indoben...
da yvela maTia medlebi, ordenebi,
posti da Cini da, agiJebT kariera,
msoflio ixrCoba magaTi odenobiT, –
suyvelgan maTi gza, saxli da kariari...
da kaci-Rorebi Rorebsac aWarbeben,
erTurTs ki lanZRaven, RoriviT msunagobo.
maT arsad ar uwevT sircxviliT aWarxleba
da brZolac magaTTan sul aris unayofo...
kapriCio violinosa da gvalvis TanxlebiT
aki karSi Cvenc gamovsulvarT,
xelSi uxilav uqonlobis violinoTi,
da gafurCqnili uimedoba,
zamTris daTovlil baRiviT,
Cvenc gvqonia gars movlebuli
da fexmomtvreul kontrabasis da
tuCmotexili fleitebis
qudebSi cremlis monetebi Cvenc Cagvigdia,
Sin ki, alvis xis simSraleCamdgar
filtvebiTac davbrunebulvarT
da, rogoria, vaxSmis magier,
wagakiTxon beber batis memuarebi...
16 - 29 noemberi 2012
sawylebi
xandaxan Cem Tavs Soridan vxedav momavals
da meSinia, am awmyom mzera momavlos
da gamomstacos xelidan Suqi momavlis...
yvela vgrZnobT dReTa moWeras gulze Rvedebad
da rom, TandaTan, xavsi da obi gvedeba
SiSisa, raki aRar varT madlis momvleli
da aRar gviCans siaved – cudis keTeba...
da Tumc yvelani Cvenive yofnis sarkevarT,
bolomde mainc ar ZalgviZs misi garkveva...
gaurkvevloba – uxilav, mZime bargebad
gvawveba sulze da vwvalobT misi gaZlebiT,
razedac, zogjer, erTmaneTs mglebad vacxrebiT,
zogjer ki, rac gvaqvs, yoveli dagvekargeba
sawylebs da... mainc ratom varT ase sawylebi!
Citebis sayvareli xe
im xes uCitod ver naxavdiT, Tanac imdeni
asxdnen yovelTvis Tavze, mxrebze, zurgze,
mklavebze,
rom misadmi sibraluli gagiCndebodaT,
erTxel ki, diliT, is Citebi erTad afrindnen
da imxela xec aiyoles fesvebianad,
cicqna brWyalebi CaevloT misTvis
da mifrinavdnen maRla, maRla,
da xe, tanis da tot-fesvebis moyvanilobiT,
uzarmazar qviSis saaTs mogagonebdaT,
me maT vucqerdi da vSiSobdi, ar gavardnodaT
xe da, paraSutgauxsneli mfrinavis darad,
ar daskdomoda is dedamiwas,
magram mere Sinaganma xmam mikarnaxa,
rom aseTi ram ar moxdeboda,
radgan Citebi mifrinavdnen samoTxisaken
da iq mihyavdaT sayvareli xe,
maradiuli cxovrebisaTvis...
radio. naturmorti martoobiT
radio. musika apurebs RamiseTers,
romelic sxvebisgan arafriT ganirCeva.
me Seni lodini TvalebSi CamiwveTes,
me Seni lodini damiges xaliCebad.
radio. erTxel Tu mewvevi, qalbatono,
cariel Wer-kedlebs Sexede yuradRebiT,
sadac, Cem yofnis da aryofnis albaTobad,
hkidia ubadlo lodinis suraTebi...
radio. mindoda, mklavebis defisebiT,
Segverwya sulebi, rac RmerTsRa emoneba.
da geli. da RmerTs da siyvaruls geficebi,
rom qveynad arsebobs lodinis xelovnebac...
radio. musika midis da mueZinis
simReriT Zaxili hgavs cidan CamoTqeSils...
guls unda, rodisme Sens mkerdze mieZinos,
rom sizmrad ixilos cxovreba samoTxeSi.
radio. uSenod gugebi matuloben...
imedze medeba sqeli da farToobi...
me minda cxovreba vaqcio naturmortad,
cxovreba Camogavs naturmorts martoobiT.
axalgazrda mxatvrebis gamofenaze
ar dauxatavs arc pikasos, arc modilians
mindori, sadac bedaurni qars modenian,
rac iseTia, rom wamocdes mkvdars `odelia~, –
ratom ar arRvevT am siCumes samariseburs,
sad xarT, axalo sezanebo da matisebo?! _
ukve dro ari, moxdes wamTa maradiuli
mSvenierebis daZabva da dramatizeba...
sad xarT, axalo maneebo da moneebo?! _
tilo sicrues arasodes daemoneba,
tilos ar uyvars funjiT ferTa maimunoba,
sxva aris, roca STagoneba mxrebze SegisvamT
da gamoCndebiT RvTis da tilos Soris defisad,
maS, aRadgineT angelozTan paemanebi,
rom xatoT mxolod Semdgom masTan paemnebisa!
usasrulo sinanuli
sad aris Tovli SarSanwindeli?
fransua viioni
magier ra unda moeca nikolozs,
garda im sastiki rusuli qar-Tovlis,
romelSic nebivrad tyviam Tu iqrola,
xorci da Zvali ki – STaenTqaT qarTvelebs,
vin iyvnen isini, anda ram gadariaT?!
maTi saflavebi sadarian?
isini vin iyvnen, romelTa gvar-saxels
aravin ixsenebs im ucxo mxareSi,
sad Cveni gulisTvis miwisqveS dasaxldnen
literaturuli gazeTi
saflavis, kubos da qelexis gareSe?! _
magaTi ConCxebi, Tofian-maTarian,
sad wvanan, sadarian?
ki, maTi wyalobiT, msoflio faSistebs
wavglijeT sikvdilis mfrqveveli xelidan
da mere cxovreba gvrgvinavda taSisqveS,
romelsac ixveWda sabWoTa elita,
magram dRes, TavianT cecxlian-Radarian,
sadarian? –
daemxnen!.. da natvris axdena gveneba
da Cveni Tavisa daviwyeT Seneba,
vakeTeT is, risic viyaviT movale,
magram rac gvindoda da dRemde moveliT,
risTvisac vkvdebodiT didian-patarian,
is TeTri dReebi sadarian?
mexuTe saxareba
uwmindessa da unetaress
ai, ioanes, maTes da, markozisda
lukas saxareba – diadi oTxeuli,
rogorc gamomyvani eSmakTa narkozidan,
rogorc panacea – gamCenis morTmeuli.
oTxma saxarebam rwmenisken migvaSvira,
veRar gaubedes nekisic dakareba...
oRond damerwmuneT, moZRvaro, imaSirom
aris qveyanaze mexuTe saxarebac.
isic, im oTxiviT, dRedaRam gvaswavlida
madlis yvelasTvis gacemas ganurCevlad,
isic, ugulwrfeles logosis saswauliT
sulis mourCenel tkivilebs ayuCebda.
manac, arsebobis usazRvro tramalebze
grZnoba gaaqrola melnisferfafareba,
manac zari dasca warsulis amneziebs,
rogorc uZlevelma oTxive saxarebam.
da rom moTminebiT gvmosavda xorcielebs,
roca gaWirvebas verafriT vifonebdiT...
da rom Sinagani RvarZlebi mogvicela
Tavis moqneul da madlian striqonebiT,
da rom gagviwia sinaTlis magivrobac,
da rom urwmunobas xvdeboda laxvarebad,
da rom dagvanaxa SoreTis napirebi:
iyos poezia – mexuTe saxareba!
ukvdavni
am rusTvels, am dantes, am Cosers, ambodlers
verafers davaklebT arkiTxviT... –
amaTze, sul edems rom hgvanan gamfoTlavs,
fuWia, cudi Tu kargivTqviT,
jobs rame vimReroT, vicekvoT lambada,
davukraT buki an barbiTi,
amaTze jobia arafers vambobdeT, –
RmerTia amaTi arbitri...
dedis rZe matyuarebis winaaRmdeg
simindis fqvilis fafa ise Semyvarebia –
bebias xumrobiT uTqvams,
am wels simindi ar gveyofao,
magram mainc ar gamovel bevris mWameli,
tyuilebs Tu ar miviRebT mxedvelobaSi,
tyuils ki marTla
bevrs maWmeven garSemomyofni,
tyuili iyo is fafac, radgan
wyalisgan iyo gakeTebuli
da bevrsac, albaT, imitom vWamdi...
kidev kargi, rom dedis rZe mqonda,
romelic dRemde am tyuilebs aneitralebs...
umaduri stumrebi
samSoblo aris maspinZeli maradiuli
da stumrebs Tbilad gvimaspinZldeba
mTebiT, mindvrebiT, mdinareebiT,
zRviT, wyaroebiT Tu CanCqerebiT,
ise guluxvad, rom wasvlac ar gvindeba mere...
is aRarafers ar dagvimalavs,
yvelafers dayris Tavis `sufraze~,
Cven ki, molxenis eSxSi Sesulni,
umadurobis magaliTebi,
mezobel `sufrebs~ vugzavniT xolme,
cis natex mis tbebs, cis sazRvar soflebs,
zRvisfer qalaqebs, saydrebs, kurortebs,
ramdenime boTl SampanuriviT...
eqspresi qarSi
erTxel xom unda vigemoT cisqveS amodRis
tkbili nayofi, an Tundac mxolod wvenian
ubralo wyali! mova dro, viRac gamoTvlis,
cisqveSeTs rodis eqneba saxe samoTxis
da yofnas rodis Seamkobs kacTa genia!..
poezia 5
oRond manamde, vaiTu, rogorc karTagens,
msoflios Cvenve movuWerT sisxlis artaxebs
da, rac rodisme isedac gasaZvrenia
nemsebis yunwSi, maTac Cven gavapartaxebT.
aseve xdeba raRaca mzeSic, mTvareSic –
ematebaT an akldebaT Zala magaTac...
Cven ki aq Cvens Tavs xramisken mivaTareSebT,
rogorc cxvris fara, mwyemsis da botis gareSe
da mxsnelad unda gagvixdes isev bagada...
rac kargi iyo, wavida... raic aqaris,
uaresdeba TandaTan... ukve sayvarlis
saflavs ar veZebT... da xem rom Crdili daxata,
ise ver vxatavT tanjvas da lxenas – akvarliT...
vuaresdebiT... da krefac ufro xSirdeba
ueklo vardTa, xolo suls gvCxvleten qacvebi
da Cvens cxovrebas ufeTqavs cremli kvirtebad
da matulobs da matulobs Cveni kirTeba...
da Cven akrZalul samanebs SubliT vawvebiT...
Savma dReebma qedebic Savad dafares...
da ise moCans gza, saxli, cirkic, kabarec,
rogorc moxuci mSoblebi, Svilis nacemi
da, rogorc, qariT TovaSi, mina saqare...
CanCqeriani klde
gayruebdes qSena wyalis didi xvavis,
ar gesmodes, rogor umRers Citi yvavils
kokorians,
sul zvavs hgavde, ar akmaro Soki tinebs
da idge da iyo mudam moqviTine –
rogoria?!
mkvdari dedis kivili
wuxel mesizmra, rom me movkvdi da saflavidan
kioda deda zustad ise, zustad imgvarad,
rogorc cocxali ikivlebda Cem sikvdilze da
mkvdars Semebrala dedaCemi, mkvdarmave sizmrad,
vin amcno-meTqi, gavikiTxe, magram aravin
ar mipasuxa, Tumca mkvdari ras gavigebdi,
da gavioce, mkvdars kivili rogor mesmoda,
Tan mkvdar dedisa, dedisave yru samaridan.
gameRviZa da guli damwyda, rom amdeni xnis
gaugonari Zvirfasi xma aRar mesmoda
da gavifiqre, iqneb, Cveni sikvdilis gamo,
cxadSic hkivian saflavebSi Cveni dedebi
da Cvenc, usuloT da SegrZnebebgacivebulebs,
iqneb, mogvesmis is kivili da, iqneb kidec
ganvicdiT imas, magram cocxlebs is ar esmiT da
arc ra uwyian im kivilze da saerTodac
cocxlebi mkvdrebis saqmeebSi ver erevian...
kalmisadmi
Cemo kalamo...
ilia
etli var uTqmel leqsTa da Cemi cxenixar,
Sen damaqroleb WixviniT, esmiT Senixma...
wyurvils Tu giklavs raime, melnis wveniRa.
da Tu borblebiT ara vwerT viwroxevian
striqonebs, maSin, daRlil cxens rogorc sCvevia,
dakotrialob qaRaldze, raTa SeniRbo
dardi, romelic Sens cicqna wverze – devia...
cxens sul ar hgavxar, me ki cxens mainc gadareb.
Sen, albaT, ufro Cxiri xar, almis satare,
magram Sen Cemi sulisa gesmis fadare...
Sen SeiZleba vinmesTvis gaxde Samfuric,
vinc medidurobs jibiT da sqeli safuliT,
xolo me Seni wyalobiT davqri sadara,
roca xar Cemze – leqsebis etlze Cabmuli...
sxva survilebis samyaro leqsma gaTela
Cems arsebaSi, viT romi mZlavrma atilam...
me leqsTa etlad viqeci ise advilad,
rogorc moswavles ZaluZs Txzva Zveli Temebis
da, Cemo cxeno-kalamo, xSirad Semebi,
raTa wavideT Sors, rogorc, mwuxris naTeliT
mTvrali, midian horizonts iqiT – gemebi!..
literaturuli gazeTi
6 proza
`me ki ar vakeTeb amas, aramed codva, romelic CemSia~
merab mamardaSvili
`gTxovT dafaroT Tqveni Svilebis dakrZalvis Tanxa. angariSsworebisTvis mobrZandiT damkrZalav biuroSi misamarTze: ### an morgSi, misamarTze: ### SegiZliaT dagvikavSirdeT
Semdeg nomerze: ###~
rostoms fostalioni karTan daxvda, zars rekavda.
_ moxvediT? wasvlas vapirebdi. _
uTxra liftidan gamosuls, Setyobineba gadasca da xelic moawerina. rostoms ar axsovda, bolos rodis miiRo
werili. Sin Sevida, konverti gaxsna da
interesiT daaqcerda furcels. warbebi aswia, kari isev gamoaRo, TiTqos
fostalionisgan SeZlebda gaego, ra
igulisxmeboda am sityvebSi, magram
sadarbazo carieli daxvda. furceli
gadmoatriala, ukana mxares araferi
ewera.
_ ra jandabaa?! _ Caiburtyuna da
werili Taroze miagdo.
fexsacmeli gaixada, xelebi daibana, televizori CarTo. mtvrian da
areul saxlSi yvela skamze tansacmeli eyara. xis Taroebi gayviTlebuli
wignebiT iyo gamotenili. moZvelebul
samzareuloSi cudad garecxili, yurmomtvreuli
Wiqebi
da
kideSemocveTili TefSebi ewyo. rostomma wina dRiT Semwvar kartofils
gazi SeunTo. macivridan sawebeli gamoiRo da purs dauwyo Zebna.
_ sad waviRe? - butbutiT miubrunda televizors, ekrans uazrod Sexeda, Jolosferpijakiani telewamyvani
swrafad da agresiulad laparakobda.
mere karTan dabrunda. puri Taroze
aRmoCnda, ucnauri Setyobinebis gverdiT. gardacvlili dedis gadidebul
suraTs axeda da uceb moeCvena, rom
Sav-TeTri saxe sevdiTa da guliswyromiT dahyurebda.
aseTi gancda ZiriTadad maSin eufleboda, roca rames aSavebda, magaliTad bevrs svamda... saxlis gayidvaze
rom fiqrobda, maSin saerTod Tvals
aridebda fotos. Camoxsnas ver bedavda. imisic rcxvenoda, rom aseTi azri
daebada.
***
dianas dRiuri
7 marti
ver vitan linas am Tvisebas. vdgavar da velodebi. aavsebs taSts, Cayofs
saxes da gayuCdeba. ambobs, rom isvenebs. visvenebo Tu vfiqrobo _ aRar
maxsovs... erToba ra... cota xanSi buStebs uSvebs, filtvebs clis. Tan mec masvelebs! mere CaisunTqavs da isev
Tavidan... erTxel vifiqre, vcdi-meTqi. horoskopiT xom erTni varT da
iqneb erTnairi raRacebic mogvwons...
magram ara. ra sisulelea... Tan ar minda, naxos, rogor vbaZav... isedac sul
Cemi dRiurisken iyureba. erTia, rom
ainteresebs... da kidev mgonia, rom
male TviTonac daiwyebs weras. daiwyos, me ra?!.. arc araferi, ubralod xom
vicnob, male daiwyebs...
wyalSi rom yofs saxes, Tavsac isvelebs. veubnebi, Tmas mainc nu isvelebmeTqi da ar esmis! mere gaSrobas undeba kidev erTi saaTi...
me ubralod vwer, aravis vuSli. suraTebis gamoWriT rom erToba, magaze
xom xmas ar viReb?! Tu unda yvela Jurnali daWras... me ra?
es bloknoti bebiaCemis karadaSi
vipove. gamibrazda, magram bolos momca. rom vwer, mgonia, rom ase ufro
varsebob, TiTqos Cemi arseboba
rogorRac dasturdeba. sadme xom
unda Candes, rom Sen xar, namdvilad
xar. gava dro da ise gavqrebiT, verc
veravin gaigebs... suraTic ki ar gvaqvs,
arc erTi! foto mgoni yvelas aqvs Cven
garda. aravin gvitirebs albaT. Tumca
tirili ra SuaSia? gana vwuwuneb? tirili ram maTqmevina? albaT iman
maTqmevina, rac garedan Semodis CvenSi. gareT xom raRac wesebia... ra dros
itiro, icino, gaiRimo, ilaparako da
gaCumde. Tumca sinamdvileSi Cven ra
viciT, ra aris gareT? televizoria
Cveni „gareT”.
da zazac. isic
iqidan modis, gareguram
doCanaSvili
dan.
...Torem tirili ra SuaSia? satireli esaa albaT, Cven rom varsebobT. me
da lina, lina da me...
me var diana.
9 marti
vwer rom viyo. ratom unda viyo, ar
vici. gardauvalia da imitom. var anu
varT...
iqneb es „T” aris yvela ubedurebis
mizezi. es erTi asoa, Txilis natexiviT rom CameWeda kbilebSi, momekro
enaze da veRar momiglejia... es `T~ ar
maZlevs uflebas marto Cemze vilaparako, ar maclis sakuTar TavTan
darCenas, cxovrebas ar maclis...
zogjer iseTi uazroa yvelaferi.
xandaxan linaze adre meRviZeba da
varT da CanTas marTlac ra azri aqvs?
magram mainc mewyina, ase rom Tqva...
CanTaSi raRacebi CavawyveT, naqargiani cxvirsaxoci gvqonda, Zveli pomada, Tmissamagrebi da ramdenime sawuwni kanfeti. sarkesTan CamovkideT. ise
irekleba, gegoneba, oria. calke
CemTvis, calke linasTvis. aba saerTo
ratom unda iyos?!
zogjer roca cud xasiaTze var,
vxsni da vaTvaliereb. maxalisebs. xandaxan piriqiT, nervebi meSleba. esec
iqidanaa, `garedan~ da sul maxsenebs,
rom iq verasodes movxvdebiT. iq Cveni
adgili araa. me da lina aq unda viyoT, or xesTan, mRvrie mdinaresTan,
uxilavi TokiT dabmulebi, bebiaCemis
pensiisa da zazas gamoCenis imedad.
raRac mojadoebuli adgiliviTaa, ase
mgonia arc erT rukaze araa, erT wertiladac ki... zogjer maSinebs es. linas wamouva xolme cremlebi da maleve
ekaterine togoniZe
16 - 29 noemberi 2012
_ xo, aba ratoa mogonili cixe?
adinoCkaSi giJdeba xalxi! rogori
Zlieri fsiqikac ginda gqondes, martoobas, gamoricxulia, gauZlo!
rostomi TanamSromlebs Tavis
qneviT usmenda. bolos sadRegrZelom
nel-nela saxe icvala da pirdapir mas
moergo.
_ ai, Sennairi kaci ro marto iqneba, im cxovrebas ra vuTxari... Sen,
Zmao, marto arasdros ar iqnebi, sanam
Cven cocxlebi varT... magram amisTana
kaci ro marto mocdeba, Sens saxlSi
ro kai diasaxlisi ar itrialebs da
bavSvebi ar irbenen... razea saerTod
laparaki?! es kaci unda iyos axla uSvilod da sxvebi mravldebodnen? raRaca qeni, Se kai adamiano, cota
gaixed-gamoixede... gadayevi am
leqciebs!
SezarxoSebul rostoms Svilebis
xsenebaze Setyobineba moagonda da
arayze metad aman Cauwva ucnaurad
guli...
***
dianas dRiuri
19 marti
ai, xom vTqvi! linam furclebis Zebna daiwyo, TviTonac mounda wera. Zveli rveuli ipova. bloknoti meti ar
iyo. cota iwuwuna, mere nawerebi amoxia, gaasufTava. ras Cawers neta? cdilobs damimalos, samagieros mixdis.
lina marcxena xeliT wers. gamodis,
rom caciaa. sxva ra gza aqvs...
***
linas dRiuri
asinqroni
fragmenti romanidan
raRacnairad mixaria is ramdenime
wuTi. ase mgonia, iq aris Cemi cxovreba. iq da am dRiurSi.
***
rostomi samsaxurSi, rogorc
yovelTvis, pirveli mivida. mxolod
damlagebeli facifucobda.
gepeiSi rostoms pativs scemdnen.
studentebs qulebze arasdros awuwunebda. zogjer leqciebis Semdeg
ramdenime TanamSromelTan erTad
iqve, jixurSi Zexvs, pursa da arays
yidulobda. Seiketebodnen kaTedraze,
qirqilebdnen „daleva umaRlesSi viciT Cveno”. akritikebdnen mTavrobas,
cxvrebis axlebur wesebsa da axal
Taobas, erTmaneTs aqebdnen, „intiligenciad” moixseniebdnen da leqciebze metad sadRegrZeloebSi ixarjebodnen. Tbilisis saxelmwifo universitetidan kidev erTi kolega uerTdebodaT, radgan iq dalevaca da mowevac sastikad aekrZalaT.
rostomi daclili da gabruebuli
dabrunda Sin. sanam dawveboda, mamidasTan wasaRebi sarecxi moagrova. am
dros mezobelma daukakuna, fostalionma werili dagitovao.
`gTxovT dafaroT Tqveni Svilebis dakrZalvis Tanxa. angariSsworebisTvis mobrZandiT damkrZalav biuroSi misamarTze: ###an morgSi misamarTze: ### SegiZliaT dagvikavSirdeT Semdeg nomerze: ###
yoveldRiurad gekisrebaT micvalebulis Senaxvis safasuri~.
Taroze SemorCenili pirveli Setyobineba rom ara, es ambavi aRarc axsovda... ramdenime dRiswinandeli scena cudi sizmariviT gameorda da
ganivrco. rostomma saxe moisrisa,
TiTqos Tvalebs ar ujerebda da meqanikurad dedis sevdian fotos axeda.
***
dianas dRiuri
12 marti
erTxel zazam CanTa mogvitana. maxsovs, bebiam Cailaparaka, es rad undaTo... muSambisaa, feradi. arsad davdi-
dawynardeba. linasTvis yvelaferi
advilia, itirebs da gauvlis. me ase ar
SemiZlia... tirilis mrcxvenia. mrcxvenia, rom aseTebi varT. zogjer lamis gavgiJde...
ratom moxda ase? ratom Cven?..
17 marti
mezizReba marti. qars miaqvs Cveni
saxli! dRes yvelaferi mezizReba, saxlic! bebiaCemi serialebs uyurebs, ar
gadamarTvevina kinoze. linac debilia, ar daiWira Cemi mxare! rogor SeuZliaT am sisulelis yureba! erTi da
igive, erTi da igive! bebiaCems rom
kiTxo, uazrobaa es serialebi da saqme
saqmeze rom midgeba, ver mowyvet
televizors. amovida yelSi!
kidev kargi, dRiuri maqvs! adgili,
romelic mxolod me mekuTvnis! adgili, sadac me viqnebi me... vityvi yvelafers! aq aravin Semaviwrovebs, ar
CameCreba... veravin verafers damiSlis. rogorc minda, ise vityvi!
vityvi: me vakeTeb da ara Cven vakeTebT. me minda da ara Cven gvinda...
aq me viqnebi me, marto da Tavisufali.
Cemi ocnebaa viyo Tavisufali. Tavisufleba? Tavisufleba aris... SegeZlos
marto yofna. RmerTo, ra bednierebaa?!
***
_ ici, ras gaumarjos? urTierTgagebas gaumarjos! ori adamiani rom
erTmaneTs gaugebs... iqnebian es megobrebi... Tu meuRleebi... ai, sulSi ro
Caisvam, bolomde gaugeb... gverdiT
daudgebi, Tu gasatania, gaitan! sabednierod vinc aqa varT, yvelam viciT
amis fasi! me magaliTad, martoobas
sikvdili mirCevnia! marto Cemi mteri
iyos! _ Wiqebs uWaxunebdnen kaTedraze gvianobamde SemorCenili kacebi. dacarielebul SenobaSi mxolod
maTi xma ismoda.
_ xo gvaqvs kaco qarTvelebs, marto kaci WamaSiac braliao! egrea! ai,
gindac sixaruli... sixaruli gaziarebaSi aTmagdeba! gasaWirSi kidev RmerTma nu dagvtovos marto! martoobas yvelaferi jobia...
20 marti
ori nawnavi, ori qudi... erTi kaba,
erTi sacvali _ es varT Cven.
me var marcxena.
Cemi da ar makiTxebs Tavis dRiurs.
mec amitom vumalav, Torem dasamali
ra gvaqvs? erTxel iqneba da mainc vnaxav, Cumad gadavSli. ras wers aseTs?
iqneb leqsebia da jer ar icis, varga
Tu ara. Tu asea, ar mewyineba. leqsebis
wera mec sul mindoda... Cemi leqsebi
siyvarulze ver iqneboda. me Seyvarebuli ar myolia. erTi msaxiobi momwonda, mere gamiara. me leqss mamaze
davwerdi, gardacvlil dedazec...
gana amaTze vici bevri rame... magram
rames movifiqrebdi, isini mainc
rogorRac arseboben CemSi. deda suraTiT, mama _ warmodgeniT.
Cvenzec davwerdi...
ori guli, ori piri, ori suli... ase
daviwyebdi. mere? mere ar vici. me ar
maqvs amis niWi...
axla davfiqrdi, ori guli orgulobaa, ori piri _ orpiroba. ra
saSineli sityvebia?! sxva enebSi rogoraa neta? Cven sxva ena ar viciT.
qarTulSi ar momwons, usamarTlobaa.
ori suli orsulobaa.
ratom araa CvenTvis adgili arsad?
arc enaSi...
ori Tavi ra gamodis? orTava...
es dRiuri mgoni suleluri ramea.
uaresad miSlis nervebs. zogjer mgonia, rom jobia saerTod ar ifiqro,
araferze!
Cemi da ras wers amdens? rogor mainteresebs...
isev suraTebs gamovWri. rac dianam dRiuris wera daiwyo, saerTod
aRar mexmareba, CemTvis aRar scalia
da gamoWrac Zalian garTulda.
Tavidan verafriT ver movaxerxe cali
xeliT, axlac vwvalob.
***
dianas dRiuri
25 marti
elenes foto nervebs miSlis. rom
viRviZeb pirdapir mas vxedav da yoveldRe lursmaniviT meWedeba TavSi.
dedaCemi aq albaT Cvenxela iyo an
cota didi. ra enaRvleboda?! verc
gvnaxa, mgoni, ise mokvda. mamaCvensac
ar vunaxivarT. is ar momkvdara, magram
ra? fexebze ar vkidivarT? ar kidia
varT Tu ara?...
ara, urCevnia ar viyoT! vinme Tu
literaturuli gazeTi
16 - 29 noemberi 2012
aris, visac Cveni yofna unda. vis raSi
vWirdebiT? gana, vwuwuneb... xom maqvs
ufleba, vicode? minda vicode,
risTvis gavCndi an is vicode, rodemde iqneba es yvelaferi...
neta vicode, ra gvelis. meSinia.
cud xasiaTze vdgebi, roca amaze
vfiqrob...
bavSvobaSi ase ar iyo. adre mgoni,
bednierebic viyaviT...
xom SeiZleba, rame kargi moxdes,
xandaxan mainc?! aTasSi erTxel... zaza
rom Sokolads gamoayolebs qalaqidan an bebia rom namcxvars gamoacxobs, imaze kargi, odnav ukeTesi, cota
meti sixaruli... aRar myofnis es
sisuleleebi, aRar mixaria! rodemde
unda viyoT am patara oTaxSi?! veRar
veteviT! Tan Tavze gvengreva... ise
daviRale yvelafrisgan, ufro _
arafrisgan. Cveni cxovreba aris
araferi.
ratom gagvaCina elenem? ratom ar
fiqroben adamianebi sxvebze? ratom
cxovroben cxovelebiviT _ mounda _
gaakeTa, daorsulda _ gaaCina...
me da linas gvkiTxa vinmem rame? Cven
gvindoda aq yofna?
vin dagvwyevla neta?..
bebia ambobs, wyevla mawyevarisaao
da neta imas ra daemarTa?
26 marti
elenes suraTis Camoxsna rom davapire, linam Widaoba damiwyo. bebia pensiisTvis iyo wasuli, Torem isic CaerTveboda CxubSi, ra Tqma unda, Cem
winaaRmdeg. mainc Camovxseni. ujraSi
aRar Camadebina. axla magidaze devs.
kedels kidev Ria feris oTxkuTxedi
aCnia. am laqis yureba mirCevnia elenes
momRimar saxes, ar SemiZlia es
micvalebulis
udardeli
gamometyveleba!
...ise deda lamazi iyo. vgavar.
***
rostomi diliT saxlidan rom
gavida, liftSi sunamos suni daxvda.
lamis xelSesaxebi aromati, Tan sasiamovno, Tan usiamovno, tkbilic da momwaroc erTdroulad. uneburad
Tvalwin qalis konturebi gaukrTa, im
qalis, visac es surneli unda hqonoda... Zalian gamxdari unda yofiliyo,
mxrebSi odnav moxrili, fermkrTali,
ucnaurad mimzidveli... mSrali kaniTa da unatifesi TiTebiT.
gepeiSi xmauri iyo. kaTedraze profesor-maswavleblebi Sekrebiliyvnen.
yavis, moZvelebuli sunamosa da garedan Semoyolili sigaretis suni erTmaneTSi ireoda. mdivani yavis msurvelebs iTvlida da finjnebs alagebda. kari frTxilad gaiRo da studentma Semoixeda, oTaxs moridebiT
moavlo Tvali da rostomis danaxvaze
ikiTxa:
_ SeiZleba? _ rostomma mkacrad
dauqnia Tavi. oTaxSi maRali, sifrifana gogo Semovida wvrili firuzisferi TvalebiT. xelSi furclebi
eWira _ ai, movitane... _ Tqva
Tavdaxrilma.
rostomma uinteresod gamoarTva
da kolegasTan saubari ganagrZo.
_ ras awvaleb am bavSvs? araa cudi
gogo. _ miutrialda TanamSromeli
studentis gasvlisTanave.
_ vis, kaco? _ gaukvirda gulwrfelad _ ...davalebas rom vaZlev, egaa
wvaleba? _ furclebs daxeda rostomma _ Tu axlobelia, miTxari, razea
laparaki...
_ ara, ra axlobeli?! ise geubnebi,
kai bavSvia, gonebagaxsnili. SarSan
vukiTxavdi me magaT...
rostomma uwyiss Caxeda da studentis gvaris gaswvriv qulebs gaayola
Tvali. Sefasebebi dabali iyo. mere
gaaxsenda, rom ukve orjer gadaabarebina Sualeduri wera.
_ ho, ra vici... _ Cailaparaka da
dafiqrda.
uceb mixvda, rom am gogos mimarT
auxsnel emocias ganicdida. mizezi
ver moZebna, konkretuli veraferi
gaixsena. Tvalwin mxolod maRali
proza 7
kiseri, morkaluli warbebi, wvrili
Tvalebi da CamogrZelebuli, Txeli
saxe daudga. gogo naxats Camogavda,
eqspresionistebi rom xatavdnen,
iseTs...
***
linas dRiuri
27 marti
gogoebs Turme megobrobis dRiurebi aqvT. sadRac wavikiTxe, viRacis
interviuSi. iq kiTxvebs weren da mere
pasuxoben, ra giyvars, raze ocnebob,
vinaa Seni simpaTia, romeli mwerali
mogwons da a S. aseTi dRiuri mec meqneboda, magram vis Sevavsebino? me TviTonac Sevavsebdi siamovnebiT, magram
am kiTxvebze ra unda vupasuxo?
_ ra ginda?
_ ra giyvars?
_ ras ver itan? ra gaRizianebs?
_ vin ginda gamoxvide?
_ ras akeTeb Tavisufal dros?
_ romeli mxatvari mogwons?
_ ra aris Seni ocneba?
_ romeli msaxiobi giyvars?
ra minda, ar vici. axla uceb mominda mec mkiTxon iseTi raRacebi, rasac
am JurnalebSi ekiTxebian cnobil adamianebs. da gamoaqveynon. linas uyvars es, lina ocnebobs amaze... lina
aseTia, lina iseTia, lina icinis... linas am kiTxvaze pasuxi ar unda... Cems
dasac kiTxon da imazec daweron, diana ufro sxvanairia, mere ra, rom
tyupebi arian, mainc Zalian gansxvavdebian... amitomac Cxuboben xandaxan, magram mainc Zalian uyvarT erTmaneTi. erTmaneTis gareSe cxovreba
ver warmoudgeniaT!
me miyvars xorci. bebia rom pensias
aiRebs, zazas cota xorci da yveli
moaqvs xolme. ori-sami dRe gvyofnis.
saerTod is dRe miyvars, roca zaza
modis. sayidlebs raRac ucxo suni
moyveba. zogjer Sokoladsac gvCuqnis, amas mgoni TavisiT yidulobs,
Tavis fuliT. axali Jurnalebi mixaria. maRaziidan raRac sareklamo
bukletebic moaqvs, netav yvelas
aZleven Tu... zaza rogor Soulobs? am
furclebsac is ucxo suni udis, qalaqis. Cveni dabadebis dRec kargia, bebia namcxvars gvicxobs. Tmissamagrebs
gvCuqnis, tansacmels. erTxel Sampuni
gvaCuqa, Zalian kargi suni hqonda. ise
advilad qafdeboda, Tma dagvirbila...
zazam kide erTxel sapnis buStebis
gasaSvebi mogvitana. ra kargi iyo! me
da Cemi da vejibrebodiT, vin ufro did
buSts gauSvebda, visi ufro did xans
gaZlebda... imdeni vicineT! dianas
Tavidan ar gamosdioda da brazobda.
me vkvdebodi siciliT! qafi rom gaTavda, bebiam ufleba aRar mogvca WurWlis sarecxi siTxe Cagvematebina. saponi kidev ise ar qafdeba, rom buStebi gamovides. mere Cum-Cumad vasxamdiT cotas, ise, rom ver SeemCnia da
ukana ezoSi vuSvebdiT cisartyelisfer buStebs.
axla vityvi, ras ver vitan: ver vitan ezos dabarvas. amas sarecxis da
WurWlis recxva mirCevnia. ver vitan
bebia rom xvrinavs. an rame rom stkiva
da kvnesis. am bolo dros sul kvnesis.
es xma magiJebs! mirCevnia, yru viyo.
profesia _ me minda gamovide
dizaineri, lamaz kabebs Sevkeravdi,
JurnalebSi roa, iseTebs. Cven isedac
sul gviwevs maisurebis gadakeTeba.
Sarvlebi da iubkebi Cveulebrivad
gvacvia, magram zeda tansacmels sul
vWriT da vkeravT. viqnebodi dizaineri, jer CvenTvis Sevkeravdi lamaz
kabebs da mere sxvebisTvisac, cnobil
qalbatonebs Cavacmevdi, me SevurCevdi ferebsac da fasonsac.
Tavisufal dros vyvinTav, Tavs wyalSi vyof da sxva samyaroSi gadavdivar. Tvalebis gaxelac viswavle, adre
meSinoda. axla yurebsac vyof. piridan buStebs vuSveb. rac SeiZleba did
xans var uhaerod. taStis fskerze
yvavilebi xatia, wyalSi yvelaferi sxvanairia, bundovani. xma TiTqmis ar
ismis. Cemi sakuTari xma mesmis marto,
organizmis xma, mgoni isic ki mesmis,
sisxli rogor moZraobs ZarRvebSi,
guli rogor feTqavs.
Cemi da sul meCxubeba, SeeSvi am
yuryumelaobaso. me momwons, Cavyof
Tavs da var simSvideSi.
kidev miyvars Jurnalebis Tvaliereba, suraTebis amoWra da Segroveba da axla werac daviwye.
Cemi ocnebaa viyo Tavisufali. sanam am kiTxvas vupasuxebdi, bevri vifiqre. rom mkiTxoT, ra aris Tavisufleba, zustad ver gipasuxebT. magram
SemiZlia daaxloebiT aRvwero, me
rogor warmomidgenia.
Tavisufleba albaT imas gavs, roca
wyalSi vyvinTav... sanam haeri Tavisuflad myofnis da filtvebi ar mtkiva.
am dros vgrZnob sakuTar Tavs,
vgrZnob rom lina var! gana dianas
tyupiscali, oboli, zazas naTesavi,
gareubnis barakSi damaluli ucnauri
adamiani, aramed ubralod lina... lina
da morCa!
daviRale...
***
dianas dRiuri
29 marti
zazam rom parkebi moitana da bebiam amoalaga, safenebi uxeSad gadado
gverdze. yovelTvis Tvals aridebs.
TiTqos brazobs Cvenze. Cveni ra bralia? rom mogvivida, saerTod ar
vicodi(T), ra iyo Tviuri da amitom
SemeSinda. lina me gavaRviZe. imas saerTod guli gauskda. bebiaCemma, ra Tqma
unda, araferi agvixsna. mere SeveCvieT. mogvianebiT satelevizio reklamebis azrsac CavwvdiT. zazasTvis
safenebis dabareba gvrcxvenoda. zewari davxieT... Sig bambebs vtenidiT,
tualetis qaRaldebs, Jurnalis furclebs. bolos yvelaferi rom gaTavda, produqtebis sias bolosken esec
mivawereT. mas Semdeg moaqvs.
es wignebi, Jurnalebi da televizori rom ara, albaT saerTod
gavgiJdebodiT. bebiaCemi brazobs,
rad gindaT es Jurnalebi, raSi mayrevinebT fulso, magram linas urCevnia
ar Wamos, oRond eseni qondes.
kidev kargi, bebiaCemma wera-kiTxva
gvaswavla. magisTvis daibada albaT,
rom CvenTvis wera-kiTxva eswavlebina... Tumca is rom ar yofiliyo, iqneb
sul sxvanairad wasuliyo Cveni cxovreba?! iqneb aq ar gamoveketeT da
Cvenc gagvego, ra xdeba gareT. ra aris
aseTi saSiSi iq? ramdenjer mifiqria,
zazas vetyvi: moica ar waxvide, Cvenc
Tan wagviyvane! maRaziaSi wamogyvebiT... Tu ginda, manqanaSi dagelodebiT!.. da yovelTvis roca amis Tqmas
davapireb, ena miSeSdeba pirSi. SeiZleba ise gavides cxovreba, rom es ver
warmovTqva. an wagviyvans ki zaza? albaT ara...
***
leqciebis Semdeg, is iyo, rostomi
kolegebs daemSvidoba, rom karSi soso
gamoCnda. universitetidan gepeiSi
gamoqceuliyo, pijakSi boTls malavda.
_ sufTa WaWaa, orjer naxadi! _
ratomRac xmadabla Tqva, TiTqmis
CurCuliT _ misayolebeli Tqvenze
iyos, ise TafliviTaa, cota puri da
yvelic gveyofa!
_ auh, ra vitaminebi mogvitane, Sen
gaixare! dilidan Tavi miskdeba!
_ ager rostomi gadioda da mec
Cavyvebi axla, amovitanT erT-or lukmas...
am dros telefonma dareka.
_ batono rostom! _ xumrobis
toniT mimarTa megobarma _ viRac
qalbatonia... _ Tvali Caukra da
mravalmniSvnelovnad gaiRima.
_ me mirekaven? _ rostoms samsaxurSi aravin urekavda. yurmili
gakvirvebulma gamoarTva _ gismenT!
_ batoni rostomi brZandebiT? _
xma, Tavisuflad SeiZleboda, axalgazrda kacisac yofiliyo...
_ diax, gismenT!
_ batono rostom, ukve orjer
mogwereT. Tu dakrZalvis Tanxas ar
dafaravT da micvalebulis... ukacravad, micvalebulebis Senaxvis safasursac ar gadaixdiT... _ rostomi
Secba, yurebs ar daujera _ mainc
mogiwevT aq mosvla. unda daweroT
gancxadeba, rom uars acxadebT Tqveni Svilebis dasaflavebis xarjebis
dafarvaze.
_ sxvagan xvdebiT! _ gaawyvetina
rostomma _ raRaca werilebic SecdomiT modis!
_ batoni rostomi brZandebiT? _
monotonurad gaimeora xmam.
_ Tqven romeli rostomi gnebavT?
me ar myavs batono Svilebi! _ xmaze
mRelvareba daetyo.
_ ukacravad... _ yurmils TiTqos
xeli aafares, yrud gaisma ori adamianis saubari, magram sityvebi ar gairCeoda _ iciT, SegiZliaT de-en-emis
analizi moiTxovoT. am SemTxvevaSi
micvalebulis Senaxvis dRiuri Tanxis garda gadasaxdeli geqnebaT analizis 120 lari da pasuxis lodinis
dReebs aRar CagiTv...
_ vin mogcaT saerTod es nomeri?
an Cemi misamarTi saidan gaqvT? ra xdeba, gamagebineT... _ rostoms Subli
daecvara. yurmili dakida da ganerviulebulma kacebs gadaxeda _ giJebi
arian eseni!.. _ mxrebi aiCeCa, jibidan
cxvirsaxoci amoiRo, saxe moiwminda
da Tqva _ wavedi, biWebo, isec ver
viyavi kargad....
_ xo mSvidobaa?
_ ki, ki... wavedi da aba, Tqven iciT...
soso, ar miwyino... vera var kargad _
rostomma kari gamoaRo da kacebis
xvewnas yuri aRar aTxova.
saxlSi orive werili Tavidan waikiTxa...
Zilis win isev studenti gogos saxem gauelva, eqspresionistuli naxativiT.
8 esse
literaturuli gazeTi
mad ara, `me wiTeli mqvia~ rogorc warmogvisaxavs.
_ TurqeTis msgavs despotur
qveyanaSi, sadac adamiani ar fasobs,
rwmenisaTvis Tavganwirva sisulelea.
maRali principebi, rwmena _ es yvelaferi mdidari qveynebis moqalaqeTa
xvedria, _ arwmunebs erTi personaJi
meores, magram miuxedavad misi poetobisa da avtoritetisa, is meore,
erovnuli tradiciebis rRveviT Sewuxebuli da am rRvevis winaaRmdeg anTebuli qali, ar iziarebs am Sexedulebas
da kvlav Tavisi miswrafebis erTguli
rCeba:
_ piriqiT, Rarib qveyanaSi adamians rwmenis garda sanugeSo araferi
rCeba.
***
_ kargi poeti realobis SegrZnebas
ar unda kargavdes, magram amave dros
am realobam poezia ar unda gaufuWos.
swored realobis SegrZnebis faruli
musika iqneba misi xelovneba, _ es personaJis zogadi Sexeduleba ki ar aris,
aramed _ misi mxatvrul-esTetikuri
mrwamsi, radganac es personaJi poetia, Tanac sakmaod kargi poetic,
visTvisac mxatvruli samyaro sulieri
moTxovnilebaa da ara martoden profesia, Torem maSin yovlad warmoudgeneli iqneboda, rom warmatebuli debiutis mere oTxi wlis ganmavlobaSi
erTi leqsic ar daewera, Semdeg ki erTbaSad mozRvaveboda poeturi saTqmeli.
poeti-xelosani rom yofiliyo,
iolad gadaanawilebda saTqmels da
erTi ukiduresobidan meoreSi ar aRmoCndeboda, magram radganac namdvili poetia da idumalebidan Soulobs
sazrdos, misi cxovrebis yaidasac iracionaluri gansazRvravs da piradad
masze aRarc hkidia leqsis Seqmna-arSeqmna.
ager, hgonia, niWi dameSrita da
aRarafris damweri aRar varo.
da ager, ukve wamdauwum furceli
da kalami aqvs momarjvebuli da kafeebSic SeuZlia SemoqmedebiT procesSi CaiZiros.
im oTx weliwads germaniaSi gadaxvewiliyo, da Tumc iq es dro fuWad ar
gaetarebina da ziareboda Tanamedrove dasavleTis literaturul-kulturul miRwevebs, poeturi ZarRvi
moudundeboda da xelovnurad ki ar
moindomebda mis Canacvlebas meqanizebuli ZarRviT, vidre mSobliur
TurqeTs daubrundeboda da kidev
ufro
mZafrad
Seicnobda
da
SeigrZnobda im satkivars, rasac misi
qveyana gaeTanga da gamosavlis Ziebisas umwvavesi Setakebanic Cveulebrivi
movlena gamxdariyo, sulac samxedro
gadatrialebiT rom unda dagvirgvinebuliyo.
es ukve mis Tvalwin.
da poet kas is xanmokle Tavgadasavali unda gadaiqces siuJetur qargad orhan famuqis romanisa `Tovli~,
bedisweris mijnaze Semdgari qveynis
mxatvrul qronikad, Setyobinebad
dasavleTisaTvis, Tu ras warmoadgens
TurqeTi `Signidan~ _ politikur miswrafebaTa, diplomatiur urTierTobaTa miRma, Tavisi TviTmyofadi saxiTa da sulieri ryevebiT.
neta poeti ka sulac avtoris alter egod xom araa Cafiqrebuli?..
yovel SemTxvevaSi swored man unda
gaamJRavnos is Temebi da problemebi,
rac famuqisaTvis aserigad mniSvnelovania.
da gaamJRavnos realobis SegrZnebis faruli musikiT.
arada, orhan famuqis saxels is romani ufro daukavSirdeboda _ `me
wiTeli mqvia~, rogorc nobelianti
Turqi mwerlis erTgvari savizito baraTi _ yvelaze ukeTesi gamomxatveli misi msoflmxedvelobisac da
sagulisxmo ganacxadic aRmosavleTisa da dasavleTis Sepirispirebamorigebis Ziebisas, uamravi goneba rom
damaSvrala am urTulesi, umwvavesi
problemis gadasaWrelad da kidev bevri goneba Seawydeba am Tavsatexis
gamorkvevasa da mogvarebis mcdelobas.
***
Cveni Tanadrouli mTargmnelobiTi interesis gaRvivebis wyalobacaa,
rom orive romanze xeli qarTulad
migviwvdeba, Tanac Cinebul versiebad:
`me wiTeli mqvia~ lia ClaiZis mTargmnelobiTi ostatobis dasturia, `Tovli~ ki _ nana janaSiasi.
samxedro gadatrialeba, rac erT
mivardnil qalaqSi _ saxeldobr, yarsSi _ xdeba, ganzogaddeba aramarto
mTeli TurqeTis saxelmwifoebriv yofasa da bedisweraze, aramed Sinagani
paTosic exmaureba sakacobrio
safiqrals.
rostom CxeiZe
Teatraluri gadatrialeba
orhan famuqis romani `Tovli~
`me wiTeli mqvia~ _ Tavisi deteqtiuri, CaxlarTuli siuJetiT, originaluri arqiteqtonikiT, mravalferovani, gamokveTili xasiaTebiTa da
Rrmaazrovani gansjiT am umwvaves
problemas mTeli sigrZe-siganiTac
warmogvisaxavs da sakmaod eqspresiuladac, da gasakviri sulac ar aris, es
romani mniSvnelovan qmnilebad rom
aRiares, Tumc... srulyofilebis mxriv
mTlad isedac ver unda brwyinavdes,
rom Tund orhan famuqis SemoqmedebaSi yovlisumjobesad dagvesaxa _ sakmaod Wianurdeba (rac mxatvruli nakli ufroa, vidre raRac sagangebo
Canafiqri, nasesxebi inteleqtualuri
romanis poetikidan) da mxatvruli qsovilic problemis filosofiurfsiqologiur-kulturologiur gansjas ewireba, publicisturi elferiT
Sezavebuls.
Torem ager `Tovli~ ufro srulyofilicaa da ufro STambeWdavic, rakiRa mxatvruli qsovili gadarCenilia xelovnuri minarevebisagan, satkivari da problema ki aranaklebia _
mZafri, Seurigebeli dapirispireba
tradiciul, islamistur rwmenasa da
axal, liberalur doqtrinas Soris,
maTma Widilma ki kvlavac aRmosavleTisa da dasavleTis Sepirispirebamde
unda migviyvanos, egaa, ise TvalSisace-
Tovli martoden saxelwodebadac
gatanili simbolo ar aris _ is kompoziciis mamoZravebeli elementia,
is refreni, rasac eyrdnoba veeba romanis arqiteqturuli xerxemali. am
fonze rom TamaSdeba sisxliani aqcia
da misi Tanamdevi dramatuli movlenebi, es garemoeba kidev ufro amkveTrebs da ganazogadebs im tragizms,
romlis wiaRSic CaTreula qveyana da
garSemo yvelgan Cixi moCans, Tuki
suliereba sabolood ar imZlavrebs.
suliereba ki jerjerobiT am Tovlis simbolikasaa Sefarebuli, wamdauwum rom unda gamoCndes da lamobdes
borotebis, Zalmomreobis, damTrgunvelobisa da sxva aTasgvari simaxinjis
kvalis waSlas.
moqmedebebs Soris ki fardasaviT
Camoefaros.
fardis asociacia SemTxveviTi sulac ar gaxlavT.
da aRarc isaa ucnauri, rom
samxedro gadatrialeba maincdamainc
TeatrSi, maincdamainc speqtaklis msvlelobisas da maincdamainc Teatraluri dasis mier xdeba.
es is dasia, romlis mxatvrul-esTetikuri kredoc piesebis gamartivebas
gulisxmobs. Sesaferisi argumentic
moumarjvebiaT: Cveni xalxisaTvis
16 - 29 noemberi 2012
gasagebi da Wkuissaswavlebeli rom iyoso. da amitomac warmoadgendnen
xolme kornelis, Seqspirisa da brextis piesebs mucliT cekvisa da uxamsi
simRerebiT Sezavebuls.
mTavari gmiris _ da TviTon avtorisac _ aRqmaSi realoba isedac
gardaisaxeba Teatralur sanaxaobad.
Teatralizebuloba mTeli am ambis
suliskveTebaa, misi arsi arsTagania da
mTavaric esaa, Torem gana realoba mxolod Teatralur Seferilobas Rebulobs.
da personaJebic ukve aRar ganirCevian msaxiobebisagan, imisda miuxedavad, TviTon acnobiereben Tu ara TavianT rolsa da daniSnulebas am sinamdvileSi.
uiliam Seqspiris zogadi Sexeduleba: cxovreba Teatriao, _ yarsis
sazogadoebriv-politikur realobaSi kidev ufro mkveTri da TvalSisacemi xdeba, kidev ufro niSandoblivi,
kidev meti manerulobiT daRdasmuli.
da qarTveli poetis kvalobaze isic ki
SeiZleba ganecxadebina: Cemi samSoblo
_ osmaleTi _ sxva Teatriao!..
visTvis famuqiseuli gaazreba pirwmindad mxatvruli meTodi SeiZleba
aRmoCndes, dasavleli mkiTxveli sxvagvarad verc aRiqvams Txrobis am stilistikas, Tumc CvenTvis es yovelive
aramarto bunebriobaa, aramed realizmi sulac naturalizms uaxlovdeba,
radganac Cvens uaxloes warsulSic
SegviZlia davadasturoT zustad aseTive monacvleoba.
aki kidevac daerqva 1991-92 wlebis
dekember-ianvris mijnaze momxdar
samxedro Zaladobas `artistuli gadatrialeba~ _ oTar CxeiZis romanis
es saxelwodeba gansazRvravda mis mxatvrul meTodsac da stilistikasac
_ sworedac mkveTrad da TvalSisacemad, sworedac niSandoblivad, sworedac im manerulobiT, realoba verafriT rom veRarc gagvirCevia Teatraluri warmodgenisagan.
samxedro gadatrialeba TbilisSi
iseve moxdeboda mayureblis Tvalwin,
rogorc yarsSi.
orhan famuqs realoba TviTonve
karnaxobda amgvari stilistikis arCevas da, cxadia, ver daesesxeboda misTvis ucnob qarTul romans, magram
sagulisxmo isaa, rom literaturul
mdinarebaSi `artistuli gadatrialeba~ win uswrebs `Tovls~ 8 wliT: famuqi
Tu 2001 wels daasrulebda Tavis romans, oTar CxeiZes 1993 wels moeTavebina.
literaturul mdinarebaSi kidev
sxva qarTuli romanic uswrebs `Tovls~, is ukve 24 wliT _ 1977 wels Seqmnili Tamaz bibiluris `Jami kiTxulisa~, da is ukve Tovlis simbolikis
moSveliebiT kompoziciuri struqturis asagebad, fardasaviTac rom
Camoefareba moqmedebasa da moqmedebas Soris da TiTqos imisTvis movlenila Tovlic da wvimac, rom
drodadro waSalos xolme borotebis, Zalmomreobis, damTrgunvelobisa
da sxva aTasgvari simaxinjis kvali.
orhan famuqi am mxatvrul xerxs rom
miagnebda da sulac sistemad gaiazrebda, sakuTar aRmoCenad miiTvlida,
rakiRa acdenila erTmaneTs samwerlo
procesebi TviT mezobel qveynebs
Sorisac _ famuqisaTvis lamis mSobliuria dasavluri samwerlo cxovreba da dasavleTisTvisac kargad nacnobi xdeba Turqi nobeliantis mxatvruli samyaro, Cveni literaturuli miRwevebi ki...
da rodesac famuqi damoukideblad
ipovnida Tovlis `mamoZravebel
Zalas~ romanis siuJetis warmarTvisaTvis, safiqrebelia, rom STamagonebeli Tu pirvelbiZgi yofiliyo jeimz
joisis moTxrobis _ `mkvdrebi~ _ finali, rodesac TovlSi iZireba mTeli
irlandia da erTnairad aTovT cocxalTac da micvalebulTac.
Tovlis simbolika ganmsWvalavda
`mkvdrebis~ siuJetsac da suliskveTedasasruli me-11 gverdze
16 - 29 noemberi 2012
adamiani uxsovari droidan miiswrafoda mxatvruli nawarmoebebi
Seeqmna istoriul pirebsa da movlenebze. bunebrivia, SemoqmedebiTi procesi moiTxovda, rom realurad arsebuli istoriuli pirebis gverdiT gaCeniliyvnen gamogonili personaJebic.
rac ufro niWieri iyo mwerali, miT
ufro koloritul da dasamaxsovrebel saxeebs qmnida. xandaxan xdeboda ise, rom es gamogonili gmirebi
ufro popularulebi xdebodnen, vidre
istoriuli pirovnebebi. amis naTel
magaliTs warmoadgens CvenTvis kargad
nacnobi `sami muSketeri~. dRes bavSvs
rom hkiTxo, vin ufro mogwons, muSketerebi Tu riSelieo, umal getyvis,
muSketerebio da es arc iqneba gasakviri, radgan riSelie, romelmac safrangeTze zrunvas Sealia sicocxle,
romanSi gaSarJebuladaa gamoyvanili.
samagierod, xotbaSesxmulni arian istoriulad ararsebuli adamianebi:
aTosi, porTosi da aramisi. Turme arc
riCard mesame yofila iseTi tirani,
rogoric is Seqspirma dagvixata da arc
kardinali riSelie hgavda raimeTi
muSketerebis mier mravaljer gapampulebul personaJs, magram axla amaSi
viRas daarwmuneb. Seqspirisa da diumas niWma yvela istoriuli argunenti
gadawona.
msgavsi ram SeiZleba iTqvas qarTuli prozis Sedevr `didostatis marjvenaze~. am romanSi gamoyvanili zogierTi piri sakmaod Sordeba Tavis istoriul prototips, damaxinjebulia
istoriuli fonic.
daviwyoT imiT, rom termini bizantia pirvelad germanelma istorikosma vulfma ixmara 1557 wels. bizantioni patara daba iyo, romlis adgilze
aSenda da SemdegSi gafarTovda aRmosavleT romis imperiis sataxto qalaqi konstantinopoli. imperiis arsebobis periodSi saxeli bizantia saerTod
ar yofila xmarebaSi, aqedan gamomdinare verc giorgi I etyoda pipas:
`mudam bizantielebs egebodnen fexqveS
Cveni suleli aznaurebi da Rormucela episkoposebi, mefeebi mwvane etlebs
mietrfodnen da bizantiur xarisxebso~.
Tavad giorgi mefis portretsac
mniSvnelovani Strixebi aklia. gaurkveveli rCeba, ratom uwodes mas `mesiis maxvili~ an `uSiSi viTarca uxorco~.
nuTu imitom, rom zviad spasalars meamboxe xevisberebi godolebidan gadaayrevina? an rogor uwodebdnen `mesiis maxvils~ `uweso dedebis~ moyvarul
mefes, romelmac urCi feodalis
Tavidan mosaSoreblad im Zelicxovlis jvris mowamvlac ki ar iTakila,
Tornike erisTavis laSqars rom miuZRvoda win?
ara, Sina omebSi gamoCenili mamacobisTvis ar uwodebiaT giorgi pirvelisTvis `uSiSi viTarca uxorco~. `didostatis marjvenaSi~ ki sxva omebis
Sesaxeb TiTqmis araferia naTqvami.
nawarmoebSi basili keisris mier sveticxovlis agebaSi Setanili wvlilis
Sesaxebac araferia moTxrobili. es
taZari ki swored misi nawyalobevi TanxiT aSenda. keisars ar daviwyebia, rogor dauCoqa Tornike erisTavs, rodesac umweo bavSvi iyo da barda skliarosi taxtis warTmeviT emuqreboda, da
rogor gadaarCina is qarTvelma mxedarTmTavarma. qarTvelebis madlierma keisarma melqisedek kaTalikoss kastoriis monasteri gadasca 105 sofliT
da didZali ganZiT, romelic SemdgomSi wmindanad Seracxilma melqisedek
kaTalikosma mTlianad saeklesio miwebis SeZenasa da sveticxovlis taZris
agebas moaxmara.
melqisedek kaTalikosi erT-erTi
yvelaze energiuli adamiani iyo qarTvel kaTalikosTa Soris, romlis SeZenili soflebis, dabebisa da agarakebis
adgilmdebareobis mixedviT, imdroindeli saqarTvelos sazRvrebis Sesaxeb, dResac Zvirfas informacias iReben
istorikosebi. man giorgi I-is sikvdilis Semdeg kidev eqvsi weli icxovra.
mefis gardacvalebamde ori wliT adre
literaturuli gazeTi
ki is konstantinopolSi gaxldaT, sadac mas eklesiis Sesamkobeli mravali
xati, jvari da samRvdelmTavro
samkauli gadasces. amis Semdeg is dabrunda saqarTveloSi `da iyida soflebi taos: zedkareki xuTiTa agarakiTa,
da ZaRlis xevs iyida sofeli oroTa
samiTa agarakiTa. ... da klarjeTs moigo sofeli erTi sxloani da SavSeTs
moigo sofeli didi xslobani, agara
misi naRvarevi da javaxeTs moigo sofeli didi orotani agarakiTa da faravans aaSena sofeli erTi maxarovani. da
sakoeTs Seipyrna da aaSena sofelni
TvaliT. calTvala meomrebs dabrmavebuli meomrebi TavTavianT qalaqebSi
unda daebrunebinaT... bulgarelTa
mefe ukan dabrunebuli dabrmavebuli
meomrebis danaxviT miRebuli Sokisgan
maleve gardaicvala.
ai, vis eomeboda giorgi I daviT
kurapalatis sikvdilis Semdeg dakarguli tao-klarjeTis miwebisTvis. man
isargebla imiT, rom basili keisari
bulgarelebTan omiT iyo dakavebuli
da 1014-1016 wlebis laSqrobebisas es
dakarguli teritoriebi daibruna. es
qarTuli miwebi Tavis droze daviT
esse 9
nis maxloblad xaldias qveyanaSi
daizamTra.
1021 wlis gazafxulze brZolebi
ganaxlda. marTalia, am brZolaSi keisarma kvlav garkveul warmatebebs miaRwia, magram es ar iZleoda
saqarTvelosTvis sakuTari moTxovnebis upirobod karnaxis safuZvels.
im dros, rodesac bulgaruli eklesiis avtokefalia gauqmebuli iyo da
agrZelebda funqcionirebas rogorc
damoukidebeli
saepiskoposo,
saqarTvelos eklesia ara mxolod sakuTar, aramed droebiT dakargul tao-
Temur gabunia
istoriuli prozis paradoqsebi
¡
orni da naqalaqevi da berdaZoni da
daudva wmidasa amas dedaqalaqsa mcxeTas, suetsa cxovelsa~.
ai, rogori energiuli iyo melqisedek kaTalikosi, `didostatis marjvenaSi~ ki is gamudmebiT avadmyofobs
da oTxi beris daxmarebis gareSe unagiridan Camosvlasac ver axerxebs.
sainteresoa, Tu aseTi uZluri iyo kaTalikosi, giorgi mefis gardacvalebamde ori wliT adre rogor SeZlo
aseTi saqmeebis aRsruleba?
did vaJkacobas moiTxovda sveticxovlis taZris ageba mcxeTaSi, rodesac sul raRac ociode kilometris
moSorebiT TbilisSi arabebi batonobdnen. es mxolod `mesiis maxvilad~ wodebuli mefis zeobis dros
SeiZleboda momxdariyo. arc basili
keisris imperiasTan omi unda yofiliyo advili, romelic `erT-erTi
uZlieresi saxelmwifo iyo, rac ki
odesme arsebula mTels mzisqveSeTSi~
(Sarl dili `bizantiis imperiis istoria~). es imperia aerTianebda oci sxvadasxva erovnebis xalxs. misi sazRvrebi gadaWimuli iyo `erTis mxriv, dunaidan siriamde, meores mxriv, ki italiis sanapiroebidan somxeTis zeganamde~ (iqve). siriaSi, antioqiasa da palestinaSi laSqrobebis Semdeg imperiis
sazRvrebma `TviT ierusalimis bWes miaRwia~. misi sazRvrebis gaswvriv ganlagebuli vasaluri saxelmwifoebi ki
`mTel msoflios gadascemdnen imperiis politikursa Tu kulturul gavlenas~. basili II-s zedmetsaxelad `bulgaroqtonosi~ (bulgarTmJleti) erqva. man es saxeli bulgarelebis winaaRmdeg gamoCenili sisastikis gamo daimsaxura. bulgarelebTan gamarTul
gadamwyvet brZolaSi man mtris TxuTmeti aTasi mebrZoli daabrmava, yoveli aseulidan oTxmocdacxrameti ori
TvaliT, xolo yoveli mease _ cali
kurapalatis antiimperiul amboxSi
monawileobis gamo daikarga. basili IIs ramdenimejer aujanydnen urCi
feodalebi. 976-979 wlebSi momxdari
barda skliarosis ajanyeba mcirewlovanma keisarma swored daviT kurapalatisa da Tornike erisTavis daxmarebiT
CaaxSo. Tumca barda skliarosi
amjerad ukve barda fokasTan erTad
987-989 wlebSi kvlav ajanyda, amjerad
daviT kurapalati fokas miemxro.
foka gadamwyveti brZolis win
mowamles. amboxi warumateblad
damTavrda. fokasTan SeTqmuli daviT
kurapalati ki iZulebuli gaxda Tavis
memkvidred keisari gamoecxadebina.
swored daviT kurapalatis mier keisris ZaldatanebiT dawerili anderZis
gamo dakarguli miwebi daibruna giorgi I-ma 1014-1016 wlebSi. taos miwebis
dakargviT ganrisxebulma keisarma
1020-1921 wlebSi, bulgarelebis damarcxebis Semdeg, giorgi I-is dasasjelad gamoilaSqra. gadamwyveti brZola sofel SirimnTan gaimarTa, sadac
orive mxarem didi danakargi ganicada. am brZolaSi gmirulad daiRupa
liparit baRvaSis mama rati. maSin saomrad aRiWurva da brZolaSi CaerTo
TviT giorgi mefe `rameTu axovani iyo
da uSiSi yovliTurT viTarca uxorco~. maSin `moisrnes berZenni friad~,
qarTvelebma ki didZali nadavli wamoiRes. magram, rogorc Cans, swored am
nadavlma daRupa qarTvelebi.~
sulmokle iqmnes qarTvelni, morides
da warmovideso~, naTqvamia `matiane
qarTlisaSi~. nadavls daxarbebuli
qarTvelebis sulmokleobiT gaTamamebuli basili II, romelic `sivltolad
ganmzadebulic~ki iyo, kvlav Setevaze
gadavida. Tumca saberZneTSi dawyebuli SinaaSlilobis gamo man brZolis
saboloo gamarjvebamde miyvana mainc
ver gabeda. ukan gabrunda da trapizo-
klarjeTisa da kola-artaanis teritoriazec ki inarCunebda saeklesio
miwebs, soflebsa da eklesia-monastrebs. giorgi I-sa da basili II-is zavis
pirobebiT qarTuli eklesiis kuTvnili miwebi da soflebi xelSeuxeblad
cxaddeboda.
ai, amas miaRwia giorgi I-ma, romelsac mematiane `mesiis maxvils~ uwodebs.
`didostatis marjvenaSi~ki is rwmenaSeryeul adamianad da meqalTaned
moixsenieba. ratomRac romanSi araferia naTqvami bagrat IV-s naxevarZma
demetrezec, romlis meeqvse Taobac
iyo oseTis ufliswuli daviT soslani.
giorgi I-s xuTi Svili da ori coli
hyavda (mariami da alde) da ara mxolod mariami, rogorc es romanSia
warmodgenili. giorgi mefis zRvargadasul meqalTaneobas arc erTi istoriuli wyaro ar adasturebs. bunebrivia, ismis kiTxva, Tuki aSot kurapalatisa da sxva mefeebis sayvarlebze
gvawvdidnen cnobebs istorikosebi,
raRa maincdamainc giorgi I-s daindobdnen?!
cxadia, mxatvruli nawarmoebi
ufro kiTxvadia, roca masSi uxvadaa
cxovrebiseuli epizodebi. xolo mwerals, Tuki is didi xelovania, yvelafers patioben, maT Soris istoriuli fonis damaxinjebasac. amitom sasurvelia mxolod mxatvrul nawarmoebebze dayrdnobiT ar SeviqmnaT warmodgena ama Tu im istoriul pirovnebaze, radgan literaturuli personaJebi, rogorc wesi, Zalian gansxvavdebian TavianTi istoriuli prototipebisgan.
mkiTxvelisTvis namdvil gamocanas
warmoadgens romanis kidev erTi mTavari personaJi arsakiZe. marTla arsebobda Tu ara msgavsi tragikuli
dasasruli me-11 gverdze
10 poezia
literaturuli gazeTi
16 - 29 noemberi 2012
da esec SeiZleba.
ra qnan Raribebma, romlebic darCnen yinvaSi,
maTze ki gulamoskvniT mogviTxres
utvino Jurnalistebma.
ra qnan uimedo momitingeebma,
romlebic wamowvnen skverebSi
da ar daibanes cxra dRe.
maTzec zizRiT mogviTxres utvino Jurnalistebma.
ra qnan meti adamianebma.
etyoba, meti arc araferi sWirdebaT.
ra vqnaT Cven.
vinc yvelaferi erTad da bevrjer movindomeT.
Tavidan dawyeba
eka qevaniSvili
droa, davfiqrde mec
droa, davfiqrde Cems movaleobaze.
droa davfiqrde imaze, ratom ar bzinavda Cemi ojaxi.
namdvilad imitom, rom vmuSaobdi.
namdvilad imitom, rom lamazi viyavi.
namdvilad imitom, rom xmamaRla vlaparakobdi.
namdvilad imitom, rom Tavi ar gavwire.
siyvaruli ki, ratomRac, ar megona
Zilis win xuTwuTiani seqsi da didi
supermarketidan qmarTan erTad
amayad gamosvla, samocdaaTi SekvriT.
arc xelgadaxveuli siaruli megona siyvaruli,
roca orsulad viyavi,
arc garemontebuli bina.
arc ori nabijiT qmris ukan siaruli.
iqneb, amitom CamoiSala.
droa, davfiqrde Cems movaleobaze da davijero:
daRlili SeiZleba iyos mxolod is.
me ki winsafris jibeSi viteno
gafenili sarecxi, tafaze mimwvari TiTi, eWvianobis
dozebi, minaze miWyletili cxviri, bavSvebis
pampersebi,
serialis bednieri finalebi
da ase vicxovro _
moTmeniT da morCilebiT _ amaSi cudi araferia.
gaaCnia rogor Sexedav.
me ki saidanac ar Sevxede,
yvela mxridan igive gamoCnda.
droa, me viyo Tvrametjer ufro Tbili
(magram ara seqsualuri),
maSinac, roca sxvisi suni asdis,
da ojaxs, rogorc moyanyalebul magidas
_ oTxad dakecili furceli,
ise gaverWo _ droebiT simyared.
me aseTi qveSgageba unda momewonos.
saerTod, mudmivad qveSyofna unda momwondes.
oTxSabaTs da paraskevs ar unda miyvardes,
Tu SemTxveviT mTvralma xeli ar momifaTura.
mag dReebSi unda mokrZalebiT moiSoro
da RmerTisken aaxedo.
man ki Tqvas, Cemi coli xar, RmerTs vin ekiTxeba.
mere ki sanTlebi davanToT. siyvaruli movinanioT.
droa, bednieri viyo TavganwirviT,
radgan me, RmerTma, Tu maincdamainc amas davuSvebT,
momca ZuZuebi da saSo.
mas ki ufro aRmatebuli organoebi.
droa, Tayvani vce maT, rom gavmravlde.
droa davbano fexebi,
da arasodes gameparos Tvali ufro zemoT.
da vxedavde terfidan muxlamde da mkerdidan
Sublamde.
danarCeni sxeuli sibneleSi unda davinaxo.
droa am sxeulze amosuli Cemi Tavi
gveleSapiviT momaWras,
radgan Turme ver vetevi.
droa is iyos mTavari da moitanos fuli.
me ki yoveldRe gavuwodo sia _ dRes gvinda puri,
maionezi, zeTi, mwvanili.
da siis bolos mokrZalebiT mivawero:
higienuri safeni.
da amiT viyo bednieri.
albaT, droa.
magram me maxsovs:
erTxel, kacma marTla dambana fexebi da
me mas vuyvardi.
erTxel me Cems kacs marTla davbane fexebi
da me is miyvarda.
mag dros arcerTs ar gvaxsovda saRvTo werili.
mag dros arc erTs ar gvaxsovda
romeliRac deklaracia.
da Cven gvqonda
ori sxeuli.
ori Tavi.
Sesabamisad, oTxi fexi da oTxi xeli.
da veteodiT.
ra qnan meti adamianebma
ra qnan meti adamianebma,
meti maT araferi SeuZliaT.
erTxel SeuZliaT da morCa.
erTxel unda moxdes yvelaferi,
siyvaruli. fuli. Svili. bina. manqana.
es yvelaferi, legalurad, erTxel unda moxdes:
oraskaciani qorwilebi da dadgmuli fotoebi.
cxra Tvis Semdeg varskvlavbiWunebi
da Tofis srolebi,
princesebi da yuris awevebi.
es unda moxdes mmaCis biuroebSi. qorwinebis saxlebSi.
mTaze Semomdgar eklesiebSi.
yvelas Tvalwin gacvlili beWdebiT.
yvelas Tvalwin gamofenili zewrebiT.
yvelas Tvalwin dalewili TefSebiT.
es unda moxdes aucileblad qals da kacs Soris.
es unda moxdes dedamTilebis, dedebis, Soreuli
naTesavebis CareviT.
pirveli saxli Calis iyo
da gamudmebiT niavdeboda.
me es saxli naxevar dReSi avaSene _ gazafxulze,
roca zamTari fexze mekida.
Semodgomaze _ qarma waiRo.
meore saxli davdgi maSin,
roca megona gavizarde da xis totebis mogroveba
CemiT SemeZlo.
roca megona _ ar daangrevs xis saxls miwisZvra.
qari xis saxls ar aafrialebs.
maSinac arc SemSinebia.
ar vdardobdi,
mownul kedlebSi sinaTle Tu Semoatanda,
siyvarulis aurzauri gareT vinmes Tu Seawuxebda.
aqac ubralo daudevrobiT
amovagde RmerTi, zamTari, mezoblebi,
naTesaoba, SiSi, sircxvili.
me CemTvis da SenTvis vcxovrobdi.
Cumad,
uwesod.
dRemde ar maqvs zusti pasuxi _ ratom daSale.
kadrad damrCi _ iRliaSi amoCrili
saxlis erT-erTi mownuli kedliT, rogor midixar.
mesame saxlis aSeneba daviwye gulSi.
Rrma fundamenti,
kedlebi _ tvinSi amoviyvane da mogawode
gadasaxurad.
axla vdgavarT xriok mindorze,
erTmaneTisgan zurgebiT da
moniSnuli wertilidan oc nabijs vzomavT.
miwa gvyofnis.
arc mglis,
arc xalxis ar gveSinia.
danarCeni yvelaferi ar SeiZlebaa.
danarCeni yvelaferi _ uwesoba.
me saqme maqvs, saqme...
ra qnan kacebma,
romlebic jiutad cxovroben colebTan
da wuwuneben sxvebTan _
me isini masevdianeben.
ra qnan qalebma, romlebic Sexvdnen aseT kacebs,
dabrmavdnen da moiTmines isini _
me isinic masevdianeben.
ra qnas Cemma lesboselma gogonam,
romelsac vuyvarvar.
da ukve mesmis misi siyvaruli.
ra qnas Cemma gei biWma _ jer ar icis, rom miyvars.
da ukve vici misi siyvarulic.
ra qnan sxvebma,
romlebsac surT erTad yofna Riad
da mainc imalebian
ucxo qveynebis sastumroebSi da kafeebSi da barebSi.
ra qnan maT, vinc wesebi daarRvies.
maT ase SeuZliaT da morCa.
ra qnan keTilma liberalebma,
inteleqtualma snobebma,
Sterma nacionalistebma,
goimma patriotebma.
an _ goimma snobebma, inteleqtualma liberalebma...
mokled, rogorc geneboT, dayaviT.
ra qnan maT, romlebmac moirges adgilebi.
romlebsac moewonaT sakuTari xma mikrofonSi
da saxeebi teleekranze.
ra qnan socialuri programebis mamebma,
romlebmac daisvenes maiamize.
da es SeiZleba.
ra qnan mdidrebma, romlebic mudmivad wuwuneben
me saqme maqvs, saqme. me imdeni saqme maqvs,
Cemo pawawina mrevlo,
Cemo yurmoWrilo mrevlo,
Cemo cxvaro mrevlo,
ramdeni patimaric zis TiTo sakanSi saqarTveloSi.
me saqme maqvs, saqme, me am saqmes ver gadavdeb,
am saqmeze unda wamovwve, wamovkotrialde,
am saqmes xelebi unda Semovxvio da CavbRujo
da xandaxan SigniTac SevZvre da gadavifaro
– iq siTboa.
me saqme maqvs, saqme,
zeTi unda migisv–mogisvaT,
samoTxes dagpirdeT,
Tqven ki ar mkiTxoT, ra saqmea es, amisTana,
gadaudebeli.
me unda mogiwodoT, mSvidad iZinoT
fumfula baliSebze
da ar CagesmodeT
„studentebi ar modian???
studentebi ar modian???~
me saqme maqvs, saqme,
me lamazi da msuqani saqme maqvs
da is arasodes aris nawamebi.
da mas arasodes Sia.
gasdis erbo.
mas aqvs mwvane gumbaTi da iisferi sakurTxeveli
da ar hgavs adrindel saqmeebs.
me saqme maqvs, saqme
da amitomac saxlSi unda wavide da wamovwve
da saqmiT gaverTo.
ar SemawuxoT.
literaturuli gazeTi
16 - 29 noemberi 2012
dasasruli
rostom CxeiZe
Teatraluri gadatrialeba
orhan famuqis romani `Tovli~
dasasruli
basac, romelsac gansazRvravda
Seurigebeli Widili erovnulsa da
yalbad gagebul kosmopoliturs
Soris. da rodesac TviTonac CauRrmavdeboda am Seurigebel Widils
Turqul sinamdvileSi _ islamistursa da liberalur msoflxedvas Soris
_ Zaldautaneblad wamoutivtivdeboda `mkvdrebis~ finali, romlis
STagonebiTac yarss TovlSi CaZiravda mTeli Txrobis manZilze.
yarss _ romelsac ukiduresi
simZafriT surs msoflio-istoriuli
movlenebis SuagulSi itrialos, magram sakuTar TaviseburebaTa dakargvac enaneba da aseT xvedrs ver
Seurigdeba.
lajiverTis piriT islamistTa is
guliswyroma unda gamoiTqvas, maT
erovnul TavisTavadobas yvelaze did
safrTxed Tanadrouli dasavluri
azrovneba rom movlenia, ufro sworad, keTilSobilebis niRabSi Camaluli farisevluri suli:
_ dasavleTi, romelsac alahis sityvaze metad Tavisi udidesi monapovris, demokratiisa sjera, yarsSi
mowyobili am antidemokratiuli gadatrialebis winaaRmdeg xmas ar aRimaRlebs? an iqneb mTavari demokratia,
Tavisufleba da adamianis uflebebi ki
ara, danarCeni msoflios mier dasavleTisTvis maimuniviT mibaZvaa? dasavleTi Seegueba im demokratias, romelic masTan radikalurad dapirispirebulma mtrebma daamyares?
dasavleTisTvis maimuniviT mibaZvao...
globalizms Cawnul liberalur
miswrafebebs gzas ver gadauketav da
naWuWSi ver moemwyvdevi, magram xom
SeiZleba ise gadaataro es axali
qariSxali Sens Tavze, erovnuli TviTmyofadoba pirwmindad ar gawiro, SeTvisebiT ki martoden is SeiTviso, rac
Sens idealebsac eTanadeba?!.
eTanadeba Sinaganad, Torem garegnuli brWyvialebis gamodevnebam bevri
adamiani, Taoba, qveyana imsxverpla da
raRa am Rvarcofs unda gadahyve,
rodesac SeiZleba Sens fesvebs moufrTxilde, tradiciis CarCoebs ar gadascde da mis wiaRSi hpovebde xolme
ganaxlebis dauSretel unars?!.
***
mkiTxveli dabejiTebiT grZnobs,
rom kas yarsuli lirikuli cikli
raRac gansakuTrebuli movlena unda
iyos, im saidumlos gamxsnelic, Tu
rogor unda moxerxdes erovnuli
TavisTavadobis SenarCunebac da msoflio-istoriuli procesebis SuagulSi trialic...
saidumlos gaxsna saidumlos gaxsnad, magram...
poeti gaurkvevel viTarebaSi mkvlelis tyvias unda emsxverplos.
misi mokvlis uSualo sababi gazeTSi gamoqveynebuli statia unda gaxdes,
lanZRvisa da ciliswamebis is
Rvarcofi, rac am mTavari Tezisis irgvliv ikvris: dasavleTis es unamuso
mimbaZveli am mZime dReebSi areulobis
gamowvevis mizniT Camovida CvenTan,
yarsSio.
gazeTis redaqtori, visi dawerilicaa es statia, uRmerTod galanZRuli adresatis winaSe Tavs imiT imarTlebs: erTi sityvisac ar mjera
iqidan, rac davwere, Zalian mewyineba,
Tu ifiqrebT, rom es yvelaferi
davijere. amaSi piraduli araferia.
ubralod, yarseli Jurnalistebi iZulebulni arian, aseTi SekveTili
statiebi weron xolmeo.
isini xom gubernatoris aparatidan
drodadro Rebuloben brZanebas, raTa
vinme talaxSi amosvaron.
ki magram, poet kasaTvis ra SeRavaTia, Tu statiis avtori mis Sinaarss ar
iziarebs?
redaqtori, Tavisi WkuiT, ufro
damarwmunebel arguments moiSveliebs:
_ arc Cvens mkiTxvels sjera am
statiebisa. amitom sagangaSo araferia.
maS ra rjiT sicruis gasavrceleblad?
_ aRmosavleT anatoliis media
didi wnexis qveSaa. yarselebi ar yiduloben Cvens gazeTs. mxolod saxelmwifo dawesebulebebi iweren. TavisTavad cxadia, rom is unda vweroT, risi
wakiTxvac maT surT. msoflios yvela
kuTxeSi, amerikaSic ki, gazeTebSi, upirveles yovlisa, is ibeWdeba, rac
mkiTxvels ainteresebs. Tu mkiTxveli
Tqvengan tyuils iTxovs, msoflioSi
arsad aravin dawers simarTles,
romelic gayidvebs Seamcirebs. Cemi
gazeTis gayidvebi Tu gaizrdeba, mec
ar davwer simarTles! garda amisa,
policiac ar damrTavs nebas, rom simarTle vwero.
rac unda amtkicos redaqtorma,
poets am statiiT ukve sasikvdilo ganaCeni rom aqvs gamotanili?
is cdilobs es mosalodneli safrTxe xumrobaSi gaataros: Zalian
meamayeba, Cems gazeTs aseT mniSvnelobas rom aniWebTo.
magram ager...
moraluri sanqcia, rac im cilismwameblurma statiam gasca, poetisaTvis
aki sabediswero aRmoCnda.
leqsebis is ciklic ugzoukvlod
gaqres.
da neta vinRaa am saidumlos mimkvlevi da poetur enaze ammetyvelebeli?!.
***
cxadia, ar unda kargavdes kargi
poeti realobis SegrZnebas.
arc realobam unda waaxdinos poezia.
da Tu realobis SegrZnebis faruli musika unda gansazRvravdes mis xelovnebas, swored es musikaa, `Tovlis~
mxatvrul qsovils aserigad rom msWvalavs da sisxliani aqtis miRma inarCunebs romantikul sulsa da Txrobis
iseT mimzidvelobasa da eqspresias,
klasikuri mwerlobidan rom dagvmaxsovrebia da kvlavac Zalumad gviforiaqebs suls.
***
xolo orhan famuqis samSoblo _
osmaleTi _ sxva Teatria!..
xvedris adamiani, marTla moaWres Tu
ara marjvena? literatorebis azriT,
arsakiZe mogonili personaJia da mas
istoriuli an bibliuri prototipi ar
hyavs. Tumca es ase ar unda iyos.
rogorc cnobilia, xirams, solomon
mefis didostats, mis Sesaxeb arsebuli erT-erTi legendis mixedviT,
mklavi mokveTes. mklavmokveTiladaa
moxseniebuli mcxeTis aRmSenebelic.
`xekorZulas wyali misvams, mcxeTa ise
amigia, damiWires, mklavi momWres, ratom kargi agigia~. mklavis mokveTis
mTavari mizezi orive SemTxvevaSi
Suria. xirams emterebodnen Suriani
qarglebi da solomon mefesTan asmendnen. `kargis agebis~ gamo daisaja xalxuri poeziis gmiric.
konstantine gamsaxurdiam mSvenivrad SeniSna es msgavseba. ufro metic, man arsakiZis saxe Seavso leqsis
lirikuli gmirisa da xiramisTvis damaxasiaTebeli saxasiaTo StrixebiT. ase
rom, mis mier daxatuli didostati,
romelic man xalxuri poeziis personaJTan gaaigiva, TandaTanobiT solomon mefis xuroTmoZRvarsac daemsgavsa. meti mimzidvelobisTvis nawarmoebSi gaCnda sasiyvarulo samkuTxedi: Sorena, giorgi mefe, arsakiZe da am
personaJebs Soris daaxloebiT iseTive
esse 11
rom swored danis StoSi unda dabadebuliyo antiqriste. wminda ioane
RvTismetyvels danis Sto saerTod ar
mouxsenebia axal ierusalimSi Semsvlel tomTa Soris.
Tumca solomon mefis didostati,
Tuki masze Seqmnil legendas CavuRrmavdebiT,
ara finikielad an
ebraelad, aramed warRvnasgadarCenili kaenis modgmis Camomavlad miiCnevda Tavs. `Cemi winapari Tubal-kaeni gamomecxadao~, _ ambobs is. rogorc
mogexsenebaT, bibliis mixedviT, warRvnam Tubal-kaenis modgma saerTod
gaanadgura, Tumca xirams sxvagvarad
miaCnda. is migvaniSnebda, rom Tubalkaenis Sto saidumlod gagrZelda da
rom warRvnasgadarCenili kaenitebis
erT-erTi warmomadgeneli Tavad iyo.
rogor gavigoT es? rogorc Cans, aq
saqme gvaqvs raRac saidumlo moZRvrebasTan, RmerTTanmebrZolobasTan,
romelic ufro luciferulia, vidre
iakoburi.
droTa ganmavlobaSi xiramis moWrili mklavi marTkuTxa samkuTxedTan
gaigivda. marTi kuTxe wveriT qvemoT
mimarTuli samkuTxedis erT-erTi Semadgeneli nawilia. Tavad es figura
ki droTa ganmavlobaSi antiqristianuli triadis (luciferi, antiqriste,
cruwinaswarmetyveli) simbolo gaxda.
sikvdilis win xiramma Tavisi oqros
samkuTxedi WaSi Caagdo da Tqva: `me bev-
Temur gabunia
istoriuli prozis paradoqsebi
urTierToba Camoyalibda, rogoric
iyo sabas dedofals, solomon mefesa
da xirams Soris. xalxur leqsSi moxseniebuli didostati vin iyo sinamdvileSi, Cven ar viciT. istoriuli
wyaroebiT ar dasturdeba, rom swored
man aago sveticxoveli. cnobilia, rom
taZari aaSena vinme arsukiZem, magram
sveticxovelze amokveTili marjvena
srulebiTac ar niSnavs da Sesabamisad
arc adasturebs, rom taZris amgebs
marjvena mokveTes. iyo SemTxvevebi,
roca ostatebi xelis gamosaxulebas
tovebdnen TavianT agebul taZrebze. es
iyo da es. Tuki xalxuri poeziis gmiris
istoriulobaze kidev SeiZleba vikamaToT, Sorenas Sesaxeb raime eWvic ki
ar arsebobs. is mTlianad mwerlis fantaziis nayofia. saqarTveloSi araTu
msgavsi istoriuli pirovneba, TviT
saxeli Sorenac ki ar arsebobda. es saxeli mxolod `didostatis marjvenis~
gamoqveynebis Semdeg gavrcelda. am
personaJis mogoneba, rogorc Cans,
aucilebeli iyo imisTvis, rom arsakiZis ambavi kidev ufro damsgavseboda
xiramisas. legendis mixedviT, solomon mefes sabas dedofali Seuyvarda. qorwilis dRec dainiSna, magram
dedofalma sxva arCevani gaakeTa, man
Tavisi bedi mefis niWier didostats
daukavSira. solomon mefes Rvinis TasSi Zilismomgvreli wamali Cauyares,
sabas dedofali xiramTan erTad gaiqca. Tumca mdevrebma xirami Seipyres da
mefis brZanebiT marjvena mokveTes.
arsebobs sxva niSanic, romelic arsakiZes xiramTan aaxlovebs. esaa RmerTTanmebrZoloba. cnobilia RmerTTan mebrZolis ori saxe: RvTaebrivi
(iakobis SemTxvevaSi) da luciferuli,
rodesac RmerTTan brZolis Semdeg
angelozi ecema. ar SeiZleba am ori saxis gaigiveba. iakobis brZola misi amaRlebiT mTavrdeba, luciferisa ki dacemiT. riTi sruldeba iakobTan Sedarebuli arsakiZis brZola RmerTTan?
mwerals miaCnia, rom arsakiZe maRldeba, anu gamsaxurdia bibliuri iakobis
msgavsi RmerTTan mebrZolis saxes xatavs.
xiramic RmerTTan mebrZolia. is
ayalibebs qvismTlelTa saidumlo saZmos, romlis wevrebic erTmaneTs `amxanagoTi~ mimarTaven. xirami orive
mxridan dawyevlili modgmidanaa,
mamiT qanaaneli finikieli, dediT ki
ebraeli, danis tomidan. qanaani noem
dawyevla, iakobma ki ase mimarTa dans
sikvdilis win: `gveli iqneba dani gzaze, unasi _ bilikze; damgeslavi cxenis quslisa; gadaeqneba ukan mxedari~.
amiT patriarqma iwinaswarmetyvela,
ri Svilebi meyolebao~. rogorc Cans,
uSvilo xirami am gamonaTqvamSi Tavisi
saidumlo saZmos gavrcobasa da
mravalricxovan organizaciad gadaqcevas gulisxmobda.
rogor kvdeba arsakiZe da ra aris
misi dasjis mizezi? `didostatis marjvenaSi~ farsman sparsi Suriani qarglebis rols asrulebs, swored farsmani asmens didostats giorgi
mefesTan. RmerTTan mebrZoli iakobis
suraTs xatavs arsakiZe, RmerTs kaTalikos melqisedekis saxe aqvs, Tavad
iakobs ki xuroTmoZRvris. am dasmenis
Semdeg Sorenas RalatiT ganrisxebuli giorgi mefe brZanebs, rom xuroTmoZRvars mklavi mokveTon.
ai, rogor hgavs es ori istoria
erTmaneTs! konstantine gamsaxurdias
ki `didostatis marjvenam~ ara mxolod sayovelTao aRiareba moutana,
aramed garkveuli imunitetic SesZina
im avbediT 30-in wlebSi, rodesac misi
sicocxle sasworze ido. mwerals uamravi damsmeni hyavda, romlebic mas
reaqcioner ultranacionalistad axasiaTebdnen. Turme gamsaxurdias yofna-aryofnis sakiTxi stalinis doneze
gadawyvetila. belads, gadmocemis
Tanaxmad, romani erT RameSi waukiTxavs da uTqvams, acadeT mwerals, inadiros da gaerTos Tavis mwevrebTano. es
arc iyo gasakviri, radgan erTujrediani damsmenebisgan gansxvavebiT, stalins, albaT, mSvenivrad esmoda, ra Temas exeboda mwerali. konstantine gamsaxurdia ki ganagrZobda Tavis Semoqmedebas. is mSvidad cxovrobda im uxilav koSkSi, romelsac Tavad mwerlis
garda veravin xedavda.
12 interviu
mkiTxveli
literaturuli gazeTi
kaxa Tolordava
`ucnobi musika~ _ ase hqvia proeqts, romelic xarisxian musikas, msoflios sxvadasxva kuTxeSi rom iqmneba, SeZlebisdagvarad, saqarTvelos sazogadoebrivi mauwyeblis eTerSi aqcevs da dainteresebuli msmenelisTvis
xelmisawvdoms xdis. gadacemis avtorsa da wamyvans sazogadoeba araerTi
sxva warmatebuli proeqtidanac icnobs. saubari kaxa TolordavasTan swored
am proeqtebiT daviwyeT.
_ intervius mTavari Tema literaturaa, karg literaturas ki bevri
aqvs saerTo im musikasTan, romelsac
Tqven, sazogadoebrivi mauwyeblis
eTeriT, mayurebels sTavazobT. saerTo aqvT-meTqi, imitom vambob, rom
aseTi musika ar iqmneba farTo momxmareblisTvis, ar aris maskulturis
nawili da, ise rogorc yvelafer
xarisxians, mis aRmoCenasac garkveuli Zalisxmeva sWirdeba. miambeT
Tqvens teleproeqtze, mis miznebze.
_ yvelaferi teleproeqtamde bevrad adre daiwyo. erT dRes sazogadoebrivi mauwyeblis radioprodiuseri nika cercvaZe damikavSirda da gadacemis gakeTeba SemomTavaza. msmenelisTvis musikis misawodeblad radio yvelaze intimuri mediumia. amitom es kargi saCuqari aRmoCnda CemTvis.
mas mere sami welia, yovel SabaTs gadacema `ucnobi musika~ FM102,4-ze
mimyavs.
mogvianebiT teleprodiuserebma
imave saxis teleproeqtis ganxorcieleba moiwadines. dialogis formati bevrad sainteresos gaxdida gadacemas, amitom gulmodgined veZebdi
Tanawamyvans. rTulia moamzado gadacema musikaze, roca Sens gverdiT musikosebi ar sxedan, Tumca maTi umetesoba musikaluri sentenciebis jerovan
artikulirebas naklebad axerxebs da
saubris mosmena msmenelisTvis mosawyeni xdeba. Semdeg gia xadurs Sevxvdi.
imTaviTve SevTanxmdiT, rom es ar iqneboda erTgvarad qedmaRluri gadacema, Cven ubralod viqnebodiT musikis
`virusis~ gadamdebni.
Zalze Sromatevadi samuSaoa. TiToeuli gadacemisTvis sami-oTxi kvira vemzadebiT. marTali giTxraT, xels
gviSlis codna, radganac gvinda, gadacemaSi yvelaferi CavtioT, es ki SeuZlebelia. axlaxan bob dilanze
zedized ori gadacema CavwereT, sxvagvarad warmoudgeneli iyo, gesaubra
adamianze, romelic erTdroulad
aris musikosi, momRerali, kompozitori, poeti.
_ Tqveni gadacemis meSveobiT `virusi~ bevr iseT adamians gadaedo,
iqamde Sors rom iyo musikasTan, bevrma misTvis `ucnobi~ musika aRmoaCina.
_ asea. xarisxiani musikis moZebna
virtualur sivrceSi sul ufro
gaZnelda. amitomac axalgazrdebi
`yuriscecebiT~ eZeben axal musikas. es
mdgomareoba mec gamovlili maqvs.
ubralod sxva sivrceSi, sxva konteqstSi miwevda Zebna. sabWoTa periodSi `ucnob~ musikas Znelad Tu miakvlevdi,
diskebi ar iyideboda, Tu vinmes hqonda _ lamis mTeli Tbilisi masTan iyrida Tavs. Cveni gadacema imisTvis arsebobs, msmenels msoflios sxvadasxva
kuTxeSi mikarguli musikis moZebnaSi
daexmaros. Tu msmeneli dainteresdeba, Semdeg Tavad gaagrZelebs `mogzau-
robas~.
_ gadacemaSi, romelic bob dilans mieZRvna, saubari iyo imazec, Tu
rogori gavlena iqonia am musikosma
jon lenonze. albaT, ar arsebobs xelovani, romelmac Tavisi Semoqmedeba, sxvadasxva dros, aseTi `gavlenebiT~ ar asazrdova.
_ gavlenebi gardauvalia da
vfiqrob, bunebrivicaa im adamianisTvis, romelic qmnis, an Seqmnas
apirebs. mTavaria, man am gavlenis gadaazreba, aTviseba moaxerxos. im gadacemaSi gia xadurmac pozitiur WrilSi
isaubra dilanis faqtorze lenonis
SemoqmedebaSi. dilanis simRerebis
mosmenis Semdeg lenoni sxva, axal Temebze dafiqrda, axali interesis vel-
16 - 29 noemberi 2012
_ 2003 wels Cemma megobarma, xaTuna kereseliZem, romelic erT-erTi perioduli gamocemis mTavari redaqtori gaxldaT, SemomTavaza interviu
trilok gurtusTan. cnobili indoeli musikosi, `isTern promouSenis~
mowveviT, imxanad TbilisSi imyofeboda. davelaparakebi-meTqi, vuTxari.
_ ar nerviulobdiT?
_ maSin ormocs viyavi gadacilebuli. iqamde wlebis ganmavlobaSi intensiurad vusmendi am musikoss. amitom SemoTavazebisTanave masTan Sexvedris mzadyofna gamovxate. maxsovs,
Cems win rom Camojda, pirvelive
wuTidan Cven Soris saerTo veli,
garkveuli kavSiri gaCnda da saubari
daviwyeT. xSirad ukiTxavT, msgavsi
SesaZlebloba gacilebiT adre rom
mogcemoda, rogor moiqceodio. albaT, oci wlis rom vyofiliyavi, aseTi
rangis musikosTan Sexvedra damafrTxobda.
musikosebisTvis dro Zvirfasia.
isini dausruleblad dafrinaven qalaqidan qalaqSi, `Cemodnebze sxedan~ da
mobezrebuli aqvT interviuebi Jur-
`
joisi
kauWiviT
aRmoCnda
Si moeqca. kargi wignic xom ase zemoqmedebs adamianze?! is yovelTvis gibiZgebs raRacis Seqmnisken. cxadia im
SemTxvevaSi, Tu marto mkiTxvelis
mdgomareobaSi ki ar xar, aramed raRacis Seqmnis survili gaqvs. cdilob,
garkveuli gavlenebi Seneburad
gardaqmna, gaiTaviso da ukve sxva saxiT daubruno samyaros. kargi literatura sulSi gwvdeba, gaswavlis,
rogor ganmartovde sakuTar TavTan.
kiTxva araviTar SemTvevaSi ar aris
monologis mdgomareoba, wigni dialogisken iwvevs adamians, Tumca ramdenad Sedgeba es dialogi, metwilad,
mkiTxvelzea damokidebuli.
_ wignSi, romelic 2009 wels
`bakur sulakauris gamomcemlobam~
Tqveni avtorobiT gamosca, Tavmoyrilia interviuebi cnobil jazmenebTan. `saubrebi jazze~ dajildovebulia literaturuli premiiT
`gala~. wignis mTavari Rirebuleba
is aris, rom mkiTxvels, Tvrameti
jazmenis musikaluri gamocdilebis
gacnobis miRma, saSualeba aqvs Tvali miadevnos gzas, romelmac did
musikosebs sakuTari Tavi aRmoaCenina. uamisod, vfiqrob, namdvili xelovneba ar iqmneba. rogorc vici, am
masalis mogrovebas rva weli dasWirda.
~
nalistebTan, romlebic, moumzadebelni, zedapirul SekiTxvebs usvamen.
amitom CemTvis mniSvnelovania, musikosebma igrZnon, rom me maT dros tyuilubralod ar vkargav. iqidan moyolebuli dRemde, am adamianebTan saubrisas, CemTvis mTavaria SekiTxvebis sworad artikulireba, iseTi kiTxvebis
dasma, romelic sxvisgan ar mousmeniaT. vcdilob, SesaZlebloba mivce
isaubron imaze, rac aqamde ar uTqvamT.
interviusTvis rom movemzado, sul
cota, oTxi-xuTi Tve mWirdeba. es niSnavs, vusmino Zalian bevrs da vikiTxo
Zalian bevri. pirdapir getyviT, isini
afaseben amas.
_ ganaTlebiT vin brZandebiT?
_ Tbilisis saxelmwifo universitetis dasavleT enebisa da literaturis fakulteti davamTavre. Cveni
kursi 1984 wlis erT-erTi saukeTeso
`gamoSveba~ iyo. minda giTxraT, Zalian
gamimarTla pedagogebSi. literaturaTmcodne, mTargmneli, filologiis mecnierebaTa doqtori niko yiasaSvili TiTqmis mTeli semestri gvikiTxavda `ulises~. jeims joisis cnobierebis nakads baton nikoze ukeT Znelad
Tu vinme gvaziarebda. vismendiT mixeil
kveselavas leqciebsac. mas axali
damTavrebuli hqonda `poeturi inte-
gralebi~, romelic galaktionis
poeziis ZiriTad tendenciebs miuZRvna da muSaobas iwyebda wignze XX saukunis mistikosisa da filosofosis,
giorgi gurjievis Sesaxeb. kargad maxsovs, Cemi TxovniT gvikiTxavda kidec
nawyvetebs jer kidev dausrulebeli
naSromidan.
_ mrCeba STabeWdileba, rom daaxloebiT im rangis literaturas kiTxulobT, rogor musikasac usmenT, iseTi avtorebi mogwonT, romelTa Semoqmedeba Rrma Sinagan gamocdilebas
ireklavs. farTo mkiTxveli aseT teqstebs `mZimes~uwodebs.
_ maRizianebs da ver vxvdebi ras
gulismoben, roca ama Tu im filmze,
musikasa Tu wignze, mZime ariso, amboben. Tu nawarmoebi sainteresoa, simZimis gancda ucxoa CemTvis.
Zalian mniSvnelovania, sakuTari
Tavi dainteresebis velSi vamyofo.
aris teqstebi, romelsac vicileb, an
TavisiT mcildeba, Semdeg axali interesebis velSi veqcevi. ukanaskneli Svidi-rva weliwadia, ZiriTadad, politikur literaturas vecnobi. Cem
garSemo garkveuli procesebi mimdinareobs. pirveladi SemecnebiT _ am
qveynis moqalaqis mdgomareobiT, movlenebis interpretacias, ra Tqma unda,
met-naklebad vaxerxeb, magram xSirad
es sakmarisi araa. Cven vimyofebiT im
sivrceSi, sadac adamianebs liberalur-demokratiul pirobebSi cxovrebis gamocdileba ar gaaCniaT. Sesabamisad vTvli, rom meoradi Semecneba, anu politikuri literaturis
kiTxva aucilebeli xdeba. am interess
mTeli rigi avtorebisken mivyavar,
maTgan `vismen~ gamocdil, Zalze seriozul rekomendaciebs saxelmwifos
Seqmnis, misi funqciis, daniSnulebis
Sesaxeb. raki mainteresebs, iZulebuli
var gaverkve kidec. es erTgvari Sromaa, romlis drosac pirvel rigSi exebi filosofiur literaturas da Semdeg _ politikurs.
Cems `qindlSi~ asze meti avtoria.
maT Soris aris avstrieli mwerali
iozef roti, `radeckis marSis~ avtori. bolo dros misi teqstebis mimarT gansakuTrebuli interesi maqvs.
aqvea kapka kasabova, bulgareli warmoSobis axalzelandieli poeti, mwerali, romlis wignma `Twelve Minutes of Love:
a tango story~ udidesi STabeWdileba
moaxina Cemze.
gulgrili ver davrCi musikosisa da
kompozitoris, jguf `Talking Heads~-is
yofili lideris, devid bernis wignis
mimarTac. `velosipedistis dRiurebi~
sami wlis win gamoica. cxadia, intensiurad vkiTxulob literaturas musikis
Sesaxeb. `qindlis~ saSualebiTve gavecani devid bernis sruliad axal wigns,
romlis saxelwodeba daaxloebiT ase
JRers: `rogor muSaobs musika~.
gavixseneb elis munros, romelsac
mokle mxatvruli formebis erT-erT
yvelaze ufro daxvewil avtorad miviCnev. munro is avtoria, prozisken rom
mimabruna. am Janris literaturas, marTali giTxraT, mouclelobis gamo
veRar vkiTxulobdi.
es mxolod mcire CamonaTvalia im
avtorebisa, Cemi interesis velSi rom
moeqcnen. Cemi interesebis ruka sakmaod farTea da `rTul~ teritoriebsac moicavs.
_ `qindli~ saukeTeso saSualebaa,
msoflioSi mimdinare kulturul Tu
samecniero procesebs miadevno Tvali da axal-axali `interesis velebi~
Seiqmna. Tumca mkiTxvelTa erTi nawili Tanamedrove eleqtronul sakiTxavs ar scnobs, beWdur wignebs,
Zvel avtorebs amjobinebs.
_ es yvelam TviTon unda gadawyvitos. cota xnis win fransua rables
gadakiTxva mominda, weliwadSi erTxel aucileblad vubrundebi xolme
herman melvilis `mobi dikis~. mkiTxvels Tavis Zvel wignebTan mibruneba
rom undeba, es Zalian bunebrivi survili mgonia.
dasasruli me-16 gverdze
literaturuli gazeTi
16 - 29 noemberi 2012
literatori
nino qajaia
cota xnis win mTargmneli da literatori nino qajaia stokholmidan
Camovida, sadac SvedeTis institutis miwveviT ramdenimekacian jgufTan
erTad imyofeboda. mizani iqauri biblioTekebis gacnoba iyo, romelTa
analogis gaxsna arcTu Soreul momavalSi saqarTveloSic igegmeba.
yvelaferi oriode wlis win daiwyo, rodesac SvedeTis saelCoSi gaCnda
idea, TbilisSi gaxsniliyo Sveduri modelis sabavSvo biblioTeka. SvedeTis
institutma es saqme mweralsa da Jurnalists mari oskarsons da wignis
ilustrator helena bergendals SesTavaza. es qalbatonebi saqarTveloSi
bavSvTa ganviTarebis fondisa da sabiblioTeko asociaciis warmomadgenlebs
Sexvdnen, maTi daxmarebiT leqcia-seminarebi gamarTes da iqauri
biblioTekebis sanaxavad ramdenime jgufi SvedeTSic waiyvanes. nino qajaia
am saqmeSi gasul wels CaerTo, rodesac Svedurma mxarem biblioTekisTvis
Senobis SerCevis TxovniT Tbilisis sakrebulos mimarTa. ramdenime
SeTavazebuli variantidan stumrebic da maspinZlebic moswavle
axalgazrdobis sasaxleze Sejerdnen, sadac momaval wels dagegmilia
Sveduri modelis pirveli biblioTekis gaxsna. riT aris mimzidveli es
biblioTekebi qarTul sinamdvileSi, ra xdeba iseTi, ris gamoc biblioTeka
patarebis TavSeyris sayvareli adgilia, rogor cdiloben Svedebi momavali
Taobis wigniT dainteresebas _ am da sxva saintereso sakiTxebze nino qajaia
gvesaubreba.
_ diax, wilad mxvda bedniereba, am
araCveulebrivi proeqtis monawile
gavmxdariyavi. proeqtis farglebSi
orjer viyavi stokholmSi. am qalaqsa
da saerTod Svedebze saubari vrceli
Temaa da amaze sityvas ar gavagrZeleb.
vityvi mxolod, rom minda didi madloba vuTxra yvela im adamians, vinc am
proeqtSia CarTuli _ Svedebsac da
qarTvelebsac, gansakuTrebiT, SvedeTis saelCos saqarTveloSi, Svedur institutsa da Cvens Sved maspinZlebs _
mari oskarsonsa da helena bergendals,
romelTa mier mofiqrebuli da organizebuli programebi Zalian saintereso da mravlismomcemi iyo Cveni
delegaciebisTvis.
amjerad delegaciaSi CemTan erTad
iyvnen axalgazrdobis sasaxlis direqtori lika meRviniSvili, misi TanaSemwe rodam comaia, sasaxlis biblioTekarebi qeTevan kalandaZe da
Tamar maWavariani, sportisa da axalgazrdobis saministros warmomadgeneli giorgi ivaniSvili da gazeT `axali
ganaTlebis~ TanamSromeli lali
jelaZe.
rac Seexeba Cveni vizitis mTavar
Temas _ es iyo sabavSvo biblioTekebi.
Svedebs araCveulebrivi biblioTekebi
aqvT, sadac yvelaferi umcires detalebamdea gaTvlili. daviwyoT imiT,
rom es araa tipiuri biblioTeka, saidanac wigns wamoiReb, an samkiTxvelo
darbazSi dajdebi da waikiTxav. es aris
socializaciis adgili, sadac mkiTxvelebs mxolod wignTan ki ara, erTmaneTTan urTierTobis SesaZleblobac aqvT. biblioTekebi asakobriv
jgufebadaa dayofili. yvelaze patarebisTvis gaTvaliswinebul biblioTekaSi mSoblebs dahyavT Cvilebi
da 9 wlamde bavSvebi. maTTvis iq uamravi gasarTobia – saTamaSoebi, wignebi... albaT gagikvirdebaT _ ra unda
akeTos biblioTekaSi ramdenime Tvis
bavSvma? getyviT: ixoxos, iTamaSos,
wignebSi naxatebi aTvalieros mSobelTan erTad. sul male am wignebs aqve
waukiTxaven, mere albaT TviTonac
moindomebs wakiTxvas. mTavaria, rom
aqauroba _ es wignebiT savse, xalisiani, mosaxerxeblad saZromialo karadebi da am jadosnuri `saxlis~
maspinZlebi maTTvis pataraobidanve
`sakuTar~, sayvarel adgilad iqceva.
patarebi specialurad mowyobil
bilikebsa da samalavebSi dafofxaven,
lamazad dasuraTebul wignebs furclaven. biblioTekarebic aqtiurad
arian CarTuli am procesSi: bavSvebs
eTamaSebian, wignebs aTvalierebineben,
mere ukiTxaven. iq maT arafers uSlian
– arc Taroebze acocebas, arc xmaurs
da arc wignis xelSi aRebas. saocaria,
magram patarebi wignebs ar xeven... saerTod, SvedeTSi gaWirveulebuli bavSvi
ar minaxavs. Zalian mSvidi garemoa imis
miuxedavad, rom xmaurs aravin ukrZalavT. imave sivrceSi sxedan odnav
mozrdilebic da dedebTan erTad
kiTxuloben. aqvea samxatvro studia,
sadac patarebi xataven. arsebobs Tematuri jgufebic, romlebSic bavSvebi
interesebis mixedviT erTiandebian.
cota ufrosebs mSoblebi ramdenime
saaTiT toveben kidec.
patara mkiTxvelebisTvis moZravi
biblioTekebic arsebobs. es aris
`
SesaZleblobaTa maqsimumia imisTvis,
rom mozardma interesi daikmayofilos. iqauri biblioTekebi bavSvebs mxolod wignTan urTierTobaSi ki ar exmareba, aramed saSualebas aZlevs, moZebnos da daumegobrdes saerTo interesebis mqone Tanatolebsac.
_ anu, SvedeTSi yvelaferi keTdeba imisTvis, rom bavSvs biblioTekaSi
siaruli da wignis kiTxva Seayvaron.
_ amisaTvis marTlac yvelafers
akeTeben garda erTisa _ es aris iZuleba. nebismieri saxis zewola gamoricxulia. termini – `aucilebeli sakiTxavi~ maTTvis ar arsebobs. bavSvma
unda ikiTxos is, rac ainteresebs. sul
erTia, deteqtivi iqneba, fentezi Tu
klasika. biblioTekari nebismier dros
mzad aris, daexmaros mas, oRond amosavali aqac bavSvis interesia da ara
mSoblisa, rogorc CvenTan xdeba.
stokholmSi erT-erTi sabavSvo biblioTekis dizaineri gavicaniT,
romelic konkretul proeqtze ori
wlis ganmavlobaSi muSaobda. misi
TqmiT, dagegmvis procesSi gadamwyveti roli mozardTa survilebma iTamaSa. Caatares gamokiTxva, romlis mi-
iq,
sadac
yovelTvis
gelian
~
wignebiT aRWurvili avtobusebi,
romelic sabavSvo baRebisTvisaa
gankuTvnili. isini ori-sami saaTiT
midian patarebTan.
calke Temaa Tineijerebis biblioTekebi 9-dan 13 wlamde mozardebisTvis. stokholmSi yofnisas kulturis saxls vestumreT, sadac mozardebisTvis araCveulebrivi garemoa Seqmnili. es SenobaSi SesvlisTanave igrZnoba. Zirs dagebul xaliCas aweria _ `zRvari fexsacmelebisa da ufrosebisTvis!~, rac niSnavs, rom aq maTi teritoriaa. bavSvebs sruli Tavisufleba
aqvT. yvelaferi isea gaTvlili, rom
erTmaneTs xeli ar SeuSalon. uamravi
adgilia, sadac SegiZlia SeiyuJo da
mSvidad ikiTxo _ patar-patara kuTxeebi baliSebiTa da rbili savarZlebiT,
specialurad mowyobili samalavebi,
momcro taxtebi. erTi sityviT, sruli
komfortia. survilis SemTxvevaSi
wignebs saxlSic atanen. garda amisa,
arsebobs Tematuri jgufebi, sadac sxvadasxva interesebis mqone mozardebi
erTiandebian. isini TavianT gatacebas
mTeli seriozulobiT ekidebian da
ufrosebic maqsimalurad uwyoben
xels amaSi. sailustraciod erT magaliTs mogiyvanT.
dRes mTeli msoflios mozardebs
Soris Zalian popularulia manga _
animaciuri mxatvrobis Tanamedrove
mimdinareoba. komiqsis erTgvari analogia, iaponuri kulturuli sivrcis
nayofi. mangas Sesaxeb Cemi Svilisgan
gavige, romelsac Zalian ainteresebs
es Janri, Tumca informaciis moZieba
da animaciebis keTeba did Zalisxmevad
ujdeba da internetis amaraa. is, rac
stokholmis erT-erT biblioTekaSi
vnaxe, mangaTi gatacebuli bavSvebisTvis namdvili samoTxea. mozardebi
biblioTekasTan arsebul studiaSi
ikribebian da animaciebs xataven, iReben
da specialurad gamoyofil darbazSi
uCveneben. hyavT konsultantic _ adamiani, romelic animaciebis awyobaSi
exmarebaT. aqvea Tavmoyrili am TemasTan dakavSirebuli literaturac.
zani iyo gaerkviaT, rogor biblioTekaze ocnebobdnen bavSvebi. saerTod, SvedeTSi patarebi aqtiurad arian CarTulni maTTvis gankuTvnili
sivrcis mowyobaSi. rac mTavaria,
ufrosebi momavali Taobis mosazrebebs
ismenen da iTvaliswineben. Sedegic Sesabamisi aqvT.
_ iyo am vizitis dros rame iseTi,
rac gansakuTrebiT dagamaxsovrdaT?
_ Svedur biblioTekebze saubrisas
Znelia, Tqva, ra ar dagamaxsovrda `gansakuTrebiT~, radgan CvenTvis esaa
sruliad gansxvavebuli da Zalze STambeWdavi sivrce... ukve giambeT patarebisa da Tineijerebis biblioTekebze...
CemTvis Zalian saintereso iyo Sexvedra erT-erT skolaSi, sadac literaturis gakveTils daveswariT. es iyo
sagareubno skola, iq ZiriTadad emigrantebi swavloben. maTi umetesoba
cxeli wertilebidanaa _ serbiidan,
avRaneTidan, somalidan... maswavlebeli _ sabavSvo mwerali gunila
ludgreni aq 18 welia aswavlis. daveswariT me-9 klaselTa gakveTils. Tema
wlevandeli nobeliantis _ mo ianis
Semoqmedeba iyo. davalebuli hqondaT
interviu 13
waekiTxaT misi romelime nawarmoebi da
werili mieweraT avtorisTvis an nawarmoebi daesuraTebinaT. am masalas Semdeg wignad kinZaven, avtors ugzavnian
da skolaSi epatiJebian. rogorc
gairkva, mwerlebi miwvevas siamovnebiT
Tanxmdebian. maswavleblis TqmiT, 18
wlis ganmavlobaSi mxolod orjer ver
moaxerxes mwerlebma skolaSi misvla.
Tavad faqti, rom bavSvebs yovel wels
nobelis premiis laureatebi xvdebian,
mravlismetyvelia. ar dagaviwydeT, es
xdeba skolaSi, sadac yvelaze Raribi
da auwyobeli ojaxebis Svilebi dadian... warmogidgeniaT, ra viTarebaa iq,
sadac ufro maRali inteleqtisa da
finansuri SesaZleblobebis mqone bavSvebi swavloben? rasakvirvelia, skolis
biblioTekasac vestumreT, sadac serbi erovnebis qalbatoni muSaobs. igi
gamudmebiT cdilobs, daarwmunos
mozardebi kiTxvis aucileblobaSi da
amisTvis sul ar sWirdeba iZuleba an
CiCini. sakmarisia myari argumenti, rom
mxolod am gziT SeZleben isini sazogadoebis srulfasovan wevrebad Camoyalibebas. umetes SemTxvevaSi es xerxi
amarTlebs da bavSvebi mondomebiT iwyeben sakuTar Tavze muSaobas. sxvaTaSoris, gansakuTrebulad damamaxsovrda maswavleblis sityvebi _ am bavSvebs
dabejiTebiT, xSirad vumeorebT, rom
Cven gvjera maTi SesaZleblobebisa da
yvelaferSi vendobiTo.
kidev erT faqts mogiyvebiT. wina
jerze stokholmis mimdebare soflis,
ekeros biblioTekaSi viyaviT, sadac
didebisa da bavSvebis ganyofilebebi
erT SenobaSia ganlagebuli. Cveni
maspinZeli gviambobda, rom biblioTeka adgilobrivTa TavSeyris sayvareli
adgilia. stokholmSi adamianebs garTobisa Tu Sexvedrebis uamravi saSualeba da adgili aqvT, ekeros mkvidrni
ki biblioTekaSi xvdebian erTmaneTs,
saubroben, STabeWdilebebs uziareben.
weRanac giTxariT _ biblioTeka SvedeTSi socializaciis adgilia. es faqti pirdapir Tu iribad zemoqmedebs
adamianebze: SeiZleba kaci didi mkiTxveli ar iyos, magram yoveldRe wigns
rom uyurebs, erTxel aucileblad
waiRebs Sin da waikiTxavs.
SvedeTis biblioTekebSi Zalian bevri ramaa samagaliTo. rac mTavaria,
velosipedis gamogoneba ar aris
saWiro, TvalsaCinod vxedavT, rogor
SevayvaroT momaval Taobas kiTxva.
erTi SexedviT, gaugebaria, ra unda sami
Tvis pataras biblioTekaSi, magram meore mxriv, faqtia, rom swored am asakidan iwyeba wignis siyvaruli. aseT
garemoSi gazrdili mozardisTvis
kiTxva bunebrivi moTxovnilebaa,
rogorc Wama an TamaSi. minda giTxraT,
rom Svedi bavSvebi iseTive sixaruliT
dadian
biblioTekaSi,
rogorc
qarTvelebi _ atraqcionze.
aris kidev erTi, umniSvnelovanesi
faqtori _ biblioTekaSi Sesul bavSvebs guliTad maspinZlebad xvdebian
Tavis saqmeze Seyvarebuli, enTuziazmiT, xalisiT savse adamianebi, da maTTan urTierToba kidev erTi xiblia
dasasruli me-16 gverdze
14 Canawerebi
gasxvlis saidumlo anu
kargi mebaRe
xes miwis zemoT da qvemoT aqvs gaSlili nervuli konebi, gafanCuli,
didroni da sayvareli... zemoT _ foTol-yvavil-nayofebiT acaxcaxebuli, qvemoT _ mineralur zRvaSi
CaZiruli; miwis yel-qerqTan ki _
Sekonil-gabantuli.
gviani Semodgomisas an adrian
gazafxulze, roca xeebs jer kidev sZinavT, baRSi Sedis mebaRe da yvelafers,
rac saWiroebs sxvlas, sxlavs. man kargad icis, rom swori gasxvla nayofierebis zrdis sawindaria; icis sxvlis
saidumlo.
zogi xe, magaliTad, atami, Tu yovel wels ar gasxali, nayofi dauknindeba da TandaTan gaxmeba. xes Tu kenwero waaWeri, zrda Seuferxdeba, an sulac, gaxmeba. arc is totebi unda
moaWra, romlebic samomavlo kvirtebiTaa daxunZluli; amasTanave, xes
lamazi, Taviseburi formac unda SeunarCuno da sxva niuansebic gaiTvaliswino, rac mebaRem SesaniSnavad icis.
maS ase, aivl-Caivlis mebaRe xeTa
rigebs Sua da baRs akopwiavebs, samomavlo gamometyveleba-gamomsaxvelobisaTvis amzadebs, eyrdnoba ra mcenareTa fizikur gamovlinebas.
roca adamianebi uaxlovdebian erTmaneTs, magaliTad, megobrdebian, qmnian ojaxs, mezobldebian da a.S. iwyeben
ra erTmaneTze fizikur-sulier zemoqmedebas, maT Sorisac igive procesi
mimdinareobs, rac baRSi aRvwereT.
aq orives ZaluZs erTmaneTis `gasxvla~ an xelSeuxeblad datoveba, `mebaRis~ survilisa da SesaZleblobebisamebr.
dalocva iqneboda: RmerTma kargi
`mebaRe~ mogivlinos!
meani
1
_ ginda, mdinaris saTave gaCveno?
_ minda!
_ maSin wagiyvan mTebSi, xeobebSi da
giCveneb, yinulis gamlRvari wveTebi
rogor erTiandebian Tavqve daSvebisas,
qmnian patar-patara nakadulebs, an miwidan amoCuxCuxebuli wyaroebi Tvals
rogor gvikraven da xeobebidan Camococebulni, rogor erTiandebian yvelaze dabal adgilas da iqidan
mdinared eSvebian; gza-gza kvlav
ikreben da ikreben Tavisianebs da, saerTod, yvela mdinaris saTave sul pawia
wyaroa...
_ mereda, wyaro saidan iSveba?
_ wyaro? wyaro cis Tvalia, cidan
modis. rom ar iyos wvima, Tovli, aba,
ra CaiJoneboda miwaSi da iqidan ra amovidoda?
_ ese igi... ise gamodis, mdinarec
cidan iwyeba.
_ ki, mdinarec cidan iwyeba.
_ es xom imasac niSnavs, adamianic
cidan iwyeba. Semoqmedis nawerSi yvela
saidumlo xom erTnairi, erTiani wesrigiT cxaddeba.
_ albaT... erTad rom ar yofiliyo
wyali, wvima, mcenare, mze, haeri, fotosinTezic ar ganxorcieldeboda...
Tumca, gaaCnia, rogor ifiqreb adamianis warmoSobaze...
qva Tavis TavSi mineraluri samyaros Tvisebebs atarebs, mcenare _
mineralurisasac da mcenareulisasac.
cxoveli
_
mineralurisas,
mcenareulisas da cxovelurisas erTad; xolo adamiani, erTdroulad,
samives da kidev mets _ wminda adamianur arss. amdenad, adamiani mineralze,
mcenareze da cxovelze maRla dgas.
gagikvirdeba, rom giTxra, qvac adamiania-meTqi?
_ ra Tqma unda, gamikvirdeba. Tu
raimeSi ar dagvWirda, qvebs xom zedac
ar vuyurebT.
_ ho, qva yvelaze sapatio vinme brZandeba. misi mcenareuli, cxoveluri
da adamianuri nawili maRla, saidumlo SreebSia Sefarebuli, Senaxuli,
romelic iq Tavisebur qmedebaSia, magram aq, miwaze, mxolod mineraluri
saxiT gvecxadeba.
literaturuli gazeTi
_ ese igi misi zeciuri cnobierebiTaa gamowveuli, rom xan fexebSi wamogvedeba, gzas gviborkavs da sadRac
wasvlas gviSlis? misive wyalobaa, rom
masze amotvifruli saidumloebebi samaradisod inaxeba da, ase mdumared,
RaRadebs warsulze Tu awmyoze?
_ ho, aq bevri ram igulisxmeba. axla
mcenaris ambavic moismine.
mcenare mineraluri samyaroTia
mdidari, sasicocxlo _ zrda-ganviTarebis, gamravlebis sxeulic aqvs gamovlenili, magram misi cxoveluri da
adamianuri nawilebi, masTan kavSirSi
myofni, maRla sufeven.
_ es imasac niSnavs, rom mcenareebic saidumlod gvexmarebian da gvexmarebian? yvelafers rom Tavi gavaneboT, maTiT vsazrdoobT, vcocxlobT... nuTu cxovelebzec igives
ityvi, isinic, sadRac, adamianebi arian?
_ ara, ar aris rTuli, Zalian sainteresoa. kidev miTxari rame.
_ exla, exla is minda giTxra, rac
Zalian didi bednierebacaa da didi
tragediac.
_ da Cvenc vmonawileobT amaSi?
_ ki, oRond brmad. adamianis dabadebaze mindoda meTqva...
2
(aborti borotebaa!)
_ dabadeba mudam bednierebaa, tragedia raRa SuaSia?
_ ukvdavi Tesli, romelic gardacvalebis Semdeg caSi midis da
Rvivdeba, mwifdeba ramdenime aTeuli,
aseuli Tu aTaseuli wlis ganmavlobaSi; gadawyvets, rom dabrundes
dedamiwaze, iwyebs `zemodan~ Tadarigs da qvemoT `mofusfuse~ qal-vaJTagan, xan dauwyvilebel, xanac SeuRle-
16 - 29 noemberi 2012
lelad iqca.
_ es ra miTxari... es rom qalebma
icodnen, albaT Zalian bednierebi iqnebodnen, rom `cis arCevnebSi~ gaimarjves da arasodes Caidendnen aseT momakvdinebel codvas... axla mivxvdi, am
erTi adamianis SematebaSi mTeli samyaro erTianad iqneboda Cabmuli... e.i.
Cven madlierni unda viyoT Cveni
mSoblebisa, rom gvSobes.
_ da mSoblebic unda acnobierebdnen, rom pataram maTi Sviloba ineba!
gana cota dadis am qveynad, rom zustadac, im `cis arCevnebSi~ monawileobas ver Rebulobs, anda, monawileobis miuxedavad, ver imarjvebs? amis
mizezebze sxva dros vilaparakoT,
axla Tavs aRar Segawyen. Tumca getyvi,
rom, miuxedavad yvelafrisa, samyaro
mainc keTili da mSvenieria...
ginda mdinaris saTave gaCveno? gzadagza kidev bevrs vilaparakebT...
_ minda! ra Tqma unda, minda!
_ wavediT!
sulis nakadulebi
Sexe, patara nakaduli ferdobze ra
Tavisuflad moedineba; Tu gzad lodi
Semoxvda, gverds auvlis da gzas
gaagrZelebs ise, TiTqos winaRoba ara
hqonia. Tu sadme jebiri amoeWdo,
Cagubdeba, Cagubdeba da imden xans
Cagubdeba, sanam ar gadmova da mainc
win wava... ra kargad icis yovelive patara nakadulma, ise kargad, Senc mogindeba, masaviT, SeZlo win-win dineba,
rakrakiT, usayvedurod, moTminebiT
da mwyurvalTaken swrafvis didi surviliT.
o, siyvarulis usasrulo oazisebo,
Tqvenve SobeT Tqvensave siSoreebSi
uwmindesi nakadulebi _ cis xelisgulis siRrmeSi Camdinare grZnoba siankareTa da sibrZne netarebaTa, cis sisvelidan miwis sifaSremde CamoRwevadi
momlocveloba...
Tval-Tvali
Tamar gabroSvili
_ ki, cxovelebic adamianebi arian,
oRond TavianTi adamianuri nawili
gauCinarebuli aqvT. da iciT, ramxela
keTilSobileba da siyvarulia Cadebuli maT qmedebaSi? _ iyvnen aseTni da
mxolod aseTni, aq miwaze ase _ nawilobrivad realizebulni. es maTi mxridan msxverplTSewirvaa, adamianTaTvis
uCumaresi, uangaro, siyvaruliani msaxurebaa, raTa adamianebi, maTi SemweobiT, gamoyenebiT, iqcnen adamianebad,
gaxdnen namdvili adamianebi, srulyon
TavianT TavebSi yvelaze maRali arsi,
rac ki dedamiwazea SesaZlebeli da ar
iyvnen qvebi, xeebi anda cxovelebi...
_ Sexede maT, ra guladebi da
keTilSobilebi yofilan!
o, sayvarelo qvebo, Wrel-Wrulad
morTulo mwvane megobrebo da pirutyvo arsebebo... isic xom ar vifiqroT, rom sadRac, saazrovno
sivrceSi, mineralebi, mcenareebi, cxovelebi da adamianebi erTiandebian,
erTad arseboben da qmedeben?
_ cxadia, gamocdilebaTa sxvadasxvaoba gaziardeba.
_ is rogorRa gavigoT, adamiani
cidan modiso?
_ ho, rogorc mdinareze vTqviT.
adamiani orguliania; erTi guli Sin
aqvs, meore _ gareT, garkveul momentebSi, isini erTmaneTs adgilebs ucvlian. gardacvalebis Semdeg erTi
guli miwas miebareba, meore ki _ cisken
midis xolme. swored es ukanaskneli
atarebs e.w. Tesls, romelSic samomavlo Canasaxia. caSi is Rvivdeba da,
saWiro dros, isev eSveba dedamiwaze
aRmosaceneblad.
ai, xedav, Tovlis fifqebi ra xilulad modis _ es caSi dakristalebuli, sufTa formebia, ase uxvad rom
gvacviva da gvadneba Tavze. warmoidgine ra iqneboda, xedavde, rogor
modian adamianebi cidan, ase, Tovlis
fantelebiviT... es cota rTulia...
bulTagan, mSoblis arCevas... xom sainteresoa, Cven ki ar vaCenT aq Svilebs,
isini gvirCeven da Rirsgvyofen, viyoT
maTi mSoblebi. isini Tavisi miznebis,
arsebobis, gamocxadebis Sesabamis
wyvils irCeven. Tu wyvili jer dacalcalebulia, cdiloben, exmarebian, rom
isini gaxdnen meuRleebi: SemTxveviT,
anTu `bedis wyalobiT,~ Seaxvedreben
erTurTs da es cicqna, jerac gaumxeleli `nawilakebi~ yovel Rones xmaroben, rom SemoiWran Cvens samyaroSi,
TavianTi sityva Tqvan. bevri garjis
Semdeg, mravalwlobiT namogzaurebi
adamianis samomavlo Tesli ganayofierdeba Tu ara, iwyebs gamococxlebas: umnaTes burTulad gadaiqceva,
romelic ciuri moZraobiT miiwevs saSvilosnosken. Seva Tu ara Tavis kosmiur sabrZanebelSi _ uzenaesi wesrigiT moqmed organoSi _ saSvilosnoSi,
hermetulad ixureba iqauroba da viTardeba uSinaganesi, mikrokosmiurgracoizuli procesebi: erTi bednieri
ujredi iwyebs gayofa-gamravlebas,
formaTa usazRvro da swraf cvalebas,
qmnis patar-patara budeebis Canasaxebs,
romlebSic nel-nela unda Semoikribos _ guli, Tvalebi, TiTebi da a. S da
man, TandaTan, unda `moisxas~ mTeli
sxeuli, yvela foToli, kvirti, nayofi
_ yvela organo da gacxaddes,
rogorc RvTis sityva, rogorc a d a m
i a n i da, am dros, qali, Svilis SerCeul-rCeuli, uars ambobs RvTiuri
misiis Sesrulebaze, did dedobaze da
ikeTebs aborts, klavs cocxal nayofs,
miwamde, didi rudunebiT, imediT, Zlivs
CamoRweuls, uars eubneba gansxeulebaze. am gadawyvetilebis miRebasa da
aRsrulebaSi, masTan erTad, meuRle da
eqimebic monawileoben. qali ki, sacodavi qali, verc ki acnobierebs, ra
Sescoda _ cis nobaTze, sul ubralod rom Tqva uari da, Tu raime, seriozul gamarTlebas ar movuZebniT, mkv-
adamians rom Sexedav, pirvel rigSi, misi Tvalebi mogixvdeba mzeris
fokusSi _ iyurebi TiTqos mis fanjrebSi, raTa dainaxo, SigniT ra xdeba...
mas Tvalebi ubrwyinavs, gaxsnilia,
sruliad gaxsnili, Seyvarebulia. kargad Sexede, misi Tvalebi mzea, anTebuli mze; wamwamebi ki am mzis gamoCinebuli sxivebia, romlebic uCinrad grZeldebian da ifantebian garemoSi. Cven
am wam-wamebSi varT gaxveulni _ wuTisofelSi.
`irmis naxtomi~
is biWi, gamometyvelebaze etyoboda, qurdi da avazaki iyo; amitom, gogona, romelic gverdiT miyveboda,
lamazi da mSvenieri, colad ki ar moiyvana, aramed moipara, rogorc erTerTi Zvirfasi nivTi. sawyali gogona! SeiZleba mSoblebi hyavda kidevac, magram
mainc upatrono iyo... mSoblebisgan
sulier mfarvelobas, siaxloves moklebuli, dabrmavebuli uZlurqmniliyo Zlieri da utifari metoqis winaSe.
aseT yofaSi aRmoCenili `sawyali
biWic~ bevrjer gvinaxavs.
vaime, Svilo!
siyvarulis aCrdili
gareT
mxolod
siyvarulis
aCrdili dadis!
WeSmariti siyvaruli Sens SigniTaa!
rogorc yvavils, gulsac aqvs
mtveri. roca aRar giyvars, mizezTa
gamo, siyvaruli rom gamogecleba, siyvarulis yvavilis guljams Tavisive
mtvrianebi zed daebertyeba; moxdeba
TviTdamtverva, romelic mkvdari gulis da siyvarulis kvlav aRdgenas emsaxureba. gacvilebul ujredebSi mZimed iZireba tkbilmware xsovna, zemoT
ki moiqceva utyuari amaoeba.
gareT
mxolod
siyvarulis
aCrdili dadis!
16 - 29 noemberi 2012
WeSmariti siyvaruli Sens SigniTaa!
nawnavi _ ufali CvenTan!
bavSvebi ferad-ferad mindvris
yvavilebs agroveben; grZel Reroianebs arCeven _ gvirgvini unda
dawnan. saRamos koncertia da monawileebs lamazi gvirgvinebi unda daadgan Tavze, simbolurad... sxva saCuqari
ar aqvT, arc fuli, rom rame uyidon.
mindori ki _ abibinebuli da gulmowyale, uxvad gascems sasaCuqre, unazes,
velur yvavilebs. bavSvebic JriamuliTa da kiskisiT uerTdebian mindvris
Ria zeims, agroveben yvavilebs. maT
Soris Camjdarni wnaven gvirgvinebs,
Tavze irgeben, sicocxles Sehxarian.
maTma didebulma Zalisxmevam gamaxsena:
dawvna, nawnavis gakeTeba didi saidumloebis uneblie gamJRavnebasaviTaa: samis SerTva, gadanaskva erTurTSi, kvlav samad gantotva, isev gadanaskva da a.S. _ samebis madlis amsaxveli da Semomtani qmedebaa.
amitomac, udavod mSvenierni arian
nawnaviani an dawnul-yvavileb-gvirgviniani gogonebi da qalebi, RvTiuri
niSnis matarebelni. Tumca, nawnavebis
tarebis wadili dRes cotasRa SemorCenia... magram, alalbedze, win Tu
gagiqrolebs nawnavebiani gogona,
daakvirdi, ra sxvanairia misi Tvalebi... bunebis Tvalebs hgavs _ svels, sandos da Signidan bedniers!
literaturuli gazeTi
moiZreo. axla isic movardnoda da
pirs gaaRebda Tu ara, sawyals, ena gajarji fxoveli
reT uvardeboda, kbilebi aRar hqonda
da
aba riTi daikavebda.
kexura vaSli
jarji
fxoveli
yvareboda da rom dainaxa, Wama da Wama,
marto grZel yunwebs miCvenebda, ai
esRa davtove Seni vaSlidanao; mikvirda, arcerTi kbili hqonda da RrZilebi kbilebiviT magari gaxdomoda, ise
kbeCavda, kbilebians SeSurdeboda.
hoda, ra, exla mec kbili rom amtkiva, aRar viplombav, amisi fuli sadRa
maqvs; mivdivar eqimTan da pirdapir
viZrob. Sen fuli da saWmeli Tqvi,
Torem kbilebi ra saWiroa! _ msuqania
da xiTxiTebs.
patara bavSvsac xom ar aqvs kbilebi, magram mSvenierad Wams, svams da
izrdeba.
ubralod, erTi miniSnebaa _ kbilebi Cveni am qveyanaze yofnis macneebi
arian. patara bavSvi, romelsac mudmivi
kbilebi jerac ar amosvlia, jer kidev,
im qveynidan mosuli angelosia, am qvey-
Canawerebi 15
ufro civa, vidre SigniT) da meWeWdebian.
zog adamiansac uCndeba meWeWebi
sxeulze, gansakuTrebiT _ saxeze. aseTi xalxic, SigniT gulCautevelni, gareT gamovlenil, pativcemul gulebs
isxamen.
beberi bebera
es saSiSi araa
mZime samuSaos Sesrulebisas kani
gagiuxeSdeba, Sig siTxe Cagidgeba, bebera `dagajdeba~. Tu gaxeTqav, siTxe
dageRvreba, infeqcia SegeWreba,
dagiCirqdeba da morCena gagixangrZlivdeba. Tu xels ar axleb, Tavs Tavadve mouvlis, gagiqreba.
beberi adamianic beberasaviTaa.
Tavisi sxeulidan zemoTaa aweuli,
aberili (asfalts, neSompalas maRla
rom amoburcavs, amoxeTqavs xolme
yvavil-balaxi, gazafxulze amosvla
dafna dafionisa
ratom adgamen gamarjvebulebs
dafnis gvirgvinebs?
gansakuTrebuli, mZafri surneli
aqvs dafnis foTols, simetriuli da
klasikuri, Sekruli forma. Tavad xes
_ ulamazesi, wvrili, swori tani; kani
_ xis kvalobaze, ganumeorebeli _
unazesi, kriala, Savi vercxliswyali
saidan uJonavs, ver gaigeb; wvimisas,
sveli rom naxo, xom saocrebaa... am xis
gamorCeul gamometyvelebas, masSi `sxvanairad~ mowesrigebuli sasicocxlo
procesebi ganapirobeben... da albaT,
uTuod, imsaxurebs misi gvirgviniT Seimkon didebulebi, xolo misgan wawyvetili TiTo-orola foTliT Seikmazon mwnileulni da sxva, madis momgvreli Cveni Semweebi.
adami Tu marioneti
adamianebi ar moigonebdnen marionetebis Teatrs, sinamdvilidan rom ar
aeRoT amisi magaliTi, ar hqonodaT
rwmena bediswerisa: adamiani TamaSobs
viRacis mier dawerili scenaris mixedviT. aq ar vlaparakob imaze, vis rogor
xelewifeba _ iyos niWieri Tu uniWo
msaxiobi, aramed mxolod arsze.
erTaderTi: marioneti is aRaraa,
vinc Rrmad Seicno adamianis misia,
daniSnuleba, amaRlda miwier, cxovelur gancdebze da samyaroSi daikava
adamianisTvis kuTvnili adgili. is Tavad wers Tavisi bedis wigns da aRaraa
adamianuka, adamianiko, adamianuna da
a.S, moferebiT saxelebSi gadatanili,
damcrobili, dakninebuli arseba _
marioneti.
ori maTxovari
quCaSi xelgamowvdili maTxovari
dgas.
gauara kacma. SeCerda. jibeebi
moiqeqa:
_ vai, xurda ara mqonia, Torem
mogcemdi.
_ ramdeniani gaqvs?
_ oclariani.
_ moica, me dagiSli... _ afaTurda
maTxovari.
ukbilo
_ nacnobs manqanis SekeTebaSi davexmare. madlobis niSnad erTi yuTi
dabrawuli kexura vaSli gadmoiRo da
maCuqa.
am dros gamoiara Cemma meore nacnobma. Tavi mohqonda, putiniviT, mec
metexidan varo. erTi kbiliRa rom
darCa, veubnebodiT, barem egec
samsaxureobrivi movaleobisa! gagixariaT ra...
_ neta es kaci sxva saqmeebSic Tu
aseTi punqtualuria. _ butbutebs
moxuci mandilosani.
me gulSi vfxukuneb.
ise, ramdennair robots Sexvdebi
`sulier~ samyaroSi, ara? erTxel da
samudamod, raRac reJimSi CarTulebi
rom cxovroben, daqoqilebiviT
muSaoben da veRaranair cvlilebas
itanen...
amplituda
_ ranairad iqcevi, kaco, avtobusi
xom ar aris, `marSutkaa~ da sadac
getyvian, iq unda gaaCero, Tundac sadarbazosTan!
_ me rom yvelgan vaCero, uknidan
Semdegi `marSutka~ wamomeweva, me naxevar saaTSi sul unda Cavetio; egre ki
ar aris, Sen rogorc ginda... gana me
ukeT ar vici Cemi saqme?
_ ara, marTali ara xar!
_ Tqven ra profesiisa brZandebiT?
_ inJineri!
_ hoda, mec minda amiSeno kargi,
gamZle saxli, ori saukune myarad rom
idgeba. raa, ar SeiZleba? Tuki eklesiebi uZleben saukuneebs?
neta Tu ici, rogor Sendeba taZari,
romelic saukuneebs uZlebs? sad aqvs
saZirkveli da samreklo; ra wesrigiTaa gaTvlili yovelive da, rac mTavaria, iq sad ggonia Seni Tavi?
ise, mec gavbrazdi im mZRolze.
tvirTi mekava da iq gaaCera, sadac
Cemze samjer meti `Crdili~ idga.
isev:
moZravi taZrebi uZrav taZrebs
eTayvanebodnen da ar axsovdaT, sad
`ewyo~ `cocxali agurebi~ ase
gauCinarebuli sicocxlis mSeneblobisaTvis.
indauri sarkeSi
erTxel indaurebs WaWa vaWameT;
Zalian moewonaT. ise gamoTvrnen,
daeyarnen da didxans eZinaT.
nisa rom ara adardebs ra. kbilebi modis da vesalmebiT am qveyanas; kbilebi
midis da _ TandaTan _ vemSvidobebiT.
kbilebi Tu sul dagZvra, niSnavs, rom
aq bevri aRara dagrCenia ra da gijobs,
bevr Wamasac gadaeCvio.
adamians xom 32 kbili aqvs, TiTo kbilis mocileba TiTo nabijia im qveynisaken. roca ocdaTormetive nabijs
gadadgam, ocdacamecamete nabiji ukve
imqveyniuria, Tundac, pirobiTad, fexebiT am qveynad dadiode. siaruli
farfatiT gecvleba da rac gamZimebs,
iSoreb. Sens sawyiss ubrundebi! da gaxsovdes, rom dasawyisi yovelTvis sjobs
dasasruls! aris adgili, sadac ukbilodac siyvaruliT migiReben, sadac
kbilebs araviTari mniSvneloba aqvs. es
ukbilo bednierTa TavSesafari(ca)a.
rom surs mzisken miswrafebuls). Tavisi `gauxeSebuli~, daberebul-danaoWebuli kaniT ze-miqceuli, wylis stiqiiT gamoyofili, rogorc beberaSi, TandaTan, TandaTan da... bolomde ganeSoreba Tavis mtvradsaqcev didebul
ConCxs. beberic, beberasaviT, gaskdeba
an Tavadve CaiCuteba da... ganikurneba
yovelgvari sneulebisagan!
jibeebi
gauCerebeli
zog adamians gansakuTrebiT uyvars
farTojibeebiani xalaTi an sxva samoseli. gana imitom, rom Sig rameebi
Cailagos, sinamdvileSi imitom, rom
xelebi Caiwyos. xelebi, Soreuli periferiebidan Cvens mier Zlivs Segrovebuli Cveni nawilebia, aseve fexebic,
gansakuTrebiT xelis mtevnebi da fexis terfebi; amitom gvinda, Cvenad kargad SevigrZnoT, cota CaviTbunoT da,
qvecnobierad, veZebT jibeebs, aseve xelTaTmanebs da fexsacmelebs. rogorc
Tvalma monaxa Tavisi bude da Sig zis
bednieri bartyiviT, rogorc guli zis
saguleSi da a.S. xelebsac undaT, xandaxan mainc, daisvenon jibeebSi...
kargi, morgebuli fexsacmeli gecvas, sadRac imasac niSnavs, rom kargi
patroni gyavdes. praqtikulad, jibeebi, xelTaTmanebi, fexsacmelebi Cvens
xel-fexs ufrTxildebian, mzrunvelobas uweven.
mgzavri exveweba:
_ gaaCere, kaco, aq gaCerebaa, Casasvleli var.
_ me vici, sacaa gaCereba da iq gavaCereb. _ pasuxobs mZRoli.
gaiara sami-oTxi gaCereba.
_ ra mogdis, kaco, raa, ginda
mandedan CamogiRo? _ yviris mgzavri.
_ cotac moicade. _ pasuxobs.
mgzavri, bolos da bolos, SeeCvia
im azrs, rom gacda Casasvlelel adgils da ukan dasabruneblad sxva transportze gadajdoma mouxdeboda. amitom gaCumda.
mZRolma sadRac gaaCera.
_ me iq vaCereb, sadac amis sagzao
niSania (gulisxmobda trafarets,
romelzec avtobusi exata). wadiT da
iq miCivleT, saca gindaT, daekidaT da
gavaCerebdi. _ Tavs imarTlebs.
gaiara gza. morig gaCerebaze kaciSvili ara Cans, samagierod, doinjSemoyrili trafareti dgas. mZRoli
aCerebs avtobuss, aRebs kars, erTxans
ayovnebs, arc aravin Cadis, arc aravin
amodis... isev xuravs da gzas agrZelebs.
ai, Zmao, pativiscema moyvasisa da
meWeWebiani gogra
gogras bevri guli aqvs. roca isini
SigniT veRar etevian, gareT gamodian,
iyinebian (imitom rom gareT mudam
`mee!~
cxvari balaxze dakunkulebda, bewvs izrdida, imSvenebda vard-eklebiT.
mere gaparses; matyli gawewes, daCeCes,
daarTes, amoaxvies, dagrixes _ abzriales TiTistari, da, dedabris CxirebiT, yvelaze grZel RameSi moqsoves
winda. windiani isev cxvarSi wavida.
_ mainc ra ugono yofila indauri.
sarke daudges win da iq danaxul meore
indaurs Cxubi dauwyo. ver mixvda, rom
is indauri TviTonve iyo. _ Tqva qalma.
_ eh, qalbatono, roca adamiani meore adamians eCxubeba, gana am dros
Tavis Tavs ar eCxubeba? zogadad, adamianis cneba konkretul adamianebs
aerTianebs. raki Sen adamiani gqvia, yvela adamiani erTdeba SenSi. Sen is xar,
visac eCxubebi, visac eferebi, vinc giyvars, an gezizReba da a.S.
ise rom, Cven indaurze meti gonebisani ar varT, roca meore adamians veCxubebiT... _ gaognebuli Semomcqeroda
qali; mgoni verafriT mixvda, rogor
SeiZleboda, meore adamianSi Tavisi
Tavi ecno.
sikeTisa da borotebis
gzajvaredini dedamiwaa
sikeTe da siyvaruli aqroladi
fenomenebia, eTerSi icis gabneva.
boroteba myaria, erT adgilze icis
Caqvaveba, mijaWva da uWirs iqidan mocileba; uneblieT fexs wamokrav da gadaiCexebi. amitomaa boroteba ioli
dasanaxi, goliaTiviT. sikeTe ki ise
dafarfatebs da dafrens, pepelasaviT,
sul unda misdio da misdio, mis kvalze
iyo gamodevnebuli, usasrulobis diad
simarTlemde, iqamde, sadac boroteba
kargavs Tavis azrs, aRar aRiqmeba, imdenadaa damcrobili siyvarulis sinaTleSi.
sikeTe simsubuqea, boroteba _ simZime. amitom pirvelis tareba ar uWirT
adamianebs, radgan is _ sikeTe, siyvaruli, Tavad daatarebs adamians maRla-maRla; boroteba ki _ Trgunavs,
SiSs hgvris, fexebze girebiviT ekideba, raTa ufskrulSi CaZiros samudamod da Tan Caiyolos yvela da yvelaferi, rac da vinc mis msaxurebaSi
iqneba.
16 interviu
literaturuli gazeTi
kaxa Tolordava:
`joisi kauWiviT aRmoCnda~
dasasruli
_ sainteresoa Tqveni azri qarTuli mwerlobis Sesaxeb.
_ qarTuli literatura arsebobs
im saxiT, ra saxec mas aqvs. ar SemiZlia
Sevafaso, es kargia Tu cudi. originaluri ar viqnebi Tu vityvi, rom Cven
garSemo Zalian bevri niWieri mweralia. magram samwuxaroa is, rom Tanamedrove qarTulma literaturam globaluri mniSvneloba ver SeiZina, Cven
verafriT davaintereseT danarCeni
samyaro im realobiT, romelSic vcx-
ovrobT. qarTuli litarturis, ise
rogorc mTlianad, qarTuli kulturis ZiriTadi problema albaT es aris.
magaliTad, kiTxulob orhan famuqis
romans `me wiTeli mqvia~ da ucabedad
mis kulturul sivrceSi eqcevi,
uyureb nuri bilge jeilanis films
`erTxel anatoliaSi~ da warmoudgeneli, Rrmad `Turquli~ STabeWdilebis
qveS xar. yoveli aseTi SemTxvevis mere
xvdebi, rom maT mogyides is realoba,
romelsac yvelaze ukeT icnoben.
kubelma mweralma alexo karpentierim
sworad Tqva, mkiTxvels im realobis
nawils vTavazobT, romel realobaSic
Cven gavizardeTo. amitomac imoqmeda
ase laTonoamerikulma literaturam
ucxoenovan mkiTxvelze. mgonia, rom
jer-jerobiT Cven es ver movaxerxeT.
_ siymawvileSi albaT araerTi
literaturuli gataceba gqoniaT.
axla nebismieri wigni xelmisawvdomia, Tumca gvaxsovs dro, roca mkiTxvelisTvis arCevani Zalze mwiri iyo.
_ kargad maxsovs is gancda, roca
Cvidmeti wlisam pirvelad wavikiTxe
`ulise~. niko yiasaSvilis Targmani,
romelic `saunjeSi~ ibeWdeboda. warmoudgeneli STabeWdileba moaxdina
Cemze, msgavsi ram arasodes wamekiTxa.
roca im asakSi `ulises~ exebi, an maS-
16 - 29 noemberi 2012
inve anebeb Tavs, garbixar wignisgan, an
piriqiT, misi kulturuli sivrcis
`mona~ xdebi. CemTvis joisi kauWiviT
aRmoCnda.
gare samyaro sruliad arafers
gvTavazobda, is Caketili iyo CvenTvis.
raRacebi fragmentulad modioda Cvenamde. sakuTari xeliT maqvs gadawerili danieli filosofosisa da Teologis seren kierkegoris `an-an~, alber
kamius leqcia, nobelis premiis miRebisas rom waikiTxa. kidev araerTi xeliT
naweri wigni midevs saxlSi
meore mxriv, sul mgonia, rom wignisadmi, SeiZleba iTqvas, odnav arajansaRma damokidebulebam, `daTvuri samsaxuri~ gagviwia, codnis iluzia
gagviCina. qarTvelebs xSirad gvemarTeba ase _ ormocdaaTi wignis wakiTxvis Semdeg gveqmneba STabeWdileba,
rom ganaTlebulebi varT. Tuki adamiani ver moixmars wakiTxuls, ver
aiTvisebs mas, ver gamoimuSavebs wignTan, an TanamosaubresTan dialogis
survils, dialogis kulturas _ mas
TavmowonebaRa rCeba. Cvens garSemo
amis uamravi magaliTia.
Cemi azriT aucilebeli ar aris _
da am Temaze xSirad mikamaTia _ yvelam ikiTxos dostoevski, dante. unda
gavTavisufldeT iluziisgan, rom vinc
kiTxulobs, is aucileblad ganaTlebulia. erTia, iyo nakiTxi, sxvaa _ ganaTlebuli. arsebobdnen adamianebi,
romlebmac bevri imuSaves sakuTar
Tavze, mzera SigniT Caibrunes da bevrs
miaRwies ise, rom erTi wignic ar waukiTxavT.
esaubra Tamar Juruli
nino qajaia:
`iq, sadac yovelTvis gelian~
dasasruli
nebismieri asakis mkiTxvelisTvis. Sveduri biblioTeka is adgilia, sadac
yovelTvis gelian da Seni naxva
yovelTvis uxariaT; Seni yovelTvis
esmiT da mzad arian, dagexmaron _ raSic ginda. dameTanxmebiT, es Zalian
mniSvnelovania bavSvebisTvis, da aseTi
adamianebis rCevebsac sxva fasi aqvs.
_ samwuxarod, dRes CvenTan aseTi
garemo ar arsebobs. im TiTze CamosaTvlel biblioTekebSi, sadac specialurad bavSvebisTvis mowyobili
kuTxeebia, wigniT xelSi Camomsxdari
patarebi ar minaxavs. es yvelaferi
ufro dekoracias hgavs.
_ sxvaTaSoris, rodesac Sveduri
tipis biblioTekis gaxsnaze vfiqrobdiT, erT-erT variantad mweralTa saxls ganvixilavdiT, magram uari vTqviT
im mizeziT, rom iq patarebis aliaqoTs
SeiZleboda problemebi Seeqmna. bavSvebs iseTi sivrce sWirdebaT, romelic
mxolod maTi iqneba da aravin arafers
aukrZalavs. moswavle axalgazrdobis
sasaxle am mxriv yvelaze misaRebi aRmoCnda _ bavSvebi iq isedac dadian da
specialuri garemos Seqmna ar gWirdeba, magram momdevno etapisTvis Zalian
kargi iqneba, aseTi biblioTeka
damoukidebel sivrceSi gakeTdes.
Zalian mniSvnelovania interieric.
CvenTvis, ufrosi Taobis mkiTxvelebisTvis, wignis Zvel karadebs Tavisi
simyudrove da xibli aqvs, magram bavSvisTvis es uinteresoa. mas naTeli ferebi da mxiaruli garemo sWirdeba, rac
kargad ician Svedur biblioTekebSi.
gansakuTrebiT momewona is, rom nebismier maTganSi aris kuTxeebi, sadac SegiZlia gancalkevde da ikiTxo.
_ ras kiTxuloben Svedi Tineijerebi?
_ ZiriTadad fentezis. qarTveli
Tanatolebis msgavsad, dinamiuri siuJeti izidavT. Zalian popularulia
stig larsonis romanebi, stefani meieris saga _ `bindi~. ufro am tipis
literaturiT arian gatacebuli, Tumca ufrosebs es ar aRelvebT, maTi
azriT, mTavaria, bavSvma wignis gemo
gaigos, da mere aucileblad miva karg
literaturamdec.
_ anu CvenTan ase popularuli
siebi da CamonaTvalebi, bavSvma ra
asakSi romeli wignebi unda waikiTxos, aqtualuri ar aris?
_ ara, radgan maTTvis kiTxva ar
aris valdebuleba, kiTxva siamovnebaa.
ufrosebi ar miiCneven, rom 9-10 wlis
bavSvma aucileblad unda waikiTxos
Jiul vernis romanebi, mere main ridi
literaturuli gazeTi
gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa
dacvis saministros finansuri mxardaWeriT
miayolos da ase Semdeg... bavSvma unda
ikiTxos is, rac ainteresebs da siamovnebs.
_ Cvens SemTxvevaSi didia mentalobis gavlenac, romelic wlebis
ganmavlobaSi Camoyalibda da swored
am sayovelTaod wasakiTxi wignebis
sias amkvidrebda. cudi araferia,
rodesac cdilob, bavSvs mcire asakidan aswavlo, ra aris kargi literatura, Tumca ufrosebs xSirad
gvaviwydeba, rom dro icvleba, icvleba gemovnebac da dRevandeli TaobisTvis bevri ram, rac Cven da Cvens
mSoblebs mogvwonda, SeiZleba sulac ar iyos saintereso, Tundac
Jiul vernis romanebis cotaTi gawelili dinamika. Tumca arian sabavSvo
avtorebi, igive astrid lindgreni,
romlis nawerebsac nebismieri
erovnebisa da asakis mozardi siamovnebiT kiTxulobs.
_ da ara marto mozardi... mec
Zalian miyvars `biulerbiueli bavSvebi~ da `emili~. sxvaTa Soris, viyaviT
astrid lindgrenis muzeumSi, `iunibakenSi,~ romlis naxvazec yvela bavSvi
ocnebobs. es aris lindgrenisa da sxva
sabavSvo mwerlebis personaJebiT
dasaxlebuli miniaturuli zRapruli
samyaro, sadac aris yvelaferi, rac
wignebSi ase gvizidavs: karlsonis saxli, zustad iseTive areul-dareuli,
rogoric warmogvidgenia; pepis saxli;
xis patara figurebiT savse oTaxi, sadac dasjil emilis amwyvevda mamamisi;
flagStokze dakidebuli daiko ida...
uamravi scenaa gacocxlebuli. aqvea
patara kafec, sadac pepis maWkatebiTa
da karlsonis gufTebiT gagimaspinZldebian. saocari adgilia.
_ kargia, roca adamianebs aqvT
survili da SesaZlebloba, daafason
sakuTari mwerlebi.
_ Cemi azriT, survili ufro mniSvnelovania. xSirad gveubnebodnen, rom
rodesac biblioTekis gakeTeba gadawyvites, maincdamainc bevri fuli ar
hqondaT, Tumca kreatiulobis xarjze
saintereso Sedegs miaRwies – ganaaxles
Zveli aveji, gadaakres feradi qsovili, Taroebad xis yuTebi gamoiyenes,
da mSvenieri biblioTeka gamouvidaT.
anu aq mTavaria mentaloba da survili,
raRac gaakeTo. Seqmna garemo, sadac
didsac da patarasac erTnairad moundeba kiTxva. am SemTxvevaSi SvedebisTvis
prioritetuli bavSvia, radgan wignis
siyvaruli pataraobidan iwyeba. es iseTi senia, erTxel Tu Segeyara, veRar
moiSoreb. amitomac ufrTxian am qveyanaSi valdebulebebs da amboben, rom
ar aris saWiro iZuleba. kiTxva saxaliso unda iyos. waikiTxos bavSvma is, rac
Tavad moswons. Tu dRes es `bindia~,
xval SeiZleba diumam gaitacos da nelnela Rirebul literaturamdec miva.
esaubra nana kobaiZe
redaqtori irakli javaxaZe
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili
Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli
tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: [email protected]

Benzer belgeler

qar T uliqar T ulianbanianbanisaki T xaviwignisaki T

qar T uliqar T ulianbanianbanisaki T xaviwignisaki T altmış üç … yetmiş, yetmiş bir, yetmiş iki … seksen, seksen bir, seksen iki … doksan, doksan bir, doksan iki … yüz, yüz bir, yüz iki … yüz on, yüz on bir, yüz yirmi, iki

Detaylı

proza - Tbilisi

proza - Tbilisi wvebi, radiomimRebis da magnitofonis nawilebi.... mokled yvelaferi is, rac SeiZleba axalgazrda biWis oTaxSi dagrovdes, Tu am oTaxs Tveebis ganmavlobaSi ar daalageb. biZaCemi didxans mSvidad iyo aq ...

Detaylı

rom xma amoeRo... germaniaSi nacistebi rom komunistebs

rom xma amoeRo... germaniaSi nacistebi rom komunistebs da viswavle saxelmwifo ena. axla rac Seexeba skolis gasaWirs. araqarTul skolebSi dRes imdeni problemaa, Tuki maTi mogvarebiT ar daviwyeT, moswavle universitetamde namdvilad ver miva. Tumca me, rogo...

Detaylı

world cup 2010

world cup 2010 _ xelisuflebam kidev erTxel daamtkica, rom gayalbebis didostatia, opoziciam ki isev Tavisi uniaToba dagvanaxva. ugulavasa da opozicioneri liderebis TanamSromlobis ar mjera. rac unda `demokratiuloba...

Detaylı

kompiuteruli qselebi, interneti

kompiuteruli qselebi, interneti sxva). rogorc SemdegSi vnaxavT am miznisaTvis specialuri pirobebis dacviT SeiZleba gamoyenebuli iqnas satelefono

Detaylı

sayvareli - Dinimiz İslam

sayvareli - Dinimiz İslam nen, gakvirebulni darCnen, rodesac Seibes saxeze mbrwyinavi sxivi SeniSnes. amiT mixvdnen, rom is Rirseuli vinme iyo. rodesac Seibes isris gasrolis jeri dadga, mSvildi mozida da isari miznisken afr...

Detaylı

iv.javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti humanitarul

iv.javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti humanitarul komunikacia (laTinuri Communico-saerTos vxdi) farTo gagebiT aris informaciis

Detaylı

leri CaCibaia siaxleebis danergva warmoebis srulyofisa da

leri CaCibaia siaxleebis danergva warmoebis srulyofisa da Semadgenlobebi, rom ucvleli darCes xarisxobrivi da raodenobrivi maCveneblebi. es yvelaze metad Seexeba sakvebi da samkurnalo mcenareebis gadamuSavebis, Senaxvis sakiTxebs, rodesac eTerzeTebis, cile...

Detaylı

mesamed mosvla

mesamed mosvla naxo. Tumca imas, rac qvemoT unda movyve _ sisulelesa da sibriyvesTan aranairai kavSiri ar aqvs da sixarbis klasikuri gamovnilebaa. yovel SemTxvevaSi, me ase davaskveni da sxva daskvnis gakeTeba mk...

Detaylı

saakaSvili sam TveSi SeZlebs saakaSvili sam - Tbilisi

saakaSvili sam TveSi SeZlebs saakaSvili sam - Tbilisi xelisuflebis warmomadgenlebisgan misi mier wamoyenebuli pirobebis Sesrulebas elodebodes. Sesabamisad, Zalian sainteresoa, ras

Detaylı