Askeri Coğrafya Dairesi Başkanlığı Faaliyetleri

ASKERİ COĞRAFYA DAİRESİ BAŞKANLIĞI TANITIMI
Askeri Coğrafya, harbin ve harekâtın plânlanması ile sevk ve idaresi üzerine etki
yapan, ülkenin fiziki, beşeri ve ekonomik özellikleri ile siyasi ve stratejik durumlarını inceleyen
bir bilimdir. Bu kapsamda yer alan bilgilere “askeri coğrafya bilgisi”, askeri coğrafya
bilgilerinin belli kıstas ve standartlara göre değerlendirilerek anlamlı hâle getirilmesine de
“Askeri Coğrafya Belgesi” denir.
Askeri Coğrafya Daire Başkanlığı'nın Faaliyetleri
1.
Arazi Analizi Sistemi:
Muhtelif kaynaklardan (İlgili kamu kurum ve kuruluşları, muhtelif ölçekli haritalar,
Ortofotolar, Uydu görüntüleri, Açık kaynak internet verileri vb.) toplanan Askerî Coğrafya
bilgilerinin sayısallaştırılması, bir veri tabanı yapısında bir araya getirilmesi, sorgulanması,
muhtelif veri tabanı işlemleri ile yeni ürünler ve bilgiler elde edilmesine olanak sağlayan ve
Hrt.Gn.K.lığınca geliştirilen bir mekânsal karar destek sistemidir.
2.
Askerî Coğrafya Verilerinin Güncellenmesi:
Geçmiş yıllarda arazi çalışmalarından ve veya kamu kurum ve kuruluşlarından
toplanan askerî coğrafya bilgilerinden yararlanarak üretilen yurt içi askerî coğrafya belgeleri,
*
İlgili kamu kurum ve kuruluşlarından,
*
muhtelif ölçekli haritalardan,
*
Ortofotolardan,
*
Uydu görüntülerinden,
*
Açık kaynak internet verilerinden yararlanarak gerekli güncelleme faaliyetlerine
tâbi tutulmaktadır.
3. Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Askerî Coğrafya Verilerinin Toplanmasına Yönelik
İkili İşbirliği Faaliyetleri:
Yurt içi mevcut askerî coğrafya verilerini, üretilen askerî coğrafya belgelerini ve Arazi
Analizi Sistemi içerisinde yer alan sayısal askeri coğrafya verilerini güncellemek amacıyla,
söz konusu detayları (tesisleri) yapan, yaptıran ya da yapımına izin veren;
*
*
Karayolları Gn.Md.lüğü,
Mahallî İdareler Gn.Md.lüğü,
*
Orman Gn.Md.lüğü,
*
Devlet Su İleri Gn.Md.lüğü,
*
İller Bankası Gn.Md.lüğü,
*
Su Yönetimi Gn.Md.lüğü,
*
Belediyeler vb. kamu kurum ve kuruluşları ile ikili işbirliği faaliyetlerinin
geliştirilmesine ilişkin faaliyetler yürütülmektedir. Bununla birlikte diğer askeri coğrafya
belgesi üreticisi kuruluş olan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi
Dairesi Başkanlığı ile ortak üretim planlarının koordine edilmesi, ortak proje çalışmalarının
yapılmasına ilişkin çalışmalar yapılmaktadır.
4.
Çevrim İçi Görüntü Servisi Faaliyetleri:
Harita Genel Komutanlığınca üretilen ortofotolar (30 ve 45 cm. çözünürlüklü renkli
koordinatlı hava fotoğrafları), ihtiyaç sahiplerince yürüttükleri çalışmalarında altlık görüntü
olarak kullanabilmesi için WMS (Web Harita Servisi-Web Map Service) servisi hizmeti
verilmeye başlanmıştır. Anılan WMS hizmeti, internet üzerinde OGC (Open Geospatial
Consortium) standartlarına uygun olarak, talep eden kamu kurum ve kuruluşlarıyla özel
şirketlerin kullanımına sunulmuştur. Bu kapsamda OGC standartlarını destekleyen tüm
coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarında söz konusu servisi kullanmak mümkündür. Servis
hizmetlerine ilişkin olarak birim fiyatlara ulaşmak için tıklayınız.
5.
Coğrafi Analiz Sistemi (CAS) Faaliyetleri:
CAS, coğrafi verilerin TSK Ağı (Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılan geniş alan
ağı) üzerinden 3 boyutlu olarak görülebilmesini ve analizler yapılabilmesini sağlayan bir sanal
küre uygulamadır. Bu uygulama ile raster, vektör ve matris yapıdaki coğrafi veriler sanal küre
mimarisi üzerinde, üç boyutlu olarak kesintisiz ve etkileşimli bir yapıda TSK Ağı üzerinden
Türk Silahlı Kuvvetleri kullanıcılarına sunulmaktadır.
CAS ile,
(1)
Raster ve vektör veriler katman mimarisinde sunulmakta,
(2) Sistem üzerinden Aramalar: yerleşim yerleri adları, coğrafi adlar veya
bilinen bir noktanın koordinatları ile (Coğrafi, UTM, MGRS) yapılabilmekte,
(3) Vektör
yapıdaki
veriler
(shp,
tab,
görüntülenebilmekte, düzenlenebilmekte ve saklanabilmekte,
Oracle
SDO,
Postgis)
(4) Gerçek zamanlı ışık pozisyonu değiştirilerek gölgeli kabartma (shaded
relief) oluşturulabilmekte,
(5) İstenilen
gerçekleştirilebilmekte,
(6)
alınabilmekte,
harita
altlıklarında
(raster,
ortofoto)
görünürlük
analizleri
Gerçek zamanlı olarak görüş analizi destekli arazi profilleri/kesitleri
(7) Etkileşimli vektör veriler kullanarak CBS analizleri yardımı ile basit ve
karmaşık sorgulamalar oluşturulabilmekte,
(8)
Dinamik eş yükselti eğrileri oluşturulabilmekte,
(9) Nokta, çizgi ve alanlar çizilerek çeşitli planlar oluşturulabilmekte ve vektör
veri formatlarında kayıtlar yapılabilmekte, başka kullanıcılarla paylaşılabilmekte,
(10) Tehdit küreleri yardımı ile hava, kara veya deniz araçlarının icra edeceği
görevler sırasında, engel ve silah sistemlerine ait tehditler analiz edilebilmekte, tespit edilen
tehditlerden gerçek zamanlı olarak sesli ve/veya yazılı uyarılar alınabilmekte,
(11) İnsansız hava araçlarından gelen görüntüler gerçek zamanlı olarak arazi
üzerine yerleştirilebilmekte,
(12) WMS ve WFS (Web Feature Service- Web Detay Servisi) mimarisi ile farklı
kaynaklardan sunulan servislere kullanıcı tarafından bağlantılar yapılabilmektedir.
6.
Düşey Engel Veri Tabanı (DEVT) Faaliyetleri:
Düşey engel bilgi toplama faaliyetleri,
(1) Alçak irtifa uçuşu yapan hava trafik araçlarının uçuş rotalarını etkileyecek
kadar yüksek olan (Yerleşim birimleri dışında 30 metre, yerleşim birimlerinde 60 metreden
yüksek) tesislerle (anten, TV vericisi, GSM kulesi, baca, kule vb.),
(2) Atma-indirme harekât birliklerinin görevini engelleyecek nitelikte olan ve
insanlar tarafından yapılan her türlü tesise (enerji iletim ve dağıtım hatları, teleferik telesiyej
hatları vb.) ait konum, yükseklik ve diğer öznitelik bilgilerinin ilgili kurum ve kuruluşlardan
temin edilerek “Düşey Engel Veri Tabanı (DEVT)” adı altında sayısal bir ortama aktarılması
çalışmaları kapsamında Harita Genel Komutanlığınca yürütülmektedir.
Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşlarından toplanan düşey engel detayları
şunlardır;
(1) Münferit Düşey Engeller: Düşey engel tanımına giren tesislerden, başka bir
düşey engelle arasında fiziksel bir bağlantı olmayan (Anten, TV vericisi, GSM Kulesi, Baca,
Rüzgâr Enerji Santrali vb.) engellerdir.
(2) Hat Üzerinde Düşey Engeller: Düşey engel tanımına giren tesislerden,
aralarında tel vb. ile bağlantı olan engellerdir. Enerji iletim ve dağıtım hatları ve
teleferik/telesiyej hatları üzerindeki direkler bu tip engel tanımına girer. Hattın arazideki
konumu, hat üzerindeki direklerle tanımlanır.
(3) Hat Şeklinde Düşey Engeller: Tanım olarak hat üzerindeki düşey engel
tanımıyla aynı olmasına rağmen, hat üzerindeki direklerin konumlarının bilinmediği çizgi
şeklinde sayısallaştırma yoluyla elde edilen engellerdir.
Düşey Engel Bilgi Toplama Faaliyetlerinin Gelişim Süreci:
Hrt.Gn.K.lığında, hava mânia bilgileri ile ilgili çalışmalar söz konusu bilgilerin hava
haritalarına işlenebilmesi ve bir bilgi sistemi kurulması amacıyla 1983 yılında başlatılmıştır.
Söz konusu bilgilerin toplanması maksadıyla Hrt.Gn.K.lığı tarafından
“hava
haritalarına işlenecek mania bilgilerinin derlenmesi, depolanması ve dağıtımı talimatı “
hazırlanmış ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına dağıtımı yapılmıştır. Söz konusu proje
kapsamında beklenen yoğunlukta veri akışı sağlanamamıştır. Bu nedenle düşey engel
verileri daha büyük ölçekli haritalardan ve revizyon maksatlı harita üretimleri kapsamında
araziden toplanmıştır. 2002 ve 2003 yılları içerisinde Hava Kuvvetleri Komutanlığı düşey
engel verilerinin önemine binaen konuyu yeniden gündeme getirmiş, konuyla ilgili
koordinasyon toplantıları düzenlemiştir.
Bunun sonucunda Harita Genel Komutanlığınca 2004 yılında “Düşey Engel Veri
Tabanı” kurulması çalışmalarına başlanmıştır.
Bu tarihten itibaren konu kapsamında dünyada yürütülen faaliyetler incelenmiş, veri
tabanı tasarımı yapılmış ve söz konusu veri tabanına bilgiler aktarılmaya başlanmıştır. Türk
Silahlı Kuvvetleri birimleri ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla toplantılar ve yazışmalar
yapılarak 19 Eylül 2006 tarihinde “Askerî Coğrafya Düşey Engel Bilgi Toplama Yönergesi”
hazırlanmış ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına dağıtımı yapılmıştır.
Özellikle 12 Nisan 2012 tarihinde yapılan Askerî Coğrafya Danışma ve Koordinasyon
Kurulu (ACDKK) toplantısında alınan karar gereği düşey engel alt çalışma grubu
oluşturulması yürütülen faaliyetleri hızlandırmıştır.
Anılan alt çalışma grubu ilk toplantısını 21 Kasım 2012 tarihinde gerçekleştirmiştir.
Düşey Engel Alt Çalışma Grubunun yürüttüğü faaliyetler aşağıda sıralanmıştır;
*
Haziran 2013 den itibaren ihtiyaçlara yönelik olarak 19 Eylül 2006 tarihinde
yayınlanan düşey engel bilgi toplama yönergesinin güncelleme çalışmalarına başlanmıştır.
Bunula birlikte;

07 Ocak 2014 de Orman Gn.Md.lüğü,

16 Ocak 2014 EÜAŞ Gn.Md.lüğü, Yenilenebilir Enerji Gn.Md.lüğü,

13 Şubat 2014 de TEDAŞ Gn.Md.lüğü, 21 Elektrik Dağıtım Şirketi ve
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER),

27 Mart 2014 de Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu,

24 Nisan 2014 de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve GSM firmalarının
katılımıyla düşey engel alt çalışma grubu toplantıları icra edilmiştir.
Düşey Engel Veri Tabanı çalışmaları kapsamında veri sağlanan ilgili kamu kurum ve
kuruluşları aşağıda sunulmuştur;
a.
b.
c.
ç.
d.
e.
f.
g.
ğ.
h.
ı.
i.
j.
k.
l.
m.
n.
o.
ö.
p.
r.
s.
ş.
t.
u.
ü.
v.
Genelkurmay Başkanlığı
Valilikler
Belediyeler
Diyanet İşleri Başkanlığı
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK)
Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) Kurumu
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)
Türkiye Radyo-Televizyon (TRT) Kurumu Genel Müdürlüğü
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü
Karayolları Genel Müdürlüğü
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM)
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü
Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) Genel Müdürlüğü
Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) Genel Müdürlüğü
Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi (Türk Telekom) Genel Müdürlüğü
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü
Orman Genel Müdürlüğü (OGM)
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
İller Bankası Genel Müdürlüğü
Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu Genel Müdürlüğü
Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürlüğü
Meteoroloji Genel Müdürlüğü
Yerel Kurumlar
Özel Kurumlar
Projeye düşey engel verisi sağlayan kamu kurumları ve özel kuruluşların görev ve
sorumlulukları ise şöyledir;
Düşey Engel Niteliğindeki Tesisleri Yapan, Yaptıran veya Yapımına İzin Veren Kurum
ve Kuruluşlar;
(1) Kendi teşkilatları bünyesinde, yönergenin yayım tarihinden önce tesis edilmiş
olan düşey engele konu olan detaylara ait konum ve öznitelik bilgilerini Düşey engel Bilgi
Toplama Yönergesinde yer alan talimatlara uygun doldurarak MSB Harita Genel
Komutanlığına bildirmek,
(2) Düşey engel niteliğinde herhangi bir tesis yapılması veya daha önce rapor edilen
bilgilerde değişiklik olması durumunda, bu tesislere ait bilgileri Düşey engel Bilgi Toplama
Yönergesinde yer alan talimatlara uygun doldurarak, bir ay içerisinde MSB Harita Genel
Komutanlığına bildirmek,
(3) Hat şeklindeki düşey engellere ait bilgileri vektör formatlarda MSB Harita Genel
Komutanlığına göndermek,
(4) Düşey engel bilgilerinin toplanması ile ilgili faaliyetler hakkında öneri ve tekliflerde
bulunmaktan sorumludurlar.
Düşey engel bilgi toplama yönergesi kapsamında doldurulması gereken tablolar:
1.
2.
3.
4.
Münferit düşey engel öznitelik bilgi tablosu
Hat direkleri düşey engel öznitelik bilgi tablosu
Hat şeklinde düşey engel öznitelik bilgi tablosu
Düşey engel bilgileri öznitelik tanımları ve alabilecekleri değerler
DEVT ile ilgili daha detaylı bilgiye 0312 595 2431 ve 0312 595 2177 numaralarını arayarak
ulaşabilirsiniz.
7. Askeri Hava Alanları Mânia Planlarının Güncellenerek Yeniden Üretilmesi
Faaliyetleri:
Sivil hava ulaşımına açık olmayan yalnızca askerî kullanımda olan Türk Silahlı
Kuvvetlerine ait havaalanlarının mânia planları, o havaalanını kullanan kuvvet
komutanlıklarının ihtiyaçları doğrultusunda Askeri Coğrafya Dairesi Başkanlığı tarafından
Milli Savunma Bakanlığı adına üretilmekte ve ihtiyaç duyulması halinde buna yönelik olarak
arazi çalışmaları yürütülmektedir. Bununla birlikte Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce sivil hava ulaşımına açık Türk Silahlı
Kuvvetlerine ait havaalanlarına ilişkin hazırlanan mânia planlarının, ilgili meydan
komutanlığının bildirdiği kriterlerde hazırlanıp hazırlanmadığı hakkında teknik inceleme
yapılmaktadır.
Örnek Havaalanı Mania Planı