gündem - Makine Sanayii Sektörü Platformu

Transkript

gündem - Makine Sanayii Sektörü Platformu
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi
fiubat 2010 >> SAYI: 21
fiubat 2010 >> SAYI:
21
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi
2023 HEDEF‹:100 M‹LYAR
DOLAR ‹HRACAT
ANADOLU TOPLANTILARI
KONYA’DA TIKIR TIKIR BAfiLADI
TIBB‹ C‹HAZLAR
SEKTÖRÜNÜN GELECE⁄‹
PARLAK
AMBALAJ MAK‹NELER‹
KÜNYE
GAP BÖLGES‹N‹N MAK‹NE
ÜRET‹M ÜSSÜ: GAZ‹ANTEP
YAYIN KURULU BAfiKANI
Adnan DALGAKIRAN
YAYIN KURULU
Adnan DALGAKIRAN, Merih ESK‹N
Mustafa BOZKURT, Kutlu KARAVEL‹O⁄LU
Sevda Kayhan YILMAZ, Serol ACARKAN,
Nam›k Kemal MEM‹fi, Ali R›za OKTAY, Dr.
‹smet YALÇIN S. Tansel KÜNB‹, Mehtap
ÖNAL, Sevgin UTLUG‹L
2009 y›l›nda 3,5 milyar dolar ihracat rakam›na ulaflan Gaziantep; tekstilden
g›daya, kimyadan otomotive birçok sektörde, son teknoloji makinelerin, kalifiye
elemanlar›n ve giriflimci firmalar›n çoklu¤u sebebiyle bölgenin üretim üssü
konumunda bulunuyor.
YAYINA HAZIRLAYANLAR
Free Birds Yay›n Çözümleri
YAYIN D‹REKTÖRÜ
SORUMLU YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜ
Tugay SOYKAN ([email protected])
MUHAB‹R
Handan KAZANCI ([email protected])
Emel ALTAY ([email protected])
KATKIDA BULUNANLAR
Selçuk OKTAY
Yasemin DAfiAR
SANAT YÖNETMEN‹
Ersin KARATA⁄ ([email protected])
FOTO⁄RAF
Candan YAfiARTAfi
YAYIN ADRES‹
Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1
Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL
Tel: 0212 269 25 23 – 24
Faks: 0212 269 25 27
YAYIN TÜRÜ
Süreli Yerel Dergi
REKLAM VE PAZARLAMA
OA‹B Genel Sekreterli¤i
ADRES
Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1
Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL
Tel: 0212 269 25 23 – 24
Faks: 0212 269 25 27
BASKI VE C‹LT
D‹ASAN
Tel: 0212 858 21 41 (pbx)
www.diasan.com.tr
OA‹B GENEL SEKRETERL‹⁄‹
Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P 06700
Çankaya Ankara
Tel: 0312 447 27 40
Faks: 0312 446 96 05
OA‹B MOMENT EXPO Dergisi, Freebirds Yay›n
Çözümleri taraf›ndan T.C. yasalar›na uygun
olarak yay›nlanmaktad›r. “Moment Expo
Dergisi” ibaresi kullan›larak al›nt› yap›lmas›
izne ba¤l›d›r.
OA‹B Moment Expo Dergisi Orta Anadolu
Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin
7.500 adet bas›lan ücretsiz süreli yay›n›d›r.
Tugay SOYKAN
Can ERÇAKICA
Co¤rafi yönden GAP’›n girifl kap›s› olan, sanayisi ve ticari hacmiyle de bölgenin
kalk›nmas›nda temel teflkil eden Gaziantep, ekonomik yönden çevresindeki 18 ili
etkisi alt›nda tutuyor. ‹hracatç› Birlikleri kay›tlar›na göre, 2009 y›l›nda Türkiye’nin
toplam ihracat› küresel krizin etkisiyle yüzde 23 oran›nda gerilerken, Gaziantep’teki gerilemenin çok daha düflük seviyede seyretti¤i görülüyor. 2009 y›l›nda
Gaziantep’in ihracat›nda Irak; yüzde 40 pay ile ilk s›rada yer alarak en önemli pazar› oluflturuyor. Gaziantep’in ihracat yapt›¤› di¤er ülkeler aras›nda S. Arabistan,
Suriye, Almanya, ‹talya, ABD ve ‹ngiltere önde geliyor.
Gaziantep’in sektörel ihracat
rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009
y›l›nda “Hal›” ihracat›n›n 739
milyon dolar ve yüzde 23’lük
oran ile en büyük paya sahip
oldu¤u görülüyor. Onu, yüzde
20 pay ile hububat, bakliyat,
ya¤l› tohumlar ve mamulleri
takip ediyor. Makine ve aksamlar› sektörü ise ilin ihracat›na 59 milyon dolar ile yüzde
1,8 gibi küçük oranl› bir katk›
yapmakla birlikte, Gaziantep
için potansiyel arz etti¤i ve y›ldan y›la geliflim gösterdi¤i ifade ediliyor. Krizin etkilerine
ra¤men 2009 y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla Gaziantep’in makine
ihracat› yüzde 14 art›fl gösteriyor. 2009 y›l› mal gruplar› baz›nda incelendi¤i takdirde Gaziantep ilinden en fazla
ihracat› yap›lan makine ürün gruplar› 19 milyon dolar ile inflaat ve madencilik
makineleri olarak kay›tlara geçiyor. Bunu 14 milyon dolar ile tekstil ve konfeksiyon makineleri takip ediyor. G›da sanayi makineleri ise 6,7 milyon dolar ile üçüncü s›rada yer al›yor. 2009 y›l›nda Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar›
Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Gaziantep’ten ihracat yapan firma say›s› 320’dir.
“ Krizin etkilerine ra¤men 2009
y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla
Gaziantep’in makine ihracat›
Yüzde 14 art›fl gösteriyor. 2009 y›l›
mal gruplar› baz›nda incelendi¤i
takdirde Gaziantep ilinden en fazla
ihracat› yap›lan makine ürün gruplar›
19 milyon dolar ile inflaat ve
madencilik makineleri olarak
kay›tlara geçiyor.”
‹Ç‹NDEK‹LER
34
Baflkandan
8
K›sa k›sa
Anadolu toplant›lar› Konya’da
TIKIR TIKIR bafllad›
18
Makine sektörünün 2023 hedefi:
100 milyar dolar ihracat
22
‹malatta büyük buluflma;WIN Fuar›
24
Kiralama sektörü Türkiye’de büyümeli
26
Türkiye’nin butik makine üreticisi: Repkon
2
30
Konya’da büyüyen dev: Unormak
34
Kapak: Hayat›n her alan›nda ambalaj makineleri
44
T›bbi cihazlar sektörünün gelece¤i parlak
50
Ata karnesi
52
Meksika
58
GAP Bölgesinin makine üretim üssü: Gaziantep
66
Makine Sanayi gelifltikçe refah düzeyi artacak
71
Göstergeler
82
‹hracat Rakamlar›
expo
12
moment
4
“ Hayat›n her alan›nda ambalaj makineleri”
92
52
“ Kervansaray’da kurulan sanayi müzesi”
Ürünler
86
Bilgi hatt›
88
Cumhuriyet Döneminde
‹nfla Edilen ‹lk Gemiler
90
Kervansarayda kurulan
sanayi müzesi
92
Fuarlar
94
‹letiflim
96
expo
“ Anadolu toplant›lar›
Konya’da TIKIR TIKIR bafllad›”
3
moment
12
BAfiKANDAN
>>ADNAN DALGAKIRAN
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan›
expo
2023 ihracat
hedefimiz neden
100 milyar dolar?
moment
4
TÜRK‹YE 2023 YILINDA 500 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT YAPMAYI HEDEFL‹YOR. PEK‹, HANG‹ SEKTÖRLER ‹HRACATINI
ARTTIRIRSA 500 M‹LYAR DOLARLIK ‹HRACATA ULAfiILIR. GEL‹fiM‹fi ÜLKELER‹N GENEL ‹HRACATINDAN MAK‹NE
SEKTÖRÜNÜN ALDI⁄I PAYIN ORTALAMASI YÜZDE 18 D‹R. YAN‹ MAK‹NE SEKTÖRÜ OLMADAN BU HEDEFE ULAfiMAK
MÜMKÜN MÜDÜR? ‹fiTE B‹Z BUNUN SORGULANMASINI ‹ST‹YORUZ.
Türkiye 2023 için ihracat hedefini 500 milyar dolar olarak belirledi. Bu yönde birçok çal›flma yap›l›yor. Uzmanlar ve sektör
temsilcileri bu hedefe ulaflmak için neler yap›labilece¤ini tart›fl›yor. Bu güzel çal›flmalar› Birlik olarak bizde destekliyoruz. Ancak flunu da ekliyoruz: Bu hedefe ulaflman›n yolu makine ihracat›n›n geliflmesinden geçer.
Geliflmifl ülkelerin makine ihracat›na ve üretimine bakt›¤›m›zda
bu gerçe¤i kolayl›kla görebiliriz. Dünya ticaretine bakt›¤›m›zda
da görebiliriz. Çünkü geliflmifl ülkelerin makine ihracatlar› toplam ihracatlar›ndan ortalama yüzde 18 pay almaktad›r. Ayr›ca
dünyada en fazla ticareti yap›lan mal grubu petrolün ard›ndan
makine sanayisidir. Bu nedenle Türkiye’nin de 2023’de 500 milyar dolar ihracat hedefine ulaflmas› için öncelikle bunu hangi
sektörlerle baflaraca¤›n› belirlemesi laz›md›r. Rakamlar›nda
aç›kça gösterdi¤i gibi makine sektörü Türkiye’nin 500 milyar do-
lar ihracat amac›na ulaflmak için kilit bir konumda durmaktad›r.
Peki, makine sektörünün geliflmesi için neler yap›lmal›d›r? Biz
öncelikle kendi iflimizi iyi yapmal›y›z. Bu bizim üstümüze düflen
görev. Ancak bunu yapt›¤›m›z zaman bütün yollar aç›lacak diye
bir fley yok. Çünkü önümüzde çok daha büyük sermayeler oluflturmufl dünya devleri var. Dünya’da Ar-Ge’ye 350 milyon Euro
kaynak ay›rm›fl makine üreticisi var. Demek ki bu geliflmifl ülkeler aras›nda yer alabilmek için devletin teknoloji üreten bir ülkenin varl›¤›n› strateji haline getirmesi gerekiyor. E¤er bunu benimser ve o noktada biz makine üreticilerine beraber bir fley yapal›m derse, oturup konuflaca¤›m›z fleyler var. fiu an “evet hakl›s›n›z” noktas›nday›z. “Gelin bir fleyler yapal›m” noktas›nda de¤iliz. Bu noktaya geldi¤imizde iflte o zaman 100 milyar dolar hedefi ve buna paralel olarak baflar›lacak olan 500 milyar dolar hedefine ulafl›labilecektir.
Makine Sanayii Sektör Platformu
Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P. Çankaya /ANKARA
Telefon: 0312-447 27 40
Faks: 0312-446 96 05
Web: www.makinesektorplatformu.org
VIZYONUMUZ:
"Toplumumuzun yaflam kalitesinin artmas›na ve ülkemizin sürdürülebilir geliflmesine
hizmet eden makina imalat sektörünün, kalite, teknoloji gelifltirme ve yenilikçilikte
uluslararas› düzeyde rekabetçi bir yap›ya ulaflmas›na katk› sa¤layan, yönlendirici,
kat›l›mc› ve paylafl›mc› bir üst organizasyon olmak”t›r.
MISYONUMUZ:
“Ulusal sanayimizin rekabet gücünü art›rmak ve sürekli k›lmak için
makina imalat sektörünün her kesimi ve ilgili kurumlarla iflbirli¤i içinde,
sektörümüzün öncelikleri do¤rultusunda politikalar gelifltirmek, bunlar›
gerçeklefltirecek altyap› ve araçlar› oluflturmaya katk› sa¤lamak, sektörel
örgütlerin faaliyetlerini destekleyerek, dayan›flma ve iflbirli¤i kültürü
oluflturmakta öncü rol oynamak"t›r.
AKIfiKAN GÜCÜ DERNE⁄‹ (AKDER)
www.akder.org
AMBALAJ MAK‹NEC‹LER‹ DERNE⁄‹
www.ambalaj.org.tr
‹MDER-TÜRK‹YE ‹fi MAK‹NALARI D‹STRÜBÜTÖRLER‹
VE ‹MALATÇILARI B‹RL‹⁄‹
www.imder.org.tr
ANADOLU UN
SANAY‹C‹LER‹
DERNE⁄‹
www.ausd.org.tr
‹SDER-‹ST‹F MAK‹NALARI D‹STR‹BÜTÖRLER‹ VE
‹MALATÇILARI DERNE⁄‹
www.isder.org.tr
ANASDER-ANADOLU
ASANSÖRCÜLER DERNE⁄‹
www.anasder.org.tr
ARÜS-DER -ARAÇ ÜSTÜ EK‹PMAN
‹MALATÇILARI DERNE⁄‹
www.arusder.org
‹SK‹D-‹KL‹MLEND‹RME, SO⁄UTMA,
KL‹MA ‹MALATÇILARI DERNE⁄‹
www.iskid.org.tr
‹fi MAK‹NALARI MÜHEND‹SLER‹ B‹RL‹⁄‹
www.ismakinalari.org
OST‹M ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGES‹ ÖNCÜ SANAY‹C‹ VE ‹fiADAMLARI DERNE⁄‹
PAGDER-PLAST‹K SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹ SADER (SA⁄LIK GEREÇLER‹ ÜRET‹C‹LER‹
www.ostim.org.tr
www.kilavuz.biz
www.pagev.org.tr/pagder/main.asp
VE TEMS‹LC‹LER‹ DERNE⁄‹)
www.sader.org.tr
-TMMOB-MAK‹NA MÜHEND‹SLER‹ ODASI
www.mmo.org.tr
TOBB MAK‹NE SEKTÖR MECL‹S‹ BAfiKANLI⁄I
www.tobb.org.tr
TÜMDEF - TÜM TIBB‹ C‹HAZ ÜRET‹C‹ VE
TEDAR‹KÇ‹ DERNEKLER‹ FEDERASYONU
www.tumdef.org
BES‹AD-BA⁄LANTI ELEMANLARI SANAY‹C‹
VE ‹fiADAMLARI DERNE⁄‹
www.besiadturkey.com
KBSB-KAZAN VE BASINÇLI KAP SANAY‹C‹LER‹ B‹RL‹⁄‹
www.kbsb.org
TARMAKB‹R-TÜRK TARIM ALET VE
MAK‹NELER‹ ‹MALATÇILARI B‹RL‹⁄‹
www.tarmakbir.org
TÜMMER-TÜRK‹YE MERMER DO⁄ALTAfi VE
MAK‹NALARI ÜRET‹C‹LER‹ B‹RL‹⁄‹
www.tummer.org.tr
ENOSAD-ENDÜSTR‹YEL OTOMASYON
SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹
www.enosad.org.tr
‹MES SANAY‹ S‹TES‹
www.imes.org
M‹B (MAK‹NA ‹MALATÇILARI B‹RL‹⁄‹)
www.mib.org.tr
TAS‹AD-TÜM ASANSÖR SANAY‹C‹
TEMSAD-TEKST‹L MAK‹NE VE
VE ‹fiADAMLARI DERNE⁄‹
AKSESUARLARI SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹
www.tasiad.org.tr
www.temsad.com
TÜRK POMPA VE VANA SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹
www.pomsad.org.tr
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI
‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹
www.makinebirlik.com
KISA KISA
Kestane çizme
makinesi yapt›
expo
ALMANYA’DA YAfiAYAN ÇANAKKALEL‹
YILDIRIM ERGEN, 20 YILDIR SATIfiINI
YAPTI⁄I KESTANELER‹ TEK TEK Ç‹ZMEKTEN
BIKINCA, BU ‹fi ‹Ç‹N B‹R MAK‹NE YAPTI.
moment
8
Almanya’n›n Heidelberg kentinde yaflayan 37 yafl›ndaki Çanakkaleli Türk, kestane çizme makinesi yapt›. Geçimini küçük bir standta kestane ve meyve satarak sa¤layan Y›ld›r›m
Ergen, tek tek elle kestane çizmenin s›k›nt›s›ndan kurtulmak
için uzun araflt›rmalar ve denemeler sonunda toplu halde
kestane çizme makinesi yapt›. Ergen, makinesini Münih Patent Entsitüsü’nde onaylatarak patentini ald›.
Meslek lisesi mezunu
‹stanbul Zeytinburnu Endüstri Meslek Lisesi’nde torna bölümünü bitirdi¤ini belirten Y›ld›r›m, kestane çizme makinesini nas›l ak›l etti¤ini flöyle anlatt›: “Yaklafl›k 20 y›ld›r Almanya’da yafl›yorum ve geçimimi kestane satarak kazan›yorum.
Her gün kestaneleri tek tek b›çakla çizmek s›k›nt›l› bir ifl. Ço¤u zaman elimi yaral›yordum. Bakt›m böyle gitmiyor, kendi
kendime acaba bunun makinesi var m› diye araflt›rmaya
bafllad›m. ‹nternetten yapt›¤›m araflt›rmada böyle bir makinenin olmad›¤›n› gördüm. Neden kendim bu makineyi yapmay›m diye araflt›rmaya ve çal›flmaya bafllad›m. 4 y›l boyunca çeflitli deneyler, denemeler yapt›m ve sonunda gördü¤ünüz kestane çizme makinas›n› icat ettim.”
3 saniyede 15 kestane
Y›ld›r›m, makinan›n 3 saniyede 15 tane kestane çizdi¤ine
dikkat çekerek, “fiimdilik makineyi yar› otomatik flekilde çal›flt›r›yorum. Ancak bunu tam otomatik hale getirmek zor
de¤il. Makine yukardan 200 kilo a¤›rl›k ve yanlardan yar›m
ton bas›nç uygulan›yor. Böylelikle kestanenin içindeki hava
boslu¤u al›n›yor sonra da kulland›¤›m 500 hassas b›çakla
kestane çiziliyor” diye konufltu. Patentini ald›¤› icad›n gelifltirmek istedi¤ini ifade eden Y›ld›r›m, bu konuda destek bekledi¤ini flöyle anlatt›: “Bu icat bana yaklafl›k 25 bin Euro’ya
mal oldu. fiimdi bu makineyi gelifltirmek için sponsor ar›yorum. Türk ifladamlar›m›z›n bana yard›mc› olmalar›n› ya da
bu makineyi gelifltirerek kullan›ma sunulmas›n› bekliyorum.
Bu makineyle kestane, f›st›k ve benzeri kabuklu meyveleri
k›rmak daha kolay olacak.”
Fas ordusu
Hidromek
ürünlerini
kullan›yor
Hidromek, Fas ordusuna özel 8 adetlik beko loder sat›fl› gerçeklefltirdi. Fas ordusu için özel olarak haz›rlanan beko-loderler yeflil renkte üretildi.
5 k›ta 50 ülkeye ihracat yapan ve Türkiye’yi dünyada temsil
eden Hidromek’in, Fas’ta kazand›¤› askeri ihale sonucu özel
olarak haz›rlad›¤› beko loder’ler, fabrikadaki son ifllemlerden geçirildikten sonra sevk edilerek teslimat ifllemleri Ocak
ay›n›n ilk haftas› gerçeklefltirildi.
Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Ortado¤u’da 50’yi aflk›n
ülkeye ihracat yapan Hidromek, “Design Turkey 2008” Üstün Tasar›m ödüllü Beko Loder’lerini yeflil renk ile ilk kez
Fas’ta buluflturdu.
expo
KISA KISA
moment
10
Çarklar h›zl› dönmeye bafllad›
SANAY‹ ÜRET‹M‹ ARALIK AYINDA YÜZDE 25,2 ARTTI. ARALIK’TA ÖNCEK‹ YILIN AYNI AYINA GÖRE
ÜRET‹MDE EN YÜKSEK ARTIfi YÜZDE 33,2 ‹LE ARA MALI ‹MALATINDA GÖRÜLDÜ. ‹MALAT
SANAY‹NDE ÜRET‹M DE YÜZDE 28 ARTIfi GÖSTERD‹.
Türkiye’de sanayi üretimi 2009 y›l› Aral›k ay›nda, bir önceki y›l›n
ayn› ay›na göre yüzde 25,2, bir önceki aya göre yüzde 8,7 artt›.
Y›ll›k ortalamaya bak›ld›¤›nda ise sanayi üretimi 2009 y›l›nda
yüzde 9,6 darald›.
Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K), 2009 y›l› Aral›k ay› Sanayi
Üretim Endeksi sonuçlar›n› aç›klad›.
Sanayinin alt sektörleri incelendi¤inde, 2008 y›l› Aral›k ay›nda
yüzde 20,1 oran›nda gerileyen imalat sanayinde üretim endeksi
bu y›l›n ayn› döneminde yüzde 28 artt›. Söz konusu ayda
madencilik ve tafl ocakç›l›¤› sektörü endeksi yüzde 15,4, elektrik,
gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 10,9 art›fl gösterdi.
Ana Sanayi Gruplar› S›n›flamas›na göre, 2009 y›l› Aral›k ay›nda
bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre en yüksek art›fl yüzde 33,2 ile
ara mal› imalat›nda görüldü.
Bu s›n›flamaya göre di¤er gruplar incelendi¤inde, dayan›kl›
tüketim mal› imalat›n›n yüzde 30,1, dayan›ks›z tüketim mal›
imalat›n›n yüzde 22,5, enerjinin yüzde 10,1, sermaye mal›
imalat›n›n ise yüzde 28,5 oran›nda artt›¤› gözlendi.
Takvim Etkisinden Ar›nd›r›lm›fl Endeks, 2009 y›l› Aral›k ay›nda
bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 8,3, Mevsim ve Takvim
Etkilerinden Ar›nd›r›lm›fl Endeks de bir önceki aya göre yüzde
0,7 art›fl gösterdi.
‹MALAT SANAY‹NDE EN YÜKSEK ARTIfi
‹malat Sanayi Üretim Endeksi alt gruplar›n›n Aral›k ay›nda,
2008 y›l›n›n ayn› ay›na göre yüzde de¤iflim oranlar› incelendi¤inde en yüksek art›fl oran› yüzde 85,3 ile motorlu
kara tafl›t›, römork ve yar› römork imalat›nda görüldü.
Bunu yüzde 45,7 ile tütün ürünleri imalat› ve yüzde 44,7 ile
plastik ve kauçuk ürünleri imalat› izledi.
Derinin ve tabakan›n ifllenmesinde yüzde 41,8, baflka yerde
s›n›fland›r›lmayan makine ve cihazlar›n imalat›nda yüzde
39,2, tekstil ürünleri imalat›nda yüzde 36,2, kimyasal madde
ve ürünleri imalat›nda yüzde 34,4, makine ve teçhizat hariç
metal ürünleri imalat›nda yüzde 34,3, ka¤›t hamuru, ka¤›t
ve ka¤›t ürünleri imalat›nda yüzde 34,2, art›fl oldu.
Üretim g›da ürünleri ve içecek imalat›nda yüzde 19,5, giyim
eflyas› imalat›nda yüzde 13, a¤aç ve a¤aç mantar› ürünleri
imalat›nda yüzde 28,2, bas›m ve yay›mda yüzde 29,2, kok
kömürü, rafine edilmifl petrol ürünlerinde yüzde 4,2, metalik olmayan di¤er mineral ürünleri imalat›nda yüzde 28,
ana metal sanayinde yüzde 15, baflka yerde
s›n›fland›r›lmayan makine ve teçhizat imalat›nda yüzde
24,1, t›bbi hassas ve optik aletlerle saat imalat›nda yüzde
11,2 ve mobilya imalat›nda yüzde 17,8 artt›.
Söz konusu ayda geçen y›l›n ayn› ay›na göre büro
makineleri ve bilgisayar imalat›nda yüzde 31,3, di¤er
ulafl›m araçlar›n›n imalat›nda yüzde 29,2 ve radyo, TV,
haberleflme teçhizat› ve cihazlar› imalat›nda yüzde 5 daralma meydana geldi.
GÜNDEM
Anadolu toplant›lar›
Konya’da
expo
TIKIR TIKIR bafllad›
moment
12
expo
13
moment
MTG’N‹N TÜRK
MAK‹NEC‹LER‹N‹ TEK B‹R
YUMRUK HAL‹NE
GET‹RMEK, ALICI VE
SATICILARI
BULUfiTURMAK, YEREL
YÖNET‹C‹LERE VE
KAMUOYUNA MAK‹NE
SEKTÖRÜNÜN ÖNEM‹N‹
ANLATMAK ‹Ç‹N
BAfiLATTI⁄I “TÜRK‹YE
‹Ç‹N TIKIR TIKIR
TOPLANTILAR”
ETK‹NL‹L‹⁄‹N‹N ‹LK‹
KONYA’DA YAPILDI.
GÜNDEM
akine Tan›t›m Grubu,
Türkiye çap›nda yapt›¤›
büyük tan›t›m
çal›flmas›n›n önemli bir
ad›m›n› daha hayata
geçirdi. “Türkiye ‹çin T›k›r T›k›r
Toplant›lar” ad›yla Anadolu aç›l›m›n›
bafllatan MTG, ilk toplant›s›n› Konya
Sanayi Odas› ile iflbirli¤inde Konya’da
gerçeklefltirdi.
M
expo
“TÜRK MAK‹NE SANAY‹ ADIM
ADIM DÜNYA L‹DERL‹⁄‹NE
G‹D‹YOR”
moment
14
Etkinlikte Makine Tan›t›m Grubu ad›na
bir aç›l›fl konuflmas› yapan MTG
Baflkan› Ali R›za Oktay, “fiunu gururla
ifade edebilirim ki, Türk Makine Sanayi;
ad›m ad›m dünya liderli¤ine do¤ru
önemli ad›mlar at›yor” dedi.
Konuflmas›nda Konya sanayisinin
önemine dikkat çeken Oktay,
Konya’daki sanayinin büyümesini
katlayarak art›rmaya devam edece¤ini
söyledi. “T›k›r t›k›r” sloganl› önemli bir
reklam çal›flmas›na imza atan MTG’nin
bundan sonra da önemli projelere imza
ataca¤›n› kaydeden Oktay, ileriye
yönelik hedeflerini flöyle aç›klad›:
“MTG’nin önümüzdeki dönemde
gerçeklefltirece¤i projeler aras›nda
akademik camia ile iflbirli¤ine gidilmesi,
Makine Sektörü’nde standardizasyon
konusunda yaflanan s›k›nt›lar›n önüne
geçilebilmesi için bir makine reytinggüven endeksi oluflturulmas›, sektör
üyelerine e¤itim ve dan›flmanl›k veren
MTG Teflvik Kurulu ad›nda bir alt birim
kurulmas›, yerli üreticilerin en büyük
dezavantaj› olarak ortaya ç›kan teknoloji
takibindeki s›k›nt›lar› aflmak ad›na bir
Ar-Ge üssü kurulmas› gibi planlar yer
al›yor. Ayr›ca kendi kalite
standartlar›m›z› art›k TURQUM markas›
ile dünyaya kabul ettirece¤iz.
Ortak sat›n alma flirketimiz OSO ile
makinecilerin maliyetlerini daha da
azaltaca¤›z. AR-GE konusundaki
çal›flmalar›m›z› TÜB‹TAK Yüksek
Teknoloji Kurulu’nda Say›n
Baflbakan›m›za sunduk. Bu çal›flma da
önemli bir prestij çal›flmas› olarak
yapt›klar›m›z aras›na yaz›ld›” dedi.
“SIRADA 12 fiEH‹R DAHA VAR”
MTG Baflkan› Ali R›za Oktay “Türkiye
‹çin T›k›r T›k›r Toplant›lar”›n
düzenlenmesinin nedenini flu sözlerle
aç›klad›: “Bu toplant›lar ile makine
sektörümüzü tek yumruk yapaca¤›z.
Ayr›ca makine üreticileri firmalar›m›z ile
al›c›lar› buluflturaca¤›z. Bu flekilde daha
12 flehir dolaflma karar› ald›k. Bu say›
daha da artabilir.”
‹l il dolaflarak bir ülkenin geliflimi
aç›s›ndan makine sektörünün ne denli
önemli oldu¤unu sadece üretici ve
al›c›lara de¤il idari ve mali yöneticilere
de iletece¤iz diyen Oktay, toplant›n›n ilk
aya¤›n› gerçeklefltirdikleri Konya’da Vali
Yard›mc›s› ile görüfltüklerini ve kamu
al›mlar›n› n makine sektörünün geliflimi
konuda kamu kurumlar›n›n art›k hassas
davranmas› gerekti¤ini sözlerine ekledi.
2009 ‹HRACATI 8 M‹LYAR 187
M‹LYON DOLAR
aç›s›ndan ne denli önemli oldu¤unu
aktard›klar›n› belirtti.
Baflbakan›n genelgesini de hat›rlatan
Oktay, bütün geliflmifl ülkelerde kamu
al›mlar›nda yerli mal›n›n yüzde 15
desteklendi¤ini, bu uygulaman›n
Türkiye’de de oldu¤unu ancak ihtiyati
olarak uyguland›¤›n› belirterek bu
Önümüzdeki 4 y›l içerisinde 20 milyar
dolarl›k makine ihracat›na ulafl›laca¤›n›n
alt›n› çizen Karavelio¤lu, Türk makine
sektörünün etkileyici performans›n› flu
sözlerle aç›klad›: “Bizim makine
ihracat›m›z 2008 y›l›nda yaklafl›k 10
milyar 300 bin dolar olarak gerçekleflti.
2003’de bu rakam 2 milyar 900 bin
dolard›. Yani 5 y›lda makine ihracat›m›z›
3,5 kat art›rm›fl›z. Oysaki geçen y›l
dünya makine ihracat› flampiyonu olan
Çin ihracat›n› bu sürede 3,2 oran›nda
art›rd›. Di¤er taraftan yine en önemli
makine ihracatç›lar›ndan biri olan
Almanya makine ihracat›n› 2’ye katlad›.
Bunlar›n ard›ndan ABD ve Japonya ise
1,6’ya katlad›lar ihracatlar›n›. Bu
rakamlarda gösteriyor ki, Türkiye
makine ihracat›n› son befl y›lda en fazla
art›ran ülke. Çin’den de fazla. 3,5’luk
ihracat art›fl› 5 y›l içerisinde y›ll›k olarak
yüzde 30’luk bir büyümeye denk geliyor.
Bu da Türk makine sektörünün gücünü
gözler önüne seriyor.”
20 milyar dolarl›k makine ihracat›n›
yakalayarak en fazla makine ihracat›
yapan ilk 20 ülke aras›na gireceklerini
belirten Karavelio¤lu, bu hedefin nas›l
baflar›laca¤›n› ise flöyle aç›kl›yor: “20
15
moment
“20 M‹LYAR DOLARA
GELMEM‹Z 4 YILI
BULMAYACAK”
expo
MTG Baflkan› Ali R›za Oktay’dan sonra
söz alan MTG Baflkan Vekili Kutlu
Karavelio¤lu, Konya’daki konferansta
makine sektörüne ait 2009 ihracat
rakamlar›n› da ilk kez aç›klad›.
Karavelio¤lu, “Nükleer reaktörler,
kazanlar, makineler, mekanik cihaz ve
aletler, bunlar›n aksam ve parçalar›ndan
oluflan 84. Fas›l itibariyle ihracat›m›z
2009 y›l›nda 8 milyar 187 milyon dolar
oldu. Ayn› rakam 2008 y›l›nda ise 10
milyar 24 milyon dolard›. Makine
sektörü 2010 y›l›na ihracat aç›s›ndan çok
iyi bafllad›. 2010 Ocak ay›n›n 590 milyon
dolarl›k ihracatla kapanmas›n›
bekliyoruz. Bu geçti¤imiz y›l›n ayn›
dönemine göre yüzde 5’lik art›fla iflaret
ediyor” dedi.
GÜNDEM
expo
NEDEN KONYA?
moment
16
milyarl›k makine ihracat›na ulaflmak hiç
zor de¤il. Örne¤in Singapur 56 milyar
dolarl›k makine ihracat› yap›yor. Bunun
sebebi Çin pazar›. Baflka örneklere
bakacak olursak. Güney Kore 50
milyarl›k makine ihracat› yap›yor,
Japonya sayesinde. Meksika 35 milyar
dolarl›k makine ihracat› yap›yor, ABD
sayesinde.
Bizim AB ba¤lant›m›z da k›sa sürede
benzer etki yaratacakt›r. Bu h›zl›
geliflime de büyük ölçüde buna ba¤l›d›r.
Çünkü ihracat›m›z›n yar›dan fazlas›n› bu
büyük pazara yap›yoruz.”
Karavelio¤lu, “Türkiye için TIKIR TIKIR
Toplant›lar›”n›n neden ilk olarak
Konya’da yap›ld›¤› ise flu flekilde
aç›klad›: “‹lk olarak Konya’y› tercih
etmemizin çok nedeni var. Öncelikle
Konya’n›n imalat ve parça üretim
sektörü çok köklü. Makine sanayinin
oluflmas›nda bu eskiye dayanan
parçac›l›k kültürünün izleri yat›yor.
Ayr›ca ihracat verilerine bakt›¤›m›zda
Konya’n›n makine ihracat›nda ciddi
art›fllar›n yafland›¤›n› gördük. Biz bu
toplant›lar› makine sanayisi olan ve
geliflmekte olan baflka flehirlerde de
yapaca¤›z. Ancak Konya’n›n ekonomi
tarihinde makine sektörünün önemli bir
yer kaplamas› ve de ihracat›n› ciddi
oranda art›rmas› buray› seçmemizin ana
nedeni oldu diyebilirim.”
“MTG 2010’DA HEM MAHALL‹
HEM DE ULUSLARARASI
ÇALIfiACAK”
Toplant›da Makine Tan›t›m Grubu’nun
reklam kampanyalar› hakk›nda da bilgi
veren Karavelio¤lu, 2010 y›l›nda hem
mahalli hem de uluslararas›
kampanyalar yapacaklar›n› söyledi.
Mahalli çal›flmalardan en
önemlilerinden birisinin ise “Türkiye
için TIKIR TIKIR toplant›lar›” oldu¤unu
belirten Karavelio¤lu Meslek Liseleri
ve Üniversitelerle de iflbirli¤i içerisinde
çal›flmalar yürüteceklerini anlatt›.
Yurtd›fl›nda ise öncelikle belirlenen
hedef pazarlarda alg› anketleri
yap›lacak ve bu ülkelere yönelik
reklamlar haz›rlanacak. Bu ülkeler
belirlenirken de genifl bir skala
oluflturulmas›na özen gösterilecek.
17
moment
Türk makine sektörünün çok önemli
bir potansiyeli oldu¤unun alt›n› çizen
Karavelio¤lu, bunun desteklenmesi
gerekti¤ine de¤inerek flu tespitleri
aktard›: “Makine sektörü petrolün
ard›ndan dünya üzerinde en fazla
ciroya sahip aland›r. Ayr›ca makine
sektörü krizlerden en az etkilenen ve
bir ülkenin tutarl› kalk›nmas› için
olmazsa olmazlar aras›nda say›lan
üretim fleklidir.
Biz bu bilinçle hareket ederek bu
kampanyalar› yap›yoruz. Çokta büyük
destek al›yoruz. ‹hracatta daha da
güçlenmek için öncelikle evimizde
güçlü olmam›z gerekti¤ini düflündük
ve bu nedenle iç pazarda da tan›t›m
kampanyalar› yapt›k. Ancak bundan
sonras› yurtd›fl› aya¤› eklenerek
gerçeklefltirilecek.”
“Türkiye için TIKIR TIKIR toplant›lar”
Konya konferans›n›n aç›l›fl
konuflmas›n› yapan Konya Sanayi
Odas› Baflkan› Tahir Büyükhelvac›gil
ise Konya Sanayisi’nin geliflen bir
sanayi oldu¤unu ifade ederek, “Konya
olarak, gelecek y›llarda ad›m›z› çok
daha fazla duyuraca¤›z. Bu çerçevede
bize destek veren Makine Tan›t›m
Grubu’na da teflekkür ederiz” dedi.
Ayn› konferansta bir sunum
gerçeklefltiren Prof. Dr. Deniz Gökçe
ise; Türk ekonomisinin 2010 y›l›
içerisinde olumlu sinyaller vermeye
bafllad›¤›n› ifade ederek sanayicilerin
bu y›l›n ikinci yar›s›ndan itibaren daha
olumlu geliflmeler ile karfl›laflacaklar›n›
bekledi¤ini söyledi.
expo
“ÖNCEL‹KLE EV‹M‹ZDE GÜÇLÜ
OLMALIYIZ”
GÜNDEM
Makine sektörünün 2023 hedefi:
100 milyar dolar ihracat
expo
MAK‹NE SEKTÖRÜ, 2023 V‹ZYON ÇALIfiTAYINI DÜZENLED‹.
TOPLANTIDA 2023 YILINDA 500 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT
HEDEF‹ KOYAN TÜRK‹YE’N‹N BU HEDEFE ULAfiMASI ‹Ç‹N
MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN LOKOMOT‹F GÖREV‹ ÜSTLENMES‹
GEKERT‹⁄‹ ORTAK F‹K‹R OLARAK BEL‹RT‹LD‹.
moment
18
ürkiye’nin 2023 y›l›nda hedefledi¤i 500 milyar dolarl›k hedefine ulaflmas› için sektörler
baz›nda gerçeklefltirilen liderlik toplant›lar›n›n sonuncusu
28 Ocak’ta düzenlendi. Makine ve aksamlar› sektörünün liderlerini bir araya
getiren toplant›ya D›fl Ticaret Merkezi ev
sahipli¤i yapt›. DTM ‹hracat Müdürü ve
Makine Tan›t›m Grubu Baflkan› Ali R›za
Oktay, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç› Birlikleri Baflkan Vekili
Kutlu Karavelio¤lu, Yönetim Kurulu
Üyeleri Sevda Kayhan Y›lmaz, Merih Eskin, Mustafa Bozkurt, Nam›k Kemal Memifl ve OA‹B Genel Sekreteri Özkan Ayd›n baflta olmak üzere sektörden pek
çok temsilcinin yer ald›¤› toplant›da,
sektörün gelecek dönemine iliflkin ön
görüfller ortaya konarken, ihracat potansiyeli ve hedef pazarlar› hakk›nda bilgi
verildi. Buna göre, makine yat›r›mlar›n›n sabit sermaye yat›r›mlar›n›n en
önemli alt unsurunu oluflturdu¤u, sermaye yat›r›mlar› ile makine yat›r›mlar›
aras›nda da mutlak büyüklük itibariyle
yak›n iliflki bulundu¤u belirtildi. Sabit
sermaye yat›r›mlar›n›n art›fl› ile makine
yat›r›mlar›n›n artt›¤› ve her ikisinin de
ekonomik büyümeyi h›zland›rd›¤› ifade
edildi. Sabit sermaye yat›r›mlar›n›n oran›n›n dünya gelirine oran›n›n 2000-2008
y›llar› aras›nda yüzde 20,2 ile yüzde 20,3
aras›nda de¤iflti¤i, makine yat›r›mlar›n›n
da dünya gelirine oran›n›n ayn› dönemde 6,40 ile 8,50 aras›nda de¤iflti¤i vurguland›. Küresel kriz ile birlikte ortaya ç›kan at›l kapasite nedeniyle sabit sermaye ve makine yat›r›mlar›n›n yavafllayaca¤›na dikkat çekildi. Makine yat›r›mlar›
toplam harcamalar›n›n dünya gelirine
oran›n›n 2009 y›l›nda yüzde 5,6, 2013 y›l›nda yüzde 6, 2018 y›l›nda yüzde 6,5 ve
2023 y›l›nda ise yüzde 7 olarak öngörüldü¤ü dile getirildi. Makine yat›r›mlar›n›n büyüklü¤ünün bu varsay›mlara göre, 2009 y›l›nda 3,1 trilyon dolar, 2013 y›l›nda 4 trilyon dolar, 2018 y›l›nda ise 5,65
trilyon dolar olaca¤› kaydedildi.
500 M‹LYAR DOLARLIK HEDEF
MAK‹NE SEKTÖRÜ GEL‹fiMEDEN
YAKALANAMAZ
Çal›fltay da dört ana gruba ayr›lan makine sektörü kat›l›mc›lar› kendi sektörleri
için 2023’de ne kadarl›k bir ihracat yapa-
expo
T
moment
19
expo
GÜNDEM
moment
20
ye’nin 2023 y›l›nda 500 milyar dolara
ulaflmas›n›n yolunun makine ihracat›n›n
artmas›ndan geçti¤i konusunda bütün
kat›l›mc›lar hem fikirdi. 500 milyar dolar
ihracat›n makine sektörü olmaks›z›n yakalanmas›n›n mümkün olmad›¤› vurgulan›rken, geliflmifl ülkelerin ihracatlar›n›n yüzde 20’sinin makine sektörü taraf›ndan yap›ld›¤› anlat›ld›.
MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN
YÜKSEL‹fi‹ RAKAMLARDA
KEND‹N‹ GÖSTER‹YOR
caklar›n› istatistiklerden ve tecrübelerinden faydalanarak; kendi aralar›nda tart›flt›lar ve rakamlar aç›klad›lar. Bu rakamlar ›fl›¤›nda Türk makine sektörü-
nün 2023 için ihracat potansiyeli belirlenmeye çal›fl›ld›.
Makinenin alt sektör temsilcileri aras›nda rakam farkl›l›klar› gözlense de Türki-
Son 18 y›ld›r gerek dünya gerekse de
Türkiye makine ihracat›n›n düzenli olarak artt›¤› vurguland›. Buna göre 1990
y›l›nda dünya makine ihracat› 352 milyar
dolar iken Türkiye’nin makine ihracat›
183 milyon dolar olarak gerçekleflti. 2000
y›l›nda dünyan›n makine ihracat› 596
milyar dolar iken bu rakam ülkemizde 1
milyar 239 milyon dolar oldu. 2008 y›l›nda ise dünya makine ihracat› yaklafl›k 1,5
trilyon dolara ç›karken, ülkemiz makine
ihracat› 8,5 milyar dolara ulaflt›. Toplant›da sektörün alt grup mallar› baz›nda
expo
neler, 368 milyon dolarla güç üreten makineler, 90 milyon dolarla metal iflleme
makineleri takip etti. Toplant›da ayr›ca
makine sektörünün mevcut pazarlar› ve
hedef pazarlar› ile ilgili rakamsal bilgile-
21
moment
ihracatlar› da ele al›nd›. Buna göre, 2008
y›l›nda BYB genel endüstri makine ve
cihazlar› 598 milyon dolarl›k ihracat rakam› ile lider oldu. Bunu 417 milyon dolarla belirli sanayiler için özellikli maki-
re yer verildi. Sektörün alt gruplar baz›ndan en fazla ihracat yapt›¤› ülkeler s›raland›.
Buna göre geçti¤imiz y›l güç üreten makinelerde Almanya’ya 800 milyon dolarl›k ihracat yap›ld›. Bunu ABD’ye yap›lan
240 milyon dolar, Fransa’ya yap›lan 189
milyon dolar, ‹ngiltere’ye yap›lan 156
milyon ve Polonya’ya yap›lan 100 milyon dolarl›k ihracat izledi. Belirli sanayiler için özellikli makine ve cihazda 182
milyon dolarla en fazla ihracat Rusya’ya
gerçeklefltirildi. Bunu 167 milyon dolarla
Almanya, 127 milyon dolarla ABD, 101
milyon dolarla ‹talya ve 101 milyon dolarla serbest bölgeler izledi.
‹nflaat ve madencilik makinelerinde en
çok ihracat yap›lan ülke 92 milyon dolarla Almanya olurken, tar›m ve ormanc›l›k makinelerinde 106 milyon dolarla
ABD, metal iflleme makinelerinde 91
milyon dolarla serbest bölgelere, BYB
genel endüstri makine cihaz ve aksam›nda 419 milyon dolarla Almanya ilk
s›raya yerleflti.
expo
GÜNDEM
moment
22
‹malatta büyük buluflma;
WIN Fuar›
04-07 fiUBAT 2010 TAR‹HLER‹ ARASINDA ‹STANBUL’DA TÜYAP FUAR VE KONGRE
MERKEZ‹’NDE DÜZENLENEN “WIN 2010-WORLD OF INDUSTRY” FUARI’NA, MAK‹NE
TANITIM GRUBU ADINA B‹R ‹NFO STAND ‹LE KATILIM SA⁄LANDI.
annover Messe Bileflim Fuarc›l›k A.fi. taraf›ndan 04-07
fiubat 2010 tarihleri aras›nda
‹stanbul’da TÜYAP Fuar ve
Kongre Merkezi’nde düzenlenen “WIN 2010-World of Industry”
H
Fuar›’na, Makine Tan›t›m Grubu ad›na bir info stand ile kat›l›m sa¤land›. 20 ülkeden toplam 499 firma kat›l›m gerçeklefltirdi¤i fuar›n aç›l›fl›nda
MTG stand›n› Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› Müsteflar› Ali Bo¤a ziyaret
etti. Fuaye alan›nda yer alan Makine
Tan›t›m Grubu stand›nda Makine Tan›t›m Grubu’nu, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’ni ve makine ve aksamlar› sektörünü tan›t›c› broflür, ayl›k sektörel der-
FUAR ULUSLARARASI ‹fi
BA⁄LANTILARININ MERKEZ‹
OLDU
Geçti¤imiz y›llara göre %21 daha fazla
uluslararas› ziyaretçiye ev sahipli¤i yapan fuarda 17 ülkeden sat›n alma heyetleri “Uluslararas› ‹fl Birli¤i Günleri”
kapsam›nda üç gün boyunca kat›l›mc›-
larla birebir görüflmeler yapma imkan›
buldu. ‘Hosted Buyer Program›’ özel
program› kapsam›nda ve T.C. D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› iflbirli¤i ile Ürdün,
‹ran, Irak, Suriye, Etiyopya, Fas, Cezayir, Tunus, Afganistan, Kazakistan,
Azerbaycan, Makedonya, Romanya,
Arnavutluk, Ukrayna ve M›s›r’dan gelen ifl heyetlerinin yan› s›ra IHK Niederrhein arac›l›¤›yla Almanya’dan gelen ifl adamlar› da fuar›n 3. günü kat›l›mc› ve ziyaretçilerle yüz yüze görüflmeler gerçeklefltirdiler.
WIN Fuarlar›’n›n 1. Faz›’nda Avusturya, Belçika, Çin, M›s›r, Fransa, Almanya, Yunanistan, Japonya, Hindistan,
‹ran, ‹talya, Pakistan, Polonya, Romanya, Rusya, ‹spanya, Tayvan, Türkiye,
Ukrayna ve ‹ngiltere‘den gelen bireysel kat›l›mc›lar›n ve uluslararas› pavilyonun yan› s›ra Almanya, Romanya ve
‹ngiltere de ülke kat›l›m› gerçeklefltirdi.
ANADOLU’DAN
FUARA YO⁄UN ‹LG‹
WIN Fuarlar›’n›n 1. Faz›’n›n› oluflturan
makine imalat›, kaynak teknolojileri,
yüzey iflleme, yan sanayi ve tafl›mac›l›k
– lojistik sektörlerinde Anadolu’da faaliyet gösteren iflletme sahipleri ve
profesyoneller de ulafl›m masraflar› organizatör taraf›ndan karfl›lanarak fuar›
ziyaret etme imkan› buldu. Bu özel
program kapsam›nda Türkiye’nin 13
farkl› flehrinden toplam 1.125 sanayici
fuar› ziyaret etti
expo
hakk›nda detayl› bilgilere daha h›zl›
ulaflabildiler.
23
moment
gi Moment Expo da¤›t›ld›. Ayr›ca yurt
içi tan›t›m kampanyas› reklam filmlerinin standa gösterimi yap›ld›.
4 gün boyunca 44.057 ziyaretçinin kat›l›m sa¤lad›¤› fuarda MTG stand›n› ziyaret eden firma temsilcilerine makine
sektörü ve Makine Tan›t›m Grubu hakk›nda bilgi verildi.
Kat›l›mc› ve ziyaretçilerin yüzü güldü
WIN Fuarlar›’n›n 1. faz› özellikle ihracatç›lar, ithalatç›lar, yat›r›mc›lar ve yeni
pazarlar arayan flirketler için eflfliz ifl
f›rsatlar›yla doluydu.
Hem kat›l›mc› firmalar hem de ziyaretçiler aç›s›ndan son derece verimli geçen fuardan herkes beklentilerinin karfl›lanmas›n›n verdi¤i memnuniyetle ayr›ld›. Kat›l›mc›lar, ziyaretçilerin kalitesinden ve kurduklar› yerli ve uluslararas› ifl ba¤lant›lar›n›n fazlal›¤›ndan
duyduklar› memnuniyeti dile getirdiler.
Ziyaretçiler ise fuarda imalat endüstrisindeki en son yenilikler, yurt içi ve
yurt d›fl›ndan binlerce ürün, marka ve
hizmet konusunda bilgi edinme flans›
buldular.
Geçti¤imiz y›llardan farkl› olarak, dijital
ortamda haz›rlanan fuar katalo¤u ve
fuar alan›na yerlefltirilen kiosklar sayesinde ziyaretçiler fuarda yer alan firmalar›n sunduklar› ürün ve hizmetler
expo
GÜNDEM
moment
24
Kiralama sektörü
Türkiye’de büyümeli
DÜNYADA 90 M‹LYAR DOLARLIK T‹CARET HACM‹NE SAH‹P OLAN K‹RALAMA
SEKTÖRÜNDE TÜRK‹YE’N‹N PAYINA DÜfiEN‹ ALAB‹LMES‹ ‹Ç‹N ÇALIfiMALARA HIZ
VER‹LD‹. 5. K‹RALAMA KOM‹TES‹ TOPLANTISI’NA KATILAN ERA (AVRUPA K‹RALAMA
DERNE⁄‹) GENEL SEKRETER‹ M‹CHEL PET‹TJEAN “BELK‹ DE B‹R GÜN AMER‹KA’DAN
AVRUPA’DAN F‹RMALAR GEL‹P S‹Z‹NLE ORTAKLIKLAR KURACAKLAR” DED‹.
üm dünyada yaflanan ekonomik krizle birlikte Türkiye’de
de önemi anlafl›lan kiralama
sektörü’ne yön vermek üzere
‹MDER (Türkiye ‹fl Makinalar›
Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i) ve
T
‹SDER (‹stif Makinalar› Distribütörleri
ve ‹malatç›lar› Derne¤i)taraf›ndan organize edilen 5. Kiralama Komitesi
Toplant›s›’na 20 y›ld›r hem Amerika’da hem de Avrupa’da hizmet veren ERA (Avrupa Kiralama Derne¤i)
yöneticileri kat›ld›. Sektör temsilcisi
firmalar›n ERA Genel Sekreteri Michel Petitjean ve ERA Genel Sekreter
Yard›mc›s› Michel Baumgartner bir
araya geldi¤i toplant›da kiralama sektörünün dünyadaki geçmifli, günü-
AVRUPA’DA T‹CARET
HACM‹ 35 M‹LYAR EURO
TÜRK‹YE’N‹N
POTANS‹YEL‹ BÜYÜK
Toplant›n›n aç›l›fl konuflmas›n› yapan
‹MDER Baflkan› R›zanur Meral Avrupa’da sat›fllar›n yaklafl›k yüzde 45’inin kiralama sektörü firmalar› arac›l›¤›yla gerçekleflti¤ini, 15 bin firman›n faaliyet gösterdi¤i kiralama sektöründe 118 bin kiflin de istihdam edildi¤ine dikkat çekti.
Avrupa’da 35 milyar Euro’dan fazla ticaret hacminin gerçekleflti¤i dev sektörde
Türkiye’nin henüz istenilen seviyeye gelmedi¤ini ifade eden Meral, “‹MDER ve
‹SDER olarak daha yolun bafl›nda olmam›za ra¤men h›zla geliflme gösteren
Türkiye kiralama sektörünün önümüz-
Kiralama Sektörünün dünyadaki geliflimi hakk›nda ayr›nt›l› bilgi veren ERA
Genel Sekreteri Michel Petitjean “‹lk
ad›m müflterinin tercih etmesini sa¤lamak. Türkiye’de kiralama sektörünün
geliflmesi için öncelikle müflterilerde ifl
makinesi kiralama bilincinin oluflturulmas› gerek” fleklinde konufltu. Firmalar›n›n beklemeden müflterilerin aya¤›na giderek bu pazar› oluflturabileceklerine
dikkat çeken Petitjean, sözlerini flöyle
sürdürdü; “Dünyan›n her yerinde ayn›
anda pek çok kifli ve firma kiralama yap›yor. Kiralama sat›n alma gibi dura¤an
Michel Petitjean
ERA Genel Sekreteri
“Dünyan›n her yerinde ayn› anda pek
çok kifli ve firma kiralama yap›yor.
Kiralama sat›n alma gibi dura¤an de¤il,
oldukça hareketli bir alan. Siz de
dünyan›n her yerinde makinelerinizi
kiraya verebilir ya da kiralayabilirsiniz.”
de¤il, oldukça hareketli bir alan. Siz de
dünyan›n her yerinde makine kiralayabilirsiniz.” Dünyada yaflanan ekonomik
daralmaya dikkat çeken Petitjean, günümüzde art›k kar marjlar›n› korumak ve
artt›rmak yerine filo ve para ak›fl›n› sa¤laman›n en önemli baflar› oldu¤unu ifade etti. Türkiye’de sektörün h›zla geliflebilece¤ini belirten Petitjean, son olarak
“Belki de bir gün Amerika’dan Avrupa’dan firmalar gelip sizinle ortakl›klar
kuracaklar” dedi.
Türkiye’nin çok büyük potansiyele sahip
oldu¤unu belirten ERA Genel Sekreter
Yard›mc›s› Michel Baumgartner ise dünyada devam eden ekonomik krizin kiralama sektörünün geliflimi için önemli bir
f›rsat oldu¤unu, Türkiye’de distribütör
firmalar›n dünyada sahip olduklar› güçlü
network a¤› ile bu f›rsat› de¤erlendirebileceklerini söyledi. Türkiye’nin Avrupa
ile ayn› hukuki kurallara sahip olmamas›n›n flimdilik dezavantaj yaratt›¤›n› belirten Baumgartner, biran önce düzenlemelerin yap›lmas›n› ERA’n›n da bu konuda yard›mc› olabilece¤ini ifade etti.
expo
deki y›llarda artarak devam edece¤i kanaatindeyiz” dedi.
25
moment
müzdeki konumu ve gelece¤e iliflkin öngörüler dile getirildi.
expo
SEKTÖRDEN
moment
26
Türkiye’nin butik makine üreticisi:
Repkon
REPKON YÖNET‹M KURULU ÜYES‹ VE ‹fi GEL‹fiT‹RME D‹REKTÖRÜ GÜRHAN V.
B‹LG‹N, ÖZEL S‹PAR‹fi ÜZER‹NE, SPES‹F‹K ‹HT‹YAÇLARI TAM OLARAK KARfiILAMAK
‹Ç‹N TASARLANAN MAK‹NELER ÜRETT‹KLER‹N‹ SÖYLEYEREK, “30 YILI AfiKIN
SÜRED‹R MÜfiTER‹LER‹M‹Z‹N ‹HT‹YAÇLARINA CEVAP VEREN ÖZEL ÇÖZÜMLER
SUNMAYI ‹LKE ED‹ND‹K” D‹YOR.
expo
moment
27
Ö
zel siparifl üzerine, spesifik ihtiyaçlar› tam olarak karfl›lamak için tasarlanan makineler üreten Repkon, 1978 y›l›ndan bu yana dünyaya sac metale flekil veren ekipmanlar tedarik ediyor. Özellikle flowforming, shear forming ve hot-spinning teknolojilerinde
özel tasar›mlar gelifltirmeye odaklanan
firma, 30 y›l› aflk›n süredir müflterilerinin ihtiyaçlar›na cevap veren özel çözümler sunmay› ilke ediniyor. Moment
Expo’nun sorular›n› yan›tlayan Repkon
Yönetim Kurulu Üyesi ve ‹fl Gelifltirme
Direktörü Gürhan V. Bilgin, “LPG ve
CNG tüpleri, panel radyatörler, sac varil, parabolik yaprak yay, hurda paketleme, evye ve muhtelif beyaz eflya, ayr›ca
otomobil egsoz ve jantlar› gibi sahalarda komple üretim hatlar› deruhte eden,
anahtar-teslim çözüm sa¤lay›c› olarak
hizmet verebilmekteyiz” diyor. Bilgin
ayr›ca, “fiu s›ralar tamamlamakta oldu¤umuz sevkiyat, vana üretim hatt›, ayak
ve kalkan tamir hatt› ve gövde üretim
hatt›n› da kapsayan komple bir LPG tüp
üretim tesisi olup Irak’a ait bir kamu kuruluflu için üretildi” diyor. Ayn› zamanda yüksek bas›nçl› gaz tüplerinin boyun
k›s›mlar›n› yapan ve diplerini (kaynaks›z
olarak) kapatan bir makine üretimini de
gerçeklefltirdiklerini belirten Bilgin,
kamyon jantlar›n›n disk ve çemberlerini
üretmek için kullan›lacak iki makaral›
bir flowforming makinesinin yap›m›na
devam ettiklerini söylüyor. Bilgin, türünün ilk örne¤i olacak 6 makaral› uzun
boru iflleme (flowforming) makinesinin
detay mühendislik çal›flmalar›n›n ise tamamlanma aflamas›nda oldu¤unu akta-
r›yor. Repkon’un özellikle flowforming,
shear forming ve hot-spinning teknolojilerinde çok özel tasar›m ve üretim
know-how’›na sahip, konusunda tan›nan bir makina imalatç›s› oldu¤unu
söyleyen Bilgin, 1978 y›l›ndan bu yana
dünyaya sac metale flekil veren ekipmanlar tedarik ettiklerini söylüyor. Söz
konusu 30 y›l boyunca müflterilerinin
gerçek ihtiyaçlar›na cevap veren özel
çözümler sunmay› ilke edinmifl bir ekibe sahip olduklar›n›n alt›n› çizen Bilgin,
“Bunun ötesinde, kadromuzu sahalar›nda zengin birikimler edinmifl uzmanlarla desteklemek suretiyle LPG ve CNG
tüpleri, panel radyatörler, sac varil, parabolik yaprak yay, hurda paketleme,
evye ve muhtelif beyaz eflya, ayr›ca otomobil egsoz ve jantlar› gibi sahalarda
komple üretim hatlar› deruhte eden,
SEKTÖRDEN
makinesinin yap›m› devam etmekte; türünün ilk örne¤i olacak 6 makaral› uzun
boru iflleme (flowforming) makinesinin
detay mühendislik çal›flmalar› tamamlanma aflamas›ndad›r.” Bilgin ayr›ca,
“Her siparifl çok özel bir uygulama için
gelifltirilmek durumunda oldu¤undan,
Repkon’un teknolojik faaliyetlerinin tümü Ar-Ge çal›flmalar› olarak telakki edilebilir” diye konufluyor.
“‹HRACATIMIZ RUSYA
VE ORTADO⁄U’YA KAYDI”
expo
Dönemsel sanayileflme aktivitesine paralel olarak baz› bölgelere ihracat yo¤unlaflmalar› yaflanmakla birlikte, genel
olarak befl y›l öncesine kadar (özellikle
Bat›) Avrupa’ya olan ihracatlar›n›n son
y›llarda Rusya ve Ortado¤u’ya kayd›¤›n›n alt›n› çizen Bilgin, buna karfl›n,
moment
28
DÜNYACA TANINMIfi
F‹RMALARLA ORTAKLIK
Benimsedi¤i strateji gere¤i baz› özel
üretim sahalar›nda, konular›nda uzman
dünyaca tan›nm›fl firmalarla çözüm ortakl›klar› bulunan firma, Hollanda’l›
Fontijne Grotnes firmas›yla birlikte tüm
dünyada, çok özel bir saha olan motorlu
araç jantlar› üretim hatlar› kuruyor. Ayr›ca, kaynak konusunda uzman ‹sviçre
merkezli Schlatter firmas›yla birlikte de
panel radyatör üretim hatlar› kurmak
üzere yelken açt›. Bilgin ayr›ca, “Son
olarak da, yine Hollanda merkezli AWL
firmas›yla 2010 y›l›ndan itibaren ara
verdi¤i büyümesine devam edece¤ine
inand›¤›m›z, otomotiv sektöründe çok
özel çözümler sunmaya bafllayaca¤›z”
diyor. Bilgin flöyle devam ediyor: “Siparifl üzerine özel üretim yapt›¤›m›z için
“ fiu s›ralar tamamlamakta oldu¤umuz sevkiyat,
Gürhan V. Bilgin
Repkon Yönetim Kurulu Üyesi ve ‹fl Gelifltirme Direktörü ü
30 y›l boyunca müflterilerimizin gerçek
ihtiyaçlar›na cevap veren özel çözümler
sunmay› ilke edindik.
anahtar-teslim çözüm sa¤lay›c› olarak
hizmet verebilmekteyiz” diyor.
ÖZEL S‹PAR‹fi MAK‹NELER
Ürettikleri her makinenin özel siparifl
üzerine, spesifik bir ihtiyac› tam olarak
karfl›lamak için tasarlanmakta ve teknolojik olarak en üst noktada olmas›na
gayret ettiklerine de vurgu yapan Bilgin, “Bundan dolay› yürütülen bütün
projelerimizde hep daha iyiyi ve yeniyi
yaratmak ihtiyac›n› duymaktay›z” diye
konufluyor. Bilgin flöyle devam ediyor:
“fiu s›ralar tamamlamakta oldu¤umuz
sevkiyat, vana üretim hatt›, ayak ve kalkan tamir hatt› ve gövde üretim hatt›n›
da kapsayan komple bir LPG tüp üretim
tesisi olup Irak’a ait bir kamu kuruluflu
için tamamlanm›flt›r. Ayn› zamanda
yüksek bas›nçl› gaz tüplerinin boyun k›s›mlar›n› yapan ve diplerini (kaynaks›z
olarak) kapatan bir makine üretimi gerçeklefltirdik. Ayr›ca, kamyon jantlar›n›n
disk ve çemberlerini üretmek için kullan›lacak iki makaral› bir flowforming
vana üretim hatt›, ayak ve kalkan tamir hatt› ve gövde
üretim hatt›n› da kapsayan komple bir LPG tüp üretim
tesisi olup Irak’a ait bir kamu kuruluflu için tamamlanm›flt›r. Ayn› zamanda yüksek bas›nçl› gaz tüplerinin
boyun k›s›mlar›n› yapan ve diplerini (kaynaks›z olarak)
kapatan bir makine üretimi gerçeklefltirdik.”
Amerika Birleflik Devletleri’nden Çin’e,
Almanya’dan Güney Afrika’ya kadar
birçok ülkede Repkon makinelerinin sorunsuz bir flekilde çal›flt›¤›n› söylüyor.
Ciddi yat›r›m kalemlerine iliflkin, hat›r›
say›l›r projeleri gerçeklefltirmeye aday
olduklar›n› sözlerine ekleyen Bilgin,
dünyan›n önemli firmalar›na karfl› teknoloji temelli bir rekabet içinde olmay›
tercih ettiklerini belirtiyor. Bilgin flöyle
devam ediyor: “Örne¤in, Hollanda’da
üretim yapan dünyaca ünlü Franke firmas›n›n evvelce ancak üç operasyonda
elde edebildi¤i özel bir evyeyi sadece iki
ifllemde üretebilmesine olanak sa¤layacak bir gelifltirmeyle yüzde 33’e varan
bir verimlilik art›fl› gerçeklefltirilebildi.
Bunu ö¤renen di¤er ülkelerde üretim
yapan Franke’ler de bizden benzer taleplerde bulundular.”
ancak müflterilerimizin koflulsuz memnuniyeti halinde varl›¤›m›z› sürdürmemizin mümkün olabilece¤inin bilincinde olarak kalite konusunda ‘s›f›r taviz’
politikas› yürütmekteyiz. Üretti¤imiz
makinelerin on y›llarca güvenle kullan›laca¤› varsay›m›yla her türlü üretim kofluluna uygun olacak rijiditede dizayn
yapmak, en kaliteli komponentleri kullanarak ve konusunda uzman tedarikçiler
kullanarak üretim yapmak ve tabi ki en
kalifiye montaj ekipleriyle çal›flmak zorunday›z, her zaman. Dolay›s›yla da bu
konuda yaflanabilecek sorunlar› asgariye indirme gayreti içindeyiz.”
TÜM ÇEVRESEL R‹SKLER
ELE ALINIYOR
CE sertifikal› ürün sunman›n getirdi¤i
oldukça kat› güvenlik normlar›n›n yan›
du¤u da aflikârd›r. Ürün ve pazar çeflitlendirmelerinin yan› s›ra, teknolojiye daha çok kaynak ay›rmak suretiyle
rekabetin önünde kalmak hayati olacakt›r kanaatini tafl›maktay›z. Standart
makineler için özellikle Uzakdo¤u’daki
makine imalatç›lar›n›n daha ziyade
üretim kapasiteleri ve sat›fl hacimlerine ba¤l› olarak elde edebilecekleri maliyet avantajlar›na karfl›, inovatif ve
enerji tasarruflu ürünler gelifltirmek
efektif olabilecektir.”
KAL‹F‹YE ‹fiGÜCÜ ARZINDAK‹
AÇIK C‹DD‹ BOYUTLARDA
sel riskler de dikkatle ele al›nmakta ve
filtreler, ar›tma üniteleri, geri-dönüflüm düzenekleri gibi gereken tüm ön-
ediyor: “Bu durum çok memnuniyet verici olmakla birlikte, büyümenin kal›c›
hale gelmesi için yap›labileceklerin ol-
“Türkiye’de sanayici olman›n beraberinde getirdi¤i sorunlar›n yan› s›ra, kaliteye duyarl›, özenli ve özverili çal›flmaya aç›k, kalifiye iflgücü arz›ndaki
aç›k ciddi boyutlara yaklaflmaktad›r”
diyen Bilgin ekliyor: “Makinecilik ‘kültürü’nün ülkemizde yerleflmesi için bu
husus kritiktir. Söz konusu ihtiyaç mavi yakal› personel için oldu¤u kadar
mühendislik kadrosu içinde geçerlili¤ini korumaktad›r. Ayr›ca, Türk Exim
Bank’›n aktif tutumuna ve sürekli çabalar›na ra¤men, rakiplerin (özellikle
Bat› Avrupa merkezli firmalar›n) müflteriler için temin edebildikleri ihracat
finansman› olanaklar› s›k s›k al›nabilecek projelerin kaybedilmesine yol açabilmektedir.”
expo
lemler mutlaka al›nmaktad›r” diye konufluyor.
Türkiye’de makinecili¤in son y›llarda
bariz bir ivme kazanarak, önemli pazarlarda kendisini kabul ettirdi¤ine de de¤inen Bilgin, makinenin ihracat kalemleri aras›nda da öncü bir konuma yükseldi¤ini söylüyor. Bilgin flöyle devam
29
moment
s›ra dizayn ettikleri her makinede operatöre ve di¤er çal›flanlara en ufak bir
risk oluflturma ihtimalini bertaraf etmek, müflterilerden bu konuda herhangi bir talep olmamas› durumunda
dahi, birincil öncelikleri oldu¤unu aktara Bilgin, “Ayr›ca, üretim prosesi esnas›nda ortaya ç›kabilecek tüm çevre-
expo
SEKTÖRDEN
moment
30
Konya’da büyüyen dev:
Unormak
1987 YILINDAN BU YANA GIDA SEKTÖRÜNDE H‹ZMET VEREN UNORMAK,
MÜfiTER‹LER‹NE BAfiTA KOMPLE UN VE ‹RM‹K FABR‹KALARI KURULUMU H‹ZMET‹
VERMES‹N‹N YANI SIRA GEN‹fi ÜRÜN YELPAZES‹YLE MAK‹NE ‹HT‹YAÇLARINI DA
KARfiILIYOR. UNORMAK; SADECE UN VE KEPEK MAK‹NELER‹ DE⁄‹L, MISIR UNU,
BAKL‹YAT VE TOHUM TASN‹F MAK‹NELER‹ ‹MALATI ALANINDA DA FAAL‹YETLER‹NE
DEVAM ED‹YOR.
“Unormak sadece Konya’n›n de¤il bütün Türkiye’nin önde gelen de¤irmen
makineleri imalatç›lar›ndan biridir. Firmam›z ayr› ayr› de¤irmen makinelerini
üretmekle birlikte "anahtar teslim" projelerini de gerçeklefltirmektedir.” Firman›n TSE, ISO 9001, CE , TUV sertifikalar›na sahip oldu¤unun alt›n› çizen Mustafa Oral, üretimlerinde en son teknoloji
kulland›klar›n› ve bu standart üstü çal›flmalar›n›n onlar› de¤irmen sektöründe
tüm dünyan›n tercih etti¤i bir marka
haline getirdi¤ini söylüyor.
AR-GE ‹Ç‹N YILDA
500 B‹N DOLAR
Firma Ar-Ge çal›flmalar›na da önem veriyor ve büyük bir bütçe ay›r›yor. Mustafa Oral, Unormak’›n Ar-Ge çal›flmala-
¤unu söylüyor. Dünya çap›nda 25 ülkede tesisi bulunan Unormak’›n oldu¤u
ülkelerden baz›lar› flöyle: Rusya, Romanya, Arnavutluk, Kosova, Fransa,
Yunanistan, Kazakistan, Ukrayna, ‹ran,
Irak, Suriye, Tunus, S›rbistan, Cezayir,
Hindistan, M›s›r, Fas..
Mustafa Oral, Unormak’›n d›fl pazardaki
büyük firmalarla rekabetinde iyi bir konumda oldu¤unu söylüyor. Oral: “Dünya standartlar›nda üretim yapan firmam›z, sektörün gereksinmelerine göre
her kapasitede ve boyutta de¤irmen
makineleri gerçeklefltirmektedir.
20 y›l› aflk›n bir süredir yürüttü¤ümüz
çal›flmalarda modern, pazardaki geliflmeleri yak›ndan izleyen, teknolojik yenilikleri ürünlerinde ve sistemlerinde en
do¤ru flekilde kullanan bir firma olmufl-
‹
nsanlar›n temel besin ihtiyaçlar›n›n
bafl›nda yer alan un ve unlu mamullerin elde edilmesi ifllemi, günümüz koflullar›na uygun tesislerde modern bir teknoloji kullanarak
mümkün oluyor. Unormak, 1987 y›l›ndan bu yana Konya 3. Organize Sanayi
Bölgesi’nde yer alan tesislerinde de¤irmencilik sektöründe faaliyet gösteriyor.
Firma, de¤irmen makineleri imalat› ile
anahtar teslim un, irmik ve m›s›r tesisleri, katl› de¤irmen sistemleri, valsler, kare elekler, temizleme ve tavlama makineleri, ö¤ütme makineleri, tafl›ma sistemleri, rand›man sistemleri, elektrik ve
otomasyon sistemlerine ait üretimler
yap›yor.
“ANAHTAR TESL‹M” PROJELER
Unormak Genel Müdürü Mustafa Oral,
Unormak De¤irmen Makine Sanayi’nin
sektördeki önemini flöyle anlat›yor:
r›n› flöyle anlat›yor: “Firmam›z Ar-Ge
çal›flmalar›na büyük bir ciddiyetle yaklafl›yor. Makine imalat›nda gerekli standardizasyonu yakalayabilmek için kalite
kontrol ifllemlerini teknik elemanlar gözetiminde büyük bir titizlikle gerçeklefltirmekteyiz.”
Mustafa oral ar-ge çal›flmalar› için y›lda
500bin dolarl›k bir bütçe ay›rd›klar›n›
söylüyor.
3 KITAYA ‹HRACAT
“Dünya üzerinde bir çok noktada kurdu¤umuz tesisler kuracaklar›m›z›n teminat›d›r” diyen Unormak Genel Müdürü
Mustafa Oral, yurt d›fl›nda kurmufl olduklar› tesis say›s›n›n 100’ü aflk›n oldu-
tur. Bu anlamda d›fl piyasalardaki firmalar ile gerek kalite gerekse fiyat konusunda rekabet edebilecek düzeyde
bulunmaktad›r.”
‹HRACAT RAKAMLARI
ÜLKEM‹Z‹N KAPAS‹TES‹N‹N
ALTINDA
Türkiye makine sektörünün ihracat rakamlar› hakk›nda görüfllerini sordu¤umuz Unormak Genel Müdürü Mustafa
Oral; rakamlar›n tatmin edici olmad›¤›n›
söylüyor. Oral sözlerine flöyle devam
ediyor: “‹hracat rakamlar› elbette yeterli
de¤il. ‹hracat rakamlar›ndaki art›fl
memnuniyet verici olsa da ülkemizin ve
sektörümüzün kapasitesi bu rakamlar›n
31
moment
m›s›r unu, bakliyat ve tohum tasnif makineleri imalat›
alan›nda faaliyetlerine devam ediyor. Makine
imalat›nda teknolojik geliflmelerin takipçisi olan firma,
üretimde standardizasyonu sa¤lam›fl olup deneyimli
teknik personeli ile müflteri beklentilerini tam ve
zaman›nda gerçeklefltirmeyi prensip olarak görüyor.
25 ülkede tesisi bulunan Unormak, 3 k›taya yay›lan
ihracat a¤›yla büyümesini sürdürüyor.”
expo
“ Unormak, sadece un ve kepek makineleri de¤il,
expo
SEKTÖRDEN
moment
32
çok üzerindedir.” Mustafa Oral, ‹hracat
rakamlar›n›n iyilefltirilmesi için yap›lmas› gerekenleri ise flöyle s›ral›yor: “‹hracat rakamlar›n›n art›fl›n›n gelifltirilmesi
için kalite standartlar›m›z›n kalite standartlar›m›z›n artt›r›lmas›, maliyetlerimizi
rekabet edilecek düzeyde olmas› gere-
kir. Ayr›ca reklam ve tan›t›m faaliyetlerine de oldukça önem verilmesi gerekmektedir.”
SORUNLARI AfiMAK ‹Ç‹N
AR-GE’YE DAHA FAZLA ÖNEM
VER‹LMEL‹
Sektörün sorunlar›na da de¤inen Mustafa Oral, özellikle kalite, tan›t›m ve ArGe çal›flmlar› üzerinde duruyor. “ Kalite
ve tan›t›m sorununu bir nebze de olsa
aflm›fl durumday›z. Ama gelinen bu
nokta da yeterli de¤ildir. Öncelikle ArGe’ye önem verilmeli. Biz Unormak ola-
V‹ZYON: DÜNYA
fi‹RKET‹ OLMAK
rak Ar-Ge çal›flmalar›n› çok önemsiyoruz. Ve bütçe planlamamam›zda da
ayr›d›¤›m›z bütçeyle bu sav›m›z›n arkas›nda duruyoruz.
Bir di¤er önemli konu da enerji kaynaklar›. Enerji kaynaklar› rantabl olarak kullan›lmal›. Kalifiye eleman say›s›
Unormak, kuruldu¤u 1987 y›l›ndan bu
yana her geçen gün büyüyen ve sadece
Konya’n›n de¤il, Türkiye’nin ve giderek
dünyan›n sektöründe say›l› firmalar›ndan biri haline gelmesini ilkeli ve genifl
vizyonlu ilerleyifline ba¤l›yor. Sadece
de¤irmen makineleri imalat› ile s›n›rl›
kalmayarak ö¤ütme makineleri, tafl›ma
sistemleri, rand›man sistemleri, elektrik
ve otomasyon sistemlerine ait üretimleri
ve daha bir çok farkl› seçenekleri ile
ürün yelpazesini her geçen gün artt›r›yor.
Unormak sahip oldu¤u vizyonunu
“ürün yelpazesini çeflitlendirerek hem iç
hem de d›fl piyasalarda rekabet gücünü
ve buna ba¤l› olarak pazar pay›n› artt›ran, çal›flan, iflveren ve müflteri mutlulu¤unu ilke edinmifl, kalite sistemine tüm
personel düzeyinde kat›l›m sa¤layarak
sürekli gelifltiren ve iyilefltiren bir anlay›fl› taahhüt etmek” olarak aç›kl›yor.
yöGenel Müdür Mustafa Oral firmalar›n›n misyonunu ise flu sözlerle dile getiriyor: “Makine imalat›nda teknolojik geliflmelerin takipçisi olan firmam›z, üretimde standardizasyonu sa¤lam›fl olup
deneyimli teknik personeli ile müflteri
ÇEVREYE VE H‹JYENE
MAKS‹MUM ÖNEM
Unormak, üretti¤i ürünler gere¤i g›da
sektörüne hizmet veren bir firma olarak, hijyen ve çevre duyarl›l›¤›n›n üst
safhada yer ald›¤› Türkiye’nin önde
gelen firmalar›ndan biri. Mustafa Oral
Unormak’›n çevreye ve insan sa¤l›¤›na
duyarl›l›¤› hakk›nda flunlar› söylüyor:
“Üretim yapmakta oldu¤umuz makine
parkurunda, özellikle insan sa¤l›¤›n›
yak›ndan ilgilendiren en önemli g›da
maddesi olan un üretimi yap›lmaktad›r. Bu nedenle sa¤l›kl› g›da üretimi ve
çevre kirlili¤i konusunda flirketimiz oldukça duyarl› hareket etmektedir.
Unormak olarak bizler maksimum derecede hijyene önem vermekteyiz.”
expo
beklentilerini tam ve zaman›nda gerçeklefltirmeyi prensip olarak görmektedir.”
Unormak’›n en önemli hedefinin “taahhütlerini tam ve zaman›nda yerine
getiren, yurtiçi ve yurt d›fl›nda tercih
edilen bir marka ve bir dünya flirketi
olmak” oldu¤unun alt›n› çizen Mustafa
Oral, ortaks›z yürüttükleri çal›flmalar›nda dünya genelinde oldukça büyük
kapasitelerde kurulmufl bir çok tesise
sahip olduklar›n›, bunlara örnek olarak Rusya ve M›s›r’daki tesisleri verebilece¤ini söylüyor.
33
moment
artt›r›lmal› ve tüm bunlar yap›l›rken ortak hareket edilmelidir.”
moment
expo
KAPAK
34
Hayat›n her alan›nda
35
moment
fiEH‹RLEfiME HAREKETLER‹, SÜPERMARKETLER‹N ARTIfiI,
AMBALAJLI GIDA KÜLTÜRÜNÜN TÜM DÜNYAYA YAYILMASI
VE GENEL EKONOM‹K CANLANMA G‹B‹ FAKTÖRLER‹N
B‹LEfiKES‹ OLARAK AMBALAJ SEKTÖRÜ DE DÜNYADA ÇOK
HIZLI B‹R GEL‹fiME GÖSTER‹YOR. TÜRK‹YE’DE DE AMBALAJ
MAK‹NEC‹LER‹, AMBALAJ SANAY‹N‹N DÜNYADAK‹
GEL‹fiMELER‹NE PARALEL OLARAK HEDEFLER‹N‹ YÜKSELTEREK
BU HIZLI DE⁄‹fi‹ME ADAPTE OLMAYA ÇALIfiIYOR.
expo
ambalaj makineleri
KAPAK
Ö
expo
zellikle 2000’li y›llarla birlikte
bafllayan h›zl› flehirleflme hareketleri, süpermarketlerin
art›fl›, turizmin geliflmesi,
ambalajl› g›da kültürünün
tüm dünyaya yay›lmas›, genel ekonomik canlanma ve büyüme h›zlar› gibi
faktörlerin bileflkesi olarak ambalaj
sektörü de dünyada çok h›zl› bir geliflme gösteriyor. Türkiye’de de ambalaj
makinecileri ambalaj sanayinin dünyadaki geliflmelerine paralel olarak, hedeflerini yükselterek bu h›zl› de¤iflime
adapte olmaya çal›fl›yor. Ambalaj makineleri sektörü ile ilgili olarak Makine
Tan›t›m Grubu Yönetim Kurulu Üyesi
ve Darka Makina Sahibi Merih Eskin,
AMD Ambalaj Makinecileri Derne¤i
Yönetim Kurulu Baflkan› ve Aymaksan
Ayla Makina Sanayi Afi. Genel Müdürü Cemal Ayla ve Tam-Tafl Makina Sat›fl Müdürü Gökcan Alaflalvar Moment
Expo’nun sorular›n› yan›tlad›.
moment
36
SEKTÖR HIZLA
GEL‹fi‹YOR, DE⁄‹fi‹YOR
Ambalaj makinecilerinin sorunlar› da
genel olarak tüm makine üreticileri ile
benzerlik göstermesiyle beraber, hizmet verdi¤i sektör gere¤i rekabetin,
de¤iflimin h›zl› olmas› sonucunda çok
fazla de¤iflim ile yüz yüze kal›yor. Bunun maliyeti de sürekli ve yüksek ArGe maliyetidir. Sektörde çok say›da firma ve giriflimci faaliyet gösterirken
bunlar›n büyük ço¤unlu¤unun üretim
ölçekleri küçüktür. Ekonomik ölçülerde
üretim yap›lmad›¤›ndan firma bafl›na
yarat›lan üretim de¤eri de geliflmifl bat›
toplumlar›na ve global piyasada yer
alan firmalara k›yasla oldukça küçüktür. Büyük ço¤unlu¤u ‹stanbul’da faaliyet gösteren ambalaj makineleri, yan
sanayi ve ekipman imalatç›lar› yeterli
büyüklükteki ve do¤ru yerde üretim
alanlar›na sahip olamad›¤› için baflta
küçük yerde üretim yapma olmak üzere benzer problemleri aflamamakta, küçük ölçeklerde ve s›k›fl›k faaliyet göstermek zorundad›r. Bu durum verimlili¤i, sat›nalma maliyetini ve eleman
problemlerini etkilemektedir. Küçük
ölçekli KOB‹’lerin güçlerini ve üretim
becerilerini birlefltirecek mekanizma ve
zihniyet maalesef oluflamamaktad›r.
Yüksek maliyet nedeniyle uluslararas›
fuarlarda yeterince yer al›namamakta,
standartlar göz doldurucu, tatmin edici
düzeyde, ziyaretçilere iyi imaj verecek
profilde yap›lamaktad›r. Fuarlarda dev-
let teflviklerini yetersizdir. ‹ç pazardaki
rekabet ortam›nda ayakta kalma mücadelesinden yeterince d›fl pazarlara yönlenilememektedir. ‹ç pazardaki talep
2008’DE SEKTÖR
‹HRACATI ARTTI
2008 y›l›nda Türkiye’nin ambalaj makineleri sektör ihracat› yüzde 86,4 oran›nda artarken, ithalat› yüzde 15 oran›nda yükseldi. Ayn› y›l ambalaj makineleri, Türkiye makine ve aksamlar›
sektörünün tamam›n›n gerçeklefltirdi¤i
ihracat içinde yaklafl›k olarak yüzde
0,76, ithalat içinde ise yüzde 1,52 pay
ald›. Sektörün söz konusu dönemde d›fl
ticaret a盤› yüzde 2,79 artt› ve 270,3
milyon dolar olarak gerçekleflti.
2009 y›l›nda ambalaj makineleri sektörü ekonomik krizden büyük oranda etkilendi. 2009 y›l› Ocak-Kas›m dönemi
ihracatta, önceki y›llardan süregelen
art›fl yerini yüzde 23,8 oran›nda azalmaya b›rakt›, ithalat›m›z da yüzde 34,6
oran›na geriledi. Söz konusu dönemde,
d›fl ticaret a盤› yüzde 38,2 azalarak
149,3 milyon dolara düfltü. Ayn› dönemde d›fl ticaret hacmi de yüzde 32,5
azalarak 269,6 milyon dolara geriledi.
Türkiye’de son y›llarda ambalaj sanayi
h›zl› bir büyüme e¤ilimi gösteriyor.
Ambalaj sanayinin h›zl› geliflimi ve tüketim al›flkanl›klar›ndaki de¤iflimle birlikte bu ilerleme ambalaj makineleri
sektörüne de yans›yor.
Birleflmifl Milletler (BM) ‹statistik Bölümü verilerine göre, 2007 y›l›nda 14,9
milyar dolar olan sektör ihracat› yüzde
11 oran›nda artarak 2008 y›l›nda 16,5
milyar dolar de¤erinde gerçekleflti.
Ambalaj makineleri, toplam dünya ihracat› içinde yüzde 0,11 pay almaktad›r.
2008’DE 66,8 M‹LYON
DOLAR ‹HRACAT
2008 y›l›nda Almanya ve ‹talya dünya ihracat›n›n yaklafl›k
yüzde 63’ünü gerçeklefltirdi. Türkiye ise 2008 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i 66,8 milyon dolar ihracat ile sektörün dünya
ihracat›ndan yüzde 0,4 pay ald› ve s›ralamada 22. konuma yerleflti (BM verilerinde ‘di¤er paketleme, ambalajlama,
etiketleme ve mühürleme makinelerinin aksam ve parçalar›’na ait veriler bulunmad›¤› için ihracat de¤erleri daha düflük görünüyor. Türkiye’nin sektör ihracat› 2008 y›l›nda
TÜ‹K verilerine göre 83,6 milyon dolar.)
2006 ve 2007 y›llar›nda tüm ülkelere
yap›lan ihracat de¤eri baz›nda yap›lan
s›ralamada listenin bafl›nda yer alan
Almanya’n›n ihracat› 2008 y›l›nda yüzde 13,9 oran›nda artarak 6.166 milyon
dolara yükseldi ve ilk s›radaki konumu
de¤iflmedi. Bu ülkeyi 4.192 milyon dolar ile ‹talya ve 658 milyon dolar ile
ABD takip ediyor. Ambalaj makineleri
SIRA
ÜLKE
1
expo
AMBALAJ MAK‹NELER‹ ‹HRACATINDA
BAfiLICA ÜLKELER (1.000 $)
2006
2007
Almanya
4.315.133
5.412.243
6.166.508
2
‹talya
3.303.043
3.807.217
4.192.274
10,1
3
ABD
596.094
585.552
658.098
12,4
4
‹sviçre
416.192
479.653
552.693
15,2
5
Fransa
392.952
462.654
519.174
12,2
6
Japonya
366.982
400.983
463.931
15,7
7
Hollanda
370.810
421.158
431.231
2,4
8
Çin
239.238
360.340
429.633
19,2
9
‹sveç
403.002
398.398
356.154
-10,6
10
‹spanya
302.140
359.093
301.127
-16,1
11
‹ngiltere
236.287
225.426
283.479
25,8
12
Kanada
245.009
232.196
231.733
-0,2
13
Tayvan
203.722
236.281
229.196
-3,0
14
Avusturya
146.923
192.921
172.466
-10,6
15
Danimarka
110.164
133.892
145.081
8,4
16
Belçika
106.001
116.648
138.627
18,8
17
Güney Kore
72.231
93.185
125.385
34,6
18
Çek Cum.
54.414
64.431
87.854
36,4
19
Finlandiya
68.794
70.045
77.194
10,2
20
Brezilya
Di¤er
TOPLAM
2008
De¤iflim
07-08
13,9
66.422
68.750
74.060
7,7
705.596
783.052
882.720
12,7
12.721.149
14.904.118
16.518.618
10,8
Kaynak: BM ‹statistik Bölümü
* Ambalaj makineleri mal grubunun içerisinde yer alan GT‹P: 8422.90.90 “di¤er paketleme, ambalajlama, etiketleme ve mühürleme makinelerinin
aksam ve parçalar›”na ait ihracat verileri BM ‹statistik Bölümü'nden temin edilememektedir.
37
moment
daralmas›, haks›z rekabet veya fiyat
tutturamamadan dolay› altyap›s› haz›r
olmadan d›fl pazara yönelen firmalar›m›z ihracat ve sonras› sorunlar›n› daha
da büyütmektedir.
Türkiye’de tüketilen g›dalar›n önemli
bir bölümü henüz bir ambalaja dahi
girmemekte veya uygun flekilde paketlenmemektedir. Yetkili mercilerin f›r›nlar› dahi denetlemekte zorluk çekti¤i,
halk sa¤l›¤›na en önemli tehdidi oluflturan denetimsiz ve ambalajs›z g›dalar›n kol gezdi¤i bir ortamda ambalaj
makinesi kullan›m›n›n ve sa¤lad›¤› hijyenin, firmalar› ifllerinde ciddi ve kontrollü çal›flma zeminine çekmesinin
önemi ortaya ç›kmaktad›r. 16.11.1997
tarih ve 23172 nolu Resmi Gazete’de
yay›mlanan Türk G›da Kodeksi Yönetmeli¤i gere¤i “Tüm G›da Ürünlerinin
Ambalajlanmas› Zorunlu” k›l›nmaktad›r. 30.03.2005 tarih ve 25771 nolu Resmi Gazete’de yay›mlanan G›da ve G›da
ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemelerin Piyasa Gözetimi, Kontrolü ve
Denetimi ile ‹flyeri Sorumluluklar›na
Dair Yönetmelik’te pazaryerleri, cadde
ve sokaklarda yafl meyve sebze hariç
her türlü g›dan›n aç›kta sat›fl›n›n yasak
oldu¤u tekrar aç›kça ifade edilmektedir. Türkiye’nin AB’ye uyumu ve üyelik
müzakerelerinin aksayarak gitti¤i bir
dönemde müzakere konular› aras›nda
bulunan ‘tüketicinin ve sa¤l›¤›n korunmas›’ ilkeleri çerçevesinde ç›kan tüm
bu uyum yasa ve yönetmeliklerinin uygulanmas› tüm toplumun yarar›nad›r.
Bu yasan›n uygulanmas› sektörün önünü ciddi bir flekilde açacakt›r.
KAPAK
ihraç eden ilk 20 ülke aras›nda en fazla
ihracat art›fl›n› yüzde 36,4 ile Çek Cumhuriyeti gösterdi, bu ülkeyi yüzde 34,6
art›fl oran› ile Güney Kore ve yüzde
25,8 ile ‹ngiltere izledi.
expo
2008’DE 14,7 M‹LYAR
DOLAR ‹THALAT
moment
38
2007 y›l›nda 12,8 milyar dolar olan toplam sektör ithalat› yüzde 15 oran›nda
artarak 2008 y›l›nda 14,7 milyar dolar
de¤erine yükseldi. 2008 y›l›nda sektör
ithalat›n› yüzde 3,2 artt›rarak 1.738 milyon dolara yükselen ABD, dünya s›ralamas›nda lider konumunu korudu.
Söz konusu ülkeden sonra dünya ithalat›ndan en çok pay alan ülkeler ise s›ras›yla 939 milyon dolar ile Çin ve 832
milyon dolar ile Rusya Federasyonu oldu. Dünya ithalat›nda ilk 5 s›rada yer
alan ülkeler, toplam ithalat›n yüzde
33’ünü gerçeklefltirdiler. 2008 y›l›nda
ithalat› en fazla artan ülkeler yüzde 90,7
ile Polonya, yüzde 67,4 ile Hindistan,
yüzde 47,5 ile ‹spanya ve yüzde 36,8 ile
Hollanda oldu. ‹ngiltere, Japonya, Brezilya ve Meksika’n›n ithalat›nda ise düflüfl gerçekleflti.
2008 y›l› sektör ithalat›nda önemli ülkeler s›ralamas›nda 12. konumda bulunan Türkiye, 295 milyon dolar de¤erinde ithalat gerçeklefltirerek, dünya geneli ambalaj makineleri ithalat›ndan
yüzde 2 pay ald›. Türkiye’nin ithalat›
söz konusu y›lda yüzde 9,8 art›fl göstermifltir (TÜ‹K verilerine göre Türkiye’nin ithalat› 353,9 milyon dolar).
SEKTÖRÜN
TÜRK‹YE’DEK‹ DURUMU
2007 y›l›nda 44,9 milyon dolar ihracat
gerçeklefltiren sektör, 2008 y›l›nda genel makine ve aksamlar› ihracat art›fl
oran›n›n (yüzde 18,2) üstünde bir performans sergileyerek ihracat›n› yüzde
86,4 oran›nda art›rd› ve 83,6 milyon
dolar seviyesine yükseltti. Türkiye’nin
2008 y›l›ndaki sektör ihracat› ürün baz›nda incelendi¤inde, 44,8 milyon dolar
ile birinci s›rada ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makineleri’ kaleminin yer ald›¤›, bu ürünü 22 milyon dolar ile ‘fiifle,
Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ ve
12,4 milyon dolar ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Ak-
sam; Parçalar’ grubunun izledi¤i görülüyor.
2007-2008 döneminde ihracat art›fl
oran› aç›s›ndan, ilk s›rada yüzde
158,7 ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ kalemi yer ald›, bu kalemi yüzde
121,1 ile ‘Di¤er Etiketleme, Mühürleme vb. Makinelerinin Aksam; Parçalar›’ ve yüzde 114,2 art›fl oran› ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme,
‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’
takip etti. 2009 y›l› Ocak-Kas›m döneminde ise ihracat yüzde 23,8 düflerek
60,2 milyon dolar de¤erinde gerçekleflmiflti.
Ambalaj Makineleri sektörü 2008 y›l›
ihracat›nda ‹talya’n›n 11,3 milyon dolar
ile birinci konumda yer ald›¤›, bu ülkeyi 9,6 milyon dolar ile Polonya ve 5,3
milyon dolar ile Azerbaycan’›n takip
etti¤i görülüyor. Sektör, 2008 y›l›nda
(serbest bölgeler dahil olmak üzere)
112 ülkeye ürün ihraç gerçeklefltirdi.
2008 y›l›nda sektör ihracat›nda en büyük pay› alan ilk 20 ülke aras›nda ihracat art›fl› esas al›nd›¤›nda; yaklafl›k 26
kat art›fl ile Avusturya’n›n ilk s›rada yer
SEKTÖR ‹THALATINDA 12. SIRADAYIZ
ald›¤› görülüyor. Bu ülkeyi 24 kat art›fl
oran› ile Polonya, 13 kat art›fl oran› ile
Pakistan ve yüzde 530 art›fl oran› ile
‹ngiltere takip ediyor. Söz konusu dönemde ihracat›m›zda en büyük düflüfl
ise Rusya Federasyonu’nda (yüzde
46,4) gerçekleflti. 2008 y›l› Ocak-Aral›k
döneminde ihracat›m›zda ilk 20 s›ray›
alan ülkeler, 2008-2009 y›llar› Ocak-Kas›m döneminde incelendi¤inde; ihracat›m›zda art›fl kaydedilenlerin sadece
Irak ve Ege Serbest Bölgesi oldu¤u, di¤erlerine yap›lan ihracat›m›z›n ise düfltü¤ü gözlemleniyor.
2009’DA ‹THALATTA
DÜfiÜfi YAfiANDI
2007 y›l›nda 307,8 dolar de¤erinde sektör ürünü ithal eden Türkiye, 2008 y›l›nda genel makine ve aksamlar› ithalat
art›fl›n›n (yüzde 0,2) üzerinde bir art›fl
sergileyerek ambalaj makineleri ithalat›n› yüzde 15 oran›nda artt›rd› ve 353,9
milyon dolar seviyesine yükseltti.
Türkiye’nin 2008 y›l›nda ithal etti¤i ambalaj makineleri, G.T.‹.P. baz›nda incelendi¤inde; 185,8 milyon dolar ile birinci s›rada ‘Di¤er Paketleme/ Ambalajlama Makineleri’ kaleminin yer ald›-
39
moment
¤›, bu ürünü 109,2 milyon dolar ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme,
‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ ve
37,8 milyon dolar ile ‘Di¤er Paketleme/
Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam;
Parçalar’ grubunun izledi¤i görülüyor.
2008 y›l› Ocak-Aral›k dönemi sektör ithalat›nda ‘Di¤er Etiketleme, Mühürleme vb. Makinelerinin Aksam; Parçalar›’ yüzde 80,6; ‘Di¤er Paketleme/ Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam;
Parçalar’ yüzde 37,5; ‘fiifle, Kutu vb.
Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ yüzde 20,5 ve ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makineleri’ yüzde 4,4 art›fl kaydetti.
2009 y›l›n›n Ocak-Kas›m döneminde ithalat›m›zda önemli ölçüde (yüzde 34,6)
düflüfl kaydedildi. Söz konusu dönemde art›fl görülen bir pozisyon bulunmuyor.
2008 y›l›nda sektör ürünleri ithalat›m›zda önemli yer tutan ülkeler aras›nda ilk
üç s›ray› ‹talya (163,5 milyon dolar),
Almanya (88,6 milyon dolar) ve ‹sviçre
(26,2 milyon dolar) ald›.
2008 y›l› ithalat›m›zda art›fl oranlar›
esas al›nd›¤›nda; yüzde 1407,6 ile Polonya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülmekte. Polonya’y› yüzde 941,4 art›fl
oran› ile Brezilya, yüzde 213 ile Belçika
ve yüzde 170,2 ile Fransa takip ediyor.
‹thalatta en büyük düflüfl görülen ülke
ise yüzde 59 ile Macaristan, yüzde 54,6
ile Avusturya ve yüzde 35,3 ile Güney
Kore oldu.
2009 y›l› Ocak-Kas›m döneminde ilk 20
ülke aras›nda sadece Bulgaristan, ‹ngiltere, Japonya ve Brezilya’dan yapt›¤›m›z ithalat artt›.
expo
2008 y›l› sektör ithalat›nda önemli ülkeler s›ralamas›nda
12. konumda bulunan Türkiye, 295 milyon dolar de¤erinde ithalat gerçeklefltirerek, dünya geneli ambalaj makineleri ithalat›ndan yüzde 2 pay ald›. Türkiye’nin ithalat› söz
konusu y›lda yüzde 9,8 art›fl göstermifltir (TÜ‹K verilerine
göre Türkiye’nin ithalat› 353,9 milyon dolar).
2008 y›llar›nda, G.T.‹.P baz›nda dünya ambalaj makineleri
ithalat›nda, 8422.30 pozisyonunda tan›ml› ‘fiifle, Kutu vb.
Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’
grubunun ithalat› yüzde 16,6 artarak 7.342 milyon dolara,
8422.40 pozisyonunda tan›ml› ‘Di¤er Paketleme /Ambalajlama Makineleri’ grubunun ithalat› ise yüzde 13,4 artarak 7.345 milyon dolar de¤erinde gerçekleflti.
KAPAK
expo
SANAY‹LEfiME AMBALAJA
‹LG‹Y‹ ARTTIRDI
moment
40
Sanayileflmenin ilerlemesiyle ve ambalaj malzemeleri üretiminin artmas›yla
birlikte ambalaj ve ambalaj makinELER‹N‹N büyük önem kazand›¤›n› söyleyen Makina Tan›t›m Grubu Yönetim
Kurulu Üyesi ve Darka Makina Sahibi
Merih Eskin, “Asya ve Do¤u Avrupa ülkelerinde ambalaj makinelerine olan talebin artmas› beklenmektedir” diyor.
Eskin flöyle devam ediyor: “Ambalaj
makinalar› özelinde dünya ihracat› 2008
y›l›nda 15,8 milyar dolard›. 2009 y›l›nda
kriz etkisi nedeni ile standart sapma say›ld›¤›ndan belirleyici rakam›n bu flekilde al›nmas›nda fayda vard›r. Almanya,
‹talya, ABD ve ‹sviçre dünya ticaretinde
bu alanda sektör liderleridir. Türkiye’de
ise ambalaj makinalar› ihracat› 83,6 milyon dolar olarak gerçekleflti. 2007’ye
göre bu art›fl yüzde 85’in üzerindedir.
Rusya Federasyonu bizim için en fazla
ihracat yapt›¤›m›z ülke iken 2008’de bu
unvan› ‹talya ele geçirdi. Türkiye’nin
ambalaj makineleri ihracat› ile ithalat›
aras›ndaki makas çok büyüktür. ‹hracatta büyük oranl› art›fllar yaflan›rken ithalatta küçük oranlarda azalma gözlenmektedir. G›da sanayine yönelik ambalaj makineleri üretimi sektörün yaklafl›k
beflte ikisini oluflturmaktad›r.” Eskin
sektörün öne ç›kan sorunlar›yla ilgili ise
flöyle konufluyor: “Bunlar›n en bafl›nda
girdi maliyetlerinde rekabetçi olamamak ve özellikle ileri düzeyde teknoloji
kullan›m›n›n gerekti¤i makinelerde bu
komponentler aç›s›ndan d›flar›ya olan
ba¤›ml›l›k ve rakiplerimize oranla bunlar› daha pahal›ya malediyor olmam›z
söylenebilir. Kalite alg›m›z›n yabanc›
makine markalar› ile yar›flamamas› ise
di¤er bir önemli sorunumuzdur. Hatta
k›sa bir süre öncesine kadar Asya Pasifik ülkelerinin markalar›na bile bizden
fazla güveniliyordu denebilir. Üretimin
planlama ve kontrolü aç›s›ndan geliflmemizi h›zland›rmak ve bunu kalite
odakl› ve ölçme kontrol tekniklerini kullanarak yapmak son derece önemlidir.”
YALIN VE VER‹ML‹ ÜRET‹M
S‹STEM‹NE GEÇ‹LMEL‹
Eskin ayr›ca firmalar›n kurumsallaflamamas›na da de¤inerek, yal›n ve verimli üretim sistemine geçememenin
iflletmelere çok zarar verdi¤ini söylüyor. Eskin flöyle devam ediyor: “Çok
geç de¤il. Bu sistemleri kuran ve kemiklefltiren uygulamalara yönelik e¤itim ve programlar›n teflvik kapsam›na
al›nmas›n›n tam zaman›. Sektörde lisan
bilen mühendislik alan›ndaki geliflmeleri takip eden patent incelemeleri yapan, proje desteklerini izleyen ve baflvuru dosyalar› haz›rlayabilen, e-ticaret
yöntemlerini kullanmaya yatk›n personel istihdam eden kitlenin azl›¤› büyük
bir engel. Uzun süredir Kosgeb’den sadece bu amaca yönelik bir personel al›m›n›n teflvikini istiyoruz, bunu mevcut
istihdam deste¤ine ek olarak istiyoruz.
Böyle bir uygulama makine sektörünü
çok ileriye tafl›yacakt›r. Makine üreticileri ile makine kullan›c›lar›n›n bulufltu¤u bir kanal›n olmay›fl›n› da belirtmek
laz›m. H›zl›, düflük hata payl› üretim tolerans›na uygun, pratik ve kolay kulla-
n›ma sahip makine üretip, düzenli servis hizmeti sa¤layan yap›lara sahip firmalar ve bunlara ihtiyaç duyan taraflar›n birbirini bulma ve tan›mada zaman
kaybetmesi söz konusu.”
Yeni pazarlara girifl, var olan pazarlarda tutunma ve komflu ülkelerle ticaretin geliflimi amaçl› her tür tan›t›m ve
sektörel ülke imaj›n› güçlendirici faaliyetlerin h›zland›r›lmas› gerekti¤ini de
vurgulayan Eskin, “Özel ve kamu kaynakl› desteklere eriflimi kolaylaflt›rmal›
ve kaynak yaratmal›y›z” diyor. Bu aç›dan Türk Makine Kalite ‹flareti-TURQUM’ün çok önemli bir f›rsat oldu¤una da de¤inen Eskin flöyle devam ediyor: “Makine Tan›t›m Grubu bütçesi
kullan›larak sektörel üst marka olarak
TURQUM’ün bilinirli¤ini sa¤layabilmek mümkün hale gelmifltir.
Türk makinecilerinin d›fl pazarlarda
köklenmesini sa¤layacak olan Makine
AMBALAJ MAK‹NELER‹ ‹THALATINDA
BAfiLICA ÜLKELER (1.000 $)
SIRA
ÜLKE
2006
2007
1
2
ABD
1.527.321
1.683.526
1.738.181
Çin
699.000
694.481
939.251
35,2
3
Rusya Fed
508.306
711.340
831.934
17,0
4
‹spanya
330.240
438.437
646.716
47,5
5
Fransa
467.366
534.014
626.272
17,3
6
Almanya
435.598
486.760
530.320
8,9
7
Meksika
404.192
464.989
459.958
-1,1
8
Polonya
202.057
221.682
422.832
90,7
9
‹talya
262.686
297.981
319.778
7,3
10
‹sviçre
224.395
282.531
319.345
13,0
11
Kanada
261.028
285.525
303.875
6,4
12
Türkiye
289.720
268.599
294.982
9,8
13
‹ngiltere
307.124
366.264
290.621
-20,7
14
Brezilya
165.899
302.249
283.996
-6,0
15
Ukrayna
162.672
265.619
283.613
6,8
16
Belçika
191.643
216.459
244.231
12,8
17
Hindistan
127.754
145.790
244.033
67,4
18
Avustralya
234.556
180.422
213.026
18,1
19
Japonya
175.934
226.006
207.776
-8,1
20
Hollanda
148.846
138.703
189.794
36,8
Di¤er
TOPLAM
2008
De¤iflim
07-08
3,2
3.829.167
4.564.042
5.297.231
16,1
10.955.504
12.775.419
14.687.765
15,0
Kaynak: BM ‹statistik Bölümü
* Ambalaj makineleri mal grubunun içerisinde yer alan GT‹P: 8422.90.90 “di¤er paketleme, ambalajlama, etiketleme ve mühürleme makinelerinin
aksam ve parçalar›”na ait ihracat verileri BM ‹statistik Bölümü'nden temin edilememektedir.
D›fl Ticaret Merkezleri ise gene bütçeden pay ayr›lan baflka bir projedir.
Böylelikle ortak tan›t›m, sat›fl ve servis
hizmetleri sa¤layabilmek mümkün olacakt›r.”
Rekabetçi olabilmenin temelinde teknoloji üreten ülke konumuna gelene
kadar fiyatta rekabetçi olabilmenin yatt›¤›n› aktaran Eskin, “Ortak Sat›nalma
Organizasyonu-OSO bu anlamda bizler
için hayatidir. Bu mekanizmaya flirketimiz yada derneklerimiz arac›l›¤› ile dahil olabilmek, sisteme sahip ç›karak daha kaliteliyi daha ucuz fiyata alabilmeyi
hep birlikte organize edebilmek gerekmektedir” diye konufluyor.
41
moment
AMD Ambalaj Makinecileri Derne¤i
Yönetim Kurulu Baflkan› ve Aymaksan
Ayla Makina Sanayi Afi. Genel Müdürü Cemal Ayla özellikle firmas› penceresinden sektörü de¤erlendiriyor ve
flöyle konufluyor: “Son y›llardaki geliflmelerini ihracattaki performanslar›na
da yans›tan Türk ambalaj makineleri
sektörü 2006-2008 y›llar› aras›nda di¤er
sektörler gibi büyüme gösterdi. Global
krizin etkisiyle 2008 May›s ay›ndan itibaren asl›nda ifllerde inifl bafllad›. Burada sektör genelinde katma de¤er yaratarak büyüyüp büyümedi¤imiz irdelenmeli. Yoksa fasoncu, markas›z orijinsiz makine ihracatç›s› olmas› hiç arzu etti¤imiz bir fley de¤il. Türkiye’nin
teknolojik anlamda ithalat ve ihracat
kalemlerine bak›ld›¤› zaman ülkemiz
pek çok ürün üretti¤i halde, ayn› üründen çok say›da büyük bir ithalat var.
OA‹B verilerine göre miktar olarak
yüzde 15 artan ihracat›m›z, parasal de¤er olarak yüzde 34 artm›flt›r.”
“Biz makine üreterek yüksek katma de¤eri olan bir ürün ortaya koyuyoruz.”
diyen Ayla, bir ülkenin ekonomisini
ayakta tutacak olan ana kayna¤›n üretim oldu¤unu söylüyor. Üretimin uzun
vadede sa¤lad›¤› katma de¤er ile toplum refah seviyesini yukar› tafl›d›¤›na
da de¤inen Ayla, “1945 y›l›nda savafltan ç›km›fl olan y›k›k dökük Almanya’ya bak›n. E¤er yüksek katma de¤erleri sa¤layan makine üretimine girmeseydi Almanya bugünkü seviyesine gelebilir miydi?” diye soruyor. Günümüz-
expo
“KATMA DE⁄ER YARATARAK
BÜYÜYEMED‹K”
KAPAK
de büyük ölçekli ve standart ifl yapan
firmalar›n ihracatlar›n› kars›zl›¤a ra¤men artt›rd›¤›na da de¤inen Aya, belli
ölçe¤e gelememifl küçük ölçekli firmalarda üretimdeki kay›plar›n ciddi boyutlara ulaflt›¤›n› ifade ediyor.
“KAL‹TES‹Z ÜRÜN TÜRK‹YE’N‹N
‹MAJINI ZEDELER”
expo
‹hracatta baflar›l› olmak için ucuz diye
d›flar›ya kalitesiz ürünleri yollay›p Türk
imaj›n› bozanlara karfl› hiçbir yapt›r›m
da olmad›¤›na vurgu yapan Ayla sözlerini flöyle sürdürüyor: “Devletin destek
verdi¤i fuarc›l›k firmalar›n› kurban›
olan ve s›rf teflvik var diye araflt›rma
yapmadan o fuarlara gidip bofla para
döken çok firmam›z var. Acaba o makinelere o ülkede pazar var m›? Dar pazarda fuara kat›lm›fl firmalar›n birbirinin fiyat›n› vurmas›yla fiyat dibe vurmufl, kar kalmam›fl, Türk mal› imaj› s›f›rlanm›fl. ‹nternet kullanan, gösteriflli
ÜLKELERE GÖRE SEKTÖR ‹HRACATI $
(2008 YILINA GÖRE DE⁄ER SIRALI)
42
moment
bir web sayfas› yapan herkes ihracat
yapabiliyor. Kimse altyap›y› sormuyor.
Herhangi yapt›r›m, kural koymuyor.
Hükümet makine sektörünü stratejik
sektör ilan ediyor, ama ikinci el tebli¤ini yay›nl›yor. Ambalaj makinelerinde
‹talya, ‹spanya, Fransa kendi devletinin
firmalara sa¤lad›¤› kredilerle ülkemize
geliyor otel/fuar veya sergi düzenliyor.
Türk al›c› ise makinenin bedeline bakm›yor. Zaten kalitede belli bir ç›tan›n
üzerinde, fiyata itiraz etse bile buldu¤u
ucuz finans kayna¤› sayesinde yat›r›m›n› halletmenin sevincini yafl›yor. Biz ise
yat›r›mc›n›n öz sermayesini alarak ifl
yapmaya çal›fl›yoruz.”
Firma olarak siparifl metoduyla çal›flt›klar› için Ar-Ge’yi ald›klar› her makinenin siparifli s›ras›nda yapmak zorunda olduklar›n›n alt›n› çizen Ayla flöyle
devam ediyor: “Bu ifle ayr› kaynak ay›rmadan mevcut kadrolar›m›z siparifl s›ras›nda geçmifl tecrübelerimizi yeni si-
2007
3.219.115
2008
11.305.297
2008
(OCAK-KASIM)
10.955.540
399.271
9.633.115
9.391.316
313.932
2312,7
2.190.473
5.332.155
5.179.793
3.546.260
143,4
2.887.827
4.749.718
4.693.003
2.495.188
64,5
1.042.575
2.845.313
2.843.263
2.772.928
172,9
2.315.760
2.815.354
2.777.013
2.212.705
21,6
657.439
2.808.545
2.310.565
865.410
327,2
CEZAY‹R
1.349.943
2.582.346
2.559.854
1.613.774
91,3
MISIR
1.264.831
2.390.354
2.350.569
2.334.023
89,0
641.124
2.389.137
2.216.519
1.705.419
272,6
2.361.256
2.373.511
2.264.493
752.265
0,5
4.277.801
2.292.024
2.049.340
1.633.025
-46,4
163.412
2.123.761
2.123.761
172.287
1199,6
1.420.663
2.000.639
1.777.782
1.362.327
40,8
554.662
1.698.156
1.062.561
1.183.129
206,2
1.213.014
1.483.230
1.378.959
757.904
22,3
231.333
1.457.441
1.456.193
598.884
530,0
B.A.E.
1.856.090
1.423.357
1.329.210
492.583
-23,3
IRAK
1.220.606
1.405.398
1.186.213
5.622.664
15,1
SIRA
1
ÜLKE ADI
‹TALYA
2
POLONYA
3
AZERBAYCAN
4
ALMANYA
5
SUR‹YE
6
‹RAN
7
YUNAN‹STAN
8
9
10
KAZAK‹STAN
11
ROMANYA
12
RUSYA FED.
13
PAK‹STAN
14
K.K.T.C.
15
EGE SER. BÖL.
16
BULGAR‹STAN
17
‹NG‹LTERE
18
19
20
AVUSTURYA
Kaynak: TÜ‹K
2009
2007/2008
(OCAK-KASIM) De¤iflim %
251,2
9.969.911
53.941
1.387.611
1.340.083
158.831
2472,5
D‹⁄ER
15.540.675
19.141.778
17.681.680
19.605.035
23,2
TOPLAM
44.861.811
83.638.240
78.927.710
60.168.484
86,4
2009’DA ‹HRACAT
YÜZDE 23,8 DÜfiTÜ
Türkiye’nin 2008 y›l›ndaki sektör ihracat› ürün baz›nda incelendi¤inde, 44,8 milyon dolar ile birinci s›rada ‘Di¤er
Paketleme/Ambalajlama Makineleri’ kaleminin yer ald›¤›,
bu ürünü 22 milyon dolar ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma,
Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ ve 12,4
milyon dolar ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ grubunun izledi¤i görülüyor.
2007-2008 döneminde ihracat art›fl oran› aç›s›ndan, ilk s›rada yüzde 158,7 ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ kalemi yer ald›, bu kalemi
yüzde 121,1 ile ‘Di¤er Etiketleme, Mühürleme vb. Makinelerinin Aksam; Parçalar›’ ve yüzde 114,2 art›fl oran› ile
‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ takip etti. 2009 y›l› Ocak-Kas›m döneminde ise ihracat yüzde 23,8 düflerek 60,2 milyon dolar
de¤erinde gerçekleflmiflti.
parifle aktararak uyguluyor. Büyük firmalar bu destekleri kolayl›kla kullan›rken, küçük iflletmeler yeterince yararlanam›yor. AB’de ilk 15 ülkenin yat›r›mc›lar›, sonradan üye olan on ülkedeki makine üreticilerini sat›n alm›fllar.
Bu sat›n almada gözlemledikleri tek
fley bilançodaki patent/faydal› model
yans›malar›, pazar paylar› ve sistemleri. Tezgah ve bina yat›r›mlar›n› en son
dikkate alm›fllar. ‹ster ISO Belgelendirme ifli olsun ister CE uygunluk iflareti
olsun, maalesef iflletmelerin verimini,
kurallar›n›, disiplinini sa¤layan, makinelerinde belli standartlar› deklare
eden düzenlerden ziyade 2 günde paras›yla al›nan, çerçeveli renkli evraklar
haline getirilmifltir.”
Ayla ayr›ca makine sektörünün emek
yo¤un bir sektör oldu¤unu ifade ederek, yetiflmifl iflçiye, yani tasar›m› yapacak kapasiteye sahip teorik ve piyasa
bilgisiyle donat›lm›fl, Ar-Ge yapabilecek mühendislere ihtiyac›m›z var diyor.
STANDART DIfiI ÜRET‹M
SEKTÖRÜ ZORA SOKUYOR
1971 y›l›ndan beri ambalaj makineleri
sektöründe faaliyet gösteren Tam-Tafl
Makina Sat›fl Müdürü Gökcan Alaflalvar imalatç› ve ihracat odakl› olarak faaliyet gösterdiklerini belirterek, “Ülkemizde ve ihracat yapt›¤›m›z pazarlarda
geçen y›l ortaya ç›kan küresel ekonomik krize ba¤l› olarak birçok sektörde
hissedilmekte olan talep daralmas› ambalaj makineleri sektörü için de öne ç›-
expo
moment
43
kan en önemli sorun olarak gözükmektedir” diyor.
Ambalaj makinalar› sektörü veya tüm
makine imalat sektörü için önemli bir
di¤er sorunun da yürürlükte olan CE
standartlar›na uygun üretim flart›na
Türkiye’deki makine imalatç›lar›n›n uymas›n›n sa¤lanmamas› oldu¤unu vurgulayan Alaflalvar, flöyle devam ediyor:
“Yurt d›fl›ndan gelen makine ve teçhizatlarda da bu standartlar›n olup olmad›¤› yeterince kontrol edilmiyor. ‹hracat pazarlar›m›zda son zamanlarda, bu
gibi standart d›fl› üretilen ambalaj makinalar› sebebi ile ‘Türk mal› kalitesizdir’ yaklafl›m› ile karfl›laflmaktay›z ve
bu durum firmam›z›n oldu¤u kadar
sektörde faaliyet gösteren her firman›n
ve ülkemizin makine ihracat sektörünün önündeki en büyük engel olarak
kendini göstermektedir.”
Ayr›ca makine imalat sektörünün
önemli problemlerinden olan kalifiye
eleman s›k›nt›s›, finansman problemleri, devlet destekleri, leasing finansman›
konusunda 2 y›l önce kald›r›lan KDV
oran›n›n yüzde 1’den yüzde 18’e ç›kar›lmas› gibi konular›n ambalaj makinalar› sektöründe her firman›n ortak s›k›nt›s› oldu¤unu vurgulayan Alaflalvar,
bu sorunlar için çözüm önerilerini ise
flöyle s›ral›yor: “CE standartlar›nda
üretim anlay›fl›n›n, yani standartlara
uygun imalat yapmak, yedek parça ve
servis hizmeti vermek, hizmet yeterlilik
belgesi vermek gibi olmas› gereken
flartlar›n imalat sektöründe uygulanmas›n›n sa¤lanmas›, ithal edilen makine teçhizat gruplar›nda da standartlara
uygun olmayan makinelerin ülkeye sokulmamas›n›n sa¤lanmas›.”
Alaflalvar ayr›ca geçti¤imiz dönemde
beyaz eflya, mobilya, otomotiv sektöründe uygulanan ve baflar›l› da olan
belirli oranda KDV muafiyeti modelinin tüm makine imalat sektörüne de
sa¤lanmas› gerekti¤ini vurguluyor ve
ekliyor: “Ayr›ca imalat makinalar› için
Leasing ifllemlerinde KDV oran›n›n
tekrar yüzde 18’den yüzde 1’e çekilmesinin sektörümüzün gelece¤i aç›s›ndan en önemli destek olaca¤›na inan›yoruz.”
‹malat›n› yapt›klar› makinelerin üretim
sektörüne yönelik oldu¤unun alt›n› çizen Alaflalvar, sektörün desteklenmesinin ayn› zamanda üretimin, istihdam›n
ve ihracat›n desteklenmesi oldu¤unu
söylüyor. Alaflalvar, “Ülke olarak en
çok ihtiyac›m›z olan daha çok üretim
ve daha çok ihracatt›r” diyor.
Kaynaklar:
-Türkiye ‹statistik Kurumu
-International Trade Center(ITC) www.trademap.org
-Ambalaj Makinecileri Derne¤i
expo
PLATFORMDAN
moment
44
T›bbi cihazlar sektörünün
gelece¤i parlak
SADER Yönetim Kurulu Baflkan› H.
Gültekin Acar faaliyetlerini flöyle özetliyor: “SADER, insan sa¤l›¤› gibi önemli
bir sektörde hizmet gösteren ve sektörün önde gelen kurulufllar›ndan olan 14
firman›n sahipleri ve üst düzey yöneticileri taraf›ndan 1993 y›l›nda kuruldu.
Derne¤imiz, kuruldu¤u tarihten itibaren, toplumumuzun yaflam düzeyinin
yükseltilmesine, insan onuruna yak›flan
azami kalite ve mükemmellikte hizmet
verilmesine, kaliteli sa¤l›k hizmetinin ülkemizde yerlefltirilmesine ve yayg›nlaflt›r›lmas›na katk› sa¤lamak ve teflvik edici olmak üzere çal›flmalar›n› sürdürüyor
ve bu alanda yap›lan çal›flmalar›n sivil
toplum kanad›n› temsil ediyor.”
Ü
ÜYELER‹N YÜZDE 40’I
‹HRACAT YAPIYOR
H. Gültekin Acar
SADER Yönetim Kurulu Baflkan›
‹hracatta öncü ülkelere bak›ld›¤›nda yerli
üreticiyi korumaya ve ihracat› art›rmaya
yönelik kredilerin uyguland›¤› görülür.
y›llar›n Ocak – Aral›k verilerinde ise
4,7’den; - 1, 9’a geriledi¤i görülüyor. Bu
sonuçlar yaflanan ekonomik sürecin
Türkiye ve dünya üzerindeki etkilerinin
belirginleflmesi olarak yorumlanabilir.
(TOBB 2009 Medikal Sektör Raporu).
SADER’in 60 üyesinden yüzde 60’› ithalat, yüzde 40’› ise üretim yap›yor. Üyelerin faaliyet alanlar›, t›bbi cihaz ve sistemleri (aktif t›bbi cihazlar, vücuda yerlefltirilebilir aktif t›bbi cihazlar ve vücut
d›fl›nda kullan›lan t›bbi tan› cihazlar›),
laboratuar cihaz ve sistemleri, anahtar
teslimi komple hastane ve laboratuar
projeleri, dan›flmanl›k ve finansman hizmetleri olarak özetlenebilir. SADER
üyelerinin faaliyetleri rakamlarla flöyle
ifade edilebilir: “Üyeler 700’ün üzerinde
45
moment
lke ihracat›nda ilk 50’ye 2008
y›l›nda giren t›bbi cihaz sektörü, gelecekle ilgili olumlu sinyaller veriyor. ‹hracat yap›lan
ülkeler Almanya, Azerbaycan,
Nahç›van, Irak, ABD, Fransa, Belçika,
KKTC, Hollanda, Suudi Arabistan, M›s›r, Cezayir, Kazakistan, Rusya Federasyonu, Pakistan yer al›yor. 100’ü aflk›n ülkeye ihraç edilen geliflen teknoloji ve
mühendislikle üretilen mallar, sektörün
pay›n› art›r›rken, ürün kalitesiyle de ihracat yap›lan ülkeler taraf›ndan be¤eniyle karfl›lan›yor. Üretimde dünya tarihi ile k›yasland›¤›nda yaklafl›k 50 y›ll›k
geçmifliyle henüz çok yeni bir ülke konumunda olan Türkiye’de flu andaki
üreticilerin yüzde 26’s› 30 y›l› aflk›n bir
geçmifle sahip. Toplam üreticilerin yüzde 16’s› 20 – 30 y›ll›k, yüzde 39’u 10 – 20
y›ll›k, kalan k›s›m da 10 y›ldan az geçmifli olan üreticiler. Türkiye’de toplam üretici firma say›s› ( UBB - Ulusal Bilgi
Bankas› verilerine göre) 1087, toplam ithalatç› firma say›s› 1841, toplam üretici
ve ithalatç› firma say›s› 387, toplam firma say›s› ise 3315. Toplam bayii say›s›
ise 44 bin 667 olarak belirtiliyor. Sektör
tamamen özel yat›r›mc›lardan olufluyor.
2007 ve 2008 Aral›k aylar› mukayese
edildi¤inde t›bbi cihaz üretimi 4,1’den (
2007 ) – 5,4’e ( 2008 ) geriledi. Yine ayn›
expo
100’Ü AfiKIN ÜLKEYE ‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹REN TIBB‹ SA⁄LIK SEKTÖRÜ
TÜRK‹YE’DE TOPLAM 1087 ÜRET‹C‹ ‹LE TEMS‹L ED‹L‹YOR. SADER YÖNET‹M
KURULU BAfiKANI H. GÜLTEK‹N ACAR, ‹LER‹ TEKNOLOJ‹ ÜRÜNÜ C‹HAZLARIN
SINIRLI SAYIDA F‹RMA TARAFINDAN ÜRET‹LD‹⁄‹N‹ SÖYLEYEREK, “ÜLKE
‹HRACATINDA ‹LK 50’YE 2008 YILINDA G‹REN TIBB‹ C‹HAZ SEKTÖRÜ, GELECEKLE
‹LG‹L‹ OLUMLU S‹NYALLER VER‹YOR” D‹YOR.
expo
PLATFORMDAN
moment
46
bayi a¤›na, 3000’in üzerinde çal›flana,
200 milyon dolar ihracata ve 200’ün
üzerinde yurtd›fl› firma temsilcili¤i ile
400 milyon dolar mertebesinde ithalata
sahip.
SADER Yönetim Kurulu Baflkan› Acar
Türkiye’deki sa¤l›k gereçleri üretimi faaliyetleri ve medikal sektörün gelifliminin sa¤l›k politikalar›n›n tarihi geliflimi
ile do¤rudan iliflkili oldu¤unu belirterek,
“Türkiye’de verilen sa¤l›k hizmetlerinin
neredeyse büyük bir bölümü devlet taraf›ndan verilmektedir. Ülkemizdeki
sa¤l›k hizmetlerinin birinci derecede
devlet görevi olarak ele al›nmas›n›n bafllang›c›, TBMM’nin 03 May›s 1920 tarihinde kabul etti¤i 3 say›l› yasa ile sa¤l›k
hizmetlerini ayr› bir bakanl›k taraf›ndan
yürütülen asli bir devlet görevi haline
getirmesi ile olmufltur” diye konufluyor.
Acar flöyle devam ediyor: “Türkiye’de
t›p teknolojisi sektörü yeterli üretim ve
araflt›rma düzeyine ulaflmam›flt›r. S›n›rl›
say›da üretim yap›lmaktad›r. Yasalar›n
yetersizli¤i, standardizasyonun olmay›fl›,
hammadde temininde d›fla ba¤›ml›l›k gibi nedenlere ekonomik yetersizlik ve düzensizliklerin de eklenmesiyle, üreticilerin yat›r›m, ilerleme ve geliflme istekleri
k›r›lmaktad›r ve zorlanmaktad›rlar.”
ÜRET‹C‹LER ANKARA, ‹ZM‹R
VE ‹STANBUL’DAN
SEKTÖRE ‹L‹fiK‹N GÜNCEL
KAYNAK SINIRLI
Sa¤l›k gereçleri üretiminin bafllang›c›
ve geliflimi ile ilgili olarak sektöre iliflkin
sa¤l›kl› ve güncel kaynak kay›t bulunmad›¤›n› aktaran Acar, “Ancak, mallar›n serbest dolafl›m›na yönelik Ankara
Antlaflmas› ve Gümrük Birli¤i kapsam›nda bafllat›lan uygulamalar do¤rultusunda sektörümüzdeki kay›t çal›flmalar›
Türkiye’deki üretici firmalar a¤›rl›kl›
olarak ‹ç Anadolu (Ankara), Ege (‹zmir)
ve Marmara (‹stanbul) bölgelerinde yo¤unlaflmakta. “Sektördeki esas dengeleyici unsurun, ‘En yüksek kalitenin en
uygun fiyata temin edilmesi’ anlay›fl› olmal›d›r” diyen Acar, kurumlar›n tercih
haklar›n› genellikle ucuz tekliften yana
kullanmalar› nedeniyle, sektörde kullan›c› ve hastalar kadar, üretici ve ithalatç›
firmalar›n da olumsuz yönde etkilendiklerini söylüyor.
Türkiye’deki t›bbi cihaz, alet ve malzemelerde teknolojik olarak önemli ölçüde
d›fla ba¤›ml›l›¤›n sürdü¤üne de de¤inen
Acar, “Sektöre arz edilen t›bbi cihaz,
alet ve sarf malzemesinin yaklafl›k yüzde 20 – 25’i yerli üretimden karfl›lanmaktad›r. Ülkemizde t›bbi cihaz üretiminde üniversite – sanayi iflbirli¤i ve
Ar-Ge çal›flmalar› maalesef istenilen seviyede de¤ildir” diyor.
Dünyadaki duruma bak›ld›¤›nda ise, ileri teknoloji ürünü cihazlar›n s›n›rl› say›da firma taraf›ndan üretildi¤i görülüyor.
Bu büyük firmalar pazar› ve fiyatlar›
kendileri belirliyorlar. Bu firmalar›n
elektronik, yaz›l›m, bilgisayar vb di¤er
teknolojilerde de faaliyetlerini sürdüklerini söyleterek flöyle devam ediyor: “Bu
teknolojilerini t›bbi cihaz teknolojileri ile
bütünlefltirmekteler ve bu ek faaliyetlerinden gelen gelirlerini Ar-Ge harcamalar›nda kullanmaktalar. Öte yandan, geliflmifl ülkelerde sa¤l›k harcamalar›na
ayr›lan bütçe yüksektir. Dolay›s› ile,
sa¤l›k kurum ve kurulufllar› en son teknoloji cihaz, alet, sarf vs sat›n alma imkan›na sahipler. Geliflmifl ülkelerdeki
sistem gayet güzel ifllemektedir, hastalara iyi hizmet vermek için en son teknolojiyi sat›n alan sa¤l›k kurulufllar›, do¤al olarak t›bbi cihaz üreten, teknoloji
gelifltiren firmalar› da desteklemifl oluyorlar, yani sistem hem güzel iflliyor
hem kendini gelifltiriyor. Geliflmifl ülkelerde t›bbi cihaz ve malzeme üretimi
son derece kat› ve net standartlar içerisinde yap›lmakta ve denetim mekanizmas› da ayn› kat›l›kta uygulanmaktad›r.”
Acar yerli üretim cihaz kalemlerini flöyle s›ral›yor: “Tafl k›rma cihaz›, ameliyat
masalar›, ameliyat lambalar›, anestezi
cihazlar›, hasta bafl› monitörleri, elektrokoter, jinekolojik masalar, cerrahi aspiratörler, oksijen verme cihazlar›, rontgen cihaz ve aksesuarlar›, etilen oksit,
buhar ve kuru hava sterilizatörleri, kan
alma koltuklar›, t›bbi gaz sistemleri,
santrifüj, kar›flt›r›c›lar, hasta yataklar›,
sedyeler, diflci fotöy ve ünitleri, hastane
bilgi sistemleri (donan›m ve yaz›l›mlar),
cerrahi aletler.”
Yerli üretim sarf malzemeleri ise flöyle:
“Kalp ve damar cerrahisinde kullan›lan
malzemeler (tubing set, kardiyopleji setleri ve kanülleri, drenaj), intraket, stent,
kateter ve sondalar, kan bas›nc› transdüseri, i.v. set, kan ve kan ürünleri al-
expo
PAZARI BÜYÜK F‹RMALAR
BEL‹RL‹YOR
47
moment
daha fazla ciddiyet kazanm›flt›r” diyor.
Acar flöyle devam ediyor: “Ayr›ca,
Gümrük Birli¤i ve GATT (Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaflmas›) çerçevesinde, üretilen mallar›n birço¤u AB
standartlar›na uyum sa¤lam›fl durumdad›r. Sektörün ürün çeflitlili¤ini ise flu
ana bafll›klar alt›nda toplamak mümkündür: T›bbi görüntüleme sistemleri,
ameliyathane ve solunum cihazlar›, biyokimya, moleküler biyoloji, hematoloji,
genetik ve mikrobiyoloji cihazlar›, biyolojik sinyal izleme cihazlar›, radyoterapi
sistemleri, fizik tedavi cihazlar›, optik
t›bbi cihazlar, sterilizatör ve etüv cihazlar›, difl, KBB ve göz üniteleri, ses ve
iflitme cihazlar›, mekanik cihazlar ve
cerrahi aletler, t›bbi gaz sistemleri, hemodiyaliz cihazlar› ve su sistemleri, tek
kullan›ml›k sarf malzemeleri, protez ve
ortezler.”
Türkiye’de sektörde faaliyet gösteren 15
bin civar›nda firma yer al›yor. Ancak,
bu firmalar›n büyüklükleri, kaç›n›n üretici ve/veya ithalatç› firmalar olduklar›
vb. kay›tlar› ne sivil toplum örgütlerinde, ne Sa¤l›k Bakanl›¤›’nda ne de baflka
bir kurumda bulunmuyor. Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan yürütülen Ulusal Bilgi
Bankas›’n›n bu bak›mdan sektöre ›fl›k
tutmas›n› ümit edildi¤ini ifade eden
Acar, “Ayr›ca, önümüzdeki çal›flma döneminde Ticaret ve Sanayi Odalar› kay›tlar›ndan da istifade etmek istiyoruz.
Ki bu konuda istatistik veriler aç›s›ndan
son günlerde olumlu geliflmeler yaflanm›flt›r” diyor.
PLATFORMDAN
ma-verme setleri, kan torbalar›, enjektörler, ameliyat ve muayene eldivenleri,
ameliyat iplikleri, örtüleri ve kat-güt,
gazl› bez ve pamuk, ortopedik protezler
ve onar›m malzemeleri, röntgen banyo
solüsyonlar›, difl hekimli¤i onar›m malzemeleri olarak s›ralanabilir.”
expo
KAYNAKLAR EFEKT‹F
KULLANILAMIYOR
T›bbi cihaz, malzeme ve aletlerin sa¤l›k
merkezlerinde homojen bir da¤›l›m
göstermediklerini aktaran Acar, “Kimi
yerde israf, kimi yerlerde de eksiklik nedeniyle hizmetlerin yeterince ve istenilen düzeyde verilemedi¤ini görmekteyiz” diyor. Bu durumda, kaynaklar›n
efektif kullan›lmamas› nedeniyle ekonomik kay›plar yaflan›yor. Acar, SADER
olarak, gerek yeni dönemde gerekse gelecek dönemlerde söz ve görüfl sahibi
olmaya devam ederek, sahip oldu¤u alt
yap›s› ile yapt›r›m gücünü koruyacaklar›n› söylüyor. Bu do¤rultuda vizyonumuzu sürekli genifl tutarak, önümüzü
gütlenme bilincini güçlendirmek, Ulusal
Bilgi Bankas›’n›n kuruluflunda etkin görev almak, T›bbi Cihaz Kurumu kurulmas› yolunda çal›flmalara devam etmek,
D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›na ithalat dan›flmanl›¤› yapmak, sektör paydafllar›na
öncülük etmek, dünyan›n en büyük medikal fuar› olan MEDICA ( Düsseldorf /
Almanya ) fuar›n› desteklemek, Türkiye’nin en büyük fuar› olan TÜYAP fuar›na destek vermek, tüm kamu kurum ve
kurulufllar›na sektör temsilcisi olarak
sorunlar› aktarmak ve çözüm önerilerini
sunmak, ülkemizin sa¤l›k alan›nda
AB’ne uyumuna teklif, öneri ve çözümlerle destek vermek özellikle bu alanda
Sa¤l›k Bakanl›¤› ile ve üniversitelerle
yak›n iflbirli¤i ile çal›flmak, Elçilikler
nezdinde sektörel iflbirli¤i yapmak,
TOBB bünyesindeki Türkiye Medikal
Meclisi Baflkanl›¤›’n› bir üye arac›l›¤›yla
yürütmek ve üyelerin bu oluflumda etkin görev almas›n› sa¤lamak.” Bu projelerin devaml›l›¤› konusunda da kararl›
bir flekilde çal›flmalar›n› sürdürdüklerini
moment
48
“ Türkiye’de çok geliflmifl ve hassas cihazlar›n
yan›nda, üretim için gerekli hammadde ve ara
mallarda ithal mallar kullan›labilmektedir. T›bbi cihaz
sektöründeki ürün yelpazesinin geniflli¤i, üretim
faaliyetlerinin maliyeti, kalifiye eleman yetersizli¤i gibi
birçok etken bir araya geldi¤inde, Türkiye’nin son
y›llara kadar yüksek teknolojili makine ve cihazlar
kullanarak üretim yapamamas›n›n nedeni ortaya
ç›kmaktad›r. ”
do¤ru gözle ve do¤ru gözlemleme ile
görmek zorunday›z diyen Acar flöyle
devam ediyor: “Profesyonelli¤i, kurumsall›¤› ve risk tedbirlerimizi elden b›rakmadan, sektörün ülkemizle s›n›rl› olmad›¤›n› unutmayacak ve küresel boyutta
düflünmeye devam edece¤iz.”
Acar sektörün en eski ve sayg›n kurulufllar›ndan biri olarak gerçeklefltirdikleri projelerleri flöyle s›ral›yor: “Sektör ör-
belirten Acar, “Ayr›ca sa¤l›k sektör platformu oluflturulmas› konusundaki çal›flmalar›m›za devam etmekteyiz” diye konufluyor.
100’Ü AfiKIN ÜLKEYE ‹HRACAT
Üreticilerin hemen hemen tamam›n›n
ürünlerini ihraç ettiklerini belirten Acar,
ihracat›n yüzde 50’ye varan oran›n› gerçeklefltirmekte olduklar›n› söylüyor.
Sektör olarak yaratt›¤› katma de¤er s›ralamas›na göre 13. s›rada yer ald›klar›n› da aktaran Acar, “Ülke ihracat›nda ilk
50’ye ancak 2008 y›l›nda giren t›bbi cihaz sektörü, gelecekle ilgili olumlu sinyaller vermektedir. ‹hracat yap›lan ülkeler Almanya, Azerbaycan, Nahç›van,
Irak, ABD, Fransa, Belçika, KKTC, Hollanda, Suudi Arabistan, M›s›r, Cezayir,
Kazakistan, Rusya Federasyonu, Pakistan olarak gözükür. Ülke olarak 100’ü
aflk›n ülkeye ihraç edilen geliflen teknoloji ve mühendislikle üretilen mallar,
sektörün pay›n› art›r›rken, ürün kalitesiyle de ihracat yap›lan ülkeler taraf›ndan be¤eniyle karfl›lanmaktad›r” diyor.
Katma de¤er yaratmak bak›m›ndan sektörün 13. s›rada oldu¤una vurgu yapan
Acar, üretimde dünya tarihi ile k›yasland›¤›nda yaklafl›k 50 y›ll›k geçmifliyle henüz çok yeni bir ülkeyken, flu andaki
üreticilerin yüzde 26’s›n›n 30 y›l› aflk›n
bir geçmifle sahip olduklar›n› söylüyor.
Toplam üreticilerin yüzde 16’s› 20 – 30
y›ll›k, yüzde 39’u 10 – 20 y›ll›k, kalan k›s›m da 10 y›ldan az geçmifli olan üreticiler. Türkiye’de toplam üretici firma say›s› ( UBB (Ulusal Bilgi Bankas› verilerine
göre) 1087, toplam ithalatç› firma say›s›
1841, toplam üretici ve ithalatç› firma
say›s› 387 toplam firma say›s› ise 3315.
Toplam bayii say›s› ise 44 bin 667 olarak
belirtiliyor. Sektör tamamen özel yat›r›mc›lardan olufluyor. 2007 ve 2008 Aral›k aylar› mukayese edildi¤inde t›bbi cihaz üretimi 4,1 ( 2007 )’den – 5,4’e ( 2008
) geriledi. Yine ayn› y›llar›n Ocak – Aral›k verilerinde ise 4,7’den; - 1, 9’a geriledi¤i görülür. Bu sonuçlar yaflanan ekonomik sürecin Türkiye ve dünya üzerindeki etkilerinin belirginleflmesi olarak
yorumlanabilir. (TOBB 2009 Medikal
Sektör Raporu).
Acar, dünyadaki ülkelerden bir eksi¤imiz yok ancak üretim konusunda baz›
zorluklar yafland›¤› da bir gerçektir diye
devam ediyor. OECD taraf›ndan yap›lan
teknolojik düzey s›n›flamas›nda ileri teknoloji grubunda yer alan t›bbi cihaz
sektöründeki her türlü araç gerecin
Türkiye’de üretilemedi¤ini aktaran
Acar, flöyle devam ediyor: “Ülkemizde
çok geliflmifl ve hassas cihazlar›n yan›nda, üretim için gerekli hammadde ve
ara mallarda ithal mallar kullan›labilmektedir. T›bbi cihaz sektöründeki ürün
expo
moment
49
yelpazesinin geniflli¤i, üretim faaliyetlerinin maliyeti, kalifiye eleman yetersizli¤i gibi birçok etken bir araya geldi¤inde, Türkiye’nin son y›llara kadar yüksek
teknolojili makine ve cihazlar kullanarak
üretim yapamamas›n›n nedeni ortaya
ç›kmaktad›r.”
“YEN‹ TEKNOLOJ‹LERE UYUM
SA⁄LIYORUZ”
Üreticilerin yeni teknolojilere uyum
sa¤lamakta gecikmediklerini vurgulayan Acar, “Üretimde geliflmifl teknolojilerin kullan›lmas›yla Ar-Ge çal›flmalar›
da h›z kazanm›flt›r. Ar-Ge’ye bütçe ayr›lmaya bafllam›flt›r. Dünya standartlar›n› yakalayan firmalar›m›z›n bu konuda
biraz daha zamana ihtiyaçlar› oldu¤u
muhakkakt›r” diyor.
T›bbi cihaz sektörünün güçlü ve zay›f
yönlerini iyi etüt etmek gerekti¤ini de
sözlerine ekleyen Acar, “F›rsat ve tehditleri de iyi de¤erlendirmekte yarar
vard›r. Katma de¤eri yüksek bir sektör
olmas›, Türkiye için önem teflkil eden 11
ana sektörün içinde yer almas›, ürün
kalitesinin günden güne artmas› ve
geliflen kalite bilinciyle sektörün gidiflata olumluya do¤rudur” diye konufluyor. Acar, “Türkiye’nin genifl bir pazar olmas› ve ihtiyac›n›n büyük bölümünü ithal mallarla karfl›l›yor olmas›,
iflgücünün ucuz olmas›, yeni sa¤l›k
politikalar›yla üretimin desteklenmesi,
uluslararas› iflbirli¤inin geliflmesi, ülkemiz pazar›n›n büyüklü¤ü bu sektörün önemini göstermektedir” diyor.
Türkiye’de yat›r›m ortam›n›n iyilefltirilmesi ile bölgesel teflvik ve yard›mlar›n gelifltirilmesine ihtiyaç duyuldu¤unu belirten Acar, t›bbi cihaz ve medikal sektörünün geliflime çok aç›k oldu¤unu söylüyor. Türkiye’de üretim yapmak isteyen bir yat›r›mc›n›n neredeyse tüm makine ve teçhizat›n› ayr›ca
üretimde kullanaca¤› ara mallar›n bir
k›sm›n› ithal etmek zorunda oldu¤unu
da aktaran Acar, “Ülkemize gelen yat›r›m mallar› ve ara mallar için yap›labilecek sürekli yard›mlar ve al›nabilecek
önlemler sektörü fiyat konusunda daha avantajl› bir konuma getirecektir.
Geliflim h›zlanacakt›r” diyor.
‹hracatta öncü ülkelere bak›ld›¤›nda
yerli üreticiyi korumaya ve ihracat› art›rmaya yönelik kredilerin uyguland›¤›n›n görüldü¤ünü söyleyen Acar flöyle devam ediyor: “Almanya’da Hermes
Kredileri, ABD’de US EXIM Kredileri,
Fransa’da Coface ve ‹ngiltere’de
ECGD Kredileri bunlara örnektir. Yani
ülkedeki ihracat› art›rmaya yöneliktirler. Türkiye’de de buna benzer teflvikler verilebilir.
Bunlar›n yan› s›ra; KOSGEB, ‹GEME,
DTM, TÜB‹TAK gibi kurum ve kurulufllar›n d›fl›nda TTGV, TOSYÖV gibi
finansman›n› do¤rudan ya da dolayl›
olarak yurtd›fl› kaynaklardan sa¤layan
kurulufllar da hibe veya uzun vadeli
kredilerle üretimi ve Ar-Ge’yi desteklemeye devam etmelidirler. Di¤er taraftan iflletmelerin de bu destek ve
teflvikleri profesyonel olarak takipleri
çok önemlidir.”
BELGELER
ATA KARNES‹
ATA KARNES‹ NED‹R?
ATA karneleri, uluslararas› ATA Sözleflmesi (‹stanbul Sözleflmesi) ve eflyan›n yurt d›fl›na ç›kar›lma amac›na göre farkl›l›k gösteren Ek Sözleflmeler kapsam›nda, taraf ülkeler aras›nda, baflka
herhangi bir belgeye gerek duyulmaks›z›n, eflyan›n geçici olarak ithalat ve ihracat›n› sa¤layan
gümrük belgeleridir. Bir baflka ifade ile milletleraras› ticari ve kültürel faaliyetlerin artt›r›lmas›
için eflyalar›n geçici olarak vergiden muaf ithal
edilmesi amac›yla düzenlenen karnedir.
expo
ATA KARNES‹’N‹N ÖZELL‹KLER‹
VE ‹fiLEV‹ NELERD‹R?
moment
50
ATA Sistemi ICC (Milletleraras› Ticaret Odas›)
bünyesinde bulunan Dünya Odalar Federasyonu (WCF) ve Dünya ATA Karnesi Konseyi (WATAC)'nin koordinasyonu alt›nda, kendi ülkelerinde resmi olarak görevlendirildi¤i beyan edilen
kefil kurulufllar arac›l›¤› ile yürütülmektedir. Ülkemizde, Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i
(TOBB) Kefil Kurulufl s›fat›yla, format› ICC-WCF
taraf›ndan tespit edilen, kendi verece¤i ATA karnelerini basma, belirledi¤i Odalar vas›tas›yla da¤›t›m ve takip ifllemlerini yapma ve sistemin ifllemesini sa¤lama görevini üslenmifltir.
Uluslararas› ATA Sistemi, gümrük makamlar›,
kifliler, kurulufl ve teflekküller gibi geçici ithalat
ifllemlerini gerçeklefltiren taraflara yarar sa¤lamak amac›yla oluflturulmufltur. Uluslararas› teminat alt›nda bulunan bir ATA karnesi ile gelen
tüm eflya için ithalat ifllemi s›ras›nda, ne gümrüklerce ne de ithalatç› taraf›ndan baflka bir ifllem yap›lmas›na gerek yoktur. Basit ve karne hamili taraf›ndan kolayl›kla tanzim edilebilen ATA
karneleri gümrüklerce de kolayl›kla kontrol edilebilir. Tüm bu faktörler, ATA karnesi ile gelen
eflyan›n gerek ithalat›nda, gerekse yeniden ihrac›nda gümrüklerden geçifl süresinin k›salt›lmas›na yard›m eder. Bunlar›n yan› s›ra, sistem ATA
karnesi hamillerine, ATA karnesinin geçerlilik
süresi içinde olmak kayd›yla ( bu süre karnenin
düzenlendi¤i tarihten itibaren bir y›ld›r), bir ATA
karnesi ile birden fazla akit taraf ülkesine, birden
fazla geçici ithalat yapma olana¤› sunar. ‹stanbul
Sözleflmesi Ek.A' da yer alan hükümler çerçevesinde düzenlenen ATA karneleri di¤er eklerde
yer alan amaçlarla kullan›l›r. Bu ekler flunlard›r:
1- Sergi, Fuar, Toplant› ve Benzeri Etkinliklerde Teflhir Edilecek veya Kullan›lacak Eflyaya ‹liflkin Ek
2- Mesleki Malzemeye ‹liflkin Ek
3- Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir ‹fllemle ‹lgili Olarak ‹thal Edilen Di¤er Eflyaya ‹liflkin Ek
4- ‹malat Amac›yla ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek
5- E¤itsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla
‹thal Edilen Eflya ‹le ‹lgili Ek
6- Yolcu Zati Eflyas› ve Sportif Amaçlarla ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek
7- Turistik Tan›t›m Malzemelerine ‹liflkin Ek
8- S›n›r Ticareti Kapsam›nda ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek 9- ‹nsani Amaçlarla ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek
10- Hayvanlara ‹liflkin Ek
Söz konusu Ekler kapsam›nda getirilebilecek eflya listesi ve bu eflyan›n tafl›mas› gereken flartlar ayr›ca aç›klanm›flt›r.
ATA KARNES‹ NASIL
ALINIR?
1- Baflvuru
Her hangi bir kifli veya kuruluflun ATA
karnesi kullanabilmesi için önceden ka-
Yetkili Odalar
Adana Ticaret Od.
Gaziantep Ticaret Od.
‹stanbul Ticaret Od.
‹zmir Ticaret Od.
Antalya Tic. ve San. Od.
Bursa Tic. ve San. Od.
Mersin Tic. ve San. Od.
Trabzon Tic. ve San. Od.
Ankara San. Odas›
Kayseri San. Odas›
Ankara Ticaret Od.
Almanya
A.B.D.
Andora
Avustralya
Avusturya
Belçika/Lüksemburg
Beyaz Rusya
Bulgaristan
Cebelitar›k
Cezayir
Çek Cumhuriyeti
Danimarka
Fas
Estonya
Fransa
Finlandiya
Fildifli Sahili
Güney Afrika Cum.
H›rvatistan
Hindistan
Hollanda
Hong Kong
‹ngiltere
‹spanya
‹srail
‹sveç
‹sviçre
‹ran
‹rlanda
‹zlanda
‹talya
Japonya
Kanada
K›br›s
Kore
Letonya
Litvanya
Lübnan
Macaristan
Makedonya
Malezya
Malta
Mauritius
Mo¤olistan
Norveç
Polonya
Portekiz
Romanya
Rusya Federasyonu
Senegal
S›rbistan
Singapur
Slovak Cumhuriyeti
Slovenya
Sri Lanka
fiili
Tayland
Tayvan
Tunus
Türkiye
Yeni Zelanda
Yunanistan
Çin
Karada¤
Pakistan
Ukrayna
expo
Ata Sözleflmesine Üye Ülkeler Listesi
bulü gerekmemektedir. ATA karnesi kullanmak isteyen her kifli veya kurulufl, yurt d›fl›na götürülecek eflyan›n niteli¤i, varsa markas› ve numaralar›, a¤›rl›¤›, adeti ve de¤erini gösteren bir çeki listesini ekledi¤i dilekçesi ile birlikte, karne da¤›t›m› konusunda
yetkili Odalardan birisine müracaat ederek,
ATA karnesi ile tafl›nacak eflya için gereken
uygun bir teminat› Odaya vermesi halinde,
kendisine ATA karnesi verilebilmektedir.
2- Teminat
ATA karnelerine karfl›l›k teminat olarak; nakit (Türk Liras› veya Döviz), Banka Teminat
Mektubu (Türk Liras› veya döviz olabilir. Teminat mektubunun konusuna "ATA Karnesi
Kapsam› Eflya" ibaresinin konulmas› zorunludur.), Devlet Tahvili (Kar Pay› Pulu ile bir-
KAYNAK: TOBB TIR ve ATA Karnesi Müdürlü¤ü
Ankara Ticaret Odas›
likte), Hazine Bonosu (Kar Pay› Pulu ile
birlikte) kabul edilir. Teminat döviz baz›nda verildi¤i takdirde, karne kapsam› eflyan›n toplam de¤eri kadar al›n›r. Teminat TL
olarak verildi¤i takdirde karne kapsam› eflyan›n toplam de¤erinin yüzde 50 fazlas›
oran›nda al›nmaktad›r.ABD, Avustralya,
Çek Cumhuriyeti, ‹sviçre, Japonya, Kanada, Kore ve Avrupa Birli¤i ülkelerine götürülecek, GT‹P 71.13, 71.08 ve 71.06 olan eflya için döviz baz›nda verildi¤i takdirde,
karne kapsam› eflyan›n toplam de¤erinin
yüzde 40'› oran›nda teminat al›nmaktad›r.
ÖZETLE ATA
KARNES‹
1- ATA karnesi ile gelen tüm eflya için it-
halat ifllemi s›ras›nda, ne gümrüklerce ne de
ithalatç› taraf›ndan baflka bir ifllem yap›lmas›
gerekmemektedir.
2-ATA karnesi ile gelen eflyan›n gerek ithalat›nda, gerekse yeniden ihrac›nda gümrüklerden geçifl süresinin k›salt›lmas› sa¤lanmaktad›r.
3-ATA karnesinin geçerlilik süresi bir y›ld›r.
4-ATA karnesi kullanmak isteyen kifli veya
kurulufllar›n, yurtd›fl›na götürülecek eflyan›n
çeki listesini ekledi¤i dilekçesi ile birlikte,
karne da¤›t›m› konusunda yetkili odalara
müracaat etmeleri gerekmektedir.
5-ATA karnesi kullanmak isteyen kifli veya
kurulufllar, tafl›nacak eflya için gereken teminat› odaya vermesi durumunda ATA karnesini alabilmektedir.
moment
51
ÜLKELERDEN
Meksika
expo
2008 YILINDA ÜLKEM‹Z‹N 84. FASIL ‹T‹BAR‹YLE MAK‹NE VE AKSAMLARI
SEKTÖRÜ ‹HRACATINDA 101. SIRADA BULUNAN MEKS‹KA, SEKTÖR
‹HRACATIMIZDAN YÜZDE 0,18 PAY ALMIfiTIR. ANILAN YILDA MEKS‹KA’YA
MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATIMIZ YÜZDE 44,8 ARTARAK 18,2 M‹LYON
DOLARA YÜKSELM‹fi; MEKS‹KA’DAN ‹THALATIMIZ ‹SE YÜZDE 2,4 ORANINDA
AZALARAK 44,1 M‹LYON DOLARA GER‹LEM‹fiT‹R.
moment
52
moment
53
expo
ÜLKELERDEN
expo
E
moment
54
konomik faaliyetleri baflkent
bölgesinde yo¤unlaflan Meksika’n›n GSY‹H’n›n yüzde 20’sinin üretildi¤i baflkentin bulundu¤u federal eyalet, a¤›r sanayinin merkezi ve GSY‹H’n›n yüzde
10’unu üretildi¤i bölge olmas› itibariyle
dikkat çekiyor. Kuzey s›n›r›ndaki alt› eyalet Meksika’n›n imalat sanayi ve özellikle
ABD’ye ihraç edilen üretim mallar›n›n
üretildi¤i ve sat›ld›¤› “maquiladoras” fabrikalar›n›n yo¤unlaflt›¤› bir bölge. Jalisco, Puebla ve Guanajato refah seviyesi
en yüksek imalat sanayinin geliflti¤i eyaletler aras›nda. Veracruz, tar›m ve petrol
ile öne ç›k›yor. Körfez eyaletleri ise özellikle Quintana ROO turizm aç›s›ndan geliflmifl durumda. Güney do¤u eyaletleri
tar›msal üretimin yo¤un oldu¤u, yoksul
eyaletler olarak s›n›flan›yor. Chiapas ve
Oaxaca, Guerrero’nun baz› alanlar› ülkenin Pasifik k›y›lar›nda yer alan bölümlerinde yoksulluk oran› oldukça yüksek seviyelerde. Ülkede 1980’li y›llardan itibaren bölgeler aras›ndaki eflitsizli¤i azaltmaya yönelik politikalar uygulan›yor.
2002 y›l›nda kurulan, Conago-Eyalet Valileri Konferans› ile valilerin Federal Hükümet ile müzakere gücünün art›r›lmas›
hedeflenerek y›lda birkaç kez toplant›lar
düzenleniyor.
MEKS‹KA’NIN EN ÖNEML‹
‹THALAT KALEM‹ MAK‹NE VE
AKSAMLARI
BM verilerine göre; bir önceki y›la k›yasla
Meksika’n›n ihracat› yüzde 7,3 artarak
2008 y›l›nda 291,7 milyar dolar olmufl. Ülkenin genel ihracat›nda en çok pay› alan
ilk üç ülke s›ras›yla ABD, Kanada ve Almanya olarak s›ralan›yor. Meksika’n›n
önemli ihraç ürünleri ise “elektrikli makine ve cihazlar”, “mineral yak›tlar, ya¤lar”
ve “motorlu karar tafl›tlar›”. Makine ve aksamlar› ürün grubu Meksika’n›n toplam
ihracat›ndan yüzde 11,5 pay al›yor.
Meksika’n›n ithalat› incelendi¤inde ise
yüzde 9,5 artarak 2008 y›l›nda 308,6 milyar
dolara yükselmifl. Ülkenin genel ithalat›nda en çok pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla
ABD, Çin ve Japonya olmufl. Önemli ithal
kalemleri ise “elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçalar›”, “makine ve aksamlar›”, “mineral yak›tlar ve ya¤lar” d›r.
Ülkenin genel ithalat›nda makine ve aksamlar›n›n pay ise yüzde 14,8 seviyesinde.
MEKS‹KA MATBAACILI⁄A
MAHSUS MAK‹NE ‹HRACATI
‹Ç‹N ÖNEML‹ B‹R PAZAR
Ülkemiz ile Meksika aras›ndaki ticaret
hacmi 2001 y›l›ndan bu yana art›fl göstermekle birlikte, iki ülke aras›ndaki ticaret dengesi 2005 y›l›ndan bu yana ülkemiz aleyhine seyretmektedir.2008 y›l›
MEKS‹KA’NIN ÜLKELERE GÖRE MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹THALATI
(B‹N $) - 84. FASIL
2004
2005
2006
2007
2008
2007/08
De¤iflim %
20.341.504
5,5
1
ABD
15.898.845
16.936.822
18.726.900
19.283.868
2
Çin
4.570.136
4.566.559
5.655.170
6.338.617
6.714.282
5,9
3
Almanya
1.953.499
2.439.606
2.600.601
2.850.789
3.719.531
30,5
4
Japonya
2.050.463
2.102.100
2.327.113
2.821.097
3.097.510
9,8
5
‹talya
882.027
1.009.170
1.023.082
1.245.039
1.375.484
10,5
6
Kanada
7
Güney Kore
8
9
658.948
752.455
871.919
955.718
1.185.872
24,1
1.469.477
1.505.928
1.293.227
1.257.179
1.070.978
-14,8
Brezilya
565.369
784.955
798.639
870.631
1.016.028
16,7
Malezya
1.179.236
840.253
1.084.825
962.824
793.874
-17,5
10
Tayland
270.078
433.889
564.531
662.324
715.728
8,1
11
Singapur
958.642
963.910
795.156
752.696
651.065
-13,5
12
‹spanya
455.660
474.202
558.979
596.170
616.411
3,4
13
Tayvan
525.292
579.826
546.489
605.937
511.003
-15,7
14
Fransa
344.371
358.138
454.560
462.403
457.481
-1,1
15
‹ngiltere
287.748
324.087
369.696
419.813
425.257
1,3
16
‹sviçre
263.362
223.605
258.173
303.480
316.011
4,1
17
Avusturya
68.846
96.107
145.957
187.464
271.141
44,6
18
‹sveç
165.175
147.505
180.390
204.171
247.056
21,0
19
Avustralya
26.903
44.603
99.678
151.260
246.064
62,7
20
Hollanda
110.435
90.511
121.194
139.847
176.039
25,9
1.060.640
1.310.305
1.377.577
1.498.377
1.586.921
5,9
33.765.152
35.984.536
39.853.856
42.569.704
45.535.240
7,0
Di¤er
TOPLAM
Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri)
MEKS‹KA’NIN MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹THALATINDAK‹ BAfiLICA KALEMLER (B‹N $)
SIRA G.T.‹.P.
G.T.‹.P. TANIMI
1
8471 OTOMATIK BILGI ISLEM MAKINELERI, ÜNITELERI
2
8443 MATBAACILIGA MAHSUS BASKI MAKINELERI, YARDIMCI MAKINELER
3
8473 YAZI, HESAP, MUHASEBE, BILGI ISLEM, BÜRO IÇIN DIGER MAKINE
2006
2007
2008
2007/08 De¤iflim %
6.513.455
6.098.386
5.342.610
-12,4
334.721
302.236
3.023.241
900,3
4.785.383
4.039.934
2.896.486
-28,3
VE CIHAZLARIN AKSAMI
4
8409 IÇTEN YANMALI, PISTONLU MOTORLARIN AKSAM-PARÇALARI
1.807.771
2.011.447
2.396.393
19,1
5
8408 DIZEL, YARI DIZEL MOTORLAR (HAVA BASINCI ILE ATESLENEN, PISTONLU)
1.748.646
1.697.852
2.110.220
24,3
6
8414 HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANTILATÖR, ASPIRATÖR
1.882.813
1.910.919
2.073.690
8,5
7
8481 MUSLUKÇU, BORUCU ESYASI-BASINÇ DÜSÜRÜCÜ, TERMOSTATIK
1.757.343
1.884.046
2.018.600
7,1
VALF DAHIL
8
8479 KENDINE ÖZGÜ FONKSIYONLU MAKINE VE CIHAZLAR
1.744.782
2.011.599
1.749.244
-13,0
9
8407 ALTERNATIF-ROTATIF KIVILCIM ATESLEMELI, IÇTEN YANMALI MOTORLAR
1.500.380
1.315.544
1.647.024
25,2
10 8429 DOZERLER, GREYDER, SKREYPER, EKSKAVATÖR, KÜREYICI, YÜKLEYICI VB.
1.015.097
1.112.902
1.581.282
42,1
11 8483 TRANSMISYON MILLERI, KRANKLAR, YATAK KOVANLARI, DISLILER, ÇARKLAR
1.438.487
1.450.930
1.519.071
4,7
12 8421 SANTRIFÜJLE ÇALISAN KURUTMA, FILTRE, ARITMA CIHAZLARI
1.011.420
1.188.470
1.378.140
16,0
13 8413 SIVILAR IÇIN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERI
1.019.472
1.211.782
1.300.330
7,3
14 8480 METAL DÖKÜMÜ IÇIN KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLERI
1.110.432
1.061.056
1.211.593
14,2
814.120
977.520
1.024.811
4,8
15 8411 TURBOJETLER, TURBO-PROPELLER, DIGER GAZ TÜRBINLERI
expo
SIRA ÜLKE
55
moment
verileri bir önceki y›l ile k›yasland›¤›nda
Meksika’ya ihracat›m›zda yüzde 23’lük
bir azal›fl, ithalat›m›zda ise yüzde 8’lik bir
art›fl gerçekleflti¤i görülmektedir.
Meksika’n›n 2008 y›l›nda makine ihracat›
yüzde 0,8 düflmüfl ve 33,7 milyar dolar
seviyesinde gerçekleflmifltir. Ülkenin makine ihracat›nda ilk s›rada yer alan ülkeler ABD, Kanada, Venezüella, Almanya
ve Kolombiya’d›r. Türkiye ise 2008 y›l›nda Meksika’n›n makine ihraç etti¤i ülkeler aras›nda 40. s›rada yer alm›flt›r.
2008 y›l›nda Meksika’n›n makine ve aksamlar› ihracat›nda ilk s›ray› 7,4 milyar
dolar ile “otomatik bilgi ifllem makineleri”, 2,9 milyar dolar ile “buzdolaplar›,
dondurucular, so¤utucular”, 2,7 milyar
dolar ile “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n aksam parçalar›” alm›flt›r. Pozisyon
baz›nda ilk befl kalem Meksika’n›n makine ihracat›n›n yaklafl›k yar›s›n› oluflturmaktad›r.
Meksika’n›n 84. fas›l baz›nda makine ithalat› 2008 y›l›nda bir önceki seneye göre yüzde 7 oran›nda art›fl göstererek 45,5
milyar dolar olmufltur. ABD, Çin, Almanya, Japonya ve ‹talya, Meksika’n›n
makine ithal etti¤i bafll›ca ülkelerdir. Türkiye ise, makine ithalat›nda 41. s›rada
bulunmaktad›r.
expo
ÜLKELERDEN
moment
56
“içten yanmal›, pistonlu
motorlar›n aksam-parçalar›” gibi alt ürün
gruplar› yer almaktad›r.
GÜMRÜK
VERG‹LER‹NE D‹KKAT
Meksika’n›n makine ve aksamlar› ithalat›ndaki bafll›ca kalemler aras›nda ilk s›ray› 8471 nolu GT‹P’de tan›ml› “otomatik
bilgi ifllem makineleri” almaktad›r. Di¤er
önemli ithal kalemleri aras›nda ise; “matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri”, “yaz›, hesap, muhasebe, bilgi ifllem, büro
için di¤er makine ve cihazlar›n aksam›”,
Meksika, makine ve aksamlar› ithalat›nda pozisyon
ve alt aç›l›mlar› baz›nda çok
çeflitli gümrük verileri uygulamaktad›r (yüzde 0 ve yüzde 20 aras›nda). Pazara girifl ile ilgilenen firmalar›m›z›n ihraç etmeyi düflündükleri ürün baz›nda gümrük vergilerini http://madb.europa.eu WEB adresinden “Applied Tariffs Database” bölümüne girerek ö¤renmelerinde fayda görülmektedir.
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE
‹ST‹FLEME MAK‹NELER‹
‹HRACATI ‹Ç‹N FIRSAT
2008 y›l›nda ülkemizin 84. fas›l itibariyle
makine ve aksamlar› sektörü ihracat›nda 101. s›rada bulunan Meksika, sektör
ihracat›m›zdan yüzde 0,18 pay alm›flt›r.
An›lan y›lda Meksika’ya makine ve aksamlar› ihracat›m›z yüzde 44,8 artarak
18,2 milyon dolara yükselmifl; Meksika’dan ithalat›m›z ise yüzde 2,4 oran›nda azalarak 44,1 milyon dolara gerilemifltir.
2004-2008 y›llar› aras›nda ise; Meksika
ile Türkiye aras›ndaki makine ve aksamlar› d›fl ticaret hacmi yaklafl›k 2 kat
art›fl sergilerken, bu dönemde iki ülke
aras›ndaki d›fl ticaret ülkemiz aleyhine
aç›k vermifltir. 2004-2008 döneminde,
Meksika’ya yönelik makine ihracat›m›z
2006 y›l› hariç sürekli artm›fl, ithalat›m›zda ise 2008 y›l›nda düflüfl kaydedilmifltir. 2008-2009 y›llar› Ocak-Kas›m
döneminde de ihracat artarken ithalat
gerilemifltir.
84. fas›l itibariyle sektör ihracat›nda
önemli yer tutan kalemler pozisyon baz›nda incelendi¤inde 2008 y›l›nda; ilk s›-
TÜRK‹YE – MEKS‹KA MAK‹NE VE AKSAMLARI DIfi T‹CARET‹ ($ - 84. FASIL)
‹hracat
2004
2005
2006
6.536.742
9.104.881
9.097.501
12.550.015
18.176.463
39,3
-0,1
38,0
44,8
31.250.332
38.157.019
45.229.800
44.147.943
50,2
22,1
18,5
-2,4
40.355.213
47.254.520
57.779.815
62.324.406
47,6
17,1
22,3
7,9
-22.145.451
-29.059.518
-32.679.785
-25.971.480
55,2
31,2
12,5
-20,5
‹hracat De¤iflim %
‹thalat
20.803.684
‹thalat De¤iflim %
D›fl Ticaret Hacmi
27.340.426
Hacim De¤iflim %
D›fl Ticaret Fark›
-14.266.942
Fark De¤iflim %
2007
2008
2008 Ocak-Kas›m 2009 Ocak-Kas›m
16.170.844
19.461.546
40.682.459
30.662.406
56.853.303
50.123.952
-24.511.615
-11.200.860
20,3
-24,6
-11,8
-54,3
Kaynak: TU‹K verileri
so¤utucular, ›s› pompalar› “ ve “matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri, yard›mc› makineler” olmufltur.
KAYNAKLAR:
• BM ‹statistik Bölümü Verileri
• TÜ‹K Verileri
• DTM Verileri
expo
d›rma, istifleme, yükleme, boflaltma makine ve cihazlar›”n›n yer ald›¤› görülmektedir. 2008 y›l›nda pozisyon baz›nda
Türkiye’nin Meksika’dan 84. fas›l itibariyle en fazla ithal etti¤i ürün gruplar› s›ras›yla, “otomatik bilgi ifllem makineleri,
üniteleri”, “buzdolaplar›, dondurucular,
MEKS‹KA’YA MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATIMIZDA BAfiLICA KALEMLER (84.FASIL-$)
G.T.‹.P. G.T.‹.P. TANIMI
57
2007
2008
8483 TRANSMISYON MILLERI, KRANKLAR, YATAK KOVANLARI, DISLILER, ÇARKLAR
1.696.224
4.989.823
2009
(Ocak-Kas›m)
2.645.727
2007/08
De¤iflim %
194,2
8462 METALLERI DÖVME, ISLEME, KESME, SATAFLAMA PRESLERI, MAKINELERI
3.515.735
3.689.491
1.295.895
4,9
8428 KALDIRMA, ISTIFLEME, YÜKLEME, BOSALTMA MAKINE VE CIHAZLARI
2.070.068
3.592.929
2.934.808
73,6
8413 SIVILAR IÇIN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERI
1.013.437
1.207.092
841.911
19,1
8482 HER NEVI RULMANLAR
734.517
901.390
430.672
22,7
8481 MUSLUKÇU, BORUCU ESYASI-BASINÇ DÜSÜRÜCÜ, TERMOSTATIK VALF DAHIL
567.349
495.120
26.404
-12,7
8418 BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SOGUTUCULAR, ISI POMPALARI
278.850
387.796
450.728
39,1
8434 SÜT SAGMA, SÜTÇÜLÜKTE KULLANILAN MAKINE VE CIHAZLAR
181.239
325.274
85.414
79,5
39.712
319.166
830.998
703,7
279.375
299.690
194.052
7,3
0
251.694
5.212.450
-
8433 HASAT, HARMAN, BIÇME; ÜRÜNLERI AYIRMA, TEMIZLEME MAKINE, CIHAZLARI
8414 HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANTILATÖR, ASPIRATÖR
8455 METALLERI HADDELEME MAKINELERI, BUNLARIN SILINDIRLERI
0
214.338
0
-
8477 KAUÇUK, PLASTIK ESYA IMAL VE ISLEME MAKINE VE CIHAZLARI
137.708
208.638
486.357
51,5
8409 IÇTEN YANMALI, PISTONLU MOTORLARIN AKSAM-PARÇALARI
129.310
203.698
304.313
57,5
8431 AGIR IS MAKINE VE CIHAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI
120.623
146.648
481.871
21,6
8465 AGAÇ, MANTAR, KEMIK, SERT KAUÇUK, PLASTIK VB. ISLEME MAKINELERI
159.346
140.960
213.516
-11,5
0
134.270
52.622
-
8479 KENDINE ÖZGÜ FONKSIYONLU MAKINE VE CIHAZLAR
98.726
132.591
917.756
34,3
8466 (84.56-84.65)DE KI MAKINELARIN AKSAM-PARÇALARI
35.267
94.433
424.897
167,8
8459 METALLERI TALAS KALDIRARAK ISLEYEN MAKINELI ALETLER-TEZGAHLAR
8443 MATBAACILIGA MAHSUS BASKI MAKINELERI, YARDIMCI MAKINELER
8480 METAL DÖKÜMÜ IÇIN KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLERI
D‹⁄ER
TOPLAM
Kaynak: TU‹K verileri
524.488
70.907
111.229
-86,5
968.041
370.515
1.519.926
-61,7
12.550.015
18.176.463
19.461.546
44,8
moment
rada 8483 no’lu GT‹P alt›nda tan›mlanan
“transmisyon milleri, kranklar, yatak kovanlar›, diflliler, çarklar”, ikinci s›rada
8462 no’lu GT‹P alt›nda tan›mlanan “metalleri dövme, iflleme, kesme, sataflama
presleri, makineleri”, üçüncü s›rada ise
8428 no’lu GT‹P alt›nda tan›mlanan “kal-
expo
SANAY‹ fiEH‹RLER‹
moment
58
GAP Bölgesinin makine üretim üssü:
Gaziantep
‹HRAÇ RAKAMLARI, 2009 YILINDA 3,5 M‹LYAR
DOLARA ULAfiAN GAZ‹ANTEP; TEKST‹LDEN GIDAYA,
K‹MYADAN OTOMOT‹VE B‹R ÇOK SEKTÖRDE, SON
TEKNOLOJ‹ MAK‹NELER‹N, KAL‹F‹YE ELEMANLARIN VE
G‹R‹fi‹MC‹ F‹RMALARIN ÇOKLU⁄U SEBEB‹YLE
BÖLGEN‹N ÜRET‹M ÜSSÜ KONUMUNDA BULUNUYOR.
SEKTÖREL ‹HRACATTA
“HALI” B‹R‹NC‹
G
üneydo¤u Anadolu Bölgesi'nin en büyük, Türkiye'nin ise 6. büyük flehri
olan Gaziantep; nüfusu,
ekonomik yap›s›, turizm
potansiyeli ile bir metropol flehirdir.
Güneydo¤u Anadolu'yu bat›ya, Akdeniz ve Ortado¤u'ya ba¤layan kara
ve demir yollar›n›n merkez noktas›
olmas›, Gaziantep Havaalan›’n›n
uluslararas› niteli¤e ç›kar›lmas› flehre ürün, hizmet ve ziyaretçi ak›fl›n›
Gaziantep’in sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Hal›”
ihracat›n›n 739 milyon dolar ve yüzde
23’lük oran ile en büyük paya sahip oldu¤u görülüyor. Onu, yüzde 20 pay ile
hububat, bakliyat, ya¤l› tohumlar ve
mamulleri takip ediyor. Makine ve aksamlar› sektörü ise ilin ihracat›na 59
milyon dolar ile yüzde 1,8 gibi küçük
oranl› bir katk› yapmakla birlikte, Gaziantep için potansiyel arz etti¤i ve y›ldan y›la geliflim gösterdi¤i ifade
ediliyor.
Krizin etkilerine ra¤men 2009 y›l›nda
2008 y›l›na k›yasla Gaziantep’in makine
ihracat› yüzde 14 art›fl gösterdi. Mal
gruplar› baz›nda incelendi¤i takdirde
Gaziantep ilinden en fazla ihracat› yap›lan makine ürün gruplar› 19 milyon
dolar ile inflaat ve madencilik makineleri olarak kay›tlara geçti. Bunu 14 milyon dolar ile tekstil ve konfeksiyon makineleri takip ediyor. G›da sanayi maki-
GAZ‹ANTEP SANAY‹ ODASI:
STRATEJ‹K SEKTÖR MAK‹NE
Moment Expo Dergisi’ne konuflan Gaziantep Sanayi Odas› Yönetim Kurulu
Baflkan› Nejat Koçer; Gaziantep sanayisinin en büyük avantajlar›ndan birinin
sektörel yelpazesinin geniflli¤i oldu¤unu söylüyor. Koçer sözlerine flöyle devam ediyor: “ Bu yap›n›n içerisinde en
stratejik sektör ise makine imalat sektörüdür. Son y›llarda h›zla geliflen makine imalat sanayisi Gaziantep için itici
bir kuvvet haline gelmifltir. Gaziantep
sanayileflmesinin yap› tafllar›n› oluflturan makine imalat sektörü, KOB‹ niteli¤indeki firmalar›yla dinamik, üretken
ve katma de¤er yaratan bir sektör konumundad›r.”
Baflkan Nejat Koçer; Gaziantep’teki
makine imalat sektörünün sadece Gaziantep için de¤il ülke sanayisi için de
stratejik bir öneme sahip oldu¤unu
vurguluyor.
Özellikle otomotiv ve savunma sanayileri ile birlikte yat›r›m makineleri üretiminde Gaziantepli firmalar›n önemli
bir yere sahip oldu¤una de¤inen Koçer; yat›r›m makineleri imalat› konusunda elde edilen geliflmelerin ülke
ekonomisi için büyük bir kaynak yaratt›¤›n› sözlerine ekliyor.
Baflkan Koçer Gaziantep makine sektörü ile ilgili aç›klamalar›na flöyle devam
expo
neleri ise 6,7 milyon dolar ile üçüncü
s›rada yer al›yor. 2009 y›l›nda Orta
Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Gaziantep’ten ihracat yapan firma say›s› ise
320.
59
moment
yo¤unlaflt›ran önemli etmenlerden bir
kaç› olarak s›ralanabilir.
‹hracatç› Birlikleri kay›tlar›na göre,
2009 y›l›nda Türkiye’nin toplam ihracat› küresel krizin etkisiyle yüzde 23 oran›nda gerilerken, Gaziantep’teki gerilemenin çok daha düflük seviyede seyretti¤i görülüyor. 2009 y›l›nda Gaziantep’in ihracat›nda Irak; yüzde 40 pay ile
ilk s›rada yer alarak en önemli pazar›
oluflturuyor. Gaziantep’in ihracat yapt›¤› di¤er ülkeler aras›nda S. Arabistan,
Suriye, Almanya, ‹talya, ABD ve ‹ngiltere önde geliyor.
SANAY‹ fiEH‹RLER‹
expo
ediyor: “ ‘Fabrika yapan fabrikalar’ olarak gördü¤ümüz birçok iflletme, yurt
d›fl›ndan milyonlarca dolar ödenerek
ithal edilen makineleri Gaziantep’te
üreterek, ülke ekonomisine önemli
oranlarda tasarruf sa¤l›yor. Bugün Gaziantepli makine imalatç›lar› dünyan›n
dört bir yan›na birçok kalem makine
ihraç ederek sektörün yurt d›fl›na aç›l›m›na da katk› sa¤lamaktad›r. Bu nedenle makine imalat sektörünün yaratt›¤› katma de¤eri hesaplarken; üretti¤i
makinenin de¤eri kadar, ithal edilmesini önledi¤i makinelerin de¤erini de
göz önünde bulundurmak gerekiyor.”
Gaziantep Sanayi Odas› olarak, sektör
temsilcileriyle yap›lan görüflmelerde
sorunlar› tespit etme ve çözme noktas›nda yo¤un çabalar sarf ettiklerini
söyleyen Koçer, flöyle devam ediyor:
moment
60
ihracat merkezlerinden biri konumunda olan Gaziantep’te metal ve makine
sanayinin, ilin ana sanayi dallar› olan
g›da, tekstil ve plastik sanayine dayal›
olarak geliflme gösterdi¤ini söylüyor.
Mehmet Aslan sözlerine flöyle devam
ediyor: “Gaziantep makine imalatç›lar›,
dünyada çok de¤iflik co¤rafyalardaki
ülkelerle ihracat ba¤lant›lar› gerçeklefltirmifl ve kal›c› baflar›lar elde etmifltir.
Bugün flehrimizde; ambalaj makineleri,
hal› ipli¤i, flönil iplik üretim makineleri,
iplik fiksaj ve büküm makineleri, komple un ve bulgur fabrikalar›, mercimek
iflleme makineleri, hal› yan sanayi tesisleri, para kasalar›, asansörler, büro mobilyalar› ve daha birçok makine ile yedek parçalar› üretilmekte ve dünyan›n
dört yan›na ihraç edilmektedir.” Ticaret
Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Meh-
“ Gaziantep’in makine ihracat›, krizin etkilerine
ra¤men 2009 y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla yüzde 14
art›fl sa¤lad›. 2009 y›l›nda orta anadolu makine ve
aksamlar› ihracatç›lar› birli¤i ifltigal alan› itibariyle
Gaziantep’ten ihracat yapan firma say›s› 320 olarak
belirlendi. Gaziantep’te ambalaj makineleri, hal› ipli¤i,
flönil iplik üretim makineleri, komple un ve bulgur farbrikalar›, mercimek iflleme makineleri, hal› yan sanayi
tesisleri, para kasalar›, asansörler, büro mobilyalar› ve
daha bir çok makine ile yedek parçalar› üretiliyor ve
dünyan›n dört bir yan›na ihraç ediliyor.”
“Sektördeki firmalar›m›z› Ar-Ge, inovasyon, ak›ll› ve katma de¤eri yüksek
ürünler üretmeleri yönünde kanalize
ediyor, uygulad›¤›m›z projelerimizle
sektörün rekabet gücünü artt›rmaya
çal›fl›yoruz.”
MAK‹NE ‹MALATÇI F‹RMALARIN
ÇO⁄UNLU⁄U KOB‹
Moment Expo Dergisi’nin sorular›n›
yan›tlayan Gaziantep Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Aslan,
bugün ülkemizin en önemli üretim ve
met Aslan, Gaziantep’teki makine imalatç› firmalara bak›ld›¤›nda ço¤unlukla
KOB‹’lerden oluflan bu firmalar›n oldukça dinamik ve giriflimci bir yap›ya
sahip oldu¤unun alt›n› çiziyor.
MAK‹NE ÜRET‹C‹LER‹ DEVLETÇE
TEfiV‹K ED‹LMEL‹
Gaziantep’teki makine sektörünün geliflmesi için yap›lmas› gerekenleri sordu¤umuz Mehmet Aslan, devletin makine üreticilerini teflvik edici bir politikas› olmad›¤›ndan yak›n›yor. Aslan:
Nejat Koçer
Gaziantep Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan›
“Son y›llarda h›zla geliflen makine
imalat sanayisi Gaziantep için itici bir
kuvvet haline gelmifltir. Gaziantep
sanayileflmesinin yap› tafllar›n›
oluflturan makine imalat sektörü, KOB‹
niteli¤indeki firmalar›yla dinamik,
üretken ve katma de¤er yaratan bir
sektör konumundad›r. “
“Firmalar›m›z›n rekabet gücünü artt›rabilmek için yerli makine üretimiyle
ilgili plan yapmam›z ve iyi bir strateji
izlememiz gerekiyor. Türkiye'nin üretimde de yeni bir bak›fl aç›s› belirlemesi flart ve bu konuda psikolojik bir geliflme sa¤lanmal›. Devletin ne yaz›k ki,
makine üreticilerini teflvik edici politikas› yok. Metal - Makine sektörü ülkemizin temel üretici sektörlerinin tetikleyicisidir. Bu nedenle bu sektörlerin
desteklenmesi gerek.”
Türk sanayisinin geliflebilmesi için kendi makinesini üretebilir hale gelmesinin flart oldu¤unu savunan Mehmet
Aslan, bunun için de yeni stratejiler
belirlenmesi gerekti¤ini söylüyor. Aslan sözlerine flöyle devam ediyor: “Makine üretimi yapan firmalardan al›nan
vergilerin ve istihdam üzerinden al›nan
SSK primlerinin düflürülmesi, sektörünün geliflmesine önemli ölçüde fayda
sa¤layacakt›r. Standart d›fl› üretilen ve
kullan›lan malzemeler, Türk makine
sektörünün imaj›n› zedelerken, kaliteli
ifl yapan firmalar›n iflini yurt içinde ve
expo
özellikle yurt d›fl›nda zorlaflt›r›yor. Kay›t d›fl› istihdam ve ticareti engelleyici
denetlemelerin ve uygulamalar›n daha
s›k yap›lmas› gerekiyor. Türk makine
sektörünün genel imaj›n› olumlu yönde
etkileyecek Avrupa ve Dünya standartlar› ve kaliteli üretimi bir an önce uygulamaya konulmal›”
ÜN‹VERS‹TE-SANAY‹ ‹fiB‹RL‹⁄‹
Gaziantep Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Aslan sektördeki
en büyük eksi¤in üreticilerin yaz›l›m
konusundaki yetersizli¤i oldu¤unu söylüyor. Aslan: “Bölgedeki makine imalatç›lar›n›n elektronik ve otomasyon
konusundaki ihtiyaçlar›n›n karfl›lanabilmesi için, Gaziantep Ticaret Odas›
ve di¤er kurulufllar›n iflbirli¤iyle dan›flmanl›k, yaz›l›m ve üretim konular›nda
faaliyet gösteren Teknoloji Merkezi
(TEKMER), Gaziantep Üniversite bünyesinde hayata geçirilmifltir. Bu projenin bir sonraki ad›m› olan Teknopark’›n kuruluflu da tamamlanm›fl ve
faaliyetlerine bafllam›flt›r. Önümüzdeki
dönemde sa¤lanan Üniversite-Sanayi
iflbirli¤inin sonucu olarak makine-me-
tal sektörümüzün ihtiyaç duydu¤u
elektronik altyap›s› da bilim adamlar›m›z taraf›ndan sa¤lanacakt›r.” Aslan
sözlerine flöyle devam ediyor: “Oda
olarak, özellikle makine sektörünü yak›ndan ilgilendiren bir projenin de haz›rl›¤› içindeyiz. Proje, hedef bölgede
bulunan KOB‹’lerin inovasyon kapasitesini gelifltirmek suretiyle KOB‹’lerin
rekabet güçlerini ve yeni iflletme/giriflimci say›s›n› artt›rmak amac›n› tafl›maktad›r. ‹flte bu amaca eriflim için
proje kapsam›nda bir GETAM (Gaziantep Bölgesel Endüstriyel Tasar›m ve
Modelleme Merkezi) kurulmas› öngörülmekte ve Merkez arac›l›¤›yla Bölge
KOB‹ ve giriflimcilerinin yeni ürün tasarlama, gelifltirme ve mevcut ürün iyilefltirme ihtiyaçlar›n› karfl›lamak planlanmaktad›r.”
GETAM, KOB‹ VE
G‹R‹fi‹MC‹LER‹N EN BÜYÜK
DESTEKÇ‹S‹ OLACAK
Mehmet Aslan, GETAM’›n Gaziantep
için önemini flöyle aç›kl›yor: “Gaziantep ve bölge KOB‹’leri GETAM hizmetlerinden yararlanarak yeni endüstriyel
moment
61
Mehmet Aslan
Gaziantep Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan›
“Gaziantep’te metal ve makine sanayi,
ilimizin ana sanayi dallar› olan g›da,
tekstil ve plastik sanayine dayal› olarak
geliflmifltir. Gaziantep makine
imalatç›lar›, dünyada çok de¤iflik
co¤rafyalardaki ülkelerle ihracat
ba¤lant›lar› gerçeklefltirmifl ve kal›c›
baflar›lar elde etmifltir.”
ürünler tasarlayabilecek veya mevcut
ürünleri üzerinde çal›flma yaparak
ürünlerini gelifltirebileceklerdir. Fonksiyonel, düflük maliyetli, talep odakl›
SANAY‹ fiEH‹RLER‹
Ahmet Ya¤c›
Özmaksan Is› Sanayi ve Ticaret A.fi. Yönetim Kurulu
Baflkan›
expo
“Bizim firmam›z Gaziantep’teki makine
imalat sektörünün kazand›¤› ivmeyi
gösteren güzel bir örnektir. Firmam›z
art›k sadece Gaziantep’ten de¤il
dünyan›n birçok ülkesinden talep alan
ve ürünleri her yerde kabul gören bir
makine imalatç›s›d›r. “
moment
62
gibi özelliklere sahip ürünler endüstriyel tasar›m›n hedeflerini oluflturmaktad›r. Ürünün tasar›m aflamas›ndan sat›fl›na kadar olan süreçte KOB‹ ve giriflimcilere merkezin dan›flmanl›k hizmetleri destek olacak, çeflitli e¤itim
modülleri ile kapasite geliflimi sa¤lanacakt›r. Projenin hedef grubu, Gaziantep
ve Bölgesinde bulanan KOB‹ ve potansiyel giriflimcilerdir. Merkez Gaziantep
yan›nda Bölge ve di¤er illerdeki KOB‹
ve giriflimciler de GETAM’a bizzat gelerek hizmetlerden yararlanabilecek-
tir.” Aslan GETAM’da uygulamaya koyacaklar› “Genel Tasar›m ve Modelleme” bölümüne de de¤indi:
“Merkezde çeflitli sektörlere yönelik
bölümler yan›nda, “Genel Tasar›m ve
Modelleme Bölümü” ad› alt›nda bulunan bölüm özellikle makine sektöründeki firmalar›n yeni ürün tasarlayabilecekleri ya da mevcut ürünlerini gelifltirebilecekleri bir bölüm olacakt›r. Bu
bölümde her türlü makine, donan›m ve
yaz›l›m ile tasar›m ve modelleme yap›lacakt›r. Ayn› zamanda uzmanlar tara-
f›ndan firmalara dan›flmanl›k ve e¤itim
hizmetleri de verilecektir.”
AB’nin Kat›l›m öncesi Mali Yard›m
Arac› –IPA kapsam›nda Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’n›n Bölgesel Rekabet
Edebilirlik Operasyonel Program›’ndan
desteklenen GETAM Projesi, Gaziantep KOSGEB ve Gaziantep Ticaret
Odas› iflbirli¤i ile yürütülecek.
ÖZMAKSAN: F‹RMAMIZ ‹VME
KAZANAN MAK‹NE SEKTÖRÜNE
‹Y‹ B‹R ÖRNEK
Özmaksan, 1976 y›l›ndan bu yana ›s›tma ve buhar sektöründe faaliyet gösteriyor. Firma; buhar kazanlar›, s›cak su
kazanlar›, bas›nçl› hava tanklar›, dik ve
yat›k yak›t depolama tanklar› ve eflanjör üretimi yap›yor. Gaziantep makine
sektörünün önde gelen firmalar›ndan
biri olan Özmaksan Is› Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin Yönetim Kurulu Baflkan›
Ahmet Ya¤c›, Moment Expo’nun sorular›n› yan›tlad›. Türkiye’nin makine
üretim üssü olma yolunda ilerleyen
Gaziantep’in bu geliflim hikayesini sordu¤umuz Ahmet Ya¤c›; uzun y›llar yo¤unluk olarak tekstil, hal› ve g›da yat›r›mlar›n›n yap›ld›¤› Gaziantep’de makine sektörünün bu yat›r›mlar sayesinde
büyük ivme kazand›¤›n› söylüyor. Ahmet Ya¤c› sözlerine flöyle devam ediyor:
expo
moment
63
“Uzun y›llar önce bu makineleri sadece
Avrupa’dan temin edebiliyorduk. Bu
tesislerin ana üretim hatlar› ve yard›mc› iflletmeleri için gerekli makine ve
ekipmanlar art›k büyük bir h›zla Gaziantep’te imal edilmeye bafllam›flt›r. Bizim firmam›zda Gaziantep’teki makine
imalat sektörünün kazand›¤› ivmeyi
gösteren güzel bir örnektir. Özmaksan
art›k sadece Gaziantep’ten de¤il dünyan›n birçok ülkesinden talep alan ve
ürünleri her yerde kabul gören bir makine imalatç›s›d›r.”
“KR‹Z‹N ETK‹LER‹ YURT
DIfiI PAZARLARA AÇILMAKLA
AfiILIR”
Üretiminin yüzde 65’inin yurt içi taleplerden olufltu¤unu söyleyen Özmaksan’›n ihracat yapt›¤› ülkeler aras›nda
ise Suriye, Fas, Cezayir, ‹ran, Irak, Dubai, Güney Afrika say›labilir. Özmaksan Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet
Ya¤c› yaflanan ekonomik krizin her
sektörde oldu¤u gibi makine sektöründe de daralma yaflatt›¤›n›, bunu aflman›n yolunun da d›fl pazara daha çok
öncelik vermekten geçti¤ini söylüyor.
Ya¤c›: “Bilindi¤i gibi her sektörde oldu¤u gibi Makine imalat sektöründe
de bir daralma yaflanmaktad›r. Bu daralman›n etkilerini azaltabilmek için
yeni pazarlara aç›lmak zorunda oldu¤umuzu hissediyoruz. Bu nedenle önümüzdeki y›l amac›m›z yurtd›fl› sat›fllar›m›z›n oran›n› artt›rmakt›r.”
“GAZ‹ANTEP’‹N CO⁄RAF‹
KONUMU ‹MALAT SEKTÖRÜ
‹Ç‹N AVANTAJ”
Gaziantep ilinin makine üreticileri için
art›lar›n› sordu¤umuz Ahmet Ya¤c›,
Gaziantep’in en büyük art›s›n›n bulundu¤u co¤rafi konumdan ileri geldi¤ini
söylüyor:
“Gaziantep’in makine üretimi yapan
SANAY‹ fiEH‹RLER‹
firmalar için en büyük avantaj› 2008 y›l›na dek Gaziantep’te yap›lan yat›r›mlar›n yaratt›¤› ivme idi. Ancak 2009 y›l›nda bu yat›r›mlarda ciddi anlamda bir
düflüfl oldu. Bununla beraber özellikle
Suriye ve Irak pazarlar›n›n son 3 y›l
içinde büyük canl›l›k göstermesi ve
Gaziantep’in bu bölgelere hem kültürel
hem de co¤rafi yak›nl›¤› sayesinde Gaziantep her zaman için imalat sektörü
aç›s›ndan avantajl› konumunu korumaktad›r.”
expo
MAKBAfi ALÜM‹NYUM, B‹N
‹HRACATÇI ARASINDA 748.
SIRADA
moment
64
Türkiye’nin en büyük ilk 1000 ihracatç›s› s›ralamas›nda 2008 y›l› verilerine
göre 748’inci s›rada yer alan Makbafl
Ltd. fiti., pvc ve alüminyum iflleme
makineleri ve benzeri aksamlar›n ihracat›n› yap›yor. Sorular›m›z› yan›tlayan
Makbafl Alüminyum Yönetim Kurulu
Baflkan› Mehmet Akan, 2003 y›l›ndan
beri makine ihracat› yapt›klar›n› ve ihracatlar›n›n y›ldan y›la yukar› do¤ru
bir ivme izledi¤ini söylüyor. Firma, ihracat›n› a¤›rl›kl› olarak Irak, Suriye,
‹ran ve Türki Cumhuriyetlerine yap›yor. Bunun yan› s›ra Brezilya, M›s›r,
Ürdün, S.Arabistan, Kuveyt, Katar gibi
ülkelerle de ciddi rakamlarda ihracat
iliflkileri bulunuyor.
Mehmet Akan
Makbafl Alüminyum Yönetim Kurulu Baflkan›
“Gaziantep’te 5 tane büyük çapl›
organize sanayi bölgesi ve bunu yan›nda
da bir tane küsget sanayi bulunmaktad›r.
150’yi aflk›n ülkeye ihracat yapan
kentimiz dünyadaki de¤iflikliklere de
yak›ndan ayak uydurmaktad›r.”
türlü tan›t›m ve organizasyonlara kat›lmak, kalite anlay›fl›ndan taviz vermemek, yenilikçi olmak, finansal aç›dan
ihracatç›n›n devletçe desteklenmesi gibi fleyleri ilk elde hayata geçirilmesi
gerekenler olarak s›ralayabiliriz. Bölgedeki makine üreticileri ile ortak kanaatimiz, imalat sanayiinin ihtiyac› olan
ve daha önce büyük bir bölümü ithalatla karfl›lanan makinelerin flimdi yedek parça ve servis yat›r›mlar›yla Avrupa'daki rakiplere oranla yüzde 60-70
daha ucuza üretilmesinin iç piyasay›
oldukça canland›ran bir hamle oldu¤u
yönünde. Önemli bir sanayi merkezi
olan kentimizde ihracat art›fl› ve yeni
yat›r›m projeleri için KOSGEB, firmalara gereken deste¤i bir nebze olsun veriyor ama yeterli olmuyor. ‹fladamlar›na verilen destekler istihdam ve Ar-Ge
çal›flmalar›n› kaps›yor. Bu bölgedeki
sanayicilerin ço¤u kendi öz sermayesiyle çal›fl›yor. Daha iyi ifller yap›labilmesi için devletten kredi deste¤i beklenmektedir.”
“DEVLET KRED‹ DESTE⁄‹N‹
ARTTIRMALI”
ÖZPOLAT MAK‹NA: “GAZ‹ANTEP
MAK‹NE ‹MALAT SANAY‹N‹N
ÜSSÜ OLMA YOLUNDA”
Makbafl Alüminyum Yönetim Kurulu
Baflkan› Mehmet Akan, ihracat rakamlar›n›n artt›r›lmas› için yap›lmas› gerekenler hakk›nda flunlar› söylüyor: “Her
1966 y›l›nda kurulan Özpolat Makina,
m›s›r ve bu¤day unu ve irmi¤i tesisleri,
mercimek tesisleri, yem tesisleri, bulgur tesislerine makine üretiyor. Mo-
expo
ment Expo Dergisi’nin sorular›n› yan›tlayan Özpolat Makina Yönetim
Kurulu Baflkan› Ali Özpolat Gaziantep’in makine imalat sanayinin üslerinden biri durumunda oldu¤unu
söylüyor. Özpolat, flöyle devam ediyor: “Gaziantep’te geçmifli yirminci
yüzy›l›n bafllar›na dayanan bir metal
iflleme teknolojisi var. Bu alan daha
sonra geliflerek makine imalat tesislerinin temelini oluflturmufltur. Makine
imalat sanayisinin Gaziantep’te genifl
bir altyap›s› var. Her türlü makine
imalat› için temel teflkil edecek yan
sanayi mevcut. Gaziantep’te üretilen
makineler gerek kalitesiyle gerek fiyat›yla dünya pazarlar›nda yerini alm›flt›r. Gaziantep’te halihaz›rda ileri
düzeyde olan makine imalat sanayi,
desteklenmesi durumunda daha da
ileri gidecektir.”
Tamamen ihracata çal›flan bir firma
olduklar›n› söyleyen Ali Özpolat, ihracat yapt›klar› bafll›ca ülkeler aras›nda Almanya, Avusturya, Güney Kore,
M›s›r, Ürdün, Arjantin, ‹ran, Ukrayna, Fransa, Kenya, Cezayir, Rusya,
Hollanda ve ‹ngiltere’yi say›yor.
moment
65
“GAZ‹ANTEP’TEK‹ MAK‹NE
ÜRET‹C‹LER‹ F‹YAT YÖNÜNDEN
DÜNYAYLA REKABET
EDEB‹LECEK DÜZEYDE”
Gaziantep’in makine üretim yapan firmalar için art› ve eksilerinin neler oldu¤unu sordu¤umuz Ali Özpolat, Gaziantep’in makine sektöründe kendi yüksek kalite imaj›n› oluflturdu¤unu, kalite
ç›tas›n› en yükse¤e koydu¤unu söylüyor. Neredeyse her firman›n kendi
bünyesinde Ar-Ge departman›n›n oldu¤unu ve sahip olduklar› CAD-CAM
biliflim ve tasar›m sistemleriyle kendi
özgün tasar›mlar›n› yapabildiklerinin
alt›n› çizen Özpolat, bu art›lar›n Gaziantep makine üreticilerini, fiyat yönünden dünyadaki rakipleriyle rekabet
edebildikleri bir konuma ulaflt›rd›¤›n›
söylüyor. Özpolat eksik gördü¤ü yönleri ise flöyle s›ral›yor: “Makine sektörü
devlet desteklerinden ve stratejik korumadan yoksun. Sermaye yetersizli¤i,
uzun vadeli ödeme flartlar›nda mal›n›
satamamas› ve bankac›l›k sisteminin
yaratt›¤› zorluklar, kaliteli hammadde
temininde yaflanan s›k›nt›lar, sektörün
di¤er eksileri olarak say›labilir. Ali Öz-
Ali Özpolat
Özpolat Makina Yönetim Kurulu Baflkan›
“Makine imalat sanayisinin
Gaziantep’te genifl bir altyap›s› var. Her
türlü makine imalat› için temel teflkil
edecek yan sanayi mevcuttur.
Gaziantep’te üretilen makineler gerek
kalitesiyle gerek fiyat›yla dünya
pazarlar›nda yerini alm›flt›r. Makine
imalat sanayi Gaziantep’te ileri düzeyde
olan bir sektördür. Desteklenmesi
durumunda daha da ileri gidecektir.”
polat, bu eksilerin giderilmesi için önerilerini flöyle anlat›yor: “Öncelikle ihracata teflvik getirilmeli. Eximbank kredi
faiz oranlar› düflürülmeli ve vadeler 3-5
y›la kadar ç›kabilmeli. Finansman deste¤inin sa¤lanmas› ve yeni pazarlar›n
bulunmas› çok önemli. Bunun yan› s›ra
ihracatta KDV iadelerinin zaman›nda
ödenmesinin önemine inan›yoruz. Makine imalatç›s› firmalara ilave Ar-Ge
destekleri verilmeli ve uygulama prosedürleri kolaylaflt›r›lmal›d›r.”
expo
moment
63
“Uzun y›llar önce bu makineleri sadece
Avrupa’dan temin edebiliyorduk. Bu
tesislerin ana üretim hatlar› ve yard›mc› iflletmeleri için gerekli makine ve
ekipmanlar art›k büyük bir h›zla Gaziantep’te imal edilmeye bafllam›flt›r. Bizim firmam›zda Gaziantep’teki makine
imalat sektörünün kazand›¤› ivmeyi
gösteren güzel bir örnektir. Özmaksan
art›k sadece Gaziantep’ten de¤il dünyan›n birçok ülkesinden talep alan ve
ürünleri her yerde kabul gören bir makine imalatç›s›d›r.”
“KR‹Z‹N ETK‹LER‹ YURT
DIfiI PAZARLARA AÇILMAKLA
AfiILIR”
Üretiminin yüzde 65’inin yurt içi taleplerden olufltu¤unu söyleyen Özmaksan’›n ihracat yapt›¤› ülkeler aras›nda
ise Suriye, Fas, Cezayir, ‹ran, Irak, Dubai, Güney Afrika say›labilir. Özmaksan Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet
Ya¤c› yaflanan ekonomik krizin her
sektörde oldu¤u gibi makine sektöründe de daralma yaflatt›¤›n›, bunu aflman›n yolunun da d›fl pazara daha çok
öncelik vermekten geçti¤ini söylüyor.
Ya¤c›: “Bilindi¤i gibi her sektörde oldu¤u gibi Makine imalat sektöründe
de bir daralma yaflanmaktad›r. Bu daralman›n etkilerini azaltabilmek için
yeni pazarlara aç›lmak zorunda oldu¤umuzu hissediyoruz. Bu nedenle önümüzdeki y›l amac›m›z yurtd›fl› sat›fllar›m›z›n oran›n› artt›rmakt›r.”
“GAZ‹ANTEP’‹N CO⁄RAF‹
KONUMU ‹MALAT SEKTÖRÜ
‹Ç‹N AVANTAJ”
Gaziantep ilinin makine üreticileri için
art›lar›n› sordu¤umuz Ahmet Ya¤c›,
Gaziantep’in en büyük art›s›n›n bulundu¤u co¤rafi konumdan ileri geldi¤ini
söylüyor:
“Gaziantep’in makine üretimi yapan
expo
ÜN‹VERS‹TELERDEN
moment
66
Makine sanayi gelifltikçe
refah düzeyi artacak
MOMENT EXPO’NUN SORULARINI YANITLAYAN PAMUKKALE ÜN‹VERS‹TES‹
MÜHEND‹SL‹K FAKÜLTES‹ MAK‹NE MÜHEND‹SL‹⁄‹ BÖLÜM BAfiKANI
PROF. DR. MUZAFFER TOPÇU, ÜLKELER‹N TEKNOLOJ‹K SEV‹YELER‹ ‹LE REFAH
DURUMLARI VE ‹HT‹YAÇLARININ ORANTILI OLARAK DE⁄‹fiT‹⁄‹N‹ SÖYLÜYOR
VE EKL‹YOR “GEL‹fiM‹fi ÜLKELER SANAY‹ DEVR‹M‹N‹ ‹Y‹ DE⁄ERLEND‹REREK
MAK‹NE ‹MALAT SEKTÖRÜNE YATIRIM YAPTILAR. BUGÜNKÜ DURUNLARINA
GELMELER‹NE ÖNEML‹ 2 FAKTÖR VARDIR: YET‹fiM‹fi ‹NSAN GÜCÜ VE KAL‹TEL‹
MÜHEND‹SL‹K E⁄‹T‹M‹.”
“ABD VE AVRUPA SANAY‹
DEVR‹M‹N‹ DE⁄ERLEND‹RD‹”
ABD ve baz› geliflmifl Avrupa ülkelerinin sanayi devrimini iyi de¤erlendirdiklerine de de¤inen Prof. Dr. Topçu, “Bu
Prof. Dr. Muzaffer Topçu
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine
Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Üniversite
olarak hem yetifltirdi¤imiz ö¤rencilerle
hem de altyap›m›zla sanayiye istenilen
hizmeti verebilecek durumday›z.
ülkeler makine imalat sektörüne yat›r›m
yapt›lar. Bugünkü durumlar›na gelmelerinde önemli iki faktör vard›r: Yetiflmifl
insan gücü ve kaliteli mühendislik e¤itiminin yan› s›ra Araflt›rma – Gelifltirme’ye (Ar-Ge) yap›lan yat›r›mlard›r” diyor. Türkiye’de de son y›llarda hükümet
Ar-Ge’yi teflvik etti¤ine vurgu yapan
Prof. Dr. Topçu, bu durumun imalat sanayine de yans›d›¤›n› söylüyor. Prof.
Dr. Topçu flöyle devam ediyor: “Ayr›ca
Türkiye’de iyi yetiflmifl mühendis ve insan gücü vard›r. Ülkemizde son y›llarda
“ÖZGÜN VE KAL‹TEL‹ ÜRÜN
ÜRET‹LMEL‹”
Uluslararas› pazarlarda yer alabilmek
için özgün ve kaliteli ürünler üretmek
gerekti¤inin alt›n› çizen Prof. Dr. Topçu,
bunun için de Ar-Ge’ye yat›r›m yap›lmas› ve bu konuda projeler üretilmesi
gerekti¤ini söylüyor. Bu konuda sanayicilere yönelik Tübitak’in (TEYDEP) verdi¤i önemli desteklere de de¤inen Prof.
Dr. Topçu, “1507 projeleri KOB‹’lere
proje maliyetinin yüzde 75’ine kadar hibe vermektedirler” diyor. Bu tür teflvik-
“ Kolumuzdaki saatten gökteki uça¤a kadar her fleyin
makine ile bir iliflkisi vard›r. Bunlar›n hepsine vak›f
mühendis dünyan›n hiçbir yerinde yetifltirilmemektedir.
Uzmanl›k lisansüstü e¤itim ile yada sektörde uzun süre
çal›flarak elde edilir. Biraz da sanayiciler mühendislerin
yetiflmesine katk› sa¤lamak için yeni mezunlara sahip
ç›k›p yetiflmelerine katk› sa¤lamal›d›rlar. Yoksa dünyan›n
hiçbir yerinde mühendisler sektöre her fleyi bilerek
gelmezler.””
expo
A
üniversite sanayi iflbirli¤ini sa¤layacak
teknokentler sürekli artmaktad›r. Teknokentlerde üretilen özgün ürünler art›kça makine imalat sektörü de geliflecektir. fiu anda ülkemiz geliflmifl Avrupa
ülkelerine makine satabilmektedir. Üniversite sanayi iflbirli¤i çerçevesinde sanayinin problemlerinin üniversitelere
gelmesi sa¤lanmal›d›r. Üniversitelerde
sanayicinin problemlerine k›sa sürede
çözümler üretebilmelidir. Üniversiteler,
KOB‹’lerde Araflt›rma–Gelifltirme kültürünün geliflmesine yard›mc› olmal›d›rlar. Ö¤retim üyelerinin üretecekleri patentlerin ö¤retim üyelerinin yükseltilmelerinde yay›n olarak kullan›lmas›
sa¤lamal›d›r. Bu durum ö¤retim üyelerinin sanayiye olan ilgisini art›racakt›r.
Ayr›ca üniversitelerdeki döner sermaye
sisteminin de ö¤retim üyeleri lehine de¤ifltirilmesi gerekmektedir. Eme¤inin
karfl›l›¤›n› alacak ö¤retim üyeleri sanayiye de¤iflik flekillerde fayda sa¤layacaklard›r.”
67
moment
BD ve baz› geliflmifl Avrupa
ülkeleri sanayi devrimini iyi
de¤erlendirirerek makine
imalat sektörüne yat›r›m
yapt›lar. Bu ülkelerin bugünkü durumlar›na gelmelerinde önemli iki
faktör; Yetiflmifl insan gücü ve kaliteli
mühendislik e¤itiminin yan› s›ra Araflt›rma – Gelifltirme’ye (Ar-Ge) yap›lan
yat›r›mlar. Moment Expo’nun sorular›n›
yan›tlayan Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Prof. Dr. Muzaffer
Topçu, Türkiye’de iyi yetiflmifl mühendis ve insan gücü oldu¤unu söyleyerek,
“Ülkelerin teknolojik seviyeleri, refah
durumlar› ve ihtiyaçlar› ile orant›l› olarak de¤iflir. Yaflam›n› sürdürmek için temel ihtiyaçlar›n zor karfl›land›¤› bir
memlekette uçakla seyahat etmek ya da
bilgisayar kullanmaktan söz edilemez.
Türkiye de refah düzeyi art›kça makine
imalat sanayi de geliflecektir” diyor.
Türkiye’nin son y›llardaki ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda makine imalat
sanayinin a¤›rl›¤›n›n sürekli artt›¤›n›n
görüldü¤üne de de¤inen Prof. Dr. Topçu, ayr›ca savunma sanayi yat›r›mlar›ndaki de¤iflim ve geliflmelerin ülkedeki
teknolojik geliflmelerle ilgili bilgi verdi¤ine de¤iniyor. “Ülkemizde son y›llarda
savunma sanayimizdeki millilik oran›n›n
sürekli artt›¤›n› görmekteyiz. Bu parametreler makine imalat sanayinin geliflmekte oldu¤unu göstermektedir Bir di¤er faktör Avrupa’da makine imalat
sektöründe iflçilik maliyetlerinin sürekli
artmakta olmas›d›r. Ülkemizin hem büyük bir pazar olmas› hem de geliflmekte
olan Orta Asya ülkelerine yak›n olmas›
geliflmifl Avrupa ülkelerinin makine ve
baz› makine parçalar›n› bizden temin etmek istemelerine sebep olmaktad›r. Baz› geliflmifl Avrupa firmalar› da makine
imalat sektörüne yapacaklar› yat›r›mlar›
bizim ülkemize yapmak istemektedirler.
Yukar›daki tüm faktörleri göz önüne ald›¤›m›z zaman ülkemizde makine imalat
sektörün gelece¤inin iyi oldu¤unu ve
sürekli geliflece¤ini düflünüyorum.”
ÜN‹VERS‹TELERDEN
zey araflt›rma laboratuarlar› kurulacakt›r. Merkezi laboratuarla sanayi ile iflbirli¤i yapmam›z kolaylaflacakt›r. fiu anda
çok say›da Tübitak Teydep projelerinde
ö¤retim üyelerimiz dan›flman, hakem ve
izleyici olarak görev almaktad›rlar” diye
konufluyor.
expo
“D‹NAM‹K B‹R
KADROMUZ VAR”
moment
68
lerin sanayide Ar-Ge kültürünün geliflmesine de katk› sa¤lad›¤›n› aktaran
Prof. Dr. Topçu, benzer flekilde Sanayi
Bakanl›¤›’n›n SANTEZ projelerinin de
baz› teflvikler içerdi¤ini söylüyor ve ekliyor: “Bu tür projelerin yap›lmas›nda ö¤retim üyeleri sanayicilere yol göstermeli
ve bu projelerde dan›flman olarak görev
almal›d›rlar.”
“F‹RMALARA DANIfiMANLIK
H‹ZMET‹ VER‹YORUZ”
Bölümde 24 ö¤retim üyesi ve 6 tanesi
doktoral› olmak üzere 14 Araflt›rma Görevlisi oldu¤unu aktaran Prof. Dr. Top-
çu, “Bölümümüzde son 6 y›l için 12 tane
Tübitak, 6 tane DPT projesi ve çok say›da Üniversite rektörlü¤ü taraf›ndan
desteklenen (BAP ) projeler üretilmifltir.
Bu projeler bizim laboratuarlar›m›zda
gelifltirmifltir. Biz bu alt yap› ile sanayinin bir çok problemini çözebiliriz” diyor. fiu anda üniversitenin TEKNOKET’inin aç›lmas› ile beraber sanayiden
gelen firmalara dan›flmanl›k verilmeye
baflland›¤›n› belirten Prof. Dr. Topçu,
“Ayr›ca üniversitemizde bölümümüzün
de içinde oldu¤u merkezi laboratuar
projemiz DPT taraf›ndan da kabul edildi. Üniversitemizde bu proje ile üst dü-
Bölümün, akademik kadro, bilimsel çal›flmalar ve laboratuar alt yap›s› gibi temel nitelikler bak›m›ndan di¤er üniversitelerindeki makine mühendisli¤i bölümleri ile karfl›laflt›rd›¤›nda üst s›ralarda oldu¤unun görülebilece¤ine de vurgu yapan Prof. Dr. Topçu, “Bölümümüzde dinamik bir kadro vard›r. Ö¤retim üyesi say›m›z yeterlidir. Bölümümüzde yüksek lisans ve doktora e¤itimi
de yap›lmaktad›r. Ders programlar›m›z
ihtiyaçlara göre sürekli güncellenmektedir” diyor. Prof. Dr. Topçu flöyle devam ediyor: “Bölümde uygulama ve
araflt›rmada kullan›lan 11 adet laboratuar vard›r. Ö¤rencilerimiz sanayinin ihtiyaç duyaca¤› yeterli donan›mda yetifltirilmektedir. Bölümümüzde iki y›lda bir
uluslararas› kat›l›ml› malzeme sempozyumu düzenlenmektedir. 2010 y›l›nda
13.’sünü düzenliyoruz. Her y›l düzenlenen Ege Enerji Sempozyumu’nun düzenleyicileri aras›nda bölümümüzde
vard›r. Ayr›ca son 6 y›l içinde uluslararas› dergilerde yay›nlanan kifli bafl›na
düflen makale say›s› birin üzerindedir.
Üniversitemiz 2009 y›l›nda Tübitak kaynaklar›ndan en çok yararlanan 3. üniversite konumundad›r. Bu dereceye en
çok katk› sa¤layan bölümlerden birisiyiz. Ayr›ca Denizli sanayisine de¤iflik
konularda dan›flmanl›k vb hizmetler verip ortak projeler yürütmekteyiz.”
“UZMANLIK ZAMANLA
ELDE ED‹L‹R”
Türkiye’de makine mühendisi yetifltiren
çok say›da üniversite olmas›na ra¤men
sanayicinin hala yetiflmifl eleman bulamamaktan flikâyet etti¤ini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Topçu, “Tabii yetiflmifl
elemandan kas›t nedir? Teorik bilgi eksikli¤imi vard›r? Yada uygulamada m›
baz› eksiklikler vard›r? Muhtemelen uygulamadaki eksikliklerden bahsedilmektedir. Sanayici yeni bir mühendis-
expo
moment
69
ten kendi özel problemlerine tamamen
vak›f olmalar›n› istemekte ise bu mümkün de¤ildir” diyor. “Kolumuzdaki saatten gökteki uça¤a kadar her fleyin makine ile bir iliflkisi vard›r” diyen Prof. Dr.
Topçu flöyle devam ediyor: “Bunlar›n
hepsine vak›f mühendis dünyan›n hiçbir yerinde yetifltirilmemektedir. Uzmanl›k lisansüstü e¤itim ile yada sektörde uzun süre çal›flarak elde edilir. Biraz
da sanayiciler mühendislerin yetiflmesine katk› sa¤lamak için yeni mezunlara
sahip ç›k›p yetiflmelerine katk› sa¤lamal›d›rlar. Yoksa dünyan›n hiçbir yerinde
mühendisler sektöre her fleyi bilerek
gelmezler.”
“ÜN‹VERS‹TE VE SANAY‹
B‹RB‹R‹N‹ YETER‹NCE
TANIMIYOR”
expo
ÜN‹VERS‹TELERDEN
moment
70
Prof. Dr. Topçu ayr›ca “Hem üniversite hem de sanayici birbirlerini yeterince tan›mamaktad›r” diyerek flöyle
devam ediyor: “Sanayici ne tür problemlerinin üniversitede çözülebilece¤ini bilmiyor. Ö¤retim üyeleri de sanayiye yeterli ilgiyi göstermemektedir. Son zamanlarda ç›kar›lan üniversite sanayi iflbirli¤ini sa¤layacak kanunlar ve sanayiye verilen teflvikler
üniversite ile sanayinin birbirine yaklaflmas›n› sa¤layacakt›r. Bunun emareleri vard›r. TEYDEP projeleri ve
SANTEZ projeleri bu iki kurumu bir
araya getirmektedir.”
Prof. Dr. Topçu Pamukkale Üniversitesi Makine Mühendisli¤i Bölümü’nde
flu anda gerçeklefltirilen faaliyetleri ise
flöyle s›ral›yor: “Üniversite olarak hem
yetifltirdi¤imiz ö¤rencilerle hem de
altyap›m›zla sanayiye istenilen hizmeti
verebilecek durumday›z. Son y›llarda
Türkiye, makine sektörünün geliflmesi
için çok avantajl› durumdad›r. Bu
avantajlar› f›rsat bilerek yenilikçi fikirlerle destekleyerek ekonomik de¤ere
dönüfltürmek gayreti içinde olmam›z
gerekmektedir. Ülkemiz umar›m en k›sa
sürede teknoloji pazarlayan bir ülke haline gelecektir. Bu çerçevede bizim gelecek vizyonumuzu flu flekilde ifade edebiliriz: Bilim ve teknoloji alan›nda özgün
araflt›rmalar yapabilen, uluslararas› ölçütlere uygun e¤itim sistemi ile dünya-
n›n her yerinde çal›flabilecek nitelikte
makine mühendislerini yetifltiren, insanl›¤›n yaflam standartlar›n›n geliflmesine ve ekonomik refah›n›n artmas›na
katk›lar sa¤layabilecek, sürekli geliflen,
ulusal ve uluslararas› platformlarda sayg›n, örnek gösterilen bir Makine Mühendisli¤i Bölümü olmakt›r.”
göstergeler
göstergeler
göstergeler göstergeler
GÖSTERGELER
expo
Makine ihracat›
2010 y›l›na
yükseliflle bafllad›
moment
72
MAK‹NE SEKTÖRÜ TOPLAMI, 84. FASLIN TAMAMI VE 84.
FASIL DIfiI ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI
‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE 2009
YILI OCAK AYINDA 606 M‹LYON 853 B‹N DOLAR ‹KEN,
BU RAKAM 2010 YILI AYNI DÖNEM‹NDE YÜZDE 7,3
ORANINDA ARTARAK 651 M‹LYON 98 B‹N DOLARA
YÜKSELD‹.
rta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›na giren GT‹P’ler
kapsam›nda belirlenen Türkiye geneli ihracat kay›tlar›na
göre; 2009 y›l› Ocak ay›nda ihracat kay›t
rakam› 408 milyon 805 bin dolar iken, bu
rakam 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde
yüzde 1,5 oran›nda azalarak 402 milyon
575 milyon dolar olarak gerçekleflti.
Makine sektörü toplam›, 84. fasl›n tamam› ve 84. fas›l d›fl› Orta Anadolu Makine
ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal
alan› itibariyle 2009 y›l› Ocak ay›nda 606
milyon 853 bin dolar iken, bu rakam
2010 y›l› ayn› döneminde yüzde 7,3 oran›nda artarak 651 milyon 98 bin dolara
yükseldi. Mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde ise; 2010 y›l› Ocak döneminde, ihracat›nda en yüksek art›fl gerçekleflen
kalemler ise yüzde 91,6 ile tekstil ve konfeksiyon makineleri, yüzde 56,5 ile motorlar, aksam ve parçalar›, yüzde 53,5 ile
deri iflleme ve imalat makineleri, yüzde
35,0 ile endüstriyel klima ve so¤utma
makineleri ve 21,2 ile tar›m ve ormanc›l›k
O
makineleri oldu. 2010 y›l› Ocak dönemi
ihracat›nda en fazla gerileme görülen
ilk befl mal grubu ise; yüzde 75,3 ile
büro makineleri, yüzde 55,3 ile savunma sanayi için silah ve mühimmat,
yüzde 29,5 ile endüstriyel ›s›t›c›lar ve
f›r›nlar, yüzde 24,0 ile di¤er makineler
aksam ve parçalar ve 21,1 ile türbin,
turbojet, hidrolik silindir, aksam ve parçalar› olarak s›ralan›yor.
OA‹B ifltigal alan›na giren ürünler itibariyle, mal gruplar›n›n sektör ihracat›ndan ald›klar› paylar incelendi¤inde; 2010 y›l›
Ocak döneminde; yüzde13,3 pay ile Endüstriyel Klimalar ve So¤utma Makineleri
birinci, yüzde 11,7 pay ile ‹nflaat ve Ma-
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE
‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹R‹LEN ‹LK ON ÜLKE (2009-2010 YILLARI 01-31 OCAK DÖNEM‹)
ÜLKE
‹RAN
ALMANYA
A.B.D.
IRAK
‹NG‹LTERE
FRANSA
‹TALYA
‹ST.DER‹ SER.BÖL.
RUSYA
MISIR
D‹⁄ER
TOPLAM
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
2008 YILI
Miktar
2,927,963
7,245,126
1,952,498
3,178,450
2,785,508
2,383,125
3,676,780
777,895
1,767,867
1,744,859
35,348,623
63,788,694
De¤er
17,257,259
45,100,464
25,889,245
15,740,022
14,142,115
14,715,330
17,106,452
8,334,207
13,479,963
9,883,856
227,156,592
408,805,503
2009 YILI
Miktar
6,458,623
5,296,587
2,109,696
5,325,174
4,489,825
2,490,794
2,520,030
1,057,668
1,660,510
2,157,316
33,981,575
67,547,798
(%) DE⁄‹fi‹M
De¤er
38,469,869
37,578,514
25,548,929
21,655,043
21,545,955
15,113,841
14,453,715
12,714,107
12,588,468
10,468,805
192,438,257
402,575,502
Miktar
121
-27
8
68
61
5
-31
36
-6
24
-4
5.9
De¤er
123
-17
-1
38
52
3
-16
53
-7
6
-15
-1.5
MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜNÜN TAMAMINA ‹L‹fiK‹N ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI
dencilikte Kullan›lan Makineler ikinci,
yüzde 9,4 pay ile Pompa ve Kompresörler üçüncü s›rada yer al›yor.
2010’UN ‹LK AYINDA ‹RAN
EN FAZLA MAK‹NE ‹HRACATI
YAPTI⁄IMIZ ÜLKE OLDU
Ülkeler itibariyle ihracat kay›t rakamlar› incelendi¤inde; 2009 y›l› Ocak döneminde en fazla ihracat yap›lan ilk üç
ülke ‹ran, Almanya ve ABD olarak s›ralan›yor. Söz konusu dönemde ilk on
ülke aras›nda en büyük ihracat art›fl›n›n yüzde 123 ile ‹ran’a yönelik oldu¤u görülüyor. An›lan ülkeye makine
ihracat›m›z 38 milyon 500 bin dolar
olarak gerçekleflmifl.
Irak pazar› da geçti¤imiz aylarda oldu¤u gibi makine ihracat›m›z›n yükseldi¤i ülkelerden biri olmufl. Irak’a
yönelik makine ihracat›m›z 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 15 milyon 740
bin dolar iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 38 art›flla
21 milyon 655 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl.
(%) De¤iflim
Miktar Kg
2,978,786
759,005
De¤er ($)
20,912,403
13,760,636
Miktar kg
11.0
-24.5
De¤er ($)
13.0
-21.1
31,295,317
4,549,942
37,891,391
14.4
21.1
18,131,908
87,308,979
2,409,229
21,421,817
21,093,847
106,741,260
0.8
17.2
16.3
22.3
20,280,258
1,970,751
14,567,421
-12.7
-28.2
19,219,421
3,148,455
16,548,809
23.1
-13.9
25,559,243
4,073,221
25,183,835
-0.7
-1.5
19,624,880
5,263,659
23,780,651
11.9
21.2
11,580,655
1,869,331
9,780,558
-7.6
-15.5
54,955,333
11,613,634
47,235,652
-17.6
-14.0
3,588,725
995,164
3,885,354
122.9
8.3
55,759,916
19,458,537
68,451,750
19.6
22.8
13,225,545
4,947,831
25,346,448
103.4
91.6
197,039
141,789
302,552
49.9
53.5
5,153,132
37,703,500
638,471
5,098,407
5,236,986
32,711,501
7.5
-15.4
1.6
-13.2
45,367,296
6,187,179
37,052,753
1.8
-18.3
82,055,848
6,479,974
4,616,973
5,727,607
186,906
501,662
109,826,908
9,613,307
5,581,429
12.0
-6.8
12.5
33.8
48.4
20.9
23,916,261
707,749
10,687,897
-8.5
-55.3
4,887,480
606,853,494
308,048
104,957,179
4,905,225
651,098,574
27.2
8.4
0.4
7.3
73
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
Not: 12'li GT‹P baz›nda ihracat kay›t rakamlar›na "www.makinebirlik.com" web sitesinin "‹statistik" bölümünden ulaflabilirsiniz.
BATI ÜLKELER‹NE MAK‹NE
‹HRACATIMIZ YÜKSELMEYE
BAfiLADI
Makine ihracat›m›z›n önemli pazarlardan
biri olan ‹ngiltere’ye yönelik olarak 2009
y›l›n›n Ocak ay›nda 14 milyon 142 bin dolarl›k makine ihracat› söz konusu iken
2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 52 oran›nda yükselifl kaydederek 21 milyon 545 bin dolar olmufl. Makine ihracat›m›z›n yükselifle geçti¤i bir di¤er Avrupa ülkesinin ise Fransa
oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye
2009 y›l›n›n ilk ay›nda 14 milyon 715 bin
moment
REAKTÖRLER VE KAZANLAR
TÜRB‹N, TURBOJET,
H‹DR.S‹L‹ND‹R AKS. PRÇ.
POMPALAR VE
3,976,419
KOMPRESÖRLER
VANALAR
2,391,280
KL‹MALAR, SO⁄UTUCU
18,276,057
VE DONDURUCULAR
ISITICILAR VE FIRINLAR
2,257,543
HADDE VE DÖKÜM MAK.,
KALIPLAR,AKS. VE PRÇ.
2,556,642
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹,
AKS. VE PARÇ.
4,102,506
TARIM VE ORMANCILIK
MAK‹NELER‹
4,704,084
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA
VE ‹ST‹FLEME MAK.
2,022,430
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K
MAK‹NELER‹
14,102,257
KA⁄IT ‹MAL‹NE VE
MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK. 446,447
D‹⁄ER YIKAMA, KURUTMA
MAK‹NELER‹
16,275,606
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON
MAK‹NELER‹
2,432,311
DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT
MAK‹NELER‹
94,593
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K
‹fiLEME MAK‹NELER‹
594,069
TAKIM TEZGAHLARI
6,028,478
D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM
VE PARÇALAR
6,078,726
MOTORLAR, AKSAM VE
PARÇALARI
5,111,981
BÜRO MAK‹NELER‹
200,633
RULMANLAR
445,908
SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH
VE MÜH‹MMAT
773,854
AMBALAJ MAK‹NELER‹,
AKSAM VE PARÇALARI
242,240
TOPLAM
96,801,675
01-31 OCAK 2010
De¤er ($)
18,509,694
17,436,117
expo
01-31 OCAK 2009
Miktar Kg
2,682,717
1,004,896
GÖSTERGELER
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT
KAYIT RAKAMLARI
1 - 31 OCAK 2009
expo
MAL GRUBU ADI
moment
74
REAKTÖRLER VE KAZANLAR
TÜRB‹N, TURBOJET, H‹DR.S‹L‹ND‹R
AKS. PRÇ.
POMPALAR VE KOMPRESÖRLER
VANALAR
ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA
MAK.
ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR
HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS.
VE PRÇ.
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, AKS. VE
PARÇ.
TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME
MAK.
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹
KA⁄IT ‹MAL‹NE VE MATBAACILI⁄A
MAHSUS MAK.
D‹⁄ER ENDÜSTR‹YEL YIKAMA,
KURUTMA MAK.
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹
DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT MAK‹NELER‹
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME
MAK‹NELER‹
TAKIM TEZGAHLARI
D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM VE
PARÇALAR
MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI
BÜRO MAK‹NELER‹
RULMANLAR
SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH VE
MÜH‹MMAT
AMBALAJ MAK‹NELER‹, AKSAM VE
PARÇALARI
TOPLAM
Miktar (Kg)
1 - 31 OCAK 2010
(%) De¤iflim
De¤er ($)
$/KG
Miktar (Kg)
De¤er ($)
$/KG Miktar
2,682,717
1,004,896
18,509,694
17,436,117
6.9
17.4
2,978,786
759,005
20,912,403
13,760,636
7.0
18.1
De¤er
3,976,419
2,391,280
7,848,431
31,295,317
18,131,908
39,673,014
7.9
7.6
5.1
4,549,942
2,409,229
10,561,239
37,891,391
21,093,847
53,551,406
8.3
8.8
5.1
14.4
0.8
34.6
1,931,681
2,556,642
18,383,947
19,219,421
9.5
7.5
1,677,654
3,148,455
12,954,604
16,548,809
7.7
5.3
-13.2 -29.5
23.1 -13.9
4,102,506
25,559,243
6.2
4,073,221
25,183,835
6.2
-0.7
4,704,084
2,022,430
19,624,880
11,580,655
4.2
5.7
5,263,659
1,869,331
23,780,651
9,780,558
4.5
5.2
11.9 21.2
-7.6 -15.5
14,102,257
446,447
54,955,333
3,588,725
3.9
8.0
11,613,634
995,164
47,235,652
3,885,354
4.1
3.9
-17.6 -14.0
122.9 8.3
38,405
651,379
17.0
50,484
655,017
13.0
31.5
0.6
2,432,311
94,593
594,069
13,225,545
197,039
5,153,132
5.4
2.1
8.7
4,947,831
141,789
638,471
25,346,448
302,552
5,236,986
5.1
2.1
8.2
103.4
49.9
7.5
91.6
53.5
1.6
6,028,478
5,341,302
37,703,500
40,051,479
6.3
7.5
5,098,407
5,196,986
32,711,501
30,441,655
6.4
5.9
-15.4 -13.2
-2.7 -24.0
1,453
26,293
445,908
773,854
13,566
430,896
4,616,973
23,916,261
9.3
16.4
10.4
30.9
47,420
9,633
501,662
707,749
21,238
106,406
5,581,429
10,687,897
242,240
4,887,480
20.2
308,048
4,905,225
15.9
27.2
0.4
63,788,694
408,805,503
6.4
67,547,798
402,575,502
6.0
5.9
-1.5
11.0 13.0
-24.5 -21.1
21.1
16.3
35.0
-1.5
0.4 3163.6 56.5
11.0 -63.4 -75.3
11.1 12.5 20.9
15.1
-8.5 -55.3
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
dolarl›k makine ihracat› gerçeklefltiren firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine
gelindi¤inde bu de¤eri yüzde 3 oran›nda
art›rarak 15 milyon 113 bin dolarl›k ihracat
gerçeklefltirmifller.
Makine ihracat›m›z›n önemli pazarlardan
biri olan Almanya’ya yönelik olarak 2009
y›l›n›n Ocak ay›nda 45 milyon 100 bin dolarl›k ihracat söz konusu iken 2010 y›l›n›n
ayn› zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 17 oran›nda gerileme kaydederek 37 milyon 578 bin dolar olmufl. Rusya
Federasyonu’na 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 13 milyon 479 bin dolarl›k makine
ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 7
oran›nda azalarak 12 milyon 588 bin dolar
olmufl.
MAL GRUPLARINA GÖRE EN
FAZLA ‹HRACAT YAPILAN
ÜLKELER
2009 y›l› Ocak döneminde mal gruplar›
baz›nda en fazla ihracat yap›lan ülkeler
ise, ‹nflaat ve Madencilik Makinelerinde;
Almanya, ‹ran ve Cezayir; Endüstriyel Klimalar ve So¤utucularda; ‹ngiltere, ‹ran ve
Fransa, Tak›m Tezgâhlar›nda; ‹ran, Al-
manya ve Irak; Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, Romanya ve ABD, Tar›m ve
Ormanc›l›k Makinelerinde; ABD, Irak ve
Fas, G›da ‹flleme Makinelerinde; ‹ran, Almanya ve Ukrayna, Vanalarda; Almanya,
Irak ve ‹ran, Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; ‹ran, Etiyopya ve M›s›r, Hadde
ve Döküm Makinelerinde; ‹ran, Almanya
ve Rusya, Reaktör ve Kazanlarda; ‹stanbul
Deri Serbest Bölgesi, ‹ngiltere ve ‹spanya,
Türbin, Turbojet ve Hidrolik Silindirlerde;
ABD, Ege Serbest Bölgesi ve Avusturya,
Yük Kald›rma, Tafl›ma ve ‹stifleme Makinelerinde; Çin, M›s›r ve Azerbaycan, Kauçuk, Plastik, Lastik ‹flleme Makinelerinde;
Rusya Federasyonu, ‹ran ve Beyaz Rusya,
Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve ‹ngiltere, Ambalaj Makinelerinde ise; ABD, Irak
ve ‹talya olmufl.
GIDA SANAY‹‹
MAK‹NELER‹
expo
Ülkemiz g›da sanayii makineleri ihracat› 2010 y›l› Ocak döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn› zaman dilimine göre yüzde 1,5
oran›nda gerileme göstererek
25 milyon 559 bin dolardan 25
milyon 183 bin dolar seviyesine
düfltü.
G›da sanayii makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ‹ran’›n ilk s›rada yer
ald›¤› görülüyor. Söz konusu
ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 462 bin dolarl›k
g›da sanayii makineleri ihracat›
söz konusu iken 2010y›l›n›n
Ocak döneminde ise yüzde
156,5 oran›nda art›flla 3 milyon
750 bin dolarl›k ihracat rakam›
yakalanm›fl. ‹ran’›n ard›ndan
g›da sanayii makinelerinde en
fazla ihracat yapt›¤›m›z ikinci
ülke ise Almanya olmufl. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 2
milyon 166 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 14,9
oran›nda art›flla 2 milyon 490
bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl. G›da sanayii makineleri
ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
üçüncü ülkenin ise Ukrayna oldu¤u görülüyor. Ukrayna’ya
moment
75
2009 y›l›n›n Ocak döneminde
41 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› varken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er 1 milyon 907
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
‹RAN
ALMANYA
UKRAYNA
IRAK
SURIYE
2009 YILI
Miktar (Kg)
362.230
164.676
18.805
535.274
121.227
De¤er ($)
1.462.428
2.166.993
41.426
2.600.541
208.213
2010 YILI
$/kg
4,0
13,2
2,2
4,9
1,7
Miktar (Kg)
637.270
206.027
411.820
384.482
158.342
De¤er ($)
3.750.791
2.490.555
1.907.404
1.760.057
1.620.584
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
5,9
12,1
4,6
4,6
10,2
Miktar
75,9
25,1
-28,2
30,6
De¤er
156,5
14,9
-32,3
678,3
bin dolar olmufl. G›da sanayii
makineleri ihracat›m›z›n art›fl
h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ilk s›rada Suriye’nin geldi¤i görülüyor. Söz
konusu ülkeye 2009 y›l› Ocak
döneminde 208 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat›
gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›
Ocak dönemine gelindi¤inde
ise bu de¤er yüzde 678,3 oran›nda artarak 1 milyon 620 bin
dolar olmufl.
Naci Vardar
Yükselifl Makine Muhasebe Müdürü
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
4.102.506
DE⁄ER (dolar)
25.559.243
2010 YILI
M‹KTAR (kg)
4.073.221
DE⁄‹fi‹M (%)
DE⁄ER (dolar)
25.183.835
M‹KTAR (kg)
-0,7
DE⁄ER (dolar)
-1,5
“Dövizdeki istikras›zl›k bizi
ma¤dur ediyor”
Ocak ay›nda ihracat gerçeklefltirmedik. Yat›r›m mallar› üretti¤imiz
için pazar›m›z bu flekilde iflliyor.
Genelde satt›¤›m›z ürünler 2-3 ay
içinde tamamlan›yor. 2-3 ay hiç
sat›fl olmad›¤› ancak 4. ayda 5 ay›
kapsayan bir sat›fl gerçeklefltirdi¤imiz oluyor. fiu anda birçok s›k›nt›m›z var.
Bizi en çok ma¤dur edense dövizde yaflanan istikrars›zl›k, düflük
kur, yüksek faiz oranlar›. Özellikle
flu anda girdi maliyetlerindeki iflçiliklerdeki art›fllar, sigorta vergimizin fazla olmas› da bizi etkiliyor.
Bir di¤er s›k›nt›m›z ise bölgeler
aras› teflviklerin orant›s›z olmas›.
Bu orant›s›zl›k haks›z rekabete yol
aç›yor ve bizi ma¤dur ediyor.
2009 y›l›nda toplamda 2 milyon
500 bin dolar civar›nda ihracat›m›z oldu. Orta Asya, Afrika ve Yunanistan’a ihracat gerçeklefltiriyoruz.
GÖSTERGELER
expo
POMPA VE
KOMPRESÖR
moment
76
Ülkemiz pompa ve kompresörler ihracat› 2009 y›l› Ocak
ay›ndan 31 milyon 295 bin
dolar iken 2010 y›l›n›n ayn›
zaman dilimine gelindi¤inde
yüzde 21,1 oran›nda artarak
37 milyon 891 bin dolar oldu.
Pompa ve kompresörler ihracat›m›z 2010 y›l›n›n Ocak döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn›
zaman dilimine göre ülkeler
baz›nda incelendi¤inde ise
Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu
ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 7 milyon 837 bin
dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›flken
2010 y›l›n›n Ocak dönemine
gelindi¤inde yüzde 11,4 oran›nda yükselifl görülerek 8
milyon 729 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl. Almanya’n›n
ard›ndan en fazla pompa ve
kompresörler ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz ikinci ülke
ise Romanya olmufl. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 571 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n ayn› zaman
dilimde ise yüzde 73 oran›nda de¤er art›fl› yaflanarak 2
milyon 717 bin dolarl›k pompa
ve kompresörler ihracat› yap›lm›fl. Pompa ve kompresörler
ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
üçüncü ülke ise ABD olmufl.
ABD’ye 2010 y›l›n›n ilk ay›nda
1 milyon 604 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat›
kaydedilmiflken bu de¤er 2010
POMPA VE KOMPRESÖR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
ALMANYA
ROMANYA
A.B.D.
‹TALYA
‹NG‹LTERE
2009 YILI
Miktar (Kg)
829.694
264.207
237.877
344.873
100.071
De¤er ($)
7.837.820
1.571.228
1.604.152
2.214.804
893.594
2010 YILI
$/kg
9,4
5,9
6,7
6,4
8,9
Miktar (Kg)
826.947
484.226
256.677
267.532
141.857
De¤er ($)
8.729.811
2.717.987
2.701.738
2.054.612
1.579.781
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
10,6
5,6
10,5
7,7
11,1
Miktar De¤er
-0,3 11,4
83,3 73,0
7,9 68,4
-22,4 -7,2
41,8 76,8
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE POMPA VE KOMPRESÖR ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
3.976.419
2010 YILI
DE⁄ER (dolar)
31.295.317
M‹KTAR (kg)
4.549.942
Özcan Özk›r›ç
Süperpar Otomotiv Mali ‹fller Sorumlusu
DE⁄‹fi‹M (%)
DE⁄ER (dolar)
37.891.391
M‹KTAR (kg)
14,4
y›l›n›n ilk ay›nda ise yüzde
68,4 oran›nda yükselerek 2
milyon 701 bin dolar olmufl.
Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde
ise Rusya Federasyonu’nun
ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor.
Rusya Federasyonu’na 2009
y›l›n›n Ocak döneminde 674
bin dolarl›k pompa ve kompresör ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤eri yüzde 110,9 oran›nda
yükselterek 1 milyon 421 bin
dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› gerçeklefltirmifller.
DE⁄ER (dolar)
21,1
“Dökümhanemiz tam
kapasite çal›fl›yor”
Ocak ay› içinde 1,9 milyon TL ihracat gerçeklefltirdik. Üretimimizin
yüzde 70’ini ihraç ediyoruz. 2009
y›l›n› 10,9 milyon dolarl›k ihracatla kapatt›k. Ocak olarak konuflursak ise gayet iyi geçti¤ini söyleyebilirim. Renault, Mercedes gibi çok
büyük firmalarla çal›fl›yoruz. Onlara ifl veriyoruz. Yak›t sistemleri
ve özellikle döküm üzerine çal›flmalar yap›yoruz. Özellikle döküm
grubumuz full çal›fl›yoruz. Ürün
grubumuzda böyle bir de¤ifliklik
oldu. Döküm çok fazla artt› ve kapasitemizin s›n›rlar›nday›z. Ama
yak›t sistemleri üretiminde yar›m
kapasite çal›flt›¤›m›z› söyleyebilirim. Avrupa Birli¤i içinde yer alan
küçük dökümhaneler kapand›. Bu
tarz ifller ayakta kalan dökümhanelere veriliyor art›k. Bir de flöyle
bir fley var Avrupa kirli ifllerini d›flar›ya vermek ister. Bizim döküm
ürünlerimiz özellikle binek araçlara yönelik.
RULMANLAR
expo
Türkiye’nin rulmanlar ihracat› 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 4 milyon 616 bin dolarken 2010 y›l›n›n efl zaman
diliminde yüzde 20,9 oran›nda de¤er kazanarak 5 milyon 581 bin dolar oldu. Rulmanlar ihracat›m›z ülkeler
baz›nda incelendi¤inde ise
Almanya’n›n ilk s›rada yer
ald›¤› görülüyor.
Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 1 milyon 9
bin dolarl›k rulmanlar ihracat› gerçeklefltirilmiflken
2010 y›l›n›n Ocak döneminde yüzde 36 oran›nda art›flla
1 milyon 372 bin dolarl›k
rulmanlar ihracat› gerçeklefltirilmifl.
Almanya’n›n ard›ndan en
fazla Rulmanlar ihracat›
yapt›¤›m›z ikinci ülke ise
Fransa olmufl. Fransa’ya
2009 y›l›n›n ilk ay›nda 634
bin dolarl›k rulmanlar ihracat› kaydedilmiflken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde
64,7 oran›nda yükselerek 1
milyon 45 bin dolar olmufl.
‹ngiltere ise rulmanlar ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
üçüncü pazar konumunda.
moment
77
‹ngiltere’ye 2009 y›l›n›n Ocak
döneminde 307 bin dolarl›k
rulmanlar ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n Ocak
döneminde ise yüzde 85 oran›nda art›fl göstererek 569 bin
dolar de¤erinde ihracat gerçeklefltirmifller.
Rulmanlar ihracat›m›z ülkeler
baz›nda ihracat art›fl h›z›
RULMANLAR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
ALMANYA
108.775
FRANSA
51.381
‹NG‹LTERE
64.635
‹TALYA
43.665
AVUSTURYA
4.770
De¤er ($)
1.009.149
634.482
307.557
405.561
62.575
2010 YILI
$/kg
9,3
12,3
4,8
9,3
13,1
Miktar (Kg)
94.209
73.253
99.679
46.424
27.894
De¤er ($)
1.372.246
1.045.045
569.124
552.481
383.967
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
14,6
14,3
5,7
11,9
13,8
Miktar De¤er
-13,4 36,0
42,6 64,7
54,2 85,0
6,3 36,2
484,8 513,6
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE RULMANLAR ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
445.908
DE⁄ER (dolar)
4.616.973
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
501.662
DE⁄ER (dolar)
5.581.429
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
12,5
DE⁄ER (dolar)
20,9
oranlar›na göre incelendi¤inde ise Ocak 2010 döneminde Romanya ve ‹ran’›n
ard›ndan Avusturya’n›n ald›¤› görülüyor.
Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 62 bin dolarl›k
rulmanlar ihracat› yap›lm›flken bu de¤er yüzde 513,6
oran›nda art›flla 2010 y›l›n›n
ayn› döneminde 383 bin dolar olmufl.
Ayn› zaman dilimi içerisinde
‹ngiltere’nin ard›ndan rulmanlar ihracat›m›z›n en h›zl›
flekilde artt›¤› beflinci ülke
ise Polonya olarak kaydedilmifl. Polonya’ya 2009 y›l›n›n
Ocak döneminde 95 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n
ayn› dönemine gelindi¤inde
ise bu de¤eri yüzde 73,9 oran›nda yükselterek 165 bin
dolarl›k rulmanlar ihracat›
yapm›fllar.
Abdulkerim Yigen
Ak›m Metal D›fl Ticaret Sorumlusu
“Krizde mevcut durumumuzu
koruduk”
2010 Ocak ay›n›n iyi bir bafllang›ç
oldu¤unu söyleyebilirim. Özelikle
dünyadaki durumla k›yaslan›nca
s›k›nt›l› bir dönem geçirmedik. 2009
krizi ciddi anlamda tüm sektörleri
etkilerken biz daha çok sa¤lam ve
global anlamda büyük firmalarla
çal›flt›¤›m›z için çok fazla etkilenmedik. Mevcut durumumuzu koruyarak atlatt›k krizi. ‹hracat›m›z› daha çok Fransa, ‹ngilterei ‹talya, Brezilya, Polonya ve Almanya gibi ülkelere yap›yoruz. Genel olarak rulman sektörünün Ocak 2010 ihracat› 5 milyon 581 bin dolar olarak
gerçekleflti. Bu rakam geçti¤imiz y›l›n ayn› döneminde ise 4 milyon
616 bin dolard›. Bu da sektör ihracat›nda yüzde 21 oran›nda bir art›fl
oldu¤unu gösteriyor.
GÖSTERGELER
expo
TAKIM
TEZGÂHLARI
moment
78
Türkiye’nin tak›m tezgâhlar›
ihracat› 2009 y›l›n›n ilk ay›nda
37 milyon 703 bin dolar olarak kaydedilmiflken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 13,2
oran›nda gerileyerek 32 milyon 711 bin dolar olmufl.
Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z
ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ‹ran’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. ‹ran’a 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 994 bin dolarl›k tak›m
tezgâhlar› ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 80,6
oran›nda de¤er art›fl› ile 3
milyon 601 bin dolarl›k ihracat rakam› yakalanm›fl. Ayn›
dönem içerisinde ‹ran’›n ard›ndan en fazla tak›m tezgâhlar› ihracat› yapt›¤›m›z ikinci
ülke ise Almanya olmufl. Söz
konusu ülkeye 2009 y›l›n›n ilk
ay›nda 3 milyon 669 bin dolarl›k tak›m tezgâhlar› ihracat›
gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak döneminde ise yüzde 13,6 oran›nda gerileme ile
3 milyon 169 bin dolarl›k tak›m tezgâhlar› ihracat› yap›lm›fl. Irak ise tak›m tezgâhlar›
ihracat›m›z›n en büyük üçün-
cü pazar› konumunda. Irak’a
2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 1 milyon 810 bin dolarl›k tak›m tez-
TAKIM TEZGÂHLARI TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
‹RAN
ALMANYA
IRAK
L‹BYA
BREZILYA
2009 YILI
Miktar (Kg)
231.223
486.504
279.573
53.263
328.524
De¤er ($)
1.994.014
3.669.236
1.810.113
736.965
1.127.147
2010 YILI
$/kg
8,6
7,5
6,5
13,8
3,4
Miktar (Kg)
418.158
480.898
276.255
155.677
271.724
De¤er ($)
3.601.997
3.169.434
1.416.885
1.394.990
1.088.236
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
8,6
6,6
5,1
9,0
4,0
Miktar De¤er
80,8 80,6
-1,2 -13,6
-1,2 -21,7
192,3 89,3
-17,3 -3,5
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TAKIM TEZGÂHLARI ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
6.028.478
DE⁄ER (dolar)
37.703.500
2010 YILI
M‹KTAR (kg)
5.098.407
DE⁄ER (dolar)
32.711.501
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
-15,4
DE⁄ER (dolar)
-13,2
gâhlar› ihracat› yap›lm›flken
2010 y›l›n›n efl zaman dilimine
gelindi¤in bu ihracat de¤eri
yüzde 21,7 oran›nda azalarak
1 milyon 416 bin dolar olmufl.
Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n
en fazla oldu¤u dördüncü ülke olan Libya’ya ise 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 736 bin dolarl›k
tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z
varken 2010 y›l›n›n ilk ay›na
gelindi¤inde ise yüzde 89,3
oran›nda de¤er yükselifli ile 1
milyon 394 bin dolarl›k ihracat
yap›lm›fl. Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
beflinci ülke olan Brezilya’ya
ise 2009 y›l›n›n Ocak ay› içerisinde 1 milyon 127 bin dolar-
l›k ihracat gerçeklefltirilmiflken
2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 3,5
oran›nda gerileme göstererek 1
milyon 88 bin dolar olmufl.
Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n
art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Libya ve
‹ran’›n ard›ndan en fazla ihracat art›fl›n›n M›s›r’a yönelik oldu¤u görülüyor.
Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n
Ocak döneminde 500 bin dolarl›k tak›m tezgahlar› ihracat›
gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 41,4 oran›nda artarak 707 bin dolar olmufl.
TARIM VE
ORMANCILIK
MAK‹NELER‹
expo
Türkiye tar›m ve ormanc›l›k
makineleri ihracat› 2009 y›l›n›n
Ocak döneminde 19 milyon
624 bin dolar olarak gerçekleflmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde yüzde 21,2
oran›nda art›fl yaflanarak tar›m
ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z 23 milyon 780 bin dolar
olmufl.
Tar›m ve ormanc›l›k makineleri
ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ABD’nin ilk
s›rada yer ald›¤› görülüyor.
ABD’ye 2009 y›l›n›n ilk ay›nda
3 milyon 324 bin dolarl›k tar›m
ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n
Ocak döneminde ise yüzde
69,5 oran›nda yükselifl ile 5 milyon 633 bin dolarl›k tar›m ve
ormanc›l›k makineleri ihracat›
kaydedilmifl. ABD’nin ard›ndan en fazla tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yapt›¤›m›z ikinci ülke ise Irak olmufl.
Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n
Ocak ay›nda 509 bin dolarl›k
tar›m ve ormanc›l›k makineleri
ihracat› gerçeklefltirilmiflken
2010 y›l› Ocak dönemi içersinde ise yüzde 588,7 oran›nda art›flla 3 milyon 508 bin dolarl›k
tar›m ve ormanc›l›k makineleri
moment
79
TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
620.960
82.996
776.367
305.663
73.065
A.B.D.
IRAK
FAS
‹TALYA
‹RAN
De¤er ($)
3.324.527
509.437
2.086.797
833.935
323.309
2010 YILI
$/kg
5,4
6,1
2,7
2,7
4,4
Miktar (Kg)
982.175
810.335
1.020.539
338.229
164.755
De¤er ($)
5.633.610
3.508.365
3.164.285
1.567.460
1.229.128
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
5,7
4,3
3,1
4,6
7,5
Miktar De¤er
58,2 69,5
876,4 588,7
31,5 51,6
10,7 88,0
125,5 280,2
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
l4.704.084
DE⁄ER (dolar)
19.624.880
2010 YILI
M‹KTAR (kg)
5.263.659
DE⁄ER (dolar)
23.780.651
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
11,9
DE⁄ER (dolar)
21,2
ihracat› yap›lm›fl. En fazla tar›m ve ormanc›l›k makineleri
ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz
üçüncü ülke olan Fas’a 2009
y›l›n›n ilk ay›nda 2 milyon 86
bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z
varken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde
yüzde 51,6 oran›nda de¤er
art›fl› ile 3 milyon 164 bin dolar seviyesi yakalanm›fl.
Fas’›n ard›ndan tar›m ve ormanc›l›k makinelerinde en
fazla ihracat yapt›¤›m›z dördüncü pazar ‹talya olmufl.
‹talya’ya 2009 y›l›n›n Ocak
döneminde 833 bin dolarl›k tar›m
ve ormanc›l›k makineleri ihracat›
söz konusu iken 2010 y›l›n›n Ocak
dönemine gelindi¤inde ise yüzde
88 de¤er art›fl› ile 1 milyon 567
bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k
makineleri ihracat› yap›lm›fl. Tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u beflinci ülkenin ise ‹ran oldu¤u görülüyor. ‹ran’a 2009 y›l›n›n ilk ay›nda
323 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde bu de¤er yüzde 280,2 oran›nda
yükselerek 1 milyon 229 bin dolar
olmufl.
GÖSTERGELER
expo
VANALAR
moment
80
Ülkemiz vanalar ihracat› 2009
y›l›n›n birinci ay›nda 18 milyon 131 bin dolar olarak kaydedilmiflken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde ise
yüzde 16,3 oran›nda yükselerek 21 milyon 93 bin dolar olmufl.
Vanalar ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤›
görülüyor. Almanya’ya 2009
y›l›n›n Ocak döneminde 2 milyon 923 bin dolarl›k vanalar
ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 8,9 oran›nda gerileyerek 2 milyon
664 bin dolar olmufl. Almanya’n›n ard›ndan en fazla vanalar ihracat› yapt›¤›m›z ikinci
ülke ise Irak olmufl. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak
döneminde 1 milyon 165 bin
dolarl›k vanalar ihracat› yapan
firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu
de¤eri yüzde 55,7 oran›nda
yükselterek 1 milyon 814 bin
dolar seviyesine yükseltmifller.
‹ran ise en fazla vanalar ihracat› yapt›¤›m›z üçüncü ülke olmufl. ‹ran’a 2009 y›l›n›n ilk
ay›nda 618 bin dolarl›k vana-
lar ihracat›m›z söz konusu
iken 2010 y›l›n›n efl zaman dili-
VANALAR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
ALMANYA
IRAK
‹RAN
‹TALYA
MISIR
2009 YILI
Miktar (Kg)
405.562
133.462
87.439
201.910
48.536
De¤er ($)
2.923.542
1.165.213
618.796
1.186.403
649.934
2010 YILI
$/kg
7,2
8,7
7,1
5,9
13,4
Miktar (Kg)
286.625
205.856
167.003
192.109
100.255
De¤er ($)
2.664.714
1.814.229
1.344.608
1.290.349
1.245.818
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
9,3
8,8
8,1
6,7
12,4
Miktar De¤er
-29,3 -8,9
54,2 55,7
91,0 117,3
-4,9 8,8
106,6 91,7
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE VANALAR ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
2.391.280
DE⁄ER (dolar)
18.131.908
2010 YILI
M‹KTAR (kg)
2.409.229
DE⁄ER (dolar)
21.093.847
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
0,8
DE⁄ER (dolar)
16,3
mine gelindi¤inde bu de¤er
yüzde 117,3 oran›nda yükselerek 1 milyon 344 bin dolar
olmufl. 2010 y›l› Ocak döneminde vanalar ihracat›m›z›n
en fazla oldu¤u dördüncü
ülke ise ‹talya. Bu ülkeye
2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 186 bin dolarl›k
vanalar ihracat› yap›lm›flken
2010 y›l›n›n ayn› dönemine
gelindi¤inde yüzde 8,8 de¤er art›fl› ile 1 milyon 290
bin dolarl›k vanalar ihracat›
gerçeklefltirilmifl. Vanalar ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
beflinci ülke olan M›s›r’a ise
2009 y›l›n›n Ocak dönemin-
de 649 bin dolarl›k vana ihracat› söz konusu iken 2010
y›l›n›n efl zaman diliminde
bu de¤er yüzde 91,7 yükselerek 1 milyon 245 bin dolar
olmufl. Vana ihracat›m›z›n
art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise
Azerbaycan’›n birinci s›rada
oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n
Ocak döneminde 285 bin
dolarl›k vana ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde
150,9 oran›nda artarak 716
bin dolara yükselmifl.
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA
VE ‹ST‹FLEME
MAK‹NELER‹
expo
Türkiye geneli makine ve aksamlar› ihracat› kay›t rakamlar› incelendi¤inde yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme
makineleri ihracat›m›z›n
2009 y›l›n›n Ocak döneminde
11 milyon 580 bin dolar iken
2010 y›l›n›n Ocak dönemine
gelindi¤inde yüzde 15,5 oran›nda gerileme göstererek 9
milyon 780 bin dolar oldu.
Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z
ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Çin’in ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu
ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 88 bin dolarl›k yük
kald›rma, tafl›ma ve istifleme
makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 196 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl. Çin’in
ard›ndan, bu mal grubu için
en fazla ihracat gerçeklefltirilen ikinci ülkenin ise M›s›r
oldu¤u görülüyor. M›s›r’a
2009 y›l›n›n ilk ay›nda 211
bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri
ihracat› söz konusu iken
2010 y›l›n›n ayn› dönemine
gelindi¤inde ise yüzde 305
yükselifl ile 854 bin dolar ih-
moment
81
racat yap›lm›fl. Yük kald›rma,
tafl›ma ve istifleme makineleri
ihracat›m›z›n en büyük üçüncü
pazar› ise Azerbaycan olmufl.
Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 607 bin dolarl›k yük
kald›rma, tafl›ma ve istifleme
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK.TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
Ç‹N
6.296
MISIR
82.946
AZERBAYCAN
150.754
UKRAYNA
2.813
IRAK
82.433
De¤er ($)
88.766
211.019
607.715
19.698
375.407
2010 YILI
$/kg
14,1
2,5
4,0
7,0
4,6
Miktar (Kg)
148.125
97.733
87.194
223.089
136.612
De¤er ($)
1.196.319
854.522
749.992
706.168
634.885
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
8,1
8,7
8,6
3,2
4,6
Miktar De¤er
17,8 305,0
-42,2 23,4
65,7 69,1
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi)
2009 YILI
M‹KTAR (kg)
2.022.430
DE⁄ER (dolar)
11.580.655
2010 YILI
M‹KTAR (kg)
1.869.331
DE⁄ER (dolar)
9.780.558
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
-7,6
DE⁄ER (dolar)
-15,5
makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 23.4
de¤er art›fl›yla 749 bin dolar
rakam› yakalanm›fl.
Yük kald›rma, tafl›ma ve istif
makineleri ihracat›m›z›n art›fl
h›z› oranlar› ülkeler baz›nda
incelendi¤inde Ukrayna, Çin
ve M›s›r’›n ard›ndan en fazla
art›fl›n Türkmenistan’a yönelik
oldu¤u görülüyor. Söz konusu
ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 215 bin dolarl›k yük
kald›rma, tafl›ma ve istifleme
makineleri ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak
dönemine gelindi¤inde ise bu
de¤er yüzde 133,2 oran›nda
artarak 502 bin dolar olmufl.
Mehmet Özgören
‹kra Uluslararas› Tafl›mac›l›k ve Ticaret A.fi.
Özmal Araçlar Bölüm Yönetmeni
“Y›l›n ilk aylar›nda
durgunluk yaflan›yor”
Ocak ay›nda ihracat›m›z bulunmuyor. Bu durgunlu¤u; yeni y›la
giriflle birlikte ortaya ç›kan stok
eritme, stok say›m›, taahhüt kapatma gibi ifllerin ortaya ç›k›fl› gibi sebeplerle aç›klayabiliriz. Bizim Irak’ta “BARAN TRANSPORT
CO” ad›nda bir flirketimiz var.
Bu flirkette 250 t›r›m›z bulunuyor. Biz de kendi araçlar›m›za
düzenli olarak yedek parça gönderiyoruz.
Ancak ocak ay›nda yedek parça
talebi olmad›. 2009 y›l›n›n Aral›k
ay›nda
300-400 bin dolar civar›nda bir
ihracat rakam›na ulaflm›flt›k. Y›l
bafllang›çlar› gibi dönemsel durgunluklar d›fl›nda ihracat›m›z
genel olarak bu rakamlarda seyretmektedir.
‹HRACAT RAKAMLARI
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANINA G‹REN MAK‹NE ‹HR. BRL. ÜLKE DA⁄ILIMI
expo
ÜLKE ADI
moment
82
ALMANYA
‹RAN (‹SLAM CUM.)
IRAK
B‹R.DEVLETLER(ABD)
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
RUSYA FEDERASYONU
‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE
L‹BYA
MISIR
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
SUUDI ARABISTAN
CEZAY‹R
BELÇ‹KA
UKRAYNA
TÜRKMEN‹STAN
‹SPANYA
ROMANYA
BULGAR‹STAN
SURIYE ARAP CUM.(SUR
EGE SERBEST BÖLGE
FAS
POLONYA
HOLLANDA
ÖZBEK‹STAN
KAZAK‹STAN
YUNAN‹STAN
ET‹YOPYA
HINDISTAN
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
LÜBNAN
ISRAIL
BIRLESIK ARAP EMIRLI
AVUSTURYA
PAKISTAN
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
GÜRC‹STAN
BREZILYA
TUNUS
URDUN
AFGAN‹STAN
SUDAN
AVRUPA SERBEST BÖLG.
DAN‹MARKA
ÇEK CUMHUR‹YET‹
PORTEK‹Z
JAPONYA
GUNEY AFRIKA CUMHUR‹
UMMAN
‹SVEÇ
MEKS‹KA
01 OCAK - 28 fiUBAT 2009
De¤er ($)
01 OCAK -11 fiUBAT 2010
De¤er ($)
De¤iflim %
80,768,455.49
40,142,308.39
35,928,565.39
56,136,241.82
26,550,781.09
31,207,458.77
27,155,216.21
27,293,746.97
13,496,330.39
19,758,065.08
24,653,874.82
19,083,096.21
19,891,307.73
16,155,440.01
11,325,437.25
5,045,808.43
10,103,950.92
14,243,470.61
14,492,339.56
12,034,329.76
17,575,618.59
6,937,263.96
14,525,608.46
8,702,031.05
15,223,317.49
6,210,746.88
9,664,640.76
9,523,526.15
1,378,162.36
9,108,593.27
5,421,124.36
3,350,942.91
6,819,854.29
9,986,473.31
8,921,135.42
2,244,120.36
3,427,625.07
33,198,352.53
5,658,549.29
6,422,760.39
5,533,550.05
2,010,506.96
11,570,855.83
5,022,980.85
4,278,872.76
3,534,488.19
1,972,596.63
1,987,068.23
2,337,781.07
486,530.35
3,642,629.56
5,385,819.44
52,791,229.46
49,092,447.67
43,267,688.60
38,687,234.24
30,992,107.56
20,705,941.93
20,471,052.00
17,681,606.92
16,600,370.11
13,981,814.72
13,570,271.21
12,953,810.21
12,132,395.28
10,805,820.36
9,724,041.79
9,597,393.01
9,555,598.42
9,378,261.65
9,182,873.99
9,018,924.29
7,983,689.66
7,461,428.80
7,293,717.30
6,884,995.72
6,743,132.59
6,548,869.17
6,515,852.87
6,224,330.77
5,945,557.88
4,818,338.66
4,405,489.59
4,367,899.23
4,359,459.00
4,287,206.75
4,266,519.96
3,769,086.20
3,757,000.81
3,738,007.36
3,715,810.38
3,335,283.30
3,315,468.41
3,216,840.87
2,985,854.68
2,656,649.25
2,442,858.35
2,378,690.77
2,311,529.04
2,263,898.34
2,239,148.69
2,126,549.46
2,120,657.13
2,028,376.38
-34.64
22.30
20.43
-31.08
16.73
-33.65
-24.61
-35.22
23.00
-29.23
-44.96
-32.12
-39.01
-33.11
-14.14
90.21
-5.43
-34.16
-36.64
-25.06
-54.58
7.56
-49.79
-20.88
-55.71
5.44
-32.58
-34.64
331.41
-47.10
-18.73
30.35
-36.08
-57.07
-52.18
67.95
9.61
-88.74
-34.33
-48.07
-40.08
60.00
-74.20
-47.11
-42.91
-32.70
17.18
13.93
-4.22
337.08
-41.78
-62.34
ALMANYA
‹RAN (‹SLAM CUM.)
IRAK
B‹R.DEVLETLER(ABD)
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
RUSYA FEDERASYONU
‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE
L‹BYA
MISIR
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
SUUDI ARABISTAN
CEZAY‹R
BELÇ‹KA
TÜRKMEN‹STAN
‹SPANYA
UKRAYNA
BULGAR‹STAN
ROMANYA
SURIYE ARAP CUM.(SUR
EGE SERBEST BÖLGE
HOLLANDA
FAS
POLONYA
KAZAK‹STAN
ÖZBEK‹STAN
YUNAN‹STAN
ET‹YOPYA
HINDISTAN
ISRAIL
BIRLESIK ARAP EMIRLI
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
LÜBNAN
AVUSTURYA
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
PAKISTAN
BREZILYA
GÜRC‹STAN
TUNUS
URDUN
AFGAN‹STAN
SUDAN
AVRUPA SERBEST BÖLG.
DAN‹MARKA
ÇEK CUMHUR‹YET‹
PORTEK‹Z
AVUSTRALYA
GUNEY AFRIKA CUMHUR‹
JAPONYA
‹SVEÇ
UMMAN
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE
01 OCAK - 28 fiUBAT 2009
1,485,420,097.74
344,324,787.89
828,000,731.23
493,458,179.18
648,305,747.97
850,899,749.39
786,708,200.64
503,884,180.51
38,334,526.04
252,763,271.52
474,748,456.15
177,862,673.50
248,774,414.48
343,772,101.76
269,815,540.59
111,331,630.54
376,124,530.96
135,574,021.65
189,571,437.63
309,727,888.05
215,313,642.35
41,084,001.67
354,485,996.69
98,099,222.11
182,644,829.00
86,752,725.85
35,888,971.83
243,097,058.96
34,393,778.65
64,589,628.91
218,117,411.06
292,048,427.58
132,351,924.37
94,211,128.13
116,105,171.55
96,770,196.87
15,536,914.21
31,079,904.53
118,800,067.78
72,090,127.08
57,212,373.68
37,803,673.56
54,702,404.91
41,042,766.43
104,182,582.24
66,734,653.75
48,215,230.32
51,914,625.75
47,045,579.07
50,626,939.36
95,107,946.60
18,641,201.88
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE
01 OCAK - 12 fiUBAT 2010
1,240,297,976.63
283,996,339.78
581,992,253.54
363,956,525.98
695,183,973.52
861,501,768.20
761,109,297.68
395,308,579.65
31,568,898.50
220,944,916.32
271,127,283.36
136,519,119.41
198,748,050.03
184,438,679.09
246,769,415.59
118,258,420.30
361,417,108.91
118,031,156.99
152,294,317.10
263,274,474.15
216,787,105.56
39,458,929.12
264,894,619.86
95,803,412.46
150,385,695.54
60,413,448.92
25,869,696.50
202,824,811.81
21,132,393.82
49,846,330.04
208,785,570.72
183,983,854.57
248,433,199.31
46,335,204.51
89,242,564.69
94,189,000.44
45,094,263.12
63,084,093.22
59,513,524.03
85,677,447.40
39,856,601.22
27,175,608.37
28,578,974.17
12,827,803.29
83,063,338.91
63,249,021.35
48,898,794.86
38,568,647.43
27,105,016.56
36,821,119.11
98,091,268.34
16,223,962.81
TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK.
01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 01 OCAK -12 fiUBAT 2010
80,768,455.49
40,142,308.39
35,928,565.39
56,136,241.82
26,550,781.09
31,207,458.77
27,155,216.21
27,293,746.97
13,496,330.39
19,758,065.08
24,653,874.82
19,083,096.21
19,891,307.73
16,155,440.01
11,325,437.25
10,103,950.92
14,243,470.61
5,045,808.43
12,034,329.76
14,492,339.56
17,575,618.59
6,937,263.96
15,223,317.49
14,525,608.46
8,702,031.05
9,664,640.76
6,210,746.88
9,523,526.15
1,378,162.36
9,108,593.27
6,819,854.29
9,986,473.31
5,421,124.36
3,350,942.91
8,921,135.42
3,427,625.07
2,244,120.36
5,658,549.29
33,198,352.53
6,422,760.39
5,533,550.05
2,010,506.96
11,570,855.83
5,022,980.85
4,278,872.76
3,534,488.19
1,972,596.63
4,631,631.25
2,337,781.07
1,987,068.23
3,642,629.56
486,530.35
57,269,672.59
50,954,299.08
44,149,194.92
40,395,430.72
31,770,231.00
22,340,650.81
21,875,798.06
19,095,096.17
17,486,265.35
15,182,802.16
14,320,956.85
14,039,721.18
12,493,266.04
11,713,582.45
10,440,325.01
10,172,966.78
9,754,012.10
9,633,600.44
9,559,636.42
9,538,179.89
8,187,378.12
7,725,552.97
7,676,096.21
7,656,601.62
7,399,357.63
6,691,852.54
6,632,159.17
6,469,758.54
5,945,557.88
4,878,743.13
4,720,647.62
4,484,311.09
4,456,660.79
4,440,393.20
4,336,293.48
3,947,272.49
3,866,521.45
3,831,159.02
3,796,285.96
3,499,476.28
3,387,487.70
3,360,810.10
2,994,814.68
2,674,286.68
2,610,612.40
2,526,882.00
2,457,768.11
2,299,465.49
2,275,527.61
2,263,898.34
2,244,815.63
2,126,549.46
TÜRK‹YE
DE⁄.%
MAK‹NE
DE⁄. %
-16.50
-17.52
-29.71
-26.24
7.23
1.25
-3.25
-21.55
-17.65
-12.59
-42.89
-23.24
-20.11
-46.35
-8.54
6.22
-3.91
-12.94
-19.66
-15.00
0.68
-3.96
-25.27
-2.34
-17.66
-30.36
-27.92
-16.57
-38.56
-22.83
-4.28
-37.00
87.71
-50.82
-23.14
-2.67
190.24
102.97
-49.90
18.85
-30.34
-28.11
-47.76
-68.75
-20.27
-5.22
1.42
-25.71
-42.39
-27.27
3.14
-12.97
-29.09
26.93
22.88
-28.04
19.66
-28.41
-19.44
-30.04
29.56
-23.16
-41.91
-26.43
-37.19
-27.49
-7.82
0.68
-31.52
90.92
-20.56
-34.18
-53.42
11.36
-49.58
-47.29
-14.97
-30.76
6.79
-32.07
331.41
-46.44
-30.78
-55.10
-17.79
32.51
-51.39
15.16
72.30
-32.29
-88.56
-45.51
-38.78
67.16
-74.12
-46.76
-38.99
-28.51
24.60
-50.35
-2.66
13.93
-38.37
337.08
83
moment
ÜLKE ADI
expo
TÜRK‹YE GENEL‹ KARfiILAfiTIRMALI ÜLKE RAPORU (01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 / 01 OCAK - 12 fiUBAT 2010)
‹HRACAT RAKAMLARI
SEKTÖREL BAZDA ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI - 1000 $
expo
SEKTÖRLER
moment
84
I. TARIM
A. B‹TK‹SEL ÜRÜNLER
Hububat,Bakliyat,Ya¤l› Tohumlar ve Mamulleri
Yafl Meyve ve Sebze
Meyve Sebze Mamulleri
Kuru Meyve ve Mamulleri
F›nd›k ve Mamulleri
Zeytin ve Zeytinya¤›
Tütün
Kesme Çiçek
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER
Canl› Hayvan,Su Ürünleri ve Mamulleri
C. A⁄AÇ VE ORMAN ÜRÜNLER‹
A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri
II. SANAY‹
A. TARIMA DAYALI ‹fiLENM‹fi ÜRÜNLER
Tekstil ve Hammaddeleri
Deri ve Deri Mamulleri
Hal›
B. K‹MYEV‹ MADDELER VE MAMULLER‹
Kimyevi maddeler ve Mamulleri
C. SANAY‹ MAMULLER‹
Haz›r giyim ve Konfeksiyon
Tafl›t Araçlar› ve Yan Sanayi
Elektrik-Elektronik
Makine ve Aksamlar›
Demir ve Demir D›fl› Metaller
Demir Çelik Ürünleri
Çimento ve Toprak Ürünleri
De¤erli Maden ve Mücevherat
Di¤er Sanayi Ürünleri
III. MADENC‹L‹K
Madencilik Ürünleri
TOPLAM
2008
1,122,497
860,141
306,905
195,036
71,385
79,792
74,122
18,811
109,493
4,598
77,745
77,745
184,610
184,610
5,753,404
535,108
397,913
73,620
63,575
569,940
569,940
4,648,356
1,144,580
1,003,097
545,664
408,806
298,005
970,021
202,652
72,104
3,427
155,689
155,689
7,031,590
OCAK
2009 De¤iflim (09/08)
1,141,328
852,802
298,863
182,529
77,343
77,908
98,755
20,105
92,801
4,499
80,096
80,096
208,429
208,429
6,499,950
636,730
482,021
76,524
78,185
850,497
850,497
5,012,724
1,170,769
1,432,668
624,554
402,576
390,699
683,504
236,474
66,548
4,932
270,383
270,383
7,911,661
1.68
-0.85
-2.62
-6.41
8.35
-2.36
33.23
6.88
-15.24
-2.15
3.02
3.02
12.90
12.90
12.98
18.99
21.14
3.94
22.98
49.23
49.23
7.84
2.29
42.82
14.46
-1.52
31.10
-29.54
16.69
-7.71
43.92
73.67
73.67
12.52
Pay(09) (%)
14.43
10.78
3.78
2.31
0.98
0.98
1.25
0.25
1.17
0.06
1.01
1.01
2.63
2.63
82.16
8.05
6.09
0.97
0.99
10.75
10.75
63.36
14.80
18.11
7.89
5.09
4.94
8.64
2.99
0.84
0.06
3.42
3.42
100
1 fiUBAT - 31 OCAK
2009 De¤iflim (09/08)
2008
13,500,304
10,087,812
3,805,421
1,809,815
1,092,695
1,076,533
1,350,991
188,438
717,659
46,261
817,329
817,329
2,595,162
2,595,162
108,255,611
9,094,911
6,626,388
1,315,319
1,153,203
13,179,821
13,179,821
85,980,882
15,450,770
23,606,291
9,651,155
6,840,121
6,019,906
19,489,576
3,399,831
1,460,147
63,087
3,193,144
3,193,144
124,949,061
13,279,203
9,922,951
3,640,322
1,942,534
1,040,809
1,109,847
1,208,605
210,655
721,128
49,050
831,080
831,080
2,525,175
2,525,175
82,053,475
7,767,113
5,598,590
1,067,618
1,100,905
9,945,271
9,945,271
64,341,090
13,324,098
17,306,182
8,640,668
5,600,843
4,586,789
10,743,969
3,119,103
972,913
46,524
2,622,068
2,622,068
97,954,744
(*) ‹hracatç› Birliklerince 1.1.2009 - 31.12.2009 tarihleri aras›nda kayda al›nan ihracat toplam›n› gösterir.
(**) ‹hracatç› Birliklerince kayda al›nmas› zorunlu olmayan, ancak ihracat say›lan ifllenmemifl de¤erli maden, uçak ve gemilere teslim edilen akaryak›t ve kumanya ile di¤er kalemlerin geçici toplam ihracat tutarlar›d›r.
-1.64
-1.63
-4.34
7.33
-4.75
3.09
-10.54
11.79
0.48
6.03
1.68
1.68
-2.70
-2.70
-24.20
-14.60
-15.51
-18.83
-4.54
-24.54
-24.54
-25.17
-13.76
-26.69
-10.47
-18.12
-23.81
-44.87
-8.26
-33.37
-26.25
-17.88
-17.88
-21.60
Pay(09) (%)
13.56
10.13
3.72
1.98
1.06
1.13
1.23
0.22
0.74
0.05
0.85
0.85
2.58
2.58
83.77
7.93
5.72
1.09
1.12
10.15
10.15
65.68
13.60
17.67
8.82
5.72
4.68
10.97
3.18
0.99
0.05
2.68
2.68
100
ALMANYA
‹TALYA
FRANSA
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
IRAK
RUSYA FEDERASYONU
B‹R.DEVLETLER(ABD)
‹SPANYA
‹RAN (‹SLAM CUM.)
MISIR
HOLLANDA
ROMANYA
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
BELÇ‹KA
L‹BYA
SURIYE ARAP CUM.(SUR
ISRAIL
YUNAN‹STAN
SUUDI ARABISTAN
CEZAY‹R
BIRLESIK ARAP EMIRLI
BULGAR‹STAN
POLONYA
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
UKRAYNA
TÜRKMEN‹STAN
SINGAPUR
‹SVEÇ
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
FAS
AVUSTURYA
TUNUS
DAN‹MARKA
ÇEK CUMHUR‹YET‹
BREZILYA
KAZAK‹STAN
‹SV‹ÇRE
GÜRC‹STAN
PORTEK‹Z
PAKISTAN
HINDISTAN
LÜBNAN
MACAR‹STAN
URDUN
EGE SERBEST BÖLGE
YEMEN
AVUSTRALYA
SIRB‹STAN
KANADA
JAPONYA
‹RLANDA
MALTA
01 OCAK - 28 fiUBAT 2009
De¤er ($)
01 OCAK - 15 fiUBAT 2010
De¤er ($)
De¤iflim %
1,485,420,097.74
850,899,749.39
786,708,200.64
648,305,747.97
828,000,731.23
503,884,180.51
493,458,179.18
376,124,530.96
344,324,787.89
474,748,456.15
354,485,996.69
309,727,888.05
132,351,924.37
269,815,540.59
252,763,271.52
215,313,642.35
218,117,411.06
243,097,058.96
248,774,414.48
343,772,101.76
292,048,427.58
189,571,437.63
182,644,829.00
177,862,673.50
135,574,021.65
111,331,630.54
23,265,094.77
95,107,946.60
96,770,196.87
98,099,222.11
116,105,171.55
72,090,127.08
104,182,582.24
66,734,653.75
31,079,904.53
86,752,725.85
80,419,511.58
118,800,067.78
48,215,230.32
15,536,914.21
64,589,628.91
94,211,128.13
64,106,414.25
57,212,373.68
41,084,001.67
93,377,426.70
51,914,625.75
42,472,755.96
44,223,824.00
50,626,939.36
41,551,638.32
119,832,044.84
1,280,865,859.48
880,955,186.52
777,321,558.25
712,629,572.30
606,613,310.40
418,323,991.91
382,146,701.21
374,038,408.23
290,688,240.52
287,316,055.16
276,824,848.03
272,332,182.07
253,207,237.88
250,509,902.31
224,253,393.15
221,136,902.54
214,842,428.64
205,373,812.55
202,744,190.72
185,454,996.04
185,316,184.87
157,306,403.89
154,337,967.19
141,206,420.83
122,302,683.22
122,231,825.54
111,911,532.16
100,013,697.51
97,790,068.09
96,569,635.52
92,099,718.34
86,874,906.72
86,632,711.93
64,554,935.60
64,194,149.25
62,840,388.27
62,342,715.95
61,694,533.64
51,410,880.62
51,023,490.75
50,535,703.38
48,381,303.67
45,106,967.60
41,429,805.67
41,169,303.28
39,823,457.63
39,522,385.23
38,896,130.67
37,742,427.38
37,733,605.83
36,142,949.14
35,886,804.70
-13.77
3.53
-1.19
9.92
-26.74
-16.98
-22.56
-0.55
-15.58
-39.48
-21.91
-12.07
91.31
-7.16
-11.28
2.70
-1.50
-15.52
-18.50
-46.05
-36.55
-17.02
-15.50
-20.61
-9.79
9.79
381.03
5.16
1.05
-1.56
-20.68
20.51
-16.85
-3.27
106.55
-27.56
-22.48
-48.07
6.63
228.40
-21.76
-48.65
-29.64
-27.59
0.21
-57.35
-23.87
-8.42
-14.66
-25.47
-13.02
-70.05
85
moment
ÜLKE ADI
expo
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE RAPORU
ÜRÜNLER
expo
Mikropor HEPA
filtreleriyle steril hava
ne eflit olarak da¤›t›l›r. Fan vas›tas›yla flartland›r›lm›fl hava, verimlilik seviyeleri iste¤e göre H10 ile
H14 aras›nda de¤iflebilen HEPA
filtreden geçerek laminar flekilde
afla¤›ya do¤ru iner. FFU’nin uygulama alanlar› ise son derece genifl.
‹laç fabrikalar›nda, g›da ile ilgili
imalat yapan fabrikalarda, hastanelerde ve lokal olarak steril hava
ihtiyac› olan iflletmelerde yo¤un
olarak kullan›labilir. FFU, konvansiyonel klima santrallerine göre de
avantajl›d›r. Modüler olmas›, istenildi¤inde sökülerek baflka bölümlere tafl›nabilmesi, düflük elektrik
tüketimi ve ses seviyesi FFU’lar›n
önde gelen avantajlar› aras›nda say›labilir.
moment
86
HEPA Filtre imalatç›s› Mikropor’un, imalat›n› yapt›¤› ve uygun
maliyete steril hava üreten sistemler: Fan Filtre Üniteleri (FFU). Fan
filtreler, kendi içinde bar›nd›rd›¤›
fan› ve filtresi ile ortamdan ald›¤›
havay› filtre ederek tekrar ortama
verirler. Bu sistemler, oluflturduklar› hava ak›m›n›n do¤rusal veya
bir baflka de¤iflle laminar olmas›
sebebiyle ‘Laminar Air Flow Unit’
olarak da adland›r›l›yor. FFU tipi
filtre sistemleri içlerindeki fanlar›
vas›tas›yla ortamdan çektikleri havay›, önce içindeki kaba partikülleri tutmak için ön filtreden geçirirler. Ön filtreden geçen hava, hava
difüzörleri vas›tas›yla alt kademede bulunan Hepa filtrenin yüzeyi-
Pnömatik TAP ALL zaman ve
emek kayb›n› önlüyor
Mustek CNC’nin üretti¤i Pnömatik ve Hidrolik TAP ALL k›lavuz çekme kollar›, kullan›c›lar›na sa¤lam›fl oldu¤u zaman tasarrufu ve tak›m kayb›n›n önlenmesiyle büyük kazançlar sa¤l›yor. Makine ve kal›p imalat›nda önemli bir sorun olan; büyük zaman, emek ve
tak›m kayb›na neden olan k›lavuz çekme ifllemini kolaylaflt›ran Pnömatik TAP ALL k›lavuz çekme kollar›, dökme demir ve alüminyumda M3’den M24’e, çelikte M3’den M20’ye
kadar k›lavuz çekebiliyor. Hidrolik olanlar ise dökme demir ve alüminyumda M30’a, çelikte M36’ya kadar k›lavuz çekiyor. Bas›nçl› hava ile çal›flan Pnömatik TAP ALL k›lavuz
çekme kollar› istenildi¤inde çal›flma masas› ile de sat›l›yor. Hareketli olan çal›flma masas› 600 x 800 mm yüzeyli ve 2 adet T kanal› olan döküm bir tablaya sahip. TAP ALL k›lavuz çekme kollar›n›n en önemli özelli¤i ise k›lavuz k›rmamas›. Bilz tipi tork limitli tutucularla tak›m ba¤lanan TAP ALL k›lavuz kollar›nda kör deliklere de k›lavuz çekmek çok
kolay. ‹ki kademeli diflli kutusu k›lavuz tutucuya ihtiyac› olan yüksek tork limiti vererek
M24’e kadar k›lavuz çekme imkan› verir, ayn› zamanda da k›lavuz tutucu ömrünü uzat›r.
Ergonomik yap›s› hafif ve kullan›fll› kumandas› ile TAP ALL k›lavuz çekme kollar› özel
bir e¤itime gerek olmaks›z›n atölyelerde herkesin kullanabilece¤i kadar basit bir alet.
K›lavuz ya¤lama sistemi ise standart özelli¤i. ‹ste¤e ba¤l› olarak çal›flma masas› veya
manyetik ayak da teklif edilebiliyor. TAP ALL k›lavuz çekme kollar› CNC tak›m tezgahlar› ile koordinasyonlu kullan›ld›¤›nda önemli ölçüde verimlilik art›fl› sa¤lar.
Dener Makine’den
Tigar abkant presleri
expo
Dener Makine, 1974 y›l›nda Kayseri Türkiye'de kurulan ve halen
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi'nde aktivitelerine devam eden
üretici bir firma. Yurt içinde ve yurt d›fl›ndaki bayileri arac›l›¤› ile
hem satm›fl oldu¤u makineler hem de kat›ld›¤› fuarlarla Türkiye’yi
temsil eden firma, üretti¤i makinelerle; sanayi sektöründeki çelik
ofis malzemeleri, çelik kap›, asansör kabini, gemi tersaneleri, pano
ve elektrik kabinleri baflta olmak üzere metal – sac iflleme üzerine
üretim yap›yor. Firman›n ürün yelpazesinde bulunan Tiger serisi
abkant presler daha hassas bir flekilde dizayn edilmifltir. Tiger serisi
daha fazla güç, daha yüksek strok, daha genifl bo¤az derinli¤i ile
genifl ve rahat çal›flma olana¤› sa¤l›yor. Bütün eksenlerde h›zl› çal›flma sistemi prensibi vard›r. 4 eksen arka dayama ve hareketli ön
dayamalar sayesinde, operatör ön dayama ve arka dayama dilleri
aras›nda k›sa parçalarla kolayca ayarlama yap›labilir. Böylece operatör daha hassas ve rahat çal›flabilir. Hidrolik b›çak ba¤lama sistemi ile b›çaklar daha h›zl› ve kolayca de¤ifltirilir ve böylece zamandan tasarruf sa¤lanm›fl olur. Dener Tiger abkant presleri müflterilerine uygun fiyata, yüksek kaliteyi sunuyor.
Na-Ce’den NC serisi konik k›r›c›lar
50 y›l› aflan tecrübesiyle üretimine devam eden Na-Ce,
NC serisi konik k›r›c›lar› ile yüksek k›rma performans›
ve güvenilirlik sa¤l›yor. NC serisi k›r›c›lar›n özellikleri
ise flöyle: Sistemde tam kontrol, kolay iflletim ve bak›m,
düzgün flekilli malzeme üretimi, verimli ve sa¤lam tasar›m, hidroset sistemiyle hidrolik çene ayar›, otomatik
çene ayar› ‘ASR’ (opsiyonel), en sert malzemede bile
yüksek çene ömrü. Ayr›ca Na-Ce Konik k›r›c›lar; bazalt, granit, andezit, ve dere malzemesi gibi sert ve
afl›nd›r›c› olan malzemelerin k›r›lmas› için tasarlanm›fl
bir makinedir. Konik k›r›c›, malzemeleri s›k›flt›rma,
kesme ve bükme etkisiyle k›rarak yüksek kaliteli ürünler sunar. Bu k›r›c›lar›n bak›mlar› kolayd›r, bütün bak›m ve onar›m ifllemleri k›r›c›n›n üstünden rahatl›kla
yap›labilir. Özel alafl›ml› çelikten yap›lm›fl uzun ömürlü
afl›nma parçalar›na sahiptir. Alt gövdede bak›m ve gözetleme kapaklar› vard›r. Eksantrik burç ile k›r›c›n›n
eksantrik de¤eri ayarlanarak kapasite ve ürün da¤›l›m›
kontrol edilebilir. Pinyon mili ve rulmanlar› k›r›c›n›n
di¤er aksamlar›n›n sökülmesine gerek kalmadan yerinden ç›kar›labilir. Sa¤lam tasar›m›yla çok sert malzemelerin bile k›r›lmas› için gerekli mukavemete sahiptir.
moment
87
B‹LG‹ HATTI
‹NTERNET ‹HRACATÇIYA
NASIL YARDIMCI OLAB‹L‹R?
Günümüzde, önemli firmalar ve pek çok kamu kuruluflu veya
özel sektör kuruluflu ‹nternet'te bulunmakta ya da di¤er bir
deyiflle bir siteye sahip olmaktad›r. ‹nternetin kullan›m› çok
h›zl› bir flekilde geliflmektedir. Küçük ve orta ölçekli firmalar›n internette varl›¤› giderek daha fazla hissedilmektedir.
expo
‹NTERNET ‹HRACATÇILARA fiU KONULARDA
YARDIMCI OLAB‹L‹R:
moment
88
1-Firman›n faaliyetlerini tan›tmak:
‹nternet, firmalar›n faaliyetlerini ayr›nt›l› olarak tan›tma ve
müflterilerden do¤rudan geri bildirim alma imkan› veren,
potansiyel ticari ortaklarla temas kurmay› sa¤layan ucuz bir
yöntemdir.
2-Ürünü ya da hizmeti tan›tmak:
‹hracatç›, ‹nternette ürünü ya da hizmeti konusunda kolayca
bilgi al›nabilecek bir site oluflturabilir. Baz› ülkelerde internette bir siteye sahip olmak, güvenilirlik kazanman›n ve
müflteri ile iliflkilerin devam ettirilmesinin temel unsurudur.
3-Yabanc› pazarlar› araflt›rma: ‹nternet, farkl› ülkeler, uluslararas› pazarlar, uluslararas› ticaret, ürünler, üretim metodlar›, yeni icatlar, istatistiki bilgi vb. konularda bilgi al›nabilecek bir kaynakt›r.
‹nternet sürekli geliflen elektronik ticaret yöntemleri
sayesinde, çok ucuz maliyetlerle uluslararas› pazarlamada
etkin ve ekonomik bir alternatif kanal haline gelmifltir. ‹nternet, firmalar›n tan›t›m ve potansiyel müflterilerle iliflki kurabilmesinin yan› s›ra, en yayg›n biçimi ile on-line
pazarlama/internet ma¤azac›l›¤› gibi elektronik ticaret yöntemleri ile de küresel bir pazarda, 7 gün 24 saat pazarlama ve
do¤rudan sat›fl olanaklar› sunmaktad›r.
Çok genifl ve görünüflte s›n›rs›z bilgi alma olanaklar› sunan
‹nternet'in pazarlama odakl› kullan›m›, bu konuda yeni olan
küçük ve orta ölçekli firmalara zor görünebilir. Dolay›s›yla
‹nternet'i daha etkin kullanabilmek için, nas›l çal›flt›¤›
hakk›nda baz› temel bilgileri ö¤renmek önem
kazanmaktad›r. Temel bilgiler ö¤renildikten k›sa bir süre
sonra, ihracatç› ‹nternet'ten bilgi alman›n kolayl›¤›n› görecektir.
ELEKTRON‹K T‹CARET ‹LE ‹LG‹L‹
BAZI GENEL TER‹MLER
1- ‹fl: Mevcut ve potansiyel müflterilere, rakiplere k›yasla
daha üstün de¤er sunma amac›yla yeni bir ifl sistemi yaratmak veya mevcut bir ifl sürecini gelifltirmek, dönüfltürmek
veya yeni bir icat için elektronik a¤lar›n ve ba¤lant› teknolojilerinin kullan›m›d›r.
olarak iletiflim kurduklar› her türlü ticari ifl etkinli¤idir.
Ticaret E-‹fl’in bir bölümüdür ve pazarlama ve sat›flla
ilgili temel faaliyetlerin internet ve di¤er bilgi ve iletiflim
teknolojileri yard›m›yla yürütülmesidir.
3- Pazarlama: Web pazarlama, online pazarlama veya
internet marketing ürün veya servislerin internet
üzerinden pazarlanmas›d›r. E-Pazarlama, pazarlaman›n
temel amaçlar›na ulaflmak için pazarla iletiflim, da¤›t›m
ve operasyonel düzeydeki görevlerin internet ve bilgi
teknolojileri kullan›m› ile firmalarda aflamal› olarak
uyguland›¤› bir dizi programdan oluflur. Bu ba¤lamda
yap›lmas› gereken ifller flunlard›r: 1. Pazar araflt›rmas›,
strateji oluflturma 2. E.maille müflteri bulma 3. Web
sitesi kurma, yaflatma 4. Sitenin/firman›n reklam›n›
yapmak 5. On-line Pazar yerlerinde ve B2B Pazar yerlerinde bulunmak.
4- Pazaryeri (B2B E-Market Places): Kat›l›mc› olan al›c›
ve sat›c›lar›n fiyatlar ve ürün özellikleri hakk›nda bilgi
de¤iflimine imkan veren kurumsal bilgi sistemlerdir.
Çok say›da al›c› ve sat›c›n›n ve baflka kat›l›mc›lar›n ek
hizmetlerle desteklenen dinamik ve merkezi bir pazar
yeri sayesinde iletiflimde bulunmalar›n› ve ifllem yapmalar›n› sa¤layan kurumlar aras› bilgi sistemidir.
5- Arama Motorlar› (Search engines): Kullan›c›lar›n, bir
anahtar kelime (konuyu tan›mlayan bir kelime ya da
kelimeler) yazarak, belli bir konu hakk›nda bilgi bulmas›na olanak tan›yan internet hizmetidir. Genelde kullan›lan arama programlar› Google, Yahoo, Alta Vista,
Excite ve Lycos'tur. Ayr›ca, hedef pazar olan ülkelerdeki önemli arama motorlar›n›n kullan›m› da faydal› olacakt›r. Internette sitesi olan firmalar›n arama
motorlar›ndan faydalanmada iki alternatifi vard›r:
Do¤al arama sonuçlar›nda iyi bir yer edinmek veya
arama motorlar›n sundu¤u reklam imkanlar›n› kullanmak
Firmalar, ürünlerinin yurtd›fl›na pazarlanmas›nda ‹nternetin ne kadar etkili olabilece¤ini yeni yeni keflfetmeye
bafllam›fllard›r. ‹nternet, ürün ve hizmetleri dünya
genelinde pazarlamak için göreceli olarak ucuz bir
yoldur.
2009 y›l› itibar›yla dünya genelinde internet kullan›c›
say›s› 1.6 milyar kifliye ulaflm›flt›r. Bu rakam 2001 y›l›
de¤erinin dört kat›ndan fazlad›r.
ÜRÜNLER‹ YURTDIfiINA TANITMAK ‹Ç‹N ‹Y‹ B‹R
WEB SAYFASI NASIL HAZIRLANIR?
1- En önemlisi, az say›da grafik ve foto¤raf kullanarak
siteye girifl kolaylaflt›r›lmal›d›r.
2- Ticaret: Do¤rudan fiziksel ba¤lant› kurmaya ya da fiziksel
2- Site, ziyaretçilerin Web sayfalar›nda neler istedi¤i
de¤ifl tokufl ifllemine gerek kalmadan taraflar›n elektronik
dikkate al›narak haz›rlanmal›d›r.
3- Geri bildirim alabilecek yöntemlere yer verilmelidir.
4- Endüstriyel e¤ilimleri tart›flmak, sorular› cevapland›rmak vs. için tart›flma gruplar› oluflturulmal›d›r.
Ülkeler nezdindeki Ticaret Müflavirlikleri ve Atafleliklerimizin web sayfalar›ndaki
(http://www.musavirlikler.gov.tr) “Ülke firma listesi”
ba¤lant›s›ndan ilgili ülkenin firma kaynaklar› listelerine
ya da ülke firmalar›n›n yer ald›¤› E-Ticaret sitelerine
ulafl›labilir.
5- ‹fl bulma ilanlar›na yer verilmelidir.
8- ‹lgilenenlerin isimlerini ve elektronik posta adreslerini kaydedebilecekleri bir adres listesi oluflturulmal›d›r.
9- Site ad› olarak firma ismi kullan›lmal› ya da site
ad› iflle/sektörle ilgili olmal›d›r.
10- ‹fl iliflkilerinden memnun kalm›fl olan müflterilerin yorumlar› için bir bölüm ayr›lmal›d›r.
11- En çok sorulan sorular için bir bölüm
ayr›lmal›d›r.
12- E-posta mesajlar› en k›sa sürede
Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i
Genel Mevzuat ve Bilgi Dan›flma Servisince,
ihracatç›lar›m›za ticari bilgi ve rehberlik hizmetlerimiz
kapsam›nda, d›fl taleplere ulaflma ve ihracatç›lar›m›z›n
pazar araflt›rmalar›na, yeni pazarlar bulmalar›na katk›
sa¤lamak amac›yla, KOMPASS web sayfas›na gerçeklefltirilen abonelikle, ilgilenilen pazarlarla ilgili olarak
üyelerimizce talep edilmesi halinde o ülkede yerleflik
ithalatç›, da¤›t›c›, imalatç› firma adresleri (firma ismi,
telefon, faks ve web sitesi) Kompass ve di¤er kaynaklardan derlenerek ulaflt›r›lmaktad›r.
cevapland›r›lmal›d›r.
13- Firman›n sahip oldu¤u her türlü kalite ve standartlara iliflkin bilgi verilmelidir.
14- Ziyaretçilerin daha fazla bilgi bulabilmesi için,
benzer firma ve kurulufllar ile ba¤lant› kurulmal›d›r.
‹nternet üzerinden d›fl taleplere ve firma kaynaklar›na
ulaflma yöntemleri ve ticari yaz›flma örnekleri ile ilgili
bilgi almak için, Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel
Sekreterli¤i Genel Mevzuat ve Bilgi Dan›flma Servisi ile
irtibata geçebilirsiniz (www.oaib.gov.tr).
15- Ürün ya da hizmet hakk›nda e¤itici bilgi verilme-
ÖRNEK E - T‹CARET WEB S‹TELER‹
lidir.
‹nternet, ayn› zamanda ifl f›rsatlar›ndan haberdar
olmak için mükemmel bir buluflma yeridir.
Günümüzde Web üzerinden ticaret f›rsatlar›n›
yay›nlayan say›s›z site bulunmaktad›r. Firmalar,
bu sitelerdeki bilgiyi izleyerek, ürünlerini satma ya
da arad›klar› ürünleri sat›n alma olana¤›n› bulabilirler. Afla¤›da bunlarla ilgili baz› sitelerin adresleri verilmektedir.
http://fita.worldbid.com/
http://www.buyusa.gov/matchmaking
http://www.usgtn.net
http://www.igeme.gov.tr
http://www.worldtradeaa.com
http://www.eceurope.com
http://www.intracen.org
http://www.kobiline.com
http://www.imex.com
http://www.europages.com
http://www.kompass.com
http://www.alibaba.com
16- Sitede, bir siparifl formuna yer verilmelidir.
17- ‹lgili sanayi dal›ndaki geliflmeler hakk›nda son
haberler verilmelidir.
18- Ziyaretçinin bilgiye ulaflma süresini k›saltmak
için, tercihen flematize edilmifl resimler veya küçük
resimler kullan›lmal›d›r.
‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterlikleri’ne her hafta
periyodik olarak yurt d›fl› Ticaret Müflavirliklerinden
veya do¤rudan yurt d›fl› firmalardan gelen ithal talepleri, ihraç teklifleri ve iflbirli¤i teklifleri “D›fl Talepler
Bülteni”nde yay›nlanmaktad›r.
http://www.dtm.gov.tr/dtmdistalep/login.cfm internet
adresinden ulafl›labilen D›fl Talepler Bülteni’nden,
herhangi bir ihracatç› birli¤ine üye firmalar, “üye sicil
numaras›” ve vergi numaras› ile girifl yaparak faydalanabilmektedir.
Kaynak: 100 Soruda D›fl Ticaret, ‹GEME
expo
7- ‹fl ortakl›¤›na iliflkin f›rsatlar ilan edilmelidir.
Ülke firmalar›n›n kay›tl› oldu¤u bögesel E-Ticaret
siteleri, sar› sayfalar (Yellowpages) ve uluslararas› ETicaret siteleri arac›l›¤›yla ulafl›lan muhtemel al›c›larla,
‹ngilizce yaz›flma örneklerinden de yararlan›larak,
tan›t›lmas› amaçlanan ürünler ya da al›m sat›m talepleriyle ilgili yap›lacak yaz›flmalar, ifl ba¤lant›lar›n›n
yap›lmas›nda olumlu sonuçlar verebilecektir.
89
moment
6- Firman›n ifl felsefesi belirtilmelidir.
NOSTALJ‹
Cumhuriyet döneminde
infla edilen ilk gemiler
expo
IV/S ÖMER SÜMERGÖLCÜK TERSANES‹ DONANMA TARAFINDAN YAVUZ KRUVAZÖRÜNÜN
BAKIM VE ONARIMI ‹Ç‹N KURULDU. ANCAK BURADA KISA ZAMAN ‹Ç‹NDE BAKIM VE
ONARIMIN ÖTES‹NDE, GEM‹ ‹NfiA ETME BECER‹S‹ GÖSTER‹LMEYE BAfiLANDI. 26 TEMMUZ
1934’TE KIZA⁄A KONAN VE BU TERSANE ‹LE AYNI ADI TAfiIYAN GÖLCÜK TANKER‹
CUMHUR‹YET TAR‹H‹NDE ‹NfiA ED‹LEN ‹LK GEM‹YD‹. BU ‹LK G‹R‹fi‹M, ‹LG‹L‹LER‹
HEYECANLANDIRDI VE GÖLCÜK TANKER‹N‹N ARDINDAN TERSANEDE BAfiKA GEM‹LER‹N
‹NfiASI GÜNDEME GELD‹.
moment
90
ir ülkenin denizci olup olmamas› denize co¤rafi yak›nl›¤› ile
de¤il denizden ne kadar yararlanabildi¤i ile ölçülmektedir. Bu
aç›dan bak›ld›¤›nda Türkiye’nin
yetersiz ve geri kalm›fl bir denizcili¤e sahip oldu¤u söylenebilir. Bunu, ulafl›mdan
turizme denizden ne kadar az yararlan›ld›¤› ortaya koymaktad›r. Denizcilik dendi¤i zaman ilk akla gelen deniz tafl›mac›l›¤› olmaktad›r. Tafl›mac›l›¤›n yan› s›ra deniz ile ilgili baflka alanlar da vard›r. Bunlardan biri, gemi infla sanayii. Bu alan da
bir deneyim ve birikim alan›d›r ve Türkiye, denizci ülkelerle karfl›laflt›r›ld›¤›nda
bu deneyim ve birikim aç›s›ndan oldukça
gerilerdedir. Bununla birlikte Türkiye’nin
modern anlamda gemi infla sanayi alan›nda geçmifli Osmanl› devleti zaman›na
kadar uzanmaktad›r. Osmanl› gemi tezgahlar›nda infla edilen ilk buharl› gemiler, 1830’dan sonra Osmanl› devleti ile
Amerika Birleflik Devletleri iliflkilerinin
geliflmeye bafllad›¤› dönemde, 1837 y›l›nda denize indirildi.
Osmanl› gemi infla sanayinde, donanman›n önceli¤i ve öncülü¤ü söz konusu oldu. Donanman›n yan› s›ra sivil denizcilik
alan›nda da gemi infla sanayi konusunda
birtak›m giriflimler gündeme geldi. Bunlar›n bafl›nda fiirket-i Hayriye’nin Hasköy’deki Bak›m ve Onar›m Tersanesi ve
‹stinye Tersanesi gelmekteydi. Bu birkaç
giriflim d›fl›nda Osmanl› Devleti’nin gemi
infla sanayi alan›nda büyük ölçüde d›flar›-
denize indirilen SARIYER adl› yolcu vapurlar›yd›.
S
GÖLCÜK TANKER‹
VE ATA NUTKU
ya ba¤›ml› oldu¤u söylenebilir. Cumhuriyet döneminde kendi kendine yeter bir
ülke yaratma amac›, sanayileflmeyi bir
zorunluluk haline getirdi. 1930’lar›n özgün koflullar›nda devlet eli ve öncülü¤ünde sanayileflme bafllad›. Bu süreçte ülkenin ihtiyaç duydu¤u temel mallar›n, ülke
kaynaklar› ile ve ülke içinde üretimi stratejisine dayanan planlar çerçevesinde bir
sanayileflme hareketi gündeme geldi. Gemi infla sanayii bu hareketin s›n›rlar› içine
al›nmam›flsa da Türkiye ilk gemilerini
1930’larda infla etti. Bu gemiler 1935’te
denize indirilen donanmaya ait GÖLCÜK
tankeri ve fiirket-i Hayriye’nin 1937’de
26 Temmuz 1934’te GÖLCÜK Tersanesi‘nde k›za¤a konan ve bu tersane ile ayn›
ad› tafl›yan GÖLCÜK tankerinin su sath›nda boyu 56,37 metre, geniflli¤i 9,54
metre , derinli¤i 3,70 metreydi. A¤›rl›¤›
1250 ton olan tankerin çekti¤i su 310 tondu. Tafl›ma kapasitesi 750 ton olan tankerin 700 beygir gücünde makineleri vard›
ve tek pervaneliydi. H›z› asgari 10 mil
olan geminin 29 mürettebat› bulunuyordu.
Cumhuriyet tarihinde infla edilen ilk gemi olan GÖLCÜK tankeri 16 ay gibi o dönem için k›sa say›labilecek bir sürede denize indirilecek hali ald›.Bu ilk giriflim, ilgilileri heyecanland›rd› ve GÖLCÜK tankerinin ard›ndan tersanede bir su gemisi
ve baflka küçük gemilerin inflas› gündeme geldi.
Donanma için infla edilen GÖLCÜK tankerinin önce 30 Ekim 1935’te denize indirilmesi planland›, ancak hava muhalefeti
törenin yap›lmas›n› engelledi. Geminin
k›zakta kalmas›n›n teknik olarak sak›ncal›
oldu¤u düflünüldü¤ünden, 01 Kas›m
1935 Cuma günü, süre el vermedi¤i için
genifl kat›l›m›n sa¤lanamad›¤› bir törenle
GÖLCÜK tankeri denize indirildi. Geminin denize indirilmesi s›ras›nda teknenin
k›zakta hareket etmemesi üzerine, 50 ka-
Buna Ata raz› de¤ildi ve fabrika müdürlerine baflka ifl için metelik bile koklatm›yordu. Karfl›l›¤›nda fabrika müdürlerinde
Ata’ya karfl› müthifl bir reaksiyon bafllam›flt›. Aç›k aç›k “Bu gemi yap›lmayacak”
ve “Nihayet bunu hurdac›lara sataca¤›z”
gibi çirkin sözler söyleniyordu. Bu reaksiyon o kadar fliddetli idi ki gemi denize indirilirken hiçbir tören yap›lmam›flt›. Gemi, bizler ve Ata’n›n arkadafllar› huzuruyla sessiz sedas›z denize indirilmiflti. Ortada fabrika müdürlerinden kimse yoktu.
Bizler Ata’y› tebrik ettik.”
Ata Nutku’nun GÖLCÜK tankerinin inflas› s›ras›nda mücadele etti¤i zihniyet,
geminin hemen denize indirilmesinin
ard›ndan da kendisine karfl› dostane olmayan tavr›n› gösterdi. Bu olay› o¤lu
Yavuz Nutku “Babam GÖLCÜK’ün inflaat› s›ras›nda çok iyi çal›flan iflçilere bir
akflam köfte ç›kart›lmas› için mutfa¤a
emir vermifl. Sonuçta böyle bir yetkisi
olmad›¤› için Divan-› Harp’e verilmifl.
Neyse ki “köfte davas›ndan” beraat etmifl! Bu olay ailemizde bir efsane olmufltu.” diye anlat›r.
Gerek Amiral Afif Büyüktu¤rul’un an›lar›nda dile getirdikleri, gerek o¤lu Yavuz
Nutku’nun anlatt›klar›, Ata Nutku’nun
Cumhuriyet döneminde infla edilen ilk
gemi olan GÖLCÜK tankerinin yap›m› s›ras›nda nelerle karfl›laflt›¤›n› ve dolay›s›yla Ata Nutku’nun baflar›s›n›n büyüklü¤ünü ortaya koymas› aç›s›ndan önem tafl›maktad›r.
Kaynak:
Toplumsal Tarih dergisi, Temmuz 2004, Yrd.
Doç. Dr. KORALTÜRK, Murat
expo
o¤ludur. 1904’te do¤an Ata Nutku, Almanya’da gemi mühendisli¤i e¤itimi ald›.
GÖLCÜK tankerinin planlar›n› çizdi¤i s›rada donanmada yüzbafl› rütbesi ile görev yapmaktayd›. GÖLCÜK ve TAfiKIZAK askeri tersanelerinin modernlefltirilmesi için çal›flan Ata Nutku, 1948’de Deniz Kuvvetlerinden yarbay rütbesiyle
emekli oldu.Yüksek Mühendis Okulu’nda
(flimdi ‹TÜ) gemi inflaiye dersleri veren
Ata Nutku, 1953’te Gemi Enstitüsünü
kurdu. Meslek yaflam›nda bir yüzer havuz, iki may›n dökme gemisi, üç flehir
hatt› vapuru, dört araba vapuru ve Deniz
Nakliyata ait Abidin Daver flileplerini infla
etti. 100 metre uzunlu¤unda gemi model
deney havuzunu ve laboratuar›n› gerçeklefltirdi. Türkiye gemi infla sanayinin bu
öncü ismi 1994’te vefat etti.
Ata Nutku, teknik yetersizliklerin ötesinde bir zihniyete ve atalete karfl› mücadele
verdi. GÖLCÜK Tankerinin inflas› s›ras›nda karfl›laflt›¤› engeller bunu aç›kça
ortaya koymaktad›r. O¤lu Yavuz Nutku,
Amiral Afif Büyüktu¤rul’un an›lar›ndan
konuyla ilgili olarak flunlar› nakleder:
“GÖLCÜK Tersanesi’nde yap›lan ilk gemi
olan GÖLCÜK ya¤ gemisi denize indirildi. Bu gemiyi ‹nflaiye yüzbafl›s› Ataullah
Nutku planlam›flt›. ‹nfla karar› almak için
bir hayli u¤raflt›. Çünkü GÖLCÜK erkan›
ya da müdürleri bu geminin yap›lmas›n›
istemiyorlard›. Çünkü onlarda bu inflaat›n sorumlulu¤unu alacak cesaret yoktu… Ata taraf›ndan Avrupai bir çal›flma
sistemi kurulmufltu. Ata iflçi olarak her
baflvuran› al›yor ama ilmi esaslara göre
kabiliyeti olmayanlar› da hemen iflten ç›kar›yordu. Fabrika müdürleri ise GÖLCÜK ya¤ gemisinin bütçesi üzerinden
baflka ifller yapmak istiyorlard›. Zaten bu
onlar›n hep kullanageldi¤i bir sistemdi.
91
moment
dar iflçinin çabas› ile gemi k›zakta harekete geçirildi ve denize indirildi.
Bugün Türkiye Tersanelerinde GÖLCÜK
tankerinden çok modern, dünya standartlar›nda gemiler infla edilmekte, hatta
bunlar ihraç da edilmektedir. Ancak
GÖLCÜK tankerinin inflas› Türkiye için o
dönem itibariyle gerçek bir baflar›yd›; bir
zihniyete karfl› zaferi temsil ediyordu. Bu
zihniyet k›saca “Türkiye’de gemi yap›lamaz” sözü ile ifade edilmekteydi. GÖLCÜK tankerinin inflas› bu anlay›fl› y›kt›.
Bu nedenle GÖLCÜK tankerinin inflas›
bir baflar›d›r. Bunun arkas›ndaki öncü kifli bütün yaflam› boyunca Türkiye’de ilk
gemiyi yapmak, gemi infla sanayini ve bilimini kurmak amaçlar› için çal›flm›fl olan
Ata Nutku’ydu.
Denizci bir aileye mensup olan Ata Nutku, Türkiye’de modern k›lavuzluk teflkilat›n›n kurucusu olan Süleyman Nutki’nin
expo
GEZ‹
moment
92
Kervansarayda kurulan
sanayi müzesi
2004 YILINDA ANKARA’NIN ‹LK VE TEK SANAY‹ MÜZES‹ OLARAK AÇILAN ÇENGELHAN RAHM‹ M. KOÇ MÜZES‹, 1850'L‹ YILLARDAN GÜNÜMÜZE SANAY‹DE KULLANILAN ARAÇLARIN YANI SIRA ‹LK DAKT‹LO, ‹LK TELEV‹ZYON G‹B‹ ÇEfi‹TL‹ ELEKTRON‹K
ARAÇLAR VE DEN‹ZC‹L‹K, HAVACILIK, KARAYOLU TAfiIMACILI⁄I G‹B‹ ALANLARA A‹T
OBJELER‹N TAR‹HTEK‹ YOLCULUKLARINA IfiIK TUTUYOR.
nkara’n›n ilk ve tek sanayi
müzesine kavuflma hikayesi,
1994 y›l›nda ‹stanbul’da kurdu¤u müzenin ayr›cal›¤›n›
Ankaral›lara da yaflatma iste¤i
içerisinde olan Rahmi Koç’un Çengelhan
Rahmi M. Koç Müzesi’ni kurmaya karar
vermesi ile bafll›yor. Ankara Kalesi'nin
ana girifl kap›s›n›n karfl›s›nda, eskiden At
Pazar› olarak bilinen mevkide yer alan
Çengelhan adl› tarihi kervansarayda yer
alan müzenin bulundu¤u yerin farkl› bir
anlam› da var. Çengelhan’›n avlusunda
Vehbi Koç'un ifl hayat›na at›ld›¤› dükkan
yer al›yor. Vehbi Koç’un ticarete bafllad›-
A
¤› ilk bakkal dükkan›n›n bu handa yer al›yor olmas›n›n yan›nda, han 16.yüzy›la dayanan tarihiyle de önem arz ediyor. Osmanl› Padiflah› Kanuni Sultan Süleyman
döneminde infla edilen Çengelhan, Mihrimah Sultan'›n efli Damat Rüstem Pafla
taraf›ndan 1522'de yapt›r›lan han, çeflitli
dönemlerde tiftik deposu ve tabakhane
olarak hizmet veriyor. Çengelhan, uzun
y›llar aktif olarak kullan›ld›ktan sonra, 20.
yüzy›l›n sonlar›ndan itibaren bofl kal›yor.
Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakf›,
kaderine terk edilen Çengelhan’›, T.C
Baflbakanl›k Vak›flar Genel Müdürlü¤ü,
Ankara Vak›flar Bölge Müdürlü¤ü’nden
kiral›yor. Çengelhan Otelcilik Turizm Organizasyon, ‹nflaat ve Restorasyon A.fi
taraf›ndan 2003 y›l›nda bafllanan restorasyon çal›flmalar›nda Han, asl›na sad›k
kal›narak sa¤lamlaflt›r›l›yor ve avlunun
üzeri cam ile kapat›larak koruma alt›na
al›n›yor. Restorasyonun tamamlanmas›n›n ard›ndan 20 Nisan 2005 tarihinde aç›lan Çengelhan M. Rahmi Koç Müzesi, o
günden bu yana ziyaretçilerini a¤›rl›yor.
1600’LÜ YILLARDAN
KALMA USTURLAPLAR
Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi, toplam 32 odadan olufluyor. Müze, denizci-
Müze koleksiyonunun çok büyük bir bölümü kurucu Rahmi M. Koç’un sanayiye
duydu¤u ilgi ile oluflan kiflisel giriflimlerin sonucu ediliyor. Bunun yan› s›ra di¤er flah›slar ve kurumlarca müzeye ba¤›fllanm›fl ya da süreli olarak verilmifl objeler de koleksiyonlara ekleniyor. Ayr›ca
‹stanbul Rahmi M. Koç Müzesi ile devam
etmekte olan obje de¤iflimleri sayesinde
de ziyaretçiler her ziyaretlerinde farkl›
objelerle tan›flma f›rsat› buluyorlar.
“HAYALLERE SI⁄MAYAN
M‹NYATÜR ODALAR”
Sergi kapsam›nda Amerikal› Sanatç›
Türk Hava Yollar›, Ankara Ticaret Odas›,
Akfen, Ströer, Divan ve M. Raflit Çavuflo¤lu Ailesi’nin de çok de¤erli katk›lar›yla gerçeklefltirilen sergi, sanatseverleri
‘minik’ ama kusursuz bir dünyada yolculu¤a ç›kar›yor. “Minyatür Odalar” her
yafltan insan› farkl› sebeplerle derinden
etkiliyor. Bu odalarda her kiflinin kendi
yaflam ve tecrübelerinden izler bulmas›
mümkün.
ÇOCUKLAR ‹Ç‹N
E⁄‹T‹M PAKETLER‹
Ça¤dafl ve zaman›n ruhunu ›skalamamaya özen gösteren bir müze olan Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi misyonunu;
sadece geçmifli sunmak de¤il, özellikle de
çocuk ziyaretçilerinin hayal güçlerini canland›rarak onlar› gelece¤e haz›rlamak
olarak aç›kl›yor. Bu amaçtan hareketle
müze Vehbi Koç Vakf› Koç Özel ‹lkö¤retim Okulu ve ‹stanbul Rahmi M. Koç Müzesi’nin de¤erli katk›lar›yla bir e¤itim paketi haz›rlayarak ilkö¤retim okullar›n›n
hizmetine sunuyor. Bu paket sayesinde
ö¤retmenler ve ö¤renciler seçilmifl olan
eserler konusunda daha detayl› bilgi
edinmekle kalmay›p, tarih, sosyoloji ve
çevre gibi daha genifl kapsamlarda verilen e¤itimlerle bilgi ve vizyon sahibi oluyorlar.
‹NTERAKT‹F GEZ‹ OLANA⁄I
MÜZEDEN ÖTE, B‹R
KÜLTÜR MERKEZ‹
Müzelerin birer kültür merkezi olarak çal›flmas›, ça¤dafl müzecilik anlay›fl› çerçe-
Henry Kupjack’in, dünya tarihinde iz b›rakm›fl dönemlerin yaflam tarz›n›, mimari
özelliklerini ve en önemlisi ruhunu yans›tan ‘Minyatür Odalar’› sergileniyor. Baflta
ana sponsor Zen Diamond olmak üzere
Ayr›ca müzede ziyaretçilerle koleksiyon
aras›nda interaktif bir ba¤ kurabilmek
için düflünülmüfl, objeye dokunmay› hatta objeyi kullanabilmeyi sa¤layan bir sistem de söz konusu. Semafor bayra¤›, günefl saati ya da bir teleskopun nas›l kullan›ld›¤›n› uygulayarak ö¤renen ziyaretçiler, çal›flan bir deniz motoru veya bir makine atölyesi modelini inceleyerek, objelerin çal›flma prensiplerini de tecrübe
edip ö¤renebiliyorlar. Böylece müze gezisi statik bir gezi olman›n d›fl›na ç›k›yor.
expo
‹STANBUL’DAK‹ MÜZEYLE
ORTAK ÇALIfiMA
vesindeki ak›mlardan biri olarak say›l›yor. Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi de
bu ba¤lamda “Geçici Sergi Salonu”nda
düzenlenen sergiler ve Divan grubu taraf›ndan iflletilen Çengelhan Brasserie’nin
ev sahipli¤ini yapt›¤› mini konserler, çeflitli etkinlik ve organizasyonlar ile küçük
bir kültür merkezi olma yolunda ilerliyor.
Müzenin sergi salonunda bu güne dek
pek çok seçkin resim, heykel ve foto¤raf
sergisi sanatseverlerin be¤enisine sunuldu. Bunlar içerisinde en çok ilgi gören
sergilerden birisi 22 Ekim 2009 tarihinde
ziyarete aç›lm›fl olan “Hayallere S›¤mayan Minyatür Odalar” sergisi.
93
moment
likten karayolu tafl›mac›l›¤›na, havac›l›ktan t›bba kadar uzanan pek çok sanayi
kolunun geçmiflini gözler önüne seren
3000’den fazla obje ile ziyaretçilerini karfl›l›yor. Sergilenen objeler boyutlar›na göre küçük modellerden, buhar motorlar›na ve klasik otomobillere kadar uzanan
zengin bir çeflitlilik gösteriyor. Müzedeki
en eski objeler 1600’lerde Araplar taraf›ndan kullan›lm›fl olan usturlaplar. Müzede,
gökcisimlerinin göreli konumlar›n› ve
yüksekliklerini gözlemlemek üzere kullan›lan, icad› 3. yüzy›la dayanan usturlaplar›n yan› s›ra usturlaplar›n yan›nda, 19. ve
20. yüzy›ldan kalma objeler de sergileniyor.
FUARLARDAN
MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR
(2010 YILI fiUBAT - MART VE N‹SAN AYLARI)
AYLAR
fiUBAT
FUAR ADI
TAR‹H‹
expo
moment
MART
N‹SAN
KONUSU
WEB
ORGAN‹ZATÖR
STROYTECH Exhibition for Construction Technologies,
Equipment, Road-Building Machinery and Materials
2-5 fiubat 2010
Moskova, Rusya
‹NfiAAT MAK‹NELER‹, TEKNOLOJ‹LER‹,
EK‹PMANLARI
www.stroytekh.ru
MVK International Exhibition Company
FIERAGRICOLA
International Exhibition of Machinery, Services and
Products for Agriculture and Animal Farming
4-7 fiubat 2010
Verona, ‹talya
TARIM MAK‹NELER‹
www.veronafiere.it
E.A. Fiere di Verona
INTERCLIMA + ELEC HOME & BUILDING - HVAC-R
International Exhibition
9-12 fiubat 2010
Paris, Fransa
‹NfiAAT VE M‹MAR‹, ELEKTR‹K VE
ELEKTRON‹K
www.interclima.com
Reed Expositions France, Reed Exibition
Companies
EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition
9-12 fiubat 2010
Paris, Fransa
TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹
www.expofil.com
PVE S.A. / EXPOFIL
FIMA Agricola-International Agricultural Machinery Fair
9-13 fiubat 2010
Zaragoza, ‹spanya
TARIM MAK‹NELER‹
www.fima-agricola.com
FERIA DE ZARAGOZA
MEDEX International Exhibition Machinery and
Accessories for Furniture Production and Interior Design
16-19 fiubat 2010
Tahran, ‹ran
MAK‹NE, TAKIM TEZGAHLARI, MOB‹LYA
ÜRET‹M MAK‹NELER‹ VS.
[email protected]
Iran Home & Office Furniture
Exporters Union
BAUTEC
International Trade Fair for Building and Construction
Technology
16-20 fiubat 2010
Berlin, Almanya
‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ISITMA VE HAVALANDIRMA S‹STEMLER‹, KL‹MALALAR
www.bautec.com
Messe Berlin GmbH
Kahire, M›s›r
TEKST‹L, HAZIR G‹Y‹M MAK‹NE VE
AKSESUARLARI
www.acg-itefairs.com
www.masterfuar.com.tr
ACG & ITE Trade Fairs S.A.E.
MASTER FUARCILIK
ITCE - International African Arabian Exhibition for Textile, 17-20 fiubat 2010
Embroidery and Sewing Machinery and Accessories
94
YER‹
BI-MU Mediterranea
Machine Tools, Robots, Automation
18-21 fiubat 2010
Bari, ‹talya
TAKIM TEZGAHLARI, TAKIM TEZGAHLARI
‹Ç‹N ELEKTR‹KL‹ VE ELEKTRON‹K YEDEK
PARÇALAR
www.fieradellevante.it
www.ucimu.it
Fiera del Levante, CEU - Centro
Esposizioni UCIMU S.p.A.
METAV International Fair for Manufacturing Technology
and Automation
23-27 fiubat 2010
Dusseldorf, Almanya
ÜRET‹M TEKNOLOJ‹LER‹, OTOMASYON
www.metav.messe-duesseldorf.de
Verein Deutscher
WIN - World of Industry
International Trade Fair for the Manufacturing Industry Machinery, Welding, Surface Treatment, Materials
Handling
25-28 fiubat 2010
‹stanbul, Türkiye
METAL ‹fiLEME,KAYNAK, ÜRET‹M TEKN.,
METALÜRJ‹, DÖKÜMCÜLÜK, DEM‹R DIfiI
MADENLER, YAN SANAY‹, YÜZEY ‹fiLEME
www.tuyap.com.tr
Werkzeugmaschinenfabriken e.V. (VDW)
Hannover Messe Bileflim Fuarc›l›k Afi
WETEX Water, Energy Technology and Environment
Exhibition
9-11 Mart 2010
Dubai, BAE
SU S‹STEMLER‹
www.iirx.com.sg
China Foreign Trade Guangzhou Exhibition
Corp.
Water China / PVP China
International Trade Fair for Water, Waste Water and
Water Treatment / Pump, Valve & Pipe China
9-11 Mart 2010
Guangzhou, China
SU, ENERJ‹ TEKNOLOJ‹S‹ VS.
http://www.wetex.ae
Dubai Electricity & Water Authority
DOMOTECHNIKA
22-25 Mart 2010
Köln, Almanya
EV EK‹PMANLARI-MAK‹NELER‹
www.domotechnica.de
Koelnmesse GmbH
Mostra Convegno Expocomfort - International Exhibition of 23-27 Mart 2010
Heating, Air-Conditioning, Refrigeration, Plumbing
Technology, Water Treatment, Bathroom Fittings with
SERVITIS, Expo Bagno and Next Energy
Milano, ‹talya
ISITMA S‹STEMLER‹, KL‹MALAR,SU ARITMA www.fmi.it
S‹STEMLER‹, BANYO AKSESUARLARI, VS
Fiera Milano International SpA
RACIOENERGIA/CLIMATHERM International Trade Fair for
Heating, Air-Conditioning and Energy Saving
23-27 Mart 2010
Bratislava, Slovak Cum.
ISITMA, HAVALANDIRMA VS.
www.incheba.sk
INCHEBA a.s. Bratislava
MM&T
Materials, Manufacturing and Technology-Asia Pacific
Leather Fair
29-31 Mart 2010
Hong Kong, Hong Kong
DER‹, DER‹ ‹fiLEME MAK‹NELER‹
www.aplf.com
Asia Pacific Leather Fair Ltd.
KIIF-Kiev International Industrial Fair
14-17 Nisan 2010
Kiev, Ukrayna
MAK‹NE, METAL ‹fiLEME, TAKIM TEZGAHLARI www.primus-exhibitions.com
CANTON FAIR Çin Uluslar aras› ‹thal ve ‹hraç Ürünleri
Fuar›
15 Nisan-7 May›s 2010
Guangzhou, Çin
GENEL T‹CARET,‹HT‹SAS FUARI
www.forumfuar.com
www.icecf.com
FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme A.fi.
HANNOVER MESSE
19-23 Nisan 2010
Hannover, Almanya
TEKNOLOJ‹, ‹NNOVASYON VE OTOMASYON
www.hannovermesse.de
Deutsche Messe AG
Bauma - International Trade Fair for Construction
Machinery, Building Material Machines, Construction
Vehicles and Equipment
19-25 Nisan 2010
Münih, Almanya
‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT MALZEMELER‹ www.messe-muenchen.de
VE EK‹PMANLARI
Messe München GmbH,
KONFEKS‹YON MAK‹NES‹ 2010
Uluslararas› Konfeksiyon Makineleri, Nak›fl Makineleri
Konfeksiyon Yan Sanayileri ve Aksesuarlar› Fuar›
22-25 Nisan 2010
‹stanbul, Türkiye
www.tuyap.com.tr
KONFEKS‹YON, NAKIfi MAK‹NELER‹, KONFEKS‹YON YAN SANAY‹LER‹ VE AKSESUARLARI
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
MACHINE BUILDING/Drives&Automation-Design-Build
Technologies and Systems Integrators Exhibition
27-28 Nisan 2010
Birmingham, ‹ngiltere
www.devicelink.com
MAK‹NE ‹MALATI ‹Ç‹N PNÖMAT‹K
TEKNOLOJ‹LER‹, GÜÇ AKTARIMI, OTOMASYON [email protected]
Cannon Communications LLC
PRIMUS EXHIBITIONS
MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR
(2010 YILI MAYIS - HAZ‹RAN - TEMMUZ VE EYLÜL AYLARI)
HAZ‹RAN
TEMMUZ
EYLÜL
TAR‹H‹
YER‹
KONUSU
WEB
[email protected]
www.hmsf.com
ORGAN‹ZATÖR
Hannover-Messe Sodeks Fuarc›l›k A.fi.
ISK-SODEX International Trade Fair for Sanitary, Heating,
Ventilation and Air Conditioning
5-8 May›s 2010
‹stanbul, Türkiye
ISITMA, SO⁄UTMA, HAVALANDIRMA
KALIP AVRASYA (MOULD EURASIA)
Bursa 4. Kal›p Teknolojileri ve Yan Sanayi Fuar›
6-9 May›s 2010
Bursa, Türkiye
KALIP TEKNOLOJ‹LER‹, YAN SANAY‹ VE ‹LG‹L‹ www.mouldeurasia.com/
MAK‹NE
TÜYAP BURSA Fuarc›l›k A.fi.
TEXPO EURASIA 2010
15-18 May›s 2010
27. Tekstil, Dokuma, ‹plik, Terbiye, Örgü, Çorap Makineleri,
Yan Sanayileri Ve Kimyasallar› Fuar›
‹stanbul, Türkiye
TEKST‹L VE G‹Y‹M MAK., TEKST‹L, KUMAfi, EV www.tuyap.com.tr
TEKS. VS.
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
BUILDING AND RECONSTRUCTION (GRADNJA I OBNOVA)
International Building and Building Industry Fair
18-21 May›s 2010
Sarajevo, Bosna Hersek
KL‹MALAR,ISITMA, SO⁄UTMA VE SA⁄LIK
EK‹PMANLARI VB.
www.skenderija.ba
Centar 'Skenderija' - Sarajevski Sajam
SIMA Uluslararas› Endüstri Fuar›
27-31 May›s 2010
fiam, Suriye
HER TÜRLÜ MAK‹NE, EK‹PMAN, TEÇH‹ZAT
www.simafairs.com
SIMA - Syrian International Marketing
Association
BIEMH International Machine Tools Exhibition
31 May›s-5 Haziran 2010
Bilbao, ‹spanya
TAKIM TEZGAHLARI
[email protected]
Bilbao Exhibition Centre (BEC)
Aquatech China - International Trade Fair for Process,
Drinking and Waste Water
2-4 Haziran 2010
Shanghai, Çin
‹ÇME SUYU-ATIK SU
[email protected]
Amsterdam Rai
JIMEX Uluslararas› Endüstri Makineleri, Elektrik ve
Otomasyon Fuar›
6-9 Haziran 2010
Amman, Ürdün
ENDÜSTR‹YEL MAK‹NELER, ELEKTR‹K,
OTOMASYON
www.tuyap.com.tr
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
InterPart-Exhibition for Design Systems, Rapid Prototyping 8-9 Haziran 2010
and Parts Suppliers for the Automotive and Machine
Construction Industries
Karlsruhe, Almanya
METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE LAST‹K ‹fiLEME, www.cancom.com
KAYNAK, VS. OTOMOTIV, ELEKTRON‹K,
MAK‹NE VE ‹NfiAAT MÜHEND‹SL‹⁄‹
ENDÜSTR‹LER‹
Canon Communications Deutschland
GmbH, Canon Communications LLC
FOOD INDUSTRY / MICROCLIMATE AND COLD / PACKAGING 8-11 Haziran 2010
AND LABEL
International Exhibition for Food Processing, Packaging,
Cooling, Refrigeration
Minsk, Belarus
GIDA ‹fiLEME TEKNOLOJ‹S‹, AMBALAJ,
PLAST‹K VE KAUÇUK TEKNOLOJ‹S‹
www.minskexpo.com
IFWexpo Heidelberg GmbH
MinskExpo, JSC
ANKOMAK International Construction Machinery and
Building Technology Exhibition
9-13 Haziran 2010
‹stanbul, Türkiye
YAPI MALZ.,TEKNOLOJ‹, ‹fi MAK‹NELER‹
[email protected]
ITE GROUP PLC.
E ULUS. FUAR TAN H‹ZM A.fi.
REW ‹STANBUL-Uluslar aras› Geri Dönüflüm, Çevre
Teknolojileri ve At›k Yönetimi Fuar›
10-13 Haziran 2010
‹stanbul, Türkiye
ÇEVRE KORUMA TEKN., YEN‹LENEB‹L‹R
ENERJ‹, SU TEKN.
www.tuyap.com.tr
IFO ‹STANBUL FUAR H‹ZM. SAN. T‹C. A.fi.
ASME TURBO EXPO - Land, Sea & Air International Gas
Turbine and Aeroengine Congress and Exhibition
14-18 Haziran 2010
Glasgow, ‹ngiltere
GAZ TÜRB‹NLER‹, EK‹PMANLARI VS.
www.asme.org/igti
ASME International Gas Turbine Institute
CIMES- China International Machine Tool & Tools
Exhibition
14-18 Haziran 2010
Pekin, Çin
TAKIM TEZGAHLARI, METAL KESME VE
‹fiLEME TEKNOLOJ‹LER‹, DÖKÜM
TEKNOLOJ‹LER‹
www.reedces.com.cn
CES- Capital Exhibition Services / Reed
Huayin Exhibitions Beijing
ITM POLAND
Innovations-Technologies-Machines Poland - Exhibition
15-18 Haziran 2010
Poznan, Polonya
TAKIM TEZGAHLARI, METAL SANAY‹,
KAYNAK, H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K, DÖKÜM,
OTOMASYON SANAY‹‹
www.mtp.pl
www.itm-polska.pl
www.oaib.gov.tr
Poznan International Fair Ltd.
Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel
Sekreterli¤i Milli Kat›l›m› ??
ProPak Asia
16-19 Haziran 2010
International Processing, Filling and Packaging Technology
Exhibition and Conference for the Asian Region
Bangkok, TAYLAND
GIDA ÜRÜNLER‹ ‹fiLEME, PAKETLEME
TEKNOLOJ‹LER‹
www.propakasia.com
Bangkok Exhibition Services Ltd.
ITMA ASIA+CITME - International Exhibition of Textile
Machinery
22-26 Haziran 2010
fiangay, Çin
TEKST‹L MAK‹NELER‹
www.itmaasia.com
Beijing Textile Machinery International
Exhibition Co. Ltd.
AGRICULTURAL MACHINERY EXHIBITION
09-12 Temmuz 2010
Tarmstedt, Almanya
TARIM MAK‹NELER‹ VE EK‹PMANLARI
www.tarmstedterausstellung.de
Ausstellungs-GmbH Tarmstedt
PROCESS EXPO International Exposition for Food
Processors
18-20 Temmuz 2010
fiikago, ABD
GIDA ‹fiLEME VE PAKETLEME MAK‹NELER‹
www.fpsa.org
FPSA - Food Processing Suppliers
Association
IMTS - International Manufacturing Technology Show
13-18 Eylül 2010
fiikago, ABD
TAKIM TEZGAHLARI VE AKSAMLARI, CAM
S‹STEMLER‹, B‹LG‹SAYARLI ‹fiLET‹M
S‹STEMLER‹, YAZILIM, VS
www.imtsnet.org
AMT - The Association for Manufacturing
Technology
LABELEXPO AMERICAS International Exhibition for Labels,
Labels Printing and
Production Technology
14-16 Eylül 2010
fiikago, ABD
KA⁄IT, ET‹KETLEME VE ÜRET‹M
TEKNOLOJ‹LER‹
www.labelexpo-usa.com
Tarsus USA Inc.
WATERTECH CENTRAL ASIA- Central Asian International
Water Technology Exhibition and Conference
15-17 Eylül 2010
Almat›, Kazakistan
SU S‹STEMLER‹
www.iteca.kz
ITECA LLP
EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition
14-17 Eylül 2010
Paris, Fransa
TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹
www.expofil.com
PVE S.A. / EXPOFIL
World Food Moscow
14-17 Eylül 2010
Moskova, Rusya
GIDA SANAY‹‹
www.world-food.ru/eng
GiMA International Exhibition Group
GmbH & Co. KG ITE Moscow
SAHARA International Agricultural Exhibition for Africa and 25-28 Eylül 2010
Middle East
Kahire, M›s›r
TARIM, TARIM MAK‹NELER‹ VS.
www.saharaexpo.com
ANCOM GROUP / EXPO
AQUATECH International Exhibition for Water Management 27 Eylül-02 Ekim 2010
and Technologies
Plovdiv, Bulgaristan
SU TEKNOLOJ‹S‹ VE SU YÖNET‹M‹
www.fair.bg
International Fair Plovdiv
27 Eylül-02 Ekim 2010
Plovdiv, Bulgaristan
MAK‹NE VE AKSAMLARI
www.fair.bg
International Fair Plovdiv
ITM INTERNATIONAL TECHNICAL FAIR
Detayl› fuar aramas› için www.expodatabase.com ve www.fuarplus.com web siteleri ziyaret edilebilir.
expo
MAYIS
FUAR ADI
95
moment
AYLAR
‹LET‹fi‹M
expo
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar›
‹hracatç›lar› Birli¤i
0312 447 27 40
www.makinebirlik.com
moment
96
Türkiye ‹statistik Kurumu
0312 410 04 10
www.tuik.gov.tr
Makine ‹malatç›lar› Birli¤i
0312 468 37 49
www.mib.org.tr
Makine Sanayii Sektör Platformu
www.makinesektorplatformu.org
Hazine Müsteflarl›¤›
0312 204 60 00
www.hazine.gov.tr
Ostim Organize Sanayi Bölgesi
0312 385 50 90
www.ostim.org.tr
TURQUM
312 447 27 40
www.turqum.com
TÜB‹TAK
0312 468 53 00
www.tubitak.gov.tr
Öncü Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i
0312 395 73 90
www.kilavuz.biz
RESM‹ KURUMLAR
DERNEKLER
Maliye Bakanl›¤›
0312 425 78 16
www.maliye.gov.tr
Ak›flkan Gücü Derne¤i
0212 222 19 71
www.akder.org.tr
Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›
0312 231 95 46
www.sanayi.gov.tr
Ambalaj Makinecileri Derne¤i
0216 545 49 48
www.amd.org.tr
D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›
0312 204 75 00
www.dtm.gov.tr
Anadolu Un Sanayicileri Derne¤i
0312 281 04 68-69
www.ausd.org.tr
Anadolu Asansörcüler Derne¤i
0312 232 06 40
www.anasder.org.tr
Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤›
0312 306 80 00
www.gumruk.gov.tr
Devlet Planlama Teflkilat›
Müsteflarl›¤›
0312 294 50 00
www.dpt.gov.tr
Araç Üstü Ekipman ‹malatç›lar›
Derne¤i
0212-771 44 88
www.arusder.org.tr
‹hracat› Gelifltirme Etüd Merkezi
0312 417 22 23
www.igeme.org.tr
Ba¤lant› Elemanlar› Sanayici ve
‹fladamlar› Derne¤i
0212 613 79 00
www.besiadturkey.com
Makina Mühendisleri Odas›
(TMMOB)
0312 231 31 59
www.mmo.org.tr
Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri
Derne¤i
0216 469 46 96
www.enosad.org.tr
Makine Sektör Meclisi Baflkanl›¤›
(TOBB)
0312 413 83 81
www.tobb.org.tr
‹klimlendirme, So¤utma, Klima
‹malatç›lar› Derne¤i
0216 469 44 96
www.iskid.org.tr
D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu
0212 339 50 00
www.deik.org.tr
‹fl Makineleri Mühendisleri Birli¤i
0312 385 78 94
www.ismakinalari.org
Türk ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Dairesi
Baflkanl›¤›
0312 508 10 00
www.tika.gov.tr
Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri
Birli¤i
0212 222 81 93
www.kbsb.org
Plastik Sanayicileri Derne¤i
0212 425 13 13
www.pagev.org.tr/pagder/main.asp
Sa¤l›k Gereçleri Üreticileri ve
Temsilcileri Derne¤i
0 312 433 77 88
www.sader.org.tr
Tekstil Makine ve Aksesuarlar›
Sanayicileri Derne¤i
0212 552 76 60
www.temsad.com
Tüm Asansör Sanayici ve ‹fladamlar›
Derne¤i
0216 383 09 22
www.tasiad.org.tr
Türk Tar›m Alet ve Makineleri
‹malatç›lar› Birli¤i
0312 419 37 94
www.tarmakbir.org
Türkiye Mermer Do¤altafl ve
Makinalar› Üreticileri Birli¤i
0312 440 83 63
www.tummer.org.tr
Türkiye ‹fl Makineleri Distribütörleri
ve ‹malatç›lar› Birli¤i
0216 477 70 77
www.imder.org.tr
Türk Pompa ve Vana Sanayicileri
Derne¤i
0312 255 10 73
www.pomsad.org.tr
Tüm T›bbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi
Dernekleri Federasyonu
0312 468 69 84
www.tumdef.org

Benzer belgeler