İndir - Fazilet Karakoç

Transkript

İndir - Fazilet Karakoç
KĠSTĠK FĠBROZĠSTE PATOGENEZ
Dr. Fazilet Karakoç
Marmara Üniversitesi
Çocuk Göğüs Hastalıkları
Ortalama yaşam 1985’ te 27 yıl
2009’da 35.9 yıl
Cystic Fibrosis Foundation Patient Registry: Annual Data Report 2009
36
32
28
24
20
1986-1989
1990-1994
1995-1999
2000-2004
2005-2009
Kistik Fibrozisli Hastaların sayısı
Kistik Fibrozisli Hastalar
Pediatrik < 18 yaş
Erişkin hasta
YIL
Cystic Fibrosis Foundation Patient Registry: Annual Data Report 2009
Kistik Fibroziste Genetik GeçiĢ
Taşıyıcı
baba
Etkilenmemiş çocuk
Taşıyıcı değil
Taşıyıcı
anne
Etkilenmemiş çocuk
Taşıyıcı
Kistik Fibrozisli
çocuk
SĠLYA
CFTR
KFTR Mutasyonlarının
sınıflandırılması
I
II
III
IV
V
Üretim yok
ER
olgunlaşma
süreci bozuk
Regülasyon
bozuk
İleti bozuk
Miktar
azalmış
F508
Kistik Fibrozis Mutasyonlarının sıklığı
F508
G542X
G551D
W1282X
N1303K
R553X
% 66,0
% 2.4
% 1.8
% 1.5
% 1.2
% 0.9
http://www.genet.sickkids.on.ca/cftr/resource/Table1.html
Ülkemizde KF sıklığı???? 1/ 3000- 1/ 4000
Kayıtlı izlenmekte olan hasta sayısı:1500??
Genotip ve mortalite
Genotip hastalığı ve mortaliteyi etkiler
EF McKone, Lancet, 2003
Kistik Fibrozis Mutasyonlarının
Klinik sonuçları
KF
Normal
CBAVD,
KOAH
pankreatit,
vb.
PS
PI
ġiddet skalası
Tipik mutasyonlar
Atipik mutasyonlar
Mukus dehidrate ve yapıĢkandır
H2O-
Apikal mebran
Cl
2 Na+
H2O
1
X
KFTR
Fonksiyon
Na+
Absorbsiyonunda yapmaz
artıĢ
H2O
Bazal membran
mucus
Kistik Fibrozis Fenotipini etkileyen
faktörler
KFTR mutasyonu
Temel bozukluk
Modifiye eden genler
Semptomlar
Çevresel faktörler
TGF
b-1 yüksekliği Kistik
Fibrozisli
hastalarda
Transforming
faktör
b1 (TGF-b1)
•Nötrofilik inflamasyon
genetik
polimorfizmi
KF
hastalarda
•Azalmış SFT
akciğer
hastalığı
•Hastane
yatışı
hikayesi şiddetini
ile korelediretkiler
14000
12000
Pg/ml
p<0.01
10000
8000
6000
4000
2000
0
KF
Kontrol
WT Harris Pediatr Pulmonol 2009
Kistik Fibrozis
Akciğer Hastalığında Patogenez
KFTR fonksiyon bozukluğu
Elektrolit transport anormallikleri
DEĞĠġMĠġ HAVA YOLU SEKRESYONLARI
ENFEKSĠYON
ENFLAMASYON
DOKU HASARI
Hava yolu lumeni
Mukus
tabakası
0.5-5m
Perisilyer
tabaka
7 m
Silyer hücreler
Sekratuar Hücreler
Perisilyer sıvı volümü/ yüksekliği
• Mukosilyer klirens açısından çok önemli
• Silyer hareketler için düşük yoğunlukta bir çevre
oluşturur
• Yüksek molekül ağırlıklı müsinlerin birbirlerine
ve epitel tabakasına yapışmasını engeller
• Kistik Fibrozisli hastalarda ion transport
anormallikleri PSS volumunu azaltır ve
dehidrate olmasına neden olur
Kistik Fibrozisli hastalarda sekresyonlar
koyu ve yapışkandır
• Degrade olan nötrofillerden gelen DNA,
F- Aktin
• Enfeksiyon ve enflamasyon ile ilişkili
değişiklikler
• Müsin moleküllerindeki değişiklikler
Normal kiĢilerde -Kistik Fibrozisli
hastalarda hava yolları
Goblet hücresi
Mukus
Plazma
proteini
Kan damarı
Submukozal
Gland
SAĞLIKLI KĠġĠLERDE KÜÇÜK HAVA YOLLARI
EKSPĠRYUM
ĠNSPĠRYUM
Tiddens H, Pediatr Pulmonol 2010
SAĞLIKLI KĠġĠLERDE KÜÇÜK HAVA YOLLARI
EKSPĠRYUM
ĠNSPĠRYUM
Tiddens H, Pediatr Pulmonol 2010
Kistik Fibrozisli Hastalarda patogenez
Doğum
Normal akciğerler
Yaygın
Parenkim Hasarı
Tekrarlayan enfeksiyonlar
Enflamasyon
Kistik Fibrozisli Hastalarda patogenez
Prenatal remodeling
CFTR ile ilişkili??
•Fibrotik
•Glandular
•Musküler
•Vasküler
Doğum
Normal akciğerler??
Yaygın
Parenkim Hasarı
•Submukozal glandlarda
genişleme
•Anormal hava
yolu epiteli
Tekrarlayan enfeksiyonlar
•Enflamasyon
Enflamasyon
Kistik Fibrozis Akciğer Hastalığında Patogenez
KFTR fonksiyon bozukluğu
Elektrolit transport anormallikleri
DEĞĠġMĠġ HAVA YOLU SEKRESYONLARI
ENFEKSĠYON
ENFLAMASYON
DOKU HASARI
Kistik Fibrozis enflamasyon
KFTR
ENFEKSĠYON?
NBD2
NBD1
R
N
KFTR MUTASYONU?
Proinflamatuar
Sitokinler
Antiinflamatuar
Sitokinler
IL8
IL1
TNFα
Mip-2
IL17
IL10
Elizur A, Chest 2008
Nötrofiller tarafından elastaz ve oksidanların
salınımı
Bakteri
Epitel ve
hücre duvarı zararı
Fagozom
Elastaz ve oksidanlar
Matrix Metaloproteazların Kistik
Fibrozis Akciğer Hastalığındaki yeri nedir?
A Gaggar ERJ, 2011
MMP-2
Remodeling
İyon transport reg
BAL+,
Egezezarbasyonda serumda
azalır
MMP-7
Hasar/ tamir
Hava yolu epitelinde +
MMP-8
İnflamatuar cevap reg,
remodeling
Serumda ↑, SFT ile negatif
korele
MMP-9
İnflamatuar cevap reg,
remodeling
Alt hava yolu
sekresyonlarında↑ SFT ile
negatif korele
MMP-12
Hava yolu/parenkim
remodeling reg
Serum ve balgamda +
Tiyosiyanat transportu srebest
oksijen radikalleri hasarını önler
Na+
Apikal mebran
Cl
H2O
X
KFTR
Fonksiyon
yapmaz
Bazal membran
Tiyosiyanat
mucus
Kistik Fibrozisli Hastalarda
anormal Seramid birikimi
•Solunum epiteli hücrelerinin erken
ölümü
Bakterial adhezyonun artması
M.Conese, 2011
Apoptozis Kistik Fibrozis Akciğer
Hastalığında rol oynar mı????
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Kistik
Fibrozis
BronĢiektazi
Kontrol
Kistik Fibrozis Akciğer Hastalığında Patogenez
KFTR fonksiyon bozukluğu
Elektrolit transport anormallikleri
DEĞĠġMĠġ HAVA YOLU SEKRESYONLARI
ENFEKSĠYON
ENFLAMASYON
DOKU HASARI
% Hasta
KF’li hastaların solunum sisteminde en
sık rastlanan mikroorganizmalar
Cystic Fibrosis Foundation Patient Registry Annual Report, 2009
Kistik Fibrozis ve S.Aureus
Hava yolunda artmıĢ mukus sekresyonu
ve S.Aureus’un bağlanması
Kistik Fibrozis hava yolunda
Pseudomonas enfeksiyonu
ArtmıĢ enfeksiyon riskinin
nedenleri.....
• Koyu sekresyonlar ve mukosilyer klirensin
azalması
• Enflamasyon
• İntraselüler pH ‘ın yüksek olması
• Hücre içi seramid birikimi
• CD 95 aktivitesinde azalma
• Caveola vb membran proteinlerindeki yapısal
değişiklikler
Grassme H, 2010
Kistik Fibrozisli Hastalarda Kronik Pseudomonas
Kolonizasyonunun oluşması
Kistik Fibrozis
Normal
pO2
pO2
pO2
pO2
Mukoid psuedomonas
P.Auroginosanın mukoid formunun
geliĢimi
P.AUROGINOSA
S.AUREUS
AYLAR/YILLAR
ALGĠNAT
ĠNFLAMATUAR
MEDĠATÖRLER
H.INFLUENZA
Kistik Fibroziste organ tutulumları
AKCĠĞER
KARACĠĞER
PANKREAS
BARSAKLAR
ÜREME ORGANLARI
TER BEZLERĠ
Kistik Fibroziste Ter Testi
Hipotonik tuz
Tuzlu Ter
CFTR
Na
Cl
SU
SU
Normal
Na
Cl
Na
Na
SU
Cl
Kistik Fibrozis
Kistik Fibroziste Malabsorbsiyon
•Anoreksia
•GER, kusma
•Malabsorbsiyon
•Artmış dinlenme metabolik hızı
Kistik Fibroziste Pankreas
NORMAL
•Yüksek akım
•Normal protein
konsantrasyonu
Protein
SU
KĠSTĠK FĠBROZĠS
• DüĢük akım
• Yüksek protein
konsantrasyonu
• Protein tıkaçlar
ELEKTROLĠT
Protein
SU
ELEKTROLĠT
Kistik Fibroziste Karaciğer
Cl- salgılanmasında bozukluk
AzalmıĢ safra akımı
•DEHĠDRATASYON
LOKALĠZE STAZ/OBSTRUKSĠYON
Safra asitleri
retansiyonu
Enflamatuar
sitokinlerin
üretimi
Serbest
radikal
hasarı
FOKAL NEKROZ+ SĠROZ
Kollajen
sentezinde
artıĢ
KFTR mutasyonu
KFTR disfonksiyonu
Anormal iyon transportu
Cl sekresyonunda azalma,
Na reabsorbsiyonunda artıĢ
DEĞĠġMĠġ HAVA YOLU SEKRESYONLARI
ENFEKSĠYON
ENFLAMASYON
DOKU HASARI
KFTR dıĢında alterne apikal epitelyal
klor kanallarının aktive edilmesi
H2O
H2O
Na+
ClEpitelyal Sodyum
Kanallarını
Bloke eden ilaçlar
Amilorid
Benzamil
KFTR dıĢında apikal
epitelyal klor kanallarının
aktivasyonu
INS 316
MOLI 1901
CIC-2 aktivatörleri
KFTR’ın bir çok baĢka
fonksiyonu var...
•
•
•
•
•
•
ENac
ATP kanalları
CaCC
Bikarnonat kloride değişimi
Tiyosiyanat kanalları
Seramid birikimi...
KFTR mutasyonu
GEN TEDAVİSİ
KFTR disfonksiyonu
Anormal iyon transportu
Cl sekresyonunda azalma,
Na reabsorbsiyonunda artıĢ
DEĞĠġMĠġ HAVA YOLU SEKRESYONLARI
ENFEKSĠYON
ENFLAMASYON
DOKU HASARI
KĠSTĠK FĠBROZĠS TEDAVĠSĠNDE ĠLAÇLAR

Benzer belgeler