Akademik Forum 2014 - Türkiye İç Denetim Enstitüsü

Transkript

Akademik Forum 2014
Mesleki Mükemmelliğin Akademik Geleceği
Yeşil Kalem
Sherlock Holmes Bir
İç Denetçi midir?
Yansıma
Farkındalık Ödülleri
Sahiplerini Buldu
İç Denetçilerin Sahip Olması
Gereken Yetkinlikler
İç Denetim’e Genç Bakış
Yarışması Sonuçlandı
Ataç
Kuşatma Altındaki Veri
Yakın Plan
Doğuş Otomotiv
Burgan Bank
Mühür
İç Denetim Bakışı
Küresel Isınmayı Nasıl
Değerlendirebilir?
Parmak İzi
FATCA Risklerinin Denetimi
ve Raporlama Açısından İç
Kontrol’ün Önemi
F
Merhaba
M
R
IK
O
D
E
U
A
M
A
K
KONGRE
PROGRAMI
KONGRE
PROGRAMI
KONGRE
PROGRAMI
M
A
IS
L
Y
11 Kasım11
2013,
Pazartesi
Kasım
2013,2013,
Pazartesi
11
Kasım
Pazartesi
N
U
azım Hikmet, Piraye’ye yazdığı bir mektubunda şöyle der: “Pamukladı mıydı kavaklar, kiraz gelir ardından.” Yeni mevsimin yeni umutlar yeni başlangıçlar getirmesi istenir. Şairin
08:00-08:3008:00-08:30
Kayıt 08:00-08:30
Kayıt Kayıt
dediği gibi ‘kiraz mevsimi’ sayımızla karşınızda olurken, bu yeni mevsimin yeni umutlar
08:30-09:0008:30-09:00
Açılış 08:30-09:00
Konuşmaları
- FujiKonuşmaları
1 Salonu
Açılış Konuşmaları
- Fuji 1-Salonu
Açılış
Fuji 1 Salonu
getirmesini yaşanan acıların sona ermesini dileriz. 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa’nın
Özlem İĞDELİPINAR
- CIA,İĞDELİPINAR
CCSA,- TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Özlem İĞDELİPINAR
CIA, CCSA,
Yönetim
Kurulu Kurulu
BaşkanıBaşkanı
Özlem
- CIA, TİDE
CCSA,
TİDE
Yönetim
Soma ilçesinde, 301 madencinin hayatını kaybettiği bir facia yaşadık. Geride babasız yüzAysan SİNANLIOĞLU
- Kurumsal
Yönetimi
Derneği
Kurulu
Başkanı
Aysan SİNANLIOĞLU
-Risk
Kurumsal
Risk
Yönetimi
Derneği
Yönetim
Kurulu Kurulu
BaşkanıBaşkanı
Aysan
SİNANLIOĞLU
- Kurumsal
RiskYönetim
Yönetimi
Derneği
Yönetim
lerce çocuk ve eş bırakan olay, ülkemiz tarihinin en fazla can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik
Richard CHAMBERS
- Uluslararası
İç Denetçiler
(IIA)
Başkanı
- Video
Açılış
Mesajı
RichardRichard
CHAMBERS
- Uluslararası
İçEnstitüsü
Denetçiler
Enstitüsü
(IIA)
Başkanı
- Video
CHAMBERS
- Uluslararası
İç Denetçiler
Enstitüsü
(IIA)
Başkanı
-Açılış
VideoMesajı
Açılış Mesajı
kazası olarak kayıtlara geçti. Kamuoyunun gündeminde uzun süre yer bulan bu facia, denetimin hayat
Paydaşlarımızın
Beklentilerini
Karşılamak
- Fuji 1Karşılamak
Salonu
Paydaşlarımızın
Beklentilerini
Karşılamak
- Fuji 1-Salonu
Paydaşlarımızın
Beklentilerini
Fuji 1 Salonu
09:00-10:0009:00-10:00
olduğunu, mesleğimizin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ortaya çıkardı. Böyle bir olayın bir
09:00-10:00
Günther MEGGENEDER
- ista
International
İç Denetim
Başkan
IIA
EskiYardımcısı,
Başkanı
Günther
MEGGENEDER
- ista International
GmbH, GmbH,
İç Denetim
BaşkanBaşkan
Yardımcısı,
IIA EskiIIA
Başkanı
Günther
MEGGENEDER
-GmbH,
ista International
İçYardımcısı,
Denetim
Eski Başkanı
daha meydana gelmemesini temenni ediyor, TİDE Yayın Kurulu olarak yaşamını yitirenlere Allah’tan
Türkiye08:00-08:30
İç10:00-10:30
Denetim
Enstitüsü
Muhasebe ÖğreTan’a, Öğretim Görevlisi Hüsnü Yağmur Bulut’a, ÖğKahve
Arası(TİDE)
Kayıt
10:00-10:30
Kahve
Arası
08:00-08:30
Kayıt
10:00-10:30
Kahve
Arası
08:00-08:30
Kayıt
rahmet, kederli ailelerine ve bütün milletimize baş sağlığı diliyoruz.
tim Üyeleri
Bilim ve10:30-14:15
Dayanışma
Vakfı (MÖDAV) ve Garetim Görevlisi
Nefise
Doğan
Güler’e,
Dr. Onuralp
10:30-14:15
PARALEL
OTURUMLAR
PARALEL
OTURUMLAR
10:30-14:15
PARALEL
OTURUMLAR
08:30-09:00
Açılış
Konuşmaları
Fuji
1
Salonu
08:30-09:00
Açılış
Konuşmaları
Fuji
1
Salonu
08:30-09:00
Açılış Konuşmaları
- Fuji
1-Salonu
Risk
Esaslı Denetim
Planlaması
ve
Raporlaması
- Fuji
Salonu
Reel
Sektörde
Alacak
Riskinin
Yönetimi
Fuji
2 Salonu
latasaray10:30-11:15
Üniversitesi
işbirliği
ile düzenlenen
AkadeDoç.
Dr.1 Salonu
Tuğba
Uçma’ya,
Prof.
Dr.-Riskinin
İdil
Risk
Esaslı
Planlaması
veArmağan’a,
Raporlaması
Fuji
1 Salonu
Reel
Sektörde
Alacak
Riskinin
Yönetimi
- Fuji 2-Salonu
RiskDenetim
Esaslı Denetim
Planlaması
ve1 Raporlaması
- Fuji
Reel
Sektörde
Alacak
Yönetimi
Fuji 2 Salonu
10:30-11:15
ailesi olarak, mesleğimizin gelişimi ve toplumda farkındalık yaratmak, yeni neslin mesleğimi10:30-11:15
Özlem
İĞDELİPINAR
CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Hakan AYTEKİN
- Ortak
-İĞDELİPINAR
Danışmanlık
Bölümü,
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
- Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve Genel
Müdür,
KKB
Özlem
CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Hakan
AYTEKİN
Ortak
Danışmanlık
Bölümü,
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve
Genel
KKBMeslek
Özlem
İĞDELİPINAR
CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Hakan
AYTEKİN
Ortak
Danışmanlık
Bölümü,
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
Yönetim
Kurulu
Üyesi
veMüdür,
Genel Müdür,
KKB
mik Forum 2014’e katkı sağlayan akademik dünyanın
Kaya’ya, Doç. Dr. Esra Albayrak’a, Prof. Dr. Lerzan
ze
olan
ilgisini
artırmak için pek çok etkinlik gerçekleştirmeye devam ediyoruz. 2014 yılının ilk yarısını
Suistimal
Riski
ve Suistimal
Analitik
Yaklaşımlar
-Fuji
1 Salonu
Denetimi
- Kurulu
Fuji
2 Salonu
Suistimal
Riski
veRiski
Yaklaşımlar
-Yönetimi
Fuji Risk
1Risk
Risk Yönetiminin
Denetimi
- Kurulu
Fuji 2-Salonu
Aysan
SİNANLIOĞLU
-Analitik
Kurumsal
Risk
Yönetim
Başkanı
ve Analitik
Yaklaşımlar
-Salonu
FujiYönetiminin
1Derneği
Salonu
Risk
Yönetiminin
Denetimi
Fuji
2 Salonu
Aysan
SİNANLIOĞLU
Kurumsal
Yönetimi
Derneği
Yönetim
Başkanı
değerli öğretim üyelerine,
iş
dünyasının
değerli
yöneKavut’a,
Dr.
Burcu
Adiloğlu’na,
Deloitte
İnsan
KaynakAysan
SİNANLIOĞLU
Kurumsal
Risk
Yönetimi
Derneği
Yönetim
Kurulu
Başkanı
düzenlediğimiz
etkinliklerle çok verimli geçirdik. İç denetim mesleği ve değerleriyle ilgili farkındaGül SARAÇOĞLU
- Gül
Direktör
- -Kurumsal
Hizmetleri,
Andreas
KALLISSatış
Direktörü
Kurumsal
Risk
ve Uyum,
Gül SARAÇOĞLU
Direktör
-Risk
Kurumsal
Risk Hizmetleri,
Andreas
KALLISSatış- Direktörü
-Yönetim,
Kurumsal
Yönetim,
Risk veRisk
Uyum,
SARAÇOĞLU
- Direktör
- Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Andreas
KALLISSatış Direktörü
- Kurumsal
Yönetim,
ve Uyum,
Richard
CHAMBERS
Uluslararası
İç
Denetçiler
Enstitüsü
(IIA)
Başkanı
Video
Açılış
Mesajı
11:30-12:1511:30-12:15
tici ve çalışanlarına
ve
katılımlarıyla
bizlerin
geleceğe
lık
oluşturmak
amacıyla
yaptığımız çalışmalar, Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) tarafından
ları
Direktörü
Ebru
Pilav’a,
EY
İnsan
Kaynakları
DirekDeloitte
Türkiye
Thomson
Reuters
Richard
CHAMBERS
Uluslararası
İç
Denetçiler
Enstitüsü
(IIA)
Başkanı
Video
Açılış
Mesajı
DeloitteDeloitte
Türkiye
Reuters
Richard
CHAMBERS - Uluslararası İç Thomson
Denetçiler
Enstitüsü
11:30-12:15
Türkiye
Thomson
Reuters (IIA) Başkanı - Video Açılış Mesajı
Ali
TUNCEL
Kıdemli
Müdür
–
Danışmanlık
Hizmetleri,
Ali
TUNCEL
Kıdemli
Müdür
–
Danışmanlık
Hizmetleri,
ödüllendirildi.
TİDE
108
ulusal
enstitü içerisinde, 2014 Farkındalık Özel Ödülü’ne layık görüldü. Tüm
Ali
TUNCEL
- Kıdemli
Müdür
–Emre
Danışmanlık
Hizmetleri,
olan inancını artıran öğrencilerimize
teşekkür
ederiz.
törü
Çavuşoğulları’na,
KPMG
İnsan Kaynakları
Paydaşlarımızın
Beklentilerini
Karşılamak
- Fuji
1 Salonu
Paydaşlarımızın
Beklentilerini
Karşılamak
- Fuji
1Fuji
Salonu
Paydaşlarımızın
Beklentilerini
Karşılamak
1
Salonu
Deloitte
Türkiye
Deloitte
Türkiye
09:00-10:00
09:00-10:00
dünyada kutlanan Farkındalık Ayı’nda düzenlenen etkinliklerin gerçekleştirilmesinde bizlere destek
Deloitte Türkiye
09:00-10:00
Müdürü
Yıldırımbulut’a,
PwCİç
İnsan
Kaynakları
Kı- Yardımcısı,
Günther
MEGGENEDER
- ista International
GmbH, İçGmbH,
Denetim
Başkan
Yardımcısı,
IIA Eski Başkanı
Günther
MEGGENEDER
- ista Elif
International
Denetim
Başkan
IIA Eskiolan
Başkanı
12:15-13:3012:15-13:30
Öğle
Yemeği
Günther
Eski
Başkanı
Öğle
Yemeği
üyelerimize
ve ofis çalışanlarımıza teşekkür ederiz. Mayıs ayında gerçekleştirdiğimiz etkinlikler12:15-13:30
Öğle
Yemeği MEGGENEDER - ista International GmbH, İç Denetim Başkan Yardımcısı, IIA
Açılış konuşmalarıyla
bizleri
onurlandıran;
Gademli
Müdürü
Cristina
Monterrey’e,
Sosyal
Medya
Riski
ve
Denetimi
Fuji
1
Salonu
Bilgi
Sistemleri
Uygulamalarında
İç
Denetim
Fuji
2
Salonu
10:00-10:30
Kahve
Arası
Sosyal
Medya
Riski
veRiski
Denetimi
- Fuji 1-Salonu
Bilgi Sistemleri
Uygulamalarında
İç Denetim
- Fuji 2-Salonu
10:00-10:30
Kahve
Arası
den biri olan Akademik Forum 2014, Galatasaray Üniversitesi ev sahipliğinde 9 Mayıs 2014 tarihinde
Sosyal
Medya
ve Denetimi
Fuji 1 Salonu
Bilgi Sistemleri
Uygulamalarında
İç Denetim
Fuji 2 Salonu
10:00-10:30
Kahve
Arası
Doğan
TANRISEVEN
- Direktör
- -Risk
Danışmanlık
Füsun Patoğlu
- Şirket
Ortağı
- Risk,
Süreç
ve Teknoloji
Hizmetleri,
latasaray13:30-14:15
Üniversitesi
Dekanı
Prof.TANRISEVEN
Dr.
İdil
Kaya’ya,
13:30-14:15
Doğan
Direktör
- Risk Danışmanlık
Füsun
Patoğlu
- Şirket
-Ortağı
Risk,
Teknoloji
Hizmetleri,
MI
13:30-14:15
Doğan
TANRISEVEN
- Direktör
- Risk Danışmanlık
Füsun
Patoğlu
-Ortağı
Şirket
-Süreç
Risk,ve
Süreç
ve Teknoloji
Hizmetleri,
düzenlendi.
“Mesleki Mükemmelliğin Akademik Geleceği” teması ile yapılan Forum, akademisyenler,
10:30-14:15
PARALEL
OTURUMLAR
10:30-14:15
PARALEL
OTURUMLAR
Hizmetleri,
EY Türkiye
PwC
Türkiye
10:30-14:15
PARALEL
OTURUMLAR
Hizmetleri,
EY
Türkiye
PwC
Türkiye
EY VakTürkiye Forum kapanış bildirisini sunan;
PwC Türkiye
Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim veHizmetleri,
Dayanışma
Galatasaray Ünimeslektaşlar, mesleğin geleceği gençler ve iş dünyasını buluşturdu. Aysberg sayfalarımızda düzenleİçRisk
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü
(Performans
Fuji 1 Sektörde
Esaslı
Denetim
Planlaması
ve
Raporlaması
-değerlendirmesi)
Fuji
1 Salonu
Reel
Alacak
Riskinin
Yönetimi
- Fuji
2 Salonu
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü
(Performans
değerlendirmesi)
-Reel
Fuji 1-Sektörde
Salonu
Risk
Esaslı
Denetim
Planlaması
veDekanı
Raporlaması
Fuji
1--değerlendirmesi)
Salonu
Alacak
Riskinin
Yönetimi
- Fuji
Salonu
İç
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü
(Performans
Fuji
1 Sektörde
Salonu
Risk
Esaslı
Denetim
Planlaması
ve
Raporlaması
Fuji
1 Salonu
Salonu
Reel
Alacak
Riskinin
Yönetimi
-2Fuji
2 Salonu
14:30-15:30
diğimiz
Akademik
Forum
2014
ile
ilgili detaylı bilgiyi bulabilirsiniz. Mayıs ayında gerçekleştirdiğimiz bir
fı (MÖDAV)
Başkanı
Prof.14:30-15:30
Dr. İç
Münir
Şakrak’a,
Türkiversitesi
Prof.
Dr.-İdil
Kaya’ya,
14:30-15:30
10:30-11:15
10:30-11:15
Evren
SEZER
Ortak
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
10:30-11:15
Salonu
Evren
SEZER
Ortak
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
Evren
SEZER
Ortak
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
Hakan
AYTEKİN
Ortak
Danışmanlık
Bölümü,
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve
Genel
Müdür,
KKB
Hakan
AYTEKİN
Ortak
Danışmanlık
Bölümü,
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve
Genel
Müdür,
KKB
diğer
etkinlikse
Farkındalık
Ödül
Töreni
oldu. 28
Mayıs 2014 tarihinde, Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar
Hakan
AYTEKİN
Ortak
Danışmanlık
Bölümü,
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve
Genel
Müdür,
KKB
CCSA, TİDE Yönetim
Başkanı
ye İçKurulu
Denetim
Enstitüsü
(TİDE)
Başkanı
Gürdoğan
15:30-16:00
Kahve15:30-16:00
Arası
15:30-16:00
Kahve
Arası
Kahve
Arası
umsal Risk Yönetimi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
Derneği’nde
(BÜMED)
gerçekleştirilen
Farkındalık
Ödül Töreni’ne Türkiye ekonomisine yön veren büRisk
Yönetiminin
Denetimi
- Fuji
2 Salonu
Riski
ve
Analitik
-Kurumsal
Fuji 1 Salonu
Yönetiminin
Denetimi
- Fuji-2Fuji
Salonu
Riski
ve Yaklaşımlar
Analitik
Yaklaşımlar
- Fuji
Salonu
Yurtsever’e,
TİDE
veİçYönetiminin
TİDE
Akademik
Üniversitelerimizden
katılan
öğretim
Risk
Yönetiminin
Denetimi
2 Salonu
Suistimal
Riski
ve
Analitik
Yaklaşımlar
-1Fuji
1değerli
İçSuistimal
Denetim
Risk
Sinerjisi
ile
Kurumsal
Değer
Yaratmak
-Salonu
Fuji
1 Risk
Salonu
İçSuistimal
Denetim
ve Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ileYönetimde
Yönetimde
Değer
Yaratmak
- Fuji
1-Salonu
lararası İç Denetçiler
Enstitüsü (IIA)
BaşkanıKurucu
- Video
AçılışBaşkanı
Mesajıve
Denetim
ve
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile Kurumsal
Yönetimde
Değer
Yaratmak
Fuji
1 Salonu
16:00-17:00
16:00-17:00
yük
firmaların
temsilcileri,
iş
adamları
ve
akademisyenler
katıldı. Törende, mesleki farkındalığın gelişiAndreas
KALLISSatış KALLISDirektörü
- Kurumsal
Yönetim,
Risk Yönetim,
ve Uyum,
Gül16:00-17:00
SARAÇOĞLU
-SARAÇOĞLU
Direktör
-CPA,
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Norman
D.
MARKS
-Gül
CPA,
CRMA,
OCEG,
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Üyesi
- Fuji 1 Salonu
Andreas
KALLISSatış Satış
Direktörü
- Kurumsal
Yönetim,
Risk ve
Uyum,
GülUzun’a,
SARAÇOĞLU
- CRMA,
- Risk
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Norman
D.
MARKS
- CPA,
OCEG,
Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Üyesi
İlişkiler
Komitesi Başkanı
Ali
Kamil
üyeleri
ve
Anadolu,
Bilecik
Şeyh
Andreas
Direktörü
Kurumsal
Risk
ve
Uyum,
- CRMA,
Direktör
-öğrencilerine;
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Norman
D. MARKS
-Direktör
OCEG,
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur Üyesi
ierini Karşılamak
sta International GmbH, İç Denetim Başkan Yardımcısı, IIA Eski Başkanı
mi ve yayılımına katkıda bulunan kurumlar ve kişilere ödülleri takdim edildi. Toplam dört kategoride 23
17:00-17:30
11:30-12:15
Kapanış
ve Plaket
Töreni
- Fuji
1Türkiye
Salonu
Deloitte
Türkiye
Thomson
Reuters
17:00-17:30
11:30-12:15
Kapanış
ve
Plaket
-Töreni
Fuji 1Edebali,
Deloitte
Türkiye
Thomson
Reuters
17:00-17:30
11:30-12:15
Kapanış
ve Töreni
Plaket
-Salonu
Fuji 1 Salonu
Deloitte
Thomson
Reuters
Boğaziçi, Doğuş, Dokuz
Eylül, Galatasaray,
ödülün sahipleriyle buluştuğu Tören’de TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun adına da ilk
PARALEL
OTURUMLAR
Ali
TUNCEL
- Ali
Kıdemli
–Hacettepe,
Danışmanlık
Hizmetleri,
e -Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile
Kurumsal
Yönetimde
Ali
TUNCEL
- Müdür
Kıdemli
Müdür
– Danışmanlık
Hizmetleri,
Fuji 1 Salonu
TUNCEL
Kıdemli
Müdür
–
Danışmanlık
Hizmetleri,
Oturumları
yöneten;
İstanbul
Üniversitesi
Öğretim
Işık,
İstanbul,
Kemerburgaz,
Kırklareli,
defa Ali Kamil Uzun Yaşam Boyu Meslek Üstün Hizmet Ödülü de verildi. Verilen bu ilk ödülü, TİDE’de
ası ve Raporlaması
- Fuji 1 Salonu12
Reel
Sektörde
Alacak
Riskinin
Yönetimi
Fuji
2
Salonu
Kasım
2013,
Salı
12
Kasım
2013,
Salı Türkiye
12
Kasım
Salı
R - CIA,Bölümü,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Deloitte
Türkiye
Değer
Yaratmak”
nışmanlık
KPMG
Türkiye
Kasım Kurulu
AKDENİZ Başkanı
- Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve2013,
Genel Müdür,
KKB
Deloitte
Deloitte
Türkiye
üç dönem başkanlık görevini başarıyla yürütmüş olan Özlem İğdelipınar aldı. Ödül töreniyle ilgili diğer
Üyesi
Doç.
Dr.
Serhat
Yanık’a,
Boğaziçi
ÜniversiteMarmara,
Mimar
Sinan
Güzel
Sanatlar,
Muğla,
Namık
08:30-09:30
Kayıt
ve
Kahvaltısı
Risk Yönetiminin
Denetimi
-Tanışma
FujiKayıt
2 Salonu
Yaklaşımlar
- Fuji Risk
1 Salonu
08:30-09:30
ve
Tanışma
Kahvaltısı
LU
- Kurumsal
Yönetimi
Derneği
Yönetim
Kurulu
Başkanı
08:30-09:30
Kayıt
ve Tanışma
Kahvaltısı
Andreas KALLISSatış
Direktörü
Kurumsal
Yönetim,
Risk
ve
Uyum,
r - Kurumsal Risk Hizmetleri,
ayrıntılar, dergimizin Yansıma sayfalarında...
12:15-13:30
Öğle
Yemeği
12:15-13:30
Öğle
Yemeği
si Öğretim
Üyesi
Doç. Dr.
Nuhoğlu’na,
Marmara
Kemal,
Paris
Pantheon Sorbonne, Trakya, Geneve
Uludağ,
Öğle
Yemeği
Neuchatel
Salonu
Neuchatel
Salonu
GeneveGeneve
Salonu Salonu
S - Uluslararası
İç Denetçiler
Enstitüsü
(IIA)İrem
Başkanı
- Video
Açılış
Mesajı Salonu
Thomson
Reuters 12:15-13:30
Neuchatel
Salonu
dür – Danışmanlık Hizmetleri,09:30-10:00 Açılış Konuşması - Ali Kamil UZUN, TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı
Özlem
İĞDELİPINAR
- CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Üniversitesi
Üyesi
Prof.
Dr.Konuşması
Nuran
Cömert’e,
ve
Teknik
Üniversitelerine,
Sosyal
Medya
Riski
Denetimi
-TİDE
Fuji
1Yıldız
Salonu
Bilgi
İç
Denetim
- Başkanı
FujiDenetim
2 Salonu
eklentilerini
Karşılamak -Öğretim
Fuji
1 Salonu
09:30-10:00
Açılış
-ve
Ali
Kamil
Kurucu
ve
Onursal
Başkanı
ÖzlemSistemleri
İĞDELİPINAR
-Uygulamalarında
CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Denetim
Kongresi’ne
katılan
değerli
katılımcılarımıza,
Sosyal
Medya
Riski
veYalova
Denetimi
-Kurucu
Fuji
Salonu
Bilgi
Sistemleri
İç Denetim
- Fuji-2Fuji
Salonu
09:30-10:00
Açılış
Konuşması
- AliUZUN,
Kamil
UZUN,
TİDE
Onursal
Başkanı
Özlem
İĞDELİPINAR
- CIA,Uygulamalarında
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Sosyal
Medya
Riski
ve
Denetimi
-1ve
Fuji
1 Salonu
Bilgi
Sistemleri
Uygulamalarında
Salonuolurken, Yeşil Kalem sayfalarında TİDE Kurucu ve
Dergimizin
Yazİçsayısı
zengin bir
içerikle2 karşınızda
EDER
ista International
GmbH, İç Denetim
Başkan
Yardımcısı,
IIA Eski
Başkanı
1.
Çalıştay
Norman
D.
MARKS
CPA,
CRMA,
OCEG,
1.
Çalıştay
Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
e bu-kongrenin
düzenlenmesine
destek
veren
sponsorlarımıza
1.
Çalıştay
Norman
D.
MARKS
CPA,
CRMA,
OCEG,
1.
Çalıştay
Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
13:30-14:15
Doğan
TANRISEVEN
Direktör
Risk
Danışmanlık
Füsun
Patoğlu
Şirket
Ortağı
Risk,
Süreç
ve
Teknoloji
Hizmetleri,
TİDE Kurucu Başkanı
ve13:30-14:15
TİDE Akademik
İlişkiler
Komi- D.- MARKS
13:30-14:15
Doğan
TANRISEVEN
Direktör
- Risk
Danışmanlık
Füsun
Patoğlu
-Garitte,
Şirket
OrtağıOrtağı
-Onursal
Risk,
Süreç
ve
Teknoloji
Hizmetleri,
1.Doğan
Çalıştay
-TANRISEVEN
Norman
- CPA,
CRMA,
OCEG,Danışmanlık 1. Çalıştay
-Füsun
Jean-Pierre
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
Direktör
Risk
Patoğlu
Şirket
Risk,
Süreç
ve
Teknoloji
Hizmetleri,
Başkanı Ali Kamil Uzun, Sherlock Holmes
bir iç denetçi midir diye soruyor. Yine bu sayfalarda
netimi - Fuji 1 Salonu
Bilgi Sistemleri
Uygulamalarında
İç Enstitüsü
Denetim
- FujiOnur
2 Enstitüsü
Salonu
10:00-13:00
Risk
Yönetimi
Üyesi
Denetimin
Katma
Değerin
Ölçümü”
10:00-13:00
Risk
Yönetimi
Onur Üyesi
“İçYarattığı
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
teşekkür
ederiz.
10:00-13:00
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur Üyesi katılan ve“İç
“İç Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
Hizmetleri,
EY
Türkiye
PwC
Türkiye
ktör - Risk Danışmanlık
Füsun
Patoğlu
- Şirket
Ortağı
- Risk,Hizmetleri,
Süreç
ve Hizmetleri,
Teknoloji
Hizmetleri,
tesi Başkanı
Ali
Kamil
Uzun’a,
Forum’a
destek
sağlayan;
Stratejik
EY
Türkiye
PwC
Türkiye
EY
Türkiye
PwC
Türkiye
TİDE
Başkanı
Gürdoğan
Yurtsever,
iç
denetçilerin
sahip olması gereken yetkinliklerle ilgili bilgi veri“İç
Denetim
ve
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi”
PARALEL OTURUMLAR
“İç Denetim
ve Riskve
Yönetiminin
Sinerjisi”
PwC Türkiye
“İç Denetim
Risk Yönetiminin
Sinerjisi”
ortaklar
Deloitte
Türkiye’ye,
Ernst&Young
(EY)’a,
yor.
Deloitte
Kurumsal
Risk
Hizmetleri
Bölümü
Kıdemli
Müdürü Ahmet Coşkun, dergimizin Parmak İzi
ma
Değerin
Ölçümü
(Performans
değerlendirmesi)
Fuji
1
Salonu
İç
Denetimin
Yarattığı
Katma
Ölçümü
(Performans
değerlendirmesi)
- Fuji 1 Salonu
Planlaması ve Raporlaması
- Fuji 1 Salonu
Reel
Sektörde
Alacak
RiskininYarattığı
Yönetimi
-Değerin
Fuji
2 Salonu
10:00-11:00
Sunum
Sunum
İç
Denetimin
Katma
Değerin
Ölçümü
(Performans
değerlendirmesi)
- Fuji-1Fuji
Salonu
10:00-11:00
Sunum
Sunum
İç
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü
(Performans
değerlendirmesi)
1 Salonu
10:00-11:00
Sunum
Sunum
14:30-15:30
umsal
Risk Hizmetleri,Bölümü,
Deloitte
Türkiye
14:30-15:30
tak - Danışmanlık
KPMG
Türkiye
Kasım
AKDENİZ
Yönetim
Kurulu
Üyesi
ve
Genel
Müdür,
KKB
14:30-15:30
sayfalarında
Yabancı
Hesaplar
Vergi
Uyum
Yasası
(FATCA)’nın,
iç kontrol sistemleri üzerinde oluşturaForum’a 11:00-11:30
konuk olarak
katılan
ve
sunum
ya-- Ortak
PwC’ye
katkıda
bulunan
Coca
Cola
İçeKahve
Arası
Kahve
Arası
Evren
SEZER
-Evren
Ortak
- -Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
11:00-11:30
Kahve
Arası
Kahve
Arası
Evren
SEZER
Ortak
-KPMG’ye,
Kurumsal
Risk ve
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
11:00-11:30
Kahve
Arası
Kahve
Arası
SEZER
- Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
Günther
Meggeneder
Özdemir
Akça
Analitik
Yaklaşımlar
Fuji
1
Salonu
Risk
Yönetiminin
Denetimi
Fuji
2
Salonu
cağı etkiye dikkat çekiyor. Dergimizin Ataç sayfalarındaysa, IIA tarafından yayımlanan Internal Auditor
minin Sinerjisipan;
ile Kurumsal
Yönetimde
Değer11:30-12:30
Yaratmak
- Fuji 1 Salonu
11:30-12:30
İyi
Uygulama
İyi Uygulama
Kemerburgaz
Üniversitesi
Öğretim
Üyesi
cek ve Yapı Kredi Bankası’na,
İyiÖrnekleri
Uygulama
Örnekleri
İyiÖrnekleri
Uygulama
Örnekleri
11:30-12:30
İyi
Uygulama
İyi Uygulama
Örnekleri
15:30-16:00
Arası
Direktör
Kurumsal
Risk
Hizmetleri,
Andreas
KALLISSatış
Direktörü
-Örnekleri
Kurumsal Yönetim, Risk ve Uyum,
CRMA,
OCEG,- Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur15:30-16:00
Üyesi Kahve
Kahve
Arası
15:30-16:00
Kahve
Arası
Hakan
Aytekin
Özge
Aşçıoğlu
Dergisi’nde yer alan ve İsmail Alev’in çevirisini yaptığı makaleye yer verdik. Mühür sayfalarımızın konu12:30-13:00
Soru-Cevap
Soru-CevapSoru-Cevap
12:30-13:00
Soru-Cevap
Fuji 1 Salonu Prof. Dr. Haluk
Thomson
Levent’e,
Paris
1Reuters
Panthêon
Sorbonne
12:30-13:00
Soru-Cevap
Soru-Cevap
İç
Denetim
ve
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile
Kurumsal
Yönetimde
Değer
Yaratmak
Fuji
1
Salonu
ğuysa
Darüşşafaka
Cemiyeti İç Denetim Yetkilisi Ethem Yenigün oldu. Yenigün tarafından kaleme alınan
İç
Denetim
ve
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile
Kurumsal
Yönetimde
Değer
Yaratmak
Fuji
Salonu
mli Müdür – Danışmanlık
Hizmetleri,
İç
Denetim
ve Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile Kurumsal
Yönetimde
-1Fuji
1 Salonu
İlhan16:00-17:00
Hatipoğlu
Özlem
İğdelipınar
13:00-14:30
Öğle
Yemeği
Öğle Yemeği
13:00-14:30
ÖğleAykaç
Yemeği
Öğle Yemeği
13:00-14:30
Öğle
Yemeği
Öğle
Yemeği
Üniversitesi’nden
Doç.
Dr.
Bahram
Soltani’ye,
Finans16:00-17:00
Forumun
düzenlenmesinde
büyük
emekleri
ge- Değer Yaratmak ve
16:00-17:00
bir
iç
denetçinin
küresel ısınmayı nasıl değerlendirmesi gerektiği üzerinde durduğu makalenin ilginizi
D.
MARKS
CPA,
CRMA,
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Üyesi
Norman
D.-MARKS
- CPA,
CRMA,
OCEG,
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Üyesi
2.Norman
Çalıştay
-2.Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
1.Danışmanı
Çalıştay
-1.
Norman
D.- MARKS
-D.
CPA,
CRMA,
OCEG,
D.
MARKS
-OCEG,
CPA,
CRMA,
OCEG,
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Çalıştay
- Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
Çalıştay
Norman
MARKS
- Üyesi
CPA,
CRMA,
OCEG, OCEG,
u
Jean
Pierre
Garitte Başkanı
Richard
Chambers
2.Norman
Çalıştay
-GalataJean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
1. Çalıştay
- Norman
D. MARKS
- CPA, CRMA,
bank
İç
Sistemler
Bülent
Yurdalan’a,
çen;
TİDE
Akademik
İlişkiler
Komitesi’ne
ve
Galatasaçekeceğini
düşünüyoruz.
Avea İç Denetim Müdürü Seda Arslan Köse, Ayraç sayfalarımızda denetim
euchatel Salonu
Geneve
SalonuKatma
14:30-17:3014:30-17:30
“İçKapanış
Denetimin
Yarattığı
Değerin
Ölçümü”
Risk Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Üyesi
“İç
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur Üyesi
14:30-17:30
“İç
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
Risk Yönetimi
Enstitüsü
Onur Üyesi
17:00-17:30
ve
Plaket
Töreni
-İç
Fuji
1Töreni
Salonu
17:00-17:30
Kapanış
ve
Plaket
Töreni
Fuji
1
Salonu
17:00-17:30
Kapanış
ve
Plaket
Fuji
1
Salonu
TİDE Kurucu
ve
Onursal
Başkanı
Özlem
İĞDELİPINAR
CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
ve Denetimi
Fuji
1
Salonu
Bilgi
Sistemleri
Uygulamalarında
Denetim
Fuji
2
Salonu
Kasım
Akdeniz
Seda
Arslan
Köse
niUZUN,
saray Üniversitesi Denetim Kulübü Eş Başkanı Sevim
ray Üniversitesi Denetim
Kulübü“İç
öğrencilerine,
“İç Denetim
ve
Risk
Sinerjisi”
Denetim
ve Riskve
Yönetiminin
Sinerjisi”
“İçYönetiminin
Denetim
Risk Yönetiminin
Sinerjisi” faaliyetlerinin bir kurumsal şirket yapısı içerisinde en etkin şekilde nasıl yapılanması gerektiğini tespit
- CPA, CRMA,
OCEG,Danışmanlık 1. Çalıştay -Füsun
Jean-Pierre
Garitte,
Yönetim-Danışmanı
NRKS
- Direktör
- Risk
Patoğlu
- Bağımsız
Şirket Ortağı
Risk, Süreç ve Teknoloji Hizmetleri,
ediyor. Yakın Plan sayfalarımızın konuklarıysa, Doğuş Otomotiv İç Denetim Müdürü Çağrı Duman ile
14:30-15:30
Sunum
Sunum
nur Üyesi
“İç Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
Bayraktar’a,
Marmara
Üniversitesi
Denetim
Kulübü
14:30-15:30
Sunum
Sunum
Norman
D.
Marks
Uğur
Akbaş
14:30-15:30
Sunum
Sunum
kiye
PwC
Türkiye
minin Sinerjisi”
Burgan Bank İç Denetim ve İç Kontrol Grubu Genel Müdür Yardımcısı Cihan Vural oldu. Yakın Plan
15:30-16:00
Kahve
Arası
Kahve
Arası
15:30-16:00
Kahve Arası
Ayşegül
Uzalp’a,
TİDE ofis yöneticileri; Ertan Küçükyalçın’a,
Sevilay
tığı KatmaBaşkanı
Değerin
Ölçümü
değerlendirmesi)
- Fuji 1Arası
Salonu
15:30-16:00
Kahve
Kahve Arası
Sunum
Nurdan
Ekmen(Performans
Akbalık
UluhanKahve
KumruArası
sayfalarımızda ayrıca Garanti Bankası A.Ş. İç Denetim ve Kontrol Başkanı Osman Bahri Turgut ile de
16:00-17:00
İyi
Uygulama
İyi Uygulama Örnekleri
Kahve
Arası
ak - Kurumsal Risk 08:30-09:30
Hizmetleri,
Deloitte
Türkiye
16:00-17:00
İyiÖrnekleri
Uygulama
Örnekleri
Uygulama
Örnekleri
Kayıt
ve Tanışma
Kahvaltısı
16:00-17:00
İyi Uygulama
Örnekleri
İyi Uygulama
Örnekleri
08:30-09:30
Kayıt
ve
Tanışma
Kahvaltısı
Çalışkan’a,
ve Hilal
08:30-09:30
Kayıt
ve Tanışma
KahvaltısıGüzide Aka’ya, MeryemİyiErdemi’ye
İyi Uygulama
Örnekleri
fotoğraf hobisiyle ilgili söyleşi gerçekleştirdik. Dergimizin Yansıma sayfalarındaysa, İç Denetime Genç
17:00-17:3017:00-17:30
Soru-Cevap
Soru-CevapSoru-Cevap
Soru-Cevap
17:00-17:30
Soru-Cevap
Soru-Cevap
Soru-Cevap
Bildiri
sunan
ve
konuşma
yapan;
Anadolu
Grubu
Gerizli’ye,
Neuchatel
Salonu
Geneve
Salonu
Neuchatel
Salonu
Geneve
Salonu
Bakış Yarışması’nın
sonuçlarını
paylaşırken aynı zamanda TİDE Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı KeYönetiminin SinerjisiTİDE;
ile Kurumsal
Yönetimde
Değer
Yaratmak
- Fuji saatlerinde
1değişiklik
Salonu yapma
Neuchatel
Salonu
Geneve
Salonu
konu,
konuşmacı
ve
oturum
saatlerinde
hakkını
saklıhakkını
tutar. hakkını
Öğle
Yemeği
TİDE;
konu,
konuşmacı
ve oturum
değişiklik
yapma
saklı tutar.
TİDE;
konu,
konuşmacı
ve oturum
saatlerinde
değişiklik
yapma
saklıTEŞEKKÜR
tutar.
CPA,
CRMA,
OCEG,
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
Onur
Üyesi
Denetim
Koordinatörü
Menteş
Albayrak’a,
Standard
EDERİZ.
aritte, Bağımsız Yönetim Danışmanı
1. Çalıştay
- Norman
D. MARKS
-için
CPA,her
CRMA,
OCEG,
mal
Tapkan,
IIA
ofislerinden
Çin’i
bizlere
tanıtıyor. Başkanı
Katılımcılar,
katıldıkları
her
gün
7
CPE
kredisine
hak
kazanacaktır.
09:30-10:00
Açılış
Konuşması
Ali
Kamil
UZUN,
TİDE
Kurucu
ve
Onursal
Başkanı
Özlem
İĞDELİPINAR
CIA,
CCSA,
TİDE
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Katılımcılar,
katıldıkları
gün
için
7
CPE
kredisine
hak
kazanacaktır.
09:30-10:00
Açılış
Konuşması
Ali 7Kamil
UZUN,UZUN,
TİDE
Kurucu
ve Onursal
Başkanı
ÖzlemÖzlem
İĞDELİPINAR
- CIA,-CCSA,
TİDE TİDE
Yönetim
Kurulu
Katılımcılar,
katıldıkları
her gün-için
hak
kazanacaktır.
09:30-10:00
Açılış
Konuşması
-CPE
Alikredisine
Kamil
TİDE Kurucu
ve Onursal
Başkanı
İĞDELİPINAR
CIA, CCSA,
Yönetim
Kurulu Başkanı
tma Değerin Ölçümü”
Risk Yönetimi
Enstitüsü Onur Üyesi
IS
T
A
10
N
B
20
SiNERJi
SiNERJi
SiNERJi
KONGRE
PROGRAMI
TEŞEKKÜR
EDERİZ
KONGRE
PROGRAMI
KONGRE
PROGRAMI
11 Kasım
Pazartesi
11 2013,
Kasım
2013,
Pazartesi
11 Kasım
2013,
Pazartesi
3
İÇİNDEKİLER
“İç Denetim
Risk
Sinerjisi
ile
Kurumsal
Yönetimde
“İç Denetim
veYönetiminin
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile Kurumsal
Yönetimde
“İçve
Denetim
ve Risk
Yönetiminin
Sinerjisi
ile Kurumsal
Yönetimde
Değer Değer
Yaratmak”
Yaratmak”
Değer
Yaratmak”
17. Türkiye
İç Denetim
Kongresi’ne
katılan katılan
değerli
17. Türkiye
İç Denetim
Kongresi’ne
değerli
17.
Türkiye
İç
Denetim
Kongresi’ne
katılan
değerli
konuşmacılarımıza
ve
bu
kongrenin
düzenlenmesine
destek
veren
sponsorlarımıza
ve bu
düzenlenmesine
destek
veren
sponsorlarımıza
vekongrenin
bu kongrenin
düzenlenmesine
destek
veren
sponsorlarımıza
teşekkür
ederiz.
teşekkür
ederiz.
teşekkür
ederiz.
GRAMI
SiNERJi
Ali KamilAli
Uzun
Özdemir Özdemir
Akça Özdemir
Kamil
Uzun Uzun Günther Meggeneder
Günther
Meggeneder
Akça Akça
Ali Kamil
Günther
Meggeneder
Hakan Aytekin
Ali TuncelAli Tuncel
HakanHakan
Aytekin
Özge Özge
Aşçıoğlu
Aytekin Özge Aşçıoğlu
Aşçıoğlu
Ali Tuncel
Andreas Kallis
İlhan İlhan
Hatipoğlu
Özlemİğdelipınar
AykaçAykaç
İğdelipınar
Andreas
KallisKallis İlhan Hatipoğlu
Hatipoğlu Özlem Aykaç
Özlem
İğdelipınar
Andreas
Aysan Sinanlıoğlu
JeanGaritte
PierrePierre
GaritteGaritteRichard Chambers
Richard
Chambers
AysanAysan
Sinanlıoğlu
Jean
Richard
Chambers
SinanlıoğluJean Pierre
Doğan Tanrıseven
DoğanDoğan
Tanrıseven
KasımKasım
Akdeniz
SedaKöse
ArslanArslan
Köse Köse
TanrısevenKasım Akdeniz
Akdeniz Seda Arslan
Seda
Evren Sezer
Norman D.
Marks
EvrenEvren
SezerSezer
Norman
D. Marks
Uğur Uğur
AkbaşAkbaş
Norman
D. MarksUğur Akbaş
Füsun Patoğlu
Akbalık
Uluhan Kumru
FüsunFüsun
Patoğlu
Nurdan
EkmenEkmen
Akbalık
Uluhan
KumruKumru
Patoğlu Nurdan Ekmen
Nurdan
Akbalık
Uluhan
Gül Saraçoğlu
Gül Saraçoğlu
Gül Saraçoğlu
Töreni - Fuji
1 Salonu
Profil
Otomotiv
Denetim
Direktörü
Kemal Tapkan’a,
“İç Denetim ve Risk
Yönetiminin Sinerjisi”
1. Çalıştay
Norman
D. MARKS
CPA,
CRMA,
Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
1. -Çalıştay
- Norman
D.-MARKS
- CPA,-OCEG,
CRMA,
OCEG,OCEG, 1. Çalıştay
1. -Çalıştay
- Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Yönetim
Danışmanı
1. Çalıştay
- Norman
D. MARKS
CPA,
CRMA,
1. Çalıştay
- Jean-Pierre
Garitte,
Bağımsız
Danışmanı
Sunum
Yaz mevsimi meslektaşlarımız
için aynıYönetim
zamanda turne
dönemidir. Bir yandan aile hasreti diğer yanYönetim Danışmanı
ve Yönetici Koçu
Av. Humral
Türkiye
İçAna
Denetim
Enstitüsü
SponsorAna
Sponsor Yönetim Kurulu
Kahve Arası
10:00-13:00
Risk
Yönetimi
Enstitüsü
OnurEnstitüsü
Üyesi
“İç Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
Ana Sponsor
10:00-13:00
Risk Yönetimi
Enstitüsü
Onur Onur
ÜyesiÜyesi
“İç Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”
10:00-13:00
Risk
Yönetimi
“İç
Denetimin
Yarattığı
Katma
Değerin
Ölçümü”birlikte çalışan meslektaşlarla güzel anıların biriktiği bir
dan Anadolu’nun
birçok
zenginliği
yaşanırken,
İyi Uygulama Örnekleri
ahvaltısı
“İç
Denetim
ve
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi”
“İç
Denetim
ve
Risk
Yönetiminin
Sinerjisi”
Soru-Cevap
dönem geçiriliyor. Bu dönemde, İç Denetim Dergimizin otel odalarında, misafirhanelerde, yolculuk“İç DenetimGeneve
ve Risk
Yönetiminin Sinerjisi”
Neuchatel Salonu
Salonu
rinde değişiklik yapma hakkını saklı tutar.
larda siz kıymetli meslektaşlarımıza yoldaşlık etmesini diliyor, sesiniz olan dergimize her türlü öneri,
10:00-11:00
Sunum
Sunum
10:00-11:00
Sunum
Sunum
PE
hak kazanacaktır.
Alikredisine
Kamil UZUN,
TİDE Kurucu ve Onursal
Başkanı
Özlem
İĞDELİPINAR
- CIA, CCSA, TİDE Yönetim Kurulu Başkanı
Stratejik
Ortaklar
Katkıda Bulunanlar
10:00-11:00
Sunum
Sunum
Kongre
Sponsorları
Faaliyet
Sponsorları
Basın
Sponsoru
eleştiri
ve
katkılarınızı
Kongre
Sponsorları
Faaliyet
Sponsorları
Basın Sponsoru
an D. MARKS - CPA,11:00-11:30
CRMA, OCEG,
Çalıştay - Jean-PierreKongre
Garitte,Sponsorları
Bağımsız Yönetim Danışmanı
FaaliyetArası
Sponsorları
Basın
Sponsorubekliyoruz. Bir sonraki sayımızda görüşmek dileklerimizle,
Kahve1. Arası
Kahve
11:00-11:30
KahveKahve
Arası Katma
KahveKahve
ArasıArası
11:00-11:30
Ana Sponsor
itüsü Onur Üyesi
“İç Denetimin
YarattığıArası
Değerin Ölçümü”
k Yönetiminin Sinerjisi”
11:30-12:30
İyi Uygulama
Örnekleri
İyi Uygulama
Örnekleri
11:30-12:30
İyi Uygulama
Örnekleri
İyi Uygulama
Örnekleri
Yayın Kurulu
11:30-12:30
İyi Uygulama
Örnekleri
İyi Uygulama
Örnekleri
Sunum
12:30-13:00
Soru-Cevap
Soru-Cevap
12:30-13:00
Soru-Cevap
sorları
Faaliyet Sponsorları Soru-Cevap
Basın Sponsoru
12:30-13:00
Soru-Cevap
Soru-Cevap
Kahve Arası
13:00-14:30
Öğle
Yemeği
Öğle Yemeği
nekleri
İyi Uygulama
13:00-14:30
Öğle
Yemeği
Öğle Yemeği
13:00-14:30
Öğle Örnekleri
Yemeği
Öğle Yemeği
İÇ DENETİM / YAZ 2014
12 Kasım
Salı
12 2013,
Kasım
2013,
Salı Salı
12 Kasım
2013,
4
İÇİNDEKİLER
Türkiye İç Denetim Enstitüsü Derneği
“Yaptıkları işin doğruluğuna inanan insanlar
çalışmalarının denetlenmesinden, karşı fikirlerin
ortaya atılmasından ve tercihleri üzerinden
münakaşa yapmaktan zevk alırlar”
Mustafa Kemal Atatürk
Aysberg......................................................6
Akademik Forum 2014’e Galatasaray Üniversitesi Ev
Sahipliği Yaptı
Yeşil Kalem...............................................20
Ali Kamil Uzun
Sherlock Holmes Bir İç Denetçi midir?
Gürdoğan Yurtsever
İç Denetçilerin Sahip Olması Gereken Yetkinlikler
Parmak İzi..................................................36
Ahmet Coşkun
FATCA Risklerinin Denetimi ve Raporlama Açısından İç
Kontrol’ün Önemi
Ataç..........................................................38
Nikolaos P. Dounis / Çeviren: İsmail Alev
Mühür.......................................................41
Ethem Yenigün
İç Denetim Bakışı Küresel Isınmayı Nasıl Değerlendirebilir?
Ayraç........................................................44
Seda Arslan Köse
Şirketlerde İç Denetim Organizasyonu ve Telekom
Operatörleri Uygulamaları
Yakın Plan.................................................50
Doğuş Otomotiv İç Denetim Müdürü Çağrı Duman:
“İç denetim faaliyetleri standartlara uygun olarak yapılmalı”
Burgan Bank İç Denetim ve İç Kontrol Grubu Genel Müdür
Yardımcısı Cihan Vural: “Günümüzde iç denetim yönetimin
stratejik bir partneri olarak konumlanıyor”
Garanti Bankası A.Ş. İç Denetim ve Kontrol Başkanı Osman
Bahri Turgut: “Fotoğraf, çeken kişi ile ona bakan arasında,
sayfalara sığmayacak büyüklükte bir öyküdür”
Adına İmtiyaz Sahibi
Ali Kamil Uzun
Yıldız Posta Cad. Akın Sitesi 1. Blok
No: 6 K: 5 D: 10 Gayrettepe / İstanbul
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Yayın Direktörü
Ali Kamil Uzun
Genel Yayın Yönetmeni
Editörler
Ethem Yenigün, Seyfullah Atçı, Umut Engin,
Mustafa Tevfik Kartal
Yayın Kurulu
Cüneyt Sezgin, Beşir Özmen,
Bülent Bozdoğan, Özlem İğdelipınar, Ali Kamil Uzun
Gürdoğan Yurtsever, Doç. Dr. Serhat Yanık
Hakem Kurulu
Prof. Dr. Nuran Cömert, Prof. Dr. Nejat Bozkurt
Prof. Dr. İdil Kaya, Prof. Dr. Mustafa Aysan
Prof. Dr. Ömer Lalik, Prof. Dr. Melih Erdoğan
Prof. Dr. Seval Selimoğlu, Prof. Dr. Göksel Yücel,
Doç. Dr. Serhat Yanık, Doç.Dr. Özgür Çatıkkaş
KATKIDA BULUNANLAR
Ahmet Coşkun, Ali Kamil Uzun, Ayşegül Uzalp, Doç. Dr. Bahram
Soltani, Dr. Burcu Adiloğlu, Bülent Yurdalan, Cihan Vural, Cristina
Monterrey, Çağrı Duman, Ebru Pilav, Elif Yıldırımbulut, Emre
Çavuşoğulları, Doç. Dr. Esra Albayrak, Ethem Yenigün, Gürdoğan
Yurtsever, Prof. Dr. Haluk Levent, Av. Humral Tan, Hüsnü Yağmur
Karabulut, Prof. Dr. İdil Kaya, Doç. Dr. İrem Nuhoğlu, İsmail
Alev, Kemal Tapkan, Prof. Dr. Lerzan Kavut, Menteş Albayrak,
Prof. Dr. Münir Şakrak, Nikolaos P. Dounis, Nefise Doğan Güler,
Prof. Dr. Nuran Cömert, Dr. Onuralp Armağan, Osman Bahri
Turgut, Özkan Hacıoğlu, Seda Arslan Köse Doç. Dr. Serhat Yanık,
Sevim Bayraktar, Doç. Dr. Tuğba Uçma
REKLAM
Sevilay Çalışkan
İLETİŞİM ADRESİ
Tel: 0 212 212 55 25 Faks: 0 212 212 55 26
E-posta: [email protected] / [email protected]
http://www.tide.org.tr
Yıllık Abone Bedeli: 60 TL KDV dahildir.
İki Yıllık Abone Bedeli: 120 TL KDV dahildir.
YAPIM
Rota Yayın Yapım Tanıtım Ticaret Ltd. Şti.
Ortaklar Caddesi Bahçeler Sokak İnci Apartmanı
No: 8 D:2 Mecidiyeköy-İstanbul
Tel: 0 212 211 11 12 Faks: 0 212 211 17 84
E-Posta: [email protected]
http://www.rotaline.com
İç Denetime Genç Bakış Yarışması Sonuçlandı
Summary...................................................90
Y
CM
MY
CY
CMY
BASKI TARİHİ
Ağustos 2014
K
BASKI ve CİLT
TOR Ofset San.ve Tic. Ltd. Şti.
Akçaburgaz Mh. 116. Sk. No:2
Esenyurt - İstanbul
Tel: (0212) 886 34 74 (Pbx)
Faks: (0212) 886 34 80
E-Posta: [email protected]
Türkiye İç Denetim Enstitüsü Derneği tarafından
üç ayda bir yayımlanır.
Yazıların fikri sorumluluğu yazarlarına aittir.
VİZYON
Mesleki yayıncılıkta küresel değer yaratmak
MİSYON
Kurumsal Yönetimin güvencesi iç denetim ile ilgili;
pay ve menfaat sahipleri, mesleğin profesyonelleri
ve çözüm ortağı olarak hizmet gören kurum
ve kuruluşlar için iletişim, paylaşım ve
referans kaynağı olmak.
(The Institute of
Internal Auditors
Chairman’s Special
Recognition Award)
(The Institute of
Internal Auditors
Publication Contest
Newsletter Category)
(The Institute of
Internal Auditors
Membership
Competition)
(The Institute of
Internal Auditors
International
Mastering Advocacy
Program Award)
IIA Çin’den İzlenimler
Pano..........................................................79
Quiz..........................................................89
M
YAYIN TÜRÜ
Yaygın Süreli Yayın
Yansıma....................................................66
İş Dünyasının Önemli İsimleri TİDE’nin Düzenlediği
Farkındalık Ödül Töreni’nde Buluştu
C
6
7
AYSBERG
AYSBERG
Akademik Forum 2014’e Galatasaray
Üniversitesi Ev Sahipliği Yaptı
Türkiye İç Denetim Enstitüsü, tüm dünyada “Farkındalık Ayı” olarak kutlanan mayıs ayı etkinlikleri
kapsamında Akademik Forum 2014’ü gerçekleştirdi. Galatasaray Üniversitesi’nin ev sahipliğinde
ve Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı’nın (MÖDAV) desteğiyle düzenlenen forum,
tüm gün boyunca “Mesleki Mükemmelliğin Akademik Geleceği” teması altında akademisyenler,
öğrenciler ve iş dünyası temsilcilerini bir araya getirdi. Akademik Forum 2014’te, mesleğimizin
akademik geleceği için 20 üniversite ve 75 farklı kurumdan toplam 250 katılımcı yer aldı.
AÇILIŞ KONUŞMALARI
“Mükemmellik peşinde koşmak temel ilke olmalı”
Prof. Dr. Münir Şakrak, Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı
(MÖDAV) Başkanı
Bugün Galatasaray Üniversitesi’nin ev sahipliğinde TİDE ve Muhasebe
Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı (MÖDAV) olarak organize
edilen bir forumu daha başarıyla gerçekleştireceğiz. Mesleki Mükemmelliğin Akademik Geleceği derken, çok renkli çok boyutlu mükemmelliği aramak sonsuza yaklaşacak çabalar dizisi. Mesleki açıdan da bu
süreç şüphesiz anahtar teslim ulaşılan bir sonuç değil. Belki mükemmelliğe hiçbir zaman ulaşılamayacak ama mükemmellik peşinde koşmak temel ilke olarak benimsenmeli ve bu bağlamda da organizasyonun önemi günümüzde her geçen gün daha artmakta. Bunda da öncü
kuruluşlardan biri olarak TİDE’ye, iç denetim mesleği alanında hatta daha da genişleterek, denetim,
muhasebe, finans alanlarında sağladıkları katkılar nedeniyle bir teşekkürü naçizane iletmek isterim.
Biz de MÖDAV olarak, 1995 yılından bu yana bilimsel esaslara uygun olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Türkiye’de bu alanda çalışan tüm öğretim üyelerini doğal üye olarak kabul eden ve üyelerinin
sağladığı bilimsel çalışmalarla süreçlerin sonsuza yaklaşmasında katkı sağlayan bir organizasyon.
Bu bağlamda da bu tür forumların gerçekten sağlayacağı katkı tartışmasız. Ben başta ev sahipliğini
üstlenen Galatasaray Üniversitesi Dekanı olmak üzere tüm organizasyonda emeği geçenlere teşekkürlerimi sunuyorum. Şimdiden başarılı sonuca ulaşacağımız inancıyla, iyi bir Forum diliyorum.
“Akademik Forumlar, iş dünyası ile akademi dünyası arasında köprü
görevi görüyor”
“Akademik Forum 2014’e Galatasaray Üniversitesi olarak ev sahipliği
yapmaktan onur duyuyoruz”
Prof. Dr. İdil Kaya, Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı
TİDE ve MÖDAV’ın birlikte düzenlediği Akademik Forum’un üçüncüsüne, Galatasaray Üniversitesi olarak ev sahipliği yapıyor olmaktan
büyük onur duyuyoruz. Bu yılki konusu olan Mesleki Mükemmelliğin
Akademik Geleceği, Araştırma, Eğitim ve Kariyer olan Akademik Forum 2014, iç denetim mesleğinin akademik gelişiminde, iş dünyasıyla
üniversiteleri ortak bir platformda buluşturmak ve mesleğin gelişiminin ihtiyaçlarını tartışmak üzere düzenleniyor. Gün boyunca sunulan
bildirilerde üniversitelerimizin önde gelen öğretim üyeleri, araştırmacıları ve öğrencilerinin yanında iş dünyasının seçkin temsilcileri, sivil
toplum kuruluşları ve TİDE Akademik Komitesi (TİDE AİK)’nin üyeleri bilgi ve görüşlerini katılımcılarla paylaşma fırsatı bulacaklar. Akademik süreç ile profesyonel hayat alanındaki köprüyü güçlendirmek, aramızdaki iş birliğini geliştirmek amacıyla gerçekleştirilen bu forum sektöre profesyonel
yetkinliklere sahip, çağdaş akılcı ve fark yaratacak bireyleri kazandırmak için daha nitelikli iç denetim eğitim, öğretim, araştırma yürütmek için üniversitelere katkı sağlayacaktır. Bugün bizi bir araya
getiren TİDE’ye ve MÖDAV’a teşekkür ediyorum. Akademik Forum’un verimli ve başarılı geçmesini, iç denetim mesleği ve akademik dünya için iyi sonuçlar getirmesini dilerim.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü olarak bir mesleğin, meslek olma özelliğini ortaya koyan temel hususlardan birisinin de akademik çalışmalar olduğu gerçeğinden hareketle iç denetim mesleğinin akademik
gelişimini sağlamaya özel önem veriyoruz. Bunun yanı sıra mesleğimizi üniversite öğrencilerine tanıtmaya ve kariyer planlamalarına
katkı sağlamaya çalışıyoruz. Bu kapsamda mesleğimiz ile ilgili yapılan
akademik çalışmalar hakkında araştırmalar yapıp yayınlıyor, üniversitelerde denetim kulüpleri kurulmasına öncülük ediyor, bu kulüplerin
etkinliklerine aktif katkı sağlıyor, üniversitelerimizde paneller düzenliyor, kariyer günlerine katılıyor, üniversite yöneticileri ve hocalarımızı
ziyaret ederek mesleğimizi anlatıyoruz. Bu faaliyetlerimizin en önemlilerinden birisi de Akademik
Forum’lar. Her iki yılda bir farklı bir üniversitede gerçekleştirdiğimiz ve bu yıl üçüncüsünü düzenlediğimiz bu etkinliğin geleneksel hale geldiğini görmek beni ayrıca sevindiriyor. Akademik
Forum’ların, akademi dünyası ile iş dünyası arasında önemli bir köprü görevi gördüğünü, bu iki
dünyanın birbirini daha iyi anlamasına imkan sağladığını, bu nedenle mesleğimizin akademik gelişimi için olduğu kadar ekonomimiz içinde önemli olduğunu düşünüyorum. Forumlarda sunulan
bilimsel tebliğler ve konuşmaları kitap haline getirerek, ilgili kurumlara ve üniversitelere dağıtıyoruz. Akademisyenler ile mesleğin profesyonellerinin birikimlerini paylaşacağı bu forumun tüm
katılımcılara ve mesleğimize önemli katkılar yapmasını umuyorum. Forumun düzenlenmesinde
katkıda bulunan tüm arkadaşlarıma ve katılımınız için hepinize teşekkür ediyorum.
Gürdoğan Yurtsever, Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE) Başkanı
8
9
AYSBERG
AYSBERG
“Mesleğimizin akademik gelişimi, geleceği doğru okuyup, tasarlamakla
mümkün olacak”
“Başarı için iki önemli faktör var: Değişmek ve sınırları zorlamak”
Menteş Albayrak, Anadolu Grubu Denetim Koordinatörü
Ali Kamil Uzun, TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı, TİDE Akademik İlişkiler
Komitesi Başkanı
Bugün burada ülkemizin her alanında değer yaratan üyelerimiz ile bir aradayız. Mesleki mükemmelliğin akademik geleceği için değer yaratan akademisyenler, değerli hocalarımızla beraberiz. Bugün, bankacılık, reel sektör,
hizmet, akademik ve sivil toplum kurumlarımızın kurumsal yönetim kalitesi
ve güvencesi için değer yaratan meslektaşlarımızla hep birlikte buradayız.
Bugün burada, ülkemizin aydınlık geleceğinin teminatı olarak gördüğümüz
gençlerimiz, geleceğin meslek insanları var. Meslek ailemizin kurumsal varlığı, meslek evimiz olan Enstitümüz’ü geleceğe ve ileriye taşıyacak gençlerimiz ile birlikte olmamız; meslek ailemizin büyüme, dinamizm ve nesilden nesile devamı için kurumsal
gücünü ifade ediyor. Bizleri bir araya getiren, meslek ailesi olarak buluşturan; aynı dili paylaşma, aynı heyecanı hissetme, birlikte başarma ve paylaşarak ilerleme ruhudur. Meslek ailemize birlikteliğiniz ile kattığınız
güç, hissettirdiğiniz heyecanla, yarattığınız birlikte başarma ve paylaşarak ilerleme ruhu için şükranlarımı
sunuyorum. Meslek ailemizi kucaklayan meslek evimiz TİDE’nin çeyrek asra yaklaşan kurumsallığı, örnek
gösterilen başarısı aynı dili paylaşma, aynı heyecanı hissetme, birlikte başarma ve paylaşarak ilerleme ruhumuzdan geliyor. Böyle bir ailenin mensubu olmanın gurur veren tarafı olduğu gibi, yaratılan bu değerlerin
korunması ve gelişmenin sürekliliği için verdiği bir sorumluluk bulunuyor. Bu sorumluluğun gereğini yerine
getirmek, mesleğimizin akademik gelişimi için geleceği doğru okuyup, tasarlamakla mümkün olacak. Bu anlayışla “Mesleki Mükemmelliğin Akademik Geleceği”, Akademik Forum 2014’ün ana temasını oluşturuyor.
Kendi mesleki tecrübelerimi, bu yolda ilerlerken edindiğim bazı bilgileri, deneyimleri sizlerle paylaşmak istiyorum. Özellikle genç arkadaşlarımın bundan çok faydalanacağına inanıyorum. Ben gelecekteki
başarı faktörleriyle geçmişteki başarı faktörlerinin çok farklı olduğunu
düşünmüyorum. Başarı için gerekli olan çalışkanlık, dürüstlük pozitif
yapıcı yaklaşım ve pozitif ve yapıcı hırs bugün ve geçmişte olan başarı faktörleridir. Benim özellikle üzerinde durmak istediğim iki önemli
başarı faktörü var. Birincisi değişim ve sürekli gelişim. Mevlana’nın
da söylediği gibi her gün dünya değişiyor ve her gün yeni şeyler söylemek lazım. Düne ait olan şeyler dünde kaldı. Gerek kurumlar gerek
bireyler olarak sürekli değişim ve gelişim içinde olunmalı bunu kendimizde bir yaşam felsefesi ve
yaşam düsturu haline getirmeliyiz. Hepimizin kendini güvende hissettiği konfor alanları var. Bu
konfor alanları güzel ama bu alanlarda hiçbir şey büyümüyor, yetişmiyor, yeşermiyor. Dolayısıyla, tüm mucizeler, tüm başarılar, konfor alanlarının dışında olan farklı alanlarda gerçekleştiriliyor.
Mucize burada. Başarı burada. Benim başarı için önereceğim ikinci konuysa, her zaman ve sürekli
olarak gerek kurumsal gerek bireysel olarak sürekli konfor alanlarınızın dış sınırlarını zorlayın, yeni
yerler keşfedin aynı Kristof Kolomb gibi yeni sulara açılın ve başarının ve mucizenin olduğu yerlere
doğru yol alın. Bu iki faktör gelecekteki başarı için çok önemli.
“Hep birlikte mesleğimizin gelişimi için çalışmalarımıza devam edeceğiz”
I. OTURUM
Geleceğin Yönetiminde Başarı Faktörleri
Doç Dr. Serhat Yanık, İstanbul Üniversitesi, Oturum Başkanı
Geleceğin Yönetiminde Başarı Faktörleri adlı oturumuna, öncelikle kısa
bir bakış açısıyla başlamak istiyorum. Başarı faktörlerini, ülkemiz ve
dünya açısından değerlendirdiğimizde, içinde çok önemli krizler ve ekonomik sorunlar olan bir 10 yıl yaşadık.Bu sorunlar hala devam ediyor.
Bu sorunların altında kısa bir saptama yaparsak, artık sıcak para değil
akıllı para döneminden bahsedebiliriz. Sıcak paranın geçici bir etki yaptığı, geçici bir refah sağladığı ve kalıcı bir refah sağlamadığını hepimiz
gördük. Peki, sıcak para ne arıyor? Sıcak para güvenli bir liman arıyor.
Hesaplanabilir bir risk, şeffaflık, kurumsallaşma arıyor. Bize bu limanı
kim verebilir, bu limanı kim sağlayabilir? Bu limanın sağlanmasında birçok sektör meslek grubu faaliyet gösteriyor ama bu limanı bir denetim
ortamı ve tüm paydaşlarıyla denetim ailesi sağlayabilir. Bu da bizim mesleğimiz açısından bir kariyer fırsatı olarak karşımıza çıkıyor. Bizim bireysel anlamda hem işletmeler hem de ülke anlamında
başarımızı artıracak bir konu olduğunu düşünüyorum. Bu konuda üç önemli ve değerli konuğumuz
özellikle tecrübelerini paylaşacaklar. Onları sırasıyla tanıtmam gerekirse, Sayın Menteş Albayrak,
Anadolu Grubu Denetim Koordinatörü, Sayın Kemal Tapkan, Standard Profil Otomotiv Denetim
Direktörü, Sayın Av. Humral Tan, Yönetim Danışmanı (CMC), Yönetici Koçu (ICF, AC). Konuşmasını
yapmak üzere sözü Menteş Albayrak’a bırakıyorum.
Akademik İlişkiler Komitesi’nden sorumlu TİDE’nin Yönetim Kurulu
üyesi olarak, iki yıllık bir dönemi geride bıraktıktan sonra görevi Sayın
Prof. Dr. Nuran Cömert’e bıraktım. Hepinizle birlikte iki yıl geçirdim ve
pek çoğunuzu kişisel olarak tanımaktan mutluyum. Meslek ailemizin
birer ferdi olduğunuzu söyleyebilirim. Bundan sonra hep birlikte mesleğimizin gelişimi için çalışmalarımıza devam edeceğimizi belirtmek
isterim. Geleceğin Yönetiminde Başarı Faktörleri başlıklı bu oturumda,
bizler kişisel olarak neler yapmalıyız, nasıl kendimizi geliştirmeliyiz konusunda kendi deneyimlerimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Standard
Profil Otomotiv Şirketi’nde yaklaşık dokuz aydır iç denetimden sorumlu yönetici olarak görev yapıyorum. Daha önce Borusan Holding’de,
KPMG’de, Sabancı Holding’de denetim ve iç denetim üzerine çalıştım. Kariyer gelişimimde her
zaman hedef olarak kendime belirlediğim, daha çok nerede, ne öğrenebilirim, kendimi nasıl geliştirebilirim şeklinde oldu. Kendi eksik tarafım biraz daha uluslararası deneyimdi. Bu meslek başka
ülkelerde nasıl yapılıyor diyerek ve kendimi de bu konuda geliştireceğimi düşünerek Standard Profil
Otomotiv şirketine geçtim Şu anda yurt dışında dokuz ülkede fabrikası bulunan bir kurumda çalışıyorum. Sokakta gördüğünüz arabaların yüzde 25’inde izi olan bir kurumdan söz ediyorum. Gelişimimde
beni bir adım daha ileriye götüreceği için bu kararı verdim. Yönetim denilince ilk akla gelen bir ekibinizin olması ve onlarla kurulacak iletişim geliyor. Bir yöneticide liderlik özelliği bulunmalı ve lider de
vizyon sahibi olmalı. Bir şirkette çeşitli prosesler var ve yöneticinin de bu çeşitli prosesler içerisinde
bir takım kaynakları yönetmesi ve ekibin lideri olarak da karar alma yetkinliğinin olması gerekiyor.
Kemal Tapkan, Standard Profil Otomotiv Denetim Direktörü
10
11
AYSBERG
AYSBERG
II. OTURUM
“Başarılarımız kadar başarısızlıklarımızdan da öğreniyoruz”
İç Denetim Konusunda Dünyada ve Türkiye’de Yapılan Araştırmaların Niteliği ve
Mesleğin Gelişimine Katkısı
Av. Humral Tan, Yönetim Danışmanı (CMC), Yönetici Koçu (ICF, AC)
Başarı gerçekten heyecanlı ve güzel bir konu. Başarı nedir ki, biz bunlardan olumlu faktörleri ve tavsiyeleri paylaşalım? Toplumun değer
verdiği genel kabul görmüş başarılar var. Çoğu başarılar var ki, bunlar
da subjektif nitelikte… Benim başarılı olarak nitelediğim bir olay başkası için başarılı değildir. Örneğin, 100 üzerinden 80 alan iki öğrenciden biri mutlu, diğeri mutsuz olabilir. Çünkü birisinin beklentisi 90,
diğerinin beklentisi 70’dir. Bugün ve geleceğe yönelmeyeceğiz olabildiğince geçmişten bugüne paylaşacağız. Geçmişten bugüne kendimi
gözden geçirdiğimde, insanın burada bir konuşma yapabilmesi için
kendini başarılı addedmesi gerekiyor. Çünkü başarılı addedeceksiniz
ki, kendinizden bir şeyler anlatacaksınız. Subjektif olduğunu varsayarak, öncelikle başarıyı tanımlamak gerekecek. Başarı nedir? Başarı benim kanaatimce istediğiniz yerde misiniz, değil misiniz?
Eğer istediğiniz yerde değilseniz, başkalarının gözünde başarılı olsanız dahi kendi gözünüzde siz
başarılı değilsiniz. Kendi gönlünüzde başarılı iseniz başkaları sizi başarılı görmese dahi siz başarılı
mısınız? Siz kendinizi nasıl hissedersiniz? Herhalde bir kaygınız olmaz diye düşünüyorum. Başarılarımıza baktığımızda, başarılarımızın bir kısmının farkındayız, bir kısmının farkında değiliz. Diğer
taraftan başarılardan bir o kadar da başarısızlıklardan öğreniyoruz.
İç Denetimde Araştırma
Doç Dr. İrem Nuhoğlu, Boğaziçi Üniversitesi, Oturum Başkanı
Değerli Akademik Forum katılımcıları, bildiğiniz gibi akademik dünyanın en önemli görevlerinden biri bilgi ve deneyimlerimizin birikimi
sonucu oluşan düşüncelerimizi geliştirmek bunlar üzerinde bilimsel
araştırmalar yapmak. Bu bilimsel araştırmaların sonucunda da hedefimiz akademik yayınlarla çalışmalarımızı yaygınlaştırmak, paylaşmak
ve bu düşüncelerimizin gelişimini sağlamak ve mesleğe katkı sağlamak. İç denetim konusunda da yapılan akademik çalışmaların da
mesleğe katkısı tartışılmaz. Biz akademik bireyler ve meslek mensupları olarak, iç denetim mesleğinin gelişmesi için elimizden geleni
yapmakla görevliyiz. Bu oturumda da dünyada ve Türkiye’de yapılan
çalışmaları araştırmaları inceleyen dört sunumumuz olacak. Galatasaray Üniversitesi’nde doktora
çalışması yapan Sayın Hüsnü Yağmur Karabulut’a ilk sözü vermek istiyorum. Nefise Doğan Güler,
Galatasaray Üniversitesi Yüksek Lisans öğrencilerinden, ikinci sunumu yapacak. Doç Dr. Tuğba
Uçma sonraki konuşmacımız olacak. En son Boğaziçi Üniversitesi’nde benim de doktora süresince ve ondan önce de öğrencim olan ve tez danışmanlığını yaptığım Dr. Onuralp Armağan son
konuşmacı olacak.
İç Denetim Alanında Uluslararası Akademik Yayın Araştırması: Literatür
Tarama Çalışması
Bir arkadaşımla birlikte bir kitap hazırlığı içindeyiz. Bir ekonometri kitabı yazıyoruz. Onun giriş bölümünde nedensellik konusunu tartışıyorum. Çeşitli disiplinlerde, çeşitli iş kollarında bu nedensellik nasıl
görülüyor, nasıl ele alınıyor onu ele alma fırsatı buldum. Fizik nedenselliğin en çıplak göründüğü dal çünkü kontrollü bir alanda çalışıyorlar.
O bakımdan belli ölçüde şanslılar ve rahat çalışıyorlar. Bir hikayeleri
var bu hikayeler içerisinde herhangi bir dışsal faktör olmadan gözlem yapma şansına sahipler. Esas ilgilendikleri bir konuyu, bir deney
olarak tekrardan üretip, bunun üzerinde çeşitli analizler yapabiliyorlar.
Dolayısıyla burada elde ettikleri veriler saf veriler hiçbir bulaşıklık söz
konusu değildir. Mühendislikte de kısmen böyledir, belli kontroller
söz konusudur. O yüzden bu nedensellik konularından en rahat çalışma alanına sahip olan önemli alanlardan biridir fizik. Sosyal bilimler alanına geçince, bu veriler
bulaşık hale gelmeye başlıyor. Yani belli bir hipotezimiz var ve bu hipotez etrafında da belli bir
modelimiz var. Dünyaya yine fizikçiler gibi bir modelden bakıyoruz. Gerçi bu model nötr ve objektif
değil, ideolojik bir bakış açısı. Her sosyal bilim ister istemez ideolojiktir. O yüzden kolay kolay modelden de vazgeçemeyiz. Dünyaya bakışımız bugünden yarına kolay kolay da değişmez. Bir yere
bağlandıysak bunun kendi içinde bir rasyoneli vardır, oradan devam ediyoruz. O nedenle yanlış
olduğunu hissetsek bile o modelden kolay ayrılmayız.
Hüsnü Yağmur Karabulut, Galatasaray Üniversitesi, Doktora Öğrencisi
İç denetim, dünyanın farklı yerlerinde ve sektöründe giderek daha fazla
ilgi çeken ve kurumların faaliyetlerini iyileştirmesine yardımcı olan bir
çalışma alanıdır. Bu açıdan hem iş dünyası hem de bilimsel araştırmalar için önemli bir konu olarak ön plana çıkıyor. Ancak bugüne kadar
iç denetimin uluslararası akademik yayınlarda ne kadar araştırıldığına
ilişkin Türkçe bilimsel bir çalışma mevcut değil. Bu nedenle, iç denetimin kapsamlı bir literatür taramasını ve konuya ilişkin çıkarımlar yapmayı amaçladık. Aynı zamanda yapılan literatür taramasının sonuçları, iç
denetimin birçok araştırmacı tarafından birbirinden oldukça farklı açılardan değerlendirildiğini ve konunun birçok disiplinden araştırmacılar için
önemli bir araştırma potansiyeli sunduğunu ortaya koymayı istedik. Amerika’da 2001 yılının sonunda
başlayan ve 2002 yılında hisse senedi piyasalarında büyük düşüşe neden olan kurumsal şirketlerdeki
skandallar, sadece yatırımcıların değil, halkın ve meclisin de şirketlerdeki kurumsal yönetişimi sorgulamasına neden oldu. Enron’daki krize neden olan sorunlar, şirketin denetim mekanizması tarafından
her şey için çok geç olmadan fark edilemedi. Ayrıca Amerika’da yolsuzlukla suçlanan şirketlerin yöneticilerinin çok azına cezai müeyyide uygulandığı istatistiklerde görülüyordu. Kurumsal şirketlerin
neden olduğu kriz sonucunda, denetim mekanizmalarında iyileştirmeler ve yönetici sorumluluklarının kanunen belirlenmesi gibi düzenlemeler birçok kesimin ilgi alanına girdi. İç denetim kurumsal
riski azaltmanın yanında, şirketin uyguladığı politika ve prosedürleri analiz ederek verimlilik artışını
da sağlamaya çalışır. Bu da iç denetimin uygulandığı şirketlerde finansal çıkarları olan gruplar için, iç
denetimin bir başka faydasıdır.
Prof. Dr. Haluk Levent, Kemerburgaz Üniversitesi, Konuk Konuşmacı
12
13
AYSBERG
AYSBERG
Nefise Doğan Güler, Galatasaray Üniversitesi, Yüksek Lisans Öğrencisi
Avrupa Birliği Destekli Araştırma Projelerinde Kritik Başarı Faktörleri ve Bir
Uygulama Örneği
Doç. Dr. Tuğba Uçma, Muğla Üniversitesi Öğretim Üyesi
Öğrenci arkadaşım Ece Gür ile birlikte hazırladığımız bu çalışmada, iç
denetim alanında hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezlerinin incelenmesi, analiz edilmesi, sayısallaştırılması ve yorumlanması amaçlandı. Bu amaçla da tezleri, araştırma yöntemleri, çalışmanın teorik
yönü, çalışmanın formülasyonu, verilerin toplanması, değerlendirilmesi, çözümlenmesi ve analizi açısından inceledik. Tezlerin yüzdesel
olarak dağılımında çok fazla yüksek lisans tezleriyle karşılaştık. Yüzde
80 yüksek lisans, yüzde 20 de doktora tezinin olduğunu gördük. Yıllara göre tezlerin dağılımına baktığımızda, son yıllarda bir artış var. Doruk noktasına 2010 yılında eriştiğini gördük. 2006 ve 2012 yıllarında
belirgin bir artış olmuş. Sektörel olarak baktığımızda, yüzde 35 oranında sınıflandırılması olmayan
genel kategorisinde tezler bulunurken bunu bankacılık ve kamu izliyor. Aracı kurumlar daha az.
Üniversitelere baktığımızda, ağırlıklı olarak Marmara Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi’nde yüksek oranda tezler hazırlanmış. Bunun bu üniversitelerdeki öğrenci sayısının fazla olmasıyla ilgili olabileceğini düşünüyorum. İncelenen tezleri sayısal olarak baktığımızda, 2004 ile 2012 yılları
arasında ulaşabildiğimiz kadarıyla 205 tez incelemesi yaptık. 42 doktora tezi, 163’ü yüksek lisans
teziydi. Bu tezlerin 68’i genel kategori, 56’sı bankacılık, 28’i de kamu alanında hazırlanmıştı. Üniversitelere göre tez dağılımıysa, Marmara Üniversitesi 56, İstanbul Üniversitesi 20, Gazi Üniversitesi 14 tez olarak ilk üçte yer alıyor. Tez konularının daha çok iç denetim, kurumsal yönetim ve iç
kontrol alanlarında olduğunu gördük.
Böyle bir Forum’da Avrupa Birliği (AB) destekli araştırma projelerinde
kritik başarı faktörleri başlıklı bir sunumun neden yapıldığını merak etmişsinizdir. En son 2013 yılında, 7. çerçeve programında Türkiye’nin
ilk iç kontrol alanına ilişkin AB projesini almış olmamızdan dolayı bu sunumu burada gerçekleştiriyorum. AB çerçeve programları kapsamında
tüm dünyada özellikle AB ülkeleri arasındaki etkileşimi artırmak ve dinamik, bilgi temelli ekonomiyi oluşturmak amacıyla çeşitli fonlar dağıtılmakta. 2014-2020 yılları arasındaki adı ‘Erasmus Plus’ olan yani 2013’de
7. çerçeveden aldığımız destek şu anda Erasmus Plus kapsamında devam ediyor. Erasmus Plus içinde çok çeşitli öğrenme, personel hareketlikleri ve gençlik sporla ilgili bir takım projeleri de kapsayan hibe destekleri mevcut. Stratejik ortaklık
anlamında ortak projeler daha çok Leonardo da Vinci kapsamında destekleniyor. Özellikle bizim gibi
akademik çevrelerin ve üniversitelerin başvurabileceği, stratejik ortaklıklar bulunuyor. Bir de sanayi
kuruluşlarının ya da özel işletmelerin ve kamu kuruluşlarının alabileceği sektörel beceri ortaklıkları var.
Biz oralara partner olabiliyoruz ama ilk olarak stratejik ortaklık öncelikli desteklenen kısım. Projeler
konu güdümlü oldukları için en azından hangi konuda çalışacağınızı belirlemeniz gerekiyor ki AB bu
konuda bir portal sunuyor. Bu portala çok kolay girip istediğiniz araştırma konusunu belirleyebiliyorsunuz. Siz de girdikten sonra göreceksiniz, sosyal bilimler alanında çok az proje bulunuyor. Proje
konsersuyumu adı verilen bir kavram var siz en az üç proje ortağı seçmek durumundasınız. Konsersuyum oluştururken de deneyimli ve iyi referans sahibi ortaklarla çalışmak gerekiyor.
Denetim Komiteleri: ABD, AB ve Türkiye Karşılaştırması
İç Denetim Eğitimi Konusunda Beklentiler ve Yaklaşımlar
Dr. Onuralp Armağan, Doğuş Grubu Galataport Mali Kontrol Yöneticisi
Doç. Dr. Bahram Soltani, Paris 1 Panthêon Sorbonne Üniversitesi, Konuk Konuşmacı
Türkiye’deki denetim komitelerinin yurt dışıyla karşılaştırdığımızda ne
durumda olduğunu analiz eden bir tebliğ sunacağım. Biz bu araştırmaya iki soruyla başladık. Bunlardan biri Türkiye’deki denetim komitesiyle
ilgili son dönemde yapılan düzenlemelerle uluslararası düzenlemeler karşılaştığında ne durumda olduğuyla ilgiliydi. Diğeriyse bu uygulamalarda
geliştirilmeye açık ne gibi noktalar olduğuydu. Forumun ilk bölümünde
bir kurumsal çatıdan bahsedildi. Bu çatıda üçüncü sınırda, denetim komitesi bağımsız üyelerden oluşuyordu ve yönetim kurulunun bağımsız üyelerden oluşan bir parçasıydı aslında. En son raddede finansal tabloların
şeffaf, güvenilir bir şekilde yatırımcıya veri aktarılmasında en önemli noktalardan biriydi. Türkiye için de bu çok önemli. Malum biz büyüme hedefi
olan bir ülkeyiz, genç bir nüfusumuz var. İstihdam yaratmaya çaba gösteriyoruz. Bunun için de tasarrufa ihtiyacımız var ama ulusal tasarruf açığı da olan bir ülkeyiz. Dolayısıyla
yabancı sermaye, para piyasaları noktasında güven veren bir ülke olmamıza rağmen sermaye piyasaları
noktasında son birkaç yılda önemli adımlar atabildik. Kurumsal yönetim ilkeleri de o sermayeyi çekecek
yatırımların yapılması ve büyümenin sağlanması için çok önemli. Kurumsal yönetim ilkelerinin en temel
taşlarından biri denetim komitelerinin etkin, bağımsız bir şekilde çalışabilmesidir. O nedenle bu konuyu
Türkiye çerçevesinde uluslararası karşılaştırmasını yaparak incelemek istedik.
İç denetimle ilgili beklentiler konumuza geçmeden önce çevresel faktörlerden bahsetmek istiyorum. Sonrasında sermaye piyasalarında iç denetçilerin rolüne ve akademik ve profesyonel perspektifin nasıl bir araya geldiğinden söz edeceğim. Her şeyden evvel iç denetim alanının nasıl geliştiğine
bakmalıyız. İç denetim konusu, sermaye piyasası ekonomisindeki değişiklikler nedeniyle önem kazandı. Serbest piyasa ortamı ve denetim birbirleriyle bağlantılı ve son birkaç yılda olan belli başlı değişiklikler de bunu etkiledi. Bir tarafta kote edilmiş şirket sayısının Avrupa ve Amerika’da artmış
olması yanında bu şirketlerin sayısı kadar boyutları da arttı. Gruplar daha
fazla şirketlere sahip oluyorlar. Fransa veya İngiltere piyasasında şimdi yüzde 30 oranında daha fazla şirket var. İkinci bir konu da sermaye piyasasının küreselleşmesinin denetim piyasasına etkisi. Üçüncü büyük değişiklik,
yüksek profilli mali olaylar. Bir başka önemli değişiklik de bilgi teknolojilerindeki ilerlemeler oldu. İşlemlerin çoğu şimdi bilgisayar ortamında olmakta. Bir de finansal operasyonların daha karmaşık hale geldi. Artık
türev hesaplamaları, raporlamalar vs. var. Bütün bu değişikliklerin bir önemli sonucu da yasa koyucuların
artan müdahaleleri olması. Bu değişen ortamda denetçilerin rolünü konuşmak lazım. Denetçiler bu değişen ortama ayak uydurmak zorunda ve de şirketlerin ihtiyaçlarına cevap verebilme durumunda olmalılar.
Ayrıca yatırımcıların beklentilerini de cevaplandırmak lazım. Beklentiler çok arttı dolayısıyla denetçiler bu
beklentilere ve mali piyasalarda olan ihtiyaçlara cevap verebilmek zorunda.
İç Denetim Alanında Hazırlanan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Üzerine
Literatür Tarama Çalışması
14
15
AYSBERG
AYSBERG
Üniversitelerde İç Denetim Eğitimi ve Öğretimi: Dünya Üniversitelerinde
Geliştirilen Eğitim Programlarının ve Müfredatlarının Değerlendirilmesi
III. OTURUM
Prof. Dr. İdil Kaya, Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı
Doç. Dr. Esra Albayrak, Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi
Bu tebliği Galatasaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim
Üyesi Doç. Dr. Esra Albayrak ile hazırladık. Dünyadaki üniversiteler
denildiğinde çok geniş bir alandan bahsediyoruz bu nedenle biz bu
alanı kısıtladık. Kısıtımız da şöyle: Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA)’nün bir ortaklık programı var. Bu ortaklık programlarına katılan
üniversitelerin iç denetim eğitimlerini inceledik. Yine IIA’in müfredat
önerileri var. Hangi derslerin okutulması hatta derslerin içeriklerinin
ne olması konusunda bir öneri paketleri bulunuyor. Bunlar üzerinde
durduk. IIA tarafından geliştirilen bu programın adı, ‘İç Denetim Eğitimi Ortaklık Programı’. Bu programın özelliği iç denetim eğitime artan ilginin meslek mensupları tarafından geliştirilmesidir. Aynı şekilde mesleğin beklentilerinin de
üniversite ihtiyaçlarıyla birlikte ortaya konulması ve işbirliğinin sağlanması konusuna odaklandık.
Program, iş takip sürecinde, yeni mezunların temel iç denetimi yürütebilecek bilgi ve beceriyle
donatılmalarını, CIA (The Certified Internal Auditor) sınavına hazırlık için gerekli eğitimleri almalarını sağlıyor. Program, lisans, lisansüstü ve doktora düzeyinde de gerçekleştiriliyor. Program, ilgili
yüksek öğretim kurumunun IIA nezdinde yaptığı başvuru süreciyle başlıyor. Yine IIA’in akademik
ilişkiler komitesinin gözetimi altında sürüyor. Üniversitelerde bu programın başarılı olmasının koşulu üniversite, yerel iç denetim enstitüsü ve küresel iç denetçiler enstitüsü arasında kurulan güçlü
ortaklık.
Türkiye’de İşletme Eğitimi Veren Üniversitelerde Lisans ve Lisansüstü
Programlarda İç Denetim Eğitimi
Prof. Dr. Nuran Cömert, Marmara Üniversitesi, Oturum Başkanı
Öncelikle, Bahram Soltani sunumuyla bizleri aydınlattı ve çok bilgi
verdi. Kendisine çok teşekkür ediyorum. İç denetim eğitimi sırasında göz önüne alınması gereken konuları, sorularla çok çarpıcı şekilde
bize anlattı. İşin eğitim bacağında görev yapan biri olarak kendi adıma
çok bilgilendiğimi söylemek istiyorum. Bu oturumda mevcut durumda
dünyada ve ülkemizde eğitimin nasıl olduğu, iki önemli tebliğ ile sunulacak. Biz de karşılaştırma fırsatı bulmuş olacağız. İlk sözü Prof. Dr. İdil
Kaya’ya vereceğim. Tebliği Esra Albayrak ile birlikte hazırladılar. İstiyoruz ki iç denetçiler üstün yetenek gerektiren bir meslek ve istiyoruz ki
öğrencilerimiz bu mesleğe talip olsunlar bütün çabalarımız bu yönde.
TİDE’de küresel örgütle aynı paralelde bir AGEP programı var. Biz de Türk üniversitelerindeki iç denetim eğitimi veren birimleri akredite edebileceğiz. Bir çalışma Marmara Üniversitesi’nde başlattık
ama kendi arkadaşlarımıza anlatmakta güçlük çekiyoruz. En kısa zamanda bir mesafe alacağımızı
düşünüyorum. Daha sonra bize iyi bir karşılaştırmayı Prof. Dr. Lerzan Kavut sunacak. Türkiye’de
işletme eğitimi veren üniversitelerde lisans ve yüksek lisans programlarında iç denetim eğitimini
değerlendirecekler. Çalışmasını Dr. Burcu Adiloğlu ile birlikte hazırladılar.
Prof. Dr. Lerzan Kavut, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi
Dr. Esra Burcu Adiloğlu, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi
Giderek artan küresel ve yerel rekabet ortamında, gerek özel sektörde gerek kamu kurumlarında daha iyi bir yönetim konusu her zaman
güncelliğini koruyor. Özel ve kamu kurumlarının sürdürülebilirliğinin
sağlanması, kurumsal sosyal sorumluluklarını yerine getirmesi, kıt
olan kaynakların etkin ve verimli kullanılması, işletme içinde olabilecek her türlü olumsuzlukların engellenmesi, önlenmesi gibi konularda
başarılı olan yönetimlere iyi yönetim, iyi yönetişim diyoruz. Yüksek
öğrenim kurumlarının misyonu çevresinde, mezunlarını verirken öğrencilerin en azından belli iş sahalarında asgari bilgiyle, farkındalıkla,
bilinçle sektöre gönderilmeleri gerekiyor. Yüksek öğrenim kurumlarının bu beklentileri karşılayabilmesi için yetişmiş akademik güce ihtiyacı var. Hazırlanan tebliğde, Türkiye’deki üniversitelerde, lisans ve
lisansüstü eğitimlerde iç denetim dersine ne kadar yer verildiğini ve
müfredat programlarında ne derece yer aldığını araştırdık. Türkiye’de
işletme eğitimi veren üniversitelerde, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinin işletme bölümlerinde veya fakültelerinde iç denetim eğitiminin
hem lisans hem de yüksek lisans düzeyinde verilmesini araştırmak ve
bu verilen derslerin içeriklerini incelemeyi amaçladık.
İç Denetim Eğitimi Konusunda Dünyada ve Ülkemizdeki Yaklaşım ve
Uygulamalar
16
17
AYSBERG
AYSBERG
Bir Meslek İnsanının Deneyimleri ve Gençlere Önerileri
IV. OTURUM
Bülent Yurdalan, Finansbank İç Sistemlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Konuk Konuşmacı
Denetim Kulüplerinin Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Tercihlerinde Rolü
Sevim Bayraktar, Galatasaray Üniversitesi Denetim Kulübü Eş Başkanı
Ayşegül Uzalp, Marmara Üniversitesi Denetim Kulübü Başkanı
Ben Sevim Bayraktar, İşletme Bölümü üçüncü sınıf öğrencisiyim. Denetim
Kulübü Eş Başkanlığını yürütmekteyim. Kulübümüz 2011 yılında TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun önderliğinde eski başkanlarımız Merve
Altıntaş ve Begüm Yeşilkaya tarafından kuruldu. Vizyonumuz akademik süreç ile profesyonel hayat arasında bir bağlantı kurmak, sektöre profesyonel
yetkinlikte bireyler kazandırmak. Misyonumuzsa denetim mesleğini geniş
bir bakış açısıyla öğrencilere tanıtıp mesleğin mensuplarıyla bir araya getirmek. Hedeflerimizse, kulüp üyelerine mesleği tercih ettiklerinde ayrıcalıklı
staj imkanı sağlamak, öğrencilere ulusal ve uluslararası düzeyde denetim
standartlarının alt yapılarını kazandırmak.
Ben Ayşegül Uzalp, İşletme Fakültesi üçüncü sınıf öğrencisiyim. Marmara
Üniversitesi Denetim Kulübü’nün kurulmasında çok büyük desteği olan Prof.
Dr. Nuran Cömert hocamıza ve üstat Ali Kamil Uzun’a çok teşekkür ederiz.
İlk denetim kulübü olmamız bizim için bir avantajdı ve altı yıl boyunca günden
güne daha iyiye giderek bugüne gelen ve sürdürülebilirliğimize destek olan
herkese buradan tekrar çok teşekkür ediyorum. Denetim kulüplerinin üniversite öğrencilerinin kariyer tercihlerinde rolü konusunu sizlere hazırladığım
video ile aktarmak istedim. Bir kulüp olmanın kariyer merdivenlerini çıkarken
nasıl destek olduğunu onlardan siz de dinleme fırsatı bulacaksınız.
Denetimde Kariyer Fırsatları, İhtiyaçlar ve Beklentiler
Ali Kamil Uzun, TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı, TİDE Akademik İlişkiler Komitesi Başkanı, Oturum Başkanı
Akademik Forumumuzun bu son oturumunun ilk bölümünde konuk
konuşmacımız olarak bizlerle birlikte olan ve değerli tecrübelerini paylaşan değerli meslektaşım Bülent Yurdalan’a katkıları için teşekkür
ediyorum. Enstitümüzün kurucularından olan ve hiçbir zaman esirgemediği ilgi ve desteği ile bugün de geleceğin meslek insanları olacak,
ülkemizin aydınlık geleceğinin teminatı olarak gördüğümüz siz gençlere tecrübelerini aktararak etkinliğimize değer katmıştır. Bir diğer ifade etmek istediğim husus ise, oturumun ikinci bölümünde sunum
yapan Galatasaray Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi Denetim
Kulübü Başkanları genç kardeşlerimiz Sevim Bayraktar ve Ayşegül
Uzalp, renkli sunumlarıyla mesleğimizin nesilden nesile devamı ve
geleceği ile ilgili umutlarımıza güç kattılar. Üniversitelerde kurulmasına öncülük ettiğimiz Denetim
Kulüplerinin mesleğimizin çağdaş gelişimi ve geleceğinin teminatı olduğunu bizlere hissettirdiler,
güven verdiler. Sevgili Sevim ve Ayşegül’ün şahsında tüm Denetim Kulüplerinin üyelerini, geleceğin meslek insanlarını kutluyorum, sevgilerimi sunuyorum. Forumun bu son bölümünde, mesleğin geleceği olarak gördüğümüz siz gençlere, mesleğin kapılarını açan yöneticilerle birlikteyiz.
Akademik bir meslek olan denetimin geleceği için temel teşkil eden araştırma ve eğitimin yanı
sıra kariyer üzerine fırsatlar, ihtiyaçlar, beklentiler çok önemli temel konulardan birini oluşturuyor.
Akademik eğitim kurumlarında değerli hocalarımızın emeklerinin bir ürünü olan gençlerin geleceğini, iş dünyamızın ihtiyaçlarını ilgilendiren “Denetimde kariyer fırsatları, ihtiyaçlar ve beklentiler”
konusunu değerlendirmek üzere dört değerli kurumun dört değerli yöneticisiyle birlikteyiz. Denetim sektörü olarak, en büyük işe alım yapan kesim burada. Denetim şirketleri yeni mezun gençlere
kapılarını cömertçe açan, iş fırsatı sunan kurumlar. Bu kariyer fırsatı dünyasına nasıl giriliyor, nasıl
bir gelecek vadediyorlar, başvuru, kabul ve kariyer süreci nasıl işliyor, tüm merak edilenler, diğer
bir ifadeyle işin püf noktalarını paylaşmak üzere denetim şirketlerimizin insan kaynakları yöneticileri ile bir aradayız.
TİDE, MÖDAV ve Galatasaray Üniversitesi işbirliğiyle yapılan 2014
Akademik Forum’a davet ettiğiniz için teşekkür ederim. Kariyer anlamında baktığınız zaman eğer para kazanmak istiyorsanız, bankacılık
ve iç denetim yanlış bir alan. İnsanlara hizmet anlamında doktorlar,
avukatlar mühendisler ve bizlerin mutlaka idealist tarafının olması gerekir. Eğer idealist değilseniz 30-35 sene önce geleceğiniz yeri bugünden hedeflememişseniz, sadece o anda durumu idare etmek için
bankada, Big Four’da işe başlayayım sonrası Allah Kerim derseniz,
size uygun bir işten bahsetmiyoruz. Dolayısıyla ilk kararlılık çok önemli. Daha sonra kişisel özeleştirinizi yaptığınızda, şuna bakıyor olmanız
lazım. Ben detaylara ilgi duyuyor muyum, büyük evrene bakıyor muyum, her konuda detaylı inceleme yapıyor muyum, araştırmaya yatkın
bir tarafım var mı, araştırıyor muyum, okuyor muyum diye düşüneceksiniz. Açıkçası şunu söyleyeyim. Üniversite hayatı bittikten sonra ahiret hayatı başlıyor. Üzgünüm ama öyle çünkü onun
sonu yok. Üniversite hayatı çok güzel, sıcak ev, anne, baba, arkadaşlar keyifli bir dünya hepimiz
yaşadık. Ama ahiret hayatına geçtiğiniz zamana sizler ayaklarınızın üzerinde durmak zorundasınız.
Bu hayatta güçlüler ayaklarının üzerinde duruyorlar. İç denetim de bu güçlüleri mutlaka tercih
ediyor. Kariyer konusundaki hedefinizi şimdiden belirleyin. Ben para kazanacağım diyorsanız, hiç
bu işe bulaşmayın, risk alın. Risk almadan para kazanılmaz. Hangi riski nasıl aldığınıza dikkat edin..
18
19
AYSBERG
AYSBERG
“Öğrencilerimizin en çok tercih ettiği sektörlerin başında denetim ve
danışmanlık geliyor”
“Bu işi hakkıyla yapacak arkadaşları aramıza bekliyoruz”
Elif Yıldırımbulut, KPMG İnsan Kaynakları Müdürü
Ebru Pilav, Deloitte Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü
Denetim ve danışmanlık sektörü, öğrencilerimizin çok tercih ettiği sektörlerden bir tanesi. Deloitte Türkiye olarak 1500’e yaklaşan
çalışanımız, beş bölgede faaliyet gösteren organizasyon yapımızla,
gençlere kapılarımızı açıyoruz. Onların geleceğimiz olduğunu düşünüyoruz, onların özgün fikirlerine yatırım yapıyoruz onların kişisel gelişimlerine katkıda bulunmak için hep kendimize dönüyoruz kendimizi
geliştirmek adına çok farklı girişimlerde bulunuyoruz. Bizler için eğitim olmazsa olmaz. Deloitte olarak hem organizasyonumuz içerisinde
hem Deloitte Akademi başlığı altında kurduğumuz organizasyonla,
gençlerimizi şirketime girdiği günden itibaren her seviyede kariyer
yollarında onları destekleyecek eğitimler gerçekleştiriyoruz. Deloitte Eğitim Vakfımız, Deloitte çatısı altında yine farklı bir kuruluş bu kuruluşumuzla her yıl 100 öğrenciye burs veriyoruz. İçerden
mentörler atayıp, profesyonel Deloitte çalışanları bu öğrencilerimize gerek maddi gerek manevi
gerek kişisel gelişimlerine katkı sunuyor ve profesyonel hayatları için staj imkanı sunarak destek
veriyoruz. Bir diğer eğitim alanında sizlerle paylaşmak istediğim konu, Deloitte Üniversitesi. Şu
anda Amerika’da ve Brüksel’de faaliyet gösteren Deloitte Üniversitesi ile kişisel gelişimlerine liderlik alanında destek oluyoruz. Bütün bunları düşündüğümüzde, yoğun bir eğitim programıyla,
gençlerimizi eğitiyoruz. İlk işe başladıklarında gençlerimiz denetimin çok yoğun, uzun saatler çalışıldığını düşünüyorlar fakat bunun yanında takım olabilmeyi, birlikte çalışabilmeyi, Türkiye’nin
farklı bölgelerinde bu ekiplerle üretim yapmayı öğreniyorlar. Bunun çok büyük tecrübe olduğunu
düşünüyoruz.
KPMG’de göreve başlayalı, 2,5 yıl oldu. İşe başladığımda 450 kişiydik
şimdi 800 kişi olduk. 350 kişilik bir artış var. İşten çıkanları da hesap
edersek bu 2,5 yılda 600 işe alım yapmışım. Üç kişiden oluşan ben
de dahil olmak üzere bir ekibim var. Üç kişi 600 kişiyi işe aldık ve çok
yoğun bir zaman geçirdik. İçinde bulunduğumuz sektör de çok yoğun çalışmaya yatkın bir sektör. O nedenle biz de o işin içine girdik,
hafta sonları geldik sınavlar yaptık. Bu işi seven ve hakkıyla yapmak
isteyen arkadaşları aramızda görmek istiyoruz. Sadece denetime değil bu yıl vergi tasdik bölümümüze de her iki bölümü birleştirerek
ortak tek bir alım yapıyoruz. Bunun da sebebi her iki bölümde aşağı
yukarı aynı işin yapılıyor olması. Vergi tasdik de gittiğimiz müşterinin şirketinde muhasebesini,
muhasebe kayıtlarını inceliyorsunuz. Bunu da vergi usul kanununu baz alarak doğru mu değil mi
diye inceliyorsunuz. Bağımsız denetim yapan ekiplerimiz onlar da gittiklerinde yine muhasebe
kayıtlarını inceliyorlar, yine muhasebe müdürüyle muhatap oluyorlar. Onların incelemelerinin baz
aldığı kriter uluslararası raporlama standartları. Dolayısıyla aynı iş yapılıyor ama iki farklı bakış
açısıyla. Biz bu yıl her iki ekibi birleştirerek hem daha verimli hem de hızlı bir iş yapalım istedik.
İşe aldığımız arkadaşlar için de iki farklı mesleği birlikte öğrenme iki farklı mesleği birlikte yapma
şansını sağlamış olduk.
“Çalışanların esnek ve mobil olması gerekiyor”
Emre Çavuşoğulları, EY İnsan Kaynakları Direktörü
Öncelikle size kurumumuzdan bahsetmek istiyorum. EY şu an 150
ülkede yaklaşık 175 bin çalışanla faaliyet gösteriyor. Gelirimiz geçen
yılsonu itibariyle 26 milyar Amerikan doları. Türkiye olarak biz Avrupa,
Orta Doğu, Hindistan ve Afrika bölümünün içinde merkezi Avrupa ve
Güneydoğu Avrupa merkezinin içinde yer almaktayız. Türkiye’de çalışmaya 1983 yılında beş kişiyle başladık. Şu anda 1100’lere ulaşan bir
sayıdayız. 2002 yılında Arthur Anderson ile birleşmemiz söz konusu
oldu. Onunla da değer ve hız kazanarak yolumuza devam ettik. Dört
farklı ofisteyiz: İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa. Denetim sektörüne öğrencilerin ilgisi devam ediyor. Çok farklı alanlarda şirketler ülkemize
giriyor. Bize iş alımı için yapılan başvuru sayısı, son üç yıl içinde yüzde
30 artmış durumda. Son üç yılda çalışan sayımızsa yüzde 70 arttı. Son
üç yılda yeni mezun işe alım sayımızda yüzde 45 artış gösterdi. Geçmiş iki yılda 200-250 çalışan
işe alındı. Bunların yaklaşık yüzde 50’nin üzerindeki arkadaşımız bağımsız denetim tarafında yer
aldı. Bunun yanında iç denetime ağırlık gösteren risk ekibimiz var onlar da danışmanlık ekibimizin
içindeler. Ödüllerimiz de var. Farklı kuruluşlar bunu yapıyorlar. Bir tanesi Great Place to Work Institute her yıl düzenleniyor. Yaklaşık 6 bin firma her yıl bu yarışmaya katılıyor. EY’da 2012 yılında ilk
25 firma arasında yer aldı. Bunların içinde de tek denetim firmasıydı.
Cristina Monterrey, PwC İnsan Kaynakları Kıdemli Müdürü
Ben İspanyol vatandaşıyım ama uzun yıllardan beri Türkiye’deyim.
Ben kariyerime PwC İspanya’da başladım. Esnek bir yapımız olduğundan ve buraya gelmek istediğim için şirketim beni bu konuda destekledi. Auditor (Denetçi) olarak işe başladım. Sonra insan kaynaklarına geçmeye karar verdim ve şirketim beni bu konuda da destekledi.
Bildiğiniz gibi kararlı olmak ve ileriye dönük olarak karar vermek çok
önem arz ediyor. Yeni mezun arkadaşlar bazen gerçekten bu kararı
verirken biraz zorlanıyorlar. Pek çok firma geliyor bizim gibi anlatıyorlar, hocaları farklı anlatıyor, aile içinde farklı konuşuluyor, anne-baba
farklı şey söylüyor bu son derece doğal. Bizim şirketlerimize katıldığınız zaman hayat boyu ben bu işi yapıyorum kararını vermiyorsunuz
aslında. Şirket içinde mobil olabilirsiniz, gerek coğrafi olarak gerek
meslek olarak. Mesela iç denetim konusunda bütün gün yoğun bir şekilde incelemeler yapıldı,
konuşmalar yapıldı. Bizim şirkette denetim bölümünün altında risk assurance diye bir bölüm var, iç
denetim hizmetleri veren grubumuz içinde yer alıyor. Biz bu bölümde arkadaşlarımızı başlattığımız
zaman spesifik olarak iç denetim işlerine göndermiyoruz. Farklı projeler ve işler yaptırıyoruz ki,
arkadaşlar ne iş yapmak istediklerine daha açık bir şekilde karar verebilsinler. Onun için yaklaşık üç
yıl boyunca farklı işlere gidiyorsunuz. Üç yılın sonunda iç denetim yapmak istiyorum dediğinizde,
iç denetim konusunda daha fazla uzmanlaşmaya başlayabilirsiniz.
“Denetim sektörüne öğrencilerin ilgisi arttı”
20
21
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
Ali Kamil Uzun
Sherlock Holmes bilinen dedektiflerin en
ünlüsüdür. Britanyalı Arthur Conan Doyle tarafından yaratılan bu hayali karakter, olayları
gözlem yoluyla çözmesi ve tümdengelim yöntemini çok iyi kullanması ile ünlüdür. Bulduğu
ipuçlarını çok iyi kullanır ve bir sigara izmaritinden bile en karmaşık olayları çözebilir. İşi
dışında hiçbir özel habere ilgi duymayan bu
edebiyat kahramanı, sırf işinde gerekli olacağı
düşüncesiyle sosyete haberlerini takip eder.
İnsanları, sadece çözeceği olaylarda denklemin bir parçası olarak görüp amacına ulaşmak
için kurnaz bir karaktere de bürünerek onları
kullanabilir.
Sherlock Holmes çalışmaya başlamak için ortaya bir sorun çıkmasını bekler. Misyonu sorunları çözmektir, ortaya bir sorun çıkmalı ki kendine
bir görev düşsün. Görevi bir adli olayın bitmiş
olmasını gerektirir. Çalışmalarını da bu olay
sonrası ortamda yapar. Yalnız başına çalışır, bir
ekibin üyesi değildir. Diğer insanlara sadece
olayları çözmekte kullanmak için ihtiyaç duyar.
Örneğin, “Bohemya’da Skandal” hikayesinde,
seyislerden bilgi almak için onların kılığına girer. Çünkü kıvrak zekası, sezgileri ve yöntemleri başkasına ihtiyaç duymasına gerek bırakmamıştır. Bilgiçlik ve insanları kullanma özelliği
ağır basan bir kişilik yapısı ortaya çıkarmıştır.
Kullandığı metodoloji, kişiliğine de yansımıştır.
Davranışları, kıyafetleri, kullandığı araçlar hep
bunu destekler. Kendiyle özdeşleşen eşyaları,
piposu, avcı şapkası ve büyütecidir. Bunlar bile,
kişiliği ve yaptığı iş hakkında ipuçları verebilir.
Çalışmak için bir ölüm sessizliğine ihtiyaç duyar. Bunu bazen yalnız kalarak bazen de keman
çalarak yapar. Diğer insanları fazla önemsemez. İnsanlar yerine gizemli olayları veya gizemli olaylara konu olan insanları önemser.
Yaptığı iş ve metodolojisinden dolayı bugüne
veya geleceğe değil, geçmişe odaklıdır. Şüphecidir. Gazetelere bakarken bile okuduğu
haberleri bir olayın delili olarak yorumlama eğilimindedir. Yaşam tarzını, herkesin bilmediği
gizemleri çözmeye, adli olayları aydınlatmaya
göre şekillendirmiş, varoluş amacını bunun
üzerine inşa etmiştir.
Sherlock Holmes’u alıp kurumunuzda farklı birimlerde ve fonksiyonlarda çalıştırırsanız acaba
neler yapar? Örneğin muhasebeci yaparsanız
çalışma tarzı nasıl olur? Muhtemelen, muhasebede faturaları inceler, sıra numaralarını
kontrol eder. Arşiv odalarında faturalar üzerinde parmak izlerini alarak arşivlerde, faturalarda
suç unsuru olup olmadığını araştırır. Eğer insan
kaynakları biriminde çalıştırırsanız, kişilerin özel
yaşamlarıyla ilgilenir, dosyaları kurcalar, özgeçmişlerin doğru yazılıp yazılmadığını didikler.
Kişilik analizleri yaparak kimin suç işleyebileceğini, kimin, neden, kiminle konuştuğunu, ofisteki arkadaşlıkları sürekli gözlemler. Bir stratejik
planlama ekibinde çalıştırmayı denerseniz ekip
çalışmasına alışkın olmadığı için ekipten sürekli
uzaklaşmaya çalışır. Kurumun gelecek öngörüleriyle değil, geçmişiyle ilgilenir. Paydaş toplantılarında veya yapılan planlarda gizem arar.
Gözleri, hisleri yolunda gitmeyen bir şeyler
arar ki onları çözsün. Yani Sherlock Holmes’u
alır, bir kuruma farklı bir görevle atarsanız, çalışma yönteminden dolayı alışkanlıkları dışında
bir işte etkili olması mümkün değildir. Çünkü
sürekli bir suç ve suçlu arama peşindedir. Dedektiflik dışında verdiğiniz görev, çalışma yöntemiyle uyuşmadığı için onu mutsuz eder.
Onun becerileri, ünü, olayların meydana gelmesini engellemeye bağlı olmayıp, meydana
gelen olayların sorumlularını ortaya çıkarmaya
yöneliktir. Zaten güvence verme kaygısı da
yoktur. Onun tek görevi, yöntemini kullanarak adli olayları aydınlatmaktır. Titiz çalışmaları
neticesinde, katili veya suçluları bulur, adalete
teslim eder. Onun için olay bu aşamadan sonra
kapanır.
Yapısı ve buna uygun yaşam tarzıyla, kanıtlara
dayalı, belli bir yöntem kullanarak, en çözülemez denilen gizemli adli olayları, gizli, saklı ne
varsa bütün yönleriyle aydınlatarak çözen ve bu
şekilde görevini yapan Holmes, bu özellikleriyle bir organizasyonda iyi bir iç denetçi olabilir
mi? Bir iç denetçi seçmek isteseniz, Sherlock
Holmes sizin için iyi bir aday olur mu?
Holmes’un size verdiği güven duygusuyla
ve onun gibi bir yeteneği çalıştırmanın verdiği gururla, onu iç denetçi olarak değerlendirir
misiniz? Sherlock Holmes’u işe alıp almamayı
düşünmeniz, yönettiğiniz kurumdaki ihtiyaca
bağlı olabilir. Ancak bir iç denetçi olarak, bu
özelliklerdeki bir kişiyi tercih etmeniz, iç denetime nasıl baktığınızla da ilgilidir. Tercih ettiğiniz
özellikler gerçekten çağın modern iç denetim
anlayışının gerekleriyle uyuşur mu?
Sherlock Holmes karakterinde, biraz da sınırları
zorlayarak ve karikatürize ederek somutlaştırmaya çalıştığımız ve aslında halen iç denetçi
Sherlock Holmes
Bir İç Denetçi midir?
Sherlock Holmes’u alıp
kurumunuzda farklı birimlerde
ve fonksiyonlarda çalıştırırsanız
acaba neler yapar? Örneğin
muhasebeci yaparsanız çalışma
tarzı nasıl olur? Muhtemelen,
arşiv odalarında faturalar üzerinde
parmak izlerini alarak arşivlerde,
faturalarda suç unsuru olup
olmadığını araştırır.
22
23
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
Müfettişler tarafından yürütülen soruşturma ve
inceleme çalışmaları, işlem odaklı olup sorumluların tespiti, adli ve idari cezalandırılmalarına
yönelik disiplin amaçlı faaliyetlerdir. Hile ve
suistimallerin soruşturulması ve incelemesine yönelik adli sonuç doğuran bu tür görevler
Sherlock Holmes karakterinde irdelediğimiz
özellik ve becerileri gerektirmektedir. Bu tür
bilgi, beceri ve uzmanlık gerektiren görevlerin
ana faaliyet konusunu oluşturduğu teftiş ve
müfettişlik ile iç denetim ve iç denetçi arasında
benzerlik kurmak doğru bir yaklaşım değildir.
İç denetim konusundaki bilgi eksikliği, bu faaliyetlerin farklı kurumlarda, farklı yöntemlerle uygulanmasının da bir sonucu olarak farklı algılara
ve yanlış beklentilere neden olmaktadır. İç denetimi diğer faaliyetlerden farklı kılan, ona farklı
bir misyon yükleyen amacın anlaşılması ve bu
doğrultuda kuruma değer katması, iç denetim
konusundaki bu algı eksikliği ve farklı beklentilerin giderilmesiyle mümkün olabilir.
Teftişe konu ve müfettişlik soruşturma ve
incelemesini gerektiren olaylar işlem odaklı,
geçmişe yönelik tespitleri içeren, reaktif ve
cezalandırma esaslı bir yaklaşımla değerlendirilmektedir. İç denetime konu ve iç denetçilerin faaliyet konusunu oluşturan alanlar, süreç
odaklı, geleceğe yönelik, proaktif ve risk esaslı
yaklaşım gerektirmektedir. İç denetimle ilişkilendirilen diğer denetim türleri de bu çerçevede değerlendirilerek iç denetimin ne olmadığı
açıklanmıştır.
İç denetim ne değildir?
İç denetimin yanlış algılanması onun yanlış uygulanmasına sebebiyet verir. Bu nedenle bu
yanlış algının ortadan kaldırılması iç denetim
faaliyetlerinin ne olmadığının açıklanmasını gerektirir. Bunun yolu da bu yanlış algıya sebep
olan dinamiklerin belirlenerek tetkik edilmesidir. Ortada sübjektif bir algı varsa, bu algının
yok sayılması, “yanlış” diye değerlendirilip göz
ardı edilmesi yerine bunun nedenlerinin saptanmaya çalışılması, bu yolla iç denetim farkındalığının geliştirilmesi ve onun kurumlarda katma değeri olan bir iç denetim faaliyeti haline
gelmesi gerekmektedir.
İç denetim ile en çok benzerlik kurulan ve kurumların organizasyon şemalarında en yakın
olanı müfettişlik görevidir. Hem kamu kurumları hem de özel sektör şirketlerinde ve bankacılıkta, bir mazisi olan müfettişlik, eski bir geleneği temsil eder.
Soruşturma ve inceleme, bu görevin ana faaliyetlerinden biridir. Hile ve suistimal olaylarının
soruşturulması ve incelenmesi müfettişliğin en
önemli görevlerinden birini oluşturur.
İç denetim faaliyetinin, hile ve suistimallere
yaklaşımı farklıdır. Uluslararası İç Denetim
Standartları’nda, bu konu şöyle açıklanmıştır:
İç denetçiler, suistimal risklerini ve bu risklerin
kurum içinde yönetim şeklini değerlendirebilecek yeterli bilgiye sahip olmak zorundadır;
fakat iç denetçilerden esas ve sorumluluğu suistimalleri tespit etmek ve soruşturmak olan bir
kişinin uzmanlığına sahip olması beklenmez.
Uluslararası İç Denetim Standartları’nda, iç denetçilerin hile ve suistimal konusunda sahip olması gereken nitelikleri tanımlamaktadır. Buna
göre iç denetçilerin görevleri sırasında hangi
delillerin veya bulguların hile veya suistimale
işaret edebileceğine dair yeterli bilgiye sahip
olmaları gerekmektedir.
Müfettişliğin temel görevleri arasında yer
alan hile ve suistimallerin soruşturulması ve
incelenmesi bir iç denetim faaliyeti değildir.
Uluslararası İç Denetim Standartları’na göre,
iç denetim yöneticisi hile ve suistimallere yönelik riskleri faaliyet gösterdiği kurumun üst
İç denetim ile en fazla karıştırılan kavramlardan
birisi de iç kontroldür. Fakat iç denetim ile iç
kontrol arasında büyük farklar bulunmaktadır.
İç kontrol, farklı sorumluluklar taşımakla birlikte
tüm kurum personelinin içinde yer aldığı, sadece belli bir zamana ilişkin bir politika ya da uygulama değil, kurumun her seviyesinde süreklilik gösteren faaliyettir. Kontrollerin işlemlerin
yapıldığı süreçte ve aynı anda gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Ancak bu şekilde
etkin ve kendi kendine işleyen bir iç kontrol sisteminden bahsetmek mümkün olacaktır. Tüm
personelin iç kontrolün önemini anlaması ve
aktif olarak bu sürece katılması esastır.
Denetim ve kontrol kavramları genellikle aynı
kavramlar gibi algılanıp, düşünülmekte ve söylenmekte ise de, kontrol denetimden daha
önce ve geniş kapsamlı olarak düşünülmesi
gereken bir husustur. Çünkü kontrol faaliyetler
İç denetim ile en çok benzerlik
kurulan ve kurumların
organizasyon şemalarında
en yakın olanı müfettişlik
görevidir. Hem kamu
kurumları hem de özel sektör
şirketlerinde ve bankacılıkta,
bir mazisi olan müfettişlik, eski
bir geleneği temsil eder.
yürüdüğü esnada yapılır. Etkin bir iç kontrolün
bulunmaması halinde etkili denetimden söz etmek mümkün değildir.
Finansal tabloların mevcudiyeti veya hazırlanması, bütünlüğü veya tamlığı, finansal tablolarda kullanılan değerlendirme veya tahsis
yöntemleri, finansal tablolarda yer alan haklar
veya yükümlülükler finansal tabloların sunumu
ve açıklanması süreçlerinin başarılı olup olmadığı konularında güvence sunmayı hedefleyen
ve söz konusu süreçlerden bir veya birkaç tanesini aynı anda kapsayan denetim faaliyetleri
finansal denetim olarak adlandırılmaktadır. Bu
kapsamda yapılan bir denetim faaliyeti kurum
içinde bağımsız denetimin benzer bir uygulaması olarak değerlendirilebilir. İç denetçiler
tarafından gerçekleştirilen finansal denetimlerin amacı ise; sadece kurum operasyonlarının
finansal tablolara doğru aktarılıp aktarılmadığı
veya muhasebeleştirme süreçlerindeki kontrollerin yeterliliği ve etkinliği ile sınırlı olmayıp
kurumun bütün gelir ve gider kalemlerinin
etkinliği ve yönetsel muhasebe kapsamında
yöneticilere sağlanan içsel bilgi ve raporların
doğruluğu ve yeterliliğinin değerlendirilmesini
de kapsamaktadır.
Yapılan faaliyet ve işlemlerin mevzuata uygunluğunu denetleyen denetim faaliyeti, uygunluk
denetimi olarak adlandırılır. Uyulması gereken
mevzuat, iç mevzuat ve dış mevzuat olmak
üzere ikiye ayrılır. Dış mevzuat kamu otoriteleri, düzenleyici kurumlar ve denetleme ku-
yönetimine raporlar. Hile ve suistimallerin tespiti ve soruşturulması müfettişler tarafından
yürütülür.
denilince paydaşlarca akla gelme ihtimali olan
bu yetkinlik ve yaklaşım acaba günümüzün
hem kamu hem özel sektör kurumlarında ne
kadar kabul görüyor? Bunlar çağın ihtiyaçlarını
karşılıyor mu? Bu özellikleri taşıyan birinin kurumlarda başarılı olabileceğini düşünüyor musunuz? Ya da bir iç denetçi bu özellikleri edinerek başarılı olabileceğini öngörüyor mu?
24
25
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
İç denetimin katma değer yönünün ortaya çıkması için öncelikle yönetimin
iç denetimin işlevi hakkında yeterli bilgisi bulunmalıdır. Bu konuda görev iç
denetçilere düşmektedir. Rol ve sorumluluklarını ve katma değer yaratma
işlevlerini yönetime anlatacak, onları bu konuda bilgilendirecek, farkındalık
yaratacak olan iç denetçilerdir.
İç denetim faaliyeti, dış mevzuata uyumunun
belirlenmesi yanında, dış mevzuata uyulmaması durumundan kaynaklanan risklerin
bertaraf edilmesi amacını taşır. Kurum içi
faaliyetlerin iç düzenlemelere uygun olup olmadığının yanı sıra, ilgili düzenlemelerin kurum hedefleri ve dış mevzuatla uyumlu olup
olmadığı, ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı ve
gerekiyorsa değiştirilmesi gereken alanların
neler olduğu yönünde görüş ve değerlendirmelerde bulur.
Bazı kurum ve kuruluşlarda vergi yükümlülüklerine ilişkin matrah hesaplamalarının doğru
yapılıp yapılmadığı ile sınırlı denetimleri iç denetim faaliyeti olarak kabul etmek doğru bir
yaklaşım değildir. İç denetim faaliyeti, vergi
hesaplarını etkileyen işlemlere ilişkin süreçlerin iç kontrol yeterliliği ve etkililiğinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır.
Birim ve süreç sorumlularının görevleri arasında yer alan günlük işlem kontrolleri, sayımlar,
mutabakatlar vb idari ve icrai işlem onayları
yöneticilerin kontrol sorumluluğunda olan işlemler olup iç denetim faaliyeti değildirler.
Bunlar süreçlerin içerisinde ve günlük faaliyetlerin ayrılmaz bir parçası olarak oluşturulması
gereken kontrol faaliyetleridir. İç denetim faaliyeti, söz konusu işlemlerin ait olduğu süreçlere ilişkin iç kontrollerin tasarlanıp tasarlanmadığı ya da tasarlandığı biçimde uygulanıp
uygulanmadığını değerlendirir.
Sonuç
İç denetim konusundaki bilgi eksikliği veya
algı farklılığı, iç denetimin değeri önündeki en
büyük engellerden birini oluşturmaktadır. İç
denetim konusundaki bilgi eksikliği, bu faaliyetin kurumlarda farklı uygulanmasına neden
olmaktadır. İç denetimi diğer denetim faaliyetlerinden farklı kılan, ona farklı bir misyon
yükleyen amacın anlaşılması ve bu doğrultuda kuruma değer katması, iç denetim konusundaki bu bilgi eksikliği, algı farklılığı ve
farklı beklentilerin giderilmesiyle mümkün
olabilecektir.
İç denetimin katma değer yönünün ortaya
çıkması için öncelikle yönetimin iç denetimin
işlevi hakkında yeterli bilgisi bulunmalıdır. Bu
konuda görev iç denetçilere düşmektedir. Rol
ve sorumluluklarını ve katma değer yaratma işlevlerini yönetime anlatacak, onları bu konuda
bilgilendirecek, farkındalık yaratacak olan iç denetçilerdir. İç Denetçilerin bunu yapabilmeleri
ise yetkinlikleri, teknoloji ve metodolojilerinin
yeterliliğine bağlıdır. Değişim ve gelişim hangi
seviyede olursa olsun, tanım ne kadar açık bir
ifade taşıyor olursa olsun, eğer iç denetçiler öz
güven ve iddia sahibi değillerse değer yaratan
bir denetim faaliyetinden söz etmek mümkün
olmayacaktır.
Ali Kamil Uzun, CPA, CFE, MA, CRMA, CAC
Türkiye İç Denetim Enstitüsü
Kurucu ve Onursal Başkanı
Not: Bu makale, yazarın Maliye Bakanlığı İç Denetim
Koordinasyon Kurulu (İDKK) tarafından Nisan 2014’te
yayınlanan ‘İç Denetim “Yönetime Değer Katmak” kitabında yer alan “İç Denetim Ne (Değil)’dir?” makalesinden
derlenmiştir.
İç denetim, günümüzde kurumların amaçlarına
ulaşmasında en temel fonksiyonlardan birisi
haline geldi. İç denetim faaliyetinin etkili bir
şekilde yürütülebilmesi için de iç denetçilerin
sahip olması gereken yetkinlikler hayati önem
taşıyor.
İç denetimin değişen ve gelişen fonksiyonları
çerçevesinde iç denetçilerin sahip olması gereken yetkinlikler zaman içinde değişim gösteriyor, yeni yetkinlik ve beceri alanları ortaya
çıkıyor. İç denetçilerin bu yetkinliklere sahip olmaları ve kendilerini sürekli geliştirmeleri gerekiyor. Bunun için başta iç denetçiler olmak üzere,
iç denetim yöneticilerine ve kurumların yönetim
kurullarına önemli sorumluluklar düşüyor.
rumları tarafından çıkarılan kanun, yönetmelik
türündeki düzenlemelerdir. İç mevzuat ise, üst
yönetim tarafından kurum faaliyetlerine yönelik
olarak düzenlenen her türlü yönetmelik ve el
kitaplarıdır.
İç Denetçilerin Sahip
Olması Gereken
Yetkinlikler
26
27
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
Bununla birlikte ülkelere, bölgelere ve endüstrilere göre iç denetçilerin sahip olması gereken
yetkinlikler değişebilir. Her yetkinliğin her iç
denetçide aynı düzeyde bulunmasına gerek
olmayabilir. Bazı yetkinlikler tüm iç denetçiler
için gerekli iken, bazıları ise iç denetim yöneticileri için gerekli olabilir.
Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (The Institute of Internal Auditors-IIA) tarafından yaklaşık
beş yılda bir tüm dünyayı kapsayan Ortak Bilgi
Havuzu (Common Body of Knowledge - CBOK)
araştırmasının son raporlarında da yer aldığı şekilde, günümüzde iç denetçilerin sahip olması
gereken yetkinlikleri “genel, davranışsal ve
teknik beceriler” olarak üç ana bölümde değerlendirmek doğru olacak.
1) Genel Yetkinlikler
Hangi profesyonel seviyede olursa olsun tüm
iç denetçilerin değişik düzeylerde sahip olması
gereken bazı genel yetkinlikler söz konusu.
• İletişim becerileri
İletişim becerileri günümüzde hem iç denetçiler
hem de iç denetim yöneticileri için en önemli yetkinlik alanlarından birisi haline geldi. İletişim becerisine sahip olmayan bir iç denetçinin ne kadar
önemli teknik çalışmalar yaparsa yapsın, şirket
için ne kadar önemli bulgular raporlarsa raporlasın
beklenen katma değeri sağlaması mümkün değil.
İç denetçilerde olması gereken iletişim becerilerini hem sözlü hem de yazılı iletişim açısından ayrı
ayrı değerlendirmek gerekiyor.
İç denetçiler, bir denetim çalışması yürütürken
denetlenen birimde gerek yöneticiler gerekse
de çalışanlarla sürekli bir iletişim halinde bu-
lunmak durumunda kalıyorlar. Bu nedenle çalışanlarla iletişimi sağlıklı bir zeminde tutmaları
ve özellikle de çalışanlarla işbirliği sağlamaları
büyük önem taşıyor. Bunun yolu da sözlü iletişimdeki başarıdan geçiyor. İç denetçilerin
iletişim içinde bulunduğu kişilere karşı duruşu,
göz teması, kullandığı ses tonu, hitap şekli, konuşması, jest ve mimiklerini etkili bir şekilde
kullanması önemli. Bütün bunlar başarılı bir iletişimin anahtarıdır. İç denetçinin istemiş olduğu bilgi ve belgeleri saygı sınırları çerçevesinde
talep etmesi, çalışanlara ek yükler getirmeden
en uygun zaman ve şekilde bilgi ve belge talebinde bulunması da sağlıklı iletişim için gerekli.
Bu şekilde çalışanların iç denetçiye yaklaşımı
da olumlu bir seviyede gerçekleşir, güven duyar ve denetçi istediği bilgilere çok daha sağlıklı
ve kolay bir şekilde ulaşabilir.
İç denetçilerin yazılı iletişimde de, yani hazırladığı raporlarda veya gönderdiği elektronik postalarda kullandığı ifadeler de büyük önem taşıyor. Raporları kolay anlaşılabilir ve sade bir dille
kaleme almak, raporun amacına, yazı biçimine
ve tarzına dikkat etmek, mantıklı bir akış ile
tespitleri ortaya koymak, raporlarda yöneticilerin dikkatine sunulacak ve kritik hususları ön
plana çıkaran özet yapmak, tespitlerin dayanağı düzenlemeleri raporda belirtmek, tespitlerde
çalışanları incitecek kelime ve ifadelere yer vermemek, yöneticilerin gayret ve sorumluluklarını hafife alacak yorumlarda bulunmamak, rapor
ve yazışmalarda hitap şekline dikkat etmek gibi
hususlar sağlıklı bir yazılı iletişim için gerekli.
• Problem tanımlama ve çözme becerileri
Mevcut problemlerin tespit edilmesi için iç denetçilerin problemleri tanımlama konusunda
yeterli bilgi ve öngörü seviyesine sahip olması
gerekiyor. İç denetçiler olaylara farklı pencerelerden bakabilmeli. Bunun yanı sıra tespit
edilen problemlerin çözümü için öneriler geliştirmesi iç denetçilerin en önemli görevleri arasında. İç denetçiler raporlarında tespit ettikleri
problemlere ve bunların çözülmesine yönelik
önerilere yer vermeli. İç denetçilerin problem
tanımlama ve çözme becerilerini geliştirmek
için çalışmalar yapılması önemli, bunun için
vaka çalışmaları yararlı olabilir.
• Mevzuat ve standartlardaki değişiklikleri
ve gündemi takip etmek
Günümüzde tüm dünyada, her alanda düzenlemeler giderek artıyor. Bu süreç iç denetim
faaliyetini de derinden etkiliyor. İç denetimden
beklenen sonuçların elde edilebilmesi için,
mevzuatta yapılan değişikliklerin güncel bir
şekilde takip edilmesi ve değerlendirilmesi büyük önem taşıyor. Özellikle faaliyet gösterilen
alanda yapılan özel mevzuat düzenlemeleri ile
genel düzenlemeler ve bunlara yönelik yapılan
ikincil ve daha alt düzeydeki düzenlemeler ile
yapılan değişiklikler konusunda iç denetçilerin
bilgi sahibi olması gerekiyor. Aynı şekilde genel ekonomik ve siyasi gündem konuları ile denetim gündeminin takip edilmesi, iç denetim
standartlarında yapılan değişikliklerin takip edilerek hızlı bir şekilde çalışmalara yansıtılması iç
denetçiler için önemli.
• İç denetimin önemini ve değerini
artırabilme yeteneği
İç denetim faaliyeti, her kuruma önemli bir
katma değer sağlıyor. Bununla birlikte iç denetimin sağladığı katma değeri kurumun üst
yöneticilerine ve tüm personeline doğru bir
şekilde anlatmak gerekiyor. Bu nedenle iç denetçiler ve iç denetim yöneticilerinin, yürütülen
faaliyetler ile ilgili açık, anlaşılır ve net sonuçlar
ortaya koymaları, sağlanan katma değeri başta üst yöneticiler olmak üzere tüm personele
uygun iletişim yöntemleri ile anlatmaları büyük
önem taşıyor.
• Organizasyonel beceriler
Günümüz iç denetçilerinin organizasyonel becerilerinin de yüksek olması gerekiyor. Bu becerilerin daha çok iç denetim yöneticileri için gerekli
beceriler olduğu ifade edilebilir. Gerçekten de iç
denetim biriminin organizasyon yapısının doğru
bir şekilde oluşturulması, faaliyetlerden istenilen sonuçların elde edilmesi, iç denetçilerin en
riskli ve en fazla fayda sağlanabilecek alanlarda
görev yapmalarının sağlanması, birim içindeki
çatışmaların doğru yönetilebilmesi için iç denetim yöneticilerinin organizasyonel ve örgütsel
becerilere sahip olması önemli.
Bununla birlikte organizasyonel beceriler tüm
iç denetçilerde olması gereken beceri alanla-
Uluslararası iç denetim standartlarında, “iç denetçilerin, iç denetim hizmetlerinin gerçekleştirilmesinde gereken bilgi, beceri ve tecrübeyi
ortaya koymaları, buna uygun işleri üstlenmeleri, kendi yeterliliklerini devamlı geliştirmeleri
gerektiği” belirtiliyor. İç denetim faaliyetinin
niteliği gereği, belirli bazı yetkinliklere ve becerilere sahip olmayan kişilerin yaptığı çalışmalardan sağlıklı sonuçlar elde edilmesi mümkün
değildir.
28
29
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
• Diğer genel yetkinlikler
İç denetim personeli, yöneticisi ve başkanı için
farklı önemde olan diğer bazı genel yetkinlikler
de söz konusu. Örneğin iç denetim personeli
için muhasebe ve bilgi teknolojileri konularının
çerçeveleri, araç ve teknikleri konusunda yetkin olmak önemli.
İç denetim yöneticileri ve başkanı içinse, yönetim becerileri, çatışma çözme ve müzakere becerileri, personelin eğitimi ve gelişimine
katkı sağlamak gibi beceriler de önemli beceri
alanları arasında sayılabilir. İç denetim yöneticileri ve başkanının iç denetim biriminde görev
yapan çalışanları en verimli ve uygun şekilde
yönetmesi, onların eğitimi ve gelişimine katkı
sağlayacak uygulamalar geliştirmesi, çalışanların kendi aralarında veya diğer çalışanlarla aralarında oluşan çatışmaları çözmesi gerekiyor.
Bunun yanı sıra belirli düzeyde kültürel birikim
ve yabancı dil becerileri de iç denetçiler için
günümüzde önemli olan yetkinlikler arasında.
İç denetçiler yaptıkları çalışmalarda kültürel
birikimlerinden de faydalanmak durumunda.
Yabancı dil becerileri de, iç denetçilerin yurtdışındaki uygulamaları daha güncel ve hızlı bir
şekilde takip etmesine, yabancı kaynaklarla,
kendini daha fazla geliştirmesine, geliştirilen
çeşitli ürünleri daha kolay anlamasına imkan
tanıyacak.
2) Davranışsal Beceriler
Bu beceriler bir iç denetçinin başkasına karşı
olan davranışlarını ifade ediyor. İç denetçilerin
davranışlardaki becerileri iç denetim faaliyetini
doğrudan etkiliyor.
Organizasyonel beceriler tüm iç
denetçilerde olması gereken beceri
alanlarından biri. Bu beceriler başta
iç denetçilerin kendi çalışmalarını
organize etmesi bakımından
önemli. Aynı zamanda iç denetim
plan ve programlarına göre
yapılacak denetim çalışmalarının
çok iyi bir şekilde organize edilmesi,
etkin ve verimli bir denetim
çalışmasının da anahtarıdır.
• Gizlilik
Tüm iç denetçilerin sahip olması en önemli
davranışsal becerilerinden birisi gizlilik. Uluslararası iç denetim standartlarında da; iç denetçilerin, elde ettikleri bilginin sahipliğine ve
değerine saygı göstermesi, hukuki ve mesleki
bir mecburiyet olmadığı sürece de gerekli yetkiyi almaksızın bilgiyi açıklamaması gerektiği
belirtiliyor.
İç denetçiler, yaptıkları çalışmalar esnasında
kurumun her türlü gizli bilgisine ulaşma imkanına sahip olmaktalar. Elde edilen bu bilgilerin
korunması ve bunun için gerekli önlemlerin
alınması iç denetçilerin önemli bir sorumluluğu. Hukuki ve mesleki bir zorunluluk olmadığı
sürece bu bilgilerin başkalarıyla paylaşılmaması
gerekiyor. Bu nedenle iç denetim birimi tarafından tüm iç denetçilerden beyan alınması ve iç
denetim birimi tarafından alınan beyanların yıllık olarak gözden geçirilmesi gibi uygulamalar
geliştirilmesi önemli.
• Nesnellik (Objektiflik)
Objektif olmak, iç denetçilerin en önemli davranışsal becerileri arasında. Uluslararası iç denetim standartları; iç denetçilerin, inceledikleri
süreç veya faaliyet ile ilgili bilgiyi toplarken,
değerlendirirken ve raporlarken en üst seviyede mesleki objektiflik sergilemesi gerektiği,
ilgili tüm şartların değerlendirmesini dengeli bir
şekilde yapmaları ve bir yargıya varırken kendilerinin veya başkalarının menfaatlerinden etkilenmemesi gerektiğini belirtiyor.
İç denetçilerin mesleğini yerine getirirken,
denetim çalışmalarını yürütürken, bunları değerlendirip raporlarken üst seviyede mesleki
objektiflik sergilemesi, bu çerçevede tarafsızlığına zarar verebilecek bir ilişki içinde bulunmaması, hediye gibi tarafsızlığını etkileyebilecek
şeyleri kabul etmemesi, objektif olmak için
azami özen göstermesi gerekiyor.
• İletişim
Daha önce iç denetçilerin en önemli genel
yetkinliklerden birinin iletişim becerileri olduğu
belirtildi. İletişimi, iç denetçilerin davranışsal
yetkinlikleri açısından da önemli bir yetkinlik
olarak değerlendirmek yanlış olmayacak. Bu
durum iç denetçiler açısından iletişimin önemini daha da pekiştiriyor. İç denetçiler, gerek
denetim çalışması esnasında gerek rapor hazırlama gerekse de aksiyon takibi sürecinde
çok yönlü iletişim içinde bulunmakta. Bu nedenle iç denetçilerin hem sözlü hem de yazılı
iletişim becerilerinin yüksek olması zorunlu. İç
denetçilerin kendisini açık ve anlaşılır bir dille
ifade etmesi, yazılı ve sözlü iletişim araçlarını
etkili bir şekilde kullanması, konuşması ile karşısındakinin güvenini kazanması, karşısındaki
kişileri önyargısız ve anlamaya çalışarak dinlemesi, sorunların çözümü konusunda yapıcı
yaklaşım sergilemesi, elde ettiği bilgileri doğru
bir şekilde ve zamanında raporlaması, elde ettiği bulguları gerektiği zaman etkili bir şekilde
sunması gerekiyor.
• Muhakeme
İç denetçiler, verileri analiz ederek doğru sonuçlara ulaşmak ve karşılaştığı problemleri çözebilmek için yüksek muhakeme yeteneğine
sahip olmalı. Bunu yapabilmek için iç denetçilerin eleştirel bir bakış açısına sahip olması,
karşılaştığı olaylara farklı açılardan bakabilmeyi
bilmesi, analiz yeteneğinin güçlü olması önemli. Bu nedenle iç denetçilerin muhakeme yeteneklerini geliştirmek için eleştirel düşünme,
sorunları tanımlama, analiz etme, kanıtların
değerlendirilmesi ve sonuca ulaşılması gibi konularda eğitimlerle desteklenmesi gerekiyor. İç
denetim birimleri tarafından bu konularda eğitim programları düzenlenebilir, vaka çalışmaları
gerçekleştirilebilir.
• Tüm seviyelerle iyi çalışma
İç denetçilerin kurum içinde yönetim kurulundan en alt seviyedeki çalışanlara kadar tüm çalışanlarla iyi çalışması, yakın iletişim ve işbirliği
içinde olması gerekiyor. İç denetçilerin bunun
için gerekli çabayı göstermesi, karşılıklı iletişime ve ilişkiye açık olması, olumlu ve tutarlı
yaklaşımlar sergilemesi önemli. İç denetçiler
bu süreçte bağımsız çalışma özelliğine zarar
getirecek yaklaşımlardan özenle kaçınmalı,
bu konuda gerekli dengeyi kurmalı. Bu durum
hem çalışmaların etkinliğinin artmasına hem de
kurum içinde iç denetime verilen önem ve değerin artmasına neden olacak.
• Yönetişim ve etik hassasiyeti
İç denetçilerin yönetişim ve etik hassasiyete
sahip olması çok önemli. Zaten etik kurallar,
iç denetim mesleki uygulama çerçevesinin
zorunlu unsurlarından. Tüm iç denetçilerin etik
kurallara uyarak görev yapması, yüksek etik
hassasiyetine sahip olması, etik ihlallerden
özenle kaçınması gerekiyor.
İç denetçiler, etik ve mesleki standartları gözeterek karşısındaki kişilerle güvene dayalı ilişkiler geliştirmeli. Yetkilerini kötüye kullanmamalı, sözleri ve eylemleriyle tutarlı davranışlar
sergilemeli. Üstlendiği görevleri zamanında
yerine getirerek, verdiği sözleri tutmalı, özverili
çalışmalı. Çalışma sürelerine uyarak, görevini
dikkatli ve özenli bir şekilde yerine getirmeli.
Bunun yanı sıra iç denetçilerin şeffaf ve hesap
verebilir olması, adil ve sorumluluk duygularının yüksek olması da önemli.
İç denetim birimleri tarafından iç denetçilerin
yönetişim ve etik becerilerini geliştirme konusunda hatırlatmalar yapmaları, yönlendirmeleri,
eğitime tabi tutmaları ve onlara yardımcı olmaları gerekiyor. Bu konuda özellikle vaka çalışmaları ve listeler kullanılabilir. Etik listelerinde,
iç denetçilerin etik kuralları anlama ve uygulamaları bakımında bilgilere yer verilebilir.
• Takım oyuncusu olma / iş birliği içinde
çalışma
Tüm iç denetçi seviyeleri açısından en önemli
davranışsal özelliklerden biri de takım oyuncusu
rından biri. Bu beceriler başta iç denetçilerin
kendi çalışmalarını organize etmesi bakımından önemli. Aynı zamanda iç denetim plan ve
programlarına göre yapılacak denetim çalışmalarının çok iyi bir şekilde organize edilmesi,
etkin ve verimli bir denetim çalışmasının da
anahtarıdır. Bunun yanı sıra kurum organizasyonunun doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi, varsa aksayan yanların yönetim kuruluna ve
üst yönetime doğru bir şekilde aktarılabilmesi
için tüm iç denetçilerin bu konuda becerilere
sahip olması gerekiyor.
30
31
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
İç denetim çalışanlarının da özellikle bağımsız
çalışabilme becerilerine sahip olması gerekiyor. İç denetçiler gerektiği zaman tek başına
denetim çalışmaları yürütebilmekte ve rapor
hazırlayabilmekte. Bu nedenle bir denetim çalışmasının başından sonuna kadar yürütülmesi
ve raporların hazırlanması için iç denetçilerin
bağımsız çalışabilme becerisine sahip olmaları
önemli. Gerek bağımsız gerekse de ekip içinde
yürütülen çalışmalar, iç denetçilerin ilişki kurma
becerilerinin de yüksek olmasını gerektiriyor.
3) Teknik Beceriler
olma ve takım içinde işbirliği içinde çalışmadır.
İç denetçiler, başta iç denetim ekipleri olmak
üzere iç denetim biriminin ve çalışmış oldukları
kurumun bir parçası. Ekip halinde çalışmanın olduğu ortamlarda başarı elde etmenin yolu, takım
olmaktan ve ekip içindeki tüm çalışanların işbirliği içinde çalışmalarından geçiyor. Her iç denetçi,
bulunduğu ekip içindeki rolünü anlamalı, benimsemeli ve bireysel başarı yerine ekip başarısını
ön plana alarak çalışmalarını yürütmeli.
• Diğer davranışsal beceriler
Tüm bunların yanı sıra iç denetim personeli, yöneticisi ve başkanı için farklı önemde olan diğer
bazı davranışsal beceriler de söz konusu. Örneğin iç denetim yöneticileri ve başkanı için liderlik, ekip oluşturma, işi kolaylaştırma, personel
yönetimi, çatışma yönetimi ve ikna yetenekleri
gibi beceriler önemli iken, iç denetim çalışanları için ilişki kurma becerisi ile bağımsız çalışabilme becerisi gibi hususlar ön plana çıkabiliyor.
İç denetçilerin takım içindeki sorumluluklarını
zamanında ve kaliteli olarak yerine getirmesi, takım arkadaşlarıyla işbirliği ve dayanışma
içinde çalışması, bilgi ve deneyimlerini diğer
çalışanlar ile paylaşması, takım çalışmalarında
gönüllü olup, aktif rol alması, takım içinde ve
diğer takımlarla güvene dayalı, etkili ilişkiler
kurması gerekiyor. Bu nedenle iç denetçilerin
takım oyuncusu ve işbirliği becerilerini geliştirmek için takımlar halinde vaka çalışmaları,
toplantılar, grup projeleri gibi uygulamalar geliştirilmesi yararlı olabilir.
İç denetim yöneticileri ve başkanları için liderlik çok önemli becerilerden biri. İç denetim yöneticileri ve başkanlarının iç denetim biriminde
görev yapan iç denetçilere liderlik etmeleri,
onları hem çalışma hem de kariyer gelişimleri
konusunda yönlendirmeleri, doğru yolu göstermeleri gerekiyor. İç denetim yöneticileri
için çatışma yönetimi ve ikna yeteneklerinin
bulunması da önemli becerilerden biri. Aynı
şekilde oluşturulacak ekiplerin en verimli sonuçlar elde edilebilecek şekilde oluşturulması, iç denetçilerin çalışmalarını kolaylaştıracak
Kurumun yönetişim, risk yönetimi ve kontrol
süreçlerine ilişkin kapsamlı çalışmalar yürüten,
bu süreçlerdeki eksiklik ve aksaklıkları tespit
eden, güvence ve danışmanlık hizmeti sunan
iç denetçilerin bu çalışmalar için yüksek düzeyde teknik becerilere sahip olması gerekiyor.
• İşi anlayabilme
İç denetçilerde bulunması gereken en önemli
teknik yetkinliklerden biri işi anlayabilme yeteneğidir. Bunu hem kendi işi hem de çalıştığı kurumun faaliyetleri açısından ifade etmek
mümkün. İç denetçilerin çalıştıkları kurumun
faaliyetlerine değer katması gerekiyor. Bunun
için de kurumun faaliyet alanına uygun temel
bilgilere sahip olması, kurumun iş alanlarına
hakim olması, operasyon, muhasebe, pazarlama, finans ve stratejik yönetim gibi süreçleri
hakkında yeteri düzeyde bilgili olması önemli.
Ayrıca iç denetçiler göreviyle ilgili temel bilgilere sahip olmalı, ne tür çalışmaları, hangi yöntemlerle, nasıl yerine getireceğini bilmeli.
• Risk analizi ve kontrol değerlendirme
teknikleri
Denetim kaynaklarının riskli alanlara daha fazla
ayrılarak yüksek riskli alanlarda çalışmalar yürütülmesi, hem denetim çalışmalarının etkinliğini
artırmakta hem de maliyetini azaltmakta. Bu
nedenle denetim çalışmalarının risk odaklı bir
şekilde planlanması ve yürütülmesi gerekiyor.
Dolayısıyla iç denetçiler, risk analizi yapma ve
bu yönde kullanılan teknikler konusunda bilgi
sahibi olmalı.
Buna göre iç denetimlerin yapılan risk değerlendirmelerine dayalı olarak gerçekleştirilmesi,
bu değerlendirmede kurumun maruz kaldığı
riskler ve bunlara ilişkin kontrollerin dikkate
alınması, böylece denetimlerde öncelik verilecek alanların, dikkate alınacak ayrıntıların ve
denetim sıklığının belirlenmesi gerekiyor. Risk
değerlendirmeleri düzenli olarak gözden geçirilmeli, yıllık olarak yenilenmeli ve iç denetim
planı da temel olarak risk değerlendirmelerine
dayalı olarak oluşturulmalı.
Bunun yanı sıra süreçlerin ve faaliyetlerin riskleri, mevcut kontrol ortamının yeterliliği konusunda da değerlendirmeler yapabilmesi için iç
denetçilerin kontrol öz değerlendirme teknikleri gibi konularda da bilgi sahibi olması gerekiyor. Kurumda oluşturulan kontrollerin hangi
tür kontrollerden olduğu, anahtar kontrol olup
olmadığı konusunda yapılacak doğru değerlendirmeler, doğru sonuçlara ulaşılması açısından
önem taşıyor.
• Yönetişim, risk ve kontrol araçları ve teknikleri
İç denetçilerin kurumun kurumsal yönetim,
risk yönetimi ve kontrol sistemini değerlendirebilmesi için bu konudaki araçlar ve teknikler
konusunda da bilgi sahibi olması gerekiyor.
Kurumsal yönetim ilke ve düzenlemeleri, yönetim kurulu, denetim komitesi, diğer komiteler, üst yönetim, bağımsız denetim ve diğer
paydaşların bu konudaki rol ve sorumlulukları
ile kendi sorumluluklarının iç denetçiler tarafından biliniyor olması önemli. Kurumun risk
yönetim sistemini değerlendiren ve geliştiren
iç denetçilerin risklerin belirlenmesi, tanımlanması, ölçülmesi ve izlenmesi sürecinde risk
yönetimi modelleri konusunda yeteri düzeyde
bilgiye sahip olması, kurumsal risk yönetimi
uygulama modellerini bilmesi, bu konulardaki
araç ve teknikler konusunda bilgili olması, risk
yöntemler geliştirilmesi gibi konular da iç denetim yöneticileri ve başkanlarında olması gereken beceriler arasında. Geleceğin iç denetim
yöneticileri ve başkanları olacak iç denetçilerin göreve başlamalarından itibaren liderlik ve
yönetim yeteneklerinin geliştirilmesine önem
verilmeli.
32
33
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
Bunların yanı sıra iç denetçilerin iç kontrol ile
ilgili geliştirilen COSO, CoCo gibi modeller hakkında bilgi sahibi olması, iç kontroldeki rol ve
sorumluluklar, kontrol ortamı, risk değerlendirmeleri, kontrol faaliyetleri, bilgi ve iletişim sistemi, kontrollerin izlenmesi konularında değerlendirme yapabilmesi, iç kontrol türlerini bilmesi
ve kurumun faaliyet alanındaki iç kontrol düzenlemeleri hakkında bilgi sahibi olması gerekiyor.
Bu nedenle, bu sistemleri değerlendirecek araç
ve teknikler, geliştirilen modeller konusunda iç
denetçilere yeterli düzeyde bilgi verilmeli ve uygulamalarla bilgileri pekiştirilmeli.
• İş süreçleri analizi
İç denetçilerin kurum içindeki iş süreçlerini
analiz etme yetenek ve bilgisine sahip olması
da önemli. Bu husus başta süreç denetimleri
olmak üzere hemen hemen her denetim türünde denetçilerin çalışmalarını büyük oranda
kolaylaştıracak.
Süreç denetimleri, denetlenen sürecin başından sonuna kadar dikkatli bir şekilde analiz edilmesini gerektiriyor. İş sürecini analiz edemeyen bir iç denetçinin bu süreçteki eksiklik ve
aksaklıkları tespit etmesini beklemek mümkün
değil. Benzer şekilde diğer denetim türlerinde
de iç denetçinin öncelikle iş sürecini analiz etmesi ve ona göre spesifik çalışmalara yönelmesi gerekiyor.
• Veri toplama ve analiz araçları ve teknikleri kullanımı
Bilgi teknolojilerindeki hızlı gelişmeler nedeniyle denetçilerin denetlemeleri gereken veriler hızla artıyor ve bunlar daha çok elektronik
ortamlarda muhafaza ediliyor. İç denetçilerin
doğru verilerle çalışmaları önem taşıyor. Yoksa denetimin amacı ve planına uymayan farklı
verilerle çalışmak ve yanlış sonuçlara ulaşmak
mümkün olabilir. Bunun için de denetlenecek
konudaki verilerin toplanma yöntemi, bunların
muhasebe kayıtları, toplantı notları, tutanaklar,
plan ve bütçeler, raporlar, yazışmalar gibi verilerin hangi kaynaklardan, hangi yöntemlerle
elde edileceği, nasıl analiz ve test edileceği konusunda iç denetçilerin yeterli yetkinliğe sahip
olması gerekmekte.
• Problem çözme ve müzakere araçları ve
teknikleri
İç denetçilerin karşı karşıya bulunduğu sorunlar
giderek artmakta ve karmaşık hale gelmekte.
Bu sorunlar yapılan işin kendisiyle ilgili olabileceği gibi çalışanlarla da ilgili olabilir. Örneğin
iç denetçiler denetim çalışması esnasında ve
sonrasında denetlenen kişiler ile çok çeşitli
problemler yaşayabilirler. Bu problemlerin iç
denetçiden veya denetlenen kişilerden kaynaklanan çok çeşitli nedenleri olabilir. İstenen bir
bilgi, rapora yazılan bir tespit veya iletişim aksaklıkları gibi hususları bu kapsamda belirtmek
mümkün. Bu problemler bir çözüme kavuşturulamadığı sürece iç denetçinin çalışmalarını
da olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle iç denetçilerin bu tür problemleri çözüme ulaştırma konusunda yeterli teknik donanıma sahip olması
çok önemli.
Bunun yanı sıra iç denetçiler karşı karşıya geldiği kişilerle müzakere etme ve buradan sonuçlara ulaşma teknikleri konusunda da yeterli
bilgiye sahip olmalı. Amaca yönelik soru sorma, aldığı cevapları birleştirme ve bir sonuca
ulaşma konusunda iç denetçiler analitik değerlendirmeler yapabilmeli, inceledikleri konuyu
karşısındaki kişiyle detaylı olarak müzakere
edebilmeli.
• Proje yönetimi
Proje yönetimi, ayrı bir uzmanlık alanı olmakla birlikte iç denetçilerin bu konuda da teknik
bilgilere sahip olması önemli. Özellikle yürütülen projelerin kurum için verimli olup olmadığı,
yasal gereklilikleri karşılayıp karşılamadığı, iç
kontrol sistemi açısından uygun olup olmadığı
gibi çok çeşitli açılardan iç denetçiler tarafından değerlendirilmesi gerekiyor. Proje ekiplerine katılmak veya projelere görüş vererek
katkı sağlamak, iç denetimin danışmanlık fonksiyonu açısından önemli. Bu şekilde daha proje
aşamasında proaktif olarak verilecek katkılar
ile projelerin doğru bir şekilde hayata geçmesi
sağlanabilir.
İç denetçilerin temel adli
beceriler ile dolandırıcılık
konusunda yeterli
farkındalığa sahip olması
önemli. İç denetçilerin
yaptıkları denetim
çalışmalarında dolandırıcılık
belirtilerinin tespit edilmesi
konusunda yeterli bilgiye
ve dikkate sahip olması
gerekiyor.
• Araştırma becerileri
İç denetçilerin denetlenen konularda detaylı
bilgi sahibi olması için araştırma becerilerine
sahip olması oldukça önemli. Bu kapsamda
hangi konuda, ne tür bir araştırma ihtiyacının
bulunduğu, araştırmanın nerede ve nasıl yapılacağı, elde edilen bilgilerden nasıl sonuçlara
ulaşılacağı gibi konularda iç denetçilerin yeterli teknik donanıma sahip olması gerekiyor. İç
denetçiler neye nasıl ulaşılabileceğini bilmek
durumunda. Yoksa büyük veri yığınları arasında
kaybolabilir ve sonuca ulaşamayabilir. İç denetçilerin analitik araştırma yetenekleri onların
doğru sonuçlara daha kısa zamanda ulaşmasını
sağlayacak.
• Adli beceriler / dolandırıcılık farkındalığı
Adli ve soruşturma becerileri genellikle iç denetim ile doğrudan ilgi kurulan bir alan. Fakat
günümüzde bu alan ayrı bir uzmanlık alanı olarak kabul ediliyor. Gerçekten de bir iç denetçiden hem iç denetim faaliyeti yürütüp güvence
ve danışmanlık vermesini hem de soruşturma yapmasını beklemek çeşitli sakıncalar doğurmakta. Sınırlı sayıda yapılan soruşturma
çalışmaları uzmanlaşmaya imkan tanımıyor.
Ayrıca adli becerilerin hukuksal ve cezai çok
farklı boyutları da bulunmakta. Bunun yanı sıra
iç denetçilerin bir dedektif gibi suçlu peşinde
koşması, çalışan nezdinde iç denetim faaliyetinin algısını da olumsuz olarak etkileyebiliyor.
Zaten, Uluslararası İç Denetim Standartları’nda
“İç denetçi, suiistimal belirtilerini tespit edebi-
lecek yeterli bilgiye sahip olmalıdır; fakat esas
görevi ve sorumluluğu suiistimalleri tespit etmek ve soruşturmak olan bir kişinin uzmanlığına sahip olması beklenemez” ifadelerine yer
veriliyor.
Bununla birlikte kurumun tercihine göre bu konuda avukatlar, soruşturmacılar, güvenlik personeli gibi uzmanlar istihdam edilebileceği veya
dış hizmet alınabileceği gibi, doğrudan iç denetim birimi de suiistimal araştırması ve soruşturmasıyla görevlendirebilir. Veya iç denetçiler bu
konuda kaynak görevi görebilir, diğer uzmanlara
destek verebilirler. Bu süreçte en önemli husus
iç denetimin bağımsızlığının korunmasıdır.
Fakat hangi yöntem tercih edilirse edilsin
yaptıkları işin niteliği itibarıyla iç denetçilerin
temel adli beceriler ile dolandırıcılık konusunda yeterli farkındalığa sahip olması önemli. İç
denetçilerin yaptıkları denetim çalışmalarında dolandırıcılık belirtilerinin tespit edilmesi
konusunda yeterli bilgiye ve dikkate sahip
olması gerekiyor. Bu nedenle suiistimal ve
dolandırıcılıkların tespit edilmesi, incelenmesi
ve soruşturulması, soruşturma yöntemleri, bu
konudaki mevzuat, buna özel rapor hazırlanması gibi temel adli beceriler, iç denetçilerde
bulunmalı.
• Bilgi teknolojileri ve bilgisayar destekli
denetim teknikleri kullanımı
Günümüzde kurumların ve şirketlerin işlemlerinin büyük çoğunluğu elektronik ortamlarda
yürütüldüğünden, bilgi teknolojilerinin denetlenmesi, bu konuda var olan eksikliklerin tespit
edilerek giderilmesinin sağlanması iç denetçilerin yeni ve önemli sorumluluk alanlarından
birisi haline geldi. Kurumun bilgi teknolojilerinin, bu konuda uluslararası kabul gören COBIT (Control Objectives for Information And
Related Technology) standartları esas alınarak
denetlenmesi gerekiyor. Bu konuda görev yapacak iç denetçilerin teknik alanlardan mezun
olmaları veya yetkinliklerini çeşitli sertifikalar ile
kanıtlamaları önem taşıyor.
Bunun yanı sıra artık bilgi teknolojilerinden
yararlanmadan bir denetim çalışmasını yerine
türlerine göre değerlendirmeler yapabilmesi
de gerekli.
34
35
YEŞİL KALEM
YEŞİL KALEM
Bilgisayar Destekli Denetim Teknikleri adı
verilen bu araçlarla denetçiler veri yığınlarıyla
uğraşmaktan kurtulmakta, belli kontrollerden
geçirilerek elde edilen veriler üzerinden denetimlerini tamamlama imkanı bulmaktalar.
Böylece hem işlemlerin neredeyse tamamı
kısa sürede denetlenebilmekte hem de denetimde süreklilik sağlanmakta. Bu çerçevede günümüzde iç denetçilerin hem bilgi teknolojilerini denetlemeleri hem de bilgisayar
destekli denetim tekniklerinden azami ölçüde
faydalanmaları için bu konudaki teknik yetkinliklere sahip olmaları gerekiyor.
• Diğer teknik beceriler
Bunların yanı sıra kurumun finansal tablolarının doğru bir şekilde analiz edilip denetlenebilmesi için iç denetçiler, finansal analiz araç
ve teknikleri konusunda yeterli teknik bilgiye
sahip olmalı. Denetim çalışmalarında incele-
me konusu yapılan kütle hakkında daha doğru
sonuçlara ulaşılabilmesi için istatistiki örnekleme modellerinin kullanılması giderek yaygınlaşmakta. Gerçekten de istatistiki örnekleme
yöntemlerinin yerine iradi örnekleme yönteminin kullanıldığı çalışmalarda yapılan tespitler
zaman zaman yanlış sonuçlara ulaşılmasına
neden olabilmekte. Bunun için denetimlerde
işlemlerin ve bakiyelerin doğrulanması ve test
edilmesi amacıyla istatistiki örnekleme yöntemleri kullanılmalı.
Denetimlerde istatistiksel olmayan metotların
da kullanılabilmesi mümkün olmakla birlikte
özellikle seçilen örneğin temsil ettiği grubun
karakteristik özelliklerinin örnekle benzer olması, grubun içerdiği işlem veya kalem sayısının yüksek olması gibi durumlarda istatistiksel
metotların kullanılması önemli. Bu nedenle iç
denetçilerin istatistiki örnekleme teknikleri konusunda bilgi sahibi olması ve denetimde kullanabilmesi gerekiyor.
İç denetçilerde olması gereken bir başka teknik yetkinlikte öngörüdür. Yapılmakta olan veya
yapılması planlanan bir faaliyetin olası sonuçları
konusunda iç denetçilerin tutarlı öngörülerde
bulunabilmesi ve bu konuda ilgili kişileri uyarıp
bilgilendirmesi gerekiyor. İç denetçiler, kalite
yönetimi ve kurum bünyesinde yürütülen kalite
süreçleri hakkında da bilgi sahibi olmalı.
Sonuç
İç denetimin artan önemi, değişen ve gelişen
fonksiyonu doğrultusunda günümüz iç denetçilerinin sahip olması gereken yetkinlikler de çok
çeşitli ve boyutludur. İç denetçilerde olması
gereken yetkinliklerin bu çalışmada belirtilenlerle sınırlı olmadığını da belirtmek gerekiyor.
Kurumların faaliyet alanlarına göre iç denetçiler
daha farklı yetkinliklere de ihtiyaç duyabilirler.
Bu yetkinlikler, iç denetçilerin gelişmeleri gerekli alanları da gösteriyor. İç denetçi olmayı
düşünen, bu konuda kariyer planlayan kişiler
lisans eğitimlerinde bu konulardaki yetkinliklerini artırmaya önem vermeli.
İç denetçilerin özellikle görev yaptığı sektör ve
kurumun özelliklerini de dikkate alarak, bu konulardaki yetkinliklerini sürekli artırmaya çalışmaları gerekiyor. İç denetçilerin yüksek lisans
ve doktora gibi lisansüstü eğitim programlarına
daha fazla ilgi duymaları da önem taşıyor. Bu
konuda kurumların yönetim kurullarının iç denetçilerin gelişimleri ve eğitimleri için yeterli
kaynak ve bütçe ayırması, iç denetim birimlerinin bu konuya önem vermesi ve iç denetçilerin yetkinliklerinin gelişimine katkı sağlayacak
programlar, toplantılar, vaka çalışmaları ve eğitimler düzenlemesi gerekiyor.
Gürdoğan Yurtsever,
SMMM, BD, CRMA, CFE
Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE)
Yönetim Kurulu Başkanı
Not: Bu makale, yazarın Maliye Bakanlığı İç Denetim
Koordinasyon Kurulu (İDKK) tarafından Nisan 2014’te
yayınlanan ‘İç Denetim “Yönetime Değer Katmak” ’ kitabında yer alan “Günümüzde İç Denetçilerin Sahip Olması
Gereken Temel Yetkinlikler ve Bilgiler” makalesinden
derlenmiştir.
getirmek neredeyse imkansız hale geldi. Denetçiler bu kapsamda basit yazılımlardan, özel
denetim yazılımlarına kadar çok çeşitli bilgisayar programlarından faydalanarak denetimler
gerçekleştirebilmekte.
36
37
PARMAK İZİ
PARMAK İZİ
FATCA Risklerinin Denetimi
ve Raporlama Açısından
İç Kontrol’ün Önemi
Ahmet Coşkun
Bu yazıda, 18 Mart 2010 tarihinde Amerika
Birleşik Devletleri (ABD) Kongresi’nde yasalaştırılan Yabancı Hesaplar Vergi Uyum Yasası
(FATCA)’nın, Yabancı Finansal Kurumlar (FFI)’ın
iç kontrol sistemleri üzerinde oluşturacağı etkiye dikkat çekiliyor.
1 Temmuz 2014’ten itibaren yabancı finansal
kurumların, bu kurumlarda hesapları bulunan
ABD vatandaşlarının hesapları hakkında ABD
Gelir İdaresi’ne (IRS) kapsamlı bir şekilde raporlama yapmaları gerekiyor. Aksi takdirde
yabancı finansal kurumlar, ABD gelir kaynaklarından elde ettikleri gelirler veya birtakım
işlemleri üzerinden yüzde 30 stopaj vergisine
tabi olacak.
FATCA ile ABD’nin yurt dışında yaşayan kendi
vergi mükelleflerinin vergi kaçırmalarını önlemek maksadıyla global bir bilgi paylaşımı sistemi kurmak amaçlanıyor. Bu amacı gerçekleştirmek için yabancı finansal kurumlar, kanunda
1
2
belirlenen standartları taşıyan müşterilerinin
hesap bilgilerini ABD Gelir İdaresi’ne bildirecek. FATCA’nın hedefinde sadece finansal
kurumlar değil, kanunda sayılan belli şartları
taşıması halinde, finansal olmayan kurum ve
kuruluşlar da var. Dolayısıyla FATCA en azından şimdilik stopaja tabi ödeme yapan ya da
alan tüm yabancı kurumları kapsıyor. İleriki dönemlerde FATCA kapsamına alınacak ürünlerin, tarafların ve işlemlerin artacağı bekleniyor1.
FATCA’ya uyulmaması, yabancı finansal kurumların kurumsal itibarını, yani ABD’nin finansal ve finansal olmayan pazarında çalışabilme
gücünü de etkileyecek. Son zamanlara kadar
FATCA denetimlerinden hiç bahsedilmezken,
ABD Gelir İdaresi Large Business & International Division (LB&I) Bölümü program yöneticisinin, 12 Haziran 2014 tarihinde yaptığı bir
açıklamaya göre2, yabancı finansal kurumların
FATCA kapsamında raporladığı bilgilerin denetlenmesine, 2016 yılının başlarında başlanacak.
Bu gecikmenin nedeni; hesaplandığı üzere, bil-
A.B.D. İç Gelirler Yasası (IRC), 1471(d)(7)
Jaime Arora, “FATCA Audits Likely to Begin in Early 2016,” Tax Notes Today (June 12, 2014).
FATCA kapsamındaki finansal kurumların iç
denetim sistemleri yönünden proje ve uyum
sürecinde oynayacakları rolün önemi, yapılan
bu son açıklama ile iyice belirginleşti. Kaldı ki,
FATCA’nın orijinal halinde de zaten kapsamdaki kurumlar, FATCA yükümlülüklerine uyumlu
olmaya devam ettiklerini düzenli olarak ABD
Gelir İdaresi’ne bildirecekler. Bu yüzden FATCA, iç kontrol sistemi fonksiyonu üzerinde direkt etkiye sahip.
Bankacılık açısından iç denetim sistemiyle, üst
yönetime banka faaliyetlerinin kanun ve ilgili
diğer mevzuatla, banka içi strateji, politika, ilke
ve hedefler doğrultusunda yürütüldüğü ve iç
kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin etkinliği ve yeterliliği hususunda güvence sağlamak
amaçlanıyor. İç denetim sisteminden beklenen amacın sağlanabilmesi için, iç denetim
faaliyetleriyle; banka içi herhangi bir kısıtlama
olmaksızın bankanın tüm faaliyetleri, yurt içi ve
yurt dışı şube ve genel müdürlük birimleri dâhil
diğer birimleri dönemsel ve riske dayalı olarak
inceleniyor ve denetleniyor. Eksiklik, hata ve
suistimaller ortaya çıkarılıyor. Bunların yeniden ortaya çıkmasının önlenmesine ve banka
kaynaklarının etkin ve verimli olarak kullanılmasına yönelik görüş ve önerilerde bulunuluyor.
Kuruma ve üst yönetime iletilen bilgi ve raporlamaların doğruluğu ve güvenilirliği değerlendiriliyor3.
FATCA’nın esasen bir raporlama sistemi olması açısından bakıldığında, iç denetime atfedilen bu amacın önemi daha da belirginleşiyor.
Zira raporlamanın hatalı olması durumunda
FATCA’ya göre vergi mükellefi olmayan taraflar vergi mükellefi yapılacak, bu tür müşterilerin ödemelerine stopaj konacak, müşteri
hizmetleri departmanları sorunlara çözüm
bulmaya çalışacak ve operasyonlar tıkanacak,
devamında hukuki riskler ortaya çıkacak ve neticede kurumun hem itibari hem de ticari risklere katlanması kaçınılmaz olacak. İç denetimin,
3
yukarıda belirttiğimiz amacı işte tüm bu sonuçlar düşünüldüğünde daha iyi anlaşılıyor.
Finansal kurum olsun ya da olmasın, yasadaki
şartları taşıdığında FATCA’ya göre raporlama
yapması gereken kurumlar zaman içerisinde
ABD Gelir İdaresi tarafından denetlenecek ve
uyum çabaları derecelendirilecek. Uyum projelerinin hız kazandığı bugünlerde kurumların iç
denetim departmanlarının belirginleşen fonksiyonları arasında;
• FFI anlaşmasına uyumun devam edip etmediğinden emin olmak ve bu konuda
uyum birimleriyle koordineli çalışmak,
• FATCA uyum süreçlerini ve sistemlerinin
esaslarını gözden geçirmek,
• Finansal suçların izlenmesine yarayacak
sistemleri (AML/KYC) FATCA maksatlı
kullanmak suretiyle, FATCA projesinde zaman ve maliyet unsurlarını kontrol altında
tutmak,
• FATCA kontrollerini kurumsal risk yönetimi ilkelerine göre oluşturmak,
• Bilgi sistemleri departmanlarının oluşturacağı raporlama sistemi üzerinde çeşitli sızma testleri yaparak olası hatalı raporlama
risklerin önüne geçmek,
• Kurumun FATCA sorumluluklarının ürün
ve müşteri sözleşmelerine eklendiğinden
emin olmak.
FATCA’ya bağlı olarak ABD Gelir İdaresi, FATCA gerekliliklerini göz önüne alarak finansal
kurumların hesap açma ve raporlama süreçlerini değiştirmesini ve bunlara yönelik iç yönergelerini genişletmesini gerekli kıldı. Yabancı
finansal kurumlar, FFI anlaşması imzalandıktan sonra bir ve iki yıl sonrasında, müşterilerin
analizine ilişkin FATCA uyumluluğunu da ABD
Gelir İdaresi’ne bildirmek zorundalar. ABD Gelir İdaresi, FATCA’dan sorumlu görevlilerden
ayrıca yinelenen kontrolleri ve sertifikasyonları
yürütmesini bekliyor. Bu gereklilikler, FATCA
projeleri esnasında dikkate alındığı takdirde raporlama aşamalarında ortaya çıkacak sızmalar
en aza indirilebilir.
Ahmet Coşkun
Deloitte Kurumsal Risk Hizmetleri Bölümü
Kıdemli Müdürü
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönetmelik,
01/11/2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete, m.21
gilerin 2014 yılında alınması, 2015 yılında derlenip toparlanması ve denetiminin yapılması için
2016 yılında ABD Gelir İdaresi denetçilerine
sunulacak olmasıdır.
38
39
ATAÇ
ATAÇ
Kritik iş riskleri verinin yapısal olmayan doğasından kaynaklanıyor. Bu riskler, verimli ve
etkin olmayan veri yönetimini, uygun olmayan
veri saklama ve bakım yöntemlerini, veri tekrarlamasını (duplikasyon), bilginin yanlış anlaşılması ve iletilmesini, uygun olmayan saklama
planı ve güvenlik önlemlerini, hassas bilgiye
yetkisiz erişimi ve veri kaybını içeriyor.
Çerçeve oluşturmak
Denetçiler bilgi sızıntısı riskini azaltmada danışmanlık ve güvence rolü oynayabilirler.
Nikolaos P. Dounis
Bilgiyi kontrol altında tutmak gitgide zorlaşıyor. İnternette “veri sızıntısı” konulu bir araştırmanın yaklaşık 6.7 milyon sonuç verdiğini
görebilirsiniz. 2013 yılında bir Çin firması 150
milyon müşteri kaydının yasadışı alım satımı
ile suçlanırken, Kanada’daki bir belge sızıntısı
dünya çapında 100 bini aşkın kişinin yatırım
bilgisini açığa çıkardı. Open Security Vakfı’nın
“Veri Kaybı Veritabanı” bu tip olayların arttığını
göstermektedir ki, bunların yüzde 57’si organizasyon dışından, yüzde 36’sı ise organizasyon
içinden geliyor.
Etkin bilgi yönetimi ve güvenliği her işte önem
taşıyan bir faktör. Organizasyonların, elektronik
ya da diğer formatlarda sakladıkları veriyi koru-
ma ve veri sızıntısı, bilgi kaybı ve veriyle ilişkili
mevzuata uyumsuzluk risklerini yönetme ihtiyacı bulunuyor. İç denetim, organizasyona veri
güvenliği çerçevesi oluşturulması konusunda
öneride bulunabilir ve kontrol faaliyetlerinin etkinliği ve verimliliği hakkında güvence verebilir.
Kritik iş riskleri
Her gün çok büyük miktarda bilgi, organizasyonun şebeke (network) sınırlarının içindeki ve
dışındaki tarafların dahil olduğu iş süreçlerine
akmakta. Bu veri; elektronik posta, kelime işlemcili belgeler, çalışma tabloları (spreadsheet), veri tabanı dosyaları ya da kağıt belgeler
gibi pek çok formatta dolaşabiliyor. Yıllar içinde
teknoloji; bilgiyi yapısal, yani koruması kolay
Veri hacmi ve hızı arttıkça, organizasyonların
potansiyel riskleri de artıyor. Bu yüzdendir
ki, organizasyonlar bu riskleri yönetmek ve
azaltmak için bir veri güvenliği çerçevesi oluşturmak ihtiyacında. Bu çerçevenin esası, aşağıdaki örnekleri içeren sıkı bir politika ve prosedürler seti oluşturmak ve bunu organizasyona
duyurmak:
• Davranış kuralları,
• Elektronik iletişim standartlarını ve
e-posta, internet ve intranet, kişisel mobil
cihazlar, sosyal medya ve şirkete ait elektronik cihazların kullanımını içerecek bir bilgi güvenliği politikası,
• Veri koruma politikası,
• Şirket dışı taraflarla iletişim politikası,
• Fiziksel güvenlik,
• Saklama planını içeren belge / kayıt politikası.
Bu aşamada, bu politika ve prosedürlerin oluşturulması, güncellenmesi ve çalışanlara iletilmesinde iç denetçilere danışılmalı. Denetçiler,
kritik veri risklerini azaltmaya yönelik önemli
adımları içerdiğinden emin olmak amacıyla,
taslak politika ve prosedürleri hazırlama ve güncelleme aşamaları sırasında gözden geçirebilir.
Politika ve prosedürlerin oluşturulmasındaki
başarı faktörleri, çalışanlarla iletişim, farkındalık
ve eğitim. Çoğu durumda, veri kayıpları şirket
içi faaliyetler ve çalışanların hatalı davranışlarından kaynaklanıyor. İç tehdit suistimal yapan bir
çalışandan değil, her çalışanın ve cihazın bilgi
yaratması ve depolaması gerçeğinden doğar.
Örneğin, havaalanında telefonla görüşürken
şirketin gizli proje planlarını yüksek sesle anlatan ya da şirket bilgisini içeren bir dizüstü bilgisayarı kaybeden çalışanlar iç tehdit olabilir. Bu
durumlar, çalışanlardaki yetersiz farkındalık ve
öneme atfedilebilir.
Organizasyonlar, farklı kültür ve iş uygulamalarını benimseyen, eğitim ve hesap verebilirliğe
odaklanan kapsamlı bir kurumsal farkındalık ve
eğitim programı ile bu davranışları değiştirebilirler. Program hedefleri aşağıdaki gibidir:
• Güvenlik-farkındalık kültürünü teşvik etmek,
• Çalışanlara veri güvenlik araçları ve eğitimi
sağlamak,
• Hassas güvenlik politikalarını iletmek ve
uygulamak,
• Üst yönetim taahhüdü ile liderlik sağlamak,
• Güvenlik beklentilerini proaktif olarak belirlemek.
Eğitim programının hazırlanması esnasında
iç denetçilere danışılabilir. Denetçiler, içeriği
oluşturan farklı fonksiyonların koordinasyonuna yardımcı olabilir, çalışanlara uygulanan izleme anket ve testleri ile programa katılımı teyit
edebilirler.
Denetim güvencesi
İç denetçilerin diğer bir önemli rolü de risk ve
kontrol süreçlerinin etkin olarak çalıştığına dair
güvence vermek. Denetçiler risk yönetimi sürecinin, ilgili riskleri tespit ettiğini, değerlendirdiğini, güncellediğini ve riskleri azaltıcı aksiyonların süreç sırasında dokümante edildiğini teyit
etmeli. Denetçiler, bilgi ve veri güvenliği risklerine ilişkin kontrollerin etkinliğini test etmek
için gerekli tüm adımları ve aksiyonları içerecek
şekilde denetim planları ve denetim programlarını güncellemeli. BT genel kontrollerinin test
edileceği kritik alanlar:
• Uygulama geliştirme ve bakım,
• Fiziksel ve mantıksal güvenlik kontrolleri,
• Veri tabanı yönetimi,
• Erişim kontrolleri, yazıcı şifre yönetimi dahil,
• Mobil cihazlar,
• Bilgi sistemleri ekipmanının imhası.
olan kağıt bazlı formdan, yapısal olmayan, yani
e-posta, mobil cihazlar ve sosyal medya gibi dijital formata dönüştürdü.
40
41
ATAÇ
İç Denetim Bakışı
Küresel Isınmayı Nasıl
Değerlendirebilir?
MÜHÜR
Ethem Yenigün
İç denetimi icra eden bir profesyonelin iç kontrol sistemi, risk gibi mesleki konuları yaşamın
değişik alanlarına uyarlaması normaldir. Sinema salonunda bile iç kontrol sisteminin neleri
kapsadığına dikkat eden bir iç denetçi olabilir. Aşırı bir korkuya, yani paranoyaklığa varmadığı
sürece bu bakış açısının zararlı olmayacağı ortada... Yani bir düşünürün de dikkat çektiği gibi
“Elinde çekiç olan, her şeyi çivi sanır”. İronik bir cümle olsa da bu düşünce biçimi birçok meslek
için doğal karşılanmalı.
Gözden geçirilmesi gereken diğer bir alan da
organizasyonun güncel bir belge ve kayıt yönetim politikasının olup olmadığıdır. Belge saklama planları tam, doğru ve yasal mevzuata uygun olmalı. Denetçiler, örneklem belgeleri test
etmek suretiyle, bunların saklama planına göre
kayıt edilip edilmediğini doğrulamalı ve tüm kayıt tiplerinin yasal gereklilikler, saklama süresi,
kayıt saklama formatı, saklama gereklilikleri ve
imha yöntemlerine uygun olarak arşivlendiğinden emin olmalı.
Denetçiler, ticari sırların endüstriyel casusluk
yoluyla çalınma riskini azaltmak amacıyla uygun güvenlik önlemlerinin uygulandığından
emin olmak için, bilginin uygun biçimde sınıflandırıldığından emin olmalı. Dosya ve sunucu
odalarının anahtar ve erişim kontrollerini periyodik olarak gözden geçirmeli.
Bunun yanında denetçiler, organizasyonun
eğitim programlarının içeriğini sosyal medya
ve mobil cihazlar gibi yeni riskli alanları da içerecek şekilde güncellediğini teyit etmeli. Bu
programlar gizli nitelikte olan atık materyallerin
(belgeler ve sabit diskler gibi) güvenli imha gerekliliklerini de içermeli. Ayrıca, denetçiler işe
yeni başlayan bütün çalışanların davranış kuralları ve bilgi güvenliği politikasının açıklandığı
eğitimi aldıklarından emin olmalı. Denetçiler
bütün çalışanların davranış kurallarının ve bilgi
güvenliği politikasının farkında olduklarını teyit
etmeli.
Veri varlıklarını korumak
Veri sızıntısını önlemek ve bilgi güvenliği risklerini yönetmek organizasyonun geneline yöneliktir. Veriyi korumak için tek bir doğru yol olmamasına rağmen, riskleri etkin biçimde ele alan
ve bunları çalışanlarına aktaran organizasyonlar
sürdürülebilir güvenlik stratejilerini oluşturmak
ve uygulamak için daha uygun bir pozisyona
sahiptir. Denetçiler güvence ve danışmanlık
sağlayarak, organizasyonlarının veri risklerine
dikkat çekebilir ve kontrollerin mevcut olduğunun ve etkin olarak çalıştığının güvencesini
verebilirler.
Nikolaos P. Dounis, PHD, CIA, CRMA,
Imperial Tobacco Hellas S.A Atina,
Yunanistan İç Kontrol ve Uyum Müdürü
http://www.theiia.org/intAuditor/itaudit/2013articles/data-under-siege/
Türkçe’ye Çeviren: İsmail Alev
“Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü-IIA
(www.theiia.org) tarafından yayımlanan Internal Auditor (IA) Dergisi’nde yayımlanan bu makale, Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü’nün
izniyle İngilizce’den Türkçe’ye çevrilmiştir.”
Denetçiler, gizli verilerin güvenli olarak saklanıp
saklanmadığını görmek için temiz masa (clean
desk) prensibinin uygulamasını, dosya ve yazıcı
odalarını, kağıt imha makinelerini ve atık yönetimi uygulamalarını kontrol etmeli.
42
43
MÜHÜR
MÜHÜR
Bir kurumsal firmada işleyen sistem gibi, evrende ve doğal olarak yer kürede de bir sistem bulunuyor. Firmada, kontrol sisteminde
meydana gelen sorunlar kısa sürede önlem
alınmaması durumunda nasıl daha büyük ve
çözülmesi daha zor sorunlara neden oluyorsa,
doğa dengesi dediğimiz yapıda da meydana
gelen sorunlar kendilerinden daha büyük doğal
değişimlerin öncüleri olarak nitelendirilmeli.
Milyonlarca kişinin susuz kalması, bazı canlı
türlerinin soylarının tükenmesi, kuraklıktan dolayı büyük göçlerin yaşanması, olağandışı hava
olayları gibi artık haberlerde sık sık karşımıza
çıkan gerçeklikler, küresel ısınma olarak adlandırılan ve insanoğlunun yer kürede yaşamasını
sağlayan dengeyi oluşturan sistemin aksadığını gösteren olaylar ve olgular olarak karşımıza
çıkıyor. Bunlar, bir iç kontrol sisteminin uyarı
veren öğeleri olarak da değerlendirilebilir.
Küresel ısınmanın en büyük nedeninin insanoğlu olduğu ve bu değişim sonucunda insanoğlunun yer küredeki varlığının tehlikeye gireceği uzmanlar tarafından dile getiriliyor.
Doğanın dengesi dediğimiz bu sistemin işleyişini bozan bazı verileri şöyle özetleyebiliriz:
Küresel ısınmanın başlıca sebebinin salınan
karbondioksit olduğu ifade ediliyor. Türkiye’de
son 30 yılda salınan karbondioksit miktarındaki
artışın seyri aşağıdaki tabloda veriliyor:
Kaynak: TÜİK
Özellikle bu sene daha çok tartışılan yağışlardaki azalma diğer bir gerçeklik olarak karşımıza çıkıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verileri
İç ve Doğu Anadolu bölgelerinin iç ve güney
bölümlerinde yağışlarda belirgin bir azalma
eğiliminin (kuraklaşma) olduğunu gösteriyor.
Kış mevsiminde Türkiye’nin özellikle batı, güney ve karasal iç-güney bölgelerinde gözlenen
kuraklaşma eğilimi, bu bölgelerde son iki yılda
egemen olan ortalamadan daha yağışlı (nemli)
koşulların varlığına karşın sürmekte.
Yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı
projeksiyonlar, Türkiye’de 2030 itibarıyla, iç ve
batı bölgelerinde yüzde 40’ı aşan oranda su
stresi yaşanacağı, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ise bu oranın yüzde 20-40
arasında olacağını öngörüyor. Yaşanan bu durum, kurak bölgelerde yağış azalması, sıcaklık
artışları ile sulanan alanlarda su kaynaklarındaki
azalmalar sonucunda tarımsal ürünlerin verimlerinde azalmalara ve tarım ürünlerinde daha
fazla dışa bağlılığa neden olacak.
Birleşmiş Milletler verileri, 2030 itibariyle
Türkiye’nin temiz içme suyu bulmada zorlanan
ülkeler arasında olacağını gösteriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun verilerine göre 2012 yılında belediye ve köylerde
içme ve kullanma suyu şebekesi ile dağıtılmak ve imalat sanayi işyerleri, termik santralleri, organize sanayi bölgeleri ve maden işletmeleri tarafından ise kullanılmak amacıyla
su kaynaklarından 14,3 milyar m3 su çekildi.
Seller, heyelanlar, orman yangınları, fırtınalar,
dolu, sıcak hava dalgaları, heyelan ve çığ gibi
doğal olaylarda son yıllarda bir artış yaşandığı
bilinmekte.
TÜİK verileri yine gösteriyor ki, sadece 2012
yılında imalat sanayi işyerleri, termik santraller,
organize sanayi bölgeleri, maden işletmeleri
ve sağlık kuruluşları tarafından 4,1 milyon tonu
tehlikeli olmak üzere, 986 milyon ton atık yaratıldı. Bu atıkların doğaya zarar vermeden imha
edildiğine dair herhangi bir veri bulunmuyor.
Yaşanan bu iklim değişiminin doğal bir sonucu
olarak toprakta tuzlanma ve biyoçeşitlilik kaybı
ortaya çıkıyor.
Yukarıda verilen örnekler yaşanılan iklim değişikliklerinin boyutlarını gösteriyor. Bunlara benzer nice veriler irdelenebilir ya da İstanbul’da
bu sene yaşanılan su sorunu gibi olaylar gözlemlenebilir.
İç denetim jargonuyla özetleyecek olursak,
veriler gösteriyor ki, doğal dengeyi oluşturan
bu iç kontrol sisteminde ciddi sorunlar var.
Bu sorunlar kurumsal yapının bütün alanlarında net bir şekilde görülüyor. İnsanoğlunun
davranışlarında herhangi büyük bir paradigma
değişimi olmadığı müddetçe de bu olayların
aynen devam edeceği öngörülüyor. Uzmanlar
uyarıyor; bu gidiş ilk aşamada kurumsal yapının
bozulmasına, daha uzun bir vadede de bu kurumun iflas etmesine neden olacak. Bu iflasın,
maalesef türümüzün yeryüzünden silinmesi ile
sonuçlanacağı ortada.
Bu nedenle, kurumlarımızda kâğıt tüketiminin
asgari seviyeye düşürülmesi, elektronik cihazların stand by konumunda bekletilmemesi, geri dönüşüm kutularının kullanılması gibi
gündelik tüketim kalıplarımızı değiştiren uygulamalar yanında, denetlediğimiz süreçlerin
daha sürdürülebilir olması için politika önerileri
geliştirmeliyiz.
Çok geç olmadan bu iç kontrol sistemini bozan davranış ve tüketim kalıplarımızı değiştirmeliyiz.
Ethem Yenigün
Darüşşafaka Cemiyeti
İç Denetim Yetkilisi
[email protected]
@EYenigun
Peki, bir iç denetçi küresel ısınmayı nasıl değerlendirebilir? Başka bir ifade ile bir iç denetçi kuraklığı hangi çekiçle yorumlama eğilimindedir?
Su kullanımı, salınan karbondioksit miktarı, atık
su, teknolojik atıklar vb. konular hakkında veriler
iç denetim bakış açısı ile nasıl yorumlanabilir?
44
45
AYRAÇ
AYRAÇ
Şirketlerde İç Denetim
Organizasyonu ve
Telekom Operatörleri
Uygulamaları
Seda Arslan Köse
organizasyonları kadar efektif şekilde yapılandırılması, gerek şirket dinamikleri gerekse İç
Denetim biriminin fayda/maliyet ölçütünün
takip edilmesi açısından önemlidir. Dolayısıyla,
her birimde olduğu gibi İç Denetim biriminde
de ideal organizasyon yapısının kurulmasının
hedeflenmesi, her şeyden önce şirket maliyet
ve verimlilik hedefleri açısından gereklidir. Bununla beraber, gerek Uluslararası İç Denetim
Enstitüsü gerekse bilimsel yayınlar nezdinde
iç denetim birimi ideal organizasyonuna yönelik çalışmalar görece azdır. Özellikle Telekomünikasyon sektöründe yapılan çalışmalar da sınırlı sayıdadır. İşbu çalışmayla, hedeflenen bu
sınırlı kaynak sayısını artırmak ve özellikle Telekom sektörü İç Denetim ve İnsan Kaynakları
yöneticilerine ışık tutmak ve küresel anlamda
farkındalıklarına katkı sağlamak amaçlandı. İç
denetim birimi merkezi örgütlenmeden, merkezi olmayan örgütlenmeye doğru değişik
biçimlerde düzenlenebilmekte. İç denetim
genellikle raporlarını idari bakımdan Genel Müdüre, fonksiyonel olarak Denetim Komitesi’ne
sunmalı. Bunun anlamı, finansal raporlama,
ortaklık kurumsallığı, ortaklık kontrolüyle ilgili
sorunlarda, denetçilerle denetim komitesi arasındaki raporlama ilişkileri, üst yönetimin kendi
içindeki suistimal ve hileleri durumunda müracaat yeri olacaktır.
Genel kabul gördüğü üzere fonksiyonel olarak
Denetim Komitesi’ne raporlayan iç denetim
biriminin idari olarak ise Genel Müdür veya
CEO’ya raporlaması en sağlıklı yapılardan birini teşkil etmekte. Nitekim aşağıda yer alan
ve IIA tarafından dünyadaki trendin en güncel halini yansıtması amacıyla 111 ülkeden
1.700 denetçinin katılımıyla gerçekleştirilen
araştırma sonucunda paylaşılan Tablo 1’de
bu bağlamda bir yapılanmayı işaret etmekte.
Tablodan görüleceği üzere fonksiyonel raporlamalarda Denetim Komitesi başı çekmekte,
bu oran Türkiye’nin de bağlı bulunduğu Avrupa
özelinde ise daha da ağırlık kazanmakta. Yine
idari anlamda CEO’lara yapılan raporlama Kuzey Amerika hariç tüm lokasyonlarda ön plana
çıkmakta. Kuzey Amerika’da CFO’ların da idari
raporlamada önemli bir rolü olmakta.
Tablo 1: Dünya Genelinde İç Denetim Raporlama Yapısı
Kurumların işleyiş, raporlama ve dolayısıyla
karar alma süreçlerinin bir iç denetim fonksiyonu ile güvence altına alınması, kurumsal sürdürülebilirlik açısından önem taşıyor. Yönetim
kurulu ana sorumluluklarından olan risklerin
erken teşhisi ve gerekli önlemlerin zamanında
alınması için de, İç Denetim Birimi kurumlar
için olmazsa olmaz bir fonksiyon olarak ortaya
çıkıyor.
Bu çalışmayla, günümüzde giderek önem
kazanan denetim faaliyetlerinin bir kurumsal
şirket yapısı içerisinde en etkin şekilde nasıl
yapılanması gerektiği ve ideal organizasyonun
prensiplerinin neler olduğu tespit edilmeye çalışıldı. İç Denetim Birimleri ihtiva ettikleri beyaz
yaka insan kaynağı gereği şirketler için önemli
maliyet unsurlarıdır. Bu unsurların şirket genelinde satış, pazarlama veya finans birimlerinin
Dünya Ort.
Afrika
Asya-Pasifik
Avrupa
Latin Amerika
Kuzey Amerika
Yönetim Kurulu
12%
2%
7%
21%
20%
3%
Denetim Komitesi
54%
76%
61%
41%
37%
73%
CEO
18%
11%
21%
22%
27%
11%
CFO
6%
3%
3%
6%
5%
6%
Diğer
10%
8%
8%
10%
11%
7%
Latin Amerika
Kuzey Amerika
İdari Raporlama
Dünya Ort.
Afrika
Asya-Pasifik
Avrupa
Yönetim Kurulu
8%
1%
10%
11%
16%
2%
Denetim Komitesi
9%
6%
12%
8%
9%
8%
CEO
43%
55%
51%
51%
51%
33%
CFO
21%
22%
12%
13%
12%
36%
Diğer
19%
16%
15%
17%
12%
21%
Fonksiyonel Raporlama
46
47
AYRAÇ
Kuşkusuz tüm işletmelere uygun tek bir iç
denetim birimi organizasyonu oluşturmak ve
uygulanmasını beklemek zordur. Bu nedenle,
birim üst yönetime ve denetim komitesine en
çok faydayı sağlayacak biçimde organize edilmeli. Ancak, birim fayda maliyet analizine dayalı düşünülmeli. Bir iç denetim birimi organizasyonunda işletmenin coğrafik ve lojistik yapısı,
büyüklüğü, alternatiflerin genişliği karşı karşıya
bulunan kontrol riskleri, örgüt kültürü gibi etkenlerin dikkate alınması gerekiyor.
Çalışmamda, Türkiye ve dünyadan ‘Telekomünikasyon Sektöründe’ faaliyet gösteren şirketlerin İç Denetim yapılanma ve organizasyonlarına yönelik araştırma ve sonuçlara yer verildi.
Çeşitli yelpazedeki telekom şirketleri ele alınarak genel bir kanıya varılmaya çalışıldı ve sektör
özelinde organizasyonel analizler gerçekleştirildi. Bu doğrultuda farklı coğrafi bölgelerden 20
telekom operatörü belirlenerek, bu operatör
şirketlerin üst düzey iç denetim birimi yöneticileriyle irtibata geçildi. Bilgi toplama yöntemi
olarak e-mail, linked-in gibi iletişim araçları kullanıldı ve aşağıda yer verilen beş ucu açık soru,
ilgili üst düzey iç denetim yöneticileri /müdürlerine yöneltildi.
1. Şirketinizde çalışan kaç personel bulunmaktadır? İç Denetim Birimi ekibiniz kaç
kişiden oluşmaktadır?
2. İç denetim birimi organizasyonunuz nasıl
yapılanmıştır? (Uzmanlık alanları, hiyerarşik yapı vb.)
3. İç denetim birimi raporlama yapınız nasıldır? ( Denetim Komitesi, Yönetim Kurulu,
CFO vb. raporlama)
4. İç suistimal ekibi İç Denetim Birimi’ne
bağlı olarak mı görev yapmaktadır? Değilse ideal yapının nasıl olması gerektiğini
düşünüyorsunuz?
5. Hangi denetim standartlarını kullanmaktasınız? ( SOX, IIA vb.)
Yeterli seviyede bilgi vermeyi ve kurumlarının
adının paylaşılmasını onaylayan yedi firmanın
organizasyon detayları ve verdikleri cevaplardan derlenen sonuçlar Tablo 2’de sunuldu. Firmalara ilişkin genel bilgiler ( kuruluşu, faaliyet
alanı vb.) ise firmaların kurumsal web sitelerinden temin edildi.
Bu çalışmada; Avrupa, Orta Doğu ve Güney
Afrika’da telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren yedi kurumda yer alan iç denetim
fonksiyonları gerek şirket içi konumlandırılma
ve raporlama seviyeleri gerekse de birim yapılanmaları ve şirket büyüklükleri dikkate alınarak
incelenerek, çeşitli metriklerle kıyaslama bazı
oluşturuldu. İncelenen yedi kurumda da, İç
Denetim Birimi fonksiyon olarak Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan Denetim Komitesi’ne
raporlama yapmakta. Böylece, İç Denetim
Birimi’nin bağımsız ve tarafsız güvence sağlamasına yönelik bir raporlama seviyesi oluşturulduğu anlaşılmakta. Yine, idari olarak Genel
Müdür veya Genel Müdür Yardımcısı seviyesine raporlama yapılması şirket içi yapılanmada
İdari otoritenin tüm kurumlarda benzeştiğini
göstermekte.
belirlediği anlaşıldı.Şirket içi suistimal ve usulsüzlükleri önleme ve tespit etmeye yönelik
fonksiyonların iç denetim organizasyonu altında değil daha ziyade İç Denetimden farklı bir
birim olarak yapılandığı Genel Müdür ve/veya
Genel Müdür Yardımcısı (Hukuk, İnsan Kaynakları, Müşteri Hizmetleri vb.) seviyesine raporlama yapacak şekilde kurgulandığı anlaşıldı.
Raporlama seviyeleri dikkate alındığında söz
konusu fonksiyonun bağımsızlığı tartışılır olmakla birlikte İç Denetim Birimleri’nin sadece
ve sadece denetime odaklanması, suistimali
dışarıda bırakmaya çalıştıkları genel anlamda
tespit edildi ve çalışmaya katılan pek çok üst
düzey yönetici tarafından da özellikle belirtildi.
İç denetim birimlerinin genel olarak Finansal,
Operasyonel ve Bilgi Teknolojileri denetimlerine odaklanacak üç alt bölüm altında oluşturulduğu, Network ve Uyum alanlarında da uzmanlaşmaya gidildiği gözlendi. Böyle olmakla
birlikte, bazı kurumlarda uzmanlaşmaya gidilmeden tek bir denetim fonksiyonu altında sürecin yürütüldüğü, fakat bunun görece azınlıkta
olduğu tespit edildi. Dolayısıyla genel anlamda
uzmanlaşmaya yönelik bir denetim ayrışmasının gerçekleştiği sonucuna varılabilir.
Ayrıca, söz konusu şirketlerin tümü iç denetim
faaliyetlerini uluslararası standartlar doğrultusunda hazırladıkları yönetmelik ve prosedürlerle gerçekleştirdiklerini belirtmeleri, ortaya
çıkan önemli sonuçlardan biridir. Günümüzde
akıllı telefonların yaygınlaşması, data kullanımında artış, müşteri beklenti ve tatmininin sofistikeleşmesi gibi nedenlerle telekomünikasyon iş modelleri gittikçe daha karmaşık bir hale
dönüşmekte. Yoğun rekabeti de barındıran
sektörde karmaşıklaşan ve aynı zamanda çok
da dinamik olan iş süreçlerini etkin bir kontrol
ortamı içerisinde piyasa koşullarına da zamanında cevap verebilecek şekilde yönetilmesi
zorlaşmakta. Bu nedenle, karmaşık ve dinamik
bu süreçlerin en etkin ve verimli bir şekilde
yönetilmesine yardımcı olabilecek İç Denetim
Birimi’nin önemi daha da artmakta. İç Denetim
Birimleri de hızla değişen telekomünikasyon
ortamında, değişen riskleri en doğru şekilde minimize etmeye odaklanmalı ve değişen
ihtiyaçları da en hızlı, etkin ve verimli şekilde
karşılayabilecek aynı zamanda kuruma en fazla
katma değeri bağımsızlığını da zedelemeden
sağlayabilecek organizasyonel yapılanmayı
gerçekleştirmeli.
Şirketin ürün ve hizmetlerini sunduğu abone
sayısı dikkate alındığında, genel ortalamada
1.4 milyon aboneye bir denetçi düştüğü sonucuna ulaşıldı. Aynı şekilde, denetçi başına
düşen çalışan sayısı da 855. Tablodan da görüleceği üzere çalışan sayısı 15 bin üzerinde
olan şirketlerde denetçi başına düşen çalışan
sayısı ortalamanın üzerinde seyretmekte. Öte
yandan, Belgacom haricinde abone sayısı nispeten düşük olan (örneğin 30 milyon altında)
şirketlerin aynı zamanda abone başına düşen
çalışan metriğinde ön plana çıktığı gözlemlendi. Özellikle dev abone havuzu ile ayrışan Orange Telecom’da 2.5 milyon aboneye bir denetçi
düşmesi dikkat çekici. Ancak şu bilgiyi de not
etmek gerekir ki; bilgi toplama aşamasında iç
denetim yöneticileriyle gerçekleştirilen yazışmalarda kurumların faaliyetlerini, insan yerine
sistem odaklı kurgulamalarına ve kurmuş oldukları iç kontrol sistemlerinin kalitesinin de
İç Denetim birimi için gerekli personel sayısını
Çalışma sonucu da göstermiştir ki; telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren kurumların çoğu İç Denetim Birimlerini uzmanlık alanları doğrultusunda alt faaliyet alanlarında ayrı
müdürlük olarak yapılandırıyor. Günümüzde,
işlem ve hata odaklı iç denetim yaklaşımı ye-
AYRAÇ
48
AYRAÇ
rini, kurumun faaliyetlerine en fazla değeri katma amacıyla, süreç odaklı, bağımsız güvence
ve danışmanlık hizmetlerine bırakmakta olup,
alt faaliyet alanlarına odaklanmış organizasyonel yapılanma ile bunu gerçekleştirmeyi hedefliyor. Dolayısıyla etkin bir İç Denetim Birimi
oluşturmaya çalışan şirketlerin uzmanlaşmaya
yönelik departmansal altyapı kurgulaması önerilebilir. İç Denetim Biriminde görev alması
gereken çalışan sayısı ise fonksiyonlara göre
branşlaşma eğilimi ve müşteri başına/çalışan
başına sektörel ortalamalarla belirlenebilir.
lışmada şirket içi suistimal kontrollerinin genel
organizasyonda tam olarak nerede kurgulanması gerektiğine yönelik net bir kanı oluşmadı.
Görüşülen İç Denetim Birimi Yöneticileri genel
olarak suistimal eyleminin İç Denetim Birimi altında konumlanmasına yönelik endişelerini dile
getirdiler fakat alternatif olarak yapılan konumlanmaların ortak bir sonuca işaret etmediği tespit edildi. Bu tespite rağmen suiistimal kontrol
biriminin tıpkı İç Denetim Birimi gibi bağımsız
üst komitelere raporlama yapabiliyor şekilde
konumlanmasının faaliyet etkinliğini artıracağı
düşünülmekte.
İç Denetim Biriminin raporlama olarak bağlı
olduğu bir üst seviyenin artık tereddüte yer
bırakmayacak şekilde icradan bağımsız özel
bir yapı olması gerektiği (ör: yönetim kurulu,
denetim komitesi) kabul edilmeli. Öte yandan
İç Denetim Birimi idari olarak Yönetime bağlı
kalmaya devam etmeli ve parçası olduğu yapının idari bütünlüğü içerisinde yer almalı. Ça-
Seda Arslan Köse, CIA, CRMA, MBA
Avea İç Denetim Müdürü (Operasyonlar)
[email protected]
“İstanbul Şehir Üniversitesi, Şirketlerde İç Denetim Organizasyonu ve Telekom Operatörleri
Uygulamaları, Bitirme Projesi, Aralık 2013”
Tablo 2: Karşılaştırmalı Telekomünikasyon Şirketleri İç Denetim Fonksiyonları
Avea
Cell C
Portekiz
Telekom
Batelco
Belgacom
Orange
Telekom
İtalya
Denetim
Komitesi
Denetim
Komitesi
Denetim
Komitesi
Denetim
Komitesi
Denetim
Komitesi
Denetim
Komitesi
Denetim
Komitesi
İdari Raporlama
Genel Müd.
Genel Müd.
Genel Müd.
Genel Müd.
Genel Müd.
Genel Müd. Yrd.
Genel Müdür
Çalışan Sayısı ~*
3,000
3,000
14,000
3,500
16,300
170,000
50,000
9
7
23
6
17
82
50
14.4
10
28
8.5
12.7
210
53
Abone / Denetçi
1,600,000
1,428,571
1,217,391
1,416,667
747,059
2,560,976
1,060,000
Çalışan / Denetçi
333
429
609
583
959
2,073
1,000
0.30%
0.23%
0.16%
0.17%
0.10%
0.05%
0.10%
Finans
√
√
√
√
√
Operasyon
√
√
√
Bilgi Teknolojileri
√
√
√
Network
√
Uyum
√
İç Denetim Birimi
Fonksiyonel
Raporlama
Denetçi Sayısı
Abone Sayısı ~ (mio)
Denetçi / Çalışan (%)
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Risk
√
İç Suistimal
√
Müşteri Suistimal
√
50
51
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
“İç denetim faaliyetleri
standartlara uygun
olarak yapılmalı”
Doğuş Otomotiv, 2014 yılı itibariyle kuruluşunun
20. yılını kutluyor. Pek çok markanın
temsilciliğini yapan Doğuş Otomotiv’de İç
Denetim Departmanı, Yönetim Kurulu’na bağlı
olarak faaliyet gösteriyor. İç Denetim Müdürü
Çağrı Duman, kendisine bağlı beş iç denetçiyle
görev yaptıklarını belirterek, iç denetim
faaliyetlerinin iç denetim standartlarına uygun
olarak yapılmasının önemli olduğunu vurguluyor.
Kurumunuzu kısaca tanıtır mısınız?
Doğuş Otomotiv olarak 2014 senesi itibariyle kuruluşumuzun 20’nci yılını kutlamaktayız.
Türkiye’nin en büyük ve lider otomotiv distribütörlerinden biri olup, iş planlarımızı “beklentilerin üzerinde yaratıcı hizmet” vizyonuyla oluşturmaktayız. Kurumsal stratejimiz “otomotiv
değer zincirinin her alanında var olma” hedefi
üzerine inşa edilmekte olup, otomotiv sektöründe Türkiye’nin en geniş marka ve hizmet
ağına sahibiz.
Binek araç, hafif ticari araç, ağır vasıta, endüstriyel ve deniz motorları, soğutma sistemleri alanlarında, her biri kendi sektörünün lideri
konumundaki 14 uluslararası markanın temsilcisi olup, Doğuş Otomotiv olarak bireysel ve
kurumsal müşterilerimize Volkswagen Binek
Araç, Audi, SEAT, Škoda, Bentley, Lamborghini, Bugatti, Porsche, Volkswagen Ticari Araç,
Scania, Krone ve Meiller markalarından ve bu
markaların 80’i aşkın modelinden oluşan geniş
bir ürün portföyü sunmaktayız.
zincirinin tüm halkalarında bulunma stratejimiz
doğrultusunda hizmet portföyümüz giderek
genişlemektedir. Tüketici finansmanı, yedek
parça ve aksesuvar ticareti, lojistik ve müşteri
hizmetleri, ikinci el araç ticareti, filo kiralama,
hızlı servis, araç muayene ve sigortacılık gibi
hizmet alanlarının yanı sıra son yıllarda üretim
alanında da önemli yatırımlara imza atmaktayız. Lider damper markası Meiller ortaklığında
2008 yılında Sakarya’da hizmete giren “Meiller Doğuş Damper Fabrikası”nı ve yine üretim alanında faaliyet göstermek üzere Krone
firmasının ortaklığında İzmir Tire’de kurulup
2012 yılında hizmete giren treyler fabrikasını
bu önemli yatırımlara örnek olarak gösterebiliriz.
Global bir marka olma yolunda gerçekleştirdiğimiz önemli yatırımdan VW Grubu’yla güvene
dayalı yakın işbirliğinin bir sonucu olarak 2009
yılından itibaren Lozan’da D-Auto Suisse SA
adıyla Porsche Yetkili Satıcı ve Servis hizmeti
vermeye başladık. Yine yurt dışı faaliyetlerimiz
kapsamında, Kuzey Irak’ta Volkswagen ve Audi
markaları distribütörlüğü için Erbil mer¬kezli
D-Auto LLC şirketini yakın tarihte hizmete açmış bulunmaktayız.
Doğuş Otomotiv İç Denetim
Müdürü Çağrı Duman
Türkiye’nin en geniş yetkili satıcı ve servis ağına sahip Doğuş Otomotiv olarak, tüm ülkeye
yayılmış olan 500’ü aşkın buluşma noktasıyla;
müşterilerimize, satış, servis ve yedek parça
hizmetlerini yaygın ve kesintisiz bir şekilde sunarken koşulsuz müşteri memnuniyeti bir numaralı önceliğimizdir. İthalat ve distribütörlük
alanındaki faaliyetleri dışında, otomotiv değer
Kurumsal itibar araştırmalarında Türkiye’nin en
beğenilen ve en çok güven duyulan markaları
arasında üst sıralarda yer alan Doğuş Otomotiv, 2004 yılında halka arz edilen hisseleriyle,
Borsa İstanbul’da işlem görüyor. Doğuş Otomotiv, Türkiye’nin en büyük firmalarının yer
aldığı Fortune500, 2013 listesinde 19’uncu
sırada, İstanbul Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın en çok vergi veren kurumlar
listesinde de 22’nci sırada yer alıyor.
Doğuş Otomotiv olarak tüm iş süreçlerimiz çevresel ve sosyal sorumluluk anlayışı
pa¬ralelinde şekilleniyor. Bu bakış açısı doğrultusunda 2010 yılında Birleşmiş Milletler Global
Compact’i imzalamış ve Türkiye’de otomotiv
sektörünün ilk Kurumsal Sorumluluk Raporunu
yayımlamış bulunmaktayız. Ayrıca toplumdaki
trafik konusundaki genel sorumluluk, bilinç ve
algıyı pozitif yönde artırmak amacıyla, 2004
yılında “Trafik Hayattır!” sloganıyla başlatılan
sosyal sorumluluk faaliyetlerini 10 yıldır kesintisiz sürdürmekteyiz. Kamu işbirliğiyle yürüttüğü
projelerde; trafik güvenliği konusunda toplumsal bilinci artırmak ve kültürel bir değişim yaratmak amacıyla toplumdaki her kesim ve yaş
grubunu kapsayan başarılı organizasyonlara
imza atan ‘Trafik Hayattır’, bugüne kadar toplam sekiz ödüle layık görülerek, bugünkü noktada kamuoyunda bilinirliği en fazla olan KSS
platformu haline geldi.
İç denetim biriminin organizasyon yapısı,
personel sayısı ve bağlı olduğu organ hakkında bilgi verebilir misiniz?
Doğuş Otomotiv’de İç Denetim Departmanı,
Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyet gösteriyor. Yönetim Kurulu’na bağlılık Bağımsız
Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan Denetim
Komitesi aracılığı ile gerçekleştiriliyor. İç Denetim Departmanı’na bağlı olarak görev yapan
çalışanların, işe alım, atama ve performans
değerlendirmeleri Denetim Komitesi’nin onayı ile yapılıyor. İç Denetim Departmanı’nda, İç
Denetim Müdürü’ne bağlı olarak çalışan çeşitli
kıdem ve iş tecrübeleri bulunan beş İç Denetçi
bulunuyor.
“İç Denetim departmanımız,
kurumumuzun faaliyetlerine değer
katıyor”
İç Denetim biriminizin temel görev ve sorumlulukları nelerdir? Şirketinizde iç kontrol, risk yönetimi ve uyum faaliyetleri hakkında da bilgi verir misiniz?
İç Denetim Departmanı olarak, Doğuş
Otomotiv’in; faaliyetlerine değer katmak ve geliştirmek amacını güderek, Yönetim Kurulu’na
bağımsız ve objektif bir güvence ve danışmanlık hizmeti vermeyi amaçlamaktayız. Bu çerçevede; Doğuş Otomotiv bünyesindeki tüm
marka, departman ve iştiraklerin risk yönetimi,
kontrol ve yönetim süreçlerinin verimliliğinin
arttırılmasına yönelik sistematik ve disiplinli bir
yaklaşım getirerek organizasyonun hedeflerine
ulaşmasına yardımcı olmaktayız.
Doğuş Otomotiv olarak SPK Mevzuatı’na uygun şekilde, Yönetim Kurulu nezdinde iç kont-
Çağrı Duman:
52
53
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
“İstihdam edeceğimiz denetçiler, sürekli kendini geliştirmeli”
İstihdam edeceğiniz iç denetçilerde ne tür nitelikler arıyorsunuz? Özel denetim alanları
için uzman iç denetçiler istihdam ediyor musunuz?
İç Denetim Departmanımıza alacağımız iç denetçilerin, üniversite mezunu olmasını, iyi derece
yabancı dil bilgisine sahip olmasını, teknoloji kullanımına yatkın olmasını ve tercihen denetim
sertifikalarına sahip olmasını bekliyoruz. Ayrıca sorgulayıcı, proaktif, detaylara önem veren, neden-sonuç ilişkileri kurabilen kişileri tercih ediyoruz. Öğrenmeye ve sürekli kendisini
geliştirmeye istekli kişileri aramızda görmek istiyoruz. Özel denetim alanlarında konularında
uzman denetçilerle “co-sourcing” yöntemiyle çalışıyoruz.
rol, risk yönetimi ve uyum faaliyetlerine ilişkin
olarak Denetim, Kurumsal Yönetim, Riskin Erken Saptanması ve Uyum Komiteleri çalışıyor.
Bu komiteler, kendi iç yönetmelikleri kapsamında çalışmalarını yürütmekte olup, komiteler tarafından sunulan raporlar çerçevesinde
Yönetim Kurulu değerlendirmelerde bulunarak,
şirketimiz nezdinde ilgili aksiyonlar alınıyor.
Mali ve İdari İşlerden Sorumlu Genel Müdürlük bünyesinde faaliyet gösteren Finansal
Kontrol Bölümü, iç kontrol sisteminin takibi ve
geliştirilmesi için şirketimizin kontrol ortamının
güçlendirilmesi başta olmak üzere; mali sonuçlar doğuran ve/veya şirketimizi taahhüt altına
sokabilecek operasyonların izlenmesi, potansiyel risklerin tespit edilerek gerekli tedbirlerin
alınması, hedeflenen sonuçların ve verimliliğin
sağlanması, finansal duruma ilişkin raporların
güvenilirliğinin temini, yürürlükteki mevzuat
ve prosedürlere uygun çalışılması, paydaşların
doğru bilgilendirilmeşini koordine ederken tüm
bu konularda yönetime proaktif destek sağlıyor.
Kurum bünyesinde ne tür denetimler gerçekleştiriliyor? Risk odaklı denetim, bilgi
teknolojisi denetimleri ve iştirak denetimleri yapılıyor mu?
Genel olarak yıllık denetim planımızın oluşturulmasına esas teşkil eden riske dayalı değerlendirmeler gerçekleştiriliyor. Bu değerlendirmeler
şirketimizin faaliyetlerine ilişkin süreçlerin, taşıdıkları brüt risk düzeyi ve kontrol ortamlarının
yeterliliğine ilişkin yapılan derecelendirmelere
göre hazırlanan risk matrisi uyarınca yapılıyor.
Denetim Departmanı tarafından oluşturulan
denetim planı, Yönetim Kurulu onayı sonrasında yürürlüğe giriyor. Risk değerlendirmesinde
görece olarak daha riskli olarak görülen süreç
ve iş birimlerine daha fazla işgücü ayrılarak
daha sık denetimler icra ediliyor.
Denetim çalışmaları kapsamında, şirketin
marka, departman ve iştiraklerinde de süreç
denetimleri yapılırken, IT denetimleri ise bu
konuda uzmanlığı olan danışmanlık firmaları ile
“co-sourcing” yöntemi ile yapılıyor.
Bilgisayar destekli denetim tekniklerinden
yararlanıyor musunuz? Kullandığınız bir iç
denetim yazılımı var mı?
Sizlerin de bildiği gibi günümüz iş dünyasında bilginin etkin kullanımı çok önemli hale geldi. Bu sebeple 2015 yılı için bilgisayar destekli denetim teknikleri ve sürekli denetim konularını gündemimize aldık.
Mevcut durumda da, denetim çalışmaları sonuç raporu sürecinde IT Birimimiz ile beraber
çalışıyoruz. Denetim sonuç raporlarımız IT Birimi tarafından yazılan bir programa aktarılıyor ve
bulgu takip çalışmaları yine söz konusu yazılım
aracılığı ile gerçekleştiriliyor.
“Tüm çalışanlarımızın eğitim ve
gelişim sürecini destekliyoruz”
CIA veya benzeri sertifikalara sahip iç denetçileriniz var mı? İç denetçilerin mesleki
gelişimlerini sürdürmeleri ve kendilerini geliştirmeleri için neler yapıyorsunuz?
Şu anda bir denetçimizde CIA ve CCSA sertifi-
kası bulunmakta, bir denetçimiz ise CIA sertifikasını alma sürecinde. Doğuş Otomotiv olarak
sadece iç denetçilerimizin değil, tüm çalışanlarımızın eğitim ve gelişim süreçlerini desteklemek adına önemli tutarda eğitim bütçemiz
bulunuyor. Ayrıca her personelin mesleki ve
kişisel eğitim almaları performans hedeflerinde
ve İç Denetim Departmanı KPI’larında (Anahtar
Performans Kriterleri) yer alıyor.
Ülkemizde, son yıllarda meydana gelen mevzuat değişikliklerini de dikkate aldığımızda kurumsal yönetim süreçlerinin etkinliği hakkında
güvence veren en önemli birimlerden birinin
İç Denetim Departmanları olduğunu söyleyebiliriz. İş dünyasında riskler hızla değişirken,
kontrollerin işlevini aynı hızla yitirmesi nedeniyle, İç Denetimin öneminin giderek artacağı
görüşündeyiz.
Uluslararası İç Denetim Standartları ve Kalite Güvence Değerlendirmesi konularındaki
düşünceleriniz ve uygulamalarınız hakkında bilgi verebilir misiniz? İç Denetim Birimi
düzenli olarak Kalite Güvence Değerlendirmesine tabi tutuluyor mu?
Doğuş Otomotiv olarak kurumsal yönetim çalışmalarında şeffaf ve hesap verebilir yönetim
anlayışını benimsiyor ve İç Denetimde elde
ettiğimiz yüksek standart ve kaliteye oldukça
önem veriyoruz. Kalite anlayışımızla bağlantılı olarak da İç Denetim Departmanımıza ait
“Kalite Güvence ve Geliştirme” prosedürüne
sahibiz. Söz konusu prosedüre göre, her yıl iç
değerlendirme, en az beş yılda bir dış değerlendirme yapılması esastır.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü ile ilgili düşünceleriniz, Enstitü’den talep ve beklentileriniz nelerdir?
Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE), iç denetim mesleğinin uluslararası standartlar ile
uyumlu, küresel seviyede yetkin uygulamaları
için hepimize güvence oluşturuyor. Bu bağlamda TİDE’nin Türkiye’de iç denetim mesleğinin
tanıtılması ve gelişmesi adına önemli bir boşluğu doldurduğuna inanıyoruz.
İç Denetim faaliyetlerinin uluslararası iç denetim standartlarına uygun olarak yapılması ve
iç denetim faaliyetlerinin kalitesinin sürekli
olarak geliştirilmesi adına kalite güvence değerlendirmelerinin büyük önem taşıdığına inanıyoruz.
Türkiye’deki iç denetimin bulunduğu konum ve
geleceği hakkındaki düşünceleriniz nelerdir?
İç Denetim Dergisi’ni takip ediyor musunuz? Dergi olarak bizden talep ve beklentileriniz nelerdir?
İç Denetim Dergisi’ni sürekli olarak takip ediyoruz, iç denetimde güncel trendler ve en iyi uygulamalar hakkında yaptığınız yayınlardan kendi faaliyetlerimizde faydalanmaya çalışıyoruz.
Meslek profesyonellerine bir mesajınız var mı?
Etkin kalite yönetimi altında çalışmak, meslekte küresel gelişim sağlamak, kalıcı değer yaratmak için İç Denetçilerin kendilerini ve iş yapış
biçimlerini sürekli geliştirmeleri ve teknoloji
kullanımında yetkinliklerini artırmaları gerektiğine inanıyoruz.
Doğuş Otomotiv İç Denetim Ekibi
54
55
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
Kuveyt merkezli Burgan Bank Grubu, Aralık 2012’de Eurobank Tekfen’i satın alarak Türkiye pazarına
girdi ve Ocak 2013 tarihinden itibaren Burgan Bank adıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Burgan Bank İç
Denetim ve İç Kontrol Grubu Genel Müdür Yardımcısı Cihan Vural, İç Denetim ve Kontrol Grubu olarak,
Bankalarında uluslararası mesleki sertifikasyonlara büyük önem ve destek verildiğini belirtiyor.
Vural ayrıca günümüzde iç denetimin artık yönetimin stratejik bir panteri ve danışmanı olarak da
konumlandığının altını çiziyor.
Dünyanın yükselen merkezi MENA bölgesini
iyi tanıyan, dinamiklerini bilen ana hissedarı ile
Burgan Bank Türkiye müşterilerinin hedeflerini kendi merkezine koyarak, “odaklı bankacılık
anlayışı” ile hareket ediyor. Kurumsal, ticari,
işletme, bireysel ve özel bankacılık iş kollarında hizmet sunan Banka, iştirakleri Burgan Leasing, Burgan Yatırım, Burgan Portföy ile işbirliği
içinde faaliyet göstererek, yarattığı çapraz satış
imkanları hizmet sunum ve ürün yetkinliklerini
pekiştiriyor.
Kurumunuzdaki iç sistemler birimlerinin
organizasyonel yapısı ve personel sayısı ile
denetim komitesi yapılanması hakkında bilgi verebilir misiniz?
Burgan Bank İç Denetim ve Kontrol Grubu, Teftiş Kurulu Başkanlığı ve İç Kontrol Merkezi bölümlerinden oluşuyor. Teftiş Kurulu Başkanı ve
İç Kontrol Merkezi Başkanı, doğrudan Denetim
Komitesi’ne bağlı İç Sistemler Genel Müdür
Yardımcısı’na raporlama yapmakta ve ilgili Genel
Müdür Yardımcısı aracılığıyla Denetim Komitesi ile Yönetim Kurulu’na bağlı olarak çalışıyor.
Şube; Denetim, Genel Müdürlük Denetim ve Bilgi Sistemleri Denetim Birimlerinden oluşan Teftiş Kurulu bünyesinde, başkan dahil toplam 15
personel görev yapıyor. Şubeler ve Operasyon
Kontrol ile Genel Müdürlük ve Süreçler Kontrol
Burgan Bank Teftiş Kurulu Başkanı Cemil Özkan, İç Denetim ve İç Kontrol Grubu Başkanı Cihan Vural,
İç Kontrol Merkezi Başkanı Özkan Hacıoğlu
Birimlerinden oluşan İç Kontrol Merkezi’nde
Başkan dahil toplam 9 kişi görev alıyor.
Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönetmelik’e
göre kurulan Bankamız Denetim Komitesi, Yönetim Kurulu adına Banka ve konsolidasyona
tabi tutulan ortaklıklarında, yeterli ve etkin bir iç
sistemler kurulması ve izlenmesinden sorumlu olup toplam 2 (1 yabancı ve 1 Türk) üyeden
oluşuyor. İç Denetim ve Kontrol Grubu (İç Sistemler Grubu) ile Risk Yönetimi Grubu fonksiyonel olarak Denetim Komitesi’ne raporlama
yapıyor. Denetim Komitesi her üç ayda bir düzenli olarak toplanarak, bu dönemler içersinde
icra ettiği faaliyetleri yönetim kuruluna raporluyor. Ayrıca sektördeki iyi uygulama örneklerinden biri olarak Bankamızda aktif olarak çalışan
“Risk Koordinasyon Komitesi” iki haftada bir
düzenli olarak Denetim Komitesi Başkanının
koordinasyonunda toplanıyor. Teftiş Kurulu,
İç Kontrol ve Risk Yönetimi birimleriyle birlikte Mevzuat ve Uyum Bölümü’nün katılımıyla
gerçekleşen bu komite toplantılarında, gerek
iç sistemler birimlerinin haftalık faaliyetlerinde
ortaya çıkan önemli denetim konuları, gelişmeler ve Banka riskleri tartışılıyor gerekse haftalık
olarak Bankacılık mevzuatındaki değişiklikler
yakinen takip edilerek, gerekli bilgilendirilmeler
düzenli olarak yapılıyor.
Bankamızda Risk Yönetimi Sistemi’nin organizasyonel unsurları Risk Komitesi ve Risk Yönetimi Grubu olup Denetim Komitesi gözetiminde
faaliyet gösteriyor. Risk Yönetimi Grubu altında
Piyasa Risk, Kredi Risk, Operasyonel Risk, Hazine Middle Ofis ile Karar Destek Sistemleri
ve Modelleme Birimleri görev yapmakta olup
toplam 14 personel görev alıyor. Mevzuat birimi ile Karaparanın Aklanmasının Önlenmesi birimlerinden oluşan Mevzuat ve Uyum Bölümü
doğrudan Yönetim Kurulu Başkanı’na bağlı olarak çalışıyor ve bu bölümde toplam 7 personel
görev yapıyor.
“Kontrol faaliyetleri risk odaklı bir
yaklaşımla gerçekleştiriliyor”
Teftiş Kurulu’nun temel görev ve sorumlulukları nelerdir? Bankanızdaki iç kontrol,
Cihan Vural:
“Günümüzde iç denetim
yönetimin stratejik bir
partneri olarak konumlanıyor”
Kurumunuzu kısaca tanıtır mısınız?
Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) Bölgesi’nin
en büyük holding gruplarından biri olan
KIPCO’nun (Kuwait Projects Company) iştiraki olan Kuveyt merkezli Burgan Bank Grubu,
Aralık 2012’de Eurobank Tekfen’i satın alarak
Türkiye pazarına girdi ve Ocak 2013 tarihinden
itibaren Burgan Bank adıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Bugün Burgan Bank Türkiye, güçlü
katma değer içeren ürün ve hizmetlerini, ülkemizin sanayi ve ticaret döngüsünün yoğun
olarak yaşandığı 20 şehirde bulunan toplam 60
şubesiyle sunarak, müşterilerinin “çözüm ortağı” olmaya devam ediyor. Doğruluk ve güvenilirlik başta olmak üzere, bankacılık etik ilkelerine olan bağlılığının verdiği güçle Burgan Bank,
istikrar ve kaliteyi ön planda tutan bir anlayış
doğrultusunda, müşterileriyle uzun soluklu ilişkiler kurmayı hedefliyor.
56
57
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
Burgan Bank İç Denetim ve İç Kontrol Grubu
risk yönetimi ve uyum faaliyetleri hakkında
da bilgi verir misiniz?
Teftiş Kurulu Başkanlığı, Banka şubeleri ve bölümleri ile iştirakleri tarafından gerçekleştirilen
faaliyetlerinin tümünü denetleme yetkisine
sahip. Bu kapsamda Teftiş Kurulu Başkanlığı,
bağımsızlık ve objektif ilkeleri çerçevesinde
sistematik ve disiplinli bir yaklaşımla, denetlediği alanların iç kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin yeterliliği ve etkinliğini, planlama, organizasyon ve yönetim fonksiyonlarını, Banka’nın
hedefleri, politikaları, prosedürleri doğrultusunda ve yerel ve uluslararası mevzuata uygun bir
biçimde yerine getirip getirmediğini denetliyor. Yıllık Denetim Planı kapsamındaki faaliyetlerinin yanında inceleme soruşturmaların
yürütülmesi ve Yönetim Kurulu, Denetim Komitesi veya Üst Yönetimden gelecek talepler
doğrultusunda denetimlerin gerçekleştirilmesi
de, Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın sorumluluğunda. Teftiş Kurulu Başkanlığı, bu faaliyetlerin
sonuçları hakkında Üst Yönetime ve Denetim
Komitesi aracılığı ile Yönetim Kurulu’na bilgi
verir, tespit ettiği gelişime açık noktalara ilişkin
danışmanlıkta ve tavsiyelerde bulunur, bunlara ilişkin düzeltici aksiyonların gelişimini takip
eder ve önemli konuları üst yönetime ve Denetim Komitesi’ne raporlar.
Teftiş Kurulu Başkanlığı, Kurumsal Yönetim
İlkeleri’nin düzenlenmesinde ve sürdürülmesinde Yönetim Kurulu’na danışmanlık sağlıyor.
Teftiş Kurulu Başkanlığı, belirli aralıklarla Banka
ve iştiraklerindeki etik ortamı değerlendirmeye
tabi tutar. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın görevleri
arasında muhasebe kayıtlarının ve mali tabloların güvenilirliklerinin araştırılması da yer alıyor.
İç Kontrol Merkezi yıllık planı dahilinde hem
merkezden hem de yerinde (şubelerde, Genel Müdürlük birimlerinde ve iştiraklerde) risk
odaklı bir bakış açısı ve örneklem metodu ile
periyodik ve spot olarak izleme, inceleme ve
kontrol faaliyetlerinde bulunuyor. İç Kontrol
Merkezi ayrıca Destek Hizmeti firmalarının denetimleri de dahil olmak üzere Teftiş Kurulu ile
birlikte Yönetim Beyanı çalışmalarına katılıyor.
İç Kontrol Merkezi’nin misyonu; ilgili iş birimleriyle koordineli olarak iç kontrol faaliyetlerini
tasarlamak, Banka’nın iç kontrol sisteminin etkinliğini ve yeterliliğini geliştirmek, Banka var-
Kontrol faaliyetleri risk odaklı bir yaklaşımla,
ağırlıklı olarak kredilendirme, mevduat toplama, muhasebe ve finansal raporlama, bilgi
sistemleri, hazine ve fon yönetimi süreçleri
üzerinde geliştirilmiş temel kontrol noktaları
bazında gerçekleştiriliyor. İç Kontrol Merkezi
tarafından, bu ve diğer alanlardaki işlemlerin
ilgili yasal mevzuata, Banka strateji ve politikalarına, dahili uygulama usullerine, limitlere ve
Banka içi düzenlemelere uyumu, belirlenen iş
programları çerçevesinde hem uzaktan hem
de yerinde gerçekleştirilen kontrol faaliyetleri
ile periyodik olarak yürütülüyor.
Mevzuat ve Uyum Bölümü’nün temel faaliyetlerinin başında, suç gelirlerinin aklanması
ve terörün finansmanının önlenmesine ilişkin yükümlülüklere uyumu izlemek ve uyum
programının uygulanmasını sağlamak geliyor.
Mevzuat ve Uyum Bölümü, şüpheli işlemlerin
ve Müşterini Tanı politikasının uyum kontrollerini gerçekleştiriyor. Bu kapsamda kullanılan
yazılımlar ile şubelerde ve Genel Müdürlük’te
gerçekleştirilen işlemler kontrole tabi tutuluyor. Ayrıca bankamız personeline bu hususlarda eğitimler de veriyor. Bunlara ilave olarak,
Mevzuat Birimi aracılığıyla bankacılık mevzuatı
ile ilgili düzenlemeler takip edilerek personele
duyuruluyor ve danışmanlık hizmeti veriliyor.
Böylelikle Bankamızın uygulama ve operasyonlarının yasal mevzuata uygun olarak yürütülmesinin sağlanması hedefleniyor. Risk Yönetim
Sistemi, Banka Üst Düzey Yönetimi ile Risk
“Denetim evrenindeki
yüksek riskli alanların
belirlenmesi için daha önceden
belirlenen kriterlere göre risk
değerlendirmesi yapılıyor,
insan kaynakları kısıtları da göz
önünde bulundurularak yüksek
riskli alanların en büyük ölçüde
kapsanmasına yönelik olarak
denetim planı oluşturuluyor.”
Yönetimi Grubu’nun beraberce belirlediği ve
Yönetim Kurulu’nca onaylanmış esaslar çerçevesinde bankacılık faaliyetlerinin her alanında
risklerin tanımlanması, ölçümlenmesi, araştırılması, raporlanması, analizi ile izlenmesi ve denetlenmesi aşamalarını düzenlemek amacıyla
oluşturuluyor. Risk Yönetim Sistemi’nin ana
hedeflerinden biri de Banka genelinde ortak bir
risk yönetimi anlayışının yerleştirilmesidir.
Banka bünyesinde ne tür denetimler gerçekleştiriliyor? Risk odaklı denetim, bilgi
teknolojisi denetimleri ve iştirak denetimleri yapılıyor mu?
Bankamızda şube, genel müdürlük birim ve süreç denetimleri, bilgi teknolojileri birim ve süreç denetimleri, iştirak denetimleri, bankanın
destek hzimeti aldığı kuruluşların denetimleri
ve yönetim beyanı kapsamında bankacılık ve
CoBIT süreç denetimleri yapılıyor. Risk odaklı
denetim anlayışı çerçevesinde öncelikle yılbaşında denetlenebilir birim ve süreçlerin yer
aldığı denetim evreni belirleniyor. Denetim
evrenindeki yüksek riskli alanların belirlenmesi için daha önceden belirlenen kriterlere göre
risk değerlendirmesi yapılıyor, insan kaynakları
kısıtları da göz önünde bulundurularak yüksek
riskli alanların en büyük ölçüde kapsanmasına
yönelik olarak denetim planı oluşturuluyor. Ayrıca, Bankamızda Uluslararası İç Denetim Mesleki Uygulama ve Standartları’nın da (Standartlar) gereği olan üç yıllık stratejik denetim planı
hazırlanıyor. Her yıl, risk değerlendirmeleri yapılırken tüm işkollarının üst düzey yöneticileri
organize toplantılar düzenliyor ve diğer iç ve
dış paydaşlarında (Denetim Komitesi, Yönetim
lıklarının korunmasını, faaliyetlerinin etkin ve
verimli bir şekilde Bankacılık Kanunu’na ve ilgili
diğer mevzuata, banka içi politika ve kurallara
ve bankacılık teamüllerine uygun olarak yürütülmesini, muhasebe ve finansal raporlama
sisteminin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini sağlamaya
yönelik olarak organizasyondaki temel riskleri
kapsayacak şekilde ikinci seviye kontrol faaliyetlerini gerçekleştirmek. İç Kontrol Merkezi,
etkin bir iç kontrol sistemi tesis edilmiş olmasını temin etmeye yönelik bağımsız ve objektif
olarak ikinci seviye sürekli kontroller yaparak,
Bankanın hedeflerine ulaşması için Yönetim
Kurulu’na makul güvence sağlamayı amaçlıyor.
58
59
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
CIA veya benzeri sertifikalara sahip iç denetçileriniz var mı? İç denetçilerin mesleki gelişimlerini sürdürmeleri ve kendilerini geliştirmeleri için neler yapıyorsunuz?
İç Denetim ve Kontrol Grubu olarak, Bankamızda uluslararası mesleki sertifikasyonlara büyük
önem ve destek veriliyor. Bu kapsamda Teftiş Kurulu personelinin kariyer planlamasındaki
terfi kriterleri arasında CIA sertifikasına sahip olma hususuna yer verilmiş olup, sınav izni
sağlanıyor ve sınav giderleri de Bankamız tarafından karşılanıyor. Bu çabaların bir sonucu
olarak Teftiş Kurulu Başkanlığı üyelerinin yüzde 40’ı CIA sertifikasına sahip olan Bankamız
TİDE tarafından 2014 yılı İç Denetim Farkındalık Ödülleri kapsamında ödüllendirildi. Teftiş Kurulu Başkanlığı bünyesindeki 15 denetçimizin sahip olduğu sertifikalar arasında 6 CIA, 1 CISA, 1
CISSP, 4 CFE, 5 CRMA, 1 CRISC ve 1 CEH sertifikası bulunuyor. Teftiş Kurulu Başkanlığı, müfettişlerin mesleki sertifika edinimi için eğitim programlarına katılımını destekliyor. Teftiş Kurulu
Başkanlığına katılan tüm müfettişlerin Certified Internal Auditor (CIA) ve Certified Information
Systems Auditor (CISA) sertifikalarına ilişkin eğitim ve sınav ücretleri Teftiş Kurulu Başkanlığı bütçesi dahilinde Banka bünyesinden karşılanıyor. Yıllık denetim planının hazırlanması
sürecince her müfettişin alacağı eğitim gün sayısı da dikkate alınıyor. Teftiş Kurulu Başkanlığı
tarafından İnsan Kaynakları Eğitim ve Gelişim Birimi ile koordineli olarak her müfettişin ihtiyacı doğrultusunda mesleki bilgi, beceri ve yeteneklerinin geliştirilmesine yönelik eğitim programları hazırlanıyor. Ayrıca, Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından güncel mevzuat gelişmeleri,
denetim raporlarında yer alan önemli konular, iyi uygulama örnekleri, Banka üst yönetiminin
beklentilerini karşılayacak konulara ilişkin düzenli olarak kurum içi eğitim faaliyetleri de yapılıyor. Ayrıca İç Kontrol Merkezi bünyesindeki 9 çalışanımızın sahip olduğu belgeler arasında, 2
CFE, 2 CRMA, 1 SMMM, 1 CIA ve 1 CICA sertifikası mevcut.
Kurulu, üst yönetim, bağımsız dış denetçiler ve
BDDK Murakıpları) görüşleri dikkate alınarak,
bir risk değerlendirmesi yapılıyor.
Bilgisayar destekli denetim tekniklerinden
yararlanıyor musunuz? Kullandığınız bir iç
denetim yazılımı var mı?
Teftiş Kurulu Başkanlığımız, denetimlerin saha
çalışmasında ve bulgu takibinde Thomson Reuters firmasının bir ürünü olan “AutoAudit”
yazılımı kullanıyor. Ayrıca banka içi suistimal
inclemeleri sırasında bir adli bilişim (forensic)
ürünü de kullanmaktayız.
İç Kontrol Merkezi’miz veri madenciliği ve analizi için ACL (Audit Command Language) programını kullanmakta ve bu yazılım aracılığıyla
elde ettiği senaryo sonuçları üzerinden gerek
kredi gerek mevduat gerekse de personel hesaplarına yönelik inceleme ve kontrol çalışma-
larını yürütüyor. Ayrıca İç Kontrol Merkezi, günlük kontrol faaliyetlerini, tespit paylaşımlarını,
raporlamalarını ve bulgu takiplerinin otomatize
ederek iç kontrol sisteminin etkinliğinin artırılmasına yönelik olarak, yakın zaman önce yeni
bir yazılımı (AutoControl uygulamasını) devreye
aldı.
“İyi bir yabancı dil bilgisine sahip
adayları tercih ediyoruz”
İstihdam edeceğiniz iç denetçilerde ne tür
nitelikler arıyorsunuz? Özel denetim alanları için uzman iç denetçiler istihdam ediyor
musunuz?
Analitik becerileri yüksek, sözlü ve yazılı iletişim becerileri güçlü, iyi bir yabancı dil bilgisine
sahip adayları tercih etmekteyiz. Bununla birlikte Bilgi Teknolojileri denetimi alanında çalışacak denetçilerin istihdamında ayrıca Bilgisayar
Mühendisliği, Elektronik Mühendisliği ve muadili mühendislik bölümlerinden derece alınmış
olması veya CISA sertifikasına sahip olunması
koşullarını aramaktayız.
Uluslararası İç Denetim Standartları ve Kalite Güvence Değerlendirmesi konularındaki
düşünceleriniz ve uygulamalarınız hakkında bilgi verebilir misiniz? Teftiş Kurulu düzenli olarak Kalite Güvence Değerlendirmesine tabi tutuluyor mu?
Bankamızda Kalite Güvence Değerlendirmesi, bir uygulama esası ile düzenlenmiş olup,
bu yıl mevcut iç değerlendirme çalışmalarımızın yanında Deloitte dış denetim firması
tarafından da değerlendirmeden de geçerek,
Uluslararası İç Denetim Enstitüsü (IIA) tarafından Burgan Bank’a bundan sonra yayınlanacak iç denetim raporlarında, “Uluslararası
İç Denetim Mesleki Uygulama Standartlarına
Uygundur” ibaresini kullanma hakkı kazandı.
Bundan sonraki süreçte de Kalite Güvence
Değerlendirmesi kapsamında hem sürekli ve
yıllık olarak gerçekleştirilen iç gözden geçirmeler hem de beş yılda bir gerçekleştirilecek
dış gözden geçirmeler yoluyla, Teftiş Kurulu
Başkanlığımızın faaliyetlerinin Uluslararası İç
Denetim Standartları ile uyumuna verdiğimiz
önem devam edecek. Ayrıca, Teftiş Kurulu
Başkanlığımız, denetim metodolojisini etkinlik, verimlilik ve Uluslararası İç Denetim
Standartları’na uyum konusunda sürekli gözden geçirerek, geliştiriyor.
Türkiye’deki iç denetimin bulunduğu konum ve geleceği hakkındaki düşünceleriniz
nelerdir?
Son yıllarda gerek yeni TTK, İSEDES, Yönetim Beyanı ve Destek Hizmetleri vb. hususlarda çıkarılan iç düzenlemeler gerekse de
Basel, IIA standartları gibi denetim faaliyetlerine ilişkin uluslararası düzenlemeler sonucunda gelinen nokta değerlendirildiğinde,
iç denetimin gelmiş olduğu ve gideceği yer
daha iyi görülüyor. Bütün bu gelişmeler ışığında iç denetimin potansiyeli ve önemi daha da
arttı. Günümüzde iç denetim artık yönetimin
stratejik bir partneri ve danışmanı olarak da
konumlanıyor.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü ile ilgili düşünceleriniz, Enstitü’den talep ve beklentileriniz nelerdir?
Kuruluşundan bugüne TİDE iç denetim mesleğinin Türkiye’de yerleşmesi ve gelişmesi
açısından çok önemli bir rol oynadı. Bugün
Türkiye’de iç denetim mesleğine ilgi artmışsa
bunda hiç kuşku yok ki, en büyük pay TİDE’ye
ait. TİDE’nin katkılarıyla geçen bu süreçte artık
iç denetim sadece finansal kuruluşlar ve halka
açık şirketler bünyesinde gerçekleştirilen zaruri
bir fonksiyon olmaktan çıkıp, ihtiyaca bağlı olarak da değişik sektörde ve ölçekteki firmalarda gerçekleştirilen bir faaliyet haline de geldi.
Önümüzdeki dönemde TİDE’den beklentimiz
özellikle finans sektöründeki hızlı değişiklik ve
gelişimin de dikkate alınarak, dernek çalışmalarında bu sektöre yönelik çalışmaların artırılması
olacak.
İç Denetim Dergisi’ni takip ediyor musunuz? Dergi olarak bizden talep ve beklentileriniz nelerdir?
İç Denetim Dergisi’ni oldukça yakından takip
etmeye ve de desteklemeye çalışıyoruz. Dergiden beklentilerimiz; özellikle iç denetim mesleği ile ilgili olarak yurt dışındaki gelişmelere ve
ayrıca yurt içindeki akademik faaliyetlere daha
çok yer verilmesi olacak.
Meslek profesyonellerine bir mesajınız var
mı?
İç denetimin dünyada ve özellikle de
Türkiye’de önünün açık olduğu ve bu mesleğin alacağı daha çok mesafe olduğu görüşündeyim. Bu minvalde iç denetim profesyonellerinin, herdaim teknik bilgi ve iletişim
becerilerini yüksek tutmalarını, yurt içi ve yurt
dışında iş dünyası, sektörleri ve mevzuat ile
ilgili gelişmeleri yakından takip etmelerini,
teknolojik yeniliklere çabuk adapte olarak çalışmalarında bilgi sistemlerini kullanmalarını,
danışmanlık faaliyetlerine daha fazla ağırlık
vermelerini ve yönetimin bir iş ortağı/partneri olarak faaliyet göstermelerini öneriyorum.
Böylelikle fark yaratarak çalıştığı kurumuna
katma değer sağlayacak iç denetçilerin kurumlarında daha farklı rol ve sorumluluklar
üstleneceği düşüncesindeyim.
“Bankamız 2014 Farkındalık Ödülleri kapsamında ödüllendirildi”
60
61
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
Osman Bahri Turgut:
“Fotoğraf, çeken kişi
ile ona bakan arasında,
sayfalara sığmayacak
büyüklükte bir öyküdür”
anlık bakışla doğrudan alırsınız. Bu şekilde zihinlerimize kazınan çok sayıda fotoğraf karesi
vardır herbirimizin hafızasında. Benim düşünceme en yakın tarifi ise ünlü yazar Susan Sontag yapmış: “Her şey bir fotoğrafta son bulmak
için var olur.”
Fotoğraf çekmeye ne zaman başladınız?
Fotoğraf makinesiyle, fotoğrafla tanışmanız
nasıl oldu? Kısaca bahseder misiniz?
Fotoğrafa ilgim, lise çağlarında başladı. Ancak
bunun sürekli bir hobi haline dönüşmesi, 1990
yılından sonra oldu. 1990 tarihi, benim müfettiş
yardımcısı olarak profesyonel iş hayatına başladığım yıl.
Mesleğe başladıktan kısa bir süre sonra, turne programı nedeniyle, seyahatı çok olan işimi
hobimle birleştirebileceğimi fark ettim ve fotoğrafçılık üzerinde daha fazla eğilmeye karar
verdim. Bunun için çeşitli eğitimler aldım ve
atölye çalışmalarına katıldım. Dolayısıyla, müfettişlik benim için hem iş hayatıyla tanıştığım
bir meslek hem de zamanla çok daha ilerlettiğim, hobim için de bir araç olmuş oldu.
Size göre kısaca fotoğraf nedir? Neden fotoğrafçılık?
Fotoğrafın tanımı ve işlevine dönük akademik
ve pratik birçok makale var. Ben, kısaca fotoğrafı, “çeken kişi ile ona bakan arasında, sayfalara sığmayacak büyüklükte bir öykü” olarak
tanımlıyorum. Tanımı ne olursa olsun, kelimelerden, kitaplardan veya filmlerden çok daha
güçlü bir iletişim aracı olduğunu düşünüyorum.
Çünkü fotoğraf yoluyla verilmek istenen mesaj, aracısız olarak karşı tarafa ulaşıyor.
Gazete sayfasında, sokaktaki billboardlarda,
metrodaki afişlerde veya kişisel cep telefonunuzdaki kapak fotoğrafında yer alan mesajı, bir
Daha çok fotoğrafın hangi dalıyla ilgileniyorsunuz?
Fotoğrafın hemen her alanı ile ilgilendim. Zaten
kanımca, amatör de olsa, iyi bir fotoğrafçı her
alanda ortalamanın üzerinde kalitede fotoğraf
üretebilen kişidir. O anda orada olmayı ve ulaşmayı esas aldığı için, “Belgesel Fotoğrafçılık”
ilk 15 yılda öne çıkan akımdı benim için. Bu
kapsamda, ilk dönemlerde doğa ve özellikle
makro ve su fotoğraflarına daha çok ilgi gösteriyordum.
İlerliyen yıllarda, her konuda olduğu gibi burada
da bir seçim yapmak gerektiğini fark ettim ve
zamanla yaşamı anlatan alt disiplinlere (sokak
fotoğrafçılığı ve portre gibi) daha çok yoğunlaştım. Bu doğrultuda, son 10 yılın çalışmaları
ile ülkemizin hemen her yerindeki zanaatkar ve
kaybolan mesleklere dönük ciddi bir portföyüm
bulunuyor. Son yıllarda ise belgesel fotoğrafçılıktan epeyce uzaklaştım ve kişisel tarzımı daha
çok yansıtabileceğim, ışıkla boyama ve hareket
fotoğrafçılığı gibi alanlara yoğunlaştım.
“Eşim ve çocuklarımla fotoğraf
gezilerine çıkıyorum”
Yoğun bir iş temposu içinde fotoğraf çekmeye vakit bulabiliyor musunuz? Gününüzün ne kadarını fotoğrafa ayırıyorsunuz?
Yoğun iş temposunu değiştiremeyeceğim
için arta kalan zamanımı kullanırken önceliği,
ailemden sonra daima fotoğrafa veriyorum.
Zaman zaman eşim ve çocuklarımla beraber
fotoğraf gezilerine çıkıyorum. Hafta sonu tatilimin ve izinlerimin en az yarısını, fotoğrafla
ilgili aktivitelerle geçirecek şekilde planlama
yapıyorum. Benim için en iyi tatil ve dinlenme
anı, vizörden baktığım ve deklanşör sesini duyduğum an oluyor.
Fotoğraf çekmek iş hayatınıza etkisi ya da
katkısı ne oldu?
Dışarıdan bakanlar için ilk etapta pek öyle görünmese de, fotoğraf, disiplini çok olan, sabır
ve ciddi planlama gerektiren bir hobi. Hiç bir
iyi fotoğraf, tamamen tesadüflere dayalı olarak
çekilemez. Mutlaka teknik bilgi, hazırlık ve zaman planlaması gerektirir; hepimiz için kolay
Garanti Bankası A.Ş. İç Denetim ve Kontrol
Başkanı Osman Bahri Turgut, fotoğrafçılığı hobi
olarak yapıyor ama zamanla sergiler açarak,
vizörden gördüklerini paylaşmaya başlıyor.
Fotoğrafındaki renklerin büyüsü, görenleri o
cümbüşü bol diyarlara götürüyor ve onlara düşler
kurduruyor. Fotoğraf çeken kişi ile ona bakan
arasında, sayfalara sığmayacak büyüklükte bir
öykü olduğunu söyleyen Turgut, iyi bir fotoğrafın
tesadüflere dayalı olarak çekilemeyeceğini de
vurguluyor.
62
63
YAKIN PLAN
YAKIN PLAN
Başı Dönen Renkler
gibi görünen kartpostallardaki şehir manzarası
fotoğraflarında bile, bu durum aynıdır. Bunun
için ciddi bir ön çalışma yapmış olmanız şarttır.
Diğer bir husus da, fotoğrafçılardaki sabretme
yeteneğidir. Bazen tek bir kare fotoğraf için
saatlerce aynı noktada beklemeniz gerekebilir.
Ben de çoğu zaman, öncelikle zihnimde kareyi
oluştururum ve o noktada doğru anın oluşmasını beklerim; bazen sokaktan geçen yöresel
kıyafetli bir kadın bazense kar yağışıdır beklediğim şey. İş hayatında da en ufak bir toplantıdan
büyük projelere kadar, planlamanın ve hazırlık
yapmanın önemi yadsınamaz. Fotoğrafçılıkta
kazanılan bu deneyim, profesyonel hayatta da
size yol gösteriyor. Diğer yandan malumunuz
denetim, herkesin görmediğini yakalayabilmeyi, hem ağacı hem de ormanı aynı anda fark
edebilmeyi gerektiren bir meslek, tıpkı fotoğrafçılıkta olduğu gibi. İyi bir fotoğraf da ancak
“bakmak” ile “görmek” fiillerinin ayırımını yapabilen kişilerce çekilebiliyor.
Çektiğiniz fotoğraflar bazı kitap ve yayınlarda yer aldı, sergiler açtınız. Fotoğraflarınızın
yer aldığı bu eserler nelerdir? Açılan sergilerden de bahseder misiniz?
Fotoğraflarım daha önceki yıllarda çok sayıda
karma sergide yer aldı. Bunların önemli bir
kısmı Garanti Fotoğraf Klubü’nün sergileriydi,
diğerleri ise atölye çalışmaları. Yıllar içerisinde
portföyüm büyüdü, bazı fotoğraflarım yarışmalarda ödüller aldı. Zamanla, fotoğraflarım
yayıncılardan da talep görmeye; ardından, çeşitli kitap ve dergilerde kullanılmaya başlandı.
Bunlardan öne çıkanlar; “O An İstanbul” ve
“Yakın İstanbul” kitapları. “O An İstanbul”,
2010 İstanbul Kültür Başkenti nedeniyle hazırladığımız, İstanbul’un kültür ve yaşam dokusunun çeşitliliği üzerine bir çalışma. “Yakın
İstanbul” kitabı ise İstanbul’un yakın çevresinde bilinenden uzak bir gece konaklama ile
keşfedilebilecek gezi rotalarını, fotoğraf ve yazı
yoluyla anlatan bir foto-coğrafya kitabı. Her iki
kitap da çok değerli fotoğrafçı arkadaşlarımla
beraber yaptığım kollektif çalışmalar. Günümüz
dünyasında, basılı sergiler yerine, sanal sergiler daha çok izleyici toplar hale geldi. Benim de
son yedi yıldır www.osmanturgut.com adlı bir
kişisel fotoğraf web sitem bulunuyor. Sitede,
o dönem öncelik verdiğim konuları izleyicilerle buluşturuyorum. Onların görüşlerini sürekli
olarak alıyor ve interaktif bir şekilde sergileme
yapmış oluyorum.
Bu yıl açtığım “Başı Dönen Renkler” sergisi,
klasik basılı stilde ilk kişisel sergim. Sergi, yaşamın renklerini ve o renklerin enerjik ritmini öne
çıkaran, diğer bir deyişle, renk deseni üzerine
kurulu karelerden oluşuyor. İstanbul’da iki ayrı
mekanda açıldı ve ciddi ilgi gördü; yıl sonuna
doğru Ankara’ya da taşımayı planlıyorum.
Önümüzdeki günlerde yine bir sergi veya
başka projeleriniz var mı?
Biraz daha vakit ayırabilirsem, şehirler ve gece
ışıkları üzerine bir portföy oluşturmayı ve ayrıca yine çok bilinmeyen coğrafik konuları içeren
yeni bir kitap projesi yapmayı hedefliyorum.
Çektikleriniz içinde en çok beğendiğiniz bir
fotoğraf var mı?
Ayırt etmek güç gerçekten ama kendi evimin
duvarına da astığım fotoğraf, en beğendiğimdir
diyebilirim. Daha önce çeşitli ödüller de olan bu
fotoğrafın ismi ise, “Karelenmiş Dünyalar.”
“Dijital fotoğraf üzerine müdahale
etme imkanı buluyorsunuz”
Dijital fotoğrafçılığın, fotoğraf üzerindeki etkisi konusunda neler söyleyeceksiniz?
Birçok etkisi var ama özetle, fotoğrafın çok
daha hızlı hayatımıza girmesine ve çabuk öğrenilmesine sebep oldu. Dijitalden önce, bir
kare çektiğinizde, günlerce banyo edilmesini
ve baskıya girmesini beklemek zorundaydınız. Bu bekleyiş, sonuç konusunda heyecanı
artırsa da, katlanması zor bir durumdu açıkçası. Oysa şimdi, deklanşöre bastıktan bir kaç
Memorial Şişli Hastanesi Sanat Galerisi, Osman Bahri Turgut tarafından hazırlanan “Başı
Dönen Renkler” adlı fotoğraf sergisine 1-25 Nisan tarihleri arasında ev sahipliği yaptı. Yaşamın
renkleri ve o renklerin ritmini öne çıkaran fotoğraf karelerinin yer aldığı “Başı Dönen Renkler” adlı fotoğraf sergisinin açılışına, TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun ile TİDE
Başkanı Gürdoğan Yurtsever de katıldı. Fotoğrafı, “çeken kişi ile ona bakan arasında, sayfalara sığmayacak büyüklükte bir öykü” olarak tanımlayan Turgut, teknolojik gelişmelerle ortaya
çıkan tüm rakiplerine rağmen fotoğraf karelerinin halen günümüzün en etkili iletişim aracı
olduğunu düşünüyor. Serginin küratörlüğünü fotoğraf sanatçısı Coşar Kulaksız; danışmanlığını
ise aynı zamanda Osman Bahri Turgut’un atölye hocası olan Cüneyt Oğuztüzün yaptı.
64
65
YAKIN PLAN
saniye sonra görebiliyorsunuz sonucunu. Bu
durum, öğrenmeyi çabuklaştırıyor ve kolaylaştırıyor. Aynı zamanda, analog fotoğrafa göre
daha az maliyete katlanıyorsunuz. Dijitalin bir
başka etkisi de fotoğrafın üzerinde müdahale
yapabilme imkanı getirmesi. Ancak bu husus,
yanlış anlamalara ve kafa karışıklığına yol açmaya müsait bir durum; şöyle ki, ileri düzey
fotoğrafçılar tarafından çekilen fotoğraflar,
genellikle fotoğraf makinesinde ham formatta
kaydedilir ve daha sonra bilgisayar ortamına
aktarılır. Bilgisayarda, beyaz ayarı, kontrast
gibi bazı temel hususlar şekillendirilir. Yani
analog dönemdeki karanlık odada yapılanlar
gibi bir dijital dünyada da çekim sonrası fotoğrafa bir dokunuş gereklidir. Hatta karanlık
odaya gönderme yaparak, biz buna “beyaz
oda” diyoruz şimdilerde. Bunun dışındaki
müdahaleler manipülasyona girer ve fotoğrafçılar arasında asla kabul görünmez. Moda ve
stüdyo fotoğrafçıları gibi bir kaç grup dışında,
fotoğrafçıların önemli bir kısmı dijital müdahaleyi kullanmaz. Bunun kullanılması da asla etik
değildir ve kullanıldığı fark edilirse ciddi yaptırımlar uygulanır, örneğin yarışmalardan men
edilir gibi…
Cep telefonlarının gelişmesiyle hemen hemen herkes fotoğraf çeker oldu. Yediği yemeğinden içtiği kahvesine sokaktaki kediden
arkadaş toplantısına kadar gördüğü sevdiği
nesneleri çekmeye başladı. Bu ilgi, iyi fotoğrafın değerlendiğini de gösteriyor mu?
Kesinlikle. Bu hususta farklı fikirler olsa da, benim de görüşlerine katıldığım bir grup fotoğrafçı, söz konusu gelişmeyi, “fotoğrafın demokratikleşmesi” olarak görüyor. Cep telefonları
yoluyla günümüzde çok daha fazla kişi fotoğraf
sanatına ilgi gösteriyor. Kullanıcılar arasında, bir
kaç saat içinde milyonlarca fotoğraf paylaşılıyor
ve beğeniliyor. Fotoğrafa ulaşımın kolaylaşması
ve an paylaşımlarının artması, bireyleri, toplumsal sorunlardan daha haberdar ve bunlara karşı
daha duyarlı hale getirdi. Bir diğer etkisi ise,
eskisine göre çok daha fazla kişinin fotoğrafla
hobi olarak ilgilenmeye başlaması oldu. Ağır
makineler veya lensler taşıma gereği olmaksızın, kolay ulaşılabilir yeni bir fotoğraf çağı ortaya
çıktı. Fotoğraf artık yalnızca bazı kişilerin ilgilendiği bir alan olmaktan çıktı, herkesin ulaşabildiği bir iletişim aracı oldu; bundan daha güzel bir
demokratik hobi olabilir mi! Tabi bu durum, iyi
fotoğrafın peşinde olan izleyici sayısını da artırdı
doğal olarak. Diğer bir deyişle, pastanın büyümesiyle beraber, iyi fotoğraf ve iyi fotoğrafçı
aranır ve hatta zor bulunur hale geldi. O anda
orada olmaya dayalı bir disiplin olan belgesel fotoğrafçılığın önemi azalırken, farklı bakış açısıyla kişisel tarzlarını ortaya koyabilen fotoğrafçılar
ve ekoller öne çıkmaya başladı.
Dünya’da ve ülkemizde beğendiğiniz fotoğrafçılar hangileri, size etkileyen hangi fotoğraflar?
Tek bir karenin yaratabileceği etkiye herhalde
en güzel örnek, Nick Ut’un Vietnam Savaşı’nda
Napalm bombasından kaçan çocukları anlattığı,
“Savaşın Vahşeti” adlı karesidir. Her baktığımda beni sarsar. Eskilerden, Philippe Halsman,
Yousuf Karsh; günümüz fotoğrafçılarından Sebastiao Salgado, Steve McCurry ve Alex Webb
en yoğun takip ettiğim kişiler. Ülkemizde benim için öne çıkan fotoğrafçılar ise, Lütfi Özkök, Yıldız Moran, Çerkes Karadağ ve Cüneyt
Öğuztüzün.
Eklemek istedikleriniz var mı?
Oldukça fazla seyahat eden meslektaşlarıma,
mevcut işleriyle birleştirebileceği bir hobi olan
fotoğrafçılığı hararetle öneriyor ve çalışmalarında başarılar diliyorum.
YAKIN PLAN
66
67
YANSIMA
İş Dünyasının Önemli
İsimleri TİDE’nin
Düzenlediği Farkındalık
Ödül Töreni’nde Buluştu
denetçileri ve akademisyenleri ödüllendirmeyi,
diğer kurumları teşvik etmeyi ve mesleği tanıtmayı amaçladıklarını dile getiren Yurtsever, bu
yıl dördüncüsü düzenlenen ödül töreninin her
yıl daha da kurumsallaştığını ifade etti.
Tüm dünyada “İç Denetim Farkındalık Ayı” olarak kutlanan Mayıs ayı etkinlikleri
kapsamında düzenlenen “Farkındalık Ödül Töreni” 28 Mayıs 2014 tarihinde, Boğaziçi
Üniversitesi Mezunlar Derneği’nde (BÜMED) gerçekleştirildi. TİDE’nin düzenlediği ve ev
sahipliğini yaptığı törene, Türkiye ekonomisine yön veren büyük firmaların temsilcileri,
iş adamları ve akademisyenler katıldı.
Tüm dünyada kutlanan İç Denetim Farkındalık
Ayı’nda böyle bir etkinlik düzenliyor olmanın
önemini ifade eden Yurtsever, etkinliğin hazırlanmasında katkıları olan ofis çalışanlarına, Kurumsal İletişim Komitesi’ne, etkinliği destekleyen Deloitte, PwC, KPMG ve EY’a teşekkür
etti. Gürdoğan Yurtsever ödül kazanan kişi ve
kurumları tebrik ederek ve başarılarının devam
etmesini dileyerek konuşmasını tamamladı.
Bu yıl dördüncüsü düzenlenen “Farkındalık
Ödül Töreni”nde mesleki farkındalığın gelişimi ve yayılımına katkıda bulunan kurumlar ve
kişilere ödülleri takdim edildi. Toplam dört kategoride 23 ödülün sahipleriyle buluştuğu tö-
rende açılış konuşmasını TİDE Yönetim Kurulu
Başkanı Gürdoğan Yurtsever yaptı. 2011 yılında ilk defa başlattıkları İç Denetim Farkındalık
Ödülleri ile iç denetimin gelişmesine katkıda
bulunan, bu alanda yatırım yapan kurumları, iç
Gürdoğan Yurtsever sözlerine şöyle devam etti.
“Bu töreni 21 Mayıs tarihinde yapmayı planlamıştık. Soma’da yaşanan ve hepimizi derinden
üzen facia sonrasında töreni ertelemeyi uygun
gördük. Denetimin ne kadar önemli olduğunu
bir kez daha ortaya koyan bu faciada hayatını
kaybeden tüm işçilerimize Allah’tan rahmet, ailelerine ve sevdiklerine sabırlar diliyorum.”
Ödüller Sahipleriyle Buluştu…
Kurumsal Farkındalık, Bireysel Farkındalık
ve Akademik Farkındalık ana kategorilerinde ödüle layık görülen toplam 22 kurum ve
kişi, TİDE Yönetim Kurulu’nun titiz çalışması
sonucunda belirlendi. Türkiye’deki iç denetim uygulamalarının uluslararası standartlara
kavuşmasına ve iç denetim mesleğinin gelişmesine katkıda bulunan, bu alanda yatırım
yapan isimler tek tek kürsüye davet edilerek
ödüllendirildi.
Ali Kamil Uzun Adına Özel Ödül
Bu yıl diğer yıllardan farklı olarak bir ödül kategorisi daha vardı. TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun adına düzenlenen Ali Kamil
Uzun Yaşam Boyu Meslek Üstün Hizmet Ödülü, TİDE’de üç dönem başkanlık görevini başarıyla yürütmüş olan Özlem İğdelipınar’a verildi.
Ödülü takdim etmek üzere kürsüye gelen Ali
Kamil Uzun Soma faciası nedeniyle üzüntülerini belirtirken “Bu acının ‘Denetim hayattır’ gerçeğini, toplumsal farkındalığa dönüştürmesini
temenni ediyorum.” sözleriyle de mesleğin
önemini bir kez daha vurgulamış oldu.
Ali Kamil Uzun yaptığı konuşmada şunları dile
getirdi: “Bugün kurucu ve onursal başkanı olduğum Enstitümüzün kadirşinaslığından mü-
YANSIMA
68
69
YANSIMA
YANSIMA
Uzun, zor zamanlarında annesinin kendisine
ışık tutan öğütlerinin pusula olduğunu ve adını
taşıyan ödüle giden yaşam çizgisinde bu öğütlerin, rahmetli babasının ve eşinin desteğinin
büyük rolü olduğunu belirtti. Uzun sözlerini
şöyle tamamladı: “Bugün ilkini vereceğimiz
bu ödülün sahibi olacak değerli meslek insanı,
TİDE ve mesleğe adanmış fark ve değer katan
gönüllü hizmetleri, gelecek nesillere ve genç
profesyonellere ilham veren kişiliği ile ödülün
adı ve anlamını yansıtıyor. Tek kelime ile bu
ödülü hak ediyor. Değerli meslektaşım, yol arkadaşım Sayın Özlem İğdelipınar’ı canı gönülden kutluyorum.”
teessir oldum. Mesleğe adanmış bir emeğin
kurumsal ifadesi ve değeri olan Enstitümüzün
meslek ailemize ilham vermek üzere almış
olduğu bu karar, bayrağın elden ele nesilden
nesile taşınacağından emin olmamı hissettirdi.
Bana dünya gözüyle bunu hissettirdiği için
Enstitümüze, meslek ailemizin siz değerli üyelerine teşekkürlerimi sunuyorum. Yaşadığımız
bu an mesleki kurumsal olgunluğumuzun bir
ifadesidir. Aslında sizlerin birlikte olmanın enerjisi ile yarattığınız meslek ailesi sinerjisinin bir
sonucudur. Sizler bu eserin paydaşlarısınız. Bir-
Farkındalık Ayı etkinlikleri kapsamında gerçekleşen geceye Deloitte, EY, KPMG ve PwC de
TİDE’nin stratejik ortakları olarak destek verdi.
4. kez düzenlenen“Farkındalık Ödül Töreni”,
toplu fotoğraf çekimiyle son buldu.
likte iyi işler yaptık, yapıyoruz, yapacağız. Sizleri
yürekten alkışlıyorum.”
70
YANSIMA
ÖDÜL ALAN KURUM VE KİŞİLER
1) KurumsaL Farkındalık Ödülleri
“İç Denetim Kalite Değerlemesi”ni Başarı ile Tamamlayan Kurumlar
AK SİGORTA adına İç Denetim Direktörü Soner Akkaya
BURGAN BANK A.Ş. adına İç Sistemler Genel Müdür Yardımcısı Cihan Vural
COCA COLA İÇECEK A.Ş. adına İç Denetim Direktörü Gökhan
İzmirli
DOĞUŞ OTOMOTİV adına İç Denetim Müdürü Çağrı Duman
FİNANSBANK A.Ş. adına Teftiş Kurulu Başkanı Ersin Emir
ING BANK A.Ş. adına Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Uğur
Tuğ
KUVEYT TÜRK KATILIM BANKASI A.Ş. adına Teftiş Kurulu
Başkanı Bahattin Akça
T. İŞ BANKASI A.Ş. adına Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı
Sedat İlbeyoğlu
YILDIZ HOLDİNG adına İç Denetim Direktörü Murat Bora Dal
Tanıtım Faaliyetleri Özel Ödülü
COCA COLA İÇECEK A.Ş. adına İç Denetim Direktörü
Gökhan İzmirli
KOÇ SİSTEM adına İç Denetim Yöneticisi Şirvan Tanrıkulu
DELOITTE TÜRKİYE adına Kurumsal Risk Hizmetleri
Ortağı Evren Sezer
Kurumsal Farkındalık Özel Ödülü
TRAKYA BİRLİK adına Teftiş Kurulu Başkanı Hakan Çalen
2) Bireysel Farkındalık Ödülü
Tuğrul Bozbey
3) Akademik Farkındalık Ödülleri
Prof. Dr. Mustafa Aydın Aysan
Prof. Dr. İdil Kaya
Prof. Dr. Lerzan Kavut
Doç. Dr. İrem Nuhoğlu
En Fazla Yeni Üyeye Sahip Kurum
YAPI VE KREDİ BANKASI A.Ş. adına İç Denetimden Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı Stefano Perazzini
Çalışanları En Fazla Sertifika Alan Kurum
ING BANK adına Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Uğur Tuğ
TİDE Akademi’den En Fazla Seminer Alan Kurumlar
FİNANSBANK adına Teftiş Kurulu Başkanı Ersin Emir
BURGAN BANK adına İç Denetim ve İç Kontrol Grubu Genel
Müdür Yardımcısı Cihan Vural
4) Ali Kamil Uzun Yaşam Boyu
Meslek Üstün Hizmet Ödülü
Özlem İğdelipınar
5) Teşekkür Plaketleri
TİDE Çalışma Komitelerindeki özverili çalışmaları
nedeniyle;
Mustafa Sönmez, Murathan Bayrı, Filiz Erol,
Dr. Onuralp Armağan
TÜRKİYE İÇ DENETİM ENSTİTÜSÜ
MESLEKİ GELİŞİM AKADEMİSİ
“Güncel kalmak, farklı olmak için...”
72
73
YANSIMA
YANSIMA
İç Denetime Genç Bakış
Yarışması İkincisi
Ayşegül Uzalp
Marmara Üniversitesi
İç Denetime
Genç Bakış Yarışması
Sonuçlandı
Balcı, bulduğu sloganla birinciliği alırken, yine
Marmara Üniversitesi’nden Ayşegül Uzalp,
çizdiği karikatürleri ile ikincilik ödülünü aldı. Yarışmada Galatasaray Üniversitesi’nden Mehmet Emin Alparslan ise yine iç denetimle ilgili
sloganıyla üçüncülük ödülünün sahibi oldu. Yarışmanın ödülleri, İç Denetim Farkındalık Ödül
Töreni’nde verildi. Bu sayımızda ödül alan çalışmaları sizlerle paylaşmak istedik.
Yarışması Birincisi
Faruk Balcı
Marmara Üniversitesi
Yarışması Üçüncüsü
Mehmet Emin Alparslan
Galatasaray Üniversitesi
NOT: Eserlerin tüm telif ve kullanım hakkı TİDE’ye aittir. İzinsiz kullanılamaz.
Genç neslin bakış açısı ile yazılı ve görsel araçlar kullanılarak, “iç denetim” mesleğine dair
toplumda somut algı oluşturmak ve meslekle
ilgili farkındalığı arttırmak amacını güden ve
üniversite öğrencileri arasında düzenlenen “İç
Denetime Genç Bakış Yarışması”nın sonuçları
açıklandı. Türkiye İç Denetim Enstitüsü Akademik İlişkiler Komitesi tarafından düzenlenen
yarışmada Marmara Üniversitesi’nden Faruk
74
75
YANSIMA
YANSIMA
IIA Çin’den İzlenimler
Kemal Tapkan
Dergimizin içeriğine bu sayımızla birlikte, “IIA ofislerini tanıyalım“ bölümüne yer
vermeye başladık. İç denetim projeleri için gittiği ülkelerin IIA ofislerine yapacağı ziyaret
izlenimlerini, TİDE Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kemal Tapkan paylaşacak. Sayın
Tapkan ilk ziyaretini IIA Çin ofisine yaptı.
Çalıştığım firmanın çok uluslu bir firma olması nedeniyle, birçok ülkede farklı alanlarda iç
denetim çalışmalarımız oluyor. Şirketimin ve
TİDE’nin bu konudaki desteğiyle bu ülkelerdeki ofisleri ziyaret edip, ülkelerdeki iç denetim
uygulamalarını öğrenmek, ofislerin yönetimleri
konusunda bilgi almak ve deneyimlerimizi paylaşmak amacıyla ziyaretler düzenleyeceğim.
Bu serinin ilk yazısında Standard Profil Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu adına
Sayın Dave Dorner’a, bu projemize sponsor
olduğu için teşekkür etmek isterim.
İlk ziyaretimi, 7 Mart 2014 tarihinde, Pekin’deki
IIA Çin ofisine yaptım. Burada IIA Çin’den (Vice
Secretary General) Lu Yunfei ve (International
Affairs Department Dpt. Director) Sun Xiaohong ile görüştüm. Öncelikle TİDE’nin kurumsal filmini gösterdim. Filmimizden çok etkilendiklerini özellikle kendilerinin de böyle etkileyici
bir film yapmak istediklerini belirtmek isterim.
İzlemeyenler varsa, izlesin bence. Sonra ofisimiz hakkında bilgiler paylaştım ve IIA Çin konusunda bilgiler aldım. İşte bazı veriler:
• Kuruluş yılı: 1987
• Üye sayısı: 3.900
• Ofis personeli sayısı: 28
Sertifikalı denetçi sayısı: 3.000
Kurumsal üye sayısı: 400
YK Üyesi sayısı: 300
Seçimli Genel Kurul: 5 yılda bir
İç denetim kongresi: Yapılmıyor
İç kontrole yönelik mevzuat: C-SOX
Çin’in büyüklüğü ile kıyasladığımda, üye sayısı
ve sertifikalı denetçi sayısının az olması dikkatimi çekti. Özellikle kurumsal üyelere önem verdiklerini ayrıca, “province”lerde de iç denetim
ofisleri olduğunu belirttiler. Oradaki ofislerin
kendilerinin kurumsal üyesi olması, ancak IIA
ilişkilerinin “karmaşık” olduğunu da belirtmeden geçemediler. IIA Çin’deki yapılanma bizim
yapılanmamıza çok benziyor. Ofislerinin görünümünden, projeksiyonlarına, kütüphanelerine
kadar birbirlerinin aynı diyebilirim. Uygulamalarımızı anlattığımda da Lu; “Bizimki de sizinkiyle
hemen hemen aynı” dedi. Ofis personeli yedi
ana departmanda görev yapıyorlar. Bunlar;
• Genel Yönetim ve Ofis (üye ilişkileri ve
günlük işlemler)
• Standartlar ve akademik gelişim
•
•
•
•
•
Profesyonel eğitim birimi
Kurumsal iletişim
Yayın
Yurtdışı ilişkiler
Sertifikasyon
Bu departmanlar dört ana komiteye doğrudan
destek vermekte. Standartlar Komitesi, Akademik İlişkiler Komitesi, Kalite Güvence Komitesi, Eğitim Komitesi. Ayrıca iyi uygulamalarından
birisi ise 12 endüstri birimi, inşaattan, enerjiye,
telekomdan, otomotive çeşitli sektörleri takip
ediyor.
“Çin’de lokal bir iç denetim
mevzuatı bulunuyor”
En öncelikli projelerinin standartlar projesi olduğunu belirten yetkililer, Çin’de lokal bir iç
denetim standartları mevzuatı bulunduğundan
ve bu standartların da kırmızı kitap ile uyumlu
olmayan kısımları olduğundan bahsettiler. Ayrıca bu standartların geliştirilmesi konusunda
da düzenleyici otoritelerle yakın işbirliği içinde
olduklarını belirterek, en yoğun çalışma alanla-
•
•
•
•
•
•
76
77
YANSIMA
YANSIMA
rının standartlar konusu olduğunu vurguladılar.
İkinci öncelikli projelerinin, iç denetçilerin eğitimine yönelik proje olduğunu bahseden yetkililer, araştırma projeleri düzenlediklerinden,
periyodik olarak anket, araştırma ve raporlar
çıkardıklarından ve bu sonuçları da yayınladıklarından söz ettiler. Düzenleyici otorite, iç denetim ve dış denetim standartlarını yayınlamış.
Çin’de de bizde KGK gibi görev yapan bir birim bulunmakta. Bu birimin yöneticileri de
IIA Çin’in üyeleri arasında yer alıyor hatta bir
yöneticisi, IIA Çin’in Yönetim Kurulu Başkan
Yardımcısı olarak görev yapıyor. Bu ilişkilere
rağmen, “iç denetçilik” mesleği, düzenleyici
otoriteler tarafından bir meslek olarak tanımlanmamış.
TİDE ile işbirliği konusuna çok olumlu yaklaşan
yetkililer, daha önce herhangi bir IIA ofisiyle böyle bir ilişki içine girmediklerinden, nasıl bir ilişki
nasıl bir işbirliği olabileceği konusunda pek yorumları olmadı. İnceleme raporları, araştırmaları
ve anketlerini bizlerle paylaşabileceklerini belirttiler. Çin’de faaliyet gösteren Türk Şirketleri’nin
iç denetçileri, sektörlerinize özel araştırmalara
ulaşmanın adresi IIA Çin’dir, bilginiz olsun. Ortak eğitim ve seminer düzenleyebileceğimizi de
belirttiler. Dil engelinin CAE pozisyonları veya
Denetim Komiteleri için yapılacak etkinliklerde
ortadan kalkacağına değindiler.
Çin’deki denetim mevzuatına yönelik de biraz
bilgi paylaştılar:
• Devlet şirketlerinin tamamı sıkı bir bağımsız denetimden geçiyor, bunun içinde iç
kontrol sistemlerinin denetimi de bulunmakta.
• Her şirket (herhangi bir büyüklük sınırı olmaksızın) bağımsız dış denetimden geçmeli.
• Halka açık şirketlerin tamamı “iç kontrol
sistemlerine yönelik” beyanda bulunmalı.
bunun için iç kontrol sistemlerini bağımsız
denetimden geçirmeli.
• C-SOX ve COSO’ya yakın bir iç kontrol sistemleri çerçevesi yasal olarak kullanılıyor.
Çin’de her şey çok mu ucuz?
IIA Çin ziyaretimde, dünyanın çok uzak bir köşesinde, bize çok benzeyen, ortak sorunları, or-
Mesela, “Çin’de her şey çok ucuz” sözünün
doğru olmadığını sadece doğru yerden doğru
ürünleri doğru şekilde alırsanız ucuz olabiliyor.
Örneğin, şehir içinde bir sinemaya gittiğinizde en az 100 Yuan ödemeniz gerekiyor (yani
39 TL). Örneğin, “en ucuz elektronik ürünleri
nereden buluruz?” diye sorduğumuzda, “amazon.cn” adresini söylediler ve fiyatlar hemen
hemen Türkiye ile aynı. “Yiyecek hiçbir şey
bulamazsınız” dediler ancak birçok uluslararası
yemek zincirinin restoranları bulunuyor. Özellikle Pekin’de ne ararsanız bulabilirsiniz. Belki
de biz iç denetçiler, nereye gidersek adapte
olabilme esnekliğine sahip olduğumuzdan artık küçük detaylar bizim için o kadar önemli olmadığından böyle hissediyor da olabiliriz.
Pekin ve şirketimizin fabrikasının bulunduğu
Langfang şehirleri, pırıl pırıl, tertemiz. Televizyonlarda gördüğümüz milyonlarca bisikletli Çinlinin yerini, lüks otomobiller almış olsa da, her
sokakta bir araç şeridi kadar yer, bisiklet ve motosikletlere tahsis edilmiş durumda. Motosikletlerin tamamı elektrikli olduğu için hem çevreye
zarar vermiyor hem de sessiz çalışıyor. Bisikletten daha fazla sayıdaki bazı motosikletlerin tekerlekleri minicik, muhtemelen, portatif ve sabah işlerine yetişmek isteyen Çinliler, metroda
bu aletleri çanta gibi ellerinde taşıyorlar.
Anlatılanlardan doğru olan bir şey varsa o da
pazarlık yapma gerekliliği. Alışveriş merkezinde, bir Amerikan spor markasının eşofman
üstü 100 doların üzerinde bir fiyata satılırken,
özel bazı çarşılarda bu ürünleri çok daha ucuza bulabiliyorsunuz. Bu özel çarşıların özelliği,
pazarlık yapmak. Yaşadığımız ve başarısız olduğumuz bir pazarlık örneğini anlatmak isterim.
Kızım için bir t-shirt almak istedim. Daha mağazaya baktığınız anda, satıcı kolunuzdan tutup içeri sokuyor. Bir şaşkınlık yaşarken, “bu
t-shirtler çok güzel 150 Yuan” diyor. Biz bu
durumda, ne diyeceğimizi şaşırmış, Yuan’ı
tak mutlulukları olan sevimli insanlar gördüm.
TİDE ve IIA Çin ilişkilerine muhtemel işbirliği
imkanlarına ilk adım atmış olduk böylelikle. Tabi
ki, denetim ve IIA ziyaretleri arasında burada
bambaşka bir kültürü de görme imkanımız oldu.
Çin ile ilgili anlatılanların bir kısmının doğru bir
kısmının da abartılmış olduğunu fark ettik.
78
79
YANSIMA
PANO
Ben de o durumda, “O zaman 30 Yuan olsun” dedim. Kendi hatasını anlayan satıcı biraz
direnip, ona da “tamam” dedi. İşte o zaman
t-shirt’in gerçek maliyetinin 10 Yuan’dan fazla
olmadığını anlıyorsunuz. Çin için söylenilenlerden biri de bin yıllar öncesine dayanan köklü
kültürü. Mümkün olduğunca tarihi yerleri gezmeye çalıştık. Yasak Şehir adı verilen hanedanın yaşadığı şehir muhakkak gezilmesi gereken
yerlerden biri. Ayrıca, Pekin’den bir buçuk saat
uzaklıkta olan Çin Seddi’ni belirtmeye gerek
yok. Yalnız bir önerim var, Çin Seddi’ne bir gün
ayırın, zira oldukça yorucu bir aktivite oluyor.
Son olarak Çinlilerin turistlere gösterdikleri müthiş ilgiden bahsetmek istiyorum. Çin Seddi’nin
yüksek kulelerinden birinde durmuş, uzaklara
dalmış, derin sorgulamalar yaparken, yanıma
yaklaşan bir Çinli, fotoğraf makinesini göstererek birlikte resim çekmek istedi. Onu gören
onlarca Çinli, sıraya girmeye başladılar. Kendimi bir anda, zafer işaretleri yaparken, insanları
selamlarken buldum. İç denetim mesleğinin
şirketlerimize olan katkısını her fırsatta dile getiriyoruz, Şirketlerimizin yöneticileri de bunun
farkında ve bizi bu konuda onurlandıracak şekilde davranıyorlar. Mesleğimizin profesyonel
yönden faydalarının yanında, manevi olarak da
bizlere büyük katkıları olduğunu bu Çin denetiminde bir kez daha anladım. Bir sonraki sayıda,
başka, sürpriz bir ülkenin IIA ofisini, iç denetim
uygulamalarını ve ülkenin de bazı özelliklerini
tanıtacağım.
Kemal Tapkan
Standard Profil Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.
İç Denetim Direktörü,
TİDE Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Afganistan Heyeti
Enstitümüzü Ziyaret Etti
Uluslararası değişim programı kapsamında,
şeffaflık, hesap verebilirlik, kamu denetçiliği
ve mali suçlarla mücadele konularında uluslararası deneyim paylaşımında bulunmak üzere Afganistan Sosyal Yardımlaşma Derneği
ile Keçiören Belediyesi Sosyal Yardım İşleri
Müdürlüğü’nün işbirliğinde ülkemizde bulunan
ve çeşitli kurum ve kuruluşlar ile görüşmeler
yapan Afganistan heyeti 25 Haziran 2014 tarihinde Enstitümüzü ziyaret etti.
Afganistan Ekonomi Bakanlığı, Devlet Bakanlığı, Yüksek Denetçilik Ofisi, Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Kurulu, Başsavcılık, Sosyal Kalkınma Derneği, Bağımsız İnsan Hakları İzleme
Örgütü, Kadın Örgütü, medya ve sivil toplum
kuruluşu temsilcilerinden oluşan 15 kişilik heyete, Yönetim Kurulu Başkanı Gürdoğan Yurtsever tarafından TİDE’nin faaliyetleri hakkında
bilgi verildi.
Kamu yönetiminde yolsuzluğun önlenmesi,
şeffalık ve hesap verilebilirliğin sağlanması bakımından öncelikle kurumların iç mekanizmalarının sağlıklı oluşturulmasının gerekli olduğunu,
yalnızca kamu denetimi ile yolsuzluğun önlenemeyeceğini, bu nedenle kamu kurumlarının iç
kontrol, iç denetim ve kurumsal yönetim mekanizmalarını etkin işletecek düzenlemeler yapılmasının önemli olduğunu ifade eden Yurtsever, bu noktada en önemli rol ve sorumluluğun
iç denetime düştüğünü, bağımsız, objektif ve
standartlara göre yürütülen iç denetim faaliyetinin kurumların iç mekanizmalarını güçlendirerek, risklerden koruyacağını belirtti.
Afganistan heyetine, Türkiye’deki iç denetim
uygulamaları, yolsuzluğun önlenmesi bakımından iç denetimin önemi ve bu konuda yapılması gerekenler hakkında kapsamlı değerlendirmeler yapıldı ve bilgi paylaşımında bulunuldu.
TL’ye çevirmeye çalışırken, hesap makinesini uzatarak “kaç olsun?” diye soruyor. O anki
psikolojiyle, “çok yüksek söylersem zarar
ederim” veya “düşük söylersem de, haksızlık
mı yapmış olurum” diye düşünürken, “hadi,
hadi” diye sizi sıkıştıran satıcıya cevap vermek istiyorsunuz. Biz de orada 150 Yuan olarak verilen fiyata karşılık, 45 Yuan dedik. Ve
satıcı hemen “tamam” dedi. İşte bu cevap
insanı üzen bir cevap oluyor. Hemen kabul
etmesi.
80
81
PANO
PANO
Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE), Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) tarafından
verilen 2014 Farkındalık Özel Ödülü’nün sahibi oldu. Dünyada 108 ulusal enstitüye
sahip IIA, iç denetim mesleği ve değerleriyle ilgili farkındalık oluşturmak amacıyla
yaptığı çalışmalardan dolayı TİDE’yi bu özel ödüle layık gördü.
TİDE ilk olarak 7 Mayıs tarihinde İstanbul
Üniversitesi’nde, ‘Türkiye’de İç Denetim
Mesleği ve Farkındalığı’ başlıklı bir panel
düzenledi. İktisat Fakültesi İşletme Bölümü
Başkanı Prof. Dr. Dursun Arıkboğa tarafından yönetilen panele, TİDE Yönetim Kurulu
Başkanı Gürdoğan Yurtsever ile TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun konuşmacı olarak katıldı.
TİDE, Farkındalık Ayı olarak kutlanan mayıs ayı etkinlikleri kapsamında Akademik Forum
2014’ü, 9 Mayıs tarihinde gerçekleştirdi. Galatasaray Üniversitesi’nin
ev sahipliğinde ve Muhasebe Öğretim Üyeleri
Bilim ve Dayanışma Vakfı’nın
(MÖDAV) desteğiyle düzenlenen
forum, tüm gün boyunca “Mesleki
Mükemmelliğin Akademik Geleceği” teması altında akademisyenler,
öğrenciler ve iş dünyası temsilcilerini bir araya getirdi. Akademik
Forum 2014’te, mesleğimizin akademik gelişimi ve geleceği için 20 üniversite
ve 75 farklı kurumdan toplam 250 katılımcı
yer aldı.
Dünyada 108 ulusal enstitüye ve 180 bin
üyeye sahip IIA, her yıl iç denetim mesleği
ve değerleriyle ilgili farkındalık oluşturmak
amacıyla gösterilen çabaları özel bir ödülle
destekliyor. İç denetçiler için farkındalık ayı
olan Mayıs ayında enstitüler, mesleğin kurumsal yönetimde, kurum içi kontrolde, etkin risk yönetiminde oynadığı önemli rolle
ilgili farkındalık oluşturmak amacıyla çeşitli
faaliyetler düzenliyorlar. TİDE farkındalık
ayında hem meslek hem akademik hem de
iş dünyasında farkındalık yaratan çeşitli et-
kinlikler düzenleyerek, mesleğin ve değerlerinin tanıtımına ve gelişimine destek olmaya
devam ediyor. TİDE mesleğin tanınması ve
meslektaşların gelişimi için yürüttüğü faaliyetleri nedeniyle, IIA tarafından 2014 Farkındalık Özel Ödülü verilerek onurlandırıldı.
TİDE, Uluslararası İç Denetim
Farkındalık Ayı’nı çeşitli
etkinliklerle kutladı
Uluslararası İç Denetim Farkındalık Ayı’nda
TİDE çeşitli etkinlikler düzenleyerek kutladı.
Forumun sonunda İç Denetim’e Genç Bakış
Yarışması’nın sonuçları açıklandı. Genç neslin bakış açısı ile yazılı ve görsel araçlar kullanılarak, “İç Denetim” mesleğine dair toplumda somut algı oluşturmak ve meslekle
ilgili farkındalığı arttırmak amacını güden ve
üniversite öğrencileri arasında düzenlenen
“İç Denetime Genç Bakış Yarışması”nda
dereceye girenler ödüllendirildi. İç denetim
mesleğinin ve meslektaşların gelişimine
katkıda bulunmak amacıyla, Türkiye İç Denetim Enstitüsü bünyesinde üyelere yönelik
iki seminer gerçekleştirildi. 10 Mayıs tarihinde verilen ‘Kurumsal Risk Yönetimi’ adlı
Dünyada 108 ulusal
enstitüye ve 180 bin üyeye
sahip IIA, her yıl iç denetim
mesleği ve değerleriyle
ilgili farkındalık oluşturmak
amacıyla gösterilen çabaları
özel bir ödülle destekliyor.
IIA tarafından verilen 2014
Farkındalık Özel Ödülü’nün
sahibi TİDE oldu.
seminere 67 üye katıldı. 24 Mayıs tarihinde
gerçekleşen ve ücretsiz olarak verilen Uluslararası İç Denetim Standartları (IPFF) seminerine katılan üye sayısıysa 30 oldu.
TİDE’nin Mayıs ayında düzenlediği son
etkinliği, Farkındalık Ödül Töreni
oldu. 28 Mayıs 2014 tarihinde,
Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği’nde (BÜMED)
gerçekleştirilen ve
TİDE’nin ev sahipliğini yaptığı törene,
Türkiye ekonomisine
yön veren büyük firmaların temsilcileri, iş adamları ve
akademisyenler katıldı. Bu yıl dördüncüsü düzenlenen “Farkındalık
Ödül Töreni”nde mesleki farkındalığın gelişimi ve yayılımına katkıda bulunan kurumlar ve kişilere
ödülleri takdim edildi. Kurumsal
Farkındalık, Bireysel Farkındalık ve
Akademik Farkındalık ana kategorilerinde
ödüle layık görülen toplam 22 kurum ve
kişi, TİDE Yönetim Kurulu’nun titiz çalışması sonucunda belirlenerek, ödüllendirildi. Bu
yıl diğer yıllardan farklı olarak bir ödül kategorisi daha vardı. TİDE Kurucu ve Onursal
Başkanı Ali Kamil Uzun adına düzenlenen
Ali Kamil Uzun Yaşam Boyu Meslek Üstün
Hizmet Ödülü, TİDE’de üç dönem başkanlık görevini başarıyla yürütmüş olan Özlem
İğdelipınar’a verildi.
Bu etkinliklerin dışında TİDE üniversitelerde
kurulmasına destek olduğu Denetim Kulüplerinin etkinliklerinde de yer aldı. TİDE Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetim Kulüplerinin
düzenlediği etkinliklere konuşmacı olarak
katıldılar.
IIA Tarafından Verilen
2014 Farkındalık Özel
Ödülü’nün Sahibi TİDE Oldu
Farkındalık ayı olan Mayıs ayında TİDE önce
hem web sitesinde hem sosyal medyada
hem de e-mail yoluyla üyelerine ‘Farkındalık Ayı’ ile ilgili çeşitli basılı dokümanları
Türkçe’ye çevirerek gönderdi ve yayınladı.
Aynı zamanda altı etkinlik düzenleyerek,
mesleğin tanıtımına katkı sundu. Gösterdiği
çabalar hem akademik hem iş dünyası hem
de toplumda dikkat çekti.
82
83
PANO
PANO
Jamaika
PJ Lhuillier
Mauritus
Çin
Ürdün
Panama
Hong Kong
PJ Lhuillier
Hong Kong
Yunanistan
RD Şirketi
Kanada
Costa Rica
Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA), dünyada 190 ülkede, 108 ulusal enstitüyle
mesleğin ve meslektaşların gelişimine katkı sunuyor. Ulusal enstitüler, Uluslararası
İç Denetim Farkındalık Ayı’nı çeşitli etkinliklerle kutluyor. Aşağıda ulusal
enstitülerin düzenlediği etkinliklerden bazılarını sizler için derledik…
Hong Kong
Singapur
Hong Kong
Singapur
Katar
Ulusal Enstitüler
Farkındalık Ayı’nı Çeşitli
Etkinliklerle Kutladı
84
85
PANO
PANO
Türkiye’de Yolsuzlukla Mücadele
Politika ve Uygulamalarının
Koordinasyonunun Güçlendirilmesi
Toplantısına Katıldık
Avrupa Birliği – Avrupa Konseyi Ortak Projesi
olarak uygulamaya konulan, “Türkiye’de Yolsuzlukla Mücadele Politika ve Uygulamalarının
Koordinasyonunun Güçlendirilmesi” konulu
proje, Türkiye adına Başbakanlık Teftiş Kurulu
Başkanlığı tarafından koordine ediliyor. Ayrıca
çeşitli bakanlık ve üst kurulların denetim birimlerinin katılımıyla çalışmalarına devam eden
proje çerçevesinde, 4 Haziran 2014 tarihinde
Ankara’da Başbakanlık merkez binasında, “3.
Yönlendirme Kurulu Toplantısı” düzenlendi.
Bu projede; Türkiye’deki kamu denetim birimlerinin raporlama faaliyetlerinde birliktelik sağlanması ve asgari müşterekte ortak raporlama
standartlarının, uluslararası denetim standartları ve iyi uygulama örnekleri de göz önüne
alınarak belirlenmesi hedeflendi. Söz konusu
toplantıya, davet üzerine TİDE’yi temsilen Yönetim Kurulu Üyesi Ramazan Macan katıldı.
TİDE, geçen yıl 18 – 19 Eylül 2013 tarihlerinde, Proje tarafından düzenlenen “Raporlama
Standartları Çalıştayı”na da katılım sağladı.
TİDE’nin çeşitli kitap, dergi ve broşürlerden
oluşan yayınları, iki ayrı stant halinde katılımcıların incelemesine sunuldu. Toplantıya; AB
Türkiye Delegasyonu Başkanı Gerhard Salzer,
Avrupa Konseyi Bilgi Toplumu ve Suçla Mücadele Departmanı Müdürü Ivan Koedjikov,
Avrupa Konseyi Kıdemli Proje Yöneticisi Leila
Marshania’nın yanı sıra Şeffaflık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Oya Özarslan, Başbakanlık
Teftiş Kurulu Başkanı Yunus Arıncı, kamu kurum ve kuruluşlarının teftiş kurulu temsilcileri
ve üst kurul temsilcileri de katıldı.
AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Gerhard Salzer, projeye, kamu kurumu temsilcilerinin yanı
sıra sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin
de katılımının önemine vurgu yaparak, TİDE’ye
katılımından dolayı teşekkür etti.
Enstitümüz, mesleğin profesyonellerinin yetkinlikleri, finans ve reel sektör şirketleri ile
kamu kurum ve kuruluşlarının kurumsal yönetim kalitesi ve mesleğin akademik gelişimi için
faaliyetlerde bulunuyor. Söz konusu faaliyetleri
bünyesinde yer alan Çalışma Komiteleri vasıtasıyla yürütüyor. Gönüllü katılımcılık esasıyla
faaliyet gösteren komitelerde üyelerimiz görev
alıyor. Her yıl tüm üyelerimize çağrı yapılarak
talepleri alınıyor ve kendi tercihleri ile Enstitümüz ihtiyaçları dikkate alınarak, Çalışma Komiteleri oluşturuluyor. Komite kendi içinden bir
başkan seçiyor. Komitenin büyüklüğüne göre
alt çalışma grupları oluşturuluyor. Türkiye İç
Denetim Enstitüsü’nün (TİDE) üretim merkezi
olan çalışma komitelerinde mesleğimize katkı
sağlayan birçok proje yürütülüyor ve çalışma
gerçekleştiriliyor.
Her çalışma komitesi Yönetim Kurulu üyelerinden birinin sorumluluğunda görev yapıyor.
İlgili yönetim kurulu üyesi tarafından çalışma
komitelerinin çalışmaları Yönetim Kurulu gündemine getirilerek, komitelerin koordinasyonlu
ve TİDE’nin amaçlarına uygun faaliyette bulunmaları sağlanıyor.
Enstitümüzde faaliyette bulunan Standartlar
ve Kalite Güvence, Sertifikasyon, Yayın, Kongre, Akademik İlişkiler, Mesleki Düzenlemeler
ve Kurumsal İletişim Komiteleri’nde görev
almak isteyen meslektaşlarımızın talepleri alınarak 2014-2015 dönemi Çalışma Komiteleri
oluşturuldu. Çalışma Komiteleri’nin ilk toplantısı ise 14 Haziran 2014 tarihinde İstanbul
Balmumcu’da bulunan Point Otel’de gerçekleştirildi. Geniş katılımla ve başarıyla gerçekleştirilen toplantıda TİDE Başkanı Gürdoğan
Yurtsever tarafından çalışma komitelerinin
yeni dönem çalışmaları hakkında bilgi verildi.
Daha sonra çalışma komitelerinin başkanları tarafından komitelerin tanıtımları yapıldı. Toplantı
sonrasında ise çalışma komiteleri kendi toplantılarını yaparak çalışmalarına başladı.
TİDE, Avrupa Birliği – Avrupa Konseyi Ortak
Projesi olan “Türkiye’de Yolsuzlukla Mücadele
Politika ve Uygulamalarının Koordinasyonunun
Güçlendirilmesi” Projesi’nin 3. Yönlendirme
Kurulu toplantısına katıldı.
Çalışma Komiteleri Toplantısı Geniş
Katılımla Gerçekleştirildi
86
87
PANO
PANO
İtibar Yönetimi Kitabı
Yayımlandı
Günümüz şartlarında yönetsel ve finansal
değerlerin yanı sıra çevresel değerlerin de
ön plana çıkması, kurumlar için itibar yönetimini çok önemli bir alan haline getiriyor.
İtibar Yönetimi, Temel Kavramlar, Paydaş
İlişkileri, İşletmenin Stratejik Dönemleri ve
Farklı Sektörler açısından olmak üzere dört
bölümden oluşuyor. Kitap, itibar konusunu
kurumsallık, pazarlama, halkla ilişkiler, finansman, denetim, raporlama, sermaye piyasası,
ticaret hukuku gibi değişik disiplinler açısından inceliyor.
Finans Teknolojileri Konferansı ve
Fuarı’na Katıldık
İç Denetim Koordinasyon Kurulu Başkanı İ. İlhan Hatipoğlu’nun da önsözle destek verdiği
kitapta, TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun’un “İç Denetim Ne (Değil)dir?”, TİDE
Yönetim Kurulu Başkanı Gürdoğan Yurtsever’in
“Günümüzde İç Denetçilerin Sahip Olması Gereken Temel Yetkinlikler ve Bilgiler” ile
TİDE’nin önceki Yönetim Kurulu Başkanı Özlem
İğdelipınar’ın “21. Yüzyılda İç Denetim: Fırsatlar ve Zorluklar” makaleleri de yer alıyor. “İç
Denetim ‘Yönetime Değer Katmak’” kitabı, iç
denetimi kamu ve özel sektör uygulamaları açısından derinlemesine inceleyen makalelerden
oluşuyor. Kitap, iç denetim konusunda iddia
sahibi profesyonellerin ve akademisyenlerin kitaplıklarında bulundurması gereken bir çalışma
özelliği taşıyor.
Danışma Kurulu Toplantısı Yapıldı
Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE) Danışma Kurulu toplantısı, 9 Temmuz 2014 tarihinde Point Otel Barbaros’ta
gerçekleştirildi. TİDE Tüzüğüne göre Enstitünün en üst
danışma organı olan Danışma Kurulu’nda eski başkanlar
ile mevcut Yönetim, Denetleme ve Etik Kurul üyelerinden oluşan sürekli üyeler ve mesleğin gelişimine katkıda
bulunan, mesleki alanda bilgi ve deneyimi bulunan ve
Yönetim Kurulu tarafından seçilen çağrılı üyeler bulunuyor. Yaklaşık 20 kişinin katıldığı Danışma Kurulu toplantısında, Özlem İğdelipınar oy birliği
ile Danışma Kurulu Başkanı seçildi. Toplantıda kongre ve seminerler konusunda Danışma
Kurulu üyelerinin görüş ve değerlendirmeleri alındı.
Bu çalışma, yönetilmesi gün geçtikçe daha
da önemli bir hale gelen itibar yönetimi konusunu değişik açılardan ve analitik bir bakış
açısıyla ele alarak bu alanda önemli bir kaynak oluşturuyor.
IFINTEC Finans Teknolojileri Konferans ve Fuarı, 8-10 Nisan 2014 tarihlerinde, İstanbul’da
WOW Convention Center’da gerçekleştirildi.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE) Yönetim
Kurulu Başkanı Gürdoğan Yurtsever, konferansın ikinci günü olan 9 Nisan 2014 tarihinde, “İç
Denetimin Değişen ve Gelişen Rolü” konulu
bir konuşma yaptı.
İç denetimin kamu, özel ve üçüncü sektör olarak adlandırılan sivil toplum kuruluşları için taşıdığı önem her geçen gün daha çok anlaşılıyor.
İç denetimin ülkemizde görece yeni olması ve
müfettişlik geleneğinin bir devamı olduğu yönündeki yanlış algı, bu alandaki yayınları daha
da önemli kılıyor.
Artan önemin bir yansıması olarak, bu alanda
çeşitli kitaplar da yayınlanmaya başlandı. Bunlardan biri de Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kurulu (İDKK) tarafından yayınlanan
“İç Denetim ‘Yönetime Değer Katmak’” kitabı.
İç Denetim Koordinasyon Kurulu’nun bir numaralı yayını olan kitap, İDKK Daire Başkanı Halis
Kıral’ın editörlüğünde Nisan 2014’te yayınlandı.
İç Denetim, İç Denetim (Roller ve Sorumluluklar), Bilgi Teknolojileri Denetimi, Performans
Denetimi, Avrupa Birliği ve Kontrol Öz Değerlendirme bölümlerinden oluşan çalışma, iç denetimi değişik açılardan ele alan 32 makaleden
oluşuyor.
Beta Yayınları tarafından yayınlanan ve Prof.
Dr. Haluk Sumer ile Prof. Dr. Helmut Pernsteiner tarafından yayına hazırlanan “İtibar
Yönetimi - Reputation Management”, akademisyen, konuyla ilgilenen araştırmacı ve
kurumlarda bu konudan sorumlu kişilerin
başucu niteliğinde bir kitap olma niteliği taşıyor.
TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil
Uzun ile Marmara Üniversitesi Öğretim
Üyesi ve TİDE Yönetim Kurulu Üyesi Prof.
Dr. Nuran Cömert’in birlikte kaleme aldıkları
“Bağımsız Denetçiler İçin İtibar Yönetimi“
makalesi ile katkı verdikleri kitap, 13 Türkçe
ve beş İngilizce akademik çalışmadan meydana geliyor.
İç Denetim “Yönetime Değer Katmak”
88
89
PANO
QUIZ
CPE Quiz
Marmara Üniversitesi Marmara Community Kulübü ile İstanbul Ticaret Üniversitesi Ticari Gelişim Kulübü tarafından düzenlenen ve birçok üniversiteden öğrencinin katıldığı “Ulusal Öğrenci
Sempozyumu” düzenlendi. 8-11 Mayıs 2014
tarihlerinde İstanbul’da Miracle Asia Otel’de
gerçekleştirilen etkinliğin ikinci günü olan 9 Mayıs 2014 tarihinde düzenlenen Genç Ekonomi
Zirvesi’ne TİDE Yönetim Kurulu Başkanı Gürdoğan Yurtsever konuşmacı olarak katıldı ve “Spor
Kulüplerinde Kurumsallaşma ve Denetim” konulu bir sunum yaptı.
d) İç denetçilerin kurum içinde bütün çalışanlarla yakın iletişim ve işbirliği içinde olması, iç
denetçilerin sahip olması gereken bir niteliktir.
b) Yanlış
2. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) Doç. Dr. Serhat Yanık’a göre iç denetim,
sıcak paranın yatırımlara dönüşmesini sağlayan
etkenlerden biridir.
b) Hüsnü Yağmur Karabulut’a göre Enron
vakasından sonra Amerika’da yolsuzlukla
suçlanan şirketlerin yöneticilerinin çoğuna cezai
müeyyide uygulandı.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi tarafından düzenlenen “Türkiye’de İç Denetim
Mesleği ve Farkındalığı” başlıklı panel, 7
Mayıs 2014 tarihinde gerçekleştirildi. İktisat Fakültesi İşletme Bölümü Başkanı Prof.
Dr. Dursun Arıkboğa tarafından yönetilen
panele, TİDE Yönetim Kurulu Başkanı Gürdoğan Yurtsever ile TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun konuşmacı olarak katıldı.
TİDE Akademi Seminer Liderleri
Toplantısı Düzenlendi
1. Menteş Albayrak’a göre gelecekteki ve geçmişteki başarı faktörleri aynıdır. Bunlar çalışkanlık,
dürüstlük, pozitif yapıcı yaklaşım ile pozitif ve
yapıcı hırstır.
a) Doğru
İstanbul Üniversitesi’nde
İç Denetim Paneli
İç denetim mesleğinin ve meslektaşların gelişimine
katkıda bulunmak amacıyla, Türkiye İç Denetim Enstitüsü bünyesinde, 2011 yılından beri Mesleki Gelişim
Akademisi (TİDE Akademi) faaliyet gösteriyor. TİDE
Akademi’de görev yapan Seminer Liderleri toplantısı, 14 Haziran 2014 tarihinde İstanbul Balmumcu’da
bulunan Point Otel’de gerçekleştirildi. TİDE Akademi
bünyesinde görev alan yaklaşık 20 seminer liderinin
katıldığı toplantıda, mevcut faaliyetler değerlendirildi,
TİDE Akademi faaliyetlerini geliştirmek amacıyla değerlendirmeler yapıldı ve projeler geliştirildi.
c) İç denetimin sağladığı katma değerin kurumda anlatılması yeteneği, iç denetçilerin sahip
olması gereken yetkinliklerden biridir.
c) Dr. Onuralp Armağan’a göre, kurumsal yönetim ilkelerinin en temel taşlarından biri denetim
komitelerinin etkin ve bağımsız bir şekilde
çalışmasıdır.
d) Doç. Dr. Bahram Soltani’ye göre iç denetim
alanının gelişmesine yol açan sebeplerden biri
de kurumsal yönetim ilkelerini uygulayan daha
fazla firma olmasıdır.
5. “İç Denetim Küresel Isınmayı Nasıl Değerlendirebilir?” makalesine göre, iklim değişimi birçok canlı
türü gibi insanoğlunun da yerküredeki varlığını
tehdit etme riski taşımaktadır.
a) Doğru
b) Yanlış
6. “FATCA Risklerinin Denetimi ve Raporlama
Açısından İç Kontrol’ün Önemi” makalesine göre,
FATCA’ya bağlı finansal kurumların raporlama
süreçlerini değiştirmesi ve bunlara yönelik iç
yönergeleri genişletmesi gerekmiyor.
a) Doğru
b) Yanlış
7. “Kuşatma Altındaki Veri” makalesine göre,
aşağıdakilerden hangisi verinin yapısal olmayan
doğasından kaynaklanan kritik iş risklerden biri
değildir?
a) Verimli ve etkin olmayan veri yönetimi,
3. “Sherlock Holmes Bir İç Denetçi midir?” makalesine göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
b) Uygun olmayan veri saklama ve bakım
yöntemleri,
a) İç denetim konusundaki bilgi eksikliği, bu faaliyetin farklı kurumlarda, farklı uygulanmasının
da bir sonucu olarak farklı beklentilere neden
olmaktadır.
c) Veri tekrarlaması (duplikasyon),
b) Sherlock Holmes, bir olay meydana geldikten sonra çalışmaya başlar. Çalışmaları önleyici
nitelikte değildir.
8. “Şirketlerde İç Denetim Organizasyonu ve Telekom Operatörleri Uygulamaları” makalesine göre
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
c) İyi bir iç denetçi ile Sherlock Holmes’un
metodolojisi aynıdır.
d) Müfettişlik görevi, iç kontrol, bağımsız denetim, uygunluk denetimi, iç denetimle karıştırılabilen faaliyetlerdir.
4. “İç Denetçilerin Sahip Olması Gereken Yetkinlikler” makalesine göre aşağıdaki ifadelerden
hangisi yanlıştır?
a) İç denetim alanındaki değişimler, iç denetçilerin de yetkinliklerinin değişmesine neden oluyor.
b) Uluslararası İç Denetim Standartları’na göre
iç denetçilerin sahip olması gereken yetkinlikler
genel, davranışsal ve teknik beceriler olmak
üzere üçe ayrılır.
d) Yetersiz denetimden dolayı karar alma süreçlerinde etkin olmayan verinin kullanılması.
a) Yapılan çalışmanın sonucunda iç denetimin
finansal, operasyonel ve bilgi teknolojileri denetimlerine odaklandığı anlaşılmıştır.
b) Faaliyetlerin insan yerine sistem odaklı
kurgulanması iç denetçi sayısını etkilemektedir.
c) Firma içindeki suistimal ve usulsüzlükleri
önleme ve tespit etme çalışmaları iç denetim
biriminin altında yer almamasına rağmen, bu
çalışmalar da denetim komitesine raporlanmaktadır.
d) İncelenen bütün firmaların iç denetim çalışmaları, uluslararası standartlar doğrultusunda
hazırlanan düzenlemelerle gerçekleştiriliyor.
Bu uygulamayla sertifika sahibi denetçiler, 1 yıl için 12 krediyi aşmamak kaydıyla CPE kredisi kazanma şansına
sahip olacaklardır. Bu çerçevede, derginin her sayısında verilen soruların en az %75’ini doğru cevaplandıranlar
3 CPE kredisine hak kazanacaklardır. Soruların yanıtlarını isminiz, e-mail adresiniz ve üyelik numaranızla birlikte
[email protected] adresine ya da 0212 212 55 26 numaralı faksa gönderebilirsiniz.
İÇ DENETİM / YAZ
KIŞ - 2014
İLKBAHAR 2014
Genç Ekonomi Zirvesi Gerçekleştirildi
Aşağıdaki iki soruyu “Akademik Forum 2014’e Galatasaray Üniversitesi Ev Sahipliği Yaptı” metnine
göre cevaplandırınız.
90
SUMMARY
English Summary
Dear Our Readers;
an award namely “Ali Kamil Uzun Lifelong Outstanding
Summer is a cherry season as one of the poet say. We
Professional Service Award” to Özlem İğdelipınar who
hope summer will bring us new hopes, new beginnings.
was the president of TİDE for three periods. You can
There was a mine disaster in Soma, a district of Ma-
find more information on Awareness Month Award Ce-
nisa on 13th of the May, 2014. We lost 301 miners in
remony at Yansıma section.
this accident. The disaster, which hundreds of children
Yeşil Kalem section has two articles. “Is Sherlock Hol-
lost their fathers, and women lost their husbands, is the
mes an Internal Auditor?” This is the name of the article
worst work accident. The disaster was discussed with
which was written by Ali Kamil Uzun, TİDE Founder and
different aspects by many elements of the society. We
Honorary President. Another article of Yeşil Kalem is
understand that our profession is very important for so-
written by TİDE President Gürdoğan Yurtsever namely
ciety after the disaster and we come to conclusion that
“Professional Competencies for Internal Auditors”.
Audit is life. We, as the The Editorial Board of Magazine
Parmak is section article author is Deloitte Enterprise
would like to express our sincere condolences on the
Risk Service Senior Manager Ahmet Coşkun. The ar-
deaths of our miners to our nation, and miners’ families.
ticle title is “The Foreign Account Tax Compliance Act
May was celebrated as the awareness month globally
(FATCA)”. Ataç section theme is Data under Siege. This
for internal auditors. Internal audit institutions from all
article was translated into Turkish by İsmail Alev. Mühür
around the world organize different events for building
Section theme is climate change. Darüşşafaka Associa-
awareness for internal auditing. TİDE organized diffe-
tion Internal Auditor Officer Ethem Yenigün discusses
rent events too. These events bring TİDE a champions-
internal auditing and climate change. Avea Internal Audit
hip. TİDE, our profession organization is “2014 Building
Manager Seda Arslan Köse’s article’s name is “Internal
Awareness Champion” in the world. We would like to
Audit Organization within Companies and Applications
thanks to all our members who work for these events
for Telecom Operators”.
and TİDE office staff for their supports.
There are three interviews in Yakın Plan Section. The first
One of the main activities of TİDE was Academic Fo-
one is interview with Çağrı Duman, Doğuş Otomotiv In-
rum 2014. Academic Forum 2014, was held in Galata-
ternal Audit Manager, the second interview is with Bur-
saray University with the theme of “Academic Future
gan Bank Internal Audit and Internal Control Deputy Ge-
of Excellence in The Profession ‘Research, Education,
neral Manager Cihan Vural, and the last interview is with
Career’”. Academicians, professionals and students had
Internal Audit and Control President Osman Bahri Turgut.
opportunity for networking and to discuss global trend
Kemal Tapkan, Deputy President of TİDE shares his Chi-
of internal audit. You can find more details on Academic
ne observation in Yansıma section. There is also infor-
Forum at Aysberg section. Another event of TİDE was
mation about internal audit competition within university
awareness month award ceremony. Awareness Month
students in Yansıma section.
Award Ceremony was held on 28th of May at Boğazi-
We wish you an enjoyable reading our magazine and we
çi University Alumni Association. TİDE gave 23 awards
are looking forward to your valuable comments.
in 4 categories in 2014. This year there was a different
TÜRKİYE İÇ DENETİM
ENSTİTÜSÜ YAYINLARI
“Değişim, gelişim ve büyümenin ortağı olmak”
Sosyal Medya - Kurumsal Yönetim ve Risk Rehberi
Kitap, çalıştığı kuruma değer katmak isteyen bütün profesyoneller için kurumsal sosyal
medya stratejisinin hazırlanması, sosyal medya politikalarının oluşturulması, sosyal
medyanın takip edilerek kuruma olan etkilerinin ölçülmesi, sosyal medya fırsat ve risklerinin
belirlenerek yönetilmesi ve kurumun sosyal medya faaliyetlerinin denetlenmesi konularında
rehberlik yapıyor.
Akademik Forum 2012
Kitapta, Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi ve
Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı (MÖDAV) ile birlikte 16 Mayıs 2012
tarihinde “Denetim Mesleğinin Gelişimi ve Beklentiler” temasıyla gerçekleştirdiği ikinci
Akademik Forum olan Akademik Forum 2012’de sunulan bilimsel tebliğler ve konuşmalar
yer alıyor.
Meslekte Mükemmelliğin Küresel Paydaşı: Türkiye İç Denetim Enstitüsü
Denetim Enstitüsü’nün kurumsal tarihi ve iç denetim mesleğinin yakın tarihini ortaya koyan,
Türkiye
İç Denetim
Başkanı
Gürdoğan
Yurtsever
tarafından
yazılan,
TİDE
Yönetim
KuruluEnstitüsü
Üyesi ve(TİDE)
Başkan
Yardımcısı
Gürdoğan
Yurtsever
tarafından
yazılan,
Editörlüğü TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun tarafından yapılan, yüzden fazla
kişinin katkıda bulunduğu, “Meslekte Mükemmelliğin Küresel Paydaşı: Türkiye İç Denetim
Enstitüsü” kitabı, meslektaşlar, akademisyenler ve konuyla ilgilenenler için başvuru kitabı
niteliğinde…
İç Denetim, Kurumsal Yönetim, Risk Yönetimi ve İç Kontrol
Çetin Özbek tarafından kaleme alınan ve günümüz iç denetim mesleğini her yönüyle
inceleyen kitap, kurumsal yönetim, risk yönetimi, iç kontrol kavramlarının içeriği ile
uluslararası standartlara uygun bir iç denetim faaliyetinin söz konusu kavramlar ışığında, bir
kurumda nasıl uygulanabileceğini ele alan ülkemizdeki ilk kaynak çalışma niteliği taşıyor.
The Editorial Board of Magazine
award. The board of Directors of TİDE decided to gave
Akademik Forum 2010
Kitapta, Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün, Marmara Üniversitesi ve Muhasebe Öğretim
Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı (MÖDAV) ile birlikte 13 Mayıs 2010 tarihinde “İç Denetim
Mesleğinin Akademik Gelişiminde İş Dünyasının Beklentileri, Üniversitelerimizin İhtiyaçları”
temasıyla gerçekleştirilen ilk Akademik Forum olan Akademik Forum 2010’da sunulan
bilimsel tebliğler ve konuşmalar yer alıyor.
Türkiye’de İç Denetim Üzerine Yapılan Akademik Çalışmaların Analizi: 1985-2010
Türkiye İç Denetim Enstitüsü Akademik İlişkiler Komitesi tarafından hazırlanan çalışmada,
iç denetim alanında 1985-2010 yılları arasında yapılmış olan yüksek lisans ve doktora
çalışmaları ortaya koyuluyor ve analiz ediliyor.
İletişim için:
Tel: 0212 212 55 25 - Faks: 0212 212 225 55 26
E-Posta: [email protected] - Web adresi: http://www.tide.org.tr
“İç Denetim Kalite Değerlemesi”ni Başarı ile
Tamamlayan Kurumlar;
Ak Sigorta, Burgan Bank A.Ş., Coca Cola İçecek A.Ş.,
Doğuş Otomotiv, Finansbank A.Ş.,
ING Bank A.Ş., Kuveyttürk Katılım Bankası A.Ş.,
T. İş Bankası A.Ş., Yıldız Holding,
En Fazla Yeni Üyeye Sahip Kurum;
Yapı ve Kredi Bankası
Çalışanları En Fazla Sertifika Alan Kurum;
ING Bank
TİDE Akademi’den En Fazla Seminer Alan
Kurumlar;
Finansbank, Burgan Bank
Tanıtım Faaliyetleri Özel Ödülü Alan
Kurumlar;
Coca Cola İçecek A.Ş., Koç Sistem,
Deloitte Türkiye
Kurumsal Farkındalık Özel Ödülü Alan
Kurum;
Trakya Birlik
Bireysel Farkındalık Ödülü Kazanan;
Tuğrul Bozbey
Akademik Farkındalık Ödülleri;
Prof. Dr. Mustafa Aydın Aysan, Prof. Dr. İdil Kaya,
Prof. Dr. Lerzan Kavut, Doç. Dr. İrem Nuhoğlu
TİDE Çalışma Komitelerindeki özverili çalışmaları
nedeniyle Teşekkür Plakketleri;
Mustafa Sönmez, A. Murathan Bayrı, Filiz Erol ve
Dr. Onuralp Armağan
İlk Defa Verilen Ali Kamil Uzun Yaşam Boyu
Meslek Üstün Hizmet Ödülü’nü Kazanan;
Özlem İğdelipınar’ı tebrik ediyoruz

Akademik Forum 2014 - Türkiye İç Denetim Enstitüsü

Transkript

Benzer belgeler

dosyayı indir

kamu iç denetiminde kalite için dönemsel gözden

tc istanbul büyükşehir belediyesi iç denetim birimi başkanlığı 2014

Birlikte Başarmak

BAĞIMSIZ DENETİMDE KAMU GÖZETİMİ VE SKANDALLAR KGK

Dr. Bertan KAYA - İç Denetim Koordinasyon Kurulu

ve Avrupa Komisyonu`nun da katkılarıyla 24 Ma

Tam Metin - Sosyal Bilimler Enstitüsü