Ermenice Ö$renim Kitabi - Research on Armenian Architecture

Transkript

Ermenice Ö$renim Kitabi - Research on Armenian Architecture
Ermenice Ö$renim Kitabi
гۻñ»ÝÇ áõëáõÙÝ³Ï³Ý Ó»éݳñÏ
Manual of the Armenian Language
Raffi Korto'yan
Ermenice dilbilgisi ve tashih Hasmig Hovhannisyan
Son okuma Harman Ohanyan
Kitap sayfalandirma-cilt Armen Gevorgyan
Birinci baski
Yerevan 2007
Bu yayini gerçekle'tirmek için yardimlarini
esirgemeyen Ermenistan Ba'bakan Antranig
Markaryan’a ve Vorodan hidroelektrik santral
müdürlü$üne te'ekkürler.
Ðñ³ï³ñ³Ïí»É ¿ ÐÐ í³ñã³å»ï ²Ý¹ñ³ÝÇÏ
سñ·³ñÛ³ÝÇ μ³ñÓñ Ñáí³Ý³íáñáõÃÛ³Ùμ »õ
§àñáï³Ý оΦ-Ç ïÝûñÇÝáõÃÛ³Ý
ٻϻݳëáõÃÛ³Ùμ£
ISBN 978-5-8080-0688-1
© Raffi Kortoshian
© Research on Armenian Architecture
%çindekiler
Önsöz..........................................................................................................5
Ba'larken ....................................................................................................6
Birinci bölüm: Dilbilgisi ............................................................................7
Alfabe .........................................................................................................7
Harflerin do$ru yazili'i ve okunu'u ...........................................................9
Hece..........................................................................................................14
Kelime ......................................................................................................20
Söz bölümleri ...........................................................................................23
%sim .......................................................................................................24
Sifat .......................................................................................................35
Sayi sifati...............................................................................................37
Zamir.....................................................................................................39
Fiil .........................................................................................................46
Zarf........................................................................................................74
Edat .......................................................................................................77
Ba$laç ...................................................................................................82
g an. .........................................................................................84
Veraberag
Ünlem....................................................................................................87
Cümle .......................................................................................................87
%kinci bölüm: Türkçe-Ermenice konu'ma klavuzu ..................................91
Rakamlar ..................................................................................................91
Spor ..........................................................................................................94
Hava durumu ............................................................................................95
Telefon......................................................................................................98
Para...........................................................................................................99
Saat .........................................................................................................100
Selamla'ma.............................................................................................101
Ticaret.....................................................................................................104
Bankada ..................................................................................................106
Oyunlar...................................................................................................108
&ehirde....................................................................................................109
Gümrük ...................................................................................................111
Uçak ile yolculuk....................................................................................112
Vize.........................................................................................................113
Tani'ma...................................................................................................114
Lokanta ...................................................................................................116
Otelde .....................................................................................................119
Ev i'leri ..................................................................................................122
3
Ev aramak...............................................................................................124
Taksi .......................................................................................................125
Araba ......................................................................................................127
Erkek elbiseleri.......................................................................................130
Foto$rafçi ...............................................................................................133
Kütüphane ..............................................................................................134
Postahane................................................................................................136
Sohbet.....................................................................................................137
Akrabalara ve Arkada'lara ziyaret .........................................................140
Sa$lik......................................................................................................144
Kadin elbiseleri.......................................................................................147
Tiyatro, sinema .......................................................................................149
Dükkan ...................................................................................................151
Randevu..................................................................................................154
Üçüncü bölüm: Türkçe-Ermenice sözlük...............................................157
Çe'itli Kelimeler....................................................................................157
Zamanla ilgili kelimeler .........................................................................176
Akrabalar ................................................................................................177
%nsan organlari ........................................................................................178
%simler.....................................................................................................179
Mastarlar.................................................................................................180
Meyve, sebze ve bitkiler ........................................................................182
4
Önsöz
Elinizdeki Kitap üç temel bölümden olu'maktadir. Birinci
bölüm ermenice dilbilgisi, ikinci bölüm Türkçe-Ermenice
konu'ma klavuzu, üçüncü bölüm Türkçe-Ermenice sözlük.
Ermenice çok zengin bir dil oldu$u için, kitabin dilbilgisi
bölümünde, kurallarin kisa ve açik bir 'ekilde anlatilmasina ve
daima örneklerler açiklanmasina çali'tim. Türkçe-Ermenice
konu'ma kilavuzunda günlük hayatta çok kullanilan cümleleri,
türkçe-ermenice ve türk alfabesi ile ermenice olarak aktardim.
Türkçe-Ermenice sözlükte ise çok kullanilan yakla'ik sekizyüz kelime, türkçe-ermenice ve türk alfabesi ile ermenice
olarak bulunmaktadir.
5
Ba'larken
Ermenice Hint-Avrupa dil ailesindendir, G.B. Cahugyana
göre ermenice Hint-Avrupa ana dilden M.Ö. III bin yilinda
ayrilmi'tir. Ermeni alfabesi M.S. 405-406 yilinda papaz
b Ma'd
d ots tarafindan 36 harften olu'arak meydana
Mesrob
getirmi'tir, daha sonra alfabeye O, yev, F harfler eklenmi'tir.
b Ma'd
d ots M.S. 362 senesinde Mu' (D
D aron) iline
Papaz Mesrob
ba$li Güven (Hasig, Hatsegats) köyü´nde dünyaya gelmi' ve
M.S. 17/2/440 senesinde vefat etmi', mezari Emenistan´in
g an köyü´nde bulunmaktadir.
O'ag
6
Birinci bölüm:Dilbilgisi:
A. Alfabe
A/1. Ermeni alfabesinde 39 harf vard ir.
b.harf
k.haef
²
´
¶
¸
º
¼
¾
À
Â
Ä
Æ
È
Ê
Ì
Î
Ð
Ò
Ô
Ö
³
μ
·
¹
»
½
¿
Á
Ã
Å
Ç
É
Ë
Í
Ï
Ñ
Ó
Õ
×
mukabil türkçe
harfller
A
B
G
D
a
b
g
d
e-ye
Z
E
I
T
J
%
L
G
H
#
C
z
e
i
t
j
i
l
$h
dz
g
h
dz
$
c
Ø
Ú
Ü
Þ
à
â
ä
æ
è
ê
ì
î
ð
ò
àô
ö
ø
ºí
ú
ü
Ù
Û
Ý
ß
á
ã
å
ç
é
ë
í
ï
ñ
ó
áõ
÷
ù
¨
û
ý
M
Y
N
&
m
y
n
'
o-vo
Ç
B
C
R
S
V
D
R
ç
b
c
r
s
v
d
r
ts
U
u
P
p
K
k
ev-yev
O
o
F
f
7
Görüldü$ü gibi ermeni alfabesindeki bazi harflerin
türkçede mukabilleri yok.
º, » harfin türkçede mukabili [E, e] veya [ye].
à, á harfin türkçede mukabili [O, o]veya [vo].
Ê, Ë harfin türkçede en yakin mukabili [$h].
ò, ó harfin türkçede en yakin mukabili [ts].
Ò, Ó harfin türkçede en yakin mukabili [dz].
dz ]
Ì, Í harfin türkçede en yakin mukabili, güçlü söylenen [d
harfleri.
Î, Ï harfin türkçede en yakin mukabili, güçlü söylenen
G g ] harfi.
[G
Ö, × harfin türkçede en yakin mukabili, güçlü söylenen
C
[C c ] harfi.
ä, å harfin türkçede en yakin mukabili, güçlü söylenen
B b ] harfi.
[B
è, é harfin türkçede en yakin mukabili, güçlü söylenen
R
[R r ] harfi.
î, ï harfin türkçede en yakin mukabili, güçlü söylenen
D d ] harfi.
[D
A/2. Sesli, Sessiz harfler
Alfabemizin 39 harfinden, bazilari kendi ba'larina söylenebilen sesleri, bazilari da yalniz ba'larina söylenemiyen sesleri
gösterirler. Kendi ba'larina söylenebilen harflere sesli harflar
denir. Kendi ba'larina söylenemeyip sesliler yardimiyle söylenebilen harflere de sessiz harfler derler.
-8 sesli harf vardir:
² ³ [A a], º » [ye], ¾ ¿ [E e], À Á [I i], Æ Ç [% i], à á [vo],
àô áõ [U u], ú û [O o]
8
-30 sessiz harf vardir:
´ μ [B b], ¶ · [G g], ¸ ¹ [D d], ¼ ½ [Z z], Â Ã [T t], Ä
dz ], Î Ï [G
G g ], Ð Ñ [H h], Ò
Å [J j], È É [L l], Ê Ë [$h], Ì Í [d
C c ], Ø Ù [M m], Ü Ý [N n], Þ ß [& '],
Ó [dz], Ô Õ [# $], Ö × [C
B
b
R r ], ê ë [S s], ì í
â ã [Ç ç], ä å [B ], æ ç [C c], è é [R
D d ], ð ñ [R r], ò ó [ts], ö ÷ [P p], ø ù [K k], ¨
[V v], î ï [D
[yev], ü ý [F f]
-1 yari sesli harf:
Ú Û [Y y]
B.
[a ³, i Ç, u áõ, e ¿, ye », o o, vo á, i Á, y Û, yev ¨] harflerin
do$ru yazili'i ve okunu'u.
B/1.
Ermenicede [a ³], [i Ç], [u áõ] sesli harfler kelimelerde
çikardiklari sesler gibi yazilirlar.
Örnekler:
áõñ³Ë
ura$h
mutlu
d
ïÕ³
$a
erkek
d
ëÇñï
sird
kalb
³ñÇ
ari
gel
ÙdzëÇÝ
miasin
beraber
B/2. [ ¾, ¿ - E, e], [ º, » - ye]
a). Kelimenin ba'inda duyulan [¾ E] sesi, [¾ E] olarak
yazilir.
Örnekler:
¿ç
ec
sayfa
g ran
¿Ïñ³Ý
eg
ekran
9
b). Kelimenin içinde veya sonunda duyulan [¿ e] sesi,
[» ye] olarak yazilir fakat [e] olarak söylenir.
Örnekler:
óáñ»Ý
tsoren
tahil
É»½áõ
lezu
dil
c). %ki kökden olu'an kelimelerde e$er [¿ e] harfi kelimeyi
olu'turan köklerin ikincisinin ba'indaki harf ise, kelimenin
içinde duyulan [¿ e] sesi [¿ e] olarak yazilir.
Örnek:
g ran
ɳÛÝ¿Ïñ³Ý
layneg
geni' ekran
g ran
ɳÛÝ-¿Ïñ³Ý layn-eg
kelime iki kelimeden olu'mu'
ç). Kelimenin ba'inda duyulan [Û» ye] sesi, [»] olarak
yazilir.
Örnekler:
g ar
»ñϳñ
yerg
uzun
g ir
Ȗ삖
yerg
vatan
»ñ³½
yeraz
dü'
d). %ki kelimeden olu'an kelimelerde e$er kelimenin ortasinda bulunan [»,ye] harfi, ikinci kelimenin ba'indaki harf ise
ve sesli harfden sonra yazilmi' ise [»] olarak yazilir.
Örnekler:
g ar
³Ù»Ý³»ñϳñ
amenayerg
en uzun
g ar
³Ù»Ý-³-»ñϳñ
amen-a-yerg
kelime iki kelimeden olu'mu' ve [³ a] sesli bir harf.
g en mutlu
³Ù»Ý³»ñç³ÝÇÏ
amenayercanig
g
³Ù»Ý-³-»ñç³ÝÇÏ amen-a-yercanig
kelime iki kelimeden olu'mu' ve [³ a] sesli bir harf .
10
e).Yardimci zamirlerin 'imdiki zamani hep
yazilir fakat [¾ e] söylenir.
»Ù
em
»Ýù enk
ȑ
es
»ù
ek
¿
e
»Ý
en
[º ye] ile
B/3. [ ú, û- O, o ], [ à, á- vo]
a). Kelimenin ba'inda duyulan [O O] sesi, [O O] olarak
yazilir.
Örnekler:
or
gün
ûñ
d
û·áõï
ogud
fayda
d
û·áëïáë
ogosdos
a$ustos
ûñ»Ýù
orenk
kanun
b). Kelimenin içinde veya sonunda duyulan [o o] sesi,
[á vo] olarak yazilir, fakat [o] olarak ökunur.
Örnekler:
dz
·áñÍ
gord
i'
ëáíáñ»É
sovorel
ö$renmek
c). %ki kökden olu'an kelimelerde, e$er [o o] harfi, kelimeyi
olu'turan köklerin ikincisinin ba'indaki harf ise, kelimenin
içinde duyulan [o o] sesi, [o o] olarak yazilir.
Örnekler:
³Ûëûñ
aysor
bu gün
kelime iki kelimeden olu'mu' ³Ûë-ûñ
ç). Kelimenin ba'inda duyulan [íá vo] sesi, [á] olarak
yazilir.
Örnekler:
áñáßáõÙ
voro'um
karar
11
áïù
áëÏÇ
áñ³Ï
dk
vod
gi
vosg
g
vorag
ayak
altin
kalite
d). %ki kökden olu'an kelimelerde e$er kelimenin ortasinda
bulunan [á vo] harfi, kelimeyi olu'turan köklerin ikincisinin
ba'indaki harf ise ve sesli harfden sonra yazilmi' ise [á vo]
olarak yazilir.
Örnekler:
g yal en kaliteli
³Ù»Ý³áñ³ÏÛ³É amenavorag
g yal
³Ù»Ý-³-áñ³ÏÛ³É amen-a-vorag
kelime iki kelimeden olu'mu' ve [³ a] sesli bir harf.
e). Özel durumlar
áí
ov
kim
ovker
kimler
áíù»ñ
her zaman [à vo] harfi ile yazilirlar, fakat [û o] ökunurlar.
B/4. [ À, Á - I, i]
a). Kelimenin ba'inda duyulan [À i] sesi sadece [Õ $],
[Ù m], [Ý n] sessiz harflerin önünde yazilir.
Örnekler:
g er
ing
arkada'
ÁÝÏ»ñ
indunel
kabul etmek
ÁݹáõÝ»É
b). Kelimenin içinde duyulan [Á i] sesi yazilmaz ve gizli
harf olarak adlandirilir. gizli harf i satir sonunda kelime
bölündü$ünde ortaya çikar ve yazilir.
Örnekler:
g ad
d eli görülmaz
anng
³ÝÝϳï»ÉÇ
12
satir sonunda kelime bölündü$ünde i ortaya çikar ve yazilir.
g ad
d eli
³ÝÝÁ-ϳï»ÉÇ anni-g
ÏñÏÝ»É
ÏÁñÏ-Ý»É
g rg
g nel
g irg
g -nel
tekrar etmek
c). %ki kökden olu'an kelimelerde e$er [Á i] harfi, kelimeyi
olu'turan köklerin ikincisinin ba'indaki harf ise ve [Õ $], [Ù m],
[Ý n] sessiz harflerin önünde duyulmu' ise yazilir.
Örnekler:
g er
dasing
okul arkada'i
¹³ëÁÝÏ»ñ
g er dars-arkada'i
¹³ë-ÁÝÏ»ñ
das-ing
ç). kelimenin sonunda duyulan [À i] sesi yazilir.
B/5. [ Ú, Û - Y,y]
Ermenicede genellikle bir kelimenin içinde ard arda yazilan
iki sesli harf arasinda [Û y] yari sesli harf duyulur, fakat sadece
[³ a] ve [á vo] sesli harflerden sonra yazilir.
Örnekler:
ѳۻÉÇ
hayeli
ayna
nayel
bakmaks
ݳۻÉ
B/6. [ ºì, ¨ - yev ]
a). Kelimenin ba'inda [ºí] yazilir ve [yev] olarak okunur.
Örnek:
ba
ºíñáå³
yevrob
Avrupa
b). Kelimenin içinde veya sonunda [¨] yazilir ve [ev] olarak
okunur.
13
Örnek:
ѳñ¨³Ý
harevan
kom'u
c). %ki kökden olu'an kelimelerde kelimeyi olu'turan ikinci
kök B/6/1’deki kurala uyar.
Örnek:
³ñ¨Ùï³»íñáå³Ï³Ý »ñÏñÝ»ñ
d ayevrob
b ag
g an yerg
g rner
arevmd
bati avrupa ülkeleri.
ç). Satir sonunda kelime bölününce, [¨] harfi iki harfe
bölünür [» e] ve [í v].
Örnekler:
g arevor
ϳñ¨áñ
önemli
satir sonunda kelime bölününce
g are-vor
ϳñ»-íáñ
ѳñ¨³Ý
harevan
satir sonunda kelime bölününce
ѳñ»-í³Ý hare-van
kom'u
C. Hece
ì³ÝÏ (van g )
A$zin bir hareketiyle çikan sese veya ses toplulu$una hece
g ) denir.
í³ÝÏ (vang
örnek
g
μ³Ý³Ï
banag
ordu
g
μ³-ݳÏ
ba-nag
bu harf iki heceden olu'ur
-%ki çe'it hece vardir.
14
a). Sesli ile biten heceye açik μ³ó (bats) hece denir.
Örnek:
³éáõ
arr u dere
³-éáõ [a ³] sesli harf, [u áõ] sesli harf.
g ) hece denir.
b). Sessiz ile biten heceye kapali ÷³Ï (pag
Örnek:
g
·É˳ñÏ
gl$harg
'apka
g Ï] sessiz harf.
·(Á)É-˳ñÏ [l É] sessiz harf, [g
C/1.
Kelimenin içinde ne kadar sesli harf var ise o kadar da hece
g ) olur. Sesli harfler tek olarak veya birlikte hece
í³ÝÏ (vang
olu'turamazlar bu sebeble yardimci olarak, duyulan fakat
yazilmayan [i Á] harfi gelir.
Örnek:
·ñ»É
grel
yazmak
harfi iki heceden olu'ur ·(Á)-ñ»É gi-rel
duyulan fakat yazilmayan [i Á] harfi yardimci.
C/2.
Kelime, yazilirken, satirda yer kalmadi$i için si$dirilamazsa hece bölünür ve bu heceden sonra küçük çizgi [-] i'areti
kullanilir.
C/3.
Gizli harf [i Á] satir sonunda kelime bölününce ortaya çikar
ve yazilir {bak:B/4-b}.
C/4.
Birden fazla heceye sahip olan kelimelerde, her hece ayni
vurguda söylenmez, her kelimenin içinde sadece son hece ve
hecenin sesli harfi öteki hecelerden daha vurgulu söylenir,
d ) denir.
buna vurgu ß»ßï ('e'd
15
Örnek:
μ³Ý³Ï
μ³-ݳ°Ï
g
banag
g
ba-na°g
ordu
C/4/1.
Herhangi bir kelimeden bir ba'ka kelime türetti$imizde, ya
da cümlede kullanilan isimler, zamirler eklerle 'ekillendirildi$i zaman, esas kelimenin sonuna, bir ya da daha fazla hece
eklenir. Böylece esas kelimenin son hecesinin, sesli harfi
d ) yer de$i'tirerek yeni kelimenin
üstüne olan vurgu ß»ßï ('e'd
son hecesinin sesli harfinin üstüne koyulur.
Örnek:
d
·»°ï
ge°d
nehir
d e°r
·»ï»°ñ
ged
nehirler
d a°g
g
·»ï³°Ï
ged
küçük nehir
C/4/2.
Ses de$i'imi
ÐÝãÛáõݳ÷áËáõÃÛáõÝ
(hnçyunapo $h utyun):
d ) yer de$i'tirirken, esas
Bazi kelimelerde vurgu ß»ßï ('e'd
kelimenin son sesli harfi dü'er yada bir ba'ka sesli harfe
dönü'ür.
Örnek:
áõ°ÕÃ
Ãá
tu°$t
ka$it
Ã[[Á]Õó¹ñ³°Ù t[i]$tadra°m
ka$it para
[áõ u] sesli harf, yazilmayan [Á i] {bak:B/4/b} sesli harfe
dönü'mü'.
a).[¿ e], [» ye] sesli harflerinin, ses de$i'im kurali: Ses
de$i'imine u$rayan [¿ e] ve [» ye] , [Ç i] harfine dönü'ür.
16
[¿ e] ve [» ye] >>>>> [Ç i]
Örnek:
¿ß
e'
e'ek
ÇßáõÏ
g
i'ug
küçük e'ek
[» ye] sesli harf, [Ç i] sesli harfine dönü'mü'.
Ȗ
ë»
ser
sevgi
Çñ»É
ëÇ
sirel
sevmek
[» e] sesli harf, [Ç i] sesli harfine dönü'mü'.
b). [Ç i] sesli harfinin, ses de$i'im kurali:
1-Bazi tek heceli kelimelerde, kelimenin ba'inda bulunan
[Ç i] harfi, [Á i] harfe dönü'ür.
[Ç i] >>>>> [Á i]
Örnek:
ÇÕÓ
i$dz
hayal
ÁÕÓ³É
i$dzal
hayal etmek
2-Tek ve kapali heceden {bak:C-b} olu'an kelimelerde,
[Ç i] harfi yazilmayan [Á i] harfin dönü'ür.
[Ç i] >>>>> [Á i]
Örnek:
Ç×
ÉÇ
lic
göl
g
É[[Á]׳Ï
l[i]cag
gölet
3-Çok heceli kelimelerde, kelimenin sonunda bulunan
kapali hecedeki [Ç i] harfi yazilmayan [Á i] harfine dönü'ür ya
da dü'er.
[Ç i] >>>>> [Á i]
Örnek:
Çëå
b arisb
b
å³ñÇ
sur
[
Á
]
b
b
b
d
å³ñ[ ëå³å³ï ar[i]sbabad sur duvari
17
[Ç i] sesli harfi, yazilmayan [Á i] {bak:B/4/b} sesli harfine
dönü'mü'.
[Ç i] >>>>> [ ]
Örnek:
Çí
b ad
d iv
å³ïÇ
'eref
b ad
d vavor
å³ïí³íáñ
'erefli
[Ç i] sesli harf dü'mü'.
4-[Ç i] sesli harfle biten çok heceli kelimenin sonuna, sesli
harfle ba'layan kelime ya da bir hece eklenirse [Ç i] harfi
dü'er.
[Ç i] >>>>> [ ]
Örnek:
Ç
÷áßÇ
po'i
toz
d
÷áßáï
po'od
tozlu
5-[Ç i] sesli harfle biten çok heceli kelimenin sonuna,
g ] eklenirse, [Ç i] harfi, [Û y] harfine dönü'ür.
[³Ï ag
[Ç i] >>>>> [Û y]
Örnek:
Ç
áñ¹Ç
vordi
o$ul
gs
áñ¹ÛÛ³Ïë
vordyag
o$ulum
6-[Ç i] sesli harfle biten, çok heceli kelimelere, [³ a] harf
ile ba'layan kelime yada bir hece eklenirse, [Ç i] harfi [³ a]
harfle birle'erek [» e] harfine dönü'ür.
[Ç i]+[³ a] >>>>> [» e]
Örnek:
Ç
·³ñÇ
gari
arpa
Ç-³
³-çáõñ
·³ñÇ
gari-a-cur
arpa-a-su
»çáõñ
·³ñ»
garecur
bira
18
c). [áõ u] sesli harfinin, ses deyi'im kurallari:
1-Tek ve kapali heceden {bak:C-b} olu'an kelimelerde,
[áõ u] harfi yazilmayan [Á i] harfine dönü'ür.
[áõ u] >>>>> [Á i]
Örnek:
áõÕÃ
Ãá
tu$t
ka$it
[
Á
]
Ã[ Õó¹ñ³Ù
t[i]$tadram
ka$it para
2-Çok heceli kelimelerde, kelimenin sonunda bulunan
kapali hecedeki [áõ u] harfi yazilmayan [Á i] harfine dönü'ür
yada dü'er.
Örnekler:
[áõ u] >>>>> [Á i]
áõÏ
g
³ÕÙá
a$mug
gürültü
[
Á
]
g
d
³ÕÙ[ Ïáï
a$m[i]god
gürültülü
[áõ u] sesli harf, yazilmayan [Á i] {bak:B/4-b} sesli
harfine dönü'mü'.
[áõ u] >>>>> [ ]
³Ùáõñ
amur
³ÙñáõÃÛáõÝ
amrutyun
[áõ u] sesli harf dü'mü'.
sert
sertlik
3-[áõ u] sesli ile biten tek ya da çok heceli kelimelerde,
[áõ,u] sesli harfi, [í v] harfine dönü'mü'.
[áõ u] >>>>>[í v]
Örnek:
Ù»Õáõ
me$u
ari
b
Ù»Õí³å³Ñ
me$vabah
arici
19
Ç.Kelime
´³é (bar )
Konu'mada, yazmada kullanilan, anlamli sese veya ses
toplulu$una kelime μ³é (barr ) denir. Ermenicede, yakla'ik
olarak 150000 kelime vardir.
-Ermenicede kelime çe'itleri:
Basit å³ñ½ (b arz) kelimeler, bile'ik μ³ñ¹ (bard)
dz antsavor) kelimeler.
kelimeler ve ³Í³Ýó³íáñ (ad
d -dan) olu'mu' kelimeye
a).Bir kökden ³ñÙ³ïÇó (armad
Basit å³ñ½ (b arz) kelime denir.
d ): kelimenin esas manasini veren
Kök ²ñÙ³ï (armad
kisimdir.
Örnekler:
³·é³í
agrr av
karga
³¹³Ù³Ý¹
adamand
elmas
d
³½³ï
azad
özgür
³Ëáé
a$horr
ahir
dz u$h
³ÍáõË
ad
kömür
³Õμ
a$b
çöp
³ß˳ñÑ
a'$harh
dünya
g
μ³Ý³Ï
banag
ordu
d
μ³Ýï
band
hapisane
μ»ñ¹
berd
kale
·Çñ
gir
yazi
·ÉáõË
glu$h
kafa
dz
·áñÍ
gord
i'
¹³ë
das
ders
¹»Õ
de$
ilaç
¹áõé
durr
kapi
»ñ³½
yeraz
rüya
20
»ñ³Ï
»ñ·
»ñϳÃ
ÁÝÏ»ñ
ÁÝÏáõÛ½
ó·
óñÙ
ÃßݳÙÇ
ųé³Ý·
˳Õ
ͳÝñ
Í»Í
ϳï³Ï
ÏéÇí
ÑáÕ
Ó³ÛÝ
Ù³½
Ù»Õñ
Ý»ñÏ
Ýáñ
áëÏÇ
áñμ
áñë
ë¨
ïáõÝ
ïËáõñ
ù³Õ³ù
g
yerag
yerg
g at
yerg
g er
ing
g uyz
ing
tag
tarm
t'nami
jarr ang
$ha$
dz anr
dz ed
dz
g ad
d ag
g
gr iv
ho$
dzayn
maz
me$r
g
nerg
nor
gi
vosg
vorb
vors
sev
d un
d $hur
ka$ak
damar
'arki
demir
arkada'
ceviz
taç
taze
dü'man
miras
oyun
a$ir
dayak
'aka
kavga
toprak
ses
saç
bal
boya
yeni
altin
yetim
av
siyah
ev
üzgün
'ehir
b)Birden fazla Kökden olu'an kelimeye bile'ik μ³ñ¹
(bard) kelime denir.
- Kökler birbiriyle [³ a, ¨ yev, áõ u] vasitasile ya da
vasitesiz birle'irler.
21
Örnekler:
¹³ë³·Çñù
¹³ë-³-·Çñù
dasagirk
das-a-girk
ders kitabi
ders-a-kitab
먳ÑáÕ
ë¨-³-ÑáÕ
sevaho$
sev-a-ho$
siyah toprak
siyah-a-toprak
³é¨ïáõñ
³é-¨-ïáõñ
d ur
arr evd
d ur
arr -ev-d
ali'veri'
ali'-ev-veri'
Ï»ñáõËáõÙ
Ï»ñ-áõ-ËáõÙ
g eru$hum
g er-u-$hum
ziyafet
yemek-ve-içmek
ɳÛÝ¿Ïñ³Ý
ɳÛÝ-¿Ïñ³Ý
g ran
layneg
g ran
layn-eg
geni'ekran
geni'-ekran
dz ants ile Kök birle'iminden olu'an kelimeye türemi'
c). Ad
dz antsavor) kelime denir.
³Í³Ýó³íáñ (ad
-Kökün önunde veya arkasinda koyulan ve Kökden farkli
dz ants) denir.
bir anlam ta'iyan kelime üreten eke, ³Í³Ýó (ad
1. Kökün önünde koyulan adzants-a ݳ˳ͳÝó
(na$haddzants) denir.
Örnek:
d un
ïáõÝ
ev
d
³ÝïáõÝ
andun
evsiz
d
³Ý-ïáõÝ
an-dun
Bazi kelimelerde na$haddzants, kendisinden sonra gelen
Kökle [a ³] harf vasitasile birle'ir.
22
Örnek:
ë³ÑÙ³Ý
³ñï³ë³ÑÙ³Ý
³ñï-³-ë³ÑÙ³Ý
sahman
d asahman
ard
d -a-sahman
ard
sinir
sinirin di'i
2.Kökün sonunda koyulan adzants-a í»ñç³Í³Ýó (vercaddzants) denir.
Örnek:
g er
ÁÝÏ»ñ
ing
arkada'
g erutyun
ÁÝÏ»ñáõÃÛáõÝ
ing
arkada'lik
g er-utyun
ÁÝÏ»ñ-áõÃÛáõÝ
ing
Bazi kelimelerde vercaddzants, kendisinden önce gelen
Kökle [a ³] harf vasitasile birle'ir.
Örnek:
d an
ͳé-³-ëï³Ý dz arr -a-sd
a$açli
D. Söz bölümleri
ÊáëùÇ Ù³ë»ñ
$hoski maser
Ta'idiklari anlamlara dayanarak Kelimeler bölümlere
ayirilir.
Örnek:
E'ya belirten kelimeler
ë»Õ³Ý
se$an
masa
d
z
r
ͳé
ar
a$ac
Eylem gösteren kelimeler
˳ճÉ
$ha$al
oynamak
í³½»É
vazel
ko'mak
Sifat gösteren kelimeler
g armir
ϳñÙÇñ
kirmizi
dz
Ù»Í
med
büyük
23
De$i'ik anlamlar ta'iyan kelimelerin olu'turdu$u, farkli
bölümlerin toplulu$una, ermenicede söz bölümleri ËáëùÇ
Ù³ë»ñ ($hoski maser) denir.
Ermenicede 10 çe'it $hoski mas vardir.
D/1. %sim
¶áÛ³Ï³Ý ³ÝáõÝ
(goyag an anun).
Cümlede á±í (o±v) kim?, áíù»±ñ (ovke±r) kimler? veya
DZÝã (i±nç) ne? ÇÝã»±ñ (inçe±r) neler?, sorulardan birine cevab
g an) denir. Ki'i gösteren
veren kelimeye isim ·áÛ³Ï³Ý (goyag
isimler cümlede á±í (o±v) kim?, áíù»±ñ (ovke±r) kimler?
sorulara cevab verirler. E'ya gösteren isimler ise cümlede DZÝã
(i±nç) ne?, ÇÝã»±ñ (inçe±r) neler? sorularina cevab verirler.
Ermenicede e'ya, ki'i, hayvan, durum, his, dü'ünce, insani
ili'kileri, gösteren kelimeler isim denir.
-Elle tutulan, gözle görülen varliklara ad olan isimlere
g an goyag
g an) denir.
óÝÓñ³ó³Ï³Ý ·áÛ³Ï³Ý (tandzratsag
Örnek:
g erd
d
³ß³Ï»ñï a'ag
ö$renci
g ad
du
ϳïáõ
kedi
-Gözle görülemeyip zihinde canlandirilan, duygu,
durum anlatan isimlere í»ñ³ó³Ï³Ý ·á۳ϳÝ
g an goyag
g an) denir.
(veratsag
Örnek:
áõñ³ËáõÃÛáõÝ
ura$hutyun unmutluluk
ã³ñÇù
çarik
kötülük
»ñ³½
yeraz
rüya
24
D/1/1. %sim olu'turan adz an ts-lar
¶á۳ϳݳϻñï ³Í³ÝóÝ»ñ
Goyag anag er d adz antsner.
dz ants-a
kelimeye eklenerek, kelimeden isim olu'turan ad
g
g
d
d
z
¶á۳ϳݳϻñï ³Í³ÝóÝ»ñ (goyaganagerd ad ants) isim
dz ants denir.
yapan ad
dz ants-larin bazilari.
%sim yapan ad
g ): Kelimenin manasini küçültür.
-²Ï (ag
Örnek:
d
(kök) ·»ï
ged
nehir
d (ag
g)
·»ï³Ï ged
küçük nehir
dz o): Bir eylemin mahsülünü gösteren isim olu'turur.
-²Íá (ad
Örnek:
b ah(ad
dz o) konserve
å³Ñ³Íá
å³Ñ (b ah) kökünden türemi'dir.
-²Ý (an): Bir eylem yapan ki'i gösteren isim olu'turur.
Örnek:
ÇßË³Ý i'$h(an)
emir
ÇßË (i'$h) kökünden türemi'dir.
-²Ýù (ank): Bir eylem gösteren isim olu'turur.
Örnek:
(kök) »ñ³½
yeraz
rüya
»ñ³½³Ýù
yeraz(ank)
hayal etmek
g ): Alet, e'ya veya bir eylemin neticesini
-²Ý³Ï (anag
gösteren isim olu'turur.
Örnek:
(kök) ·³ÝÓ
gandz
hazine
g)
·³ÝÓ³Ý³Ï gandz(anag
kumbara
g
ѳÕóݳÏ
ha$tanag
zafer
25
ѳÕà (ha$t) kökünden türemi'dir.
-²Ýáó (anots): Bir yer gösteren isim olu'turur.
Örnek:
(kök) ÑÇí³Ý¹
hivand
ÑÇí³Ý¹³Ýáó hivand(anots)
hasta
hastane
-²ñ³Ý (aran): Bir yer gösteren isim olu'turur.
Örnek:
(kök) ¹³ë
das
ders
¹³ë³ñ³Ý
das(aran)
sinif
-²ñù (ark): Bir eylem gösteren isim olu'turur.
Örnek:
dz
(kök) ·áñÍ
gord
i'
d
z
·áñͳñù gord (ark)
i' anla'masi
-ºÕ»Ý (e$en): Bir e'yanin, farkli çe'itlerinin (renk, 'ekil,
hacim), toplu ismini gösteren isim olu'turur.
Örnek:
(kök)³Ù³Ý
aman
tabak
³Ù³Ý»Õ»Ý aman(e$en) farkli renge, 'ekle,
hacme sahip tabaklarin
toplu hali.
-ºÝù (enk): Akrabalik ba$ini gösteren isim olu'turur.
Örnek:
سñ·³ñ
Margar
erkek ismi
سñ·³ñ»Ýù Margar(enk)
Margar ile ailesi.
g ): Kelimenin manasini küçültür.
-ÆÏ (ig
Örnek:
(kök) ùáõÛñ
kuyr
kiz karde'
g ) küçük kiz karde'
ùáõÛñÇÏ kuyr(ig
26
-Æã (iç):
a). Bir meslek gösteren isim olu'turur.
Örnek:
(kök) »ñ·
yerg
'arki
Ȗႋ
yerg(iç)
'arkici
b). Bir alet gösteren isim olu'turur.
Örnek:
μñÇã
briç
kazma
μÇñ (bir) kökünden türemi'dir ve ses deyi'imine
u$rami' {bak:C/4/2-b-2-}.
g an isim olu'turur {bak:D/1}.
-Æù (ik):Veratsag
Örnek:
(kök) ã³ñ
çar
kötü
ã³ñÇù
çar(ik)
kötülük
-ÚáõÝ (yun): Bir eylem ve o eylem neticesi olarak çikan
sesi gösteren isim olu'turur.
örnek
å³ÛÃÛáõÝ
bayt(yun)
patlama
å³ÛÃ (b ayt) kökünden türemi'dir
-àÝù (onk):
a). Bir eylem gösteren isim olu'turur.
Örnek:
zart(onk)
rönesans
½³ñÃáÝù
³ñà (art) kökünden türemi'dir.
b). Akrabalik ba$ini gösteren isim olu'turur.
Örnek:
mer(onk)
bizimkiler
Ù»ñáÝù
Ù»ñ (mer) bizim kelimeden türemi'dir.
27
-àñ¹ (ord): Bir ki'i gösteren isim olu'turur.
Örnek:
lo$
yüzme
(kök) ÉáÕ
lo$(ord)
yüzme yari'çisi
ÉáÕáñ¹
-àó (ots):
a). Bir yer gösteren isim olu'turur.
Örnek:
b r(ots)
db
okul
¹åñáó
b ir) kökünden türemi'dir ve ses de$i'imine
¹åÇñ (db
u$rami' {bak:C/4/2-b-3}.
b). Bir alet gösteren isim olu'turur.
Örnek:
g n(ots)
ag
³ÏÝáó
g n) kökünden türemi'dir.
³ÏÝ (ag
gözlük
-ä³Ý (b an): Bir 'ey ile ilgilenen ki'iyi gösteren isim
olu'turur.
Örnek:
dzi
at
(kök) ÓÇ
b an) at bakicisi
Ódzå³Ý dzi-a-(b
dz ants ve kök, [a ³] harf vasitasi ile birle'mi' {bak:Ç-c-2}.
ad
d an):Herhangi bir'ey ile me'hur yer gösteren
-êï³Ý (sd
isim olu'turur.
Örnek:
dz arr
a$aç
(kök) ͳé
d an)
a$açli
ͳé³ëï³Ý dz arr -a-(sd
dz ants ve kök, [a ³] vasitasi ile birle'mi' {bak:Ç-c-2}.
ad
28
d z ):Bir eylemin mahsülünü gösteren isim
-ì³Í (vad
olu'turur.
Örnek:
dz )
ѳñí³Í
har(vad
yumruk
h
a
r
ѳñ (h ) kökünden türemi'dir.
-ìáñ ( vor ): Bir eylem yapan ki'iyi gösteren isim
olu'turur.
Örnek:
½ÇÝíáñ
zin(vor)
asker
½»Ý (zen) kökünden türemi'dir ve ses de$i'imine
u$rami' {bak:C/4/2-b}.
-àõ (u): Bir eylem yapan ki'iyi gösteren isim olu'turur.
Örnek:
íñÇųéáõ vrjarr (u)
öç alan
kelime iki kökden olu'mu', birinci kök
íñ»Å
vrej
öç
ses de$i'imine u$rami' {bak:C/4/2-a}
ikinci kök ise
³é
arr
al
g an olu'turur.
-àõÃÛáõÝ (utyun): Bir özellik gösteren goyag
Örnekler:
(kök) ù³ç
kac
korkusuz
ù³çáõÃÛáõÝ kac(utyun) korkusuzluk
g ): Kelimenin manasini küçültür.
-àõÏ (ug
Örnek:
(kök) Ù³ñ¹
mard
g)
Ù³ñ¹áõÏ
mard(ug
insan
insancik
29
-àõÑÇ (uhi):Kadin cinsiyetini belirleyici isim olu'turur.
Örnek:
(kök) ÁÝÏ»ñ
inger
arkada'
ÁÝÏ»ñáõÑÇ inger(uhi) kiz arkada'
-àõÙ (um): Bir eylem gösteren isim olu'turur.
Örnek:
ß³ñÅáõÙ
'arj(um)
hareket
ß³ñÅ ('arj) kökünden türemi'dir.
-àõÛÃ (uyt):Bir eylem ya da Bir eylemin mahsülünü
gösteren isim olu'turur.
Örnek:
ß³ÑáõÛÃ
'ah(uyt)
kazanç
ß³Ñ ('ah) kökünden türemi'dir.
-àõÛù (uyk):Bir durum gösteren isim olu'turur.
Örnek:
ѳ×áõÛù
hac(uyk)
zevk
Ñ³× (hacc) kökünden türemi'dir.
d ):Herhangi bir'ey
-àõï (ud
olu'turur.
Örnek:
(kök) ï³ÝÓ
ï³ÝÓáõï
ile me'hur yer gösteren isim
d andz
d andz(ud
d)
armut
armutlu
-òÇ (tsi): Birisinin nereli oldu$unu gösteren isim olu'turur.
Örnek:
ë³ëáõÝóÇ
sasun(tsi)
sasunlu
30
D/1/2. Özel isim ve cins isim
гïáõÏ ¨ ѳë³ñ³Ï ·á۳ϳÝÝ»ñ
(had ug yev hasarag goyag anner).
Bir cinsten olan varliklarin isimlerine cins isim ѳë³ñ³Ï
g anun) denir.
³ÝáõÝ (hasarag
Örnek:
ù³Õ³ù
ka$ak
'ehir
Ù³ñ¹
mard
insan
Bir cinsin içinden belli bir varli$i gösteren isimlere özel
d ug
g anun) denir.
isim ѳïáõÏ ³ÝáõÝ (had
Örnek:
´³Õ»ß
Ba$e'
Bitlis
²ñ³
Ara
erkek ismi
G arin
γñÇÝ
Erzurum
D igran
îÇ·ñ³Ý
erkek ismi
g
ºñ½Ýϳ
Yerznga
Erzincan
ܳÇñÇ
Nayri
kadin ismi
g erd Diyarbakir
îÇ·ñ³Ý³Ï»ñï D igranag
Özel ismin ilk harfi büyük yazilir.
D/1/3. %smin sayisi
¶á۳ϳÝÇ ÃÇíÁ
(goyag ani tiv i).
%simlerin tek veya birden fazla varli$i bildirmesine ismin
g ani tivi) denir. %simler, sayi
sayisi ·á۳ϳÝÇ ÃÇíÁ (goyag
g i ) veya ço$ul Ñá·Ý³ÏÇ
bakimindan tekil »½³ÏÇ (yezag
g i) olurlar.
(hognag
a).Tek varliklari bildiren isimlere tekil isim »½³ÏÇ
g i) denir.
(yezag
31
Örnek:
·Çñù
³ß³Ï»ñï
¹åñáó
girk
g erd
d
a'ag
b rots
db
kitap
ö$renci
okul
b).Birden fazla varli$i bildiren isimlere ço$ul isim
g i) denir. Tekil isimlerin sonuna [Ȗ er] ve
Ñá·Ý³ÏÇ (hognag
[Ý»ñ ner] eklenerek ço$ul isimlere dönü'türülürler.
-Tek heceli kelimelere [Ȗ er] eklenir.
Örnek:
dz arr
ͳé
a$aç
dz arr -er
ͳé»ñ
a$açlar
-Birden fazla heceye sahip olan kelimelere [Ý»ñ ner]
eklenir
Örnek:
ë»Õ³Ý
se$an
masa
ë»Õ³ÝÝ»ñ
se$an-ner
masalar
g ] eklenerek ço$ul
-Ù³ñ¹ (mard) insan, kelimesine, [ÇÏ ig
isme dönü'türülür.
Ù³ñ¹
mard
insan
g)
Ù³ñ¹ÇÏ
mard(ig
insanlar
D/1/4. Topluluk ismi
гí³ù³Ï³Ý ·á۳ϳÝÝ»ñ
(havakag an goyag anner).
Varliklarin meydana getirdi$i topluluklara ad olan isimlere
g an anun) denir.
topluluk ismi ѳí³ù³Ï³Ý ³ÝáõÝ (havakag
Örnek:
³½·
azg
millet
ÅáÕáíáõñ¹
jo$ovurd
halk
32
-Ermenicede topluluk isimleri, tekil isimlerdir ve {D/1/3-b}
kuralina uyarlar.
Örnek:
³½·»ñ
azg-er
milletler
D/1/5. Belli ve belirsiz isimler
¶á۳ϳÝÇ áñáßÛ³É ¨ ³Ýáñáß ³éáõÙÝ»ñÁ
(Goyag ani voro'yal yev anoro' ar umner i).
Herhangi bir cümlenin içinde belli yada belirsiz isimler
kulanabililir. Belli isimler, ismin gösterdi$i varli$in
konu'maci tarafindan tam olarak bilindi$i gösterirler.
Belirsiz isimler ise, varli$in konu'maci tarafindan tam
olarak bilinmedi$ini gösterirler.
-Ermenicede, isimleri belirten harfler 'unlardir: [Á i] ve
[Ý n].
a). sesiz harf ile biten kelimelerin sonuna[Á i] harfi eklenir.
Örnek:
girk
kitap
·Çñù
·ÇñùÁ
girk-i
b).sesli harf ile biten kelimelerin sonuna[Ý n] harfi eklenir.
Örnek:
³éáõ
arr u
dere
³éáõÝ
arr u-n
D/1/5. %sim çekimi
¶á۳ϳÝÇ ÑáÉáíÝ»ñÁ
(Goyag ani holovner i).
%simler cümlede kullanilirken, ba'ka kelimelerle olan
ilgilerine göre eklerle 'ekillenebilirler. kelimelerin ek almi'
'ekillerinden her birine ÑáÉáí (holov) denir.
33
-Ermenicede isim halleri alti türlüdür
g an) ve ѳÛó³Ï³Ý
a). yalin hal àõÕÕ³Ï³Ý (u$$ag
g an):
(haytsag
-[n Ý] ve [i Á] çek ekleri alirlar.
Ý
»ñ»Ë³Ý
yere$hann
çocuk
·ÇñùÁÁ
girkii
kitap
g an): de$i'ik çekim ekleri
b). -e hali ê»é³Ï³Ý (serr ag
alirlar:
-En yaygin çek eki [i Ç]:
Ç
»ñ»Ë³ÛÇ
yere$hayii
çocu$a
-Son harfi [i Ç] olan kelimeler [u áõ] sonu alirlar:
áñ¹Ç
vordi
o$ul
áõ
áñ¹á
vorduu
o$ula
-Bazi kelimeler [an ³Ý] çekimi alirlar:
É»é
lerr
da$
³
Ý
r
a
n
É»é³
ler
da$a
-Zaman gösteren kelimeler [va í³] çekimi alirlar:
ųÙ
jam
zaman
í³
ųÙí
jamvva
zamana
d
³é³íáï
arr avod
sabah
í³
d va
³é³íáïí
ar avod
sabaha
-Akraba gösteren kelimeler [oc áç] sonu alirlar:
g in
ÏÇÝ
kadin
áç
g inooc
ÏÝá
kadina
g an):
c). -i hali îñ³Ï³Ý (d rag
-En yaygin çek eki [in ÇÝ]:
ÇÝ
»ñ»Ë³ÛÇ
yere$hayiin
34
çocuu
g an):
ç).-den hali ´³ó³é³Ï³Ý (batsarr ag
-En yaygin çek ekleri [its Çó] ve [uts áõó]:
Çó
»ñ»Ë³ÛÇ
yere$hayiits
çocuktan
áõó
áñ¹á
vorduuts
o$uldan
dz iag
g an):
d).¶áñÍÇ³Ï³Ý (gord
-En yaygin çek ekleri [ov áí] ve [amb ³Ùμ]:
áí
»ñ»Ë³Ûá
yere$hayoov
çocuk ile
³
Ù
μ
a
m
b
áõñ³ËáõÃÛ³
ura$hutya
mutlulukla
g an):
e). -de hali Ü»ñ·áÛ³Ï³Ý (nergoyag
-En yaygin çek ekleri [i mec Ç Ù»ç] ve [um áõÙ]:
Ç Ù»ç
»ñ»Ë³ÛÇ
yere$hayii mec çocukta
áõÙ
ù³Õ³ùá
ka$akuum
'ehirde
D/2. S ifat
²Í³Ï³Ý ³ÝáõÝ
(adz ag an anun).
b isi±) nasil?, á±ñ (vo±r) hangi?
Cümlede ÇÝãåÇëDZ (inçb
b isi±) ne?, sorulardan birine cevap olan
veya áñåÇëÇ (vorb
dz ag
g an) denir.
kelimeye Sifat ²Í³Ï³Ý (ad
D/2/1. ²Í³Ï³Ý³Ï»ñï ³Í³ÝóÝ»ñ
Adz ag anag erd adz antsner.
Köke veya kelimeye eklenerek Kökden veya kelimeden
dz ag
g an) olu'turan ad
dz ants-a, Sifat yapan
Sifat ²Í³Ï³Ý (ad
dz ants (ad
dz ag
g anag
g erd
d ad
dz ants) denir.
ad
dz ants-larin bazilari.
Sifat yapan ad
-²Ý (an): Olumsuz sifat olu'tururlar.
d un
(kök) ïáõÝ
ev
d un
³ÝïáõÝ
(an)d
evsiz
35
b ):Olumsuz sifat olu'tururlar.
-²å (ab
d
(kök) μ³Ëï ba$hd
'ans
b )-a-ba$hd
d 'anssiz
³å³μ³Ëï (ab
dz ants ve kök, [a ³] vasitasi ile birle'mi' {bak:Ç-c-2}
ad
-¸Å (dj):Olumsuz sifat olu'tururlar.
(kök) ·áÑ
goh
memnun
¹Å·áÑ
(dj)goh
memnun olmayan
-î (d ): Olumsuz sifat olu'tururlar.
d )ge$
ï·»Õ
(d
·»Õ (ge$) kökünden türemi'dir.
-â (ç):Olumsuz sifat olu'tururlar.
d es
(kök) ï»ë
d es
ãï»ë
(ç)d
görmek
görmemi'
-²ÝÇ (ani):
»ñÏ»ñ»ë
»ñÏ»ñ»ë³ÝÇ
g yeres
yerg
iki yüz
g yeres(ani) ikiyüzlü
yerg
d ):
-²ï (ad
åáã
åáã³ï
b oç
b oçad
d
d ):
-²í»ï (aved
ѳñÙ³ñ
harmar
d)
ѳñÙ³ñ³í»ï harmar(aved
-²íáñ (avor):
Ññ³ó³Ý
Ññ³ó³Ý³íáñ
36
çirkin
hratsan
hratsan(avor)
kuyruk
kuyruksuz
uygun
çok uygun
silah
silah sahibi
-º (e):
g at
yerg
g at(e)
yerg
demir
demirden
ham
ham(e$)
tat
lezzetli
a$
a$(i)
tuz
tuzlu
d ):
-Îáï (g od
í³Ë
í³ËÏáï
va$h
g od
d)
va$h(g
korku
korkak
d ):
-àï (od
Ù³½
Ù³½áï
maz
d)
maz(od
saç
saçli
»ñϳÃ
»ñϳû
-ºÕ (e$):
ѳÙ
ѳٻÕ
-Æ (i):
³Õ
³ÕÇ
* Bazi Sifatlarin önüne sayaca$imiz kelimeleri koyabiliriz.
d (daha) saçli
-(³í»ÉÇ) Ù³½áï (aveli ) mazod
-(³Ù»Ý³)Ñ³Ù»Õ (amena)hame$ (en) lezzetli
-(³Ù»ÝÇó) ³ÕÇ (amenits) a$i (herpsinden) tuzlu
-(ùÇã) ³ÕÇ
(kiç) a$i
(az) tuzlu
D/3. Say i sifati
Âí³Ï³Ý ³ÝáõÝ
(tvag an anun).
Sayi, sira bildirerek e'yalari belirten kelimelere sayi
g an anun) denir. Ermenicede
sifatlari Ãí³Ï³Ý ³ÝáõÝ (tvag
sayi sifatlari 'unlardir.
37
ø³Ý³Ï³Ï³Ý (kanag ag an).
g an).
´³ßË³Ï³Ý (ba'$hag
d orag
g ayin).
Îáïáñ³Ï³ÛÇÝ (g od
g an).
¸³ë³Ï³Ý (dasag
a).Varliklarin kaç tane oldu$unu bildiren sayilara asil sayilar
g ag
g an) yada μ³ó³ñÓ³Ï (batsardzag
g)
ù³Ý³Ï³Ï³Ý (kanag
denir.
Örnek:
í»ó ï³ñÇ
vets d ari
alti sene
b). Varliklarin e'it olarak bölünmü' parçalarini gösteren
g an) denir.
sayilara üle'tirme sayilari μ³ßË³Ï³Ý (ba'$hag
g an] eki getirilerek
Üle'tirme sayilari asil sayilara [³Ï³Ý ag
yapilir.
Örnekler:
g an)
í»ó³Ï³Ý
vets(ag
alti'ar
í»ó-í»ó
vets-vets
alti-alti
c). Bir bütünün parçalarini göstermek maksadiyle kullanid orag
g ayin)
lan sayilara kesir sayilari Îáïáñ³Ï³ÛÇÝ (g od
denir.
Örnek:
g çorrord dörtte bir
Ù»Ï ãáññáñ¹
meg
ç). Varliklarin sirasini bildirmek amaciyla kullanilan
g an) denir. Sira sayilari
sayilara sira sayilari ¹³ë³Ï³Ý (dasag
asil sayilara [ñáñ¹ rord] yada [»ñáñ¹ erord] eki getirilerek
g u), üç »ñ»ù (yerek), dört ãáñë (çors)
yapilir. %ki ºñÏáõ (yerg
sayilara [ñáñ¹ rord] eki getirilir, bütün di$er sayilara [»ñáñ¹
erord] eki getirilir.
38
Örnek:
ãáñë
ãáññáñ¹
çors dört
çor(rord)
dördüncü
ÑÇÝ·
ÑÇÝ·»ñáñ¹
hing be'
hing(erord)
be'inci
D/4. Zamir
¸»ñ³ÝáõÝ
(deranun).
%simlerin, sifatlarin, sayi sifatlarin yerini tutarak onlarin
anlattiklarini bildiren kelimelere zamir ¹»ñ³ÝáõÝ (deranun)
denir.
D/4/1. &ahis zamirleri
²ÝÓÝ³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(andznag an deranunner).
Söz söyleyen, kendisine söz söylenen veya kendisinden
bahsedilen ki'ilerin, adlarinin yerini tutan kelimelere
g an deranunner) 'ahis
³ÝÓÝ³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ (andznag
g i) ve ço$ul
zamirleri denir. Her 'ahsin, tekil »½³ÏÇ (yezag
g i) olmak üzere iki 'ekli vardir.
Ñá·Ý³ÏÇ (hognag
-Söz söyleyenin adinin yerini tutan zamire birinci 'ahis
³é³çÇÝ ¹»Ùù (arr acin demk) denir.
-Kendisine söz söylenenin adi yerine kullanilan zamire
g rord demk) denir.
ikinci 'ahis »ñÏñáñ¹ ¹»Ùù (yerg
-Kendinden bahsedilenin adi yerine kullanilan zamire de
üçüncü 'ahistir »ññáñ¹ ¹»Ùù (yerrord demk) denir.
39
Tekil 'ahislar
»½³ÏÇ
g i)
(yezag
Ço$ul 'ahislars
Ñá·Ý³ÏÇ
g i)
(hognag
I 'ahis
ȑ yes ben
Ù»Ýù menk biz
ÇÙ im benim
Ù»ñ mer bizim
ÇÝÓ in dz bana
Ù»½ mez bize
ÇÝÓÝÇó indznits benden Ù»½ÝÇó meznits bizden
ÇÝÓÝáí indznov benle
Ù»½Ýáí meznov bizle
ÇÙ Ù»ç im mec bende
Ù»ñ Ù»ç mer mec bizde
II 'ahis
¹áõ du sen
¹áõù duk siz
ùá ko senin
Ó»ñ dzer sizin
ù»½ kez sana
Ó»½ dzez size
ù»½ÝÇó keznits senden
Ó»½ÝÇó dzeznits sizden
ù»½Ýáí keznov senle
Ó»½Ýáí dzeznov sizle
ùá Ù»ç ko mec sende
Ó»ñ Ù»ç dzer mec sizde
III'ahis
ݳ na o
Ýñ³Ýù nrank onlar
Ýñ³ nra onun
Ýñ³Ýó nrants onlarin
Ýñ³Ý nran ona
Ýñ³Ýó nrants onlara
Ýñ³ÝÇó nranits ondan
Ýñ³ÝóÇó nrantsits onlaradan
Ýñ³Ýáí nranov onla
Ýñ³Ýóáí nrantsov onlarla
Ýñ³ Ù»ç nra mec onda
Ýñ³Ýó Ù»ç nrants mec onlarda
D/4/2. %'aret zamirleri
òáõó³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(tsutsag an deranunner).
%simlerin yerini i'aret yolu ile tutan zamirlere i'aret
gan deranunner)denir.
zamirleri óáõó³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ (tsutsag
Ermenicede i'aret zamirleri 'unlardir:
40
a).E'ya, i'aret eden zamirler:
Tekil
Ço$ul
ë³ sa bu
ëñ³Ýù srank bunlar
¹³ da 'u
¹ñ³Ýù drank 'unlar
ݳ na o
Ýñ³Ýù nrank onlar
b). Özellik i'aret eden bazi zamirler:
³Ûë
ays
³Û¹
ayd
³ÛÝ
ayn
b isi
³ÛëåÇëÇ
aysb
b isi
³Û¹åÇëÇ
aydb
b isi
³ÛÝåÇëÇ
aynb
bu
'u
o
bu 'ekil
'u 'ekil
o 'ekil
c). Sayi i'aret eden bazi zamirler:
³Ûëù³Ý
ayskan
³Û¹ù³Ý
aydkan
³ÛÝù³Ý
aynkan
bu kadar
'u kadar
o kadar
³Ûëã³÷
³Û¹ã³÷
³ÛÝã³÷
aysçap
aydçap
aynçap
bu kadar
'u kadar
o kadar
ç). eylemin özeli$ini, yerini i'aret eden bazi zamirler:
b es
³Ûëå»ë
aysb
böyle
b es
³Û¹å»ë
aydb
'öyle
b es
³ÛÝå»ë
aynb
öyle
³Ûëï»Õ
³Û¹ï»Õ
³ÛÝï»Õ
d e$
aysd
d e$
aydd
d e$
aynd
burda
'urda
orda
41
D/4/3. Kar'ilikli zamirleri
öá˳¹³ñÓ ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(po $h adar dz deranunner).
Adlandrmaksizin, eylem ile birbirleriyle ba$li e'yalar,
ki'iler i'aret eder.
Ermenicede Kar'ilikli öá˳¹³ñÓ ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(po$hadardz deranunner) zamirleri 'unlardir:
Çñ³ñ
irar
ÙÇÙÛ³Ýó mimyants
Örnek:
ܳۻóÇÝ Çñ³ñ:
nayetsin irar.
birbirine
baktilar.
d . birbiriyle
ìÇ×»óÇÝ Çñ³ñ Ñ»ï: viccetsin irar hed
tarti'dilar.
g
¶ñÏ»óÇÝ ÙÇÙÛ³Ýó: grgetsin mimyants. birbirlerini
kucakladilar.
D/4/4. Soru zamirleri
гñó³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(har tsag an deranunner).
Soru bildirerek bir ismin yerini tutan zamirlere soru
g an deranunner)
zamirleri ѳñó³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ (hartsag
denir.
Örnek:
à±í ¿ñ ³Ûë Ù³ñ¹Á:
o±v er ays mardi.
Bu adam kimdi?
-Soru zamirlerinin ba'licalari 'unlardir.
á±í
o±v
kim
Örnek:
à±í »Ï³í:
g av
o±v yeg
Kim geldi?
42
i±nç
DZÝã
Örnek:
ne
ƱÝã ï»ë³ù å³ñ﻽áõÙ:
d ezum.
i±nç d esak bard
Bahçede ne gördünüz?
áñï»±Õ
á±õñ
»±ñμ
ù³ÝDZ(ѳï)
ù³ÝDZëÁ
ÇÝãå»±ë
ÇÝãá±õ
á±ñ
á±ñÁ
ÇÝãù³±Ý
ÇÝãã³±÷
áñù³±Ý
áñã³±÷
ÇÝãåÇëDZ
d e±$
vord
u±r
ye±rb
d)
kani±(had
kani±si
b e±s
inçb
inçu±
vo±r
vo±ri
inçka±n
inçça±p
vorka±n
vorça±p
b isi±
inçb
nerede?
nerde?
ne zaman?
kaç (tane)?
kaçi?
nasil?
niye?
hangi?
hangisi?
ne kadar?
ne kadar?
ne kadar?
ne kadar?
ne 'ekil?
-Soru zamirlerin son sesli harfin üstüne soru (±) i'areti
konur.
D/4/5. Ba$laç zamirleri
гñ³μ»ñ³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(haraberag an deranunner).
Bir ismin yerini tutan ve anlamca ilgili cümleleri birbirine
ba$layan kelimelere ba$laç zamirleri ѳñ³μ»ñ³Ï³Ý
g an deranunner) denir.
¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ (haraberag
43
-Ba$laç zamirleri, soru zamirlerin aynisidir, fakat soru
bildirmedikleri için soru (±) i'areti almazlar.
Örnek:
ÆÝã ó³Ý»ë, ³ÛÝ ¿É ÏÑÝÓ»ë:
inç tsanes, ayn el g hndzes.
Ne ekersen onu biçersin.
D/4/6. Belgili zamirler
àñáßÛ³É ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(voro'yal deranunner).
Belli olan e'ya, ki'i toplulu$unu adlandrmaksizin, hep
beraber ya da teker teker i'aret eder.
-Belgili zamirlerinin ba'licalari 'unlardir.
amen
her
³Ù»Ý
³Ù»Ý ÙÇ
amen mi
her bir
gi
³Ù»Ý Ù»ÏÁ
amen meg
her biri
³Ù»ÝùÁ
amenki
hepsi
μáÉáñ(Á)
bolor(i)
hepsi
³Ù»Ý ÇÝã
amen inç
her 'ey
Örnek:
²Ù»Ý Ù³ñ¹ Çñ ¿ßÝ ¿ ùßáõÙ:
amen mard ir e'n e k'um.
Her insan kendine ait e'e$i sürer.
D/4/7. Belgisiz zamirler
²Ýáñáß ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(anoro' deranunner).
Belli olmayan e'ya, ki'i yada e'yanin, ki'inin belli
olmayan özeliklerini, adlandirmaksizin i'aret eder.
-Belgisiz zamirlerin ba'licalari 'unlardir.
gi
Ù»ÏÁ
meg
birisi
44
ÙÇ ù³ÝÇëÁ
mi kanisi
áõñÇß
uri'
áñ¨¿
voreve
»ñμ¨¿
yerbeve
Örnek:
àõñÇß »Ý »ñ³½Ý»ñë ÑÇÙ³:
uri' en yerazners hima.
Dü'lerim ba'kadir 'imdi.
birkaçi
ba'ka
herhangi
herhangi bir zaman
àñ¨¿ ѳñó ϳ±:
voreve harts g a±.
Herhangi bir sorun var mi?
D/4/8. Olumsuz zamirler
ÄËï³Ï³Ý ¹»ñ³ÝáõÝÝ»ñ
(j$h d ag an deranunner).
Olmayan olu'lari bildirmek amaciyla kullanilirlar.
-Olumsuz zamirler 'unlardir.
voç vok
hiç kimse
áã áù
áãÇÝã
voçinç
hiçbir 'ey
áã ÙÇ
voç mi
hiçbir
gi
áã Ù»ÏÁ
voç meg
hiçbiri
Örnekler:
àãÇÝã ãѳëϳó³Ýù:
g atsank.
voçinç çhasg
hiçbir 'ey anlamadik.
àã Ù»ÏÁ ã¿ñ »Ï»É:
g i çer yeg
g el.
voç meg
Hiç Kimse gelmemi'ti.
45
D/4/9. Ek halindeki zamirler
Ðá¹»ñ
(hoder).
Ermenicede [ë s], [¹ d], [Ý n] yada [Á i] ek halindeki
zamirlerdir.
-Bir 'eyin hangi varli$a ait oldu$unu bildiren ek halindeki
d atsag
g an
zamirlere iyelik zamirleri ëï³ó³Ï³Ý Ñá¹»ñ (sd
hoder) denir.
Örnek:
di
ÇÙ ëÇñïÁ
im sird
benim kalbim
ds
ëÇñïë
sird
kalbim
di
ùá ëÇñïÁ
ko sird
senin kalbin
dd
ëÇñï¹
sird
kalbin
sessiz ile biten kelimeler [Á i] eki alir.
di
Ýñ³ ëÇñïÁ nra sird
onun kalbi
d
ëÇñïÁ
sirdi
kalbi
sesli ile biten kelimeler [Ý n] eki alir.
Ýñ³ ÏÇÝÁ
nra g ini
onun karisi
g
ÏÇÝÁ
ini
karisi
D/5. Fiil
´³Û
(bay).
Bir eylem bildiren kelime çe'itlerine fiil μ³Û (bay) denir.
Fill mastarlari her zaman [»É el] yada [³É al] ile biter.
Örnekler: daha vazla örnekler için bak sayfa:180
³É
˳ճ
$ha$aal
oynamak
ȃ
ëáíáñ»
sovoreel
ö$renmek
46
Eylem derken 'unlari anlariz:
a).Bir 'ey yapmak.
Örnek:
¶³éÝ»ñÁ ³ñ³ÍáõÙ »Ý:
dz um en.
garr neri arad
Kuzular otlamakta.
Bir 'ey yapmayi gösteren fiiler, Cümlede, DZÝã ³Ý»É (i±nç
anel) ne yapmak?, DZÝã ¿ ³ÝáõÙ (i±nç e anum) ne yapiyor?,
DZÝã ¿ ³ñ»É (i±nç e arel) ne yapmi'?, DZÝã ³ñ»ó (i±nç arets) ne
yapti?, DZÝã ¿ ³Ý»Éáõ (i±nç e anelu) ne yapacak?, DZÝã ϳÝÇ
(i±nç g ani) ne yapar? sorulardan birine cevap olurlar.
b).Bir 'ey olmak.
Örnek:
î»ñ¨Ý»ñÁ ¹»ÕÝ»óÇÝ:
d erevneri de$netsin.
Sarardi yapraklar.
Bir 'ey olmayi gösteren fiiler, Cümlede, DZÝã ÉÇÝ»É (i±nç
linel) ne olmak?, DZÝã ¿ ÉÇÝáõÙ (i±nç e linum) ne oluyor?, DZÝã
¿ »Õ»É (i±nç e ye$el) ne olmu'?, DZÝã »Õ³í (i±nç ye$av) ne
oldu?, DZÝã ¿ ÉÇÝ»Éáõ (i±nç e linelu) ne olacak? sorulardan
birine cevap olurlar.
D/5/1. Fiilin yüzlü 'ekilleri
´³ÛÇ ¹ÇÙ³íáñ Ó¨»ñ
(bayi dimavor dzev er).
Eylem hakkinda bilgi veren fiillere, fiilin yüzlü 'ekilleri
μ³ÛÇ ¹ÇÙ³íáñ Ó¨»ñ (bayi dimavor dzever) denir.
Eylem hakkindaki bilgiler 'unlardir:
a). Fiilde 'ahis ¸»Ùù (demk): Fiilin bildirdi$i i'i, hareketi,
47
kimin, neyi yapti$ini veya olu'u kimin, neyin üzerine aldi$ini
bildirmesine fiilde 'ahis denir.
I 'ahis û·Ý»óÇ
II 'ahis û·Ý»óÇñ
III 'ahis û·Ý»ó
ognetsi
ognetsir
ognets
yardim ettim
yardim ettin
yardim etti
I 'ahis μ»ñáõÙ »Ù
II 'ahis μ»ñáõÙ »ë
III 'ahis μ»ñáõÙ ¿
berum e
berum es
berum e
getiriyorum
getiriyorsun
getiriyor
b). Tekil, ço$ul ÂÇí (tiv):
Tekil
d mum em
I 'ahis å³ïÙáõÙ »Ù b ad
d mum es
II 'ahis å³ïÙáõÙ »ë b ad
d mum e
III 'ahis å³ïÙáõÙ ¿ b ad
anlatiyorum
anlatiyorsun
anlatiyor
Ço$ul
d mum enk
I 'ahis å³ïÙáõÙ »Ýù b ad
d mum ek
II 'ahis å³ïÙáõÙ »ù b ad
b
d mum en
III 'ahis å³ïÙáõÙ »Ý ad
anlatiyoruz
anlatiyorsunuz
anlatiyorlar
g ):
c).Üç temel zaman Ä³Ù³Ý³Ï (jamanag
Bir i', bir hareket, bir olu' üç temel zamandan biri ile ilgili
olarak anlatilabilir. Temel zamanlara, 'imdiki zaman Ý»ñϳ
g a), geçmi' zaman ³ÝóÛ³É (antsyal), gelecek zaman
(nerg
b arr ni) denir.
³å³éÝÇ (ab
Fiilin bildirdi$i i'in, hareketin içinde geçti$i veya
geçece$i, olu'un meydana geldi$i veya gelece$i zamana o
fiilin zamani denir.
Üç temel zaman vardir:
48
g a jamanag
g ): %'in,
- &imdiki zaman Ü»ñϳ Å³Ù³Ý³Ï (nerg
hareketin, olu'un içinde bulundu$umuz zamana göre
bildirilmesine 'imdiki zaman denir.
Örnek:
γÝãáõÙ ¿ ÇÝÓ:
g ançum e indz.
Beni ça$iriyor
ϳÝãáõÙ ¿ (g ançum e) ça$iriyor: 'imdiki zaman.
g ):
-Geçmi' zaman ²ÝóÛ³É Å³Ù³Ý³Ï (antsyal jamanag
%'in, hareketin, olu'un geçmi'te oldu$u bildiren zamana
g ) denir.
geçmi' zaman ³ÝóÛ³É Å³Ù³Ý³Ï (antsyal jamanag
Örnek:
ꨳÏÁ »Ï³í:
g i yeg
g av.
Sevag
g geldi.
Sevag
g
»Ï³í (yegav) geldi: geçmi' zaman.
b arr ni jamanag
g ):
-Gelecek zaman ²å³éÝÇ Å³Ù³Ý³Ï (ab
%'in, hareketin, olu'un ilerde olaca$ini bildiren zamana
gelecek zaman denir.
Örnek:
ºñ»Ë³Ý »ñ·»Éáõ ¿:
yere$han yergelu e.
Çocuk 'arki söyleyecek.
»ñ·»Éáõ ¿ (yergelu e) 'arki söyliyecek: gelecek zaman.
g ): fiil hâlleri 'unlardir:
ç).fiil hâli (kip) ºÕ³Ý³Ï (ye$anag
g an ye$anag
g ): Kesin
1-ê³ÑÙ³Ý³Ï³Ý »Õ³Ý³Ï (sahmanag
olarak yapilmi', yapilmakta olan yada yapilacak olan eylem
gösterir.
49
g an 'imdiki zaman: Konu'ma sirasinda kesin
-Sahmanag
olarak yapilmakta olan eylem gösterir.
Örnek:
g an 'imdiki zamani:
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
Tekil
˳ÕáõÙ »Ù
$ha$um em
oynuyorum
$ha$um es
oynuyorsun
˳ÕáõÙ »ë
$ha$um e
oynuyor
˳ÕáõÙ ¿
Ço$ul
˳ÕáõÙ »Ýù
$ha$um enk
oynuyoruz
$ha$um ek
oynuyorsunuz
˳ÕáõÙ »ù
$ha$um en
oynuyorlar
˳ÕáõÙ »Ý
g an 'imdiki zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
Tekil
ëáíáñáõÙ »Ù
sovorum em
ö$reniyorum
sovorum es
ö$reniyorsun
ëáíáñáõÙ »ë
sovorum e
ö$reniyor
ëáíáñáõÙ ¿
Ço$ul
ëáíáñáõÙ »Ýù
sovorum enk
ö$reniyoruz
sovorum ek
ö$reniyorsunuz
ëáíáñáõÙ »ù
sovorum en
ö$reniyorlar
ëáíáñáõÙ »Ý
Olumsuz:
g an 'imdiki
[³É al] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
zamani:
Tekil
ã»Ù ˳ÕáõÙ
çem $ha$um
oynamiyorum
çes $ha$um
oynamiyorsun
ã»ë ˳ÕáõÙ
çi $ha$um
oynamiyor
ãÇ Ë³ÕáõÙ
50
ã»Ýù ˳ÕáõÙ
ã»ù ˳ÕáõÙ
ã»Ý ˳ÕáõÙ
Ço$ul
çenk $ha$um
çek $ha$um
çen $ha$um
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz
zamani:
Tekil
ã»Ù ëáíáñáõÙ
çem sovorum
ã»ë ëáíáñáõÙ
çes sovorum
ãÇ ëáíáñáõÙ
çi sovorum
Ço$ul
ã»Ýù ëáíáñáõÙ
çenk sovorum
ã»ù ëáíáñáõÙ
çek sovorum
ã»Ý ëáíáñáõÙ
çen sovorum
oynamiyoruz
oynamiyorsunuz
oynamiyorlar
g an 'imdiki
sahmanag
ö$renmiyorum
ö$renmiyorsun
ö$renmiyor
ö$renmiyoruz
ö$renmiyorsunuz
ö$renmiyorlar
g an geçmi' zaman:Konu'madan önce bitmi'
-Sahmanag
eylem gösterir.
Örnek:
g an geçmi' zamani:
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
Tekil
˳ճó»É »Ù
$ha$atsel em
oynami'im
˳ճó»É »ë
$ha$atsel es
oynami'sin
˳ճó»É ¿
$ha$atsel e
oynami'
Ço$ul
˳ճó»É »Ýù
$ha$atsel enk
oynami'iz
˳ճó»É »ù
$ha$atsel ek
oynami'siniz
˳ճó»É »Ý
$ha$atsel en
oynami'lar
51
g an geçmi' zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
Tekil
ëáíáñ»É »Ù
sovorel em
ö$renmi'im
ëáíáñ»É »ë
sovorel es
ö$renmi'sin
ëáíáñ»É ¿
sovorel e
ö$renmi'
Ço$ul
ëáíáñ»É »Ýù
sovorel enk
ö$renmi'iz
ëáíáñ»É »ù
sovorel ek
ö$renmi'siniz
ëáíáñ»É »Ý
sovorel en
ö$renmi'ler
Olumsuz:
g an geçmi'
[³É al] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
zamani:
Tekil
ã»Ù ˳ճó»É
çem $ha$atsel oynamami'im
ã»ë ˳ճó»É
çes $ha$atsel
oynamami'sin
ãÇ Ë³Õ³ó»É
çi $ha$atsel
oynamami'
Ço$ul
ã»Ýù ˳ճó»É çenk $ha$atsel oynamami'iz
ã»ù ˳ճó»É
çek $ha$atsel
oynamami'siniz
ã»Ý ˳ճó»É
çen $ha$atsel
oynamami'lar
g an geçmi'
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
zamani:
Tekil
ã»Ù ëáíáñ»É
çem sovorel
ö$renmemi'im
ã»ë ëáíáñ»É
çes sovorel
ö$renmemi'sin
ãÇ ëáíáñ»É
çi sovorel
ö$renmemi'
Ço$ul
ã»Ýù ëáíáñ»É
çenk sovorel
ö$renmemi'iz
ã»ù ëáíáñ»É
çek sovorel
ö$renmemi'siniz
ã»Ý ëáíáñ»É
çen sovorel
ö$renmemi'ler
52
g an gelecek zaman: Konu'madan sonra kesin
-Sahmanag
olarak yapilacak olan eylem gösterir.
Örnek:
g an gelecek zamani:
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
Tekil
˳ճÉáõ »Ù
$ha$alu em
oynayaca$im
˳ճÉáõ »ë
$ha$alu es
oynayacaksin
˳ճÉáõ ¿
$ha$alu e
oynayacak
Ço$ul
˳ճÉáõ »Ýù
$ha$alu enk
oynayaca$iz
˳ճÉáõ »ù
$ha$alu ek
oynayacaksiniz
˳ճÉáõ »Ý
$ha$alu en
oynayacaklar
g an gelecek zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
Tekil
ëáíáñ»Éáõ »Ù
sovorelu em
ö$renece$im
ëáíáñ»Éáõ »ë
sovorelu es
ö$reneceksin
ëáíáñ»Éáõ ¿
sovorelu e
ö$renecek
Ço$ul
ëáíáñ»Éáõ »Ýù
sovorelu enk
ö$renece$iz
ëáíáñ»Éáõ »ù
sovorelu ek
ö$reneceksiniz
ëáíáñ»Éáõ »Ý
sovorelu en
ö$renecekler
Olumsuz:
g an gelecek
[³É al] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
zamani:
Tekil
ã»Ù ˳ճÉáõ
çem $ha$alu
oynamayacam
ã»ë ˳ճÉáõ
çes $ha$alu
oynamayacaksin
ãÇ Ë³Õ³Éáõ
çi $ha$alu
oynamayacak
53
ã»Ýù ˳ճÉáõ
ã»ù ˳ճÉáõ
ã»Ý ˳ճÉáõ
çenk $ha$alu
çek $ha$alu
çen $ha$alu
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz
zamani:
Tekil
ã»Ù ëáíáñ»Éáõ
çem sovorelu
ã»ë ëáíáñ»Éáõ
çes sovorelu
ãÇ ëáíáñ»Éáõ
çi sovorelu
Ço$ul
ã»Ýù ëáíáñ»Éáõ çenk sovorelu
ã»ù ëáíáñ»Éáõ
çek sovorelu
ã»Ý ëáíáñ»Éáõ
çen sovorelu
oynamayacaz
oynamayacaksiniz
oynamayacaklar
g an gelecek
sahmanag
ö$renmeyece$im
ö$renmeyeceksin
ö$renmeyecek
ö$renmeyece$iz
ö$renmiyeceksiniz
ö$renmiyecekler
g an devam eden geçmi' zaman: Geçmi'de
-Sahmanag
ba'layan ve devam eden eylem gösterir.
Örnek:
g an devam eden geçmi'
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
˳ÕáõÙ ¿Ç
$ha$um ei
oynuyordum
˳ÕáõÙ ¿Çñ
$ha$um eir
oynuyordun
˳ÕáõÙ ¿ñ
$ha$um er
oynuyordu
Ço$ul
˳ÕáõÙ ¿ÇÝù
$ha$um eink
oynuyorduk
˳ÕáõÙ ¿Çù
$ha$um eik
oynuyordunuz
˳ÕáõÙ ¿ÇÝ
$ha$um ein
oynuyorlardi
g an devam eden geçmi'
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
54
ëáíáñáõÙ ¿Ç
ëáíáñáõÙ ¿Çñ
ëáíáñáõÙ ¿ñ
ëáíáñáõÙ ¿ÇÝù
ëáíáñáõÙ ¿Çù
ëáíáñáõÙ ¿ÇÝ
Tekil
sovorum ei
sovorum eir
sovorum er
Ço$ul
sovorum eink
sovorum eik
sovorum ein
ö$reniyordum
ö$reniyordun
ö$reniyordu
ö$reniyorduk
ö$reniyordunuz
ö$reniyorlardi
Olumsuz:
g an devam eden
[³É al] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
geçmi' zamani:
Tekil
ã¿Ç ˳ÕáõÙ
çei $ha$um
oynamiyordum
ã¿Çñ ˳ÕáõÙ
çeir $ha$um
oynamiyordun
ã¿ñ ˳ÕáõÙ
çer $ha$um
oynamiyordu
Ço$ul
ã¿ÇÝù ˳ÕáõÙ
çeink $ha$um oynamiyorduk
ã¿Çù ˳ÕáõÙ
çeik $ha$um
oynamiyordunuz
ã¿ÇÝ Ë³ÕáõÙ
çein $ha$um
oynamiyorlardi
g an devam eden
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
geçmi' zamani:
Tekil
ã¿Ç ëáíáñáõÙ
çei sovorum
ö$renmiyordum
ã¿Çñ ëáíáñáõÙ
çeir sovorum
ö$renmiyordun
ã¿ñ ëáíáñáõÙ
çer sovorum
ö$renmiyordu
Ço$ul
ã¿ÇÝù ëáíáñáõÙ çeink sovorum ö$renmiyorduk
ã¿Çù ëáíáñáõÙ
çeik sovorum
ö$renmiyordunuz
ã¿ÇÝ ëáíáñáõÙ
çein sovorum
ö$renmiyorlardi
55
- Sahmana g an çok eski geçmi' zaman: Bir geçmi'
zamandan önce kesin olarak yapilmi' ve bitmi' eylem gösterir.
Örnek:
g an çok eski geçmi'
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
˳ճó»É ¿Ç
$ha$atsel ei
oynami'tim
˳ճó»É ¿Çñ
$ha$atsel eir
oynami'tin
˳ճó»É ¿ñ
$ha$atsel er
oynami'ti
Ço$ul
˳ճó»É ¿ÇÝù $ha$atsel eink oynami'tik
˳ճó»É ¿Çù
$ha$atsel eik
oynami'tiniz
˳ճó»É ¿ÇÝ
$ha$atsel ein
oynami'lardi
g an çok eski geçmi'
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
ëáíáñ»É ¿Ç
sovorel ei
ö$renmi'tim
ëáíáñ»É ¿Çñ
sovorel eir
ö$renmi'tin
ëáíáñ»É ¿ñ
sovorel er
ö$renmi'ti
Ço$ul
ëáíáñ»É ¿ÇÝù
sovorel eink
ö$renmi'tik
ëáíáñ»É ¿Çù
sovorel eik
ö$renmi'tiniz
ëáíáñ»É ¿ÇÝ
sovorel ein
ö$renmi'lerdi
Olumsuz:
[³É al] ile biten mastarin olumsuz
geçmi' zamani:
Tekil
ã¿Ç ˳ճó»É
çei $ha$atsel
ã¿Çñ ˳ճó»É çeir $ha$atsel
ã¿ñ ˳ճó»É
çer $ha$atsel
56
g an çok eski
sahmanag
oynamami'tim
oynamami'tin
oynamami'ti
Ço$ul
ã¿ÇÝù ˳ճó»É çeink $ha$atsel oynamami'tik
ã¿Çù ˳ճó»É çeik $ha$atsel oynamami'tiniz
ã¿ÇÝ Ë³Õ³ó»É çein $ha$atsel oynamami'lardi
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz
geçmi' zamani:
Tekil
ã¿Ç ëáíáñ»É
çei sovorel
ã¿Çñ ëáíáñ»É
çeir sovorel
ã¿ñ ëáíáñ»É
çer sovorel
Ço$ul
ã¿ÇÝù ëáíáñ»É
çeink sovorel
ã¿Çù ëáíáñ»É
çeik sovorel
ã¿ÇÝ ëáíáñ»É
çein sovorel
g an çok eski
sahmanag
ö$renmemi'tim
ö$renmemi'tin
ö$renmemi'ti
ö$renmemi'tik
ö$renmemi'tiniz
ö$renmemi'lerdi
gan geçmi'de gelecek zaman:Bir geçmi' zamandan
-Sahmanag
sonra kesin olarak yapilcak olan eylem gösterir.
Örnek:
g an geçmi'de gelecek
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
˳ճÉáõ ¿Ç
$ha$alu ei
oynayacaktim
˳ճÉáõ ¿Çñ
$ha$alu eir
oynayacaktin
˳ճÉáõ ¿ñ
$ha$alu er
oynayacakti
Ço$ul
˳ճÉáõ ¿ÇÝù
$ha$alu eink
oynayacaktik
˳ճÉáõ ¿Çù
$ha$alu eik
oynayacaktiniz
˳ճÉáõ ¿ÇÝ
$ha$alu ein
oynayacaklardi
57
g an geçmi'de gelecek
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
ëáíáñ»Éáõ ¿Ç
sovorelu ei
ö$renecektim
ëáíáñ»Éáõ ¿Çñ
sovorelu eir
ö$renecektin
ëáíáñ»Éáõ ¿ñ
sovorelu er
ö$renecekti
Ço$ul
ëáíáñ»Éáõ ¿ÇÝù sovorelu eink
ö$renecektik
ëáíáñ»Éáõ ¿Çù
sovorelu eik
ö$renecektiniz
ëáíáñ»Éáõ ¿ÇÝ
sovorelu ein
ö$reneceklerdi
Olumsuz:
[³É al] ile biten mastarin olumsuz
gelecek zamani:
Tekil
ã¿Ç ˳ճÉáõ
çei $ha$alu
ã¿Çñ ˳ճÉáõ
çeir $ha$alu
ã¿ñ ˳ճÉáõ
çer $ha$alu
Ço$ul
ã¿ÇÝù ˳ճÉáõ çeink $ha$alu
ã¿Çù ˳ճÉáõ
çeik $ha$alu
ã¿ÇÝ Ë³Õ³Éáõ
çein $ha$alu
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz
gelecek zamani:
Tekil
ã¿Ç ëáíáñ»Éáõ
çei sovorelu
ã¿Çñ ëáíáñ»Éáõ
çeir sovorelu
ã¿ñ ëáíáñ»Éáõ
çer sovorelu
Ço$ul
ã¿ÇÝù ëáíáñ»Éáõ çeink sovorelu
ã¿Çù ëáíáñ»Éáõ çeik sovorelu
58
g an geçmi'de
sahmanag
oynamayacaktim
oynamayacaktin
oynamayacakti
oynamayacaktik
oynamayacaktiniz
oynamayacaklardi
g an geçmi'de
sahmanag
ö$renmeyecektim
ö$renmeyecektin
ö$renmeyecekti
ö$renmeyecektik
ö$renmeyecektiniz
ã¿ÇÝ ëáíáñ»Éáõ
çein sovorelu
ö$renmeyeceklerdi
g an tamamlanan geçmi' zaman: Geçmi'de
-Sahmanag
ba'layan ve biten eylem gösterir.
Örnek:
g an tamamlanan geçmi'
[³É al] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
˳ճóÇ
$ha$atsi
oynadim
˳ճóÇñ
$ha$atsir
oynadin
˳ճó
$ha$ats
oynadi
Ço$ul
˳ճóÇÝù
$ha$atsink
oynadik
˳ճóÇù
$ha$atsik
oynadiniz
˳ճóÇÝ
$ha$atsin
oynadilar
g an tamamlanan geçmi'
[ȃ el] ile biten mastarin sahmanag
zamani:
Tekil
ëáíáñ»óÇ
sovoretsi
ö$rendim
ëáíáñ»óÇñ
sovoretsir
ö$rendin
ëáíáñ»ó
sovorets
ö$rendi
Ço$ul
ëáíáñ»óÇÝù
sovoretsink
ö$rendik
ëáíáñ»óÇù
sovoretsik
ö$rendiniz
ëáíáñ»óÇÝ
sovoretsin
ö$rendilar
Olumsuz:
g an tamamlanan
[³É al] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
geçmi' zamani:
Tekil
ã˳ճóÇ
ç$ha$atsi
oynamadim
59
ã˳ճóÇñ
ã˳ճó
ã˳ճóÇÝù
ã˳ճóÇù
ã˳ճóÇÝ
ç$ha$atsir
ç$ha$ats
Ço$ul
ç$ha$atsink
ç$ha$atsik
ç$ha$atsin
oynamadin
oynamadi
oynamadik
oynamadiniz
oynamadilar
g an tamamlanan
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz sahmanag
geçmi' zamani:
Tekil
ãëáíáñ»óÇ
çsovoretsi
ö$renmedim
ãëáíáñ»óÇñ
çsovoretsir
ö$renmedin
ãëáíáñ»ó
çsovorets
ö$renmedi
Ço$ul
ãëáíáñ»óÇÝù
çsovoretsink
ö$renmedik
ãëáíáñ»óÇù
çsovoretsik
ö$renmediniz
ãëáíáñ»óÇÝ
çsovoretsin
ö$renmediler
g an ye$anag
g ):
2-Emir Ðñ³Ù³Û³Ï³Ý »Õ³Ý³Ï (hramayag
Bir i'in, bir hareketin, bir olu'un olmasi iste$ini gösterir. Emir
sadece ikinci 'ahis ve gelecek zaman hâlinde olur. Emir
bildiren kelimenin son sesli harfin üstüne emir i'areti ( ° )
konulur.
Örnek:
[³É al] ile biten mastarin emir 'ekli:
Tekil
˳ճ°
$ha$a°
oyna
Ço$ul
˳ճó»°ù
$ha$atse°k
oynayin
60
[ȃ el] ile biten mastarin emir 'ekli:
Tekil
ËáëÇ°ñ
$hosi°r
g angni°r
ϳݷÝÇ°ñ
Ço$ul
Ëáë»ó»°ù
$hosetse°k
g angnetse°k
ϳݷݻó»°ù
g angne°k
ϳݷݻ°ù
konu'
dur
konu'un
durun
durun
Olumsuz:
[³É al] ile biten mastarin olumsuz emir 'ekli:
Tekil
ÙÇ° ˳ճ
mi° $ha$a
oynama
Ço$ul
ÙÇ° ˳ճó»ù
mi° $ha$atsek
oynamayin
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz emir 'ekli:
Tekil
ÙÇ° ËáëÇñ
mi° $hosir
konu'ma
mi° g angnir
durma
ÙÇ° ϳݷÝÇñ
Ço$ul
ÙÇ° Ëáë»ù
mi° $hosek
konu'mayin
mi° g angnek
durmayin
ÙÇ° ϳݷݻù
g an ye$anag
g ): Bir
3-Dilek ÀÕÓ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ï (i$dzag
eylemi gerçekle'tirme dile$ini gösterir. dilek sadece gelecek
ve geçmi' zaman hâlinde olur.
g an gelecek zaman: Konu'madan sonra yapilmasi
-I$dzag
dilenen eylemi gösterir.
61
Örnek:
g an gelecek zamani:
[³É al] ile biten mastarin i$dzag
Tekil
˳ճÙ
$ha$am
oynasam
˳ճë
$ha$as
oynasan
˳ճ
$ha$a
oynasa
Ço$ul
˳ճÝù
$ha$ank
oynasak
˳ճù
$ha$ak
oynasaniz
˳ճÝ
$ha$an
oynasalar
g an gelecek zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin i$dzag
Tekil
ëáíáñ»Ù
sovorem
ö$rensem
ëáíáñ»ë
sovores
ö$rensen
ëáíáñÇ
sovori
ö$rense
Ço$ul
ëáíáñ»Ýù
sovorenk
ö$rensek
ëáíáñ»ù
sovorek
ö$renseniz
ëáíáñ»Ý
sovoren
ö$renseler
Olumsuz:
g an gelecek
[³É al] ile biten mastarin olumsuz i$dzag
zamani:
Tekil
ã˳ճÙ
ç$ha$am
oynamasam
ã˳ճë
ç$ha$as
oynamasan
ã˳ճ
ç$ha$a
oynamasa
Ço$ul
ã˳ճÝù
ç$ha$ank
oynamasak
ã˳ճù
ç$ha$ak
oynamasaniz
62
ã˳ճÝ
ç$ha$an
oynamasalar
gan gelecek zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz i$dzag
Tekil
ãëáíáñ»Ù
çsovorem
ö$renmesem
çsovores
ö$renmesen
ãëáíáñ»ë
çsovori
ö$renmese
ãëáíáñÇ
Ço$ul
ãëáíáñ»Ýù
çsovorenk
ö$renmesek
çsovorek
ö$renmeseniz
ãëáíáñ»ù
çsovoren
ö$renmeseler
ãëáíáñ»Ý
g an geçmi' zaman:Konu'madan önce geçmi'de
-I$dzag
yapilmasi dilenilen eylemi gösterir.
Örnek:
g an geçmi' zamani:
[³É al] ile biten mastarin i$dzag
Tekil
˳ճÛÇ
$ha$ayi
oynasaydim
$ha$ayir
oynasaydin
˳ճÛÇñ
$ha$ar
oynasaydi
˳ճñ
Ço$ul
˳ճÛÇÝù
$ha$ayink
oynasaydik
$ha$ayik
oynasaydiniz
˳ճÛÇù
$ha$ayin
oynasaydilar
˳ճÛÇÝ
g an geçmi' zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin i$dzag
Tekil
ëáíáñ»Ç
sovorei
ö$renseydim
sovoreir
ö$renseydin
ëáíáñ»Çñ
sovorer
ö$renseydi
ëáíáñ»ñ
63
ëáíáñ»ÇÝù
ëáíáñ»Çù
ëáíáñ»ÇÝ
Ço$ul
sovoreink
sovoreik
sovorein
ö$renseydik
ö$renseydiniz
ö$renseydiler
Olumsuz:
gan geçmi' zamani:
[³É al] ile biten mastarin olumsuz i$dzag
Tekil
ã˳ճÛÇ
ç$ha$ayi
oynamasaydim
ã˳ճÛÇñ
ç$ha$ayir
oynamasaydin
ã˳ճñ
ç$ha$ar
oynamasaydi
Ço$ul
ã˳ճÛÇÝù
ç$ha$ayink
oynamasaydik
ã˳ճÛÇù
ç$ha$ayik
oynamasaydiniz
ã˳ճÛÇÝ
ç$ha$ayin
oynamasaydilar
gan geçmi' zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz i$dzag
Tekil
ãëáíáñ»Ç
çsovorei
ö$renmeseydim
ãëáíáñ»Çñ
çsovoreir
ö$renmeseydin
ãëáíáñ»ñ
çsovorer
ö$renmeseydi
Ço$ul
ãëáíáñ»ÇÝù
çsovoreink
ö$renmeseydik
ãëáíáñ»Çù
çsovoreik
ö$renmeseydiniz
ãëáíáñ»ÇÝ
çsovorein
ö$renmeseydiler
g an
4-Olasilik ºÝó¹ñ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ï (yentadrag
g
ye$anag): Gerçekle'me olasili$ina sahip olan bir eylemi
gösterir. Olasilik sadece gelecek ve geçmi' zaman hâlinde olur.
- Yentadra g an gelecek zaman: Konu'madan sonra,
yapilmasi olasi olan eylemi gösterir.
64
Örnek:
g an gelecek zamani:
[³É al] ile biten mastarin yentadrag
Tekil
g $ha$am
Ï˳ճÙ
oynarim
g $ha$as
Ï˳ճë
oynarsin
g $ha$a
Ï˳ճ
oynar
Ço$ul
g $ha$ank
Ï˳ճÝù
oynariz
g $ha$ak
Ï˳ճù
oynarsiniz
g $ha$an
Ï˳ճÝ
oynarlar
g an gelecek zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin yentadrag
Tekil
g sovorem
Ïëáíáñ»Ù
ö$renirim
g sovores
Ïëáíáñ»ë
ö$renirsin
g sovori
ÏëáíáñÇ
ö$renir
Ço$ul
g sovorenk
Ïëáíáñ»Ýù
ö$reniriz
g sovorek
Ïëáíáñ»ù
ö$renirsiniz
g sovoren
Ïëáíáñ»Ý
ö$renirler
Olumsuz:
g an gelecek
[³É al] ile biten mastarin olumsuz yentadrag
zamani:
Tekil
ã»Ù ˳ճ
çem $ha$a
oynamam
ã»ë ˳ճ
çes $ha$a
oynamazsin
ãÇ Ë³Õ³
çi $ha$a
oynamaz
Ço$ul
ã»Ýù ˳ճ
çenk $ha$a
oynamayiz
ã»ù ˳ճ
çek $ha$a
oynamazsiniz
ã»Ý ˳ճ
çen $ha$a
oynamazlar
65
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz
zamani:
Tekil
ã»Ù ëáíáñÇ
çem sovori
ã»ë ëáíáñÇ
çes sovori
ãÇ ëáíáñÇ
çi sovori
Ço$ul
ã»Ýù ëáíáñÇ
çenk sovori
ã»ù ëáíáñÇ
çek sovori
ã»Ý ëáíáñÇ
çen sovori
g an gelecek
yentadrag
ö$renmem
ö$renmezsin
ö$renmez
ö$renmeyiz
ö$renmezsiniz
ö$renmezler
g an geçmi' zaman: Geçmi'de yapilmasi olasi
-yentadrag
olmu' eylemi gösterir.
Örnek:
g an geçmi' zamani:
[³É al] ile biten mastarin yentadrag
Tekil
g
Ï˳ճÛÇ
$ha$ayi
oynardim
g $ha$ayir
Ï˳ճÛÇñ
oynardin
g $ha$ar
Ï˳ճñ
oynardi
Ço$ul
g
Ï˳ճÛÇÝù
$ha$ayink
oynardik
g $ha$ayik
Ï˳ճÛÇù
oynardiniz
g $ha$ayin
Ï˳ճÛÇÝ
oynarlardi
g an geçmi' zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin yentadrag
Tekil
g sovorei
Ïëáíáñ»Ç
ö$renirdim
g sovoreir
Ïëáíáñ»Çñ
ö$renirdin
g
Ïëáíáñ»ñ
sovorer
ö$renirdi
Ço$ul
g sovoreink
Ïëáíáñ»ÇÝù
ö$renirdik
66
Ïëáíáñ»Çù
Ïëáíáñ»ÇÝ
g sovoreik
g sovorein
ö$renirdiniz
ö$renirlerdi
Olumsuz:
g an geçmi'
[³É al] ile biten mastarin olumsuz yentadrag
zamani:
Tekil
ã¿Ç ˳ճ
çei $ha$a
oynamazdim
ã¿Çñ ˳ճ
çeir $ha$a
oynamazdin
ã¿ñ ˳ճ
çer $ha$a
oynamazdi
Ço$ul
ã¿ÇÝù ˳ճ
çeink $ha$a
oynamazdik
ã¿Çù ˳ճ
çeik $ha$a
oynamazdiniz
ã¿ÇÝ Ë³Õ³
çein $ha$a
oynamazlardi
g an geçmi'
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz yentadrag
zamani
Tekil
ã¿Ç ëáíáñÇ
çei sovori
ö$renmezdim
ã¿Çñ ëáíáñÇ
çeir sovori
ö$renmezdin
ã¿ñ ëáíáñÇ
çer sovori
ö$renmezdi
Ço$ul
ã¿ÇÝù ëáíáñÇ
çeink sovori
ö$renmezdik
ã¿Çù ëáíáñÇ
çeik sovori
ö$renmezdiniz
ã¿ÇÝ ëáíáñÇ
çein sovori
ö$renmezlerdi
g adrag
g an
5-Gereklik гñϳ¹ñ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ï (harg
g ): Bir eylemin gereklili$ini bildirir. Gereklik sadece
ye$anag
gelecek ve geçmi' zaman hâlinde olur.
- Har g adra g an gelecek zaman: Konu'madan sonra,
yapilmasi gerekli olan eylemi gösterir.
67
Örnek:
g adrag
g an gelecek zamani:
[³É al] ile biten mastarin harg
Tekil
d i $ha$am
åÇïÇ Ë³Õ³Ù bid
oynamaliyim
d
åÇïÇ Ë³Õ³ë bidi $ha$as
oynamalisin
d i $ha$a
åÇïÇ Ë³Õ³
bid
oynamali
Ço$ul
d i $ha$ank
åÇïÇ Ë³Õ³Ýù bid
oynamaliyiz
d
åÇïÇ Ë³Õ³ù bidi $ha$ak
oynamalisiniz
d i $ha$an
åÇïÇ Ë³Õ³Ý bid
oynamalilar
g adrag
g an gelecek zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin harg
Tekil
d i sovorem
åÇïÇ ëáíáñ»Ù bid
ö$renmeliyim
d i sovores
åÇïÇ ëáíáñ»ë bid
ö$renmelisin
d i sovori
åÇïÇ ëáíáñÇ
bid
ö$renmeli
Ço$ul
d i sovorenk ö$renmeliyiz
åÇïÇ ëáíáñ»Ýù bid
d i sovorek
åÇïÇ ëáíáñ»ù bid
ö$renmelisiniz
d i sovoren
åÇïÇ ëáíáñ»Ý bid
ö$renmeliler
Olumsuz:
g adrag
g an gelecek
[³É al] ile biten mastarin olumsuz harg
zamani:
Tekil
d i $ha$am
ãåÇïÇ Ë³Õ³Ù çbid
oynamamaliyim
d i $ha$as
ãåÇïÇ Ë³Õ³ë çbid
oynamamalisin
d i $ha$a
ãåÇïÇ Ë³Õ³
çbid
oynamamali
Ço$ul
d i $ha$ank oynamamaliyiz
ãåÇïÇ Ë³Õ³Ýù çbid
d i $ha$ak
ãåÇïÇ Ë³Õ³ù çbid
oynamamalisiniz
68
ãåÇïÇ Ë³Õ³Ý
d i $ha$an
çbid
oynamamalilar
g adrag
g an gelecek
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz harg
zamani:
Tekil
d i sovorem ö$renmemeliyim
ãåÇïÇ ëáíáñ»Ù çbid
d i sovores
ãåÇïÇ ëáíáñ»ë çbid
ö$renmemelisin
d i sovori
ãåÇïÇ ëáíáñÇ çbid
ö$renmemeli
Ço$ul
d i sovorenk ö$renmemeliyiz
ãåÇïÇ ëáíáñ»Ýù çbid
d i sovorek
ãåÇïÇ ëáíáñ»ù çbid
ö$renmemelisiniz
d i sovoren
ãåÇïÇ ëáíáñ»Ý çbid
ö$renmemeliler
g adrag
g an geçmi' zaman: Geçmi'te yapilmasi gerekli
-Harg
olmu' eylemi gösterir.
Örnek:
g adrag
g an geçmi' zamani:
[³É al] ile biten mastarin harg
Tekil
d i $ha$ayi
åÇïÇ Ë³Õ³ÛÇ bid
oynamaliydim
d i $ha$ayir
åÇïÇ Ë³Õ³ÛÇñ bid
oynamaliydin
d
åÇïÇ Ë³Õ³ñ bidi $ha$ar
oynamaliydi
Ço$ul
d i $ha$ayink oynamaliydik
åÇïÇ Ë³Õ³ÛÇÝù bid
d i $ha$ayik oynamaliydiniz
åÇïÇ Ë³Õ³ÛÇù bid
d i $ha$ayin oynamaliydilar
åÇïÇ Ë³Õ³ÛÇÝ bid
g adrag
g an geçmi' zamani:
[ȃ el] ile biten mastarin harg
Tekil
d
åÇïÇ ëáíáñ»Ç bidi sovorei
ö$renmeliydim
d i sovoreir
åÇïÇ ëáíáñ»Çñ bid
ö$renmeliydin
d i sovorer
åÇïÇ ëáíáñ»ñ bid
ö$renmeliydi
69
Ço$ul
d i sovoreink
åÇïÇ ëáíáñ»ÇÝù bid
d i sovoreik
åÇïÇ ëáíáñ»Çù bid
d i sovorein
åÇïÇ ëáíáñ»ÇÝ bid
Olumsuz:
[³É al] ile biten mastarin olumsuz
zamani:
Tekil
d i $ha$ayi
ãåÇïÇ Ë³Õ³ÛÇ çbid
d i $ha$ayir
ãåÇïÇ Ë³Õ³ÛÇñ çbid
d i $ha$ar
çbid
ãåÇïÇ Ë³Õ³ñ
Ço$ul
d i $ha$ayink
ãåÇïÇ Ë³Õ³ÛÇÝù çbid
d i $ha$ayik
ãåÇïÇ Ë³Õ³ÛÇù çbid
d i $ha$ayin
ãåÇïÇ Ë³Õ³ÛÇÝ çbid
ö$renmeliydik
ö$renmeliydiniz
ö$renmeliydiler
g adrag
g an geçmi'
harg
oynamamaliydim
oynamamaliydin
oynamamaliydi
oynamamaliydik
oynamamaliydiniz
oynamamaliydilar
g adrag
g an geçmi'
[ȃ el] ile biten mastarin olumsuz harg
zamani:
Tekil
d
ãåÇïÇ ëáíáñ»Ç
çbidi sovorei
ö$renmemeliydim
d i sovoreir
ö$renmemeliydin
ãåÇïÇ ëáíáñ»Çñ çbid
d i sovorer
çbid
ö$renmemeliydi
ãåÇïÇ ëáíáñ»ñ
Ço$ul
d i sovoreink ö$renmemeliydik
ãåÇïÇ ëáíáñ»ÇÝù çbid
d i sovoreik
ö$renmemeliydiniz
ãåÇïÇ ëáíáñ»Çù çbid
d i sovorein
ö$renmemeliydiler
ãåÇïÇ ëáíáñ»ÇÝ çbid
gereklili$i bildiren [åÇïÇ b idi] kelimenin yerine [å»ïù ¿
b ed
d k e] kullanabiliriz.
70
D/5/2. Fiilin yüzsüz 'ekilleri
´³ÛÇ ³Ý¹»Ù Ó¨»ñ
(bayi andem dzev er).
Eylem hakkinda yukarida belirtilen bilgileri vermeyen
kelimelere, fiilin yüzsüz 'ekilleri μ³ÛÇ ³Ý¹»Ù Ó¨»ñ (bayi
andem dzever) denir. Fiillerin yüzsüz 'ekillerine ermenicede
¹»ñμ³Û (derbay) denir. Ermenicede sekiz çe'it derbay vardir,
bunlardan dördü 'unlardir.
a). Mastar ²Ýáñáß ¹»ñμ³Û (anoro' derbay:)
(D/5/2)-de belirtilen bilgileri vermeyerek,
bir eylemi genel halde i'aret eden mastar [ȃ el] yada
[³É al] ile biter.
Örnekler: Daha vazla örnekler için bak sayfa:180
³É
˳ճ
$ha$aal
oynamak
ȃ
ëáíáñ»
sovoreel
ö$renmek
Mastarlarin çe'itleri:
dz ants-a {bak:Ç-c}, sahip olmayan mastarlara, basit
-Fill ad
mastar ä³ñ½ ³Ýáñáß ¹»ñμ³Û (b arz anoro' derbay) denir.
Örnekler:
ȃ $eg
g avareel yönetmek
ջϳí³ñ»
dz ants-a sahip olan mastarlara, türemi' mastar
-Fill ad
dz antsavor anoro' derbay)
³Í³Ýó³íáñ ³Ýáñáß ¹»ñμ³Û (ad
denir.
dz ants-lar 'unlardir:
Fiil ad
²Ý (an):
Örnek:
áõñ³Ë
ura$h
³Ý³É ura$haanal
áõñ³Ë³
mutlu
sevinmek
71
ºÝ (en):
Örnek:
Ùáï
»Ý³É
Ùáï»
d
mod
d enal
mod
yakin
yakla'mak
ï»ë
Ý»É
ï»ëÝ
des
desnnel
gör
görmek
ë³é
ë³éãã»É
sarr
sarr çel
buz
buzlanmak
Ü (n):
Örnek:
â (ç):
Örnek:
²óÝ (atsn):
Örnek:
μ³ñÓñ
bardzr
yüksek
³óÝ»É bardzraatsnel yükseltmek
μ³ñÓñ³
ºóÝ (etsn):
Örnek:
í³Ë
»óÝ»É
í³Ë»
va$h
va$heetsnel
korku
korkutmak
òÝ (tsn):
Örnek:
óÝ»É
÷³Ëó
pa$httsnel kaçirmak
÷³Ë (pa$h) kökünden türemi'dir.
ì (v):
Örnek:
ÏéÇí
í»É
Ïéí
72
gr iv
gr vel
kavga
kavga etmek
d ):
²ï (ad
Örnek:
앖ȃ
³ï»É
Ïïñ³
gd rel
gd raad el
kesmek
kesmekle küçük
parçalar haline getirmek
d ):
àï (od
Örnek:
ç³ñ¹»É
áï»É
ç³ñ¹á
cardel
cardood e
kirmak
kirmakla küçük
parçalar haline getirmek
g ayag
g an derbay): bir
b).ºÝÃ³Ï³Û³Ï³Ý ¹»ñμ³Û (yentag
eylem yapani ya da eyleme maruz kalani gösterir.
Örnekler:
[³É al] ile biten mastarin sonuna [³óáÕ atso$] eklenir.
³óáÕ
˳ճ
$ha$aatso$
oynayan
[»É el] ile biten mastarin sonuna [áÕ o$] eklenir.
áÕ
ѳí³ùá
havakoo$
toplayan
g ad
d ar derbay: (D/5/2)-de
c).гñ³Ï³ï³ñ ¹»ñμ³Û harag
belirtilen bilgileri vermeyerek, sonuçlanan bir eylem
sonucunda ismin halini gösterir.
Örnekler:
dz ] eklenir.
[³É al] ile biten mastarin sonuna [³ó³Í atsad
³ó³Í $ha$aatsadz
˳ճ
oynami'
d
z
[»É el] ile biten mastarin sonuna [³Í ad ] eklenir.
³Í
ѳí³ù³
havakaadz
toplanmi'
g ad
d ar derbay: (D/5/2)-de
ç). гٳϳï³ñ ¹»ñμ³Û hamag
belirtilen bilgileri vermeyerek, bir ba'ka eylem ile ayni
zamanda yapilan eylemi gösterir
73
Örnekler:
[³É al] ile biten mastarin sonuna [³ÉÇë alis] eklenir.
³ÉÇë
˳ճ
$ha$aalis
oynarken
[»É el] ile biten mastarin sonuna [»ÉÇë elis] eklenir.
»ÉÇë havakeelis
ѳí³ù»
toplarken
D/6. Zarf
سÏμ³Û
(magbay)
Bir fiilin mânasini açiklayan kelimelere
kelime olarak basit å³ñ½ (b arz), zor
dz antsavor) olurlar.
³Í³Ýó³íáñ (ad
-Basit ä³ñ½ (b arz) zarflar:{bak:Ç-a}.
Örnekler:
³ñ³·
arag
¹³Ý¹³Õ
danda$
do
Ñ»ïá
hed
ÑÇÙ³
hima
d
ÙÇßï
mi'd
-Zor ´³ñ¹ (bard) zarflar:{bak:Ç-b}.
Örnekler:
μ³ñÓñ³Ó³ÛÝ bardzradzayn
·ÛáõÕÇó ·ÛáõÕ gyu$its gyu$
g
·Çß»ñ-ó»ñ»Ï gi'er-tsereg
zarf denir. Zarflar
μ³ñ¹ (bard) ve
hizli
yava'
sonra
'imdi
her zaman
yüksek sesle
köyden köye
gece gündüz
dz antsavor) {bak:Ç-c} zarflar: köke veya
-²Í³Ýó³íáñ (ad
kelimeye eklenerek kökeden veya kelimeden zarf Ù³Ïμ³Û
g bay) olu'turan ad
dz ants-a zarf yapan ad
dz ants (mag
g ba(mag
g erd
d ad
dz ants) denir.
yag
74
dz ants-lar:
Zarf yapan ad
´³ñ (bar):
Örnek:
(kök) Ñ»ñáë
heros
kahraman
Ñ»ñáë³μ³ñ herosabar
kahramanlikla
dz ants ve kök [a ³] vasitasi ile birle'mi' {bak:Ç-c-2}.
ad
ä»ë (b es):
Örnek:
d
(kök) ÙÇßï
mi'd
her zaman
d ab
b es
Ùßï³å»ë
m'd
sürekli
ØÇßï ( mi' d ) kelimesi ses de$i'imine u$rami'
dz ants ve kök [a ³] vasitasi ile birle'mi'
{bak:C/4/2-b-2-} ve ad
{bak:Ç-c-2}.
àñ»Ý (oren):
Örnek:
(kök) ѳٳé
hamarr
ѳٳéáñ»Ý hamarr oren
inat
inatla
àíÇÝ (ovin):
Örnek:
(kök) ³ÙμáÕç
ambo$c
³ÙμáÕçáíÇÝ ambo$covin
hepsi
bütünüyle
*.Zarflar anlam bakimindan yer, zaman, hal, miktar
bildirirler.
a).Yer zarflari: Fiilin yapildi$i yeri gösterir.
d e±$) nerde? sorusuna cevap olurlar.
Cümlede, áñï»±Õ (vord
Örnekler:
³Ù»Ýáõñ
amenur
her yer
Ñ»éáõ
herr u
uzak
75
Ù»çï»Õ
í»ñ
¹»Ù ³é ¹»Ù
d e$
mecd
ver
dem arr dem
orta
yukari
yüz yüze
b).Zaman zarflari: Fiilin yapildi$i zamani gösterir.
Cümlede, »±ñμ (ye±rb) ne zaman? sorusuna cevap olurlar.
Örnekler:
³Ûɨë
aylevs
bundan sonra
³Ûëûñ
aysor
bugün
³é³ÛÅÙ
arr ayjm
'imdilik
d
³éѳí»ï
arr haved
sonsuza dek
g
»ñ»Ï
yereg
dün
d
Ñ»ïá
hedo
sonra
í³ÕÁ
va$i
yarin
áõß
u'
geç
c).Hal zarflari: Durum bildirirler.
b e±s) nasil? sorusuna cevap olurlar.
Cümlede, ÇÝãå»±ë (inçb
Örnekler:
³ñ³·
arag
hizli
¹³Ý¹³Õ
danda$
yava'
g ard
dz
ѳÝϳñÍ
hang
aniden
ÙdzëÇÝ
miasin
beraber
ç).Miktar zarflari:Azlik-çokluk bildirirler.
Cümlede, ÇÝãù³±Ý (inçka±n) ne kadar? sorusuna cevap
olurlar.
Örnekler:
³í»ÉÇ
aveli
fazla
ÝáñÇó
norits
yine
d
ß³ï
'ad
çok
ùÇã
kiç
az
76
D/7. Edat
γå
(g ab )
Cümle kurarken, çok defa, kelimeler arasinda ilgi kurmak
gerekir. Bunu, kendi ba'larina anlami olmayan fakat cümlede
bir anlam kazanan kelimelere sa$lariz. Kendi ba'larina
anlamlari bulunmayan, fakat cümle içinde anlam kazanan ve
ba'ka kelimeler arasinda ilgi sa$layan kelimelere edat ϳå
b ) denir.
(g ab
-Ba$lanan
kelimenin
önünde
koyulan
edata,
ݳ˳¹ñáõÃÛáõÝ (na$hadrutyun) denir.
Örnek:
ÙÇÝ㨠ì³Ý
minçev Van
Van’a kadar
-Ba$lanan
kelimenin
arkasina
koyulan
edata,
d adrutyun) denir.
ѻﳹñáõÃÛáõÝ (hed
Örnek:
ѳÛñ»ÝÇùÇ Ñ³Ù³ñ hayreniki hama vatan için
-Bazi edatlar Ba$lanan kelimenin önüne ve arkasina
koyulabilirler. Bu edatlar 'unlardir: μ³óÇ batsi, ÷á˳ݳÏ
g , ßÝáñÑÇí 'norhiv, Áݹ¹»Ù inddem.
po$hanag
Örnek:
μ³óÇ Ýñ³ÝÇó
batsi nranits
ondan ba'ka
μ
³
ó
Ç
b
a
t
s
i
Ýñ³ÝÇó
nranits
ondan ba'ka
g an), -e halde
*Edatlar, yalin halde àõÕÕ³Ï³Ý (u$$ag
g an), -i halde îñ³Ï³Ý (drag
g an),
ê»é³Ï³Ý (serr ag
r
g
´³ó³é³Ï³Ý (batsaragan), -den halde ve ¶áñÍdzϳÝ
dz iag
g an) hallerinde kullanilan kelimelerden sonra ya da
(gord
önce gelir.
77
g an) {bak:D/1/5-a}
a). yalin haldeki àõÕÕ³Ï³Ý (u$$ag
kelimelerden sonra yada önce kullanilan edatlarin bazilari:
-³é (arr ):
Örnek:
Øï³ÍáõÙ ¿ ³é ³Ûëûñ:
d ad
dz um e arr aysor.
md
Bugüne kadar dü'ünüyor.
b i):
-¹»åÇ (deb
Örnek:
¶ÝáõÙ ¿ ¹»åÇ ·ÛáõÕ:
b i gyu$.
gnum e deb
Köye do$ru gidiyor.
-ÙÇÝ㨠(minçev ):
Örnek:
ø³ÛÉ»óÇ ÙÇÝ㨠ïáõÝ:
kayletsi minçev d un.
Eve kadar yürüdüm.
-³Ýó (ants ):
Örnek:
ºÏ³í »ñÏáõ ų٠³Ýó:
g av yerg
g u jam ants.
yeg
%ki saat geç geldi.
g an) {bak:D/1/5/b}
b). -e haldeki ê»é³Ï³Ý (serr ag
kelimelerden sonra ya da önce kullanilan edatlarin bazilari:
-¹ÇÙ³ó (dimats):
Örnek:
³ñ¨Ç ¹ÇÙ³ó ÝëïáÕÝ»ñ
d o$ner
arevi dimats nsd
Güne'e kar'i otururanlar
78
-ѳٳñ (hamar):
Örnek:
²ÙáõëÝáõë ѳٳñ ³Ù»Ý ÇÝã í»ñç³ó³í:
amusnus hamar amen inç vercatsav.
Kocama göre her 'ey bitti.
d ):
-Ñ»ï (hed
Örnek:
ì³ñáñ¹Ç Ñ»ï ·Ý³óÇ:
d gnatsi.
varorti hed
&oförle gittim.
d ), ùáí (kov):
-Ùáï (mod
Örnek:
ì³ñáñ¹Ç Ùáï (ùáí) ·Ý³óÇ:
d (kov) gnatsi.
varordi mod
&oförün yanina gittim.
-ÝÙ³Ý (nman), å»ë (b es):
Örnek:
ÒÇáõ ÝÙ³Ý (å»ë) í³½»óÇ:
b es) vazetsi.
dziu nman (b
At gibi ko'tum.
-ã³÷ (çap):
²ß˳ñÑÇ ã³÷ ëÇñáõÙ »Ý:
a'$harhi çap sirumem.
dünya kadar seviyorum.
d ):
-Áëï (isd
Örnek:
Áëï ³ß³Ï»ñïÇ
d a'ag
g erd
di
isd
ö$renciye göre
79
-³é³Ýó (arr ants):
Örnek:
²é³Ýó ÁÝÏ»ñáç ã·Ý³ó:
g eroc çgnats.
arr ants ing
Arkada'i olmadan gitmedi.
-ѳÝáõÝ (hanun):
Örnek:
ܳѳï³Ïí»ó ѳÝáõÝ Ñ³Ûñ»ÝÇùÇ:
d ag
g vets hanun hayreniki.
nahad
Vatan namina 'ehid oldu.
g an){bak:D/1/5-c} kelimelerden
c) -i haldeki îñ³Ï³Ý (drag
sonra yada önce kullanilan edatlarin bazilari:
g arr ag
g ):
-ѳϳé³Ï (hag
Örnek:
ѳϳé³Ï ó³ÝÏáõÃÛ³Ý
g arr ag
g tsang
g utyan
hag
dile$ine kar'in
gan) {bak:D/1/5-ç} haldeki
ç). -den ´³ó³é³Ï³Ý (batsarrag
kelimelerden sonra yada önce kullanilan edatlarin bazilari:
-½³ï (zad):
Örnek:
ù»½ÝÇó ½³ï
keznits zad
Senden ba'ka
80
-μ³óÇ (batsi ):
Örnek:
μ³óÇ ù»½ÝÇó
batsi keznits
Senden ba'ka
-¹áõñë (durs ):
Örnek:
ïÝÇó ¹áõñë
d nits durs
Evden di'ari
d o):
-Ñ»ïá (hed
Örnek:
Øï³Í»Éáõó Ñ»ïá áñáßÇ°ñ:
d ad
dz eluts hed
d o voro'ir.
md
dü'ündükten sonra karar ver.
-³é³ç (arr ac):
Örnek:
Øï³Í»Éáõó ³é³ç áñáßÇ°ñ:
d ad
dz eluts arr ac voro'ir.
md
dü'ündükten önce karar ver.
d z iag
g an) {bak:D/1/5-d} haldeki
d).¶áñÍÇ³Ï³Ý (gord
kelimelerden sonra ya da önce kullanilan edatlarin bazilari:
-ѳݹ»ñÓ (handerdz):
Örnek:
ÐÇí³Ý¹áõÃÛ³Ùμ ѳݹ»ñÓ Ñ³ÕûóÇ Ù³ÑÇÝ:
Hivandutyamb handerdz ha$tetsi mahin.
hastali$ima ra$men ölümü yendim.
81
D/8. Ba$laç
Þ³Õϳå
('a$ g ab ).
Anlamca ilgili cümleleri veya cümlede bulunan kelimeleri
birbirine ba$layan kelimelere ba$laç denir. Ermenicede iki
g ab
b ) vardir; ѳٳ¹³ë³Ï³Ý
çe'it ba$laç ß³Õϳå ('a$g
g an ve ëïáñ³¹³ë³Ï³Ý sd
d oradasag
g an.
hamadasag
a)E' güçlükte olan cümleleri ya da cümlede e' güçlükte
olan kelimeleri birbirine ba$layan kelimelere ѳٳ¹³ë³g an ba$laç denir. hamadasag
g an ba$laçlarin
Ï³Ý hamadasag
bazilari 'unlardir:
-¨
yev
ve
-áõ
u
ve
Örnek:
̳ÕÏ»óÇÝ Í³é»ñÝ áõ ¥¨¤ ͳÕÇÏÝ»ñÁ:
g etsin dz arr ern u (yev) dz a$ig
g neri.
dza$g
A$açlar ve çiçekler ye'erdi.
-μ³Ûó
bayts
fakat
g ayn
-ë³Ï³ÛÝ
sag
fakat
Örnek:
ºë ËáëáõÙ »Ù, μ³Ûó (ë³Ï³ÛÝ) ݳ ãÇ ÉëáõÙ:
g ayn) na çi lsum.
yes $hosum em, bayts (sag
Ben konu'uyorum fakat o duymuyor.
-ϳÙ
Örnek:
g am
yada
ºë ϳ٠²ñÙ»ÝÁ ·³Éáõ ¿ÇÝù:
yes g am Armeni galu eink.
Ben ya da Armen gelecektik.
82
-ݳ¨
Örnek:
naev
de, da
ܳ¨ »ë åÇïÇ Ù³ëݳÏó»Ù:
d i masnag
g tsem.
naev yes b id
Ben de katilaca$im.
-¿É
Örnek:
el
de , da
ºë ¿É åÇïÇ Ù³ëݳÏó»Ù:
d i masnag
g tsem.
yes el b id
Ben de katilaca$im.
-û°....û°
te°..te°
hem...hem
Örnek:
»° ²ñÙ»ÝÁ, û° ²ñ³ÙÁ Ý»ñϳ »Ý:
g a en.
te° Armeni, te° Arami nerg
Hem Armen, hem Aram burada.
-á°ã...á°ã
Örnek:
vo°ç..vo°ç
ne...ne
à°ã ²ñÙ»ÝÁ, á°ã ²ñ³ÙÁ Ý»ñϳ ã»Ý:
g a çen.
vo°ç Armeni, vo°ç Arami nerg
Ne Armen, ne (de) Aram burada de$il.
b) Anlamca ikinci derecede olan cümleleri esas cümleye
d oradasag
g an ba$laç
ba$liyan kelimelere ëïáñ³¹³ë³Ï³Ý sd
d oradasag
g an ba$laçlarin bazilari 'unlardir:
denir. sd
-áñ
vor
ki
Örnek:
ºë ³ë³óÇ, áñ å»ïù ¿ ·Ý³Ýù:
d k e gnank.
yes asatsi, vor b ed
Ben dedim ki, gitmeliyiz.
83
d ev
-áñáíÑ»ï¨
vorovhed
çünkü
-ù³ÝÇ áñ
kani vor
çünkü
Örnek:
¸ñëáõÙ ãÙݳóÇÝù, áñáíÑ»ï¨ (ù³ÝÇ áñ) óáõñï ¿ñ:
d ev (kani vor) tsurd
d er.
drsum çmnatsink, vorovhed
Di'arda durmadik, çünkü hava so$uk.
dz
çnayad
halbuki
-ãݳ۳Í
Örnek:
âÝ³Û³Í áñ ÑÇí³Ý¹ ¿Ç, μ³Ûó »Ï»É »Ù:
dz vor hivand ei, bayts yeg
g el em.
çnayad
Ben geldim, halbuki hastaydim.
-»Ã»
yete
Örnek:
ºÃ» »ë ·³Ù, ϷݳÝù:
yete yes gam, g gnank.
Gelirsem e$er gideriz.
e$er
b eszi
-áñå»ë½Ç
vorb
için
Örnek:
ºë »Ï³, áñå»ë½Ç Ëáë»Ù:
g a, vorb
b eszi $hosem.
yes yeg
Ben konu'mak için geldim.
D/9. ì»ñ³μ»ñ³Ï³Ý
(veraberag an)
Cümlede, konu'anin kendine özel dü'üncelerini ifade
g an
etmek için kullandi$i kelimelere í»ñ³μ»ñ³Ï³Ý veraberag
denir.
84
g an kelimelerin bazilari 'unlardir:
veraberag
d
-³Ýßáõßï
an'u'd
tabi ki
Örnek:
²Ýßáõßï, ë˳ÉíáõÙ »ù:
d , s$halvum ek.
an'u'd
Tabi ki yaniliyorsunuz.
g asg
g ad
dz
-³ÝϳëϳÍ
ang
'üphesiz
Örnek:
²ÝϳëϳÍ, ѳٳӳÛÝ ã»Ù:
g asg
g ad
dz , hamadzayn çem.
ang
&üphesiz razi de$ilim.
-Çñáù
irok
gerçekten
g ab
b es
-Çëϳå»ë
isg
gerçekten
Örnek:
Æñáù (Çëϳå»ë), áõ½áõÙ »Ù ëáíáñ»É:
g ab
b es), uzum em sovorel.
irok (isg
Gerçekten ö$renmek istiyorum.
ge
-ÇѳñÏ»
iharg
elbette
Örnek:
ÆѳñÏ», ÏѳݹÇå»Ýù:
g e, g handib
b enk.
iharg
Elbette görü'ürüz.
-³Ûá°
Örnek:
ayo
evet
²Ûá°, ×Çßï ¿:
d e.
ayo°, ci'd
Evet, do$rudur.
85
-áã°
Örnek:
voç
hayir
àã°, ×Çßï ã¿:
d çe.
voç°, ci'd
Hayir, do$ru de$il.
-ûñ¨ë
Örnek:
terevs
belki de
»ñ¨ë ϳñáÕ »Ù Ó»½ û·Ý»É:
terevs g aro$ em dzez ognel.
belki de size yardimda bulunabilirim.
dz em sanirim
-ϳñͻ٠g ard
Örnek:
γñͻ٠ÇÝùݳÃÇéÁ ÃéãáõÙ ¿ ųÙÁ ÑÇÝ·ÇÝ:
g ard
dz em inknatirr i trr çum e jami hingin.
Sanirim uçak saat be'te kalkiyor.
yakla'ik olarak
-ѳٳñÛ³ hamarya
Örnek:
гٳñÛ³ ³Ù»Ý ÇÝã ѳëϳÝáõÙ »Ù:
g anum em.
hamarya, amen inç hasg
Yakla'ik olarak her 'eyi anliyorum.
-ó³íáù
Örnek:
tsavok
maalesef
ò³íáù, ³Ûëûñ ³ñ¨áï ã¿:
d çe.
tsavok, aysor arevod
Maalesef bugün hava güne'li de$il.
-ÙdzÛÝ
Örnek:
miayn
sadece
ØdzÛÝ »ë »Ù ѳëϳÝáõÙ:
g anum.
miayn yes em hasg
Sadece ben anliyorum.
86
D/10. Ünlem
Ò³ÛݳñÏáõÃÛáõÝ
(dzaynar g utyun)
Konu'anlarin korku, 'a'ma, sevinç, acima gibi
duygulariyla arzularini belirten kelimelere ünlem denir.
Ünlemlerin bazilari 'unlardir:
a¯$h
ah
³¯Ë
μ³¯
ba¯
ya
á¯õý
u¯f
of
í³¯Ë
va¯$h
vah
÷ǯßï
pi¯'d
pist
¹»¯
de¯
deh
-Ermenicede hayvan seslerine de ünlem dernir
ÙÛ³á¯õ
myau¯
kedi sesi
ѳ¯ý-ѳ¯ý
ha¯f-ha¯f
köpek sesi
-Ünlemlerin son sesli harfinin üstüne ünlem (¯) i'areti
konur.
E. Cümle
ܳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ
(na$hadasutyun)
Bir maksadi tam olarak anlatmak için kurdu$umuz söz
dizisine cümle denir. Cümlelerde, çe'itli sayida kelime
bulunabilir.
g a) ve yüklem ëïáñá·Û³É
A) Özne »Ýóϳ (yentag
(sdorogyal) cümlelerin temel unsurlardir.
- Cümlede hükmü üzerinde toplayan ve i', hareket, olu'
bildiren kelimeye yüklem ëïáñá·Û³É (sdorogyal) denir.
Yüklem cümlede, DZÝã ¿ ³ÝáõÙ (i±nç e anum) ne yapiyor?,
DZÝã »Ý ³ÝáõÙ (i±nç en anum) ne yapiyorlar?, DZÝã ¿ ÉÇÝáõÙ
87
(i±nç e linum) ne oluyor?, DZÝã »Ý ÉÇÝáõÙ (i±nç en linum) ne
oluyorlar? sorulardan birine cevap olurl.
- Cümlede yüklemin bildirdi$i i'i, hareketi yapan veya bir
olu'u üzerine alan varli$i bildiren kelimeye özne »Ýóϳ
g a) denir. Özne Cümlede á±í (o±v) kim?, áíù»±ñ
(yentag
(ovke±r) kimler? veya DZÝã (i±nç) ne? ÇÝã»±ñ (inçe±r) neler?,
sorulardan birine cevap olur.
Örnek:
̳éÁ Ïáïñí»ó:
dz arr i g od
d rvets.
A$açi kirildi.
ͳéÁ dzarr i a$aç: özne »Ýóϳ (yentaga).
d rvets kirildi: yüklem ëïáñá·Û³É
Ïáïñí»ó g od
(sdorogyal).
B) Cümlede, yüklemin veya öznenin anlamini tamamlayan
kelimelere tümleç ݳ˳¹³ëáõÃÛ³Ý »ñÏñáñ¹³Ï³Ý
g rordag
g an andamner) denir.
³Ý¹³ÙÝ»ñ (na$hadasutyun yerg
Cümlede, bir veya birden fazla tümleç bulunabilir. Cümlede,
yüklemden ve özneden ayri bütün kelimeler tümleçtir.
Örnek:
ÊÝÓáñÇ Í³éÁ »ñ»Ï Ïáïñí»ó:
g g od
d rvets.
$hndzori dz arr i yereg
Elma A$açini dün kirildi.
ÊÝÓáñÇ $hndzori elma: öznenin anlamini tamamlayan
kelime (tümleç).
g dün: yüklemin anlamini tamamlayan kelime
»ñ»Ï yereg
(tümleç).
88
E/1. Cümle çe'itleri
ܳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ ï»ë³ÏÝ»ñÁ
(na$hadasutyun desag ner i) .
1. Bildirdiklerine göre cümleler dört çe'it olabilirler:
d mo$ag
g an: Bir 'ey bildiren, anlatan
a)ä³ïÙáÕ³Ï³Ý b ad
cümle.
Örnek:
¸åñáóÁ ÙÇ ùÇã Ñ»éáõ ¿:
b rotsi mi kiç herr u e.
db
okul biraz uzakta.
g an: Soru anlamli cümle{bak:D/4/4}.
b) гñó³Ï³Ý hartsag
Örnek:
ÆÝãá±õ »ñ»Ï ¹åñáó ã¿Çñ »Ï»É:
g db
b rots çeir yeg
g el:
inçu± yereg
niye dün okula gelmemi'tin?
g an:
c) Ðñ³Ù³Û³Ï³Ý hramayag
{bak:D/5/1-ç-2}.
Örnek:
лïë ËáëÇ°ñ:
heds $hosi°r.
Benimle konu'.
Emir
bildirirler
g ançag
g an: Bu cümleler telâ',
ç) ´³ó³Ï³Ýã³Ï³Ý Batsag
'a'ma, korku gibi duygulari bildilirler{bak D/10}.
Örnek:
à¯õý, ß³ï ßá· ¿:
d 'og e.
u¯f 'ad
Of çok sicak.
89
2. olu'umlarina göre cümleler üç çe'it olabilirler:
a) Basit, kisa cümleler ä³ñ½ ѳٳéáï ݳ˳¹³d na$hadasutyun): Sadece Özneden ve
ëáõÃÛáõÝ (b arz hamarr od
yüklemden olu'an cümlelerdir.
Örnek:
̳éÁ Ïáïñí»ó:
dz arr i g od
d rvets.
A$açi kirildi.
b) Basit, geni' cümleler ä³ñ½ Áݹ³ñÓ³Ï Ý³Ë³¹³ëáõg na$hadasutyun): Özneden, yüklemden
ÃÛáõÝ (b arz indardzag
ve tümleçten olu'an cümlelerdir.
Örnek:
ÊÝÓáñÇ Í³éÁ »ñ»Ï Ïáïñí»ó:
g g od
d rvets.
$hndzori dz arr i yereg
Elma A$açini dün kirildi.
c) Zor cümle ´³ñ¹ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ (bard na$hadasutyun):
Birden fazla amaç ta'iyan cümleler.
Örnek:
ÊÝÓáñÇ Í³éÁ »ñ»Ï Ïáïñí»ó, áñáíÑ»ï¨ ù³ÙÇ ¿ñ:
g g od
d rvets, vorovhed
d ev kami er.
$hndzori dz arr i yereg
Elma A$açini dün kirildi, çünki rüzgar vardi.
90
%kinci bölüm:Türkçe-Ermenice konu'ma
Rakamlar Âí»ñ (Tver)
Ermeni alfabesinin ilk 36 harfi, dokuzar harfden olu'an
dört cetvele bölünür, birinci cetvel birler hanesini gösterir,
ikinci cetvele onlar hanesini gösterir, üçüncüsü yüzler
hanesini gösterir, dördüncüsü ise binler hanesini gösterir. Bu
'ekilde ermeniler M.S. 551 senesinde, kendilerine özgün
rakam sistemini olu'turdular.
1. Birinci cetvel:
bir
Ù»Ï
iki
Ȗ쇛
üç
Ȗȝ
dört
ãáñë
be'
ÑÇÝ·
alti
í»ó
yedi
ÛáÃ
sekiz
áõÃ
dokuz
ÇÝÁ
g
meg
gu
yerg
yerek
çors
hing
vets
yot
ut
ini
²
´
¶
¸
º
¼
¿
À
Â
2. %kinci cetvel:
on
ï³ëÁ
yirmi
ùë³Ý
otuz
»ñ»ëáõÝ
kirk
ù³é³ëáõÝ
elli
ÑÇëáõÝ
altmi'
í³ÃëáõÝ
yetmi'
ÛáóݳëáõÝ
seksen
áõÃëáõÝ
doksan
ÇÝÝëáõÝ
d asi
ksan
yeresun
karr asun
hisun
vatsun
yotanasun
utsun
innsun
Ä
Æ
È
Ê
Ì
Î
Ð
Ò
Ô
91
3. Üçüncü cetvele:
yüz
ѳñÛáõñ
iki yüz
»ñÏáõ ѳñÛáõñ
üç yüz
»ñ»ù ѳñÛáõñ
dört yüz
ãáñë ѳñÛáõñ
be' yüz
ÑÇÝ· ѳñÛáõñ
alti yüz
í»ó ѳñÛáõñ
yedi yüz
Ûáà ѳñÛáõñ
sekiz yüz
áõà ѳñÛáõñ
dokuzyüz
ÇÝÁ ѳñÛáõñ
haryur
g u haryur
yerg
yerek haryur
çors haryur
hing haryur
vets haryur
yot haryur
ut haryur
ini haryur
Ö
Ø
Ú
Ü
Þ
à
â
ä
æ
4. Dördüncü cetvel:
bin
ѳ½³ñ
iki bin
»ñÏáõ ѳ½³ñ
üç bin
»ñ»ù ѳ½³ñ
dört bin
ãáñë ѳ½³ñ
be' bin
ÑÇÝ· ѳ½³ñ
alti bin
í»ó ѳ½³ñ
yedi bin
Ûáà ѳ½³ñ
sekiz bin
áõà ѳ½³ñ
dokuz bin
ÇÝÁ ѳ½³ñ
hazar
g u hazar
yerg
yerek hazar
çors hazar
hing hazar
vets hazar
yot hazar
ut hazar
ini hazar
è
ê
ì
î
ð
ò
àô
ö
ø
d asnmeg
g
IJ
on be'
ï³ëÝÑÇÝ·
15=10(Ä)+5(º)=ĺ
d asnhing
ĺ
on dokuz
ï³ëÝÇÝÁ
19=10(Ä)+9(Â)=ÄÂ
d asnini
ÄÂ
Örnekler:
on bir
ï³ëÝÙ»Ï
11=10(Ä)+1(²)=IJ
92
yirmi iki ùë³Ý»ñÏáõ
22=20(Æ)+2(´)=Æ´
gu
ksanyerg
Æ´
yirmi dört ùë³Ýãáñë
24=20(Æ)+4(¸)=Ƹ
ksançors
Ƹ
yüz alti
ѳñÛáõñ í»ó
106=100(Ö)+6(¼)=Ö¼
haryur vets
Ö¼
g u haryur
iki yüz
»ñÏáõ ѳñÛáõñ
yerg
d asnyot
on yedi
ï³ëÝÛáÃ
Øľ
217=200(Ø)+10(Ä)+7(¾)=Øľ
bin yüz
ѳ½³ñ ѳñÛáõñ
1100=1000(è)+100(Ö)=èÖ
hazar haryur
èÖ
yedi bin Ûáà ѳ½³ñ
yot hazar
üç yüz
»ñ»ù ѳñÛáõñ
yerek haryur
g àôÚÒ²
seksen bir áõÃëáõÝÙ»Ï
utsunmeg
7381=7000(àô)+300(Ú)+80(Ò)+1(²)=àôÚÒ²
birinci
ikinci
üçüncü
dördüncü
be'inci
altinci
yedinci
sekizinci
dokuzuncu
onuncu
³é³çÇÝ
»ñÏñáñ¹
»ññáñ¹
ãáññáñ¹
ÑÇÝ·»ñáñ¹
í»ó»ñáñ¹
Ûáûñáñ¹
áõûñáñ¹
ÇÝÝ»ñáñ¹
ï³ëÝ»ñáñ¹
arr acin
g rord
yerg
yerrord
çorrord
hingerord
vetserord
yoterord
uterord
innerord
d asnerord
93
on sekizinci
yirminci
bininci
yüzüncü
otuz ikinci
üç yüz
kirk be'inci
ï³ëÝáõûñáñ¹
ùë³Ý»ñáñ¹
ѳ½³ñ»ñáñ¹
ѳñÛáõñ»ñáñ¹
»ñ»ëáõÝ»ñÏáõ»ñáñ¹
»ñ»ù ѳñÛáõñ
ù³é³ëáõÝÑÇÝ·»ñáñ¹
dörte üç
yarim
çeyrek
üçte bir
be'te bir
sekizde bir
onda bir
yedide üç
binde bir
»ñ»ù ù³éáñ¹
Ï»ë
ù³éáñ¹
Ù»Ï »ññáñ¹
Ù»Ï ÑÇÝ·»ñáñ¹
Ù»Ï áõûñáñ¹
Ù»Ï ï³ëÝ»ñáñ¹
»ñ»ù Ûáûñáñ¹
Ù»Ï Ñ³½³ñ»ñáñ¹
d asnuterord
ksanerord
hazarerord
haryurerord
g uerord
yeresunyerg
yerek haryur
karr asunhingerord
yerek karr ord
3/4
g es
1/2
r
karord
1/4
g yerrord
meg
1/3
g hingerord
meg
1/5
g uterord
meg
1/8
g
d
meg asnerord
1/10
yerek yoterord
3/7
g hazarerord 1/1000
meg
Spor سñ½³Ýù (marzank)
futbol maçi
ýáõïμáÉÇ ÙñóáõÙ
d boli mrtsum
fud
futbol sahasi
ýáõïμáÉÇ ¹³ßï
d boli da'd
d
fud
Hangi takimlar oynuyor?
à±ñ ËÙμ»ñÝ »Ý ˳ÕáõÙ:
vo±r $hmbern en $ha$um.
94
&u, hünerli oyuncudur.
²Ûë Ù³ñ½ÇÏÁ É³í ¿ ˳ÕáõÙ:
g i lav e $ha$um.
ays marzig
En çok sevdi$in spor hangisidir?
à±ñ Ù³ñ½³Ó¨Ý »ë ³Ù»ÝÇó ß³ï ëÇñáõÙ:
d sirum.
vo±r marzadzevn es amenits 'ad
Tenisi (ko'u,bilârdo,voleybol,satranç,dama) seviyorum.
»ÝÇë (í³½ù, ·Ý¹³ÙáõÕ, íáÉ»ÛμáÉ, ׳ïñ³Ï, ß³ßÏÇ) »Ù
ëÇñáõÙ:
d rag
g , 'a'g
g i ) em sirum.
tenis ( vazk, gndamu$, voleybol, c ad
Ördek avi mevsimi ne zaman ba'lar?
º±ñμ ¿ ëÏëáõÙ μ³¹Ç áñëÇ Å³Ù³Ý³ÏÁ:
g sum badi vorsi jamanag
g i.
ye±rb e sg
Üç gün sonra.
ºñ»ù ûñ Ñ»ïá:
d o.
yerek or hed
Hayatimda hiç yüzmem.
ÎÛ³ÝùáõÙë ã»Ù ÉáÕáõÙ:
g yankums çem lo$um.
at yari'i
balik avi
Ódzñß³í
ÓÏÝáñëáõÃÛáõÝ
dziar'av
g norsutyun
dzg
Hava durumu ºÕ³Ý³Ï (ye$anag )
Bu gün hava nasil?
ƱÝã »Õ³Ý³Ï ¿ ³Ûëûñ:
g e aysor.
i±nç ye$anag
95
Hava iyidir.
ºÕ³Ý³ÏÁ É³í ¿:
g i lav e.
ye$anag
Hava çok sicak.
Þ³ï ßá· ¿:
d 'og e.
'ad
Hava bulutlu.
²Ùåáï ¿:
b od
d e.
amb
Ya$mur ya$iyor.
²ÝÓñ¨áõÙ ¿:
andzrevum e.
Kar 'iddetle ya$iyor.
ÒÛáõÝÁ áõÅ»Õ ¿ ï»ÕáõÙ:
dzyuni uje$ e d e$um.
Havuzun suyu donmu'.
²í³½³ÝÇ çáõñÁ ë³é»É ¿:
avazani curi sarr el e.
Hava rüzgârli.
ºÕ³Ý³ÏÁ ù³Ùáï ¿:
g i kamod
d e.
ye$anag
Zannedersem ya$mur ya$acak.
γñÍáõÙ »Ù, ³ÝÓñ¨ ¿ ·³Éáõ:
g ard
dz um em, andzrev e galu.
96
Ya$mur durdu mu?
²ÝÓñ¨Á ¹³¹³ñ»±ó:
andzrevi dadare±ts.
Hâla hafif ya$iyor.
ȏ ³ÝÓñ¨áõÙ ¿:
tetev andzrevum e.
Firtina geliyor.
öáÃáñÇÏ ¿ ÉÇÝ»Éáõ:
g e linelu.
potorig
Çok so$uk bir rüzgâr var.
ê³éÁ ù³ÙÇ ¿:
sarr i kami e.
Çok ü'üyorum.
Þ³ï »Ù ÙñëáõÙ:
d em mrsum.
'ad
Rüzgâr güneyden esiyor.
ø³ÙÇÝ Ñ³ñ³íÇó ¿ ÷ãáõÙ:
kamin haravits e pçum.
Rüzgâr kuzey do$udan esiyor.
ø³ÙÇÝ ÑÛáõëÇë-³ñ¨»ÉùÇó ¿ ÷ãáõÙ:
kamin hyusis-arevelkits e pçum.
Sokaklar çamurlu olmu'.
öáÕáóÝ»ñÁ ó»Ëáïí»É »Ý:
po$otsneri tse$hodvel en.
97
Güne' çikti.
²ñ¨Á ¹áõñë »Ï³í:
g av.
arevi durs yeg
Hararet yükseliyor.
æ»ñÙ³ëïÇ׳ÝÁ μ³ñÓñ³ÝáõÙ ¿:
d icc ani bardzranum e.
cermasd
Telefon лé³Ëáë (her a$hos)
En yakin telefon nerede?
²Ù»Ý³Ùáï Ñ»é³ËáëÁ áñï»±Õ ¿:
d e±$ e.
d herr a$hosi vord
amenamod
Telefonunuzu kullanabilir miyim?
γñá±Õ »Ù û·ïí»É Ó»ñ Ñ»é³ËáëÇó:
g aro±$ em ogd
d vel dzer herr a$hosits.
Elbet kullanabilirsin.
²Ýßáõ°ßï, ϳñáÕ »ë û·ïí»É:
d , g aro$ es ogd
d vel.
an'u°'d
Alo ²Éá
alo
Kim konu'uyor?
à±í ¿ ËáëáõÙ:
o±v e $hosum.
Bendeniz selim.
ê»ÉÇÙÝ »Ù:
Selimn em.
98
Hat kesildi.
γåÝ Áݹѳïí»ó:
g ab
b n indhad
d vets.
Hat Me'guldur.
¶ÇÍÁ ½μ³Õí³Í ¿:
dz i zba$vad
dz e.
gid
Affedersiniz, numara yanli'.
Ü»ñáÕáõÃÛáõÝ, ѳٳñÁ ëË³É ¿:
nero$utyun, hamari s$hal e.
Para ¸ñ³Ù (dram)
bir dram = yüz luma
Ù»Ï ¹ñ³Ù = ѳñÛáõñ ÉáõÙ³
g dram = haryur luma
meg
Ermenistanin para çe'itleri 'unlardir.
on dram
ï³ëÁ ¹ñ³Ù
d asi dram
elli dram
ÑÇëáõÝ ¹ñ³Ù
hisun dram
yüz dram
ѳñÛáõñ ¹ñ³Ù
haryur dram
99
iki yüz dram
»ñÏáõ ѳñÛáõñ ¹ñ³Ù
g u haryur dram
yerg
be' yüz dram
ÑÇÝ· ѳñÛáõñ ¹ñ³Ù
hing haryur dram
bin dram
ѳ½³ñ ¹ñ³Ù
hazar dram
be' bin dram
ÑÇÝ· ѳ½³ñ ¹ñ³Ù
hing hazar dram
on bin dram
ï³ëÁ ѳ½³ñ ¹ñ³Ù
d asi hazar dram
yirmi bin dram
ùë³Ý ѳ½³ñ ¹ñ³Ù
ksan hazar dram
elli bin dram
ÑÇëáõÝ Ñ³½³ñ ¹ñ³Ù
hisun hazar dram
Saat Ä³Ù³Ý³Ï (jamanag )
Saat kaç?
ijÙÁ ù³ÝDZëÝ ¿:
jami kani±sn e.
100
Saat be'.
ijÙÁ ÑÇÝ·Ý ¿:
jami hingn e.
Saat on buçuk.
ijÙÁ ï³ëÝ ³Ýó Ï»ë ¿:
jami d asn ants g es e.
Saat üçü on geçiyor.
ijÙÁ »ñ»ù ³Ýó ï³ëÁ ñáå» ¿:
b e e.
jami yerek ants d asi rob
Saat ikiyi çeyrek geçiyor.
ijÙÁ »ñÏáõëÝ ³Ýó ï³ëÝÑÇÝ· ñáå» ¿:
g usn ants d asnhing rob
b e e.
jami yerg
Saat on ikiye çeyrek var.
ijÙÁ ï³ëÝ»ñÏáõëÇó ï³ëÝÑÇÝ· ¿ å³Ï³ë:
g usits d asnhing e b ag
g as.
jami d asnerg
Saat altiya on var.
ijÙÁ í»óÇó ï³ë ¿ å³Ï³ë:
g as.
jami vetsits d as e b ag
Saat dokuza yirmi var.
ijÙÁ ÇÝÝÇó ùë³Ý ¿ å³Ï³ë:
g as.
jami innits ksan e b ag
Selamla'ma ´³ñ¨»É (bar evel)
Merhaba.
Günaydin.
´³ñ¨:
´³ñÇ ÉáõÛë:
barev.
bari luys.
101
%yi günler.
%yi ak'amlar.
´³ñÇ ûñ:
´³ñÇ »ñ»Ïá:
hayirli geceler.
´³ñÇ ·Çß»ñ:
bari gi'er.
Ho' geldiniz.
´³ñáí »Ï³ù:
g ak.
barov yeg
Ho' bulduk.
´³ñáí ï»ë³Ýù:
barov d esank.
Ho'ca kalin.
Øݳù μ³ñáí:
mnak barov.
Selâmetle.
²éáÕçáõÃÛáõÝ:
arr o$cutyun.
Memnun oldum.
àõñ³Ë »Ù:
ura$h em.
Ne var ne yok?
ƱÝã ϳ, ãϳ:
g a.
i±nç g a, çg
102
bari or.
bari yereggo.
%yilik.
²Ù»Ý ÇÝã É³í ¿:
amen inç lav e.
Buyurunuz.
гٻó»ù:
hametsek.
Afiyet olsun.
²Ýáõß ÉÇÝÇ:
anu' lini.
Hamd olsun.
ö³éù ²ëïÍáõ:
d dz u.
parr k asd
Müsaade edermisiniz?
ÎÝ»ñ»±ù.
g nere±k.
Zarar yok.
гñó ãϳ:
g a.
harts çg
Nasilsin?
ÆÝãå»±ë »ë:
b e±s es.
inçb
Çok iyiyim.
Þ³ï É³í »Ù:
d lav em.
'ad
103
Ticaret ²é¨ïáõñ (ar ev dur)
Günaydin.
´³ñÇ ÉáõÛë:
bari luys.
Burada idare âmiri kim?
îÝûñ»ÝÁ á±í ¿:
d noreni o±v e.
%ngilizce konu'urmu?
Êáëáõ±Ù ¿ ³Ý·É»ñ»Ý:
$hosu±m e angleren.
Türkçe konu'an kimse yok mu burada?
Âáõñù»ñ»Ý ËáëáÕ Ù»ÏÁ ϳ± ³Ûëï»Õ:
g i g a± aysd
d e$.
turkeren $hoso$ meg
Kimle konu'mali?
àõ±Ù Ñ»ï å»ïù ¿ Ëáë»Ù:
d b ed
d k e $hosem.
u±m hed
Çe'itli aletler imal edip satariz.
¼³Ý³½³Ý ·áñÍÇùÝ»ñ »Ýù ³ñï³¹ñáõÙ ¨ ͳËáõÙ:
dz ikner enk ard
d adrum yev dz a$hum.
zanazan gord
%'te bazi numuneler.
²Ñ³ Ó»½ ÙÇ ù³ÝÇ ÝÙáõß:
aha dzez mi kani nmu'.
Bu mal ihraca hazirlanmi'.
²Ûë ³åñ³ÝùÁ å³ïñ³ëï ¿ ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý:
b ranki b ad
d rasd
d e ard
d ahanman.
ays ab
104
Bu mallari ne vakit teslim edebilirsiniz?
º±ñμ ϳñáÕ »ù ³åñ³ÝùÝ»ñÁ ѳÝÓÝ»É:
b rankneri handznel.
ye±rb g aro$ ek ab
Alti gün zarfinda.
ì»ó ûñÇó:
vets orits.
fiyat listesi
·Ý»ñÇ óáõó³Ï
g
gneri tsutsag
Bu günden gönderme$e ba'layabiliriz.
²Ûëûñí³ÝÇó ϳñáÕ »Ýù áõÕ³ñÏ»É:
g el.
aysorvanits g aro$ enk u$arg
Bekliyorum.
êå³ëáõÙ »Ù:
b asum em.
sb
Yarin saat kaçta geleyim?
ì³ÕÁ ųÙÁ ù³ÝÇëÇ±Ý ·³Ù:
va$i jami kanisi±n gam.
Telefonla konu'.
¼³Ý·Ç°ñ:
zangi°r.
%' ariyorum.
²ß˳ï³Ýù »Ù ÷ÝïñáõÙ:
d ank em pndrum.
a'$had
105
Ö$retmen olarak (saatçi, demirci, kapici, gazeteci,
kunduraci, boyaci) olarak.
àñå»ë ¹³ë³ïáõ (ųٳ·áñÍ, »ñϳó·áñÍ, ¹éݳå³Ý, Éñ³·ñáÕ, Ý»ñϳñ³ñ):
b es dasad
d u (jamagord
d z , yerg
g atagord
d z , drr nab
b an,
vorb
g arar).
lragro$, nerg
%'e ne zaman ba'layabilirim?
º±ñμ »Ù ³ÝóÝáõÙ ³ß˳ï³ÝùÇ:
d anki.
ye±rb em antsnum a'$had
Bankada ´³ÝÏáõÙ (ban g um)
merkez bankasi
Ï»ÝïñáÝ³Ï³Ý μ³ÝÏ
g end
d ronag
g an bang
g
banka 'ubesi
μ³ÝÏÇ Ù³ëݳ×ÛáõÕ
g i masnacc yu$
bang
Banka saat kaçta açilir?
´³ÝÏÁ ųÙÁ ù³ÝÇëÇ±Ý ¿ μ³óíáõÙ:
g i jami kanisi±n e batsvum.
bang
Bu çekin kar'ili$ini almak istiyorum.
²Ûë ³Ý¹áññ³·ñÇ ³ñÅ»ùÁ áõ½áõÙ »Ù ëï³Ý³É:
d anal.
ays andorragri arjeki uzum em sd
türk parasi
Ãáõñù³Ï³Ý ¹ñ³Ù ¥ÉÇñ³¤
g an dram (lira)
turkag
106
ermeni parasi
ѳÛÏ³Ï³Ý ¹ñ³Ù ¥¹ñ³Ù¤
g ag
g an dram (dram)
hayg
rus parasi
éáõë³Ï³Ý ¹ñ³Ù ¥éáõμÉǤ
r usag
g an dram (rr ubli)
Yüz bin dramlik bir çek yazdirmak istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù ѳñÛáõñ ѳ½³ñ ¹ñ³ÙÇ ³Ý¹áññ³·Çñ ¹áõñë
·ñ»É:
uzum em haryur hazar drami andorragir durs grel.
kaç dram ödemeliyim?
ÆÝãù³±Ý ¹ñ³Ù »Ù í׳ñ»Éáõ:
inçka±n dram em vcc arelu.
buyur.
êï³ó»°ù:
d atse°k.
sd
elinize sa$lik.
Ò»éù»ñ¹ ¹³É³ñ:
dzerr kerd dalar.
te'ekkür ederim.
ÞÝáñѳϳÉáõÃÛáõÝ:
g alutyun.
'norhag
bir 'ey de$il.
àãÇÝã:
voçinç.
107
Oyunlar ʳջñ ($h a$er)
satranç
iskambil
iskambil kâ$idi
׳ïñ³Ï
ÃÕó˳Õ
ϳñï
Sen da$itacaksin.
¸áõ »ë μ³Å³ÝáõÙ:
du es bajanum.
Bu oyunu kazandiniz mi?
²Ûë ˳ÕÁ ѳÕû±É »ù:
ays $ha$i ha$te±l ek.
Hayir kaybettik.
à°ã, å³ñïí»óÇÝù:
d vetsink.
vo°ç, b ard
Sen iyi oynuyorsun.
¸áõ É³í »ë ˳ÕáõÙ:
du lav es $ha$um.
Bana bu oyunu ö$ret.
ÆÝÓ ³Ûë ˳ÕÁ ëáíáñ»óñá°õ:
indz ays $ha$i sovoretsru°.
tavla oyunu
ݳñ¹Ç
nardi
Zari at.
¼³éÁ ·óÇ°ñ:
zarr i gtsi°r.
108
c ad
d rag
g
t$ta$ha$
g ard
d
pul
ݳñ¹áõ ù³ñ
nardu kar
&ehirde ø³Õ³ùáõÙ (ka$akum)
Çar'iya nereden gidilir?
à±ñ ׳ݳå³ñÑáí ϳñáÕ »Ù ßáõϳ ·Ý³É:
b arhov g aro$ em 'ug
g a gnal.
vo±r c anab
Bu taraftan.
²Ûë ÏáÕÙÇó:
ays g o$mits.
Opera’ya kadar kaç durak var?
ØÇÝ㨠úå»ñ³ÛÇ ß»Ýù ѳëÝ»ÉÁ ù³ÝDZ ϳݷ³é ϳ:
b erayi 'enk hasneli kani± g angarr g a.
minçev Ob
Bu tarafta sinema var mi?
²Ûëï»Õ ÏÇÝáóïñáÝ Ï³±:
d e$ g inotad
d ron g a±.
aysd
Hayir efendim.
à°ã, å³ñá°Ý:
vo°ç, b aro°n.
Evet, sa$ tarafta iki yüz metre sonra.
²Ûá°, ϳ, ÷áÕáóÇ ³ç ÏáÕÙáõÙ, ³Ûëï»ÕÇó »ñÏáõ ѳñÛáõñ
Ù»ïñ Ñ»éáõ:
d e$its yerg
g u hayrur med
dr
ayo°, g a, po$otsi ac g o$mum, aysd
herr u.
109
Lutfen kahveyi gösterir misin?
γñá±Õ »ù ëñ׳ñ³ÝÁ óáõÛó ï³É:
g aro±$ ek srcc arani tsuyts d al.
Benimle buyurun da göstereyim.
ºÏ»ù ÇÝÓ Ñ»ïª óáõÛó ï³Ù:
g ek indz hed
d ª tsuyts d am.
yeg
Otele yayan gidilir mi?
ø³ÛÉ»Éáí ϳñá±Õ »Ù ÑÛáõñ³Ýáó ѳëÝ»É:
kaylelov g aro±$ em hyuranots hasnel.
O kadar uzak de$il.
²Û¹ù³Ý ¿É Ñ»éáõ ã¿:
aydkan el herr u çe.
Pek yakinda.
Þ³ï Ùáï ¿:
d mod
d e.
'ad
Bu soka$in adi nedir?
²Ûë ÷áÕáóÇ ³ÝáõÝÝ Ç±Ýã ¿:
ays po$otsi anunn i’nç e.
Elbise satan bir dükkana gitmek istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù ѳ·áõëï»Õ»ÝÇ Ë³Ýáõà ·Ý³É:
d e$eni $hanut gnal.
uzum em hagusd
Ayakkabi dükkanina gidelim.
¶Ý³Ýù ÏáßÇÏÇ Ë³ÝáõÃ:
g i $hanut.
gnank g o'ig
110
Müzeyi görmek isterim.
àõ½áõÙ »Ù óݷ³ñ³ÝÁ ï»ëÝ»É:
uzum em tangarani d esnel.
Gümrük سùë³Ï»ï (maksag ed )
Gümrük muayenesi için arabadan inelim mi?
êïáõ·Ù³Ý ѳٳñ Ù»ù»Ý³ÛÇó ¹áõñë ·³±Ýù:
d ugman hamar mekenayits durs ga±nk.
sd
Bagajlari nerede muayene ediyorlar?
àñï»±Õ »Ý ëïáõ·áõÙ μ»éݳËóÇÏÝ»ñÁ:
d e±$ en sd
d ugum berr na$htsig
g neri.
vord
Benim bavulum budur.
²Ûë ¿ ÇÙ å³Ûáõë³ÏÁ:
g i.
ays e im b ayusag
Açayim mi?
´³ó»±Ù:
batse±m.
Bunlar 'ahsi e'yalarimdir.
êñ³Ýù ÇÙ ³ÝÓÝ³Ï³Ý Çñ»ñÝ »Ý:
g an irern en.
srank im andznag
Bunu açmaya lüzum var mi?
γñDZù ϳ μ³ó»É ë³:
g ari±k g a batsel sa.
Kaç çift ayakkabi var?
ø³ÝDZ ½áõÛ· ÏáßÇÏ áõÝ»ë:
g unes.
kani± zuyg g o'ig
111
On çift.
î³ëÁ ½áõÛ·:
d asi zuyg.
Bununlarin gümrük resmi kaç?
êñ³Ýó ѳñÏÁ ÇÝãù³±Ý ¿:
g i inçka±n e.
srants harg
Uçak ile yolculuk
ú¹³Ý³íáí ׳Ù÷áñ¹áõÃÛáõÝ
(odanavov c ampordutyun)
Armavia temsilcili$i nerede bulunur?
àñï»±Õ ¿ ·ïÝíáõÙ §²ñÙ³ídz¦ ÁÝÏ»ñáõÃÛáõÝÁ:
d e±$ e gd
d nvum Armavia ing
g erutyuni.
vord
Dönü' biletimi teyit etmek istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù í»ñ³¹³ñÓÇ ïáÙëë ѳëï³ï»Ù:
d ad
d em.
uzum em veradardzi d omss hasd
Istambula hangi gün uçak var?
à±ñ ûñÁ ãí»ñà ϳ ¹»åÇ äáÉÇë:
b i B olis.
vo±r ori çvert g a deb
Uçu' kaç saat sürer?
ÆÝãù³±Ý ¿ 層Éáõ ÃéÇãùÁ:
inçka±n e d evelu trr içki.
Istambula bir bilet lâzim.
àõ½áõÙ »Ù ÙÇ ïáÙë ·Ý»É ¹»åÇ äáÉÇë:
b i B olis.
uzum em mi d oms gnel deb
112
Uçak saat kaçta kalkiyor?
ú¹³Ý³íÁ ųÙÁ ù³ÝÇëÇ±Ý ¿ Ãéã»Éáõ:
odanavi jami kanisi±n e trr çelu.
Hava alanina ne zaman gelmemiz lâzim?
ijÙÁ ù³ÝÇëÇ±Ý å»ïù ¿ ÉÇÝ»Ýù û¹³Ï³Û³ÝáõÙ:
d k e linenk odag
g ayanum.
jami kanisi±n b ed
Hava alani 'ehirden uzak mi?
ú¹³Ï³Û³ÝÁ ù³Õ³ùÇó Ñ»éáõ± ¿:
g ayani ka$akits herr u± e.
odag
Vize ìǽ³ (viza)
bir aylik vize
Ù»Ï ³Ùëí³ íǽ³
g amsva viza
meg
Vizenin fiyati kaç?
ìǽ³Ý DZÝã ³ñÅÇ:
vizan i±nç arji.
Talebi doldur.
ÂáõÕÃÁ Éñ³óñáõ°:
tu$ti lratsru°.
Kaç foto$raf lâzim?
ø³ÝDZ Éáõë³Ýϳñ ¿ å»ïù:
g ar e b ed
d k.
kani± lusang
Pasaportum nerede?
²ÝÓݳ·Çñë áõ±ñ ¿:
andznagirs u±r e.
113
Vizeyi ne zaman alabilirim?
ìǽ³Ý »±ñμ ϳñáÕ »Ù í»ñóÝ»É:
vizan ye±rb g aro$ em vertsnel.
Ermenistan’da bir ay kalaca$im.
г۳ï³ÝáõÙ Ù»Ï ³ÙÇë »Ù ÙݳÉáõ:
d anum meg
g amis em mnalu.
hayasd
Tani'ma ̳ÝáÃ³Ý³É (dz anotanal)
Ermenice bilir misin?
гۻñ»Ý ·Çï»±ë:
d e±s.
hayeren gid
Fransizca anlar misin?
гëϳÝáõ±Ù »ë ýñ³Ýë»ñ»Ý:
g anu’m es franseren.
hasg
Evet Ermenice bilirim.
²Ûá°, ѳۻñ»Ý ·Çï»Ù:
d em.
ayo°, hayeren gid
Hayir Ermenice bilmem.
à°ã, ѳۻñ»Ý ã·Çï»Ù:
d em.
vo°ç, hayeren çgid
Az bilirim.
øÇã ·Çï»Ù:
d en.
kiç gid
Ben ingilizce konu'urum.
ºë ËáëáõÙ »Ù ³Ý·É»ñ»Ý:
yes $hosum em angleren.
114
Biraz almanca anlarim.
ØÇ ùÇã ѳëϳÝáõÙ »Ù ·»ñٳݻñ»Ý:
g anum em germaneren.
mi kiç hasg
Türk müsün?
Âáõ±ñù »ë:
tu±rk es.
Hayir türk de$ilim. ( evet türküm)
à°ã, Ãáõñù ã»Ù: (²Ûá°, Ãáõñù »Ù)
vo°ç turk çem. (ayo°, turk em)
Sana bir soru soraca$im.
гñó áõݻ٠ù»½ ï³Éáõ:
harts unem kez d alu.
Bize gel de biraz konu'alim.
²ñÇ° Ù»ñ ïáõÝ, áñ ÙÇ ùÇã ½ñáõó»Ýù:
ari° mer d un, vor mi kiç zrutsenk.
&imdi gelemem.
ÐÇÙ³ ã»Ù ϳñáÕ ·³É:
hima çem g aro$ gal.
Bir çeyrek saat sonra gelebilirim.
î³ëÝÑÇÝ· ñáå»Çó ϳñáÕ »Ù ·³É:
d asnhing rob
b eits g aro$ em gal.
Ne dedin?
ƱÝã ³ë³óÇñ:
i±nç asatsir.
115
Bir 'ey demedim.
´³Ý ã³ë³óÇ:
ban çasatsi.
Lokanta ֳ߳ñ³Ý (c a'aran)
Ben aciktim, siz aç misiniz?
ºë ëáí³Í »Ù, ¹áõù ëáí³±Í ã»ù:
dz em, duk sova±d
dz çek.
yes sovad
Ben de aciktim.
ºë ¿É »Ù ëáí³Í:
dz .
yes el em sovad
Karnim aç.
êáí³Í »Ù:
dz em.
sovad
Ben tokum.
ºë Ïáõßï »Ù:
d em.
yes g u'd
Ben aç de$ilim.
ºë ù³Õó³Í ã»Ù:
dz çem.
yes ka$tsad
Buralarda bir lokanta var mi?
²Ûëï»Õ ׳߳ñ³Ý ϳ±:
d e$ c a'aran g a±.
aysd
%ki ki'ilik bir masa isteriz.
àõ½áõÙ »Ýù »ñÏáõ Ñá·³Ýáó ë»Õ³Ý:
g u hoganots se$an.
uzum enk yerg
116
Dört iskemle getir.
âáñë ³Ãáé μ»°ñ:
çors atorr be°r.
Ne yiyeceksiniz?
ƱÝã »ù áõï»Éáõ:
d elu.
i±nç ek ud
garson
Ù³ïáõóáÕ
d utso$
mad
Yemek listesini ver.
ֳ߳óáõó³ÏÁ ïáõ°ñ:
c a'atsutsag
g i d u°r.
Bir tabak pilav getir.
Ø»Ï ³÷ë» ÷ɳí μ»°ñ:
g apse plav be°r.
meg
ha'lama et
'i' kebap
ekmek
bir 'i'e su
üç bardak su
˳ßɳٳ
ù³μ³μ
ѳó
$ha'lama
kabab
hats
g 'i' cur
Ù»Ï ßÇß çáõñ
meg
g cur
»ñ»ù μ³Å³Ï çáõñ yerek bajag
biraz maydanoz
ÙÇ ùÇã Ù³Õ³¹³Ýáë
mi kiç ma$adanos
117
iki tabak salata
»ñÏáõ ³÷ë» ë³É³Ã
g u apse salat
yerg
üç yumurtali omlet
»ñ»ù ѳíÏÇÃáí (Óíáí) Óí³Í»Õ
g itov (dzvov) dzvad
dz e$
yerek havg
patlican dolmasi
ëÙμáõÏáí ïáÉÙ³
g ov d olma
smbug
peynirli makarna
å³ÝÇñáí ٳϳñáÝ
b anirov mag
g aron
mercimek çorbasi
áëåáí ³åáõñ
b ov ab
b ur
vosb
Çorba so$uktur.
²åáõñÁ ë³éÝ ¿:
b uri sarr n e.
ab
iki tas yo$urt
»ñÏáõ ³÷ë» Ù³ÍáõÝ
g u apse mad
dz un
yerg
Bu çok tuzlu.
ê³ ß³ï ³ÕÇ ¿:
d a$i e.
sa 'ad
118
Bunu kaldir.
ê³ í»ñóñáõ°:
sa vertsru°.
Hesap kaç?
гßÇíÝ ÇÝãù³±Ý ¿:
ha'ivn inçka±n e.
Bende on bin dram var.
Øáïë ï³ëÁ ѳ½³ñ ¹ñ³Ù ϳ:
d s d asi hazar dram g a.
mod
Ver de bozayim.
îáõ°ñ, áñ Ù³Ýñ»Ù:
d u°r vor manrem.
Otelde ÐÛáõñ³ÝáóáõÙ (hyurano tsum)
Bu köyde otel var mi?
²Ûë ·ÛáõÕáõÙ ÑÛáõñ³Ýáó ϳ±:
ays gyu$um hyuranots g a±.
Otel yüz elli metre uzak.
ÐÛáõñ³ÝáóÁ ѳñÛáõñ ÑÇëáõÝ Ù»ïñ Ñ»éáõ ¿:
d r herr u e.
hyuranotsi haryur hisun med
Buyrunuz giriniz.
Ü»°ñë ѳٻó»ù:
ne°rs hametsek.
Sizde bo' bir oda var mi?
²½³ï ë»ÝÛ³Ï áõÝ»±ù:
d senyag
g une±k.
azad
119
Kaç ki'ilik?
ø³ÝDZ Ñá·áõ ѳٳñ:
kani± hogu hamar.
Üç ki'ilik.
ºñ»ù Ñá·áõ ѳٳñ:
yerek hogu hamar.
Hangi katta?
à±ñ ѳñÏáõÙ ¿:
g um e.
vo±r harg
Dördüncü katta.
âáññáñ¹ ѳñÏáõÙ:
g um.
çorrord harg
özel banyolu bir oda
μ³ÕÝÇùáí ë»ÝÛ³Ï
g
ba$nikov senyag
caddeye bakan bir oda
åáÕáï³ÛÇÝ Ý³ÛáÕ ë»ÝÛ³Ï
b o$od
d ayin nayo$ senyag
g
Odamin numarasi kaç?
à±ñÝ ¿ ë»ÝÛ³ÏÇë ѳٳñÁ:
g is hamari.
vo±rn e senyag
Yemekli günlük ne kadar?
àñù³±Ý ¿ ë»ÝÛ³ÏÇ ûñ³í³ñÓÁ ëÝáõÝ¹Ç Ñ»ï ÙdzëÇÝ:
g i oravardzi snundi hed
d miasin.
vorka±n e senyag
120
Bu çok pahali.
Þ³ï óÝÏ ¿:
d tang
g e.
'ad
Tuvalet nerede?
àñï»±Õ ¿ ½áõ·³ñ³ÝÁ:
d e±$ e zugarani.
vord
&u kö'ede.
²Ûë ³ÝÏÛáõÝáõÙ:
g yunum.
ays ang
Lutfen odamin anahtarini ver.
ÊݹñáõÙ »Ù, ë»ÝÛ³ÏÇë μ³Ý³ÉÇÝ ïáõ°ñ:
g is banalin d u°r.
$hndrum em, senyag
Asansörü göster.
àñï»±Õ ¿ í»ñ»É³ÏÁ:
d e±$ e verelag
g i.
vord
Sicak su muslu$u nerede?
à±ñÝ ¿ ï³ù çñÇ Íáñ³ÏÁ:
g i.
vo±rn e d ak cri dz orag
Beni saat altida uyandir.
ÆÝÓ Å³ÙÁ í»óÇÝ ³ñÃݳóñáõ°:
indz jami vetsin artnatsru°.
Hesabimiz kaç?
àñù³±Ý ¿ Ù»ñ ѳßÇíÁ:
vorka±n e mer ha'ivi.
121
&ayet beni arayan olursa saat üçte dönece$im.
ºÃ» ÇÝÓ Ñ³ñóÝáÕ ÉÇÝÇ, ųÙÁ »ñ»ùÇÝ í»ñ³¹³éݳÉáõ »Ù:
yete indz hartsno$ lini, jami yerekin veradarr nalu em.
&emsiyemi odamda unuttum.
²ÝÓñ¨³Ýáóë Ùáé³ó³ ÇÙ ë»ÝÛ³ÏáõÙ:
g um.
andzrevanotss morr atsa im senyag
bir taksi ça$ir.
î³ùëÇ Ï³ÝãÇ°ñ:
d aksi g ançi°r.
Hava alanina götür.
ÆÝÓ û¹³Ï³Û³Ý ï³°ñ:
g ayan d a°r.
indz odag
Ev i'leri
î³Ý ³Ù»ÝûñÛ³ ³ß˳ï³ÝùÝ»ñ
(d an amenorya a'$h ad ankner)
Hizmetçiyi ça$ir.
î³Ý ³ß˳ïáÕÇÝ (ëå³ë³íáñÇÝ) ϳÝãÇ°ñ:
d an a'$had
d o$in (sb
b asavorin) g ançi°r.
Odalari süpür ve tozlari silk.
ê»ÝÛ³ÏÝ»ñÁ ³íÉÇ°ñ ¨ ÷áßÇÝ»ñÁ Ù³ùñÇ°ñ:
g neri avli°r yev po'ineri makri°r.
senyag
Masanin örtüsünü kaldir.
ê»Õ³ÝÇ Í³ÍÏáóÁ (ë÷éáóÁ) ѳÝÇ°ñ:
dz g otsi (sprr otsi) hani°r.
se$ani dz ad
122
Kasaba git, iki kilo et getir.
¶Ý³° Ùë³í³×³éÇ Ùáï ¨ »ñÏáõ ÏÇÉá·ñ³Ù ÙÇë μ»°ñ:
d yev yerg
g u g ilogram mis be°r.
gna° msavacc arr i mod
Ö$le yeme$ini hazirla.
Ö³ßÁ å³ïñ³ëïÇ°ñ:
c a'i b ad
d rasd
d i°r.
Ak'am yeme$i için ne pi'irdin?
ֳ߻Éáõ ѳٳñ DZÝã »ë å³ïñ³ëï»É:
c a'elu hamar i±nç es b ad
d rasd
d el.
etli kabak
¹¹áõÙáí ¨ Ùëáí ׳ß
ddumov yev msov c a'
kuzu eti
áã˳ñÇ ÙÇë
voç$hari mis
Saat altida yemek yiyece$iz.
ijÙÁ í»óÇÝ ×³ß»Éáõ »Ýù:
jami vetsin c a'elu enk.
Kapiyi kilitle.
¸áõéÁ ÷³ÏÇ°ñ:
g i°r.
durr i pag
&u pencereyi aç.
²Ûë å³ïáõѳÝÁ μ³°ó:
d uhani ba°ts.
ays b ad
123
Bu gece bize misafirler gelecek.
²Ûëûñ ÑÛáõñ»ñ »Ý ·³ÉÇë Ù»½ Ùáï:
d.
aysor hyurer en galis mez mod
Su 'i'esini buzdulabindan getir.
ê³éݳñ³ÝÇó çñÇ ßÇßÁ μ»°ñ:
sarr naranits cri 'i'i be°r.
Tabaklari masaya diz.
²÷ë»Ý»ñÁ ë»Õ³ÝÇ íñ³ ß³ñÇ°ñ:
apseneri se$ani vra 'ari°r.
Lanbayi söndür.
ÈáõÛëÁ Ù³ñÇ°ñ:
luysi mari°r.
Gülmeksizin çali'.
²é³Ýó ùÙÍÇͳÕÇ ³ß˳ïÇ°ñ:
dz id
dz a$i a'$had
d i°r.
arr ants kmd
Ev aramak îáõÝ ÷Ýïñ»É (d un pn d rel)
Mobilyali kiralik bir daire ariyorum.
öÝïñáõÙ »Ù í³ñÓáí ϳѳíáñí³Í μݳϳñ³Ý:
d rum em vardzov g ahavorvad
dz bnag
g aran.
pnd
Ufak, ucuz bir ev görmek istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù ¿Å³Ý ¨ ÷áùñ ïáõÝ ·ïÝ»É:
d nel.
uzum em ejan yev pokr d un gd
Kaç odasi var?
ø³ÝDZ ë»ÝÛ³Ï ¿:
g e.
kani± senyag
124
Bu odanin kirasi kaç?
²Ûë ë»ÝÛ³ÏÇ í³ñÓÁ áñù³±Ý ¿:
g i vardzi vorka±n e.
ays senyag
Evin bahçesi var mi?
îáõÝÝ ³Û·Ç áõÝDZ:
d unn aygi uni±.
Ücreti pe'in ödemeli miyim?
ì³ñÓÁ ݳËûñá±ù »Ù ï³Éáõ:
vardzi na$horo±k em d alu.
Bu bana uygun.
ê³ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ É³í ¿:
sa indz hamar lav e.
Taksi î³ùëÇ (d aksi)
Nereye gitmek istiyorsunuz?
àõ±ñ »ù áõ½áõÙ ·Ý³É:
u±r ek uzum gnal.
Gomidas caddesine.
ÎáÙÇï³ë åáÕáï³:
G omid
d as b o$od
d a.
Ücreti kaç?
ÆÝãù³Ýá±í Ïï³Ý»ù:
inçkano±v gd anek.
Bizi Zoravar kilisesine alir misin?
Ø»½ ¼áñ³í³ñ »Ï»Õ»óÇ Ïï³Ý»±ë:
g e$etsi gd ane±s.
mez Zoravar yeg
125
Burada dur.
²Ûëï»Õ ϳݷÝÇ°ñ:
d e$ g angni°r.
aysd
%nmek istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù ÇçÝ»É:
uzum em icnel.
Kaç istersin?
ÆÝãù³±Ý »ë áõ½áõÙ:
inçka±n es uzum.
Be' yüz tram yeterli de$il mi?
ÐÇÝ· ѳñÛáõñ ¹ñ³ÙÁ μ³í³ñ³ñ 㿱:
hing haryur drami bavarar çe±.
Bizi bir buçuk saat kadar 'ehirde gezdir.
Ø»½ ù³Õ³ùáõÙ Ù»ÏáõÏ»ë Å³Ù Ù³Ý ïáõ°ñ:
g ug
g es jam man d u°r.
mez ka$akum meg
Burada bekle.
²Ûëï»Õ ëå³ëÇ°ñ:
d e$ sb
b asi°r.
aysd
Acele etme, yava' yava' sür.
ØÇ° ßï³åÇñ, ¹³Ý¹³Õ ùßÇ°ñ:
d ab
b ir, danda$ k'i°r.
mi° 'd
Biraz acele et.
ØÇ ùÇã ßï³åÇ°ñ:
d ab
b i°r.
mi kiç 'd
126
Yerinde bekle.
î»ÕáõÙ ëå³ëÇ°ñ:
d e$um sb
b asi°r.
Araba ²íïáÙ»ù»Ý³ (av d omekena)
Burada tamirhane var mi?
²Ûëï»Õ í»ñ³Ýáñá·Ù³Ý ï»Õ ϳ±:
d e$ veranorogman d e$ g a±.
aysd
On litre benzin istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù ï³ëÁ ÉÇïñ μ»Ý½ÇÝ:
d r benzin.
uzum em d asi lid
Bir kilo ya$ koy.
ØÇ ÏÇÉá·ñ³Ù ÛáõÕ ïáõ°ñ:
mi g ilogram yu$ d u°r.
Lâstiklere biraz hava bas.
²ÝÇíÝ»ñÇÝ û¹ Éóñáõ°:
anivnerin od ltsru°.
Lûtfen ya$i kontrol et.
ÊݹñáõÙ »Ù ÛáõÕÁ ëïáõ·»°ù:
d uge°k.
$hndrum em yu$i sd
Frenleri siki'tir.
²ñ·»É³ÏÝ»ñÁ Ýáñá·Ç°ñ:
g neri norogi°r.
argelag
Arabami yika.
Ø»ù»Ý³ë Éí³°:
mekenas lva°.
127
Bujileri temizle.
γÛÍÙáÙ»ñÁ (ëí»ã³) Ýáñá·Ç°ñ:
g ayd
dz momeri (sveça) norogi°r.
Bataryayi doldur.
سñïÏáóÁ (³ùáõÙÉÛ³Ãáñ) ÉÇóù³íáñÇ°ñ:
dg otsi (akumlyator) litskavori°r.
mard
Ya$ pompasini tamir et.
ÚáõÕÇ åáÙåÁ Ýáñá·Ç°ñ:
b i norogi°r.
yu$i b omb
Radyatörü lehimle.
賹dzïáñÁ ½á¹Ç°ñ:
r adiad
d ori zodi°r.
Ne kadar sürer?
ÆÝãù³±Ý Ïï¨Ç:
inçka±n gd evi.
Bir kaç dakka.
ØÇ ù³ÝÇ ñáå»:
b e.
mi kani rob
Sizde ip var mi?
Ò»½ Ùáï å³ñ³Ý ϳ±:
d b aran g a±.
dzez mod
Yerevan’dan Van’a kaç kilometre var?
ºñ¨³ÝÇó ì³Ý ù³ÝDZ ÏÇÉáÙ»ïñ ¿:
d r e.
Yerevanits Van kani± g ilomed
128
Bu kasabanin adi nedir?
²Ûë ·ÛáõÕ³ù³Õ³ùÇ ³ÝáõÝÝ Ç±Ýã ¿:
ays gyu$aka$aki anunn i±nç e.
Arabamizi burada park edebilir miyiz?
γñá±Õ »Ýù Ù»ù»Ý³Ý ³Ûëï»Õ ϳݷݻóÝ»É:
g aro±$ enk mekenan aysd
d e$ g angnetsnel.
Arabaniz kara saplandi.
Ò»ñ Ù»ù»Ý³Ý Ëñí»ó ÓÛ³Ý Ù»ç:
dzer mekenan $hrvets dzyan mec.
Bize yardim edebilir misiniz?
γñá±Õ »ù Ù»½ û·Ý»É:
g aro±$ ek mez ognel.
Bu gece misafirimisin.
²Ûëûñ Ù»ñ ÑÛáõñÝ »ë:
aysor mer hyurn es.
Bu yol nereye gider?
²Ûë ׳ݳå³ñÑÁ áõ±ñ ¿ ï³ÝáõÙ:
b arhi u±r e d anum.
ays c anab
Yollar iyi mi?
ֳݳå³ñÑÝ»ñÁ ɳ±í »Ý:
c anab
b arhneri la±v en.
Kabahat bende de$il.
ºë Ù»Õ³íáñ ã»Ù:
yes me$avor çem.
129
%'aret verdim.
Èáõë³ÛÇÝ ³½¹³Ýß³Ý ïí»óÇ:
lusayin azdan'an d vetsi.
Korna çaldim.
Ò³ÛݳÛÇÝ ³½¹³Ýß³Ý ïí»óÇ:
dzaynayin azdan'an d vetsi.
Erkek elbiseleri
îÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó ßáñ»ñ
(d $amard g ants 'orer)
yün palto
μñ¹Çó í»ñ³ñÏáõ
gu
brdits verarg
yakasi açik gömlek
μ³ó ûÓÇùáí ß³åÇÏ
b ig
g
bats odzikov 'ab
kapali yakali gömlek
÷³Ï ûÓÇùáí ß³åÇÏ
g odzikov 'ab
b ig
g
pag
erkek 'apka kismi
ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó ·É˳ñÏÝ»ñÇ μ³ÅÇÝ
d $amardg
g ants gl$harg
g neri bajin
yazlik hasir 'apka
³Ù³é³ÛÇÝ ÍÕáï» ·É˳ñÏ
d e gl$harg
g
amarr ayin dz $od
130
Bunun ölçüsü kaç?
ê³ á±ñ ã³÷Ý ¿:
sa vo±r çapn e.
Bu bana gitmiyor.
ê³ ÇÝÓ ãÇ ÉÇÝÇ:
sa indz çi lini.
Bu ucuzdur.
ê³ ¿Å³Ý ¿:
sa ejan e.
Bu çok pahali.
ê³ ß³ï óÝÏ ¿:
d tang
g e.
sa 'ad
Bundan iyisini isterim.
êñ³ÝÇó ³í»ÉÇ É³íÝ »Ù áõ½áõÙ:
sranits aveli lavn em uzum.
Bunun fiyati kaç?
ÆÝã± ³ñÅÇ ë³:
inç± arji sa.
Bundan üç tane ver.
êñ³ÝÇó »ñ»ù ѳï ïáõ°ñ:
d d u°r.
sranits yerek had
Bunlari dikkatlice sar.
êñ³Ýù ½·áõÛß ÷³Ã³ÃÇ°ñ:
srank zguy' patati°r.
131
Bu adrese gönder.
àõÕ³ñÏÇ°ñ ³Ûë ѳëó»áí:
g i°r ays hastseov.
u$arg
kahverengi kravat
ëñ׳·áõÛÝ ÷áÕϳå
g ab
b
srcc aguyn po$g
iç gömlekleri
Ý»ñùݳ߳åÇÏÝ»ñ
b ig
g ner
nerkna'ab
dört çift çorap
ãáñë ½áõÛ· ·áõÉå³
ba
çors zuyg gulb
koyu mavi rengli yün elbise
Ùáõ· ϳåáõÛï ·áõÛÝÇ μñ¹Çó ѳ·áõëï
b uyd
d guyni brdits hagusd
d
mug g ab
deri eldiven
ϳßí» Ó»éÝáó
g a've dzerr nots
kisa pantolon
ϳñ× ï³μ³ï
g arcc d abad
d
Parayi kime vereyim?
öáÕÁ áõ±Ù í׳ñ»Ù:
po$i u±m vcc arem.
132
Bana ver.
ÆÝÓ ïáõ°ñ:
indz d u°r.
Bir dakika.
ØÇ ñáå»:
b e.
mi rob
Foto$rafçi Èáõë³ÝϳñÇã (lusan g ariç)
Foto$rafçi kim?
à±í ¿ Éáõë³ÝϳñÇãÁ:
g ariçi.
o±v e lusang
Bir foto$raf çektirmek isteriz.
àõ½áõÙ »Ýù Éáõë³Ýϳñí»É:
g arvel.
uzum enk lusang
Bu filmi yika ve foto$raflarini çikar.
²Ûë ųå³í»ÝÁ »ñ¨³ÏÇ°ñ ¨ Éáõë³ÝϳñÝ»ñÁ ѳÝÇ°ñ:
g i°r yev lusang
g arneri hani°r.
b aveni yerevag
ays jab
Ö$leden sonra alabilir miyim?
γñá±Õ »Ù Ï»ëûñÇó Ñ»ïá í»ñóÝ»É:
d o vertsnel.
g aro±$ em g esorits hed
Hayir, yarin ö$leden evvel.
à°ã, í³ÕÁ Ï»ëûñÇó ³é³ç:
vo°ç, va$i g esorits arr ac.
Bu foto$rafi dört misli kadar büyüt.
²Ûë Éáõë³ÝϳñÁ ãáñë ³Ý·³Ù ٻͳóñá°õ:
g ari çors angam med
dz atsru°.
ays lusang
133
Lütfen ücretini pe'in veriniz.
ÊݹñáõÙ »Ù ݳ˳å»ë í׳ñ»É:
b es vcc arel.
$hndrum em na$hab
Geciktirme, Allah a'kina.
²ëïÍáõ ëÇñáõÝ, ãáõß³óÝ»ë:
d dz u sirun, çu'atsnes.
Asd
foto$raf makinesi
î»ë³ËóÇÏ (γٻñ³)
g (g
g amera)
d esa$htsig
Kütüphane ¶ñ³¹³ñ³Ý (gradaran)
Ermenice roman istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù ѳۻñ»Ýáí ·ñí³Í å³ïÙí³Íù:
d mvad
dz k.
dz b ad
uzum em hayerenov grvad
Sizde kirtasiye var mi?
¶ñ»Ý³Ï³Ý åÇïáõÛùÝ»ñ áõÝ»±ù:
g an b id
d uykner une±k.
grenag
Be' mektup kâ$idi ve zarf ver.
ÐÇÝ· ѳï ݳٳÏÇ ÃáõÕà ¨ Íñ³ñ ïá°õñ:
d namag
g i tu$t yev dz rar d u°r.
hing had
Bu kâ$it çok incedir.
²Ûë ÃáõÕÃÁ ß³ï μ³ñ³Ï ¿:
d barag
g e.
ays tu$ti 'ad
Daha kalinini ver.
²í»ÉÇ Ñ³ëïÁ ïá°õñ:
d i d u°r.
aveli hasd
134
türkçe-fransizca sözlük
Ãáõñù»ñ»Ý-ýñ³Ýë»ñ»Ý μ³é³ñ³Ý
turkeren-franseren barr aran.
dil bilgisi
ù»ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ·Çñù
g anutyan girk.
kerag
hikâyeler
å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñ
d mutyunner
bad
dolma kalem
kur'n kalem
·ñÇã
Ù³ïÇï
griç
d id
d
mad
Bunu tamir edebilir misin?
γñá±Õ »ë Ýáñá·»É:
g aro±$ es norogel.
Yakla'ik saat üçte hazirlarim.
ijÙÁ »ñ»ùÇ Ùáï å³ïñ³ëï ÏÉÇÝÇ:
d b ad
d rasd
d g lini.
jami yereki mod
bunu de$i'tir.
ê³ ÷áËÇ°ñ:
sa po$hi°r.
Bunun yerine 'unu ver.
êñ³ ÷á˳ñ»Ý ë³ ïá°õñ:
sra po$haren sa d u°r.
135
Postahane öáëï³ïáõÝ (posd ad un)
Lûtfen postaneyi gösterir misin?
ÊݹñáõÙ »Ù, óáõÛó Ïï³±ù ÷áëï³ïáõÝÁ:
d ad
d uni.
$hndrum em, tsuyts g da±k posd
Buralarda posta 'ubesi var mi?
²Ûëï»Õ ÷áëï³ï³Ý Ù³ëݳ×ÛáõÕ Ï³±:
d e$ posd
d ad
d an masnacc yu$ g a±.
aysd
Bu taraftan, biraz uzakta.
²Ûëï»ÕÇó ÙÇ ùÇã Ñ»éáõ ¿:
d e$its mi kiç herr u e.
aysd
Postane pek yakindir.
öáëï³ïáõÝÁ ß³ï Ùáï ¿:
d ad
d uni 'ad
d mod
d e.
posd
Bu paketi Iran’a gönderece$im.
²Ûë Íñ³ñÁ Æñ³Ý åÇïÇ áõÕ³ñÏ»Ù:
g em.
ays dz rari Iran b idi u$arg
Hizmet ücreti iki yüz otuz dram.
̳é³ÛáõÃÛáõÝÝ ³ñÅÇ »ñÏáõ ѳñÛáõñ »ñ»ëáõÝ ¹ñ³Ù:
dz arr ayutyunn arji yerg
g u haryur yeresun dram.
Bu kart için pul veriniz.
²Ûë μ³óÇÏÇ Ñ³Ù³ñ ¹ñáßÙ³ÃáõÕà ïí»°ù:
g i hamar dro'matu$t d ve°k.
ays batsig
Posta ne vakit yola çikar?
ºñμ »±Ý áõÕ³ñÏáõÙ ÷áëïÁ:
g um posd
d i.
yerb e±n u$arg
136
Bir telgraf kâ$idi ver.
л鳷ñÇ ÃáõÕà ïá°õñ:
herr agri tu$t d u°r.
Bu telegrafi &am’a gönderece$im.
л鳷ÇñÝ áõÕ³ñÏ»Éáõ »Ù ¸³Ù³ëÏáë:
g elu em Damasg
g os.
herr agrin u$arg
Kelimesi kaça.
²Ù»Ý ÙÇ μ³éÝ Ç±Ýã ³ñÅÇ:
amen mi barr n i±nç arji.
Makbuz ister misin?
àõ½áõ±Ù »ù ·Ý³óáõó³ÏÁ (ÏïñáÝÁ):
g i (g
gd roni).
uzu±m ek gnatsutsag
Evet isterim.
²Ûá°, áõ½áõÙ »Ù:
ayo°, uzum em.
Hayir istemem.
à°ã, ã»Ù áõ½áõÙ:
vo°ç, çem uzum.
Te'ekkür ederim.
ÞÝáñѳϳÉáõÃÛáõÝ:
g alutyun.
'norhag
Sohbet ¼ñáõÛó (zruy ts )
Dün neredeydin?
à±õñ ¿Çñ »ñ»Ï:
g.
u±r eir yereg
137
Sinemaye gittik.
¶Ý³óÇÝù ÏÇÝá ݳۻÉáõ:
gnatsink g ino nayelu.
Geçen hafta nereye gittiniz?
à±õñ ¿Çù ·Ý³ó»É ³ÝóÛ³É ß³μ³Ã:
u±r eik gnatsel antsyal 'abat.
Erzuruma gittik.
¶Ý³óÇÝù γñÇÝ (¾ñ½ñáõÙ):
gnatsink G arin (Erzrum).
Nerede çali'iyorsun?
àñï»±Õ »ë ³ß˳ïáõÙ:
d e±$ es a'$had
d um.
vord
Maliye Bakanli$inda.
üÇݳÝëÝ»ñÇ Ý³Ë³ñ³ñáõÃÛáõÝáõÙ:
finansneri na$hararutyunum.
Ben fabrikada çali'iyorum.
ºë ³ß˳ïáõÙ »Ù ·áñͳñ³ÝáõÙ:
d un em gord
dz aranum.
yes a'$had
Yapacak çok i'lerim var .
²Ý»ÉÇù ß³ï áõÝ»Ù:
d unem.
anelik 'ad
Baban ne i' yapiyor?
гÛñÇϹ Çݱ㠷áñÍ ¿ ³ÝáõÙ:
g d in±ç gord
dz e anum.
hayrig
138
Babam çiftçidir.
гÛñÇÏë ÑáÕ³·áñÍ ¿:
g s ho$agord
dz e.
hayrig
Denize yüzme$e gidelim mi?
¶Ý³±Ýù Íáí ÉáÕ³Éáõ:
gna±nk dz ov lo$alu.
Arkada'imi bekleyece$im.
ÀÝÏ»ñáçë åÇïÇ ëå³ë»Ù:
g erocs b id
d i sb
b asem.
ing
Burada ne kadar kalacaksiniz?
ÆÝãù³±Ý »ù ÙݳÉáõ ³Ûëï»Õ:
d e$
Inçka±n ek mnalu aysd
Burada iki hafta kalaca$iz.
²Ûëï»Õ »ñÏáõ ß³μ³Ã »Ýù ÙݳÉáõ:
d e$ yerg
g u 'abat enk mnalu.
aysd
Bütün ki' mevsimini Bitlis’da geçirece$im.
²ÙμáÕç ÓÙ»éÁ ´³Õ»ßáõÙ (´ÇÃÉÇëáõÙ) »Ù ³ÝóϳóÝ»Éáõ:
g atsnelu.
Ambo$c dzmerr i Ba$e'um (Bitlisum) em antsg
Benimle gelir misin?
ÆÝÓ Ñ»ï Ï·³±ë:
d g ga’s.
indz hed
Eminim ki be$eneceksin.
ìëï³Ñ »Ù, áñ ѳí³Ý»Éáõ »ë:
d ah em, vor havanelu es.
vsd
139
Bu ak'am me'gulum.
²Ûë ·Çß»ñ ½μ³Õí³Í »Ù:
dz em.
ays gi'er zba$vad
Öbür gün gelirim.
гçáñ¹ ûñÁ Ï·³Ù:
hacord ori g gam.
Evelsi gün onunla görü'tüm.
Üñ³ Ñ»ï ݳËáñ¹ ûñÁ Ëáë»óÇ:
d na$hord ori $hosetsi.
nra hed
Sen benim hem'erimsin.
¸áõ ѳÛñ»Ý³ÏÇóë »ë:
g itss es.
du hayrenag
Biz kom'uyuz.
Ø»Ýù ѳñ¨³ÝÝ»ñ »Ýù:
menk harevanner enk.
Akrabalara ve Arkada'lara ziyaret
гݹÇåáõÙ ÁÝÏ»ñÝ»ñÇ ¨ ³½·³Ï³ÝÝ»ñÇ Ñ»ï
(handib um ing erneri yev azgag anneri hed )
Kapiyi kim çaliyor?
à±í ¿ ¹áõéÁ Í»ÍáõÙ:
dz um.
o±v e durr i dz ed
Bendeniz Armen.
ºë ²ñÙ»ÝÝ »Ù:
yes Armenn em.
140
Digran burada mi?
îÇ·ñ³ÝÁ ³Ûëï»±Õ ¿:
D igrani aysd
d e±$ e.
Hangi katta oturuyor?
à±ñ ѳñÏáõÙ ¿ ³åñáõÙ:
g um e ab
b rum.
vo±r harg
Üçüncü katta.
ºññáñ¹ ѳñÏáõÙ:
g um.
yerrord harg
Evde de$il.
î³ÝÁ ã¿:
d ani çe.
Buyrun oturun.
²Ûëï»Õ Ýëï»°ù:
d e$ nsd
d e°k.
aysd
Paltonuzu çikariniz.
ì»ñ³ñÏáõÝ»ñ¹ ѳݻ°ù:
g unerd hane°k.
verarg
Karde'in Vartan nasildir?
ºÕμ³Ûñ¹ª ì³ñ¹³ÝÁ, ÇÝãå»±ë ¿:
b e±s e.
ye$bayrd` Vardani, inçb
Çok iyi, te'ekkür ederim.
Þ³ï É³í ¿, ßÝáñѳϳÉáõÃÛáõÝ:
d lav e, 'norhag
g alutyun.
'ad
141
Uzun zamandir görmedim.
ì³Õáõó ã»Ù ï»ë»É:
va$uts çem d esel.
Onu tanir misiniz?
ֳݳãáõ±Ù »ù Ýñ³Ý:
c anaçu±m ek nran.
%ki seneden beri ahbap olduk.
ºñÏáõ ï³ñÇ ³é³ç ÁÝÏ»ñ³ó³Ýù:
g u d ari arr ac ing
g eratsank.
yerg
Çay mi, kahve mi alirsiniz?
Â»Û Ï³Ù ëáõñ× ÏËÙ»±ù:
tey g am surcc g $hme±k
Çayi açik severim.
ºë ûÛÁ μ³ó ·áõÛÝÇ »Ù ëÇñáõÙ:
yes teyi bats guyni em sirum.
Biraz daha.
ØÇ ùÇã ÝáñÇó Éóñ»°ù:
mi kiç norits ltsre°k.
Ak'am yeme$ini bizimle yer misin?
Ø»½ Ñ»ï ÏÁÝÃñ»±ë:
d g intre±s.
mez hed
Memnuniyetle.
г×áõÛùáí:
hacc uykov.
142
Sigara içmem.
Ì˳Ëáï ã»Ù ÍËáõÙ:
dz $ha$hod
d çem dz $hum.
Tereya$i taba$ini ver
γñ³·Ç ³÷ë»Ý ïá°õñ:
g aragi apsen d u°r.
ermeni yemekleri
ѳÛÏ³Ï³Ý Ï»ñ³ÏáõñÝ»ñ
g ag
g an g erag
g urner
hayg
Biraz 'arap içer misiniz?
ØÇ ùÇã ·ÇÝÇ ÏËÙ»±ù:
mi kiç gini g $hme±k.
Bu günkü gazeteleri okudunuz mu?
²Ûëûñí³ Ã»ñûñÁ ϳñ¹³óDZù:
aysorva terteri g ardatsi±k.
%yi haberler var.
ȳí Éáõñ»ñ ϳ:
lav lurer g a.
Ayin kaçi?
²Ùëí³ á±ñ ûñÝ ¿:
amsva vo’r orn e.
On üç Mayis.
سÛÇëÇ ï³ëÝ»ñ»ùÁ:
mayisi d asnyereki.
143
Bayan Tamar burada mi?
îÇÏÇÝ Â³Ù³ñÁ ³Ûëï»±Õ ¿:
d ig
g in Tamari aysd
d e±$ e.
Hayir efendim.
à°ã, å³ñá°Ý:
vo°ç, b aro°n.
Öyle ise saat dört buçukta dönece$im.
ºÃ» ³Û¹å»ë ¿, ųÙÁ ãáñë ³Ýó Ï»ë Ïí»ñ³¹³éݳÙ:
b es e, jami çors ants g es g veradarr nam.
yete aydb
Selâm söyle.
Îμ³ñ¨»ë:
g bareves.
Bizi senede bir kere ziyaret ediniz.
î³ñÇÝ Ù»Ï ³Ý·³Ù ³Ûó»ÉÇ°ñ Ù»½:
d arin meg
g angam aytseli°r mez.
Arasira size geliyorum.
ºñμ»ÙÝ ·³ÉÇë »Ù:
yerbemn galis em.
Geçen ay iki defa geldim.
²Ýó³Í ³ÙÇë »ñÏáõ ³Ý·³Ù »Ï³:
dz amis yerg
g u angam yeg
g a.
antsad
Sa$lik ²éáÕçáõÃÛáõÝ (ar o$cutyun)
Nasilsin?
ÆÝãå»±ë »ë:
b e±s es.
inçb
144
Hamd olsun iyiyim.
ö³éù ²ëïÍáõ, É³í »Ù:
d dz u, lav em.
parr k Asd
Rahatsizim.
ì³ï »Ù ½·áõÙ:
d em zgum.
vad
Hastayim.
ÐÇí³Ý¹ »Ù:
hivand em.
Babanizin sihhati nasil?
Ðáñ¹ ³éáÕçáõÃÛáõÝÁ ÇÝãå»±ë ¿:
b e±s e.
hord arr o$cutyuni inçb
Okadar iyi de$il.
²ÛÝù³Ý ¿É ɳí ã¿:
aynkan el lav çe.
Karni a$riyor.
öáñÁ ó³íáõÙ ¿:
pori tsavum e.
Ba'im a$riyor.
¶ÉáõËë ¿ ó³íáõÙ:
glu$hs e tsavum.
Bir doktor ça$ir.
´ÅÇßÏ Ï³ÝãÇ°ñ:
g g ançi°r.
bji'g
Hekim burada de$il.
´ÅÇßÏÝ ³Ûëï»Õ ã¿:
g n aysd
d e$ çe.
bji'g
145
En yakin hastane nerede?
²Ù»Ý³ÙáïÇÏ ÑÇí³Ý¹³ÝáóÁ áñï»±Õ ¿:
d ig
g hivandanotsi vord
d e±$ e.
amenamod
Burada eczan var mi?
²Ûëï»Õ ¹»Õ³ïáõÝ Ï³±:
d e$ de$ad
d un g a±.
aysd
Biraz bekle.
ØÇ ùÇã ëå³ë»°ù:
b ase°k.
mi kiç sb
Neyiniz var?
ÆÝãDZó »ù ¹Å·áÑáõÙ:
inçi±ts ek djgohum.
Yeme$e i'tahim yok.
àõï»Éáõ ³ËáñÅ³Ï ãáõÝ»Ù:
d elu a$horjag
g çunem.
ud
Geceleyin uyuyamiyorum.
¶Çß»ñÝ»ñÁ ã»Ù ϳñáÕ³ÝáõÙ ùÝ»É:
gi'erneri çem g aro$anum knel.
Öksürüyorum.
г½áõÙ »Ù:
hazum em.
Midem a$riyor.
êï³Ùáùëë ó³íáõÙ ¿:
d amokss tsavum e.
sd
Elbiseni çikar.
г·áõëïÝ»ñ¹ ѳÝÇ°ñ:
d nerd hani°r.
hagusd
146
Buraya uzan.
²Ûëï»Õ å³éÏÇ°ñ:
d e$ b arrg i°r.
aysd
Önemli bir 'eyin yok.
Èáõñç μ³Ý ãϳ:
g a.
lurc ban çg
Bu ilâci al.
²Ûë ¹»ÕÁ ËÙÇ°ñ:
ays de$i $hmi°r.
&ifa buluyorum.
²éáÕç³ÝáõÙ »Ù:
arr o$canum em.
Bir kaç gün zarfinda iyile'eceksin.
ØÇ ù³ÝÇ ûñÇó ϳéáÕç³Ý³ë:
mi kani orits g arr o$canas.
Geçmi' olsun.
²Ýó³Í ÉÇÝÇ:
dz lini.
antsad
Kadin elbiseleri
γݳóÇ ßáñ» (g anatsi 'orer)
Siyah 'apka isterim.
ê¨ ·É˳ñÏ »Ù áõ½áõÙ:
g em uzum.
sev gl$harg
Daha açi$ini ver .
²í»ÉÇ μ³ó ·áõÛÝÇ ïáõ°ñ:
aveli bats guyni d u°r.
147
Bu ceket küçüktür.
²Ûë í»ñ³ñÏáõÝ ÷áùñ ¿:
g un pokr e.
ays verarg
Daha büyü$ünü ver.
²í»ÉÇ Ù»ÍÁ ïáõ°ñ:
dz i d u°r.
aveli med
Bu iki önlü$ü aliyorum.
²Ûë »ñÏáõ ·á·ÝáóÝ»ñÁ ·ÝáõÙ »Ù:
g u gognotsneri gnum em.
ays yerg
Bu elbise bana uymuyor.
²Ûë ѳ·áõëïÁ ÇÝÓ ãÇ ë³½áõÙ:
d i indz çi sazum.
ays hagusd
Ba'ka birini ister misiniz?
àõñÇßÝ áõ½áõ±Ù »ù:
uri'n uzu±m ek.
De$i'tirmek için para aliyor musunuz?
öáË»Éáõ ѳٳñ ÷áÕ í»ñóÝáõ±Ù »ù:
po$helu hamar po$ vertsnu±m ek.
siyah gecelik
ë¨ ·Çß»ñ³Ýáó
sev gi'eranots
ipek e'arp
Ù»ï³ùëÛ³ ·É˳ßáñ
d aksya gl$ha'or
med
bir paket i$ne
ÙÇ ïáõ÷ ³ë»Õ
mi d up ase$
148
bir kutu toplu i$ne
ÙÇ ïáõ÷ ·Ý¹³ë»Õ
mi d up gndase$
kürk yakali palto
Ùáñû ûÓÇùáí í»ñ³ñÏáõ
gu
morte odzikov verarg
kisa kollu elbise
ϳñ׳è ѳ·áõëï
g arcc atev hagusd
d
mavi etek
ϳåáõÛï ÷»ß (ÏÇë³ßñç³½·»ëï)
g ab
b uyd
d pe' (g
g isa'rcazgesd
d)
topuz
Í³Ù³Ï³É (í³ñë³Ï³É)
dz amag
g al (varsag
g al)
Tiyatro, sinema
³ïñáÝ, ÏÇÝáóïñáÝ
(tad ron, g inotad ron)
Bu ak'ami nerede geçirece$iz?
²Ûë ·Çß»ñ DZÝã »Ýù ³Ý»Éáõ:
ays gi'er i±nç enk anelu.
Haydi sinemaya gidelim.
¶Ý³Ýù ÏÇÝá:
gnank g ino.
Ben tiyatroyu tercih ederim.
ºë ݳËÁÝïñáõÙ »Ù óïñáÝÁ:
d roni.
yes na$hindrum em tad
149
Kim oynuyor?
à±í ¿ ¹»ñ³ë³ÝÁ:
o±v e derasani.
Kim 'arki söyleyecek?
à±í ¿ »ñ·»Éáõ:
o±v e yergelu.
Bu piyes kaç sahnedir?
²Ûë åÇ»ëÁ ù³ÝDZ Ù³ëÇó ¿:
ays b iyesi kani± masits e.
bilet gi'esi
ïáÙë³ñÏÕ
d omsarg
g$
Bu ak'amki program için dört bilet ver.
²Ûë ·Çß»ñí³ Ñ³Ý¹»ëÇ Ñ³Ù³ñ ãáñë ïáÙë ïá°õñ:
ays gi'erva handesi hamar çors d oms d u`r.
Ba' rolu kim oynuyor?
¶É˳íáñ ¹»ñÁ á±í ¿ ϳï³ñáõÙ:
d arum.
gl$havor deri o±v e g ad
Perde ne zaman açilir?
º±ñμ ¿ μ³óíáõÙ í³ñ³·áõÛñÁ:
ye±rb e batsvum varaguyri.
Artistler fevkalâde iyi oynuyorlar.
¸»ñ³ë³ÝÝ»ñÁ ß³ï É³í »Ý Ï³ï³ñáõÙ ¹»ñ»ñÁ:
d arum dereri.
derasanneri 'ad lav en g ad
Güzel sesi var.
Þ³ï ·»Õ»óÇÏ Ó³ÛÝ áõÝÇ:
g dzayn uni.
'ad ge$etsig
150
Birinci mevkide biletin fiyati kaç?
²é³çÇÝ ß³ñù»ñÇ ïáÙë»ñÝ Ç±Ýã ³ñÅ»Ý:
arr acin 'arkeri d omsern i±nç arjen.
Saat kaçta ba'layacak?
ijÙÁ ù³ÝÇëÇ±Ý ¿ ëÏëíáõÙ:
g svum
jami kanisi±n e sg
Çabuk giriniz, film ba'liyor.
²×³å³ñ»ó»°ù, ÏÇÝáÝ ëÏëíáõÙ ¿:
b aretse°k g inon sg
g svum e
acc ab
Yava' yava', daha epey vakit var.
ØÇ° ßï³å»ù, ¹»é Å³Ù³Ý³Ï Ï³:
d ab
b ek, derr jamanag
g g a.
mi° 'd
Dükkan ʳÝáõà ($hanut)
Bu dükkana girelim.
²ñÇ ÙïÝ»Ýù ³Ûë ˳ÝáõÃ:
d nenk ays $hanut.
ari md
Bir 'ey satin alaca$im.
ØÇ μ³Ý »Ù ·Ý»Éáõ:
mi ban em gnelu.
Bir kilo 'eker istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù Ù»Ï ÏÇÉá·ñ³Ù ß³ù³ñ³í³½:
g g ilogram 'akaravaz.
uzum em meg
Sizde di' macunu var mi?
²ï³ÙÇ Ù³ÍáõÏ áõÝ»±ù:
d ami mad
dz ug
g une±k
ad
151
Evet efendim, üç türlüsü var.
²Ûá°, å³ñá°Ý, »ñ»ù ï»ë³Ï áõÝ»Ýù:
g unenk.
ayo°, b aro°n, yerek d esag
Kaça bu?
ƱÝã ³ñÅÇ:
i±nç arji.
Be' yüz dram.
ÐÇÝ· ѳñÛáõñ ¹ñ³Ù:
hing haryur dram.
Taze ekmek var mi?
³ñ٠ѳó áõÝ»±ù:
tarm hats une±k.
Hayir, bizdeki ekmekler dünden kalmadir.
à°ã, ѳóÁ »ñ»Ïí³ÝÇó ¿ Ùݳó»É:
g vanits e mnatsel.
vo°ç, hatsi yereg
Ekmeklerimiz firindan yeni çikti.
гó»ñÁ ÷éÇó Ýáñ »Ý ѳݻÉ:
hatseri prr its nor en hanel.
Iki yüz gram peynir ver
ºñÏáõ ѳñÛáõñ ·ñ³Ù å³ÝÇñ ïá°õñ:
g u haryur gram b anir d u°r.
yerg
Bende bin dram var.
Øáïë ѳ½³ñ ¹ñ³Ù ϳ:
d s hazar dram g a.
mod
Veriniz de üzerini vereyim.
îí»°ù, áñ Ùݳó³ÍÁ í»ñ³¹³ñÓÝ»Ù:
d ve°k, vor mnatsad
dz i veradardznem.
152
Bu yüzlü$ü bozdurmak istiyorum.
²Ûë ѳñÛáõñ ¹ñ³ÙÁ áõ½áõÙ »Ù Ù³Ýñ»É:
ays haryur drami uzum em manrel.
Bende bozuk yok.
Øáïë Ù³Ýñ ¹ñ³Ù ãϳ:
d s manr dram çg
g a.
mod
Bozabilirim.
γñáÕ »Ù Ù³Ýñ»É:
g aro$ em manrel.
Sizde ufak para var mi?
Ò»½ Ùáï Ù³Ýñ ¹ñ³Ù ϳ±:
d manr dram g a±.
dzez mod
Bu çok pahalidir.
²Ûë ß³ï óÝÏ ¿:
d tang
g e.
ays 'ad
Bilâkis ucuzdur.
Àݹѳϳé³ÏÁ, ¿Å³Ý ¿:
g arr ag
g i, ejan e.
indhag
Bu dükkanda kimse yok.
²Ûë ˳ÝáõÃáõÙ Ù³ñ¹ ãϳ:
g a.
ays $hanutum mard çg
Sakiz ver.
̳ÙáÝ ïá°õñ:
dz amon d u°r.
Hangi cinsten istersin?
à±ñ ï»ë³ÏÝ »ù áõ½áõÙ:
g n ek uzum.
vo±r d esag
153
Hem de bir kibrit.
ØÇ Ñ³ï ¿É ÉáõóÏÇ:
d el lutsg
g i.
mi had
Bunu kaça satiyorsun?
ê³ ÇÝãù³Ýá±í »ë í³×³éáõÙ:
sa inçkano±v es vacc arr um.
Bin be' yüz dram.
г½³ñ ÑÇÝ· ѳñÛáõñ ¹ñ³Ù:
hazar hing haryur dram.
&undan üç tane ver.
êñ³ÝÇó »ñ»ù ѳï ïá°õñ:
d d u°r.
sranits yerek had
Bundan yalniz bir tane isterim.
êñ³ÝÇó ÙdzÛÝ ÙÇ Ñ³ï »Ù áõ½áõÙ:
d em uzum.
sranits miayn mi had
Randevu
ä³Ûٳݳíáñí»É (b aymanavorvel)
Sizinle konu'mak istiyorum.
àõ½áõÙ »Ù Ó»½ Ñ»ï Ëáë»É:
d $hosel.
uzum em dzez hed
Konu'un.
Êáë»°ù:
$hose°k.
Sen çok güzelsin.
Þ³ï ëÇñáõÝ »ë:
d sirun es.
'ad
154
Piyano çalar misiniz?
Üí³·á±õÙ »ù ¹³ßݳÙáõñ:
nvagu±m ek da'namur.
Müzeyi görmek isterim.
àõ½áõÙ »Ù óݷ³ñ³ÝÁ ï»ëÝ»É:
uzum em tangarani d esnel.
Dans edelim mi?
àõ½á±õÙ »ëª å³ñ»Ýù:
uzu±m esª b arenk.
Plaja gidip biraz yüzelim.
¶Ý³Ýù Íáí³÷ ÉáÕ³Éáõ:
gnank dz ovap lo$alu.
Durmaksizin dosdo$ru Sevan’a.
ì»ñ ϻݳÝù, ·Ý³Ýù ꨳÝ:
ver g enank, gnank Sevan.
Seni çok sevdim.
ø»½ ß³ï ëÇñ»óÇ:
d siretsi.
kezi 'ad
Bütün kalbimle.
²ÙμáÕç ëñïáí:
d ov.
ambo$c srd
Bende seni çok sevdim.
ºë ¿É ù»½ ß³ï ëÇñ»óÇ:
d siretsi.
yes el kez 'ad
Sizi asla unutmayaca$im.
Ò»½ »ñμ»ù ã»Ù Ùáé³Ý³:
dzez yerbek çem morr ana.
155
Elbisen çok yaki'iyor.
Þáñ»ñ¹ ë³½³Ï³Ý »Ý ù»½:
g an en kez.
'orerd sazag
&ehrinizi çok severim.
Ò»ñ ù³Õ³ùÁ ß³ï »Ù ëÇñáõÙ:
d em sirum.
dzer ka$aki 'ad
Sizi ne zaman tekrar görebilirim?
Ò»½ »±ñμ ϳñáÕ »Ù ÝáñÇó ï»ëÝ»É:
dzez ye±rb g aro$ em norits d esnel.
Ne zaman istersen görü'ürüz.
ºñμ áõ½áõÙ »ë, ÏѳݹÇå»Ýù:
b enk.
yerb uzun es, g handib
Seni yarin görebilir miyim?
ì³ÕÁ ϳñá±Õ »Ù ù»½ ï»ëÝ»É:
va$i g aro±$ em kez d esnel
Karde'in iyi bir insandir.
ºÕμ³Ûñ¹ ɳí Ù³ñ¹ ¿:
ye$bayrd lav mard e.
156
Üçüncü bölüm:Türkçe-Ermenice sözlük:
Çe''itli Kelimeler
_A_
acaba
aci
aç
açmak
ad
ada
adam
adim
a$aç
akil
akrep
alçak
alin
alki'
alt
altin
amaç
anahtar
ancak
aptal
ari
arkada'
arka
arma$an
arpa
asker
aslan
at
ate'
av
ay
ardyok
g dz u
dz
sovad
batsel
anun
g $zi
d $amard
kayl
dz arr
$helk
g aricc
dz r
tsad
c ag
g ad
d
dz ap
nerkev
gi
vosg
b ad
d ag
g
nb
banali
haziv
an$helk
me$u
g er
ing
d ev
yed
nver
gari
zinvor
dz
arr yud
dzi
g rag
g
vors
lusin
³ñ¹Ûáù
ÏÍáõ
ëáí³Í
μ³ó»É
³ÝáõÝ
ÏÕ½Ç
ïÕ³Ù³ñ¹
ù³ÛÉ
ͳé
Ë»Éù
ϳñÇ×
ó³Íñ
׳ϳï
ͳ÷
Ý»ñù¨
áëÏÇ
Ýå³ï³Ï
μ³Ý³ÉÇ
ѳ½Çí
³ÝË»Éù
Ù»Õáõ
ÁÝÏ»ñ
»ï¨
Ýí»ñ
·³ñÇ
½ÇÝíáñ
³éÛáõÍ
ÓÇ
Ïñ³Ï
áñë
ÉáõëÇÝ
157
ayak
ayakkabi
aydin
ayi
ayip
ayna
ayran
dk
vod
g o'ig
g
lusavor
arc
amot
hayeli
tan
áïù
ÏáßÇÏ
Éáõë³íáñ
³ñç
³ÙáÃ
ѳۻÉÇ
óÝ
_B_
badem
ba$imsiz
bahar
bakan
bakir
bal
balik
balta
bardak
basamak
baski
ba'kan
bati
bay
bayan
bayrak
beden
bekci
beklemek
belki
bencil
beraber
berber
be'ik
beyaz
biçak
biyik
158
nu'
g a$h
ang
garun
na$harar
b $indz
me$r
g
dzug
g atsin
g
bajag
d icc an
asd
c n'um
na$hagah
dk
arevmud
b aron
oriord
g
dro'ag
marmin
b ahag
g
b asel
sb
g areli
yesaser
miasin
varsavir
ororots
c ermag
g
g
danag
be$
Ýáõß
³ÝϳË
·³ñáõÝ
ݳ˳ñ³ñ
åÕÇÝÓ
Ù»Õñ
ÓáõÏ
ϳóÇÝ
μ³Å³Ï
³ëïÇ׳Ý
×ÝßáõÙ
ݳ˳·³Ñ
³ñ¨Ùáõïù
å³ñáÝ
ûñÇáñ¹
¹ñáß³Ï
Ù³ñÙÇÝ
å³Ñ³Ï
ëå³ë»É
ϳñ»ÉÇ
»ë³ë»ñ
ÙdzëÇÝ
í³ñë³íÇñ
ûñáñáó
×»ñÙ³Ï
¹³Ý³Ï
μ»Õ
biber
bilezik
bina
birim
bitki
bo$a
borç
bo'
boya
bölge
bulanik
bu$day
bulut
buz
büyük
b $b
b e$
b arancan
ab
'enk
miavor
buys
tsul
b ard
dk
d arg
g
dad
g
nerg
'rcan
b $d
d or
tsoren
b
amb
sarr uyts
dz
med
åÕå»Õ
³å³ñ³Ýç³Ý
ß»Ýù
Ùdzíáñ
μáõÛë
óáõÉ
å³ñïù
¹³ï³ñÏ
Ý»ñÏ
ßñç³Ý
åÕïáñ
óáñ»Ý
³Ùå
ë³éáõÛó
Ù»Í
_C_
cadde
cam
cami
casus
cehennem
cehiz
ceket
cennet
cetvel
cevap
ceviz
ceylan
cezve
ciliz
cüce
b o$od
da
b ag
gi
ab
g it
mzg
d es
lrd
djo$hk
d
ojid
gu
verarg
d
dra$hd
g
tsutsag
b ad
d as$han
g uyz
ing
g
ye$nig
srcc ep
nihar
gacc acc
çabuk
çakal
çakmak
arag
a$ves
g rag
g ahan
åáÕáï³
³å³ÏÇ
Ù½ÏÇÃ
Éñï»ë
¹ÅáËù
ûÅÇï
í»ñ³ñÏáõ
¹ñ³Ëï
óáõó³Ï
å³ï³ë˳Ý
ÁÝÏáõÛ½
»ÕÝÇÏ
ëñ×»÷
ÝÇѳñ
·³×³×
_Ç_
³ñ³·
³Õí»ë
Ïñ³Ï³Ñ³Ý
159
çali'kan
çamur
çan
çar'i
çatal
çay
çekirdek
çekirge
çekmece
çe'me
çevirmen
çiki'
çiplak
çiçek
çift
çirkin
çivi
çoban
çocuk
çok iyi
çöl
çöp
çukur
çuval
d aser
a'$had
tse$h
g
zangag
ga
'ug
b ad
d arr aka$
tey
g ud
d
mara$h
g
darag
a$byur
targmaniç
yelk
g
merg
dz a$ig
g
zuyk
d ge$
gam
hoviv
yere$ha
'ad lav
b ad
d
anab
a$b
pos
b arg
g
³ß˳ï³ë»ñ
ó»Ë
½³Ý·³Ï
ßáõϳ
å³ï³é³ù³Õ
ûÛ
Ïáõï
Ù³ñ³Ë
¹³ñ³Ï
³ÕμÛáõñ
óñ·Ù³ÝÇã
»Éù
Ù»ñÏ
ͳÕÇÏ
½áõÛù
ï·»Õ
·³Ù
ÑáíÇí
»ñ»Ë³
ß³ï ɳí
³Ý³å³ï
³Õμ
÷áë
å³ñÏ
da$
daire
dal
dalga
dam
damla
dar
davet
de$irmen
demet
_D_
lerr
g abajin
harg
c yu$
alik
d anik
g atil
ne$
hraver
cra$ats
punc
É»é
ѳñϳμ³ÅÇÝ
×ÛáõÕ
³ÉÇù
ï³ÝÇù
ϳÃÇÉ
Ý»Õ
Ññ³í»ñ
çñ³Õ³ó
÷áõÝç
160
demir
deli
delil
deneme
deniz
deprem
dere
derin
deve
diken
din
di'
di'i
do$u
dolap
dolu
domates
domuz
dondurma
dost
dönü'
dua
duman
durak
duvar
dü$me
dü$ün
dükkan
dünya
dü'man
g at
yerg
$hent
d
pasd
pordz
dz ov
g ra'arj
yerg
arr u
g
$horung
d
u$d
pu'
g ron
d am
ad
eg
arevelk
b aharan
letsun
g
lolig
$hoz
b a$b
b a$ag
g
g am
bareg
veradardz
a$otk
dz u$h
g angarr
b ad
d
g occ ag
g
harsanik
$hanut
a'$harh
t'nami
eczane
efsane
ekmek
eksik
d un
de$ad
b el
arr asb
hats
b ag
g as
»ñϳÃ
Ë»ÝÃ
÷³ëï
÷áñÓ
Íáí
»ñÏñ³ß³ñÅ
³éáõ
ËáñáõÝÏ
áõÕï
÷áõß
ÏñáÝ
³ï³Ù
¿·
³ñ¨»Éù
å³Ñ³ñ³Ý
É»óáõÝ
ÉáÉÇÏ
Ëá½
å³Õå³Õ³Ï
μ³ñ»Ï³Ù
í»ñ³¹³ñÓ
³ÕáÃù
ÍáõË
ϳݷ³é
å³ï
Ïá׳Ï
ѳñë³ÝÇù
˳ÝáõÃ
³ß˳ñÑ
ÃßݳÙÇ
_E_
¹»Õ³ïáõÝ
³é³ëå»É
ѳó
å³Ï³ë
161
ek'i
elbette
elbise
eldiven
emek
emin
engel
erimek
erken
esir
eski
esmer
e'ek
et
etek
ev
evcil
evli
ttu
ge
iharg
'or
dzerr nots
cank
d aheli
vsd
argelk
halçel
g anu$h, 'ud
d
geri
hin
tu$h
e'
mis
pe'
d un
d ani
ind
dz
amusnatsad
ÃÃáõ
ÇѳñÏ»
ßáñ
Ó»éÝáó
ç³Ýù
íëï³Ñ»ÉÇ
³ñ·»Éù
ѳÉã»É
ϳÝáõË, ßáõï
·»ñÇ
ÑÇÝ
ÃáõË
¿ß
ÙÇë
÷»ß
ïáõÝ
ÁÝï³ÝÇ
³Ùáõëݳó³Í
_F_
fabrika
fakir
fanatik
fare
fayda
fazla
fiçi
firça
firin
firsat
firtina
fikir
fiyat
dz aran
gord
d
a$kad
molerr and
g
mug
d
ogud
aveli
d ag
g arr
g
$hozanag
purr
arr it
g
potorig
g ard
dz ik
gin
galiba
gazete
hnaravor
tert
162
_
_G_
·áñͳñ³Ý
³Õù³ï
ÙáÉ»é³Ý¹
ÙáõÏ
û·áõï
³í»ÉÇ
ï³Ï³é
ËέݳÏ
÷áõé
³éÇÃ
÷áÃáñÇÏ
ϳñÍÇù
·ÇÝ
Ñݳñ³íáñ
ûñÃ
geçit
gelecek
gelenek
gelin
gelir
gemi
genç
geni'
gerçek
gida
giri'
gizli
göç
gök
göl
gölge
görü'
göz
gözlük
güçlü
gül
gümü'
günah
güne'
güney
gürültü
güvercin
güvey
güzel
antsum
b aga
ab
sovorutyun
hars
g amud
d
yeg
nav
d asard
yerid
layn
g an
irag
snund
dk
mud
d ni
ga$d
ga$t
g ink
yerg
licc
'uk
g ard
dz ik
açk
g nots
ag
uje$
vard
dz at
ard
me$k
arev
harav
g
a$mug
a$avni
pesa
sirun
³ÝóáõÙ
³å³·³
ëáíáñáõÃÛáõÝ
ѳñë
»Ï³Ùáõï
ݳí
»ñÇï³ë³ñ¹
ɳÛÝ
Çñ³Ï³Ý
ëÝáõݹ
Ùáõïù
·³ÕïÝÇ
·³ÕÃ
»ñÏÇÝù
ÉÇ×
ßáõù
ϳñÍÇù
³ãù
³ÏÝáó
áõÅ»Õ
í³ñ¹
³ñͳÃ
Ù»Õù
³ñ¨
ѳñ³í
³ÕÙáõÏ
³Õ³íÝÇ
÷»ë³
ëÇñáõÝ
haber
haç
hafif
hak
hakikat
_H_
lur
$haç
tetev
iravunk
g anutyun
irag
Éáõñ
˳ã
ûè
Çñ³íáõÝù
Çñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ
163
hali
hamam
hamur
hapisane
hasar
hasas
hasta
hastane
hatira
hava
havlu
hayvan
hazir
hazine
hedef
hediye
hesap
heykel
hiristiyan
hirsiz
hiyar
hizli
hikâye
hindi
horoz
hür
hürmet
hürriyet
gorg
ba$nik
$hmor
d
band
vnas
zgayun
hivand
hivandanots
d ag
g
hi'ad
od
srbiç
g endani
b ad
d rasd
d
gandz
tira$h
nver
ha'iv
ardzan
d onya
krisd
go$
varung
arag
b ad
d mutyun
g ahav
hndg
aklor
d
azad
hargank
d utyun
azad
ilik
irk
irmak
islak
issiz
i'ik
ga$c, gol
tse$
d ag
g
vd
tats
amayi
luys
·áñ·
μ³ÕÝÇù
ËÙáñ
μ³Ýï
íݳë
½·³ÛáõÝ
ÑÇí³Ý¹
ÑÇí³Ý¹³Ýáó
ÑÇß³ï³Ï
û¹
ëñμÇã
ϻݹ³ÝÇ
å³ïñ³ëï
·³ÝÓ
ÃÇñ³Ë
Ýí»ñ
ѳßÇí
³ñÓ³Ý
ùñÇëïáÝÛ³
·áÕ
í³ñáõÝ·
³ñ³·
å³ïÙáõÃÛáõÝ
Ñݹϳѳí
³ùÉáñ
³½³ï
ѳñ·³Ýù
³½³ïáõÃÛáõÝ
_I_
164
·³Õç, ·áÉ
ó»Õ
íï³Ï
óó
³Ù³ÛÇ
ÉáõÛë
_%_
içki
i$ne
ikiz
ilâç
ilk
iman
ince
incil
indirim
intikam
ip
ipek
iplik
isim
iskemle
ispat
i'ci
i'yeri
iyi
izin
$hmiçk
ase$
dz in
zugad
te$
arr acin
dk
havad
g
barag
d aran
aved
ze$ç
vrej
b aran
d aks
med
derdzan
anun
atorr
d el
pasd
dz avor
gord
dz ad
d e$i
gord
bari, lav
hraman
ËÙÇãù
³ë»Õ
½áõ·³ÍÇÝ
¹»Õ
³é³çÇÝ
ѳí³ïù
μ³ñ³Ï
³í»ï³ñ³Ý
½»Õã
íñ»Å
å³ñ³Ý
Ù»ï³ùë
¹»ñÓ³Ý
³ÝáõÝ
³Ãáé
÷³ëï»É
·áñͳíáñ
·áñͳï»ÕÇ
μ³ñÇ, ɳí
Ññ³Ù³Ý
kabak
ka$it
kahraman
kahvalti
kahve
kaldirim
kale
kalem
kalin
kanun
kapali
kapici
kaplan
_K_
ddum
tu$t
heros
na$hacc a'
surcc
mayt
amrots, berd
d id
d
mad
d
hasd
orenk
g
pag
b an
drr nab
vagr
¹¹áõÙ
ÃáõÕÃ
Ñ»ñáë
ݳ˳׳ß
ëáõñ×
Ù³ÛÃ
³Ùñáó, μ»ñ¹
Ù³ïÇï
ѳëï
ûñ»Ýù
÷³Ï
¹éݳå³Ý
í³·ñ
165
kar
karanlik
karinca
kasap
ka'ik
kat
katir
kavga
kavun
kaya
kaynak
kazanç
keçi
kedi
kelebek
kemer
kiliç
kiral
kiraliçe
kirmizi
kisa
kibrit
kilise
kira
kiraz
kirli
ki'i
koca
koku
kolay
kom'u
koyu
koyun
kömür
köpek
köprü
166
dzyun
mut
mrcyun
msavacc arr
gdal
g
harg
cori
gr iv
se$h
jayrr
a$byur
'ahuyt
dz
ayd
g ad
du
g
titerr nig
g amar
sur, tur
tagavor
taguhi
g armir
g arcc
gi
lutsg
g e$etsi
yeg
vardz
gerr as
g e$d
d od
d
andz
amusin
d
hod
d
he'd
harevan
mug
voç$har
dz u$h
ad
'un
g amurc
ÓÛáõÝ
ÙáõÃ
ÙñçÛáõÝ
Ùë³í³×³é
·¹³É
ѳñÏ
çáñÇ
ÏéÇí
ë»Ë
ųÛé
³ÕμÛáõñ
ß³ÑáõÛÃ
³ÛÍ
ϳïáõ
ÃÇûéÝÇÏ
ϳٳñ
ëáõñ, Ãáõñ
ó·³íáñ
ó·áõÑÇ
ϳñÙÇñ
ϳñ×
ÉáõóÏÇ
»Ï»Õ»óÇ
í³ñÓ
Ï»é³ë
Ï»Õïáï
³ÝÓ
³ÙáõëÇÝ
Ñáï
Ñ»ßï
ѳñ¨³Ý
Ùáõ·
áã˳ñ
³ÍáõË
ßáõÝ
ϳÙáõñç
köpük
kör
kö'e
kö'k
köy
kule
kum
kuma'
kurba$a
kurt
kuru
kuru üzüm
ku'
kutu
kuyruk
kuyumcu
kuzey
küçük
kül
küpe
prpur
g uyr
g yun
ang
g
d$yag
gyu$
d arag
g
a'd
avaz
gd or
d
gord
gayl
çor
çamiç
trr çun
d up, arg
g$
b oç
g eriç
vosg
hyusis
pokr
mo$hir
o$
lahmacun
lâvabo
leylek
lezzetli
limon
lokanta
lahmacu
lvatsaran
aragil
hame$
g id
d ron
c a'aran
mahkeme
makale
makas
mantar
masa
mavi
d aran
dad
dz
hodvad
g rad
d
mg
g
sung
se$an
g ab
b uyd
d
÷ñ÷áõñ
ÏáõÛñ
³ÝÏÛáõÝ
¹ÕÛ³Ï
·ÛáõÕ
³ßï³ñ³Ï
³í³½
Ïïáñ
·áñï
·³ÛÉ
ãáñ
ã³ÙÇã
ÃéãáõÝ
ïáõ÷, ³ñÏÕ
åáã
áëÏ»ñÇã
ÑÛáõëÇë
÷áùñ
ÙáËÇñ
ûÕ
_L_
ɳÑÙ³çáõ
Éí³ó³ñ³Ý
³ñ³·ÇÉ
ѳٻÕ
ÏÇïñáÝ
׳߳ñ³Ý
_M_
¹³ï³ñ³Ý
Ñá¹í³Í
ÙÏñ³ï
ëáõÝÏ
ë»Õ³Ý
ϳåáõÛï
167
maymun
mektup
melek
memur
mendil
menek'e
mercimek
merdiven
merkez
mert
meslek
meyve
mezar
mizrak
millet
millet vekili
milli
misafir
mobilya
muhtar
mum
musluk
mutfak
mutlu
mücadele
müdür
g ab
b ig
g
g
namag
d ag
g
hre'd
b a'd
d onya
g
andzerr notsig
g
manu'ag
b
vosb
d icc an
asd
g end
d ron
gd ricc
d
arhesd
bd u$
gerezman
g
nizag
azg
yerespo$han
azgayin
hyur
g ahuyk
b ed
d
gyu$ab
mom
dz orag
g
$hohanots
g
yercanig
b aykar
d noren
ϳåÇÏ
ݳٳÏ
Ññ»ßï³Ï
å³ßïáÝÛ³
³ÝÓ»éáóÇÏ
Ù³Ýáõß³Ï
áëå
³ëïÇ׳Ý
Ï»ÝïñáÝ
ÏïñÇ×
³ñÑ»ëï
åïáõÕ
·»ñ»½Ù³Ý
Ýǽ³Ï
³½·
»ñ»ë÷á˳Ý
³½·³ÛÇÝ
ÑÛáõñ
ϳÑáõÛù
·ÛáõÕ³å»ï
ÙáÙ
Íáñ³Ï
ËáѳÝáó
»ñç³ÝÇÏ
å³Ûù³ñ
ïÝûñ»Ý
nabiz
nadir
namus
narin
nefret
nehir
nem
nesil
_N_
g yerag
g
zarg
d
hazvagyud
b ad
d iv
nurb
d elutyun
ad
d
ged
$honav
serund
½³ñÏ»ñ³Ï
ѳ½í³·Ûáõï
å³ïÇí
Ýáõñμ
³ï»ÉáõÃÛáõÝ
·»ï
Ëáݳí
ë»ñáõݹ
168
ne'eli
netice
nezle
nihayet
numara
nur
zvart
ardyunk
harbu$h
b es
vercab
tiv
luys
oda
odun
okul
okumak
omlet
omurga
omuz
onarmak
ordu
orman
orta
ortam
oruç
ot
ova
oy
oymak
oyun
oyuncak
ozan
g
senyag
d
payd
b rots
db
g ardal
dz e$
dzvad
vo$na'ar
us
norogel
zork
d arr
and
micin
micavayr
b as, dz om
d
$hod
d
hovid
kve
porel
$ha$
$ha$alik
a'u$
ödül
öfke
ö$renci
ö$retmen
öksüz
ölçülü
b argev
zayruyt
g erd
d
a'ag
du
dasad
vorp
çapavor
½í³ñÃ
³ñ¹ÛáõÝù
ѳñμáõË
í»ñç³å»ë
ÃÇí
ÉáõÛë
_O_
ë»ÝÛ³Ï
÷³Ûï
¹åñáó
ϳñ¹³É
Óí³Í»Õ
áÕݳ߳ñ
áõë
Ýáñá·»É
½áñù
³Ýï³é
ÙÇçÇÝ
ÙÇç³í³Ûñ
å³ë, ÍáÙ
Ëáï
ÑáíÇï
ùí»
÷áñ»É
˳Õ
˳ճÉÇù
³ßáõÕ
_Ö_
å³ñ·¨
½³ÛñáõÛÃ
³ß³Ï»ñï
¹³ë³ïáõ
áñμ
ã³÷³íáñ
169
ölmek
ölüm
ömür
ön
önder
önemli
öpücük
ördek
örf
örmek
örnek
örtü
övgü
öyle
özgür
özlem
merr nel
mah
g yank
arr ac
arr acnord
g arevor
hambuyr
bad
avanduyt
hyusel
g
orinag
dz ad
dz g ots
govk
b es
aydb
d
azad
g arod
d
Ù»éÝ»É
Ù³Ñ
ÏÛ³Ýù
³é³ç
³é³çÝáñ¹
ϳñ¨áñ
ѳÙμáõÛñ
μ³¹
³í³Ý¹áõÛÃ
ÑÛáõë»É
ûñÇݳÏ
ͳÍÏáó
·áíù
³Û¹å»ë
³½³ï
ϳñáï
pahali
palto
pamuk
pantolon
papaz
para
parlak
parmak
pasta
patates
peçete
peki
pembe
pencere
perde
pilav
pirinç
pi'mi'
_P_
g
tang
gu
verarg
g
bambag
d abad
d
d erhayr
dram
paylun
d
mad
d ort, t$hvad
dz k
g ard
d ofil
g
antserr otsig
d lav
'ad
vardaguyn
b ad
d uhan
varaguyr
plav
brindz
dz
yepad
óÝÏ
í»ñ³ñÏáõ
μ³Ùμ³Ï
ï³μ³ï
ï»ñѳÛñ
¹ñ³Ù
÷³ÛÉáõÝ
Ù³ï
ïáñÃ, ÃËí³Íù
ϳñïáýÇÉ
³Ýó»éáóÇÏ
ß³ï ɳí
í³ñ¹³·áõÛÝ
å³ïáõѳÝ
í³ñ³·áõÛñ
÷ɳí
μñÇÝÓ
»÷³Í
170
polis
portakal
d ig
g an
vosd
narinc
rahat
raki
reçel
rehine
reklam
renk
rü'vet
rüzgâr
d
hangisd
o$i
cem
b ad
d and
govazd
guyn
g a'arr k
kami
ѳݷÇëï
ûÕÇ
ç»Ù
å³ï³Ý¹
·áí³½¹
·áõÛÝ
ϳ߳éù
ù³ÙÇ
sabir
sabun
saç
sa$
sa$ir
sahte
sakal
sanat
sandalye
saman
sari
sava'
sayi
sebze
sepet
serbest
serçe
sergi
ses
sevda
sevgili
sicak
_S_
hamberutyun
occ arr
maz
ac
$hul
g e$d
dz
moruk
d
arvesd
atorr
hard, darman
de$in
b ad
d erazm
tiv
bancare$en
g o$ov
d
azad
c ncc $ug
g
tsutsahandes
dzayn
ser
sireli
d ak
ѳÙμ»ñáõÃÛáõÝ
û׳é
Ù³½
³ç
ËáõÉ
Ï»ÕÍ
Ùáñáõù
³ñí»ëï
³Ãáé
ѳñ¹, ¹³ñÙ³Ý
¹»ÕÇÝ
å³ï»ñ³½Ù
ÃÇí
μ³Ýç³ñ»Õ»Ý
ÏáÕáí
³½³ï
×Ý×ÕáõÏ
óáõó³Ñ³Ý¹»ë
Ó³ÛÝ
ë»ñ
ëÇñ»É
ï³ù
áëïÇϳÝ
ݳñÇÝç
_R_
171
sicaklik
sir
silâh
sinek
sirke
sivrisinek
siyah
soba
so$uk
sokak
sol
son
soru
söz
sözlük
su
suç
süt
d akutyun
d nik
ka$d
zenk
c ancc
katsa$h
mje$
sev
varr aran
d
tsurd
po$ots
dza$h
verc
hartsum
$hosk
barr aran
cur
hantsank
g at
ï³ùáõÃÛáõÝ
·³ÕïÝÇù
½»Ýù
׳Ý×
ù³ó³Ë
ÙÅ»Õ
ë¨
í³é³ñ³Ý
óáõñï
÷áÕáó
Ó³Ë
í»ñç
ѳñóáõÙ
Ëáëù
μ³é³ñ³Ý
çáõñ
ѳÝó³Ýù
ϳÃ
'air
'aka
'apka
'arap
'arki
'eftali
'ehir
'emsiye
'im'ek
'i'man
so$an
'üphe
_&_
d e$d
dz
banasd
g ad
d ag
g
g
gl$harg
gini
yerg
de$dz
ka$ak
hovanots
g ayd
dz ag
g
ça$
so$h
g asg
g ad
dz
μ³Ý³ëï»ÕÍ
ϳï³Ï
·É˳ñÏ
·ÇÝÇ
»ñ·
¹»ÕÓ
ù³Õ³ù
Ñáí³Ýáó
ϳÛͳÏ
·»ñ
ëáË
ϳëϳÍ
tabak
tabanca
apse
d rcc anag
g
ad
_T_
172
³÷ë»
³ïñ׳ݳÏ
tahta
takim
tamir
Tanri
tarak
tarih
ta'
tatli
tav'an
tavuk
tebe'ir
tecrübe
tehlike
tekerlek
temiz
tepe
tepsi
ter
terazi
tereya$
terlik
ters
terzi
topal
toprak
toz
tunç
tuz
tuzlu
tuzluk
tüccar
d a$hd
d ag
g
$humb
norogum
d vad
dz
Asd
sanr
g an
tvag
kar
anu'
b asd
d ag
g
nab
hav
g avicc
pordzarr utyun
d ang
vd
aniv
makur
blur
g ud
d e$
sg
d ink
krd
g 'err k
g arag
ho$atap
g arr ag
g
hag
g
derdzag
g a$
ho$
po'i
bronz
a$
a$i
a$aman
g an
vacc arr ag
ï³Ëï³Ï
ËáõÙμ
Ýáñá·áõÙ
²ëïí³Í
ë³Ýñ
Ãí³Ï³Ý
ù³ñ
³Ýáõß
ݳå³ëï³Ï
ѳí
ϳíÇ×
÷áñÓ³éáõÃÛáõÝ
íï³Ý·
³ÝÇí
Ù³ùáõñ
μÉáõñ
ëÏáõï»Õ
ùñïÇÝù
Ïß»éù
ϳñ³·
Ñáճó÷
ѳϳé³Ï
¹»ñÓ³Ï
ϳÕ
ÑáÕ
÷áßÇ
μñáݽ
³Õ
³ÕÇ
³Õ³Ù³Ý
í³×³é³Ï³Ý
_U_
ucuz
uçak
ulus
ejan
otanav
azg
¿Å³Ý
û¹³Ý³í
³½·
173
un
unutmak
u'ak
uyanik
uygun
uzak
uzman
uzun
alyur
morr anal
dz arr a
artun
harmar
herr u
d
masnaged
g ar
yerg
³ÉÛáõñ
Ùáé³Ý³É
ͳé³
³ñÃáõÝ
ѳñÙ³ñ
Ñ»éáõ
Ù³ëݳ·»ï
»ñϳñ
ülke
ümit
ün
ünlü
ütü
üvey
üye
üzgün
üzüm
__Ü_
b ed
d utyun
huys
g
hrr çag
g avor
hrr çag
g
hartug
$hort
andam
d $hur
$ha$o$
å»ïáõÃÛáõÝ
ÑáõÛë
Ñéã³Ï
Ñéã³Ï³íáñ
ѳñÃáõÏ
ËáñÃ
³Ý¹³Ù
ïËáõñ
˳ÕáÕ
vaftiz
vah'i
vaka
vatan
vatanda'
vergi
vicdan
vücut
g nunk
vayri
bk
deb
hayrenik
ka$akatsi
d urk
$hi$cc
marmin
yabanci
ya$
yahudi
yaka
yakin
yalan
yangin
d arag
g an
od
yu$
hrea
odzik
d ig
g
mod
d
sud
hrdeh
_V_
ÏÝáõÝù
í³ÛñÇ
¹»åù
ѳÛñ»ÝÇù
ù³Õ³ù³óÇ
ïáõñù
ËÇÕ×
Ù³ñÙÇÝ
_Y_
174
ûï³ñ³Ï³Ý
ÛáõÕ
Ññ»³
ûÓÇù
ÙáïÇÏ
ëáõï
Ññ¹»Ñ
yanik
yaprak
yara
yardim
yargiç
yarin
yari'
yasa
yasak
yastik
ya'
yatak
yazar
yazlik
yemek
yeni
yer
yerli
ye'il
yetim
yilan
yildiz
yo$urt
yol
yolcu
yön
yumurta
yuvarlak
yük
yüsek
yüzük
dz
ayrad
d erev
verk
ognutyun
d avor
dad
va$i
mrtsum
orenk
dz
argelvad
bardz
d arik
g o$in
ang
gro$
amarr anots
g erag
g ur
nor
vayr, d e$
d e$atsi
g anaç
vorb
odz
d$
asd
dz un
mad
c anab
b arh
c ampord
g o$m
g it
havg
g lor
berr
bardzr
d ani
mad
zafer
zaman
zarar
zavalli
g
ha$tanag
g
jamanag
vnas
$he$cc
³Ûñ³Í
ï»ñ¨
í»ñù
û·ÝáõÃÛáõÝ
¹³ï³íáñ
í³ÕÁ
ÙñóáõÙ
ûñ»Ýù
³ñ·»Éí³Í
μ³ñÓ
ï³ñÇù
³ÝÏáÕÇÝ
·ñáÕ
³Ù³é³Ýáó
Ï»ñ³Ïáõñ
Ýáñ
í³Ûñ, ï»Õ
ï»Õ³óÇ
ϳݳã
áñμ
ûÓ
³ëïÕ
Ù³ÍáõÝ
׳ݳå³ñÑ
׳Ù÷áñ¹
ÏáÕÙ
ѳíÏÇÃ
ÏÉáñ
μ»é
μ³ñÓñ
Ù³ï³ÝÇ
_Z_
ѳÕóݳÏ
ųٳݳÏ
íݳë
Ë»Õ×
175
zayif
zehir
zeki
zenci
zengin
zil
zincir
ziyan
zor
dg ar
tuyn
$helok
sevamort
d
harusd
zang
'$ta
g orusd
d
djvar
ïϳñ
ÃáõÛÝ
Ë»Éáù
먳ÙáñÃ
ѳñáõëï
½³Ý·
ßÕó
Ïáñáõëï
¹Åí³ñ
Zamanla ilgili kelimeler
Ä³Ù³Ý³Ï óáõÛó ïíáÕ μ³é»ñ
(jamanag tsuy ts d vo$ bar er)
asir
sene
ay
hafta
gün
saat
dakika
saniye
pazar
pazartesi
sali
çar'amba
per'embe
cuma
cumartesi
Ocak
&ubat
Mart
Nisan
Mayis
Haziran
Temmuz
176
dar
d ari
amis
'abat
or
jam
be
rob
g yan
vayrg
g irag
gi
g u'abti
yerg
yerek'abti
çorek'abti
hing'abti
urbat
'abat
hunvar
d rvar
ped
d
mard
b ril
ab
mayis
hunis
hulis
¹³ñ
ï³ñÇ
³ÙÇë
ß³μ³Ã
ûñ
ųÙ
ñáå»
í³ÛñÏÛ³Ý
ÏÇñ³ÏÇ
»ñÏáõß³μÃÇ
»ñ»ùß³μÃÇ
ãáñ»ùß³μÃÇ
ÑÇÝ·ß³μÃÇ
áõñμ³Ã
ß³μ³Ã
ÐáõÝí³ñ
÷»ïñí³ñ
Ù³ñï
³åñÇÉ
Ù³ÛÇë
ÑáõÝÇë
ÑáõÉÇë
A$ustos
Eylül
Ekim
Kasim
Aralik
ilkbahar
yaz
sonbahar
ki'
sabah
ö$le
gece
gece yarisi
d os
ogosd
bd ember
seb
gd ember
hog
noyember
gd ember
deg
garun
amarr
a'un
dzmerr
d
arr avod
g esor
gi'er
g esgi'er
û·áëïáë
ë»åï»Ùμ»ñ
ÑáÏï»Ùμ»ñ
ÝáÛ»Ùμ»ñ
¹»Ïï»Ùμ»ñ
·³ñáõÝ
³Ù³é
³ßáõÝ
ÓÙ»é
³é³íáï
Ï»ëûñ
ႧȖ
Ï»ë·Çß»ñ
Akrabalar ²½·³Ï³ÝÝ»ñ (azgag anner)
baba
o$ul
o$lum
amcazade
dayizade
karde'
kizkarde'
ana
kiz
dede
nine
torun
dayi
teyze
koca
kari
amca
hala
akraba
g
hayrig
vordi
vordis
g
zarmig
g
zarmig
ye$bayr
kuyr
mayr
g
a$cig
dz hayr, b ab
b
med
dz mayr, d ad
d
med
g
torr nig
kerr i
morakuyr
amusin
g in
horye$bayr
horakuyr
g an
azgag
ѳÛñÇÏ
áñ¹Ç
áñ¹Çë
½³ñÙÇÏ
½³ñÙÇÏ
»Õμ³Ûñ
ùáõÛñ
Ù³Ûñ
³ÕçÇÏ
Ù»Í Ñ³Ûñ, å³å
Ù»Í Ù³Ûñ, ï³ï
ÃáéÝÇÏ
ù»éÇ
Ùáñ³ùáõÛñ
³ÙáõëÇÝ
ÏÇÝ
Ñáñ»Õμ³Ûñ
Ñáñ³ùáõÛñ
³½·³Ï³Ý
177
%nsan organlar i
سñ¹áõ Ù³ñÙÝÇ Ù³ë»ñ
(mardu marmni maser)
kulak
parmak
burun
karin
alin
vücut
deri
yanak
bel
adim
kan
beyin
göz
göz ya'i
kol
çene
ba'
akci$er
boyun
diz
ruh
körbarsak
di'
biyik
saç
dudak
gö$üs
tirnak
arka
ter
damar
kemik
178
g anc
ag
d
mad
kit
por
c ag
g ad
d
marmin
g
ma'g
d
ayd
g onk
kayl
aryun
u$e$
gn
açk, ag
artsunk
g
tev, bazug
g zag
g , dunç
glu$h
tok
viz
dz ug
g
hogi
g uyr a$ik
d am
ad
be$
maz, vars, dzam
'rtunk
g urd
dz k
ye$ung
meck
d ink
krd
g
yerag
g or
vosg
³Ï³Ýç
Ù³ï
ùÇÃ
÷áñ
׳ϳï
Ù³ñÙÇÝ
Ù³ßÏ
³Ûï
ÏáÝù
ù³ÛÉ
³ñÛáõÝ
áõÕ»Õ
³ãù, ³ÏÝ
³ñóáõÝù
è, μ³½áõÏ
Ͻ³Ï, ¹áõÝã
·ÉáõË
Ãáù
íǽ
ÍáõÝÏ
Ñá·Ç
ÏáõÛñ ³ÕÇù
³ï³Ù
μ»Õ
Ù³½, í³ñë, ͳÙ
ßñÃáõÝù
ÏáõñÍù
»ÕáõÝ·
Ù»çù
ùñïÇÝù
»ñ³Ï
áëÏáñ
a$iz
ayak
kalb
karaci$er
omuz
böbrek
et
sakal
mide
ba$irsak
yüz
el
beran
dk
vod
d
sird
lyard
us
g am
yerig
mis
moruk
d amoks
sd
a$ik
yeres, demk
dzerr k
μ»ñ³Ý
áïù
ëÇñï
ÉÛ³ñ¹
áõë
»ñÇϳÙ
ÙÇë
Ùáñáõù
ëï³Ùáùë
³ÕÇù
»ñ»ë, ¹»Ùù
Ó»éù
%simler ²ÝÓݳÝáõÝÝ»ñ (an dznanunner)
-Kadin isimleri ve türkçe anlamlari.
¸³É³ñ
Dalar
ºÕݳñ
Ye$nar
g
ºñç³ÝÇÏ
Yercc anig
¼»÷Ûáõé
Zepyur
g
ÂáõËÇÏ
Tu$hig
g
ÈáõëÇÏ
Lusig
ÈáõëÇÝ
Lusin
d
ì³ñ¹»Ñ³ï
Vardehad
ì³ñ¹»ñ»ë
Varderes
g
ì³ñ¹áõÏ
Vardug
-Erkek isimleri ve türkçe anlamlari.
G ayd
dz ag
g
γÛͳÏ
Gd ricc
ÎïñÇ×
Ðñ³ãÛ³
Hraçya
g
ꨳÏ
Sevag
ì³Ñ³Ý
Vahan
d ag
g
ì³ßï³Ï
Va'd
ì³ñ¹·»ë
Vardges
ìñ»Å
Vrej
ö³ÛÉáõÝ
Paylun
ye'illik
di'i ceylan
mutlu
güzel kokulu rüzgar
esmer
küçük i'ik
ay
gül tanesi
gül yüzlü
küçücük gül
'im'ek
güçlü
ate' gözlü
kara göz
kalkan
küçük tabur
altin saçli
intikam
parlak
179
Mastarlar
²Ýáñáß ¹»ñμ³Û
(anoro ' derbay)
-[³É al] ile biten mastarlar.
hissetmek
zgal
avlamak
vorsal
d enal
yakla'mak
mod
d anal
dinlenmek
hangsd
kalmak
mnal
gecikmek
u'anal
'a'irmak
zarmanal
evlenmek
amusnanal
dz anal
acikmak
sovad
korkmak
va$henal
dönmek
veradarr nal
gitmek
gnal
darilmak
ne$anal
yüzmek
lo$al
çalmak
go$anal
dz eranal
ya'lanmak
d al
inanmak
havad
uyumak
knel
kaynamak
yerr al
g anal
anlamak
hasg
g
okumak
ardal
d z anal
büyümek
med
unutmak
morr anal
d anal
vadetmek
$hosd
½·³É
áñë³É
Ùáï»Ý³É
ѳݷëï³Ý³É
ÙݳÉ
áõ߳ݳÉ
½³ñٳݳÉ
³ÙáõëݳݳÉ
ëáí³Í³Ý³É
í³Ë»Ý³É
í»ñ³¹³éݳÉ
·Ý³É
ݻճݳÉ
ÉáÕ³É
·áճݳÉ
Í»ñ³Ý³É
ѳí³ï³É
ùÝ»É
»é³É
ѳëϳݳÉ
ϳñ¹³É
ٻͳݳÉ
Ùáé³Ý³É
Ëáëï³Ý³É
-[ȃ el] ile biten mastarlar.
g sel
ba'lamak
sg
d el
çali'mak
a'$had
sevmek
sirel
almak
arr nel
g el
göndermek
u$arg
ëÏë»É
³ß˳ï»É
ëÇñ»É
³éÝ»É
áõÕ³ñÏ»É
180
utanmak
kullanmak
kar'ilamak
kaybetmek
tutmak
seçmek
beklemek
hatirlamak
seyretmek
oturmak
ta'imak
toplamak
kurtarmak
erimek
görmek
ba$lamak
ko'mak
sormak
örtmek
ödemek
dü'mek
susmak
duymak
içmek
alki'lamak
uçmak
pi'irmek
ya'amak
saymak
dü'ünmek
öpmek
süpürmek
parlamak
taramak
tuzlamak
ça$irmak
amaçel
gordzadzel
dimavorel
g ortsnel
brr nel
d rel
ind
b asel
sb
hi'el
d el
did
d el
nsd
g el
'alag
havakel
d el
azad
halçel
d esnel
g ab
b el
vazel
hartsnel
dz ad
dz g el
vcc arel
g nel
ing
lrr el
lsel
$hmel
dz apaharel
trr çel
yepel
b rel
ab
ha'vel
d ad
dz el
md
hamburel
avlel
paylel
sanrel
a$el
g ançel
³Ù³ã»É
·áñͳͻÉ
¹ÇÙ³íáñ»É
ÏáñóÝ»É
μéÝ»É
ÁÝïñ»É
ëå³ë»É
ÑÇß»É
¹Çï»É
Ýëï»É
߳ɳϻÉ
ѳí³ù»É
³½³ï»É
ѳÉã»É
ï»ëÝ»É
ϳå»É
í³½»É
ѳñóÝ»É
ͳÍÏ»É
í׳ñ»É
ÁÝÏÝ»É
Éé»É
Éë»É
ËÙ»É
ͳ÷³Ñ³ñ»É
Ãéã»É
»÷»É
³åñ»É
ѳßí»É
Ùï³Í»É
ѳÙμáõñ»É
³íÉ»É
÷³ÛÉ»É
ë³Ýñ»É
³Õ»É
ϳÝã»É
181
temizlemek
hazirlamak
tartmak
ba$i'lamak
gülmek
koklamak
makrel
b ad
d rasd
d el
g 'rr el
nerel
dz id
d z a $el
d od
d el
hod
Ù³ùñ»É
å³ïñ³ëï»É
짎ȃ
Ý»ñ»É
ÍÇͳջÉ
Ñáïáï»É
Meyve, sebze ve bitkiler
Øñ·»ñ, μ³Ýç³ñ»Õ»Ý ¨ μáõÛë»ñ
(mrger, bancare$en yev buyser)
biber
unutmabeni
karpuz
incir
tur'u
armut
patlican
meyva
üzüm
sarimsak
limon
ü'niye
muz
ayva
nar
elma
reyhan
marul
erik
nane
inciçiçe$i
lahana
ebegümeci
ravent
i$de
182
b $b
b e$
g
anmorr ug
g
dzmerug
tuz
ttu
d andz
g
smbug
bd u$
$ha$o$
d or
s$hd
g id
d ron
crimurr
banan
g evil
serg
nurr
$hndzor
r ehan
hazar
salor
ananu$h
d a'u'an
hovd
g a$anb
pipert
dz il
$havard
d
p'ad
åÕå»Õ
³ÝÙáéáõÏ
ÓÙ»ñáõÏ
Ãáõ½
ÃÃáõ
ï³ÝÓ
ëÙμáõÏ
åïáõÕ
˳ÕáÕ
ëËïáñ
ÏÇïñáÝ
çñÇÙáõé
μ³Ý³Ý
ë»ñϨÇÉ
Ýáõé
ËÝÓáñ
é»Ñ³Ý
ѳ½³ñ
ë³Éáñ
³Ý³ÝáõË
Ñáíï³ßáõß³Ý
ϳճÙμ
÷Ç÷»ñÃ
˳í³ñÍÇÉ
÷ß³ï
çilek
ipekkökü
nohut
havuç
akdiken
zambak
ispanak
rezene
labada
ananas
nergis
dut
ihlamur
g
yelag
d
ps$humi armad
siserr
d eb
b $in
sd
ha$arc
'u'an
b ana$h
sb
samit
g
avelug
ananas
nargiz
tut
loreni
»É³Ï
÷ëËáõÙÇ ³ñÙ³ï
ëÇë»é
ëï»åÕÇÝ
ѳճñç
ßáõß³Ý
ëå³Ý³Ë
ë³ÙÇÃ
³í»ÉáõÏ
³Ý³Ý³ë
ݳñ·Ç½
ÃáõÃ
Éáñ»ÝÇ
183
Ermenice Ö$renim Kitabi
гۻñ»ÝÇ áõëáõÙÝ³Ï³Ý Ó»éݳñÏ
Manual of the Armenian Language
Raffi Korto'yan
Ermenice dilbilgisi ve tashih Hasmig Hovhannisyan
Son okuma Harman Ohanyan
Kitap sayfalandirma-cilt Armen Gevorgyan
dz
Baski Digran Med
Yerevan 2007

Benzer belgeler