LCD Panel Teknolojileri Farklı nesillerin cam taban ve boyut durumu

Transkript

LCD Panel Teknolojileri Farklı nesillerin cam taban ve boyut durumu
LCD Panel Teknolojileri
Farklı nesillerin cam taban ve boyut durumu arasındaki ilişkiler
Nesil teknolojisindeki farklılık hakkında duymuş veya merak edenler için bu gerçekten
çok basittir. Asıl fark üretim sürecinin en başında kullanılan ana camın boyutudur.
1990'lı yılların başında endüstrinin doğuşundan itibaren Japon üretici nesil bir (G1)
teknoloji işlemeyle başlamıştır. G1'de kullanılan ana cam yaklaşık 30cm x 40cm
boyutlarındadır ve bir açık dergi boyutuna yakındır. 1966 yılında 60cm x 72cm ana
cam boyutuyla G3.5'e geçmiştir. Ayrıca G7.5 fab'ının büyük ana camının boyutu
195cm x 225cm'dir. Bunun büyük ölçeği üretim süreci başına sekiz 42" veya altı 47"
düz panele kadar kesilebilir.
G8.5'de kullanılan ana cam yaklaşık 220x250 cm boyutlarındadır ve bu bir bilardo
masası boyutlarına eşdeğerdir ancak cam kalınlığı 1 mm'den daha azdır. Bu yüzden
yeni nesil fab daha yüksek proses teknolojisine ihtiyaç duyar. G8.5 fab'ın ana camı
üretim süreci başına altı 55" veya sekiz 46" düz panele kadar kesilebilir. Genellikle
46" veya daha büyük ölçekli paneli oluşturmak için kullanılır.
Sıfır kristal molekülerinin 600 kez büyütülmüş görünümü yandaki resimde
verilmiştir.
TFT-LCD Teknolojisi
TFT-LCD Nedir’
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Şekil 1a (Ekran prensibi ve TFT-LCD'nin yapısı)'da görüldüğü gibi 3~4um sıvı kristal
LCD'lerin üst ve alt saydam elektrotları arasına enjekte edilmiştir. Harici elektrik alanı
olmadığı zaman sıvı kristal molekülleri katmanda 90 derecelik dönüş yapacaktır ve
dalga kılavuzu fenomeni tarafından sıvı kristallerin uzun ekseni boyunca 90 derecelik
dönüş ile komşu ışık polarizasyonuna neden olur ve bu dikey polarizör boyunca
aktarılarak parlak bir ekran oluşturur. Diğer taraftan, sıfır olmayan harici elektrik alanı
bulunduğunda sıvı kristallerin uzun ekseni minimum statik potansiyelin korunması
adına alan yönüne paralel olacaktır. Bu durumda ışık polarizasyonu değişmeden kalır
ve polarizör ile iletilmeyeceği için daha koyu renkli bir ekrana neden olur. Ayrıca sıvı
kristal katman boyunca elektrik alanın kuvveti piksel elektrotuna uygulanan gerilimleri
değiştirerek kontrol edilebilir. Bu durum komşu ışığın kuvvetini daha fazla modüle
edebilir ve tamamen parlak ve tamamen koyu renk arasında gri seviyede ekran
oluşturur.
Şu anki temel LCD tasarımı ve üretim tekniği Active matrix (AM) LCD'dir ve bu Renk
filtresi (CF), TFT Dizilim tabanı, Arka ışık modülünden (Şekil a'da görülen) oluşur. Bir
TFT-LCD ekranın her bir pikselinin gerilimi kontrol etmek için bir TFT setine ihtiyacı
vardır. Arka ışık modülü tarafından oluşturulan ışıklarda farklı renkler oluşturmak için
ve sıvı kristali aktarmak için kırmızı, mavi, ve yeşil renk direncinin CF camında
kaplanarak grilik seviyesinde kombine edilmiş tam renkli efekti oluşturması gerekir.
TFT dizisi ve CF tabanı tamamen ayrıldığında sıvı kristal CF üst plakasına ve TFT alt
plakası arasına enjekte edilir ve ardından çift yapıştırma uygulanıp polarizör eklenerek
tamamlanır. Sürecin bu kısmına LCD süreci adı verilir. Son LCM süreci IC ve PCBA
sürücüsünün cam tabana bağlantısını (JI prosesi), ardından arka ışık modülüyle bir
araya getirilmesini (MA süreci) içerir ve aydınlatma testi ile (Şekil 1b - TFT-LCD
modülünün tam mühendisliği) tamamlanır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
TFT-LCD Süreci ve Teknolojisinin Avantajları
G8.5 cam tabanın boyutları
Dinamik Bir Şekilde Uygulanan Yeşil Üretim Teknolojisi
Ön uç TFT dizisi ve CF prosesleri için ekipman yatırımındaki maliyet TFT LCD ekranın
tüm bedelinin 60% 'ından daha fazlasını oluşturur. Bu yüzden ön uç süreç geliştirme
süreç basitleştirme üzerinde odaklanır ve ham maddelerin kullanım yüzdesini arttırır.
Bir örnek basitleştirilmiş dört maske teknolojisidir (Şekil 8(a)) ve ışınlama veya
dağlama işlemine gerek duymayan örüntü tanımlamasıdır. Ayrıca daha ince cam
tabanların kullanımı ile malzeme tüketimi azaltılır ve daha hafif ve ince gövde avantajı
ortaya çıkar. Bu arada paketleme malzemesi kullanımını azaltır, ulaştırma verimliliğini
arttırır ve oluşturulan atıkları azaltarak daha fazla enerji tasarrufu sağlar. LCM'ye
gelince Şekil 3 (b) de görüldüğü gibi dizide (GOA) geçit sürücüsünün ve yarım kaynak
çalıştırma (HSD) teknolojilerinin önemli geliştirmeleri sağlanır. Bunlar sadece
geleneksel panellerde olduğu gibi malzemenin IC' sürücülerinin büyük miktarına
bağlılığını en aza indirgemenin yanı sıra LCM üretim kapasitesinin geliştirilmesine de
yardımcı olur. Arka ışık modülü için geleneksel soğuk katot floresan lambalarının
(CCFL) ışık yayan diyotlar (LED) ile değiştirilmesi cıva buharlarından kaynaklanan
çevresel hasarın ortaya çıkmasından kaçınılır ve son ürünler daha iyi emisyon
verimliliğine sahip olarak daha fazla enerjiyi muhafaza eder.
Yeşil üretim teknolojisi
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
TFT-LCD proses teknolojisinde yer etmiş ve process technology and brave
the panel blue sea
3D ve dokunmatik kontrol gibi yeni panel uygulamalarının ortaya çıkışı
Şu anki LCD endüstrisi temel değişiklikler ile karşılaşmıştır. Burada odak üretim
ölçeğinin izlenmesinden ticari ana rekabetçiliğin arttırılması ve ürünlerin katma
değerlerinin geliştirilmesine kaymıştır. Yeni trende bakarak büyük boyutlu TFTLCD'lerin ön uç üretim akışında edinilen deneyim ve arka uç sürücü elektriksel
kontrol, opto-mekanik tasarım ve montajdaki üstün performans ile şu anki TFT-LCD
proses teknolojisine dayanarak panel endüstrisinde önümüzdeki on yıl için plan
yapılmaktadır. Panel devrimindeki bu dalga 3D (Şekil 9(a)), dokunmatik panel (Şekil
9(b)) vb alanlarda yeni uygulamalara sahiptir. Yeni teknolojinin planında OLED, FED
ve E-kağıt gibi yeni ekran teknolojileri dahil edilmiştir.
MVA Teknolojisi
MVA (Çoklu Alan Dikey Hizalama)
Dikey hizalama (VA) teknolojisinin karakteristikleri polyimide yüzeye dikey olarak ayarlanmış
olan kendi sıvı kristal moleküllerine bağlıdır. Elektrik alanı uygulanmadığı zaman faz farkı
yoktur ve mükemmel koyuluk durumuna ulaşılır. Bir elektrik alanı uygulandığında sıvı kristal
molekülleri eğilecektir ve bu da bir faz farkının oluşturulmasına ve parlak durum
oluşturulmasına neden olacaktır. Ek olarak piksel yapısı tasarımı ve elektrik alanı dağıtımı
çoklu alan oluşturur. Burada sıvı kristal molekülleri birden fazla yönde eğilerek daha geniş
görüş açısı ve gelişmiş optik performans sağlar. MVA (Çoklu Alan Dikey Hizalama) mükemmel
koyuluk durumu performansına sahip geniş görüş açısı teknolojisidir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Çıkıntı CF tabanı üzerinde yerleşmiştir ve ITO yarığı da dizi tabanı üzerinde yerleşerek dört
alan oluşturulur. Bu çıkıntı tasarımı sıvı kristal moleküllerinde daha iyi kontrol sunarken koyu
durumda sıvı kristal moleküllerinin küçük eğilmelerinden dolayı daha az miktarda sızıntılara
katlanır. Üst ve alt tabanlar arasında gerilim bulunmadığı zaman ITO yarığının yanındaki sıvı
kristal molekülleri neredeyse dikey oryantasyona sahiptirler ve böylece koyu durumda harika
performans sağlarlar.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
LTPS Teknolojisi
LTPS Nedir’
LTPS (Düşük Sıcaklıklı Poli-Silikon) birkaç mikrona kadar çok sayıda 0.3 kristalsi
silikon kümelerinden oluşan Si-bazlı malzemedir. Yarı iletken imalat endüstrilerinde
genellikle 900°C üzerindeki bir sıcaklıkta sertleşen poli-silikon katı fazlı kristalleştirme
(SPC) ile biçimlendirilir. Fakat, camın deformasyon sıcaklığı sadece 650°C olduğu için
SPC metodu düz panel ekran imalat endüstrilerinde kullanım için uygun değildir.
Sonuç olarak LTPS teknolojisi düz panel ekranların uygulamalarına tahsis edilmiş olan
bir poli-silikon teknolojisidir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Örnek silikon yapıları ve hareketlilik şematiği
LTPS Teknolojisinin Avantajları
LTPS'nin prosesi bir a-Si'den çok daha karmaşıktır. Diğer taraftan LTPS TFT'deki
taşıyıcı hareketliliği bir a-Si FTF'ye göre 100 kez (>100 cm2/V’sn) daha fazladır. Ek
olarak LTPS, CMOS proseslerinin doğrudan cam taban üzerinde olmasına izin verir. pSi'nin a-Si'ye göre daha üstün olduğu birkaç bakış açısı:

İnce kenar: Geleneksel şekilsiz silikon ekran yapısı IC sürücüsünü yerleştirmek
için çerçeve üzerinde iki veya üç kenara ihtiyaç duyar ve bu ince kenarı daha zor
hale getirir. Diğer taraftan LTPS sürücü devrelerini doğrudan cam taban üzerinde
bütünleştirebilir ve böylece panel için ince kenar ve yüksek resim kalitesi elde
edilir. Ayrıca LTPS'nin entegrasyon devresi daha az sayıda harici sinyal bağlantısı
gerektirir. Bu modül bileşenlerini 40% kadar azaltır ve maliyeti düşürür.

Kompakt modül: Sürücü devresinin bir kısmı cam taban üzerinde yapılabileceği
için PCB devresi nispeten daha basit olabilir ve daha fazla PCB alanı ayırır.

Yüksek açıklık oranı ve yüksek çözünürlük: Yüksek hareketlilik transistörlerin daha
küçük geometrisinin yeterli şarj gücü sağlayabilme becerisine sahip olduğu ve
geleneksel biçimsiz silikondan daha yüksek kapasitansa sahip olduğu anlamına
gelir. Arka ışık LED'lerinin sayısı azaltılabilir, maliyet düşürme ve enerji tasarrufu
sağlanabilir ve bu yüzden cep telefonları veya mobil cihazlarda kullanılan
uygulamalar için uygundur.

OLED için araç: Organik Işık Yayan Cihaz (OLED) hızlı cevap süresi, ışık ağırlığı,
düşük güç ve geniş görüş açısı gibi bazı avantajlara sahiptir. Geleneksel bir LCD
ekran ile karşılaştırıldığında OLED'in sürücü metodu özel bir sürücü yapısıdır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ayrıca gri skalasının üstesinde gelmek için kompanzasyon devresi tasarlanmış ve
bir pikselde 2 ila 6 TFT kullanımını gerektiren panel tekdüzeliğine ulaşılmıştır.
LTPS'nin yüksek yoğunluklu yerleşim karakteristiği ile yüksek parlaklık ve yüksek
resim kalitesine sahip bir OLED ekran paneline kolaylıkla ulaşılabilir. Bu arada
OLED'in kullanım ömrü uzatılabilir. Yüksek hareketlilik OLED cihazına daha fazla
akım sağlanabileceği anlamına gelir ve bu da aktif OLED ekranının tabanı olarak
kullanıma çok daha uygun olduğunu belirtir.
LTPS Teknolojisinin Uygulamaları
Tüketici elektronikleri ürünlerinin hızlı gelişmesi sonucu LTPS ekranları ışık ağırlığı,
incelik, düşük güç tüketimi, yüksek çözünürlük ve yüksek performans gibi özellikleri
ile akıllı telefonlar, PDA, navigasyon sistemleri, dijital sabit kamera (DSC) vb çeşitli
ürünlerde yaygın biçimde kullanılmıştır.
Şu anda popüler olan yüksek uç LTPS ürünleri 270ppi kadar çözünürlüğü ile öne çıkar.
Kontrast oranı PSA (polimer stabil hizalama) teknolojisi ile birleştirildiği zaman 1000:1
e ulaşabilir. Ayrıca dokunmatik panel teknolojisiyle uyumludur ve akıllı telefon veya
yüksek uçlu DSC gibi uygulamalar için de uygundur.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Sonuç
Düşük sıcaklıklı poli-silikon (LTPS) için tasarım kuralları geleneksel biçimsiz TFT için
var olan kurallara göre daha az taviz vermektedir ve yüksek açıklık oranı ve yüksek
çözünürlük avantajlarına sahiptir. Arka ışık sistemindeki yük iletimini arttırarak
rahatlatılabilir. Bu LTPS panelinin hizmet ömrünü uzatır. Fakat, LTPS TFT tanecik sınırı
sayısı ve LTP ölçeklemesinden gelen yerleşim ile kayma ve tekdüze olmamaya maruz
kalmaktadır. Poli-silikonun tanecik sınırının taşıyıcı hareketliliğini olumsuz etkilemesini
önlemek amacıyla yeni nesil LTPS de yapılan geliştirmelerin tanecik sınırı sayısının
nasıl kontrol edileceğine, kristalsi oryantasyonların ve pozisyonların nasıl olacağına ve
silikon TFT kanalında tanecik sınırı olmamasına ulaşmaya odaklanması gerekir. Bu
çalışmada birçok ilişkili kristalleştirme teknikleri geliştirilmiştir. Bunlar sürekli silikon
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
tanecik sınırını, ardışık yanal katılaşmayı, sürekli dalga lazer yanal kristalleşmeyi ve
seçmeli yükseltilmiş lazer kristalleştirmeyi içerir. Bunun dışında LTPS'nin tasarımı
araştırılması ve geliştirilmesi ve değerlendirilmesi için daha fazla kaynak gerekir.
Yüksek çözünürlüklü panellere ek olarak entegrasyon devresi fonksiyonlarının uygun
şekilde tasarımı da önemlidir. Sonuç olarak LTPS'nin gelecekteki geliştirmeleri
paneller ve yeni icatlar için sürekli olarak katma değer arayışının nasıl olacağına
odaklanmalıdır.
OLED Teknolojisi
OLED Nedir’
Organik ışık yayan diyot (OLED) organik yarı iletken malzemeye sürücü akımı
uygulandığı zaman kendinden aydınlatma yapabilen bir araçtır. Elektriksel ışıma (EL)
etkisi ilk olarak 1963 yılında Profesör Pope tarafından keşfedilmiştir. Burada 5nm
kalınlığında tek katmanlı antrasen kristale gerilim uygulandığında bir mavi ışık yayılır.
O dönemlerde çok fazla ilgi çekmemişti. 100 volttan daha fazla gerilim gerekliydi
ayrıca yayılan ışık şiddeti çok zayıftı 1987 yılında Dr. Ching W.Tang, Steve Van Slyke
ve Kodak Şirketinden bazı araştırmacılar 1% e kadar dış kuantum verimliliğiyle yeşil
bir ışık yaymak için küçük organik moleküllerden oluşan çok katmanlı yapıda 10
volttan daha küçük bir gerilimi başarıyla uyguladıkları zaman insanlar bu teknolojiye
dikkat etmeye başladılar.
OLED Prensibi ve Yapısı
Aşağıdaki şekle baktığımızda OLED yapısına ön gerilim voltajı uygulandığını görebiliriz.
Taşıyıcı enerjisi arayüz enerji bariyerini kıracak düzeyde yeterince yüksek olduğunda
anottaki delikler delik taşıma katmanının HOMO enerji seviyesine enjekte edilmiş
olacaktır. Bu arada katottaki elektronlar elektron taşıma katmanının LUMO enerji
seviyesine enjekte edilmiş olacaktır. Daha sonradan bir harici elektrik alanı
uygulandığında taşıyıcılar ışık yayan katmana doğru ilerleyecektir. Delikler ve
elektronlar ışık yayan organik katmanda kombine edildiğinde stabil olmayan uyarımlar
oluşturulur. Uyarımlar ışık şeklinde temel duruma geri düştüğü zaman bir elektroışıma efekti görünür.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
OLED'in elektriksel ışıması
OLED Teknolojisinin Özellikleri
OLED ekranı renk filtrelerine veya siyah ışık modüllerine gerek duymaz çünkü bu
kendinden aydınlatma özelliğine sahiptir. Sonuç olarak OLED ekranı düşük güç
tüketimi, daha kompakt ses ve daha az ağırlık, ultra yüksek kontrast ve esnek
tabanlarda daha kolay yapım sağlar. NTSC renk aralığı görüş açısı veya cevap verme
hızı gibi sorunlarla karşılaşmadan yapısal tasarım vasıtasıyla kolaylıkla 100% e
ulaşabilir. OLED ekranın böyle bir avantajı çok sayıdaki ekran teknolojilerinde
muazzam bir potansiyel oluşturur.
3d, esnek, saydam ve genel ekran gibi ekran uygulamalarına ek olarak OLED ayrıca
aydınlatmada da bazı avantajlara sahiptir. Yüksek verimliliğe ve güç tüketime
ulaşmaya ek olarak OLED aydınlatması floresan lambalardaki gibi cıva kirliliği
olmaksızın gerçekleşir ve bu yeni nesil için aydınlatma seçimi haline gelir. OLED daha
sıcak ve yumuşak düzlemsel ışık kaynağı olduğu için hafif, ince, esnek ve geniş alan
özelliklerine sahiptir ve lüks tasarımlar için sanatsal aydınlatma ve fonksiyonel
aydınlatmada uygulamaya hazırdır.
OLED'in Teknik Avantajı
Aktif ve büyük boyutlu modellerin geliştirilmesi OLED ekranların kaçınılmaz trendi
haline gelmiştir. 2006 yılında dünyanın ilk AMOLED cep telefonu ekranı üretilmiştir.
Ayrıca dokunmatik ekran teknolojisi geçen yıllar boyunca daha çok olgunlaştığı için
dokunmatik kontrol cihazlarını ekran ile birleştiren dokunmatik cep teknolojisi LCD'ler
ile birlikte toplu üretime alınmıştır. Dokunmatik cep teknolojisi ve OLED ekranının
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
birleştirilmesi ayrıca hafiflik ve güç tasarrufu hedeflerine ulaşmak amacıyla geleceğin
trendi olacaktır.
BenQ-Siemens S88
Fosforesan OLED teknolojisi düşük güç uygulaması talebinden ayrı tutulamaz.
e-Kağıt Teknolojisi
E-Kağıt Nedir’
E-Kağıt yeni tip ekrandır ve bunun çalışma prensibi partikülleri özel bir filmde üst ve
alt harici elektrik alanlarının farkıyla hareket ettirmektir. Bunlar okuyucu veya
kullanıcı tarafından metinler ya da dokümanlar gibi görüntülenebilir. Şu anki ince film
teknolojileri şunlardır: (1) Microcup Elektroforetik , (2) Micro Elektroforetik (MEP) (3)
Gyricon Bead ve (4) Cholesteric Sıvı Kristal.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
e-Kağıt Microcup Teknolojisi
Microcup Elektroforetik E-kağıt ince film döküm sıvısıyla saydam iletkene sahi olan
plastik ince filmi kaplayarak ve ardından microcup dizilerini oluşturmak için sürekli
mikro pres sürecini takip ederek yapılır. Elektroforetik sıvı enjekte edildikten sonra
mühürleme sıvısı uygulanır ve sertleştirilir. Aşağıdaki resim microcup elektroforetik ekağıt modülünün yapısının şematik resmidir. Yukarıdan aşağıya doğru yapılar
şöyledir: PET Plastik, Saydam İletken, Elektroforetik sıvı ile dolmuş microcup dizileri,
Kapatma Katmanı, Yapışkan Katman ve e-kağıt ile birlikte yapışan kalıplanmış iletken.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Pozitif yüklü beyaz partikülleri taşımak ve insan gözünün görebileceği örüntüyü
oluşturmak için alt iletken ve saydam iletkene voltaj uygulanarak pozitif ve negatif
elektrik alanları oluşturulur. Yukarıdaki örnek resimde negatif elektrot sol tarafta alt
plakada oluşturulur ve bu partikülleri aşağı doğru çekerek siyah rengin insan gözüyle
görünmesini sağlar. Diğer taraftan sağ tarafta alt plakada pozitif elektrot oluşturulur
ve bu beyaz partikülleri saydam iletken tarafına doğru ilerleterek insan gözünün siyah
rengi görebilmesi sağlanır. Güç kapalı olduğu zaman partiküller kendi fiziksel
özelliklerinden dolayı geçerli konumlarında kalacaklardır ve güç açıldığı zaman tekrar
devam edeceklerdir. Buna çifte stabilite deniyor. Ekran görüntüsünü korumak için güç
gerekmediğinden dolayı ve bunun yansıtıcı ekran özelliği arka ışık modülü için daha
fazla tasarruf sağladığından dolayı E-kağıt düşük güç tüketimi avantajlarına sahiptir.
Şu anki teknoloji zaten on altı gri skalasına sahip ekrana ulaşmış durumda.
Ekran görüntüsü ve Microcup yapısının yapısal kuvveti bunun şeklini ve boyutunu
değiştirerek ayarlanabilir. Uygulamalara bağlı olarak farklı microcup şekillerine sahip
yapılardaki E-kağıtlar seçilir. Daha küçük doldurma faktörüne sahip olan dörtgen
microcup daha iyi yapısal kuvvet sağlar ve E-kağıdın basınç direncini geliştirir. Ekran
akıllı kartı gibi daha yüksek yapısal kuvvetin gerektiği uygulamalar için uygundur.
Altıgen microcup daha geniş doldurma faktörüne sahiptir ve daha yüksek beyaz
derecesi ile daha yüksek kontrast sağlamaktadır. E-kitaplar ve elektron bültenleri gibi
uygulamalar için uygundur. E-kağıt çözünürlüğü arka ışık plakasının kapasitesini
destekleyerek belirlenir. Resim görüntüsünün microcup'ın şeklinden veya boyutundan
bağımsız olduğu aşağıdaki şekilde açıkça gösterilmektedir. Bu arka plaka
elektrotlarının yerleşimiyle belirlenir. Bir başka deyişle farklı elektrotlardan alınan
veriler aynı microcup'da gösterilebilir. Sonuç olarak e-kağıt ve matris arka plakasının
yapıştırılmasında hizalamaya gerek yoktur.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Sonuç
Çevresel, sağlık, enerji tasarrufu ve karbon ayak izinin düşürülmesi gereksinimlerini
karşılamak amacıyla E-kağıt hiç şüphesiz ki geleceğin başlıca ekranıdır. Sipix
Microcup-elektroforetik kullanarak, TFT dizisindeki engin tecrübesiyle sunduğu All in
One Driver IC'yi birleştirerek e-kağıt şunlara sahiptir. (1) düşük maliyet: Sipix film
rulodan ruloya sürecini kullanır. Bu süreç üretimi önemli ölçüde arttırabilir ve All in
One Driver IC ile birlikte kullanıldığında maliyeti önemli ölçüde düşürebilir. (2) düşük
güç tüketimi: E-paper'da All in One Driver IC'yi uygulamıştır ve bu hala bağımsız
Kaynak Sürücüsü IC ve Geçit Sürücüsü IC'yi kullanan üreticilere kıyasla çok daha
fazla güç tasarrufu sağlar.
3D Teknolojisi
3D Görüntü Teknolojisi Nedir’
3D görüntüyü mükemmel yapan nedir’ Birbirinden bağımsız görüntüleri her bir göze
kesin olarak aktarabilme becerisidir. Bu iki bağımsız görüntü arasındaki örtüşme veya
müdahale (karışma olarak bilinir) gözle görülen stereo görüntüleri bozacak ve
izleyicide baş dönmelerine neden olacaktır. Birbirinden bağımsız sol ve sağ göz
görüntüleri efektini oluşturan teknolojiler genellikle gözlük kullananlar veya sadece
çıplak gözle görmeye ihtiyaç duyanlardan herhangi birisi için sınıflandırılır. Gözlük tipi
3D görüntü teknolojisi sol ve sağ göze aktarıla n görüntüleri filtrelemek için gözlük
kullanımını gerektirir. Farklı dalga boylarındaki görüntüleri yakalayan anaglif
gözlükler, farklı dikey polarizasyon durumlarını kullanarak filtreleme sağlayan
polarizör gözlükler ve farklı zamana çerçeveleriyle birlikte çalışan örtücü gözlükler
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
örnek olarak verilebilir. Diğer taraftan gözlüksüz 3D görüntü genellikle paralaks
bariyerler, mercek dizileri veya farklı görüntüleri farklı yönlerde göndermek için yönsel
arka ışık gibi özel olarak tasarlanmış optik araçları kullanır. Farklı yönlerden gelen bu
görüntüler göze ulaştığı zaman izleyici stereo görüş deneyimini yaşayacaktır.
Yukarıdaki teknolojiler zaten üretime ve kullanıma hazır haldeyken diğer birçok
gelişmiş 3D teknolojisi örneğin holografik, yarı holografik ve volumetrik (hacimsel)
teknolojiler geliştirme aşamasındadır. Bu gelişmiş 3D teknolojiler geleceğin 3D
dünyası için sonsuz bir potansiyel sunmaktadır.
Gözlük tipi 3D Görüntü Teknolojisi
Örüntü Geciktirici
Dikey polarizasyon durumlarıyla iki resim oluşturmak için bir ilave optik cihaz
gereklidir. Böyle bir cihaz oluşturmak için tüm pikselleri tek ve çift sıralarda ayırarak
başlayacağız ve ardından çıkış ışıklarında dikey polarizasyonlar (faz farkı = 90°)
oluşturmak için ekranın dışında ilgili pozisyonlarda örüntülü faz geciktirmenin
yansıtılmasını yapacağız. Bu polarizör gözlükler bir göze gelen görüntünün tek veya
çift olarak polarize edilirken diğer gözün aynı polarize edilmiş görüntüyü almasını
engelleyecek şekilde tasarlanır (Şekil 1'de gösterilen bir şematik). İzleyici stereo
içeriği izlerken başını hareket ettireceğinden dolayı bir doğrusal polarizasyon tasarımı
herhangi bir baş eğme gerçekleştiğinde sol ve sağ göz arasındaki karışıklığa neden
olacaktır. Bu problemin üstesinden gelmek için genellikle bir dairesel polarizasyon
tasarımı devreye sokulur. Bir başka deyişle dikey polarizasyonlar saatin tersi yönde
veya saat yönünde ayarlanır ve böylece stereo görüntü başın eğilmesiyle
etkilenmemiş olur.
Şekil 1. Polarizör Stereo Teknolojisinin Şematiği
Çift Dışbükey Mercekler
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Çift Dışbükey mercek teknolojisi çift dışbükey merceklerin periyodik dizisini bir genel
görüntünün dışına eklemeyi içerir. Tasarım farklı yönlerde aktarılabilen görüntüleri
oluşturmak amacıyla görüş noktalarına ve piksel boyutuna göre en uygun hale
getirilmek zorundadır. Her alt piksel farklı bir pozisyonu meşgul ettiğinden dolayı
bunun çift dışbükey merceklere eksen dışı uzaklığı farklı olacaktır. Düzgün tasarım ile
alt piksellerin parçaları belirgin görüş noktalarında görülebilir. 3D görüntü daha sonra
bu farklı görüş noktalarında alınan resimleri veya görüntüleri kullanarak oluşturulabilir
(Şekil 2'de görünmektedir). Bu teknoloji çok yüksek optik verimlilik sağlayan mercek
optikleriyle paralaks oluşturduğu için, sadece arayüz yansımasından, mercek
malzemesi iletimi ve ışık saçılımından gelen parlaklık kaybını sağlar.
Şekil 2. Görüntüleme prensibi ve çift dışbükey mercek teknolojisindeki görüş noktaları
ve alt pikseller arasındaki ilişki.
3D Görüntü Teknolojisinin Avantajları
Gözlük tipi 3D:


o
Pasif polarizör gözlükleri hafif, kullanıcı dostu, pilsiz, EMI'siz ve uzun süreli
kullanım için uygundur.
o
Tümleşik dahili süreç düşük maliyet ve eksiksiz ürün zinciri sunar.
o
Özel piksel tasarımı benzer 3D teknolojileriyle karşılaştırıldığında daha büyük
dikey görüş açısı sunar.
o
Düşük çapraz karışım tasarımı yüksek derinlik ile stereo görüntüleri
görüntüleyebilir.
Gözlüksüz 3D:
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
o
Yüksek parlaklıklı mercek matris tasarımı geleneksel teknolojiler ile
kıyaslandığı zaman parlaklığın 300% den daha fazla geliştirilmesini sağlar.
o
Özel optik tasarım uygulayarak haresizliğe ulaşılabilir.
o
Düşük çapraz karışım tasarımı yüksek derinlik ile stereo görüntüleri
görüntüleyebilir.
o
Eksiksiz toplam çözüm müşterilere "tak ve çalıştır" deneyimi sunuyor; ilave
sistemlere veya yazılıma ihtiyaç yoktur.

Touch Teknolojisi

Optik Görüntü Dokunmatik Kontrol Teknolojisi
Optik görüntü dokunmatik kontrol teknolojisinin çalışma prensibi iki köşedeki
CCD veya CMOS kamera ile dokunmatik nesne tarafından oluşturulan gölgenin
tespit edilmesiyle başlar ve ardından dokunma noktasının konumunu belirlemek
amacıyla nirengi oluşturularak devam edilir. Kameranın yakalama zamanıyla
koordineli olarak ışık kaynağı, genellikle kızılötesi (IR) PWM moduyla optik
sensör ucuna yayılır ve fan biçimindeki tüm etkinlik bölgesini kaplar. Aynı
düzlemde farklı açılarda olan bu ışıklar bu üç kenardaki geriye yönelik reflektör
ile orijinal emisyon konumuna yani kameranın içerisine yansıtılır veya kılavuz
ışık şeritleri tarafından ulaşılabilir. Bu yüzden her ışık önemli bir rol oynar. Bazı
ışıkların yolunu engelleyen harici bir nesne (örneğin el, kalem vb) var ise
engellenen ışıklar kameraya geri dönemeyecektir ve kameranın açı seçimi
özelliğini kullanarak ve ardından trigonometri hesabıyla düzlem üzerindeki
koordinatları hesaplayarak bunları elde edebiliriz. Geri yansıtıcı 3N tarafından
patenti alınmış bir üründür ve genellikle trafik ışıklarında ve araçlarda gece
görüşünü arttırabilmek için kullanılmaktadır. Şimdi optik görüntü dokunmatik
kontrol teknolojisinde önemli hale gelmektedir.

Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org




Optik Görüntü Dokunmatik Kontrol Teknolojisinin Avantajları ve
Özellikleri
Dirençli ve kapasitif modlar ile karşılaştırıldığında optik görüntü dokunmatik
kontrol teknolojisi birkaç faydaya sahiptir. Örneğin kesinlik, yüksek aktarım,
esneklik, güvenilirlik, düşük hasar oranı, düşük maliyet ve çoklu dokunma
hareketlerinin desteklenmesi. Bu yapı tarafından daha geniş alan gerekir ancak
bunun küçük ölçekli uygulamalarda belirli bir yararı yoktur. Diğer taraftan
piyasadaki orta ve büyük ölçekli uygulamalarda kendi yerini kolaylıkla edinebilir.

Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

Piyasadaki tüm mevcut optik görüntü dokunmatik ekranlar kalın modüllerin,
ağırlığın, dokunmatik ekran ve sistem kasası arasındaki adım yüksekliğinin,
geniş montaj varyasyonunun ve yüksek maliyetlerin sıkıntısını çekmektedir.
Yukarıdaki problemlere ilişkin çözümler bulunmuştur. Bu çözümlere göre
dokunmatik modülün kalınlığı yapı ve optiklerdeki birleşik tasarım sayesinde
2mm den daha az artmaktadır. Montaj varyasyonu da ayrıca düşürülmüş ve
verimlilik arttırılmıştır. Hatta ağırlık desteği ve dayanıklı gözlükler olmadan da
orijinal işlevsellik korunabilir. Kalınlığın ve ağırlığın azaltılması, buna bağlı
maliyetin düşürülmesi ile müşteriler bu ürüne daha fazla ilgi duymaya
başlamıştır. Bu arada Windows 7'ye geçiş popüler olduğu için ortamın ve
standart özellik olarak dokunma fonksiyonuna sahip büyük boyutlu ürünlerin
kullanılabilirliği sadece zamanla ilgilidir.



Sonuç
Bilim ve teknolojideki sürekli gelişmeler ile makineler ve insanlar birbirlerine
daha çok yaklaşıyorlar. Bu durum makinelerin yenilikçi kontrolünü belirtiyor.
Burada tüm değişiklikler makineler içindir, insanlar için değil. İlişkili bağlantı
sadece insan makine arayüzü ile tamamlanabilir. Bu insanların her şeyi elleri ile
kontrol etmeleri için en doğal yoldur. Bu yüzden dokunmatik kontrol teknolojisi
nispeten daha önemli bir konu haline geliyor. Her geçen gün bu görüntülere
dokunduktan ve renkleri aldıktan sonra insanların hayatları daha zenginleşiyor
ve renkleniyor. Bizim cep telefonlarını, NB, PC ve TV'leri kullanışımız bilginin
alınıp sezgisel yoldan iletimi için iki yönlü iletişime göre geliştirilmiştir. Bu
uygulamaların arasında optik görüntü dokunmatik kontrol en üst düzeyde
görüşün sağlanmasıyla önemli teknolojik pozisyona ayarlanabilen orta ve büyük
boyutlu ürünlerde birçok avantaja sahiptir.



Hedeflenen Kapasitif Dokunmatik Teknolojisi
Kapasitans dokunmatik teknolojisi yüzey ve hedeflenen tipleri içerir. Panel
yüzeyi üzerinde bir nesneyle (örneğin parmakla) dokunulduğunda kapasitans
uygun şekilde değişecektir ve ölçüm dokunma noktasını belirlemek için
kullanılacaktır. Yüzey tipi sadece tek nokta dokunuşunu tespit edebilir ve
genellikle endüstriyel kontrol panelleri gibi basit giriş cihazlarında kullanılır.
Hedeflenen tip dokunma noktasının koordinatlarını tespit etmek ve belirlemek
için X ve Y yönlerinde elektrot ızgaralarını kullanır. Sonuç olarak çoklu dokunuşu
destekleyebilir ve daha çok tüketici elektronikleri pazarında kullanılır. Aşağıdaki
açıklamalar hedeflenen kapasitif dokunmatik teknolojisine odaklanacaktır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org


Hedeflenen kapasitif dokunmatik teknolojisi asitle oyulmuş saydam elektrodlar
(örneğin ITO) tarafından yapılan iki ayrı elektrotu oluşturur. X ve Y yönleri
boyunca iki tip elektrot uzanır ve bir yalıtkan (örneğin cam) ile kaplanan
elektrot ızgaralarının parçalarını oluşturur. Bir nesne yalıtkan yüzeye dokunduğu
ve kapsitans değişimine neden olduğu zaman dokunuş tespit edilebilir ve bunun
yeri kapasitans değişikliklerini ölçerek ve dokunma noktası üzerinde tarama
yaparak belirlenebilir. Hedeflenen kapasitans öz kapasitansı ve ortak kapasitansı
içerir. Aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi öz kapasitans ve ortak kapasitans
dokunmatik panellerine dokunmadan önce ve dokunduktan sonraki farkları
açıklar.


Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

Öz kapasitans dokunmatik teknolojisi bir parmak yalıtkan yüzeye
dokunduğunda bu dokunulunca elektrotun orijinal kapasitansını etkilenir ve yeni
bir kapasitans oluşturarak dokunuşu tespit eder. Sinyal toplaması elektrotları X
ve Y yönlerinde tarayarak yapılır. Burada bir dokunma noktası olduğunda X
yönünde kapasitans değişikliğine sahip olan elektrot tespit edilecektir ve Y
yönünde diğer elektrot tespit edilecektir. Dokunma koordinatları daha sonra X
ve Y yönlerinde elektrot kombinasyonu ile belirlenebilir. Çoklu dokunma
durumunda ise burada birden fazla X ve Y elektrotu olacağından yanlış bir
kombinasyon oluşturulduğunda dokunulmayan noktaların yanlış tanımlanarak
dokunulmuş noktalar olarak belirlenmesine neden olur ve bunlara hayalet
noktalar denir. Daha fazla dokunma noktası olduğunda daha fazla hayalet nokta
oluşturulur. Öz kapasitans tipi ölçülen kapasitans açısından ortak kapasitanstan
ayrılır. Yukarıdaki şekilde de gösterildiği gibi bir parmak panele dokunduğu
zaman ortak kapasitans tipi iki elektrot arasındaki ortak kapasitans değişimini
ölçerek dokunma noktasını tespit eder. Bu bir X ve bir Y elektrotu arasındaki
ortak kapasitansı tarayarak ölçer. Bu yüzden belirli bir ortak kapasitansta
değişiklikler tespit edildiği zaman bunun koordinatı hayalet nokta
oluşturulmadan doğrudan belirlenebilir ve gerçek çoklu nokta dokunuşuna
ulaşılabilir. Sonuç olarak ortak kapasitans tipi çoklu nokta dokunuşu
uygulamasında daha iyi bir seçimdir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org







Telefon İçi Dokunmatik Teknolojisi
Şarj Algılama ve Voltaj Algılama
Telefon içi dokunmatiği iki tip teknolojiye sahiptir bunlar voltaj algılama (Şekil
1) ve şarj algılamadır (Şekil 2).
Voltaj Algılama basınç algılama aygıtlarının TFT işlemede bütünleştirilmesini
içerir. LC panele basınç uygulandığında ve deformasyona sebep olduğunda farklı
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

voltaj değişiklikleri oluşturulacaktır ve bu basınç uygulanan noktaların
koordinatlarını tanımlamak için kullanılabilir.
Şarj Algılama, diğer taraftan Renk Filtresinin diğer tarafında kapasitans
değişikliklerini tespit etmek için elektrotları hizalar. Bir parmakla panele
dokunulduğunda transparan elektrot ve insan gövdesi arasındaki elektrostatik
bağlantı farklı kapasitans değişiklikleri oluşturacaktır ve bu koordinatları
hesaplamak için kontrol IC'sine aktarılacaktır.


Şekil 1. Telefon İçi Voltaj Algılama
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org



Şekil 2. Telefon İçi Şarj Algılama

Telefon Üstü ve Telefon İçi
Şekil 3'de gösterildiği gibi geleneksel kapasitans ve rezistör dokunmatik kontrol
teknolojileri dokunmatik kontrol ekranının LCD'nin dışında asılmasını gerektirir.
Telefon içi teknolojisiyle karşılaştırıldığında (Şekil 4) geleneksel teknolojiler ek
bir algılama camına sahiptir. Bu LCD'nin toplam kalınlığını arttırır ve aynı
zamanda ekstra laminasyon süreci adımı ekler, maliyeti arttırır, daha az üretime
neden olur ve iletimi azaltır.
Geleneksel dirençsel dokunmatik kontrole kıyaslandığında telefon içi voltaj
algılama yukarıdaki avantajların dışında ayrıca hassasiyetinin çevresel
değişikliklere daha az seviyede olması özelliğine sahiptir, kalibrasyon
mekanizması gerekmez ve çoklu nokta dokunmatik kontrol destekleme
kapasitesine sahiptir.
Geleneksel dirençsel ve sayısallaştırıcı dokunmatik kontrollerin tam tersine
sadece hafif bir dokunuş seçilebileceği için telefon içi şarj algılamasının çalışma
arayüzü daha fazla insani özelliktedir. Kullanıcı çalışması dokunmatik panelde
çizikler oluşturmayacaktır yani ürün hizmet ömrü daha uzundur. Ek olarak şarj
algılama sadece çoklu nokta dokunmatik kontrolü desteklemekle kalmıyor aynı
zamanda kullanıcıların farklı ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kalemle yazımı
destekliyor.



Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org





Farklı Dokunmatik Karşılaştırması
Sonuç
Çoklu nokta dokunmatik kontrolü teknolojisi geçecekteki ürün uygulamalarında
gittikçe popüler hale gelecek olan insan makine arayüzünün geliştirilmesinde
önemli bir rol oynar. Daha iyi optik performans göstermek ve daha düşük
maliyet sağlamak amacıyla telefon içi dokunmatik gelecekte kesinlikle temel
teknoloji haline gelecektir.
FED (Alan Emisyon Ekranı) Teknolojisi
FED Nedir’
Alan emisyon ekranı (FED) geleneksel Katot Işınlı Tüp Ekranlara (CRT) benzeyen yeni
düz panel ekran teknolojisidir. Elektronlar floresanı uyarmak için ön panelde floresan
katmanı üzerinde arka tabanda katot boşalımıyla yayılır.
FED ve CRT'nin farkı:
CRT: Sıcak elektronlar katodu ısıtarak yayılır ve elektromanyetik alanlar tarafından
yansıtılarak ekranda belirli konumlarda taranır.
FED: Elektronlar düzlemsel şekilde yayılır ve doğrudan ilgili piksellere enjekte edilir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Şekil 1. CRT ve FED için çalışma prensiplerinin karşılaştırılması
FED Teknolojisi
Alan Emisyon Ekranı (FED) temel yapısı Anot Plakası, Katot Plakası, Cam Hamurundan
Conta, Aralayıcı ve Tutucudan oluşur. Anot ve katot plakaları ayrı ayrı yapılır ve diğer
bileşenler ile birlikte monte edilir. Ardından cam tozu ile veya başka malzemelerle
mühürlendikten sonra pompalanarak vakumlanır.
Şekil 2. FED'in Temel Yapısı
FED Teknolojisinin Özellikleri
Geleneksel CRT ve LCD'nin avantajlarını bir araya getiren FED aşağıdaki özelliklere
sahiptir:
1. FED kısa cevap süresi ile ve arta kalan görüntü olmadan dürtü tipi kumanda
modunu kullanır, doğal, yumuşak ve canlı hareketli resim ekranını elde eder.
2. FED kendinden aydınlatmalı ekran tipi olduğu için arka ışık modülünün güç
tüketimini azaltabilir. Ayrıca bunun kendinden aydınlatmalı modu 20000:1
kontrast oranına ulaşabilir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3. Floresan tozunun kendiliğinden emisyonunun kullanılmasıyla FED geniş görüş
açısına ulaşabilir ve büyük görüş açılarıyla dahi yüksek renk kalitesini
koruyabilir.
4. FED geniş çalışma sıcaklıkları aralığına ve yüksek çevresel dayanıklılık
özelliklerine sahiptir.
5. FED elektron emisyonlarıyla uyarılan floresan ile aydınlattığı için yüksek renk
saflığını ve renk çoğaltımını sunar.
6. FED alan emisyonları tarafından çalıştırılır. Bunlar ısınan emisyondan güç
tüketimine neden olmaz ve dolayısıyla düşük güç tüketimine sahiptir.
FED Teknolojisinin Avantajları
FED teknolojilerinin geliştirilmesi için aşağıdakilerin gerçekleştirilmesinde çaba
harcanmaktadır:
1. Hafif panel
2. Yüksek çözünürlüklü FEA yapısı ve emitör teknolojisi
3. Yeni nesil panel süreci
4. Enerji tasarrufu ve yüksek netlik için sürücü sistemi
Sonuç
FED için hasar görmüş FEA, akım dalgalanmaları ve performans azalmaları gibi
sorunların hala geliştirilmesi gerekir. İlgili teknolojilerin nasıl en uygun hale
getirileceği ve bütünleştirileceği, üretim verimliliğinin nasıl arttırılacağı ve ekipman
yatırım maliyetlerinin nasıl düşürüleceği gibi konuların hepsi pratik açısından önemli
konulardır.
FED teknolojisi kısa cevap süresine sahip olmasının dışında yüksek verimlilik, parlaklık
ve kontrast oranına sahiptir. Bu geleneksel CRT ekranlar ile karşılaştırıldığında daha
yüksek resim kalitesine ve güç tasarrufuna sahiptir. Gelecekte FED teknolojisi pazarı
yüksek uç ekranların geliştirilmesine odaklanacaktır. Bu alternatif düz panel ekran
teknolojisi içinden bir seçenek olarak ortaya çıkabilir.
AMVA Ultra Yüksek Kontrast Oranı & Ultra Geniş Görüş Açısı Teknolojisi
AMVA Teknolojisi
Geleneksel MVA teknolojisinde koyu durumda ışık sızıntısının esas suçlusu çıkıntıdan
gelmektedir. MVA teknolojisi ile karşılaştırıldığında AMVA hücre iletiminde önemli geliştirmeleri
görmektedir ve arka ışık filminde, polarizörde ve renkli filtre teknolojisinde ilerleyişe devam
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
etmektedir. Daha fazla stereoskopik ve daha keskin görüntü sunan AMVA teknolojisi
sayesinde ultra yükseklikte kontrast oranına kolaylıkla ulaşılabilir (Şekil 2 ve 4).
Bu yeni teknolojinin temeli sıvı kristal panelde biçimlenmiş olan hizalama filmine
dayanmaktadır. İmalat süreci Şekil 2'de de görüldüğü gibi küçük miktarda monomer sıvı
kristal moleküllere eklendiği zaman oluşur. Sıvı kristal moleküller ve monomerler enjekte
edildikten sonra hücreye bir voltaj uygulanarak polimid alanın yanındaki sıvı kristal
moleküllere bir ön eğiklik açısı verilir. UV için uygun bir miktarda açığa çıktıktan sonra ön
eğiklik açısını düzeltir ve polimer stabilizasyonu ve sıvı kristallerin hizalanmasını tamamlar.
AMVA'nın piksel tasarımı sekiz alan kullanır (Şekil 1). VA modunda geniş görüş açısı altında
devam eden renk silinmesi sorunu (Şekil 6) etkili bir biçimde belirlenir ve daha iyi görüş açısı
performansına yol açar (‘u'v'< 0.02).
Şekil 1. Yeni nesil AMVA ve geleneksel MVA teknolojilerinin şematik karşılaştırması.
Şekil 2. Yeni nesil AVA'nın tasarım konsepti.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Şekil 3. AMVA ve geleneksel MVA teknolojilerinde optik özelliklerin karşılaştırılması.
Şekil 4. AMVA ve geleneksel MVA teknolojilerinde yatay görüş açılarının karşılaştırılması.
Neden AMVA Teknolojisi Kullanılıyor’
Ultra yüksek kontrast ve ultra genişlikte görüş açısı AMVA (Gelişmiş MVA) teknolojilerinin yeni
bir neslini başarıyla geliştirmiştir ve bu nesil görünü renklerini zenginleştirirken görüntüleri
daha fazla stereoskopik hale getirmektedir. Yeni piksel ve optik film tasarımlarını ve uygun
hale getirilmiş renk filtresi fotorezistlerini kullanarak AMVA 16000:1 kontrast oranı sunuyor ve
tüm yönlerde 89 dereceye kadar geniş görüş açısı sağlıyor (Şekil 5 ve 6).
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Şekil 5. Yeni nesil AMVA ve geleneksel MVA teknolojilerinin kontrast karşılaştırması.
Şekil 6. AMVA ve geleneksel MVA teknolojilerini kullanarak açılı görüntülerde düşük renk
silinmesinin karşılaştırılması.
AMVA Teknolojisinin Avantajları ve Özellikleri
Avantajlar

Yüksek kontrast (statik kontrast 16,000: 1; Dünyada 1 numara)

Yüksek hücre iletimi (geleneksel tasarımlarla kıyaslandığında hücre iletimi 30%
dan fazla artmıştır).
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

Geniş görüş açısı (düşük renk silinmesiyle geniş görüş açısı; ‘u'v'< 0.02 çoklu
görüş gereksinimlerini karşılar)

Hızlı cevap süresi (hizalama teknolojisi tekdüze hizalama sağlar, sıvı kristal cevap
hızını MPRT < 5msn ye kadar arttırır)

Düşük güç tüketimi (yüksek hücre iletimi kullanılan LED'lerin sayısını azaltır; arka
ışık modülü daha iyi güç tasarrufu sağlar)

Herhangi bir neslin fab'ları ile geliştirme için uygun (G8.5 hattında zaten geçerli)
Özellikler

Polimer-stabil hizalamanın konseptini gerçekleştirmede endüstride ilktir. Şu anda
G8.5, G7.5 ve G6 fab hatlarında kullanılan yüksek iletimli hizalama teknolojisidir.

16000:1 ön görünüm statik kontrasta ulaşmada endüstride ilk (2009 yılı için FPD
International tarafından verilen veriye göre dünyanın 1 numarası).

Görüş açılarında maksimum ışık sızıntısını 0.6nit e kadar düşürmede endüstride ilk
(2009 yılı için FPD International tarafından verilen veriye göre dünyanın 1
numarası).

Yukarıdaki teknolojilerin her boyuttaki ekranlarda uygulanmasında endüstride ilk
(2"~65").

Otuz patente sahip ve yeni geliştirmeler ve patent başvuruları devam etmektedir.
AMVA-Mobil Teknolojisi
AMVA teknolojisi bir silinmeyen hizalama tekniğidir ve bu hizalamaya yardımcı olmak için
çıkıntının oluşturulmasına ihtiyaç duyan geleneksel MVA'dan farklıdır. AMVA-mobil teknolojisi
UV ışığıyla PI üzerine polimerleşen reaktif monomer ile sıvı kristal malzemeleri karıştırır.
Voltaj ve UV ışığı uygulanmasını içeren özel bir hücre üretim sürecinden sonra reaktif
monomer poliamidde bir polimer katmak oluşturmak için polimerleşecektir. Bu polimer
fonksiyonlar açıklık oranını küçültmeden mikro skala çıkıntı gibidir ve ön eğiklik açısına
ulaşmak için sıvı kristale hızlı cevap süresi sağlayabilmektedir.
AMVA-Mobil Tanıtımı
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
AMVA-Mobil Sürek Akışı
Neden AMVA Mobil Teknolojisi Kullanılıyor’
2006 yılından itibaren geniş görüş açısı teknolojisi renkli LCD'lerin odak noktası haline
gelmiştir. Geniş görüş açısı teknolojisi toplu üretim kabiliyetiyle birlikte piyasada popüler hale
gelmektedir. Bu arada küçük boyutlu LCD ekranlar dijital kameralar ve cep telefonları gibi
tüketici elektronikleri arasında gittikçe popüler hale geliyor. Yüksek kaliteli resme ulaşmak için
yüksek kontrast ve geniş görüş açısı ekranın zaruri bir özelliği haline geliyor.
AMVA mobil ve geleneksel MVA için sıvı kristal eğiklik mekanizmaları.
AMVA mobil ve geleneksel MVA arasında sıvı kristal cevap hızındaki farklılık için
mekanizmaların gösterimi
AMVA-mobile ve geleneksel MVA teknolojisinin LCD hizalaması açısından karşılaştırılması
AMVA-Mobil Teknolojisinin Avantajları
1. Çıkıntısı süreç.
o
Daha az CF süreci adımı
o
Düşürülmüş masraflar
2. Yüksek parlaklık.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
o
Ana yarık ve çıkıntı yok
o
Yüksek A.R.
3. Yüksek kontrast oranı.
o
Yüksek A.R, çıkıntı yok
o
Parlak L255, Koyu L0
4. Hızlı cevap süresi.
o
Tüm görüntü alanları ön eğiklik açısına sahip
Geleneksel MVA Modeliyle karşılaştırıldığında:
1. Yüksek İletim (AR > 15%)
2. Kontrast oranı (>2000, Line POL ile)
3. Daha hızlı cevap süresi (< 22 msn)
LED Teknolojisi
LED TV Nedir’
LED TV geleneksel LCD TV'den farklıdır. LED TV TV paneli tarafından gerek duyulan
arka ışık kaynağını sağlamak amacıyla soğuk katot floresan lambasıyla ışık yayan
diyotları değiştirmektedir. Işık yayan diyot (LED) özel bir diyottur ve burada diyot
bağlantısına ön gerilim uygulayarak fotonlar elektronların ve deliklerin yeniden
kombine edilmesiyle yayılabilirler. LED tarafından yayılan ışıkların renkleri
elektronların ve deliklerin yeniden kombine edilmesiyle açığa çıkan enerji ile belirlenir.
Bu mevcut yarı iletken malzemelerin enerji boşluklarına bağlıdır. Yarı iletken yapıların
farklı kombinasyonları farklı renklerin monokromatik ışıklarını yayacaktır. Eğer kırmızı,
yeşil ve mavi LED'ler doğru şekilde karıştırılırsa veya monokromatik LED kırmızı ve
yeşil fosfor ile mavi LED veya sarı fosfor ile mavi LED gibi fosfor ile bir araya getirilirse
LCD TV'nin arka ışık kaynağı olarak tek düze beyaz ışık görülebilir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Neden LED Kullanılmalı’

Geleneksel soğuk katot floresan lamba (CCFL) ile karşılaştırıldığında LED küçük
hacim, daha iyi emisyon etkinliği, renklerdeki zenginlik, uzun hizmet ömrü,
dayanıklılık, düşük çalışma gerilimi ve cıva kirliliğine neden olmama gibi
avantajlar ile birlikte enerji tasarrufu sağlayan, çevreci ve güvenli bir arka ışık
kaynağıdır.

LED nokta ışık kaynağına benzer fonksiyonların ve küçük hacimlerin avantajına
sahiptir. Kendi paketleme boyutları ve emisyon tipleriyle kombine edildiğinde
pratik gereksinimlere göre hazır şekilde ayarlanabilir ve LED arka ışık modül
tasarımı için daha fazla özelleştirme alanı sağlar.
LED TV Teknolojisinin Avantajları
Yandan Aydınlatmalı Beyaz Işık LED Teknolojisi
LED ve LED devre kartlarının sayısını düşürmek ve arka ışık iletimini geliştirmek, ilgili
soğutucu malzemelerin kullanımı, maliyet düşürme ve güç tüketiminde azaltma
hedeflerine ulaşmak için gelişmiş AMVA sıvı kristal sürücü teknolojisi kullanılarak
yapılır. Yan aydınlatmalı beyaz ışık LED TV'yi örnek olarak aldığımızda bunun daha
önceki dört yan aydınlatmadan tek yan aydınlatmaya değiştirildiğini ve 65" e kadar
tüm büyük TV boyutlarını kapsayacak şekilde boyutlardaki gelişmeleri görebiliriz.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Popüler olan ultra ince dış görünüm yandan aydınlatmalı beyaz ışık LED TV'nin en
büyük özelliğidir. Bu müşterilerin ilgisini çekmektedir ve ayrıca satıştaki en önemli
unsurlardan birisidir.
Doğrudan Aydınlatmalı Beyaz Işık LED Teknolojisi
Daha iyi ekran kalitesi ve düşük güç tüketimi sunarken doğrudan aydınlatmalı LED ve
karartma tekniğinin kombinasyonu tekdüze düzlemsel ışık kaynağına ulaşmak için
belirli ışık karıştırma alanına ihtiyaç duyar. Sonuç olarak tüm modülün toplam kalınlığı
yandan aydınlatmalı LED ile yarışamaz.
Tarama Teknolojisi
LCD TV'ler için iyi dinamik görüntü cevap hızı çok önemli bir gereksinimdir. LED'in hızlı
cevap süresini kullanarak ve LED ışık kaynağı atamasından serbest kalarak yandan
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
aydınlatmalı veya doğrudan aydınlatmalı teknolojilerde 120Hz sıvı kristal piksel sürücü
tekniği ile tarama LED arka ışığı kombinasyonunu kullanarak insan gözünün görme
yeteneğine yardımcı olmakta ve LCD kirliliği sorununu etkili bir biçimde
çözebilmektedir.
120Hz görüntü Hareket izi + 120Hz Tarama arka ışığı = berrak görüntü
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

Benzer belgeler

Asus AI Booster

Asus AI Booster uygulandığında taşıyıcılar ışık yayan katmana doğru ilerleyecektir. Delikler ve elektronlar ışık yayan organik katmanda kombine edildiğinde stabil olmayan uyarımlar oluşturulur. Uyarımlar ışık şekl...

Detaylı

GPS Teknolojsi - TÜBİTAK ULAKBİM E

GPS Teknolojsi - TÜBİTAK ULAKBİM E küçük geometrisinin yeterli şarj gücü sağlayabilme becerisine sahip olduğu ve geleneksel biçimsiz silikondan daha yüksek kapasitansa sahip olduğu anlamına gelir. Arka ışık LED'lerinin sayısı azaltı...

Detaylı

DVB-T, yayınların izleyicilere iletilmesinde yerel vericiler kullanılarak

DVB-T, yayınların izleyicilere iletilmesinde yerel vericiler kullanılarak Tüketici elektronikleri ürünlerinin hızlı gelişmesi sonucu LTPS ekranları ışık ağırlığı, incelik, düşük güç tüketimi, yüksek çözünürlük ve yüksek performans gibi özellikleri ile akıllı telefonlar, ...

Detaylı

ATX`e Genel Bakış ATX Şekil Faktörü ATX, Baby-AT form

ATX`e Genel Bakış ATX Şekil Faktörü ATX, Baby-AT form masası boyutlarına eşdeğerdir ancak cam kalınlığı 1 mm'den daha azdır. Bu yüzden yeni nesil fab daha yüksek proses teknolojisine ihtiyaç duyar. G8.5 fab'ın ana camı üretim süreci başına altı 55" ve...

Detaylı

Ekran Kartı Hızaşırtma

Ekran Kartı Hızaşırtma oluşturulur. Uyarımlar ışık şeklinde temel duruma geri düştüğü zaman bir elektroışıma efekti görünür.

Detaylı

Strata Bilişim Teknolojileri Temelleri - TÜBİTAK ULAKBİM E

Strata Bilişim Teknolojileri Temelleri - TÜBİTAK ULAKBİM E OLED ekranı renk filtrelerine veya siyah ışık modüllerine gerek duymaz çünkü bu kendinden aydınlatma özelliğine sahiptir. Sonuç olarak OLED ekranı düşük güç tüketimi, daha kompakt ses ve daha az ağ...

Detaylı

berkley logısım simülatörü ile bilgisayar mimarisi

berkley logısım simülatörü ile bilgisayar mimarisi tüketimi, daha kompakt ses ve daha az ağırlık, ultra yüksek kontrast ve esnek tabanlarda daha kolay yapım sağlar. NTSC renk aralığı görüş açısı veya cevap verme hızı gibi sorunlarla karşılaşmadan y...

Detaylı

Hafıza Teknolojileri ve Standartları Hafıza Nedir? Giriş Günümüzde

Hafıza Teknolojileri ve Standartları Hafıza Nedir? Giriş Günümüzde çevresel hasarın ortaya çıkmasından kaçınılır ve son ürünler daha iyi emisyon verimliliğine sahip olarak daha fazla enerjiyi muhafaza eder.

Detaylı