Karadeniz Teknik Üniversitesi - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü

Transkript

İçindekiler
Sektörel Haberler
Giriş
Proje
Üniversite Haber
İçmimarlık Ofis Söyleşi
Üniversite Tanıtım
Makale
Dünyadan Ürün Tasarım
Dünyadan Mekan Tasarım
Gezi
Sergi
Kültür Sanat
6
Künye
37
Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü
Koyunoğlu Müzesi’nden Konya Kent Müzesine - Proje Yürütücüsü: Rabia Köse Doğan
Projeyi Hazırlayan: Esma Nur Dağ
38
İzmir Üniversitesi - Yat Tasarımında Dünya Üçüncüsü Türkiye,
İç Mekan Tasarımında Yetersiz
40
DATUMM: Dökümantasyon ve Arşivleme Türkiye’de
Modern Mobilya: Danyal Çiper Anma Günü ve Sergi Açılışı
41
İzmir Ekonomi Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü - Chiba Üniversitesi,
Mimarlık Bölümü Değişim/İletişim Programı, Doç. Dr. Deniz Hasırcı
42
Craft312, Onur Karlıdağ söyleşisi, ‘Tasarım, Bakış Açısı ve Yaşam Biçimidir’
46
Karadeniz Teknik Üniversitesi - İçmimarlık Bölüm Başkanı
Doç. Dr. Erkan Aydıntan Söyleşisi
52
İçmimar Olmak İçin, Bilkent Üniversitesi GSTMF
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğ. Gör. Murat Özdamar
57
Kapsayıcı Bir Yaklaşım Olarak Evrensel Tasarım, Başkent Üniversitesi GS Tasarım ve
Mimarlık Fakültesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Böl. Arş. Gör. Çiğdem Yönder
61
Yat tasarımı Eğitimi ve Proje Çalışmaları, İzmir Ekonomi Üniversitesi İçmimarlık ve
Çevre Tasarımı Bölümü, Yrd. Doç. Dr. Emre Ergül
64
Marquis Projects ve Havai Yapılar, Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Doktora
Öğrencisi, Yazar(Sanatatak Dergisi) Serra Rodoplu, Bilkent Üniversitesi, İçmimarlık ve
Çevre Tasarımı Bölümü, Yüksek Lisans Öğrencisi, İçmimar, Yazar (Sanatatak)
Ecem Arslanay, İçmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü,
Öğr. Gör. Thomas Keogh
67
İçmimarlıkta Eğitiminde Bir‘Sürdürülebilir Tasarım’Yaklaşımı: Projeye Giriş Dersinde
Deneysel Bir Çalışma - Canik Başarı Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi
İçmimarlık Bölümü, Yrd. Doç. Dr. Fatih Us
70
Tiyatroda Sahne Tasarımı -II, Yüksek İçmimar Çağrı Bulhaz
75
82
84
İspanya, Madrid
88
Contemporary İstanbul
90
Pera Müzesi - Video Sanatı ve Pop Müzik İlişkisi - Bu Bir Aşk Şarkısı Değil
91
92
Reklam İndeksi
Samur halı
Ön kapak içi
Peliparke
Kapak içi Yanı
Donatti
03
Özcan
05
Massive
07
Nurus
09
Fiberli
11
Lamp 83
13
Zeyhan elektrik
15
Durlum
17
Kastamonu entergre
19
Filli boya
21
Hettich
23
Trakya cam
25
Blanco
27
Avissa
29
Donatti perde
31
Hüppe
33
Tavcam
34
Forum Interior
35
Seramiksan
45
Unicera
82
Pyramid
95
Lighttech Fuarı
96
Özcan aydınlatma
Altın yatak
Kapak İçi
Arka Kapak
Türkiye / Firma Haber
2D1 bir kimlik değiştiren yapılar
T
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Dokgöz,
yıl boyunca buluşturan en önemli
Kerem Erginoğlu ve Nevzat Sayın Mimarlık
etkinliklerden ‘2D1 Tasarım Toplantıları’nın
Hizmetleri Kurucusu Nevzat Sayın
beşincisi ‘2D1 Kimlik Değiştiren Yapılar’
konuşmacı olarak yer aldı.
ürkiye’de mimarlık, içmimarlık ve tasarım
disiplinlerinin önde gelen temsilcilerini
Erginoğlu&Çalışlar Mimarlık Kurucu Ortağı
başlığıyla 3M Sponsorluğunda, 27 Ekim
Türkiye’de bilmeden ve binaları
2015’te Yapı-Endüstri Merkezi’nde
tanımadan restorasyon yapıldığını
düzenlendi. Mimarlık, tasarım, mimarlık tarihi
vurgulayan konuşmacılar, binaların hem
ve yenileme/yeniden işlevlendirme
yapım hikayesinin bilinmesine hem de o
alanlarında projeleri ile öne çıkan isimler;
binaya yeni bir hikaye yaratarak işlevsellik
mekanın tarihini, yeni kullanımlarla nasıl
kazandırılmasına dikkat çekti. Doç. Dr.
canlandırıldığını tartışmak ve deneyimler
Deniz Dokgöz, sunumda ‘Boşluğu
üzerinden yeni kullanımlarını yorumlamak
Tasarlamak... İzmir Mimarlık Merkezi’
üzere ‘2D1 Kimlik Değiştiren Yapılar’
başlığı ile Cumhuriyet’in ilk yıllarına ait
A
etkinliğinde bir araya geldi. Toplantıda; 3M
İzmir Alsancak’ta atıl durumda bulunan
tanıştırdığı Isıcam markasının Yetkili Üreticileri ile
Orta ve Doğu Avrupa Pazar Geliştirme
Tekel Eski Deposu’nun kente kazandırılarak
Hatay’da bir araya geldi. 19-20 Kasım tarihlerinde Isıcam
Müdürü Ziya Özgökalp, İki Artı Bir Mimarlık
İzmir Mimarlık Merkezi’ne dönüşümünü
markasının “stratejik yol haritasını” oluşturmak amacıyla
Kurucu Ortağı-DEÜ Mimarlık Fakültesi
bir boşluğun tasarısı olarak ele aldı.
yedinci kez gerçekleştirilen Isıcam Çalıştayı’nda, Isıcam
Şişecam Düzcam, ısıcam
yetkili ürecitileriyle gelecek
stratejilerini konuştu
vrupa’nın 2’nci, dünyanın ise 5’inci büyük düzcam
üreticisi Şişecam Düzcam, 41 yıl önce Türk halkıyla
markasının geleceğe dönük strateji ve hedefleri tüm
boyutlarıyla değerlendirildi. Açılış konuşmasını Şişecam
Düzcam Pazarlama Grup Müdürü Ebru Şapoğlu’nun
gerçekleştirdiği Isıcam Çalıştayı’nda eğitmen Fırat
Çapkın, Isıcam Yetkili Üreticilerine ‘Pazarlama ve Satışın
Geleceği’’ konulu bir sunum gerçekleştirdi. Isıcam Yetkili
Üreticileri, Isıcam markasının gelecek hedefleri
konusunda karşılıklı fikir alışverişinde bulunarak öneri ve
sunumları ile çalıştaya değerli ve geleceği yönlendirecek
katkılarda bulundu. Bugün 10 milyon hane ve iş yerinin
tercihi olan Isıcam, çevre dostu, sürdürülebilir, enerji
tasarrufu sağlayan ürünler sunmaya devam ediyor.
4
6
Ahşap Enygma
ile yeniden
hayat buldu
E
ge Seramik’in ilk olarak Dünyaca ünlü
seramik fuarı olan Cersaie Fuar’ında
görücüye çıkardığı ahşabın yeni anlamını
yansıtan ürünü ENYGMA beğeni topladı.
Doğa hissini modern çizgilerle birleştiren
Ege Seramik, yaşam alanlarınızı baştan
Ege Seramik’e markalaşmada liderlik ödülü
tasarlamanız için yenilikçi ve teknolojik
yatırımlar gerçekleştiriyor. Ege Seramik’in
Autumn 2015 serisi, trend belirleyerek tüm
T
ürkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) ve Türkiye
çalışmalarından dolayı Türkiye İnovasyon Haftası'nda
segmentlere hitap edebilme özelliği
Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı katkılarıyla bu
‘Markalaşmada Liderlik Ödülü’ne layık görüldü.
gösteriyor. Serinin göze çarpan ürünlerden
yıl dördüncüsünü düzenlenen Türkiye İnovasyon
Ödülü Ege Seramik adına şirketin Yönetim Kurulu
biri olan ENYGMA 15X90 ölçülerde beyaz
Haftası’nda ‘Markalaşmada Liderlik ‘ ödülü Ege
Başkan Vekili ve İbrahim Polat Holding CEO'su Baran
ve siyah renk seçeneklerine sahip.
Seramik'e geldi. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin
Demir, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş ve TİM
(TİM) inovasyon kültürünü her alana yaymak
Başkanı Mehmet Büyükekşi'nin elinden aldı.
amacıyla 3-5 Aralık 2015 tarihlerinde İstanbul'da
Ödül töreninden sonra açıklamalarda bulunan ve
gerçekleştirdiği ‘Türkiye İnovasyon Haftası’nda iş
inovasyon süreci adına neler yaptıklarını belirten CEO
adamları, girişimciler, mucitler gibi önemli
Baran Demir; "Kurulduğumuz günden itibaren
konuklar, katıldıkları konferans ve panellerde
Türkiye'nin markalaşma yolunda önemli adımlar atmış
inovatif olmanın tüyolarını verdiler.
örnek şirketlerinden biriyiz. Bu günlere kolay gelmedik.
Ege Seramik, kurulduğu 1972’dendan bu güne
8
Markalaşma yıllar alan bir süreç. İtibarını koruyabilmek
kadar adından başarılı bir şekilde söz ettirdi. Firma,
ise başka bir süreç. Bu süreçlerde karşılaştığımız her
geliştirdiği ürünler ve verdiği satış sonrası
zorlukta ülkemize kattığımız değer, çalışanlarımızın
hizmetlerde son teknoloji kullanarak sektöründe
bize inançları ve hedeflerimiz aklımıza geldi. (...)
yenilikçilik ve girişimcilik örnekleri sergiledi. 43 yıllık
Aldığımız ödülde emeği bulunan tüm çalışanlarımıza
bir Türk markası olan Ege Seramik bu
teşekkür ederim’’diyerek sözlerini noktaladı.
Doğtaş, İSMOB Fuarı'nda öncü tasarımları ile öne çıkacak
‘Mobilyalarda zanaatkar
dokunuşları hissedeceğiz’
ÖNÜMÜZDEKİ yılın tasarım trendleri ve fuarda ilk
kez göreceğimiz Doğtaş 2016 İlkbahar Yaz
Koleksiyonu’yla ilgili açıklama yapan Doğtaş Tasarım
Müdürü Burak Gürmeriç: “Tasarım ve Ar&Ge ekibimizle
ciddi araştırma ve çalışmalar sonunda dünya trendlerini,
coğrafi ve kültürel özelliklerimizle harmanlayıp Doğtaş
müşterilerinin beğenecekleri tasarımları ortaya
çıkarıyoruz. 2016 İlkbahar Yaz koleksiyonumuzla sezona
M
obilya sektörünün en beğenilen markası
vurmaya hazırlanan Doğtaş, fuarda iddialı 2016
çok iddialı hazırlandık. Mobilyalarda zanaatkar
seçilen ve müşteri odaklı yaklaşımıyla
İlkbahar-Yaz Koleksiyonu'nun yanı sıra; yeni
dokunuşları daha fazla hissedeceğiz. Ahşap, taş, deri gibi
sektörde fark yaratan Doğtaş, 1.000 m2’lik dev
teknolojik koltuğu, lisanslı Batman genç odası
doğal malzemelerin konbini, korozyona uğramış
standıyla, 12 - 17 Ocak tarihleri arasında
Batmobile ile gençlere özel tasarlanan yeni
malzemelerin parlak malzemelerle buluştuğunu
TÜYAP’ta gerçekleşecek olan İSMOB Fuarı'nda
yatağını ilk kez tanıtacak.
göreceğiz. Özellikle koltukların yatağa dönüşen
öncü tasarımları, inovasyonu ve teknolojisiyle
Doğtaş’ın İstanbul’daki Tasarım ve Ar-Ge
öne çıkacak. Göz alıcı standıyla fuara damgasını Merkezi'nde hayat bulan, Modern, Klasik,
Zamansız ve Casual olmak üzere dört farklı
eklentiler de teknoloji trendiyle birlikte gelecek dönemler
için popüler hale gelecek. Oturma gruplarının takım
yaşam tarzını yansıtan 2016 İlkbahar Yaz
olarak kullanılmasından
Koleksiyonu, farklı stillerin birbiriyle ne kadar
ziyade, farklı modelde
uyumlu olduğunu ve dünya trendlerinin her
koltuk ve berjerlerin
ürün üzerindeki yansımasını ortaya çıkaracak.
harmanlandığını
Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği'nin
göreceğiz. Büyük
(MOSDER) liderliğinde 2005 yılından beri
masalar, rahat
düzenlenen “İstanbul Mobilya Fuarı” İSMOB,
sandalyeler davetler ve
Türk mobilya sektörünün dünyaya açılan
kapısı konumunda.
10
fonksiyonları öne çıkarken, ses sistemli şarj üniteleri gibi
Doğtaş Tasarım Müdürü
Burak Gürmeriç
toplantılar için uygun
ortam sağlayacak” dedi.
Crate and Barrel Pop-up store
Ankara Next Level AVM’de açıldı
T
asarım ve fonksiyonelliğin mükemmel uyumunu yaşam
alanlarına taşıyan Crate and Barrel, mobilya, sofra, mutfak,
dekorasyon, aksesuar ve ev tekstilinden oluşan geniş ürün
portföyünü, 31 Ocak tarihine kadar, Ankara Next Level AVM Ana Giriş
Kapısı Karşısı’nda yer alan Pop-up Store’da özel avantajlarla sunuyor.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de oldukça ilgi gören bir
perakende trendi olan “Pop-up” konsepti ile Crate and Barrel, sadece
Pop-up Store’a özel avantajları ve her zevke hitap eden tasarım
ürünleri ile ziyaretçilerine keyifli bir alışveriş tecrübesi yaşatmayı
hedefliyor. Pop-up Store alışverişiniz sırasında isminize özel sunulan
Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nda
yer alacak projeler belirlendi
Crate and Barrel Card’ınız, sizi tüm Crate and Barrel mağazalarında
Card’ınız, tüm Crate and Barrel mağazalarından yapacağınız
D
alışverişlere 31 Ocak tarihine kadar 2 kat puan kazandırıyor.
tarihleri arasında gerçekleştirilecek. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV)
ayrıcalıklı kılıyor. Pop-up Store’da çıkartacağınız Crate and Barrel
Crate and Barrel Pop-up Store, evlerinin her alanını daha keyifli
hale getirmek isteyenleri 31 Ocak tarihine kadar Next Level AVM Ana
Giriş Kapısı Karşısı’nda bekliyor.
ünyanın önde gelen mimarlık etkinliklerinden biri olan Venedik
Bienali 15. Uluslararası Mimarlık Sergisi, 28 Mayıs - 27 Kasım 2016
koordinasyonunu yürüttüğü Türkiye Pavyonu’nda yer alacak proje, iki aşamalı
bir açık çağrı değerlendirmesi sonucunda seçici kurul tarafından belirlendi.
Venedik Bienali 15. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye
Pavyonu’nda, Mehmet Kütükçüoğlu, Ertuğ Uçar ve Feride
Çiçekoğlu’nun önderliğindeki Hüner Aldemir, Hande Ciğerli, Gökçen
Erkılıç, Nazlı Tümerdem ve Yiğit Yalgın’dan oluşan ekibin hazırlayacağı;
Namık Erkal ile Cemal Emden’in destekleriyle şekillendirilecek
Darzanà başlıklı proje yer alacak. Bir zamanlar Akdeniz’in ikiz limanları
ve iki tersane şehri olan Venedik ve İstanbul’dan esinlenen proje adını,
Grek, Latin, Musevi, Arap ve Türk kültürlerinde gemi yapımı için
kullanılan deniz girintisi anlamına gelen Darzanà kelimesinden alıyor.
Türkiye Pavyonu’ndaki sergi, İKSV’nin koordinasyonunda, Schüco
Türkiye ve VitrA’nın eş sponsorluğunda, TC Dışişleri Bakanlığı ile TC
Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde gerçekleştiriliyor.
12
www.cotedeco.com.tr
İtalyan markası Henge tasarımlarıyla Cote Deco’da yerini aldı
K
urulduğu 2000 yılından bu yana tasarım
koleksiyonu bu yıl ilk kez Milano’daki Salone Del
duygulara hitap eden ve estetik çözümler
konusunda dünyada isim yapmış birçok özel
Mobile fuarında sergilendi. HENGE son yıllarda
yaratmayı hedefleyen HENGE’in tasarım
markayı kendi stilini katarak Türkiye’de temsil
tasarımlarındaki sofistike yaklaşım, çağdaş
sürecinin yönetimi mimar Massimo Castagna’ya
eden COTE DECO, İstanbul’un tarihi ve kültürel
yaşama vurgu yapan şık detaylar ve İtalyan el
ait. Castagna’nın zamansız, benzersiz,
noktalarından biri olan Tophane’de yer alan
ustalığının inceliği ile dünyada öne çıkan mobilya
kuralcılıktan uzak stili ve yaklaşımı markanın
Yazıcızade Rezidans’taki yeni showroom’unu
ve aydınlatma markalarının arasında yer alıyor.
tasarımlarında kendini hissettiriyor. Ürünlerde
ünlü İtalyan mobilya ve tasarım markası
HENGE’in yeni ürünleri ile düzenledi.
İşlevsellik, tutku ve mükemmelliği odağına
14
Yaşam alanlarının ihtiyaçlarına göre işlevsel,
kullanılan malzemeler konusunda özenli ve
sürekli araştırmalar yürüten, keşifler yapan
markanın tasarımlarında ahşap, metal, doğal taş
alarak aydınlatmadan aksesuara geniş bir
ve deri detaylar ön plana çıkıyor ve farklılık
yelpazede birbirinden ayrıcalıklı ürünlere imza
yaratıyor. Birbirinden özel yeni HENGE tasarımları,
atan ünlü İtalyan tasarım markası HENGE’in yeni
COTE DECO showroom’unda görülebilir.
Alava, hem çevreci hem de estetik özellikleri bir
arada bulunduruyor. Alava, inovatif tasarım,
ekoloji ve sürdürülebilirlik konularında
dünyadaki önemli projelerin ödüllendirildiği
Green Good Design Awards 2015’te ürün
tasarımı kategorisinde Green 100 listesine
girmeyi başardı.
Çalışanların Yeni Yol Arkadaşı German Design
Award Nominee 2016 sahibi Isola
Nurus’un teknolojik ve fonksiyonel çözümleriyle
üst düzey konfor sağlayan çalışma sistemi Isola,
farklı panel seçenekleri, askılık, oturma, çalışma
ve toplantı alanı olarak kullanılabilen versiyonları
Nurus, ‘Ofiste Duygusal Zeka’ konseptini
Orta Doğu ve Afrika’ya götürdü
ile çalışanların her ihtiyacına yanıt veriyor. 3 farklı
yüksekliği olan Isola çalışma sistemi, tekil çalışma
masalarını farklı aksesuarları ile zenginleştirirken
fonksiyonel çözümler de sunuyor.
16
T
asarım ödülleri ile adını dünyada duyuran
dünyasını biraraya getiren en önemli zirve olarak
Sağlıklı Oturmayı Destekleyen German
seçkin profesyonel mobilya üreticisi Nurus,
kabul edilen Design MENA Summit’e Altın
Design Award 2016 ve Red Dot Award:
8 Aralık 2015’te düzenlenen ve Orta Doğu ve
Sponsor oldu. Mimarlık ve tasarım dünyasından
Product Design 2015 sahibi UNEO
Afrika’yı kapsayan bölgenin tasarım ve mimarlık
birçok ünlü ismin konuşmacı olarak yer aldığı
Yalın geometrisi ile şık ve modern bir stile sahip
zirvede, Nurus’un fuara özel olarak hazırlanan
olan Uneo, kullanıcısının ağırlığına tepki
stant alanında “Ofiste Duygusal Zeka” konseptine
vererek hızla uyum sağlayan ve aynı zamanda
sahip ürünlerine ziyaretçiler yoğun ilgi gösterdi.
kişiye özel ayar yapma imkânı veren Dyna-
Nurus’un Duygusal Zeka Konseptine sahip
Support Plus® mekanizmasına sahip.
yeni ürünleri: Green Good Design Awards
Dyna-Support Plus® mekanizması ile Uneo, 45-
2015 ve German Design Award Nominee
120 kg’a kadar vücut ağırlığına hızla uyum
2016 sahibi Alava
sağlamasının yanı sıra ayarlanabilir sırt sertliği
Stefan Brodbeck tasarımı Alava ailesi mekânlara
imkanı da veriyor. Böylece sağlıklı ve konforlu
tarz katıyor. Kabuğu andıran zarif formu ve yüzde
bir oturma sunarken kişiye özel ayar yapabilme
100 geri dönüştürülebilen malzemeden üretilen
olanağı da sunuyor.
Türkiye / Yeni Ürün
Zehnder’in Charleston radyatörleri,
Türkiye’yi 700 farklı renkle ısıtacak
E
kvator çizgisinin üstünde kalan 30’dan fazla ülkede faaliyet gösteren Zehnder,
700 farklı renk seçeneği ile ürettiği her üründe ‘hayat üçgeni’ olarak tanımladığı
sağlık, konfor ve enerji verimliliği misyonlarından asla taviz vermiyor. 700 farklı renk
seçeneğinin yanında, hızlı üretim süresi, sınırsız boyutsal özgürlük vaat eden, kolay
montaj avantajı sağlayan ve 19 cm’den 3 m’ye kadar değişen yükseklik seçenekleri ile
Zehnder Charleston, kavisli ve köşeli uygulama imkanı da sağlayarak tüm iç mekan
tasarımına mükemmel uyum sağlıyor. Avrupa’nın ilk çelik radyatörü olan Zehnder
Charleston kolay temizlenebilmesi, toz ve kir tutmayan hijyenik bir ürün olmasından
dolayı tüm çözüm ortaklarının, kullanıcıların ilk tercihleri arasında yer alıyor. Zehnder
Charleston, tüm bu eşsiz özelliklerini hastaneler için özel olarak üretilen klinik modeli
ile de hayata geçiriyor.
Somfy’den glydeaTM motorize perde çözümleri
18
D
ünyaca ünlü Fransız markası Somfy’nin sunduğu
korunuyor. Farklı perde türlerine adapte olabilen
GlydeaTM motorize perde ürünleri, en prestijli
bileşenleriyle dikkat çeken üründe, perdenin düzgün
projelerin bile taleplerini karşılıyor. Motorize perdeler,
bir şekilde inmesini sağlamak için ayarlanabilir limit de
yüksek kalitedeki oteller, lüks evler, toplantı ve
bulunuyor. Düşük ses seviyesi, yumuşak kalkış ve duruş
konferans salonları gibi sınıfının en iyisi olan projelerin
da ürünün diğer özellikleri arasında öne çıkıyor. Yalnızca
ortak bir özelliği haline geliyor. GlydeaTM motorize
kumaşı çekerek perdeyi açıp kapamanızı sağlayan
ürünlerin otomatik özelliği enerji tasarrufuna ve
dokunmatik hareket özelliği, perdeyi istenilen
güvenliğe (simülasyon fonksiyonu) de katkıda
pozisyona otomatik olarak getirmek için
bulunuyor. GlydeaTM, manuel kullanımın yol açtığı
‘fonksiyonlarım’ özelliği ve ayarlanabilir hız (12,5 cm/s ile
hasarı önleyerek perdelerin ömrünü uzatıyor. Patentli
20 cm/s arası.) ise kullanım rahatlığı sağlıyor. Üründe bir
kapaklı zarif tasarımı sayesinde kablolar gözükmüyor ve
Somfy yeniliği olarak manuel kullanım için kumaşı
motor içerisindeki konektörler ile kontrol birimleri
koruyan Lyrease mekanik sistemi kullanılıyor.
Hilti lazermetreler ile
pürüzsüz ölçüler
H
ilti, inşaat profesyonellerine sunduğu hem dış
hem de iç mekan ölçümleri için ideal lazermetreleriyle dikkat çekiyor.
iF Product ve Red Dot tasarım ödüllerine sahip olan Hilti Lazermetreler,
Pulse Power teknolojisi sayesinde 1 mm hassasiyetinde ölçüm
yapabiliyorlar. PD-E
Lazermetre ile dış mekan
ölçümlerine, PD-I
www.kone.com.tr
Lazermetre ile de iç
Kone teknolojisinin gücü,
asansörler şimdi ‘akıl küpü’
mekan ölçümlerine imkan
tanıyan Hilti, yeni
kompakt tasarımlı PD 5
G
ünümüzde binalar, ileri teknolojinin sağladığı üstün konforla
Lazermetre ile tek tuşla
tanışıyor. 1910 yılında Finlandiya'da kurulan ve dünyada olduğu
kullanım kolaylığı sunuyor.
gibi ülkemizde de asansör pazarının zirvesinde yer alan KONE, akıllı
Sıcak yuvaların yeni gözdesi
20
asansör çözümleriyle değişen ihtiyaçlara ve beklentilere cevap
veriyor. KONE Polaris destinasyon kontrol sistemi, asansörde üstün
D
emir Döküm, Nitron
trafik kontrol performansı sunuyor. Açık ve anlaşılır yönlendirme ve
Condense Yoğuşmalı
akıllı yolcu gruplandırma özellikleriyle yüksek konfor ve kolaylık
kombisini tüketicilerin beğenisine
sağlıyor. Geleneksel asansör kontrol sistemleri yalnızca istenen
sundu. Nitron Condense; kompakt
seyahat yönünü dikkate alırken, KONE Polatis™ destinasyon kontrol
boyutları, yenilikçi metal
sistemi, bekleyen yolcuların sayısının yanı sıra, gidilecek olan katları
görünümlü şık tasarımı ve kolay
da göz önünde bulunduruyor. Destinasyon kontrol sistemi, KONE
kullanımıyla dikkat çekiyor. Sahip
Access™ çözümü ile birlikte kullanıldığında, kullanıcıya özel kapı
olduğu teknolojiler ile evlere ekstra
kapanma süreleri, yolcuların ev katlarına otomatik asansör çağrısı
konfor, güven ve yüzde 103 norm
olanağı ve sesli yönlendirme gibi ilave seçenekler de sunulabiliyor.
enerji verimliliği sağlayan Nitron
Bina sakinleri asansör çağırmadan önce erişim kartlarını destinasyon
Condense, ulaşılabilir fiyatıyla da
kontrol paneline entegre bir kart okuyucuya okutuyor. Bu sayede
sıcak yuvaların yeni gözdesi olacak.
erişim hakkı yalnızca kendilerine verilen kata güvenle ulaşıyor.
Hem doğal,
hem ışıltılı
Rafine zevklere hitap
eden kış koleksiyonu
R
afine zevklere hitap eden ve kendine özgü tarzıyla
dekorasyon alanında fark yaratan Kiosk Flamant, kış
koleksiyonu ile göz kamaştırıyor. Farklı stillere ve zevklere hitap
eden çeşitlilikte ürünleri ile dikkat çeken marka, geniş bir
tasarım yelpazesini de temsil ediyor. Kiosk Flamant geçmiş ve
geleceğin mükemmel birleşimini, geleneksel ve yenilikçi
tasarımlarla simgeliyor. Markanın hedefi, gelenekleri
bozmadan geçmişin harmonisini
çağdaş tasarımlara adapte etmek...
Bu doğrultuda; klasik, country ve
Gustavian stilini modern çizgiler ile
birleştirerek çağdaş bir koleksiyon
sunuyor. Koleksiyonda, masif
ahşaplar, kadife, kristal, metal öne
çıkarken, bu malzemeler mükemmel
www.kioskflamant.com
22
bir kombinasyonu ile zenginleşiyor.
www.hannahome.com.tr
R
asch Textil markasının ‘Indigo’ yaprak, mantar
gibi doğadan ilham aldığı dokuları ve patine
efekti verilmiş damask desenlerini natürel ışıltılarla
süslüyor. Indigo mavi ve opal pembe gibi sezonun
trend renklerinin yanı sıra, vizon, kemik, ve bej
tonlarından mor ve petrol yeşilinin soft tonlarına
uzanan renklerini, zıt kombinasyonlar ile yaprak
desenlerine yansıtan ‘Indigo’ mükemmel uyumu
yakalıyor. Koleksiyon, ayrıca doğal dokulara sahip
strip, ufak taş ve denim gibi kombin desenleri ile
mekanlarda kusursuz bir bütünlük yaratıyor. Rasch
Textil’in tüm koleksiyonlarında olduğu gibi
‘Indigo’; insan sağlığına zararlı hiçbir maddeyi
barındırmamasının yanı sıra temizlenebilme,
güneş ışınlarına dayanıklılık gibi birçok kalite ve
teknik özelliğe sahip.
Seramiksan’ın yeni ahşap
serisi Tayga mekanlarınıza
sıcaklık taşıyor
Sade ve şık
bir duruş
S
eramiksan’ın teknoloji ve tasarım farkıyla üretime
geçtiği ahşap serisi, ahşabın güzelliğini ve sıcaklığını
seramiğe yansıtıyor. Dijital baskı teknolojisi ile üretilen
Tayga, doğadan aldığı ilhamla gerçeklik hissi yaratıyor.
Mağaza, restaurant gibi yaya trafiğine daha fazla maruz
kalan zeminler için de ideal olan Tayga, 15x90 cm
ebatında mat olarak üretiliyor. Rektifiyesiz olarak üretilen
Tayga, bej rengiyle ferah mekanlar yansıtıyor. Seramiksan,
vitrifiye serisi ile kaliteli yaşam için gerekli tüm teknolojiyi
şık bir tasarımla birleştiriyor. Banyolarda Aqua serisi
lavaboda Luna serisi klozet ile bütünleşiyor. Konfor ve
Kelebek Damimo Pure
estetiği bir arada sunan Luna, kare tasarımlı geometrisiyle
tasarımın mükemmelliğini banyolara yansıtırken, şıklığı ve
rahat kullanımı arayanlar için Aqua serisi sizlerle buluşuyor.
K
bir görüntü sergiliyor.
dokunuşu ve samimi duruşuyla evinde
Kelebek Tasarım Ekibi’nin eseri olan
farklılık arayanlara hitap ediyor.
Damimo Pure şıklığı konforla birleştiriyor.
elebek Mobilya’nın Damimo Pure
Koleksiyonu, modern tarza klasik
Türkiye’nin en köklü mobilya markası
Kelebek'in, modern tarza klasik
24
İtalyan tasarımcı Casimo Suma ve
Farklı kumaş seçenekleri olan Damimo
Pure, ceviz rengi ahşap ayakları ve
çizgilere sahip Damimo Pure
çektirme kapitoneleri
Koleksiyonu evinde farklılık
ile evlerde sıcak bir
arayanlara hitap ediyor.
ortam yaratıyor. Üçlü ve
Gösterişten uzak ve
tekli koltuktan oluşan
samimi duruşuyla öne
Damimo Pure
çıkan Damimo Puro
Koleksiyonu 3.870
Koleksiyonu evlerde estetik
liradan satışa sunuluyor.
http://www.seramiksan.com.tr/
AGT Natura Parke Serisi ile
hayata doğal güzellik katıyor
Y
aşam alanlarına özel ahşap çözümler sunan AGT, yeni laminat parke
koleksiyonu‘Natura Parke Serisi’ile dikkat çekiyor. Doğanın
güzelliğinden ilham alan AGT, doğal malzemeleri kullanarak Natura
Parke Serisi’ni yarattı.
• Uniclic Kilit Sistemi ile uygulama kolaylığı
• Çeşitli renk ve model seçeneği
• Mekanlara zenginlik katan süpürgelikler
• Ölçü: 1200 mm x 191 mm ölçülerine ve 8 mm kalınlığa sahip,
• E1 Sertifikalı ve 10 yıl garantili
• Tasarımlarda ağaçların renk ve dokusundan yaralanarak hayat
bulan Natura Parke Serisi, 12 farklı renk seçeneği
Antalya Çam: Denizin pırıl pırıl mavisi ile yemyeşil çam ormanlarının
uyumundan ilham alınarak tasarlandı.
Şiraz Meşe: Yüzyıllar boyunca bir sanat şehri olmuş Şiraz’ın sahip
olduğu Pers kültüründen ilham alındı.
Aksu Çam: Göller Yöresi dağlarının bereketi ve doğallığı, Aksu Nehri
ile Akdeniz’e kavuşuyor.
Gri Meşe: Hayatın, ölümsüzlüğün, bilgeliğin ve hep genç kalmanın
sembolünden yola çıkarak tasarlandı.
Pasifik Çam: Pasifik Okyanusu’nun dev dalgaları çam ağacının
özgün desenleriyle buluşuyor.
Kanyon Meşe: Nehirlerin akışlarıyla beslenen kıvrımları, toprağın
yalın ve eşsiz renk tonları ile ortaya çıkan muhteşem deseni ile
mekanlarınıza şıklık katıyor.
Alara Meşe: Alanya’nın en ünlü kalelerinden biri olan Alara’dan aldı.
Alara Meşe, surları andıran deseni ve rengiyle girdiği her ortama,
zamandan bağımsız bir doku katıyor.
26
Ajer Mimarlık
yeni yıla yeni
bir ruhla giriyor
S
ektörün öncü firmalarından
olan Cantaş şirketler grubu yeni
yılda yeni bir yapılanmaya
hazırlanıyor. Donatti Home Dizayn
ile edindiği tecrübe ve uzmanlığını
daha geniş bir platformda taşımak
isteyen Cantaş, şirketler grubunu
Duvar ve zeminlerde dinamik formlar
enilikçi vizyonu ve beğeni toplayan
Y
ve duvarlarda çarpıcı etkiler oluşturan
birleştiriyor. Düşünen, araştıran,
ürünleriyle mekan tasarımlarında adından
detaylarıyla ön plana çıkıyor. Nanoessence, kolay
sorgulayan yeni yapısıyla Ajer
sıkça söz ettiren kibrID MATERIAL, iç mekanlara
uygulanması ve dayanıklılığının yanı sıra yüksek
Mimarlık, cesur tasarım fikirleriyle
farklı dekorasyon çözümleri sunuyor.
kırılma mukavemeti ve kimyasallara karşı dirençli
dikkat çekiyor. Uzun vadede
Temsilciliğini yaptığı İspanyol Apavisa markasının
olmasıyla da uzun ömürlü ve pratik bir kullanım
kullanıcıya tasarruf sağlayıp,
Cersaie 2015 Fuarı’nda tanıttığı Nanoessence
sağlıyor. Mağaza, restoran ve otel gibi kurumsal iç
doğaya zarar vermeyen malzemeler
koleksiyonu, modern çizgileri, geometrik formları
mekanlarda sıklıkla tercih edilen Nanoessence,
kullanan Ajer Mimarlık,
ve asimetrik tasarımlarıyla mekan tasarımlarına
konut dekorasyonlarında da mimar ve
sürdürülebilirliğe katkıda
yeni boyutlar kazandırıyor.
içmimarların gözdesi...
Ajer Mimarlık çatısı altında
bulunmayı hedefliyor. Yeni yıla yeni
28
Apavisa Nanoessence
Yüksek kalite malzemenin tasarımla birleştiği
Çevreye verdiği önem sayesinde U.S. Green
bir yapılanmayla merhaba diyen
Nanoessence koleksiyonu, geometrik formları ve
Building Council üyesi olmaya hak kazanan
Ajer Mimarlık, yılların birikimi ve
renk uygulamalarıyla yaratıcı perspektifler
Apavisa, sadece üretim teknolojisiyle değil,
tecrübesiyle hayal edilen
sunuyor. Minimalist tasarımın kusursuz sonucu
tasarladığı özel koleksiyonlarla da farklı şekillerde
tasarımları gerçeğe dönüştürüyor.
olarak karşımıza çıkan Nanoessence serisi, zemin
doğaya hizmet ediyor.
BASF,
sandalyeyi
sanal
dünyadan
gerçeğe taşıdı
Artonthebox
Contemporary İstanbul’da
M
inimalist ve net çizgilere sahip tasarımlarıyla mobilya
ünitelerini modern sanat eserleri ile birleştiren Artonthebox,
12-15 Kasım tarihleri arasında
gerekleştirilecek uluslararası sanat
fuarı Contemporary İstanbul’a
İ
sviçreli mobilya üreticisi Vitra'nın sandalye dünyasına damgasını
katıldı. Artonthebox, mobilya
vuran yeni tasarımı Belleville serisini, Milano Mobilya Haftası'nda
üzerine sanat eseri uygulayarak
tanıttı. Ronan ve Erwan Bouroullec tarafından tasarlanan Belleville
Contemporary İstanbul’a katılan ilk
serisi yeni sandalye kreasyonları iskelet yapısı ve oturma bölümü
mobilya tasarım markası.
ile iki ayrı parçadan oluşuyor. BASF'nin poliamit Ultramid B3EG6 SI
Mobilyaların yaşam biçimimizi
ürününden üretilen her iki parça Ultrasim simülasyon aracının
belirlediği fikrinden yola çıkarak,
yardımıyla geliştirildi. Hafif ve zarif iskelet yapısı aynı zamanda en
2015’in başında Studio 13’ün alt
yüksek sağlamlık ihtiyacını da karşılayarak tasarımın teknik
markası olarak hayata geçen
inceliğini sergiliyor. Ayrıca mükemmel yüzey kalitesi, neredeyse
Artonthebox, mobilya ve sanatı
sınırsız renk olasılığına uygun olduğunu kanıtladı. Araç
birleştirdiği fonksiyonel ve estetik
değişikliklerinin yüksek maliyetli olması nedeniyle, gaz
ürünleriyle 12-13 Kasım tarihleri
enjeksiyonu teknolojisi, enjeksiyonlu kalıplama forumu
arasında İstanbul Kongre Merkezi’nde
tasarımının ilk aşamalarında ve yüksek güvenilirlik değeriyle
gerçekleştirilen uluslararası sanat fuarı
dikkate alınması gerekiyor.
Contemporary İstanbul’daydı. Fuarda, ressam
Gülgün Türel, Alev Mavitan, Işın Nur Cicerali, Yumidoko ve Beril
Ateş’in yanı sıra diğer sanatçıların da eserlerinin dahil olduğu
mobilya tasarımlarına yer verecek olan Artonthebox, mobilya
üzerine sanat eseri
uygulayarak fuara
katılan ilk mobilya
tasarım markası olarak
da dikkat çekiyor.
30
Haber / İÇMEK - İçmimarlık Eğitimi 3. Ulusal Kongresi - Atölye Ardından
İçmimarlık eğitiminde kuram
uygulama birlikteliği
olmadığına inananlar için ideale ulaşmayı zorlaştıran
böylece özgür ve yaratıcılığı destekleyen bir
paylaşma ortamı oluşturulmaya çalışılmıştır. Bunun
için “kuram ve uygulama birlikteliği” üst temasının
ardında katılımcılara bir kavram havuzu sunulmuş,
ayrıca katılımcının da ekleyebileceği yeni kavramlarla
bu havuzun zenginleşmesi ön görülmüştür. Böylece
katılımcıların da kongre sürecinin bir parçası
yapılarak hem katılanı hem deneyimleyeni olması
İÇMEK / İçmimarlık Eğitimi 3. Ulusal Kongresi /Atölye Ardından
sağlanmıştır. Bu kapsamda kuram ve uygulama
birlikteliğinde hangi kavramların daha çok tartışıldığı,
S
on yıllarda İçmimarlık eğitimi ulusal ve
üçüncüsü “İÇMEK / İçmimarlık Eğitimi 3. Ulusal
hangi kavramların birbiriyle daha çok ilişkili
uluslararası etkinliklerle çeşitli boyutlarda ele
Kongresi /Atölye”, İstanbul Kültür Üniversitesi’nin ev
olduğunu saptayabilmek amacıyla kongreye
alınmakta, farklı platformlarda farklı konu
sahipliğinde 3-4 Kasım 2015 atölye ve 5-6 Kasım
sunulan 28 sözlü, 3 poster bildiri üzerinden analizler
başlıklarıyla tartışılmaktadır. Tasarım odaklı tüm
2015 kongre süreçleri gerçekleştirilmiştir.
yapılmış ve sonuçları kongre kitabında yer almıştır.
disiplinlerde olduğu gibi İçmimarlık Eğitimi
İÇMEK / İçmimarlık Eğitimi 3. Ulusal Kongresi,
Bunlarla birlikte; Auburn Üniversitesi’nde Prof. Dr.
kapsamında yapılan sorgulamalar, uygulanmaya
İçmimarlık eğitim ortamına “kuram ve uygulama
Tarik Örgen ve tasarımcı Can Yalman çağrılı
çalışılan metotlar, geliştirilen yeni yaklaşımlar bu
birlikteliği” üst teması ile katkı sağlamayı
konuşmacı olarak kongreye destek vermiştir.
etkinliklere konu olmaya devam etmektedir.
hedeflemiştir. Diğer tasarım temelli eğitimlerde
Bunun yanı sıra kongrenin paralel etkinliği olarak
olduğu gibi İçmimarlık eğitimi de eğitimciler
9 adet atölye çalışması farklı temalarla
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü var. Her bölüm
tarafından kuram ve uygulama birlikteliği üzerine
gerçekleştirilmiştir. “Yaparak öğrenme” yönteminin
kendi misyonları ve dinamikleri gereği farklı bakış
kurgulanmakta, öğrencinin bu iki bilgi türünü
uygulanmasıyla gerçekleştirilen atölye süreci ve
açılarına, yaklaşımlara sahip. Bu tür ortamların farklı
harmanlayabilmesini amaçlamaktadır. Sonuç
çıktıları, kongreyi destekleyerek tartışma ve etkileşim
yaklaşım ve bakış açılarının paylaşılması açısından
olarak İÇMEK / İçmimarlık Eğitimi 3. Ulusal
ortamının zenginleşmesinde rol oynamıştır. Kongre
önemi yadsınamaz. Bu doğrulta İçmimarlık eğitim
Kongresi’nde; eğitimde kuram ve uygulama
Atölye sunumlarının yer aldığı oturumla
kongrelerinin ilki 2007 yılında İstanbul Teknik
birlikteliğini tartışmak amaçlanmıştır.
sonlandırılmıştır.
Türkiye’de 60’a yakın sayıda İçmimarlık,
Üniversitesi İçmimarlık Bölümü tarafından, ikincisi
32
eyleminde olduğu gibi sınırsız, kesin çözümlerin var
Amaca ulaşmak için izlenecek yol; bir öğrenme
İçmimarlık Eğitimi 3. Ulusal Kongresi sonuçlarının
ise 2012 yılında Kültür Üniversitesi İçmimarlık ve
ve üretme süreci olarak kabul edilerek, oluşturulmak
İçmimarlık eğitiminin devingen yapısında ortaya
Çevre Tasarımı Bölümü’nün ev sahipliğinde
istenen tartışma platformunun kendini üreten bir
çıkan soruların yanıtlarına ışık tutmaya ve yeni
düzenlenmiştir. İçmimarlık Eğitimi kongrelerinin
zemine yerleştirilmesi uygun görülmüştür. Tasarlama
fikirlerin oluşumuna katkı sağlamıştır.
Üniversite Haber / 1. Ulusal İçmimari Tasarım Sempozyumu (İMTS)
34
İzmir Ekonomi Üniversitesi
İçmimarlık Çevre Tasarımı ve
Mimarlık bölümleri İzmir Yapı Fuarı’nda
İEÜ, GSTF, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Böl.Öğrenci Asistanı Gizem Yıldırım
T
İçmimari Tasarım Sempozyumu gerçekleşti
K
aradeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık
eden süreçte içmimarın, tasarımlarını
Fakültesi İçmimarlık Bölümü tarafından
gerçekleştirirken temelde nelerden, nasıl
“İçmimari Tasarımda Esin Sorunu / İçe
etkilendiği ve bu durumu çalışmalarına nasıl
Dokunmak”teması ile düzenlenen 1. Ulusal
yansıttığı konularına vurgu yapan toplam 49
İçmimari Tasarım Sempozyumu, 12 Ekim 2015
adet bildiri, iki gün boyunca iki ayrı salonda eş
pazartesi günü Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Necati
zamanlı olarak sunuldu. Gala yemeği ile
TÜYSÜZ, Prof. Dr. Hikmet ÖKSÜZ, Mimarlık
sonlandırılan sempozyum çerçevesinde ayrıca,
Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yalçın YAŞAR, Mimarlık
2014-2015 eğitim öğretim döneminde yapılan
Bölüm Başkanı Prof. Dr. İlkay M. ÖZDEMİR ile
içmimari tasarımı öğrenci projelerinden oluşan
Şehir ve Bölge Planlama Bölüm Başkanı Doç. Dr.
bir sergi de yer aldı.
Cenap SANCAR’ın da hazırda bulunduğu geniş
Gerek güncel bilgi paylaşımına, gerek kişiler
bir katılımla açıldı. Açılış konuşmalarından sonra,
ya da kurumlar arası ortak çalışmaların
Doç. Dr. Filiz TAVŞAN ve Arş. Gör. Elif SÖNMEZ
geliştirilmesine ve kurumsal tanıtıma, gerek
koordinatörlüğünde hazırlanan“Giyilebilir
akademik ilerlemeye, gerekse eğitime ve
Mimari”adlı gösteri gerçekleştirildi. Daha sonra
pratiğe katkı sağlayacağı düşüncesi ile bu
çağrılı konuşmacı olarak davet edilen Kültür
sempozyumun, iki yılda bir düzenlenmesi
Üniversitesi İçmimarlık Bölüm Başkanı Prof. Dr.
planlanmaktadır.
Gülay K. USTA,“Sorun Çözme Eylemi Olarak
IMTS 2015 Düzenleme Kurulu Adına
Tasarım”başlıklı konuşmasını sundu. Devam
Doç. Dr. Erkan AYDINTAN / Sempozyum Başkanı
ürkiye'nin birçok yapı, malzeme ve inşaat firmalarının bir
araya geldiği YEM Kitapevi'nin düzenlediği önemli bir
etkinlik olan Yapı Fuarı, 5-8 Kasım 2015 tarihleri arasında Fuar
İzmir'de gerçekleşmiştir. İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel
Sanatlar ve Tasarım Fakültesi'nden İçmimarlık ve Çevre
Tasarımı ve Mimarlık bölümleri de bu etkinlikte öğrencilerin
hazırladığı projeleri ilgilenenlerle paylaştı. Her iki bölümün
öğrencileri, Aslıhan Doymaz, Ertunç Hünkar, Melisa Çakıroğlu,
Fevziye Temelli, Ö. Nilsu Serdaroğlu, İ. Su Uç, Kıymet Bulut,
Deniz Nur Çolak, Yasin Özesen, Zeynep Serter, Şüheda Keçeci,
Cansu Sarıözkan ve Gizem Yıldırım'dan oluşan ekip, Yrd. Doç.
Dr. Burkay Pasin, Araş. Gör. Seren Borvalı ve Araş.Gör. Ece Küreli
öncülüğünde İEU'ni ve sergilenen projeleriyle tanıtmıştır.
Oldukça ilgi gören projeler özellikle daha yeni üniversite ve
meslek dalı seçecek öğrencilere yol göstermiştir. Özellikle
maketlerde kullanılan yeni malzeme ve teknikler, tasarım
süreci ve projelerin içerdikleri mesaj en çok merak konusu olan
konular olup, oldukça yoğun ve başarılı geçen dört gün
boyunca üniversite büyük ilgi
görmüştür. İçmimarlık ve Çevre
Tasarımı Bölüm Başkanı Doç. Dr.
Deniz Hasırcı ve Mimarlık Bölüm
Başkanı Yrd. Doç. Dr. Bahar
Durmaz Drinkwater, bölümler
arası işbirliklerinin ve öğrencilerin
bu tür fuar ve etkinliklerde
sadece izleyici olarak değil,
katılımcı olarak da var olmasının
önemine değinmişlerdir.
İçmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi
ISSN 1305-9580
TMMOB İçmimarlar Odası Adına
İmtiyaz Sahibi
Hüseyin Tolga Koyuncugil
Yayın Kurulu
İçmimar Metin Kaşo, İçmimar Sema İşbilir,
Yrd. Doç. Dr. Rabia Köse Doğan
Hüseyin Tolga Koyuncugil, MFA
Oya Şenyurt, Esra Karataş
Editör
Esra Karataş
Portre Röportaj
Esra Karataş
Grafik Tasarım
Meral Kal Avseren
Kapak Fotoğrafı
Onur Karlıdağ/Craft312
Reklam
Özge Karabulut
Çeviri
Bilal Çölgeçen
Web
www.icmimar.org.tr
Yapım ve Yönetim
Ajans Paralel
Hürriyet Mah. Dr. Cemil Bengü Cd.
No: 73/3 Kağıthane 34403 Şişli
Tel: 0212 291 39 00
Faks: 0212 296 07 50
Baskı
Ada Ofset Matbaacılık Teks. Gıda San. Tic. Ltd. Şti
Adres: Litros Yolu 2.Matbaacılar Sitesi E Blok No:
(ZE2) 1.Kat Topkapı - İST.
Telefon: (0212) 567 12 42 - (0212) 567 87 77
Fax: (0212) 544 78 64
E-mail: [email protected]
TMMOB İçmimarlar Odası Genel Merkezi
Adres: Selanik Caddesi No: 17 / 11 Kızlay - ANKARA
Telefon: (0312) 441 0596
Faks: (0312) 441 0598
Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın
Uyarı: Derginin her hakkı saklıdır. TMMOB İçmimarlar Odası’nın
ücretsiz yayınıdır. Ücret karşılığı satılamaz. Bu dergide yayımlanan
her türlü yazı, makale, fotoğraf ve illüstrasyonun, elektronik
ortamlarda dahil; alıntı, yayın v e çoğaltma hakkı sadece TMMOB
İçmimarlar Odası’na aittir. Dergide yer alan hiçbir yazı-fotoğrafmateryal izinli veya izinsiz çoğaltılamaz, kullanılamaz. Yayımlanan
yazıların, ve yazı içeriğindeki alıntıların sorumluluğu yazarlarına,
fotoğrafların sorumluluğu fotoğraflayanlara, ürün tanıtımları ve
reklamların sorumluluğu ise reklam verenlere aittir.
37
Proje / Koyunoğlu Müzesi'nden Konya Kent Müzesi'ne - Selçuk Üniversitesi
Koyunoğlu Müzesi’nden Konya Kent Müzesi’ne
S
elçuk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi,
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, 2014-2015
Eğitim-Öğretim Güz Dönemi, İçmimari Proje-7 stüdyo
dersi kapsamında 4. sınıf öğrencileriyle İzzet
Koyunoğlu Kütüphane ve Müzesi, Konya Kent Müzesi
projesine dönüşecek şekilde ele alınmıştır. 1984 yılında
Konya’da açılan Müze ve Kütüphane Bina’sı aynı
zamanda, Türkiye’de belediyeler tarafından kurulmuş
ilk özel müze olma, özelliğini de taşımaktadır. 2014
yılında açılışının 30. Yılını kutlayan yapıda, geçirdiği tadilatların dışında kapsamlı bir
çalışma yapılmamıştır. Eskime sürecine giren ve kentin sorunsalı haline gelen önemli bir
kültür yapısına sahip çıkma bilinciyle, yapının günümüz kullanımına uygun hale
getirilerek yeniden işlevlendirme projesinin hazırlanması amaçlanmıştır. Bu amaçla 30
kişilik proje grubundan, 30 farklı proje tasarımı yapılmıştır. Esma Nur Dağ isimli
öğrencimizin“İnteraktif Konya Kent Müzesi’’temasıyla yola çıktığı projeye; gelişim,
evrensellik, çağdaşlık kavramları ile yön verilmiştir. Müzede bütünüyle teknoloji
unsurları ve dijital sunum tekniklerinin kullanımı hedeflenmiştir. Kent, gelişim, evrensellik
ve çağdaşlık kavramlarıyla tanımlanmıştır. Hem kentte
yaşayanlara, hem de yerli ve yabancı turistlere ilgi
çekici, bilgi verici özel bir kent müzesi tasarlanmıştır.
Proje genelinde kentin tarihi, kültürü, Çatalhöyük,
Mevlana Celaleddin Rumi ve Nasreddin Hoca ile ilgili
alanlar oluşturarak ziyaretçilere Konya hakkında
genelden özele doğru bir bilgi akışı verilmiştir. Proje de
kente ilk defa gelen ziyaretçilerin Konya’yı gezmeden,
müze gezisi ile Konya hakkında bilgi edinilmesi
hedeflenmiştir.
38
Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü
Proje Yürütücüsü: Yrd.Doç.Dr. Rabia KÖSE DOĞAN
Projeyi Hazırlayan: Esma Nur DAĞ
39
Proje / Koyunoğlu Müzesi'nden Konya Kent Müzesi'ne - Selçuk Üniversitesi
Üniversite Haber / İzmir Üniversitesi - Yat Tasarımı
Yat tasarımında dünya üçüncüsü Türkiye,
iç mekan tasarımında yetersiz
ekneleri birer mimari yapı olarak ele alarak
T
İçmimar Ceren C. Tugay, öğrenciler eşliğinde
olan Yrd. Doç Dr. İnanç Işıl Yıldırım ziyaret
mekân algısını inceleyen ve bu konuda
Bodrum Ağanlar Tersane ve Marina’sını ziyaret
sırasında yaptığı sektörel değerlendirmede,
Türkiye’de ve dünyada mimarlık alanındaki ilk ve
etti. Ağanlar Tersanesi CEO’su Erdem Ağan ile
Türk yat ve tekne endüstrisinin yan sanayisi ile
tek akademik çalışmaya sahip olan Yrd. Doç Dr.
bir araya gelen öğrenciler, İngiliz tasarımcı Tim
birlikte ekonomik büyüklüğü yaklaşık olarak 5-
İnanç Işıl Yıldırım, “Türkiye’de Yat Tasarımcısına ve
Saunders’a ait 38 metre yelkenliyi gezme ve 50
5,5 milyar dolara kadar ulaştığını ancak
Yat İç Mekân Tasarımı yapabilen İçmimarlara
metrelik bir başka yelkenli teknenin yapım
sektörün hala yeterli derecede Yat Tasarımcısı
duyulan ihtiyaç büyük” dedi.
aşamasında konstrüksiyon detaylarını görme
ve Yat İç Mekân Tasarımı yapabilen İçmimara
İzmir Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre
40
fırsatı buldu. Tekneleri birer mimari yapı olarak
sahip olmadığını söyledi. Yıldırım, Türkiye’de
Tasarımı Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr.
ele alarak mekân algısını inceleyen ve bu
uygulamayı destekleyecek ve vizyon
İnanç Işıl Yıldırım ve Yat Tasarımı Stüdyosu
konuda Türkiye’de ve dünyada mimarlık
kazandıracak akademik çalışmanın da yeteri
derslerini birlikte sürdürdüğü Yat Tasarımcısı-
alanındaki ilk ve tek akademik çalışmaya sahip
kadar yapılmadığını sözlerine ekledi.
konusunda halen İtalya ve İngiltere
mekânlardan daha fazla ihtiyacı var
gibi dış kaynaklı proje çözümlerine
Ekonomik olarak gelişmiş ülkeler
ihtiyaç duymaktayız” dedi. Doktora
incelendiğinde bu ülkelerin denizden
sürecinde edindiği bir gözlemini
etkin şekilde yararlandığını, deniz
aktaran Yıldırım, “Denizdeki iç mekân,
ticaret filoları, limanları ve denize
bazı noktalarda karasal iç mekândan
yönelik sanayi yatırımları ile gelişmiş
daha fazla insan psikolojisini
bir deniz kültürüne sahip olduklarına
etkilemektedir. Dolayısıyla İçmimarlara
dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Yıldırım,
en çok ihtiyaç duyulan mekânlardan
“8.333 km’lik denize kıyısı ile pek çok
biri yatlardır” saptamasında bulundu.
DATUMM: Dokümantasyon ve Arşivleme
Türkiye’de Modern Mobilya:
Danyal Tevfik Çiper Anma Günü ve Sergi Açılışı
Proje Ekibi: Doç. Dr. Deniz Hasırcı (İzmir Ekonomi Üniversitesi),
Yrd. Doç. Dr. Zeynep Tuna Ultav (Yaşar Üniversitesi),
Araş.Gör. Seren Borvalı (İzmir Ekonomi Üniversitesi),
Araş.Gör. Hande Atmaca (İzmir Ekonomi Üniversitesi).
İ
lk etabı İzmir Ekonomi Üniversitesi tarafından
desteklenen DATUMM: Dokümantasyon ve
ülkenin sahip olmadığı coğrafi
avantaja sahip olan Türkiye tekne
Türkiye henüz, deniz ülkesi olma
Arşivleme-Türkiye’de Modern Mobilya projesi (Bilimsel
üretiminde dünyada üçüncü sırada yer
kriterlerini taşımıyor
Araştırma Projesi (A1308001/BAP-A024-K no.lu Proje)
almasına, marinalarımız Avrupa’ya
Üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye’nin
kapsamında, projeye ve İzmir Ekonomi Üniversitesi,
göre daha yeni ve her türlü donanıma
sahip olduğu coğrafi yapısı, iklimi,
Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi D Blok binasına
sahip olmasına rağmen tasarım
tarihsel mirasına rağmen henüz bir
bağışlanan ünlü mimar Danyal Çiper mobilya sergisinin
deniz ülkesi olma kriterlerini
açılışı 17 Aralık’ta gerçekleşecektir.
taşımadığını belirten Yıldırım, “Yat ve
Etkinlik, Çiper’in yeğeni ve mobilyaların bağışçısı, Arıl
tekne imalat endüstrisi, fuarlarından
Cansel ve Çiper uzmanı Müge Cengizkan'ın katılacağı,
döşeme ve dekorasyon hizmetlerine,
bir belgeselin izleneceği, kokteyl ile tamamlanan anma
ekipman ve aksesuar imalat ve
etkinliği/sergi açılışı ile
satışından teknolojik cihazlarına kadar
gerçekleşecektir. İlgili
pek çok alt sektöre hizmet eder.
tüm içmimar ve
Tasarım ve ARGE çalışmalarının yüksek
tasarımcılar etkinliğe
olduğu, yabancı yatırımları çeken, ülke
davetlidir. Etkinlik dili
ekonomisine döviz kazandıran ve
Türkçe olacaktır.
yüksek katma değere sahip bu
endüstrinin gelişmesi içinde Yat
Tasarımcıları ve Yat İç Mekân Tasarımı
yapabilen İçmimarların önemli bir yeri
Yrd. Doç.Dr Işıl Duman.
vardır” dedi.
Tarih:17 Aralık
Saat:18:00-20:00
Yer:İEÜ, GSTF D Blok 5. Kat
Sergi Alanı
www.datumm.org
Haber / İzmir Ekonomi Üniversitesi - DATUMM-Danyal Tevfik Çiper Anma Günü ve Sergisi
Yatların İçmimarlara karasal
41
Üniversite Haber / İzmir Ekonomi Üniversitesi - Öğrenci Değişim Programı
İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Chiba Üniversitesi, Mimarlık Bölümü Değişim/İletişim Programı
Doç. Dr. Deniz HASIRCI
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanı
Program: Prof. Kaname Yanagisawa ile
buldum. Çok beğendiğim ve güvendiğim bu
Japon ailelerin yanında kalacak, Japon
ortamda öğrencilerimizin güzel mesleki ve
geleneklerini böylelikle yakından
kültürel deneyimler kazanacağını
deneyimleyebilecektir. Prof. Yanagisawa,
düşünüyorum.
kurduğumuz bu programın temel amacı, iki
alçakgönüllü ve davetkar kişiliğiyle
tarafın öğrencilerinin entellektüel ve kültürel
öğrencilerimize çok güzel bir ortam
Üniversitesi ve Mimarlık Bölüm Başkanı Prof.
altyapısına katkıda bulunmaktır. Geçen yılki
sağlayacaktır. Öğrencilerimize güzel bir
Dr. Kaname Yanagisawa ile olan
ilk staj deneyimimiz sonucunda,
program hazırlamak için çok çalıştık ve
iletişimimizden bahsedeceğim. 2004’te
öğrencilerimizin dünyaya bakışında,
bunun kendileri için müthiş bir fırsat
ABD’de gerçekleşen EDRA Konferansı’nda
dillerinde, entellektüel seviyelerinde ciddi bir
olduğunu düşünüyorum. Kendim de bir
tanışmamız üzerine çocuk mekanları üzerine
gelişme olmuştur. Öğrencilerimiz,
konferans dahilinde ve Chiba
ortak çalışma alanlarından dolayı iletişim
uluslararası anlamda kendilerini tartma ve
Üniversitesi’nde verdiğim seminerlerle
içinde olduğum Yanagisawa ile birlikte
yeni bir kültürü her anlamda tanıma fırsatı
ortamı yakından tanıma imkanını 2009’da
mensubu olduğumuz üniversiteler
bulmuşlardır.
Bu amacımızı gerçekleştirirken ise,
öğrencilerimiz yaz stajlarını da
tamamlayacaklar, Japonya’da tasarım
ofislerinde çalışma fırsatı bulacaklar, Chiba
Üniversitesi’ndeki tasarım öğrencilerinin
çalışma ortamlarını, projelerini, tasarıma
yaklaşımlarını yakından incelemenin dışında,
onlarla grup projeleri tasarlayarak, onlarla
işbirliğine girebileceklerdir. Her hafta iki
teknik gezi olacağı için, Japon tasarım
anlayışını ve Japon tasarımcıları, yakından
tanıyacak, mimari eserleri inceleme imkanı
bulacak, ve tarihi ve kültürel yerleri görme
42
şansını elde edeceklerdir. Her öğrenci, iki gün
Geçmişimiz (2004-2015): Kısaca Chiba
Uluslararası Ofisimizin de büyük katkılarıyla
konusundaki deneyim ve çalışmalarını
üniversitemizi ziyaretiyle başlattık.
iki bölüm arasında değişim anlaşması
birbirlerine aktarma fırsatı buldular. Ben ve
2007’de Yanagisawa, 10 öğrencisiyle
sağlanmıştır. Prof. Yanagisawa ayrıca bölüm
Prof Yanagisawa da birer seminer verdik ve
bölümümüzün konuğu olmuştur. İki
toplantımıza katılmış ve bölümde seminer
bölümlerimizin çalışmalarını tanıttık. Bu
bölümün öğrencileriyle bir seminer serisi ve
vererek projelerini anlatmıştır. Ekim, 2013’te
tanışma sayesinde, fakültemizdeki diğer
çalıştay düzenlenmiş, yakın dostluklar
ise 9 öğrencisini getirerek, bölümümüzün 2.
bölümlerdeki hocaların da Japonya’da
kurulmuştur. 2009 yılında Japonya’da
ve 3. Sınıf öğrencileriyle bir çalıştay
ziyaret ettikleri bir üniversite haline geldi
gerçekleşen bir konferansa davetli olarak
düzenlenmiş, grup çalışmaları yapılmış, yeni
Chiba Üniversitesi.
katılmış ve konferans dolayısıyla Chiba
dostluklar kurulmuştur. Dönem sonunda ise,
Üniversitesi’nin de konuğu olmuş
internet görüşmeleriyle öğrenciler
imzalanan anlaşma sonucundaki ikinci
bulunmaktayım. Chiba’da verimli bir çalışma
birbirleriyle projelerini paylaşmışlardır.
karşılaşma, 2014 yılının Temmuz ayında yaz
gerçekleştirerek farklı derslere konuk olma,
İlk staj (2014): 2014 yılında, bölüm
Burs: 2013 yılında iki üniversite arasında
stajı olarak gerçekleşmiştir. 2. Ve 3.
üst yönetimle tanışmak, 3 ayrı seminer
öğrencilerimizi yaz stajı için 2013 yılı içinde
Sınıflardan Ekim 2013’te gerçekleştirdiğimiz
verme ve çalıştay düzenlemenin dışında,
bölümümüzün yoğun çalışmaları ve GSTF
yuva tasarımı projesine katılan, başarılı ve
Uluslararası Çocuk Mekanları konferansına
Dekanı, Prof. Dr. Ender Yazgan Bulgun
gitmeye istekli 13 öğrencimiz için bu yaz
sunum ve panelle katılma ve yakın
Hocamızın büyük desteğiyle, resmi anlaşma
stajının gerçekleşmesini sağlamak için
kentlerdeki yapım tekniklerini inceleme ve
imzaladığımız Japonya’daki Chiba
Yanagisawa bölüm öğrencilerimiz için
mimari eserleri görme fırsatı ettim. Ayrıca
Üniversitesi’ne gönderdik. Üniversitemize,
Japonya hükümetine uzun ve çok yoğun
Yanagisawa’nın tasarladığı okul ve konutları
öğrenci ve bölümümüze çok çeşitli katkıları
iletişim ve çalışmalarımız sonucunda JASSO
ziyaret ederek Japon kültürünü yakın şekilde
bulunan bu iletişimi en verimli şekilde
bursu için bir başvuruda bulunmuştur. Çok
tanıma fırsatı elde ederek bu görüşmede iki
kullandığımızı düşüyorum. İletişimimizin bu
yoğun çortak çalışmamız ve Prof.
bölüm arasında bir değişim anlaşması
etabının Eylül 2013’te başlayan sürecinin
Yanagisawa’nın inanılmaz çabası sonucunda
gerçekleştirmek üzere ilk adımları attık.
koordinasyonunu ben ve Chiba Üniversitesi
bu bursu kazanmış bulunmaktayız. 2015 yılı
Mimarlık Bölüm Başkanı Prof. Kaname
yazında gidecek öğrencilerimiz için yine burs
gerçekleştirerek ve iki taraftaki öğrencilerin
Yanagisawa ile bölüm hocalarımız Yrd.Doç.
kazanmış bulunmaktayız. Burs,
projelerini birbirlerine göndermeleriyle
Dr. Emre Ergül ve Doç. Dr. Osman Demirbaş
öğrencilerimizin masraflarının %80’ini
verimli sonuçlar elde ettik ve sergimizi
gerçekleştirdik. Chiba öğrencilerinin de o
karşılamaktadır, ki bir Uzak Doğu ülkesi gezisi
gerçekleştirdik. 2013 yılının Mart ayında
dönemde üzerinde çalıştığı “yuva tasarımı”
için bu çok büyük bir destektir.
Yanagisawa bölümümüzü tekrar ziyaret
konusunda hem 2., hem de 3. Sınıflara ortak
etmiştir ve anlaşmanın netleşmesi için
proje verdik. Bu sayede, iki üniversitenin
geçen yıldan farklı olarak yoğun bir ofis
görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte,
öğrencileri çocuk mekanlarının tasarımı
deneyimi söz konusu. Öğrencilerimiz,
Yine 2009 yazında bir yaz projesi
arasındaki iletişimi 2007 yılında kendisinin
İkinci staj (2015): Bu yılın programında,
43
Chiba’da bulundukları süre içinde, hem
entellektüel anlamda gelişerek, bir “dünya
olmam sonucunda, şu anda birçok Japon
Chiba Üniversitesi stüdyoları, hem de
vatandaşı” olma yolunda daha da ilerlemiş
öğrenci Türkiye’yi bizler aracılığıyla tanıyor ve
Tokyo’daki tasarım ve içmimarlık ofislerinde
olarak döndüler.
bizim öğrencilerimiz ise, müthiş bir fırsat ile
staj yapma fırsatı bulacaklar. Öğrencilerimiz,
Japon kültürünü tanıyorlar. Bir diğer konu
Tokyo’ya çok yakın olan Chiba ve
öğrencilerinin de dahil olduğu bir “Japonya
ise, “gerekli aşamalarda es vermek”, ki bu da
çevresindeki önemli mimari ve sanatsal
Deneyimi” sunumu hazırladık.
yine ilk bahsettiğim konuyla bağlantılı.
merkezleri gezecek, hem geleneksel, hem de
Öğrencilerimiz, Japonya’daki deneyimlerini
Öğrencilerimiz döndükten sonra mutlaka bir
güncel mimari örnekleri deneyimleyecek,
üniversitemizle ve yeni gitmek isteyen
etkinlikle deneyimlerini paylaşmalarını
Tokyo, Kamakura ve Harajuku gibi önemli
öğrencilerle paylaştılar. Bu etkinlikte,
sağlıyorum. Bu, hem kendileri için güzel bir
kentleri ziyaret edecek, hem kendi başlarına,
mekana portakal çiçeği kokusu sıktık,
kapanış, hem de ilgili diğer öğrenciler için
hem de Japon ailelerle kalma fırsatı bulacak,
Japon müzikleri dinledik, ve mumlar
güzel bir başlangıç oluyor.
ve kendi kültürlerini ve projelerini paylaşma
yaktık. Sunum sonrasında, Bölüm Başkanı
fırsatı bulacaktır. Geçen yıl giden öğrencilerle
Yrd. Doç. Dr. Betül Öztürk ve bölüm şefi
Dekanımız, prof. Dr. Ender Yazgan Bulgun,
bu yıl gidecek olanları bir araya getirerek
Oğuz Olgun’un büyük desteğiyle, Mutfak
ve Uluslararası İlişkiler Ofisi’nden Ertan
deneyimlerini paylaşmalarını sağladık ve
Sanatları ve Yönetimi Bölümü ile olan
Koyuncu ve Hülya İncekara da bu ikili
Prof. Yanagisawa ile internet üzerinden çok
işbirliğimiz sonucunda, bu bölümün
anlaşmamızın gerçekleşmesinde büyük
verimli ve güzel geçen bir toplantı
öğrencileri bize sushi hazırladılar ve sunum
destekte bulundular.
Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
sonrasında sushi tatma fırsatımız oldu.
Sonraki senelerde de bu verimli
Böylelikle, tam bir Japonya deneyimi
ortaklığımızı farklı şekillerde, bölüm ve
gezilerini, çalışma programlarını ve hatta
sunmuş olduk izleyicilere. 2016 stajına
fakültemizin öğrenci ve öğretim
vejetaryen olanların yemek seçimlerini bile
olan ilgi çok büyük oldu. Şu anda bu staj
elemanlarının ziyaretleri, ortak çalışmalar ve
şimdiden organize ettik. Öğrencilerimiz de
organizasyonunun üzerinde çalışıyoruz
projelerle devam ettirmeyi planlıyoruz. Bu
bu konuda oldukça hevesliydiler. Bir blog
Prof. Yanagisawa ile. Yine %80 burs
staj sayesinde, geçen yıl giden
oluşturduk ve gün gün oraya fotoğraf ve
başvurusu, zamanımızın büyük bir
öğrencilerimizden, mezuniyetleri sonrasında
çalışmalrını yüklediler. Döndüklerinde ise staj
kısmını alacak. Sonucun olumlu
yüksek lisans ve çalışma olanakları için
raporlarını teslim ettiler. Ben de en az
olacağını umuyoruz.
Japonya’ya gitmeyi planlayanlar olduğunu
gerçekleştirdik.
Öğrencilerimizin yurtlarda kalışlarını,
öğrencilerimiz kadar bu geziyle ilgili olarak
44
Geçtiğimiz hafta, her iki yılın
Etkinlikteki sunumun başında da
biliyorum. Bu staj fırsatının, öğrencilerimiz
heyecanlıydım açıkçası. Hem ofiste çalışma,
belirtmiş olduğum gibi, ben bu tür
için hayatları boyunca hatırlayacakları,
hem üniversitede diğer öğrencilerle proje
organizasyonlarda özellikle iki konuya çok
mesleki seçimlerine yön verebilecek,
gelişme, hem de birçok teknik ve kültürel
inanırım. Birincisi, “Kelebek Etkisi”; 11 yıl önce
kendilerini zenginleştirecek bir deneyim
geziye katılma fırsatı edinen öğrencilerimiz,
ABD’de bir Japon meslektaşım ile tanışmış
olduğuna inanıyorum.
İçmimarlık Ofis Tanıtım / Craft312 - Onur Karlıdağ
46
Tasarım
bakış açısı ve
yaşam
biçimidir
Onur KARLIDAĞ
Deniz Ertek KARLIDAĞ
Geniş bir tasarım bilinci ile birlikte
içmimari, mimari ve peyzaj projeleri
üzerinde çalışan bir tasarım ofisi
olan Craft312, Onur Karlıdağ ve
Deniz Ertek Karlıdağ tarafından
2006 yılında Ankara’da kuruldu.
Craft312, 2015 yılında Uluslararası
DAC Design Spesifications
tarafından dünya İçmimari Tasarım
sıralamasında 29. sırada yer alarak
“Dünyanın Lider Tasarımcıları’’
sertifikasına layık görülmüştür
Tasarım bende ilgiden çok doğduğumdan
itibaren hissetiğim bir olgu... Şöyle ki,
babamın mimar olması ve onun mimarlık
ofisinde büyümem, aynı zamanda annemin
ressam olması, evimizin sürekli atölye hali
beni tasarım ve sanatla ilgili konulara erken
yaşlarda itti. Bu sebeple olsa gerek, İçmimar
olmamın bu mesleğin ‘mimari’ ile ‘sanat’
arasında bir noktada durmasından
kaynaklandığını düşünüyorum. Daha okula
gitmiyorken grafoz gibi şu an kullanılmayan
mimari çizim malzemeleri, rapido, t cetveli ile
tanışmış biriyim. Aynı zamanda renkler ve
boya kokusuyla da... Hatırlıyorum çok
küçüktüm ve odamın bir maketini kıl
testereleri ile ahşapları ince ince keserek ve
işleyerek yapmıştım... Perdesinden halısına...
O zamanlar mimari ofislerde projelerin
Koza Loft.
İpek Üniversitesi Rektörlük Ofisleri.
Tasarıma ilginiz nasıl başladı?
maketleri yapılırdı. Bende babamın ofisinde
maketlere yardım ederdim. Şimdi durup
geriye baktığımda bu durumu çok keyifli
buluyorum çünkü benim oğlum da ofisime
geliyor ve her ne kadar artık dijital dünyada
yaşasak bile ofiste resim yapıyor, beni sketch
yaparken, markerlarla render yaparken
izliyor... Küçük yaşlardan gelen bir alışkanlık
olsa gerek ben tüm prolerimi sketchlerle
elimle tasarlıyorum hala. Sonra dijital
dünyada 3 boyutlu projelere
dönüştürülüyor. Bu bir alışkanlık...
47
Hangi okullarda eğitim aldınız?
Akademik olarak Bilkent Üniversitesi
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü’nden
mezunum. Bu noktadan önce birkaç
sanatçının atölyesinde sanat ve heykel
çalışmalarıma devam ettim.
Tasarım sizin için ne ifade ediyor?
Aslında klasik anlamda bir hayat tarzının
ötesinde bakış açısı... Tasarımla ilgili olmak
zorunda değil, herhangi bir konuda bir
bakış açısı ve vizyon demek benim için. Ne
hissetiğiniz, hayatı nasıl gördüğünüz ve
nasıl yaşadığınıza kadar gidebilir bu konu.
Benim gibi bunu iliklerinize kadar
İpek Üniversitesi Ögrenci Klup Ofisleri.
hissedince, genlerinizde olunca, tüm
hücrelerinize işlenmisse hayatınızda
projeler üretiyoruz. Büyük ölçekli ofis,
sadece bir iş ve meslekten çok daha ötede
Üniversite, okul, rezidans ve otel projeleri
bir konu oluyor.
ana projeler grubumuz ama biz özellikle
içmimari projelerde neredeyse her konuda
Tasarladığınız iç mekana bir tasarımcı
ve her ölçekte projeler üretmiş bir ofisiz.
olarak yaklaşımınız nasıldır?
Karlıdağ ile birlikte Craft312 studio olarak
Restorandan çiçekçiye, diş kliniğinden
Benim için tasarladığım tüm projeler küçük
projelerimizi yürütüyoruz. İşin enteresan
hastaneye vs. Bu çeşitlilik tabiki bizi dinamik
ölçekli yada büyük ölçekli farketmeden çok
tarafı ekibimizde bizle benzer ruhlara sahip
tutuyor ve her seferinde yeni bir konu ile
özel. Çünkü eğer ben tasarlıyorsam bu
insanlardan oluşuyor. Bu sebeple projeler
uğraşmaktan haz duyuyoruz.
gerçekten beni ve geçmişimi yansıtıyor.
artık benim değil Craft312 studio
Benim bakış açımın, algımın ve beynimin
markasının bir ürünü olarak hayat buluyor.
ürünü. Özgün olmasının tek sebebi bu.
48
Bir tasarımcı olarak ne tür projeler size
heyecanlandırır?
Aslında benim demekte yanlış çünkü
Ne tür projelere imza atıyorsunuz?
Yeni konular ve yaratıcılığımızı tetikleyen
benimle yaklaşık aynı geçmişe ve algıya
Mimari, içmimari ve peyzaj projeleri üzerine
projeler ölçeği ne olursa olsun beni her
sahip biriyle evliyim. Eşim Deniz Ertek
projeler üreten bir ofisiz. Ağırlıklı içmimari
zaman heyecanlandırıyor.
Rönesans Maltepe Tower.
RH Maltepe Business Lounge.
Koza Loft.
İçmimarlık dışında kendinizi
beslediğiniz ilgi alanlarınız var mı?
Bir içmimar için bu bir tür
gereklilik midir?
Bu aslında geniş bir konu. Çünkü
tasarım denen konu çok geniş. Ve
her konu aslında tasarımcıyı besler
diye düşünüyorum. Benim özellikle
ilgi alanım tasarım dışında müzik.
Müzik yapmak ve bir enstüman
çalmanın bir bina tasarlamaktan
çokta farklı olduğunu
düşünmüyorum.
50
önerirsiniz?
Bu mesleği gerçekten hakkıyla yapmak
Yeni mezun içmimarlara ne
için çok çalışmak gerekiyor. Yetenekli
olabilirsiniz çok iyi bir tasarımcıda
olabilirsiniz ama kendinizi
geliştirmez ve bakış açılarınızı
genişletmezseniz ve bunun için
çalışmazsanız bir noktaya
gelemezsiniz. Benim önerim
gerçekten iyi bir tasarımcı olabilmek
için kendi iç dünyalarını keşfetmeleri
olacaktır. Kendilerini geliştirmeleri ve
öğrenmenin sonunun olmadığını
bilmeleri gerekiyor.
51
Üniversite Tanıtım / Karadeniz Teknik Üniversitesi
Karadeniz Teknik Üniversitesi
Doç. Dr. Erkan ERKAN AYDINTAN
Doç. Dr. Muteber ERBAY,
Doç. Dr. Filiz TAVŞAN
Doç. Dr. Tülay ZORLU
Yrd. Doç. Dr. Şebnem ERTAŞ
Yrd. Doç. Dr. Funda KURAK AÇICI
Öğr. Gör. Betül AKGÜL
Öğr. Gör. Saffet ERTUĞRUL LÜLECİ
Öğr. Gör. Dilara ONUR
Öğr. Gör. Özge İSLAMOĞLU
Arş. Gör. Aylin ARAS
Arş. Gör. Elif SÖNMEZ
Arş. Gör. Burcu EFE ZİYREK
Arş. Gör. Kübra ÖZLÜ DEĞER
Arş. Gör. Serap FAİZ BÜYÜKÇAM
Arş. Gör. Pınar KÜÇÜK
Arş. Gör. Zeynep SADIKLAR
Arş. Gör. Elif AKTAŞ
Arş. Gör. Alper TORUN,
Arş. Gör. Firdevs KULAK
Arş. Gör. İmran KAVAZ
Arş. Gör. Güler KARABEKİR
Bölüm Sekreteri Rabia YAMAK
Özgün çözümler üreten içmimarlar yetiştiriyoruz
Karadeniz Teknik Üniversitesi
İçmimarlık Bölüm Başkanı Doç. Dr.
Erkan Aydıntan İçmimar dergiye
konuştu. Aydıntan, içmimarlık
mesleğinin modern insanın günlük
yaşamının vazgeçilmesi olduğunu
söyledi. Aydıntan, KTÜ olarak, takım
ruhuna sahip, çağın gereksinimlerini
iyi bilen, ekonomik, çağdaş ve özgün
çözümler üreten bireyler yetiştirmek
istediklerini dile getirdi
52
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Ne kadar süredir
Mimarlık Fakültesi İçmimarlık Bölümünü, ilk
Karadeniz Teknik Üniversitesi İçmimarlık
mezunlarından biri olarak tamamladım. Bilgi
Bölümü Başkanlığı yapıyorsunuz?
üretmek ve paylaşarak öğretmek bana hep sıcak
Tüm eğitim sürecimi doğduğum, havasını soluyup
gelmiştir. Belki de bu ruh hali ile 1998 yılında
suyunu içtiğim, beni ben yapan memleketimde,
kendimi akademik dünyanın içerisinde buldum. O
Trabzon’da tamamladım. İlk orta ve lise eğitiminden
gün, bu gündür bu saygın camianın bir ferdi olarak
sonra 1992 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi
hem kendimi ve hem de bağlı bulunduğum
Trabzon Meslek Yüksek Okulu Turizm ve Otelcilik
kurumu temsil ediyorum.
Programını bitirip bir sene boyunca bu sektörde
Bölüm başkanlığı konusuna gelirsek, benim
hizmet verdim. 1997 yılında ise özel yetenek
akademik yol haritamda aslında tahmin ettiğimden
sınavını kazanarak başladığım K.T.Ü. Mühendislik
oldukça önce gerçekleşen bir durum olduğunu
Araştırma-Eğitim-Uygulama bütünselliğini kuran
önerileri üretmektedir. Diğer bir değişle bu meslek
eğitimi sağlamak. Akreditasyon’un gereklilikleri
kişi ve toplum ile yaşam kalitesinin belirleneceği
doğrultusunda eğitim programlarını geliştirmek.
noktada yüzleşiyor. İçmimarlık bölümü mezunları
Çağın gereksinimlerini iyi bilen, ekonomik çağdaş
mesleki anlamda kendi ofislerinin dışında
ve özgün çözümler üreten, takım ruhuna sahip
belediyeler, bakanlıklar, üniversiteler gibi kamu
meslek insanı yetiştirmek. Fiziksel ve teknik alt
sektöründe, çeşitli İçmimarlık, mimarlık, tasarım
yapının değişen ihtiyaçlara sürekli cevap
büro ve şirketlerinde, çeşitli mobilya tasarlayan ve
verebilmesini sağlamak.
pazarlayan kuruluşlarda, banka ve mağaza gibi
İçmimarlık Böl. Bşk.
Doç. Dr. Erkan AYDINTAN
• Araştırma Kapasitesini Geliştirmek ve Teşvik
şube sistemiyle çalışan kurumların merkezlerinde
Etmek: Akademisyenlerin ve öğrencilerin
ve üretici firmalarda İçmimar olarak çalışabilmenin
potansiyellerini eğitimin yanı sıra ulusal ve uluslar
avantajına sahiptir. Buradan yola çıkarak meslek,
arası araştırma ve uygulama projelerinde
sorumluluk alanları açısından sahip olduğu kritik
değerlendirmelerini sağlamak. Araştırma
önemi ile istihdam avantajı da düşünüldüğünde
çalışmalarının ekonomik anlamda desteklenmesini
dikkat çekici bir değere dönüşmektedir.
sağlamak.
İçmimar olmak, toplumun tüm katmanları ile
• Kalite Süreçlerini Benimsemiş Bir Yönetim
gerek kültürel, gerek normlar gerekse bir takım
Anlayışı Doğrultusunda İnsan Kaynaklarının
değerler açısından buluşabilmeyi gerektirir. Bizler
Geliştirilmesi: Akademik ve idari kadronun nitelik ve
söyleyebilirim. 2009 yılının ocak ayında aldığım bu
de eğitim sürecimiz boyunca öğrencilerimize ne
niceliğini arttırmak. İç ve dış paydaşlarla etkin
büyük sorumluluğun, her daim desteklerini
kadar saygın bir mesleğin mensubu olmaya aday
iletişim sağlamak.
hissettiğim çalışma arkadaşlarım ile birlikte yaklaşık
oldukları vurgusunu sürekli yineliyoruz.
yedi yıldır gereğini yerine getirmeye çalışıyorum.
• Finansal Kaynakların Geliştirilmesi: Öz gelirlerin
her yıl artırılmasını sağlamak.
Akademik kimliğimin şekillendiği bu kuruma, hiçbir
Bölüm olarak önünüze koyduğunuz
zaman ödeyemeyeceğimi bildiğim gönül
hedefler nelerdir?
kapsamında sosyal sorumluluk projelerini
borcumun bir karşılığı olarak çaba göstermenin iç
K.T.Ü. Mimarlık Fakültesi İçmimarlık Bölümü olarak
geliştirmek. Kent ve bölgedeki sorunların
huzurunu yaşadığımı ifade etmek isterim.
belirlenen misyonu ve vizyonu yerine getirebilmek
çözümüne yönelik danışmalık hizmeti vermek ve
için beş yılık (2013-2018) bir stratejik plan yapılmıştır.
projeler üretmek.
• Toplumsal Hizmetleri Geliştirmek: Eğitim
Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin içmimarlığa
Stratejik amaçlar 6 ana başlıkta ele alınmıştır. Bu
yaklaşımını, bakış açısını nasıl tanımlarsınız?
amaçlara ulaşabilmek için ortaya konulan
uluslar arası düzeyde bölümün ve programın
İçmimarlık mesleği, günümüz modern insanının
hedeflerden bazıları şöyle ifade edilmiştir;
tanıtımının yapılması ve imajının güçlendirilmesini
günlük yaşamında vazgeçilmezi olan nerede ise
tüm eylemleri için uygun ortamlar ve çözüm
• Eğitim-Öğretimin Kalitesini Geliştirmek:
• Uluslararası Tanınırlığımızı Artırmak: Ulusal ve
sağlamak.
53
Kübranur Biber.
Seher Ortaç.
Esra Koca.
Stratejik amaçlarımızın yanında kısa ve uzun
Yüzeyler birbirleri ile ilişkilendirilerek tasarlanan gıda
firması standı Seher Ortaç / Kübranuz Biber / Esra Koca.
edinilmesi, mimari iletişim dilinin kazandırılması, iç
• Lisans ve Lisansüstü düzeylerde Akredite olmak
Sarıyer, Adnan Serbest, Atilla Kuzu, Can Yalman,
gibi temel kavramsal alt yapıların verilmesi ve ayrıca
• İçmimarlık Doktora Programını açmak,
Tanju Özelgin, Alp Nuhoğlu, Kunter Şekercioğlu,
iç mekan tasarım yolları, bilgi toplama, araştırma,
• Uluslararası düzeyde bir konferansa ve
Levent Çırpıcı, Bülent Güngör, Neptün Öziş, Hakan
analiz ve sentez aşamalarının öğrenciye
Dündar, Seyhan Özdemir, Zehra Talay, Ferhat
kazandırılması gibi amaçlar söz konudur.
Kazancı, Gökçe Yanardağ ve ismini sayamadığım
Sonraki dönemlerde mevcut ya da yaratılacak bir
diğer tüm katılımcılara verdikleri eğitim
mekan üzerinde insan gereksinimlerine, davranış
desteğinden dolayı tekrar teşekkür ediyorum.
ve eylemlerine yanıt verecek iç mekan düzenlemesi
vadeli diğer hedeflerimizi de şöyle sıralayabilirim;
sempozyuma ev sahipliği yapmak,
• 2017 yılında birinci mezunlar buluşmamızı
gerçekleştirmek,
• Erasmus / Socrates programı çerçevesinde
anlaşmalı olduğumuz üniversite sayısını daha da
arttırmak.
Son olarak, tüm eğitim etkinliklerimizin
mekan kavramı, mekan elemanları, mekan türleri
yapılır. Kavramsal düşünme, eleştirme, yorumlama,
Öğrencileriniz ile yaptığınız projeler hakkında
sorgulama, soyutlama, seçenek üretme, aktarma,
bilgi verebilir misiniz?
adımlarının bir proje konusu bağlamında sınanması
(seminer, workshop, panel, çalıştay..vb.)
İlk dönem içmimari proje derslerinde tasarım ve
söz konusudur. Projelerde renk, doku, yön, doluluk,
devamlılığını sağlamak ta bizim bölüm
içmimarlık hakkındaki genel kavramların ezberden
boşluk, donatı yoğunluğu, aydınlatma ve malzeme
hedeflerimiz arasında önemli bir yere sahiptir.
uzak dinleme- katılma- düşünme- araştırma-
özellikleri vurgulanır.
Yapılan bu etkinliklerde bu güne kadar birçok farklı
anlama- aktarma- yorum yapabilme becerileriyle
Öğrencilerimiz ile temel olarak yürütülen
disiplinden (İçmimar, mimar, akademisyen, endüstri
İçmimari Proje derslerimiz dışında Restorasyon,
ürünleri tasarımcısı, serbest tasarımcı, yat
Mobilya, Grafik Yüzey, Akustik, Tesisat, Stant, Sahne,
tasarımcısı, set tasarımcısı, sahne tasarımcısı, vitray
Vitrin..vb. konularının anlatıldığı dersler bağlamında
sanatçısı, heykeltıraş ile, manken, küratör, marka
da projeler yapılmaktadır.
danışmanı ve onlarca firma temsilcisi) konusunda
54
adından söz ettiren insanlar ile öğrencilerimizi
Üniversite olarak nasıl bir öğrenci profili
buluşturduk.
oluşturmak istiyorsunuz?
Bu noktada aklıma gelen bazı isimleri burada
Galiba biz insan için var etmeden önce insan olarak
zikretmeden geçemeyeceğim. Yılmaz Zenger, Aziz
var olmayı, Hanry Benazus’un deyimi ile“Bilgisizlik
akademik kadroya sahiptir. Öte yandan
öğretmeliyiz. Kanserli hastası ile
başta K.T.Ü. Mimarlık Fakültesi olmak üzere,
konuşurken onun elini tutan bir
ilgili diğer fakültelerin öğretim üyelerinin
doktorun verdiği güven hissi, o hasta için
Hazal Ketrez.
tedavinin kendisinden daha değerli ve
etkilidir. Aslında tüm mesleklerde önce
Musap Ersan.
Selen Rümeysa Özkurt.
katılımının yanı sıra, mesleki anlamda
uygulama tecrübesi olan yarı zamanlı
öğretim elemanlarının da destekleri
kendine saygı duymak, sonra başkasına
alınmaktadır. Öğrenci sayılarına
saygı yumak, son olarak ta işine saygı
bakıldığında ilk yıllarda 25-30 kişi civarında
duyarak gereğini yerine getirebilmek en
olan sınıflarımız, son yıllardaki kontenjan
önemli kazanımdır. Bu nokta esas olmak
kaydı ile hedeflediğimiz öğrenci profili
şöyle özetlenebilir; Çağın
artışları ile bu gün 70-80 kişi civarında
PRJ-2 Doğadan biçimsel soyutllamalar ile elde edilen modüllerin oluşturduğu kabuğun, olmuştur. Toplam öğrenci sayımız lisans
“Kent Tanıtım Merkezi” olarak işlevlendirilmesi.
programında 321 ve mezun sayımız 590
gereksinimlerine uygun bir eğitim-öğretim
iken, yüksek lisans programındaki öğrenci sayımız
yaklaşımının benimsendiği K.T.Ü. Mimarlık Fakültesi
30, mezun sayımız ise 26’dır.
İçmimarlık Bölümünde, sorumluluk sahibi, öz
eleştiri yapabilen, insan ilişkileri iyi, empati kurabilen,
Diğer İçmimarlık bölümleriyle ilişkileriniz ne
vücut dilini, konuşma dilini iyi kullanabilen, fırsatları
düzeyde, ortak projeler üretebiliyor musunuz?
ve geleceği görebilen, yeniliğe açık, meraklı,
Diğer içmimarlık bölümleri ile ortaklığı, birlikte
girişimci, yaratıcı, araştırmacı, sorgulayıcı, zamanı
çalışmayı bilgi üretmeyi, sonuç üretmeyi farklı
doğru kullanma alışkanlığı geliştiren, bilimsel ve
boyutlarda ele alabiliriz. Örneğin farklı
teknolojik olduğu kadar sanatsal ve düşünsel
boyutları meslek pratiğine dönüştürecek bilgi ve
becerileri kazanan öğrenciler yetiştirebilmek
hedeflenmektedir.
İç Mekan Restorasyonu dersi kapsamında Sürmene Aksu köyü
konutlarının yeniden işlevlendirilmesi Tuğçenur Metin, Burcu
Omaçoğlu, Gözde Doğan, Saffiye Yıldız Yıldız Vd.
Gamze Uyar.
evreninden gerçeğe bakmayı”
üniversitelerden akademisyenler ile seminer, panel,
workshop gibi etkinliklerle dönem dönem bir araya
geldik. Prof Dr. İnci Deniz Ilgın (Marmara Üniv.),
Doç.Dr. Burak Kaptan (Anadolu Üniv.), Prof.Dr. Nigan
Bayazıt (İTÜ), Yrd.Doç.Dr. Rahmi Aras (Gazi Üniv.),
Kaç öğrenciniz ve öğretim üyeniz var?
Prof Auwi Stübbe (Fachhochschule Coburg) şu an
1993’te kurulduğunda 1 profesör, 2 öğretim
ilk aklıma gelen isimlerdir.
görevlisi ve 1 araştırma görevlisi ile eğitim-öğretime
Akademik boyuttaki ortaklıklara bir başka güzel
başlamış olmasına karşın bugün, 5 Doçent, 3 Yrd.
örnek ise geçtiğimiz Ekim ayında Karadeniz Teknik
Doçent, 3 Öğr.Görevlisi, 2 Arş.Gör. Dr. ve 11 Ar.Gör.
Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İçmimarlık Bölümü
ile giderek büyüyen genç, yetenekli ve deneyimli bir
tarafından“İç Mimari Tasarımda Esin Sorunu / İçe
55
Dokunmak”teması ile düzenlenen 1. Ulusal İç
öğrencilerimizi odanın varlığının neden önemli
Mimari Tasarım sempozyumu’dur. Bu bilimsel
olduğu, yapısı, işleyişi, kaynakları, üyeliğin önemi
organizasyona birçok farklı üniversiteden
ve benzeri konularda dönem dönem
akademisyenlerimiz gerek bilim kurulu üyesi olarak
bilgilendiriyoruz. Tabii bu noktada oda
ve gerekse yaptıkları bilimsel çalışmaları sunarak
temsilcilerini seminer etkinlikleri çerçevesinde
katkı vermiş, diğer bir değişle bu organizasyona
bölümümüze davet ediyoruz. Örneğin,
ortaklık etmişlerdir.
İçmimarlar Odası Eski Yönetim Kurulu Üyesi
Ayrıca diğer içmimarlık bölümleri ile bir takım
Genel Sekreteri Muhittin İnce farklı zamanlarda
yılında Mimarsinan Üniversitesi Yapı Uygulama ve
bizimle birlikte oldular.
Araştırma merkezi yürütücülüğünde diğer yedi
Bunun dışında hem akademisyenler ve hem
üniversite öğrencileri ile birlikte 24 öğrencimiz
de öğrenciler ile oda arasında iletişimi sağlayan
Bilecik Gölpazarı ilçesi Tongurlar Köyünde“Köyünü
bir Araştırma Görevlimiz bulunuyor. Ayrıca çeşitli
Yaşat”projesinde birlikte çalıştı. Bir başka örnek
vesileler (mezuniyet geceleri, kışa merhaba ve
olarak, Yrd.Doç.Dr. Şebnem Ertaş yürütücülüğünde
hazırlanan ve 2014 yılında TÜBİTAK Projesi olarak
Sempozyum açılışında Doç.Dr. Filiz Tavşan yönetiminde
sunulan, “Giyilebilir mimari” adlı gösteriden kareler.
kabul edilen“Konya Sille’de geleneksel dokunun bir
yaza merhaba yemekli toplantıları..vb.) ile de
oda temsilcilerimizle bir araya gelip görüş
alışverişinde bulunuyoruz.
yöntem dahilinde turistik amaçlı fiziksel yenilemesi”
Üniversitenizin İçmimarlar Odası’na bakışı nasıl,
isimli projenin ekibinde Selçuk Üniversitesinden
birlikte yürüttüğünüz çalışmalarınız var mı?
ortaklıklarımızın daha da geliştirilmesi, farklı
akademisyenler de yer almıştır.
Meslek odalarının, mesleğin uğraş ve
platformlara, düzeylere taşınması
sorumluluk alanlarının belirlenmesinde,
gerekmektedir. TOBB üniversitesinde VI’ncısı
zaman içerisinde birlikteliklerimiz olmuştur.
tanınırlığının sağlanmasında, yasal
gerçekleşen Ulusal İçmimarlık Bölümleri Bölüm
Selçuklu Belediyesi katkılarıyla “Sille Düşleri” isimli
çerçevelerinin çizilmesinde ve bu konudaki
Başkanları Toplantısında yapmış olduğum
çalışmanın bir kitap olarak yayınlanması, Trabzon
denetiminde, adil, hukuka uygun çalışma
konuşmamda, gerek içmimarlık bölümleri
Sürmene Kaymakamlığı talebi ile “Süper Sınıflar”
ortamlarının sağlanmasında önemli bir role
arasında ve meslek odamız ile, gerekse diğer
projesinde bölümümüzden alınan bilimsel destek,
sahip olduğu bir gerçektir. İç mimarlar odamızı
tüm paydaşlarımız ile yapılabilecek ortaklıklar
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu
diğer tüm odalar gibi meslek erbaplarının piyasa
konusunda akademik çevrede oluşan fikirleri
Başkanı ile öğrencilerimizi buluşturmamız, çeşitli
koşullarında birlikte hareket edebileceği, sosyal
aktarmıştım. Bu noktadan sonda biz dahil
firmalar ile tanıtım etkinliklerinin yanı sıra staj
ve toplumsal sorunlara fikir birliği içerisinde
herkesin, taşın altına elini sokması, düşünceleri
imkânları konusunda birlikte çalışmamız..vb.
birlikte reaksiyon gösterebileceği bir buluşma
eyleme geçirmesi daha kaliteli bir eğitimin
ortaklıklar örnek olarak verilebilir.
alanı olarak tanımlaya biliriz. Bu bakış açısı ile
önünü açacaktır.
Diğer yönden, çeşitli kurum ve kuruluşlar ile de
56
Sumruhan Akçan ve Trabzon İçmimarlar Odası
projelerde de bir araya geliyoruz. Örneğin 2014
Son söz olarak, oda ile olan ilişkilerimizin,
yapılan işler süreci aşağıdaki şekilde
konusunda bilgi veren,
tanımlanmaktadır.
• İç mekâna ilişkin çizim ve dokümanları
Okullardaki derslerde, öncelikli olarak
hazırlamak üzere eğitim ve deneyimle
“yaratım aşaması” olarak tanımlanan bölümdeki
donanmış;
konulara önem verilmektedir.
Murat ÖZDAMAR
şeklinde tanımlamıştır.
İlerleyen teknoloji ve bununla değişen
malzeme yapıları, içmimarlara çalışmalarında her
zaman daha ileriye gidebilme imkânını
vermektedir. Ancak, araştırmalarını yaparak
kazandığı bilgiyi tasarımına taşıyabilmesi,
içmimar için gerçek bir başarı olacaktır.
İçmimar
olmak için
Yaratmak - Tasarlamak
İçmimarlıkta tasarım, insanların yaşamlarında
sahip oldukları her şeyle iç içedir, dolayısı ile
“gerçeğe yöneliktir”. Bu sebeple içmimarlık
Görsel 1: Tasarım Süreci
Balaban, E.,“ İçmimarlikta Tasarim Yönetimi”. Erişim: 20.11.2014, s.5.
asarım yapabilmek; içmimarlık ve çevre
T
sadece kâğıt üzerinde ya da bilgisayar ekranında
Burada, tasarımcının/öğrencinin iletişim
tasarımı mesleğinin temelidir. Bu da
kalmayıp, seçilen malzeme ve teknikler üzerine
kurabilmek için iki yolu bulunmaktadır; sözlü ve
tasarımcının kendisini sürekli olarak yenilemesi
çalışan insanların bir araya gelmesi ile hayata
görsel dil. Bu da gerekli şartları yerine getirerek,
gereğini ortaya koyar. Ayrıca her zaman,
geçen çok yönlü/cepheli bir meslektir.
tasarımcının tasarımını ortaya koyması, yoruma
kullanılabilecek malzeme ve sistemleri de takip
etmek mesleğin temel şartlarındandır.
IFI (International Federation of Interior
İçmimar, yaşanan bu süreç içerisinde,
işverenle, müşteriyle, uygulamacı ve imalatçı
ve değerlendirmeye açması demektir.
Değerlendirilecek tasarımı oluşturabilmek
kişilerle sürekli bir aradadır. Aynı süreçte hepsiyle
için, her şeyden önce problemlerin çok iyi
Architects/Designers) 1963 yılında kurulmuş ve
görüşür ve gerekenlerin yapılabilmesi için tüm
tanımlanabilmesi, konu ya da konular üzerine
meslek içerisinde olan kişileri;
şartları yerine getirir.
gerekli araştırmaların yapılması gerekmektedir.
• İç mekânların işlevsel ve seviyeli
Böyle karmaşık bir süreci yönetebilmek için,
Bunları yapabilmek için de bilgi toplama
olabilmesine ilişkin problemleri tanımlayarak,
mesleğin öğrencilerinin de öğrenim sırasında
yollarına ihtiyaç duyulacaktır. Ancak, bilgi
araştıran ve yaratıcılığını katarak çözen,
işlerin başlangıcı ve sonu arasında yaşananları
toplamanın bugün genelde yaşandığı gibi
görmeleri, anlamaları ve tecrübe etmeleri
sadece internet üzerinde gezerek
şantiye denetimi, yapı sistemleri, estetik, iç
gerektiğini düşünüyorum. Balaban tarafından
yapılabileceğini düşünmüyorum. Araştırılan
mekana ilişkin yapı (konstrüksiyon) bilgisi,
ortaya konan çizelgede, içmimar tarafından
konu ya da konuların içerisine girebilmek için
• Mekan tasarlayan, tasarım analizi yapan,
Makale / İçmimar Olmak İçin
donatı, malzeme, donanım (ekipman)
57
bilgi teknolojileri yanında, konular üzerine
ortak dil, üslup veya işaretler sistemine uymaz.
içerisinde çalışmalarını sürdürmektedir. Bu
tecrübeli kişilerin, firmaların, kaynakların yazılı
Bu anlamda çizimler, kâğıt üzerine alınmış
sürecin sonunda ise, tasarımcı fikir ve
dokümanlarına hatta daha da ileriye taşınabilirse
düşüncelerini karşılıklı teknik anlaşma yolumuz
eğer, kişilerin kendileri ile bir araya gelerek bilgi
olan teknik çizim haline getirmek zorundadır.
alışverişi yapılması gerektiğine inanıyorum.
Böylece bahse konu düşüncelerin ve projenin
Böylece projeyi değerlendirecek kişi ya da kişiler
gerçeklikle olan ilişkisi ortaya konacaktır.
ile değerlendirme sırasında çok daha derin ve
bilgi dolu ilişkiler oluşturulur. Ancak bu arada
Proje Sunumu ve Gerçek
tasarımcının belagat dili de, açıklamalarında ve
Şu bir gerçektir ki; biz tasarımcıların aramızda
tanıtımlarında önemli bir yer tutacaktır. Bu konu
ile ilgili olarak Dodsworth şu şekilde tanımlama
yapmaktadır; “İşin doğası gereği, müşteri ile
tartıştığımız, anladığımız, üzerine görüşler ve
Görsel 2: Eskiz Çalışması, Konsept,
Görsel 3: Eskiz Çalışması, GirişFotoğraf: Murat Özdamar 2015 Konsept, Fotoğraf: Murat Özdamar
anlaması beklenemez. Bu da o kişilerin algısını ve
duygusal bir bağ da kurmak gerekebileceğinden
beğenisini sağlamamız için; mekânın planı, tavan
iyi bir ilişki kurulmalıdır. Aslında bazı durumlarda
planı ve 4 görünüşü ile 6 farklı yüzeyinin teknik
iyi bir müşteri-tasarımcı ilişkisi kurabilmek, parlak
gösterimlerinin yanı sıra, 3 boyutlu çizimlerin,
bir özgeçmişe ya da portfolyo ya sahip olmaktan
canlandırmaların ya da maketlerin de kişiler ile
daha önemlidir.” (Dodsworth, 2011).
paylaşımı gerekliliğini ortaya koyar.
İşte bu önemli aşama, proje hakkında
tasarımsal, ana kararların verildiği ve ilerleyen
süreçte yapılacak olan sözleşmenin ana
“Proje sunumları aslında yapılan işin
Görsel 4 : Eskiz Çalışması, Spor Salonu Sosyal Kısmı,
2015, Fotoğraf: Murat Özdamar
satılmasıdır ve bu yüzden sunan kişi, satışı
gerçekleştirmek için gereken teknikleri
maddelerinin oluşturulduğu zamandır. Öğrenim
kullanmalı ve ikna edici noktaları öne sürmelidir.”
süreci içerisinde üzerinde çok durulan, yaratım
(Dodsworth, 2011).
aşamasında da vazgeçilemeyen “eskiz
Tasarımcı, çizimleri ve sunuşu ile karşısındaki
çalışmaları”, bahse konu zamanın en önemli
kişileri yönlendirir. Böylece kendisi için önem
kalemlerinden birisidir. Eskiz çalışmaları tasarıma
taşıyan, ya da kararsız olduğu tasarımsal parçaları
hayat veren, tasarımın doğuşu için yapılan ön
çalışmalardır.
“Eskiz sanatçının kendine dönük bir yaratma
eylemidir. Yalnızken şarkı söylemek, şiir okumak
veya dans etmek gibi…
Sanatçının kendisine dönük iletişim aracıdır,
58
yorumlar yapabildiğimiz teknik çizimi herkesin
ön saflara ya da geri plana taşıma imkânı
Görsel 5: Eskiz Çalışması, Spor Salonu Çalışma Kısmı,
notlardır.” (Uraz, 1999)
Tasarımcı bu dönemde fikirlerini birbirleriyle
karşılaştırarak doğruya ulaşabilmenin arayışı
bulabilir. Buna bağlı olarak da istediği sunum
tekniklerine ve şekillerine karar verebilir.
“Sunum teknikleri, kısaca, toplantıya
zamanında gitmek ve uygun şekilde giyinmek
gibi konular da dahil olmak üzere, bütünde iyi bir
başlayarak, bütün meslek hayatları boyunca
hazırlıklarını tamamladıktan sonra,
(Dodsworth, 2011).
devam edecektir. Bunlara ek olarak, gerek el
uygulamacılar ile gerçekleştirilecek olan iletişim
yöntemiyle, gerekse bilgisayar ortamında
için, gerekli dokümanları/çizimleri oluşturulması
Böylece tasarımcıların akıllarında aslında hiç
bitmeyen tasarım sürecinin ilk aşaması sona
gerçekleştirilen üç boyutlu gösterimler ve
erer. Artık konuların teknik olarak, yani
anlatımlar da son derece önemlidir. Bir diğer
gerçekliğe bağlı olarak ele alınmasına
önemli ek de üçüncü boyutta anlatımı
başlanabilecektir.
gerçekten güçlü bir hale getirmenin yolu olan
Hayalin, düşüncenin gerçeğe
dönüştürülmesi, bir fikrin gerçeğe dönüşüp
“maket” dir.
Teknik çizim, tüm tasarım disiplinlerinde
hayat bulması, tasarımcı için çok daha doyurucu
zorunlu olarak kullanılmaktadır, ancak her
bir safhadır. Ama artık öğrenim hayatında
mesleğin kendisine göre standartları ve
olduğu gibi tek başına olmayacağı kesindir.
sistemleri, zaman içerisinde içerdiği gerekliliklere
Yapılacak olan imalatların teknik olarak
çözülebilmesi ve gerçekleştirilebilmesi için ilgili
göre hayat bulmuştur.
İçmimarlık projeleri bünyesinde kullanılan
profesyoneller ile toplantılar ve görüşmeler
metrik sistemdeki ölçekler, birçok kaynakta da
sırasında bir araya gelinecektir. Bu birliktelikler
yer aldığı gibi;
sırasında yapılacaklar ile ilgili konuşabilmek için
de, ortak anlaşılabilecek dildeki dokümanların,
yani “teknik çizimlerin” hazırlanması gerekir.
“Teknik çizimler ölçekli ve kesindir; derinlik,
Kat planları, kesitler ve görünüşler,
1/100, 1/50, 1/20
Sistem detayları, 1/10, 1/5, 1/2, 1/1
(Türkiye İçmimarlar Odası, 2009) şeklindedir.
tanımlarlar. Bu çizimler iç mekân bileşenleri
İşte bu ölçekler dahilinde projeler oluşturulur
ancak mekânları gözle gördüğümüz gibi
Görsel 7: Yönetici Odası Duvarı,
Vaziyet ve yerleşim planları, 1/200 ve 1/100
genişlik ve uzunluklar arasındaki ilişkileri
arasındaki oranları net bir şekilde ortaya koyarlar,
ve bunlar ilgili her meslek tarafından okunabilir.
Tasarım grubunun kendi arasında
yansıtmak amacını taşımazlar.”(Dodsworth, 2011).
Teknik çizim, tasarım ortamındaki
Görsel 8: Yönetici Odası Duvarı,
gerekir. Uygulama aşaması genellikle,
gerekliliğini ve önemini her zaman korumuştur
tasarımcılar tarafından en zor ve uzun süreç
ve koruyacaktır. Tasarımı hayata geçirebilmek
olarak değerlendirilir. İçmimarların bu aşamada
için, plan, kesit ve görünüş çizimlerine her
iyi bir yönetim şekli oluşturması ve iş
zaman ihtiyaç duyulacaktır. Bu ihtiyaç,
tasarımcıların öğrenim süreci içerisinde
izlenim bırakmak olarak özetlenebilir.”
dağılımlarının kendileri tarafından yapılan iş
Görsel 6: İmalat Paftası, Yönetici Odası Duvar Tasarımı,
programına göre şekillendirilmesi gerekir, bu da
59
ilerleyen süreçte iş sahibi kişi ya da kişilerle
çözülecektir. Bu nedenle içmimar gelişmiş olan
yapılan anlaşmaya/sözleşmeye sadık olunması
teknolojik ürünleri kullanabilmekle beraber, eli ile geliştirmeleri ve savunmaları şarttır. Profesyonel
anlamına gelecektir.
de çizebilme konusunda bilgi ve beceri sahibi
İçmimarın beklentileri karşılayabilmesi için
hayatın gerçekleri ve beklentileri ile bu değerleri
olmalıdır. Bunun için de öğrenim süreci içerisinde birleştirebilmeli, gerektiği yerlerde düzenlemeler
üzerine çalışılan konunun sürekli olarak takibi
gerekli dersleri alabilmeli, ama derslerden daha
gerekmektedir. Gerek atölyelerde yapılan ve
ileri olmak üzere; öğrenci, kendisini
gerekse şantiye ortamında devam eden
yetiştirebilmek için bir eskiz/skeç defterine sahip
kâğıda dökme becerisi ile en güzel şekilde
imalatların hepsi içmimarın kontrolü altında
olup, anlık bir düşünce ile geçtiği yoldaki bir
yönetilen ve yönlendirilen müşteri-imalatçı
olmalıdır. Böylece içmimar uygulamacı kişilerle
görünümü bile o anda defterine aktarabilmelidir.
ilişkisini birleştirebilen yeni içmimarlar büyük
bir aradadır, yeri geldiğinde paylaşımlarını veya
savunmasıdır. Ancak öğrencinin kendisini daha
onlarla görüşerek yapar; bu da yerinde yapılan
ileriye taşıyabilmesi için daima araştırmacı ve
uygulama ya da detay çizimleri ile hayat bulur.
uygulamalara açık olması gerekir. Kişinin,
Bu çizimler serbest elle, hızlı ve aktif bir biçimde
yapacağı bir şeyi, ilk seferinde mükemmel bir
yapılan anlık tasarımlardır. Bu yapılırken iki unsur
şekilde yapması beklenmeyebilir. Çünkü tecrübe
çok önemlidir; birincisi, üzerinde tartışılan detayı
burada çok önemlidir. Dolayısı ile öğrenci ya da
iki boyutlu şekilde, ikincisi ise daha rahat anlaşılır
içmimar, öğrenmek ve beklentisini yerine
biçimde olacak olan üç boyutlu olarak
getirebilmek için belki defalarca konu üzerine
çizebilmektir. Bunu yapabilmek için ise
çalışmalıdır. Bu da konusuna ve mesleğine
içmimarın el ile çizim yapabilme becerisine ve
bağlılık ile mümkün olabilir..
Elbette bilgisayar teknolojisinin ve
Sonuç
programlarının yol alması ile bugün gerçeğe çok
Hayatta, kişinin hangi meslekte olursa olsun,
yakın görünüşler alınabilmektedir; ancak imalat
kendisini daha ileriye taşıyabilmesi ve başarılı
süreci içerisinde ya da toplantılar sırasında
olabilmesi için sürekli çalışması gerektiğine
içmimarın, “o anda”, çözüm bekleyen kişilere
inanıyorum. İçmimarlık mesleğinin de kendi
hitaben “siz bekleyin, ben çizimi bilgisayarda
bünyesinde sahip olduğu değerler ve şartlar
yapıp geleceğim”, demesi söz konusu
vardır ve bunlar daha ileriye taşınması şartıyla her
olmayacaktır.
zaman geçerlidir.
Bahse konu olan sıkıntı ya da problem, o
anda kişilerin ve fikirlerin bir araya gelmesiyle
yapabilmelidirler.
Böylece, tasarım yapabilme yeteneği ve bunu
Konudan en kısa vazgeçiş yolu, “çizemiyorum” başarılara imza atacaklardır.
revizyonlarını (yenilemelerini) direkt olarak
bilgisine sahip olması gerekir.
60
değerleri öğrenmeleri, sahip çıkmaları,
Bu nedenle, öğrenim süreci içerisinde,
öğrencilerin, hayatta gerekli ve geçerli olan bu
KAYNAKÇA:
- Balaban, E., “ İçmimarlikta Tasarim Yönetimi”. Erişim:20.11.2014 https://prezi.com/av_1guyagmlj/icmimarlikta-tasarim-yonetimi.
- Uraz, T.U., (1999). “Mimarlık Bilgisi “Eskizler” ve
Düşündürdükleri”, Mimarlık, 289, 11-13.
- Dodsworth, S., Anderson S., (2015). “İç Mekân
Tasarımının Temelleri”. Literatür Yayıncılık.
- Dodsworth, S., (2009). “The Fundamentals of Interior
Design”. AVA Publishing.
- Schwartz, C.. Drawing Conclusions: A Student’s Introduction to the Realities of Their Designs, Design Principles and Practices: An International Journal — Annual
Review. http://ijgar.cgpublisher.com/product/pub.282/prod.14
- TMMOB; İçmimarlar Odası. “İçmimari Proje Çizim ve
Sunuş Standartları Şartnamesi”(2009).
http://www.icmimarlarodasi.org.tr/uploads/docs/izim
%20ve%20Sunuş%20Standartları.pdf. Access:
03.06.2015
yarattığı engeller üzerinden değerlendiren bir
yaşayabilmektedir. Farklı kullanım ve kullanıcıları
yaklaşım olduğu söylenebilir . Evrensel tasarım en
göz ardı eden tasarım ve uygulamalar kullanıcılar
yalın haliyle tasarlanan çevre, ürün ve hizmetlerin
için engeller oluşturarak mekanı dışlayıcı bir hale
herhangi bir özel değişiklik ya da özel bir tasarım
getirmektedir.
gerektirmeyecek şekilde olmasını önerir.
Kullanıcının yaşını, cinsiyetini ve becerisini ayırt
Engel ve Engellilik
etmeksizin mümkün olan en geniş kullanıcı
Yapılı çevrede yaratılan insan yapımı engeller
kitlesinin kullanımını hedefler (Gossett ve diğerleri,
doğrultusunda engellilik kavramı bireylerin fiziksel,
2009; Vavik ve Keitsch, 2010).
duyumsal, bilişsel durumlarının ötesinde bir hal
almaktadır. Tasarımcı için kullanıcının“standart”
Evrensel Tasarımın Kökenleri
bendensel ölçü ve hareketelere sahip olduğu
Evrensel tasarım kökeninin engelliler için tasarım
yanılgısı sonucu engeller, yetersiz ve yanlış
ve erişilebilirlik kavramlarından almaktadır. Ancak
tasarlanan çevre, ürün ve hizmetler tarafından
bu durum evrensel tasarımın sadece engelli
yaratılan kısıtlama ve sınırlamalar ile ortaya
bireylere yönelik düzenlemeleri geliştirmeyi ve
çıkmaktadır. Bu nedenle engellilik kalıcı ya da
iyileştirmeyi amaçlaması şeklinde
geçici olarak tüm bireyler tarafından
algılanmamalıdır. Çünkü evrensel tasarım sadece
deneyimlenebilmektedir. Her insan farklı fiziksel,
engellilere yönelik tasarım problemlerine çözüm
nsan, ihtiyaçları doğrultusunda çevresini
İ
duyumsal ve bilişsel özelliklere sahip olduğu gibi
getirmeyi önermez. Şüphesiz, yapılı çevrede
değiştirme ve inşa etme yetisi ile birlikte yarattığı
yaşamları süresince de bu özellikler değişim
yaşanan erişim, kullanım ve güvenlik problemleri
bu ortamda fiziksel ve sosyal hareketlerini
gösterir. Geçici sakatlanmalar, hamilelik, yaşlılık,
sadece engelli bireylere ait değildir. Bu nedenle
sınırlayan bir canlıdır. Yapılı çevrede yaratılan sınırlar çocukluk gibi dönemlerde de bireylerin hareketleri
yapılı çevredeki engellerin çözümüne karşı daha
genellikle doğal koşullardan korunma, güvenlik,
belirli oranda kısıtlanabilmektedir. Fiziksel olarak
kapsayıcı bir yaklaşım geliştirme ihtiyacı
mahremiyet gibi ihtiyaçlardan doğmaktadır. Öte
yaşanan bu engeller toplumsal ve günlük hayata
doğmuştur (Steinfeld ve diğerleri, 2012).
yandan bu sınırlar kimi zaman engellere
katılımda da sorunlar ve engeller oluşturmaktadır.
dönüşebilmektedir. Örneğin araç ve yaya yolları
Erişilebilirliği yüksek, kapsayıcı tasarım tasarımcının
Evrensel Tasarımın Engelliliğe İlişkin Diğer
güvenli ve düzenli ulaşım amacıyla farklı
sorumluluğundadır.
Yaklaşımlardan Farkı
yüksekliklerde düzenlenerek ayrılır. Ancak, rampa
Makale / Kapsayıcı Bir Yaklaşım Olarak Evrensel Tasarım
Çiğdem YÖNDER
Kapsayıcı bir
yaklaşım olarak
evrensel tasarım
arabası kullanıcıları mekana erişimde zorluk
Evrensel tasarım kapsayıcıdır ve temelinde
eksiklikleri, yanlış malzeme seçimleri, yetersiz
Evrensel Tasarım Nedir?
toplumsal hayata dahil etme, toplumsal eşitlik,
kullanım alanları gibi yanlış ve yetersiz
Evrensel tasarımın engelliliği bireylerin yetenek ve
bağımsızlık(ihtiyaç ve isteklerini bireysel olarak
uygulamalarda tekerlekli sandalye ya da bebek
yeterliliklerinden ziyade çevre, ürün ve hizmetlerin
karşılayabilme) kavramları yatmaktadır (Steinfeld
61
ve diğerleri, 2012). Engelliler için yapılan
tasarımında, erişilebilirlik ve kapsayıcılık
olmalıdır. Kullanıcıları ayrıştırmamalıdır (Connell
çalışmaların çoğu yine toplumsal eşitsizliği
sorunlarının aşılmasında normlar, standartlar ya
ve diğerleri, 1997). Şekil 1’deki sensörlü kapı
çözmeyi amaçlamış ve yasal değer kazanmıştır.
da yasal zorunluluklar yetersiz kalmaktadır.
tekerlekli sandalye kullanıcıları için ayrı bir giriş
Ancak asgari ihtiyaçları karşılamaya yönelik olan
Yaklaşım her tasarım problemi için önceden
önermezken alışveriş arabası kullanıcıları için de
yasal düzenlemeler engellileri ayrıcalıklı
belirlenmiş kanı ve önyargıların ötesine geçerek
kolay kullanım sağlar.
muameleye ihtiyaç duyan bireyler olarak
yaratıcı çözümler getirmenin gerekliliğini
2. Kullanımda esneklik - Tasarım bireylerin farklı
tanımlamaktadır. Yine engellilik özel durumlarda
savunmaktadır. Öte yandan 1997’de bir grup
ve çeşitli yetenekleri doğrultusunda esnek
dikkate alınacak bir kavram olarak algılanmakta
araştırmacı tarafından evrensel tasarıma dair 7
kullanım imkanı sunmalıdır(Connell
ve ayrı bir uzmanlık alanı gibi görülerek çoğu
ilke ortaya koyulmuştur. Ancak bu ilkeler
ve diğerleri, 1997). Şekil 2’deki
zaman göz ardı edilmektedir. Ayrıcalıklı ve tüketici
standartlaşmış kurallar bütünü olarak değil
örnekteki makas hem sağ el
pazarının dışında görülen engelli kullanıcılar için
kavramın anlaşılması, uygulanması ve
ile hem de sol el ile kullanıma
yapılan tasarımlar estetik olarak zayıf,
yayılmasında yardımcı, yol göstericiler olarak
imkan verir.
kullanıcıların kullanmaktan zevk almadıkları, salt
değerlendirilmelidir (Steinfeld ve diğerleri, 2008;
3. Kullanımda
işlevsel nitelik taşıyan biçimlerde
Bergmann ve diğerleri, 2008).
kolaylık-Tasarımın
üretilmektedirler. Engelliler için tasarlanan ayrı
Şekil 2. Kullanımda esneklik. Center
for Universal Design, NC State.
kullanımı bireylerin
tuvaletler, merdivenlerin yanına eklenen engelli
Evrensel Tasarım İlkeleri
deneyimi, bilgisi, dil
rampaları, engelli asansörleri ya da engelli
1. Kullanımda eşitlik- Tasarım çeşitli yetenekteki
becerisi, ya da
bireyler için farklı girişler gibi uygulamalar da
bireylerin eşit kullanımını sağlamalı ve çekici
diakkatinden bağımsız
bireylerin farklı yöntem, ürün, hizmet kullanımını
olarak kolay anlaşılabilir
gerektirmekte ve toplumsal eşitsizliğe yol açarak
olmalıdır (Connell ve diğerleri, 1997).Şekil 3’te
sosyal hayata katılımda sıkıntılara neden
kamusal alanda yer alan bir panik butonunun bir
olmaktadır (Coleman ve diğerleri, 2008;
çocuk tarafından kullanıldığı görülmektedir.
Bergmann ve diğerleri, 2008).
4.Kolay anlaşılabilir bilgi-Tasarım kullanım için
Evrensel tasarım, engelliler için geliştirilen
gerekli bilgiyi ortam koşullarından ve kullanıcının
yasal düzenleme ve standartların ötesinde yapılı
duyumsal yeteneklerinden bağımsız olarak
çevreye ilişkin yenilikçi bir düşünme biçimini
ifade eder. Öğrenilmesi, yayılması ve
uygulanması sürekliliğe sahip bir ilerleme süreci
olarak görülmesi gereken bu yaklaşım yasal
zorunluklar için ve yasal zorunluluklar tarafından
şekillenemez. Çünkü fiziksel çevrenin
62
Şekil 1. Kullanımda eşitlik.
Center for Universal
Design, NC State.
Şekil 3. Kullanımda kolaylık. Center for Universal Design, NC State.
dahil edilmesi önerir ve insanı odağına koyar.
İnsanın yaşadığı yapılı çevreyi şekillendirmekle
görevli olan tasarımcılar evrensel tasarım
Şekil 4. Kolay anlaşılabilir bilgi. Center for Universal Design, NC State.
Şekil 6. Düşük Fiziksel Çaba. Center for Universal Design, NC State.
yaklaşımının bir uzmanlık alanı olmadığının
kapı kolu açmak için fazla güç ve kavrama
farkına vararak onu etik bir unsur olarak kavrayıp
gerektirmeden farklı biçimlerde de açılmaya
tasarım süreçlerinde göz ardı etmemelidirler.
aktarabilmelidir. Tasarım görsel, işitsel ve
uygundur.
dokunsal olark farklı duyulara hitap edecek
7.Yaklaşım ve kullanım için yeterli boyut ve
şekilde düşünülmelidir (Connell ve diğerleri,
alan- Kullanıcının bedensel ölçüleri, duruşu ve
1997). Şekil 4’te çukur ve tümseklere sahip tuşlu
hareketliliğine bağlı olmaksızın yaklaşım, ulaşım,
bir telefon görülmektedir. Böylelikle telefona
bakmaya gerek
kalmadan tuşların
yerleri
anlaşılabilmektedir.
5.Hata için
tolerans-Tasarım
Şekil 5. Hata için tolerans. Center for
Universal Design, NC State.
öngörülemeyen
Şekil 7. Yaklaşım ve kullanım için yeterli boyut ve alan. Center
for Universal Design, NC State.
hareketler ya da
etkileşim ve kullanım için yeterli boyut ve alan
kullanım hatalarına
sağlanmalıdır (Connell ve diğerleri, 1997). Şekil
karşı riskleri en aza
7’de görülen otomatik geçiş kapılarında geçişin
indirmelidir(Connell
geniş oluşu tekerlekli sandalye kullanan bir
ve diğerleri, 1997).
bireyin geçişini kolaylaştırırken çanta kullanan
Şekil 5’te görülen el
kullanıcının da kolay geçişine olanak verir.
aletinin kullanılmadığı zamanlar tehlike
Evrensel tasarım ilkeleri doğrultusunda incelenen
yaratmaması için güvenlik mekanizması
örneklerde görüldüğü gibi engelli bireylerin
görülmektedir.
kullanımı için de uygun olan bu tasarımlar her
6. Düşük fiziksel çaba-Tasarım en az efor ile
kullanıcı için kolaylık sağlamaktadır. Yaklaşım,
rahat ve verimli bir şekilde kullanılabilmelidir
tasarım alanında standartlaşmış bir veri olarak
(Connell ve diğerleri, 1997). Şekil 6’da görülen
görülmekte olan insan aktiviteleri ve bedeninin
Kaynaklar
- Coleman, R., Clarkson, J. ve Dong, H. (2008). Design for Inclusivity:
Apractical Guide to Accesible, Innovative and User-Centered Design.
Abingdon, Oxon, GBR: Gower Publishing.
- Steinfeld, E., Maisel, J. ve Levine, D. (2012). Universal Design: Creating
Inclusive Environments. Hoboken, NJ, USA: John Wiley&Sons.
- Bergmann, S., Hoff, T. ve Sager, T. (2008). Spaces of Mobility: Essays
on the Planning, Ethics, Engineering and Religion of Human Motion.
London, GBR: Acumen.
- Vavik, T. ve Keitsch, M. M. (2010). Exploring Relationships Between
Universal Design and Social Sustainable Development: Some Methodological Aspects to Debate on the Sciences of Sustainability. Sustainable Development , 295-305.
- Connell, B. R., Jones, M., Mace, R., Mueller, J. Mullick, A., Ostroff, E.,
Sanford, J. Steinfield, E., Story, M. ve Vanderheiden, G. (1997). The
Principles of Universal Design. Erişim: 10 Eylül 2015, North Carolina
State Üniversitesi Ağ Sitesi: http://www.ncsu.edu/www/ncsu/design/sod5/cud/about_ud/udprinciplestext.htm
- Gossett, A., Mirza, M., Barnds, A. K. ve Daisy Feidt, D. (2009). Beyond
access:A case study on the intersection between accessibility, sustainability, and universal design, Disability and Rehabilitation:
- Assistive Technology, 4:6, 439-450.
- The Seven Principles of Universal Design. Erişim: 10 Eylül 2015, Interaction Design Foundation Ağ Sitesi: https://www.interactiondesign.org/ux-daily/47/the-seven-principles-of-universal-design
sınırlarının tekrar düşünülerek tasarım sürecine
63
Emre ERGÜL
Makale / İEU Yat Tasarımı Eğitimi ve Proje Çalışmaları
İzmir Ekonomi Üniversitesi
Yat tasarımı eğitimi
ve proje çalışmaları
Y
at tasarımının, eğitimde kurumsal anlamda
bir proje konusu olarak ele alınması ilk kez
2008 yılının Şubat ayında başladı. İzmir Ekonomi
Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü üçüncü
sınıf öğrencileri o dönem 26 metre bir motor
yatın iç mekanlarını yeniden düzenlediler. İkinci
yıl 35 metre tek direkli bir yelkenli, üçüncü yıl 38
metre bir motor yat ve sonraki yıllarda 90 feet bir
katamaran, 56 feet bir yelkenli ve 24 metre yine
bir yelkenli olmak üzere değişen boylarda pek
çok teknenin refit projeleri yapıldı lisans
öğrencileri tarafından. Bu süreçte kendiliğinden
64
oluşan ilişkiler ve bağlantılar ile sektörün içinden
tasarımına da odaklanıldığı için öğrenciler
üreticiler, malzeme tedarikçileri, tasarımcılar,
toplam üç dönemde, hem mühendislik hem de
mühendisler, marinalar, belediyeler, meslek
tasarım derslerinden oluşan ve hepsi zorunlu
odaları, kullanıcılar ve yayıncılar ile temaslar
olan 11 ders alarak programı tamamlıyorlar. Bu
kuruldu ve hepsi eğitime destek verdiler.
derslerden bir kısmı temel bilgi altyapısına
Sunuşlar, proje sergileri, atölye çalışmaları, yurtiçi
yönelik teorik dersler, bir kısmı da yaratıcılığı
ve yurtdışı fuar gezileri, tersane ziyaretleri ve tüm
kışkırtan pratik dersler. Yüksek lisans programının
bu aktivitelerin basında zaman zaman yer alması
öğrencileri, stüdyo projelerinde ve atölye
ile bir beğeni halkası oluştu. Bu süreçte
çalışmalarında İzmir ve Türkiye’nin kendine özgü
üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne bağlı
bir tekne tasarımını ortaya çıkarabileceği
bir yüksek lisans programı olarak Yat Tasarımı
konusunda sinyaller veriyorlar. Motor yat ve
Ana Bilim Dalı kuruldu. Genellikle tasarım ve
yelkenlilerin yanı sıra tur tekneleri ve deniz taksi
mühendislik disiplinlerinden gelen öğrencilerin
gibi tasarımlar da yapılan projeler arasında.
ilgisini çeken bu tezsiz program diğer disiplinlere
Akademik ve profesyonel faaliyetlerin bir arada
de açık. Tezsiz, çünkü temel hedef sektörün
yürütüldüğü bir yapı içinde, Yolcu Gemilerinde
ihtiyaç duyduğu tasarımcı açığını gidermek olan
Herkes için Erişilebilirlik temalı bir sempozyumun
bir program Yat Tasarımı Yüksek Lisans Programı.
düzenlenmesi, İtalya ve Almanya ile Erasmus
İçerik itibariyle sadece iç mekana değil, teknenin
bağlantıları kurulması, uzmanların proje
üyelerinin ve öğrencilerin aktif katılımıyla ve
denge kurmak gerekmiştir. Oltaların, yemlerin ve
çalışmaları için malzeme desteği vermesi hep
araştırma-uygulama birlikteliği içinde
diğer ekipmanların yerleştirilmesi, anlık ve uzun
olumlu gelişmeler olarak değerlendirilebilir. Bu
yürütülmekte. Bunlara üç örnek vermek
süreli depolama olanakları, kirlenen güvertenin
bağlamda, İzmir Ticaret Odası ve IMEAK Deniz
mümkün. Birincisi, mezunlardan Orhan Can
kolay temizlenebilmesi, güneşten korunma ve
Ticaret Odası İzmir Şubesi işbirliği ile ve İzfaş 3.
Uysal’ın geçen yılın Dönem Projesi dersinde
değişen hava koşullarına adaptasyon tasarımda
Tekne, Yat ve Denizcilik Fuarı kapsamında
hazırladığı ve hobi balıkçılığına yönelik bir
çözüm bulunması gereken sorunlar olarak öne
düzenlenen İzmir’de Tekne Üretiminin Geleceği
motorlu teknenin tasarımı. Sportif amaçlı olta
çıkmıştır (Şekil 1).
konulu panel önemlidir. Panelde, lüks yat üretim
balıkçılığına uygun 11 metre boyundaki bu
alanında dünyada üçüncü sırada bulunan
teknenin proje sürecinin başlangıcında
Hasan Tahsin Feribotu
Türkiye’nin, know-how ve tasarımcı kapasitesi ile
kullanıcılar ile karşılıklı görüşmeler yapılmıştır.
İkinci örnek, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin üç
kendine özgü tekneler tasarlayabilmek için
Bunu kişisel gözlemlerin izlemiş ve teknenin bir
arabalı vapurunu inşa etmekte olan Çeksan
gerekli altyapıya sahip olduğu vurgulanmıştır.
günlük kullanım senaryosu çizilmiştir. Böylece
Tersanesi’ne yapılan yolcu güvertesi iç
Halen dağınık biçimde faaliyet göstermekte olan
doğru çalışan ve aksayan eylemler, özel mekan
mekanlarının malzeme seçimleri ve bu seçimlere
tüm aktörlerin kümelenebileceği bölgeler tahsis
ve özel ekipman ihtiyaçları saptanmış, tasarım
esas oluşturan görselleştirme çalışmalarıdır.
etmek muhtemelen gerekli sinerjiyi de
buna göre şekillendirilmiştir. Uzun saatler
Tersanenin yapmakta olduğu feribotlardan
yaratacaktır.
boyunca süren olta balıkçılığında kullanıcıların
birincisi olan Hasan Tahsin feribotu 14 Mart 2015
konforu belki de en önemli girdi olmuştur.
tarihinde denize indirilmişti. Halen iç mekan
Bir hobi balıkçılığı teknesi
Hareket edebilir ve dönebilir oturma elemanları
uygulamaları devam etmekte olan ve Eylül
Yat Tasarımı programının gerek eğitim faaliyetleri
ile zorlanmadan yön değiştirebilme ihtiyacı ile
ayında teslim edilmesi planlanan tekneye ilişkin
gerekse de profesyonel faaliyetleri öğretim
yol güvenliğinin sağlanabilmesi arasında bir
çalışmada İzmir Ekonomi Üniversitesi Yat
jürilerinde bulunması ve tersanelerin öğrenci
65
66
Tasarımı Ana Bilim Dalı öğretim üyeleri Y. Doç. Dr.
değerlendirme yapılmış olmasına karşın, proje
perspektiflerden yakalayan kesintisiz bir
Can Özcan, Y. Doç. Dr. Markus Wilsing, Y. Doç. Dr.
bazlı bir başvuru olarak bu bir ilk olacak (Şekil 2).
görüş açısı oluşturulmalı, bunun için iç
Emre Ergül ve yüksek lisans programı
mekanda aşırı vurgu yapan elemanlardan
öğrencilerinden Barış Karslıgil ve Alperen Gören
Kordon Vapuru: Bir refit projesi
kaçınmalı, yansıtıcı yüzeyler kullanarak
yer aldı. Malzeme seçimindeki temel yaklaşım,
Üçüncü örnek ise İzdeniz AŞ’ye yapılan
olabildiğince aydınlık bir ortam
geniş ve ferah algılanan bir iç hacim etkisi
Kordon gemisi refit projesidir. Yüksek Lisans
sağlanmalıydı. Tüm yüzeyler ve mobilyalar
vermek ve yolcunun körfez manzarasını
Programı öğretim üyelerinin yanı sıra
sade, püritan çizgiler içermeli, ancak, şık ve
neredeyse kesintisiz bir biçimde algılamasına
danışman olarak Prof. Dr. Mustafa İnsel ve
nezih bir mekan önerilebilmeliydi. Bu
olanak tanımak oldu. Bunun için iç mekandaki,
öğrenciler Özge Çakıroğlu, Sharzad Vaseti ve
anlamda ilk çalışma siyah - beyaz çizgi ve
büfe ve asansörler gibi dikkat çekici odakların
Buğra Mütevelli'den oluşan tasarım ekibi,
yüzeylerin düalitesi üzerine kurulmuştu.
açık renkli ve dokusu belirgin olmayan ahşap
operatörlüğü İzdeniz AŞ. tarafından
Kavramsal yaklaşım herkes tarafından
elemanlar ile kaplanması tercih edildi. Hiç
yürütülen İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne ait
benimsendi. Yine de soğuk ve yapay bir etki
kuşkusuz, tavan ve düşey yüzeyler de iç mekan-
Kordon Vapurunu yeniden tasarladı. Yaklaşık
vardı ve giderilmesi gerekiyordu. Bu nedenle
dış mekan algısındaki sürekliliğe katkıda
50 m. boyundaki bu güzel kız uzun yıllar şehir
ikinci bir taslak hazırlandı. Son taslakta yine
bulunuyor. Zemin döşemesi ise yer hissini
hatları vapuru olarak çalışmıştı. Bu süre içinde
yansıtıcı yüzeyler olarak akrilik levhalar ve
kaybetmemek için diğer yüzeylere oranla daha
kaçınılmaz olarak eskiyen ve yakın zamanda
krom elemanlar yer almakla birlikte ahşap
koyu. Çalışma sürecinde, malzeme kararlarının
makina ve ekipmanları büyük ölçüde
kaplama yüzeylere ve kumaş kullanımına
netleşmesi için üç ayrı ahşap kaplama ve dört
yenilenen teknenin iç mekanları için bir refit
ağırlık verildi. Krem ve bej ağırlıklı bir renk
ayrı koltuk renginden oluşan 12 farklı seçenek
projesine gerek duyulmuştu. Proje iki
yelpazesi içinde kimi aksesuarların ışık
oluşturuldu. Yolcu güvertesinde ayrıca, çocuklar
aşamadan oluştu. Birinci aşamada çekilen
kamaşmalarına yol açtığı, yakamozlara
için bir oyun alanı da yer alıyor. Bu çalışmada bir
fotoğrafları, yerinde yapılan tesbitleri, alınan
referans veren bir pırıltılar mekanı tasarlandı.
başka önemli konu da engelli erişimine yönelik
ölçüleri ve teknenin eski çizimlerini
Dolayısıyla da ev ortamına yakın daha sıcak
kararlar oldu. Sadece yerleştirme planında
değerlendiren ekip, bu süreçte İzdeniz ve
bir etki yakalanmış oldu (Şekil 3).
bulunan asansörler ve geçiş koridorları değil,
İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ile de
yönlendirme izleri, tutunma barları, tekerlekli
bir dizi toplantı yaparak kavramsal
ve profesyonel tasarım hizmetinin birleştirildiği
sandalyelerin kilitlendiği özel detaylar, sesli
yaklaşımını şekillendirdiği ilk taslaklar
bir yat tasarımı eğitimini, katkı koyan tüm
uyarılar ve yönlendirmeler de düşünüldü.
üzerinden bir sunum hazırladı. Buna göre,
kurumları ve bireyleri ile birlikte sürdüren bir
Hazırlanan bir sunuş ile kırmızı bayrak almak
nikah, düğün, davet, toplantı ve kokteyl
program Yat Tasarımı Yüksek Lisans Programı ve
üzere Engelsİzmir Derneğine başvuruda
amaçlı kullanılması öngörülen teknenin iç
dahil olmak isteyen herkesi, öğrenciyi, üreticiyi,
bulunulacak. Ve bugüne dek mevcut mekanların
mekanları geniş ve ferah bir algı yaratmalıydı.
tedarikçiyi, tasarımcıyı, mühendisi ve ilgili tüm
engelli erişimi açısından performansına
İzmir'in her iki yakasını değişen
kurumları birlikte çalışmaya çağırıyor.
Sonuçta, eğitim ve uygulamanın, araştırma
G
eçtiğimiz yıllarda The Guardin tarafından
“haftanın sanatçısı”olarak seçilen ve Flash Art,
Art Review, Time Out, and Dazed & Confused gibi
güncel dergilerde yer alan Tom Dale, yeni çalışması
“Volatile Structures/ Havai Yapılar”ile bir haftalığına
Yazarlar:
Serra RODOPLU
K2 Güncel Sanat Merkezi’ndeydi.
Sanatçı bu serideki işlerini Ekim ayında, Maquis
Sanat Tarihçisi, Yazar (Sanatatak Dergisi, sanatatak.com),
Projects’in artist-in-residency programı
Doktora Öğrencisi (Ege Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü)
kapsamında üretti. 2013’te, İzmir Ekonomi
Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı
Ecem ARSLANAY
Bölümü’nde öğretim görevlisi olan Tom Keogh ve
İçmimar, Yazar (Sanatatak Dergisi, sanatatak.com),
aynı üniversitede Tasarım Çalışmaları yüksek
şehri. Şehir meclisi ve AB’nin kültürel
Yüksek Lisans Öğrencisi (Bilkent Üniversitesi, İçmimarlık ve
lisansını tamamlayan Ali Kemal Ertem’in
organizasyonun şehre katkıları dışında, yerel
Çevre Tasarımı Bölümü)
kuruculuğunda Kemeraltı’nda hayat bulan Maquis
koleksiyonerlerin yerel ve enternasyonel işleri
Projects; retinal eserlerin yüksek maliyetli
küçük bir sanat ortamında toplamak konusunda
Derleyen:
mekanlarda, mağazacılık pratiğine benzer bir
cesaretlendirilmeleri de buna etken. İzmir’de de
Thomas KEOGH
işleyişle sunulduğu İzmir sanat ortamı için yeni bir
olması gereken bu”. Büyük koleksiyonerlerin
Öğretim Görevlisi (İzmir Ekonomi Üniversitesi,
soluk. İzmir’de felsefeye kapalı, salt seyirlik bir
eksikliği ve büyük bir iktisadi devinimin olmaması
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü)
gelenek hakim. Oysa ki uzunca bir süredir sanat
olumlu bir şey de olabilir. İzmir’in çok şey vaat
[email protected]
kendini düşünüyor. Bu bilinç sonucu sanatın sanat
ettiğini dile getiren Tom Keogh, K2 Güncel Sanat
felsefesine dönüşerek sona ermesi fikri Hegel’den
Merkezi ve Fransız Kültür Merkezi dışındaki
Makale / Marquis Projects ve Havai Yapılar
Maquis Projects
ve Havai Yapılar
türedi ve 60’larda Warhol’un“Brillo Kutuları”üzerine çabaların yeterince etkili ve samimi olamadığının
eleştirmen Arthur Danto’nun“sanatın sonu”
altını çiziyor.
yorumu ile büyük yankı uyandırdı (1). İzmir’in
güncel sanatta geri kalmasını İstanbul’un
enternasyonel bir sanat merkezi olarak daha iyi
kariyer olanakları sunmasına bağlayan Tom Keogh,
İstanbul ile İzmir arasındaki ilişkiyi Madrid ve
Barcelona arasındaki ilişkiye benzetiyor.“Barcelona,
Madrid ve Berlin kadar ticari bir sanat ortamına
sahip olmasa da sanatçıları çeken önemli bir kültür
67
maki her bölgede aynı ama bir yandan da farklı.
Bibirinden bağımsız coğrafyalarda bile bu doku ve
faunanın ortaya çıkabilmesi Maquis Projects için
insanın; birbirinden ayrık varoluşsal ve politik
konumlarda, eylemleri ile düzen ve gücün
ilişkilerine nasıl karşılık verdiğini sorgulamak için
güzel bir ilham kaynağı (2).
Bugüne dek çok iyi sanatçılarla çalıştıkları için
kendilerini çok şanslı hissettiklerini belirten Tom
Maquis Projects’in ezber bozan Kemeraltı
Keogh, pratiğinde devamlılık gösteren ve
olacağını bilen bir sanatçı olarak onun yaratım
enteresan işlerle seyirciyi içine alabilen isimleri
sürecini takdir ediyorum. Delice çalışıyor ve yaptığı
tercih ettiklerini söyledi. Söyleşiler, atölyeler ve final
şeye çok bağlı”diyor Tom Keogh.“Havai Yapılar”
sergisini içeren 1 aylık bir artist-in-residency
serisindeki isimsiz işlerin içinden küratörün en çok
tercihinin altında öncelikle ucuz mekan maliyeti
hoşuna giden halı enstalasyonu olmuş. İşle iglili
yatıyor; ancak Tom Keogh bir kültürel aktör olarak
“Şark’ın uçan halılarına referans var mı bilmiyorum
çevrenin entellektüel dönüşümüne katkıda
ama uçma teşebbüsünün 1970’lerin iç
bulunma ihtimalini de tüm dinamikleri ve
mekanlarının bayağılıyla yakalanıp hapsedilmesi
problemleri ile önceden etüt ettiklerini de
fikri bana cazip geliyor”diyor Keogh.
vurgulamadan geçmiyor. İşportacı çığırtkanlığının,
Tom Dale işlerinin“komik”olarak
envai çeşit yiyecek kokusunun ve yoğun yaya
nitelendirmesini biraz dert etse de, küratör
trafiğinin hakim olduğu Kemeraltı’nda bir güncel
mizahın karanlık bir farkındalığa açıldığının altını
sanat merkezi bulmak oldukça şaşırtıcı. Öyle ki
çizmek istiyor.“Havai Yapılar”’ın araştırması insan
küratör Tom Keogh’a semt ikametçileri ile
programı sağlayan Maquis Projects, Tom Dale’in
eylemler evreni üzerine.“İşler dünyayı nasıl
sınıf kitlemizin çevre sakinlerine tepkileri, çevre
başka sorumluluklarından ötürü bu süreci 2
kullandığımızı sorgululuyor, eleştiriyor ve buna
sakinlerinin bizim oluşumumuza tepkilerinden
haftada yaşadığını ve buna rağmen çok etkileyici
gülüyor”(2). Serideki her şey insanoğlunun
daha enteresan”cevabını alıyoruz.
işler ürettiğini vurguluyor. Kaldığı kısa vakitte İzmir
cennetten kovuluşundan sonrasına ait: halılar,
İzmir’deki güncel sanat kapasitesini talim eden
68
mevcudiyetinden arındırılmış bir objeler ve
ilişkilerini sorduğumuzda“Akademik/kültürel/orta
Ekonomi Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı
çürüme, baltalar, avlanma, panjurlar, saklanma,
Maquis Projects adını bölgenin doğal bitki örtüsü
öğrencileriyle sanatçı stüdyoları hakkında bir
resimler, sanat. Bunların hepsi insan bilincine
makiden alıyor. Dünyada sadece Akdeniz iklim
atölye de yürüten Tom Dale için“Önceden nasıl bir
hizmet etmeyi tercih etmiş.“Dale’in bir parçası
tipine sahip coğrafyalarda yabani olarak yetişen
iş çıkaracağını bildiği zaman sanatını öldürmüş
objelerin kendi zaman mekan kontinuumunun
Dale’in işiyle ilişkili olarak abzürd, satirik, postakopoliptik bir film olan“The Bed Sitting Room/
Oturma Yatak Odası”’na da değiniyor Keogh.
“Daha iyi espirilerle Samuel Beckett”diyor. Sinema
eleştirmeni Roger Ebert ise yönetmenin mizah
anlayışının Monty Python’nın Flying Circus’taki
anlayışına benzediğini ima ediyor (3). İngiltere'de
bir grup insanın bir nükleer soykırım sonrası
sezilebilir. Belki kullanılmış, ikinci ele düşmüş bu
yıkıntılar arasında, kalan yıkık dökük eşyalar ve
tanıdık eşyalarda malzemenin ruhunun hala
objelerle hiçbir şey olmamış gibi gündelik
yaşadığını hissedebilirsiniz. Dayatmanın ve
yaşamlarını sürdürmeye çalışmalarını anlatıyor
kendiliğindenliğin formları üzerine
film. En etkileyici mizansenlerden biri bozuk
düşünebiliriniz. Sabitlenmiş olmalarına rağmen
buzdolaplarının istiflenmesiyle oluşturulan
her an hareketlenecek ve farklı biçimlere
görkemli bir kemerin önünde,bir kadının ölen bir
bürünecekmiş gibi duran bu enstalasyonlar 3
at üstünde kraliçe ilan edildiği kare.
Ekim 11 Ekim arası gezilmeye açıktı. Maquis
Küratörün sergi ile iligili son sözleri şunlar
Projects mekanı tadilatta oduğundan K2 yoğun
oluyor:“Tom Dale’in eski işlerinden biri olan
programı içinde kısa süreliğine de olsa bu seriye
‘Terminal Blue’, havada mavi kumaş parçalarını
ev sahipliği yaptı. Maquis Projects’in kendi
uçuşturarak sonsuz meditasyon ve ev
mekanında gerçekleşecek ikinci sergiyi iple
dekorasyonunu birleştirir. Bu işte bayağı olan ile
Beckett vari bir dünyanın ötesine adım atmamızı
çekiyoruz. Bu sene ağırlamak istedikleri diğer
haşmetli olan eşitlenir. Fakat nihai eşitleyici imhadır
isteniyor. Bu Kraliçe’nin Kraliçe’nin boynunu
sanatçılar Dragan Stojcevsi, Sameer Farooq,
ve bu mantık, bir kere başlatıldı mı, kendini
vurdurmasını emretmesidir”.
Gyun Hur, Juan DelGado, Jonathan Baldock ve
sergilemenin mantığındaki nihade eyleme
özerkliğini canlandırmak istiyor”diyor Tom Keogh.
Uzamda eksen değiştiren duvar halıları,
tamamlanmalı. Havai yapılar teorik olarak
birbirinin paralel evren kopyaları gibi duran eşya
okunuyor, bu yüzden kendini olumsuzluyor.
parçası kompozisyonları, gözetleme delikleriyle
Buradaki paradoks şu; bizler yapmak ve olmanın
birbirine dönük tuvaller, eski plastik oyuncak
mantığını baltalamaya teşebbüs eden bir şeye
renkleriyle boyanmış kuzu çeneleri ve klaksonlar
nasıl bakabilir, onu nasıl ele alabilir, onu nasıl
eklenmiş bir balta ile efsunlanmış galeri mekanı.
değerlendirebilir ve nasıl deneyimleyebiliriz?
Bu yeni yapıların yabancı mevzuatı zihinsel
Bizden bir şekilde yaşamanın kırpılmış hali olan,
kavrayış ile çözülemez; ancak tinsel temaslarla
Tom Richards.
• http://www.warhol.org/education/resourceslessons/Aesthetics-Arthur-Danto/
• http://www.maquisprojects.com/
• https://www.facebook.com/events/175145426157831/permalink/178989812440059/
• http://www.rogerebert.com/reviews/the-bed-sitting-room-1970
Yazarlar: Ecem Arslanay, Serra Rodoplu
69
Makale / İçmimarlıkta Eğitiminde Bir ‘Sürdürülebilir Tasarım’ Yaklaşımı
İçmimarlık eğitiminde
bir‘Sürdürülebilir
Tasarım’yaklaşımı:
Projeye giriş dersinde
deneysel bir çalışma
araştırma alanı olarak değil, aynı zamanda proje ve
uygulamalı derslerde de bir çalışma alanı olarak
görülmeye başlamıştır.
Bu bakış açısından yola çıkarak bu makale,
öncelikle içmimarlıkta geri dönüşüm tasarımında
öne çıkan örneklerden, sonrasında Canik Başarı
Üniversitesi, İçmimarlık Bölümü, Projeye Giriş
Fatih US
dersi kapsamında 10 günlük bir süreçte yapılan
seçilmiş “geri dönüşüm tasarımları”ndan ve
bunların değerlendirilmesinden oluşmaktadır.
K
Buradan çıkan sonuçların ve değerlendirmelerin
kökeninde bina sektörü yatmaktadır. Örneğin
sağlayacağı düşülmektedir.
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, toplam enerji
İçmimarlıkta geri dönüşüm tasarımı
kullanımının %40’tan fazlası, CO2 emisyonunun
İç mekan tasarımında“işlevsellik”,“estetik”,
Resim 1. Paper Log House
%30’u ve sentetik atıkların %40’ı bina
“yapısallık”gibi tasarım ve değerlendirme
tamamı; 3. sıfat Atılmış, atılan”. Atık türlerine kağıt
sektöründen kaynaklanmaktadır. Dünyada
kriterlerinin yanına son yıllarda“sürdürülebilirlik”,
atıkları, endüstriyel atıklar ve inşaat atıkları örnek
üretilen enerjinin %50’si binalarda
“geri dönüşüm”,“yeniden kullanım”gibi ölçütler de
verilebilir. Geri dönüşüm ise“Atıkların yeniden
tüketilmektedir. Ayrıca insanlar zamanların
eklenmiştir. Bu yeni ölçütlerin önemli bir parçası
değerlendirilmesi durumu”dur. Geri dönüşebilen
çoğunu kapalı mekanlarda geçirmektedirler ve
olan“atık malzemeler”, iç mekan tasarımında
maddeler arasında; cam, kağıt, alüminyum, plastik,
dolayısıyla yapılarda kullanılan malzemeler de
kullanılarak çevre kirliliği azaltılabilmekte, yeni
beton, piller, organik ve elektronik atıklar vs.
önemli bir konumdadır. İngiltere’de yapılan bir
malzeme kullanım oranı düşürülerek malzemeden
bulunmaktadır.
araştırmaya göre niteliksiz binaların sebep olduğu
ve enerjiden tasarruf yapılabilmekte ve nakliye
hastalıkların tedavisinde yılda 2 milyar Sterlin’i
masrafları düşürülmektedir.
üresel ısınma ve buna bağlı olarak iklim
değişiklikleri gibi birçok küresel sorunun
ise içmimarlık alanına ve eğitimine katkı
geçen bir harcama yapıldığı tespit edilmiştir.
“Atık”kelimesinin anlamları şu şekilde
Çevreye duyarlı birçok mimar ve tasarımcı gibi
2014 Pritzker Ödülü’nün sahibi Shigeru Ban için de
sürdürülebilirlik, bir konsept olmaktan çok,
sıralanmaktadır:“1. isim, Hastane, ev, fabrika vb.
tasarımın getirisi ve olmazsa olmazı olarak
tasarımda ve iç mekan tasarımında ekolojik
yerlerde kullanılmış, artık işlenemez veya çevre için
tanımlanmaktadır. Ban, mimarlığı“sürdürülebilir”
yaklaşımların gelişmesi elzem bir durum olmuştur.
zarar oluşturan her türlü madde; 2. Üretimden
olarak tanımlayanlara,“Yaklaşık otuz yıl önce, bu işe
Gelişmekte olan bu sürdürülebilir tasarım yaklaşımı
tüketime kadar olan tüm aşamalarda ortaya çıkan
ilk başladığımda kimse‘çevre’den bahsetmiyordu.
içmimarlık eğitimine de yansımıştır. İçmimarlık
ve kullanıcının artık işine yaramayan maddelerin
Ben kendiliğimden mimarlığımı bu yönde
Bu ve benzeri nedenlerden dolayı mimari
70
eğitiminde“sürdürülebilir tasarım”sadece bir
Betwin Space Design ofisinin kurucularından
esim 2: Plastik şişelerin sandalyeye dönüşümü.
mesleki eğitimlerinin başlangıcında hem
çevrelerine duyarlı olmalarını hem de iç mekan
Kim Jung-gon ve Oh Hwan-woo’un tasarladığı ve
tasarımına farklı bir açıdan yaklaşmalarını
Seul Gangnam Choengdam-dong’ta bulunan Le
sağlayacaktır.
Coq Sportif (2014) mağazasında (Resim 3.) bisiklet
geliştirdim ve her zaman ucuz maliyetli, yerel ve
parçaları kullanılarak sergileme bölümü öne
İçmimarlık bölümü, projeye giriş dersinde
geri dönüşümlü malzemeye önem verdim”
çıkarılmakta ve dinamik bir ortam yaratılmaktadır..
deneysel bir çalışma:‘Geri Dönüşüm Tasarım’
şeklinde cevap veriyor. Shigeru Ban’ın
Ayrıca bu tasarım sürdürülebilir bir mağaza
projeleri
tasarımlarından biri olan Paper Log House (1995,
tasarımına da örnek gösterilebilmektedir.
İçmimarlık Bölümü’nde Projeye Giriş 1-2 dersi
Kobe, Japonya) adlı barınağının temel malzemesi
Tasarımcı Adnan Serbest sürdürülebilir iç
kapsamında öğrencilerden o dönem içerisinde
kum torbaları ile doldurulmuş bira kasalarıdır.
mekan tasarımının önemini şu şekilde ifade
yaptıkları projelerde kullanılabilecek“atık
(Resim 1.) Yapının duvarları ise dikey olarak yan
etmektedir:“Artık mimari, biçimsel ve ticari güzel
malzemelerle geri dönüşüm tasarımları”istenmiştir.
yana getirilmiş karton kâğıtlardan yapılmış
çirkin değerlendirmelerin dışında, içerik olarak
2-3 öğrencinin oluşturduğu her bir gruba
tüplerden oluşmaktadır.
güçlü olmalı ve bir anlam içermelidir. İnovasyon,
“aydınlatma elemanı”,“aksesuar”,“oturma elamanı”
sürdürebilirlik, recycling (geri dönüşüm) kavramları
ya da“depolama elemanı”konuları verilmiştir.
yaşamın içinde yer bulmalı.”
Çalışmaya başlamadan yaklaşık 3 hafta öncesinde
Afrika’daki önemli mimarlık büroların arasında
yer alan Peter Rich Mimarlık Bürosu’nun
Resim 3: Le Coq Sportif mağazası.
İç mekanlarda geri dönüşüm tasarımlarının
yürütücülüğünü yapan Peter Rich, 2011 yılında
Arkansas Fay Jones Üniversitesi mimarlık öğrencileri
malzemeleri toplamaları istenmiştir.
Eskizlerle başlayan tasarım süreci, çalışma
maketi ile devam etmiş ve projeye giriş dersi
ile Ruanda’da bulunan Kigali Teknoloji Enstitüsü
kullanımı, çevre duyarlılığı ile birlikte son yıllarda
Mimarlık Bölümü öğrencileriyle birlikte Ruanda’da
artış göstermiştir. Bir otel odasında kullanılan geri
sürdürülebilir kentsel tasarım konusunda araştırma
dönüştürülmüş yün keçeden yapılmış halı, geri
ve çalışmalarda bulunmuştur.
dönüştürülmüş süt kutularından yapılmış banyo
öğrencilerden çevrelerinde dikkatlerini çeken atık
İçmimarinin uygulama alanında kendine
lavabosu, geri dönüştürülmüş çelik yaylar ve soya
önemli bir yer bulan sürdürülebilir tasarım,
köpükten yapılmış yatak iç mekanlarda geri
içmimarlık eğitiminde ağırlıklı olarak teorik açıdan
dönüşüm tasarımlarının kullanımına örnek olarak
ele alınmaktadır. Bu da özellikle yüksek lisans
gösterilebilir. Cohda Design, herkese geri dönüşüm
eğitiminde ve araştırma makalelerinde
makinelerini kullanarak plastik şişeleri sandalyeye
görülmektedir. Sürdürülebilir tasarımın içmimarlık
dönüştürme imkanı veren interaktif bir etkinlik
eğitiminin lisans kısmına da girmesi, öğrencilerin
düzenlemiştir. (Resim 2.)
Resim 4: Kitaplığa Dönüşen Sandalyeler.
71
72
hocalarının desteği ile geliştirilmiştir. 10 günlük bir
“Eskitme Kitaplık” adlı kitaplık tasarımı
içinden geçirilen kablo ile elektrik bağlantısı
zaman dilimi içerisinde projeye giriş dersi
“kullanılmayan eski bir kapı” ve “atık suntalar” dan
kapsamında tamamlanan projeler 1/1 maket ve
yapılmıştır. Kullanılmayan eski bir kapı, kitaplık
70/100 konsept paftalarının teslimi ile
olarak kullanılabilmesi için uygun yerlerinden raf
elemanı ,“gazete dağıtan bisiklet tamircisi bir çocuk”
sonlandırılmıştır.
bölümleri açmak için kesilmiştir. Daha sonra açılan
kurgusundan yola çıkılarak tasarlanmıştır. Tasarımda
bu kısımlara atık suntalardan yapılmış raflar
“gazete kağıtları”,“balonlar”,“tutkal”,“metalik sprey
‘Geri Dönüşüm Tasarımı’ Projeleri:
eklenmiştir... Son olarak mum eskitme yöntemi ile
boya”ve“bisiklet tekeri”kullanılmıştır. Balonlar farklı
Projeye giriş dersi öğretim elemanları tarafından
boyanmıştır. (Resim5.)
sağlanmıştır. (Resim 6.)
“Bisiklet Aydınlatma” isimli sarkıt aydınlatma
seçilen başarılı tasarımlar dönem içerisinde
sergilenmiştir. Bu tasarımlardan bazıları“kullanılan atık
ürünler / farklı objeler”,“tasarımın işlevi”ve“tasarımın
yapımı”çerçevesinde şu şekilde sıralanmaktadır:
“Kitaplığa Dönüşen Sandalyeler”adlı kitaplık tasarımı
“2 kırık ahşap sandalye”ve“20/70 cm boyutlarında
sunta”ile yapılmıştır. Öncelikle kırılmış 2 sandalye
parçalara ayrılarak kullanılabilir durumdaki bölümleri
Resim 6: Işıl - Saat boru.
“Işıl-Saat Boru” isimli dekoratif lamba
Resim 7: Bisiklet aydınlatma.
tasarımında “su boruları”, “barometre” ve “vana”
kullanılmıştır. Öncelikle su boruları ana materyal
boyutlarda şişirilip çevrelerine tutkal yardımıyla ufak
olacak şekilde, çizimlerle bir aydınlatma elemanı gazete parçaları yapıştırılmıştır. Balonların etrafında
tasarımına başlanmıştır. Yapılan tasarım
sert bir kabuk oluşana kadar kurumaları
Resim 5: Eskitme kitaplık.
doğrultusunda su boruları kaynatma işlemi ile
beklenmiştir. Balonlar yeterince sertleştikten sonra
seçilmiş ve tasarım için ölçüleri alınmıştır. Sandalyenin
birbirlerine bağlanmıştır. Tasarımın bir yerine
şişirilen yerin aksi yönde, ampulün geçebileceği ve
oturulan kısmındaki parçalar yatay ve dikey olarak
rekor eklenerek döndürülebilir hale getirilmiştir.
ışığın yeterince yayılabileceği büyüklükte bir delik
birleştirilerek kitaplıktaki orta aks oluşturulmuştur.
Barometrenin ve vananın su borularına anlam
açılmıştır. Açılan boşluklardan patlayan balonlar
Sandalyedeki en uzun parçalar ise kitaplığın
kazandıracağı düşünülerek tasarıma eklenmiştir. çıkartılmış ve geriye kalan tutkalla yapıştırılmış olan
çevresinde kullanılmıştır. Son olarak ise sandalyenin
Barometre haznesinin içine saat konularak ek bir gazete kağıdı kabuğu metalik sprey boya ile
belirli bölümleri rahatlığı ve huzuru simgeleyen mavi
işlev daha kazandırılmıştır. Son olarak ise duyu
boyanmıştır. Son aşamada ise yapılan bu boyalı
ve beyaz renklere boyanmıştır. (Resim 4.)
ve ampul ilave edildikten sonra boruların
kabuklar bisiklet tekerine belirli aralıklarla ve belirli
ucuna beyaza boyanmış nohutlar ve sicim ipleri
elde etmek için zımparalanmış ve daha doğal bir
yapıştırılmıştır. Son olarak şişelere yapıştırılan ve
görünüme kavuşması için de verniklenmiştir.
ortadan geçirilen ipler yukarıda birleştirilerek
Tasarım için mutfakta kullanılan kuru bakliyat
avizenin yapım işlemi tamamlanmıştır. (Resim 8.)
kavanozları seçilmiştir. Kavanoz kapakları paletlerle
“Once Upon A Time” isimli masa üstü
dore rengi boyayla boyanmıştır. Son olarak ise
aydınlatma elemanı“saat çarkları” (pirinç
ampuller kavanozlara yerleştirilip elektrik bağlantıları
malzemeden yapılmış) ve“metal yapıştırıcı”ile
sağlanmıştır. (Resim 10.)
yapılmıştır. Eski saat tamiri dükkanlarından
“Palet Koltuk” adlı tasarım“palet”,“fındık çuvalı”
kullanılmayan saat çarkları tedarik edilmiştir.
ve“kırpık sünger”den yapılmıştır. Taşıma için
Sonrasında ise bunlar sayılarına göre heykelsi bir
kullanılan paletler önce parçalarına ayrılmıştır.
görüntü oluşturacak şekilde birleştirilerek bir
Sonrasında ise ergonomik bir koltuk ölçüsüne göre
bir uzaklıkta asılmıştır. (Resim 7.)
“Şişe Avize” tasarımı“10 adet soda şişesi”,“sicim
ipi”ve“nohut”kullanılarak yapılmıştır. Soda
Resim 11. Palet Koltuk
şişelerinin üzerindeki yazılar kumlama yapılarak
çıkarılmıştır. Şişeler yuvarlak kesilmiş cama eşit
bu parçalar birleştirilerek oturma, yaslanma ve
aralıklarla bir daire oluşturacak şekilde yapıştırılmıştır.
kolçak kısmı oluşturulmuştur. Koltuk ortaya çıktıktan
Merkezde yer alan cam ortadan delinerek sicim ipi
sonra verniklenmiştir. Oturma bölümündeki minder
ve elektrik bağlantıları geçirilmiştir. Her bir şişenin
ise fındık çuvalının içine sünger konularak elde
edilmiştir. Koltuğun arka bölümünde ise fındık
çuvalından cepler yapılarak kitaplık ve gazetelik
Resim 10. Kavanoz Aydınlatma
bölümü oluşturulmuştur. (Resim 11.)
Resim 8: Şişe avize.
aydınlatma elemanı tasarlanmıştır. (Resim 9.)
“Kavanoz Aydınlatma” tasarımında“palet”ve
Resim 9. Once Upon A Time
Geri dönüşüm tasarımlarının değerlendirilmesi
“kavanozlar”kullanılmıştır. Aydınlatma elemanı,
ve sonuçlar:
yemek masası üzeri kullanımı için tasarlanmıştır.
Tasarımlar arasında önceden düşülmüş ve
Demir testerelerle kesilen paletler, düzgün yüzeyler
uygulanmış çalışmaların yanı sıra ilk defa karşılaşılan
73
74
yeni geri dönüşüm tasarımları da bulunmaktadır.
“Palet Koltuk”tasarımında ergonomik ölçüler
Özellikle 2 kırık ahşap sandalyeden üretilen
dikkate alınmasına karşın kullanıcı koltuğa
kitaplıkta, sandalyedeki eğri bölümün kitaplık
oturduğunda bacaklarını rahat hareket
tasarımına hareket katmak amacıyla kullanılması
ettirememektedir. Ancak bu sorun bir takım
yenilikçi ve başarılı bir çalışma olarak
genişletme müdahaleleriyle düzeltilebilir. Fındık
düşünülmektedir. Ayrıca tasarımda insana huzurlu
çuvalının ve paletin renkleri uyumlu görülmektedir
bir ortam sunan mavi ve beyaz renkler seçilmiştir.
ancak koltuğun bazı yerlerinde canlı renkler
“Eskitme Kitaplık”,“Işıl-Saat Boru”ve“Bisiklet
kullanılırsa tasarımın daha etkileyici olabileceği
Aydınlatma”tasarımlarında kullanılan teknikler
düşünülmektedir. Tasarımda palet ayaklarının
içmimarlık ortamında sıkça rastlanmasına karşın bu
bulunduğu boşlukların kitaplık/gazetelik olarak
çalışmalarda farklı yorumlarla karşımıza çıkmıştır.
değerlendirilmesi başarılı görülmektedir.
Örneğin“Işıl-Saat Boru”tasarımında barometrenin
Yapılan geri dönüşüm tasarımlar ile öğrencilere,
içerisine saat yerleştirilerek masa lambası aynı
çevreye duyarlı olmanın ve bu doğrultuda da
zamanda saat olarak da kullanılabilmektedir.
sürdürülebilir tasarımlara yönelmenin kapısı
Çok emek isteyen bir çalışma olan“Şişe Avize”
aralanmıştır. Öğrenciler ayrıca bu tür geri dönüşüm
tasarımı, sonuç ürün olarak özgün olmasına karşın
tasarımları ile farklı tasarım olanaklarını
şişelerin kumlanmasından delinmesine kadar
deneyimleme imkanı bulmuşlardır. Bu çalışmalar ile
detaylı ve uzun soluklu bir çalışmayı
iç mekan tasarımının yeniden biçimlenmesinde
gerektirmektedir. Ayrıca avize, ağırlık ve strüktür
etkin rol oynayan ve alternatif çözümler
olarak çok kullanışlı bir yapıda değildir.“Once Upon
üretilmesine destek veren geri dönüşüm
A Time”tasarımı, saat çarklarının heykelsi
tasarımlarının, içmimarlıkta ve içmimarlık
görünümünden dolayı başarılı bulunurken
eğitimindeki yeri ve önemi ortaya konmuştur.
çarkların birbirine yapışmasından ve çarkın
Öğrenciler, iç mekan tasarımında geri dönüşümün
profilinden ötürü uzun ömürlü olmayacağı
ne kadar önemli olduğunu ve bu şekilde de yaratıcı
düşünülmektedir. Kavanozların aydınlatma
fikirler ortaya koyabileceklerini görmüşlerdir.
elemanı olarak kullanılması iç mekanlarda sıkça
Öğrencilerin yaptığı bu başarılı tasarımlardan
rastladığımız bir şey olmasına karşın“Kavanoz
sonra bu tür geri dönüşüm tasarım çalışmalarının,
Aydınlatma”tasarımında kavanozlar, paletle birlikte
gerek farklı tasarım tabanlı bölümlerle gerekse ülke
farklı bir aydınlatma elamanına dönüştürülmüştür.
içinde ve ülke dışında farklı üniversitelerle birlikte
Ancak paletlerin ağırlığı bir sarkıt lamba tasarımı
düzenlenen çeşitli çalıştaylarla daha da
için uygun olmayabilir.
genişletilmesi ve ilerletilmesi düşünülmektedir.
NOT:2014-2015 Eğitim Öğretim Dönemi,
Projeye Giriş Dersi Öğretim Elemanları:
Yrd.Doç.Dr. Fatih US
Yrd.Doç.Dr. GiorgiTSANATSKENISHVILI
Öğr.Gör. Ayşe EsraTÜRKEL
Öğr.Gör.Tuba Gülhan Şakiroğlu
Seçilen Proje Grupları ve Öğrenciler:
1. Grup:“Kitaplığa Dönüşen Sandalyeler”: Büşra Nur KARAMAN
2. Grup:“Eskitme Kitaplık”: Fatma ZORLU,Tuğçe DÖNMEZKOL, Emine Şeyda
KEHRİBAR
3. Grup:“Işıl-Saat Boru”: Ömer ŞahinTONGA, Korkut ZOBU
4. Grup:“Bisiklet Aydınlatma”: Betül BOŞNAK, Nazlıcan DEMİREL,Yasemin DAŞTAN
5. Grup:“Şişe Avize”: Sinem ÖZTEKİN, Metin KAYNAR
6. Grup:“Once Upon ATime”:TolgaYAVUZYILMAZ, Mahmut Nevzat ERBİL
7. Grup:“Kavanoz Aydınlatma”: Melike KARADUMAN, Fatma KARADUMAN
8. Grup:“Palet Koltuk”: Emir AliTEKİNASLAN, Mustafa Can ÖZİÇ
KAYNAKLAR
1 Özmehmet, E. 2007, ”Avrupa veTürkiye’de Sürdürülebilir Mimarlık Anlayışına Eleştirel
Bir Bakış”,Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, cilt:2, sayı:7, İzmir, ss.76-95. (Ashford, 1998 ve
1999; European Insulation Manufacturers Association [EURIMA], 2005; Institut
Wohnen und Umwelt [IWU], 1994).
2 Ekinci, C.E. ve S. Oymael, 2010,“Review ofThe Bioharmological Properties of Buildings and Construction Materials fromThe Sustainability”, International Sustainable
Building Symposium, Gazi Üniversitesi, Ankara, 28-29.
3 http://www.tdk.gov.tr/
4Tuncer, Aslı, (2014).“Shigeru Ban, 2014 Pritzker Ödülü’nün Sahibi Oldu”, Mimarlık
Dergisi, Mimarlar Odası, Ankara, Sayı: 377: 10-13.
5 http://www.archdaily.com/489255/the-humanitarian-works-of-shigeruban/532b230ec07a80b50b000028-the-humanitarian-works-of-shigeru-ban-photo
6 http://www.archdaily.com/489255/the-humanitarian-works-of-shigeruban/532b2313c07a803b4200003b-the-humanitarian-works-of-shigeru-ban-photo
7 http://www.ekoyapidergisi.org/13-yesil-ic-mimarlik-nedir.html
8 http://www.cohda.com/projects/rd-process/
9 http://www.enteresan.com/haber/geri-donusum-tasarim-fabrikasi.6lw.4.1.html
10 Detail+ 10, Cho Jae-hyon, Kim Eun-ji, Kim Go-un, Çeviri: Emre Korkmaz, Gülşah
Sidar, Archiworld Co., Ltd., İzgiYayıncılık, (2014), İzmir.
11 http://www.betwin.kr/sub/work-detail.asp?idx=50
12 http://www.betwin.kr/sub/work-detail.asp?idx=50
13 http://www.konseptprojeler.com/dogayla-barisik-tasarim-nasil-olmalidir
14“Afrika’da SürdürülebilirYaklaşımlar Arayışında Bir Mimar: Peter Rich”Söyleşi ve İngilizceden çeviri : B. Selcen Coşkun, Mimar.ist Dört Aylık Mimarlık Kültür Dergisi, İstanbul,Yaz 2014, 50: 25-29
2.3. Dekor stilleri
birleşmesi ile oluşur. Olağanüstü dinamik
Sahne sanatlarında kullanılan dekor
ve etkili sahne alanları elde edilebilir.
stilleri özelliklerine göre değerlendirilerek
Antiillizyonizm (gerçekçi sembolizm) ise
tiyatro oyunlarının sahnelenmesinde
gerçek dışı bir mekânı, gerçek eşya ve
hangi stilin kullanılacağına karar vermek
objelerle anlatan bir stildir (Aksel, 1989).
değerlendirme basamağının önemli bir
Fragmatary (parçalarla anlatım), sahnede
adımıdır. Realizm stilde dekor tam anlamı
abartılmış öğeler ve üzerlerinde
ile gerçeklere bağlı kalarak taklit
abartılmış textürler (dokular),
edilirken, Stilizasyon stilinde doğal
tamamlanmamış ve gözün
biçimler, formlar, eşyalar şekilleri ve
tamamlamasına bırakılmış parçalardan,
özelliklerini koruyarak basitleştirilerek
bölümlerden oluşan stildir. Periodtiyatral
yeniden biçimlendirilirler. Empresyonizm
stilde tasarımcı tasarımlarını yeniden
(izlenimcilik) ışığı ve ışığın oluşturduğu
yaratmaz ve kendinden bir şeyler katmaz.
rengin ara tonlarını kullanarak, duygusal
Dekor tasarımlarını, oyunun geçtiği tarihi
etkileşimi, güzelliği ve atmosferi yaratan
süreçteki anlatım ve anlayışı içinde
stildir. Tüm sahneyi eşit olarak
gerçekleştirir. Sembolizm, mekânların ve
aydınlatmaz, seyirciye düşleri ve
kostümlerin, birbirlerinden kopuk
fantezileri ile oynama fırsatı verir.
semboller ve temsili parçaların
Expresyonizm (dışa vurumculuk) ise
birleşmesiyle oluşturduğu stildir.
izlenimciliğin tersidir. Duyguların ve
Projeksiyon sahne stili esas oyuna görsel
ruhsal durumun dışa vurulmasıdır. Estetik
destek yaratmak için kullanılır. Önde
kaygılara önem vermez. Sembolik basit
oynayan oyunun arkasındaki perdeye,
parçalar, panolar kullanılır. Dekorda
görüntülerin projekte edilmesiyle
mekân, gösterdikleri ile değil, ima
oluşturulur (Aksel,1989).
Makale / Tiyatroda Sahne Tasarımı
Çağrı BULHAZ
Tiyatroda sahne tasarımı-II
ettikleri ile etkilidir. 20. yy. sahne tasarımı
dışa vurumculuktan başka bir şey değildir
2.4. Dekor değişim tasarımı
(Aksel, 1989). Kübizm dışa vurumculuğun
Sahne dekor değişimi için tekniğin
bir çeşididir. Üst üste konmuş, art arda
getirdiği olanaklara bütünü ile
sıralanmış geometrik formaların
bakıldığında 3 çeşit sahne tasarımı
75
olduğu görülür (Aksel, 1989).
a. Sakin sahne tasarımı
elverişli hem de daha kullanışlıdır.
c. Beraber oynayan sahne tasarımları:
Sahne tasarımcısı, yapacağı işin araştırma
b. Akan sahne tasarımı
Öteki sistemlerden daha fazla
ve toplama kısmını bitirmiştir. Birinci
c. Beraber oynayan sahne tasarımı
geliştirilmiştir. Değişim yalnız açık perde
aşamada topladığı bilgileri, ikinci
a. Sakin sahne tasarımı: Sahne dekoru
önünde değil, organik olarak sahneye
aşamada değerlendirmiş, kendine göre
bütün oyunda veya en az bir perdede
koyuş biçiminin içine yerleştirilmiştir.
yolunu çizmiş, çıkış ve çözüm yollarını
değişmeden durur. Veya değişim kapalı
Direkt ve dolaylı olarak sahneye koyuşun
düşünmüştür. Tasarımcı önündeki engel
perde arkasında yapılır. Teknik olarak özel
aktif bir parçası olarak ele alınmıştır. Perde
ve avantajları iyi bilmektedir.
bir kullanıma gerek duyulmaz. Her
kapanmadan bütün değişimler seyirciye
perdenin ayrı bir resmi vardır. Perdenin
gösterilerek birbiri üstüne sürülürse,
eskizlerini çizip çözümü ortaya koyacaktır.
açılıp kapanmasına kadar bu resim aynen
görünen sahne tekniği, doğrudan
Tasarımcının yeteneği, artistik gücü ve
kalır. Perde aralarında gerekli değişim
sahnedeki olayın bir parçası olarak rejinin
sanatının ona kazandırdıkları bu aşamada
sökülme-birleştirme-kurma şeklinde yapılır.
Elde ettiği bu bilgiler üzerine, dekor
içinde yer alırsa, oyunla oynayan sahne
ortaya çıkacaktır. Bu süreçte dekor
b. Akan sahne tasarımı: Dekor
tasarımı gerçekleştirilmiş olmaktadır. Bu
tasarımcısı oyun provalarını izleyerek
değişimleri, açık perde önünde veya
sahne tekniği, müzik ve hareket unsurları
notlar alır ve sahneye koyucu ile tekrar
sahne karartılmadan yapılır. Bu teknik
ile birleştiğinde göze çok hoş gelen bir
tekrar görüşür (Tansel, 1995).
oyunun türüne göre kullanılır. Durağan
gösteriyi oluşturmaktadır.
bir dekor seçilip, bütün oyun süresince bu
Dekorların sahne üzerinde oyuna
yeteri kadar katkıda bulunabilmesi için,
oyun alanı kullanılır. Dekoru oluşturan
2.5. Dekor değişim teknikleri
engelleyici, zorlayıcı ve itici olmaması
çok hafif paravanlar, perdeler, panolar ve
Dekor değişiminde kullanılan
gerekir. Mekânların pozisyonu, giriş
benzerleri gibi ufak parçalar değiştirilir.
sistemlerdir. Bu sistemlerin başlıcaları şu
çıkışların kolaylığı, hacimlerin genişliği
Dekor, çeşitli yönlerden oyuncuların
şekilde sıralanabilir (Urulu, 1995).
çok iyi kontrol edilmelidir. Artistik bir
vurgulanmasını sağlar. Dekorda dikey
Perde kapatarak dekor değiştirme
anlatım için çok önemli bir kavram
çizgiler, onların yanında duran oyuncuyu
Boru asansörleri ile dekor değiştirme
kompozisyondur. Kompozisyon, hareket,
vurgular. Bunun için sütunlar, kapılar,
Vagon sahneler ile dekor değiştirme
denge, ritim, oran, ışık, renk ve doku gibi
pencereler ve benzeri dikey çizgilerle
Asansör (podyum) sahneler ile dekor
farklı kavramların, ahenk içinde birleşip
oyuncu vurgulanır (Nutku, 2002). Akan
76
3. Oyunun ve sahnenin çözümü
değiştirme
bir bütün oluşturmasıyla ortaya çıkar.
sahnelerin sahne tasarımı için döner
Döner sahneler ile dekor değiştirme
Kullanılabilir sahne boşluğunda iki türlü
sahne, sahne vagonları ile değişim
Projeksiyon sahneler ile dekor değiştirme
kompozisyon vardır. Birincisi dekorların
teknikleri kullanılabilir. Döner sahneler
Paravan sahneler ile dekor değiştirme
ve oyuncuların kapladığı dolu alanların
açık perde oyunları için hem daha
Işık kullanımı ile dekor değiştirme
kompozisyonu, ikincisi de bu dolu alanlar
fikrin en iyi şekilde anlatılması malzeme
gökyüzünü, genellikle de güneş ışığını
getirdiği boşlukların kompozisyonu
seçiminin çok önemli bir hale getirir. Fikir,
vermek için kullanılır. İç mekân
(Aksel, 1989). Her ikisinin de iyi
form ve stille güçlendirilmiş panolar ve
aydınlatmaları için kullanılan her türlü
çözümlenmesi sonucunda oyunun görsel
kostümler birde uygun düşen malzeme
lamba ve abajur ışığı yapay ışıklara girer.
anlatımına yeni bir boyut kazandırılır.
ile yapılırsa görsel anlatım istenilen
Yapay ışık atmosfer yaratmak için
Eskizlerden sonra yapılan maket
düzeye varabilir. Bu arada yanlış seçilmiş
kullanılır. İstenilen atmosferi yaratmak ve
çalışmasında kompozisyonu oluşturan bu
malzeme anlatıma bir katkıda
anlatılan fikri güçlendirmek için ışığın
kavramlar gözden geçirilip gerekli
bulunamadığı gibi aksine pek çok şeyde
dikkati çekme ve etkileme gücünden
düzeltmeler yapılıp uygulama safhasına
götürebilir. Sahnede kullanılan malzeme
azami şekilde yararlanılabilir.
getirilir. Dekorun eskiz çalışmalarında,
de geleneksel ve modern olmak üzere iki
anlatım dili, stil, renk beraberliği ve
türlüdür. Geleneksel malzeme, genelde
(sahne) çoğunlukla altı birime bölümlenir.
uyumu sağlanır. Bütün bunların yanında
her zaman pano yapımlarında kullanılan
Seyirciye yakın olan sahne önü ilk üç
ışık kullanımı da unutulmamalıdır. Işık,
ağaç ve bezdir. Ağaçtan kesilen
bölümü oluştururken, sahnenin seyirciye
dekor ve kostüm ilişkisi iyi kurulmalı,
kadronlardan oluşturulan
uzak kalan sahnenin arka bölümü diğer
oyunun atmosferi, ışıkla dekor değişimleri
konstrüksiyonlar bezle kaplanarak dekor
üç bölümü meydana getirir. Sıralama ise
çok iyi yapılmalıdır. Bu süreçte oyunun
panolarını oluştururlar. Bazen de gereken
sahne önünden ve oyuncunun solundan
dekor eksizleri hazırlanmış, ortak fikirlere
yerlerde kontraplak, duralit, sunta ve
başlayarak yapılır. Bu sahne bölünmesinin
varılıp tasarımcı yolunu çizmiştir. Artık
benzeri malzeme kullanılır. Bunlardan
sahneleme sorasında hangi birimlerin
eldeki taslak ve çizimlere göre sahne
başka metallerde dekor işlerinde çok
aydınlatılacağı, renk dağılımı, ton
olanaklarının ne şekilde
kullanılır. Demir çubuklar, borular, değişik
farklılıkları ve bölüm aydınlatmasındaki
değerlendirileceği, yapımda hangi
metal profiller bunlardan bazılarıdır
süre farklılıklarının kolayca saptanmasına
malzemenin kullanılacağı, ışıklandırma ve
(Urulu, 1995).
yardımcı olacaktır (Nutku, 2002).
Sahne yukarısı, genellikle portal
renk çözümleri kararlaştırılmıştır. Döner
Modern malzemelere ise çeşitli
Sahnenin aydınlatılması için mekân
sahne, sofito, asansör sahneler gibi teknik
plastikler, fiberglas, plexyglas, poliviretan
gerisindeki dizi ışıklar ve çeşitli kuvvetteki
özellikler oyunda nasıl gerekiyorsa o
ve polyesterli malzemeler örnek olarak
projektörler ile (ışıldaklar) aydınlatılır.
şekilde kullanılır. Tasarımlar her sahnenin
verilebilir. Modern malzeme genellikle
Sahne aşağısı (önü) ise çoğunlukla
olanakları doğrultusunda ona göre
daha pahalı olduğundan ancak
salonun ikikısmından ve tavanın orta
düşülüp hazırlanır.
geleneksel malzemenin cevap
kısmından projektörlerle aydınlatılır.
veremeyeceği durumlarda kullanılır.
Gölgeli ışıklandırmanın kullanılması
Dekor için sahnelenecek oyuna,
oyunun türüne, sunuş biçimine göre en
uygun olan malzemeler seçilir. Stil ve
Dekor üzerinde kullanılan doğal ışık,
ateşi, yıldırımı, şimşeği, havayı,
arasında oluşan derinliklerin meydana
düşünülen bölümlerde iki ya da üç yerden
(ışık yönü farklı olmak koşulu ile) dik açı
77
verilerek yapılır. En rahat kullanımı olan
oyun açısından incelenen konular,
oranlı olarak küçültülen bu ölçüler 1/100,
ise karşıdan ve 90°lik açı ile verilen ışıktır.
bundan sonra birleşirler. Çünkü her iki
1/75, 1/50, 1/33, 1/20’dir. Kararlaştırılan
Farklı bir uygulama olarak ışığın sahne
bölümde sorunlar çözülerek, tasarımlar
ölçekte çizilen panolarda, panoların
zeminine çapraz çizgide düşmesi
tamamlanmıştır. Artık 3.boyuta yani
eninin boyunun ne kadar olduğu, sahne
isteniyorsa, en kolay şekli ile karşıdan
uygulamaya geçmek için engel
ağzından, yanlardan ve geriden ne kadar
yapılan ışıklandırma açısı 45° ye
kalmamıştır. Çizimler ve detaylar, uygun
uzaklıkta bulundukları, oyuncuların
düşürülmesi yeterli olacaktır (Parker,
realizasyon atölyelerine girmeye
sahnedeki hareketleri rahatlıkla
1985). Dış sahnelerde de konuya göre
başlamıştır. Bu aşamaya kadar tek başına
görülebilir. Bu çizimde dekorların
(güneş, ay, ateş vb.) ışık kaynağı, ne
çalışan tasarımcı, artık tam bir ekip
yükseklikleri ve sofitofirizlerinin durumu
tarafta ise o tarafı diğerlerinden biraz
çalışması yapacaktır. Bu ekip, işin çapına
kontrol edilir. Planda bu düzeltmeler
daha sıcak bir renk kullanarak
ve sahne olanaklarının varlığına göre
yapılırken en ön sıranın, en sağ ve en sol
aydınlatmak doğru olacaktır.
değişecektir. Bu aşamada dekorda
koltuğu ile en arka sıranın en sağ ve en
Sahnede atmosferin yaratılabilmesi,
kullanılacak malzemeye göre çalışacak
sol koltukları esas alınır. Bu dört koltuğun
renk kullanımının seyirci üzerindeki
atölyelere dekorların çizimleri verilir. Her
görme problemlerinin halledilmesi bütün
psikolojik katkısı ile gerçekleştirilebilir. Sıcak
atölye için ayrı ayrı dekor çizimi yapılır. Bu
salon için görme problemlerinin
ve yumuşak tonlardan soğuk ve katı
çizimler marangozhane, demirhane,
halledilmesi demektir.
tonlara geçilmesi veya tersi, renklerin
boyahane, aksesuar ve butafor resimleri
değişkenliği ile sağlanır. Ancak bu değişim
olarak sıralanabilir:
yalnız tabloların değişimi ile değil,
78
Dekorların planları, kesitleri, renkli
Sahne üzerindeki dekor parçaları ve
panoların yandan görünüşte nasıl
yerleştiğini gösteren ölçekli çizimler de
ışıklandırma renklerinin ve kostüm
renksiz eskizleri, atölye iş resimleri ve fiyat
kesitlerdir. Kesitte önemli olan ön sıradaki
renklerinin de ahenkli bir biçimde değişimi
analizleri gibi bilgiler de proje bilgileri
koltuklar ile arka sıradaki koltuklardır. Ön
ile sağlanarak, bütünü oluşturacak şekilde
içindedir. Sahne için yükseklik, genişlik,
sıra sahneye en yakın koltuklardan
atmosferi yaratmalıdır (David, 1967).
derinlik, dekorlar için en,boy, kalınlık
oluştuğu için, sahne tavan derinliği
Sahnede renk, oyunun çeşidine ve yapısına
kontrolleri bu çizimler sayesinde yapılır.
(sofito) en fazla bu koltuklardan görülür.
göre ana şeklini alır. Renkle oyunun geçtiği
Sahne üzerindeki dekor parçaları ve
Dekor boylarının ve friz perdelerinin
yöre, iklim, mevsim, zaman ve en önemlisi
panoların üstten görüşle yerlerini
istenmeyen bu sofito görüntülerini
de atmosfer yaratılır. Tasarımcı oyunun
gösteren ölçekli çizimlere plan denir.
kapatacak biçimde ayarlanması gerekir.
şekline göre yorumunu yapar.
Oyun kaç değişik tablodan oluşuyorsa o
En arka sıra giderek yükselen şekilde ise,
kadar plan çizilir. Rahat kontrol için
dekor boylarının yüksekliğini en az görür.
4. Uygulama
sahnenin büyüklüğüne göre baz ölçekler
Böylece görülmesi gereken en önemli
Buraya kadar olan bölümlerde sahne ve
tespit edilmiştir. Gerçek ölçümlerinden
dekor parçalarının en arka koltuğun
Böylece görüntüler oluşur. Bu görüntüler
son olarak kesin şekliyle makette kontrol
Orta sıralar ise güzel bir görüntünün
tasarımcının istediği şekle gelinceye kadar
edilip düzeltilir. Çalışılan ölçekte, ışık
kontrol edileceği sıralardır.
plandaki durumlarda da değişiklik yapılır.
modelleri dahi yapılan maket, sanki
Yani plan da perspektif doğrultusunda
bitmiş bir dekor gibidir. Dekorların
taslak ve eskizlerine de resim, sahneye
etkilenir ve değiştirilir. Böylece istenen
tamamı yapılmadan önce gerçekleştirilen
göre ölçekli ve kaideli olarak çizilenlerine
sonuç alınana kadar plan ve perspektifin
detay uygulamaları ise dekorun önemli
ise perspektif resim denir. Bu resimler
karşılıklı etkileşimleri sürer. Perspektif de
parçalarının detaylarının
dekor olgularının en önemli parçalarıdır.
plan ve kesit gibi belli ölçeklerde çizilir. Bu
gerçekleştirilmesidir. Dekor çizimleri,
Bütün kararlar ve ışığın konumu bu
ölçekler genellikle 1/100, 1/75, 1/50, 1/33,
proje bilgileri ve 3. boyut çalışmaları sırası
resimlere göre verilir. Resim salonlarında
1/20 olarak uygulanır. İki boyutlu kağıt
ile tamamlandıktan sonra, son detaylar da
dekorlar bu resimler doğrultusunda
üzerinde 3. Boyutun kontrolünden sonra
tamamlanıp, sahne dekoru, oyuna hazır
boyanır. Dekor tasarımcısı tasarım sürecini
gerçek üç boyutlu bir çalışma olan maket
hale getirilir.
tamamladıktan sonra dekor için 3 boyutlu
çalışması yapılır. Dekor panolarının
çalışmalara geçer. Bu çalışmalar özellikle
sahnedeki gerçek boyutlarının 1/20, 1/33,
uygulamaya geçilmeden önce yapılan ve
1/50 gibi oranlarda küçültülmüş
ölçekli olan son çalışmalardır. Tasarımcı bu
modellerin oluşturduğu kurgulara maket
çalışmaları ile ölçekli olarak 3. boyutta
denir. Dekor parçalarının maketleri,
dekorlarını kontrol edebilir ve gerekli
sahnedeki gerçek boyutlarının belirli
düzeltmeleri yapar. 3. Boyut çalışmaları
oranlarda küçültülmüş modelleri daha
perspektif, maket ve detay uygulamaları
önce hazırlanmış maket kutuları içine
şeklinde olur. Perspektif seyirci gözüyle
yerleştirilir. Burada önemli olan ölçüler,
sahnenin görülen resmidir. Sahne
sahne açıklığı, sahne yüksekliği ve sahne
boşluğunda oluşturulacak bir dekorun,
derinliğidir. Bilinen bu üç ölçü ile yapılan
plan doğrultusunda ve belli bir ölçekte
kutular, maket kutusunu oluşturur. Bu
çizilmiş resmine perspektif denir.
hacim içerisinde dekorlar sanki
Geliştirilen eskizler en sonunda
sahnedeymiş gibi görülebilirler. Maket,
fonksiyonelleştirilip, ölçülendirilip belli bir
dekorları oluşturmadan önceki yapılan
göz seviyesinden görüldüğü şekliyle
son çalışmadır. Bu bakımdan çok
ölçekli olarak plan paralelinde perspektife
önemlidir. Panoların duruşları, boyutları,
dönüştürülürler. Perspektif çizilirken
insan boyutu ile ilişkileri, estetik
formlar belli kaidelerle plandan taşınır.
görünümleri, kompozisyonları ve ışığı,
Oyunun renkli ve siyah beyaz çekilmiş
görüş açısının üzerine çıkmaması gerekir.
SAHNE TASARIMI ÖRNEKLERİ
‘Metropolis’ oyunu maketi, Sahne Tasarımcısı: Ralph Koltai
İngiltere, 1989 (Davis, 2001).
79
KAYNAKLAR
‘Ana’ oyunu sahne çalışmaları, Sahne Tasarımcısı: Metin Deniz, a) ‘Kağıt Palto’ sahnesi b) ‘Panel’in Evi’ sahnesi
c) ‘1 Mayıs Yürüyüşü’ sahnesi, Ankara Sanat Tiyatrosu, 1975, (Koklaş, 2003).
“Çayhane” oyunu, İstanbul Devlet Tiyatrosu
Sahne Tasarımcı: Ali Cem Köroğlu
Afife Tiyatro Ödülleri: En Başarılı Sahne Tasarımı.
‘Peer Gynt’ adlı oyundan bir sahne, Sahne Tasarımcısı: Robert
Wilson İsveç, 2005, (www.robertwilson.com/archive).
‘Cadı Kazanı’ adlı oyundan bir sahne,
Sahne Tasarımı: Güven Öktem, Yönetmen: Bozkurt Kuruç,
Ankara Devlet Tiyatrosu, 2007, (https://www.dtgm.gov.tr/).
80
‘Sabotaj Oyunu’, Sahne Tasarımı: Metin Deniz, Dostlar Tiyatrosu,
1970 (Koldaş, 2003)
Güldestan, Modern Dans, Dekor Tasarımı Işın Mumcu
Güldestan’daki sahne tasarımı, Kanada’da düzenlenen ‘Dünya Sahne
Tasarımı Sergisi’nde sergilenmeye değer bulundu.
- Aksel, Erdogan(1988), “Tiyatro Tasarımının İç Yapısı,
Tasarımcının Ödevleri”, Mimar Sinan Üniversitesi Matbaası,
İstanbul.
- Aksel, Erdoğan. (1989a). Tiyatro Dekor ve Kostüm
Tasarımı Gelişimi, İstanbul: Türk Güzel Sanatlar Vakfı.
- Aybar, S. (2002) , “Sahne Tasarımına GöstergebilimselYaklasım ve Bir Uygulama”,cilt1, Yüksek Lisans Tezi,
Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Balesco, David. [Çev. S.Taşer], (1967). “Atmosfer
Yaratma”, Sahneye Koyma Sanatı, Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Benjamin, W. (1984), “Brecht’i Anlamak”, çev. Haluk
Barıscan-Aydın İsisağ, Metis Yayınları, İstanbul.
- Brockett Oscar G. (2000), Tiyatro Tarihi, Dost Kitabevi
Yayınları/ Gösterim Sanatları Dizisi, İstanbul
- Crary, J. (2004), “Gözlemcinin Teknikleri: Ondokuzuncu
Yüzyılda Görme ve Modernite Üzerine”, çev.ElifDaldeniz,
Metis Yayınları, İstanbul.
- Çamurdan, E. 1996), “Çagdas Tiyatro ve Dramaturgi”, MitosBOYUT Yayınları, İstanbul.
- Demirsipahi, Cemil. (1975). Türk Halk Oyunları, Ankara:
Türk Tarih Kurumu.
- Fuat, M. (1984), “Tiyatro Tarihi”, Varlık Yayınları, İstanbul.
- Nutku, Özdemir. (1989:2002). Sahne Bilgisi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Ötken, Nihal. (1996). Halk Oyunlarının Sahnelenmesinde
Dekor-Kostüm Tasarım ve Uygulama Yöntemi Üzerine Bir
Çalışma, Yüksek Lisans tezi, İstanbul: İTÜ SosyalBilimler
Enstitüsü.
- Özkönü, Nurettin. (1995). Karşılıklı Görüşme, İstanbul
Devlet Tiyatrosu Sahne Teknik Müdürü.
- Tansel, Burak. (1995). Karşılıklı Görüşme, M.S.Ü. Sahne
ve Görüntü Sanatları Anabilim Dalı Dekor -Kostüm Bölümü
Öğretim Görevlisi.
- Urulu, Gökhan. (1995). Karşılıklı Görüşme, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Sahne Uzmanı.
- Internet: Devlet Tiyatroları, Aysan, E., “Varsayılan
Ada:Türkiye’deBrecht Tiyatrosu”,
http://www.devtiyatro.gov.tr/web/index.htm, (2006)
- Internet: “BertoldBrecht ve Epik Tiyatro”,
http://tiyatro.ege.edu.tr/Seminerler/Brecht%20ve%20Epi
k%20Tiyatro.doc, (2006)
- Internet: Devlet Tiyatroları, “Cadı Kazanı”,
ttps://www.dtgm.gov.tr/eser/eser1348.asp, (2007)
- Internet: Arizona StateUniversity, “Shakespeare Globe
Tiyatrosu”, http://www.public.asu.edu/~vdickson/TheGlobeWeb.jpg, (2007)
L
ondralı tasarımcı Racherl Harding, daha çok banyo
veya mutfak tezgahlarında yaygın olarak kullanılan
arlett Mimarlık Okulu öğrencileri kendi kendini
dayanıklı bir yüzey malzemesi
destekleyerek duran koltuklara dönüştürülen keçe
Corian’ı balon gibi şişirilerek yapılan
B
bir malzeme hazırladılar. Öğrenciler, torba örgülü
bir sandalye hazırladı. Amerikan
mobilya parçaları hazırlamak için birbirlerine
kimya şirketi DuPont tarafından
dikilerek birleştirilebilen, mobilya ve
1967’de icat edilen Corian, çok sert
reçine kullanılan kompozit bir
ve leke tutmayan dayanıklı kompozit bir malzeme. Genel olarak mutfaklarda,
malzeme geliştirdiler.
banyolarda ve hatta binaların ön cephelerinde kullanılıyor. Harding, şişirilen
Fabrick adı verilen
sandalyenin ilk tam ölçekli prototipini hazırlamak için Phillip Hutfield, Max
proje, keçe kumaşa
Klaentschi ve Cutting Edge’ın imalatçılarıyla birlikte çalıştı. Corian
fazla ağırlık
tabakasından kesilen parçalar, önce birbirine perçinle tutturuldu ve daha
bindirmeden
sonra ısıtıldı. Isınınca belli bir esneklik kazanan malzeme şişirilmek suretiyle
eklenebilecek
sandalyeye istenilen şekil kazandırıldı.
reçine karışımı
Dünyadan / Yeni Ürün
Nesnenin ağırlığını
destekleyen ‘taş’ gibi kumaş
Corian’ı malzemeden sandalye
269 bin pound ödüllü koltuk
oranının hassas
hesaplanmasını
S
gerektirdi.
Blanche koltuğu, Sotheby’s London’da düzenlenen‘20. Yüzyıl
Malzeme birbirine dikilip
Tasarım Mezatı’nda 269.000 pound’a satıldı. Mezatlarda birçok
şekillendirildikten sonra reçine sertleşir ve kendi kendini
mobilya ve aydınlatma ürünü, tahmin edilen değerlerinin epey
destekleyerek duran bir nesne oluşturmaya başlar. Farklı katılık
üzerinde kazanç sağlamıştır. Amerikalı
düzeyleri oluşturmak suretiyle tek bir malzemeden farklı
tasarımcı Harry Bertoia’nın 1966 tarihli
kompozitler yaratılabilir. Kumaş, reçine sertleşirken, nesnenin
Karahindiba heykeli ve Avusturyalı
ağırlığını destekleyen boru biçimli yapılara dönüştürülür. Duvara
sanatçı Franz West’in 2006 tarihli Divan’ı,
yaslanarak durabilen diğer koltuk, büyük düz bir malzeme
aşağı yukarı tahmin edilen satış fiyatının
panelinden çıkarak büyüyormuş gibi görünüyor.
iki katına gitti. Londra’da tasarım
hiro Kuramata’nın Miss Blanche koltuğu açık artırmada 269.000 pound’luk
bir şekilde
satışıyla dünya rekoru kırdı. Japon tasarımcı Kuramata’nın 1989 tarihli Miss
Kumaş, koltuğun bazı kısımlarında “taş kadar sert”,
bazı kısımlarında yumuşaktır.
mezatları koltuk kolleksiyonculuğu
piyasasının gücünü kanıtlıyor.
81
Dünyadan / Yeni Ürün
Bu yeni robot
lamba biraz
çalımlı
Kendi TV kabinini
kendin yap
A
merikalı tasarımcı/mimar Haldun Keçegil, ahşap
bir TV kabini tasarladı ve imal etti. Kabini imal etme
S
an Fransisko’da yaşayan tasarımcı bir çift, küçük bir robot adama benzeyen yeni bir lambayı
sürecinin arka planını internette paylaştı. Haldun
müşterilerin beğenisine sundular.‘Lampster’in eski tip tractor farlarına benzeyen bir kafası
Keçegil, kendi web sitesinden TV kabininin plan ve
var ve içine yerleştirilen RGB LED ampulünden dolayı farklı renklerde üretilebiliyor. Robot
yapım yönergelerini satın alınıp indirilmesine izin
lambanın gövdesinin, eyleme hazır gibi görünen bir duruşu var ve bunu kişiliğine yüklüyor.
veriyor. Böylece isteyen kişiler, kendi TV kabinlerini
Tasarımcılar, kullanıcılara, lamba üzerinde geleneksel boya işlerini yapmayı, dahi teklif ediyorlar.
kendileri yapabiliyorlar. TV
kabininde kapıların her biri iç
Tom Dixon'un karo
fayans koleksiyonu
B
ritanyalı tasarımcı Tom Dixon, İtalyan markası
Bisazza için tuğla ve kaba sıvalı duvarlar dahil
mimari unsurlar üzerine uygulanan grafik ve göz
aldatan örüntülere ağırlık veren karo fayans koleksiyonu
hazırladı. Londra Mondrial otelinin denizcilik temalı
yenileme çalışması vesilesiyle hazırlanan çimento karo
kolleksiyonu, Londra’nın inşa edilmiş ortamında
bulunan renklere ve desenlere dayandırıyor.
82
saklama bölümüne giriş
sağlayacak şekilde içeri
açılabiliyor.
Yönünü
gökyüzüne
çeviren bir
ev tasarımı
Fotoğraflar: Jérémie Souteyrat
Dünyadan / Mekan Tasarım
Kentte dar bir arsa üzerine oturtulan bu yapıda cadde ve
gökyüzü manzarası olan pencereler yaratmak amacıyla
evin köşe kısımları “budanmıştır.”
84
A
telier Tekuta firması, iki kimyager için Orta Tokyo bölgesinde eğik
açıları olan bu evin tasarımını gerçekleştirdi. Evin yapımında
volkanik kül karıştırılarak hazırlanan beton kullanıldı. Japon firma, “çevre
dostu” olarak bilinen bu beton tipini ilk olarak R Torso C firması için
çakıllı kum yerine shirasu olarak bilinen volkanik kül parçacıkları
kullanarak hazırladı. Volkanik kül, betonun sağlamlık ve dayanıklılığını
artırdığı gibi nem kontrolünün sağlanmasına da yardımcı oluyor. Güney
Batı Japonya’da bir evin ısı yalıtımını sağlamak için Aray Mimarlık firması
tarafından shirasu tuğlaları kullanmıştır.
Evin yapımı tamamlandığında evin ham beton yapısı, hem içeride,
hem de dışarıda açıkta bırakılmıştır. Müşteriler, Atelier Tekuto firmasına
evin içinde ve dışında beton yüzeyi sıvasız çıplak görmek istediklerini
bildirmişlerdir. Bu özellik, çevre dostu olan bu mimarinin meydan
okuyucu bir unsuru olmuştur. Binayı tasarlayan mimarlar, Tokyo’nun çok
yoğun ikamet edilen semtlerinde doğaya ve çevreye saygılı bina
mimarisinin yolunun, yapıları gökyüzüne doğru yöneltmekten
geçtiğini, ‘doğanın engin büyüklüğüne yönelik gerçek bir duygu
yaratan yegane yön’ün bu olduğunu belirtmişlerdir.
Evin pencereleri, doğal ışığın binanın dört katının her birine girecek
kadar ulaşmasına izin vermek için yükseltilmiştir.
Yan tarafta sahanlığa kadar çıkan merdivenler, geleneksel bir Japon
odasının ve banyonun bulunduğu giriş katına götürüyor. Birinci katta
şekilde ayarlanmıştır. Zemin kat, pencerenin bir bölümünün, müzik
küçük, açık plan bir oturma odası ile mutfak yer alırken yatak odası
odası ve film seyretmek için kullanılan ses yalıtımı olan bodrum katına
üçüncü katta bulunuyor.
85
Sides Core tek seferde tek müşteri kabul eden
minimal kuaför salonu tasarladı
O
saka’da minimal olarak döşenen bu kuaför salonunda
bir seferde sadece tek bir müşteri kabul ediliyor. Japon
mimarlık stüdyosu Sides Core, bu kuaför salonu, dağcılık
ilkelerinden esinlenerek dizayn ettiklerini açıkladı.
Sides Core firmasından Sohei Arao ve ekibi, Equip kuaför
salonunda dağa tırmanmanın öngörülemez doğasını
yansıtmayı ümit ederek salon sahibinin istediği an mekanı
yeniden düzenlemesine ve kişiselleştirmesine imkan
sağlayan unsurlar yerleştirdiler. Ekip, duvara monte edilebilen
değiştirilebilir saklama alanlarına yer sağlamak için ahşap
delik yüzeyli paneller koydular. Delikli paneller, kuaför
sahibinin salonun atmosferini istediği gibi değiştirebilmesine
izin verdiği gibi binanın beton yapısıyla da hoş bir kontrast
oluşturmaktadır.
86
Meşe çerçeveler mekanı üç bölüme ayırıyorlar. Ön
kısımda bekleme bölümü, ortada saç kesim bölümüyle
masanın bulunduğu yer ve arka kısımda saç yıkama
bölümü var. Ama salon bir seferde sadece tek bir
müşteriyi kabul ediyor. Saç stili oluşturulurken müşteri,
duvara monte edilen dairesel aynanın önünde mekanın
ortasına yerleştirilen tek deri koltuğa oturmaktadır. Bir
seferde sadece tek müşteri kabul edildiği için mekan
sahibi, diğer insanlarla meşgul olma mecburiyeti
duymadan sadece gelen kişiyle ilgilenme olanağı
buluyor. Gelen müşteride olumlu bir izlenim yaratmak
için bütün ayrıntılar, koltuk, büyük ayna, ses sistemi,vs
dikkatlice seçilmiştir.
Salonun tamamen camlı olan ön cephesi doğal ışığın
içeri girmesine olanak sağlıyor. Pencere boyunca yatay
uzanan delikli tahta pano üzerinde metal harflerle
yazılmış Equip logosu göze çarpıyor. Sides Core firması,
Japonya’nın birçok yerinde güzellik salonları açmıştır.
Potograflar: Yoshiro Masuda.
87
Gezi / İspanya - Madrid
Madrid, Avrupa’nın en
güzel kentlerinden biri
olarak kabul edilir.
Modern ve dinamik
yapısıyla dikkat çeker.
Bunun yanı sıra şehir
tarih, kültür, sanat gibi
değerleri de bünyesinde
barındırır
Sanat şehri
Şehri tanımanın en güzel yollarından biri sokaklarında yürümek,
kafelerinde vakit geçirmektir. Calle Embajadores ve Ronna de Toledo
arasında El Rastro’da kurulan 19. yy’dan kalma bit pazarını görmeden
dönmeyin. Şehir hakkında doyurucu bir izlenim edineceğinizden eminiz.
Calle Toledo:Plaza Mayor'un güneyinde bulunan bölgede geleneksel İspanyol hediyelik eşyaları bulmanız mümkün.
88
Madrid Fashion Week moda dünyasının en önemli
etkinliklerinden. Sol-Salamanca bölgesi alışveriş için turistler
tarafından en çok tercih edilen bölge olma özelliğini taşıyor.
Gezi / İspanya - Madrid
Prado Müzesi:Picasso ve Goya’nın pek çok
eserini burada görebilirsiniz.
Madrid’i farklı kılan belki de
tüm bunları bünyesinde
barındırabilmesidir.
Birçok turistin bu kenti
seçmesinin sebebi
opera binası, tiyatroları,
müzeleriyle turistlere
kucak açmış bir
kent olmasıdır
MADRİD
Retiro Park: Madrid’in en önemli parkıdır. İçinde yabay bir göl ve heykeller
bulunuyor. Gölde kano gezmek mümkün.
Jose Espeliu tarafından 1931’de tasarlanan
Plaza de Toros de Las
Ventas, Fas mimarisiyle
yapılmış. Boğa güreşleri
Mart - Aralık ayları
arasında yapılıyor.
Lavapies: Çoğunlukla mültecilerin yaşadığı şehrin diğer yüzünü mutlaka görmelisiniz.
89
Sergi / Contemporary İstanbul
Contemporary İstanbul’a 10. yılda rekor ziyaretçi
Contemporary Istanbul 10. yılını
rekor sanatsever ziyareti ile
15 Kasım Pazar günü kapattı.
16 bin 600 metrekarelik alanda
gerçekleşen Contemporary
Istanbul’u 12-15 Kasım tarihleri
ve 11 Kasım ön izleme günü de
dahil olmak üzere 86 bin
sanatsever ziyaret etti.
İstanbul’u çağdaş sanatın
merkezi haline getiren
Contemporary Istanbul’da yer
alan eserlerin toplam değeri
194 Milyon TL olarak açıklandı
D
ünyadan ve Türkiye’den en iyi çağdaş sanat
tutulacağı Plugin, çağdaş İran sanatı örneklerinin
eserlerini sanatseverlerle buluşturan
sergilendiği Contemporary Tehran ile
Contemporary Istanbul, 10. yılında da Akbank
Uzakdoğu’nun özgün ve çağdaş sanat eserlerinin
desteğiyle sanatseverlerle buluştu. 10 yıldır
yer alacağı Australia China Art Foundation oldu.
İstanbul’un çağdaş sanat merkezi olarak
konumlanması için çalışmalarını sürdüren
danışmanlığını yapan ve dünyanın en ünlü
Contemporary İstanbul’un ortak sponsorluğunu ise;
küratörlerinden olan Artistik Danışmanı, Küratör ve
farklı bakış açılarıyla geliştirdiği yenilikçi ve öncü
The Chalet Society kurucusu Marc-Olivier Wahler
projeleri ile 4 yıl boyunca sürdürecek olan Ferko
liderliğinde, koleksiyoner Natalie Mamane Cohen,
üstlendi. Contemporary İstanbul, 10. yılında 24
koleksiyoner ve küratör Freda Rozenbaum-Uziyel ile
ülkeden 102 galeriye ev sahipliği yapıyor.
The Empire Project kurucusu Kerimcan
Dünyanın sayılı çağdaş sanat etkinliklerinden biri
90
Contemporary İstanbul’un bu yıl sanat
Güleryüz’den oluşan seçici kurul tarafından
olan Contemporary İstanbul’un bu yılın en dikkat
belirlendi. Bu yıl için Marc-Olivier Wahler’in
çeken bölümleri; yeni medya sanatının nabzının
küratörlüğünde özel projelere de fuarda yer verildi.
‘Bu Bir Aşk Şarkısı Değil’
P
era Müzesi, kuruluşunun 10. yılında
video sanatı ve pop müzik ilişkisini ele
alan “Bu Bir Aşk Şarkısı Değil” başlıklı sergiyi
25 Kasım 2015 - 7 Şubat 2016 tarihleri
arasında sanatseverlerle buluşturuyor.
Sergide aralarında Nam June Paik, Andy
Warhol, Yayoi Kusama, Vito Acconci ve John
Baldessari gibi öncü video sanatçılarının da
Sergi / Contemporary İstanbul
Video sanatı ve pop müzik ilişkisi
bulunduğu 28 sanatçının eseri yer alıyor.
Pera Müzesi, 1960’lardan günümüze
pop müzik ile video sanatı arasındaki
ilişkilerin izini süren “Bu Bir Aşk Şarkısı Değil:
Contemporary Istanbul’un bu yılki Focus bölümü
Frieze Art Fair London’da tüm eserleri satılarak
Video Sanatı ve Pop Müzik İlişkisi”
‘’Tahran’’ üzerinde yoğunlaştı. Çağdaş sanatından
büyük bir başarıya imza atan Camille Henrot’nun
sergisinde hem biçimsel, hem de kavramsal
eşsiz örnekler Tahran merkezli Aaran Art Gallery,
eserleri de bu yıl Contemporary Istanbul’daydı.
açıdan pop ve rock ikonografileriyle
Assar Art Gallery, Dastan’s Basement, Shirin Art
bağlantılı olan video sanatı ve deneysel film
Gallery ve Lajevardi Foundation aracılığı ile
Öne çıkan galeriler
tarihinin önemli eserlerine yer veriyor.
ziyaretçilerle buluştu.
König Galerie, xavierlaboulbenne, Dubner
Küratörlüğünü Javier Panera’nın üstlendiği
Moderne, Loevenbruck, Galerie Bernard Ceysson,
sergiye ayrıca kapsamlı bir video gösterim
Frieze London ve FIAC’tan sonra çağdaş
Vogelsang Gallery, Lazarides Gallery, Galeria Joan
programı da eşlik ediyor.
sanatın en önemli eserleri Contemporary
Gaspar, Daniel Marzona, Art Lexing, Galerie Paris-
İstanbul’da geldi.
Beijing, Galerie Koal, Analix Forever; Contemporary
Contemporary Istanbul bu yıl dünyada birçok
Tehran katılımcılarından, Shirin Gallery, Aaran Art
fuarda öne çıkan sanata galerilerini ağırladı.
Gallery, Assar Art Gallery, Dastan's Basement ve
Dünyaca ünlü 30 uluslararası sanatçıyı temsil
Lajevardi Foundation; Plugin bölümünde ise
eden König Galerie Contemporary Istanbul’daydı.
DAM Gallery, PearlLam Galleries ve LICHT FELD
König Galerie ayrıca 14-17 Ekim tarihlerinde
Gallery öne çıkan isimler arasındaydı.
91
Z
orlu Performans Sanatları
Merkezi, 16 Ocak tarihinde
dünyaca ünlü caz trompetçisi
Chris Botti'yi ağırlamaya
hazırlanıyor.
Klasik cazdaki deneyimini pop
müzik aroması ile
harmanlayan
Botti, pek çok
Grammy
ödülünün de
sahibi. Trompetle
tanıştığı 9 yaşından
itibaren caz
müziğe karşı
beslediği
sevgiyi
virtüözlükle
birleştirmeyi
başaran
sanatçının
görkemli isimlerle
dolu bir CV'si
bulunmakta.
Ünlü
trompetçi,
bugüne kadar; Frank Sinatra,
Buddy Rich, Paul Simon, Aretha
Franklin, Natalie Cole, Bette
Midler, Joni Mitchell, Sting ve
Natalie Merchant'ın da
aralarında bulunduğu müzik
tarihine damga vurmuş isimlerle
aynı sahneyi paylaştı ve kayıtlar
gerçekleştirdi. Billboard caz
albümleri listelerinde bugüne
kadar dört albümüyle zirveyi
gören Chris Botti, müzik
tutkunlarını mest
edecek canlı
performansıyla
16 Ocak
tarihinde Zorlu
Performans
Sanatları
Merkezi'nde
olacak. Etkinlik
biletlerini Zorlu
PSM web sitesi ve
gişelerinden
temin
edebilirsiniz.
CHRIS BOTTI
ZORLU PSM – 16 OCAK 2016 / 21.00
92
Hazırlayan: Sevda ŞANLI
Kültür Sanat / Müzik
Grammy avcısı PSM
Sahnesi’ne konuk oluyor!
AVISHAI COHEN İLE
BİR GECE
İŞ SANAT KÜLTÜR
MERKEZİ - 22 OCAK
2016 / 20.30
Cohen ‘in duygu
dünyasına yolculuk
D
ünyaca ünlü caz sanatçısı Avishai Cohen, klasik müzik
dünyasına doğru yeni bir maceraya atılıyor. Müzisyenin
orkestral projesi "Avishai Cohen ile Bir Gece" ile ilk kez 22 Ocak'ta İş
Sanat'a konuk olacak. 1997 yılında Chick Corea tarafından
keşfedilen ve kısa sürede caz dünyasının önde gelen müzisyenleri
arasında kendine yer bulan Cohen, engin müzikal birikimi, özgün
besteleri ve caz müziğini kendine has tarzıyla şekillendiren,
yenilikçi projeleriyle her türden dinleyiciyi heyecanlandıran ve
ilham veren isimlerden biri. Echo Caz Ödüllü Sanatçı, 2013 çıkışlı
albümü Almah'da triosu ve yaylı çalgılar kuartetini buluşturduğu
çalışmalarını bir adım daha ileriye taşıyarak bu kez triosunu yaylı
çalgılar orkestrasıyla bir araya getiriyor. Caz, klasik ve dünya
müziklerinin muhteşem bir ittifakına yol açan bu özgün bir proje
için sahneyi Stuttgart Oda Orkestrası ile paylaşan Avishai Cohen,
dinleyicilere özgürlük ve duygu dolu muhteşem bir deneyim
sunuyor. Etkinlik biletleri Biletix’ten temin edilebilir.
Kültür Sanat / Tiyatro
Yazan:Edmond Rostand Çeviren:Sabri Esat Siyavuşgil Yöneten:Mehmet Birkiye
Dramaturg:Başak Erzi Müzik: Tolga Çebi Sahne Tasarımı:Barış Dinçel
Kostüm Tasarımı:Canan Göknil Işık Tasarımı: Murat İşçi Koreografi:Alparslan Karaduman
Eskrim:Deniz Özmen Efekt: Ersin Aşar Makyaj:Derya Ergün, Oyuncular:Yiğit Sertdemir, Ayşecan
Tatari, Tanju Girişken, Özgür Dağ, Cem Karakaya, Murat Bavli, Çiğdem Gürel, Cem Uras, Özgür Dereli, Göksel
Arslan, İbrahim Ulutaş, Okan Patırer, Hüseyin Kefeli, Can Tarakçı, Gökhan Eğilmezbaş, Doğan Altınel, Gizem
Akkuş, Şeyda Arslan, Ada Alize Ertem, Damla Cangül, Gülşah bayar, Seda Çavdar, Derya Keykubat Yenigün,
Ertan Kılıç, Asrın Gurur Kuyucak, Emrah Derviş Soylu, Hasip Tuz, Müzisyenler:Ayla Özkan, Aslı Beste Benian, Buğra Özgün, Emrah Can Yaylı, Musa Arslanali
Hazırlayan: Sevda ŞANLI
Baladın sonunda bitiktir işin: Cyrano de Bergerac
İ
stanbul Şehir Tiyatroları’nın yeni sezon
oyunlarından biri; Fransız şair ve oyun yazarı
Edmond Rostand’ın ünlü eseri Cyrano de Bergerac.
Mehmet Birkiye’nin rejisini üstlendiği oyunu ilk
sahnelenme gününde seyretme fırsatı bulduk.
Oyun, Muhsin Ertuğrul programında yer
aldığı için öncelikle ön sıralardan bilet almaya
özen göstermenizi tavsiye edeceğim çünkü,
ciddi bir akustik problemi var maalesef. Biz,
önlerden seyretme fırsatı bulduğumuz için bu
problemi yaşamadık, oyunda ayrıca yaka
mikrofonu da kullanılıyor.
Özellikle tiradlarıyla ön plana çıkan metin;
Cyrano de Bergerac, 17. yy'da yaşamış Parisli şair,
oyun yazarı ve silahşör Savinien Cyrano de
Bergerac'ın gerçek hayat öyküsünden esinlenilerek
yazılmış. Orijinali 4 perdelik olan tekst, iki saate
indirilmiş. Kısaca özetlersek;“Kılıç kullanması ve
şairliğiyle hayranlık uyandıran Cyrano'nun tek
kusuru, haddinden fazla büyük olan burnudur.
Kendini son derece çirkin bulan Cyrano, kuzeni
Roxane'a aşık olur, ne var ki Roxane Cyrano'nun
bölüğünden genç ve yakışıklı Christian'a aşıktır. 17.
yüzyıl Fransa'da yaşamış şair ve silahşör Cyrano de
Bergerac'ın hayatından esinlenen oyun, aşkı,
kahramanlığı ve gururu anlatıyor.”
Oyunun en çarpıcı yanlarından biri müzikler;
artık tiyatro sahnelerinde marka haline gelen Tolga
Çebi’nin elinden çıkan birbirinden güzel şarkılar,
seyri keyifli kılan yanlardan. Cyrano’dan
bahsediyorsak elbette karakteri canlandıran kişiye
ayrı parantez açmak gerekir; tiyatro tarihinin en
meşhurlarındandır çünkü... Cyrano, Yiğit Sertdemir’e
teslim edilmiş çok da iyi olmuş. İliklerine kadar
hissettirdiğini söyleyebilirim özellikle en vurucu
sahneler;“burun”tiradında ve“istemem eksik olsun”
da bambaşka yerlere götürüyor insanı… Doğal
olarak bu sahneler de alkışla son buluyor.
Dekor tasarımını Barış Dinçel’in üstlenmiş. Hikaye
gereği çok fazla değişik sahne olduğundan doğal
olarak pek çok parça kullanılmıştı ve sahne
değişimlerinin oyundan kopmadan kurgulanmıştı.
Fakat bu çoklu dekorda en çok etkilendiğim
unsur; son sahnedeki ağaç, ağaçtan dökülen
yaprakların o estetiği, yarattığı hava oldu. Keza ışık
kullanımının da kurgusu hoştu. Kostümlerde ise
en sevdiğim yine Cyrano’nunki oldu. Dönemi
yansıtan kıyafetler tasarlanmış, kesinlikle göze
batmıyor. Bu arada tekst içerisinde önem arzeden
Cyrano makyajı da çok iyiydi; Derya Engün’ü
tebrik etmek gerek.
Oyunun cast’ını genel olarak beğensem de
performans açısından Yiğit Sertdemir kadar üste
çıkan olmadığını söyleyebilirim. Cyrano’nun
Roxane’ını Ayşecan Tatari canlandırıyor;
Roxane’in asaletini iyi yansıtmış, oyunculuğu
dengeli idi. Yine hikayenin önemli
karakterlerinden Christian’da Tanju Girişken’i
gayet başarılı buldum.
Tiyatro dünyasının seyir zevki yüksek oyunu
Cyrano De Bergerac, sezon boyunca Şehir
Tiyatro’su sahnesinde olacak, biletleri gişelerden
ve web sitesinden temin edebilirsiniz.
93
Kültür Sanat / Sinema
SİNEMA TARİHİNE ADINI YAZDIRAN FİLMLER
Yaban Çilekleri / Smultronstället - 1957
Toplumun aynadaki aksi
Durmuş zaman ifadesi olarak bu saat ölümün yaklaştığını
Esra Karataş
karışır. Yaklaşan cenaze Isak’ın cenazesinin ta kendisidir.
simgeler. Cenaze arabasının tıkırtıları saatin tik taklarına
Hayatıyla ilgili hesaplaşmayı temsil eden tören
I
ngmar Bergman’ın 1957 tarihli filmi Yaban
salonunda beklemek için alındığı salonda sorguç
Çilekleri/Smultronstället, yaşlılık psikolojisiyle
tarafından sorguya alınır. Sorguç tarafından “bir doktorun
başetmeye çalışan Profesör Isak’ın ölümle yüzleşmesini
en temel görevi nedir?” sorusuna cevabı yine sorguçun
anlatır. Profesör, kendisine verilecek onur ödülü için
kendisi verir. Isak karnesine “duyarsızlık, bencillik,
davet edildiği töreni katılmak için bir yolculuğa çıkar.
insafsızlık” yazılmıştır. Salonda bulunan diğer adamın
Bu yolculuk profesör için aynı zamanda kendiyle
cezası da “Her zamanki gibi yalnızlık” olur.
yüzleşmeyi de getirecek, ölüm korkusu ve yalnızlığın
Bilim insanı olan Isak, bilim sorgulandığında
kaçınılmaz sonunu sırtında ürpertiyle hissedecektir.
sorguçun nesnesidir artık. Mikroskopta bakterileri
Ingmar Bergman sineması için hikayenin rüyalarla
anlatılması karakterin iç yapısını
Yönetmen:Quentin Tarantino
Senaryo:Quentin Tarantino
Oyuncular:Samuel L. Jackson, Kurt
Russell, Jennifer Jason Leigh, W. Goggins
Gösterim Tarihi: 8 Ocak 2016
inceleyen gözün kendisi mikroskop altına alınır. Yaban
Çilekleri, modern insanın yalnızlığına vurgu yapar.
öğrenmek için tercih edilir bir
Büyüteç altına alınan modern
yöntemdir. Yaban Çilekleri’nde de
insanın çıkmazlarıdır. Kariyer
yönetmen hikayeyi rüyalarla
peşindeki modern insan hırsının
anlatır. Film Isak'ın bir rüyasıyla
tutsağı olmuş ve kendi elleriyle
başlar. Isak, ıssız sokaklarda
kendini yalnızlaştırmıştır. Yaban
yürürken akrepsiz ve
Çilekleri, toplumun kendisine
yelkovansız bir saat görür.
94
The Hateful Eight
tuttuğu aynadır.
Yönetmen-Senaryo: Ingmar Bergman, Oyuncular: Victor Sjöström,
Bibi Andersson, Ingrid Thulin, Gunnar Björnstrand, Müzik: Erik Nordgren
Diriliş
The Revenant
Yönetmen:Alejandro G. Inarritu
Senaryo: Mark L. Smith,
Alejandro González Iñárritu
Oyuncular:Leonardo DiCaprio, Tom
Hardy, Domhnall Gleeson, Will Poulter
Gösterim Tarihi: 22 Ocak 2016

Karadeniz Teknik Üniversitesi - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü

Transkript

Benzer belgeler

Emre Tavkaya İletişim Bilgileri E-Posta : [email protected]

Kopenhag Tasarım Turu

Özgeçmiş - İstanbul Arel Üniversitesi

Broşür İndir

FAReWeLL CHAPeL ACQUACALDA BRAzıLıAn JOB

Türkçe Örnek CV - Gürhan Şüküroğlu

SAYI30 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI38 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi