Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv

Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv

SABANCI HOLD‹NG
FAAL‹YET RAPORU
2004
Lastik, Takviye Malzemeleri ve
Otomotiv
Bridgestone ve Lassa markalar›yla otomobil lasti¤inden ifl makinesi
lasti¤ine kadar 500’den fazla tipte lastik üreten Brisa, ürün gam›n›
sürekli yenileyerek yurtiçi pazardaki lider konumunu ve uluslararas›
pazarlardaki rekabet gücünü korumaktad›r.
34
Ülke çap›nda 600’e yaklaflan yetkili bayi arac›l›¤›yla pazarlanan
Brisa lastikleri, BMC, MAN, Toyota, Fiat, Renault, Ford, Mercedes
Benz, Mitsubishi, Honda ve Hyundai gibi motorlu araçlarda
orijinal donan›m olarak kullan›lmaktad›r.
LAST‹K
BR‹SA
1974 y›l›nda Lassa ad›yla Sabanc› Holding ve ortaklar› taraf›ndan kurulan ve 1978 y›l›nda üretime
bafllayan Brisa, dünya lastik endüstrisindeki geliflmelere paralel olarak 1988 y›l›nda Sabanc› Toplulu¤u
ile Bridgestone Corporation aras›nda gerçekleflen ortakl›k sonucu bugünkü ad›n› alm›flt›r. Bu
birleflmenin olumlu bir yans›mas› olarak 1993 y›l›nda ilk Ulusal Kalite Ödülü'nü kazanan Brisa, 1996
y›l›nda ise ifl mükemmelli¤i konusunda gösterdi¤i üstün performans› sonucu, Avrupa Kalite Büyük
Ödülü'nü kazanan ilk Türk flirketi olmufltur. Halen Avrupa’n›n alt›nc› büyük lastik üreticisi olan fiirket,
260.000 m2’ye ulaflan kapal› alan› ile, dünyan›n tek çat› alt›ndaki en büyük lastik fabrikalar›ndan
birine sahiptir.
Brisa bünyesinde, Bridgestone ve Lassa markalar›yla otomobil, hafif ticari araç, otobüs/ kamyon,
traktör ve ifl makinesi lastikleri üretilmektedir. 500’den fazla çeflitte lastik üreten fiirket’in 2004 y›l›
toplam üretimi 6.000.000 lasti¤in üzerinde olmufltur. 2004 y›l›nda bafllat›lan yeni yat›r›m program›
çerçevesinde, üretim kapasitesinin befl y›ll›k dönem içerisinde tonaj baz›nda %55 art›r›lmas›
hedeflenmektedir.
Brisa’n›n Türkiye genelinde 550'yi aflk›n yetkili bayisi bulunmaktad›r. Bunun yan› s›ra, fiirket yurt
çap›ndaki kullan›c›lar›na oto plazalar ve hipermarketler gibi farkl› kanallar arac›l›¤›yla da ulaflmaktad›r.
Brisa ürünleri ayr›ca BMC, Fiat, Ford, Honda, Hyundai, MAN, Mercedes Benz, Mitsubishi, Renault
ve Toyota gibi motorlu araç üreticilerince de orijinal ekipman lasti¤i olarak kullan›lmaktad›r. fiirket
üretti¤i lastiklerin önemli bir k›sm›n› yurtiçi pazarda satarken, bilhassa Lassa markas›yla d›fl
pazarlarda da etkin olmaktad›r. Nitekim, iç pazarda lider konumunda olan Brisa’n›n 30'dan fazla
Avrupa ve Ortado¤u ülkesine ihracat› vard›r.
Brisa, bünyesinde yer alan Ar-Ge Merkezi ile dünyadaki lastik teknolojisine yönelik geliflmeleri
yak›ndan izlemekte ve Bridgestone'un Roma ve Tokyo'daki teknik merkezleri ile koordinasyon içinde
çal›flmaktad›r. Bu yak›n iflbirli¤i, Bridgestone teknolojisinin Brisa'ya entegrasyonunu sa¤lamakta
ve dünya pazarlar›nda fiirket’in rekabet gücünü en üst seviyede tutmas›nda önemli bir rol oynamaktad›r.
Sermayesinin %10'u halka aç›k olan Brisa’n›n hisse senetleri ‹MKB’de ifllem görmektedir.
35
SABANCI HOLD‹NG
FAAL‹YET RAPORU
2004
Lastik, Takviye Malzemeleri ve
Otomotiv
TAKV‹YE MALZEMELER‹
DUSA INTERNATIONAL LLC
Merkezi, Amerika Birleflik Devletleri’nin Delaware eyaletinin Wilmington flehrinde bulunan DUSA
International LLC faaliyetine 2001 y›l›n›n Ocak ay›nda bafllam›flt›r. Amerikan DuPont flirketiyle Sabanc›
Holding’in %50’lik eflit payl› ortakl›¤›yla kurulan DUSA, 520 milyon ABD Dolar›’n› aflan cirosuyla
dünyan›n lider endüstriyel naylon iplik ve kord bezi üreticisidir. Nisan 2005 tarihinde Sabanc› Holding
DuPont’un %50 hissesini sat›n alarak fiirket’in %100’üne sahip olmufltur.
DUSA özellikle dünyan›n önde gelen tüm lastik üreticilerinin ihtiyac› olan a¤›r denye endüstriyel
naylon iplik, kord bezi ve tek kord üretimi yapmaktad›r.
DUSA, lastik sektörü için üretti¤i iplik, tek kord ve kord bezlerinin yan› s›ra konveyör bant, V-kay›fl›,
hortum, bal›k a¤› ve naylon iplik ve kord bezinin kullan›ld›¤› di¤er sanayi dallar›n›n da ihtiyac›n›
karfl›lamaktad›r.
DUSA dünyada yedi ülkede kontrol etti¤i dokuz üretim flirketiyle faaliyet göstermekte olup, bu
faaliyetlerini üç bölgede organize etmifl bulunmaktad›r. Bu bölgeler ve bölgelerde yer alan flirketlerle
ilgili bilgiler afla¤›da özetlenmifltir:
1. Bölge (Avrupa, Ortado¤u ve Afrika)
Kordsa-Türkiye: 1973 y›l›nda kurulan Kordsa Türkiye’nin %84 hissesi DUSA’ya ait olup, %16’s› ‹stanbul
Menkul K›ymetler Borsas›’nda ifllem görmektedir. ‹zmit’te bulunan fabrikas›nda ileri teknoloji ürünü
38.000 ton endüstriyel naylon iplik, 28.000 ton kord bezi ve 4.000 ton di¤er endüstriyel bez kapasitesiyle
hem iç hem de d›fl pazar müflterilerinin ihtiyaçlar›n› karfl›lamaktad›r. Toplam üretiminin yaklafl›k
%90’› ihraç edilmektedir.
Nile Kordsa-M›s›r: 1993 y›l›nda kurulan Nile Kordsa’n›n %51 hissesi Kordsa Türkiye’ye aittir. Kordsa’n›n
üstün bez teknolojisini kullanarak, y›ll›k 6.000 ton kapasiteyle üretti¤i kord bezleriyle gerek M›s›r iç
pazar›n›n gerekse Afrika k›tas›ndaki di¤er müflterilerinin ihtiyaçlar›na cevap vermektedir.
Kian Kordsa-‹ran: 2001 y›l›nda al›nan Kian Kordsa’n›n %60 hissesi, Kordsa Türkiye’ye aittir. Kordsa’n›n
üstün bez teknolojisi kullanarak, y›ll›k 6.000 ton kapasiteyle öncelikle yerel pazar olmak üzere
Ortado¤u bölgesinin kord bezi ihtiyac›n› karfl›lamaktad›r.
Interkordsa-Almanya: Kordsa Türkiye’nin %80 hissesine sahip oldu¤u Interkordsa, dünyan›n ikinci
büyük tek kord üreticisi konumundad›r.
Kordsa-Almanya: Tamam› Kordsa Türkiye’ye ait olan bu fiirket, Avrupa’daki müflterilerine daha iyi
hizmet verebilmek amac›yla kurulmufl bir sat›fl ofisi olarak çal›flmaktad›r.
2. Bölge (Kuzey Amerika)
DUSA-Chattanooga: DUSA’n›n %100 sahip oldu¤u üretim tesislerinde DuPont teknolojisiyle endüstriyel
naylon iplik üretimi yap›lmaktad›r. Tenessee ABD’de kurulu olan tesis, y›ll›k 50.000 ton kapasiteye
sahiptir. Bu tesiste üretilen ipliklerle dünyan›n lider lastik üreticilerinin ihtiyaçlar› karfl›lanmaktad›r.
Daha verimli bir üretim için yap›lan modernizasyon çal›flmalar› halen devam etmektedir.
Kordsa-USA: DUSA’n›n %100 ifltiraki olan Kordsa-USA 10.000 ton büküm dokuma ve 13.000 ton
terbiye kapasitesine sahiptir. Laurel Hill, Kuzey Carolina’da olan tesiste ABD lastik endüstrisinin
ihtiyac› olan kord bezleri üretilmektedir.
Interkordsa-USA: DUSA’n›n %100 ifltiraki olan Interkordsa USA, Whiteville, Kuzey Carolina’da 1.500
tonluk kapasiteyle tek kord üretimi yapmaktad›r. Interkordsa GmbH taraf›ndan gelifltirilen ileri
teknolojiyi kullanan Interkordsa USA, ürünlerini Amerika pazar›na sunmaktad›r.
36
DUSA özellikle dünyan›n önde gelen tüm lastik üreticilerinin
ihtiyac› olan a¤›r denye endüstriyel naylon iplik, kord bezi ve
tek kord üretimi yapmaktad›r.
3. Bölge (Güney Amerika)
DUSA-Brezilya: 1999 y›l›nda faaliyetine bafllayan DUSA-Brezilya %100 DUSA International ifltirakidir.
Tamamlanan modernizasyon yat›r›mlar›yla birlikte, y›ll›k 12.000 ton naylon 6 iplik, 9.000 ton büküm
dokuma ve 12.000 ton terbiye kapasitesiyle kendi bölgesinin lideri konumunda bulunan DUSA-Brezilya,
üretti¤i yüksek kaliteli ürünleriyle Brezilya ve Güney Amerika’n›n di¤er ülkelerindeki lastik üreticilerinin
ihtiyaçlar›n› karfl›lamaktad›r.
DUSA-Arjantin: Tamam› DUSA’ya ait olan fiirket’in, 12.000 ton naylon 6.6 iplik, 9.000 ton büküm
dokuma ve 12.000 ton terbiye kapasitesi bulunmaktad›r. Modernizasyon ve yeni kapasite yat›r›mlar›n›n
sonuçlanmas›ndan sonra en kaliteli ürünlerle Güney Amerika pazar›n›n naylon 6.6 iplik ve kord bezi
ihtiyac›n› büyük ölçüde karfl›lamaktad›r.
SAKOSA
Sakosa, Hoecsa ad›yla Haziran 1997 tarihinde Alman Hoechst ve Sabanc› Holding’in %50’lik eflit payl›
bir ortak giriflimi olarak kurulmufltur. Aral›k 1998’de Hoechst’ün Hoecsa’daki hisseleri Koch Industries
Inc’in (ABD) sahip oldu¤u Kosa taraf›ndan sat›n al›nm›fl ve fiirket’in ad› Sakosa olarak de¤ifltirilmifltir.
Aral›k 2001’de Kosa’n›n Sakosa’daki %50 hissesi Sabanc› Toplulu¤u taraf›ndan sat›n al›nm›flt›r. Bu
tarihten itibaren Sakosa %100 Sabanc› Holding bünyesinde bir flirket olarak faaliyet göstermektedir.
Sakosa, lastik endüstrisi için polyester iplik ve kord bezi üretmektedir. Üretti¤i yüksek modülüslü
düflük k›salma özelli¤ine sahip (HMLS) polyester ipli¤i, kendi fabrikas›nda beze dönüfltüren Sakosa,
üretiminin yaklafl›k %80’ini ihraç ederek Avrupa ve Ortado¤u bölgesindeki tüm lastik üreticilerine
hizmet vermektedir.
Üretime Ocak 2000’de bafllayan Sakosa’n›n 2004 y›l› üretimi 16.700 ton polyester iplik ve 16.400 ton
kord bezi seviyesine ulaflm›flt›r. 2005 y›l› hedefi ise 18.000 ton polyester iplik ve 18.000 ton kord bezi
üretmektir. Sakosa, bu miktarlar ile polyester kord bezinde Avrupa’daki en büyük tedarikçi konumuna
ulaflm›flt›r.
BEKSA
Beksa, 1987 y›l›nda Sabanc› Holding ve Belçika’n›n dünyadaki en büyük ba¤›ms›z çelik tel üreticisi
konumundaki flirketi Bekaert’›n %50’lik eflit payl› ortak giriflimi olarak kurulmufltur. fiirket, dünya
lastik endüstrisi için temel girdi olarak önemi ve pay› giderek artan çelik kordun yan› s›ra, topuk teli,
hortum teli, yayl›k tel ve dramix üretmektedir.
Avrupa Kalite Yönetimi Vakf›’n›n (EFQM) ‹fl Mükemmelli¤i Modeli’ni bir rehber de¤erlendirme arac›
olarak benimseyen Beksa, 1997 y›l›nda Küçük ve Orta Büyüklükteki ‹flletmeler kategorisinde EFQM
taraf›ndan verilen Avrupa Kalite Büyük Ödülü’nün sahibi olmufltur.
Kendi sektöründe en büyük pazar pay›na sahip olan Beksa, 2004 y›l›nda 24.500 tona yükseltti¤i çelik
kord üretim kapasitesini, 2005 y›l›nda 31.000 tona ve y›ll›k sat›fl cirosunu da 95 milyon Euro’ya
ç›karmay› hedeflemektedir.
37
SABANCI HOLD‹NG
FAAL‹YET RAPORU
2004
OTOMOT‹V
Lastik, Takviye Malzemeleri ve
Otomotiv
TEMSA
1968 y›l›nda kurulan Temsa, otomotiv sektöründeki faaliyetlerine, 1984 y›l›nda Japon Mitsubishi
Motors Corporation ile imzalad›¤› teknik lisans ve distribütörlük anlaflmalar› ile bafllam›flt›r.
1987 y›l›nda bafllad›¤› üretim faaliyetleri ile Adana’daki tesislerinde otobüs, midibüs ve hafif kamyon
üretimini sürdüren Temsa, Türkiye pazar›na yönelik Temsa Diamond, Temsa Safir, Temsa Safari
flehirleraras› yolcu otobüsü, yeni gerçek küçük otobüs Temsa Powerbus, Temsa Prestij midibüs ve
Mitsubishi Fuso Canter hafif kamyon üretimini gerçeklefltirmektedir.
Temsa’n›n üretti¤i otobüs ve midibüsler bugün Bat› Avrupa ülkeleri baflta olmak üzere 30’u aflk›n
ülkede tercih edilmektedir. Diamond, Safari, Opalin gibi özgün tasar›mla kendi gelifltirdi¤i yeni
modelleri ile Temsa, son y›llarda Avrupa pazar›na yönelik de¤iflik marka/tipte motor ve yürüyen
aksamla esnek üretim anlay›fl› do¤rultusunda flehirleraras› otobüs ve midibüs üreterek ihracat
yapmaktad›r. D›fl pazarlara yönelik planl› çal›flmalar›n› art›rarak devam ettiren Temsa, y›ll›k otobüs
üretiminin %75’ini ihraç etmektedir.
Temsa Adana üretim tesisleri, y›lda 1.000 adet otobüs, 2.000 adet midibüs ve 7.500 adet hafif kamyon
üretim kapasitesine sahiptir.
Temsa, Mitsubishi ile aras›nda olan distribütörlük anlaflmas› çerçevesinde Mitsubishi binek araçlar›,
Mitsubishi pick-up, Mitsubishi panel ve caml› van hafif ticari araçlar› ve Mitsubishi Fuso Canter hafif
kamyonlar› için sat›fl, servis ve yedek parça operasyonlar›n› da yurt çap›ndaki 36 yetkili sat›c›s› ile
yürütmektedir.
38
Diamond, Safari, Opalin gibi yeni tasar›mla, kendi gelifltirdi¤i
yeni modelleri ile Temsa, son y›llarda Avrupa pazar›na yönelik
de¤iflik marka/tipte motor ve yürüyen aksamla esnek üretim
anlay›fl› do¤rultusunda flehirleraras› otobüs ve midibüs üreterek
ihracat yapmaktad›r.
Temsa, Komatsu ifl makinelerinin distribütörü olarak 22 senedir ifl makineleri sektörüne ve yine
Komatsu marka forkliftler ile Türk sanayi sektörüne hizmet vermektedir.
Temsa üretim ve sat›fl faaliyetlerini ISO 9001-2000 Kalite Yönetim Sistemi çerçevesinde sürdürmektedir.
Bununla birlikte TS 18001 OHSAS ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Yönetim Sistemi Belgesi’ni, otomotiv
sektöründe TSE’den alan ilk firma olmaya hak kazanm›flt›r. Temsa, hedefledi¤i ISO 14000 belgesini
almak üzere haz›rl›klara bafllam›flt›r.
Temsa, kendi gelifltirdi¤i otobüs ve midibüsler ile Avrupa pazar›nda ba¤›ms›z bir Türk otomotiv
firmas› olarak, segmentinde %10 pazar pay›n› hedeflemektedir. Yurtiçinde de, Mitsubishi markas›
ile binek otomobiller, ticari araçlar alanlar›nda ve Komatsu markas› ile ifl makineleri alan›nda baflar›l›
distribütörlük faaliyetlerini büyüterek sürdürmektedir.
TOYOTASA
Toyotasa Toyota Sabanc› Sat›fl ve Pazarlama A.fi., Ekim 2000’de Sabanc› Holding (%65), Toyota Motor
Corporation (%25) ve Mitsui&Co (%10) ortakl›¤› ile kurulmufltur. Toyota ürünlerinin Türkiye’deki tek
distribütörü olarak Türkiye’de üretilen Corolla otomobillerin, ithal araçlar›n ve yedek parçalar›n›n
pazarlama, sat›fl ve sat›fl sonras› hizmetlerini yürütmektedir.
Toyota araçlar›n›n pazarlamas›, da¤›t›m› ve servisi, Türkiye çap›nda yer alan ve mutlak müflteri
memnuniyeti, üstün kalite, ileri teknoloji ve güvenilirlik felsefesi üzerine kurulmufl olan Toyota
Plaza’larda yap›lmaktad›r. Bu merkezlerde müflterilere, sat›fl, sigorta, servis, garanti, yedek parça
ve kullan›lm›fl araç al›m sat›m hizmetleri dünya standartlar›nda eksiksiz olarak verilmektedir.
Kuruluflundan bu yana Toyotasa, sürekli olarak pazar pay›n› aktif sat›fl ve pazarlama polikalar›
sayesinde art›rmaktad›r. 2004 y›l›nda Toyotasa’n›n pazar pay› ulaflt›¤› rekor sat›fl adetleri ile %6,4
olmufltur.
Ayr›ca yap›lan etkin aktiviteler ve CRM faaliyetleri neticesinde marka imaj› ve müflteri memnuniyeti
konular›nda önemli geliflmeler ve iyilefltirmeler sa¤lanm›flt›r.
Toyota’n›n dünyadaki büyüme hedefine paralel olarak Toyotasa’n›n gelece¤e yönelik planlar›
gelifltirilmekte olup, üç y›l içinde Türkiye’de ilk üç marka aras›na girilmesi hedeflenmektedir.
39