bülten-7 - Nusaybin Belediyesi

K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
‹Ç‹NDEK‹LER
Editörden
Baflkan›n Kaleminden
S›n›rs›z Kad›nlar›n Eme¤i Projesi
Nusaybin Araflt›rma Gezisi Teknik ‹nceleme Raporu
101. Y›l›nda 8 Mart... Kad›nlar Alanlardayd›
T‹S’te Kad›n Vurgusu
Baflkan Gökkan, 3. Dünya Kad›n Yürüyüflüne Kat›ld›
2
3
6
9
11
13
14
1 Sayfa
Elîfa deh salî em te û rondikên
çavên hevalên te ji bîr nakin!
Dema me hejmara kovara
flaredariyê amade dikir, buyarek
ku Nisêbîniyan flafl bikê qewimî!
Bav û zarok (‹smail Ak›n-62 û
Elîf Ak›n-10) bi hev re hatin
qetilkirin. Gelek pirs hatin kirin.
Çima dewletê keflfa cihê buyarê
nekir? Çima deqe bi deqe
qerekolê agahî ji gundiyan
distandin û nehat cenaze
ranekirin? Çima qerekolê
dîmenên buyarê nekiflandin?
Sayfa 2
Heta 2012’an gelên Nisêbînê çi dît, çi nedît. Koçberî, xizanî, birçîbûn, talanî, fler, komkujî, kufltina
zarok, kal, pîr, jinan û hwd. Ger ku em wekî flaradariyê bersivê bidin buyarên ku Nisêbînê nedîtin,
dê nivîs kintir be û dê serê we hindiktir biêfle.
Dema me hejmara kovara flaredariyê amade dikir,
buyarek ku Nisêbîniyan flafl bikê qewimî! Bav û zarok (‹smail Ak›n-62 û Elîf Ak›n-10) bi hev re hatin
qetilkirin. Gelek pirs hatin kirin. Çima dewletê
keflfa cihê buyarê nekir? Çima deqe bi deqe qerekolê agahî ji gundiyan distandin û nehat cenaze
ranekirin? Çima qerekolê dîmenên buyarê nekiflandin? Û gelek pirsên bê bersiv li pey hev rêz dibin. Lê li ser goristanê yekî kal got: “Heware! Em
talan bûn, exlaq û wicdan bi me re nehifltin. Berê
flerê dijwar di navbera eflîran de diqewimin lê zarok, kal, pîr û jin nedihatin kufltin. Ger ku bihatana
kufltin, ew eflîr rûrefl îlan dikirin. Ji bo ku di wicdan
û exlaqê civakê de dest netavêtin zarok, kal, pîr û
jinan. Lê ev maf dane wekîlan pê desthilatdaran
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
diparêzin. Niha zarok û kal hatin qetilkirin. Ev talaniya herî mezin e! Wicdan û exlaqê civakê temam e. Bersiva vê pirsê li cem kê ye?
Bi vê xemginiyê, her kovareke flaredariyê dirokên
jiyanê ne, her dîrok filmek e, her filmek jiyana
zindî ye ku girî û ken bi hev re didomîne. Kal, pîr,
zarok, ciwan û jin dikarin bibin lîstikwanên van
fîlman. Hewceyî perwerdehiyê jî nîne. Kê bihîstiye
ku dîroka pir çandî, pir zimanî bûye sedema komkujî û bêedaletiyan? Ev tenê di demên zilimkaran
de pêkan e. Niha jî, ji bo ku Meclisa fiaredariya
Nisêbînê biryara pir çandiyê daye, di bin xetereya
ku fesih bibe de ye.
Nisêbînê ji bo edaletê berxwadaneke dijwar didomîne. Ji bo vê yekê em nikarin naveroka kovarê
biecibînin. Di Doza N.Ç de, bi sedan delegeyên
konferansa ‘Doza N.Ç Doza Qirkirina Civakê ye’
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
dengên xwe kirin yek. Qirkirina Pira Bexdayê jî
qirkirina civakê ye. Di nava mayîn û potînên leflkeriyê de dinale. Me serî li hemû rayedaran daye
ku qirkirina Pira Bexdayê bisekinînin, tescîl bikin
û em bikaribin diyarî gelên Nisêbînê bikin.
Dîrok tê vekolan, jin û jiyan jê diherikê. Gundê
Marînê wateyeke ku hevaltiya çandan derdixe
holê. Kî/ê dizane di wateya Zimanê Aramî de
gundê fiikeftan (Marinê) wekî navê jinan ji aliyê
kurdan ve tê flirovekirin û Narîn, rozbîn, rozmarîn
jê çêdibe.
Herî dawî, civakê biryara xwe li gorî çi dabe, em jî
hevl didin ku wekî civakê bimeflin. Nûnertiya
Nisêbînê ne barekî sivik e. Çavên zarokên
Nisêbînê, wekî ku sedsalan ronahî bike derdikeve pêfl berî me. Em ê hewl bidin ku bibin bersiva
daxwazên zarokan, jinan û hemû Nisêbiniyan…
Eyfle GOKKAN
3 Sayfa
Kad›n
“Biz kad›n hareketi olarak art›k
zulmün korunmas›n› istemiyoruz.
Sizleri küçük yaflta evlendirece¤iz
dediler “yok” dedik, bafll›k
paras›yla verece¤iz dediler “yok”
dedik, kimi istersen onunla
evlendirece¤iz dediler “yok”
dedik. Yok deyifllerimiz örgütledi.
Bugün burada genç kad›nlar,
yafll› kad›nlar, okuyan kad›nlar,
örgütlenmifl kad›nlar var.
Örgütlendik, bir araya geldik,
kad›n kentleri ilan ettik, bu
kad›n›n özgücüyle baflar›s›d›r.”
NUSAYB‹N’DE
KONFERANS;
N.Ç. davas› toplumun k›r›m davas›d›r
Nusaybin Belediyesi öncülü¤ünde, "Kad›na yönelik
her türlü fliddete karfl› kad›n kenti Nusaybin'de N.Ç.
davas› toplumun k›r›m davas›d›r" konferans› yap›ld›.
Nusaybin Belediyesi öncülü¤ünde, Mitanni Kültür
Merkezi Apê Musa Konferans Salonu'nda bin kad›n›n kat›l›m›yla "Kad›na yönelik her türlü fliddete karfl› kad›n kenti Nusaybin'de N.Ç. davas› toplumun k›r›m davas›d›r" konferans› yap›ld›. BDP ‹stanbul Milletvekili Sebahat Tuncel, BDP Efl Genel Baflkan Yar-
Sayfa 4
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
d›mc›s› Meral Dan›fl Befltafl, Nusaybin Belediye
Baflkan› Ayfle Gökkan, BDP Nusaybin ‹lçe Efl Baflkan› Ayten Kahraman ve binin üzerinde kad›n konferansa kat›ld›. Pankartlar›n as›ld›¤› salonda, fliddet
ma¤duru kad›nlar›n öykülerin anlatan sinevizyon
gösterimi yap›ld›.
Süryani, Kürt, Türk, Mihelmi baflta olmak üzere
kentin rengini ortaya koyan birçok kad›n ulusal k›yafetleri ile konferansa kat›l›rken, Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan aç›l›fl konuflmas›nda, "Kad›n-Devlet-Erkek" iliflkileri üzerine konufltu. Konferans› neden N.Ç.'ye adad›klar›n›n nedenini aktaran
Gökkan, "Devletin bu davada tavr› ortadad›r, tecavüzcüler korunuyor. ‹yi ve kötü kad›n modelini topluma dayatan devlettir. Onlara göre iyi kad›n evinde
oturur, kötü kad›n ise örgütlenen, özgürleflen kad›nd›r. Ama bizler onlara göre kötü kad›n da olsak
örgütlenmeye devam edece¤iz" fleklinde konufltu.
Gökkan, “Qirkirina Jinê Qirkirina Civakê ye” (Kad›n
K›r›m› Toplumun K›r›m›d›r). Asl›nda bugün burada
bir tarih yaz›yoruz. Üyesi oldu¤umuz Demokratik
Özgür Kad›n Hareketi (DÖKH) “Kad›n Özgürleflmeden Toplum Özgürleflmez” slogan›yla yola ç›kt›.
Dünyada bütün ülkeler kendilerince kad›n sorununa yaklafl›rken, DÖKH kad›n›n iradesiyle, kad›n›n
özgürlü¤üyle, kad›nla birlikte yola ç›kt›. Kimse varl›¤›m›z ve yoklu¤umuzun fark›nda de¤ildi. Kad›n cahildir, kad›n güçsüzdür, yapamaz, kad›n evin içinde
çocuklara bakar deniliyordu. Bu devlet iktidar›n›n
kendisine kanun yapt›¤›, toplumda örgütledi¤i sistem anlay›fl›d›r. Ancak biz kad›nlar “neyimiz eksik”
dedik. Akl›m›z var, düflüncemiz var, partimiz var,
güçlüyüz de! O zaman niye yapamay›z, niye terbiye
edilmifliz bu flekilde diyebildik.
‹flte o zaman kad›nlara neyi yapamazs›n dediler.
Siyaset yapamazs›n dediler ama siyaset yapt›k, kad›n kad›n› koruyamaz dediler, kad›n› kad›n korudu
ve bu flekilde baflard›k. Erkek kad›n› korur diyen
erkek zihniyet ayn› zamanda kad›na tecavüz ediyordu! Bizleri suçlayarak güçleriyle bo¤maya çal›flan bir zihniyetti bu.
Biz kad›n hareketi olarak art›k zulmün korunmas›n› istemiyoruz. Sizleri küçük yaflta evlendirece¤iz
dediler “yok” dedik, bafll›k paras›yla verece¤iz dediler “yok” dedik, kimi istersen onunla evlendirece¤iz
dediler “yok” dedik. Yok deyifllerimiz örgütledi. Bugün burada genç kad›nlar, yafll› kad›nlar, okuyan
kad›nlar, örgütlenmifl kad›nlar var. Örgütlendik, bir
araya geldik, kad›n kentleri ilan ettik, bu kad›n›n özgücüyle baflar›s›d›r. Nusaybin bu kad›n kentlerinden bir tanesidir. Nusaybin’i kad›n kenti ilan etmeye gücümüz vard› ve kad›nlar›n baflar›s›yla yüzde
82’lik bir oranla baflar› elde ettik. 11 milletvekili 14
belediye kazand›k. Elbette bu kazan›mlar›m›zla birlikte kad›n sistemini yerlefltirdik ve kabul ettirdik.
‘Hem kad›n oldu¤umuz için hem de Kürt
oldu¤umuz için zulüm görüyoruz’
“Em ne namusa kesî ne, namusa me azadia me
ye”, “qirkirina jinê qirkirina civakê ye”, “ji bo civakeke demokratik ava bibe, em bi çanda tecavüzê re
flerdikin” kampanyalar› onbinlerce kad›n›n kat›l›m›yla gerçeklefltirildi. fiuan konferans›m›za Duruca, Girmeli, Akarsu ve Nusaybinli kad›n delegasyon
kat›lm›fl durumda. Bu konferans›m›z gerçeklefltirmifl oldu¤umuz kampanyalar›n, toplumsal de¤iflim
çal›flmalar›n›n bir parças›d›r. Kad›nlar üzerinde bü-
5 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
“N.Ç davas›n› daha yak›ndan takip inceledi¤imizde 11 yafl›nda olan bir
çocu¤a tecavüz eden 25-30-35 hatta 60 yafl›na kadar olan erkekler var.
2000 y›l›nda tecavüze u¤ruyor, 2002 y›l›nda savc›l›¤a baflvuruda bulunuyor.
Tecavüz eden erkekler asker, devlet memuru, e¤itimci, korucu ve
valilik çal›flanlar›. Tüm bunlar› bir araya getirdi¤imizde ‘N.Ç’ye devletin
sistemi tecavüz etmifltir’ diyebiliriz.”
yük bir zulüm yürütülmektedir. En çarp›c› olan› ise biz
kad›nlar iki defa zulüm görmekteyiz. Hem kad›n oldu¤umuz için hem de Kürt oldu¤umuz için zulüm görüyoruz. Kad›n oldu¤umuz için erkek, Kürt oldu¤umuz
için devlet zulmediyor. Bugün bir kez daha vurgulamakta yarar görüyor ve buradan sesleniyorum. Biz
kad›nlar art›k hiçbir zulmü kabul etmiyoruz. Erke¤in
fliddet uygulamas›n›, fliddet uygulayan erke¤in devletin yasalar›yla korunmas›n› kabul etmiyoruz. ‹flte tam
da bu noktada N.Ç davas› toplumun k›r›m davas›d›r
çünkü bu dava içinde hem erkek var hem de devlet
vard›r. Bu yüzden böylesi bir konferans› gerçeklefltiriyor ve büyük önem atfediyoruz.
iyi, kad›n ise kötü ilan edilmifl ve bu flekilde kanunlara da uyarland›. Bir di¤er sorun ise kad›n-erkek
eflitli¤inin bozulmas›d›r. Sadece erke¤e sayg›nl›k
atfetmek bafll› bafl›na kad›n-erkek eflitli¤ini ortadan
kald›r›yor zaten. Tüm bunlar yaflan›l›rken iki kad›n
profili ortaya ç›kar›lmaya çal›fl›l›yor. ‹yi kad›n, kötü
kad›n! T›pk› iyi Kürt, kötü Kürt profilinde oldu¤u gibi. ‹yi Kürt devletçi, sisteme entegre olmufl, onun
etkisinde olan, devlet ne derse do¤rudur diyen Kürt,
kötü Kürt ise özgürlü¤ünü isteyen Kürt’tür. Kad›n
da bu flekilde tarif edilmektedir. Erkek için ‘kabul
eden kad›n’ iyi kad›nd›r, kötü kad›n ise özgürlük isteyen kad›nd›r.
‘‹yi kad›n, kötü kad›n! ‹yi Kürt, kötü Kürt’
‘N.Ç’ye devletin sistemi tecavüz etmifltir!’
Erkek önemlidir, onurludur, dürüsttür, namusludur
denilerek bir sistem oluflturulmufl. Peki, kad›na tecavüz eden kim? E¤er namus erkekle tarif ediliyorsa namussuz olan kim? Kad›n! N.Ç davas›nda erkek
N.Ç davas›n› daha yak›ndan takip inceledi¤imizde
11 yafl›nda olan bir çocu¤a tecavüz eden 25-30-35
hatta 60 yafl›na kadar olan erkekler var. 2000 y›l›nda tecavüze u¤ruyor, 2002 y›l›nda savc›l›¤a baflvuru-
Sayfa 6
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
da bulunuyor. Tecavüz eden erkekler asker, devlet
memuru, e¤itimci, korucu ve valilik çal›flanlar›. Tüm
bunlar› bir araya getirdi¤imizde ‘N.Ç’ye devletin sistemi tecavüz etmifltir’ diyebiliriz. Sadece mahkemeye sevk edilenlerin say›s› 36 kifli. Neden N.Ç’nin k›r›m› toplumun k›r›m›d›r diyoruz. Çünkü yarat›lan iyi
kad›n, kötü kad›n profiline göre N.Ç kötü kad›nd›r ve
tüm erkekler tecavüz edebilir!
‘Erkek devlet sisteminde örgütlüdür!’
N.Ç hakim karfl›s›na ç›k›p ‘bunlar bana tecavüz ettiler’ diyor. Hakim, ‘hele göster bakal›m nas›l tecavüz ettiler sana’ diye karfl›l›k veriyor. ‘Bana tarif et’
diyor. Hakim o kadar erke¤e ‘nas›l tecavüz ettiniz’
diye sormuyor ama N.Ç’ye soruyor. Erke¤i, tecavüz
sistemini korumak için N.Ç 15 yafl›ndad›r diyerek yine bir erkek taraf›ndan 15 yafl›nda oldu¤una dair
rapor ald›lar. Medya da bu oyunun bir parças› olarak N.Ç 15 yafl›ndad›r diye yay›n yapt›. Oysa N.Ç tecavüze u¤rarken 11 yafl›ndayd› ve 14 yafl›nda mahkemeye baflvurusunun ard›ndan dava aç›ld›. Yani
burada erkek egemen kendi sistemini devlet içerisinde, yarg›da ve medyada istedi¤i flekilde flekillen-
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
dirmektedir. Yapt›¤› tecavüze k›l›f uydurmakta tecavüzü koruma alt›na almaktad›r.
Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan’›n sunumundan sonra söz alan BDP ‹stanbul Milletvekili
Sebahat Tuncel “Böyle bir toplant›y› yaln›zca kad›nlarla düzenlemek art›k bize yetersiz geliyor arkadafllar, erkeklerde de örgütlenebilmelidir. Erkek
zihniyetini de¤ifltirmek için fliddeti erkeklerle tart›flmak gerekiyor. Kad›n ve erkekler neolitik dönemde
eflitti, eflitlik vard› ve bozulduktan sonra araya bask›, zor, iflkence girmifltir ve toplum bunlarla yönetilmeye kad›nlar da bu yasalar›n alt›nda yaflamaya
mahkum edilmifltir" diye konufltu.
Tuncel konuflmas›n›n devam›nda, “Neolitik dönem
olarak tan›mlad›¤›m›z, kar›n ve erkeklerin toplumsal yaflamda eflit oldu¤u bir dönemde eflitlik politikalar› yaflama geçmifltir. Bu dönem en güçlü flekilde Mezopotamya’da yaflanm›flt›r. Bu dönemde dengeler ilk olarak kad›n ve erkek aras›nda bozulmufltur. Eflitlik bozuldu¤unda araya zor, bask›, iktidar ve
en önemlisi de tecavüz girmifltir. Bütün bu denemeleri erkek, kad›n üzerinde yapm›flt›r. Bu flekilde kad›nlar yaflam›n d›fl›na itilmifllerdir. Yasalar› koyan,
aileyi koruyan, yaflam› kuran kad›n, erke¤in tahakkümüyle birlikte ikinci s›n›f vatandafl olmufl, kad›n
sat›lan mal haline getirilmifl, bedeni gasp edilmifl ve
art›k kendi bedeni kendisine ait olmaktan ç›kar›lm›flt›r. Erkek egemen sistemini infla ettikten sonra
kad›n üzerinde her türlü söz sahibi olmufltur. Üreten kad›n tamamen erke¤i beslemek zorunda b›rak›lm›flt›r. Erkek tecavüz eder, al›p satar, namusum
kirlendi diye katleder.
Genel itibariyle bak›ld›¤› zaman erkek egemen sistem dün oldu¤u gibi bugün de kendi sisteminde kad›n› eritmeye, onu yok saymaya çal›fl›yor. Biz bugün
burada N.Ç’yi konuflurken bir çok kesim de N.Ç için
‘namussuzluk yapt›, hak etti¤ini buldu’ diyor. N.Ç
tecavüze u¤rad›¤›nda bir çok kifli biliyordu ama kad›na bak›fl aç›s›ndan dolay› ses bile ç›karm›yorlard›.
B›rakal›m taciz ve tecavüzü, hala fliddete maruz kalan kad›nlara sahip ç›k›lm›yor. ‘efltir döver de sever
de’, ‘biz kimsenin aile içine kar›flmay›z’ deniliyor ve
kad›na destek verilmiyor. Biz y›llard›r bu tür fleylere
karfl› mücadele veriyoruz. Tüm bu fliddet elbette ki
politiktir. Erkek egemen sistemin aile içerisindeki
7 Sayfa
yans›mas›d›r. Devletin kad›na evdeki yaklafl›m›d›r.
Devleti kim temsil ediyor, erkek!
‘Siyaset sadece siyasi partilerde yap›lmaz’
‹flte bunlara karfl› mücadele etmenin bir yolu var, o
da örgütlenece¤iz, bilinçlenece¤iz ve kendimizi gelifltirece¤iz. Bizi bizden baflkas› kurtaramaz. Biz kad›nlar› bizden baflka kimse özgürlefltiremez. Cinsiyetçi toplumu üretilirken kad›n›n da pay› vard›r. Erke¤e mavi giyindirip k›z çocuklar›na pembe giydirerek, erkek çocuklar bulafl›k y›kamaz evin flu ihtiyac›n› karfl›lamaz, k›z çocuklar›na her türlü ifli yapt›rarak, onlara yaflam›n büyük bir bölümünü yasaklayarak biz kendimiz yarat›yoruz. Buna son verecek
olan bizleriz. Erkek zihniyeti kad›n› siyasetin d›fl›na
itmifltir. Kad›nlar›n yönetimlerde temsiline izin ver-
Sayfa 8
memifltir. Karar ve yönetim mekanizmas›n›n d›fl›na
itilen kad›n art›k buna son vermelidir. Siyaset sadece siyasi partilerde yap›lmaz, siyaset en çok evde
yap›l›r, sokakta yap›l›r, iflyerinde yap›l›r, mahallede
yap›l›r, tarlada yap›l›r. Kendimizi karar alma süreçlerine dahil edeceksen bunu yapmal›y›z. Kad›n örgütlenerek güç kazan›r, aksi takdirde bin y›llard›r
süre gelen köleci yaklafl›m devam eder.
Konferansta konuflan BDP Efl Genel Baflkan Yard›mc›s› Meral Dan›fl Befltafl ise "Kad›n-fliddet-hukuk"
konular›nda bir sunum yapt›. Dan›fl, “N.Ç davas› çok
önemli bir dava, bu davaya N.Ç’nin avukat› olarak kat›ld›m. Ancak olay sadece N.Ç’den ibaret de¤il, bunun gibi birçok yüzlerce, binlerce örne¤i var. Yaflam›n her alan›nda kad›n fliddet görüyor. Sokakta, gözalt›nda, cezaevinde, evimizde fliddet görüyoruz hat-
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
“Hepimiz çok iyi biliyoruz ki,
11 yafl›nda ya da 15, 18 yafl›nda
çocuk hatta çocuk dahi olmazsa bir
kad›n, r›zas›nca yüzlerce erkekle
birlikte olmaz. N.Ç davas›
san›klar›ndan erkekler, ‘N.Ç
r›zas›yla yan›m›za geliyordu, zaten
bizler evli, çoluk çocu¤u olan, devlet
memuru olan insanlar›z’ diyorlard›
kendilerini yapt›klar›ysa savunurken
yarg› da birçok yönüyle yani gerekli
cezay› vermeyerek, zaman afl›m›na
u¤ratarak hepsini tahliye ederek
destek vermifltir.”
ta çocuklar›m›zdan, kardefllerimizden, babalar›m›zdan fliddet görüyoruz. Buna ra¤men düne naran büyük bir geliflme var. Kad›nlar art›k uyand›, eskisi gibi
kabul etmiyor. Bundan on y›l önce böylesi toplant›lar
düzenledi¤imizde kad›nlar gelemiyordu, yada izin almak zorundayd›lar, geldiklerinde ise konuflmuyorlard›. Bunda kad›n mücadelesinin büyük rolü var, her
geçen dün daha da gelifliyor.
iyi bir k›z de¤il, niye onunla kötülefliyorsunuz, ne-
‘N.Ç davas›nda erkek, devlet,
den bu k›z› savunuyorsunuz, onu savunursan›z efl-
yarg› kad›na karfl›yd›’
lerimiz, çocuklar›m›z ceza yer. Mücadele etmeye
Bizlerde N.Ç’ye tecavüz edenleri koruduk. Nas›l ko-
çal›flt›k. Bu insan› çok inciten bir durumdur çünkü
ruduk? Tecavüz edenler aras›nda asker, korucu
bizde kad›nd›k ve bize sald›ranlar da kad›nd›. Bir
devlet memuru vard› ama bizim çocuklar›m›z da
anlamda toplumun yarg›s› onlar›n da yarg›s›yd›.
vard›! Bunu inkar edemeyiz, etraf›m›zda gördü¤ü-
‘neden eflim onursuz bir kad›n için cezaevine girsin
müz, tan›d›klar›m›z da vard› N.Ç’nin failleri aras›n-
ki’ deniliyordu. Ancak flunu da çok iyi biliyoruz ki;
da. Devleti zaten biliyoruz ancak önce kendi içi-
bir suç cezaland›r›lmasa devam eder. N.Ç çok kötü
mizde olan› görmeliyiz. N.Ç davas›nda erkek, dev-
günler yaflad› ama hala yaflam›n› sürdürüyor ve bü-
let, yarg› tecavüzü koruyan taraftayd›. ‹flte bunlar
yük bir mücadele veriyor. Ayr›ca yaln›z bafl›na da
aras›nda çocuklar›m›z, kardefllerimiz, efllerimizde
de¤ildir ve dünden daha güçlüdür. Tabi bizlerde
olsa buna karfl› ç›kmal›y›z. Çünkü bu mücadele bu
dünden daha güçlüyüz.
flekilde günlenecektir. Ama dava sürecinde ne ya-
‘Bir kad›n hangi yaflta olursa olsun
fland›? Tecavüzcülerin aileleri avukatlara sald›rd›
ve bunlar aras›nda kad›nlarda vard›. Anneleri, eflleri, k›z kardeflleri vard›.
‘N.Ç onursuzdur deniliyordu’
N.Ç’nin avukatlar›na sald›ranlar N.Ç onursuzdur,
r›zas›nca yüzlerce erkekle olamaz’
Hepimiz çok iyi biliyoruz ki, 11 yafl›nda ya da 15, 18
yafl›nda çocuk hatta çocuk dahi olmazsa bir kad›n, r›zas›nca yüzlerce erkekle birlikte olmaz. N.Ç davas›
san›klar›ndan erkekler, ‘N.Ç r›zas›yla yan›m›za geli-
9 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
yordu, zaten bizler evli, çoluk çocu¤u olan, devlet
memuru olan insanlar›z’ diyorlard› kendilerini yapt›klar›ysa savunurken yarg› da birçok yönüyle yani
gerekli cezay› vermeyerek, zaman afl›m›na u¤ratarak
hepsini tahliye ederek destek vermifltir. N.Ç ise halen tedavi görmekte. Kad›nlar üzerindeki yaflam›n
her alan›nda süren sald›r›lara karfl› duyarl› olmam›z
gerekmektedir. Tabi tecavüz sadece erkek ve kad›n
aras›nda olmaz. Devlet de tecavüz edebiliyor. Anadili
yasaklamak bir tecavüzdür. Kad›n ve toplum sorununu bütünlüklü olarak ele almak laz›m. Kad›n›n bilinçlenmesi toplumun bilinçlenmesidir.
‘Telefonda konufluyor diye
kad›n öldürüldü!’
7 sene önce Ç›nar’da bir kad›n› 10 kifli öldürdü. Babas›, erkek kardefli, kocas›, amcas›n›n o¤lu ve di¤erleri hepsi birlikte bir kad›n› öldürdü. Sebebi ise
‹stanbul’a k›z kardeflinin yan›na tedavi olmaya gitmiflti bir haftal›¤›na ve burada bir telefon alm›flt›
kendisine. ‘Kad›n nas›l kocas›ndan, kardeflinden
habersiz telefonla konuflur’ diyerek bunlar taraf›ndan öldürüldü. Ama annesi ne yapt›? Geldi, k›z›m
hakl›d›r diye avukat tuttu. K›z›m› öldüren kocamsa
da karfl›y›m, o¤lumsa da karfl›y›m çünkü k›z›m› gözlerimin önünde öldürdüler. ‘sizleri de öldürece¤iz’
tehdidine ra¤men mahkemeye geldiler. 8 kifli bu
davadan cezaland›r›ld›, böylesi kararlar da var tabi.
Bunun için böylesi olaylara karfl› mücadelemiz, kararl›l›¤›m›z ve yürüyüflümüz de çok önemlidir. Bu
bir günde, bir ayda ya da bir y›lda olmaz elbette ama
geçmiflteki gibi yarg› N.Ç davas›nda oldu¤u gibi rahat davranamaz. Tecavüz bir insanl›k suçudur ve
hepimiz bunun karfl›s›nda olmal›y›z. Art›k tecavüzü
saklamamam›z gerekiyor, saklad›¤›m›z sürece bu
daha da büyüyerek devam eder.
N u s a y b i n . . .
d›na yönelik her türlü fliddete karfl› kad›n kenti Nusaybin'de N.Ç. davas› toplumun k›r›m davas›d›r"
konferans›n›n ard›ndan yürüyüfl gerçeklefltirildi.
Aralar›nda BDP ‹stanbul Milletvekili Sebahat Tuncel, BDP Efl Genel Baflkan Yard›mc›s› Meral Dan›fl
Befltafl, Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan,
K›z›ltepe Belediye Baflkanvekili fierife Alp, BDP
Mardin ‹l Efl Baflkan› ‹. Sihem Elveren Alp, BDP Nusaybin ‹lçe Efl Baflkan› Ayten Kahraman'›n da bulundu¤u kad›nlar, farkl› tarihlerde gördü¤ü fliddet
nedeniyle yaflam›n› yitiren kad›nlar›n mezar›n› ziyaret etmek amac›yla Hac›lar Mezarl›¤›'na do¤ru bir
yürüyüfl gerçeklefltirdi.
Konferans delegelerin önerilerinin tart›fl›lmas› ile devam ederken, kad›nlar›n birçok önerisi karar alt›na
al›nmak üzere kat›l›mc›lara sunuldu. Konferansta;
1- Tecavüz Kültürü ile ilgili erkeklere e¤itim verilmesi
2- 2012 y›l›nda ayn› isimle Türkiye genelinden delegasyonun kat›l›m›yla Nisêbîn’de konferans yap›lmas›
3- Kad›na Karfl› fiiddetle Mücadele etmek için
Nisêbîn’de Kad›n Meclisinin oluflturulmas› kararlaflt›r›ld›. Kararlar›n okunmas› ve kabul edilmesinin
ard›ndan kad›nlar alk›fl ve z›lg›tlar eflli¤inde konferans› sonland›rarak, Mitanni Kültür Merkezi bahçesinde halaya durdu. Çekilen halay›n ard›ndan kad›nlar katledilen kad›nlar ile cezaevlerinde tutuklu bulunan kad›nlar›n foto¤raflar›n› tafl›yarak Hac›lar
Mezarl›¤›'na yürüdü.
Yaflam›n› yitiren kad›nlar›n mezar› ziyaret edildi
Nusaybin Belediye öncülü¤ünde, "Kad›na yönelik
her türlü fliddete karfl› kad›n kenti Nusaybin'de N.Ç.
davas› toplumun k›r›m davas›d›r" konferans› fliddet
nedeniyle yaflam›n› yitiren kad›nlar için yap›lan yürüyüfl ile sona erdi.
Yürüyüflün ard›ndan kad›nlar farkl› tarihlerde fliddet nedeniyle yaflam›n› yitiren kad›nlar›n mezar›n›
ziyaret etti. 2007 y›l›nda efli taraf›ndan 15 yafl›nda
katledilen Gurbet Yurtelli'nin mezar›nda aç›klama
yapt›. Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan,
konferansta al›nan kararlar›n en k›sa zamanda yerine getirilmesi için belediye kapsam›nda "çal›flma
masas›" oluflturacaklar›n› dile getirdi. Gökkan, kad›nlar›n katledilmesine devletin göz yumdu¤unu
belirterek, "Yaln›zca devlet fliddeti de¤il, toplumun
kad›n üzerindeki fliddeti de yarg›lanmas› gerekiyor. Vicdan sahibi herkes kad›n k›r›m›na dur demeli" fleklinde konufltu.
Mitanni Kültür Merkezi Apê Musa Konferans Salonu'nda bin kad›n›n kat›l›m›yla gerçeklefltirilen "Ka-
Yap›lan aç›klaman›n ard›ndan konferans ve bu çerçevede yap›lan etkinliklerle sona erdi.
Nusaybin'de öldürülen kad›nlar›n
mezar›na kitlesel yürüyüfl
Sayfa 10
11 Sayfa
Tarih-Kültür
TAR‹H‹
BA⁄DAT KÖPRÜSÜ
IV. Murat Köprüsü
Nusaybin’de bulunan “Ba¤dat Köprüsü” I. Dereceden Arkeolojik Sit Alan› olan Nisibis Höyü¤ü s›n›rlar› içerisinde yer almaktad›r. Tamam›na yak›n bölümü may›nl›-askeri saha içerisinde yer almaktad›r.
Nusaybin Tarihi Ba¤dat Köprüsünün tespit çal›flmalar›nda askeri-may›nl› saha içinde kald›¤›ndan gerekli araflt›rmalar sa¤l›kl› bir flekilde yap›lamam›flyap›lamamaktad›r. Çal›flmalar kuzeye bakan ve hala
görünüyor olan taraf›nda yo¤unlaflm›fl ve kaynak taramas›ndan gerekli bilgiler elde edilmifltir.
malardan anlafl›lm›flt›r. Farkl› dönemlerde birçok
uygarl›¤a ev sahipli¤i yapan Nusaybin, özellikle Roma, Eyyubiler ve ‹slami dönemlerinde imar faaliyetlerine büyük önem verilmifl ve birçok an›tsal yap› infla edilmifltir. Bu yap›lar›n önemli bir grubunu oluflturan köprülerden “Ba¤dat Köprüsü”, Nusaybin’in
do¤usunda yer alan ve günümüze kadar ulaflan yap› kal›nt›lardan sadece biridir. Ba¤dat Köprüsü veya
IV. Murat Köprüsü olarak de¤erlendirilen bu köprü
dönemin mimari özelliklerini tafl›maktad›r.
Nusaybin; tarihi kaynaklar do¤rultusunda en erken
M.Ö. I. binin bafllar›na tarihlendirilebilir. Orta ve Yeni Assur devirlerinde her iki merkez birlikte kullan›l-
Tarihi:
Nusaybin ilk ça¤lardan günümüze birçok medeniyete ev sahipli¤i yapm›fl antik bir yerleflme merkezidir. Bu medeniyetlerden günümüze çeflitli mimari
eserler kalm›flt›r. Nusaybin’de ilk yerleflme Girnawas’ta yap›lan arkeolojik veriler ›fl›¤›nda M.Ö
4500’lü y›llarda bafllad›¤› yap›lan arkeolojik çal›fl-
m›fl, Yeni Assur devrinde Girnawas tamam›yla terk
edilmifl Naflibina’ya yerleflilmifltir. Bu dönemde Arami kökenli Temanitler Naflibina çevresinde Huzirina
ve Gidara ad›yla iki yeni devlet kurmufltur. 1Bu iki
devlet Nusaybin kent merkezinin güneyindeki may›nl› sahadaki höyüklerde kalmaktad›r. Eski ça¤ kültürleri Kam›fll› höyü¤ünde yo¤unlaflm›flt›r. Bu höyük
(1) Hayat Erkanal,”1982 Girnavaz Kaz›lar›”, Kaz› Sonuçlar› Toplant›s›,1984
Sayfa 12
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
may›nl› alanda kald›¤›ndan yeteri kadar araflt›r›lmam›flt›r. Köprünün üzerinde tarih verecek kitabesi
yoktur. Bu nedenle tarihi köprü hakk›nda bilgileri
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
gücü Baflkavak (Ahmedi) Köyü Köprüsü (1861), Sürgücü Ahmet A¤a Köprüsü (XIX. yy), Harzem Köprüsü (XII. yy) dür.
‹bn-i Cübeyr, Gertrude Bell ve bölgedeki mimari örneklerindeki benzerliklerinden ö¤reniyoruz.
‹bn-i Cübeyr 1184 y›l›nda Nusaybin’e u¤ram›fl ve
Nusaybin Antik kentin güneyine düflen Ba¤dat Köprüsü hakk›nda da; Nehrin üzerinde, flehrin güney
kap›s›na bitiflik, sert tafllardan infla edilmifl kemerli
bir köprü bulunmaktad›r 2diye kaydeder.
Eyyubiler’in bölgede birlik ve istikrar sa¤lamalar›y-
Mimarisi:
Tarihi Nusaybin Ba¤dat Köprüsü, Ça¤ Ça¤ Deresi
üzerinde do¤u–bat› istikametinde uzanmaktad›r.
Do¤u–bat› istikametinde uzanmakta olan eser, yolunun düz yuvarlak kemerli, on iki gözlü köprüler
grubuna girmektedir. Ayaklar birbirine yuvarlak kemerlerle ba¤lanm›flt›r.
la birlikte e¤itim, sa¤l›k, ziraat, imar ve sanat faaliyetleri h›zlanm›flt›r. Nusaybin’de birçok hastane,
medrese, hangar, köprü, hamam, kervansaray yap›ld›¤› aktarmaktad›r.3
Köprünün do¤usunda 5, bat›s›n da 3 ve ortas›nda ise
3 kemerli göz fleklinde infla edilmifltir. Kemer gözünün ço¤u ayn› mimari teknik ve estetikte infla edilmifltir. Köprünün bir bölümü hala toprak alt›ndad›r.
Gertrude Bell’in Nusaybin’e 1910 y›l›nda gelmifl ve
kentin farkl› yerlerinden birçok foto¤raf çekmifltir.
Ba¤dat Köprüsü de bunlardan birisidir.
Ba¤dat Köprüsü, Musul’dan gelen kervanlar›n bu
köprüyü kullanarak kente girdi¤i bilinmektedir. Nusaybin’in XIII-XIX yüzy›llar aras› önemli bir merkez
oldu¤u göz önüne al›nd›¤›nda plan, malzeme ve
teknik özelliklerinden hareketle yap›n›n XIII.–XIX.
yüzy›lda infla edildi¤i düflünülmektedir.
Bu tür köprüler, daha çok aralar›nda fazla kot fark›
bulunmayan, iki k›y›y› birbirine ba¤lamak amac›yla
kullan›lm›flt›r. Mardin ili ve çevresinde, bu türden
infla edilen toplam üç köprü mevcuttur. Bunlar Sür-
Yap›, sert k›rma tafl malzemeden infla edilmifltir.
Memba yönünde bulunan kemer gözleri k›smen
görülmektedir. Üzerinde herhangi bir süsleyici unsur bulunmayan köprünün kemer aç›kl›klar›, düzgün kesme tafltan, di¤er k›s›mlar› k›rma tafl malzemeden infla edilmifltir. Foto¤raflardan da anlafl›ld›¤› kadar›yla eser, “yolu düz olan köprüler grubuna girmektedir.”
Yap›, on iki kemer gözlü olup, kemerler on üçaya¤a oturmaktad›r. Do¤udaki iki kemer gözü k›smen
toprakla dolmufltur. Kemer gözleri ortaya do¤ru
genifllemekte ve büyümektedir. Tafl›y›c› olarak yuvarlak kemerlerin kullan›ld›¤› görülmektedir.
(2) ‹bn Cübeyr, R›hlet/Endülüs’ten Kutsal Topraklara (Çev.‹smail Güler),‹st. 2003 175-176
(3) a.g.e 175-176
13 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
Köprü üzerinde herhangi bir süsleme ö¤esi tespit
edilmemifltir.
Tahribat:
Nusaybin Tarihi Ba¤dat Köprüsü flu anda may›nl›askeri saha içinde kalmaktad›r. Bu köprü daha birkaç y›la kadar sa¤lam bir flekilde günümüze kadar
gelebilmiflken askeriye taraf›ndan tahrip edilmifltir.
Askeriye tel örgülerini örmüfl, direklerini dikmifl ve
en kötüsü de do¤u k›sm›nda Ça¤ça¤ suyunun geçti¤i 3. ve 4. kemer gözleri tamam›yla tahrip ortadan
kald›rm›fl, yerine betonarme bir köprü infla ederek,
köprü yolunu da betonla kaplanm›flt›r.
Sonuç:
Günümüze ulaflan bilgi ve belgelerden, Nusaybin ve
çevresinde antik ça¤lardan kalma iki köprü bulunmaktad›r. Nusaybin Tarihi Ba¤dat Köprüsü bunlardan
sadece biridir. ‹nfla edildikleri dönemin birer kültürel
kimli¤ini yans›tan bu köprülerin korunup gelecek ne-
Sayfa 14
N u s a y b i n . . .
sillere aktar›lmas› en büyük temennimizdir.
Bilindi¤i gibi köprülerin inflas›nda ifllevsel özellikleri yan›nda an›tsal ve estetik nitelikler ön plana ç›km›fl ve mimarl›k tarihi aç›s›ndan dikkat çeken
önemli bir yap› grubunu oluflturmufltur.
Tarihi korumak onu infla etmek kadar zordur. Nusaybin tarihi bir kenttir. Tarihi kültürel mirasa sahip ç›kma onu sa¤l›kl› bir flekilde yeni nesillere aktarma bilinciyle, bu köprünün kay›tlarda yer almas› ve Nusaybinin kültürel kimli¤ine kazand›r›lmas› temel amaç ve
iste¤imizdir. Kal›nt›lar may›nl› askeri sahada kald›¤›ndan bu alanda resim çekmek dahi yasakt›r. Tarihi
kültürel miras›m›z› gelecek kuflaklara aktarmak aç›s›ndan önemli bir yer tutan “Tarihi Ba¤dat Köprüsü”nün korunmas› için öncelikli olarak askeri-may›nl› sahan›n d›fl›nda b›rak›larak Nusaybin’in imar sahas›na dahil edilmelidir. Bu flekilde tarihi köprünün korunabilecek, restorasyon süreciyle birlikte tekrar Nusaybin’e kazand›r›lacakt›r. Nusaybin Belediyesi olarak “Tarihi Ba¤dat Köprüsü”nün tescillenmesi, korunma alt›na al›nmas› ve restore edilerek yeniden kazand›r›lmas› çal›flmalar›na devam etmektedir.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
“Dîrok bi rengên hemû tevînekên civakî dest pê dike"
Mêvanên birêz
Delegasyona hêja! Ez we hemûyan li vî bajarê kevnare, bi hênikahiya Ava Spî, Bi germahiya Çiyayê
Bagokê, Bi rengê Kurd, Suryanî, Ereb, Êzidî û Elewiyan, bi hesreta sînor ê Qamifllo û Nisêbînê ku dîrokê di nava xwe de hezm nekir silav dikim û
dibêjim hûn bi xêr hatin bajarê kulîlkên spî. Wekî
din, kesên ku keda wan derbasî amadekirina vê
sempozyûmê bû Kongreya Civaka Demokratîk
Komxebata Baweriyê, Partiya Afltî û Demokrasiyê,Merclîsa fiaredariya Nisêbînê û xebatkarên wê,
Rêxistina Navçeyê ya BDP’ê, mêvanên me yên ku ji
kîflwerên gelekî dûr hatine, yên ku ked dane û dem
veqetandine ji her kesên pêwendîdar re gelekî spas
dikim, rêzdariyên xwe pêflkêfl dikim.
Befldarvanên hêja! Ez ne dîrokzan im. Wekî jinekê
dizanim ku, dîrok bi rengên hemû tevînekên civakî
dest pê dike; lê jin di vê tevînekê de ji hêla desthilatdariyan ve tune tê hesibandin. Bi vê boneyê, dî-
roka desthilatdariyan Dîroka Mirovahiyê venabêje,
tunekirina wê rewa dike. Di dîrokê de zayenda civakî, wekî ku jinî û mêrî bi yek carê ji hev cuda ne
û ev cudayetî wekî avahiya hiyerarflîk, pênaseya
serdestiya mêr a li ser jînê ye. Ya ku zayenda civakî ji bo dahûrandina civakê têgeheke girîng e, bi
gelemperî ji hêla polîtîkayên akademîk û siyasî ve
tê redkirin. fiîara Jin-Mêr tune; mirov hene, mînaka xwefliktirîn a vê ye. Heçku zayenda civakî mînaka girîngtirîn a ku cudayetî werdigere hiyerarfliyê
dide xuyanîkirin e. Cudayetiyên nîjadî, çand û bawerî, li gorî gelaleya zayenda civakî, ji bo afirandina hiyerarfliyê hatine bikaranîn.
Zayenda civakî ya dîrokê
Dîrok, ji xebatên akademîk ku zayenda civakî dike
der re dibe mînakek xweflik. Dîrok, ji bo nivîsandina
dîroka mirov derketibe rê jî, pirsa nivîsandina dîroka kîjan mirovî pir nake. Ya ku kesê dîroka wî/ê tê
nivîsandin nîjad, netewe, çîn û zayenda wî/ê heye, tê
paflçavkirin. Nivîsandina dîrokê ku yek’em car di
15 Sayfa
fiaristaniyên Mezopotamyayê de derketiye holê ji
hêla rahîban, di civakên kevneflopî de ji hêla bûyernivîsan û di civakên nûjen de jî ji hêla dîroknasan ve
hatine nivîsandin.
Ya ku bê gotin rahîb û bûyernivîsan dîrok li gorî berjewendiyên hamiyên ku wan xwedî dikin nivîsandine
dê rastir be. Lê belê di civaka nûjen de, dîrokzanê ku
dibêje ez bêalî me, di rastiyê de dema bê gotin mirovê spî, ji bo ku bê fêmkirin qala mêrê bajarî tê kirin, divê mirov li nivîsandina dîrokê bi awayê rexneker binihêre. Çendî ku desthilatdarî dest diguhere
dîroka berê dîroka dûvre tune dihesibîne û desthilatdariya xwe tîne pê. Bi vê boneyê di nivîsa dîrokê
de, ya ku qadeke desthilatdariyê ku ji bo îroyîna paflerojê bê rewakirin hatiye bikaranîn e, tenê kesên
ku têne pelçiqandin dikarin ferq bikin. Çawa ku pelçiqîner nivîsandinê wekî asayî,rast û di cih de dibînin, ên ku ji zanavên cuda li dîrokê dinihêrin tifltên
cuda cuda wekî yên têne veflartin, negirîng têne dîtin, bi awayekî cuda têne binavkirin (wekî komkujî ye
yan mukabele ye, terorîst e yan qehreman e) û li piflt
bûyînên qaflo dibînin.
Di nav pelçiqandiyan de cihekî cuda yê jinan heye.
Di seranseriya dîrokê de, hem jin û hem jî mêr, bi
boneya çand an jî civatên baweriyê,çîn û nîjadên ku
têkildarî wan in, li derveyî rastnivîsa dîrokê hatine
hifltin. Lê bêlê jin, tenê ji ber zayenda xwe ji kirina
rastnivîsa dîrokê hatine derkirin. Ev rastiye ku dema florefl pêk tên û çîna bindest tê desthilatdariyê,
jin li derveyî bizava ku kedek wan a girîng di pêkanîna wê de heye, dîrok, rastnivîs û naveroka wê
têne hifltin. Bi nihêrîna jinê, mebesta nivîsandina
dîrokê, tenê ne tevlêkirina jinan jî ya dîroka nivîsandî ye, nivîsandina dîroka jînê û hem jî rexnekirina dîroka heyî, û derxistina angafltên wê dîrokê yên
gerdûnîtî û bêalîtiyê ya holê ye.
Zayenda civakî ya baweriyê
Em dikarin wekî qadek cuda ya rastnivîsê li dîroka
baweriyê binihêrin. Vê carê jî desthilatdarên ku dîrokê dinivîsin, bi rewakeriya dengê hêzên sersirûflt
taxivin. Ji aliyekî ve, ya ku zanyarên olî di Cîhanê de,
ji demên gelekî kevin û bi vir de befla tekane ya civakê ku dîrok nîvîsandine ne divê mirov flafl nebe.
Mirovahî bi qasî 20 hezar sal, bi baweriyên pir yezdanî pirxwedêperest jiyaye. Hin ji wan civakên xwedî
baweriyên bi vî awayî,( zehmet be jî ) domandina jiyana xwe heta roja me ya îroyîn pêk anîne. Ev civak
bi gelemperî ne yên ku halet bikar tanîn; ên ku bi
hêza çengên xwe çandiniya baxçeyan dikirin bûn. Di
van baweriyan de, hêzên wekî yên ku hêzên wan ên
Sayfa 16
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
deyê tekane didan nîflandan bihata kirin.
Jinan hêza xwe ya civakî yekser winda nekirin.Weke mînak: Hin teorîsyen angaflt dikin ku di Îslamê
de (Fatima Mernîssî) hêza jinê heta Sedsala 9’an
dom kiriye, flîroveyên nuh ku di wan mêjuwan de
derketin holê lawazbûyîna hêza jinê rewa kirin. Ev
pêvajoyek bû. Bi taybetî jî hiflmendiya pîroziyê di
windakirina hêzê ya jinan de roleke girîng lîstiye.
Li Ewrûpayê, nêçîra caduwan ku ji Sedsala 11’an û
pê de didomiya, hêza ku jinan ji doflînê bi dest dixist kêm kiriye û doflîn aniye rewfla zanisteke ku
tenê mêr dizanin bikin.
yezdanî hebûn, diyarkirina rêbazên civakî yên ji bo
bapîrên mirî yan jî heyberên sersirufltî, bi qenciyan
bûyîna sedema karesatan, kirina vegotina mirin û jiyanê, çarenûsa nebafl û bext ( di vê navê de zayenda civakî jî) û ên ku derawaya kesan a civakî diyar
dikirin hatibûn bexflandin. Di van civakan de, rewfla
jinan a zayok bi awayekî ji hêla civakê ve hatiye naskirin û li vê gorê di jiyana civakî de derawayên girîng
ji bo jinan hatibûn dayîn. Tê gotin ku carcaran ev
hêzên sersiruflt di nava pevçûnan de bûn, û ya ku kîjan hêz dê bi ser biketa nedihat zanîn. Di van civakan de jin, li gorî roja îroyîn bêhtir azad bû û zayendiya wê bêhtir di bin kontrola wê de bû.
Li Herêma Rojhilata Navîn û Mezopotamyayê, nîgara makexwedawendê remzeke nîflaneya girîngiya
jinê ya civakî bû. Ji Îfltar heta Kîbele ev xwedawendên mêzayend carcaran sedemên baflî carcaran jî yên nebafliyê têne xuyanîkirin; lê belê hêza
wan dihate radestkirin, ev nîgara makexwedawend
wekî ji axê dihate remzkirin û ya ku hêza afirîneriyê,ji nû ve zayînê û adanê mêzayend e vedigot.
Hin parçeyên baweriya makexwedawendiyê heta roja me ya îroyîn hatine. Weke mînak: Li xakên Anatolya û Mezopotamyayê, pêçana pitikek nuh jidayîkbûyî (da ku cin nebin an go ji hin nebafliyên din were parastin) ya pêçeka axî nîflaneya vê baweriyê ye.
Baweriyên yekyezdanî ku berî Îsa bi qasî 5000 sal
derketin holê, çavkaniya zayokbûyîna jinê ji hêzek
mêzayend derbasî hêza nêrzayend bû. Êdî ax ne girîng bû. Ewtenê derdanek bû. Hêz êdî dê di doleke
ku giyanê afirînendeyê tekane hildigirt de baya. Jinîtî, erdeke ku çi lê bê çandin ew were mezinkirin,
tov jî dê yê ku giyan bida ba. Jiyan tenê bi cotbûyînek pîroz dikare bidome. Venêrana vê cotbûyîna pîroz jî dê ji hêla kesên ku xwe wekî sefîrê afirînen-
Îro, olên yekyezdanî hatine rewfla desthilatdariya
Cîhanê. Jin pêkanîna befla herî xizan a ser ruwê Cîhanê û ya herî kêm tê dîtin hîn jî didomînin. Kedên
jinan, bedenên wan, zayokbûyîna wan û nasnameya
wan di bin desthilatdariya mêran de ne. Olên yekyezdanî vê yekê vedibêjin û rewa dikin. Li gel cudakariyên girîng ku di nav van olan de hene jî, afirînerî her demê weke hêzek ku têkildarî mêran e dom
kiriye. Kîjan nîjad, çîn,celeb yan jî bawerî desthilat
dibe, rengê yê din tune dike.
Bi vê boneyê Nisêbînê jî, ji sempozyûma dîrokê ku
Dîroka Mezopotamyayê ronî kiriye, malovanî ji flaristaniyên wekî sumer, hûrî, mîtanî, asûr, med, û
pers re kiriye, sînor hîn hezmî nava xwe nekirine, û
bendewariya rizgarkirina rengên ji qulipandinê re
malovaniyê dike. Kurd, ereb, suryanî, êzidî, elewî
rengên ku li kêleka hev jiya ne. Nisêbîna ku dîroka
parzemînan digihîne hev û rêya derbasbûyînê Girnewas, mala hewandina polîtîka, bazirganî, zanist,
felsefe, çand û huner û nasnameyên nîjadî ye. Bi
çêja zanîngeha yek’em a Cîhanê û zanist, wêje û
muzîkê, bi kesayetiyên wekî Mor Afrem û Zanyar
Apê Mûsa Nisêbînê taybet e.
Gelên Nisêbînî, Dêra Mor Yaqûb, Mizgefta Zeynel
Abidîn, Perestgeha fiemsiyê, û Hawra li kêleka hev in
û îro bi hêviya afltiyek bi rûmet li ber xwe didin. Ez, di
fiaristaniya Mezopotamyayê de,di Rêwîtiya Dîroka
Nisêbînêde, ya ku parka baweriyê bibe nirxê mirovahiyê yê hevpar, bibe pirtûk û ji nifflan re were hifltin û
bi kevnargeha bajarê Nisêbînê pêflkêflkirina hemû
rengan wekî nasname hêvî dikim. Ez we dîsa bi berxwedana 8’ê Adarê, germahiya Newrozê, kelecana
Çarflema Sor û bi cofla Paskalyayê silav dikim.
Bi silav û rêzên xwe
Ayfle Gokkan
fiaredara Nisêbînê
17 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Mezopotamya Tarihinde
Nusaybin Sempozyumu
Nusaybin Belediyesi 8–9 May›s tarihlerinde “Nusaybin’in Renkleri
Mezopotamya Uygarl›¤›nda Yefleriyor” slogan›yla düzenlenen
“Mezopotamya Tarihinde Nusaybin Sempozyumu”na ev sahipli¤i yapt›.
Nusaybin Belediyesi ve Demokratik Toplum Kongresi taraf›ndan ortaklafla
düzenlenen ve iki gün süren sempozyuma, yurt içi ve yurt d›fl›ndan çok
say›da araflt›rmac›, yazar ve akademisyen kat›ld›. Sempozyumda iki gün
boyunca Nusaybin’in kültürel ve siyasal tarihi ele al›nd›. “Mezopotamya
Tarihinde Nusaybin Sempozyumu”na kat›lan konuflmac›lar›n
sunumlar›ndan baz› özetleri sizlerle paylafl›yoruz.
Yüksel Genç
Bu verimli kutsal kaynak, kendisini unutana da
unutmayana da de¤erini bilene de bilmeyene de hala kucaklar›n› açm›fl bekliyor. Tüm y›llar›n tüm izlerini, bizlerin insanl›k siluetlerini, uygarl›klar›n›, kavgalar›n›, sevinçlerini, sevgilerini ilmine inanc›na ve
daha pek çok özelli¤ine toplayarak bizleri ça¤›r›yor.
Bu iki günlük buluflmadan sizlerden çok fley ö¤renece¤imize inan›yoruz. Mezopotamya’n›n inanç tarihine kardeflli¤imizi yeniden bulabilece¤imize ina-
Sayfa 18
n›yorum. Bunun Mezopotamya’n›n evlatlar›n›n yeniden buluflmas› tan›flmas›, tan›flt›kça ve birbirinden
ö¤rendikçe yeniden kardeflleflmesinin yollar›ndan
biri olarak görüyorum.
Gülten K›flanak
Tarihin tafla ifllendi¤i, topra¤›n suyla harmanlan›p
piflirildi¤i Mezopotamya’n›n bütün halklar› ve ‹pek
Yolu’nun yolcular› Nusaybin’in binlerce y›ll›k kültürünü nak›fl nak›fl ifllediler.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Sümerlerden, Mitannilere, Romal›lardan, Akkoyunlulara, Osmanl›lara de¤in onlarca kültürün izlerini
görüyoruz. Süryaniler, Kürtler, Araplar, Türkler ve
daha niceleri evlerini, mabetlerini, okullar›n›, mezarlar›n›, sarn›çlar›n›, suyollar›n› bize emanet ettiler.
O sarn›çlardan süzülen sularla, envai çeflit renkte
açm›fl bu gül bahçesini, bir gülistana çevirmek bizim görevimiz. Bu co¤rafyada yaflam›fl bütün kültürler bizim miras›m›z ve ayn› zamanda yar›na ço¤altarak devredece¤imiz emanetlerimizdir.
Nusaybin’de onlarca tarihi eser korunmay› bekliyor; Girnewas, Dara, Marînê, Bunisra’n›n bize anlatacaklar› çok fley var. Bir an önce devam eden
araflt›rmalar›n güçlendirilmesi, yeni kaz›lar›n bafllat›lmas›, insanl›¤›n bu miras›n›n koruma alt›na
al›nmas› gerekir. Biz de bütün yerel yönetim birimlerimiz, belediyelerimizle bu çal›flmalar› destekliyoruz ve desteklemeye devam edece¤imiz.
Girnavaz’da ele geçen Yeni Assur Devri Tableti (M. Ö. 7. yüzy›l)
Ahmet Y›ld›r›m
Arkeolojik düzende Nusaybin ve çevresinde yap›lacak çal›flmalar hem Mezopotamya hem de Nusaybin kültür, inanç yap›s›na ›fl›k tutabilir. Nusaybin’i
bir bütün olarak morfolojik, jeolojik, hidrografik ve
klimatolojik özellikler olarak de¤erlendirilebilir.
Türkiye’de kurulufl avantaj› süreklili¤i olan kent
yerleflmeleri olumsuz hava flartlar›n›n dezavantaj›n›
yaflad›lar. Kentler sürekli büyürler ve sürekli do¤al
seleksiyonunu kaybederler. Bir noktadan sonra
e¤er kentler, siyasal ve sosyal olarak ekonomik boyutuyla desteklenmese alt yap› sorunlar›yla karfl›
karfl›ya kal›r ve art›k insanlar›n yaflanmas›n› kolaylaflt›ran de¤il bir anlamda yaflam› s›k›nt› haline getiren yaflam› insan üzerinde çekilmez k›lan bir noktaya do¤ru götürebilir.
Asl› Erim Özdo¤an
Kerkuflti Höyük yerleflmesi, Nusaybin’le kardefl
kenti diyebilece¤imiz ölçekte bir kent yerleflmesidir.
2005, 2006, 2009 taraf›m›zdan yap›lan kaz› sezonlar›nda Kerkuflti Höyükte, bugün üzerine açt›¤›m›z açmalar›n tamam›n›n üzerinde yol dolgusu mevcuttur.
Kaz›s› daha da devam edece¤ine ra¤men karayollar› ve müteahhit kaz›ya ald›rmadan çal›flmalar›n› devam ettirmektedir. fiu anda Kerkuflti Höyü¤ün yar›s›
yok edilmifl vaziyete ve yol kenar›ndaki alanda gerek
erozyon ve gerekse de tafl çekimi sonucu Orta Ça¤
tabakas›n›n ald›¤› durum gözler önünde. Bunlar›n
aras›nda tafllar› ay›klayaraktan duvarlar tespit edilmifltir. Açman›n ortas›nda hiçbir flekilde dokunulmad›¤› elektrik hatt› vard›r.
Kerkuflti höyük, gelecek nesillere ba¤›fllayaca¤›m›z
ve ayn› zamanda kendi tarihimizi son derece kapsaml› derecede ö¤renebilme imkân› sa¤layaca¤›n›
düflünmekteyiz.
Philippe Talon
Nusaybin’le ilgili en kapsaml› bilgileri I. 1000 Asur
19 Sayfa
almaktad›r. Asur kral› II. Adad nirari (912-889) Bütün kabileleri düflmanlara karfl› savaflmakla hepsini bir çat› alt›nda birlefltirmifltir. Kral Adad Nirari’nin bölgeye yapt›¤› seferlerde Hanigalbat’a 6 defa
gitti¤ini ve 6 defa sald›rd›¤›n› aktarmaktad›r.
Baz› tarihçilere göre Salmanassar zaman›nda Nusaybin baflkent olmufltur. Nusaybin’de önemli bir
saray yer almaktayd›.
Naflibina krall›¤›n› yönetenin saray› o dönemde
yap›lan tabletlerde 1200 kiflinin flehirde yaflad›¤›n› söylüyor.
Girnavaz’da a盤a ç›kar›lan bir kerpiç sanduka mezar›
(M. Ö. 3. binin ikinci çeyre¤i)
imparatorlu¤u döneminden ö¤renmekteyiz. Nusaybin bu dönemde Tur Abdin Da¤ silsilesi, kervanlar›n
geçti¤i yollar ve suyu fazla olan bir kent yerleflmesi
olarak bat›, kuzey bat› ve Asurlular için önemli bir
konumdayd›.
Bölgedeki en önemli yerleflim alan› olarak Naflibina,
Tur Abdin bölgesinde ve nehirlerin aras›nda en önemli yerleflim merkezi olarak göze çarpmaktad›r. O dönemde Naflibina’da birçok kabileler mevcuttu. Bunlar
sürekli birbiriyle çat›flmaktad›r. 2. bin y›l›n ortalar›nda
bu bölge Mitanni krall›klar›n yönetimindedir.
Bölgenin büyük bir ço¤unlu¤u MÖ 10.’ nun yüzy›l da
özellikle Kuzey Suriye ve bat›s› Asurî krall›¤›na ba¤l›yd›. Bu dönemde bu bölgeye ait binlerce tablet yer
Sayfa 20
II. Sargon döneminde Tur Abdi’nden Diyarbak›r’a
(Amit), Ermenistan içlerinden geçip Nusaybin’e kadar Urartu kral›yla ciddi savafllar yap›lm›flt›r. II.Sargon döneminde Nusaybin bir flekilde yok oluyor.
Oysa sonraki dönemlerdeki tabletlerde Naflibina
hakk›nda herhangi bir bilgiye rastlan›lmamaktad›r.
Son olarak elimizde Naflibina ile ilgili tabletler Babil kral tabletlerinde geçmektedir. Bu dönemde
Asur kral›n›n katliam›ndan kurtulanlar›n daha bat›ya gitti¤i anlafl›lmaktad›r.
Maurice Sartre
Roma generali Lukulus, Ermenistan ve yukar› Mezopotamya’da seferler gerçeklefltirerek 68 y›l›nda
Nusaybin’e yerleflir. Çok uzun bir sefer gerçeklefltirdi ve çok yüksek duvarlarla çevrili Nusaybin’i ilk
kez bu kadar iyi bir flekilde tasfiye etmiflti. Bu Arkeolojik çal›flmalarla da desteklenmektedir.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
Septimus Severus zaman›nda Nusaybin Roma ile
Pers imparatorlu¤u aras›nda önemli bir ticari merkez haline gelmifltir.
Roma, 363 y›l›nda yap›lan bir bar›fl anlaflmayla Nusaybin flehrini Perslere b›rakm›flt›r.
Sasaniler, 260 y›l›nda bölgeye büyük bir sars›nt›
getirmifltir. Bu dönemde iç çat›flmalar ve iç bölünmeler meydana gelmifltir. Ve bu flekilde bat›ya
do¤ru sald›r›lar düzenlenmifltir. Ba¤dat civarlar›nda veba salg›n› Roma’y› çok etkilemifltir. Orta
F›rat bölgesine bask›lar›n› art›rm›fllard›r. Bu nedenle Nusaybin bu dönemde Roma’ya ait olmufltur. Nusaybin Roma imparatorlu¤unun do¤rudan
olmasa da bask›s› alt›na kalm›flt›r.
O tarihten sonra Pers ‹mparatorlu¤u iktidara gelmifl, Nusaybin bölge için çok önemli konumdayd›.
Nusaybin, defalarca el de¤ifltirmifltir. Maksimus
235 y›l›nda buray› ele geçirmifltir.
337 y›l›nda daha sonra savafllar tekrar bafllam›flt›r.
Persler, bu dönemde tamamen Roma ‹mparatorlu¤unu bölgeden atmak istemifltir. Nusaybin Persler
için çok önem tafl›maktad›r. 350 y›l›nda yine 3 kez
Persler bu bölgeye sald›rmaya bafllam›flt›r.
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
çirmifltir. Böylece Ortodoks Süryanîler Mor Afrem’in kentle ilgili iste¤ini geciktirmemifl oldular.
631 y›l›nda flehrin Asurî Ortodoks piskoposlar› aras›nda Ebraham /Abrohom’u görmekteyiz. Süryani
Ortodokslar aras›nda bu isimle karfl›lafl›yoruz.
Nusaybin ‘in da¤lar›n› do¤uya do¤ru takip edersiniz
Roma ve Bizans kal›nt›lar›n› görebilirsiniz. MS 359
‘da Turabdin kalesi Romal›lara lojistik destek sa¤layan bir kaleydi.
Turabdin ’deki oval›k kesiminde yer alan topraklar
çok verimliydi. Roma askerlerine yiyecek sa¤lamak
için ekiliyordu. Grêmîra köyü yak›nlar›nda 12 bin
zeytin a¤ac› vard›. O dönemde Tur Abidin saray›na
burada 400 iflçi iste¤i yap›l›yor. Zeytinya¤› üretimi,
manast›r ihtiyac›n› karfl›lamak üzere ekonomik olarak o dönemde önemli bir besindi. Yani çok fazla su
ve ya¤mur olmamas›na ra¤men bu a¤açlar›n yetifltirilmesi bu zeytinya¤› ticareti ile birlikte manast›r
çok zenginleflmifltir. Bu ticaretle birlikte çok ciddi
bir zenginleflme göstermifltir.
Nusaybin’in bat› kap›s›nda kad›nlar için bir manast›r yap›lm›flt›r. Hemen onun yan›nda bir kilisesi infla
edilmifltir. Bu yap›lar yaflanan ciddi bir deprem sonras› yok olmufltur.
Andrew Palmer
MS 360 y›l›nda Roma ve Sasaniler aras›nda yap›lan
bir antlaflmayla H›ristiyanlar flehirden ç›kar›lm›flt›r.
300 y›l sonra onlardan kalan kiliseler do¤uya ait kiliselerdi. MS 628 de Romal›lar tekrar flehri ele ge-
Fad›l Bedirhano¤lu
Pifltî artêflên Islamê herêma Mezopotamya û derdorên wê vegirtin, ew herêmên vegirtî weke sê
herêman bi nav kirin.
21 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
Herêma yekemin: Bi navê “ Dîyarê Bekir” binavkirin.
Ji bo Paytextê wê herêmê bajarê Farqîn’ê pejirandin.
Herêma Dûwemîn: Bi navê “Dîyarê Mudar” binavkirin. Ji bo paytexta wê herêmê bajarê Harran’ê
pejirandin.
Herêma Sêyemîn: Bi navê “Dîyarê Rabîa” binavkirin.
Ji bo paytextê wê herêmê bajarê Nisêbînê pejirandin.
Bê goman, ew binavkirinên wan herêman û pejirandina van paytextan ji bo wan herêman ne tesadûfî
bûn. Lewra ew navên li wan herêman kirîn, navên
wan qebîlên Ereban yên herî meflhur dihatin zanîn.
Bi wan binavkirinan, dixwestin muhra xwe li herêmê
bixin, ew herêm bi Ereban bên bibîranîn û wan
herêman Erebwar bikin. Ji alîyekî din jî, ew bajarê
weke paytextan hatîn pejirandin, hem ji aliyê zanistiyê, hem ji aliyê bereketa axa wan ve, hem jî ji alîyê
stratejîya erdnîgariya wan ve, di herêmê de bajarên
pir girîng dihatin dîtin. Bi taybetî bajarê Nisêbîn’ê ji
Erebên misilman re ne weke bajarek bîyanî, belkî
weke bajarek navdar dihate zanîn. Lewra, di
Qur’an’a pîroz de, dema behsa wan Cinên bawerî li
Pêxemberê dawî Muhammed (s.a.v) anîn tê kirin,
zanyarên tefsîrê bi giranî dibêjin ew Cin, yên herêma Nisêbîn’ê bun.
Sayfa 22
N u s a y b i n . . .
Weke hatîye zanîn, di dewrê Ebbasîyan de Serhildanên Xariciyan, îstîlayên Hemedanîyan, cengên
Merwanî û Eyyubîyan, êrîflên Selçuqî, Mo¤ulî, Tatarî
û Tûrkmeniyan Nisêbîn kirine qada cengan û dem bi
dem kirine navenda birêvebirina cengên herêmê bi
tevahî. Bi vî awayî, ne Nisêbîn ne jî gelê herêmê di
wê demê de, ne di alîyê aborîyê de, ne jî di alîyê civakî de, rûyê xwefliyê ne dîtine. Di wî demê, qaflo hakimiyeta Îslamê di herêmê de heye. Digel vêqasê jî,
di tevayê wan ceng, fler, îstila û vegirtinan de, weke
zerrekê dewsa Îslamê tê de xûya nake. Herêm bi tevahî weke qada flerên dethilatdarîyê hatîye bikaranîn. Ev çend demên jî dide zanîn ku, pifltî Îslam ji
dewrê pêxember dûr ketîyê, êdî çanda Ereban xwe
di ava jîyana Islamîyetê de bi cî kirîye û Îslamîyet ji
bingeh û felsefeya xwe ya jîyanê dûr xistîye.
Selah Hirori
Bir biyografi kitab›nda Nusaybin, Diyarbak›r’a ba¤l›
bir eyalet oldu¤u, flehre ait Sasani döneminden
bahsetmektedir. 2 nahiye ve 43 köyden olufltu¤u ve
30.000 nüfuslu oldu¤u ? Kürt, ? Süryani Yakubi oldu¤u, yüzölçümünün 640.000 km 8 kmÇ si kadar
da¤l›k arazidir. Yabanc› seyyahlar›n özellik Frans›z
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
seyyahlar›n ekonomik nedenle gelmektedirler. Musul’a gitmesi gereken seyyahlar›n Nusaybin’den
geçmesi zorunludur. Ya da bu dönemde Nusaybin
ekonomik bak›mdan önemli oldu¤undan seyyahlar›n buradan geçmesi gerekmekteydi.
da birçok bilgiler vermifllerdir. Tur Abidin bölgesine
ait H›ristiyan an›tlar› Paris’te sergilenmifltir. Gertrude Bell’in 1911 ve Maryan 1982 y›l›nda bölgede
bulunan tüm eserleri toplam›fllard›r. 1982 y›l›nda
arkeolojik bir sentez yap›lamam›flt›r.
Arkeolojik kal›nt›lar›yla zengin, kilise ve sinagoglar›n olmas› seyyahlar›n ilgisini çekmifltir.
Nusaybin tarihi Do¤u Süryani Metropolü ve günümüzde 1972 Löpen taraf›ndan Belçika’da yay›nlam›flt›r. O belgeleri önemli hazinelerdir. Süryani ya
da Arap alfabelerinde kullan›lan kay›tlardan yararlanm›flt›r. H›ristiyan Asurî Kilisesi üzerine çal›flmalar yapm›flt›r. Onun elde etti¤i bilgiler çok sa¤lamd›r. Nusaybin sentezi onun için çok önemli bir sentezdir. Nusaybin flehri çok önemli bir üne sahiptir.
Nusaybin Ortado¤u ve yak›n do¤uda çok önemli bir
rol üstlenmifltir. Bu gün tüm k›talarda Nusaybin’den bahsediliyor. Onun hayranlar› edebiyatç›lar
kitaplar›nda bahsediyor. Jan Moris Fiey güncel arkeolojik bir listeyi kitab›nda yay›nlanm›flt›r. Rum kay›tlar›ndan da faydalanabiliriz. Nusaybin’deki arkeolojik alanlar› araflt›rmak gerekiyor.
Frans›z Seyyah Oliver, 1792’de Osmanl› devletini ziyaret etmifl, Frans›z ihtilallinden sonra birkaç sefer
Nusaybin’i ziyaret etmifltir. Yeflilliklerle kapl› bir
kent oldu¤u ve parklar›n flehre hâkim olduklar›n›
aktarm›flt›r.
Ayr›ca, bask›n nüfusun Kürtler oldu¤undan söz etmifltir. Caddelerden, evlerden Mardin’e ba¤l› bir ilçe ama afla¤›da Ba¤dat’la daha çok iliflki kurmufltur. 1988’de bu seyyah›n notlar› Ba¤dat’ta bas›lm›flt›r. 1816 da bir ‹ngiliz seyyah flehre gelmifl. Nusaybin iki flekilde parçalam›fl, 12 bin Persli’nin burada
yaflad›¤›n› söylemifl. Sadece ‹ngiliz, ‹talyan, Hollandal› seyyahlar de¤il Rus seyyahlar›n da buray› ziyaret etti¤ini söylemifl. Kay›tlar›nda afliretlerden söz
etmifllerdir. Yabanc›lar›n sald›r›lar›nda ve ‹slamiyet’e karfl› hareketlerin geliflimi de olmufltur. ‹flte
bu nedenle yabanc› seyyahlar Nusaybin’i ziyaret etmifllerdir. Nusaybin flehri ünlü bir tarihi flehirdir.
Kurulmas› tamamen ekonomik kaynakl›d›r.
Alain Desramux
Nisibis tarihi üzerine araflt›rma yapan birçok gezgin
Nusaybin’e u¤ram›flt›r. Orta Ça¤ Nusaybin hakk›n-
Françoise Briquel Chatonnet
Do¤u kiliseleri genelde iktidardan ba¤›ms›z bir flekilde kurumsallaflm›fllard›r. Bu kiliselerdeki din insanlar› entelektüel bir kiflilikleri vard›. E¤itim ve ö¤retim iflleriyle de u¤raflan kiliseler e¤itime çok
önem verirlerdi. Do¤u Kiliseleri azizlerin, baflrahiplerin ya da piskoposlar›n hayatlar› üzerine çok kitap
yazm›fllard›r.
Süryani kiliseleri hakk›nda farkl› bilgiler bulmakta-
23 Sayfa
merkez idi. Ele geçen bulgular da bunu göstermektedir. Ankawa ve Nusaybin ticaret ve kültür merkezleri olmas› itibar›yla birbirlerine çok benzerler. Yukar› Mezopotamya’n›n en önemli okulu Nusaybin
okuluydu. ‹ktidardan uzak ba¤›ms›z bir okuldu.
y›z. Nusaybin Okulu stratejik konumuyla iki farkl›
noktadad›r. Hem kültürlerin s›n›r kavfla¤›nda hem
de Süryani halklar›n› birlefltirme görevini yapmaktayd›. Nisibis Akademisi 363 y›l›nda Sasani ‹mparatorlu¤una geçerek Urfa’da bulunan Edessa okuluna
ba¤lanm›flt›r. 484 y›l›nda ise Nisibis Okulu Urfa’daki Edessa okulun kapanmas›na ön ayak olmufltur.
Nusaybin Akademisi 5. ve 6. yüzy›lda alt›n ça¤›n› yafl›yordu. Bu okulda bugünkü modern okullar gibi iki
sömestr fleklinde e¤itim verilmektedir. Okul öncelikle Raban (ö¤retmen) adl› bir kifli taraf›ndan yönetilmekteydi. Ö¤renciler ve ö¤retmenler için çok kat›
cezalar bulunmaktad›r. Nisibis okulu Ba¤dat okulunun merkezleflmesiyle 7. yy.dan itibaren bir düflüfl
yaflam›flt›r. Nisibis Okulundan yetiflen ö¤renciler 7.
yy. da dünyan›n her yerine da¤›lm›fllard›r.
Rawand Polis Gorgis
Nusaybin ile Ankawa Asur Döneminde iki önemli
Sayfa 24
Mezopotamya’da bir model konumunda olan ve genifl bir ovan›n üzerine kurulmufl olan Ankawa’daki
kültür merkezinde sanatsal ve kültürel bir sürü çal›flmalar yürütülmektedir. Cemiyetin, tiyatro, resim
ve müzik alan›nda Süryanice ev anlam›na gelen Bef
Ankawa ad›nda bir gazete de ç›karmaktad›r. ‹sveç’teki Süryanilerimiz bu gazete ile ilgili olarak bir
Web sayfas› haz›rlam›fllard›r.
Ankawa kalk›nm›fl modern bir kenttir. Tarihiyle, 25
bin Keldanisi’yle, Arap’› ve Kürd’ü ile farkl› inanç ve
etnik yap›s›yla Nusaybin ‘e benzemektedir.
Ephrem ‹sa Yousif
Musul yak›nlar›ndaki bir manast›rda yetiflmifl olan
Elyas (975–1046) çok yetenekli bir kifliydi. 1002 y›l›nda manast›rda piskopos olarak görev yapt›. O dönemde Nusaybin metropoliti öldü¤ü için bunu seçmek istiyorlard›. Nisibis Elyas’› Metropolit olarak
seçtiler. Ve Yukar› Mezopotamya Bölgesini yönetmeye bafllad›.
Nusaybin’de o dönemde Mervaniler (983 -1085) hüküm sürüyordu. Baz, Mervani hanedan›n kurucusudur. Öldükten sonra bu küçük prensli¤in yönetimini
Mervan üstlenmifltir. Mayafarqin flehrini fethetmifltir ve Nusaybinli Elyas daha sonra buraya gelmifltir.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
O Mervani devletini çok yak›ndan izlemifltir. Bu hanedanl›kta olan olaylar› iki dilde kronolojik bir liste
olarak haz›rlam›flt›r.
‹lyas teolojiyi çok iyi biliyordu, Arap diline çok hakimdi. H›ristiyanl›¤› çok iyi tan›yordu. ‹flledi¤i bütün
konular› metodik olarak çok iyi ifllemifltir. Kendisi
çok iyi bir din adam› oldu¤undan Ermeniler ve Müslümanlar için çok iyi bir kaynakt›r.
Ölümünden önce vezir hastayd› ve ondan kitap istemiflti. Oda memnuniyetle ona kitap göndermifltir.
Gönderdi¤i kitaplar daha çok teoloji üzerineydi. H›ristiyan ve Müslüman aras›nda çok samimi arkadafll›klar› vard›.
‹lyas kendi yazd›¤› metinlerde tereddüt etmeden
hepsini kitab›nda göstermifltir. Burhan’›n kitab›nda
da bunlar yaz›l›d›r. Bilin ki bize gelince biz Müslümanlar› korumak çok önemlidir. Hüküm olan fley
her zaman iyilikle olmal›d›r. Bütün kültürlere sad›k
kalmal›y›z. Biz insanl›k için dua etmeliyiz. Nusaybinli Elyas’›n söyledi¤i bu cümleler çok önemlidir.
Abdurrahim Özmen
Tarih san›ld›¤› kadar çok masum bir fley de¤ildir.
Özellikle Osmanl›’da Suni Müslüman gruplar›n di¤er gruplar üzerinde bask› kurduklar› görülmüfltür.
Bu Cumhuriyet döneminde de olmufl, Nusaybin’de
de ve baflka yerlerde de var olmufltur.
Kürtler ve Araplar aras›nda uzun süreden beri birbirileriyle bar›fl›k olmayan durumlar hala var. Farkl› etnik gruplar›n birbirleriyle daha hoflgörülü davranmalar› gerekir. Özellikle bizden farkl› olan inanç
gruplar›n sadece yaflamas›na izin verilecek tolerans gösteriliyor. Bu da iktidar›n erkil oldu¤udur.
Bu tolerans baflvurulacak bir fley de¤ildir.
1980’den sonra Nusaybin’de yaflayan Êzîdî ve H›ristiyanlar›n yataklar›yla doludur. Ama bu yataklar haram oldu¤u için kimsenin almad›¤› görülüyor. Süryanilere gösterilen hoflgörü bizim dü¤ünlerimize
cenazelerimize geldiklerinde onlar›n istedikleri yemekleri haz›rlar›z, güzel ama gittiklerinde k›rm›z›
toprakla temizleriz! neden bu da Mardin hoflgörüsü
olarak görünüyor.
Geri dönen Süryanilerin ço¤u evlerini, mallar›n› alm›yor ya da mahkemelik olmufl durumda. Kuflkusuz tarihimizi anlamak gerekiyor. Tarihe giderken
bu günü de es geçmemek gerekiyor. E¤er birlikte
yaflamak istiyorsak, hayat din merkezli de¤il, her
inanç grubunun eflit ve tek merkezli olmas› gerekir.
Girnavaz’da ele geçen bir silindir mühür bask›s›
(M. Ö. 3. binin ikinci çeyre¤i)
Yusuf Baluken
Kürt idareci Baz, ilk askeri seferini 368 (978- 979)
y›l›nda Ermenistan’a do¤ru düzenleyerek Ercifl flehrini ele geçirdi. Buras› onun ilk fethetti¤i yerdi. Bu
seferde onun en büyük yard›c›ms› ise Beflnevî aflireti oldu. Büveyhî hükümdar› Adududdevle fievval
372 (Mart/Nisan 983) tarihinde ölünce Baz’›n bölgedeki gücü artt›. Kendisini hükümdar olarak tan›tmaya bafllad›. Büveyhîlerin zay›flad›¤› bu dönemi
kendisine f›rsat bilen Baz, k›sa sürede s›n›rlar›n›
geniflletti. Van/Ercifl’ten Musul’a kadar olan co¤rafyay› hâkimiyeti alt›na ald›.
Büveyhîler’in Nusaybin valisi Ebû Ali Hasan bin Biflr
‹bnu’r-Râî 372 (982) y›l›nda flehir halk› taraf›ndan
öldürüldü. ‹bnu’r-Râî zalim ve kötülükten baflka bir
fley yapmayan biriydi. Valisi oldu¤u Nusaybin halk›na çok büyük kötülükler yapt›. Halk›n namusuna el
uzatt›. Adududdevle’nin ölüm haberi duyulunca halk
ayakland› ve onu öldürmek için ‹bnu’r-Râî’nin evine
yöneldiler. Bunu gören ‹bnu’r-Râî evinden kad›n k›yafetinde ç›kt›. Ancak yakaland› ve öldürüldü. Ard›ndan da cesedi halk taraf›ndan yak›ld›. Daha sonra
flehrin yönetimi Nusaybinli Kürtler’den birinin eline
geçti. Bunun üzerine Büveyhî hükümdar› Samsâmuddevle Ebû Sa‘d Behrâm B. Erdeflir öncülü¤ünde bir askeri birli¤i durumu düzeltmek için Nusaybin’e sevk etti. Musul’a geldi¤inde flehir valisi Ebu’lMutarrif ona destek vermekte gevfleklik gösterince
Nusaybin’i elinde tutan Kürt idareci, Baz’›n emrine
girdi. Baz’›n askerlerinden bir grup Nusaybin’e gelerek buray› ele geçirdi. Bu arada durumu önemseyen Behrâm önderli¤indeki Büveyhî ordusu da
Baz’a bask›n düzenledi. Ancak yenilgiye u¤rad›klar›
gibi birçok askerleri de esir düfltü. Bu zaferden sonra Baz’›n gücü daha da artt›.
25 Sayfa
Marîn Harabeleri
Nusaybin’in 15 km kuzeydo¤usunda, Girmeli Beldesi’nin 6 km kuzeyinde yer alan ve Tur Abdin (Bagok,
Izlo ) Da¤›’n›n güney eteklerinde kalan Marîn Kenti’nin, günümüze gelebilen kal›nt›lardan Eski Mezopotamya’n›n önemli flehirlerinden biri oldu¤u bilinmektedir. Mezopotamya Ovas›’na hâkim bir noktada
konumlanm›fl flehrin Kürtler aras›nda bilinen ad›
olan “Marînê’in, Aramice “ma¤aralar köyü” anlam›na gelen “M’arre” den geldi¤i baz› kaynaklarda geçmektedir (?). Bu ma¤aralar›n afla¤›s›ndaki tafl y›¤›n›
yüzy›llar›n kal›nt›lar›n› bar›nd›r›yor. Marîn ad›n›n bir
di¤er versiyonu ise, Kürt köylülere bir kad›n ismi gibi gelmesidir (k›zlar›ndan baz›lar›n›n buna benzer
isimleri var, Narin, Rozbin, Rozmarin gibi). Marine’nin bir k›z ismi olmas› köyün ad›n› bir prensesten
almas› efsanesini aç›kl›yor.
Asurîlerin Merdis, Komuklar›n1 Mariis ad›n› verdikleri Marîn, Mezopotamya’n›n en eski ve en büyük flehirlerindendir. De¤iflik tarihlerde çok da el de¤ifltirmeden günümüze kadar gelmifltir. Tarihin çok eski
bir flehri olan Marîn, bugün zamana karfl› hala eski
görkeminden çok fley kaybetmemifltir. Harabeler
aras›nda Roma, Bizans kal›nt›lar› yan› s›ra Süryani
Kadim cemaatine ait birçok kilise kal›nt›s› görülmektedir. fiehrin bat›s›nda bulunan kale, Marîn’in
geçmifli hakk›nda bilgi verebilecek niteliktedir. Kuzey yönüne isabet eden kesimde saraylar, kiliseler,
dükkanlar, hamamlar, hapishane gibi kültürel varl›klar kayalar›n üzerinde ve ma¤ara giriflindeki çivi ve
11-13 yüzy›ldan kalma strangila yaz›lar, çeflitli kabartma resimleri görülmeye de¤er flaheserlerdir.
fiehrin üst mahallesi say›labilecek ma¤aralar›, kaya
mezarlar›ndan oluflmaktad›r. Akarsuyu olmad›¤› için
her evin bir sarn›c› bulunmaktad›r. Timur Cizre’yi al-
(1)
Sayfa 26
Asurîler döneminde veya öncesinde bölgede yaflayan bir halk.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
maya giderken, buradaki halk›n (Timur`a karfl› geldi¤inden) k›l›çtan geçirildi¤i ve böylece Marîn’in bir
daha flenlenmedi¤i söylenmektedir.
Roma ve Sasaniler aras›nda M.S. 363’de bir bar›fl
antlaflmas› yap›ld›. Bu antlaflma devletleraras› s›n›r› M’arre’ nin üst taraf›ndaki s›rt boyunca uzanacak
flekilde belirledi. Bu demektir ki M’arre ve etraf›nda
kurulan manast›rlar –en az›ndan 3 tanesi – Sasani
topraklar›nda kald›. Bu bölgede daha çok H›ristiyan
bir grup olan ‘Nasturiler denen topluluktu.
M.S. 613 y›l›ndan bir süre sonra Sasani s›n›r› biraz daha Roma topraklar›na do¤ru itti. Bu iflgal
M.S. 640 y›l›nda Arap Müslümanlar Mar Avgin
Manast›r›’n›n taraf›ndan tekrarland›. Bunun üzerine Aramice konuflan Süryani Ortodoks H›ristiyanlar yine dilleri Aramice olan ‘Nasturiler’ in yak›n›na yerleflti.
Eski bir Süryani yerleflim alan› olarak da bilinen
Marîn’ de 20. yüzy›l›n ilk çeyre¤inde 50’ye yak›n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Asurîlerin Merdis, Komuklar›n
Mariis ad›n› verdikleri Marîn,
Mezopotamya’n›n en eski ve en
büyük flehirlerindendir. De¤iflik
tarihlerde çok da el
de¤ifltirmeden günümüze kadar
gelmifltir. Tarihin çok eski bir
flehri olan Marîn, bugün
zamana karfl› hala eski
görkeminden çok fley
kaybetmemifltir. Harabeler
aras›nda Roma, Bizans
kal›nt›lar› yan› s›ra Süryani
Kadim cemaatine ait birçok
kilise kal›nt›s› görülmektedir.
27 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
d›r. Güneye aç›lan kap›s› eskiden bir demir kap› ile
korunmaktayd›. Kalenin do¤usunda Merdis kral›n›n
flatosu bulunmaktad›r. fiatonun alt›nda kayalara
oyulmufl ve derinli¤i 5, uzunlu¤u 18, geniflli¤i 5 metre olan bir mahzen, bunun yan›nda da suyu eksilmeyen bir sarn›ç vard›r. Kalenin burç ve surlar› günümüze kadar özelli¤ini muhafaza etmifltir.
Saray ve çevresindeki yap›lardaki mimari ve inflai
tekniklerden yola ç›karak, ilk inflas›n›n Roma ya da
Bizans Dönemi oldu¤u tahmin edilmektedir. Sonraki dönemler Süryani beyleri ya da krallar› taraf›ndan kullan›lan kalenin farkl› dönemlerde onar›ld›¤›
belirtilmektedir. Kuzey k›sm› sarp bir kayal›k oldu¤u için sur yap›lmam›flt›r. Mevcut durumu ile kalenin savafllara maruz kald›¤›n› anlafl›lmaktad›r. Aradan geçen as›rlara ve savafllara ra¤men kal›nt›lar›yla günümüze kadar ulaflmay› baflarm›flt›r. Marin
antik kentinin Timur’un ordular› taraf›ndan y›k›ld›¤›
rivayet edilmektedir.
Mimari Özellikleri
Gittikçe ortas› çukurlaflan güneydo¤u-kuzeybat›
do¤rultusundaki genifl bir vadinin iki yakas›nda, hilal fleklinde bir yerleflim düzeniyle oldukça genifl bir
alana yay›lan Marîn Kenti’nde Roma Dönemi’nden
beri yerleflimin oldu¤u düflünülmektedir. Çevresinin d›fl surlarla çevrili oldu¤u ve vadinin güneyinde
bir girifl kap›s›n›n oldu¤u kaynaklarda belirtilmektedir. Ancak bu girifl kap›s› günümüze gelememifl
olup surlardan ise sadece vadinin güney k›sm›nda
yer alan kalenin çevresindeki surlar ve bunlara ait
burçlar›n bir bölümü günümüze gelebilmifltir. ‹lk
yerleflimin güneybat›da yer alan kalede bafllad›¤›,
sonraki dönemlerde vadinin her iki yakas›nda afla¤›lara do¤ru hilal düzeninde yerleflimin yay›ld›¤›
tahmin edilmektedir.
Süryani aile yaflamaktayd›. Marîn’ de, Büyük ‹skender’ döneminin varl›¤›na iflaret eden bir sikke
bulunmufltur.
Marîn Kalesi
Marîn Kalesi, kaya’n›n ete¤inde kümelenmifl, Orta
Ça¤’dan kalan binalar› (11. yüzy›l), eski Merdis flehrinin üzerindeki yüksek kayal›klarda infla edilmifltir.
Çevre geniflli¤i 1500 metredir. 12 kule ve burcu var-
Sayfa 28
En üst k›s›mda yer alan kalesi, hükümet kona¤›, kilisesi, iki ve üç katl› evleri ve çok say›da oyma ma¤ara konuttan ibaret flehirde, genel olarak yap›lar›n
birbirine yak›n vaziyette s›k›fl›k bir düzende oldu¤u
gözlemlenmifltir. Sert olmayan kayaç yap›s›ndan
dolay› çok say›da oyma ma¤ara konut ve sarn›ç bulunmaktad›r. Marîn flehrindeki yap›lardan günümüze gelen yap›lar genel olarak harap durumdad›r.
Yap›larda genel olarak kahverengi kaba yontu tafl
malzeme kullan›lm›fl olup, baz› yap›lar›n iç ve d›fl
cephelerinin cas ile s›vand›¤› gözlemlenmifltir. Konutlar›n infla edilirken e¤imli topografyaya dikkat
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
edildi¤i ve buna ba¤l› olarak evlerin teraslama düzeninde yap›ld›¤› görülmüfltür. Yap›larda s›cak eklimin etkisi olarak d›fla aç›lan kemerli yüksek eyvanlara ve çok say›da kemerli pencere aç›kl›¤›na yer
verildi¤i; ayr›ca iç mekânlarda genel olarak çok say›da duvar nifline (Qubale) yer verildi¤i ve tonoz örtü
sisteminin kullan›ld›¤› gözlemlenmifltir. Konut ya
da ah›r olarak kullan›lan çok say›daki oyma ma¤aralarda da belli bir mimari anlay›fl›n hâkim oldu¤u,
buralarda da çok say›da nifle yer verildi¤i, üst örtülerinin genel olarak kemerli tonoz fleklinde düzenlendi¤i gözlemlenmifltir. Yap›lardan baz›lar›n›n üzerinde Süryanice ve Arapça yaz›lara rastlan›lm›flt›r.
fiehir yerlefliminin yaklafl›k 500 metre kadar do¤usunda bulunan kuru bir dere yata¤›n›n oluflturdu¤u
küçük bir vadi içerisinde birbirine bitiflik konumda
kayaya oyulmufl yaklafl›k on (10) adet oldukça büyük
boyutlarda yap›lm›fl sarn›çlar bulunmaktad›r. Genel
olarak yuvarla¤a yak›n formda tutulmufl olan bu
sarn›çlar›n kurak geçen yaz aylar›nda su ihtiyac›n›
karfl›lamak için yap›ld›¤› anlafl›lmaktad›r. Sarn›çlar›n bulundu¤u küçük vadinin güneyinde içi toprak ve
molozla dolmufl küçük kaya mezarlar› da bulunmaktad›r. Bu yap›n›n tarihi yüksek tonozundayd›,
ancak tonoz k›smen y›k›lm›fl durumda Bitifli¤indeki
H›ristiyan dükkânla hemen hemen ayn› tarihe ait olmal› (MS 1218).
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Günümüzde, Marîn harabeleri üzerinde ço¤u Çömeri afliretine mensup Müslüman ailelerden oluflan 20 haneli Eskihisar köyü bulunmaktad›r. Tarihi
flehir kal›nt›lar› üzerinde, baz›lar› yeni yap›lan betonarme niteliksiz yap›lar, baz›lar› da mevcut kal›nt›lar üzerinde yap›lan onar›m ve eklentiler ile oluflturulmufl kâgir evler, ma¤aralar, ah›rlar ve benzeri
yap›lar bulunmaktad›r
Kanyon vadinin bat› yakas›na kurulu köy yerleflmesindeki Eskihisar insanlar› temel geçim kaynaklar›
baflta hayvanc›l›k olmak üzere tar›mla da u¤rafl›rlar. Köy yaz›n çok serin olmaktad›r. fiehrin üst mahallesi say›labilecek ma¤aralar›, mezarlardan oluflmaktad›r. Akarsuyu olmad›¤› için her evin bir sarn›c› vard›r. Ayr›ca alt do¤usunda 60x60x60 m ölçülerinde kayadan oyma, tavanlar› kemer biçiminde birbirlerine birer ara duvarla ayr›lm›fl 4 sarn›c› vard›r.
Bu sarn›çlar eskiden beri köye hayat vermifltir. Tüm
köyün su ihtiyac› bu sarn›çlardan karfl›lanmaktad›r.
M’arre’de Nasturi, Kürt ve Süryaniler
Süryani Ortodoks Kilisesi’ne ba¤l› Süryaniler, Tur
‘Abdin’deki Aramice lehçesi olan Turoyo konuflurlarken, köyün flimdiki sakinleri Kürtçenin lehçesi
olan Kurmancî lehçesini konuflmaktad›rlar.
29 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
M’arre’ye ‘Nasturiler’ Süryani Ortodokslardan önce
yerleflmeye bafllam›fllard›r. Arap iflgalleri esnas›nda Aramice konuflan ‘Nasturi’ bir köy iken bundan
sonra, muhtemelen I. biny›l sona ermeden ilk Aramice konuflan Süryani Ortodoks H›ristiyanlar ve I.
olarak Arapça konuflan Müslümanlar buraya yerleflti. I. biny›l›n bafl›nda köy bu iki grup taraf›ndan
paylafl›l›yordu. Köyün as›l yerlileri merkezde, köyün
giriflinin yak›nlar›nda, H›ristiyan mülteciler K›rk fiehitler Kilisesi’nin etraf›nda, kale kayan›n güney taraf›nda yerleflmiflti. Müslümanlar ise Süryani Ortodokslar›n bat› taraf›nda yafl›yordu. Burada bir
kayadan oyma cami, fiugurdin adl› bir derviflin
mezar›, hamam ve dükkânlar, birçok Süryanice ve
Arapça yaz›t bulunmaktad›r.
M’arre’ de Kiliseler
K›rk fiehitler Ortodoks Kilisesi (Çil Derî) flehrin güneybat›s›nda yer alan, kuzey-güney yönde e¤imli bir
arazi üzerinde kurulmufltur. Do¤u-bat› do¤rultusunda uzanan kilise kaba tafl malzemeden infla
edilmifltir. Yap›lan incelemelerde kilisenin, ilk haliyle do¤u bat› do¤rultuda uzanan naos2 bölümünden
ibaret tek mekândan olufltu¤u, ancak sonraki dönemlerde bunun güneyine ayn› do¤rultuda bir narteks bölümünün eklendi¤i 3görülmektedir.
Köylüler, kad›nlar kilisenin arka taraf›nda olacak flekilde nefte toplan›rd›. Burada, kuzey duvarda, bir nifl
vard›r. Bu niflte Komünyon (flarap ve ekmek ile Allah
ile Birleflme) ritüelinin haz›rl›klar› esnas›nda üzüm
eziliyordu. Bu s›rada kullan›lan flarap ve ekmek önce papaz›n sunakta onlar› havaya kald›rmas› ve
“‹sa’n›n Vücudu ve Kan›” olarak yeniden adland›r›lmas› ile s›radan yiyeceklerden ayr›l›rd›. Kad›nlar
uzaktan, ahflap bir paravan›n ard›ndan, karfl› cinsin
görüntüsüyle dikkatleri da¤›lmayan erkeklerin bafllar›n›n üzerinden izlerlerdi. Kadim inançlar›n›n ritüelleri, tamam› erkek olan din adamlar› taraf›ndan
gerçeklefltiriliyordu. Tüm bu din adamlar› beyaz giyip yafll›dan gence do¤ru dizilirlerdi. Böylece, melekler gibi, bir platformun üstünde, suna¤›n etraf›nda Cennet’i simgeliyor olduklar›na inan›rlard›.
M’arre’de Süryani Ortodoks cemaatine ait di¤er ki-
N u s a y b i n . . .
liseler; Mor Malke, Mort fimuni, Mor Sobo ve Meryem Ana Kiliseleridir.
Mar Avgin Manast›r›’n›n 1271’deki
Restorasyonu
M’arre köyü s›kl›kla Mor Avgin ve Mor Yuhannon
manast›rlar›yla ba¤lant›l› görünüyor. Izla (Bagok)
Da¤›’n›n ete¤inde, Mor Avgin Manast›r›‘n›n afla¤›s›nda, hafifçe bat› k›sm›nda konumlanm›flt›r. Birçok
Orta Ça¤ yap› kal›nt›lar› hala görülmektedir. Baz›lar› gayet iyi korunmufl durumdad›r. Bu köyün bir di¤er özelli¤i yüksek say›da Süryanice ve Arapça yaz›t
bulunmas›d›r. Bu yaz›tlar hususi ya da di¤er yap›lar›n duvar s›valar›nda ve tonozlar›ndad›r. Birço¤u 12.
yüzy›l›n sonuna ve 13. yüzy›l›n bafl›na tarihlendirilebilir. Meyveleri için itibar görürdü, ancak sulama
gerektiren ürünlerin üretilmesinde yetersizdi ve
burada at yetifltiricili¤ine uygun birkaç yer vard›.
Köyün Merkezi ve yaz›tlar
Ma¤aralar ve manast›rlar›ndaki, 12-14 dördüncü
yüzy›llar aras›ndan kalma 30-40 adet yaz›t bir refah
dönemini belgelenetedir. 19. yüzy›l›n bafl›nda, H›ristiyan ve Müslüman kaynaklar›na ve hatta Carsten
Niebuhr’un haz›rlad›¤› raporun (1766) da destekledi¤ine göre, Ma¤aralarda ço¤unlukla Süryani Ortodoks halk yafl›yordu. Önderleri Gawriye ‘Ennis Be
Samyo köyün merkezinin yukar›s›nda, kaya-kalenin
yamaçlar›n›nki bir ma¤arada yafl›yordu.
Sonuç
Geçmifle bakmak bir sarn›c›n içine bakmak gibidir:
Karanl›kta bir fley görebilmek için gözlerinizi iyice
açars›n›z; bir hareket yakalamak için ve küçük bir
flokla kendi yüzünüzü görürsünüz. Geçmifli yeniden
kurmaya çal›flt›k ve belki ona kendi her zaman bar›flç›l olmayan zaman›m›z›n izlerini de¤il, gencecik bar›fl umutlar›m›z› yans›tt›k. Her durumda, M’arre birçok soru uyand›rma potansiyeline sahip. Bunlardan
biri kesinlikle bizim zaman›m›za çok uygun. Müslüman ve H›ristiyanlar›n huzur içinde birlikte yaflamas›
(2) NAOS (Cella): Bir tap›nakta kült heykelinin korundu¤u en kutsal mekâna verilen ad. Eski Grek ve daha sonras›nda da roman
tap›naklar›n›n içerlerinde yer alan odac›k. Eski yunan da mesela parthenon da içinde sadece fildifli ve alt›ndan yap›lm›fl athens heykeli
varken ve sadece din adamlar› girebilirken Roma da biraz daha ifllevsel olmufl ve ganimetler de naos da sergilenmifltir.
(3) NARTEKS: Kiliselerin haz›rl›k bölümü diyebilece¤imiz küçük bir bölümdür. Genellikle girifllerde yer al›r. Bu bölümde ayine
gelen kimseler k›yafetlerini düzenlerler ve ayin için haz›rl›klar›n› bir kez daha gözden geçirirler. Bu bölümde fazla tasvirle
karfl›laflmamakla birlikte nadiren kutsal aile, havariler bulunmaktad›r.
Sayfa 30
gibidir. 1271’de ‘Nasturi’ manast›r› Mar Avgen M’arre’den yetmifl adam›n yard›m›yla restore edildi. Her
ne kadar yetersiz olsalar da, bu kay›tlardan edindi¤imiz izlenime göre, birbirinden flüphelenen ayr› topluluklar de¤il bar›flç›l bir yaflam hakimdi.
M’arre bir aç›k-hava müzesi olmal›d›r. Binalar› ve
tarihi, bölgedeki üniversitelerin yard›mlar›yla, en ince ayr›nt›s›na kadar taslaklar› ç›kart›l›p haritaland›r›lmal›, yöresel zanaatlar ve mutfak sanat› uygun
bir flekilde restore edilmifl, Nusaybin yöresinin gururu olmas› gereken Orta Ça¤ binalar›nda sergilenip ö¤retilmelidir. H›ristiyanlar›n tekrar yöreye gelip burada yaflamalar› için giriflimlerde bulunulmal›, Sivasl› K›rk fiehitler Kilisesi tekrar inançlar›n›n
hizmetine sunulmal›d›r. Hem H›ristiyanlar hem
Müslümanlar bu kilisenin yeniden do¤uflun simgesi
oldu¤una inanmaktad›r. Bir zamanlar bir Nasturi
manast›r› olan, köyün yukar›s›ndaki Mar Yaret’de
(Dêr Çepkê) yaflamas› için bir ya da iki rahip bulundurularak eski canl›l›¤›na kavuflturulabilinir.
Marin Antik Kenti Harabeleri ve
Mor fimuni Kilisesi Koruma Alt›na Al›nd›
Diyarbak›r Kültür ve Tabiat Varl›klar› Koruma Bölge
Kurulun 24.03.2011 gün 3822 say›l› karar› gere¤i,
Marin Harabelerini korunmas› gerekli kültür varl›¤›
olarak II. Dereceden sit alan› olarak ilan etmifl ve
Marin Harabeleri içinde yer alan Kadim Süryaniler
taraf›ndan Mort fimuni olarak nitelendirdikleri kilise tescil edilmifltir. Nusaybin Belediyesi uzmanlar›n›n da aralar›nda bulundu¤u bir ekip taraf›ndan
alanda yap›lan tespit ve tescil çal›flmalar› sonuç
vermifl, gerek Nusaybin ve gerekse de Ortado¤u tarihi-kültürel miras›na ›fl›k tutacak Marin eski kenti
tamam›yla birlikte II. dereceden sit alan› olarak ve
Mort fimuni Kilisesi de tescillenmifltir.
31 Sayfa
‹nançlar
“‹nsano¤lunun binlerce y›ll›k
yaflant›s›ndan günümüze kadar
evrende her fley birbiriyle
iletiflim kurmakta, her fley iliflki
içinde, her fley birbiriyle
dayan›flma ve uyum içinde
varl›¤›n› sürdürmektedir. Say›s›z
kültürlerin, medeniyetlerin
çeflitlili¤i, beyinsel, düflünsel,
duyusal birlikteli¤i söz
konusudur. ‹nsani çeflitlilik
insani birli¤in hazinesidir. Ne
yaz›k ki zaman zaman her fley
birbiriyle çat›flmakta, gezegeni
birlefltirmeye imkân sa¤layan
teknik araçlar ayn› anda,
kendilerinde savafllar› ve
gezegenin yok edilmesinin
olanaklar›n› yaratmaktad›r.
E¤er bu barbarl›k evrene
hakim olursa, bu durumda
yaflanmas› çok güç bir
gezegendeyiz demektir. ”1
(1) Edgarmorin-Sami Nair,”Bir Uygarl›k
Siyaseti”çevr.S.Köm,‹st.,2000,s. 25,337-38
Sayfa 32
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Halklar›n ve ‹nançlar›n Harmonisi
nusaybin
Nusaybin, Kuzey Mezopotamya bölgesinin Dicle F›rat havzas›, Verimli Hilal topraklar› içinde yer alan
antik bir kent yerleflim alan›d›r. Kalkolitik ça¤dan
günümüze kadar kesintisiz yerleflmeye sahne olan
kent, tarih öncesi ve tarihi ça¤larda tarihi co¤rafya
bak›m›ndan önemli ticari ve kültürel iliflki a¤lar›n›n
kesiflme noktas›nda yer alm›flt›r. Co¤rafik konumu
itibariyle (günümüzde de oldu¤u gibi) farkl› etnik,
dilsel, dinsel yap›daki halklar› kendine çekmifltir.
Dolay›s›yla kuruluflundan günümüze kadar bu halklar›n kültürel iliflkiler içinde yaflamalar›na, kültürleri, sanatlar›n› yaymalar›na olanak tan›yarak bu
halklar› ba¤r›nda harmonilefltirmifltir.
Halklar›n, dillerin ve dinlerin befli¤i olan bu kadim
co¤rafyaya yerleflen halklar tarihsel süreç içinde ya
kendinden bir fleyler katm›fl ya da bir fleyler al›p kültürel mirasa katk› sunmufltur. Etnik, dilsel ve dinsel
bak›m›ndan farkl› olan bu halklar adeta Nusaybin’i
yeryüzü cenneti mozai¤i haline getirmifltir. Nusaybin’de Paganisti, Mecusisi (Zerdüflti), Ermenisi, Kürdü, Nasturisi, fiemsisi, Keldanisi, Süryanisi, Yahudisi,
Arab›, Türkü, M›t›rb›, M›helmisi, Göçerleriyle ve daha
bilmedi¤imiz birçok farkl›l›klar harmonileflip bar›fl›
ve kardeflli¤i bu topraklarda infla ederek zengin kültürler ve medeniyetler yaratm›fllard›r.
Bu kadim Mezopotamya topraklar›nda do¤an›n s›n›rlay›c› ve belirleyici bask›s› alt›nda yaflayan Paleolitik ça¤ insanlar› ekonomik aç›dan, avc› ve toplay›c› topluluklar› temsil ederler. ‹lk aletlerin kullan›lmaya baflland›¤› ve insanlar›n ma¤ara, kaya s›¤›na¤› gibi yerlerde kaya s›¤›naklar›n›n bulunmad›¤› yerlerde ise aç›k havada kurduklar› s›¤›naklarda büyük
gruplar aileler biçiminde yaflad›klar› bilinmektedir.
‹nsanl›¤›n en uzun dönemini yans›tan bu dönemde
ilk sanatsal eserleri görmekle beraber, do¤ayla
olan yaflant›lar›ndan farkl› inanç sistemlerle karfl›lafl›yoruz. Bu dönemde insano¤luna ait ilk inanç çeflitli¤in prototiplerini 40 bin y›l öncesindeki ma¤aralarda, Homosapiens türüne ait ilk bulunan iskelet-
lerde karfl›m›za ç›kmaktad›r.
Ma¤ara, kaya alt› s›¤›naklarda yaflayan konar-göçer
olan bu dönem insan› nüfusunun artmas›yla beraber ihtiyaçlar› da artm›fl. Dolay›s›yla insanlar ma¤aralardan ç›karak Neolitik devrimi gerçeklefltirmifllerdir. Neolitik dönemde yerleflik hayatla beraber
tar›mdaki u¤rafllarda hasad›n, insanlar›n inanç ve
din gibi kavramlar› ciddi anlamda ele ald›¤›n› ilk kez
görüyoruz. MÖ 10. binlerde Urfa Göbekli Tepe’de tekil hayvan tipleri yan›nda ilk tap›naklara ve insanlara ait cesetlerin bilinçli bir flekilde gömüldü¤ünü
görmekteyiz. Nusaybin’de, Neolitik döneme ait ele
geçen birkaç seramik parças›, Nusaybin’de 10 bin
y›l öncesinde de insano¤lunun yaflad›¤›n› göstermektedir. Bölgede ilerde yap›lacak ciddi anlamda
kaz› ve yüzey araflt›rmalar›nda bu dönemin inanç
sistemi daha iyi ayd›nlanmas›n› sa¤lanacakt›r.
Kalkolitik dönemden günümüze Nusaybin
Kalkolitik dönemde de Nusaybin, günümüze kadar
bir sürü uygarl›¤a ev sahipli¤i yapm›flt›r. Bu döneme ait ele geçen Halaf serami¤i ve Girnawas bunun
en güzel örne¤idir. Girnawas’da tespit edilen en eski kültür tabakas› Geç Uruk Ça¤›’na aittir. Bu ça¤
insanl›k tarihi aç›s›ndan büyük önem tafl›r. MÖ 4.binin son çeyre¤inde Güney Mezopotamya’da ekonomik düzen tap›nak çat›s› alt›nda merkezleflmifltir.
Bununla birlikte ilk kentler ortaya ç›kmaktad›r. ‹lk
kentlerle birlikte din ve inan›flta yeni boyutlar kazanm›flt›r. Uruk Ça¤’›nda çok tanr›l› inanç sistemi
benimsenmifltir. ‹nsan fleklinde çok tanr›l› din anlay›fl›yla birlikte tap›nak çat›s› alt›nda yönetici s›n›f rahiplerledir. Bafl yöneticide rahip kral fleklinde unvan tafl›r. MÖ 3. binin bafllar›nda Er Hanedanlar
Devri’n de daha çok tap›naklar›n yan›nda saraylar
ayn› karakterde ayr› bir ekonomik olufluma sahip
olmufllard›r. Bu dönemde Girnawas’da a盤a ç›kar›lan bir mezarl›kta bu dönemin ölü gömme adetleri-
33 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
ni bize göstermektedir. Ceset mezara konulduktan
sonra bazen iskeletin üzeri çamurla s›vanmaktad›r.
Ayn› mezar bazen de di¤er aile bireyleri için de kullan›labilirdi. Ayr›ca ceset konulduktan sonra mezar
içi maddi dünyan›n kötülüklerinden ar›nd›rmak için
bir atefl yak›lm›flt›r.
Cenaze töreni s›ras›nda mezar çevresinde yemek
yenilmekte ve tanr›lara sunularda bulunmaktad›r.
Bu amaçla kullan›lan kaplar oldu¤u yerde b›rak›lmakta ve üzerleri mezar ile birlikte toprakla örtülmektedir.
Ayr›ca Girnawas’da Yeni Asur Dönemine ait büyük
bir yap› kompleksi içinde ele geçen ve daha çok dini inan›flla ba¤lant›l› üzerinde kabartma bezemeler
bulunan kaideli bir kült vazosu bulunmufltur. Bu
gün Mardin Müzesinde sergilenen bu vazonun baflka bir örne¤i bulunmamaktad›r.
II. bin y›l›n bafllar›nda Nusaybin önemli ticaret yolar›n›n kesiflme noktas›ndayd›. Ticaret kolonileri, Harran fiarri yolar› ve daha sonra Kral yolu ve baharat
yol güzergâhlar› buradan geçmekteydi. Bu dönemde
Tur Abdin ve oval›k kesimde birçok kabileler bulunmaktayd›. Bu kabileler sürekli birbiriyle çat›flmaktayd›. II. bin y›l›n ortalar›nda ise bölge baflkentleri
Waflukani (Nusaybin’de oldu¤u düflünülen) olan Aryan kökenli Mitanniler yönetimi alt›na geçmektedir.
‹lk Yaz›l› Bilgiler
Nusaybin ile ilgili ilk yaz›l› bilgiler MÖ I.bin y›l›n bafllar›na ait Asur imparatorluk dönemi kitabelerinde
rastlan›lmaktad›r. II. Adad Nirari Nusaybin kentini
N u s a y b i n . . .
ya¤malad›¤›n›, da¤›n›k kabileleri tek çat› alt›nda birleflti¤inden bahsetmektedir. Bu dönemde Nusaybin
ve çevresinde Ermeni kabilelerinden de bahsedilmektedir. Adad Nirari dönemi tabletlerinden savaflta çok kan döktü¤ünü, Naflibina ve Guzana (Tell Halaf) ortas›nda yer almakta olan Yaridu kentini nas›l
iflgal etti¤ini anlatmaktad›r. Nusaybin’de önemli bir
saray›n oldu¤undan da bahsetmektedir.
Naflibina krall›¤›n› yönetenin saray›, o dönemki tabletlerde 1200 kiflinin flehirde yaflad›¤›n› söylüyor. Ele
geçen tabletlerde kral›n yeterince adam› ve at› olmad›¤›ndan dolay› flikâyet eti¤i görülmektedir. Krala ait
260 at ve genç erkek, bunlardan sadece 28 tanesinin
savaflç› oldu¤unu belirtilmektedir. Kendisine 527 atl›
genç verilece¤ini de tabletlerde aktarmaktad›r. Elindeki savaflç›lar› da¤a gönderdi¤i ve 50 tanesi pusu
sonucu öldürüldü¤ünü de aktarmaktad›r.
Yine Nusaybin, Asur-Babil-Med mücadelesi esnas›nda, MÖ 612 y›l›nda Babilliler taraf›ndan ya¤ma ve
tahrip edilmifltir. Yaklafl›k üç as›r sakinlikten sonra
kent ‹skender’den sonra I.Seleukos(306-280) yerlefltirdi¤i koloniyle tekrar canlanm›fl oldu¤unu görmekteyiz.
II. Sargon Tur Abdin, Amit ve Ermenistan içlerinden
geçip Nusaybin’e kadar Urartu kral›yla ciddi savafllar yapm›flt›r.
Son olarak Naflibina Babil kral tabletlerinde geçmektedir. Bu dönemde Asur kral›n›n katliamdan
kurtulmak için daha bat›ya göç eden halktan da
bahsetmektedir. Bu olaydan sonra Nusaybin Babil,
Pers ve Romal›lar›n eline geçmifltir. Bu dönemde
farkl› ›rklar›n yafland›¤› görülmektedir
Ticaret Yollar› ve Nisibis
Eski Ça¤’da önemli ticari yollar üzerinde bulundu¤u
için önem verilen Nusaybin, Aramiler, Asuriler ve
Babiller aras›nda çetin savafllara sahne olmufltur.
Bizansl›lar ile Sasaniler aras›nda geçen uzun savafllar›n yafland›¤› alan üzerinde idi.
Nusaybin, General Lukullus taraf›ndan M.Ö 68 y›l›nda Romal›lar, daha sonra da tekrar Ermenilerin eline geçmifltir. M.Ö 37 y›l›nda ise Part Kral› III. Artabanus buray› topraklar›na kat›p onun vasal› Adiabene hükümdar› Izates’e devreder. Bu döneme Nisibis’i Arami, Arap, Yunan ve ‹ranl›lardan oluflan çok
zengin bir etnik mozai¤e sahip oldu. Ayr›ca “‹pek
Yolu” sayesinde Nisibis, Edessa ve Adiabene ile çok
yak›n temas halindeydi.
Sayfa 34
Bir s›n›r kalesi olarak Nusaybin MS 589’de Bahram
Chobin ile Bizans ordusu aras›nda bir savafla sahne
olmufltur. Erken Bizans devrinde yörenin etnografik
yap›s› bir hayli kar›fl›k idi. Yörede oturanlar genelde
‹ranl›lar, Kürtler, Aramiler, Araplar ve Yunanl›lardan olufluyordu. Bu durum daha o dönemde çok
farkl› inanç ve din çeflitlili¤ine yol açm›flt›.
Nisibis t›pk› ‹ran, Semitik, Arami, Helen gibi zengin
bir mozai¤i yans›tan etnik gruplar› bar›nd›rmas›nda
oldu¤u gibi, birçok dinin de yay›l›m alan› içinde bulunmaktad›r. Yaz›l› kaynaklardan ö¤rendi¤imiz, Nisibis’in MS I y.y.’da o zaman ki Kuzey Mezopotamya’n›n en büyük Musevi topluluklar›ndan birine sahip oldu¤udur. MS 200 ile 363 y›llar› aras›nda Nisibis’de H›ristiyanl›¤›n yay›l›m› ve ilk kiliselerin kurulmas› ile ilgili bir tak›m bilgiler bulunmaktad›r. Nisibis’e H›ristiyanl›¤›n II. y.y.’›n son yar›s›nda gelifli bu
devirde yaflam›fl Abercius ad›nda bir kiflinin Yunanca gömü yaz›t›yla kesinleflmifltir.
Kentin MS 4. yy. nüfusunda Musevi nüfusunun yo¤unlu¤u dikkat çekicidir. Hata kentte bir Judah ben
Bathyra taraf›ndan kurulan Musevi Okulu’nun oldu¤u aktar›lmaktad›r. Roma döneminde kentte Musevi nüfusunun bir tak›m olumsuzluklar yaflad›klar›
aktar›lmaktad›r. MS 4. yy.’da Nisibisli H›ristiyanlarla ‹ranl›lar aras›nda yap›lan savaflta
Nisibis Musevileri ‹ran taraf›n› desteklemifllerdir.
Sasaniler döneminde Nusaybin, bir
biyografi kitab›nda Diyarbak›r’a ba¤l› bir eyalet oldu¤undan bahsetmektedir. Nusaybin’e ba¤l› 2 nahiye ve
43 köyün oldu¤u ve 30 bin nüfusunu
? Kürt, ? Süryani Yakubi oldu¤u, yüzölçümünün 640 bin kmÇ 8 kmÇ’si kadar da¤l›k araziden olufltu¤una dikkat
edilmektedir.
Mor Yakup’un Tan›kl›¤›
Öte yandan, IV. yüzy›ldan itibaren Nusaybin’i önemli k›lan bir baflka geliflme de Antakya ve Urfa’dan
sonra H›ristiyanl›k teolojisinin olufltu¤u 3. büyük
merkez haline gelifli olmufltur. 326 y›l›nda Yunan ve
Roma paganist tap›na¤› üzerinde kurulan meflhur
Nusaybin Okulu ile 329 tarihli Mezopotamya’n›n en
eski kilisesi olarak kabul edilen ve halen ayakta
olan Mor Yakup Kilisesi bu sürecin önemli tan›klar›ndand›r.
Her ne kadar 363’daki Roma–‹ran bar›fl›yla flehirde-
35 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
ki 10 bin kadar H›ristiyan, Roma idaresindeki Amed
(Diyarbak›r)’e, okul da Edessa (Urfa) Okulu’na tafl›mak zorunda b›rak›lm›flsa da Nusaybin yine de bu
süreçteki önemini muhafaza etmeye devam etmifltir. Nitekim Edassa’ deki Nastûri akademisinin Bizans topraklar›nda Nasturilere karfl› giriflilen zulüm hareketleri üzerine 489 y›l›nda Urfa’dan Nusaybin’e nakledilmesiyle, buras› 640 y›l›ndaki ‹slam hakimiyetine kadar Nesturilerin manevi merkezi olmufltur. Bu co¤rafya da H›ristiyanl›k dininin yay›ld›¤› 4.y.y.’da Nisibis ad› s›k s›k duyulmaya bafllar. Bunun nedeni kentte yetiflmifl olan baz› önemli H›ristiyan ilahi kiflilikler ve ünlü ilahiyat okuludur. Bu flekliyle Nisibis Erken H›ristiyanl›k döneminde (5-7
y.y.’lar aras›) Do¤u Süryanilerin, yani Nastorianlar›n
merkezi konumunda idi. Nisibis’in ilk piskoposlar›
MS. 4. yy.’da Babu, Yakup ve Vologeses’d›r. Bu kifliler d›fl›nda kentteki önemli flahsiyetler Ephraim ve
Ephronia’d›r. 5-6 yüz y›lar›nda ise Nusaybinli 13
Nasturi din adam› H›ristiyanl›¤›n Asya’da yay›lmas›nda büyük katk› sa¤lam›fllard›r.
fiu an da bu co¤rafya da Nasturi nüfusu bulunmamaktad›r. Ancak Hakkâri, Pervari, Eruh, fi›rnak,
Cizre ve Nusaybin dolaylar›nda hemen her köyde
eski Nasturi kiliselerinin kal›nt›lar›na rastlamak
mümkündür. Eski Nasturi yerleflim alan›n›n tamam›yla 5.-7. yüzy›ldaki Bizans-‹ran s›n›r›n›n do¤usu-
N u s a y b i n . . .
na denk gelmesi ilgi çekicidir.
Nestorius'un görüflleri Bat› ve Do¤u Roma kiliselerinde yo¤un tart›flmalar do¤urmufl ve nihayet 431
y›l›nda Efes'te toplanan 3. Genel Konsil Nestorius'u
sapk›n ilan ederek aforoz etmifltir. Bu olay› izleyen
y›llarda Nestorius taraftarlar› özellikle Anadolu ve
Suriye'de yo¤un takibata u¤ram›flt›r. 457 y›l›nda ünlü Urfa Akademisi'nden kovulan Nestorius'çular›n
önderi olan Rabban Barsawma ‹ran'a s›¤›nm›fl ve
fiah Fîrôz'u (457-484) ikna ederek, o tarihte ‹ran s›n›rlar› içinde bulunan Nusaybin'de (Nisibin, Nisibis)
etkisini yüzy›llarca sürdürecek olan bir akademi
kurmufltur. Nusaybin Akademisi bundan böyle
ateflperest (Zerdüfltçü) ‹ran'da en önemli H›ristiyan
düflünce merkezi olurken, Nasturi kilisesi de ‹ran'›n
yar›-resmi az›nl›k mezhebi olarak tescil edilmifltir.
Ayr›ca, Mor Yakup Kilisesi d›fl›nda Mor fiemun
Dzayte’nin (665-734) katk›lar›yla Nusaybin Kent
merkezinde Mort Februniye, Meryem Ana, Mor Theodoros, Mor Dime Kiliselerin infla edildi¤i bilinmektedir. O dönemde Yahudilere ait 3 sinagog ve flemsilere ait mabetler mevcuttu.
‹slam ordular› komutan› ‹yaz b. ⁄anm el Cezire’yi
ald›ktan sonra Urfa’da bir karargah kurar. fiehrin
insanlar›yla cizye vermeleri flart›yla bar›fl antlaflmas› yapar. ‹yaz komutas›ndaki fiam ordusu taraf›ndan
640 y›l›nda Nusaybin’i kuflatt›r. Kuflatma sürdü¤ü
s›rada Nusaybin’in Taryatus isimli hakimi Nusay-
Günümüzde Nusaybin’de bu
inanç mozai¤ini yans›tan canl›
tan›k Bîrguriya Köyüdür.
Bu köyde Kürt, Mihalmi,
Ezidi ve Süryaniler birlikte
yaflamaktad›r. Dünyada en
önemli kültür mozai¤inin
varl›¤›n› hala sürdürdü¤ü
Nusaybin’de gelecek kuflaklara
b›rak›lmas›, elbette ki
tarihte oldu¤u gibi bugün de
Nusaybin’in tüm tarihsel,
inançsal, kültürel
de¤erlerinin korunmas› ile
gerçeklefltirilebilir.
Sayfa 36
binlilerle Meryem Ana Kilisesinde bir araya gelir.
Teslim olmalar› gerekti¤i konusunda onlar› ikna etti. ‹yaz b. ⁄anm ile Nusaybinliler aras›nda Ruha antlaflmas› yap›l›r.2
Daha sonra flehrin hazinesi ‹yaz’a verildi. ‹yaz da
halk›n ellindeki mallara dokunmad›. ‹yaz bundan
sonra Ensar ve muhacirlerden k›r kifli alarak flehre
girdi ve Meryem Ana kilisesi yak›n›nda konakland›
ve buraya bir cami infla etti. Bu arada Müslümanlardan gördükleri hofl muamele, Nusaybinlilere tesir etti ve flehrin ço¤unlu¤u ile birlikte yak›n bir k›s›m köyler de Müslüman oldu. ‹yaz, burada bir ay
kald›ktan sonra Taryatus’u yönetici olarak b›rakt›.3
‹slamiyetin yay›l›fl› ve Nusaybin
‹slamiyet dönemi ile birlikte kentte yükselen minarelerin say›s› da artmaktad›r. ‹sfahanl› Mecusi
(Ateflperest) Selman-î Pâk ‹ran, Anadolu ve fiam’dan sonra Medine’ye geçmifltir. Burada Hz. Mahammed’le karfl›laflan Selman-î Pâk ‹slamiyet’i kabul etmesinin ard›ndan Peygamberin berberi olmufltur. Nusaydin’de bulunan mezar›n›n üzerindeki
kitabede 1375 yaz›lar› okunmaktad›r.
Hz. Mahammed’in 13 torunundan biri olan Zeynel
Abidin ve onun k›z kardefli Zeynep’in türbeleri de Nusaybin’de olup Zeynel Abidin Camii önemli bir dini
merkez haline gelmifltir. Mor Yakup Kilisesi ve Zeynel
Abidin Camii avlular› iç içe oldu¤undan Nusaybin’de
inanç hoflgörüsünün simgelerine dönüflmüfltür. Genel olarak ‹slamiyet’in yay›lma sürecinde önemli bir
köprü görevi gören Nusaybin’de kilise, sinagog ve
mabedin yan›nda camiler de yerini alm›flt›r.
(2) Vak›di, Tarîhu Futûhi-l- Cezire ve l- Habûr ve Diyarbak›r ve I- Irak,D›m›flk 1996,160-161
(3) A.g.e 162
37 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
Nusaybin Orta Ça¤’da seyyahlar›n u¤rak yeri halindedir. Bu dönemlere iliflkin bilgileri ise seyyahlar
aktarmaktad›r. Nusaybin gerek arkeolojik kal›nt›lar›n çok olmas› ve gerekse de kilise ve sinagoglar›n
varl›¤›ndan dolay› seyyahlar›n siyasi, dini, ya da ticaret ve ekonomik özelliklerinden dolay› ilgisini çekmifltir. Musul’a gitmesi gereken seyyahlar›n Nusaybin den geçmesi zorunluydu.
1573 y›l›ndaki seyyahlara göre suyu bol olan, yeflilliklerle kapl› bu kentte Ermeniler yafl›yordu. Frans›z seyyah Oliver, 1792 de Nusaybin’i ziyaret etmifl,
bu kente Romal›, Ermeni ve Partlar›n flehre hâkim
oldu¤undan bahseder. Yine bu dönemdeki yabanc›
seyyahlar›n notlar›ndan anlad›¤›m›z kadar›yla Nusaybin’de bask›n nüfusun Kürtler oldu¤u da aktar›l›r. 1816’da bir ‹ngiliz seyyah Nusaybin’de, 12 bin
Farisi’nin ( ‹ranl›n›n) burada yaflad›¤›n› aktarm›flt›r.
Tarihçi Plinius, Nusaybin yöresinde Mardani ad›nda bir Arap kabilesinin yaflad›¤›n› söylüyor
Yok Olan Kültürler
El- Cezîre Bölgesinde (Yukar› Mezopotamya) Abasi
Halifesi Mansûr, bölgenin zalim valisi olan Musa B.
Mus’ab bölgede ç›kan Kürt isyanlar›na sebep olma
ve bast›rmada yetersiz kald›¤›ndan dolay› görevinden azletmifltir. 1173’te Yahudi tüccar Nusaybin’de
Yahudi nüfusunun çok oldu¤unu aktarm›flt›r.
N u s a y b i n . . .
1838’de Mirza Pafla, Kürtler himayesine alarak askerleriyle birlikte buraya yerleflmifltir. Bir sürü tafltan bina infla ederek farkl› bölgelerden bir sürü insan yerlefltirmifltir. Yine bu tarihte Nusaybin’de Keldaniler’in nüfusunun az oldu¤u görülmektedir. Nusaybin’de yaflayan di¤er bir dinsel grup olan fiemsiler bu kadim topraklarda MÖ 1500‘lerden beri var
olduklar› bilinmektedir. Ne var ki bu dinsel topluluk, 1880 y›l›nda yerlerinden sökülüp Sivas, Tokat
çevrelerine sürülmüfllerdir. ‹ktidarlar›n tek renk
politikalar›ndan dolay› bu topraklarda her gün bir
kültür yok olmaktad›r.
Êzîdiler daha çok Nusaybin Tur Abdin bölgesinde
yafland›klar› seyyahlar taraf›ndan aktar›lmaktad›r.
Ayr›ca bölgede Suriyeli Yakubilerin varl›¤›ndan da
söz edilmektedir.
Ortado¤u kökenli olan bu dinde inananlar›n hepsi
Kürt olup, a¤›rl›kl› olarak da Musul kentinde yaflamaktad›rlar. Suriye, Türkiye, ‹ran, Gürcistan ve Ermenistan'da da cemaatleri bulunan Êzîdîlerin bugünkü toplam say›s›n›n 1.000.000 civar›nda oldu¤u tahmin edilmektedir. Baz› bilimsel araflt›rmalar ise Êzîdîlerin nüfusunun çok daha fazla oldu¤u yönündedir.
Ayr›ca baflta Almanya ve ‹sveç olmak üzere Avrupa
ülkelerinde de birçok göçmen Êzîdîler yaflamaktad›r.
1970'li y›llara kadar özellikle Urfa-Viranflehir'de yo¤un olarak yaflayan ve say›lar› 80.000'i bulan Êzîdîler, 1980'lerle beraber yurtd›fl›na göç etmeye bafllam›fllard›r. 1985 y›l›nda 23.000'e inen say›lar›, 2007
y›l›nda 377'ye kadar gerilemifltir. 1985 y›l›nda Nusaybin’de Êzîdîler nüfusu 2.963 kifliydi. Nusaybin’de
Bîrguriyan, Mezra Êzidiye, Xanika fiêxa, Kunar, Fisqînê, Holika, Kemîne ve Geliyêsoran, Efflê, Sêwlik,
fiekrîn, Telê) de Êzidî nüfusuna rastlanmaktad›r.
1940’lere de Nusaybin, üç farkl› dini gruptan oluflmaktayd›. Süryani H›ristiyan Cemaati 350 hane, Yahudi cemaati 150 hane ve Müslüman (Kürt ve M›halmi
kar›fl›m›) cemaati 180 hane4 olarak aktar›lmaktad›r.
Kent 19. yy y›l›n bafllar›nda büyük bir çöküfl sürecine girmifltir.5 Arap ve Kürtlerden oluflan 300 aile oldu¤u aktar›lmaktad›r. Bafllar›nda Kürt olan fieyh
Farsee bulunmaktad›r. H›ristiyanlar›n›n az oldu¤u
belirtilirken, Yahudilerden de hiç bahsedilmemektedir. ‹lk bafllarda Ermenilerin yerleflim yeri oldu¤u
seyyahlar taraf›ndan da belirtilmesine ra¤men sonraki dönemlerde Ermenilerin olmad›¤› görülmekte-
(4) Röportaj, Maravge Altuntafl, Midyat,16.04.200
(5) Buckingham, Travels in Mesopotamia in Asia Minor, ss 248-49
Sayfa 38
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
dir. Ayr›ca o dönemde Yahudilerinde yo¤un oldu¤u
Nusaybin, 1800’lü y›llardan sonra bunlara rastlanmamaktad›r. Nusaybin tüm dinler için dinsel bir
merkez ve mabettir.
1894–95 salnamesine göre Nusaybin, Müslüman,
Süryani Kadim, Yahudi ve Êzîdîler nüfusunun yaflad›¤› bir kaza durumundand›r. 7.482 Müslüman,
2.588 Süryani Kadim, 340 Yahudi ve 247 Êzîdîyle birlikte toplam 10.657 nüfus bulunmaktad›r. Ayr›ca göçebe olarak da Nusaybin’de Tay ve Cubur afliretlerine rastlan›lmaktad›r. Tay afliretinin 3 bin, Cubur
afliretinin de 600 çad›rdan meydana geldi¤i ifade
edilmektedir.6
1872–73 y›l›nda Nusaybin’de nüfus 3921, 1900 y›l›nda 30 bin kiflilik ve 1.700 hane ve Nusaybin’e ba¤l›
285 köy kay›tl›d›r. Bu köylerin 223 Müslüman, 25’inde gayrimüslim ve 37 tanesinde de kar›fl›k din guruplar› bulunmaktayd›.
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
korunmas› ile gerçeklefltirilebilir. Özellikle son elli
y›l içerisinde birçok inanç merkezi tamamen y›k›lm›fl, kaderine terk edilmifltir. Ancak Nusaybin Belediyesinin on y›ld›r sürdürmüfl oldu¤u tarihi kültürel
varl›klar› koruma çal›flmalar›, belli bir tarihsel bilinç gelifltirmifltir.
Nusaybin, binlerce y›ld›r Mezopotamya’dan yay›lan
medeniyet ›fl›¤›n›n rahmi say›labilecek özellikler tafl›maktad›r. Onlarca kez talana u¤ram›fl, ya¤malanm›fl, viran edilmiflse de, her seferinde y›k›nt›lar›
üzerinde yeniden infla edilmifltir. Her inanc›n kendini yeniden var etti¤i, ortak kültürel özellikler tafl›d›¤› bu kenti yeniden y›k›nt›lar› üzerinde infla etmek,
tarihte oldu¤u gibi bugün de kültür ve inanç merkezi haline getirmek bizlerin elindedir.
KAYNAKÇA
> H.Erkanal,”1982 Girnavaz Kaz›lar›”,V Kaz› Sonuçlar› Toplant›s›,1984.
> H.Erkanal,”1984 Girnavaz Kaz›lar›”,VII Kaz› Sonuçlar› Toplant›s›,1986.
> Magie 1950:D Magia, Roman Rule in Asia Minor to the End of the Third Century
after Christ (Princeton,N.J.1950)
> Segal 1970: J.B. Segal,Edessa, the Blassed City (Oxford 1970)
J. Sturm.”Nisibis”,Real Enyclopedia,XII, s. 458
Günümüzde Nusaybin
> ‹bn Cübeyr,Rihleti,Beyrut ts, s.214-215 ( Trk trc.‹smail Güler,Endülüsten Kutsal
Topraklara Seyyahetname ‹bn Cübeyr,‹st. 2003. s. 175-176)
Günümüzde Nusaybin’de bu inanç mozai¤ini yans›tan canl› tan›k Bîrguriya Köyüdür. Bu köyde Kürt,
Mihalmi, Ezidi ve Süryaniler birlikte yaflamaktad›r.
Dünyada en önemli kültür mozai¤inin varl›¤›n› hala
sürdürdü¤ü Nusaybin’de gelecek kuflaklara b›rak›lmas›, elbette ki tarihte oldu¤u gibi bugün de Nusaybin’in tüm tarihsel, inançsal, kültürel de¤erlerinin
> Honigmann,Nas›bin,‹A,‹st. 1988,IX, 100.
> Ezdî, Tarih-i Mevsil,224;Teberi, VIII,54-56
> Sempozyum Bildirileri “Geçmiflten Günümüze Nusaybin”
27-28 May›s 2004 Nusaybin –Mardin, Ankara, 2009
> Notlar, Mezopotamya Tarihinde Nusaybin Sempozyumu” 8–9 May›s 2010, Nusaybin Prof. Guiseppe Campanile’den naklen
http://www.aleviweb.com/forum/showthread.php?t=1964
> E. Xemgin, Alevili¤in Kökenindeki Mazda ‹nanc› ve Zerdüflt Ö¤retisi, ‹stanbul 1998,
ss.43–44; H.J.Schoeps, An ‹ntelligent Person’s Guide to the Religions, London 1967,
ss.76–89
(6) Diyarbak›r Salnameleri, I. Cilt, s.210.-Cilt V,s. 203.
39 Sayfa
Ji fiaredariya Nisêbînê:
REFERANDÛM
fiaredariya Nisêbînê ya Bajarê Jinan, bi dûv serkeftina ku ji hilbijartinên 2009’an hate bidestxistin re, di
mijara xizmetên heta niha hatine kirin de, j› bo
agahdarkirina gel, di cih de guhdarkirina pirsgirêkên gel û bi hev re çareserkirinê, çû “Referandûma hêrêmî” ku di Tirkiyeyê de yekembûyînê digire ser xwe. fiaredariya Nisêbînê ku pirsa “Em biçin
an bimînin” ji gelê Nisêbînê kir, bi civînên ku li 15
taxan pêk anîn, di mijara flaredarîvaniya gel de
destnîflanî avêt ser xebatek mînak. Civînên ku flaredar, meclîsa flaredariyê, rêveberiya flaredariyê û
amirên hemû yekeyan tev lê bûn de tevlîbûna gel
zêde bu û bi danîna sindoqan bi dûv 2 sal û nîvanda
de bawerî hate nuhkirin. Bername diyarî xebatkarên flaredariyê ku di navbera Salên 1991-1994’an
de bi awayekî kiryar nediyar jiyana xwe ji dest dan
Sultan Erol, Hayretîn Çetîn, Azîz Guçlu,Sabrî
Arar,Ramazan Bîflkîn, Ekrem Yagiz, Seyithan Qardefl û Mehmet Emîn Akay hate kirin.
fiaredariya Nisêbînê ku politîkaya rêveberiyên
herêmî ya di bereka rêze (paradigma) ya azadîxwazî
ya zayenda, hawîrnasî, demokrasî de bi pêfl xist, bi
gel re ji bo pirsgirêkan çareseriyan bi pêfl dixe. fiaredariya ku bi gel re hemû pirsgirêkên xwe raxistin ser
maseyê, di platformên ku li 15 taxan hatin sazkirin
de, di ber xebatên kirî ku bi slaytan bi gel re hatin
parvekirin re, daxwaz û pêflniyarî û niqaflên weke
kêmasî û netêrkariyên têne jiyankirin û dê bi çi awa-
Sayfa 40
yî bêne jêbuhurîn hatin meflandin. Di civînên ku bi
hezaran Nisêbînî tev li wan bûn de, hemû yekeyên
flaredariyê der barê xebatên xwe de agahî dan.
fiaredara Nisêbînê Ayfle Gokkan, “mebesta me ji vê
ev e ku gel pratîka me ya 2 sal û nîvan binirxîne, ramanên xwe yên der barê 2012’an de vebêje û em
pêflniyariyên wan fêm bikin. Gokkan bi gotina “fiaredariya ku heta sala 1999’an ji gel re girtî û kirinên
wê ne diyar bûn, ji wê mêjuwê û bi vir de bû flaredariya gel. Em jî dixwazin ku xizmetên ji wê mêjuyê û
bi vir de hatine kirin û pratîka xwe ya 2,5(du sal û
nîv)’an binirxînin û tifltên ku pêwîst e di 2012’an de
bêne kirin em û hûn bi hev re diyar bikin” bal kifland
ser tevlêkirina gel a dema biryarstandinê. Di heman
demê de, flaredarî heta Sala 1999’an her demê hatiye deyndarkirin û budçeya wan ku îro tê jî, bi boneya van deynan % 40 jê tê birîn. Gokkan got ku:
“Tifltên ku pêwîst bûn em di 5 salan de bikin me di
3 salan de kirine”. Bi balkiflandina ser avaniya
Nisêbînê ya pirçandî û diyar kir ku wan politîkaya
xwe ya rêveberiya herêmî li ser 4 hêmanên bingehîn
bi pêfl ve biriye.
“Demokrasî, hawîrnasî, wekheviya jin û
mêr,aboriya befldar”
Di civînên bi hemwelatiyan re hatin kirin de, fiaredara Nisêbînê Ayfle Gokkan bi awayekî xwerexne-
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
kerî nêzîkî kêmasiyên jiyankirî bû, der barê politîkayên xwe yên rêveberiyên herêmî de hemwelatî
agahdar kirin. Gokkan got ku me feraseta flaredarîvaniyek demokratîk û zelal bipêfl xist wiha domand;
“ji ber civînên ku em difikirîn her ji 4 mehan bikin
pêk nehatin, em bi vê rêbazê hatin cem hev. Yekem
car e ku xebatek bi vî awayî em bi we re pêk tînin.
Politîkaya me ya xizmetê li ser 4 hêmanên bingehîn
tefle girtiye. Ev hêman, demokrasî, hawîrnasî, wekheviya jin û mêr û aboriya befldar in. Bi hêmana
aboriya befldar, ji bo ku xizmetê ji maf û pêdiviyên
hemwelatiyan û bi bingehgirtina ahenga bi hawîrnasiyê re bike, çendî ku %40’ê budçeya me ji ber
deynên berî 99’an tê birîn jî, me xebatên ji dil kirin.
Zehmetiyên wekî aborî ku me jiyan kirin û ji ber
kêmasiyên amûrên me yên teknîkî, ya ku em bêjin
em ji bo hemû pêdiviyan nebûn bersiv bikêrhatî ye.”
“Wekheviya jin û mêr”
Gokkan bal kifland ser komisyona wekheviya jin û
mêr a di rêveberiyên herêmî de wiha got: “Ji bo ku
di mijara wekheviya jin û mêr de avaniya civakeke
wekhevîparêz were bipêflxistin, di mijarên têkildarî
wekheviya jin û mêr de ji meclîsa flaredariyê re
pêflniyaran bike û kirina xebatên ji bo wergirtina
biryarên ber bi bidestxistina wekheviyê de, pêflniyarî û pêflnûmayan bi perspektîfa zayenda civakî di
ber çavan re derbas bike me ‘komisyona wekheviya
jin û mêr’damezirand. fiaredariya me bi hemû sazî
û dezgehan re, di hemû astên xizmetê de, çalakiyên
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
bi pergal ên ku çavdêriya ‘wekheviya zayenda civakî’ raber dikin dimeflîne. Me xebatên girîng ên têkildarî jiholêrakirina pêkerên wekî mekanîzmayên lidervehifltina biryaran û îstîhdama jinan ên ji ber hin
sedemên avanî û çandî meflandin û kêmasiyên ku di
vê qadê de dihatin jiyankirin jî, bi tevlêkirina gel a
rasterast ji bo pêvajoya biryarstandinê de bi flixulandina rêgeza demokrasiyê dê çareser kirin.
Gokkan; “Em dizanin ku hin hêvî û daxwazên gel ji
flaredariyê hene; lê beflek ji van daxwazan di çarçoveya zagonên rêveberiyên herêmî de me jî derbas
dikin û wekî girêdayî çareserkirina pirsgirêka kurd
ya bi rêyên demokratîk, em di xebata bi sazî û dazgehên hevpar ên gifltî ku li Nisêbînê re zehmetiyan dikiflînin. Hemû rayeyên bajaran ne di dest flaredariyan de ne. Trafîk, tend›rustî, perwerdehî, tapo
û kehrebe li derveyî me bi rê ve diçin. Xala herî girîng a ku gel dixwaze perwerdehiya bi zimanê zikmakî ye. Lê belê zagonên rêveberiyên herêmî zêde
rayeyan nadin flaredariyan. Em di pêflwazîkirina
daxwazên ku xebatên flaredariyên xweser pêwîst dikin de tengav dibin.”
Projeksiyona sînevîzyonê ku xebat û xizmetên ji
2009’an û bi vir de tê de hate kirin. Damezrînên weke Navenda Jinê ya Gulflîlavê, Selexane, Hala Zebzeyan, Mala Pifltgiriya Çand û Perwerdehiyê ku ji
Nisêbînê re hatin bidestxistin, di heman demê de
fiaredariya Nisêbînê ya ku endamê bajarên yekbûyî û rêveberiyên herêmî, endamê rêxistina Asyaya
Rojava û Rojhilata Navîn (UCLG-MEWA), Yekîtiya
Bajarên Dîrokî, Yekîtiya fiaredariyên herêma Baflûr-
41 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
rojhilatê Anatolya, Yekîtiya fiaredariyên Tirkiyeyê,
Yekîtiya Ava Spî ya Mêrdînê, Yekîtiya fiaredariyan a
rêveberiyên derdorê ku dikare were meflandin de,
bi plansazîkerê bajaran, 2 endazyarên avahîsaziyê,
teknîkerê kadastro û nexfleyê, teknîkerê restorasyona mîmarî, civaknas, teknîkerê rîvekên sera û
xemlê, flûnwarnas, baytar, mîmarê peyzajê, endazyarê derdorê, teknîkerê avahîsaziyê û dîroknasê hunerê wekî xebatkarên teknîkî tê berdewamkirin.
Di van civînên berhemên flaredariyên zelal ku bi hezaran kes li 15 taxan tev li wan bûn de, gel rasterast
rexne û daxwazên xwe anîn ziman. Hemwelatiyên
ku rexneyên xwe yên weke kulekiyên di xizmetên rê,
kêzîn (kanalîzasyon), joresazî û karên paqijiyê de
rasterast bi rêveber û xebatkarên flaredariyê re
parve kirin, xwestin rêveberiya flaredariyê bimîne û
memnûnbûyînên xwe anîn ziman. Li gel vê yekê, ji
seyrangehan, ji bo zarok û jinan vekirina qadên jiyanê yên nuh, saetên daneheva gilêflê heta bigihêje
raxistina kevirên parkê yên kolanan di gelek mijaran de jî nêrînên xwe sîtavî sindoqan kirin. Civîna
herî dawî ku li Navenda Çandê ya Mîtannî hate pê,
rêxistinên civaka sifîl ên li Nisêbînê jî tev lê bûn. Di
civînên ku hêviyên ji gel jî hatin parvekirin de, bi taybetî ji hemwelatiyan hate xwestin ku gilêflê navêjin
çem û derdorê, avahiyên qaçax çênekin, qahwexane
nefûrin cade û kolanan, seyrangeh û amûrên hevpar ên li seyrangehan bi awayekî bi rêk û pêk bêne
bikaranîn û hat gotin ku heke desteka gel nebe flaredarî nikarin t› karî bikin.
Sayfa 42
N u s a y b i n . . .
“ % 91’ê Hemwelatiyan berdewamiya
mefla rêveberiya flaredariyê erê kirin”
fiaredariya Nisêbînê ku di civînan de pirsa “Em biçin an bimînin” ji gel kir, ji sindoqên hatin danîn de
ji sedî 91 dengê baweriyê hate bidestxistin. Hemwelatiyên ku dengên xwe sîtavî sindoqên ku li taxan
hatin danîn kirin, dan xuyakirin ku pêwîst e performansa 2,5(du sal û nîv)’ên borî di Sala 2012’an de jî
bidome. Piraniya hemwelatiyên ku di civînên hatin
kirin de mafê axaftinê wergirtin dengên xwe bikar
anîn û ji bo daxwazên kesên ku nizanîbûn dengên
xwe bikar bînin an jî xwendin û nivîsandina wan nebû jî girêbend hate girtin.
Sindoq li Gerînendetiya Têkiliyên bi gel re û Çapemeniya fiaredariya Nisêbînê, di bin çavdêriya endamên meclîsê û keyayên taxan de hatin vekirin û
hatin tomarkirin. Beflek mezin ji ramanên hemwelatiyan ên der barê taxên wan de û daxwazên wan bi
piranî karên binesazî, seresazi û karên fenî ketin
ber çavan. Wekî din li 6 taxan daxwazên seyrangehên lîstikên zarokan derketin pêfl.
Zêdekirina qadên jiyanê yên hevpar wekî seyrangeh
û hwd û ev bêne asta ku ji bo jin û zarokan bêne bi
kar anin, lezdana xebatên zimanê zikmakî û tend›rustiyê, ragihandina fatoreyan a bi zimanê kurdî j›
bo malan, lezdana xebatên binesaziyê û wekî van di
gelek sindoqên hatin danîn de cih girtin.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Dilek A¤ac›!
Ad›n› hat›rlamad›¤›n›z bir gömültüyüm, çoktan vazgeçtiniz etraf›m› saran tafllara sürttü¤ünüz dualar›n›z. Çoktan unuttunuz etraf›mdaki kuruyan a¤ac›m›n dal›na ast›¤›n›z dileklerinizi, umutlar›n›z, yar›na dair düfllerinizi.
Art›k sevgililer gelip murat dilemez oldu mahzeni dergâh›mda ve
muratlar›na ermek için yalvarmad›lar hüzün gözlerinde. Gelmez oldu
art›k hasreti bir çocuk olan gelinler, hani dokunsan bin yalvar›fl incitir
yüre¤ini. Gelmez oldu k›smet a¤ac›ma bezler, bulamay›p naylon ba¤layan genç k›zlar, gözlerinden aflk atefli yanan delikanl›lar.
fiimdi kendi kimsesizli¤imde bin y›ll›k umutlar›, dualar›, yalvar›fllar›, a¤lay›fllar›, bekleyiflleri, susuzluklar›, suskunluklar›, sessizlikleri
sakl› dergâh›mdan sal›veriyorum rüzgarla do¤aya. Her umut sahibini
bulsun, her dua sahibinin kalbine dolsun, her k›smet kendine aks›n
diye.
Yaln›z›m, u¤rak olmaktan çoktan ç›kt›m ve kendi kimsesizli¤ime
çare arar oldum, yolu yolcusu bana sürüklensin diye. Kendi k›smetimi ar›yorum, kendi sevgilimi, kendi umutlar›m›. Ne olursunuz bir tas
su dökün kuruyan dallar›na k›smetimin. Kimliksiz bir foto¤rafta kal›yorum flimdi. Belki de bu foto¤raftan sonra yani bu k›fl, yani son mevsimimde her an üzerime ya¤an ya¤murla sürüklenirim. Ve bir daha
asla bulamazs›n›z kuruyan dallar›ma kör dü¤ümledi¤iniz dileklerinizi!
Son foto¤raf›m, ziyaret edilmeyen ziyaretgâh olarak geçin ismimi, an›lar›n›z›n manfletlerine!
Sayfa 44
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
“Evîn”
Wê dîlbera lêv flekirî
Bi delalîyan can peritand
fiîflên hesin xwarkir di dil
Qutkir ceger xwe lê refland
Geh dure ew, nêzîke ew
Geh xwîya ye, undaye ew
Geh sorgule, geh bilbile
Hiflê flîyaran heyîrand
Vê durîyê em pîrkirin
Xwîn hêstiran, çav kor kirin
Cerg û hinav tev kulkirin
fiîflên di sor têde tewand
Dîlber xwîyanakê, çima
Biskan li ba nakê çima
Derdan belanakê çima
Eflqê hinavê me pijand.
Roj bune meh, meh bune sal
Gelo xwîyanakê delal
Demek bi mere nabê heval
Evînê dîza dil keland
M. S›d›k Ataç
45 Sayfa
Nusaybin’den Haberler
Nusaybin UCLG-MEWA Üyesi Seçildi
uluslararas› toplumda yerel yönetimlerin güçlü politik temsilini güvenceye almak için kurulan UCLGMEWA (Birleflmifl Milletler ve Yerel Yönetimler Orta
Do¤u ve Bat› Asya Bölge Teflkilat›) Yönetim Kurulu
ve Konsey Ortak Toplant›s› 24–25 Aral›k tarihlerinde
‹ran’›n Baflkenti Tahran’da Esp›nas Otelde gerçeklefltirildi. Yönetim Kurulu ve Konsey Toplant›s›na
Türkiye’den birçok üye belediyenin belediye baflkanlar› kat›l›rken bölgeden Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan Kat›ld›.
Yerel yönetimler aras›nda ve dünya toplumu içinde
iflbirli¤i yoluyla yerel yönetimin de¤erlerini, amaçlar›n› ve ç›karlar›n› gelifltirerek, demokratik yerel
yönetimin dünya ölçe¤inde gelifltirilmesi, Birleflmifl
Milletler ve ba¤l› kurulufllar› aras›nda olmak üzere
Sayfa 46
UCLG-MEWA Genel Sekreteri Mehmet Duman yapt›¤› aç›l›fl konuflmas›nda 16 Aral›k 2010’da Diyarbak›r’da yap›lan UCLG-MEWA Yönetim Kurulu ve Konsey Ortak Toplant›s›’nda seçilen yeni yönetim organlar› ile yeni bir dönemin bafllad›¤›n› belirtti. Duman “yerel yönetimler aras›nda desantralize (yerelleflme) iflbirli¤ini güçlendirerek demokratik yerel
yönetimlerin de¤erlerini, amaçlar›n› ve ç›karlar›n›
korumaya devam edece¤iz. Bu ba¤lamda üyelerimizin de¤erli destek ve katk›lar› ile bölgemizdeki
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
yerel demokrasiyi güçlendirme çabalar›m›z sürecektir” diyerek yerel demokrasinin güçlendirilmesine dikkat çekti.
Aç›l›fl konuflmalar›n›n ard›ndan Yuvarlak Masa Toplant›lar› yap›ld›. ‘MEWA Bölgesindeki Yerel Yönetim
Sistemleri’ konulu ilk sunum UCLG-MEWA Eski Genel Sekreter Yard›mc›s› Sadun Emrealp taraf›ndan
gerçeklefltirdi. Yerel demokrasinin geliflmesine
katk›da bulunmak ve yerel yönetimleri güçlendirmek konusunda UCLG-MEWA bölgesindeki en büyük darbo¤az buralarda bulunan yerel yönetimlerin
yap›s› ve iflleyifli hakk›ndaki bilgilerin yetersizli¤i oldu¤unu belirten Emrealp, UCLG-MEWA Sekretaryas› olarak bu sorunu çözmek için MEWA üyesi 15
ülkenin yerel yönetimlerle ilgili mevzuatlar›n› karfl›laflt›rmal› bir formatta ele alan bir çal›flma gerçeklefltirildi¤ini vurgulad›.
MEWA Bölgesi’nde bulunan baz› toplumlar do¤al ya
da endüstriyel felaketlerden, politik ya da sosyal
düzensizliklerden, savafl ve kuflatmalardan zarar
gördü¤ü ifade edilen bu toplant›da konuflan Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan, birlikte cinsiyet
eflitli¤inin olmad›¤›n›, Kürt Sorununu çözmeyen ülkelerin yer ald›¤› ve idam›n halen uyguland›¤›na da
dikkat çekerken, “insan haklar› ve demokrasiden
söz eden birli¤imiz bu sorunlar› çözmeden Orta Do¤u ve Asya’da itibar kazanamayacakt›r” dedi.
Kriz yönetimini de de¤erlendiren Nusaybin Belediye
Baflkan› Ayfle Gökkan krizlerin iktidar ve kar merkezli oldu¤una de¤indi. Gökkan “krizler iktidar ve
kar merkezli gerçekli¤inden yola ç›karsak bu sorunlar ancak yerel ve yatay örgütlenmelerin yetkilerinin art›r›lmas›yla ortadan kald›r›labilir. Dünyada
yaflanan birçok kriz vard›r ve bunlar yönetim tarzlar›ndan kaynaklanmaktad›r. Ekonomik, k›tl›k, hastal›k, deprem, sel felaketleri, heyelan ve savafllar
bunlardan bir kaç›d›r. Bunlar›n hiç biri yeralt› ve yer
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
üstü zenginlikleri olan dünyadan yani do¤asal krizler de¤ildir. Dünya zengindir ancak ülkeleri yönetenler dayan›flma ve bar›fl içerisinde dünyay› yönetme stratejisi gelifltiremediklerinden bu krizler insanl›¤› tehdit etmektedir”.
“savafllar; iktidar kavgas›n›n ürünüdür”
“Savafllar iktidar kavgas›ndan ürünüdür. Co¤rafyay›
bir baflka toplulukla paylaflamayan yönetim stratejiler savaflmaya sar›l›r. Bu savafllar kad›n ve çocuklar›n talan›na neden olmaktad›r. Kapitalist sistemler para ve üretim araçlar›n› tek elde biriktirmesinden kaynaklanan ekonomik krizler üretim yetene¤i
olan topluluklar›n, toplumun da¤›t›lmas›n›n sonucudur. Ya¤murun çok ya¤mas› de¤il, dere yataklar›n›n yerleflim alanlar›na dönüfltürülmesinden kaynakl› olarak da sel krizleri a盤a ç›kar. Fay hatlar›n›n ve dere yataklar›n›n boflalt›lmas› gerekiyor. Bu
sorunlar›n çözümü, hastal›¤› tedavi yöntemiyle de¤il, koruyucu önlemler gelifltirilerek mümkündür.
Aksi halde aksi halde kriz yönetimlerinin baflar›
flans› yoktur. ‹ktidar, yerellerin özerk olarak yetkilendirilmesiyle toplumun yatay örgütlenmesiyle
krizden ar›nabilir. Savafla neden olan koflullar› ortadan kald›r›p, farkl›l›klar›n karfl›l›kl› olarak birbirini tan›y›p bar›fl› sa¤lamas› ve dünyan›n silahlardan
ar›nd›r›lmas›n› sa¤lamak nihai çözümdür” diyerek
sorunlar›n bar›fl stratejisi gelifltirilerek afl›labilece¤ine vurgu yapt›.
UCLG-MEWA 2012 taslak Bütçesi’nin görüflülerek
onaylanmas›n›n ard›ndan yeni üyelik baflvurular›
hakk›nda üyelere bilgi verildi ve 16 yeni üyenin baflvurusu kabul edildi. Bir sonraki yönetim kurulu toplant›s›n›n 2013 y›l›nda yap›lmas›na karar verildi. 16
yeni üye aras›nda daha önce baflvuru yapan Nusaybin Belediyesi de UCLG-MEWA üyesi seçildi.
47 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Helsinki Yurttafllar
Derne¤i’nde Toplant›
Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan, Uluslar
aras› alanda siyasi partiler, hükümet ve devletlerden
ba¤›ms›z olarak çal›flan, uluslar aras› sözleflmelerle
belirlenen bar›fl, insan haklar›, çevreyi tahrip etmeyen
bir ekonomi, demokrasi ve hukukun üstünlü¤ü gibi
evrensel de¤erlerin hayata geçirilmesini amaçlayan
Helsinki Yurttafllar Derne¤i’nin ‹stanbul’da düzenledi¤i toplant›ya kat›ld›. Helsinki Yurttafllar Derne¤i,
“yerinden yönetimin güçlendirilmesi, belediyelerin
sahadaki tecrübeleri, yerel kurulufllar›n durumu,
mevcut sorunlu yap› nas›l dönüfltürülür, idari bir
reformda belediyelerin rolü ne olur, bu tür yerlerde
Roman Topluluklar› ‹çin
Sosyal Politikalar
Konferans›
Sosyal politikalar›n gelifltirilmesine
katk›da bulunmay› amaçlayan
Roman Topluluklar ‹çin Bütünlüklü
Sosyal Politikalar Gelifltirme
Projesi kapsam›nda 16 ve 17 Aral›k
tarihlerinde Nusaybin Belediye
Baflkan› Ayfle Gökkan’›n da
kat›l›m›yla ‹stanbul’da gerçeklefltirildi.
Sayfa 48
çal›flan kurumlar özerklik talebine mekan/katman
aç›s›ndan yan›t verebilir mi?” Sorular›n› tart›flmak
üzere ‹stanbul’da bir araya geldi. Do¤al felaketler
sonras› yaflanan yetki tart›flmalar›n›n da gündeme
al›nd›¤› toplant›da merkezin direnci ile yerelin talepleri sorular›na yan›t arand›.
Edirne Roman Kültürünü Araflt›rma Gelifltirme, Yard›mlaflma
ve Dayan›flma Derne¤i (EDROM), Bo¤aziçi Üniversitesi Sosyal
Politika Forumu ve Anadolu Kültür Ortakl›¤› ile yürütülen saha
çal›flmalar›n›n ard›ndan Roman Topluluklar ‹çin Sosyal Politikalar Konferans› 16-17 Aral›k tarihlerinde ‹stanbul’da Cezayir
Konferans Salonunda gerçeklefltirildi. Konferansa Nusaybin
Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan’›n da kat›ld›¤› konferansta
“eflitsizlik, sosyal d›fllanma ve Türkiye’de Romanlar›n durumu”, “farkl› ülkelerdeki Roman örgütlenme tecrübeleri ve savunuculuk”, “AB Sosyal ‹çerme Süreci, Sosyal Politikalar ve
Romanlar”, Örgütlenme, hak temelli örgüt parametreleri ve
temsiliyet” gibi konular›n yer ald›¤› konferansta ayr›ca “çocuklar›n objektifinde d›fllanman›n Roman halleri” adl› foto¤raf sergisinin aç›l›fl› gerçeklefltirildi.
Roman Topluluklar ‹çin Sosyal Politikalar Konferans›nda konuflan Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan iktidar›n erkek, Türk ve yandafl olanlar›n d›fl›ndaki herkesi d›fllad›¤›n›
belirterek yaflanan tüm sorunlar›n temelinde iktidarlar›n oldu¤unu belirtti. Gökkan “sorun iktidar ba¤lant›l›d›r. ‹ktidarlar
kendisi d›fl›ndaki herkesi d›fllar, ötekilefltirirler. Erkek, Türk
ve hükümet yanl›s› Müslümanlar d›fl›nda kalan herkesi d›fllarlar. Hem Kürt, hem Alevi ve kad›n olan üç kat daha fazla
ezilmektedir. Asuri, Ermeni kad›n olmakta ayn› ezilmiflli¤e
nedendir” diyerek iktidarlar›n ›rkç›, cinsiyetçi ve ezen zihniyetin ürünü oldu¤una dikkat çekti.
Gökkan konuflmas›n›n devam›nda “iktidarlar ezilenleri yoksul,
yeteneksiz ve e¤itimsiz olarak tan›mlar. Oysa e¤itim, istihdam
ve yeteneklerin gelifltirilmesi ile ilgili sorunlar› çözmek devletin
sorumlulu¤undad›r. E¤er Romanlar Kürdistanl› ise daha fazla,
e¤er kad›n ise çok daha fazla ezilmektedirler. Sorunun çözümü
halklar›n yasalardan eflit flekilde yararlanmalar› sa¤lanmal›,
iktidar merkezli zihniyet suç say›lmal›d›r. Romanlar örgütlenmeli, sivil toplum örgütleri ortak çal›flmalar planlamal› ve özellikle kad›n örgütleriyle iflbirli¤i içinde olunmal›d›r. Roman kad›nlar›n devletin sosyal yard›mlar› de¤il, sosyal haklar› güvence alt›na al›nmal›d›r” ifadelerine yer verdi.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Yeni Anayasa ‹çin Öneriler
Nusaybin Belediye Baflkan› ve Belediye Meclis Üyeleri yeni anayasa
sürecine iliflkin yapt›klar› tart›flman›n ard›ndan TBMM Baflkanl›¤›na
haz›rlam›fl olduklar› raporu gönderdi.
2011 y›l›n›n son çeyre¤inde bafllayan “Yeni Anayasa”
tart›flmalar› h›z kazan›rken, Nusaybin Belediye
Baflkan› Ayfle Gökkan ve Belediye Meclis Üyeleri
görüflülmekte olan Yeni Anayasaya iliflkin görüfllerini TBMM baflkanl›¤›na ilettiler. TBMM Baflkan›
Cemil Çiçek ve Anayasa Uzlaflma Komisyonu taraf›ndan Güneydo¤u Anadolu Belediyeler Birli¤i ve
birli¤e ba¤l› belediyelerden Yeni Anayasaya iliflkin
görüfl ve önerilerinin talebi üzerine Nusaybin Belediye Baflkan› ve Belediye Meclisi bir araya geldi. Yap›lan tart›flma ve de¤erlendirmelerin ard›ndan haz›rlanan raporda, Anayasan›n de¤ifltirilemez maddelerinin ötekilefltirmeyi yasal hale getirdi¤ine dikkat çekilirken, sorunlar›n çözümüne iliflkin öneriler
sunuldu. Belediye baflkan› Ayfle Gökkan ve meclis
üyeleri taraf›ndan haz›rlanan ve TBMM Baflkanl›¤›n›n Yeni Anayasa ‹nternet Sayfas› üzerinden Anayasa Komisyonuna gönderilen rapor flöyle;
Mevcut durum;
Türkiye’de genel ve yerel yönetimler tüm kurum ve
kurulufllar yerel ihtiyaçlar gözetilmeksizin merkezden yönetiliyor. Kürt sorunun demokratik yollarla
çözülmemesi her geçen gün ac›lar›n ve çat›flmalar›n derinleflmesine neden oluyor. Mevcut anayasa
toplumu; iradesiz, cahil olarak görüyor, bask›c› yasalarla zapt edilebilir gibi ele al›yor. Anayasan›n
de¤ifltirilemez maddeleri ötekililefltirmeyi yasal gü-
vence alt›na al›yor.
Toplum ve tüm kamu kurumlar merkezden yönetiliyor. Bu nedenle yasama-yürütme-yarg› iktidar›n
hiyerarflik sisteminde ideolojik-politik merkezlere
dönüflme riski tafl›yor. Tek merkezden çok kültürlü,
genifl yüzölçümü olan 12 Eylül Anayasas›yla Türkiye’nin yönetilme koflullar› olmad›¤› ortadad›r. Yerel
dinamiklerin özgücü ve öz-kaynaklar›ndan yereller
yoksun kal›yor. Sadece devletin merkezi kararlar›
geçerli oluyor, devlet kendisi d›fl›ndaki kesimlere
güven duymuyor. Devlet Uluslar aras› sözleflmelere
imza atarak dünyada demokrat, insan haklar›na
sayg›l›, kad›n özgürlü¤ünden yana biliniyor, vatandafllar bu haklar›n› talep etti¤inde yarg›lan›yor ve
ceza al›yorlar. Toplumun yaras› kad›n›n, yetenekleri yok say›l›yor.
Her gelen hükümet ideolojik-politik-ekonomik ç›karlar›n› yerellere dayat›yor izlenimi veriliyor. Bu
nedenle e¤er halk a¤›rl›kta iktidar ve hükümet yanl›s› de¤ilse (x, y, z partisi vb) hiçbir yerel olanaktan
yararlanam›yor. Ötekilefltirme devreye giriyor, yandafl politika anlay›fl›ndan yerellerin paydafl olma
olanaklar› zay›fl›yor. Bu nedenle sosyal yard›mlarla
tarafl› hizmet anlay›fl› ortaya ç›k›yor, sosyal haklar
güvence alt›na al›nam›yor.
Mevcut sorunlar mevcut durumdan kaynakl› oldu¤una göre yönetimsel ve yap›sal demokratik de¤iflikliklere ihtiyaç vard›r.
49 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
olmal›
anayasa
ir
b
i
ç
k
li
flit
insiyet e
›r›lmal›
kolojik, c
e
,
k
leri kald
ti
e
a
r
d
k
l›
d
o
a
m
m
e
z
al›
me
1- D
a al›nma
alt›na alm
e¤ifltirile
nce alt›n
e
e
d
c
v
n
ü
›n
e
g
n
v
l
a
ü
a
s
g
s
al›)
ya
s›n›
2- Anaya
et kotas›
dineli olm
a¤lanma
r
iy
s
o
s
o
in
›n
k
c
›fl
r
n
m
a
la
›fl b
ezi yöneti
il kent
layacak o
3- ‹ç ve d
riyle de¤
sel-merk
li¤ini sa¤
e
le
it
li
lg
fl
v
ö
e
e
b
r
k
ö
le
g
e
k
r
t
er
lmal›, (ye
i ve devle
4- Kad›n
e meclis
önetimi o
y
iy
d
e
le
lg
e
ö
b
b
lt›na
ce
5- Özerk
eli
üvence a
e…) sade
g
ld
lm
l
e
a
ti
b
s
e
,
a
n
y
e
ö
›
ç
y
r (il il
rkl›l›klar
lisleriyle
6- Kentle
alle mec
, kültür fa
h
ç
a
n
a
m
in
e
,
v
il
i
r
d
ari,
meclisle
nmal›,
imlikler,
rma, mim
alt›na al›
el etnik k
t›
e
s
fl
c
e
la
n
lg
e
u
ö
v
,
b
r
ü
ve
yasal g
re, kültü
7- Yerel
lmak üze
ilde e¤itim
o
d
a
k
l›
n
li olmal›,
a
¤
a
,
s
l›
,
koordine
¤itim
al›nma
e
k
a
r
ta
a
fl
›l
a
r
b
ta
en
n pay ak
tilmeli
ilgilendir
öre yöne
l bütçede
g
e
8- Yereli
.
n
e
e
in
g
r
,
le
nmal›d›r
llik
k, tar›m
alt›na al›
lülük öze
r
e
ü
c
k kabul
lt
bay›nd›rl›
n
ü
e
v
k
ü
la
k
lar g
ler o ra
ri ço
r
k
e
le
a
¤
h
m
e
l
ti
d
a
e
y
l
n
s
e
s
yö
›lmal› so
as› evren
9- Bölge
lar kald›r
luslar ar
u
›m
i
d
r
s
a
e
y
v
l
e
ç
a
er
10- Sosy
nayasa ç
olarak a
n
lanmal›,
tü
ü
b
öre haz›r
g
11- Bir
e
güvence
l›
r
le
e
leflm
ald›r›lma
kk› yasal
z
k
a
ö
h
u
s
s
e
n
u
e
m
g
il
r
n
u
e
ed
melidir v
k›, örgütl
lumun te
ama hak
fl
p
a
to
y
san,
e
›,
r
il
A
la
12re de¤il in
›n hak
ö
d
g
a
k
e
r
›,
r
le
hakla
rflik statü
13- ‹nsan
eti hiyera
›r
m
d
iz
l›
h
a
a
m
r
n
z
, köy me
alt›na al›
nmal›
çe, belde
il
,
il
,
ir
a tan›mla
h
d
e
a
fl
s
k
a
ü
y
y
e
ü
ör
14- B
çlar›na g
¤a ihtiya
o
d
e
v
l›
can
yasa:
Yeni Ana
Sayfa 50
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Belediye Meclisi
2012’nin ‹lk Toplant›s› ‹çin Bir Araya Geldi
Nusaybin Belediye Meclisi 2012 y›l› Ocak Ay› gündem maddelerini görüflmek üzere bir araya geldi.
Belediye Meclisi Toplant› Salonunda bir araya gelen
meclis üyeleri toplant›ya Uludere de bombard›man
sonucu yaflam›n› yitirenlerin an›s›na bir dakikal›k
sayg› duruflu ile bafllad›. Aç›l›fl konuflmas›n› yapan
Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan yaflam›n› yitirenlerin
ailelerine baflsa¤l›¤› dilerken katliam›n hiçbir suretle kabul edilebilir olmad›¤›n› belirtti.
Gökkan, “Çocuklar›n bombaland›¤›, insan ve hayvan
cesetlerinin parçaland›¤›ndan birbirine kar›flt›¤› bu
olay vahflet olarak bile tarif edilemeyecek bir katliamd›r ve insanl›¤a s›¤mamaktad›r. Bu olayda her ne
kadar öfke ön plana ç›ksa da kendisine ben insan›m
diyen herkesin bu davan›n takipçisi olmas› gerekmektedir. Bu olay ayn› zamanda tüm insanl›¤›n ayn›
risk alt›nda oldu¤unu anlam›na geliyor. Bu olay sadece o köyde, o köylülere de¤il tüm dünya halklar›na
yap›lm›flt›r. Bu olay aile ve toplumun vicdan›n› rahatlatacak bir sonuca ulafl›ncaya kadar teflhir edilmesi
gerekiyor. Her türlü hareketlilik devlet kontrolünde
olmas›na ra¤men bu katliam nas›l tarif edilebilir?
Gerilla yada Kaçakç› san›larak bu olay›n gerçekleflti¤ini izah etmek hiçbir kurala s›¤maz çünkü kim olursa olsun yaflam hakk›n›n elinden al›nmas› kabul edilemez. Ayr›ca olay hakk›nda konuflurken sanki kaza
söz ediyormufl gibi söz ediyorlar” dedi.
Gökkan, konuflmas›n›n devam›nda “toplumda bir
olaydan kader yada kaza olarak söz etmek böylesi
katliamlar› meflru gösterir. Topluma böyle kabul
ettirmek istiyorlar. Bu flekilde kabul ettirilmesi gelecekte böylesi katliamlar›n önünü aç›yor. Bizler
seçilmifller olarak, bir kentin sorumlular› olarak,
insanl›¤a hizmet edenler olarak bu olay›, bu gerekçeleri, de¤erlendirmeleri kabul etmiyoruz. Cum-
hurbaflkan›, baflbakan, içiflleri ve adalet bakanl›klar› bunun suç oldu¤unu ve kabul edilemeyece¤ini
söylemeleri gerekir” derken halk olarak üzüntülü
olduklar›n›, hayat›n› kaybedenlerin ailelerine ve
Kürt halk›na bafl sa¤l›¤› diledi.
Yap›lan konuflman›n ard›ndan Meclis Ocak Ay› Gündem Maddelerinin görüflmelerine geçildi.
Ocak Ay› Gündem Maddeleri;
1- Denetim Komisyon Üye Seçimi,
2- Plan ve Bütçe Komisyon Üye Seçimi,
3- ‹mar Komisyon Üye Seçimi,
4- Trafik Komisyon Üye Seçimi,
5- Çevre ve Sa¤l›k Komisyon Üye Seçimi,
6- Kültür ve Sanat Komisyonu Üye Seçimi,
7- Kad›n Komisyonu Üye Seçimi,
8- Kad›n Erkek Eflitlik Komisyonu üye seçimi,
9- Meclis Toplant› günleri ile saatinin tespit
edilmesi konusunun görüflülmesi,
10- Meclisin bir ayl›k tatil ay›n›n belirlenmesi
ile ilgili konunun görüflülmesi,
11- Belediyemizin Cari Hesaplar› ile tafl›n›rtafl›nmaz mallar›n Kamu hizmetlerine tahsis
edilmesi ile ilgili konunun görüflülmesi,
12- Belediyemiz bünyesinde görev yapan
sözleflmeli personellerin çal›flma durumlar›n›n görüflülmesi,
13- Belediyemiz bünyesinde çal›flt›r›lacak
geçici iflçilerin adam/ay miktar›n›n tespit
edilmesi,
14- Belediye Baflkan Yard›mc›lar›n Maafl Durumlar›n›n görüflülmesi,
15- Belediye ‹mar Komisyonuna havale edilen 4 (Dört) adet raporun görüflülmesi,
16- Belediye ‹mar ve fiehircilik Müdürlü¤ü
taraf›ndan Meclise havale edilen 4 (Dört)
adet raporun görüflülmesi.
51 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Engelli Haftas› Ziyaretleri Devam Ediyor
bilitasyon merkezlerini ziyaretinin ard›ndan belediye meclisinden oluflan bir heyet engellileri
okullar›nda ziyaret etti.
Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan’›n 3
Aral›k Dünya Engelliler Günü dolay›s›yla Nusaybin’de bulunan ve engellilere hizmet eden reha-
3 Aral›k Dünya Engelliler Günü dolay›s›yla yap›lan
ziyaretler hafta boyunca sürdü. Nusaybin Belediye
Baflkan Yard›mc›s› Ahmet Dinç, BDP Nusaybin ‹lçe
Yöneticisi fiemsettin Dinç, Nusaybin Belediye Meclisi Baflkan› Süleyman Do¤an, Belediye Meclis Üyesi Hülya Kök, E¤itim ve Kültür Destek Merkezi ve
Mîtanî Kültür Merkezinden oluflan bir heyet engelli
çocuklar› okullar›nda ziyaret etti. Duygu P›nar› ve
Zeytin Dal› Rehabilitasyon Merkezlerini ziyaret eden
heyet çocuklara oyuncaklar hediye ederken, Mîtanî
Kültür Merkezinde çal›flmalar›n› yürüten sanatç›lar
da mini bir konser verdi.
Kum ve Çimentonun Ölçüsü ‹nsand›r
imarda örnek olacak çal›flmalara imza atman›z gerekir.
Kad›n kendi Nusaybin’de imara çok önem veriyoruz. fiunu aç›kça ifade etmek istiyorum. Kumun, çimentonun
ölçüsü insanlar›n elindedir. Ölçü vicdan ve ahlakt›r. Teknolojinin ahlak› yoktur. Van’da yaflananlara hepimiz tan›kl›k ettik. Deprem bölgesinde olmasa da Mardin’de,
Nusaybin’de yap›lacak tüm imar çal›flmalar›n›n insanlar›n kendini güven içinde hissedece¤i nitelikte yap›lmas›
gerekmektedir. Bu anlamda yap› denetçilerinin vicdan
ve ahlak ilkesiyle bu ifli yapmas› gerekiyor" dedi.
Nusaybin Mitanni Kültür Merkezi Apê Musa Toplant› salonunda
yap›lan Mardin Çevre ve fiehircilik
‹l Müdürlü¤ü 5. istiflare toplant›s›na
Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan,
Çevre ve fiehircilik il Müdürü ‹brahim Halil Metin, Yap›
Denetim ve Yap› Malzemeleri fiube Müdürü Alaattin Demirat, Nusaybin Belediyesi ‹mar ve fiehircilik Müdürü
Necmettin Kardafl, Mardin ‹nflaat Mühendisleri Odas›
Baflkan› Dara Y›ld›r›m ile il geneli çal›flan mimar ve mühendisler kat›ld›.
Toplant›n›n aç›l›fl konuflmas›n› yapan Belediye Baflkan›
Gökkan, ‹mar›n önemine de¤indi. Salondaki Mimar ve
Mühendislere seslenen Baflkan Gökkan; "Bölgemizde
Sayfa 52
Daha sonra söz alan Çevre ve fiehircilik il Müdürü
Metin ise Mimar ve Mühendislerin mevzuat› çok
iyi takip etmesini istedi. Ana eksen olarak Mardin`de sistemin yürüdü¤ünü kaydeden Metin
flöyle konufltu, “çok s›k› bir istiflaremiz var. Hata
yapmadan sorunu çözüyoruz. Bu sistemle ilgili
ciddi yapt›r›mlar var. O durumlara düflmeyelim. Bizler el eme¤i ile geçinen insanlar›z. Müdürlük olarak
herkese eflit mesafedeyiz. Bizim görevimiz sistemin iflleyiflini takip edip uygulamak. Bu sistemi yapaca¤›z. El
birli¤i ile uygulayaca¤›z. Baflka çaremiz yok."
Konuflmalardan sonra sinevizyon eflli¤inde il yap› denetim komisyonlar›nca yürütülecek ifllemler, yap› denetim
kurulufllar›n›n sorumluluklar›, denetçi mimar ve mühendislerin görev ve sorumluluklar› konular›nda mimar
ve mühendislere bilgi verildi. Toplant›dan sonra Nusaybin Belediyesi ‹mar ‹flleri Müdürlü¤ü taraf›ndan verilen
kokteyle sona erdi.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Kültür Turizminin ‹lgi Oda¤›:
Mor Yakup
Kilisesi
2000 y›l›nda Nusaybin Belediyesinin de ortak oldu¤u
Kültür ‹nanç Park› Projesi kapsam›nda kaz› çal›flmalar›na bafllanan Mezopotamya’n›n en eski kilisesi olan Mor Yakup Kilisesi Kültür Turizmine ev sahipli¤i yap›yor.
Nusaybin Belediyesinin de orta¤› oldu¤u Kültür
‹nanç Park› Projesinin ilk aya¤› olan kaz› çal›flmalar›na 2000 y›l›nda bafllad› ve bu çal›flmalar 2010 y›l›n›n sonlar›nda sonland›r›ld›.
Her y›l binlerce yerli ve yabanc› turistin ziyaret etti¤i Mor Yakup kilisesini, 2011 y›l›nda 7573 turist ziyaret etti. Dünyan›n her taraf›ndan turistlerin ilgisini
çeken ve turlar düzenlenen Mor Yakup Kilisesine bu
y›l baflta Suriye, Almanya, ‹sveç, Fransa, ‹sviçre,
Hollanda, Belçika, Irak, ABD, ‹talya, ‹ngiltere, Yunanistan, Norveç, Avusturalya, ‹ran, Polonya, Romanya, Japonya olmak üzere birçok ülkeden ziyaretçilerin u¤rak yeri oldu. Yerli turizmde de ilgi oda¤› olan
Mor Yakup Kilisesini Türkiye’nin her taraf›ndan yerli turistler de ziyaret etti.
Her y›l binlerce yerli yabanc› turistin u¤rak
yeri olan Mezopotamya’n›n en eski Kilisesi
olan Mor Yakup Kilisesi ve Nusaybin’in en
eski camilerinden Zeynel Abidin Camisini
kapsayan Kültür ‹nanç Park› Projesi kapsam›nda önümüzdeki dönemde restorasyon çal›flmalar›na bafllanaca¤› belirtildi.
53 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Tarihi Kent Müzesi ‹çin Mektup Da¤›t›ld›
Nusaybin Belediyesinin 2012 y›l›nda tamamlanmas› planlanan Nusaybin Tarihi Kent Müzesi için envanter toplama
çal›flmalar› bafllad›. Kültür ve Sosyal ‹fller Müdürlü¤ü taraf›ndan yürütülen çal›flmalar kapsam›nda tüm Nusaybinlilere Kürtçe, Türkçe, Arapça ve Süryanice olmak üzere 4 dilde davetiye mektubu gönderildi. Davetiyelerde aç›lacak olan Nusaybin Tarihi Kent Müzesi için ellerinde envanter, kaynak olanlar›n destek sunmalar› istendi.
Yak›nda ‹halesine bafllanacak olana Tarihi Kent Müzesi
için Nusaybin Belediyesi 4 dilde Kürtçe, Süryanice, Türkçe ve Arapça Nusaybinli yurttafllara ve köylerine mektup
da¤›tt›. Kültür ve Sosyal ‹fller Müdürlü¤ü taraf›ndan 4
dilde haz›rlan›p da¤›t›lan mektuplarda “Yak›nda ihale
edilecek olan Tarihi Kent Müzesi için elinizde bulunan
etnografik, folklorik eserlerin, Nusaybin tarihi kimli¤ini
yans›tan her türlü belge, foto¤raf, bilgi, gazete, dergi,
kaset ve objeyi Nusaybin Belediyesi Kültür ve Sosyal ‹fller Müdürlü¤üyle paylaflman›z bizi sevindirecektir” denildi. Müdürlük taraf›ndan, 2012 y›l›nda tamamlanmas›
planlanan Nusaybin Tarihi Kent Müzesi için halk›n kültürel de¤erlerini yans›tan sanatsal, kültürel ve tarihi varl›klar›n kaybolmamas› ve gelecek kuflaklara sa¤l›kl› bir
flekilde aktar›lmas› için Nusaybin Belediyesi’ne korunma ve ilerde teflhirlerinin yap›lmas› için teslim edilmesi
gerektirildi¤i aktar›ld›. Nusaybin Belediyesi taraf›ndan
yap›lan aç›klamaya göre son zamanlarda kaybolmaya
yüz tutmufl kültürel de¤erlerine sahip ç›kmas› için kay›t
alt›na al›nmas›, arflivlendirilmesi, teflhir edilmesi için
yurttafllar›n bu konuda duyarl› olmalar› gerekli oldu¤una iflaret edildi.
Dikkat! Kapan Var!
Nusaybin’de yaflanan trafik sorununun çözümü için
daha önce 4 sokak ve caddede uygulanan tek yön uygulamas›n›n ard›ndan bu cadde ve sokaklara “araç kapan›” yerlefltirildi.
Nusaybin Belediyesi Zab›ta Amirli¤ine ba¤l› ekipler daha önce kent merkezinde yaflanan trafik aksamalar›n›
düzene sokmak için PTT Sokak, Ziya Gökalp Sokak,
M.Fevzi Çakmak Sokak ve Sakarya Caddesinde tek yön
uygulamas› için, sa¤a-sola girilmez ve soka¤a girilmez
levhalar› yerlefltirmiflti. Tek yön olmas›na ra¤men yaflanan sorunun devam etmesi üzerine bu sokak ve
caddelerde “araç kapan›” uygulamas›na geçildi. Bu
yüzden Sakarya Caddesi, PTT Sokak, Ziya Gökalp Sokak, M.Fevzi Çakmak Sokak trafi¤e kapat›larak girifl ve
ç›k›fllar›na araç kapanlar› yerlefltirildi.
Sayfa 54
Yerlefltirilen kapanlar art›k ters yönde istikamet eden
araçlar›n geçiflini engelleyecek. Sürücüleri dikkatli olmas› için uyaran Zab›ta Amiri Berces Gündüz bu uygulama sayesinde özellikle flehir merkezinde trafi¤in rahatlat›laca¤›n› ve trafik ak›fl›n›n daha düzenli sa¤lanaca¤›n› belirtti.
Nusaybin Ekolojik Kent’e Dönüflüyor
Nusaybin Belediyesi Demokratik Ekolojik Yerel Yönetimler Politikas› do¤rultusunda haz›rlam›fl oldu¤u
Stratejik Plan dahilinde açm›fl oldu¤u fidanl›kta fidan
üretim çal›flmalar›na devam ediyor. Park ve Bahçeler Fidanl›¤› 2011 y›l› içerisinde üretti¤i 25000 fidanlarla kentin yeflil alanlar›n› geniflletirken 2012 y›l›
içerisinde bu say›y› 50000’e ulaflt›rmay› hedefliyor.
Nusaybin Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlü¤ü
fidanl›¤› 2011 y›l› içerisinde 25020 fidan üretimi
yaparken 2012 y›l› içerisinde bu say›y› ikiye katlamay› hedefliyor. Kuruldu¤u günden bugüne kadar
hem fidan çeflitlili¤inin artmas› hem de üretimi
sürekli bir önceki y›l›n kapasitesini ikiye katlamas› aç›s›ndan Nusaybin için önemli bir yer haline
gelen Park ve Bahçeler Fidanl›¤› 2012’de yeni
a¤aç çeflitlerinin üretimine bafllayacak. Amac› sadece a¤aç üretmek de¤il ayn› zamanda toplumda
do¤a ve ekoloji bilincinin gelifltirilmesi olan Fidanl›kta bafllayan üretim mevsimi, üretilen fidanlar›n k›sa sürede boyland›r›lmas›n› sa¤lamak için
çeflitli uygulama çal›flmalar›yla (Fidan fiafl›rtma,
Repikaja Alma, Kök Budama) devam ediyor.
Suni gübrelerin kesinlikle kullan›lmad›¤› fidanl›kta
fidanlar tamamen do¤al ortamda yetifltiriliyor. 2011
y›l› içerisinde Maz›, Servi, Akçaa¤aç, Çam, Okaliptus, Tesbih, Zakkum,
Ç›nar, Gûlflîlav (Sar›l›c› Kuflburnu), Taflan, Palmiye,
Ç›plak Köklü Hibrit Gülü ve çeflitli renkte gül üretiminin yap›ld›¤› fidanl›kta 2012 de Quercus infectoria (Dara Berû) ve Quercus brantii (Dara Mazî) gibi
a¤açlar›n da üretimi yap›lmaya baflland›.
2011 y›l› içerisinde çevre belediyelere 1250 adet bedelsiz olarak muhtelif fidan deste¤inde bulunurken,
Nusaybin merkez ve köylerinde bulunan okullara,
mezarl›klara 358 fidan verildi. Ayr›ca yurttafllardan
gelen talepler de¤erlendirilerek y›l içerisinde yaklafl›k 2000 adet fidan bedelsiz olarak verildi.
55 Sayfa
Kad›n Sa¤l›¤› E¤itimi Alan Kad›nlar
Sertifikalar›n› Ald›
Nusaybin Belediyesi Gülflilav Kad›n Dan›flma Merkezi taraf›ndan 3 ayd›r 17 kad›n›n kat›l›m›yla gerçeklefltirilen ve Kürtçe verilen ‘kad›n sa¤l›¤› e¤itimi’
sona erdi. Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan,
Belediye Baflkan Yard›mc›s› Saliha Cabadak, e¤itime kat›lan kad›nlarla birlikte onlarca kad›n kat›ld›.
Sosyolog Sadiye Aksoy taraf›ndan Kürtçe olarak
verilen e¤itim sonunda kad›nlara sertifikalar› düzenlenen bir etkinlikle verildi. Burada konuflan Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan kad›n sa¤l›¤›na çok önem verdiklerini belirtirken, erkek iktidar›n›n hastaland›¤›nda k›ymetli muamelesi gördü¤ünü
ancak kad›n hastaland›¤›nda ise önemsenmemektedir dedi. Gökkan konuflmas›nda ‘kad›nlar art›k
kendi sorunlar›na çözümü nas›l gelifltirece¤ini,
kendi sa¤l›¤›n›n da önemli oldu¤unun bilincine var›yor bu e¤itimlerde. ‹kincisi bafllayan bu e¤itimler
devam edecek. Çünkü kad›n sa¤l›¤› toplum sa¤l›¤›
kadar önemli bir husustur” vurgusu yapt›.
Sayfa 56
‘Kad›n kendi bedenini tan›maktad›r’
Ard›ndan söz alan Belediye Baflkan Yard›mc›s› Saliha Cabadak kad›n›n sömürülen bir cins haline getirildi¤inden kendi bedeninden de uzaklaflt›r›ld›¤›n›
belirtti. Cabadak “kad›n hep ezilmifltir. Kendi bedenine uzaklaflt›r›lm›fl, kendine fark›ndal›¤› erkek taraf›ndan ortadan kald›r›lm›flt›r. Bu e¤itimde görmüfl
oldu¤umuz en önemli fley kad›n›n kendi bedenini
tan›maya bafllad›¤›d›r. Kad›n bedenini tan›d›kça
kendi sorunlar›na da çözüm gelifltirebiliyor” dedi.
E¤itime kat›lan kad›nlardan Gülistan Tekin ise bu
e¤itimin kendileri için çok de¤erli oldu¤unu, bu e¤itimle kendilerine olan özgüvenleri artarken ayn› zamanda da kendi sa¤l›klar›n›n da fark›ndal›¤›na vard›klar›n› belirtti. Yap›lan konuflmalar›n›n ard›ndan
belediye baflkan› Ayfle Gökkan, Yard›mc› Saliha Cabadak, Mitanni Kültür Merkezinden Berrin Aslan,
Nusaybin Belediyesi Muhasebe Müdürü Sara Kaya
kad›nlara sertifikalar›n› verdi. Sertifika töreninin ard›ndan kad›nlar misafirlere çeflitli ikramlar yapt›lar.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Boru Fabrikas›
Kent merkezinde kullan›lmak üzere Boru fabrikas›nda, Parke ve Kald›r›m tafllar›, refüj ve borular
üretilmektedir. 1 çavufl, 24 iflçi 3 ekip halinde çal›flmalar›n› yürütmektedirler.
Y›lda; 800 bin parke tafl›, 40 bin kald›r›m tafl›, Stratejik program dahilinde 5 çeflit 600, 400, 300, 200,
100’lük beton borular üretilmektedir.
Ayr›ca 500 adet tak›m logar ve kapa¤› ve 3000 adet
refüj tafl› cadde ve bulvarlarda kullan›lmak üzere
üretilmektedir.
Nusaybin Belediyesi Fen ‹leri Müdürlü¤ü h›zla geliflmekte olan Nusaybin’in kent merkezinde yaflanan alt ve üst yap› sorunlar›n›n giderilmesi için Boru Fabrikas›nda üretimler aral›ks›z sürmektedir.
2011 YILI ‹Ç‹NDE BORU FABR‹KASI ÜRET‹M‹:
750000.0
Adet
Kald›r›m Tafl› Üretimi ( Büyük Boy )
2200.0
Adet
Kald›r›m Tafl› Üretimi ( Küçük Boy )
9500.0
Adet
Oluk tafl› Üretimi
4200.0
Adet
40'l›k Büz Boru Üretimi
100.0
Adet
30'l›k Büz Boru Üretimi
2200.0
Adet
20'lik Büz Boru Üretimi
110.0
Adet
60.0
Adet
170.0
Adet
Parke tafl› Üretimi
Rögarlar için kullan›lan Bilezikler
Rögar Kapaklar›
57 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Ayd›n ve Sanatç›lar›m›z› Unutmad›k
Yüzlerce etkinli¤e imza atan Mitanni Kültür Merkezi yapm›fl oldu¤u anma programlar›yla da dikkat
çekici çal›flmalar yapt›.
Yap›lan anma programlar›n›n yan› s›ra “Di Pey Yên
Ölümsüzleflen Aram Tigran, Ayfle fian, Ahmet Kaya,
Apê Musa, Hrant Dink, Cegerxîn gibi onlarca düflünür, yazar, sanatç› için çeflitli etkinliklerle anma
programlar› düzenlenirken Sivas Katliam›n› da unutmad›. “Sivas’› Unutmad›k, Unutturmayaca¤›z” ad›yla
belgesel, dans, semah, sinevizyon, fliir ve müzik dinletisinin yer ald›¤› anma program› düzenlendi.
zarlar M›g›rdiç Margosyan, fieyhmus Diken ve Lal
Çûyî de/Gidenlerin Ard›ndan” ad›yla bir program
düzenlendi. Dünyaca ünlü Udi Yervant Bostanc›, yaLalefl konuk oldu¤u program›n moderatörlü¤ünü
Lal Lalefl’in yapt›.Mitanni Kültür Merkezi’nde düzenlenen program Udi Yervant Bostanc›, yazarlar
M›g›rdiç Margosyan ve fieyhmus Diken’in konuflmac› olarak yer ald›.
Nusaybin Belediye Spor
> 2010 y›l› içerisinde kurulan Nusaybin Belediye
Spor Kulübü, kuruldu¤u ilk y›ldan itibaren Mardin ve Bölgemizde birçok baflar›ya imza att›.
> 2010-2011 sezonunda U-19 yafl grubunda
düzenlenen futbol ligine kat›ld›.
> 2011-2012 sezonunda büyükler 1.Amatör Süper Ligine kat›lan Nusaybin Belediye Spor Kulübü grup birincisi olarak PLAY-OFF müsabakalar›na kat›lm›fl ve ligi ikincilikle bitirmifltir.
> 2011-2012 sezonunda U-15 ligine kat›lan
kulüp il birincisi olarak Nisan 2012 tarihinde
Batman liginde düzenlenen Türkiye fiampiyonas›nda Mardin ‹lini temsil etti.
> 2011-2012 sezonunda U-19 ligine kat›lan
kulüp il ikincisi oldu.
> Nusaybin Belediye Spor Kulübü Atletizm
branfl›n› da tescil ettirerek müsabakalara kat›lm›flt›r.
> Nusaybin Belediye Spor Bayan Hentbol Tak›m› 2011-2012 sezonunda Mardin il ‹kincili¤ine
yükselmifltir.
Sayfa 58
Temizlikte 7/24 Görev Bafl›nday›z
Temizlik iflleri müdürlü¤ü olarak;
Müdürlü¤ümüzün temel misyonu; temizlik hizmetlerinin ça¤›n gereklerine uygun olarak düzenli, denetimli
bir flekilde insan ve çevre sa¤l›¤›na zarar vermeden
belediyemizin di¤er birimleriyle iflbirli¤i içerisinde yap›lmas›n› sa¤lamakt›r.
Müdürlü¤ümüz, kendisine yüklenen görev ve sorumluluklar›n› kararl› ve tarafs›z bir flekilde yerine getirebilen, çal›flmalar›nda personelini de e¤iterek yenilikleri
takip etmeye çal›flan bir vizyon edinmifltir.
Nusaybin Belediyesi s›n›rlar› içerisindeki kentsel, evsel
ve t›bbi at›klar›n toplanmas›, bertaraf› ve yeniden kazan›m›, cadde, sokak ve sosyal yaflam alanlar›n›n temizlik ve
bak›m›, çöp ev olarak tabir edilen yerleflim ve konutlar›n
temizlenip dezenfekte edilmesi, çöp konteynerlerinin
bak›m ve tamiri, hafriyat topra¤›, inflaat ve y›k›nt› at›klar›n›n döküm yerlerinin tespit ve kontrolü, bütün bu çal›flmalar›n takip ve denetimi, yetki, görev ve sorumluluk
alan›m›z içerisindedir.
Nusaybin Belediyesi Temizlik ‹flleri Müdürlü¤ü olarak,
kentin her yerinde 7/24 temizlik hizmeti yap›yor. 9 S›k›flt›rmal› Kamyon, 2 S›k›flt›rmal› Traktör, 1 Aç›k Traktör ve
85 temizlik personeliyle gece ve gündüz vardiyalar›yla 24
saat temizlik hizmeti yap›lmaktad›r.
> Evsel at›klar›n düzenli olarak toplanmas›,
> Bunlar›n çöp sahas›na do¤ru flekilde nakli ve
bertaraft›,
> Nusaybin pazaryerlerinin temizlenmesi,
> Cadde ve sokaklar›n süpürülmesi,
> Hafriyat ve inflaat molozlar›n›n toplan›p çöp
sahas›na nakli,
> Çöp konteynerlerinin bak›m›, onar›m› ve dezenfektasyonu,
> Mezarl›klar›n temizlik ve bak›m›,
> Dere yataklar›n›n temizli¤i
> Çöp evlerin temizli¤i ve dezenfektasyonu
> Çarfl› Merkezi ve tüm ana caddelerin sürekli
temizli¤ini yaparken ayn› zamanda da
> Yurttafllarda çevre temizli¤i ve koruma duyarl›l›¤›n›n gelifltirilmesi amac›yla çal›flmalar›n›
sürdürmektedir.
59 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Nusaybin Belediye Baflkan Yard›mc›s› Do¤an Tutukland›
Nusaybin Belediye Baflkan Yard›mc›s› Ayhan
Do¤an KCK operasyonlar› kapsam›nda tutukland›. Nusaybinli kad›nlar tutuklamalar›
protesto etmek için bir yürüyüfl gerçeklefltirirken Nusaybin Belediyesi önünde bir bas›n
aç›klamas› yapt›.
Kad›nlar belediye binas› önünde yapt›klar›
aç›klamada Ayhan Do¤an’›n tutuklanmas›n› k›nad›. Kad›nlar ad›na aç›klama yapan Belediye baflkan›
Ayfle Gökkan, KCK operasyonlar›na tepki gösterdi.
Belediyede bire bir sorumlu olan onlarca belediye
baflkan› ve belediye baflkan yard›mc›s›, çok say›da belediye meclis üyesi ve il genel meclis üyesinin tutuklu
oldu¤unu hat›rlatan Baflkan Gökkan flöyle konufltu;
"Valinin yard›mc›l›¤›n› yapan ‹l genel meclis üyemiz
ile bu halk›n iradesiyle seçilmifl olan kad›nlar ve meclis üyeleri fluanda cezaevinde. Bunun Türkiye'de anti-
demokratik bir uygulama oldu¤unu,
keyfi bir uygulama oldu¤unu ve tüm delillerin hiç bir fley ifade etmedi¤ini, sadece insan haklar›na sahip ç›kan delillerle yarg›lan›yorlar. Biz kad›nlar, demokratik olmayan bir ülkede felaketlerin
olaca¤›n inanarak yürüyoruz. Büflra hoca
gibi bir bilim insan› fluanda gözalt›ndaysa bu
Türkiye'nin yüz karas›d›r. Belediye Baflkan Yard›mc›m›z Ayhan Do¤an bu halk›n iradesiyle seçilmifltir, Nusaybin halk›n› temsil etmektedir. Seçilmiflleri
tutuklamak, bu halk›n iradesini yok saymakt›r. Ayhan
Do¤an ve halk›m›z›n tüm temsilcileri derhal serbest
b›rak›lmal›d›r” dedi.
Kad›nlar daha sonra tutuklanan Belediye Baflkan Yard›mc›s› Ayhan Do¤an’›n odas›n› ziyaret ederek masas›na
karanfil b›rakt›lar.
Binlerce Yurttafla Sa¤l›k Hizmeti
fiirin Caddesi üzerinde bulunan Nusaybin Belediyesi Sa¤l›k Kabininde 2011 y›l› içerisinde 8098 yurttafla hizmet verildi. Enjeksiyon ve pansuman yap›m›n›n yan› s›ra tansiyonlar›n ölçüldü¤ü 2 yatakl› sa¤l›k kabininde yurttafllara
burada serumlar› tak›larak ücretsiz olarak hizmet vermeye devam ediyor. Özellikle dar gelirli hastalar›n yararland›¤› Sa¤l›k Kabininde yap›lan bu sa¤l›k deste¤i sayesinde hastanelerde yaflanan y›¤›lma bir nebze de olsa
azalt›lm›fl olunuyor. Ayr›ca sa¤l›k kabinine gelme koflullar› olmayan hastalar›n enjeksiyon, serum, pansuman ve
tansiyon gibi ihtiyaçlar› evlerine gidilerek karfl›lan›yor.
Sa¤l›k kabininde görevli sa¤l›k memuru Beflir Günefl
günde orda 20-30 hastan›n gelip burada tedavi oldu¤unu
belirtti. Günefl “belediyemiz taraf›ndan gerçeklefltirilen
bu hizmet sayesinde yurttafllar›m›z saatlerce hastane
kuyruklar›nda beklememektedir. Bu flekilde hastane ve
sa¤l›k merkezlerinde yaflanan y›¤›lma da bir nebze olsun
azal›yor. 2011 y›l› içerisinde 8098 yurttafl›m›za hizmet verdik. Bir i¤ne için mahalleden hastaneye kadar gidemeyen
hastalar burada i¤nelerini ve pansumanlar› yapmaktad›r.
‹htiyaç duyuldu¤u zaman bizzat yurttafllar›m›z›n evine giderek serumlar›n› tak›yor ve i¤nelerini yap›yoruz” dedi.
Sayfa 60
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
10 Yafl›ndaki Elif Ak›n
ve 62 Yafl›ndaki Babas›
‹smail Ak›n Katledildi
Nusaybin’e ba¤l› Akarsu Beldesi Hebîsê köyünde çobanl›k
yapan ‹smail Ak›n (62) ve ilkö¤retim 5. s›n›f ö¤rencisi 10
yafl›ndaki k›z› Elif-Berfin Ak›n katledildi. Hebîsê köyünde
yaflayan ‹smail Ak›n ve K›z› Elif hayvanlar›n› otlatmaya gittikleri köye yak›n bir yerde kafalar›na s›k›lan kurflunlar›n
hedefi oldular. Olay yerine askerlerin gitmemesi üzerine
köylüler saatlerce yapt›klar› arama sonunda cenazeleri
bulurken, yard›ma giden olmad›¤› için cenazeleri atlarla
köye getirdiler. Buradan ambulansla Nusaybin Devlet
Hastanesine, oradan da Mardin Devlet Hastanesine kald›r›lan ‹smail Ak›n ve 10 Yafl›ndaki Elif Ak›n’›n otopsi raporlar› aç›kland›. Otopsi raporlar›nda bafllar›na s›k›lan kurflunlarla öldürüldükleri tespit edildi. Aç›lan soruflturma
sürerken bugüne kadar faillerin bulunmas› için herhangi
bir ilerleme kaydedilmedi.
Belediyemize Polis Bask›n›
Mardin ve Nusaybin Emniyet Müdürlükleri taraf›ndan
belediyemize bask›n düzenlendi. ‹stanbul Cumhuriyet
Baflsavc›l›¤›n›n talimat› gerekçe gösterilerek yap›lan
bask›nda belediyemize 3 saat aramalar yap›ld›.
Yap›lan aramalarda belediyemizin tüm
bilgisayarlar›ndaki hard diskler sökülürken daha sonra tekrar iade edildi. Ancak belediyemizin merkezi
iflletim sistemi olan ana serverine
el konuldu. Belediye hizmetleri 3
gün boyunca gerçeklefltirilmezken yap›lan bask›n›n ard›ndan belediye binas› önünde bir araya gelen
yüzlerce yurttafl bask›n› protesto etti.
ce bask›n görsekte, zulüm de görsek bizi y›ld›ramayacaklar. Ben, meclis üyeleri ve belediyenin emekçileri hiçbir zaman kendi kayg›m›za düflmedik. Bizim
tek kayg›m›z bu yüz karas› uygulamalar fluan bu bask›n› gören çocuklarla gelece¤e nas›l yans›yaca¤›d›r” sözlerine yer verdi.
Yap›lan bask›na iliflkin aç›klama yapan
Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan Biz fleffaf, dürüst ve
halka hizmet etti¤imiz için bu bask›n› yapt›lar. Çünkü
1999`a kadar bu halk bu belediye hizmet görmedi. ‹flçiler bile açl›ktan ölüyorlard›. 1999`a kadar bu belediye hiç hizmet yapmadan 26 trilyon borçland›. Kim
bask›n yapt› da 26 trilyonun hesab›n› sordu. Yan› bafl›m›zdaki belediyelerin hiç biri buras› kadar baflar›l›
de¤ildir. Baflar›ya darbe vuramayacaklar. Biz binler-
61 Sayfa
Kad›nlar
As›rl›k Mücadelelerini Yazd›lar
8 Mart dolay›s›yla Nusaybin
Belediyesi ve Nusaybin Kad›n
Meclisi taraf›ndan Gülflilav Kad›n
Dan›flma Merkezinde yap›lan
etkinli¤e binlerce kad›n kat›ld›.
Etkinli¤in ard›ndan binlerce kad›n
flehir merkezine do¤ru bir yürüyüfl
gerçeklefltirdi. Kad›nlar ad›na
konuflan Nusaybin Belediye Baflkan›
Ayfle Gökkan, “AKP 4+4+4 ile çocuk
gelinler ve ç›rak çocuklar
yetifltirmek istiyor, kad›nlar olarak
bunu asla kabul edemeyiz” dedi.
Sayfa 62
Nusaybin Belediyesi, Gülflilav Kad›n Dan›flma Merkezi,
Tüm Bel Sen, Genel ‹fl ve Nusaybin Kad›n Meclisi Nusaybin’de 8 Mart’› kutlad›. Nusaybin Belediye Baflkan›
Ayfle Gökkan, BDP Nusaybin ‹lçe Efl Baflkan› Ayten
Kahraman, Nusaybin’de faaliyet yapan Kad›n Kurumlar› ve binlerce kad›n Gülflilav Kad›n Dan›flma Merkezinde yap›lan 8 Mart etkinli¤inde bir araya geldi. Elli
metre uzunlu¤unda beyaz bez üzerine ‘Kad›nlar As›rl›k
Mücadelelerini Yaz›yor’ slogan›yla kad›nlar düflüncelerini yazd›. Daha sonra binlerce kad›n flehir merkezine
do¤ru bir yürüyüfl gerçeklefltirdi. ‘cinsiyetçili¤i aflal›m,
kad›n özgürlü¤üne ulaflal›m’, ‘demokratik direniflle kad›n özgürlü¤üne ulaflal›m’, “bi rêveberiya jinê keda jinê
bilind dibe’, ‘bijî 8’ê adarê bijî jina azad bijî civaka azad’
pankartlar›n›n aç›ld›¤› yürüyüfl boyunca kad›nlar ‘jin jiyan azadî’, ‘Öcalan’ sloganlar› att›.
Elli metre uzunlu¤unda yaz›lan ‘kad›nlar as›rl›k mücadelelerini yaz›yor’ pankart›n› yüzlerce kad›n tafl›d›. 27. May›s Caddesi üzerinden Lozan Caddesi ka-
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
dar gelen kad›nlar burada bir
aç›klama yapt›. Kad›nlar ad›na
aç›klamay› yapan Nusaybin Belediye Baflkan› Ayfle Gökkan 8
Mart Dünya gününde bask›lara ve
zulme karfl› alanlar› dolduran kad›nlar›n direnifli selamlad›. Gökkan aç›klamas›nda,
“AKP hükümeti 4+4+4 e¤itim modeliyle çocuk gelinler ve ç›rak çocuklar›n say›lar›n› yükseltmek istiyor.
Roboski katliam› ayd›nlat›lamad›. Siyasi soyk›r›m
operasyonlar› sürüyor. Yerin alt›nda daha binlerce
insan›n kemikleri bulunuyor ve bunlar a盤a ç›kar›lm›yor. Van depremi dolay›s›yla yüz binlerce insan›n
yaralar› sar›lamad›. Cezaevlerinde ve d›flar›da vekiller dahi binlerce insan bedenlerini ölüme yat›rmalar›na ra¤men sessizliklerini koruyorlar” dedi.
‘Pozant› hükümetin politikalar›n›n
ürünüdür’
Pozant› cezaevinde yaflanan insanl›k suçuna da de¤inen Gökkan “ bugün Mardin’e gelen Erdo¤an’a
sesleniyoruz. Pozant› bu hükümetin ürünüdür. Cezaevi politikalar› d›flar›daki yapt›klar› operasyonlardan farkl› de¤ildir. Nas›l ki N.Ç davas›nda tecavüzcüler korunmuflsa Roboski katliam›nda da ayn› fleyi yapmaktad›rlar. 21. yy bu geriliklere sürükleyen-
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
lere karfl› her gün alanlarda olaca¤›z. Tüm toplumu
kad›nlara yönelik hak ihlallerine karfl›, kad›na karfl›
fliddetle mücadeleye ça¤›r›yoruz. Kad›n sorunu toplum ve insanl›k sorunudur. Kad›n toplumu toplumun k›r›m›d›r. Tüm kad›nlar› 8 Mart coflkusuyla selamlarken özgür yar›nlara kadar kad›n direniflinin
toplumun öncü gücü olaca¤›n› bir kez daha belirtiyoruz” diyerek kad›nlar› mücadeleye davet etti.
Binlerce kad›n daha sonra BDP ilçe binas›na kadar
yürüdü. Burada davul zurna eflli¤inde halaylar çeken kad›nlar 8 Mart’› coflkuyla kutlad›. 8 Mart dolay›s›yla kad›nlar flehir içi ve çevre il ilçelere ücretsiz
yolculuk yaparken, Nusaybin’de bulunan tüm kahvehaneler kad›n günü dolay›s›yla açmad›. Kahvehanelerin üzerine ‘8 Mart dolay›s›yla kapal›y›z, kad›nlar günü kutlu olsun’ yaz›lar› as›ld›.
63 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
HAM‹T BAL
1945 y›l›nda Nusaybin’e Ba¤l› Kuruköy
(Xirabê Baba) köyünde do¤du. Yaflam›
boyunca bu köyde çiftçilik yapan Hamit
Bal evli ve yedi çocuk sahibi oldu. Köyde
okul olmad›¤› için ö¤renim göremeyen
Hamit Bal çevresinde ve bölgede
tan›ndan, sayg›n bir flahsiyetti. 1994
y›l›nda köy camisinde sabah namaz›
esnas›nda tutukland›. Daha sonra serbest
b›rak›ld›¤› belirtilen ancak evine
dönmeyen Hamit Bal Aral›k 1994 y›l›nda
Akarsu yolu üzerinde kurfluna dizilmifl bir
flekilde bulundu.
BAYRAM BAL
1960 y›l›nda Xirabê Baba köyünde
dünyaya gelen Bayram Bal yaflam›
boyunca bu köyde çiftçilik yaparak yaflad›.
Evli ve 4 çocuk sahibi olan Bayram Bal
amcas› Hamit Bal gibi Aral›k 1994 y›l›nda
kurfluna dizilerek öldürülmüfl
halde bulundu.
65 Sayfa
K a y › p
Sayfa 66
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
EM HEJAR Û BINDEST
Bi salan e lê bi sedsalan em mirin bêguneh.
Herdem em jiyiyan biêfl bi jan û bi kul.
Em hatin kufltin û li her bihufltên axê gorên me hene.
Xwîna me hat rijandin di qunaxên dîrokê de.
Li her deverên erdê em hatine daleqandin.
Gelî hejar û bindestan kêfleya êfl û kulên jiyanê bûye para me.
Her dem em ketine ber pêlên xezeba xwînxwar û zaliman.
Loma me jî li hember van xwînxwaran berxwedan kiriye..
Ka Dehhaq û Nemrut ka Cengîzxan û musolînî
ka Hîtler û Franko ka Stalîn û Beflarê tirsonek….
Bi dehan û bi sedan bûne bela serê me..
Em mirin di bin fermanên wan ên bêheq..
Pesnê xwe bi rijandina xwîna zarokên me dan.
Xwe bi kufltina dê û bavên me yên birçî têr kirin.
Û bi ked û xebata me qelew kirin.
Bi hêstir û gepê devên me jîiyan. Dîrok flahidê vêye.
Bi hesret û nalînên me carinan azman li ser me diqîre û
carinan jî roj ji bo me dibirije.
Heyirîn di rewfla me de gurên çol û çiyan û teyr û tilurên ezmanan…
Ma heta kengî ev koçberî û talanî?..
ma emê kengî bibine weke xelkê?...
serbilind û azad ???..
Mîr Miheme
67 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
NUSAYB‹N YA DA O
GÜZEL fiEH‹R
“Masal al›n koynunuza
Belki dönmeyiz uzun zaman
Masallar hat›rlat›r size do¤du¤unuz yeri
iliflkiler iklimini...”
Diyor güzel dizelerinde Murathan Mungan… Ve biz de ald›k koynumuza masallar›; do¤du¤umuz topraklar›, sevdi¤imiz insanlar› bizi hat›rlas›n diye. Büyüttük ve ço¤altt›k bu masallar› yaflam›m›z›n, ömrümüzün her an›n› kat›k ederek, sevgimizle güçlendirerek. Çünkü biliyorduk, yaflananlara, zamana inat büyütmesek, ço¤altmasak, koynumuza ald›¤›m›z masallar›, bir daha dönemeyiz o topraklara ve böylece o topraklar›n dört bir yan›ndan getirdi¤iniz ömrünüzün masallar›n›
böylesine bir sevgi ilebüyüttük. Kimimiz Amed’den tafl›m›flt›k sen güzel masallar›; Urfa'dan, Halfeti güllerinin kokusunu katarak, kimimiz
Batman'dan, Van'dan, Hakkâri’den, Derik'ten, Maz›da¤›'ndan K›z›ltepe'den ve Nusaybin'den ya da bizim deyimimizle Nisêbîn den.
Böylesi bir aflkla büyütürken bu masallar›, en güzel yerlerden birini
tuttu Nisêbîn. Kimimizin çocuklu¤unun ayak izlerinin halen durdu¤u
en güzel flehirdi çünkü. Nas›l da sevdik, nas›l da benimsedik, güç ald›k o güzel flehirden, hem de dört duvar aras›ndaki y›llara inat. Sokaklar›nda dolaflmay›, yönünüzü Qamifllo’nun ›fl›klar›n›n göründü¤ü o
güzel yollara vermeyeli bafl›m›z› kald›r›p Badok'ku görmeyeli, Baraj›na gidip aralardaki bahçeleri dolaflmayal› o güzel insanlar›n›n aras›nda kar›flmayal› çok uzun y›llar oldu. Ama biliyoruz ki bizde bir gün o
güzel flehre dönece¤iz. Belki bir sis da¤›l›rken ›sl›k çalan acele rüzgar›n gücüyle, belki de günefl açarken ya da baharda akflam üstü yo¤un
bir ya¤murun güzelli¤inde. Ay'›n kendini bulutlardan kurtard›¤› bir
gecede olabilir. Kim bilir belki de Nisêbîn’de ki çocuklu¤umuzla bütünleflen ve saymakla bitiremedi¤imiz y›ld›zl› bir gecede alabilir. Dönece¤iz, biliyoruz
Çünkü seni çok seviyoruz Nisêbîn…
Hayriye Özkan
Sayfa 68
K a y › p
Sayfa 70
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
71 Sayfa
K a y › p
Sayfa 72
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
73 Sayfa
K a y › p
Sayfa 74
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
75 Sayfa
K a y › p
Sayfa 76
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
77 Sayfa
K a y › p
Sayfa 78
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
79 Sayfa
K a y › p
Sayfa 80
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
81 Sayfa
K a y › p
Sayfa 82
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
83 Sayfa
Nusaybin
Belediyesi
2011
faaliyet
raporu
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Fen ‹flleri Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Belediyemiz Fen ‹flleri Müdürlü¤ü olarak, 2011 y›l›
için haz›rlad›¤›m›z program dâhilinde çal›flmalar›m›za bafllay›p ayn› zaman da vatandafllar›m›z taraf›ndan
dile getirilen istek ve flikâyetleri de göz önünde bulundurarak ekiplerimiz taraf›ndan mahallinde incelemeler yap›lm›fl ve program dâhiline al›narak çal›flmalar
yap›lm›flt›r. fiehrimizin gün geçtikçe ço¤alan nüfusuna paralel olarak sorunlar› da h›zla artmaktad›r. Bu
sorunlar›n giderilmesi amac›yla Birimimiz taraf›ndan,
2011 y›l› içerisinde yo¤un bir tempoyla üst yap› ve alt
yap› hizmetleri vererek ilçemize ça¤dafl bir görünüm,
modern bir kent hüviyeti kazand›rmak için eldeki
mevcut imkânlar› en verimli flekilde kullanmak suretiyle çal›flmalar›n› sürdürmektedir.
Üst yap› çal›flmas› olarak, Altyap›s› tamamlanm›fl ve
stabilize malzemeli bak›m› yap›lm›fl olan yollar›n asfalt kaplamalar› yap›lm›flt›r. Haz›rlanan program dâhilinde, flehrin muhtelif ve önem s›ras›na göre olan
yollar›na s›cak asfalt dökülerek vatandafllar›n hizmetine sunulmufltur. Asfalt plentimizde 12000 Ton asfalt üretilmifl olup Toplamda, 61981 M2’lik s›cak asfalt serimi yap›ld›. fiehrin muhtelif yerlerinde yapt›¤›m›z kilitli beton parke tafl› döflemesi olarak toplamda, 33783 M2 döfleme yap›lm›flt›r. 13930 M2 parke tafl› onar›mlar› yap›lm›flt›r. 1490 Metre oluk tafl› ile
2243 Metre Bordür tafl› döflenmifltir. Kald›r›m çal›flmalar›nda 6330 M2 karo siman döflemesi yap›ld›.
Bu y›l içinde Konkasör flantiyemizde; 120000 Ton
tafl k›rma ifli yap›l›p, k›r›lan bu tafllar boru elemanlar› fabrikam›zda üretilen malzemelerde ile parke
tafl› alt› malzemesi amaçl› ve gerekli yap›m, onar›m
çal›flmalar›nda kullan›lm›flt›r. Asfalt ve Parke tafl›
hizmeti görmemifl sokaklar›m›z›n çamur olmamas›
için sokaklar›m›za, 92000 Ton çak›ll› yol malzemesi
dökülerek serme ve s›k›flt›rmas› yap›lm›fl olup, bu
çal›flmalar talepler do¤rultusunda devam etmektedir. ‹hata duvar çal›flmalar›nda kullanmak amaçl›
300 kamyon tafl çaplanm›flt›r.
Boru Fabrikam›zda; 750.000 Adet parke tafl›, 11.700
Adet kald›r›m tafl›, 4200 adet oluk tafl›, 2200 adet
30’luk büz boru, 100 adet 40’l›k büz boru, 110 adet
20’lik büz boru, 170 Adet rögar kapa¤› ile 60Adet rögar bilezik üretimi yap›lm›flt›r.
Alt yap› çal›flmas› olarak, 2011 Y›l› içerisinde flehrin
muhtelif sokak ve caddelerine, 220 Metre 25’lik
plastik boru, 1050 Metre 32’lik plastik boru ile
85 Sayfa
19576 Metre 100’lük PVC su borusu Toplamda,
20846 Metre su flebekesi döflemesi ve hat yenilemeleri yap›lm›flt›r. ‹lçemizde imara yeni aç›lan kanalizasyon hatt› olmayan bölgeler için, hatlar› yetersiz veya çökmüfl olan ve üst yap›lar› yap›lacak
baz› cadde ve sokaklar›m›z›n kanalizasyon hatlar›
döflenmifltir. Kanalizasyon döflemesi olarak toplamda, 26544 Metre kanalizasyon boru döfleme çal›flmas› yap›lm›flt›r. 417 Adet Kanalizasyon muayene
bacas› yap›ld›. 766 Adet rögar temizli¤i ile 165 Adet
rögar yap›lm›flt›r.
Vatandafllar taraf›ndan verilen dilekçelere istinaden
Fen ‹flleri Müdürlü¤ü olarak yerinde incelemelerde
bulunarak gerekli ifllemler yap›lm›flt›r. Vatandafllardan gelen; 784 Adet su ile ilgili dilekçe, 957 Adet
kanalizasyon ile ilgili dilekçe ve 185 Adet di¤er talep
ve flikâyet dilekçesine bak›larak imkânlar dâhilinde
müdahale edilmifltir.
Yap›lan tüm çal›flmalar›m›z›n keflif, metraj ve hak
ediflleri Fen ‹flleri kalemimiz taraf›ndan yap›lm›flt›r.
Di¤er Çal›flmalar›m›z
> ‹mar Müdürlü¤ünün kaçak kontrol ve y›k›m çal›flmalar›nda kepçe ve di¤er ifl makinelerimizle çal›flmalara kat›l›m sa¤land›.
> Muhtelif yerlerde, yol yap›m ve sokak düzenlemeleri için y›k›lan duvarlar, ‹mar plan›na göre tekrar yap›mlar› sa¤land›. Y›k›lan yerlerin y›k›m›nda ç›kan, 75 kamyon hafriyat kald›r›ld›.
> fiehrin muhtelif yerlerine, parke alt› malzemesi
ile mucur dökülerek yama yeri dolgusu yap›ld›.
> ‹htiyaç olmas› durumunda yollara stabilize greyder ile serilmesi ve s›k›flt›rma yap›lm›flt›r.
> Belediye s›n›rlar› içerisindeki yeni yollar›n yap›lmas› ve geniflletilmesi gereken yollar›n geniflletil-
Sayfa 86
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
mesini ve tesviyelerinin yap›lmas›n›, mevcut yollar›n
imar plan›na uygun hale getirilmesi sa¤land›.
> Bölgedeki molozlar›n, hafriyat toplanmas› ve döküm yerlerine naklinin yap›lmas› sa¤land›.
> Parke tafl› döfleli yol ve kald›r›mlarda oluflan çukur ve bozukluklar sökülerek, yeniden yap›lm›fl olup
çal›flmalar›m›z devam etmektedir.
> Musa Anter park›, kamelya alt›na renkli parke
tafl› döflemesi yap›ld›.
> fiehrin muhtelif yerlerinde, kald›r›mlar için karosiman döfleme çal›flmas› yap›ld›.
> Belediyemizce, Okullara da hizmet götürüldü.
Cumhuriyet ‹lkö¤retim Okulu için 575 M2 parke tafl›, O¤uzhan ‹lkö¤retim Okulu için 671 M2 Parke tafl› ile 18 Metre bordür tafl›, K›z Meslek Lisesi için
401 M2 Parke tafl› ile 355 Metre Kald›r›m tafl›, Süleyman Bölünmez
> Lisesi için 332 Metre Kald›r›m tafl›, Y›ld›r›m ‹lkö¤retim Okulu 245 M2 Parke tafl›,17 Metre Bordür
tafl› ile 30 M2 karo siman döflemesi, Fatih ‹lkö¤retim Okulu için 70 M3 saha beton döflemesi yap›ld›.
Program çerçevesinde baz› di¤er okullar›m›za hizmet götürülecektir.
> Vatandafllar taraf›ndan verilen dilekçelere istinaden ve gerekli yerlere engeller yap›ld›.
> Engelli rampalar›, zamanla afl›nd›klar› için kaygan duruma gelmifllerdi. Kazalara sebebiyet verdiklerinden dolay›, 85 Adet özürlü rampas› yeniden
düzenlenmeleri yap›ld›.
> Trafik yön belirleme levhalar›n dikimleri yap›ld›.
> Ça¤ça¤ deresinde; Kanalizasyon kolektör hatt›
döflemesi çal›flmas›nda, k›r›lan su ve kanalizasyon
abonelerin hepsinin ba¤lant›lar› ekiplerimiz taraf›ndan tekrar ba¤lant›lar› yap›ld›.
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
> Belediyemize ait muhtelif yerlerde bulunan
parklar›n; ihata çevre duvarlar› çaplanm›fl moloz
tafllarla örülmesi sa¤lanm›flt›r.
> 8 Mart Mahallesi Tando¤an Caddesinde bulunan
DS‹ su kanal›, Caddenin bat› ve do¤u k›sm›n› bölmektedir. Yaya ve araçlar›n geçiflini sa¤lamak için,
su kanal›n›n üzerinin 5 yerine asbest boru döflemesi yap›ld›. Sokaklar›n ba¤lant›lar› yap›larak borular›n üzerlerine mucur döflemesi yap›ld›, geçifllere
aç›k hale getirildi.
> Dicle Mahallesi Moris Caddesindeki, Moris mezarl›¤› düzenlenmesi yap›ld›. Mezarl›¤› bölen iç k›s›mlar›na briket ile duvar örülmesi yap›ld›. Duvarlar›na serpme s›va yap›ld›. Çevre duvar› etraf›na, parke tafl› ile kald›r›mlar› yap›ld›.
> Z. Abidin Mahallesi Hac›lar Mezarl›¤› duvar› bitifli¤inde, 2 adet ekmek tand›r› yap›ld›.
> Yeniflehir Mahallesi Yavuz Selim Sokak son k›sm›nda, Soka¤› iflgal eden avlular›n y›k›m› yap›ld›.
‹mara plan›na göre tekrar avlular›n yap›m› yap›ld›.
Aç›lan soka¤›n düzenlenmesi yap›ld›.
> Alt› ekip oluflturarak, tüm sokak ve caddelerin
kanalizasyon rögar temizlikleri yap›ld›.
> Girnawas Mahallesi Belediye Boru Fabrikas›
çevre duvarlar›, 677 M2 briket ile örülmesi yap›ld›.
240 M2 duvar yüzeylerine serpme s›va yap›ld›. Ön
taraf›na ise Tafl ile ihata duvar› yap›ld›.
> ‹fllerimizin yo¤unlu¤u ve ekonomik s›k›nt›lardan
dolay› asfalt veya parke tafl› döflemesi yap›lmayan,
ad› geçen mahallelerimizin baz› sokak ve caddelerine k›fl mevsiminde zorluklarla karfl›lafl›lmamas›
için, Dicle Mahallesi, F›rat Mahallesi, Yeniflehir Mahallesi, Girnawas Mahallesi, Devrim Mahallesi, 8
Mart Mahallesi, Bar›fl Mahallesi ve ‹pekyolu Mahallesi.18000 Ton alt yap› elek alt› malzeme serilmesi
yap›lm›flt›r.
87 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Kültür Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Aktivitelerimiz
Nusaybin Belediyesi Mitanni
Kültür Merkezi 2011 y›l›nda
bünyesinde açm›fl oldu¤u
çeflitli kurs-atölye ve
gerçeklefltirdi¤i özgün
aktivitelerle sanatseverlere
ulaflm›flt›r. Ayr›ca belediyemizin
genel çal›flmalar›nda
sorumlulu¤una giren
konularda gerekli çal›flmalar›
yürütmüfltür. Nusaybin
Belediyesi Mitanni Kültür
Merkezi kentimizin renklili¤ini
ve çok dilli-çok kültürlü yerel
yönetimler anlay›fl›m›z› esas
alarak faaliyetlerine devam
etmektedir.
> Halkoyunlar›, Tiyatro, Ba¤lama, Erbane, Gitar,
Çocuk Korosu, Kürtçe Dil Atölyesi, Resim çal›flmalar› eski kursiyerler ve yeni kat›l›mc›larla çal›flmalar›na devam etti. Kad›n Korosu çal›flmalar›na baflland›. Nusaybin’in 15 mahallesinin kat›l›m›yla Nusaybin’in kültürel zenginli¤ine paralel olarak Kürt, Arap
ve Süryani halklar›n›n yöresel oyunlar›yla temsil
edilmesinin hedeflendi¤i “Her Mahalleye Bir Halkoyunu Ekibi Projesi” 2011 y›l›nda da yürütüldü.
> Çocuk Gözüyle Newroz Resim Etkinli¤i: Newroz’u çocuklar›n gözüyle yorumlamak amac›yla “Bi
Wêneyen Zarokan Newroz/Çocuk Resimleriyle
Newroz” ad›yla resim etkinli¤i düzenlendi.
> ‹lk Yard›m E¤itimi: 28 Ekim Cuma günü Kardefl
kentimiz Söderhamn’dan gelen bir sa¤l›k ekibi taraf›ndan uygulamal› ilk yard›m e¤itimi verildi.
> Ekin Ceren Kütüphanesi Nusaybin merkez, köy
beldelerinden çok say›da okuyucusu bulunan kütüphanemizin üye say›s› 2000 aflt›. H›zla büyüyen ve aktif
bir okuyucu profiline sahip olan kütüphanemizi üyelerimizin istekleri do¤rultusunda yeni kitaplarla sürekli
güncelliyoruz. Okuyucular›m›z da ba¤›fllar›yla bize kütüphanemize katk›da bulunuyorlar. Ekin Ceren Kütüphanesi’ne farkl› yerlerden kitap ba¤›fl› yap›ld›.
Film Gösterimi
> “‹ki Tutam Saç-Dersim’in Kay›p K›zlar›” adl› belgesel 26 Ocak 2011 tarihinden itibaren bir hafta boyunca gösterilmifltir.
> 29 Mart 2011 tarihinde Belediyemizin de sponsor
oldu¤u ve çekimlerinin büyük bölümü Nusaybin de
gerçeklefltirilen Mefl filminin galas› düzenlendi. Gösterimden sonra filmin ekibi ile söylefli gerçeklefltirildi.
> Piknik: 26 Haziran’da; okullar›n tatil olmas› dolay›s›yla Mitanni Kültür Merkezinde faaliyet yürüten çal›flmalara devam eden (gitar, erbane, ba¤lama, halkoyunlar› tiyatro, Çocuk Korosu ile Ekin Ceren Kütüphanesi’ne üye çocuklardan oluflan yaklafl›k 100
çocuk) ö¤renciler için Ava Spî’de piknik düzenlendi.
Sayfa 88
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
> 27 Temmuz tarihinde Diyarbak›r Büyükflehir Belediyesi Tiyatrosu (DBfiT) taraf›ndan haz›rlanan “Li
Rawestgehê Sê Ezezok (Otobüs Dura¤›nda Üç Bencil)” adl› Kürtçe çocuk oyunu, Nusaybinli çocuklar
ve aileleri için ücretsiz olarak sahnelendi.
Panel-Söylefli:
Özel Programlar
> 31 Ocak tarihinde Mitanni Kültür Merkezi’nde
“Desteyek ji Xebatên Navenda Çanda Mîtanî” ad›yla
bir program gerçeklefltirildi. Programda Mitanni
Kültür Merkezi bünyesinde çal›flma yürüten müzik
gruplar› performanslar›n› sahneledi.
> 4 Ekim Sal› günü Ceylan Önkol’a atfen Desteyek
Ji Xebatên Navenda Çanda Mîtanî II ad›yla atölye sonu program› düzenlendi.
> 30 Haziran’da;"Diwan-a Dubeytî"adl› müzik, fliir
ve dans gösterisi Mitanni Kültür Merkezi Sarya Sahnesi’nde sahnelendi.
> 20 Haziran’da; “Di Pey Yên Çûyî de/Gidenlerin Ard›ndan” ad›yla panel ve müzik dinletisi gerçeklefltirildi.
> 17 Ocak 2010 tarihinde yönetmen-yazar Metin
Ye¤in’in “Gerillan›n Bar›fl›” adl› belgesel filmi gösterildi. Filmin ard›ndan filmin yönetmeni ile “Dünyada Ateflkes ve Bar›fl Süreci Deneyimleri” konulu
bir söylefli gerçeklefltirildi.
> 20 Kas›m Pazar günü Dünya Çocuk Haklar› Günü
vesilesiyle çocuklar için bir panel düzenlenmifltir.
Sosyal Sorumluluklar›m›z:
> 3 Aral›k Dünya Engelliler günü dolay›s›yla kentimizde faaliyet yürüten dört rehabilitasyon merkezi
ziyaret edildi.
> Programlar›m›zda da sahne alan dengbejimizin
Yade Nefya’n›n tutuklanmas›n› insan haklar› haftas›nda hak ihlali olarak gördük ve bu durumu protesto etmek amac›yla kültür merkezi çal›flanlar›m›z
ve kursiyerlerimizin kat›l›m›yla 14 Aral›k günü bas›n
aç›klamas› düzenledik.
89 Sayfa
> Van’da meydana gelen depremde ma¤dur olan
depremzede yurttafllara destek olmak amac›yla Mitanni Kültür Merkezi bahçesinde “Sanat›m›zla
Van’›n Hayk›r›fl›na Ses Olal›m” slogan›yla düzenlenen moral konserinin organizasyon çal›flmalar›na
destek olduk.
dariya Nisebîne/Nusaybin Belediyesi Nisan fienli¤i”
düzenlendi.
Aç›l›fllar
Belediyemiz taraf›ndan gerçeklefltirilen aç›l›fl ve temel atma programlar›nda halkoyunlar› ekiplerimiz
performans sergiledi.
Anma Programlar›
> Kentimizde toplumsal belle¤i canl› tutmak amac›yla halk›m›z için önemli günlerde programlar yapt›k. Kentimizin de¤er atfetti¤i ayd›n ve sanatç›lar
için anma etkinliklerini geleneksellefltirdik.
> 2 Temmuz tarihinde Sivas Katliam›’›nda yaflam›n› yitiren 33 ayd›n,
> 9 A¤ustos Sal› akflam› saat 21.00 da Ezgileri, sesi ve cümbüflüyle Kürt Müzi¤i’nde önemli bir yere
sahip olan ünlü sanatç› Aram Tigran,
> 20 Eylül tarihinde Kürt Bilge Apê Musa,
> 17 Kas›m Perflembe tarihinde sürgünde yaflam›n› yitiren sanatç› Ahmet Kaya için anma program›
düzenlenmifltir.
Genel Çal›flmalar
Nisan fienli¤i: Nusaybin Belediye Meclisi taraf›ndan
kültür ve sanat ay› ilan edilen Nisan ay› dolay›s›yla
16- 17 Nisan tarihlerinde “fiahiya Nîsanê ya fiare-
Sayfa 90
IV. Aç›k Hava Film fienli¤i
> Nusaybin Belediyesi taraf›ndan gelenekselleflen
IV. Aç›k Hava Film fienli¤i 21-22-23-24 Temmuz tarihlerinde Musa Anter Park›nda düzenlendi.
> Sponsorluk: “Ribab; Ezgiler Seni Söyler Mardin”
belgesel projesinin çekimleri için belediyemiz taraf›ndan gerekli destek sa¤land›.
> Halk Toplant›lar›: Belediyemizin 2,5 y›ll›k çal›flmalar›n›n halka tan›t›lmas›, görüfl ve önerilerinin
al›nmas› amac›yla 15 mahallede gerçeklefltirilen
halk toplant›lar›na kat›l›m sa¤land›.
> Kad›n Konferans›: 25 Kas›m Kad›na Yönelik fiiddetle Uluslararas› Mücadele Günü etkinlikleri kapsam›nda Nusaybin Belediyesi taraf›ndan 26 Kas›m’da düzenlenen “ N.Ç Davas› Toplum K›r›m› Davas›d›r Konferans›” Mitanni Kültür Merkezi’nde gerçeklefltirildi. Birimimiz konferans›n organizasyonunda gerekli sorumlulu¤u yerine getirdi.
> Talepler do¤rultusunda salonlar tahsis edildi.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Destek Hizmetler Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Birimimiz kurumumuzun kaynaklar›n›n do¤ru bir
biçimde kullan›lmas›na yard›mc› olmaktad›r. ‹fl
araçlar›n›n ve di¤er motorlu araçlar›n bak›m ve
onar›m› imkanlar dahilinde atölyemizde yap›lmaktad›r. Yap›lamayanlar yetkili ve özel servislere gönderilerek bak›m ve onar›mlar› gerçeklefltirilerek
hizmete sunulmaktad›r. Ayn› zamanda belediyemizce yap›lan bütün ihalelere ‹hale Komisyon Üyesi s›fat›yla kat›l›m sa¤lanm›flt›r.
Ayr›ca; 1 adet Vidanjör (Kanal Açma arac›) ve Araç
Bak›m Atölyesinde kullan›lmak üzere 1 adet Kamyonet sat›n al›nm›flt›r.
Belirtilen tarih aral›¤›nda Halkla ‹liflkiler Birimi’ne
3299 adet baflvuru gerçekleflmifltir.
flik nedenlerle olumsuz,35 tanesinin sonucu henüz
birimimize iletilmemifltir.
Kanalizasyon Hatt›n›n Yenilenmesi:13 Adet baflvuru yap›lm›fl olup ilgili birimimize iletilmifltir.
Bunlar›n d›fl›nda;
> 183 adet Sokak çal›flmas›,
> 215 adet Malzeme talebi,
> 45 adet ‹fl makinesi talebi,
> 33 adet fiahsi talep dilekçesi,
> 6 adet Genel talep dilekçesi
Su Ar›za: 546 Adet baflvuru yap›lm›fl olup, hepsi ilgili birime iletilmifltir. Bunlar›n 15’tanesi farkl› nedenlerle olumsuz sonuçlanm›fl, 424’ü giderilmifltir,
86 tanesinden de cevap al›nmam›flt›r.
> 7 adet fiikâyet dilekçesi,
> 10 Adet h›z engeli dilekçesi
> 15 Adet ruhsat baflvurusu,
> 2 Adet ruhsat devri dilekçesi,
Kanalizasyon Ar›za: 980 Adet baflvuru yap›lm›fl
olup, hepsi ilgili birime iletilmifltir. 57 tanesi olumsuz sonuçlanm›fl, 618’tanesi giderilmifl, 215 tanesinin henüz sonucu birimimize iletilmemifltir.
> 1 Adet ruhsat unvan de¤iflikli¤i,
> 3 Adet ruhsat iptali,
> 14 Adet farkl› talep dilekçesi,
> 3 Adet konteyner talebi,
Su Hatt›n›n Ana fiebekeye Ba¤lanmas›: 150 Adet
baflvuru yap›lm›fl olup, ilgili birime iletilmifltir.
75’tanesi giderilmifl, 23 tanesi de¤iflik nedenlerden
dolay› olumsuz, 47 tanesinin henüz sonucu birimimize iletilmemifltir.
> 2 adet iflyeri uygunluk belgesi talebi,
Dilekçeleri verilmifl olup, tüm talepler ilgili
birimlere iletilmifltir.
Yard›m Baflvurular›: 752 adet yard›m baflvurusu de¤erlendirilmek üzere Encümen’e havale edilmifltir.
Kanalizasyon Hatt›n›n Ana fiebekeye Ba¤lanmas›:
242 Adet baflvuru yap›lm›fl olup ilgili birime iletilmifltir.35 tanesi olumsuz sonuçlanm›fl 106’tanesinin ba¤lant›s› yap›lm›fl,98 tanesinin henüz sonucu
birimimize iletilmemifltir.
Kanalizasyon Hatt›n›n Döflenmesi: 39 Adet baflvuru
yap›lm›fl olup, ilgili birime iletilmifltir. 4 tanesi de¤i-
‹fl Talebi: 179 adet ‹fl talebi dilekçesi Yaz› ‹flleri Müdürlü¤ü’ne havale edilmifltir.
Mor Yakup Kilisesini 7787 turist ziyaret etmifl olup,
ziyaretçi defterine kay›t edilmifltir.
Van’da yaflanan deprem dolay›s›yla Belediyemizce
Ercifl’te aç›lan Afi ÇADIRINDA görev al›nm›flt›r.
91 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
‹mar ve fiehircilik Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
> 65 Adet Tevhit ve ‹fraz dosyas› encümen kararlar›
al›nm›fl olup Kadastro müdürlü¤üne havale edilmifltir.
> 10 Adet Yoldan ihdas ifllemi yap›lm›flt›r. Kadastro
müdürlü¤üne havale edilmifltir.
> 7 Adet Arsan›n takas ifllemi yap›lm›flt›r.
> ‹lçemiz Beylik köyü mevkiinde 2 adet ‹mar kanunun 18. madde uygulamas› yap›lm›flt›r.
> ‹mar plan›nda yol ve park alan› olarak geçen 23
adet parsel kamulaflt›r›lm›flt›r. Bumlar›n 9 tanesi
Ça¤ - Ça¤ deresi kenar›nda yer alan parselleridir.
> Resmi kurum ve vatandafllara yaklafl›k 500 adet
istek ve cevap yaz›lar› yaz›lm›flt›r.
> 76 Adet Yap› Ruhsat Belgesi düzenlenmifltir.
> 77 Adet Yap› Kullanma ‹zin Belgesi düzenlenmifltir.
> 107 adet ‹mar durum belgesi düzenlenmifltir.
> Yap› Ruhsat ve Yap› Kullanma Belgeleri düzenlenme aflamas›nda emlak ve su abone servisleriyle koordineli çal›fl›larak, vatandafllar›n su abonelerini almalar› ve emlak kay›tlar›n›n güncellenmesi
sa¤lanmaktad›r.
> Vatandafllar›n talebi üzerine Numarataj ile ilgili
Adres Veri taban›nda gerekli olan 400 Adet Adres
güncellemesi yap›lm›flt›r.
> Yaklafl›k 1110 vatandafla talepleri üzerine kendi
mülkiyetleri ile ilgili sorular›na cevap verilmifl ve bilgisayar ç›kt›s› düzenlenip kendilerine teslim edilmifltir.
> 13 adet ‹mar plan tadilat› yap›lm›flt›r.
> Kaçak inflaat ekibimizce rutin kontroller yap›lm›flt›r.
> ‹lçemiz genelinde sokak ve caddelerin isimlerini
belirten levhalar›n al›m› yap›lm›flt›r. Monte edilmek
üzere arflivimizde bekletilmektedir.
> Adres veri taban›ndaki oluflan de¤ifliklikler emlak birimiyle koordineli çal›fl›larak emlak kay›tlar›n›n güncellenmesi sa¤lanm›flt›r.
> 100 Adet yeni yap›lm›fl binan›n hâlihaz›r› al›narak
imar plan›na ifllenmifltir. Bu ifllemler neticesinde
hâlihaz›r haritam›z›n güncellenmesi sa¤lanm›flt›r.
Sayfa 92
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
Ayr›ca Moris mevkiinde yer alan Küçük sanayi sitesi duvar›, 20 adet binan›n çevre duvar› ve yeni dikilmifl olan 30 adet elektrik dire¤inin al›m› yap›larak
say›sal ortamda imar plan›m›za ifllenmifltir.
> Arflivde bulunan ifraz ve Tevhid dosyalar›n bilgisayar ortam›na say›sal olarak aktar›lmas› çal›flmalar›na
devam edilmifltir. Bu dosyalara daha h›zl› ulafl›lmas›
için bilgisayar ortam›nda listelenmesi yap›lm›flt›r. Bu
ifllemler neticesinde imar plan›m›z›n kadastral bilgilerin say›sallaflt›r›lmas›na katk› sa¤lanm›flt›r.
> Mülkiyeti maliye hazinesine ait ‹lçemiz Moryakup
Mahallesi Cengiztopel Sokak üzerinde bulunan eski
Veteriner hizmet binas› alan›n›n yeflil alan olarak
belediyemize tahsisi için Mal müdürlü¤üne yaz› yaz›lm›flt›r.
> ‹lçemiz genelinde yap›lan altyap› çal›flmas› biten
temiz su ve Kanalizasyon hatlar›n›n mevcut al›mlar› yap›larak say›sal de¤erleri bilgisayar ortam›na
aktar›lm›flt›r.
> Ça¤-Ça¤ deresinin do¤u ve bat› kenar›na döflenecek kanalizasyon hatt› güzergâh›n›n tespiti ve
Derenin do¤u kenar›nda Lozan caddesinden nisan
caddesine kadar olan 2000 Metrelik k›sm›n Hâlihaz›r durumu yeniden al›narak bu bölgede yap›lacak
olan Kanalizasyon hatt›n›n en kesit ve boy kesit çal›flmas› yap›lm›flt›r.
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
> Kentimizin kültürel varl›klar›n tespiti yap›larak.
Koruma amaçl› imar plan› haz›rlanm›fl olup, ilgili
kurumlar›n onay›na gönderilmifltir.
> ‹mar plan›m›z›n ‹pekyolu caddesi üst bölümünde
yap›lacak imar revizyon nedeniyle say›sal verilerin
oluflturulmas› birimimizce yap›lm›flt›r.
> Belediyemiz Mücavir alan s›n›rlar›n›n belirlenmesi amac›yla çal›flmalar tamamlanm›fl olup ilgili
kurumlar›n onay›na gönderilmifltir..
> Ça¤-Ça¤ deresi mevkiinde yeni yap›lm›fl olan
köprüler, pabuç beton ve demir korkuluklar›n al›m›
yap›larak say›sal veriler imar plan›m›za ifllenmifltir.
> ‹mar plan›m›zda bulunan do¤al gaz hatt› koordinatlar› TPAO taraf›ndan yanl›fl koordine edildi¤i birimizce tespit edilmifl olup, hatt›n al›m› yap›larak
yeni koordinatlar de¤erlerini altl›k olarak uygulama
imar plan›m›za ifllendi.
> ‹lçemiz Beylik köyü mevkiinde bulunan mülkiyeti Belediyemize ait 66 nolu parselde kay›tl› 130,000
M2 alan›n›n aplikasyonu yap›larak, yap›lmakta olan
Mezbahane temel alan› ve istinat duvar› için aplikasyonlar yap›lm›flt›r.
> ‹lçemiz Dicle Mahallesi Moris Caddesi üzerinde
bulunan Mülkiyeti Belediyemize ait Pazar yerinde
yap›lmakta olan hal binas› temel alan› ve istinat duvar› için aplikasyonlar yap›lm›flt›r.
93 Sayfa
E¤itim ve Kültür
Destek Merkezi
‹lkö¤retim ve Ortaö¤retim kurumlar›nda okumakta
olan tüm ö¤rencilere ve okul ça¤›nda olup herhangi bir ö¤retim kurumuna gitmeyen çocuklara hizmet vermeyi amaçlayan; ancak ailenin ekonomik
imkânlar›n›n yeterli olmamas›, evin fiziki koflullar›n›n ders çal›flmak için uygun olmamas› gibi olumsuz koflullar nedeniyle; ödevlerini yapamayan,
derslerine çal›flamayan, lise ve üniversiteye girifl s›navlar›na haz›rlanamayan; ücretli e¤itim deste¤i
alacak ekonomik imkanlara sahip olmayan yoksul/kimsesiz ö¤rencilere ücretsiz e¤itim deste¤i
amaçlama ad›na Nusaybin Belediyesi E¤itim ve
Kültür Destek Merkezi aç›l›flta 120 ö¤renci potansiyeli hedefleyerek e¤itim ve ö¤retime bafllam›fl olup
Branfllar›m›z:
> 2 Matematik
> 1 Fen bilgisi
> 2 Co¤rafya
> 1 Türkçe
> 2 Tarih
Edebiyat
> 1 Geometri
> 1 Kimya
> 1 Fizik
> 1 Biyoloji
Sayfa 94
Ekim 2010 tarihi itibari ile bünyesinde 1 Koordinatör
ve 4 temel branfl ö¤retmeninin yan› s›ra E¤itim Sen
taraf›ndan organize edilen 8 branfl ö¤retmeni ile
e¤itim ö¤retim hizmetini sunmaktad›r.
> 5 derslik E¤itim ve Kültür merkezi bünyesinde
Mart 2011 tarihine kadar 1 say›sal 1 sözel 1 TM s›n›f› ile YGS’ye (Yüksekö¤retime Geçifl S›nav›) haz›rl›k s›n›flar›nda 30 k›z 13 erkek ö¤rencinin yan› s›ra,
SBS ye yönelik olarak 7 derslikte 101 k›z 37 erkek
toplam 181 ö¤renciyle 2 Haziran a kadar çal›flmalar
devam etmifltir.
> Buna paralel Sportif, sosyal ve kültürel olanaklar yaratarak çocuklar›n/gençlerin kendilerini rahatça ifade edebilecekleri bir ortamda yaflama katmay›.
> Bütün yafl gruplar›na yönelik genel haklar›na dönük, toplumsal olaylara dönük, ihtiyaç duyulan konularda seminer, ders, konferans düzenlemeyi
amaçlamaktad›r.
> E¤itim ve kültür Destek merkezi’nde çocu¤un
okuldaki baflar›s›n› yükseltecek; ayr›ca okul d›fl›n-
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
daki zaman›n›n büyük bir k›sm›n› sokakta geçirmek
durumunda kalan çocu¤u sokaktan kopararak
olumsuz çevre koflullar›ndan koruyacak, çocu¤un
sosyalleflmesine, öz güveninin geliflmesine ve hayata haz›rlanmas›na esas alarak. Kendi anadilini
kullanma yetene¤ini art›rmay› imkânlar dâhilinde
kalifiye hale getirerek özgüvenini gelifltirmeyi ve
hayata haz›r hale getirmeyi hedeflemektedir.
> 2010-2011 sürecinde anadili kullanma ve özgüven gelifltirme noktas›nda çal›flmalar yap›ld›.
> ‹lkö¤retim birinci/ikinci kademedeki ve lisedeki
ö¤rencilere, e¤itmen gözetiminde ödevlerini yapma, ders çal›flma imkân› sa¤land›.
> Okul derslerine paralel olarak, destek amaçl›
e¤itim programlar› uyguland›.
> Soru çözme yetisi kazand›r›ld› ve test tekni¤i ö¤retildi.
> E¤itim Destek Merkezi’nin hizmetlerinden yararlanan çocuklara/gençlere, e¤itimle ilgili rehberlik
ve dan›flmanl›k hizmeti verildi.
> Çocuklar/gençler için sosyal ve kültürel aktiviteler organize edildi.
> Bu kapsamda belediyenin düzenledi¤i nisan flenliklerine Cigerxwin ve kanarya parklar›n›n aç›l›fl›na
8 Nisan Caddesinin aç›l›fl›na kat›l›mlar sa¤land›
G›rnavaz Höyü¤üne iki gezi organize edildi (sbs, ygs
) de toplam 26 deneme s›nav› yap›ld›. S›nav sonuçlar› ö¤rencilerle paylafl›ld›.
> E¤itim Kültür ve Destek Merkezinde saha tamamlanmad›¤›ndan voleybol ve basketbol etkinlikleri istenilen boyutta olmad›.
> Çocuklar›n/gençlerin sosyalleflmesine, tarih bilinci oluflmas›na katk› sunacak bilgilendirme programlar› düzenlendi. (Exmede Hanê hayat›}
> E¤itim Destek merkezi bünyesinde bir kütüphane oluflturulmas› için genel bir çal›flma bafllat›lm›flt›r. Bu çal›flmalar hala devam etmektedir.
> Bünyemizde oluflturulmufl olan kütüphanemizde
ö¤rencilerle birlikte kitap okuma saatleri düzenlendi. Bu flekilde ö¤renciye okuma sevgisi afl›lanmaya
çal›fl›ld›.
Kürtçe dil kursu ve YGS –LYS için E¤itim -Sen den
yeteri kadar ö¤retmen potansiyeli sa¤lanamad›.
> Sportif, sosyal ve kültürel olanaklar yaratarak
çocuklar›n/gençlerin kendilerini rahatça ifade edebilecekleri bir ortamda yaflama katmay› k›smen baflar›ya ulafl›ld›.
> Ders ifllenifli esnas›nda ö¤retmen ile ö¤renci
aras›nda s›cak, samimi ve demokratik bir ortam bir
sa¤lanarak, teneffüslerde Kürtçe müzik dinletilerek, basketbol, voleybol etkinlikleri yap›ld›.
> Merkezin uzak olmas› fakir ö¤rencilerin geliflini
sekteye u¤ratt› dolay›s›yla ö¤rencilerin ara ara geç
gelme veya gelememe s›k›nt›lar› yafland›.
> Bahçe düzenleme ve binan temizli¤i ö¤rencilerle birlikte daha iyi bir yaflam alan› oluflturulmaya
çal›fl›ld›. Bu flekilde çocu¤un sosyalleflmesine, öz
güveninin geliflmesine ve hayata haz›rlanmas› sa¤lanmaya çal›fl›ld›.
> YGS program›m›zda gönüllü ö¤retmenlerimizin
s›k programlar›n›n de¤iflmesi paralelinde programlar›m›z›n düzensizli¤ine yol açt› vermek istedi¤imiz
> Botanik alan (fidan dikimi, bahçe ekimi çal›flmalar›) çal›flmalar› sayesinde do¤ayla bütünleflme ve
üretici bir ruh kazand›rma amaçland›.
95 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Gulflîlav Kad›n
Dan›flmanl›k Merkezi
Amaç: Kad›na sosyal hayatta etkin rol
biçmek, cinsiyet eflitli¤i perspektifini
benimsemek
Gulflilav Kad›n Dan›flma Merkezi açmakla ka-
Çal›flmalar›m›z:
d›n›n ekonomik, sosyal ve kültürel hayata et-
> Eylül ay›ndan itibaren kurslar›m›z bafllad›. Cam
alt› boyama atölyesi, Kürtçe okuma-yazma kursu
(1.Kademe) ve ebru boyama kurslar› aç›ld›.
kin kat›l›m›n›n sa¤lanmas›, kad›nlar›n yaflad›¤› sorunlara iliflkin araflt›rmalar›n yap›lmas›
ve sorunlara iliflkin çözümlerin gelifltirilmesi
amaçlanmaktad›r. Gulflilav da kad›n›n kad›nla dayan›flmas›n›n sa¤lanmas›, kad›n›n güçlenerek statüsünü yükseltilmesi, toplumsal
cinsiyet eflitli¤i mücadelesinin verilmesi
amaçlanmaktad›r. Bunun yan›nda kad›n bilincinin gelifltirilip, kad›n›n demokratik bir
toplumda özgürce ifadesini bulmas› kad›n özgürlük çizgisi ile demokratik toplumsal dönüflümde özne olabilmesini de amaçlamaktad›r.
Gulflilav Kad›n Dan›flma Merkezi kad›nlara
sosyal, psikolojik ve hukuki dan›flmanl›k deste¤i veriliyor.
Uzman eflli¤inde kad›nlar›n sosyal yaflamda
karfl›laflt›klar› sorunlar konusunda bireysel
dan›flmanl›k hizmeti sa¤lanmaktad›r. ‹htiyac›
ve talebi olan kad›nlar›n avukat talebini karfl›layarak hukuki yard›m deste¤i verilmektedir.
fiiddet ma¤duru kad›nlara sosyal ve psikolojik dan›flmanl›k hizmeti verilerek kad›n›n güçlenmesi amaçlanmaktad›r.
> Gulflilav da film gösterimi yap›ld›. Yaklafl›k 50 kad›nla birlikte izlenen filmin analizi yap›ld›.
> Befl ay süren Ebru Sanat› Kursu tamamland›.
Kursa devam eden 9 kad›na, 5 May›s 2011 tarihinde
kurs bitirme belgeleri düzenlenen bir törenle verildi. Törenle ard›ndan kurs boyunca yap›lan ebrular
Gulflilav Kad›n Dan›flma Merkezinin bahçesinde iki
gün boyunca sergilendi.
> Kad›nlardan gelen talepler do¤rultusunda yeni ebru kursumuz bafllad›. Kurs 18 kat›c›yla davan ediyor.
> Kad›n Dan›flma Merkezi Koordinatörü Bilsen Tokay taraf›ndan kursiyer ve günülü çal›flan 15 kad›na
toplumsal cinsiyet e¤itimi verildi.
> Befl ay süren Ebru Sanat› Kursu tamamland›.
Kursa devam eden 9 kad›na, 5 May›s 2011 tarihinde
kurs bitirme belgeleri düzenlenen bir törenle verildi. Törenle ard›ndan kurs boyunca yap›lan ebrular
Gülflilav Kad›n Dan›flma Merkezinin bahçesinde iki
gün boyunca sergilendi.
> Kad›nlardan gelen talepler do¤rultusunda yeni ebru kursumuz bafllad›. Kurs 18 kat›c›yla tamamland›.
> Kad›n Dan›flma Merkezi Koordinatörü Bilsen Tokay taraf›ndan kursiyer ve gönülü çal›flan 15 kad›na
toplumsal cinsiyet e¤itimi verildi.
toplumsal cinsiyet e¤itimleri, sa¤l›k e¤itimleri
> K‹HEP (Kad›n ‹nsan Haklar› E¤itim Program›) 3
hafta e¤itim verildi. Verilen e¤itim 12 kad›nla bafllad› daha sonra sadece 4 kad›n kald›. Kat›l›mc› yetersizli¤inden dolay› e¤itim yar›m kald›.
ve hukuk seminerleri de verilmektedir.
> Gulflîlav Kad›n Dan›flma Merkezi ile E¤itim- Sen
Dan›flmanl›k destekleri d›fl›nda kad›n›n bilinçlenmesine ve toplumsal fark›ndal›¤a yönelik
Sayfa 96
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
taraf›ndan düzenlenen “Anne-Çocuk Sa¤l›¤› ve E¤itimi”semineri 5 okulda ö¤renci velilerine verildi.
> 08.01.2011 – K. Bülent Pekdemir ‹.Ö.O
> 09.01.2011—Merkez ‹.Ö.O
> 15.01.2011—Misak-› Milli ‹.Ö.O
> 16.01.2011—O¤uzhan ‹.Ö.O
> 22.01.2011—Cumhuriyet ‹.Ö.O
> 25 Kas›m Kad›na Yönelik fiiddetle Mücadele günü kapsam›nda 26.11.2011 tarihinde kad›na yönelik
her türlü fliddete karfl› kad›n kenti Nusaybin de
“N.Ç davas› toplumun k›r›m davas›d›r” konferans›
düzenlendi.
> 2011-2012 y›llar› aras›nda 93 kad›na destek verildi. Bu kad›nlara hukuki, psikolojik ve sosyal dan›flmanl›k deste¤i verildi. Gelen baflvurular aras›nda aile içi ve aile d›fl› fliddet, ifl bulma, dan›flma, psikolojik destek alma , s›¤›nma evi talebi vb yer almaktad›r.
> 04.01.2012 tarihinde Van’da yaflanan deprem nedeniyle zarar gören kad›n ve çocuklara gerekli yard›m› yapmak amac›yla Van’da 6 günlük bir çal›flma
yürütüldü.
> 21.11.2011 tarihinde kad›n sa¤l›¤› e¤itimi program› 17 kad›nla bafllad› fluan devam ediyor.
97 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
‹tfaiye Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Yang›n Olaylar›: ‹lçemiz Belde ve Köylerinde toplam
431 adet yang›n olay› olmufltur. Bu yang›n olaylar›n›n
294 adeti ilçe merkezimizde.108 adeti ilçemize ba¤l›
belde ve köylerde olmufltur. Ayr›ca ilçemizden geçen
E 5 kara yolu üzerinde (Nusaybin-Mardin ve Nusaybin
Cizre ipek yolu üzerinde 29 adet trafik kazas›na müdahale edilmifl olup, yol y›kamas› yap›lm›flt›r.
Yang›n olaylar›n›n nedenleri flunlard›r; Bilinmeyen
nedenlerden dolay› 94 adet, Elektrik ar›zalar› ve
konta¤›ndan dolay› 53 adet, Elektrik trafolar›n›n
alev almas› veya patlamalar› sonucunda 45 adet,
Orman yang›nlar› 9 adet, Lastik yak›lmalar›ndan
dolay› 48 adet,sabotaj kaynakl› 14 adet,çöp merkezinden kaynakl› 7 adet,Çöp bidonlar›n›n alev almas›
sonucu 8 adet,Kalorifer dairesinden kaynakl› 2
adet,Tüp gazlar›n alev almas› veya tutuflmas› sonucu 9 adet,An›z yak›lmalar›ndan dolay› 104 adet,Di¤er nedenlerden dolay› 8 adet.
Belediye Çal›flma Alanlar›: ‹lgili birimlerimizin ihtiyaç ve talepleri üzerine 298 kez itfaiye arac›m›z görevlendirilmifltir. (yol sulamas›, su ihtiyac›, bulvar
sulamalar›, su nakli v.s)
Kanalizasyon Ar›zalar›: ‹lgili Birimlerimizin ve vatandafllar›m›z›n ihtiyaç ve talepleri üzerine ‹tfaiye
araçlar›m›z 607 kez kanalizasyon ar›zalar›na müdahale edip, ar›zalar giderilmifltir.
Resmi Kurumlar: Resmi Kurumlar›m›z›n ihtiyaç ve
taleplerinin karfl›lanmas› için Kurumumuza ve Birimimize yapt›klar› baflvuru üzerine ‹tfaiye araçlar›m›z 176 kez görevlendirilmifltir. (‹tfaiye arac› merdiveninin kullan›m›, su nakli, kanalizasyon ar›zalar›)
Di¤er Faaliyetler: Vatandafllar›m›z›n kurumumuza
ve Birimimize yapt›klar› baflvuru üzerine ‹tfaiye
araçlar›m›z 234 kez görevlendirilmifltir.(su nakli,
merdiven kullan›m› v.s)
Belde ve Köylerimiz: ‹lçemize ba¤l› Belde ve Köylerimizin Kurumumuza ve Birimimize yapt›klar› baflvuru
üzerine 26 kez ‹tfaiye araçlar›m›z görevlendirilmifltir.
Taziye ve Dü¤ünler: Yaz mevsiminde vatandafllar›m›z›n talepleri üzerine ‹tfaiye araçlar›m›zla 148 kez
taziye ve dü¤ün alanlar›n›n sulamas› yap›lm›flt›r.
Sulama Programlar›: Yaz mevsiminde, Park ve
Bahçelere ait olan Bulvarlar›m›z her gün rutin olarak programl› bir flekilde sulanmaktad›r. ‹lçe merkezimiz, Ça¤-Ça¤ caddesi ve 27 may›s caddesinin
yol sulamalar› günde 4 kez yap›lmaktad›r.Çarflamba ve Perflembe Pazar yerleri o gün Pazar bafllamadan ve biterken sulanmaktad›r.Hac›lar mezarl›¤›
her Perflembe sulanmaktad›r.
Sayfa 98
Park ve Bahçeler Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Çal›flmalar›m›z hafta içi ve hafta sonu aral›ks›z devam etmektedir.
Birim olarak yürütülen çal›flmalar afla¤›daki gibidir.
> 2010 y›l›nda bitirilemeyen parklar›n, 2011 y›l›nda tamamlanmas› için gerekli çal›flmalar devam etmifltir. Buna göre Orhan Do¤an Park›, Adil Bay›k Yaya Bölgesi, Diyar sokaktaki parklar, Kad›n Park›, fiehitler Köprüsünün
bitifli¤indeki Park ve Cegerxwîn Park›n›n tamamlanmas›
için gerekli çal›flmalar için ifl program› ve keflif metrajlar› ç›kar›lm›flt›r.
> E¤itim Destek Evi’nin Basketbol Potalar›n›n montaj›
yap›lm›flt›r.
> Leyla Zana Bulvar›, ‹smail Irmak Bulvar›, Kanarya Bulvar› ve fiirin Bulvar›nda a¤aç diplerinin çapalanmas› ve
a¤açlar›n budanma ifllemleri tamamlanm›flt›r.
> Ça¤ ça¤ caddesi boyunca 62 adet boylu fidan dikimi yap›lm›flt›r.
> Tüm park alanlar›nda yaprak döken a¤aç ve çal›lar›n
budama ifllemleri ile a¤aç diplerinin çapalanmas› tamamlanm›flt›r.
> Ya¤mur sular›ndan dolay› geliflen oyuntu erozyonunu
önlemek için Ça¤ Ça¤ deresi çevresinde bulunan parklarda
zemin güçlendirme çal›flmalar› yap›ld›.
> Birime ait Fidanl›kta üretmek amac›yla, Nusaybin floras›nda do¤al olarak yetiflen bir bitki olan Gûlflîlav (Sar›l›c› Kuflburnu)’›n üretimini yapmak üzere Omeriyan bölgesinde anaç bitkilerden çelikler toplanm›flt›r.
> Fidanl›kta önceki vejetasyon döneminde üretilmifl olan
Ç›nar a¤açlar›n›n sökümü yap›lm›flt›r.
> Selman-i Pak, Zeynel Abidin ve Hac›lar Mezarl›¤›nda
a¤aç budamalar› yap›lm›flt›r.
> ‹smail Irmak Bulvar› ve Hükümet Kona¤› girifli, Diyar
Sokaktaki Park alan› a¤açland›r›lm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›n›n bitifli¤indeki park alan›n›n ihata
duvar› tamamlanm›flt›r.
> Park›n ayd›nlatmas› için tesisat döflemesine bafllanm›flt›r.
> Kanarya Bulvar› ve fiirin Bulvar›nda 60 adet boylu a¤aç
vatandafllarla birlikte dikilmifltir.
> Dicle Mahallesi park alan›nda 35 adet boylu a¤aç dikimi yap›lm›flt›r.
> Musa Anter Park›nda 50 adet boylu a¤aç dikimi yap›lm›flt›r.
> M.fiehmus Ak›nc› Park›nda 33 adet boylu a¤aç dikimi
yap›lm›flt›r.
> Cigerxwîn Park Alan›nda 20 adet boylu a¤aç dikimi yap›lm›flt›r.
> Gûlflîlav Bahçesine 14 adet boylu a¤aç dikimi yap›lm›flt›r.
> Diyar Sokak Çocuk Park›na 23 adet boylu a¤aç dikimi
yap›lm›flt›r.
> Kanarya Bulvar›ndaki Park Alan›na 3 adet boylu a¤aç
dikimi yap›lm›flt›r.
> Birime ait Fidanl›kta 2011 y›l› içerisinde:
> 700 adet Palmiye a¤ac› tohumla üretimi
> 4000 adet Erguvan a¤ac› tohumla üretimi
> 950 adet mevsimlik çiçek üretimi
99 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
tasar›m projesi haz›rlanm›fl olup, düzenlenmesine bafllanm›flt›r.
> Her park için bir sat›fl büfesi için proje haz›rlanm›flt›r.
> Gûlflîlav Kad›n Evi’nin bahçesinde yap›m› planlanan
kafeterya için 3 farkl› peyzaj tasar›m projesi (3D) haz›rlanm›flt›r.
> E¤itim Destek Evi’nin Basketbol Potalar›n›n montaj›
yap›lm›flt›r.
> 200 adet Defne a¤ac› tohumla üretimi
> 200 adet Maz› tohumla üretimi
> 2500 adet Servi a¤ac› tohumla üretimi
> 1400 adet Akçaa¤aç tohumla üretimi
> 4000 adet Çam a¤ac› tohumla üretimi
> 3000 adet Okaliptus a¤ac› tohumla üretimi
> 1300 adet Tesbih a¤ac› tohumla üretimi
> 1300 adet Zakkum a¤ac› tohumla üretimi
> 1900 adet Ç›nar a¤ac› çelikle üretimi
> Cegerxwîn Park Alan›n›n Peyzaj Tasar›m Projesi bitkisel ve yap›sal proje uygulamas› tamamlanm›flt›r. Proje
kapsam›nda; Büfe (Çay Oca¤›), F›skiyeli süs havuzu, 4
adet WC(Kad›n, Erkek ve Engelli), 17 adet ayd›nlatma dire¤i ve elektrik tesisat›, 1 depo, 1 Çocuk oyun alan›, 1 D›fl
mekan spor tak›m› (Fitness, 10 parça), yürüyüfl yollar›, 3
girifl kap›s› ve duvar üstünde demir ferforje korkuluk,
muhtelif a¤aç, çal› ve mevsimlik çiçek dikimi yap›larak
park›n aç›l›fl› yap›lm›flt›r.
> Kanarya Bulvar›ndaki park›n eksiklikleri tamamlanarak park›n aç›l›fl› gerçeklefltirilmifltir.
> M.fiehmus Ak›nc› park›n›n çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Cigerxwîn Park Alan›nda çim ve yabanc› otlar› motorlu
t›rpanla budanm›flt›r.
> 700 adet Gûlflîlav (Sar›l›c› Kuflburnu) çelikten üretimi
> Orhan Do¤an Park Alan›nda çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> 870 adet ç›plak köklü hibrit gülü pofletlenmifltir.
> Diyar Sokak Çocuk Park›na su tesisat› döflenmifltir.
> 100 adet çeflitli renkte gülün çelikle üretimi
> Birime ait Fidanl›kta, 2 farkl› zararl› türü için ilaçlama(Insektisit, Fungusit) yap›lm›flt›r.
> 200 adet Taflan çelikle üretimi
> 600 adet Palmiye tohumla üretimi yap›ld›.
> Önceki sene ekilen 600 adet Çam fidan› repikaja al›nd›.
> Tesbih, Akçaa¤aç, Palmiye ve Okaliptus tohumlar›
toplanm›flt›r.
> 100 adet Taflan çelikle üretimi olmak üzere toplam
25020 adet fidan üretimi gerçeklefltirilmifltir.
> Ayr›ca 875 adet ç›plak köklü gül fidan› tüplere konulmufltur.
> Çevre belediyelerin hizmetlerinde kullan›lmak üzere
1250 adet farkl› türlerde fidan bedelsiz olarak verilmifltir.
> Mezarl›klarda dikilmek üzere 248 adet fidan verilmifltir.
> Nusaybin merkez ve köy okullar›n›n bahçe ve mezarl›klar›nda dikilmek üzere toplam 358 fidan verilmifltir.
> Leyla Zana Bulvar›n›n Çapalama ifllemi yap›lm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›n›n bitifli¤indeki park alan› için 2 farkl› peyzaj tasar›m projesi haz›rlanm›fl olup, park›n ihata
duvar› yap›m› tamamlanm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›nda yabanc›otlarla mücadele için
ilaçlama (Herbisit) yap›lm›fl olup, ihtiyaç duyulan alanlara
2 kamyon toprak serilmifltir.
> 100. Y›l Park, Cegerxwîn Park›, Kanarya Bulvar›ndaki
Park, Musa Anter Park›, Hac›lar Mezarl›¤›, Moris Mezarl›¤› ve Selman-i Pak Mezarl›¤›nda tüm su tesisat› ve musluklar›n onar›m› yap›lm›flt›r.
> Moris mezarl›¤›nda y›k›lan ihata duvar› tekrar örülmüfltür.
> K›flla Mahallesi hürriyet sokakta bulunan mezarl›¤›n
y›k›lan duvar› tekrar örülerek çöp alan›na dönüflen mezarl›¤›n içi temizlenmifltir.
> Mîtannî Kültür Merkezi bahçesi ile 100. Y›l Park›n›n
çimleri budanm›flt›r.
> Bar›fl park›n›n fielalesine ait motopomp bak›m› yap›larak, çimleri budanm›flt›r.
> Hizmet Binas›n›n ön ve arka bahçesindeki çimler budanm›flt›r.
> A.Kadir Pafla Mahallesi Kartopu sokakta bulunan çocuk
park› için 2 farkl› peyzaj tasar›m projesi haz›rlanm›flt›r.
> Ça¤ ça¤ Bulvar›nda bulunan a¤aç ve çal›lar›n budama
ifllemi ile yabanc›ot ve çim biçme ifllemi motorlu t›rpanla
yap›lm›flt›r.
> Devrim Mahallesi halk kütüphanesi önü için peyzaj
> Cigerxwîn Park Alan›nda yeni bir su hatt› çekilerek,
Sayfa 100
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Orhan Do¤an Park Alan›nda çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Birime ait Fidanl›kta, tüm fidanl›kta etkin olan yabanc›
otlarla mekanik ve kimyasal yollarla mücadele yap›lm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›nda yabanc›otlar motorlu t›rpanla biçilmifltir.
> 4 Nisan Park›, Orhan Do¤an, Lalefl Park›, Hac›lar Mezarl›¤›, Musa Anter Park› ve Moris Mezarl›¤› tüm su tesisat› ve musluklar›n onar›m› yap›lm›flt›r.
> Diyar sokak park alan›nda bulanan spor aletlerinin
onar›m› gerçeklefltirilmifltir
> 4 Nisan Park›na ait motopomp bak›m› yap›larak, çimleri budanm›flt›r.
> Demokrasi Park›’n›n çimleri budanm›flt›r.
> Hizmet Binas›n›n ön ve arka bahçesindeki çimler budanm›flt›r.
> Cigerxwîn Park Alan›n›n çim ve yabanc› otlar› motorlu
t›rpanla budanm›flt›r.
> Lalefl Park›, Kanarya Bulvar›ndaki park, Diyar Sokak
ve Orhan Do¤an Park Alan›nda çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›nda su havuzu ve tesisat› onar›lm›fl
olup, yeni bir tesisat çekilmifltir.
> Moris Mezarl›¤› ve Hac›lar mezarl›¤›na 2’fler kamyon
toprak götürülerek ihtiyaç duyulan alanlara serimi yap›lm›flt›r.
> Zeynel Abidin Mezarl›¤›nda Su Havuzu, Çeflme projesi
yap›larak, uygulamaya bafllanm›flt›r. Uygulama kapsam›nda 45 adet fidan dikimi yap›lm›flt›r.
> Orhan tüm su tesisat› ve musluklar›n onar›m› yap›lm›flt›r.
> Diyar sokak park alan›nda bulanan spor aletleri ya¤lan›p, su tesisat›n›n onar›m› yap›lm›flt›r.
> Musa Anter Park›nda bulunan An›t Aile Çay Bahçesi
için Kameriye peyzaj tasar›m projesi (3D) ile keflif metraj
ve yaklafl›k maliyeti ç›kar›lm›flt›r.
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
> Gulflîlav Bahçesinde çok s›k olan a¤açlar seyreklefltirilerek, kesilen ve budanan a¤açlardan elde edilen odunlar 16 muhtaç aileye verilmifltir.
> Mîtannî Kültür Merkezi ve Belediye Hizmet Binas›
Bahçesinin çimleri motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Önder Caddesinde bulunan park alan›n›n çimleri budanm›fl olup, su tesisat› onar›lm›flt›r.
> Lalefl Park›nda su tesisat› onar›m› yap›lm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›nda Gurbet YURTER‹’ye ait mezar dava dosyas› kapsam›nda aç›l›p, gerekli ifllemler yap›ld›ktan
sonra tekrar defnedilmifltir. Ayn› mezarl›kta dava dosyas›
kapsam›nda Sadiye AVCI’ya ait mezar tespit edilerek, ilgili kroki ve foto¤raf çekimi yap›larak cevap verilmifltir.
> Musa Anter Park›nda bulunan Aile Çay Bahçesi için
K›fll›k Alan peyzaj tasar›m projesi (3D) ç›kar›lm›flt›r.
> Musa Anter Park Alan›n›n çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Gulflîlav Kad›n Dan›flma Evi bahçesinin çim ve yabanc›
otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> Bar›fl Park›nda çim budamas› yap›lm›flt›r.
> Belediye Hizmet Binas›n›n ön ve arka bahçesinin çimleri budanm›flt›r.
> 4 Nisan Park›nda bekçi kulübesi onar›m› yap›lm›flt›r.
> Hac›lar Mezarl›¤›nda su tesisat› onar›m› yap›lm›flt›r.
> Moris Mezarl›¤›nda su tesisat› onar›m› yap›lm›flt›r.
> fiehmus Ak›nc› Park›nda boylu a¤açlar›n budamas› yap›lm›flt›r.
> Birime ait Fidanl›kta, 2012 y›l› üretimi için 45 yeni üretim
yast›¤› ve 1 adet fidan boyland›rma alan› oluflturulmufltur.
> Musa Anter Park›’nda Palmiye a¤açlar›n›n budamas›
yap›lm›flt›r.
> Botan Park›n›n boylu a¤açlar›n budamas› yap›lm›flt›r.
> Ayr›ca tüm park, bahçe ve refüjlerde günlük olarak
budama, temizlik ve bak›m ifllemleri rutin olarak yap›lmaktad›r.
> 100. Y›l Park›n›n, park içerisinde su tesisat› onar›m› yap›lm›flt›r.
> 4 Nisan Park›n›n ihata duvar› için keflif – metrajlar› ç›kar›larak ihata duvar› yap›lm›flt›r.
> Orhan Do¤an Park Alan›n›n çim ve yabanc› otlar› motorlu t›rpanla budanm›flt›r.
> 4 Nisan Park›n›n çimleri budanm›fl olup, park içerisine 2 yeni temiz su hatt› çekilmifltir.
> Hac›lar Mezarl›¤›n›n her iki girifl kap›s› yenilenmifltir.
> Diyar Sokakta bulunan parklarda boylu Ökaliptus
a¤açlar› budanm›flt›r.
101 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Ruhsat ve Denetim Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
> 42 S›hhi Müessese Ruhsat› verilmifltir.
> 1 adet S›hh› Müessese, 1 adet Gayris›hhi Müessese olmak üzere 2 adet ruhsatnamenin Devir ifllemi yap›lm›flt›r.
S›hhi Müessese Ruhsat namelerinde;
> 2 adet Unvan De¤iflikli¤i,
> 1 adet Adres De¤iflikli¤i,
> 1 adet Adres Güncellenmesi,
Mesul Müdürlük Belgeleri;
> 2 adet Mesül Müdürlük Belgesi verilmifltir.
> 1 adet Adres Güncellenmesi yap›lm›flt›r.
‹ptal;
> Ruhsat sahiplerinin kendi istekleri üzerine 4 adet
‹flyeri Açma ve Çal›flma Ruhsat› iptal edilmifltir.
Mezbahane:
> Yaklafl›k 7.052 küçükbafl 362 büyükbafl olmak
üzere mezbahanemizde toplam 7.414 hayvan›n kesimi yap›lm›fl olup, kasap dükkanlar›na nakliyeleri
sa¤lanm›flt›r.
Ayr›ca 2011 y›l› boyunca düzenli olarak;
> Sosyal Güvenlik ‹l Müdürlü¤ü’nün 14.05.2010 tarihli ve 13.2.SGK.4.47.00.00/N.Y. say›l› yaz›lar› üzerine ruhsatland›r›lm›fl iflyerlerinin listeleri ayl›k düzenli olarak ilgili kuruma bildirilmifltir.
> Baflbakanl›k Türkiye ‹statistik Kurumu Baflkanl›¤›’n›n iste¤i üzerine mezbahanemizdeki kesimlerin
say›sal verileri K›rm›z› Et Üretim ‹statistikleri Ayl›k
Soru Formu’na ifllenerek, her ay sonunda Siirt Bölge Müdürlü¤ü’ne iletilmifltir.
Sayfa 102
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Temizlik ‹flleri Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
> 2011 y›l› içerisinde ilçemizin genel temizlik iflleri için ihaleye ç›k›lm›fl ve sonuçland›r›lm›flt›r.
> Belirlenen program dahilinde temizlik iflleri periyodik olarak yap›lm›flt›r.
> Çöp Toplama Merkezinde dozerler arac›l›¤›yla çöp bertaraf edilmifl, büyük bir k›sm› toprakla örtülmüfltür.
> ‹htiyaçlar dahilinde ilçenin çeflitli yerlerine ilave konteyn›rlar yerlefltirilmifltir.
103 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Zab›ta Amirli¤i
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
1) Belediye meclisimizce karar al›nan, ilçemizde at
arabalar›n›n yasaklanmas› nedeniyle at arabalar›n›n
belediyeye teslimi sa¤lanm›fl olup, teslim etmeyenlerin ise ana caddelere girmemeleri konusunda gereken kontrol ve denetimler yap›lm›flt›r.
‹lçemizde vatandafllar›n kald›r›mlarda
rahat yürüyebilmeleri için kald›r›m,
manavlarda fiyat etiketi, kasaplar›n;
temizlik, kaçak et, sakatatlar›n
muhafazas›, önlük giymeleri ve genel
sa¤l›k kurallar›na uymalar› f›r›nlar›n;
ekmek gramaj›, beyaz sade ka¤›t
kullan›m›, beyaz naylon poflet kullan›m›
ve genel sa¤l›k kurallar›na uymalar› ile
ilgili zab›ta ekiplerimiz taraf›ndan rutin
bir flekilde kontroller yap›lm›flt›r.
2) ‹lçemizde bulunan k›raathanelere ve internet
cafelere düzenli bir flekilde gidilerek sigara yasa¤› ve genel sa¤l›k flartlar› konusunda gerekli uyar›lar yap›lm›flt›r.
3) ilçemizde bulunan bütün mahalleler ve merkezdeki Bakkaliye ve marketlerde son kullanma tarihi
geçmifl ürünlerin sat›lmamas› için ve Lokantalarda
da hijyen ve genel sa¤l›k kurallar›na uymalar› için
gerekli denetimler yap›lm›flt›r.
4) S›n›r kap›s›nda flirketlerin yük tafl›ma ifllerini yapan araçlar›n girifl ve ç›k›fllar›n› kontrol etmek için
zab›ta görevlendirilmifltir.
5) Merkezde bulunan bütün k›raathanelere gidilerek
vatandafllar› rahats›z etmeyecek flekilde d›flar›ya tek
s›ra masa koymalar› ve d›flar›da iskambil ka¤›d› oynamamalar› yönünde gerekli uyar›lar yap›lm›fl ve
uymamalar› yönünde yasal ifllem yap›laca¤› konusunda bilgilendirilmifllerdir.
6) Al›m sat›m yap›lan hayvan pazar›nda vatandafllar› rahats›z etmeyecek flekilde yer de¤iflikli¤ine gidilmifltir.
7) Vatandafllardan gelen sözlü ve yaz›l› flikayetler
üzerine belirtilen adreslere gidilerek kontroller yap›lm›fl, birbirlerine rahats›zl›k vermemeleri yönünde
gerekli uyar›lar yap›lm›flt›r.
8) Belediyemiz taraf›ndan ç›kar›lan dergiler, mahalle
muhtarlar› ve sivil toplum kurulufllar›na da¤›t›lm›flt›r.
9) Ruhsats›z ve yeni aç›lan ifl yerlerine gidilerek iflyeri
açma ve çal›flma ruhsat› almalar› için gerekli uyar›lar
yap›lm›fl ve resmi uyar› yaz›s› gönderilmifltir.
10) Zab›ta, meclis üyeleri ve esnaf sanatkarlar oda
baflkan›yla beraber kaçakç›lar çarfl›s›nda bulunan
bütün esnaflara iflyerlerinin önüne çöp kutusu koymalar› yönünde uyar›lm›fllard›r.
11) Kaçakç›lar çarfl›s›nda motosikletlerin girmemeleri ve park etmemeleri için 2 zab›ta görevlendirilmifltir.
12) Belediyemize ba¤l› park alanlar›ndaki iflletmele-
Sayfa 104
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
re gidilerek fiyat listesinin as›lmas› sa¤lanm›flt›r.
13) Demiryolunun kenar›na yap›lan duvar›n vatandafllar taraf›ndan tekrar y›k›lmamas› için gerekli
nöbetler tutulmufltur.
14) Gümrük muhafaza ekipleriyle birlikte gümrüklerde el konulan mallar›n çöp merkezinde imha
edilmesi için zab›ta görevlendirilmifltir.
15) Bayramlardan önce ilçemizde bulunan bütün
pastanelerin imalathaneleri bayram yo¤unlu¤u nedeniyle hijyenik kurallara uygun hizmet verilmesi
için gerekli denetimler yap›lm›flt›r.
16) Bayramlardan önce çarfl› merkezindeki ve mahallelerdeki bakkallar dolafl›lm›fl olup torpil, çat pat
v.s. gibi patlay›c› maddelerin sat›lmamas› için gerekli denetim ve kontroller yap›lm›flt›r.
17) Oruç ay› boyunca her gece oruçtan dolay› gece
geç saatlere kadar aç›k olan k›raathane ve parklardaki iflletmelerin düzeninin sa¤lanmas› için zab›talardan oluflan devriye görevi yapan bir ekip kurulmufltur.
18) Belediyemize ba¤l› mezbahane düzenli bir hizmet için s›k s›k denetlenmifltir. Görülen sorunlar
yerinde tespit edilerek sorunlar›n giderilmesi konusunda gerekli çal›flmalar yap›lm›flt›r.
19) Zab›ta Amirli¤i Belediyedeki bütün birimlerle
koordineli bir flekilde çal›flm›fl, ihtiyaç duyuldu¤unda her türlü deste¤i vermifltir.
20) Belediyemizce ilçemizde yap›m çal›flmalar› bitirilen park ve caddelerin aç›l›fllar›nda zab›talar görev alm›fllard›r.
21) Belediyemize ba¤l› Kültür ve Sosyal ifller müdürlü¤ü taraf›ndan düzenlenen aç›k hava sinema
gösterimi etkinli¤inde zab›ta ekiplerimiz 21-22-2324 temmuz tarihlerinde görev alm›fllard›r.
22) Fen iflleri müdürlü¤ü taraf›ndan yap›lan caddelerdeki ar›za ve onar›mlar›nda kendilerine yard›mc›
olunmufl ve gerekli tedbirler al›nm›flt›r.
23) ‹mar ifllerinin kaçak inflaat çal›flmalar›nda gerekli destek verilerek kendilerine yard›mc› olunmakta ve kaçak inflaat ekibiyle her gün bir arkadafl
görevlendirilmifltir.
27) Belediyemizce Çarflamba ve Cuma günlerinde
kurulan halk pazarlar›nda zab›ta görev alm›flt›r.
28) Tek yön olarak belirlenen Sakarya Caddesi, Posta
sokak ile Mareflal Fevzi Çakmak sokakta tabelalar
as›lm›fl olup, trafi¤in yasaklara uygun iflletilmesi için
gerekli denetim ve kontroller yap›lm›flt›r.
29) ‹lçe Emniyet, sa¤l›k görevlileri ve Milli E¤itim’den oluflan ekiple birlikte haftada iki defa çarfl›
esnaf› gezilerek sigara denetimi yap›lm›flt›r.
30) Okullar›n aç›lmas› ile beraber okul kantinlerinde; temizlik ve tarihi geçmifl g›da maddelerinin sat›lmamas› için gerekli denetimler yap›lm›flt›r.
31) Van’da meydana gelen deprem nedeniyle zab›ta
arac›yla üç (3) gün boyunca tüm mahallelerde anonslar yap›lm›fl olup vatandafllar›n yard›mda bulunmalar› sa¤lanm›fl ve Mitanni kültür merkezindeki yard›m
organizasyonuna yard›m edilerek caddedeki trafi¤in
düzenlenmesinde kendilerine yard›mc› olunmufltur.
32) Cumhuriyet meydan›ndan dört yola kadar ve
dört yoldan k›flla üç yoluna kadar ki caddedeki trafi¤in ak›fl›na engel olan araç park yasa¤› nedeniyle
gerekli denetimler yap›larak seyyar sat›c›lar›n ana
caddeye ç›kmalar› engellenmifltir.
24) ‹lçemiz genelinde meydana gelen aksakl›k ve ar›zalar› gerekli birimlere bildirerek gerekli müdahalenin yap›lmas› için birimler bilgilendirilmektedir.
33) Zab›ta amirli¤i taraf›ndan organize edilen, birimimizden sorumlu belediye baflkan yard›mc›s› ve belediye meclis üyelerimizden oluflan trafik komisyonunun da kat›l›m›yla, ‹lçe trafi¤inin düzenli ifllemesi için
flehiriçi minibüs floförleri ile toplant› yap›lm›flt›r.
25) Ça¤ ça¤ deresinde DS‹ taraf›ndan yap›lan ›slah çal›flmas›nda gerekli trafik güvenli¤i deste¤i verilmifltir.
34) ‹lçemiz genelinde bafl›bofl hayvanlar›n denetimi yap›lm›flt›r.
26) ‹lçemizde bulunan bütün mahallelerde belediyemiz taraf›ndan düzenlenen halk toplant›lar›na gidilerek gerekli önlem tedbirler al›nm›flt›r.
35) Zab›ta birimimizin 2011 y›l› içinde ilan reklam,
hafta tatili, yer iflgaliye, ifl yeri açma, kesim ve nakliye tahsil etti¤imiz paralar afla¤›ya ç›kar›lm›flt›r.
105 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Mart ay›nda jit alan çal›flmas› yap›ld›, Mart t›bbi
at›k makbuzlar› ilgili kurulufllara verildi. Çöp merkezine larva ve uçkun ilaçlama çal›flmas› yap›ld›.
‹lçede bulunan tüm üreme kaynaklar›na larva ilaçlama çal›flmas› yap›ld›.
gece ulv çal›flmas› rutin olarak devam etmektedir.
A¤ustos ay’› t›bbi at›k makbuzlar›, ilgili kurulufllara
verildi. Karasinek, pire, kene ve di¤er haflerelere
karfl› 30 adres ilaçland› Uçkun sivrisinek gece ulv
çal›flmas› rutin olarak devam edildi.
Nisan t›bbi at›k makbuzlar› ilgili kurulufllara verildi.
Yaflanan Kötü hava koflullar› nedeniyle ya¤an ya¤murlardan dolay› tekrardan Çöp merkezine üçüncü
kez ergin karasinek ilaçlama çal›flmas› yap›ld›. Ayn›
nedenlerden dolay› ‹lçede bulunan pire, kene ve di¤er haflereler kapsam›nda 20 adres larva kapsam›nda Fosseptik 30, 50 su birikinti ve batakl›k 25 kanal ve
kanaletle üreme kaynaklar›na üçüncü defa larva ilaçlama çal›flmas› yap›ld›. Pire, kene ve di¤er haflereler
kapsam›nda afla¤›daki adresler ilaçland›.
Boru fabrikas›n›n emisyon teyit ölçümleri yap›ld›.
Konkasör tesisinin emisyon teyit ölçümleri yap›ld›.
Ça¤-ça¤ Deresinin kenar›na; kaplumba¤a, derenin
temizli¤i ve çocuklar›n dereye girmemesi konusunda uyar› levhalar› dikildi.
May›s t›bbi at›k makbuzlar› ilgili kurulufllara verildi.
‹lçede karasinek, pire, kene ve di¤er haflereler kapsam›nda 25 ah›r bar›nak ve di¤er yerler 14 park
larva kapsam›nda12 sazl›k yerleri, 25 fosseptik ve
Çöp alan› 30 batakl›k su birikintileri 20 kanal ve kanalet bulunan üreme kaynaklar›na larva ilaçlama
çal›flmas› yap›ld›. May›s’›n 23’ünden itibaren uçkun
sivrisinek gece ülv çal›flmas›na baflland›.
Haziran ay ›nda Pire, kene ve di¤er haflereler 80
adres, larva kapsam›nda 20 adet batakl› , kanal kanalet ,fosseptik ve su birikinti yerleri ilaçland›. Uçkun sivrisinek gece ulv çal›flmas› rutin olarak devam etmektedir. pire, kene ve di¤er haflereler kapsam›nda karasinek, pire, kene ve di¤er haflerelere
karfl› 60 adres ilaçlama yap›ld› .Uçkun sivrisinek
Eylül ay› t›bbi at›k makbuzlar›, ilgili kurulufllara verildi. Pire, kene ve di¤er haflereler kapsam›nda 30
adres ilaçland›. Uçkun sivrisinek gece ulv çal›flmas›
29.09.2011 tarh itibar›yla son bulmufl olup di¤er
‹laçlama çal›flmalar› devam etmektedir.
Ekim ay›nda ilçede kömür sat›fl noktalar› denetlendi.
Buralarda Sat›fla sunduklar› kömürün sat›fl izin belgesi, ifl yeri ruhsat›, torbalar› üzerinde torbalama özeliklerinin olup olmad›¤› aç›kta kömür sat›l›p sat›lmad›¤› konularda 8 adres denetlendi ve uyar›ld›.
‹lçede sanayi tesisleri ve imalathanelerin çevre denetimleri yap›ld›. Baz›lar›n›n, eksikliklerini gidermek üzere rapor tutuldu. karasinek, pire, kene ve
di¤er haflerelere karfl› 50 adres ilaçland› Karasinek, pire, kene ve di¤er haflerelere karfl› a45 adres
ilaçland›. Destek hizmet evi için çevre kirlili¤ini önleme faaliyetleri adl› yaz›l› ve görsel çal›flma haz›rland›. ‹lçede apartman ve sitelerden oluflan yerleflim yerlerin kömür denetlemesi yap›ld›. Kalitesiz
kömür alan ve satan yerlerin, yak›lmamas› konusunda uyar›ld› ve geri iade edilmesi istendi. Resmi
bilgilendirme yaz›s› kendilerine verildi.
‹lçede canl› müzik yapan yerlerin ruhsat ve gürültü
izin belgeleri kapsam›nda denetimler yap›ld›. ‹zin belgeleri olmayan yerlere ç›kart›lmas› için süre tan›nd›.
Kas›m ay’› t›bbi at›k makbuzlar›, ilgili kurulufllara
verildi. Pire, kene ve di¤er haflereler kapsam›nda
30 ifl yeri ev okul ve tesis ilaçland›. Kömür denetimlere devam edildi. Aral›k ay› pire, kene ve di¤er haflereler kapsam›nda 10 adres ilaçland›.
At›k pil toplama kampanyas›ndan toplanan 25 kg pil
TAP’a gönderildi.
Sayfa 106
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Arkeoloji Birimi
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Arkeolojik sit alanlar› ile tescilli yap›lar›n korumalar› ve zarar görmemeleri
için rutin kontrolleri yap›lmaktad›r. Kent merkezindeki arkeolojik alan
üzerinde yer alan yap›lar›n temel kazma çal›flmalar› da denetlenmektedir.
1) Kültürel miras›m›z›n bir ö¤esi olan Abdulkadir
Pafla Kona¤›’n›n tescillenmesi için gerekli belgeler
haz›rlanm›fl Diyarbak›r Kültür ve Tabiat Varl›klar›
Koruma Bölge Müdürlü¤üne gönderilmifltir. Çal›flmam›z sonuç vermifl Abdulkadir Pafla Kona¤› Kültür ve Tabiat Varl›klar›n› Koruma Kurulunun
24.02.2011-3768 say›l› karar›yla yap› grubunun II.
grup yap› olarak tescillenmifltir.
2) Marin Harabelerinin koruma alt›na al›nmas› ve arkeolojik bir merkez olarak kay›tlarda yer almas› için
Diyarbak›r Kültür ve Tabiat Varl›klar› Koruma Bölge
Müdürlü¤ü uzmanlar›yla Marin harabelerinde gerekli araflt›rmalar yap›lm›fl. Bu çal›flmalar›m›z sonucunda Marin Harabeleri II. derece arkeolojik sit alan› olarak ve Mort fimuni Kilisesi ise tescillenmifltir.
3) Bir turizm flehri olmaya aday Nusaybin’de Kültür
‹nanç Park›’n› gösteren 5 adet yön oklar› kentin belirli yerlerine 5 dilde diktirilmifltir.
4) 2013 y›l›nda tamamlanacak olan Tarihi Kent Müzesi için halk›n elindeki kültürel ö¤eleri araflt›rma,
envanter oluflturma misyonuyla Nusaybinli yurttafllara 1000 adet kart gönderilmifltir.
5) Ayda bir kere toplanan Diyarbak›r Kültür ve Tabiat Varl›klar› Bölge Koruma Kurulu’nun toplant›lar›na Nusaybin’le ilgili gündem maddelerinin görüflülmesi için kat›l›m sa¤land›.
6) 1. Derecede Arkeolojik Sit Alan› olan Nisibis Höyük üzerindeki evlerin kamulaflt›r›lmas› için 2 adet
dosya oluflturulup gerekli mercilere gönderilmifltir.
107 Sayfa
Yaz› ‹flleri Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Faaliyet Raporu
Belediyemiz Yaz› ‹flleri Müdürlü¤ü faaliyet alan› içerisinde
5393 Say›l› Belediye Kanunu hükümlerine ba¤l› kalmak
üzere tüm ifl ve ifllemler yap›lmaktad›r. Ayr›ca 657 Say›l›
Devlet Memurlar› Kanununu gerekse 1475 ve 4857 say›l› ‹fl
Kanununa tabi olarak Belediyemiz bünyesinde çal›flan tüm
personelin Kadro, Atama, Disiplin, Sicil, ‹ntibak (terfi),
Emeklilik (Özlük ‹fllemleri) ile iflçi statüsünde çal›flan personelin ifllemleri yap›lmakta olup, ‹fl Kanununa tabi olarak
görev yapan tüm iflçilerin çal›flma Bölge Müdürlü¤ü nezdinde yürütülmekte olan ifllemleri takip ve yap›lmaktad›r.
Di¤er taraftan Belediye hizmetlerinin seri ve sa¤l›kl› bir
flekilde yürütülmesi amac›yla di¤er kamu kurulufllarda
bulunan ifllerin takip ve sonuçland›rma çal›flmalar›n› yapmakta ve sonuçland›rmaktad›r. Hizmetlerin etkin ve verimli bir flekilde yerine getirilebilmesi için çal›flmalar›n
bilgi ve becerilerini art›r›larak performanslar›n›n yükseltilmesi için zaman zaman de¤iflen mevzuat dahilinde bilgi e¤itimi yap›lmaktad›r.
Belediyenin Karar Organ› olan Meclis ve Encümen toplant›lar›n›n, 5393 Say›l› Belediye Kanunu’nun 20. ve 33. madde
hükümleri gere¤ince, düzenlenmekte olup, bu toplant›larda
al›nan kararlar› ilgili Müdürlüklere gönderilerek al›nan kararlara ba¤l› ve uygulamas›n› sa¤lamak, Belediyemizin di¤er kamu kurum ve kurulufllar ile flah›slarla, kurum içindeki evrak ak›fl› hareketini düzenlemek, Resmi ilanlar›n yay›nlanmas›n› sa¤lamak için ihtiyaç duyulan tüm bu yaz›flmalar›n da¤›t›m ve tatbikinin yap›lmas›, Belediyemiz Memur
Kadrolar›nda yap›lmas› gereken mutat tüm de¤ifliklikler,
Belediyemiz bünyesinde Özel Kalem Müdürlü¤ü, Hukuk ‹flleri Müdürlü¤ü, Personel Müdürlü¤ü ile Teftifl Kurulu Müdürlü¤ü kadrolar› bulunmad›¤›ndan bu birimler taraf›ndan
yürütülmesi gereken ifller ve ifllemler Müdürlü¤ümüz taraf›ndan yürütülmektedir.
K›s›tl› imkan ve kadroya ra¤men büyük bir özveri gösterilerek tüm ifllerin yaz›flmalar›, takipleri yap›lmakta ve sonuçland›r›lmaktad›r. Bu birimde görev yapmakta olan 1 (Bir)
Müdür ile 3 (iki) ‹flçi bu birimin önemi ve konumunu her zaman göz önünde bulundurularak mesai çal›flma saatlerini
düflünmeden her zaman yap›lacak iflin bitirilip sonuçland›r›lmak amac›yla çal›flmalar yap›lmakta olup, bu konulara
büyük bir titizlik gösterilerek görev yap›lmaktad›r.
Yukar›da belirtilen görevler dahilinde Yaz› ‹flleri Müdürlü¤ünün bu tarihler aras›nda yapt›¤› tüm faaliyetler ayr›nt›l› bir flekilde afla¤›ya ç›kart›lm›flt›r.
Sayfa 108
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
Yap›lan Çal›flmalar (Faaliyetler)
1- 12.09.2010 tarih ve 27697 say›l› Resmi Gazete’de
yay›mlanan BELED‹YE VE BA⁄LI KURULUfiLARI ‹LE
MAHALL‹ ‹DARE B‹RL‹KLER‹ NORM KADRO ‹LKE
VE STANDARTLARINA DA‹R YÖNLETMEL‹⁄‹ ile Nusaybin Belediye Baflkanl›¤›na 200 adet De¤iflik Unvanl› Müdür ile Memur Kadrosu tahsis edilmifl olup,
bunlardan 30 adet De¤iflik Unvanl› Müdür ile Memur Kadrosu mevcut bulunmaktad›r. Bu kadrolardan 01.01.2011 ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda 30
De¤iflik Müdür ve Memur görev yapmakta olup, 170
Memur kadrosu bofl bulunmaktad›r.
2- Belirtilen tarihler aras›nda Belediyemizde 14754857 Say›l› yasaya tabi olarak görev yapan iflçilerden 6 kifli Emekli ile 1 kifli Vefat edilmifl olup, Bir
Memurumuzda Kurumlar aras› Nakil yolu ile baflka
kuruma geçifl yapm›fl bulunmaktad›r.
3- Belediyemiz bünyesinde 1 Sanat Tarihçi, Peyzaj
Mimar› (Mühendis), ‹nflaat Teknikeri, Harita Kadastro
Teknikeri, fiehir Planc›s›, Arkeolog, Sosyolog, ‹nflaat
Mühendisi ile Mimari Restorasyon olmak üzere 8
Sözleflmeli Personel ifl ve ifllemleri yap›lm›flt›r. ‹nflaat Mühendisi ‹stifa ile fiehir Planc›s› Baflka Kuruma
geçifl yapt›¤› için Sözleflmeleri fesh edilmifltir.
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
tiyaç duyulan 19 adet Tafl›nmaz mal›n Kamulaflt›rma
ifllem dosyas› haz›rlanarak Tapular› al›nm›flt›r.
9- Belediyemize ait Ses ve Yay›n Cihaz›yla ilçe halk›m›z›n Kan iste¤i, Cenaze, Kay›p, Buluntu gibi ilanlar›, Belediyenin tan›t›m duyurular› ve ilanlar› halk›m›za duyurulmufltur. Resmi kurum ve kurulufllar›ndan intikal eden toplam 185 adet Resmi ‹lan›n
duyurusu yap›larak ‹lan tutanaklar› tanzim edilmifl
ve ilgili kurulufllara gönderilmifltir. Belediyemiz ses
ve yay›n cihazlar› ile Resmi tören, bayram ve çeflitli
organizasyonlarda kullan›m› sa¤lanm›flt›r. Ayr›ca
vatandafllar›n kay›p kimlikleri için 495 dilekçe ile
Tutanaklar› yaz›lm›fl olup, ilan›ndan sonra tutanaklar› düzenlenerek kendilerine verilmifltir.
‹haleler:
> 85 Vasf›s›z ‹flçi ile bir y›l süreli Cadde ve Sokaklar›n Süpürge ile Temizlenip Toplanmas›
> Temizlik Hizmet Al›m ‹halesi,
> Park Temizlik Hizmet Al›m ihalesi,
> 1 adet Asansör Mal Al›m ‹halesi,
> 1 adet ‹tfaiye Öncü Arama Kurtarma Arac›
4- Belediyemize 01.01.2011 tarih ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda ‹lçemiz Kamu-Kurum ve Kurulufllar› ile di¤er Kamu Kurum ve Kurulufllardan 1928
adet Evrak gelmifl olup, gelen bu evraklar›n havalesi yap›larak genel kay›t ifllemleri gerçeklefltirilmifl
olup, gere¤i yap›lmak üzere ilgili birimlere gönderilmifltir. Gelen evraklardan cevab› istenilenler için
belirtilen tarihleri aras›nda cevaplar› yaz›larak gönderilmifltir. Evraklar›n takibi büyük bir titizlikle takip
edilmektedir.
Mal Al›m› ihalesi,
5- 01.01.2011 tarih ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda
Müdürlü¤ümüzce ‹lçemiz Kamu-Kurum ve Kurulufllar› ile di¤er Kamu Kurum ve Kurulufllar›na 2565
adet Evrak ilgili yerlere gönderilmifltir.
> Ça¤-Ça¤ Deresi Kenar›nda hastane
6- 01.01.2011 tarih ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda
vatandafllar›m›zdan 836 adet dilekçe gelmifl olup,
gere¤i yap›lmak üzere ilgili birimlere havalesi yap›larak gerekli ifllemleri yap›lm›flt›r.
7- 01.01.2011 tarih ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda
Posta yolu ile 307 adet Normal Mektup ile 154 Resmi Taahhütlü mektup olmak üzere toplam 461 adet
evrak gönderilmifltir.
8- Belediyemizce mevcut ilçe imar plan› dahilinde ih-
> 1 adet Kombine Kanal Açma Arac› Mal
Al›m› ihalesi,
> Korige Boru çeflitleri Mal Al›m› ‹halesi,
> Memurlar›n Yemek verilmesi ile ilgili
Hizmet ‹halesi,
> Akaryak›t Ürünleri Mal Al›m ‹halesi,
karfl›s›nda bulunan Mülkiyeti Belediyemize
ait fieyhmus AKINCI Park›n›n 3 (üç) y›l kiraya
verilmesi ile ilgili ihalesi.
Belediye Meclis Faaliyetleri:
Müdürlü¤ümüz 01.01.2011 tarih ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda Belediyenin en üst Karar Organ›
olarak faaliyetlerini yürüten Belediye Meclisi 5393
Say›l› Belediye Kanunu gere¤ince, her ay Ola¤an
toplant›lar›n› yasa ile belirtilen tarihler aras›nda yap›lm›fl bulunmaktad›r.
109 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
Nusaybin Belediye Meclisi 01.01.2011 tarih ile
31.12.2011 tarihleri aras›nda toplam 12 Meclis toplant›s›n› yap›lm›fl bulunmaktad›r. 75 Birleflim yap›lm›fl olup, 229 adet konuyu görüflülerek karara ba¤lam›fl bulunmaktad›r. Al›nan bu kararlar do¤rultusunda ifl ve ifllemler yap›lm›fl olup, ilgili yerlere
gönderilmifltir.
Meclis üyeleri ayr›ca Meclis toplant›lar› d›fl›nda komisyonlara kat›larak aktivitelerini yükseltmifllerdir.
Her toplant›n›n birleflimleri ile ilgili tutanaklar tanzim edilerek dosyalanm›fl olup, ayr›ca Meclis kararlar› yaz›larak ilgili birimlere gönderilmifltir.
Belediye Encümen Faaliyetleri
Belediye Encümeni Meclis üyeleri aras›ndan seçilen 2 üye, Belediye Baflkan› Yard›mc›s› Baflkanl›¤›nda ile Mali Hizmetler Müdürü ile Yaz› ‹flleri Müdürü
olmak üzere toplam 5 kifliden olufluna Belediye Encümen Komisyonu 5393 Say›l› Belediye Kanunu’nun
33. maddesi gere¤ince Encümen toplant›lar›na kat›lmas› gereken Müdürlerle birlikte yapm›fl olduklar› toplant›lar sonucunda;
Belediyemiz bünyesinde bulunan birimlerin ihtiyaçlar›n› karfl›lamak Ünite Amirlerince Baflkanl›k Makam›na gönderilen tekliflerinin de¤erlendirilmesini
yapmak ve Encümeninin görevleri aras›nda bulunan
di¤er konular› da karar ba¤lamak üzere haftan›n
Sal› ve Perflembe günleri toplanan Belediyemiz Encümeni 01.01.2011 tarih ile 31.12.2011 tarihleri aras›nda Sal› ve Perflembe günleri olmak üzere hafta
da 2 kez toplanmak suretiyle 100 Encümen toplant›
oturumu yap›lm›fl olup, bu toplant›larda toplam 710
adet konuyu karara ba¤lam›fl olup, gere¤i için ilgili
birim ve kurulufllara gönderilmifltir
Sayfa 110
N u s a y b i n . . .
Müdürlü¤ümüzce Encümen toplant›s›nda al›nan bu
kararlar›n gere¤i yap›lmak üzere yaz›lm›fl olup, Encümen karar defterine kaydedilmifl ve gere¤i için ilgili birim ve yerlere gönderilmifltir.
22 OCAK 2003 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlü¤e giren 4734 Say›l› Kamu ‹hale Kanunu gere¤ince, Do¤rudan Temin Usulü ile limitleri belirlenen miktarlar göz önünde bulundurularak, Mal,
Hizmet ve Yap›m ‹fli için gerekli ihale ifllemleri yap›lm›fl olup, an›lan Kanun hükümleri gere¤ince 533
adet karar al›nm›fl olup, gere¤i yap›lmak üzere Mali Hizmetler Müdürlü¤üne gönderilmifltir.
Belediyemiz Emir ve yasaklar›na uymayarak haklar›nda yap›lan 1608 Say›l› Umuru Belediyeye Müteallik Ahkam› Cezaiye Hakk›nda 16 N‹SAN 1340 tarih
ve 486 numaral› Kanununun baz› maddelerini muadil kanun (1) gere¤ince, Belediyemiz Zab›ta Amirli¤i
taraf›ndan tanzim edilen Zab›t Varakalar› yasan›n ilgili hükümleri do¤rultusunda Encümen Ceza karar›
al›nm›fl olup, tahsili için karar›n birer örne¤ini Zab›ta Amirli¤ine bilgi için Mali Hizmetler Müdürlü¤üne
gönderilmifltir.
‹lçemizde faaliyet gösteren ‹nternet Kafe ile Atari
Salonlar›na ‹lçe Emniyet Müdürlü¤ünce yap›lan
kontrol ve denetimler sonucunda, düzenlenen tutanaklar do¤rultusunda Para Cezas›, ‹htar ve Kapatma Cezalar› ile cezaland›r›lm›fl olup, buna iliflkin
al›nan Encümen Kararlar› Kaymakaml›k Makam›,
Mali Hizmetler Müdürlü¤ü, Zab›ta Amirli¤i ile Ruhsat ve Denetim Müdürlü¤üne gönderilmifltir.
Belediyemiz Yaz› ‹flleri Müdürlü¤ü bünyesinde yürütülmekte bulunan tüm bu faaliyet çal›flmalar›n›n
sa¤lan›lmas›nda ve yürütülmesinde bu özveri çal›flmalar›nda 1 Müdür ile 3 ‹flçi olmak üzere toplam 4
personel ile yap›lm›fl bulunmaktad›r.
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
Mali Hizmetler Müdürlü¤ü
2011 Y›l› Belediyemiz Harcamalar›
GEL‹RLER
1
‹LLER BANKASI
2
ÖZKAYNAK GEL‹RLER‹
M‹KTAR
21,404,346.05
3,030,748.30
GENEL TOPLAM
24,435,094.35
111 Sayfa
K a y › p
u y g a r l › k l a r › n
b a fl k e n t i . . .
N u s a y b i n . . .
G‹DERLER
M‹KTAR
1
‹ÇMESUYU VE KANAL‹ZASYON HAT YEN‹LEME BORU DÖfiEME HARCAMALARI
3,162,869.72
2
PARK VE BAHÇELER DUVAR KORKULUKLARI CATI YAPIM ELEKTR‹K MALZEME
284,068.46
3
A⁄IRLAMA VE TÖREN FUAR G‹DERLER‹
214,365.61
4
PERSONEL (MEMUR ‹fiÇ‹ EMEKL‹)
5
BAfiKAN, MECL‹S OTURUMLARI VE KOM‹SYON BEDEL‹.
325,287.97
6
BELED‹YE GENEL ‹fi ‹fiÇ‹ SEND‹KA DAYANIfiMA A‹DATI
134,300.95
7
YAPILANDIRMA (SGK,VERG‹ DA‹RES‹,D‹KKA )
8
KIRTAS‹YE VE PERYOD‹K YAYIN MATBAA G‹DERLER‹
101,959.29
9
ELEKTR‹K G‹DER‹LER‹
353,445.01
10
HABERLEfiME G‹DERLER‹
11
KAMULAfiTIRMA
12
ARAÇ TAM‹R VE YEDEK PARÇALAR (MAKAS,LAST‹K,TORNA) ALIMI
276,652.37
13
ARAÇ SERV‹SLER‹
328,970.31
14
AKARYAKIT VE YA⁄ ALIMI
15
YOL YAPIM G‹DERLER‹
666,235.48
16
TÜPRAfi (ASFALT FULO‹L) ALIMI
594,786.12
17
TEM‹ZL‹K PARK BAHÇELER VE E⁄‹T‹M DESTEK EV‹ ‹HALES‹
18
ZABITA ,‹TFA‹YE VE SPOR G‹Y‹M KUfiAMLAR
53,203.29
19
YANGINDAN KORUMA MALZEMELER‹ ALIMI
17,116.16
20
HAfiERELERE KARfiI TIBBI ‹LAÇ ALIMI
80,447.70
21
MEZBAHANE VE TOPTANCI HALI HAKED‹fiLER‹
22
KARGO YÜK TAfiIMA GAZETE ‹LAN VE ARAC S‹GORTA G‹DERLER‹
57,764.30
23
MAHKEME HAÇLARI VE ‹fiLETME RUHSAT BEDEL‹
27,409.20
24
HAR‹TA ALIMLARI
23,923.15
25
B‹LG‹SAYAR H‹ZMET (YAZILIM) ALIMLARI
21,063.00
26
FAK‹RLERE YAPILAN MADD‹ VE GIDA YARDIMLARI
27
KENT KON.GARAJ SA⁄LIK KAB‹N‹ ZABITA KOMSERL‹⁄‹ K‹RA YERLER‹
28
‹fi MAK‹NALARI VE KAMYON K‹RALAMA
111,664.20
29
D‹⁄ER TAfiINMAZLARIN BAKIM ONARIM G‹DER‹ (DUVAR,KANAL‹ZASYON
278,998.49
9,852,382.64
2,674,191.48
30,216.55
1,386,568.61
1,290,397.45
2,675,192.53
1,393,128.57
248,076.40
57,847.50
BACALARI PARKETAfiI DÖfiEME ‹fiÇ‹L‹⁄‹ D‹NAMO SARIMLARI)
30
ARAÇ VE ‹fi MAK‹NASI ALIMLARI (V‹DANJÖR VE ATÖLYE ARACI)
483,654.52
31
BURO MALZEME ALIMI (KL‹MA, SES YAYIN C‹HAZLARI ,ASANSÖR, B‹LG‹SAYAR)
287,033.60
32
YURT‹Ç‹ VE YURT DIfiI GEÇ‹C‹ GÖREV YOLLUKLAR
17,909.47
GENEL TOPLAM
Sayfa 112
27,511,130.10