Vakıf Emeklilik A

Hasan Hüseyin Arıkan
1929 yılında Kayseri’nin Yahyalı İlçesinde doğmuştur.
İlkokulu 1941 yılında bitirmesine rağmen İkinci Dünya Savaşı’nın olumsuz etkileri dolayısıyla ortaokula 1946
yılında başlayabilmiş; o sırada dört yıl olan lise eğitimini Adana Erkek Lisesi’nde bitirerek 1953 yılında mezun
olduktan sonra yurdumuzda yapılamayan makineleri yapmak için İstanbul Teknik Üniversitesi Makine
Fakültesi’ne girmiş ve 1958 yılında mezun olmuştur. Aynı fakültenin termodinamik kürsüsünde asistanlık
yaparken 147 hocanın “fazlalık” diyerek Üniversitelerden atıldığını görmüş, “sonunda beni de atabilirler” diye
görevinden ayrılmış ve Üniversiteden hocası olan Prof. Dr. Necmeddin Erbakan’ın kurduğu Gümüş Motor
Fabrikası’nın Ar-Ge bölümüne girmiştir. AR-GE bölümünde Sütü kremasından ayıran makine, 4 zamanlı
motorların evolvent profilli kam mili, derin kuyu motopompları, otomatik emişli (self priming) santrifüj
pompalar geliştirip üretime koymuştur.
Ar-Ge bölümünü yönetirken “sanayide iş başında eğitimi” incelemek için, ABD Çalışma Bakanlığı’nın daveti üzerine ABD’ne gitmiş; 6
aylık bir süre içinde, 40’ın üzerinde sanayi kuruluşunda uygulanan iş başında eğitim sistemlerini (İndustrial Training Systems for
apprenticeship) incelemiştir. Bu arada Ohio State üniversitesi ve MİT (Massachusetts institüte of Technology) den mühendislik eğitimi
konusunda bilgi edinmiştir.
Türkiye’ye döndüğünde, Amerika’dan dönüşünü fabrikayı zarardan kurtarması için bir süre çalışmasını isterler. Gümüş Motor’u bu
halde bırakıp gitmeye gönlü razı olmaz, Yöneticilere dönerek “bana dört mühendis bulun” onlara bildiklerimi aktarayım; iki yılda
mümkün olduğu kadar motor ve motopomp geliştirip üretelim” der ve işe koyulur, fabrikayı zarardan kurtarır, kâra geçirir.18 ayın
sonunda da, fabrikayı yılda 5.000 adet motor ve motopomp üretecek düzeye çıkardıktan sonra kendi işini kurmak üzere fabrikadan ayrılır.
Armas bünyesinde kurduğu AR-GE merkezinde, İlk olarak Çim biçme ve elle çalışır slaj makinelerini geliştirir ve üretir. O dönemde
ülkede bir makine geliştirip üretiliyorsa ilgili Bakanlık o makinenin ithalâtını yasaklıyordu. 20 adet çim makinesinin parasını ödeyerek
alıp Büyük Millet Meclisi’ne hediye etmiştir.
Yurdumuzda ilk defa Şişe Cam fabrikaları için Dragon tipi sarsak süzgeç makinesi. Dik freze tezgahları geliştirip üretmiştir.
Y. Müh. Eren Aydın’la birlikte kayar kanatlı hava kompresörü ve vakum pompaları. TOE ( Türk Otomotiv Endüstrileri) için
vakum pompası ve 178At kompresör;
Chrysler için 200AC, 215AC tipi hava kompresörleri; BMC için AB 300 hava kompresörü, Otoyol için 50NC vakum pompası
Ford- Otosan için D750, D215 ve216.000 vakum pompaları, AF215 Hava kompresörü ve Anadol arabaları için vites kolları geliştirip
üretmiştir.
Bu ürünlerin Armas tarafından tekniğine uygun olarak geliştirilip üretildiğini öğrenen Sanayi Bakanlığı, Hüseyin Arıkan’ı Ankara’ya
davet eder. O günlerin Sanayi Bakanlığı Müsteşarı Sayın Erkan Sahtiyancı, Hüseyin Arıkan’dan aldığı bilgileri Otomotiv Sanayicileri’ ne
teyit ettirir ve adı geçen ürünlerin ithalâtını yasaklar.
Hüseyin Arıkan bu çalışmalarının bir kısmını, Armas’ta, Prof. Dr. Alpin Kemal Dağısöz, Prof. Dr. İrfan Saygılı Y. Müh. Süleyman
Karaman(DDY Genel Müdürü) Y. Müh. Dr. müh Muammer kantarcı Y. Müh. Yüce Karaman, Y. Müh. Naci seyhan, Y. Müh. Eren
Aydın, Y. Müh. Mustafa Kabasakal, Y. Müh. Ural Sağın, Y.Müh.Fehir Bulutlar, Y. Müh. Ali İhsan İlkbahar, Y. Müh. Murat Ünal ile
birlikte yapmıştır.
H. Hüseyin Arıkan, otomotiv yan sanayi olarak kurduğu Armas fabrikasında, ABD’de gördüğü sistemi uygulayarak parasız yatılı bir
çıraklık okulu açmış ve bu okulda kimsesiz, öksüz ve yetim 300’ün üzerinde genci, 3 ve 4 yıl eğiterek mezun etmiş, Türk Sanayinin
hizmetine sunmuştur. Armas Çıraklık Okulu’nu ziyaret ederek bitiren öğrencilerin diplomalarını veren zamanın MEB Avni Akyol,
Armas Çıraklık Okulu’nu örnek okul olarak ilan etmiştir.
Yahyalı İlçesi’nde Hasan Hüseyin Arıkan Endüstri Meslek Lisesi’ni yaptırarak MEB.lığına sunmuştur, 16 derslikli olan bu okul her
yıl 70 öğrenciyi mezun etmektedir. H. Hüseyin Arıkan mezun olduğu 1958 yılından beri, yani 54 yıldır İTÜ. ile ilişiğini kesmemiş olup
İstanbul Teknik Üniversitesi Geliştirme Vakfı’nın Mütevelli heyet üyesidir. Adı geçen Üniversite’nin öğretim üyesi olan eşi Doçent Dr.
Mürüvvet Şenalp Arıkan’ın vefatı üzerine, İTÜ Fizik Kürsüsünde Doç. Dr. Mürüvvet Şenalp Arıkan Fizik Laboratuvarını kurmuştur.
Hüseyin Arıkan Kayseri’nin Yahyalı ilçesinde enerji ve maden yüksekokulu yapılması konusunda çalışmalarını sürdürmektedir.
Bilim, eğitim ve teknolojiye hizmet etmeyi kendine amaç olarak seçmiş ve bu yolda kendisinden sonra da hizmetlerinin devamı için, kısa
adı HABETEV olan Hüseyin Arıkan Bilim, Eğitim, Teknoloji Vakfı’nı kurmuştur.
H. Hüseyin Arıkan Armas’ın AR-GE’sinde, İstanbul Teknik Üniversitesi. öğretim üyeleri Prof. Dr. Temel Belek, Prof. Dr Erkan
Ayder, Prof. Dr. Mustafa Akkurt ve Doç. Dr. Halûk Erol ve Süleyman Karaman’la birlikte “basınçlı hava tekniği ve kompresörler”
üzerine araştırma ve geliştirmeler yapmıştır. Bu araştırmalardan birisi ile 3.000 d/d da çalışan 250 cc. kompresörün motordan çektiği
gücü 1.200 Wattan 800 Wata indirmiştir. (Enegy Seaving System) Bu araştırma Hüseyin Arıkan ve Prof. Dr Erkan Ayder adları altında
Purdue (West Lafayette, İndiana-USA) Üniversitesi’nde yayınlanmıştır. İkincisi “kompresörlerlerde ses düzeyinin düşürülmesi” üzerine
olup Doç. Dr. Halûk Erol ve müh. Ahmet Gürdoğan adına aynı üniversitede yayınlanmıştır. Doç. Dr. Halûk Erol ve Müh Murat Ünal
tarafından yapılan üçüncü araştırma Almanya’nın Garmisch kentinde düzenlenen uluslarası konferansta tartışılmış ve adı geçen konferans
yönetimi tarafından yayınlanmıştır. H. Arıkan ABD Society of Automotive Engineers. (SAE) üyeliğinden emeklidir.
Armas’ın AR-GE’sinde de 50’nin üzerinde mühendis eğitilmiş, konularında uzmanlaşmaları sağlanmış; birçok öğrenci vakum ve
basınçlı hava sistemlerinde yüksek lisans çalışmaları yapmıştır. H. Arıkan, “Kompresörler, Vakum Pompaları ve Termodinamiği”
ile“Türk Dili ve Diller Arasındaki Yeri” adlı iki kitabını basıma hazır hale getirmek üzeredir.
H. Arıkan halen Erciyes Üniversitesi Teknokenti’nde Prof. Dr. Osman Özsoy’la birlikte Manyetik kompresör üzerinde araştırmalar
yapmaktadır.
H. Arıkan bütün bunları İstanbul Teknik Üniversitesi’nden aldığı feyz sayesinde yapmıştır. Bu bakımdan her şeyini bu değerli bilim
yuvasına borçludur.