Sisteme Erişim - Yüksek Başarımlı Hesaplama Laboratuvarı

Sisteme Erişim
İstanbul Teknik Üniversitesi Bilişim Enstitüsü Yüksek Başarımlı Hesaplama Laboratuvarı yayınıdır. Laboratuvar kullanıcılarının eğitimleri için düzenlenmiştir. İzin alınmaksızın ve
referans verilmeksizin hiçbir bölümü yayınlanamaz veya kullanılamaz. Bu yayın, erişildiği ve görüntülendiği takdirde bu açıklama kabul edilmiş sayılır. (2009)
İçerik
•  Genel
Bilgiler
•  Windows
işle1m
sistemi
ile
erişim
–  Güvenli
bağlan:
erişimi
(pu>y)
–  Güvenli
bağlan:
ile
görüntü
aktarımı
(Exceed)
–  Güvenli
bağlan:
üzerinden
dosya
transferi
(psIp,Winscp)
•  Linux işletim sistemi ile erişim
–  Güvenli bağlantı erişimi
–  Güvenli bağlantı ile görüntü aktarımı
Genel
Bilgiler
‐
Sistemimiz
“Güvenli
Kabuk
(Secure
Shell/SSH)
Protokülünü”
kullanan
bağlan:ları
kabul
etmektedir.
‐
İşle1m
sisteminizle
birlikte
gelen
“telnet”
ve
“>p”
programları
güvenli
olmadığı
için
erişim
için
kullanımına
izin
verilmemektedir.
Windows’dan
Sisteme
BağlanG
PuHy
Programı
Nedir?
Pu>y
programı,
Windows
işle1m
sistemi
yüklü
bir
bilgisayardan
güvenli
SSH
protokollerini
kullanarak
uzaktaki
bir
bilgisayara
konsol
bağlan:sı
yapmamızı
ve
uzaktaki
bilgisayar
üzerinde
çalışmamızı
sağlayan
kullanımı
kolay
küçük
bir
programdır.
Windows’dan
Sisteme
BağlanG
PuHy
Programı
Nasıl
Çalışır?
1.  ÇiI
:klayarak
“puHy.exe”
dosyası
çalış:rılır.
2.  “Host
Name
(or
IP
address)”
kutucuğuna
bağlanmak
istenilen
bilgisayarın
adı
veya
IP
adresi
yazılır.
3.  “Protocol”
seçeneklerinden
“SSH”
seçilir.
4.  Eğer
karşıdaki
makinaya
ilk
kez
bağlanılıyorsa
ve
daha
sonra
da
bağlanılmak
isteniyorsa
“Saved
Sessions”
kutucuğuna
bir
isim
verilir
ve
“Save”
tuşu
ile
kaydedilir.
5.  “Open”
tuşuna
basılarak
bağlan:
gerçekleş1rilir.
6.  Karşıdaki
bilgisayara
ilk
kez
bağlanılıyorsa
SSH
protokolünün
gereği
olarak
bağlanılmak
istenen
bilgisayara
güvenip
güvenmediğinizi
sorgulayan
ve
karşıdaki
makinanın
parmak
izini
kendi
makinanızda
tutup
tutmak
istemediğinizi
soran
bir
pencere
açılır.
Bu
pencerede
“Yes”
tuşuna
basamanız
yeterli
olacak:r.
7.  Açılan
ekranda
“Kullanıcı
Adı”
ve
“Geçişyolu
Sözcüğü
(Password)”
girilerek
karşıdaki
bilgisayara
bağlan:
gerçekleş1rilir.
8.  Çalışmalarınızı
tamamladıktan
sonra
komut
sa:rında
“exit”
yazarak
sistemi
güvenli
bir
şekilde
terkedebilirsiniz.
Windows’dan
Sisteme
BağlanG
Windows’dan
Sisteme
BağlanG
Windows’dan
Sisteme
BağlanG
PuHy
Programını
Nereden
Bulurum?
•  h>p://www.chiark.greenend.org.uk/~sgtatham/pu>y/
Adresinden
pu>y
programını
indirebilirsiniz.
Sistemden
Windows’a
Görüntü
Aktarımı
Görüntü
Aktarımını
Nasıl
Yaparım?
Windows
işle1m
sistemi
yüklü
bir
bilgisayardan
Linux/UNIX
işle1m
sistemine
sahip
bir
bilgisayara
uzaktan
bağlan:
yapıldıktan
sonra
kendi
bilgisayarımıza
karşıdaki
bilgisayardan
görüntü
aktarmak
için
ara
bir
programa
gereksinim
duyulur.
Bu
amaçla
“Exceed”
programı
kullanılabilir.
Exceed
Programı
Nedir?
“Exceed”
programı
oldukça
kapsamlı
bir
program
olmakla
beraber
kullanımı
da
kolaydır.
Bu
program
yardımıyla
X‐Windows
kurulu
olan
karşıdaki
bilgisayardan
kendi
bilgisayarımıza
görüntü
aktarabiliriz.
Sistemden
Windows’a
Görüntü
Aktarımı
Exceed
Programını
Nereden
Bulurum?
İTÜ
Merkez
Kampüsü
içerisinde
Bilgi
İşlem
Mdaire
Başkanlığına
ait
olan
“yazılım”
makinasından,
\\160.75.2.15\yazilim\Fluent\Fluent
5.5\xserver\setup.exe
yolunu
kullanıcı
adı:install
,
şifre:install
ile
kullanarak
programın
kurulum
dosyalarına
ulaşabilir
ve
kendi
bilgisayarınıza
yükleyebilirsiniz.
Sistemden
Windows’a
Görüntü
Aktarımı
Exceed
Programını
Kurdum,
Nasıl
Görüntü
Aktaracağım?
1. 
2. 
3. 
BaşlangıçProgramlarExceed
yolundan
“Exceed”
programını
çalış:rın.
“PuHy”
programı
ile
uzaktaki
bilgisayara
bağlan:
kurun.
“PuHy”
programının
konsol
penceresine
şu
komut
sa:rını
yazın:
export DISPLAY=160.75.x.x:0.0
4. 
5. 
Burada
“160.75.x.x”
kendi
bilgisayarınızın
IP
adresidir.
“PuHy”
programının
konsol
penceresinde,
görüntüsünü
almak
istediğiniz
programı
çalış:rın.
% workshop &
Çalış:rılan
programın
görüntüsü
kendi
monitörünüze
aktarılacak:r.
Aktarılan
görüntü
üzerinde
çalışmanızı
gerçekleş1rebilirsiniz.
Sistemden
Windows’a
Görüntü
Aktarımı
Kendi
IP
Adresimi
Nasıl
Öğrenirim?
1.  Eğer
Windows
95/98
işle1m
sistemi
kullanıyorsanız
:
BaşlangıçProgramlarMS‐DOS
Komut
StartProgramsMS‐DOS
Prompt
Eğer
Windows
2000/XP
işle1m
sistemi
kullanıyorsanız:
BaşlangıçÇalışGr...cmd
StartRun...cmd
ile
konsol
penceresi
açın.
2.  Konsol
pencerisi
içinde
C:\> ipconfig –all
komutunu
çalış:rın.
3.  Çıkan
listede
IP Address. . . . . . . . . . . . : 160.75.x.x
sizin
IP
adresinizdir.
Sistemden
Windows’a
Görüntü
Aktarımı
Örnek:
Microso>
Windows
2000
[Version
5.00.2195]
(C)
Copyright
1985‐1999
Microso>
Corp.
C:\>ipconfig
‐all
Windows
2000
IP
Configuraoon
Host
Name
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
Sample
Primary
DNS
Suffix
.
.
.
.
.
.
.
:
Node
Type
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
Hybrid
IP
Rouong
Enabled.
.
.
.
.
.
.
.
:
No
WINS
Proxy
Enabled.
.
.
.
.
.
.
.
:
No
Ethernet
adapter
Local
Area
Connecoon:
Connecoon‐specific
DNS
Suffix
.
:
Descripoon
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
CNet
PRO200
PCI
Fast
Ethernet
Adapter
Physical
Address.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
00‐00‐CE‐69‐38‐FF
DHCP
Enabled.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
No
IP
Address.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
160.75.x.x
Subnet
Mask
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
255.255.255.0
Default
Gateway
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
160.75.90.254
DNS
Servers
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
160.75.2.20
Primary
WINS
Server
.
.
.
.
.
.
.
:
160.75.2.4
Sistemden
Windows’a
Görüntü
Aktarımı
Exceed
Programından
ve
Sistemden
Nasıl
Çıkmalıyım?
• 
• 
• 
Görüntüsü
üzerinde
çalış:ğınız
programı
sanki
bir
windows
programında
çalışıyormuş
gibi
kapatmanız
mümkün,
bunu
yap:ğınızda
“This
may
end
your
X
client
Session”
uyarı
mesajı
gelecek1r.
Bu
mesajı
“OK”
diyerek
kapa:n.
Görüntü
alışverişiniz
tamamen
binyse
“Exceed”
programını
da
kapa:n.
Karşınıza
“This
will
end
your
X
client
Session”
uyarı
mesajı
gelecek1r.
Bu
mesajı
“OK”
diyerek
kapa:n.
Sistemde
çalışmanız
binyse
“Pu>y”
konsol
penceresinde
“exit”
komutunu
kullanarak
sistemi
güvenli
bir
şekilde
terkedebilirsiniz.
Sistemden
Windows’a
Dosya
Aktarımı
Uzaktaki
Bilgisayardan
Dosya
Aktarımını
Nasıl
Yaparım?
Kendi
makinanız
ve
uzaktaki
makina
arasında
dosya
aktarımı
işlemini
“s>p”
protokolünü
kullanarak
yapabilirsiniz.
Güvenlik
nedeniyle
“>p”
protokolü
kullanımına
izin
verilmemektedir.
Eğer
“s>p”
desteği
veren
bir
dosya
aktarım
programınız
yoksa
“ps>p”
veya
“
WinSCP”
programlarını
kullanabilirsiniz.
Sistemden
Windows’a
Dosya
Aktarımı
PSFTP
Programı
Nedir?
PSFTP
programı
“secure
>p”
olarak
bilinen
dosya
aktarım
protokolünü
kullanan
küçük
ama
kullanışlı
bir
programdır.
PSFTP
Programını
Nereden
Bulurum?
hHp://www.chiark.greenend.org.uk/~sgtatham/puHy/
Sistemden
Windows’a
Dosya
Aktarımı
Uzaktaki
Bilgisayardan
Dosya
Aktarımını
Nasıl
Yaparım?
1. 
2. 
3. 
4. 
5. 
6. 
7. 
PsIp
programını
çalış:rın.
Konsol
penceresine
bağlanmak
istediğiniz
makinanın
adını
yada
IP
adresini
aşağıdaki
şekilde
girin:
psftp> open space.be.itu.edu.tr
Kullanıcı
adınızı
ve
geçişyolu
sözcüğünüzü
kullanarak
sisteme
giriş
yapın.
Windows’tan
Linux/UNIX’e
dosya
göndermek
için:
Örnek:
psftp> put c:\windows_unix.txt
(Bu
komut
windows_unix.txt
dosyasının
karşıdaki
bilgisayara
kopyalanmasını
sağlar)
Linux/UNIX’ten
Windows’a
dosya
almak
için:
Örnek:
psftp> get unix_windows.txt
(Bu
komut
unix_windows.txt
dosyasının
kendi
bilgisayarınıza
kopyalanmasını
sağlar.
Dosya
masaüstüne
kopyalanır.)
Diğer
komutları
görmek
için:
psftp> help
Herhangi
bir
komutun
yardım
kısmını
görmek
için:
pstfp> help <komut_adı>
PSFTP
programından
çıkmak
ve
bağlan:nız
kesmek
için
psftp> bye
komutu
yeterlidir.
Sistemden
Windows’a
Dosya
Aktarımı
Sistemden
Windows’a
Dosya
Aktarımı
WinSCP
Programı
Nedir?
WinSCP
programı
“secure
Ip”
olarak
bilinen
dosya
aktarım
protokolünü
kullanan
“Pu>y”
yan
programlarından
bazılarını
baz
alarak
hazırlanmış,
sürükle
bırak
man:ğıyla
çalışan
bir
programdır.
WinSCP
Programını
Nereden
Bulurum?
hHp://www.winscp.net
Sistemden
Windows’a
Dosya
Aktarımı
Linux’dan
Sisteme
BağlanG
Konsol
Penceresinden
SSH
BağlanGsını
Nasıl
Yaparım?
Öncelikle
kendi
bilgisayarınızda
SSH
Protokolü
kurulu
olmalıdır.
Eğer
SSH
Protokolüne
sahip
bir
bilgisayarda
iseniz,
konsol
penceresinde:
% ssh kullanıcı_adı@bağlanılacak_bilgisayar_adi_veya_IP_adresi
komutunu
çalış:rmanız
yeterli
olacak:r.
Kendi
kullanıcı
adınız
ve
geçişyolu
sözcüğünüzle
sisteme
giriş
yapabilirsiniz.
Örnek:
% ssh [email protected]
veya
% ssh [email protected]
ssh
ile
ilgili
olarak
daha
fazla
bilgiyi
“man
ssh”
yada
“ssh
–help”
komutlarıyla
alabilirsiniz.
Linux
Kullanarak
Dosya
Aktarımı
Konsol
Penceresinden
Nasıl
Dosya
Aktarımı
Yaparım?
Konsol
pencersinde
“scp”
komutunu
kullanarak
dosya
aktarımı
yapabilirsiniz.
“scp”
“secure
copy”
anlamına
gelmektedir
ve
SSH
protokolünü
kullanmaktadır.
Daha
detaylı
bilgi
“man
scp”
veya
“scp
–
help”
komutlarıyla
edinilebilir.
Kendi
bilgisayarınızdan
uzaktaki
bilgisayara
dosya
kopyalamak
için:
% scp /behome/kullanici/linux_unix.txt [email protected]:.
Karşıdaki
bilgisayardan
kendi
bilgisayarınıza
dosya
kopyalamak
için:
% scp [email protected]:unix_linux.txt .
Sistemden
Linuxunuza
Görüntü
Aktarımı
Konsol
Penceresinden
Nasıl
Görüntü
Aktarımı
Yaparım?
1. 
2. 
3. 
4. 
5. 
6. 
7. 
8. 
Kendi
makinanızda
bir
konsol
penceresi
açın
ve
bağlanmak
istediğiniz
makinanın
adını
yada
IP
adresini
“xhost”
listesine
ekleyin:
% xhost +space.be.itu.edu.tr
veya
% xhost +160.75.90.91
Kendi
makinanızın
IP
adresini
bilmiyorsanız:
% hostname –i komutuyla
kendi
IP
adresinizi
öğrenin.
Uzaktaki
makinaya
“ssh”
komutunu
kullanarak
bağlanın.
Uzaktaki
makinada
% export DISPLAY=160.75.x.x:0.0
komutunu
çalış:rın.
Burada
160.75.x.x
kendi
makinanızın
IP
adresidir.
Uzaktaki
makinada
görüntüsünü
almak
istediğiniz
programı
çalış:rın.
Örnek:
% workshop &
Çalışmanızı
tamamladıktan
sonra,
çalış:ğınız
programı
kapa:n.
Kendi
makinanızda
yeni
bir
konsol
pencerisi
açarak
uzaktaki
makinayı
“xhost”
listesinden
silin:
Örnek:
% xhost –space.be.itu.edu.tr
veya
% xhost -160.75.90.91
Uzaktaki
makinada
çalışmanız
binyse
“exit”
komutunu
kullanarak
sistemden
çıkın.
Bilişim
Ensotüsü
Yüksek
Başarımlı
Hesaplama
Laboratuvarı
Sistem
Yöneom
Grubu
2009
Hazırlayan: Murat PEKTAŞ