hikayeler-1 - pinar.k12.tr

BALTAYI BİLEMEK
"Çalışacağım ve kendimi hazırlayacağım. Ve bir gün şans kapımı çalacak." Abraham
LINCOLN
Bir ormanda iki kişi ağaç kesiyormuş. Birinci adam sabahları erkenden kalkıyor, ağaç
kesmeye başlıyormuş, bir ağaç devrilirken hemen diğerine geçiyormuş. Gün boyu ne
dinleniyor ne öğle yemeği için kendine vakit ayırmıyormuş. Akşamları da arkadaşından bir
kaç saat sonra ağaç kesmeyi bırakıyormuş. İkinci adam ise arada bir dinleniyor ve hava
kararmaya başladığında eve dönüyormuş. Bir hafta boyunca bu tempoda çalıştıktan sonra ne
kadar ağaç kestiklerini saymaya başlamışlar. Sonuç: İkinci adam çok daha fazla ağaç kesmiş.
Birinci adam öfkelenmiş :
"Bu nasıl olabilir? Ben daha çok çalıştım. Senden daha erken işe başladım, senden daha geç
bitirdim. Ama sen daha fazla ağaç kestin. Bu işin sırrı ne?" İkinci adam yüzünde tebessümle
yanıt vermiş :
"Ortada bir sır yok. Sen durmaksızın çalışırken ben arada bir dinlenip baltamı biliyordum.
Keskin baltayla, daha az çabayla daha çok ağaç kesilir."
Kendimizi geliştirmek, baltamızı bilemektir. Kendimize zaman ayırıp,yaşamımızı objektif bir
bakışla gözden geçirmektir. Zayıf bulduğumuz alanlarımızı geliştirmek için çaba
göstermektir. Bu zihnimizin, ruhumuzun karakterimizin güçlenmesi için olmazsa olmaz bir
koşuldur.
Delfi'deki ünlü tapınakta Sokrates'in şu sözü yer alır: "İnsan Kendini Tanı" Kendini tanımak,
şu anda olduğumuz noktayla olmak istediğimiz nokta arasındaki yoldur. Kendini tanımak,
kendimizi nasıl gördüğümüz ile başkalarının bizi nasıl gördüğü arasında açı olmaması
anlamına gelir. Bireysel ve iş yaşamımızda başarılı, mutlu ve doyumlu olmak istiyorsak,
baltamızı bilemek için kendimize zaman ayırmalıyız...
EŞEK
Günlerden bir gün, köylerden birinde, adamın birinin eşeği, kuyunun birine düşmüş.
Niye düşer, nasıl düşer sormayın. Eşek bu. Düşmüş iste. Belki kör bir kuyuydu, ağzı tahtayla
kapatılmıştı, belki üzerine de toprak dökülmüştü. Zamanla tahta çürüdü, zayıfladı, üzerindeki
toprakta biten otları yemek isteyen eşeğin ağırlığını çekemedi ve güm diye eşeği yuttu kuyu.
Hayvancık saatlerce acı içinde kıvrandı, bağırdı kendi dilinde. Sesini duyan sahibi gelip baktı
1
ki vaziyet kütü.
Zavallı eşeği kuyunun dibinde melül mahzun bakınıyor.
Üstelik yaralanmış. Karşılaştığı bu durumda kendini eşeği kadar zavallı hisseden adamcağız
köylüleri yardıma çağırdı. Ne yapsak, ne etsek, nasıl çıkarsak soruları havada kaldı. Sonunda
karar verildi ki kurtarmak için çalışmaya değmez. Tek çare, kuyuyu toprakla örtmek ve
hayvanı kuyuya gömmek
Ellerine aldıkları küreklerle etraftan kuyunun içine toprak attılar. Zavallı hayvan, üzerine
gelen toprakları, her seferinde silkinerek dibe doktu. Ayaklarının altına aldığı toprak
sayesinde her an biraz Daha yükseldi ve sonunda yukarıya kadar çıkmış oldu.Köylüler ağzı
açık kalakaldı.Kıssadan hisse; Hayat, bazen bizim de üzerimize abanır.(Ne bazeni, çoğu
zaman.) Üstümüzü toz toprakla örtmeye çalışanlar çok olur. Bunlarla baş etmenin tek yolu,
yakınıp sızlanmak değil, düşünüp silkinmek ve kurtulmak, aydınlığa adim atmaktır. Kör
kuyuda olsak bile !
TEK KOLLU ŞAMPİYON
Çoğu insan eksik düşündüğü yönlerini göstermek istemez. Eksikliklerini herkesten
saklamanın daha büyük bir eksiklik olduğunu anlamaz. Aşağıdaki hikayeyi okuduğunuzda bir
eksikliğin üstünlüğe nasıl dönüştüğünü göreceksiniz.
9 yaşındaki bir Japon çocuğun en büyük hayali günün birinde çok iyi bir judocu olmaktır.
Fakat talihsiz bir trafik kazası sonucu sol kolunu tamamıyla kaybeder. Hem çocuk hem de
ailesi yıkılır. Ailesi sırf çocuk oyalansın diye, Japonların en unlu hocalarından birini tutarlar.
Hoca kolları sıvar, çocuğa tek kolla yapabileceği yegane fırlatma hareketini öğretir. Gece
gündüz çocukla beraber bu hareketi çalışırlar. Bir müddet sonra çocuk hareketi gayet iyi ve
hızlı bir şekilde yapmaya baslar, fakat hocası çocuğa her gün saatler boyu aynı hareketi adeta
ezberletir. Çocuk bu hareketten sıkılır ve yeni hareketler öğrenmek istedikçe hocası bu
hareketi dünyada en hızlı sen yapana dek çalışmasını ve başka hareket öğretmeyeceğini
söyler. Bir müddet sonra çocuk bu hareketi yıldırım hızıyla yapmaya alışır. Bunun üzerine
hoca çocuğa artık bir turnuvaya katılma zamanının geldiğini söyler. Olacak şey değildir. Tek
kollu bir judocu tek hareketle turnuvaya katılacak. Çocuk itiraz ettikçe hocası "Evlat; sen
öğrendiğin hareketi yap, gerisini merak etme" diye öğütte bulunur.
1. tur 2. tur derken çocuk turlar? gayet rahat geçer. En nihayet finale gelir. tek hareket bilgisi
ile finale kadar gelen çocuğun finaldeki rakibi bölgenin en iyi judocusudur. Çocuk dev cüsseli
rakibini görünce korkar. Hocası yine sakindir, "evlat sen bu harekette dünyada teksin, kendi
2
oyununu yap yeter" der. Çocuk rakibine kendi hareketini şimşek hızıyla uygular, rakip
kalktıkça ayni hareketi yineler. İnanılır gibi değildir, çocuk tek kolla tek hareket sayesinde
şampiyon olmuştur.
Çocuk dayanamaz ve hocasına sorar "hocam inanamıyorum,ben nasıl şampiyon oldum?"
der.Hocası yine sakin ifade ile söyle cevaplar, "Bu zaferin iki sırrı var oğlum.Birincisi
judonun en güç hareketlerinden birini çok iyi yapabilmendir. İkincisi bu harekete karşı tek bir
savunma vardır.O da hareketi yapanın sol kolunu tutmak!...
KAZANAN VE KAYBEDEN
Kazanan her zaman çözümün bir parçasıdır,
Kaybeden her zaman problemin bir parçasıdır.
Kazananın her zaman bir programı vardır,
Kaybedenin her zaman bir özrü vardır.
Kazanan "Bu isi senin için yaparım" der,
Kaybeden "Benim isim değil ki" der.
Kazanan her sorunda bir çözüm görür,
Kaybeden her çözümde bir sorun görür.
Kazanan "Uzak ama yolu biliyorum" der,
Kaybeden "Yakın ama yolu bilmiyorum" der.
Kazanan çakılların yanındaki çimeni görür,
Kaybeden çimenin yanındaki çakılları görür.
Kazanan "Zor olabilir ama mümkün" der,
Kaybeden "Mümkün ama çok zor" der.
Kazanan konuşmak yerine yapar,
Kaybeden yapmak yerine konuşur.
Kazanan ağlamak yerine çalışır,
Kaybeden çalışmak yerine ağlar.
Kazanan beynini çalıştırır,
Kaybeden çenesini .....
3
YETENEK YETMEZ BİR ŞEY DAHA...!
Mutlu insan, karşısına çıkan engelli yolda bile manzaranın güzelliğinin hazzını
yaşayabilen insandır.
Beklenilenden fazlasını vermek, başarının kurallarından biridir.
Bir ajansa çaycı olarak giren ilkokul mezunu Ömer, kapak düzeni yapan Selma’nın
bilgisayarda yeni motifler yaratmasını hayranlıkla izliyordu. Selma akşam saat tam altıda
mesaisini bitirip evine gidiyor, Ömer ise bilgisayarının başına geçiyor, gün boyu göz ucuyla
izleyerek öğrendiği bilgilerle bilgisayarı keşfetmeye çalışıyordu. Gece yarılarına kadar
bilgisayarın başından ayrılmıyordu. Güvenilir bir eleman olduğu için patronu onun bilgisayar
sevdasına engel olmuyordu.
Ömer iki sene boyunca kendini geliştirdi. Patronu, hala Ömer’in yapacak işi olmadığı için
bilgisayarla oyalandığını sanıyordu.
Bir gün iki kitap kapağının ertesi sabaha kadar bitmesi gerekiyordu. Selma, mesaisinin saat
altıda bittiğini söyleyerek bir dakika daha fazla kalmayacağını söyledi. Aksi ve yeteneğine
çok güvenen bir kadındı. Patron burnundan soluyordu. Sessizce olan biteni izleyen Ömer
bilgisayarın başına geçti ve patronun şaşkın bakışları altında iki harikulade kapak yarattı. Son
iki kapak eskilerden kat kat güzel olduğu için patron çok memnundu.
Ömer, bugün grafiker. Selma ise “cahil” bir çaycıyı ona tercih eden patronu suçluyor.
Haddini bilmediği için Ömer’i suçluyor. Değerinin bilinmediğini söylüyor. Patronun onu
sömürdüğünü söylüyor, söylüyor… suçluyor… söylüyor… suçluyor.
Selma bugünlerde iş arıyor. Ona iş vermek isteyeniniz var mı? Hem de okullu olduğu için
kendisinin layık olduğunu düşündüğü bir maaşla?
Ömer, bugünlerde TV’de gördüğü reklamlara daha iyi metinler yazmaya çalışıyor. Bunu
oyun olarak yapıyor ve etkili reklam sloganları yaratıyor. Daima deneyimli metin yazarı
arayan reklam firmaları, ilkokul mezunu Ömer’i ne zaman keşfedecek?
Ömer kendisini geliştirmek, öğrenmek ve eğlenmek için düzenli çaba gösterdi. Patronun
gözüne girmek, hatta grafiker olmak onun bilinçli amacı değildi. Sadece yaratıcılığını
kullanmaktan zevk alıyordu Ömer.
4
İşinizde ve özel hayatınızda bir çaycı gibi hep aynı şeyi mi tekrarlıyorsunuz? Yoksa
yaratıcılığınızı mı ifade ediyorsunuz? “Kullan beni” diyerek sabırla bekleyen öyle çok
yeteneğiniz var ki.
Sevgiyle hoşça olun.
SEYAHATTEKİ MUTLULUK
İki kardeş evlerinin arkasına büyük bir delik kazmaya karar vermişlerdi. Çalıştıkları
sırada onlardan daha büyük iki çocuk da onları izliyordu.
“Ne yapıyorsunuz diye sordu?” diye sordu çocuklardan bir tanesi.
Diğer çocuklar kahkahalarla gülmeye başladılar ve onlara dünyanın içinden geçecek bir
delik kazmanın imkansız olduğunu söylediler.
Uzun bir sessizlikten sonra kazı yapan çocuklardan bir tanesi yerden içi örümcek
solucan ve geniş bir böcek çeşidini içeren bir kavanoz aldı. Kapağı açarak kendileriyle dalga
geçen ziyaretçilerine kavanozun içindeki muhteşem manzarayı gösterdi. Sonra da sakin ve
kendinden emin bir şekilde “Sonuna kadar kazamasak bile bakın yol boyunca neler bulduk”
dedi.
Hedefleri elbette ki çok iddialıydı ama onların kazmaları için bir amaç teşkil ediyordu.
Ki hedefler de zaten bunun için değil midir?hedefleri olmasa o yolda ilerleyebilirler mi?
Şimdi kendinize sorun: “Her hedefe eksiksiz bir şekilde ulaşılacak her iş başarılı bir
şekilde tamamlanacak. Her umut gerçekleşecek her sevgi kalıcı olacak her çaba sonuçlanacak
diyenlerden misiniz? Yoksa hedefine yürümenin zevkini tadabilen ve “ Evet ama yol boyunca
elde ettiklerime bir bak! Bir şeyler yapmayı denediğim için kazandığım şu mükemmel şeylere
bak!” diyebilenlerden mi?
HAYAT UZUN BİR MARATON
Hava çoktan kararmış maraton koşusu sonuçlanalı bir saati geçmişti. Seyircilerin
neredeyse hepsi stadyumu boşaltmış temizlik görevlileri etrafı toplamaya başlamıştı. Sona
kalan birkaç seyirci de yerlerini terk etmeye hazırlanıyordu ki stadyumun giriş kapısından
5
zenci bir atlet gözüktü. Koşmuyordu sekme ile yürüme arasında bir hareketle bitiş çizgisine
ulaşmaya çalışıyordu.
Yüzünden aksayan ayağından dolayı ıstırap çektiği belli olan Tanzanyalı atlet John S.
Akhwari sonunda bitiş çizgisine ulaşmayı başardı. Akhwari 1968 olimpiyatlarındaki bu
koşuyla spor tarihine geçti. Ama bunun nedeni yarışı birinciden saatler sonra bitirmesi değil
bitiş çizgisine ulaştıktan sonra gazetecilere söyledikleriydi.
Tanzanyalı atlet yarış sırasında bir kaza geçirmiş ve yaralanmıştı. Tedavisi yapılmıştı
ama bacağı hala kanıyordu. Buna rağmen devam etmeye karar vermiş ve kalan birkaç
seyircinin takdir dolu alkışlarıyla yarışı bitirmişti.
Şimdi yanına yaklaşan gazetecilere sordular:
“Yarışı kazanma şansınızı zaten yitirmişsiniz neden mutlaka bitiş çizgisine ulaşmak için
kendinizi zorladınız?”
Atlet bu soruya şaşırdı ama verdiği cevap soruyu soran gazetecileri utandırmaya yetti:
“Çünkü halkım beni buraya yarışa başlamam için değil yarışı bitirmem için gönderdi.”
YAZI MI TURA MI?
Savaşın en kritik anıydı. Japon general düşman ordusu kendi ordusundan sayıca fazla
olmasın rağmen, hücum etmeye karar vermişti. Bu çarpışmayı ve dolayısıyla da savaşı
kazanacaklarından emindi, ama askerlerinin bu zaferden şüphe duyduğunu biliyordu.
Savaş meydanına ilerlerken, yolda bir mabedde mola verdiler. Adamlarıyla birlikte
orada dua ettiler.
Duadan sonra, general cebinden metal bir para çıkardı ve askerlerine şöyle seslendi:
“Şimdi bu parayı havaya atacağım. Eğer tura gelirse kazanacağız demektir. Yazı gelirse
kaybedeceğiz demektir, o zaman geri döneceğiz. Kabul ediyor musunuz?”
Havaya atılacak para ile kendilerine ilahi bir mesaj gönderileceğini düşünen askerler bu
teklifi kabul ettiler. Herkes nefesini tutmuş, çıkacak sonucu bekliyordu. General de aynı
fikirdeydi:
6
“Kaderimiz belki de bu parayla kendisini gösterecek.”
Bu sözlerden sonra parayı havaya attı. Metal para yere düştükten sonra bir müddet
döndü, sonra durdu. Tura gelmişti!
Askerler coşkuyla birbirlerine sarıldılar. Evet, kazanacaklardı! Kimsenin içinde şüphe
kalmamıştı.
Düşmana bu şevkle hücum ettiler ve sayıca az olmaların rağmen kendilerine duydukları
güven sayesinde kısa sürede çarpışmayı da, savaşı da kazandılar.
Zaferden sonra bir teğmen generalin yanına geldi ve sevinçle:
“Komutanım, bir kez daha gördüm ki, kimse kaderi değiştiremiyor.”
“Doğru” dedi general, sonra elini cebine sokup çarpışmadan önce havaya attığı metal
parayı gösterdi teğmene.
Paranın her iki tarafı da turaydı.
BAŞARININ ORANI
Hayatta hedeflediği şeyleri bir türlü başaramadığını düşünen bir adam, yaşlı bir baba
dostunu ziyarete gitmişti. Yaşlı adam, çevresindeki insanların bilgi ve tecrübesinden istifade
ettiği akıllı ve babacan bir adamdı.
Halini hatırını sorduğunda, adam:
“Vallahi durumum pek iyi değil” dedi ona. “Bir türlü hayatımda istediğim noktaya
gelebilmiş değilim. Bakıyorum da, yaptığım işlerin yarıdan fazlasında başarısız oldum. Ne
yapmam gerektiğini de bilmiyorum.”
Yaşlı adam:
“Buna mı sıkılıyor canın?” diye sordu.
7
Adam:
“Evet” dedi, “size de, akıl danışmaya geldim. Bu durumu düzeltmek için ne yapmam
gerekiyor?”
Bunun üzerine yaşlı adam şu cevabı verdi:
“Sana tavsiyem, bugün evine giderken bir kütüphaneye uğrayıp New York Times’ın
1970 almanağını bulman ve 930. sayfasına bakmandır” dedi. “Orada sana lazım olan şeyi
bulacaksın”.
Adam, yaşlı baba dostunun evinden ayrıldıktan sonra, koşar adım bir kütüphaneye gitti.
New York Times’ın 1970 almanağını buldu ve 930. sayfasını heyecanla açtı. Ama hayal
kırıklığına uğradı.
Zira, bu sayfada, beyzbol oyunuyla ilgili istatistiklerden başka bir şey yoktu. Dünyanın
en iyi beyzbol oyuncuları ve isabet yüzdeleri vardı yalnızca. Almanağın verdiği rakamlara
göre, bu alanda birincilik, Ty Cobb’a aitti. Ty Cobb, kendisine atılan her on topun 3.67’sine
isabetle vurmayı başarmıştı. Beyzbol tarihinin en ünlü oyuncularından Babe Ruth bile bu
orana ulaşabilmiş değildi.
Adam, evine vardığında, ilk iş olarak yaşlı baba dostuna telefon etti:
“Almanağa baktım. Ty Cobb, 3.67 yazıyor” dedi.
Yaşlı adam, kısık kısık güldükten sonra:
“Gördün mü?” dedi. “Beyzbolda topa isabet bakımından bir numaralı oyuncu bile
3.67’de kalmış. Bunun anlamı nedir? Kendisine gelen her üç topun ancak birine doğru düzgün
vurabilmiş. Sen ne umuyorsun ki?”
Adam:
“Şimdi anladım” dedi, “pek de başarısız olmadığımı, ama beklentilerimi makul bir
düzeye indirmem gerektiğini söylüyorsunuz.”
8
DENEMEZDİM
George Dantzing anlatıyor: Berkley’de California Üniversitesi Matematik bölümü
öğrencisiydim Her zamanki gibi sınıfa geç girdim ve tahtadaki iki soruyu ev ödevi sanarak
defterime geçirdim.O akşam,soruların üzerinde çalışırken bunun profesörün verdiği en zor
ödev olduğunu gördüm.Her gece ,başarmasam da sırasıyla her iki problemin üzerinde
saatlerce çalıştım.Bir kaç saat sonra beynimde bir şimşek çaktı ve her iki problemi birden
çözdüm. Ertesi gün cevapları okula götürdüm. Profesör masanın üzerine bırakmamı
söyledi.Masanın üzerinde kağıttan bir tepe olmuştu.Benim kağıdımın bunların arasında
kaynayacağını düşünüp sırama üzgünce oturdum.Altı hafta sonra bir Pazar sabahı kapının
vurulmasıyla uyandım.Kapıda profesörü görünce dondum kaldım.-“George George diye
bağırıyordu.Problemi çözmüşsün dedi.Tabi ki diye cevap verdim. Çözmem gerekmiyor
muydu? Diye sordum.Profesör tahtaya yazılmış olan o iki problemin ev ödevi olmadığını
dünyanın en önde gelen matematikçilerin şimdiye kadar çözememiş oldukları iki ünlü
problem olduğunu açıkladı.Bir kaç gün içerisinde ikisini birden çözebildiğime inanmıyordu .
Birisi bana onların iki ünlü çözülmemiş problem olduğunu söyleseydi,sanırım onları çözmeyi
denemezdim bile……..
Everest'i Yenmek...
Sir Edmund Hillary 29 Mayıs 1953 tarihine değin zirvesini kimsenin göremediği Everest'e
tırmanan ilk kişiydi. Bunu o başardı ve bu başarısı nedeniyle Kraliçe Elizabeth tarafından
kendisine şövalye unvanı verildi. Hillary'nin bu başarısının altındaki öyküsünü ve gizini, onun
"High Adventure" (Yüksek Serüven) adlı kitabını okuyunca öğrendik. Sir Hillary, 1952
yılında da Everest'e çıkma girişiminde bulunmuş, fakat bu girişimi başarısızlıkla
sonuçlanmıştı. Bu girişiminden birkaç hafta sonra İngiltere'de bir okulun öğrencilerine
konuşma yapmak için çağrılmıştı. Konuşmanın konusu, onun zirveye tırmanış girişimiydi.
Edmunt Hillary, bu girişiminde başarısız olduğunu kabul ettikten sonra bir süre durdu ve
mikrofonu bırakıp, konuşma kürsüsünün yanında duran Everest'in büyük boy fotoğrafı önüne
doğru yürüdü. Sonra da fotoğrafa dönüp, yumruğunu havaya kaldırarak, yüksek sesle koca
zirveye meydan okudu:
"Beni bu ilk denememde yendin ama, senle davam bitmedi, ey Everest" diye haykırdı.
9
"Bekle beni, sana yine geleceğim ve seni bu kez, ayaklarımın altına alacağım..."Everest'e bu
meydan okumasından sonra Hillary salondaki öğrencilere döndü ve onlara, bir yıl sonra
ulaşacağı başarısının gizini o gün açıkladı:
"Beni bu kez yendiği için Everest gözümde şimdi daha da büyüdü ama" dedi. "Benim bunu
bildiğim gibi, o da şunu iyi bilmek zorundadır: Onu yenemediğim için, bendeki inanç ve azim
de daha büyüdü, daha güçlendi...
"Bu konuşmadan bir yıl sonra Everest, Hillary'nin ayakları altındaydı...
HEDEFİ GÖRMEYEN BAŞARAMAZ
Florance Chadwick hem Fransa’dan İngiltere’ye hem de İngiltere’den Fransa’ya
yüzerek Manş denizini her iki yönde geçen ilk bayan yüzücüydü. Bir ideali daha vardı.
Catherina adasına California sahiline kadar ki 21 millik mesafeyi yüzen ilk bayan olmak
istiyordu. Ama bu iş hiçte o kadar kolay olamayacaktı.
Yılın en sıcak günlerinden 4 Temmuzda bile yüzeceği denizin suyu insanın bedenini
uyuşturacak kadar soğuktu. Hava o denli sisliydi ki yüzücü kendisine eşlik eden tekneleri
zorlukla seçebiliyordu. Üstelik o bölgede köpek balıklarına rastlanıyordu. Florance soğuğa ve
köpek balıklarına rağmen 15 dakika yüzdü. Teknede bulunan annesi ve antrenörü (
başaracaksın! Az kaldı!) diye bağırıyorlardı. Televizyonların başında onu seyreden
milyonlarca insan başarısı için dua ediyordu. Sonra 5 mil daha yüzdü. Hatta California
sahillerşne sadece yarım mil kaldı. Teknedekilerin bütün teşviklerine rağmen kendisinin
sudan çıkarılmasını istedi. Herkes hayal kırıklığı içerisindeydi. Sadece birkaç kulaçlık mesafe
kalmışken başarılı yüzücü vazgeçmişti.
Florans Chadwick daha sonra başarısızlığının nedenini şu şekilde açıkladı:
“Önümde hiçbir şey göremiyordum. Karayı görebilseydim başarabilirdim!”
onu durduran ne soğuk ne on altı saat kulaç atmanın yorgunluğu ne de köpek
balkılarıydı. Başarısızlığına hedefini görememesi sebep olmuştu!
İki ay sonra Florance yine denedi. Su yine soğuktu köpek balıkları yine vardı sis yine
her şeyin üstünü örtüyordu. Ama bu defa Florance sisin ardında bir yerde kıyının olduğunu
10
düşünerek yüzdü hep. Sahilli hayal ederek attı kulaçlarını. ve başardı! Catherina kanalını
geçen ilk kadın ünvanını kazandı. Hem de erkeklerinin rekorunu iki saat farkla geçerek!
PARÇA VE BÜTÜN
Henry Ford, her sabah New York’un kuzey kesimindeki evinden çıkar, güney
kesimindeki işine yürürmüş. Yürürken de, aklına o upuzun yolun tamamını getirmezmiş. Yola
başladığında, “Bir blok ötede çiçekçi vardı; bugün vitrininde ne tür çiçekler var acaba?” diye
düşünür, çiçekçiyi geçtikten sonra, iki blok ötedeki gazete bayisine ulaşmayı hedefler, onu da
geçince daha ilerideki mağazayı düşünmeye başlarmış. Bu şekilde, her defasında kendisine
birkaç yüz metrelik hedef seçtiğinden, kilometrelerce yürüyüşü gözünde hiç büyütmeden
bitirirmiş.
Çözümü parçalara bölmeyi, bu sayede düşünmüş. Yolu parçalara bölerek kolayladığı
gibi, otomobil imalatını da bu şekilde kolay ve hızlı hale getirmenin mümkün olup olmadığını
düşünmeye başlamış. Ve yürüyen bant üzerinde araba imal etme yolunu bu şekilde keşfetmiş.
Motor, bir şerit önünde kayacak, bir işçi birbiri ardınca geçen motorlara hep aynı parçayı
ekleyecek, her işçi bir parça eklerken, büyük bir hızla otomobil imal edilmiş olacak. Ve her
bir işçi, işinin sadece bir parça ekleyip birkaç vida sıkmak olduğunu bilip, kolaylıkla onu
uygulayacak…
KAYBETMEK
Eski zamanların birinde bir otlakta öküz sürüsü yasarmış. Yasarmış yaşamalarına ama
civardaki aslanlar bir türlü rahat bırakmazmış onları.Hemen her gün saldırırlarmış bu sürüye.
Öküz dediğin öyle yabana atılır bir hayvan değil ki,bir araya toplandılar mi kolayca
defetmesini bilirlermiş o koca aslanları. Gerçi bir iki sıyrık alırlarmış ama.. yine de boyun
eğmezlermiş aslanların zorbalığına.Gün geçtikçe aslanları almış bir kaygı. Ancak tavsan, fare
gibi küçük hayvancıklarla beslenir olmuşlar. Git gide güçten düşmüşler. Eee, aslan bu, hiç
fareyle doyar mi. - 'Her halde bize bu otlağı terk etmek düşüyor' demiş aslanlardan birisi. 'Evet' diye tasdik etmiş diğerleri. Nereye gideriz diye düşünürlerken 'bir dakika' diye bir ses
duymuşlar gerilerden. Herkes dönüp bakmış sesin geldiği tarafa.Sürünün en çelimsiz, ama
kurnaz mi kurnaz bir ferdi olan Topal Aslan'mış söze atılan. - 'Hayır' demiş, 'hiç bir yere
gitmiyoruz. Siz bana bırakın, ben hallederim bu isi.İnanmamış kimse ona ama haydi bir şans
verelim ne çıkar diye düşünmüşler.O da almış yanına bir iki aslan gitmiş öküzlerin yanına.
11
Beyaz bayrak çekmeyi de unutmamış. Öküzlerin lideri olan Boz Öküz başta olmak üzere beş
iri kıyım öküz yaklaşmış onlara. Sormuşlar ne istediklerini.
Topal aslan başlamış konuşmaya. Bir yandan da Boz Öküz'ün sivri ve kocaman boynuzlarına
bakıp ürperiyormuş. - 'Saygıdeğer öküz efendiler' diye başlamış lafa. 'Bugün buraya sizden
özür dilemek için geldik. Biliyorum sizleri çok defa incittik, kim bilir kaçınızda su pençemin
izi vardır. Ama inanınız bunların hiç birini isteyerek yapmadık.Biliniz ki biz aslanlar barışçı
bir milletiz.
Hele öküzlerle hiç bir alıp vermediğimiz olamaz. Ancak evet size defalarca saldırdık, ama
niye biliyor musunuz? Hep o sizin aranızdaki Sari Öküz yüzünden. Onun rengi öyle sizinkiler
gibi değil ki. Gözümüzü kamaştırıyor, aklımızı başımızdan alıyor. Onu gördük mü ne kadar
barışsever olduğumuzu unutup size saldırıyoruz, ve sürünüze zarar veriyoruz. yoksa bizim
sizinle hiç bir alıp veremediğimiz yok. Onun yüzünden hepiniz zarar görüyorsunuz. Bir türlü
hayatınızdan emin rahat rahatlayamıyorsunuz, belki geceleri bile bizim kükrememiz sizin
uykunuzu kaçırıyor. Bunların hepsi Sari Öküz'ün suçu. Verin onu bize, siz kurtulun, biz de
barış içinde yaşayalım' demiş. Boz Öküz, diğer önde gelenlerle görüşmek üzere geri çekilmiş.
Hepsi de sıcak bakmışlar bu teklife. Bir tek yaşlı Benekli Öküz olmaz demiş ama kimseye
dinletememiş sesini.Zavallı Sari Öküz kurban edilmiş aslanlara. Hepsi birden saldırmışlar
zavallı öküzün üzerine. Bir ikisini fırlatmış üstünden ama bitkin düşmüş az sonra. Çırpınmış,
haykırmış,yardım istemiş, yalvarmış, ama yokmuş onu işiten. Diğerleri üzülmüşler
üzülmesine ama elden ne gelir ki. Bütün sürünün selameti için bir öküz...,gerekliymiş
bu.Gerçekten de günlerce sürüye hiç bir saldıran olmamış. Huzur içinde geçer olmuş günleri.
Ama aslan milleti bu, ne kadar sabreder ki. Hele öküz etinin tadını aldıktan sonra. Acıktık
demişler Topal Aslan'a daha bir kaç hafta bile geçmemişken. O da yine almış yanına bir
kaçını,bir defa daha gitmiş Boz Öküz'ün yanına.- 'Selam' diye girmiş söze. ' Gördünüz ya biz
aslanlar ne denli uysal milletiz. Doğru kararınız için sizi bir daha kutlamak isterim. Siz de
huzur içindesiniz, biz de. Ne mutlu. Yalnız buraya bunları söylemek için gelmedim. Büyük
bir problemimiz var.' - 'Nedir?' demiş Boz Öküz merakla.. - 'Su sizin Uzun Kuyruk' demiş
Topal Aslan. Öyle uzun bir kuyruğu var ki nereden baksak görünüyor. O kuyruğunu
salladıkça bizim de aklimiz başımızdan gidiyor. Gözümüz dönüyor, sürüye saldırmamak için
kendimizi zor tutuyoruz. Halbuki siz öylemi ya, hepiniz normal kuyruklusunuz. Bir onun suçu
yüzünden korkarım hepiniz zarar göreceksiniz. Gelin verin onu bize bu mevzuyu burada
kapatalım. Eskisi gibi barış ve sevgi içinde iki taraf da hayatini sürdürsün. Boz Öküz yine
istişare yapmış sürünün ulularıyla. Yine sadece Benekli Öküz olmuş karşı çıkan. Hepsi de
verelim gitsin demişler. İstişare daha da kısa sürmüş bu defa.Dışlamışlar Uzun Kuyruk'u
12
sürüden.Saatler sürmüş zavallının çırpınışları ama sonunda o da yenik düşmüş
aslanlara.Tekrar tekrar yinelenmiş bu olanlar. Her geçen gün daha da semirmiş aslanlar.
Alabildiğince güçlenmişler. Öküzlerse her geçen gün daha da zayıflamışlar, seyreldikçe
seyrelmişler. Aslanlar küstahlaştıkça küstahlaşıyorlarmış. Artık bir sebep bile söyleme gereği
duymuyorlarmış. 'Verin bize şu öküzü yoksa karışmayız' derlermiş sadece. Zavallı öküzlerin
hayır diyebilecek güçleri kalmamış. Hepsi birer birer can veriyorlarmış aslanların
pençesinde.Boz Öküz de aralarında olmak üzere bir kaçı kalmış en sona. Ne oldu bize, ne
zaman kaybettik bu harbi aslanlara karşı, oysa ne kadar da güçlüydük? diye sormuş biri Boz
Öküz'e. - 'Biz' demiş Boz Öküz gözleri nemli ve sesi pişmanlıkla
titreyerek 'Sari Öküzü verdiğimiz gün kaybettik bu harbi...'
MICHAEL STONE
Avuçları terliyordu. Elini kurulamak için bir havluya gereksinimi vardı. Bir bardak
buzlu su susuzluğunu giderdi ama duygularının yoğunluğunu gideremedi. Üzerinde oturduğu
çim saha Ulusal Gençlik Olimpiyatında gördüğü rekabet kadar sıcaktı. Çıta 5,1 metreye
kurulmuştu. Bu, onun şimdiye kadarki en iyi derecesinden bir santimetre daha yüksekti.
Michael Stone sırıkla yüksek atlama mesleğinin en zorlu günündeydi. Son karşılaşma biteli
bir saat olmasına karşın tribünlerde hala 20,000 kişi vardı. Sırıkla yüksek atlama rekabetin en
çok kızıştığı alandı. Bir jimnastikçinin inceliği ile bir vücut geliştiricinin gücünün
birleşmesini gerektiren bir spordu. Bir de uçma vardı elbette; iki katlı bir bina yüksekliğinde
havalanma, böyle bir olayı izleyen herkes için yalnızca bir düş olabilirdi. Bu, şu anda Michael
Stone'un yalnızca gerçeği ve hayali değil, aynı zamanda başlıca isteğiydi…
Michael anımsayabildiği kadarı ile uçmayı hep istemişti. Küçükken annesi ona uçmakla ilgili
sayısız öykü okumuştu. Bu öykülerde dünya hep kuş bakışı betimlenirdi. Annesinin heyecanı
ve ayrıntı tutkusu Michael'in düşlerinin çok renkli ve göz alıcı güzellikte olmasını sağlamıştı.
Michael'in hep gördüğü bir rüya vardı. Kırda bir yolda koşuyordu. Ayaklarının altında taşları
ve toprak parçalarını hissedebiliyordu. Sapsarı buğday tarlalarının içinde koşarken, demir
yolunda lokomotiflerden daha hızlı gider, onları geçerdi. Derin bir soluk aldığı anda ayakları
yerden kesilmeye başlar ve bir kartal gibi havada süzülürdü. Uçtuğu yerler hep annesinin
öyküde anlattığı yerlerdi. Ayrıntıları çok iyi seçer ve annesinin sevgi dolu özgür ruhunu
içinde hissederdi.
13
Öte yandan babası onun için bir hayalperest değildi. Bert Stone sert bir gerçekçiydi. Çok
çalışmaya ve emeğe inanırdı. Parolası şuydu : Bir şeyi istiyorsan, onun için çalışmalısın.
Michael 14 yaşından bu yana bunu yaptı. Çok dikkatli ve disiplinli bir ağırlık kaldırma
programına başladı. Hergün ağırlık kaldırıyor ve zaman zaman da koşuyordu. Michael'in
azmi, kararlılığı ve disiplini her çalıştırıcının hayalinde olan türdendi. Mükemmellik onun için
hem bir takıntı hem de bir tutkuydu.
Michaelin bugünkü atlayışlarının hepsi çok çalışmasının ödülleri gibi görünüyordu. 5,1
metrelik çıtayı aşıp aşamayacağı konusunda kaygılı mıydı, şüpheli miydi bilemiyoruz.
Şişirilmiş yastığa düştükten sonra ayağa kalktı, kalabalığın önünde bir sonraki uçuşu için
hazırlanmaya başladı. Şimdiye kadar ki en iyi derecesini 1 santim aştığının ve Ulusal Gençlik
Olimpiyatının finale kalan iki sporcusundan biri olduğunun farkında değil gibiydi.
Michael 5,2 ve 5,3 metreleri geçince de bir duygu belirtisi göstermedi. Aklında yalnızca
sürekli hazırlık ve kararlılık vardı. Sırtüstü yatmış kalabalığın bağırışlarını dinlerken diğer
atlayıcının son atlayışında başarısız olduğunu biliyordu. Şimdi sıra onun son atlayışına
gelmişti. Diğer atlayıcının başarısız atlayışlarının sayısı kendisininkinden az olduğundan
kazanmak için bu atlayışı yapmak zorunda olduğunu biliyordu.
Harekete geçti ve her zamanki üç parmak ucu üç Marine tarzı sıçrayışını yaptı. Sırığını eline
aldı. 17 yıllık yaşamının en zorlu olayına giden yolun önünde durdu. Koşu yolu bu sefer onda
farklı duygular uyandırdı. Kısa bir an korku duydu. Sonra birden olanları fark etti. Çıta en iyi
derecesinden 2 santimetre daha yukarıdaydı. Bu ulusal rekorun yalnızca 1 santim altındaydı.
Anın yoğunluğunu zihinsel kaygıyla doldurdu. Gerginliği bedeninden atmaya çalıştı. İşe
yaramıyordu. Daha da gerildiğini hissetti. Annesini anımsadı. Onu gergin, kaygılı ya da
korkmuş gördüğü her sefer derin soluk alıp vermesini söylerdi. O da annesinin söylediğini
yaptı. Bacaklarındaki gerginliği attı ve zihninde, çıtayı kendi yüksekliğine getirdi. Kollarını
ve bedeninin üst kısmını esnetti. Sırtından soğuk bir damla ter aktığını duyumsadı. Koşu
yolunda hız almaya başladığı anda çok farklı ama aynı zamanda da tanıdık bir şey hissetti.
Altındaki yüzey rüyasında gördüğü kır yoluna benziyordu. Derin bir soluk aldı ve uçmaya
başladı. Hiç çaba harcamadan havalanmıştı. Şimdi çocukluk düşlerindeki gibi
uçuyordu.Yalnız bu sefer düş görmediğini biliyordu. Bu gerçekti....
Ya tribünlerdeki bağırışlarla ya da kendi düşüşünden çıkan sesle dünyaya geri döndü. Yerde
sırtüstü yatmış, yüzünde güneşin sıcaklığını duyumsarken yalnızca annesinin yüzündeki
14
gülümsemeyi hayal ediyordu. Babasının da gülümsediğini ve hatta kahkahalarla güldüğünü
biliyordu. Heyecanlandığında hep böyle gülerdi. Bilmediği şey ise babasının annesine
sarılmış ağlıyor olduğuydu. Karısının kollarında bir bebek gibi ağlıyordu ve hayat arkadaşı
onu hiç böyle ağlarken görmemişti. Bayan Stone da yaşamında ilk kez övünç gözyaşları
döktüğünün farkındaydı.
Michaelin çevresi ona sarılan ve yaşamının en büyük başarısından dolayı onu kutlayan
insanlarla çevrilmişti. Aynı gün Ulusal ve Uluslararası Gençlik Olimpiyatının sırıkla yüksek
atlama rekorunu kırdı. Kitle iletişim araçlarından gördüğü ilgi, burs olanakları ve aldığı içten
kutlamalar sayesinde Michael'in hayatı bir daha asla eskisi gibi olmayacaktı. Bunun nedeni
yalnızca Ulusal Gençlik Olimpiyatını kazanmış ve bir dünya rekoru kırmış olması değildi.
Kişisel rekorunu üç santimetre aşmış olması da değildi. Bunun nedeni Michael'in kör
olmasıydı...
KAVANOZ
Zamanın iyi ve üretken olarak kullanıma konusunda zaman zaman kurslar
düzenleniyormuş. İşte bu kurslardan birinde zaman kullanma uzmanı öğretmen, çoğu hızlı
mesleklerde çalışan öğrencilerine:
“Hadi, küçük bir sınav yapalım” demiş. Ve masanın üzerine kocaman bir kavanoz koymuş.
Sonra bir torbadan irice kaya parçaları çıkarmış, dikkatle üst üste koyarak kavanozun içine
yerleştirmiş. Kavanozda taş parçası için yer kalmayınca sormuş:
“Kavanoz doldu mu” Sınıftaki herkes,
“Evet, doldu” yanıtını vermiş.
“Demek doldu ha” demiş hoca. Hemen eğilip bir koca küçük çakıl taşı çıkartmış, kavanozun
tepesine dökmüş, kavanozu eline alıp sallamış, küçük parçalar büyük taşların sağına soluna
yerleşmişler. Yeniden sormuş öğrencilerine:
“Kavanoz doldu mu?” İşin sanıldığı kadar basit olmadığını sezmiş olan öğrenciler,
“Hayır, tam da dolmuş sayılmaz” demişler.
“Aferin” demiş zaman kullanım hocası. Masanın altından bu kez de bir koca dolusu kum
çıkartmış. Kumu kaya parçaları ve küçük taşların arasındaki bölgeler tümüyle doluncaya
kadar dökmüş. Ve sormuş yeniden:
“Kavanoz doldu mu?”
15
“Hayır dolmadı!” diye bağırmış öğrenciler. Yine “Aferin” demiş hoca. Bir sürahi su çıkarıp
kavanozun içine dökmeye başlamış. Sormuş:
“Bu gördüklerinizden nasıl bir ders çıkardınız?” Atılgan bir öğrenci hemen fırlamış:
“Su dersi çıkarttık. Günlük iş programınız ne kadar dolu olursa olsun, her zaman yeni isler
için zaman bulabilirsiniz.”
“Hayır” demiş öğretmen. “Çıkartılması gereken asil ders su: Eğer büyük tas parçalarını bastan
kavanoza koymazsanız daha sonra asla koyamazsınız. Ve tabii, herkesin kendi kendisine
sorması gereken soruyu sormuş:
“Hayatınızdaki büyük taş parçaları hangileri? Onları ilk is olarak kavanoza koyuyor
musunuz? Yoksa kavanozu kumlarla ve suyla doldurup büyük parçaları dışarıda mı
bırakıyorsunuz?”
WANTED ONU TANIYORMUSUNUZ?
Çocuk Pazar sabahı saat 8.30 da uyandı. Cuma günü okuldan gelirken “bu hafta sonu
önceki haftalardan farklı olacak. Kalan derslerimi tamamlayacağım ve önümdeki hafta
içindeki sınavlara iyi hazırlanacağım.Diye karar vermişti. Bu sebeple Cuma aksam üstünü ve
geceyi çok iyi geçirdi. Televizyon seyretti, müzik dinledi, uzun uzun telefonla görüştü ve gece
oldukça geç saatte yattı. Çünkü ders çalışması için daha önünde uzuuun uzuuun iki gün ve iki
gecesi vardı. Cumartesi günü arkadaşlarıyla beraber oldu. Biraz dolaştılar her zaman gittikleri
yere gittiler. Sohbet ettiler sohbete o kadar çok dalmışlardı ki zamanın nasıl akıp geçtiğini
fark etmedi bile. Ders çalışmadığı için zaman zaman biraz rahatsızlık duyduğu oldu ancak
içinden gelen bu huzursuzluğu” daha önümde koskoca bir Pazar var” diyerek bastırdı.
Pazar sabahı, iste bu şartlar altında 9,00 da uyandı. Önce güzel bir sabah kahvaltısı yaptı.
Sonra sabah gazetelerini söyle bir göz geçirdi. Ders çalışmak için sabah azimliydi. Saat 10.30
olmuştu. Söyle bir televizyona göz atıp odasına geçmek istedi fakat film öyle heyecanlıydı ki
bir türlü televizyonun başından kalkamıyordu. Önünde daha koskoca bir Pazar günü olduğunu
düşünerek bu filmi izlemesinde bir sakınca olmadığına karar verdi.
Film bittiğinde saat 12.00 i geçiyordu. Hafta içi günlerde bu saatte yemek yemeğe alışkın
olduğu için karni acıktı. Annesinin özenle hazırlamış olduğu yemekleri yerken evdekilerle
koyu bir sohbete girdi. Yemekten sonra yine çalışma odasına yönelmişti ki televizyonda maç
yayını başlamıştı. Haftanın en önemli maçıydı. Bu maçı seyretmek için insanların birbirini
çiğneyip, dünyanın parasını verdiklerini düşününce ayağına kadar gelen bu maçı
seyretmemenin büyük kayıp olacağını düşündü. Tüm hafta bu maç konuşulacaktı maç biter
16
bitmez ( nasıl olsa 90dak.) sıkı bir şekilde çalışmaya başlamaya karar vererek maçı izlemeye
koyuldu.
Maç bittiğinde hafta sonu yasadıklarını düşünmeye başlamıştı ki annesi içeriden çayın hazır
olduğunu duyurdu. Oda çayı içip ders başına geçmenin doğru olacağına karar verdi çay
bittiğinde üzerine bir ağırlık çökmüştü. Haftanın yorgunluğu , maçın gerginliği, sınav stresleri
ve çayla birlikte yenilenler ... onu iyice gevşetmişti ” nasıl olsa simdi çalışamam” diye
düşündü ve dinlendikten sonra çalışmaya karar verdi.
Saat 19.00 sıralarında içindeki huzursuzluğu bastırmaya gayret ederek çalışma masasına
yönelmişti ki en sevdiği arkadaşıyla ,ailesi onlara misafirliğe geldi. Misafir varken de ders
çalışılmazdı ya ... birlikte sevdikleri diziyi seyrettiler. Artık kalan zamanında sadece en
önemli iki dersi çalışırım diye düşünüyordu. Fakat yavaş yavaş uyku bastırmaya başlamıştı.
Eğer uyumazsa yeni başlayan haftaya yorgun ve uykusuz girecekti. Bu sebeple kendi kendine
söyle dedi.” Bugün çalışamadım. AMA YARIN SÖZ ÇALISACAGIM”. Yarı sıkıntılı yarı
huzurlu odasının yolunu son kez tuttu. Ancak çalışmak için değil , uyumak için...
HASTA
Dr. Paul Ruskin, öğrencilerine yaşlanmanın psikolojik belirtilerini öğretirken onlara su
olayı okur :
" Hasta ne konuşuyor, ne de söylenenleri anlıyor.Bazen saatlerce anlaşılmaz şeyler
geveliyor.Zaman, yer ya da kişi kavramı yok.Yalnız, nasıl oluyorsa, kendi adi söylendiğinde
tepki veriyor.Son altı aydır onun yanındayım, ne görünüşü için bir çaba sarf ediyor ne de
bakım yapılırken yardımcı oluyor.Onu hep başkaları besliyor, yıkıyor ve giydiriyor.Dişleri
yok, yiyeceklerin püre halinde verilmesi gerekiyor. Gömleği salyalarından dolayı sürekli leke
içinde.Yürümüyor.Uykusu sürekli düzensiz.Gece yarısı uyanıp çığlıklarıyla herkesi
uyandırıyor.Çoğu zaman mutlu ve sevecen, fakat bazen ortada bir sebep yokken
sinirleniyor.Biri gelip onu yatıştırana kadar da feryat figan bağırıyor."
Bu olayı okuduktan sonra, Ruskin öğrencilerine böyle birinin bakımını üstlenmek isteyip
istemediklerini sorar.
Öğrenciler bunu yapamayacaklarını söylerler.Ruskin, kendisinin bunu büyük bir zevkle
yaptığını ve onların da yapması gerektiğini söyleyince öğrenciler şaşırırlar.Daha sonra Ruskin
hastanın fotoğrafını dolaştırmaya baslar. Fotoğraftaki doktorun altı aylık kızıdır. Dr. Ruskin,
Amerikan Tip Birliği Dergisindeki makalesinde,(günümüzde çok yaşandığı gibi ) gülünç bir
17
yanlış anlamanın insana nasıl tamamen farklı bir perspektif kazandıracağını anlatmaktadır.
Belki de hayatta yasadığımız birçok şey bize önyargılarımız ve bakış açılarımız tarafından
dayanılmaz ve zor gözükebilir...
Allen Klein"den
AYAKKABI
20. yy başlarında makineleşmenin başladığı dönemlerde İtalyan bir ayakkabı firması iki
temsilcisini araştırma yapmaları için Afrika' nın farklı bölgelerine gönderir. Bir ay sonra her
ikisinden de iki farklı telgraf gelir.
Birincisi; -Biz burada tutunamayız, çünkü hiç kimse ayakkabı giymiyor, derken
İkincisi;
-Biz burada çok iyi iş yaparız, çünkü hiç kimsenin giyecek ayakkabısı yok. şeklinde telgraf
çekerler.
SERVET
Bir gün Avrupa'nın ünlü sanat merkezi kentlerinden birinde gezen çocuğun biri bir
vitrinde çok hoş bir tablo görür. Tablo belli ki oldukça pahalıdır. Çocuk bu tabloyu bir sonraki
sene abisinin doğum gününe almayı ister ve bir iş bulup kıt kanaat geçinerek biriktirdiği tüm
para ile o mağazaya gider.
Şanslıdır tablo hala satılmamıştır. içeri girer ve tabloyu bir süre yakından izledikten sonra
resmi yapan sanatçıyı bulur ve:
"Abimin doğum günü için bu resmi satın almak istiyorum, tüm paramda bu kadar" der.
Ressam bir süre düşündükten sonra. Resmi paketler ve satar. Çocuk paketini alır ve teşekkür
ederek çıkar. Mağazada adamın arkadaşları da vardır ve şaşkın şaşkın sorarlar:
Sen ne yaptın o resmin değeri milyonlar ederdi. Neden bu kadar cüzi bir fiyata sattın?
Adam cevap verir:
Evet ben bu resme milyonlarını verecek bir sürü insan bulabilirdim ancak tüm servetini bu
resme verecek kaç kişi bulabilirdim...
18
NASIL BAKARSAN ÖYLE GÖRÜRSÜN
Fransa’da, ağır isçilerin isleri hakkında ne düşündüklerini incelemek üzere araştırmayı
yürüten bir görevli, bir inşaat alanına gönderilir. Görevli, ilk isçiye yaklaşır ve sorar:
“Ne yapıyorsun?”
“Nesin sen, kör mü?” diye öfkeyle bağırır isçi.
“Bu parçalanması imkansız kayaları ilkel aletlerle kırıyor ve patronun emrettiği gibi bir araya
yığıyorum. Cehennem sıcağında kan ter içinde kalıyorum. Bu çok ağır bir is, ölümden beter.”
Görevli hızla oradan uzaklaşır ve çekinerek ikinci isçiye yaklaşır. Ayni soruyu sorar:
“Ne yapıyorsun?” İşçi cevap verir:
“Kayaları mimari plana uygun şekilde yerleştirilebilmeleri için, kullanılabilir sekle getirmeye
çalışıyorum. Bu ağır ve bazen de monoton bir iş, ama karım ve çocuklarım için para gerekli
sonuçta bir isim var. Daha kötü de olabilirdi.”
Biraz cesaretlenen görevli üçüncü isçiye doğru ilerler.
“Ya sen ne yapıyorsun?” diye sorar.
“Görmüyor musun?” der isçi kollarını gökyüzüne kaldırarak. “Bir katedral yapıyorum.”
Bu hikayenin enteresan tarafı her üç isçinin de ayni isi yapıyor olmaları.Görmeyi seçtiğiniz
yol sizin tutumunuza bağlıdır. Bugün hava biraz bulutlu mu yoksa biraz güneşli mi? Güllerin
dikeni mi vardır, dikenli dalların gülleri mi? Bardağın yarısı bos mudur, yarısı dolu mu?
Yoksa bardak olması gerekenin iki kati büyüklükte midir?
Seçim size ait....
ÇOK ŞEY ÖĞRENDİK
Thomas Edison elektrik ampulünü çalıştırmak için tam iki bin farklı madde denemiş ama
hiçbirisi işe yaramamıştı. Bilim adamının yardımcısı aylar süren bu çabaları sızlanarak şikayet
etti:
“Bütün emeğimiz boşa gitti. Hiçbir şey elde edemedik.”
Edison kendinden emin bir sesle cevapladı yardımcısını
19
“Hayır! Çok uzun bir yol kat ettik ve çok şey öğrendik. İyi bir ampulün çalışması için
iki bin maddenin kullanılmayacağını öğrendik.”
ÇOCUK ZEKASI
Dev bir kamyon bir üstgeçidin altından geçerken yüksekliği fazla geldiği için
sıkışmıştı bir türlü oradan çıkamıyordu. Polis sorunu çözmek için hemen kentin en parlak
mühendislerinin getirtti. Mühendisler yanlarında getirdikleri bilgisayarlarıyla hesaplar yaptılar
saatlerce aralarında tartışıp uğraştılar ne var ki bir türlü üst geçide zarar vermeden kamyonu
oradan nasıl çıkaracaklarına karar vermediler.
Uzun süredir onları izlemekte olan yedi yaşlarında küçük bir oğlan çocuğu yanlarına
gelip pantolonunu çekiştirdi ve saygılı bir ses tonuyla “Bayım” dedi. “Lastiklerin havasının
biraz indirirseniz…” Böylece bacak kadar çocuğun aklıyla koca problem çözülmüş oldu.
YILDA İKİ KEZ ÜRÜN VEREN AĞAÇ
Halife Harun Reşid Bağdat civarında gezerken bir ihtiyarın bahçesine hurma ağacı
dikmekte olduğunu gördü. Yanına gitti ve merakla sordu:
“Meyvesini yiyemeyeceğin bir ağacı neden dikiyorsun? Bilmez misin ki hurma ağacı
meyvesini ancak kırk yıl sonra veren bir ağaçtır.”
İhtiyar saygılı bir ifadeyle bahçesindeki öteki ağaçları gösterdi:
“Bu ağaçları dikenler meyvelerini yiyemediler ama bizim yıllar sonra şimdi
yiyebilmemizi sağladılar” dedi. “Ben de bunu dünyaya bundan sonra gelecekler için
dikiyorum.”
İhtiyarın cevabını beğenen Harun Reşid kesesinden bir altın çıkardı ve ihtiyara verdi.
Yaşlı adam altını aldı ve “ Allah’a şükürler olsun” dedi.
Harun Reşid bir kez daha meraklanmıştı. Adam kendisine şükür etmek yerine Allah’a
şükretmişti.
“Niçin şükrediyorsun?” diye sordu.
20
İhtiyar bilgece gülümseyerek cevapladı:
“Elbetteki şükredeceğim. Herkes diktiği ağacın meyvesini kırk yıl sonra alırken ben
bugün diktiğim ağacın meyvesini bugün alıyorum
Harun Reşid bu akıl dolu cevabı da çok beğendi ve bir altın daha bağışladı
Yaşlı adam ikinci altını alıp yine Allah'ım sana şükürler olsun dedi Sonra Harun
Reşid’e in sormasını beklemeden bunun da nedenini açıkladı.
İkinci defa şükrettim. Çünkü başka kişiler bahçelerinden yılda bir kez ürün alırlarken
ben bir günde hem de iki kez ürün alıyorum…
EN BÜYÜK DERS
Bir adam, Büyük Okyanus’un ortasında bir tahliye salında yolunu kaybetmişti.
Yirmibir gün boyunca bu şekilde sürüklendikten sonra, yeri tesbit edilip kurtarılan adam, bu
olay sonucu Amerika’da büyük bir ün kazanacaktı.
Ünlü Amerikalı yazar Dale Carnegie, bir gün Rickenbacker adlı bu adama, yaşadığı bu
tecrübeden neler öğrendiğini sordu.
Adamın verdiği cevap şuydu:
“Bu tecrübeden edindiğim en büyük ders, insanın içebileceği kadar tatlı suyu ve
yiyebileceği kadar ekmeği olduktan sonra, hayatta hiçbir şeyden şikayet etmemesi
gerektiğidir.”
ÖNYARGI
Uzaklarda bir köyde, kocası, çocuğu dogmadan ölmüş, tek basına yasayan hamile bir
kadın kendisine arkadaş olması açısından dağda yaralı olarak bulduğu bir gelinciği evinde
beslemeye baslar. Gelincik kadının yanından bir an bile ayrılmaz. Her ne kadar evcil bir
hayvan olmasa da, oldukça uysaldır. Bir kaç ay sonra kadının çocuğu doğar. Tek başına tüm
zorluklara göğüs germek ve yavrusuna bakmak zorundadır. Günler geçer ve kadın bir gün bir
kaç dakikalığına da olsa evden ayrılmak ve yavrusunu evde bırakmak zorunda
kalır...Gelincikle bebek evde yalnız kalmışlardır.Aradan biraz zaman geçer ve anne eve gelir.
21
Gelinciği ve kanlı ağzını görür. Anne çıldırmışçasına gelinciğe saldırır ve oracıkta öldürür
hayvani. Tam o sırada içerdeki odadan bir bebek sesi duyulur.Anne odaya yönelir... Ve odada
beşiği, beşiğin içindeki bebeği ve bebeğin yanında duran parçalanmış bir yılanı
görür.Einstein'in söylediği rivayet edilen bir söz var. "insanlardaki önyargıyı parçalamak
benim atomu parçalamamdan çok daha zor"
YAŞLI ADAM VE GÜRÜLTÜCÜ ÖĞRENCİLER...
Bora Çıracı - Bütün Dünya-Biz bize Yaşlı bir adam emekli olduktan sonra bir lisenin
yanında küçük bir ev aldı. Emekliliğinin ilk bir kaç haftasını huzur içinde geçirdi ama ders
yılı başlayınca huzuru kaçtı.Okulların açıldığı ilk günden başlayarak öğrenciler, dersten çıkar
çıkmaz yollarının üzerindeki her çöp bidonunu tekmeliyorlar, anlamsız sesler çıkararak
bağırıp, çağırıyorlar, dayanılmaz gürültüler yapıyorlardı. Çocukların gürültülerinin dinmek
tükenmek bilmeyeceğini anlayan yaşlı adam, bu işe bir son verebilmek için kurnazca bir
çözüm buldu.Ertesi gün çocuklar öğrenciler okuldan çıkıp, yine dayanılmaz gürültüler
yaparak evinin önünden geçerken yaşlı adam dışarı çıktı, onlara bir öneride bulundu. "Siz
hepiniz çok tatlı çocuklarsınız, çok da eğleniyorsunuz" dedi. "Bu neşenizi sürdürmenizi
istiyorum sizden. Ben de sizlerin yaşındayken aynı biçimde gürültüler çıkarmaktan
hoşlanırdım. Siz bana gençliğimi anımsatıyorsunuz. Eğer her gün buradan geçer ve gürültü
yaparsanız size her gün bir dolar veririm. Kabul mü?."Bu öneri çocukların çok hoşuna gitti.
Her gün hem eğleniyorlar, hem bol bol gürültü yapıyorlar, hem de bir dolar para kazanıyorlardı. Bu durum bir hafta bu biçimde sürdükten sonra bir gün yaşlı adam çocukları yine
durdurdu ve onlara kısa bir açıklama yaptı: "Çocuklar, yaşam pahalılığı, enflasyon beni de
etkilemeye başladı" dedi. "Bugünden sonra size ancak elli sent verebileceğim. Beni anlayışla
karşılayacağınızı umarım." Bu durumdan pek hoşlanmamalarına karşın çocuklar yaşlı adama
anlayış gösterdiler ve günlük gürültülerini elli sent karşıladığında yapmayı kabul ettiler.
Aradan birkaç gün daha geçtikten sonra yaşlı adam birgün çocukları yine durdurdu ve onlara
bir durum açıklaması daha yapmak zorunda kaldığını bildirdi:"Bakın, bizim emekli paralarını
gününde ödemiyorlar" dedi. "Durumum biraz sıkışık... Üzülerek söylüyorum ama
yapabileceğim başka bir şey yok... Bundan sonra size ancak yirmi beş sent verebileceğim...
Tamam mı?.. Anlaştık mı?"
Yaşlı adamın bu son önerisi, çocukların hiç de hoşuna gitmedi. "Olanaksız bayım" dedi
içlerinden biri. "Günde yirmi beş sent için bu işi yapacağımızı sanıyorsanız yanılıyorsunuz.
Kusura bakmayın ama, biz işi bırakıyoruz."
22
PARANIN DEĞERİ...
Cimri, tüm mal varlığından emin olmak için her şeyini satar ve altına çevirir.
Altınlarını yer altına gömüp ara sıra ziyaret ederek inceler. Bu hareketi işçilerinden birinin
dikkatini çeker ve orada bir hazine olduğundan kuşkulanır.Efendisinin sırtı dönükken o
noktaya gider ve altını çalar. Cimri dönünce altının yerinde yeller estiğini görür, ağlayarak
saçını başını yolar. Onu böyle perişan gören komşusu nedenini öğrenince şöyle der:"Kendini
üzme artık, bir tas alıp aynı çukura koy ve o taşın altınların olduğunu düşün. Çünkü
kullanmayı hiç düşünmediğine göre tas da aynı işi görecektir."Paranın değeri sahip olmakta
değil, kullanmaktadır.
BENİM İŞİM DEĞİL Kİ
Öykümüz HERKES, BİRİSİ, HERHANGİ BİRİ ve HİÇ KİMSE adlı dört kişi
hakkında.Yapılması gereken önemli bir iş vardı ve HERKES, BİRİSİ’nin bu işi yapacağından
emindi.Gerçi işi HERHANGİ BİRİ de yapabilirdi, ama HİÇ KİMSE yapmadı. BİRİSİ buna
çok kızdı, çünkü iş HERKES’in işiydi.HERKES,HERHANGİ BİRİ’nin bu işi yapabileceğini
düşünüyordu ama HİÇ KİMSE, HERKES’in yapamayacağının farkında değildi.Sonunda
HERHANGİ BİRİ’nin yapabileceği bir işi HİÇ KİMSE yapmadığı için HERKES, BİRİSİ’ni
suçladı.
SÜRÜYÜ SAYMAK
Büyük savaş sırasında bir çiftlikte çalışıyordum. Görevim de çok basitti. Her sabah,
kahvaltıdan önce tepenin öte tarafındaki geniş araziye gidip, çiftliğe ait inekleri sayıyordum.
Her sabah gidiyor ve sayıyordum; hep, otuziki taneydiler. Sonra gelip kahyaya selam
veriyor, “Otuziki tane efendim” diyor, sonra da gidip kahvaltımı yapıyordum.
Bir sabah, yine inekleri saymaya gittiğimde, çiftlik kapısının yanında duran yaşlı bir
çiftçi:
“Delikanlı” dedi, “her Allah’ın sabahı sen burada ne yapıyorsun?”
“Pek bir şey değil” dedim. “Sadece hayvanları sayıyorum.”
İhtiyar çiftçi başını salladı ve:
23
“O hayvanları birer odun yığınıymış gibi saymak sürüye de, sana da bir şey kazandırmaz
ki!”dedi.
Her sabah olduğu gibi sayma işlemini yaparak geri döndüm. Dönüş yolunda, ihtiyarın
söylediklerini düşünüyordum. Yaptığım işin kahya için ne anlama geldiğini anlamayacak
kadar yaşlı biriydi o. Bu işe bir anlam vermemesi normaldi.
Bir sabah yine gittim, inekleri saydım, tekrar saydım: hayır, bu kez otuz iki değil, otuz
bir taneydiler.
Dönüp kahyaya hayvanların otuz bir tane olduğunu bildirdim.
Kahya bu duruma çok kızdı.
“Kahvaltını yap, sonra oraya birlikte gideriz” dedi.
Gidip hayvanları tekrar saydık, kesinlikle otuz bir taneydiler.
Sonra her yeri aradık. Hayvanlardan birini, bir çalılığın dibinde ölü halde bulduk.
O an kendi kendime şunu düşündüm: Onları her Allah’ın günü saymam ne işe yaradı ki?
İhtiyar çiftçinin ne demek istediğini şimdi daha iyi anlıyordum. Aylardır o hayvanları
birer odun yığını gibi saymıştım. Oysa, tek tek gözlerine, yüzlerine, bedenlerine baksam,
derilerine dokunup karınlarını yoklasam bu otuz iki inekten birinin hasta olduğunu belki de
fark edebilecektim. Ondan sonra, kahyaya gidip:
“Doğrusu, ineklerden birinin durumu iyi gözükmüyor” diyebilecektim.
Böyle yapsam, bu ineğin hayatını kurtarırlardı belki. İhtiyar çiftçinin demek istediği şey,
herhalde tam olarak buydu…
24
EN ASİL İNSAN
Eski devirlerden birinde, bir kral, ülkesindeki en asil insanı ödüllendirmek istemişti.
Vezirleri, bu insanı bulmak için aylar boyu araştırma yaptılar. Sonunda, kralın huzuruna,
yaklaşık on adamdan oluşan bir liste getirdiler.
Bu adamlardan biri, elindeki malı mülkü ihtiyaç sahiplerinin hayrına kullanmasıyla
tanınmış biriydi. Bir diğeri, hukuk bilgisinin derinliğiyle taktire layık görülmüştü. Başka biri,
başarılı bir doktordu. Bir diğeri ise, insanlar arasındaki gerilimleri çözmedeki başarısıyla
takdire değer bulunmuştu.
Vezirler, listeye aldıkları isimlerin soylu davranışlarını birer birer saydıktan sonra,
ülkenin ücra bir kasabasında yaşamakta olan bir ihtiyardan da söz ettiler. Bu ihtiyar, küçük bir
evde ölümü beklemekle meşguldü o sıralar. Gerçi ihtiyarın ne büyük bir serveti, ne müthiş bir
hukuk bilgisi, ne de tıp alanında bir başarısı vardı; ama vezirler “en asil insan” olarak onun
seçilmesi gerektiğini düşünüyorlardı.
Kral, vezirlerine:
“Peki neden böyle düşünüyorsunuz?”diye sordu.
Baş vezir cevap verdi:
“Öncelilerin hayatta neler başardıklarını duydunuz haşmetmeab! İşte o insanların
yarıdan fazlasına, bu adam öğretmenlik etmişti.”
KAPLUMBAĞA NE İSTERDİ?
Eski Çin bilgelerinden Chuang-tse, bir nehrin kıyısında oturmuş, elindeki kamışla
balık avlıyordu.
O sırada, Chu ülkesinin prensinin gönderdiği iki elçi, bilgenin yanına geldiler.
Elçilerden yaşlı olanı:
“Saygıdeğer prensimiz, sizi bir vilayetimize vali tayin etmek istiyor” dedi.
25
Bilge Chuang-tse, başını bile çevirmeden balık tutmaya devam etti ve gelenlere şöyle
cevap verdi:
“İşittiğime göre. Chu ülkesinin kutsal bir kaplumbağası varmış. Bu kaplumbağa üç bin
yaşındayken ölmüş. Prensiniz de bu kaplumbağayı değerli taşlarla süslü bir kafese koyup
kutsal mabedde saklamaya başlamış. Acaba bu kaplumbağa ölüp bu şekilde cesedine
tapılmasını mı isterdi, yoksa canlı olup kendi cinsleri arasında çamurda kuyruk sallamayı mı?
Yaşlı elçi:
“Elbette çamurda kuyruk sallamayı” diye cevap verince, bilge Chuang-tse:
“Öyleyse” dedi, “beni rahat bırakın da, kendi çamurumda kuyruğumu sallayayım.”
AMELİYAT
Adamın biri, bir yaz akşamı, karısıyla birlikte ıssız bir yolda arabasıyla gezintiye
çıkmıştı. Birden bire kadına şiddetli bir başağrısı geldi. Karısının çok ciddi bir ızdırap
çektiğini fark eden adam, geçtiği yol üzerinde bulunan küçük bir kulübenin kapısındaki
doktor levhasını hatırlayıp geriye döndü.
Kır saçlı, beyaz ceketli ve ufak-tefek bir adam olan doktor, kadına şöyle bir göz attıktan
sonra:
“Çabuk onu içeri alalım.” dedi.
Muayenesini bitirince de:
“Karınızın hemen beyin ameliyatı olması gerekiyor. Şehre gitseniz, korkarım ki, geç
kalmış olacaksınız. Ben ise burada yalnızım. Elimden geleni yapmaya çalışırım, fakat
sorumluluğu kabul edemem” dedi.
Kadın perişan bir haldeydi. Doktorun sözleri karşısında, kocası:
“Tamam, başlayalım” demeye mecbur kaldı.
26
Ameliyat en can alıcı noktasına geldiğinde, kapının şiddetle vurulduğu işitildi. Kadının
kocası ameliyattan ayrılarak kapıyı açtı. İki üniformalı adam içeri girmek için bekliyordu.
Silahlı olan:
“Bizim bodur doktoru yine elimizden kaçırdık” diye söze başladı. “Kaçtığında, ekseriya
buralara gelir.”
Adam sordu:
“Peki siz kimsiniz?”
“Tepedeki akıl hastanesinin nöbetçileri. Doktor nerede?”
Adam olup biteni anlamıştı.
“Fakat şimdi karıma bir beyin ameliyatı yapıyor” dedi. “Bitirmeden ayrılamaz. Bir
ambulans çağırın.”
Onbeş dakika sonra doktor ameliyatın bittiğini haber verdi. Akıl hastanesinden getirilen
ambulans da kapıda hazırdı. Kadını dikkatle arabaya yerleştirdiler. Nöbetçilerde doktoru
götürdüler.
New-York’a dönüp kendi özel doktorlarının muayenehanesine geldiklerinde, kadın hâlâ
kendine gelmiş sayılmazdı. Heyecandan titreyen adam, merakla sordu: “Doktorcuğum,
durumu nasıl?”
Doktor, hastayı muayene ettikten sonra, hayretler içinde cevap verdi:
“Karınızın hayatı, mucize nevinden bir ameliyatla kurtulmuş. Üzülmeyin. Ama benim
kafama takılan bir şey var: böyle bir ameliyatı yapabilecek tek bir doktor biliyorum, ama o da
altı yıldan beri bir akıl hastanesinde…”
ÖNYARGIYI BİLMEYEN ADAM
Öykü ünlü Çin düşünürü Lao Tzu'nun zamanında geçer. Lao Tzu bu öyküyü çok sever, hatta
çevresine de anlatırmış. Köyün birinde bir yaşlı adam varmış. Çok fakir. Ama Kral bile onu
kıskanırmış. Öyle dillere destan bir beyaz atı varmış ki. Kral at için ihtiyara nerdeyse
hazinesinin tamamını teklif etmiş ama adam satmaya yanaşmamış. "Bu at, sadece bir at değil
27
benim için. ‘Bir dost’. İnsan dostunu hiç satar mı?" dermiş hep. Bir sabah kalkmışlar ki, at
yok. Köylü ihtiyarın başına toplanıp: "Seni ihtiyar bunak. Bu atı sana bırakmayacakları,
çalacakları belliydi. Krala satsaydın, ömrünün sonuna kadar beyler gibi yaşardın. Şimdi ne
paran var, ne de atın" demişler. İhtiyar: "Karar vermek için acele etmeyin" demiş. Sadece 'At
kayıp' deyin. Çünkü gerçek bu. Ondan ötesi sizin yorumunuz ve verdiğiniz karar. Atımın
kaybolması, bir talihsizlik mi, yoksa bir şans mı, bunu henüz bilmiyoruz. Çünkü bu olay
henüz bir başlangıç. Arkasının nasıl geleceğini kimse bilemez." Köylüler ihtiyar bunağa
kahkahalarla gülmüşler. Ama aradan 15 gün geçmeden, at bir gece ansızın dönmüş. Meğer
çalınmamış, dağlara gitmiş kendi kendine. Dönerken de, vadideki 12 vahşi atı peşine takıp
getirmiş. Bunu gören köylüler toplanıp ihtiyardan özür dilemişler. "Babalık" demişler. "Sen
haklı çıktın. Atının kaybolması bir talihsizlik değil adeta bir devlet kuşu oldu senin için. şimdi
bir at sürün var." "Karar vermek için gene acele ediyorsunuz" demiş ihtiyar. Sadece atın geri
döndüğünü söyleyin. Bilinen gerçek sadece bu. Ondan ötesinin ne getireceğini henüz
bilmiyoruz. Bu daha başlangıç. Birinci cümlenin birinci kelimesini okur okumaz kitap
hakkında nasıl fikir yürütebilirsiniz?" Köylüler bu defa ihtiyarla dalga geçmemişler açıktan
ama, içlerinden "Bu herif sahiden gerzek" diye geçirmişler. Bir hafta geçmeden, vahşi atları
terbiye etmeye çalışan ihtiyarın tek oğlu attan düşmüş ve ayağını kırmış. Evin geçimini temin
eden oğul şimdi uzun zaman yatakta kalacakmış. Köylüler gene gelmişler ihtiyara: "Bir kez
daha haklı çıktın" demişler. "Bu atlar yüzünden tek oğlun bacağını uzun süre kullanamayacak.
Oysa sana bakacak başkası da yok. Şimdi eskisinden daha fakir, daha zavallı olacaksın"
demişler. İhtiyar: "Siz erken karar verme hastalığına tutulmuşsunuz" diye cevap vermiş. "O
kadar acele etmeyin. Oğlum bacağını kırdı. Gerçek bu. Ötesi sizin verdiğiniz karar. Ama
acaba ne kadar doğru. Hayat böyle küçük parçalar halinde gelir ve ondan sonra neler olacağı
size asla bildirilmez. " Birkaç hafta sonra, düşmanlar kat kat büyük bir ordu ile saldırmış. Kral
son bir ümitle eli silah tutan bütün gençleri askere çağırmış. Köye gelen görevliler, ihtiyarın
kırık bacaklı oğlu dışında bütün gençleri askere almışlar. Köyü matem sarmış. Çünkü savaşın
kazanılmasına imkan yokmuş, giden gençlerin ya öleceğini ya esir düşüp köle diye
satılacağını herkes biliyormuş. Köylüler, gene ihtiyara gelmişler: "Gene haklı olduğun
kanıtlandı" demişler. "Oğlunun bacağı kırık, ama hiç değilse yanında. Oysa bizimkiler belki
asla köye dönemeyecekler. Oğlunun bacağının kırılması, talihsizlik değil, şansmış meğer."
"Siz erken karar vermeye devam edin" demiş, ihtiyar. “Oysa ne olacağını kimseler bilemez.
Bilinen bir tek gerçek var. Benim oğlum yanımda, sizinkiler askerde. Ama bunların
hangisinin talih, hangisinin şanssızlık olduğunu sadece Allah biliyor." Lao Tzu, öyküsünü şu
nasihatla tamamlarmış etrafına anlattığında: "Acele karar vermeyin. O zaman sizin de
28
herkesten farkınız kalmaz. Hayatın küçük bir parçasına bakıp tamamı hakkında karar
vermekten kaçının. Karar aklın durması halidir. Karar verdiniz mi, akıl düşünmeyi, dolayısı
ile gelişmeyi durdurur. Buna rağmen akıl insanı daima karara zorlar. Çünkü gelişme halinde
olmak tehlikelidir ve insanı huzursuz yapar. Oysa gezi asla sona ermez. Bir yol biterken
yenisi başlar. Bir kapı kapanırken, başkası açılır. Bir hedefe ulaşırsınız ve daha yüksek bir
hedefin hemen oracıkta olduğunu görürsünüz.”
KELEBEK ANLAYIŞI
Bir sabah ofisime giderken, arabamı koyduğum garajda yaşadığım küçük bir olaydan
harika bir ders aldım.
Garaj kapısını açınca, kanatlarını açmış, çırpınıp duran bir kelebekle karşılaştım. Dışarı
çıkmaya çalışıyor, habire kapalı camlara çarpıp duruyordu.
Kelebeğin dışarı çıkmasına yardım etme düşüncesiyle garaj kapısını iyice açtım. Ama
bu, işe yaramadı. Tam aksine, garaj kapısının açılırken çıkardığı sesten ürken kelebek, daha
yüksekten uçmaya başladı ve bir örümcek ağına dolandı. Bu kez, uzun saplı bir süpürgenin
yardımıyla, onu ağdan kurtardım ve süpürgeyle dürterek dışarı çıkarmaya çalıştım. Gene
olmadı.
Kelebek, dışarı çıkması için tek yolun, şeffaf oldukları için dışarıyı gösteren ama
gerçekte kapalı olan camlar olduğunu sanıyor olmalıydı. Yine, dışarı çıkmak için cama çarpıp
durmaya başladı. Oysa, birazcık başını aşağı eğse, onun dışarı çıkması için kocaman bir
kapının açıldığını görecekti.
Ne var ki, bütünü göremeyip sadece bir noktaya odaklandığı için, kendisini garajın
içinde tutsak kalmaya mahkum etmişti.
SAKIN GAZA GELMEYİN
Greater Idaho Falls Bilim Fuarında, bir lise talebesi yüksek bir masanın üzerine
çıkarak hazırladığı projeyi anlatıyordu: Dihidrojen monoksit maddesi acilen yasaklanmalı; bu
mümkün değilse, çok sıkı biçimde kontrol altında tutulmalıydı!
29
Öğrenci, maddenin zararlarını duvara astığı afişe şöyle sıralıyordu:
1. Yoğun terleme ve kusmaya yol açabilir.
2. Tabiata büyük zarar veren asit yağmurlarının ana unsurudur.
3. Gaz halinde iken çok ciddi yanıklara sebep olabilir.
4. Kazara solunarak ciğerlere dolması ölüme davetiye çıkarır.
5. Erozyona yol açar.
6. Otomobil frenlerinin etkinliğini azaltır.
7. Ölümcül kanser tümörlerinin hepsinde görülmüştür.
Bir saat içinde, standı gezen 50 kişiden 43’ü yasaklama isteğini şiddetle destekleyip
imza verdiler; altı kişi kararsız kaldı ve sadece bir kişi dihidrojen monoksit(iki hidrojen bir
oksijen!) maddesinin hayatın can damarı “SU” olduğunu söyleyip itiraz etti.
KUMARDA KAYBEDEN
Bir gün Eflâtun , talebelerden birini kumar oynarken yakalayıp azarlar. Ve : -İyi ama , ben
çok az bir parasına oynuyordum diyen öğrencisine : -Ben seni kaybettiğin para için değil ,
kaybettiğin zaman için azarlıyorum , der.
SAVAŞIN EN KANLI GÜNLERİNDEN BİRİ…
Savaşın en kanlı günlerinden biri...
Asker,en iyi arkadaşının az ilerde kanlar içinde yere düştüğünü gördü. İnsanın başını bir
saniye bile siperin üstünde tutamayacağı ateş yağmuru altındaydılar. Asker teğmene koştu ve:
-Teğmenim, fırlayıp arkadaşımı alıp gelebilir miyim?
-Delirdin mi? der gibi baktı teğmen... Gitmeye değer mi?
Arkadaşın delik deşik olmuş... Büyük olasılıkla Ölmüştür bile... Kendi hayatını tehlikeye
atmaya değmez...
Asker ısrara etti ve teğmen ona "peki" dedi..."Git o zaman"
İnanılması güç bir mucize...
Asker o ateş yağmuru altında arkadaşına ulaştı. Onu sırtına aldı ve koşa koşa geri döndü...
30
Birlikte siperin içine yuvarlandılar...
Teğmen kanlar içindeki askeri muayene etti... Ve arkadaşına döndü:
-Sana hayatini tehlikeye atmana değmez demiştim, arkadaşın çoktan ölmüş...
-Dedi teğmenim... dedi asker
-Nasıl değdi?... dedi teğmen. Bu adam ölmüş görmüyor musun?
-Gene de değdi komutanım...
Çünkü yanına ulaştığımda henüz sağ idi... Onun son sözlerini duymak dünyaya bedeldi benim
için...
VE ARKADASININ SON SÖZLERINI HIÇKIRARAK TEKRARLADI...:
-MEHMET!... GELECEGINI BILIYORDUM!... demişti arkadaşı...
Geleceğini biliyordum…
YAŞANMIŞ SIRA DIŞI BİR ÖYKÜ
Genç ev hanımının cuma öğleden sonra kapısı çalındı. Kapıda kitap satan genç bir
kadın vardı. Genç kadın, çocuklara okumak için kitap sattığını ve izin verirse içeri girerek
kitapları tanıtabileceğini söyledi.
Genç ev hanımı çocukları olduğunu düşünerek satıcı kadını içeri aldı. Kitaplar, hikaye ya da
masal kitabı değildi. Grolier’in hazırladığı “Çocuk Psikolojisi Kitaplığı” isimli bir kitap
setiydi. Çocuklarla ilgili herhangi bir sorun yaşandığında kitapta bu sorunla ilgili hikayenin
bulunarak çocuklara okunması sayesinde çocukların ne yapıp yapmayacakları konusunda bir
kıssadan hisse çıkarması söz konusuydu. Örneğin, çocuk yalan söylerse, kitapta yalan
söylemenin ne kadar yanlış bir şey olduğuna dair bir çocuğun hoşuna gidecek ve dürüstlük
konusunda ders verecek kısa bir hikaye vardı. Satıcı kız yumuşak bir üslupla ikna edici bir
şekilde kitapları tanıttı. Kitapların tutarını söylediğinde, Mary ismindeki genç ev hanımının
gözleri yaşla doldu. Kitapları mutlaka almak istiyordu; ama kitapların tutarı onun için çok
yüksekti. “Bunlar bizim satın alamayacağımız kadar pahalı.” dedi gözleri kızarmış durumda.
Satıcı genç kadın, “Üzülmeyin belki bir formül buluruz.” dedi. “İsterseniz, kitaplar sizde hafta
sonu kalabilir.” “Çok güzel; ama yine de alamam ki...” Satıcı kadın, “Eğer hafta sonu bu
kitaplardan 10 set satabilirseniz, bu seti size hediye ederim.” dedi. Mary “Gerçekten mi, bu
harika!” diyerek sevindi. En azından kitapları alabilmesi için bir şansı vardı. Bir vakıf için
gönüllü olarak çalışıyordu; vakıfla ilişkisi olan anne olarak bildiği herkesin telefonunu aldı ve
31
tüm hafta sonunu kitapları satmaya çalışarak geçirdi. Kitaplara öyle inanmıştı ki, görüştüğü
insanlar kitapları hiç görmeden satın almaya karar vermişlerdi. Satıcı genç kadın pazartesi
günü geldiğinde, kitapları alacak kişilerin telefonlarını ve adreslerini verdi. Satıcı genç kadın,
“İnanılmaz. Daha önce hiç böyle bir şey görmedim.” diyerek Mary’yi tebrik etti. Daha sonra
sözlerine devam etti: “Mary, bizim şirket için çalışmak ister misin?” Mary’nin onaylayan
bakışlarını görünce, “Yarın sabah birlikte başlarız, o zaman.” dedi.
Mary ve satıcı kadın Ida, ertesi gün birçok evi ziyarete gittiler; birçok kapı yüzlerine kapandı;
birçoğu da ilgilenmedi. Gün bittiğinde elleri bomboştu. Satıcı Ida, Mary’ye bir satıcının
otomobil kullanmayı bilmesi gerektiğini ve ona isterse o akşam otomobil kullanmayı
öğretebileceğini söyledi. O akşam, trafiğin çok sıkışık olduğu iş saatinde Mary eve kadar
kendi sürdü.
İzleyen dokuz ayda Mary 25 bin dolarlık kitap satarak, şirketin en çok kitap satan yıldız
satıcılarından biri oldu. Ancak müşteriler kitapların işe yaramadığından şikayet ediyorlardı.
“Kitapları aldık; ama hiçbir işe yaramadı. Çocuklar hâlâ bildiklerini yapıyorlar.” “Kitapları
onlara okuyor musunuz?”
“Yoo...”
Bu diyaloglardan şevki kırılan Mary işten ayrıldı ve Mary Kay Kozmetikleri isimli işini
kurdu. İzleyen yıllarda Mary Kay, Amerika’nın en başarılı iş kadını seçildi. 375 bin güzellik
danışmanı ve yıllık 2 milyar dolar ciro ile, Mary Kay iş dünyasında bir efsaneye dönüştü.
Günlük yaşamda ayağımıza kadar gelen binlerce hediye var. Bir şeye gerçekten inanmak, bir
şeyi gerçekten istemek ve sıra dışı düşünme becerisine sahip olmak sadece bizim değil, başka
birçok insanın kaderini değiştiriyor. Eğer satıcı Ida Blake, Mary Kay, “Bizim bu kitapları
alacak gücümüz yok.” dediğinde çıkıp gitseydi, ne 10 set kitap satabilecekti, ne de şirketine
izleyen dokuz ayda ekstra 25 bin dolarlık satış kazandıracaktı. Mary Kay, bir ev hanımı olarak
kalacak ve 375 bin güzellik danışmanına iş sahası açamayacak, tanıtılan ürünlerin üretilmesi
için çalışanlara iş fırsatı yaratmayacak, dahası Mary Kay’in bakım ürünlerini kullanarak
kendini iyi hisseden kadınlar olmayacaktı.
32
“İmkanlar ya da fırsatlar yok” diye bir şey yok. İmkanları ve fırsatları sıra dışı bir şekilde
kullanmayı öğrenmemiş insanlar var.
KAPANAN KAPI
Zaman zaman hepimizin sabrının taştığı olur. Bu gibi hallerde, parlamanın sağlığımız
ve huzurumuz için sıkıntımızı içimize gömmekten daha hayırlı olduğunu zannederiz.
Şimdi size, böyle bir olayın sonucunu anlatacağım.
Bu olay, Viyana’lı meşhur bir doktorla, Dr. Adolph Lorenz’le ilgili. Bu doktor, ben daha
küçük bir çocukken hiçbir doktorun yapamadığını yapmış ve zengin bir adamın tedavisi
imkansız görülen kızını iyi etmişti. Amerikalı doktorlar bu Chicago’lu kızın tedavisi olmayan
bir hastalığa yakalandığını söylüyordu. Zengin anne-babası, en sonunda kızı ta Viyana’ya, Dr.
Adolph Lorenz’e götürdüler. Dr. Lorenz yeni bir tekniğe dayanan bir ameliyatla kızı şifaya
kavuşturdu.
Bundan sonra şöhreti dünyanın her tarafında dillerde dolaşmaya başlayan doktor, yeni
tedavi tekniğini öğretmek üzerine zaman zaman Amerikan hastanelerine de gelmeye başladı.
Onunla böyle bir zamanda tanıştım. New York’un bugün tarihe karışmış Murray Hill Otelinde
beraber yemek yedik. Dr. Lorenz bana tekniğini Amerikalı cerrahlara anlatmaya geldiğini,
fakat her gittiği yerde sevdikleri için kendisinden yardım dilenen ailelerin hücumuna
uğradığını anlattı. Söylediğine göre, ancak birkaç kişiyi doğrudan kendisi ameliyat etmeye
vakit buluyor, diğer vak’aları yeni tekniği kendilerine öğrettiği Amerikalı meslektaşlarına
bırakıyordu.
Dr. Lorenz, bu amaçla Amerika’ya geldiği bir tarihte, Orta Batı eyaletlerinden birinde
yaşadığı bir olayı bana anlattı. Gittiği şehirde bir gün canı sıkılmış, şehrin sokaklarında tek
başına gezintiye çıkmıştı. Derken, kendisini ansızın bastıran bir sağanak yağmurun ortasında
buluvermişti. Sığınacak yer bulamayınca adamcağız çaresiz en yakın evin zilini çalıp, kapıyı
açan kadından içeri girebilmek için izin istemişti. Buna karşılık, kadın:
“Başka kapıya! Bu evde dert başımızdan aşkın” deyip, kapıyı doktorun yüzüne
kapamıştı.
33
İhtiyar doktor, oradan bir araba geçinceye kadar, epeyce bir müddet sağanağın altında
kalmıştı.
Kapıyı doktorun suratına kapatan kadını, ertesi sabah bir sürpriz bekliyordu. Kadın,
sabah kapıya bırakılan gazetede eline aldığında, birinci sayfada resmi olan doktoru tanımıştı.
Bu doktor, dün kapıyı suratına kapattığı doktordu.
İşin en feci tarafı, bu kadının kızının, doktorun tedavi tekniğini öğretmek için geldiği
hastalığa yakalanmış oluşuydu. Kadın, doktorun kaldığı otele yağdırdığı mektuplarda ondan
bir gün evlerine gelip kızlarına bakması ve mümkünse ameliyatını kendi elleriyle yapması
için yalvarıp yakarıyordu.
Ne var ki, bir sağanak yağmurla Allah doktoru ta ayağına kadar getirdiğinde, kapıyı
onun suratına kapamıştı…
ANA YÜREĞİ
Delikanlı küçük bir kasabada annesiyle mutlu bir hayat yaşamaktadır. Üstelik
birbirlerinin tek varlıklarıdır. Günlerden bir gün kasabaya çok güzel bir genç kız gelir. Fakat
genç kızın yüreği kendisi kadar güzel değildir. Gayet kibirli, kendini beğenmiş ve gözü
yükseklerde olan bir kızdır bu. Bizim delikanlı da genç kızın güzelliğine kapılmış ve kıza
sırılsıklam aşık olmuştur. Günlerce peşinden koşmuş ama kız delikanlıya hiç yüz vermemiştir.
Bu arada delikanlının annesi olayın farkına varmış varmasına da hangi güç engel olabilirmiş
ki, delikanlı aşık olmuştur bir kere. Ana yüreği dayanamaz ve en sonunda delikanlıyı kıza
karşı uyarır. Ne çare, delikanlının gözü kızdan başkasını görmez. Genç ve güzel kız ise
delikanlıyı iyice kendisine bağlamış, avucunun içine almıştır. Ana yüreği artık delikanlının
böylesine sömürülmesine daya-namaz, son defa oğlunu karşısına alıp konuşmaya çalışır, ama
boşa kürek çektiğini anlar. Delikanlı eski delikanlı değildir artık...
Ertesi gün delikanlı, yine genç kızın peşinden koşarken onu ölesiye sevdiğini ve evlenmek
istediğini söyler. Kalbi kendisi kadar güzel olmayan kız bu işe bir şart koşar: – Annenin
yüreğini bana getirirsen seninle evlenirim.Delikanlının gözü aşktan başka hiçbir şey
görmediği için, bu isteği düşünmeden kabul eder. Koşarak annesinin yanına gelir ve: " Senin
yüreğin genç kızla birlikte olabilmem için tek yol!" der. Annesi hiç tereddütsüz yüreğini söker
ve delikanlıya verir. Delikanlı büyük bir sevinçle genç kıza geri döner fakat yolda ayağı taşa
takılıp düşer. İşte o anda ana yüreğinden bir ses gelir: " CANIN ACIDI MI YAVRUM?!..."
34
INSANA VERILEN DEGER
Yirmi altı yaşındaki anne lösemiyle savaşan oğluna bakarken dalıp gitmişti. Kalbi acı
içinde olmasına rağmen, kararlılık duygusunun da etkisini hissediyordu. Her ebeveyn gibi o
da oğlunun büyümesini ve umutlarını gerçekleştirmesini istemişti. Oysa bu artık mümkün
değildi. Löseminin buna fırsat tanıması olası değildi. Oysa o hala oğlunun hayallerini
gerçekleştirmesini istiyordu. Oğlunun eline tuttu ve “Bopsy, büyüyünce ne olmak istediğini
hiç düşündün mü? Hayatında neler olmasını dilediğini ve hayal ettiğin oldu mu?” diye sordu.
“Anneciğim, ben büyüyünce hep itfaiyeci olmak isterim”. Anne gülümsedi ve “dilediğini
gerçekleştirebilecek miyiz bir bakalım” dedi.
Daha sonra anne Arizona’daki itfaiye müdürlüğüne gitti ve orada yüreği en az Arizona şehri
kadar büyük itfaiyeci Bob ile tanıştı. Ona oğlunun son isteğinden söz etti ve altı yaşındaki
oğlunun itfaiye arabasına binip şehirde küçük bir tur atmasının mümkün olup olmadığını
sordu. İtfaiyeci Bob ona söyle bir yanıt verdi. “Bundan daha iyisini yapabiliriz. Eğer oğlunu
Çarşamba sabahı saat yedide hazır edersen onu o gün şeref konuğu yapar, itfaiyeci kimliğine
büründürürüz. Bizimle itfaiye müdürlüğüne gelir, bizimle yemek yer, yangın söndürmeye
gelir. Hatta bize ölçülerini verirsen, ona üzerinde Arizona itfaiyecilerinin sari renk üzerine
işlenmiş ambleminin olduğu gerçek bir itfaiyeci kostümü de diktiririz, lastik botları
ısmarlarız. Hepside Arizona’da üretiliyor. Çabucak elimize geçer.” Üç gün sonra itfaiyeci
Bob’u aldı, ona itfaiyeci elbisesi giydirdi ve hastanedeki yatağından itfaiye arabasına kadar
ona eslik etti. Bob itfaiye arabasına kuruldu ve müdürlüğe doğru yol almaya başladı. Bob
kendini cennette hissediyordu. O gün Arizona’da tam üç yangın ihbarı olmuştu. Değişik
itfaiye arabalarına, hatta itfaiye müdürlüğünün özel arabasına bile binmişti. Yerel tv
programcıları da onu izleyip çekmişlerdi. Hayallerinin gerçek olması, gösterilen sevgi ve ilgi
Bob’u o kadar etkilenmişti ki doktorların söylediğinden üç ay fazla yasamıştı. Bir gece bütün
yasam belirtileri dramatik bir şekilde yok olmaya başlayınca, hiç kimsenin yalnız ölmemesi
gerektiğine inanan başhemşire aile bireylerini hastaneye çağırdı. Daha sonra Bob’u bu
dünyaya veda ederken yanında kıyafetleri içinde bir itfaiyecinin bulundurulmasının mümkün
olup olamayacağını sordu. İtfaiye müdürü, “Bundan daha iyisini yapabiliriz. Beş dakika
içinde oradayız. Bana bir iyilik yapar misin? Sirenlerin çaldığını duyduğunda ve flaşların
parladığını gördüğünde yangın olmadığı anonsunu yapabilir misiniz? Sadece itfaiyecilerin
önemli bir meslektaşını ziyarete geldiğini söyleyin. Ve lütfen onun odasının penceresini açın.”
Diye yanıtladı.
Yaklaşık beş dakika sonra hastaneye çengel ve merdiven tayan kamyonet ulaştı. Merdiveni
35
açtı ve Bob’un üçüncü kattaki odasına doğru yaklaştı. On dört itfaiyeci Bob’un odasına
tırmandılar. Annesinin izniyle onu kucakladılar ve ona onu ne kadar sevdiklerini söylediler.
Ölümle pençelesen Bob itfaiye müdürüne baktı ve “Efendim ben simdi gerçekten itfaiyeci
miyim” diye sordu.
“Bundan şüphen mi var Bob?” diye yanıtladı müdür.Bu kelimelerden sonra Bob gülümsedi ve
gözlerini sonsuza dek kapattı.
İNSAN OLMAK
Tayinini çıktığını öğreneli bir hafta olmuştu. İlk valilik denemesi olan şehrinden
ayrılma düşüncesi hüzün veriyordu. Eşyaları kamyona yükleyen işçileri seyrederken birden
dört yıl öncesini hatırladı. Kendinden önceki vali de bu lojmanda oturmuştu ve onunla bu
evden taşınırken tanışmışlardı. El sıkışmaları bile ne kadar zor olmuştu. Evin içinde bir sürü
insan onu uğurlamaya gelmişti , hatta ağlayanlar bile vardı. Oysa şimdi kendisi taşınıyordu ve
eşi ve çocuklarından başka kimse yoktu. O bu düşünceler içinde iken kendinden önceki
valinin de çok hürmet gösterdiği yaşlı istiklal savaşı gazisinin sesiyle irkildi. “Evlat” dedi ,
“nedir bu halin ? “ ,”buradan ayrılmak biraz hüzün verdi” dedi vali. Hüznünün gerçek
sebebini söylemediğini yaşlı gazi de anlamıştı. “Söyle evlat söyle senin bir şeye canın sıkılmış
“ dedi yaşlı gazi. Vali artık dayanamadı ve “dört yıldır buradayım bir sürü insanla tanıştım
daha düne kadar etrafımda olan insanlardan şimdi hiç biri yok . oysa benden önceki vali
taşınırken kalabalıktan evin içine girememiştim “dedi. Yaşlı gazi ibretli bir gülümseme ile ; Bak evlat okumuşsun güzel mevkiler edinmişsin ama insanlara hep yukarıdan bakarsan ,
yanına gelene gülümsemezsen büyüğünü küçüğünü tanımazsan böyle olur. Valide olsan ,
padişah da olsan önce insan olmayı öğrenmelisin dedi. Vali oldukça sarsılmıştı. Yaşlı gazi
açık konuşmuştu. Yerinden kalktı yaşlı gazinin elinden öptü ve ikazından dolayı teşekkür etti.
Sonra zorlada olsa gülümseyerek “vali olmanın her şey olmadığını anladım. Bundan sonra
insanların yanında hareketlerime daha dikkat edeceğim “dedi. İyi bir insan olursan insanlar
arasında sevilirsin dedi yaşı adam ve aheste adımlarla oradan ayrıldı.
İNSANLARI KUSURLARIYLA SEVMEK
Vietnam"da savaştan sonra sonunda evine dönmekte olan bir asker hakkında bir
hikaye anlatılır.
San francisco"dan ailesini aradı : "anne baba eve dönüyorum ama sizden bir şey rica
ediyorum yanımda bir arkadaşımı da getirmek istiyorum" "memnuniyetle onunla tanışmak
36
isteriz diye cevapladılar "oğulları : "bilmeniz gereken bir şey var" diye devam etti. Arkadaşım
savaşta ağır yaralandı, bir mayına bastı ve bir kolunu ve bir bacağını kaybetti. Gidecek hiçbir
yeri yok, onunda gelip bizimle kalmasını istiyorum. Bunu duyduğuma üzüldüm oğlum belki
onun başka bir yer bulmasına yardımcı olabiliriz.
Hayır anne baba onun bizimle yasamasını istiyorum. Oğlum dedi babası
bizden ne istediğini bilmiyorsun. Onun gibi özürlü biri bize korkunç bir yük olur, bizim kendi
hayatimiz var ve bunun gibi bir şeyin hayatımıza engel olmasına izin veremeyiz.
Bence bu arkadaşını unutup eve dönmelisin. O kendi başının çaresine bakacaktır. Oğlu o anda
telefonu kapattı. Ailesi ondan bir süre haber alamadı. Ama bir kaç gün sonra san francisco
polisinden bir telefon geldi. Oğullarının yüksek bir binadan düşüp öldüğünü
öğrendiler. Polis bunun intihar olduğuna inanıyordu. Üzüntü dolu anne baba hemen san
francisco"ya uçtular ve oğullarının cesedini tespit etmek için şehir morguna götürüldüler. Onu
tanıdılar ve bilmedikleri bir şey daha öğrenince dehşete düştüler. Oğullarının sadece bir kolu
ve bir bacağı vardı. Bu hikayedeki aile de bir çoğumuz gibi. Güzel olan yada birlikte
olmaktan zevk aldığımız insanları sevmek bizim için çok kolay ama bize rahatsızlık
veren ya da yanlarında kendimizi rahatsız hissettiğimiz insanları sevmiyoruz. Bizim kadar
sağlıklı güzel ya da akilli olmayan insanların yanından uzak durmayı tercih ediyoruz. Neyse
ki bize bu şekilde davranmayan biri var.Biz ne kadar bozulmuş olursak olalım bizi sonsuz
ailesinin yanına çağıran şartsız sevgiyle seven biri. Bu gece uyumadan önce insanları olduğu
gibi kabul edebilmemiz ve bizden farklı olanlara karşı daha anlayışlı olabilmemiz için
gereken gücü vermesi için Allah’a kısa bir dua edelim. Kalbimizde arkadaşlık adında bir
mucize var. Nasıl olduğunu veya nasıl başladığını anlamazsınız. Ama bu özel armağanı
bilirsiniz ve arkadaşlığın tanrının en büyük armağanı olduğunu
anlarsınız. Gerçekten de arkadaşlar çok nadide mücevherlerdir. Sizi gülümsetip başarmanız
için cesaret verirler. Sizi dinlerler ve kalplerini size açmak isterler. Bugün arkadaşlarınıza
onlarla ne kadar ilgilendiğinizi gösterin.
ONU NE KADAR ÇOK SEVDIM
Rahip, mezarlıktaki isini bitirmek üzereydi. O anda elli yıllık karisini kaybeden
78 yaşındaki adam: “Onu ne kadar çok sevdim.” Diyerek çığlık çığlığa ağlamaya başlamıştı.
Yaslı adamın yaşlı sesi törenin asil sessizliğini bozmuştu. Mezar başındaki diğer aile bireyleri
ve dostlar sok olmuşlardı, utanç içindeydiler. Yetişkin çocukları al al moru mor babalarını
yatıştırmaya çalıştılar: “Tamam, baba. Seni anlıyoruz” Yaslı adam gözlerini dikmiş kazılan
37
mezara yavaş yavaş inen tabuta bakıyordu. Rahip törene devam etti. Törenin sonunda, aile
bireylerini ölüm töreninin kapanışı olarak tabutun üstüne toprak atmaya çağırdı. Yaşlı adam
hariç hepsi sırayla toprak attırlar.Yaşlı adam hala: “Onu ne kadar çok sevdim ”diye sesli sesli
konuşuyordu.Kızı ve iki oğlu konuşmasını engellemek istediler, ama o devam etti,“Onu
sevmiştim!”Kalabalık mezarlığı terk etmeye hazırlanırken, yaşlı adam gitmemekte
direniyordu. Gözlerini mezara dikmiş bakıyordu. Rahip yaklaştı:“Kendinizi nasıl hissettiğinizi
biliyorum, ama gitme zamanı geldi. Buradan ayrılmalı ve kendimizi hayatin akışına
bırakmalıyız.” Dedi.Yaslı adam çaresizlik içinde bir kez daha “Onu ne kadar çok sevdim.”
Diyerek söylendi.“Beni anlamıyorsunuz,” dedi Rahip’e “Ben bunu ona sadece bir kere
söyleyebildim.”
HANOCH McCRTY,ED.D.
*Zil çalmadığı sürece zil değildir.
*şarkı söylenmediği sürece şarkı değildir.
*Sevgi gönlümüzde tutsak olsun diye yaratılmamıştır,
Sevgi insanlara verdiğiniz sürece sevgidir.
SEVGi DERSi
Küçük oğlumuz annesine geldi ve ona elindeki kağıdı uzattı. Annesi ellerini önlüğüne
kuruladıktan sonra kağıdı okumaya başladı: Çimleri biçtiğim için
temizlediğim için
1 dolar Alışverişe gittiğim için
için 25 sent, Çöpü döktüğüm için
temizlediğim için
5 dolar, Bu hafta odamı
50 sent, Küçük kardeşime baktığım
1 dolar İyi bir karne getirdiğim için
2 dolar Toplam borç:
5 dolar Bahçeyi
14 dolar 75 sent Annesi umutla kendisini süzen
oğluna baktı. Eline bir kalem aldı, kağıdın arka yüzünü çevirdi ve şunları yazdı: Seni dokuz
ay karnımda taşıdım
Bedava,Hasta olduğunda başını bekledim, elimden geleni yaptım,
Bedava,Senin için dua ettim yıllar boyu değişik nedenlerle senin için gözyaşı döktüm
Bedava, Senin için geceler boyu kaygı duyup, uykusuz kaldım
Bedava, Oyuncaklarını
topladım, yemeğini hazırladım, giysilerini yıkadım, ütüledim
Bedava, Ve oğlum
bunların hepsini topladığın zaman gerçek sevginin bedelinin olmadığını görürsün Bedavadır
çünkü. Oğlumuz annesinin yazdıklarını okuyunca gözleri doldu. Annesine baktı ve
“Anneciğim, seni seviyorum.” Dedi.Sonra annesinin elinden kalemi aldı ve kağıda büyük
harflerle şunları yazdı: “HEPSI ÖDENMISTIR”.
38
YANKI
Bir adam ve oğlu ormanda yürüyüş yapıyorlarmış. Birden oğlan takılıp düşüyor ve
canı yanıp “AHHHHH” diye bağırıyor. İleride bir dağın tepesinden “AHHHHH” diye bir ses
duyuyor ve şaşırıyor. Merak ediyor ve “SEN KIMSIN?” diye bağırıyor. Aldığı cevap “SEN
KIMSIN?” oluyor.
Aldığı cevaba kızıp “SEN BIR KORKAKSIN” diye tekrar bağırıyor. Dağdan gelen ses “SEN
BIR KORKAKSIN” diye cevap veriyor. Çocuk babasına dönüp “BABA NE OLUYOR
BÖYLE?” diye soruyor. “OGLUM” diyor adam, “DINLE VE ÖGREN!” ve dağa dönüp
“SANA HAYRANIM” diye bağırıyor. Gelen cevap “SANA HAYRANIM!” oluyor. Baba
tekrar bağırıyor, “SEN MUHTESEMSIN!”
Gelen cevap ; “SEN MUHTESEMSIN!” Oğlan çok şaşırıyor, ama halen ne olduğunu
anlayamıyor.
Babası açıklamasını yapıyor, “İnsanlar buna “Yankı” derler, ama aslında bu “Yaşam"dır.”
“Yasam daima sana senin verdiklerini geri verir. Yasam yaptığımız davranışların aynasıdır.
Daha fazla sevgi istediğin zaman daha çok sev! Daha fazla şefkat istediğinde, daha şefkatli ol!
Saygı istiyorsan insanlara daha çok Saygı duy. İnsanların sabırlı olmasını istiyorsan sen de
daha sabırlı olmayı öğren. Bu kural yaşamımızın bir parçasıdır, her kesiti için
geçerlidir.”“Yasam bir tesadüf değil, yaptıklarınızın aynada bir yansımasıdı
GEREKSİZ KORKULARIMIZ
İnsanların çoğu kaybetmekten korktuğu için, sevmekten korkuyor. Sevilmekten
korkuyor, kendisini sevilmeye layık görmediği için. Düşünmekten korkuyor, sorumluluk
getireceği için. Konuşmaktan korkuyor, eleştirilmekten korktuğu için. Duygularını ifade
etmekten korkuyor, reddedilmekten korktuğu için. Yaslanmaktan korkuyor, gençliğinin
kıymetini bilmediği için. Unutulmaktan korkuyor, dünyaya iyi bir şey vermediği için. Ve
ölmekten korkuyor aslında yaşamayı bilmediği için. W.SHAKESPEARE
İÇİNİZDEKİ ASLANDAN HABERİNİZ VAR MI?
Her başarıyı başkalarının tapulu malı olarak görmek, her başarıya hep başkalarının
layık olduğunu düşünmek içinizdeki aslanı bir koyun gibi yönetmektir.İnsanın ve unutmayın
ki herkesin içinde bir aslan vardır. Fakat kimi o aslanı kükretmesini bilir, kimi o aslanı
39
kükreyecek diye korkar. Kendi kendinizi yönetebilmeniz için kendiniz emirler yağdırmaya
mecbursunuz. Emir vermek için güçlü; emri uygulamak içinde disiplinli olmalısınız.
KÜÇÜK İSTAVRİTİN ÖYKÜSÜ
Küçük istavrit yiyecek bir şey sanıp Hızla atıldı çapariye. Önce müthiş bir acı duydu
dudağında. Gümbür gümbür oldu yüreği. Sonra hızla çekildi yukarıya. Aslında hep merak
etmişti denizlerin üstünü. Neye benzerdi acep gökyüzü? Bir yanda büyük bir merak Bir yanda
ölüm korkusu... "Dudağı yarıklar" denir, şanslıdır onlar Hani görüp de gökyüzünü, insanı
Oltadan son anda kurtulanlar. Ne çare balıkçının parmakları Hoyratça kavradı onu. Küçük
istavrit anladı, yolun sonu... Koca denizlere sığmazdı yüreği. Oysa şimdi yüzerken Küçücük
yeşil leğende Cansız uzanıvermiş dostlarına Değiyordu minik yüzgeci... İnsanlar gelip geçtiler
önünden. Bir kedi yalanarak baktı gözünün içine. Yavaşça karardı dünya. Başı da dönüyordu.
Son bir kez düşündü derin maviyi. Beyaz mercanı, bir de yeşil yosunu. İşte tam o anda eğilip
aldım onu. Yürüdüm deniz kenarına. Bir öpücük kondurdum başına, İki damla gözyaşından
ibaret, Sade bir törenle saldım denizin sularına... Bir an öylece bakakaldı. Sonra sevinçle dibe
daldı. Gitti, tüm kederimi söküp atarak Teşekkürü de ihmal etmemişti Birkaç değerli pulunu
elime avuçlarıma bırakarak... Balıkçı ve kedi şaşkın baktılar yüzüme. Sorar gibiydiler neden
yaptın bunu, niye? "Bir gün" dedim, "Bulursam kendimi Yeşil leğendeki küçük istavrit kadar
çaresiz; Son ana kadar hep bir umudum olsun diye..."
BIR CINAYET DAVASI
Mahkemede bir cinayet davası görülüyordu. Adamın katil olduğu hemen hemen
kesindi, bunu gören davalı avukatının aklına bir aklına bir şeytanlık geldi.
“Bayanlar baylar. Hepinize bir sürprizim var” diyerek saatine baktı. “tam bir dakika sonra,
müvekkilim tarafından öldürüldüğü iddia edilen kişi bu mahkeme salonundan içeri girecek.”
Bunun üzerine hakim, seyirciler, bütün kafalar mahkeme salonunun kapısına döndü. 1 dakika
geçti ve hiçbir şey olmadı. Bunun ardından avukat:
“Bakin “ dedi. “Ortaya bu iddiayı attım ve hepiniz heyecan içinde kapıya bakıp 1 dakika
boyunca beklediniz. Bu gösteriyor ki gerçekten ortada bir ölü olduğuna ve dolayısıyla
müvekkilimin katil olduğuna sizler tamamıyla inanmış değilsiniz”
Ve bu sözün ardından hakim kararını açıkladı ve adamı suçlu buldu. Avukat sok içinde:
“Ama nasıl olur??? Az önceki gösteriden hepiniz etkilendiniz hepinizin kapıya baktığını
gördüm!!!”
40
Hakim:
“Evet doğru hepimiz baktık.”dedi. “ama müvekkiliniz bakmadı.”
PADİŞAH VE İHTİYAR
Çok soğuk bir kış günü padişah, tebdil"i kıyafet gezmeye karar vermiş.Yanına bas
vezirini alıp yola çıkmış. Bir dere kenarında çalışan yaşlı bir adam görmüşler.Adam elindeki
derileri suya sokup, döverek tabaklıyormuş. Padişah,ihtiyari selamlamış." Selamünaleyküm
ey pir"i fani..."
" Aleykümselam ey serdar"ı cihan..." Padişah sormuş. " Altılarda ne yaptın ?" " Altıya altı
katmayınca, otuz ikiye yetmiyor..." Padişah gene sormuş. " Geceleri kalkmadın mi ?"
" Kalktık...Lakin, ellere yaradı..." Padişah gülmüş." Bir kaz göndersem yolar misin ?"
" Hem de cıyaklatmadan..."Padişahla baş vezir adamın yanından ayrılıp yola koyulmuşlar.
Padişah bas vezire dönmüş." Ne konuştuğumuzu anladın mı ?" " Hayır padişahım..." Padişah
sinirlenmiş." Bu aksama kadar ne konuştuğumuzu anlamazsan kelleni alırım."
Korkuya
kaplan bas vezir, padişahı saraya bıraktıktan sonra telaşla dere kenarına dönmüş. Bakmış
adam hala orada çalışıyor.. " Ne konuştunuz siz padişahla..." Adam, baş veziri şöyle bir
süzmüş.
" Kusura bakma. Bedava söyleyemem. Ver bir yüz altın söyleyeyim.." Baş vezir, yüz altın
vermiş. " Sen padişahı, serdar"ı cihan, diye selamladın. Nereden anladın padişah olduğunu.." "
Ben dericiyim. Onun sırtındaki kürkü padişahtan başkası giyemezdi.." Vezir kafasını
kaşımış." Peki, altılara altı katmayınca, otuz ikiye yetmiyor ne demek..." Adam, bu soruya
cevap vermek için de bir yüz altın daha almış." Padişah, altı aylık yaz döneminde çalışmadın
mi ki, kış günü çalışıyorsun, diye sordu. Ben de, yalnızca altı ay yaz değil, altı ay da
kış çalışmazsak, yemek bulamıyoruz dedim." Vezir bir soru daha sormuş... " Geceleri
kalkmadın mi ne demek ?"Adam bir yüz altın daha almış. " Çocukların yok mu diye
sordu..Var, ama hepsi kız. Evlendiler, başkasına yaradılar, dedim..." Vezir gene kafasını
sallamış. " Bir de kaz gönderirsem dedi, o ne demek..." Adam gülmüş." Onu da sen bul..."
41
MÜKEMMEL PLAN
Ms. Henriette Bugher kendisini işe aldığında, John Morcischek mükemmel bir uşak
sayılırdı. Ev işlerinde ve sair hizmetlerde eşine az rastlanır bir becerisi vardı. Bir söyleneni bir
daha tekrarlatmaz; aldığı işi yapar, bitirirdi. Zekasından ve namusluluğundan da kimse şüphe
etmezdi.
John Morcischek, birkaç yıl sonra, anlaşılmaz bir sebeple, birden zengin olup rahat bir
hayat sürmeye karar verdi. Bunun yolunu da biliyordu. Evinde çalıştığı Ms. Bugher,
mücevherleriyle övünen bir kadındı. Morcischek, onun elmaslarını çalacaktı.
Bayan Bugher’in Massachusetts Bulvarındaki evi, hırsız tehlikesine karşı, alamlarla
donatılmış ve yüzbinlerce dolar kıymetindeki elmaslar kütüphanedeki bir dolaba kilitlenmişti.
Fakat, Morcischek bunları hiçe sayıyordu. Bütün istediği, evde bir saat yalnız kalabilmekti.
Bu fırsat Ocak ayında eline geçti. Morcischek dolabı bir anahtarla kurcalamadı. Bunu
yapmayacak kadar akıllydı. Bunun yerine, bir tornavida ile menteşelerdeki vidaları oynattı.
Yavaşça ve dikkatle dolabı, menteşelerin olduğu taraftan açtı. Kilidin oynamamasına dikkat
ederek, aralıktan içeri süzüldü ve elmasları aldı.
Sonra kapıyı tekrar yerine yerleştirdi, menteşeleri vidaladı, elmasları sarıp paket yaptı
ve, kendisi gelinceye kadar açmaması direktifini de ekleyerek, paketi New York’un doğu
kenarında eski bir apartmanda oturan Hansen adındaki arkadaşına yolladı.
Bir müddet sonra, Ms. Bugher, mücevher dolabını açıp hiçbir şey bulamayınca, bir
hırsızlık olayıyla yüzyüze olduğunu anlamış durumdaydı. Akla gelen ilk şüpheli, elbette, uşak
John Morcischek idi.
Yapılan polis sorgusunda, uşak Morcischek son derece soğukkanlıydı. Ev sahibesinin
dolap anahtarını nerede saklıyor olduğunu bilmiyor olduğunu söyledi. Doğru söylüyordu.
Morcischek, hırsızlıkla suçlandığı için gururunun kırıldığı, bu evde daha fazla
kalamayacağını, başka bir yerde iş aramaya niyetli olduğunu da bildirdi.
Bu sırada New York’ta bir posta dağıtıcısı, bir nakliyecinin on yaşındaki kızına bir paket
veriyordu. Kızın babası, gece işinden eve döndüğünde şaşkınlıktan donakaldı. Önünde
yüzükler, bilezikler, kolyeler ve başka bir sürü mücevher duruyordu.
42
Kimsenin onlara böyle bir hediye göndermeyeceği belliydi. Adam, olayı polise bildirdi.
Mücevheratın Ms. Bugher’e ait olduğu anlaşıldı. Bunun üstünden bir saat geçmeden
Morcischek hırsızlık suçuyla tutuklandı.
Uşak bu kez suçunu inkar edemedi. Zenginlik içinde değil de hapishanede geçireceği
yıllara sebep olan gafletine lanet ediyordu.
Nakliyecinin adı Hanlon’du ve Morcischek’in arkadaşı Hansen’in oturduğu apartmanda
yaşıyordu. Morcischek, paketin üzerine aceleyle adres yazarken “se”yi “lo” ya benzer şekilde
yazmış; o yüzden, postacı paketi alıp Hanlon’ların evine bırakmıştı…
ACELE KARAR VERMEYİN...
Köyün birinde bir yaşlı adam varmış. Çok fakirmiş, ama Kral bile onu kıskanırmış... Dillere
destan bir beyaz atı varmış ki, tarifinden diller aciz. Kral bu at için ihtiyara nerdeyse
hazinesinin tamamını teklif etmiş, ama adam satmaya yanaşmamış.
"Bu, sadece bir at değil benim için; o bir dost. İnsan dostunu satar mı" dermiş hep. Bir sabah
kalkmışlar ki, at yok. Köylü ihtiyarın başına toplanmış:
"Seni ihtiyar bunak, bu atı sana bırakmayacakları, çalacakları belliydi. Krala satsaydın,
ömrünün sonuna kadar beyler gibi yaşardın. Şimdi ne paran var, ne de atın." demişler..
İhtiyar:
"Karar vermek için acele etmeyin." demiş.
"Sadece at kayıp" deyin, "Çünkü gerçek bu. Ondan ötesi sizin yorumunuz ve verdiğiniz karar.
Atımın kaybolması, bir talihsizlik mi, yoksa bir şans mı? Bunu henüz bilmiyoruz. Çünkü bu
olay henüz bir başlangıç. Arkasının nasıl geleceğini kimse bilemez."
Köylüler ihtiyar bunağa kahkahalarla gülmüşler. Aradan 15 gün geçmeden at, bir gece ansızın
dönmüş... Meğer çalınmamış, dağlara gitmiş kendi kendine. Dönerken de, vadideki 12 vahşi
atı peşine takıp getirmiş. Bunu gören köylüler toplanıp ihtiyardan özür dilemişler.
"Babalık" demişler, "Sen haklı çıktın. Atının kaybolması bir talihsizlik değil adeta bir devlet
kuşu oldu senin için, şimdi bir at sürün var.."
"Karar vermek için yine acele ediyorsunuz." demiş ihtiyar. "Sadece atın geri döndüğünü
söyleyin. Bilinen gerçek sadece bu. Ondan ötesinin ne getireceğini henüz bilmiyoruz. Bu daha
başlangıç. Birinci cümlenin birinci kelimesini okur okumaz bir kitap hakkında nasıl fikir
yürütebilirsiniz?"
Köylüler bu defa açıkça ihtiyarla alay etmemişler, ama içlerinden "Bu herif sahiden biraz
43
garip." diye geçirmişler... Bir hafta geçmeden, vahşi atları terbiye etmeye çalışan ihtiyarın tek
oğlu attan düşmüş ve ayağını kırmış. Evin geçimini temin eden oğul şimdi uzun zaman
yatakta kalmak zorundaymış. Köylüler yine gelmişler ihtiyara. "Bir kez daha haklı çıktın."
demişler.
"Bu atlar yüzünden tek oğlun, bacağını uzun süre kullanamayacak. Oysa sana bakacak başka
kimse de yok. Şimdi eskisinden daha fakir, daha zavallı olacaksın." demişler. İhtiyar:
"Siz erken karar verme hastalığına tutulmuşsunuz." diye cevap vermiş.
"O kadar acele etmeyin. Oğlum bacağını kırdı. Gerçek bu. Ötesi sizin verdiğiniz karar. Ama
acaba ne kadar doğru. Hayat böyle küçük parçalar halinde gelir ve ondan sonra neler olacağını
siz asla bilemezsiniz."
Birkaç hafta sonra, düşmanlar kat kat büyük bir ordu ile ülkelerine saldırmış. Kral son bir
ümitle eli silah tutan bütün gençleri askere çağırmış. Köye gelen görevliler, ihtiyarın kırık
bacaklı oğlu dışında bütün gençleri askere almış. Köyü matem sarmış. Çünkü savaşın
kazanılmasına imkân yokmuş, giden gençlerin sonunda ya öleceğini ya da esir düşeceğini
herkes biliyormuş.
Köylüler, yine ihtiyara gelmişler...
"Yine haklı olduğun ortaya çıktı." demişler. "Oğlunun bacağı kırık, ama hiç değilse yanında.
Oysa bizimkiler, belki asla köye dönemeyecekler. Oğlunun bacağının kırılması, talihsizlik
değil, şansmış meğer..."
"Siz erken karar vermeye devam edin." demiş, ihtiyar. "Oysa ne olacağını kimseler bilemez.
Bilinen bir tek gerçek var. Benim oğlum yanımda, sizinkiler askerde... Ama bunların
hangisinin talih, hangisinin şanssızlık olduğunu sadece Allah biliyor."
AFFETMENİN SONUCU
Bir öğretmen bir gün derste öğrencilerine bir teklifte bulunur:
'Bir hayat deneyimine katılmak ister misiniz?' Öğrenciler çok sevdikleri hocalarının bu
teklifini tereddütsüz kabul ederler.
'O zaman' der öğretmen.
'Bundan sonra ne dersem yapacağınıza da söz verin' Öğrenciler bunu da yaparlar.
'Şimdi yarınki ödevinize hazır olun. Yarın hepiniz birer plastik torba ve beşer kilo patates
getireceksiniz!'
44
Öğrenciler, bu işten pek bir şey anlamamışlardır. Ama ertesi sabah hepsinin sıralarının
üzerinde patatesler ve torbalar hazırdır. Kendisine meraklı gözlerle bakan öğrencilerine şöyle
der öğretmen:
'Şimdi, bugüne dek affetmeyi reddettiğiniz her kişi için bir patates alın, o kişinin adını o
patatesin üzerine yazıp torbanın içine koyun.'
Bazı öğrenciler torbalarına üçer-beşer tane patates koyarken, bazılarının torbası neredeyse
ağzına kadar dolmuştur.
Öğretmen, kendisine 'Peki şimdi ne olacak?' der gibi bakan öğrencilerine ikinci açıklamasını
yapar:
'Bir hafta boyunca nereye giderseniz gidin, bu torbaları yanınızda taşıyacaksınız. Yattığınız
yatakta, bindiğiniz otobüste, okuldayken sıranızın üstünde? hep yanınızda olacaklar.'
Aradan bir hafta geçmiştir. Hocaları sınıfa girer girmez, denileni yapmış olan öğrenciler
şikayete başlarlar:
'Hocam, bu kadar ağır torbayı her yere taşımak çok zor.' 'Hocam, patatesler kokmaya başladı.
Vallahi, insanlar tuhaf bakıyorlar bana artık. Hem sıkıldık, hem yorulduk?'
Öğretmen gülümseyerek öğrencilerine şu dersi verir: '
Görüyorsunuz ki, affetmeyerek asıl kendimizi cezalandırıyoruz. Kendimizi ruhumuzda ağır
yükler taşımaya mahkum ediyoruz.
Affetmeyi karşımızdaki kişiye bir ihsan olarak düşünüyoruz, halbuki affetmek en başta
kendimize yaptığımız bir iyiliktir.'
AKREP
Yazdan kalma sıcak bir eylül günüydü. Yaşlı kadın ikindi namazı için camiye giden
kocasının arkasından kapıyı sürgüleyip merdivene oturdu. İçinde bir sıkıntı vardı nedense?
Bir müddet oturduktan sonra ezanın okunmasıyla ayağa kalktı, romatizmalı bacaklarını
sürüyerek yukarı çıktı. Kocasının açık bıraktığı radyoyu kapattı. Gidip abdest aldı ve namaza
durdu. Namazı bitince askerdeki oğluna, gelin kızına, kocasına, akrabalarına, bütün insanlara
uzun ömürlü, hayırlı olmaları için uzun uzun dua etti...
Ağır ağır, istemeye istemeye ayağa kalktı ve mutfağa gitti. Bir tepsiye bir avuç kadar
kırmızı mercimek koydu ve ayıklamak için mutfağın balkonuna çıktı. Daha akşama epeyce
zaman vardı ama yemeği hazır edeyim diye düşünüyordu. "Bir gelinim olsaydı" diye iç
45
geçirdi. "Kaç kişi vardı. Şu evde, çın çın çocuk sesleri çınlardı. Yemeğin tadına bile
bakmadan bitirdikleri olurdu." diye düşündü. Sonra canlanıp, "Mercimeği ayıklayayım" dedi.
Ama önce balkondaki kuzineyi yakmalıyım dedi. Hem mercimek çorbası yapacak, hem de
patates haşlayacaktı. Bol soğanlı patates piyazını çok severdi kocası. Balkondaki naylon
torbaların birinde çalı çırpı birindeyse tezek vardı. Önce kuzinenin külünü boşalttı. Sonra çalı
çırpıyla ateşi tutuşturdu. Üstüne tencereyi oturturdu. "Patatesler haşlanıncaya kadar çorbayı da
hazır ederim" dedi. Oturduğu yerden dönüp tepsiyi kucağıma alayım derken oda ne? Bir adım
arkasında kocaman bir akrep, kuyruğunu kaldırmış, sanki parçalamaya hazır bir kaplan gibi
tetikte beklemiyor mu? Yaşlı kadın gözleri faltaşı gibi açılmış, umulmadık bir hızla kuzinenin
dibindeki maşayı kapıp, akrebi kuyruğundan tuttuğu gibi cayır cayır yanan ateşin içine attı.
Akrep cızırdaya cızırdaya, kıvrıla büküle yandı...
Akşam olunca iki yaşlı insan yemeklerini yediler... Akşam namazını kıldılar. Kocanın çay
faslı, yatsı namazı derken uyku zamanı geldi ve birbirlerine hayırlı geceler dileyerek yattılar.
Meydan gibi geniş bir yer. Kocaman bir ateş yakılmış, etrafta bir hayli insan var.
Sanki bir törene gelmişler gibi merakla etrafa ve ateşe bakıyorlar. Yaşlı kadının elleri ardına
bağlanmış, beyaz bir elbise giydirmişler. Yanında iriyarı, asık suratlı iki tane adam var.
Getirip tam ateşin önüne dikiyorlar. Siyahlar giyinmiş bir adam gök gürültüsü gibi bir sesle
bağırıyor;
"Bir insan yakmanın cezasının ne olduğunu biliyor musun? Biz de aynen seni öyle
yakacağız." Yaşlı kadın ağlayarak yalvarıyor;
-Vallahi de, billahi de ben kimseyi öldürmedim, ben kimseyi yakmadım.Ben kimseye zarar
vermedim." diretiyor siyahlı adam:
-Hayır,sen bir insan yaktın, biz de seni yakacağız, diye.
Kadıncağız diz çöküyor, ayakta duracak dermanı yok. Ağlıyor, ağlıyor, ağlıyor. "Yakmadım
ben kimseyi" diyor. O sırada, ateşin biraz ötesinde, kömürleşmiş bir erkek cesedi
gösteriyorlar. "İşte yaktığın kişi diyorlar. Kadın diretiyor, "Ben kimseyi yakmadım" diye. O
sırada ceset yerinden doğruluyor, kömürleşmiş şehadet parmağını kadına doğru sallayarak;
-Beni sen yaktın, diyor.
46
Artık yaşlı kadın bir şey söyleyemiyor. Yere yığılıyor. İki yanındaki adamlar kollarından
tuttukları gibi ateşe atıveriyorlar.
"Naciye, Naciye uyan! Rüya mı görüyorsun?" Yaşlı kadın kocasının sarsmasıyla uyandı. Elini
kütür kütür atan kalbinin üstüne koydu. "Allah'a şükür rüyaymış" dedi. Kan ter içinde
kalmıştı.
Rüyasını kocasına anlattı ve birden ateşe canlı attığı akrep geldi aklına. Ne büyük bir hata, ne
büyük bir günah işlediğini anladı. Tereddüt bile etmeden akrebi canlı canlı ateşe atmıştı. Ceza
vermenin, yakmanın sadece Yüce Allah'a mahsus olduğunu düşündü. Sabah ezanının
okunmasıyla Kelime-i Şehadet getirerek yerinden kalktı, ter içindeki çamaşırlarını değiştirdi.
Kocası camiye gitmişti. Yaşlı kadın yorgun bir vaziyette gitti abdest aldı, namazını kıldı.
Allah'tan kendisini affetmesini istedi. Uzun uzun dua etti. Gözyaşı döktü. Ta ortalık ağarana,
kuşlar cıvıl cıvıl sabah nağmelerine başlayana dek...
ARABA
Arkadaşım Paul erkek kardeşinden Noel hediyesi olarak bir araba almıştı. Paul Noel
gecesi ofisten çıktığında, yeni parıl parıl parlayan arabasının başındaki afacan çocuk ağzından
adeta sular akarak, Bu sizin arabanız mi bayım? diye sormuş.
Paul başıyla onaylamış ve Kardeşim Noel hediyesi olarak aldı demiş.
Çocuk şaşırmış.
Yani kardeşiniz bunu size hediye etti ve siz hiç para ödemek zorunda kalmadınız mi? Tanrım,
umarım Çocuk cümlesini tamamlamakta tereddüt etmiş. Paul onun dileğinin ne olduğunu
biliyormuş. Böyle bir kardeşi olmasını istediğinden eminmiş. Oysa çocuğun söylediği şey
Paulü iliklerine kadar titretmiş. Umarım ben de böyle bir kardeş olurum.
Paul şaşkınlıkla çocuğa bakmış. Arabama binip bir tur atmak ister misin? diye sormuş.
Evet, bayılırım. Kısa bir tur attıktan sonra çocuk, Bayım, benim evimin önünden geçmenizde
bir sakınca var mi? diye sormuş
Paul gülümsemiş. Çocuğun istediğinin ne olduğunu anladığını düşünmüş. Komşularına büyük
bir arabayla geldiğini göstermek istiyordur demiş içinden. Ama Paul yine yanılmış.
Çocuk, şu iki basamağın olduğu yerde durabilir misiniz? diye sormuş. Basamaklardan çıkmış.
Birkaç dakika sonra Paul onun yavaş yavaş yürüyerek geri geldiğini görmüş. Yaninda sakat
kardeşini taşıyormuş. Kardeşini en alt basamağa oturtmuş ve iyice bir sarılıp ona arabayı
göstermiş. İşte buddy, aynen az önce sana söylediğim gibi değil mi?
47
Erkek kardeşi Noel hediyesi olarak almış. Bir kuruş bile ödemek zorunda kalmamış. Bir gün
ben de sana aynısını alacağım o zaman aynen sana anlatmaya çalıştığım gibi bütün hayallerin
gerçek olacak.
Paul arabadan inmiş ve çocuğu arabanın ön koltuğuna oturtmuş, gözleri parlayan sakat
kardeşini de yanına üçü birlikte arabayla unutamayacakları bir tur atmışlar.
ARKADAŞ
Savaşın en kanlı günlerinden biri. Asker, en iyi arkadaşının az ileride kanlar içinde yere
düştüğünü gördü.
İnsanın başını bir saniye bile siperin üzerinde tutamayacağı ateş yağmuru
altındaydılar. Asker teğmene koştu ve:
- Teğmenim. Fırlayıp
arkadaşımı alıp gelebilir miyim?..
Delirdin mi? der gibi baktı teğmen...
- Gitmeye değer mi?. Arkadaşın delik deşik olmuş. Büyük ihtimalle
ölmüştür bile.. Kendi hayatını da tehlikeye atma sakın..
Asker ısrar etti ve teğmen "Peki " dedi.. "Git o zaman.."
İnanılması güç bir mucize. Asker o korkunç ateş yağmuru altında arkadaşına ulaştı. Onu
sırtına aldı ve koşa koşa
döndü. Birlikte siperin içine yuvarlandılar. Teğmen, kanlar içindeki askeri muayene etti..
Sonra onu sipere taşıyan arkadaşına döndü:
- Sana değmez, hayatini tehlikeye atmana değmez,demiştim. Bu zaten ölmüş..
- Değdi teğmenim. dedi asker..
- Nasıl değdi? dedi teğmen. Bu adam ölmüş görmüyor musun?..
- Gene de değdi komutanım. Çünkü yanına
ulaştığımda henüz sağdı..
Onun son sözlerini duymak, dünyaya bedeldi benim icin..
Ve arkadaşının son sözlerini hıçkırarak tekrarladı:
- Ahmet!.. Geleceğini biliyordum!.. demişti arkadaşı... Geleceğini biliyordum..
ASLA ÇOK GEÇ DEMEYİN
Çok geç diye bir zaman yoktur!
Okulun ilk günü, ilk derste profesörümüz, önce kendini tanıttı, sonra;
48
"Bu yıl, yepyeni bir öğrencimiz var. Çok ilginç biri bakalım bulabilecek misiniz" dedi.
Ayağa kalkıp etrafa bakmaya başlamıştım ki, yumuşak bir el omzuma dokundu.
Döndüm.
Yüzü iyice kırışmış bir yaşlı hanımefendi, bana gülümseyerek bakıyordu.
"Ben Rose" dedi.
"Benim adım Rose, yakışıklı. 87 yaşındayım.
" Bu kadar genç ve masum yaşta üniversiteye niye
geldin" diye şaka yaptım.
Minik bir kahkaha ile yanıtladı: "Buraya zengin bir eş bulmaya geldim.
Evlendikten sonra emekli olup dünya turuna çıkacağım.." Dersten sonra kantine gidip, birer
sütlü çikolata içtik. Hemen arkadaş olmuştuk. Ertesi gün ve ertesi üç ay, sınıftan hep birlikte
çıktık ve hep kantinde lafladık. Öyle akıllı ve öyle deneyimliydi ki, onu dinlemekle,
derslerden daha çok şey öğrendiğimi hissediyordum. Sömestre boyunca Rose kampüsün gülü
oldu. Nereye gitse etrafı çevriliyor, çok çabuk arkadaş ediniyordu. iyi giyinmeyi seviyor,
diğer öğrencilerin ilgisini çekmeye bayılıyordu. Rose hayatını anlamlı yaşıyordu.
Hepimizden daha canlı, daha dolu yaşıyordu.. Sömestre sonunda, Futbol balosuna davet ettik,
Rose'u.. Konuşma yapması için.. Orada bize verdiği dersi unutmama imkan yok..
Konuşmasını önceden hazırlamış ve bir yığın karta kocaman kocaman yazmıştı. Elinde bu
deste ile kürsüye yürürken, kartları elinden düşürdü. Konuşma darmadağın olmuştu. Şaşkın,
biraz da utanmış mikrofona doğru eğildi..
"Ne kadar beceriksizim, değil mi? Özür dilerim. Buraya gelmeden önce heyecanım yatışsın
diye biraz içecek aldım. Sonucu görüyorsunuz. şimdi bu kartları toplasam bile onları yeniden
sıraya koymam mümkün değil. Onun için en iyisi ben size aklımda kalanları söyleyeyim, olur
mu?" Biz kahkahalarla gülerken, o bardaktan bir yudum su aldı ve konuşmasına başladı:
"Yaşlandığımız için, evlenmekten, oynamaktan, yaşamaktan vazgeçmeyiz. Evlenmek,
oynamak ve yaşamaktan vazgeçtiğimiz için yaşlanırız. Genç kalmanın mutlu olmanın ve
başarıya ulaşmanın sadece dört sırrı vardır. Her gün gülmek ve yaşama katacak mizah
bulmak. Bir rüyanız olmalı mutlak. Rüyalarınızı kaybettiniz mi, ölürsünüz.
Etrafımızda dolaşan pek çok kişi aslında ölü ve bundan kendilerinin bile haberi yok.
Yaşlanmakla, büyümek arasında çok büyük bir fark vardır. Eğer 19 yaşındaysanız ve bir yıl
hiçbir şey yapmadan, hiçbir şey üretmeden bir yıl sırtüstü yatarsanız, sadece bir yaş yaşlanır,
20 olursunuz. Ben 87 yaşındayım ve ben de bir yıl hiçbir şey yapmadan, hiçbir şey üretmeden
sırtüstü yatarsam, 88 yaşımda olurum. Herkes bir yılda bir yaş yaşlanır.
Bunun için özel bir yetenek ya da bilgiye ihtiyaç yoktur. Oysa bir yaş daha büyümek için,
49
mutlak bir şeyler yapmak, üretmek, kendini geliştirecek fırsatları bulmak ve kullanmak
gerekir. Asla pişman olmayın. Biz yaşlılar, genelde yaptıklarımızdan değil,
yapmadıklarımızdan pişman oluruz çünkü.
Ölümden korkan insanlar, pişman olanlardır. Pişman olmaktan korktukları için hiçbir şey
yapmayanlardır."
Ders yılı sonunda Rose, yıllarca önce başlayıp, yaşam mücadelesi içinde ara vermek zorunda
kaldığı üniversiteyi derece ile bitirdi.
Mezuniyet töreninden bir hafta sonra, uykusunda, huzur içinde öldü.
Cenaze törenine 2 binden fazla üniversite öğrencisi katıldı.
"Yapabileceğimiz her şeyi yapmak için asla geç olmayacağını" hepimize hem de nasıl öğreten
bu muhteşem kadının anısına layık bir törendi bu. Rose'un
öğretisi aslında dünyanın bütün üniversitelerinde zorunlu ders olmalıydı:
"Çok geç diye bir zaman yoktur!.."
Ayakkabı pazarlamacısı
Ayakkabı üretip pazarlayan bir şirket, yıllar önce, pazar araştırması yapmaları için Afrika’ya
iki elemanını göndermiş.
Birinci eleman, pazar araştırmasını yaptıktan sonra kendisini gönderen patrona bir rapor
sunmuş ve demiş ki:
– Afrika’da bizim için hiçbir fırsat yok. Çünkü orada hiç kimse ayakkabı giymiyor.
Aynı yere birkaç ay sonra giden ikinci eleman da pazar araştırmasını yapmış, dönüşte
patronuna bir rapor sunmuş ve demiş ki:
– Afrika’da bizim için olağanüstü fırsatlar var. Çünkü orada hiç kimse ayakkabı giymiyor.
BABA UNUTUR
Dinle oğlum, bunları sana sen uyurken söylüyorum. Küçücük elini yanağının altına
sokmuşsun, nemli alnındaki sarı lülelerin yapış yapış ıslak. Odana bir hırsız gibi süzülerek
girdim. Birkaç dakika önce kütüphanede oturmuş gazetemi okurken vicdan azabım nefes
kesen bi dalga gibi üstüme geldi. Bir suçlu gibi yatağının başucuna geldim.
Neler mi düşündüm oğlum? Sabah sabah kızmıştım. Okula gitmek üzere giyinirken seni
azarladım, çünkü yüzünü ıslak havluyla öylesine silivermiştin. Ayakkabılarının kirli olduğunu
görünce sana onları temizlettim. Bazı eşyalarını yere attığında sana öfkeyle bağırdım.
Kahvaltı ederken bir sürü kusurunu buldum. Yiyecekleri etrafına saçıyordun, lokmalarını
50
çiğnemeden yutuyordun, ekmeğine çok fazla tereyağı sürmüştün. Sen oyun oynamaya
gidiyordun, bense trenime yetişmek zorundaydım. Bana baktın elini salladın ve “Güle güle
babacığım” dedin. Ben ise kaşlarımı çattım ve “Dik dur!” dedim sana.
Akşam üzeri de durum farksızdı. Eve gelirken seni yere çömelmiş arkadaşlarınla bilye
oynarken buldum. Çorapların yırtılmıştı. Arkadaşlarının önünde seni küçük düşürdüm ve
kolundan tutup eve götürdüm. Bu çoraplar çok pahalıydı ve giymek istiyorsan dikkatli
olmalıydın. Düşün oğlum bunları sana baban söylüyordu!
Hatırlıyor musun? Sonra çalışma odama girdin.Gözlerinde incinmiş bir ifade vardı.
Kağıtlarımın üzerinden sana baktığımda bir an için çıkmaya yeltendin. “Ne istiyorsun?” diye
bağırdım sana.
Hiç bir şey söylemeden koşup boynuma sarıldın ve beni öptün. Hem de büyük bir sevgiyle.
Sonra koşarak dışarı çıktın.
Kağıdım elimden düştü. Bana neler oluyordu? Sürekli senin hatalarını buluyordum. Seni
böyle ödüllendiriyordum. Seni sevmediğim için değil bu; senden çok şey beklediğim için.
Seni kendi çağımın değer yargılarına göre değerlendiriyorum çünkü.
Oysa ki senin pekçok güzel özelliğin var. Kalbin öylesine yüce ki! Bu gece gelip beni öpüşün
de bunu kanıtlıyor.Bu gece başka hiçbir şeyin önemi yok oğlum. Karanlıkta, yatağının
yanında diz çöktüm ve çok utanıyorum. Bunları sana uyanıkken anlatsam da anlamazsın
biliyorum. Ama yarın gerçek bir baba olacağım. Seninle oynayacağım. Sen acı çektiğinde acı
çekecek, sen güldüğünde güleceğim. Dilimin ucuna kötü şeyler geldiğinde dilimi ısıracağım.
Kendi kendime sürekli, “O bir çocuk!” diyeceğim.
Ben seni büyük bir adam gibi gördüm. Oysa ki sen daha küçük bir çocuksun. Daha dün
annenin kolları arasındaydın, başını onun omzuna dayamıştın. Ah, senden çok şey bekledim
oğlum, çok şey bekledim.
İnsanları eleştirmek yerine onları anlamaya çalışalım. Ne yapmak istediklerini anlayalım.
Sempati, hoşgörü ve nezaket eleştiriden çok daha yararlıdır. “Bilmek affetmektir.”
Eleştirmeyin, kınamayın ve şikayet etmeyin!
BES MAYMUN HIKAYESI
Kafese beş maymunu koyarlar...ortaya da bir merdiven ve tepe-sine de iple muzları
asarlar. Her bir maymun merdivenleri çıkarak muzlara ulaşmak istediğinde dışarıdan üzerine
soğuk su sıkarlar. Her bir maymun ayni denemeye giriştiğinde çok soğuk suyla ıslatılır. Bütün
maymunlar bu denemeler sonunda sırılsıklam ıslanırlar. Bir süre sonra muzlara hareketlenen
51
maymunlar diğerleri tarafından engellenmeye başlanır. Suyu kapatıp maymunlardan biri
dışarı alınıp yerine yeni bir maymun koyulur. İlk yaptığı is muzlara ulaşmak için merdivene
tırmanmak olur fakat diğer dört maymun buna izin vermez ve yeni maymunu döverler. Daha
sonra ıslanmış maymunlardan biri daha yeni bir maymunla değiştirilir. Bu ikinci maymun da
merdivene ilk yaptığı atakta dayak yer. Bu ikinci yeni maymunu en şiddetli ve istekli döven
ilk yeni maymundur. Islak maymunlardan üçüncüsü de değiştirilir. En yeni gelen maymun da
ilk atağında cezalandırılır. Diğer dört maymundan yeni gelen ikisinin en yeni gelen maymunu
niye dövdükleri konusunda hiç bir fikirleri yoktur. Son olarak en bastaki ıslanan maymunların
dördüncüsü ve beşincisi de yenileriyle değiştirilir. Tepelerinde bir salkım muz asılı olduğu
halde artik hiçbiri merdivene yaklaşmamaktadır. Neden mi? Çünkü burada isler böyle gelmiş
ve böyle gitmelidir.
ENDİŞELENEN ÇİFTÇİ
Korku ve endişeyle ilgili olarak bir köylünün hikayesi vardır.Bu çiftçi çok çalıştığı ve
de inançlı olduğu,her günü olduğu gibi kabul ettiği ve asla endişelenmediği için çok
başarılıdır.Bütün işleri yolunda gitmektedir.Çevresindeki insanlara şöyle bir baktığında
onların büyük bir çoğunluğunun havadan,dünyanın durumundan,sağlıklarından,ekonomiden
ve daha sayabileceğimiz bir çok şeyden alabildiğine endişelenen inanlar olduklarını
görmüştür.
Bu durum karşısında çiftçi;”Acaba endişelenmeyerek bir şeyler mi kaçırıyorum ?”
diye düşünmüş ve ertesi gününü tamamen endişelenmeye adamış.Akşam erken
yatmış,böylece endişelenme günü olan ertesi gün için iyi dinlenmiş olacakmış.Bir tam gün
endişelenme için fazla enerji tüketeceğini düşünerek ertesi sabah güçlü bir kahvaltı
yapmış.Sonra en sevdiği sandalyesine oturup endişelenmeye başlamış.
Ürünleri zarar görürse ne yapacağını düşünerek endişelenmiş.Sonuç
yoksullaşacaktır.Bereketli bir ürün olursa ne yapacağını düşünerek endişelenmiş.Bu durum
fiyatları düşürecektir.Sonuç yoksullaşacaktır.Sonra sağlık durumundan endişelenmiş.Ya hasta
olup çalışamazsa ?Sonuç yoksullaşacaktır.Ya havanın durumu ?Yağmur yağmazsa,kuraklık
olursa ?Ürün yok.Sonuç yoksullaşacaktır.Ya çok fazla yağarsa ?Ürünler zarar görür.Sonuç
yoksullaşacaktır…Endişelendikçe endişelenecek daha fazla şey bulur.
Ertesi gün komşusunu görür,ona ne yaptığını anlatır ve “Endişelenmek için tam 12 saat!...Ve
hiçbir şey başaramadım.” der.
Burada çiftçi hepimizin akılda tutması gereken bir şey öğrendi:Endişelenmek
52
üretkenliği engeller,bize zarar verir.Problemlerimizi asla çözmez.Eğer biz bir öğrenciysek
olumsuz şeyleri düşünüp çalışmamızı engellemek yerine olumlu şeyler düşünerek çalışmaya
motive olmalı ve yolumuza devam etmeliyiz.Olumsuz düşünceler ve duygular bir otomobilin
hava filtresindeki pisliklere benzerler,pislik arttıkça otomobil güçten düşer,ama daha çok
yakıt harcar ve en sonunda gidemeyecek duruma gelir.Endişeler de insan için böyledir.İnsanın
endişeleri arttıkça bir süre sonra bu endişelerine inanmaya başlar.Sonucun olumsuz olacağını
ve böyle bir durumla karşılaşacağı için çalışmasına gerek olmadığını düşünür.Böylece
çalışmaktan vazgeçer.Bu bakımdan zihnimiz için bir pislik hükmünde olan endişeleri bir
kenara atarak çalışmalarımıza devam etmeliyiz.
BEYAZ AT VE HÜKÜMDAR
Hükümdarın birinin beyaz bir atı varmış. Hükümdar, bu atını çok severmiş. Bir gün bütün
maiyetinin (kendi adamlarının) hazır bulunduğu bir sırada:
- Bu beyaz atımın ölüm haberini getirenin kafasını uçurabilirim. Çok dikkatli olun. Çünkü bu
beyaz atı canım kadar seviyorum. Onun ölüm haberi bende kriz geçirtebilir, demiş.
Günün birinde, her şeyin eceli gibi beyaz atın da eceli gelir. Ve beyaz at ölür. Hükümdarın
adamlarında bir telaştır kopar. Kimse cesaret edemez ki, beyaz atın ölümünü hükümdara
haber versinler. Seyis başı, düşünür taşınır, olacak gibi değil. Ben gidip hükümdara haber
vereceğim. Öyle olsa da, böyle olsa da bizim kafa gidecek, der. Ve Seyis başı, hükümdarın
huzuruna çıkar:
- Hükümdarım, der. Sizin beyaz at var ya!
- Evet der, Hükümdar. Seyis başı:
- O, yatmış, ayaklarını dikmiş, gözlerini yummuş, karnı şişmiş, hiç nefes almıyor, der.
Hükümdar :
- Seyis başı, seyis başı! Desene, bizim beyaz at öldü!.. Seyis başı:
- Aman hükümdarım! Ben demedim, siz dediniz hükümdarım, siz dediniz der ve kafayı
kurtarır
BIR SAVAŞ HİKÂYESİ
Tarihler, yirminci yüzyılın ikinci yarısını göstermektedir. Tarihin en kanlı
savaşlarından biri bitmiştir. Askerler Vietnam'da savaştıktan sonra evle- rine geri
53
dönmektedir. İşte bu askerlerden biri geri dönüş yolunda San Francisco'da bulunan ailesini
hem eve döneceğini haber vermek hem de onlardan bir ricası olduğunu söylemek için arar.
Annesi ve babası da ricasının ne olduğunu merak ederler ve ona ricasının ne olduğunu
sorarlar. Asker, yanında bir arkadaşını getirmek istediğini söyler. Ailesi: ‘Memnuniyetle,
onunla tanışmak isteriz.’ diye cevap verir. Oğulları, ‘Bilmeniz gereken bir şey daha var.’ diye
sözlerine devam eder ve ‘Arkadaşım savaşta ağır yaralandı, bir mayına bastı ve bir koluyla,
bir ayağını kaybetti. Gidecek hiçbir yeri yok, ailesini yıllar önce kaybetmiş. Onun benimle
birlikte gelip bizimle birlikte kalmasını istiyorum.’ diye ailesine açıklamada bulunur. Bu
sözleri duyan anne ve babası: ‘Bunu duyduğumuza çok üzüldük oğlum. Belki onun kalacak
başka bir yer bulmasına yardımcı olabiliriz.’ derler. Anne ve babasının bu sözleri askerde
hayâl kırıklığı oluşturur. Genç, hayır, onun bizimle yaşamasını istiyorum, diye çıkışta
bulunur. Bunun üzerine ‘Oğlum’ der babası: ‘ Arkadaşının bizden ne istediğini bilmiyoruz.
Onun gibi özürlü biri bize çok büyük bir yük olur. Bizim kendi hayatımız var ve bunun gibi
bir şeyin hayatımıza engel olmasına izin veremeyiz. Bence bu arkadaşını unutup eve
dönmelisin. O, kendi başının çaresine bakacaktır.
Babasının bu sözleri üzerine asker telefonu kapatır. Ailesi bu telefon konuşmasından
sonra uzun bir süre ondan haber alamaz. Aradan birkaç ay geçtikten sonra San Francisco
polisinden bir telefon gelir. Oğullarının yüksek bir binadan düşüp öldüğünü öğrenirler. Olayı
inceleyen polisler önce bu olayın bir kaza olduğunu zannederler. Ama sonra incelemeler
sonucunda olayın intihar olduğu ortaya çıkar. Anne ve babası San Francisco'ya çağrılır.
Üzüntülü anne baba hemen San Francisco'ya uçar ve oğullarının cesedini tespit etmek için
şehir morguna götürülürler. Oğullarını tanırlar ve bilmedikleri bir şeyi daha öğrenince dehşete
düşerler: Oğullarının sadece bir kolu ve bir bacağı vardır.
BİR ÂMÂ ÇOCUĞUN HASRETİ
İşitiyorum, güneş pek güzel,çay kenarında suyun üzerine doğru sarkan çiçeklerin
manzarası pek latifmiş...Ve nazik öten kuşların,havai böceklerin,uçuşu da görülecek şeylerden
imiş.
İşitiyorum ki,geceleri gökyüzünde gizli ışıklar görünürmüş. Dalgaları göz yaşları gibi hazin
olan deniz içinde dahi,beyaz yelkenli gemiler akıp gidermiş.
İşitiyorum ki, çiçeklerin renkleri pek latif imiş. Dereler,dağlar, çayırlar, sular,ormanlar ve
hususiyle fecir zamanları o kadar güzel, o kadar şirin imişler ki, bu kadar azamet ve ihtişama
karşı insan,rabbine secdeler edermiş.
54
Fakat ben, ne o gürültüsünü işitmekte olduğum denizi, ne o rengin çiçekleri, ne gökyüzünü,
ne güneşi, ne o güzel meyveleri, ne kuşları, ne aydınlığı göremediğimden dolayı müteessir
değilim.
Hayır Allah’ım , hayır! Şu fani alemin güzelliklerinden hiçbirini arzu etmem. İlla!!.
Heyhat..!. Anacığımı göreydim..!
BİR GARİP AŞK HİKAYESİ
Annesi.. Bir de kendisi.. O kadardı bütün hayati..Bir gün fena halde sıkıldı, dayanamadı,
attı kendini sokağa.. Bir yığın vitrinin önünden geçti.. Tam bir CD satan dükkanını da geride
bırakmıştı ki, bir an durdu. Geri döndü, kapıdan içeri, gözüne hayal meyal takılan genç kıza
bir daha baktı. Kendi yaşlarında harika bir genç kızdı tezgahtar.. Hani ilk bakışta aşk derler
ya, öyle takılıp kalmıştı iste..
İçeri girdi.. Kız gülümseyerek koştu ona.. "Size nasıl yardim edebilirim"diye.. Nasıl bir
gülümsemeydi o..
Hemen oracıkta sarılıp öpmek istedi kızı... Kekeledi, geveledi, sonra "Evet" diyebildi.. Rast
gele bir plağı işaret ederek.. "Evet.. Su CD'yi bana sarar misiniz?.." Kız CD'yi aldı, içeri gitti.
Az sonra paket edilmiş geri geldi.
Aldı paketi, çıktı dükkandan,evine döndü, açmadan dolabına attı.. Ertesi sabah gene gitti aynı
dükkana.. Gene bir CD gösterdi kıza, sardırdı, aldı eve getirdi, attı paketi dolaba, gene
açmadan..
Günler hep alınıp sardırılan CD'lerle geçti.. Kıza açılmaya bir turlu cesaret edemiyordu.
Annesine açıldı sonunda.. Annesi "Git konuş oğlum, ne var bunda" dedi..
Ertesi sabah bütün cesaretini topladı. Erkenden dükkana gitti. Bir CD seçti. Kız gülerek aldı
plağı. Arkaya gitti, paketlemeye.
Kız içerdeyken bir kağıda "Sizinle bir gece çıkabilir miyiz" diye yazdı, altına telefon
numarasını ekledi, notu kasanın yanına koydu gizlice.. Sonra paketini alıp kaçtı Gene
dükkandan.
İki gün sonra evin telefonu çaldı.. Anne açtı telefonu.. CD dükkanındaki tezgahtar kızdı
arayan.. Delikanlıyı istedi.. Notunu yeni bulmuştu da..
Anne ağlıyordu... "Duymadınız mi" dedi..
55
"Dün kaybettik oğlumu.." Cenazeden birkaç gün sonra, anne oğlunun odasına girebildi
sonunda... Ortalığa çeki düzen vermeliydi. Dolabı açtı.. Oraya atılmış bir yığın açılmamış
paket gördü.. Paketleri aldı, oğlunun yatağına oturdu ve bir tanesini açtı...Icinde bir CD vardı,
bir de minik not..
"Merhaba.. Sizi öyle tatlı buldum ki.. Daha yakından tanımak istiyorum..Bir aksam birlikte
çıkalım mi..Sevgiler.. Jacelyn!."
Anne bir paketi daha açtı..Onda da bir CD ve bir not vardı..
"Siz gerçekten çok tatlı birisiniz, hadi beni bu gece davet edin, artık...
Sevgiler... Jacelyn!.."
* * * Unutmayın...
Düşündüğünüz şeyi mutlaka söyleyin... Birini seviyorsanız,söyleyin ona...İçinizdekini
söylemekten korkmayın. Birisi hakkında ne hissediyorsanız söyleyin ona... Ve hemen
söyleyin... Hemen... Beklemeden...
Çünkü, doğru zamanı bekler ve "İste simdi tam zamanı" derseniz, bir bakarsınız çok geç
olmuş... Gününüze sahip olun ki, pişmanlıklar yaşamayasınız. Hepsinden önemlisi,
dostlarınıza, sevdiklerinize,ailenize hep yakın olun..
Çünkü bugünkü haliyle bir şahıs olmanızı onlar sağladı, sizi onlar şekillendirdiler... "Seni
seviyorum" demekten sakin, ama sakin çekinmeyin, utanmayın, korkmayın!...
Yaşamı yaşanmaya değer yapan şeylerden birinin sevgi olduğunu unutmayın...
BİR HOŞGÖRÜ ÖRNEĞİ
11 yaşında bir çocuktu. İlkokulu bitirmiş ve din eğitimi yapan bir müessesenin eleme
imtihanını kazanarak kaydını yaptırmıştı.
İlkokul öğretmeninin ona karşı ayrı bir ilgi ve alâkası vardı . O da öğretmenini seviyordu.
Belki de ilk defa öğretmeninin isteğine uymamıştı. Buna uyamamıştı demek daha uygun
olurdu. Öğretmeni yatılı okula gitmesini isterken o birazda ailesinin zoruyla Kur'an Kursu
hüviyetindeki bir müesseseye kaydını yaptırmış, orada okumaya niyetlenmişti.
Halbuki ilkokul öğretmeni onu hangi telkinlerle yetiştirmişti . “ Sen büyük bir adam olacaksın
“ onun alışageldiği iltifatlardan sadece biriydi. Ama şimdi o , büyüklüğe giden tüm yolları
kendi elleriyle tıkamıştı... “ Yobaz ve gerici” yetiştiren bir yerde okuyacaktı...
56
Son görüşmesinde öğretmeni ona buna benzer laflar söylemişti...
Sanki havada bir kırbaç ıslık çalmış ve ardından gelip onun okuma hevesinin üstüne
şaklamıştı.. Yaralanmıştı çocuk.. Büyük olma yolunun tıkandığına canı sıkılmış ve sebep
olanlara kin duymaya başlamıştı..
Yatılı okul imtihanını kazanmış olmasına rağmen gidememek içine iyice işlemişti. Bir gün
öğretmenine içini döktü...Ondan üniversiteyi bitirinceye kadar destek olma garantisi almıştı...
Artık ailesi karşı çıksa da önemli değildi.. Öğretmeni ona her türlü desteği verecekti.
Kur'an kursundan kaçtı. Zorda olsa ailesini ikna etti. Ama kimliği , ilkokul diploması kursta
kalmıştı.. Onlarsız okula kaydolması imkansızdı...
Kurs'a gitti.Talebeler dersteydi. Kimseye görünmeden ikinci kata çıktı. Burası kursun
yatakhanesiydi. Kimliği ve diploması bavulundaydı... Kurstan kaçarken dikkat çekmesin diye
bavulunu yanına almamış, kimliğini ve diplomasını almayı da unutmuştu..
Acele acele alacaklarını aldı, bavulunu kapatıp eski yerine koydu . Nasıl olsa daha sonra gelir
alırım , diye düşündü...
Merdivenlerden indi. Dış kapıdan çıktığı an iş bitmiş, hürriyetine kavuşmuş olacaktı...
Yüreği heyecandan bir güvercin yüreğine dönmüştü. Koşar adımla dış kapıya doğru yürüdü.
Tam kapıdan adımını dışarı atacaktı ki , ensesine bir el yapışıverdi. Çırpınışları fayda
vermedi, ensesindeki elden kurtulamadı...
Biraz sonra “ Hocasının “ huzuruna çıkarıldı. Meğer hocası emir vermiş . “ Gören yakalasın
ve bana getirilmeden bırakılmasın “ demiş.. Görevlide vazifesini yapmış ve onu elinden tutup
hocasının yanına götürmüştü...
Talebe, kendini buradan nasıl kurtaracağını düşünüyordu... Sonunda kararını verdi. Hocasına
alabildiğine küstahlaşacak , o da böyle küstah talebe işe yaramaz diyecek ve onu kovacaktı.
Böylece kurtulmuş olacaktı.
Düşündüğü gibi de yaptı.. Hocanın karşısındaki sandalyeye kuruldu , burnunu havaya dikip
oturdu.
57
Uzun bir sessizlikten sonra hoca, birkaç kere tepeden aşağıya süzdüğü talebeye “ burada
okumak isiyor musun? “ diye sordu. Mağrur talebe , haşin bir sesle “istemiyorum” dedi..
İkiside sustular. Hocası “ nerede okumak istiyorsun“
“ yatılı okulda “ diye cevap verdi talebe bu soruya...
Hocası sorusunu değiştirdi : “ Ne olmak istiyorsun “ diye sordu. “ Cumhurbaşkanı “ dedi
talebe.
“Peki kaç sene yaşayacağını düşünüyorsun? “ diye bir başka soru sordu hocası “en fazla yüz
sene “ cevabını verdi...
- yüz sene yaşadın diyelim bunun kaç senesi uykuda geçer?
- “ yaklaşık yarısı”
- Kaç sene cumhurbaşkanlığı yaparsın ?
- “ Yedi sene, millet isterse bir yedi sene daha”
- Peki, 14 sene diyelim... Bunun kaç senesi uykuda geçer . İnsan uykuda da cumhurbaşkanlığı
yapamaz ya ? “
- “ 7 “ senesi
- Yani sen , en fazla 7 sene cumhurbaşkanlığı yapabilirsin , değil mi?
- “ evet”
- Hocası... “Ama Cumhurbaşkanı olacağında garanti de değil...
- “ elbette “
- Peki ya daha sonra...
Bu son soru kafasına balyoz gibi inmişti. Küçük bir çocuktu . Ama dindar bir ailede yetiştiği
için “ sonra” nın ahirete yönelik bir tarafı olduğunu da biliyordu. Dememişti, açıklamamıştı
ama hocası bunu ima etmişti.
58
Sanki ona , önemli olan cumhurbaşkanı olmak değil , insan olmaktır, demek istemişti...
Kendisinin bir tahta kulubesinin olduğundan bahisle, fakat ben hayatımdan o kadar
memnunum ki , şu anda bana cumhurbaşkanlığı dahi teklif etseler burayı bırakıp gitmem ,
demişti..
Talebenin zihni önce allak bullak oldu.. Sonra karanlık sis bulutlarından aydınlığa kayıyor
gibi hissetti kendini.. Hocasının bir büyükle konuşurmuş gibi onu karşısına alıp konuşması ,
bütün küstah söz ve davranışlarına rağmen gayet hoşgörülü ve müsamahakar davranması içine
ılık bir sevginin akışına sebep olmuştu...
Kararını verdi , burada kalacak, burada okuyacaktı...
BİR MASAL GİBİ
Dondurucu soğukta bir an önce evime varabilmek için hızla yürürken, ayağımın ucunda
bir cüzdan gördüm.. Hemen aldım. Sahibini gösteren bir kimlik vardır diye acele acele açtım..
İçinde üç dolar ve sararıp kat yerleri yıpranmış eski bir zarftan başka bir şey yoktu...
Sol üst köşede yalnızca gönderenin adresi, alıcı adresi yerinde bir posta kutusu numarası
vardı. Bir ipucu bulabilmek belki biraz da merakımı giderebilmek için zarfı açtım ve içindeki
mektubu okumaya başladım.
Mektup, sol yanı çiçek resmiyle süslenmiş bir kağıda, özenli bir el yazısıyla yazılmıştı ve
"Sevgili Michael" diye başlıyordu.. Ve "Annesi yasakladığı için onu bir daha
göremeyeceğini" anlatarak devam ediyor.. "Ama sakın unutma, seni daima seveceğim" diye
bitiyor.. İmza.. Hannah!..
Elimde yalnızca, mektubu yazan kişiyle, mektubun yazıldığı kişinin birinci adları vardı. Eve
gider gitmez hemen telefon idaresini aradım.Görevli kisi, kendisine bildirdiğim adreste
yaşayanların telefon numarasını vermesinin yasalara aykırı olduğunu söyledi. Fakat ısrarım
karşısında: "Belki, size yardımcı olabilirim" dedi.
"Bu adreste bulunan numaraya telefon ederim ve onlar Kabul ederlerse, sizi görüştürebilirim
lütfen bekleyin.." dedi. İki üç dakika sonra görevlinin sesi geldi..
"Bağlıyorum efendim." Telefonda, karşıdaki hanıma "Hannah diye birini tanıyıp,
tanımadığını" sordum.
"Bu evi, 30 yıl evvel, Hannah diye kızları olan bir aileden aldık" dedi. "Peki yeni adreslerini
59
biliyor musunuz?.."
"Hannah annesini bir huzurevine yatıracaktı. Oradan takip ederseniz, belki adres
bulursunuz.." deyip bana huzurevinin adını verdi.. Hemen aradım.. Yaşlı anne yıllar önce
ölmüş..
Ama kızına ait eski bir telefon numarası var. Belki oradan bilirlermiş.. "Bunların hepsi aptalca
aslında" dedim kendi kendime.. İçinde sadece 3 dolar ve 60 yıl önce yazılmış bir mektup
bulunan cüzdanın sahibini aramak için bunca zahmete ne gerek var ki.. Aradım numarayı..
Bir kadın "Şimdi Hannah'nın kendisi bir huzurevinde" dedi ve numarayı verdi. Hemen orayı
çevirdim.. Ses;
"Evet, Hannah burada yaşıyor" dedi.. Saat ona geliyordu ama hemen yola çıktım, Hannah'yı
görmek için.. Devasa bir binanın üçüncü katında şirin bir oda.. Gümüş saçlı, sıcak tebessümlü
bir yaşlı kadın.. Gözlerinin içi ışıl ışıl ama.. Anlattım olanları.. Cüzdanı ve mektubu gösterip..
Derin bir iç çekti mektuba bakarken ve "Genç adam" dedi,
"Bu mektup, Michael ile son kontağımdı.. Onu öyle seviyorum ki.. Sean Connery gibi
yakışıklıydı.. Hani şu meşhur aktör.. Ama ben 16 yaşındaydım.. Çok küçüğüm diye annem
kesinlikle izin vermedi.." Derin bir nefes daha.. "Michael Goldstein harika bir insandı. Eğer
bulabilirseniz ona söyleyin lütfen.. Onu hep düşündüm.. Hep.." Bir ufak sessizlik.. Bir derin
nefes daha.. "Ve onu hep sevdim.."İki damla yaş damladı elindeki mektuba, ıslanan
gözlerden.. "Ve hiç evlenmedim.. Michael gibi birisini bulamadım ki.." Hannah'ya teşekkür
edip odadan çıktım.
Binadan çıkarken danışmada beni karşılayan kız "Hannah Hanım yardımcı olabildi mi size"
dedi.." Hiç değilse bunun sahibinin soyadını öğrendim" dedim.. Cüzdanı elimde sallayarak.. O
sırada yanımda dikilip duran hademe bağırdı.. "Hey baksana.. Bu Bay Michael'ın cüzdanı..
Üzerindeki bu kırmızı şeritten onu nerde görsem tanırım.. Cüzdanını hep kaybederdi zaten..
Üç kere ben buldum, koridorlarda..
"Michael sekizinci katta yaşıyordu.. Ok gibi fırladım tekrar asansöre. Michael yatmamıştı.
Okuma odasında kitap okuyordu. Hemşire beni ve elimdeki cüzdanı gösterdi. Michael elini
arka cebine attı, hızla.. Sonra sevinçle "Evet bu benim cüzdanım" dedi. "Öğleden sonraki
yürüyüş sırasında kaybetmiş olmalıyım. Size teşekkür borçluyum."
"Hiçbirşey borçlu değilsiniz" dedim. "Ama özür dilerim. İpucu bulmak için açtım ve içindeki
mektubu okudum."
"Mektubu mu okudun?" "Sadece okumakla kalmadım. Hannah'yı da buldum.." "Buldun mu?
Nerde? İyi mi? Hala eskisi gibi güzel mi. Söyle, lütfen söyle.."
60
"Çok iyi.. Hem de harika" dedim, yavaşça.. "Bana onun telefon numarasını ver. Yarın onu
hemen arayacağım." Elime sımsıkı sarıldı.. "O benim tek aşkımdı.. Onu öyle sevdim ki, asla
evlenmedim.. Çünkü bu mektup geldiğinde hayatım, anlamsal olarak bitmişti."
"Bay Goldstein" dedim.. "Gelin benimle.."
Asansörle üçüncü kata indik.. Odanın kapısı açıktı. Hannah sırtı kapıya dönük televizyon
izliyordu.. Hemşire ona yaklaştı, omzuna dokundu.. "Hannah" dedi.. "Bu bay'ı tanıyor
musun?" Gözlüklerini ayarladı bir an baktı, tek kelime etmeden..
"Michael" dedi,
Michael, kapıda, kısık sesle.. "Hannah.. Ben Michael.. Beni tanıdın mı?.."
"Michael" diye yutkundu Hannah. "İnanmıyorum.. Bu sensin. Benim Michael'ım."
Michael Hannah'ya doğru yürüdü yavaşça. Sarıldılar.
Hemşire yanıma geldiğinde onun da gözleri yaşlıydı..
"Gördün mü, bak?" dedim "Yaşamda, yaşanması gereken her şey, er ya da geç, bir gün
kesinlikle yaşanacaktır."
***
Üç hafta sonra beni huzurevinden aradılar. Pazar günü bir nikah vardı.. Gelebilir miydim?
Harika bir nikah töreni idi. Hannah ve Michael beni nikah şahidi yaptılar üstelik. Hannah
açık bej elbisesi içinde çok güzeldi.. Michael de lacivert takımı içinde hala çok yakışıklı.. Bir
nikah tanığı olarak söylüyorum bu gözlemlerimi…
Aşklarını on sekiz yaşın heyecanı ve duygusuyla yaşayan 76 yaşındaki gelin ile 79 yaşındaki
damadın nikahında keşke siz de bulunsaydınız… Altmış yıl önce bittiği sanılan bir aşk
öyküsünün, altmış yıl sonra, kaldığı yerden nasıl filizlendiğine siz de tanık olacaktınız
BİR SAAT
Adam yorgun argın eve döndüğünde 5 yaşındaki oğlunu kapının önünde beklerken bulmuş.
Çocuk babasına:
"Baba 1 saatte ne kadar para kazanıyorsun?" diye sormuş. Zaten yorgun gelen adam "Bu seni
ilgilendirmez." diye cevaplamış.
Bunun üzerine çocuk:
"Babacığım lütfen bilmek istiyorum." diye cevap vermiş. Adam,
"İlla ki bilmek istiyorsan 20 dolar kazanıyorum." diye cevap vermiş.
Bunun üzerine çocuk,
61
"Peki bana 10 dolar borç verir misin?" diye sormuş. Adam iyice sinirlenip:
"Benim, senin saçma oyuncaklarına veya benzeri şeylerine ayıracak param yok. Hadi derhal
odana git ve kapını kapat." demiş. Çocuk sessizce odasına çıkıp kapısını kapatmış. Adam
sinirli sinirli bu çocuk nasıl böyle şeylere cesaret eder diye düşünmüş. Aradan bir saat
geçtikten sonra adam biraz daha sakinleşmiş ve çocuğa parayı neden istediğini bile
sormadığını düşünmüş. Belki de gerçekten lazımdı, diye geçirmiş içinden. Yukarı çocuğun
odasına çıkmış ve kapıyı açmış. Yatağında olan çocuğa:
"Uyuyor musun?" diye sormuş. Çocuk,
"Hayır." demiş.
"Al bakalım istediğin 10 doları. Sana az önce sert davrandığım için üzgünüm, ama uzun ve
yorucu bir gün geçirdim." demiş. Çocuk sevinçle haykırmış:
"Teşekkür ederim babacığım."
Yastığının altından diğer buruşuk paraları çıkarmış adamın suratına bakmış ve yavaşça
paraları saymış. Bunu gören adam iyice sinirlenerek:
"Paran olduğu halde neden benden para istiyorsun?" demiş. Çocuk,
"Ama yeterince yoktu." demiş ve paraları babasına uzatarak:
"İşte 20 dolar, 1 SAATİNİ BANA AYIRIR MISIN?" demiş...
BİR ŞİŞE SERUM
İhtiyar doktor beyaz uzun gömleğini ilikleyerek doğruldu, sigarasını söndürdü. Loş çadırın kat
kat perdeli kapısını kaldırdı. Çukura batmış uzun kirpikli gözleriyle etrafına bakındı. Dışarıda
kolları kırmızı beyaz işaretli askerlerin taşıdığı boş sedyeler süratle uzaklaşıyor, üzerlerinde
kırmızı aylı beyaz bayrakların sallandığı geniş çadırların önünde öteye beriye gidip gelen
doktorlar dolaşıyor, derinden top sesleri aksediyordu.
Daha harp bitmemişti. İlerleyen fırkanın geride bıraktığı yaralıları toplamak için henüz yeni
vesait yollanıyordu… Elinde sımsıkı tutmakta olduğu perdenin kıvrımlarını bıraktı, köşeye
çekildi… Kaşlarını çattı, yüzünde müziç bir sıkıntının derin çizgileri gözüküyordu. Yanı
başındaki portatif bir iskemleye oturdu, kır düşmüş uzun saçlarını uzun parmaklı ve damarlı
elleriyle kavradı ve bulanmış gözlerini karşıda masanın üstünde sarı dişleri, karanlık
gözleriyle sırıtan bir ölü kafasına dikti, düşünmeye başladı: Daha yaralılar gelmemişti.
Bugünkü intizar çok sürmüştü. İçinde müthiş bir şüphe kendini yiyip bitiriyordu. Ya bugün
oğlu da yaralanmışsa… Ya… Ya… O hiç gelmezse… Bütün ümidi, bütün tesellisi oğlu, bir
tek oğlu ölmüşse…
62
Oğlu için yaşayan bu biçare ya ne yapardı?.. O da ölürdü, o da…
Gözleri büsbütün büyüdü, saçları dikildi, yüzü sarardı. Şimdi oğlunu kanlı göğsü, kapalı
gözleri, mor dudaklarıyla görür gibi oluyordu. Doğruldu, ellerini ileriye doğru, o hayali, o
kanlı hayali itmek ister gibi uzattı… Sonra titreyen kolları yana düştü.
- Of!.. Bugün içimde öldürücü bir şüphe var, diye mırıldandı… Kalktı, hızlı adımlarla çadırın
içinde dolaşmaya başladı… Ona oğlunun yaralandığını veya öldüğünü kim söylemişti?.. Hiç
kimse… Fakat bir ses, ta içinden gelen bir ses ona, başına muhakkak bir felaket geleceğini
haykırıyordu… O, bu sesi, bu melum sesi boğmak ister gibi göğsünü tutuyor, sıkıyor, fakat
muvaffak olamıyor ve yine kendi boğuluyordu. Bir aralık dışarıda gürültüler çoğaldı…
Yaralılar getiriliyordu… Kapıya doğru ilerlemek istedi, fakat müteredditti… Ya onu da şimdi
bir sedyenin üstünde sarı yüzüyle görecek olursa?.. Fakat vazife onu davet ediyordu,
çıkmalıydı.. Çıktı… Birçok sedyeler gidip geliyor, beyaz uzun gömlekli doktorlar öteye
beriye koşuşuyorlardı… Ameliyat çadırına doğru ilerledi… İçeri girdi ve oradakilere boğuk
bir sesle:
- Ne haber? dedi. Ağır yaralılarımız var mı?
Arkadaşlardan biri cevap verdi:
- Pek de yaralımız yok. Yalnız miralayın sağ bacağını bir gülle misketi fena halde hırpalamış,
büyük bir yara açmış. Bu esnada hücuma kalkan fırka da ilerleyince, uzun bir müddet
bakılamamış… Yarası çok pis, herhalde bir serum yapmak lazım…
- Ya?.. Allah bize acımış, çünkü bilirsiniz, bizim fırkamızın hayatı miralayımızın hayatıyla
beraberdir. Hemen bir serum yapıp tatanos tehlikesini atlatmalıyız. Kendisi nerede?
- Pansumanda!
Pansuman çadırına gitmek üzere dışarı çıkıyordu ki birdenbire kapıda durdu, sarardı, bir defa
sarsıldı, sonra "Oğlum! Oğlum!" diyerek kapıdan girmekte olan bir sedyenin üstüne atıldı.
Arkadaşları onu tuttular… Mecruh çok ağır gözüküyordu. Göğsünde derin yarası vardı.
Ameliyat masasının beyaz muşambası üzerine yatırdılar. Biçare sarı rengi, mor dudakları,
korkunç gözleriyle bir köşede ellerini birbirine sürterek bunu seyrediyordu… Yaralı yatırıldı.
Yarası açıldığı zaman ihtiyar doktor birden bire masaya koştu… Hırıltılı bir sesle:
63
- Berbat, pis bir yara! diye söylendi… Kendi eliyle yarayı muayene etti. Çok derin değildi,
tehlike yoktu… Geniş bir nefes aldı… Gözlerinin içi gülüyordu… Şimdi yanlız bir tehlike
vardı, tatanos tehlikesi… Bu da izale edilebilirdi. Elde serum olduktan sonra… Hemen
arkasını döndü ve eczacıya:
- Aman, beyim, dedi, iki serum. Çabuk yetiştirin. Biri oğlum, öbürü miralay için iki şişe…
Ak sakallı, gözlüklü bir adam olan muhatabı yavaşça:
- Unutuyor musunuz, beyim, dedi. Geçen tayyare taarruzunda bombalarla yanan ecza depoları
meyanında serumlar da mahvolmuştu.. Fakat yalnız bir tane kurtarıldı zannediyorum… Size
bunu söylemiştik. İstanbul'a yazdık, daha…
O artık fazla tafsilat dinlemiyordu. Yalnız serumun bir tane olduğunu hatırlıyordu… Artık
bütün ümidi mahvolmuştu, oğlu ölüme mahkum demekti… Seruma muhtaç iki yaralı var.
Buna mukabil bir tek şişe… Birisi mülazım, diğeri miralay… Biri alay kumandanı, diğeri
küçük zabit! Biri sade kendi oğlu, diğeri bütün bir alayın babası… Vazife hissi ve baba şefkati
çarpıştı… Hem de zaten, miralay dururken, "Serumu oğluma yapın," dese sözünün hükmü
olacak mıydı?
Arkadaşları donmuş gibi bu mücadelenin kanlı izlerini onun gözlerinden takip ettiler… O,
yerden doğruldu, gözlerini masada yatan oğluna çevirdi, durdu, dakikalarca durdu… Sonra
birden titrek, meyus, fakat azimkar bir sesle:
- Serumu miralaya tatbik ediniz, emrini verdi ve oğlunun üstüne yığıldı…
On gün hiç oğlundan ayrılmadı… Onun tetanosun yakıcı pençesinde ne büyük ıstıraplarla
kıvrandığını boş gözlerle seyretti ve o son bir gerinişle katıldığı zaman ilerledi. Bir kere sarstı,
bir daha, bir daha! Sonra gözleri büyüdü, saçları dikildi, ağızı çarpıldı, acı bir kahkaha
salıvererek oğlunu, oğlunun donmuş, katılaşmış cesedini kucağına alarak çıktı. Ne yapacağını
bilemez serseri bir revişle, uzaklarda yeşil zirveleri dalgalanan duradur dağlara doğru
uzaklaştı.
O geceden sonra ne doktoru, ne de oğlunu bir daha göremediler.
BİRAZ MUTLULUK
64
Jerry, çevresindekilerin çok sevdiği insanlardan biriydi. Keyfi her zaman yerindeydi.
Her zaman söyleyecek olumlu bir şey bulurdu. Hatta bazen etrafındakileri çıldırtırdı bile.
Bu adam, bu halde bile nasıl iyimser olabiliyor? Birisi nasıl olduğunu sorsa; “Bomba
gibiyim” diye yanıt verirdi hep.. “Bomba gibiyim.” Jerry bir doğal motivasyoncuydu...
Yanında çalışanlardan biri, o gün, kötü bir günündeyse, Jerry yanına koşar, duruma nasıl
olumlu bakılacağını anlatırdı.
Bu tarzı fena halde düşündürüyordu beni... Bir gün Jerry’ye gittim. Anlayamıyorum dedim..
Nasıl olur da, her zaman, her koşulda bu kadar olumlu bir insan olabiliyorsun... Nasıl
başarıyorsun bunu?
Her sabah kalktığımda kendi kendime Jerry bugün iki seçimin var: Havan ya iyi olacak, ya
kötü.. derim. Havamın iyi olmasını seçerim. Kötü bir şey olduğunda gene iki seçimim var:
Kurban olmak, ya da ders almak.
Ben başıma gelen kötü şeylerden ders almayı seçerim. Birisi bana bir şeyden şikayete
geldiğinde, gene iki seçimim var.. Şikayetini kabul etmek ya da ona hayatın olumlu yanlarını
göstermek. Ben hayatın olumlu yanlarını seçerim.
Yok yahu, diye protesto ettim. Bu kadar kolay yani? Evet.. Kolay dedi Jerry.. Hayat
seçimlerden ibarettir. Her durumda bir seçim vardır. Sen her durumda nasıl davranacağını
seçersin. Sen insanların senin tavrından nasıl etkileneceklerini seçersin. Sen havanın, tavrının
iyi ya da kötü olmasını seçersin... Yani sen, hayatını nasıl yaşayacağını seçersin!..
Jerry’nin sözleri beni oldukça etkiledi. Onu, uzun yıllar görmedim. Ama, hayatımdaki talihsiz
olaylara dövünmek yerine, seçim yapmayı tercih ettiğimde hep onu hatırladım.
Yıllar sonra, Jerry’nin başına çok tatsız bir şey geldi. Soygun için gelen hırsızlar, paniğe
kapılıp, Jerry’yi delik deşik etmişler... Ameliyatı 18 saat sürmüş, haftalarca yoğun bakımda
kalmış. Taburcu edildiğinde, kurşunların bazıları hala vücudundaymış.
Ben onu, olaydan altı ay sonra gördüm. Nasılsın? diye sorduğumda, Bomba gibiyim dedi
Bomba gibi. Olay sırasında neler hissettin Jerry dedim. Yerde yatarken, iki seçimim var diye
düşündüm.. Ya yaşamayı seçecektim, ya ölümü.. Ben yaşamayı seçtim.
Korkmadın mı, şuurunu kaybetmedin mi !.. Ambülansla gelen sağlık görevlileri harika
insanlardı. Bana hep İyileşeceksin merak etme dediler. Ama acil servisin koridorlarında
sedyemi hızla
sürerlerken, doktorların ve hemşirelerin yüzündeki ifadeyi görünce ilk defa korktum.Bu
gözler bana; Bana adam ölmüş diyordu. Bir şeyler yapmazsam, biraz sonra ölü bir adam
olacaktım gerçekten..
Ne yaptın? diye merakla sordum.. Kocaman bir hemşire yanıma yaklaştı ve bağırarak
65
herhangi bir şeye alerjim olup olmadığını sordu.. Evet diye yanıt verdim.. Var.. Doktorlar ve
hemşireler merakla sustular.. Derin bir nefes alarak kendimi toparladım ve bağırdım: Benim
kurşunlara alerjim var !..
Doktorlar ve hemşireler gülmeye başladılar. Tekrar bağırdım.. Ben yaşamayı seçtim. Beni bir
canlı gibi ameliyat edin. Otopsi yapar gibi değil..
Jerry, sadece doktorların büyük ustalıkları sayesinde değil, kendi olumlu tavrının büyük
katkısı ile yaşadı. Yaşaması bana yeni ders oldu.
Her gün, hayatımızı dolu dolu yaşamayı seçme şansımız ve hakkımız olduğunu ondan
öğrendim.. Ve her şeyin kendi seçimimize bağlı olduğunu..
BİZ SENİ UYANIK BİLİRDİK
İstanbul'da kenar semtlerden birinde oturan yaşlı bir kadın, padişahın huzuruna çıkmak
istediğini saraydaki görevlilere bildirmiş. Bunun üzerine sultanın karşısına çıkarılmıştı. Yaşlı
kadın:
Evinin soyulduğunu ve bu olaydan padişahın sorumlu olduğunu söyleyerek, şikayette
bulunur. Bunun üzerine hiddetlenen Kanuni:
- Bana bak kadın, sen niçin bu kadar derin uyku uyudun da evinin soyduğunu duymadın?
deyince, yaşlı kadın:
Padişahım! Kusura bakma, biz seni uyanık bilirdik, onun için evimizde rahat uyuyorduk der.
Bu cevap üzerine Kanuni utanarak:
- Haklısınız diyerek, kadının çalınan mallarının bedelini kendi malından öder.
Borçlandırma
Yurt dışındaki okulların birinde rehber olarak görev yapıyordum. Okul, bayram
vesilesiyle birkaç günlük tatile girmişti. Öğrenciler, evleri çok uzakta olanlar hariç, evlerine
gitmişti. Okulda çok az öğrenci kalmıştı. Ben bütün gün öğrencilerle ilgilenip akşama doğru
eve gittim. Yemeğimi yedim. Güneşin batışını, çayımı yudumlayarak seyrettim. Üç yaşındaki
oğlumla ilgilendim. Saat 21 civarıydı. Hava iyice kararmıştı. Uyumaya hazırlandığım sırada
66
telefon çaldı. Rehberlik personelinden bir arkadaş arıyordu:
-Hocam, okula kadar gelebilir misiniz?
Çok meraklanmıştım; belli ki mühim bir şey vardı.
-Hayırdır.
-Pek hayır değil. Acele gelirseniz iyi olur.
-Tamam.
Beni bir telâş almıştı. Acele giyindim. Koşar adımlarla okula gittim. İdare odasının ışığı
yanıyordu. Odaya girdiğimde, görevli arkadaşın karşısında bir öğrenci vardı; ayakta zor
duruyordu. Yüzüne dikkatlice baktım. Dokuzuncu sınıftan tanıdığım, çalışkan bir öğrenciydi.
Öğrencinin yüzüne bir daha baktım. Gözlerime inanamadım. Sandalyeye yığıldım kaldım.
Biraz sonra:
-Bunu niçin yaptın? Senden bunu beklemezdim.
-Mahalledeki gençlere uydum. Onlar: 'Sen içemezsin! Bu erkek işi.' dediler. ‘Ben de İçerim'
dedim.
Görevli arkadaşa sordum:
-Müdür beyin haberi var mı?
Arkadaş:
-Kimse bilmiyor, dedi.
Bu durumda ne yapmalıydım? Alternatifleri düşünmeye başladım: 'Bu, öğrencinin ilk
disiplinsiz davranışı. Öğrenci çalışkan ve terbiyeli biri. Ama işlediği suç, okuldan atılmayı
gerektiriyor. Ceza verilmezse, bu diğer öğrencilere tesir eder. Öbür taraftan, henüz bunu
kimse bilmiyor; disipline göndermeden ve başkalarına duyurmadan meseleyi halledebiliriz.
Ayrıca bu öğrenci beni sever sayar. Yani onun yanında kredim var.'
Aklıma başka bir düşünce geldi: 'Hayır hayır! Başına iş açma! Sana ne, müdür halletsin bu
meseleyi! Sorumluluk alma üzerine!'
İçimde düşünceler birbiriyle adeta boğuşuyor: 'Nasıl, bana ne dersin? Ya müdür bey 'Atalım!'
derse? Ya öğrenci disiplin kurulunda ceza alırsa? Ya sâbıkalı psikolojisine girip başka suçlara
meylederse? Bu işin daha uygun bir çaresi, bir çıkış yolu olmalı!'
Pedagoji kitaplarında bu konuda bir çözümden bahsediliyor: Borçlandırma... Eğer öğrenciyi
affedersem, bundan dolayı kendini bana borçlu hisseder; bir daha böyle bir şey yapmaz. Kime
söylersek söyleyelim, bu öğrenciyi ispiyonlamak olacak; öğrencinin gururu kırılacak. 'Hocam
sattın beni!' der mi? Ergenlik çağında, bir delilik yapar mı? 'Arkadaşınız hakkında şeytana
yardımcı olmayın!' hakikati ortadayken, onu ele vermek doğru olmayacaktı. 'Allah'ın sana
nasıl muamele etmesini istiyorsan, sen de insanlara öyle muamelede bulun. Eğer Allah'ın sana
67
rahmet etmesini ve günahlarını örtmesini istiyorsan, sen de insanlara merhametli ol ve onların
ayıplarını ört.' dedim kendi kendime.
Ergenlik çağında, öğrencilerde bir davranış bozukluğu ortaya çıkar. Bu sekizinci sınıfın
sonlarına doğru başlar, dokuzuncu sınıfta had safhaya ulaşır. Onuncu sınıfta biraz yavaşlar, on
birinci sınıfta da sona erer. Öğrenciler dokuzuncu sınıfta buz üstünde paten yapıyor gibidir.
Kayan adama vurulmaz; kaymasını kontrol için yanında olmak gerekir.
Karar ver artık! Seç birini! Sonunda kararımı verdim: Asla şeytana yardımcı olmayacak,
kredimi kullanacaktım. Öğrenciyi borçlandıracaktım. Bu göl, bu mayayı tutacaktı. Durumu
bana haber veren görevli arkadaşa:
-Bunu al, kimsenin olmadığı bir yatakhaneye yatır. Kapıyı da kilitle, kimse girmesin. Bu
hâdiseyi gizleyeceğiz. Müdür beye veya başkasına bundan hiç söz etme. Yarın öğrenciyle
görüşürüm.
Öbür gün, öğrenciyi karşıma alıp konuştum:
-Nasıl olur da, senin gibi bir öğrenci böyle bir şey yapar? Öğrenci hüngür hüngür ağlamaya
başladı. Sonra:
-Hocam ne olur, anneme ve babama bir şey söylemeyin. Onların yüzüne sonra nasıl bakarım?
-Peki, benim yüzüme nasıl bakabiliyorsun?
Yine ağladı. Kendini toparlayıp:
-Hocam, bir daha yaparsam erkek değilim.
Bunun üzerine:
-Hadi bakalım, ben bu olayı kimseye söylemedim. Müdür beyin de haberi yok. Ceza
almayacaksın şimdilik. Ama bir daha tekrar edersen, okuldan atılman için elimden geleni
yaparım.
-Yok hocam, vallahi yapmam! Erkek sözü...
Bu kararlılığını görünce:
-Bak, sen erkekliğini ispat için bu işi yapmışsın... Şimdi de, verdiğin bu sözde, erkekçe dur!
Bundan sonra her hareketini kendisine sezdirmeden kontrol ediyor, yakın arkadaşlarından
durumunu soruyordum. Durumu çok iyiydi. O günden sonra ağzına içki koymadığı gibi,
derslerindeki gayret ve başarısıyla da öğretmenlerinin takdirini kazandı. Seneler geçip,
ergenlik döneminin boşluklarını atlatınca, daha da iyi oldu; üniversite imtihanlarında başarılı
oldu. Kendisiyle görüşmelerimiz devam ediyor. Öğrencim, başarılı bir üniversite öğrencisi
olmanın yanında, kötü alışkanlıklardan uzak, nezih bir hayat yaşıyor. Buluşmalarımızda:
-Hocam! Bütün bu başarımı ve durumumu size borçluyum, diyor, kendince borcunu ödüyor.
68
BİR ÖYKÜ
Öykümüz Herkes , Birisi , Herhangi Biri ve Hiç kimse adlı dört kişi hakkında …
Yapılması gereken önemli bir iş vardı ve Herkes Birisinin bu işi yapacağından emindi.
Gerçi işi Herhangi Biri’de yapabilirdi ama Hiç Kimse yapamadı. Birisi buna çok kızdı. Çünkü
iş Herkes’in işiydi.
Herkes , Herhangi Biri’nin bu işi yapabileceğini düşünüyordu ama Hiç kimse , Herkesin
yapamayacağının farkında değildi.
Sonunda Herhangi Biri’nin yapabileceği bu işi Hiç kimse yapamadığı için Herkes Birisini
suçladı …
BU DA GEÇER YA HU!
Dervişin biri, uzun ve yorucu bir yolculuktan sonra bir köye ulaşır. Karşısına çıkanlara,
kendisine yardım edecek, yemek ve yatak verecek biri olup olmadığını sorar.
Köylüler, kendilerinin de fakir olduklarını, evlerinin küçük olduğunu söyler ve Şakir
diye birinin çiftliğini tarif edip oraya gitmesini salık verirler. Derviş yola koyulur, birkaç
köylüye daha rastlar. Onların anlattıklarından, Şakir’in bölgenin en zengin kişilerinden birisi
olduğunu anlar. Bölgedeki ikinci zengin ise Haddad adında bir başka çiftlik sahibidir. Derviş,
Şakir’in çiftliğine varır. Çok iyi karşılanır, iyi misafir edilir, yer içer, dinlenir. Şakir de, ailesi
de hem misafirperver hem de gönlü geniş insanlardır... Yola koyulma zamanı gelip Derviş,
Şakir’e teşekkür ederken, “Böyle zengin olduğun için hep şükret.” der. Şakir ise şöyle cevap
verir: “Hiçbir şey olduğu gibi kalmaz. Bazen görünen, gerçeğin kendisi değildir. Bu da
geçer...” Derviş, Şakir’in çiftliğinden ayrıldıktan sonra bu söz üzerine uzun uzun düşünür.
Birkaç yıl sonra, Derviş’in yolu yine aynı bölgeye düşer. Şakir’i hatırlar, bir uğramaya karar
verir. Yolda rastladığı köylülerle sohbet ederken Şakir’den söz eder. “Haa o Şakir mi?” der
köylüler, “O iyice fakirledi, şimdi Haddad’ın yanında çalışıyor.” Derviş hemen Haddad’ın
çiftliğine gider, Şakir’i bulur. Eski dostu yaşlanmıştır, üzerinde eski püskü giysiler vardır. Üç
yıl önceki bir sel felâketinde bütün sığırları telef olmuş, evi yıkılmıştır. Toprakları da
işlenemez hale geldiği için tek çare olarak, selden hiç zarar görmemiş ve biraz daha
zenginleşmiş olan Haddad’ın yanında çalışmak kalmıştır. Şakir ve ailesi üç yıldır Haddad’ın
69
hizmetkârıdır. Şakir, bu kez Derviş’i son derece mütevazı olan evinde misafir eder. Kıt kanaat
yemeğini onunla paylaşır... Derviş, vedalaşırken Şakir’e olup bitenlerden ötürü ne kadar
üzgün olduğunu söyler ve Şakir’den şu cevabı alır: “Üzülme...
Unutma, bu da geçer...” Derviş gezmeye devam eder ve yedi yıl sonra yolu yine o
bölgeye düşer. Şaşkınlık içinde olan biteni öğrenir. Haddad birkaç yıl önce ölmüş, ailesi
olmadığı için de bütün varını yoğunu en sadık hizmetkârı ve eski dostu Şakir’e bırakmıştır.
Şakir, Haddad’ın konağında oturmaktadır, kocaman arazileri ve binlerce sığırı ile yine yörenin
en zengin insanıdır. Derviş eski dostunu iyi gördüğü için ne kadar sevindiğini söyler ve yine
aynı cevabı alır: “Bu da geçer...” Bir zaman sonra Derviş yine Şakir’i arar. Ona bir tepeyi
işaret ederler. Tepede Şakir’in mezarı vardır ve taşında şu yazılıdır: “Bu da geçer.” Derviş,
“Ölümün nesi geçecek?” diye düşünür ve gider. Ertesi yıl Şakir’in mezarını ziyaret etmek için
geri döner; ama ortada ne tepe vardır ne de mezar. Büyük bir sel gelmiş, tepeyi önüne katmış,
Şakir’den geriye bir iz dahi kalmamıştır... O aralar ülkenin sultanı, kendisi için çok değişik bir
yüzük yapılmasını ister. Öyle bir yüzük ki, mutsuz olduğunda umudunu tazelesin, mutlu
olduğunda ise kendisini mutluluğun tembelliğine kaptırmaması gerektiğini hatırlatsın... Hiç
kimse sultanı tatmin edecek böyle bir yüzüğü yapamaz. Sultanın adamları da bilge Derviş’i
bulup yardım isterler. Derviş, sultanın kuyumcusuna hitaben bir mektup yazıp verir. Kısa bir
süre sonra yüzük sultana sunulur. Sultan önce bir şey anlamaz; çünkü son derece sade bir
yüzüktür bu. Sonra üzerindeki yazıya gözü takılır, biraz düşünür ve yüzüne büyük bir
mutluluk ışığı yayılır: “Bu da geçer” yazmaktadır.
kaynak:ailem / zaman
ÇATLAK KOVA
Hindistan'da bir sucu, boynuna astığı uzun bir sopanın uçlarına taktığı iki büyük kovayla
su taşırmış. Kovalardan biri çatlakmış. Sağlam olan kova her seferinde ırmaktan patronun
evine ulasan uzun yolu dolu olarak tamamlarken, çatlak kova içine konan suyun sadece
yarısını eve ulaştırabilirmiş.Bu durum iki yıl boyunca her gün böyle devam etmiş. Sucu her
seferinde patronunun evine sadece 1,5 kova su götürebiliyormuş. Sağlam kova başarısından
gurur duyarken, zavallı çatlak kova görevinin sadece yarısını yerine getiriyor olmaktan dolayı
utanç duyuyormuş.
İki yılın sonunda bir gün çatlak kova ırmağın kıyısında sucuya seslenmiş.
"Kendimden utanıyorum ve senden özür dilemek istiyorum."
70
"Neden?..." diye sormuş sucu. "Niye utanç duyuyorsun?..."
Kova cevap vermiş: "Çünkü iki yıldır çatlağımdan su sızdığı için tasıma görevimin sadece
yarısını yerine getirebiliyorum. Benim kusurumdan dolayı sen bu kadar çalışmana rağmen,
emeklerinin tam karşılığını alamıyorsun."
Sucu söyle demiş. "Patronun evine dönerken yolun kenarındaki çiçekleri fark etmeni
istiyorum."
Gerçekten de tepeyi tırmanırken çatlak kova patikanın bir yanındaki yabani çiçekleri ısıtan
güneşi görmüş. Fakat yolun sonunda yine suyunun yarısını kaybettiği için kendini kötu
hissetmiş ve yine sucudan özür dilemiş.
Sucu kovaya sormuş.
"Yolun sadece senin tarafında çiçekler olduğunu ve diğer kovanın tarafında hiç çiçek
olmadığını fark ettin mi?... Bunun sebebi benim senin kusurunu bilmem ve ondan
yararlanmamdır. Yolun senin tarafına çiçek tohumları ektim ve her gün biz ırmaktan dönerken
sen onları suladın. iki yıldır ben bu güzel çiçekleri toplayıp onlarla patronumun sofrasını
süsleyebildim. Sen böyle olmasaydın, o evinde bu güzellikleri yasayamayacaktı."
Hepimizin kendimize özgü kusurları vardır. Hepimiz aslında çatlak kovalarız. Kainatta hiçbir
şey ziyan edilmez. Kusurlarınızdan korkmayın. Onları sahiplenin..
Kusurlarınızda gerçek gücünüzü bulduğunuzu bilirseniz eğer, siz de güzelliklere sebep
olabilirsiniz
ÇİRKİN POSTACI
Dünyanın bana zindan olduğu günlerdi. Sanıyorum, birkaç defasında da evden ağlayarak
dışarı çıkmıştım... Hayatım kararmıştı da bir ışık bekliyordum sanki, ama yoktu. İşte böyle
düşündüğüm günlerde daire kapıma sıkıştırılmış bir mektup buldum. Hayretle baktım
üzerinde göndericisi yazmayan zarfa. Sonra odama girip açtım...
"Acıları paylaşmak insanların vazifesidir, diyordu. Senin geçtiğin sokakta ben de vardım.
Ama bir sokakta ya ben olmamalıydım veya paylaşılmamış acılarını içinde gezdiren bir
insan!...
Ve ekliyordu sonunda; Sana her gün mektup yazacağım..."
Mektubun sonunda da isim yazmıyordu. Peki kimdi bu?.. Kimdi, neden yazmıştı bu notu ve
neden "bana" yazmıştı? Aslında hoş sözlerdi... Ve aslında bir mektuba da deliler gibi
71
ihtiyacım vardı. Acaba dediğini yapacak mıydı, yazacak mıydı her gün?.. Bunu zaman
gösterecekti.
İlk gün kafam karışıktı. Hem kendi problemlerimi, hem dün gelen mektubu, hem de yeni
mektupların gelip gelmeyeceğini düşünüyordum. Sonraki gün posta kutumda beyaz bir zarf
buldum. Kalbimin çarptığını hissettim... Yazı aynıydı, odama girip okumaya başladım
mektubu. Bu, inanılmazdı...Bir bardak su içercesine bitiverdi mektup. Doymadım! Bir bardak
su daha almış gibi kendime ve susuzluğumu kandırır gibi yeniden okudum altı sayfayı... Sanki
tanıyordu beni, sanki yıllardır dertleşiyordum onunla...Altıncı sayfanın sonunda diyordu ki;
"Yarın yine yazacağım..." Yarın yine yazdı, öbür gün yine... Ve sonraki günler yine yazdı...
Her mektubunun sonunda, yarın yine yazacağına ait not vardı ve her gün de dediğini
yapıyordu. Her gün işyerinden dönerken kalbim çarpıyordu heyecanla... Her gün görüyordum
posta kutumun bugün de boş olmadığını ve gariptir; artık yapayalnız olmadığımı, kalbimin
boş olmadığını hissediyordum. Bu mektuplar yüreğime giriyor, sıkıntılarımı eritiyor ve beni
yarınlara doğru itiyordu. Zannediyordum
ki; bunlar olmadan yaşayamayacağım. Öylesine alışmıştım ki onlara, olmasalar sanki nefes
alamayacağım!..
Vakit buldukça oturup eski mektupları bile yeniden okuyordum. Zaman geçti ve zamanla
beraber sıkıntılarım da geçti. O günlerden geriye sadece eski mektuplar kaldı.
Bir gün içimde karşı koyamadığım bir merak peydahlandı; Kimdi bu?.. Nasıl biriydi?..
Onunla ilgili her şeyi merak etmeye başlamıştım. O her gün yazıyordu ve nasılsa her gün
yazmaya da devam edecekti!.. Bundan emin olduğum için de, "yazılarında anlattıklarından
çok" nasıl bir kalemle yazdığına, neden bu kağıdı seçtiğine, yazı stiline aklımı takmaya
başladım...
Yazıları öylesine deva olmuştu ki bana, onunla ilgili herşey de mükemmel olmalıydı. Ama her
şey... O gün evde kalmıştım. Kahvaltı yapmış ve bu harika mektupların en azından nasıl biri
tarafından getirildiğini görmeyi koymuştum kafama...
Öğle vaktine doğru sokağa giren postacıyı gördüm. Koşarak aşağı indim. Mektubumu kutuya
şimdi bırakmıştı, eli henüz havadaydı... Göz göze geldik. Aman Allah'ım... Aman Allah'ım,
bu ne kadar çirkin bir adamdı böyle!.. Dondum kaldım.
72
O da başını eğdi, döndü ve gitti. Orda, öylesine bekliyordum şimdi... Kutuyu açıp mektubumu
bile alamıyordum. Bunca zaman, bunca güzel mektubu, bu kadar çirkin biri mi taşımıştı?.. O
öptüğüm, kokladığım, göğsüme bastırdığım, yastığımın üzerine koyduğum mektuplarıma
benden önce bu adamın mı eli değmişti?.. Saçmaladığımı biliyordum. Ama böylesine güzel
duygularıma bu çirkin yaratık karıştı diye az önce getirdiği zarfı alamıyordum. Kapıyı açtım,
dışarı çıkıp bir adım attım. Çoktan gitmişti.
"Neye" olduğunu bilmiyordum, ama çok kızgındım. Zarfa dokunmadan çıktım yukarıya.
Odama girdim, eski mektuplarıma baktım. Biliyordum, onlar benim en zor günlerimle
bugünüm arasına köprü
olmuşlardı, ama onlara da dokunamadım. Bu güzelliğe bu çirkinliği yakıştıramıyordum!..
Yarın iş dönüşü baktım ki, kutumda hâlâ o aynı "kirli" mektup var! Almadım. Sonraki gün
baktım; aynı mektup yine yapayalnız beklemekte.
Bir kaç gün sonra ise kutuya bile dönüp bakmamaya başladım!.. Altı-yedi hafta sonra dünya
yine karanlık gelmeye başladı bana. Bir dosta, bir morale ölürcesine ihtiyaç duymaya
başladım. Her şey çok
ağırlaşmıştı yeniden. Uyku bile uyuyamıyordum. Gece yarısını geçiyordu aklıma o mektup
geldiğinde. Tereddüt bile etmeden aşağı indim, kutumu açtım ve mektubumu aldım. Bir saat
içinde üç defa okumuş... Özlemiş olarak göğsüme bastırmış... Ve uzun zamandır ilk defa
böylesine huzur içinde uyuyabilmiştim. Bunlar benim ilacımdı, biliyordum. En çok o gün
merak etmişim, bir daha ne zaman yeni bir mektup geleceğini... Ve o akşam gözlerime
inanamadım; kutumda mektup vardı. Yazı
aynıydı, zarfta yine isim yoktu. Üstelik bunda postanenin damgası da yoktu...
Açtım zarfı; içindeki kısacık mektupta şunlar yazıyordu: "Sana gelmiş bir mektubu kırk sekiz
gün okumamakla ne kazandığını bilmiyorum... Ama artık benim sana yazmaya vaktim
olmayacak. Çünkü tayinim çıktı ve bugün başka bir şehre gidiyorum. Hoşçakal. Çirkin
Postacı!.."
Donmuş kalmıştım şimdi... Derin bir pişmanlık düğümlendi boğazıma, hıçkırarak eve girdim.
Çantamı açtım; tarakların, rujların ve diğer karışıklığın arasında bulduğum mavi göz
73
kalemiyle, bir kağıda; "Lütfen bana tekrar yaz" yazıp posta kutuma koydum. Bir daha hiç
kilitlemediğim kutuda, aynı notum iki yıldır yapayalnız bekliyor!
DEĞİŞİM
Westminster manastırının bodrumunda bir Anglikan piskoposunun mezarı üstünde şu
sözler yazılıdır:
"Genç ve hür iken, düşlerim sonsuzken, dünyayı değiştirmek isterdim. Yaşlanıp akıllanınca,
dünyanın değişmeyeceğini anladım. “
Ben de düşlerimi biraz kısıtlayarak sadece memleketimi değiştirmeye karar verdim. Ama o da
değişeceğe benzemiyordu.
İyice yaşlandığımda, artık son bir gayretle, sadece ailemi, kendime en yakın olanları
değiştirmeyi denedim. Ama maalesef bunu kabul ettiremedim.
Ve şimdi ölüm döşeğinde yatarken birden fark ettim ki, önce yalnız kendimi değiştirseydim,
onlara örnek olarak ailemi de değiştirebilirdim.
Onlardan alacağım cesaret ve ilhamla, memleketimi daha ileri götürebilirdim. Kim bilir, belki
dünyayı bile değiştirebilirdim."
DENİZ YILDIZININ ÖYKÜSÜ
Bir adam okyanus sahilinde yürüyüş yaparken, denize telaşla bir şeyler atan birine
rastlar. Biraz daha yaklaşınca bu kişinin, sahile vurmuş denizyıldızlarını denize attığını fark
eder ve
“niçin bu denizyıldızlarını denize atıyorsun ?”
Diye sorar.
Topladıklarını hızla denize atmaya devam eden kişi,
“yaşamları için”
yanıtını verince, adama şaşkınlıkla
74
“iyi ama burada binlerce denizyıldızı var. Hepsini atmanıza imkan yok. Sizin bunları denize
atmanız neyi değiştirecek ki ?” Der.
Yerden bir denizyıldızı daha alıp denize atan kişi,
“bak onun için çok şey değişti,”
karşılığını verir.
DOLUNAY
Çok çok eskiden yeşil bir vadinin içinde bir ırmak kıyısında kurulu bir köy varmış
dünyada, taa dünyanın öbür ucunda. Çok eski dedik ya, o zamanlar gündüzleri pek güneşli
geçermiş, yağmur yağmadıkça; geceleri hep yıldızlı olurmuş, bulutlar olmadıkça.
Köy sakinleri tarımla uğraşırlarmış, hayvanlar avlarlarmış uçsuz bucaksız arazilerinden,
sularını kaynağı çok uzakta olan, köylerinin içinden geçen, ırmaktan alırlarmış.
Köyde herkes birbirini sever, sayarmış. Köyde bir tek kişinin kalbinde öyle büyük bir sevgi
varmış ki bütün köyünkine bedelmiş; Dolun'un İntera'ya olan aşkıymış bu.
Kız Dolun'u bilirmişte tanımazmış yakından. Dolun dayanamamış bir gün gitmiş kızın yanına.
Sormuş İntera'ya onunla evlenip evlenmeyeceğini. İntera demiş ki Doluna :
"Evlenirim evlenmeye ama benim isteyenim çoktur, her gelen kişiden aynı şeyi ister benim
babam. Ancak babamın bu isteğini yerine getiren benimle evlenir." Dolun şaşmış. "Sensin
benim kalbimim sahibi" diyerek başlamış sözüne "Senin dileğin benim için bir emirdir, söyle
isteğini hemen yapayım" demiş aşkına. İntera demiş ki:
"Bir çiçek vardır yaprakları gümüşten tomurcukları elmastan, onu ister babam benle
evlenecekten". Dolun "Bekle beni" demiş İntera'ya, "hemen gidip getireyim o çiçeği ama
nerededir yeri?" İntera parmağıyla göstermiş akan ırmağı "İşte bu ırmağın kaynağındadır der
babam, kırk gün yürümek gerekirmiş oraya varmak için ama bir giden bir daha gelmedi
şimdiye dek çünkü oralar büyülüymüş derler, giden geri gelmezmiş çünkü buralardan çok
daha güzelmiş oralar.
Dolun senden daha güzel ne olabilir ki bu dünyada" demiş İntera'ya "Döneceğim, o çiçekle,
döneceğim çünkü seviyorum seni, çünkü sensiz anlamı olmaz benim için o güzelliğin".
Dolun çıkmış yola sonra. Kırk gün yürümüş ırmağın yanından. Hep ne kadar sevdiğini
düşünmüş İntera'yı yol boyunca. Tek aklındaki İntera'ymış, tek amacı ise o çiçek.
Kırkıncı gün kalkmış Dolun sabah erkenden, yüzünü yıkamış ırmaktan, anlamış ki çok
yaklaşmış kaynağına ırmağın suyun serinliğinden. Devam etmiş yoluna sonra. Biraz sonra
75
varmış kaynağa, bütün yeşilliklerle çevrili bir göl varmış kaynakta, gölün ortasında bir adacık,
adacığın üstünde de o çiçek duruyormuş. Anlamış İntera'nın anlattığı çiçek olduğunu
güzelliğinden. Yüzmeye başlamış adaya doğru hemen. Adaya çıkınca karşışında bir adam
belirmiş Dolun'un. Adam Doluna
"Her gülün bir dikeni, koruyucusu, olduğu gibi bende bu çiçeğin koruyucusuyum, eğer
almaya geldiysen ben, Salut, izin vermem buna" demiş.
Dolun şaşkın ve de kararlı bir tonla "Ben o çiçeği alacağım sonra aşkıma kavuşacağım" demiş
"Hiç bir şey beni kararımdan çeviremez". "O zaman beni biraz dinleyeceksin" demiş Salut
"Sana neden koparmaman gerektiğini anlatacağım, eğer hala ikna olmazsan o zaman izin
veririm almana".
Dolun ikna olmuş ve çökmüş yoncaların üstüne, başlamış dinlemeye... "Eğer bir şeyi çok
fazla istersen ve engelin yoksa önünde onu alırsın, hayatta böyledir, insan engelleri aşarsa
yaşamına devam edebilir. Bu çiçekte sadece yaşam için bir şeyler yapacaksan engelleri
kaldırır önünden çünkü onunda bir görevi var, bu çiçek sadece 28 gecede bir açar yapraklarını
ve döker parlayan tohumlarını göle, bu sayede buradaki sular yükselir ve ırmaktan taşar gider
zamanla. Bu ırmak sayesinde yaşar bu doğadaki yeşillikler, insanlar, hayvanlar." demiş Salut.
Dolun başlamış düşünmeye, eğer çiçeği koparırsa kavuşacaktır sevdiğine ama kuruyacaktır
ırmakları bunun yanında. Sonunda çiçeğin başına çöker kalır Dolun. Gümüş yapraklarında
kendini görür Dolun çiçeğin. Yanında İntera vardır ama niye mutsuzdur ikisi de. Aslında
kalbindeki tek endişeyi görür Dolun.
Zaman geçtikçe Dolun'un düşünceleri yoğunlaşır kafasında. Mutsuzluğunu düşünür, çiçeksiz
İntera'sız bir yaşam düşünür. Koparamaz çiçeği günlerce. Dolun artık yaşamaktan zevk almaz
şekilde sadece aşkını düşünerek beklemeye başlar olacakları.
Bir gece çiçek tohumlarını bırakırken göle bir tomurcukta Dolun'un sertleşmiş kalbinin üstüne
düşmüş, aniden Dolun kalbindeki aşkının büyüklüğü kadar kocaman bir taşa dönmüş, taş o
kadar büyükmüş ki dünyaya sığmamış gökyüzüne yükselmiş ve Dünya'yla dönmeye başlamış.
Böylece Ay olmuş Dolun'un kalbi Dünya'ya.
O günden sonra sadece 28 gecede bir göstermiş Dolun kalbinin tüm yüzünü, aşkının bütün
parıltısını diğerlerine; sadece o gecelerde aydınlatmış Dünya'yı, aynı çiçek gibi...
EVLAT VE KUYRUK ACISI
Zamanin birinde bir oduncu, ormanda odun keserken çalı arasında bir yılana rastlamış.
Elindeki baltayı kaldırıp yılanın başını vurmak üzereyken bir an göz göze gelmiş. Yaradana
76
olan aşkı -yılan bile olsa- yaratılana yansımış ve yılanı vurmaya kıyamamış.
Yılan da duygulanmış, dile gelmiş. Ey insanoğlu, sen bana kıyamadın, ben de sana bir iyilik
edeceğim demiş.
Bir kör kuyuya dalmış ve kaybolmuş. Biraz sonra ağzında bir altın lira ile dönmüş ve
oduncuya uzatmış.
"Bundan böyle ömür boyu sana her gün bir altın lira vereceğim."
Oduncu altını bozdurmuş ve evinde o gün senlik olmuş. Hiç kimseye olan biteni anlatmamış,
ailesi dahil herkes sadece oduncunun çok çalıştığı için durumunun düzeldiğini zannetmiş.
Yillar boyu her gün o kör kuyunun başına gitmiş, yılan ile buluşmuş ve altınını almış.
Gel zaman git zaman, oduncu ağır hastalanmış. Kuyunun başına gidemez olmuş. Bir kaç gün
geçince bolluğa alışmış evinde darlık başlamış. Oduncu oğlunu yanına çağırmış ve yılanın
sırrını anlatmış.
"Git kör kuyunun başına ve oğlum olduğunu söyle, yılan sana altın verecek" demis.
Oğlu inanmamış ama gitmiş, yılan önce saklanmış, sonra ortaya çıkmış. Onun oduncunun
oğlu olduğuna iyice kanaat getirince de kuyuya inip bir altın getirmiş. Oğlan önce inanmadığı
hikayenin gerçek olduğunu görünce hırsa kapılmış, kim bilir daha ne kadar altın var kuyudan
içeride demiş....
Hırsla yılanı öldürmek için bir hamle yapmış, ıskalamış ama yılanın kuyruğunu koparmış.
Yılan da can havliyle dönüp oğlanı sokmuş ve öldürmüş.
Aksam yaklaşıp da oğlu gelmeyince oduncu iyice endişelenmiş. Hasta yatağından sürünerek
bile olsa kalkmış. Kuyunun başına gitmiş ki oğlu cansız yatıyor.
Yılan o arada görünmüş ki, kuyruğu yok ve kanlar içinde.. Oduncu durumu anlamış ve çok
üzülmüş. Caninin parçası oğlu yerde cansız, yıllardır velinimeti olan yılan yaralı...
Hatalı olan oğlum olmalı demiş ve yılandan özür dilemiş. Tekrar dost olalım demiş...Yilan ise
acı acı gülümsemiş. Çok isterdim ama...Sende bu evlat acısı.. bende de bu kuyruk acısı varken
biz artık dost olamayız.
HAYALLERİNİZE SAHİP ÇIKIN
Bu öykü, çiftlikten çiftliğe, yarıştan yarışa koşarak atları terbiye etmeye çalışan gezgin
bir at terbiyecisinin genç oğluna kadar uzanır. Babasının işi nedeniyle çocuğun ortaöğretimi
kesintilere uğramıştı. Orta ikideyken öğretmeni, büyüdüğü zaman ne olmak istediğini bir
kompozisyon halinde yazmasını istedi.
77
Çocuk bütün gece oturup günün birinde at çiftliğine sahip olmayı hedeflediğini anlatan 7
sayfalık bir kompozisyon yazdı. Hayalini en ince ayrıntılarıyla anlattı. Hatta hayalindeki 200
dönümlük çiftliğin krokisini de çizdi. Binaların, ahırların ve koşu yollarının yerlerini gösterdi.
Krokiye, 200 dönümlük arazinin üzerine oturacak 1000 metrekarelik evin ayrıntılı planını da
ekledi.
Ertesi gün hocasına sunduğu 7 sayfalık ödev, tam kalbinin sesiydi. İki gün sonra öğretmen
ödevi geri verdi. Kağıdın üzerinde kırmızı kalemle yazılmış kocaman bir "sıfır" ve "Dersten
sonra beni gör" uyarısı vardı.
Çocuk öğretmenine merakla sordu:
- Neden "sıfır" aldım?
Öğretmeni:
- Bu senin yaşında bir çocuk için gerçekçi olmayan bir hayal dedi, paran yok. Gezginci bir
aileden geliyorsun. Kaynağınız yok. At çiftliği kurmak büyük para gerektirir. Önce araziyi
satın alman lazım. Damızlık hayvanlar da alman gerekiyor. Bunu başarman imkansız. Eğer
ödevini gerçekçi hedefler belirledikten sonra yeniden yazarsan, o zaman notunu yeniden
gözden geçiririm.
- Çocuk evine döndü, bir hafta kadar düşündükten sonra ödevini öğretmenine hiçbir değişiklik
yapmadan geri götürdü.
- Siz verdiğiniz notu değiştirmeyin, "ben de hayallerimi"... O, orta 2. sınıf öğrencisi, bugün
200 dönümlük arazi üzerindeki 1000 metrekarelik evinde oturuyor. Yıllar önce yazdığı ödev
şöminenin üzerinde çerçevelenmiş olarak asılı.
Aynı öğretmen, geçen yaz 30 öğrencisini bu çiftliğe kamp kurmaya getirdi. çiftlikten
ayrılırken eski öğrencisine:
- Sana simdi söyleyebilirim. Ben senin öğretmeninken, hayal hırsızıydım. O yıllarda
öğrencilerimden pek çok hayal çaldım. Allah"tan ki sen, hayalinden vazgeçmeyecek kadar
inatçıydın.
İHTİYAR İLE ATI
78
Öykü ünlü Çin düşünürü Lao Tzu'nun zamanında geçer.. Lao Tzu bu öyküyü çok sever,
anlatırmış. Köyün birinde bir yaşlı adam varmış. Çok fakir. Ama kral bile onu kıskanırmış..
Öyle dillere destan bir beyaz atı varmış ki. Kral at için ihtiyara nerdeyse hazinesinin tamamını
teklif etmiş ama adam satmaya yanaşmamış.
"Bu at, bir at değil benim için.. Bir dost. İnsan dostunu satar mı?" dermiş hep. Bir sabah
kalkmışlar ki, at yok.. Köylü ihtiyarın başına toplanmış..
"Seni ihtiyar bunak.. Bu atı sana bırakmayacakları, çalacakları belliydi. Krala satsaydın,
ömrünün sonuna kadar beyler gibi yaşardın. Şimdi ne paran var, ne de atın" demişler.. ihtiyar:
"Karar vermek için acele etmeyin" demiş.. Sadece 'At kayıp' deyin. Çünkü gerçek bu.. Ondan
ötesi sizin yorumunuz ve verdiğiniz karar. Atımın kaybolması, bir talihsizlik mi, yoksa bir
şans mı, bunu henüz bilmiyoruz. Çünkü bu olay henüz bir başlangıç. Arkasının nasıl
geleceğini kimse bilemez.."
Köylüler ihtiyar bunağa kahkahalarla gülmüşler. Ama aradan 15 gün geçmeden, at bir gece
ansızın dönmüş.. Meğer çalınmamış, dağlara gitmiş kendi kendine. Dönerken de, vadideki 12
vahşi atı peşine takip getirmiş. Bunu gören köylüler toplanıp ihtiyardan özür dilemişler.
"Babalık" demişler. "Sen haklı çıktın. Atının kaybolması bir talihsizlik değil adeta bir devlet
kuşu oldu senin için. Şimdi bir at sürün var."
"Karar vermek için gene acele ediyorsunuz" demiş ihtiyar.. Sadece atın geri döndüğünü
söyleyin. Bilinen gerçek sadece bu. Ondan ötesinin ne getireceğini henüz bilmiyoruz. Bu daha
başlangıç.. Birinci cümlenin birinci kelimesini okur okumaz kitap hakkında nasıl fikir
yürütebilirsiniz?.."
Köylüler bu defa ihtiyarla dalga geçmemişler açıktan ama, içlerinden "Bu herif sahiden
gerzek" diye geçirmişler.. Bir hafta geçmeden, vahşi atları terbiye etmeye çalışan ihtiyarın tek
oğlu attan düşmüş ve ayağını kırmış. Evin geçimini temin eden oğul şimdi uzun zaman
yatakta kalacakmış. Köylüler gene gelmişler ihtiyara. "Bir kez daha haklı çıktın" demişler.
"Bu atlar yüzünden tek oğlun bacağını uzun süre kullanamayacak. Oysa sana bakacak başkası
da yok.. Şimdi eskisinden daha fakir, daha zavallı olacaksın" demişler.. ihtiyar "Siz erken
karar verme hastalığına tutulmuşsunuz" diye cevap vermiş.
"O kadar acele etmeyin. Oğlum bacağını kırdı. Gerçek bu.. Ötesi sizin verdiğiniz karar.. Ama
acaba ne kadar doğru. Hayat böyle küçük parçalar halinde gelir ve ondan sonra neler olacağı
size asla bildirilmez."
Birkaç hafta sonra, düşmanlar kat kat büyük bir ordu ile saldırmış. Kral son bir ümitle eli silah
79
tutan bütün gençleri askere çağırmış. Köye gelen görevliler, ihtiyarın kırık bacaklı oğlu
dışında bütün gençleri askere almışlar. Köyü matem sarmış. Çünkü savaşın kazanılmasına
imkan yokmuş, giden gençlerin ya öleceğini ya esir düşüp köle diye satılacağını herkes
biliyormuş.
Köylüler, gene ihtiyara gelmişler.. "Gene haklı olduğun kanıtlandı" demişler.
"Oğlunun bacağı kırık, ama hiç değilse yanında. Oysa bizimkiler belki asla köye
dönemeyecekler. Oğlunun bacağının kırılması, talihsizlik değil, şansmış meğer."
"Siz erken karar vermeye devam edin" demiş, ihtiyar.. Oysa ne olacağını kimseler bilemez.
Bilinen bir tek gerçek var. Benim oğlum yanımda, sizinkiler askerde.. Ama bunların
hangisinin talih, hangisinin şanssızlık olduğunu sadece Allah biliyor.
"Lao Tzu, öyküsünü su nasihatla tamamlarmış, etrafına anlattığında:
"Acele karar vermeyin. O zaman sizin de herkesten farkınız kalmaz.
Hayatın küçük bir parçasına bakıp tamamı hakkında karar vermekten kaçının.
Karar aklın durması halidir. Karar verdiniz mi, akıl düşünmeyi, dolayısı ile gelişmeyi
durdurur. Buna rağmen akıl insanı daima karara zorlar. Çünkü gelişme halinde olmak
tehlikelidir ve insanı huzursuz yapar. Oysa gezi asla sona ermez.
Bir yol biterken yenisi başlar. Bir kapı kapanırken, başkası açılır. Bir hedefe ulaşırsınız ve
daha yüksek bir hedefin hemen oracıkta olduğunu görürsünüz."
"Men âmene bil kader emine minel keder"
KAYBEDİLENLER
Bir gün insan virgülü kaybetti.
O zaman cümlelerden korkar oldu ve basit ifadeler kullanmaya başladı.
Cümleleri basitleşince düşünceleri de basitleşti.
Bir başka gün ise ünlem işaretini kaybetti.
Alçak bir sesle ve ses tonunu değiştirmeden konuşmaya başladı. Artık ne bir şeye kızıyor ne
de bir şeye seviniyordu. Üstelik hiçbir şey onda en ufak bir heyecan uyandırmıyordu.
Bir süre sonra soru işaretini kaybetti.
Artık soru sormaz oldu. Hiçbir şey ama hiçbir şey onu ilgilendirmiyordu. Ne kainat ne dünya
ne de kendisi umurundaydı.
Birkaç sene sonra iki nokta işaretini kaybetti.
Artık davranış sebeplerini başkalarına açıklamaktan vazgeçti.
Ömrünün sonuna doğru elinde yalnız tırnak işareti kalmıştı. Kendisine ait tek bir düşünce bile
80
yoktu. Yalnız başkalarının düşüncelerini tekrarlıyordu.
Son noktaya geldiğinde düşünmeyi, okumayı unutmuş vaziyetteydi.
KAYIKÇININ KÜREĞİ
Bir kayıkçı varmış. İşi, yolcuları kayığı ile nehrin bir tarafından diğer tarafına geçirmekmiş.
Adamın kayığının küreklerinin birinde inanç diğerinde çalışmak yazıyormuş.
Bu sözleri küreklere niçin yazdığını soranlara:
Nehirden geçmek için her iki küreğe de ihtiyacım var. Çalışmaksızın inanç, inanç olmadan da
çalışmak bir işe yaramaz. Bunlardan birinin eksikliği tek kürekle kayığı yürütmeye çalışmak
gibidir. O da kendi etrafında döner. Hedefe asla ulaşamaz. Başarıya ulaşmak için bunların
ikisine de ihtiyacımız vardır. Yoksa olduğumuz yerde döner dururuz. Hedefe bir türlü
ulaşmayız.
demiş.
KENDİNİZE ENGEL OLMAYIN
1950"li yıllarda kamuoyunda; doktorların araştırmalarına dayanarak "bir mil dört
dakikanın altında koşulamaz, bu insan fizyolojisi açısından mümkün değildir" yargısı vardı.
Bu görüşler atletizmle uğraşan atletleri ve atletizm otoritelerini etkilemiştir. Atletizm
otoriteleri ve atletler bu görüşün etkisinde kalarak bir mili dört dakikanın altında koşmayı hiç
düşünmediler. Yarışmalarda bütün atletler artık rekor kırmak için değil sadece birinci olmak
için koşuyorlardı.
Roger 1954 yılında yapılacak olan yarışa bir yıl kala bir mili dört dakikanın altında koşmak
için hazırlanmaya başladı. Bu hedefine ulaşmak için tam bir yılı vardı. Bir yıl boyunca bütün
fiziki çalışmalarını yaptı; ama Roger biliyordu ki bu yarışmada hedefe ulaşmak için sadece
fiziksel antrenmanlar yeterli değildi. O her gün zihinsel antrenmanlar da yapmayı ihmal
etmedi. Zihninde artık tek bir düşünce vardı: Hedefe ulaşmak. Hedef ise bir mili dört
dakikanın altında koşmaktı. Bunun için bütün yolları deneyecekti. O, bu yarışa hazırlanmaya
"Bir mili dört dakikanın altında koşacağım" diye başladı. Kendisine olan güveni tamdı.
Zihninde hep bir yıl sonraki yarışı ve onun sonunda kıracağı rekoru düşünüyordu. Yarış
81
başladığında tüm yarışçılar birinci gelmeyi düşünürken Roger rekora koşuyordu. Onun tek
hedefi vardı, bir mili dört dakikanın altında koşmak.
Onu gerçekleştireceğinden şüphesi yoktu. Yarış Roger"in birinciliğiyle bitti. Onun için birinci
gelmek önemli değildi. Skor borda yöneldi. Orada yazan rakam 3,59" du.
Roger başarmıştı. Bir yıl boyunca çaba sarf ettiği hedefine ulaşmıştı. Roger zaferi bedensel
gücü ile değil, zihinsel gücü ile kazandı.
Roger"den sonra gelen birçok sporcu da zihnin gücünü keşfederek inanılması mümkün
olmayan rekorlara imza attılar. Bir yıl içerisinde aynı rekoru 300 atlet kırmayı başardı. Artık
sporcular inanılmazları gerçekleştirmenin formülünü %20 bedensel güç % 80 zihinsel güç
olarak özetliyorlardı.
KÖR, YOKSUL, TOPAL
Bir kör, bir yoksul bir de topal beraber çölde yolculuk yapıyorlarmış.
Yorulmuşlar. Çok da susamışlar. Sonunda küçük bir vaha bulmuşlar. Kendilerini serin sulara
bırakmışlar. Doya doya içmişler. Karınları da doyunca suyun kenarındaki ağaçlardan birinin
altında uykuya dalmışlar.
Bir süre sonra uykudan uyanan kör ayağa kalkmış. Elini alnına koymuş, ufku süzmeye
başlamış ve avazı çıktığı kadar bağırarak :
– Birileri geliyor galiba!
demiş. Körün bağırmasıyla kendine gelen yoksul:
– Galiba bizi soyacaklar!
demiş. Bütün bunları duyan topal ise tası tarağı toplayıp:
– Hadi hemen kaçalım...
demiş.
KIRLANGIÇ VE AŞK
82
Günlerden bir gün Kırlangıcın biri bir adama aşık olmuş. Ve adamın penceresinin önüne
konup adama şöyle demiş:
- Ben seni çok seviyorum lütfen pencereyi açıp beni içeri alda birlikte yaşayalım.
Adam:
- Olmaz alamam... Sen bir kussun hiç bir kus adama aşık olur mu?...demiş.
Kırlangıç tekrar:
- Lütfen pencereyi açıp beni içeri al birlikte yaşarız. Hem ben sana dost ve arkadaş olurum
canında sıkılmaz birlikte yasar gideriz. demiş.
Adam yine:
- Olmaz alamam...Git başımdan, diye cevap vermiş. üçüncü ve son defa kus adamın
penceresinin önüne konup adama tekrar şöyle demiş:
- Lütfen beni içeri al.. Artık soğuklarda başladı, dışarıda kalamam biliyorsun ben sıcak
havalarda yasayabilirim sadece beni içeri almazsan başka sıcak ülkelere gitmek zorunda
kalırım. Lütfen beni içeri alda burada kalayım. Birlikte yemek yer omzuna konar seni
neşelendirir sana yarenlik ederim. Hem sende benim gibi yalnızsın, der...
Adam ona:
- Git derhal başımdan!... Ben yalnız kalırım demiş ve kuşu kovmuş...
Kırlangıçta bu cevap üzerine üzüntülü bir şekilde uçmuş ve uzaklara gitmiş..
Adam kırlangıç uzaklara gittikten sonra düşünmüş ve kendi kendine " Ben ne aptal , ne kadar
akilsiz bir adamım, niye kırlangıçla birlikte kalmayı kabul etmedim? Ne güzel birlikte kalırdık
demiş ve çok pişman olmuş, pişman olmuş ama is isten geçmiş.
Kendi kendine nasıl olsa sıcaklar başlayınca kırlangıcım yine gelir bende onu içeri alır birlikte
mutlu bir hayat sürerim, demiş. Ve penceresini sonuna kadar açıp beklemeye başlamış.
Yazın gelmesiyle kırlangıçlarda gelmeye başlamış. Ama onun kırlangıcı gelmemiş.yazin
sonuna kadar hiç penceresini kapatmadan pencerenin başında beklemiş ama boşuna....
Kırlangıç yokmuş.Gelen kırlangıçlara sormuş ama onun kırlangıcın gören olmamış. Sonunda
bir bilge kişiye halini danışmak ve ondan bilgi almak için gitmiş.
Bilge kişiye olayı anlattıktan sonra bilge kişi ona şöyle demiş:
- Kırlangıçların ömrü 6 aydır . . .
Hayatta bazı fırsatlar vardır ömründe bir defa insanin eline geçer ve değerlendiremezsen uçup
gider
NE OL NE OLMA
83
PARANI VER, GÖNLÜNÜ VER, SELAM VER, CANINI
VER AMA SIRRINI VERME
GÜNLERİ SAY, SERVETİNİ SAY, BÜYÜKLERİNİ SAY AMA
YERİNDE SAYMA
EMEK VER, KULAK VER, BİLGİ VER, AMA HİÇBİR ZAMAN BOŞ VERME
EŞİNİ BEĞEN, İŞİNİ BEĞEN, AŞINI BEĞEN AMA
KENDİNİ BEĞENME
SATICI OL, ALICI OL, KALICI OL, BULUCU OL AMA BÖLÜCÜ OLMA
FİDAN BÜYÜT, GARİP DOYUR, ÇOCUK BESLE AMA KIN BESLEME
HEDEFE KOŞ, CİHADA KOŞ, YARDIMA KOŞ AMA ORTAK KOŞMA
DAVET ET, HAYRET ET, AFFET, TEV BE ET AMA İHANET ETME
OKUMAKTAN ZARAR GELMEZ, OKU AMA LANET OKUMA
RAKİBİNİ GEÇ, SINIFINI GEÇ AMA GÜLÜP GEÇME
YAKLAŞ, KONUŞ, TANIŞ AMA UZAKLAŞMA
SÜSLEN, USLAN AMA YASLANMA
DOĞRUL, DEVRİL AMA EĞİLME
İTİL, ATIL AMA SATILMA
SEVGİ
Bir gün sormuşlar ermişlerden birine:
"Sevginin sadece sözünü edenlerle, onu yaşayanlar arasında ne fark vardır?"
Bakın göstereyim demiş, ermiş. Önce sevgiyi dilden gönüle indirememiş olanları çağırarak
onlara bir sofra hazırlamış. Hepsi oturmuşlar yerlerine. Derken tabaklar içinde sıcak çorbalar
gelmiş ve arkasından da derviş kaşıkları denilen bir metre boyunda kaşıklar.
"Ermiş bu kaşıkların ucundan tutup öyle yiyeceksiniz" diye bir de şart koymuş. Peki demişler
ve içmeye teşebbüs etmişler. Fakat o da ne? Kaşıklar uzun geldiğinden bir türlü döküp
84
saçmadan götüremiyorlar ağızlarına. En sonunda bakmışlar beceremiyorlar, öylece aç
kalkmışlar sofradan.
Bunun üzerine şimdi demiş ermiş, sevgiyi gerçekten bilenleri çağıralım yemeğe. Yüzleri
aydınlık, gözleri sevgi ile gülümseyen ışıklı insanlar gelmiş oturmuş sofraya bu defa.
"Buyurun" deyince, her biri uzun boylu kaşığını corbaya daldırıp, sonra karşısındaki
kardeşine uzatarak içirmis. Böylece her biri diğerini doyurmuş ve şükrederek kalkmışlar
sofradan işte demiş ermiş, 'kim ki gerçek sofrasında yalnız kendini görür ve doymayı
düşünürse, o aç kalacaktır ve kim kardeşini düşünür de doyurursa o da kardeşi tarafından
doyurulacaktır şüphesiz ve şunu da unutmayın, gerçek pazarında alan değil, veren kazançtadır
daima.
SEVGİLİ ANNECİĞİM VE BABACIĞIM
Duygu ve düşüncelerimi dile getirebilseydim, sizlere şunları söylemek isterdim.
* Belirli bir büyüme ve değişme içerisindeyim. Sizin çocuğunuz olsam da sizden ayrı bir
kişilik geliştiriyorum. Beni tanımaya ve anlamaya çalışın. Bana ayak uydurmakta güçlük
çekebilirsiniz. Oyunda, arkadaşlıkta ve uğraşlarımda, özgürlük tanıyın. Beni her yerde ve her
işimde, koruyup kollamayın. Davranışlarımın sonuçlarını kendim görürsem daha iyi
öğrenirim ve öğrendiklerim daha kalıcı olur.
* Büyümeyi çok istiyorsam da ara sıra yaşımdan küçük davranmaktan kendimi
alıkoyamıyorum. Bunu küçümsemeyin. Ama siz de beni şımartmayın. Hep çocuk kalmak
isterim sonra.
* Her istediğimi elde edemeceğimi biliyorum. Ancak siz verince de almadan edemiyorum.
* Bana yerli yersiz söz de vermeyin. Sözünüzü tutamayınca sizlere olan güvenim azalıyor.
Bana kesin ve kararlı davranmaktan çekinmeyin. Yoldan saptığımı görünce beni sınırlayın.
* Koyduğunuz kurallar ve yasakların hepsini beğendimi söyleyemem. Ancak hiç
kısıtlanmayınca, ne yapacağımı şaşırıyorum. Söz ve davranışlarınızda tutarsız olduğunuzu
görünce hem bocalıyor, hem de bundan yararlanmadan edemiyorum.
* Beni dinleyin. Öğrenmeye en açık olduğum anlar, soru sorduğum anlardır. Açıklamalarınız
kısa ve özlü olsun. Öğütlerinizden çok davranışlarınızdan etkileniyorum ben.
* Çok konuşup çok bağırmayın. Yüksek sesli sözlerinizi pek duymam. Yumuşak ve kesin
sözler bende daha iyi bir iz bırakır.
* "Ben senin yaşındayken" diye başlayan sözleri hep kulak ardına atarım. Küçük
85
yanılgılarımı, büyük suç imiş gibi başıma kakmayın. Bana yanılma payı bırakın.
* Beni korkutup sindirerek, suçluluk duygusu aşılayarak uslandırmaya çalışmayın.
Yaramazlıklarım için beni kötü çocukmuşum gibi yargılamayın.
* Yanlış davranışlarımın üzerinde durup düzeltin. Ceza vermeden önce beni dinleyin.
* Suçumu aşmadığı müddetçe cezama katlanabilirim. Beni yeteneklerimin üzerindeki bir işi
yapmam için zorlamayın. Ama başarabileceğim işleri yapmam için bana destek olun.
* Başardığım işlerde beni övmeniz, kendime olan güvenimi artıracaktır.
* Bana güvendiğinizi belli edin. Beni başkaları ile kıyaslarsanız, ümitsizliğe kapılabilirim.
* Benden yaşımın üzerinde bir olgunluk beklemeyin. Bütün kuralları birden öğretmeye
kalkmayın. Bana süre tanıyın. Yüzde yüz dürüst davranmadığımı görünce korkmayın.
* Beni köşeye sıkıştırırsanız, yalana sığınmak zorunda kalırım. Sizi çok bunaltsam bile, soğuk
kanlılığınızı kaybetmeyin. Kızgınlığınızı haklı görebelirim. Ama beni aşağılamayın. Hele
başkalarının yanında onurumu kırmayın. Unutmayın ki, ben de sizi başkalarının yanında
küçük düşürebilirim.
* Bana haksızlık ettiğinizi anlayınca bunu açıklamaktan çekinmeyin. Özür dilemeniz, size
olan sevgimi azaltmaz. Aksine beni size daha çok yakınlaştırır. Biliyorum, ara sıra sizi
üzüyor, belki de düş kırıklığına uğratıyorum.
* Bana verdikleriniz yanında istediklerinizin çok olmadığını da biliyorum. Yukarıdaki
isteklerimi unutsanız bile şunu unutmayın: Beni ben olarak seveceğinize olan inancım
sarsılmasın.
* Benden örnek çocuk olmamı istemezseniz, ben de sizden "kusursuz anne", "kusursuz baba"
olmanızı beklemem. Sevecen ve anlayışlı olmanız bana yeter.
* Sizin çocuğunuz olarak doğmak elimde değil ama, seçme hakkım olsa, yine de sizin
çocuğunuz olarak doğmak isterdim.
Sevgilerle çocuğunuz."
ÜÇ EVLAT
Üç kadın çeşme başında toplanmış konuşuyorlardı.Az ötede ihtiyarın biri oturmuş, kadınların
çocuklarını methetmelerini dinliyordu.
Kadınlardan biri:
-Benim oğlum öyle marifetlidir ki, hiç kimse bu konuda onunla boy ölçüşemez...Tam bir
cambazdır o! İp üzerinde bir yürüse de görseniz.
86
Diğer kadın heyecanla atılarak:
-Benim oğlumun sesini bilseniz, dedi. Tıpkı bir bülbül gibi şakır. Yeryüzünde hiç kimsenin
böyle bir sesi yoktur.Allah vergisi bu...
Üçüncü kadın susup duruyordu. Diğerleri sordular:
-Sen çocuğunu niye övmüyorsun? Nesi var ki?
-Çocuğumun çok üstün bir tarafı yok ki... Ne diye durup dururken öveyim onu.
Kadınlar kovalarını doldurup yola koyuldular. İhtiyar adam da peşleri sıra yürümeye başladı.
Kadınlar ağır kovaları taşımakta güçlük çektikleri için ara sıra duruyor ve dinleniyorlardı.
Sırtları ağrı içindeydi. Bu sırada çocukları onları karşılamaya çıktı.
Birinci çocuk hemen elleri üzerinde havaya kalkmış, çeşitli marifetler gösteriyordu. Kadınlar
gözleri hayretten büyümüş haykırdılar:
-Aman ne kabiliyetli çocuk!..
İkinci çocuk altın gibi bir sesle öyle güzel şarkılar söyledi ki, kadınlar gözleri yaşlarla dolu
hayranlıkla dinlediler onu... Üçüncü çocuk koşarak geldi, annesinin elinden kovayı aldı ve eve
kadar taşıdı.
Kadınlar ihtiyara dönüp:
-Bizim çocuklarımız hakkında ne diyorsun, dediler. İhtiyar şaşkınlıkla:
-Çocuklarınız mı? Dedi. Onları bilmem. Yalnız biri vardı, annesinin elinden kovayı alıp eve
taşıdı. Onu çok beğendim...
SON DERS
Bir profösörün mezun edeceği talebelerine verdiği son ders:
Bilgisayar Mühendisi Arkadaş, İnşallah iyi bir donanımcı veya iyi
bir yazılımcı veya iyi bir networkçü veya iyi bir sistem yöneticisi olacaksın.
Yalnız şu mühim meseleleri sakın aklından çıkarma;
87
Bu kainatın öyle bir donanımcısı vardır ki, bütün mevcudâtı ve
içinde yer yüzünü create etmiş, güneşi bir power source, ayı bir system clock yapmış. O
power source'dur ki kesintiye uğramaz ve o system clocktur ki şaşmaz ve şaşırmaz, o
donanımcının ilminin ve sanatının nihayetsizliğini gösterir.
Bu zât aynı zamanda öyle yüce bir programcıdır ki, şu muazzam dünya üzerinde çalışacak
şekilde koca hayat programını yazmış, yüzbinlerce yıldan fazladır, error verdirmeden, crash
ettirmeden çalıştırıyor.
Eğer onun ne kadar iyi bir programcı olduğunu da anlamak istersen, önce kendine bak.
Gözünle göremediğin küçücük bir hücrene bütün kodunu save etmiş ve yine o küçücük
hücrende execute ettiriyor. Madem ki DNA'nın bir program olduğu apaçıktır, ve bir program
programcısız olamaz demek ki, senin programcılığın ancak o büyük zâtın programcılığına
ancak bir ayna hükmündedir.
Yine senin bütün hücrelerinden oluşturduğu network'ün içinde hadsiz protokollerle o hücreleri
konuşturduğu gibi, madem ki senin de diğer insanlarla türlü dillerde ve protokollerde
konuşabilmen için gerekli donanımı yanına vermiştir, öylece de gördürüyor, konuşturuyor ve
dinletiyor. Ve madem ki sen etrafındaki bütün cisimlerden haber alasın diye ışık, ses gibi türlü
mediayı hazırlamış kullandırıyor, ve sen bunları keşfeder, kullanır fakat upgrade edemezsin, o
halde öyle büyük bir network uzmanı zât vardır ki senin her türlü ihtiyacını bilir, ona göre
teçhizatını verir. Senin networkçülüğün ancak onun, sonsuz ilminden sana verdiği bir küçük
parça ve bir büyük nimettir.
Arkadaş, aldanma! Şu güzel dünya hayatı programı bir limited trial version'dur, görüyorsun ki
elde ettiğin malı mülkü hiç bir surette save edemiyorsun. Öyle ise, bu kâinat yazılımını yazanı
tanı. Hem hiç mümkün müdür ki bir programcı bu kadar güzel bir program yapsın ve yaptığı
programda about kesimi koyup kendini tanıttırmasın. Öyle ise bu kainatın en büyük
donanımcısı, programcısı, networkçüsü ve sistem yöneticisi olan zâtın her yere işlediği about
kesimlerini gör, öğren, full versiyonunu kazanmak için çalış.
Unutma ki hiç bir hareketin atlanmadan çok dikkatli loglar tutuluyor. Bu loglar her şeye gücü
yeten o sistem yöneticisi tarafından open edilip check edilecektir.
Amann ha diccat!...
TAHTA PERDEDEKİ ÇİVİ
Kötü karakterli bir genç varmış. Bir gün babası ona çivilerle dolu bir torba vermiş. "
arkadaşların ile tartışıp kavga ettiğin zaman her sefer bu tahta perdeye bir çivi çak" demiş.
88
Genç, birinci (ilk) günde tahta perdeye 37 çivi çakmış. Sonraki haftalarda kendi kendine
kontrol etmeye çalışmış ve geçen her günde daha az çivi çakmış. Nihayet bir gün gelmiş ki
hiç çivi çakmamış.
Babasına gidip söylemiş. Babası onu yeniden tahta perdenin önüne götürmüş. Gence
"bugünden başlayarak tartışmayıp kavga etmediğin her gün için tahta perdelerden bir çivi
çıkart (sök)" demiş.
Günler geçmiş. Bir gün gelmiş ki her çivi çıkarılmış.
Babası ona "aferin iyi davrandın ama bu tahta perdeye dikkatli bak. Artık çok delik var. Artık
geçmişteki gibi güzel olmayacak" demiş.
Arkadaşlarla tartışıp kavga edildiği zaman kötü kelimeler söylenilir. Her kötü kelime bir yara
(delik) bırakır. Arkadaşına bin defa kendisini affettiğini söyleyebilirsin ama bu delik aynen
kalacaktır (kapanmayacaktır).
YARIŞI BIRAKMAYIN
Hayat uzun bir koşudur. Her adımda yeni bir başlangıç yapabileceğimiz bir koşu. Bu
uzun koşuya hayat maratonu adını da verebiliriz. Maraton ismi eski Yunan"da Maraton
meydanında Ispartalıların ve Yunanlıların yaptığı savaştan gelir. Savaş meydanının Atina"ya
uzaklığı 42 kilometredir. Meydanda savaş başladığında Atina"ya haber vermesi için bir kişi
yollanır. O koşarak Atina"ya gider, haberi zamanında ulaştırır, fakat ölür. Bu uzaklık daha
sonra maraton yarışları için kullanılan mesafe olur. Maraton yarışı stratejik bir yarıştır. Yarışa
başlarken öne geçmenin bir önemi yoktur. Çünkü yarış uzundur. Yarışın en kritik noktası 20
ile 25. kilometre arasıdır. 20 kilometreden sonra yarışçının kaslarında şiddetli ağrılar başlar.
Ağrılar 25. kilometreye kadar artarak devam eder. 25. kilometre kritiktir. Kendinizi iyi ayarlar
ve 25. kilometreyi geçmeyi başarırsanız yarışı bitirebilirsiniz. Bu yarışta 26. kilometre aslında
yeni bir başlangıçtır. Önemli olan yeni bir başlangıç için vazgeçmemektir.
LGS ve ÖSS milyonlarca adayın yarıştığı bir maratonu andırır. Bu maratonun kritik
noktası şubat ayı ile başlar nisan ayının sonlarına kadar sürer. Şubat ayına kadar öğrencilerin
çoğunun çalışmaları düzenli ve sınavı kazanmaya yöneliktir. Bu aydan itibaren maratondan
kopmalar başlar. Bazı adaylar sınavı kazanamayacaklarını düşünerek yeni bir başlangıç
yapmak yerine başladıkları yarışı bitirmeyi tercih ederler. Oysa bu maratonda her zaman yeni
bir başlangıç yapabilirsiniz. Yeter ki başarılı olacağınıza dair inancınızı kaybetmeyin.
89
DÖRT MAHALLELİ KASABA
Küçük bir kasabanın dört ayrı mahallesi varmış. Birinci mahallede Evetama'lar
yaşıyormuş. Evetama'lar ne yapılması gerektiğini bildiklerini düşünürlermiş. Yapma zamanı
geldiğinde ise "evet, ama" diye cevap verirlermiş. Cevapları hep yanlış olurmuş. Suçu
başkalarına atmakta da ustaymışlar.
İkinci mahallede Yapıcam'lar yaşarmış. Ne yapacaklarını bilirlermiş. Kendilerini yapacakları
şeye adım adım hazırlarlarmış, ama yapacakları sırada şanslarını kaçırdıklarının farkına
varırlarmış. Bu mahallede insanların dizleri dövülmekten yara bere içindeymiş. Yaşamı
ertelememek için verdikleri kararı bile ertelerlermiş.
Üçüncü mahallede yaşayan Keşkeci'lerin, hayatı algılama güçleri mükemmelmiş. Neyin
yapılması gerektiğini daima en isabetli şekilde bilirlermiş ama, her şey olup bittikten sonra.
Keşke'cilerin de başları kanarmış hep, duvarlara vurmaktan!
Kasabanın en yeşil bölgesinde, en güzel evlerin olduğu mahallede ise İyikiyaptım'lar
otururmuş. Keşkeci'ler bu mahallede yürüyüşe çıkar, etrafa hayranlıkla bakarlarmış.
Yapıcam'lar Keşkeci'lerle birlikte bu mahallede yürüyüşe çıkmak ister ama bir türlü fırsat
bulamazlarmış.
Evetama'lar ise mahallenin güzelliğini görmek yerine, ağaçların gölgelerinin yeterince geniş
olmadığından, güneşin daha erken saatte doğması gerektiğinden şikayet ederlermiş.
İyikiyaptım mahallesindeki insanların kusuru da, beyinlerinde mazeret üretme merkezlerinin
olmayışıymış!.
Duvarcı ustası
Sayın Şantiye Şefim,
İş kazası tutanağına “plânlama hatası” diye yazmıştım. Bunu yeterli görmeyerek olayı
ayrıntılı anlatmamı istemişsiniz. Şu anda hastahanede yatmama neden olan olaylar aynen
şöyle olmuştur:
90
Bildiğiniz gibi ben bir duvar ustasıyım. İnşaatın altıncı katındaki işimi bitirdiğim zaman biraz
tuğla artmıştı. 250 kg kadar olduğunu tahmin ettiğim bu tuğlaları aşağıya indirmek
gerekiyordu.
Aşağı indim. Bir varil buldum. Ona sağlam bir ip bağladım. Altıncı kata çıktım. İpi bir
çıkrıktan geçirip ucunu aşağıya saldım.
Tekrar aşağıya indim ve ipi çekerek varili altıncı kata çıkardım. İpin ucunu sağlam bir yere
bağlayıp tekrar yukarı çıktım.
Bütün tuğlaları varile doldurdum. Aşağı indim, bağladığım ipin ucunu çözdüm. İpi çözmemle
birlikte kendimi havalarda buldum.
Nasıl bulmayayım? Ben yaklaşık 70 kiloyum. 250 kg lık varil, hızla aşağıya düşerken beni
yukarı çekti. Heyecan ve şaşkınlıktan ipi bırakmayı akıl edemedim. Yolun yarısında dolu
varille çarpıştık. Sağ iki kaburgamın bu ırada kırıldığını sanıyorum.
Tam yukarı çıkınca, iki parmağım iple beraber çıkrığa sıkıştı. Parmaklarım da bu sırada
kırıldı. Bu esnada yere çarpan varilin dibi çıktı ve tuğlalar etrafa saçıldı.
Varil hafifleyince, bu sefer ben aşağı inmeye başladım, varil ise yukarı çıkmaya başladı ve
yolun yarısında varille yine çarpıştık. Sol bacağımın kaval kemiği de bu sırada kırıldı.
Can havliyle ipi bırakmayı akıl ettim. Başımı yukarı kaldırdığımda boş varilin süratle üzerime
geldiğini gördüm. Kafatasımın da böyle çatladığını sanıyorum.
Bayılmışım, gözümü hastahanede açtım. Cenabı Hak’tan tüm kullarını böyle görünmez
kazalardan korumasını diler, hürmetle ellerinizden öperim.
Duvarcı Ustanız
DUYGULAR ADASI
Bir zamanlar, bütün duyguların üzerinde yaşadığı bir ada varmış: Mutluluk, Üzüntü, Bilgi
ve tüm diğerleri, Aşk dahil.
Bir gün, adanın batmakta olduğu, duygulara haber verilmiş. Bunun üzerine hepsi, adayı terk
91
etmek için sandallarını hazırlamışlar.
Aşk, adada en sona kalan duygu olmuş. Çünkü, mümkün olan en son ana kadar beklemek
istemiş.
Ada neredeyse battığı zaman, Aşk, yardım istemeye karar vermiş.
Zenginlik, çok büyük bir teknenin içinde geçmekteymiş.
Aşk, "Zenginlik, beni de yanına alır mısın?" diye sormuş.
Zenginlik, "Hayır, alamam. Teknemde çok fazla altın ve gümüş var, senin için yer yok."
demiş.
Aşk, çok güzel bir yelkenlinin içindeki Kibir'den yardım istemiş.
"Kibir, lütfen bana yardım et!"
"Sana yardım edemem Aşk.
Sırılsıklamsın ve yelkenlimi mahvedebilirsin." diye cevap vermiş Kibir.
Üzüntü yakınlardaymış ve Aşk, yardım istemiş:
"Üzüntü, seninle geleyim..."
"Off, Aşk, o kadar üzgünüm ki, yalnız kalmaya ihtiyacım var."
Mutluluk da Aşk'ın yanından geçmiş ama o kadar mutluymuş ki, Aşk'ın çağrısını duymamış.
Aşk, birden bir ses duymuş:
"Gel Aşk! Seni yanıma alacağım..." Bu Aşk'tan daha yaşlıca birisiymiş. Aşk o kadar şanslı ve
mutlu hissetmiş ki kendini onu yanına alanın kim olduğunu öğrenmeyi akıl edememiş.
Yeni bir kara parçasına vardıklarında, Aşk'a yardım eden, yoluna devam etmiş. Ona ne kadar
borçlu olduğunu fark eden Aşk, Bilgi'ye sormuş:
"Bana yardım eden kimdi?"
"O, Zaman'dı" diye cevap vermiş Bilgi.
"Zaman mı?
Neden bana yardım etti ki?" diye sormuş Aşk.
Bilgi gülümsemiş:
"Çünkü sadece Zaman Aşk'ın ne kadar büyük olduğunu anlayabilir..."
92
DÜNYAYI DÜZELTMEK İÇİN
Adam , bir haftanın yorgunluğundan sonra, Pazar sabahı kalktığında keyifle eline
gazetesini aldı ve bütün gün miskinlik yapıp evde oturacağını hayal ediyordu. Tam bunları
düşünürken oğlu koşarak geldi ve parka ne zaman gideceklerini sordu. Baba , oğluna söz
vermişti ; bu hafta sonu parka götürecekti onu ; ama hiç dışarıya çıkmak istemediğinden bir
bahane uydurması gerekiyordu. Sonra gazetenin promosyan olarak dağıttığı dünya haritası
gözüne ilişti. Önce dünya haritasını küçük parçalara ayırdı ve oğluna uzattı: “ Eğer bu haritayı
düzeltebilirsen seni parka götüreceğim!” dedi. Sonra düşündü: “ Oh be , kurtuldum!En iyi
coğrafya profesörünü bile getirsen bu haritayı akşama kadar düzeltemez!”
Aradan on dakika geçtikten sonra oğlu babasının yanına koşarak geldi: “ Babacığım ,
haritayı düzelttim. Artık parka gidebiliriz !” dedi. Adam önce inanamadı ve görmek istedi.
Gördüğünde de hayretler içindeydi ve oğluna bunu nasıl yaptığını sordu. Çocuk şu ibretlik
açıklamayı yaptı: “ Bana verdiğin haritanın arkasında bir insan resmi vardı. İnsanı düzelttiğim
zaman dünya kendiliğinden düzelmişti!”
ELİNDEKİLERLE YETİNMEK
Zamanın birinde bir kasabada yaşayan dünyalar güzeli bir kız varmış. Bu kız öyle
güzelmiş ki çok uzak şehirlerden ve ülkelerden çok zengin, çok yakışıklı, asil pek çok
delikanlı onu görmeye gelirmiş.
Kendisiyle evlenmek isteyen nice prensi nice şövalyeyi reddeden güzel kız kimseleri
beğenmezmiş. Bu arada aynı kasabada yaşayan ve bu kıza aşık olan genç bir delikanlı da bu
kızı istemiş. Ama kız onu da reddetmiş. Aradan uzun yıllar geçmiş. Bizim delikanlı
kasabadan ayrılmış. Kendine başka bir hayat kurmuş ve evlenmiş, çoluk çocuğa karışmış.
Bir gün yolu bir zamanlar yaşadığı güzel, küçük kasabaya düşmüş. Orada tanıdık birine
rastladığında aklına bir zamanlar orada yaşayan dünyalar güzeli kız gelmiş ve ona ne
olduğunu sormuş.
Yaşlı adam önünde gül bahçesi olan bir evi göstererek kızın evlendiğini söylemiş. Bizimki bir
zamanlar herkesi reddetmiş olan kızın kocasını pek merak etmiş. Bir gün gizlenip kocasını
evden çıkarken görmüş. Kızın kocası şişman, kel ve çirkin mi çirkin bir adammış. Üstelik
zengin bile değilmiş. Çok merak eden adam kocası gittikten sonra evin kapısını almış. Kız
kapıyı açınca kendini tanıtmış ve neden böyle bir adamla evlenmiş olduğunu sormuş.
93
Kız da ona arkasındaki gül bahçesinden en güzel gülü koparıp getirirse cevabı vereceğini bu
arada tek şartının bahçede ilerlerken geriye dönmemesi olduğunu söylemiş. Adam da bunun
üzerine yüzlerce güzel gülün olduğu bahçede ilerlemeye başlamış. Birden çok güzel sarı bir
gül görmüş.Tam ona doğru eğilirken biraz ilerde kocaman pembe bir gül gözüne çarpmış.Tam
ona uzanırken daha ilerde muhteşem güzellikte kırmızı bir gül goncası görmüş. Derken bir de
bakmış ki bahçenin sonuna gelmiş ve mecburen oradaki bir gül koparıp kıza götürmüş.
Bahçenin en güzel gülün getirmesini beklerken kız bir de ne görsün yaprakları solmuş cılız bir
gül.
Bunun üzerine adama dönen kız söyle demiş; " Bak gördün mü? Her zaman daha iyisini
bulmak isterken ömür geçer ve sen en kötüsüne razı olmak zorunda kalırsın. Bu yüzden
gençlik gitmeden elindekiyle yetinebilmeyi öğrenmek gerekir."
EN BÜYÜK ARMAĞAN
Büyük harap evin önündeki tabelada, Dr. Jeseph H. Walton'a "Joe Amca" derlerdi. Joe
Amca da Watertown'lular gibi sakin ve iyi kalpli bir adamdı. Watertown'lu çocukların hemen
hepsini dünyaya getiren ve onları hastalıklarında iyileştiren Joe Amca idi.
1945 yılının sonlarına doğru şehre bir doktorun geleceğini haber aldık. Yeni doktor
Watertown'da bir ev kiralamış ve birinci katını modern bir muayenehane haline sokmuştu.
Tıbbiyeden yeni mezun olmuş olan Dr. Kent; Watertown'a gelince, Joe Amca onu, evi hazır
oluncaya kadar oturacağı otelde ziyaret etti. Ben o sırada otelin koridorunda idim, onların
konuşmalarına kulak misafiri oldum. Donal Kent kısa boylu, zayıf ve sarışın bir adamdı. Yaşlı
meslektaşını gülümseyerek karşıladı. Kendini Joe Walton diye tanıtan Joe Amcanın elini
sıktıktan sonra:
"Nasılsınız, doktor? Beni ziyarete gelişinize çok müteşekkirim" dedi.
Joe Amca: "Size bir merhaba demeye geldim" dedi. "Bu şehrin, sizin gibi yeni fikirler getiren
parlak bir genç doktora ihtiyacı vardı. Bir dileğiniz olursa, size yardıma hazırım."
Dr. Kent'in, Watertown'da çok çabuk tutunduğunu gördüm. Hele genç Watertown'lular, onun
soğukkanlılığına ve bilgiçliğine hayrandılar. Genç Dr. Kent'in yanında Joe Amca, doktordan
başka her şeye benziyordu. Biz Joe Amca'ya bağlı olduğumuz için, Dr. Kent'e düşman bir
tavır takınmaya hazırdık. Ama Joe Amca böyle davranmamıza hiç razı değildi. Dr. Kent'i en
çok öven o idi. "Çocuk, çok iyi bir doktor, doğrusu" diyordu. "Tıp kitaplarını ezbere biliyor;
her gün de yeni bir şey öğreniyor. Operatörlüğü de çok ustalıklı..."
94
İki doktorun hastalarıyla konuşmaları, aralarındaki farkı açıkça belli ediyordu. Dr. Kent,
hastaların şikayetlerini sessizce dinliyor, bir deftere not ediyor, sonra birkaç kelime ile
teşhisini bildiriyordu. Halbuki Joe Amca hastalarını ilgiyle dinler sonra yavaşça mesela:
"Hiçbir şeyin yok. Yalnız biraz karnın ağrıyor. Hepsi o kadar..." derdi. Aralarındaki fark bu
kadar da kalmıyordu. Dr. Kent, hastalara çocuk muamelesi yapılmasının yanlış olduğuna
inanıyordu. Bu yüzden hastalarına, çok acele bir bakım gerektiren olaylar dışında, geceleyin
çağırılmak istemediğini söylemekten çekinmemişti. Joe Amcaya da bu bahsi açmıştı. Joe
Amcanın: "Oğlum bu şehrin halkı senin usulüne pek alışık değildir. Onlara uysan, olmaz mı?"
demesi üzerine: "Doktor, insanı gece yarısı saat 3'te çağıran hastaların yüzde 99'unun
durumunun hiç de acele olmadığını, siz de bilirsiniz" demişti. "Olur olmaz saatlerde sabaha
kadar bekleyebilecek hastalara koşarak kendimi bitiremem. Hastalarımın esiri olmak
niyetinde değilim."
Bunun üzerine Joe Amca, Dr. Kent'e şu teklifte bulundu:
"Oğlum, senin bakabileceğin çok hastan var. Seni geceleyin çağıran hastalara gitmek
istemiyorsan, senin yerine ben giderim."
Dr. Kent, Joe Amcayı yormak istemediği bahanesiyle bu teklifi önce kabul etmediyse de
sonunda razı oldu. Watertown halkı da bu anlaşmaya alıştı. Dr. Kent'in hastaları, geceleyin
doktor çağırmak gerekince, Dr. Kent'in yerine, Joe Amca'yı çağırmayı öğrendiler.
Her gece Joe Amca'nın eski otomobilinin Watertown'un sokaklarında gürültüyle geçtiğini
duyardım. Joe Amca, geceleyin ziyaret ettiği hastaların durumunu Dr. Kent'e anlatırdı. Bunun
üzerine Dr. Kent kızar ve Joe Amcaya: "Kendi kendinizi öldürüyorsunuz, doktor. Birinin
çocuğu ağladı diye şehir dışına çıkmaya, çocuklarının erken doğacağını sandıkları için
Masterson'ları bir gecede beş defa ziyaret etmeye lüzum var mı?" diye bağırırdı.
Ama Joe Amca sadece gülümsemekle yetinir ve başka türlü göremeyeceği Watertown'luları
ziyaret etmekten zevk duyduğunu söylerdi.
Zamanla Watertown'lular Dr. Kent'e saygı duymayı öğrendilerse de Joe Amcaya karşı
duydukları sevgi kuvvetlendi. Ama ben, Joe Amcanın çabucak yaşlandığını görüyordum.
Saçları ağarmış, omuzları çökmüştü. Yeni bir otomobil alacak kadar parası olmayışı da pek
yazıktı...
Geçen bahar Watertown'un dolayında feci bir kaza oldu. Okul çocukları ile dolu bir otobüs
devrilmiş, 4 çocuk ölmüş, 15 çocuk da ağır yaralanmıştı. Kaza haberi şehirde çabucak
yayıldığından, bütün Watertown'lular yardıma hazırlandılar. Joe Amca da kurtarıcıların en
önünde yer almıştı. Ama bu gecenin asıl kahramanı Dr. Kent oldu. Soğukkanlı ve becerikli
95
doktor, evini bir hastane haline soktu. Hükümet merkezinden üç hastabakıcı, bir doktor,
yardımcısı ve epeyce ilaç ve malzeme gönderilmişti. Dr. Kent, kazadan sonraki 24 saat içinde
mucizeler yarattı. Biraz dinlenmesi için yapılan teklifleri reddediyordu. Arada sırada biraz acı
kahve ve birkaç lokma yemek yiyerek ameliyatlarına devam ediyordu. Joe Amcaya bakılırsa;
Dr. Kent'in usta eli olmasaydı, en az 8 çocuk daha ölecekti.
Watertown matemden kurtulunca Dr. Kent'i bir kahraman olarak alkışladı. Halk ona hala
ısınamamış olmakla beraber, ona bir mabut gibi tapıyordu. Watertown'un ticaret odası her yıl,
şehrin en takdire değen adamına gümüş bir kupa hediye eder... O yıl Dr. Kent'in Watertown
kahramanı olmasına karar verildi.
Merasim günü şehrin merasim salonu hıncahınç dolmuştu. Dr. Kent, her zamanki gibi
soğukkanlı görünüyordu. Belediye Başkanı kendisine kupayı uzatınca Dr. Kent önce teşekkür
etti, sonra sahnenin kenarına doğru yürüyerek halkı susmasını işaret etti. Sonra söze başladı.
O, hala soğukkanlı görünmesine rağmen, halinde o zamana kadar görmediğim bir değişiklik
vardı. Dr. Kent ciddi bir sesle şunları söyledi:
"Beni şehrin kahramanı olarak alkışlamanıza çok teşekkür ederim. Ama otobüs kazası
esnasındaki hareketlerimin sandığınız kadar takdire değer olmadığını söylemek isterim. Her
doktor, fevkalade bir olayın çıkışında hazır bulunmayı ve bilgisini göstermeyi ister. Bu
yüzden o akşam ben sadece gücümün içinde olan şeyleri yaparak ustalığımı gösterdim.
Tevazu göstermiyorum. Size sadece kazadan sonraki günlerde düşüne düşüne vardığım
neticeyi anlatmak istiyorum."
Burada Dr. Kent durarak aşağıda ön sırada oturan Joe Amcaya baktı, sonra devam etti:
"Büyük bir kaza ancak birkaç yılda bir olur. Bu kaza sırasında ustalık göstermek doktorluğun
asıl manası değildir. Son yıllarda doktorluğun ve cerrahinin en ilginç alanları ile uğraştığımı
biliyorsunuz. Ben bu süre içinde doktorluğun can sıkıcı taraflarından kaçtım."
"Benden çok yaşlı olan Dr. Walton, kabul etmek istemediğim hastaların ziyaretlerini üzerine
aldı. Önce paraya ihtiyacı olduğunu sandım. Yanılmışım. Dr. Walton, benim hastalarımın hiç
birinden beş para bile kabul etmedi.
O, Watertown'lulara tedaviden daha kıymetli bir şey, yani güven duygusu verdi. Bu, kalbi
insan sevgisi ile dolu olan bir kimsenin yapacağı iştir. O da bütün büyük adamlar gibi, bu
meziyetini ileri sürecek yerde tevazu gösteriyordu. Ben, doktorluğun yüksek manasını Dr.
Walton'dan öğrendim. Dr. Walton'un bütün hayatını, Watertown'lulara bağlamasının yanında,
benim bu şehre gösterdiğim azıcık hizmet kayde bile değmez. Dr. Walton, hiçbir mükafat
beklemeden, hayatını, bu yüksek amaca bağlamıştı."
Dr. Kent burada sustu ve cebinden mendilini çıkararak yaşaran gözlerini sildi. Sonra sessiz
96
dinleyicilerine döndü ve:
"Sizden bir ricam var", dedi. "Bu kupayı, ona layık olan biricik Watertown'luya, Dr. Walton'a
vermeme izin verin. Ben de onun yarısı kadar yüksek bir doktor olmayı isterdim."
Alkış tufanı kopmadan önce Dr. Kent sahneden indi ve Dr. Walton'a doğru yürüdü. Artık hiç
utanmadan ağlıyordu. Kupayı Joe Amcaya uzatarak "Bu kupa sizin hakkınızdır. Onu alın, Joe
Amca!" dedi.
EN SEVDİĞİM ÖĞRETMEN
Bu, çok yıllar önce bir ilkokul öğretmenin başından geçen bir hikâyedir. Adı Bayan
Thompson' dur. Bayan Thompson bütün çocukları çok seviyordu, fakat orada ilk sırada,
sırasına adeta çökmüş gibi oturan küçük bir öğrenci olan Teddy Stoddard dikkatini çekti. Bu
küçük öğrenciyi daha çok sevdiğini hissetti.
Bir önceki yıl, Bayan Thompson, Teddy' yi gözlemiş, onun diğer çocuklarla oynayamadığını;
giysilerinin kirli ve kendinin de hep banyo yapması gereken bir halde olduğunu görmüştü. Ve
Teddy mutsuz da olabilirdi.
Çalıştığı okulda Bayan Thompson, her öğrencinin geçmişteki kayıtlarını incelemekle de
görevlendirilmişti. Ve Teddy' nin bilgilerini en sona bırakmıştı. Onun dosyasını incelediğinde
şaşırdı.
Çünkü birinci sınıf öğretmeni: "Teddy zeki bir çocuk ve her an gülmeye hazır. Ödevlerini
düzenli olarak yapıyor ve
çok iyi huylu... ve arkadaşları onunla olmaktan mutlu..." diye yazmıştı.
İkinci sınıf öğretmeni: "Mükemmel bir öğrenci, arkadaşları tarafından sevilen, fakat evde
annesinin amansız hastalığı onu üzüyor ve sanırım evdeki yaşamı çok zor." diyordu.
Üçüncü sınıf öğretmeni: "Annesinin ölümü onun için çok zor oldu. Babası ona yeterince ilgi
gösteremiyor ve eğer bir şeyler yapılmazsa evdeki olumsuz yaşam onu etkileyecek." diye
yazmıştı.
Dördüncü sınıf öğretmenine gelince: "Teddy içine kapanık ve okula hiç ilgi göstermiyor, hiç
arkadaşı yok ve bazen sınıfta uyuyor." demişti.
Şimdi Bayan Thompson sorunu çözmüştü ve kendinden utanıyordu. Ve öğrenciler ona güzel
kâğıtlara sarılmış süslü kurdelelerle paketlenmiş Noel hediyeleri getirdiğinde kendini daha da
kötü hissetti. Çünkü Teddy' nin armağanı kaba kahverengi bir kese kâğıdına beceriksizce
sarılmıştı.
Bunu diğer öğrencilerin önünde açmak ona çok acı verdi. Bazıları paketten çıkan bazı taşları
97
düşmüş ve sahte taşlardan yapılmış bileziği ve üçte biri dolu parfüm şişesini görünce gülmeye
başladılar, fakat öğretmen, bileziğin ne kadar zarif olduğunu söyleyerek ve parfümden de
birkaç damlayı bileğine damlatarak onların bu gülmelerini bastırdı.
O gün okuldan sonra Teddy öğretmenin yanına gelerek "Bayan Thompson, bugün hep annem
gibi koktunuz" dedi.
Çocuklar gittikten sonra öğretmen yaklaşık bir saat kadar ağladı. O günden sonra da çocuklara
okuma, yazma, matematik öğretmekten vazgeçerek onları
eğitmeye başladı.
Teddy' ye özel bir ilgi gösterdi. Onunla çalışırken zekâsının tekrar canlandığını hissetti. Ona
cesaret verdikçe çocuk gelişiyordu. Yılın sonuna dek, Teddy sınıfın en çalışkan
öğrencilerinden biri olmuştu. Öğretmenin, hepinizi aynı derecede seviyorum sözüne karşılık
Teddy onun en sevdiği öğrencisi olmuştu.
Bir yıl sonra, kapısının altında bir not buldu. Teddy' dendi. Tüm yaşantısındaki en sevdiği
öğretmenin kendisi olduğunu yazıyordu.
Ondan yeni bir not alana kadar 6 yıl geçti. O notta liseyi bitirdiğini ve sınıfındaki üçüncü en
iyi öğrenci olduğunu ve Bayan Thompson' un hâlâ hayatında gördüğü en sevdiği öğretmen
olduğunu yazıyordu.
Dört yıl sonra, bir mektup daha aldı Teddy' den. O arada zamanın onun için zor olduğunu
çünkü üniversitede okuduğunu ve çok iyi dereceyle mezun olmak için çok çaba sarf etmesi
gerektiğini yazıyordu. Ve Bayan Thompson hala onun hayatında tanıdığı en sevdiği
öğretmendi.
Daha sonra dört yıl daha geçti ve bir mektup daha geldi. Ve çok iyi bir dereceyle
üniversiteden mezun olduğunu ama daha ileriye gitmek istediğini yazıyordu. Ve hala Bayan
Thompson onun tanıdığı ve en çok sevdiği öğretmendi. Bu kez mektubun altındaki imza biraz
daha uzundu. Theodore F. Stoddard Tıp Doktoru.
Bu hikâye burada bitmedi. Sonra ilkbaharda bir mektup daha aldı Bayan Thompson. Teddy
evleneceğini yazmıştı. Ve babasının birkaç yıl önce öldüğünü ve Bayan Thompson' un
düğünde damadın anne ve babası için ayrılan yere oturup oturamayacağını soruyordu, tabii ki
oturabilirdi.
Ve tahmin edin ne oldu? O törene giderken birkaç taşı düşmüş olan o bileziği taktı ve tabii ki
Noel'de Teddy' nin ona verdiği ve annesi gibi koktuğunu söylediği parfümü de sürmeyi ihmal
etmedi. Birbirlerini sevgiyle kucaklarlarken, Teddy onun kulağına "Bana inandığınız için çok
teşekkürler Bayan Thompson, Beni önemli hissetmemi sağladığınız için ve beni böyle
değiştirdiğiniz için." diye fısıldadı.
98
Bayan Thompson gözünde yaşlarla ona karşılık verdi: "Ben sana teşekkür ederim Teddy"
dedi. "Sen yanılıyorsun. Ben sana değil, sen bana öğrettin. Seninle karşılaşıncaya kadar ben
öğretmenliği bilmiyormuşum.!"
Bu yazı 343 defa okundu .
ESKİ BİR LETONYA MASALI.
"Çok eski zamanlardan birinde kötü bir âdet varmış. Yaşlılar artık iyice ihtiyarlayıp iş
yapamaz duruma geldiklerinde ormana götürülür, orada yırtıcı hayvanlara
bırakılırmış.Böylece zaten az olan yiyeceklerin, çalışan gençlere yetmesi sağlanmaya
çalışılırmış.İhtiyarları belli bir yaştan sonra evde tutmak yasak olduğundan kimse yaşlı anne
babasını evde gizleyemez, komşusu görüp ihbar edecek diye korkarmış.
İşte bir gün yaşlılardan birini oğlu ormana götürüp bırakmak istemiş. Kış mevsimiymiş.
İhtiyar, oğul ve küçük torun beraberce ormana gitmişler. İhtiyarı bırakmış dönüyorlarmış ki,
küçük torun oyuncak kızağını dedesinin yanında unuttuğunu fark etmiş. Babasına dönüp
almalarını söylemiş. Babası umursamayınca da : "Kızağımı almalıyım, yoksa sen
yaşlandığında seni neyle ormana götürüp bırakacağım" demiş. Oğul o an anlamış ki, ihtiyar
babasının kaderi, yaşlandığında kendi kaderi de olacak. Dönüp babasının ellerini çözmüş.
Alıp eve geri getirmiş. Samanlıkta saklayıp her gün ona gizlice yemek vermeye başlamış.
Bir süre sonra köyde hayvanlar arasında bir hastalık yayılmış. Hayvanlar birbiri arkasından
ölüyormuş. İhtiyar oğluna şöyle demiş: "Hastaları iyilerden ayır. Onlara şu, şu otlardan ilaç
hazırla. Sağlıklılara da şöyle şöyle yap.'' Oğlan ihtiyar babasının dediklerini yapmış.
Gerçekten de onun hayvanları arasında ölüm azalmış. Çoğu kurtulmuş.
Bayram geldiğinde her sene olduğu gibi, o sene de köy halkı kurbanlar kesmeye başlamış.
İhtiyar oğluna şu öğüdü vermiş: "Köyde hayvan çok azaldı. Senin de fazla hayvanın yok. Bu
sene kurban kesme." Gerçekten de bir iki ay içinde bütün köy tarlalarda çalıştırılacak hayvan
sıkıntısı çekmeye başlamış. Ama ihtiyarın öğüdünü dinleyen gencin hayvanı varmış.
İlkbahara doğru köyde artık ekmek yapacak tahıl bile kalmamış.Ama asıl sorun, tohumluk
olarak kullanabilecek kadar bile tahıl olmamasıymış. Tarlaya ne serpeceklerini, gelecek
senenin mahsülünü nasıl hazırlayacaklarını bilemiyorlarmış. İhtiyar bu konuda da oğluna
öğüt vermiş:
99
"Yavrum, ahırın çatısı samanla doldurulmuştur. Onları çıkar, yeniden döv. Oradan tohumluk
buğday çıkarabilirsin." Oğlan, ihtiyar babasının dediği gibi yapmış. Köyde tohumluğu olan
tek aile onlar olmuş. Bütün köy halkı bu gencin büyücü olduğunu düşünmeye başlamış. Öyle
ya, herkesin işi kötü giderken, bu evde garip bir şekilde kötülüklere bir çare bulunuyormuş.
Evi gözlemeye başlamışlar.
Sonunda da gerçek anlaşılmış, ihtiyar babanın hala yaşadığı ortaya çıkmış. Köylüler genci
krala şikayet etmiş. Kral önce yasalarını hiçe sayan gence kızmış. Ama olup bitenleri
dinledikten sonra iyi ve yerinde bir öğüdün çok şeyi değiştirebileceğini kabul edip, ihtiyarlarla
ilgili yeni bir kanun çıkarmış.
"Bundan böyle çocuklar, anne ve babalarına yaşlılıklarında bakacaklar. Onların gönlünü hoş
tutacaklar. Çünkü onların hayat deneyimlerinden her zaman için öğrenebilecekleri şeyler
var."
GEÇ KALAN SEVGİ
Bugün stresten yapması gereken işlerin hiç birini yapamamıştı..Yetiştirmesi gereken
promosyon tasarımları vardı, bir o kadar da az zamanı..Bugün tüm eskis çalışmalarını
bitirmeyi ummuştu işe gelirken..Aslında sabah ne büyük bir çalışma şevki ile gelmişti işe,
sabah kahvesini içerken çalan telefona kadar, her şey yolunda idi..
Ama o telefon, kahrolası telefon çalmıştı işte ve Ülkü telefonu açmıştı...‘Alo buyurun ben
Ülkü’ dedi Bir iki dakika süren sessizlikten sonra, karşı tarafta ki erkek sesini duydu, daha
önce hiç duymadığı bu ses bir anda tüylerini ürpertti..
‘Ülkü, kızım ben baban, Kazım..!!’Dondu Ülkü, ne diyeceğini bilemedi telefon da ki sese,
nasıl hitap edeceğini bilemedi, nasıl davranacağını kestiremedi ağlasa mıydı?, gülse miydi?,
neler hissedeceğini bilemedi..Sonra kendinin bile tanıyamadığı bir ses tonu ile ‘beni nasıl
buldun?’ dedi..
Karşı tarafta ki yabancı ses bu soruya cevap vermeksizin ’seni görmek istiyorum ‘diyordu..
-Beni görmek istiyor -dedi Ülkü kendi kendine..-beni görecekmiş- dedi..25 yıl sonra -beni
görecekmiş..Sesinde ki şaşkınlık yavaş yavaş nefrete bırakıyordu yerini..bu sefer nefret, kin
ve acımazlık kokan bir ses tonu ile tekrarladı ’beni nasıl buldun?’cevap vermedi adam..sonra
Adam da tekrarladı ’yanına gelebilir miyim?
’Ülkü ’25 yıl sonra mı ?’dedi bu sefer sesinde hissizlik vardı.. tıpkı kalbi gibi sesi de
hissizleşmişti. Hiçbir sey hissetmiyor gibiydi, duyguları bedeni, zihni uyuşmuştu..O an sanki
dünya dönmüyor,Ülkü yaşamıyordu. Sonra yine aynı hissiz ses tonu ile ‘gel ‘ dedi..Ve içinden
tekrarladı ’gel ve sana olan nefretimi gözünle gör..’Adresi verip, telefonu kapadı..
İşte o an gelmişti..İşte yılların acısı O adamın yüzünde bugün patlayacaktı, işte sonunda
100
annesine ve kendine çektirdiği acıları yüzüne vuracaktı O adamın, Onu 3.5 yaşında bırakıp
giden babası 25 yıl sonra -ben senin babanım- deme cüretini gösteriyordu..Bu ne cüretti, nasıl
-baba- kelimesini ağzına alabiliyordu ? nasıl telefon edip, Ülkü ye ismi ile hitap edebiliyordu?
Sonra çocukluğunu hatırladı ..Herkes babası ile parklarda koştururken , banklar da oturup
başkasının babalarına bakarak ağladığı acı günleri hatırladı..Sonra beş parasız kaldığı ve boş
zamanlarında parttime garsonluk yaptığı günleri hatırladı. Eskişehir in soğuğun da elektrik
faturasının ödeyemem korkusu ile sobayı yakmadığı, üzerine sardığı battaniye ile tasarım
yaptığı öğrencilik günlerini hatırladı, acıktığında açlığını yatıştırmak için sürekli su içtiği ve
sonrasında daha fazla açlık hissettiği o yılları hatırladı..
Annesinin onun bu halde zorlukla okuma çabasını nasıl üzüldüğünü, nasıl kahrolduğunu ve
evde diktiği dikişlerle ona zor da olsa para göndermeye çalıştığı günleri hatırladı. Ama
annesinin gönderdiği üç kuruş para ancak okul masraflarına yetiyordu.Ülkü grafikler
olacaktı..Geleceği parlaktı, ama okuduğu okul çok masraflı idi.. gündüzleri haftanın 2 günü ve
hafta sonları bir kafe de garson olarak, partime çalışıyor gece sabahlara kadar da proje
dersinde verilen tasarımları yetiştirmek için uykusuz kalıyordu..
O yıllar da babasının hayatta olduğunu unutmuştu bile, bu konuda artık taş kesmişti..Babası
yoktu onun, baba kavramını bilmeden büyümüştü, sevgisini hiç tadamadan..10, 11 yaşlarında
geceleri Allah tan sadece babasının geri dönmesini isteyip ,dua ettiği günleri hatırladı, sonrada
kıvrıldığı yatağının içinde babasının bir gün gelip annesi ile onlara sahip çıkacağı inancı ile
uykuya daldığı günleri, ama babası hiç gelmedi..bu en fazla 1- 2 yıl daha sürdü, artık Allah a
hiçbir sey için dua etmiyordu, Allah var mıydı ? yok muydu? bilmiyordu..Sanki inancını
duygularını, hissilerini, kaybetmişti..Tanrının varlığı ve yokluğu ile ilgilenmiyordu ve artık
Tanrı dahil kimseden hiçbir şey istememeye yeminli idi..Hayat savaşında yalnızdı, bunu
kabullendi genç kızlık döneminde..babasını varlığı ve yokluğu ile ilgilenmeyi bıraktığı gibi
Tanrın da varlığı ile ilgilenmez olmuştu..çocuksu kalbi ile ondan yıllarca tek bir şey dilemişti
‘BABASINI’...Ne babası gelmişti, nede Tanrı, onlara babasının geri gelmesi için, yardım
etmişti..Artık babası için ağlamaktan ve babasının Allah tan dilemekten vazgeçmişti
15 yaşında..Lisede okuyor ayrıca bir muhasebecinin yanında çalışıyor işe ve okula bilet parası
olmadığı için yürüyerek gidiyordu, lise de okuduğu yılarda...Annesi ile dayılarının evinde
kalıyorlardı, babası hiç habersiz , Onu ve annesini terk ettiği günden beri ..Dayısını 2 kızı ve 2
oğlu vardı..6, 4, 3, 1 yaşlarında idiler..Bir salon, iki yatak odasından oluşan ev, 8 kişiye çok
dar geliyordu..Üstelik yengesinin onları istemediği her halinden belli oluyordu...Annesi dikiş
dikerek eve katkıda bulunuyor su ve elektrik paralarını ödüyordu.. Ülkü de kazandığını
dayısına veriyor, bazen hiç harçlıksız okula gidiyordu..Yoksa yengesi onları, bir gün bile
101
evinde istemezdi, Ülkü bunların farkında idi..Ama susuyordu, hayat ona susmayı öğretmişti,
susmayı ve kimsenin görmediği yerlerde ağlamayı, ama artık hiç kimseden Allah tan bile bir
şey istemiyordu..
Ülkü o yıllar da ders çalışmak için en uygun yerin yemek masasının altı olduğunu keşfetmişti
O Zaman dayısını çocuklarında kaçıp rahatça çalışabiliyordu...ama geceleri masanın altı
karanlık olduğu için ders kitaplarını el feneri ile okuyor, resimlerini o masanın altın da
yapıyordu, duygularının aktığı o beyaz kağıtların, gözyaşına, buruk sevinçlere ve hüzünlere
dönüştüğü resimlerin de ancak mutluluğu bulabiliyordu.. Resim konusunda çok yetenekli idi.
Annesi onu seviyordu bunu biliyordu ama annesi de bu hayat kavgasında yorgun, bitikti. Ülkü
babasına hasret, anne sevgisini de tam tadamadan sevgisiz büyüyordu..
Tek tesellisi yaptığı resimlerdi. Duygularının, beyaz kağıtlara aktığı o resimleri çok
seviyordu..O yıllar da yengesinin yaptığı haksız hakaretler ve davranışlardan yılmıştı..O
masanın altı ve resimleri, dayısını yanında geçirdikleri o sığıntı günlerinde, Ülkü nün
sığındığı kalesi olmuştu sanki..O zamanlar -‘ben baban’ -diyen bu yabancı ses nerede idi
?üniversite de çizim yaptıkları rapido kalemleri alabilmek için annesinin tek altın kolyesini
sattıklarında nerede idi, bu -ben babanım- diyen ses..??
Dayısı, karısının dolduruşlarına gelip, Ülkü nün üzerine yürüdüğünde nerde idi ; o- babanım diyen yabancı ses?? O günü hatırladı..Dayısı yüzüne öyle bir tokat vurmuştu ki burnu
kanamaya başlamıştı..Yengesi Onu çocukların bakımında yardımcı olmadığı için, dayısına
şikayet etmişti.. Burnu kanıyordu Ülkü nün, ama kalbi daha çok ağrıyordu.. Gözlerinde hiç
yaş yoktu, tümü kalbine akıyordu..Yengesinin ‘bak gururundan ağlamıyor bile ‘dediğini
hatırlıyor.. Evet ağlamadı ne o gün ve ne sonraki günlerde, hiç ağlamadı Ülkü... Hayatta
yalnız olduğunu kabul ettiği o gün ağlamayı bırakmıştı... O gün karar verdi, kimseden, hiçbir
sey istememekte yeminli idi. Çocuk kalbi ile babasını geri istediği o yılları hatırladı, artık
Tanrı dan bile hiçbir şey istemiyordu... Annesi ile ertesi hafta bir göz ev tutup, iki parça
eşyaları ile taşındılar dayılarının evinden.. O masanın altı dışında, dayısını evinde olan hiçbir
şeyi özlemeyecekti Ülkü Üniversite sınavına hazırlanırken resim hocası bir gün onu yanına
çağırdı.’ülkü resmin çok güzel seni Eskisehir de güzel sanatlar akademisindeki grafik
bölümünü sınavlarına hazırlayacağım..’dedi..
‘Ülkü ‘sınav orada mı yapılacak hocam? Ben oraya sınava gidemem’ dedi, başını eğerek.
çünkü parası yoktu.. öğretmeni ‘sen üzülme.. sadece her gün okuldan sonra bir saat kal.. Ben
yol ve sınav masraflarını karşılayacağım.. yeter ki o bölümü sen kazan ‘demişti.. o melek
yüzlü ,melek ruhlu resim hocası sayesinde Ülkü o yıl güzel sanatlar fakültesi grafik bölümünü
kazanmış ,ama hayat savaşı daha bitmemişti, parasızlık, onu çalışmak zorunda bırakıyordu,
102
yetiştirilecek proje ve tasarımlar çalışma hayatı ile çok zor yürüyordu., annesinin yolladığı üç
kuruş para ve kendi kazandığı ile okul malzemelerin zor alıyor ve bazı geceler açlıktan
uyuyamıyordu..sonra açlığa da alıştı, artık acıkmaz oldu, karnı guruldamıyor bazen bir simitle
bir günü bitiriyordu.. yengesının dediklerini hatırlıyordu gözleri çaresizlikle yaşlarla her
doluşun da ’gururundan ağlamaz bile O’ ,hemen gözlerinde ki yaşları yüreğine akıtıyor,
ağlamıyor, ağlayamıyordu.. ve işte O adam ,O yabancı ses -geliyorum kızım- diyordu..nasıl
kızım diyebiliyordu? Hiç evlat sevgisini tatmış mıydı ki, ona kızım diyordu? Hiç onu öpmüş
müydü? Hiç kucağında baba sevgisi ile uyabilmiş miydi ki? Nasıl’ kızım’ diyebiliyordu..
Ülkü asla Ona , O yabancı sese baba demeyecekti..
Kapı çaldı, editörlüğünü yaptığı reklam şirketinin kapısından,hayatın ağırlığı ile ezilmiş , bir
beden girdi.. Küçük küçücük bir vücut, mavi gözler...kırışıklıklarla çevrelenmiş bu gözler
Ülkü ye bakıyordu.. O adamın gözlerinde ,kederi ,yalnızlığı, acıyı gördü..ama şefkat yoktu ,
belki de Ülkü görmek istemiyordu.. Ülkü dondu, kanı akmıyor, kalbi çarpmıyordu.Yıllarca
tanrıdan dilediği adam gelmişti, karşısında duruyordu..Yorgun , bitik, üstü başı
perişan.....Hayat sanki ona Ülkü den daha acımasız davranmıştı.. Sanki yok olmaya
yaklaşmıştı, sanki hayat mücadelesinin son çırpınışlarını veriyordu..
Yaşlıydı..ama yaşı, yaşadıkları sanki rakamlarla ifade edilmeyecek kadar büyüktü..Gözleri
doldu Ülkü yü görünce.. Ülkü eli ile koltuğu işaret etti.. Oturdu adam..Ülkü gözlerini
kırpmadan Ona bakıyordu.gözlerinde ki nefretten kendini bile korkmuştu .buz gibi soğumuştu
elleri, sıcak kanlı Ülkü yerine, buz gibi soğuk biri gelmişti bedenine, içi ürperdi, üşüdü,
gözleri donuklaştı..
Şimdi tam zamanı idi haykıracaktı yüzüne, ne kadar küçük bir insan olduğunu söyleyecekti,
Annesine ve Ülkü ye, ne çok acı çektirdiğini söyleyecekti, bu karşısında duran O adama..
Ama yapamadı..yolda görüp de acıdığı yaşlılara, yardıma muhtaçlara bunu nasıl yapamazsa ,
Ona da yapamadı..
Acıdı, baba olarak değil, insan olarak, bitmiş tükenmiş bir insana bir de O vuramadı.. Adam
konuştu biraz, annesini sordu, dayılarını..Mahcup ve pişmandı.. bu gözlerinden okunuyordu..
Sonra İşinden memnun olup olmadığını sordu Ülkü ye.. Memnunum dedi Ülkü, sorduğu her
soruya tek kelimelik cümlelerle cevap verdi..
Sonra zaten tedirgin oturduğu koltuktan kalktı adam.. Elini uzattı Ülkü ye çekinerek, biraz
durduktan sonra uzattı elini Ülkü de.., El sıkıttılar iki yabancı gibi, sonra adam gitti..Kapıdan
çıkmadan önce döndü ve yaşlılar yurdunda kaldığını söyledi.. Sanki- beni ziyarete gelir misin
?-diye sorar gibi.. Ülkü yüzüne baktı , hangi hakla bunu istiyorsun der gibi?
Gitti adam..
103
Bir daha hiç gelmedi..
Bir daha hiç telefon etmedi..
Gecen gün gelen bir telefona kadar ondan hiç haber alamadı Ülkü...almakta istemiyordu
zaten..
Arayan yurt müdiresi idi..‘babanız öldü diyordu, zaten kanserdi, öleceğini
biliyordu..’cebinden size ait olduğunu sandığımız bir yıpranmış resim çıktı sanırım siz 3-4
yaşında iken çekilmiş.. bir de üzerinde Ülkümün telefonu yazan bir not çıktı.. sizi bu telefonla
bulduk..biz cenazeyi defnettik, mezarını ziyaret etmek isterseniz lütfen bize uğrayın..’ sesi
sitemkar bir tavır almıştı müdirenin ve devam etti.. bu arada babanız çok sevgi dolu biri idi,
burada herkes onu çok severdi.. Bize hep sizi anlatırdı, siz bir kere bile ziyaretine gelmediniz
Onun, bari bir ara mezarını ziyaret edin..’demişti..
Ülkü yıllar sonra hıçkıra hıçkıra ağlıyordu, yıllar sonra ağlayabilmişti..Babasının ardından
değil, Onu 1 -2 ay önce ziyaret eden, bitik bir yaşlı adamın arkasında..
Ve yıllar sonra ,ellerini açıp Allah tan, yıllar önce geri istediği babası için rahmet diledi
mezarı başında..
Yıllar sonra yine Tanrı dan, yine babası için bir sey istiyordu..Tanrı dan babasına rahmet
diliyordu. 2 ay önce gelen babasının boynuna sarılmadığı ve Ona her seyi anlatmasına izin
vermediği için gözünden yaşlar sicim gibi akarak, ağlıyordu...Geç kalmış bir sevgi, geç
kalmış bir babalığın ardından ağlıyordu..
Ölüm Allah ın emri ve hepimizin başında.. Dün bitti, bugün hediyemiz, yarın ne olacağını
biliyor muyuz?
Öyle ise elimiz deki bugünü-hediyemizi-sevmek, sevilmek için harcayalım...
Bir gün gözümüzü açtığımız da, sevmeye ve sevilmeye, çok geç kaldığımızı fark edebiliriz....
SEVGİLERE GEÇ KALMIYALIM......
GERÇEK HAZİNE
Ali, uzun yıllar boyunca dedesinden bir hikâye dinleyerek büyümüştü. Hikâyede bir
defineden bahsediliyordu. Define altınla dolu bir sandıktı. Ama bu sandığa ulaşmak öyle
kolay değildi. Başka define hikâyelerinden farklıydı bu hikâye. Kâğıtların üstüne çizilmiş
esrarengiz haritalar yoktu ortada. Altın sandığına ulaşmak için ilginç bir yol izlenmeliydi.
Kırk iyilik yapmak gerekiyordu bunun için. İyiliklerin her birinin kırkar canlıya yönelik
olması gerekti.
Ali, dedesinden dinlediği hikâyenin tesirinde öyle kalmıştı ki, dedesinin vefatının üzerinden
104
yıllar geçmiş olmasına rağmen, bunu unutmamıştı. Kararını vermişti; bu defineye ulaşmak zor
olsa da, deneyecekti. Üç yıl boyunca bu iyilikleri yapmak için çok uğraştı. Kırk fidan dikti.
Kırk çocuğu giydirdi. Kırk hastaya baktı. Kırk yaşlının işlerine koştu. Yaptığı iyilikler
sayesinde etrafta çok sevilen biri olmuştu. O da bu durumdan memnundu. Adı yörede "Hızır
Ali"ye çıkmıştı.
Tam otuz dokuz kez kırkar canlıya iyilik etmişti. Şimdi kırkıncı kez farklı bir iyilik
yapmalıydı. Ama bir türlü aklına yaptıklarının dışında bir şey gelmiyordu. Haftalarca düşündü
bulamadı. Sonunda gidip bir yol kenarına oturdu. Yoldan gelip geçen insanlara soracaktı. Ali,
kime yapması gereken son iyiliğin ne olabileceğini sorduysa, ya onu deli sanıp cevap
vermediler ya da yine yaptığı iyiliklerden birini söylediler. Ali, çaresizlik içindeydi.
O gece yine sıkıntıyla yola çıkıp bir kenara oturmuştu. Yıldızlarla dolu gökyüzü, dolunayın da
tesiriyle ortalığı aydınlatıyordu. Düşüncelere dalmıştı. Uzaktan uzağa köyün tek tek yanan
ışıkları görünüyordu. Arada bir köpek havlamaları duyuluyordu. Tam o sırada birisi seslendi:
- Hey evlât, gel bana yardım et.
Ali, sesin geldiği yöne irkilerek döndü. Oldukça yaşlı, saçı-sakalı bembeyaz bir ihtiyar adam
orada duruyordu. Sırtındaki çuvalı ağır ağır yere bırakıp yorgun sesiyle tekrar seslendi.
— Evlâdım! Şu çuvalı tepedeki kulübeye çıkarmam gerek. Ama gücüm kalmadı. Uzun yoldan
da geliyorum. Hadi bir yardım et de çıkaralım.
Ali, aylardır düşünüp durduğu iyilik için bir fırsat olabilir mi diye bir an düşündü. Ama
hemen bu düşüncesinden vazgeçti. Nihayetinde karşısındaki tek bir kişiydi. Oysa onun
iyilikleri kırkar canlıya olmalıydı.
Ali yine de:
- Peki olur, dedi yaşlı adama. Sana yardım edeceğim.
Çuvalı sırtına aldı. Ve tepeye çıkmaya başladılar. Yaşlı adam sordu:
- Orada oturmuş, öylece ne düşünüyordun evlâdım?
- Ah, ah! Bir bilseniz, dedi ve hikâyesini anlattı.
Yaşlı adam gülümsedi:
- Senin için çok mu önemli altınlar?
- Elbette, dedi Ali. Çocukluğumdan beri bu hikâyedeki altınlara ulaşma hayaliyle büyüdüm.
Ama işte bir türlü yapmam gereken kırkıncı iyiliği bulamıyorum.
- Biraz değişik bir hikâye, dedi yaşlı adam. Dedenin doğru söylediğinden emin misin?
Nihayetinde bu sadece bir hikâyedir belki.
- Ali'nin yüzü ciddileşti.
- Dedem dediyse doğrudur. O hiç yalan söylemezdi. Mutlaka altın sandığı var. Ve ona
105
ulaşmanın yolu da bu.
Yaşlı adam yine gülümsedi:
- Peki öyleyse. Yarın akşama kadar benimle kalırsan sana bu kırkıncı iyilik için yardım
ederim.
- Ali, sevinçle kabul etti. Kısa süren bir yolculuktan sonra tepedeki kulübeye varmıştılar. Ali,
çuvalı yaşlı adama teslim eti. Adam da kapıyı açtı. Ona yatacak yer ve biraz da yiyecek verdi.
- Yarın, dedi, erken kalkacağız. Biraz uyusan iyi olur.
- Ali söyleneni yaptı. Ertesi sabah erkenden kalktılar. Yaşlı adam çuvalı genç Ali'nin sırtına
verdi, birlikte aşağıdaki köye indiler. Ev ev dolaşmaya başladılar. Sabahın bu saatinde
ortalıkta kimse yoktu. Her evin kapısının önüne geldiklerinde yaşlı adam çuvaldan bir paket
çıkarıp bırakıyordu. Böylece tam kırk kapı dolaştılar. Son kapıya da bir paket bırakınca yaşlı
adam Ali'ye dönerek:
- İşte istediğin oldu, dedi.
Ali merakla:
- O paketlerde ne vardı?, diye sordu.
- Her pakette kitap vardı. Ama her eve orada oturan kişinin ihtiyaç duyduğu kitapları bıraktık.
Meselâ kalbi katılaşan bir adamın evinin önüne merhametle ilgili, cimri bir kadınınkine
cömertlikle ilgili, sakatlığı yüzünden hayata küsen bir çocuğunkine aslında ne çok şeye sahip
olduğuyla ilgili kitaplar koyduk. Böylece tam kırk kişiye iyilik yapmış olduk. Artık altın
sandığına ulaşabilirsin. İşte sana dün gece kaldığımız kulübenin anahtarı. O kulübede masanın
altını kaz. Sandık orada gömülü, senindir.
Ali kulaklarına inanamıyordu. Sevinçle:
- Nihayet hayalime kavuşuyorum, dedi. Anahtarı aldığı gibi kulübeye koştu. Bir kazma bulup
denilen yeri kazdı. Gerçekten de altın dolu sandık oradaydı. Sevinçle sandığı çıkarıp altınları
bir çuvala doldurdu. Altınlarla aşağı inince; yaşlı adamın onu beklediğini gördü.
- Artık altınlara kavuştun, dedi yaşlı adam. Şimdi onlarla ne yapacaksın.
- Ne mi yapacağım, canım ne isterse onu alacağım. Arabalar, evler, güzel giysiler, daha neler
neler. Krallar gibi yaşayıp mutlu olacağım.
- Demek böyle mutlu olacağını düşünüyorsun. Peki öyleyse sana yardım etmeme karşılık bir
isteğimi yapar mısın?
- Elbette, dedi Ali.
- Tam bir yıl sonra burada buluşalım.
Ali, kabul etti. Gerçekten de Ali altınlarına kavuşunca önce çok güzel ve büyük bir ev aldı,
sonra arabalar. Tatillere çıktı, dünyayı dolaştı. Güzel kıyafetler aldı. Ama tüm bunlar olurken,
106
ilk günlerin heyecanı geçtikçe, Ali bir şey fark etmeye başlamıştı. Aklına gelen her şeyi
alıyordu ama mutlu olamıyordu. Bir türlü yüzü gülmüyor, aksine etrafındaki bu şatafat onu
sıkıyordu. Bir yıl böylece çabucak geçti.
Ali, mutsuz bir şekilde, yaşlı adamla buluşacağı yere geldi. Yaşlı adam biraz daha bükülmüş
beliyle onu bekliyordu.
- Ne oldu evlât, mutlu olabildin mi? diye sordu.
Ali:
- Hayır, dedi. Canımın her istediğini aldım. Böyle mutlu olacağımı düşünmüştüm. Ama şimdi
anlıyorum ki yanılmışım.
Yaşlı adam gülümseyerek Ali'nin sırtını sıvazladı:
- Evlâdım, dedi. Geçen yıla kadar ki hayatını hatırla. Hani hep iyilik yapıyordun. Her iyilik
yaptığında, her ağlayan yüzün gülmesine, her ihtiyaç sahibinin ihtiyacının giderilmesine
vesile olduğunda kalbinde beliren duygu sence neydi?
-Evet, dedi Ali. Hatırlıyorum. Ben hazineme ulaşmak için her iyilik yaptıktan sonra mutlu
olduğumu hissederdim. Canlılara yardım ettikçe onların yüzlerindeki gülümseme bana da
geçerdi. Yüzüm ışıldardı.
- İşte, dedi yaşlı adam, dedenin ulaşmanı istediği hazine bunu anlamandı. Ancak iyilik
yaparak mutlu olabilir, çevrene faydan dokundukça yaşarsın. Kulübede bulduğun altınlar ise
sadece benim yerini bildiğim altınlardı. Dedenle bir ilgisi yoktu. Bana hikâyeni anlatınca
senin mutluluğun sırrını anlaman için böyle davrandım.
Ali şaşkınlıkla dinlemişti tüm bu sözleri. Demek dedesi onun için böyle bir hikâye anlatıp
durmuştu.
Yaşlı adam:
- Şimdi ne düşünüyorsun?, diye sordu.
Ali gülümseyerek cevap verdi:
- Size çok teşekkür ederim, dedi. Bana gerçek hazinenin iyilik yaparak mutlu olmak olduğunu
öğrettiniz. Tüm hayatım boyunca bunu unutmayacağım. Ve artık bunun için uğraşacağım.
HADEME
Dünyanın en iyi iş idaresi okullarından birinde okuyordu. İşletme bilimi yeni çağın
yükselen bilimleri arasındaydı, ve kendisi de bu bilimin en iyi öğretildiği itibarlı bir okulun en
başarılı öğrencileri arasındaydı.
Bu, okuldaki ikinci senesiydi. Sene sonu sınavlarından birine daha girmişti. Soru kağıdını alıp
107
soruları hızlıca incelediğinde, onuncu soru karşısında şaşırıp kaldı. Bu bir şaka mıydı? Teksir
nüshalarını basan görevlinin işgüzarlığı mıydı yoksa? Veyahut bir dalgınlık eseri mi sorular
listesine girmişti?
Aynı şaşkınlığı diğer öğrenciler de yaşıyorlardı. İçlerinden biri, cesaret edip:
"Hocam," diye sordu. "Onuncu soruyu soracaktım."
"Evet arkadaşlar" dedi profesör, "o soruyu oraya ben koydum. Ve bu sorudan da puan
alacaksınız."
Soru şöyleydi: "Her gün okulu temizleyen hademe kadının adı nedir?"
Bütün öğrenciler bu kadını her gün, özellikle de sabah ve akşam saatleri koridoru temizlerken
görürlerdi. Elli yaşlarında, uzun boylu, siyah saçlı bir kadındı kendisi. Ama, öğrencilerin
onunla ne işi vardı ki? Adını nereden bileceklerdi? Ne o cevap verebildi onuncu soruya, ne de
diğer öğrenciler.
Sonuçta, o sene o dersten tam not alan olmadı. Ama, kağıtları verip sınavdan çıkarken
profesörün söylediği sözü hiçbiri hayatlarının sonuna kadar unutamayacaktı:
"Hayatınız boyunca insanlarla karşılaşacaksınız. Hepsi birbirinden farklı insanlar. Ama sizin
ilginizi ve dikkatinizi hak eden insanlar bunlar. Onları gözardı etmeden yaşamayı öğrenmeniz
gerek."
Delikanlı bu dersi hayatı boyunca unutmadı. Hademenin adını da. Adı Dorothy idi.
Hayallerinize Sahip Çıkın
Bu öykü, çiftlikten çiftliğe, yarıştan yarışa koşarak atları terbiye etmeye çalışan gezgin bir at
terbiyecisinin genç oğluna kadar uzanır. Babasının işi nedeniyle çocuğun ortaöğretimi
kesintilere uğramıştı. Orta ikideyken öğretmeni, büyüdüğü zaman ne olmak istediğini bir
kompozisyon halinde yazmasını istedi.
Çocuk bütün gece oturup günün birinde at çiftliğine sahip olmayı hedeflediğini anlatan 7
sayfalık bir kompozisyon yazdı. Hayalini en ince ayrıntılarıyla anlattı. Hatta hayalindeki 200
dönümlük çiftliğin krokisini de çizdi. Binaların, ahırların ve koşu yollarının yerlerini gösterdi.
Krokiye, 200 dönümlük arazinin üzerine oturacak 1000 metrekarelik evin ayrıntılı planını da
ekledi.
Ertesi gün hocasına sunduğu 7 sayfalık ödev, tam kalbinin sesiydi. İki gün sonra öğretmen
ödevi geri verdi. Kağıdın üzerinde kırmızı kalemle yazılmış kocaman bir "sıfır" ve "Dersten
sonra beni gör" uyarısı vardı.
Çocuk öğretmenine merakla sordu:
- Neden "sıfır" aldım?
108
Öğretmeni:
- Bu senin yaşında bir çocuk için gerçekçi olmayan bir hayal dedi, paran yok. Gezginci bir
aileden geliyorsun. Kaynağınız yok. At çiftliği kurmak büyük para gerektirir. Önce araziyi
satın alman lazım. Damızlık hayvanlar da alman gerekiyor. Bunu başarman imkansız. Eğer
ödevini gerçekçi hedefler belirledikten sonra yeniden yazarsan, o zaman notunu yeniden
gözden geçiririm.
- Çocuk evine döndü, bir hafta kadar düşündükten sonra ödevini öğretmenine hiçbir değişiklik
yapmadan geri götürdü.
- Siz verdiğiniz notu değiştirmeyin, "ben de hayallerimi"... O, orta 2. sınıf öğrencisi, bugün
200 dönümlük arazi üzerindeki 1000 metrekarelik evinde oturuyor. Yıllar önce yazdığı ödev
şöminenin üzerinde çerçevelenmiş olarak asılı.
Aynı öğretmen, geçen yaz 30 öğrencisini bu çiftliğe kamp kurmaya getirdi. çiftlikten
ayrılırken eski öğrencisine:
- Sana simdi söyleyebilirim. Ben senin öğretmeninken, hayal hırsızıydım. O yıllarda
öğrencilerimden pek çok hayal çaldım. Allah"tan ki sen, hayalinden vazgeçmeyecek kadar
inatçıydın.
HAYATA BAKIŞ AÇISI
Bir gün Avrupa'nın ünlü sanat merkezi kentlerinden birinde gezen çocuğun biri bir
vitrinde çok hoş bir tablo görür. Tablo belliki oldukça pahalıdır. Çocuk bu tabloyu bir sonraki
sene abisinin doğum gününe almayı ister ve bir iş bulup kıt kanaat geçinerek biriktirdiği tüm
para ile o mağazaya gider.
Şanslıdır tablo hala satılmamıştır. içeri girer ve tabloyu bir süre yakından izledikten sonra
resmi yapan sanatçıyı bulur ve:
"Abimin doğum günü için bu resmi satın almak istiyorum, tüm paramda bu kadar" der.
Ressam bir süre düşündükten sonra. Resmi paketler ve satar. Çocuk paketini alır ve teşekkür
ederek çıkar. Mağazada adamın arkadaşlarıda vardır ve şaşkın şaşkın sorarlar:
Sen ne yaptın o resmin değeri milyonlar ederdi. Neden bu kadar cüzi bir fiyata sattın?
Adam cevap verir:
Evet ben bu resme milyonlarını verecek bir sürü insan bulabilirdim ancak tüm servetini bu
resme verecek kaç kişi bulabilirdim...
109
HAYATTAN DERS ALMALI
Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde bir kasabada yaşayan dünyalar güzeli bir kız
varmış. Bu kız öyle güzelmiş ki çok uzak şehirlerden ve ülkelerden çok zengin, çok yakışıklı,
asil pek çok delikanlı onu görmeye gelirmiş. Kendisiyle evlenmek isteyen nice prensi, nice
şövalyeyi reddeden güzel kız kimseleri beğenmezmiş.
Bu arada aynı kasabada yaşayan ve bu kıza aşık olan bir delikanlı da bu kızı istemiş. Ama kız
onu da reddetmiş. Aradan uzun yıllar geçmiş. Bizim delikanlı kasabadan ayrılmış. Kendine
başka bir hayat kurmuş ve evlenmiş, çoluk çocuğa karışmış.
Bir gün yolu bir zamanlar yaşadığı güzel, küçük kasabaya düşmüş. Orada tanıdık birine
rastladığında aklına bir zamanlar orada yaşayan dünyalar güzeli kız gelmiş ve ona ne
olduğunu sormuş. Yaşlı adam önünde gül bahçesi olan bir evi göstererek kızın evlendiğini
söylemiş. Bizimki bir zamanlar herkesi reddetmiş olan kızın kocasını çok merak etmiş. Bir
gün gizlenip kocasını evden çıkarken görmüş. Kızın kocası şişman, kel ve çirkin mi çirkin bir
adammış. Kız kapıyı açınca kendini tanıtmış ve neden böyle bir adamla evlenmiş olduğunu
sormuş. Kız da ona, arkasındaki gül bahçesinden en güzel gülü koparıp getirirse, cevabı
vereceğini, bu arada tek şartının bahçede ilerlerken, geriye dönmemesi olduğunu söylemiş.
Adam da bunun üzerine yüzlerce gülün olduğu bahçede ilerlemeye başlamış. Birden çok
güzel sarı bir gül görmüş. Tam ona doğru eğilirken biraz ilerde kocaman pembe bir gül
gözüne çarpmış. Tam ona uzanırken daha ilerde muhteşem güzellikte kırmızı bir gül goncası
görmüş. Tam onu koparırken ilerde.
Derken bir de bakmış ki bahçenin sonuna gelmiş ve mecburen oradaki sonuncu gülü koparıp
kıza götürmüş.
Bahçenin en güzel gülünü beklerken kız bir de ne görsün yaprakları solmuş cılız bir gül.
Gülmüş adama.
“Bak gördün mü”demiş, “Her zaman daha iyisini bulmak isterken ömür geçer ve sen sonunda
en kötüsüne bile razı olmak zorunda kalırsın. Bu yüzden gençlik gitmeden doğru seçimler
yapmayı öğrenmek gerekir.”
HEDİYE
110
Adam 3 yaşındaki kızını, pahalı bir hediyelik kaplama kağıdını ziyan ettiği için
azarlamıştı. Küçük kız, koskoca bir paket altın yaldızlı kağıdı bir kutuyu eğri büğrü sarmak
için kullanmıştı....
Yılbaşı sabahı küçük kızı, paketi getirip "Bu senin babacığım" dediğinde üzüldü. Acaba
gereğinden fazla mi tepki göstermişti kızına... Bir gece önce yaptığından utandı... Ne var ki
paketi açınca yeniden öfkelendi. Kutunun içi boştu... Kızına gene bağırdı.
"Birisine bir hediye verdiğinde, kutunun içinde bir şey olması lazım. Bunu da mı bilmiyorsun
küçük hanım?" Küçük kız gözlerinde yaşlarla babasına baktı, "O kutu boş değil ki baba"
dedi... "İçini öpücüklerimle doldurmuştum!..." Adam öyle fena oldu ki... Koştu... Kızına
sarıldı... Beraberce ağladılar.
Adam o altın kutuyu ömrünün sonuna kadar yatağının baş ucunda sakladı. Ne zaman keyfi
kaçsa, ne zaman morali bozulsa, ne zaman kendini kötü hissetse, kutuya koşar, içinden minik
kızının sevgi ile doldurduğu hayali öpücüklerinden birini çıkarırdı.
Aslında bütün anne ve babalara böyle bir altın kutuyu çocukları hiçbir karşılık beklemeden,
sevgi ve öpücüklerle doldurup vermişlerdir. Hiç kimsenin hayatında bundan daha değerli bir
armağana sahip olması mümkün değildir.
HER SEYDE BİR HAYIR VARDIR...
Bir zamanlar Afrika'daki bir ülkede hüküm süren bir kral vardı. Kral, daha
çocukluğundan itibaren arkadaş olduğu, birlikte büyüdüğü bir dostunu hiç yanından
ayirmazdi. Nereye gitse onu da beraberinde götürürdü. Kralin bu arkadaşının ise değişik bir
huyu vardı. İster kendi başına gelsin ister başkasının, ister iyi olsun ister kötü, her olay
karşısında hep aynı şeyi söylerdi:
"Bunda da bir hayır var!"
Bir gün kralla arkadaşı birlikte ava çıktılar. Kralın arkadaşı tüfekleri dolduruyor, krala
veriyor, kralda ateş ediyordu. Arkadaşı muhtemelen tüfeklerden birini doldururken bir
yanlışlık yaptı ve kral ateş ederken tüfeği geriye doğru patladı ve kralın baş parmağı koptu.
Durumu gören arkadaşı her zamanki her zamanki sözünü söyledi:
"Bunda da bir hayır var!" Kral acı ve öfkeyle bağırdı:
"Bunda hayır filan yok! Görmüyor musun, parmağım koptu?" Ve sonra da kızgınlığı
111
geçmediği için arkadaşını zindana attırdı.
Bir yıl kadar sonra, kral insan yiyen kabilelerin yaşadığı ve aslında uzak durması gereken bir
bölgede birkaç adamıyla birlikte avlanıyordu. Yamyamlar onları ele geçirdiler ve köylerine
götürdüler. Ellerini, ayaklarını bağladılar ve köyün meydanına odun yığdılar. Sonra da
odunların ortasına diktikleri direklere bağladılar. Tam odunları tutuşturmaya geliyorlardı ki,
kralın baş parmağının olmadığını fark ettiler.
Bu kabile, batıl inançları nedeniyle uzuvlarından biri eksik olan insanları yemiyordu. Böyle
bir insani yedikleri takdirde başlarına kötü olaylar geleceğine inanıyorlardı. Bu korkuyla, kralı
çözdüler ve salıverdiler. Diğer adamları ise pişirip yediler.
Sarayına döndüğünde, kurtuluşunun kopuk parmağı sayesinde gerçekleştiğini anlayan kral,
onca yıllık arkadaşına reva gördüğü muameleden dolayı pişman oldu. Hemen zindana koştu
ve zindandan çikardığı arkadaşına başından geçenleri bir bir anlatı.
"Haklıymışsın!" dedi. "Parmağımın kopmasında gerçekten de bir hayır varmış. İşte bu
yüzden, seni bu kadar uzun süre zindanda tuttuğum için özür diliyorum. Yaptığım çok haksız
ve kötü bir şeydi." "Hayır" diye karşılık verdi arkadaşı.
"Bunda da bir hayır var."
"Ne diyorsun Allah aşkına?" diye hayretle bağırdı kral.
"Bir arkadaşımı bir yıl boyunca zindanda tutmanın neresinde hayır olabilir."
"Düşünsene, ben zindanda olmasaydım, seninle birlikte avda olurdum, değil mi?" Ve
sonrasını düşünsene?
HERKES SOYUNA ÇEKER
Bir padişah Hızır'ı görmek istiyordu Bir gün bunun için tellallar çağırttı "Kim bana Hızır'ı
gösterirse onu armağanlara boğacağım" dedi Birçok oğlu uşağı olan fakir bir adam bu işe talip
oldu Karısına dedi ki: "Hanım ben padişaha Hızır'ı bulacağımı söyleyip ondan kırk gün
müsade alacağım Bu kırk gün için padişahtan size ömrünüz boyunca yetecek yiyecek, içecek
ve para alırım
Kırk günün sonunda Hızır'ı bulamayacağım için benim kelle gider, ama siz rahat olursunuz"
Adamın karısı kanaatkar biriydi "Efendi biz nasıl olsa alıştık böyle kıt kanaat geçinmeye
Bundan sonra da idare ederiz Vazgeç bu tehlikeli işten" dedi Ama adam kafaya koymuştu
Padişaha gidip Hızır'ı bulacağını söyledi Bunun için kırk gün izin istedi Hızır'ı bulmak için
koşuşturacağı kırk gün zarfında ailesinin geçimi için sarayın ambarından tonlarca yiyecek,
112
içecek ve nakit para aldı Bunları evine teslim edip kırk gün ortalıktan kayboldu Kırk günün
bitiminde padişahın huzuruna çıkıp herşeyi itiraf etti: 'Benim aslında Hızır'ı falan bulacağım
yoktu Ailece sıkıntı çekiyorduk Hızır'ı bulacağım diye sizden dünyalık almak istedim" dedi
Padişah buna çok kızdı: "Padişahı kandırmanın cezasını hayatınla ödeyeceğini hiç
düşünmedin mi?" diye bağırdı Adam da her şeyi göze aldığını söyledi Bunun üzerine padişah
yanında bulunan üç veziriyle görüş alış verişinde bulundu Birinci vezire sordu:
- Padişahı kandıran bu adama ne ceza verelim?
- Efendimiz, bu adamın boğazını keselim, etini parçalayıp çengellere asalım
Bu sırada peyda olan, nurani, ak sakallı bir ihtiyar I vezirin sözleri üzerine söyle dedi: Küllü
şeyin yerciu ila asıhı"
Padişah ikinci vezirine sordu:
- Bu adama ne ceza verelim?
- Hükümdarım bu adamın derisini yüzüp içine saman dolduralım
Biraz önce ansızın ortaya çıkan ihtiyar yine "Küllü şeyin yerciu ila aslını" dedi
Padişah üçüncü vezire sordu:
- Ey vezirim sen ne dersin, beni kandıran bu adama ne ceza verelim?
- Padişahım bana göre, bu adamı affedin Size yakışan, sizden beklenen budur Bu adam
önemli bir suç isledi ama sanıldığı kadar da kötü biri değil Çünkü çoluk çocuğunun rahatı için
kendini feda edebilecek kadar da iyi yürekli
Nurani ihtiyar yine söze karıştı: "Küllü şeyin yerciu ila asıhı"
Bu defa padişah o yaşlı zata yöneldi:
- Sen kimsin? İkide bir tekrarladığın o laf ne demektir?
ihtiyar cevap verdi:
- Senin birinci vezirinin babası kasaptı Onun için kesmekten, etini çengellere asmaktan bah
setti Yani aslını gösterdi İkinci vezirin babası yorgancı idi Yorgan yastık, yatak yüzlerine yün,
pamuk vb doldururdu O da babasına çekti
Üçüncü vezirin ise babası da vezirdi O da soyuna çekti, büyüklüğünü gösterdi Benim
söylediğim söz "Herkes aslına çeker" demektir Vezir istersen (üçüncü veziri göstererek) işte
vezir, Hızır istersen (kendini göstererek) işte Hızır, bu adamı mahcup etmemek için sana
göründüm, dedi ve kayboldu
HİÇ
113
Yaşlı bir adam tarlasında çalışırken tebdil-i kıyafet halkın içinde gezen hükümdar ona
yaklaşır. Selamlaşırlar, yaşlı adam yolcunun sıcaktan bunaldığını düşünerek ona ayran ikram
eder. Daha sonra sohbet etmeye başlarlar. Hükümdar yaşlı adamın sözlerinden etkilenir ve
ona kim olduğunu sorar. Yaşlı adam ona:
-Hiç. der, hükümdar merakla
-Ne demek bu senin muhakkak bir adın ve ünvanın vardır. der, yaşlı adam gene
-Hiç, der, hükümdar bu sefer kendisiyle alay edildiğini sanar ve
-Sen benim kim olduğumu biliyor musun. ben bu ülkenin hükümdarıyım der. Adam bu durum
karşısında durumu izah etmeye çalışır:
-Peki hünkarım şimdi siz bu ülkenin hükümdarısınız, bundan sonra ne olmayı planlıyorsunuz
der. Hükümdar şaşkın bir tavırla,
-Hiç. der, yaşlı adam o zaman
-Hünkarım işte ben sizin hükümdarlıktan sonra ulaşacağınız o mertebedeki adamım der...
HURDA DEPOSU
Hurda Deposuna Bir Bekçi Gerekli...
Kongre üyeleri bir gün ülkenin ıssız bir bölgesinde, kocaman ve terk edilmiş bir hurda yığını
deposu keşfetmişlerdi. Üyelerden birisi "Bir bekçi kiralayalım buraya sahip çıksın" diye
öneride bulundu.
Böylece bir adamı "Bekçi" olarak işe aldılar.
Ertesi gün bir diğer kongre üyesi "İyi yaptık da... Bir eksik var" dedi.
"Biz bu adama bir iş tanımı vermedik, ayrıca adamı eğitmemiz de gerekli."
Diğerleri onu haklı bulmuşlardı.
Böylece bekçinin iş tanımını belirleyecek bir "Planma Bölümü" kurdular, oraya da bu
tanımları rapor edecek bir "Belgeleme Uzmanı" ile bekçiyi eğitmek için "Eğitmen" aldılar.
114
Birkaç gün sonra diğer kongre üyesi sordu bu kez:
"Peki ama bu bekçi ve iş tanımını yapanlar iyi çalışıyorlar mı, onları denetlemek için de birisi
gerekli değil mi?"
Böylece bekçi ve eğitmenlerini denetleyecek bir "Kalite Denetim Bölümü" kurdular ve oraya
da bir "Kalite Denetim Sorumlusu" ile bu adamların ne yaptığını rapor etmesi için "2
Müfettiş" aldılar.
Ertesi gün bir diğer kongre üyesi dedi ki:
"Peki ama bir bekçi ve ardından birçok denetleyici işe aldık, bunlara nasıl maaş vereceğimizi
düzenleyen bir sistem olmalı."
Böylece bir "Muhasebe Bölümü" kurdular ve bir "Muhasebeci", bir "Bordro Memuru" ve tüm
bu insanların ne kadar çalıştığını, işe geliş gidiş saatlerini izlemesi için bir "Denetleme
Uzmanı"nı işe aldılar.
Ertesi gün bir diğer kongre üyesi yeni bir öneride bulundu:
"Evet, bir bekçimiz var, bağlı olduğu departmanları da kurduk, iyi güzel de bunlara ne
yapmaları gerektiğini bildirmek için bir de müdür gerekli değil mi?"
Müdür, müdür yardımcısı ve bir de sekreter aldılar.
Ve birkaç gün sonra kongre toplantısında tartışma çıktı. Bütçenin 22.000 dolar üzerine
çıktıklarının ayırdına varmışlardı.
Toplantı sonunda acilen aldıkları kararı uyguladılar:
"Tüm gereksiz giderleri belirleyerek kesmeliyiz" dediler.
Ve bekçiyi kovdular.
IŞIK
Uzaklarda küçük bir kasabada genç bir adam kendi işini kurdu bu, iki caddenin köşesinde
bir perakendeciydi Adam dürüst ve dost canlısıydı,insanlar onu seviyorlardı. Ondan alış veriş
yapıyorlar ve arkadaşlarına tavsiye ediyorlardı.Adam kısa süre içinde bir dükkandan ,
Amerikanın bir ucundan diğerine uzanan bir zincir yarattı.
Bir gün hastalanıp hastaneye kaldırıldı.Doktorlar az zamanı kalmış olabileceğinden endişe
115
ediyorlardı..
Üç yetişkin çocuğunu yanına çağırdı ve onlara bir görev verdi: içinizden biri yıllar boyu
uğraşarak kurduğum şirketimin başına geçecek. Hanginizin bunu haketiğine karar vermek
için,her birinize birer dolar vereceğim
Şimdi gidip bu birer dolarla ne alabiliyorsanız alacaksınız,ama bu akşam geri döndüğünüzde
paranızıla aldığınız şey hastane odamı bir uçtan bir uca doldurmalı.; Çocuklar bu başarılı
şirketi yönetme fırsatı karşısında heyecana kapıldılar. Üçü de şehre gidip parasını harcadı.
Akşam geri döndüklerinde babaları sordu:
"Birinci, çocuğum ,bir dolarla ne yaptın ?"
Çocuk cevap verdi "Arkadaşımın çiftliğine gittim,bir dolarımı verdim ve iki balya saman
aldım.Sonra odadan dışarı çıktı ,saman balyalarını getirdi ,açtı ve havaya savurmaya başladı.
Oda bir anda samanlarla dolmuştu.
Ama biraz sonra samanların tamamı yere indi ancak babanın söylediği gibi odayı bir uçtan
öbür uca dolduramadı.
Adam sordu: "Peki ikinci çocuğum ,sen paranla ne yaptın?."
Yorgancıya gittim .İki tane yastık aldım ." Bunu söyleyen çocuk ,yastıkları içeri getirdi ,açtı
ve tüyleri bütün odaya dağıttı. Zaman içinde bütün tüyler yere düştü, böylece oda yine
dolmamıştı.
"Sen üçüncü çocuğum, sen paranı ne yaptın?." diye sordu adam .
Dolarımı cebime koyup senin yıllar önceki dükkanın gibi bir dükkana gittim.Dükkanın
sahibine parayı verdim ve bozmasını istedim .Dolarımın 90 centini şehrimizdeki iki yardım
kurumuna bağışladım.Böylece bir onluğum kaldı. Bununla iki şey aldım."
Çocuk elini cebine atıp bir kibrit kutusu ve bir mum çıkardı. Işığı kapatıp mumu yakınca oda
mumun yaydığı ışıkla dolmuştu.Oda samanla veya tüyle değil,bir uçtan öbür uca ışıkla
dolmuştu.
Baba memnundu "Çok iyi oğlum .Bu şirketin başına sen geçeceksin,çünkü yaşam hakkında
çok önemli bir şeyi , ışığını yaymayı biliyorsun.Bu çok güzel .
İKİ ARKADAŞ
116
İki tane çok iyi arkadaş varmış. Bunlar üniversite yıllarında tanışmışlar. Okul bitince biri
memleketine yani mardine gitmiş, diğeri isi İstanbul'da kalmış.
İstanbullu bir gün mardine gitmiş arkadaşını ziyaret etmek için. Arkadaşının evinde kalırken
binada bir kız görmüş. Arkadaşına sormuş ve o da onun komşunun kızı olduğunu söylemiş.
İstanbullu geri dönmek zorunda kalmış. Mardinli işi ayarlamış ve İstanbullu gelip o beğendiği
kızla evlenmiş. Bir zaman sonra Mardinlinin işleri bozulmuş. Tek çare, otobüse atlamış ve
durumu çok iyi olan arkadaşının yanına gitmiş. Şirketin kapısından girmiş ve doğruca
sekretere çıkmış. Adını vermiş ve odaya girmek için hazırlanmış. Sekreter onu engellemiş ve
patronun böyle birini tanımadığını söylemiş. Mardinli çıkmış dışarı. Battığına mı yansın,
arkadaşından yediği kazığa mı yansın, dolanıp durmuş.
Yolda bir ihtiyar bunu durdurmuş. Ne derdinin olduğunu sormuş. Önce birşey söylememiş
ama sonra bütün olayı anlatmış. Yaşlı adam, "Ben yaşlıyım ve miras bırakacak hiç kimsem
yok. Senin istediğin parayı ben vereyim sana. Ama borç olarak değil. Sanki benim
oğlummuşsun gibi. Zaten hiç oğlum olmadı" demiş .Önce kabul etmemiş mardinli, sonra
ısrara dayanamamış. Memleketine dönmüş. İşlerini düzeltmiş ve ülkenin sayılı zenginleri
arasına katılmış.
Bir gün bir davete katılmak için İstanbula geçmiş. Orada eski arkadaşına rastlamış. Ne kadar
kaçınsalar da bir araya gelmek zorunda kalmışlar. Ve aralarında şöyle bir konuşma geçmiş:
-O gün zor durumdaydım. Yanına geldim. Ama beni tanınamazlıktan geldin. Niye?
-O gün benden çıktıktan sonra yaşlı bir adama rastladın değil mi?
-Evet. Sen nereden biliyorsun bunu?
-O benim babamdı. Senin geldiğini duyunca durdum düşündüm. Eğer sana borç verseydim.
Ömür boyu karşımda boynu bükük kalacaktın. Bunun olmasını istemedim. Bu yüzden hemen
peşinden babamı gönderdim. Babamın sana verdiği para benim paramdı.
-Hım mm. Senin karın var ya
-Evet
-Benim nişanlımdı
İKİ MELEK
İki melek yer yüzünü dolaşmaya çıkmışlar...Tabii insan kılığında. Aksam olmuş, kentin
en zengin semtinde lüks bir villanın kapısını Tanrı misafir olarak çalmışlar.. Ev sahipler
somurtarak buyur etmişler onları..
117
Yemek falan teklif etmemişler. Sicacik misafir odaları yerine, buz gibi ve nemli bodruma iki
şilte atıp "geceyi burada geçirebilirsiniz", demisler.
Şilteleri betona sererken,yaşlı melek duvarda bir çatlak görmüş.Elini uzatmış. Söyle bir
sürmüş yarığa, duvar eskisinden sağlam olmuş.
Genç melek "niye yaptın bunu!"; diye sormuş merakla..
"Her şey her zaman göründüğü gibi değildir", demis yaşlı melek yavaşça.
Ertesi aksam melekler bir köy evinde çok fakir,ama çok iyilik sever bir aileye misafir
olmuşlar. Her şeyleri bir tanecik inekleri imiş. Onun sütünü satıp geçiniyorlarmış. Ev
sahipleri, mütevazı sofralarına almış onları. Allah ne verdiyse beraber yemişler.
Yatma zamanı gelince kadin "siz uzun yoldan geliyorsunuz,y orgun olmalısınız"; demis.
"Bizim yatakta siz yatın, bir rahat uyuyun. Biz şu divanda idare ederiz."
Güneş doğarken uyanan melekler, zavallı adamla karisini iki gözleri iki çeşme ağlar
bulmuşlar. Hayatta ki tek servetleri inekleri bahçede ölü yatıyormuş.
Genç melek öfkeden deliye dönmüş.
"Bunu nasıl yaparsın.. Bu kadar iyi insanların yegane servetinin ölmesine nasıl izin
verirsin?! Önce ki gece gittiğimiz villada her şey vardı, ama kötü ev sahipleri bize hiç bir şey
vermediler. Sen onların bodrumlarını tamir ettin. Bu fakir insanlar bizimle her şeylerini
paylaştılar. Ineklerinin ölmesine göz yumdun?!..."
-"Her şey her zaman göründüğü gibi değildir evlat,demiş yaşlı melek yine..
-"Nasıl yani?"; diye daha da öfkeyle yinelemiş sorusunu genç melek..
-"Her şey her zaman göründüğü gibi değildir evlat;"demiş yaşlı melek,bir daha..Ve
anlatmış..
-"Ilk gittiğimiz zengin evinin o duvar çatlağının içinde yıllar önceden saklanmış bir hazine
vardı. Ev sahipleri, zenginlikleri ile çok mağrur,ama hic paylaşmayı sevmeyen insanlar
oldukları için bu defineyi bulmayı hak etmemislerdi. Catlagi kapayıp, onlari bu hazineden
ebediyen mahrum ettim. Dün gece fakir köylünün yatağında yatarken ölüm meleği adamın
karisini almaya geldi, kadının hayatini bağışlamasına karşılık ona ineği verdim. Her şey her
zaman göründüğü gibi değildir, isler bazen istendiği gibi gitmez göründüğünde, aslinda olan
budur!"
Eğer inançlı isen, her iste bir hayır olduğunu düşünürsün. O hayrın ne olduğunu da bir süre
118
sonra muhakkak anlarsın!..
İLGİNÇ TEZ
ABD'de Massachusetts Institute of Technology'de okuyan bir öğrencinin tanık olduğu bu
öykü, bir tez çalışmasının nelere yol açacağını göstermesi açısından ilginç bir örnek
oluşturuyor:
Bir lisansüstü öğrencisi bir yaz mevsimi süresince her gün üzerine siyah-beyaz çizgili
bir tişört giyerek Harvard futbol sahasına gider.15 dakika boyunca sahayı bir bastan diğer uca
yürüyerek yerlere kus yemi serper. Bu arada cebinden bir hakem düdüğü çıkartıp öttürür.
Yağmur, çamur demeden her gün ayni saatte aynı hareketleri törensel bir ciddiyetle yapar.
Derken sonbahar gelir, futbol mevsimi baslar. Harvard futbol takımının ilk maçı oynanacaktır.
Siyah-beyaz tişörtlü hakem başlama düdüğünü çalar ve o anda olanlar olur. Yüzlerce kuş
sahaya hücum eder ve doğal olarak maç ertelenir.
Bu arada öğrenci tezini vermiş ve mezun olmuştur.
İYİ İLE KÖTÜNÜN MÜCADELESİ
Yaşlı adam kulübesinin önünde torunuyla oturmuş, az ötede birbiriyle boğuşup duran
iki köpeği izliyorlardı. Köpeklerden biri beyaz, biri siyahtı ve on iki yaşındaki çocuk kendini
bildi bileli o köpekler dedesinin kulübesi önünde boğuşup duruyorlardı.
Dedesinin sürekli göz önünde tuttuğu, yanından ayırmadığı iki iri köpekti bunlar. Çocuk,
kulübeyi korumak için biri yeterli gözükürken niye ötekinin de olduğunu, hem niye
renklerinin illa da siyah ve beyaz olduğunu anlamak istiyordu artık. O merakla sordu
dedesine.
Yaşlı adam, bilgece bir gülümsemeyle torununun sırtını sıvazladı.
"Onlar" dedi, "benim için iki simgedir evlât."
"Neyin simgesi?" diye sordu çocuk.
"İyilik ile kötülüğün simgesi. Aynen şu gördüğün köpekler gibi, iyilik ve kötülük
içimizde sürekli mücadele eder durur. Onları seyrettikçe ben hep bunu düşünürüm. Onun için
yanımda tutarım onları."
119
Çocuk, sözün burasında, mücadele varsa, kazananı da olmalı diye düşündü ve her çocuğa has
bitmeyen sorulara bir yenisini ekledi:
"Peki, sence hangisi kazanır bu mücadeleyi?"
Bilge adam, derin bir gülümsemeyle baktı torununa:
"Hangisi mi evlât? Ben hangisini daha iyi beslersem o!"
KAPIMIZA GELENLER
Kaba saba, soluk, yıpranmış giysiler içindeki yaşlı çift, Boston treninden inip utangaç bir
tavırla rektörün bürosundan içeri girer girmez, sekreter masasından fırlayarak önlerini kesti...
Öyle ya, bunlar gibi ne olduğu belirsiz taşralıların Harvard gibi üniversitede ne işleri
olabilirdi?
Adam, yavaşça rektörü görmek istediklerini söyledi. İşte bu imkansızdı.. Rektörün o gün
onlara ayıracak saniyesi yoktu.. Yaşlı kadın, çekingen bir tavırla; "Bekleriz" diye mırıldandı...
Nasıl olsa bir süre sonra sıkılıp gideceklerdi.. Sekreter sesini çıkarmadan masasına döndü..
Saatler geçti, yaşlı çift pes etmedi.. Sonunda sekreter, dayanamayarak yerinden kalktı.
"Sadece birkaç dakika görüşseniz, yoksa gidecekleri yok" diyerek rektörü ikna ya çalıştı.
Anlaşılan çare yoktu..
Genç rektör, isteksiz bir biçimde kapıyı açtı. Sekreterin anlattığı tablo içini bulandırmıştı.
Zaten taşralılardan, kaba saba köylülerden nefret ederdi. Onun gibi bir adamın ofisine
gelmeye cesaret etmek, olacak şey miydi bu? Suratı asılmış, sinirleri gerilmişti.
Yaşlı kadın hemen söze başladı. Harvard'da okuyan oğullarını bir yıl önce bir kazada
kaybetmişlerdi. Oğulları, burada öyle mutlu olmuştu ki, onun anısına okul sınırları içinde bir
yere, bir anıt dikmek istiyorlardı.
Rektör, bu dokunaklı öyküden duygulanmak yerine öfkelendi. "Madam" dedi, sert bir sesle,
"Biz Harvard'da okuyan ve sonra ölen herkes için bir anıt dikecek olsak, burası mezarlığa
döner..."
"Hayır, hayır" diyerek haykırdı yaşlı kadın.. "Anıt değil... Belki, Harvard'a bir bina
yaptırabiliriz". Rektör, yıpranmış giysilere nefret dolu bir nazar fırlatarak, "Bina mı?" diyerek
tekrarladı, "Siz bir binanın kaça mal olduğunu biliyor musunuz? Sadece son yaptığımız bölüm
120
yedi buçuk milyon dolardan fazlasına çıktı..."
Tartışmayı noktaladığını düşünüyordu. Artık bu ihtiyar bunaklardan kurtulabilirdi.. Yaşlı
kadın, sessizce kocasına döndü: "Üniversite inşaatına başlamak için gereken para bu
muymuş? Peki, biz niçin kendi üniversitemizi kurmuyoruz, o halde?" Rektör'ün yüzü
karmakarışıktı.. Yaşlı adam başıyla onayladı. Bay ve bayan Leland Stanford dışarı çıktılar.
Doğu California'ya, Palo Alto'ya geldiler. Ve Harvard'ın artık umursamadığı oğulları için
onun adını ebediyen yaşatacak üniversiteyi kurdular.
Amerika'nın en önemli üniversitelerinden birini STANFORD'u.
*****
Ayağınıza kadar gelip, sizinle görüşmek isteyen insanlara yaklaşmadan önce bir kez daha
düşünmeniz dileğiyle...
KENDİNİZE ENGEL OLMAYIN
1950"li yıllarda kamuoyunda; doktorların araştırmalarına dayanarak "bir mil dört
dakikanın altında koşulamaz, bu insan fizyolojisi açısından mümkün değildir" yargısı vardı.
Bu görüşler atletizmle uğraşan atletleri ve atletizm otoritelerini etkilemiştir. Atletizm
otoriteleri ve atletler bu görüşün etkisinde kalarak bir mili dört dakikanın altında koşmayı hiç
düşünmediler. Yarışmalarda bütün atletler artık rekor kırmak için değil sadece birinci olmak
için koşuyorlardı.
Roger 1954 yılında yapılacak olan yarışa bir yıl kala bir mili dört dakikanın altında koşmak
için hazırlanmaya başladı. Bu hedefine ulaşmak için tam bir yılı vardı. Bir yıl boyunca bütün
fiziki çalışmalarını yaptı; ama Roger biliyordu ki bu yarışmada hedefe ulaşmak için sadece
fiziksel antrenmanlar yeterli değildi. O her gün zihinsel antrenmanlar da yapmayı ihmal
etmedi. Zihninde artık tek bir düşünce vardı: Hedefe ulaşmak. Hedef ise bir mili dört
dakikanın altında koşmaktı. Bunun için bütün yolları deneyecekti. O, bu yarışa hazırlanmaya
"Bir mili dört dakikanın altında koşacağım" diye başladı. Kendisine olan güveni tamdı.
Zihninde hep bir yıl sonraki yarışı ve onun sonunda kıracağı rekoru düşünüyordu. Yarış
başladığında tüm yarışçılar birinci gelmeyi düşünürken Roger rekora koşuyordu. Onun tek
hedefi vardı, bir mili dört dakikanın altında koşmak.
121
Onu gerçekleştireceğinden şüphesi yoktu. Yarış Roger"in birinciliğiyle bitti. Onun için birinci
gelmek önemli değildi. Skor borda yöneldi. Orada yazan rakam 3,59" du.
Roger başarmıştı. Bir yıl boyunca çaba sarf ettiği hedefine ulaşmıştı. Roger zaferi bedensel
gücü ile değil, zihinsel gücü ile kazandı.
Roger"den sonra gelen birçok sporcu da zihnin gücünü keşfederek inanılması mümkün
olmayan rekorlara imza attılar. Bir yıl içerisinde aynı rekoru 300 atlet kırmayı başardı. Artık
sporcular inanılmazları gerçekleştirmenin formülünü %20 bedensel güç % 80 zihinsel güç
olarak özetliyorlardı.
KOLAY UNUTULUR
Bir kurdu avcılar fena halde sıkıştırmışlar. Kurt ormanda oraya buraya kaçmakta, ancak
peşindeki avcıları bir türlü def edemez. Canını kurtarmak için deli gibi koşarken bir köylüye
rastlar. Köylü elinde yabasıyla tarlasına girmektedir. Kurt adamın önüne çöker ve yalvarmaya
başlar: "Ey insan, ne olur yardım et bana, peşimdeki avcılardan kaçacak nefesim kalmadı,
eğer sen yardım etmezsen biraz sonra yakalayıp öldürecekler."
Köylü bir an düşündükten sonra yanındaki boş çuvalı açar, kurda içine girmesini söyler.
Çuvalın ağzını bağlar, sırtına vurur ve yürümeye devam eder. Birkaç dakika sonra da avcılara
rastlar. Avcılar köylüye bu civarda bir kurt görüp görmediğini sorarlar, köylü "görmedim" der
ve avcılar uzaklaşır. Avcıların iyice uzaklaştığından emin olduktan sonra köylü sırtındaki
torbayı indirir, ağzını açar, kurdu dışarı salar. "Çok teşekkür ederim" der kurt, "Bana büyük
bir iyilik yaptın."
"Önemli değil" der köylü ve tarlasına gitmek üzere yürümeye başlar. "Bir dakika" diye
seslenir kurt: "Çok uzun zamandır bu avcılardan kaçıyorum, çok bitkin düştüm, açım,
kuvvetimi toplamam için bir şeyler yemem lazım ve burada senden başka yiyecek bir şey
yok." Köylü şaşırır: "Olur mu, ben senin hayatını kurtardım."
"Yapılan iyiliklerden, verilen hizmetlerden daha çabuk unutulan bir şey yoktur" der kurt.
"Ben de kendi çıkarım için senin iyiliğini unutmak ve seni yemek zorundayım." Bir süre
tartıştıktan sonra, ormanda karşılarına çıkacak olan ilk üç kişiye bu konuyu sormaya ve ona
göre davranmaya karar verirler. Karşılarına önce yaşlı bir kısrak çıkar. "Ne vefası" der kısrak,
122
"Ben sahibime yıllarca hizmet ettim, arabasını çektim, taylar doğurdum, gezdirdim. Ve
yaşlanıp bir işe yaramadığımda beni böylece kapıya koydu..."
Bir sıfır öne geçen kurt sevinirken bir köpeğe rastlarlar. "Ben hizmetin değerini bilen bir
efendi görmedim" der köpek, "Yıllardır sadâkatle hizmet ederim sahibime, koyunlarını
korurum, yabancılara saldırırım, ama o beni her gün tekmeler, sopayla vurur..." Kurt köylüye
döner, "İşte gördün" der. Köylü de son bir çabayla "Ama üç diye konuşmuştuk, birine daha
soralım, sonra beni ye" diye cevap verir.
Bu kez karşılarına bir tilki çıkar. Başlarından geçenleri, tartışmalarını anlatırlar. Tilki hep
nefret ettiği kurda bir oyun oynayacağı için keyiflenir. "Her şeyi anladım da" der tilki, "Bu
küçücük torbaya sen nasıl sığdın?" Kurt bir şeyler söyler, tilki inanmamış gibi yapar:
"Gözümle görmeden inanmam..." İşin sonuna geldiğini düşünen kurt torbaya girer girmez,
tilki köylüye işaret eder ve köylü torbanın ağzını sıkıca bağlar. Köylü eline bir taş alır ve
"Beni yemeye kalktın ha nankör yaratık" diyerek torbanın içindeki kurdu bir süre pataklar.
Sonra tilkiye döner "Sana minnettârım, beni bu kurttan kurtardın" der. Tilki de "Benim için
bir zevkti" diye cevap verir.
O an köylünün gözü tilkinin parlak kürküne takılır, bu kürkü satarsa alacağı parayı düşünür ve
hiç beklemeden elindeki taşı kafasına vurup tilkiyi öldürür. Sonra da torbanın içindeki kurdu
ayağıyla dürter:
"Haklıymışsın kurt, yapılan iyilikten daha çabuk unutulan bir şey yokmuş..."
KÖPEK ILE TAVSAN
Köpeği ile yasayan bir genç İstanbul'da bir bahçe kati daire kiralar. Dairenin önünde bir
teras vardır. Yan dairede de ev sahibi yaşlı kadın ve oğlu oturmaktadır. İki dairenin
teraslarından birbirine geçilebilmektedir.
Kiracı genç taşınırken ev sahibinin oğlu kiracıya şöyle der:
"Köpeğinize ne olur dikkat edin, annemin tavşanına bir şey yapmasın. Annem yaşlı, o
hayvana da çok bağlandı, bir şey olursa tavsana yasayamaz.
123
Tavşanın kafesi terasta duruyor, aman dikkat....". Kiracı da dikkat edeceğini söyler. Gel
zaman git zaman, köpek ve tavşanın birbirileri ile hiçbir sorunu olmaz, beyaz tavsan da iyice
buyur. Tavsan bazen kafesinde duruyor, bazen de terasta dolaşıyordur.
Bir gece köpek ağzında bir şey ile sahibinin yanına gelir. Sahibi bir de bakar ki köpeğin
ağzındaki şey ev sahibinin beyaz tavşanı, ama ölü ve çamur içinde!
Kiracı paniğe kapılır, olu tavşanı alıp bir güzel yıkar, tüylerini sac kurutma makinesi ile
kurutup kabartır ve usulca yan terasa süzülüp tavşanı kafesine bırakır.
O gece, suç üzerine kalacak korkusu ile köpeği alıp annesine gider.
Bir hafta sonra döndüğünde ev sahibin oğlunu görür. Genç kederlidir. Kiracı tedirgin tedirgin
ne olduğunu sorar. Ev sahibinin oğlu cevap verir:
"Siz yoktunuz tabi, bilmiyorsunuz... annem vefat etti...".
Kiracı suçlulukla yutkunarak sorar:
"Başınız sağ olsun, nasıl vefat etti anneniz?".
Ev sahibinin oğlu cevap verir:
"Tavşanı beslemeyi unutmuşuz, hayvancağız ölmüş. Annemle birlikte tavşanı bahçeye
gömdük. Ertesi sabah annem tavşanı hortlamış, kafesinde görünce kalbi dayanamadı
zavallının....."
Kör, yoksul, topal
Bir kör, bir yoksul bir de topal beraber çölde yolculuk yapıyorlarmış.
Yorulmuşlar. Çok da susamışlar. Sonunda küçük bir vaha bulmuşlar. Kendilerini serin sulara
bırakmışlar. Doya doya içmişler. Karınları da doyunca suyun kenarındaki ağaçlardan birinin
altında uykuya dalmışlar.
124
Bir süre sonra uykudan uyanan kör ayağa kalkmış. Elini alnına koymuş, ufku süzmeye
başlamış ve avazı çıktığı kadar bağırarak :
– Birileri geliyor galiba!
demiş. Körün bağırmasıyla kendine gelen yoksul:
– Galiba bizi soyacaklar!
demiş. Bütün bunları duyan topal ise tası tarağı toplayıp:
– Hadi hemen kaçalım...
demiş.
KURABİYE HIRSIZI
Bir kadın havaalanında bekliyordu. Uçağının kalkmasına epeyce zaman
vardı.
Havaalanındaki kitapçıdan bir kitap ve bir paket kurabiye alıp,
kendisine
oturacak bir yer buldu. Kendisini kitabına öyle kaptırmıştı ki, bir ara
yanında oturan adamın oldukça cüretkar şekilde aralarındaki paketten
birer
birer kurabiye aldığını gördü ama görmezlikten geldi. Bir yandan
kitabını
okurken, bir yandan da saatine bakıyordu. "Kurabiye hırsızı" bu arada
kurabiyeleri yavaş yavaş tüketiyordu.
Kadının kulağı saatin tik taklarındaydı ama bunlar sinirlenmesini
engelleyemiyordu. Kendi kendine düşünüyordu: "Kibar bir inisan olmasam
şu
adamın gözlerini morartırdım". Ama kurabiyeye her uzandığında adam da
elini uzatıyordu.
125
Sonunda pakette tek kurabiye kalınca kendi kendine, "Bakalım şimdi ne
yapacak?" dedi. Adam yüzünde asabi bir gülümsemeyle son kurabiyeye
uzandı,
kurabiyeyi ikiye böldü. Yarısını ağzına atarken, diğer yarısını kadına
Verdi. Kadın, kurabiyeyi adamın elinden 'kapar gibi' aldı. "Aman
tanrım,,
ne cüretkar ve kaba bir adam. Teşekkür bile etmiyor" dedi içinden.
Hayatında bu kadar sinirlendiğini hatırlamıyordu.
Uçağı anons edilince derin bir nefes aldı. Eşyalarını topladı ve çıkış
kapısına yöneldi. "Kurabiye hırsızı"na bakmadı bile. Uçağına bindi ve
rahat koltuğuna oturdu. Sonra bitirmek üzere olduğu kitabını almak
üzere
elini çantasına uzattı.
Gözleri şaşkınlık içinde açıldı. Bir paket kurabiye çantasında
duruyordu.
Çaresizlik içinde inledi, "Bunlar benim kurabiyelerimse, ötekiler de
onundu ve kurabiyelerini benimle paylaştı."
Özür dilemek için çok geç kaldığını anladı üzüntüyle. Kaba ve cüretkar
olan "kurabiye hırsızı" kendisiydi. (Valerie Cox)
Hayat, başkalarını suçlamadan önce kendimize dönüp bakmamız gereken
yerdir.
KÜÇÜK BİR TEBESSÜM
Küçük bir kasabada dertlerini kucağına almış yaşlı bir adam sabahın ilk saatlerinde
yürüyüşe çıkmıştı. Kasabanın okulunun yanından geçerken küçük bir kızın ona gülümsediğini
gördü. Bu gülümsemeyle kendine gelen adam kendini iyi hissetmeye başlamıştı. Hüzünden
mutluluğa değişen bu hava içinde yakın geçmişte kendisine yardım eden bir dosta teşekkür
126
etmediğini hatırladı. Hemen cebinden kâğıt ve kalem çıkararak bir not yazdı, arkadaşına
yolladı. Notu yolladığı arkadaşı bu teşekkürden o kadar keyiflendi ki, her öğlen yemek yediği
lokantada garson kıza yüklü bir bahşiş bıraktı. Garson kız hayatında ilk defa bu kadar yüksek
bir bahşiş alıyordu. Akşam eve giderken, kazandığı paranın bir parçasın her zaman geçtiği
yolun köşe başında oturan fakir adamın şapkasına bıraktı. Adam öyle ama öyle minnettar oldu
ki üç gündür boğazından doğru dürüst bir şey geçmemişti. Hemen bir lokantaya giderek
karnını güzelce doyurdu. Karnını doyurduktan sonra, bir apartmanın bodrumundaki tek kişilik
odasının yolunu ıslık çalarak tuttu. Öyle neşeliydi ki, bir saçak altında titreyen köpek
yavrusunu görünce kucağına aldı ve epey bir süre onu okşadı. Daha sonra onu evine götürdü.
Küçük köpek yavrusu gecenin soğuğundan kurtulduğu için o kadar mutluydu ki ilk sıcak
odada sabaha kadar koşuşturup durdu. Gece yarısından sonra beklemedik bir olay olmuş,
apartmanı dumanlar sarmıştı. Bu bir yangın başlangıcıydı. Dumanı koklayan köpek yavrusu
öyle bir havlamaya başladı ki, önce fakir adam uyandı. Sonra da bütün apartman halkı...
Anneler, babalar, dumandan boğulmak üzere olan yavrularını kucaklayıp, ölümden
kurtardılar.
Bütün bunların hepsi, beş kuruşluk bile maliyeti olmayan bir Tebessümün sonucuydu.
LENS TAŞIYAN BİR KARINCA
Banu yamaç tırmanışı yapmak isteyen genç bir kadındı. Bir gün cesaretini toplayarak
bir grup tırmanışına katıldı. Tırmanacakları yere vardıklarında, neredeyse duvar gibi dik,
büyük ve kayalık bir yamaç çıktı karşılarına. Tüm korkularına rağmen, Banu azimliydi.
Emniyet kemerini taktı, ipi yakaladı ve kayanın dik yüzüne tırmanmaya başladı. Bir süre
tırmandıktan sonra, nefeslenebileceği bir oyuk buldu. Orada asılı dururken, gruptan yukarıda
ipi tutan kişi dalgınlığa düşerek ipi gevşetiverdi. Aniden boşalan ip, hızla Banu’nun gözüne
çarparak lensinin düşmesine sebep oldu. Lens çok küçüktü ve bulunması neredeyse
imkansızdı. Lens yamacın ortasında bir yerlerde kalmıştı ve Banu artık bulanık görüyordu.
Allah’a dua edebilirdi yalnızca. Ve içten içe düşünüp dua etmeye başladı. “Allah’ım! Sen bu
anda buradaki tüm dağları görürsün. Bu dağlar üzerindeki her bir taşı ve yaprağı bildiğin gibi,
benim lensimin yerini de biliyorsun. Onu bulmama yardım et.” Patikalardan yürüyerek aşağı
indiler. Aşağı indiklerinde, tırmanmak üzere orya doğru yeni bir grup gördüler. İçlerinden biri
“ Aranızda lens kaybeden var mı?” diye bağırdı. Banu’nun sonradan öğrendiğine göre, lensi
bir karınca taşıyordu ve karınca yürüdükçe yavaşça kayanın üzerinde hareket edip parlayan
lens kızların dikkatini çekmişti.
127
Eve döndüklerinde Banu lensini nasıl bulduklarını babasına anlatacak ve bir karikatürcü olan
babası da ağzıyla lens taşıyan bir karınca resmi çizerek, karıncanın üzerindeki baloncuğa
bunları yazacaktı : “ Allah’ım! Bu nesneyi niçin taşıdığımı bilemiyorum. Bunu yiyemem ve
neredeyse taşıyamayacağım kadar ağır. Ama istediğin sadece bunu taşımamsa, senin için
taşıyacağım …”
MARANGOZ
Yaşlı bir marangozun emeklilik çağı gelmişti. İşveren müteahhidine, çalıştığı konut
yapım işimden ayrılmak ve eşi, büyüyen ailesi ile birlikte daha özgür bir yaşam sürmek
tasarısından söz etti. Çekle aldığı ücretini elbette özleyecekti. Emekli olmak ihtiyacındaydı,
ne var ki. Müteahhit iyi işçisinin ayrılmasına üzüldü. Ve ondan, kendine bir iyilik olarak, son
bir ev daha yapmasını rica etti. Marangoz kabul etti ve işe girişti, ne var ki gönlünün yaptığı
işte olmadığını görmek pek kolaydı. Baştan savma bir işçilik yaptı ve kalitesiz malzeme
kullandı. Kendini adamış olduğu mesleğine böyle son vermek ne talihsizlikti!.. İşini
bitirdiğinde, işveren, evi gözden geçirmek için geldi. Dış kapının anahtarını marangoza uzattı.
"Bu ev senin" dedi, "sana benden hediye". Marangoz şoka girdi. Ne kadar utanmıştı!
Keşke yaptığı evin kendi evi olduğunu bilseydi! O zaman onu böyle yapar mıydı! Bizim için
de bu böyledir. Gün be gün kendi hayatımızı kurarız. Çoğu zaman da, yaptığımız işe
elimizden
gelenden daha azını koyarız. Sonra da, şoka girerek, kendi kurduğumuz evde yaşayacağımızı
anlarız. Eğer tekrar yapabilsek, çok daha farklı yaparız. Ne var ki, geriye dönemeyiz.
Marangoz sizsiniz. Her gün bir çivi çakar, bir tahta koyar ya da bir duvar dikersiniz. "Hayat
bir kendin yap tasarımıdır" demiştir biri. Bugün yaptığınız davranış ve seçimler, yarın
yaşayacağınız evi kurar. Öyle ise onu akıllıca kurun.
MERMER YONTUCUSU
Bir zamanlar dağda, kızgın güneşin altında, mermer taşlarını yontmaktan bezmiş bir
mermer yontucusu varmış.
“Bu hayattan bıktım artık. Yontmak! Devamlı mermer yontmak... öldüm artık! Üstelik bir de
bu güneş, hep bu yakıcı güneş! AH! Onun yerinde olmayı ne kadar çok isterdim, orada
yükseklerde her şeye hakim olacaktım, ışınlarımla etrafı aydınlatacaktım.” Diye söylenir
128
durur yontucu.
Bir mucize eseri olarak dileği kabul olunur ve yontucu o an güneş olur. Dileği kabul edildiği
için çok mutludur. Fakat tam ışınlarını etrafa yaymaya hazırlandığı sırada ışınlarının bulutlar
tarafından engellendiğini fark eder.
“Basit bulutlar benim ışınlarımı kesecek kadar kuvvetli olduklarına göre benim güneş olmam
neye yarar!” diye isyan eder.
“Mademki bulutlar güneşten daha kudretli bulut olmayı tercih ederim.”
O zaman hemen bulut olur. Dünyanın üzerinde uçuşmaya başlar, oradan oraya koşuşur,
yağmur yağdırır fakat birdenbire rüzgar çıkar ve bulutları dağıtır.
“Ah, rüzgar geldi ve beni dağıttı, demek ki en kuvvetlisi o öyleyse ben rüzgar olmak
istiyorum.”diye kara verir.
Ve dünyanın üzerinde eser durur, fırtınalar estirir, tayfunlar meydana getirir. Fakat birdenbire
önünde kocaman bir duvarın ona mani olduğunu görür. Çok yüksek ve çok sağlam bir duvar.
Bu bir dağdır.
“Basit bir dağ beni durdurmaya yettiğine göre benim rüzgar olmam neye yarar.” Der.
O zaman dağ olur. Ve o anda bir şeyin O’na durmadan vurduğunu hisseder. Kendinden daha
güçlü olan şeyin, O’nu içinden oyan şeyin..... Bu bir küçük bir mermer yontucusudur.
MUCİZE
Sally, küçük kardeşi George hakkında anne ve babasının konuşmalarını duyduğu zaman
yalnızca sekiz yaşındaydı. Kardeşi çok hastaydı ve onu kurtarabilmek için ellerinden gelen
her şeyi yapmışlardı. George'nin yalnızca çok pahalıya mal olacak bir ameliyatla kurtulma
şansı vardı fakat bunun için yeterli paraları yoktu.
Babasının, umutsuz bir biçimde annesine şöyle fısıldadığını duymuştu Sally: "Yalnızca bir
mucize onu kurtarabilir." Bu sözleri duyar duymaz, usulca kendi odasına yürüdü Sally.
129
Domuz biçimindeki kumbarasını gizlediği yerden çıkartarak içindeki paraları yavaşça yere
dökerek saymaya başladı. Yanılgıya düşmemek için tam üç kez saydı kumbaradan çıkardığı
bozuk paraları. Sonra hepsini cebine koyarak aceleyle evden çıkıp, köşedeki eczaneye gitti.
Eczacının dikkatini çekebilmek için büyük bir sabırla bekledi. Eczacı çok yoğundu ve
bir adama ilaçlarını nasıl kullanacağını anlatıyordu. Bu yoğun çalışmanın arasında sekiz
yaşındaki bir çocukla ilgilenmeye hiç niyeti yoktu ama Sally'nin beklediğini görünce "Evet,
ne istiyorsun söyle bakalım" dedi. "Biraz acele et, gördüğün gibi beyefendiyle ilgileniyorum"
diyerek yanındaki şık giyimli adamı gösterdi. Sally "Kardeşim" dedi. Sessizce yutkunduktan
sonra devam etti: "Kardeşim çok hasta, bir mucize almak istiyorum
." Eczacı Sally'e bakarak:
"Anlayamadım" dedi.
"Şeyy, babam 'Onu ancak bir mucize kurtarabilir' dedi, bir mucize kaç paradır, bayım?
" Eczacı Sally'e sevgi ve acımayla baktı bu kez: "Üzgünüm küçük kız, biz burada mucize
satmıyoruz, sana yardımcı olamayacağım" dedi.
Sally o kadar kolay vazgeçmek istemedi. Eczacının gözlerinin içine bakarak "Karşılığını
ödemek için param var benim, bana yalnızca fiyatını söylemeniz yeterli" dedi. Bu arada Sally
ve eczacının yanında bekleyen iyi giyimli bey Sally'e dönerek "Ne tür bir mucize gerekiyor
kardeşin için küçük hanım? diye sordu.
"Bilmiyorum" dedi Sally. Sonra gözlerinden aşağı süzülen yaşlara aldırmaksızın devam etti:
"Tek bildiğim, o çok hasta ve annem ameliyat olmazsa kurtulamayacağını söyledi ailemin de
ameliyat için ödeyebilecekleri paraları yok. Ama babam
"Onu ancak bir mucize kurtarabilir" deyince ben de paramı alıp buraya geldim.
" "Peki, ne kadar paran var?" diye sordu iyi giyimli adam. " Bir dolar ve on bir sent" dedi
Sally. "Ve dünyadaki tüm param bu!"
"Bu iyi bir şans, küçük kardeşini kurtarmak için gerekli olan mucize için yeterli bu para"
dedi, iyi giyimli adam.
Adam bir eline parayı aldı, öteki eliyle de Sally'nin elini tutarak "Beni yaşadığın yere götürür
müsün lütfen?" diye sordu. "Küçük kardeşini ve aileni tanımak istiyorum" dedi. İyi giyimli
adam Dr. Carlton Armstrong'du ve George için gerekli olan ameliyatı yapabilecek tanınmış
bir cerrahtı.
Ameliyat başarıyla sonuçlanmış ve aile hiçbir ödeme yapmamıştı. Hep birlikte mutluluk
130
içinde evlerine döndükleri zaman hâlâ yaşadıkları olayların etkisinden kurtulamamışlardı.
Anne:
"Hâlâ inanamıyorum. Bu ameliyat bir mucize! Doğrusu maliyeti ne kadardır merak
ediyorum" dedi. Sally kendi kendine gülümsedi. O bir mucizenin kaça mal olduğunu çok iyi
biliyordu. Tam tamına bir dolar ve on bir sent!
MUTSUZ KRAL
Bundan çok uzun zaman önce mutsuz bir kral varmış. Ne yapsa, ne etse mutlu
olamıyormuş.
Derken ülkenin en bilge kişisini huzuruna çağırtıp mutluluğun formülünü sormuş. Bilge:
– Kral hazretleri! Mutsuzluktan kurtulmanın tek yolu, mutlu bir adamın gömleğini giymektir.
demiş.
Kralın adamları aramışlar, taramışlar; fakat mutlu birine rastlamamışlar. Kimileri eşinden,
kimileri yoksulluktan, kimileri de soğuktan yakınıyormuş. Çaresiz saraya dönmeye karar
vermişler.
O sırada bir evin önünden geçiyorlarmış. İçeriden birinin şöyle dua ettiğini duymuşlar:
– Tanrım, sana şükürler olsun. Bugüne dek ne istedimse verdin. Ben mutlu olmayayım da
kim mutlun olsun?
Bunun üzerine hemen içeri dalmışlar. Fakat içeri girince bir de ne görsünler, adamın sırtında
bir gömlek bile yok.
Hepiniz belki de kral gibi mutluluk gömleğinin nerede olduğunu soruyorsunuz, öyle değil mi?
Belki de çıplak bir adamın sırtındadır, kim bilir!
NE EDERSEN KENDİNE ET
131
Kadının bir komşusu varmış. Her gün sabahtan akşama kadar ‘ne edersen kendine et
kendi kendine’ diye tekrar edip duruyormuş.
Günler aylar boyu hep aynı laf.
Artık kadın komşusunu öldürmeye düşünecek noktaya gelmiş. Eliyle zehirli bir yemek
hazırlamış. Yemeğe davet edecek ve bu laflardan kurtulacak.
Komşusunu çağırmak için evden çıkmış.
Komşusunu davet etmiş, eve gelince askerden dönen oğlunu yemeğin başında yatarken
bulmuş ve ağzından birdenbire o söz dökülüvermiş ‘‘ne edersen kendine et kendi kendine’’.
OSMAN EFENDİ
Osman Efendi bir sabah müthiş bir baş ağrısıyla uyanır. İlaç alır geçmez. Bir iki gün bekler,
ağrı devam eder. Doktor çağrılır. Doktor muayene eder, ağrı kesiciler verir, gider. Lakin
Osman Efendinin baş ağrısı artarak sürer. Üstüne üstlük baş ağrısı yanı sıra gözleri de
yaşarmaya baslar.
Başka doktorlar çağrılır... Osman Efendi Uşak'ın ileri gelenlerindendir, ağrıyı kesene servet
vaat eder. Doktorların hiçbiri ağrıyı durduramadığı gibi sebebini de bulamaz. Ev halkı
birbirine karışır, baş ağrısından geceleri uyuyamayan Osman Efendiyi İstanbul'a götürmeye
karar verirler.
İstanbul'da en iyi doktorlar seferber olur. Röntgenler, beyin tomografileri çekilir, testler
yapılır... Görünüşe bakılırsa Osman Efendi turp gibidir. Oysa dayanması gittikçe zorlasan baş
ağrısı ve gözyaşları hayatı çekilmez hale getirmiştir.Ağrı kesici iğnelerle zor ayakta duran
Osman Efendi bu defa da apar topar yurtdışına götürülür. O devirde Amerika değil İsviçre
moda, Zurih'e gidilir. Haftalarca hastanede kalınır, onlarca profesör konsültasyon yapar,
testler tekrarlanır.
Sonuç:
Osman Efendiye teşhis konulamaz. Artık yerinden kalkamayan Osman Efendiye ağrı kesici
iğneler verilir, altmışlarını suren adamın ülkesine dönüp "dinlenmesi", daha doğrusu son
günlerini -evinde- geçirmesi tavsiye edilir. Osman Efendi bitkin, aile perişan. "Kader" denilir,
Uşak'a dönülür. Osman Efendi yayla evinde bir odaya yatırılır ve ağrı kesici iğnelerle ölümü
132
beklemeye başlar. Bir gün, hastanın keyfi gelsin diye, Osman Efendinin eski berberi Berber
Mehmet çağrılır. Berber yataktan kalkamayan Osman Efendiyi tıraş ederken, adamcağız
derdini anlatır ve ölümü beklediğini söyler.
Berber Mehmet bir an düşünür? Beyim? der, ? Sakin sizin burnunuzda kıl "dönmüş olmasın"
Bir bakar, Hah işte der "Kıl dönmüş." Osman Efendinin şaşkın bakışlarına aldırmaksızın
çantasından cımbızı kaptığı gibi kılı çeker. Ev halkı Osman Efendinin köyü ayağa kaldıran
çığlığıyla odaya koşar. Berber Mehmet, Osman Efendinin elinden zor alınır ve cımbızın
ucunda tuttuğu yirmi santimlik kılla kapı dışarı edilir.
Osman Efendinin kanayan burnuna pansumanlar yapılır, kolonyalar koklatılır ve yaşlı adam
tekrar yatağına yatırılır. Ertesi sabah Osman Efendi aylardır ilk defa rahat bir uykudan uyanır.
Gözlerinin yaşarması geçmiştir. Baş ağrısından ise eser kalmamıştır. Dönen kılın sinire
yürüyüp
gittikçe uzayarak dayanılmaz ıstıraplara yol açtığını doktorlar ancak o zaman keşfeder.
Çözümün bu kadar basit olabileceği kimsenin aklına gelmemiştir. Sapasağlam ayağa kalkan
Osman Efendi, Berber Mehmet'i çağırtır ve ona bir servet bağışlar.
BU YAZIDAN ÇIKARTILACAK SONUÇLAR :
1. Her konuda Berber Mehmet efendilerin fikirleri olabilir, dinlemek gerek.
2. Bazen büyük sorunların çok basit çözümleri olur.
3. Burnundan kıl aldırtmayanların başı çok ağrıyabilir.
Pişmanlık
Kalktığında sekiz dokuzdu. Sınava iki saat vardı. Sinirli sinirli:
– Geç kaldım!
diye söyleniyordu. Hemen lavaboya yöneldi. Elini yüzünü yıkarken annesinin:
– Yavrum, kahvaltı hazır! Bir şeyler atıştır!”
sözlerini duydu. Bir yandan hazırlanıyor, bir yandan da kahvaltı yapmaya çalışıyor; bir şeyler
atıştırıyordu. Anne babasının:
133
– Haydi evlâdım, kolay gelsin! Zihnin açık olsun...
dilekleriyle evden ayrılmıştı...
Merdivenlerden inerken kalemlerini unuttuğunu fark etti. Hemen dönüp zili çaldı. Onu
karşısında gören annesi:
– Ne oldu, yavrum? Niçin döndün?
dedi. O da annesinden, masanın üzerinde unuttuğu kalemleri istedi. Çabucak aşağı inip evin
hemen önündeki otobüs durağına koştu. Belediye otobüsü az sonra gelmişti. Tam otobüse
binecekti ki pasosunu almak için çıkardığı cüzdanında kimliğinin olmadığını gördü. Kendine:
– Sakin ol!
telkininde bulunarak hemen eve koştu. Onu yine karşısında gören annesi:
– Yine ne oldu, çocuğum?
dedi.
– Anne hiç sorma! Kimliğim dün giydiğim gömleğin cebinde kalmış, getirir misin ?
dedi. Annesi:
– Biraz dikkatli olsan ne olur sanki !
yakınmasıyla getirdi kimliği.
– Allah’tan okul yakın, dolmuş da yanından geçiyor.
diye düşünürken dolmuş gelmişti. Elini cebine attı, ama bu sefer de dolmuşa verecek parası
yoktu. Artık telâşlanmaya başlamış, sınava yetişememe endişesi sarmıştı onu. Sınava ancak
taksiyle yetişebileceğine karar vermişti. Bu arada merdiven inip çıkmaktan hem yorulmuş
134
hem de terlemişti. Ama acele etmezse bir yılı boşa gidecekti. Onu tekrar karşısında gören
annesi neredeyse fenalık geçirecek duruma gelmişti... Parayı alıp caddeye indi. Çok geçmeden
taksi geldi. Durdurup bindi.
– Nereye kardeş?
dedi şoför. Sınava gireceği okulun adını söyledikten sonra:
– Sınav neredeyse başlayacak; kestirmeden, ara sokaklardan gitmeliyiz.
dedi. Ancak taksici:
– Kardeş, ben bu şehre yeni geldim ; ara sokakları çok iyi bilmiyorum.
deyince içinden:
– Bu kadarına da pes yani! Nedense bütün aksilikler beni buluyor. Üstüne üstlük, sınava da
dakikalar kalmışken!
diye söylendi. Çaresiz duruma katlanacaktı...
Okula geldiklerinde sınav başlamıştı. Hemen sınav sorumlusunu buldu ve sınava girmek
istediğini söyledi. Sınav sorumlusu:
– Nerede kaldın evlâdım? Sınav başlayalı beş dakika oldu ... Ama ilk yarım saat içinde
gelenleri alıyoruz . Haydi bakalım, bana sınav giriş belgeni ver de seni sınava gireceğin
salona götüreyim ...”
dedi. Sınav sorumlusuna şok olmuş bir şekilde bakarken,
– Giriş kartını nasıl olur da evde unuturum, nasıl bu kadar aptal olabilirim?
düşüncelerini aklından geçiriyor;
135
– Yeter artık, bu kadarını hak edecek ne yaptım ben?
diye haykırmak, bağırmak geliyordu içinden; ama çaresizlik içinde sorumluya belgenin evde
kaldığını söyledi. Sorumlu, belge olmadan onu sınava alamayacağını, eğer evi yakınsa telefon
edip babasının taksiyle kısa zamanda getirmesini isteyebileceğini söyledi. Müdür odasından
eve telefon edip belgeyi istediler. Babası hemen yola çıktı. Bu arada o da babasının yarım saat
geçmeden belgeyi kendisine ulaştırması için bildiği bütün duaları okuyordu. Sınava
alınmasına son bir dakika kala babası belgeyi getirdi ve o da derin bir nefes alarak sınava
girdi.
Kendisine en güvendiği ders matematik olduğundan bu testi açıp sorularını çözmeye başladı.
Sorular ona kolay geliyordu; ama iyi gitmeyen bir şeyler vardı ve hep bir yere kadar gelip
takılıyordu. Oysa bu soruların çok benzerlerini öğretmeni derste hep çözüyordu; ancak o bu
sırada ya uyuyor ya da başkalarıyla konuşuyor, gülüyor, eğleniyordu...
– Keşke dersleri dinleyip öğretmenlerimin uyarılarına kulak verseydim...
dedi; ama iş işten geçmişti artık. Bütün bu dertler yetmiyormuş gibi bir de karnı ağrımaya
başlamıştı.
– Keşke akşam abur cubur yemeseydim de midemi bozmasaydım.
diyordu. Bu düşünceler içindeyken aklına yine sorular geldi. En iyisi mi genel kültürle
çözebileceğim sorulara bakayım, dedi; ama nafile... Hiç bu kadar pişman olabileceğini
düşünmemişti.
– Elime bir daha böyle fırsat geçse, bana yine imkân verseler, çok değil sadece bir fırsat
verseler hiçbir şeyi boş vermem! Çok çalışırım, öğretmenlerimin sözlerini, öğütlerini ve
anlattıklarını dinlerim...
diyordu; ama son pişmanlığın faydası yoktu. Ne olurdu bir defa, yalnız bir kez daha bu imkân
ona verilseydi.... Bu düşünceler içindeyken bir ses duydu... Tanıdık bir ses:
– Hey! Sen, arkadaki... Uyuyan!... Kendine gel!
136
Mahmur gözlerle şaşkın şaşkın etrafına bakındı. Öğretmenini tepesinde görünce garip bir
sevinçle:
– Özür dilerim hocam... Bir daha uyumayacağım derste. Artık ders kaynatmaya ve her türlü
yaramazlığa da son...
dedi. Öğretmen unun bu garip davranışına bir anlam veremedi ve “pişmanlık” konusunu
işlemeye devam etti....
RADARA YAKALANAN SEVGİ
Yavaşlamadan önce ön panele baktı, hız limitinin 50 olduğu yerde 73 ile gidiyordu ve
son dört ay içerisinde dördüncü defa polis tarafından durduruluyordu. Bir insan nasıl bu kadar
şanssız olabilirdi? Polis arabasını sağa çekti. "İnşallah şu anda yanımızdan daha hızlı bir araba
geçer." diye düşünüyordu. Polis elinde kalın bir not defteri ile arabadan indi.
—Merhaba beyefendi.
—Bu polis, hafta sonları gittiği dernekten değil mi? Şöfor iyice arabasının koltuğuna sindi. Bu
durum bir cezadan daha kötüydü. Tanıdığı bir polis, arkadaş olduğuna bakmaksızın birini
durduruyordu. Hem de hızlı gidip, trafik kurallarını ihlal ettiği için.
—Merhaba arkadaşım. Birbirimizi yeniden böyle görmemiz çok ilginç.
Polis de: “Merhaba.” dedi, ama gülümsemiyordu.
—Beni, karımı ve çocuklarımı görmek için eve giderken yakaladın.
—Evet öyle.
Polis umursamaz görünüyordu.
—Son günler eve hep çok geç geldim. Çocuklarım beni uzun süredir hiç görmedi. Ayrıca
eşim bana bu akşam özel bir yemek yiyeceğimizi söyledi. Ne demek istediğimi anlıyor
musun?
—Evet, ne demek istediğini anlıyorum. Ayrıca trafik kurallarını ihlal ettiğini de biliyorum,
diye cevapladı polis.
Eyvah! Bu taktik fazla işe yaramayacak gibi. Taktik değiştirmek gerekli, diye düşündü aracın
içindeki adam. Arkadaşına:
—Beni kaç ile giderken yakaladın, diye seslendi.
—Yetmiş. Lütfen arabana girer misin, dedi polis memuru.
137
— Bir dakika lütfen. Sizi gördüğüm anda takometreye baktım. Sadece 65 ile gidiyordum.
—Lütfen, arabanıza girin, diye üsteledi polis memuru.
Bu duruma canı sıkılan adam kaygılı bir şekilde arabasına girdi, kapıyı çarparak kapattı.
Ardından da elindeki not defterine bir şeyler yazıyordu.
"Niye benim ehliyetimi ve araba ruhsatını istemiyor ki?" diye düşündü hatalı şoför. Ne olursa
olsun bundan sonra dernekte bu adamın yanına oturmaktansa, birkaç hafta sonu derneğe
gitmeyecekti. Polis memuru kapıyı tıklatıyordu. Adam arabasının penceresini açtı. Dernekten
tanıdığı polis memuru ona bir kâğıt verdi ve gitti.
Ceza değil bu, diye kendi kendine söylendi adam. Bir anda sevinmişti.
Bu bir yazıydı ve kâğıtta şunlar yazıyordu:
—Beyefendi, benim bir kızım vardı. Altı yaşındayken çok hızlı araba kullanan biri tarafından
öldürüldü. Bu kazadan dolayı, adam cezalandırıldı. 3 ay hapishane cezasıydı bu. Bu adam
hapishaneden çıkınca kendi çocuklarına sarılıp, öpüp, onları tekrar koklayabildi. Ama ben...
Ben kızımı tekrar koklayamam. Bin defa adamı affetmeye çalıştım. Bin kere de başardığımı
zannettim. Belki başarmışımdır, ama hâlâ kızımı düşünüyorum. Lütfen benim için dua et ve
dikkat et, tek bir oğlum kaldı."
Adam 15 dakika kadar bir süre yerinden kıpırdayamadı. Daha sonra kendine gelip, yavaş
yavaş evine gitti. Evine varınca, çocuklarına ve eşine sıkıca sarıldı.
SABIRSIZ KRAL
Ülkesi düşman askerlerinin işgaline uğrama tehlikesiyle karşı karşıya olan bir komutan,
ordusunu toplayıp büyük bir ovada düşman ordusunun karşısına çıkar.
Komutan, düşman askerlerini yenebilecek bir orduya sahiptir. Komutan, düşman askerlerinin
nereden saldıracağını bilememektedir. Bu yüzden oldukça endişelidir. Sabırsızlığıyla tanınan
komutan, bir plân yapmadan, endişeleriyle hareket eder.
Merkezde bulunan askerlerin bir kısmını, düşman sağ cepheden saldırabilir endişesiyle ovanın
sağ tarafına doğru gönderir. Halbuki düşman askerlerinin sağ tarafında bulunan kuvvetler en
zayıf kuvvetlerdir.
Ya sol cepheden saldırırlarsa endişesiyle de merkezdeki kuvvetlerin bir kısmını da ovanın sol
tarafına sevk eder. Halbuki düşman askerlerinin önemli bölümü merkezdedir ve sol tarafta
düşmanın hiçbir askeri yoktur.
138
Bu durumu fark eden düşman askerlerinin komutanı, karşılarındaki ordunun merkezinin zayıf
kaldığını görünce ordularına merkeze saldırı emri verir. Gereksiz yere ordusunu sağa ve sola
gönderen sabırsız komutanı yener ve ülkesini işgal eder.
SATIŞ BÖYLE OLUR
Ateşli bir köy çocuğu şehrin en büyük marketinde işe başvurur. Dünyanın en büyük çarşı
merkezinde her şey ama her şey vardır. Patron çocuğu denemeye karar verir:
-İyi, yarın işe başlıyorsun, der. Yarın akşam da ilk günü değerlendiririz.
Ertesi akşam,patron çocuğu karşısına alır.
-Evet bugün kaç satış yaptın?
-Bir
-Ne , bir mi? Diğerleri 20-30 satış yaptılar. Peki kaç dolar tuttu satışın? 10 mu 20 mi?
-320.334 dolar.
Patron şaşırır.
-Nasıl yani?
-Adama ilk önce küçük boy bir olta sattım. Sonra orta boy, daha sonra da büyük bir olta
sattım. Adama nerede balık tutacağını sordum. Kıyıda deyince bir tekneye ihtiyacı olduğunu
söyledim. Tekne bölümüne gittik ve çift motorlu, yelkenli, lüks bir yat sattım. Wolkswagen
ile bunu çekemeyeceğini söyleyince son model 4x4 bir jip sattım.
Patron kendinden geçer:
-Nasıl yani? Bütün bunları bir küçük olta almaya gelen adama mı sattın?
Genç çocuk cevap verir:
- Hayır. aslında karısı için bir tane kadın pedi istemişti. ben de ona şöyle dedim: Hafta
sonunuz mahvolmuş,siz en iyisi balığa gidin.
SERÇENİN KADERİ
Günlerden bir gün havalar son derece soğukmuş. Minik bir serçe kendi kendine "Burada
kalmalıyım, güneye göç etmemeliyim" demiş.
139
Ama serçe bu soğuk havalara fazla dayanamamış ve birgün gökyüzünde uçarken, kanatları
donmuş ve yere düşmüş. O sırada oralarda otlamakta olan bir inek serçenin yanından
geçerken üzerine pislemiş. Serçe tam öleceğini düşünürken, taze gübrenin etkisiyle ısınmış ve
donarak ölmekten kurtulmuş.
Serçe bu işe çok sevinmiş ki şarkı söylemeye başlamış. Ama oralarda gezinen bir kedi,
serçenin sesini duyunca yavaşça gelmiş, gübreyi eşelemiş ve serçeyi bulup, midesine
indirmiş.
Bu öyküden çıkarılabilecek dersler
1. Tepene pisleyen herkes düşmanın olmak zorunda değil.
2. Seni pisliğin içerisinden çıkaran herkes de dostun değil.
3. Eğer pisliğin içinde rahat ve mutluysan, sesini sakın çıkarma.
SEVGİ AGACI
Bir zamanlar, uçsuz bucaksız bir kum çölünün ortasında, yemyeşil yaprakları ile dibine gölge
ve serinlik veren bir ağaç varmış. Çölün kavurucu ve acımasız sıcağı, kumları kızdırır ama bu
ağacın yeşil yapraklarını kurutamazmış. Kızgın güneş ne yaparsa yapsın, yapraklar hep yeşil
ve parlak olurmuş. Güneşin sıcağından bunalıp kaçan tüm hayvanlar, bu ağacın gölgesinde
dinlenir, esen rüzgarın tüylerini okşayışına kendilerini kaptırıp, uyuklarmışlar kaygısızca.
Ağacın dalları arasına yuva yapmış olan kuşlar, yaprakların gölgesinde güneşten korunup,
kanat çırparak daldan dala uçuşur, şarkılar söylermişler mutluluk içinde.
Çölün ortasında, kızgın kumlarla çevrili bu ağacın nasıl beslendiğini mi merak ediyorsunuz?
Söyleyeyim: Sevgi ve mutlulukla beslenirmiş bu ağaç. Diğer ağaçlar gibi topraktaki suyu ve
besinleri çölde bulamadığı için, sevgi ve mutluluktan sağlarmış gereksinimini. Bu ağacın
sevgiden oluşan besini, diğer tüm ağaçlardan ayrı bir özellik katarmış ona. Yaprakları daha
canlı, gölgesi daha serin, gövdesi daha güçlüymüş. Ona "Sevgi Ağacı" derlermiş. Gölgesinde
barınan hayvanların sevgisi, dallarında ötüşen kuşların neşesi, ağacı sevindirirmiş. Bu uçsuz
bucaksız çölde işe yaradığını anlayıp, daha çok sevgi ve mutluluk yaymak için yaşarmış.
Güneş bile, o kavurucu sıcağını tüm çöle yayan, suyu buharlaştıran, toprağı kurutan acımasız
güneş bile, ona sevgi ile eğilir, ışınlarını ağacın üstüne yansıtmamaya çalışırmış. Ağaç,
140
dibindeki hayvanların sevgisi çoğaldıkça büyür, büyüdükçe dallarını açar, yapraklarını
kabartır, daha çok gölge yapmaya çalışırmış. Rüzgar da onu pek severmiş. Çölde köşe bucak
dolaşıp, kumları öfkeyle bir yerden ötekine savurup duran rüzgar bile, ağacın çevresine
gelince yumuşar, gölgesinde uyuklayan hayvanları serinletmeye çalışırmış. Hafif hafif
estikçe, ağaç da yapraklarını sallar, çöl sıcağını uzaklaştırırlarmış el birliğiyle.
Çöl ortasındaki Sevgi Ağacı, gölgesinde yaşayan hayvanların sevgi ve mutluluğu ile beslenip
büyürken, gölgesindeki hayvanları da mutlulukla doyururmuş. Ağacın gölgesinde kedi ile fare
kucak kucağa uyurken, köpekler kedilerin tüylerini yalarmış.
Ağacın gölgesi büyüdükçe, altında daha çok hayvan barınır olmuş. Ağacın yaprakları
büyüdükçe kalp biçimini alıyor, sevgi ile çarpıyormuş "pıt, pıt" diye.
Bir gün, tüm havyanlar Sevgi Ağacı'nın gölgesinde mutluluk içinde yaşayıp giderken, uzaktan
bir tilkinin kumlar üzerinde sürünerek ağaca doğru geldiğini görmüşler. Hepsi birden el
etmişler tilkiye, "Çabuk yürüsün, ağacın gölgesine sığınsın" diye. Tilki tam ağaca yaklaşacağı
sırada, sıcak çöl güneşi onun tüm gücünü emivermiş. Zavallı tilki, bitkin bir durumda kumlar
üzerinde serilip kalmış boylu boyunca. Hemen üç küçük çöl faresi, kumların arasında
yuvarlana yuvarlana, ölmek üzere olan tilkiye koşmuşlar. Kuyruğundan ve ayaklarından
çekiştire çekiştire, ağacın gölgesine taşımışlar onu bin bir güçlükle. Tilki kendinden geçmiş
bir durumda, ağacın gölgesinde hareketsiz yatarken, tüm hayvanlar sevinç çığlıkları atmışlar:
"Yaşasın tilkicik kurtuldu" diye.
Hepsi de Sevgi Ağacı'nın gölgesinin tilkiyi iyi edeceğini, bitkin ve baygın yatan tilkinin bir
süre sonra kendine geleceğini biliyorlarmış. Sevgi Ağacı, çevresindeki hayvanların
düşündüklerini doğrularcasına, kalp biçimindeki yapraklarını eğmiş tilkinin üzerine. Dallarını
ve yapraklarını sallamış, serinletmiş sıcaktan bitkin düşen tilkiyi. Sonra rüzgar yardıma
gelmiş. En yumuşak okşayışı ile serin serin üflemiş tüylerini.
Diğer hayvanlar sevinç gösterisini sürdürmüşler, "Ağaç daha çok beslensin, tilkiyi kurtarsın"
diye. Kuşlar cıvıl cıvıl ötüşmüşler, "Yapraklara renk gelsin, pıt pıt kalp gibi çarpsın" diye.
Sevgi ve mutluluk ilacını alan tilki, yavaş yavaş kendine gelmeye başlamış. Önce soluk almış
derinden. Ciğerlerine sevgi ve mutluluğu çekmiş bir nefeste. Kanı ısınmış. Kuyruğunu
sallamış mutlulukla. Ayaklarını oynatmış yavaşça. Kendine gelip gözlerini açınca, çevresinde
141
oynaşan, mutluluk çığlıkları atan hayvanlara bakmış gülümseyerek. Sevgi Ağacı onu
iyileştirip, eski gücüne yeniden kavuşunca, kendine gelmiş ve birden ayağa kalkmış. Şöyle bir
gerindikten sonra silkinmiş. Tüylerine yapışmış çöl kumlarını temizlemiş daha güzel
görünmek ve rahatlamak için. Kumlardan arındıktan, Sevgi Ağacı'nın gölgesinde mutluluğu
kana kana içip, kendine geldikten sonra, tüm hayvanlara teşekkür etmiş, yardımlarını
esirgemeyip, kendisini hayata döndürdükleri için.
Ama tilki bu rahat durur mu? Hayvanların arasında dolaştıkça sinsi sinsi, birinden aldığını
diğerine, bire bin yalan katıp, aktarmaya başlamış. Hayvancıklar eskisi gibi birbirlerini sevgi
ile okşayacaklarına, birbirlerine hırlamaya başlamışlar. Dişlerini gösterip, bir diğerini
kovalamışlar düşmanca. Onların birbirlerine kızıp hırlamaları tilkiyi pek sevindirmiş. Sinsice
gülmüş: "Yaşasın, aralarındaki dostluğu yıktım" diye.
Dostluk ve sevgi yıkılıp, hayvanlar birbirlerine düşünce, birlikteliklerinden doğan güçleri
kalmayacak, tilki de bir yolunu bulup, tek tek tuzağa düşürüp yiyecekmiş hayvanları.
Kurgusunu sinsice uygularken düşünememiş Sevgi Ağacı'na zarar verdiğini. Hayvanların
birbirlerine olan sevgisi ve güveni azalınca, ağaç beslenemez olmuş. Önce yaprakları
küçülmüş, mutluluk suyunu içemediği için. Sonra güneşin yakıcı ışınlarına engel olamamış.
Küçülen yaprakların arasından sızan ışınlar, gölgesini azaltmış. Barış yok olmuş. Barışın
yerini korku ve kuşku almış. Kuşlar dallar arasında kaçışıp durmuşlar, tilkinin tuzağından
kurtulmak için. İçlerine bir korkudur girmiş. Korkan kuş ötebilir mi? Susmuşlar hepsi de.
Sevgi olmayınca güçsüz kalan ağacın dalları zayıflamış, yaprakları dökülmüş süzülerek.
Rüzgar da yardım edemez olmuş ağaca. Sıcak kumlar üflemiş gölgesine.
Tüm hayvanlar, kum fırtınalarından korunmak için kovuklara sinmişler, birbirlerinden uzak.
Kaçışan, kovalanan hayvanlar varmış ağacın tükenmek üzere olan gölgesinde... Bu duygusal
yıkımı gören üç küçük fare bir kenara çekilip, aralarında bir plan yapmışlar, diğer hayvanlar
görmeden, kimse ne yapmak istediklerini bilmeden, tilki duymadan. Bir gün tilki sıcakta
uyuklarken miskin miskin, yanına yaklaşmışlar sessizce. Zayıflamış gölgeden sürükleyerek,
kızgın çöl kumunun üzerine taşımışlar tilkiyi uyandırmadan. Sıcak çöl güneşi durur mu?
Hemen atılmış tilkinin üzerine. Daha önce yarım kalan işini bitirmiş. Almış tilkinin tüm
gücünü. Sıcak çöl güneşi tilkinin gücü ile doyarken, üç küçük fare, zayıflamış gölgenin
altında duran diğer hayvanlara seslenmişler. Aralarındaki kavgaya son vermelerini, yoksa
sevgi ağacının tümüyle güçsüz kalacağını, kendi sonlarının da tilkininkinden pek farklı
142
olmayacağını anlatmışlar dilleri döndüğünce. Önce hayvanlar homurdanmış ve farelerin
sözlerine kulak asmak istememişler, ama her an gücü tükenen Sevgi Ağacı'nın acı dolu
yakarışları ve ağlayarak dökülen yapraklarını görünce çaresiz boyun eğmişler söylenenlere.
Birbirlerine sarılıp özür dilemişler. Eskisi gibi barış, sevgi ve mutluluk içinde yaşamak
istediklerini dile getirmişler ağlayarak. Utanç gözyaşları oluk oluk aktıkça, birbirlerine
duydukları kini temizlemiş kalplerinden. Sonra, kıpır kıpır çarpıntılarla sevgi yeniden
filizlenmiş. Çiçekler açmaya başlamış kalplerde. Gülmüşler olanlara, kurnaz tilkinin
yaptıklarını düşünüp. Kuşlar da ötmeye başlamışlar mutluluğu müjdeleyerek. Aralarındaki
sevgi yeniden yeşerince, Sevgi Ağacı da susadığı mutluluktan içmiş kana kana. Böylece Sevgi
Ağacı yeniden canlanıp büyümeye başlamış. Hem de eskisinden daha güçlü ve daha görkemli
olmuş...
Yaşamları eski günleri aratmayıp daha da iyi olunca tüm hayvanlar bir araya gelmişler. Bir
tanecik Sevgi Ağacı'nı korumak istemişler. Onu her yere yaymak için kuşlar görevlendirilmiş.
Kuşlar sevgi ağacının tohumlarını uçurup, her gittikleri yere dikeceklermiş. Böylece, Sevgi
Ağacı bir yerde solup, yok olmaya yüz tutsa da, bir başka yerde büyümeye devam
edebilecekmiş. Sevgi Ağacı'nı olası tehlikelerden uzak tutmak ve onu daha güvenle büyütmek
için, görünmez yapmaya karar vermişler. Kuşlar, görünmeyen Sevgi Ağacı tohumlarını,
dünyanın her yerine yaymışlar. Zamanla her yerde Sevgi Ağaç'ları büyümüş, kocaman
yaprakları, upuzun dallarıyla birbirlerini kucaklamışlar, "Tüm sevgiler ve mutluluklar
birleşsin, birbirlerinin gücüne güç katsın" diye.
Dünya üzerinde bir yerlerde, kuyruğunu sallayan köpeğe sevgi ile yaklaşıp, onun tüylerini
okşayan birisini görürseniz, bilin ki oralarda Sevgi Ağacı vardır. Dallarını eğmiş, kalp
biçimdeki yapraklarıyla sevgi pınarından içiyordur. Sevgi Ağacı'nı, el ele gezen, birbirlerini
seven, kucaklayıp öpen insanların arasında da görebilirsiniz. Onların sevgisi ile beslenip,
mutluluk gölgesi altında onları koruyordur. Sevgi Ağacı'nı göremezseniz, hemen utanç
gözyaşları ile kalbinizdeki kini ve kötülükleri yıkayın. Kalbinizde sevgi filizleri açılsın.
İnsanları, hayvanları ve doğayı sevin. O zaman her yerde yemyeşil Sevgi Ağaç'larını
görürsünüz. Sizi yakıcı güneşten, tilkinin sinsi kurnazlıklarından korumaya çalışır. Size sevgi
ve mutluluğun gölgesini, serinliğini sunar. Onun gölgesinde, doğal sevginin mutluluğu ile
yaşarsınız sonsuza değin.
SEVGİ İÇİN
143
Tam bir dolar seksen yedi senti vardı. O kadar, ne bir eksik ne bir fazla. Della, paraları üç
defa saydı. Bir dolar seksen yedi sent, o kadar. Halbuki ertesi gün yeni yıla adim atılacaktı.
Della'nin evi, haftada sekiz dolara tutulmuş mobilyalı bir apartman dairesi. Tasvire değer bir
hali yok. Tam bir fakirhane. Gözyaşları dindikten sonra Della eline bir ponpon alarak yüzünü
pudraladı pencerede durarak apartmanın o kasvetli arka avlusundaki parmaklıklar üzerinde
yürüyen bulut renkli kediyi aptal aptal seyretti.
Ertesi günü yılbaşıydı ve kocası Jim'e, hediye alabileceği sadece bir dolar seksen yedi senti
vardı. Bu parayı da aylardır yavaş yavaş biriktirmişti. Halbuki simdi hiçbir ise
yaramadıklarını görebiliyordu. Sevgili Jim'ine güzel bir şey almak hususunda hülyalar
kurarak birçok mesut anlar yaşamıştı.
Pencereden uzaklaşarak kendini aynanın karşısına attı. Gözleri pırıl pırıl parlıyordu, ama
yirmi saniye içerisinde rengi uçuvermişti. Saçlarını çözerek omuzlarının üzerine döktü. İftihar
ettikleri iki şeyi vardı. Biri Jim'in büyükbabasından kalan altın saat, diğeri de Della'nin
omuzları üzerine dökülen saçları.
Della'nin saçları altın renkli bir çağlayan gibi parlayarak ve dalgalanarak dizlerine kadar
döküldü ve elbise gibi vücudunu örttü. Bir aralık bir an durdu. Tereddüt eder gibi oldu.
Yerdeki kırmızı, tüyleri dökük halıya iki damla gözyaşı aktı. Della, gözlerinin yaşı kurumadan
kapıdan firladi.
"MM. Sofronie. Her nevi sac levazımı" ibaresi taşıyan bir tabelanın önünde durdu. Bir
hamlede içeri girdi. "Saçlarımı satın alır misiniz?" diye sordu. Madam, saçları pişkin bir alici
eliyle yokladıktan sonra "20 dolar" dedi.
Della, "Peki, derhal" cevabini verdi. Ondan sonraki iki saati pembe bir bulut üzerinde uçar
gibi sevinçle nasıl geçirdiğini bilmiyordu.
Jim için almak istediği hediyeyi bulmak için dükkanların altını üstüne getirdi. Nihayet
bulabildi. Altın saat zinciri. Zincir, Jim'in o emsalsiz saatine layık derecede güzeldi.
144
Eve gitti, saçlarına baktı. Jim'in bu hayalini beğenmesi icin dua etti. Az sonra Jim kapıyı açıp
içeri girdi. Gözlerini sevgilisine dikmiş sadece bakıyordu. Sonra, hediyesini uzattı.
Della paketi açtığında, ipek gibi saçları icin uzun zamandır beğenip alamadığı bir çift tarak
gördü. Gözlerinden yaslar süzülmeye başladı. Kendisini toparladı, tatlı bir tebessümle Jim'e
hediyesini uzatti. Jim, paketi açtığında saat zincirini gördü. Ama artık saati yoktu. Çünkü,
Della'nin güzelim saçlarına cok beğendiği taraklari alabilmek icin o da saatini satmıştı.
Üzülmediler... Çünkü önemli olan tek sey vardı sevgileri... O da ne satılır ne de satın
alınabilirdi...
SON DERS
Bir profösörün mezun edeceği talebelerine verdiği son ders:
Bilgisayar Mühendisi Arkadaş, İnşallah iyi bir donanımcı veya iyi
bir yazılımcı veya iyi bir networkçü veya iyi bir sistem yöneticisi olacaksın.
Yalnız şu mühim meseleleri sakın aklından çıkarma;
Bu kainatın öyle bir donanımcısı vardır ki, bütün mevcudâtı ve
içinde yer yüzünü create etmiş, güneşi bir power source, ayı bir system clock yapmış. O
power source'dur ki kesintiye uğramaz ve o system clocktur ki şaşmaz ve şaşırmaz, o
donanımcının ilminin ve sanatının nihayetsizliğini gösterir.
Bu zât aynı zamanda öyle yüce bir programcıdır ki, şu muazzam dünya üzerinde çalışacak
şekilde koca hayat programını yazmış, yüzbinlerce yıldan fazladır, error verdirmeden, crash
ettirmeden çalıştırıyor.
Eğer onun ne kadar iyi bir programcı olduğunu da anlamak istersen, önce kendine bak.
Gözünle göremediğin küçücük bir hücrene bütün kodunu save etmiş ve yine o küçücük
hücrende execute ettiriyor. Madem ki DNA'nın bir program olduğu apaçıktır, ve bir program
programcısız olamaz demek ki, senin programcılığın ancak o büyük zâtın programcılığına
ancak bir ayna hükmündedir.
Yine senin bütün hücrelerinden oluşturduğu network'ün içinde hadsiz protokollerle o hücreleri
konuşturduğu gibi, madem ki senin de diğer insanlarla türlü dillerde ve protokollerde
konuşabilmen için gerekli donanımı yanına vermiştir, öylece de gördürüyor, konuşturuyor ve
dinletiyor. Ve madem ki sen etrafındaki bütün cisimlerden haber alasın diye ışık, ses gibi türlü
145
mediayı hazırlamış kullandırıyor, ve sen bunları keşfeder, kullanır fakat upgrade edemezsin, o
halde öyle büyük bir network uzmanı zât vardır ki senin her türlü ihtiyacını bilir, ona göre
teçhizatını verir. Senin networkçülüğün ancak onun, sonsuz ilminden sana verdiği bir küçük
parça ve bir büyük nimettir.
Arkadaş, aldanma! Şu güzel dünya hayatı programı bir limited trial version'dur, görüyorsun ki
elde ettiğin malı mülkü hiç bir surette save edemiyorsun. Öyle ise, bu kâinat yazılımını yazanı
tanı. Hem hiç mümkün müdür ki bir programcı bu kadar güzel bir program yapsın ve yaptığı
programda about kesimi koyup kendini tanıttırmasın. Öyle ise bu kainatın en büyük
donanımcısı, programcısı, networkçüsü ve sistem yöneticisi olan zâtın her yere işlediği about
kesimlerini gör, öğren, full versiyonunu kazanmak için çalış.
Unutma ki hiç bir hareketin atlanmadan çok dikkatli loglar tutuluyor. Bu loglar her şeye gücü
yeten o sistem yöneticisi tarafından open edilip check edilecektir.
Amann ha diccat!...
TAVUK ve KARTAL
Bir zamanlar, büyük bir dağda kartal'lar yuva yaparlarmış. Bir kartal'da 4 tane yumurtası ile
bu dağda yaşıyormuş.Bir gün bir deprem olmuş.Ve yumurtalardan bir tanesi dağdan
yuvarlana yuvarlana, vadide yer alan bir çiftliğe kadar düşmüş.
Bu çiftlik bir tavuk çiftliğiymiş.Çiftlikteki tavuklar,bu değişik ve normalden büyük yumurtayı
sahiplenmeye karar vermişler. Yaşlı bir tavuk bu yumurtayı ve içinden çıkacak
yavruyu,koruması altına almış.
Bir gün, küçük kartal doğmuş. Çevresinde tavukları görmüş ve kendini bir tavuk zannetmiş.
Bütün tavuklar da ona bir tavuk gibi davranmışlar. Ailesini de çok seviyormuş.Içinden, bazen,
ben kimim? sorusu geçiyormuş. Ama o bir tavukmuş. Bunu böyle bilmeliymiş.
Bir gün çiftlikte oyun oynarlarken, yukarı baktığında bir grup kartal'ın özgürce uçtuklarını
görmüş.
146
"Aman Allah'ım, ne kadar güzel uçuyorlar. Bende onlar gibi uçmayı çok isterdim" demiş.
Tavuklar, bu düşünceye hep birlikte gülmüşler."Sen bir tavuksun ve tavuklar uçamazlar"
demişler.
Küçük kartal, artık daha sık gökyüzüne bakıyor ve uçan kartallar gibi uçmak, özgür olmak
istiyormuş. Ne zaman bu düşüncesinden arkadaşlarına, ailesine bahsetse, hep su cevabi
alıyormuş.
"Sen bir tavuksun. Bırak bu hayalleri. "Zamanla, küçük kartal da bu düşünceyi kabul etmiş.
hayal kurmaktan vazgeçmiş, ve hayatini bir tavuk olarak yasamaya karar vermiş. Ve hayatinin
sonu geldiğinde de bir tavuk! olarak ölmüş.
TÜRKİYE MİN YÖNETİM GÖRÜŞÜ
Türk ve Japon şirketleri arasında bir kürek yarışı düzenlenmesine karar verildi. Her iki
takımda performanslarının en üst düzeyine
varabilmek için uzun ve zorlu bir hazırlık döneminden geçti.Büyük gün geldi ve iki takımda
kendini hazır hissediyordu..
Japonlar yarışı bir kilometre farkla kazandılar....
Yarış sonrası Türk takımı çok sarsılmıştı.Türk Şirket yönetimi yarışın açık farkla
kaybedilmesinin nedeninin bulunmasına karar
verdi.Yapılan araştırmalar,analizler ve uzun çalışmalar sonucu hata bulundu ve çözüm önerisi
getirildi.
Japonların takımında 8 kişi kürek çekiyor,1 kişi dümencilik yapıyordu. Türk Takımında ise 1
kişi kürek çekiyor,8 kişi dümeni
kullanıyordu.
9 kişilik Türk takımı Japonlarla bir yarış yapmak üzere yeniden yapılandı.
Yeni yapılanma şekli şöyleydi;
4 dümen müdürü, 3 bölgesel dümen müdürü Kürek çekmekle görevli kişinin performansından
sorumlu 1 Dümen yöneticisi, ve 1 kürek çekme elemanı.
İkinci yarışı Japonlar iki kilometre arayla kazandılar.Tepesi atan Türk şirketi yönetim kurulu
hemen harekete geçti;Yarışın
147
kaybedilmesinden sorumlu tutulan kürekçi kovuldu ve müdürlere sorunun çözümüne olan
katkılarından dolayı ikramiye verildi.
ÜÇ YÜZ ONBİR NUMARALI ODA
Güney Afrika’nin Cape Town şehrindeki bir hastanede devamlı esrârengiz ölümler
oluyordu. Hemşireler haftalardır üst üste her cuma günü 311 numaralı yoğun bakim odasına
yatırılan hastaları ölü bulmaktaydılar. Bu sırlı ölümlere uzun süre açıklama getirilemedi.
Herkes meselenin çözülmesi için seferber oldu.
Uzmanlar odanın havasını bakteriyolojik bakımdan kontrol ettiler. Güney Afrika’nin önde
gelen bilim adamları ölenlerin aileleriyle üç hafta boyunca görüşmeler yaptılar. Hatta isin
içine polis girdi ve akla gelen her ihtimal tek tek değerlendirildi, ancak onların araştırmaları
da sonuçsuz kaldı. Ve tabiî bu arada 311 numaralı odadaki hastalar sebepsiz ölmeye devam
ediyorlardı. Son çâre olarak hastaların kaldığı 311 numaralı yoğun bakim odası devamlı
gözetim altına alindi ve sonunda odadaki ölümlerin sebebi ortaya çıktı.
Sonuç çok trajikomikti. Cuma sabahı saat 6’da odaları temizleyen temizlikçi kadının, hastanın
bağlı bulunduğu solunum cihazının fişini çekerek kendi elektrik süpürgesinin fişini taktiği ve
isini bitirince sonra solunum cihazının fişini tekrar yerine takip gittiği görüldü.
Yarışı Bırakmayın
Hayat uzun bir koşudur. Her adımda yeni bir başlangıç yapabileceğimiz bir koşu. Bu uzun
koşuya hayat maratonu adını da verebiliriz. Maraton ismi eski Yunan"da Maraton
meydanında Ispartalıların ve Yunanlıların yaptığı savaştan gelir. Savaş meydanının Atina"ya
uzaklığı 42 kilometredir. Meydanda savaş başladığında Atina"ya haber vermesi için bir kişi
yollanır. O koşarak Atina"ya gider, haberi zamanında ulaştırır, fakat ölür. Bu uzaklık daha
sonra maraton yarışları için kullanılan mesafe olur. Maraton yarışı stratejik bir yarıştır. Yarışa
başlarken öne geçmenin bir önemi yoktur. Çünkü yarış uzundur. Yarışın en kritik noktası 20
ile 25. kilometre arasıdır. 20 kilometreden sonra yarışçının kaslarında şiddetli ağrılar başlar.
Ağrılar 25. kilometreye kadar artarak devam eder. 25. kilometre kritiktir. Kendinizi iyi ayarlar
ve 25. kilometreyi geçmeyi başarırsanız yarışı bitirebilirsiniz. Bu yarışta 26. kilometre aslında
yeni bir başlangıçtır. Önemli olan yeni bir başlangıç için vazgeçmemektir.
148
LGS ve ÖSS milyonlarca adayın yarıştığı bir maratonu andırır. Bu maratonun kritik noktası
şubat ayı ile başlar nisan ayının sonlarına kadar sürer. Şubat ayına kadar öğrencilerin çoğunun
çalışmaları düzenli ve sınavı kazanmaya yöneliktir. Bu aydan itibaren maratondan kopmalar
başlar. Bazı adaylar sınavı kazanamayacaklarını düşünerek yeni bir başlangıç yapmak yerine
başladıkları yarışı bitirmeyi tercih ederler. Oysa bu maratonda her zaman yeni bir başlangıç
yapabilirsiniz. Yeter ki başarılı olacağınıza dair inancınızı kaybetmeyin.
YAŞAMIN YANKISI
Bir adam ve oğlu ormanda yürüyüş yapıyorlarmış. Çocuk birden takılıp düşmüş ve canı yanıp
- AHHHHH , diye bağırmış .
İleride bir dağın tepesinden “AHHHHH” diye bir ses duymuş ve şaşırmış. Merak etmiş ve ,
-SEN KİMSİN ? , diye bağırmış . Aldığı cevap ‘SEN KİMSİN ?’ olmuş. Aldığı cevaba kızıp
-SEN BİR KORKAKSIN , diye tekrar bağırmış . Dağdan gelen ses “SEN BİR KORKASIN “
diye cevap vermiş.
Çocuk babasına dönüp ,
-BABA NE OLUYOR BÖYLE ? , diye sormuş .
-OĞLUM . demiş adam . DİNLE ve ÖĞREN ! ve dağa dönüp ,
-SANA HAYRANIM , diye bağırmış.
Gelen cevap “ SANA HAYRANIM!” olmuş.
Baba tekrar bağırmış.
-SEN MUHTEŞEMSİN! Gelen cevap ;” SEN MUHTEŞEMSİN!”
Oğlan çok şaşırmış , ama halen ne olduğunu anlayamamış.
149
Babası açıklamış,
- İnsanlar buna ‘YANKI’ derler , ama aslında bu ‘HAYATTIR’ . Hayat daima sana senin
verdiklerini geri verir. Hayat yaptığımız davranışların aynasıdır. Daha fazla sevgi istediğin
zaman daha çok sev! Daha fazla şefkat istediğinde , daha şefkatli ol! Saygı istiyorsan
insanlara daha çok saygı duy. İnsanların sabırlı olmasını istiyorsan sen de daha sabırlı olmayı
öğren.Bu kural hayatımızın bir parçasıdır , hayat bir tesadüf değil , yaptıklarımızın aynadaki
bir yansımasıdır.
YILDIZ HİKÂYESİ
Yatılı bir okulda müdür, koltuğa gömülmüş gazetesini okuyordu. Küçük bir haber dikkatini
çekti:
“76 yılda bir Dünya’nın yakınından geçen Halley kuyruklu yıldızı yarın Dünya’ya en yakın
noktadan geçecek.
Müdür, başyardımcıyı çağırarak talimat verdi:
– Hocam, 76 yılda bir Dünya’mızın yanı başından geçen Halley kuyruklu yıldızı yarın akşam
saat 20.30’da okulumuzun önünden seyredilebilecektir. Yatılı öğrenciler, eşofmanlarıyla
bahçeye çıkarılsın. Az görülen bu astronomik olayı onlara anlatacağım. Şayet yağmur yağarsa
meydana gelecek olaya ait hiçbir şey görünmeyeceğinden dolayı öğrenciler yemekhanede
toplânsın ve olay hakkında göstereceğimiz filmi seyretsin.
Başyardımcı emri alır almaz müdür yardımcısına bildirdi:
– Halley isimli kuyruklu yıldız, yarın akşam 20. 30’da okulumuzun bulunduğu bölgenin
üstünden geçecektir. Şayet yağmur yağarsa yatılı öğrencilere eşofman giydirilecek ve sadece
75 yılda görülen eşsiz olayı seyretmek üzere yemekhaneye götürülecektir.
Müdür yardımcısı da nöbetçi öğretmene:
150
– Müdür beyin emriyle yarın akşam saat 20. 30’da gece kıyafeti giyilecek ve yemekhaneye
gelecek olan eşsiz Halley kuyruklu yıldızı seyredilecektir. Okul bölgesinde yağmur yağdığı
taktirde 75 yılda bir rastlandığı gibi müdür bey ek bir emir yayınlayacaktır.
Nöbetçi öğretmenden okul başkanı öğrenciye:
– Her 75 yılda bir görüldüğü üzere, yarın akşam 20.30’da müdürümüz, Halley kuyruklu
yıldızıyla beraber yemekhaneye gelecektir. Yağmur yağarsa eşofmanıyla müdür bey,
kuyruklu yıldıza okul bölgesine girme emri ve izni verecektir.
Ve nihayet okul başkanı da yatılı öğrencilere emri tebliğ eder:
– Yarın akşam saat 20.30 civarında yağmur yağdığı sırada, eşofman giymiş olarak, 75
yaşındaki eşsiz Müdür Halley, Müdür beyin eşliğinde, kuyruklu yıldızıyla okulumuzun
yemekhanesinden süzülerek geçecektir.
YOKSUL ÇİFTÇİ ve PENİSİLİN
İskoçya’da yoksul mu yoksul bir çift yaşardı. Fleming'di adı. Günlerden bir gün tarlada
çalışırken bir çığlık duydu. Hemen sesin geldiği yere koştu. Bir de baktı ki beline kadar
bataklığa batmış bir çocuk, kurtulmak için çırpınıp duruyor. Çocukcağız bir yandan da avazı
çıktığı kadar bağırıyordu. Çiftçi çocuğu bataklıktan çıkardı ve acılı bir ölümden kurtardı.
Ertesi gün Fleming'in evinin önüne gelen gösterişli arabadan şık giyimli bir aristokrat indi.
Çiftçinin kurtardığı çocuğun babası olarak tanıttı kendini.
''Oğlumu kurtardınız, size bunun karşılığını vermek istiyorum.'' dedi. Yoksul ve onurlu
Fleming ;
''Kabul edemem!'' diyerek ödülü geri çevirdi. Tam bu sırada kapıdan çiftçinin küçük oğlu
göründü.
''Bu senin oğlun mu?'' diye sordu aristokrat. Çiftçi gururla ''Evet!'' dedi. Aristokrat devam etti ;
151
''Gel seninle bir anlaşma yapalım. Oğlunu bana ver iyi bir eğitim almasını sağlayayım. Eğer
karakteri babasına benziyorsa ilerde gurur duyacağın bir kişi olur.''
Bu konuşmalar sonunda Fleming'in oğlu aristokratın desteğinde eğitim gördü. Aradan yıllar
geçti. Çiftçi Fleming'in oğlu Londra'daki St. Mary's Hospital Tıp Fakültesi'nden mezun oldu
ve tüm dünyaya adını penisilini bulan Sir Alexander Fleming olarak duyurdu.
Bir süre sonra aristokratın oğlu zatürreye yakalandı. Onu ne mi kurtardı?
Penisilin!
Aristokratın adı: Lord Randolp Churchill' di...
Oğlunun adı ise: Sir Winston Churchill.
Paraya gereksiniminiz yokmuş gibi çalışın.
Hiç acı çekmemiş gibi sevin.
Hiçbir şey beklemeden verin.
Karşılığını mutlaka bir gün alırsınız...
YOLUMUZDAKİ ENGELLER
Eski zamanlarda bir kral, saraya gelen yolun üzerine kocaman bir kaya koydurmuş, kendisi de
pencereye oturmuştu. Bakalım neler olacak?
Ülkenin en zengin tüccarları, en güçlü kervancıları, saray görevlileri birer birer geldiler,
sabahtan öğlene kadar. Hepsi kayanın etrafından dolaşıp saraya girdiler. Pek çoğu kralı
yüksek sesle eleştirdi. Halkından bu kadar vergi alıyor, ama yolları temiz tutamıyordu.
Sonunda bir köylü çıkageldi. Saraya meyve ve sebze getiriyordu. Sırtındaki küfeyi yere
indirdi, iki eli ile kayaya sarıldı ve ıkına sıkına itmeye başladı. Sonunda kan ter içinde kaldı,
ama kayayı da yolun kenarına çekti. Tam küfesini yeniden sırtına almak üzereydi ki, kayanın
eski yerinde bir kesenin durduğunu gördü. Açtı. Kese altın doluydu. Bir de kralın notu vardı
içinde.
"Bu altınlar kayayı yoldan çeken kişiye aittir." diyordu kral.
Köylü, bugün dahi pek çoğumuzun farkında olmadığı bir ders vermişti.
152
"Her engel, hayat şartlarımızı daha iyileştirecek bir fırsattır."
ZEHİRLİ BAKLAVA
Bir keresinde, Hoca köy okulunda öğretmen dururken, öğrencilerinin birinin ailesi tarafından
kendisine bir büyük tepsi baklava gönderilir. Hocanın ağzı sulanır, fakat daha sonra yemek
üzere masasının çekmecesine koyar. Kısa bir sure sonra acil bir iş için dışarı çağırılır.
Öğrencilerine yapılacak bir suru is verir "Ve her şeyi anladığınızı kabul ediyorum" der "yoksa
kötü olur" sertçe "Çok kötü" Kapıya vardığında,
"Bir şey daha" der. "Benim düşmanlarım var. Pek çok düşman. Bana sürekli zehirli et, zehirli
tatlı gönderilir. Hatta," sertçe ekler "zehirli baklava. Yemeden önce test etmem gerekir. Bu
şekilde uyarıldınız. Daha uzun bir omur isterseniz, bana gönderilen hiçbir şeye dokunmayın.
Özellikle baklavaya.
" Hoca gider gitmez, yeğeni, öğrencilerinden biriydi, masaya gider ve baklavayı alır.
"Yapma!" diye bağırır arkadaşları. "Onlar zehirli olabilir!"
Çocuk onlara sırıtır.
"Tabii ki değiller," der. "O sadece kendisine saklamak istiyor." Ve başlar tepsideki
baklavalara. "Gerçekten çok iyi" der ve bir başkasını daha yer.
Yere düşüp kıvranmadığını gören arkadaşları, Hoca'nin masasının etrafına toplanırlar ve
baklavayı paylaşırlar.
"Fakat hepsinin bittiğini görünce biz ona ne diyeceğiz?" der içlerinden biri, ağzındaki kırıntıyı
silerken.
Hoca'nin yeğeni sadece gülümser.
Hoca döndüğünde doğruca masasına gider ve önce zevkle çekmecesine, sonra da hışımla
öğrencilerine bakar.
"Biri," der "Biri masamdaymış."
153
Sessizlik vardır.
"Biri çekmecemdeymiş."
Sessizlik.
"Ve biri baklavayı yemiş."
"Bendim" der yeğeni.
"Sendin! Size anlattığım şeyden sonra?"
"Evet."
"Belki açıklaman vardır. Eğer öyleyse, ölmeden önce duymak isterim."
"Şey," der yeğeni
"Bana verdiğin is çok zordu. Hiç birini yapamadım. Yaptığım her şey yanlış. Senin çok
kızgın ve ailemin hayal kırıklığına uğrayacağını biliyordum. Öyle utandığımı hissettim ki,
yapılacak tek şeyin,..., hayatıma son vermek olduğuna karar verdim. Böylece senin zehirli
baklavanı yedim. O an düşünebileceğim tek yol o idi. Fakat eğlenceli olan şey, henüz hiçbir
şey olmadığıdır. Nedenini merak ediyorum."
Hoca yeğeninin masum açıklamasını kısa bir sure inceler.
"Belki," der, "yapmış olduğun işe bir bakmam için sadece ertelenmiş bir cezadır."
AFFET BABACIĞIM
Evliliğinden beri evinde kalan babası yüzünden eşiyle sürekli tartışıyordu. Eşi babasını
istemiyor ve onun evde bir fazlalık olduğunu düşünüyordu. Tartışmalar bazen inanılmaz
boyutlara ulaşıyordu. Yine böyle bir tartışma anında eşi bütün bağları kopardı ve 'Ya ben
giderim, ya da baban bu evde kalmayacak' diyerek rest çekti.
154
Eşini kaybetmeyi göze alamazdı. Babası yüzünden çıkan tartışmalar dışında mutlu bir yuvası
sevdiği ve kendini seven bir eşi ve birde çocukları vardı. Eşi için çok mücadele etmişti evliliği
sırasında. Ailesini ikna etmek için çok uğraşmış ve çok sorunlarla karşılaşmıştı. Hala onu
ölürcesine seviyordu. Çaresizlik içinde ne yapacağını düşündü ve kendince bir çözüm yolu
buldu. Yıllar önce avcılık merakı yüzünden kendisi için yaptırdığı kulübe tipi dağ evine
götürecekti babasını. Haftada bir uğrayacak ve ihtiyacı neyse karşılayacak, böylelikle eşiyle
de bu tür sorunlar yaşamayacaktı. Babasına lazım olacak bütün malzemeleri hazırladıktan
sonra yatalak babasını yatağından kaldırdı ve kucakladığı gibi arabaya attı. Oğlu Can 'Baba
ben de seninle gelmek istiyorum' diye ısrar edince onu da arabaya aldı ve birlikte yola
koyuldular.
Karakışın tam ortalarıydı ve korkunç bir soğuk vardı. Kar ve tipi yüzünden yolu zor
seçiyorlardı. Minik can sürekli babasına 'Baba nereye gidiyoruz ?' diye soruyor ama cevap
alamıyordu. Öte yandan nereye götürüldüğünü anlayan yaşlı adamsa gizli gizli gözyaşı
döküyor oğlu ve torununa belli etmemeye çalışıyordu. Saatler süren zorlu yolculuktan sonra
dağ evine ulaştılar. Epeydir buraya gelmemişti. Baraka tipindeki dağ evi artık çürümeye yüz
tutmuş, tavan akıyordu. Barakanın bir köşesini temizledi hazırladı ve arabadan yüklendiği
yatağı oraya itina ile serdi. Sonra diğer malzemeleri taşıdı. En son da babasını sırtlayarak
yatağa yerleştirdi. Tipi adeta barakanın içinde hissediliyordu. Barakanın içinde fırtına vardı
adeta. Çaresizlik içinde babasını izledi. Daha şimdiden üşümeye başlamıştı. Yarın yine gelir
bir yorgan ve birkaç battaniye getiririm diye düşündü. Öyle üzgündü ki Dünya başına göçüyor
gibiydi. O bu duygular içindeyken babası yüreğine bıçak saplanmış gibiydi. Yıllarca emek
verdiği oğlu tarafından bir barakaya terk ediliyordu. Gururu incinmişti içi yanıyordu ama belli
etmemeye çalışıyordu. Minik Can ise olanlara hiçbir anlam veremiyordu. Anlamsızca ama
dedesinden ayrılacak olmanın vermiş olduğu üzüntüyle sadece seyrediyordu. Artık gitme
zamanıydı. Babasının yatağına eğildi yanaklarını ve ellerini defalarca öptü. Beni affet der gibi
sarıldı, kokladı. Artık ikisi de kendine hakim olamıyor ve hıçkıra hıçkıra ağlıyordu. Buna
mecburum der gibi baktı babasının yüzüne ve Can'ın elini tutup hızla barakayı terk etti.
Arabaya bindiler. Can yol çıktıklarında ağlamaya başladı neden dedemi o soğuk yerde
bıraktın diye. Verecek hiçbir cevap bulamıyordu, annen böyle istiyor diyemiyordu. Can 'Baba
sen yaşlandığında bende seni buraya mı getireceğim' diye sorunca Dünyası başına yıkıldı. O
sorunun yöneltilmesiyle birlikte deliler gibi geri çevirdi arabayı. Barakaya ulaştığında 'Beni
affet baba' diyerek babasının boynuna sarıldı. Baba oğul sıkı sıkı sarılmış ve çocuklar gibi
155
hıçkıra hıçkıra ağlıyorlardı. Oğlu 'Baba beni affet, sana bu muameleyi yaptığım için beni affet'
diye hatasını belli ediyordu.. Babası oğlunun bu sözlerine en anlamlı cevabı veriyordu...
'Geri geleceğini biliyordum yavrum. Ben babamı dağ başına atmadım ki, sen beni atasın. Beni
bu dağda bırakamayacağını biliyordum
AFFIN ERDEMİ
Bir gün trenle seyahat eden birisi tesadüfen son derece huzursuz olan genç bir adamın yanına
oturmuş. Bir sure sonra , genç adam , uzak bir hapishaneden henüz çıkmış bir mahkum
olduğunu açıklamış. Mahkumiyeti ailesine o kadar utanç vermiş ki , ne ziyaretine gelmişler ,
ne de bir mektup yollamışlar. Ama fakir oldukları için seyahat edemediklerini , cahil oldukları
için mektup yazamadıklarını umuyor ; her şeye rağmen kendisini affetmiş olmalarını hayal
ediyormuş.
Ailesinin işini kolaylaştırmak için , kendilerine mektup yazıp tren kasabanın eteklerindeki
çiftliklerinden geçerken bir işaret koymalarını söylemiş. Ailesi kendisini affetmişse , raylara
yakın bir elma ağacına beyaz bir kurdele bağlayacaklarmış. Eğer kendisinin geri dönmesini
istemiyorlarsa , hiç bir şey yapmayacaklar , o da trende kalıp Batıya gidecek , belki de bir
serseri olacakmış.
Tren , kasabasına yaklaşırken heyecanı o kadar artmış ki , pencereden dışarı bakmaya cesaret
edemiyormuş. Kompartıman arkadaşı kendisiyle yer değiştirip onun yerine elma ağacına
bakacağını söylemiş.
Bir dakika sonra elini genç mahkumun koluna koymuş ,
“ Şuraya bak ” demiş. Göz pınarlarında biriken yaşlarla gözleri parlıyormuş. “ Her şey
yolunda , bütün ağaç bembeyaz kurdelalarla bezenmiş ”.
O anda bir ömrü zehirleyen tüm acılar , adeta , birden dağılmış , kaybolmuş.
156
"Affetmezseniz sevemezsiniz.
Sevgisiz hayat ise anlamsızdır."
ANNE VE ÇOCUK
1 yaşınızdayken sizi elleriyle besledi ve yıkadı. Bütün gece ağlayıp onu uyutmayarak
teşekkür ettiniz
2 yaşınızdayken size yürümeyi öğretti Size seslendiğinde odadan kaçarak teşekkür ettiniz
3 yaşınızdayken size özenle yemekler hazırladı Tabağınızı masanın altına dökerek teşekkür
ettiniz
4 yaşınızdayken elinize rengarenk kalemler tutuşturdu. Evin bütün duvarlarına resim yaparak
teşekkür ettiniz
5 yaşınızdayken sizi cici kıyafetlerle süsledi. Gördüğünüz ilk çamur birikintisine atlayarak
teşekkür ettiniz
6 yaşınızdayken okula kadar sizinle yürüdü. Sokaklarda "GİTMİYCEEEEEEM" diye
ağlayarak teşekkür ettiniz
7 yaşınızdayken size bir top hediye etti. Komşunun camini kırarak teşekkür ettiniz
9 yaşınızdayken size piyano öğretmeni buldu. Notaları bir gün bile çalışmayarak teşekkür
ettiniz
10 yaşınızdayken doğum günü partilerinden dans derslerine kadar her yere sizi arabayla
götürdü. Arabadan fırlayıp giderken arkanıza bile bakmayarak teşekkür ettiniz
11 yaşınızdayken sizi arkadaşınızla sinemaya götürdü. "Sen bizimle oturma" diyerek teşekkür
ettiniz
12 yaşınızdayken zararlı TV programlarını seyretmenizi istemedi. O evde değilken hepsini
izleyerek teşekkür ettiniz
157
15 yaşınızdayken sizi yurtdışında yaz kampına gönderdi. Tek satir mektup yazmayarak
teşekkür ettiniz
17 yaşınızdayken erkek arkadaşınızla partiye gitmenize izin verdi. Bir telefon bile etmeden
sabaha karşı eve dönerek teşekkür ettiniz.
19 yaşınızdayken okul masraflarınızı karşıladı,sizi arabayla kampusa götürdü ve eşyalarınızı
taşıdı. Arkadaşlarınız alay etmesin diye kampus kapısında vedalaşarak teşekkür ettiniz
21 yaşınızdayken iş hayati ve kariyerinizle ilgili size fikir vermek istedi "Ben senin gibi
olmayacağım" diyerek teşekkür ettiniz
22 yaşınızdayken kep giyme töreninizde size gururla sarıldı. Avrupa seyahati için para
isteyerek teşekkür ettiniz
24 yaşınızdayken uzun suredir çıktığınız çocukla tanışmak istedi "Zamanını ben bilirim" diye
tersleyerek teşekkür ettiniz
25 yaşınızdayken düğün masraflarınızı karşıladı,sizin için hem mutlu oldu hem çok
duygulandı. Siz dünyanın bir ucuna taşınarak teşekkür ettiniz
30 yaşınızdayken bebek bakimi hakkında size akil vermek istedi. "Artık bu ilkel yöntemleri
bırak"diyerek teşekkür ettiniz
40 yaşınızdayken sizi arayıp bir akrabanızın doğum gününü hatırlattı "Anne işim başımdan
aşkın"diyerek teşekkür ettiniz
50 yaşınızdayken o çok hastalandı, hafta sonunda onu görmeye gittiğinizde mutlu oldu. Ona
yaşlıların çocuk gibi nazlı olduğunu söyleyerek teşekkür ettiniz
Derken bir gün..... o öldü. O güne kadar onun için yapmadığınız ne varsa, o anda kalbinize bir
yıldırım gibi düştü....
158
ARJANTİN'Lİ ÜNLÜ GOLFÇÜ
Arjantinli ünlü golfçü Robert Vincenzo yine bir ödül kazanmış,ödülünü alıp kameralara poz
vermiş.
Ardından kulübüne uğramış, eşyalarını toplayıp otoparktaki arabasının yanına doğru
yürümüş.O sırada yanına bir kadın yaklaşmış. Vincenzo'yu kutladıktan sonra ona küçük bir
bebeğini olduğunu, bebeğin çok hastalandığını ve hastane masraflarını karşılayamadığını
onun her gün biraz daha ölüme yaklaştığını anlatmış. Kadının anlattıkları Vincenzo'yu çok
etkilemiş. Hemen çek defterini çıkarmış ve turnuvadan kazandığı paranın bir bölümünü yazıp
imzalamış. Çeki kadına uzatmış. O sırada kadına "umarım bebeğinin iyi günleri için
harcarsın" demiş.
Ertesi hafta Vincenzo klupte öğle yemeğini yerken Golf derneği'nin bir üyesi yanına
yaklaşmış ve "otoparktaki çocuklar, geçen hafta siz turnuvayı kazandığınız gün bir kadının
yanınıza yaklaştığını ve sizinle konuştuğunu söylediler" demiş. "Evet" demiş Vincenzo,
"bunun nesi garip?" "Garip değil tabi ki" demiş adam," ama size bir haberim var o kadın bir
sahtekarmış. Sizin gibi zengin kişilere yaklaşıp hasta bir bebeği olduğunu söyleyip para
koparırmış. Korkarım sizden de koparmış.
" Vincenzo şaşkınlıkla " yani ölümü beklenen bir bebek yok mu?" demiş. "Yok" demiş
adam. "İşte bu hafta duyduğum en iyi haber" demiş Vincenzo.
İşte buna bakış açısı farkı diyoruz. Kimi parasını kaybettiğine üzülür ama kimi de
Vincenzo gibi ölümü bekleyen bir bebek olmamasına sevinir. Aynı pencereden dışarı bakan
iki kişiden biri sokaktaki çamuru, diğeri gökyüzündeki yıldızları görebilir. Seçim bizlere
aittir.
ARKADAŞ
Vietnam Savaşı sonrası... Evine dönmekte olan bir asker San Francisco'dan ailesini aradı:
"Anne, baba eve dönüyorum, ama sizden bir şey rica ediyorum. Yanımda bir arkadaşımı da
getirmek istiyorum." "Memnuniyetle, O'nunla tanışmak isteriz", diye cevapladılar. Oğulları
159
"Bilmeniz gereken bir şey daha var." diye devam etti. "Arkadaşım savaşta ağır yaralandı, bir
mayına bastı ve bir koluyla ayağını kaybetti. Gidecek hiçbir yeri yok ve O'nun gelip bizimle
kalmasını istiyorum." "Bunu duyduğuma üzüldüm oğlum. Belki O'nun başka bir yer
bulmasına yardımcı olabiliriz." "Hayır. Anne, baba O'nun bizimle kalmasını istiyorum."
"Oğlum." dedi babası. "Bizden ne istediğini bilmiyorsun. O'nun gibi özürlü biri bize korkunç
yük olur. Bizim kendi hayatımız var ve bunun gibi bir şeyin hayatımıza engel olmasına izin
veremeyiz. Bence bu arkadaşını unutup eve dönmelisin. O kendi başının çaresine bakacaktır."
Oğlu o anda telefonu kapattı. Ailesi O'ndan bir süre haber alamadı. Ama birkaç gün sonra,
San Francisco polisinden bir telefon geldi. Oğullarının yüksek bir binadan düşüp öldüğünü
öğrendiler. Polis bunun intihar olduğuna inanıyordu. Üzüntü dolu anne-baba hemen San
Francisco'ya uçtular ve oğullarının cesedini tespit etmek için şehir morguna götürüldüler.
Anne - baba oğullarını hemen tanıdılar yalnız bilmedikleri bir şeyi de öğrenince dehşete
düştüler: Oğullarının sadece bir kolu ve bacağı vardı...
ASIL FAKİRLİK
Günlerden bir gün bir baba ve zengin ailesi oğlunu köye götürdü. Bu yolculuğun tek
amacı vardı, insanların ne kadar fakir olabileceklerini oğluna göstermek. Çok fakir bir ailenin
çiftliğinde bir gece ve gün geçirdiler.
Yolculuktan döndüklerinde baba oğluna sordu,
"insanların ne kadar fakir olabildiklerini gördün mü?"
"Evet!"
"Ne öğrendin peki?"
Oğlu cevap verdi, "Şunu gördüm: bizim evde bir köpeğimiz var, onlarınsa dört. Bizim
bahçenin ortasına kadar uzanan bir havuzumuz var, onlarınsa sonu olmayan bir dereleri.
Bizim bahçemizde ithal lambalar var, onlarınsa yıldızları. Bizim görüş alanımız ön avluya
kadar, onlarsa bütün bir ufku görüyorlar."
Oğlu sözünü bitirdiğinde babası söyleyecek bir şey bulamadı.
160
Oğlu ekledi, "Teşekkürler, baba, ne kadar fakir olduğumuzu gösterdiğin için!"
AŞK BİTİNCE
Fırat’ın bir yakasında yaşayan bir delikanlı ile öbür yakasında yaşayan güzel bir kadın
varmış. Birbirlerine aşık olmuşlar.
Delikanlı her gece Fırat’ın sularında yüzerek karşı yakaya geçer sevgilisine ulaşırmış. Gece
sabaha kadar sohbet ederlermiş. Şafak sökmesine yakın delikanlı sevgilisinden müsaade
isteyip, kendini Fırat’ın azgın sularına bırakır ve karşı yakaya geçermiş. Bu gecelerce böyle
sürüp gitmiş.
Yine bir gece delikanlı Fırat’ı geçip sevgilisinin yanına gitmiş. Şafak sökerken delikanlı
müsaade istemek üzere kadına yaklaştığında bir şeyin farkına varmış ve kadına dikkatle
bakarak;
- Senin bir gözün kör müydü! demiş. Kadın o zaman delikanlıya bakarak;
- Sen sen ol, sakın ola bugün Fırat’a girme demiş.
Delikanlı kadından ayrılmış, Fırat’a girmiş ve yüzme bilmediğinden boğularak ölmüş.
Bizim delikanlı gerçekte yüzme bilmiyormuş, duyduğu aşk yüzünden, onun gücü sayesinde
Fırat’ı geçermiş.
O aşk bitince de...
AZİM
Japon çocuğun tek hayali çok ünlü bir karateci olmaktı. Fakat ailesi buna izin vermezdi. Bir
gün talihsiz bir kaza sonucu çocuk sol kolunu kaybetti.
Ailesi çocuğun moralinin çok kötü olduğunu görünce ona bir karate hocası tuttu.
161
Hoca ilk dersinde çocuğa karsısındakini sağ koluyla tutup üstünden savurmayı gösterdi. Hatta
ikinci, üçüncü ve sonraki bütün derslerde hep aynı hareketi yapıyorlardı.
Çocuk bir gün hocasına "hocam ben çok sıkıldım, artık başka hareketlere geçsek" dedi. Hoca
ise bunu kabul etmeyerek dünyada bu işi en hızlı yapan kişi olmadıkça bitirmeyeceğini
söyledi. Çocuk o kadar hızlanmıştı ki, hocasını bile göz açıp kapayıncaya kadar yerden yere
vuruyordu. Bir gün hoca elinde bir kağıtla geldi kağıtta çocuğun gençler karate şampiyonasına
katılabileceği yazıyordu.
Çocuk çok şaşırdı. Ertesi gün salonda ilk rakibinin karşısına çıkacakken heyecanla hocasına
sordu, "hocam bu iş nasıl olur? Ben sadece tek hareket biliyorum kesin kaybederim" Hocası
ise "sen sadece hareketi yap" cevabını verdi.
Çocuk ringe çıktı ve hareketiyle rakibini eledi. Hatta tek hareketle finale kadar çıktı. Finalde
karşısında kendisinin iki katı birisi vardı. Önce çok korktu ama yine bildiği hareketi yaparak
son rakibini de yendi ve şampiyon oldu.
Sevinçle hocasının yanına koştu ve sordu "hocam nasıl olur anlamıyorum, sadece bir hareket
biliyorum, tek kolluyum ve şampiyon oldum" Hocası çocuğa baktı ve dedi ki, "senin yaptığın
hareket karatedeki en zor hareketlerden biridir.
Ve bir tek savunması vardır o da, rakibin sol kolunu tutmak.
BALON
Küçük çocuk, baloncuyu büyülenmiş gibi takip ederken, şaşkınlığını gizleyemiyordu. Onu
hayrete düşüren şey, "Bizim eve bile sığmaz" dediği o güzelim balonların adamı nasıl havaya
kaldırmadığı idi.
Baloncu dinlenmek için durakladığında o da duruyor ve sonra yine takibe koyuluyordu. Bir
ara adamın kendisine baktığını fark ederek ona doğru yaklaştı ve bütün cesaretini toplayarak:
- Baloncu amca, dedi. Biliyor musun benim hiç balonum olmadı.
Adam çocuğu söyle bir süzdükten sonra:
162
- Paran var mı? diye sordu. sen onu söyle.
- Bayramda vardı, diye atıldı çocuk, önümüzdeki bayram yine olacak.
- Öyleyse bayramda gel, dedi adam. Acelem yok, ben beklerim.
Çocuk sessizce geri döndü. O ana kadar balonlardan ayıramadığı gözleri dolu dolu olmuş,
yürümeye bile mecali kalmamıştı. Bir kaç adım attıktan sonra elinde olmadan tekrar onlara
baktığında, gördüklerine inanamadı.Balonlar, her nasılsa adamın elinden kurtulmuş ve yol
kenarındaki büyük bir akasya ağacının dallarına takılmıştı.
Çocuk, olup bitenleri büyük bir merakla takip ederken, baloncu ona doğru dönerek:
- Küçük, diye seslendi. Balonları ağaçtan kurtarırsan birini sana veririm. Yapılan teklif,
yavrucağın aklını başından almıştı. Koşarak ağacın altına doğru yöneldi ve ayakkabılarını
aceleyle fırlatıp tırmanmaya başladı. Hedefine adım-adım yaklaşırken duyduğu heyecan,
bacaklarını kanatan akasya dikenlerinin acısını hissettirmiyordu. Sincap çevikliğiyle balonlara
ulaştığında bir müddet onları seyretti ve dallara dolanan ipi çözerek baloncuya sarkıttı.
Ancak balonlardan birisi iyice sıkıştığından diğerlerinden ayrılmış ve ağaçta kalmıştı. Çocuk
onu kurtarmaya kalkışsa, dikenlerden patlayacağını çok iyi biliyordu. İster istemez balonu
yerinde bırakıp aşağıya indi ve adam dönerek:
- Birini bana verecektiniz, dedi. Hangisi o?
Adam elini tersiyle burnunu sildikten sonra:
- Seninki ağaçta kaldı evlat, dedi. İstersen çık al.
Çocuk bu sefer ayakta bile duramadı. Kaldırım kenarına oturup baloncunun uzaklaşmasını
bekledikten sonra, dallar arasında parlayan balona uzun uzun bakarak:
"Olsun", diye mırıldandı. "Olsun." Ağacın üzerinde kalsa da, bir balonum var ya artık..
163
BEŞ MAYMUN
Kafese beş maymunu koyarlar, ortaya da bir merdiven ve tepesine de iple muzları asarlar.
Her bir maymun merdivenleri çıkarak muzlara ulaşmak istediğinde dışarıdan üzerine soğuk su
sıkarlar. Her bir maymun aynı denemeye giriştiğinde çok soğuk suyla ıslatılır, bütün
maymunlar bu denemeler sonunda sırılsıklam ıslanırlar. Bir süre sonra muzlara hareketlenen
maymunlar diğerleri tarafından engellenmeye başlanır. Su kapatılıp, maymunlardan biri dışarı
alınıp ve yerine yeni bir maymun konulur, ilk yaptığı iş muzlara ulaşmak için merdivene
tırmanmak olur. Fakat diğer dört maymun buna izin vermez ve yeni maymunu döverler. Daha
sonra ıslanmış maymunlardan biri daha yeni bir maymunla değiştirilir ve merdivene ilk
yaptığı atakta dayak yer, bu ikinci yeni maymunu en şiddetli ve istekli döven ilk yeni
maymundur. Islak maymunlardan üçüncüsü de değiştirilir. En yeni gelen maymun da ilk
atağında cezalandırılır. Diğer dört maymundan yeni gelen ikisinin, en yeni gelen maymunu
niye dövdükleri konusunda hiçbir fikirleri yoktur. Son olarak en baştaki ıslanan maymunların
dördüncüsü ve beşincisi de yenileriyle değiştirilir. Tepelerinde bir salkım muz asılı olduğu
halde artık hiçbiri merdivene yaklaşmamaktadır. Neden mi? Çünkü burada işler böyle gelmiş
ve böyle gider...'
BEYAZ GARDENYA
12 Yaşımdan bu yana, her yıl doğum günümde bana, kimin gönderdiği belli olmayan beyaz
bir gardenya gelirdi. Üzerinde ne bir not ne de bir kart olurdu. Çaresiz bir şekilde çiçekçiyi
aradığımda ise; ödemenin peşin yapıldığını söylerlerdi.
Bir süre sonra, çiçeği gönderenin kimliğini öğrenme çabalarımdan vazgeçtim. Yumuşacık,
pembe kâğıtlara sarılmış sihirli bir görünüm sergileyen beyaz çiçeğin baş döndüren
kokusunun ve güzelliğinin tadını çıkarmaya başladım.
Fakat, hiçbir zaman da gönderenin kim olduğu üzerine hayaller kurmaktan vazgeçmedim. En
mutlu anlarım, kimliğini saklayan bu çok utangaç ama tuhaf, ayni zamanda heyecan verici ve
harika insanın kim olduğunu düşünerek geçti.
Ergenlik dönemimde, çiçeği gönderenin beni çok seven ya da benim tanımadığım, ama bana
164
hayran bir erkek olduğunu düşünmek çok zevkliydi. Annem genellikle benim bu hayallerime
katkıda bulunurdu.
Bana sık sık, bu kişinin iyilik yaptığım ve teşekkürünü bu biçimde dile getirecek biri olup
olmadığını sorardı. O zaman, bisikletime binerken, küçük çocuklarıyla alışverişten eli kolu
dolu olarak evine gelen komşumuzu anımsardım. Çünkü, her zaman o komşumuzun
aldıklarını arabasından eve taşımasına yardım eder ya da çocukların yola fırlamalarını
engellerdim. Çiçekleri gönderen, belki de caddenin karısındaki evde oturan yaşlı adamdı.
Kışın buz tutan merdivenlerden inerken düşmemesi için, posta kutusundaki mektuplarını
posta kutusundan ben alır götürürdüm evine.
Annem, gardenya konusunda hep hayal gücümü kullanmama yardım etmiştir. Çocuklarının
hep yaratıcı olmalarını isterdi. Ayrıca, sadece kendisinin değil, tüm dünyanın bizi sevdiğini
hissetmemizi isterdi.
17 Yaşına geldiğimde bir erkek kalbimi kırdı. Beni telefonla son kez aradığı gece, uyuyana
kadar ağladım. Ertesi sabah uyandığımda aynamın üzerine rujla yazılmış bir not buldum:
Yarı-Tanrılar çekip gittiklerinde, gerçek Tanrılar ortaya çıkarlar. Unutma!." Emerson'in bu
sözleri hakkında uzun uzun düşündüm ve çektiğim acılar yok olana kadar da annemin
yazdıklarını aynamdan silmedim. Cam siliciyi elime aldığımda annem gerçekten iyileştiğimi
biliyordu artık. Fakat elbette annemin iyileştiremeyeceği yaralar da aldım.
Babam bir kalp krizinde öldü. Duyduğum üzüntü bir anda terkedilmişliğe, korkuya,
güvensizliğe ve öfkeye dönüşmüştü ... Yaşadığı büyük acı bile annemin duygularımı
anlamasını engellememişti.
Çocuklarının kendilerini nasıl hissettikleri her zaman onun için çok önemli olmuştu. Bize,
çirkinliklerde bile bir güzellik bulmayı öğretmişti. Annem çocuklarının kendilerini gardenya
gibi görmelerini istemişti. Güzel, güçlü, mükemmel sihirli ve belki de biraz gizemli bir koku
ile birlikte.
Annem, ben 22 yaşıma geldiğimde öldü ve ben annemin ölümünden 10 gün sonra evlendim.
165
Gardenyalar o yıldan sonra gelmez oldu.
BIRAKIN IŞIĞINIZ YANIK KALSIN
Uzaklarda küçük bir kasabada genç bir adam kendi işini kurdu bu, iki caddenin köşesinde bir
perakendeciydi. Adam dürüst ve dost canlısıydı, insanlar onu seviyorlardı. Ondan alışveriş
yapıyorlar ve arkadaşlarına tavsiye ediyorlardı.Adam bir yıl içinde bir dükkandan,
Amerikanın bir ucundan diğerine uzanan bir zincir oluşturdu.
Bir gün hastalanıp hastaneye kaldırıldı. Doktorlar az zamanı kalmış olabileceğinden endişe
ediyorlardı.Üç yetişkin çocuğunu yanına çağırdı ve onlara bir görev verdi:içinizden biri yıllar
boyu uğraşarak kurduğum şirketimin başına geçecek. Hanginizin bunu hakkettiğine karar
vermek için, her birinize birer dolar vereceğim. Şimdi gidip bu birer dolarla ne alabiliyorsanız
alacaksınız, ama bu akşam geri döndüğünüzde paranızla aldığınız şey hastahane odamı bir
uçtan bir uca doldurmalı. Çocuklar bu başarılı şirketi yönetme fırsatı karşısında heyecana
kapıldılar. Üçü de şehre gidip parasını harcadı.
Akşam geri döndüklerinde babaları sordu: "Birinci çocuğum, bir dolarla ne yaptın ?" Çocuk
cevap verdi: "Arkadaşımın çiftliğine gittim, bir dolarımı verdim ve iki balya saman aldım.
Sonra odadan dışarı çıktı, saman balyalarını getirdi, açtı ve havaya savurmaya başladı. Oda
bir anda samanlarla dolmuştu. Ama biraz sonra samanların tamamı yere indi ancak babanın
söylediği gibi odayı bir uçtan öbür uca dolduramadı.
Adam sordu: "Peki ikinci çocuğum, sen paranla ne yaptın ?" Yorgancıya gittim. İki tane
yastık aldım. Bunu söyleyen çocuk, yastıkları içeri getirdi, açtı ve tüyleri bütün odaya dağıttı.
Zaman içinde bütün tüyler yere düştü, böylece oda yine dolmamıştı.
"Sen üçüncü çocuğum, sen paranı ne yaptın ?" diye sordu adam. Dolarımı cebime koyup
senin yıllar önceki dükkanın gibi bir dükkana gittim. Dükkanın sahibine parayı verdim ve
bozmasını istedim. Dolarımın 50 centini İncil'de yazıldığı gibi çok değerli bir şeye verdim. 20
centini şehrimizdeki iki yardım kurumuna bağışladım. 20 centte kiliseye verdim.Böylece bir
onluğum kaldı. Bununla iki şey aldım. Çocuk elini cebine atıp bir kibrit kutusu ve bir mum
çıkardı.
166
Işığı kapatıp mumu yakınca oda mumun yaydığı ışıkla dolmuştu. Oda samanla veya tüyle
değil, bir uçtan öbür uca ışıkla dolmuştu. Baba memnundu; "Çok iyi oğlum. Bu şirketin
başına sen geçeceksin, çünkü yaşam hakkında çok önemli bir şeyi, ışığını yaymayı biliyorsun.
Bu çok güzel.
BİR BAŞARININ ÖYKÜSÜ
Kandilli, Zonguldak’a bağlı küçük bir ilçedir. 1948’lerde, şimdiki haline nisbeten çok daha
kalabalıktır. Kandilli kömür işletmelerinde o yıllarda yaklaşık beş bin kişi çalışmaktadır.
Yine Kandilli’de o yıllarda üç tane sinema ve bir tiyatro bile vardır. Sosyal hayat oldukça
hareketlidir denebilir. Kandilli’ye 15-20 km yakınlıkta olan Ereğli ise o günlerde bir tane
sinema vardır yalnızca ve bir ilçe olmasına rağmen köy havasından yeni yeni sıyrılmaktadır.
İsmail Amca askerden dönmüştü o yıllarda. Trabzon’un Maçka ilçesinin bir köyünde kıt
kanaat geçiniyorlardı ailesiyle. Memlekette iş olmayınca babasını ikna ederek iyi bir iş
bulacağı ümidiyle öküzlerini sattırmış ve Kandilli kömür işletmesinde, hemşerilerinin yanında
çalışmak üzere gelmiştir.
İsmail Amca Kandilli’ye gelmesine gelmişti ama umduğu gibi bir iş bulamamıştı.Uzun zaman
beklemesine rağmen olmamıştı. Bu arada elindeki üç-beş kuruş parasını da neredeyse
harcamıştı.
Araya hemşerilerini de koyarak ancak karın tokluğuna çalışabileceği çok ağır bir iş
bulabilmişti,maden ocağına inmesi gerekiyordu. İşletme müdürü kendisine iş vermek
istemezken, memleketine geri dönmesini tavsiye etmişti.
Bulduğu işte de çalışmak istemeyince önünde iki tercih kalmıştı; kalmak başka bir iş bulmak
ya da memlekete geri dönmek. Memlekette ekmek yoktu üstelikte öküzleri de sattırmıştı
babasına. İş bulamazsa nasıl bakardı babasının yüzüne. Kalmaya karar verdi.Kaldı.
Memlekete dönmektense Kandilli kömür işletmesinde çalışan işçilerin söküklerini dikmeyi
kendisine iş edinmişti. Bir süre sonra hemşerilerinin yanından ayrılırken derme çatma bir
kulübeden terzi dükkanı bile olmuştu. Giderek de işler büyüyordu.
167
Derken elbise de dikmeye başlamıştı. İşleri de oldukça düzelirken kendisine lazım olan
makineleri de alabilmişti.Dükkanını düzenledi. İmkanlar elverdi başını sokacak bir de evi
oldu. Evlenmeye karar verdi ve evlendi. Artık kendisine destek olacak bir de eşi vardı.
Birlikte çalıştılar daha çok paraları oldu.
İsmail Amca inşaat malzemeleri sektörüne girmeye karar verdi. Bu arada çocukları da
olmuştu.Çocuklarda büyümeye başlayınca terziliği bırakarak tamamen inşaat sektörüne
yöneldi ve yeni kurulan Karadeniz Ereğli’ye taşındı.İnşaat sektörünün canlı olacağı
belliydi.Tahmin ettiği gibi inşaat malzemeleri sahasında da iyi para kazanmaya başladı.. Hep
böyle gelişmeler olmaya devam etti.
İsmail Amca iş vermeyip kendisini memlekete gönderen ustabaşıyı hep hatırladı ve içinden
hep ona teşekkür etti. Çünkü bütün gelişmeler bu olaydan sonra verdiği kararlarla gelmişti.
Şimdi ise oğullar ile birlikte 80-100 bin nüfuslu; çileği, çeliği ve festivalleri ile meşhur
sahil kenti Karadeniz Ereğli’nin sayılı ve itibarlı esnaflarından.
BİR HIRSIZIN PORTRESİ
Genç Macar sanatçı Arpad Sebesy , multimilyoner Elmer Kelen’ in portresini yapmak için
görevlendirilmişti. Görev zordu. Çünkü Kelen sadece üç kısa poz vermeye razı olmuştu.
Sonuçta , Sobesy portrenin çoğunu ezberden yapmak zorunda kalmıştı. Kısıtlamalara rağmen
, Sebesy portrenin Kelen’e yeterince benzediği görüşündeydi. Ancak , Kelen aynı fikirde
değildi. Kibirli milyoner resmin kendisine benzemediğini öne sürerek portrenin parasını
ödemeyi reddetti. Genç ressam resmini yapabilmek için saatlerce titizlikle çalışmıştı ve
birdenbire bunu gösterecek hiçbir şeyi olmadığını fark etti. Milyoner stüdyodan ayrılırken ,
sanatçı bir ricada bulundu , “ Portreyi size benzemediği için reddettiğinizi belirten bir mektup
yazabilir misiniz?” Kelen bu kadar kolay kurtulduğuna sevinerek razı oldu.
Aylar sonra , Macar Sanatçıları Derneği , Budapeşte Güzel Sanatlar Galerisi’nde sergi açtı.
Kelen’in telefonu çalmaya başladı. Biraz sonra galeriye geldiğinde Sebesy’nin yaptığı
portresinin , üzerinde ‘Bir Hırsızın Portresi’ etiketiyle teşhir edildiğini gördü. Mağrur
milyoner resmin indirilmesini istedi. Müdür reddedince , Kelen resim kendisini topluma alay
konusu edeceği için dava açmakla tehdit etti. Bunun üzerine müdür , Kelen’in resmin
168
kendisine benzemediği için almayı reddettiğini belirten imzalı mektubunu çıkardı. Milyoner
artık resmen parasını ödeyip almaktan başka çare kalmadığını anlamıştı. Genç sanatçı sadece
son gülen olmakla kalmamış , aynı zamanda güçlüğü karlı bir alışverişe dönüşmüştü. Çünkü
milyoner resmi almaya kalktığında fiyatının eskisinden on kat daha fazla olduğunu görmüştü.
Güçlüklere teslim olmayı kabul etmemişti. Bunun yerine öfke ve acıya teslim olmaktansa
yararlı bir kapı açacak bir yol düşündü. Kısaca ressam değerli bir prensip keşfetmişti: Yeni
fırsatlar bizi genellikle sıkıntılı anlarda ziyaret eder , çünkü bir kapı kapanırsa başka bir kapı
açılır.
BİR KELEBEĞİN DERSİ
…Adam minik kozadan beliren deliğe bakıyordu ve oturup bir kelebeğin saatler boyunca
bedenini bu küçük delikten çıkarmak için harcadığı çabayı izledi.
Sonra birden kelebek bu çabadan yorulmuş sanki elinden geleni yapmış ve artık yapabileceği
bir şey yokmuş gibi hareketsiz kalınca adam bir makas alıp kozadaki deliği büyüterek
kelebeğe yardım etmeye karar verdi.
Böylece kelebek zahmetsizce dışarı çıkabilecekti.
Düşündüğü gibi de oldu. Kozadaki deliği büyütmesiyle kelebek kolayca çıkıvermişti işte.
Fakat bedeni kuru küçücük ve kanatları buruş buruştu.
Adam izlemeye devam etti ; çünkü kelebeğin kanatlarının açılıp bedenini taşıyacak kadar
güçleneceğini umuyordu.
169
Ama bu hiç olmadı ! Kelebek hayatını kurumuş bir beden ve buruşuk kanatlarla yerde
sürünerek geçirecekti.
Adamın iyi niyeti ve yardımseverliliğinin anlamasını engellediği şey ; kelebek kozanın
daracık deliğinden çıkmaya çalışırken , Allah’ın , kelebeğin bedenindeki sıvıyı onun
kanatlarına gitmesini sağlaması , ve kozadan çıkmayı başardığı anda uçabilmesi için yaptığı
ince hesaptı.
Bazen yaşamda tam olarak ihtiyaç duyduğumuz şey çabalardır. Eğer Allah , yaşamda
herhangi bir çaba olmadan ilerlememize izin verseydi , o zaman bir anlamda sakat kalırdık. O
zaman olabileceğimiz kadar güçlenemezdik. Asla uçamazdık.
Güçlü olmak istedim …
Ve Allah beni güçlendirmek için zorluklar yolladı.
Bilgelik istedim …
Ve Allah çözmem için sorular yolladı.
Başarı istedim …
Ve Allah bana çalışmam için zeka ve kas gücü verdi.
Cesaret istedim …
Ve Allah bana üstesinden gelmem gereken sorunlar verdi.
Sevgi istedim …
Ve Allah bana , yardımcı olmam için sorunlu insanlar yolladı.
İyilik istedim …
170
Ve Allah bana fırsatlar yolladı.
“ İstediğim hiçbir şeyi elde edemedim …
Ama ihtiyaç duyduğum her şeyi elde ettim.”
BİR SAATLİK DOST (YAŞANMIŞ)
Hızlı bir çalışma temposunun ardından saatin beş olduğunu kat nöbetini devretmeye gelen
hemşire arkadaşlar sayesinde fark etmiştik. Yoğun bir servisti çalıştığım servis. Çocuk
servisleri hastanelerin en yoğun ve gürültülü olan servisleridir. Artık günün yoğunluğu
geçmiş, servis sessiz bir hal almıştı. Akşam tedavilerini henüz bitirmiş ofiste cay içmeye
gitme telaşındaydım. Çünkü günün ilk çayını içme fırsatını yakaladım diye kendi kendime
düşünüyordum. Kep dağılmış sac bas karışmış yorgun bitkin bir haldeydim tedavi odasından
çıktığımda. Aynada kendimi tanıyamadım. Ofise geldiğimde
hemşire odasının telefonu çalıyordu. Oturduğum yerden büyük bir güçlükle ayağa kalktım ve
telefona gittim. Karşıdaki ses acilde trafik yaralılarının olduğunu, içlerinde çocukların da
bulunduğunu, damar bulamadıklarından dolayı acile yardıma gelmemi söylüyordu. Tüm
yorgunluğumu unutmuş hızla acil servisine yönelmiştim ki, diğer telefonda nöbetçi hekimin,
icapçı beyin cerrahi hekimiyle gelip gelmeme konusundaki tartışmasını duydum. Nöbetçi
hekimin sesi ortalığı çınlatıyordu:
- Ne yapalım? Bırakalım ölsün mü bu insanlar? Gelmek zorundasınız!
- Gittiğiniz davet beni ilgilendirmez! Nöbet değiştirseydiniz çok önemli bir davetti madem.
- Siz Hipokrat yemini etmediniz mi?
Konuşma böyle sürüp giderken gelen asansöre binip koşarak acil servisine gittim. Her yer kan
revan içinde ağlayan koşuşturan yakınını bulmaya çalışan bir yığın insan vardı. Bu kalabalıkta
sağlıklı bir iş nasıl yapılırdı bilmiyordum. Ama herkes elinden geleni birilerine bakma
gayretini gösteriyordu. Acil serviste yatak kalmamış sedyelere insanlar yatırılıp ilk müdahale
yapılıncaya kadar bekletiliyor, yetersiz kalan personel yerine hastaları yukarı sevk edilen
servise aileleri çıkartıyordu. Onca kazazede içinde başında kimsesi olmayan ama durumu da
171
oldukça ağır 15-17 yas arası bir genç vardı. Gerekli müdahalesi yapılmış, fakat sevk edildiği
beyin cerrahı henüz görev yerine gelmediği için orada bekletiliyordu. Kendime ait serum ve
tedavileri uyguladıktan sonra o çocuğun başına gidip konuşmaya
başladım, konuştuklarımı anlıyor fakat cevap veremiyordu. Hayatının son anlarını yaşadığını
görüyor ve yalnız olduğu için korkunç derecede
üzülüyordum onu orada yalnız bırakamıyordum. Zaten ben onunla ilgilenirken acil servis
boşalmış tüm hastalar gerekli servislere dağıtılmıştı. Genç iyice kötü olmuştu, ellerimi sımsıkı
tutuyordu. Bırakma dercesine gözlerinden yaşlar süzüldükçe kendimi ben de tutamaz hale
gelmiştim. Eğildim yanaklarından öptüm.
- Bırakmayacağım seni, sakin ol, üzülme sakın diyordum. Hiç tanımadığım daha önce hiç
görmediğim bu insana anlatılmaz bir yakınlık hissediyor sanki onun acısının aynısını
çekiyordum. Çok acı çekiyordu hem yalnızlığından hem de geçirmiş olduğu beyin
travmasından. Ne kadar süre daha onunla kaldığımı hatırlamıyorum. O artık aramızda değildi
bu dünyayı terk etmişti ve ben gelmeyen doktoru suçluyor, içimden lanetler yağdırıyordum.
Derken beyin cerrahi hekimi gelmişti hastanın daha doğrusu x (ölmüş) gencin üzerindeki
çarşafı almamı söyledi. çarşafı kaldırdığımda doktorun hiç bir şey söyleme fırsatı olmadan
yere düştüğünü gördüm. Ne olduğunu anlamaya çalışıyordum. Yemekli bir davetten gelmişti.
Acaba çok mu sarhoştu ya da kalp krizi mi geçiriyordu diye düşünürken diğer hekim
arkadaşları olaya müdahale etmişlerdi bile. Ölen o gencecik insanın babasıydı bu doktor ve
kendi evladının tedavisi için çok geç kalmıştı ne yazık ki. Kötü günde oğlunun acısıyla felç
geçirmiş ve görevine yeniden dönememişti.
Seni yeniden andım KEREM ruhun şad olsun hayattaki bir saatlik dost.. Bana yıllardır
yaşattığın tecrübeyle dost kalan dost.
BİR YEMEK TARİFİ
Bir bardak dolusu gülümseme ile başlayın,
Bir kap dolusu dostluk ilave edin,
Bir tutam yumuşaklık ve biraz da nezaket tozu ile kabartın,
Bir kaşık ümit,
Bir büyük porsiyon yardımlaşma,
Çok miktarda ilim ve bir tutam alçakgönüllülük ile çırpın.
172
Kuvvetlendirmek için de bir çorba kaşığı güvene ihtiyacınız olacak.
Bir sadakat kasesi içinde bir ölçü inanç, iki ölçü aklı selim ve birkaç damla hoşgörüyü azar
azar ilave ederek sevgi ile karıştırın.
İki kaşık gülücük, bir kaşık sabır ve bir tutam övgü ilave edin.
Şevk ile hiç durmadan karıştırın ve şükran ile tatlandırın. Yemeğin adı mı?
İNSANLIK !!!
BİSİKLET
Dokuz yaşındaki Almie Rose bana ve babasına bir bisiklet istediğini söylediğinde Noel' e iki
ay vardı. Noel yaklaştıkça Almie Rose' un bisiklet tutkusu yavaş yavaş yok olmaya başladı ya
da bize öyle geldi. Bunun üzerine ona son günlerde kız çocukları arasında büyük beğeni
toplayan bir bebek ve bebek evi satın aldık Noel için.
Fakat, 23 Aralık' ta birdenbire, "bir bisikleti olmasını, her şeyden çok istediğini" dile getirdi.
Artık çok geçti. Noel yemeğinin hazırlanması, unuttuklarımız için ufak tefek armağanların
alınması gerekiyordu ve küçük kızımızın istediği bisikleti seçmek için yeterli zamanımız
kalmamıştı.
Noel gecesi gelip çatmıştı. Gece saat 9 olduğunda ise Almie Rose ve küçük kardeşi Dylan
mışıl mışıl yataklarında uyuyorlardı. O anda Almie Rose' un düşlediği bisiklet aklımıza geldi,
suçluluk duyuyorduk ve anne baba olarak çocuğumuzu düş kırıklığına uğratmak bizi çok
üzüyordu. Babası, "Ne dersin, bilmiyorum. Aklıma şöyle bir şey geldi. Kilden bir bisiklet
yapayım ve üzerine bu bisikleti verip, yerine gerçek bir bisiklet alabileceğini yazalım" dedi.
Bulduğumuz çözüm çok hoşumuza gitmişti, çünkü kızımız artık büyümüştü ve istediği
bisikleti kendisinin seçmesi çok mantıklıydı. Böylelikle eşim, tam dört saat uğraştıktan sonra
kilden minyatür bir bisiklet yaptı.
Noel sabahı, Almie Rose' un kalp seklindeki paketi açıp, içinden beyaz ve kırmızı renkli kil
bisikleti eline almasını heyecanla izledik. Üzerindeki notu yüksek sesle okuduktan sonra bize
dönüp, " Yani babamın yaptığı bisikletin yerine gerçek bir bisiklet mi alabileceğim?"
" Evet" dedim gülümseyerek.
173
Almie Rose' un gözleri doldu ve "Babamın yaptığı bu güzel bisikleti veremem. Gerçek bir
bisiklet istemiyorum" dedi.
O anda uçtuk sanki ikimiz da mutluluktan. Yeryüzündeki bütün bisikletleri alabilirdik
kızımıza.
BORCUM VARDI
Oldukça yaşlı bir adam, kendisi gibi kamburlaşıp yere yanaşmış bir ağacın altında ağlıyordu.
Biraz önce irikıyım bir genç yanına sokulmuş ve kendisinden içki parası istedikten sonra bir
de tokat atmıştı. Yaşlı adamın yere yıkıldığını görenler, hemen yardımına koşup:
- Geçmiş olsun dede, dediler. O serseri ne istedi ki senden?
Adamcağız bir şey olmamış gibi toparlanmaya çalışırken:
- Eski bir borcum vardı, onu istedi , dedi. Yapması gerekeni yaptı sadece...
Çevresindekiler, ihtiyar adamı yerden kaldırdıktan sonra eline bastonunu tutuşturup aceleyle
işlerine koşuştular. Herkes ayrıldığında, hadiseyi başından beri görmüş olan bir delikanlı onun
koluna girerek:
- Fazla hırpalandınız, dedi. Ağacın gölgesinde biraz oturalım mı?
Yaşlı adam yorgun bakışlarını yukarıya yöneltip :
-Benim bu ağacın altında dinlenmeye hakkım yok yavrum dedi. Ölünceye kadar da
olmayacak.
Delikanlı, söylenenden bir şey anlamamıştı. Meraklı gözlerle kendisine bakarken, onun tekrar
hıçkırıklara boğulduğunu fark etti.
Yaşlı adam, iniltiye benzeyen bir sesle:
174
- Elli yıl kadar önceydi, diye devam etti. Rahmetli babamı, sigara parası almak için bu ağacın
altında azarlamıştım. Yani biraz önce evladımın beni dövdüğü yerde.
Delikanlı ne diyeceğini bilemedi ve şimdi biraz daha bitkin görünen ihtiyarın sakinleşmesini
bekledikten sonra, onu arabayla evine bırakmayı teklif etti.
Adam, titrek adımlarla yoluna koyulurken:
- Evim oldukça uzaklarda yavrum. Ama ben yürüyerek gideceğim oraya. Babamın da onu
azarladıktan sonra, üzüntüsünden yayan döndüğü gibi. Hem şehir dışındaki kabristana uğrayıp
bir Yasin'le öpeceğim ellerinden...
ÇAMURLU AYAKKABILAR
Fakir bir ailenin ortanca çocuğuydu. İlkokulu, tek sınıflı bir köy okulunda bitirmişti.
Ortaokula devam edebilmek için köyünden kilometrelerce uzaklıktaki ilçeye gitmesi
gerekiyordu. Okumaya olan sevgisinden dolayı her gün bu yolu gidip gelmek ona zor
gelmiyordu.
Ondan bir yaş büyük olan abisi okumamıştı. İlçede bir lokantada çalışıyordu. Ara sıra
geliyordu eve.
Son gelişinde kardeşinin ayağındaki delik ayakkabıları görünce: “Al kardeşim, sen
okuyorsun. Sen bunları giy! Hiç olmazsa sen kurtar kendini!” dedi ve kendi ayağında olan ve
yeni aldığı botları ona verdi. Çok sevinmişti botlar için. Çünkü kış gelmişti. Biraz büyüktü
botlar ama razıydı buna…
Bir gün yine okula gitmek için evden çıkmıştı. Hava yağmurluydu. Ayağında abisinin verdiği
botlar vardı. Bin bir zorlukla okula ulaşmıştı; ama ders başladığı için ayakkabılarındaki
çamurları yıkayacak vakti kalmamıştı. Dersi de kaçırmak istemiyordu… Öğretmeninden özür
dileyerek sınıfa girmiş, sessizce sırasına oturmuştu.
175
Öğretmen onun çamurlu ayakkabılarla sınıfa girdiğini görünce, ayakkabılarındaki çamurların
sebebini sormadan: “Tahtaya gel.” dedi. O, ürkek adımlarla tahtaya yaklaştı. Kıpkırmızı bir
yüzle, korku dolu, şaşkın bakışlarla öğretmeni süzüyor; onun söyleyeceklerini bekliyordu.
Öğretmen ona sert bir üslupla: “Ne bu pislik?” dedi. Bu sözü duyunca tahtada iyice ezilmiş,
sınıfın karşısında rezil olduğunu hissetmişti.
Bir an gözünün önünden sınıfa gelmek ve dersi dinleyebilmek için çektiği sıkıntılar geçiverdi.
Bir takım elbisesi vardı. Tam üç yıldır her gün aynı elbiseyle okula gidip geliyordu. Allah’tan
hafta sonları okul yoktu da annesi bu elbiseyi yıkayıp kömürlü ütüyle ütüleyebiliyordu.
Temizliğine çok dikkat ediyordu. Babası, okul masraflarını karşılayabilmek için ev halkının
rızkı olan yumurtaları satıyor, ineklerinden sağdıkları sütleri içmeyip satarak parasını ona
veriyordu. Annesi de akşama kadar tarlalarda çalışıyor, saçını süpürge ediyor, çocuklarının
masraflarını karşılamak için fedakârlık yapıyordu. Bütün aile onun okuması için ellerinden
gelen her türlü fedakârlığı yapıyordu. Çünkü o okuyacak, ailenin bütün hayallerini
gerçekleştirecekti. Bütün bunları aklından geçirirken öğretmeninin söylediği bu sözler onu
çok üzmüş, yıkmıştı. Gözleri dolmuştu. Arkadaşlarından utanmasa hıçkıra hıçkıra ağlayacaktı,
kendisini zor tutuyordu.
Daha şoku üzerinden atamamıştı ki öğretmen ona bir soru daha sordu: “Yayla nedir?” Aslında
cevabını biliyordu bu sorunun; ama cevabı söyleyecek hâli kalmamıştı. Öğretmenin sorusunu
bile zor duymuştu. Yüzüne dik dik bakmakta olan öğretmen ondan sorusunun cevabını
bekliyordu. Ama söyleyemedi işte. Biraz kırgındı. Sınıfa da rezil olmuş, onuru kırılmıştı.
Birden öğretmen setleşti ve ona: “Otur yerine, sıfır verdim sana!” dedi. Sanki sırtında tonlarca
ağırlık taşıyormuşçasına zorlukla yerine oturabildi. “Ben öğretmen olsam, kimseye böyle
davranmam.” diyordu içinden…
Yıllar birbirini kovaladı. Üniversiteyi iyi bir dereceyle bitirmişti. Genç bir öğretmendi artık.
Mesleğinde kısa sürede başarılı oldu. Öğrencileri onu çok sevdi. Ödüller aldı.
Bir gün parkta otururken yaşlı bir adam gördü. Bu adam, dikkatini çekmişti. Bir yeden
tanıyorum; ama nereden, diye düşünüyordu. Biraz dikkatle bakıp hafızasını da azıcık
zorlayınca o kişinin orta okuldaki öğretmeni olduğunu fark etti. Bir anda yıllar önce yaşadığı
ve hayatı boyunca unutmadığı ve kendisinde çok büyük izler bırakan acı olay gözünün
önünden geçse de aldırmadı. Gidip öğretmeninin elini öpüp hâlini hatırını sormayı düşündü.
176
Ona da bu yakışırdı. Yaklaştı. Öğretmenine kendisini tanıttı. Öğretmeni onu görünce çok
sevinmişti. Kimsenin yüzüne bakmadığı bir yaşta genç bir insan: “Ben sizin eski bir
öğrencinizim!” diye elini öpüyordu. Öğretmen sordu: “Ne iş yapıyorsun?” “Ben de öğretmen
oldum, hocam!” diye cevapladı soruyu. “Ya...!” dedi öğretmeni. “Nasıl oldu da bu zor
mesleği seçtin?” Öğretmeninin bu sorusu karşısında kafasını biraz kaldırdı, gökyüzüne baktı,
sonra etrafını süzdü, gözleri doldu, kısa bir iç çekişten sonra tane tane ve yumuşak bir tonda:
“Çamurlu ayakkabılar hocam!” dedi. “Çamurlu ayakkabılar...!”
ÇİÇEKLE SUYUN HİKAYESİ
Günün birinde bir çiçekle su karsılaşır ve arkadaş olurlar,ilk önceleri arkadaşlık olarak
devam eder bu durum . tabi ki zaman lazımdır birbirini tanımak için, gel zaman git zaman
çiçek o kadar mutlu olur ki mutluluktan içi içine sığmaz artık ve anlar ki suya aşık olmuştur.
İlk kez aşık olan çiçek etrafa kokular saçar sırf senin hatırın için ey su diye.
Öyle zaman gel,r ki artık su da içinde çiçeğe karsı bir şeyler hissetmeye baslar, zanneder ki
çiçeğe aşık oldum ama su da ilk defa aşık oluyordur. Günler ve aylar birbirini kovalar ve
çiçek acaba su beni sevmiyor mu diye düşünmeye başlar. Çünkü su pek ilgilenmez çiçekle
halbuki çiçek alışkın değildir böyle bir sevgiye ve dayanamaz.
Çiçek suya seni seviyorum der, su bende seni seviyorum der. Aradan zaman geçer ve çiçek
yine suya seni seviyorum der, su sabırla bende der, çiçek sabırlıdır bekler bekler bekler. Artık
öyle bır duruma gelir ki , çiçek koku saçamaz artık etrafa, ve son kez suya seni seviyorum der,
su da ona söyledim ya ben de seni seviyorum der.
Ve gün gelir çiçek yataklara düşer,hastalanmıştır. Çiçek artık , rengi solmuş çehresi
sararmıştır, çiçeğin. Yataklardadır artık çiçek, suda basında bekler çiçeğin yardımcı olmak
için dostuna, bellidir ki artık çiçek ölecektir ve son kez zorlukla basını döndürerek çiçek, suya
der ki "seni ben gerçekten seviyorum" çok hüzünlenir su bu durum karsısında ve son çare
olarak bir doktor çağırır nedir sorun diye, doktor gelir ve muayene eder çiçeği.
Muayeneden sonra söyle der doktor "hastanın durumu ümitsiz artık elimizden bir şey gelmez
"su merak eder sevgilisinin ölümüne sebep olan hastalık nedir diye, ve sorar doktora hastalığı
nedir diye, doktor yukarıdan aşağıya bir bakar suya ve der ki" çiçeğin bir hastalığı yok
177
dostum, bu çiçek sadece susuz kalmış, ölümü onun için der" ve anlar ki su artık, sevgiliye
sadece seni seviyorum yetmemektedir....)
ÇOBAN VE AĞAÇ
Yaşlı çoban sürüsünü otlatmak için yaylaya çıktığında tepeye yakın bir elma ağacının altında
dinlenir ve eğer mevsimiyse, onunla konuşarak: "Hadi bakalım evladım, derdi. Bu ihtiyarın
elmasını ver artık". Ve bir elma düşerdi, en güzelinden, en olgunundan. Yaşlı adam sedef
kakmalı çakısını çıkartarak onu dilimlere ayırır ve küçük bir tas yoğurtla birlikte ekmeğine
katık ettikten sonra, babasından kalan Kur'an'ını okumaya koyulurdu.
Çoban, bu ağacı yirmi yıl kadar önce diktiğinde sık sık sular, bunun için de büyükçe bir
güğüme doldurduğu abdest suyundan geriye kalanı kullanırdı. Elma ağacının kökleri, belki de
bu sularla kuvvet bulmuş ve kısa sürede serpilip meyve vermeye başlamıştı. Çoban o
zamanlar henüz genç sayıldığından şöyle bir uzandı mı en güzel elmayı şıp diye koparırdı.
Fakat aradan geçen bunca yıl içinde beli bükülüp boyu kısalmış, ağacınkiyse bir çınar gibi
büyüyüp göklere yükselmişti. Ama boyu ne olursa olsun, ağaç yine de yavrusu değil miydi?
Onu bir evlat sevgisiyle okşarken:
"Ver yavrum, derdi, gönder bakalım bu günkü kısmetimi." Ve bir elma düşerdi hiç
nazlanmadan, yıllar boyu hiçbir gün aksamadan.
Köylüler, uzaktan uzağa gözledikleri bu hadiseyi birbirlerine anlatıp yaşlı çobanın veli bir zât
olduğunu söylerlerdi.
Yaşlı adam, ağacın altında dinlenip namazını kıldığı bir gün, yine elmasını istedi. Ancak
dallar dolu olmasına rağmen nedense bir şey düşmemişti. Sonra bir daha, bir daha tekrarladı
isteğini. Beklediği şey bir türlü gelmiyordu. Gözyaşları, yeni doğmuş kuzuların tüylerini
andıran beyaz sakalını ıslatırken, ağacın altından uzaklaşıp koyunların arasına attı kendini.
Yavrusu, meyve verdiği günden bu yana ilk defa reddediyordu onu. İhtiyar çobanın beli her
zamankinden fazla bükülmüş, güçsüz bacakları da vücudunu taşıyamaz olmuştu. Hayvanlarını
usulca toplayıp köye doğru yöneldiğinde, aşağıdaki caminin her zamankinden daha nurlu
178
minarelerinden yankılanan ezan sesiyle irkildi birden. Yeniden doğmuştu sanki çoban. Bir şey
hatırlamıştı.
Çocuklar gibi sevinerek ağacın yanına koştu ve ona şefkatle sarılırken :
"Canım" dedi, hıçkırıp ağlayarak.
"Benim güzel evladım, mis kokulum. Şu unutkan ihtiyarı üzmeden önce neden söylemedin,
bu günün Ramazan'ın ilk günü olduğunu ?"
DEMİRYOLU İŞÇİSİ
Nick adında bir demiryolu isçisinin öyküsü bu. Nick güçlü, sağlıklı bir işçi manevra
sahasında çalışıyor. Arkadaşlarıyla ilişkisi iyi ve işini iyi yapan güvenilir bir insan. Ne var ki,
kötümser biri, her şeyin kötüsünü bekler ve başına kötü şeyler geleceğinden korkar.
Bir yaz günü, tren isçileri, ustabaşının doğum günü nedeniyle bir saat önceden serbest
bırakılırlar. Tamir için gelmiş olan ve manevra alanında bulunan bir soğutucu vagonun içine
giren Nick, yanlışlıkla içerden kapıyı kapatır, kendini soğutucu vagona kilitler. Diğer işiler
Nick'in kendilerinden önce çıktığını düşünürler. Nick kapıyı tekmeler, bağırır, ama kimse
duymaz, duyanlar da bu tür seslerin sürekli geldiği bir ortamda olduğu için pek kulak
vermezler. Nick burada donarak öleceğinde korkmaya baslar. Eğer buradan çıkmazsam,
burada kaskatı donacağım, diye düşünmeye başlar. İçerde yarısı yırtılmış bir karton kutunun
içine girer. Titremeye başar. Eline geçirdiği bir kağıda karısına ve ailesine son düşündüklerini
yazar: Çok soğuk, bedenim hissizleşmeye başladı. Bir uyuya bilsem ! Bunlar benim son
sözlerim olabilir.?
Ertesi günü soğutucu vagonun kapısını açan işiler, Nick'in donmuş bedenini bulurlar.
Üzerinde yapılan otopsi, onun donarak öldüğünü göstermektedir. Fakat bu olayı olağanüstü
yapan, soğutucu vagonun soğutma motorunun bozuk ve çalışmıyor olmasıydı. Vagonun
içindeki ısı 18 C idi, ve vagonda bol hava vardı.
Nick'in korkusu, kendini gerçekleştiren bir kehanet oluşturmuştu.
179
DOĞRU ZAMAN
Amerikalı bir zengin işadamı, bir iş seyahati sırasında küçük bir Meksika koyu kasabasına
uğrar. Limanda gezerken, ağzına kadar balık dolu küçük bir teknenin içinde oturan bir balıkçı
dikkatini çeker. Merakla yanına yaklaşır ve sorar,
"Merhaba, bu balıkları yakalamak ne kadar zamanını aldı ?"
Balıkçı, tümünü bir-iki saate yakaladığını söyler.Yabancı adam bu kez, niçin daha uzun sure
kalıp daha fazla balık yakalamadığını sorar. Balıkçı, ailesinin geçimi için bu kadarının
yettiğini söyler.
Amerikalı işadamı merakla balıkçıya kalan zamanını nasıl geçirdiğini sorar. Balıkçı anlatır,
"Geç vakit yatarım, sabah birazcık balık yakalarım. Sonra çocuklarımla oynarım, öğleyin de
karım Maria ile biraz siesta yaparım. Akşamları, amigolarla beraber gitar çalıp beraber
eğleniriz. Dolu ve meşgul bir yaşantım var efendim"
Amerikalı gerinerek, "Benim Harvard'dan masterım var ve sana yardım edebilirim. Balık
tutmak için daha çok zaman ayırmalı ve daha büyük bir tekne ile çalışmalısın. Bu tekneden
elde edeceğin gelirle daha büyük tekneler alırsın. Kısa surede bir balıkçı filosuna sahip
olursun. Böylelikle, yakaladığın balıkları aracılara değil doğrudan doğruya işleme tesislerine
satarsın. Hatta kendi balık fabrikanı bile kurabilirsin. Balıkçılık sektöründe bir numara
olursun"
Ve Amerikalı devam eder, "Tabii bunları yapman için öncelikle bu küçük balıkçı kasabasını
terk edip Mexico City'ye, daha sonra Los Angeles'e ve en sonunda holdingini
genişletebileceğin New York'a yerleşirsin"
Balıkçı düşünceli vaziyette sorar, "Peki bayım, bu anlattıklarınız ne kadar zaman alır ?"
Amerikalı yanıtlar, "15-20 yıl kadar"
"Peki bundan sonra efendim?" diye sorar balıkçı...
180
Amerikalı güler, "Simdi anlatacağım en iyi tarafı! Zamanı geldiğinde, şirketini halka açarsın
ve şirketinin hisselerini iyi paraya satarsın! Kısa zamanda zengin olup milyonlar kazanırsın!"
"Milyonlar?" der.
Meksikalı, "Eee...sonra bayım?"
Amerikalı, "Ondan sonra emekli olursun. Geç vakitlerde yatabileceğin küçük bir balıkçı
kasabasına yerleşirsin, istersen zevk için biraz balık tutarsın, çocuklarınla oynayacak, karınla
siesta yapacak zamanın olur, akşamları da arkadaşlarınla gitar çalar eğlenirsin. Nasıl,
mükemmel değil mi?"
-Çok güzel de ben şu an başka ne yapıyorum ki!
DOWN JOHNNY
Geçen sonbahar, Orta batıdaki büyük bir süpermarket zincirinin 3000 çalışanına "Müşteri
Sadakatini Kazanmak ve İşyerindeki Ruhu Canlandırmak" başlıklı bir konuşma yapmam
istenmişti.
Üzerinde durduğum fikirlerden biri "yaptığın işe imzanı atmak"tı. İşyerinde bütün o eleman
azaltmalar , yeni inşa çalışmaları, bunaltıcı teknolojik değişiklikler ve stres karşısında her
birimizin kendimiz ve işimiz hakkında daha iyi hissetmenin bir yolunu bulmamızın çok
önemli olduğunu düşünüyorum. Bunu yapmanın et etkili yollarından biri , sizi , sizinle aynı
işi yapan bütün diğer kişilerden ayıracak bir şey yapmaktır.
İnsanlarla paylaştığım örneklerden biri , United Airlines'dan bir pilota ilişkindi. Bu pilot ,
kabinde her şeyi denetimi altına aldıktan sonra , rastgele seçtiği birkaç yolcuya elyazısıyla
yazdığı teşekkür notları gönderiyordu. Birlikte çalıştığım bir grafik tasarımcıda müşterilerine
gönderdiği her şeyin içine şekersiz sakız koyar, böylece ondan aldığınız hiçbir şeyi
atamazsınız.
Northwest Airlines'da çalışan bir bagaj bekçisi, kendi imzasının ,müşterilerin bavullarından
181
düşen etiketleri toplamak ve boş zamanlarında bunları Northwest'i seçtikleri için bir teşekkür
notu ile beraber müşterilerin adreslerine göndermek olduğuna karar verdi. Ondan önce,
düşmüş etiketler atılır giderdi. Birlikte çalıştığım kıdemli bir yönetici, atacağı imzanın, bir
çalışanına hoşuna gitmeyeceğini düşündüğü bir not gönderirken notun kenarına bir kağıt
mendil iliştirmek olduğuna karar verdi.
İnsanların ruhlarını işlerine nasıl kattıklarına ilişkin birkaç örnek verdikten sonra, izleyicileri
Yaratıcılıklarını ortaya çıkarmaya ve kendi imzalarını yaratmaya davet ettim.
Süpermarket çalışanlarına hitap ettikten yaklaşık üç ay sonra , bir akşamüstü telefonum çaldı.
Arayan kişi adının Johnny olduğunu ve marketlerden birinde kasada müşterilerin torbalarını
doldurmalarına yardım ettiğini söyledi. Ayrıca Down sendromu (*) olduğunu belirtti ve
"Barbara, anlattıkların hoşuma gitti!" dedi. Konuşma yaptığım günün gecesi eve gittiğinde
babasından kendisine bilgisayar kullanmayı öğretmesini istemişti.
Bilgisayarda üç sütunlu tablo yaptılar. Şimdi her akşam eve gittiğinde bir "günün sözü"
buluyor. Bulamadığı zamanda bir tane "uyduruyor" Sonra bu sözü bilgisayarda yazıyor,
birkaç tane çıktı alıyor, onları kesiyor ve her birinin arkasına ismini yazıyor. Ertesi gün
müşterilerin torbalarını "zevkle" doldururken, her birinin torbasına günün sözünden bir tane
koyuyor ve böylece yaptığı işe imzasını içten,eğlenceli ve yaratıcı biçimde atıyor.
Bu konuşmadan bir ay sonra marketin müdürü beni aradı. "Barbara bugün olanlara
inanmayacaksın" dedi. "Sabah markete gittiğimde Johnny'nin kasasının önündeki kuyruk
diğerlerinin üç katıydı! Bağıra çağıra etrafa emirler yağdırmaya başladım:"Daha fazla kasa
açın. İnsanları buradan daha çabuk çıkarın!" Ama müşteriler "Hayır. Biz Johnny'nin kasasında
beklemek istiyoruz. Günün sözlerinden almak istiyoruz!" dediler.
Müdürün söylediğine göre bir kadın müşteri onun yanına kadar gelmiş ve "Eskiden markete
haftada bir gelirdim, ama şimdi buradan her geçişimde uğruyorum, çünkü günün sözlerinden
almak istiyorum" demişti. (Bunun alt düzey çalışanlar için önemini bir düşünün) Son olarak
bana markette en önemli kişi kim biliyor musun? diye sordu. Elbette Johnny'ydi.
Aradan üç ay daha geçti ve marketin müdürü beni yeniden aradı." Sen ve Johnny
marketimizde büyük değişim yarattınız "dedi. Şimdi çiçek bölümündeki bütün sapı kırık
182
çiçekleri kullanılmayan yaka çiçeği
buketlerini yaşı geçkin kadınların yada küçük kızların yakalarına iliştiriyorlar. Et paketleme
bölümündeki elemanımız Snoopy seviyormuş ve 50,000 tane Snoopy çıkartması getirmiş. Her
et paketinin üzerine bir çıkartma yapıştırıyor. Hem biz hem müşterilerimiz o kadar çok
eğleniyoruz ki!"
İşte işyerinin ruhu dediğimiz bu!
(*) Normalde kromozom sayısı 23 anneden 23 babadan olmak üzere 46'dır. Downlarda bu
sayı 47 olmakta, bu da beden ve zeka gelişimini etkilemektedir. Bu hastalığın halk arasındaki
adı mongolizmdir. Çok sevecen ve öğretilebilir bir karaktere sahiptirler. İçlerinde yürüme,
konuşma zorluğu çekenler olduğu gibi, johny gibi normale yakın olanlarda vardır. Henüz
tedavisi yoktur..
DUANIN GÜCÜ
Şükran Duymak da bir yaklaşım tarzıdır ve bizim müteşekkir olacak o denli çok şeyimiz
var ki. Loise Redden isimli çok fakir giyimli bir kadın yüzünde bir hüzünle bir manava girer.
Dükkan sahibine mahcup bir şekilde yaklaşır. Kocasının çok hasta olduğunu, çalışamaz
duruma düştüğünü ve yedi çocuğu ile birlikte aç kaldıklarını ve yiyeceğe ihtiyaçları olduğunu
söyler. John Longhouse isimli manav ona ters bir şekilde bakarak derhal dükkanını terk
etmesini ister. Kadın ailesinin ihtiyaçlarını düşünerek, lütfen efendim der, paramız olur olmaz
getirip borcumu ödeyeceğim.
John kendisine bir kredi açamayacağını çünkü onun eski bir müşterisi olmadığını, kendisinde
bir hesabının bulunmadığını söyler. O sırada dükkanın dışında bekleyen bir müşteri ikisinin
arasında devam eden bu konuşmayı dinlemektedir. İçere girerek Johna yaklaşır ve ben o
kadının almak istediklerine kefilim der. Ailesinin ihtiyacı olan şeyleri ona ver. Bunun üzerine
manav çok isteksiz bir şekilde kadına döner ve bir alış veriş listen var mıydı diye sorar.
Louise "Evet efendim" der.
"Tamam" der manav. Şimdi onu terazinin şu kefesine koy, onun ağırlığınca diğer kefeye
istediklerinden koyacağım.!" Louise bir an duraksar, sonra başını önüne eğer ve çantasını
açarak üzerine bir şeyler karalanmış bir kağıt parçasını çıkartır ve manavın kendisine
183
gösterdiği kefeye özenle bırakırken başı hala öne eğiktir. Manavın ve diğer müşterinin gözleri
terazinin kefesine dikilirken hayretle büyümüştür. Manav müşteriye dönerek, kısık bir sesle,
"İnanamıyorum" der. İnanılacak gibi değildi. Müşteri manava gülerken manav çoktan diğer
kefeye eline geçeni doldurmaya başlamıştır ama nafile, diğer kefeyi yerinden bile
kıpırdatamamıştır.
Terazinin kefesi artık üzerindekileri almayacak kadar doldurduğunda çaresiz hepsini bir
torbaya doldurarak kadına verir.
Şaşkınlıkla üzerinde bir şeyler çiziktirilmiş kağıdı eline alır ve okur. Bir de bakar ki orda bir
alış veriş listesi yoktur. Sadece bir dua yazılıdır.
"Tanrım neye ihtiyacım olduğunu sen bilirsin, kendimi senin ellerine teslim ediyorum."
Manav taş gibi bir sessizliğe bürünmüştür. Loise kendisine teşekkür ederek dükkandan ayrılır.
Müşteri Johnun eline bir elli dolarlık tutuştururken, her kuruşuna değdi, der.
Daha sonra John Longhouse terazisinin kefelerinin kırılmış olduğunu görür. Bu nedenle
duanın ne kadar ağır çektiğini sadece Tanrı bilir.
DUA BİZİM İÇİN HİÇBİR MALİYETİ OLMAYAN BEDAVA BİR HEDİYEDİR.
DUYGU REKLAMI
REKLÂM, Gerçeği bir bakıma da bir başka türde süslemek hayâl ettirmektir.
REKLÂM, Gerçeği iyimser bir açıdan dile getirmektir...
Brooklyn köprüsünde, bir bahar günü, kör bir adam dilencilik yapıyormuş. Dizlerinin dibine
bir tabela koymuş. Üzerinde "DOĞUŞTAN KÖR" yazılı imiş.
Herkes dilencinin önünden geçip gidiyormuş. Bir REKLÂMCI bunu görmüş. Tabelayı almış,
arkasına bir şeyler yazmış, olduğu yere tekrar bırakmış.
Ne olduysa olmuş..... Gelip geçen ve bu tabeladaki yeni yazıyı okuyan herkes, başlamış
dilencinin önündeki şapkaya, habire para atmaya....
Bir cümle yetmiş, onca kişiyi etkilemeye ve dilencinin şapkasının kısa sürede ağzına kadar
184
parayla dolup taşmasına...
"GÜZEL BİR BAHAR GÜNÜ...
AMA BEN BAHARI GÖRMÜYORUM"
DÜNDEN HIZLI MISINIZ?
Her sabah bir ceylan uyanır Afrika’da.
Kafasında tek bir düşünce vardır.
En hızlı koşan aslandan daha hızlı koşabilmek.
Yoksa aslana yem olacaktır.
Her sabah bir aslan uyanır Afrika’da
Kafasına tek bir düşünce vardır.
En yavaş koşan ceylandan daha hızlı koşabilmek.
Yoksa açlıktan ölecektir.
İster aslan olun ister ceylan olun hiç önemi yok .
Yeter ki güneş doğduğunda koşuyor olmanız gerektiğini
Hem de bir önceki günden daha hızlı koşuyor olmanız gerektiğini bilin
Yaşam adlı koşuyu ne kadar güzel anlatan bir Afrika hikayesi …
Bir önceki günden daha hızlı koşmak gerekmektedir
Çünkü eğer aslansanız .
185
En yavaş koşan ceylanın bir önceki gün yakalamışsanız ,
Ve bugün bir ceylan yakalamak niyetindeyseniz ,
Artık bilmelisiniz ki en yavaş ceylan sizden daha hızlıdır ,
O halde düne göre hızınızı artırmanız gerekmektedir.
Yok eğer ceylansanız
Ve henüz aslana yem olmamışsanız.
Hızınızı düne göre mutlaka artırmalısınız.
Çünkü sıra size gelmiş demektir.
ELİMİ BIRAKMA
Sizin için ne derece önemi var bunu bilmiyorum ama ben bu satırları yazarken gözümden
damlalar akıyor klavye üzerine. Erkekler ağlamaz lafı bana göre değil. Ağlamaktan hiç
utanmadım, duygularım, acılarım beni boğduğu zaman hep ağladım. Yine ağlıyorum. Sizleri
tanımıyorum ama sizlerle paylaşmak istiyorum. Lütfen; bu satırlara bir seven olarak sahip
çıkın ve lütfen yazılı satırlar olarak geçmeyin. Okudukça yeryüzünde insanlar neleri yasarmış
diyeceksiniz buna eminim.
Bir memur ailenin en küçük çocuğu olarak babamın tayininin çıktığı bir köye tasındık.
Huzursuzdum, okulumu bir köy okulunda okumaktansa, şehirde medenice okumak
istiyordum. kaydımı yaptırdı babam okula. ilkokul 4. sınıftan başladım köy okuluna. Beni bir
sınıfa verdiler. Öğretmen köyde yabancı olduğumu biliyordu ve hangi sıraya oturmak
istiyorsan otur dedi bana. Bir kızın yanı boştu sadece oraya oturdum.
Hayatımı adadığım, gidişiyle beni bitiren insanla ilk o zaman tanıştım. ismi Altınay idi.
Çocuk yaşımda bile onun güzelliği beni çok etkilemişti. Masmavi gözleri, gamze yanakları ile
186
arada bir bana dönüp gülüşü, yanlış yazdığım notlarımda kendi silgisiyle defterimdeki hatayı
silmesi beni o minik yaşımda ona bağladı.
O dönemlerde çocukça bir arkadaşlıktı. Zaman ilerledikçe onsuz tek saniye geçiremiyordum.
Ya ben onlara gidip ders çalışıyor, ya da o bize geliyordu. Mükemmel bir paylaşımcıydı.
Yüreğini, sevgisini, dostluğunu daha o yasta vermişti bana.
ilkokulu birlikte okuduk ve aynı sırada bitirdik. Hep onunla hep ona biraz daha alışarak.
Ortaokula geçtiğimizde ailelerimize rica ettik ve bizi aynı okula yazdırdılar, hatta aynı sınıfa,
hatta ayni sıraya oturmamız için babalarımız öğretmenlere adeta yalvardılar. Başarmıştık.
Yine ayni sıradaydık. Geride kalan ilkokul dönemindeki iki yılda anladım ki onsuz hayat bana
huzur vermiyordu. Yaşımız olgunlaştıkça o beni, ben onu daha çok seviyordum. Çocukça
başlayan arkadaşlığımız sevgiye aşka dönüşmüştü ortaokul yıllarımız bitmek üzereyken şehir
merkezinde.
Ailelerimiz liseye geçtiğimiz sırada ortak bir karar aldılar. Buna göre tek ev kiralayacak
ikimiz aynı evde kalacaktık. Annem de bizimle kalacaktı. Allahım o karar bize iletildiğinde
dakikalarca sarmaş dolaş kutlamıştık bunu. Ona aşık olmuştum. Aynı duyguları o da
paylaşıyordu ve bunu fark eden ailelerimiz okul bittiğinde evlendirelim diye karar almışlardı
bile. Ona tapıyordum artık. Haşa Allaha şirk koşar gibi günah işlercesine seviyordum.
ilk elini tuttuğumda sakın bir daha bırakma demiştim. Yanakları kızarmıştı, utanmış ve başını
önüne eğmiş, gülümsemiş ve elimi sıkı sıkı kavramıştı. Artık her gün el ele tutuşup okula
gidiyor okuldan çıkarken el ele dolaşıyor geziyor öyle gidiyorduk evimize.
Arada bir elleri terler ve her terleyişte elini elimden kurulamak için çekerdi. Bunu her
yaptığında kızar elimi bırakma diye azarlardım, hep tamam tamam diyerek gülümser ve hızla
elini avucuma sokuştururdu.
Her şey harikaydı, dünya cennet gibiydi gözümüzde. Yıllar akıp gidiyordu mutluluk içinde.
Nihayet liseyi de bitirmek üzereydik. Karne dönemi gelmişti. Karnelerimizi aldık hiç
kırığımız yoktu. Sevinçle sarıldık birbirimize elimi tuttu. bunu kutlamak için bir cafeye gidip
cola içerek kutlayacaktık.
187
Okulun az ilerisinden geçen bir çakıl yol vardı. Her zaman toz duman içinde olurdu. çakıllarla
kaplıydı. O yolun benim ve ölürcesine sevdiğim insanın ayrılmasında bu kadar rol
oynayacağını bilsem hiç girer miydik o yola. Neler vermezdim o yolu yürümemek için.
Eli yine elimdeydi, ansızın elini çekti, terlemişti yine eli. Sanırım dört adım atmıştım. Dönüp
yine azarlayacaktım. Çünkü hem elimi bırakmış, hem de geride kalmıştı.
Dönüp baktığımda Dünya başıma yıkıldı. Sanki gök kubbenin altında kaldım. yerdeydi ve
yüzünden kan fışkırıyordu. ne yapacağımı bilemedim üzerine kapandım yüzüne yapışmış
saçlarını kaldırdığımda hayatımı bitiren o görüntüyle karsılaştım. Başı kesilmiş bir tavuk gibi
çırpınıyordu. Suratına bir taş parçası bıçak gibi saplanmıştı ve bakmaya doyamadığım mavi
gözlerinden biri akmıştı. Suratının yarısı yoktu. Hırlıyordu bana bir şeyler demek istiyor kanla
kaplı diğer gözünü temizleyerek bana bir şeyler demeye çalışıyordu. Yoldan geçen bir
kamyonun tekerinin altından fırlayan bir taş suratına saplanmıştı. Ölürcesine bir aşkı,
geleceğimizi kibrit büyüklüğünde bir taş parçasının bitireceğini bilemezdim. Donuk donuk hiç
konuşamadan yüzüne bakmaktan başka bir şey yapamıyordum.
Ellerini tuttum kaldırdım başını göğsüme dayadı ve elimi sıkı sıkı tuttu. Akan kan ellerimize
damlıyordu. Yoldan geçen bir araba durmuş bizi seyrediyordu, hastaneye yetiştirelim
dediğimde kanlı olduğu için almadı ve kaçtı gitti. Kimse arabaya almıyordu. Çevreme bakıp
yardım edin demekten, ona dönüp seni seviyorum, beni bırakma, dayan demekten başka bir
şey yapamıyordum. iki dakikalık bir çırpınıştan sonra kucağımda öldü. Cennet olan Dünya 5
dakikada cehenneme döndü.
Tam dokuz yıl oldu onu yitireli. Kendime olan güvenimi yitirdim. Artık kimseyi sevemem,
kimse de beni sevemez korkusundan kurtaramıyorum kendimi. Bitkisel hayatta gibiyim. Tek
elimde kalan bu internet. bu net aracılığıyla sizinle paylaşmak istedim. Yitiren, ya da ben
yitirenle paylaşmak isteyen herkese elleri terlese bile ellerimi bırakmamaları şartıyla elimi
uzattım. Dost, kardeş, arkadaş ne olursanız olun ama elimi bırakmayın. Size sesleniyorum,
elimi bırakmayın lütfen...
Ne olursunuz sizlerde dostlarınızın elini bırakmayınız. Elinizi gevşettiğiniz dostlarınız varsa
tekrar elini sıkıca tutmaya çalışın...
188
E-MAİL RİSKİ
Telefonlar günlük hayatimizin vazgeçilmez bir parçası olduğunda hem sevinmiş hem
üzülmüştük. Sevinmiştik çünkü teknoloji hayati kolaylaştırıyor, hızlandırıyordu. Üzülmüştük
çünkü, edebiyatın ölümsüz belgeleri mektuplar hayatımızdan yavaş yavaş silinip gidiyordu.
Sonra e-mailler çıktı.
Şimdi artık dostlarımıza hem yazabiliyor, hem de yazdıklarımızın birkaç dakika sonra ellerine
ulaşacağını bilerek mutlu oluyoruz. Ama elektronik postada hata riski var, nasıl mi ?
Bakin şöyle:
New York sokaklarının karla kaplandığı günlerde ikisi de Amerika'nın değişik bölgelerinde iş
gezilerinde olan karı koca, Florida'da buluşup yaz sıcaklarının yaşandığı bu bölgede birkaç
gün geçirmeye karar verirler.
Kocası eşinde önce gider. Florida'ya ve ertesi gün içinde eşine yer ayırttıktan sonra, ona bir email gönderir. Fakat mesaj adresi bir harf yanlış yazdığı için eşi yerine bir gün önce ölen yaşlı
bir papazin eşine gider.
Papazın en az kendisi kadar yaşlı eşi bilgisayar ekranında mesajı okuyunca korkunç bir çığlık
atar ve yere düşer. Zaten çok üzgün olan kadının bu çığlığı üzerine ev halkı odaya dolar.
Hemen herkes yerdeki yatan kadına yardim için koşuşturmaya başlar. Kadıncağız bir süre
sonra kendine gelir ve ne olduğunu soranlara bilgisayar ekranını gösterir.
Ekrandaki mesaj ise aynen şöyledir:
"Sevgili karıcığım ! bu gün buraya ulaşır ulaşmaz, önce yarın senin gelişinle ilgili bütün
işlemleri tamamladım. Sonra da bana ayrılan yerime yerleştim. Burası gerçekten de dedikleri
gibi çok sıcak... seni özlemle bekliyorum.
Kocan..."
EN İYİSİ
Dağ tepesinde bir çam olamazsan,
189
Vadide bir çalı ol.
Fakat, oradaki en iyi küçük çalı sen olmalısın.
Çalı olamazsan bir ot parçası ol,
Bir yola neşe ver.
Bir misk çiçeği olamazsan bir saz ol…
Fakat, gölün içindeki en canlı saz sen olmalısın.
Hepimiz kaptan olamayız , tayfa olmaya mecburuz.
Dünyada hepimiz için bir şey var.
Yapacağımız iş , bize en yakın olan iştir.
Cadde olamazsan patika ol.
Güneş olamazsan yıldız ol.
Kazanmak veya kaybetmek ölçü ile değildir.
Sen her neysen , ONUN EN İYİSİ OLMALISIN…
EN UYGUN CEVAP
Bir firmada yönetim, sordukları soruyu en uygun cevaplayan kişiyi ise almış. Bu soruda
doğru veya yanlış cevap diye bir sey yok, sadece her ferdin nasıl cevap verdiği önemli..
Karanlık yağmurlu bir gece, yağmur yağıyor, fırtına var, gök gürlüyor ve siz sabaha karsı 2
saatlerinde yalnız ve issiz bir yolda araba kullanıyorsunuz. Araba iki kişilik. Biraz ilerde
190
otobüs durağında 3 kişi bekliyor.
Birincisi bir doktor, sizi daha önce geçirdiğiniz kalp krizinden kurtarmış.
İkinci kişi, çok yaslı ve hasta nerdeyse ölmek üzere olan birisi.
Üçüncüsü, hayatinizin rüyası, her zaman tanışmak için can attığınız birisi.
Hava gittikçe kötüleşiyor ve arabanızda sadece bir kişiye yer var. Soru su; Böyle bir durumda
ne yapardınız?
Soruyu iyice düşünün ve en iyi cevabi verin.
Görüşmecilerden bazılarının cevabi söyle olmuş:
A. Hasta adamı en yakın hastaneye götürürdüm.
B. Doktor daha önce hayatimi kurtardığına göre onu alırdım.
C. Manen düşünürsem tabii ki hasta adamı alırdım fakat kendi geleceğim ve hayatim için, her
zaman tanışmak istediğim hayatimin rüyasını alırdım.
Burada doğru veya yanlış cevap diye bir sey yok sadece her bir kişinin durumu algılayışı ve
ele alisi var. Bu görüşmede cevapların % 90'i yaslı adamı alırdım olmuş, olmuş ama sadece
bir kişiyi ise almışlar. O kişinin cevabi da şöyleymiş,
Arabadan inip anahtarı doktora veririm, doktor benim hayatimi kurtardığı gibi yaşlı kisiyi de
hastaneye yetiştirip iyileştirebilir, böylece bende hayatimin insanıyla otobüs durağında bas
basa kalıp onu tanıma fırsatı elde edebilirim.
Bu cevapla o kişi hemen ise alınmış.
İnsanoğlu tabii olarak bencildir, bütün verilen diğer cevaplarda kimse arabasını vermeyi akil
edememiş. Burada yanlış olan bir sey yok, sadece bazen düşüncelerimiz dar-görüşlü olup
genelde kendimizi düşünürüz.
Eş durumundan tayin uygulaması sürecek
Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, öğretmenlerin tayin ve nakillerinde ‘eş durumu'nun ‘bir
özür, bir mazeret olarak uygulanmaya devam edeceğini' söyledi.
Çelik Şanlıurfa Öğretmenevi'nde yerel yöneticiler ve işadamlarıyla bir araya geldi.
İşadamlarından eğitime yatırım yapmalarını isteyen Çelik, “Herkes kendi gücü ölçüsünde
191
yardım yapsın. 8 kişi birleşin birer derslik yapın, ama bir şeyler yapın...” dedi. Bakan Çelik,
bir gazetecinin öğretmenlerin eş durumundan tayin nakillerine ilişkin düzenleme yapılacağını
hatırlatması üzerine şunları söyledi: “Eş durumu bir özür durumu, bir mazeret durumu olarak
uygulanmaya devam edecek. Karı-koca arasına girilmez. Yapılan şu: Sürekli yer değiştiren
devlet personeli var. Bunların eşlerine yüzde 5'lik opsiyon tanınıyordu. Bu da hiç derse
girmeyen, atıl kapasite yarattı. Bunu gidermeye çalışıyoruz. Eş durumundan tayin
yapılmaması diye bir şey söz konusu değildir.”
Garcia’ya Mektup!..
Garcia'ya Götürülecek Mektup'un günümüzde hatırlanmasında çok ama, çok yarar var.
***
1904 Rus-Japon harbinden önceydi. Amerikan gazetelerinin birinde "Garcia'ya Götürülecek
Mektup" başlıklı bir yazı çıktı. Yazan tanınmamış bir muhabirdi. Fakat bu kısa yazının
anlattığı gerçekler, yüzlerce kitapla anlatılanlardan daha derin, daha özlü idi. Yazı tesadüfen
Çarlık Rusya'sının Demiryolları Nazırı'nın eline geçti. Nazır, bütün memurlarının bu yazının
kopyasını yanlarında taşımasını sağladı. O sırada Rus-Japon savaşı başladı. Japonlar esir
ettikleri Rus Demiryolları mensuplarının hepsini üzerinde bu yazıyı görerek meraka düştüler.
Japon Maarif Nezareti bu yazıyı inceledikten sonra birer nüshasının bütün Japon yurttaşlarının
okuyup yanlarında taşımalarım emretti. Bu yazı, şimdi Birleşik Amerika'da bütün kara ve
deniz kuvvetleri mensuplarına ve izcilere verilmektedir. Bu bir gelenek olmuştur.
*
Amerika Kurtuluş Savaşı'nın bir safhasında İspanya Sömürge Ordusu'nu tecrit edebilmek için
Kübalı General Garcia'nın ordusuna talimat göndermek icabetti. Cumhurbaşkanı Mc Kinley,
General Garcia'ya bir mektup yazdı. Mektubun süratle yerine ulaşması gerekiyordu.
Başkomutanlık karargahında Garcia hakkında bilgi yoktu, neredeydi, nasıl gidilirdi, hepsi
meçhuldü.
Mektubu götürmeye Teğmen Rowan görevlendirildi. Teğmen Rowan mektubu aldı, torbasına
koydu, gitti, döndü, tekmilini verdi. Garcia talimata uyacaktı.
192
Teğmen Rowan mektubu alınca:
"Bu Garcia da kimdir? Nerede bulunuyor? Oraya nasıl gidilir? Atla mı, trenle mi?
Harcırahımı kim verecek? Arkadaşım Thomas ata daha iyi biner, onu gönderirseniz olmaz
mıydı? Eşim biraz rahatsız, hem bu hafta izin sırasındaydım" demedi.
Benim burada anlatmak istediğim, Teğmen Rovvan'ın dört gün sonra Küba kıyılarına
ulaşmasının, ormanlara dalarak üç haftalık bir seyahati yaya olarak tamamlamasının, dağlarda
ve ormanlarda Garcia'yı bulmasının hikayesi değildir. Burada anlatmak istediğim husus, bu
adamın kişiliğinin her okula örnek insan modeli olarak tanıtılmasının gerekliliğidir. Dünyanın
her yerinde. Allah'ın her günü, milyonlarca yöneticinin Garcia'ya gönderecek mektubu vardır.
Öte yandan, gençlerin muhtaç oldukları bilgiler sadece bir dizi teoriler değildir. Kendilerinden
istenen vazifeleri kendi iradeleri ile sonuçlandırma idrakine ve eğitimine de sahip olmalarıdır.
Bugün en çok muhtaç olduğumuz budur.
Hizmette fertlerin ilgisizliği ve bilgisizliği, toplumları ve örgütleri felç eder. Hizmetin çarkı
dönerken, çarkın her dişlisinin her defasında yeni baştan bilenmesi için zaman yoktur.
Yeniden eğitim yapmak gerekir. Öte yandan hizmet devamlı akmaktadır ve sürekli işlerlik
içinde olmak zorundadır. Çarkın bir dişi kendi işini hiçbir nedenle durdurmaya yetkili
değildir. Bu takdirde hizmet durur.
Bir defasında her yönetici gibi öylesine meşgul iken odama giren bir memur bana:
"Efendim, siz birlikte çalıştığım arkadaşlarımdan birini bir derece terfi ettirdiniz... Yaş ve
kıdem bakımından aramızda hiç bir fark yok, öğrenimimiz de aynı. O benden daha yakışıklı
da değil. Böyle olduğu halde beni hala terfi ettirmiyorsunuz?" dedi.
Ben ise dalgınlık halinde mırıldandım.
"Sokakta gürültü var. Duyuyor musunuz? Nedir acaba?"
"- Gidip sorayım efendim" diye memur can sıkıntısı ile cevap verdi.
Biraz sonra döndü:
"- Bir arabaymış efendim..."
"- Yükü neymiş?" diye sordum.
"- Gidip bakayım efendim..."
Biraz sonra döndü:
"- Arabanın yükü bir sürü çuval efendim."
193
"- Çuvallarda ne varmış?"
"- Gidip bakayım efendim."
Biraz sonra döndü.
"- Çuvallarda çimento varmış efendim..."
"- Nereye gidiyormuş bu araba?"
"- Gidip bakayım efendim."
Biraz sonra dönüp cevap verdi:
"- X ve Y inşaat sirkelinin merkez şantiyesine gidiyormuş efendim..."
"- Çok güzel" dedim, "Şimdi bana terfi eden arkadaşınızı çağırır mısınız lütfen? Hani haksız
yere terfi eden arkadaşınızı."
Beriki geldi. Ben mırıldandım:
"- Sokakta birtakım gürültüler oluyor nedir acaba?"
"-Gidip bakayım efendim."
Döndüğü zaman şöyle cevap verdi:
"- Kırk çuval Portland Çimentosu yüklü araba. Çimentoların menşei New Orleans. X ve Y
inşaat sirkelinin merkez şantiyesine gidiyormuş. Uluslararası ulaşıma ait bir kamyon
çuvallarını istasyondan almış. Çuvallardan biri yarı yolda patladığı için şimdi bunun yerini
değiştirmeye çalışıyorlar."
Klemanso'nun meşhur sözü ne kadar güzel: "Bakanlık geç gelenlerle erken gidenlerin
karşılaştığı yerdir." demiş. Bakanlığı süresince de garip vakalara şahit olmuş ki, birçok vecize
değerinde de sözler söylemiş.
1906 yılında bir gün aklına esmiş, emrindeki memurların durumunu şöyle bir yakından
görmek istemiş. Odalardan birine girmiş, kimse yok. ikincisine girmiş, bomboş. Üçüncü
odada bir memur varmış, o da uyuyormuş.
Yanında bulunan daire müdürüne dönmüş:
"- Sakın uyandırmayın, yoksa o da çekip gider."
İşte böyle, uzun söze ve uzun izaha benim de sizin de vaktiniz yoktur. İnsanlığın Garcia'ya
mektup götürecek teğmenlere ihtiyacı çoktur.
GELECEĞİNİ BİLİYORDUM
Savaşın en kanlı günlerinden biri; asker, en iyi arkadaşının biraz ileride kanlar içinde yere
düştüğünü gördü. İnsanın başını bir saniye bile siperin üzerinde tutamayacağı ateş yağmuru
194
altındaydılar. Asker teğmene koştu ve "Teğmenim, fırlayıp arkadaşımı alıp gelebilir miyim? "
Delirdin mi der gibi baktı teğmen. "Gitmeye değer mi? Arkadaşın delik deşik olmuş, büyük
olasılıkla ölmüştür bile, kendi hayatını da tehlikeye atma sakın. Asker ısrar etti ve teğmen
"Peki " dedi "git o zaman." İnanılması güç bir mucize; asker o korkunç ateş yağmuru altında
arkadaşına ulaştı. Onu sırtına aldı ve koşa koşa döndü, birlikte siperin içine yuvarlandılar.
Teğmen kanlar içindeki askeri muayene etti, sonra onu sipere taşıyan arkadaşına döndü, "Sana
değmez, hayatını tehlikeye atmana değmez demiştim, bu zaten ölmüş.
" Değdi teğmenim dedi asker, "Nasıl değdi?" dedi teğmen "Bu adam ölmüş görmüyor
musun?
"Yine de değdi komutanım. Çünkü yanına ulaştığımda henüz sağdı. Onun son sözlerini
duymak, dünyaya bedeldi benim için. Ve arkadaşının son sözlerini hıçkırarak tekrarladı: "
Jim! Geleceğini biliyordum!" demişti arkadaşı, "geleceğini biliyordum."
Sizi sizin kadar tanıyan biri; sizi düşünen, düşünmeyi öğrenmiş, sakin, uslu, efendi, oturmayı
kalkmayı bilen, sevmeden edemediğimiz biri, size sizi anlatmayı seven, sizi başkalarına
anlatmayı her şeyden çok seven, sizin için çok şey yapmaya hazır biri, bazen biraz fazla
konuştuğundan yakındığınız ama ne söylediğini bildiğinden hep emin olduğunuz, sizi tanıdığı
kadar kendini ve hayatı da tanıyan biri yalnızca eşinize anlatabildiğiniz sırlarınızı anlatmaktan
çekinmediğiniz, bazen düşüncesine şiddetle ihtiyaç duyduğunuz biri. Sabahın üçünde "ayıp
olur mu" diye endişelenmeden arayabildiğiniz ve üçüne beşine bakmadan size duymanız
gerekenleri söyleyen, gecenin o karanlığında kalkıp ışığı yakan, masanın başına geçen biri.
Kaleminiz, kağıdınız, aynanız, saatiniz, kravatınız olan, bazen gölgeniz olan biri ve bazen
vicdanınız, eh, bazen de, uykusuz bıraktığınız için, vicdan azabınız olan biri...
Hayatınızda böyle biri var mı? Varsa, kıymetini bilin. Kulağınıza küpe olsun böylesini
bulmak herkese kısmet olmaz. Bulur da kaybederseniz, yenisini bulma şansınız belki de hiç
olmaz.
GÜL YAPRAĞI
Uzakdoğu'da bir budist tapınağı, bilgeliğin gizlerini aramak için gelenleri kabul ediyordu.
Burada geçerli olan incelik; anlatmak istediklerini konuşmadan açıklayabilmekti.
195
Bir gün tapınağın kapısına bir yabancı geldi. Yabancı kapıda öylece durdu ve bekledi. Burada
sezgisel buluşmaya inanılıyordu, o yüzden kapıda herhangi bir tokmak, çan veya zil yoktu.
Bir süre sonra kapı açıldı, içerdeki budist, kapıda duran yabancıya baktı. Bir selamlaşmadan
sonra söz'süz konuşmaları başladı. Gelen yabancı, tapınağa girmek ve burada kalmak
istiyordu.
Budist bir süre kayboldu, sonra elinde ağzına kadar suyla dolu bir kapla döndü ve bu kabı
yabancıya uzattı. Bu, yeni bir arayıcıyı kabul edemeyecek kadar doluyuz demekti.
Yabancı tapınağın bahçesine döndü, aldığı bir gül yaprağını kabın içindeki suyun üstüne
bıraktı. Gül yaprağı suyun üstünde yüzüyordu ve su taşmamıştı.
İçerideki budist saygıyla eğildi ve kapıyı açarak yabancıyı içeriye aldı. Suyu taşırmayan bir
gül yaprağına her zaman yer vardı
HALİME NİNENİN SISKA İNEĞİ
Yaşlı adam ölüm döşeğinde iken vasiyet etmiş: "17 ineğim var. Büyük oğlum yarısını alsın.
Ortancaya üçte birini, küçük oğluma da dokuzda birini verin." Haftasına da vefat etmiş.
Derken, olanlar olmuş.
"On yedi ineğin yarısı ne, üçte biri kaç, dokuzda biri ne eder?" sıkıntısı neredeyse kavgalara
varacak.
Tam patırtı başlayacakken köylünün biri: "Bu işin üstesinden ancak Halime Nine gelebilir.
Varın, danışın" demiş.
Öyle yapmışlar. Köy ucundaki yoksul Halime Nineye giderek, içinden çıkamadıkları
paylaşım derdini bir güzel anlatıp, sızlanmışlar: "Aman bize bir çâre!"
Halime Ninemiz, "Düşündüğünüz şeye bakın. Benim, ahırda bir ineğim var, helâl olsun alın
götürün. Sizinkilere katın da o hesabı bir daha yapın" demiş. Üç delikanlı, Halime Ninenin
sıska ineğini evlerine götürünce, inek sayısı olmuş 18.
196
Yarısını büyük oğul ayırmış: 9
Üçte birini ortanca sahiplenmiş: 6
Dokuzda bir de en küçüğe kalmış: 2
Ve... Bir inek artmış, yani Halime Nineninki. Onu da teşekkürle, el öperek, sağ ol diyerek geri
götürmüşler. Ne kavga olmuş, ne küsüşme.
Simdi bu Halime Ninenin hesabına ve aklına ne ad verilir? Kadıncağız matematik profesörü
değildi. Yargıç, sihirbaz buyurucu filân da değildi. Ama, görgüsü, iz'ani, çâresizlikler içinde
yoğrulmuşluğu vardi. Tecrübesi, incitmeyen inceliği vardı. Halime Ninemiz hepsini harman
edip kullandı, çözümü ânında buluverdi. İste bu davranış, siyâset biliminin özüdür. Meseleyi
kırıp dökmeden halletmek. Kazandırmak, ama kaybetmemek. Üstelik bir de teşekkür almak.
İnsanin aklına birden geliveriyor. Halime Ninelerden bolca olsa .......
İsler öfkesiz çözülmez miydi? Zamanında ve hasarsız bitirilmez miydi?
Hayallerinizi Ertelemeyin
Frederick Smith 1944 yılında Mississipi"de doğmuştur. Erken yaşta babasını kaybetmiş,
kendisi de küçük yaşta kemik hastalığına yakalanmıştır. Yale Üniversitesi’ne gittiği zaman,
öğrencilerden ilerde ne yapmak istedikleri konusunda bir ödev hazırlamaları istenmişti.
Frederick, Amerika"yı kapsayan bir dağıtım ağı kurmayı tasarladığını yazdı. Bu ödevi gören
profesörü, onun kağıdına bakınca kafasını sallayarak, "Olanaksız bir şey düşünüyorsun" dedi
ve kırık not verdi. Frederick, Yale"den mezun olduktan sonra Vietnam"da çarpışan Amerikan
birlikleri arasında uçakla iki yüzden fazla sefer yaptı.
Sonra 1970 yılında iş hayatına atıldı ve işin uzmanlarına Yale Üniversitesi’nde öğrenciyken
sınav kağıdına yazmış olduğu hayalinden bahsetti. Nitekim onun fikrini beğendiler ve hemen
uygulamaya koydular. Uçak ve kamyonları satın almak için çok para harcandı. Bu işte çalışan
personelin ücreti de yüklü bir meblağ tutuyordu. Fakat Frederick, olumlu düşünen, daima
"Ben yapabilirim!" diyen bir insan olarak, birçok kişiyi bu işe para yatırmaya ikna etmişti.
Fakat 1973"de, ilk uçak sefere çıktığı zaman, Yale Üniversitesi’nde kendisine bu işin
yürümeyeceğini söyleyen profesörün söyledikleri gerçekleşti. Bu iş için 25 uçak alınmasına
197
rağmen, ilk seferde ancak on sekiz paket gelmiş, ayrıca bütün dünyayı sarsan o ünlü petrol
krizi patlak vermiş ve taşıma ücretleri çok yükselmişti. İşler o kadar kötü gidiyordu ki, şirket
uçaklara yakıt alacak parayı bulamıyor, pilotlar uçaklarına kendi kişisel kredi kartlarıyla yakıt
alıyorlardı.
Bugün şirketin mal varlığı 8 milyar dolara ulaşmış bulunuyor. Şirkette seksen beş binden
fazla elaman çalışırken, yılda taşıdığı paket sayısı bir buçuk milyona ulaşmış durumda. Bu
paketler dünyanın her tarafındaki ülkelere büyük bir düzenle taşınmaktadır.
HAYATIMDAKİ EN İYİ ÖĞRETMEN
Bu, çok yıllar önce bir ilkokul öğretmenin başından geçen bir hikâyedir. Adı Bayan
Thompson' dur. Bayan Thompson bütün çocukları çok seviyordu, fakat orada ilk sırada,
sırasına adeta çökmüş gibi oturan küçük bir öğrenci olan Teddy Stoddard dikkatini çekti. Bu
küçük öğrenciyi daha çok sevdiğini hissetti.
Bir önceki yıl, Bayan Thompson, Teddy' yi gözlemiş, onun diğer çocuklarla oynayamadığını;
giysilerinin kirli ve kendinin de hep banyo yapması gereken bir halde olduğunu görmüştü. Ve
Teddy mutsuz da olabilirdi.
Çalıştığı okulda Bayan Thompson, her öğrencinin geçmişteki kayıtlarını incelemekle de
görevlendirilmişti. Ve Teddy' nin bilgilerini en sona bırakmıştı. Onun dosyasını incelediğinde
şaşırdı.
Çünkü birinci sınıf öğretmeni: "Teddy zeki bir çocuk ve her an gülmeye hazır. Ödevlerini
düzenli olarak yapıyor ve
çok iyi huylu... ve arkadaşları onunla olmaktan mutlu..." diye yazmıştı.
İkinci sınıf öğretmeni: "Mükemmel bir öğrenci, arkadaşları tarafından sevilen, fakat evde
annesinin amansız hastalığı onu üzüyor ve sanırım evdeki yaşamı çok zor." diyordu.
Üçüncü sınıf öğretmeni: "Annesinin ölümü onun için çok zor oldu. Babası ona yeterince ilgi
gösteremiyor ve eğer bir şeyler yapılmazsa evdeki olumsuz yaşam onu etkileyecek." diye
yazmıştı.
Dördüncü sınıf öğretmenine gelince: "Teddy içine kapanık ve okula hiç ilgi göstermiyor, hiç
arkadaşı yok ve bazen sınıfta uyuyor." demişti.
Şimdi Bayan Thompson sorunu çözmüştü ve kendinden utanıyordu. Ve öğrenciler ona güzel
198
kâğıtlara sarılmış süslü kurdelelerle paketlenmiş Noel hediyeleri getirdiğinde kendini daha da
kötü hissetti. Çünkü Teddy' nin armağanı kaba kahverengi bir kese kâğıdına beceriksizce
sarılmıştı.
Bunu diğer öğrencilerin önünde açmak ona çok acı verdi. Bazıları paketten çıkan bazı taşları
düşmüş ve sahte taşlardan yapılmış bileziği ve üçte biri dolu parfüm şişesini görünce gülmeye
başladılar, fakat öğretmen, bileziğin ne kadar zarif olduğunu söyleyerek ve parfümden de
birkaç damlayı bileğine damlatarak onların bu gülmelerini bastırdı.
O gün okuldan sonra Teddy öğretmenin yanına gelerek "Bayan Thompson, bugün hep annem
gibi koktunuz" dedi.
Çocuklar gittikten sonra öğretmen yaklaşık bir saat kadar ağladı. O günden sonra da çocuklara
okuma, yazma, matematik öğretmekten vazgeçerek onları
eğitmeye başladı.
Teddy' ye özel bir ilgi gösterdi. Onunla çalışırken zekâsının tekrar canlandığını hissetti. Ona
cesaret verdikçe çocuk gelişiyordu. Yılın sonuna dek, Teddy sınıfın en çalışkan
öğrencilerinden biri olmuştu. Öğretmenin, hepinizi aynı derecede seviyorum sözüne karşılık
Teddy onun en sevdiği öğrencisi olmuştu.
Bir yıl sonra, kapısının altında bir not buldu. Teddy' dendi. Tüm yaşantısındaki en sevdiği
öğretmenin kendisi olduğunu yazıyordu.
Ondan yeni bir not alana kadar 6 yıl geçti. O notta liseyi bitirdiğini ve sınıfındaki üçüncü en
iyi öğrenci olduğunu ve Bayan Thompson' un hâlâ hayatında gördüğü en sevdiği öğretmen
olduğunu yazıyordu.
Dört yıl sonra, bir mektup daha aldı Teddy' den. O arada zamanın onun için zor olduğunu
çünkü üniversitede okuduğunu ve çok iyi dereceyle mezun olmak için çok çaba sarf etmesi
gerektiğini yazıyordu. Ve Bayan Thompson hala onun hayatında tanıdığı en sevdiği
öğretmendi.
Daha sonra dört yıl daha geçti ve bir mektup daha geldi. Ve çok iyi bir dereceyle
üniversiteden mezun olduğunu ama daha ileriye gitmek istediğini yazıyordu. Ve hala Bayan
Thompson onun tanıdığı ve en çok sevdiği öğretmendi. Bu kez mektubun altındaki imza biraz
daha uzundu. Theodore F. Stoddard Tıp Doktoru.
Bu hikâye burada bitmedi. Sonra ilkbaharda bir mektup daha aldı Bayan Thompson. Teddy
evleneceğini yazmıştı. Ve babasının birkaç yıl önce öldüğünü ve Bayan Thompson' un
düğünde damadın anne ve babası için ayrılan yere oturup oturamayacağını soruyordu, tabii ki
oturabilirdi.
Ve tahmin edin ne oldu? O törene giderken birkaç taşı düşmüş olan o bileziği taktı ve tabii ki
199
Noel'de Teddy' nin ona verdiği ve annesi gibi koktuğunu söylediği parfümü de sürmeyi ihmal
etmedi. Birbirlerini sevgiyle kucaklarlarken, Teddy onun kulağına "Bana inandığınız için çok
teşekkürler Bayan Thompson, Beni önemli hissetmemi sağladığınız için ve beni böyle
değiştirdiğiniz için." diye fısıldadı.
Bayan Thompson gözünde yaşlarla ona karşılık verdi: "Ben sana teşekkür ederim Teddy"
dedi. "Sen yanılıyorsun. Ben sana değil, sen bana öğrettin. Seninle karşılaşıncaya kadar ben
öğretmenliği bilmiyormuşum.!"
HEDEFİNİZİ NETLEŞTİRİN
Dünyanın en iyi yüzücülerinden Şorence Chatwik"in yaşadıkları, kendindeki gelişmeyi
ölçemeyen bir kişiye neler olduğunu gösteren güzel bir örnektir. Şorence Chatwik, 4 Temmuz
1952 tarihinde Pasifik Okyanusu"na dalarak, Kaliforniya"ya doğru yüzmeye başlar. Eğer bu
denemesini başarıyla tamamlarsa bunu yapan ilk bayan yüzücü olacaktı.
Chatwik çok kararlı bir şekilde okyanusun sularına dalarak yüzmeye başladı. Ancak o gün
yoğun sisten dolayı göz gözü görmüyordu, su ise aşırı derecede soğuktu. Bu zor deneme
birçok insan tarafından televizyonlardan dakika dakika seyrediliyordu. Saatler ilerliyor, bir
taraftan yorgunluk bir taraftan soğuk... Chatwik için dayanılmaz bir durumdu. Bu zorlu
yüzüşe 15 saat dayandıktan sonra artık devam edemeyeceğini anlayınca kendisini sudan
çıkarmalarını istedi. Yakındaki teknede bulunan annesi ve antrenörü karaya yaklaştığını
belirterek yüzmeye devam etmesini söylediler. Ama Chatwik dönüp Kaliforniya sahillerine
baktığında tek görebildiği yoğun bir sis tabakasıydı.
Az sonra Chatwik daha fazla dayanamayarak sudan çıktı. Dinlenip kendine geldikten sonra
gazetecilerin "Kıyıya çok az bir mesafe kalmıştı niçin biraz daha dayanmadınız?" sorusuna
"Bakın mazeret bulmak için söylemiyorum ama karayı görebilseydim başarabilirdim"
cevabını verdi.
200
Chatwik"in pes etmesi ne yorgunluktan ne de soğuktan kaynaklanıyordu. Sis yüzünden karayı
göremediği için hedefine ulaşamayacağını düşündü ve yüzmekten vazgeçti. Kendisi iki ay
sonra aynı mesafeyi yüzerek geçmiş ve rekor kırmıştır.
HEP KENDİ ELİMİZDEN
"Başınıza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizin yaptığı (işler) yüzündendir" [Kuran-ı
Kerim, Şura, 30]
Portekiz'de 27 yaşındaki Sophie Lagoa ismindeki bir kadın sürücü, sarhoş bir vaziyette araba
kullandığı gerekçesiyle trafik polisleri tarafından yakalanarak mahkemeye sevk edilir.
Kadın, oldukça ağır olan bu trafik cezasından kurtulabilmek için sahasında çok iyi bir avukat
olan Eduardo Borja ile anlaşır. Avukat, bütün meslekî marifetlerini kullanarak bayan
Sophie'yı ceza almaktan kurtarır.
Başına gelen musibetten ders alıp uslanmayan Sophie Lagoa, beraatini kutlamak için bir bara
gidip sarhoş oluncaya kadar içer. Daha sonra da yine sarhoş vaziyette direksiyonun başına
geçer.
Ve o sarhoş kafayla yolda giderken bir vatandaşa çarparak onu yirmi metre kadar arabasıyla
sürükler. Perişan vaziyette hastaneye kaldırılan adam bütün müdahalelere rağmen
kurtarılamayarak ölür.
Bayan Sophie Lagoa, hapishanenin yolunu tuttuktan günler sonra, arabasıyla çarparak
ölümüne sebep olduğu adamın, kendisini sarhoş araba kullandığı gerekçesiyle ceza almaktan
kurtaran avukat Eduardo Borja olduğunu öğrenecektir.
Bu yazı 268 defa okundu .
HERKES KENDİNE EDER
Hızlı bir çalışma temposunun ardından saatin beş olduğunu kat nöbetini devretmeye gelen
hemşire arkadaşlar sayesinde fark etmiştik. Yoğun bir gündü.
201
Çocuk servisleri hastanelerin en yoğun ve gürültülü servisleridir. Artık günün yoğunluğu
geçmiş servis sessiz bir hâl almıştı, akşam tedavilerini henüz bitirmiş ofiste çay içmeye gitme
telaşındaydım. Çünkü günün ilk çayını içme fırsatı yakaladım diye kendi kendime
düşünüyordum. Kep dağılmış saçbaş karışmış yorgun bitkin bir haldeydim tedavi odasından
çıktığımda. Aynada kendimi tanıyamadım.
Ofise geldiğimde hemşire odasının telefonu çalıyordu. Oturduğum yerden büyük bir güçlükle
ayağa kalktım ve telefona gittim; karşıdaki ses acilde trafik yaralılarının olduğunu, içlerinde
çocukların da bulunduğunu, damar bulamadıklarından dolayı acile yardıma gelmemi
söylüyordu. Tüm yorgunluğumu unutmuş hızla acil servise yönelmiştim ki diğer telefonda
nöbetçi hekimin cerrahi hekimiyle gelip gelmeme konusundaki tartışmasını duydum. Nöbetçi
hekimin sesi ortalığı çınlatıyordu:
"Ne yapalım? Bırakalım ölsün mü bu insanlar? Gelmek zorundasınız! Gittiğiniz davet beni
ilgilendirmez! Nöbet değiştirseydiniz! Siz Hipokrat yemini etmediniz mi?"
Konuşma böyle sürüp giderken gelen asansöre binip koşarak acil servise gittim. Her yer kan
revan içindeydi; ağlayan, koşuşturan, yakınını bulmaya çalışan bir yığın insan vardı. Bu
kalabalıkta sağlıklı bir iş nasıl yapılırdı bilmiyordum ama herkes elinden gelen gayreti
gösteriyordu.
Acil serviste yatak kalmamış, sedyelere insanlar yatırılıp ilk müdahale yapılıncaya kadar
bekletiliyor, yetersiz kalan personel yerine hastaları yukarı sevk edilen servise kendi aileleri
çıkartıyordu. Onca kazâzede içinde başında kimsesi olmayan ama durumu da oldukça ağır
15—17 yaş arası bir genç vardı, gerekli müdahalesi yapılmış fakat sevk edildiği beyin cerrahi
hekimi henüz görev yerine gelmediği için orada bekletiliyordu.
Kendime ait serum ve tedavileri uyguladıktan sonra o çocuğun başına gidip konuşmaya
başladım, konuştuklarımı anlıyor fakat cevap veremiyordu. Hayatının son anlarını yaşadığını
görüyor ve yalnız olduğu için korkunç derecede üzülüyordum. Onu orada yalnız
bırakamıyordum. Zaten ben onunla ilgilenirken acil servis boşalmış, tüm hastalar gerekli
servislere dağıtılmıştı.
Genç iyice kötü olmuştu, ellerimi sımsıkı tutuyordu. Bırakma dercesine gözlerinden yaşlar
202
süzüldükçe kendimi ben de tutamaz hâle gelmiştim, eğildim yanaklarından öptüm.
"Bırakmayacağım seni, sakin ol, üzülme sakın" diyordum. Hiç tanımadığım, daha önce hiç
görmediğim bir insana anlatılmaz bir yakınlık hissediyor, sanki onun acısının aynısını
çekiyordum. Çok acı çekiyordu, hem yalnızlığından hem de geçirmiş olduğu beyin
travmasından. Ne kadar süre daha onunla kaldığımı hatırlamıyorum.
O artık aramızda değildi, bu dünyayı terk etmişti ve ben gelmeyen doktoru suçluyor, içimden
lanetler yağdırıyordum.
Derken beyin cerrahi hekimi gelmişti, hastanın daha doğrusu artık ölmüş gencin üzerindeki
çarşafı almamı söyledi. Çarşafı kaldırdığımda doktorun hiç bir şey söyleme fırsatı olmadan
yere düştüğünü gördüm. Ne olduğunu anlamaya çalışıyordum; yemekli bir davetten gelmişti,
acaba çok mu sarhoştu ya da kalp krizi mi geçiriyordu diye düşünürken diğer hekim
arkadaşlar olaya müdahale etmişlerdi bile.
Ölen o gencecik insanın babasıydı bu doktor ve kendi evladının tedavisi için çok geç kalmıştı
ne yazık ki! O an oğlunun acısıyla felç geçirmiş ve görevine yeniden dönememişti.
Seni yeniden andım Kerem, rûhun şad olsun, hayattaki bir saatlik dost. Bana yıllardır
yaşattığın tecrübeyle dost kalan dost."
HIRSIN BEDELİ
Ankara'nın oldukça hareketli günlerinin birinde şehrin yedinci caddesinde motosikletiyle
giden bir adama bir otomobil hafifçe çarptı. Bu istenmeyen kazada adama bir şey olmamıştı.
Otomobilin şoförü adamla konuştu , özür diledi ve iş tatlıya bağlandı.
Fakat adam tam düştüğü yerden kalkmaya hazırlanıyordu ki , hadiseyi uzaktan görüp gelen
bir akıllı (!) , düşen adamın yanına gelerek yanından kalkmadığı taktirde yaralandığını öne
sürerek sigortadan hatırı sayılır miktarda para alabileceğini söyledi.
Bir anda emeksiz kazanacağı yeşil YTL leri gözünün önünde canlandıran adam , paranın
cazibesiyle doğrulduğu yerden yeniden arabanın önüne yattı.
203
Araç sürücüsü ise bütün bu olanlardan habersiz , adamın gittiğini düşünüp , biran önce olay
yerinden uzaklaşma telaşı ile arabasını çalıştırıp gaza bastı. Bir anlık hırsa kapılan arabanın
altındaki adam , daha ne olduğunu bile anlayamadan hırsının bedelini canıyla ödedi.
HİÇ HAYALLERİNİZDEN SIFIR ALDINIZ MI ?
Bu öykü, çiftlikten çiftliğe, yarıştan yarışa koşarak atları terbiye etmeye çalışan gezgin bir at
terbiyecisinin genç oğluna kadar uzanır. Babasının işi nedeniyle çocuğun orta öğretimi
kesintilere uğramıştı.
Orta ikideyken, büyüdüğü zaman ne olmak ve yapmak istediği konusunda bir kompozisyon
yazmasını istedi hocası.
Çocuk bütün gece oturup günün birinde at çiftliğine sahip olmayı hedeflediğini anlatan 7
sayfalık bir kompozisyon yazdı. Hayalini en ince ayrıntılarıyla anlattı. Hatta hayalindeki 200
dönümlük çiftliğin krokisini de çizdi. Binaların, ahırların ve koşu yollarının yerlerini gösterdi.
Krokiye, 200 dönümlük arazinin üzerine oturacak 1000 metrekarelik evin ayrıntılı planını da
ekledi.
Ertesi gün hocasına sunduğu 7 sayfalık ödev, tam kalbinin sesiydi.. İki gün sonra ödevi geri
aldı. Kağıdın üzerinde kırmızı kalemle yazılmış kocaman bir "0" ve "Dersten sonra beni gör"
uyarısı vardı.
"Neden "0" aldım?" diye merakla sordu hocasına, çocuk..
"Bu senin yaşında bir çocuk için gerçekçi olmayan bir hayal" dedi, hocası..
"Paran yok. Gezginci bir aileden geliyorsun. Kaynağınız yok. At çiftliği kurmak büyük para
gerektirir. Önce araziyi satın alman lazım. Damızlık hayvanlar da alman gerekiyor. Bunu
başarman imkansız" ve ekledi:
"Eğer ödevini gerçekçi hedefler belirledikten sonra yeniden yazarsan, o zaman notunu
yeniden gözden geçiririm." çocuk evine döndü ve uzun uzun düşündü. Babasına danıştı.
204
"Oğlum" dedi babası "Bu konuda kararını kendin vermelisin. Bu senin hayatin için oldukça
önemli bir seçim!."
çocuk bir hafta kadar düşündükten sonra ödevini hiçbir değişiklik yapmadan geri götürdü
hocasına..
"Siz verdiğiniz notu değiştirmeyin" dedi.."Ben de hayallerimi..".....
O, orta 2 öğrencisi, bugün 200 dönümlük arazi üzerindeki 1000 metrekarelik evinde oturuyor.
Yıllar önce yazdığı ödev şöminenin üzerinde çerçevelenmiş olarak asili.
Öykünün en can alici yani su:
Ayni öğretmen, gecen yaz 30 öğrencisini bu çiftliğe kamp kurmaya getirdi. çiftlikten
ayrılırken eski öğrencisine "Bak" dedi, "Sana simdi söyleyebilirim. Ben senin öğretmeninken,
hayal hırsızıydım. O yıllarda öğrencilerimden pek çok hayal çaldım.
Allah' tan ki, sen, hayalinden vazgeçmeyecek kadar inatçıydın."
HUZUR
Bir gün bir kral, ama halkı tarafından sevilen bir kral, huzuru en güzel resmedecek
sanatçıya büyük bir ödül vereceğini ilan eder.
Yarışmaya çok sayıda sanatçı katılır. Günlerce çalışırlar birbirinden güzel resimler yaparlar.
Sonunda eserleri saraya teslim ederler. Tablolara bakan kral sadece ikisinden hoşlanır. Ama
birinciyi seçmesi için karar vermesi gereklidir.
Resimlerden birisinde sükûnetli bir göl vardır. Göl bir ayna gibi etrafında yükselen dağların
görüntüsünü yansıtmaktadır. Üst tarafta pamuk beyazı bulutlar gökyüzünü süslüyorlardı.
Resme kim baktı ise onun mükemmel bir huzur resmi olduğunu düşünüyordu.
205
Diğer resimde de dağlar vardı. Ama engebeli ve çıplak dağlar. Üst tarafta öfkeli bir
gökyüzünden yağmurlar boşanıyor ve şimşek çakıyordu. Dağın eteklerinde ise köpüklü bir
şelale çağıldıyordu. Kısaca resim hiç de huzurlu gözükmüyordu.
Fakat kral resme bakınca, şelalenin ardında kayalıklardaki çatlaktan çıkan mini minnacık bir
çalılık gördü. Çalılığın üstünde ise anne bir kuşun örttüğü bir kuş yuvası görünüyordu.
Sertçe akan suyun orta yerinde anne kuş yuvasını kuruyordu.
...harika bir huzur ve sükûn örneği.
Ödülü kim kazandı dersiniz.
Tabiî ki ikinci resim. Kralın açıklaması şöyle idi:
- Huzur hiçbir gürültünün sıkıntının ya da zorluğun bulunmaması ve sıkıntının olmadığı yer
demek değildir. Huzur bütün bunların içinde bile yüreğimizin sükûn bulabilmesidir.
İKİ KARDEŞ
Erkek kardeşlerin ikisi de babalarından kalma çiftlikte çalışırlardı. Kardeşlerden biri evliydi
ve çok çocuğu vardı. Diğeri ise bekardı. Her günün sonunda iki erkek kardeş ürünlerini ve
kârlarını eşit olarak bölüşürlerdi.
Günün birinde bekar kardeş kendi kendine:
"Ürünümüzü ve kârımızı eşit olarak bölüşmemiz hiç de hakça değil" dedi, "Ben yalnızım ve
pek fazla ihtiyacım yok." Böylelikle, her gece evinden çıkıp, bir çuval tahılı gizlice erkek
kardeşinin evindeki tahıl deposuna götürmeye başladı. Bu arada evli olan kardeş, kendi
kendine:
"Ürünümüzü ve kârımızı eşit olarak bölüşmemiz hiç de hakça değil, üstelik ben evliyim, bir
eşim ve çocuklarım var ve yaşlandığım zaman onlar bana bakabilirler. Oysa kardeşimin
kimsesi yok, yaşlandığı zaman hiç kimsesi yok bakacak." diyordu.
Böylece evli olan kardeş her gece evinden çıkıp, bir çuval tahılı gizlice erkek kardeşinin tahıl
deposuna götürmeye başladı. İki kardeş de yıllarca ne olup bittiğini bir türlü anlayamadılar,
206
çünkü her ikisinin de deposundaki tahılın miktarı değişmiyordu. Sonra, bir gece iki kardeş
gizlice birbirlerinin deposuna tahıl taşırken çarpışıverdiler. O anda olan biteni anladılar.
Çuvallarını yere bırakıp birbirlerini kucakladılar. Hayattaki en yüce mutluluk, sevildiğimize
inanmaktır.
İKİ YÜZ ELLİ DOLAR
Patron fabrikayı dolaşırken bakmış biri çıkış kapısına yakın bir yerde oturmuş gazete
okuyor... Bir tur atıp aynı yere gelmiş. Bakmış adam aynı yerde bu defa etrafı seyretmekte.
Fena halde öfkelenmiş, yanına gelip sormuş:
- Senin haftalığın ne kadar delikanlı?
- 250 dolar efendim...
Elini cebine atmış patron:
- Al şu 250 doları kaybol buradan. Bir daha da seni bu fabrikada görmeyeyim...
Delikanlı parayı alıp gitmiş... Patron daha sonra ustabaşının yanına gitmiş:
- Sen burada bostan korkuluğu musun be adam? demiş, işçin mesai saatinde oturmuş gazete
okuyor sen oralı olmuyorsun?...
- Hangi işçi, demiş ustabaşı, şu demin kapının yanında gazete okuyan kırmızı tişörtlü çocuk
mu?...
- Tastamam o, demiş patron. Ustabaşı gülmüş:
- Efendim o işçi değil, köşedeki kahvehanenin garsonu... 20 dolar kahve borcumuz vardı,
arkadaşların parayı getirmesini bekliyordu.
207
İNSANCA BAKIŞ
Vietnam'da "Zayiat" vermek istemeyen bir Amerikan generali "temizlik" harekâtında
alması gereken bir köyü tas tas üstünde kalmayana kadar bombalatır.
Özel birlikler köyü sarar ve tek tek evleri arayıp "temiz" raporunu verip, "alindi" listesine bir
yenisini ekleyip tam köyden ayrılırken, arkalarından tek bir el ateş edilir.
Yine inanılmaz bir bombardıman baslar. Mantar gibi yükselen alev topları, makinelilerin sinir
bozucu sesi ve arkasından korkunç bir ölüm sessizliği.
Yine özel timler her bir deliği ararlar ve döküntülerin arasında bir deri bir kemik Vietnamlı bir
çocuğu elinde bir tüfekle bulurlar. Çocuğu doğrudan generalin önüne getirirler. General
çocuğu görünce çok etkilenir. Kimseleri görmeden bombalar yağdırmaya benzemez karşılıklı
ilişki. Generalin sağ gözü takmadır. Üstelik de hayli belirgin bir protez.
Çocuğa dönüp:
- Bak sana bir şans vereceğim. Hangi gözümün gerçek olduğunu bil, seni kursuna dizilmekten
kurtarayım.
Çocuk bir an generalin yüzüne bakar ve
- Sağ gözün gerçek !
General şaşırır.
- Nasıl olur, sağ gözüm takma, niye böyle dedin ki ?
Çocuk
- O daha insanca bakıyordu
KADERİN HİKAYESİ
Uzun zaman önce bir ülke varmış refah içinde yaşayan. Ülkenin refah içerisinde
yaşamasının sebebi iyi yürekli, dürüst kralı imiş. Kral zaman zaman tebdili kıyafet ülkeyi
dolaşır, halkının dertlerini dinler, sorunlara çözüm bulurmuş.
Gene böyle bir günde kral dolaşırken, yolu dağ başında bir göl kenarına düşmüş. Gölün
kenarında ki ağacın dibine çökmüş aksakallı bir dede, bir elinde bir kese, diğerinde bir kese.
Birinden bir taş alıp, diğerinden aldığı taşa bağlayıp göle atıyormuş. Bu işe epey bir süre
devam etmiş ve nihayet bittiğinde, dede yoluna gitmek üzere ayağa kalkmış ve kralla göz
göze gelmiş.
208
Kral dedeye sormuş “dede bütün bir gün seni izledim, sen ne iş yaparsın anlayamadım”
demiş.
Dede kralın sorusunu şöyle cevaplamış “oğlum ben insanların kaderlerini birbirine bağlarım”
“Peki en son kimin kaderini birbirine bağladın”
“Kralın güzel kızı ile uşağı Ahmet’in kaderini bağladım” demiş aksakallı dede, Kral bu
cevabı alınca dünyası kararmış. Bir yanda güzeller güzeli apak biricik kızı, ülkenin prensesi,
diğer yanda olmamış oğlu kadar sevdiği zenci uşağı Ahmet. Ne yaparım, nasıl ederde
Ahmet’e bir zarar vermeden bu kaderi bozarım diye düşünerek sarayın yolunu tutmuş. Saraya
gidince hemen sevgili uşağı Ahmet’i huzuruna çağırmış ve ona “ oğlum Ahmet sana bir
mektup vereceğim, bu mektubu alacak ve Güneş’e götüreceksin” demiş, Krala sorgu sual
edilmez.
Biçare Ahmet mektubu ve yolluğunu alarak düşmüş bilinmez yollara. Düşmüş ki ne düşmek.
Babası kadar sevdiği Kral’ı ona bir görev vermiş ve o bu görevi yerine getirmeli, ama nasıl?
Günlerce dere tepe demeden yol gitmiş.Nihayet yorgunluktan bitkin halde iken gördüğü bir
ulu ağacın gölgesinde dinlenmeye karar vermiş ve uykuya dalmış. Uyandığında bir de ne
görsün… ağacın az ötesinde bir göl… o göl ki üzerine güneşin aksi vurmuş…
“Kralımın dediği Güneş bu olsa gerek” diyerek, üzerinde sadece külotu kalıncaya kadar
soyunarak atmış kendini göle. Dibe doğru yüzmüş, yüzmüş, yüzmüş….
Taa dipte, güneşin aksinin tükendiği yerde bir de ne görsün….Şahane bir hazine sandığı…
almış sandığı çıkmış yüzeye…çıkmış ama, Ahmet artık zenci değil bembeyaz bir Ahmet…
sadece külotunun olduğu bölge eski rengini taşıyor. “Var bu işte bir hikmet” demiş ve açmış
sandığı. Sandık gerçek bir hazine sandığı, içinde binbir türlü mücevherat ile birlikte üzerinde
“Güneş’ten Kral’a” yazan bir zarf. Ahmet ne yapacağını bilemez hale gelmiş bir anda. Yeni
rengi ve yaşadıkları ile ülkesine dönünce kimsenin kendisine inanmayacağını düşünerek,
ülkesine zengin bir tüccar kimliği ile dönme kararı almış. Dönünce ülkesine, düşleri bir bir
gerçekleşmiş Ahmet’in…
Ülkesinin bu yeni dürüst ve yakışlı tüccarı ile güzeller güzeli kızını evlendirmeye karar
209
verince Kral, dünyalar Ahmet’in olmuş. Kral vermiş vermesine kızını zengin tüccara ama
aklıda bir yandan oğlu gibi sevdiği ve hiç bir haber alamadığı uşağı Ahmet de imiş.
Gel zaman git zaman damadı ile birlikte bir ziyafet yemeğinde iken yere düşen bir çatalı
almak için eğilince Ahmet, şalvarının kenarından kaba eti gözükmüş… Bunu gören Kral
gözlerine inanamamış.
Yemek bitipte odasına çekilecek iken herkes, koridorun sonuna ilerleyen damadının
arkasından seslenivermiş Kral “Ahmet!…”
Ahmet seneler sonra duyunca gerçek adını, gayri ihtiyari kendisine seslenen Krala
dönüvermiş ve “neler oluyor Ahmet, evladım anlat başından geçenleri bana” diyen kralına
bütün olanları bir bir anlatmış…
Bunun üzerine Kral “Peki Güneş bana bir şey göndermedi mi?” diye sorunca da hemen
odasına koşarak, sandıktan çıkan mektubu almış ve Kral’a vermiş, mektupta şu satırlar yer
alıyormuş…
GÜNEŞE YAZI YAZILMAZ....YAZILAN YAZI İSE BOZULMAZ....!
KENAR MAHALLE
Bir profesör, sosyoloji sınıfındaki öğrencilerini Baltimore şehrinin kenar mahallelerine
göndermiş ve o bölgede yasayan 200 erkek çocuğunun durumlarını araştırmalarını ve her bir
çocuğun geleceği hakkında bir değerlendirme yapmalarını istemişti.
Öğrenciler hemen hepsi bu çocukların gelecekte hiçbir şanslarının olmadığını dile
getirmişlerdi.
Bundan tam yirmi beş yıl sonra bir başka sosyoloji profesörü tesadüfen bu çalışmayı buldu ve
öğrencilerinden bu projeyi sürdürmelerini ve ayni çocuklara ne olduğunu araştırmalarını
istedi.
Öğrenciler, o bölgeden taşınan ya da ölen 20 çocuk dışındaki 180 çocuktan 176'sinin
olağanüstü bir basari gösterip, avukat, doktor ya da işadamı olduklarını ortaya çıkardılar.
210
Profesör çok etkilenmişti ve bu konuyu izlemeye karar verdi. Birer yetişkin olan o çocukların
hepsi o bölgede yasadıkları için, her biriyle buluşma sansı oldu.
"O koşullarda nasıl bu kadar basarili oldunuz?" sorusuna verdikleri cevap hep ayniydi:
"Mahalle okulunda bir öğretmenimiz vardı. Onun sayesinde."
Profesör, bu öğretmeni çok merak etmişti. Hala hayatta olduğunu öğrendiği yaşlı öğretmenin
izini bulması zor olmadı. Kendisini ziyaret etmek için evine kadar gitti. Karşısında yılların
yüzüne eklediği kırışıklıklara rağmen hala dinç duran bir yaşlı kadın buldu. Merakla yaşlı
kadına bu çocukları kenar mahallelerden kurtarıp, basarili birer yetişkin olmalarını sağlamak
için kullandığı sihirli formülün ne olduğunu sordu.
Yaşlı öğretmenin gözleri parladı ve dudaklarının kenarında bir gülümseme belirdi:
"Çok basit" dedi, "Ben o çocukları çok sevdim."
KİŞİLİK
Sınıf, öğrencilerin gürültü patırtısıyla sallanırken sert görünümlü hoca kapıda beliriyor.
Sınıfa bir bakış atıp kürsüye geçiyor.
Tebeşirle tahtaya kocaman bir (1) rakamı çiziyor.
"Bakın" diyor. "Bu, kişiliktir. Hayatta sahip olabileceğiniz en değerli şey..."
Sonra (1)'in yanına bir (0) koyuyor:
"Bu, başarıdır. Başarılı bir kişilik (1)'i (10) yapar".
Bir (0) daha...
"Bu, tecrübedir. (10) iken (100) olursunuz".
Sıfırlar böyle uzayıp gidiyor:
Yetenek... disiplin... sevgi...
Eklenen her yeni (0)' ın kişilişi 10 kat zenginleştirdiğini anlatıyor hoca... Sonra eline silgiyi
alıp en baştaki (1)'i siliyor. Geriye bir sürü sıfır kalıyor. Ve Hoca yorumu patlatıyor:
"Kişiliğiniz yoksa, öbürleri hiçtir".
Sınıf, mesajı alıp sessizliğe gömülür...
211
KORKUNÇ BİR OLAY
Bir arkadaşım okumam için bana mail atmıştı. Doğruluk payını bilmemekle birlikte bana
ilginç geldiği için ve mail sonunda bunu herkese anlatın diye yazdığı için buraya aldım.
Hiç kimsenin başına böyle bir olayın gelmemesi temennisiyle...
İnanmak güç ama düşüncesi bile korkunç bir olay. Bir Genç cumartesi gecesi bir partiye
gidiyor. Çok eğleniyor, bir kaç bira içiyor. Partiden tanıştığı bir kız ondan çok etkilenmiş
görünüyor ve onu başka bir partiye davet ediyor. Hemen kabul ediyor ve diğer partinin
gerçekleştiği yerde bir kaç bira daha içiyor ve daha sonra anlaşıldığı üzere birileri buna
uyuşturucu veriyor. (Hangi uyuşturucu olduğu bilinmiyor.)
Daha sonra bu Genç uyandığında içi buzla doldurulmuş bir küvette çırılçıplak olduğunu
anlıyor. Hala içkinin ve uyuşturucunun etkisinde olduğunu hissediyor ve etrafına baktığında
yalnız olduğunu anlıyor. Göğsüne bakıyor ve göğsünde rujla yazılmış bir kağıt olduğunu fark
ediyor. Kağıtta söyle yazıyor: "112'yi ara yoksa öleceksin!".
Küvetin yakınında bir telefon görüyor ve hemen 112'yi arıyor ama nerde olduğunu, ne
içtiğini, kimlerle olduğunu bilmediğini söylüyor.Operatör hemen ona küvetten çıkmasını ve
bir aynanın karsısına geçmesini söylüyor.
Genç, göğsünde hiç bir anormallik görmüyor ama Operatör sırtına bakmasını söyleyince,
sırtında 2 tane büyük yarık olduğunu fark ediyor. Bunun üzerine Operatör, onun tekrar buz
dolu küvete dönmesini ve orada ambulansı beklemesini söylüyor. Daha sonra hastanede
yapılan incelemeden sonra, onun 2 böbreğinin çalınmış olduğu anlaşılıyor. Her böbrek
karaborsada 10.000 Dolar ediyor.(Gencin bundan haberi yok tabii.)
Daha sonra anlaşıldığına göre : 2. parti tamamen sahte, bu ise karısan insanların çok iyi tıbbi
bilgileri var ve verilen uyuşturucu eğlence amacını içermiyor. Su anda bu Genç, hastanede
onu yaşamda tutan bir alete bağlanmış durumda ve hala dokularına uygun bir böbrek bekliyor.
Bu mafya çok iyi örgütlenmiş ve finanse edilmiş durumda, profesyonellerle çalışıyor. büyük
şehirlerde aktif durumda ve görünüşe göre en çok New Orleans, NewYork ve bir söylentiye
212
göre Istanbul'da da faaliyet gösteriyor. 112 bu sucu artık tanıdığından dolayı, kişileri hemen
aynaya yönlendirerek, olayın boyutunu anlamaya çalışıyor.
KÖPEK SEVGİSİ
Mandelson 12 yaşında fakir bir ailenin çocuğudur. hayatta tek tutkusu köpeklerdir. Her
gün pet shoplari gezip, köpeklere bakıp onlardan bir tanesine sahip olacağı günü hayal
edermiş. Her zaman babasına yalvarıp kendisine köpek alabilmesi için gerekli parayı
vermesini ister, ama babası maddi olanakları yüzünden karşı çıkınca da çok üzülürmüş.
Bu nedenle bütün harçlıklarını biriktirip babasını da razı edip biraz daha para toplamış.
Doğruca çarsıdaki hayvan dükkanına gitmiş. Bir köpek beğenmiş.
Dükkan sahibine fiyatını sormuş. Adam "o köpek satılık değil!" cevabini verince; Mandelson
gayri ihtiyari nedenini sormuş.
Adam "o köpeği satamam çünkü onun bir ayağı yok" demiş. Çocuk "olsun ben onu istiyorum"
demiş.
Adam "evlat o köpek sana istediğini veremez" diye eklemiş. Çocuk "ne gibi?" diye karşılık
verince; adam da "o koşamaz, seninle oynayamaz, yani seni eğlendiremez" demiş.
Çocuğun ısrarlarına dayanamayan dükkan sahibi köpeği çocuğa hediye etmek istemiş. Fakat
Mandelson öneriyi reddedip cebindeki bütün parasını adama uzatmış.
Adam isteksiz ama çocuğun köpek sevgisinden duyduğu kıvançla parayı alıp, Mandelson'a
"evlat bu köpeğin sakat olduğunu bile bile neden o kadar ısrar ettin?" diye sorunca Mandelson
pantolonunun paçasını aralayıp protez bacağını göstererek su yanıtı vermiş:
"siz o köpeği bana sakat olduğu için vermek istemediniz, ama inanın beni ondan daha iyi
hiçbiri mutlu edemezdi!"
213
KRAL ACIKMIŞ
Bir kral, halkının ne durumda olduğunu görmek için kıyafet değiştirerek ülkesini dolaşmaya
başlar.
Yolu bir köye düşer. Mütevazı bir handa geceler. Yemek olarak getirilen dört yumurtayla
karnını doyurur. Hesabı sorunca da kendisinden 10 altın istenir.
– Aman!
der kral,
– Burada yumurta kıtlığı mı var?
Açıkgöz han sahibi taşı gediğine koyar:
– Hayır, ekselansları, yumurta boldur; ama kral kıtlığı var...
KUŞ BAKIŞI
Bir kral iki askerini alış veriş yapmaları için kaleden dışarı gönderir. İkisinin de eline 24' er
altın verir ve "Bunları çok iyi değerlendirin, size söylediğim işlerde kullanın, sakın boşa
harcamayın" der.
İki arkadaş yola çıkarlar. Gidecekleri yere varırlar. Vardıkları yer göz alıcı bir güzellikte
görünür onlara. Her tarafta insanlar alışveriş yapmakta, güzel ve çeşitli yiyecekler, kıyafetler
satılmakta; insanların kimi neşe içinde kimi de mutsuz; ama alabildiğince canlı bir yaşam
sürmektedirler.
Askerlerden biri, kralın izin verdiği ölçüde bu güzelliklerden yararlanır eğlenir, bu arada
kralın söylediklerini de hiç unutmaz. Onun istediklerini almak için 24 altının bir kısmını
harcar, bir kısmını da yol parası için ayırır. Diğer asker ise gördüklerinden başı döner, kralın
söylediklerini unutan bu asker eğlenceden başını alamaz, gününü gün eder, hatırına da kralı
214
hiç getirmez. Nasıl olsa param çok, kaleden uzaktayım diyerek etrafında gördüğü
güzelliklerden ölçüsüzce yararlanmak için altınların çok önemli bir kısmını harcar. Diğer
asker parasını,ölçüsüzce harcayanı uyarır: "Kralımız bizi buraya bu işler için değil alışveriş
için gönderdi, eğlenmeye harcayacağımız zamanı ve parayı da söyledi, yapmamız gerekenleri
bir bir anlattı, verdiği paranın hesabını soracağını söyledi hatırlasana... Bak paran da az
kalmış, bari onu harcama da yol parası olarak kullan" der; ama dinletemez. Adam beş parasız
kalır. Kaleye dönme zamanı da gelir çatar. Parasını kralın verdiği gibi harcayan asker, rahat
ve huzurlu bir şekilde kaleye varır ve kral tarafından ödüllendirilir. Diğeri ise yolda bin bir
türlü eziyet çeker. Aç ve susuz bir şekilde çölleri dağları ve denizleri aşar. Saraya perişan bir
şekilde, dilenci kılığında gelir. Altınların hesabını veremediğinden kral tarafından
cezalandırılır.
Bir günümüz 24 altın değerinde bir servettir. Onu verimli kullanmak, bir plan doğrultusunda
değerlendirmek en kazançlı yoldur. Bize verilen bu 24 saat en iyi kullanırsak hedeflerimiz
karşımıza güzel bir ödül olarak çıkar. Böylece idealimizdeki okulda okuma şansını yakalarız.
Zamanımızı eğer bizden istenildiği gibi değil de, kafamıza göre rasgele harcarsak; sınavlarda
başarısız olmak bizim için en büyük ceza olacaktır.
Zaman tekrar kazanılmayan tek servettir; iyi değerlendirilirse meyveleri karşımıza ödül olarak
çıkar
KÜÇÜK ÇOCUĞUN DUASI
Bir baba 7 yaşındaki küçük oğlunu alarak balık tutmaya gider.. Oltayı göle atıp tekrar
kaldıkları otele geri dönerler. Bir saat sonra, oltaya balık takılıp takılmadığını anlamak için,
göle gittikleri vakit, dört beş balık takıldığını görürler.
Çocuk, " Baba ben balıkların oltaya takılacaklarını biliyordum" der.
Babası sorar. " Nerden biliyordun?"
"Dua ettimde onun için"
Oltayı yeniden hazırladılar ve yemek için otele gittiler. Yemekten sonra döndükleri vakit, yine
oltaya balık takıldığını görürler.
215
Çocuk "Ben biliyordum," dedi.
Babası sordu: "Nerden biliyordun?"
"Dua ettim de onun için"
Oltayı tekrar göle attılar ve otele döndüler. Yatmadan önce göle gidip oltalarına baktıklarında
bir tek balığın bile yakalanmadığını gördüler.
Çocuk, "Ben balıkların tutulmayacağını biliyordum " dedi.
Babası sordu: "Nerden biliyordun?"
Çocuk, " Çünkü dua etmedim."
Babası, " Niye etmedin?"
Çocuk, " Çünkü oltaya yem takmadığını hatırladım da, onun için."
MARANGOZ
Yaşlı bir marangozun emeklilik çağı gelmişti. İşveren müteahhidine, çalıştığı konut
yapım işimden ayrılmak ve eşi, büyüyen ailesi ile birlikte daha özgür bir yaşam sürmek
tasarısından söz etti. Çekle aldığı ücretini elbette özleyecekti. Emekli olmak ihtiyacındaydı,
ne var ki.
Müteahhit iyi işçisinin ayrılmasına üzüldü. Ve ondan, kendine bir iyilik olarak, son bir ev
daha yapmasını rica etti. Marangoz kabul etti ve işe girişti, ne var ki gönlünün yaptığı işte
olmadığını görmek pek kolaydı. Baştan savma bir işçilik yaptı ve kalitesiz malzeme kullandı.
Kendini adamış olduğu mesleğine böyle son vermek ne talihsizlikti!.. İşini bitirdiğinde,
işveren, evi gözden geçirmek için geldi. Dış kapının anahtarını marangoza uzattı.
“Bu ev senin” dedi, “sana benden hediye”.
216
Marangoz şoka girdi. Ne kadar utanmıştı! Keşke yaptığı evin kendi evi olduğunu bilseydi! O
zaman onu böyle yapar mıydı!
Bizim için de bu böyledir. Gün be gün kendi hayatımızı kurarız. Çoğu zamanda, yaptığımız
işe elimizden gelenden daha azını koyarız. Sonra da , şoka girerek, kendi kurduğumuz evde
yaşayacağımızı anlarız. Eğer tekrar yapabilsek, çok daha farklı yaparız. Ne var ki, geriye
dönemeyiz.
Marangoz sizsiniz.
Her gün bir çivi çakar, bir tahta koyar ya da bir duvar dikersiniz. “hayat bir kendin yap
tasarımıdır” demiştir biri. Bugün yaptığınız davranış ve seçimler,yarın yaşayacağınız evi
kurar. Öyle ise onu akıllıca kurun. Unutmayın.
Paraya ihtiyacınız yokmuş gibi çalışın.
Hiç incinmemişsiniz gibi sevin.
MAVİ KURDELE
New York'ta yasayan bir öğretmen, Lise son sınıfındaki öğrencilerinin "diğer insanlardan
farklı özelliklerini" vurgulayarak onurlandırmaya karar vermiştir. California Del Mar'dan
Helice Bridges
tarafından geliştirilmiş süreci kullanarak, her bir öğrencisini teker teker tahtaya kaldırdı.Ilk
önce öğrencilere sınıf ve kendisi için ne kadar özel olduklarını belirtti. Sonra her birine
üzerinde altın harflerle "Siz çok önemlisiniz" yazılı birer mavi kurdele verdi.
Daha sonra kabul görmenin toplum üzerinde ne gibi etkileri olacağını anlayabilmek amacıyla
sınıfına bir proje yaptırmaya karar verdi. Her bir öğrencisine üçer tane daha kurdele verip,
onlardan bu töreni gerçek dünyada devam ettirmelerini istedi. Öğrenciler, daha sonra
sonuçları takip edecek, kimin kimi onurlandırdığını tespit edecek ve bir hafta boyunca sınıfa
bilgi vereceklerdi.
Çocuklardan biri, gelecekteki kariyer çalışmaları içi kendisine yardımcı olan yakınlarındaki
217
bir şirketin üst düzey görevlisini onurlandırmış, adamın yakasına mavi kurdeleyi iliştirmişti.
Ardından, iki tane daha kurdele vermiş ve; "Sınıfça bu konuda bir projemiz var. Sizden
onurlandırmanız için birini bulmanızı istiyoruz. Onurlandırdığınız insanlara ekstra kurdele de
verin. Böylece onlarda bu projenin devam etmesi için başkalarını bulabilirler. Daha sonra,
lütfen bana ne olduğu konusunda bilgi verin" diye rica etti.
O gün üst yönetici, suratsız biri olarak bilinen patronunun yanına gitmeye karar verdi.
Patronun odasına girdi ve onun" is dünyasında bir deha olduğundan ötürü" onu takdir edip
örnek aldığını söyledi. Bu mavi kurdele'yi yakasına takması için izin verip vermeyeceğini
sordu? Şaşkına dönen patron;
"Tabi ki" şeklinde cevap verdi. Yönetici de mavi kurdele'yi, patronun tam kalbinin üstüne,
ceketine iliştirdi. Ekstra kurdeleyi verirken de;
"Bana bir iyilik yapar misiniz?... Siz de bu kurdeleyi onurlandırmak istediğiniz birine verir
misiniz?... Bunu bana veren çocuk, okulda bir proje yaptıklarını söyledi. Bu kabul görme
töreninin devam etmesi gerekiyormuş.
Böylece "bunun, insanları nasıl etkilediğini belirleyeceklermiş..." Dedi...
O gece patron evine geldiğinde, on dört yaşındaki oğlunun yanına oturdu.
"Bugün inanılmaz bir şey oldu" dedi. "Ofisteydim. Üst düzey yöneticilerimden biri içeri geldi,
bana hayran olduğunu söyleyip, "iş dünyasında bu kadar basarili olduğum için göğsüme bu
kurdeleyi iliştirdi... Bir hayal etmeğe çalış... Benim bir dahi olduğumu düşünüyor.. "Siz çok
önemlisiniz" yazılı bu kurdeleyi tam göğsümün üstüne takti. Bana ekstra bir kurdele verdi ve
onurlandıracak başka birini bulmamı istedi. Arabayla eve gelirken, bu mavi kurdeleyle
kimi onurlandırabileceğimi düşündüm ve aklıma sen geldin... Ben "seni" onurlandırmak
istiyorum. Günlerim aşırı yorucu geçiyor. Eve gelince sana pek ilgi gösteremiyorum. Bazen
derslerden aldığın notları beğenmeyince veya odanı toparlamayınca sana bağırıp
çağırıyorum...
Oysa bu gece bir şekilde buraya oturup, sana benim için ne kadar farklı ve özel olduğunu
söylemek istedim. Annen gibi sen de benim hayatımdaki en önemli insansın. Sen mükemmel
bir çocuksun."Seni seviyorum" diye devam etti...
218
Şaşkına dönen çocuk simdi ağlamaya başlamıştı... Bütün vücudu titriyordu... Başını kaldırdı,
gözleri yas içinde olarak babasına baktı, ve:
"Yarin intihar edecektim" baba, dedi... "Baba, ben senin...çünkü ben senin... beni hiç
sevmediğini... beni hiç önemsemediğini düşünüyordum... Ama artık her şey çok farklı. Sen
baba, su an... oğlunun hayatini kurtardın!..."
Sizin de sevginizi duymak, hissetmek isteyen insanların var olduğunu sakin unutmayın...
MİSKET
Yaşlı adam, bir konfeksiyon mağazasına ait vitrine uzun uzun baktıktan sonra, ilerideki
yeşillikte oynayan çocukların en zayıfına dönerek:
- Küçüüük! diye seslendi. Bana biraz yardımcı olur musun?
Çocuk, hafta sonlarında yaptıkları misket oyununu ilk defa kazanmış olmasına rağmen
arkadaşlarını bırakıp geldi. 7-8 yaşlarındaydı ve üzerindeki elbiseler, "tek kelimeyle"
dökülüyordu.
Yaşlı adam, çocuğun saçlarını okşadıktan sonra:
Vitrindeki elbiseyi giymeni istemiştim, dedi. Bakalım üzerine
uyacak mi?
Çocuk, bu teklifi ilk önce şaka sandı. Ama adam son derece ciddiydi. Onunla birlikte
mağazaya girerken, ilk önce rüyâda olup olmadığını, daha sonrada şimdiye kadar yeni bir
elbise giyip giymediğini düşündü. Genellikle ailedeki büyük çocuğa alınan veya komşular
tarafından verilen giyecekler, elbiselerin ona dar gelmesiyle birlikte ortanca kardeşe kalır,
birkaç sene sonra da dizleri aşınmış veya delinmiş vaziyette kendisine yamanırdı.
Ama "her zaman hasta" dedikleri babasının ne kadar zor para kazandığını bildiğinden, bu işe
bir kere bile itiraz etmemişti. simdi ise, ilk defa yeni bir elbisesi olacaktı. Üstelik de bayrama
üç gün kala.
Çocuk, yaşlı adamın gösterdiği elbiseleri giydiğinde, büyümüş
olduğunu ilk defa farketti. Çizgili kadifeden yapılmış pantolon, bacaklarının ne kadar uzun
olduğunu ortaya koyarken, yeni ceketi de omuzlarını iyice geniş göstermişti. Fakat hepsinin
219
üzerine giydiği kaban bir başkaydı ve artık üşümeyecekti. Çocuk, biraz önce kazandığı
misketleri onun cebine bıraktığında, iyice keyiflendi. İrili ufaklı misketler, gayet derin olan
ceplerin bir köşesinde kalmıştı. Demek ki her bir cep, en az elli misket alabilirdi.
Yaşlı adam, çocuğu sağa sola döndürdükten sonra, elbiselerin
paketlenmesini istedi. Ve iş tamamlandığında, tezgâhtara dönerek:
-Elbiseleri torunuma alıyorum, dedi. Kendisine sürpriz yapacağım
için, onları bu çocuğun üzerinde denedim. İkisinin de boyu falan aynı
da...
Çocuk, bir anda beyninden vurulmuşa döndü ve ne diyeceğini bilemedi.
Ama artık büyüdüğüne göre, bir şey belli etmemeliydi. Aynaya son bir defa baktıktan sonra,
üzerindekileri yavaşça çıkartarak bir kenara fırlattığı eskileri giydi.
Adam, elbiselerin torununa uyacağından emindi. Yaptığı hizmet için çocuğa bir ciklet parası
vermek istediğinde, onu yanında göremedi. Haylaz velet, belli ki bu isten sıkılmıştı.
Çocuk, arkadaşlarının yanına döndüğünde, bir kenara çekilerek onları seyretmeye koyuldu.
Ve bütün ısrarlara rağmen oyuna katılmadı.
Arkadaşları :
- Niçin oynamıyorsun? diye sordular. En güzel misketleri sen
kazanmıştın.
- Çocuk, inci gibi yaslar süzülen gözlerini arkadaşlarından
kaçırmaya çalışırken:
-Misketlerim, bu elbiselere yakışmayacak kadar güzeldi, dedi. Bu
yüzden onları, bayramlık kabanımın cebine sakladım.
MUTSUZ ADAM
Bir zamanlar bir tepenin üzerinde villada bir oğlan çocuğu yaşarmış. İyi de yaşamış.
Köpekleri ve atları, otomobilleri ve müziği severmiş. Yüzmeye gider, futbol oynar, güzel
kızlara bayılırmış.
Bir gün Tanrıya:
“Büyüdüğüm zaman neler istediğimi buldum, uzun uzun düşünüp.” Demiş.
220
“Neler”demiş Tanrı...
“Bir büyük evde yaşamak isterim. Ön kapısında heykeller olsun. Arka kapıda iki St. Bernard
köpeği... Uçsuz bucaksız bir bahçe içinde....Uzun, çok güzel ve çok müşfik bir kadınla
evlenmek isterim. Siyah saçlı, mavi gözlü, gitar çalan ve tatlı tatlı şarkılar söyleyen.”
“Üç güçlü oğlum olsun isterim ki, onlarla futbol oynayabileyim.. büyüdüklerinde birisi büyük
bir bilim adamı, öteki senatör, üçüncüsü milli santrfor olsun.”
“Ben bir seyyah olayım... Okyanuslara yelken açayım. Dağların zirvelerine tırmanayım,
insanları kurtarayım. Bir Ferrari kullanayım yollarda...”
“Ne güzel bir hayal bu”demiş Tanrı... “Mutlu olmanı dilerim.”
Bir gün oğlan futbol oynarken ayağını incitmiş. Ondan sonra değil dağlara, ağaçlara bile
tırmanamaz olmuş. Okyanuslara yelken açmak da hayal olmuş tabii. Bunun üzerine pazarlama
okuyup, tıbbi malzemeler dağıtın bir şirket kurmuş.
Bir kızla evlenmiş, çok güzel ve çok müşfik. Ama uzun değil, kısaymış. Saçları siyahmış ama
gözleri mavi değil, ela imiş. Gitar çalamaz, şarkı söylemezmiş ama, harika yemek pişirir,
olağanüstü güzel kuş resimleri yaparmış. İşi dolayısıyla, kent dışında bir villada değil, kentte
bir apartman teras katında oturmak zorunda kalmış ama evinin deniz manzarası gene harika
imiş. İki St. Bernard besleyecek bahçesi yokmuş ama evinde harika bir Ankara kedisi varmış.
Üç kız da babalarını çok severlermiş. Onunla futbol oynayamazlarmış ama birlikte denize,
parklara giderlermiş. Uçurtma uçurdukları da olurmuş. En küçükleri hariç tabii. O gölgede bir
ağacın altında oturur, gitarı ile şarkılar söylermiş. İyi para kazanmış ama öyle kırmızı bir
Ferrari’si olmamış.
Bir sabah uykudan üzüntü içinde uyanmış ve en iyi arkadaşına koşmuş...
“Ben” demiş. “Hiç mutlu değilim.”
“Neden”demiş arkadaşı.
“Çocukken siyah saçlı, uzun boylu, mavi gözlü, gitar çalıp şarkı söyleyen bir kızla evlenmek
isterdim. Oysa karım uzun değil, ela gözlü, gitar çalamıyor.”
221
“Karın çok güzel”demiş arkadaşı...”Harika resimler yapıyor, enfes yemekler pişiriyor
üstelik.”
“Adam dinlememiş bile onu....
Bir gün karısına “Hiç mutlu değilim” diye dökmüş içini.
“Neden” demiş karısı.
“Çünkü büyük bir bahçe içinde bir villada yaşamayı düşlerdim, oysa 47.katta bir apartman
dairesine tıkıldım. İki St. Bernard’in yaşayacağım bir bahçem olsun isterdim, hani nerede...”
“Konforlu bir apartmanda yaşıyoruz” demiş karısı....”Oturduğumuz yerden okyanusu görüyor,
gülüyor, eğleniyor, birbirimizi seviyoruz. Kendimizi okşuyor, güzel kuşların resimleri
yapıyoruz. Üç de harika çocuğumuz var...”
Adam dinlemiyormuş bile....
Ruh doktoruna koşmuş bir gün.... “Ben mutlu” değilim diye...
“Niye “demiş doktor...
“Çünkü ben bir gezginci olmak, okyanuslara açılmak, dağlara tırmanmak, insanları kurtarmak
isterdim. Oysa masa başı işim ve sakat bir dizim var şimdi..”
“Ama sattığın tıbbi malzemeler yığınla hayat kurtarıyor..” demiş doktor.
Adam dinlememiş bile. Doktor da ona 100 Dolar vizite yazıp yollamış.
Bir gün muhasebecisine “Ben çok mutsuzum”demiş..
“Neden demiş muhasebecisi.
222
“Ben kırmızı Ferrari’m olsun isterdim hep. Ve dünya umurumda olmasın. Oysa işe metro ile
gidip geliyorum. Bir yığında sorunum var.”
“İyi giyiniyor, iyi restoranlara gidiyorsun. Bütün Avrupa’yı Amerika’yı gezdin.”demiş
muhasebeci.
Ama adam onu dinlemiyormuş bile. Muhasebeci adama 100 Dolar danışman ücreti fatura edip
yollamış. Onun da hayalinde kırmızı Ferrari varmış çünkü...
Adam, rahibe “çok mutsuzum” demiş.
“Neden” demiş rahip.
“Üç oğlum olsun isterdim. Biri bilim adamı, biri politikacı, biri sporcu. Oysa üç kızım oldu.
Birisi yürüyemiyor bile.”
“Ama çok güzel ve çok zeki üç kızın var”demiş rahip. “Seni çok seviyorlar. Başarılı da
oldular. Biri hemşire, biri sanatçı, biri de müzik hocası..”
Ama adam dinlemiyormuş bile. Öyle mutsuzmuş ki hasta olmuş sonunda. Bir beyaz hastane
odasında, etrafı beyaz giyinmiş hemşirelerle dolu yatıyormuş. Vücudunda teller, hastaneye
kendi sattığı kalp cihazına gidiyor, kollarına bağlı serumlarla besleniyormuş. Fena halde
mutsuzmuş adam şimdi. Ailesi, dostları ve rahibini yatağının başına toplanmışlar.
Onlar da üzüntü içindeymiş. Mutlu olanlar sadece ruh doktoru ile muhasebecisi imiş. Bir gece
adam odasında Tanrı ile yalnız kaldığında
“Tanrım”demiş. “Hatırlar mısın çocukken sana yalvarmış ve istediklerimi sıralamıştım.”
“Hatırladım”demiş Tanrı.. “Güzel bir hayaldi”
“Peki niye onların hiçbirini vermedin bana” demiş adam..
“Verebilirdim” demiş Tanrı...”Ama sana istemediğin şeyleri vererek bir sürpriz yapmak
223
istedim.”
“Bak neler verdim sana. Bir güzel sevecen eş, iyi bir iş, yaşanacak güzel bir ev. Üç tatlı kız
evlat. Bir araya getirdiğim en güzel yaşam paketlerinden biriydi bu”
“Evet”demiş adam...”Ama bana benim gerçekten istediklerimi vereceksin sandım..”
“Bende senin, benim gerçekten istediklerimi vereceksin sandım.” Demiş Tanrı.
“Sen ne istedin ki?” demiş adam hayretle.
Tanrı’nın da bazı şeyler isteyeceğini hiç düşünmemiş hayatında.
“Sana verdiklerimle mutlu olmanı istemiştim.”demiş Tanrı.
Adam karanlık odasında sabaha kadar düşünmüş .sonunda yeni bir hayal kurmaya karar
vermiş. Yıllar önce kurduğu hayalin yerine “Keşke bunu hayal etseydim.” Dediği bir hayal..
Bu sefer ki hayalinde zaten sahip olduğu şeyler varmış hep. Adam kısa zamanda iyileşmiş, 47.
Kattaki dairesinde mutlu yaşamış. Kızlarının şen şakrak sesleri, eşinin derin ela gözleri ve
harika kuş resimleri arasında mutlu olduğunu hissedermiş bütün gün... geceleri de okyanusa
yansıyan kentin ışıklarının dalgalar üzerinde oynaşmasına bakar gülümsermiş... sınır
tanımadan büyük düşünmek... hayal gücünü sonuna kadar zorlamak... ama elde ettikleri ile de
mutlu olmayı bilmek... Tanrı’nın insana verebileceği en büyük iki nimet bu olmalı....
Bakın bakalım, size neler vermiş Tanrı.
ÖPÜCÜKLER
Çoğu zaman pek çok şeyi çocuklardan öğreniriz.
Bir sure önce, bir arkadaşım, 3 yasındaki kızını, bir rulo altın renkli kaplama kağıdını ziyan
ettiği için cezalandırmıştı. Durumları iyi değildi ve kızının kağıtları, ağacın altına koyacağı bir
kutuyu süslemeye harcaması onu çok sinirlendirmişti.
224
Buna rağmen, küçük kız, ertesi sabah hediyeyi babasına getirdi ve "Bu senin için babacığım"
dedi. Arkadaşım, gösterdiği tepki için kendini suçlu hissetti, ama kutunun bos olduğunu
görünce için için sinirlenmekten de kendini alamadı.
Kızına bağırdı:
"Birine bir hediye verdiğin zaman içinin dolu olması gerektiğini bilmiyor musun?"
Küçük kız babasına yaşlı gözlerle baktı ve şöyle dedi:
"Ama babacığım, kutu bos değil ki. Ben kutunun içine öpücüklerimi üflemiştim. Hepsi senin
için babacığım."
Babanın içi paramparça olmuştu. Kızını kucakladı ve onu affetmesi için yalvardı.
Arkadaşım bu altın renkli kutuyu yatağının bas ucunda yıllarca sakladığını anlattı bana. Ne
zaman cesaretini kaybetse, kutunun içinden hayali bir öpücük çıkarıyor ve onu oraya koyan
çocuğunun sevgisini hatırlıyordu.
Gerçek anlamda bakmak gerekirse, her birimiz arkadaşlarımız ve ailelerimiz tarafından bize
sunulan karşılıksız sevgi ve öpücüklerle dolu altın renkli kutulara sahibiz. Dünyada sahip
olabileceğimiz daha değerli bir şey olamaz
PROFESYONEL
Genç kadın işyerinde kotu bir haber alır.Küçük kızının bakicisi telefonda çocuğunun çok
ateşlendiğini mutlaka eve gelmesi gerektiğini bildirir.Hemen isinden izin alır ve ateş düşürücü
bir ilaç için en yakın eczaneye koşar.Arabasının yanına geldiğinde arabayı anahtarı
içindeyken kilitlediğinin farkına varır.Eve hemen yetişmesi gerekmektedir ama nasıl..?
Evini arar ancak çocuk bakicisinin verdiği haber daha kotudur, kızın ateşi biraz daha
yükselmiştir.Bu arada kadın içinde bulunduğu duruma bakıcıya anlatır.Bakici arabanın
kilidini açabilecek bir servis bulmasını ya da çakı, bıçak gibi bir şeyle kendisinin açmayı
denemesini söyler.
225
Yakında bulunan bir marketten küçük bir çakı alır ve arabanın yanına gider.Ama bunun nasıl
kullanılacağını bilemez. Arabanın kapılarını zorlar, sallar ama bir sonuç yok...
Başını gökyüzüne doğru çevirir, " Tanrım , lütfen küçük kızıma ulaşmam için bana yardim et"
.
Bu arada çakıyla kapıyı kurcalamaya devam eder.O sırada yoldan geçmekte olan sakalları
uzamış, ustu başı bakımsız bir adam durup kadını izler ve " Hanımefendi, isterseniz yardımcı
olabilirim"der.
Kadın çaresiz teklifi kabul eder ve içinden düşünür, "Tanrım gönderdiğin yardim bu mu?"
Kılıksız adam birkaç dakika içinde arabanın kilidini açmayı başarır.Kadın şaşkınlıkla adama
teşekkür eder, kızının durumunu
anlatır, hemen yetişebileceği için minnettar olduğunu belirtir ve bir miktar para uzatıp " Çok
iyi bir insansınız" diye teşekkür eder.
Adam, " Hayır hanımefendi, maalesef iyi bir insan değilim" der, "Hapishaneden yeni çıktım"
ilave eder, "Araba hırsızlığından..." Kadın bir sure sessiz kalır, adam uzaklaştıktan sonra
tekrar yüzünü gökyüzüne çevirir, kendini tutamaz, ağlayarak ;" Tanrım , bir profesyonel
gönderdiğin için çok teşekkür ederim" der
RESİM
Bir zamanlar bir köyde mavi gözlü, sarı saçlı ve çok güzel bir kız yaşarmış. Bu kız hayata
olan bağımlılığıyla bütün köyün sevgisini kazanmış. Bu kızın resime karşı büyük bir ilgisi
varmış ve şehire resim okuluna gitmiş. Okuldan mezun olduktan sonra bu kız bir resme
başlamış ama yaptığı resmi kimseye göstermemiş.
Birgün bu kız merdivenlerden düşmüş ve ağır yaralı olarak hastaneye kaldırılmış ama kız
yolda ölmüş. Annesi de kızının gözlerini bir kuruma bağışlamış. İki hafta sonra kadının evine
bir genç gelmiş.
Bu genç kızın gözleri ile dünyayı yeniden görmeye başladığını söylemiş ve kadına çok
teşekkür etmiş. Kadının o anda aklına kızının yaptığı resim gelmiş. Kızının odasından resmi
aldığında büyük bir sürprizle karşılaşmış... Kızın yaptığı portre aynı gelen çocuğa
226
benziyormuş yalnız kızın resimde tek tamamlamadığı yer gözleriymiş..
SARHOŞ SÜRÜCÜ VE AVUKAT
Portekiz'de 27 yaşındaki Sophie Lagoa ismindeki bir kadın sürücü, sarhoş bir vaziyette
araba kullandığı gerekçesiyle trafik polisleri tarafından yakalanarak mahkemeye sevk edilir.
Kadın, oldukça ağır olan bu trafik cezasından kurtulabilmek için sahasında çok iyi bir avukat
olan Eduardo Borja ile anlaşır. Avukat, bütün meslekî marifetlerini kullanarak bayan
Sophie'yı ceza almaktan kurtarır.
Başına gelen musibetten ders alıp uslanmayan Sophie Lagoa, beraatini kutlamak için bir bara
gidip sarhoş oluncaya kadar içer. Daha sonra da yine sarhoş vaziyette direksiyonun başına
geçer.
Ve o sarhoş kafayla yolda giderken bir vatandaşa çarparak onu yirmi metre kadar arabasıyla
sürükler. Perişan vaziyette hastaneye kaldırılan adam bütün müdahalelere rağmen
kurtarılamayarak ölür.
Bayan Sophie Lagoa, hapishanenin yolunu tuttuktan günler sonra, arabasıyla çarparak
ölümüne sebep olduğu adamın, kendisini sarhoş araba kullandığı gerekçesiyle ceza almaktan
kurtaran avukat Eduardo Borja olduğunu öğrenecektir.
"Başınıza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizin yaptığı (işler) yüzündendir"
SEDEF ÇİÇEĞİ
Yargıç, karşısındaki kadına baktı önce. Seksen yaşlarında bir nine. Sonra biraz geride, ellerini
bağlamış adama.
Aynı yaşlarda bir dede. Kadına döndü:
"Anlat teyze, neden boşanmak istiyorsun?"
Yaşlı kadın, beyaz başörtüsünü sıvazlayıp konuşmaya başladı kısık sesiyle:
227
"Bu herif yetti gayrı, elli yıldır bezdirdi hayattan... Bizim bir sedef çiçeği vardı, çok sevdiğim.
O bilmez. 50 yıl önce, onun bana verdiği çiçeklerin arasından, bir daldan kök almış,
tohumlamıştım. Yavrumuz olmadı, sedeflerimi çocuk bildim, öyle büyüttüm. Sonra bir gün,
kurumaya başladı sedef. O zaman adak adadım. Her sabaha karşı, güneş doğmadan bir tas
suyla sulayacağım diye. İyi gelirmiş dediler, sedef çiçeğine. 50 yıl oldu, bu herif bir gece
kalkıp da şu çiçeği bir kere de ben sulayayım, demedi. Ta o geceye kadar... O gece takatim
kesilmiş, uyuyakalmışım. Su veremedim çiçeğime. Ben böyle bir adamla 50 yıl geçirdim işte.
Hayatımı, umudumu, her şeyimi verdim... Ondan hiçbir şey göremedim. Bir kerecik olsun,
benim bildiğim görevlerden birisini yapmasını bekledim... Onsuz daha iyiyim, hâkim bey,
yemin ederim."
Yaşlı adama döndü yargıç: "Bir diyeceğin var mı baba?"
Adam bastonuna abanarak, ağır aksak yürüdü geldi kürsüye, utangaç yüzünü kaldırıp adalete
baktı ve dedi ki: "Askerliğimi reisicumhur köşkünde bahçıvan olarak yaptım. O koca bahçeyi
layıkıyla büyütmek için emek verdim. Fadime'mi de orada tanıdım, sedefleri de. O bahçe
sedef çiçekleri doludur. Kokusu yürek yakar. Zaman zaman Fadime için topladım sedefleri.
Evlendik. Çok olmadı, boynu ağrıdı, hekime götürdüm Fadime'mi. Hekim, kireç var
boynunda, çok uzun süre uyanmadan yatarsa sertleşir, kötüleşir, dedi. Her gece uykusunu
bölüp kalksın, gezinsin, dedi. Pek dinlemedi bizim hatun. Lafım geçmedi. O günlerde tesadüf,
sedef çiçekleri kurudu. Ben de ona, gece sularsan geçer, dedim. Adak dilettim. Her gece onu
uyandırdım. Ve seyrettim Fadime'mi. O sevdiğim kadını, yavrusu bildiği çiçekleri sularken
seyrettim... Her gece o çiçek ben oldum. Sanki, ona bu çiçekler yüzünden tapabilirdim..."
Durdu bir an, yaşlı adam. Mahkeme salonu susmuştu. Bir yaşlı gönülden, bir bahçıvandan
duyulması beklenmedik aşk sözlerine, şiire kulak kesilmişti, yargıç, savcı, mübaşir.
Soluklanıp devam etti adam:
"... Her gece, o yattıktan sonra kalktım. Saksıdaki suyu boşalttım. Sedef çiçeği, gece
sulanmayı sevmez hâkim bey. O gece ise... Yaşlılık. Ben de uyanamadım. Uyandıramadım.
Çiçek susuz dayanırdı da, kadınımın ağrıları azardı. Kendimi suçladım. O suçlayınca, sesimi
çıkaramadım..."
228
SEVGİ, ZENGİNLİK, BAŞARI
Alışverişe gitmek üzere evden çıkan bir kadın, kapısının karşısındaki kaldırımda oturan
bembeyaz sakallı üç yaşlıyı görünce önce duraksadı, sonra onları, tüm içtenliğiyle evine davet
etti:
"Burada böyle oturduğunuza göre, üçünüz de kesinlikle acıkmış olmalısınız." dedi. "Lütfen
içeri gelin, size yiyecek bir şeyler hazırlayayım."
Üç yaşlıdan biri, kadına, eşinin evde olup olmadığını sordu.
Kadın, eşinin biraz önce çıktığını, şu anda evde olmadığını söyledi. Yaşlı adam, başını iki
yana salladı: "Eşiniz evde değilse, biz de davetinizi kabul edemeyiz." dedi.
Aksam eşi geldiğinde kadın, karşı kaldırımdaki yaşlı adamlarla arasında geçen konuşmayı
anlattı. "Senin evde olmadığını öğrenince, içeri girmek istemediler." dedi. Yaşlı adamların bu
davranışlarını öğrenince, kadının eşi üzüldü. "Bir bakıversene dışarı." dedi. "Hâlâ oradalarsa,
şimdi davet edebilirsin eve." Kadın kapıyı açar açmaz, karşı kaldırımdaki bembeyaz sakallı üç
yaşlıyla yeniden karşılaştı.
"Eşim geldi, şimdi evde." dedi ve onlara davetini yineledi:
"Yemeğimizi birlikte yemek için sizi şimdi davet edebilir miyim evimize?" Kadının davetine,
yaşlılardan biri yanıt verdi: "Biz hiçbir eve üçümüz birlikte gitmeyiz." dedi. Ve kısa bir
duraksamadan sonra, bir açıklama yaptı:
"Sağ yanımdaki bu arkadaşımın adı, Zenginliktir." dedi. "Bu yanımda oturan arkadaşımın adı
Başarı, benim adım ise Sevgidir.
Kendini ve arkadaşlarını tanıttıktan sonra Sevgi, kadına ilginç bir öneride bulundu: "Şimdi
evinize gidin ve eşinizle baş başa verip, bir karara varın dedi. "İçimizden yalnızca birimizi
davet edebilirsiniz evinize. Hangimizi davet etmek istediğinize karar verin, sonra gelin,
kararınızı bize bildirin."
Kadın, Sevgi’nin önerisini eşine anlattığında adam, sevinçten göklere fırladı.
"Aman ne güzel, ne güzel." dedi.
"Hangisini davet edeceğimizi bize bıraktıklarına göre, biz de içlerinden Zenginlik'i davet
ederiz ve evimiz de bir anda Zenginlik'e kavuşmuş olur. Eşinin kararı, kadının hiç de hoşuna
gitmedi. "Başarıyı davet etsek, daha mantıklı bir karar vermiş olmaz mıyız, kocacığım?" dedi.
Kayınvalidesiyle, kayınpederinin bu konuşmasına, içerideki odada bulunan gelinleri de kulak
misafiri olmuştu. Koşarak içeri girdi ve o da kendi önerisini söyledi: "En doğru karar, Sevgi'yi
davet etmek değil midir?" dedi. "Düşünsenize, evimiz bir anda Sevgi'ye kavuşacak.' Gelinin
bu önerisi, kayınpederinin de, kayınvalidesinin de çok hoşlarına gitti.
229
"Tamam, en doğru karar bu olacak dediler. "Sevgi'yi davet edelim..."
Kadın kapıyı açtı ve üç yaşlıya birden sordu: "İçinizde hanginiz Sevgi'ydi?" dedi. "Onu davet
etmeye karar verdik. Lütfen buyursun..." Sevgi ayağa kalktı, eve doğru yürümeye başladı.
Arkadaşları da ayağa kalktılar ve Sevgi’nin arkasından, onlar da eve doğru yürümeye
başladılar. Kadın, büyük bir şaşkınlık ve heyecan içinde, Zenginlik'le Başarı'ya sordu: "Siz
niçin geliyorsunuz?" dedi.
"Ben yalnızca Sevgi'yi davet etmiştim. Kadının bu sorusuna, üç yaşlı birlikte yanıt verdiler:
"Eğer içimizden yalnızca Zenginlik'i ya da Başarı'yı davet etmiş olsaydınız, davet edilmeyen
ikimiz dışarıda bekleyecektik." dediler. "Fakat siz Sevgi'yi davet ettiniz. Bu durumda üçümüz
birden gelmek zorundayız evinize." Ve kadının "Niçin?" diye sormasını beklemeden,
Zenginlik ve Başarı sözlerini şöyle sürdürdüler:
"Çünkü Sevgi'nin olduğu her yerde, biz Zenginlik ve Başarı da her zaman, onun yanında
oluruz."
SİRK
"Bir insanin yaşamının en önemli kısmi, iyilik ve sevgi adına yaptığı küçük, isimsiz ve
anımsanmayan eylemlerdir.
"Ergenlik dönemindeydim ve babamla sirk bileti kuyruğunda bekliyorduk. Sonunda bilet
gişesiyle aramızda tek bir aile kalmıştı. Bu aile beni çok etkiledi. Hepsi de 12 yasin altında
tam sekiz çocukları vardı. Çok varlıklı olmadıkları her hallerinden belliydi. Üzerlerindeki
giysiler pahalı şeyler değildi, ama tertemizdi. Çocukların hepsi babalarının arkasında ikişerli
sıra olmuş, el ele ve terbiyeli terbiyeli sıranın kendilerine gelmesini bekliyorlardı. Neşe içinde
palyaçolar, filler ve o gece görecekleri değişik şeyler hakkında konuşuyorlardı. Daha önce
sirke gitmedikleri konuşmalarından belliydi. O gece hiç şüphesiz yaşamlarının çok önemli bir
gecesi olacaktı. Anneyle baba gururla çocukların önünde duruyorlardı, el ele tutuşmuşlardı.
Gişedeki memur babaya kaç bilet istediklerini sordu.
Baba gururla, "Iki tane esimle kendim, sekiz tane de çocuklarım icin bilet istiyorum." diye
yanitladi onu.
Gise memuru biletlerin bedelini söyledi. Annenin eli, babanın elinden ayrıldı ve başı öne
230
düştü. Babanın dudakları titremeye başladı. Baba gişeye biraz daha yaklaştı ve "Ne kadar
dediniz?" diye sordu.
Gise memuru biletlerin bedelini yineledi. Adamın o kadar parası yoktu. Simdi nasıl donup
çocuklarına onları sirke goturecek kadar parası olmadığını söyleyecekti?
Babam olanları görünce elini cebine soktu,cebinden bir 20 dolar çıkarttı ve yere düşürdü (biz
de cok varlıklı bir aile değildik). Babam sonra yere eğildi,parayi yerden aldı, adamın omzuna
dokundu ve ona,
"Affedersiniz, bu para cebinizden düştü" dedi. Adam olan biteni anlamıştı. Dilenmiyordu
ama çok çaresizdi ve utanç duyduğu ve çok üzüldüğü bu durum karsısında yapılan yardımı
minnetle karşılamıştı.
Babamın gözlerinin içine baktı, elini iki elinin arasına aldı, 20 doları aldı, dudakları titrerken
babama "Teşekkür ederim, çok teşekkür ederim, bayım. Bu yaptığınızın benim ve ailem için
önemi çok büyük." dedi.
Biz babamla arabamıza bindik ve evimize donduk. O gece sirke gidemedik, ama bunun hic
önemi yoktu."
ŞANSSIZ BİR ADAM
Şanssızlık beni her yerde izliyor, eminim ki, doğduğum gün gökyüzünde birkaç kötü
yıldız, gezegen ya da herhangi bir gök cismi vardı.
Bir süre önce çalışmak için Fransa'da bulunmuş ve dönmüş olan bir teknisyenle tanıştığımı
anımsıyorum; o da şanssız olduğunu söylerdi.
Bu teknisyen birkaç delikanlıyla el ele vemişti: Geceleri arabayla dolaşıyorlar dükkanların
kepenklerine zincir bağlayarak arabayı çalıştırıyorlar, böylece kepenk fırlayarak sarılıyor,
onlar da içeri girip eşyaları çalıyorlardı.
Her neyse, bu teknisyenin göğsünde bir giyotin dövmesi vardı. Üzerinde ise fransızca
sözcüklerle; İtalyanca'da "hiç şansım yok" anlamına gelen şu yazı yazılıydı:
231
"Pas de chance" göğsünün kaslarını hareket ettirdiği zaman giyotinin bıçağı gibi görünüyor,
teknisyende sonunun böyle biticeğini söylüyordu. Gerçekten de, giyotine gitmedi ama beş
yıllık hapis cezasına çarptırılmayı başardı.
Şimdi aynı yazıyı benim de göğsüme yazdırtmam gerekiyor. Çünkü herkes benim yaptığımı
yapar ama onların işleri iyi giderken benimki ters gider. Demek ki şanssızım ve birisi
kesinlikle kötülüğümü istiyor, ya da dünyanın benimle alıp veremediği var.
Başkalarından daha dürüstçe olmasa da her zaman işlerimi dürüst olarak yürütmeye çalıştım.
Çünkü, bilindiği gibi hepimiz kusurluyuz yalnızca Tanrı kusursuzdur.
Evlendikten hemen sonra karımım parasıyla bir dükkan açarak ayakkabı tamirciliğine
başladım ve bir memur mahallesi seçmekle iyi yaptım. Memur olarak çalıştıkları ve işyerinde
iyi görünmek zorunda oldukları için, halktan kişiler olan bizim gibi yırtık ayakkabıyla
gezemezler. Dükkanım, mahallenin tam ortasında, içinde en az binlerce memurun oturduğu
köhne evlerin arasındaydı.
Aynı caddede, benim tam karşımda başka bir ayakkabı tamircisi vardı. Yetmiş yaşlarında ve
nereydeyse önünü göremeyen yarı kör bir ihtiyardı. Dükkanı açtığım gün benimle kavga
etmeye geldi. Baykuş öyle kötü bir adamdı ki, karım bana nazardan korunmam için dikkatli
olmamı söyledi.
Bense ona kulak asmamakla iyi etmedim.
Başlangıçta her şey iyi gitti. Başarılıydım, gençtim, cana yakındım, çalışırken şarkı söylüyor,
patronlarının ayakkabılarını getiren hizmetçilere her zaman söyleyecek güzel sözler buluyor
ve onlarla şakalaşıyordum. Dükkanım artık mahallenin salonu haline gelmişti ve kısa
zamanda o kötü ihtiyarıntüm müşterilerini elinden almıştım. Öfkeleniyordu ama yapacak bir
şey yoktu çünkü ben aramızdaki rekabeti kızıştırmak için daha düşük fiyata çalışıyordum.
Doğal olarak bir de planım vardı; tüm müşterilerimi avucumum içinde hisseder hissetmez onu
uyguladım. Bir ayakkabıya kösele taban, diğerine ise kösele taklidi olan işlenmemiş bir taban
koyarak sırayla yapmaya başladım. Yani birine koyuyor diğerine koymuyordum. Daha sonra
bu işin fark edilmediğini görerek cesaretlendim ve tümüne koymaya başladım. Gerçekte bu
tam anlamıyla karton değildi ama savaş boyunca üretilmiş olan sentetik bir üründü ve yemin
232
ederim ki, köseleden daha da iyiydi.
Böylece hep neşeli, hep nazik ve keyifli, hevesle çalışarak yeterince kazanmaya başladım.
Herkes beni seviyordu. Bilindiği gibi ihtiyar ayakkabı tamircisi dışında.
O sıralarda ilk oğlum dünyaya geldi. Aynı günlerde nasıl oldu bilmiyorum, belki de
yağmurdan, ne yazık ki pençe yaptığım ayakkabılardan biri açıldı. Müşteri itiraz etmek için
dükkana geldi. Rastlantı eseri tam o günlerde onardığım ayakkabılar açılmaya başladı.
Bu gibi şeylerin nasıl yayıldığı bilinir. Tüm mahallede herkes olayı birbirine anlattı ve o
günden sonra hiç kimse bana gelmedi. Müşterilerin tümü ihtiyara döndü. O, dükkanın camları
ardında kendi kendine gülüyor ve kınnapı batırıp çekmekten başka iş yapmıyordu.
Bense toptancının beni dolandırdığını, benim suçum olmadığını açıklayarak bas bas
bağırıyordum ama kimse bana inanmıyordu. Sonunda; devralacak birini buldum ve birkaç
kuruşla birlikte oradan çekip gittim.
Ayakkabıcılıkta ısrar etmenin boş olduğunu anlayınca meslek değiştirmeye karar verdim.
Delikanlılığımda bir sıhhi tesisatçının yanında çalışmıştım, onun için bir lehimci dükkanı
açmayı tasarladım.
Bu kez de her şeyi düşünerek yaptım, kentin merkezinde, su boruları çürük ve tüm tesisatları
yıpranmış olan, tümüyle eski evlerden oluşan bir mahalle seçtim. Nemli, güneş görmeyen,
tıpkı bir mağaraya benziyen bir sokakta, biri kömürcü diğeri ütücü olan iki dükkan arasında
yer buldum. Birkaç demir, birkaç kurşun boru, birkaç lavabo ve musluk aldım ve üzerinde, şu
yazıların bulunduğu bir levha yazdırdım:
"Sıhhi tesisat ve teknik işler bürosu, evlere sevis yapılır, isteğe göre önceden fiyat bildirilir."
İş, çabucak iyi gitmeye başladı.
O yıl şiddetli bir kış oldu ve kar bile yağdı. O, çürük ve eski evlerin tümünde patlıyan borular,
sayılamayacak kadar çoktu. Öte yandan iyi bir lehimci her zaman kolay bulunmadığı için bir
banyo ısıtıcısı ya da bir kahve değirmeni bozulunca halk su tesisatçısına Tanrı'ya güvenir gibi
güveniyordu. Suların akmadığı ya da banyolarının su bastığı zaman zengilerin bile ne büyük
umutsuzluğa kapıldığını bilemezsiniz. Telefon ederler, yalvarırlar, sizi göklere çıkarırlar ve
233
zamanı gelince de soluk almadan parayı öderler.
Su tesisatçısı çok gereklidir ve gerçekten de tümünün kibirinden geçilmez, onlarla iyi
geçinmeyenin vay haline! Söylediğim gibi işlerim hemen iyi gitmeye başladı. Dükkan
küçüktü, karanlıktı, vitrinine bir düzine musluktan başka bir şey koymuyordum ama bir çok
kişi beni çağırıyordu. Kısa zamanda bütün gün çalışmaya başladım.
Eğer, benimkinin tam karşısına bir başka tesisatçı dükkanı açmamış olsaydı, bu kez işlerim
kesinlikle pürüzsüz gidecekti. Bu sarışın, ufak tefek, sezsiz, büyük kafalı bir gençti. Hemen
hemen hiç boynu olmadığı için kafası göğsüne gömülmüştü. İlk iş olarak müşterileri elimden
almaya koyuldu. Bana zarar vermeye kararlı göründüğü için; eğer, önlem almazsam başarılı
olacağına inandım.
Bunu düşünürken, aklıma müşterileri elimde tutmama, hatta işimi arttırmama yarıyacak iyi bir
fikir geldi. Diyelim ki, bir banyo ısıtıcısını yerine yerleştirecektim. İngiliz anahtarıyla civata
somunlarını sıkıştırarak zaten eski ve yıpranmış olan boruyu duvarın içinde kırılacak biçimde
burkuyordum. Gece evi su basıyor, müşteri beni çağırıyor, ben de duvarı yararak boruyu
değiştiriyor ve iş yapmış oluyordum.
Böylece daha önce onarmış olduğum yerlerde yapmamaya dikkat ederek, bazı bozukluklar
yaratıyordum. Sonunda durumu düzelttim. O sıralarda ikinci oğlum doğdu ve derin bir nefes
aldım .
Bu kez gerçekten şanssızlığın etkisi dışındaydım. Fakat hiç bir zaman büyük söylememek
gerek çünkü, yaptığım bozukluklardan biri önüne geçemeyeceğim kadar büyüdü. Bir banyo
ısıtıcısı dışarı fırladı. Ateş, bir dolaba, sonra da tüm daireye sıçradı. Şanssızlık eseri, teknik
işlere meraklı olduğu anlaşılan bir çocuk, beni izlemişti. Neler çektiğimi anlatamam.Ceza
evine girmeme ramak kaldı. Bu kez de dükkanı kapatarak mahalleden çekip, gitmek zorunda
kaldım.
İnat bu ya, üçüncü kez dükkan açmak istedim. Artık paralar azalmıştı. İki çocuk bir de
yoldakiyle durumumuz pek ümit verici değildi. Kent dışında, mezbaha taraflarında fakir
halkın oturduğu mahalleye gittim ve ufak bir şilteci dükkanı açtım.
234
Bu kez fikir karımındı çünkü, kayınpederim de şilteciydi. Bir dikiş makinesi, birkaç demir
somya, birkaç portatif yatak, birkaç top şilte kumaşı ve yün ile at kılı satın aldım. Zavallı
karım, bebek beklemekle birlikte makinede dikiş dikiyor, bense yünü tel tarakla taramak gibi
daha ağır işler yapıyordum.
Mahalle çok fakirdi, çok seyrek olarak sipariş geliyordu. Yiyecek yemek bile bulamıyorduk.
Karıma söylediğim gibi bu kez şanssızlığımı başımızdan savmamız çok güç olacaktı. Fakat
ilkbahara doğru işler iyi gitmeye başladı.
Fakirler de temiz olmak isterler, fakir aileler de evi temiz tutmak için her türlü özveride
bulunurlar. İlkbaharda mahalledeki kadınların çoğu şiltelerini yeniletmek için bana geldiler.
Bu işlerin nasıl yürüdüğü bilinir. Bir ay önce kimse gelmiyordu, şimdi ise elimi hangi işe
atacağımı bilemiyordum.
İşimi yalnız başıma yürütemediğim için yanıma bir çırak aldım. Onyedi yaşında haylaz bir
çoçuktu. Aynı Etopya imparatoru Negus'u andıran esmer derisi ve kıvırcık saçları olduğu için
ona Negus diyorlardı. O, şilteleri götürmek ya da almak için dolaşıyor, bense çalışmak için
dükkanda kalıyordum.
Bu Negus, çamaşırcılık yapan annesinin baş belasıydı. Onu bir faturayı ödemesi için
gönderdiğim günlerden birinde geri dönmedi. Futbol maçına ve sonra da başka yerlere
giderek paraları yemişti. Ama sonunda; dükkana gelerek, cüzdanını çaldırdığını söyleyecek
kadar yüzsüzlük etti. Ona hırsız
olduğunu söyledim, o da bana kötü sözlerle karşılık verince bir tokat attım ve dükkandan
kovmak için zor kullanmak zorunda kaldım.
Bu olay yeni şanssızlığımım başlangıcı oldu. Bu serseri, bir süre önce beş şilteyi onarırken,
bunların birinde tahta kuruları bulduğumu ve onları yok etmek şöyle dursun diğer dört şiltenin
her birine bir çift tahta kurusu koyduğumu, bunu, gelecek mevsim, şilteleri yeniden
onarılmaya göndermelerini sağlamak için yaptığımı anlatarak tüm mahalleyi gezdi. Doğruydu
ama bir işi becermek için elden gelen yapılmalı.
Herkes öyle yapıyor ama benimkinin öğrenilmesi için şanssız olmam gerekiyormuş. Kısacası,
neredeyse bir ayaklanma oldu. Kadınlar dükkanda etrafımı çevirerek beni dövmek istediler.
235
Sonunda polis memuru bile geldi ve benden kuşkulandı. Bu kez son oldu. Dikiş makinesini ve
birkaç eşyayı sattım. Geceleyin hırsız gibi sessiz sedasız gittim.
Şimdi soruyorum: Benden daha şanssızı var mıdır? Dürüst ve huzurlu çalışmak istiyordum.
Dahası, birçok kişinin yaptığından çok değil ama işe biraz da ustalığımı katıyordum. Kısacası
iyi bir işçi olmak istiyordum oysa, işsizdim işte. Hiç olmazsa biraz param olsaydı meyhane
açardım. Madem ki, şaraba su katıldığını herkes biliyor, belki bu işi kıvırırdım.
Artık param yok, çırak olmak zorunda kalacağım. Oysa, bilindiği gibi maaşlı çalışan açlıktan
ölür. Gerçekten çok şanssız, hatta nazara gelen biriyim. Karım, cüzdanıma bir aziz resmi
dikti, üzerimde ise sayısız nazarlık taşıyorum. Sonra evin kapısına da tüm çivileriyle birlikte
bir at nalı astım. Ama yine de şanssızım, şanssız yaşadım, şanssız ölüceğim.
Kötülüğümü isteyen kişiyi öğrenmek için gittiğim falcı, elimi görür görmez ellerini
gökyüzüne kaldırdı ve bağırdı: "Oh! ne görüyorum, ne görüyorum". Beni bir korku aldı ve ne
gördüğünü sordum. Yanıtladı: "Oğlum siyah mı siyah bir yıdız...Herkes senin kötülüğünü
istiyor". "Eee öyleyse?" diye sordum.
"Öyleyse cesur ol ve Tanrı'ya inan" dedi. "Fakat ben" diye itiraz ettim, "Ben her zaman
görevimi yaptım".
O, "Oğlum çok kişi senin kötülüğünü istiyor...Böyle olunca görevini yapman neye yarar?
Yalnızca rahat bir vicdana sahip ol".
O zaman yanıtladım:
"Vicdanımın şimdiki gibi rahat olması bana yeter. Gerisi beni ilgilendirmez".
TOHUM
Bir zamanlar giderek yaşlanan ve arkasında bir veliaht bırakması gerektiğini anlayan
Çinli bir hükümdar vardı.Vezirlerinden veya çocuklarından birisini veliaht seçmek
yerine,farklı bir şey yapmaya karar verdi bu hükümdar.
Ülkesinde bütün gençleri huzuruna çağırdı ve onlara şöyle seslendi:
‘‘Artık tahttan çekilmenin ve yerime yeni bir hükümdar seçmenin vakti geldi.Hükümdar
236
olarak içinizden birisini seçeceğim.’’Gençler bu sözleri şaşkınlıkla dinliyorlardı.Hükümdar
devam etti:
‘‘Bugün her birinize bir tohum vereceğim.Tek bir tohum.Hepinizin evlerinize dönüp o
tohumu ekmenizi,sulamanızı ve bir yıl sonra tohumdan çıkan bitkiyle geri gelmenizi
istiyorum.O zaman bana bitkiler hakkında hüküm verip benden sonra tahta geçecek
hükümdarı seçeceğim.’’
Saraya çağrılanların arasında Ling isminde bir genç vardı,ve herkes gibi ona da bir tohum
verildi. Ling,eve dönüp başından geçenleri heyecanla annesine anlattı.Annesi ona bir saksı ve
biraz da toprak verdi.Ling tohumu itinayla ekti,onu güneş ışığı görebileceği bir pencere
kenarına koydu.Her gün saksıya su vererek bitkinin tohumun açıp açmadığını kontrol etti.
Üç hafta sonra,Ling’in mahallesindeki gençlerden bazıları tohumların nasıl açtığını,bitkilerin
nasıl büyümeye başladığını anlatmaya başladı.Ling bu sözleri duyduktan sonra her defasında
eve gidip kendi tohumunu kontrol ediyordu.Gel gelelim,saksının içinde büyüyen hiçbir şey
görünmüyordu.Haftalar birbirini kovaladı,ama değişen bir şey olmadı.
Bu arada,Ling’in ballandıra ballandıra saksılarındaki çiçeklerden bahsediyordular hep.Ling’in
ağzını bıçak bile açmıyordu,çünkü hakkında konuşacağı bir çiçeği yoktu.Elinde toprak dolu
bir saksı vardı o kadar.Ve artık başarısız olduğuna inanmaya başlamıştı.
Aradan altı ay geçti.Ling’in saksısında çiçekten eser yoktu hâlâ.Tohumunu çürüttüğüne
kanaat getirmişti Ling. Ling. Başka herkesin kocaman çiçekleri,ya da ağaç fidanları
olmuştu,ama onun koca saksısı,o kadar!
Nihayet bir yıl tamamlandı ve ülkenin gençleri yetiştirdikleri bitkileri karar vermesi için
hükümdarın huzuruna getirdiler. Ling, annesine boş bir saksıyı götüremeyeceği söylediyse
de,annesi saksıyı götürmesini ve dürüst olmasını öğütledi.Ling’in sıkıntıdan karnı bile
ağırdı,ama annesinin haklı olduğunu bildiğinden dolayı sözünü tuttu.Böylece,o da boş saksıyı
saraya götürdü.
Saraya ulaştığında diğer gençlerin yetiştirdiği çeşit çeşit bitkiler karşısında hayrete
237
düştü.Hepsi de güzel renklerde,güzel biçimlerdeydi ve nefis kokular yayıyorlardı.
Birbirlerine çiçeklerini nasıl böyle yetiştirdiklerini ciddi ciddi anlatan diğer gençler,Ling’in
elindeki boş saksıyı görünce kahkahalarla güldüler.Birkaçı onun durumuna üzüldü ve omzuna
dokunup ‘‘Boş ver,elinden geleni yapmışsın!’’dediler.
Hükümdar gençlerin yanına geldi ve bitkileri inceledi.Bu sırada,Ling arkalara kaçıp
gizlenmeye çalışıyordu.‘‘Ne kadar da büyük ağaçlar ve çiçekler yetiştirmişiniz öyle!’’dedi
hükümdar. ‘‘Bugün içinizden birisi yeni hükümdar olarak tayin edilecek.’’
Birden,imparator elinde boş saksıyı tutan Ling’i gördü.Hemen, muhafızlarına onu yanına
getirmelerini emretti.Ling korkudan titremeye başladı.‘‘Hükümdar başaramadığımı
gördü,herhalde beni öldürtecek !’’ diye düşünüyordu.
İmparator, yanına getirilen Ling’in ismini sordu, o da cevapladı. Diğer gençlerin hepsi
gülmeye ve kendi aralarında Ling’ le alay etmeye başladılar. Hükümdar bir el hareketiyle
hepsini susturdu. Ling’i yanına aldı, sonra da kalabalığa ilan etti:”Yeni imparatorunuzu
selamlayın! Adı Ling!”Ling kulaklarına inanamadı.Tohumundan tek bir filiz bile
çıkmamışken nasıl imparator olabilirdi ki?
Hükümdar konuşmasına devam etti:”Bir yıl önce her birinize bir tohum verdim,Onu ekip
sulamanızı istedim ve bir yıl sonra da bana getirmenizi istedim.Ama sizlere verdiğim
tohumların hepsi kaynatılmıştı ve dolayısıyla da filiz açmaları mümkün değildi.
Ling hariç hepiniz bana çeşit çeşit ağaçlar, bitkiler ve çiçekler getirdiniz.Tohumunuzu
büyümediğini görünce, size verdiğim tohumun yerine başka bir tohum ektiniz.
İçinizden sadece Ling,kendisine verdiğim tohumun olduğu saksıyı bana getirme cesaretini ve
dürüstlüğünü gösterebildi. Bu yüzden, yeni imparatorunuz o olacak.”
TUTUMLULUK
Hayırsever bir zengin, iki yakasında yasayan insanların üzerinden geçmekte sıkınki
çektiği bir nehrin üzerine ,sevabına betonarme bir köprü yaptırmaya karar verdi.Bunun için
238
gerekli incelemeyi yapmak üzere tanınmış bir mühendisi arabasına alıp nehre gitmek üzere
yola çıktı.Yaninda oturmakta olan mühendis yolda bir ara sigarasını çıkarıp bir kibritle yaktı
ve içmeye başladı.
Zengin adam mühendise, "Yahu benim sigaram yanıyordu; kibriti ziyan ettin? diye sitemde
bulundu. Mühendis, "Alışkanlık işte efendim" falan diye geçiştirdi. Ama kafasında da, "Bir
kibriti bile hesap eden adam, nasıl milyonlarca lira harcayıp bedava köprü yaptırır?" diye soru
belirdi. Neyse, nehre vardılar. Zengin adam nehrin kıyısında bir yer gösterip sordu:
- Köprünün bir ayağı buraya olur mu?
Mühendis cevap verdi:
- Olmaz!
Adam başka bir yer gösterdi:
- Buraya olur mu?
- Olmaz!
Mühendisin maksadı isi yokuşa sürmekti. Zengin adam da onun maksadını anlamıştı.
Cebinden bir avuç altın çıkardı ve bulanık suyun içine fırlattı ve arkasından sordu:
- Köprünün ayağı buraya olur mu?
Mühendis hayret içinde cevap verdi:
- Evet, olur.
Adam cebinden bir avuç daha altın çıkardı ve bir başka yere savurdu:
- Buraya da olur mu?
Mühendis gene hayret içinde cevap verdi:
- Evet, oraya da olur.
Hayırsever zengin, mühendise bir ders vermeyi de ihmal etmedi:
- Arkadaş, sen beni bir kibriti bile hesap ediyor diye cimri sandın. Evet yerinde bir kibrit
çöpünü bile düşünür, gereksiz yere ziyan etmem. Ama yeri gelince de gözümü kırpmadan
saçarım!
YAĞMURDA OTOSTOP
Bir gece vakit geceyarısına doğru Alama otoyolunun kenarında duran bir zenci kadın
gördüm. Bardaktan boşanırca yağan yağmura rağmen, bozulan arabasının dışında duruyor ve
dikkati çekmeye çalışıyordu. Geçen her arabaya el sallıyordu.
Yanında durdum. 60'lı yıllarda bir beyazın bir zenciye hem de Alabama'da yardıma
kalkışması pek olağan şeylerden değildi. Onu kente kadar götürdüm. Bir taksi durağına
239
bıraktım. Ayrılırken ille de adresimi istedi Verdim.
Bir hafta sonra kapım çalındı. Muazzam bir konsol televizyon indiriyordu adamlar. Bir de not
ekliydi, armağanda.. "Geçen gece otoyolda bana yardımınıza teşekkür ederim. O korkunç
yağmur sadece elbiselerimi değil, ruhumu da sırılsıklam etmişti. Kendime güvenimi yitirmek
üzereydim, siz çıka geldiniz. Sizin sayenizde ölmekte olan kocamın yatağının baş ucuna
zamanında ulaşmayı başardım. Biraz sonra son nefesini verdi.
Allah bana yardım eden sizi ve başkalarına karşılık beklemeksizin yardım eden herkesi
kutsasın!..
En iyi dileklerimle,
Bayan Nat King Cole.".
YAŞADIĞINIZ HER GÜN ÖZELDİR !
Eniştem; kız kardeşimin tuvaletinin en alt gözünü açtı ve ince kağıda sarılmış bir paket
çıkardı. "Bu" dedi, "sıradan bir çamaşır değil." Kağıdı açtı ve çamaşırı bana uzattı. Zarif ve
ipekliydi. Kenarları elişi dantelle süslenmişti . Astronomik bir fiyat taşıyan etiketi hala
üstündeydi.
"Jan bunu New York'a ilk gittiğimizde almıştı. Nereden baksan sekiz, dokuz yıl olmuştur. Hiç
giymedi.
Özel bir gün için saklıyordu." Çamaşırı benden aldı ve cenaze evine götürmek üzere
ayırdığımız diğer giysilerle birlikte yatağın üzerine koydu. Bırakırken eli bir an yumuşak
kumaşı okşar gibi oyalandı. Tuvaletin gözünü hızla kapattı ve bana döndü ve dedi ki : " Hiçbir
şeyini özel bir gün için saklama. Yaşadığın her gün özeldir."
Cenazeyi izleyen günlerde enişteme ve yeğenime beklenmeyen bir ölümün arkasından
yapılması gereken tüm üzücü işlerde yardımcı olurken sık sık bu sözleri hatırladım.
Kardeşimin ailesinin yaşadığı şehirden California'ya dönerken uçakta yine bu sözleri
düşündüm. Kardeşimin göremediği, duyamadığı veya yapamadığı bütün şeyleri düşündüm.
Hala eniştemin sözlerini düşünüyorum ve hayatım değişti.
Artık daha çok okuyor, daha az toz alıyorum. Balkonda oturup bahçemi seyrediyorum, uzayan
240
çimlere
aldırmadan. Ailem ve dostlarımla daha çok vakit geçiriyorum , iş toplantılarında daha az.
Mümkün olduğu kadar sık "hayatın katlanılması gereken bir dertler zinciri yerine zevk
alınacak olaylar silsilesi olarak görülmesi" gerektiğini hatırlatıyorum kendime. Her anın
güzelliğini duyumsayarak yaşamak istiyorum. Hiçbir şeyimi özel günler için saklamıyorum.
Kıymetli tabak çanağımı her "özel" olayda kullanıyorum. Birkaç kilo vermek, tıkanan
lavaboyu açmak, bahçemde ilk açan çiçek gibi özel olaylarda.. En pahalı ceketimi canım
isterse süper markete giderken giyiyorum. Teorime göre eğer zengin görünürsem, küçük bir
torba erzak için o kadar parayı daha rahat ödeyebilirim. Pahalı parfümü özel partiler için
saklamıyorum. Mağazalardaki tezgahların ve banka memurlarının burunları da, en az parti
parti gezen arkadaşlarımınkiler kadar iyi koku alır.
"Bir gün" kelimesi dağarcığımdaki yerini kaybetti. Bir şey, eğer görmeye, duymaya veya
yapmaya değerse, onu şimdi görmek , duymak ve yapmak istiyorum.
Hepimizin "Yaşayacağımıza garanti gözüyle baktığımız yarını görmeyeceğini" bilseydi eğer
kız kardeşim, neler yapardı kim bilir ? Sanırım aile fertlerini veya yakın arkadaşlarını arardı.
Belki eski birkaç arkadaşını arayıp aralarında geçen sürtüşmeler için özür dilerdi.
Belki bir lokantaya en sevdiği için yemeğini ısmarlardı. Bunların hepsi birer tahmin.
Kardeşimin neler yapamadan öldüğünü hiçbir zaman bilemeyeceğim. Ya ben ?..
Eğer sayılı saatimin kaldığını bilseydim, yapamadığım şeyler olduğu için kızardım. Yazmayı
ertelediğim mektupları yazmadığım için kızardım. "Bir gün ararım" dediğim dostları
görmediğim için kızardım. Eşime ve kızıma onları ne kadar çok sevdiğimi yeterince sık
söylemediğim için kızardım. Artık hayatlarımıza kahkaha ve renk katacak hiçbir şeyi yarına
ertelememeye, duygularımı dizginlememeye çalışıyorum.
Ve her sabah gözlerimi açtığımda kendime o günün "Özel bir gün" olduğunu söylüyorum.
Her gün, her dakika, her nefes gerçekten Allah'tan bize bir armağan.
241
YEDİ KUTSAL GERÇEK
- Kaç yıldır benim yanımdasın?
- 20 yıldır efendim
- Bu zaman süresince benden ne öğrendin?
- Hiçbir şeyle değişmeyeceğim yedi gerçek öğrendim.
- Ömrüm seninle geçtiği halde topu topu 7 gerçek mi öğrendin?
- Evet
- Söyle bakalım öyleyse neler öğrendin?
- Baktım ki herkes bir şeyi dost ediniyor, ona gönül verip bağlanıyor. Ancak bunlardan hemen
hepsi insanı yarı yolda bırakıyor. Ben ise, beni hiç bırakmayacak, ölümden sonra bile benimle
gelecek şeyleri aradım. Ve dost olarak iyilikleri seçtim kendime. Ki onlar sonsuz bir yükselme
yolculuğuna çıkmış insanoğlunun hiç tükenmeyecek azığı ve en gerçek dostlarıdır.
- Çok güzel, ikincisi ne bakalım?
- Baktım ki, insanların bir çoğu geçici dünya değerlerine dört elle sarılmış onları koruyor,
kasalarda saklıyor, kaybolmaması için her çareye başvuruyor. Kimi zenginliğine, kimi
güzelliğine, kimi ününe tutunmuş sımsıkı, onları elden çıkarmamak için çırpınıp duruyor.
Oysa ben varlığımı ve bütün isteklerimi O'na satıp, gönlümü yalnız O'nun sevgisine açtım.
- Devam et!
- İnsanların üstün olmak için birbirleriyle yarıştıklarını gördüm. Ancak bir çoğu üstünlüğü
yanlış yerlerde arıyor ve birbirinin üstüne basarak yükselmek istiyordu. Bunun üzerine
üstünlüğü geçici dünya değerlerinde değil, akıl ve ahlakça yükselmekte, kötülüklerin her
çeşidinden el etek çekip, iyiliklere vasıta olmakta aradım.
- Devam et yavrum.
- Yine baktım ki, insanlar sabahtan akşama birbirleriyle uğraşıyor, boş yere hayatı zehir
ediyorlar kendilerine. Bütün bunların benlik, bencillik ve çekememezlikten ileri geldiğini
gördüm. Ve gönlümü bu kirlerden arıtarak, herkesle dost olup, huzur ve güven içinde
yaşamanın yolunu buldum.
- Sonra?
- Nedense herkes hatasının sebebini hep dışta arıyor ve başkalarını suçlamak yoluna
sapıyordu. Böylece suçlarının örtüsü altına saklanıyordu. Oysa insanın başına ne geliyorsa
kendi yüzünden ve kendi eliyle geliyordu. Bunun bilip yalnız kendimle cenge girerek,
nefsimin iradesine uymamaya ve vesvese verenin ağına düşmemeye çalıştım.
- Doğru...
242
- Baktım ki insanlar şu bir lokma ekmek ve dünya geçimi için helal haram demeden, her türlü
hakkı çiğnemekten çekinmiyorlar. Hem başkalarının hakkını alıp onları yoksul bırakmakla,
hem de bu haksızlığın azabını ağır bir yük gibi vicdanlarında taşımakla iki kere kötülük etmiş
oluyorlar. Oysa doğru yaşanıldığında ve hakça bölüşüldüğünde dünya nimetleri insanlara
yeter de artardı bile.
- Ve yedinci?
- Yedinci olarak şunu gördüm ki, insanlar bir şeye dayanmak ve güvenmek ihtiyacındadırlar.
Kimi zenginliğine, kimi güzelliğine... Bunların hepsi de bir süre sonra yıkılacak eğreti
desteklerdir. Ben ise yalnız O'na sığınıp yalnız O'ndan yardım diledim. Ve bunun karşılığı
sonsuz bir güven oldu
- Seni tebrik ederim evladım. Ben de yıllar yılı bütün din kitaplarını inceledim. Hepsinin bu 7
gerçek etrafında döndüğünü tespit ettim.
YİRMİ DOLAR
Meşhur bir hatip konuşmasına 20 dolarlık bir banknotu elinde tutarak başladı. 200 kişilik
salonda:
"Bu 20 dolarlık banknotu kim ister?" diye sordu.
Salonda eller tek tek havaya kalkmaya başladı.
"Tamam bu 20 doları İçinizden birine vereceğim, ama önce lütfen izin verin bir şey yapayım"
dedi ve banknotu buruştur-maya başladı.
Tekrar sordu: "Hâlâ kim istiyor?" Salonda aynı eller havaya kalktı. "Pekala, şunu yaparsam ne
olacak bakalım?" dedi.
Banknotu yere attı ve ayakkabısının altında ezmeye başladı. Bir süre sonra eğildi ve parayı
aldı. Banknot kirli ve buruş buruş olmuştu.
"Hâlâ isteyen var mı?" diye sordu.
Salonda eller tekrar havaya kalktı. "Arkadaşlar, sanırım hepiniz çok önemli bir ders
öğrendiniz. Paraya ne yaparsam yapayım siz hâlâ onu istemeye devam ettiniz, çünkü
biliyordunuz ki bu banknot değerinden bir şey kaybetmedi. Hâlâ 20 dolar değerinde bir
banknot!"
İşte bunun gibi hayatınızda çok defalar verdiğimiz kararlar yüzünden ya da karşı karşıya
geldiğimiz durumlar yüzünden yere düşeriz, çiğneniriz, üstümüz başınız kirlenir, çamur
oluruz. Ama başımıza gelenler ya da gelecekler, ne olursa olsun Allah'ın gözünde değerimizi
243
asla kaybetmeyiz. Kirli ya da temiz, buruşuk ya da ütülü olalım O'na göre bizler hâlâ paha
biçilmeziz.
Hayatımızdaki bu değer yaşadıklarımıza ya da tanıdıklarımıza göre değil, kim olduğumuzu
bilmemize göre gelir! Çünkü sizler özelsiniz, bunu asla unutmayın! Küçücük bir mesajın bile
kalplere ne zaman işleyeceği hiç bilinmez. Bu yüzden sıkıntılarınızı değil, nimetlerinizi, size
verilen lütufları saymaya bakın!
YOLUMUZDAKİ ENGELLER
Eski zamanlarda bir kral, saraya gelen yolun üzerine kocaman bir kaya koydurmuş,
kendisi de pencereye oturmuştu.
Bakalım neler olacak?.
Ülkenin en zengin tüccarları, en güçlü kervancıları, saray görevlileri birer birer geldiler,
sabahtan öğlene kadar. Hepsi kayanın etrafından dolaşıp saraya girdiler. Pek çoğu kralı
yüksek sesle eleştirdi. Halkından bu kadar vergi alıyor, ama yolları temiz tutamıyordu.
Sonunda bir köylü çıkageldi. Saraya meyve ve sebze getiriyordu. Sırtındaki küfeyi yere
indirdi, iki eli ile kayaya sarıldı ve ıkına sıkına itmeye başladı. Sonunda kan ter içinde
kaldı ama, kayayı da yolun kenarına çekti. Tam küfesini yeniden sırtına almak üzereydi ki,
kayanın eski yerinde bir kesenin durduğunu gördü. Açtı. Kese altın doluydu. Bir de kralın
notu vardı içinde.
"Bu altınlar kayayı yoldan çeken kişiye aittir" diyordu kral.
Köylü, bugün dahi pek çoğumuzun farkında olmadığı bir ders almıştı.
"Her engel, yaşam koşullarınızı daha iyileştirecek bir fırsattır."
ZAMAN YÖNETİMİ
Aşağıdaki gerçek hikâye Kellog Business School'da (Northwestern Üniversitesi) İş İdaresi
mastır öğrencileri ile Zaman Yönetimi dersi profesörü arasında geçer...
Profesör sınıfa girip karşısında duran dünyanın en seçilmiş öğrencilerine kısa bir süre
baktıktan sonra, "Bugün Zaman Yönetimi konusunda deneyle karışık bir sınav yapacağız."
244
dedi. Kürsüye yürüdü, kürsünün altından kocaman bir kavanoz çıkarttı. Arkadan, kürsünün
altından bir düzine yumruk büyüklüğünde taş aldı ve taşları büyük bir dikkatle kavanozun
içine yerleştirmeye başladı. Kavanozun daha başka taş almayacağına emin olduktan sonra
öğrencilerine döndü ve
"Bu kavanoz doldu mu?" diye sordu. Öğrenciler hep bir ağızdan "Doldu." diye cevapladılar.
Profesör "Öyle mi?" dedi ve kürsünün altına eğilerek bir kova mıcır çıkarttı. Mıcırı
kavanozun ağzından yavaş yavaş döktü. Sonra kavanozu sallayarak mıcırın taşların arasına
yerleşmesini sağladı. Sonra öğrencilerine dönerek bir kez daha
"Bu kavanoz doldu mu?" diye sordu. Bir öğrenci "Dolmadı her hâlde" diye cevap verdi.
“Doğru." dedi profesör ve yine kürsünün altına eğilerek bir kova kum aldı ve yavaş yavaş tüm
kum taneleri taşlarla mıcırların arasına nüfuz edene kadar döktü. Yine öğrencilerine döndü ve
"Bu kavanoz doldu mu?" diye sordu. Tüm sınıftakiler bir ağızdan "Hayır." diye bağırdılar.
"Güzel." dedi profesör ve kürsünün altına eğilerek bir sürahi su aldı ve kavanoz ağzına kadar
doluncaya dek suyu boşalttı. Sonra öğrencilerine dönerek "Bu deneyin amacı neydi?" diye
sordu. Uyanık bir öğrenci hemen
"Zamanımız ne kadar dolu görünürse görünsün, daha ayırabileceğimiz zamanımız mutlaka
vardır." diye atladı. "Hayır." dedi profesör, "bu deneyin esas anlatmak istediği eğer büyük
taşları baştan yerleştirmezseniz küçükler girdikten sonra büyükleri hiçbir zaman kavanozun
içine koyamazsınız gerçeğidir." Öğrenciler şaşkınlık içinde birbirlerine bakarken profesör
devam etti:
"Nedir hayatınızdaki büyük taşlar? Çocuklarınız, eşiniz, sevdikleriniz, arkadaşlarınız,
eğitiminiz, hayâlleriniz, sağlığınız, bir eser yapmak, başkalarına faydalı olmak, onlara bir şey
öğretmek! Büyük taşlarınız belki bunlardan birisi, belki bir kaçı, belki hepsi. Bu akşam
uykuya yatmadan önce iyice düşünün ve sizin büyük taşlarınız hangileridir iyi karar verin.
Bilin ki büyük taşlarınızı kavanoza ilk olarak yerleştirmezseniz hiçbir zaman bir daha
koyamazsınız, o zaman da ne kendinize, ne de çalıştığınız kuruma, ne de ülkenize faydalı
olursunuz. Bu da iyi bir iş adamı, gerçekte de iyi bir adam olamayacağınızı gösterir."
Profesör, ders bittiği hâlde konuşmadan oturan öğrencileri sınıfta bırakarak çıktı gitti...
245
700 YILLIK ALTIN ÖĞÜT
ŞEYH EDEBALİ’NİN OSMANLI DEVLETİNİN KURUCUSU ve DAMADI OSMAN
GAZİ’YE VASİYETİ
Ey oğul, artık Bey’sin!
Bundan sonra öfke bize, uysallık sana.
Güceniklik bize, gönül almak sana.
Suçlamak bize, katlanmak sana.
Acizlik bize, hoş görmek sana.
Anlaşmazlıklar bize, adalet sana.
Haksızlık bize, bağışlamak sana...
Ey oğul, sabretmesini bil, vaktinden önce çiçek açmaz.
Şunu da unutma; insanı yaşat ki devlet yaşasın.
Ey oğul, işin ağır, işin çetin, gücün kula bağlı.
Allah yardımcın olsun...
Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın!
Ama; bunları nerede, nasıl kullanacağını bilmezsen sabah rüzgarında savrulur gidersin.
Öfken ne nefsin bir olup aklını yener.
Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın!
Dünya, senin gözlerinin gördüğü gibi değildir. Bütün bilinmeyenler feth edilmeyenler,
görünmeyenler, ancak sen faziletli ve ahlaklı olursan gün ışığına çıkacaktır.
Ey oğul! Ananı, atanı say !
Bereket büyüklerle beraberdir.
İnancını kaybedersen, yeşilken çöllere dönersin.
Açık sözlü ol ! Her sözü üstüne alma!
Gördüğünü görme ! Bildiğini bilme”
Sevildiğin yere sık gidip gelme !
Ey oğul ! Üç kişiye acı:
Cahil arasındaki alime, zenginken fakir düşene ve hatırlı iken itibarını kaybedene.
Ey oğul ! unutma ki,yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.
Haklıysan mücadeleden korkma.
246
ANZAK ÖMER’İN HİKAYESİ
1957 yılında İstanbul Tıp Fakültesi’den mezun olup ihtisas yapmak üzere ABD’ ye giden
doktor Ömer Musluoğlu görev yaptığı hastanede başından geçen çok enteresan bir hadiseyi
şöyle anlatıyor:
“Amerika’ya gittiğim ilk yıllar (1957) lisanım pek o kadar iyi değil. Newyork’da Medical
Center Hospital adlı bir hastanede görev almıştım. Fakat vazifem kan almak, kan vermek,
serum takmak, elektrokardiyografi çekmek gibi işler. Hastaya o kadar önem veriyorlar ki yeni
doktorlar hemen direk olarak hasta muayenesine, tedavisine verilmiyor. Diğer zamanlarda da
laboratuarda çalışıyorum. Bir hastaya gittim. Yaşlıca bir adam. Tahminen yetmiş beş
yaşlarında. Tabii kendisi ile İngilizce konuşuyorum. Kan vereceğim kolunuzu açar mısınız?
Çünkü adamcağız kanser hastası olduğu halde üstelik kansızdı. Elimde kan torbası da var tabii
ki. Pazusunu açtım. Baktım pazusunda dövme şeklinde bir Türk bayrağı var. Çok ilgimi çekti
benim. Kendisine sormadan edemedim. Siz Türk müsünüz?
Kaşlarını yukarıya kaldırarak “Hayır” manasına işaret yaptı. Ama ben hala merak ediyorum:
“Peki bu kolunuzdaki Türk bayrağı nedir?”
“Aldırma işte öylesine bir şey” dedi. Ben yine ısrarla dedim ki:
“Fakat benim için bu bayrak çok önemli. Dikkatimi çekti. Çünkü bu benim milletimin
bayrağı, benim bayrağım.”
Bu söz üzerine gözlerini açtı. Derin derin yüzüme baktı ve mırıltı halinde sordu:
“Siz Türk müsünüz?”
“Evet Türk’üm...”
İhtiyar, gözlerime bakarak tanıdık bir göz arıyor gibiydi. Anlatmaya başladı:
“Yıl 1915. Sen hatırlamazsın o yılları. Çanakkale diye bir yer var Türkiye’de. Orada
247
savaşmak üzere bütün Hıristiyan devletlerden asker topluyorlardı. Ben Anzak’tım Avustralya
Anzaklarından. İngilizler bizi toplayıp dediler ki:
“Barbar Türkler Hıristiyan dünyasını yakıp yıkacaklar. Büün dünya o barbarlara karşı cephe
açmış durumda, birlik olup üzerine gideceğiz. Bu savaş çok önemlidir.” Biz de inandık
sözlerine, vaatlerine savaşmak isteyenler arasına katıldık.
Avustralyalı Anzak ihtiyar anlatmaya devam ediyordu.
“Bizim beynimizi yıkayan İngilizler, Türklere karşı topladığı askerlerin tamamını
Çanakkale’ye sevk ediyorlarmış. Bizi gemilere doldurup Mısır’a getirdiler o zaman. Mısır’da
şöyle böyle birkaç ay talim gördük, atış talimi. Ondan sonra da bizi alıp Çanakkale’ye
getirdiler. Savaşın şiddetini ben ilk orada gördüm. Öyle ki denize düşen gülleler suları
metrelerce yukarı fışkırtıyor, gökyüzünde havai fişekler geceyi gündüze çeviriyordu zaman
zaman. Her taaruzunda bizden de Türklerden de yüzlerce insan hayatının baharında can
veriyordu. Fakat biz hepimiz Türklerdeki gayret ve cesareti uzaktan gördükçe şaşırıyorduk.
Teknolojik yönden çok çok üstün olduğumuz gibi sayı bakımından da fazlaydık. Peki onlara
bu cesaret ve kuvveti veren şey neydi? İngilizlerin bize anlattığı gibi Türkler barbarlıktan
böyle saldırıyorlar. Meğer barbarlıktan değil, kalplerinde ki vatan sevgisinden
kaynaklanıyormuş. Bunu nereden anladığımı söyleyeyim. Biz karaya çıktık. Taarruz
edemiyoruz. Bizi püskürtüyorlar. Tekrar taarruz ediyoruz. Bizi tekrar püskürtüyorlar. Tekrar
taarruz ediyoruz. Derken böyle bir taarruzda başımdan yediğim bir dipçik darbesiyle
kendimden geçmişim.”
Meraktan ağzım açık yaşlı Avustralyalıyı dinliyorum. Savaşın dehşetli anılarını anlatırken
hastalığına rağmen tir tir titremeye başlamıştı. Devam etti:
“Gözlerimi açtığımda kendimin yabancı insanların arasında gördüm. Nasıl korktuğumu
anlatamam. Çünkü İngilizler bize Türkleri barbar, vahşi kimseler olarak tanıttı ya. Ama dikkat
ettim. Yaralarımı sarmışlar. Bana hiç de öfkeli bakmıyorlar. Kendime geldim iyice bu defa
çantalarında bulunan yiyeceklerden ikram ettiler bana. İyi biliyorum ki onların yiyecekleri
çok çok azdı. Bu haldeyken bile kendileri yemeyip bana ikram ediyorlardı. Şoke oldum
doğrusu. Dedim ki; kendi kendime: “bu adamlar isteseler şu anda beni öldürürler. Ama
öldürmüyorlar. Ve yahut isteseler önceden öldürebilirlerdi. Halbuki beni cephenin gerisine
248
götürdüler. Biz esirlere misafir gibi davranıyorlar.” Bu duygularla “Yazıklar olsun bana”
dedim. “Böyle asil insanlarla niye ben savaşıyorum ben. Niye savaşmaya gelmişim. Bu İngiliz
milleti ne yalancıymış ne kadar Türk düşmanıymış” diyerek pişman oldum. Ama bu
pişmanlığım fayda etmiyor ki. Bu iyiliğe karşı ne yapsam düşündüm durdum günlerce.
nihayet bize serbest bıraktılar. Memleketime döndüm. İşte memlekette Türk milletini ömür
boyu unutmamak için koluma bu dövme Türk bayrağını yaptırdım. Bu bayrağın esrarı bu
işte.”
Benim gözlerim dolu dolu ihtiyara bakarken o devam etti:
“Talihin cilvesine bakın ki o zaman ölmek üzere iken yaralarıma iyileştirerek, sıhhate
kavuşmama çaba sarf eden Türkler idi. Şimdi de Amerika gibi bir yerde yıllar sonra yine
iyileştirmeye çaba sarf eden bir Türk. Ne garip değil mi? Avustralya’dan Amerika’ya gelirken
bir Türk’le karşılaşacağımı hiç tahmin etmezdim. Size minnettarım. Siz Türkler gerçekten çok
merhametli nisanlarsınız. Bizi hep kandırmışlar. Buna bütün kalbimle inanıyorum.”
Peşinden nemli gözlerle;
“Bana adınızı söyler misiniz?” dedi.
“Ömer” cevabını verdim. Gayet merakla tekrar sordu:
“Peki niçin Ömer ismini vermişler sana?”
“Babam müslümanların ikinci halifesi isminden ilham alarak bana Ömer adını vermiş.”
“Yahu senin adın müslüman adı mı?” Ben;
“Evet, Müslüman adı” deyine yüzüne baktı baktı, birden doğrulmak istedi. Ben mani olmak
istedim. Israr etti. Ama niye ısrar ediyordu? İhtiyarın ısrarına dayanamayıp yatakta
oturmasına yardım ettim. Gözleri dolu doluydu. Yüzüme bakarak dedi ki:
“Senin adın güzelmiş. Benim adım şimdiye kadar Mr. Josef Miller idi. Şimdiden sonra
“Anzak Ömer” olsun. Olsun Peki doktor beni müslüman eder misin? Müslüman olmak zor
249
mu?”
Şaşırdım. Nasıl da birdenbire Müslüman olmaya karar vermişti. Meğer o yaşa gelinceye kadar
içten içe hep düşünüyormuş da kimseyle konuşmadığı için, soramadığı için konuşamıyormuş.
“Tabii” dedim “müslüman olmak çok kolay.” Sonra kendisine imanın ve islamın şartlarını
anlattım. Kabul etti. Hem kelime-i şahadet getiriliyor, hem de çocuklar gibi ağlıyordu.
Yaşlılık bir yandan, hastalık bir yandan bir de yıllardan beri içinde kavuşmak isteyip de
bilemediği için kavuşamadığı İslamiyet’e olan hasretin sona ermesi bir yandan bu yaşlı gönlü
duygulanmıştı. Mırılandı:
“Siz müslümanlar tesbih çekersiniz bana da bir tesbih bulsan da ben de yattığım yerden tesbih
çekerek Allah’ımı ansam olur mu?”
bu sözdende anladım ki dedelerimiz savaş esnasında Hakk’ı zikretmeyi ihmal etmiyormuş.
Neyse uzatmayayım hemen bir tesbih bulup kendisine getirdim. Hasta yatağında tesbih
çekiyor, biz de gerektiğinde tedavisiyle ilgileniyordu. Fakat benim için o daha bir
başkalaşmıştı. Müslüman olmuştu. Bir gün yanına gittiğimde samimi bir şekilde rica etti.
“Beni yalnız bırakma olur mu?”
“Ne gibi Ömer amca?”
“Ara sıra gel de bana İslamiyeti anlat! Sen çok güzel şeylerden bahsediyorsun. O sözleri
duydukça kalbim ferahlıyor. O günden sonra her gün yanına gittim. Bildiğim kadarıyla
dinimizi anlattım. Fakat günden güne eriyip tükeniyordu. Kaç gün geçti tam hatırlamıyorum.
Hastanenin genel hoparlöründen bir anons duydum.
“Doktor Ömer! Lütfen 217 numaralı odaya gelin!”
Dedim ki içimden “Bizim Ömer amca galiba yolcu?” hemen yukarı çıktım. Odasına
vardığımda görüğüm manzara aynen şöyleydi: Sağ elinde tesbih açık duran sol kolunun
pazusunda dövme Türk bayrağı, göğsünde imanı ile koskoca Anzaklı Ömer son anlarını
yaşıyordu. Hemen başucuna oturdum. Kendisine kelime-i şehadet söylettirdim. O şekilde
kucağımda teslim-i ruh etti.
250
Bir Çanakkale gazisi görmüştüm. Yıllar sonra da olsa Müslüman Türk milletine olan sevgisi
sayesinde kendisine iman nasip olmuştu. “Ne yalan söyleyeyim, ağladım.”
AYIN HİKAYESİ
Çok çok eskiden yeşil bir vadinin içinde bir ırmak kıyısında kurulu bir koy varmış dünyada,
taam dünyanın obur ucunda.
Çok eski dedik ya, o zamanlar gündüzleri pek güneşli geçermiş, yağmur yağmadıkça; geceleri
hep yıldızlı olurmuş, bulutlar
olmadıkça. Koy sakinleri tarımla uğraşırlarmış, hayvanlar avlarlarmış uçsuz bucaksız
arazilerinden, sularını kaynağı çok uzakta olan, köylerinin içinden gecen,ırmaktan alırlarmış.
Köyde herkes birbirini sever, sayarmış.
Köyde bir tek kişinin kalbinde öyle büyük bir sevgi varmış ki bütün koyunkine bedelmiş;
Dolgun’un Intera"ya olan aşkıymış bu.
Kız Dolgun’u bilir miste tanımazmış yakından. Dolun dayanamamış bir gün gitmiş kızın
yanına. Sormuş Intera"ya onunla evlenip evlenmeyeceğini. Intera demiş ki Dolunca :
- "Evlenirim evlenmeye ama benim isteyenim çoktur, her gelen kişiden ayni şeyi ister benim
babam. Ancak babamın bu isteğini yerine getiren benimle evlenir."
Dolun şaşmış.
- "Sensin benim kalbimim sahibi" diyerek başlamış sözüne "senin dileğin benim için bir
emirdir, söyle isteğini hemen yapayım"
demiş askına. Intera demiş ki
- "Bir çiçek vardır yaprakları gümüşten tomurcukları elmastan, onu ister babam benle
evlenecekten".
251
Dolun
- "Bekle beni" demiş Intera"ya, "hemen gidip getireyim o çiçeği ama nerededir yeri?"
Intera parmağıyla göstermiş akan ırmağı
- "İste bu ırmağın kaynağındadır der babam, kırk gün yürümek gerekirmiş oraya varmak için
ama bir giden bir daha gelmedi
şimdiye dek çünkü oralar büyülüymüş derler, giden geri gelmezmiş çünkü buralardan çok
daha güzelmiş oralar.
Dolun
- "Senden daha güzel ne olabilir ki bu dünyada" demiş Intera"ya "Döneceğim, o çiçekle,
döneceğim çünkü seviyorum seni, çünkü sensiz anlamı olmaz benim için o güzelliğin".
Dolun çıkmış yola sonra. kırk gün yürümüş ırmağın yanından. Hep ne kadar sevdiğini
duşunmuş Intera’ya yol boyunca. Tek
aklındaki Intera"ymis, tek amacı ise o çiçek. Kırkıncı gün kalkmış Dolun sabah erkenden,
yüzünü yıkamış ırmaktan, anla miski
çok yaklaşmış kaynağına ırmağın suyun serinliğinden. Devam etmiş yoluna sonra. Biraz sonra
varmış kaynağa, bütün yeşilliklerle çevrili bir gol varmış kaynakta, golün ortasında bir adacık,
adacığın üstünde de o çiçek duruyormuş. Anlamış Intera"nin anlattığı çiçek olduğunu
güzelliğinden. Yüzmeye başlamış adaya doğru hemen. Adaya çıkınca karsısında bir adam
belirmiş Dolgun’un. Adam Doluna
- "Her gülün bir dikeni, koruyucusu, olduğu gibi bende bu çiçeğin koruyucusuyum, eğer
almaya geldiysen ben, Savut, izin
vermem buna" demiş.
252
Dolun şaşkın ve de kararlı bir tonla
- "Ben o çiçeği alacağım sonra askıma kavuşacağım" demiş "Hiç bir şey beni kararımdan
çeviremez".
- "O zaman beni biraz dinleyeceksin" demiş Savut "sana neden koparmaman gerektiğini
anlatacağım, eğer hala ikna olmazsan
o zaman izin veririm almana". Dolun ikna olmuş ve çokmuş yoncaların üstüne, başlamış
dinlemeye...
- "eğer bir şeyi çok fazla istersen ve engelin yoksa önünde onu alırsın, hayatta böyledir, insan
engelleri asarsa yaşamına
devam edebilir. Bu çiçekte sadece yasam için bir şeyler yapacaksan engelleri kaldırır önünden
çünkü onunda bir görevi var, bu çiçek sadece 28 gecede bir acar yapraklarını ve parlayan
tohumlarını gole döker, bu sayede buradaki sular yükselir ve ırmaktan tasar gider zamanla. Bu
ırmak sayesinde yasar bu doğadaki yeşillikler, insanlar, hayvanlar." demiş Savut.
Dolun başlamış düşünmeye, eğer çiçeği koparırsa kavuşacaktır sevdiğine ama kuruyacaktır
ırmakları bunun yanında. Sonunda
çiçeğin basına çöker kalır Dolun. Gümüş yapraklarında kendini görür Dolun çiçeğin. yanında
Intera vardır ama niye mutsuzdur
ikisice. Aslında kalbindeki tek endişeyi görür Dolun. Zaman geçtikce Dolgun’un düşünceleri
yoğunlaşır kafasında.
Mutsuzluğunu düşünür, çiçeksiz Intera’sin bir yasam düşünür.
Koparamaz çiçeği günlerce. Dolun artık yasamaktan zevk almaz şekilde sadece askını
düşünerek beklemeye baslar olacakları.
Bir gece çiçek tohumlarını bırakırken gole, bir tomurcukta Dolgun’un sertleşmiş kalbinin
253
üstüne duşmuş, aniden Dolun kalbindeki askının büyüklüğü kadar kocaman bir tasa donmuş,
tas o kadar büyükmüş ki dünyaya sığmamış gökyüzüne yükselmiş ve Dünya’yla dönmeye
başlamış.
Böylece Ay olmuş Dolgun’un kalbi Dünya’ya. O günden sonra sadece 28 gecede bir
göstermiş Dolun kalbinin tüm yüzünü,
askının bütün parıltısını diğerlerine; sadece o gecelerde aydınlatmış Dünya’yı, ayni çiçek
gibi...
BAĞLAR
BİZİ BİRBİRİMİZE BAĞLAYAN BAĞLAR....
Yorganın çok eski olduğu açıkça görülüyordu. İpek parçaların çoğu ek yerlerinden ayrılmıştı,
ama hala çok güzeldi. Patchwork öğretmeni, hepimizin görebilmesi için yorganı biraz daha
kaldırdı. “1800’lü yılların ortalarında çok popüler bir desenmiş bu. Şu çeşitliliğe bir
baksanıza. Bu yorganı satın aldıktan sonra orijinalinin daha büyük olduğunu fark ettim. Birisi
yorganı ikiye bölmüş!” sınıftaki herkes üzüntüsünü dile getirdi. Böyle güzel bir yorganı kim
parçalayabilirdi ki?
Batı’ya doğru yol alan bir vagon; 1852...
Katherine, yorganı kız kardeşi Lucy’nin ve kendisinin üzerine çekerken, son 3 yılda olanları
düşünmeye başladı. Bugün çok mutlu bir gündü, Ktaherine ve Lucy aynı güne rastlayan
doğum günlerini kutlamışlardı. Katherine 13’üne, Lucy ise 3’üne basmıştı. Kız kardeşi
dünyaya geldiğinde, Katherine 10 yaşındaydı. Bir kız kardeşi olmasına nasıl da
sevinmişti!Fakat Lucy 1,5 yaşına geldiğinde, büyük bir trajedi yaşadılar. Anneleri öldü. Bu
olaydan kısa bir süre sonra, babaları minik ailenin Batı’ya göç etmesine karar verdi. Her
şeylerini sattılar, dağıttılar ve kalan birkaç parça eşyalarını bir vagona doldurup, yol çıktılar.
O gün doğum günlerini kutlamışlardı ve çok mutluydular, ama Katherine titrediğini hissetti ve
o çok değerli yorganı kardeşiyle kendi üzerine çekti. O yorgan annesinden ve evinden kalan
en değerli şeydi.
Lucy, Katherine’i düşüncelerinden ayırdı: “Bana bir öykü anlat.” Diye yalvardı. “Bana yorgan
öyküsünü anlat.”
Katherine gülümsedi. Her gece aynı şeydi. Lucy, yorgan hakkında anlattığı öykülere
bayılıyordu, Katherine de anlatmaya. Bu öyküler ona eski mutlu günlerin anımsatıyordu.
“Hangisini?” diye sordu. Lucy elini yorganın üzerinde gezdirdi ve çiçekli açık mavi yamanın
254
üzerinde durdu parmağı. “Bunu Katy,” dedi ve ablasına baktı. Nasılsa, Lucy’nin parmağı hep
bu çiçekli mavi parçayı seçiyordu. Bu onun en sevdiği öyküydü. “Peki”dedi. Katherine, “bu
kumaş parçası, kızıl saçlı bir kızın parti giysisinden alınmıştı. Adı Nell’di bu kızın ve herkes
Nell’in kasabanın en güzel kızı olduğunu düşünüyordu...”Çok geçmeden, Lucy uykuya daldı,
ama Katherine’nin gözü yorgandaydı. Her parçanın bir özelliği var diye düşündü ve yorganı
oluşturan yamaların öykülerini anlatmaya başladı kendi kendine. Evi, arkadaşları, annesi ve
mutlu günlerini anımsamaya başladı...Bu harika yorgan Katherine’nin yaşamına renk katan
tek şeydi, çok geçmeden o da uykuya daldı.
Günler çok yavaş geçiyordu ve minik aile Batıya doğru yol alıyordu. Zorlu bir yolculuktu,
ama hepsi de olabildiğince neşeli olmaya ve önlerindeki yeni yaşamları hakkında düş
kurmaya çalışıyordu. Her gece yorgan öyküleri sürüyordu.
Lucy hastalanıp ateşlendiğinde, tam üç haftadır yollardaydılar. Katherine, Lucy’nin iyileşmesi
için elinden gelen her şeyi yaptı. Gündüzleri vagonda Lucy’nin yanında oturuyordu. Saçını
okşuyor, yastığını düzeltiyor, ona şarkılar söylüyordu. Akşam olunca da yorgan öykülerini
anlatmaya başlıyor ve uykuya dalan Lucy’ye sarılıyordu. Katherine’in yüreği, kardeşine bir
şey olursa kaygısıyla yanıp tutuşuyordu. Yorganı üstlerine sıkıca örtüyor ve altında gözyaşı
döküyordu.
Bir gün akşamüzeri, kamp kurdukları yerde Katherine Lucy’yi dinlenmesi için yatırdı ve
yakındaki dereden su almaya gitti. Yavaş yavaş dereye doğru yürümeye başladı. Suyun sesi
insanı sakinleştiriyordu. Yeşil çimenlere uzandı ve mavi gökyüzüne baktı. Biraz daha
oyalandıktan sonra dönmeye karar verdi. Yerinden kalktı, ağır kovayı eline aldı ve vagona
doğru yürüdü. Küçük tepeyi aştıktan sonra vagona doğru baktı ve dondu kaldı olduğu yerde.
“Bir mezar”Lucy!” diye çığlık attı. “Lucy! Lucy! Lucy!” Kova Katherine’in elinden düştü,
deli gibi koşmaya başladı. Yanaklarında yaşlar süzülüyordu, kalbi göğsünden dışarı
fırlayacakmış gibi geldi, vagona ulaştı ve içeri girdi. Bütün bedeni kontrolsüz bir biçimde
titriyordu. Yorgan Lucy’nin yatağının üzerinde katlanmış duruyordu. Birtakım adamların
yanında duran babasına doğru yürüdü bir sis perdesini aşarak. Lucy’nin cansız bedeni
babasının kollarındaydı. Babası ağlamaktan şişmiş ve kızarmış gözleriyle Katherine’e baktı ve
“Artık huzur içinde”dedi. Katherine sadece “evet” anlamında başını sallayabildi. Acıdan
uyuşmuş bir halde döndü. O sırada oradaki kadınlardan biri kolunu omuzuna attı ve “çok
üzgünüm Katherine”dedi, “onu bir şeye sarmamız gerek. Çok büyük bir şey olması
geremiyor.”
Katherine vagona girdi. Makası buldu. Yorganı aldı ve yüreği kan ağlayarak, yorganı
ortasından ikiye ayırdı.
255
BİR DERS
Bir profesörün mezun edeceği öğrencilerine verdiği son ders...
Bilgisayar Mühendisi Arkadaş,
İnşallah iyi bir donanımcı veya iyi bir programcı veya iyi bir networkçü veya iyi bir system
administrator olacaksın..
Yanlız şu mühim meseleleri sakın aklından çıkarma: Bu kâinatın öyle bir donanımcısı vardır
ki, bütün mevcudâtı ve içinde yer yüzünü create etmiş, güneşi bir power source, ayı bir
system clock yapmış. O power source"dır ki kesintiye uğramaz ve o system clocktur ki
şaşmaz ve şaşırmaz, o donanımcının ilminin ve sanatının nihayetsizliğini gösterir.
Bu zât aynı zamanda öyle yüce bir programcıdır ki, şu muazzam dünya üzerinde çalışacak
şekilde koca hayat programını yazmış, yüz binlerce yıldan fazladır, error verdirmeden, crash
ettirmeden çalıştırıyor. Eğer onun ne kadar iyi bir programcı olduğunu da anlamak istersen,
önce kendine bak. Gözünle göremediğin küçücük bir hücrene bütün kodunu save etmiş ve
yine o küçücük hücrende execute ettiriyor. Madem ki DNA’nın bir program olduğu apaçıktır,
ve bir program programcısız olamaz demek ki senin programcılığın o büyük zâtın
programcılığına ancak bir ayna hükmündedir.
Yine senin bütün hücrelerinden oluşturduğu network"ün içinde hadsiz protokollerle o
hücreleri konuşturduğu gibi, madem ki senin de diğer insanlarla türlü dillerde ve
protokollerde konuşabilmen için gerekli donanımı yanına vermiştir, aynen öyle de
gördürüyor, konuşturuyor ve dinletiyor. Ve madem ki sen etrafındaki bütün cisimlerden haber
alasın diye ışık, ses gibi türlü medyayı hazırlamış kullandırıyor, ve sen bunları keşfeder,
kullanır fakat bir yenisini ekleyemezsin, o halde öyle büyük bir network uzmanı zât vardır ki
senin her türlü ihtiyacını bilir, ona göre teçhizatını verir. Senin networkçülüğün ancak onun,
sonsuz ilminden sana verdiği bir küçük parça ve bir büyük nimettir.
Arkadaş, aldanma! Şu güzel dünya hayatı programı bir limited trial version"dur, görüyorsun
ki elde ettiğin malı mülkü hiç bir surette save edemiyorsun. Öyle ise, bu kâinat yazılımını
yazanı tanı. Hem hiç mümkün müdür ki bir programcı bu kadar güzel bir program yapsın ve
yaptığı programda about kesimi koyup kendini tanıttırmasın. Öyle ise bu kâinatın en büyük
donanımcısı, programcısı, networkçüsü ve system administrator"u olan zâtın her yere işlediği
about kesimlerini gör, öğren, full versiyonunu kazanmak için çalış. Unutma ki hiç bir
hareketin atlanmadan çok dikkatli loglar tutuluyor. Bu loglar her şeye gücü yeten o system
administrator tarafından kontrol edilecektir.
256
Ey insan! İnsan isen, şu güzel işlere, tabiatı, tesadüfü, abesiyeti, dalaleti karıştırma; çirkin
etme, çirkin yapma, çirkin olma...
BİR KOLLEKSİYON DAHA
Şunu bil ki edindiğin kişiliğin kaderini belirleyecektir. Bilincini ve kişiliğini temiz tut.
Başarının gerçek olup olmadığını anlaman için karşılığında neler verdiğine bak. Sunu daima
hatırla ki büyük aşk veya büyük yatırım daima büyük risk taşır. İslerin iyi gidiyorsa eğitim
bütçeni iki katına çıkar, kötü gidiyorsa dört katına. Önce bilgi edin ve kuralları iyi öğren,
sonra iyi düşün, sonra bazı kuralları boz, tekrar düşün ve öylece karar ver.
Dua et; büyük güç verir: Düşün; daha da büyük güç verir. Bazen istediğin bir şeyin olmaması
daha hayırlı çıkabilir. Yavaş konuş ama hızlı düşün. Uçarken asla ara verme. Rüzgarın
yönünü değiştiremediğin zaman, yelkenlerini rüzgara göre ayarla. Çünkü dünya, karşılaştığın
fırtınalarla değil, gemiyi limana getirip getirmediğinle ilgilenir. Kaptanın ustalığı deniz
durgunken anlaşılmaz.
Küçük bir tartışmanın tüm dostluğu mahvetmesine izin verme. Biraz yalnız kalmaya özen
göster. Eğer biri sana cevap vermek istemediğin bir soru sorarsa gülümse ve "neden bilmek
istiyorsun?" de. Dürüst, şerefli ve üretken bir hayat yaşa. Yaslanıp geri baktığında ikinci bir
defa tadını çıkarırsın ve onurlanırsın.
Tomurcuk derdinde olmayan ağaç odundur. Ve unutma: NE ARADIĞINI BİLMEYEN,
BULDUĞUNU ANLAYAMAZ. İnsanlar köprü kuracakları yerde duvar ördükleri için yalnız
kaldılar. Kabukta dolaşan böcek, meyvenin tadını alamaz. Kabul edilen bir yanlışlık
kazanılmış bir zaferdir. İnsanlar herşeyin fiyatını biliyor, çok az şeyin değerini biliyorlar. Eğer
elinizde bir çekiç varsa, herşey gözünüze bir çivi gibi görünmeye başlar.
Eğer bir yerde küçük insanların büyük gölgeleri oluşuyorsa, orada güneş batıyor demektir.
BAŞARININ YOLLARINI VE ANAHTARINI SANA VEREMEM, VERMEMELİYİM.
NEDENİNİ İYİ DÜŞÜN. ANCAK BAŞARISIZLIĞIN ANAHTARINI VEREBİLİRİM:
KENDİ DERİNLİKLERİNİ UNUTUP, SADECE HERKESE HOŞ GÖRÜNMEYE
ÇALIŞARAK, YÜZEYDE YAŞAMAK ..
BİZİ BAĞLAYAN KADER
Uzun zaman önce bir ülke varmış refah içinde yaşayan. Ülkenin refah içerisinde yaşamasının
sebebi iyi yürekli, dürüst kralı imiş. Kral zaman zaman tebdili kıyafet ülkeyi dolaşır, halkının
257
dertlerini dinler, sorunlara çözüm bulurmuş. Gene böyle bir günde kral dolaşırken, yolu dağ
başında bir göl kenarına düşmüş. Gölün kenarındaki ağacın dibine çökmüş aksakallı bir dede,
bir elinde bir kese, diğerinde bir kese. Birinden bir taş alıp, diğerinden aldığı taş bağlayıp göle
atıyormuş. Bu işe epey bir süre devam etmiş v nihayet bittiğinde, dede yoluna gitmek üzere
ayağa kalkmış ve kralla göz göze gelmiş. Kral dedeye sormuş.
“Dede bütün bir gün seni izledim, sen ne iş yaparsın anlayamadım!” demiş. Dede kralın
sorusunu şöyle cevaplamış,
“Oğlum ben insanların kaderlerini birbirine bağlaım.”,
“Peki en son kimin kaderini birbirine bağladın?” diye sormuş Kral,
“Kralın güzel kızı ile uşağı Ahmet’in kaderini bağladım.” Demiş aksakallı dede.
Kral bu cevabı alınca dünyası kararmış. Bir yanda güzeller güzeli ak pak biricik kızı, ülkenin
prensesi diğer yanda olmamış oğlu kadar sevdiği zenci uşağı Ahmet. Ne yaparım? Nasıl eder
de Ahmet’e bir zarar vermeden bu kaderi bozarım diye düşünerek, sarayın yolunu tutmuş.
Saraya gidince hemen sevgili uşağı Ahmet’i huzuruna çağırmış ve ona,
“Oğlum Ahmet suna bir mektup vereceğim, bu mektubu alacak ve Güneş’e götüreceksin!”
demiş.
Krala sorgu sual edilmez. Biçare Ahmet mektubu ve yolluğunu alarak düşmüş bilinmez
yollara, düşmüş ki ne düşmek. Babası kadar sevdiği Kral’ı ona bir görev vermiş ve o bu
görevi yerine getirmeli, ama nasıl? Günlerce dere tepe demeden yol gitmiş. Nihayet
yorgunluktan bitkin halde iken gördüğü bir ulu ağacın gölgesinde dinlenmeye karar vermiş ve
uykuya dalmış, uyandığında bir de ne görsün! Ağacın az ötesinde bir göl, o göl ki üzerine
güneşin aksi vurmuş!
“Kralımın dediği Güneş bu olsa gerek” diyerek, üzerinde sadece külodu kalıncaya kadar
soyunarak atmış kendini göle. Dibe doğru yüzmüş, yüzmüş, yüzmüş. Taa dipte, güneşin
aksinin tükendiği yerde bir de ne görsün” Şahene bir hazine sandığı, almış sandığı çıkmış
çıkmış ama, Ahmet artık zenci değil bembeyaz bir Ahmet. Sadece külodunun olduğu bölge
eski rengini taşıyor. “Var bu işte bir hikmet!” demiş ve açmış sandığı. Sandık gerçek bir
hazine sandığı, içinde bin bir türlü mücevherat ile birlikte üzerinde “Güneşten Kral’a “ yazan
bir zarf. Ahmet ne yapacağını bilemez hale gelmiş bir anda, yeni rengi ve yaşadıkları ile
ülkesine dönünce kimsenin kendisine inanmayacağını düşünerek, ülkesine zengin bir tüccar
kimliği ile dönme kararı almış.
Dönünce ülkesine, düşleri bir bir gerçekleşmiş. Ülkesinin bu yeni dürürst ve yakışıklı tüccarı
ile güzeller güzeli kızını evlendirmeye karar verince kral, dünyalar Ahmet’in olmuş. Kral
vermiş vermesine kızını zengin tüccara ama aklı da bir yandan oğlu gibi sevdiği ve hiçbir
258
haber alamadığı uşağı Ahmet de imiş. Gel zaman git zaman damadı ile birlikte bir ziyafet
yemeğinde iken yere düşen bir çatalı almak için eğilince Ahmet, şalvarının kenarından kaba
eti gözükmüş. Bunu gören Kral gözlerine inanamamış. Yemek bitip de odasına çekilecek iken
herkes, koridorun sonuna ilerleyen damadının arkasından seslenivermiş Kral, “Ahmet!”.
Ahmet seneler sonra duyunca gerçek adını, gayri ihtiyari kendisine seslenen Krala
dönüvermiş ve “Neler oldu Ahmet, evladım anlat başından geçenleri bana!”
Diyen kralına bütün olanları bir bir anlatmış. Bunun üzerine Kral “Peki güneşin bana
gönderdiği mektup?” diye sorunca da hemen odasına koşarak, sandıktan çıkan mektubu almış
ve Kral’a vermiş, mektupta şu satırlar yer alıyormuş.
GÜNEŞE YAZI YAZILMAZ
YAZILAN YAZI BOZULMAZ....
BÜYÜ DÜKKANI
Uzak diyarlardan birinde bir ülkede, yemyeşil tepelerin arasında, kışın bembeyaz bir kar
örtüsü ile, baharda rengarenk kır çiçekleri ile kaplanan bir vadi vardı. Ortasından küçük bir
ırmağın geçtiği bu vadi “Büyülü Vadi” olarak anılırdı. Ona bu adı veren ise, vadideki ilginç
bir dükkan ile, bu dükkanda yaşananlardı. Ünü ülkenin dört bir yanına yayılmış olan dükkanın
adı “Büyü Dükkanı” idi. Büyü Dükkanı’nın sahibi, ak saçlı, ak sakallı bir ihtiyardı. Burası,
aynı zamanda onun yaşadığı yerdi. Bu nedenle, dükkanın dışarıdan görüntüsü tıpkı bir ev
gibiydi. Üç tarafında da yeşil çerçeveli pencerelerin olduğu, tamamı ahşaptan yapılmış olan
bu binaya, bir verandadan giriliyordu. İçeri girer girmez, ilginç eşyalarla donanmış oldukça
geniş bir oda ile karşılaşıyordunuz. Büyük bir kütüphane, üzerlerinde çok sayıda eşyanın
bulunduğu raflar, masa ve konsollar dükkanın dört bir tarafını kaplıyordu. Ancak bu kalabalık
görüntü içinde çok etkileyici bir düzen göze çarpıyordu. Bütün eşyalar, belli bir estetik içinde
duruyor ve bu estetik hiçbir zaman bozulmuyordu. Büyü Dükkanını çevreleyen pencereler,
içerdeyken bile günün aydınlığına ve vadinin güzelliğine hakim olmanıza izin veriyordu.
Dükkanın içinde, arka taraftaki bölmeye açılan bir kapı vardı. Bu bölmede mutfak, banyo ve
yatak odası bulunuyordu. Dükkana gelen müşteriler, arka tarafa açılan kapıyı daima kapalı
görürlerdi.
Her insanın, yaşamında çok istediği ancak sahip olamadığı bir şeyler vardır. Ya da sahip olup
kaybettiği şeyler. Bazen de sahip olduğu ancak kurtulmak istediği şeyler. İşte bütün bunlar, o
ülkede yaşayan insanların bir kısmı için, Büyü Dükkanı’na gelme nedeniydi.
Bu dükkanda, isteklerinizi sınırlamak zorunda değildiniz. Müşteriler, hayal edebildikleri her
şeyi isteme ve alma hakkına sahiptiler. Tabii, bedelini ödedikleri takdirde. Her yerde olduğu
259
gibi bu dükkanda da almak istediğiniz şeyin bir bedeli vardı. Bu bedelin ne olacağı, dükkan
sahibiyle yaptığınız pazarlık sonucunda ortaya çıkardı. Ancak, Büyü Dükkanı’nda maddi
bedellerin hiçbir hükmü yoktu. Bazı müşteriler bir şeye sahip olmak için denebilecek tek
bedelin para olabileceği düşüncesiyle, cepleri kabarık gelirlerdi. Oysa burada yapılan
pazarlıklar, günlük yaşamdakilerden biraz farklı olur ve pek çok müşteriyi şaşırtırdı. Dükkan
sahibi yaşlı adam, her sabah gün ağarırken kalkar, kendine büyük bir fincan kahve yapar ve
bir insanın isteyebileceği her şeyin var olduğu dükkanıyla gurur duyarak kahvesini
yudumlardı. Kahvenin ardından gelen zevkli bir kahvaltıdan sonra da pencerelerinin
perdelerini sonuna kadar açarak, sallanan koltuğuna oturur ve içeri dolan gün ışığının
yardımıyla okumaya başlardı. Büyü Dükkanı’nda satıcı olmak bilgelik isterdi. O güne kadar
dükkana gelen hiçbir müşteriyi geri çevirmemişti dükkan sahibi. Herkes, çok istediği bir şeye
sahip olmak uğruna onca yolu göze alarak gelir ve mutlaka alabileceği en iyi şeyi almış olarak
çıkardı. Ama genellikle aldığı şey istediği şeyden çok farklı olurdu. Yaşlı adam ara sıra,
okuduğu kitaptan başını kaldırır, yolu gören pencereye bir göz atardı. Eğer bir müşteri
geliyorsa, onu ta uzaktan yakalayıp, dükkana yaklaşana kadar izlemeyi severdi. Bu, onun için
zihinsel bir hazırlık süreciydi. Bu süre içinde zihnini, biraz sonra gelecek olan müşteriyi iyi
anlayabilmek için boşaltırdı.
Sabah dışarı baktığında, yağan karın yolu iyice kapattığını gördü. Bu havda gelen giden olmaz
diye düşünüp, hüzünlendi. Büyü Dükkanı, hemen her gün bir müşteri ağırlardı. Ancak, yılda
birkaç kere de olsa kimsenin uğramadığı günler olurdu.
Yaşlı adam, o gününde bunlardan biri olmasından korktu. Nedense işsizlik içini ürpertmişti.
Tam o sırada uzakta bir karartı gördü. Kar beyazının kamaştırdığı gözlerini kırpıştırıp tekrar
baktığında, bunun yaklaşmakta olan bir insan olduğunu anladı. İçini bir sevinç kapladı. Gidip
sobasına bir odun attı ve tam pencerenin karşısındaki sallanan koltuğa oturup, müşterisini
beklemeye koyuldu. Kış mevsiminin bu soğuk günüde epeyce üşümüş, yorgun düşmüş
olmalıydı. Kapının önüne gelinceye kadar, gözlerini hiç ayırmadan izledi onu. İyice kulak
kabarttı. Üç basamakla çıkılan, ahşap zeminli verandadaki ayak seslerini ve onlara eşlik eden
gıcırtıyı duymaktan çok hoşlanırdı. Beklediği kişinin ayak sesleri ikinci basamakta kesildi.
Müşteri çalmadan, kapıyı açmamayı prensip edinmişti yaşlı adam. Çünkü, hemen herkes o
kapının önünde durup, bir kez daha düşünürdü. Kapıyı çalmaktan vazgeçip dönenler, az da
olsa olmuştu. O gün de aynı şeyi yaptı. Sonunda kapı çalındı. Açtığındı, karşısında soğuktan
kızarmış elleriyle atkısını çıkarmaya çalışan bir erkek gördü. “İyi sabahlar, girebilir miyim?”
diye sordu müşteri. Dükkan sahibi, müşterisini içeri aldıktan sonra, ısınmasın için ona bir
kahve ikram etti. Sessizce kahvesini içerken etrafı seyreden adam, karşısında oturan yaşlı
260
satıcının ikna edilmesi pek güç olmayan biri olduğunu düşündü. Herhalde o da müşterisini
anlar, onun haklı isteğini geri çevirmek istemezdi. Acaba Büyü Dükkanı’dan çıkarken istediği
gibi bir alışveriş yapmış olacak mıydı? Bir süre söze nasıl başlayacağını bilemedi. Belki de
dükkan sahibinin bir şeyler söylemesi gerekirdi. Ancak karşısında, sabırlı bir ifade ile
müşterisinin gözlerinin içine bakarak oturan satıcının, alışverişi başlatmaya niyetli olmadığını
anladı. Bu sabırlı bekleyiş, onda hem cesaret hem de yumuşak bir etki yarattı. Anlaşın,
başlangıç sözleri kendisinden bekleniyordu. Sonunda, fazla düşünmeden aklından ilk geçeni
söyleyiverdi:
-Ününüzü duyunca çok uzaklardan kalkıp geldim buraya. İstediğim şeyi, bir tek sizin
dükkanınızda bulabileceğimi söylediler. Karşılığında ne isterseniz vermeye hazırım.
-İstediğiniz şeyin ne olduğunu öğrenebilir miyim?
-Bakın, ben elli beş yaşındayım. Yanı yolun yarısını geçeli çok oldu. Söylemeye dili varmıyor
ama yolun sonuna yaklaştım galiba. Bu gerçeğe tahammülüm yok. Ben bugüne kadar ki
hayatımı geri istiyorum. Mümkün mü?
-Elbette mümkün. Biliyorsunuz, dükkanımda her şey mevcut. Ancak tam olarak ne isteğinizi
anlayabilmem için,bana geri istediğiniz hayatınızı biraz anlatabilir misiniz?
Dükkan sahibinin sorduğu soru, müşteriyi iç dünyasına döndürmüştü. Gözünün önünden
geçen sahnelerin kendi yaşamına ait olduğunu kabul etmek için kendini zorluyordu. Bütün
görüntüler, bir kargaşa ve telaş içinde birbirlerine karışarak geçip gittiler ve geride yalnızca
ıssız bir hüzün bıraktılar. Hüznünün yüzüne yansımasına engel olamayan müşteri, yaşlı
satıcının sorusu karşısında ancak şunları söyleyebildi:
-Geçmiş yaşamımda birçok hata yaptım. Bunlar için pişmanlık duyuyorum. Yanlış kararlar
verdim, kayıplara uğradım. Zamanı hovardaca harcadım. Bir gün bir de baktım ki, hayat
yanımdan geçip gidiyor. Paniğe kapıldım ve bir çare aramaya başladım. Dostlarımla
konuşmayı denedim. Beni teselli edip derdimi unutturmaya çalışanlar da oldu, yardım etmeye
çalışanlar da. Ama hiçbiri kar etmedi. Kendimi çok mutsuz hissediyordum. Derken, bir gün
irisi bana sizden ve Büyü Dükkanı’ndan söz etti. Bunu duyar duymaz sanki içinde bir ışık
yandı. Büyük bir umutla hemen yollara düşüp size geldim. Kendimi çok çaresiz hissediyorum.
Lütfen elli beş yılımı bana geri verin.
-Yani, siz pişmanlık duyduğunuz hayatınızı yeniden yaşamak mı istiyorsunuz?
-Elbette hayır. Söylemek istediğim bu değil. Ben yalnızca kaybettiğim yıllarımı geri
istiyorum. Eğer bir şansım daha olursa aynı hataları tekrarlamayacağım.
-Herhalde bunu çok istiyorsunuz.
-Evet, hem de her şeyimi verecek kadar.
261
-Peki, benim size vereceğim elli beş yılın karşılığında siz bana ne verebilirsiniz?
-Ne isterseniz?
-Sanki bunun için her şeyden vazgeçmeye hazır gibisiniz.
-Hiç kuşkunuz olmasın. Şu anda sahip olduğum her şeyden vazgeçebilirim. Yeter ki geride
bıraktığım yıllarımı bana geri verin.
Yaşlı adam, ellerini sakallarında dolaştırırken, kendini sallanan koltuğunun devinimlerine
bırakmıştı. Bir süre düşündü. Müşterisinin, sabırsızlıkla, pazarlığın bitmesini beklediğinden
emindi. Büyü dükkanına gelen kişiler, yaşlı adam, pazarlığın başındaki düşünce
yolculuklarında yalnız kalırdı. Şu anda da, sessizliğin yalnızca kendi işine yaradığını
biliyordu. Koltuğu ile birlikte öne doğru eğilerek müşterisinin gözlerinin içine baktı ve ağır
ağır konuşmaya başladı:
-Beyefendi, her ne kadar siz elli beş yıl karşılığında bana her şeyinizi vermeye hazır olsanız
da, ben sizden bir tek şey isteyeceğim.
-Dileyin benden ne dilerseniz.
-Belleğinizi.
-Anlamadım?
-Belleğinizi dedim. Elli beş yılın yaşantısını içinde barındıran belleğinizi istiyorum.
-Ah evet anladım. İlginç bir bedel. Kabul ediyorum. Tamam alın belleğimi.
-Emin misiniz?
-Neden olmayayım? Elli beş yıl kazanacağım.
-Belleğinizi, içindeki her şeyle birlikte bu dükkanda bırakıp gideceksiniz. Elli beş yılın tek bir
anını hatırlamayacaksınız. Buraya neden geldiğinizi bile.
-Daha iyi ya! Her şeye yeniden başlayacağım. Zaten geçmişi hatırlamak istemiyorum ki!
-O halde, korkarım elli beş yıl sonra buraya tekrar gelirsiniz. Tabii o zaman benim yerime, bir
başkası size yardımcı olur.
-Hayır hayır. Emin olun ki, şu dakika belleğimi sez bırakıp elli beş yılımı geri alacağım ve
dükkanınızı, bir daha dönmemek üzere terk edeceğim. Ve yine söz veriyorum, şu ana kadar
yaptığım hataların hiç birini tekrar etmeyeceğim.
-İsterseniz başka sözler vermeyin. Çünkü, az sonra, belleğinizle birlikte bütün hepsini burada
bırakıp gideceksiniz.
Yaşlı adamın son sözleri, müşterinin duraklamasına neden olmuştu. Bu sözlerin anlamını
kavrayabilmek için birkaç saniye düşünmek zorunda kaldı.
-Nasıl yani? Buradan çıktığımda hiçbir şey hatırlamayacak mıyım? Sizinle konuştuklarımızı
bile, öyle mi?
262
-.......
-Yani hiçbir şeyi mi? Buraya neden geldiğimi,sizin kim olduğunuzu ve hatta...!
-Ne yazık ki!
Yaşlı adam, şu anda pazarlığın sonuna geldiklerini hissediyordu. Karşısında oturan müşterinin
yüzünde gördüğü aydınlanma, pazarlık sahnelerinin en hoşlandığı görüntüsüydü. Son sözleri
müşterisinin söylemesini istediği için bir süre sessiz kaldı ve bekledi. Bu seferki sessizliğin,
müşterisinin işine yaradığından emindi. Onun aydınlanan yüzünün ortasında parlayan
gözbebekleri, yaşlı satıcı için, sessizliğin içinden çıkacak sesli bir coşkunun habercisi gibiydi.
Gerçekten de, konuşmaya başlayan müşterisi onu yanıltmadı:
-Sanırım ne demek isteğinizi şimdi anlıyorum. Eğer elli beş yılın bedeli bu ise, pes ediyorum.
Belleğimden vazgeçemem. Bu neye benziyor biliyor musunuz? Bir kadının, çok istediği bir
tokayı, saçları karşılığında satın almasına. Çok ilginç bir insansınız. Bana, Büyü Dükkanı’dan
almak istediğimden çok farklı bir şeyle çıkacağımı söylemişlerdi de inanmamıştım. Ben,
bugüne kadar ki yaşamımı almak için gelmiştim, ancak bugünden sonraki yaşamımı alıp
gidiyorum. Size teşekkür ederim.
-Bir şey değil. Güzel bir pazarlıktı. Hoşça kalın.
Yaşlı adam, müşterisini gözden kaybolana dek gülümseyerek izlerken, aklından
Santayana’nın bir sözü geçiyordu:
“Geçmişi hatırlamayanlar, onu bir kez daha yaşamak zorunda kalırlar.”
CIRCIR BÖCEĞİ
Genç bir çiftçi hayatında ilk defa New York’a gitmişti. Gökdelenlerin yüksekliği ve insanların
çokluğundan şaşkına dönmüştü. Kalabalık bir bulvarda yürürken, kulağına aşina bir cırcır
böceği sesi geldiğini zannetti. Durdu ve dikkatle dinledi. “Evet, bu bir cırcır böceğiydi.”
Ses büyük bir mağazanın önündeki çalıların arasından geliyor gibiydi. Bunun üzerine bu
büyük çalı kümesine yönelip bakınmaya başladı. Bir mağaza görevlisi dışarı çıkıp “Yardımcı
olabilir miyim?” diye sordu. “Hayır, teşekkür ederim” dedi genç adam. “Sadece şurada bir
cırcır böceğinin sesini duyduğumu sandım.” “Hayır” dedi görevli, “New York’ta bulunmaz.”
“Genç çiftçi cırcır böceğini buluncaya kadar cırlak sesi takip etti, onu buldu ve eline aldı.
“Tamam işte burada” dedi.
Genç adam bu çalının önünden her saat binlerce insan geçmesine karşılık cırcır böceğini
duyanın bir tek kendisi olmasına çok şaşırmıştı. Bunun üzerine küçük bir deneme yapmaya
karar verdi. Elini cebine atıp bir çeyrek çıkardı ve havaya attı. Paranın kaldırıma vurduğu
anda, düşen bozukluğu aramak için yürümekte olan 24 yaya durdu!
263
Psikologlar genç adamın şahit olduğu olay için bir kelime kullanırlar. Buna algıda seçicilik
denir, ve belli şeyleri görmek ve belli sesleri duymak için kendimizi eğitiriz anlamına
gelir.
Charles Lever
Gökyüzüne bakıp kuşları algılayın, kırlara gidip çiçekleri algılayın, çocuklara bakıp
saflıklarını, güzelliklerini algılayın, ağaçlara bakıp dallarını, yapraklarını algılayın.
Hayvanlara bakıp doğallıklarını algılayın, insanlara bakıp güzelliklerini (mutlaka güzel
tarafları vardır) algılayın.
Algıladığınız yalnız para sesi olmasın.
ÇOCUĞU KÖTÜ EĞİTMENİN YOLLARI
ÇOCUKLARI KENDİNİZE KARŞI KİNLİ YAPMANIN YOLLARI
“Ona karşı daima aksi ve asık suratlı olun. Niyetinin ne olduğuna bakmaksızın, en küçük
kabahatini ceza ile karşılayın.. böyle davrandığınız takdirde size nasıl kin beslediğini görecek,
bana hak vereceksiniz...”
HİKAYE
“Güzel Leman’ a babası oyuncak bir mutfak takımı almıştı. Pırıl pırıl parlayan bu küçük
madeni kapları çok sevmişti. Ona bundan daha güzel bir hediye verilemezdi.
Mutfak takımına kavuştuğu gün, sevincine diyecek yoktu. Onları yıkamış, kurulamış,
kutusuna yerleştirmişti. Arkadaşları kendini ziyarete geldikçe mutfak takımlarını çıkarır,
onlara yemek pişirir, ziyafet verirdi. Kardeşi kemal, sık sık oyunlarını bozuyorsa da Leman
fazla ses çıkarmıyordu.
Bir gün, ablası okulda iken, kardeşi onun mutfak takımlarıyla oynamak istediğini söyledi.
Babası da verdi. Kemal kıskanç bir çocuktu. Niyeti oynamak değil, ablasının oyuncaklarına
zarar vermekti. Nitekim oynuyormuş gibi yaparak bardaklardan birini ayağı ile ezdi
Leman, eve gelip mutfak takımının dağılmış olduğunu görünce heyecanlandı. Onları
düzeltmek isterken ezilmiş bardağı fark etti. Üzüntüden gözlerine iri yaş taneleri doldu.
Annesi oyuncakları Kemal’e babasının verdiğini söyleyince sesini çıkarmadı. Acısını kalbine
gömdü.
Ertesi gün iki tabak daha aynı akıbete uğrayınca Leman dayanamadı. Ezilmiş bardağı ve
tabakları alıp babasına koştu: “Babacığın, görüyor musun; Kemal oyuncaklarımı ne hale
getirmiş!..” dedi ve ağlamaya başladı: babasının cevabı ne oldu biliyor musunuz: “ne olmuş
yani! Onların ben vermedim mi? Çekil git şimdi başımdan, seninle uğraşacak zamanım yok!”
Leman, kendisi için çok değerli oyuncakların ezilmiş olmasına aldırış etmeyen bu babaya
264
içinden kin besledi. Aradan bir hafta bile geçmemişti ki, küçük kızın pembe yanakları soldu.
Eski neşesini kaybetti. O olaydan sonra, babasına sevgi ile baktığını gören olmadı....”
DUYGULARIN YORUMU
Uzun zaman önce, dünya yaratılmadan, insanlar dünyaya ayak basmadan önce,
iyi huylar ve kötü huylar ne yapacaklarını bilemez vaziyette dolanıyorlarmış.
Bir gün, toplanmışlar ve her zamankinden daha sakin oturuyorlarken Saflık ortaya bir fikir
atmış:
"Neden saklambaç oynamıyoruz?"
Ve hepsi bu fikri beğenmiş, ve hemen çılgınlık, bağırmış:
‘’Ben ebe olmak ve saymak istiyorum, Ben ebe olmak istiyorum!" ve başka hiç kimse
Çılgınlığı arayacak kadar çıldırmadığı için, Çılgınlık bir ağaca yaslanmış ve saymaya
başlamış, 1, 2, 3 ....Ve Çılgınlık saydıkça,iyi huylarla kötü huylar saklanacak yer aramışlar.
Şefkat Ay"ın boynuzuna asılmış;
İhanet çöp yığınının içine girmiş;
Sevgi bulutların arasına kıvrılmış;
Yalan bir taşın altına saklanacağını söylemiş ama yalan söylemiş çünkü gölün dibine
saklanmış;
Tutku dünyanın merkezine gitmiş;
Para hırsı bir çuvalın içine girerken çuvalı yırtmış.
Ve Çılgınlık saymaya devam etmiş, 79, 80, 81, 82.....
Aşkın dışında bütün iyi huylar ve kötü huylar o ana kadar zaten saklanmış.Aşk, kararsız
olduğu gibi, nereye saklanacağını da bilmiyormuş..
Bu bizi şaşırtmamalı çünkü hepimiz Aşkı saklamanın ne kadar zor olduğunu
biliriz.Ve Çılgınlık 95, 96, 97... ya gelmiş ve 100"e vardığı anda, Aşk sıçrayıp güllerin arasına
girmiş ve saklanmış.Ve Çılgınlık bağırmış :
"Sağım solum sobedir, geliyorum!", ve arkasını döndüğünde, ilk önce
Tembelliği görmüş, o ayaktaymış çünkü saklanacak enerjisi yokmuş. Sonra Şefkati ayın
boynuzunda görmüş,ve İhaneti çöplerin arasında, Sevgiyi bulutların arasında, Yalanı gölün
dibinde, ve Tutkuyu dünyanın merkezinde, hepsini birer birer bulmuş, sadece biri hariç.
Ve Çılgınlık umutsuzluğa kapılmış, en son saklı kişiyi bulamamış, derken
Haset, bulunamadığı için haset duyarak,Çılgınlığın kulağına fısıldamış:
"Aşkı bulamıyorsun, O güllerin arasında saklanıyor."Ve Çılgınlık çatal şeklinde tahta bir sopa
265
almış, ve güllerin arasına çılgınca saplamış,saplamış, saplamış, ta ki yürek burkan bir
haykırma onu durdurana kadar. Ve haykırıştan sonra, Aşk elleriyle yüzünü kapayarak ortaya
çıkmış, ve parmaklarının arasından gözlerinden iki sicim gibi kan akıyormuş, Çılgınlık Aşkı
bulmak için heyecandan Aşkın gözlerini çatal sopa ile kör etmiş.
"Ne yaptım ben? Ne yaptım ben?’’ Diye bağırmış.
"Seni kör ettim. Nasıl onarabilirim?" Ve Aşk cevap vermiş,
"Gözlerimi geri veremezsin. Ama benim için bir şey yapmak istersen, benim kılavuzum
olabilirsin."
Ve o günden beri, Aşkın gözü kördür ve her zaman Çılgınlık yanındadır..."
EN ÖNEMLİ DERS
Okuldaki ikinci ayımdı, hocamız test sorularını dağıttı. Ben okulun en iyi öğrencilerinden
biriydim. Son soruya kadar soluk almadan geldim ve orada çakıldım kaldım. Son soru
şöyleydi: “Hergün okulu temizleyen hizmetli kadının ilk adı nedir?..” Bu herhalde bir çeşit
şaka olmalıydı. Kadını yerleri silerken hemen her gün görüyordum. Uzun boylu, siyah saçlı
bir kadındı. 50’lerinde falan olmalıydı. Ama adını nerden bilecektim ki!.. Son soruyu yanıtsız
bırakıp kağıdı teslim ettim.
Süre biterken bir öğrenci, son sorunun test sonuçlarına dahil olup olmadığını sordu. “Tabii
dahil” dedi, hocamız.. “İş yaşamınız boyunca insanlarla karşılaşacaksınız. Hepsi birbirinden
farklı insanlar. Ama hepsi sizin ilginiz ve dikkatinizi hakkeden insanlar bunlar. Onlara sadece
gülümsemeniz ve‘Merhaba’ demeniz gerekse bile..”
Bu dersi hayatim boyunca unutmadım. O hizmetlinin adını da...
Dorothy idi.
ESKİ BİR İBRANİ HİKAYESİ
Bir zamanlar dağda, kızgın güneşin altında, mermer taşlarını yontmaktan bezmiş bir mermer
yontucusu varmış.
“Bu hayattan bıktım artık. Yontmak! Devamlı mermer yontmak... öldüm artık! Üstelik bir de
bu güneş, hep bu yakıcı güneş!AH! Onun yerinde olmayı ne kadar çok isterdim, orada
yükseklerde her şeye hakim olacaktım, ışınlarımla etrafı aydınlatacaktım.”
Diye söylenir durur yontucu.
Bir mucize eseri olarak dileği kabul olunur ve yontucu o an güneş olur. Dileği kabul edildiği
için çok mutludur. Fakat tam ışınlarını etrafa yaymaya hazırlandığı sırada ışınlarının bulutlar
266
tarafından engellendiğini fark eder.
“Basit bulutlar benim ışınlarımı kesecek kadar kuvvetli olduklarına göre benim güneş olmam
neye yarar!” diye isyan eder.
“Mademki bulutlar güneşten daha kudretli bulut olmayı tercih ederim.”
O zaman hemen bulut olur. Dünyanın üzerinde uçuşmaya başlar, oradan oraya koşuşur,
yağmur yağdırır fakat birdenbire rüzgar çıkar ve bulutları dağıtır.
“Ah, rüzgar geldi ve beni dağıttı, demek ki en kuvvetlisi o öyleyse ben rüzgar olmak
istiyorum.”diye kara verir.
Ve dünyanın üzerinde eser durur, fırtınalar estirir, tayfunlar meydana getirir. Fakat birdenbire
önünde kocaman bir duvarın ona mani olduğunu görür. Çok yüksek ve çok sağlam bir duvar.
Bu bir dağdır.
“Basit bir dağ beni durdurmaya yettiğine göre benim rüzgar olmam neye yarar.”
Der.
O zaman dağ olur. Ve o anda bir şeyin O’na durmadan vurduğunu hisseder. Kendinden daha
güçlü olan şeyin, O’nu içinden oyan şeyin..... Bu.....küçük bir mermer yontucusudur.
ESKİ BİR TAPINAK YAZITI
Gürültü-patırtının ortasında sukünetle dolaş; sessizliğin içinde huzur bulunduğunu unutma.
Başka türlü davranmak açıkça gerekmedikçe herkesle dost olmaya çalış. Sana bir kötülük
yapıldığında verebileceğin en iyi karşılık unutmak olsun. Bağışla ve unut. Ama kimseye
teslim
olma. İçten ol; telaşsız, kıssa ve açık seçik konuş. Başkalarına da kulak ver. Aptal ve cahil
oldukları zaman bile dinle onları; çünkü, dünyada herkesin bir öyküsü vardır.
Yalnız planlarının değil, başarılarının da tadını çıkarmaya çalış. İşinle ne kadar küçük olursa
olsun ilgilen; hayattaki dayanağın odur. Seveceğin bir iş seçersen yaşamında bir an bile
çalışmış ve yorulmuş olmazsın. İşini öyle seveceksin ki, başarıların bedenini ve yüreğini
güçlendirirken verdiklerinle de yepyeni hayatlar başlatmış olacaksın.
Olduğun gibi görün ve göründüğün gibi ol. Sevmediğin zaman sever gibi yapma. Çevrene
önerilerde bulun amma hükmetme. İnsanları yargılarsan onları sevmeye zamanın kalmaz. Ve
unutma ki, insanlığın yüzyıllardır öğrendikleri, sonsuz uzunlukta bir kumsaldaki tek bir kum
taneciğinden daha fazla değildir.
Aşka burun kıvırma sakın; o çöl ortasındaki yemyeşil bir bahçedir. O bahçeye layık bir
bahçıvan olmak için her bitkinin sürekli bakıma ihtiyacı olduğunu unutma.
267
Kaybetmeyi ahlaksız bir kazanca tercih et. İlkinin acısı bir an, ötekinin vicdan azabı bir ömür
boyu sürer. Bazı idealler o kadar değerlidir ki, o yolda mağlup olman bile zafer sayılır. Bu
dünyada bırakacağın en büyük miras dürüstlüktür.
Yılların geçmesine öfkelenme; gençliğe yakışan şeyleri gülümseyerek teslim et geçmişe.
Yapamayacağın şeylerin yapabileceklerini engellemesine izin verme.
Rüzgarın yönünü değiştiremediğin zaman, yelkenlerini rüzgara göre ayarla. Çünkü dünya,
karşılaştığın fırtınalarla değil, gemiyi limana getirip getirmediğinle ilgilenir. Ara sıra isyana
yönelecek olsan da hatırla ki, evreni yargılamak imkansızdır. Onun için kavgalarını
sürdürürken bile kendi kendinle barış içinde ol.
Hatırlar mısın doğduğun zamanları: Sen ağlarken herkes sevinçle gülüşüyordu. Öyle bir ömür
geçir ki, herkes ağlasın öldüğünde, sen mutlulukla gülümse. Sabırlı, sevecen, erdemli ol.
Önünde sonunda bütün servetin sensin. Görmeye çalış ki, bütün pisliğine ve kalleşliğine
rağmen dünya yine de insanoğlunun biricik güzel mekanıdır.
(Xsentus İ.Ö 9.yy)
FENA HALDE MUTSUZ ADAM
Bir zamanlar bir tepenin üzerinde villada bir oğlan çocuğu yaşarmış. İyi de yaşamış.
Köpekleri ve atları, otomobilleri ve müziği severmiş. Yüzmeye gider, futbol oynar, güzel
kızlara bayılırmış.
Bir gün Tanrıya:
“Büyüdüğüm zaman neler istediğimi buldum, uzun uzun düşünüp.” Demiş.
“Neler”demiş Tanrı...
“Bir büyük evde yaşamak isterim. Ön kapısında heykeller olsun. Arka kapıda iki St. Bernard
köpeği... Uçsuz bucaksız bir bahçe içinde....Uzun, çok güzel ve çok müşfik bir kadınla
evlenmek isterim. Siyah saçlı, mavi gözlü, gitar çalan ve tatlı tatlı şarkılar söyleyen.”
“Üç güçlü oğlum olsun isterim ki, onlarla futbol oynayabileyim.. büyüdüklerinde birisi büyük
bir bilim adamı, öteki senatör, üçüncüsü milli santrfor olsun.”
“Ben bir seyyah olayım... Okyanuslara yelken açayım. Dağların zirvelerine tırmanayım,
insanları kurtarayım. Bir Ferrari kullanayım yollarda...”
“Ne güzel bir hayal bu”demiş Tanrı... “Mutlu olmanı dilerim.”
Bir gün oğlan futbol oynarken ayağını incitmiş. Ondan sonra değil dağlara, ağaçlara bile
tırmanamaz olmuş. Okyanuslara yelken açmak da hayal olmuş tabii. Bunun üzerine pazarlama
okuyup, tıbbi malzemeler dağıtın bir şirket kurmuş.
Bir kızla evlenmiş, çok güzel ve çok müşfik. Ama uzun değil, kısaymış. Saçları siyahmış ama
268
gözleri mavi değil, ela imiş. Gitar çalamaz, şarkı söylemezmiş ama, harika yemek pişirir,
olağanüstü güzel kuş resimleri yaparmış. İşi dolayısıyla, kent dışında bir villada değil, kentte
bir apartman teras katında oturmak zorunda kalmış ama evinin deniz manzarası gene harika
imiş. İki St. Bernard besleyecek bahçesi yokmuş ama evinde harika bir Ankara kedisi varmış.
Üç kız da babalarını çok severlermiş. Onunla futbol oynayamazlarmış ama birlikte denize,
parklara giderlermiş. Uçurtma uçurdukları da olurmuş. En küçükleri hariç tabii. O gölgede bir
ağacın altında oturur, gitarı ile şarkılar söylermiş. İyi para kazanmış ama öyle kırmızı bir
Ferrari’si olmamış.
Bir sabah uykudan üzüntü içinde uyanmış ve en iyi arkadaşına koşmuş...
“Ben” demiş. “Hiç mutlu değilim.”
“Neden”demiş arkadaşı.
“Çocukken siyah saçlı, uzun boylu, mavi gözlü, gitar çalıp şarkı söyleyen bir kızla evlenmek
isterdim. Oysa karım uzun değil, ela gözlü, gitar çalamıyor.”
“Karın çok güzel”demiş arkadaşı...”Harika resimler yapıyor, enfes yemekler pişiriyor
üstelik.”
“Adam dinlememiş bile onu....
Bir gün karısına “Hiç mutlu değilim” diye dökmüş içini.
“Neden” demiş karısı.
“Çünkü büyük bir bahçe içinde bir villada yaşamayı düşlerdim, oysa 47.katta bir apartman
dairesine tıkıldım. İki St. Bernard’in yaşayacağım bir bahçem olsun isterdim, hani nerede...”
“Konforlu bir apartmanda yaşıyoruz” demiş karısı....”Oturduğumuz yerden okyanusu görüyor,
gülüyor, eğleniyor, birbirimizi seviyoruz. Kendimizi okşuyor, güzel kuşların resimleri
yapıyoruz. Üç de harika çocuğumuz var...”
Adam dinlemiyormuş bile....
Ruh doktoruna koşmuş bir gün.... “Ben mutlu” değilim diye...
“Niye “demiş doktor...
“Çünkü ben bir gezginci olmak, okyanuslara açılmak, dağlara tırmanmak, insanları kurtarmak
isterdim. Oysa masa başı işim ve sakat bir dizim var şimdi..”
“Ama sattığın tıbbi malzemeler yığınla hayat kurtarıyor..” demiş doktor.
Adam dinlememiş bile. Doktor da ona 100 Dolar vizite yazıp yollamış.
Bir gün muhasebecisine “Ben çok mutsuzum”demiş..
“Neden demiş muhasebecisi.
“Ben kırmızı Ferrari’m olsun isterdim hep. Ve dünya umurumda olmasın. Oysa işe metro ile
gidip geliyorum. Bir yığında sorunum var.”
269
“İyi giyiniyor, iyi restoranlara gidiyorsun. Bütün Avrupa’yı Amerika’yı gezdin.”demiş
muhasebeci.
Ama adam onu dinlemiyormuş bile. Muhasebeci adama 100 Dolar danışman ücreti fatura edip
yollamış. Onun da hayalinde kırmızı Ferrari varmış çünkü...
Adam, rahibe “çok mutsuzum” demiş.
“Neden” demiş rahip.
“Üç oğlum olsun isterdim. Biri bilim adamı, biri politikacı, biri sporcu. Oysa üç kızım oldu.
Birisi yürüyemiyor bile.”
“Ama çok güzel ve çok zeki üç kızın var”demiş rahip. “Seni çok seviyorlar. Başarılı da
oldular. Biri hemşire, biri sanatçı, biri de müzik hocası..”
Ama adam dinlemiyormuş bile. Öyle mutsuzmuş ki hasta olmuş sonunda. Bir beyaz hastane
odasında, etrafı beyaz giyinmiş hemşirelerle dolu yatıyormuş. Vücudunda teller, hastaneye
kendi sattığı kalp cihazına gidiyor, kollarına bağlı serumlarla besleniyormuş. Fena halde
mutsuzmuş adam şimdi. Ailesi, dostları ve rahibini yatağının başına toplanmışlar.
Onlar da üzüntü içindeymiş. Mutlu olanlar sadece ruh doktoru ile muhasebecisi imiş. Bir gece
adam odasında Tanrı ile yalnız kaldığında
“Tanrım”demiş. “Hatırlar mısın çocukken sana yalvarmış ve istediklerimi sıralamıştım.”
“Hatırladım”demiş Tanrı.. “Güzel bir hayaldi”
“Peki niye onların hiçbirini vermedin bana” demiş adam..
“Verebilirdim” demiş Tanrı...”Ama sana istemediğin şeyleri vererek bir sürpriz yapmak
istedim.”
“Bak neler verdim sana. Bir güzel sevecen eş, iyi bir iş, yaşanacak güzel bir ev. Üç tatlı kız
evlat. Bir araya getirdiğim en güzel yaşam paketlerinden biriydi bu”
“Evet”demiş adam...”Ama bana benim gerçekten istediklerimi vereceksin sandım..”
“Bende senin, benim gerçekten istediklerimi vereceksin sandım.” Demiş Tanrı.
“Sen ne istedin ki?” demiş adam hayretle.
Tanrı’nın da bazı şeyler isteyeceğini hiç düşünmemiş hayatında.
“Sana verdiklerimle mutlu olmanı istemiştim.”demiş Tanrı.
Adam karanlık odasında sabaha kadar düşünmüş .sonunda yeni bir hayal kurmaya karar
vermiş. Yıllar önce kurduğu hayalin yerine “Keşke bunu hayal etseydim.” Dediği bir hayal..
Bu sefer ki hayalinde zaten sahip olduğu şeyler varmış hep. Adam kısa zamanda iyileşmiş, 47.
Kattaki dairesinde mutlu yaşamış. Kızlarının şen şakrak sesleri, eşinin derin ela gözleri ve
harika kuş resimleri arasında mutlu olduğunu hissedermiş bütün gün... geceleri de okyanusa
yansıyan kentin ışıklarının dalgalar üzerinde oynaşmasına bakar gülümsermiş... sınır
270
tanımadan büyük düşünmek... hayal gücünü sonuna kadar zorlamak... ama elde ettikleri ile de
mutlu olmayı bilmek... Tanrı’nın insana verebileceği en büyük iki nimet bu olmalı....
Bakın bakalım, size neler vermiş Tanrı.
GARDENYA
12 Yaşımdan bu yana, her yıl doğum günümde bana, kimin gönderdiği belli olmayan beyaz
bir gardenya gelirdi. Üzerinde ne bir not ne de bir kart olurdu. Çaresiz bir şekilde çiçekçiyi
aradığımda ise; ödemenin peşin yapıldığını söylerlerdi. Bir süre sonra, çiçeği gönderenin
kimliğini öğrenme çabalarımdan vazgeçtim.
Yumuşacık, pembe kâğıtlara sarılmış sihirli bir görünüm sergileyen beyaz çiçeğin baş
döndüren kokusunun ve güzelliğinin tadını çıkarmaya başladım. Fakat, hiçbir zaman da
gönderenin kim olduğu üzerine hayaller kurmaktan vazgeçmedim. En mutlu anlarım,
kimliğini saklayan bu çok tuhaf ve aynı zamanda heyecan verici harika insanin kim olduğunu
düşünerek geçti.
Annem genellikle benim bu hayallerime katkıda bulunurdu. Bana sık sık, bu kişinin iyilik
yaptığım ve teşekkürünü bu biçimde dile getirecek biri olup olmadığını sorardı. O zaman,
bisikletime binerken, küçük çocuklarıyla alışverişten eli kolu dolu olarak evine gelen
komşumuzu anımsardım. Çünkü, her zaman o komşumuzun aldıklarını arabasından eve
taşımasına yardım eder yada çocukların yola fırlamalarını engellerdim. Çiçekleri gönderen,
belki de caddenin karsısındaki evde oturan yaşlı adamdı. Kışın buz tutan merdivenlerden
inerken düşmemesi için, posta kutusundaki mektuplarını posta kutusundan ben alır
götürürdüm evine.
Annem, gardenya konusunda hep hayal gücümü kullanmama yardım etmiştir. Ayrıca, sadece
kendisinin değil, tüm dünyanın bizi sevdiğini hissetmemizi isterdi. Başıma gelen her sıkıntı ve
acı da onun şefkat dolu sözleri ve desteği vardı.
Fakat annemin iyileştiremeyeceği yaralar da aldım. Babam bir kalp Krizi geçirerek hayata
veda etti. Duyduğum üzüntü bir anda terk edilmişliğe, korkuya, güvensizliğe ve öfkeye
dönüşmüştü. Ertesi gün mezuniyetim vardı ama ben bunu çoktan unutmuştum. Ama annem
unutmamıştı.
O acısında bile benim çok severek aldığım ama bana bir iki beden büyük gelen elbiseyi
vücuduma göre ayarlamıştı. Yaşadığı büyük acı bile annemin duygularımı anlamasını
engellememişti.
Çocuklarının kendilerini nasıl hissettikleri her zaman onun için çok önemli olmuştu. Bize,
çirkinliklerde bile bir güzellik bulmayı öğretmişti. Annem çocuklarının kendilerini gardenya
271
gibi görmelerini istemişti. Güzel, güçlü, mükemmel, sihirli ve belki de biraz gizemli bir koku
ile birlikte.
Annem, ben 22 yaşıma geldiğimde öldü ve ben annemin ölümünden 10 gün sonra evlendim.
“- Gardenyalar o yıldan sonra gelmez oldu.”
Muhterem duyulmuş
(Tavuk Suyuna Çorba kitabından)
GERÇEK BİR ÖYKÜ
Çoğu insan eksik düşündüğü yönlerini göstermek istemez. Eksikliklerini herkesten
saklamanın daha büyük bir eksiklik olduğunu anlamaz. Aşağıdaki hikayeyi okuduğunuzda bir
eksikliğin üstünlüğe nasıl dönüştüğünü göreceksiniz.
9 yasındaki bir Japon çocuğun en büyük hayali günün birinde çok iyi bir judocu olmaktır.
Fakat talihsiz bir trafik kazası sonucu sol kolunu tamamıyla kaybeder. Hem çocuk hem de
ailesi yıkılır. Ailesi sırf çocuk oyalansın diye, Japonların en unlu hocalarından birini tutarlar.
Hoca kolları sıvar, çocuğa tek kolla yapabileceği yegane fırlatma hareketini öğretir. Gece
gündüz çocukla beraber bu hareketi çalışırlar. Bir müddet sonra çocuk hareketi gayet iyi ve
hızlı bir şekilde yapmaya baslar, fakat hocası çocuğa her gün saatler boyu ayni hareketi adeta
ezberletir. Çocuk bu hareketten sikilir ve yeni hareketler öğrenmek istedikçe hocası bu
hareketi dünyada en hızlı sen yapana dek çalışmasını ve başka hareket öğretmeyeceğini
söyler. Bir müddet sonra çocuk bu hareketi yıldırım hızıyla yapmaya alışır. Bunun üzerine
hoca çocuğa artık bir turnuvaya katılma zamanının geldiğini söyler. Olacak şey değildir. Tek
kollu bir judocu tek hareketle turnuvaya katılacak. Çocuk itiraz ettikçe hocası "Evlat; sen
öğrendiğin hareketi yap, gerisini merak etme" diye öğütte bulunur.
1. tur 2. tur derken çocuk turlar? gayet rahat geçer. En nihayet finale gelir. tek hareket bilgisi
ile finale kadar gelen çocuğun finaldeki rakibi bölgenin en iyi judocusudur. Çocuk dev cüsseli
rakibini görünce korkar. Hocası yine sakindir, "evlat sen bu harekette dünyada teksin, kendi
oyununu yap yeter" der. Çocuk rakibine kendi hareketini simsek hızıyla uygular, rakip
kalktıkça ayni hareketi yineler. İnanılır gibi değildir, çocuk tek kolla tek hareket sayesinde
şampiyon olmuştur.
272
Çocuk dayanamaz ve hocasına sorar "hocam inanamıyorum,ben nasıl şampiyon oldum?"
der.Hocası yine sakin ifade ile söyle cevaplar, "Bu zaferin iki sırrı var oğlum.Birincisi
judonun en güç hareketlerinden birini çok iyi yapabilmendir. İkincisi bu harekete karsı tek bir
savunma vardır.O da hareketi yapanın sol kolunu tutmak!...
GERÇEK FAKİRLİK
Günlerden bir gün bir baba zengin ailesini ve oğlunu köye götürdü.Bu yolculuğun tek amacı
vardı, insanların ne kadar fakir olabileceklerini oğluna göstermek. Çok fakir bir ailenin
çiftliğinde bir gece ve gün geçirdiler.
Yolculuktan döndüklerinde baba oğluna sordu, "insanların ne kadar fakir olabildiklerini
gördün mü?" "Evet!" "Ne öğrendin peki?"
Oğlu yanıt verdi, "Şunu gördüm: bizim evde bir köpeğimiz var, onlarınsa dört. Bizim
bahçenin ortasına kadar uzanan bir havuzumuz var, onlarınsa sonu olmayan bir dereleri.
Bizim bahçemizde ithal lambalar var, onlarınsa yıldızları. Bizim görüş alanımız ön avluya
kadar, onlarsa bütün bir ufku görüyorlar."
Oğlu sözünü bitirdiğinde babası söyleyecek bir şey bulamadı. Oğlu ekledi,
“Teşekkürler, baba, ne kadar fakir olduğumuzu gösterdiğin için!”
GERÇEK SEVGİ
“Bebeğimi görebilir miyim” dedi yeni anne. Kucağına yumuşak bir bohça verildi ve mutlu
anne, bebeğinin minik yüzünü görmek için kundağı açtı ve şaşkınlıktan adeta nutku tutuldu!
Anne ve bebeğini seyreden doktor hızla arkasını döndü ve camdan bakmaya başladı. Bebeğin
kulakları yoktu... Muayenelerde, bebeğin duyma yetisinin etkilenmediği, sadece görünüşü
bozan bir kulak yoksunluğu olduğu anlaşıldı.
Aradan yıllar geçti, çocuk büyüdü ve okula başladı. Bir gün okul dönüşü eve koşarak geldi ve
kendisini annesinin kollarına attı. Hıçkırıyordu. Bu onun yaşadığı ilk büyük hayal kırıklığıydı;
ağlayarak
“Büyük bir çocuk bana ucube dedi.”
Küçük çocuk bu kadersizliğiyle büyüdü. Arkadaşları tarafından seviliyordu ve oldukça da
başarılı bir öğrenciydi. Sınıf başkanı bile olabilirdi; eğer insanların arasına karışmış olsaydı.
Annesi, her zaman ona “Genç insanların arasına karışmalısın” diyordu, ancak aynı zamana
yüreğinde derin bir acıma ve şefkat hissediyordu.
273
Delikanlının babası, aile doktoruyla oğlunun sorunu ile ilgili görüştü;
“Hiçbir şey yapılamaz mı?”
diye sordu. Doktor
“Eğer bir çift kulak bulunabilirse, organ nakli yapılabilir”
dedi. Böylece genç bir adam için kulaklarını feda edecek birisi aranmaya başlandı. İki yıl
geçti. Bir gün babası
“Hastaneye gidiyorsun oğlum, annen ve ben, sana kulaklarını verecek birini bulduk ancak
unutma bu bir sır”
dedi. Operasyon çok başarılı geçti ve adeta yeni bir insan yaratıldı.
Yeni görünümüyle psikolojisi de düzelen genç, okulda ve sosyal hayatında büyük başarılar
elde etti. Daha sonra evlendi ve diplomat oldu.
Yıllar geçmişti, bir gün babasına gidip sordu:
“Bilmek zorundayım, bana bu kadar iyilik yapan kişi kim? Ben o insan için hiçbir şey
yapamadım”
“Bir şey yapabileceğini sanmıyorum” dedi babası, “fakat anlaşma kesin, şu anda
öğrenemezsin, henüz değil..” Bu derin sır yıllar boyunca gizlendi.
Ancak bir gün açığa çıkma zamanı geldi. Hayatının en karanlık günlerinden birinde, annesinin
cenazesi başında babasıyla birlikte bekliyordu. Babası yavaşça annesinin başına elini uzattı;
kızıl kahverengi saçlarını eliyle geriye doğru itti; annesinin kulakları yoktu.
“Annen hiçbir zaman saçını kestirmek zorunda kalmadığı için çok mutlu oldu” diye fısıldadı
babası”. Ve hiç kimse, annenin daha az güzel olduğunu düşünmedi değil mi? Gerçek güzellik
fiziksel görünüşe bağlı değildir, ancak kalptedir! Gerçek mutluluk gördüğün şeyde değil, asıl
görünmeyen yerdedir. Gerçek sevgi, yapıldığı bilinen şeyde değil, yapıldığı halde bilinmeyen
şeydedir!”
GÖRMEK İÇİN GÖZ ŞART DEĞİL
Adamın biri, ilk defa gittiği bir kasabada şaşkın şaşkın gezindikten sonra yol kenarında duran
bir arabanın yanına sokulmuş ve arka koltukta tek başına oturan çocuğa:
- Buraların yabancısıyım, demiş. Parkın hemen yanı başındaki fırını arıyorum. Çok yakın
olduğunu söylediler.
Çocuk arabanın penceresini iyice açtıktan sonra:
- Ben de buraya ilk defa geliyorum, demiş. Ama sağ tarafa gitmeniz gerekiyor herhalde.
Adam, çocuğun da yabancı olmasına rağmen bunu nasıl anladığını sormuş ister istemez.
Çocuk:
274
- Ihlamur çiçeklerinin kokusunu duymuyor musunuz? diye gülümsemiş. Kuş cıvıltıları da
oradan geliyor zaten.
- İyi ama, demiş adam. Bunların parktan değil de bir tek ağaçtan gelmediği ne malum?
- Tek bir ağaçtan bu kadar yoğun koku gelmez, diye atılmış çocuk. Üstelik manolyalar da
katılıyor onlara. Hem biraz derin nefes alırsınız, fırından yeni çıkmış ekmeklerin kokusunu da
duyarsınız.
Adam, gözlerini hafifçe kısarak denileni yaptıktan sonra, cebinden bir kağıt para çıkartıp
teşekkür ederken fark etmiş onun kör olduğunu.
Çocuk ise, konuşurken bir anda sözlerini yarıda kesmesinden anlamış, adamın kendisini fark
ettiğini.
Işığa hasret gözlerini ondan saklamayı çalışırken:
- Üç yıl önce kaza geçirmiştim, demiş. Görmeyi o kadar çok özledim ki... Sizinkiler sağlam,
öyle değil mi?
Adam çocuğun tarif ettiği yerde bulunan fırına doğru yönelirken:
- Artık emin değilim, demiş. Emin olduğum tek şey, benden daha iyi gördüğün...
HAYATINIZIN BİRAZ DEĞİŞMESİ İÇİN ÖYKÜ
ÖYKÜ EMİLY
"Bizim kentimiz" isimli bir oyun vardır.
Bu oyundaki en dokunaklı sahnelerden biri küçük Emily"nin
ölüsü, mezarlığa ötürülüsü ve orada Tanrının ona bir gün
için yasama geri dönebileceğini söyleyişidir.
Kız geriye dönüsünde on ikinci yas gününü yeniden
yasamayı ister. Evinin merdivenlerinden doğum günü
elbisesini giyinik olarak iner. Sacları bukle bukledir.
Pek mutludur. Annesi ona pasta yapmakla meşguldür.
Ve dönüp kızına bakmaz. Baba eve girer.
O anda elindeki defter, kağıt ve kazandığı paralarla
meşgüldür. O da Emily"e bakmaz. Erkek kardeşi de
sahnededir, o da Emily"i görmez. Sonunda Emily
sahnenin ortasında doğum günü giysileriyle yapayanlız kalır ve söyle der;
"Lütfen biriniz bana bakin" Annesinin yanına gider ve, "Anne, lütfen yanlız bir
dakika bana bak" der. Ötekilere de yalvarır.
Kimse onu duyup bakmaz. O zaman kız Tanrıya döner
275
ve suna benzer bir şeyler söyler;
"Beni alıp götürün. İnsan olmanın bu denli güç olduğunu
unutmuşum ben. Hiç kimse çevresindekilere bakmıyor artık"
Simdi birbirimizi dinlemenin tam zamanı. İşitilmeye muhtacız biz
İYİLİK KARŞILIKSIZ KALMAZ
Almanya-Yugoslavya sınırındaki Meinfurg şehrinde, o gün olağanüstü bir şeyler yaşanıyordu.
Sadece tank sesleri ve askerlerin ayak sesleri duyuluyordu. Kaçışan, ağlaşan insanlar vardı.
Hitlerin askerleri tek tek evleri basıyor, içinde yahudi yaşayan evleri ateşe verip, çoluk çocuk
hepsini askeri araçlara bindirip toplama kamplarına gönderiyorlardı. O güzel, yemyeşil sınır
şehri, artık griye dönüşmüştü. Şehrin biraz dışlarında yaşayan Abraham Wirtsovzt 12
yaşındaki oğlu Mişon ile 4 yaşındaki Amy’yi giydirdi, yanlarına biraz yiyecek ve giyecek
verdi ve yanaklarından öptü.
“Sürekli geceleri güney doğuya yürüyen. Kimseye yahudi olduğunuzu söylemeyin ve
konuşmayın, hep saklanın. Savaş bitince gelip, sizi alacağım.”dedi.
Çocuklar o gecenin kör karanlığında yürümeye başladılar. Abraham göz yaşlarını sildi.
“Tanrım onları koru” dedi. Bir süre sonra evi askerler basmış ve Abraham ile eşi kurşuna
dizilmişti.
Mişon ve Amy 3 gün boyunca yürüdüler. Nereye gittiklerini bilmiyorlardı. Amy artık bu
yürüyüşten sıkılmışı, yiyecekleri kalmamıştı ve ayakları yara içindeydi. Mişon da yorulmuştu.
İkisi de yorgunluktan baygın düştüler.
Sabah oradan geçen yaşlı bir köylü üstü başı yırtık, çamur içinde kalmış iki çocuk buldu. Alıp
onları eve getirdi. Çocuklar bir süre sonra iyileşti. Fakat ısrarlı konuşmuyorlardı. Kimdiler,
nereden geliyorlardı. Yaşlı köylü çocukların küçük çantalarına baktığında orada; çokça para,
ailece çekilmiş bir resim ve babalarının yazdığı bir mektup vardı.
Yaşlı köylü çocuklara korkamamalı gerektiğini söyledi. Burası küçük bir müslüman köyüydü.
Savaş sonuna kadar yanında kalabileceklerini ve sonra onları babalarına yollayacağını
söyledi. Almanlar hızla yayıldığında bu müslüman köyündekiler de buraları terk ettiler. Yaşlı
köylü çocukları da yanına alıp, daha doğuya doğru gitti.
Sonunda savaş bitmişti, yaşlı köylü çocukların ailelerini aradı ama oradaki tüm yahudiler
toplama kamplarına gönderilmiş ve çoğu da ölmüştü. Abraham ve eşine ait bir belge
bulamadılar. Sonunda yaşlı köylü dünyanın tüm ülkelerinden gelen yahudilerin kurduğu İsrail
devletine başvurdu. Belki de çocukların aileleri oradaydı.
İsrail’den gelen iki görevliye çocukların aile resmini ve paraları teslim etti. 1 ay sonra
276
İsrail’den yaşlı adama bir yazı geldi. Yazıda ona teşekkür ediliyor. Ve artık İsrail devletinin
dostu olduğu ihtiyacı olduğunda en yakın konsolosluğa başvurması isteniyordu. Bu yazıyla
yaşlı adam çok övünür, koca devlet bana teşekkür yazısı gönderdi deyip, dururdu. Öldüğünde
bu yazıyı oğlu alıp, sakladı.
Aradan 25 yıl geçmişti. Yaşlı köylünün oğlu o gün Belgrad’taki hastanede doktoru dinlerken
üzgündü. Kızının acilen beyin ameliyatı olması gerekiyordu. Bu ameliyatı başarılı bir şekilde
yapan bir iki doktor vardı ve onlarda Amerika’daydı. Ne parası yeterliydi ne de o doktorlara
ulaşabilirdi. Çaresizdi. Evini satmaya karar verdi. Ve tapuyu çıkarmak için dolabını açıp,
karıştırırken babasından kalan o eski belgeyi buldu. Babasının sözlerini hatırladı. “İsrail
devleti bana teşekkür ediyor.”
“Acaba, satsam değeri nedir?” diye düşündü.
Ertesi gün bir antikacıya gidip, belgeyi gösterdi. Antikacı bu teşekkür belgesinin gerçek olup,
olmadığını öğrenmek için İsrail Konsolosluğuna fax çekti. Bir saat sonra bir görevli telefon
ederek, belgenin sahibini görmek istediklerini söyledi. Elvir “eyvah” dedi “başıma iş mi
açtım?” diyerek konsolosluğun yolunu tuttu.
Ona bu belgeyi nereden bulduğunu ve neden satmaya çalıştığını sordular. O da her şeyi
açıkladı. “Gidebilirsin” dediler ama belgeyi ondan aldılar. 1 hafta sonra kapısına gelen 1
İsrailli görevli, Elvir, eşi ve kızını ABD’ye götürmeye geldiğini söyledi ve devam etti.
“O belgeyi araştırdık, İsrail devleti kurulduğunda yahudi hayatı kurtaran kişilere verilmiş az
sayıda belgeden birisi ve hala geçerli, İsrail devleti olarak belgede sizin ailenize verilen sözü
tutacağız. O belgede; İbranice, sizin babanıza teşekkür ediliyor ve ailenizden birinin başı
sıkıştığında İsrail devletinin size yardım edeceği yazıyor. İsrail devleti kızınızı ameliyat
ettirmeye karar verdi. Belgeyi de müzede sergilemek üzere alacağız”dedi. Elvir ve eşi şaşkın
kalakaldılar. Daha sonra hep birlikte ABD’ye gidildi. Küçük kız beyin ameliyatını oldu.
Küçük kız iyileştikten sonra Newyork’daki İsrail konsolosluğunda bir kutlama yapıldı. Elvir
ve ailesine İsrali pasaportu hediye edildi. Bu kutlamada yıllar önce yaşlı köylü tarafından
kurtarılan ve şimdi evlenip Amerika’da yaşayan Amy, eşi iki kızı ve Mişon, eşi 2 oğlu da
vardı.
Amy Newyor’un ünlü avukatlarından, Mişon ise bir bankanın genel müdürüydü. Her ikisi de
geçişi anlatıp, yaşlı adama duydukları minneti anlattılar.
“O gün yaşlı köylü, 2 değil, gördüğünüz gibi kaç yahudiye yaşamını armağan etti.” Dediler
göz yaşları içinde. Amy ve Mişon; Elvir ve ailesiyle zaman zaman görüşmek üzere anlaştılar
ve küçük kızın tüm eğitim masraflarını üstleneceklerine söz verdiler. Küçük kız şu anda
277
Newyork da tıp eğitimi görmekte ve 5 yıldır Amy ile yaşamaktadır. Annesi ve babası son
yaşanan kosova savaşı sırasında Sırp zulmünden kaçabilmek için ilk defa İsrail pasaportlarını
kullanıp, ABD’ye gelmişler ve onlarda Amy’nin yakınında bir eve yerleştirilmişlerdi.
Bu ilgin öykü Kosova savaşı sırasında ülkeye gelen bu aile ile “Newyork Today”in yaptığı bir
mülakattan alınmıştır.
KİMİN KALBİ
Delikanlı alaca karanlıkta yürürken, yumuşak bir şeye çarptığını fark etti. Eğildi baktı. Aman
Allahım!. Ayaklarının arasında, bir kalp duruyordu. Tıpkı resimlerdeki gibi, diri ve kanlıydı.
Onu büyülenmişçesine avuçlarına aldığında, dehşetten çıldıracaktı. Kalp tıp tıp atıyordu ve
sımsıcaktı.
Delikanlı, sanki ellerine yapışıp bir başka uzvu haline geliveren kalpten kurtulmak istiyor,
fakat ne olduğunu bilmediği, kestiremediği duygular tarafından engelleniyordu. Bir müddet
sonra sakinleştiğinde, onun sahibini bulmak için en yakındaki evin kapısını çaldı ve zincir
aralığından bakan genç kıza;
“Bu kalp sizin mi?” diye sordu. “Biraz önce buldum onu.”
Kız, mahcup bir ifadeyle; “Ben kalbimi, üç ay önce rastladığım bir vefasıza kaptırdım” dedi.
“Yandaki eve sorun, onların olabilir.”
Kızın gösterdiği ev, göz kamaştırıcı bir villaydı. Kapıyı açan hizmetkarlar, onu üst kata
çıkartarak evin beyine götürdüler. Delikanlı, yumuşacık halıların üzerine damlayan kanları
ayağıyla örtmeye çalışırken;
“Bu kalp sizin mi acaba?” diye sordu. “Hala atıyor da”
Beyefendi , ışıl ışıl parıldayan kristal kadehinden höpürtülü bir yudum çekerek;
“Ben kalbimi dünyaya sattım, canikom” diye sırıttı. “Komşu evde bir yaşlı ihtiyar var, belki o
bilir sahibini...”
Delikanlı, hızla soğumaya başlayan ve atışları gittikçe yavaşlayan kalbi bitişik kulübedeki
yaşlı ihtiyara koşturarak;
“Bu sizin mi?” diye sordu. “Çabuk olun, neredeyse duracak.”
Yaşlı adam, okumakta olduğu Kutsal kitabı yavaşça kapatırken;
“Ben kalbimi, her şeyimle Allah’a verdim evlat” diye gülümsedi. “Elindekinin sahibini, neden
gidip anne ve babana sormuyorsun?”
“Her ikisi de yaşlanıp bunadı.” Diye söylendi genç. “Bir bebek gibi alaka görmek
istediklerinden, üç gün önce kavga edip onları terk ettim.”
İhtiyar adam, büyük bir üzüntüyle; “Terk ettin ha...!” diye mırıldandı. “Terk ettin demek”
278
Delikanlı, söylenenlere karşı kayıtsız görünüyordu. Oysa ki yaşlı adam, beklediği cevabı
çoktan almıştı. Delikanlıya doğru emin adımlarla ilerledi ve iki eliyle kavradığı delikanlının
gömleğini bir hamlede yırtarak göğsünü açıverdi. Delikanlının sol göğsünde, avuçlarında
tuttuğu kalp büyüklüğünde kanlı bir boşluk vardı.
KÖRLERİN HİKAYESİ
ÇETİN ALTAN
Büyük dostum Prof.Sadun Aren, HG. Wells"in bir hikayesini anlattı. Dere tepe, dağ ova
dolaşmasını seven tek gözlü bir adam varmış. Yürür yürür gidermiş, gider gider yürürmüş.
Bir gün uzaklarda renkleri karmakarışık bir köy görmüş; alacalı bulacalı garip bir köy.
Yaklaşmış köye doğru. Yolları bir tuhaf, evleri bir tuhaf, insanları bir tuhafmış köyün...
Girince köyün içine anlamış meseleyi. Körler köyüymüş burası. Kadınların, erkeklerin,
çocukların, velhasıl herkesin sımsıkı kapalıymış gözleri...
Gezginci adam karar vermiş burada yaşamaya:
Hiç değilse benim bir gözüm var, diyormuş.
Körler ülkesinde şaşılar kral olur, derler. Ben de bunların başına geçer yaşarım.
...
Körlerin gözleri yokmuş ama elleri, kulakları, burunları çok hassasmış. Kendilerine göre
kurdukları bir düzen içinde yuvarlanıp gidiyorlarmış.
Adam şaşkın hallerine bakıyormuş onların. Yürümeleri, konuşmaları doğrusu başka
türlüymüş.
...
Bir gün körlerden biri öteki körün malını aşırmış. Sadece tek gözlü adam görmüş bunu.
Bağırarak ilan etmiş:
- Filanca malını çaldı falancanın.
Körler:
- Nereden biliyorsun o kadar uzaktan duyulmaz ki, demişler.
- Ben duymadım, gördüm. Gözüm var benim. Görüyorum.
Körler göz diye, görmek diye bir şey bilmiyorlarmış. Uzun yıllar içinde çoktan unutmuşlar bu
hissi.
- Ne demek görmek, demişler, nasıl görüyorsun yani, duyulmayacak mesafeden anlıyor
musun ne olup bittiğini?
- Anlıyorum tabii...
- inanmayız, imtihan edeceğiz seni...
279
...
Adamı almışlar, uzakça bir yere dikmişler. Tecrübeleriyle biliyorlarmış o uzaklıktan hiçbir
şeyin işitilmeyeceğini.
- Anlat bakalım, şimdi biz ne yapıyoruz, demişler.
Adam anlatmış:
- Oturuyorsunuz, konuşuyorsunuz, Şu ayağa kalktı, bu elini oynattı, beriki bacağını sallıyor
vs...
Derken körler bir evin içine girmişler, bağırmışlar:
- Anlatsana...
- İçeri girdiniz göremiyorum ki...
Körler bilmedikleri için içeri girmenin ne olduğunu:
- Ne olmuş yani içeri girmişsek. Elli santim fark etti, anlat anlat, demişler.
- Arada duvar var görmüyorum.
Körler :
- Sen atıyorsun, demişler. Demincek tesadüf etti.
Bak, şimdi bilemiyorsun.
- Çıkın dışarı, söyleyeyim.
- Bu kadar uzaktan duyunca ha içersi, ha dışarısı, ne çıkar yani...
- Ben duymuyorum, ben görüyorum, diyormuş adam.
- Öyle şey olmaz, demiler. Sende bir bozukluk var. Saçmalıyorsun, acayip şeyler söylüyorsun.
Hekime muayene ettireceğiz seni...
...
Adamı yaka paça köyün hekimine götürmüşler. Hekim de kör tabii... Elleriyle yoklamaya
başlamış adamı. Yoklamış ve parmaklarını adamın yüzünde gezdirirken:
- Buldum, demiş. Bozukluk burada...
Adamın açık olan gözünü kastediyormuş hekim ve:
- Saçmalaması bundan dolayı, diyormuş. Ben şimdi hallederim, düzeltirim onu...
Körler ülkesine kral olmaya kalkan gezginci zor bela kurtarmış kendini oradan.
Körler görenleri anlayamazlar. Saçmalıyor sanırlar ve onu da düzeltip kendilerine benzetmek
için gözlerini çıkarmaya uğraşırlar.
NOT : yirmi sekiz yıl önce yazılmış bir yazı... "Geçip giderken" den...
DÜŞÜN !
KONUŞ !
280
DİNLE !
MÜMİN SEKMAN / HAYAT OKULU EĞİTİMLERİ
NE OLMAK İSTİYORSUNUZ
Düş gücü, bir insanın en yükseklere uçurabildiği bir uçurtmadır.
Birkaç hafta önce başıma çok değişik bir şey geldi.Yatak odamda bebeklerden birinin altını
değiştirirken, beş yaşındaki kızım Alyssa yanıma geldi ve kendisini yatağa attı.
"Anneciğim, büyüdüğün zaman ne olmak istiyorsun?"dedi.
Önce bir tür oyun oynadığını düşündüm ve oyunu sürdürmek için, "Hımmm. sanırım
büyüdüğüm zaman anne olmak istiyorum." dedim.
"O sayılmaz,çünkü zaten annesin. Ne olmak istiyorsun?"
Peki, belki büyüdüğüm zaman papaz olurum." dedim bu kez.
"Anneciğim, o da olmaz, zaten öyle sayılırsın!"
Bağışla ama hayatım," dedim" ne söylemem gerektiğini anlamadım."
Anneciğim, sadece büyüdüğün zaman ne olmak istediğini soruyorum sana. Ne olmak
istiyorsan o olabilirsin!"
O anda o kadar şaşırmıştım ki, hemen bir yanıt bulamadım.Alyssa da bunaldı ve odadan çıktı.
O birkaç dakikada yaşadığım deneyim beni çok derinden etkiledi.Çok etkilenmiştim, çünkü
kızımın gözünde ben hâlâ istediğim bir şey olabilirdim! Yaşım, kariyerim, beş çocuğum,
kocam, üniversite diplomam, master derecem; hiçbirinin önemi yoktu. Onun gözünde ben
hâlâ düşler kurabilir ve yıldızlara uzanabilirdim. Onun gözünde benim hâlâ bir geleceğim
vardı. Onun gözünde ben hâlâ astronot, piyanist, hatta opera sanatçısı bile olabilirdim. Onun
gözünde ben hâlâ büyüyecek ve bir şeyler olacaktım.
Çok dürüst ve masum olduğunu anladığım zaman, yaşadığım o olayın gerçekten çok güzel
olduğunu far kettim; aynı soruyu büyükannelerine ve büyükbabalarına da sorabilirdi. O kadar
içtendi.
Bir yerlerde okumuştum: "Yıllar sonra olacağım yaşlı kadın, şimdiki benden çok farklı
olacak. İçimde bir başka benin varlığını hissetmeye başladım."
Evet... siz büyüdüğünüz zaman ne olacaksınız?
Rahibe Teri Johnson
Lauren Bacall
(TAVUK SUYUNA ÇORBA ADLI KİTAPTAN)
281
ÖNEMLİ OLAN VERMEKTİR
Yıllar önce Stanford Hastanesi"nde gönüllü olarak çalıştığım zaman,çok ciddi ve az rastlanan
bir hastalığa yakalanmış Lika adında bir kız tanıdım.İyileşmesi için bir tek yol vardı,beş
yasındaki erkek kardeşinden kan nakli yapılması gerekiyordu.Erkek kardeşi ayni hastalığın
üstesinden gelmişti ve vücudunda hastalığı yenebilecek antikorlar oluşmuştu.Doktor bu
durumu Liza"nin erkek kardeşine açıkladı ve ona ablasına kan vermeyi isteyip istemediğini
sordu.Küçük çocuk bir an tereddüt etti ve derin bir nefes aldıktan sonra,"Evet,eğer Lika
kurtulacaksa veririm" dedi.Kan nakli yapılırken,küçük çocuk ablasının yanındaki yatakta
yatıyor ve ablasının yanaklarına renk geldikçe bizimle birlikte gülümsüyordu.Sonra yüzü
sarardı ve yüzündeki gülümseme kayboldu.Başını kaldırıp doktora baktıktan sonra titreyen bir
sesle,"Hemen mi öleceğim?" diye sordu. Yaşı çok küçük olduğu için,doktorun sözlerini yanlış
anlamıştı ve kanının tümünü ablasına vermesi gerektiğini düşünmüştü.
POLYANNA’ NIN MUTLULUK SIRLARI
•Evimi bir parti sonrası temizlemek için
Saatlerce uğraşıyorsam, bir çok arkadaşım
Var demektir.
•Faturalarımı ödeyebiliyorsam, bir işim var
demektir.
•Pantolonum biraz sıkıyorsa, aç kalmıyorum demektir.
•Gölgem beni izliyorsa, güneş ışığını görüyorum
demektir.
•Otobüsten indiğim yerden işyerime yolu uzun
Buluyorsam, yürüyebiliyorum demektir.
•Hükümet hakkında eleştiri yapabiliyor ve bu
Eleştirileri başkalarından da duyuyorsam,
konuşma özgürlüğümüz var demektir.
282
•Otobüs beklerken yanımdaki adam
Anahtarları ile oynuyor ve ben bu sesten
rahatsız oluyorsam, duyuyorum
demektir.
•Camları silmem, çatıyı onarmam gerekiyorsa
Bir evim var demektir.
•Dogal gaz faturam yüklü geliyorsa,
ısınıyorum demektir.
•Yığınla yıkanacak ve ütülenecek çamaşırlarım varsa, yığınla giyeceğim
var demektir.
•Çalar saatim sabahın köründe çalıyorsa,
Yaşıyorum demektir.
•Akşamları kendimi yorgun hissediyor ve
bacaklarım ağrıyorsa , o gün üretici
olmuşum demektir.
VE TÜM BUNLARIN FARKINA VARABILIYORSAM MUTLUYUM DEMEKTIR.
SAHİP OLDUKLARININ DEĞERİN BİLMEK!!!
Yırtık pırtık paltolar giymiş iki çocuk kapımı çaldılar.
“Eski gazeteniz var mı, bayan?” Çok işim vardı. Önce hayır demek istedim, ama ayaklarına
gözüm ilişince sustum. İkisinin de ayaklarında eski sandaletler vardı ve ayakları su içindeydi.
“İçeri girin de, size kakao yapayım” dedim. Hiç konuşmuyorlardı. Islak ayakkabıları halıda iz
bırakmıştı. Kakaonun yanında reçel ekmek de hazırladım onlara, belki dışarıdaki soğuğu
unutturabilir, azıcık da olsa ısıtabilirdim minikleri.
Onlar şöminenin önünde karınlarını doyururken ben de mutfağa döndüm ve yarıda bıraktığım
işlerimi yapmaya koyuldum. Fakat oturma odasındaki sessizlik dikkatimi çekti bir an ve
283
başımı uzattım içeriye. Küçük kız elindeki boş fincana bakıyordu. Erkek çocuğu bana döndü
ve “Bayan, siz zengin misiniz?” diye sordu.
“Zengin mi?Yo hayır!” diye yanıtlarken çocuğu, gözlerim bir an yağımdaki eski terliklere
kaydı. Kız elindeki fincanı tabağına dikkatle yerleştirdi ve “Sizin fincanlarınız ve fincan
tabaklarınız takım” dedi. Sesindeki açlık, karın açlığına benzemiyordu. Sonra gazetelerini alıp
çıktılar dışarıdaki soğuğa. Teşekkür bile etmemişlerdi, ama buna gerek yoktu. Teşekkür
etmekten daha öte bir şey yapmışlardı. Düz mavi fincanlarım ve fincan tabaklarım takımdı.
Pişirdiğim
patateslerin tadına baktım. Sıcacıktı patatesler, başımızı sokacak bir evimiz vardı. Bir eşim
vardı ve eşimin de bir işi. Bunlar da fincanlarım ve fincan tabaklarım gibi bir uyum içindeydi.
Sandalyeleri şöminenin önünden kaldırıp, yerlerine yerleştirdim. Çocukların sandaletlerinin
çamur izleri halının üzerindeydi hala. Silmedim ayak izlerini. Silmeyeceğim de. Olur ya
unutuveririm ne denli zengin olduğumu.
SEN UYURKEN
Sevgili çocuğum, seni uyurken seyretmek, nefes alışını duymak için sessizce odana girdim.
Gözlerin kapalı, huzur içindesin. Sarı buklelerin melek yüzünü çerçeveliyor. Bir kaç dakika
önce çalışma odamda çalışırken birdenbire içimin sıkıldığını fark ettim. Dikkatimi işime
veremedim ve bu yüzden sessizce seninle konuşmak üzere odana geldim.
Bu sabah, yavaş giyindiğin için sabırsızlanıp, sana söylendim. Yemek fişini kaybettiğin için
seni azarladım ve kahvaltı ederken gömleğine süt döktüğün için sana sert sert baktım. "Yine
mi?" dedim, içimi çekerek ve başımı kızgınlıkla iki yana salladım. Sense bana bakıp, tatlı tatlı
gülümsedim ve bana "Hoşçakal, anneciğim!" dedin.
Öğleden sonra, sen odanda oynayıp, yatağına dizdiğin oyuncaklarına bağıra çağıra şarkı
söylerken, ben telefon konuşmalarımı yapıyordum. Sana sessiz olmanı işaret ettim, sonra yine
bir saat kadar telefonda konuştum. Daha sonra bir asker gibi sana emir verdim, "Oyalanıp
durma, çabuk ödevini yap!" Bana "Peki, anneciğim." dedin ve hemen çalışmaya koyuldun.
Sonra da odandan hiçbir ses gelmedi.
Akşam ben masamın başında çalışırken, korkarak yanıma geldin ve bana umutla, "Anneciğim,
bu gece kitap okuyacak mıyız?" diye sordun. Sana kesin bir dille, "Bu gece olmaz." dedim,
"Odan hâlâ karmakarışık! Sana kaç kez anımsatacağım odanı toplamanı!" Başın önünde,
odana gittin. Çok geçmeden geri geldin ve kapının yanından bana bakınca, "Şimdi ne
istiyorsun?" diye sordum aksi bir ses tonuyla.
Hiçbir şey söylemedin. Yanıma geldin, boynuma sarıldın ve beni öpüp, "İyi geceler,
284
anneciğim. Seni seviyorum!" dedin. Sonra da aceleyle odana gittin.
Daha sonra, duyduğum vicdan azabı nedeniyle, boş boş masama bakarak uzun bir süre
oturdum. Acaba neden böyle davrandım, diye düşündüm. Beni kızdıracak hiçbir şey
yapmamıştın. Sadece büyümeye ve öğrenmeye çalışan bir çocuk gibi davranmıştın. Bugün
yetişkinlerin sorumluluklarla dolu dünyasında kendimi kaybettim ve sana harcayacak enerjim
kalmadı. Bugün sen benim öğretmenim oldun, beni öpmeyi, bana iyi geceler dilemeyi
unutmadın ve üstelik ruh halimin iyi olmadığını fark edip, parmaklarının ucunda gezindin.
Şimdi seni uyurken seyrediyorum ve bugünü yeni baştan yaşamak istiyorum. Yarın, ben de
sana, bugün senin bana gösterdiğin anlayışı göstereceğim, böylelikle belki gerçek bir anne
olabilirim. Uyandığında sana sıcacık gülümseyip, okuldan geldiğinde sana moral vereceğim
ve yatmadan sana kitap okuyacağım. Sen gülünce gülüp, sen ağlayınca ağlayacağım.
Kendime daha büyümediğini, bir çocuk olduğunu ve senin annen olmaktan mutluluk
duyduğumu anımsatacağım. Bugün senin anlayışlı davranışın bana çok dokundu ve bu yüzden
gecenin bu saatinde sana teşekkür etmeye geldim. Çocuğum, öğretmenim ve arkadaşım
olduğun ve bana gösterdiğin sevgi için.
Diana Loomans
SEVGİ PROGRAMI..
Müşteri: Çok fazla teknik bilgim yok. SEVGİ yüklemek için ne yapmam gerekiyor?
Yetkili: İlk adım olarak KALBİM dosyanızı açmanız gerekiyor. Açtınız mı?
Müşteri: Evet. Ancak şu anda GEÇMİŞ ACILAR.EXE, DÜŞÜNDÜKÇE.EXE, HASET.EXE
ve GÜCENME.EXE isimli programlar da çalışıyor. Onlar çalışırken SEVGİ yükleyebilir
miyim?
Yetkili: Problem değil.Yüklediğiniz anda SEVGİ otomatik olarak sisteminizden GEÇMİŞ
ACILAR.EXE"yi silecektir. Bir süre daha geçici hafızanızda kalabilir ama artık diğer
programları etkilemeyecektir. SEVGİ er geç DÜŞÜKGÜVEN.EXE’ yi silerek
YÜKSEKGÜVEN.EXE isimli bir modül yükleyecektir. Ancak, siz HASET.EXE ve
GÜCENME.EXE’ yi mutlaka kapatmalısınız. Bu programlar SEVGİ"nin yüklenmesine engel
olur. Onları kapatabilir misiniz lütfen?
Müşteri: Tamam, kapattım.SEVGİ otomatik olarak yüklenmeye başladı. Bu normal mi?
Yetkili: Evet ama unutmayın ki bu sadece bir temel program. Üst versiyonlarının yüklenmesi
için başka KALP"lerle bağlantı kurmanız gerekiyor.
285
Müşteri: Ooooops... Daha şimdiden bir hata mesajı verdi. Ne yapmam gerekiyor?
Yetkili: Mesaj ne diyor?
Müşteri: HATA 412-PROGRAM İÇ SİSTEMDE ÇALIŞMIYOR. Bu ne demek?
Yetkili: Endişelenmeyin. Bu sıradan bir problem. SEVGİ programının başka KALPLERDE
çalışmaya hazır olduğunu ama henüz sizin KALBİNİZDE çalışmadığını söylüyor. Şu
komplike programcılık terimlerinden biri, ama daha sade bir dille "Programın başkalarını
SEVEBİLMESİ için öncelikle sizin kendi sisteminizi SEVMENİZ gerektiği" anlamına gelir.
Müşteri: Yani ne yapmam gerekiyor?
Yetkili :"KENDİNİ KABULLENME" isimli dosyanın altındaki KENDİNİ AFFETME.DOC,
KENDİNE GÜVENME.TXT, DEĞER BİLME.TXT ve İYİLİK.DOC isimli dosyaların
üzerine tıklayıp hepsini "KALBİM" klasörüne kopyalayın. Bir de KENDİ KENDİNE
KRİTİK.EXE’ yi tüm dosyalardan ve daha sonra da çöp kutunuzdan silerek tamamıyla yok
olduğundan emin olun.
Müşteri: Başardım. Hey ! KALP"im gerçekten tertemiz dosyalarla doluyor. GÜLÜMSEME.
MPG şu anda monitörümde oynuyor ve SICAKLIK.COM, BARIS.EXE ve
MEMNUNİYET.COM KALP"imin içine kopyalanıyor.
Yetkili: O zaman SEVGİ yüklendi ve çalışıyor. Şu andan itibaren her şeyle başa çıkabilmeniz
gerekiyor. Yalnız telefonu kapatmadan son bir şey..
Müşteri: Nedir?
Yetkili: SEVGİ programı ücretsizdir. Onu ve onun tüm modüllerini tanıştığınız herkese
forward edin. Karşılığında onlar da başkalarıyla paylaşacak ve sonucunda size tertemiz
modüller geri dönecektir. :o)
TUZLU KAHVE
Kıza bir partide rastlamıştı. Harika bir şeydi. O gün peşinde o kadar delikanlı vardı ki..
Partinin sonunda kızı kahve içmeye davet etti. Kız parti boyu dikkatini çekmeyen oğlanın
davetine şaşırdı, ama tam bir kibarlık gösterisi yaparak kabul etti. Hemen köşedeki şirin
kafeye oturdular.
Delikanlı öyle heyecanlıydı ki, kalbinin çarpmasından konuşamıyordu. Onun bu hali kızın da
huzurunu kaçırdı.. "Ben artık gideyim" demeye hazırlanırken, delikanlı birden garsonu çağırdı
.. "Bana biraz tuz getirir misiniz" dedi .. "Kahveme koymak için .." Yan masalardan bile
şaşkın yüzler delikanlıya baktı.. Kahveye tuz!.. Delikanlı kıpkırmızı oldu utançtan, ama tuzu
kahvesine döktü ve içmeye başladı. Kız, merakla "Garip bir ağız tadınız var" dedi..
Delikanlı anlattı: "Çocukken deniz kenarında yaşardık. Hep deniz kenarında ve denizde
286
oynardım. Denizin tuzlu suyunun tadı ağzımdan hiç eksilmedi. Bu tatla büyüdüm ben.. Bu
tadı çok sevdim. Kahveme tuz koymam bundan. Ne zaman o tuzlu tadı dilimde hissetsem,
çocukluğumu, deniz kenarındaki evimizi ve mutlu ailemi hatırlıyorum. Annemle babam hala
o deniz kenarında oturuyorlar ..
Onları ve evimi öyle özlüyorum ki.." Bunları söylerken gözleri nemlenmişti delikanlının ..
Kız dinlediklerinden çok duygulanmıştı. İçini bu kadar samimi döken, evini, ailesini bu kadar
özleyen bir adam, evi, aileyi seven biri olmalıydı. Evini düşünen, evini arayan, evini sakınan
biri.. Ev duyusu olan biri..
Kız da konuşmaya başladı.. Onun da evi uzaklardaydı.. Çocukluğu gibi.. O da ailesini anlattı.
Çok şirin bir sohbet olmuştu.. Tatlı ve sıcak.. ..Ve de bu sohbet öykümüzün harikulade güzel
başlangıcı olmuştu tabii.. Buluşmaya devam ettiler ve her güzel öyküde olduğu gibi, prenses,
prensle evlendi. Ve de sonuna kadar çok mutlu yaşadılar. Prenses ne zaman kahve yapsa
prensine içine bir kaşık tuz koydu, hayat boyu.. Onun böyle sevdiğini biliyordu çünkü.. 40 yıl
sonra, adam dünyaya veda etti. "Ölümümden sonra aç" diye bir mektup bırakmıştı sevgili
karısına..
Şöyle diyordu, satırlarında.. "Sevgilim, bir tanem.. Lütfen beni affet. Bütün hayatımızı bir
yalan üzerine kurduğum için beni affet. Sana hayatımda bir tek kere yalan söyledim.. Tuzlu
kahvede.. İlk buluştuğumuz günü hatırlıyor musun?. Öyle heyecanlı ve gergindim ki, şeker
diyecekken "Tuz" çıktı ağzımdan.. Sen ve herkes bana bakarken, değiştirmeye o kadar
utandım ki, yalanla devam ettim. Bu yalanın bizim ilişkimizin temeli olacağı hiç aklıma
gelmemişti. Sana gerçeği anlatmayı defalarca düşündüm. Ama her defasında korkudan
vazgeçtim. Şimdi ölüyorum ve artık korkmam için hiçbir sebep yok..
İşte gerçek.. Ben tuzlu kahve sevmem. O garip ve rezil bir tat.. Ama seni tanıdığım andan
itibaren bu rezil kahveyi içtim. Hem de zerre pişmanlık duymadan. Seninle olmak hayatımın
en büyük mutluluğu idi ve ben bu mutluluğu tuzlu kahveye borçluydum. Dünyaya bir daha
gelsem, her şeyi yeniden yaşamak, seni yeniden tanımak ve bütün hayatımı yeniden seninle
geçirmek isterim, ikinci bir hayat boyu daha tuzlu kahve içmek zorunda kalsam da..
" Yaşlı kadının gözyaşları mektubu sırılsıklam ıslattı. Lafı açıldığında bir gün biri, kadına
"Tuzlu kahve nasıl bir şey" diye soracak oldu.. Gözleri nemlendi kadının.. "Çok tatlı!.." dedi..
Richard Fawler
287
YANMAK VAKTİ
Hikmet Belediyeye ait ekmek fabrikasında çalışan bir işçiydi. İşine çok dikkat eder, vazifesini
ihmal etmemeye çalışır, kazancının helâl olmasını isterdi. Fabrikayı hemen her akşam en geç
o terk ederdi. Belediyenin ekmeği biraz daha ucuz olduğu için halk çok rağbet ediyordu.
Kocaman fırının içini ara sıra temizlemek ihtiyacı hasıl olur, onu da genellikle Hikmet
yapardı.
Dini bir bayramın son günüydü. Ertesi gün ekmek çıkarılacaktı. Hikmet, temizlik yapmak için
fabrikaya gitti. İçeriye girip dış kapıyı kilitledi. Işıkları yaktı ve fırının kapağını açıp içine
girdi. Gerekli temizliği yaptıktan sonra evine gidecekti. Sabaha karşı dörde doğru gelen
işçilerde, gelir gelmez elektrikle çalışan fırının düğmesini açacak, onlar hamuru yoğurup
ekmekleri hazır edene kadar da fırın güzelce ısınmış olacaktı. Hikmet temizliğe dalıp gitmişti.
Bir taraf dan da kendi yakıştırdığı şeyleri mırıldanıyordu.
Tam o saatlerde fırının genç ustalarından Cengiz fabrikaya geldi. Kirlenmiş olan beyaz
önlüğünü almak için gelmişti. O akşam yıkattırıp, ertesi gün temiz temiz giymeyi
düşünüyordu. Dış kapıyı açtığında şaşırdı. “Hayret, içerideki elektrikler açık unutulmuş” diye
mırıldandı. Gidip önlüğünü aldı. Fırının önünden geçerken açık olan kapağını eliyle şöyle bir
itekledi. Çıkarken ışıkları söndürmeyi de ihmal etmedi.
Elektriklerin sönmesi ile Hikmet hemen fırının kapısına koştu. Fakat hey hat kapak üzerine
kilitlenmişti. var gücüyle bağırmaya başladı. Fırının kapağını yumrukladı. Çırpınması fayda
vermiyor, sesini kimseye duyurması mümkün olmuyordu. tüyleri diken diken oldu. Dehşete
kapılmıştı. Uzun müddet kendisine gelemedi. birazcık sakinleşince saatine baktı. Saat 23.05 ‘i
gösteriyordu. Yaklaşık beş saati kalmıştı. Bir anda ölümle burun buruna gelmişti.
Yanmak onun için bu dünyada başlayacaktı.
Yavaş yavaş ısınacaktı fırın... Evvela terlediğini hissedecek, sonra bunalacak, sıcaklık yavaş
yavaş sürekli artacak, artacak; vücudundaki yağlar erimeye başlayacak, etler kızaracak ve
daha bütün bunlar olmaya başlamadan belki de o kalpten gidecekti. Belkide çıldıracaktı.
Çılgın çılgın gülecekti... Ah, o en güzeliydi. Bir delirebilseydi, düşüncenin kezzap gibi
yakıcılığından kurtulacaktı.
Fırından yeni çıkan ekmekleri eline alınca parmaklarında duyduğu yanık acısı aklına geldi.
Sadece o kadarı... Yanığın ilk safhası bile değildi ama hemen elinden bırakırdı. Şimdi
ekmekler gibi kendisi pişecekti. Birkaç gün önceydi. İşçilerle acıkmışlar, küçük tüpün üstünde
yemek pişirmişlerdi. Bir aralık tüpün kızgın demirine değmişti eli.... Hemen nasılda kabarmış,
su toplamış sızladıkça sızlamıştı. Sadece iki parmağın acısına dayanamamış, soğuk suyun
288
içine tutmuştu. Ya şimdi?... Yanan iki parmak ucu değil bütün vücudu olacaktı.
Gözlerinin önünde filmlerde yana adamlar canlandı. Kendi hali daha da zordu. Bir anda
yanmak değildi ki bu... Adım adım, hissede hissede... Terleye çıldıra, dövüne dövüne...
İçersinin ısındığını hissetti. Kapıyı kapatan her kimse fırını da yakmışımıydı yoksa?... Bu
hararet neden böyle sürekli artıyordu.
Aman ALLAH’ım beklenen an çabuk gelmişti. Saatine baktı. Saat gecenin biri olmuştu. Nasıl
geçmişti ki saat. Zaman su gibi akmıştı. Bir ömür gibi... Ömürleri yanmak vaktini meyve
veren insanlar gibi... Elleriyle dokundu. Yok canım... korkusundan fırının yanmaya
başladığını zannetmişti. Demirler soğuktu işte... Biraz sakinleşti.
Evini düşündü. Hanımı oğlu merak ediyor olmalıydı... Hanımını niçin azarlamıştı sanki
çıkarken hayat arkadaşına daha nazik daha hürmetli olalı değil miydi?
Ya çocuğunu ... Keşke dövmemiş olsaydı onu.
Onlardan da mesul olduğu için onlarında hesabını verecekti ALLAH’a ... Keşke hanımının
dediğini yapsa idi. Hanımı ona: “ haydi birlikte namaza başlayalım demişti.” Hikmet ise “
biraz daha yaşlanalım” diye cevap vermişti.
Sanki sonrasında bütün bir ömrün hesabını vermeyecek, sadece ihtiyarlığın hesabını
verecekti. Niçin sanki fırına gelirken camiye girmemişti? müezzin gönlünün derinliklerinden
geldiği belli olan sesiyle yatsı namazına davet etmiş ALLAH‘ın büyüklüğünü, kurtuluşun
O’nun yolunda olduğunu haykırmıştı. Hiç değilse ölmeden önce son vakit namazını kılmış
olacaktı. Belki Rabbi o son vakit hürmetine affeder, diğerlerinin hesabını sormazdı.
“Ah, ahmak kafam“ diye inledi. Halbuki beş vakit namaz kılan bir insanın hâli ne güzeldi.
Kıldığı bir vakit muhakkak onun son eda ettiği vakit olacaktı ve Rabbinin huzuruna secdesiz
bir alınla çıkmayacaktı. Öyle olmayı ne kadar arzu ederdi.
Ya oğlu... Yedi yaşına girmişti. Bir baba olarak onun yemesine içmesine, üstüne başına dikkat
ettiği kadar, kalbine niçin dikkat etmemişti? Daha o yaşta her türlü pisliğin televizyon
ekranından üzerine akmasına nasıl müsaade etmişti. Çocuğuna ALLAH’ını Peygamberini
niçin sevdirmemişti? Aklı çocukluğuna gitti.. Gençliğine uğradı, tek tek dolaştı o günleri...
O günlerden sadece eline pişmanlık veren, utandıran günahlar kalmıştı. En ince teferruatına
kadar bütün günahları aklına geldi. Demek bütün bu tespit edilen şeylerin hesabını verecekti.
Aklına bir fikir geldi, “fırının içinde teyemmüm edip namaz kılmak”. Toprak yoktu ki... fakat
olsun hiç kılmamaktan iyiydi. Belki, bir ihtimal kabul edilirdi. Ellerini fırının içinde yere
vurarak teyemmüm aldı. Namaza durdu.
Her şeyin bitip tükendiği noktada başka kime dayanabilirdi ki... Aslında her namazda öyle
289
hissetmeliydi. Kendisini hayatında ilk defa Rabbi ile konuşuyor hissetti. Âlemlerin Rabbine
hamdetmeyi, O’na dayanmayı, O’ndan yardım istemeyi. Dosdoğru; olayı ilk defa böylesine
anlıyordu. Bütün benliği ile secde etti. “Eksiksiz, yüce, merhametli olan sensin” dedi
acizliğini iliklerine kadar duyarak... Yatsıdan sonra kaza namazları kıldı. Rabbinden gelmişti
ve O’na dönüyordu. Ah , dönüşün O’na olduğunu hiç unutmamış olsa idi. Yoruldukça oturup
tövbe etti. Estağfurullah çekti. Nasılda daracık yerde sıkışıp kalmıştı. Fırında olduğunu
hatırladıkça vücudunu ateşler basıyordu.
Cengiz ise evine gidip yatmıştı. Gece bir aralık yatağından sıçrayarak uyandı. Saatine baktı.
Saat 3.15 di. bir rüya görmüştü. Arkadaşı hikmet fırının içinde alev alev yanıyor, “ Cengiz !”
diye bas bas bağırıyordu. Nasıl bir rüyaydı böyle...
Birden aklına geldi. Olamaz..! fırının kapağını Hikmet’in üzerine mi kapatmıştı yoksa?..
Hemen üzerini giyip sokağa fırladı. Hiç durmadan koştu. Gece işçileri henüz gelmemişlerdi.
Kapıyı açtı ışıkları yaktı. Hemen kapağı açıp içeriye seslendi:
“ Hikmet!”
İçeriden hiç ses gelmiyordu. Birkaç defa daha bağırdı. Hikmet, ağlaya ağlaya namaz
kılıyordu.
Öyle dalmıştı ki adının söylendiğini duyunca irkildi.
Olamazdı, yanlış duyuyor, hayal görüyordu. Fakat yine duydu. Birisi “ Hikmet” deyip
duruyordu. Hem fırının ışığı da yanmıştı. Selam verdikten sonra kapağa doğru yürüdü.
Karşısında Cengiz’i gördü.
Fırından çıktı.
Cengiz bir anda hortlak görmüşçesine irkildi.
Korkuyla
“ Kimsin sen?” dedi.
Hikmet’in Cengize sarılmak için uzattığı kolları boş kalmıştı hikmet hâla ağlıyordu.
“Ne demek sen kimsin? Hikmetim işte görmüyor musun? Dün akşam temizlemek için
girmiştim birisi fırının kapağını üzerime kapattı” dedi.
- “ Olamaz” diyordu Cengiz. “Sen Hikmet değilsin”
Hikmet ilk önceleri Cengiz’in bu hareketine bir mâna veremedi. Nasıl olur böyle söyler, nasıl
olurda mesai arkadaşı kendisini tanıyamazdı? Birden aklına bir şimşek çaktı.
Hemen aynaya doğru koşup kendine baktı.
Hayır, bu yüz, bu saçlar kendisinin olamazdı.
Elleri kırışmış, solmuş yüzüne, bembeyaz olmuş saçlarına götürdü. Bir gecede ihtiyarlamıştı.
Hıçkırıklarla sarsılıyordu.
290
Bir daha aynaya bakamadı. Kendisinden kendisi korkmuştu.
Yanmanın ne demek olduğunu bilseler gecede kim bilir ne kadar insan ihtiyarlayacaktı.
Yarın denilecek kadar kısa bir sürece de yanmak ihtimali bu kadar hafife alınabilir miydi?
Başı ellerinin arasında kala kaldı.
YAŞADIĞINIZ HER GÜN ÖZELDİR
Los Angles Times yazarlarından Ann yazısı...
Eniştem; kız kardeşimin tuvaletinin en alt gözünü açtı ve ince kağıda sarılmış bir paket
çıkardı. “Bu” dedi, “sıradan bir çamaşır değil.” Kağıdı açtı ve çamaşırı bana uzattı. Zarif ve
ipekliydi. Kenarları elişi dantelle süslenmişti. Astronomik bir fiyat taşıyan etiketi hala
üstündeydi. “Jan bunu New York’a ilk gittiğimizde almıştı. Nereden baksan sekiz, dokuz yıl
olmuştur. Hiç giymedi. Özel bir gün için saklıyordu.”
Çamaşırı benden aldı ve cenaze evine götürmek üzere ayırdığımız diğer giysilerle birlikte
yatağın üzerine koydu. Bırakırken eli bir an yumuşak kumaşı okşar gibi oyalandı. Tuvaletin
gözünü hızla kapattı ve bana döndü ve dedi ki: “Hiçbir şeyini özel bir gün için saklama.
Yaşadığın her gün özeldir.” Cenazeyi izleyen günlerde enişteme ve yeğenime beklenmeyen
bir ölümün arkasından yapılması gereken tüm üzücü işlerde yardımcı olurken sık sık bu
sözleri hatırladım. Kardeşimin ailesinin yaşadığı şehirden California’ya dönerken uçakta yine
bu sözleri düşündüm. Kardeşimin göremediği, duyamadığı veya yapamadığı bütün şeyleri
düşündüm.
Hala eniştemin sözlerini düşünüyorum ve hayatım değişti. Artık daha çok okuyor, daha az toz
alıyorum. Balkonda oturup bahçemi seyrediyorum, uzayan çimlere aldırmadan. Ailem ve
dostlarımla daha çok vakit geçiriyorum, iş toplantılarında daha az. Mümkün olduğu kadar sık
“hayatın katlanılması gereken bir dertler zinciri yerine zevk alınacak olaylar silsilesi olarak
örülmesi” gerektiğini hatırlatıyorum kendime. Her anın güzelliğini duyumsayarak yaşamak
istiyorum. Hiçbir şeyimi özel günler için saklamıyorum. Kıymetli tabak çanağımı her “özel”
olayda kullanıyorum. Birkaç kilo vermek, tıkanan lavaboyu açmak bahçede ilk açan çiçek
gibi özel olaylarda. En pahalı ceketimi canım isterse süper markete giderken giyiyorum.
Teorime göre eğer zengin görünürsem, küçük bir torba erzak için o kadar parayı daha rahat
ödeyebilirim. Pahalı parfümü özel partiler için saklamıyorum. Mağazalardaki tezgahların ve
banka memurlarının burunları da en az parti parti gezen arkadaşlarımınkiler kadar iyi koku
alır. “bir gün” kelimesi dağarcığımdaki yerini kaybetti. Bir şey eğer görmeye, duymaya veya
yapmaya değerse, onu şimdi görmek, duymak ve yapmak istiyorum. Hepimizin
“Yaşayacağımıza garanti gözüyle baktığımız yarını görmeyeceğini” bilseydi eğer kız
291
kardeşim, neler yapardı kim bilir? Sanırım aile fertlerini veya yakın arkadaşlarını arardı. Belki
eski birkaç arkadaşını arayıp aralarında geçen sürtüşmeler için özür dilerdi. Belki bir
lokantaya en sevdiği çin yemeğini ısmarlardı. Bunların hepsi birer tahmin. Kardeşimin neler
yapamadan öldüğünü hiçbir zaman bilemeyeceğim. Ya ben?.
Eğer sayılı saatimin kaldığını bilseydim, yapamadığım şeyler olduğu için kızardım. Yazmayı
ertelediğim mektupları yazmadığım için kızardım. “Bir gün ararım” dediğim dostları
görmediğim için kızardım. Eşime ve kızıma onları ne kadar çok sevdiğimi yeterince sık
söylemediğim için kızardım. Artık hayatlarımıza kahkaha ve renk katacak hiçbir şeyi yarına
ertelemeye, duygularımı dizginlememeye çalışıyorum. Ve her sabah gözlerimi açtığımda
kendime o günün “Özel bir gün”olduğunu söylüyorum. Her gün, her dakika her nefes
gerçekten Allah’tan bize bir armağan.
YUMURTA
Su birikintilerinin göbeğine basa basa yürüyordu. Ayağındaki lastik ayakkabılar değil su,
rüzgar bile kolaylıkla geçirebilir haldeydi. Üstündeki hem gömlek hem ceket hem de palto
vazifesi görüyor suratının kirinden masum masum bakış pek fark edilemiyor. Ancak çok
yakından bakan bir kimse,küçük,siyah ve pırıl pırıl gözleri tanıyabilirdi. Karnının gürültüsü
isyan bayrağı halini almıştı. İki gün önce yediği bayat simitleri çoktan dışarı atmıştı. Biraz
serttiler ama kokusu çok hoştu onların. Caddenin sağına soluna bakmaya başladı. Bir gün
önceki pazarın kalıntıları tüm tazeliği ile duruyordu. Birkaç sokak köpeği, birikintileri
eşeleyip nafakalarını arıyordu. Kendisine nazaran daha şanslı idi onlar. Hayvan lar iç güdüleri
ona dişlerini gösterip hafif hafif hırladılar. Kar hızını artırmıştı...Tipiyle birlikte iri tanecikler
düğmesiz gömleğinin içine süzülüyordu. Birden başından aşağı sıcak ve hafif bie şeyin
döküldüğünü fark etti. Kafasını kaldırdı ve önünde bulunduğu apartmanın en üst katından
yaşlı bir kadının kül döktüğünü gördü.
Ağzının açıp bir şeyler söylemek istedi, sesi çıkmadı. Rahmetli babasının vaktiyle ona verdiği
öğütleri hatırladı, başını öne eğdi. İçinden “Hemcinsini seveceksin” diye diye yolun sağ
tarafına geçti. Midesindeki buruşukluk son haddine varmıştı. Ne yapmalıydı,nasıl bunun
önüne geçmeliydi,çaresizlik içinde başını iki yana doğru birkaç defa salladı. İçinden gelen
yanmayla,ellerini karın boşluğuna bastırıp bir-iki dakika çökelmiş vaziyette kaldı. Doğruldu
,şimdi ellerini midesinin üstünde yola koyuldu. İleride bir bakkal dükkanı gördü,kapısının
önünde bir yumurta sandığı vardı. Hafifçe o tarafa doğru seğirtti. Üstleri hafif kara örtülmüş
yumurtalara baka baka geçti. Dükkanı on metre geçince durdu. Çalmalıydı;evet çalmalıydı.
292
Babasının sözleri geldi yine aklına:”Hırsızlık dünyanın en kötü işidir yavrum”.
Durdu,kafasıyla midesinin mücadelesini dinledi. Gene olduğu yere çöktü,birkaç dakika öyle
bekledi. Çalacaktı mücadeleyi midesi kazanmıştı. Yolun iki tarafını dikkatle yürümeye
başladı. Tek tehlikeli yer bakkalın karşısındaki berber dükkanıydı. Adam sandalyesine
oturmuş bir şeyler okuyordu.
Yavaşça yumurta sandığına sokulmaya başladı.”-Ah, pişmiş olsaydı keşke” diye mırıldandı.
Kapıyı geçip durdu. Karşı ki berbere baktı,sağa baktı eğilip iki yumurta kaptı,koşmaya
başladı.
İki avuncunda birer yumurta koşarken arkasından ayak sesleri duydu. Yan gözle bakınca
beyaz bir önlük fark etti. Daha hızlı koşmak istedi,fakat boş midesinin götürdüğü bacakları
güçsüzdü. Ayağı bir taşa takıldı ve yüzü koyun yere düştü. O zaman ensesinden ayağa
kaldıran berber olduğunu gördü. Adam çocuğu ayağa kaldırması ile iki tokatla yere çaktı.
Yüzü biraz önce kırılan yumurtalardan birinin üstüne geldi,beline gelen tekmelere aldırmadan
karların yumurtayla sararmış kısmını yalamaya çalıştı. Adam yoruldu ve küfürle nasihat
ederek yanından ayrıldı. Çocuk bitkin bir vaziyette doğruldu. Avuç içleri ve burnu kanıyordu.
Kanayan burnunu gömleğinin koluna sildi. Bir evvel ki gece kaldığı mescidin bahçesine
gitmeye karar verdi. Yokuştan aşağıya doğru kıvrıldı bir eli midesinde diğer eli
belinde,burnundan hafifçe kanlar süzülür halde uzun zaman yürüdü. Dizlerinin üstüne yıkıldı,
bir süre öyle kaldı. Yürümeye çalıştı. Mescidin bahçesinden içeri kıvrıldı. Duvarın aralığına
girdi. Ellerini göğe doğru kaldırıdı,ağlamaya başladı. Dua etmek istedi, bir an öfkelendi
yardım istercesine açılan elleri yumruk haline geldi.
Üç gün sonra onu, mescidin bahçesine oynamaya gelen küçük çocuklar buldu. Eriyen karlar
kirli yüzünü tertemiz yapmıştı. Gömleğinin yakasında yumurta kabukları duruyordu.
Morgun arabasına koyarken çok uğraştılar ama yumruk halindeki ellerini açamadılar.
293