11 BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER www.tusdata.com

BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
• Hiatus aorticus, diafragma krusları arasında olup T
12 düzeyindedir. Önden lig.arcuatum medianum ile
sarılır. İçinden aorta, duc.thoracicus ile bazen v.azygos
geçer.
11
5. Fascia spermatica externa
Herni; a. v. epigastrica inferior’un lateralinden anulus inguinalis
profundus’dan girer, canalis inguinalis’ den geçer. Anulus
inguinalis superficialis’den çıkıp scrotum’a iner.
199.
•
Spatium Axillare Laterale (Humerotrisipital veya Quadrangular
Aralık)
-
•
Spatium Axillare Mediale (Skapulotrisipital veya Triangular
Aralık)
-
•
İlk üç lumbal spinal sinirin ön dalları ile dördüncü lumbal
spinal sinirin ön dalının büyük bölümünün birleşmesi ile oluşur.
Lumbal pleksusa, T12 spinal sinirin ön dalından (n. subcostalis)
gelen bir dal da katılır. M. psoas major’un altındadır (yada
arkasındadır).
Pleksusa ait sinirlerden n. genitofemoralis, m. psoas major’u
delip ön yüzünden çıkar. N. obturatorius kası medial tarafından,
diğer dalların hepsi lateral tarafından terkeder.
195. Rotator cuff kasları dört tanedir.
- M. supraspinatus (S)
- M. infraspinatus (I)
- M. teres minor (t)
- M. subscapularis (S)
Tuberculum majus’a yukardan aşağı doğru;
supraspinatus-m. infraspinatus-m. teres minor tutunur.
m.
Tuberculum minus’a tutunan tek kas m. subscapularis’tir.
196. PLEKSUSLARIN KASLARLA İLİŞKİSİ
Plexus cervicalis àM. sternocleidomastoideus’un arkasında
(ya da altında)
Plexus brachialis
Truncus’ları
à M. scalenus anterior’un arkasında
Fasciculus’ları à M. pectoralis minor’un arkasında
Plexus lumbalis à M. psoas major’un arkasında (ya da altında)
Plexus sacralis à M. piriformis’in ÖNÜNDE (ya da altında)
197. NÖROVASKÜLER YAPILARIN KASLARLA İLİŞKİSİ
KARIN DUVARINDAKİ NÖROVASKÜLER YAPILAR
• M. obliquus internus abdominis ve
• M. transversus abdominis arasında lokalizedir.
TORAKS DUVARINDAKİ NÖROVASKÜLER YAPILAR
• M. intercostalis internus ve
• M. intercostalis intimi arasında lokalizedir.
198. İNGUİNAL HERNİLER
B. Fossa cranii media
1. Canalis opticus: n. opticus, a. ophtalmica, v. centralis
retinae
2. Fissura orbitalis superior: n. oculomotorius, n. trochlearis
ve n. abducens; n. trigeminus’un n. ophtalmicus bölümü;
vv. ophtalmicae
3. Foramen rotundum: n. trigeminalisin n. maxillaris
bölümü
4. Foramen ovale: n. trigeminus’un n. mandibularis bölümü,
a. meningea accesoria ve bazen n. petrosus minor
5. Foramen spinosum: a. meningea media
6. Foramen lacerum: a. carotis interna, canalis pterygoideus
yoluyla n. petrosus major ve minor
7. Canalis caroticus: a. carotis interna ve sempatik sinirler
(plexus caroticus)
C. Fossa cranii posterior
1. Meatus acusticus internus: n. facialis ve n.
vestibulocochlearis ve a. labyrinthi
2. Foramen jugulare: n. glossopharyngeus, n. vagus, n.
spinalis accesorius, v. jugularis internanın başlangıcı
3. Canalis hypoglossis: n. hypoglossus ve a. meningea
4. Foramen magnum: medulla spinalis, n. spinalis
accesorius, aa. vertebrales, canalis vertebralisin plexus
venosusu, a. spinalis anterior ve posterior
1. Foramen zygomaticofaciale: n. zygomaticofacialis
Herni; Hesselbach üçgeni’nden (fossa inguinalis medialis) ve
anulus inguinalis superficialis’den olur.
4. Fascia cremasterica
3. Foramen ethmoidale anterior ve posterior: n. a., v.
ethmoidalis anterior ve posterior
D. Kafa iskeletinin önündeki delikler
1. Parietal periton
2. Fascia transversalis
3. Fascia spermatica interna
2. Foramen caecum: nasal mukozadan sinus sagittalis
superiora küçük emissorial venler
6. Foramen mastoidea: a. occipitalisin dura matere giden
dalı ve v. emissaria mastoidea
İçten dışa doğru katmanları;
2. Proc. vaginalis
1. Lamina cribrosa: n. olfactorius
5. Canalis condylaris: v. emissaria condylaris
DİREK İNGUİNAL HERNİ KESESİ
1. Parietal periton
Aşağıda, içlerinden geçen yapılarla birlikte belirtilmişlerdir:
A. Fossa cranii anterior
194. PLEXUS LUMBALIS
İçten dışa doğru katmanları;
Lateralden m. triceps brachii’nin caput longum’u, üstten
m. teres minor ve alttan m. Teres major ile sınırlanan bu
aralıktan, a.v. circumflexa scapulae geçer.
200. KRANİUMDAKİ DELİKLER
193: Yüzün duyusu
İNDİREK İNGUİNAL HERNİ KESESİ
Lateralden humerus (collum chirurgicum), medialden
m. triceps brachii’nin caput longum’u, üstten m. teres
minor ve m. subscapularis, alttan da m. teres major ile
sınırlanan bu aralıktan, n. axillaris ile a.v. circumflexa
humeri posterior geçer.
2. Incisura supraorbitalis: n. supraorbitalis ve supraorbital
damarlar
3. Foramen infraorbitale: n. infraorbitalis ve damarlar (a.,
v., n. infraorbitalis)
4. Foramen mentale: n. mentalis ve damarlar (a., v., n.
mentalis)
E.Kafa iskeletinin kaidesindeki delikler
1. Fissura petrotympanica: chorda tympani
2. Foramen stylomastoideum: n. facialis
www.tusdata.com
12
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
3. Canalis incisivus: n. nasopalatinus
4. Canalis palatinus major: n., a. ve v. palatina major
5. Canalis palatinus minor: n., a. ve v. palatina minor
201. M. pectoralis major: Elin karşı omuza değdirilmesini sağlar.
(Sarılma, kucaklama hareketi)
M. serratus anterior: M. trapezius‘la beraber kolun 110°‘den
yukarı kaldırılmasında rol oynar. Tek başına scapulayi dışa
geçer.
M. pectoralis minor: Scapulaya protraksiyon ve depresyon
hareketini yaptırır.
M. subclavius: Clavicula’yi stabilize eder, axiller damar-sinir
paketini (a., a. axillaris) korur.
M. latissimus dorsi: Kola omuz ekleminde en kuvvetli
extension, adduksiyon ve iç rotasyon yaptıran kastır.
M. serrutus posterior superior: Kaburgaları kaldırarak
inspirasyona destek olur.
202. Porto - kaval anastomozlar;
OESOPHAGUS İLE MİDENİN BİRLEŞİM YERİNDE: Hem
v.azygos hem de v.hemiazygos ile vena cava superior’a;
v.gastrica sinistra ile v.porta’ya;
KARIN ÖN DUVARINDA: V.paraumbilicalisler ile v.portaya;
v.epigastrica superior ve inferior ile caval sisteme;
CANALİS ANALİSTE: V.rectalis inferior, v.pudenta
interna aracılığı ile v.iliaca interna’ya ve oradan vena cava
inferior’a;
V.rectalis superior ise v.mesenterica inferior aracılığı ile
v.portaya açılır.
RETROPERİTONEAL BÖLGE’DE: Karaciğerin area
nudasındaki venler lumbal, renal ve phrenic venler ile
v.mesenterica inferior, v.mesenterica superior ve v.lienalise
açılır.
203. Urethra anatomik olarak dört parçaya ayrılır;
- pars intramuralis
- pars prostatica
- pars membranacea
- pars spongiosa
Bu parçalar içinde pars prostatica, en geniş urethra
parçasıdır.
Pars membranacea ise en dar yeridir.
Urethra’nın dışa açıldığı ostium urethra eksternum ise
urethra’nın en dar deliğidir.
204.Medulla spinalis’in funiculus posteriorunda şuurlu
proprioseption, iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon
duyusu taşınır.
Subakut kombine sclerosis ve tabes dorsalis’te funiculus
posterior harabiyeti olur. Bu durumda lezyon seviyesi ve
altında şuurlu proprioseption, iki nokta diskriminasyonu ve
vibrasyon duyusu kaybı görülür.
205. Intracranial ventriculer sistem;
Lateral ventriculler ve III.ventricül arasında
for.interventricülareler (2), III.ventricül ile IV.ventricül arasında
aquaductus Silvii, IV.ventricül ile subarachnoid aralık arasında
for.luschka (2) ve for.magendi bulunur.
Intracranial ventriculer sistem içindeki deliklerden birinde,
özellikle III.ventricül ile IV.ventricül arasındaki (aquaductus
Silvii)’de bir tıkanıklık oluşması hidrosefali nedenlerinden
biridir. Tıkanıklığın nedeni, menenjit-ensefalit gibi
enfeksiyonlar, travmaya bağlı kanamalardır. Sıvı akışının
engellenmesiyle oluşan bu tür hidrosefali aynı zamanda
“non-kommünike” (bağlantısı olmayan hidrosefali) olarak da
adlandırılır.
206. Brown-Sequard sendromunda;
- Lezyon seviyesinde ipsilateral tüm duyuların kaybı,
- Lezyon seviyesinin altında, Üst motor nöron felci ve
funiculus posteriorda seyreden duyuların kaybı (şuurlu
proprioseption, iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon
duyusu),
- Lezyon seviyesinin altı, karşı tarafta comissura alba
anteriorda çapraz yapan yolların taşıdığı duyularda kayıp
(ağrı, ısı, hafif dokunma ve libido)
- Lezyon seviyesinde ipsilateral alt motor nöron felci.
207. Weber sendromu olan bir hastada n.oculomotorius felci
gelişir. Buna bağlı olarak göz, ipsi lateral aşağı - dışa bakar
(lateral strabisbus), pitosis, midriasis ve akomodasyon
bozukluğu meydana gelir.
208. Syringomyelia, canalis centralis ve etrafında kavitasyon ile
karakterizedir (C8-T1).
Bilateral ağrı-ısı kaybı (omuz atkısı gibi) ile karakterizedir.
Lezyondan ilk olarak commissura alba anterior etkileneceği
için lezyon seviyesinde bilateral ağrı, ısı, hafif dokunma ve
libido duyu kaybı olacaktır.
209. Poliomyelit, polio aşısı yaptırmamış veya immün sistemi
yetersiz kişilerde görülür.
Hastalık, tek taraflı cornu anterior lezyonu ile karekterizedir.
Böylece bu hücrelerin aksonları tarafından innerve edilen
kaslarda alt motor nöron tipi felç görülür.
210. Horner Syndromu, ganglion cervicale superior’un veya
buradan çıkan postsinaptik sempatik liflerin harabiyetinde
baş ve boyun bölgesinin sempatik innervasyonu bozulması
ile karekterizedir.
Hastada enophtalmus ve buna bağlı olarak pseudoptosis,
myosis, anhidrosis ve facial flushing görülür.
211. N.facialis’in üç tane nucleus’u vardır;
• Nuc.nervi facialis (pons)
• Nuc.salivatorius superior (pons)
• Nuc.tractus solitarii (medulla oblangata)
Canalis nervi facialis içinde;
• N. petrosus major
• N. stapedius
• Chorda tympani dallarını verir.
Ponsta bulunan motor nucleusundan çıkan lifler colliculus
facialis içinde n.abducens’in nukleusunun üzerinde
seyrettikten sonra ponsu terk eder.
212. Nervus opticuslardan biri kesilirse; o gözde körlük olur,
Tractus opticuslardan biri zedelenirse; homonimus
hemianopsi
Chiasma opticum’a ortadan bası olursa (gl.hypophys
hypertrofisi); bitemporal heteronimus hemianopsi
Chiasma opticum’a yan taraflardan bası gelirse; binasal
heteronimus hemianopsi meydana gelir.
213. A.cerebri posterior, visuel korteks’in motor arteridir.
Tıkanıklığında, kontralateral homonimus hemianopsi meydana
gelir. Visuel kortekste makular görme alanı a.cerebri media
tarafından da beslendiği için makuler görme bu durumdan
etkilenmemektedir..
214. Frontal lobun kortikal alanları:
Brodmann’ın 44-45 (BROCA) nolu alanları (motor konuşma
alanı)
Gyrus frontalis inferior (gyrus triangularis)’dadır. Bu alanlar
kelimelerin şekillendiği yerlerdir.
Brodmann’ın 22 (Wernicke alanı) nolu alanı İşitilen ya da
konuşulan sözcüklerin anlamının ortaya çıktığı yerdir. Gyrus
temporalis superior’da lokalizedir.
215.Nuc.salivatorius inferior ’dan ayrılan presinaptik
parasempatik lifler n.tympanicus (n.glossopharyngeus)
tarafından orta kulaktaki pleksus pharyngeus’a taşınır.
Oradan n.petrosus minor ile ganglion oticum’a ulaşıp
bu ganglionda sinaps yaparlar ve n.auriculotemporalis
(N.mandibularis) ile gl.parotis’e ulaşıp parasempatik
innervasyonu sağlarlar (salivasyon yaptırır).
216. Nuc.salivatorius superior ’dan ayrılan presinaptik
parasempatik lifler n.intermedius ile n.facialis’e katılırlar.
Daha sonra bir kısmı onun I.dalı n.petrosus major aracılığı
ile ganglion pterygopalatinum’a ve oradan da gl.lacrimalis,
minor tükürük bezleri ve burun boşluğundaki salgı yapan
bezlere ulaşırlar.
Presinaptik parasempatik liflerin geriye kalan kısmı ise
önce chorda tympani, daha sonra da chorda tympani’nin
n.lingualis’e katılması ile n.lingualis tarafından ganglion
submandibulare’ye ulaşıp, bu ganglionda sinaps yaptıktan
sonta gl.submandibulare ve gl.sublingualis’e ulaşır
(salivasyon yaptırır).
217.Edinger-Westphal nucleusundan ayrılan presinaptik
parasempatik lifler n.oculomotorius içinde ganglion
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
ciliare’ye taşınır. Bu gangliondaki sinapstan sonra nn.ciliare
breves adı altında m.sphincter pupilla ve corpus ciliare’ye
ulaşır.
Akomodasyonu bozulmuş, aynı zamanda midriasis’i
olan ve humor aquosus sekresyonu azalmış bir kişide
nn.ciliare breves’lerde fonksiyon bozukluğu vardır.
218. Splanchnic sinirler içinde sadece nn.splanchnici pelvici
parasempatik lif taşımaktadır.
219. Ventriculus lateralis’in cornu anterior (frontale) ve cornu
posteriorunda (occipitale) BOS sentezi yapılmamaktadır.
220. A.basillaris’in dallları;
- A.cerebellaris inferior anterior
- A.labirinti
- Aa.pontis
- A.cerebellaris superior
- A.cerebri posterior
A.cerebellaris inferior anterior anevrizmasında n.abducens
(VI) felci olur.
A.cerebri posterior veya a.cerebellaris superior
anevrizmasında ise n.oculomotorius felci (III) meydana
gelir.
221. Duyu tipi afazi (Wernicke afazisi): Wernicke alanının
(22) lezyonlarında işitme kaybı yoktur. Lezyon a.cerebri
media’nın alt dalını tutar. Hasta işittiği kelimelerin anlamını
çıkaramaz.
İleti tipi afazi: 22 ile 44-45’i birleştiren fasciculus arcuatus’un
lezyonlarında görülür. Hasta, işittiği kelimeleri tekrar edemez.
Yüksek sesle okuyamaz ama içinden okuduğu şeyi anlar.
Motor afazi (Broca afazisi): Motor konuşma alanının
lezyonlarında (44-45) tam ya da kısmi konuşma kaybı.
Lezyon a. cerebri media’nın üst dalını tutar. Motor afaziye
sık olarak agrafi (yazı yazamama) eşlik eder.
222.Tractus spinocerebellaris posterior, ekstremite hareketleri
sırasında kasların koordinasyonu için gereken impulsları taşır.
Tractus spinocerebellaris posterior ile taşınan impulslar
sinerjist kas gruplarından gelir ve pedinculus cerebellaris
inferior’dan geçerek cerebellum’a ulaşır .
Tractus spinocerebellaris anterior, ekstremitelerin
koordineli hareketleri sırasında, ekstremitenin pozisyonu
ve postür ile ilgili impulsları taşır ve pedinculus cerebellaris
superior’dan geçerek cerebellum’a ulaşır.
223. Cerebellum’un lobus floconodullaris’i denge ile ilgili olan
cerebellum lobudur.
Cerebellum nukleuslarından nuc.fastigii denge ile ilgili olan
cerebellum nukleusudur.
224. Cerebellum’un lobus cerebelli anterior’u, hareketlerin
kontrolu;
Cerebellum’un lobus cerebelli posterior’u, ekstremite
hareketlerinin koordinasyonu ile ilgilidir.
13
225: Kranyal sinirler -1
GENEL BAZI BİLGİLER
1.ve 2. kranyaller direk beyinden, 3. ve 4. kranyal
sinirler mezensefalondan, 5.-6.-7. ve 8. kranyal
sinirler pons’tan, 9.-10.-11.-12. kranyal sinirler
bulbus’tan çıkarlar.11.kranyal sinir ayrıca medulla
spinalis’ten de lifler alır.
- Saf motor olanlar: 4. 6. 11. ve 12. kranyal
sinirler
- Saf duyu olanlar: 1.-2. ve 8. kranyal sinirler
- Duyu + motor: 5. kranyal sinir
- Motor + Parasempatik: 3. kranyal sinir
LİFLERİNE GÖRE
- Duyu + motor + parasempatik: 7.-9. ve 10.
ÖZELLİKLERİ
kranyal sinirler
- Parasempatik lif içeren kranyaller: 3.-7.-9. ve
10. kranyal sinirler
** Kranyal sinirlerden hiçbirisi, SEMPATİK lif
içermez.
- En ince kranyal sinir, 4. kranyal sinir (n.
trochlearis)
- En uzun ve en geniş dağılıma sahip kranyal
sinir 10. kranyal sinirdir. (n. vagus)
- En kalın kranyal sinir 5. kranyal sinirdir (n.
ÖNEMLİ BAZI
trigeminus).
BİLGİLER
- Subaraknoidal en uzun seyredeni 6. kranyal
sinirdir.
- Kafa içi basınç artışından en erken etkilenen
6. kranyal sinirdir.
- Medulla spinalis’ten de orjin alan tek kranyal
sinir 11. kranyal sinirdir (n. accessorius).
- 1. Brankiyal ark (mandibular ark)’ın siniri 5.
kranyal sinir (mandibular dalı)
- 2. Brankiyal ark (hiyoid ark)’ın siniri 7. kranyal
sinir
BRANKİYAL
- 3. Brankiyal ark (tirohiyoid ark)’ın siniri 9.
ARKLARIN
kranyal sinir
SİNİRLERİ
- 4-6. Brankiyal arklar’ın siniri, 10. kranyal sinir
(4. arkın siniri superior laringeal dal, -6. arkın
siniri inferior laringeal dal; (n. laryngeus
recurrens)
- 1. Kranyal sinir: Etmoid kemiğin lamina
cribrosa’sı
- 2. Kranyal sinir: Canalis opticus
- 3., 4., 6. Kranyal sinirler: Fissura orbitalis
superior
- 5. Kranyal sinirin oftalmik dalı: Fissura orbitalis
superior
HANGİ KRANYAL
- 5. Kranyal sinirin maksiller dalı: Foramen
SİNİR KRANYUMU
rotundum
NEREDEN
- 5. Kranyal sinirin mandibular dalı: Foramen
TERKEDER?
ovale
- 7. Kranyal sinir: Meatus acusticus internus
canalis nervi facialis, foramen stylomastoideum
- 8. Kranyal sinir: Meatus acusticus internus
- 9., 10. ve 11. Kranyal sinirler: Foramen
jugulare
- 12. Kranyal sinir: Canalis nervi hypoglossi
PARASEMPATİK GANGLİONLAR
- Optik sinir ve m. rectus lateralis’in arasında yer
Gang. ciliare:
alır.
(n. oculomotorius
- M. ciliaris ve m. sphincter pupillae’ye (n.
ile ilgilidir)
ciliaris brevis aracılığıyla) parasempatik lifler
GÖNDERİR.
- Fossa pterygopalatina’da yer alır. Parasempatik
Gang.
ganglionların en büyüğüdür.
pterygopalatina:
- Lakrimal beze, burun ve damağın bezlerine
(n. facialis ile
n. maxillaris, n. zygomaticus ve n. lacrimalis
ilgilidir)
yoluyla parasempatik (postganglionik) lifler
GÖNDERİR.
Gang.
- M. hyoglossus’un lateral yüzeyinde yer alır.
submandibulare
- Ggl. submandibularis’e ve gl. sublingualis’e
(n. facialis ile
parasempatik lifler gönderir.
ilgilidir)
Gang. oticum
- Fossa infratemporalis’te foramen ovale’nin
(n.
hemen altında yer alır.
glassopharyngeus - Parotis bezine postganglionik parasempatik
ile ilgilidir)
lifler GÖNDERİR.
ID: 01t024
Çıkış Yerleri
www.tusdata.com
14
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
226: Kranial Sinirler-2
SİNİR ve İÇERDİĞİ
LİFLER
ORİJİNİ ve HÜCRE GÖVDELERİ
GANGLİONLARI ve NUKLEUSLARI
I-N. OLFACTORIUS
(saf duyu – ÖVA)
Orijin : Nazal mukoza (regio olfactoria)daki
bipolar nöronlar
Çıkış : Lamina cribrosa (etmoid
kemikte)’dan kafa içine girer.
Yok
II-N. OPTİCUS
(saf duyu – ÖSA)
Orijin : Retinanın ganglion tabakasında
bulunan multipolar ganglion hücreleri
Çıkış : Canalis opticus’tan kafa içine girer.
Yok
III. N. OCULOMOTORIUS
(Motor – GSE,
Parasempatik GVE)
Orijin : Parasempatik: Edinger-Westphal
nukleusu
Orijin : Motor: Okulomotor nukleus
Orijin : Göz kasları proprioseptörleri
Çıkış : Sinus cavernosus dış duvarından
geçip, fissura orbitalis superior’dan
kranyumu terkeder.
IV. N. TROCHLEARIS
(Saf motor - GSE)
Orijin : Mezensefalon (kontralateral)
Çıkış : Sinus cavernosus dış duvarından
geçip, fissura orbitalis superior’dan
kranyumu terkeder.
V. N. TRIGEMINUS
a. N. ophthalmicus
(duyu – GSA)
Orijin : Başın ön kısmı ve gözler
Çıkış : Fissura orbitalis superior’dan geçer
(dalları)
b. N. maxillaris
(duyu – GSA)
Orijin : Maksiller bölge
Çıkış : Foramen rotundum’dan geçer
c. N. mandibularis
(duyu – GSA
motor - ÖVA)
Orijin : Mandibular bölge
Çıkış : Foramen ovale’den geçer
VI. N. ABDUCENS
(motor - GSE)
Orijin : Kaudal pons
Çıkış : Fissura orbitalis superior’dan geçer.
VII. N. FACIALIS
(motor – ÖVE
duyu – ÖVA, GSA, GVA
parasempatik - GVE)
Orijin : Pons
VIII. N.VESTIBULOCOHLEARIS
a. N. vestibularis
(Duyu - ÖSA)
Orijin : Ganglion vestibulare
Çıkış : Temporal kemikteki meatus
acusticus internus’tan geçip, serebella
pontin açıdan beyne girer.
b. N. cochlearis
(Duyu – ÖSA)
IX. N. GLOSSOPHARYNGEUS
(Motor – ÖVE
Parasempatik – GVE
Duysal – GVA, ÖVA, GSA)
X. N. VAGUS
(motor – ÖVE
Duyu - GVA, ÖVA, GSA,
Parasempatik – GVE)
Çıkış : Meatus acusticus internus, canalis
nervi facialis, foramen stylomastoideum
Orijin : Ganglion spirale cochleae
Çıkış : Temporal kemikteki meatus
acusticus internus’tan geçip, serebellopontin
açıdan beyne girer.
Orijin : Medulla oblongata
Çıkış : Foramen jugulare’den geçer
Orijin : Medulla oblongata
Çıkış : Foramen jugulare’den geçer
Ganglionu:
- Ganglion ciliare (parasempatik)
Nukleusları
- Motor: -nucleus nervi oculomotorii (mezensefalon)
- Parasempatik: Edinger-Westphal nukleusu (mezensefalon)
- Nucleus nervi trochlearis (mezensefalon)
Ganglionları
- Ganglion semilunare (Ganglion Gasserian, ganglion
trigeminale).
Nukleusları
- Nucleus mesencaphalicus nervi trigemini; mesencephalon
(derin duyu)
- Nucleus principalis n. trigemini (dokunma, basınç)
- Nuc. spinalis nervi trigemini (ağrı-ısı); C2-Pons
- Nuc. motorius nervi trigemini (pons)
Ganglionları
- Ganglion geniculi (sensitif)
- Ganglion pterygopalatinum (n. petrosus major)
- Ganglion submandibulare (chorda tympani)
Nukleusları
- Nucleus nervi facialis (motor)
- Nucleus salivatorisus sup. (parasempatik)
- Nucleus lacrimalis (parasempatik)
- Nucleus tractus solitarius (visseral sensitif)
Ganglionları
- Ganglion vestibulare
Nukleusları
- Nucleus vestibularis lat., med., sup. inf.
Ganglionları
- Ganglion spirale cochleae (cortiganglionu)
Nukleusları
- Nucleus cochlearis post. ve anterior
Ganglionları
- Ganglion superius
- Ganglion inferius
Nukleusları
- Nuc. ambiguus’un üst kısmı (motor)
- Nuc. salivatorius inferior (parasempatik)
- Nuc. tractus solitarius
Ganglionları
- Ganglion jugulare (superior)
- Gangion nodosum (inferior)
- Ganglion murale
Nukleusları
- Nuc. ambiguus’un orta bölümü (motor)
- Nuc. dorsalis nervi vagi (parasempatik)
- Nuc. tractus solitorius’un alt kısmı (sensitif)
XI. N. ACCESSORIUS
(motor – ÖVE)
Orijin : Medulla oblongata + servikal
medulla spinalis
Çıkış : Foramen magnum ve foramen
jugulare
- N. ambiguusun alt bölümü (motor)
- Nuc. nervi accessorii (motor)
XII. N. HYPOGLOSSUS
(motor - GSE)
Orijin : Medulla oblongata
Çıkış : Canalis nervi hypoglossi
- Nuc. nervi hypoglossi (motor)
ID: 01t025
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
15
227: Kraniyal Sinirler - 3
FONKSİYONLARI
SİNİR
I
- Koku alma duyusu
II
- Görme duyusu
- Işık refleksinin afferent kolları
LEZYONUNDA GÖRÜLEN DURUMLAR
- Göz hareketleri: Superior, inferior, medial rektus kaslarını
innerve ederek göz küresini yukarı, aşağı ve mediale döndürür.
III
- Göz kapağı: yukarı kaldırır. (m. Levator palpebra ile)
- Parasempatik: m. Ciliaris ve m. Sphincter pupillayı innerve
ederek pupillayı daraltıp göze akomodasyon yaptırır.
- Superior oblik kasın inervasyonu ile göz küresini aşağı ve
dışarıya döndürür.
IV
V
- N. ophtalmicus: Kornea- üst nasal kavite başın ön
kısmı konjunktiva ve lakrimal bezde ( ve paranasal sinus
mukozasından) duyu taşır.
- Yüzde oral ve nasal mukozalarda hemianestezi (genel
duyu kaybı)
- N. maxillaris: Farinksin bazı bölümleri, damak, nasal kavite
mukozası, üst dişler, üst dudak ve yanak duyularını taşır.
- Çiğneme kaslarının flask paralazisi
N. mandibularis
- Motor: Çiğneme kasları ve m. tensor tympani
- Duyu: Dil (tat harici), alt dişler, alt çene ve derisinden duyu taşır.
VI
m. rectus lateralisi inerve eder, gözü dışa çevirir.
Duyu: Dilin ön 2/3’ünün tad duyusu (chorda tympani ile)
Damak ve ağız tabanının genel duyusu
VII
- Ipsilateral Anosmi –Hipoosmi
- Olfaktör halusinasyonlar (unkus lezyonlarında)
- Foster-Kenedy sendromu: Anterior fossa
meningiomasına sekonder ipsilateral anosmi + ipsilateral
optik atrofi ve kontralateral papillödem
- Görme ve görme alanı kusurları (amurazis)
- Direk pupil refleksi kaybı
- Göz yukarı-içe bakamaz, aşağı ve dışarı bakar pozisyonda
durur. Diplopi de görülebilir.
- Pitozis
- Parasempatik inervasyon kesilmesine bağlı internal
oftalmoplaji, fiks ve dilate pupiller, akomodasyon paralazisi
(siklopleji) görülür.
- Bu sinir transtentoriya (unkal) herniasyon, bazı arter
anevrizmaları ve diabetes mellitus’ta etkilenebilir.
- Aşağı –dışa bakmada kısıtlılık
- Baş, lezyonun karşı tarafına eğilir. (ekstorsiyonu
kompanse etmek için)
- Aşağı bakışta daha da artacak şekilde vertikal diplopi
- Bu sinir kafa travmalarında sıkça etkilenir.
Kulak derisinin dokunma duyusu
Motor: Yüzün mimik kasları ve m. stapedius
Parasempatik: Lakrimal bez inervasyonu ile gözyaşı salgısı,
submandibuler, sublingual, nasal ve palatin bezlerin inervasyonu ile
tükrük salgısı
- Kornea refleksi kaybı
- Çene açılınca lezyon tarafına kayar.
- M.tensor tympaninin paralazisi ve hipoakuzi
- Trigeminal nevralji (tic douloureux)
- Göz abdüksiyonu kaybı (medial şaşılık)
- Horizontal diplopi
- Yüzün mimik kaslarının felci
- Kornea refleksi kaybı
- Dilde tat duyusu kaybı (chorda tympani hasarlanırsa)
- Hiperakuzi (m.stapedius paralizisinde)
- Bell’s paralazisi (periferal fasiyal paralizi)
- Timsah gözyaşları sendromu (yemek yerken gözyaşı
sekresyonu)
- Santral fasiyal paralizi- kontralateral alt yüz bölgesinde
paralizi
- Möbiüs sendromu (konjenital fasial dipleji + şaşılık)
- Denge
VIII
- Başın pozisyonu ve hareketleri ile ilgili duyular taşır.
- Cerebellum ve oculomotor nucleusla fonksiyonel ilişkisi vardır.
- Corti organında işitme impulsları taşır.
Motor: m. stylopharyngeus (yutmaya yardımcı)
IX
Parasempatik: Gl. Parotidea inervasyonu (ganglion oticum
aracılığıyla)
Duyu: - Dış kulak yolunun dokunma duyusu
Farinks ve dilin arka kısmında genel duyu
Dilin 1/3 arka kısmı tad duyusu
Parasempatik: Torasik ve sol kolik fleksuraya kadarki abdominal
kavite organlarının inervasyonu
Motor: Larinks ve farinks kasları, ösefagusun 1/3 proksimali
X
Duyu: -Dış kulak yolu
- Epiglottisin tat duyusu
XI
-
- Farinks, larinks, trakea, ösefagus ile sol kolik fleksuraya
kadarki mukoz membranlar.
Kranial lifler n. laryngeus aracılığıyla m. cricothyroideus hariç
larinksin intrinsik kaslarını inerve eder.
Spinal lifler m.trapezius ve m.sternocleidomastoideusu inerve
eder
- Dengesizlik, vertigo, nistagmus
- Işitme kaybı, tinnitus
- Gag (farinks) refleksi kaybı
- Hipersensitif karotid sinüs refleksi (senkop)
- Farinks, tonsil, dilin arka kısmında genel duyu kaybı
- Dilin 1/3 arka kısmında tad duyusu kaybı
- Glossopharyngeal nevralji
- Gag refleksi kaybı
- Yumuşak damak farinks ve larinksin ipsilateral paralizi (bu
durum disfoni, dispne, dizartri ve disfajiye yol açabilir)
- Farinks ve larinksde ipsilateral anestezi (bu durum öksürük
refleksini yok edebilir)
- Complete laringeal paralizi (bilateral olursa fetaldir.
- Parasempatik bozukluklar (bradikardi, taşikardi ve mide
dilatasyonu)
- Larinks paralazisi
- Baş karşı tarafa çevrilemez
- Omuz aşağı düşer, omuz kaldırılamaz.
- Dilin hemiparalazisi
XII
- Dilin intrinsik ve ekstrinsik kasları (m. palatoglossus hariç)
- Dilde atrofi ve fibrilasyon
- Dil dışarı çıkartıldığında lezyon tarafına kayar.
ID: 01t026
www.tusdata.com
16
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
FİZYOLOJİ - HİSTOLOJİ - EMBRİYOLOJİ’DE BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
1. Avian İnfluenza için …….oseltamivir,
2. İmatinib KML ve GIST (Gastrointestinal stromal tümör)
tedavisinde kullanılan Tirozin kinazın inhibitörüdür.
3. Her-2 (neu) eski adıyla C-erbB2 geni hatırlanacaği gibi meme
ve over kanserinde mutasyona uğrayan protoonkogendir. Bu
mutasyon sonucu bu gen EDGF (epitelyal derive büyüme
faktörü) reseptörü ve bu reseptörün bağlı olduğu tirozin kinazı
kodlar. EDGF reseptörünü bloke eden antikor trastuzumab
(Herceptin) metastatik meme kanseri tedavisinde kullanılır.
4. t (9-22) bcr-abl protoonkogenlerinin yanyana gelmesi tirozin
kinazı kodlar.
5. t (8-14); 8. kromozom c-myc geninin 14. kromozomdaki
immunglobulin ağır zincirinin yanına gelmesiyle Burkitt lenfoma
ve lösemisi (ALL L3) oluşum sıklığı artar.
6. t (8-21) AML M2… Bu translokasyon kloroma yani AML li
hastalarda myloblastların organ infiltrasyonu ile solid tümör
oluşturması için tipik translokasyondur,
7. t (15-17) AML M3…. Koagulasyon aktivasyonu ve DIC yaptığı
sorulmuştu. Ayrıca bu translokasyon RAR-alfa (retinoik asid
reseptör) kodlar. Bu nedenle ATRA (all trans retinoik asit):
AML M3 remisyon induksiyonunda kullanılır.
8. En sık mutasyona uğrayan proto-onkogen ras tır (özellikle
Adeno kanserde),
9. ki-67 siklus içinde olan yani bölünen hücrelerden çıkan
proteindir. Siklusta çok hücre olduğunun ve kötü prognoz
göstergesidir.
10. c-kit protoonkogeni kit proteini (CD 117) kodlar GIST, Küçük
hücre dışı akciğer kanseri, Ewing sarkomunda gösterilmiştir.
11.BRCA-1 tümör süpresör genidir. Mutasyonu sonucu memeover ca oluşur. Bu gen DNA tamirinden sorumlu olduğu
sorulmuştu,
12.En sık mutasyona uğrayan tümör süpresör gen p53 tür. Ailesel
kanser hastalığı olan Li-Fraumeni sendromunda tüm aile
bireylerinde mutasyonlu gen sonucu sarkomlar oluşmaktadır.
13.P53 apopitoz yaptığı gibi (bax gibi), p53 ün kodladığı protein
olan p21 cdk (cyclin dependent kinaz) modifiye ederek
(cylin hücre siklusunun G1-S geçiş fazında etkilidir) siklusu
durdurarak, mitozu önler.
14.Kas iğciği kasın boyundaki uzamayı algılar. Gama deşarjı kas
iğciğinin boyunu kısaltarak, kas iğciğinin duyarlılığını arttırır.
Böylece Derin tendon refleksleri (diğer adı gerim refleksidir.
Tek sinapslıdır. Kas iğciğinden gelen 1a noronu ile 2. motor
nöron arasında yer alır) daha kolay alınır.
15.Steroid hormon reseptörleri sitoplazmada bulunurlar. Bu
reseptörlere hormon bağlandığında, reseptöre bağlı bulunan
HSP (ısı şoku proteini) DNA ya geçerek transkripsiyonu (mRNA
sentezi) değiştirir.
16.Yağ dokusunda bulunan hormon duyarlı lipazı aktive eden
hormonlar GH,kortizol, katekolaminler, tiroid hormonları,
glukagondur. PGE ve insulin bu enzimi inhibe ederek yağ
yıkımını azaltırlar.
17.2,3 DBG (Difosgogliserat) miktarını arttırarak Hemoglobinin
oksijen afinitesini azaltıp, dokuya oksijen bırakılmasını
kolaylaştıran faktörler yüksek irtifa, anemi, tiroid hormonlar,
anabolizan steroidler (testesteron).
18.5-Hücre zarı markırı Na-K ATPaz, mitokondri markırı glutamat
dehidrogenaz, AER markırı glc-6-Paz, peroksizom markırı
katalaz, golgi markırı glikozil transferazdır.
19.Konjuktiva çok katlı silendirik, kornea çok katlı yassı epiteldir.
Çok katlı silendirik epitel erek üretrasında da bulunur.
20.Hücre bağlantı molekülleri olan zonula okludens, desmozom,
zonula adherens yaıpısına giren protein kadherin dir.
Mutasyonlarında hücre yanıbaşındaki hücreyi tanıyamadığı
için mitozla çoğalarak etrafını doldurmaya çalışır ve kanser
gelişir (meme lobuler ca ve ailesel mide kanseri).
21.Katenin hücre içi sinyal iletiminden sorumludur. Diğer adı APC
Genidir. mutasyonlarında familyal polipozis koli oluşur.
22.Miyozin hafif zincir kinazı düz kasta bulunur. Myozin başını
fosforile eder. Kalsiyum düz kasta hem depolarizasyon
yapar. Hem de kalmoduline bağlanarak bu enzimin aktive
olmasını sağlar. Böylece kasılma süreci başlar. Çizgili kasta
depolarizasyon sodyumla başlar. Sonra AER daki kalsiyum
depolarizasyonla stoplazmaya çıkar. Ve troponin- c ye bağlanır.
Troponin c ye kalsiyum bağlandığında çizgili kas myozin başı
spontan ATP bağlar. (yani düz kastaki enzim yok),
23.Pankreas beta adasında, iç kulakta (potasyum en yoğun olduğu
sıvı endolenfadır 150 mEq/L), surrenal kortex zona glomeruloza
tabakasında depolarizasyon yapan iyon potasyumdur. Düz
kas ve kalpteki pace-maker hücresinde (sinoatrial düğüm)
depolarizasyon yapan iyon ise kalsiyumdır. Çizgili kas ve
nöronda depolarizasyonu sodyum yapmaktadır.
24.GİP insulin salınımı arttıran, Ghrelin GH salınımını attrıran
barsak hormonlarıdır. Motilin reseptörü üzerinden peristaltizm
arttıran madde makrolid antibiotiklerdir. CCK, sekretin ve GİP
mide boşalmasını yavaşlatır (Enterogastrik reflex). CCK ve
glukagon iştah kesen barsak hormonudur (İştahı açan MSS
Nt’leri orexin, endorfin, NPY, Ghrelin; kapatanlar ise leptin,
somatostatin, oxitosin).
25.Hipoksi ve hiperkarbiye cevap olarak damarlar gevşerken.
Pulmoner arterde kontraksiyon olur. Böylece alveole hava
gitmezse kan da gitmez. (Ventilasyon-perfüzyon dengesi).
26.Solunum yolunda bulunan APUD hücresi küçük granuler
hücredir. Eski adı Kulchitsky hücresidir. Küçük hücreli ca
gelişir.Derideki APUD hücresi Merkel hücresidir. APUD
hücrelerei hormon sentezi yapar. Müller hücresi retinada
bulunan glia hücresi, pitiusit ise arka hipofizde bulunan glia
hücresidir. Pituisit arka hipofizdeki aksonlara desteklik yapar.
27.Kan testis bariyeini oluşturan hücre sertolidir (Sertoli hücresi
birbirine zonula okludens-sıkı bağlantı ile bağlanmıştır). Kan
beyin bariyerini endotel hücresindeki sıkı zonula okludens
yapar.Timus korteksindeki bariyeri ise endotel hücresi ve
damarın çevresini döşeyen perivaskuler retiküler hücre
yapar.
28.İletinin en hızlı olduğu lif en kalın liflerdir. (A alfa-İskelet kasını
motor inerve eder) C lifleri myelinsiz ve en ince oldukları için
en yavaş liflerdir. C lifleri yavaş ağrını iletilmesinde sorumludur.
Yavaş ağrıdan ve akson refleksinden sorumlu nörotransmitter
P maddesidir.
29.Gama deşarjı kas iğciğini inerve eder. Gama deşarjı artar
ise kas iğciğinin boyu kısalır. Bu nedenle sensivitesi artar.
Böylelikle kasın boyundaki uzamayı daha kolay algılar.
Refleksler canlanır, kasın tonusu artar. Kas iğciği kasın
boyundaki uzamayı algılar. Golgi tendon organı ise
tendonun gerilimini algılar. Tendon gerilirse kas kasılması
inhibe olur. Derin tendon refleksleri monosinaptikdir.
30.İskelet kasında, nöronda depolarizasyon yapan
iyon sodyumdur. Düz kas ve pacemaker hücresinde
depolarizasyon yapan iyon kalsiyumdur. Myokard
hücresinde depolarizasyon yapan iyon sodyum ve
kalsiyumdur. Kalsiyum ayrıca iskelet kasında troponin C’ye,
düz kasda kalmodiline bağlanarak kontraksiyon kenetini
başlatır. Kalsiyum nöronda presinaptik bölgeye girerek
nörotransmitterin ekzositozla salınmasında görevlidir.
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
17
33: Akciğer volümleri
Kalsiyumu iskelet kasında sarkoplazmik retikuluma girip
çıkaran protein ryanodindir (defektinde malign hipertermi).
Bu işi myokardda ise fosfolamban yapar. Kalsekestrin
kalsiyumu S.R’de depolar.
31.İskelet kasındaki myozin başının ve dynein proteinin ATPaz
fonksiyonu vardır. Oluşan enerji ile myozin aktini çekerek,
mikrotüpler ise birbiri üzerinden kayarak hareket gerçekleşir.
İskelet kasında T tubul depolarizasyonun hücreye yayılmasını
kolaylaştırır. Düz kasda T tubul yoktur onun yerine kaveola
cismi vardır.
32.GABA beyinde, glisin medulla spinalisde klor kanalını
açarak inhibisyon oluşturur. Glutamat ise NMDA ve AMPA
reseptörü üzerinden eksitasyon oluşturur. Bellekten sorumlu
nörotransmitterdir.
emilim hem sekresyon). Potasyum sekresyonu aldesterona
bağlıdır.Kan potasyumu artarsa aldesteron artar. Potasyum
sekresyonu artar. Makula denza distal tübülün ozmoreseptör
içeren kısmıdır. Makula denza’ya az miktarda NaCI gelirse,
afferent arteriolün çeperindeki jukstaglomerüler hücreden
renin salınır.
38.Akciğerde klara hücresi bronşiolde bulunur. Klara ve alveolde
bulunan tip II pnomosit surfektan ve kök hücre görevi yaparlar
(Kemiğin kök hücresi periostun altında bulunan osteoprogenitör
hücredir). Ventilasyon kanda çözünmüş CO2 ile ilişkilidir.
Kandaki O2 ise ventilasyon perfüzyon dengesi ile ilişkilidir.
Akciğerde alveol hava gelmezse içindeki O2 azalır. Bu da
pulmoner arterde vazokontraksiyon oluşturur. Akciğer dışındaki
dokularda ise O2’nin azalması, CO2 artması, adenozin, laktat
arterleri gevşetir. Solunum yollarında endokrin fonksiyon yapan
hücre küçük granüler hücredir. (KGH) Endokrin fonksiyon
yapan hücre (APUD) krom ve gümüşle boyanır (Kromafin
veya argentofil hücre).
39.Epididim spermlerin hareket kazandığı yerdir. Duktus
deferensde spermler depo edilir. Ejekulatta bulunan şeker
fruktozdur. Fruktoz ve ejekulatın %80’ini vezikula seminalis
yapar. Kan testis bariyerini oluşturan hücre birbirine zonula
okludensle tutturulmuş sertoli hücresidir. Retinada bulunan
destek hücresi müller hücresidir. Sentrasiner hücre pankreasta
bulunur. Osteoklast çok nükleusludur. (Asit fosfataz yaparak
kemiği sindirir.) Osteoklast monosit kaynaklıdır. Mikrovillus
(incebarsak ve proksimal tüp) ve sterosilia (epididim) emilimi
arttırır. Kadherin zonula adherans bağlantısında bulunur.
Kornea çok katlı yassı, konjuktiva çok katlı silendirik epiteldir.
Desmozom tipi bağlantı st. Spinozumda bulunur. Yağ bezi
holokrin salgı yapar. Süt salgısı ve koltuk altı koku (feromon)
apokrin salgıdır. Gianuzi yarımayı subling-mand. bezde
bulunur.
34: Gerilme ve Ters Gerilme Refleks Arkı
35.TRH, serotonin, histamin prolaktini arttırır. Dopamin prolaktini
azaltır. Nöropeptit Y iştahı açan hormondur. Yağ dokusundan
salınan leptin nöropeptit Y’yi baskılayarak iştahı keser. Lateral
hipotalamus iştahı açar. Ventromedial kısmı iştahı kapatır.
Göze ışık düşünce rod ve kon hücresinde cGMP azalır.
36.CCK ve parasempatik safra kesesini kasar, pankreasdan
enzim salgısını yaptırır. Sekretin pankreastan bikarbonat
salgısı yaptırır. VİP ve sempatik sistem safra kesesini gevşetir.
VİP su ve elektrolit sekresyonu yaptırıp ishal yapar. VIP alt
özefagus sfinkterini gevşetir. GIP insülin salınımını arttırır.
Büyüme hormonu yaptıran ise ghrelindir.
37.Sodyum, fosfat, kalsiyum, potasyum, bikarbonat, glikoz,
aminoasit ve suyun en çok emildiği yer proksimal tübüldür.
Magnezyum ise henle çıkan kısmından en çok emilir. PTH
proksimal tüpten fosfat, bikarbonat, aminoasit emilimini azaltır.
PTH distal tüpten kalsiyum emilimini arttırır. Potasyum
proksimal ve distalden emilir. Distalden sekrete de edilir (Hem
40.Nörotransmitter salınımı presinaptik bölgeye kalsiyum
girmesiyle oluşur. Magnezyumlu ortamda NT salınımı
azalır. SNARE protein ve Rab 3, NT salınımınında vezikülün
membrana yapışmasını sağlar.
41.APUD hücresi (Kromaffin, Argentofin) hücre nörokrin salgı
yapar. Adrenal medulla aynı boyanma özelliğine sahiptir.
42.Kluver-Bucky sendromu amigdala lezyonunda, Subtalamik
lezyonda ballismus oluşur.
43.Korneada çok katlı yassı epitel, epidididimde sterosilyalı epitel
bulunur.
44.Diskus interkalaris kalpte bulunan bağlantıdır. Kalpte en yavaş
ileti AV nod, en hızlı ileti purkinje hücresinde oluşur.
45.Nissl cismini GER oluşturur. Herring cismi arka hipofizde
nörofizinin yaptığı inklüzyondur. Sentrasiner hücre pankreasta
bulunur.
46.Desmozom str. Spinozumda bulunur. Elaidin str. Lusidumda
bulunur. Hemidesmozum hücreyi bazal laminaya bağlar. Laminin
ve entaktin bazal laminada bulunan glikoproteinlerdir.
47.Ventilasyon kandaki CO2 ile ilşkilidir. Ventilasyon/ perfüzyon
oranı artarsa oksijenasyon artar. MetHb, KarbosiHb ve Hb F;
Hb oksijen eğrisini sola kaydırır (Afinite artar).
www.tusdata.com
18
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
48.Hücrede en büyük organel: Nükleustur ve vücuttaki en
büyük nükleus: Spinal ganglion ve Oositler de bulunur
49.Hücrede kalsiyumun en yüksek olduğu organeller:
Endoplazmik retikulum ve Mitokondri
50.Mitozun metafaz safhasında kromozomlar ekvatorda
toplanır
51.Hücre bölünmesinde İnterfaz safhasının G1 evresi sitoplazma
hacminin arttırıldığı evredir..
52.Kas kasılması sırasında I ve H bantlarının boyu kısalır. Diğer
bantların boyu değişmez
53.Kolegog maddeler: safra kesesinin kontraksiyonunu sağlayan
maddelerdir. Kolesistokinin kolegog bir maddedir, koleretik
maddeler safra yapımını arttıran maddelerdir. Sekretin
koleretik bir maddedir
54.Hepatositler ile portal alan arasındaki boşluğa MALL aralığı
denir.
55.Retinada iç pleksiform tabakada, bipolar nöronlar ile ganglion
tabakası sinaps yapar
56.Gap junctionın yoğun olarak izlendiği hücrelere örnek:
Kalp kası hücresi, osteositler,visseral düz kas hücreleridir
57.Telomer: Hücre DNA’sında telomer denilen nükleotid zinciri
bulunur. Telomeraz bu zincirin okunmasında görevlidir.
Telomer organizmaların ölüm yaşını belirler.
58.Ara filamanlar: Desmin kas dokusunda, vimentin mezenkim
dokusunda, sitokeratin epitel dokusunda bulunan ara
filamanlardır. Tümör hücresi vimentin içeriyorsa sarkom,
sitokeratin içeriyorsa kanser hücresi demektir.
59.cGMP: cGMP’yi ikinci haberci olarak kullanan hormonlar ANP,
BNP, NO, Guanilin, E.Coli (Stabi toksin)’dir.
60.Epitel hücrelerinin bağlantı birimlerinde bulunan zar
proteinleri;
İntegrinler
Hemidesmozom
Desmagleinler
Desmozom
Kadherin
Zonula adherens
Konneksin
Neksus
Okludinler, Zo proteini
Zonula Okludens
61.DERİ KATMANLARI
Epidermis yukardan aşağıya doğru şu tabakalardan oluşur.
1. Stratum Corneum; çekirdeksiz çok yassı, içinde keratin
ve lipide benzeyen bir boynuz yağı bulunur.
à
à
à
à
à
2. Stratum Lucidum; yalnızca eliçi ve ayak tabanlarında
bulunur. Bol eleidin maddeleri içerir.
3. Stratum Granulosum; 2-3 sıralı iğ şeklinde içinde
keratohyalin granülleri bulunan yassı hücrelerden
oluşmuştur.
4. Stratum Spinosum; desmozom denilen protoplazmik
uzantılarla birbirine bağlanmış 6-7 sıra poligonal
hücrelerden oluşur. Bazı hastalıklarda (Örn, Pemfigus)
desmozomlar parçalanır ve epidermis dermisten kolayca
uzaklaşır.
5. Stratum Bazale (germinativum); mitotik aktivite gösteren
tabakadır ayrıca melanositler de bulunur.
Dermis’te;
1. Stratum papillare, epidermisin içine bir takım uzantılar
yapar ve bu papillaların içinde kapiller şebeke bulunur.
2. Stratum retikülare; kollajen ve elastik lifler ağ şeklinde
bir yapı oluşturduğu için, basınç ve çekme gibi mekanik
etkilere dayanıklıdır.
62. Germ katmanlarından gelişen yapılar
Ektodermden orjin alanlar: MSS, periferik sinir sist., duyu
organlarının duyu epiteli, epidermis ve deri ekleri, hipofiz, diş
minesi ve bazı organların epiteli (parotis vb.)
Mezodermden orjin alanlar: Bağ dokusu, kıkırdak ve
kemikler, çizgili ve düz kas, Kan hücreleri, Kalp ve damar,
böbrekler, gonadlar ve boşaltım yolları, böbrek üstü bezi
korteksi ve dalak
Endodermden orjin alanlar: solunum sistemi epiteli,
sindirim kanal epiteli ve türevleri (KC, pankreas), Tonsil, tiroid,
paratiroid, timus parankimi, mesane ve üretra epitelinin çoğu,
östaki borusu ve orta kulak boşluğu
63.Dalak’ta T hücresi : Sentral arter çevresindeki periarteriyel
lenfatik kılıfta bulunur.
B hücresi
: Beyaz pulpada bulunur.
Makrofaj
: Marjinal sinüste bulunur.
64.Özefagus kanseri: Seroza bulunmadığı için özefagus
kanserleri çok hızlı mediastendeki komşu organlara yayılım
gösterir. Özefagus kanseri en sık orta 1/3 lük kısımda
yerleşir. Histolojik tipi ise epidermoid karsinomdur.
65.Sertoli hücresi:Sertoli hücresi testiste seminifer tüplerin
etrafında bulunan hücredir. Fagositoz, androjen bağlayıcı
protein, inhibin, MIF ve kan testis bariyerinden sorumludur.
66.Adipokinler: Adipokinler yağ dokusunda salınan hormonlardır.
İnsülin etkisini arttırır veya azaltırlar. Leptin ve adiponektin
insülin rezistansını azaltırken, TNF alfa ve rezistin, obezite
(sendrom x) hastalarında insülin rezistansı oluştururlar.
67.Hiperkalsemi: Toplumda hiperkalseminin en sık nedeni
hiperparatiroidi iken, hastanede yatan hastalarda en sık sebep
tümör kemik metastazlarıdır.
68.Potasyum tüplerden hem geri emilip hem de sekrete edilen
tek iyondur.
69.Nissl cismi ve kromatoliz: Nöron stoplazmasında bulunan
granüllü endoplazmik retikulum, nissl cismini oluşturur.
Akson kesilerinde bu cismin sayısı azalır. Bu olaya
kromatoliz denir.
70.Merkezi sinir kılıfları: Beyni en dıştan örten zar duramaterdir
(epinöriuma karşılık gelir). Duramater altında kortikal
sulkusların üzerinden geçen araknoid zar (Perinöriuma
karşılık gelir). En içte ise sulkusların içini döşeyen piyamater
(endonöriuma karşılık gelir) bulunur.
71.ADENOZİN: Beyinde inhibitör nörotransmitterdir. Çay ve
kahve adenozin reseptörünü bloke eden metilksantin (Teofilin
ve kafein) içerirler.
72.Hücre içi ve dışı arasında en büyük konsantrasyon farkı olan
elektrolit kalsiyumdur. Ekstrasellüler kalsiyum, intrasellüler
kalsiyumun 10.000 katıdır.
73.Fotonların etki mekanizması (görme) cGMP azalmasıdır.
74.Periferik rezistansın esas belirleyicisi Arteriollerdir.
75.Ginkgo bloba PAF antagonistidir.
76.4. kalp sesi her zaman patolojik kabul edilmelidir.
4. kalp sesi AF’de kaybolur.
Diastolik üfürümlerde her zaman patolojik kabul edilmelidir.
Gebelerde buna dahil!!!
77.Spirometre ile ölçülemeyenler:
- Rezidüel hacim
- FRC (Fonksiyonel rezidüel kapasite)
- TAC (Total Akciğer kapasitesi)
78.CO2 oranı en yüksek
alveol havası
CO2 oranı en düşük
inspirasyon sonrası ölü boşluk
à
à
79.Vazopresin varlığında ve yokluğunda böbrekte sıvı en fazla
proximal tübülden emilir.
80. Mezengial hücreler RES’e ait makrofajlardır.
81. Glikoprotein yapıda olan hormonlar:
- FSH
- TSH
- LH
- Eritropoietin
- hCG
- İnhibin
82.İnsülin lipoprotein lipazı aktive eder. İnsülin hormona
duyarlı lipazı inhibe eder.
83.Albumin, prealbumin, transferin negatif akut faz
proteinleridir.
84. JAK - STAT yolu ile sinyal iletimi
- GH
- leptin
- Prolaktin
- IFN - γ
- Eritropoietin
- lenfokinler (IL-6)
85. - İnsülin sekresyonunu en fazla artıran aminoasit lösin
- GH salınımını en fazla artıran aminoasit arjinin
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
86.D vitamini
25 hidroksilasyona karaciğer endoplazmik retikulumunda 1α
hidroksilasyona böbrek mitokondrisinde uğrar.
87.Tutucu bağlar
à zonula adherens,
desmozom
Geçirgen olmayan bağlantı àzonula ocludens
İletişim sağlayan bağlantı àgap junction
88.Langerhans hücreleri str. spinosum da yer alır.
89.Özefagus ve rektumun serozası yok!
90.Gianuzzi yarımayları mikst bezlerde bulunur. Submandibuler
bez de mikst (seröz ağırlıklı) bezlerdendir.
91.Santral arte à Dalak’ta
Santral ven à Karaciğer’de
Santral kanal à Medulla Spinaliste bulunur.
92.Von Ebner Bezleri
Brunner Bezleri
: Dil
: Duodenum’dadır.
93.Plexus mirabilis: İki arter veya iki ven arasındaki anastomozdur.
Böbrekte glomeruluslarda, karaciğer sinuzoidlerinde ve
hipofizde görülür.
94.Paneth Hücreleri: İnce barsakta bulunur. Protein polisakkarit
kompleksi sentezi yapan ekzokrin seröz hücrelerdir. Lizozim
enzimi içerirler.
Lizozim antibakteriyel aktiviteye sahiptir ve barsak florasının
kontrol edilmesinde önemli bir rolü vardır.
95.Marjinal zon: Dalak’da kırmızı pulpa ile beyaz pulpa
arasındadır. Makrofaj bulundurur. Dalakta aktif fagositozun
olduğu yerdir.
96.Clara hücreleri: Terminal bronşiollerin epitelinde bulunur.
Bronşial yüzü koruyan glikozaminoglikonları salgılar.
97.Kastrasyon hücreleri
à ön hipofizde
Pitusit hücreleri
à arka hipofizde
98.Hb sentezinin başlaması
à polikromotofilik eritroblast
Çekirdeğin en son görüldüğü à ortokromatofilik eritroblast
(normoblast)
99.Hofbauer hücreleri: Plasental villüslerde bulunan özelleşmiş
fetal fagositlerdir.
100.Fetusta kanın en kirli olduğu damar Umblical arter değil
VCS’dur.
101.KAN HÜCRELERİ
BİLGİLER!!!
HAKKINDA
ÇOK
ÖNEMLİ
Lökositler: Nötrofil (sayıca en çok olan),eozinofil,bazofil(sayısı en
az olan), lenfosit,monosit (en büyük olan ve dokuda makrofajlara
dönüşen)
* Trombositlerin babası megakaryosittir(en büyük kemik iliği
hücresi)
19
*
Granülositlerin babası myeloblasttır(myeloblastpromyelosit-myelosit-metamyelosit-bant şeklinde ilerler)
*
Metamyelositte mitoz son bulur.
*
Metamyelosit fagositoz yeteneği olan ilk elemandır.
*
Myelosit spesifik granüllerin oluştuğu ilk elemandır.
*
Ayrıca myelosit granülositlerin eozinofil-bazofil-nötrofil
diye ayrıldığı evredir!!!
*
Eritrositlerin babası eritroblastlardır
*
Lenfositler lenfoblastlardan gelişirler
102. Dikkat àUmbilikal ven ile arteri karıştırmayın!!!
BAZI FETAL YAPILAR ve ERİŞKİNDEKİ KALINTILARI
Umbilikal arter .................Lateral umbilikal ligament ve medial
umblikal katlantılar
Umbilikal ven ...................Lig. Teres hepatis
Ductus arteriosus ............Lig. Arteriosus
Ductus venosus...............Lig. Venosum
Urachus (Allantois)..........Median umbilikal ligament
Nucleus pulposus............Notokord
Gubernakulum .................Erkekte….Gubemakulum testis
.........................................Kadında…Overin round ligamenti
Mezanefrik tübüller..........Erkekte… ductuli eferentes
...........................................Kadında… epoöforon, poraöforon,
Gardner kanal, kisti
Paramezanefrik duktus ...Erkekte… appendiks testis
...........................................Kadında…uterus, fallop tüpü,
morgagni kisti
Sinüs Tüberkülü ..............Erkekte… seminal colliculus
...........................................Kadında…Himen
Labioscrotal kabarıntılar.Erkekte… Scrotum
.........................................Kadında… Labium majus pudendi
103.Organeller ve enzim içerikleri
Lizozomda à Asit fosfataz, Elastaz, karboksipeptidaz,
hiyalüronidaz, nöraminidaz, ribonukleaz, Deoksiribonukleaz,
Fosfataz, Arilsulfataz, Kollajenaz, Katepsin, Glikozidaz,
Mitokondriyonda àMonoamin oksidaz (MAO), Glutamat
dehidrogenaz, NADH dehirdrogenaz, sitokrom oksidaz,
süksinat dehidrogenaz (iç zarda)
Düz yüzlü endoplazma retikulumunda àGlukoz 6 fosfataz
Peroksizomda àOksidazlar ve katalaz
Golgi àGalaktozil transferaz, Glikozil N-asetil transferaz
Plazma membranı àNa+-K+-ATP az , 5’ nukleotidaz
www.tusdata.com
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
20
Elastik kıkırdakà Kulak kepçesi, dış kulak yolu, östaki
borusu, epiglottis, kuneiform kıkırdak
104: Hücre tipleri veya tümörlere özgül ara
filamanlar
Fibröz kıkırdak à İntervertebral disk, simfizis pubis,
tendonların kemiğe yapışma yeri
Ara Filaman
Hücre Veya Tümör Özgüllüğü
Sitokeratin
Epitel hücreleri
Epitel kökenli tümörler (skuamöz karsinom,
adenokarsinom)
Vimentin
Endotel hücreleri, vasküler düz kas,
fibroblastlar, kondroblastlar, makrofajlar.
Mezenşimal tümörler (fibrosarkom,
liposarkom, angiosarkom, kondrosarkom,
osteosarkom)
Desmin
İskelet kası, nonvasküler düz kas
Kas tümörleri (rabdomyosarkom)
Osteositler
Nörofilaman
Nöronlar
Osteoklastlar
Osteoprogenitör hücreler àOsteoblastlara dönüşür
Osteoblastlar
Astrositler,
oligodendrogliya,
mikrogliya,
Schwann hücreleri, ependimal hücreler ve
pitüisitler.
Gliya hücrelerinden köken alan tümörler
Lamin A,
B, C
Çekirdek zarının
hücrelerde bulunur
yaprağında-
Osteoid yapımını (Tip 1 kollajen, proteoglikan, glikoprotein
yapımını) sağlar
•
Alkalen fosfataz içerir
•
Osteositlere farklanır
110. SARKOMER YAPISINDA VE KAS HÜCRELERİNDE YER
ALAN BAZI ÖZEL PROTEİNLER
105. Mononükleer fagositer sistem’e ait bazı hücreler:
•
Titin: Sarkomerin aşırı gerilmesini önleyen kalın
filamanların yapısında bulunan miyozinin her iki
tarafında bulunup miyozini Z diskine tutturan helezon
yapılı proteindir.
•
alfa-aktinin: İnce filamanları birbirine paralel tutan ve Z
çizgisine tutturan çomak biçimli proteindir.
•
Nebulin: İnce filamanları Z diskine tutturan, elastik
olmayan bir proteindir. alfa-aktinine yardımcı olur.
•
Miyomezin: Kalın filamanları M çizgisine bağlar.
•
Tropomodulin: Aktine bağlanır. Sarkomerdeki aktin
filamanlarının boyunu ayarlar.
•
C proteini: M çizgisinde miyomezin gibi miyozini
bağlar.
•
Desmin: İki miyofibrilin Z çizgileri arasında uzanarak Z
çizgilerini birbirine bağlayan birden çok iplikçiği bulunan
bir proteindir.
•
Plektin: Desmin filamanlarını birbirine tutunduran
proteinlerdir.
•
Riyanodin Reseptörleri: Kasta, sarkoplazmik
retikulum zarında bulunan kalsiyum kanal reseptörüdür.
Sitoplazmaya kalsiyum serbestleşmesinden sorumludur.
Malign hipertermide bu reseptörler doğuştan
mutasyonludur ve vücut ısısı ölümcül düzeylere kadar
yükselebilir.
•
Ca++ ATPaz Pompası: Sarkoplazmik retikulumdan
salınarak sitoplazmaya geçiş Ca ++ ‘u geriye
pompalayarak uzaklaştırır.
•
Kalsekestrin: Endoplazmik retikulum içinde kalsiyumu
bağlayarak depolanmasını sağlayan proteindir. ER’nun
Ca++ depolama kapasitesini 40 kat arttırır.
•
αβ-kiristallin: Desminlerle ilişkili bir ısı-şok proteinidir.
Bu ara flemanların stres sonucu hasar görmesini
önler.
•
Distrofin: Laminin (eksternal laminada bulunur) ile aktin
filamanları birbirine bağlar. Bu proteinin eksikliğinde X’e
bağlı kalıtsal bir hastalık olan Duchenne’in musküler
distrofisi görülür. Miyofilamanlar ve çevre doku arasında
bağlantı kesildiğinde kas işlevi bozulur.
•
Miyoglobin: Kasta oksijen depolayan proteindir.
•
Oksijen afinitesi hemoglobinden fazladır.
Kan.....................................
àmonositler
Gevşek bağ dokusu ........ àmakrofaj (histiyosit)
Böbrek ............................... àmezengial hücreler
SSS .................................... àMikrogliya
Deri .................................... àLangerhans hücresi
Karaciğer ........................... àKupffer hücreleri
Akciğer .............................. àAlveoler makrofajlar
Kemik................................. àOsteoklast
Sinoviyum ......................... àSinüzoidleri döşeyen hücreler
Dalak .................................. àKırmızı pulpa makrofajlar
106. Glikozaminoglikanlar:
•
En heterojen GAG keratan sülfattır.
•
En kısa zincire sahip glikozaminoglikan kondroitin
sülfattır.
•
Tek sülfatlanmamış glikozaminoglikan hiyaluronik
asittir.
•
Bağ dokusu ara maddesinde heparan sülfat
bulunur.
Kondroitin - 4 sülfat àhiyalin ve elastik kıkırdakta,
Kondrotin - 6 sülfat ve dermatan sülfat
àtendon, ligament,
dermis'te,
Heparan sülfat àkaraciğer, dalak'ta yaygın olarak bulunur.
107. Bazı önemli kollajenler ve bulundukları yerler:
Tip I
àDeri, kornea, tendon ve kemik
Tip II
àKıkırdak
Tip III
àDüz kas, damar duvarında
Tip IV
àBazal membranda
Tip V
àPlasenta bazal membranında bulunur.
108. Hiyalin kıkırdakàUzun kemiklerin eklem yüzü (eklem
kıkırdakları), kostal kemiklerin ventral ucu, burun, larinks,
trakea, bronşlar
à Monositlerden gelişir
Kemik rezorbsiyonundan sorumludur, hidroklorik asit ve
proteolitik enzimler salgılar.
İD:03t039
Vücutta en fazla bulunan glikozaminoglikan kondroitin
sülfattır.
à Osteoblastlardan farklanır
Kemik matriksinin devamlılığını sağlar
•
tüm
•
à Kemik yapımından sorumlu
•
•
Glial fibriler
asidik
protein
(GFAP)
iç
109. KEMİK HÜCRELERİ
111. BOS sıvısı içeriğinin plazma ile karşılaştırılması:
BOS değeri plazma değerine eşit olanlar
HCO3-, Osmolarite
www.tusdata.com
àNa , Cl ,
+
-