faaliyet raporu 2012

Transkript

FAALİYET RAPORU
2012
FAALİYET RAPORU
2012
TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012
Bölüm I
Bölüm II
Bölüm III
Bölüm IV
• Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi
• Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler
• 2012 Yılı Kar Dağıtım Önerisi
• Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı ve Uyum Raporu
• Yönetim Kurulu Raporu
• Otomotiv Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri
• 2012 Yılı Kar Dağıtım Tablosu
• Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi • CEO’nun Değerlendirmesi
• Şirket Hakkında Bilgiler
• Denetim Kurulu Raporu
• Yönetim ve Denetim Kurulları
• Bağlı Ortaklıklar
• Bağımsız Denetim Raporu ve Mali Tablolar
• Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler
• Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri
• Kar Dağıtım Politikası
• Üst Yönetim
• 2012 Yılı Faaliyetleri ve Başarıları
• Ücret Politikası
Çalışmaları
• Bağlı Şirket Raporu
• Bilgilendirme Politikası
02
Bölüm I
04
• Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi
• Yönetim Kurulu Raporu
• CEO’nun Değerlendirmesi
• Yönetim ve Denetim Kurulları
• Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler
• Üst Yönetim
Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi
TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM
ŞİRKETİ’NİN 29 MART 2013 TARİHLİ 45. OLAĞAN
ORTAKLAR GENEL KURULU TOPLANTI GÜNDEMİ
1. Açılış ve Toplantı Başkanlığı’nın seçimi
2. Şirket Yönetim Kurulu’nca hazırlanan 2012 Yılı Faaliyet
Raporu’nun ve Yönetim Kurulu Raporu’nun okunması, müzakeresi ve onaylanması
3. 2012 yılı hesap dönemine ilişkin Denetçi Raporu’nun ve Bağımsız Denetim Rapor Özeti’nin okunması
12. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim Kurulu tarafından yapılan Bağımsız Denetleme Kuruluşu ve Topluluk Denetçisi seçiminin onaylanması
13. Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurul çalışma esas ve usullerine
ilişkin kuralları içeren “Genel Kurul İç Yönergesi” teklifinin kabulü,
değiştirilerek kabulü veya reddi
4. 2012 Yılı hesap dönemine ilişkin Finansal Tablolar’ın okunması,
müzakeresi ve onaylanması
14. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında, 2012
yılı içerisinde ilişkili taraflarla yapılan işlemler hakkında Pay
Sahipleri’ne bilgi verilmesi
5. Türk Ticaret Kanunu’nun 363. maddesine göre yıl içerisinde
Yönetim Kurulu üyeliklerinde yapılan değişikliğin onaylanması
15. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, Şirket’in
“Bilgilenidirme Politikası” hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi
6. Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket’in 2012 yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı ibra edilmesi
16. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirket’in
2012 yılında 3. kişiler lehine verdiği teminat, rehin, ipotek ve kefaletler hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi
7. Denetçilerin Şirket’in 2012 yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı
ibra edilmesi
8. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, 2012 yılı ve
izleyen yıllara ilişkin Şirket’in “Kar Dağıtım Politikası” hakkında Pay
Sahipleri’ne bilgi verilmesi
9. 2012 yılı kârının dağıtılması ve kar dağıtım tarihi konusundaki
Yönetim Kurulu’nun önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya
reddi
10. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim
Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için “Ücret Politikası” ve
politika kapsamında yapılan ödemeler hakkında Pay Sahipleri’ne
bilgi verilmesi ve onaylanması
11. Yönetim Kurulu üyelerinin aylık brüt ücretlerinin belirlenmesi
06
17. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirketin
sosyal yardım amacıyla, 2012 yılında vakıf ve derneklere yaptığı
bağış ve yardımlar hakkında Pay Sahipleri’ne bilgi verilmesi [ve
2013 yılında yapılacak bağışlar için üst sınır belirlenmesi]
18. Yönetim hakimiyetini elinde bulunduran Pay Sahipleri’ne, pay
sahibi Yönetim Kurulu Üyelerine, üst düzey yöneticilere ve bunların eş ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhrî yakınlarına; Türk
Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. maddeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde izin verilmesi ve Kurumsal
Yönetim İlkeleri doğrultusunda 2012 yılı içerisinde bu kapsamda
gerçekleştirilen işlemler hakkında Pay Sahipleri’ne bilgi verilmesi
19. Dilek ve görüşler
Yönetim Kurulu Raporu
Güçlü bir üretici ve güçlü bir distribütör olan Tofaş, teknoloji gücü, üretim esnekliği ve iş
ortaklarına sağladığı katma değer ile uzun vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlayan bir
şirket olarak yoluna devam etmeyi hedeflemektedir.
Değerli Hissedarlarımız,
Kıymetli İş Ortaklarımız ve Çalışanlarımız,
2012, küresel değişimlerin etkisini gösterdiği zorlu bir ortamda
başarılı sonuçlar elde ettiğimiz bir yıl olmuştur.
Dünya, 2008 küresel krizinin artçı dalgalarıyla sallanmaya devam etmektedir. Küresel ekonomik büyüme büyük ölçüde Çin,
Hindistan, Rusya, Brezilya ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler
öncülüğünde sürmektedir.
2012 yılı için küresel ekonomideki büyüme beklentisi %3 iken
gelişmekte olan ekonomiler için ise bu oran %5 seviyesindedir.
Euro Bölgesi’nin küçüldüğü 2012 yılında ABD ekonomisi için ise
%2,3 oranındaki büyüme beklentisi küresel ekonomi açısından
önemli bir itici güç olarak değerlendirilmektedir.
2013 yılında küresel ekonominin 2012 yılına kıyasla kısmen daha iyi
bir seyir izlemesi beklenmektedir. Küresel ekonomideki büyümede
en önemli rolü yine gelişmekte olan ekonomiler üstlenecektir. 2013
yılında, dünya ekonomisinin %3,5, gelişmekte olan ekonomilerin
ise %5,5 seviyesinde büyüme göstereceği öngörülmektedir. Euro
Bölgesi’ndeki daralmanın azalarak devam edeceği beklenmektedir.
Dünya otomotiv sektörü de küresel ekonomideki gelişmelere paralel
bir seyir izlemektedir. Küresel pazar büyürken, bölgesel farklılıklar
daha belirgin hale gelmektedir. Dünya otomotiv pazarı 2012 yılında
%4,4 oranında artışla 83,4 milyon adet seviyesine ulaşmıştır. Bu
dönemde Kuzey Amerika pazarı %12 büyürken, Türkiye’nin en
büyük ihraç pazarı konumundaki Avrupa’da yıl boyunca süren krizin etkileri hissedilmiştir. Avrupa otomotiv pazarı %8,4 daralarak
14,3 milyon adet seviyesine gerilemiştir. 2013 yılında da Avrupa’da
daralmanın devam edeceği beklentisi hakimdir.
Türkiye ekonomisinde 2012 yılında bir önceki yıl sergilenen hızlı büyümenin ardından devreye alınan ekonomiyi soğutma tedbirleri etkisini
başarılı şekilde göstermiştir. 2012 yılında yurt içi talebin nispeten
zayıf seyri neticesinde ithalat %1,8 oranında azalmıştır. İhracattaki
pazar çeşitlendirmesine bağlı olarak ülke ihracatı yıllık bazda %13,1
08
artış kaydetmiştir. Böylece dış ticaret açığı 2012’de bir önceki yıla
kıyasla %20,7 oranında azalmış, ihracatın ithalatı karşılama oranı
ise %56,1’den %64,5 seviyesine çıkmıştır. Türkiye ekonomisinin
2012 yılında %2,8 seviyesinde büyümesi beklenmektedir. 20132015 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program, potansiyel büyüme
hızına ulaşmayı, cari işlemler açığını daha da azaltmayı, enflasyonu
düşürmeyi, kamu mali dengelerini iyileştirmeyi, makroekonomik
ve finansal istikrarı güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Buna göre ülke
ekonomisinin 2013 yılında %4,5 büyümesi öngörülmektedir.
Türkiye otomotiv sanayi de en büyük ihraç pazarımız Avrupa’daki
daralmanın etkilerini hissetmiştir. Araç üretimi 1 milyon adet
barajının üzerinde kalmaya devam ederken, otomotiv sanayimiz
yaklaşık 730 bin adet araç ihracatı gerçekleştirmiştir. Toplam otomotiv ihracat adedimiz %7,7 azalırken, hafif ticari araç ihracatı
%10 seviyesinde gerilemiştir. Yine de otomotiv sektörü, ana ve
yan sanayiyle birlikte 2012 yılında 19 milyar ABD dolarını aşan
ihracata imza atarak yine lider sektör olmayı başarmıştır.
İç pazara baktığımızda ise 2012 yılında otomobil ve hafif ticari
araçtan oluşan toplam pazar 777 adetle %10 oranında daralmıştır. Pazarın daralmasında ÖTV oranlarındaki artışa ek olarak
ekonomik aktivitenin yavaşlaması da etkili olmuştur. Bu duruma
rağmen 2012, otomotiv satışlarında tarihin ikinci rekor yılı olarak
kayıtlara geçmiştir. Son 4 yılda otomotiv pazarının 700 bin adedin
üzerinde kalarak istikrarlı bir seyir izlemesi dikkat çekicidir.
Türkiye otomotiv sektörünün 2013’te 2012 yılına paralel bir seyir
izlemesi beklenmektedir. İç pazarın toplamda 750 bin adet üzerinde, üretimin ise 1 milyon adet seviyesinde gerçekleşmesi
öngörülmektedir.
Küresel gelişmeler, göreceli olarak daha güçlü bir ekonomik performans sergileyen Türkiye açısından bazı fırsatları beraberinde
getirmektedir. Türkiye, dünyanın en büyük 17’nci otomotiv üreticisi
ve Avrupa’nın en büyük hafif ticari araç üreticisi olarak konumunu
güçlendirmektedir. Otomotiv sektörümüzün orta ve uzun vadede ortaya koyduğu iddialı hedeflere ulaşmasında yeni teknoloji ve Ar-Ge
yatırımları büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda yeni ve katma
değeri yüksek yatırımlar, ülkemizdeki yetkin iş gücü, güçlü yan sanayi
ağı ve sağlanan teşviklerin de desteğiyle ülkemize çekilerek sektörün
rekabetçiliği sürdürülebilir kılınacaktır. Türkiye’nin hem otomobil hem
de hafif ticari araç üreten tek otomotiv şirketi konumundaki Tofaş, 44
yılı aşkın süredir Koç Holding ve Fiat Auto ortaklığında başarılarıyla yoluna devam etmektedir. Yıllık 400 bin adetlik kapasitesiyle Türkiye’nin
en büyük üretim kapasitesine sahip otomotiv şirketidir. 2012 yılında 4
milyonuncu aracını banttan indirmenin gururunu yaşamıştır.
Bursa’daki fabrikasında Fiat, Peugeot, Citroen, Opel ve Vauxhall
olmak üzere 5 global markaya birden üretim yapan tek şirket olan
Tofaş, 2012 yılında Türkiye otomotiv sektöründeki güçlü konumunu
sürdürmüştür. Bu dönemde 256.428 adetlik üretimle toplam sanayi üretiminin %23,8’ini, 154.068 adetlik ihracat hacmiyle, sektör
ihracatının %21,1’ini tek başına gerçekleştirmiştir. 2012 yılında 2
milyar 56 milyon ABD dolarını bulan ihracat tutarı ile ülkemize en
fazla ihracat geliri sağlayan üç otomotiv şirketinden biri olmuştur.
Tofaş ayrıca 2012 yılında 394 milyon dolar dış ticaret fazlası vererek
otomotivde dış ticaret dengesine olumlu bir katkı yapmıştır.
Tofaş iç pazarda da önde gelen iki şirketinden biri konumundadır.
Fiat ve Chrysler şirketlerinin küresel entegrasyonu sonucunda Tofaş, Chrysler Grubu ürünlerinin de satış ve satış sonrasında Türkiye temsilciliğini üstlenmiştir. 2012 yılı başı itibarıyla Jeep markası
başarılı şekilde Tofaş bünyesine katılmıştır. İç pazarda temsil ettiği
markalarla 2012 yılında toplamda 104.599 adetlik satış rakamına
ulaşmıştır. Toplam pazardan %13,4 oranında pay alan Tofaş, son
3 yıldır üst üste 100 bin adedin üzerinde araç satışı gerçekleştirme
başarısı göstermiştir.
Tofaş’ın 2012 yılında elde ettiği üretim ve satıştaki başarısı güçlü
finansal sonuçlarına da yansımaktadır. Tofaş, 2012 yılında 6.7 milyar TL satış geliri elde ederken 448 milyon TL net kar açıklamıştır.
Güçlü bir üretici ve güçlü bir distribütör olan Tofaş, teknoloji gücü,
üretim esnekliği ve iş ortaklarına sağladığı katma değer ile uzun
vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlayan bir şirket olarak
yoluna devam etmeyi hedeflemektedir.
Tofaş’ın şimdiye kadar elde ettiği her başarıda desteğini esirgemeyen hissedarlarımıza, müşterilerimize, bayilerimize, tedarikçilerimize, yan sanayimize, iş ortaklarımıza, sendikalarımıza ve çalışanlarımıza en içten teşekkürlerimi sunarım.
Saygılarımla,
Mustafa V. Koç
Yönetim Kurulu Başkanı
CEO’nun Değerlendirmesi
Tofaş en büyük ihraç pazarı olan Avrupa’da yaşanan otomotiv pazarının son 20 yılın en
düşük seviyesine gerilediği bir ortamda ihraç pazarlarını çeşitlendirme stratejisinin olumlu
sonuçlarını görmüştür.
Değerli Paydaşlarımız,
Türk otomotiv sanayinin öncü kuruluşu Tofaş, 2012 yılında üretim,
ihracat ve iç pazarda tüm hedeflerine ulaşırken güçlü finansal yapısıyla da yatırımcıları için değer yaratmayı sürdürmüştür.
2012 yılı, Tofaş açısından önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönem
olmuştur. Fiat-Chrysler küresel entegrasyonu sonucunda Tofaş,
Jeep markasının satış ve satış sonrasında Türkiye distribütörlüğünü üstlenmiştir. Böylece Tofaş’ın çatısı altındaki marka sayısı
Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Jeep, Ferrari ve Maserati olmak üzere
6’ya ulaşmıştır. Alfa Romeo, Lancia ve Jeep markalarının bayi ağı
yeniden yapılandırılmıştır.
Tofaş, hem Fiat-Chrysler dünyasında hem de Türk otomotiv
sektöründe güçlü bir oyuncu olarak yoluna devam etmektedir.
Tofaş’ın sergilediği başarılı performans sonucunda Türkiye, 2012
yılında Fiat’ın Brezilya ve İtalya’dan sonra en büyük üçüncü pazarı
olmuş, dünyada satılan her 100 Fiat markalı aracın 6’sı ülkemizde müşterileriyle buluşmuştur. Avrupa’da ise İtalya’dan sonra Fiat
markasının en çok tercih edildiği ikinci ülke konumunda olan Türkiye, Fiat’ın 2012 yılında Avrupa’daki toplam satışlarının %17,6’sını
tek başına gerçekleştirmiştir. Böylece Avrupa’da satılan her 5 Fiat
markalı aracın 1’i Tofaş tarafından müşterilere sunulmuştur.
Bu başarıda yeni yüzüyle Nisan 2012’de üretilmeye başlanan Linea modelinin büyük payı vardır. Fiat Linea 2012 yılında Türkiye’nin
en fazla satılan otomobili olmuştur. Aynı şekilde uluslararası birçok
ödül kazanan ve sınıfında kendini ispat eden Fiat Doblo da en
fazla satılan hafif ticari araç olma başarısını göstermiştir. Fiorino
modeli de sınıfında en fazla tercih edilen hafif ticari araç olmayı
2012 yılında da sürdürmüştür.
Tofaş ülke ekonomisine üretim ve ihracatıyla katma değer yaratmaya devam etmektedir. Tofaş bugün Türk otomotiv sanayi
üretiminin 4’te 1’ini, ihracatının ise 5’te 1’ini tek başına gerçekleştirmektedir. 2012 yılında yaklaşık 256 bin adet araç üretirken,
dünyada 80’den fazla ülkeye 154 binden fazla araç ihraç etmiştir.
İç pazar ve ihracat dahil 2012 yılında toplam 272.480 adet araç
satışı gerçekleştirmiştir. Tofaş’ın iç pazarda temsil ettiği 6 marka aracılığıyla 2012 yılında sattığı yaklaşık 105 bin adetlik aracın
10
%85’ini Bursa’daki fabrikada üretilen modeller oluşturmaktadır;
Tofaş’ın bu konuda sektördeki açık ara liderliği devam etmektedir.
Tofaş en büyük ihraç pazarı olan Avrupa’da yaşanan otomotiv
pazarının son 20 yılın en düşük seviyesine gerilediği bir ortamda ihraç pazarlarını çeşitlendirme stratejisinin olumlu sonuçlarını
görmüştür. Tofaş, Opel ve Vauxhall markalarına yaptığı üretimle
2012 yılında Avrupa’daki önde gelen pazarları arasına Fransa ve
İtalya’ya ek olarak Almanya ve İngiltere’yi dahil etmiştir. Başta Arjantin olmak üzere Güney Amerika pazarına Doblo ve Fiorino’yu
ihraç etmeye başlamıştır. Tofaş’ın ihracatında Güney Amerika’nın
payı %8,3, İngiltere’nin payı %9,9 Almanya’nın payı %9,2 ve başta Fas olmak üzere MENA (Ortadoğu ve Kuzey Afrika) bölgesinin payını da %6 olarak gerçekleşmiştir. Böylece yeni pazarların
Tofaş’ın ihracat portföyündeki payı % 33,3 olmuştur.
Tofaş finansal açıdan da 2012 yılında başarılı bir performans göstermiştir. 2012 yılını 6.7 milyar TL satış geliri ve 448 milyon TL net
kar ile kapatan Tofaş, 96 milyon Euro tutarında da yatırıma imza
atmıştır. Tofaş’ın 2007-2012 döneminde yaptığı toplam yatırım tutarı ise 1 milyar 233 milyon Euro’ya ulaşmıştır.
Tofaş, gelecek perspektifi ve sürdürülebilirlik ilkesi ışığında faaliyetlerinin ekonomik sonuçlarının yanı sıra çevresel ve toplumsal
etkilerini de şirket politikaları ile entegre bir biçimde yönetmektedir.
Tofaş, Dünya Klasında Üretim (WCM) alanında Fiat-Chrysler dünyasında en üst seviyede yer almaktadır. Çevreci yaklaşımı ve uygulamalarıyla da Fiat-Chrysler Grubu fabrikaları arasında en yüksek puana
sahip olmasıyla öne çıkmaktadır. Enerji verimliliği konusunda yapılan
çalışmalarla Tofaş’ın Bursa fabrikası, Fiat-Chrysler Grubu’nun dünya
genelindeki 200 fabrikası arasında 2012 yılında “enerjiyi en verimli
kullanan fabrika” olma başarısı göstermiştir.
Temel ilkesi, “0 atık/0 kayıp” hedefine ulaşmak için arıtmak değil
hiç kirletmemek olan Tofaş, bu doğrultuda gerçekleştirdiği çalışmaları sonucunda 2012 yılında Avrupa Birliği Çevre Ödülleri kapsamında birincilik ödülüne layık görülmüştür. Tofaş, AB kriterlerine
göre “Türkiye’nin en iyi çevre yönetimine sahip şirketi” seçilmiştir.
Tofaş, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören
hisselerinin 2012 yılında sergilediği performansla da yatırımcılarına
değer yaratmayı sürdürmüştür. Ayrıca Tofaş bugün Kurumsal Yönetim Endeksi’nde en yüksek derecelendirme notuna sahip otomotiv
şirketidir. İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’nin kurulduğu 2007 yılından beri her yıl notunu yükselten Tofaş’ın 2007 yılında 10 üzerinden
7,57 olan notunun 2012 yılı itibarıyla 9,03 seviyesine ulaşması dikkat
çekici bir başarıdır. Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) tarafından düzenlenen “Kurumsal Yönetim Ödülleri” kapsamında Tofaş
2012 yılında Yönetim Kurulu Kategorisi’nde “En Yüksek Nota Sahip
Kuruluş Ödülü”ne de layık görülmüştür. Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne
uyum çerçevesinde gelinen bu nokta, Tofaş’ın tüm paydaşlarımıza
karşı adil, şeffaf, hesap verebilir ve sorumlu bir anlayışla yönetildiğinin en önemli göstergelerinden biridir.
Tofaş, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri kapsamında eğitim,
spor ve kültür sanat alanlarında süregelen uygulamalarını 2012 yılında da başarıyla hayata geçirmiştir. Eğitim alanında, Koç Holding’in
liderliğindeki Ülkem İçin “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesi
kapsamında Tofaş, Meslek Liselerindeki Fiat Laboraturalarına 2012
yılında da destek vermeye devam etmiştir. Tofaş Spor Klübü Basketbol Okullarında her yıl yaklaşık 4000 gencimiz spor yapmaktadır.
Basketbol Gönüllüleri projesiyle, 2012 yılında Türkiye’nin farklı illerinden 700 gencimize daha ulaşılmıştır. Kültür sanat faaliyetleri kapsamında ise, Bursa da 2002 yılından itibaren faaliyet gösteren Tofaş
Anadolu Arabaları Müzesi, Oyuncak Sergisi ile birlikte 2012 yılında
100.000’i aşkın ziyaretçiyi ağırlamıştır.
Tofaş’ın misyonu “Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün
ve hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek”; vizyonu ise
“Milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur
duyulan lider otomotiv şirketi olmak”tır. Tofaş, misyon ve vizyonu
ışığında sürdürülebilir başarı hedefiyle yoluna devam etmektedir.
İki güçlü ortağımız, özverili çalışanlarımız, güçlü finansal yapımız,
farklı müşteri kitlelerini kucaklayan 6 markamız, köklü yan sanayi
ve bayi ağımızdan aldığımız güçle geleceğe inancımız tamdır.
Siz değerli paydaşlarımıza bize olan inancınızdan dolayı içtenlikle
teşekkürlerimi sunar, sizlerin güvenine layık olmak için tüm gücümüzle çalışmaya devam edeceğimizi bilgilerinize arz ederim.
Saygılarımla,
Kamil Başaran
Yönetim Kurulu Üyesi & CEO
Yönetim Kurulu
Denetim Kurulu
Mustafa V. Koç
Sergio Marchionne
Kamil Başaran
Temel Kamil Atay
Osman Turgay Durak
Alfredo Altavilla
Mert Şaban Bayram
Giovanni Sella
İbrahim Murat Çağlar
Yönetim Kurulu
Başkanı
Yönetim Kurulu
Başkan Yardımcısı
Yönetim Kurulu Üyesi
Denetçi
Denetçi
Denetçi
Sn. Koç, 1960
doğumlu ve
George Washington
Üniversitesi (ABD)
İş İdaresi Bölümü
mezunu olup, Koç
Holding A.Ş. Yönetim
Kurulu Başkanı olarak
görev yapmaktadır.
Sn. Marchionne,
1952 doğumlu ve
Windsor Üniversitesi
(Kanada) İş İdaresi
Bölümü mezunu olup
Fiat S.p.A. CEO’su,
Chrysler Group LLC
CEO’su ve Yönetim
Kurulu Başkanı olarak
görev yapmaktadır
Sn. Başaran, 1956
doğumlu ve Ankara
Devlet Mimarlık
ve Mühendislik
Akademisi’nde
Makine Mühendisliği
bölümünden lisans
ve Cologne University
of Applied Science
Fachhochschule
Makina Konstrüksiyon
Bölümü’nden yüksek
lisans derecesi almıştır.
Sn. Atay, 1940
doğumlu ve İTÜ
Makine Mühendisliği
bölümünden lisans,
Wayne State
University (ABD) MBA
mezunu olup, Koç
Holding A.Ş. Yönetim
Kurulu Başkan
Vekili olarak görev
yapmaktadır.
Sn. Durak,
1952 doğumlu
ve Nortwestern
Üniversitesi Makina
Mühendisliği Bölümü
lisans ve yüksek
lisans mezunu olup,
Koç Holding A.Ş.
CEO’su olarak görev
yapmaktadır.
Sn. Altavilla, 1963
doğumlu ve Catholic
University of Milan
Ekonomi Bölümü
mezunu olup Fiat
Spa EMEA COO’su
ve İş Geliştirme
Başkanı olarak görev
yapmaktadır.
Sn. Bayram, 1971
doğumlu ve Ortadoğu
Teknik Üniversitesi
İ.İ.B.F. mezunu olup,
Koç Holding A.Ş.
İnsan Kaynakları
Direktörü olarak
Sn. Sella, 1952
doğumlu ve
Torino Politecnico
Üniversitesi Elektronik
Mühendisliği lisans,
Stanford University
(USA) MBA
mezunu olup, Ocak
2011-Aralık 2012
tarihleri arasında
FGA Uluslararası
Operasyonlar ve İş
Geliştirme Kontrolörü
olarak görev
yapmıştır. Sn. Sella,
Ocak 2013 tarihi
itibarıyla Fiat Services
& Holdings ve Fiat
Sepin Scpa’da
Sağlık ve Teşhis
Destek Başkanlığı
görevindedir.
Sn. Çağlar, 1973
doğumlu ve Bilkent
Üniversitesi İktisat
Bölümü mezunu
olup, Koç Holding
A.Ş. Denetim Grubu
Koordinatörü olarak
İsmail Cenk Çimen
Kudret Önen
Ali Aydın Pandır
Gianni Coda
Gökçe Bayındır
Libero Milone
Bağımsız Üye
Bağımsız Üye
Sn. Çimen, 1967
doğumlu ve İstanbul
Teknik Üniversitesi
Endüstri Mühendisliği
Bölümü lisans,
Stanford ve Los
Angeles California Üniversitesileri
Yönetici Geliştirme
Programı mezunu
olup, Koç Holding
A.Ş. Otomotiv Grubu
yapmaktadır.
Sn. Önen 1953
doğumlu ve Gazi
Üniversitesi Makina
Mühendisliği Bölümü
mezunu olup,
Koç Holding A.Ş.
Savunma Sanayi,
Diğer Otomotiv
ve Bilgi Grubu
yapmaktadır.
Sn. Pandır, 1956
doğumlu ve İTÜ
Makina Mühendisliği
mezunu olup,
2012 yılından beri
Fiat Spa ve Fiat
Industrial Spa Türkiye
yapmaktadır.
Sn. Coda 1946
doğumlu ve Makine
Mühendisliği
Bölümü mezunu
olup, Fiat Chrysler
EMEA COO’su
görevi sonrasında
2012 yılında emekli
olmuştur.
Sn. Bayındır, 1939
doğumlu ve Boğaziçi
Üniversitesi İşletme
İdaresi mezunudur.
2000 yılında Koç
Grubu’ndan emekli olan Sn. Bayındır,
1971-2000 yılları
arasında başta Tofaş
olmak üzere Koç
Grubu’nun değişik
şirketlerinde Yönetim
Kurulu Üyeliklerinde
bulunmuştur.
Hollanda’da doğan
ve İtalyan vatandaşı
olan Libero Milone,
eğitimini Hollanda
ve İngiltere’de
tamamlamıştır.
K a r i y e r i n e 1970
yılında Londra’da
yetkili hesap uzmanı
olarak başlayan Sn.
Libero Milone, halen
çeşitli kurumlarda
bağımsız yönetim
kurulu üyesi olarak
görev almaktadır.
12
ÜST YÖNETİM
Dönem İçinde Yönetim Ve Denetim Kurullarında
Görev Alan Üyeler
YÖNETİM KURULU
Dönem sonu itibarıyla Şirketimiz üst düzey yönetim kadrosu ve görevleri aşağıda gösterildiği gibidir:
Görev Süresi
Adı Soyadı
Görevi
Başlangıç
Bitiş
Mustafa Vehbi KOÇ
Başkan
31.03.2011
31.03.2014
Sergio MARCHIONNE
Başkan Yardımcısı
31.03.2011
31.03.2014
Ali Aydın PANDIR
Üye&CEO
31.03.2011
20.01.2012
Kamil BAŞARAN
Üye&CEO
20.01.2012
31.03.2014
Temel Kamil ATAY
Üye
31.03.2011
31.03.2014
Osman Turgay DURAK
Üye
31.03.2011
31.03.2014
Alfredo ALTAVILLA
Üye
31.03.2011
31.03.2014
İsmail Cenk ÇİMEN
Üye
31.03.2011
31.03.2014
Kudret ÖNEN
Üye
31.03.2011
31.03.2014
Gianni CODA
Üye
31.03.2011
31.03.2014
Lorenzo SISTINO
Üye
31.03.2011
27.04.2012
Ali Aydın PANDIR
Üye
27.04.2012
31.03.2014
Gökçe BAYINDIR
Bağımsız Üye
30.03.2012
31.03.2014
Libero MILONE
Bağımsız Üye
30.03.2012
31.03.2014
DENETÇİLER
Görev Süresi
Adı Soyadı
Görevi
Başlangıç
Bitiş
Mert Şaban BAYRAM
Denetçi
30.03.2012
29.03.2013
Giovanni SELLA
Denetçi
30.03.2012
29.03.2013
İbrahim Murat ÇAĞLAR
Denetçi
30.03.2012
29.03.2013
Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetim Kurulu Üyelerinin Yetki ve Sınırı
Gerek Yönetim Kurulu Başkanı gerekse Yönetim Kurulu Üyeleri Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri ve Şirket Ana Sözleşmesi’nin
11’nci maddesinde belirtilen yetkileri haizdir. Ana Sözleşmemizin 16’ncı maddesinde ise Denetçilerin görev, yetki ve sorumlulukları ile
Denetçiliğe ilişkin diğer konularda Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi oldukları kaydedilmiştir.
14
Adı Soyadı
Görevi
KAMİL BAŞARAN
CEO & Yönetim Kurulu Üyesi
CENGİZ EROLDU
Mali Direktör
AKIN AYDEMİR
Endüstriyel Operasyonlar Direktörü
OKAN BAŞ
Fiat İş Birimi Direktörü
FILIPPO SESIA
Ar-Ge Direktörü
SELÇUK ÖNCER
Kurumsal İlişkiler ve İç Denetim Direktörü
MEHMET OSMAN SOYOĞUL
Üretim Direktörü
YÜKSEL ÖZTÜRK
Satınalma Direktörü
ALTAN AYTAÇ
Tedarik Zinciri Direktörü
TURHAN ÇELTİKÇİOĞLU
Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü
AHMET NUMAN ALTEKİN
Teknolojik Araştırmalar ve Inovasyon Direktörü
İBRAHİM ÇAĞLAR ŞAHİN
Ürün Mühendisliği Direktörü
ZEKİ ERDAL ŞİMŞEK
Kalite Direktörü
BURHAN ÇAKIR
İnsan Kaynakları Direktörü
MEHMET HAKAN KORKMAZ
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Direktörü
ARZU ÇOLAKOĞLU
Kurumsal İletişim Direktörü
HÜSEYİN ŞAHİN
Satış Direktörü
Bölüm II
16
• Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler
• Otomotiv Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri
• Şirket Hakkında Bilgiler
• Bağlı Ortaklıklar
• Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri
• 2012 Yılı Faaliyetleri ve Başarıları
Şirketin Sermaye Yapısı ve
Ortaklık Hakkında Bilgiler
Şirketin Sermayesi, Sermayenin %10’undan Fazlasına
Sahip Ortaklar:
31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Şirketin kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar TL, çıkarılmış (ödenmiş) sermayesi ise 500 milyon TL’dir.
Şirketimizce, en son 2005 yılı içinde, toplam 50.000.000 TL olacak şekilde iç kaynaklardan % 11.111111 oranında bedelsiz sermaye artışı yapılmış olup, müteakip yıllar ve 2012 yılında herhangi
bir sermaye artışı olmamıştır.
Şirketimizin, Borsa’ya kote edilmiş ve sermaye artışlarına binaen
ihraç etmiş olduğu 11-19. tertip hisse senetleri ile münfesih Tofaş
Oto Ticaret A.Ş.’yle birleştirilmesi nedeniyle ihraç edilmiş olan 20.
tertip hisse senetleri, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde
2001 yılı içinde sermaye artışı ile beraber 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuştur. Ayrıca 2003 yılı içinde yapılan
sermaye artışı ile 22. tertip hisse senetlerimiz ile gene 2005 yılında yapılan sermaye artışı karşılığında 24. tertip hisse senetlerimiz
ihraç edilerek, İMKB kotuna alınmıştır. Aradaki 23. tertipler ise,
sermaye artışı ile ilgili olmayıp, kaydileştirme işlemleri nedeniyle
ihracı yapılmamış bir tertiptir. Öncelikle, sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi ve kaydi sisteme geçilmesi kapsamında,
hisse senetlerinin kayden takibine ilişkin olarak Sermaye Piyasası
Kurulu’nun 28.10.2005 tarih ve 43/1318 sayılı Kararıyla, Borsa’da
dolaşımda bulunan ve Takasbank nezdindeki tüm hisse senetleri
kaydileştirilmiştir.
Ayrıca, 31.12.2006 itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun düzenlemeleri doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi amacıyla
başlatılan süreçler kapsamında, 2007 yılında yayınlanan SPK’nın
ilgili düzenlemeleri ve MKK’nın konuya ilişkin uygulamaları doğrultusunda ve yürürlükteki ilgili mevzuata uygun olarak, 31.12.2007
tarihi itibarıyla sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin
düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir. MKK, Aracı Kurum (Yapı
Kredi Yatırım) ve Şirketimiz arasındaki söz konusu çalışmalar ilgili
mevzuata uygun olarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri
birimimizce önceki yıllarda da olduğu üzere, 2012 yılı içinde de
gereği gibi sürdürülmüştür.
Bu doğrultuda, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile
değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6.maddesine
göre ve MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu
çerçevesinde, fiziken hisse senedi sahiplerinin hisse senetlerini
31.12.2012 tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize müracaat ederek, söz konusu hisse senedi işlemlerini yaptırmaları ve
fiziki hisse senetlerini kaydiliştirmeleri kanunen öngörülmüştür. Bu
yönde, gerek şirket internet sitesinde ve gerekse e-Yönet portalı
üzerinde gerekli duyurulara yer verilmiştir. Ayrıca, Türkiye çapında
yayını yapılan üç günlük gazetede de ikişer kez söz konusu duyuru ilan edilerek, pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.
Şirketimize ait ellerinde hisse senetlerimizi fiziken bulunduran Hissedarlarımızın öncelikle Şirket Merkezi’mize müracaat ederek,
varsa önceki yıllara ait işlemlerini tamamlamaları ve müteakip, Yapı
Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya mümessili durumundaki
tüm Yapı Kredi Bankası A.Ş. Şubelerine başvuru yapılmaları sağlanmıştır.
Bu kapsamda, fiziki hisse senetlerine sahip olan hissedarlarımızın
haklarının kaybolmaması için 31.12.2012 tarihine kadar Şirketimize müracaat eden hissedarlarımızın gerekli işlemleri zamanında
tamamlanarak süreç sona ermiştir. Fiziki hisse senetleri kaydileştirilmeyen hisse sahipleri tüm haklarını Kanunun amir hükümleri çerçevesinde, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla kaybetmişlerdir.
Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin www.mkk.com.tr adresinden de
gerekli bilgilere ulaşılabilir.
Sermaye Yapısı
Ortakları Ünvanı
Şirketimizden 2012 yılında devam eden ve geçmiş yıllardaki sermaye artışlarına dayanan bedelsiz hisse senedi ve temettü işlemleri ile Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. kayıtlarına dayanılarak alınan verilere göre, yaklaşık 25.000 dolayında yatırımcısı ve hissedarı olan
Tofaş, İMKB-30 ve İMKB-100 ile Kurumsal Yönetim Endeksi’nde
yer almaktadır. Şirketimiz hisse senetleri Lüksemburg Borsası’na
da kote olup, uluslararası pazarlarda işlem görmektedir.
Dönem içinde, sermaye ve ortaklık yapısında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz
konusu olup, oy hakkında imtiyaz yoktur (Ana Sözleşme’nin 20.
maddesi). Sadece, Yönetim Kurulu Üyeliklerine ve Denetçiliklere,
İmtiyazlı Pay Sahipleri olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek adaylar arasından seçim yapılması mecburidir. Şirketimizin ortaklık yapısı çerçevesinde, imtiyazlı pay sahiplerinin Şirket
Ana Sözleşmesi’nde belirtildiği üzere, Yönetim Kurulu üyelerinin
(Ana Sözleşme’nin 9. maddesi) ve Denetim Kurulu üyelerinin (Ana
Sözleşme 15. maddesi) belirlenmesi için A ve D grubu hissedarların imtiyazı söz konusu olup, kar payı dağıtımında ise (Ana
Sözleşme’nin 29. maddesi) imtiyaz söz konusu değildir.
Ayrıca, Şirket’in mali durumu ve faaliyetlerini etkileyebilecek nitelikte bir dava açılmamış olup, mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeni ile şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan
herhangi bir idari veya mali yaptırım yoktur. Şirketin sermayesinin
karşılıksız kalması gibi bir durum da sözkonusu değildir.
Hissedarlarımız www.tofas.com.tr sitesi içinde yer alan “Yatırımcı
İlişkileri” bölümünün altında, Şirketimizle ilgili kurumsal, finansal
ve borsa verilerine ilişkin bilgilere, ilgili alt başlıklarından ulaşabilecekleri gibi, [email protected] ‘ye e-posta yollayarak, Kurumsal
Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi ile Kurumsal Yatırımcı İlişkileri
Birimi’nden Şirketimizle ilgili diğer bilgileri almaları ve iletişim sağlamaları mümkündür.
Dönem İçinde Yapılan Ana Sözleşme Değişiklikleri
2012 yılında, SPK’nın Seri:IV, No:57 Tebliği ile değişik, Seri:IV,
No:56 Tebliği çerçevesinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum
gereği, Ana Sözleşme değişiklikleri yapılmıştır.
Bu doğrultuda, Şirket Ana Sözleşmesi’nin “Yönetim Kurulu” başlıklı 9. maddesi, “Yönetim Kurulu’nun Süresi” başlıklı 10. maddesi, “Yönetim Kurulu’nun Yetkileri“ başlıklı 11. maddesi, “Yönetim
Kurulu Toplantıları ve İcra Komitesi” başlıklı 12. maddesi ve “Yönetim Kurulu’na Ait Hükümler” başlıklı 13. maddesi tadil edilerek,
“Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum” başlıklı 35. madde ilave edilmiştir.
Son Üç Yılda Dağıtılan Temettüler ve Oranları
Şirketimizce Ortaklarımıza; 2012 yılı içinde ve 06.04.2012 tarihi
itibarıyla, 2011 karından %50 oranında (brüt %50, net %42.5),
toplam 250.000.000 TL nakit temettü dağıtımına başlanmıştır.
Ayrıca, 2011 yılı içinde ve 07.04.2011 tarihi itibarıyla, 2010 karından %50 oranında (brüt %50, net %42.5), toplam 250.000.000
TL nakit temettü ödemesi ile 2010 yılı içinde ve 05.04.2010 tarihi
itibarıyla, 2009 karından %26 oranında (brüt %26, net %22.1),
toplam 130.000.000- TL nakit temettü ödemesi yapılmıştır.
Söz konusu yıllar ve önceki seneler itibarıyla ayrıntılı kar dağıtım
tablolarına şirketimizin www.tofas.com.tr adresinden ulaşılarak,
incelenebilir.
Çıkarılmış Menkul Değerler
Şirketimiz, kuruluşundan bu yana 520 TL’lik tahvil ihraç etmiştir.
İhraç edilen bu tahvillerin tamamı vadesinde ödenerek itfa edil-
Ortaklık Dağılımı
Hisse Grubu
Pay Tutarı (TL)
Oy Hakkı
Pay (%)
Fiat Auto S.p.A.
D
189.279.856,87
18.927.985.687
37,8560
Koç Holding A.Ş.
A
187.938.121,26
18.793.812.126
37,5876
Temel Tic. ve Yat.A.Ş.
A
175.693,44
17.569.344
0,0351
Suna Kıraç
A
291.510,55
29.151.055
0,0583
S. Semahat Arsel
A
291.510,55
29.151.055
0,0583
Mustafa V. Koç
A
194.340,36
19.434.036
0,0389
M. Ömer Koç
A
194.340,36
19.434.036
0,0389
Y. Ali Koç
A
194.340,35
19.434.035
0,0389
Diğer Ortaklar
E
121.440.286,26
12.144.028.626
24,2880
500.000.000,00 50.000.000.000
100
18
Pay sahiplerimiz, bu konu veya benzer pay sahipliği hakları konularında Şirket merkezimizdeki Kurumsal Yönetim ve Hissedar
İlişkileri Birimi’nden gerekli bilgiler edinebilirler.
Tofaş, güçlü sermaye yapısı ve küresel vizyona sahip uluslararası ve yerli sermayedarları ile
üretim, ihracat ve satış hedeflerini büyütürken aynı zamanda yatırımcısına da hem temettü
hem de hisse senedi performansı ile katkı sağlamaya devam etmektedir.
Fiat Auto S.p.A. Koç Holding A.Ş.
Diğer Koç
Diğer Ortaklar
37,8560
37,5876
0,2684
24,2880
OTOMOTİV SEKTÖRÜ VE TOFAŞ’IN
SEKTÖR İÇİNDEKİ YERİ
miştir. Kuruluştan itibaren ihraç edilmiş olan 1-10. tertip hisse senetlerimiz 11. tertip, 11-20. tertip hisse senetlerimiz ise 21. tertip
hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuş olup, daha sonra 22.
tertip ve müteakip 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilmiştir.
Hisse senetlerinin kaydileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yukarıda da
belirtildiği gibi, ihraççı şirket, aracı kurum / banka ve MKK aracılığıyla sürdürülmüştür. SPK’nın ilgili Kararı uyarınca tüm hisse senetlerinin 31.12.2007 tarihine itibarıyla kayden takibine başlanmış
olup, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak
yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile değiştirilen
Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6.maddesine göre ve ayrıca
MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu çerçevesinde, fiziki hisse senetlerinin kaydileştirilme süreci, 31.12.2012
tarihi itibarıyla mevzuata uygun olarak tamamlanmıştır.
Şirket İştiraklerimiz ve Bağlı Ortaklıklarımız
İstanbul’da faaliyet gösteren, 45.000.000 TL nominal sermayeli
bağlı ortaklığımız KOÇ FIAT KREDİ Tüketici Finansmanı A.Ş.’nde,
31.12.2012 tarihi itibarıyla Şirketimizin iştirak tutarı 44.999.996TL olup, iştirak oranımız %99,99’dur.
KOÇ FIAT KREDİ Tüketici Finansmanı A.Ş’nin 2012 yılı faaliyetlerine ilişkin Olağan Genel Kurulu 04.03.2013 itibarıyla tamamlanmıştır.
İstanbul’da faaliyet gösteren ve nominal sermayesi 5.500.000 TL
olan FER MAS Oto Ticaret A.Ş.’nde de ortaklığı bulunan Şirketimizin, 31.12.2012 tarihi itibarıyla söz konusu şirketteki iştirak tutarımız 5.468.000- TL ve iştirak oranımız %99.4181’dir.
Söz konusu Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar
neticesinde Tasfiye Halinde PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım ve Ticaret A.Ş.’nin tasfiyesinin tamamlanmasına ilişkin Genel Kurul Kararı 27.12.2012 tarihinde tescil edilerek, 03.01.2013
tarih ve 8228 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmiştir.
İştirak ve bağlı ortaklıklarımızın Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına
ve Hazır Bulunanlar Cetvellerine Şirketimizin www.tofas.com.tr internet adresinden ulaşılarak incelenebilir.
Tofaş, Türk Otomobil Fabrikası A.Ş., 2012 yılında Türkiye otomotiv sektöründeki güçlü konumunu sürdürmüştür. Tofaş temsil ettiği
markalarıyla Türkiye otomotiv pazarında önde gelen iki şirketinden
biri konumundadır. Tofaş çatısı altında bulunan Fiat, Alfa Romeo,
Lancia ve Jeep markalarıyla 2012 yılında toplamda 104.559 adetlik satış rakamına ulaşmıştır. Tofaş, bünyesindeki markalarla 2012
yılında otomobil ve hafif ticari araçtan oluşan toplam pazardan
%13,4 oranında pay almayı başarmıştır.
Tofaş’ın geniş kitlelere ulaşan Fiat markası 2012 yılında başarılı bir
performans sergilemiştir. Fiat Linea, 2012 yılında ulaştığı 33.351
adetlik satış rakamıyla “Türkiye’nin en fazla satılan otomobili” unvanını elde etmiştir. Fiat Doblo da 30.239 adetlik satış rakamıyla
Türkiye’de en fazla satılan hafif ticari araç modeli olmuştur.
Tofaş 2012 yılında Bursa’daki fabrikasında 256.428 bin adet araç
üretirken, 154.069 adet araç ihracatı gerçekleştirmiştir. Tofaş,
Türk otomotiv endüstrisi içerisindeki en büyük üç üretici ve ihracatçıdan biri olma konumunu devam ettirmiştir.
2012 Yılında Öne Çıkan Gelişmeler
•
Türkiye’nin en büyük ihraç pazarı olan Avrupa otomotiv pazarında ekonomik krizin etkileri devam etmiş ve otomobilde
%8,2, ticari araçlarda ise %12,4 düşüş gerçekleşmiştir.
•
Türkiye otomotiv pazarı 2012 yılında bir önceki yıla göre %10
oranında daralarak toplamda 777.761 adet olarak gerçekleşmiştir. Bu daralmaya karşın 2012 Türk otomotiv tarihinde
en yüksek satış adetlerine ulaşılan ikinci yıl olmuştur.
•
2011 yılının son çeyreğinde combi sınıfındaki hafif ticari araçlara uygulanan ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) oranının %10’dan
%15’e çıkarılmasının etkisi iç pazarda 2012 yılında hissedilmiştir. Otomobil pazarının bir önceki yıla göre %6,2 küçüldüğü 2012 yılında hafif ticari araç pazarında daralma ise %18,2
oranında gerçekleşmiştir.
FER MAS Oto Ticaret A.Ş.’nin 2012 yılı faaliyetlerine ilişkin iştirakimizin Olağan Genel Kurulu 18.03.2013 itibarıyla tamamlanmış
olacaktır.
Daha önce, Bursa’da faaliyet gösteren, 1.000.000 TL nominal sermayeli Tasfiye Halinde PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım
ve Ticaret A.Ş.’nde de iştiraki bulunan Şirketimizin, iştirak tutarı
990.000 TL ve iştirak oranı ise %99 olup, sözkonusu iştirakimizin
fesih ve tasfiyesinin tamamlanmasına ilişkin Olağanüstü Ortaklar
Genel Kurulu 25.12.2012 tarihi itibarıyla yapılmıştır.
•
2012 yılının son çeyreğinde 1600 cc altındaki motora sahip
otomobillere uygulanan ÖTV oranı %37’den %40’a yükseltilmiştir.
2013 Yılına Yönelik Beklentiler
Türkiye otomotiv pazarının 2013 yılında 2012 yılına paralel bir seyir
izlemesi ve satışların toplamda 750-770 bin adet seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Avrupa’daki daralmanın 2013 yılında da
devam etmesi, üretiminin yaklaşık 3’te 2’sini ihraç eden Türk oto-
motiv sektörü açısından ihraç pazarlarında da 2012 yılına benzer bir
seyir izleneceğini göstermektedir. Tofaş’ın ise iç pazar satışları, üretim
ve ihracatta 2013 yılı için 2012 yılı seviyesine yakın bir performans
göstermesi hedeflenmektedir. Finansal açıdan güçlü ve rekabette
öne çıkmak için gerekli teknolojik yetkinliğe sahip olan Tofaş, 2013
yılında hem ulusal hem de uluslararası seviyede güçlü bir oyuncu olmaya devam edecektir.
Uzun Vadede Hedefler
Tofaş’ın misyonu “Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve
hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek”; vizyonu ise “Milyon
araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olmak”tır. Tofaş, misyon ve vizyonu çerçevesinde
toplum ve çevreye olan sorumluluklarının da bilinciyle uzun vadede
sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlan şirket olarak yoluna devam etmeyi hedeflemektedir.
İç Piyasa Perakende Satışlar
Türkiye perakende hafif araç pazarı 2012 yılında tarihinin ikinci en iyi
performansını göstererek 777.761 adet ile kapanmıştır. 2012 yılı yurt
içi pazarın bir önceki yıla göre %10 oranında düşüş göstermesinin en
önemli nedeni ise 2011 yılının rekor seviyede geçen ilk yarısının baz
etkisi olmuştur.
2011 yılı Ekim ayında hafif ticari araçların kombi versiyonlarına ilişkin
ÖTV oranlarının %10’dan %15’e yükseltilmesinin pazara yansımaları 2012 yılında gerçekleşmiştir. Bu süreçte yurtiçi pazarda en büyük
paya sahip 1.6 lt’den düşük motorlu binek otoların ÖTV oranlarının
aynı tutulması binek oto oranının hafif ticari araçlara göre bir miktar
yükselmesine yol açmıştır. 2012 yılının Eylül ayında yapılan değişiklik ile ise 1.6 lt motor hacminin altındaki binek otoların ÖTV oranları
%37’den %40’a çıkarılmıştır. Bu artışın etkilerinin 2013 yılına yansıyacağı tahmin edilmektedir.
Toplam Pazar
( Adet )
2011
2012
Değişim %
Otomobil
593.519
556.280
-6,3
Hafif Ticari Araç
( LCV )
270.920
221.481
-18,2
Toplam
864.439
777.761
-10,0
İç Piyasa Perakende Satışlar 2008
Hafif Ticari Araç (LCV)
Otomobil
20
188.025
305.998
2009
187.307
369.819
2010
251.129
509.784
2011
270.920
593.519
2012
221.481
556.280
494.023
557.126
760.913
864.439
777.761
Tofaş Perakende Satışlar
Yurt içi pazar binek oto perakende satışları; 2011 yılı Ekim ayında
1.6lt üstü motorlu araçlara gelen ÖTV artışı ve yılın ikinci yarısında
döviz kurlarında görülen artışların da etkisiyle 2012 yılında bir önceki yıla göre %6,3 oranında daralma göstermiştir. Tofaş özelinde
ise toplam binek oto pazarında görülen daralmaya ilave olarak
2012 yılının başından itibaren Albea ve Palio modellerinin üretimine son verilmesi ile binek otomobil satışları geçtiğimiz yıla kıyasla
%21 oranında azalarak 46,422 adet olarak gerçekleşmiştir. Linea
modeli ise 2012 yılının en çok satan binek otosu olarak %6 oranında pazar payı ile toplam 33.351 adetlik satış hacmine ulaşmıştır.
Hafif ticari araç pazarı 2012 yılında, kombi araçların ÖTV oranlarının %10’dan %15’e çıkmasının da etkisi ile binek oto pazarına
göre daha büyük bir daralma göstermiştir. Bir önceki yıla göre
%18,2 oranında azalan hafif ticari araç pazarı 221.481 adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş’ın hafif ticari araç satış adetleri de yurtiçi
hafif ticari araç pazarındaki daralmaya paralel bir seyir izlemiş ve
%18,2 oranında azalma göstererek 58.137 adet olarak gerçekleşmiştir. Bu sonuçlara göre Tofaş; pazar payını %26,2 seviyesinde korumayı başarmıştır. Doblo modeli ise 2012 yılında %13,7
pazar payı ile yurt içi pazarın en çok satan hafif ticari aracı olma
başarısını göstermiştir.
Yurtiçi toplam otomotiv pazarı Türk otomotiv tarihinin rekor senesi
olan 2011 yılının baz etkisi ile %10 seviyesinde gerilemiştir. Fakat
yüksek seviyede seyreden tüketici güven endeksi, nispeten avantajlı oto kredi oranları ve ülke pazarının halen düşük kalan penetrasyon oranının etkisi ile tarihinin ikinci en iyi yılı olarak 777.761
adet seviyesinde kapanmıştır.
Tofaş’ın toplam yurt içi satışları ise binek oto pazarında üretimi
durdurulan Albea-Palio modelleri ve 2011 yılında yapılan ÖTV değişikliği ile hafif oto pazarının binek oto pazarına göre daha fazla
daralması nedeniyle gerileme göstermiştir. Geçtiğimiz yıla göre
%19,5 oranında azalan perakende satışlar yılı 104,559 adet ile
kapatmıştır.
Tofaş Perakende
Satışlar ( Adet)
2011
2012
Değişim%
Otomobil
58.838
46.422
-21,1
Hafif Ticari Araç
(LCV)
71.107
58.137
-18,2
129.945
104.559
-19,5
Toplam
İhracat
Tofaş ihracat hacmi 2012 yılında, özellikle Fiat Auto S.p.A. ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. gruplarının önemli pazarları olan
Güney Avrupa bölgesinde görülen yüksek seviyede daralmanın
etkisi ile %14,7 oranında azalmış ve 154.069 adet olarak gerçekleşmiştir.
%26,2
%9,9
2011
%8,8
%8,2
%9,1
2008
2009
2010
%26,2
2012
22
LCV Pazar payı
916
0
36.909
2
682
Yeni Doblo - Binek
17.681
10.298
Avrupa ihraç pazarlarında yaşanan talep düşüklüğü; Tofaş’ın Güney Amerika ve Kuzey Afrika pazarlarına olan satışlarının önemli ölçüde artması ve Opel/Vauxhall markalarına yapılan satışlar
kanalı ile Kuzey Avrupa pazarlarına olan ihracat performansının
önemli ölçüde artması sonucunda asgari seviyeye indirilmiştir.
Minicargo - Binek
32.708
29.649
Otomobil Toplamı
98.505
77.538
Doblo
18.701
19.503
Yeni Doblo
72.166
73.223
Minicargo
104.688
86.164
Tofaş 2012 yılında toplam 46.869 adet otomobil, 107.200 adet
hafif ticari araç ihracatı gerçekleştirmiştir. 2012 yılı ihracat gelirlerinin döviz karşılığı ise 1.551 milyon Euro’dur.
Hafifi Ticari Araç Toplamı
195.555
178.890
CKD
13.152
0
SKD
576
0
Doblo - Binek
CKD/SKD Toplamı
İhracat ( Adet )
Otomobil
Hafif Ticari Araç
CKD/SKD Toplam
2011
2012
Değişim%
53.216
46.869
-11,9
113.562
107.200
-5,6
13.920
-100,0
180.698
154.069
-14,7
2008
Toplam 13.728
0
307.788
256.428
İhracat Ülke Dağılımı (%)
1.719
1.445
2010
1.762
2011
1.737
1.551
%78
%74
%77
%63
%64
0
37.187
2012
Oto Pazar payı
Palio
Kapasite Kullanım Oranı
2012
10.011
2009
%8,3
2011
Linea
İhracat Euro/Milyon
%25,8
Üretim (Adet)
Albea
Tofaş Pazar Payı (%)
%29,5
Üretim
Tofaş’ın üretim hacmi 2012 yılında yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda
görülen daralmaya paralel olarak bir önceki yıla kıyasla %16,7
oranında azalmıştır. Bu gelişmelerin neticesinde 2012 yılının sonunda üretim düzeninin üç vardiyadan iki vardiyaya indirilmesi
kararı alınmıştır.
Belçika %4,4
Güney Amerika %8,3
Fransa %16,3
Diğer %4,6
Almanya %9,2
İtalya %23,1
İspanya %5,2
İngiltere %9,9
MENA %5,9
Diğer Avrupa %13,1
2008
2009
2010
2011
2012
Satışlar ve Ciro
Tofaş satış adetleri yurt içi ve yurt dışı oto pazarlarının 2012 yılında daralması nedeniyle pazar koşullarına paralel olarak %16,2 oranında
azalarak toplam 272.480 adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş’ın satış adetlerinde yurtiçi satışların payı %43,5, ihracatın payı ise %56,5
olmuştur.
Vergi Öncesi Kar
508.088
391.739
Toplam satış gelirleri 6.705.200.000 TL seviyesinde gerçekleşirken satışlar gelirlerinde %8,6 oranında bir azalma olmuştur.
Satışlar (Adet)
İç Piyasa
Dış Piyasa
Toplam
2011
2012
2011
2012
2011
2012
Otomobil
58.997
47.095
53.216
46.869
112.213
93.964
Hafif Ticari Araç (LCV)
85.614
71.316
113.562
107.200
199.176
178.516
0
0
13.920
0
13.920
0
144.611
118.411
180.698
154.069
325.309
272.480
CKD/SKD
Toplam
Satış Gelirleri (BinTL)
2011
2012
Değişim%
Yurt dışı satışlar
3.964.044
3.667.217
-7,5
Yurt içi satışlar
3.242.963
2.928.462
-9,7
129.651
109.595
-15,5
7.336.658
6.705.274
-8,6
Esas faaliyetlerden diğer satışlar
Toplam
Yatırımlar
Tofaş’ın yatırım faaliyetlerinin döviz cinsinden karşılığı 2012 yılında 86 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir. Toplam yatırım tutarının
önemli kalemler olarak dağılımı aşağıdaki gibidir. 2012 yılı toplam
yatırımı da dahil olmak üzere son beş yılın toplam yatırım tutarı
895 milyon Euro seviyesine gelmiştir.
Yatırımlar
263 Model
Euro (Milyon)
37,8
Kârlılık
Tofaş özellikle Avrupa’da devam eden ekonomik durgunluğa rağmen yüksek karlılığını korumayı başarmıştır. 2012 yılında ihracat
karlılığının mevcut anlaşmalarla korunması ve sağlanan verimlilikler sonucunda Tofaş, Vergi Öncesi Kar’ını bir önceki yıl ile benzer
seviyede gerçekleştirmiştir. Vergi Sonrası Kar’da ise sadece %5
oranında bir azalma görülmüştür.
Yıllar
FAVÖK
(EBITDA)
Bin TL
Artış
Vergi Öncesi
Kar
Bin TL Artış
Bin TL
9,6
2008
457.632
33,0
2009
455.726
0%
269.921
23%
360.351
105%
2010
654.565
44%
391.739
45%
384.220
7%
2011
806.196
23%
508.088
30%
474.165
23%
2012
839.125
4%
505.297
-1%
448.325
-5%
Diğer
Toplam
6,4
96,0
2009
2010
2012
Vergi öncesi kar TL/1000
FAVÖK
806.196
839.125
654.565
457.632
455.726
175.754
2008
2009
2010
FAVÖKTL/1000
24
2011
Artış
9,2
Linea
219.819
2008
269.921
Vergi Sonrası
Kar
Minicargo
Yapısal
219.819
505.297
2011
2012
ŞİRKET HAKKINDA BİLGİLER
Şirket Vizyon, Misyon ve Değerleri
Tofaş faaliyetlerini milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olma vizyonu ile
yürütmektedir. Bu vizyon doğrultusunda çalışan Tofaş, toplumun
mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri sunarak yaşam
kalitesini yükseltmeyi misyon edinmektedir.
Tofaş, değişime hızla uyum sağlayan, inovatif, çok yönlü, katılımcı,
global bakış açısına sahip, kendisini ve çevresini sürekli geliştiren
çalışan ve paydaşları ile Dünya Klasında Şirket” olma yolunda ilerlemektedir.
Şirket Değerleri…
ÇEVİK BİR TAKIMIZ
TUTKUYLA ÇALIŞIRIZ
Hızlı hareket edip sonuca çakıp ulaşan büyük bir takımız. İşimize
dört elle sarılır tutkuyla çalışırız.
REKABETÇİYİZ
FARK YARATIRIZ
Kendimizi sürekli geliştirir, her zaman “en iyi”yi hedefleriz. Yenilikçiyiz
ve yalın düşünürüz.
İNSANA VE ÇEVREYE DUYARLIYIZ
Tofaş’ta fark yaratan insandır ve müşterilerimiz her şeyden önce gelir. Bu nedenle önce insan anlaşışıyla çalışır, topluma çevreye karşı
sorumluluklarımızı yerine getiririz.
İDDİALIYIZ
SÖZ VERİR BAŞARIRIZ
Hedeflerimize sahip çıkar, engel dinlemeden başarıya ulaşırız. Şeffaf
çalışır, hatamızı gelişim fırsatı olarak kullanırız.
26
TOFAŞ AR-GE
Türk Otomotiv Sektörü’nün lideri Tofaş, çeyrek yüzyılı aşkın birikimi
ile Türk İnsanı’na “dünya kalitesinde” ve “Türkiye koşullarına en uygun” ürünleri sunma konusundaki çalışmalarını aralıksız sürdürmüş
olup, 1994 yılı Aralık ayında Ar-Ge organizasyonunu kurmuştur.
Tofaş Ar-Ge Merkezi; her alanda rekabetçi binek ve ticari araçlar geliştirerek Türk toplumuna, ekonomisine ve Tofaş’ın karlılığına katkıda
bulunmayı hedeflemiştir. Bu gelişimi kalıcı kılmak üzere araç geliştirme sahasında Avrupa ile rekabet edebilir alt yapıyı oluşturmuştur.
Bu gelişmeler neticesinde Tofaş Ar-Ge Merkezi; 2008 yılı itibarıyla
“5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi”
hakkındaki kanun kapsamında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Ar-Ge Merkezi olarak tescil edilmiştir.
Ar-Ge Merkezi, 2005-2007 yılları arasında Fiat ve PSA markaları için
geliştirilen MCV projesinin sorumluluğunu alarak Ar-Ge yetkinliğini
geliştirmede önemli bir ivme yakalamıştır. Daha sonraki yıllarda Yeni
Doblo’nun Opel ve Vauxhall markaları için de geliştirilmesi Tofaş’ın
5 farklı markaya üretim yaparak ihracatının artmasında önemli rol
oynamıştır.
Toplam laboratuar ve ofis alanı 17000 m2 olan Tofaş Ar-Ge Merkezi;
400’ün üzerinde çalışanı, yetkinlik seviyesi, bünyesindeki laboratuarların yüksek teknolojisi ve çeşitliliği ile Fiat’ın Avrupa pazarlarına
hizmet veren İtalya dışındaki tek Ar-Ge merkezi konumundadır.
Avrupa Birliği tarafından geçmiş yıllarda hazırlanan ve Avrupa ve
Dünya’da Ar-Ge yatırımı yapan kuruluşlar arasındaki sıralamada ilk
1000’ e giren Tofaş , Türkiye’de bu listeye giren ilk 3 firma arasında
yer almıştır. 2012 yılına kadar Araç konsepti, stil, gövde, iç tasarım, süspansiyon, motor, emisyon, titreşim ve akustik alanlarında
tasarım ve testler yapmak üzere 40 milyon Euro üzerinde yatırım
tamamlanmıştır.
Ar-Ge İşbirlikleri
Türkiye’nin bir ürün geliştirme merkezi olabilmesinin gelişebilmesinin
ön koşullarından birisi, Ar-Ge değer zincirinin tüm unsurlarının birlikte
gelişmesidir. Bu nedenle Tofaş ortak tasarımcı geliştirme, yerel mühendislik firmalarının örgütlenmesi ve üniversite ile işbirliklerine özel
önem atfetmektedir.
Yurt içi üretim ve geliştirme yapılabilecek 49 ürün hattından 2011 yılında 14’ü ortak tasarımcı olarak belgelendirilmiş, 2012 yılında da 11
adeti belgelendirme aşamasına gelmiştir. Yerel mühendislik ağının
geliştirilmesi için kısa, orta ve uzun vadede iş birliğine gidilebilecek
mühendislik firmaları ile değerlendirmeler ve ortaklık çalışmaları yürütülmektedir.
Üniversite Sanayi işbirliği projeleri teknoloji geliştirme çalışmalarına
paralel olarak önem kazanmıştır. Tofaş Ar-Ge’nin 1994 yılında kuruluşundan 2006 yılına kadar toplam 16 adet projeye ilave olarak
2006-2012 yılları arasında 75 proje yürütülmüştür. Toplam 91 proje,
12 farklı üniversiteyle gerçekleştirilmiştir.
Tofaş Ar-Ge’de pek çok araştırma projesi, TÜBİTAK ve Avrupa 7.
Çerçeve destekli olarak yürütülmekte ve bu projelerde, FIAT Araştırma Merkezi ve yabancı tasarım Merkezleri’nin yanı sıra çeşitli üniversitelerin öğretim üyeleri ile birlikte çalışılmaktadır. BTSB tarafından
düzenlenen 2012 Yılı Ar-Ge Merkezleri 1. Zirvesinde «ÜniversiteSanayii İşbirliği» dalında birincilik ödülü alınmıştır. AB 7. Çerçeve
Programı kapsamında projelerde görev alan Tofaş Ar-Ge, 80’e yakın
uluslararası proje ortağıyla çalışmaktadır.
Ar-Ge Vizyonu 2020
Tofaş’ın Ar-Ge Vizyonu 2020 yaklaşımı; Dünya’nın her bölgesine
müşteri memnuniyetini tam anlamıyla karşılayan ve heyecan verici
araçlar ve teknolojiler geliştirmeyi hedeflemektedir.
Tofaş Ar-Ge, bu vizyon doğrultusunda kendisine stratejik hedefleri
çizmektedir. Fiat Ar-Ge’nin Avrupa ve Ortadoğu bölgesinde geliştirmeyi planladığı ürünlerin tasarım sürecinde yer almak, müşteri
değeri yaratmak için ürün ve üretim teknolojileri geliştirmek, Fiat’ın
yeni modellerinde faydalanabileceği mükemmeliyet merkezleri geliştirmek, ülkemizde ortak tasarımcılar ile mühendislik firmalarının
gelişimini sağlamak bu stratejik hedefler arasında yer almaktadır.
TOFAŞ’ın teknolojik araştırma çalışmaları ise çevre, müşteri ve yetkinlik olmak üzere, birbiriyle kesişen üç zemin üzerinde şekillenmekte ve öncelikle bu alanlara odaklanmaktadır.
İNSAN KAYNAKLARI
Çevre ve Tofaş Ar-Ge
Tofaş Ar-Ge Merkezi’nin çevre odaklı araştırmalarının temelinde taşıt
elektrifikasyonu ve hafifletme konuları yer almaktadır. Türkiye’deki
ilk elektrikli hafif ticari aracı geliştiren Tofaş dünyadaki elektrikli taşıt
teknolojilerini yakından takip etmektedir. Bu çerçevede yapılan çalışmalar, geliştirilen yenilikçi çözüm/uygulamalar ile bu teknolojilerin
bütünleştirilip, elektrikli taşıt sistem ve bileşenlerinin yerli üretimini
sağlama hedefiyle sürdürülmektedir.
Taşıtların toplam ağırlığının azaltılmasının yakıt tüketimi, egzoz emisyonu ve çevreye etkisinin bilincinde olan Tofaş, bu alanda da yoğun
çalışmalar yürütmektedir. Bu alanda yapılan çalışmalar; yüksek dayanımlı hafif malzeme teknolojileri ve hibrit çözümler ile birlikte, kesit
ve topoloji optimizasyonuna dayalı hafif tasarım çözümleri üzerinde
yoğunlaşmaktadır.
Tofaş’ın müşteri odaklı teknolojik araştırma faaliyetleri, konfor ve güvenlik yönünden sürücüye hizmet ve destek sunan akıllı taşıt kavramlarının beraberinde; insan merkezli tasarım felsefesi ekseninde,
antropometri, ergonomi, demografi gibi insanı konu alan bilimlerin
ışığında devam etmektedir.
Son yıllarda “ICT-Bilgi ve İletişim Teknolojileri” alanındaki hızlı gelişmelerle ICT’nin otomotivdeki uygulamalarını yakından takip eden;
bunların müşteriye kattığı değere önem veren Tofaş, ulusal ve uluslararası platformlarda yer aldığı ortak Ar-Ge projelerinde kendisini
sürekli geliştirmekte ve yetkinliğini arttırmaktadır. Taşıtlar arası haberleşme ve taşıtlar ile altyapının haberleşmesi, acil çağrı sistemleri, özellikle kentsel alanlarda mobiliteyi arttırma amaçlı uygulamalar,
insan-makine ara yüzü ve bilgi-eğlence sistemleri, sürücü/yolcu/
yaya güvenliği ve konfora yönelik yürütülen çalışmalar arasında yer
almaktadır.
Yetkinlik odaklı teknolojik araştırmaların temelinde ise, yüksek teknoloji – düşük maliyet ilkesi çerçevesinde rekabetçi yapının geliştirilmesi yatmaktadır. Bu kapsamda, dünya sınıfında ürün ve üretim
teknolojilerine erişmede günümüzün gerektirdiği yenilikçi çözümleri
geliştirme adına araştırma projeleri yürütülmektedir.
Tofaş Ar-Ge; ürün teknolojileri alanında; konfor tasarımı, yenilikçi ve
verimli tasarım yöntem ve teknikleri, güvenliği de içeren analiz ve
optimizasyon teknikleri, sanal/fiziksel doğrulama ve test yöntemleri,
ileri/yeni malzeme teknolojileri ve yeni taşıt sistem ve bileşenleri geliştirme konularına yoğunlaşmış durumdadır.
28
Tofaş Ar-Ge’nin üretim teknolojileri alanındaki araştırmaları ise yatırım
ve işletme maliyetlerini iyileştirmeye yönelik robotik uygulamalar, matematiksel tabanlı karar destek sistemleri, bilgisayar destekli proses
simulasyonları ve otomasyon, yenilikçi proses sistemleri ve ekipman
geliştirme konularının yanında, görsel otomasyon ve robotik ölçmenin üretime entegre olduğu kalite güvence sistemleri, enerji verimli
üretim ve üretim yönetim sistemleri geliştirme ve prototip imalat konularına dayanmaktadır.
Personel Sayısı
Beyaz Yaka:
1255
Mavi Yaka:
5070
Toplam:
6325
Otomotivde maliyet rekabetçi bir yapı ile öncü olabilmek için genişletilmiş tedarik zinciri ile birlikte, tesis işletmesinde enerji ve kaynakların
verimli ve sürdürülebilir yönetimine gereken önemin verilmesinin bilincinde olan Tofaş, bu alanlarda da yenilik hedefli projelere teknoloji
yol haritasında yer vermektedir.
1036
219
5070
Tofaş’ta çalışan kişilerin cinsiyet, yaş ve eğitim seviyelerine göre
dağılımı
Cinsiyet
Erkek (BY)
Bayan (BY)
Erkek (MY)
Yapılan Eğitimler
Tofaş’ın Beyaz yakalı çalışanları, 2012 yılında Koç Akademi’nin
gerçekleştirdiği 10 farklı gelişim faaliyet türünde toplam 6500 adet
eğitim organizasyondan yararlanmıştır. Eğitimlerin %38’i iç eğitmenler tarafından verilmiştir. 2012 yılında iç kaynaklar kullanılarak
62 teknik eğitim modülü yenilikçi öğretim stratejileri ile hazırlanmıştır.
Yaş Ortalaması
Beyaz Yaka
36,7
Mavi Yaka
34,4
Eğitim Seviyeleri
EĞİTİM
BY
Doktora
5
5
Yüksek Lisans
216
216
Üniversite
858
17
875
66
700
766
105
3567
3672
5
786
791
1255
5070
6325
Yüksek Okul
Lise
İlköğretim
TOPLAM
kişilik özellikleri, iş yapış biçimleri ve kurum kültürüne uyumlulukları
ile ilgili daha fazla bilgi edinilmesini sağlamaktadır. Tüm süreçler
işe alım öncesinde mutlaka referans kontrolü ile de desteklenmektedir. Farklı pozisyonlardaki adaylar hakkında doğru karara
varabilmek için mülakatı destekleyecek uygulamalara da başvurulmaktadır. Tofaş, işe alım sürecinde boş pozisyona yönelik ilanın,
aynı zamanda iç ilan sistemi ile tüm grup şirketlerinde görünür
olmasını sağlamaktadır. 10 gün süresince açık olan ilana başvurular toplanarak başvuru yapan tüm adaylarla yetkinlik bazlı mülakat
görüşmeleri yapılmaktadır.
MY TOPLAM
Şirketimiz, Türk Metal Sendikası ile MESS arasın da 01.09.2010
tarihinden geçerli olmak üzere 13.11.2010 tarihinde imza edilen
grup toplu iş sözleşmesine tabidir. Yürütülmekte olan sözleşme iki
yıl süreli olup, 31.08.2012 tarihinde sona ermiştir.
Şirketimizin 31.12. 2012 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı yükümlülüğü 128.208.100,66 TL olup, tamamı için karşılık ayrılmıştır. Personelimize yasal mevzuat kapsamında sosyal haklar düzenli ve
periyodik olarak sağlanmaktadır.
İşe Alma Prosedürleri
Tofaş, işe alımlarda kişilik envanteri, yetkinlik bazlı mülakat, yabancı dil sınavı, teknik mülakat, rolün gereği analiz sunum gibi en
doğru ve işe en uygun adayı seçmeye yardımcı olacak teknikleri
kullanmaktadır. Bu yöntem kişilerin teknik becerilerinin yanı sıra,
Mavi yakalı çalışanlar için düzenlenen teknik eğitimlere 2012 yılında da devam edilmiştir. Mavi yakalı çalışanlara ayrıca iç kaynaklı
davranış eğitimleri verilmeye başlanmıştır. 2012 yılı boyunca toplam 2376 Tofaş personeli, 45.129 saatlik sınıf eğitimi almıştır.
Tofaş Akademi 2012 yılında Tofaş’ın iş ortaklarının gelişimine de
katkı sağlamaya başlamıştır. Tedarikçilerin gelişimine katkı sağlamak için seçilen teknik eğitim modülleri; eylül-aralık ayları arasında, 58 tedarikçiden 379 çalışana açık özel seanslarda verilen
eğitimle ulaşmıştır.
Organizasyonlar
Tofaş çalışanlarının gönüllülük esasıyla oluşturdukları 11 kulüp
ve 9 spor dalındaki takımlar faaliyetlerini aktif olarak sürdürmektedir. Sosyal faaliyet toplulukları tarafından yılda ortalama 200 konser, sergi, gösteri ve konferans gibi kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler düzenlenmektedir. Bu etkinliklere her yıl 50 binin üzerinde
çalışan ve onların yakınları katılmaktadır.
Yılda bir kez tüm çalışanlar ve ailelerini bir araya getiren, 10 binlerce kişinin katıldığı Tofaş Festivali ve Aile Günü etkinliği düzenlenmektedir. Tiyatro Kulübü ve Halk Oyunları Topluluğu düzenlediği
gösterilerle, Türk Sanat Müziği korosu da verdiği konserler ile çalışanları motive etmeye devam etmektedir.
Çeşitli branşlarda faaliyet gösteren spor toplulukları; profesyonel
organizasyonlarla boy ölçüşecek kalitedeki etkinliklerinin yanı sıra
çalışanların beden sağlığına da katkıda bulunmaktadır. Atletizm
takımı, Fiat şirketleri arasında düzenlenen CorriFiat Atletizm Mü-
İŞ YÖNETİM POLİTİKALARI
sabakalarından her yıl başarılı sonuçlarla dönmektedirler. FIAT
GAMES adıyla Fiat şirketleri arasında gerçekleştirilen spor müsabakalarına 2012 yılında tenis ve atletizm branşlarında katılım sağlanıp başarılı sonuçlar elde edilmiştir.
genel sağlık hizmetlerine ek olarak randevulu diyetisyen hizmetine
2012 yılında başlanmıştır.
Tenis, tavla, mini golf, masa tenisi, bowling, langırt, gocart, dart,
satranç, atletizm, voleybol, basketbol ve futbol gibi branşlarda
turnuvalar düzenlenmektedir. Bu yıl 1000’in üzerinde çalışanın katıldığı Birimlerarası Futbol Turnuvası ve Birimlerarası Bowling turnuvası gerçekleştirilmiştir. Futbol, voleybol, basketbol, tenis, bowling, satranç, yüzme, atletizm ve yelken takımları Koç Spor Şenliği
ve şirketlerarası organizasyonlarda yer almaya devam etmiştir.
Verimliliği artırmaya dönük olarak 6 yıldan beri Dünya Klasında
Üretim metodolojisi uygulanmaktadır. Buna ek olarak 2012 yılında, ofis çalışmalarında ve üretim dışı süreçlerde ve alanlarda da
yalın düşünce ve uygulamaları yaygınlaştırmak için Değer Akış Haritalama yöntemi uygulanmaya başlanmış ve bu konuda 28 adet
proje gerçekleştirilmiştir.
Spor Kulübü çalışanların çocukları için yüzme, basketbol, futbol
yaz okulları açarak çocuklar için de spor olanakları sağlamaktadır.
Çalışanlar için motosiklet, tenis, satranç, dalış, fotoğrafçılık gibi
alanlarda eğitimler düzenlenmektedir. Kültür gezilerinin yanı sıra
Kayak ve Dalış Gezileri organize edilmektedir.
Maddi ve Sosyal Haklar
Koç Topluluğu şirketlerinde çalışmaya başlayan her beyaz yakalı
çalışan işe girişte Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfına
üye olmaktadır. Vakfa dahil olunan tarihten itibaren her yıl Vakıf
Yönetim Kurulu tarafından tespit edilmekte olan kesenek tavanını
aşmamak üzere üyelerin ücretlerinden tahsil edilmektedir. Tofaş
da üyeler adına aynı miktarda iştirak payı ödemektedir.
Tahsil edilen kesenekler menkul ve gayrimenkul yatırımlarla değerlendirilmektedir. Değerlendirilen kesenekler emeklilik veya üyeliğin
sona ermesi halinde toptan ödeme ye ada emekli şeklinde geri
ödenmektedir. Vakfa üye olan ve emekli olanlar ayrıca eş ve çocuklar dahil olmak üzere sağlık sigortası, mesken edinme ve belirli
ihtiyaçların karşılanması için finansman desteği ve vefat, hastalık
sebebiyle çalışamama ve kısmi maluliyet hallerinde risk teminatı
gibi sosyal haklardan da faydalanmaktadırlar.
Tofaş’ın kurum kültürü değerlerinden biri olan “İnsana ve Çevreye
Duyarlıyız” ilkesine dayanarak, “Önce İnsan” anlayışı ile oluşturulan burs uygulaması 2011-2012 öğretim döneminde başlatılmıştır.
“TOFAŞ’tan Öğrenime Bir Destek Daha” isimli burs politikası ise
2012-2013 Eğitim-Öğretim döneminde de sürdürülmüştür.
Tofaş fabrikada bulunan sosyal tesislerden tüm çalışanlar, eş ve
çocuklarıyla birlikte yararlanabilmekte, özel günlerde ve organizasyonlarda bir araya gelme fırsatı bulmaktadırlar. İstanbul genel
merkezde bulunan spor salonu tüm çalışanların kullanımına açık
bulunmaktadır. Hem Tofaş fabrika hem genel merkezde verilen
Verimlilik
İK Sistemi
2010 yılında entegre İK sistemlerinde yapılmaya başlanan değişiklikler 2012 yılında SAP platformu üzerinde yürütülmeye başlanmıştır. Böylece personel ana verileri, zaman yönetimi, performans
ve yetkinlik yönetimi, self-servis uygulamaları, puantaj, seyahat ve
bordro yönetimi modülleri SAP üzerinde işletilebilmektedir. 2013
yılında kariyer yönetimi, eğitim ve gelişim yönetimi konuları ve İK
süreçlerinin Mavi Yaka alanlara da yaygılaştırılması ve SAP üzerinde işletimi planlanmaktadır.
Tofaş Performans Yönetim Sistemi
Performans Yönetim Sistemi, şirket hedeflerine çalışanlarla birlikte ulaşmak için kullanılan insan kaynağı yönetim aracıdır. Sistem;
Beyaz Yakadan Mavi Yakaya tüm Tofaş çalışanlarını kapsamaktadır. Performans Yönetim Sistemi, oluşturulmaya çalışılan performans ve gelişim odaklı kültürü destekleyecek şekilde uygulanmaya çalışılmaktadır.
Hedefler ve davranışsal yetkinlikler, “Performans Yönetim
Sistemi”nin en önemli 2 temel taşı olmaktadır. Hedefler sene başında belirlenmekte, gelişim planlarıyla birlikte yılda en az bir kere
gözden geçirilmektedir. Tofaş’a özgü davranışsal yetkinlikler, organizasyondaki seviyelere göre Tofaş çalışanlarının göstermeleri
gereken tutumları yansıtmaktadır.
Performans Yönetim Sistemi’nin bir çıktısı olan değerlendirme sonuçları; Beyaz Yakalı çalışanlar için prim hesaplamalarında kullanılırken hem Beyaz Yaka hem Mavi Yaka çalışanların gelişim planları
ve kariyer süreçlerinde de etkili olmaktadır.
Tofaş Etik Davranış Kuralları
Gizlilik
Tofaş; tüm Tofaş çalışanlarının, Yönetim Kurulu Üyelerinin, Hissedarlarının, Bayileri ve Tedarikçilerinin, kısacası tüm paydaşlarının “Tofaş
Etik Davranış Kuralları”na uymasını beklemektedir.
Müşteri Odaklılık
Tofaş Etik Kuralları’nın tüm çalışanlara bildirilmesi, çalışanların bu
kurallara gerekli önemi vermelerinin sağlanması ve bu kurallara uyulması konusunda gerekli çaba ve liderliğin gösterilmesi Tofaş’ta görev yapan orta ve üst düzey yöneticilerin asli görev ve sorumlulukları
arasında yer almaktadır.
Tofaş bu çerçevede; tüm çalışmalarında, süreçlerinde ve çalışma
süresi içinde, tüm paydaşları ile ilişkilerinde İnsan Hakları Evrensel
beyannamesinde tanımlanan ayrımcılık kurallarına uymayı taahhüt
etmekte ve tüm paydaşlarından da buna uymalarını beklemektedir.
Kişisel bilgilerin korunması son derece önemlidir. Bu nedenle kişisel
bilgiler üçüncü şahıslarla paylaşılmamaktadır.
Her zaman en iyisini hak eden değerli müşterilere; şirket politikaları
ile yasal uygulamalar çerçevesinde uygulanabilir çözümler sunulması, müşterilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve haklarının her zaman
korunması hususlarında özen gösterilmektedir.
Hesap Verilebilirlik
Sorular, talepler ve şikayetler kayıt altına alınarak kararlar gerekçeleriyle birlikte açıklanmaktadır.
Sürekli İyileştirme
Müşteri Memnuniyeti Politikası
Gelen geri bildirimler iş süreçlerinde, ürün ve hizmetlerde proaktif
iyileşmeler sağlayacak şekilde değerlendirerek sürekli müşteri odaklı
olma yönünde ilerleme sağlanmaktadır.
Şeffaflık
Kalite Yönetimi
Sorular, talepler ve şikayetler 7 gün 24 saat, çağrı merkezleri ve internet adresleri üzerinden ulaştırılabilmektedir.
Erişilebilirlik
FIAT Çağrı Merkezi: 444 22 55 ve www.fiat.com.tr
Alfa Romeo ve Lancia Çağrı Merkezi: 444 19 10 ve
www.alfaromeo.com.tr, www.lancia.com.tr
Jeep Çağrı Merkezi: 444 53 37 ve www.jeep.com.tr
Cevap Verilebilirlik
Müşterilerin tüm talep, öneri ve şikâyetleri ile ilgili alındı bilgisi, web
sitesinden hemen ve çağrı merkezinden aynı gün içinde, sms aracılığı ile verilmektedir.
Tofaş, tüm süreçleri Müşteri Memnuniyeti ve Dünya Klasında Üretim
anlayışıyla yürütmektedir. Çalışanların katılımı, yetkinliği, yaratıcılığı ve
geleceği görerek çalışmasını ilke edinen kalite kültürü yaygınlaştırılmakta ve geliştirilmektedir.
Tofaş, tüm ürün ve hizmetlerinin kalite seviyesini geliştirmekte ve
en rekabetçi düzeye yükseltmek için çalışmaktadır. Gelişen müşteri beklentilerine göre kalite yönetim sistemi güncellenerek müşteri
odaklı bir yaklaşım benimsenmektedir. Süreçlerin etkinliğinin ve verimliliğinin belirlenmiş kalite ve maliyet hedeflerine ulaşmasını sağlamak amacıyla organizasyon yapısı sürekli geliştirilmektedir.
Objektiflik
Sorular, talepler ve şikayetler ön yargısız ve adil bir şekilde değerlendirilmektedir.
Tofaş; hissedarları, çalışanları, yan sanayi, satış ve servis alanlarındaki tüm paydaşlarıyla birlikte, toplumsal sorumluluklarının gereklerini
yerine getirmekte ve hedeflerine doğal çevre ile uyum içinde ulaşmayı ilke edinmektedir.
Ücretler
Dünya Klasında Üretim
Başvuruların değerlendirilmesi süreci başvuru sahipleri için ücretsizdir.
2006 yılında tüm Fiat fabrikalarına paralel olarak Tofaş’ta da uygulanmaya başlanan WCM (World Class Manufacturing – Dünya Kla-
Dünya Klasında Üretim Metodolojisi’ni benimseyen Tofaş, üretimde rekabet gücünü
geliştirirken aynı zamanda iş güvenliği, kalite, teslimat ve çevre gibi konularda sıfır hata ile
üretim yapılmasını ve sıfır stok maliyeti ile çalışılmasını hedeflemektedir.
30
TEDARİKÇİ İLİŞKİLERİ
sında Üretim) metodolojisi, üretimde rekabet gücünü sistematik bir
biçimde iyileştirmek ve geliştirmek için kullanılmaktadır. Metodoloji
temel olarak İş Güvenliği, Kalite, Maliyet, Teslimat ve Çevre konularına odaklanarak her birinde “Sıfır”a ulaşmayı hedeflemektedir: Sıfır iş
ve çevre kazası, sıfır kalite hatası, sıfır kayıp ve sıfır stok.
Tofaş’ın WCM kapsamında iş kazaları frekansında %95, otobaşı
üretim saatinde %24 ve dış kalite göstergelerinde %60 iyileşme
sağlanmıştır.
Tofaş çalışanlarının verdikleri iyileştirme önerileri her yıl artarak devam
etmektedir. 2012 yılı içerisinde Tofaş’ta çalışan her operator ortalama 49,7 adet öneri vererek bu konuya verilen önemi göstermiştir.
2013 yılı içerisinde de WCM çalışmaları ivmelenerek sürdürülecek ve
tüm Fiat fabrikaları içinde örnek fabrika olunmaya devam edilecektir.
WCM sadece Tofaş fabrikası içinde sınırlı kalmayıp 2009 yılında
Tofaş’ın tedarikçilerini de kapsamaya başlamıştır. WCC (World Class
Company – Dünya Klasında Şirket)Programı kapsamında 2012 yılı
sonu itibarıyla yıllık yerli satın alma cirosunun %51’ini kapsayan
toplam 23 tedarikçide metodolojinin yayılmasına liderlik yapılmıştır.
Tedarikçilerde de sıfır iş ve çevre kazası, sıfır kalite hatası, sıfır kayıp ve sıfır stok mantığı yerleştirilerek birçok başarılı çalışmaya imza
atılmıştır. Tofaş 2013 yılı içerisinde toplam 30 tedarikçisine yayılımı
kendisine hedef almıştır.
Diğer taraftan 2011 yılında 3 adet Fiat bayiinde başlatılan WCD
(World Class Dealer – Dünya Klasında Bayi) Programı kapsamında
2012 yılı sonu itibarıyla Yeni Periyodik Bakım Standartları 30 Fiat
bayiine yaygınlaştırılmıştır. Fiat bayilerinin satış sonrasında müşteri
memnuniyeti, hizmet kalitesi ve karlılıklarını artırmaya yönelik olan
bu programın 2013 yılında Türkiye’deki tüm Fiat bayilerine yayılımı
hedeflenmektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği
Tofaş, Dünya Klasında Üretim anlayışı kapsamında Proaktif ve Yalın
İş Güvenliği yaklaşımını kullanarak işletme sınırları dâhilindeki tüm İnsan Kaynaklarını, güvenli çalışma alanları ve iş güvenliği kültürü yaratarak, iş kazası sonucu yaralanma ve sağlık bozulmalarından korumayı amaçlamaktadır. Ayrıca, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Politikası
yönetim sistemini kullanarak sıfır iş kazası ve sıfır meslek hastalığını
hedeflemektedir.
Tofaş, son 3 yılda devreye aldığı, İş Güvenliği’nde kültür değişimi
projeleri ile Kayıp Günlü Kazalanma (LTA) frekansını %95 oranında
azaltmayı başarmıştır. Ayrıca 2012 yılında iş güvenliğinde 5 üzerinden elde edilen 4 puanlık değerlendirme ile en yüksek başarı notuna
ilk ulaşmış FIAT Auto üretim üssü olmuştur. Fabrika, iş sağlığı ve
güvenliği ile ilgili birçok konuda FIAT bünyesinde örnek olarak görülmekte ve fark yaratan uygulamaları nedeniyle ziyaret edilmektedir.
Tofaş, yasal sorumluluk kapsamında, henüz fabrikaya giriş öncesi
verilen eğitimler ve üretim alanlarında proseslere özel risklerin yaşayarak öğrenilmesini amaçlayacak şekilde hazırlanmış Dojo İş Güvenliği eğitim alanlarında verdiği periyodik eğitimlerle sadece çalışanlarının değil aynı zamanda tedarikçi, stajyer, ziyaretçi ve müteahhit firma
personelinin İSG kültürünü üst düzeye çekmektedir. Bu amaçla;
• İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki tüm yasal ve diğer yükümlülükleri karşılamayı,
• İş Sağlığı ve Güvenliği iyileştirme etkinliklerinin tüm çalışanların ortak sorumluluğu olduğu ilkesini benimsemeyi,
• Risk Değerlendirmesi ve Risk Düzeyi Azaltma etkinliklerine her düzeyde katılım için hedefler koymayı,
• İş Sağlığı ve Güvenliği kültürümüzü sürekli iyileştirerek, sürdürülebilir ‘‘Sıfır İş Kazası’’ hedefine ulaşmayı, taahhüt etmektedir.
2011 yılında GFK’nın yapmış olduğu araştırmaya göre tedarikçileri
tarafından birlikte çalışılmaktan en çok memnun olunan ana sanayi firması olan Tofaş, bu memnuniyeti gelecek yıllara taşımak için
çalışmalarına aralıksız devam etmektedir.
Ar-Ge faaliyetlerini kendi bünyesinde gerçekleştiriyor olması Tofaş
için önemli bir avantaj teşkil etmektedir. Bu sayede tasarım ve
ürün geliştirme projelerinde tedarikçiler ile ortak çalışma fırsatları artmaktadır. Tofaş Satınalma, diğer Fiat üretim merkezlerinden
farklı olarak üretim ile aynı lokasyonda yer almaktadır. Bu durum
fabrikadaki iç iletişimi ve tedarikçiler ile olan iletişimi güçlü kılmaktadır. Böylece kalite konusunda ortaya çıkabilecek sorunların da
önüne geçilebilmektedir.
Tofaş, çalıştığı tedarikçiler sayesinde önemli bir rekabet avantajı
da sağlamaktadır. Tedarikçilerin tasarım ve üretim yetkinliklerinin
gelişmesi ile yatırım ve ürün maliyetlerinde düşüş sağlanması ve
ortak satınalma faaliyetleri ile maliyet avantajı sağlanması (ham
malzeme, lojistik, sarf malzeme, vb. alanlarda) bu rekabet avantajları arasında yer almaktadır. Tedarikçilerin Tofaş’ın ürün geliştirme
ve maliyet iyileştirme süreçlerine aktif katılımın sağlanması da ayrı
bir rekabet avantajı olarak ortaya çıkmaktadır.
Tofaş; Fiat’tan tedarik edilen motor ve şanzıman hariç, %72 oranında yerli ve %28 oranında ithal parça satınalımı gerçekleştirmektedir. Tofaş, yerli tedarik ettiği parçaları yurt içinde toplam 15
farklı lokasyondan tedarik etmektedir. İthal parçaların satın alma
faaliyetleri Fiat Grup Satınalma Bölümü tarafından yapılmakta
olup, sadece Tofaş’ın direkt ilişkide olduğu yabancı tedarikçi sayısı 20 civarındadır.
Endirekt malzeme ve hizmet tedarikçi sayısı
Direkt malzeme yerli tedarikçi sayısı
Direkt malzeme ithal tedarikçi sayısı
: 1961
: 149
: 20
Tedarikçilerin İllere Göre Dağılımı:
Adana:
Ankara:
Aydın:
Bilecik:
Bursa:
Eskişehir:
İstanbul:
İzmir:
Kocaeli:
Kütahya:
Manisa:
Niğde:
Sakarya:
Samsun:
Tekirdağ:
1
2
1
2
72
2
26
7
23
2
5
1
1
1
3
Tedarikçi Seçimi
Tofaş, tedarikçilerini yan sanayi parkının ihtiyaçları doğrultusunda
seçmektedir. Tedarikçilerin ayrıca belirli kriterleri de karşılaması
gerekmektedir. Bu kriteler:
• Otomotiv sektörünün beklentilerini karşılamaya dönük teknik
(kalite/maliyet rekabetçiliği/teslimat performansı) ve organizasyonel yetkinliklere sahip olmak,
• Finansal açıdan güçlü olmak,
• ISO TS 16949 ve ISO 14001 kalite belgelerine sahip, üretim ve
tasarım yeteneği gelişmiş olmak,
• TOFAŞ’ın PSA (Potential Supplier Assessment) ve PA (Process
Audit) denetimlerinden geçmiş olmak,
• Kalite ve maliyet iyileştirme konularında Tofaş’ın rekabetçiliğine
katkıda bulunabilmek,
• Tofaş ile ilişkilerinde açıklık ve güven esaslı bir iş ortaklığı yaklaşımı sergilemek.
Tedarikçi ilişkilerini yan sanayini parkının ihtiyaçlarına göre belirleyen Tofaş, tedarikçilerine
ürün ve tasarım geliştirme süreçleri ile yatırım ve üretim maliyetlerinin düşürülmesine
yönelik çalışmalarında da destek olmaktadır.
32
TOFAŞ BAYİ AĞI
Standardizasyon
Tedarikçi Firmaların Gelişimi
Fiat
Tofaş tüm tedarikçilerini ticari verimlilik, kalite ve teslimat gibi alanlarda, standard performans göstergeleri üzerinden değerlendirerek, performanslarını takip etmektedir. Tüm tedarikçiler ile ilgili orta
ve uzun vadeli stratejiler, önceden belirlenmiş standard önem ve
memnuniyet kriterlerine göre oluşturulmakta ve takip edilmektedir.
Tofaş, tedarikçilerin gelişimi için birçok çalışmaya imza atmaktadır.
Bu çalışmalar:
Tofaş Bayi Ağı, müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım ve yedek parça hizmetleri vermektedir. Bunun yanı sıra
müşterilere birçok Tofaş bayisinden sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik sigortası) çeşitli finansal hizmetler (araç kredisi) alınabilmektedir.
Tofaş, tüm tedarikçilerine yıllık kalite hedefleri (IP/E ve PPM) vererek performanslarını periyodik olarak izlemektedir. Ayrıca tüm
tedarikçilerde, ISO TS 16949 kalite ve ISO 14001 çevre belgesine
sahip olma koşulu aranmaktadır. Tüm tedarikçilerin kalite performansları (kırmız/sarı/yeşil) ortak bir platformda (bidlist) anlık olarak
izlenmektedir. Tedarikçi parkına alınacak olan firmalar standard
olarak PSA denetimine tabi tutulmakta, Parktaki tedarikçiler için
de düzenli ve periyodik olarak standard PA ve PDR denetimleri
yapılmaktadır.
• Dünya Klasında Üretim (WCM) metodolojisinin 2014 yılı sonuna
kadar 35 tedarikçiyi içine alacak şekilde (2012 yıl sonunda 23 tedarikçi) yaygınlaştırılması
• Tedarikçiler için problem çözme, planlama, insan hatalarını önleme konularında uygulamalı eğitimler verilmesi
• Tedarikçiler ile ortak ürün tasarlama ve geliştirme (co-design)
yetkinliklerinin iyileştirilmesi
• Maliyet ve kalite alanında ortaklaşa gerçekleştirilen sürekli iyileştirme faaliyetleri
• TOFAŞ Akademi çatısı altında verilen eğitimler ile tedarikçilerinin
teknik yetkinliklerinin geliştirilmesi,
• Tedarikçilerin fiziksel risklerinin denetlenmesi, risk yönetimi kapsamında aksiyon planları oluşturulması ve takibi
• İşçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre konularında tedarikçilere eğitimler verilmesi
• Özel ve kritik proseslerde, tedarikçilerin alt tedarikçilerinin de
izlenmesi ve geliştirilmesi,
• Tedarikçilerde ortak yürtülen proses iyileştirme çalışmaları
dahil olmak üzere bir çok unsuru kapsanmaktadır.
34
Tofaş’ın Türkiye genelinde 72 bayisi bulunmaktadır. Bayiler, Fiat,
Lancia, Alfa Romeo ve Jeep marka araçların satışını yapmaktadır.
72 adet Fiat bayii, 12 adet Lancia-Alfa Romeo-Jeep bayii bulunmaktadır. Tofaş Bayi Ağı; satış, servis, yedek parça olarak yapılandırılmakta ve tamamına yakını entegre tesis olarak müşterilere hizmet
vermektedir. 3S olarak tanımlanan bu bayi ağı yapısı, aynı alanda sıfır
araç satışı ve satış sonrası hizmetleri birlikte sunmaktadır.
Tofaş Türkiye genelinde toplam 113 satış noktası ve 131 servis noktası ile hizmet vermektedir. Tofaş bayileri müşterilere daha yakından
hizmet verebilmek için ana tesislerden farklı lokasyonlarda ek satış
ve servis noktaları da açmaktadırlar. Bu şekilde yapılandırılmış 43
adet “uydu” satış ve servis noktası hizmet vermektedir. Bunlara ilaveten, bayilere bağlı olarak çalışan ve satış sonrası hizmeti de veren
40 adet yetkili teknik servis bulunmaktadır.
Tofaş’ın Türkiye’de 62 ilde en az bir showroom, 55 ilde en az bir
servisi bulunmaktadır. Bu rakamlarla Fiat markası, satış ve servis ağı
yaygınlığı bakımından Türkiye’de ilk üç marka içerisinde yer almaktadır. Bayi teşkilatında, 2012 yıl sonu itibarıyla 6.000’e yakın (5.943)
kişi istihdam edilmektedir.
Türkiye çapında yaygınlığı ile rekabet avantajı sağlayan Tofaş bayi
ağı aynı zamanda yetkinliği ve tecrübesi ile de dikkat çekmektedir.
Tofaş bayilerinin ortalama faaliyet süresi 20 yılı aşmaktadır.
Lancia-Alfa Romeo-Jeep
Türkiye genelinde 11 adet Lancia-Alfa Romeo-Jeep ve 1 adet Lancia-Jeep bayisi bulunmaktadır. Bu bayiler müşterilerine 3S (satış,
servis, yedek parça) hizmet sunmaktadır. Ayrıca 3 adet 2S (servis,
yedek parça) yetkili servisi bulunmakta, bunlardan biri her üç markaya, diğer ikisi ise sadece Lancia-Jeep markalarına hizmet vermektedir.
Bayi ağı müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım
ve yedek parça hizmetleri vermektedir. Bunun yanı sıra birçok bayi,
sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik sigortası) çeşitli finansal hizmetler
(araç kredisi) de sunmaktadır.
ARLJ bayileri, işlerinde sektör ortalamasının üzerinde tecrübeye sahip, uzun yıllardır bu markalara yatırım yapmış ve tutkuyla bağlanmış
bayilerden oluşmaktadır. Bayiler ve servisler; premium marka müşterilerinin yoğunlaştığı İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin
ve Gaziantep’te hizmet vermektedir. 2012 yıl sonu itibarıyla ARLJ
bayi teşkilatında toplam 343 kişi çalışmaktadır.
MARKALAR VE ÜRÜNLER
FIAT
Linea
Panda
500C
Freemont
2007 yılında Tofaş fabrikasında üretimine başlanan Fiat Linea, her
geçen yıl Türkiye otomobil pazarındaki gücünü artırarak 2012 yılında Türkiye’nin en çok satılan otomobili oldu. 2012 yılı Nisan
ayında yenilenen Fiat Linea; iddialı tasarımı, yenilikçi teknolojisi,
konforlu donanım seçenekleri ve ekonomikliği performans ile birleştiren motor seçenekleri ile tüketicilerin beğenisini kazanıyor.
Fiat’ın küçük sınıftaki modeli Panda, yenilenerek Türkiye’deki otomobil severlerin beğenisine sunuldu. A segmenti modeller arasında yer alan Panda, büyüyen boyutları ve sevimli tasarımının yanı
sıra Fiat’ın 2 silindirli yeni TwinAir motoruyla da tüketicilerin beğenisini kazanıyor.
Fiat 500’ün üstü açılabilir versiyonu olan Fiat 500C, elektrikli açılan şık tavanı ile dış dünyayı sürücülerin ayağına getiriyor. Kırmızı,
fildişi ve siyah renk seçeneklerine sahip olan 500C, kendi sınıfında Türkiye’de satılan tek convertible otomobil olma özelliğini de
taşıyor.
Fiat-Chrysler ortaklığının simgesi haline gelen başarılı SUV modeli Fiat Freemont ülkemizde 2012 yılı Kasım ayı itibarıyla satışa
sunuldu. Tasarım ve kullanım özelliklerinin yanı sıra AWD 4X4 çekiş sistemi ile de öne çıkıyor. 7 deri koltuklu oturma düzeni, araç
içerisinde entegre dokunmatik ekranı ve eşya saklama gözleri ile
Türkiye pazarındaki müşteri beklentilerine hitap ediyor.
500
Punto
Doblo
2008’de dünyada “Yılın Otomobili” seçilen Fiat 500, geçmişten
aldığı genetik kodlarını yeni trendlerle birleştirerek genç müşteri
kitlesinin beğenisini kazanıyor. Birçok farklı tasarım detayıyla kişiselleştirilebilme özelliğini de sahip olan Fiat 500, kendi sınıfının en
heyecan uyandıran modelleri arasında yer alıyor.
Türkiye’de rekabetin en yoğun olduğu küçük hatchback segmentinde yer alan Punto, başarılı satış grafiğini 2012 yılında da sürdürdü. Özellikle gençlerin ve genç ailelerin tercih ettiği Punto, 2012
yılında yenilenerek ismindeki Grande ve Evo takılarını da terk etti.
Fiat Doblo, 2012 yılında ulaştığı 30.239 adetlik satış rakamı ile
Türkiye’nin en çok tercih edilen hafif ticari aracı oldu Farklı gövde
seçeneklerinde 4.000 litreye varan bagaj hacmi ve 4.6 metreküp’e
varan yükleme kapasitesi sunan Doblo; geniş iç mekanı ve tutumlu motor seçenekleriyle de dikkat çekiyor. Geniş ailelerin ve
ticaretle uğraşan müşterilerin tercih ettiği Doblo, konforuyla binek
otomobilleri de aratmıyor.
Bravo
Fiat’ın kompakt hatchback sınıfındaki modeli Fiat Bravo; konforu,
performansı ve çizgileriyle sıra dışılığın son temsilcisi. O, tüm bu
özellikleri fazlasıyla yaşamanız, sürüşten daha fazla keyif almanız
için özel olarak tasarlandı. Fiat Bravo’nun sportif iç tasarımı ve
akıcı dış çizgileri göze hitap ederken, üstün konfor ve güvenlik
donanımlarıyla size sıra dışı bir deneyim sunuyor.
Fiat 2012 yılında başarılı bir satış grafiği çizerken Türkiye‘de Doblo modeli en çok tercih
edilen hafif ticari araç ve Linea modeli de en çok tercih edilen otomobil olmuştur.
Fiat’ın en büyük yeniliği ise AWD 4X4 çekiş sistemi ile dikkat çeken Freemont SUV
modeliyle gerçekleşmiştir.
36
Lancia
Fiorino
Ducato Kamyonet
Delta
Voyager
Tofaş’ın Minicargo projesinin bir ürünü olan Fiorino, kendi adına
bir sınıf yaratarak yeni bir anlayışın da öncüsü oldu. Türkiye’deki
hafif ticari araç pazarının en çok satan araçlarından biri olan Fiorino hem aileler hem de KOBİ niteliğindeki işletme sahipleri için
oldukça pratik çözümler sunuyor.
Ducato Kamyonet kişiye özel nakliye ihtiyaçlarına hizmet ediyor. 4
farklı boy kasa ve 3 kişiden 7 kişiye kadar personel taşıma kapasitesiyle her ihtiyaca cevap verebilen Kamyonet, geniş ürün yelpazesi ile birçok farklı üst yapıma ve dönüşüme de imkan veriyor.
Lancia’nın global anlamda yeni nesil model anlayışının ilk temsilcisi olarak dikkat çeken Lancia Delta’nın makyajlanan versiyonu
2012 yılında Türkiye yollarına çıktı. Kompakt Hatchback sınıfında
yer alan Delta, geniş iç mekanı ve bagaj hacmi ile sedan otomobilleri aratmıyor. Delta, 1.6 litre 120 HP Multijet turbo dizel otomatik ve 1.4 litre MultiAir 140 HP’lik benzinli motor seçenekleriyle
sunuluyor.
Fiat Grubu’nun Chrysler ile yaptığı iş birliğinin bir diğer ürünü olan
Voyager 2012 yılında Türkiye yollarına çıktı. Büyük MPV sınıfında
yer alan Lancia Voyager, 27 yılda dünya çapında 30 milyon adetten fazla talep gören bir modelin genetik kodlarını taşıyor. Oldukça
geniş ve esnek çözümler üreten bir iç mekana sahip olan Voyager,
zengin standart donanımıyla kullanıcılarına keyifli bir yolculuk imkanı sunuyor.
Pratico
Ducato Van/Minibus/Otobüs
Thema
Fiat pick-up modeli Pratico, kompakt tasarımıyla şehir çinde rahatça hareket edilmesine olanak sağlarken taşıma kapasitesiyle
de işleri kolaylaştırıyor. Pratico, yakıt tasarrufu, manevra yeteneği,
güvenliği ve konforuyla da sınıfının standartlarını belirliyor.
Ducato; Van, Minibus ve Otobüs versiyonları ile farklı müşteri kitlelerine hitap ediyor. Van versiyonu geniş yan ve arka kapılar sayesinde kolay yükleme sağlarken Minübüs ve Otobüs versiyonları,
öğrenci servisi, personel servisi ve diğer yolcu taşımacılığında çok
yönlü çözümler sunuyor.
Lancia markasının amiral gemisi unvanını taşıyan Thema isminin
yeniden yollara dönüşünü simgeleyen lüks sedan otomobil, Fiat
Grubu’nun Chrysler ile yaptığı işbirliğini yansıtıyor. Boyut, konfor
ve etkileyici görsellik otomobilin Amerikalı genlerini yansıtırken şık
iç/dış tasarım detayları ve lüks unsurlarla süslenmiş donanım özellikleri İtalyan zarafetine işaret ediyor.
Fiat Grubu’nun Chrysler ile yaptığı işbirliğinin sonucunda Thema ve Voyager olmak üzere
iki yeni modeli satışa sunan Lancia, Tofaş’ın güçlü dağıtım ağının da katkısıyla daha fazla
tüketiciyle buluşmaya başlamıştır.
38
ALFA ROMEO
JEEP
Grand Cherokee
Giulietta
Compass
Alfa Romeo’nun1954’de yılında tanıttığı ve on bir yıl boyunca üretilen modeli efsane Giulietta’nın yeni versiyonu 2013’de Türkiye
yollarındaki dördüncü yılına giriyor. Alfa Romeo’nun kompakt HB
sınıfındaki temsilcisi Giulietta, çekici tasarımı, güçlü motorları, sürüş kalitesi ve konforlu iç mekanı ile stil sahibi kullanıcıların beğenisini kazanıyor.
Jeep markasının kompakt SUV segmentindeki başarılı temsilcisi
Jeep Compass’ın yenilenen dış ve iç tasarıma sahip versiyonu
2012’de Türkiye’deki kullanıcıların beğenisine sunuldu. Yeni Jeep
Compass, 2.0 litre 156 HP’lik benzinli motor ve CVT otomatik
şanzıman kombinasyonuyla sadece önden çekişli olarak sunuluyor.
Jeep markasının büyük SUV’u Grand Cherokee modeli efsane 4
çeker sistemi, 3.0 litre dizel motoru ve iki donanım seçeneğiyle tüketicilerin beğenisine sunuluyor. Grand Cherokee, QuadraLift™ and Selec-Terrain™ teknolojileri ile yüksek arazi performansı sunarken yolda sürüş konforu, üstün teknolojik özellikleri ve
lüks iç mekan tasarımı ile de dikkat çekiyor. Grand Cherokee,
782 lt’lik bagaj hacmi (Arka koltuklar katlandığında 1554 litre) ve
13 cm uzatılmış dingil mesafesi hem yük hem de yolcular için
daha fazla alan sunuyor.
Mito
Cherokee
Wrangler
Alfa Romeo’nun küçük sınıftaki temsilcisi Mito, sportif iç ve dış
tasarımı, güçlü motorları ve kalitesiyle genç sürücülerin ilgisini çeken bir otomobil olmaya devam ediyor. MiTo’da sunulan DNA; Q2
elektronik diferansiyel kilidi ve otomobili üç farklı (Dynamic, normal, all wheater) sürüş modunda kullanılmasına olanak sağlayan
sistemi ile fark yaratıyor. Orta sınıf SUV Cherokee, Jeep markasının efsane 4 çeker sisteminin yanı sıra şehir kullanımı için iki çeker sürüş konfigürasyonunu da sunabiliyor. Oldukça geniş ve kullanışlı bir iç hacme sahip
olan Cherokee’nin 739 litre’lik bagajı, 60/40 oranında katlanabilen
arka koltuklar sayesinde 1767 litre’ye kadar genişleyebiliyor.
Jeep markasının off road aracı olan Wrangler, 70 yıllık tecrübesini
araziye aktarıyor. Wrangler; yerden yükseklik, engele yaklaşma ve
çıkış açıları, dönüş çapı ve dingil mesafesi gibi kriterlerde sınıfının
en iyi aracı olarak kabul görüyor. Wrangler ayrıca 76 cm derinliğe
kadar sınıfının en iyi, en derin sudan geçme kapasitesine sahip
aracı olarak bilinmektedir.
Alfa Romeo, Giulietta ve Mito modelleriyle Türkiye pazarındaki konumunu 2012 yılında
daha da güçlendirirken pazara sunduğu farklı versiyonlarla kullanıcı yelpazesini de
geliştirmeye devam etmiştir.
40
2012 yılında Tofaş çatısı altında faaliyet göstermeye başlayan Jeep markası, efsanevi 4
çeker sistemi ve arazi kabiliyetiyle arazi kullanımına uygun modeller sunarken kompakt
SUV modelleriyle de şehir içi kullanıma uygun seçenekleri müşterileri ile buluşturmaktadır.
BAĞLI ORTAKLIKLAR
Koç Fiat Kredİ Tüketİcİ Fİnansmanı A.Ş.
Koç Fiat Kredi (KFK), Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. nin doğrudan satışları da dahil olmak üzere, Türkiye’de Fiat Auto lisansı
altında üretilen ve/veya Türkiye’ye ithal edilen tüm Tofaş ve Fiat
Topluluğu araçlarının ve kullanılmış 2. el araçların kredilendirilmesi
hizmetini sunmaktır.
Tofaş müşterilerine sağladığı kredinin sadece Tofaş şemsiyesi altında kullanılabilmesiyle bayilerine rekabette önemli bir avantaj kazandırmaktadır. Bayiden çıkmadan tek noktada hizmet vermesi,
uygun faiz oranları ve güçlü operasyonel yapısıyla hizmet verdiği
markalara önemli bir rekabet avantaj sağlayan Koç Fiat Kredi, satışların arttırmasına önemli bir katkı sağlamaktadır.
2012 yılında Koç Fiat Kredi tarafından toplam 45.453 adet araç
kredisi kullandırılmıştır. Bu kredi adedine karşılık gelen toplam
kredi tutarı ise 1 milyar 8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Koç
Fiat Kredi 2011 yılında %40 olan kredi penetrasyonunu, 2012 yılında %42’ye yükseltmiştir. Koç Fiat Kredi’nin tüketici finansman
şirketleri içindeki payı ise %12 olarak gerçekleşmiştir. 2012’de
bankaların taşıt kredileri portföyü %3, tüketici finansman şirketleri
portföyü %25, KFK portföyü ise %15 büyüme göstermiştir.
2012 yılında da hizmet verilen tüm markalarda etkin kredi kampanyaları düzenlenmiş, aylık eşit ödeme dışındaki esnek ödeme
planları değişik gelir dağılımına sahip müşterilere fark yaratacak
uygulamalarla sunulmaya devam edilmiştir. Hem faiz hem de kredi
işlem ücretini tema alan kredi kampanyaları operasyonel süreçlerdeki iyileşmeyle birlikte etkisini artırmıştır. Tofaş çatısı altındaki
markaların tercih edilmesinde önemli rol oynamış, satışlardaki Koç
Fiat Kredi penetrasyonu artmıştır.
Koç Fiat Kredi, finansman hizmetinin yanı sıra, kredinin tamamlayıcısı olan sigorta ürünlerini de müşterilerinin kullanımına sunmaktadır. 2011 yılında Kredi Koruma Sigortası ürününden faydalanan
müşteri oranı %24 iken, 2012 yılında bu oran %33 yükselmiş ve
her 3 müşteriden biri sigorta ürünlerini tercih eder hale gelmiştir.
Faiz dışı gelirlerin arttırılması hedefine paralel olarak 2013 yılında
sunulacak sigorta ürünlerinde de çeşitliliğe gidilecektir.
Koç Fiat Kredi, kredi portföyünü ağırlıklı olarak kullandığı krediler ve ihraç ettiği menkul kıymetlerle fonlamaktadır. 2012 yılının
ilk çeyreğinde 40 milyon TL, ikinci çeyreğinde 140 milyon TL ve
42
üçüncü çeyreğinde de 185 milyon TL nominal değerde menkul
kıymet ihracı yapılmıştır. Aralık 2012 tarihi itibarıyla Şirket’in ödenmiş sermaye tutarı 45.000.000 TL’dir.
Koç Fiat Kredi zengin kredi çeşitliliğiyle, sistem yatırımlarıyla, kalitesiyle, bayileriyle kurduğu güçlü iş birliği ile gelecek yıllarda da
bayilerinin, iş ortaklarının ve müşterilerinin bağlılık ve memnuniyetlerini yükselterek marka bilinirliğini ve pazar payını arttırmayı
hedeflemektedir. CRM kampanyaları ile müşteri sadakatini ve
memnuniyetini artırılmaya devam edecektir. 2013 yılı itibarıyla, cazip fırsatlarla kredibilitesi yüksek müşterilere ön onaylı krediler sunulmaya başlanacaktır. Kredi derecelendirme yöntemleri kullanılarak yapılan kredi değerlendirme işlemlerinde otomatik kararların
daha çabuk ve etkili bir şekilde uygulamasını sağlayacak Experian
NBSM’in (yeni iş strateji yönetimi) 2013 yılı itibarıyla kullanılması
planlanmaktadır.
Koç Fiat Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş. Genel Merkezi faaliyetlerini Büyükdere Caddesi Tofaş Han No:145 34394 Zincirlikuyuİstanbul sürdürmektedir.
Finansman Şirketleri taşıt
kredileri
KFK taşıt kredileri
(KT kredileri dahil)
KFK’nın Tüketici Fin. Şirketleri içindeki pazar payı
Ara.12
Ara.11
10.269 mio TL
8.192 mio TL
1.255 mio TL
1.089 mio TL
12%
13%
FER MAS OTO TİCARET A.Ş.
Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. 15 Nisan 2005 tarihinde %99,4 Tofaş
Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. ortaklığında kurulmuştur. Şirket, Nisan 2005 tarihinden itibaren Ferrari ve Temmuz 2005 tarihinden
itibaren de Maserati otomobillerinin Türkiye Resmi Distribütörü
olmuştur.
Faaliyetlerine18 Ağustos 2005 tarihinde, Kuruçeşme’de bulunan
showroom ve Genel Müdürlük binasında başlayan Şirket; showroom, küçük servis, Club Lounge mekanlarını bir arada bulunduran toplam 900 m2 kapalı alanda hizmet vermektedir. -Satış
sonrası hizmete öncelik veren Fer Mas Oto, showroom’dan önce
Haziran 2005’te Ferrari – Maserati servis noktasını müşterilerinin
hizmetine sunmuştur. Fer Mas Etiler Armutlu’da faaliyete geçen
yeni servis alanıyla satış sonrası hizmetler çok daha ileri bir noktaya taşımıştır.
Ferrari
1998’den Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.’nin kuruluşuna kadar geçen
sürede yıllık ortalaması 8 adeti geçmeyen Ferrari satışlarını 2005’te
11’e çıkaran Şirket, bu rakamı hem 2006 hem de 2007’de 29’a
yükseltmiştir. 2008 ve 2009’da 17’şer adet olan satışlar 2010 ve
2011 yıllarında 23’er adet olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılındaki
Ferrari satışı ise 22 adet olmuştur.
Maserati
1998’den Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.’nin kuruluşuna kadar geçen sürede yıllık ortalaması 5’i geçmeyen Maserati satış adedini
2005’te 10’a çıkaran Fer Mas, bu rakamı 2006’da 20’ye, 2007’de
ise 28’e çıkarmayı başarmıştır. 2008 ve 2009’da 17’şer adet,
2010’da 26 adet, 2011’de 24 adet ve 2012 yılında ise 18 adet
olarak gerçekleşmiştir.
Satış sonrası
Fer Mas, satış sonrası verilen hizmetin kalitesini artırarak müşteri
memnuniyetini daha üst seviyelere çıkarmak amacıyla 2009’da
taşındığı hem lokasyon hem de alan büyüklüğü ve donanım olarak daha gelişmiş olan yeni servis mekanında hizmet vermeye
devam etmektedir.
Pazarlama
Her iki markayı da Türk pazarında yeniden şekillendirilebilmek ve
kurumsal kimliği oturtabilmek için yoğun iletişim çalışması uygulanmıştır. Doğru faaliyetleri yöneterek marka bilinirliği, marka bilinci
ve marka görünürlüğü ciddi bir şekilde artırılmış ve lüks marka
konumu güçlendirilmiştir.
Fer Mas, Ferrari’yi marka felsefesini doğru algılayan A++ tüketicilerin tercih ettiği bir tutku otomobili, bir lifestyle olarak konumlandırırken, Maserati’yi de sürüş keyfi sunan salon otomobili, bir prestij
markası konumunda, Türk tüketicisiyle yeniden buluşturmuştur.
2012 Yılı Tanıtım Etkinlikleri
• Fer Mas; Maserati SpA tarafından İtalya’nın Siena kentinde
bu yıl dördüncüsü gerçekleşen “Simply the Best 2012” organizasyonuna, şirket tarihinde ilk kez Doğu Avrupa bölgesini
temsilen katıldı. Fer Mas, davetin ilk gününde yapılan sunumda, tüm Avrupa ülkeleri, Türkî Cumhuriyetler, Ortadoğu ülkeleri ve Rusya’nın da olduğu bölgede faaliyet gösteren toplam
112 bayi arasında “En İyi Performans Gösteren” 13 bayiden
biri olarak gösterilerek büyük bir başarıya imza attı.
•
Ferrari ve Maserati markalarının İstanbul’daki müşterilerine
yönelik özel test sürüşü ve pist aktiviteleri, 2012 yılı boyunca
farklı dönemlerde gerçekleştirilmiştir.
•
Ferrari’nin yeni modeli 458 Spider’ın Türkiye tanıtımı, 14 Mart
2012’de İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen organizasyonla yapılmıştır.
•
Ferrari’nin 458 Italia modeli, uzman otomotiv yayınlarından
Auto Express tarafından üst üste ikinci defa “yılın performans
otomobili” ödülüne layık görüldü.
•
Auto Bild okuyucuları tarafından 2012 yılının yaz aylarında
Auto Bild Tasarım Ödülü’nde “Avrupa’nın En Güzel Görünüme Sahip Aracı” seçilen F12 Berlinetta, ikinci kez bu ödüle
layık görüldü.
•
Maserati Club’ın ilk organizasyonu olan “Maserati Club Şile
Trip” Şile Lavanta Butik Otel’de, Ferrari Club’ın 2012 organizasyonu ise Abant Palace Otel’de düzenlenmiştir.
•
Maserati severlerin katılımıyla gerçekleşen Maserati Road
Show Ankara etkinliğinde, Maserati’nin GranCabrio ve Quattroporte S modelleriyle test sürüş aktivitesi organize edilmiştir.
•
Maserati’nin Granturismo modelinin en güçlü versiyonu Maseratı Granturısmo Sport, temmuz ayında Türkiye’de satışa
sunuldu.
Fer Mas Oto Ticaret A.Ş Genel Müdürlük ve Showroom hizmetlerini Kuruçeşme Cad. No.29 Kuruçeşme 34345 İstanbul adresinde
sürdürürken Satış Sonrası hizmetler de Fatih Sultan Mehmet Mah.
Atatürk Cad. No.7 Armutlu İstanbul adresinde yürütülmektedir.
KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK
ÇEVRE
Sürdürülebilirlik Politikası
Tofaş’ın Sosyal Sorumluluk Sürdürülebilirlik Politikası, gerek fabrikanın bulunduğu bölge ve gerekse yurt çapında Tofaş’ın paydaşlarına karşı sorumluluğunu ortaya koyacak şekilde, kurumsal sosyal
sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterleri dikkate alınarak, hem
kurum bünyesinde, hem de kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde yürütülmektedir. Tofaş’ın Kurumsal Sosyal Sorumluluk
anlayışı; şirket kültürü ve iş süreçleri ile tüm şirket politikaları- kapsamında iç içe bir bütünlük taşımaktadır.
Tofaş bu çerçevede; periyodik ve dönemsel çalışmalara ilişkin gerek yıllık faaliyet raporları içinde, gerekse şirketin basılı ve süreli
yayınlarında kapsamlı ve ayrıntılı bilgilere yer vermektedir. Bu şekilde; başta şirket çalışanları, hissedarlar ve menfaat sahipleri olmak üzere ilgili herkesle tüm bu süreçler paylaşılır ve kamuoyuna
sunulur. Ayrıca Tofaş’ın intranet ve internet web sitelerinde gerekli
bilgilere ve ilgili linklere yer verilerek, kurum politikaları doğrultusunda oluşturulan ve sürdürülen faaliyetler, paydaşların bilgilerine
sunulur.
Sosyal sorumluluğu, kurumların hesap verebilirlikleri ve paydaşlarına karşı görev ve sorumluluklarını yerine getirebilmeleri olarak
değerlendiren Tofaş; “sürdürülebilir ve geliştirilebilir” sosyal sorumluluk uygulamalarını hayata geçirmeyi kurumsal bir politika
olarak kabul etmektedir.
Tofaş’ın Kurumsal Yönetim Uyum Raporları’nda da yer verildiği gibi,
“sosyal sorumluluk” Şirket’in sosyal sorumluluk anlayışı doğrultusunda, “menfaat sahipleri” olarak tüm “paydaşlar”, kurumsal sosyal
sorumluluk kapsamında ele alınmaktadır. Ayrıca Şirket’in bu yöndeki
çalışmalarını da kapsayacak şekilde, başta “pay sahipleri”, “kamuyu
aydınlatma ve şeffaflık”, “menfaat sahipleri” ve “Yönetim Kurulu”nu
kapsayan kurumsal yönetim uygulamalarını değerlendirmek suretiyle, “Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi” yaptırılmış olup, söz konusu derecelendirme notunu da içeren rapor, İMKB’de açıklanmış
ve Tofaş’ın web sitende de yayımlanmıştır. Ayrıca, söz konusu derecelendirme raporu revize edilerek, Tofaş’ın notu da yükseltilmiştir.
Tofaş’ın ana ortağı FIAT Auto’nun kurumsal sosyal sorumluluk
perspektifi ve Koç Holding’in dâhil olduğu Küresel İlkeler Sözleşmesi (Global Compact) ve kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı,
Şirket’in de bu yöndeki “Sürdürülebilirlik Politikası”nın ana eksenlerini oluşturmaktadır.
Tofaş; benimsediği kurumsal sosyal sorumluluk anlayışının ve uygulamalarının kapsadığı süreçler doğrultusunda, yasalara uyumu
temel gereklilik olarak kabul eder ve gerek kurumsal, gerekse toplumsal gelişimi sağlayacak dinamikleri teşvik edecek öncelikler,
uygulamaya geçirir.
Bu yönde, insan kaynakları ve insana yatırım projeleri, paydaş kültürü ve şirket vizyonu, eğitim destek faaliyetleri, kültür ve sanatı geliştirici uygulamalar, çevre duyarlılığı ve çevrenin korunması gibi kurumsal sosyal sorumluluk alanlarına giren tüm konularda belirlenen
kriter ve prensiplere uygun olarak hareket edilmektedir. Tofaş ayrıca
çevre politikası ve bu yöndeki faaliyetleri ile sürdürülebilir gelişme ilkesi çerçevesinde proaktif bir çevre yönetim sistemi uygulamayı ve
geliştirmeyi hedeflemektedir.
Sosyal sorumluluğa giren tüm alanlar dâhilinde, gerekli tüm ulusal
ve uluslararası standartların gözetilerek uygulanmasının yanı sıra,
bunların geliştirilmesi yönünde öngörülen çalışmalar hayata geçirilmektedir.
Tofaş’ın sürdürülebilirlik politikası çerçevesinde; sosyal, etik ve
çevresel yönetimle ilgili, paydaşların katılımına dayanan ve paydaşların memnuniyeti ve beklentilerini dikkate alan bir bütünlük
söz konusudur. Bununla beraber, kurumsal yönetim anlayışına
dayanan sosyal sorumlulukların hayata geçirilmesi için stratejik
düzenlemeler öngörülmektedir. Bu doğrultuda şirketin yeni vizyonu ve paydaşları tarafından tercih edilen faaliyetleri çerçevesinde,
kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı ve uygulamaları sürekli geliştirilerek devamlılık arz etmektedir.
Tofaş’ın sosyal ve çevresel etkinlikleri ve faaliyetleri doğrultusunda; bu süreçlerin yönetimi, iyileştirilmesi ve denetlenmesi ile sosyal ve çevresel performansın raporlanması suretiyle elde edilen
sonuçların tüm paydaşların ve kamuoyunun bilgisine sunulması
Şirket için önem taşımaktadır. Tofaş’ın kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları sürdürülebilirlik ve şirket politikaları kapsamında
değerlendirilmektedir.
Çevre Politikası
Tofaş Çevre Politikası’nın gereği olarak atıkları kaynağında azaltmayı ve mümkün olduğunca geri kazanmayı hedeflemektedir. Bu
kapsamda oluşan endüstriyel atıkların %97’si geri kazanılmaktadır. Geri kalan atıklar ise enerji kaynağı olarak kullanılmaktadır.
Tofaş, uyguladığı çevre yönetim sistemi ile 2012 yılında Avrupa
Birliği Çevre Ödülleri kapsamında birincilik ödülüne layık görülmüştür. Tofaş bu ödülle AB kriterlerine göre; “Türkiye’nin en iyi
çevre yönetimine sahip şirketi” seçilmiştir. 2012 yılında bertaraf
edilen atık miktarı 0 hedefine ulaşmıştır. Atıkların tamamında madde veya enerji geri kazanımı sağlanmıştır.
Enerji verimliliği çalışmaları ile düşük karbon ekonomisine geçişi
destekleyen Tofaş, aynı zamanda İklim Platformu’nun da kurumsal üyesi durumundadır. Tofaş, son 5 yılda yüzlerce enerji verimliliği projeleri ile, enerji yoğunluğunu %35 azaltmıştır. Bu seviye ile
Tofaş, Fiat fabrikaları içinde benchmark seviyesine ulaşmıştır.
Tofaş aynı zamanda düzenli olarak başta çalışanları olmak üzere
tedarikçi ve işbirliği içinde bulunduğu müteahhitlerin eğitimleri ile
çevre kültürü oluşumuna katkı da sağlamaktadır.
TOFAŞ; ürün, üretim ve hizmet faaliyetlerinde, sürdürülebilir gelişme ilkesi çerçevesinde proaktif bir çevre yönetim sistemi uygulamayı ve geliştirmeyi hedeflemektedir.
Bu amaçla;
• Her türlü atık bertaraf işlemi bir doğal kaynak kaybı olarak algılanmakta, kirliliği kaynağında önleyecek yöntemleri geliştirilmektedir.
• Tüm süreçlerde, bağlı olunan tüm yasal ve diğer şartlara uyum
temel gereklilik olarak kabul edilmektedir.
• Çalışanlar ve işbirliği yapılan şirketler eğitilerek ve sürekli iyileştirme araçları kullanılarak doğal kaynak ihtiyacı, enerji kayıpları ve
atıkların en aza indirilmesi hedeflenmektedir..
• Daha az çevresel etkiye sahip ve daha fazla geri dönüşümlü
malzeme kullanılan otomobil, ticari araç ve yedek parçalar üretilmektedir.
Sürdürülebilir Üretim
Sürdürülebilir üretim ilkelerini benimseyen Tofaş’ın Bursa’da bulunan fabrikasında, tüm üretim süreçlerinde 5R ( Refuse, Reduce,
Reuse, Recycle, Recover) iyileştirmeleri ile doğal kaynak kullanımında verimlilik sağlanmaktadır:
• 2002 yılından itibaren atık suların geri dönüştürülerek bahçe sulamasında kullanılmasıyla, her yıl 50.000 m3 su tasarrufu sağlanmaktadır.
• Tekrar kullanılabilir ambalaj-kaset uygulamaları ile karton, ahşap,
naylon atıklar azaltılmış olup, yılda yaklaşık 70 bin ağacın kesilmesi önlenmektedir.
• Enerji verimliliği projeleri ile toplam enerji bütçesinde her yıl ortalama %10 verimlilik gerçekleştirilmektedir.
• 2011 yılında otomotiv sektöründe bir ilke imza atılarak “Sera
Gazı Yönetim Sistemi” Tofaş’ta kurulmuş ve ISO 14064 belgesi
alınmıştır.
• Tüm bunların yanında Tofaş, 15 yıl boyunca her yıl ağaç dikme
etkinlikleri gerçekleştirmiştir. Tamamı Tofaş, çalışanlarının bağışlarıyla 100.000 çam ve meyve fidanı dikilmiştir. Ayrıca Bursa Gölyazı
mevkiinde 50 hektarlık inşaat yıkıntı atıkları alanını rehabilite edilerek “Fiat Ormanı” haline getirilmiştir.
Yeşil ürün
• Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Arge merkezleri
arasında düzenlenen yarışmada, üniversite-sanayi işbirliği dalında
Tofaş birincilik ödülü almıştır.
• AB Komisyonu tarafından yapılan AR-GE Faaliyetleri değerlendirmesinde Tofas, 2008 yılında kurmuş olduğu Ar-Ge Merkezi çalışmaları neticesinde dünyada ilk 1000 şirket içine girmiş,
Türkiye’de ise 2. sırada yer almıştır.
• Tofaş, 2011-2012 faaliyet döneminde 64 teknolojik araştırma
projesi yürütmüştür. 2012 yılı içerisinde öne çıkan projeler; taşıt
elektrifikasyonu çalışmaları, alternatif yakıtlar ve yenilenebilir enerji
kullanımı (bioetonol vb), çevreci malzeme kullanımı, araç ağırlığının
azaltımı ve geri dönüşümü çalışmaları olmuştur. (Örneğin: Plastik
tampon ağırlık optimizasyonu ile 1,8 kg/ oto, alüminyum önden
çarpma Traversi ile 3 kg/ oto ağırlık azaltımı)
Yeşil Bayi ve Tedarikçiler
• Tofaş boya tesislerinde; su bazlı boya, elektrostatik boya uygulaması, one-bell boya teknolojisi gibi uygulamaların yanı sıra
solvent içermeyen temizleme ürünlerine de geçiş yaparak uçucu
organik karbon (VOC) emisyonlarını AB sınır değerlerinin çok altına indirmiştir.
Tedarikçiler: WCM uygulamalarını Tofaş’ın çalıştığı yan sanayi firmalarına da yaygınlaştırmak üzere başlatılan program ile önemli
Tofaş ile çalışan yan sanayi firmalarında WCM Dünya Klasında
Çevre denetimlerini başlatılmıştır. Pek çok tedarikçi de bu programa dahil edilmiştir.
• Plastik atık malzemelerin geri dönüştürülmesi ile yılda yaklaşık
850 ton plastik yeniden kullanılmaktadır.
Bayiler: 2010 yılında başlatılan Yeşil Servis uygulaması kapsamında 143 adet bayi ve servisin denetim ve eğitimleri 2012 yılında
tamamlanmıştır. Yapılan uygulamada her bir servis ve bayinin çevre sorumlularına bir tam günlük çevre eğitimleri verilmiştir. Genel
olarak çevre yönetim sistemi, yasal mevzuatlar ve Tofaş bayi/
servis kuralları konularında toplam 5426 adam/saat eğitim gerçekleştirilmiştir.
• Yeni Bonder Kataforez Tesisleri’nde konveyörlerle taşınan gövdeler yerine programlanabilir robotlu sistem uygulamasına (Vario
Shuttle) geçilerek proses tank hacimlerinde %25 azalma sağlanarak su tüketimi azaltılmaktadır. Tank hacminin azaltılmasıyla ayrıca
ısıtmada %12 kazanç sağlanmaktadır.
• Tüm yeraltı yakıt tankları çift cidarlı olarak yenilenerek ve sızdırmaz havuzlar içerisine alınarak olası çevresel riskler minimum
seviyeye indirilmiştir.
Tofaş, kurumsal sosyal sorumluluğu; hesap verilebilirlik ve paydaşlara karşı sorumluluğun
bir gereği olarak değerlendirmekte, bu çerçevede geliştirdiği sosyal sorumluluk
uygulamalarının sürdürülebilir olmasına özen göstermekte ve bunu kurumsal bir politika
olarak benimsemektedir.
44
EĞİTİM
Fiat Laboratuarları
“Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesi ile entegre yürütülen
Fiat Laboratuarları, ülkemizde otomotiv sanayindeki yeni teknolojilere hakim teknik insan gücünün yetiştirilmesine ve sanayide değerlendirilmesine önem ve öncelik kazandırmayı amaçlamaktadır.
Bu program kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü ile Tofaş’ın imkânları birleştirilerek, endüstriyel
teknik eğitim okul ve kurumlarının motorlu araçlar teknolojisi alanlarının geliştirilmesine katkı sağlanmaktadır. İstanbul, Bursa, Kocaeli, Ankara, Antalya, İzmir, Adana, Samsun ve Diyarbakır illerinde
toplam 11 meslek lisesinde bulunan Fiat Laboratuarları’nda Tofaş
Satış Sonrası Yöneticileri, Servis Konseyi Bölge Temsilcileri ve Bölge
Sorumluları birlikte çalışmaktadır.
Şişli Endüstri Meslek Lisesi’nde 2006 yılında açılan ilk Fiat Laboratuarı, 2009’da ilk mezunlarını vermiştir. 2012 yılı itibarıyla Fiat
Laboratuarlarında eğitim gören öğrenciler ve eğitim veren öğretmenler ile birlikte 804 kişi bulunmaktadır. 2011 yılında 238 öğrenci, 2012 yılında ise 243 öğrenci mezun olmuştur. Mezun olan
öğrencilerin yaklaşık 60’ı direkt olarak Fiat yetkili servislerinde çalışmaya başlamış, diğer öğrenciler ise üniversite öğrenimini tercih
etmişlerdir.
Tofaş’ın eğitim ve yönetim portalı olan Tofaş Akademi’de bütün Laboratuar öğretmen ve öğrencilerinin özlük kayıtları bulunmaktadır.
Tofaş Akademi portalı üzerinden öğretmen ve öğrencilere uygun
olan teknik ve davranışsal e-eğitimler de yapılmaktadır. Öğrenci
özlük kayıtlarını oluşturulan Eğitim Portalı sayesinde birçok öğrenci
mezuniyet sonrası yetkili servislerde veya Tofaş Fabrika’sında öncelikli işe başlama avantajı yakalamıştır. Tofaş Teknik Eğitim Merkezi
tarafından laboratuar öğretmenlerine her yıl, hizmet içi eğitim kapsamında güncel teknolojileri içeren teknik eğitimler verilmektedir.
Hizmet içi Eğitim Programı’ndan bugüne kadar 400 Meslek Lisesi
öğretmeni faydalanmıştır.
Tofaş şemsiyesi altında altyapısı oluşturularak ekipmanları temin
edilen Fiat Laboratuarları’na, pratik eğitim amaçlı Fiat Linea araçlar da tahsis edilmiştir. “Meslek Lisesi Memleket Meselesi’’ projesi
kapsamında, FIAT Laboratuar’ında öğrenim görecek öğrencilerden burs alabilme koşullarını sağlayanlara Koç Holding tarafından
burs da verilmektedir.
Bayi ve Yetkili Servislerin motor revizyon tedarikçisi Gelişmiş Motor
Yenileme firması, “Motor Yenileştirme” eğitimlerine 2012 yılında 9
46
Fiat Laboratuarı’nda devam etmiştir. Bu eğitimlere paralel olarak
Tofaş Satış Sonrası Yedek Parça Yöneticisi Mesut Eren tarafından
hazırlanan “Yedek Parça” eğitimleri de 7 Fiat Laboratuarı’nda sürdürülmektedir.
Koç Holding’in MLMM projesi kapsamında düzenlediği proje yarışmasında bu yıl “En iyi Okul İşletme İşbirliği” ödülünü Şişli EML.
Fiat Laboratuarı almıştır. 30.000 TL’lik Büyük Ödül, tören ile Şişli
EML. Fiat Laboratuarı’na verilmiştir. 2013 yılı içerisinde protokol
yenilenmiş olup Laboratuar faaliyetlerine devam etmektedir.
Otomotiv Mühendisliği Yüksek Lisans Programı
Türkiye’nin ilk yabancı üniversite destekli “Otomotiv Yüksek Lisans Programı”, Tofaş’ın öncülüğünde Torino Politeknik Üniversitesi ile Uludağ Üniversitesi işbirliğiyle 2007 yılında hayata geçirilmiştir. Bu program ile Türk otomotiv endüstrisini daha ileriye
götürecek, sektörün gereksinimi olan nitelikli iş gücünün yetiştirilmesine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Programın açıldığı
tarihinden itibaren toplam öğrenci sayısında 48, mezun sayısında
ise 9 kişiye ulaşılmıştır.
Tofaş Basketbol Okulları ve Basketbol Gönüllüleri Projesi FiatBall Basketbol Şenliği
Tofaş Spor Kulübü, 1999 ve 2001 yıllarında iki farklı organizasyonu faaliyete geçirmiştir. Bunlardan ilki olan “Tofaş Basketbol
okulları” 1999 yılında faaliyete başlamıştır. Bugün 9 ilde 23 ayrı
noktada faaliyet göstermektedir. Yılda yaklaşık 4000 çocuk bu faaliyetten faydalanmaktadır.
Basketbol Gönüllüleri Projesi” ise Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı
(TEGV) ve Tofaş Spor Kulübü işbirliği ile 2001 yılından bu yana
faaliyetlerini sürdürmektedir. TEGV’in 11 Eğitim Parkı ve 3 Öğrenim Birimi’nde faaliyetlerini sürdüren proje ile spor yapma imkanı
olmayan çocukların sağlıklı kişilik ve yaşam becerileri gelişimlerine
basketbol aracılığı ile katkı sağlanması hedeflenmektedir. 6. - 8.
sınıf öğrencilerinden oluşan proje kapsamında, her yıl ortalama
700 çocuğa ulaşılmakta olup başlangıcından günümüze programa 6 bini aşkın kişinin katılımı sağlanmıştır.
Tofaş, yukarıda bahsedilen her iki organizasyonu yılda bir kez FiatBall Basketbol Şenliği ile bir araya getirmektedir. 2001 yılından
günümüze kadar devam eden bu etkinlikte, her yıl kendi yörelerinden gelen takımlar bir yıl boyunca gerçekleştirdikleri çalışmaları
paylaşma imkânı bulmaktadırlar.
KÜLTÜR-SANAT
Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi ve Tofaş Sanat Galerisi
Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi; Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin
tahsis ettiği, Yıldırım ilçesindeki Tarihi Umurbey Hamamı’na yakın
bir konumda bulunmaktadır. 17 bin metrekarelik bir alan üzerine
inşa edilen Müze, Türk otomotiv mirasına sahip çıkmayı amaçlamaktadır.
Kapılarını 2002 yılında açan Türkiye’nin ilk ve tek Anadolu arabaları Müze’si kuruluşundan günümüze yaklaşık 340 bin kişi tarafından ziyaret edilmiştir. Müze’de Asya’da binlerce yıl önce dönmeye
başlayan basit bir ahşap tekerleğin Anadolu topraklarındaki öyküsünden başlayan ve Türk otomotiv sanayinin bugününe uzanan
renkli değişim, gözler önüne serilmektedir.
Müze ile eşzamanlı olarak Prof. Dr. Önder Küçükerman tarafından
titiz bir araştırmanın ardından kaleme alınan ve “Anadolu Tasarım
Mirasının Ayak izlerinde Türk Otomotiv Sanayi ve Tofaş” ismiyle
sınırlı sayıda basılan eser de, otomotiv sektörüne gönül verenlere
ışık tutmaktadır.
Tofaş Sanat Galerisi, 2008 yılında Umurbey Hamamı restorasyonunun tamamlanmasını müteakiben açılmıştır. Galeri’deki ilk sergi, hamamın konseptine uygun olarak düzenlenen “Eski Hamam,
Eski Tas”, 2009 yılında düzenlenmiştir. 10 Mayıs 2011 tarihinde
MİDO A.Ş. danışmanlığıyla hazırlanan “Oyuncak Sergisi” açılmıştır.
Oyun ve oyuncak kültürünü geçmişten bugüne taşıyan, günümüz
teknolojisi ile oyun ve oyuncağın uğradığı inanılmaz değişimi gösteren sergiyi sekiz ay içinde 60 bin kişi ziyaret etmiştir.
Tofaş Sanat Galerisi yayınlarının ilk eseri olan “Eski Hamam Eski
Tas” sergi kitabının ardından, 2011 yılında Yapı Kredi Kültür Sanat tarafından Tofaş için “Oyuncak Sergisi” kitabı hazırlanarak
yayınlanmıştır. Müze’nin etkin olarak tanıtımını yapmak ve daha
geniş kitlelere ulaşmasını sağlamak amacıyla 2011’de web sitesi
yenilenmiştir. Kapsamlı içeriği ve dinamik tasarımıyla yeni “www.
tofasanadoluarabalarimuzesi.com” adresi beğeni toplamıştır.
2012 yılında hem müze hem de Tofaş Sanat Galerisi’nde yer alan
“Oyuncak Sergisi” ni 110.000 kişi ziyaret etmiştir.
Pamukkale Hierapolis Kazıları’na Sponsorluk
Türkiye’nin en büyük 5 antik şehir kalıntısından biri olan ve 1988
yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine girmiş olan Hierapolis’in
kazı çalışmalarına 2005 yılından beri sponsor olan Tofaş, Anadolu tarihinde çok önemli bir yerleşimin daha gün ışığına çıkmasına
destek vermektedir.
İtalyan arkeoloji heyeti MAIER’in çalışmalarına her yıl ulusal araştırma merkezi (IBAM) ve İtalya’dan 8, Türkiye’den de 4 üniversiteden (Ege, İstanbul, Ankara Üniversiteleri ve İTÜ) 80 öğretim üyesi,
tekniker ve öğrenci katılmaktadır.
Hierapolis Antik Kenti, Apollon kutsal alanı, antik tiyatro, Frontinus
Kapısı (şehrin ana giriş kapısı), Frontinus Caddesi, Nekropolis mezar yapıları, müzeye dönüştürülen hamam yapısı, agora, latrina,
triton nymphaeumu ve evler ile tören yollarından oluşmaktadır.
Son dönemde yapılan çalışmalarla tiyatro; konserlerin verilebileceği, 6.000 kişiyi ağırlayabilecek hale getirilmektedir.
Küçükyalı Arkeopark Kazıları’na Sponsorluk
Tofaş’ın il kurulduğundan bugüne 9 yıldır desteklediği bir diğer
arkeolojik kazı, Küçükyalı Arkeoloji Parkı adıyla bilinen bölgededir. Bu kazı, T.C. Kültür Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler
Müdürlüğü’nün gözetimi ve himayesinde İtalyan ve Türk araştırmacılar tarafından 2001 yılında başlatılmıştır. Kazı halen Maltepe
Belediyesi ve özel kuruluşların teknik ve maddi desteği ile devam
etmektedir. 2009 yılı Temmuz sonu itibarıyla Küçükyalı Arkeo Park
Projesi İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı projelerinden
biri olmuştur.
Her yıl dolduğu gibi 2012 yılında da Temmuz ayında başlayıp
Ağustos ayında tamamlanan kazı sezonu boyunca tanıtım ve rehberlik aktiviteleri yapılmıştır. Koruma çalışmaları ve bilimsel aktiviteler, ilköğretim öğrencilerine yönelik eğitim çalışmalarıyla birlikte
sürdürülmüştür. Kazı sezonu boyunca bilimsel laboratuar bünyesinde; konservasyon, restorasyon, fotoğraflama ve veri tabanı
işleme bölümlerinde çalışmalar devam etmiştir. Koç Üniversitesi
tarafından kurulan arkeoloji laboratuarının kullanımına da devam
edilmiştir.
SPOR
Tofaş Spor Kulübü
Tofaş Spor Kulübü, 13 Aralık1974’te Bursa’daki Tofaş
Fabrikası’nda, Tofaş SAS adıyla kurulmuştur. Kulüp bu adı, Tofaş
ile SAS (su sporları, atletizm, sportif oyunlar) Kulübü’nün birleşmesiyle almıştır.
1995 yılında bugünkü adını alan Tofaş Spor Kulübü, basketbol,
futbol, voleybol, masa tenisi, sutopu ve briç dallarında faaliyet
göstermektedir. Tofaş Spor Kulübü Bursa’ya, basketbol branşında ilk Avrupa Kupası Finali ve ilk Türkiye Şampiyonlukları, Cumhurbaşkanlığı Kupası Şampiyonluğu, Türkiye Kupası Şampiyonlukları ve Okullar Basketbol Dünya Şampiyonluğu kazandırmıştır.
– 2011 sezonunda Genç Erkekler Türkiye Şampiyonu olurken,
2011 – 2012 sezonunda Yıldız Takımı’dan kurulu Ali Karasu Lisesi
okul takımı da Çin’de okullar arası Dünya Şampiyonası’nda Bronz
Madalya kazanmıştır.
Ana branşı basketbol olmakla birlikte diğer branşlarda da özellikle
Bursa bölgesi ve çevresi yarışma ortamlarında ilk üç sırayı elde
eden Tofaş, her branşta milli takımlarda mücadele eden sayısız
sporcu yetiştirmiştir. Bunlardan biri de Genç Erkekler Masa Tenisi
Türkiye Şampiyonasında Tofaş’ı temsil eden Emre Mayil olmuştur.
Mayil, şampiyonada final oynayarak Türkiye 2.’liği elde etmiş ve
Milli takıma seçilmiştir.
En son 2008 – 2009 sezonunda ikinci ligde şampiyon olarak
Beko Basketbol Ligi’ne yükselen Tofaş Basketbol Takımı, 1. ligde mücadeleye başarıyla devam etmektedir. Tofaş Spor Kulübü
Basketbol Takımı ise 2011-2012 sezonunda elde ettiği derece
ile bu sezon FIBA Eurochallenge Kupası’nda mücadele etmeye
hak kazanmıştır. Bursa’ya basketbol branşında ilk Avrupa kupası
finalini yaşatan Tofaş’ın Genç Erkek Basketbol Takımı da 2010
2012 Yılı Faalİyetlerİ ve
Başarıları
Ocak-Şubat
Mart- Nİsan
Lancia Delta yeni yüzüyle Türkiye yollarında
Lancia’nın global anlamda yeni nesil model anlayışının ilk temsilcisi olarak dikkat çeken Lancia Delta’nın makyajlanan versiyonu
Türkiye’de satışa sunuldu. Otomobilin tasarımı Centro Stile Lancia
imzası taşımaktadır. Aynı zamanda markanın amblemi niteliği de
taşıyan karakteristik yeni ızgara, Avrupa ve Amerika kıtaları arasındaki iş birliğini sembolize etmektedir.
Fiat Bayi Toplantısı
İstanbul’da 9 Mart’ta gerçekleşen Fiat Bayi Toplantısı, Türkiye’nin
değişik bölgelerinde faaliyet gösteren Fiat bayilerini bir araya getirdi. Bayilere; sektörde, Fiat’ta ve Tofaş’ta yaşanan gelişmelerle ilgili
bilgiler verildi. Toplantıda ayrıca Fiat markası için başlatılan müşteri
deneyimi programı, “Fiat Ekip Pozitif” tarafından bayilere tanıtıldı.
Yeni Fiat Punto Türkiye’de
Fiat Grande Punto ve Fıat Punto Evo model ailesi tasarım ve donanım olarak yenilenerek “Fiat Punto” adıyla Türkiye’de satışa sunuldu.
Tofaş Akademi’nin İkinci Yılı Kutlu Olsun
19 Ocak 2010’da hayata geçen Tofaş’ın eğitim, gelişim ve iletişim platformu “Tofaş Akademi” bayi çalışanlarına, gereksinim
duydukları bilgi ve eğitimlere daha hızlı ve kolay ulaşma imkânı
sunmaktadır.
Biz Bize Toplantılarında Bir İlk Yaşandı
Biz Bize Toplantıları önceki yıllardan farklı olarak Bursa’daki Tofaş fabrikasında tüm vardiyaları kapsayacak şekilde, üç vardiya
için özel olarak düzenlendi. Tofaş’ın yeni CEO’su Kamil Başaran,
bu toplantıyla tüm çalışanlarla tanışmış oldu. Toplantı, Fabrika’nın
yemekhanesinde 16-17 Şubat tarihlerinde, Tofaş’ın İstanbul’daki
merkezinde ise 16 Şubat’ta gerçekleşti.
Kültürel Değişim Kulüpleri
Tofaş’a özgü bir model olan Kültürel Değişim Kulüpleri, Lütfi Kırdar
Kongre ve Sergi Sarayı’nda 15-16 Şubat tarihlerinde yapılan 2012
İnsan Kaynakları Zirvesi’nde tanıtıldı. Zirve’de “Kültürel Değişim
Yolculuğunda Tofaş” başlığı altında Tofaş’ın çok markalı üretim ve
Ar-Ge merkezi olma adına gerçekleştirdiği yapısal dönüşüm ve
kültürel değişim anlatıldı.
Tofaşspor Basketbol Erkek A Takımı
Üst sıra: 12. İnanç Koç - 55. Muhammed Doğan Şenli - 13. Tomislav Ruzic - 42. Joshua Heytvelt 5. Chinemelu Elonu - 9. Samet Geyik - 7. Austin Nichols
Alt sıra: 14. İsmail Kerem Gülmez - 8. Uğur Dokuyan - 4. İbrahim Yıldırım - 10. Can Altıntığ - 25. Kenan Sipahi 11. Steven Burtt
48
Yeni Fiat Linea Banttan İndi
Tofaş’ın Bursa’daki fabrikasında üretilen yeni Linea, 9 Nisan
2012’de düzenlenen törenle banttan indi. Yeni yüzüyle Türkiye
yollarına çıkan Fiat Linea’nın tanıtım törenine Koç Holding Üst
Yönetimi, şirket yöneticileri, çalışanlar ve basın mensupları katıldı.
Yeni Fiat Linea BayilereTanıtıldı
Fiat, Çeşme’de 14-16 Nisan tarihlerinde düzenlediği üç günlük
toplantı ile bayilere ve bayi çalışanlarına Yeni Linea’yı tanıttı. Yeni
Linea’nın özellikleri, yenilikçi 3 boyut teknolojisiyle bayilere anlatıldı. Katılımcılar, organizasyon çerçevesinde yeni Linea’yı tanıtma
imkânına da sahip oldular.
Fiat Fiorino’ya İngiltere’den Bir Ödül Daha
Fikri mülkiyet haklarının tamamı Tofaş’a ait olan, Minicargo projesinin Fiat markalı yüzünü temsil eden Fiorino’ya İngiltere’den yeni
bir ödül geldi. Fiorino, İngiltere’nin önde gelen ticari araç odaklı
“Van Fleet World” jürisi tarafından “Yılın En İyi Hafif Ticari Aracı”
seçildi.
Fiat Linea Türkiye’nin En Çok Satan Otomobili
Ocak-Mayıs 2012 döneminde 10 bin 600’den fazla müşterinin
tercihi olan Fiat Linea, Türkiye’nin en çok satılan otomobili unvanını elde etti.
Yenilenen Jeep Compass Türkiye’de
Jeep markasının kompakt SUV segmentindeki başarılı temsilcisi
Jeep Compass, yenilenen dış ve iç tasarıma sahip versiyonuyla
bayilerde yerini aldı.
Basın Mensupları Yeni Fiat Linea’yı Test Etti
Fiat, 19 Nisan’da düzenlediği organizasyonla Yeni Linea’yı basına
tanıttı. Basın mensupları Yeni Linea’yı, Şile güzergâhında test ederek değerlendirdiler.
“Made in Turkey” İmzalı Fiat Ticari Araçlar İngiltere’de
“2011 Yılın Ticari Aracı” ödülünü de alan Yeni Fiat Doblo, Fiat Pratico (Fiat Work-up) ve hafif ticari araç segmentinde yeni bir sayfa
açan Fiat Fiorino, 2012 Birmingham Ticari Araçlar Fuarı’da “Made
in Turkey” imzalı modeller olarak yer aldı.
Mayıs-Hazİran
Fiat bayilerinin “Dünya Klası”na yolculuğu başladı
Dört bayide pilot olarak 2010 yılından bu yana uygulanan WCD
(World Class Dealer – Dünya Klasında Bayi) Programı 2012 yılı
Haziran ayı itibarıyla diğer bayilerde de yaygınlaştırılmaya başlandı. Program ile bayilerin satış sonrası atölyelerindeki tüm kayıplar
yok edilerek maliyetlerin azaltılması, hizmet kalitesi problemlerine
sistematik bir yaklaşımla odaklanılarak müşteri memnuniyetinin
artırılması hedeflenmektedir. İş güvenliği riskleri yok edilmiş ve
çevreye duyarlı bir çalışma ortamı oluşturulması da hedeflerin bir
önemli bir parçası durumundadır.
50
Tofaş Çalışanları Çevre Yürüyüşünde
2012 yılında 135 Tofaş çalışanı ve aileleri, Bursa Valiliği’nin düzenlediği 8. Eskikaraağaç Köyü Leylek Şenliği’ne katılarak Gölyazı
Köyü’nde gerçekleşen çevre yürüyüşünde yer aldı.
Başkanı Cenk Çimen, Tofaş CEO’su Kamil Başaran, şirket yöneticileri ve Tofaş çalışanları katıldılar. İstanbul’daki Merkez’den de
canlı olarak izlenen tören, şirket tarihinde önemli bir kilometre taşı
daha oluşturdu.
Temmuz-Ağustos
En İyi Çevre Yönetimi Tofaş’ta
Tofaş, Avrupa Birliği kriterlerine göre, “Türkiye’nin En İyi Çevre Yönetimine Sahip Şirketi” seçildi.
FIATBall Basketbol Şenliği
Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ve Tofaş Spor Kulübü işbirliğiyle 2001 yılından bu yana devam eden “Basketbol Gönüllüleri” projesi kapsamında düzenlenen “FIATBall Basketbol Şenliği”
bu yıl Bolu’da yapıldı. FIATBall 2012, Ankara, Antalya, Gaziantep,
İstanbul, İzmir, Mardin, Samsun, Şanlıurfa, Van illerinden 12 takım ve 110 sporcunun katılımıyla Abant İzzet Baysal Üniversitesi
Kampusu’nda gerçekleştirildi.
Bursalı Fiat Doblo Cargo XL, Hannover’de
Tofaş tarafından üretilen ve 60’tan fazla ülkeye ihraç edilen Yeni
Fiat Doblo Cargo’nun “XL” adlı yeni versiyonunun dünya lansmanı, Avrupa’nın en önemli ticari ve endüstriyel araç organizasyonu
olan “Hannover ticari araçlar ve yan sanayi Fuarı”nda gerçekleşti.
Tofaş çalışanları “Aile Günü”nde bir araya geldi
Tofaş çalışanları ve aileleri 16, 23 ve 30 Eylül tarihlerinde düzenlenen “Aile Günü” etkinliklerinde bir araya gelip keyifli bir gün yaşadılar.
Lancia Thema ve Lancia Voyager Türkiye’de
Chrysler’in 300 modeli temel alınarak geliştirilen arkadan itişli Lancia Thema ile çok amaçlı araç sınıfındaki (MPV) Chrysler
Voyager’ın Avrupa ülkelerinde Lancia markasıyla pazarlanan versiyonu, Türkiye’de de satışa sunuldu.
Ekİm – Kasım
Türk Kızılay’ından Tofaş’a Altın Madalya
Geleneksel olarak her yıl düzenlenen “Türk Kızılayı Madalya Töreni”, 10 Ağustos 2012 tarihinde Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşti. Kızılay tarafından TOFAŞ’a verilen altın madalyayı, şirket
adına törene katılan Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü Turhan Çeltikçioğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden aldı.
Eylül
4 Milyonuncu Araç Coşkusu
Tofaş’ın Bursa’daki fabrikasında üretimini gerçekleştirdiği 4 milyonuncu aracı Fiat Fiorino, 12 Eylül 2012’de törenle banttan indirildi.
Bursa’daki fabrikada düzenlenen törene Koç Holding ve Tofaş
Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa V. Koç, Koç Holding Yönetim
Kurulu Başkan Vekili Temel Atay, Koç Holding Otomotiv Grubu
Yılın ikinci Biz Bize Toplantıları
Tofaş Ceo’su Kamil Başaran’ın Bursa ve İstanbul’daki tüm Tofaş
personeli ile bir araya geldiği toplantıda; pazarın durumu, Avrupa
ve Türkiye’deki otomotiv sektöründe yaşanan gelişmeler ve yılın
ilk dokuz ayına ilişkin sonuçlar paylaşıldı.
İstanbul Autoshow Fuarı
İstanbul Autoshow Fuarı 2-11 Kasım 2012 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Tofaş; Fiat, Lancia, Alfa Romeo, Jeep, Maserati ve
Ferrari markalarına ait modelleri toplam 3322m2’lik alanda sergiledi.
Ekim Ayının Pazar Lideri Fiat
Fiat, ekim ayında ulaştığı yüzde 13,6’lık payla toplam ulusal pazarın ve elde ettiği yüzde 29,6’lık payla da hafif ticari araç pazarının
lideri oldu.
Fiat Freemont Bayi Lansmanı
Türkiye çapındaki Fiat bayilerinin katıldığı Fiat Freemont Lansman
toplantısı İstanbul’da gerçekleşti. Lansmanın ilk gününde Autoshow Fuarı’ndaki Fiat stantlarını gezen bayiler, öğleden sonraki
bölümde de lansman toplantısına katıldı. Bayiler lansmanın ikinci
gününde ise Fiat Freemont’u yakından tanıyıp test etme imkânı
buldular.
Tofaş Tedarikçi Bilgi Paylaşım Toplantısı
“Birlikte Başarıyoruz” yaklaşımı çerçevesinde 23 Kasım 2012
tarihinde gerçekleştirilen organizasyona Koç Holding Otomotiv
Grubu Başkanı Cenk Çimen, Fiat Grup Satınalma CEO’su Vilmar
Fistarol, Fiat Grup Satınalma CFO’su Francesco Rondinelli ve Fiat
Grup Satınalma Metal Sektörü Global Direktörü Roberto Di Stefano katıldı. Toplantıda; “Direkt Malzeme Kalite & Performans”, “Direkt Malzeme İşbirliği”, “Direkt Malzeme Teknik Öneri”, “Endirekt
Malzeme Performans” ve Yedek Parça Performans” kategorilerindeki 22 ödül sahiplerini buldu.
TOFAŞ ÖDÜLLER 2012
Marka/Kurum
Ödülü Veren Kuruluş
Ödül Alınan Proje / Yarışma / Oluşum
TOFAŞ
DOSAB
Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi'nde kurulan ilk firmalardan olup 25
yıldan uzun süredir faaliyet gösteren firma olarak ödül alınmıştır.
TOFAŞ
SGK 2012
İstihdama yapmış olduğunuz katkılardan dolayı teşekkür plaketi verilmiştir.
Aralık
TOFAŞ
Avrupa Birliği Çevre Ödülleri
Kurumsal Yönetim’in Lideri Tofaş
Tofaş’ın Kurumsal Yönetim derecelendirme notu 10 üzerinden
9,03 seviyesine yükseltildi.
REC ve TÜSİAD işbirliğiyle gerçekleştirilen AB Çevre Ödülleri Türkiye
Programı 2011-2012 kapsamında Tofaş, AB kriterlerine göre; “Türkiye’nin
en iyi çevre yönetimine sahip şirketi” seçildi.
TOFAŞ
Uludağ Üniversitesi
Uludağ Üniversitesi bünyesinde oluşturulan “Engelli Öğrenci Destek Birimi"
ile yürüttüğü özverili çalışmalarından dolayı Tofaş Akademi’ye "2012 yılının
En Gönüllüleri" ödülü verilmiştir.
TOFAŞ
Koç Holding
Meslek Lisesi Memleket Meselesi (MLMM) Projesi”, her yıl düzenlenen
proje yarışmalarında "Mesleki eğitim ve istihdam köprüsünü güçlendiren
en iyi okul-işletme işbirliği ödüllü”nü Şişli Endüstri Meslek Lisesi Fiat
Laboratuarı almıştır.
TOFAŞ
Türkiye Kurumsal Yönetim
Derneği (TKYD)
Kurumsal Yönetim Ödülleri'nde Yönetim Kurulu Kategorisinde “En Yüksek
Nota Sahip Kuruluş Ödülü”nü almıştır.
TOFAŞ
Koç Holding
Tofaş 2500 üzerinde çalışana sahip şirket kategorisinde Ülkem için engel
tanımıyorum - Engelliliğe Doğru Yaklaşım Birincilik Ödülü”nü almıştır.
FIAT
ODD
2012 En Çok Satan Otomobil kategorisinde " Yeni Linea" ödül almıştır.
FIAT
ODD
2012 En İyi Radyo Uygulaması kategorisinde "Pratico" ödül almıştır.
FIAT
ODD
2012 En Çok Satan Hafif Ticari Araç kategorisinde "Doblo" ödül almıştır.
FERMAS
Maserati Spa
Tüm Avrupa ülkeleri, Türki Cumhuriyetler, Ortadoğu ülkeleri ve Rusya’nın
da olduğu bölgede faaliyet gösteren toplam 112 bayi arasında
“En İyi Performans Gösteren” 13 bayiden biri oldu.
Jeep Wrangler’a “Yılın 4x4’ü Ödülü
Jeep Wrangler, İngiltere’de yayınlanan 4x4 dergisi tarafından
“Hardcore” sınıfında, “Yılın Arazi Aracı” ödülüne layık görüldü.
ODD Satış ve İletişim Ödülleri
Tofaş, Fiat Linea ile “En çok satılan otomobil modeli, Fiat Doblo ile
“En çok satılan Hafif Ticari Araç Modeli” ve Fiat Kamyonet Ailesi
ile “Yılın Radyo Uygulaması” ödüllerinin sahibi oldu.
Fiat Yol Arkadaşım
Fiat müşterilerinin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak tasarlanan mobil uygulama hayata geçti.
52
Ödüller
Bölüm III
54
• 2012 Yılı Kar Dağıtım Önerisi
• 2012 Yılı Kar Dağıtım Tablosu
• Denetim Kurulu Raporu
• Bağımsız Denetim Raporu ve Mali Tablolar
TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI
ANONİM ŞİRKETİ
1 OCAK - 31 ARALIK 2012 HESAP DÖNEMİNE AİT
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
İÇİNDEKİLER
SAYFA
KONSOLİDE BİLANÇOLAR
62-63
KONSOLİDE GELİR TABLOLARI
64
KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI
65
KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOLARI
66
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI
67
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN NOTLAR
68 - 115
NOT 1
56
ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
68
NOT 2
FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 69-81
NOT 3
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
82
NOT 4
FİNANSAL YATIRIMLAR.
82
NOT 5
FİNANSAL BORÇLAR 83-85
NOT 6
TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
86
NOT 7
DİĞER ALACAKLAR
86
NOT 8
FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR
87
NOT 9
STOKLAR 88
NOT 10
YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
88
NOT 11
MADDİ DURAN VARLIKLAR 89-90
NOT 12
MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
91
NOT 13
DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
92
NOT 14
KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 93-94
NOT 15
ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
95
NOT 16
DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 95-96
NOT 17
ÖZKAYNAKLAR 96-98
NOT 18
SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ 98-99
NOT 19
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ,
PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
100
NOT 20
NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
101
NOT 21
DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER/GİDERLER
101
NOT 22
FİNANSAL GELİRLER / GİDERLER
102
NOT 23
VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ102-104
NOT 24
HİSSE BAŞINA KAZANÇ
NOT 25
İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI105-106
104
NOT 26
FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ106-113
NOT 27
FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE
FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)113-115
2012 YILI Kâr dağıtım önerisi
Kar Dağıtım Önerisi
Sermaye Piyasası Kurulu ‘nun Seri.XI,No:29 sayılı Tebliği uyarınca,Uluslararası Finansal Raporlama Standartları(UFRS) sistemine uygun olarak hazırlanan 2012 yılı konsolide Bilanço ve Gelir Tablosu’nun incelenmesinden de görüleceği gibi,Şirketimiz 2012 yılını, vergi
karşılığı indirildikten sonra 448.325 bin TL net dönem karı ile kapatmıştır. Dönem içinde sosyal yardım amacıyla vakıf ve derneklere
yapılan bağış ve yardımların tutarı ise 4.028.458,70TL.’dir.
Net dönem karından,Türk Ticaret Kanunu,Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Şirketimiz Ana Sözleşmesi hükümleri ile Kar Dağıtım
Politikasına uygun olarak,yasal yükümlülükler düşüldükten sonra,Ortaklarımıza % 96,00 oranında toplam 480.000.000.-TL nakit temettü ödenmesi,
Tam mükellef kurumlar ile Türkiye’de bir işyeri ve daimi temsilci aracılığı ile kar payı elde eden dar mükellef kurum ortaklarımıza
%96,00 nispetinde ve 1Kr’luk nominal değerde bir adet hisse senedine 0,960 Kr Brüt= Net nakit temettü ödenmesi,
Diğer hissedarlarımıza %96,00 nispetinde ve 1 Kr’luk nominal değerde bir adet hisse senedine Brüt 0,960 Kr,net 0,816 Kr nakit temettü ödenmesi,
Kar dağıtım başlangıç tarihinin 5 Nisan 2013 olarak belirlenmesi öngörülmüştür.
Bu vesileyle, söz konusu kar payının dağıtılması ile dağıtım tarihinin öngörüldüğü şekilde tespitinin Ortaklar Genel Kurulu’na
sunulmasını ve 2012 faaliyet dönemine ait konsolide Bilanço ve Gelir Tablosu’nun onaylanmasını tasviplerinize arz ve teklif eder,
Sayın Ortaklarımızı ve Heyetinizi saygılarımızla selamlarız.
Mustafa V. Koç
Yönetim Kurulu Başkanı
III
TOFAŞ A.Ş. 2012 Yılı Kar Dağıtım Tablosu (TL)
1.Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye
500,000,000.00
2.Toplam Yasal Yedek Akçe ( Yasal Kayıtlara Göre )
121,765,506.03
Esas sözleşme uyarınca kar dağıtımda imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi
3. Dönem Kar’ı
4. Ödenecek Vergiler ( - )
5. Net Dönem Kâr’ı ( = )
6. Geçmiş Yıllar Zararları ( - )
7. Birinci Tertip Yasal Yedek ( - )
8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KAR’I ( = )
9. Yıl içinde yapılan bağışlar ( + )
10. Birinci temettüün hesaplanacağı bağışlar eklenmiş net
dağıtılabilir dönem kar’ı
11. Ortaklara Birinci Temettü
- Nakit
- Bedelsiz
-Toplam
12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü
13. Yönetim kurulu üyelerine , çalışanlara vb.’e temettü
14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü
15. Ortaklara İkinci Temettü
SPK’ya Göre
505,297,000.00
56,972,000.00
448,325,000.00
0.00
0.00
448,325,000.00
4,028,458.70
Yasal Kayıtlara (YK) Göre
536,393,865.90
13,074,546.01
523,319,319.89
0.00
0.00
523,319,319.89
0.00
452,353,458.70
523,319,319.89
90,470,691.74
319,370,217.35
16. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe
17. Statü Yedekleri
18. Özel Yedekler
19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK
20. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar
- Geçmiş Yıl Kar’ı
- Olağanüstü Yedekler
- Kanun ve Esas Sözleşme Uyarınca Dağıtılabilir Diğer Yedekler
21. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklardan Ayrılan
İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe
38,484,090.91
-
-
70,159,090.91
-
1,982,436.46
-
7,015,909.09
198,243.65
DAĞITILAN KAR PAYI ORANI HAKKINDA BİLGİ (1)
PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ
TOPLAM TEMETTÜ
TUTARI
1 TL NOMİNAL DEĞERLİ
HİSSEYE İSABET EDEN TEMETTÜ
ORAN (
TUTARI ( TL )
%)
BRÜT A
D
E
181,708,662.60
181,708,662.60
116,582,674.81
0.96
0.96
0.96
96
96
96
TOPLAM
NET
A
D
E
480,000,000.00
181,540,752.52
154,452,363.21
99,095,273.59
0.816
0.816
0.816
81.6
81.6
81.6
GRUBU
TOPLAM
435,088,389.32
DAĞITILAN KAR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KARINA ORANI
ORTAKLARA DAĞITILAN KAR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET
ORTAKLARA DAĞITILAN KAR PAYI TUTARI ( TL )
DAĞITILABİLİR DÖNEM KARINA ORANI ( % )
480,000,000.00
( 1 )
(2)
( 3 )
(4)
(5)
58
106.11
Karda imtiyazlı pay grubu yoktur.
A,D ve E Gruplarına dağıtılacak temettü tutarları toplulaştırılarak gösterilmiştir.
Sermayenin %37,62’sini temsil eden A Grubu paylar tam mükellef tüzel kişilere ait olduğundan stopaj uygulanmayacaktır.Sermaye’nin % 0,23’ünü temsil eden A Grubu paylar ise tam mükellef gerçek kişilere ait olduğundan % 15 stopaj uygulanacak olup 1 TL nominal değerli hisse için 0,816 TL net temettü ödnecektir.
D Grubu paylarının tamamı dar mükellef tüzel kişilere ait olduğu dikkate alınarak %15 stopaj uygulanmıştır.
E Grubu halka açık paylarının tamamının gerçek kişilere ait olduğu varsayılarak % 15 stopaj uygulanmıştır.
Denetim Kurulu Raporu
Bağımsız Denetim Raporu
İstanbul, 01.03.2013
TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.
Ortaklar Genel Kurulu
Sayın Başkanlığı’na
İstanbul
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu’na
Şirketin 2012 yılı hesap dönemi ile ilgili denetim çalışmalarımızın sonuçları aşağıda görüşlerinize sunulmuştur.
1.
Şirket, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesi içinde yürüttüğü faaliyet konularında başarılı bir dönem geçirmiştir.
1. Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince;
a. Tutulması zorunlu defter ve kayıtların kanunların icaplarına uygun bir şekilde tutulduğu,
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer
alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynak değişim
tablosunu, konsolide nakit akım tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ile dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz.
Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetiminin Sorumluluğu
2.
b. Kayıtları tevsik edici belgelerin muntazam bir şekilde muhafaza edildiği ve,
c. Şirket yönetimi ile ilgili alınan kararların usulüne uygun şekilde tutulan karar defterine geçirildiği,
Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir
şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını
ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
görülmüştür.
2. Bu çerçevede, Şirketin hal ve durumu dikkate alındığında, görüşümüze göre Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: XI, No:29 sayılı “Sermaye Piyasasında
Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine ve bu tebliğe açıklama getiren duyurularına uygun olarak hazırlanan ekli 01.01.2012 31.12.2012 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide finansal tablolar Şirketin anılan tarihteki konsolide finansal durumu ile anılan döneme ait konsolide
faaliyet sonuçlarını doğru bir biçimde yansıtmaktadır.
Netice olarak, Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan raporda özetlenen şirket çalışmaları, Sermaye Piyasası mevzuatına uygun olarak düzenlenen konsolide
finansal tablolar ile Yönetim Kurulu’nun dönem neticesi ile ilgili önerilerinin tasvibini ve Yönetim Kurulu’nun aklanması hususunu Genel Kurul’un yüksek
görüşlerine sunarız.
3.
Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye
Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız
denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak
yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin
kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı
hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır.
Bu risk değerlendirmesinde, Grup’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş
vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar
ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile
yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna
inanıyoruz.
Saygılarımızla,
III
Denetçi
Mert Ş. BAYRAM
Denetçi
Giovanni SELLA
Denetçi
İ. Murat ÇAĞLAR
Görüş
4.
Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı
tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları (bkz. Dipnot
2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
Sonucu Etkilemeyen, Diğer Husus
5.
25 No’lu konsolide finansal tablo notunda belirtildiği üzere, Grup’un satışlarının ve alımlarının önemli bir bölümü ilişkili kuruluşlarla gerçekleştirilmiştir.
Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.
a member of PricewaterhouseCoopers
Zeynep Uras, SMMM
Sorumlu Ortak Başdenetçi
İstanbul, 6 Şubat 2013
60
TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ
31 ARALIK 2012 VE 2011 TARİHİ İTİBARİYLE
(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)
Bağımsız
Bağımsız
denetimden geçmiş
denetimden geçmiş
Notlar
2012
2011
KAYNAKLAR
VARLIKLAR
Kısa vadeli yükümlülükler:
Finansal borçlar Dönen varlıklar:
Ticari borçlar
Nakit ve nakit benzerleri
3
1.637.362
1.331.702
- İlişkili taraflara ticari borçlar
Finansal yatırımlar
4
169
60.424
- Diğer ticari borçlar
Ticari alacaklar
Dönem karı vergi yükümlülüğü
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar
25
502.535
738.115
Borç karşılıkları
- Diğer ticari alacaklar
6
263.849
426.846
Devlet teşvik ve yardımları Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar
8
679.747
539.824
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
Diğer alacaklar
7
169
349
Stoklar
9
383.752
380.052
Diğer dönen varlıklar
16
112.385
94.454
Toplam kısa vadeli yükümlülükler
Toplam dönen varlıklar
3.579.968
3.571.766
8
10
11
12
23
16
497.911
24.100
1.255.773
684.061
3.959
15.762
536.758
22.100
1.305.296
782.208
63.758
20.222
Toplam duran varlıklar
2.481.566
2.730.342
Toplam varlıklar
6.061.534
6.302.108
Duran varlıklar:
Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar Ertelenmiş vergi varlığı
Diğer duran varlıklar
1 Ocak - 31 Aralık 2012 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar, 6 Şubat 2013 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmış ve
Yönetim Kurulu adına CEO Kamil Başaran, Mali Direktör Cengiz Eroldu ve Muhasebe Müdürü Doğu Özden tarafından imzalanmıştır. Söz
konusu konsolide finansal tablolar Genel Kurul’da onaylanması sonucu kesinleşecektir.
Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.
62
III
31 ARALIK 2012 VE 2011 TARİHİ İTİBARİYLE
Notlar
Bağımsız
denetimden geçmiş
2012
Bağımsız
denetimden geçmiş
2011
5
941.216
939.879
25
6
23
14
13
16
859.623
483.110
8.786
72.103
22.275
77.574
932.595
678.022
4.872
86.325
22.275
80.272
2.464.687
2.744.240
5
13
15
1.344.528
61.636
128.582
1.581.661
83.938
102.942
Toplam uzun vadeli yükümlülükler
1.534.746
1.768.541
Toplam yükümlülükler
3.999.433
4.512.781
17
17
17
17
17
17
500.000
348.382
149.301
(132.687)
748.780
448.325
500.000
348.382
114.560
(207.136)
559.356
474.165
Toplam özkaynaklar
2.062.101
1.789.327
Toplam kaynaklar
6.061.534
6.302.108
Uzun vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar Devlet teşvik ve yardımları Kıdem tazminatı karşılığı
Özkaynaklar:
Ödenmiş sermaye Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Nakit akım koruması ile ilgili birikmiş zarar
Geçmiş yıllar karları
Net dönem karı
31 ARALIK 2012 VE 2011 TARİHLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMLERİNE AİT
KONSOLİDE GELİR TABLOLARI
31 ARALIK 2011 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
Bağımsız
denetimden geçmiş
31 Aralık 2012
Net dönem karı
448.325
Notlar
Bağımsız
denetimden geçmiş
2012
Bağımsız
denetimden geçmiş
2011
18
18
6.705.274
(5.916.339)
7.336.658
(6.512.779)
Ticari faaliyetlerden brüt kar
788.935
823.879
Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer gelirler
Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer giderler (-)
188.344
(135.669)
114.957
(78.306)
Finans sektörü faaliyetlerinden brüt kar
52.675
36.651
841.610
860.530
19
19
19
21
21
(202.343)
(136.646)
(14.858)
17.624
(12.931)
(225.709)
(136.674)
(7.056)
45.513
(47.090)
492.456
489.514
Finansal gelirler
Finansal giderler (-)
22
22
428.184
(415.343)
337.088
(318.514)
Vergi öncesi karı
505.297
508.088
23
23
(15.785)
(41.187)
(4.872)
(29.051)
448.325
474.165
Net satış gelirleri
Satışların maliyeti (-)
Brüt kar
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-)
Genel yönetim giderleri (-)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-)
Diğer faaliyet gelirleri
Diğer faaliyet giderleri (-)
Faaliyet karı
Dönem karı
Nakit akım koruması ile ilgili net kar/(zarar)
Hisse başına kazanç (Kr)
24
0,90
64
474.165
74.449
(140.663)
Diğer kapsamlı gelir (vergi sonrası)
522.774
333.502
Toplam kapsamlı gelir 522.774
333.502
-
522.774
333.502
Toplam kapsamlı gelirin dağılımı:
Kontrol dışı paylar
Ana ortaklık payları
Net dönem karlarının dağılımı:
Kontrol dışı paylar
-
Ana ortaklık payları
448.325
Bağımsız
denetimden geçmiş
31 Aralık 2011
Diğer kapsamlı gelir:
Vergi gider
- Dönem vergi gideri
- Ertelenmiş vergi gideri
III
474.165
0,95
31 ARALIK 2012 VE 2011 TARİHİLERİNDE SONA EREN DÖNEMLERE AİT
KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOLARI
31 ARALIK 2012 VE 2011 TARİHİLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI
Sermaye
Nakit akım
enflasyon
Kardan ayrılan
koruması ile
Ödenmiş
düzeltmesi
kısıtlanmış
ilgili birikmiş
Geçmiş yıllar
Net
Toplam
sermaye
farkları
yedekler
zarar (*)
karları
dönem karı
özkaynaklar
1 Ocak 2011 bakiyesi
500.000
348.382
77.047
(66.473)
462.699
384.220
1.705.875
Transferler
-
-
37.513
-
346.707
(384.220)
-
Temettü dağıtımı
-
-
-
-
(250.050)
-
(250.050)
Döneme ait toplam kapsamlı (gider)/gelir (*)
-
-
-
(140.663)
-
474.165
333.502
31 Aralık 2011 bakiyesi
500.000
348.382
114.560
(207.136)
559.356
474.165
1.789.327
1 Ocak 2012 bakiyesi
500.000
348.382
114.560
(207.136)
559.356
474.165
1.789.327
Transferler
-
-
34.741
-
439.424
(474.165)
-
Temettü dağıtımı
-
-
-
-
(250.000)
-
(250.000)
Döneme ait toplam kapsamlı gelir
-
-
-
74.449
-
448.325
522.774
500.000
348.382
149.301
(132.687)
748.780
448.325
2.062.101
31 Aralık 2012 bakiyesi
(*)
Ertelenmiş vergi tutarı netlenmiştir.
Notlar
2012
2011
505.297
508.088
346.669
71.265
(308.777)
38.593
-
298.277
83.343
(135.250)
29.210
(17.448)
(2.000)
(1.790)
(3.347)
(2.000)
29.764
(2.100)
(1.427)
8.447
5.672
44.258
673.674
821.070
İşletme sermayesindeki değişiklikler:
Ticari alacaklar ve ilişkili taraflardan alacaklar
Stoklar
Diğer dönen/duran varlıklar ve diğer alacaklar
Ticari borçlar ve ilişkili taraflara borçlar
Kısa vadeli diğer yükümlülükler
Diğer kısa/uzun vadeli borçlar
Ödenen kıdem tazminatları
15
Ödenen vergi
Ödenen garanti giderleri
14
398.577
(3.700)
5.298
(97.729)
(267.884)
(2.928)
(22.302)
(12.953)
(11.871)
(41.756)
(253.857)
(58.009)
(91.191)
(442.335)
200.208
36.359
(28.001)
(6.200)
(1.202)
(31.549)
616.426
145.293
Yatırım faaliyetleri
Alınan faiz
Vadesi dolan finansal yatırımlar
4
Finansal yatırımlar
4
Satın alınan maddi ve maddi olmayan duran varlıklar
11,12
Maddi ve maddi olmayan duran varlık satış hasılatı
11,12
Özkaynaklar altında muhasebeleştirilen nakit akım farkı
17
308.823
60.424
(169)
(205.776)
8.567
74.449
132.764
45.393
(60.424)
(286.602)
7.460
(140.663)
246.318
(302.072)
Finansman faaliyetleri
Ödenen faiz
Ödenen temettü
Alınan banka kredileri ve finansman bonoları
Ödenen banka kredileri ve finansman bonoları
68.239
(250.000)
43.864
(419.164)
(85.881)
(250.050)
1.084.755
(401.323)
Finansman faaliyetlerinden dolayı net nakit girişi
(557.061)
347.501
Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net artış
305.683
190.722
Dönem başı hazır değerler
3
1.324.772
1.134.050
Dönem sonu hazır değerler
3
1.630.455
1.324.772
İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri
Vergi öncesi kar
Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit
arasındaki mutabakat
Amortisman ve itfa payları
11,12
Faiz giderleri 22
Faiz geliri
22
Kıdem tazminatı yükümlülüğü karşılığı
15
Gayrimenkul takas işleminden elde edilen kar 10,21
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin
makul değer değişimlerinden elde edilen kar
10,21
Maddi duran varlık satış karı
21
Finans sektörü faaliyetleri şüpheli alacak karşılığı
Dava karşılığı
Garanti giderleri karşılığı
14
İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişi
Yatırım faaliyetlerinden dolayı net nakit çıkışı
66
III
NOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
1968 Yılında Türk-İtalyan ortaklığıyla kurulan Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin , “Şirket” - “Tofaş” faaliyet konusu Fiat Auto S.p.A.
“Fiat” lisansı altında binek oto ve hafif ticari araç üretimi, ithalatı ve satışıdır. Koç Holding A.Ş. “Koç Holding” ve Fiat’ın ortak yönetiminde
olan Tofaş ayrıca kendi otomobillerinde kullanılan çeşitli otomobil yedek parçaları da üretmektedir. Şirket’in Genel Müdürlük adresi Büyükdere Cad. No:145 Zincirlikuyu Şişli-İstanbul’dur. Üretimin yapıldığı fabrikası ise Bursa’da bulunmaktadır. Şirket tarafından üretilen araçlar
Mini Cargo ve Yeni Doblo dışında Fiat ile yapılan lisans sözleşmeleri uyarınca üretilmektedir. Tofaş, Sermaye Piyasası Kurulu’na “SPK”
kayıtlı olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na ‘’İMKB’’ 1991 yılında kote edilmiştir.
2.1
Şirket, ticari faaliyetlerinin önemli bir kısmını Koç Holding ve Fiat Grubu Şirketleri ile gerçekleştirmektedir ( Not 25).
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle Şirket’in konsolidasyona tabi tutulmuş bağlı ortaklıkları aşağıda yer almaktadır.
Şirket ismi
Faaliyet alanı
Şirketin ortaklık payı
2012
2011
Koç Fiat Kredi Tüketici
Finansmanı A.Ş. (“KFK”)
Tüketici finansmanı
%99,9
%99,9
Araştırma geliştirme
-
%99,0
%99,4
%99,4
Platform Araştırma Geliştirme
Tasarım ve Tic. A.Ş. (“Platform”)
Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.
Otomobil ve Yedek Parça Ticareti
III
Bundan böyle konsolide finansal tablolarda Tofaş ve konsolide edilmiş bağlı ortaklıkları “Grup” olarak adlandırılacaktır.
Sunuma İlişkin Temel Esaslar
2.1.1 Uygulanan finansal raporlama standartları
SPK, Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin
finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”)
tarafından yayımlananlardan farkları, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama
Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve finansal tablolarını SPK tarafından kabul edilen
finansal raporlama standartlarına (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun olarak hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005
tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış UMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı
uygulanmamıştır.
Grup, konsolide finansal tablolarını SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/
UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlamaktadır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK
tarafından yayınlanan duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.
Bu kapsamda geçmiş döneme ait konsolide finansal tablolarda gerekli değişiklikler yapılmıştır.
Grup, muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, SPK tarafından çıkarılan prensiplere ve şartlara,
Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı (“Maliye Bakanlığı”) tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı şartlarına uymaktadır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara SPK Finansal Raporlama
Standartları uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.
Şirket’in bağlı ortaklıklarından Platform 27 Aralık 2012 tarihinde faaliyetlerine son verilerek tasfiye edilmiştir.
Kategorileri itibariyle dönem içinde çalışan personelin ortalama sayısı aşağıdaki gibidir:
2012
2011
2.1.2 Karşılaştırmalı bilgiler
Mavi yakalı
Beyaz yakalı
5.983
1.319
6.535
1.185
7.302
7.720
Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak
hazırlanmaktadır. Grup, 31 Aralık 2012 tarihli konsolide bilançosunu 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle hazırlanmış konsolide bilançosu ile; 1 Ocak 31 Aralık 2012 hesap dönemine ait konsolide gelir tablosu, konsolide kapsamlı gelir tablosu, konsolide nakit akım tablosu ve konsolide
özkaynak değişim tablolarını ise 1 Ocak-31 Aralık 2011 hesap dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir.
2.1.3 Fonksiyonel ve sunum para birimi
Grup’un fonksiyonel ve raporlama para birimi Türk Lirası (“TL”)’dir. Yabancı para işlemler, işlem tarihlerinde geçerli olan döviz kurları üzerinden çevrilmiştir. Yabancı paraya dayalı parasal varlık ve yükümlülükler, bilanço tarihinde geçerli olan döviz kurları kullanılarak çevrilmiştir.
Yabancı paraya dayalı parasal varlık ve yükümlülüklerin çevrimlerinden doğan bu kur farkı geliri veya gideri finansal gelirler veya giderler
olarak, konsolide gelir tablosun yansıtılmaktadır.
68
III
NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.1.4 Uygulanan konsolidasyon esasları
-
UMS 12 (değişiklik), “Gelir Vergileri”, 1 Ocak 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.
Değişiklik, makul değeri ile ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin ölçümlemesine
ilişkin mevcut prensiplere istisna getirmektedir. Grup, söz konusu istisnalar kapsamında bulunmamaktadır.
(a)
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle yayımlanmış ancak 1 Ocak 2013 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan standartlar ve
değişiklikler:
-
UMS 19 (değişiklik), “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklikler, koridor metodunu yürürlükten kaldırmakta ve finansal giderlerin net fonlama temelinde hesaplanmasını
öngörmektedir. Erken uygulamaya izin vermektedir.
Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu
muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması
gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler
yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar.
-
UMS 1 (değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu, Diğer Kapsamlı Gelir”, 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan
yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişikler sonucu ortaya çıkan temel gelişme işletmelerin diğer kapsamlı gelir altında gösterdiği hesapları daha sonraki dönemlerde potansiyel olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilecek olarak gruplaması zorunluluğunun getirilmesidir. Değişiklik diğer kapsamlı gelirde hangi kalemlerin gösterileceğinden bahsetmemektedir. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımlar aşağıdadır:
-
UFRS 13, “Makul Değer Ölçümü”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.
Standart, tam bir makul değer tanımı ve tüm UFRS’lerde uygulanacak tek bir ölçüm ve açıklamalar kaynağı sağlayarak tutarlılığın
geliştirilmesi ve karmaşıklığın azaltılmasını amaçlamaktadır.
Ana ortaklığın doğrudan veya dolaylı olarak bir ortaklıktaki oy haklarının yarıdan fazlasını kontrol etmesi ve işletmenin finansal ve faaliyet
politikalarını idare etme yetkisine haiz olması durumunda, kontrolün var olduğu kabul edilir. Finansal tabloların konsolidasyonunda şirketler
arası bakiye, işlemler ve gerçekleşmemiş kar ve zararlar dahil olmak üzere kar ve zararlar mahsup edilmektedir. Konsolide finansal tablolar
benzer işlem ve hesaplar için tutarlı muhasebe politikaları uygulanarak hazırlanmaktadır. Tofaş’ın bağlı ortaklıklarında bulunan azınlık hisseleri, konsolide mali tablolar açısından önem arz etmemesinden dolayı, ana ortaklık dışı payların (“Azınlık Payları” veya “Kontrol Dışı Paylar”)
içerisinde muhasebeleştirilmemiştir. Şirket’ in ve konsolidasyona tabi olan bağlı ortaklıklarının mali tabloları aynı tarih itibariyle hazırlanmıştır.
2.1.5 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları
a)
Şirket garanti karşılığını, her bir araç modeli için geçmiş yıllarda gerçekleşen araç başına düşen garanti giderlerini ve araç başına kalan
garanti sürelerini göz önünde bulundurarak tespit etmiştir.
-
b)
Grup’un bağlı ortaklığı KFK’nın yönetimi, verilen krediler üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda tahsili şüpheli görülen alacaklardan
doğabilecek zararlar için belli bir karşılık ayırmaktadır. Değer düşüklüğü ve tahsil edilememe riski, bireysel olarak önemli olan her bir kredi
için ayrı, bireysel bazda değer düşüklüğü tespit edilmemiş tüm krediler için toplam portföy bazında hesaplanmaktadır. Konsolide finansal tablolarda 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar için 12.547 TL tutarında genel kredi karşılığı ayırmıştır
(2011: 11.464 TL).
UFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, halihazırda geçerli olan dipnot açıklamalarının iyileştirilerek UFRS ve US GAAP finansal tablo hazırlayan
şirketler arasındaki karşılaştırılabilirliğin arttırılması amacını taşımaktadır.
-
UMS 32 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde
geçerlidir. Değişiklik ile UMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” standardında bulunan uygulama rehberi bilançoda bulunan finansal varlık
ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi konusunda daha açıklayıcı olması amacıyla güncellenmiştir.
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki Değişiklikler
-
UFRS’ lerin geliştirilmesi projesi kapsamında, 2011 yılı içinde 5 tane standarda değişiklik getirilmiştir. UFRS 1, UMS 1, UMS 16, UMS
32 ve UMS 34. Bu değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.
-
UFRS 9 “Finansal Araçlar”: ”, 1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Finansal varlık ve yükümlülüklerin sınıflandırılması, ölçümü ve muhasebeleştirilmesine yer vermektedir. UMS 39’da yer alan finansal
enstrümanların sınıflama ve ölçüm prensipleri yerine gelmiştir.
-
UFRYK 20, Madenlerle ilgili üretim sırasında oluşan sökme maliyetleri.
2.2
Grup, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) ve Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (“UFRYK”) tarafından
yayınlanan ve 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili
olanları uygulamıştır.
(a)
Yıllık raporlama dönemi sonu 31 Aralık 2012 olan finansal tablolarda geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar:
-
70
UFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Temmuz 2011 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, transfer işlemlerinde şeffaflığı arttırma ve finansal varlık transferleri ile ilgili maruz
kalınan risklerin ve bu risklerin işletmenin finansal durumu üzerindeki etkilerinin daha iyi anlaşılması amacını taşımaktadır.
UFRS 9 haricinde Yukarıdaki değişikliklerin Şirket’in finansal durumu ve performansı üzerinde ciddi bir etkisi bulunmamaktadır.
2.3
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Hazır değerler
Nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan ve vadesi üç ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Not 3).
Finansal varlıklar
UMS 39 kapsamındaki finansal varlıklar, gerçeğe uygun değer (rayiç değer) farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, kredi ve alacaklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. Finansal varlıklar, ilk olarak, varlıklarla
ilgili elde etme giderleri dahil, varlığın gerçek değeri olan maliyetleri ile kayda alınırlar.
Grup, finansal varlıklarının sınıflandırılmasına ilk kayda alımdan sonra karar vermektedir ve izin verildiği ve uygun olduğu sürece, her mali
dönem sonunda bunu yeniden değerlendirmektedir. Bütün olağan finansal varlık alım ve satım işlemleri Grup’un ilgili varlığı almayı taahhüt
ettiği işlem tarihinde kayıtlara yansıtılır. Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen
zaman dilimleri içerisinde finansal varlığın teslimini gerektiren alım ve satımlardır.
Gerçeğe uygun değer (rayiç değer) farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
Vadeli döviz sözleşmeleri de dahil olmak üzere türev finansal araçlar, finansal tablolara gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılır ve kayda
alınmalarını izleyen dönemlerde yine gerçeğe uygun değerleri üzerinden değerlenir. Türev finansal araçlarından elde edilecek kar veya
zararların finansal tablolara yansıtılması, türev finansal araçlarının sınıflandırmasına göre değişmektedir. Nakit akım riskinden korunma
amaçlı türev finansal araçları etkin bir korunma olarak belirlenmişse, oluşan kar veya zararlar özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Bu türev
finansal araçlar her ne kadar Grup’un risk yönetimi çerçevesinde kullanılsalar da, riskten korunma muhasebesi yönünden gerekli koşulları
taşımaması halinde bu enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinde meydana gelen değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar kar
veya zarar olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilir.
Krediler ve alacaklar
Krediler ve alacaklar sabit veya belirlenebilir ödemeli ve belirli bir piyasada işlem görmeyen türev dışı finansal araçlardır. Bu finansal varlıklar,
etkin faiz metodu kullanılarak indirgenmiş değerleri üzerinden, eğer varsa değer düşüklüğü çıkarıldıktan sonra yansıtılır. Krediler ve alacaklar
elden çıkarıldığı veya değer düşüklüğüne uğradığı zaman, gerçekleşen kar ya da zarar, itfa sürecinde olduğu gibi gelir tablosuna yansıtılır.
Vadesine kadar elde tutulan yatırımlar
Sabit vadeli ve sabit veya belirlenebilir ödemeli türev dışı finansal araçlar, Grup’un vadeye kadar elde tutma niyeti ve tutabilme durumu söz
konusuysa, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflanır. İlk kayda alınışlarından sonra, vadesine kadar elde tutulan yatırımlar
etkin faiz metodu kullanılarak indirgenmiş değerleri üzerinden taşınır. Yatırımlar elden çıkarıldığı ya da değer düşüklüğüne uğradığı zaman
hesaplanan kar yada zarar, itfa sürecinde olduğu gibi gelir tablosuna yansıtılır.
72
III
Satılmaya hazır olarak tanımlanan veya (a) kredi ve alacak, (b) vadeye kadar elde tutulacak yatırım veya (c) gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak sınıflanmayan türev olmayan finansal varlıklardır. İlk muhasebeleştirme işleminin ardından satılmaya hazır finansal varlığa ilişkin olarak ortaya çıkan kazanç veya kayıp, değer düşüklüğü zararları, temettü gelirleri ve faiz gelirleri hariç
olmak üzere, söz konusu finansal varlık bilanço dışı bırakılıncaya kadar özkaynaklar değişim tablosu aracılığıyla doğrudan özkaynaklarda
muhasebeleştirilir. İlgili finansal varlığın bilanço dışı bırakılması durumunda, daha önceden özkaynaklarda muhasebeleştirilmiş bulunan
kazanç veya kayıplar, kar ya da zararda muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değerinde meydana gelen azalmalar doğrudan özkaynakta
muhasebeleştirilen satılmaya hazır bir finansal varlığın değerinin düştüğüne ilişkin tarafsız göstergelerin bulunması durumunda, doğrudan
özkaynakta muhasebeleştirilmiş bulunan toplam zarar, ilgili finansal varlık bilanço dışı bırakılmamış dahi olsa özkaynaktan çıkarılarak kâr
veya zararda muhasebeleştirilir.
Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri borsada işlem gören varlıklar için bilanço tarihinde gerçekleşen borsa fiyatı ile;
piyasa fiyatı bulunmaması durumunda indirgenmiş nakit akımları, benzer satın almalar ve piyasa göstergeleri kullanılarak yapılan değerleme
çalışmasıyla tespit edilir. Gerçeğe uygun değeri sağlıklı olarak tespit edilemeyen finansal varlıklar değer düşüş karşılıkları sonrası elde etme
maliyetleri ile taşınmaktadır. (Not 4)
Grup finans sektörü faaliyetlerinden alacaklarını indirgenmiş net değerleri ile bilançoya yansıtılmaktadır.
Kredi değer düşüklüğü karşılığı
Grup, verilen krediler üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda tahsili şüpheli görülen alacaklardan doğabilecek zararlar için belli bir
karşılık ayırmaktadır. Karşılık tutarı, Şirket’in kredi risk politikası, mevcut kredi portföyünün yapısı, müşterilerinin mali yapıları ve ekonomik
konjoktüre bağlı olarak belirlenmekte ve “Takipteki Krediler” olarak sınıflandırılarak, varsa ilgili teminatların gerçeğe uygun değerleri de göz
önüne alınarak hesaplanmaktadır. Karşılık hesabındaki değişiklikler dönem kar zararına yansıtılmaktadır. Yasal prosedürler tamamlandığı
ve kredinin tahsil edilemeyeceği kesinleştiği takdirde, ilgili tutarlar hesaplardan silinmekte, silinen krediler ile ilgili tahsilâtlar gelir olarak kaydedilmektedir.
Finansman kredilerinin değerlendirilmesi sonucunda belirlenen toplam finansman kredileri karşılığı Grup’un finansman kredileri portföyündeki tahsili şüpheli alacakları kapsayacak şekilde belirlenmektedir.
Grup, alacakların tahsilindeki herhangi bir gecikme bulunmasa dahi, alacak tutarları için borçlunun kredi değerliliğine ilişkin mevcut bütün
verileri ve Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun 16/1/2005 tarihli ve 25702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Finansal Tabloların
Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğinde belirtilen güvenilirlik ve ihtiyatlılık ilkelerini dikkate alarak,
teminat tutarını hesaplamaya dahil etmeksizin, belirlediği oranlarda özel karşılık ayırabilmektedir.
Grup ayrıca, faiz veya her ikisinin tahsilinde gecikme olmayan veya 90 günden daha az gecikme olan alacaklardan doğması beklenen
ancak miktarı kesin olarak belli olmayan zararların karşılanması amacıyla, genel olarak ve herhangi bir işlemle doğrudan ilgili olmaksızın
karşılık ayırabilecekleri belirtilmiş ancak zorunluluk olarak değerlendirilmemiştir. Grup, şüpheli hale gelmeyen finansman kredileri için bu
kapsamda genel karşılık ayırmaktadır.
III
Ticari alacaklar
Maddi duran varlıklar
Vadeleri genel olarak 30-90 gün arasında değişmekte olan ticari alacaklar, şüpheli ticari alacak karşılığı düşüldükten sonra, indirgenmiş
net değerleri ile taşınmaktadır. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa şüpheli alacak karşılığı ayrılır.
Grup’un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için
bir alacak risk karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili
mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda
tamamen silinirler (Not 6).
Maddi varlıklar maliyet değerleri üzerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer kaybı düşülerek gösterilmektedir. Maddi varlıklar
satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortismanlar ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider, gelir tablosuna
dahil edilmektedir.
Ticari borçlar
Maddi varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek
için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları
dönemde gider kaydedilmektedir. Yapılan harcamalar ilgili maddi varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu
harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir.
Ödeme süreleri ortalama 30 ile 90 gün arasında olan ticari borçlar, gerçekleşmiş mal ve hizmet alımları ile ilgili faturalanmış ya da
faturalanmamış tutarları ihtiva etmekte olup, indirgenmiş net değerleri ile taşınmaktadır (Not 6).
Amortismana tabi varlıklar, tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır (Not 11). Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak metodun ve amortisman
süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydaları ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır. Amortisman süreleri aşağıdaki gibidir:
Stoklar
Stoklar, net gerçekleşebilir değer veya maliyet değerinden düşük olanı ile değerlenmektedir. Maliyet belirleme yöntemi tüm stoklar için aylık
ağırlıklı ortalama olup, yarı mamuller ve mamuller üretim maliyetlerinden pay almaktadır. Net gerçekleşebilir değer, satış fiyatından stokları
satışa hazır hale getirebilmek için yapılan giderlerle, pazarlama ve satış giderleri düşüldükten sonraki değerdir. Kullanılamaz durumdaki
stoklar ise kayıtlardan çıkarılmaktadır (Not 9).
Yer altı ve yerüstü düzenleri
Binalar
Makina ve ekipmanlar
Taşıtlar
Demirbaşlar
Özel maliyetler
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Şirket 2011 yılında UMS 40 “Yatırım amaçlı gayrimenkuller” standardını ilk kez uygulamış ve ilgili maddi duran varlık kalemini gerçeğe uygun
değerinden ölçmüştür. UMS 40 “Yatırım amaçlı gayrimenkuller” standardı kapsamında; mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari
maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde
tutulan araziler ve binalar “Yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır ve rayiç değerleri ile yansıtılır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin
rayiç değerlerindeki değişimlerden kaynaklanan kar veya zarar konsolide gelir tablosuna ilgili dönemde yansıtılmaktadır.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin kayıtlardan çıkarılması, elden çıkarılmalarıyla, ya da bir yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanımdan çekilmesiyle ve bunun elden çıkarılmasından ileriye dönük hiçbir ekonomik fayda beklenmiyorsa gerçekleşir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin elden
çıkarılması sonucu oluşan kar veya zararı elden çıkarma işleminin gerçekleştiği dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır (Not 10).
Süre (Yıl)
33
33
12 - 14
4-8
8
5 - 30
Varlığın değerinin düştüğüne dair bir belirti oluşursa maliyetlerin gerçekleşebilir değeri yeniden tahmin edilir, değer düşüklüğü karşılığı finansal tablolara yansıtılır.
Bir varlığın kayıtlı değeri, varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksekse, kayıtlı değer derhal geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri
kazanılabilir değer ilgili varlığın net satış fiyatı ya da kullanımdaki değerinin yüksek olanıdır. Net satış fiyatı, varlığın makul değerinden satışı
gerçekleştirmek için katlanılacak maliyetlerin düşülmesi suretiyle tespit edilir. Kullanımdaki değer ise ilgili varlığın kullanılmasına devam edilmesi suretiyle gelecekte elde edilecek tahmini nakit akımlarının bilanço tarihi itibariyle indirgenmiş tutarlarına artık değerlerinin eklenmesi
ile tespit edilir.
Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kar ve zararlar diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına dahil edilirler (Not 21).
Maddi olmayan duran varlıklar
Maddi olmayan varlıklar elde etme maliyetleri üzerinden kayda alınırlar. Grup bünyesinde yaratılan, üretimi planlanan yeni araçların geliştirilmesine yönelik katlanılan harcamalar hariç, maddi olmayan varlıklar aktifleştirilemez ve yapılan harcamalar oluştukları dönem içerisinde
giderleştirilirler. Maddi olmayan varlıklar tahmini kullanım ömürleri doğrultusunda doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Aktifleştirilen
geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlamasını müteakip tahmini kullanım ömürleri doğrultusunda doğrusal amortisman metodu
ile itfa edilirler. Maddi olmayan varlıklar; taşıdıkları değerler, koşullardaki değişikliklerin ve olayların taşınan değerin düşebileceğine dair belirti
oluşturmaları durumunda gözden geçirilir, ve gerekli karşılık ayrılır (Not 12).
74
III
Ar-Ge giderleri
Ayrıca, Grup kullandırdığı kredilere istinaden yapmış olduğu hayat sigortalarına istinaden kredilendirdiği sigorta primlerini sigorta yapan
kuruluş ile belli bir plan dahilinde paylaşmaktadır. Grup payına düşen bu sigorta prim gelirleri ise kredilerin geri ödeme dönemleri üzerinden
sistematik bir yöntem ile peşin tahsil edilen gelir olarak konsolide finansal tablolarda diğer yükümlülükler altında gösterilmektedir.
Araştırma harcamaları oluştukları tarihte gider yazılır. Aşağıda belirtilen kriterlere sahip proje harcamaları dışında geliştirme için yapılan
harcamalar da, oluştukları dönem içerisinde gider olarak kayıt edilmektedir:
-
-
-
-
-
Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tanımlanabiliyor ve de güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa,
Ürünün teknik yeterliliği/fizibilitesi ölçülebiliyorsa,
Ürün satışa sunulacak ya da şirket içerisinde kullanılacaksa,
Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da şirket içi kullanılırlığı ispatlanabiliyorsa,
Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve diğer gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa.
Yukarıda bahsedilen kriterleri karşılayan geliştirme projelerinin maliyetleri aktifleştirilmektedir ve ilgili proje ömürleri (8 yıl) doğrultusunda
doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler.
Faiz gelir ve gideri
Faiz gelir ve giderleri etkin faiz metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre kayıt edilmektedir. Grup tarafından tahsis edilmiş tüketici finansmanı kredilerinin tahsilatı şüpheli duruma düştüğü zaman ilgili faiz gelir tahakkuku kayıtlara yansıtılmaz.
Gelirlerin kaydedilmesi
Otomotiv Faaliyetleri:
Gelirler, faaliyetler ile ilgili olarak Grup’a ekonomik getiri sağlanmasının muhtemel ve getirinin güvenilir olarak ölçülebilmesinin mümkün
olduğu zaman muhasebeleştirilir. Gelirler verilen iskontolar ile katma değer ve satış vergileri düşülerek hesaplanır. Gelirler mal ile ilgili önemli
risk ve mülkiyetin getirdiği haklar alıcıya geçtiği zaman finansal tablolarda tanımlanır. Bunun için ayrıca gelirin miktarının güvenilir bir biçimde
ölçülmesi gerekmektedir. Net satışlar, teslim edilmiş malların fatura edilmiş bedelinin, satış iadelerinden arındırılmış halidir.
Satışların içerisinde önemli bir finansman maliyeti bulunması durumunda, makul bedel, gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman maliyeti
içerisinde yer alan gizli faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek değerleri ile nominal değerleri arasındaki fark, tahakkuk esasına
göre faiz geliri olarak değerlendirilir.
Temettü gelirleri, Grup’un temettü ödemesi almaya hak kazandığı anda gelir yazılır. Kira gelirleri ise aylık olarak kazanıldığında finansal
tablolara yansıtılır.
Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve çıkarılması
Grup, finansal varlık veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleşmelerine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal
varlığın tamamını veya bir kısmını, sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan haklar üzerindeki kontrolünü kaybettiği
zaman kayıtlarından çıkartır. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıtlarından çıkartır.
Bütün normal finansal varlık alım ve satımları işlem tarihinde, yani Grup’un varlığı almayı veya satmayı taahhüt ettiği tarihte kayıtlara yansıtılır.
Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varlığın
teslimini gerektiren alım satımlardır.
Banka kredileri
Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında rayiç değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. İlk kayda
alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki
maliyetler ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur (Not 5).
Verilen hizmetlere ilişkin gelirler, hizmetin sunulduğu ve gelir tutarının güvenilir bir biçimde ölçülebildiği durumlarda tanımlanır.
Borçlanma maliyetleri
Finans Sektörü Faaliyetleri:
Borçlanma maliyetleri özellikli bir varlığın satın alınması, inşaatı veya üretimi ile doğrudan ilişkisi kurulabildiği takdirde, ilgili özellikli varlığın
maliyetinin bir unsuru olarak aktifleştirilir. Bu tür maliyetler güvenilebilir bir biçimde ölçülebilmeleri ve gelecekte ekonomik yararlardan işletmenin faydalanabilmesinin muhtemel olması durumunda, varlığın maliyetine dahil edilir. Bu kapsamda olmayan borçlanma maliyetleri
ise oluştukları tarihte giderleştirilir. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren hesap döneminde kullanılan kredilere ilişkin aktifleştirilen banka
masraf, komisyon ve faiz tutarı bulunmamaktadır (31 Aralık 2011: 3.424 TL).
Grup tarafından sağlanan kredilere ilişkin faizler etkin faiz metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre gelir kaydedilmektedir.
Kredi istihbarat gelirleri ise Grup’un müşterilere verilen kredilerinin açılışında tahsil ettiği kredi açılış ücretlerinden oluşmakta ve kredilerin
geri ödeme dönemleri üzerinden sistematik bir yöntem ile düşülerek konsolide finansal tablolarda finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar
kaleminden netlenerek gösterilmektedir.
76
III
Finansal araçların gerçeğe uygun değeri
Kıdem tazminatı karşılığı
Gerçeğe uygun (rayiç) değer, zorunlu satış veya tasfiye dışında tarafların rızası dahilindeki bir işlemde, bir finansal aracın alım satımının
yapılabileceği tutardır. Mevcut olması durumunda kote edilmiş piyasa fiyatı makul değeri en iyi biçimde yansıtır.
Grup, mevcut iş kanunu gereğince, emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen ve en
az bir yıl hizmet vermiş personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Rayiç değerleri tahmin edilebilir finansal araçların, rayiç değerlerinin tahmini için aşağıdaki yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır:
Grup, ilişikteki finansal tablolarda kıdem tazminatı karşılığını “Projeksiyon Metodu’’nu kullanarak ve Grup’un personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve bilanço tarihinde devlet tahvilleri kazanç oranı ile iskonto etmiştir. Hesaplanan tüm aktüer kazançlar ve kayıplar gelir tablosuna yansıtılmıştır (Not 15).
Parasal varlıklar
Parasal varlıkların, rayiç değerleri taşıdıkları değere yaklaşmaktadır. Bu varlıklar, maliyet bedelleri ile finansal tablolarda yer alıp nakit ve nakit
benzeri değerleri, bunların üzerindeki faiz tahakkuklarını ve diğer kısa vadeli finansal varlıkları içermektedir ve kısa vadeli ve yabancı para
cinsinden olmalarından dolayı, rayiç değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların reeskont ve şüpheli
alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir.
Hisse başına kazanç
Parasal yükümlülükler
Türkiye’de şirketler sermayelerini halihazırda bulunan hissedarlarına, geçmiş yıl kazançlarından ve enflasyon düzeltmesi farkları hesabından
dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının
geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur (Not 24).
Parasal yükümlülükler, rayiç değerleri taşıdıkları değere yaklaşan parasal yükümlülüklerdir. Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin
kısa vadeli olmaları nedeniyle rayiç değerlerinin taşıdıkları değere yaklaştığı düşünülmektedir. Banka kredileri iskonto edilmiş maliyet ile ifade
edilir ve işlem maliyetleri kredilerin ilk kayıt değerlerine eklenir. Üzerindeki faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği
için kredilerin rayiç değerlerinin taşıdıkları değeri ifade ettiği düşünülmektedir. Reeskont karşılığı düşüldükten sonra kalan ticari borçların
rayiç değerlerinin taşıdıkları değere yakın olduğu öngörülmektedir.
Dönem vergi gideri ve ertelenen vergi
Vergi gideri veya geliri, dönem içerisinde ortaya çıkan kazanç veya zararlar ile alakalı olarak hesaplanan yasal ve ertelenmiş verginin toplamıdır.
Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metoduna göre bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları kullanılarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş
vergi, aktif ve pasiflerin finansal tablolarda yansıtılan değerleri ile vergi matrahları arasındaki geçici farkların vergi etkisi olup, finansal raporlama amacıyla dikkate alınarak yansıtılmaktadır.
Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine
bölünmesiyle bulunmaktadır.
Karşılıklar
Karşılıklar ancak ve ancak Grup’un geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcutsa ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa
kayıtlara alınır.
Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında, karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş
değeriyle yansıtılır. Karşılıklar her bilanço tarihinde gözden geçirilmekte ve yönetimin en iyi tahminlerini yansıtacak şekilde gerekli düzenlemeler yapılmaktadır.
Garanti giderleri karşılığı
Ertelenmiş vergi aktifi ileride bu zamanlama farklılıklarının kullanılabileceği bir mali kar oluşabileceği ölçüde; tüm indirilebilir geçici farklar,
kullanılmayan teşvik tutarları ile geçmiş dönemlere ilişkin taşınan mali zararlar için tanımlanır. Ertelenmiş vergi aktifi her bilanço döneminde
gözden geçirilmekte ve ertelenmiş vergi aktifinin ileride kullanılması için yeterli mali karın oluşmasının mümkün olmadığı durumlarda, bilançoda taşınan değeri azaltılmaktadır. Özkaynaklar hesabı altında muhasebeleştirilen gelir ve gider kalemlerine ilişkin ertelenmiş vergi tutarları
da özkaynaklar hesabı altında takip edilir.
Grup yurtiçinde satılan araçlar için satış tarihini takip eden belirli bir süre boyunca ücretsiz bakım ve tamir hizmeti sağlamaktadır. Grup’un
ihraç satışları garanti kapsamında değildir. Garanti kapsamında bulunan araçlar için tahmin edilen garanti karşılık tutarı, geçmiş dönemlerde
gerçekleşen giderlere göre revize edilmektedir (Not 14).
Ertelenmiş vergi aktifi ve pasifinin hesaplanmasında, Grup’un bu geçici farkları kullanabileceğini düşündüğü tarihlerde geçerli olacak vergi
oranları -bilanço tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş veya girmesi kesinleşmiş olan oranlar baz alınarak- kullanılmaktadır. Her bilanço döneminde Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını gözden geçirmekte ve gelecekte indirilebilir olması ihtimali göz önüne alınarak muhasebeleştirmektedir
(Not 23).
Şarta bağlı yükümlülükler, kaynak aktarımını gerektiren durum yüksek bir olasılık taşımıyor ise finansal tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda
açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ise finansal tablolara yansıtılmayıp ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda
açıklanır.
78
Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler
III
Netleştirme
KFK uzun vadeli sabit faizli TL kredi portföyünü uluslararası piyasalardan sağladığı uzun vadeli yabancı para kaynak ile fonlamaktadır. KFK
uluslararası piyasalardan sağladığı fon ile yarattığı yabancı para likiditeyi uzun vadeli takas işlemleriyle TL likiditeye dönüştürmektedir. Bu
sayede uzun vadeli sabit faizli kredileri için hem TL fonlama kaynağı oluşturmakta hem de faiz ve kur riskinden korunmaktadır.
Finansal aktif ve pasifler netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması durumunda ve eğer gelecekte netleştirilerek kazanılacak veya ödenecekse bilançoda net tutar üzerinden raporlanır.
Yabancı para cinsinden işlemler
Yabancı para cinsinden oluşan gelir ve giderler işlem tarihinde geçerli olan kurlar ile çevrilmektedir. Yabancı paralarla ifade edilen parasal
aktiflerin ve pasiflerin çevriminde bilanço tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilen kurlar kullanılmaktadır. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin çevrilmesinden veya yabancı paralarla ifade edilen tutarların değerlemesinden doğan kur farkı gelir ya da gideri ilgili
dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadır.
Nakit akım korunma işlemi
Etkin bir nakit akım korunma işleminde, korunma amaçlı aracın rayiç değerinde olan değişiklikler doğrudan özkaynaklar hesabında tanımlanır. Etkin olmayan kısım dönem karında kar veya zarar olarak tanımlanır. Eğer nakit akım korunma işlemi bir varlık veya yükümlülüğün
doğmasıyla sonuçlanırsa, geçmişte oluşmuş ve özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiş tüm kazanç ve kayıplar ilgili varlık veya yükümlülüğün maliyetine dahil edilir. Aksi takdirde, diğer tüm nakit akım korunma işlemleri için başlangıçta özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, korunan yükümlülüğün ifa edildiği veya beklenen işlemin gelir tablosunu etkilediği dönemlerde ilgili kar/zarar
hesapları ile ilişkilendirilir.
Korunmanın, korunma muhasebesi uygulanması için gerekli koşulları sağlayamaz hale gelmesi durumunda korunma amaçlı araca ilişkin
olarak etkin bir korunma varken özkaynaklar içerisinde finansal tablolara alınan birikmiş kazanç ve kayıplar, tahmini işlem gerçekleşene kadar özkaynaklar içerisinde tutulur. Tahmini işlemin gerçekleşmesinin beklenmemesi durumunda, özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilen
birikmiş kazanç veya kayıplar döneminin kar veya zararı olarak finansal tablolara alınır.
Yatırım maliyetleri ile ilgili yabancı para cinsinden uzun vadeli krediler (türev olmayan korunma aracı) ile hafif ticari araçların (Yeni Doblo ve
Mini Cargo (“MCV”)) gerçekleşen ve gelecekte beklenen satışları (korunmaya konu kalem) arasında etkili bir nakit akım korunması ilişkisi
bulunmaktadır. Şirket ile Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. (“PSA”) arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde MCV için
2008 yılından itibaren 2015 yılı Aralık ayına kadar Fiat ve PSA’ya yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçları karşılanacaktır. Yine aynı şekilde Şirket ile Fiat arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde Yeni Doblo için 2009 yılından itibaren
2017 yılı Aralık ayına kadar Fiat’a yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçları karşılanacaktır.
Ayrıca, Grup’un bağlı ortaklığı KFK, yabancı para pozisyon riskini ve faiz riskini azaltmak ve döviz likiditesini yönetmek amacıyla takas
(swap ve forward) işlemlerine girmektedir. Bu tür türev finansal araçlar türev kontratına girildiği tarihteki rayiç değerleri ile ilk kayda alınmakta
ve daha sonraki dönemlerde rayiç değerleri ile yansıtılmaktadırlar. Uluslararası muhasebe standartları uyarınca nakit akış riskinden korunma aracı olarak değerlendirilen takas işlemleri ile finansal riskten korunma konusu olan finansal borçlarını riskten korunma muhasebesine
göre kayıtlara alınmaktadır.
Finansal riskten korunma işleminin etkinliği her finansal raporlama döneminde sürekli olarak değerlendirilmektedir ve finansal riskten korunma işleminin, korunulan risk ile ilişkilendirilebilen nakit akışlarındaki değişiklikleri dengelemede etkin olması, ilgili finansal riskten korunma
ilişkisine ilişkin belgelendirilmiş risk yönetim stratejisi ile tutarlı olduğunu göstermektedir.
KFK nakit akış riskinden korunma amaçlı oluşturduğu takaslarını benzer yatırım araçlarının cari piyasa değerlerine veya yakın zamanda
piyasada oluşmuş fiyatlara dayanarak iskonto edilmiş nakit akım yöntemiyle değerlendirmekte ve oluşan net kar veya zararın etkin kısmını
özkaynaklar altında “Nakit Akım Korunması ile İlgili Birikmiş Kar/(Zarar)” hesabında muhasebeleştirmekte, etkin olmayan kısmını ise gelir
tablosunda yansıtmaktadır. Özkaynaklar altında muhasebeleştirilen kar veya zararlar, riskten korunma konusu finansal yükümlülüklere ilişkin finansal giderlerin kar zarara yansıtıldığı dönemlerde gelir tablosuna transfer edilir.
İlişkili taraflar
Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Grup ile ilişkili sayılır (Not 25):
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
(g)
Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla:
(i)
İşletmeyi kontrol etmesi, işletme tarafından kontrol edilmesi ya da işletme ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar,
bağlı ortaklıklar ve aynı iş dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere);
(ii)
Grup üzerinde önemli etkisinin olmasını sağlayacak payının olması; veya
(iii)
Grup üzerinde ortak kontrole sahip olması;
Tarafın, Grup’un bir iştiraki olması;
Tarafın, Grup’un ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması;
Tarafın, Grup’un veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması;
Tarafın, (a) ya da (d)’de bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması;
Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)’de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan
ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması;
veya,
Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları
olması, gerekir.
Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri
Tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların Grup tarafından yerine getirileceğine ve teşviğin Grup tarafından elde edilebileceğine
dair makul bir güvence oluştuğunda finansal tablolara alınır. Devlet yardımının bir gider ile ilişkili olması durumunda, bu yardımın karşılayacağı giderler ile eşleşecek şekilde gelirleştirilir. Devlet yardımının bir varlık ile ilişkili olması durumda ise bu gelir ertelenmiş gelir olarak kaydedilir.
Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri, Grup’un teşvik talepleri yetkili makamlar tarafından onaylandığı zaman tanımlanır (Not 13).
2.4 Bölümlere göre raporlama
Şirket’in ana faaliyet konusu tek olduğundan ve faaliyetlerini Türkiye’de sürdürdüğünden bölümlere göre raporlama yapılmamıştır. Şirket’in
ürün grubu, yurtiçi ve yurtdışı satışları bazında net satış bilgisi Not 18’de yer almaktadır.
80
NOT 3 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
NOT 5 - FİNANSAL BORÇLAR
2012
2011
Kasa
Banka
-vadesiz mevduat
-vadeli mevduat
4
2
148.900
1.488.458
49.215
1.282.485
Toplam
1.637.362
1.331.702
Vadeli mevduatların dökümü aşağıdaki gibidir:
TL
EUR
Toplam
31
Aralık
2012
tarihi
itibariyle
(31 Aralık 2011: 3 - 61 gün arasında).
vadeli
2012 Tutar
Yıllık faiz oranı
2011
Tutar
Yıllık faiz oranı
1.164.019
324.439
7,6 - 9
0,27 - 0,34
865.258
417.227
11,00 - 12,4
0,47 - 0,57
1.488.458
1.282.485
mevduatların
31
Aralık
2012
tarihi
itibariyle,
vadeli
ve
vadesiz
(31 Aralık 2011: 840.133 TL) ilişkili kuruluş olan bankada bulunmaktadır.
vadeleri
1-82
mevduatların
gün
arasında
değişmektedir
toplam
564.220
TL’lik
kısmı
2012
2011
Kasa ve bankalar
Eksi: faiz tahakkukları
1.637.362
(6.907)
1.331.702
(6.930)
1.630.455
1.324.772
a) Kısa vadeli finansal borçlar
NOT 4 - FİNANSAL YATIRIMLAR
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un kısa vadeli finansal yatırımlar amacı ile tutulan vadeli mevduat hesabı bulunmamaktadır (2011:
53.695 TL, vade 183 gün, faiz oranı %0,11). Ayrıca, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un türev finansal araçlardan meydana gelen
finansal yatırımı bulunmamaktadır (2011: 6.631 TL).
b) Satılmaya hazır finansal yatırımlar
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un 169 TL tutarında satılmaya hazır finansal varlığı bulunmaktadır (2011: 98 TL).
Faiz tahakkuku
Kısa vadeli taksitler
Finansman bonosu (1,2,3,….13)
Toplam
Döviz
tutarı (bin)
2012
TL
karşılığı
Faiz oranı (%)
-
19.274
-
334.572
45.327
-
-
122.303
-
Döviz
tutarı (bin)
2011
TL
karşılığı
Faiz oranı (%)
7,99-15,68
6,65-6,81
-
-
8.016
31.451
408.887
19.589
59.407
8,98-16,43
4,15
4,51-5,78
2.572
287.620
271.125
-
-
7,56-13,78
-
122.359
-
5.598
299.020
147.378
8,87-10,87
941.216
939.879
Döviz
tutarı (bin)
2012
TL
karşılığı
Faiz oranı (%)
Döviz
tutarı (bin)
2011
TL
karşılığı
Faiz oranı (%)
Euribor + 0,15
628.344
1.535.548
Euribor + 1,96
Euribor+0,15
Euribor+1,96
b) Uzun vadeli finansal borçlar
Uzun vadeli krediler:
EUR krediler
497.817
1.170.717
Toplam
-
-
(122.303)
244.202
217.229
(287.620)
4,51-5,78
7,56-13,78
-
-
-
(122.359)
1.344.528
240.772
104.361
(299.020)
4,51-5,78
8,87-10,87
-
1.581.661
(*)
Kısa vadeli Euro kredilerin bir kısmı, kısa vadeli TL ve ABD Doları kredilerinin tamamı ve uzun vadeli TL kredilerin tamamı konsolide edilen bağlı
ortaklık KFK tarafından, vermiş olduğu tüketici kredilerini finanse etmek amacıyla alınan kredileri içermektedir.
Şirket, 29 Mart 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli
izinler sonrasında 26 Temmuz 2010 tarihinde 18 ay vadeli brüt %9,63 kupon faiz oranlı 40.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller
kapalı ihraç usulü ile ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.
Şirket, 1 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca
gerekli izinler sonrasında 24 Aralık 2010 tarihinde 24 ay vadeli brüt %8,68 faiz oranlı 6 ayda bir faiz vade sonunda anapara + faiz ödemeli 50.000
TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.
Şirket, 1 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli izinler sonrasında 26 Ocak 2011 tarihinde 24 ay vadeli brüt %9,08 faiz oranlı 6 ayda bir faiz vade sonunda anapara + faiz ödemeli 20.000
Şirket, 1 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli izinler sonrasında 26 Ocak 2011 tarihinde 36 ay vadeli brüt %9,36 faiz oranlı 6 ayda bir faiz vade sonunda anapara + faiz ödemeli 30.000
Şirket, 31 Mayıs 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli izinler sonrasında 13 Temmuz 2011 tarihinde 16 ay vadeli brüt %10,33 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller
kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
82
Kısa vadeli krediler:
TL krediler(*)
EUR krediler
ABD Doları krediler (*)
a) Kısa vadeli finansal yatırımlar
TL krediler (*)
Finansman bonosu (1,2,3,…13)
Eksi: kısa vadeli taksitler
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle nakit akım tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler:
III
NOT 5 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)
NOT 5 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)
Şirket, 31 Mayıs 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 13 Temmuz 2011 tarihinde 22 ay vadeli brüt %10,87 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil
ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.
(6)
Şirket, 9 Aralık 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 17 Ocak 2012 tarihinde 22 ay vadeli brüt %13,78 faiz oranlı 40.000 TL nominal ödemeli tahvil
ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ ye satılmıştır.
Şirket, 10 Şubat 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 11 Nisan 2012 tarihinde 13 ay vadeli brüt %11,39 faiz oranlı 40.000 TL nominal ödemeli tahvil
ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı ‘na satılmıştır.
Şirket, 10 Şubat 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 31 Mayıs 2012 tarihinde 15 ay vadeli brüt %11,68 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil
ihraç etmiştir. Tahviller halka arz usulü ile, aracı kuruluş İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından satılmıştır.
(7)
(8)
(9)
Şirket, 20 Nisan 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 4 Haziran 2012 tarihinde 15 ay vadeli brüt %11,57 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil
ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı ‘na satılmıştır.
Şirket, 10 Şubat 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan raf kaydına aldırma kararına ve 18 Ekim 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında tahvilin detayları ile ilgili aldığı karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli
izinler sonrasında 12 Kasım 2012 tarihinde 24 ay vadeli %8,14 faiz oranlı 85.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller
halka arz usulü ile, aracı kuruluş Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından satılmıştır.
Şirket, 18 Ekim 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 24 Aralık 2012 tarihinde 18 ay vadeli %7,56 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç
etmiştir. Tahviller halka arz usulü ile, aracı kuruluş Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından satılmıştır.
Şirket, 18 Ekim 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri
uyarınca gerekli izinler sonrasında 28 Aralık 2012 tarihinde 20 ay vadeli %7,65 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç
etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, aracı kuruluş Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından nitelikli yatırımcıya satılmıştır.
(10)
(11)
(12)
(13)
III
TL kredilerin faiz oranı sabit olup, Euro ve ABD Doları kredilerin faiz oranı değişkendir.
31 Aralık 2012 itibariyle, kısa ve uzun vadeli finansal borçların 400.752 TL’lik kısmı (2011: 380.400 TL) ilişkili kuruluş olan bankalardan elde
edilmiştir.
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle, Grup’un uzun vadeli kredilerinin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir:
1-2 yıl arası
2-3 yıl arası
3-4 yıl arası
4-5 yıl arası
5 yıldan uzun
Toplam
2012
2011
749.180
287.749
147.751
147.751
12.097
632.776
330.223
299.019
153.538
166.105
1.344.528
1.581.661
EUR cinsinden uzun vadeli krediler, Yeni Doblo ve Mini Cargo model araçların üretim yatırımının finansmanı için kullanılmıştır. İmzalanan
üretim anlaşmaları gereğince, Yeni Doblo model araç için alınan yatırım kredisinin geri ödemeleri Fiat, Mini Cargo model araç için alınan
yatırım kredilerinin geri ödemeleri ise Fiat ve PSA tarafından yapılacak alımlar vasıtası ile garanti altına alınmıştır. Grup 2006 yılında çeşitli
finans kuruluşlarının katıldığı iki ayrı anlaşma ile Mini Cargo yatırımında kullanılmak üzere 350 milyon EUR kredi limiti temin etmiştir. Mini
Cargo model aracın üretimi ile ilgili alınan kredinin geri ödemesi 2008 yılından itibaren 2015 yılına kadar eşit taksitlerle ödenmeye başlanmış
olup, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle kalan tutar 278.895 TL’dir (118.593 bin EUR karşılığı olan). Grup’un ileride Mini Cargo model araçların
üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat ve PSA
tarafından üstlenilmiştir.
Şirket ile Societe Generale, Credit Agricole, Fortis Bank S.A., Ing Bank NV ve Intesa Sanpaolo bankalarının düzenleyici, kredi veren
ve garantör, Avrupa Yatırım Bankası’nın (EIB) garantör ve kredi veren ve Servizi Assicurativi per il Commercio Estero S.p.A.’nın (SACE)
garantör sıfatları ile yer aldığı konsorsiyum arasında 450 milyon EUR tutarında bir kredi anlaşması 4 Mart 2008 tarihinde imzalanmış olup,
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 678.285 TL’lik kısmı (288.423 EUR bin karşılığı olan) kullanılmaktadır (2011: 845.817 TL karşılığı olan 346.107
bin EUR). Söz konusu kredi Yeni Doblo geliştirilmesi ve üretilmesi ile ilgili yatırım harcamalarının finansmanında kullanılacak olup, iki yılı ödemesiz olmak üzere on yıl vadelidir. Grup’un ileride Yeni Doblo model araçların üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz
kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat tarafından üstlenilmiştir.
Grup 2011 yılında yeni Doblo kapasite artışı yatırımında kullanılmak üzere 36 milyon EUR kredi temin etmiştir. Kredinin geri ödemesi 2012
yılı itibariyle başlayacak olup 2018 yılına kadar eşit taksitlerle ödenecektir. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle kalan tutar 72.566 TL’dir (30.587
bin EUR karşılığı olan).
84
NOT 6 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
NOT 8 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR
a) Ticari alacaklar
Alıcılar
Şüpheli alacaklar
Eksi: şüpheli alacak karşılığı
Eksi: alacak reeskontu
Toplam
2012
264.576
6.168
2011
430.589
5.435
(5.950)
(945)
(4.715)
(4.463)
263.849
426.846
Şüpheli ticari alacak karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
2012
2011
Kısa vadeli tüketici finansman kredileri
Tahsili şüpheli krediler
667.194
27.778
541.612
10.124
694.972
551.736
(6.944)
(8.281)
(6.344)
(5.568)
679.747
539.824
503.065
541.878
(5.154)
(5.120)
497.911
536.758
Kredi değer düşüklüğü karşılıkları
Özel karşılıklar
Genel karşılıklar
Toplam
Uzun vadeli tüketici finansman kredileri
2012
2011
Kredi değer düşüklüğü karşılıkları
1 Ocak
Tahsilatlar
Yıl içerisindeki artış
4.715
-
1.235
4.715
-
31 Aralık 5.950
4.715
Ticari alacaklar ile ilgili alınan teminatlar
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un alacaklarına karşılık olarak alınmış olan 21.485 TL tutarında teminat mektubu, 14.846 TL tutarında
teminat çeki ve senedi, 7.787 TL tutarında ipotek, 412.244 TL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti (bankanın müşterisine işlem
hacmine göre tanıdığı ödeme garanti limiti) bulunmaktadır (31 Aralık 2011: 20.304 TL tutarında teminat mektubu, 15.551 TL tutarında
teminat çeki ve senedi, 7.787 TL tutarında ipotek, 389.273 TL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti).
Genel karşılıklar
Toplam
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle tüketicilere kullandırılan kredilerin faiz oranları sabit olup, aylık TL krediler için %0,78 - %1,75 (31 Aralık 2011:
%0,79 - %2,11) ve dövize endeksli krediler için %0,75’tir (31 Aralık 2011 : %0,75 - %1,05) arasındadır. 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle
Grup’un bağlı ortaklığı KFK tarafından kullandırılan tüketici finansman kredilerine karşılık alınan teminat tutarı 1.356.589 TL’dir (31 Aralık
2011: 1.272.966 TL).
Uzun vadeli tüketici finansman kredilerinin vadeleri aşağıdaki gibidir:
Yıllar
2012
2011
359.193
131.675
11.991
206
336.943
161.192
43.743
-
503.065
541.878
2012
2011
1 Ocak
Cari dönem provizyonu
Tahsilatlar
Kayıtlardan silinen alacaklar
17.032
4.169
(822)
-
20.160
7.982
(55)
(11.055)
31 Aralık
20.379
17.032
1-2 yıl arası
2-3 yıl arası
3-4 yıl arası
2012
2011
4 yıl üzeri
Ticari borçlar
484.427
685.672
Toplam
Eksi: borç reeskontu
(1.317)
(7.650)
b) Ticari borçlar
Toplam
III
483.110
NOT 7 - DİĞER ALACAKLAR
Diğer alacaklar
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle diğer alacaklar verilen depozito ve teminatlardan oluşmakta olup, 169 TL’dir (2011: 349 TL).
678.022
Kredi karşılıkları hesabının 2012 ve 2011 yılları içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
Grup tarafından kullandırılan kredilere karşılık müşterilerle yapılan sözleşmelerde toplam alacak tutarı kadar araçlar üzerinde rehin hakkı
bulunmaktadır. Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 1.357 TL tutarında alınan orijinal değerleriyle kayıtlara alınan teminatı bulunmaktadır
(2011: 1.273 TL). Ayrıca, Grup gerekli gördüğü durumlarda ek olarak ipotek teminatı da almaktadır. Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle
8.281 TL (2011: 5.568 TL) tutarında özel karşılık ayırdığı tüketici finansman kredilerinin tamamı tutarında araç rehni teminat olarak bulunmaktadır.
86
NOT 9 - STOKLAR
2012
2011
Hammadde stokları
Mamul stokları
Yarı mamul stokları
Yoldaki Mallar
İthal araçlar
Yedek parçalar
Stok değer düşüklüğü karşılığı (-)
102.129
77.434
72.375
52.308
51.009
33.224
(4.727)
97.180
55.731
100.290
68.892
33.950
29.413
(5.404)
Toplam
383.752
380.052
NOT 10 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait yatırım amaçlı gayrimenkullerin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
2012
2011
1 Ocak, net kayıtlı değer
Girişler (*)
Gerçeğe uygun değer artışı (**)
22.100
-
2.000
20.000
2.100
31 Aralık, net kayıtlı değer
24.100
22.100
31 Aralık itibariyle
Gerçeğe uygun değer
24.100
22.100
31 Aralık, net kayıtlı değer
24.100
22.100
(*)Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’ye ait Güngören / İstanbul’daki gayrimenkulün İstanbul Büyük Şehir Belediyesi (“İBB”) tarafından kamulaştırılması nedeniyle İBB’ye ait Eyüp Alibeyköy/ İstanbul’daki bir arazi ile takas edilmesine karar verilmiştir. Sermaye
Piyasası Kurulu’nun Seri: IV No:8 Tebliğ hükümlerince, 18 Ekim 2010 tarihinde hazırlatılan ekspertiz raporunda Eyüp Alibeyköy /
İstanbul’daki arazinin toplam piyasa değeri 20.000 TL olarak belirlenmiştir. İBB ile yapılan takas işlemi neticesinde 31 Aralık 2011
tarihi itibariyle arsa ve binalardan 2.552 TL değerindeki çıkışa istinaden yatırım amaçlı gayrimenkul olarak kullanılmak üzere 20.000
TL değerindeki arsa girişi gerçekleşmiştir. Şirketin bu takas işleminden elde ettiği 17.448 TL kar diğer faaliyet gelirleri içerisinde
gösterilmiştir
(**) Söz konusu gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri emsal karşılaştırma yöntemi ile 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 24.100 TL olarak
belirlenmiştir. Değerleme sonucu oluşan 2.000 TL tutarındaki değer artışı, diğer faaliyet gelirleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
Değerleme raporu konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır.
88
III
NOT 11 - MADDİ DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Arsa, yeraltı/yerüstü
düzenleri ve binalar
Makine ve
ekipmanlar
Demirbaşlar
Taşıtlar
345.309
(189.751)
3.117.906
(2.151.712)
308.668
(210.812)
30.149
(24.793)
9.763
(4.825)
Net kayıtlı değer
155.558
966.194
97.856
5.356
4.938
75.394
1.305.296
1 Ocak 2012, net kayıtlı değer
Girişler
Çıkışlar, net Transferler (*)
Amortisman gideri
155.558
2.000
(25)
7.972
(6.847)
966.194
-
(234)
68.295
(156.482)
97.856
64
(126)
19.463
(22.026)
5.356
65
(1.837)
7.939
(2.499)
4.938
470
-
-
(250)
75.394
142.759
-
(108.224)
-
1.305.296
145.358
(2.222)
(4.555)
(188.104)
31 Aralık 2012, net kayıtlı değer
158.658
877.773
95.231
9.024
5.158
109.929
1.255.773
355.256
(196.598)
3.185.967
(2.308.194)
328.069
(232.838)
36.316
(27.292)
10.233
(5.075)
158.658
877.773
95.231
9.024
5.158
1 Ocak tarihleri itibariyle
Maliyet
Birikmiş amortisman
31 Aralık 2012 itibariyle
Maliyet
Özel Yapılmakta olan
maliyetler
yatırımlar
Toplam
75.394 3.887.189
- (2.581.893)
109.929 4.025.770
- (2.769.997)
109.929
1.255.773
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerinde rehin veya ipotek bulunmamaktadır.
31 Aralık 2012 itibariyle hala kullanılmakta olan tamamıyla itfa olmuş maddi duran varlıkların toplam maliyet bedeli 1.870.509 TL’dir (31 Aralık 2011:
1.779.633 TL).
III
NOT 11 - MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı)
NOT 12 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2011 tarihinde sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle sona eren yıllar içindeki maddi olmayan varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Arsa, yeraltı/yerüstü
düzenleri ve binalar
Makine ve
ekipmanlar
338.235
(183.271)
3.008.242
(2.034.764)
154.964
973.478
95.729
Girişler
Çıkışlar, net Transferler (*)
Amortisman gideri
154.964
-
(2.706)
9.780
(6.480)
973.478 116
(4.567)
114.115
(116.948)
155.558
966.194
Maliyet
Maliyet
345.309
(189.751)
3.117.906
(2.151.712)
155.558
966.194
Demirbaşlar
Taşıtlar
287.597 28.069
(191.868) (22.326)
Özel Yapılmakta olan
maliyetler
yatırımlar
Toplam
9.659
(4.453)
5.898
-
3.677.700
(2.436.682)
5.743
5.206
5.898
1.241.018
95.729
73
(275)
21.273
(18.944)
5.743
-
(974)
3.054
(2.467)
5.206
167
(63)
-
(372)
5.898
217.718
-
(148.222)
-
1.241.018
218.074
(8.585)
(145.211)
97.856
5.356
4.938
75.394
1.305.296
308.668 30.149
(210.812) (24.793)
97.856
5.356
31 Aralık 2011 tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerinde rehin veya ipotek bulunmamaktadır.
9.763
(4.825)
75.394
-
3.887.189
(2.581.893)
4.938
75.394
1.305.296
Maliyet
Birikmiş itfa payları
Girişler
İtfa gideri
Maliyet
Maliyet
Girişler
Transferler
İtfa gideri
Maliyet
Lisanslar ve
geliştirme maliyetleri
Diğer
Toplam
1.330.477
(568.341)
48.431
(28.359)
1.378.908
(596.700)
762.136
20.072
782.208
762.136
50.446
(152.358)
20.072
9.972
(6.207)
782.208
60.418
(158.565)
660.224
23.837
684.061
1.380.923
(720.699)
58.403
(34.566)
1.439.326
(755.265)
660.224
23.837
684.061
Lisanslar ve
geliştirme maliyetleri
Diğer
Toplam
1.271.921
(421.478)
38.459
(22.156)
1.310.380
(443.634)
850.443
16.303
866.746
850.443
53.876
4.680
(146.863)
16.303
14.652
(4.680)
(6.203)
866.746
68.528
(153.066)
762.136
20.072
782.208
1.330.477
(568.341)
48.431
(28.359)
1.378.908
(596.700)
762.136
20.072
782.208
Maddi olmayan duran varlıklar, ilgili varlıkların kullanıma hazır olmaları durumunda itfa edilmeye başlanmaktadır. Bu kapsamda Grup’un
henüz kullanıma hazır olmayan ve itfa edilmeye başlanmamış 106.514 TL (31 Aralık 2011: 67.559 TL) tutarında maddi olmayan duran
varlığı bulunmaktadır.
90
31 Aralık 2012 itibariyle hala kullanılmakta olan tamamıyla itfa olmuş maddi olmayan duran varlıkların toplam maliyet bedeli 178.231 TL’dir
(31 Aralık 2011: 171.448 TL).
NOT 13 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
NOT 14 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
Yatırım teşvik belgeleri
Kısa vadeli borç karşılıkları:
Grup’un yatırım harcamaları ile ilgili çeşitli yatırım teşvik belgeleri bulunmaktadır. Bu teşvik belgeleri kapsamında sağlanan imkanlar aşağıdaki gibidir:
i)
İthal edilen makine ve teçhizatlarla ilgili %100 gümrük ve KDV muafiyeti
ii)
Yerli yatırım harcamalarında, %100 KDV muafiyeti
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle devrolmuş yatırım indirimi tutarı 2.452.819 TL’dir (2011: 2.632.887 TL). 31 Aralık 2011 itibariyle Grup, sonraki
dönemlerde cari vergi hesabında indirim konusu yapamayacağı nedeniyle bu yatırım indirimi tutarı üzerinden hesapladığı ertelenmiş vergi
varlığını, karşılık ayırmak ve kar zarar tablosuna yansıtmak suretiyle silmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin 15 Ekim 2009 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında yatırım indirimi istisnası uygulaması ile ilgili süre sınırlaması kaldırılmasının görüşülmesi ve bu kararın 8 Ocak 2010’da
alınması ile birlikte, Grup’un devrolmuş yatırım indirimleri tekrar kullanılabilir hale gelmiştir ve bu yatırım indirimi tutarları üzerinden ertelenmiş
vergi alacağı hesaplanmıştır.
Küresel mali krizin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla çıkarılan 5838 sayılı kanun 28 Şubat 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak
yürürlüğe girmiştir. Kanunun ilgili maddesi ile yatırımların teşvik edilmesine yönelik olarak, indirimli kurumlar vergisi oranı uygulaması getirilmektedir. İndirimli kurumlar vergisi oranına Hazine Müsteşarlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar
tabi tutulacaklardır. Buna göre indirimli oran, bu yatırımlardan elde edilen kazançlara, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren, “yatırıma katkı tutarına” ulaşıncaya kadar uygulanacaktır. “Yatırıma Katkı Tutarı” kanunda, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla, yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını ifade ettiği belirtilmektedir.
Bakanlar Kurulu 16 Temmuz 2009 tarihinde aldığı 2009/15199 sayılı kararla, 5838 Sayılı Kanunun öngördüğü belirlemeleri yapmış ve belli
şartları taşıyan yatırımların devlet yardımlarından yararlanmasına ilişkin düzenlemeyi fiilen uygulanabilir hale getirmiştir.
Grup, 15 Eylül 2009 tarihinde aldığı teşvik belgesi kapsamında yaptığı 421.633 TL tutarındaki yatırım harcamalarını, bu kanunun verdiği
haklar çerçevesinde ertelenmiş vergi hesabında dikkate almıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde değişiklik yapılarak 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunu’nun 35. maddesiyle yapılan değişiklikle, araştırma ve geliştirme harcamaları üzerinden hesaplanacak Ar-Ge indirim
oranı %40’tan %100’e çıkarılmıştır. Anılan kanun 1 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Buna göre kurumlar vergisi mükellefleri, yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde işletme bünyesinde 2008 yılından itibaren
yaptıkları harcamaların %100’ü kurumlar kazancı tespitinde Ar-Ge indirimi olarak dikkate alınabilecektir.
Grup’un 2012 yılı içerisinde toplam Ar-Ge harcaması tutarı 102.266 TL olup, bu harcamalardan kurumlar vergisi Ar-Ge indirimine konu
edilemeyen 28.395 TL ve yıl içerisinde tahsil edilen 8.197 TL tutarındaki TEYDEB destekleri düşüldükten sonra kurumlar vergisi Ar-Ge
indirimine konu edilecek tutarı 65.674.218 TL olmaktadır. 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle devreden Ar-Ge indirimi tutarı bulunmamaktadır.
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un 22.275 TL kısa vadeli, 61.636 TL uzun vadeli toplam 83.911 TL tutarındaki devlet teşvik ve yardımları, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (Tübitak)’nun Mini Cargo ve Yeni Doblo projelerinin araştırma ve geliştirme (ARGE)
harcamalarını desteklemek amacıyla vermiş olduğu teşvik gelirinin ertelenmesi nedeniyle oluşmuştur. Söz konusu tutar, ilgili ARGE yatırımının itfası ile orantılı şekilde amortismana tabi tutularak amortisman ve itfa giderlerinde netlenmektedir.
92
III
2012
2011
Garanti karşılığı (*)
Personel ücretleri karşılığı
Dava karşılıkları (**)
Satış iskontoları karşılığı
Diğer
47.069
5.239
4.407
1.373
14.015
59.061
4.873
6.407
11.564
4.420
Toplam
72.103
86.325
(*) Garanti karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
2012
2011
1 Ocak
59.061
46.352
Yıl içinde ödenen
(41.756)
(31.549)
29.764
44.258
31 Aralık 47.069
59.061
(**) Dava karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
2012
2011
1 Ocak
6.407
1.012
Yıl içinde ödenen
-
(277)
-
5.672
Yıl içerisindeki azalış
(2.000)
31 Aralık 4.407
6.407
Grup aleyhine davalar
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup aleyhine açılmış ve bilanço tarihi itibariyle henüz sonuçlanmamış davaların toplam tutarı 8.882 TL’dir
(2011: 10.063 TL). Bu davalara ilişkin ayrılan karşılık tutarı ise 4.407 TL’dir (31 Aralık 2011: 6.407 TL).
III
NOT 14 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)
NOT 15 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
Teminat mektupları:
Grup, mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki
nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir
aylık maaş tutarı kadardır ve bu miktar 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 3.033,98 tam TL (31 Aralık 2011: 2.731,85 tam TL) ile sınırlandırılmıştır.
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle Grup’un vermiş olduğu teminat, rehin ve ipoteklerin (“TRİ”) dökümü orijinal para birimleri ile aşağıdaki gibidir:
A.
Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu
TRİ’lerin Toplam Tutarı
2012
2011
7.390
11.391
B.
Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen
ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
-
-
C.
Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla
diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
-
-
-
D.
Diğer Verilen TRİ’lerin toplam tutarı
-
i) Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
-
ii) B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup
şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
-
iii) C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine
vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
-
7.390
11.391
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Grup’un öz kaynaklarına oranı sıfırdır.
1 Ocak 2013 tarihinden itibaren kıdem tazminatı tavanı 3.129,25 tam TL’ye yükselmiştir.
Grup yönetimi geçmiş deneyimlerinden edindiği bilgilere dayanarak kıdem tazminatı almaya hak kazanacak çalışanların hak kazandıkları
menfaatleri UMS 19 uyarınca, bilanço tarihinde geçerli olan devlet tahvili oranları kullanılarak iskonto işlemine tabi tutmuş ve indirgenmiş
net değerleri üzerinden konsolide finansal tablolarına yansıtmıştır. Hesaplamada kullanılan varsayımlar aşağıdaki gibidir:
Net iskonto oranı
Emeklilik olasılığının tahmini için devir hızı oranı 2011
%3,86
%99
%4,66
%99
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle sona eren yıllar içerisindeki kıdem tazminatı karşılığı hesabının hareketi aşağıda sunulmuştur:
2012
2011
1 Ocak Faiz gideri
Dönem içinde ödenen
Cari dönem karşılığı (aktüer gelirleri/giderleri dahil)
102.942
3.097
(12.953)
35.496
79.932
4.732
(6.200)
24.478
31 Aralık
128.582
102.942
2012
2011
33.498
24.143
15.007
14.211
4.735
20.791
5.649
45.586
13.789
12.753
3.835
12.842
112.385
94.454
Diğer
NOT 16 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup 15 Mart 2013 tarihine kadar gerçekleştirilmek üzere 1.505 milyon ABD Doları ihracat taahhüdü getiren
ihracat teşvik belgesi kapsamında 769.563 milyon ABD Doları ihracat gerçekleştirmiş bulunmaktadır (31 Aralık 2011 tarihi itibariyle Grup
3 Mayıs 2012 tarihine kadar gerçekleştirilmek üzere 1.899 milyon ABD Doları ihracat taahhüdü getiren ihracat teşvik belgesi kapsamında
1.154 milyon ABD Doları ihracat gerçekleştirmiş bulunmaktadır).
a)
Grup’un MCV ve Yeni Doblo projelerine ilişkin imzalamış olduğu uzun vadeli kredi anlaşması, Grup’a belirli bazı finansal oranlara uygun
olma zorunluluğu getirmektedir. Grup, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle bu mali oranlara uymaktadır.
2012
Diğer dönen varlıklar
Gelir tahakkukları
Devreden KDV
Peşin ödenen giderler
Banka stopajı
Verilen sipariş avansları
Diğer
Toplam
b)
Diğer duran varlıklar:
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un 12.322 TL’lik kısmını (2011: 20.089 TL) duran varlık alımları için verilmiş olan avansların oluşturduğu
15.762 TL (2011: 20.222 TL) tutarında cari olmayan diğer varlığı mevcuttur.
94
NOT 16 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)
NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR (Devamı)
c) Diğer yükümlülükler
Personele borçlar
Peşin tahsil edilen gelirler
Ödenecek vergi ve fonlar
Ödenecek sosyal güvenlik primleri
Türev finansal araçlar
Alınan avanslar
Diğer
2012
21.115
18.193
14.450
8.574
3.593
2.007
9.642
2011
19.370
16.628
21.746
16.966
5.562
Toplam
77.574
80.272
III
Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar:
9 Ocak 2009 tarih, 1/6 sayılı SPK kararı uyarınca, finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmelerce dağıtılabilir karın hesaplanmasında finansal tablolarda yer alan kar içinde görünen; bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi teşebbüs ve iştiraklerden ana ortaklığın
finansal tablolarına intikal eden kar tutarlarının, şirketlerin yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, genel kurullarınca kar dağıtım kararı alınmış olmasına bakılmaksızın, dağıtacakları kar tutarını SPK’nın Seri:XI, No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal
Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate
alarak hesaplamalarına imkan tanınmasına karar verilmiştir.
SPK’nın 27 Ocak 2010 tarihli kararı ile payları borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıklar için yapılacak temettü dağıtımı konusunda
herhangi bir asgari kar dağıtım zorunluluğu getirilmemesine karar verilmiştir.
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları ile olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri bedelsiz sermaye artırımı; nakit kar dağıtımı ya da zarar
mahsubunda kullanılabilecektir. Ancak sermaye enflasyon düzeltmesi farkları, nakit kar dağıtımında kullanılması durumunda kurumlar vergisine tabi olacaktır.
NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR
a) Ana ortaklık dışı paylar / ana ortaklık dışı kar zarar
Yoktur.
Şirket tarafından, 31 Mart 2011 tarihli Olağan Genel Kurul toplantısında alınan kararla 2010 ve önceki yıllara ait karlardan yasal yükümlülükler düşüldükten sonra toplam 250.050 TL tutarında (2010 yılında 2009 karından 130.055 TL) nakit temettü dağıtılmıştır.
b) Sermaye / karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi
Şirket’in Tebliğ’e göre kar dağıtımında baz alınacak öz sermaye tablosu 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir:
Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 1.000.000 TL’dir. Şirket’in 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle tarihsel ödenmiş sermaye tutarı 500
milyon TL (tam TL) olup her biri 500 TL (tam TL) tutarında 50 milyar adet hisseden oluşmaktadır. 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle
Şirket’in yasal sermaye ve ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
Fiat
Koç Holding Koç Holding şirketleri ve Koç ailesi
Diğer, halka açık hisseler dahil
Toplam ödenmiş sermaye
Hisse grubu
2012
Tutar
(tarihi)
Tutar
%
2011
Tutar
(tarihi)
Tutar
%
D
A
A
E
189.280
187.938
1.342
121.440
37,86
37,59
0,27
24,28
189.280
187.938
1.342
121.440
37,86
37,59
0,27
24,28
500.000
100,00
500.000
100,00
A ve D grubu paylara sahip hissedarları Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyelerini seçme ve ayrıca birbirlerinin hisselerin satın almada
öncelik haklarına sahiptir. Grup’un Kuruluş Sözleşmesi’nde Genel Kurul kararlarının onaylanmasında %75 oy çoğunluk ilkesi benimsenmektedir.
c) Kar yedekleri - geçmiş yıl kar/zararları
Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler.
Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre
birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal
yedekler ise ödenmiş sermayenin %5’ini aşan dağıtılan karın %10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin
%50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
96
2012
2011
Ödenmiş sermaye
500.000
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları
348.382
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
149.301
Nakit akım koruması ile ilgili birikmiş zarar
(132.687)
Geçmiş yıllar kar/zararları
- Olağanüstü yedekler
33.357
- Yasal yedekler enflasyon düzeltmesi farkları -
- Geçmiş yıl karlar
715.423
Net dönem karı
448.325
500.000
348.382
114.560
(207.136)
Toplam öz sermaye
2.062.101
41.201
518.155
474.165
1.789.327
NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR (Devamı)
NOT 18 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ (Devamı)
Grup’un Vergi Usul Kanunu’na göre tuttuğu kayıtlarında yasal ve olağanüstü yedeklerin tarihi değerleri aşağıdaki gibidir:
Yasal yedekler
Olağanüstü yedekler
2012
121.766
33.857
86.977
41.201
Toplam
155.623
128.178
Yasal finansal tablolara göre önceki dönem net karından yıl
içinde ödenen temettülerin tutarları
250.000
250.050
2011
NOT 18 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
a) Net satışlar
2012
2011
Yurt dışı satışlar
Yurtiçi satışlar
Esas faaliyetlerden diğer gelirler
3.667.217
2.928.462
109.595
3.964.044
3.242.963
129.651
6.705.274
7.336.658
b)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler
Hurda satışı gelirleri
Kalıp satışı gelirleri
Ambalaj satışı gelirleri
Diğer
2012 ve 2011 yılları içerisinde Grup’un yapmış olduğu satışların tutarsal olarak ürün grubu bazında dağılımı aşağıdaki gibidir:
Ticari araç
Binek araç
Yedek parça
Diğer 2012
3.986.195
2.088.324
523.117
107.638
2011
4.302.393
2.475.287
429.327
129.651
6.705.274
7.336.658
2011
47.203
39.288
14.353
8.751
58.056
12.934
30.328
28.333
109.595
129.651
2012
2011
Direkt hammadde ve malzeme giderleri Tükenme payları ve amortisman giderleri
Direkt işçilik giderleri Diğer üretim giderleri 4.504.940
304.036
131.868
267.956
5.276.445
257.695
119.871
260.306
Toplam üretim maliyeti 5.208.800
5.914.317
Yarı mamul değişimi
27.086
Mamul değişimi
(20.917)
Satılan ticari malların maliyeti
701.291
Diğer satışların maliyeti
78
(58.257)
(21.352)
674.715
3.356
c)
Satışların maliyeti
Toplam
d)
5.916.339
6.512.779
Üretim ve satış miktarları
Üretilen Araçlar
MCV
Yeni Doblo
Linea Doblo
Albea
Palio - Palio Van
SKD
CKD demonte
İthal araçlar
Grande Punto
Ducato
Alfa Romeo
Jeep
Bravo
Freemont 4x4 Panda
Lancia
Fiat 500
Ferrari
Maserati
Scudo
Stillo
Toplam
98
2012
Satışlardan indirimler tutarı 627.799 TL’dir (31 Aralık 2011: 466.003 TL).
III
Üretim
1 Ocak -
1 Ocak -
31 Aralık 2012
31 Aralık 2011
Satış
1 Ocak -
31 Aralık 2012
1 Ocak 31 Aralık 2011
115.813
83.521
36.909
20.185
-
-
-
-
137.396
89.847
37.187
18.703
10.011
916
576
13.152
116.060
83.748
37.042
18.053
959
38
-
-
137.760
89.698
36.816
18.610
9.233
895
576
13.344
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
7.887
4.884
1.111
784
745
371
291
294
163
21
18
11
9.214
5.201
897
1.068
1.134
175
327
23
24
313
256.428
307.788
272.480
325.309
- --1
NOT 19 -
NOT 20 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
2012
2011
Satış ve pazarlama giderleri
Genel yönetim giderleri
Araştırma geliştirme giderleri (*)
202.343
136.646
14.858
225.709
136.674
7.056
Toplam
353.847
369.439
(*) Şirket’in 2012 yılı içerisinde yapmış olduğu araştırma geliştirme harcamalarının toplam tutarı 103.586 TL (2011: 60.932
TL) olup, harcamalarının 88.728 TL’si aktifleştirilmiştir (2011: 53.876 TL). Ar-Ge harcamalarının kalan kısmı olan 14.858 TL (2011:
7.056 TL) ise gider olarak kaydedilmiştir.
a)
Satış ve pazarlama giderleri
a)
Personel giderleri
2012
2011
Maaşlar ve ücretler
Sosyal sigortalar işveren hissesi
Yemek ve taşıma giderleri
Kıdem ve ihbar tazminatları
Diğer sosyal yardımlar
354.090
37.636
20.282
12.953
6.310
298.374
35.443
7.344
6.200
8.983
Toplam
431.271
356.344
2012
2011
8.197
2.288
2.000
138
-
5.001
3.980
1.817
2.100
400
17.448
19.768
17.624
45.513
2012
2011
4.539
499
-
-
7.893
8.059
390
35.853
877
1.911
12.931
47.090
NOT 21 - DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER / GİDERLER
2012
2011
a)
Diğer faaliyetlerden gelir ve karlar
Reklam giderleri
53.364
48.446
Nakliye ve sigorta giderleri
52.888
52.074
Personel giderleri
33.908
29.870
Teşvik geliri
Garanti giderleri
29.764
45.628
Maddi duran varlık satış karı
Sergi - fuar giderleri
4.303
3.308
Yatırım amaçlı gayrimenkul rayiç değeri artışı
Royalti giderleri
3.671
5.305
Kira geliri
Tükenme payları ve amortisman giderleri
2.480
2.700
Gayrimenkul takas işleminden elde edilen kar
Satış komisyon giderleri
-
9.017
Diğer
Ambalaj giderleri
-
5.325
Satış araştırma geliştirme giderleri
-
4.657
Toplam
Diğer satış ve pazarlama giderleri 21.965
19.379
b)
Diğer faaliyetlerden gider ve zararlar
Toplam
202.343
225.709
b)
Genel yönetim giderleri
Özel ve genel karşılık gideri
2012
2011
Maddi duran varlık satış zararı
Rekabet kurulu ceza gideri
Personel giderleri
54.427
54.253
Geçmiş dönem gideri
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler
20.554
6.118
Diğer giderler
Bilişim teknolojileri giderleri
13.994
12.410
Tükenme payları ve amortisman giderleri
11.771
10.575
Toplam
Vergi, resim ve harçlar
5.544
5.654
Bağış ve yardımlar
5.186
4.582
Seyahat giderleri
3.255
3.100
Kira giderleri
1.270
1.172
Diğer genel yönetim giderleri
20.645
38.810
Toplam
100
III
136.646
136.674
NOT 22 - FİNANSAL GELİRLER / GİDERLER
NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
III
2012
2011
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matra
hından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilKambiyo karları
119.407
201.838
mektedir.
Faiz gelirleri
308.777
135.250
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ilişkin gelir tablosunda yansıtılan vergi giderinin kırılımı aşağıda sunulmuştur:
Toplam finansal gelirler
428.184
337.088
2012
2011
2012
2011
Cari vergi gideri
(15.785)
(4.872)
Kambiyo zararları
344.078
235.171
Ertelenmiş vergi gideri
(41.187)
(29.051)
Faiz giderleri
71.265
83.343
Toplam
(56.972)
(33.923)
Toplam finansal giderler
415.343
318.514
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ilişkin gelir tablosunda yansıtılan vergi giderinin analizi aşağıda sunulmuştur:
NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
a)
Vergi öncesi net kar
Genel
Grup, Türkiye’de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir.
1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere kurumlar vergisi oranı %20’dir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip
eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde
ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.
Grup, 31 Aralık 2008 itibariyle yatırım indirimi istisnasının sona ermesi nedeniyle, bu tarihe kadar kullanılmamış olan 2.141.858 TL tutarındaki
yatırım indirimleri üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi varlığını ertelenmiş vergi gideri yazmak suretiyle 31 Aralık 2010 itibariyle iptal etmiştir
Anayasa Mahkemesi’nin 15 Ekim 2009 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında yatırım indirimi istisnası uygulaması ile ilgili süre sınırlaması
kaldırılmasının görüşülmesi ve bu kararın 8 Ocak 2010’da alınması ile birlikte, Grup’un devrolmuş yatırım indirimleri tekrar kullanılabilir hale
gelmiştir ve bu yatırım indirimi tutarları 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle ÜFE ve yeniden değerleme oranında arttırılarak 2.819.119 TL olarak
belirlenmiş ve bunun 366.300 TL tutarında kısmı vergi matrahında kullanılmıştır. Kalan tutar olan 2.452.819 TL üzerinden ertelenmiş vergi
varlığı hesaplanmıştır.
Türkiye’de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal
tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında hesaplanmıştır.
102
Etkin vergi üzerinden vergi gideri (%20)
Kanunen kabul edilmeyen giderler
İstisna ve indirimler
Yatırım indirimlerinin etkisi
Diğer
Toplam
2012
2011
505.297
508.088
(101.059)
(61.305)
59.589
47.945
(2.142)
(101.618)
(52.801)
77.152
48.423
(5.079)
(56.972)
(33.923)
NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
NOT 25 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
b)
İlişkili taraflarla bakiyeler
Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle, ertelenmiş vergiye konu olan geçici farklar ve bilanço tarihi itibariyle yürürlükteki etkin vergi oranları
kullanılarak hesaplanan ertelenmiş vergi varlığının dağılımı aşağıda özetlenmiştir:
Kıdem tazminatı ve kullanılmamış
izin karşılığı
Garanti karşılığı
Amortismana tabi varlıklar
ve stoklar
Ertelenmiş gelir
Devreden Ar-Ge indirimi Kullanılmayan yatırım
indirimi
Devreden yatırım indirimi
Diğer geçici farklar
Kümülatif Ertelenmiş vergi
geçici farklar varlığı / (yükümlülüğü)
2012
2011
2012
2011
(133.887)
(47.069)
(107.781)
(59.061)
26.776
9.414
21.556
11.812
920.194
(61.320)
-
934.635
(78.328)
(41.654)
(181.756)
12.306
-
(184.936)
15.666
8.331
(421.633)
(2.452.819)
(16.657)
(378.411)
(2.632.887)
(8.731)
126.490
4.906
5.823
113.523
76.060
1.746
3.959
63.758
Ertelenmiş vergi varlığı, net
Ertelenmiş vergi varlığı bakiyesinin dönem içerisindeki hareketi aşağıdaki gibidir:
2012
2011
1 Ocak itibariyle ertelenmiş vergi varlığı /(yükümlülüğü)
63.758
57.643
Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) (*)
(59.799)
6.115
31 Aralık itibariyle ertelenmiş vergi varlığı / (yükümlülüğü)
(*)
3.959
63.758
İlgili tutarın18.612 TL’lik (31 Aralık 2011: 35.166 TL) kısmı nakit akım koruması ile ilgili olarak sermaye hesabında muhasebeleştirilmekle birlikte, yasal kayıtlarda vergi matrahından indirim konusu yapılan kur farkı giderlerinin vergi etkisi olup, ertelenmiş vergi gideri
hesabına yansıtılmıştır.
NOT 24 - HİSSE BAŞINA KAZANÇ
Hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. 2012 ve 2011 yıllarında ağırlıklı ortalama hisse adedi 50.000.000.000 adet olup, 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle hisse
başına kazanç sırasıyla 0,90 Kuruş ve 0,95 Kuruş’tur.
İlişkili şirketlerden ticari alacaklar
2012
2011
Fiat Otokoç A.Ş. (Otokoç - Koç Holding A.Ş. iştiraki)
Diğer
405.121
96.980
434
633.153
104.028
934
Toplam
502.535
738.115
2012
2011
813.066
874.146
19.263
27.294
28.554
29.895
859.623
932.595
2012
2011
Fiat
Otokoç
Diğer
2.876.505
749.892
12.780
3.018.059
820.775
9.043
Toplam
3.639.177
3.847.877
2012
2011
Otokoç A.Ş.
Mako
Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş. (*)
Ram Dış Ticaret
Koç Sistem (*)
Koç Holding Setur Servis Turistik (*)
Akpa Dayanıklı Tüketim (*)
Entek (*)
Diğer
175.042
111.686
92.215
67.459
9.366
7.424
6.271
5.909
2.510
87.065
19.784
146.490
84.391
6.307
6.643
5.675
4.692
6.344
3.390
26.548
Toplam
564.947 310.264
İlişkili şirketlere ticari borçlar
Fiat
Mako Elektrik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(Mako - Fiat’ın ilişkili kuruluşu)
Diğer
Toplam
İlişkili taraflarla işlemler
Satışlar
Yurtiçi malzeme ve hizmet alımları
(*) Koç Holding A.Ş. iştiraki.
104
III
NOT 25 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)
NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Ticari mal, malzeme ve hizmet alımları:
2012
2011
Fiat Comau S.p.A. Diğer
2.427.355
380
18.227
2.521.252
500
103.643
Toplam
2.445.962
2.625.395
İlişkili kuruluşlardan alınan faiz 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıl itibariyle 41.641 TL’dir (31 Aralık 2011: 46.917 TL).
2012 yılı içerisinde Grup’un üst düzey yöneticilere (27 kişi) (2011: 19 kişi) sağlamış olduğu ücret ve benzeri faydaların toplamı 16.797 TL’dir
(2011: 17.816 TL).
2012 yılı içerisinde ilişkili kuruluşlara ödenen faiz giderleri 43.343 TL’dir. (2011: 30.507 TL).
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle, bağlı ortaklık KFK’ nın kapalı ihraç usulü ile ihraç etmiş olduğu bono ve tahvilleri Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye
satmış olup, taşınan değeri 204.886 TL (2011: 252.281 TL) ile diğer finansal yükümlülükler içerisinde yer almaktadır.
NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Risk yönetimi amaçları ve prensipleri
Grup’un en önemli finansal araçları, hazır değerler ve finansal borçlardır. Bu finansal araçların en önemli amacı Grup operasyonları için
finansman kaynağı sağlamaktır. Grup ayrıca doğrudan faaliyetlerinden oluşan ticari borçlar ve ticari alacaklar gibi çeşitli finansal araçlara
da sahiptir. Grup’un finansal araçlarından kaynaklanan en önemli riskleri faiz oranı riski, likidite riski, kur riski ve kredi riskidir. Grup yönetimi
aşağıda özetlenen risklerin her birini incelemekte ve aşağıda belirtilen politikaları geliştirmektedir.
Kredi riski
Kredi riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer
tarafın finansal açıdan zarara uğraması riskidir. Grup, kredi riskini belli taraflarla yapılan işlemleri sınırlandırarak ve ilişkide bulunduğu tarafların güvenilirliğini sürekli değerlendirerek yönetmeye çalışmaktadır. Grup prosedürleri uyarınca kredili çalışmak isteyen tüm müşteriler kredi
inceleme aşamalarından geçirilmekte ve gerekli teminatlar alınmaktadır. Ayrıca alacaklar sürekli incelenerek Grup’un şüpheli kredi / alacak
riski minimize edilmektedir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte ve uygun miktarda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir (Not 6).
Bilançoda taşınan değerler Grup’un maksimum kredi riskini yansıtmaktadır.
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi türleri;
2012
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami
kredi riski (A+B+C+D+E) (1)
- Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış
kısmı (2)
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne
uğramamış finansal varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi
takdirde vadesi geçmiş veya değer
düşüklüğüne uğramış sayılacak
finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne
uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların
net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-) (Not 6)
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-)
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar 2011
(2)
Ticari alacaklar
İlişkili
Diğer
taraf
taraf
Bankalardaki
Diğer
mevduat
alacaklar
(Not 3)
Finans sektörü
Finansal faaliyetlerinden
yatırımlar
alacaklar
502.535
263.849
169
1.637.362
169
1.177.658
30.000
434.477
-
-
-
1.177.440
500.535
30.000
258.626
429.254
169
-
1.637.362
-
169
-
1.177.440
1.177.440
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2.000
-
-
-
-
-
-
-
5.223
6.168
(945)
5.223
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
218
6.168
(5.950)
-
Ticari alacaklar
Bankalardaki
İlişkili
Diğer
Diğer
mevduat
taraf
taraf alacaklar
(Not 3)
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami
kredi riski (A+B+C+D+E) (1)
- Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış
kısmı (2)
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne
uğramamış finansal varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi
takdirde vadesi geçmiş veya değer
düşüklüğüne uğramış sayılacak
finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne
uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların
net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-) (Not 6)
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-)
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar (1)
106
III
Finans sektörü
Finansal faaliyetlerinden
yatırımlar
alacaklar
738.115
426.846
349
1.331.702
60.424
1.076.582
30.000 365.984
-
-
-
1.276.744
726.901
30.000 423.344
365.970
349
-
1.331.702
-
-
-
-
-
-
-
11.214
-
3.488
-
-
-
-
-
-
-
5.256
5.256
-
-
-
-
-
-
-
-
14
5.250
(5.236)
14
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
4.557
10.125
(5.568)
3.778
-
Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri, ipotekler ve araç rehinlerinden oluşmaktadır.
60.424 -
1.066.769
1.267.710
NOT 26 -
FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Ticari alacaklar için yaşlandırma analizi
Vadesi geçen ancak karşılık ayrılmamış olan alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
2012
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş
Toplam
Ticari alacaklar
162.060
22.788
184.848
Teminat ile güvence altına alınmış kısmı 2011
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş
Toplam
Teminat ile güvence altına alınmış kısmı Ticari alacaklar
9.457
5.245
14.702
-
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un vadesi geçmiş toplam alacaklarının 174.974 TL’ si Grup’un ilişkili şirketi olan Fiat’a aittir (31 Aralık
2011: 11.214 TL). 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un Fiat’a olan ticari borcu 813.066 TL’dir (31 Aralık 2011: 874.146 TL).
Kur riski
Yabancı para cinsinden gösterilen varlıklar ve yükümlülükler alım satım taahhütleriyle beraber Grup’un kur riskine maruz kalmasına neden
olmaktadır. Grup’un politikası gelecekte gerçekleşmesi muhtemel alış ve satışların her döviz türü için karşılaştırmasını yapmaktır.
Not 8’de detaylı açıklandığı üzere imzalanan üretim anlaşmaları gereğince, Doblo model araç için alınan yatırım kredisinin geri ödemeleri Fiat,
Mini Cargo model araç için alınan yatırım kredilerinin geri ödemeleri ise Fiat ve PSA tarafından yapılacak alımlar vasıtası ile garanti altına alınmıştır.
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Doblo model araç için alınan yatırım kredilerinin tamamı geri ödenmiştir. Grup’un ileride Mini Cargo model
araçların üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat
ve PSA tarafından üstlenilmiştir.
108
III
2012 Döviz pozisyonu tablosu
TL karşılığı
(fonksiyonel
para birimi)
1.Ticari alacaklar
2a.Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil)
2b.Parasal olmayan finansal varlıklar
3.Diğer
4.Dönen varlıklar (1+2+3)
5.Ticari alacaklar
6a.Parasal finansal varlıklar
7.Diğer
8.Duran varlıklar (5+6+7)
9.Toplam varlıklar (4+8)
10.Ticari borçlar
11.Finansal yükümlülükler
12a.Parasal olan diğer yükümlülükler
12b.Parasal olmayan diğer yükümlülükler
13.Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12)
14.Ticari borçlar
17.Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16)
18.Toplam yükümlülükler (13+17)
19.Bilanço dışı türev araçların net varlık/(yükümlülük)
pozisyonu (19a-19b)
19a.Hedge edilen toplam varlık tutarı
19b.Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı
20.Net yabancı para varlık/(yükümlülük)
pozisyonu (9+18+19)
21.Parasal kalemler net yabancı para varlık/
yükümlülük pozisyonu
(=1+2a+3+5+6a-10-11-12a-14-15-16a)
22.Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların
toplam gerçeğe uygun değeri
23.İhracat
24.İthalat
(*)
ABD Doları
EURO
Diğer
397.723
446.103
-
31.021
874.847
-
-
-
-
-
874.847
(836.802)
(335.517)
(8.915)
-
(1.181.234)
-
(883.096)
-
-
(883.096)
(2.064.330)
(60)
30
-
-
(30)
-
-
-
-
-
(30)
80
-
-
-
80
-
-
-
-
-
80
169.167
189.638
-
13.191
371.996
-
-
-
-
-
371.996
(355.889)
(142.670)
(3.791)
-
(502.350)
-
(375.514)
-
-
(375.514)
(877.864)
27
27
27
-
42.331
42.331
-
-
-
-
18.000
18.000
-
-
(1.147.152)
50
(487.868)
27
(1.189.483)
50
(505.868)
27
-
2.779.786
2.102.575
-
-
44
-
1.222.229
914.187
182
Grup’un EUR cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur dalgalanmalarına ilişkin kur riski Fiat ve PSA tarafından üstlenilmiş olup,
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle bu krediler hariç Grup’un net yabancı para aktif pozisyonu 88.7 milyon TL (verilen döviz bazlı envanter
ve maddi varlık avansları dahil edilince yabancı para pasif pozisyonu 77.09 milyonTL).
III
NOT 26 -
2011
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle Şirket’in vergi öncesi karının diğer değişkenler sabit tutulduğunda, ABD Doları, Euro ve diğer
yabancı para yükümlülüklerindeki (verilen döviz bazlı envanter ve maddi varlık avansları hariç) % 10 değişiklik karşısındaki duyarlılık analizi
aşağıdaki gibidir:
1.Ticari alacaklar
2a.Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil)
3. Diğer
4.Dönen varlıklar (1+2+3)
5.Ticari alacaklar
6a.Parasal finansal varlıklar
7. Diğer
8.Duran varlıklar (5+6+7)
9.Toplam varlıklar (4+8)
10.Ticari borçlar
13.Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12)
14.Ticari borçlar
17.Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16)
18.Toplam yükümlülükler (13+17)
19.Bilanço dışı türev araçların net varlık/(yükümlülük)
pozisyonu (19a-19b)
19a.Hedge edilen toplam varlık tutarı
19b.Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı
20.Net yabancı para varlık/(yükümlülük)
pozisyonu (9+18+19)
21.Parasal kalemler net yabancı para varlık/
yükümlülük pozisyonu
(=1+2a+3+5+6a-10-11-12a-14-15-16a)
22.Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların
toplam gerçeğe uygun değeri
23.İhracat
24.İthalat
(*)
Döviz pozisyonu tablosu
TL karşılığı
(fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları
EURO
Diğer
727.472
487.717
-
2.126
1.217.315
-
-
-
48
48
1.217.363
(958.010)
(383.613)
(117)
-
(1.341.740)
-
(1.236.529)
-
-
(1.236.529)
(2.578.269)
-
23
-
96
119
-
-
-
-
-
119
(457)
(10.371)
-
-
(10.828)
-
-
-
-
-
(10.828)
297.681
199.556
-
795
498.032
-
-
-
20
20
498.052
(391.580)
(148.958)
(48)
-
(540.586)
-
(505.986)
-
-
(505.986)
(1.046.572)
(203)
(203)
(203)
102.524
102.524
-
10.893
10.893
-
33.533
33.533
-
-
(1.258.382)
184
(514.987)
(203)
Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu
2012
Kar / zarar
Özkaynaklar
Yabancı
paranın değer
kazanması
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
Yabancı
paranın değer
kazanması
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
11
-
11
(11)
-
(11)
-
-
-
-
(142.758)
120.125
(22.633)
142.758
(120.125)
22.633
-
120.125
120.125
(120.125)
(120.125)
9
-
9
(9)
-
(9)
-
-
-
-
(22.613)
22.613
120.125
(120.125)
ABD Doları’nın TL karşısında % 10 değerlenmesi halinde:
1-ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
2-ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3-ABD Doları net etki (1+2)
Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
4-Euro net varlık / yükümlülüğü
5-Euro riskinden korunan kısım (-)
6-Euro net etki (4+5)
Diğer döviz kurlarının TL karşısında
ortalama %10 değerlenmesi halinde:
7-Diğer döviz net / yükümlülüğü
8-Diğer döviz kuru riskinden korunan kısmı (-)
9-Diğer döviz varlıkları net etki (7+8)
Toplam (3+6+9)
Kar / zarar
Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu
2011
Özkaynaklar
Yabancı
paranın değer
kazanması
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
Yabancı
paranın değer
kazanması
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
(2.427)
-
(2.427)
2.427
-
2.427
-
-
-
-
(160.857)
156.204
(4.652)
160.857
(156.204)
4.652
(160.857)
156.204
156.204
160.857
(156.204)
(156.204)
(24)
-
(24)
24
-
24
-
-
-
-
(7.104)
7.104
156.204
(156.204)
ABD Doları’nın TL karşısında % 10 değerlenmesi halinde:
(1.360.954)
(10.709)
(548.540)
(203)
-
4.144.772
3.342.856
-
-
77
-
1.744.316
1.438.950
174
906
Grup’un EUR cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur dalgalanmalarına ilişkin kur riski Fiat ve PSA tarafından üstlenilmiş olup,
31 Aralık 2011 tarihi itibariyle bu krediler hariç Grup’un net yabancı para aktif pozisyonu 43.322TL (verilen döviz bazlı envanter ve
maddi varlık avansları dahil edilince yabancı para pasif pozisyonu 130.847 TL).
1-ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
2-ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3-ABD Doları net etki (1+2)
Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
4-Euro net varlık / yükümlülüğü
5-Euro riskinden korunan kısım (-)
6-Euro net etki (4+5)
iğer döviz kurlarının TL karşısında
D
ortalama %10 değerlenmesi halinde:
7-Diğer döviz net / yükümlülüğü
8-Diğer döviz kuru riskinden korunan kısmı (-)
9-Diğer döviz varlıkları net etki (7+8)
Toplam (3+6+9)
110
NOT 26 -
NOT 26 -
Faiz riski
Faiz riski, faiz oranlarındaki değişimlerin finansal tabloları etkileme olasılığından kaynaklanmaktadır. Grup, belirli bir dönemde vadesi dolacak veya yeniden fiyatlandırılacak varlık ve yükümlülüklerin zamanlama uyumsuzlukları veya farklılıklarından dolayı faiz riskine maruzdur.
Grup, bu riskini risk yönetimi stratejileri uygulayarak varlık ve yükümlülüklerin faiz değişim tarihlerini eşleştirerek yönetmektedir.
31 Aralık 2012 ve 2011 itibariyle bilançoda varolan faize duyarlı finansal araçlar üzerinden faiz oranındaki +/- %0,5 değişim olasılığının etkisi
şekilde hesaplanmıştır.
Faiz oranındaki değişim
Vergi öncesi kar etkisi
1 Ocak -
31 Aralık 2012
1 Ocak 31 Aralık 2011
%0,5
(165)
%0,5
(157)
Likidite riski
Likidite riski bir şirketin fonlama ihtiyaçlarını karşılayamama riskidir. Likidite riski güvenilir kredi kuruluşlarının vermiş olduğu kredilerin de
desteğiyle nakit girişleri ve çıkışlarının dengelenmesiyle düşürülmektedir.
Finansal varlık ve yükümlülüklerin vadelerine göre kırılımı bilanço tarihinden vade tarihine kadar geçen süre dikkate alınarak gösterilmiştir.
Belirli bir vadesi olmayan finansal varlık ve yükümlülükler bir yıldan uzun vadeli olarak sınıflandırılmıştır.
31 Aralık 2012
Sözleşme uyarınca vadeler
Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
toplam
(=I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3 - 12 ay
arası (II)
1 - 5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
1.797.390
488.354
1.342.733
77.574
2.068.385
363.546
1.351.310
77.574
101.225
137
1.272.733
-
839.861
146.180
78.577
-
1.115.202
217.229
-
-
12.097
-
Toplam
3.706.051
3.923.064
1.513.918
1.064.618
1.332.431
Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
Beklenen (veya sözleşme
Defter
toplam
3 aydan
3 - 12 ay
1 - 5 yıl
uyarınca vadeler)
Değeri
(=I+II+III+IV)
kısa (I)
arası (II)
arası (III)
12.097
Türev finansal varlıklar Türev nakit girişleri
Türev nakit çıkışları
112
-
-
-
(3.593)
46.421
(50.014)
31 Aralık 2011
Sözleşme uyarınca vadeler
Defter
Değeri
Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
toplam
(=I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3 - 12 ay
arası (II)
1 - 5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri
Borçlanma senedi ihraçları
Ticari borçlar
2.269.801
251.739
1.610.617
80.272
2.455.823
276.486
1.618.268
80.272
92.057
48.004
1.459.943
80.272
1.060.400
113.471
158.325
-
1.133.091
115.011
-
-
170.275
-
Toplam
4.212.429
4.430.849
1.680.276
1.332.196
1.248.102
170.275
Defter
Değeri
Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
toplam
(=I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3 - 12 ay
arası (II)
1 - 5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
-
-
101.519
(94.888)
-
-
79.658
(74.509)
21.861
(20.379)
-
Beklenen (veya sözleşme
uyarınca vadeler)
Türev finansal varlıklar Türev nakit girişleri
Türev nakit çıkışları
Sermaye yönetimi politikası
Defter
Değeri
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri
Borçlanma senedi ihraçları
Ticari borçlar
III
(1.294)
25.099
(26.393)
(2.299)
21.322
(23.621)
-
-
-
5 yıldan
uzun (IV)
-
Grup’un sermaye yönetiminin birincil amacı, hisse değerlerini maksimize etmek ve işletmelerini desteklemek adına, güçlü kredi derecesini
ve sağlıklı sermaye oranlarının devamlılığını sağlamaktır. Grup, ekonomik koşulların değişimi ışığında, sermaye yapısını yönetmekte ve düzeltmeler yapmaktadır.
Grup, sermaye yapısını düzenlemek ve korumak için, hissedarlara yapılan kar payı ödemelerini düzenleyebilir ya da sermayeyi hissedarlara
geri verebilir. 31 Aralık 2012 itibariyle herhangi bir hedef, politika ya da süreç değişikliği yapılmamıştır.
NOT 27 -
FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA
MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)
Grup, finansal araçların tahmini rayiç değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Fakat piyasa bilgilerini değerlendirip rayiç değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirir. Sonuç olarak burada sunulan
tahminler, Grup’un cari bir piyasa işleminde elde edebileceği miktarların göstergesi olmayabilir. Rayiç değerleri tahmin edilebilir finansal
enstrümanların, değerlerinin tahmini için aşağıdaki yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır:
NOT 27 -
NOT 27 -
FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı)
Finansal varlıklar yabancı para cinsinden parasal kalemler bilanço değerinin rayiç değerlerine yakın olması sebebi ile dönem sonu kurları
kullanılarak çevrilmektedir. Finansal aktiflerin, (tüketici finansman kredileri hariç) kısa vadeli olmaları ve kredi kaybının önemsenmeyecek
ölçüde olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir. Söz konusu rayiç değerler tüketici finansman kredilerinin ilerdeki nakit akımlarının cari faiz oranı olan aylık % 8,24 (2011: %1.06) ile iskonto edilmesi ile hesaplanmıştır.
Tüketici finansman kredileri
31 Aralık 2012
Taşınan değer
Rayiç değer
1.237.070
1.238.699
31 Aralık 2011
Taşınan değer
Rayiç değer
1.109.700
III
1.185.739
Finansal yükümlülükler Yabancı para cinsinden parasal kalemler bilanço değerinin rayiç değerlerine yakın olması sebebi ile dönem sonu
kurları kullanılarak çevrilmektedir. Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin, kısa vadeli olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan
değerlerine yakın olduğu kabul edilir.
FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA
MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı)
Gerçeğe uygun değer ölçümleri
KFK’nın gerçeğe uygun değere ilişkin sınıflandırmaları aşağıdaki şekildeki gibidir:
Seviye 1: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar
Seviye 2: 1 inci seviyede yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı
olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler
Seviye 3: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler
2012
Seviye 1
Seviye 2
Seviye 3
Bu bağlamda, yatırım maliyetleri ile ilgili yabancı para cinsinden uzun vadeli krediler (türev olmayan korunma aracı) ile hafif ticari araçların
(Doblo, Yeni Doblo ve Mini Cargo (MCV)) gerçekleşen ve gelecekte beklenen satışları (korunmaya konu kalem) arasında etkili bir nakit akım
korunması ilişkisi bulunmaktadır. Şirket ile Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. (PSA) arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde MCV için 2008 yılından itibaren 2015 yılı Aralık ayına kadar Fiat ve PSA’ya yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli
ilgili kredi borçları karşılanacaktır. Yine aynı şekilde Şirket ile Fiat arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde Yeni Doblo için 2009
yılından itibaren 2017 yılı Aralık ayına kadar Fiat’a yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçları karşılanacaktır. Bunun yanı sıra Doblo için ise 2009 yılı başına kadar Fiat’a yapılan satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili borçların
taşınan tutarları karşılanmıştır.
Alım satım amaçlı
türev finansal varlıklar
-
(3.593)
-
Toplam varlıklar
-
(3.593)
-
Seviye 1
Seviye 2
Seviye 3
Ayrıca, Grup’un bağlı ortaklığı KFK, yabancı para pozisyon riskini ve faiz riskini azaltmak ve döviz likiditesini yönetmek amacıyla takas
işlemine girmektedir. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları uyarınca nakit akım korunma aracı olarak değerlendirilen takas işlemleri,
riskten korunma muhasebesine göre kayıtlara alınmaktadır. KFK, takas işlemlerini rayiç değer yöntemiyle değerlendirmekte ve oluşan net
kar veya zararı özkaynaklar altında nakit akım koruması ile ilgili birikmiş kazanç hesabında muhasebeleştirmektedir.
Alım satım amaçlı
türev finansal varlıklar
-
6.631
-
Toplam varlıklar
-
6.631
-
2011
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren dönem içerisinde KFK, ikinci seviye ile birinci seviye arasında ve üçüncü seviyeye ya da üçüncü seviyeden herhangi bir transfer yapmamıştır.
……………………
114
Bölüm IV
116
• Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı ve Uyum Raporu
• Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları
• Bağlı Şirket Raporu
• Kar Dağıtım Politikası
• Ücret Politikası
• Bilgilendirme Politikası
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ
UYUM RAPORU
1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Beyanı
Kurumsal Yönetim Komitesi’nce değerlendirilen 2012 dönemine
ait Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu’muz işbu Beyanımızın
ekinde yer almaktadır.
Sermaye Piyasalarındaki gelişmelerin bir gereği ve dinamik bir
süreç olarak, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması, her zamanki gibi Şirketimiz açısından belirleyici ve artan bir önem taşımaktadır. Şirketimiz, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkelerine uymayı ve gelişen koşullara bağlı
olarak uyum sağlanacak konularda, iyileştirme ve düzenlemeleri
yaparak, ayrıca gerekli değişiklikleri tamamlayarak, kurumsal yönetimi bir şirket kültürü olarak benimsemek suretiyle ilgili faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bu bağlamda, 2012 yılında,
Şirketimizin Kurumsal Yönetim uygulamalarına yönelik iyileştirme
çalışmaları ve bu doğrultudaki düzenleme faaliyetleri ve değişiklikler artarak devam etmiştir.
Özellikle, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 30.12.2011 itibariyle yayınlamış olduğu Seri:IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin
Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” kapsamında, gerekli çalışmalar yapılmış, ilgili Tebliğ ve devamı düzenlemeler kapsamında, zorunlu Kurumsal Yönetim İlkeleri başta olmak üzere,
mevzuatın öngördüğü değişiklikler yanısıra, Şirketimizin iyileştirme
faaliyetleri neticesinde, başta Ana Sözleşme değişiklikleri olmak
üzere, gerekli prosedür ve politikalarımız geliştirilmek suretiyle Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanmasında azami gayret gösterilmiştir.
Borsa Şirketleri sökonusu Tebliğ ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkeleri’nden 1.3.1, 1.3.2, 1.3.7, 1.3.10, 4.3.1, 4.3.2, 4.3.3,
4.3.4, 4.3.5, 4.3.6, 4.3.7, 4.3.8, 4.3.9, 4.4.7, 4.5.1, 4.5.2, 4.5.3,
4.5.4, 4.6.2, 4.6.4 numaralı maddeleri uygulamakla yükümlü
olup, Şirketimiz bu İlkeleri tümüyle uygulamaya alarak, hayata geçirmiştir.
2012 senesinde söz konusu faaliyetlerimiz ve Kurumsal Yönetim
uygulamalarımız doğrultusunda, derecelendirme firması Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından yeni derecelendirme dönemi itibariyle ve Kurumsal Yönetim
derecelendirmesi çalışmaları çerçevesinde, 09.11.2012 tarihinde
hazırlanan Derecelendirme Raporu’na istinaden, Kurumsal Yönetim derecelendirme notumuz 9.03 (90.25) olarak belirlenmiştir.
118
Daha onceki dönem itibariyle Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi
Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından 23.11.2011 tarihinde verilmiş olan Kurumsal Yönetim derecelendirme notu 8.58
(85.83) olup, yeni derecelendirme dönemi itibariyle, sözkonusu
derecelendirme firmasınca, 09.11.2012 itibariyle hazırlanan revize Derecelendirme Raporu’nda, Şirketimizin Kurumsal Yönetim
derecelendirme notu bir kez daha yükseltilmek suretiyle, 9.03
(90.25) olarak belirlenmiştir.
Söz konusu yeni Derecelendirme Raporunda da yer aldığı üzere,
ortalama 9.03 (90.25) olan derecelendirme notumuzun ana bölümler itibariyle dağılımı şu şekildedir; Pay Sahipleri bölümü için
81.06, Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık bölümü için 91.45, Menfaat Sahipleri bölümü için 96.81 ve Yönetim Kurulu bölümü için
93.84 olarak belirlenmiştir.
Revize Kurumsal Yönetim Derecelendirme Raporu’nda da belirtildiği gibi, Şirketimizin SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması
kapsamında, gereken özeni göstermesi ve bunu dinamik bir süreç
olarak devam ettirmesi neticesinde, Şirketimiz İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi çalışmaya başladıktan sonra söz konusu derecelendirme notunu üst üste altı kez yükselten şirket olma başarısını göstermiş bulunmaktadır. Ayrıca, 2011 yılında olduğu gibi, 2012 sonu
itibariyle de İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’nde yer alan otomotiv
firmaları içinde Şirketimiz, en yüksek Kurumsal Yönetim derecelendirme notuna sahip Şirket olma başarısını göstermiştir.
Buna ilaveten, VI. Kurumsal Yönetim Zirvesi’nde dağıtılan Kurumsal Yönetim Ödülleri’nden “Yönetim Kurulu Kategorisinde En
Yüksek Derecelendirme Notuna Sahip Kuruluş” olarak Kurumsal
Yönetim Ödülü almaya hak kazanmıştır. Böylece Tofaş, üç yıldır
dağıtılmakta olan Kurumsal Yönetim Ödüllerinden, toplam üç ödül
birden alan ilk üç şirketten biri olma başarısını da göstermiştir.
Şirketimiz her zaman olduğu gibi, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin
uygulanması doğrultusunda, Kurumsal Yönetim anlayışını yaygınlaştırarak sürdürmeye devam etmektedir.
Kurumsal Yönetim Komitemizin yıl içinde gerçekleştirdiği toplantı
raporlarında da belirtildiği üzere, bundan sonraki faaliyetlerimizde,
gereken çalışmalar sürdürülecek olup, her zamanki gibi önümüzdeki yeni dönem çalışmalarımızda da Kurumsal Yönetim faaliyetleri ve uygulamalarımızda gerekli hassasiyetin göstermesine devam edilecektir.
Bu bağlamda Şirketimiz; Pay Sahipleri ve pay sahipliği haklarının
korunması, Kamunun Aydınlatılması ve Şeffaflığın sağlanması ile
Menfaat Sahipleri ve Yönetim Kurulu’nu ilgilendiren karar ve işlemlerde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun çalışmaların Şirket
bünyesinde hayata geçirilmesine ve bunu paydaşlarıyla beraber
gerçekleştirmeye yönelik faaliyetlere gereken özeni göstermek
suretiyle, bu doğrultudaki çalışmalara azami önem vermektedir.
Bu çerçevede, tüm paydaşların eşitliği, bilgilendirme sorumluluğu
ve kurumsal yönetim uygulamaları ile beraber Kurumsal Yönetim
İlkelerine bağlı olarak, söz konusu ilkelerin gerek uygulamaya geçirilmesi, gerekse sürdürülebilirliği açısından, Kurumsal Yönetim
Şirketimizin temel amaçları arasında yer almaktadır. Şirketimizce
yürütülen faaliyetler, sözkonusu İlkelerin belirlendiği mevzuatın sorumluluğu çerçevesinde tatbik ve takip edilmektedir.
2012 yılı faaliyet dönemini kapsayan Kurumsal Yönetim İlkeleri
Uyum Raporumuz, söz konusu İlkelerin uygulanabilen ve uygulanamayan hususlarını içerecek şekilde ve Şirketimizin bu konudaki
öncelikleri doğrultusunda, 2012 yılındaki faaliyetler gözden geçirilmek suretiyle ve yılsonu itibariyle, aşağıda ayrıntılı olarak bilgilerinize sunulmuştur.
Seri:IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine
ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” kapsamında, payları İMKB’de
işlem gören ve Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu hazırlamakla yükümlü şirketlerin esas alacakları format, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 01.02.2013 tarih ve 4/88 sayılı Kararı ile belirlenmiş olup, 2013 yılında yayınlanacak 2012 yılına ilişkin Faaliyet
Raporlarından başlamak üzere, Kurumsal Yöretim İlkelerine Uyum
Raporu’nun söz konusu formata uygun olarak hazırlanması zorunludur.
Aşağıda yer alan yeni Kurumsal Yönetim Uyum Raporumuza,
Şirketimizin internet adresinden de (www.tofas.com.tr) ulaşılabileceği gibi, daha önceki Uyum Raporlarımıza da aynı web adresinden ulaşılarak, incelenebilir.
BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ:
2. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi
Önceki Uyum Raporlarımızda da yer aldığı üzere, Pay Sahipliği
haklarının kullanımının kolaylaştırılması ve Kurumsal Yönetim İlkeleri ile belirlenen temel prensipler doğrultusunda, Şirketimizde
pay sahipleri ile ilişkilerin yönetimi ve gerekli düzenlemelerin yürütülmesi amacıyla, Şirketimiz bünyesinde Hissedar İlişkileri Birimi
kurulmuş ve müteakip Kurumsal Yönetim İlkelerine ilişkin uygulamaların daha etkin şekilde takibinin sağlanması amacıyla, 2005
itibariyle söz konusu Birimin adı, “Kurumsal Yönetim ve Hissedar
İlişkileri” olarak değiştirilmek suretiyle çalışmalarını sürdürmektedir.
Söz konusu Birim, Kurumsal Yönetim alanında SPK’nın yayımladığı Kurumsal Yönetim İlkeleri ve İMKB şirketlerinin Kurumsal
Yönetim uygulamaları çerçevesinde, Şirket nezdindeki faaliyetleri
yürütmekte olup, Hissedar İlişkileri alanında ortaklarla ilişkiler ve
pay sahipliğine ilişkin hakların sağlanması ile Sermaye Piyasası
düzenlemeleri ve şirket bilgilendirme politikası kapsamındaki uygulamaların takibine ilişkin çalışmaları yürütmektedir.
SPK’nın Seri:IV, No:41 Tebliği çerçevesinde ve ayrıca, Seri:IV,
No:56 sayılı Tebliğ ile belirlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında söz konusu Birim; öncelikle Ortaklar Genel Kurul
Toplantıları’nın düzenlenmesi, Pay Sahipliği haklarının kullandırılması ve hisse senedi işlemleri yanı sıra, pay sahiplerine ilişkin
gerekli kayıtların tutulması ve hissedarların bilgi taleplerinin karşılanması doğrultusunda faaliyet göstermekte olup, başta Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası
(İMKB) ile, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) olmak üzere, konu ile
ilgili diğer düzenleyici kurum ve kuruluşlar nezdinde Şirketin temsil
ve iletişimini sağlamaktadır.
Ayrıca bu Birim, sermaye artışlarıyla ilgili işlemlerin yapılması ve
temettü dağıtımına ilişkin düzenlemelerden, Yönetim Kurulu ve
Denetim Kurulu kararlarının takibi ile Yönetim Kurulu bünyesindeki Komitelerin çalışmalarına ilişkin gerekli prosedürlerin takibi ve
kayıtların tutulması ile Sermaye Piyasası Mevzuatı kapsamında,
kamunun aydınlatılması ve yatırımcıların bilgi talepleriyle ilgili olarak, şirket internet sitesi ve e-Yönet gibi portallar ile KAP üzerinden özel durum açıklamaları dahil, ilgili konuların tatbik ve takibini
yapmaktadır.
Bunlara ilaveten, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi,
Sermaye Piyasalarına ilişkin düzenlemelerin Şirket bünyesinde
takibi ve bu yönde gerekli çalışmaların yapılması ve yukarıdaki sorumluluları yanı sıra, Şirket sermayesine ilişkin kayıtların tutulması,
bireysel hissedarlara ait işlemlerin takibi yanı sıra, Şirketimiz bağlı
ortaklık ve iştirak şirketlerinin Yönetim Kurulu ve Ortaklar Genel
Kurullarına ilişkin toplantılarının yapılması, takibi ve kayıtlarının tutulması gibi hususlarda da görev yapmaktadır.
Dönem sonu itibariyle İlgili Birimde, konu ile ilgili olarak Dr. M. Adil
Salepçioğlu yetkili olup, [email protected] veya [email protected] adresinden e-mail ile, veya (0212.275 33 90 /
5104 dahili numaradan) telefonla ulaşılarak bilgi ve iletişim sağlanabilir.
Ayrıca dönem sonu itibariyle, kurumsal yatırımcılarla daha etkin bir
iletişimin sağlanması amacıyla, “Kurumsal Yatırımcı İlişkileri” Birimi
de faaliyetlerini yürütmektedir. İlgili Birim’de konu ile ilgili olarak,
M. Emre Ertürk yetkili olup, [email protected] adresinden e-mail ile, veya (0212.275 33 90 / 5187 dahili numaradan)
telefonla ulaşılarak bağlantı kurulabilir.
En son Olağan Genel Kurul Toplantısı’na ait hazır bulunanlar cetveline, başvuruda bulunarak blokaj işlemleri ile kaydolan 46 hissedarımız ve gerekse izleyici olarak katılmak isteyen ziyaretçilerin
de Genel Kurul’a katılımları sağlanmıştır. Dönem içinde, Şirketimize telefonla ulaşanlar haricinde, Şirket Merkezi’mize gelerek
Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişikileri Biriminden ve Kurumsal
Yatırımcı İlişkileri Biriminden bilgi talebinde bulunan, bireysel veya
kurumsal yatırımcılar yanısıra, 31.12.2012 tarihine kadar, bedelsiz
pay ve kar payı haklarını kullanan hissedarlarımıza ait 122 fiziki
hisse senedi işlemleri yapılmış olup, gene dönem içinde, borsa@
tofas.com.tr adresine ulaşan 203 e-mail mesajıyla gelen bilgi
talepleri konular bazında derlenerek gerekli cevap, açıklama ve
gönderiler yapılmıştır.
Ayrıca, dönem içinde üst yönetimin katılımı ile, başta kurumsal yatırımcılar olmak üzere, aracı kurum ve banka uzmanları ile analistlere yönelik olarak, yurtiçi ve yurt dışında 326 adet birebir toplantı
ile 12 kez yatırımcı konferansına katılınmış ve ayrıca 4 adet Analist
Toplantısı düzenlenmiştir.
Ayrıca Şirketimiz, Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) ve
Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği’nin (TÜYİD) kurumsal üyesidir.
120
3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı
Pay sahiplerinin bilgi alma taleplerine ilişkin hususlar, yukarıda da
belirtildiği üzere, konular bazında derlenerek, söz konusu bilgi ve
ilgili taleplerine gerekli yanıtlar verilmiş veya diğer gönderiler yapılmıştır.
Bu konuda hazırlanan Yatırımcı Sunuşları ve Analist Raporlarına
internet sitemizde yer verilerek, yatırımcıların ve kamuoyunun bilgilendirilmesi temin edilmiştir. Gerek bireysel hissedarlarına, gerekse kurumsal yatırımcılarına yönelik olmak üzere, Şirketimiz,
bilgilendirme politikası kapsamında konuya azami önemi göstermekte ve gerekli organizasyonları yaparak, bağlantı, iletişim ve
bilgi akışını sağlamaktadır.
Şirketimiz internet (web) sitesinde, Ortaklarımızın, “Yatırımcılarla
İlişkiler” bölümü altında yer alan bağlantılı linkler aracılığıyla, diğer
alt bölümlerde yer alan ilgili bilgilere ulaşabilmeleri ve Şirketimize
ait genel, yönetsel ve finansal verileri inceleyebilmeleri mümkün
olup, bu alt bölümlere ek olarak, İMKB kayıtlarına da ulaşabilecekleri “Borsa Bilgileri” adı altında devreye alınan bağlantı, önceki
yıllarda da olduğu gibi, 2012 yılında da aktif olarak sürdürülmüştür. Şirketin internet sitesinde pay sahipliği haklarının kullanımını
etkileyebilecek nitelikte herhangi bir kısıtlama veya bu yönde bilgi
ve açıklamaya yer verilmemekte olup, özellikle kamuoyunun, pay
sahiplerinin ve genel olarak tüm menfaat sahiplerinin, doğru, zamanında ve eksiksiz bilgi edinmelerini sağlayacak şekilde ve ayrıca pay sahipliği haklarının kullanımını kolaylaştıracak nitelikte bilgi,
belge ve açıklamalara yer verilir.
KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) kapsamında elektronik işletim sistemi ve elektronik ortamda Özel Durum Açıklamaları ile
diğer bildirimlerin, SPK ve İMKB’ye gönderilebilmesini sağlayan
program ve bağlantılar Şirketimizde uygulamaya geçirilmiştir. Ayrıca, sermaye piyasası araçlarının kayden izlenmesi amacıyla kurulmuş bulunan Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) ihraçcı üyesi
olarak, özellikle e-Yönet Portalı da 2012 içerisinde devreye ve uygulamaya alınmıştır.
Ayrıca, gerek 30.12.2011 ve gerekse 01.11.2012 tarihleri itibariyle, ortaklarımıza yönelik olarak “hisse senetleri kaydileştirilmeyen
hisse sahiplerinin tüm haklarını 31.12.2012’de kaybedeceklerine”
dair bir duyuru yayımlanmıştır. İnternet sitemiz ile beraber, Türkiye
çapında yayın yapan üç günlük gazetede yayınlanan duyuruda
özetle, “25 Şubat 2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile
değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun Geçici 6. maddesine
göre, 31 Aralık 2012 tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize teslim edilmeyen tüm hisse senetleri, bu tarihte Kanunen
Şirketimize intikal edecek ve Pay Sahiplerinin sözkonusu hisse
senetleri üzerindeki tüm hakları da anılan tarihte kendiliğinden
sona ermiş sayılacaktır” hususuna yer verilmiştir.
Özellikle, 31.12.2006 itibariyle, Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun düzenlemeleri doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi
amacıyla başlatılan süreçler kapsamında, 2007 yılında yayınlanan
SPK’nın ilgili düzenlemeleri ve MKK’nın konuya ilişkin uygulamaları doğrultusunda ve ilgili mevzuata uygun olarak, 31.12.2007
tarihi itibariyle sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin
düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir. MKK, Aracı Kurum (Yapı
Kredi Yatırım) ve Şirketimiz arasındaki sözkonusu çalışmalar ilgili
mevzuata uygun olarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri
Birimimizce önceki yıllarda da olduğu üzere, 2012 yılı içinde de
gereği gibi sürdürülmüştür.
Bu doğrultuda, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile
değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6.maddesine
göre ve MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu
çerçevesinde, fiziken hisse senedi sahiplerinin hisse senetlerini
31.12.2012 tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize müracaat ederek, sözkonusu hisse senedi işlemlerini yaptırmaları ve
fiziki hisse senetlerini kaydiliştirmeleri kanunen öngörülmüştür. Bu
kapsamda, fiziki hisse senetlerine sahip olan hissedarlarımızın
haklarının kaybolmamaması için 31.12.2012 tarihine kadar Şirketimize müracaat eden hissedarlarımızın gerekli işlemleri zamanında tamalanarak süreç sona ermiştir. Fiziki hisse senetleri kaydileştirilmeyen hisse sahipleri tüm haklarını kanunen söz konusu tarih
itibariyle kaybetmişlerdir.
Dönem içinde pay sahiplerinin bilgi edinme taleplerinin karşılanması ve Şirketimizin Bilgilendirme Polikası kapsamında gerekli çalışmalar ve ilgili uygulamalar azami gayretle sürdürülmüştür.
Şirket Ana Sözleşmesi’nde “özel denetçi” atanması talebine ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Dönem içinde özel
denetçi tayini ile ilgili herhangi bir talep Şirketimize yapılmamıştır.
Gerek mevcut düzenlemeler, gerekse genel teamül dahilinde bu
konuda henüz bir bilgi ve uygulamaya dönük durum söz konusu
değildir. Şirketimiz yeni Türk Ticaret Kanunu ile Sermaye Piyasası
Kanunu düzenlemeleri kapsamında konuyu takip etmektedir.
Ayrıca, Şirketimiz, iç denetim uygulamaları dışında iki ana Ortağının (Koç ve Fiat) denetimine tabi olup, ayrıca kanuni olarak Genel
Kurul kararıyla onaylanan Bağımsız Dış Denetim Şirketi tarafından
denetime tabi tutulmaktadır.
4. Genel Kurul Toplantıları
Dönem içinde, 30 Mart 2012 tarihi itibariyle Olağan Ortaklar Genel Kurul toplantımız yapılmıştır. Genel Kurula Çağrı ilanları Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi yanısıra, Türkiye çapında yayımlanan iki
günlük gazetede, usulüne uygun olarak ve gerekli bilgileri tümüyle
içerecek şekilde ve yasal süreler dahilinde ilan edilmiştir. Ayrıca,
Ortaklar Pay Defterine kayıtlı pay sahiplerine yazılı olarak bildirim
yapılmıştır. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. aracılığı ile teslim alınan
blokaj yazılarına istinaden 46 pay sahibi hazirun cetvelinde yer almıştır.
Ayrıca, izleyici olarak Genel Kurula katılmak isteyen herkesin katılımı sağlanmış, menfaat sahipleri, basın-yayın temsilcileri ve genel
anlamda tüm paydaşların Toplantıya iştiraklerinin sağlanması hedeflenmiştir. . Bu çerçevede, yazılı ve görsel basın - medya temsilcileri ile, çeşitli aracı kurum ve banka uzmanları yanı sıra, ilgili dernek ve sivil toplum kuruluşları ile derecelendirme şirketi yetkilileri
de söz konusu Genel Kurul Toplantısına iştirak etmişlerdir.
Genel Kurul toplanma usulü, pay sahiplerinin katılımını en üst düzeyde sağlayacak şekilde yapılır ve ayrıca toplantı tutanaklarına
yazılı veya elektronik ortamda her zaman erişilebilir olması sağlanır. Toplantı etkinliğini artıracak uygulamalara yer verilmek suretiyle, mevzuatın getirdiği düzenlemelere uygun olarak hareket edilir.
Genel Kurulların gerekli fonksiyonunu sağlamak için azami gayret
gösterilmektedir.
Pay sahiplerinin sahip olduğu haklar ve bu hakların kullanılmasına ilişkin açıklamalar, gerek mevzuat ilanlarında, gerekse şirket
internet adresinde ve ayrıca MKK üzerinden e-Yönet Portalında
yer alan bilgilendirme dökümanları aracılığıyla hissedarlarımıza sunulmaktadır.
Genel Kurul Toplantısı’ndan önce yasal süresi içinde, mali tablolar
ve faaliyet raporu ile diğer bilgi ve belgeler, Şirket Merkezi’nde pay
sahiplerinin ve ilgililerin incelemelerine hazır bulundurulmaktadır.
Genel Kurul Toplantısı’na ilişkin ilanların asgari 3 hafta öncesinden yapılması sağlanmaktadır. Gerek mali tabloların İMKB’ye bildirilmesi ve gerekse Faaliyet Raporu’nun hazırlanması ve basımını
müteakip, Genel Kurul gündeminde ele alınacak her türlü bilgi ve
rapor, yazılı olarak mektup, faks veya elektronik ortamda e-maille
talep edenlerin adreslerine, en hızlı gönderi imkanıyla ulaştırılmaktadır. Kayıtlar, elekronik ortam dahil, pay sahiplerinin en rahat şekilde ulaşabileceği yerlerde açık bulundurulmaktadır.
Genel Kurullarımızda pay sahiplerinin soru sormaları ve konu hakkında söz alarak fikir beyan etmeleri en doğal hak olmak durumunda olup, bu hususa hassasiyetle uyulmaktadır.
Bu
doğrultuda, Şirketimiz Ortaklarının Genel Kurul’da soru sorma
hakları veya Gündem maddeleriyle ilgili öneri sunmaları yada verdikleri öneriler veya mevcut konular üzerinde konuşma yapmaları Divan Heyeti tarafından usulüne uygun olarak sağlanmakta ve
gerekli kayıtlar tutulmaktadır. Bu çerçevede Genel Kurul’umuzda
pay sahiplerinin değişik konularda sunduğu bilgilere ilişkin olarak
Divan Heyetine verdikleri yazılı ve sözlü öneriler Şirketimizin internet (web) adresinde de yer alan Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına eklenmektedir. Ayrıca pay sahiplerinin, varsa bazı maddeler
aleyhine verdikleri oyların da Toplantı Tutanağı’na işlenmiş olduğuna dair kayıtlar Genel Kurul dökümanlarının incelemesinden de
(www.tofas.com.tr) görülebilir.
Yıllık Faaliyet Raporları, finansal tablolar ve bağımsız denetim
raporları ile kar dağıtım önerisi, vekaleten oy kullanma formu ve
Genel Kurul gündemine kadar diğer bilgi ve belgelerle beraber,
Sermaye Piyasası düzenlemeleri doğrultusunda hazırlanan gerekli dökümantasyonlar, Ana Sözleşme’nin son hali ve varsa tadil
metinlerini de kapsayacak şekilde en son bilgileri içeren kayıtlar ile Borsa’ya gönderilen Özel Durum Açıklamaları ile Faaliyet
Raporu’nda yer alan bilgiler, Kurumsal Yönetim İlkeleri gereği düzenlemeler, sermayenin ortaklar arası dağılımı ve Yönetim Kurulu Raporu’ndan, Kurumsal Yönetim Uyum Raporu ve ilgili şirket
politikalarına kadar tüm bilgiler, elektronik ortamda da ulaşılabilir
durumda olup, gerekli güncellemelerle takip edilmektedir.
Söz konusu verilen öneriler doğrultusunda, pay sahiplerinin Şirketimizde gerekli çalışma ve bilgi alma talepleri Şirket üst yönetimince uygun görülerek, kendilerine gerekli inceleme imkanı verilmek-
122
tedir. Dönem içinde, bu yönde talepte bulunan Hissedarlarımızın
incelemeleri doğrultusunda, bizzat kendilerinden değerlendirme
ve bilgi talep edilerek, gerekli hususlar dikkate alınmıştır.
Şirket faaliyetleri Ana Sözleşme ile belirlenmiştir. Şirket Ana
Sözleşmesi’nin “Maksat ve Mevzuu” başlıklı 3. maddesinde belirtilen esas gayeler ve bu amaçla yapılabilecek faaliyetler yer almış olup, bu maddenin Genel Kurul’ca değiştirilmesi suretiyle bir
karar alınmadıkça, Şirket dilediği işleri yapamaz. Şirket, birleşme,
devralma veya bölünme gibi konularda Yönetim Kurulu’nun teklifi
üzerine, Genel Kurulun onayına sunularak karara bağlanır. Ayrıca, Ana Sözleme değişikliği mahiyetinde Genel Kurul’un onayından geçtiği üzere, Şirket, her nevi gayrimenkulü alabilir, satabilir,
yaptırabilir, kiralayabilir, ipotek alabilir veya ipotek edebilir, bunlar
üzerinde diğer ayni haklar tesis edebilir. Bu vesileyle, Şirket Ana
Sözleşmesi’nin bu ve diğer maddelerini de kapsayacak şekilde
en son haline ilgili web sitemizden (www,tofas.com.tr) ulaşılabilir.
Kurumsal Yönetim İlkelerinin 1.3.7 numaralı bölümünde belirtildiği üzere, yönetim hakimiyetini elinde bulunduran pay sahiplerinin,
Yönetim Kurulu üyelerinin, üst düzey yöneticilerin ve bunların eş
ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri yakınlarının, şirket veya bağlı
ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek nitelikte işlem
yapabilmesi ve rekabet edebilmesi için gereken Genel Kurul onayı
alınmakta olup, varsa ilgili hususlar Genel Kurulun bilgi sunulur.
Ayrıca, dönem içinde yapılan bağış ve yardımlara ilişkin Genel Kurul gündemi gereğince Genel Kurul Toplantısında gerekli açıklamalarda bulunulmuş ve toplantı tutanağında yer verilmiştir.
Yıllar itibariyle, Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantı Tutanakları ve Hazurun Cetvellerinin tümüne Şirket Genel Merkezi’mizden ulaşmak mümkün olduğu gibi, İstanbul Ticaret Sicili
Memurluğu’nda bulunan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi arşivinden
de ulaşılabilir. Ayrıca, son 5 yıla ait Genel Kurul Toplantı Tutanakları ile ilgili diğer dökümanlara ait “pdf” dosyaları gene Şirketimizin
belirtilen web sitesinden ulaşılarak incelenebilir.
5. Oy hakları ve Azınlık Hakları
Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz konusu olup, oy
hakkında imtiyaz yoktur (Ana Sözleşme’nin 20. maddesi). Sadece, Yönetim Kurulu Üyeliklerine ve Denetçiliklere, İmtiyazlı Pay Sahipleri olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek adaylar
arasından seçim yapılması mecburidir (Ana Sözleşme’nin 9. ve
15. maddeleri). Genel Kurulda temsil ve oy kullanma şekline ilişkin
düzenlemeler doğrultusunda (Ana Sözleşme’nin 21. ve 22. maddeleri) oy hakları kullanılır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun vekaleten
oy kullanmaya ilişkin düzenlemelerine uygun olarak hareket edilir.
Karşılıklı iştirak halinde hakim ortak söz konusu değildir. Şirket
Ana Sözleşmesi’nde azınlık paylarının yönetimde temsiline ilişkin
bir hüküm bulunmadığı gibi, birikimli oy kullanma yöntemine ilişkin
bir düzenlemeye de yer verilmemiştir. Bu yönde Sermaye Piyasası
mevzuatının ihtiyari uygulama hususu ve hakim ortakların bu düzenlemeyi ön görmemesi dolayısıyla mevcut Genel Kurul nisabına
ilişkin hüküm uygulanmaktadır (Ana Sözleşme’nin 19. maddesi).
Pay sahipleri ile ilgili işlerde eşit işlem ve muamele prensipleri ve
mevzuata uygun olarak hareket edilmekte olup, Şirketimiz nezdinde gerekli düzenlemeler sağlanarak azami derecede önem
verilmektedir.
6. Kar Payı Hakkı
Kar payı dağıtımında imtiyaz söz konusu değildir. Kar payları,
mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve ihtisap tarihlerine bakılmaksızın eşit olarak dağıtılır.
Şirketimizin Kar Dağıtım Politikası; Kurumsal Yönetim İlkeleri
Uyum Raporu’nda ve Genel Kurul Toplantı Tutanağı’nda da yer
aldığı gibi, yasal mevzuat hükümleri, Sermaye Piyasası Kurulu’nun
düzenlemeleri ve uygulamaları doğrultusunda, Şirketimizin orta ve
uzun vadeli stratejileri ile yatırım ve finansal planları çerçevesinde
ele alınarak, belirlenmektedir.
Bu kapsamda belirlenen ve Genel Kurulun bilgisine sunulan Kar
Dağıtım Politikamız, 2012 ve önceki yıllar itibariyle Şirketin gerek
(www.tofas.com.tr) internet adresinde, gerek Faaliyet Raporu
içinde ve gerekse Ortaklar Genel Kurulu toplantı tutanağından da
gönülebileceği gibi, pay sahiplerinin ve kamuoyunun bilgilerine sunulmaktadır.
Şirketimiz Kar Dağıtım Politikası, önceki yıllara ait Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporları’nda ve ilgili Genel Kurul Toplantı Tutanaklarında da yer aldığı gibi; Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye
Piyasası Kanunu ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili Tebliğleri
ve düzenlemeleri çercevesinde, Kurumsal Yönetim uygulamaları
ve Şirketimizin orta ve uzun vadeli stratejileri ile yatırım ve finansal
planları doğrultusunda ele alınarak belirlenmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:IV, No:27 sayılı Tebliğ esasları, Şirket Ana
Sözleşmesi ve Kar Dağıtım Politikamız çerçevesinde Şirketimiz,
stratejik planlarını ve finansal yapısını da gözönünde tutarak, hissedarlarımıza azami oranda kar payı dağıtılmasını prensip olarak
benimsemiştir. Bu kapsamda belirlenen 2013 yılına yönelik kar
dağıtım politikamız, Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve Ana Sözleşme’mizin ilgili maddelerine uygun olarak, önceki dönemlerde
olduğu gibi, pay sahiplerinin ve kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.
Kar payları, Ortaklar Genel Kurul’umuzun kararları çerçevesinde
nakit ve/veya temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle bedelsiz
olarak ortaklara dağıtılabileceği gibi, belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay olarak da dağıtılabilir.
İlgili yasal düzenlemeler ve Şirket Ana Sözleşmesi’nin kar dağıtımına ilişkin 29. maddesi dikkate alınarak, tespit edilen kar payı
dağıtım tutarları, belirlenmiş kanuni süreler içerisinde Ortaklar Genel Kurulu’nun tasvibini müteakip, yine Genel Kurul’un tespit ettiği
tarihte ortaklarımıza dağıtılır.
Bunun yanı sıra, Ana Sözleşme’mizin 29. maddesine istinaden
Genel Kurul tarafından yetki verilmesi halinde, Yönetim Kurulu
Kararı ile ortaklarımıza temettü avansı dağıtılması da imkan dahilindedir.
7. Payların Devri
Şirket Ana Sözleşmesi’nde “Nama Yazılı Hisselerin Satışı”na ilişkin
8. maddesinde, A ve D Grubu nama yazılı hisselerin satışı ve devri
hususlarında uygulanacak esaslar belirlenmiş olup, bu kural ve
düzenlemelere tabi olarak payların devrinde kısıtlamalar sözkonusudur. Bu husus, hakim ortakların mevcut haklarının korunması ve
esas olarak başka bir otomobil üreticisi veya dolaylı olarak kontrol
edilen şirketlere hisse devrinin sınırlandırılmasını içermektedir.
BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK:
8. Bilgilendirme Politikası
Şirketimizin ”Bilgilendirme Politikası”; yasal düzenlemeler, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve yayımlanan Tebliğlerle belirlenen kurallar
ile Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde yürütülür. Şirket Bilgi-
lendirme Politikası’na Faaliyet Raporu’nun içinde ve Şirket internet adresinde de yer verilmektedir. Ayrıca söz konusu Politika’da
yıl içinde herhangi bir güncelleme yapıldığı takdirde de, Genel
Kurul’da ortakların bilgisine sunulur.
Ortaklar Genel Kurulu, yıllık Faaliyet Raporu, periyodik Mali Tablo
ve Raporlar ile Özel Durum Açıklamaları yanısıra, internet sitesine
ilişkin düzenlemeler ve tüm menfaat sahipleri kapsamındaki bilgilendirme faaliyetleri yasal süreçlere uygun olarak yerine getirilir.
Yeni Kurumsal Yönetim İlkeler kapsamında Şirketimizce, kamuyu
aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda gerekli bilgi akışının;
zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir ve ayrıca düşük maliyetlerle, kolay erişilebilir ve analiz edilebilir olarak sağlanması amaçlanmış olup, buna azami gayret gösterilir. Ticari sır kapsamında
olmaması kaydıyla, talep edilebilecek her türlü bilginin değerlendirmeye alınması ve bu doğrultuda kamuya duyurulması sağlanır.
Bu bağlamda, Genel Kurullarımız her yıl yasal süresi içerisinde
yapılır ve hissedarlarımızın Genel Kurula katılımı için gereken tüm
çalışmalar kayıt altına alınarak yürütülür. Faaliyet Raporlarımız,
yasal düzenlemeler çerçevesinde gerek basılı, gerekse internet
ortamında erişilebilir durumdadır. Periyodik mali tablo ve finansal
raporlara ilişkin, SPK Tebliğleri ve UFRS’ye uygun olarak hazırlanan finansal sonuçlar, SPK ve İMKB’ye gönderilerek yayımlanır.
Talep eden kurum, kuruluş veya şahıslara ulaştırılması temin edilir.
Söz konusu Bilgilendirme Politikası, gerek kamuya açık toplantıların düzenlenmesi, gerek yatırımcı ve hissedarlarla ilişkilerin yürütülmesi ve gerekse müşterilerin bilgilendirilmesine kadar tüm paydaşları kapsayacak şekilde düzenlemeleri içerir ve ilgili Birimlerin
çalışmaları doğrultusunda sürdürülür ve koordine edilir.
Şirket Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması ve geliştirilmesinden Yönetim Kurulu’muz yetkili olup, Yönetim Kurulu adına süreçlerin kontrolünden Şirketimiz CEO’su sorumludur. Bu doğrultuda,
Bilgilendirme Politikası’nın yürütülmesi ve sorumluluğu, Şirketimiz
CEO’su ve Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Kamil Başaran yanısıra, Şirketimiz Mali Direktörü Sn. Cengiz Eroldu ve Kurumsal İlişkiler Direktörümüz Sn. Arzu Çolakoğlu tarafından yerine getirilir.
Ayrıca, bağlı bulunduğumuz yerli ve yabancı ortaklarımız konumundaki Şirketlerin bu yöndeki politikalarına uygun olarak düzenlenen bilgilendirme yöntemleri uygulanır. Şirketimiz, ana ortakları
yanısıra gerek bireysel, gerekse kurumsal yatırımcı ve hissedarlarımıza yönelik uygulamaları bir bütün içinde ele almaktadır.
Şirketimizce Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Sermaye
Piyasası düzenlemelerinin takibi ve Sermaye Piyasası kurumlarıyla
ilişkilerin yürütülmesine ilaveten, hissedar ve yatırımcıların bilgi taleplerinin karşılanması ve pay sahipliği haklarının kullandırılmasıyla
beraber, başta Genel Kurullara ilişkin düzenlemelerden, internet
sitesi dahil bilgi akışının sağlanmasına kadar, gerekli koordinasyonun sağlanması Bilgilendirme Politikamızın temelleri arasında yer
alır.
Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Türk Ticaret Kanunu’ndaki hükümler ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri doğrultusunda,
124
Ayrıca, 2011 yılından itibaren, SPK’nın Seri: VIII, No:56 sayılı tebliği ile düzenlenen Özel Durum Açıklamalarına ilişkin bildirimler, BIY
üzerinden elektronik ortamda, KAP’da yayımlanacak şeklinde yapılmaktadır. Hissedarlarımızın bilgi taleplerinin karşılanması ve pay
sahipliği haklarının kullandırılması doğrultusunda her türlü iletişim
aracı kullanılmaktadır. Ayrıca, hissedarlara yönelik periyodik fabrika gezileri düzenlenmektedir.
Şirketimiz web sitesi (www.tofas.com.tr) aracılığıyla, internet sayfasında olması gereken hususlara azami önem gösterilerek bilgilendirme akışı sağlanmaktadır. Sözkonusu internet adresinde
Şirketimiz hakkında talep edilebilecek muhtelif bilgilere kapsamlı
olarak yer verilmiştir. Söz konusu internet adresimizde yer alan
“Yatırımcılarla İlişkiler” bölümünde, Kurumsal Yönetim uygulamaları, ticari hususlar ve şirket Ana Sözleşmesi gibi bilgiler yanısıra,
faaliyet raporlarımızdan, periyodik finansal raporlara, Genel Kurul
tutanaklarından, hazırlanan analist ve yatırımcı sunumlarına kadar,
SPK’nın öngördüğü her türlü bilgiye yer verilmekte olup, hissedar
ve yatırımcılarımız ile analistlerin İMKB verilerine ulaşabilecekleri
bir bilgi hattı da mevcuttur. Şirket internet sitesinde yayınlanarak
şirket faaliyetlerindeki gelişmeler hakkında bilgiler içeren faaliyet
raporları, finansal tablolar ve ekleri, ara dönem finansal sonuçları ve ara dönem faaliyet raporları, periyodik yatırımcı ve analist
sunumları ile ayrıca aylık olarak model bazında üretim ve satış
adetleri, üç ayda bir ihracat tutarları, yıllık olarak ise kapasite ve
kapasite kullanım oranları, yatırımlar, istihdam bilgileri hazır olunca
şirket internet sitesinde yayınlanarak yatırımcılarımıza şirket faaliyetlerindeki gelişmeler hakkında bilgi sunulur.
Şirketimiz, ilgili birim ve bölümleri arasında gerekli bağlantıyı sağla-
yarak, Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda Bilgilendirme Politikasını uygular. Şirket Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması ve
geliştirilmesi konusunda, Kurumasal Yönetim Komitesi’nin önerileri doğrultusunda Yönetim Kurulumuz yetkili olup, süreçlerin kontrolünden Şirket CEO’su ve Şirket Direktörleri sorumludur. Kamuyu
aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda her türlü sunumun
hazırlanması, toplantıların düzenlenmesi ve basın açıklamalarının
yapılması Şirketimizce, CEO ve Direktörler düzeyinde takip edilir.
Söz konusu bilgilendirme çalışmaları Şirket üst yönetiminin katılımı
ile gerek periyodik dönemler itibariyle, gerekse doğrudan yapılan
talepler çerçevesinde düzenlenir. Şirketimizin meşru çıkarlarının
zarar görmemesi amacıyla içsel bilgilerin kamuya açıklanmasının
ertelenmesine karar vermeye Şirket CEO’su yetkilidir.
Şirket vizyonumuz, paydaş kavramına dayalı olarak belirlenmiş
olup, sözkonusu bütün menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren
konularda bilgilendirilmekte ve bu yönde gerekli organizasyonlar,
bilgilendirme toplantıları, planlı çalışmalar ve gerekli açıklamalara
yer veren düzenlemeler Şirketimizce mevzuata uygun olarak yürütülmektedir. Paydaşlarımızın her türlü hak ve menfaatinin temini ve iletişiminin sağlanması ilgili Direktörlükler, birim ve bölümler
nezdinde takip edilir ve kayıt altına alınır.
Buna ilaveten, İMKB’ye gönderilen Özel Durum Açıklamaları’ndan,
Şirket sermaye yapısına kadar veriler web sitemizde yer almakta
olup, elektronik ortamda bilgi taleplerini yanıtlamak ve bağlantı sağlanmak üzere yatırımcı kayıt formunu da içeren bir e-mail
([email protected]) adresimiz mevcuttur. Bu bağlamda, yatırımcılarla ilişkilerin sistematik olarak sürdürülebilmesi, kurumsal yönetim, hissedar ilişkileri ve borsa bilgilerine kolaylıkla erişilebilmesi
ve mali verilerin doğru, eksiksiz ve incelenebilir olması için gerekli
düzenlemelerin yerine getirilmesi sosyal sorumluluk ve etik kurallara uygun olarak sağlanır.
Yönetim Kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve şirket sermayesinin
doğrudan veya dolaylı olarak, en az %5’ine sahip olan pay sahiplerinin, şirket ile aralarındaki ticari ve ticari olmayan iş ve işlemler
Sermaye Piyasası Mevzuatına tabi olarak düzenlenir.
Tofaş, Bilgilendirme Politikası’nda “yönetim” ve “iletişim” kavramlarını bir arada ele alarak “kurumsal yönetişim” alanındaki çalışmalarını hissedarları, yatırımcıları ve paydaşlarıyla beraber yerine
getirmektedir.
Şirketimizin Kurumsal Politikalarının yeniden belirlenmesi doğrultusunda, Bilgilendirme Politikası da 2009 ve 2012 yılı içinde revize
edilmek suretiyle tekrar yayımlanmış olup, her yıl gözden geçirilmektedir. Şirket Bilgilendirme Politikası’na www.tofas.com.tr
‘den ulaşılarak ayrıntıları incelenebilir. Şirket Bilgilendirme Politikasına ilişkin yapılan yeni düzenlemeleri de içeren metin Şirket internet sitesinde yayına alınmıştır.
Özel durumlara ilişkin açıklamalar ve bildirimler, kapsamlı olarak
mevzuat ile belirlenen sureler içerisinde, zaman geçirilmeksizin
kamuya duyrulur. Şirketimizce dönem içinde İMKB’ye Özel Durum Açıklaması ve Mali Tablo gönderileri ile Sorumluluk Beyanı
niteliğinde yapılan açıklama ve/veya bildirimler gönderilmiş olup,
2010 yılından itibaren Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP)
(www.kap.gov.tr) yayımlanmaktadır. 2009 ve önceki yıllara ilişkin
olarak ise, İMKB web sayfasında “Şirket Haberleri” adı altında yer
almaktadır. Ayrıca Şirketimiz web sitesinden de ilgili sayfalara link
bağlantıları vardır.
İMKB’ye gönderilen bilgilerin haricinde başka hiç bir bilgi veya
belge yurtdışında kote olunan Borsa’ya gönderilmemiştir. Ayrıca,
ilgili dönem içinde sözkonusu Özel Durum Açıklamaları için, SPK
tarafından herhangi bir uyarıyı gerektirecek durum sözkonusu olmamıştır.
Bunlara ilaveten; Ticarî sır, bir ticarî işletme veya şirketin faaliyet
alanı ile ilgili yalnızca belirli sayıdaki mensupları ve diğer görevlileri tarafından bilinen, elde edilebilen, rakiplerince bilinmemesi
ve üçüncü kişilere ve kamuya açıklanmaması gereken işletme ve
şirketin ekonomik hayattaki başarı ve verimliliği için büyük önemi
bulunan; iç kuruluş yapısı ve organizasyonu, malî, iktisadî, kredi
ve nakit durumu, araştırma ve geliştirme çalışmaları, faaliyet stratejisi, hammadde kaynakları, imalatının teknik özellikleri, fiyatlandırma politikaları, pazarlama taktikleri ve masrafları, pazar payları,
toptancı ve perakendeci müşteri potansiyeli ve müşteri ağları, izne
tâbi veya tâbi olmayan sözleşme bağlantılarına ilişkin bilgi, belge,
elektronik ortamdaki kayıt ve verilerden oluşur. Ticarî sır kavramı,
Sermaye Piyasası Kanunu ve diğer kanunlarda öngörülen esas
ve sınırlamalara tâbi olmak kaydıyla açıklanamaz, kullanılamaz ve
verilemez.
Söz konusu ticari sır ve içeriden öğrenilecek durumların, Şirketin
ancak üst yönetiminin haiz olabileceği bilgiler ve stratejik kararlar
olacağı düşünüldüğünde, kamuoyunun bu kişileri bilme imkanının
olduğu kabul edilerek, içeriden öğrenilebilecek bilgilerin kullanımının önlenmesi için gerekli her türlü tedbir Şirketimiz Üst Yönetimince alınmaktadır. Şirketin sermaye piyasası araçlarının değerini
etkileyebilecek nitelikteki bilgilerine ulaşabilecek Üst Yönetim, Yönetim Kurulumuz ve Şirket Direktörlerimiz olarak ifade edilebilir.
Ayrıca, MKK’ya bildirilen ve kamuya duyurulan “İçsel Bilgilere Sahip Olanlar Listesi”, gerekli değişiklikler olduğunda güncellenerek,
MKK’ya bildirilmekte olup, Şirketimiz internet sitesinden de ulaşılarak, incelenebilir.
9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği
Daha önceki ilgili bölümlerde de belirtildiği ve yer aldığı gibi, Şirketimizin aktif ve güncel bir internet sitesi mevcuttur.
Şirketimiz internet adresi; www.tofas.com.tr olup, web sitesinde
yer alan bilgi ve bölümlerin ayrıca İngilizce sayfaları da mevcuttur.
2012 yılında tekrar revize edilerek, görsel etkinliği artırılmıştır. Söz
konusu internet sitemizde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirtilen
hususlara kapsamlı olarak, yer verilmekte olup, ayrıca Kurumsal
Yönetim başlıklı bir alt bölüm, Yatırımcı İlişkileri sayfasının altında
da bulunmaktadır.
Sözkonusu internet adresinde Şirketimiz hakkında talep edilebilecek muhtelif bilgilere kapsamlı olarak yer verilmiştir. İnternet
sitemizde, Tanıtım ve Haberlerden, İnsan Kaynakları ve Ar-Ge çalışmalarına kadar bilgilere yer verilmektedir. Gelişmelere göre güncelleştirilen sözkonusu web sitesinde, SPK tarafından öngörülen
asgari hususları da içerecek şekilde ve yukarıda belirtildiği üzere
www.tofas.com.tr adresi içinde bir “Yatırımcılarla İlişkiler” bölümü
bulunmaktadır. Burada yer alan, alt bölümlerde gerekli kayıt ve
bilgilere yer verilmiştir. Bu alt bölümler sırasıyla, “Hisse Senedi ve
Borsa Bilgileri”, “Ortaklık Yapısı ve Yönetim Kurulu”, “Kurumsal
Yönetim”, “Faaliyet Raporları”, “Sunumlar” , “Finansal Sonuçlarr”,
“Kar Dağıtım Politikası/Ücretlendirme Politikası/Şirket Bilgilendirme Politikası”, “Özel Durum Açıklamaları”, “Duyurular”, “Arşiv”,
“Genel Kurul Toplantıları”, “Bağlı Ortaklıklarımız”, “Yatırımcılar İçin
Bağlantı ve Bilgiler” ve “Ana Ortaklar ve Hissedar Yapıları Hakkında
Bilgiler” gibi kısımlar yanısıra, “Analistler”, “Anket ve Bilgilendirme
Formu” ile “Yatırımcı Geri Bildirimi” gibi kısımlardan oluşmaktadır.
2010 yılından beri, hissedarlar, yatırımcılar ve analistler için “Anket
ve Bilgilendirme Formu” bölümü aracılığı ile survey-anket ve elektronik posta sistemleri devreye alınmış olup, daha sonradan “Yatırımcı Geri Bildirim” sisteminin yer aldığı bir kısmı da eklenmiştir.
126
Daha önce devreye alınmış bulunan, “Borsa Bilgileri” alt bölümü
de etkinleştirilerek, hissedar ve yatırımcılarımız ile analistlerin İMKB
verilerine ulaşabilecekleri bir bilgi hattı, önceki yıllarda olduğu gibi,
2012’de de aktif olarak devam ettirilmiştir. Bunlara ilaveten, Şirket
Faaliyet Raporlarımız, basılı olarak temin edilebileceği gibi, ayrıca
internet sitesinden de güncel ve arşiv bilgisi olarak incelenebilir
durumdadır. Belirtildiği gibi, web sitemizde dönemsel finansal tablo ve raporlara her zaman ulaşılabilir olup, Genel Kurul toplantı
tutanaklarından, analist listelerine kadar bilgilere yer verilmektedir.
İnternet sitemizin söz konusu Yatırımcı İlişkileri bölümündeki İlgili
linkten gelen anket yanıtları takip edilerek, gerekli kayıtlar tutulmak
suretiyle, elektronik ortamda gelen bilgi taleplerine gereken yanıtlar verilmektedir.
Kurumsal Yönetim İlkelerinin ilgili 2.2 maddesinde yer alan hususlara azami özen gösterilir. Ancak, 2.2.3 bendinde yer alan Gerçek
Kişi Nihai Hakim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması hususunda
aşağıdaki hususa uygun hareket edilir.
Şirketimiz ortaklık yapısında büyük Ortaklarımız Koç Holding A.Ş.
ve Fiat Auto S.p.A. haricinde, mevzuat çerçevesinde % 5 oranını geçen pay sahibi/sahipleri, İMKB bülteninde yayınlanır. Ayrıca,
Ana Ortaklarımızın hissedarlık yapılarına ilişkin bilgilere ulaşmak
için Koç Holding ve Fiat Auto’nun web sitelerine link sağlanarak,
kendi borsalarına kote her iki şirketin halka açık bilgilerine ve ortaklık yapılarına ulaşılabilir. Yönetim Kurulu üyeleri, üst yönetim
ve sermayenin doğrudan ya da dolaylı olarak %5’ine sahip pay
sahipleri, Şirketin sermaye piyasası araçları ile hisse senetleri üzerinde yapmış oldukları işlemleri ve sonuçlarını kamuya açıklarlar.
Bu doğrultuda, hisse senetlerine ilişkin alım, satım işlemleri hakkında gerekli bildirimler İMKB’ye gönderilmek suretiyle, Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayımlanmaktadır. 2012 yılı
içinde de, önceki yıllarda olduğu gibi, şirketimize ait hisse senedi
işlemleri ile ilgili hususların İMKB açıklamalarında yer alması sağlanarak, İMKB tarafından yapılan açıklamaların ve ilgili duyuruların
takip edilmesi suretiyle de gerekli hususlar kayıt altına alınmaktadır.
Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve ilgili mevzuata uygun olarak
Şirketimiz gereken hususulara azami hassasiyeti göstermektedir.
10. Faaliyet Raporu
BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ :
Yönetim Kurulu, yıllık ve ara dönem Faaliyet Raporlarını, kamuoyunun Şirket faaliyetleri hakkında tam ve doğru bilgiye ulaşmasını
sağlayacak ayrıntılarda hazırlar. Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirtilen bilgilere yer verilmesine azami önem gösterilir.
11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
SPK’nın 30.12.2011 itibariyle yayınlanan ilgili Tebliği ile belirlenen
yeni Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak hazırlanan geçmiş
dönem Şirket Faaliyet Raporumuz, önceki yıllarda da olduğu gibi,
doğru ve güvenilir bir kaynak olarak, basılı ve web sitemizden de
erişilebilir, olup, incelenebilir.
Ayrıca, 28.08.2012 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan ilgili Bakanlığın “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri de dikkate alınarak müteakip Faaliyet Raporlarımızda gerekli ilaveler yapılacaktır.
Mevcut Şirket Faaliyet Raporu’nda yer alan başlıklar, 4 ana bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde; Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi, Yönetim Kurulu Raporu, CEO’nun Değerlendirmesi, Yönetim ve Denetim Kurulları, Yönetim ve Denetim Kurullarında
Görev Alan Üyeler, alt başlıklarına yer verilmiştir. İkinci bölümde;
Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler, Otomotiv
Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri, Bağlı Ortaklıklar, Sosyal
Sorumluluk Faaliyetleri, İlgili Dönem Faaliyetleri ve Başarıları, İdari Faaliyetler ve Sonuç alt başlıkları yer almaktadır. Üçüncü bölümde; Kar Dağıtım Tablosu, Denetim Kurulu Raporu, Bağımsız
Denetim Raporu ve Mali Tablolar alt bölümlerinden oluşmaktadır.
Dördüncü bölüm ise; Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı, Kurumsal
Yönetim İlkeleri Uyum Raporu, Kar Dağıtım Politikası, Ücret Politikası ve Bilgilendirme Politikası alt bölümlerini kapsamaktadır.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun 30.12.2011 itibariyle yayınlamış
olduğu Seri:IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliği’nin 2.3. maddesinde
yer alan Faaliyet Raporu başlığı altındaki hususlara uygun olacak
şekilde kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak
ayrıntılara gereken özen ve dikkat gösterilir.
Menfaat sahibi olarak, çalışanlar, tedarikçiler, müşteriler ve esas
itibariyle Şirket ile doğrudan ilişki içindeki üçüncü şahısları ifade
eden ve “paydaşlar” olarak tanımlanan bir kavramdan hareketle,
değişik menfaat gruplarına yönelik politikalar Şirketimizce geliştirilmektedir.
Paydaş kavramıyla ele alınan tüm hak ve menfaat sahiplerimiz,
eşit işlem ve uygulamalar ile etkin iletişime tabidirler. Şirket vizyonu, paşdaş kavramına dayalı olarak “milyonlu araçlara doğru”
kapsamında geliştirilmiş olup, ayrıca Bilgilendirme Politikası kapsamında bütün menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren konularda
etkin iletişim kanallarıyla bilgilendirilmekte ve bu yönde gerekli organizasyonlar, bilgilendirme toplantıları, planlı çalışmalar ve gerekli
açıklamalara yer veren düzenlemeler Şirketimizce prosedürlere
uygun olarak yapılmakta ve yürütülmektedir. Şirketin Kurumsal
Yönetim uygulamaları, paydaş tanımlaması kapsamında, menfaat
sahiplerinin mevzuat ile düzenlenen veya henüz düzenlenmemiş
haklarının garanti altına alınmasını sağlar.
Şirket ile ilgili tüm menfaat sahiplerinin kendilerini ilgilendiren hususlarda bilgilendirilmeleri için gerekli sistematik iletişim kanalları
oluşturulmuştur. Ayrıca, mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun
olmayan işlemlerin İç Denetim aracılığı ile Denetimden Sorumlu
Komite’ye iletilebilmesi için gerekli mekanizmalar Şirketimiz tarafından oluşturulmuştur.
Ayrıca, Şirketin Kurumsal Yönetim uygulamaları bağlamında ve
2012 faaliyetleri neticesinde, ilgili alt başlık olarak “Menfaat Sahipleri” bölümünde derecelendirme notunu artırma başarısı göstermiştir.
12. Menfaat Sahiplerinin Yönetimine Katılması
Menfaat sahiplerinin idari konulardaki iyileştirme çalışmalarına katılımı ve bu yönde aktif olarak fikirlerini beyan edebilecekleri ve
değerlendirmelerde bulunabilecekleri uygulamalar işletme bünyesinde hazırlanmış prosedürlere bağlı olarak yürütülmektedir. Menfaat sahiplerinin kendilerini ilgilendiren konularda Şirket Yönetimine katılımlarını sağlayacak sistem ve mekanizmalar Şirketimizce
desteklenir.
WCM (Dünya Klasında Üretim) ve “Dünya Klasında Şirket” olma
hedefi ile benzeri uygulamalar geliştirilerek, sürdürülmektedir. Ayrıca, kaizen çalışmalarından, açık kapı toplantılarına kadar toplam
kalite felsefesine dayanan ve verimliliği artırmayı hedefleyen, bu
konuda gerek çalışanların, gerekse tedarikçi ve müşterilerin taleplerini yansıtabildikleri sistematik toplantılar ve eğitim programları ile
“çalışma hayatı değerlendirme anketi” gibi araştırmalar söz konusu olup, İnsan Kaynakları politikaları doğrultusunda yürütülmektedir. Şirket internet sitesi yan sıra, şirket içi iletişim için intranet uygulaması ve basılı yayın organı da (Tofaş Gazete) söz konusudur.
Bayi konseyi ve bayii teşkilatı toplantıları yanı sıra, müşteri taleplerinin ve memnuniyetinin takip edilerek yönetime yansıtıldığı ve
bu doğrultuda gerekli düzenlemelerin yapılarak, geri bildirimlerin
sağlandığı bir sistem mevcuttur. Buna ilaveten, “Müşteri İlişkileri
Prensipleri” ve benzeri uygulamalar doğrultusunda yapılan çalışmalar ile müşterilerle ilişkilerinin etkinleştirilmesi ve en yüksek seviyeye çıkarılarak, hizmet kalitesinin yükseltilmesi doğrultusunda
politikalar uygulanmaktadır. Bu uygulamalara bağlı olarak, dönem
içinde güncel gelişmeleri içeren çalışmalar planlanmış ve hayata
geçirilmiştir.
Ayrıca müşteri ve tedarikçilerle ilişkiler doğrultusunda, Şirketimiz
mal ve hizmetlerinin pazarlanmasında, satışında ve satış sonrasında müşteri memnuniyetini sağlayıcı her türlü tedbir alınmakta
ve uygulamalara yer verilmektedir. Müşteri memnuniyeti ve müşterinin satın aldığı ürünümüze ilişkin talepleri süratle karşılanarak,
müşteriler bilgilendirilir. Müşteri şikayetlerine proaktif çözüm yolları
için azami gayret ve imkanlar sistematik olarak kullanılır. İyileştirme çalışmaları sistematik olarak düzenlenmektedir ve ISO kalite
belgelendirme ve kalite standartları ile yüksek kaliteye ilişkin garantiler sağlanmaktadır. Gerek tedarikçilere yönelik ilke ve politikalar, gerekse müşteri odaklı ürün ve hizmetlerdeki memnuniyet
kriterleri düzenli olarak ölçülür ve Şirket içindeki ilgili Birimlerce
takip edilerek, bilgilendirme çalışmaları yapılır. Ayrıca, piyasalardaki gelişmeler dikkate alınarak müşterilere ve tedarikçilere yönelik
düzenlemelere önem verilmektedir.
Bunlara ilaveten, 2010 yılı içinde, Şirketin ürün ve hizmetlerinin
pazarlanmasında ve satışında müşteri memnuniyetini artırmaya
yönelik olarak Müşteri Yönetimi Müdürlüğü kurulmuştur. 2012 yılında de etkin olarak çalışmalar koordineli olarak sürdürülmüştür.
Kalite, verimlilik ve kurumsallaşma temeline dayanan uygulamalara şirketimizce azami önem verilmektedir. Ayrıca, paydaşların geri-
128
bildirimlerine uygun olarak, ilgili menfaat sahiplerinin yönetime katılımlarını artıracak “yönetişim” metotları geliştirilerek, uygulamaya
alınmasına gerekli özen gösterilir.
13. İnsan Kaynakları Politikası
Şirketimizin “İnsan Kaynakları Politikası”, şirket stratejileri ve politikaları ile uyumlu bir şekilde oluşturulmuş olup, yeni uygulamalar
kapsamında geliştirilmek suretiyle ve hassasiyetle uygulanmaktadır. Bu çerçevede işe alım, kariyer planlama ve rotasyon, bireysel
gelişim, ücretlendirme, performans yönetimi konuları ele alınmakta, çalışma hayatına ilişkin düzenlemeler, çalışanların temel görev
ve sorumlulukları gibi hususlar kaynağını yasa ve toplu iş sözleşmesinden alan Personel Yönetmeliği kapsamında sağlanmaktadır. Çalışanların katılımıyla yürütülmekte olan değişik komiteler söz
konusu olmakla beraber, sendikal ilişkiler hariç olmak üzere doğrudan çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere herhangi bir temsilci
seçimi yapılmamış ve/veya atanmamıştır.
Gerek beyaz yakalı, gerekse mavi yakalı personelin hakları ve çalışma koşulları, Fabrika ve Genel Merkez itibariyle her hangi bir
ayrımcılık veya kötü muameleye maruz kalmayacak şekilde güvence altına alınmıştır. Bu konuda dönem içinde hiç bir şikayet söz
konusu olmamıştır. Her kademede Şirket çalışanlarının yönetime
katılması ve geri-bildirimler hususunda gerekli özen gösterilir ve
sistematik toplantılar ve çalışmalar gerçekleştirilir.
Ayrıca 2006 yılında, kurum performansını çalışanların gelişimini
sağlayarak artırmayı hedefleyen ve “İnsana Yatırım” (IIP) projesi
adı verilen bir süreç başlatılmıştır. 2007 yılında bu doğrultuda Şirketimiz dünyanın ilk ve tek İnsan Kaynakları Gelişim ve Yönetim
Sertifikası olan İnsana Yatırım (Investors in People) sertifikasını ve
ödülünü almaya hak kazanmıştır. Müteakip yıllarında ve 2011 yılında da olduğu gibi, 2012 yılında da bu yöndeki kapsamlı çalışmalar
devam etmiştir.
Bunlara ilaveten, Şirket kültürü çalışmaları kapsamında tüm çalışanların katılımına açık ve çalışanların gelişimine yönelik değişik
etkinlikler çerçevesinde, kültürel değişim kulüplerinin çalışmaları
hayata geçirilmiş olup, 2011 yılında olduğu gibi, 2012 yılında da
devam ettirilmiştir. Performans değerlendirmesi, davranışsal yetkinlikler ve kariyer yönetimi konularına ayrıca önem verilmektedir.
Daha önce, 2010 yılı içinde Tofaş Akademi adı altında gelişim sü-
reçlerinin ele alındığı bir yapılandırma faaliyeti de başlatılmış olup,
2012 yılında da etkin olarak sürdürülmüştür. Çalışanların sosyal
haklarına ve mesleki eğitimlerine azami önem gösterilmekte olup,
İK uygulamalarıyla ilgili gelişmeler yakından takip edilerek devreye
alınmaktadır.
14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk
Gerek Fabrikamızın bulunduğu bölge ve gerekse genel olarak
kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde kurumsal sosyal sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterlerine göre faaliyetler
düzenlenir. Bu bağlamda dönem içinde yapılan çalışmalara ilişkin
Faaliyet Raporu içinde gerekli ve ayrıntılı bilgiler mevcuttur. Ayrıca,
intranet ortamında tofasweb ve basılı olarak periyodik yayımlanan
Tofaş Gazetesi’nde değişik haberler ve bilgiler yanı sıra sosyal çalışmalar hakkında yayınlara da yer verilmektedir.
Dönem içinde çevreye zarardan dolayı hiç bir aleyhte bildirim söz
konusu olmayıp, başta çevresel etki değerlendirme raporları olmak üzere faaliyetlerimizle ilgili kayıtlar mevcuttur. Kalite ve verimlilik standartlarının sağlanması yönünde mevcut ISO begeleri ile
çevreye duyarlılık politikaları kapsamında etkin uygulamalar hayata geçirilmekte ve paydaşlarımızın bilgilendirilmesi sağlanmaktadır.
Ayrıca, kapsamlı olarak Sosyal Sorumluluk projeleri ve çevrenin
korunmasına ilişkin hususlar Şirketimizce sürdürülmekte ve kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.
Daha önce, 2008 yılı itibariyle Kurumsal Sosyal Sorumluluk Sürdürülebilirlik Politikası tekrar gözden geçirilmek suretiyle revize
edilmek suretiyle, Şirket web sitesinde paydaşların bilgilerine sunulmuştur. Önceki yıllarda da olduğu gibi, 2012 yılında da sponsorluk faaliyetleri ve etkinlikleri ile spor, kültür-sanat ve eğitim
odaklı sosyal sorumluluk faaliyetlerine devam edilmiştir.
Söz konusu sosyal sorumluluk çalışmalarında ve sponsorluk faaliyetlerinde farkındalık sağlayacak etkinlikler ile sürdürülebilirlik
perspektifi önem arz etmektedir.
Şirket genel anlamda etik kurallara uyulması ve uygulanması yönünde gerekli çalışmaları yapmaktadır. Mevzuat ve düzenlemeler
ile uygulamalar bütünü içinde genel kabul görmüş etik kurallara
uyulur. Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında etik kurallar
yazılı hale getirilmiş olup, Şirketimiz Personel Yönetmeliği içinde
“Tofaş İş Ahlakı İlkeleri” olarak yer verilmek suretiyle kamuya açık
hale getirilmiştir. Şirket pay sahipleriyle ilişkiler, kamunun aydınlatılması, Şirket çalışanları ve menfaat sahipleri ile Yönetim Kurulu’nun
çalışmaları etik kurallara uygun olarak takip edilmektedir. Bu bağlamda, bilgilendirme politikası çerçevesinde yapılacak yeni düzenlemeler oldukça başta tüm paydaşlar olmak üzere kamuoyuna
açıklama yapılarak duyurulur.
Söz konusu “Tofaş İş Ahlakı İlkeleri”ne etik kurallar olarak internet
sitemizde de yer verilmiştir. Bu alanda 2009 yılı içinde gerekli çalışmalar yapılmış olup, belirtilen yıl itibariyle, Şirket Kurumsal Politikaları kapsamında bir Etik Kurul oluşturulmuştur. Ayrıca, 2011 yılı içinde,
yenilenen Etik Davranış Kuralları ve Uygulama Prensipleri yayımlanarak, tüm kademelerde görev yapan Tofaş çalışanlarına dağıtılmak
suretiyle gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır. Konu ile ilgili çalışmalar
2012 yılı içinde de gereken hassasiyetle sürdürülmüştür.
Ayrıca Şirketimiz, Etik ve İtibar Derneği’nin (TEİD) kurumsal üyesidir.
BÖLÜM IV - YÖNETİM KURULU :
15. Yönetim Kurulu’nun Yapısı ve Oluşumu
Şirketimiz Yönetim Kurulu, Kanun ve Ana Sözleşme’mizde belirlenen kurallar doğrultusunda teşekkül eder. Ayrıca, Yönettim
Kurulu’nun işleyişinde ve yapısında, SPK’nın 30.12.2011 tarihi
itibariyle yayınladığı, Seri:IV, No:56 sayılı Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ belirleyici bir
öneme ve işleve sahiptir. Yönetim Kurulu üyelerimizin, CEO hariç
olmak üzere, Başkan ve diğer üyeleri doğrudan şirket bünyesinde
icracı bir niteliğe sahip değillerdir. Şirketimiz CEO’su, aynı zamanda Yönetim Kurulu üyesidir. Ayrıca Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince 2 bağımsız üye mevcuttur.
Şirketimiz Ana Sözleşmesi, söz konusu Tebliği kapsamında öngörülen zorunlu Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince tadil edilmek
suretiyle, özellikle Yönetim Kurulu ile ilgili bölümlerde önemli düzenlemelerin hayata geçirilmesi sağlanmıştır.
Bu doğrultuda bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin belirlenmesi
ve Yönetim Kurulumuza 2 bağımsız üyenin seçimi ile ilgili olarak
tamamlanan süreç önem arz etmektedir. Ayrıca, 01.07.2012 itibariyle yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu’na da uyum doğrultusunda öncelikli hususlar hızla uygulamaya alınmıştır.
Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, en üst düzeyde yetki ve etkinlik
sağlayacak şekilde oluşur. Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan
hususlar gözetilerek, bu niteliklerle örtüşen ve yönetim konusuna
hakim yetkinlikteki kişilerden müteşekkil bir Yönetim Kurulu esas
alınmıştır. Yönetim Kurulu Üyeliğine atanacak şahıslarda aranan
nitelikler itibariyle bu özelliklere sahip yöneticilerin gerekli bilgi birikimlerine sahip olacak şekilde donanımlı olmalarına dikkat edilir.
Şirket hissedarları ve paydaşlarının şirketin faaliyetlerinden azami
memnuniyetlerini sağlayacak üst düzey, tanınan, etkin ve yetkin
üyeler Yönetim Kurulu’na seçilir. Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından Kurumsal Yönetim İlkelerinin uygulanmasına yönelik düzenlemeler ile Yönetim Kurulu adaylarının belirlenmesi ve önerilmesine ilişkin düzenlemeler mevcuttur.
Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak, Aday Gösterme Komitesi yerine mevcut Kurumsal Yönetim Komitesi sözkonusus İlkeler kapsamında bağımsız Yönetim Kurulu adaylarının belirlenmesi
prosedürünü yönetmiş ve müteakip Yönetim Kurulu Kararı doğrultusunda SPK’na müracaat edilerek, bağımsız adaylar hakkında
gerekli izin başvurusu yapılmıştır.
Öncesinde, Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Seri: IV, No: 56 Tebliği’nin 5.5 maddesi ile, yapılacak başvurunun Sermaye Piyasası Kurulu’nca uygun görülmesi
koşuluyla, sermayesinin aralarında eşit olarak en az %51’inin doğrudan veya dolaylı olarak sermaye, yönetim veya denetim ilişkisi
bulunmayan, birbirinden bağımsız ve ortaklık ile ilgili önemli kararlarda her bir tarafın olumlu oyu gerekecek şekilde ortaklığın yönetim
kontrolünü sözleşme ile eşit olarak paylaşan iki gerçek veya tüzel
kişiden oluşan iş ortaklıkları için 4.3.4 nolu ilkenin uygulanmayacağı
ve bu şirketlerde bağımsız üye sayısının iki olmasının yeterli olacağı
düzenlendiğinden, anılan koşullara haiz olan Şirketimiz, 19.01.2012
tarih ve 0465 sayılı yazısı ile Sermaye Piyasası Kurulu’na başvurarak Sermaye Piyasası Kurulundan uygun görüş talep etmiştir. Bu
doğrultuda, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 23.02.2012 tarih ve 3261965 sayılı yazısı ile talebimiz uygun görülerek bağımsız üye aday
sayısının iki olarak belirlenmesine izin verilmiştir.
Bu çerçevede, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin 05.03.2012 tarihli
Adayların Bağımsızlıklarına ilişkin Raporu’nda önerildiği üzere; Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin
Seri: IV, No: 56 Tebliği ile, bu Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair
Sei:IV, No: 57 sayılı Tebliğ hükümleri kapsamında, Sn. Gökçe Ba-
130
yındır ve Sn. Libero Milone’nin “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
Adayı” olarak Genel Kurulun onayına sunulmasına, bu amaçla,
4.3.8. nolu ilke kapsamında Sermaye Piyasası Kurulu’na başvurulmasına, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan aksi görüş iletilmemesi
halinde, Genel Kurul toplantısından üç hafta önce adayların özgeçmişlerinin Şirketimiz internet sitesinde ilanına karar verilmiştir.
Müteakip, sözkonusu adaylar, 30.03.2012 tarihinde gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul toplantısında ortakların onayına sunularak, Yönetim Kurulu Bağımsız Üyelikleri onaylanmıştır.
“Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayılma” kriterini karşılamamakla birlikte, Seri:IV, No: 57 Tebliğinin 1. maddesi
ile getirilen, “4.3.7 numaralı İlkenin (g) bendinde belirtilen bağımsızlık kriterini bağımsız üyelerden en az yarısının sağlaması yeterlidir.” hükmü çerçevesinde değerlendirilmesi uygun görülmüştür.)
h) Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, şirket
ortakları arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyacağımı, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar
vereceğimi, beyan ederim.”
Sözkonusu şahislar aşağıdaki bağımsızlık beyanında bulunmuşlardır;
İlgili faaliyet dönemi itibariyle bağımsızlığı kaldıran herhangi bir durum ortaya çıkmamıştır.
“Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (Şirket) Yönetim Kurulunda,
mevzuat, esas sözleşme ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından
ilan edilen Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirlenen kriterler kapsamında “bağımsız üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu,
bu kapsamda;
a) Şirket, şirketin ilişkili taraflarından biri veya şirket sermayesinde
doğrudan veya dolaylı olarak %5 veya daha fazla paya sahip hissedarların yönetim veya sermaye bakımından ilişkili olduğu tüzel
kişiler ile kendim, eşim ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında, son beş yıl içinde, doğrudan veya dolaylı
istihdam, sermaye veya önemli nitelikte ticari ilişki kurulmadığını,
b) Son beş yıl içerisinde, başta şirketin denetimini, derecelendirilmesini ve danışmanlığını yapan şirketler olmak üzere, yapılan
anlaşmalar çerçevesinde şirketin faaliyet ve organizasyonunun tamamını veya belli bir bölümünü yürüten şirketlerde çalışmadığımı
ve yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,
c) Son beş yıl içerisinde, şirkete önemli ölçüde hizmet ve ürün
sağlayan firmaların herhangi birisinde ortak, çalışan veya yönetim
kurulu üyesi olmadığımı,
d) Şirket sermayesinde sahip olduğum payın oranının %1’den az
olduğunu ve bu payların imtiyazlı olmadığını,
e) Ekte yer alan özgeçmişimde görüleceği üzere bağımsız yönetim kurulu üyeliği sebebiyle üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,
f) Kamu kurum ve kuruluşlarında, mevcut durum itibariyle tam zamanlı olarak çalışmadığımı,
g) Gelir Vergisi Kanunu’na gore Türkiye’de yerleşik sayıldığımı (Kurumsal Yönetim Komitesi’nce, Sn.Gökçe Bayındır ve Sn. Libero
Milone’nin Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirlenen kriterlere uygun olduğu belirlenmiş olup, Sn. Libero Milone’nin, yurtdışında
yerleşik olduğundan, 4.3.7. nolu ilkenin (g) bendinde tanımlanan
31.12.2012 itibariyle Yönetim Kurulu’muz, Sn. Mustafa Vehbi Koç
(Başkan), Sn. Sergio Marchionne (Başkan Yardımcısı), Sn. Kamil
Başaran (Üye & CEO), Sn. Temel Kamil Atay (Üye), Sn. Osman
Turgay Durak (Üye), Sn. Kudret Önen (Üye), Sn. İsmail Cenk Çimen (Üye - Kurumsal Yönetim Komitesi & Risk Yönetim Komitesi), Sn. Alfredo Altavilla (Üye - Kurumsal Yönetim Komitesi), Sn.
Gianni Coda (Üye), Sn. Ali Aydın Pandır (Üye - Risk Yönetim Komitesi) ile Sn. Gökçe Bayındır (Bağımsız Üye - Denetim Komitesi
& Kurumsal Yörnetim Komitesi & Risk Yönetim Komitesi) ve Sn.
Libero Milone (Bağımsız Üye - Denetim Komitesi & Kurumsal Yönetim Komitesi & Risk Yönetim Komitesi) oluşmaktadır.
Yönetim Kurulu üyeleri, Şirket dışında başka görevler almalarına
ilişkin olarak, her yıl Genel Kurul’da karara bağlanan düzenlemeler
ve kurallar haricinde bir sınırlamaya tabi değillerdir. Bağlı oldukları
grup şirketlerinde de görev alabilmeleri ve diğer hususlarda Türk
Ticaret Kanunu çerçevesinde hareket edilir. Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin, Şirketle işlem yapmaları ve rekabet etmeleri yasak
olup, çıkar çatışmasına yol açabilecek bu gibi durumlarda yasal
düzenlemelere bağlı olarak hareket edilir ve konunun uygulanması
dorultusunda gerekli tedbirler uygulanır. Ayrıca, ilgili hususlar Genel Kurulda Ortakların bilgisine sunulur.
Yönetim Kurulu Üyeleri dönem içindeki görevleri itibariyle ; Sn.
Mustafa Koç aynı zamanda Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu
Başkanı, Sn. Sergio Marchionne Fiat S.p.A. CEO’su ve Chrysler
Group CEO’su & Yönetim Kurulu Üyesidir. Sn. Temel Kamil Atay,
Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Sn. Osman Tungay Durak Koç Holding A.Ş. CEO’su, Sn. Alfredo Altavilla, Fiat
S.p.A. İş Geliştirme Başkanı ve Iveco Fiat CEO’su, Sn. İsmail
Cenk Çimen Koç Holding A.Ş. Otomotiv Grubu Başkanı, Sn.
Kudret Önen Koç Holding A.Ş. Savunma Sanayi, Diğer Otomotiv ve Bilgi Grubu Başkanı, Sn. Gianni Coda, Fiat Chrysler EMEA
COO’su, Sn. Ali Aydın Pandır, Fiat Türkiye Ülke Başkanı olarak
görev yapmaktadır. Şirketimiz CEO’su Kamil Başaran, Şirketimiz
Yönetim Kurulu üyeliği haricinde iştirak ve bağlı ortaklıklarımızın
Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Bağımısız Yönetim Kurulu üyeleri Sn. Gökçe Bayındır ve Sn. Libero Milone, bağımısızlık kriterlerine uygun olarak vazife yapmaktadırlar.
16. Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları
Yönetim Kurulu Kararlarına ilişkin konu başlığı veya gündemler,
periyodik olarak veya ortaya çıkan gerekler çerçevesinde düzenlenerek hazırlanmaktadır. Ortaya çıkan ihtiyaçlara bağlı olarak Yönetim Kurulu Toplantı sayısı değişiklik gösterebilmektedir.
2010 yılı içinde Yönetim Kurulu Karar sayısı 18 olarak kayda geçmiş olup, 2011 yılında da Yönetim Kurulu Karar sayısı gene 18
olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında ise Yönetim Kurulu Karar sayısı 28 olarak gerçekleşmiş olup, kararlara ilişkin toplantı tutanakları gerekli kayıtlar altına alınmıştır.
Toplantıya katılım ve çağrı, esas itibariyle Şirket işleri gerek gösterdikçe yapılır ve Yönetim Kurulu toplantıları düzenlenir. 2009
yılında, iletişimi ve koordinasyonu sağlamak için koordinasyondan sorumlu bir sekretarya Mali Direktörlük bünyesinde kurulmuş
olup, belirlenen prosedür 2010 yılında gözden geçirilmiştir. Ayrıca,
gündemlerin hazırlanması, kararların yazılması, kayıtların tutulması
ve takibi ilgili Birimler bünyesinde yapılmaktadır. Toplantı Kararlarında eğer farklı oy söz konusu ise kararda söz konusu şerh düşülmektedir. Karar alınmasında varsa, sorulan soru ve açıklamalara yer verilmektedir. Yönetim Kurulu kararları, tüm üyelerin salt
çoğunluğunun katılımı ve olumlu oyu ile sağlanır. TTK’ya uygun
olarak, ağırlıklı oy veya veto hakkı söz konusu değildir. Ayrıca, Ana
Sözleşme’nin 9. ve 10. maddelerinde Yönetim Kurulu’nun yapısı ve görev süresi, 11. ve 12.maddelerinde Yönetim Kurulu’nun
yetkileri ile toplantı yeter sayısı ve işleyişine ilişkin düzenlemeler
mevcuttur. Bütün Yönetim Kurulu kararları, tüm üyelerin salt çoğunluğunun katılımı ve olumlu oyu ile sağlanır. Şu kadar ki; bu nisabın sağlanmasında A Grubu hisseleri temsilen bağımsız nitelikte
olmayan en az 2 üyenin ve D Grubu hisseleri temsilen bağımsız
nitelikte olmayan en az 2 üyenin katılımı ve olumlu oyu şarttır. Bağımsız üyelerin katılımı ve olumlu oyunu gerektiren kararlar açısından Ana Sözleşme’nin 35. madde hükmü saklıdır.
Ayrıca, dönem içinde bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin onayına
sunulan ilişkili taraf işlemlerine onay verilmiş ve Yönetim Kurulu
Kararına bağlanmıştır.
Şirket Ana Sözleşmesi’nin 11. maddesinde “Yönetim Kurulu’nun
Yetkileri”ne yer verilmiştir. Ayrıca, Ana Sözleşme’nin ilgili maddelerinde gerekli düzenlemeler öngörülmüştür. Şirketin temsil ve ilzamına ilişkin esas olarak Türk Ticaret Kanunu hükümlerine ve
mevzuata göre Şirket Yönetimi belirlenir ve yetkilerini yasal düzenlemeler kapsamında icra eder. Şirket Yönetim Kurulu üyeleri ve
yöneticilerin yetki ve sorumlulukları bu doğrultuda yasal mevzuat,
Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve Ana Sözleşme hükümlerinde
yer almaktadır.
Yönetim Kurulu’na aday gösterme ve gösterilecek adayların, seçim ve atanmalarına ilişkin prosedürsel süreç 2009 itibariyle yazılı
hale getirilmiş olup, 2011’de de olduğu gibi, 2012 yılında gözden
geçirilerek, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin uygulama prosedürleri ve söz konusu süreçlerle ilgili hususlarda ilave düzenlemeler
yapılmıştır. Bu konu mevzuat değişikliklerine ve Kurumsal Yönetim
İlkelerine uygun olarak tekrar gözden geçirilmek suretiyle revize
çalışması yapılarak, bizzat Kurumsal Yönetim Komitesi’nce ele
alınmıştır. 2012 yılında da önceki yıllarda da oluğu gibi, Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından faaliyetlerin gözden geçirilmesine
ilişkin çalışmalar yapılmıştır.
17. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı
ve Bağımsızlığı
Şirket Ana Sözleşmesi’nin 12. maddesi gereğince, Yönetim
Kurulu’nun A Grubunun ve D grubunun 2’şer üyesinden olmak
üzere 4 kişiden müteşekkil bir İcra Komitesi icap ettiği takdirde
oluşturulabilir. Yönetim Kurulu toplantılarının ara devresinde gerekli işlemlerin yürütülmesi için teşkil edilebilir olup, Yönetim Kurulu içinden görevlendirilecek üyelerden oluşturulabilir.
SPK’nın ilgili Tebliği doğrultusunda 2003 yılından bu yana, mali
konuların takibi, periyodik mali tablo ve dipnotlarının incelenmesi, Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirtildiği çerçevede gerekli
çalışmaların yapılması ve Bağımsız Denetim Raporu’nun incelenmesi suretiyle, mevcut bilgilere dayanarak mali sonuçlara ilişkin teklifini Yönetim Kurulu’na sunmak ve iç denetim sürecini
kontrol etmek üzere Denetimden Sorumlu Komite oluşturulmuş
olup, 30.12.2011 tarihinde yayınlanan yeni Kurumsal Yönetim
132
İlkeleri doğrultusunda bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinden teşekkül edecek şekilde, sözkonusu Denetim Komitesi’nde 2012
yılsonu itibariyle, Sn. Gökçe Bayındır (Başkan - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi) ile Sn. Libero Milone (Üye - Yönetim Kurulu
Bağımsız Üyesi) yer almaktadır. 2012 yılında Denetim Komitesi
çalışma esasları tekrar belirlenmek suretiyle, kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.
Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında bir Kurumsal Yönetim Komitesi de 2008 yılı itibariyle oluşturulmuştur. Bu konuda, Kurumsal Yönetim İlkeleri ve ilgili mevzuat dahilinde SPK’nca
yayımlanacak düzenlemeler ile Şirketin Kurumsal Yönetim uygulamalarına yönelik faaliyetler doğrultusunda öngörülen bir düzenleme yapılmak suretiyle, Kurumsal Yönetimden Sorumlu Komite
çalışmaya başlamıştır. Söz konusu Komite, kurulduğu yıldan itibaren müteakip yıllarda olduğu gibi, 2012 yılında da etkin olarak
çalışmalarını sürdürmüştür. Şirketin Kurumsal Yönetim İlkelerine
uyumu bizzat Yönetim Kurulu’nca da takip edilmekte olup, 2012
içinde Kurumsal Yönetim Komitesi çalışma esasları yeniden belirlenerek ve ayrıca, tekrar revize edilmek suretiyle kamuoyunun
bilgisine sunulmuştur. 30.12.2011 tarihinde yayınlanan yeni
Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda sözkonusu Kurumsal
Yönetim Komitesi bünyesinde 2012 sonu itibariyle, Sn. Libero
Milone (Başkan - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi), Sn. Gökçe
Bayındır (Üye - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi),
Sn. İsmail
Cenk Çimen (Üye - Yönetim Kurulu Üyesi) ve Sn. Alfredo Altavilla
(Üye - Yönetim Kurulu Üyesi) yer almaktadır.
Bunlara ilaveten, 01.07.2012 itibariyle yürürlüğe giren yeni Türk
Ticaret Kanunu’nun ilgili amir hükmü doğrultusunda, Yönetim
Kurulu bünyesindeki Komitelerin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli
önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi ve ayrıca, Şirketin
iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularında çalışmalarını
tatbik ve takip etmek amacıyla, Riskin Erken Saptanması ve Risk
Yönetim Komitesi kurularak, 2012 itibariyle çalışma esasları belirlenmiştir. Sözkonusu Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komite bünyesinde 2012 sonu itibariyle, Sn. Gökçe Bayındır
(Başkan - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi), Sn. Libero Milone
(Üye - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi),
Sn. İsmail Cenk
Çimen (Üye - Yönetim Kurulu Üyesi) ve Sn. Ali Aydın Pandır (Üye
- Yönetim Kurulu Üyesi) yer almaktadır.
Sözkonusu Komitelerin Başkanları, Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği hükümleri doğrultusunda Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilir. Her Komitede, her iki Bağımsız Üye de yer almaktadır. Denetim Komitesi 2 üyeden (mevcut bağımısız Yönetim Kurulu
üyeleri), Kurumsal Yönetim Komitesi ile Riskin Erken Saptanması
ve Risk Yönetim Komitesi 4’er üyeden (2’şer üye mevcut bağımsız
Yönetim Kurulu üyeleri) oluşmakta olup, yukarıda da görülebiliceği gibi, Kurumsal Yönetim Komitesi üyesi Sn. İsmail Cenk Çimen,
aynı zamanda Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi
üyesidir. Sözkonusu Komitelerin koordinasyonu için söz konusu
Yönetim Kurulu üyemiz her iki Komitenin de üyesi durumundadır.
Önceki yıllarda olduğu gibi ve yeni İlkelere uygun olarak, 2012
yılında gerek Yönetim Kurulu ve gerekse bünyesinde oluşturulan
Komitelerin çalışma esasları ve çalışma prosedürleri tekrar hazırlanmış ve ilgili Birimlerce takip edilmesine ilişkin kayıtlar sağlanmış
olup, uygulamalara ilişkin prosedür ve düzenlemeler revize edilmek suretiyle takibi sürdürülmüştür.
Gerek Denetim Komitesi, gerek Kurumsal Yönetim Komitesi ve
gerekse Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi,
mevzuatın belirlediği ilkeler dairesinde gerek görülen hallerde veya
periyodik olarak toplanır. Bu amaçla belirlenen çalışma esaslarına
uygun olarak, periyodik toplantıların haricinde gündemli toplantılar yapılabilir. Bu vesileyle, 2012 yılı içinde Denetim Komitesi 6
kez, Kurumsal Yönetim Komitesi ise 7 kez toplanmıştır. Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi kuruluşunu müteakip
2 kez toplanmıştır.
Söz konusu Komitelerde yapılan çalışmalar ve hazırlanan raporlar
görev dağılımına göre, Yönetim Kurulu’na sunulur. Gerek duyulduğunda, Yönetim Kurulu üyesi olmayan, konusunda uzman kişiler veya ilgili yöneticilir Komite çalışmalarına davet edilebilir. Ayrıca,
ihtiyaca göre yeterli tecrübe ve bilgi sahibi kişilerden oluşacak alt
çalışma grupları oluşturulabilir. Komiteler sorumlulukları dahilinde
hareket eder ve Yönetim Kurulu’na görüş ve önerilerde bulunur.
Nihai karar Yönetim Kurulu tarafından verilir.
18. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması
Şirketin mali ve idari faaliyetlerine bağlı olarak bir risk yönetimi
öngörülmüş ve iç kontrol organizasyonu yapılmış olup, ilgili Sermaye Piyasası mevzuatı ve düzenlemeleri doğrultusunda iç denetimin işleyişi ve etkinliği takip edilmektedir.
İç kontrol sistemi ve iç denetimin sağlıklı olarak işleyişinden Yönetim Kurulu sorumlu olup, Yönetim Kurulu Üyesi ve Şirket CEO’su
Yönetim Kurulu adına gerekli koordinasyonu temin eder. İç kontrol sistemi, iç denetim ve risk yönetiminin sağlıklı olarak işleyip,
işlemediğine dair hususlar Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi tarafından takip edilerek, beyan edilir ve Yönetim
Kurulu’na sunulur.
2012 yılsonu itibariyle, Şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim
faaliyetleri ile kurumsal risk yönetimi ve finansal ve operasyonal
riskler ve öngörülebilir potansiyel risklere karşı gerekli proaktif tedbirlerin alındığına dair, Şirketin iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularda, yasal mevzuatın gerektirdiği sorumlulukları yerine
getirdiğine dair değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca, Şirket faaliyet
ve hizmetlerinin etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesi, muhasebe ve mali raporlama sisteminden sağlanan bilgilerin
bütünlüğü, tutarlılığı, zamanında elde edilebilirliği ve güvenliğini
sağlamak amacıyla yapılan iç kontrollerin etkinliği, yeterliliği ve
uygunluğu ile, konsolide finansal tabloların hazırlanması süreci ile
ilgili olarak, iç kontrol, iç denetim ve risk yönetim sistemlerinin çalışmalarına ve süreçlere ilişkin bugüne kadar önemli hiç bir sorun
olmadığı ve ayrıca, kurumsal risk ve iç kontrol sisteminin iyi işlediğine dair ilgili kayıtların tutularak, herhangi bir olaya rastlanmadığı
beyan edilmiştir.
Ayrıca, İç Denetim çalışmaları, yıl içinde mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini kontrol etmek ve faaliyetlerin yasalara ve mevzuata uygun olarak sürdürülmesini sağlamak amacıyla söz konusu çalışmaların etkinliğini ve verimliliğini artırmaya yönelik olarak
yürütülür. İç Denetimden sorumlu birim, aynı zamanda Yönetim
Kurulu Üyesi de olan Şirket CEO’suna da raporlama yapar. İlgili
Birim tarafından süreçler incelenerek, mevcut ve muhtemel riskler
ve bunlara ilişkin çözüm önerileri hazırlanarak rapor edilir. Faaliyetlerle ilgili öngörülebilir riskler değerlendirilmek suretiyle, gerekli
bilgi akışı Yönetim Kurulu Üyesi ve Şirket CEO’su tarafından takip
edilerek, ilgili Komite bünyesinde değerlendirilmek suretiyle, Yönetim Kurulu’na sunulur.
2012 yılı içerinde Kamu denetimleri kapsamında, Maliye Bakanlığı
ve Gümrük & Ticaret Bakanlığı tarafından rutin ve sınırlı denetimler
gerçekleştirilmiştir. Söz konusu incelemelerin bir kısmı 2012 yılında tamamlanmış ve kesinleşmiştir. Bazı incelemeler ise devam
etmektedir.
19. Şirketin Stratejik Hedefleri
Şirketimizin stratejik öncelikleri ve hedefleri doğrultusunda misyon, vizyon ve değerleri oluşturulmak suretiyle yayımlanmış olup,
gelişmeler doğrultusunda revize edilerek yenilenmektedir.
Şirket üst yönetimince hazırlanmış ve Yönetim Kurulu’nun bilgisi
dahilinde, misyon, vizyon ve değerlerimizin yanı sıra, Şirketin stratejik hedeflerinin oluşturulması ve uygulanmasına ilişkin öncelikler,
üst yönetimce Yönetim Kurulu’na sunulur ve takip edilir. Önceki
yıllarda olduğu gibi, 2012 yılı içinde de önceliklere uygun olarak
Şirketimizin stratejik kararları uygulamaya geçirilmiştir. Yönetim
Kurulu, stratejik hedeflere bağlı olarak, yıllık faaliyetlerin gözden
geçirilmesi doğrultusunda geçmiş yıl performansını değerlendirmek suretiyle Üst Yönetimin yeni yıl hedeflerini karşılaştırır ve ilgili
konularda kararlar verir.
Yönetim Kurulu, Şirket stratejik hedeflerinin oluşturulması sürecinde Şirket Üst Yönetimince yapılan çalışmaları koordine ederek,
onaylanması ve müteakip uygulanması sürecinde aktif olarak sorumluluğunu yerine getirmek suretiyle, Şirketin hedeflerine ulaşma
derecesini, faaliyetlerini ve bunları yerine getirirken gösterdiği perfonmansını periyodik olarak gözden geçirir, bu doğrultuda oluşturulan sistemin işleyişini, etkinliğini ve sonuçlarının değirlendirilmesini takip ve tatbik eder.
Yönetim Kurulu’nun öngördüğü yöntem ve mevzuattan kaynaklanan düzenlemeler doğrultusunda, tüm paydaşlar nezdinde şirketin etkin yönetimini temin etmek üzere Şirket Üst Yönetimi, şirket
çalışmalarını azami gayretle yürüterek, Direktörlükler bazında ve
Şirket CEO’su nezdinde, gerektiğinde ilgili Yönetim Kurulu Komitelerini bilgilendirmek suretiyle, yasal düzenlemeler ve mevzuata
uygun olacak şekilde yönetim organı olarak Yönetim Kurulu’nu
stratejik öncelikler ve hedefler kapsamında ve şirket prosedürlerine uygun olarak, periyodik sıklıklarla bilgilendirir.
20. Mali Haklar
Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine Genel Kurulca kararlaştırılan ücret haricinde, Şirketin Ücret Politikası’na uygun olarak, Bağımsız Üyeler hariç olmak üzere, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin
görüşü alınmak suretiyle, Yönetim Kurulu Üyeleri ile Üst Düzey
Yöneticilere sağlanan menfaatler hakkında ilgili hususlar Genel
Kurulda ortakların bilgisine sunulur.
134
Şirketin Üst Düzey Yöneticiler ve Yönetim Kurulu Üyeleri için Ücret
Politikası kapsamında, sağlanan hak, menfaat ve ücretlerin belirlenmesinde kullanılan kriterler ve ücretlendirme esasları Genel
Kurul’da ortakların bilgisine sunulmuş olup, ayrıca şirket Faaliyet
Raporu ve internet sitesinde de yer verilmek suretiyle kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.
Yönetim Kurulu üyelerinin tamamı için geçerli olmak üzere, her yıl
ödenecek sabit ücretler Olağan Genel Kurul toplantısında ortaklarımızın önerisi doğrultusunda, Genel Kurul kararı alınmak suretiyle
belirlenir.
İcrada bulunan Yönetim Kurulu üyelerine, Üst Düzey yöneticiler
için belirlenen politika kapsamında ödeme yapılır. Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin ücretlendirmesinde şirketin performansına
dayalı ödeme planları kullanılamaz. Üst Düzey Yönetici ücretleri
ise sabit ve performansa dayalı olmak üzere iki bileşenden oluşmaktadır. İlgili açıklamalar Yönetim Kurulu ve üst düzey yöneticiler
bazında toplulaştırılmış olarak yapılır.
Ayrıca, dönem içinde herhangi bir Yönetim Kurulu Üyesine ve
Şirket Üst Yöneticisine borç verilmemiş, kredi kullandırılmamış,
üçüncü bir kişi aracılığı ile kredi adı altında menfaat sağlanmamış
ve lehlerine kefalet gibi teminatlar verilmemiş veya benzeri hususlar temin edilmemiştir.
RİSKİN ERKEN SAPTANMASI VE
RİSK YÖNETİM KOMİTESİ ÇALIŞMALARI
1. Risk Yönetimi
Şirketimiz Fiat Auto S.p.A. ve Peugeot Citroen Automobiles S.A.
grupları ile imzalamış olduğu ihracat anlaşmaları ile ihracata yönelik ayırmış olduğu kapasiteyi; yurtdışı pazar, maliyet, karlılık ve
benzeri risklerden korumaktadır.
Şirketimiz yurtdışı pazarlara yönelik risk taşımamasına karşın,
Güney Amerika ve Kuzey Afrika gibi pazarlara olan ihracatını arttırarak ve Avrupa ülkeleri içindeki ülke satış dağılımını daha eşit
bir hale getirerek ihracat performansımızı daha sürdürülebilir ve
sağlıklı bir hale getirmiştir. Şirketimiz tüm küresel pazarlara yönelik
üretim ve satış politikasına devam edecektir.
Yurtiçi pazarda ise binek otomobil ve hafif ticari araç üretmekte
olan tek yerli şirket olarak segmentler arasında talep değişimlerinden kaynaklanabilecek risklere karşı esnek bir yapımız bulunmaktadır.
Finansal borçlarımız, gelir ve nakit akışları ihracat anlaşmaları ile
garanti altına alınmış bulunan MiniCargo ve 263 projelerine ilişkin
olup, uzun vadeli ve kur riski taşımayan banka kredilerine aittir.
Proje kredilerimizin dışında kalan finansal borçlarımız ise Koç Fiat
Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş.’ye ait finansal borçlar olup takas
ve türev işlemleri ile kur ve faiz riskleri minimize edilmiştir.
Şirketimizin 31.12.2012 itibariyle Bağımsız Denetim Kuruluşunca
denetlenmiş finansal raporuna göre oluşan finansal göstergeleri
aşağıdaki tabloda olduğu gibidir.
Finansal göstergeler
(Aksi belirtilmedikçe bin TL)
Toplam Net Satışlar
Net Kar
Oranlar
Cari Oran
Vergi Öncesi Kar/Net Satışlar
2012
2011
6.705
7.337
448
508
1,45
1,30
7,5%
6,9%
Vergi Öncesi Kar/Öz Kaynaklar
24,5%
28,4%
Toplam Borç/Öz Kaynaklar*
107,6%
156,3%
2. Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin 01.10.2012 tarihli Yönetim Kurulu kararıyla 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 378’nci maddesine uyum ve
Yönetim Kurulu bünyesindeki Komitelerin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle
ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla
çalışmalar yapmak üzere Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi’nin (RESRYK) kurulmasına ve Başkanlığına bağımsız
Yönetim Kurulu üyesi Sn. Gökçe Bayındır’ın, üyeliklerine, Yönetim
Kurulu bağımsız üyesi Sn. Libero Milone ile, Yönetim Kurulu üyesi
Sn. İsmail Cenk Çimen ve Sn. Ali Aydın Pandır’ın getirilmelerine
karar verilmiştir.
Komite, kuruluşundan sonra 2 (iki) toplantı gerçekleştirmiş, Tofaş
Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Risk Yönetim Sistemini değerlendirerek, risk raporlaması esaslarını belirlemiştir. Belirlenen esaslara
uygun olarak raporlama çalışmaları ve Komite değerlendirmeleri
periyodik olarak Yönetim Kurulunun bilgisine sunulmaktadır.
Şirket faaliyetleri, Yönetim tarafından risklerin ve risk kaynaklı finansal ve operasyonel sonuçların Şirketi ne derece etkileyeceği
hassas şekilde dikkate alınarak proaktif bir şekilde yönetilmektedir. Şirket yönetimi, risklerin sistematik şekilde idare edilmesi için
risklerin tanımlanması, ölçülmesi, değerlendirilmesi, gerektiğinde
azaltılması-devredilmesi ve nihai olarak da izlenmesi-raporlanması
için gerekli önlemleri almaktadır.
3. İç Kontrol Sİstemİ ve İç Denetİm
Şirket faaliyet ve hizmetlerinin mevcut kanun ve düzenlemelere
uygun olarak etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesini,
şirket varlıklarının korunmasını, muhasebe ve finansal raporlama
sisteminin bütünlüğünü, tutarlılığını, güvenilirliğini ve zamanında
elde edilebilirliğini sağlamaya yönelik kontrol faaliyetlerinin tümünü
kapsayacak şekilde şirket bünyesinde iç kontrol sistemi kurulmuştur.
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. iç kontrol sisteminin, sürekli
TTK’nun 199’uncu
MADDESİ KAPSAMINDA
HAZIRLANAN
BAĞLI ŞİRKET RAPORU
izleme ve değerlendirmeye tabi tutulmasını sağlayacak şekilde, bir
iç denetim faaliyeti yürütülmektedir.
Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetimi Komitesi tarafından
şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri ile kurumsal risk
yönetimi ve finansal ve operasyonel riskler ve öngörülebilir potansiyel risklere karşı gerekli proaktif tedbirlerin alındığına ve şirketin iç
kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularında, yasal mevzuatın
gerektirdiği sorumlulukları yerine getirdiğine dair değerlendirmeler
yapılmıştır. 2012 yılsonu itibariyle, iç denetim ve iç kontrol sisteminin sağlıklı olarak işlediği ve süreçlere ilişkin bugüne kadar herhangi önemli bir sorun olmadığı ve ayrıca, kurumsal risk ve iç kontrol
sisteminin iyi işlediğine dair ilgili kayıtların tutularak, herhangi bir
olaya rastlanmadığı beyan edilmiştir. Şirketin iç kontrol sistemi ve
iç denetim faaliyetleri hakkında bilgiler doğrultusunda, yönetim organının bu konudaki görüşü olumludur.
Komite tarafından, şirket faaliyet ve hizmetlerinin etkin, güvenilir
ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesi, muhasebe ve mali raporlama sisteminden sağlanan bilgilerin bütünlüğü, tutarlılığı, zamanında elde edilebilirliği ve güvenliğini sağlamak amacıyla yapılan iç
kontrollerin etkinliği, yeterliliği ve uygunluğu ile, konsolide finansal
tabloların hazırlanması süreci ile ilgili olarak, iç kontrol, iç denetim
ve risk yönetim sistemlerinin çalışmalarına dair olumlu kanaat bildirilmiştir.
136
1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’nun 199’uncu maddesi uyarınca, Tofaş Türk Otomobil
Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, geçmiş faaliyet yılında şirketin hâkim ortağı ve hakim ortağına bağlı
şirketlerle ilişkileri hakkında bir rapor düzenlemek ve bu raporun
sonuç kısmına faaliyet raporunda yer vermekle yükümlüdür. Tofaş
Türk Otomobil Fbrikası A.Ş.’nin ilişkili taraflarla yapmış olduğu işlemler hakkında gerekli açıklamalar 25 nolu finansal rapor dipnotunda yer almaktadır.
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından
hazırlanan 04.03.2013 tarihli Rapor’da “Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin hakim ortağı ve hakim ortağın bağlı ortaklıkları ile
2012 yılı içinde yapmış olduğu tüm işlemlerde, işlemin yapıldığı
veya önlemin alındığı veya alınmasından kaçınıldığı anda tarafımızca bilinen hal ve şartlara göre, her bir işlemde uygun bir karşı edim
sağlandığı ve şirketi zarara uğratabilecek alınan veya alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmadığı ve bu çerçevede
denkleştirmeyi gerektirecek herhangi bir işlem veya önlemin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. ” denilmektedir.
Kurumsal Yönetİm İlkelerİ
Kapsamında Kâr Dağıtım Polİtİkası
Şirketimiz Kar Dağıtım Politikası, önceki yıllara ait Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporları’nda ve geçen yıl Genel Kurul Toplantı
Tutanağı’nda da yer aldığı gibi; TTK ve Sermaye Piyasası Kanunu
ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili Tebliğleri ve düzenlemeleri çerçevesinde, Kurumsal Yönetim uygulamaları ve Şirketimizin
orta ve uzun vadeli stratejileri ile yatırım ve finansal planları doğrultusunda ele alınarak belirlenmektedir. Bu kapsamda belirlenen
2013 yılına yönelik kar dağıtım politikamız, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri ve Ana Sözleşme’mizin ilgili maddelerine uygun olarak, önceki dönemlerde olduğu gibi, Şirketimizin gerek Faaliyet
Raporu, gerekse Ortaklar Genel Kurulu’nda pay sahiplerinin ve
kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:IV, No:27 sayılı Tebliğ esasları,
Şirket Ana Sözleşmesi ve Kar Dağıtım Politikamız çerçevesinde
Şirketimiz, stratejik planlarını ve finansal yapısını da göz önünde tutarak, hissedarlarımıza azami oranda kar payı dağıtılmasını
prensip olarak benimsemiştir.
Kar payları, Ortaklar Genel Kurul’umuzun kararları çerçevesinde
nakit ve/veya temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle bedelsiz
olarak ortaklara dağıtılabileceği gibi, belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay olarak da dağıtılabilir.
Kar payı dağıtımında imtiyaz söz konusu değildir. Kar payları,
mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve ihtisap tarihlerine bakılmaksızın eşit olarak dağıtılır.
İlgili yasal düzenlemeler ve Şirket Ana Sözleşmesi’nin kar dağıtımına ilişkin 29. maddesi dikkate alınarak, tespit edilen kar payı
dağıtım tutarları belirlenmiş kanuni süreler içerisinde Ortaklar Genel Kurulu’nun tasvibini müteakip, yine Genel Kurul’un tespit ettiği
tarihte ortaklarımıza dağıtılacaktır.
Bunun yanı sıra, Ana Sözleşme’mizin 29. maddesine istinaden
Genel Kurul tarafından yetki verilmesi halinde, Yönetim Kurulu
Kararı ile ortaklarımıza temettü avansı dağıtılması da imkan dahilindedir.
Sayın Pay Sahiplerinin bilgilerine sunulur.
Üst Düzey Yönetİcİler ve Yönetİm Kurulu
Üyelerİ İçİn Ücret Polİtİkası
Bu politika dokümanı, SPK düzenlemeleri kapsamında idari sorumluluğu bulunanlar kapsamındaki Yönetim Kurulu üyelerimiz ve
Üst Düzey yöneticilerimizin ücretlendirme sistem ve uygulamalarını tanımlamaktadır.
Yönetim Kurulu üyelerinin tamamı için gerekli olmak üzere her yıl
ödenecek sabit ücretler Olağan Genel Kurul toplantısında ortaklarımızın önerisi doğrultusunda, Genel Kurul kararı alınmak suretiyle
belirlenir.
İcrada bulunan Yönetim Kurulu üyelerine, aşağıda detayları açıklanan Üst Düzey yöneticiler için belirlenen politika kapsamında
ödeme yapılır. Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin ücretlendirmesinde şirketin performansına dayalı ödeme planları kullanılamaz.
Yönetim Kurulu üyelerine, atanma ve ayrılma tarihleri itibariyle görevde bulundukları süre dikkate alınarak kısıt esasına göre ödeme
yapılır. Yönetim Kurulu üyelerinin şirkete sağladığı katkılar dolayısıyla katlandığı giderler (ulaşım, telefon, sigorta vb. giderleri) şirket
tarafından karşılanabilir.
Üst Düzey Yönetici ücretleri ise sabit ve performansa dayalı olmak
üzere iki bileşenden oluşmaktadır.
Üst Düzey Yönetici sabit ücretleri; piyasadaki makroekonomik
veriler, piyasada geçerli olan ücret politikaları, şirketin büyüklüğü
ve uzun vadeli hedefleri ve kişilerin pozisyonları da dikkate alınarak uluslararası standartlar ve yasal yükümlülüklere uygun olarak
belirlenir.
Üst Düzey Yönetici primleri ise; prim bazı, şirket performansı ve
bireysel performansa göre hesaplanmaktadır. Kriterler ile ilgili bilgiler aşağı özetlenmiştir;
138
• Prim Bazı: Prim Bazları, her yılbaşında güncellenmekte olup,
yöneticilerin pozisyonlarının iş büyüklüğüne göre değişkenlik göstermektedir. Prim bazları güncellenirken piyasadaki üst yönetim
prim politikaları göz önünde bulundurulur.
• Şirket Performansı: Şirket performansı, her yılbaşında şirkete
verilen finansal ve operasyonel (pazar payı, ihracat, yurtdışı faaliyetler, verimlilik vb.) hedeflerin, dönem sonunda ölçülmesi ile elde
edilmektedir. Şirket hedefleri belirlenirken, başarının sürdürülebilir
olması, önceki yıllara göre iyileştirmeler içermesi önemle dikkate
alınan prensiplerdir.
• Bireysel Performans: Bireysel performansın belirlenmesinde,
şirket hedefleri ile birlikte, çalışan, müşteri, süreç, teknoloji ve
uzun vadeli strateji ile ilgili hedefler dikkate alınmaktadır. Bireysel
performansın ölçülmesinde, şirket performansı ile paralel şekilde,
finansal alanların dışında da uzun vadeli sürdürülebilir iyileştirme
prensibi gözetilmektedir.
Yukarıdaki esaslara göre belirlenen ve yıl içinde Üst Düzey Yönetici ve Yönetim Kurulu Üyelerine ödenen toplam miktarlar, izleyen
Genel Kurul toplantısında mevzuata uygun olarak ortakların bilgisine sunulur.
Şİrket Bİlgİlendİrme Polİtİkası
Şirketimizin ”Bilgilendirme Politikası”; yasal düzenlemeler, sermaye piyasası mevzuatı ve yayımlanan tebliğlerle belirlenen kurallar
ile Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde yürütülür. Şirketimizce
kamuyu aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda gerekli bilgi
akışının; zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir ve ayrıca düşük
maliyetlerle kolay erişilebilir ve analiz edilebilir olarak sağlanması
amaçlanmıştır.
Ticari sır kapsamında olmaması kaydıyla, talep edilebilecek her
türlü bilginin değerlendirmeye alınması ve kamuya duyurulması
sağlanır.
Söz konusu Bilgilendirme Politikası, gerek kamuya açık toplantıların düzenlenmesi, gerek yatırımcı ve hissedarlarla ilişkilerin yürütülmesi ve gerekse iş ortakları ve müşterilerin bilgilendirilmesi
bağlamında tüm paydaşları kapsayacak şekilde düzenlemeleri
içerir ve ilgili Birimlerin çalışmaları doğrultusunda sürdürülür ve
koordine edilir.
Bu doğrultuda, bağlı bulunduğumuz yerli ve yabancı ortaklarımız
konumundaki Koç Topluluğu ve Fiat (FGA)’ın bu yöndeki politikalarına ve Şirketimizin kurumsal politikalarına uygun olarak düzenlenen bilgilendirme yöntemleri uygulanır.
Şirket Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması ve geliştirilmesinden Yönetim Kurulu’muz yetkili olup, süreçlerin kontrolünden Şirket CEO’su ve Şirketimiz Direktörleri sorumludur.
Şirketimiz, ilgili birim ve bölümleri arasında gerekli bağlantıyı sağlayarak, Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda Bilgilendirme Politikasını uygular. Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda her türlü sunumun hazırlanması, toplantıların düzenlenmesi
ve basın açıklamalarının yapılması Şirketimizce, CEO ve Direktörler düzeyinde takip edilir. Söz konusu bilgilendirme çalışmaları Şirket üst yönetiminin katılımı ile gerek periyodik dönemler itibariyle,
gerekse doğrudan yapılan talepler çerçevesinde düzenlenir.
Yasal düzenlemeler kapsamında, kamunun aydınlatılmasına iliş-
kin açıklama ve duyurular ile haber niteliğinde veya tanıtım amaçlı
açıklamalar belirlenen esaslara uygun olarak Şirketimiz temsilcileri
vasıtasıyla yerine getirilir. Ayrıca paydaşların her türlü menfaati ve
iletişimi kapsamındaki hususlar, ilgili Direktörlükler, Bölümler ve Birimler nezdinde takip edilir ve kayıt altına alınır.
Mevzuatın dışında kalan kamuya açıklanacak bilgilerin, mümkün olan her imkan ve yöntem dahilinde duyurulmasından Şirket
CEO’su yetkilidir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:VIII, No:54
Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği’nin
ilgili hükmü çerçevesinde, kamunun yanıltılmasına yol açmaması,
bilginin gizliliğinin sağlanması ve sair yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydıyla, Şirketimizin meşru çıkarlarının zarar görmemesi amacıyla içsel bilgilerin kamuya açıklanmasının ertelenmesine
karar vermeye CEO yetkilidir. Bu husus haricinde içsel bilgilerin
kamuya ivedilikle açıklanması ve açıklamanın her türlü imkan kullanılarak yapılması yanı sıra her türlü kamuoyu açıklamasının hangi
sıklıkla yapılacağı, toplantıların nasıl düzenleneceği ve basın duyurularının yapılmasına ilişkin ayrıntılar Şirket Yönetimince prosedürel olarak tespit ve tayin edilir.
Şirketimizce Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, sermaye
piyasası düzenlemelerinin takibi ve sermaye piyasası kurumlarıyla
ilişkilerin yürütülmesine ilaveten, hissedar ve yatırımcıların bilgi taleplerinin karşılanması ve pay sahipliği haklarının kullandırılmasıyla
beraber, başta Genel Kurullara ilişkin düzenlemelerden, internet sitesi dahil bilgi akışının sağlanmasına kadar, gerekli koordinasyonun
sağlanması Bilgilendirme Politikamızın temelleri arasında yer alır.
Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Türk Ticaret Kanunu’ndaki hükümler ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri doğrultusunda, Ortaklar Genel Kurulu, yıllık Faaliyet Raporu, periyodik Mali
Tablolar ve Raporlar ile Özel Durum Açıklamaları yanısıra internet
sitesine ilişkin düzenlemeler yasal süreçlere uygun olarak yerine
getirilir. Şirketimizce, ana ortaklarımız yanı sıra, gerek bireysel, gerekse kurumsal yatırımcı ve hissedarlarımıza yönelik uygulamalar
bir bütün içinde ele alınır.
Olağan Genel Kurullarımız, her yıl yasal süreler içerisinde yapılır ve
hissedarlarımızın Genel Kurula katılımı için gereken tüm çalışmalar kayıt altına alınarak yürütülür. Faaliyet Raporlarımız, yasal düzenlemeler çerçevesinde gerek basılı, gerekse internet ortamında
erişilebilir durumdadır. Periyodik Mali Tablo ve Raporlara ilişkin,
SPK tebliğleri ve UMS/UFRS’ye uygun olarak hazırlanan finansal
sonuçlar SPK ve İMKB’ye gönderilerek yayımlanır. Talep eden kurum, kuruluş veya şahıslara ulaştırılması sağlanır.
Ayrıca, SPK’nın Seri:VIII, No:54 sayılı tebliği ile düzenlenen Özel
Durum Açıklamalarına ilişkin bilgilendirmeler, İMKB düzenlemeleri
doğrumtusunda 2010 yılı itibariyle KAP sistemi üzerinden elektronik ortamda gönderi ve bildirimler yapılmaktadır.
Şirketin bilgi verme yükümlülüğü kapsamında, Şirketin sermaye,
yönetim veya denetim bakımından doğrudan veya dolaylı olarak
ilişkide bulunduğu gerçek ve tüzel kişiler ile şirket arasındaki hukuki ve ticari ilişkilerin yürütülmesi mevzuata bağlı olarak düzenlenir.
Şirketin geleceğe yönelik çalışmaları hakkında, “ticari sır” kavramı
ve yasal mevzuat ile sermaye piyasası düzenlemeleri kapsamında
kamuoyu bilgilendirilir.
Yönetim Kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve şirket sermayesinin
doğrudan veya dolaylı olarak, en az %5’ine sahip olan pay sahiplerinin, şirket ile aralarındaki ticari ve ticari olmayan iş ve işlemler,
sermaye piyasası mevzuatına tabi olarak düzenlenir. SPK Tebliğleri kapsamında, ilişkili taraflar ile aktif toplamı veya satış hasılatının %10’unu aşan herhangi bir varlık, yükümlülük veya hizmet
transferi ile Şirketle doğrudan veya dolaylı iş ilişkisi bulunan gerçek
ve tüzel kişiler hakkında, mevzuata tabi olarak usul ve esasler dairesinde, ilgili hususlar ortakların bilgisine sunulur.
Ayrıca, Şirketimizin aktif ve güncel bir internet sitesi mevcuttur.
Şirketimiz web sitesi (www.tofas.com.tr) aracılığıyla, internet sayfasında olması gereken hususlara azami önem gösterilerek bilgilendirme akışı sağlanmaktadır. Söz konusu internet adresinde
Şirketimiz hakkında talep edilebilecek muhtelif bilgilere kapsamlı
140
olarak yer verilmiştir. Söz konusu internet adresimizde yer alan
“yatırımcılarla ilişkiler” ana bölümünde, ilgili alt bölümler yer almaktadır. Bununla beraber, kurumsal yönetim uyum raporu, ticari
hususlar ve şirket Ana Sözleşmesi gibi bilgiler yanı sıra, faaliyet
raporlarımızdan, periyodik finansal raporlara, genel kurul tutanaklarından, hazırlanan analist sunuşlarına kadar, SPK’nın öngördüğü
her türlü bilgiye yine aynı adreste yer verilmekte olup, hissedar
ve yatırımcılarımız ile analistlerin İMKB verilerine ulaşabilecekleri
bir bilgi hattı devreye alınmıştır. Bu doğrultuda Tofaş, www.tofas.
com.tr adresindeki internet sitesini etkin bir bilgilendirme aracı
olarak kullanmayı hedeflemektedir. Şirket internet sitesinde yayınlanarak şirket faaliyetlerindeki gelişmeler hakkında bilgiler içeren
faaliyet raporları, periyodik yatırımcı ve analist sunumları ile ayrıca
aylık olarak model bazında üretim ve satış adetleri, üç ayda bir ihracat tutarları, yıllık olarak ise kapasite ve kapasite kullanım oranları, yatırımlar, istihdam bilgileri hazır olunca şirket internet sitesinde yayınlanarak yatırımcılarımıza şirket faaliyetlerindeki gelişmeler
hakkında bilgi sunulur.
Buna ilaveten, İMKB’ye gönderilen Özel Durum Açıklamaları’ndan,
Şirket sermaye yapısına kadar veriler web sitemizde yer almakta
olup, elektronik ortamda bilgi taleplerini yanıtlamak ve bağlantı sağlanmak üzere yatırımcı kayıt formunu da içeren bir e-mail
([email protected]) adresimiz de mevcuttur. Bu bağlamda, yatırımcılarla ilişkilerin sistematik olarak sürdürülebilmesi, kurumsal
yönetim, hissedar ilişkileri ve borsa bilgilerine kolaylıkla erişilebilmesi ve mali verilerin doğru, eksiksiz ve incelenebilir olması için
gerekli düzenlemelerin yerine getirilmesi sosyal sorumluluk ve etik
kurallara uygun olarak sağlanır. Aynı çerçevede, basın ve yayın kuruluşları yanısıra müşteriler ve menfaat sahiplerinden gelebilecek
soru ve taleplerle ilgili olarak da (bası[email protected]) adresimiz
mevcut olup, ilgili bölüm ve birimlerce takip edilir.
Şirketimizin Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu’nda yer verildiği şekilde, belirtilen hususların yerine getirilmesi “Mali Direktörlük” bünyesindeki ilgili Birimler tarafından sağlanır. Ayrıca, Şirketin
basın ve yayın kuruluşları nezdinde faaliyetleri “Kurumsal İletişim
Direktörlüğü” tarafından yürütülür. İşlerin normal akışı dışında gelen her türlü bilgi talebi, yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde
Şirketin yasal temsilcileri tarafından değerlendirilerek gerekli bilgi
akışı sağlanır.
Kurumsal yatırımcıların ve bireysel yatırımcıların bilgi taleplerinin
karşılanması ve pay sahipliği haklarının kullandırılması doğrultusunda her türlü iletişim aracı kullanılır. Ayrıca, gerek hissedarlarımıza, gerekse analistlere yönelik periyodik fabrika gezileri düzenlenir.
Ayrıca, şirket vizyonumuz paydaş kavramına dayalı olarak belirlenmiş olup, sözkonusu bütün menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren konularda bilgilendirilmekte ve bu yönde gerekli organizasyonlar, bilgilendirme toplantıları, planlı çalışmalar ve gerekli
açıklamalara yer verecek şekilde yapılan düzenlemeler, Şirketimizce yasal mevzuata uygun olarak yürütülmektedir.
Tofaş, Bilgilendirme Politikası’nda “yönetim” ve “iletişim” kavramlarını bir arada ele alarak “kurumsal yönetişim” alanındaki çalışmalarını hissedarları, yatırımcıları ve paydaşlarıyla beraber yerine
getirmektedir.
Genel Müdürlük
Büyükdere Caddesi No:145 Tofaş Han
34349 Zincirlikuyu-İstanbul
Tel : (0212) 275 33 90 (pbx) - 275 29 60 (pbx)
Faks: (0212) 275 39 88 - 275 03 57
Fabrika
Yeni Yalova Yolu Caddesi,
No:574, 16369 Bursa
Tel : (0224) 261 03 50 (pbx)
Faks: (0224) 255 09 47 - 261 13 50
142
Web: www.tofas.com.tr
İstanbul Ticaret Sicili Numarası: 100324

faaliyet raporu 2012

Transkript

Benzer belgeler

başvuru formunu indir

dosyayı indir

Global sorumluluk taşıyan global şirket

Abstract

Danışmanlık Hizmetleri

Yıldızların Yönetimi Zirvesi

Tanrıya planlarından bahset.

KY derecelendirme