Týbbi Yazým Teknikleri Ders Notlarý 2008

Transkript

T.C.
ULUDAĞ ÜNĐVERSĐTESĐ
SAĞLIK HĐZMETLERĐ MESLEK YÜKSEKOKULU
HASTANE BĐLGĐ
YÖNETĐM
SĐSTEMLERĐ
Ders Notları
Bursa, 27 Şubat 2009
Öğr.Gör.Fikret
CEYLAN
Öğr.Gör.Fikret CEYLAN
HASTANE BĐLGĐ YÖNETĐM SĐSTEMLERĐ
DERS NOTLARI
Elinizdeki bu ders notları Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde
çalışan bir tıbbi sekreterin kullandığı programı ve işlemlerini inceleyerek hazırlamış
olduğum bilgilendirme amaçlı bir kaynaktır. Yanlışlarım ve eksiklerim olabileceğini kabul
ediyor ve siz sevgili öğrencilerimin uygulamalarınızda öğreneceğiniz bilgilerle bunları
paylaşarak giderebileceğimi ümit ediyorum.
Ders notlarımın hazırlanması sırasında bana değerli zamanlarını ayırarak yardımcı olan
poliklinik ve klinik sekreteri olarak çalışan arkadaşlarıma, mezun öğrencilerime ve halen
uygulamalarını Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yapan öğrencilerime çok
teşekkür ederim.
U.Ü. SHMYO
2/81
DERS NOTLARI
BÖLÜM I
SAĞLIK BĐLGĐ SĐSTEMLERĐ VE SAĞLIK HĐZMETLERĐNDE ENFORMASYON
SAĞLIK BĐLGĐ SĐSTEMLERĐ
Sağlık hizmetlerinin sunumu yoğun bir enformasyon süreci içerisinde gerçekleşmektedir. Yüksek kaliteli
hasta bakımı her hastanın tıbbi geçmişinin, sunulan sağlık hizmetinin ve hastanın iyileşme durumunun
dikkatli bir şekilde belgelendirilmesini gerekli kılmaktadır. Đdari ve finansal enformasyon hasta bakım
sürecinin etkili bir şekilde sürdürülebilmesi için gerekli hususlardır.
Enformasyon teknolojisi günümüz dünyasında işletme faaliyetlerinin önemli bir yardımcısı olmaya
başlamıştır. Enformasyon teknolojisi işletmelerin aşağıdaki beş amacını desteklemektedir.
1. Verimliliğin geliştirilmesi
2. Maliyetlerin düşürülmesi
3. Karar vermenin geliştirilmesi
4. Müşterilerle ilişkilerin artırılması
5. Yeni stratejik uygulamaların başlatılması
Sağlıkta enformasyon yönetiminin temel fonksiyonu, hastanın durumunun iyileştirilmesi, hastanın güvenliği
ve hastanın performansının geliştirilmesi için verilecek kararlara destek olmaktır. Bütün bunlar hastanın
bakımı, tedavi ve hasta hizmetleri konularında bilgi sahibi olmayı gerektirir. Sağlık enformasyon sisteminin
temel amaçları tıbbi kalite güvencesi ve çıktıların değerlendirilmesi, maliyet kontrolü, verimliliğin
artırılması, yarar analizi, talep tahmini, programlama ve değerlendirme, dış raporların basitleştirilmesi,
klinik araştırma ve eğitimdir.
Sağlık Bilişimi Nedir?
Bilgi teknolojilerini kullanarak sağlık alanında yapılan tanı, tedavi, eğitim, iletişim, veri ve bilgi toplama, veri
ve bilgi işleme, bilgi yönetme, tıbbi karar verme ve bilimsel çözümleme yöntemlerini içeren bir bilim dalıdır.
Sağlık Bilgi Sisteminin Amacı
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık alanında etkin ve verimli bir şekilde kullanımını sağlayarak, erişim
hakları tanımlanmış yetkili kişi ve kuruluşlarca ulaşılabilir, tüm vatandaşları kapsayan, her bireyin sağlıkla
ilgili güncel ve doğru bilgiler ile kendi bilgilerine erişebildiği, doğum ile başlayıp tüm yaşam süresince
oluşan sağlıkla ilgili verilerin tüm ülkeyi kapsayacak sağlık özel ağı üzerinden paylaşılmasıdır.
Şekil 1.1: Sağlık Bilgi Sistemi Veri Toplama ve Değerlendirme süreci
U.Ü. SHMYO
3/81
DERS NOTLARI
Şekil 1.2: Sağlık Bilgi Sistem Ağı
Ulusal Sağlık Sisteminde Bilgi Teknolojilerine Neden Gerek Var?
- Günümüzde dünya, küresel bir bilgi toplumu olmaya doğru gitmektedir.
- Bilginin ve teknolojinin en yoğun kullanıldığı alanlardan biri sağlık sektörüdür.
- Đnternetteki bilgilerin %40 kadarının bu sektörü kapsadığı tahmin edilmektedir.
- Sağlıklı bir yaşam sürmek ve gerektiğinde hızlı ve etkin bir tedavi görmek, artık tüm bireylerin en
doğal beklentisi olmaktadır.
- Ayrıca, en iyi sağlık hizmetinin, yaşanılan yere en yakın ve en çabuk olarak verilmesi, sağlıkhastalık-tedavi bilgilerine kişilerin de kolaylıkla ulaşabilmesi gerekmektedir.
- Toplumun gelir, eğitim ve kültür düzeyi artıkça, talep ettikleri sağlık hizmetinin kalite beklentisi de
artmaktadır.
- Hizmeti sunan kurumların da giderek uzmanlaşarak, çeşitli basamaklardaki bakım hizmetlerinin
entegre, kaliteli, verimli ve kesintisiz bir hizmetler bütünü olarak sunmaları kaçınılmaz olmuştur.
- Modern bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık hizmetlerinin niteliğini, etkinliğini ve verimliliğini
büyük ölçüde arttırabildiği ise açıktır.
Sağlık kuruluşları bilişim sistemlerinden, yönetim hizmetleri, hastalıkların teşhis edilmesi, hekimlerin
hastayla ilgili vereceği kararların desteklenmesi, hemşire ve hekimlerin yapacağı işlerde rehberlik, sinyal
yorumlama, laboratuvar hizmetleri ve hasta yönetimi gibi çok çeşitli alanlarda faydalanılmakla birlikte,
günümüz sağlık hizmetleri sunumunda bilgisayar genellikle üç genel kategoride kullanılmaktadır.
1- Klinik bilgi sistemleri
- Bilgisayar temelli hasta kaydı
- Yardımcı enformasyon sistemleri
- Laboratuvar
- Đlaç
- Radyoloji
- Hemşire enformasyon sistemleri
- Klinik karar destek sistemleri
2- Đdari ve Finansal sistemler
- Elektronik talep süreçleri
- Hasta hesap sistemleri
- Đnsan kaynakları
- Malzeme yönetimi
- Ofis otomasyonu
U.Ü. SHMYO
4/81
3-
DERS NOTLARI
Stratejik karar destek sistemleri
Planlama ve pazarlama
Finansal öngörü
Kaynak tahsisi
Performans yönetimi
Çıktı değerlendirilmesi
Hasta Bakımı ve Sağlık Hizmetleri Yönetiminde Bilgi Teknolojilerinin Kullanılması:
Kapsamlı bir Sağlık Bilgi Sistemi altı öğeyi içermesi gerekmektedir. Bunlar:
1- Hastaların randevusu, kabulü, taburcu işlemleri ve nakli ile ilgili işlemler,
2- Hasta hesapları, fatura ve ücret bordrosu gibi işletme ve finansal sistemler,
3- Đletişim ve ağ uygulamaları ile hemşirelik hizmetleri, yardımcı sağlık hizmetleri alanları gibi
bölümler arasında mesajların iletilmesi ve bu bölümler arasında hasta kabulü, istemlerin izlenmesi
ve bunlara yanıt verilmesinin sağlanması,
4- Eczane, radyoloji ve laboratuvar gibi bölüme özgü sistemler, bölümlerin işletme fonksiyonlarının
idare edilmesi ve verilerin kurumsal veri tabanlarına bağlanması,
5- Hasta verilerini toplamak, saklamak ve yeniden elde etmek için dokümantasyon sistemlerinin
oluşturulması ve bu kategorideki uygulamaların hemşirelik dokümantasyonu için bakım
noktasındaki hasta başı terminallerinden klinik raporları tutan ve depolayan kopyalama
modüllerine kadar kapsaması ve
6- Hekimlere önemli test sonuçları için uyarı mesajları, kullanım kriterleri ve ilaç/ilaç etkileşimi
konusunda veriler içeren; tedavinin klinik yollar ile uyum sağlayıp sağlamadığını kontrol etme
olanağı veren, hastanın tıbbi bakımını planlamada yardım eden alarm ve uyarı sistemlerinin
kullanılması.
Bilgi çağı olarak adlandırılan yeni yüzyılda toplum bilgi toplumu niteliği kazanmaya, fertlerin de bilgi
toplumunun özelliği gereği farklılaşmaya başladığını ve sağlıkla ilgili beklenti ve taleplerinin de değişmeye
başladığını görmekteyiz. Sağlık tüketicilerinin değişen taleplerine cevap verecek olan sağlık sistemleri,
sağlık kuruluşları ve bunların profesyonel yöneticilerinin en önemli kaynağı ve gücü BĐLGĐ olacaktır.
Hastane yöneticilerinin rolü de; bilgiyi toplamak, kullanmak, kısacası bilgiyi yönetmek olacaktır. Bu rolün
gereği gibi oynanabilmesi için bilgisayar destekli hastane bilgi sistemine ihtiyaç vardır.
Hastaneler birden çok fonksiyonun bir arada götürüldüğü kompleks işletmelerdir. Öncelikle hastane bir
işletmedir, daha sonra tıbbi hizmet veren bir kuruluştur, ayrıca otelcilik hizmeti de verirler. Binlerce kalemi
bulunan ilaç ve tıbbi malzemenin yönetilmesi bile başlı başına ayrı bir hizmet olarak anılabilir.
Sağlık Sektörü günümüzde büyük değişim içerisindedir. Hastane yönetimlerinin söz konusu değişiklikleri
algılamaları ve hastanelerini bu doğrultuda yönlendirmeleri her geçen gün daha karmaşık bir hal
almaktadır. Bilgi teknolojileri alanındaki hızlı değişime uyum sağlamanın ve mevcut teknolojilerden
yararlanmanın zorunlu hale geldiği günümüzde daha iyi sağlık hizmeti verebilmek için gerekli bilgi ve
verilerin toplanması, kullanılması ve paylaşılabilmesi ve bilgi üretiminin standart yöntemlerle
gerçekleştirilmesi, üretilen bilgiden en üst düzeyde yararlanmayı sağlamak temel hedefleri olmalıdır.
Bugüne kadar HBYS’nin faydalarından genellikle maddi kazanç kısmı ön plana çıkmış olarak gözükmüş
olsa bile son dönemde, bu sistemlerden elde edilebilecek düzgün ve güvenli verilerin, istatistiki bilgilerin
faydası daha çok ön plana çıkmaya başlamış ve bu bilgilerin hastane yönetiminden başlayarak ulusal
sağlık politikalarını geliştirmeye kadar bir çok aşamada etkili ve verimli bir şekilde kullanılabileceği gerçeği
artık kabul edilmiş durumdadır. Artık esas amaç ham verinin, kullanıma hazır bilgiye dönüştürülebilmesi
olmuştur.
Bilindiği gibi HASTANE BĐLGĐ YÖNETĐM SĐSTEMLERĐ (HBYS), Türkiye’de hem içinde bulunduğumuz AB
entegrasyon süreci nedeniyle hem de Hükümetin, Sağlık alanında uygulamaya koyduğu çeşitli
düzenlemeler ve politikalar gereği, e-Sağlık projesi kapsamı içerisinde son dönemde göz önünde olan ve
son derece önem verilen bir konu halini almıştır.
Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi içerisinde II. ve III. basamak sağlık hizmeti veren sağlık kurumları ile veri
alışverişi, bu kurumların kullandıkları Hastane Bilgi Sistemleri üzerinden gerçekleşmektedir.
U.Ü. SHMYO
5/81
DERS NOTLARI
Hastane Bilgi Sistemleri; genelde yıllık periyotlarla hizmet, bakım vb. satın alma yöntemleri ile hastaneler
tarafından tedarik edilmektedir. Hastanelerin hali hazırda kullanmakta oldukları Bilgi Sistemlerinin, SağlıkNET entegrasyonu sağlayabilmeleri için, kullanılan yazılım üzerinde değişikliklere gitmektedirler.
Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi, Türkiye genelinde sağlık hizmetleri veren kurumların bilgi sistemlerine yönelik
yeni düzenleme ve gereklilikler ortaya çıkarmaktadır.
Türkiye’de Hastane Bilgi Sistemleri, yazılım firması ve hastaneye göre değişiklik arz ettiğinden, tek bir
örnek üzerinden Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi ile karşılaştırma yapılması mümkün değildir.
HBYS Kısa Tanımı:
Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS); özet olarak, bir hastanedeki tüm tıbbi ve idari işlemlerin bilgisayar
ortamında yapılması, her türlü verinin birbirine entegre olarak çalışan çeşitli modüller yardımıyla, farklı
kullanıcılar vasıtasıyla ana bir veri tabanına girilmesi ve gerekli olan tüm çıktıların/verilerin bu veri
tabanından tekrar anlamlı bir şekilde geri alınmasını sağlayan, hastanelere zaman, işgücü kazancı, maddi
kazanç ve en önemlisi düzgün ve güvenilir istatistiki veri/bilgi sağlayan bir yazılımlar bütünü olarak
tanımlanabilir.
HBYS; Hastanelerin, yataklı-yataksız sağlık hizmeti veren kurumlarının ihtiyacı olan, tıbbi, idari ve finansal
bilgi bütünlüğünü entegre bir ortamda sağlayan; kolay erişilebilir ve yönetilebilir bilgi sistemleri bütünüdür.
Hastanelerde kaynakların yerinde kullanılması ve israfın önlenmesi, oluşturulmaya çalışılan kalite ve
standartların tesis edilmesi ve korunması, hastanelerde sunulan sağlık hizmetinin en iyi şekilde
verilebilmesi, gelir ve giderlerin izlenmesi, gelir kaçaklarının önlenmesi, hastane yönetimine verilecek
önemli kararlarda bilgi desteğinin sağlanması, sağlanan bilgi desteğiyle ileriye yönelik doğru hedef
belirlenmesi ve doğru kaynak yönetimi, eksiksiz tıbbi kayıt, muhasebe, depo, ambar, demirbaş kayıtları
tutabilmek amacıyla kullanılan bilgi sistemleridir.
Genel Özellikleri:
- Hasta bilgilerine doğrudan etkin, güvenli ve hızlı olarak erişilir.
- Hastalar için (ayakta tedavi ve yatan) tüm işlemler ve tüm istatiksel değerlendirmeler yapılır.
- Hastanın tüm kayıtlarının tek bir "Dosya No'su" altında toplanarak tıbbi ve finansal arşivleme
gerçekleştirilir.
- Gerek yerel gerek uluslararası hastalık kodlamasına uygunluk sağlar.
- Poliklinik ve kliniklerden tüm laboratuarlara doğrudan tetkik isteğinde bulunulur.
- Masraflar faturalandırılır, masraf denetleme yapılır.
- Faturalama işlemleri muhasebe ile birleşik olarak çalışır.
- Eczane Bilgi Yönetim Sistemi ile tam uyumlu olarak çalışır.
- Hastane için gerek duyulan tüm vezne işlemleri gerçekleştirilir.
- Değişik ölçütlere göre sorgulama imkânı sağlar.
- Çok yönlü raporlama imkânı vardır.
Faydaları:
Bilgi üretim hızı, kalitesi ve miktarı artar.
Bilgi erişim hızı artar. (Mevcut süreden tasarruf)
Karar verme hızı ve güvenilirliği artar.
Maliyetler azalır.
Personel verimliliği artar.
Hasta memnuniyeti arttırılır.
Sağlıkta dönüşüm projesini destekler (Medula, SağlıkNET optimizasyonu.. vb).
Güvenilirdir, hasta haklarını koruyacak şekilde sistematize edilmiştir.
Esnektir; hastane protokol ve kurallarına göre yapılandırılabilir.
Sağlık kurumlarının bütün kaynaklarının (zaman, insan gücü, mal, finans) etkin bir şekilde
kullanılmasına imkân verir.
Gelir/giderlerinin hatasız izlenmesi, kaçakların önlenmesini sağlar.
Verileri hızlı/çağdaş bir ortamda değerlendirerek çağdaş bir yapıya kavuşturur.
U.Ü. SHMYO
6/81
DERS NOTLARI
HBYS Yazılımlarının Taşıması Gereken Özellikler:
HBYS yazılımları, hastane büyüklük ve özelliklerine göre değişmekte olup, taşıması gereken temel
unsurlar ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığı tarafından Yazılım Üreticilerine aşağıdaki yükümlülük ve kabul
şartlarının yerine getirilmesi öngörülmektedir:
1. Hastane Bilgi Sistemi yazılımları, kabul aşamasında, Sağlık Bakanlığı’nda yer alan Ulusal Sağlık Bilgi
Sistemi Test Sunucusuna örnek veri gönderebilmeli ve sunucudan cevap mesajı alıp, yazılım içerisinde
işleyebilmelidir.
2. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan Sağlık Kodlama Referans
Sunucusunda yer alan sistem ve tablo içeriklerini kullanmalıdır.
3. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Kodlama Referans Sunucusunda yer alan sistem ve tablo
içeriklerindeki güncellemeleri takip etmeli, en geç 7 gün içerisinde gerekli değişikliklere adapte
olabilmelidir.
4. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Bakanlığı tarafından Hastanelerden toplanması amacıyla oluşturmuş
olduğu Minimum Sağlık Veri Setlerini arayüz formlarında ve veri tabanında tanımlamış ve tasarlamış
olmalıdır.
a. Hastane Bilgi Sistemleri, Minimum Sağlık Veri Setleri içerisinde yer alan veri elemanlarını, Ulusal Sağlık
Veri Sözlüğünde açıklandığı ve formatının belirlendiği şekilde formlarında ve veri tabanında tanımlamış ve
tasarlamış olmalıdır.
b. Hastane Bilgi Sistemleri, Minimum Sağlık Veri Setleri içerisinde yer alan veri elemanlarını, Ulusal Sağlık
Veri Sözlüğünde açıklandığı şekilde doğrulama ve zorunluluk durumlarına göre kontrol etmelidir.
5. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Bakanlığı tarafından Hastanelerden toplanması amacıyla oluşturduğu
ve ortalama yılda bir defa güncellenecek olan Minimum Sağlık Veri Setlerinin güncellemelerini takip
etmeli, en geç 60 gün içerisinde gerekli değişiklikleri yapabilmelidir.
6. Hastane Bilgi Sistemleri, Minimum Sağlık Veri Setleri çerçevesinde veri tabanında topladığı verileri,
Bakanlığın ilan ettiği HL7 V.3 mesaj standardına göre Sağlık Bakanlığı’na gönderebilmelidir.
7. Hastane Bilgi Sistemleri, gelen hastanın daha önceki Elektronik Sağlık Kayıtlarını, HL7 V.3 mesaj
standardına göre Sağlık Bakanlığı’ndan talep edebilmeli ve Bakanlığın gönderdiği HL7 V.3 mesajını
alabilmelidir.
8. Hastane Bilgi Sistemleri, Merkezi Hastane Randevu Sistemi’ne hekimlerin çalışma cetvellerini
gönderebilmeli, önceden gönderilmiş olan cetvelleri güncelleyebilmeli/iptal edebilmeli, randevu sistemi
tarafından kendilerine atanmış olan randevuları alarak HBS’ye entegre edebilmeli ve gerçeklesen
randevulara ilişkin bilgileri ise MHRS’ye iletebilmelidir.
Sağlık-NET PROJESĐ
Sağlık Bakanlığı Sağlık-NET Projesi ile, Türkiye çapında tüm hastanelerde ortaya çıkacak bilgileri kendi
sunucusunda tutmayı ve uzun vadede gerektiğinde bu bilgileri hastanelerle paylaşmayı amaçlamaktadır.
Sağlık-NET, sağlık kurumlarında üretilen her türlü veriyi, doğrudan üretildikleri yerden, standartlara uygun
şekilde toplamayı, toplanan verilerden tüm paydaşlar için uygun bilgiler üreterek sağlık hizmetlerinde
verim ve kaliteyi artırmayı hedefleyen, entegre, güvenli, hızlı ve genişleyebilen bir bilgi ve iletişim
platformudur.
Proje ile Türkiye çapında tüm vatandaşların doğumdan ölüme kadar ve ölüm sonrasında tüm sağlık
bilgilerinin güvenli bir şekilde tutulduğu bir havuz oluşturulmaktadır. Birçok durumda hastayla ilgili bilgilere
anında erişilememesinin hasta hayatını tehlikeye soktuğu gerçeği göz önüne alındığında, projenin önemi
çok net biçimde ortaya çıkar. Sağlık-NET Projesi sayesinde bundan böyle hastalar bir hastaneye
müracaat ettiğinde Türkiye`nin herhangi bir noktasındaki bir başka hastanede daha önce gördükleri tedavi
ve aldıkları hizmetlerle ilgili bilgilere anında ulaşılabilecektir. Tanı, tahlil ve tetkik bilgilerinin hasta
mahremiyeti çerçevesinde paylaşımı ile hekimler ve sağlık kurumlarının hastaya ait sağlık verilerine
U.Ü. SHMYO
7/81
DERS NOTLARI
erişimi sağlanacak, vatandaşların hastanede daha kısa sürede daha iyi hizmet almasına imkân
tanınacaktır. Proje ayrıca bakanlığın hastanelerden elde edilecek verilerden istatistiksel sonuçlara
ulaşmasını, hangi bölge ve illerde hangi hastalıklar yaygın, ölüm oranları nerelerde yüksek gibi birçok
saptama yapabilmesini ve bu verilere göre düzenlemelere gitmesini de mümkün kılacaktır. Yapılacak
analiz çalışmaları ile koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinin etkinliği artırılacaktır. Sağlık-Net uzun
vadede uluslararası alanda da yabancı hastanelerle bağlantı halinde olunmasına imkân tanıyacaktır.
GENEL SAĞLIK SĐGORTASI (GSS) MEDULA SĐSTEMĐ
(Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Geri Ödeme Sistemi)
MED(ikal) ve ULA(k) kelimelerinden oluşturulmuştur.
- GSS ile hastaneler arasında
* fatura bilgisini elektronik olarak toplamak
* geri ödemesini gerçekleştirmek için oluşturulmuş bütünleşik sistemdir.
MEDULA 14 Ağustos 2006 tarihinde Sağlık Bakanlığı hastaneleri ile GSS arasındaki iletişim standardı
olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanmıştır.
GSS MEDULA sisteminin ikinci versiyonu, 1 Eylül 2006 tarihinde başlatılan versiyon üzerine, GSS
Yönetmelik çalışmalarına paralel olarak geliştirilmiştir. Sistem, Sağlık Bakanlığı hastaneleri, üniversite
hastaneleri, özel hastaneler ve tan/tedavi merkezleri tarafından kullanılmaktadır. Sosyal Güvenlik
Kurumunca yütürülen hasta muayene, tetkik ve tedavilerinin ödemeye esas işlemlerinin elektronik ortamda
sisteme alınmasını sağlayan ve bu elektronik bilgi yardımıyla ödemesini sağlayan MEDULA yazılımının
yeni versiyonu hazırlanmıştır (SGK Medula 3.0 Versiyon).
GSS Medula Sistemi, Java teknolojileri ile hazırlanmış olup, IBM Websphere Application Server üzerinde
sunulmaktadır. Web servislerine gerçek (production) ortamda ulaşım protokolü HTTPS’dir (SSL).
MEDULA kapsamında bir hastanın tüm
sağlık hizmeti kullanımlarını takip etmek
mümkündür.
Öte yandan yine MEDULA aracılığı ile
sağlık hizmet kullanımını hem hasta
hareketleri hem de verilen hizmetlerin
içeriği
açısından
yönlendirmek
mümkündür.
01.01.2009 tarihinden itibaren alınacak
takip numaraları Medula’nın yeni versiyon
yazılımına göre yapılacağından, yeni
versiyonun yazılım firmaları tarafından
uygun hale getirilmesi sağlanmaktadır.
Şekil 1.3: Medula diyagramı (Üstte) Şekil 1.4: GSS Sağlık Sistemi Medula Sistem Bileşenleri
U.Ü. SHMYO
8/81
DERS NOTLARI
TARĐHSEL GELĐŞĐM
Sağlık bilgi sistemleri ilk olarak 1960’ların başında az sayıda hastanenin ücret bordroları ve hasta
hesapları gibi bazı seçilmiş idari operasyonların otomatikleştirilmesi ile başlamıştır. Bu sistemler
hastaneler tarafından kiralanan analist ve bilgisayar programcıları tarafından gerçekleştirildi ve büyük ve
pahalı merkezi ana bilgisayarlar kullanıldı. Birkaç sistem geliştirilerek taburcu edilen hastaların takibinde
kullanılmak üzere yatan hastaların tıbbi kayıtlarını saklamak için bir elektronik depolama sistemi
oluşturuldu. Bu ilk hastane otomasyon sistemleri kullanıcıların bilgisayar dosyalarına verileri giremediği
dizi süreçleme sistemleri idi.
1970’lere gelindiğinde finansal ve klinik uygulamalara yönelik entegre veri tabanları oluşturmak için
çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu dönemde daha çok taburcu analizleri ve istatistik üzerine
yoğunlaşılmıştır. 1970’li yılların sonundan 1980’lerin ortalarına kadar sağlık hizmeti sunucuları arasında
kişisel bilgisayar kullanımı artmıştır. Yazılım şirketleri laboratuvar, röntgen ve eczane gibi hastane
bölümleri için paket programlar üretmeye başladılar. Bu dönemde sağlık sektörüne yönelik yazılımlar
önem kazanmaya başlamıştır.
1980’lerin ortasında 1960 ve 1970’lerin büyük anabilgisayarlarının kapasitelerine eşit veya onları aşan
bilgisayar gücü ve depolama kapasitesine sahip masa üstü araçlardan oluşan ucuz ve güçlü kişisel
bilgisayarların (Personel Computers-PCs) gelişmesiyle bilgisayar alanında bir devrim meydana geldi. Bu
dönemdeki ikinci büyük avantaj bir merkezden dağıtılan bilginin paylaşılması için kişisel bilgisayarlar ve
büyük sistemlerin birlikte çalıştığı elektronik veri ağlarının gelişmesidir. Sağlık hizmetleri alanına giren
yazılım işletmelerinin sayısındaki artış ve donanım ürünlerinin daha gelişmesi hem klinik hem de
yönetimsel işlevlerde kullanılabilir olmasını sağladı.
1990’lı yılların ortalarından günümüze kadar olan dönemde hastane bilgi sistemlerindeki gelişmeler ağ ve
bilgisayar teknolojisindeki ilerlemelerle daha etkili ve daha az maliyetle gerçekleşmeye başlamıştır. Bu
dönemdeki gelişmeler internetin ve The World Wide Web (www)’in oluşturulması, güvenilir ve ölçülebilir
hizmetlerin gelişmesi, kişisel bilgisayarların küçük maliyetlerle elde edilebilir hale gelmesi, yazılım gelişim
modelinin tanıtılması, bedava internet ağ tarayıcısının olması ve veri yönetim araçlarının son kullanıcılara
yansıtılmasıdır.
Ülkemizde de her türlü alanda olduğu gibi sağlık alanında da bilgi teknolojileri gelişmeleri takip edilmekte
ve kullanılmaktadır. Bu konuda alt yapı ve üst yapı çalışmalarına büyük önem verilerek çağdaş hizmet
sunma yolunda önemli adımlar atılmaktadır. Özel kurum ve kuruluşlar, bilgisayar yazılım ve teknoloji
firmaları yanında kamu kurum ve kuruluşları da çalışmalara öncülük edebilecek düzeyde faaliyetlerini
sürdürmektedir.
Örneğin Sağlık Bakanlığı, sağlıkta elektronik dönüşüm çalışmalarında yeni bir proje hazırlamıştır. Teletıp
projesi ile Bakanlık, Görüntü Arşivleme ve Đletişim Sistemi (PACS) aracılığıyla çağın gereği hızlı ve verimli
veri alışverişi, hasta verilerine ihtiyaç duyulduğu anda kabiliyetine ve hizmet kalitesinde sağlamayı
hedeflemektedir. Taşradaki hastaların tomografi ve röntgenleri internet üzerinden büyük şehirlere
gönderilerek uzman doktorlara inceletilecek, küçük illerde yaşayan hastalar, teşhis ve tedavi için artık
büyük şehirlere gitmek zorunda kalmayacaktır. Tanı, tedavi ve önleyici hekimlikte devrim niteliği taşıyan
bu proje ile birbirinden uzak mekanlar arasında, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak, tanısında güçlük
çekilen konularda tıbbi konsültasyon talep eden hastaneler, bu hizmeti seçilen hastanelerden elektronik
ortamdan alabileceklerdir.
Đlk etapta 14 devlet hastanesinde uygulamaya başlayacak olan proje, özellikle radyoloji ve patoloji
alanındaki sağlık hizmeti sunumunu iki kat hızlandıracak. Elektronik ortamın veri alışverişinde kullanılması
bazı branşlardaki uzman doktor eksikliğine kısmen de olsa çözüm teşkil edecek. Farklı hastanelerdeki
uzman doktorların birbirine danışma olanağı da artırılmış olacaktır.
U.Ü. SHMYO
9/81
DERS NOTLARI
HASTANE BĐLGĐ YÖNETĐM SĐSTEMLERĐNE ÖRNEKLER (*)
1- 3C Med Hastane Otomasyon Programı
3C Bilgi Đşlem Ltd.Şti. tarafından hazırlanan Hastane
Otomasyon Sistemi, Đktisatçı, Đşletmeci, Eğitimci, Hastane
Yöneticisi, Doktor ve Bilgisayar Mühendislerinden oluşan bir
ekip tarafından gerçekleştirilmiştir. Modüler bir yapıya sahip
olan sistem tek kullanıcılı PC’lerde amaca hizmet
edebilmenin yanı sıra her birime uygulanabilmekte, aynı
zamanda (NT, Novel, DOS) işletim sistemleri üzerinde de
çalışmaktadır.
Program Modülleri:
Hasta Takip, Randevu, Poliklinik, Tetkik, Tahsilat, Yatan
Hasta, Ameliyathane, Stok Takip, Eczane, Satın Alma,
Muhasebe, Yönetim.
Not: 3C açılımı – Computer Cordium Communication
Şekil 1.5: 3C Med programı giriş ekranı
2- MARS (Medical Archiving and Research System)
Tıbbi Bilgi Odaklı Otomasyon Çözümü (Hitit Bilgisayar Yazılımı)
Programın temel hedefi Klinik Đşlemler sırasında detaylı ve doğru “Tıbbi” veriler toplamak. Bu verileri Klinik
işlemler ve araştırmalarda kullanmak. Klinik işlemlerin tüm aşamalarında hasta dosyasına bilgisayar
ortamında erişim ve Araştırmalar için gerekli dosyaların belirlenmesi ve içeriklerinin görüntülenmesi.
Klinik Đşlemler bölümünde detaylı tıbbi veriler içeren hasta dosyaları, randevu yönetimi, laboratuvar ve
görüntüleme entegrasyonu, hastane yönetim sistemi ile entegrasyon; Araştırma Veri Tabanı bölümünde
araştırmacıların uzmanlık alanlarında detaylı veri toplamasına imkan tanıyan “Özel Form” desteği, Uluslar
arası ICD/CPT kodlamaları, kapsamlı dosya arama olanakları ile tez ve makaleler için gerekli tüm verilere
çabuk erişim imkanları hazırlanmıştır.
Şekil 1.6: Mars programında Epikriz rapor ekran görüntüsü
(*) Programların ekran görüntüleri ve açıklama bilgileri ilgili kuruluşların web sayfalarından alınmıştır.
U.Ü. SHMYO
10/81
DERS NOTLARI
Mars Hastane Otomasyonunda ana başlıklar:
Bütünleşik Hasta Dosyası, Hasta Bilgileri Sorgulama, Randevu ve Kabul Đşlemleri, Görsel Tetkik Đşlemleri,
Laboratuvar Đşlemleri, Sistem Yönetim Đşlemleri, Güvenlik.
3- Meddata Entegre Hastane Otomasyonu
Meddata Hastane Otomasyonu dünyanın en gelişmiş veritabanı olan Oracle
Workgroup Server ile size veri kaybınız olmadan işletmedeki çalışmalarınızı
takip etme imkanı sunmaktadır. Çoklu kullanımın getirdiği veri çalışmalarından
sistem etkilenmemektedir. Veri yoğunluğunun artması sorgulama hızını
etkilemez.
Programın Modülleri:
Yönetim/Supervisor, Hasta Kabul, Hasta Yatış, Ön Muhasebe, Kurumlar-Đcmal,
Stok-Eczane, Servisler, Laboratuvar, Arşiv, Radyoloji, Poliklinik
4- Karmed Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri
Temel projesi Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri olan; Kardelen Yazılım Bilgisayar Mühendislik Sanayi
Ticaret Limited Şirketi, 2001 yılında sağlık sektöründe alışılagelen karmaşık, kullanımı zor, güncelleme ve
veri tabanı sorunlarına yeni çözüm önerileri getirmek amacıyla kurulmuştur. Kurulum aşamasında çalışan
personelin gençi yetenekli, takım çalışmasına ve yeniliklere açık insanlardan oluşmasına gayret gösteren
şirketimiz aynı hassasiyeti artan iş tecrübesi ve müşteri memnuniyeti ile birlikte göstermeye devam
etmektedir.
HBYS projelerimizde amaç, var olan ürünlerin geliştirilmesi, günümüzdeki teknolojileri desteklemesi,
müşteri ihtiyaçlarına hem fonksiyonellik açısından hem de davranış (hız, verimlilik, güvenlik) açısından
daha iyi cevap vermesi olarak özetlenebilir. Ayrıca, hastanelerimizde yaşanan kayıt kuyruklarının önüne
geçmek, mevcut teknolojiyi geliştirerek hekim ve hasta açısından işlevsel hale getirmek, Sağlık
Bakanlığının uygulamaya koyduğu Sağlık.Net projesinin kullanabilirliğini arttırmaktır.
Program Modülleri:
Tıbbi Modüller:
Akıllı Kart Bilgi Sistemleri
Randevu
Aile Hekimliği Bilgi Sistemleri
KarMED Mobile-Pocket PC
Görüntü Đşleme ve Đletim Sistemi
Laboratuvar Bilgi Sistemi
Medula Kan Bankası Radyoloji Bilgi Sistemi Hasta Kayıt Kabul
Poliklinik
Servis
Eczane
Ameliyathane ve Doğum
Diyetisyen ve Đaşe
Danışma
Psikometri
Denetim Serbestlik
Finansal ve Yönetimsel Modüller:
Kurum Bilgi Paneli
Kiosk
Hasta Sıra Takip ve Bilgilendirme
Cihaz Takip Modülü
Döner Sermaye
Satın Alma
5- Hipocrat Hastane Otomasyon Sistemi
(Hospital Information Planning, Organization, Coordination, Research and Advanced Technology)
Bir sağlık kurumunun yönetsel, tıbbi ve mali konulardaki tüm bilgilerini bütünleşik bir yapı içinde ele alan,
kullanımı kolay, açık esnek ve gerçek zamanlı bir yazılımdır.
Hipocrat hastane otomasyon yazılımı, Anadolu Üniversitesi Bilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi
tarafından hazırlanmıştır. 1991 yılında Mediko Sosyal Öğrenci Hastanesinde (şimdiki adıyla Osmangazi
Ünv. Tıp Fakültesi) geliştirilmeye başlanmış, 1993 yılında bitirilmiştir. Günümüzde birçok hastanede
kullanılmaktadır. Unix işletim sistemi üzerinde Đnformix veri tabanı ve Đnformix-4GL ile geliştirilmiş bir
yazılımdır. Hipocrat modüler yapısıyla polikliniklerden bütün hastanelere kadar tüm otomasyon
ihtiyaçlarına yanıt verebilecek esnekliktedir.
Hipocrat’ın içeriği Sağlık Hizmetleri Modülleri ve Đdari Modüller olmak üzere ikiye ayrılır.
Sağlık Hizmetleri Modülleri: Hasta Kabul, Vezne, Servis, Poliklinik, Laboratuvar, Radyoloji, Hasta Yatış,
Ameliyathane, Eczane, Acil
Đdari Modülleri: Hastane Tanıtım, Muhasebe, Bütçe, Personel, Tahakkuk, Döner Sermaye, Malzeme,
Nöbet, Đstatistik, Diyet ve Đaşe.
U.Ü. SHMYO
11/81
DERS NOTLARI
Şekil 1.7: Hipocrat Hastane Otomasyon Sistemi Varlık Diyagramı
6- Sarus Hastane Otomasyonu
®
Sarus Framework teknolojisi kullanıcı tarafında sıfır kurulum anlamına gelen, sadece Internet Explorer
6.00 ve üzeri bir tarayıcı gerektiren bir teknoloji kullanmaktadır. Bu şekilde mevcut modüllerin geliştirilmesi
sırasında ortaya çıkabilecek muhtemel bakım sıkıntıları ortadan kaldırılmış olmaktadır. Modül eklenmesi
ve ölçek genişletilmesi gibi durumlar kolaylaştırılmıştır.
%100 web tabanlı, n-katmanlı mimarisi ve XML web servisleri ile geliştirilen ve gelecek 10 yılın
teknolojisini içinde barındıran Sarus®, hastanenizin ihtiyaç duyduğu karmaşık iş modellerine süratli ve
kesin çözümler sunabilmektedir.
®
Sarus Framework tüm eklentilerle (PACS, KĐOSK, LCD, PDA, LIS, vb.) sorunsuz bir şekilde
entegrasyonu sağlamaktadır.
Program Modüller:
Tıbbi Modüller
Ameliyathane Danışma
Diet
Diş
Diyaliz
Eczane
Hasta Arşivi
Hasta Takip
Hemşire Bilgi Sistemi Kan Bankası Kayıt Kabul
Laboratuvar
Nükleer Tıp
Poliklinik
Radyoloji
Randevu Yöntemi
Sağlık Kurulu Tetkik Tedavi
Tıbbi Kayıt ve Arşivleme
Yatan Hasta
Mali&Đdari Modüller
Bütçe Yönetimi Cihaz Takip
Demirbaş
Depo Ambar Faturalama
Hastane Yönetimi
Hesap Planı
Đstatistik
Muhasebe Fişi Personel Yönetimi
Satın Alma
Teknik Servis
Vezne
7- Metasoft Hastam Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Metasoft Hastam Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) yazılımı, hastanelerdeki tüm iş süreçlerinin
tamamını karşılamakta olup, son teknolojiyi kullanan, öğrenimi kolay, mödüler yapıda ve güvenilirdir.
Metasoft Hastam Hastane Bilgi Yönetim Sisteminde kullanıcı grupları oluşturularak ayrıntılı yetkilendirme
yapılabilmektedir. HYBS sistemimiz Windows ortamında istemci - sunucu mimarisinde çok kullanıcılı
olarak tasarlanmıştır. MS SQL veri tabanı üzerinde çalışmakta olup, Oracle veri tabanı üzerinde
çalışmalarımız devam etmektedir.
U.Ü. SHMYO
12/81
DERS NOTLARI
Şekil 1.8: Metasoft programı Hasta Kabul giriş ekranı görüntüsü
Program Modülleri:
Danışma
Yatan Hasta
Randevu Đşlemleri
Depo, Ambar ve Demirbaş
Sağlık Kurulu
Đstatistik ve Resmi Rap.
Radyoloji
Cihaz Takip
Hasta Kayıt / Kabul
Hemodiyaliz
Doğum ve Ameliyathane
Vezne
Satın alma
Kan Merkezi
Eczane
Ayakta Tedavi
Laboratuvar
Anestezi, Reanimasyon
D.Sermaye,
Fat.ve Muh.
Yiyecek Üretim ve Takip
Acil Servis
Personel ve Sicil
8- Alpdata Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Devlet ve Özel Hastanelerin otomasyonları için çözüm sunmakta olan Hastane Bilgi Yönetim Sistemi; bir
hastanenin ihtiyaç duyabileceği T.C. Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği Hastane Bilgi Sistemleri Alımı Çerçeve
Đlkelerine uygun bir yazılımı içeren bir otomasyon sistemidir.
Program Modülleri:
Bir hastanedeki tüm tıbbi ve idari işlemlerin bilgisayar ortamında yapılması, her türlü verinin birbirine uyum
sağlayarak çalışan çeşitli modüller yardımıyla, farklı kullanıcılar vasıtasıyla ana bir veri tabanına girilmesi
ve gerekli olan tüm çıktıların bu veri tabanından tekrar anlamlı bir şekilde geri alınmasını sağlayan
bütünleşmiş modüllerden oluşur.
Hasta Kayıt-Kabul
Poliklinik
Tetkik-Đstem
Servis – Yatan Hasta LIS (Lab. Bilgi Sistem)
Eczane
Ameliyathane Acil
Hemodiyaliz
Kan Merkezi
Ağız ve Diş Sağlığı
Raporlama
Yatan Hasta Yemek Takip & Diyet
Cihaz Takip
Đdari Modülleri
Vezne
Faturalama
Performans
Sağlık Kurulu
Randevu
9- ĐnterMedia Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Her ölçekteki hastane için geliştirilmiş, profesyonel tasarımı ve kolay kullanımı ile benzersiz bir Hastane
Bilgi Yönetim Sistemi...
Hastane yönetiminin ne denli zorluklar içerdiğini gayet iyi biliyoruz; interMEDIA Hastane Otomasyonu, tüm
bu zorlukları ve bunların üzerinizdeki baskılarını azaltmak üzere tasarlanmıştır.
-Đnternet Explorer kullanmaksızın internet üzerinden son derece hızlı çalışabilme
-Çok büyük networklerde bile sorunsuz ve çok hızlı çalışabilme
-Dünyanın en iyi veritabanı olan SQL Serverda çalışma
-Son derece gelişmiş yetki sistemi ile yapılan her işlem kontrol altında
U.Ü. SHMYO
13/81
DERS NOTLARI
Şekil 1.9: ĐnterMedia programı hastane modülü ekran görüntüsü
10- Fonet Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
FONET HBYS; Kamu Hastaneleri ve Özel Sağlık kurumlarının ihtiyacı olan idari, tıbbi ve finansal bilgi
entegrasyonunu sunan; organizasyon etkinliğini arttıran, bu sayede kolay yönetilebilir bilgi bütünlüğü
oluşturan otomasyon sistemidir.
FONET HBYS, yüksek teknolojisi, güvenilir, esnek, yönetilebilir, hızlı ve kolay kullanımlı yapısı ile
kurumunuzun tüm bilgi sistemi ihtiyaçlarını karşılar. Microsoft. Net, Oracle Veritabanı ve Web Teknolojileri
ile N- katmanlı olarak geliştirilmiştir. Modüler altyapısı sayesinde değişen kullanıcı ihtiyaçlarına çok kısa
sürede cevap verebilmektedir. HL7 desteği sayesinde, diğer veritabanlarıyla veri alışverişi
yapılabilmektedir. Gerek kurum içi, gerekse kurum dışındaki sistemler (Medula, Sağlık-NET,Tele Tıp,
MHRS vb..) ile tam entegrasyon sağlamaktadır.
Tıbbi Modüller:
Danışma Modülü
Hasta Kayıt / Kabul Modülü
Poliklinik Modülü
Hasta Yatış
Servis Hasta Takip ve Çıkış Đşlemleri Eczane Modülü
Laboratuar Bilgi Sistemleri (LIS)
Radyoloji Bilgi Sistemi (RIS)
Hemşirelik Bilgi Sistemi Modülü
Ameliyathane Modülü
Ağız ve Diş Sağlığı Modülü
Hemodiyaliz Modülü
Sağlık Kurulu Modülü Kan Merkezi Modülü
Diyet Modülü VTYS Modülü Organ ve Doku Bağış Modülü
Yetkilendirme Modülü
Sağlık-NET Modülü
Đdari ve Mali Modüller:
Vezne Modülü
Satın Alma Bilgi Yönetim Sistemi Modülü
Ambar Stok ve Demirbaş Đşlemleri Modülü
Döner Sermaye ve Muhasebe Modülü
Fatura ve Finans Đşlemleri Modülü
Personel Sicil ve Maaş Đşlemleri Modülü
Đstatistik ve Raporlama Đşlemleri Modülü
Tıbbi Kayıt ve Arşiv Modülü
Cihaz Takip Modülü
SMS Bilgi Đletim Modülü
Kalite Yönetim Modülü
Evrak Takip Modülü
Teknik Servis Yönetim Modülü
U.Ü. SHMYO
14/81
DERS NOTLARI
11- AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, Java programlama dili ile geliştirilmiş, J2EE standartlarına
uygun, hem tek hem çok katmanlı olarak işleyebilen teknik altyapıya sahip bir uygulama olup, işletim
sistemi, veri tabanı ve uygulama sunucusundan bağımsız olarak işleyebilir. AviCenna kullanan
hastanelerde, hastanenin sahip olduğu tüm üniteler, servisler, odalar, yataklar, ameliyathaneler kırılımlı bir
şekilde tanımlanır ve tüm medikal ve mali işlemler bu kategorizasyon yapısına uygun olarak yapılandırılır.
Uluslararası HL7 standardı ile hastane içerisindeki diğer yazılım ve donanımlarla haberleşir. Tıp alanında
uluslararası kabul görmüş standartları (ICD-10, SNOMED, ATC, GMDN, vb) destekler. Đlk olarak AR-GE
çalışmaları 1990 yılında Ankara Ünv. Tıp Fakültesi Đbn-i Sina Hastanesinde yapılmıştır. Geliştirilen
yazılım, başta TIP olmak üzere birçok alanda zirveye çıkmış ünlü bir bilgin olan Đbn-i Sina’nın Latince
karşılığı olan AviCenna ismi ile sağlık sektöründe önemli bir marka haline gelmiştir. AviCenna Sunucu
işletim sistemi platformunda Windows, Linux ve Unix desteğine sahiptir.
AviCenna Hastane Đşletme Platformu:
Hasta Kayıt, Kabul ve Dosya Takip
Yatan Hasta
Eczane
Kan Bankası
Radyoloji Bilgi Sistemi (RIS)
Medikal Finans Yönetimi
Karar Destek ve Đstatistik Sistemi (MIS)
Süreç Yönetim Sistemi
Poliklinik
Ameliyathane
Hemodiyaliz
Laboratuvar Bilgi Sistemi (LIS)
Patoloji
Kardiyoloji Klinik Bilgi Sistemi
Doküman Yönetimi ve Arşiv Sistemi
e-Provizyon Sistemi
e-Fatura Sistemi
Şekil 1.10: AviCenna programı UÜTF Klinik BĐM menüsü ekran görüntüsü
U.Ü. SHMYO
15/81
DERS NOTLARI
BÖLÜM II
AVĐCENNA HBYS PROGRAM TANITIMI
AVĐCENNA HASTANE ĐŞLETME PLATFORMU
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, Java programlama dili ile geliştirilmiş, J2EE standartlarına
uygun, hem tek hem çok katmanlı olarak işleyebilen teknik altyapıya sahip bir uygulama olup, işletim
sistemi, veri tabanı ve uygulama sunucusundan bağımsız olarak işleyebilir.
AviCenna kullanan hastanelerde, hastanenin sahip olduğu tüm üniteler, servisler, odalar, yataklar,
ameliyathaneler kırılımlı bir şekilde tanımlanır ve tüm medikal ve mali işlemler bu kategorizasyon yapısına
uygun olarak yapılandırılır.
Gelişmiş kullanıcı asılama ve yetkilendirme mekanizması sayesinde kullanıcıların ve kullanıcı gruplarının
sistemdeki her bir modüle, ekrana ve ekranlar içerisindeki tüm bileşenlere erişim hakları ayarlanır.
Sistemdeki her kayıt öncelik ve gizlilik koduna sahiptir. Bilgilere erişim, gizlilik seviyesine göre kısıtlanır.
Đşlemlerin önceliğini AviCenna yönetir.
Birden fazla şubeye sahip hastanelerin her şubesi ayrı ayrı tanımlanarak dağınık ve merkezi yapıda
işletim olanağı sağlanır. Çoklu şubeli hastanelerde ise verilerin konsolidasyonuna imkan verir.
AviCenna HBYS, uluslararası HL7 standardı ile hastane içerisindeki diğer yazılım ve donanımlarla
haberleşir. Tıp alanında uluslararası kabul görmüş standartları (ICD-10, SNOMED, ATC, GMDN, vb.)
destekler.
Hastanın hastaneye kabulünden taburcu olmasına kadar yürütülen süreçlerin tamamı AviCenna sistemi
tarafından otomasyon altına alınır.
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi kapsamında yer alan medikal, finansal ve yönetimsel modüller
ile kurum içindeki tüm süreçlerin takip edilebilmesi sağlanmakta ve personelin omuzlarındaki yük
hafifletilerek kolay işletilebilir, takip edilebilir, verimli ve kârlı bir organizasyon için alt yapı sağlanmaktadır.
Hastane kaynaklarının daha verimli kullanılabildiği, hizmet kayıplarının en aza indirgendiği, kârlılığın
arttırılarak hastanenin mali açıdan geliştirilmesini sağlayan medikal, finansal ve yönetimsel modüllerin aynı
firma tarafından üretildiği ve tam entegre çalışarak bir çözüm olmaktadır.
AviCenna Sunucu işletim sistemi platformunda Windows, Linux, Unix desteğine sahiptir. Donanım
platformunda ise Itanium, Xeon ve RISC mimarideki işlemciler ile uyumlu çalışabilmektedir. Ayrıca çok dilli
yapı (multilanguage) ve farklı para (multicurrency) birimleri desteği bulunmaktadır.
Ülkemizde tedavi hizmeti sunan kamu, üniversite ve özel sektör bağlantısı bulunan her türlü kurum ve
kuruluşun ihtiyaçları doğrultusunda modüler ve parametrik bir yapıyla tasarlanan AviCenna, müşteri
isteklerine göre kolayca düzenlenebilmektedir.
Mevzuat değişiklikleri veya yeni uygulamalar en kısa sürede mevcut sisteme entegre edilmektedir.
PROGRAMIN KULLANILMASI VE MODÜLLER
1. Programa Nasıl Girilir?
Kullanıcılar AviCenna uygulaması başlayabilmek için masaüstünde tanımlanan AviCenna kısayoluna çift
tıklamalıdırlar. Karşımıza gelen ekranda öncelikle Kullanıcı Adı ve Şifresi tanımlanması gerekmektedir.
Sisteme bağlanabilmek için kullanıcıların bir kullanıcı adı ve şifreye sahip olması gerekir. Kullanıcı adı ve
şifreniz sistem sorumlusu tarafından iletilecektir.
U.Ü. SHMYO
16/81
DERS NOTLARI
Şekil 2.1: AviCenna Programı Hastane Bilgi Yönetim Sistemi giriş ekranı
2. AviCenna Standart Araç Çubuğu
1 Sorgu Gir: Sistemde kayıtlı verilerin kriterlerini belirlemek amacı ile ekranın boşaltılmasını sağlar, birden
fazla alanda sorgu girişi yapılabilir.
2 Önceki Kayıt: Bulunulan satırın üstündeki ilk kayıta geçmek amacı ile kullanılır.
3 Sonraki Kayıt: Bulunulan satırın altındaki ilk kayıta geçmek amacı ile kullanılır.
4 Önceki Blok: Bir önceki bloğa geçmek amacı ile kullanılır.
5 Sonraki Blok: Bir sonraki bloğa geçmek amacı ile kullanılır.
6 Kayıt Ekle: Sisteme yeni bir veri kaydı eklemek amacı ile kullanılır.
7 Kaydet: Yeni girilen bilgilerin ya da önceden girilmiş üzerinde değişiklik yapılacak bilgilerin sisteme
kaydedilmesi amacı ile kullanılır.
8 Kayıt Sil: Sistemde kayıtlı verilerin silinmesi amacı ile kullanılır.
9 Yardım Penceresi: Đşlev tuşları ve hata mesajlarına erişmek amacı ile kullanılır.
10 Tuşları Göster: Hastane Yönetim Bilgi Sistemi içinde kullanılacak işlev tuşlarını görüntülemek amacı ile
kullanılır.
11 Yardım: Đşlev tuşları ve hata mesajlarını görüntülemek amacı ile kullanılır.
12 Formdan Çıkış: Formdan çıkmak amacı ile kullanılır.
3. Menüde Yer Alan Komutlar ve Đşlevleri
Đşlem ( Kayıt Đşle <F10>, Döküm, Temizle, Çıkış)
Bu seçenek altında yer alan komutlar uygulamaya yöneliktir, verilerin sisteme kaydedilmesi, bulunulan
kayıta ait tüm alanlardaki bilgilerin silinmesi, ekranda görüntülenen bilgilerin yazıcıdan alınması ve
ekrandan çıkılması işlemlerini içerir.
U.Ü. SHMYO
17/81
DERS NOTLARI
Sorgulama (Sorgu Gir <F7>, Sorgu Uygula <F8>, Sorgu Đptal, Kayıt Sayısı)
Bu seçenek altında yer alan komutlar sistemdeki verilerin sorgulama kriterlerinin belirlenmesi, kriterlerin
iptali, bu tanımlar doğrultusunda listeleme ve kayıtların sayısını görüntüleme işlemlerini içerir.
Blok (Önceki, Sonraki, Temizle)
Bu seçenek altında yer alan komutlar girilen verilere ulaşım ve bloklar arası hareket kolaylığı sağlar.
Alan (Önceki, Sonraki, Temizle, Kopyala)
Bu seçenek altında yer alan komutlar girilen alanlara ulaşmayı sağlar. Temizle komutu ile seçilen alandaki
veriler temizlenir. Kopyalama komutu ile seçilen veriyi başka bir alana kopyalar.
Kayıt (Ekle<F6>, Sil<Shift+F6>, Önceki, Sonraki, Aşağı, Yukarı, Temizle, Kopyala)
Bu seçenek altında yer alan komutlar veri bazında kayıt eklenmesi, silinmesi, kopyalanması işlemlerine
yöneliktir.
Düzen (Kes Ctrl+X, Kopyala Ctrl+C, Yapıştır Ctrl+V, Edit)
Bu seçenek altında yer alan komutlar verilerin düzenlenmesini kesme, kopyalama, yapıştırma işlevlerini
içerir. Edit komutu ile bilgi girişi için alan açılır.
Yardım (Program Kullanma Klavuzu, Tuşlar, Liste, Hata Göster)
Bu seçenek altında yer alan komutlar, işlev tuşları ve hata mesajlarına erişim seçeneklerini içerir.
4. Kodlar (List) Tuşunun Kullanımı
Bu tuş yardımı ile, sistem içinde kullanılan tüm kodlar ezberlenmek zorunda kalınmayacaktır. Ekranın sol
alt köşesindeki <List> yazısı size bulunduğunuz alanlarda F9 (Liste Alma) tuşunun kullanılıp
kullanılmayacağını gösterir.
Kodlu herhangi bir alan üzerindeyken daha önce tanımlamış olduğunuz bir kodu hatırlayamıyorsanız F9
(Liste Alma) tuşuna basabilirsiniz. Bu tuşa bastığınızda bir pencere açılacaktır. Bu pencere içinde Yukarı
ve Aşağı Ok tuşları ile hareket ederek istediğiniz kodu seçebilirsiniz. Eğer burada tanımlı kodlar çok fazla
ise Aşağı ve Yukarı Ok tuşları ile bulmak zor oluyorsa, Page Down tuşu ile sayfa sayfa aşağıya doğru
ilerleyerek bilgilere kolayca ulaşabilirsiniz. Đstediğimiz bilgiye ulaştığınızda Enter tuşu ile bu bilgiyi
seçebilirsiniz. Seçtiğiniz bilgi otomatik olarak F9 (Liste Alma) tuşunu bastığınız ekrana taşınacaktır.
Bilgileri seçmekten vazgeçti iseniz Çıkış tuşunu kullanabiliriz.
5. AviCenna Programında Kullanılan Kısayol Tuşlarından Bazıları ve Görevleri
F3
F6
F7
F8
Hesap kapatma veya kapalı hesabı geri açma işlemi yaparken kullanılır.
Menü açar. Epikriz yazarken bölümler arasında geçiş yapar.
Ekranı boşaltır-temizler.
Hizmet ekleme penceresinde açık hesabın olup olmadığına bakılır. Hasta laboratuvar ve kabul
ekranında testleri kaydeder. Bilgi taraması yapılacağı zaman arama işlemi bu tuşla sonlandırılır.
F9
Açılabilir liste pencerelerini açar. Liste alma tuşudur.
F10
Kayıt işlemini yapar. Kaydet komutunu verir.
Alt+F4 Pencere kapatır. Ekrandan çıkmayı sağlar.
Shift+F5 Ekranı hizmet işlenebilir duruma getirir. Kursörü hizmet eklenecek yere getirir.
6. Programdan Nasıl Çıkılır?
Programdan çıkmak için bulunduğumuz ekranda bulunan ÇIKIŞ seçeneğine basarız. Çıkış seçeneğine
bastıktan sonra “programdan çıkmak istediğinizden emin misiniz” şeklinde bir uyarı mesajı ile
karşılaşırsınız. Evet derseniz HBYS programından çıkmış olursunuz. HAYIR derseniz durum iptal edilir ve
programda kalırsınız.
NOT: Programda kullanılan kodlar ve tanımlamalar sistem yetkililerince yapıldığı için siz öğrencilerim için
bu işlemler ders notlarımıza dahil edilmemiştir.
Ayrıca ders uygulamaları ve çalışma alanımızı göz önüne alarak bir hastanın hastaneye ilk
başvurusundan çıkışına kadar olan temel dört aşama (randevu, poliklinik, hasta yatış-klinik ve
epikriz raporlama-çıkış süreci işlemleri) dersimizin temelini oluşturmaktadır. Belirtilen konularla
ilgili işlemler ve örnekler sonraki bölümlerde anlatılmıştır.
U.Ü. SHMYO
18/81
DERS NOTLARI
BÖLÜM III
RANDEVU SEKRETERLĐĞĐ HĐZMETLERĐ
Şekil 3.1: Poliklinik Randevu Sekreter Menüsü penceresi
Hastaneye müracaat eden hastalara muayene randevusu verilir, randevular iptal edilebilir veya tarihi
değiştirilebilir. Hastaları polikliniğe çağırmak üzere AviCenna’nın entegre çalıştığı elektronik hasta çağırma
ekranlarından faydalanılabilir.
Randevunun direkt müracaat yerinden veya telefon ile alınabilmesi mümkündür. Polikliniklere başvuran
hastaların poliklinik kabulü ve ilişki kesme işlemlerini yapmak mümkündür. Hasta muayene tarihleri iptal
edilebilmekte veya kaydırma yapılabilmektedir.
Hastaya muayene olabilmesi için bir poliklinik randevusu vermek, randevu takvimi oluşturmak ve poliklinik
muayenesini ücretlendirmek için kullanılır. Hemen muayeneye alınamayacak veya randevusu kendi adına
alınmayan hastaların randevuları ön kayıt üzerinde verilebilir.
U.Ü. SHMYO
19/81
DERS NOTLARI
Şekil 3.2: Hasta Randevuları penceresi
Yeni Hasta (Y): Sistemde kayıtlı bir hasta eğer polikliniğimize ilk kez geliyorsa bu seçenek belirtilir.
Kontrol (K): Muayene olan hastalardan doktoru tahlil ve tetkik isteyebilir. Böyle bir durumda hastaya
kontrol için hangi tarih verilmişse o tarihe, belirli bir gün verilmemişse en uygun tarihi vermek gerekir.
Konsültasyon (V): Konsültasyon istenen hastaların durumlarının aciliyeti nedeniyle en erken tarihe (bir
hafta içinde) randevu verilmelidir. Ayrıca konsültasyonları, konsültasyon defterine kaydetmemiz gerekir.
Sonuç (S): Yaptırdığı tahlil ve tetkikleri doktoruna göstermek için gelen hastalar için kullanılır.
Özel Muayene (O): Özel muayene ücreti 150 TL’dir. Ücret alımı ve makbuz kesimi randevu verilirken
değil, hasta muayeneye geldiği zaman yapılır. Özel muayene olduğu işaretlenir ve özel muayene hizmeti
veren hekimin alanına (genellikle öğleden sonra) hasta kaydedilir. Muayeneden sonra doktor hastaya üç
ay içinde birgün tekrar kontrole çağırırsa ücret kesilmez. Üç aydan sonra yeni hasta olarak gözükür.
Ön Kayıt (P): Herhangi bir kaydı bulunmayan ve telefonla veya bir başkası tarafından kendisi adına
randevu alınmışsa Ön Kayıt hastası olarak işleme alınır, randevuya geldiğinde bilgileri sisteme girilir.
U.Ü. SHMYO
20/81
DERS NOTLARI
A. RANDEVU VERME
Öncelikle randevular 08:30 – 12:30 ve 13:00 – 15:30 saatleri arasında verilmektedir. Randevu almak
isteyen hastaya “Özel” mi yoksa “Poliklinik randevusu” mu diye istediği randevu türü sorulur. Özel randevu
ise ilgili hekimle görüşmesi sağlanır. Özel randevular öğleden sonra verilmektedir.
ĐŞLEM:
- Avicenna programı Randevu Sekreterliğine ait işlem penceresinde ĐŞLEMLER menüsü açılır.
- Hasta Randevuları seçeneği seçilir. (Şekil 3.1)
- Karşımıza gelen Hasta Randevuları penceresinde genel olarak üç bölüm bulunmaktadır.
(Şekil3.2)
+ Solda “Hasta Takip” penceresinde Poliklinik Hastaları/Yatan Hasta, Poliklinik/Klinik, Takvim ve
Tarih bölümleri vardır.
+ Sağ üst ekranda Poliklinik Hastaları alanında Poliklinikler ayrılmış olup satır satır randevu saat
aralıkları ve randevulu hastalar listelenir.
+ Alt bölümde ise Açıklayıcı bilgiler ve Komut düğmeleri yer almaktadır.
- Randevu için gelen veya telefonla arayan hastanın hasta protokol numarası öğrenilir.
- Hastanın istediği veya uygun olan tarih takvimden işaretlenir-seçilir.
- Sağ bölümdeki Poliklinik Hastaları bölümünde randevu saatleri listesinde hasta için uygun
randevu saati satırı üzerinde (fare sol tuş ile) çift tıklanarak “Randevu Kayıt Đşlemleri” penceresi
açılır (veya ilgili satırın içinde iken alt bölümden Randevu Kayıt Đşlemleri komut satırı tıklanır).
- Randevu Kayıt Đşlemleri penceresinde seçilen poliklinik kodu ve seans numarası otomatik çıkar.
Hasta No/Ön Kayıt alanına hasta protokol numarası girilir. (Şekil 3.3)
- Doktor Kodu alanına ilgili poliklinik doktoru F9 ile seçilir veya kodu yazılır.
- Hasta Takip Kodu alanına Kontrol için K, Ön Kayıt ise P, Sonuç için geldiyse S, Konsültasyon için
V ve Yeni hasta ise Y seçilir, yazılır.
- Muayene süresi için belirlenmiş 10-25-30 dakika girilir (veya sistemde tanımlanmışsa otomatik
olarak süre çıkar) Hasta randevusunu kaydedebilmek için muayene süresinin mutlaka girilmesi
gerekir.
- Girilen bilgileri kaydetmek için F10 tuşuna basılır.
- Randevunun verildiği tarih ve saat, randevu bilgilendirme kağıdına yazılarak hastaya verilir.
- Günlük randevuların verildiği işlem penceresine dönmek için ALT+F4 tuşuna basılır veya
pencerenin sağ üst köşesinde yer alan Çıkış komut düğmesi fare ile tıklanır.
Şekil 3.3: Randevu Kayıt Đşlemleri penceresi
Not: Randevu işlemi tamamlandığında Hasta Randevuları penceresinde ilgili tarih ve saat satırında
hastanın adı ve soyadı ile yanında (Yeni Hasta), (Kontrol), (Ön Kayıt Hastası), (Sonuç) şeklinde açıklayıcı
bilgi yer alır. (Şekil 3.2)
U.Ü. SHMYO
21/81
DERS NOTLARI
Araya Randevu Verme Đşlemi:
Randevu aralıkları sistemde belirli aralıklarla tanımlanmıştır. Ancak önemli durumlarda araya girerek
randevu düzenlenebilir.
Bu işlem iki türlü yapılabilir:
Đşlem seçeneği 1:
Bunun için “Hasta Randevuları” penceresinde belirlediğimiz en yakın hastanın ismi üzerinde fare ile çift
tıklarız.
Karşımıza gelen “Randevu Kayıt Đşlemleri” penceresinde hastanın bilgileri karşımıza gelir. (Şekil 3.4) (1)
Đşlemimiz bu hasta ile ilgili olmadığından “ÇIKIŞ” butonunu tıklar, çıkarız (veya F7 ekranı boşalt). (2)
Sayfadaki alanlar boş iken sağ üst tarafta yer alan “ARAYA RANDEVU ALMA” komut butonu tıklanır (veya
randevu saati kutucuğunda fare çift tıklanır). (3)
Saat dilimine uygun saat (10:43 ya da 11:55 gibi) yazılır. Enter tuşuna basılır.
F10 tuşu ile kaydedilir. (Şekil 3.5)
Şekil 3.4: Randevu Kayıt Đşlemleri Penceresinde Araya Randevu Girme Đşlem Adımları
Đşlem seçeneği 2:
Bunun için “Hasta Randevuları” penceresinde belirlediğimiz en yakın hastanın ismi üzerinde fare ile çift
tıklarız.
Karşımıza gelen “Randevu Kayıt Đşlemleri” penceresinde hastanın bilgileri karşımıza gelir. (Şekil 3.4) (1)
Sol üst köşedeki Poliklinik ismi-kısaltması yazan alan tıklanır ve işlem için komut satırları aktif hale gelir.
“Araya Randevu Alma” komut düğmesi tıklanır.
“Araya Girilecek Saat” penceresine uygun olan saat (örneğin 13:35 gibi) yazılır. Enter tuşuna basılır.
F10-Kaydet tuşu ile kaydedilir.
U.Ü. SHMYO
22/81
DERS NOTLARI
Şekil 3.5: Araya Randevu Girme işlem penceresi
Not: Bu şekilde araya randevu verme işlemi daha çok KONTROL veya KONSÜLTASYON randevularında
yapılır.
B. PROTOKOL NUMARASI VERME ve SARI KART DÜZENLEME
Avicenna programında Randevu Sekreterinin ĐŞLEMLER menüsünden
- Hasta Randevuları komutu seçilir.
- Hasta Randevuları penceresi Poliklinik Hastaları bölümünde hastanın istediği tarih ve saat
üzerindeki randevu satırında fare sol tuş ile çift
tıklanır. Ya da ilgili randevu saati seçilip “Randevu
Kayıt Đşlemleri” komutu tıklanır.
- Karşımıza Randevu Kayıt Đşlemleri penceresi gelir.
- Randevu kayıt işlemleri penceresinde poliklinik adı
ve seans numarası otomatik çıkar.
- Hasta No/Ön Kayıt alanında iken (Ön Kayıt[F5])
komut düğmesi fare ile tıklanır veya klavyeden F5
kısayol tuşuna basılır.
- Açılan “Ön Kayıt” penceresine hastanın adı
soyadı, Telefonu, Đş adresi bilgileri girilerek F10
tuşuna basılır.
- “Kayıt Bulunamadı” şeklindeki bilgilendirme
iletişim penceresindeki “EVET” seçeneği tıklanıronaylanır.
- Sistem normal kayıt penceresine dönerek hastaya
geçici bir protokol numarası verir (örneğin
PR001234 gibi)
Şekil 3.6: Randevu Ön Kayıt penceresi
Hasta randevu günü ve saatinde muayeneye geldiğinde;
Hastanın protokol numarası sorulur. Hastanın daha önceden bir kaydı olup olmadığı kontrol edilir.
-
ĐŞLEMLER menüsü – “Hasta Randevuları” kayıt penceresinde ilgili hasta ismi üzerinde çift
tıklanır. (veya ilgili hastanın satırının üzerinde iken alt bölümde yer alan “Randevu Kayıt Đşlemleri”
komut düğmesi tıklanır).
-
Randevu Kayıt Đşlemleri penceresinde “Hasta No/Ön Kayıt No” alanında iken F9 tuşuna basarak
“HASTA ARAMA” penceresi açılır. (Şekil 3.7)
Hasta Arama penceresinde hastanın adı ve soyadı yazılır. Arama tercihleri belirlenir.
-
U.Ü. SHMYO
23/81
DERS NOTLARI
-
Tamam seçeneğine basılarak ilgili kaydın
daha önce sistemde tanımlanmış hastalar
listesinde bulunup bulunmadığı kontrol
edilmesi amacıyla “Hasta Bilgileri” ekranına
erişilir. (Şekil3.8)
-
Eğer kaydedilen hasta bilgilere bilgilerine bu
listede rastlanırsa, hastanın daha önce
sisteme kaydedilmiş olduğu anlaşılır, eğer
kayıt
bilgileri
görüntülenecek
veya
güncellenecekse “Kayıt Bulundu Dön-F10”
seçeneğine basılarak “Hasta Bilgileri Giriş”
ekranına ulaşılır. Hasta bilgileri doğruysa
ekrandan çıkılıp kabul işlemine/kayıt işlemine
geçilir. (Şekil 3.8)
Şekil 3.7: Hasta Arama penceresi
-
Arama işlemi sonrasında hastanın sisteme daha önce kaydedilmemiş olduğu anlaşılırsa, hasta
bilgileri ekranında “Kayıt Bulunamadı Dön-F9” seçeneğine basılarak bir önceki ekrana dönülür.
Hasta Arama ekranında yazılan bilgiler otomatik olarak sistem tarafından ilgili alanlara getirilir.
Kriter bilgilerinin sistemde ilgili alanlara yerleştirilmesinden sonra eksik olan bilgiler tamamlanır.
Şekil 3.8: Hasta Arama-Hasta Bilgileri penceresi (arama kriterlerine göre hasta bulunmuş ise)
-
Hasta Bilgileri Güncelleme penceresinde hastanın Cinsiyeti, Uyruğu, Doğum Yeri, Doğum Tarihi,
Kan Grubu, Kurumu (F9 tuşuna basılarak sistemde kayıtlı olan kurumlar listelenir, ilgili kurum
seçilip Enter tuşuna basılır), Adres ve Telefon bilgileri girilir. (Şekil 3.9)
U.Ü. SHMYO
24/81
DERS NOTLARI
Şekil 3.9: Hasta Bilgileri Giriş penceresi
-
Hastanın detay bilgileri tanımlanacaksa Detay Bilgi seçeneği basılarak ilgili bilgiler doldurulur.
Bilgilerin sisteme kaydedilmesi için F10 kısayol tuşu (veya KAYDET Komut düğmesi tıklanarak)
basıldığında
“Yapılan işlemin sisteme kaydedilmesini ister misiniz?” mesajı ekrana gelir.
“Evet” seçeneğine basıldığında bilgiler kaydedilir ve
Sistem hasta için otomatik olarak (8 haneli) Hasta Protokol Numarası üretip ilgili alanda
görüntülenir. (Şekil 3.10)
Şekil 3.10: Hasta Protokol Numarası Tahsis görüntüsü
U.Ü. SHMYO
25/81
DERS NOTLARI
-
“Hayır” seçeneğine basılırsa yapılan işlem sisteme kaydedilmez, “Đptal” seçeneğine basılırsa
bilgiler aynen ekranda kalır, bilgiler silinmez veya kayıt işlemi yapılmaz.
-
Hastanın adı ve soyadı ile bilgisayar sistemi tarafından hastaya tahsis edilen bilgisayar protokol
numarası (diğer adı Sarı Kart Numarası) hastalara verilmek üzere hazırlanmış olan Sarı Kart’a
yazılır ve hastaya verilir.
-
Hastaya Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğünde bundan
sonraki işlemlerinde bu kart numarası ile işlem yapılacağı-yaptıracağı hatırlatılır.
U.Ü. SHMYO
26/81
DERS NOTLARI
BÖLÜM IV
POLĐKLĐNĐK HĐZMETLERĐ
AviCenna’nın gelişmiş form tanımlama aracını kullanarak istenilen teferruatta anemnez
formları tanımlanabilir. Her klinik, anabilim dalı, hastalık grubu ve doktor için ayrı ayrı
anemnez formları tanımlanabilir. Muayene edilen hastalar için ICD-10 standardında birden
fazla ön tanı ve kesin tanı girilebilir.
Muayene edilen hastaya yapılması istenen diğer işlemlerin (laboratuvar testleri, röntgen,
ultrason, doppler, tomografi, MR, skopi, patoloji, konsültasyon) istemi AviCenna’dan
yapılabilir. Yapılan tüm işlemlerin sonuçları aynı şekilde AviCenna’dan görülebilir. Muayene
edilen bir hastanın tüm bilgileri aynı ekran üzerinde görülebilir. Aynı polikliniğe daha sonra
kontrol amaçlı tekrar gelen hastanın daha önceki bilgilerine kolaylıkla erişilebilir.
Muayene edilen hastalarla ilgili poliklinik defteri dökümü alınabilir, yapılan muayenelerin
doktorlara, polikliniklere, anabilim dallarına göre istatistikleri yapılabilir. Hastalara verilen
istirahat raporu, ilaç kullanım raporu, sağlık kurul raporu gibi raporlar tek bir tuşla
oluşturulabilir.
Şekil 4.1: Poliklinik BĐM Menüsü ekran görüntüsü
A. GENEL ĐŞLEMLER
1. Hasta Fatura Kabul Đşlemleri
Önce Genel Đşlemler-Hasta Muayene Tarihleri ve Gözlem menüsü kullanılarak daha önce bölümde
muayene olup olmadığı kontrol edilir. Sonra Hasta Fatura Kabul Đşlemleri menüsüne girilir.
Daha önce Hasta Kayıt ekranı aracılığıyla kaydedilen hastaların hizmet girişlerinin yapılabilmesi için (tetkik
ve tahlili olan hastaların provizyonlu açılışlarında), hastanedeki bölümlere kabul işlemi yapılarak talep
açılması, açık olan talep bilgilerinin değiştirilmesi ve sorgulanması amacıyla kullanılır. Hasta muayene
gününden önce (randevu gününden önce) gelip doktorunun istediği tahlil, tetkik veya testleri yaptırmak
istediğinde bu alandan hesabı açılır.
Not: Provizyon alımı esnasında bağlantı kopmuşsa veya bağlantı kurulamıyorsa hastaların karnelerinin ilk
sayfasının fotokopisi alınıp senet yaptırılır. Üç gün içerisinde tekrar gelmesi ve talep için provizyon
alındığında senedinin iptali istenir.
Not: Kurum sevkli ve Yeşil Kartlı hastalarda provizyon alınmaz. Talep No otomatik olarak alınır ve F4
kısayol tuşu ile Hizmet Ekleme işlemine geçilir.
Not: Emekli Sandığı Çalışanı ve Yeşil Kartlılarda sevk kapatma süresi 21. gün, diğerlerinde 11. gün
hesaplar kapatılır.
U.Ü. SHMYO
27/81
DERS NOTLARI
ĐŞLEM:
- GENEL ĐŞLEMLER Menüsü
- Hasta Fatura Kabul Đşlemleri seçilir.
Şekil 4.2: Hasta Kabul penceresi (Boş ekran)
-
Ekrana gelen Hasta Fatura Kabul penceresinde Hasta No alanına hastanın sarı kart (protokol)
numarası girilir. (Şekil 4.3)
Kurum kodu alanına bağlı olduğu güvenlik kurumuna göre 6000, 7000, 8000 girilir.
Protokol Tipi “Ayaktan” seçilir.
Kabul Yeri alanında F9 tuşuna basılarak (KBB), (PRSC) gibi poliklinik kodu girilir.
Kabul Şekli “R” Normal Muayene seçilir.
Doktor Kodu girilir (F9 ile menüden seçerek)
Şekil 4.3: Hasta Kabul pencereleri (Emekli Sandığı çalışanı ve Resmî Kurum çalışanı)
U.Ü. SHMYO
28/81
-
-
DERS NOTLARI
“Sadece Kurum Hastaları Đçin” alanında Kurum Sevklilerde Sevk No, Sicil No, Kurum Kayıt
Çıkış No yazılır. Çalışanlarda ve kamu çalışanı yakınlarında ise Kurum Sicili ve Karne No bilgileri
yazılır.
F10 tuşuna basılarak kaydedilir.
Daha sonra Provizyon isteme penceresine geçilir.
Provizyon isteme penceresinde tahsis no ve karne no silinir, Sigortalı türü seçilir ve tekrar F10
tuşuna ya da “Provizyon Đtal Et & Provizyon Al [F10] komut satırına basılarak provizyon yanıtı
beklenir.
Şekil 4.4: Hasta Kabul işleminde provizyon penceresi (Örnek - Bağ-Kur)
-
Provizyon ve tahakkuk no alındıktan sonra pencere kapanır.
Son işlem olarak “Hizmet Ekleme, Silme komutu [F4],” ile hasta için yapılan hizmetler, poliklinik
deposundan kullanılan enjektör, ilaç vb. için hizmet eklenir ve PO 0070 Poliklinik ücreti hastanın
hesabına işlenir.
NOT: Kayıtlı bir hastanın kurum kodunu bulamıyorsak öğrenmek için Hasta Kabul penceresinde Hasta No
alanına hasta kodu girip Enter tuşuna basılır. F7 tuşuna basılarak ekran temizlenir. Hasta No alanına
tekrar Hasta No girip F8 tuşuna bastığımızda hastanın eski işlem penceresi ekrana gelir. Bu pencereden
kurum kodunu öğrenebiliriz.
U.Ü. SHMYO
29/81
DERS NOTLARI
2. Hasta Muayene Tarihleri Gözlem
Hasta Bilgi Đşlem Sekreterliğine geldiği zaman randevusu olup olmadığı, muayeneye mi yoksa kontrole mi
geldiği sorularak öğrenilir.
Randevusu varsa Hasta Protokol No.su öğrenilerek işleme başlanır. Randevusu olan hastaların muayene
işlemleri bu menü kullanılarak (Hasta Muayene Tarihleri Gözlem) yapılır. (Şekil 4.5)
Şekil 4.5: Hasta Muayene Tarihleri Gözlem penceresi (Boş ekran)
ĐŞLEM:
-
GENEL ĐŞLEMLER menüsünden
Hasta Muayene Tarihleri Gözlem seçeneği seçilir.
Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir. Enter tuşuna basılır.
Randevuların listelendiği tabloda ilgili randevunun üzerinde iken “F3-Randevu Kayıt”a basılarak
Randevu Kayıt sayfası açılır. (Şekil 4.6)
Şekil 4.6: Hasta Muayene Tarihleri Gözlem – Hasta Kişisel sayfası
U.Ü. SHMYO
30/81
DERS NOTLARI
Şekil 4.7: Hasta Randevu Kayıt penceresi
-
Önce F8 tuşuna basarak (Hizmet Ekleme, Silme) basıp hastanın hesabının açık olup olmadığına
bakılır. Hesap açık ise geri dönüp, Poliklinik doktoru seçilerek (F9 tuşu ile) Doktor Kodu girilir.
Hasta Takip Kodu alanına Kontrol için gelmişse K, Normal Muayene için gelmişse R, Özel
Muayene için gelmişse O girilir. (Şekil 4.7)
Enter tuşuna basılarak “Randevu Ücretlendirme” komut satırına kadar gelinir veya direkt olarak
“Randevu Ücretlendirme [F1]” komutu tıklanır. Ya da kısaca F1 tuşu. (Şekil 4.8)
Şekil 4.8: Randevu Kayıt Ücretlendirme penceresi
-
-
Randevu ücretlendirme penceresinde hastanın kurum kodu öğrenilerek sosyal güvencesine göre
kodlar girilir. F9 ile menüden seçilerek Emekli Sandığı için 6000, SSK için 7000, Bağ-Kur için
8000.
Anlaşma Kodu “0005 GSS-SUT Anlaşması” veya “0003 Resmî BUT Anlaşması” gibi benzeri
tanımlama hastanın kurumuna göre otomatik olarak çıkar.
Ücret alanı PO PO 0070 şeklinde tanımlıdır.
U.Ü. SHMYO
31/81
-
-
DERS NOTLARI
Kabul Tipi alanında; hastanın işlem durumuna göre Y- Yeni Hasta, R-Normal Muayene, O-Özel
Muayene, K-Kontrol, V-Konsültasyon seçilir.
Eğer hasta özel muayene oluyorsa “Özel Fark” onay kutusu tıklanarak işaretlenir.
“Kurum Hastaları Đçin” alanında hastanın Sevk Evrak No, Sicil No veya Karne No ile Hasta
Yakınlığı bilgileri doldurulur ve “Kaydet[F10]” komut düğmesi fare ile tıklanarak veya direkt F10
tuşuna basılarak kaydedilir.
GSS Provizyon Talep formunda hastanın TC Kimlik No.su otomatik olarak çıkar. Sigortalı Türü ve
Yakınlık Kodu mutlaka girilerek “Provizyon Al-F10” komut satırı tıklanarak veya direkt F10 tuşuna
basarak provizyona yanıt beklenir. (Şekil 4.9)
Şekil 4.9: Provizyon isteme ekranı
-
Provizyon alındığında provizyon penceresinde provizyon bilgi penceresinde çıkan TAMAM
komutu tıklanarak provizyon alma işlemi tamamlanarak geri dönülür.
Şekil 4.10: Provizyon Onayı ve Talep ekranı
U.Ü. SHMYO
32/81
-
DERS NOTLARI
Randevu Kayıt işlemleri penceresinde isek “Hasta Geliş Bilgileri-F6” veya Hasta Muayene
Tarihleri Gözlem penceresinde isek ilgili işlem satırının üzerinde iken “Geliş Bilgileri-Shift+F5”
komut düğmesi ile (HASTA GELDĐ) işaretlenir. (Şekil 4.11)
Şekil 4.11:Hasta Geldi işleminin yapılması ve talep seçilmesi
-
Hasta Poliklinik Kabul Đşlemleri penceresinde ikinci grupta yer alan “Hastanın Geliş Kodu” kısmı
açılır ve (Hasta Geldi) seçeneği seçilir.
-
“Talep” alanında ise F9 tuşuna basarak hastanın talepleri görülür ve ilgili talep seçilir ve Enter
tuşuna basılır veya OK tuşuna basılarak talep Kabul Đşlemleri penceresine aktarılır. (Şekil 4.11)
Eğer Hasta Randevuya Gelmedi Đse:
Hasta randevuya gelmemiş, başka bir tarihe randevu almış veya arayıp iptal ettirmiş ise;
Hasta Randevuları penceresinde ilgili hastanın üzerinde iken (hasta seçildikten sonra) alt bölümde
yer alan “Randevu Kayıt Đşlemleri” komut satırı tıklanır.
Eğer Randevu Kayıt Đşlemleri penceresinde isek komut ikonları bölümünde bulunan “Randevu
Đptal” komutu tıklanır.
Ya da “ĐPTAL NEDENĐ” açıklama alanı tıklanır ve F9 tuşuna basılır.
Karşımıza gelen Açıklama penceresinde yer alan (Hasta Gelmedi), (Hasta Görülmedi) veya (Hasta
Đsteği ile Đptal Edildi) seçeneklerinden birisi seçilir ve OK tuşu tıklanır ya da Enter tuşuna basılır.
-
“Randevuyu Đptal Etmek Đstiyor Musunuz?” şeklindeki uyarı penceresine “EVET” tıklanarakonaylanarak işlem sonlandırılır.
U.Ü. SHMYO
33/81
DERS NOTLARI
Şekil 4.12: Randevu Đptal penceresi-Hasta Gelmedi
Böylece hasta muayene bilgileri sisteme girilmiş olur.
Bundan sonraki işlem hastanın hesabının açık olmadığına bakılarak PO- PO0070 kodu ile Poliklinik
ücretinin (15.50 TL) hesabına işlenmesidir. (Bu işlem bir sonraki maddede anlatılmıştır)
NOT: Hasta Muayene Tarihleri penceresinde DR.KODU “Poliklinik Doktoru” şeklinde serbest iken
Randevu Kayıt penceresinde “ilgili doktor” mutlaka seçilmelidir.
Şekil 4.13: PRSC Plastik Cerrahi Polikliniği TÜM HASTALAR gözlem penceresi
U.Ü. SHMYO
34/81
DERS NOTLARI
3. Hizmet Ekleme, Silme
Bu bölüm hastaya yapılması istenen bölümün hizmet kodlu tetkik isteklerinin işlendiği bölümdür. Hastanın
açık olan sevkine hastaya yapılması istenen hizmetlerin (tetkik, laboratuvar, röntgen, pansuman vb.)
işlenmesi için kullanılır.
Şekil 4.14: Hizmet Ekleme, Silme komutu verme işlemlerinin ekran görüntüleri
HĐZMET EKLEME, SĐLME
ĐŞLEM TÜRLERĐ:
a) GENEL ĐŞLEMLER menüsü,
Hizmet Ekleme, Silme seçeneği
ile,
b) Hasta Fatura Kabul Đşlemleri
penceresinde, Hizmet Ekleme
ve
Silme
[F4]
komut
düğmesiyle,
c) Hasta Muayene Tarihleri
penceresinde, Hizmet Ekleme
[F6] komut düğmesiyle Hizmet
Ekleme, Silme işlem penceresi
açılır.
Şekil 4.15: Hizmet Ekleme, Silme penceresi
U.Ü. SHMYO
35/81
DERS NOTLARI
ĐŞLEM:
- Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
- Hizmet Tarihi alanı enter’lanır.
- “Hizmet Kodu ve Açıklaması” alanına doktor tarafından işlenmiş-işaretlenmiş hizmet formundaki kodlar
girilir.
- Talep Eden ve Yapan Servis bölümleri F9 menüden seçilerek doldurulur. Enter tuşuna basılır
- F10 tuşu ile kaydedilir. (Şekil 4.16)
Şekil 4.16: Hizmet Ekleme, Silme penceresi (bilgi işlenmiş şekli)
U.Ü. SHMYO
36/81
DERS NOTLARI
Not: Her poliklinikte gelen hastaya normal poliklinik muayene ücreti (PO 0070 poliklinik muayenesi)
mutlaka işlenir. Bu muayene ücreti girişi Hizmet Ekleme, Silme penceresinden yapılır. (Şekil 4.17)
Şekil 4.17: Hizmet Ekleme, Silme penceresi (Normal Poliklinik Muayenesi işlenmiş şekli)
Şekil 4.17: Hizmetler Penceresi
Provizyon alındıktan sonra Randevu Kayıt Đşlemleri penceresinde Hasta Takip Kodu’na göre; (K: Kontrol,
S: Sonuç, Y: Yeni Hasta, V: Konsültasyon, P: Ön kayıt) Yeni Hasta’da işlem bitirilir. S ya da K ise F8Hizmet Ekleme, Silme ile muayene işlenir.
U.Ü. SHMYO
37/81
DERS NOTLARI
Not: Hizmet Ekleme işleminde Kabul Yeri ve Tarih’e dikkat edilmelidir. Hesabın nereden açık olduğu çok
önemlidir. (Şekil 4.17)
Not: Hastanın birden fazla açık talebi varsa ilgili talebin üzerinde “Tamam [F10]” tuşuna basarak ilgili olan
talep hesabına hizmetler eklenir. (Şekil 4.17)
Şekil 4.17: Hizmet Ekleme penceresinde Talep Seçme işlemi ve ekran görüntüsü
4. Konsültasyon Đşleme
Konsültasyon randevusuyla başvuran hastalara ilk önce;
- Hizmet Ekleme ve Silme menüsünden hesabının açık olup olmadığına bakılır.
- Hesap açıksa PO 0010 konsültasyon işlenir.
Konsültasyon hastalarında da randevulu hasta işlemi gibi işlem yapılarak sisteme giriş yapılır.
- Hasta Muayene Tarihleri Gözlem işlem satırında ise F3 tuşuna basılarak (Randevu Kayıt komutu)
ile randevu kaydedilir.
- Randevu Kayıt penceresinde Doktor Kodu F6 ile açılarak ilgili doktor seçilir.
- Geliş Bilgileri komutu ile “Hasta Geldi”si yapılarak işlem tamamlanır.
Şekil 4.18: Hizmet Ekleme penceresinde Konsültasyon işleme
U.Ü. SHMYO
38/81
DERS NOTLARI
5. Özel Muayene Đşleme
Özel Muayene ücreti 165,50 TL’dir. Özel Muayene için başvuran hastalarda eğer sosyal güvencesi varsa
poliklinik ücreti olarak 15.50 TL hesabına işlenir, geriye kalan diğer kısım için vezneye yönlendirilerek 150
TL yatırması istenir.
ĐŞLEM:
- GENEL ĐŞLEMLER menüsü
- Hasta Muayene Tarihleri Gözlem penceresinde ilgili randevu satırının üzerinde iken Randevu
Kayıt komutu verilir veya F3 kısayol tuşuna basılır.
- Randevu Kayıt Đşlemleri penceresinde Doktor Kodu seçilir-bilgi girilir.
- Hasta Takip Kodu Y- Yeni Hasta, K- Kontrol şeklinde girilir.
- Muayene süresi belirlenir veya otomatik tanımlı ise Enter tuşu ile geçilir.
- Randevu Ücretlendirme [F1] ile Randevu Ücretlendirme penceresi açılır.
- Kurum kısmına hastanın sosyal güvencesi öğrenilerek giriş yapılır.
- Anlaşma kodu 0005 GSS-SUT Anlaşması veya 0003 Resmi BUT Anlaşması şeklinde otomatik
gelir.
- Kabul Tipi alanına O – Özel Muayene girilir.
- Özel Fark onay kutucuğu fare ile tıklanarak (işaretlenerek) seçilir.
Şekil 4.19: Randevu Ücretlendirme penceresinde Özel Fark onaylama işlemi örneği
-
-
Kaydet komutu ile veya F10 kısayol tuşu ile kaydedilir.
Provizyon alma işlemi için GSS Provizyon Talep Formu’nda hastanın Sicil No, Karne No, Sigortalı
Türü, Yakınlık Kodu düzenlenerek “Provizyon Đptal Et & Provizyon Al [F10]” komutu ile provizyon
talebine yanıt beklenir ve işlem tamamlanır.
Hizmet Ekleme penceresinde ilgili poliklinik muayene ücreti (PO0070) işlenirken satırın sağındaki
“Özel Fark” kutucuğu işaretlenir. (Şekil 4.20)
U.Ü. SHMYO
39/81
DERS NOTLARI
Şekil 4. 20: Hizmet Ekleme penceresinde Özel randevu muayenesinin işaretlenmesi örneği
7. Kısıtsız Hesap Kapatma
Sosyal Güvenlik Kurumu’na tabi olan SSK çalışanları ile emeklilerinin; ES emeklilerinin hesapları 10 gün
süreyle açık kalır. 11. günün sonunda kapatılır. Kuruma tabi(Kurum sevkli) ve Yeşil Kartlı hastaların
hesapları 20 gün süre ile açık kalır ve 21. günün sonunda kapatılır.
ĐŞLEM:
-
GENEL ĐŞLEMLER menüsü
Kısıtsız Hesap Kapatma seçeneği seçilir-tıklanır.
Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
Hastanın işlemlerinin yer aldığı tabloda ilgili talep satırının üzerinde iken “Talep Durumu
Değiştirme F3.” Komut satırı tıklanır veya direkt F3 tuşuna basılır.
Hastalığın tanısıyla ilgili bir kodlama yapılmamışsa ICD kodu giriş ekranına yönlendirilir.
F9 tuşu ile kod tablosundan ICD kodu seçilir ve F10 ile onay verilir, kaydedilir.
Geriye dönülerek F3 tuşuna basılarak hesap kapatılır.
Şekil 4.21: Kısıtsız Hesap Kapatma penceresi
U.Ü. SHMYO
40/81
DERS NOTLARI
Şekil 4.22: Kısıtsız Hesap Kapatma işleminde ICD girişi yönlendirme
8. ICD Kodlama Đşlemi
ĐŞLEM:
- Avicenna Programı ICD TANI menüsü
- ICD Tanı Bilgileri Girişi komutu-satırı tıklanır.
Şekil 4.23: Poliklinik BĐM menüsü ICD Tanı giriş penceresi
(Ayrıca yukarıdaki örnekte olduğu gibi “Kısıtsız Hesap Kapatma” işleminde ICD kodu girilmemişse sistem
yönlendirme yapmaktadır. Bunlardan başka; “Hasta Muayene Tarihleri” penceresinde alt bölümde yer alan
komut düğmelerinden “Tanı Bilgileri Girişi[Shift+F4] komut düğmesiyle veya “Hasta Kabul” penceresinin
sağ bölümündeki komut düğmeleri grubunda yer alan “Tanı Bilgileri” komutu ile de bilgi girişi yapılabilir.)
-
Tanı Bilgileri Girişi penceresinde Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir, Enter’a
basılır.
Tahakkuk alanında F9 tuşu ile Talep Bilgisi penceresinden hastanın talebi seçilir.
Pencerede otomatik olarak Servis ve Doktor adı ve kodu yazılıdır.
Tab tuşuna basarak bir sonraki “Tanı ve Açıklaması” hücre alanına geçilir.
Hastanın düzenlenmiş hizmet formundan ya da dosyasına bakılarak ICD kodu yazılır.
Tanı Türü alanına “Kesin Tanı” veya “Ön Tanı” olarak seçilir.
F10 tuşuna basılarak veya Kaydet komut düğmesi tıklanarak onay verilir.
U.Ü. SHMYO
41/81
DERS NOTLARI
Şekil 4.24: ICD Tanı Bilgileri Girişleri (örnek işlem adımları gösterilerek)
U.Ü. SHMYO
42/81
DERS NOTLARI
Günlük Aktivite komut seçeneği ile istenilen tarih aralıklarında polikliniklerde randevusu olan hasta
sayısı ile gelen hasta sayılarını liste olarak görebilir, grafik olarak inceleyebiliriz. Bu işlem HBYS
programının bize sağladığı kolaylıklardan sadece birisidir.
Şekil 4.25: Günlük Aktivite penceresi
U.Ü. SHMYO
43/81
DERS NOTLARI
BÖLÜM V
KLĐNĐK HĐZMETLERĐ ĐŞLEMLERĐ
Şekil 5.1: Klinik BĐM Menüsü
Yatışı planlanan hastalara yatış randevusu verilebilir, bu sayede yatakların mevcut ve ileriye yönelik
doluluk durumları her yerden kolayca izlenebilir. Yatışı yapılan hastanın tanıları ve yatış anamnezi
kaydedilebilir.
Yatan hastalara uygulanması istenilen işlemlerin (laboratuvar tahlili, radyolojik tetkikler, patolojik testler,
konsültasyon, fizyoterapi, nutrisyon, ilaç vs.) istemi ve takibi yine AviCenna üzerinden yapılabilir.
Hastalara rutin olarak yapılan istemler şablon olarak tanımlanabilir, her seferinde aynı istemi yapmak
yerine tek tuşla istenilen her şey belirtilebilir.
Hastaların diyet istemleri AviCenna üzerinden yapılabilir ve diyetisyen onayı ile uygulanacak diyet takibi
izlenebilir.
Yatış süresince hastaya uygulanan tedavi ve gözlem bilgileri hekimlik hizmetleri ve hemşirelik hizmetleri
başlıkları altında kayıt altına alınabilir ve bu verilere istenildiği zaman tek tuşla ulaşılabilir. Bir hastaya yatış
süresince uygulanan tüm işlemler ve sarf edilen tüm malzemeler tek bir tuşla görüntülenebilir.
Hastanın AviCenna üzerinden bilgileri girilerek (taburcu tipi - iyileşme, ex, başka bir sağlık kuruluşuna
sevk, taburcu sonrası bakım) taburcu edilebilir. Tekrar yatan hastaların bir önceki yatışında kaydedilen
tüm bilgilerine erişilebilir. Yatan hastanın tüm işlemleri aynı ekran üzerinden gerçekleşebilir.
Tüm bilgileri AviCenna'ya girilmiş olan bir hastanın epikriz raporu tek tuşla alınabilir. Yatan hastalara ilişkin
çok çeşitli raporlar ve istatistikler de oluşturulabilir.
U.Ü. SHMYO
44/81
DERS NOTLARI
1. Hastanın Kliniğe Kabulü ve Yatış Đşlemlerinin Yapılması
ĐŞLEM AŞAMALARI:
•
•
•
•
•
•
-
-
Yatış için kliniğe gelen hastanın önce bağlı olduğu Sosyal Güvenlik Kurumu öğrenilir.
Önceden tüm hastalardan kimlik ve karne fotokopileri istenmekteydi. Şimdi Bağ-Kur hastaları ve
sosyal güvencesi olmayanlar dışında tüm kurumlardan Sevk kağıdı, SSK’lı hastalardan Vizite
kağıdı istenmektedir. Sosyal güvencesi olmayan hastalar ücretli olarak kabul edilir ve vezneye
kaparo öder.
Sevk belgelerinde Dr. Kaşesi, imzası, tarih ve “Sevki uygundur” yazıları aranır.
Adli vakalarda Adli rapor ve ifade tutanağı, iş kazalarında rapor ve ifade tutanağı (işyerinden iki
şahit imzalı), trafik kazalarında rapor, ifade tutanağı ve Trafik Kaza Tutanağı aranır. Đfade tutanağı
olmadan yatış işlemi yapılmamaktadır.
Doktorun hasta için yazmış olduğu “Yatış Kağıdı” istenir.
Hastanın kimlik bilgileri sistemde güncellenir. Güncelleme işlemi şöyle yapılmaktadır:
HASTA KAYIT Menüsü açılır.
Hasta Bilgileri Güncelleme seçilir.
Hasta Bilgileri Güncelleme penceresinde Hasta No
alanına hastanın protokol numarası girilir. Eğer
yoksa, bilinmiyorsa F9 tuşuna basarak Adı Soyadı
girilerek öğrenilir.
Hasta Bilgileri Güncelleme penceresinde hastanın
tüm bilgileri kontrol edilip gerekli değişiklikler
yapılarak F10 tuşu ile güncelleme bitirilir-kaydedilir.
Şekil 5.2: Hasta Arama penceresi
Şekil 5.3: Hasta Bilgileri Güncelleme penceresi
•
Hasta evrakları kontrol edilip bilgi güncellemesi tamamlandıktan sonra yatış işlemi öncesi
hastanın açık hesabının olup olmadığına bakılır. Đşlem şöyle yapılmaktadır:
U.Ü. SHMYO
45/81
DERS NOTLARI
1. Yol: HASTA YATIŞ menüsünden -Hasta Fatura Kabul Đşlemleri seçilir. F7 tuşu ile ekran
temizlenir. (önceki bilgiler silinir) Hasta No alanına hasta protokol numarası girilir. Enter tuşuna
basılır. Kısıtsız Hesap Kapatma komutu seçilir (F8 tuşuna basılır).
2. Yol: HASTA YATIŞ menüsünden - Kısıtsız Hesap Kapatma komutu verilir.
-
Karşımıza gelen hesap kapatma penceresinde eğer hastanın hesabı açıksa “Talep Durumu”
alanında ilgili satırın üzerinde iken (Talep Durumu Değiştirme F3) komut düğmesi tıklanır veya
direkt olarak F3 tuşuna basarak “2” rakamı girerek durumu kapalı yapılır.
(2 Kapalı, 0 Açık anlamındadır) Başka bölümlerden hesabı açıksa ilgili bölüm telefonla aranır ve
hastanın hesabını kapatması istenir (bazı birimler hastanın kendisini yönlendirmektedir).
Şekil 5.4: Hesap Kapatma penceresi
Yukarıda yapılan bilgi güncellemesi ve hesap kontrolü işleminden sonra yatış işlemine geçilir.Yatış işlemi
hastanın yatağa yatırılması ve bir Hasta Klinik kaydı açılması işlemlerini kapsamaktadır.
•
-
Güncelleme bitirildikten sonra HASTA YATIŞ menüsü açılır.
Yatağa Hasta Kabulü seçilir.
Hemşire Đstasyonu alanında F4 tuşuna basılır. Klinik seçilir. Örneğin,
CNSK – Çocuk Nöroşirurji Kliniği, OZLK – Özel Kat Klinik
ACLK – Acil Klinik,
HEMK – Hematoloji Klinik gibi
Şekil 5.5: Oda ve Yatak seçme işlem penceresi
U.Ü. SHMYO
46/81
-
-
DERS NOTLARI
Oda no ve yatak seçilir. Hastanın yatacağı yeri seçmek için F9 tuşuna basılır.
Hasta Dosya No alanına hastanın protokol numarası girilir.
Yatış Kurumu alanına hastanın kurum bilgisi girilir.
Emekli Sandığı 6000, SSK 7000, Bağ-Kur için 8000 girilir. Resmi kurumlarda kuruma ait sevk
kurum kodunu bulmak için F9 tuşuna basarak listeden bulunur ve seçilir.
Anlaşma Kodu kurum tipine göre otomatik gelir. Örneğin (0005 GSS-SUT Anlaşması)-(0003 SGK
BUT Anlaşması) gibi
Kabul Tipi girilir. (F9 tuşu ile listeden seçilir. 1- Trafik kazası, 2- Đş kazası, 3- Meslek Hastalıkları,
4- Adli vaka, R-Normal muayene, G- Günübirlik, E- Acil, O- Özel muayene)
Şikayetle Đlgili Bölüm alanına hangi kliniğe yatışı yapılıyorsa o klinik F9 ile tanımlanır.
HEMK – Hematoloji klinik, NRSK – Nöroşirurji Kliniği gibi.
Doktor alanına yatışı veren doktor ismi F9 ile seçilir ve Enter tuşuna basılır.
Gönderen Yer alanına PO “Poliklinik” olarak girilir.
Kabul Şekli “HE” olarak girilir.
F10 tuşu ile kaydedilir.
NOT: Resmi kurum çalışanlarında ve Yeşil Kart sahiplerinde bilgiler girildikten sonra F10 tuşu ile
kaydedilerek işlem tamamlanır.
•
•
•
•
Böylece yatış işlemi sistem üzerinden tamamlanmış olur.
Yatış kağıdına “YATIŞ YAPILDI” kaşesi vurulur.
Bayan hastalara pembe, erkek hastalara mavi bileklik hazırlanır.
Hasta Yatış Kayıt Defterine hasta kaydedilerek işlem tamamlanır.
Şekil 5.5: Yatağa Hasta Kabulü penceresi
U.Ü. SHMYO
47/81
DERS NOTLARI
EK AÇIKLAMA
Eğer hastanın kliniğe direkt yatışı yapılması gerekiyorsa (örneğin bazı özel durumlarda yatış için sıra
bekleyen hastalarda olduğu gibi veya bazı kliniklerin özel durumlarından dolayı) hasta kliniğe kabulünden
önce ilgili görevli tarafından hasta kabul işlemi yapılarak provizyonu alınıp ücretlendirmesi yapıldıktan
sonra klinik yatış işlemine geçilmektedir. Bu konu ile ilgili örnek aşağıda gösterilmiştir.
Şekil 5.6: Hasta Kabul penceresinde Sevk Bildirme ve Provizyon Alma komut görüntüleri
•
Kurumdan onay almak için provizyon alınır. Poliklinikten yatış yapılmışsa önce ekranın sağ
bölümünde yer alan komut düğmelerinden “Sevk Bildir” komutu verilir.
Şekil 5.7: Sevk Bildirim Formu penceresi
•
Daha sonra “PROVĐZYON AL” komut düğmesi tıklanır. Hastanın sicil no, karne no girilir. Çalışan
kendisi veya Yakını ise seçilir. Enter tuşuna basılır. Provizyona yanıt beklenir. NOT: Kurum Sicil
Sevk No penceresinde Yeşil kart ve resmi kurum sevklileri hariç tüm boşluklar “0” ile doldurulur.
Çünkü o tür hastaların bilgileri SGK’nda kayıtlıdır.
U.Ü. SHMYO
48/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.8: Yatan hasta için Provizyon Talep Formu penceresi
Not: Yatış işleminde SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve Yeşil Kart’lı hastalarda standart yatak kodu YT
0200; resmi kurum hastalarında YT 0020, Günübirlik hastalarda YT 0110 yatak kodu işlenir.
Not: Sevkli hastalarda hastanın poliklinikten açık hesabı varsa ve 21 günü geçmemişse ve elinde yeni
sevki de yoksa poliklinikten açılan bölüm ile ilgili sevk yatışa çevrilebilir.
YAPILAN YATIŞ ĐŞLEMĐNĐN KONTROL EDĐLMESĐ
Hasta yatış işleminin gerçekleşip gerçekleşmediğini kontrol etmek için şu işlem yapılır:
- Hizmet ve Tetkik Ekleme menüsü açılır.
- Hizmet Ekleme, Silme seçilir.
- Hastanın protokol numarası girilir.
- Eğer hesap açılırsa yatış gerçekleşmiş demektir. “Açık Talep Yok” diye bir mesaj ekrana gelirse
yatış olmamış demektir. “Yatak Đptali” yapılarak yatış işlemleri yeniden yapılır.
YATAK KABUL ĐPTALĐ
Yatağa kabulü yapılan hastanın yatak kabulünün iptali için kullanılır. Herhangi bir nedenle (yanlışlıkla ya
da doktor önce yatırılmasını kararlaştırdı sonra vazgeçti ise) yatak kabulünün iptali gerektiği durumda
kullanılır.
- HASTA YATIŞ menüsünden
- Yatak Kabul Đptali seçilir.
- Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir. Enter tuşuna basılır. Hemşire istasyonu, oda
ve yatak tanımlı olarak çıkar.
- Đptal Et butonu tıklanır. Karşımıza çıkan uyarı penceresinde “EVET” için Enter tuşuna basılarak
onaylanır
- F10 tuşuna basarak yatak iptal olur.
U.Ü. SHMYO
49/81
DERS NOTLARI
Not: Đptal işleminin gerçekleşmesi için hastanın hesabının 0-Açık olması gerekir. Yatak transferi, ilaç ya da
malzeme talebinin olmaması gerekir.
Şekil 5.9: Yatak Kabul Đptali penceresi
2. Hasta Fatura Kabul Đşlemleri
- HASTA YATIŞ menüsü açılır.
- Hasta Fatura Kabul Đşlemleri seçilir.
- F7 tuşuna basarak ekran bilgileri temizlenir.
- Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
- Kurum kodu girilir. (6000-7000-8000 şeklinde)
- Protokol Tipi “Yatan” şeklinde seçilir.
- Anlaşma Kodu, Kabul Yeri, Kabul Şekli, Doktor ve Diğer bilgiler daha önceki konuda anlatıldığı gibi
seçilir.
Şekil 5.11: Hasta Kabul penceresi
U.Ü. SHMYO
50/81
DERS NOTLARI
NOTLAR:
- Hasta no yazılıp F8 tuşuna basıldıktan sonra hasta hangi tarihte, hangi kliniklerde ayaktan veya
yatan hasta olarak muayene edildiğini görebiliriz.
- Bir hastanın hesabının ilk açılışında kullanılır.
- Yapılan yanlışları düzeltmek veya hesabını kontrol için bu işlem menüsü kullanılır.
3. Yatan Hasta Evraklarının Düzenlenmesi ve Kontrolü
Hasta yatış işlemi yapıldıktan sonra dosyası kliniğe gelir. Dosya 12 seperatörden (ayraçtan) oluşur. Bu
ayraçlar hasta yattığı süre içinde yapılan işlemlerin sırasıyla ve düzenli olarak tutulmasına yardımcı olur.
Hastanın çıkış işlemi yapılmadan önce hastayla ilgili evraklar düzenli olarak dosyaya yerleştirilmelidir. Bu
dosyanın “TAM” olması açısından önemlidir.
Dosyanın düzenlenmesi hastanın bağlı olduğu kuruma göre değişir. Bu doğrultuda kontrol edilir. Dosyanın
kontrolü yapılırken içindeki acil kartlarında, sevklerde, orderlerde, doktor kaşe ve imzalarının tam olmasına
dikkat edilir. Eksik evrak varsa tamamlanır. Dosyadaki epikriz raporu, ameliyat raporu, hasta sevki vs.
evraklar, poliklinik ve başhekimlikteki imza ve veznedeki mühür işlemleri tamamlanır.
Hasta dosyası evrak sıralaması en üstten başlayarak şöyledir:
1- Hasta dokümanı (BĐM – Hemşire – Doktor kaşe ve imzalı)
2- Çıkış kağıdı
3- Epikriz raporu
4- Orderler (Dr. Kaşeli – imzalı)
5- Ameliyat Formları
6- Malzeme Orderleri (Dr. Kaşeli ve imzalı)
7- Klinik Hizmet Formu (BĐM – Hemşire – Doktor kaşe ve imzalı)
8- Hemşire Gözlemleri (Hemşire – kaşe ve imzalı)
9- EKG’ler (Elektrokardiyagrafiler)
10- PO – Konsültasyonlar (tarihin yazılı olması önemlidir)
11- Poliklinik hizmetleri
12- RD – Radyoloji istek formları ve sonuç belgeleri
13- LA- Laboratuvar tüm tetkik belgeleri
14- Acil muayene kartı
15- Yatış Kağıdı
Ayrıca bu yatış evraklarının yanı sıra hasta hastanemize gelmeden önce başka bir kurumda tedavi
görmüşse orada çekilen radyoloji sonuçları ve yapılan laboratuvar tetkik sonuçları gibi evraklar dosyaya
konulabilir. Bu şekilde yapılan işlemler tekrarlanmamış olur ve hastalığın gidişatı açısından bu durum
önemlidir (zaman kazanmak, emek ve para kaybını önlemek için).
Ortopedi kliniğine iş kazası, adli vaka ve trafik kazası ile gelen hastalardan kurumlarına gönderilmek için
yatış sırasında alınan evraklara ek olarak malzeme raporları, orderler ve ameliyat raporu da eklenir.
Özellikle tüm evraklarının tam olmasına dikkat edilir. Bu konu hastanın tedavi giderlerinin kurum
tarafından ödenmesi için önemlidir.
U.Ü. SHMYO
51/81
DERS NOTLARI
4. Klinikte Yatan Hastaların Takibi
Yatış-Çıkış veznesinden bir önceki gün yatan hastaların evrakları ile veznede yapılan yatış-çıkışların
evrakları alınır.
Klinik sekreteri sabah işe başladığında önceki günün listesiyle odaları gezer. Hastanın yatışı sırasında
düzenlediğimiz klinik hasta bilgilerinin bulunduğu bilekliklerin kontrolü yapılır (bileklikte hastanın adı
soyadı, doğum tarihi ve protokol numarası bilgileri bulunur). Önceden hastaların yataklarının yanında
duran hasta dosyaları artık doktor odasında bulunmaktadır (hasta bilgilerinin gizliliği ve güvenliği
açısından). Yapılan bu gezi ile kliniğe yeni yatan ve taburcu olan hastalar yazılır.
a) Yatan Hasta Listesi - Servis:
Servis bazında yatan hasta bilgilerinin görüntülenmesi ve sorgulanması için kullanılır.
b) Yatan Hasta Listesi – Tüm Hastane:
Yatan hasta bilgilerinin görüntülenmesi ve sorgulanması amacı ile kullanılır. Hasta numarası ve cinsiyete
göre arama yapılabilir. Sorgulama ekranı olduğu için alanlar üzerinde değişiklik yapılamaz.
Yeni liste hazırlanması işlemlerini şöyle açıklayabiliriz:
- Bilgi Đşlem sekreterinin işlem penceresinden SORGULAMALAR menüsü seçilir.
- Yatan Hasta Listesi-Servis seçeneği seçilir.
- Yatan Hasta Listesi-Servis penceresinde Hemşire Đstasyonu bölümünde F9 tuşuna basarak
Hemşire Đstasyonu penceresinden ilgili servis seçilir ve Enter tuşuna veya “OK” basılır.
- Bu bölümde hasta protokol ve kurum bilgilerine ulaşabiliriz. Alanlar üzerinde değişiklik yapılamaz.
Şekil 5.12: Yatan Hasta Listesi – Servis penceresi
Buna göre kabul ve taburcu olan hastaların evrak ve hesapları kontrol edilir. Yatan hasta listesini kağıda
çıktı olarak almak için RAPORLAR menüsü Yatan Hasta Listesi seçilir. Örneği aşağıda gösterilmiştir.
U.Ü. SHMYO
52/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.13: Yatan Hasta Listesi – Bölüm Bazında penceresi
c) Yatan Hasta Hareket Takibi: SORGULAMALAR menüsü kullanılarak hasta bazında yatan hasta
hareket takibi kullanılır. Hasta ne zaman kabul ve nereye kabul edilmiş; ne zaman ve neredeye sevk
edilmiş, ne zaman ve nereden taburcu olmuş, ne zaman izne ayrılmış gibi bilgiler hakkında bilgi sahibi
olabiliriz. Sorgulama ekranı olup alanlar üzerinde değişiklik ve silme işlemi yapılamaz.
Şekil 5.14: Yatan Hasta Hareket Takibi penceresi
U.Ü. SHMYO
53/81
•
-
DERS NOTLARI
Yatan Hasta Talep Numarası Güncelleme
HASTA YATIŞ menüsünden
Yatan Hasta Talep Numarası Güncelleme işlemi seçilir.
Hasta (No) alanına hasta protokol numarası girilir-yazılır.
Yatan hastanın talebini güncellemek için güncellenmek istenen talebin üzerine gelinir.
F10 tuşuna basarak talep güncellenmiş olur.
Kurum değişikliği olan hastanın talebini güncellemek için Kurum Talebinin üzerinde F10 tuşuna
basarak talep güncellenir.
Şekil 5.15: Yatan Hasta Talep Numarası Güncelleme penceresi
Şekil 5.16: Hasta Bazında Hizmet Kalemleri Sorgulama penceresi
U.Ü. SHMYO
54/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.16: Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresi
5. Yapılan Hizmetlerin Bilgisayara Đşlenmesi
Klinikten toplanmış olan hizmet formlarını klinik sekreterliğine getirip bilgisayarda işlenmektedir. Yapılan
hizmetlerin bilgisayarda hastanın hesabına işlenebilmesi için hastanın hesabının açık olması
gerekmektedir. Bilgisayardaki kayıt işlemi aşamaları şöyledir:
a) Konsültasyon Đşleme
- HĐZMET VE TETKĐK EKLEME menüsü
- Hizmet Ekleme, Silme seçeneği seçilir. - Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
- Eğer hastanın “Ayaktan” ve “Yatan” olarak iki ayrı hesabı varsa bizi ilgilendiren bölüm yani “Klinik
işlemlerinde Yatan, Poliklinik işlemlerinde Ayaktan” seçilir.
- Hizmet ekleme için aşağı yön tuşuyla (veya Shift+F5) aşağı inilir.
- Hizmet Kodu kısmına gelinir. Örneğin Konsültasyon için PO 0010 kodu girilir.
- Talep Eden kısmına konsültasyonu isteyen servis formun üzerindeki bilgiden bakarak F9 ile listeden
seçilerek aktarılır.
- Yapan Servis kısmına hangi birim konsültasyonu yapmışsa F9 ile formda yazan birimin adı seçilir.
- F10 tuşu ile kaydedilir-onaylanır. - Forma kayıt kaşesi vurulur.
U.Ü. SHMYO
55/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.17: Hizmet Ekleme penceresi
Not: Eğer hastanın hesabına yanlış hizmet girilmişse bu pencerede eklenen hizmet seçilir. Hizmet
satırının en sağında “Hiz.Sil” onay kutucuğu seçilir veya SHIFT+F6 tuşlarına basılır. Ekrana gelen
pencerede F9 tuşuna basılarak “HATALI GĐRĐŞ” seçeneği seçilir ve F10 tuşu ile işlem iptal edilerek
kaydedilir.
b) Laboratuvar Testlerini Girmek
-
HĐZMET VE TETKĐK EKLEME menüsü
Laboratuvar Test Kabul ve Ekleme seçeneği seçilir.
Karşımıza gelen Laboratuvar Hasta Kabul penceresinde Hasta No alanına hastanın protokol
numarası girilir. Enter tuşuna basılır.
Kurum Kodu girilir veya F9 ile resmi kurum kodu seçilir.
Gönderen Servis ve Gönderen Doktor alanına kadar Enter tuşuna basılır.
F9 ile doktor listesinden test isteyen doktor seçilir.
TEST SEÇ komut düğmesi tıklanır.
Test alanındaki satırlara test kağıdındaki işaretli olan kod veya kodlar sırasıyla girilir.
F10 ile kaydedilir (veya “Seçilen Testleri Kaydet” komut düğmesi fare ile tıklanır).
U.Ü. SHMYO
56/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.18: Laboratuvar Hasta Kabul Formu penceresi
Şekil 5.19: Laboratuvar Test Seçme penceresi
U.Ü. SHMYO
57/81
DERS NOTLARI
Laboratuvar Testlerinde Kullanılan Hizmet Formları Kodları
Konsültasyon kağıdı
(PO – PO 0010)
Radyoloji kağıdı
(PO – RD ve ilgili hizmet kodu)
Laboratuvar istek kağıdı
(HB – HB ve ilgili hizmet kodu)
(HI – MI ve ilgili hizmet kodu)
(ME – ME ve ilgili hizmet kodu)
(MS – MS ve ilgili hizmet kodu)
(MT – MT ve ilgili hizmet kodu)
Patoloji istek kağıdı
(PA – PA ve ilgili hizmet kodu)
Genel Hizmet kodu
(GM – GM ve ilgili hizmet kodu)
Ameliyat kağıtları AA, Đlaç Hizmetleri EC,
Nükleer Tıp Hizm. NT,
Anestezi Hizm. AR,
Hizm. YT
Fizik Tedavi Hizm. HT,
c) Radyoloji Tetkikleri
-
HĐZMET VE TETKĐK EKLEME menüsü
Radyoloji Talepleri Kabul ve Ekleme seçeneği seçilir.
Tetkik Talepleri Düzenleme penceresinde Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir ve
Enter tuşuna basılır.
Gönderen Kurum alanına gelinir ve kurum kodu F9 ile seçilir veya yazılır.
Doktor Kodu alanına F9 ile listeden isteyen doktor seçilir-girilir.
Tetkik satırlarının son satırına veya (Tablo boş ise) ilgili alana hastaya verilecek olan hizmetin
kodu girilir (eldeki formdan bakarak – örneğin; KR 1000-Göğüs Arka-Ön)
F10 tuşu ile işlem kaydedilir.
Şekil 5.20: Görüntüleme Tetkik Talebi Ekleme penceresi
U.Ü. SHMYO
58/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.21: Radyoloji Tetkiki Randevu penceresi
-
Yukarıda verilen örneğimizde (Tetkik Telep Düzenleme-Ekleme penceresinde) KR 1000 Göğüs
Arka-Ön işledikten sonra;
F4 tuşu ile (veya Randevu Ver [F4] komut düğmesi) Radyoloji Tetkiki Randevu penceresini
açarız. (Üstteki ekran görüntüsü)
Burada film sayısı, teknisyen, röntgen adedi gibi bilgiler girilir.
F10 ile kaydedilir.
Daha sonra “Ücretlendir-F5” komut düğmesi ile veya sadece F5 kısayol tuşuna basarak
ücretlendirme işlemi yapılır.
Bu pencerede F9 ile doktor alanına doktor (genellik Radyoloji A.D. Başkanı Prof.Dr.Müfik Parlak)
seçilir.
F10 ile kaydedilerek işlem tamamlanır.
U.Ü. SHMYO
59/81
DERS NOTLARI
6. Hasta Çıkış Đşlemleri
Klinikte yatan bir hastanın çıkışı yapılırken ilk önce genel dosya takibi yapılır. Dosyaların düzenlenmesi
hastaların bağlı olduğu kuruma göre değişir. Bu doğrultuda hasta dosyasının düzenlenmesi yapılır ve
kontrol edilir.
• Çıkış evrakları ile gelen hastadan “ÇIKIŞ KAĞIDI” istenir.
• Hasta Fatura Kabul Đşlemleri menüsünden (Hasta Yatış) talep durumunun açık olup olmadığına,
provizyon numarasının olup olmadığına, kaydının klinikte olup olmadığına bakılır.
• Hasta çıkış işleminden önce hasta dosyası ve bilgileri kontrol edilir.
Bu ekrandan taburcu olacak hastanın yatak taburcu işlemleri için taburcu durumu ve bakım sonrası
bilgileri girilip onaylanarak hasta taburcu edilir.
-
HASTA YATIŞ menüsünden
Yatak Taburcu Đşlemi seçilir.
Yatak Taburcu Đşlemi penceresinde Hasta No alanına hastanın protokol numarası yazılır. Enter
tuşuna basılır.
Şekil 5.22: Yatak Taburcu Đşlemi penceresi
-
-
Taburcu tarihi kontrol edildikten sonra “Taburcu Durumu” alanına hasta taburcu olduysa “T”,
öldüyse “E” (Exitus) harfleri girilir. Enter tuşuna basılır. (Bakım Sonrası Kodu, Gönderildiği Yer
Kodu F9 tuşu ile bu alanlardaki erişilen listelerden seçilir.) Taburcu Tarihi alanında tarih sistem
tarafından o günün tarihi olacak şekilde otomatik verilir.
Taburcu durumunu girdikten sonra “ONAYLA” komut düğmesi tıklanır.
Karşımıza hastanın ICD kodunu girme ekranı gelir. Enter tuşuna basarak “Son Tanı – ICD Kodu
ve Tanısı” yazan yere kadar gelinir. Dosyadaki çıkış kağıdında yazılmış olan ICD kodları girilir.
F10 tuşu ile kaydedilir.
U.Ü. SHMYO
60/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.23: ICD Kodlama penceresi
-
F9 tuşu ile bölüm “Bölüm: Klinik adı” seçilir. Enter tuşuna basılır.
ICD kodu girişinden sonra Yatak Ücretlendirme işlemi yapılır.
Ücretlendirme ekranında hastanın sağlık güvencesine (SSK, ES, vb) göre yattığı oda sınıfına ait
yatak ücretlendirmesi yapılır. Eğer hastanın yatak sınıfı ikinci sınıf olup da kendi isteğiyle birinci
sınıf odada veya özel odada kalmışsa form doldurulur ve ücretlendirilir. Yatak ücreti farkı alınır.
SSK, Bağ-Kur, ES ve Yeşil Kartlılarda YT 0200 standart yatak kodu girilir. Kurum sevkli hastalarda ise YT
0020 yatak kodu, ücretli hastalarda YT 0010, sadece gündüz yatış olmuşsa yani günübirlik hastalarda YT
0110 işlenir. Yoğun bakım yatakları için YT 0080 kodu girilir ve F10 tuşu ile kaydedilir.
Bu işlemden sonra ücretlendirme işleminin tamamlandığını gösteren onay penceresi gelir ve onaylanır.
Hastanın hesabı kontrol edildikten sonra ameliyat, anestezi vb hizmetler varsa bunlar için PO 0001 Klinik
Tedavi işlenir.
•
Ayrıca Hasta Kayıt menüsünden “ICD Tanı Bilgileri” komutu ile ICD kodları kontrol edilir.
•
Bu işlemden sonra sistemde çıkış yapan doktorun kodu ve ismi girilmesi gerekir. Bu işlem “Hasta
Fatura Kabul Đşlemleri” penceresinde yapılarak kaydedilmektedir.
U.Ü. SHMYO
61/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.24: Hasta Fatura Kabul Đşlemleri penceresinde doktor kodu düzenleme
•
-
Hastanın hesabı sistemde kapatılması gerekir. Bunun için Hasta Yatış menüsünden Kısıtsız
Hesap Kapatma komutu verilir.
HASTA YATIŞ menüsü
Kısıtsız Hesap Kapatma (Hepsi) seçeneği seçilir.
Taburcu ettiğimiz hastanın talep numarasını bulup-işaretleyip-seçtikten sonra
F3 tuşu ile veya (Talep Durumu Değiştirme-F3) komut düğmesi ile hesap kapatılır.
Şekil 5.25: Kısıtsız Hesap Kapatma penceresi
KONTROL: Hesap kapatma yapıldıktan sonra kontrol amaçlı olarak Hasta Kabul Đşlemleri penceresi
açılır. Hasta protokol alanında F7 tuşu ile bilgiler silinir ve taburcusu yapılan hastanın protokol
numarası girilir ve F8 tuşuna basılır. Pencerede Yatış-Çıkış tarihleri bakılarak kontrolü yapılır.
U.Ü. SHMYO
62/81
•
DERS NOTLARI
Hasta çıkış işleminden sonra dosyası ve bilgileri kontrol edilerek RAPORLAR menüsünden “Yatan
Hasta Listesi – Bölüm Bazında” ve “Taburcu Listesi” alınır.
Şekil 5.26: Taburcu Listesi penceresi
•
-
-
Daha sonra RAPORLAR menüsünden “Hasta Tahakkuk Raporu” alınır.
RAPORLAR menüsü, Hasta Tahakkuk Dökümü Raporu seçeneği seçilir.
Talep no alanına F9 tuşuna basarak ekrana gelen pencereden hasta talep numarası seçilir. Enter
tuşuna basılır.
Hizmet Tipi alanı % işaretli ve “Bütün Hizmet Tipleri” seçili olmalıdır.
Döküm Yeri’ne kadar Enter tuşuna basılır ve “Döküm Yeri” alanında 10 veya 6 şeklinde (yazıcı
kodu) girilir.
“Tamam (F10)” komut düğmesi tıklanır veya F10 tuşuna basılarak döküm alınır.
Alınan Hasta Tahakkuk Dökümü çıktısı hasta dosyasına konur.
Şekil 5.27: Hasta Tahakkuk Raporu penceresi
U.Ü. SHMYO
63/81
•
•
•
DERS NOTLARI
Đşlem tamamlandıktan sonra “Talep No” verilerek Hasta Çıkış Defterine kaydedilir.
Dosyadaki çıkış kağıtlarına çıkış yapıldığına dair kaşe vurulur.
Epikriz sekreteri tarafından epikriz raporu yazıldıktan sonra dosya tekrar Bilgi Đşlem Sekreterliği
tarafından devralınarak KOMĐSYONA gönderilir.
HATA DÜZELTME
Eğer yatak ücretlendirmesi ve Klinik Tedavi ücretleri ya da başka bir konuda hata varsa ve
Komisyondan “Đade Dosya” olarak bize geri gelmişse aşağıdaki işlem ile hata düzeltilir:
-
HĐZMET VE TETKĐK EKLEME menüsünden
Hizmet Ekleme, Silme komutu ile yapılır.
Ekran F7 ile temizlenir.
Buradan KA, LA, PO, YT hizmet giriş bilgilerine bakılarak dosyaya not düşülür.
YATAK TABURCU ĐPTALĐ ĐŞLEMĐ
Taburcu edilen hastanın taburcu işleminden vazgeçilebilir. Ya da taburcu işlemlerinde bazen yanlışlık
yapılabilir. Örneğin yanlış protokol numarası girme veya aynı isimli hastalarda isim karışıklığı gibi. Bu gibi
durumlarda Yatak Taburcu Đptali şöyle yapılır:
-
HASTA YATIŞ menüsünde
Yatan Hasta Taburcu Đptali seçeneği seçilir…
“ĐPTAL ET <F10>” komut düğmesi tıklanarak ya da F10 tuşuna basarak işlem iptal edilir.
Not: Yatak taburcu iptalinin yapılabilmesi için hastanın önceden yattığı yatağının boş olması (yani bir
başkasına tahsis edilmiş olmaması) gerekir.
Şekil 5.28: Yatan Hasta Taburcu Đptali
U.Ü. SHMYO
64/81
DERS NOTLARI
7. Hasta Dosyaları Takibi
a) Dosya Đsteği Yapma
-
DOSYA HAREKET menüsünden
Dosya Đstek Formu seçeneği seçilir.
Đsteyen Bölüm alanında F9 tuşuna basılarak açılan pencereden klinik ismi seçilir.
Đsteyen Kişi alanında F9 tuşuna basılarak doktor adı seçilir. Örneğin isteyen kişi olarak Hematoloji
Kliniğinden sorumlu olan Prof.Dr.Fahir Özkalemkaş’tır.
Dosya Tip Kodu alanında F9 tuşuna basılarak açılan pencereden istenilen tip kodu seçilir. 0001
Hasta Dosyası, 0002 Radyoloji Dosyası
Dosya Đstek Tip Kodu alanına dosyanın niçin istendiği F9 ile seçilerek girilir. Örneğin Muayene
0001, Radyoloji Dosyası 0002, Yeni Dosya 0004, Yatış için 0005, Epikriz için 0006 şeklinde.
Đstenildiği Bölüm alanında F9 tuşuna basılarak (ARS1 – Arşiv) seçilir.
Đstenildiği Bölge alanında F9 tuşuna basılarak (MRKZ – Merkez) seçilir.
Otomatik olarak tarih-saat gelir.
F10 tuşuna basılarak açılan istek onay penceresinde “EVET” tıklanarak dosya isteme işlemi
gerçekleştirilmiş olur.
Şekil 5.29: Dosya Đstek Formu penceresi
U.Ü. SHMYO
65/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.30: Dosya Đsteyen Kişi, Dosya Tip Kodu ve Dosya Đstek Tip Kodu (F9) pencereleri
b) Đşi Biten Dosyayı Arşive Göndermek
-
Dosya Kabul formu seçilir.
Đlgili hasta dosyasının üzerine gidilir ve Enter tuşuna basılır.
Bizde olan dosyayı ya da bize gönderilmiş olan dosya ile işimiz bittiyse “ARŞĐVE GÖNDER”
butonu tıklanır.
Şekil 5.31: Hasta Dosyası Talep Gözlem ve Dosya Kabul penceresi
Not: Dosyanın bilgisayar üzerindeki görünüm satırı YEŞĐL ise “Kabul Ettim”,
KIRMIZI ise “Đstek Yaptım”, SARI ise “Bize Gönderildiğini” ifade eder.
U.Ü. SHMYO
66/81
DERS NOTLARI
c) Dosyayı Kabul Etmek
-
Dosya Kabul Formu seçilir.
Hasta Dosyası Talep Gözlem ve Dosya Kabul penceresinde Arşiv Belge Başlık ve Bölge
kutucukları “Tümü” olarak sistemdeki gibi kabul edilir.
Talep eden – Talep Edilen bölümleri “TÜM BÖLÜMLER” şeklinde sistemdeki gibi kabul edilir.
Dosya No alanına hastanın protokol numarası girilir. Enter tuşuna basılır.
Dosya Tipi alanında F9 tuşuna basılır ve Dosya Tipi seçilir. (0001 Hasta Dosyası, 0002 Radyoloji
Dosyası)
Talep Tarihi düzenlenir ve Enter tuşuna basılır (Genellikle sistem tarihi kabul edilir- o günkü tarih)
Dosyaların listelendiği tabloda gelen dosyalar “Dosya Kabul” sütununda buton fare ile tıklanarakkliklenerek onaylanır ve kabul edilmiş olur.
Şekil 5.32: Dosya Kabul Formu penceresi
U.Ü. SHMYO
67/81
DERS NOTLARI
d) Dosya Đsteği Karşılamak
Başka bir birimden bizde bulunan bir hasta dosyası istenildiğinde;
- DOSYA HAREKET menüsünden
- Dosya Đstek Karşılama seçeneği seçilir.
- Bölge alanları sistemdeki gibi “Tümü” kabul edilir.
- Talep Eden/Edilen Bölüm satırında F9 tuşuna basarak talep eden bölüm seçilir.
- Dosya No alanına hastanın protokol numarası girilir.
- Tarih aralığı seçilir ve Enter tuşuna basılır.
- Dosyaların-isteklerin listelendiği tablo satırında dosya seçilir ve hangi bölümden istek talebi varsa
“DOSYA GÖNDER” butonu tıklanarak bilgisayar ortamında istek karşılanmış olur ve dosya
gönderimi yapılır.
Not: Đptal etmek istediğimiz dosya isteği durumunda ise ilgili talebin üzerine gelerek “ĐSTEK ĐPTAL”
butonuna tıklayarak gerçekleştirebilir.
Şekil 5.33: Dosya Gönderme penceresi
U.Ü. SHMYO
68/81
DERS NOTLARI
e) Hasta Dosyası Hareket Takibi
Hasta dosyasının hangi bölümde olduğunu, nereden nereye gönderildiğini ya da arşivden ne zaman
gönderildiğini görmek için bu menüyü kullanırız. Đşlem şöyle gerçekleştirilir:
-
DOSYA HAREKET menüsü
Hasta Dosya Hareket Takibi seçilir.
Hasta Dosya Hareket Takibi penceresinde hasta alanı yerine hastanın protokol numarası girilir.
Enter tuşuna basılır.
Tip Kodu alanında F9 tuşuna basılarak dosya tipi seçilir.
Sıra No alanında F9 tuşuna basılarak Dosya Sıra No.su seçilir (%, 1,2,3,4,5,6,7 gibi)
Tarih aralığı seçilir. Enter tuşuna basılır.
Dosyanın hangi bölümlerde işlem gördüğü, ne zaman istenildiği ve gönderildiği, kimlerin istediği
görülmüş olur.
Şekil 5.34: Hasta Dosya Hareket Takibi penceresi
U.Ü. SHMYO
69/81
DERS NOTLARI
Şekil 5.35: GSS Medula Provizyon – Gönderilen Bilgi Detay penceresi
Şekil 5.36: DSL Menü – Mesaj Görüntüleme penceresi
U.Ü. SHMYO
70/81
DERS NOTLARI
9. Hasta Dosyaları Teslim Đşlemleri (*)
a) Dosyaların Kontrol Đçin Komisyon Odasına Teslimi
Hasta dosyalarının komisyona gönderilmesinden önce evrakların hasta dosyası içeriğinde belirtilen sıraya
göre düzenlenmiş olması gerekir. Eksik belgenin olmamasına dikkat edilir. Çünkü dosyada eksik bir evrak
varsa komisyondan “ĐADE” olarak geri gönderilir.
Komisyon odasına teslim edilecek dosyalar “Dosya Teslim Defteri”ne kaydedilir. Kaydı tutulan dosyalar
imza karşılığında komisyondaki görevli personele teslim edilir. Komisyonda incelenmesi bitmiş olan bizim
hastalarımıza ait dosyalar varsa onlar da teslim alınarak Bilgi Đşlem birimine getirilir ve “TAM” ve “ĐADE”
olarak ayrılırlar.
b) Komisyondan Gelen Dosyaların Düzenlenmesi
1) Tam Dosyalar: Komisyondan “Tam” olarak gelen hasta dosyalarına hastanın sevk evrakı eklenir ve
doktor tarafından doldurulur. Bilgi Đşlem memuru hastanın evrakını önce eczaneye götürür. Burada kontrol
edilen evraklar (ilaç ve malzemelerde sorun yoksa) onaylanır. Tahakkuk Döküm Onay sayfasına “Fatura
Komisyonu Tarafından Onaylanmıştır” şeklinde onay mührü yapılır. Bu ifade Tahakkuk Döküm Sayfalarına
basılır; sevk evraklarına basılmaz.
Vezneye gidilir. Veznede sevkin arkasına, doktorun doldurduğu yere vezne mührü vurulur.
Not: Komisyondan “Tam” gelen paket ameliyatlı hastaların hesapları hasta taburcu olduktan sonra 15 gün
süreyle hesabı açık bırakılır. Çünkü hesabına hizmet işlenebilir. Hasta hizmet dökümü çıkarılır ve evrakına
eklenir. Komisyon tarafından paket olarak tekrar incelenir.
2) Đade Gelen Dosyalar: Dosyadaki eksiklikler komisyondaki görevli personel tarafından tahakkuk dökümü
üzerine tek tek yazılır-işaretlenir.
Đade gelen dosyalarda iade edilmesinin nedeni ilk başta yer alan tahakkuk dökümünden aranır-tespit edilir.
Burada yazan eksiklikler tekrar dönmemesi için oldukça dikkatli incelenir ve düzenlenir. Đlk eksiklikler
“1.TUR” adı altında yazılır. Tekrar tekrar geri dönerse bu tur sayıları ardışık olarak artar.
Eksiklikleri tamamlanan evraklar bir üst maddede yer aldığı şekilde “Tam Evrak” işlem görür.
Evrak son olarak da Fatura Kesim odasına teslim edilir.
c) Đşlemleri Tamamlanan Evrakların Fatura Kesim Odasına Teslimi
Veznede mühürlenen evraklar Fatura Kesim Odası’na teslim edilmeden önce Faturalama Birimine Evrak
Teslim Tutanağı hazırlanır. Evrak teslim tutanağında hasta numarası, adı soyadı, talep numarası, kurumu,
paket olup olmadığı yazılır.
Bu teslim işlemi teslim tutanağında yazan isimlerle evrak sahiplerinin isimleri kontrol edilerek yapılır. Đki
nüsha olarak hazırlanan evrak teslim tutanağının imzalanmış bir nüshası klinik bilgi işlemine getirilir. Hasta
dosyası da Arşive gönderilir.
Böylece hastanın evrak işlemleri tamamlanmış olur.
(*): Ders notlarının hazırlandığı zamanda dosya inceleme işlemi sistemi değişmiştir. Komisyon görevlileri
sorumlu oldukları kliniklere gelerek klinikte kontrol yapmaktadırlar. Böylece dosyaları götürme, getirme,
bekleme vb. gecikmeler yaşanmamakta, yüz yüze eksiklikler ve hatalar görüşülerek anında ve de yerinde
giderilmektedir:
Not: Klinikte yatan hastaların hesabına her gün hizmet ekleme menüsünden “Yatak Ücreti” yazılmaktadır.
U.Ü. SHMYO
71/81
DERS NOTLARI
BÖLÜM VI
EPĐKRĐZ SEKRETERLĐĞĐ HĐZMETLERĐ
Epikriz resmî olarak geçerli bir sağlık raporu değildir. Bilgilendirmek amaçlı olarak düzenlenmiş bir
belgedir. Ancak, eğer hasta isterse, hekimi bu bilgileri bir sağlık raporu olarak da düzenleyip hastasına
vermek zorundadır.
Epikriz hasta için son derece lüzumlu bir belgedir. Herhangi bir nedenle başka bir hekime başvurma
ihtiyacı duyduğunda bu belge öncülük eder. Çünkü hasta geçmişteki hastalıklarını ve tedavilerini doğru ve
eksiksiz olarak hatırlayamaz. Hastaya daha önceden uygulananlar bilinmeden gerekli tıbbi yardımın
verilmesi güçtür. Eğer tedavi eden hekim tarafından hastaya bir epikriz verilmediyse bu hekimden
istemelidir. Hekim talepte bulunan her hastasına epikriz vermek durumundadır. Epikriz hastaya ait
bilgilerin yanı sıra, hekimin hasta hakkındaki kanaatlerini, hastaya ait planlamalarını da içerir. Bu
bakımdan hekimin mesleki vizyonu, hastaya yaklaşımı, tıbbi bilgi ve becerisi epikrizden anlaşılacağı için
hekim açısından önem taşımaktadır.
Çıkış özeti anlamına gelen epikriz ilk önce doktor tarafından elle yazılır ve hastanın çıkış işlemleri
tamamlandıktan sonra tıbbi sekreter (epikriz sekreteri) tarafından bilgisayarda (otomasyon programında)
yazılır. Hastanın özlük bilgilerinden, uygulanan tedavilere, yapılan tetkiklere, kullanılan ilaç ve tıbbi
malzemelere kadar tüm bilgiler açık şekilde yer almaktadır.
A) Epikriz Yazarken Dikkat Edilecek Hususlar
Epikriz raporlarında raporu düzenleyen kurum ismi (Doktor Kodu, Đlk Yayın Tarihi, Rev. No, Rev. Tarihi)
üstte yer aldıktan sonra hemen altında “EPĐKRĐZ” kelimesinin olması gerekir.
1. Hastanın giriş-çıkış tarihleri otomasyondaki tarihle uyumlu olması gerekir.
2. Hasta kimlik bilgilerinin yer aldığı bölüm “Büyük Harflerle”, yazı stili “Normal” ve “Times New Roman”
yazı tipi kullanılarak “12” puntoda yazılmalıdır.
3. Hasta Anamnezi ve diğer kısımlar yazı stili “Normal”, “8 punto” ve yazı tipi “Arial” olarak yazılır.
Not: Hastalık adı, tetkik adları, Görüntüleme sonuçları ve Yer adları “Büyük harflerle” yazılır. Taburcu
tanıları (Kesin Tanılar” yazı stili “Kalın” (Hastalığın adı kalın olmayacak) olarak yazılır. Onay kısmında
kendimiz ayarlayarak yazı tipi “Arial-Normal-8 punto ve Büyük Harf” olarak, unvanlardan sonra boşluk
bırakmadan”(.) Nokta” koyarak doktor isimlerini yazıyoruz. Son olarak Başhekim yazdıktan sonra “4 Enter”
basarak Başhekimin unvan ve adını yazıyoruz.
4. Yazılarımız Dil Bilgisi kurallarına uygun olmalıdır.
5. Epikrizde, yapılan ameliyat bölümünde; mutlaka ameliyatın adı, yapılış tarihi ve operasyon yapılan
organın sağ ya da sol, üst ya da alt bölgesi varsa bu bölümde belirtilmesi gerekmektedir.
6. Hastaya kullanılan sarf malzemeleri mutlaka belirtilmelidir.
7. Hastaya uygulanan cerrahi müdahale birden fazla ise müdahalenin aynı veya ayrı kesilerde olduğu
belirtilmelidir.
8. Fizik tedavi epikrizlerinde;
a) Aynı seansta aynı bölgeye soğuk ısıtıcı ajanlarında sadece biri ödenir.
b) Aynı seansta aynı bölgede uygulanan derin ısıtıcı ve alçak frekanslı akımlardan birer adedi ödenir.
c) Aynı hastaya ikinci kez yapılan fizik tedavinin ödenebilmesi için en az 6 ay geçmesi gerekmektedir.
9. Klinik seyir bölümüne göre ödeme yapıldığından bu bölümde yapılan işlemler açık, detaylı, kısaltmalar
kullanılmadan, sorumlu asistan ve öğretim üyesi imzalı olması gerekmektedir.
10. Epikrizde belirtilmediğinde ödenmeyecek işlemler;
a) Yoğun bakım
b) Konsültasyon
c) Refakatçi
d) Dializ
e) Resüsitasyon (kısaltılarak değil açık yazılmalı)
f) Özel oda (1.sınıf bulunmadığından … gün özel odada kalmıştır)
g) SSK’da sevkte istenmeyen işlem yapıldıysa (Gastroloji de yapılan endeskopiler ya da tomografiler
gibi) yapılma sebebi
h) Bronskopi, biyopsi, gastrolojide ve genel cerrahide yapılan endoskopik işlemler
ı) Kullanılan kan ve kan ürünleri
j) Tedaviyi yapan doktorun kaşe ve imzası ile doktor ihtisası ve diploma numarasının belirtilmesi
U.Ü. SHMYO
72/81
DERS NOTLARI
k) Hastaya protez, ortez ve iyileştirici malzeme, stent kullanılmışsa adedinin ve hangi sebeple
kullanıldığının belirtilmesi
l) Hasta yattığı süre içinde fizik tedavi ve rehabilitasyon görmüşse; teşhisi, tedavi gördüğü bölgeler,
kaç kalem işlem yapıldığı ve seansları yazılır.
B) Epikrizde Bulunması Gereken Bilgiler
1. Hastanın kimlik bilgileri. Bunlar:
• Adı, Soyadı
• Sigorta sicil, tahsis no
• Sigortalılık durumu (Çalışan, Eş, Emekli, Emekli Eş vb.)
• Protokol no
• Hastanın yaşı, cinsiyeti
• Yatış ön tanısı (01/07/2005 tarihinden itibaren ICD-10 Kodları kullanılmıştır)
• Çıkış tanısı
• Hastanın adresi ve telefonu
• Özellikle çocuk hastalarda boy, kilo
• Mevcutsa ameliyat tarihi
• Yatış tarihi
• Çıkış tarihi
2. Hastanın Anemnezi. Bunlar:
• Yakınması
• Öz ve Soy geçmişi
• Öyküsü
• Alışkanlıkları
• Muayene bulguları
• Fizik muayene
Not: Hastaya istenecek tetkik ve tahlilleri yapılan operasyonu ve tedaviyi açıklayacak şekilde detaylı ve
faturayı inceleyecek hekime, yapılan işlemlerin gerekliliği hakkında yol gösterecek şekilde olmalıdır.
3. Tetkik ve Tahliller:
• Laboratuvar Tetkik ve Sonuçları
• Görüntüleme Sonuçları
• Öncelikle hastaneye girişte ilk istenen tetkiklerin tümünün sonuçları epikrizde bulunmalıdır.
• Özelliği olan veya ön tanıyla uyumsuz görülebilecek tetkiklerin yapılma nedenleri açıklanmalıdır.
• Birkaç kez yapılan tetkiklerin mükerrer yapılma nedenleri açıklanmalıdır.
• Yapılan konsültasyonların nedeni branşlarıyla beraber kısaca belirtilmelidir.
4. Ameliyat Yapılmışsa:
• Yapılan ameliyatın BUT Kodu (Bütçe Uygulama Talimatı) yazılmalıdır.
• Anestezi şekli açıklamalı olarak belirtilmelidir (Genel Anestezi, Lokal, Rejyonel Bloklar vb.)
• Anestezi Yöntemi
• Operasyon Tarihi
• Operasyon Ekibi
• Ameliyat genel hatlarıyla anlatılmalıdır.
• Ameliyatta kullanılan özellikli sarf malzemeleri belirtilmeli (Protezler, iyileştirici malzemeler, özellikli
sütür malzemeleri, stapler vb) ve varsa barkod stickerleri epikrize yapıştırılmalıdır. (Kullanılan
diğer malzemeler malzeme döküm listesinde belirtilmelidir)
5. Yapılan Tanı ve Tedaviler:
• Patolojik tanı
• Klinik tanılar (Yatış nedeni olan hastalıklar-eşlik eden diğer hastalıklar <ICD-10 Kodları>).
• Uygulanan tedaviler (Medikal tedaviler – Cerrahi tedaviler <Pre-Operatif Tanı/Post-Operatif Tanı)
• Diğer tedaviler
• Kan ve Kan Ürünleri
• Cross-Match
• Taburcu Tanıları (ICD Kodları)
6. Kullanılan Tıbbi Malzeme:
• Protez / Ortez
7. Klinik Seyir:
U.Ü. SHMYO
73/81
DERS NOTLARI
8. Taburcu Durumu:
9. Hekimin Aktarmak Đstediği (Özel Notlar- Notlar):
10. Kullanılacak Đlaçlar:
11. Öneriler (Beslenme Önerileri-Rehabilitasyon Önerileri-Enfeksiyon Hasta. Açısından
Đzolasyon Önerisi)
12. Kontrol Tarihi ve Yeri:
13. Đzlem Kartı:
14. Epikrizi Hazırlayan Hekim:
15. Onay Bölümü.
C) Epikriz Yazma Đşlemleri
Bilgi Đşlem Sekreterliği ile Epikriz Sekreterliği Avicenna program menüleri farklı düzenlenmiştir. Tıbbi
sekreterin menülerinde epikriz yazımında kullanılacak menüler yer almaktadır.
Epikriz yazmak için AviCenna HBYS programında RAPOR ĐŞLEMLERĐ menüsü
-
Epikriz seçeneği seçilir.
-
Rapor penceresinde Hasta No alanına epikrizi yazılacak hastanın protokol numarası girilir. Enter
tuşuna basıldıktan sonra hastanın adı soyadı ekranda çıkar.
-
Rapor bölümünde çıkan ( ….bölüm adı…. Epikrizi) yazısına tıklanarak hastaya ait Rapor No, Yatış
No, Hemşire Đstasyonu, Oda-Yatak No, Dr. Kodu, Adı ve Soyadı, Yatış-Çıkış tarihleri buradan
kontrol edilir.
-
Eğer önceden yazılmış ve düzeltilecek bir epikriz ise hastanın protokol numarasını girdikten sonra
tarih kontrolü yapılarak düzeltilecek epikriz satırı üzerinde iken “Rapor Seç/Dön-F10” komut
düğmesi tıklanır veya kısaca F10 tuşuna basılır. Kayıtlı epikriz açılır ve gerekli düzeltmeleri yapıp
F10 ile kaydederiz.
-
Yeni epikriz yazmak için ise “Yeni Rapor-F6” komut düğmesi tıklanır veya kısaca F6 kısayol tuşu
ile komut verilir.
-
Açılan rapor yazım penceresinde hasta bilgisi ve Giriş-Çıkış tarihleri kontrol edildikten sonra (Tarih
kontrolü çok önemlidir. Çünkü taburcu tarihiyle otomasyondaki tarih uyumlu olmalıdır) Doktor
Kodu alanında F9 tuşu ile hastanın doktoru seçilir.
-
Rapor yazım ekranı üç sayfa olarak düzenlenmiş olup Sayfa 1, Sayfa 2, Sayfa 3 isimleriyle üç
kısımda düzenlenmiştir.
Ekrana gelen Sayfa1’de Yatış Ön Tanısı, Yakınması, Öyküsü, Özgeçmişi, Soygeçmişi,
Alışkanlıkları, Fizik Muayene, Laboratuvar Tetkik Sonuçları, Görüntüleme Sonuçları, Patolojik
Tanı, Klinik Tanılar şeklinde bilgi giriş alanları vardır.
Sayfa2’de ise Uygulanan Tedaviler, Kan ve Kan Ürünleri, Cross-Match, Kullanılan Tıbbi Malzeme,
Protez/Ortez ve Klinik Seyir alanları vardır.
Sayfa3’de ise Hastanın Taburcu Durumu, Çıkış Önerileri, Hekimin Aktarmak Đstediği Notlar,
Kullanılacak Đlaçlar, Beslenme Önerileri, Rehabilitasyon Önerileri, Enfeksiyon Hast. Açısından
Đzolasyon Önerileri, Kontrol Tarihi ve Yeri, Đzlem Kartı durumu, Epikrizi Hazırlayan Hekim Bilgisi,
Taburcu Tanıları bulunmaktadır.
-
Đmza sayfasında hastayla ilgilenen doktor ile uzman hekimin isim ve bilim dalı ile Başhekimlik
onayı yer alır.
-
Yukarıda açıklanan ilgili alanlar doktorun hazırladığı epikrizden veya hasta dosyasındaki
evraklardan birebir aynı şekilde aktarılarak yazılır.
Not: Hematoloji kliniğinde yatan hastalar genellikle kür tedavisi alırlar. Bu hastaların genellikle hemoglobin
değerleri düşük çıkar. Bu durumda hastaya kan transfüzyonu gerekir. Kanın şekilli elemanlarından eritrosit
süspansiyon (ES), taze donmuş plazma veya trombosit verilmiş olabilir. Hastanın bağlı olduğu kurumun
ödeme yapması için bu bilgilerin numaralarıyla (barkod) girilmiş olması gerekir. Bu numaralar genellikle
hasta dosyasında bulunan orderlerde veya kan transfüzyonu bilgi formunda yer alır. Kan Merkezi kırmızı
bandrolle yapıştırmıştır. Buradan alınan bilgiler ilgili kan ve kan ürünleri hanesine yazılır. Eğer hastaya
verilen kan değerlerinin sayısı 50-60 gibi çok miktarda ise, hepsi hasta dosyasında bulunmayabilir. Böyle
bir durumda Kan Merkezi’ne gidilerek hasta protokol numarasından kan bilgilerine ulaşabiliriz.
U.Ü. SHMYO
74/81
DERS NOTLARI
-
Klinik Tanılar bölümünde sağ bölümde yer alan “ICD” ikonu tıklanır. Ekrana gelen ICD kodu
penceresinden Hastalık kodları seçilerek aktarılır.
-
Hastanın konsültasyonu varsa bu da bölüm ve tarihiyle birlikte epikrizde yer almalıdır. Hasta
dosyası içindeki konsültasyon formundan bu bilgilere ulaşabiliriz.
-
Diğer dikkat edilecek bir husus da görüntüleme kısmıdır. Bu kısımda hastanın çekilen EKG,
Röntgen ve Ultrason gibi bilgilere ulaşabiliriz. Yatış tarihi içinde kalan tüm uygulamaları bu
bölümde belirtmeliyiz.
-
Đmza sayfasını hazırlamak için rapor penceresinin sağ üst köşesinde yer alan “ONAYLAYACAK
DOKTORLAR” komut düğmesi tıklanır. Ekrana gelen pencerede “Đlk Sütun” tıklanarak F9 tuşuna
basılır. Đlk satıra çıkan listeden epikrizi hazırlayan doktor seçilir ve Enter tuşuna basılır. Đkinci satır
için “Đkinci Sütun” tıklanır ve F9 ile o bölümün uzman hekiminin adı seçilir ve Enter tuşuna basılır.
-
F10 tuşuna basılarak bilgiler kaydedilir (veya KAYDET komut düğmesi tıklanır).
-
Yazım işlemi bittikten sonra program penceresinde “RAPORLA” komut düğmesi tıklanarak
yazdırma işlemine geçilir.
Bilgiler kontrol edilir ve “PRINT” ikonu-komut düğmesi tıklanır. Ekrana “Yazdır” penceresi gelir.
Yazıcı seçilir ve kopya sayısı olarak “2” yazılır-seçilir. “Tamam” komut düğmesi tıklanarak rapor
çıktısı alınır.
Not: Rapor çıktısı alındıktan sonra “Kapatma Simgesi ” kullanılarak çıkmak istersek bir mesajla
karşılaşırız ve yeniden epikrize girmek zorunda kalırız. Bu durumla karşılaşmamak için “Yeni Rapor”
komut düğmesi tıklanır. Bu sayede protokol numarasını isteyen boş bir epikriz rapor sayfası açmış oluruz.
-
-
Çıktısı alınan epikriz hastayla ilgilenen ve epikrizi yazan doktor tarafından incelenir ve imzalanır.
Doktorlar tarafından imzalanan epikrizler onay için imza sümenine yerleştirilerek Başhekimliğe
götürülür.
Onaylanan epikrizler imza sümeni ile Başhekimlikten alınır ve veznede mühürletilir.
Đşlemleri tamamlanan epikriz hasta dosyasına yerleştirilir.
Yazılan epikrizlerin defter kaydı tutulur. Hastanın adı ve soyadı tam, ilgilenen hekimin adı ve
soyadının başharfleri yazılarak kaydedilir.
Şekil 6.1: AviCenna Epikriz Ekranı Giriş penceresi
Şekil 6.2: Rapor başlangıç ekranı
U.Ü. SHMYO
75/81
DERS NOTLARI
Şekil 6.3: Hasta No Girişi
Şekil 6.4: Hastaya ait raporlar döküm sayfası
Şekil 6.5: Rapor yazma sayfası Sayfa1
U.Ü. SHMYO
76/81
DERS NOTLARI
Şekil 6.6: Rapor yazma sayfası Sayfa1’in devamı
U.Ü. SHMYO
77/81
DERS NOTLARI
Şekil 6.9: ICD değiştirme (giriş) penceresi
U.Ü. SHMYO
78/81
DERS NOTLARI
Şekil 6.10: ICD Tanı Bilgileri Girişi penceresi
Şekil 6.11: Onaylayacak Doktor Kodları penceresi
U.Ü. SHMYO
79/81
DERS NOTLARI
Şekil 6.12: Rapor yazdırma penceresi
D) Mesaj Okuma-Cevaplandırma
Đlgililer tarafından zaman zaman bilgilendirme amaçlı mesajlar gönderilmektedir. Bu mesajlara göre işlem
yapılmakta veya cevap verilmektedir. Bu bölüm Avicenna programında DSL MENU seçeneği kullanılarak
yapılmaktadır. Bu bölümde yer alan “Mesaj Kutusu” tıklanarak Mesaj Görüntüleme penceresine
ulaşılmaktadır. Bu pencerede Gelen Mesajlar ve Giden Mesajlar (Tarihi, Kimden geldiği, Konusu, Durum
bilgileri) şeklinde listelenmektedir.
Şekil 6.13: DSL Menü/Metin Kutusu
Okumak istediğimiz mesajın sağ tarafında bulunan “Oku” butonu tıklanarak mesaj açılır. Göndermek
istediğimiz bir mesaj olması durumunda da Tarihi, Kime ve Konu kısımları doldurularak “Gönder” butonu
tıklanır.
U.Ü. SHMYO
80/81
DERS NOTLARI
Şekil 6.14: Mesaj Görüntüleme penceresi-Gelen mesajları okuma ve cevaplama
KAYNAKLAR
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri – AviCenna Modülleri tanıtım kitapları DataSel Bilgi Sistemleri
Ankara, 2002
AviCenna Hastane BYS ekran görüntüleri
http://www.tipart.com.tr/modules.php?name=Hastane_Otomasyonu
http://www.galaksi.com/hbys.html http://www.galaksi.com.tr/Iletisim.html
http://www.meddata.com.tr/?link=sayfa&baslik_grup_id=10&kat_id=0&baslik_grup_id=10&kat_id=1
http://www.3cbilyaz.com/index.asp?giris=1&yazilim=1
http://www.worldlanbilisim.com/haberdetay.asp?ID=21
http://www.anasel.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=7&Itemid=9
http://www.tipyazilimlari.com/haberler06.html
http://www.onsayfa.com/forum/odev-arsivi/116113-hastane-bilgi-sistemleri-donanim-alt-apisi.html 7/12/2006
http://www.ees.com.tr/Sarus.aspx Entegre Enformasyon Sistemleri… 08/02/2009
http://ab.org.tr/ab06/ozet/197.html
http://kardelenyazilim.com
http://www.propacs.com/content/view/40/75/lang,tr
http://www.keynet.com.tr/hbys.aspx
http://www.alpdata.com.tr/Icerik.aspx?CatID=353&sub=355
http://www.turkuazsoftware.com/hizmetlerimiz.htm
http://akademik.maltepe.edu.tr/~fatihy/index_dosyalar/SE-1/HBYS.pdf
http://fonetyazilim.com - intermedia hastane otomasyon sis.
karmed hastane otomasyon sistemleri – metasoft hastane otomasyon sis. – Alpdata hastane otomasyon sis.
Fırat Ünv. Hastanesi, Ameliyat Raporu Girişi ve Hasta Medikal Bilgileri görüntüleme Bilgi Sistemi ve Kalite
Koordinatörlüğü-2008 PDF dosyası
Hipokrat Hastane Otomasyon Sistemi Tanıtımı PDF formatlı dosya
Mars Hastane Otomasyonu- Hitit Bilgisayar Yazılım, Sistem Tanıtım Sunusu
Mikayil Gülerim, Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri Powerpoint Sunusu
Tengilimoğlu, Dilaver; Oğuz Işık ve Mahmut Akbulut. Sağlık Đşletmeleri Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara 2009
Saka, Osman. Akdeniz Ünv. ESK ve Standartlar Sempozyumu, Đstanbul, 1 Ekim 2004 Powerpoint sunu dosyası
SGK Genel Sağlık Sigortası Medula Web Servileri Kullanım Kılavuzu, 02.02.2009 Sürüm 3.0
T.C. Sağlık Bakanlığı Bilgi Đşlem Daire Başkanlığı Sağlık-Net Entegrasyonu için Hastane Bilgi Sistemlerinin Temel
Gereksinimleri PDF dosyası, Ankara, Ekim 2007
U.Ü. SHMYO
81/81

Týbbi Yazým Teknikleri Ders Notlarý 2008

Transkript

Benzer belgeler

Aile hekimliğinin temel prensipleri

Kan glukoz ölçer

Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri

Slayt 1 - Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Ana

Tıbbi terim açık değilse, kısa açıklama içerir

Yoğun Bakımda Akciğer Enfeksiyon Kontrolü

Fizik-1 Uygulama-5

Terminal hasta ve sorunları

GOT-It 2.0.1 ile Elektromanyetik Sistemlerin