62 - Teshiad

Bu kadar cehalet ancak
tahsille mümkündür
liflkiniz ç›kmazdad›r. Bir fleyler de¤iflmeye bafllam›flt›r. Farketmenize ra¤men önemsemezsiniz
ve o bir gün karfl›n›za geçer ve en flirin halini,
mahcup bir edayla birlefltirerek, flunu söyler: “Sen
benden daha iyilerine lay›ks›n”. Bu dünyan›n en
berbat ve anlams›z cümlesidir. Asl›nda, o sizden
daha iyisini bulmufltur ve gidiyordur. Giderayak da
kendinizi çok kötü hissetmemeniz için bu cümleyi
söyler. Garip bir ironidir yaflanan. Tuhaf bir yüz haliyle, arkas›ndan bakakal›rs›n›z. ‹flte ikili iliflkilerin
kriz dönemi ne yaz›k ki, genellikle böyle biter. E¤er
krizin geldi¤ini fark etmezseniz, kaç›n›lmaz son budur.
‹
Elbette krizler sadece ikili iliflkilerde yaflanmaz. Öyle bir kriz gelir ki, ard›ndan günlerce a¤lad›¤›n›z
sevgiliyi bile unutturur. T›pk› bugünlerde yaflad›¤›m›z gibi. Bu kez iki kifli aras›nda de¤il, ihtimaldir ki,
milyarlar› etkileyecek gibi görülüyor.
Evet, hofl geldin! Küresel mali kriz…
Aradan 8 y›l bile geçmeden yine ekonomik bir krizle bulufluyoruz. Geçen sefer, bir büyü¤ümüzün, di¤er bir büyü¤ümüzün kafas›na att›¤› Anayasa kitap盤›n› bahane etmifltik ama bu kez tsunami dalgas› yurt d›fl›ndan geldi¤i için böyle gerçekçi! bahanelerimiz de yok. Krizin s›n›rlar› tüm dünyay› sard›¤›ndan fliddetinin daha fazla olabilece¤i düflünülüyor.
Konunun güvenilir uzmanlar›ndan Prof. Dr. Erinç
Yeldan, bu krizin etkileri konusunda;
“Sizce kriz finansla bafllay›p bitecek mi, yoksa üretici güç-
lerden de birkaç dev indirir mi?” sorusuna flöyle yan›t
veriyor:
“Elbette, zaten Avrupa’da as›l bundan korkuluyor.
Ben krizin Türkiye’yi de bu flekilde vuraca¤›ndan
kayg›lan›yorum. Çünkü Türkiye’nin 2001 krizi sonras› sanayi biçimi flöyle oldu: Ucuz dövizi f›rsat bil,
d›flar›dan ucuz ara mal› ithal et, bunlar› montaj
hatt›nda dayan›kl› tüketim mallar› haline getir,
sonra Orta Asya Cumhuriyetleri, Avrupa ve Rusya
pazar›na sat. Yani “‹thal et, nihai ürün haline getir
ve ihraç et.” Dolay›s›yla bizim ihracat›m›z ithalata
ba¤›ml› hale geldi. Türkiye 2003 sonras›ndaki bu artan ithalat›n› ise önce s›cak parayla, sonra so¤uk
para denilen özellefltirme ve gayrimenkullerle, o da
yetmedi üçüncü bir çare olarak do¤rudan borçlanma ve hatta üçüyle beraber finanse etti. Ama flimdi
bu dünyada bafllayan likidite krizi bizim flirketlerin
borçlanma olana¤›n› sekteye vuracakt›r ve ithalata
dayal› ihracat›m›z gerileyecektir. fiu anda milli gelirde ekonomimizi sürükleyen tek kalem ise ihracat
kalemimiz. O yüzden ben bizdeki krizin bir reel sektör krizi olarak tezahür edece¤ini ve zaten etmekte
oldu¤unu düflünüyorum.”
Prof. Yeldan’›n bu de¤erlendirmeleri ›fl›¤›nda, her
krizde oldu¤u gibi reel sektörümüzde bu kez de tasarruf tedbirleri kavram› gündeme gelecek.
Hizmet sektörü yine bu ac› pastadan en büyük dilimi mi kapacak? Yan›t›m›z, “Elbette” , “muhtemeldir” ya da “baflka ne olabilir ki?” d›fl›nda olmayacak
ne yaz›k ki.
2001 krizinde (medyam›za göre Anne-o¤ul-baflka
Temizlik ve Servis Hizmetleri ‹fl Adamlar›
(Teshiad) ad›na imtiyaz sahibi
Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan›: Selim Canbazo¤lu
Yönetim Yeri
19 May›s Mah ‹nönü Cad Ayd›n Sok Ça¤lar Apt N.2/13
Kozyata¤› ‹stanbul
Yay›n Koordinatörü
R. Ali Aksoylu
[email protected]
Genel Yay›n Yönetmeni
Zeki Murat Günefl
[email protected]
Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu)
Tuna Atalay
Yaz› ‹flleri Müdürü
Mürsel Çavufl Sezen
o¤ul çat›flmas› nedeniyle flimdilerde art›k yok olan
ve yok olurken de iki ayr› üyemize yapt›rd›¤› temizlik hizmetleri karfl›l›¤› çoklu miktarlarda borcu bulunan, o zamanlar) ülkenin en büyük traktör fabrikas›n›n mali ifller müdürü flöyle demiflti; “K›rk küsur tafleron ile çal›fl›yoruz, biz bir öksürüyoruz, onlar zatürree oluyor.”
Do¤ru söze ne denir? fiimdi gelin, hep birlikte yak›n
geçmiflte bire bir yaflad›¤›m›z bir senaryoyu yeniden
yazal›m. Krizlerde hemen maliyetlerin düflürülmesi
gündeme gelecek de¤il mi? Firmalar hakl› olarak bu
kez de, bir tasarruf önlemleri paketi haz›rlay›p yürürlü¤e koyacaklard›r. Amaç, bu dar dönemde sabit
maliyetleri olabildi¤ince düflürmektir. ‹lk maliyet
kalemi nedir? D›flar›dan al›nan hizmetler. Bunlardan baflta geleni hangisidir; elbette temizlik hizmetleridir. Size diyecekler ki “Bu y›l temizlik ekibinden
flu kadar personel eksiltelim, fiyat›m›z› da buna
ba¤l› olarak düflürelim. Temizlik biraz aksarsa aksas›n ne yapal›m, ne de olsa kriz var?”. Hiç düflünmeden kabul edeceksiniz. Baflka çareniz var m›?
“Bir sürü makine yat›r›m› yapt›k, aman ifli kaybetmeyelim, flikâyet olmas›n” diye, eksik adamlarla da
kan ter içersinde ayn› hizmeti sunmaya çal›flacaks›n›z. Ard›ndan aylar, mevsimler geçecek ve gün gelecek kriz sona erecek. Her fley yavafl yavafl normale dönecek. Sadece bir fley eski haline dönmeyecek.
Size flöyle diyecekler, “Kriz bitti ama bak›n ne güzel,
demek ki bizim yerimiz bu kadar personel ile de temizlenebiliyormufl, adam artt›rmaya ne gerek var,
aynen böyle devam edelim.” ‹flte size bir “Hizmet
sektöründe pazar nas›l daral›r?” hikâyesi daha.
2001 krizinde de ayn›s› olmad› m›? Oldu. Tarih, hizmet sektörü için tekerrürden ibarettir.
Hizmetlerini yürüttü¤ünüz banka flubesinin müdürü hasta olur, izinlidir vb. nedenlerle flubeye gelemez bir fley olmaz; ama ayn› flubenin çay servisi
eleman› hastalan›r, o gün ifle gelemezse, vay halinize, flube tümden aya¤a kalkar. Telefon üstüne telefon “Nerde bizim eleman›m›z, yand›k, mahvolduk,
hemen yeni birisini gönderin?” diye.
Yay›n Kurulu
Serhat Özer
Recep Ali Aksoylu
Tuna Atalay
Zeki Günefl
Mürsel Çavufl Sezen
Reklam Sat›fl Müdürü
Aydan Dülgero¤lu
[email protected]
Tasar›m ve Uygulama
Tufan R. Baflak
[email protected]
Bask›
Golden Medya Matbaac›l›k ve Tic. A.fi.
100 Y›l Mah. MAS-S‹T 1. Cad. No:88 34204
Ba¤c›lar, ‹stanbul
www.goldenmedya.com.tr Tel: (0212) 629 00 24
T.E.M.
Tan ›t›m Etk i nl i kl eri Me rk ez i
Yap›m
TEM Tan›t›m Etkinlikleri Merkezi Ltd. fiti.
Kabatafl Setüstü, Tafll› Ç›k›fl Sok. Lütfiye Han›m
‹fl Merkezi No: 5/ 1, 34427 Beyo¤lu, ‹stanbul
Tel: (0212) 293 22 75 59 Faks: (0212) 252 90 42
www.temtanitim.com [email protected]
Onlara, “ Yahu kardeflim, müdürünüz ifle gelmeyince ne yap›yorsunuz? Merkezinizden hemen yedek
banka müdürü mü gönderiyorlar?” diye yan›t veremezsiniz. Sözcükler, dilinizin ucuna gelir ama yutars›n›z. Bu riski alacak babayi¤idi, hizmet sektörü
tarihi henüz yazmam›flt›r. Çünkü imzalad›¤›n›z sadece bir sözleflme de¤il, ayn› zamanda modern kölelik anlaflmas›d›r. Sesiniz fazla ç›karsa kibarca
“Sevgili çözüm orta¤›m›z, madem öyle, sen bizden
çok daha iyilerine lay›ks›n.” denebilir. Hiç k›z›p köpürmeyin. Bu yan›t, sektörün genel duruflunun do¤al bir sonucudur. Her yerde ezik büzük durursan,
kay›t d›fl› çal›flanlarla rekabet edece¤im diye kârlar›
yerin dibine indirip, zarar›na fiyat verip hakk›yla
verilen teklifleri tuzla buz edersen, sözleflmeleri kölelik anlaflmalar› gibi imzalarsan, kendini ve yapt›¤›n ifli önemsemezsen, istedi¤in kalite belgesine sahip ol, hikâye. Kimse sizi ciddiye almaz. Kamu ihalelerindeki malum aksiyon! sahnelerini hiç
yaz(a)m›yorum bile. Onlar› da yazsam “ormanda tecavüz” sahneleri bunun yan›nda çok masum kal›r.
K›saca y›llard›r ne ekildiyse o biçiliyor.
Yaz›m›n sonunu Sakall› Celal’den minik bir al›nt›
ile bitirmek istiyorum. Kim mi Sakall› Celal? “Bu kadar cehalet ancak tahsille mümkün olur." önermesinin sahibi, nesli tükenmifl, bir yurtsever ve bilge.
Hakk›nda yaz›lan bir kitap ile tan›d›¤›m›z bu gerçek
entelektüele, Ankara Lisesi Müdürlü¤ü yapt›¤› dönemde, Bakanl›ktan, ö¤rencileri mezun etmek konusunda fazla ince eleyip s›k dokumamas›, k›saca
hemen herkese diploma vermesi tavsiyesi gelmifl.
"Ankara Sultanisi boyac› küpü de¤ildir" diye yan›t
verince de hemen Bakanl›k emrine al›nm›fl. Onu y›llard›r tan›yan ve seven genç Milli E¤itim Bakan›
Hamdullah Suphi, bu konuda bir kez daha düflünmesini isteyince, flöyle demifl Sakall› Celal:
"Bak Hamdullah, Tanzimat› ilan ettik olmad›, Meflrutiyet ilan ettik olmad›; Cumhuriyet'i getirdik gene
olmad›, bir de ciddiyet'i denemeye ne dersin?"
Ne dersiniz?
Zeki Murat Günefl
[email protected]
Yay›n Türü
Yayg›n yay›n, süreli, üç ayda bir.
Bize Ulaflmak için
[email protected]
[email protected]
38
DOSYA
Son zamanlarda hastane
enfeksiyonlar› gibi tats›z
geliflmelerin yafland›¤›
ülkemizde, hastane temizli¤inin ne kadar büyük
önem arz etti¤i ve ihtisas
gerektirdi¤i bir kez daha
gündeme tafl›nd›. Bu
say›m›zda biz de bu
konuyu A’dan Z’ye
masaya yat›rmaya karar
verdik.
G
ündelik yaflant›m›zda temizli¤e
önem veriyoruz ama söz konusu olan sa¤l›¤›m›z› tekrar kazanmaya çal›flt›¤›m›z hastaneler olunca temizli¤in önemi iyice art›yor.
Art›k ayr› bir ihtisas alan› say›lan hastane
temizli¤i nas›l yap›lmal› ve/veya nas›l yap›l›yor? Hastane temizli¤inde nelere dikkat ediliyor? Hastaneler “temizlik hizmeti”
al›rken neleri, nas›l talep ediyor? Firmalar
hastane temizli¤i için hangi ürünleri kullan›yor? ‹flte tüm bu sorular›n yan›t›n›
“Hastane Temizli¤i” dosyam›zda bulacaks›n›z.
48
ekonomik sorunlar›n hizmet sektörü
firmalar›n› da bire
bir etkiledi¤ine deTüte, krizle ilgili
al›nmas› gereken
TESH‹AD krizi de¤erlendirdi
acil önlemleri biz-
Krizi de¤erlendiren Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim
Canbazo¤lu hizmet al›c›lar›na hizmet firmalar›n›n finans
yaratan firmalar olmad›¤›n›n hat›rlat›lmas› gerekti¤ini
söylüyor. Ödemeleri zaman›nda alamayan hizmet fir-
lkemiz içinde bulundu¤umuz döneme
Ü kadar birçok kriz atlatt›, enflasyonu yük-
Bugün dünyada yaflanan ekonomik sorunlar
global krize dönüfltü. Bu kriz ister istemez ülkemizi de son derece etkiledi. ‹nan›lmaz boyutlarda likit problemi yaflanmaya baflland›,
çekler ve krediler bugüne kadar yaflanmad›¤›
oranda geri döndü. Bankalar kredi vermekten
korkar oldu, teminat üstüne teminat ister hale geldi. Birçok firma iflçi ç›karmaya bafllad›
ve sat›n almalar›n› da inan›lmaz ölçüde k›st›.
Global krizin ülkemizi etkilemesi ile zaten s›k›nt›lar yaflayan sektör firmalar›m›z krizin etkilerini yo¤un bir flekilde yaflamaya bafllad›.
Hizmet verilen firmalar ödemelerini geciktirmeye, personel azaltma talepler i gelmeye
bafllad›. Birçok firma asgari ücret art›fl› d›fl›nda zam yapmad›. Buna karfl›n tedarik mallar›n
maliyetleri git gide art›yor. Yeni yap›lan hizmet
sözleflmelerinde karl›l›k oranlar› komik rakamlara
düfltü.
Sektörümüzdeki birçok firma personel maafllar›n›
geç ödüyor, KDV, muhtasar ve SSK ödemelerinde
de zorlan›yor. Maalesef ödeme alamama sonucunda finans maliyeti ile karfl›laflan sektör firmalar›m›z karl›l›klar›n› da bu noktada yitirdi. Bu sorunlar› yaflayan sektörümüz en son noktada, hem per-
ARAfiTIRMA: 2009 KARANLIK YIL MI?
54
ISS Y.K ÜYES‹ ELA AYDO⁄AN
56
SÖYLEfi‹: KLUH DEN‹Z: ÖZGÜR PALA
64
ARAfiTIRMA: KIfi HAfiERELER‹ VE MÜCADELES‹
68 SÖYLEfi‹: ENDÜSTR‹YEL DA⁄CILIK
70 PEYZAJ: BAHÇELERDE KIfi BAKIMI
emizlik sektörü k›r›lgan bir sektördür, çünkü ifl
olmayaca¤›n› söylemek mümkün. Benim tavsiyem
arkadafllar›n firmalar›nda kriz masas› oluflturarak
mevcut ve do¤abilecek riskleri iyi de¤erlendirmeleri ve tedbirleri derhal uygulamaya geçmeleridir.
Al›nacak önlemler flunlar olabilir:
•
Zarar›na kesinlikle teklif vermemek,
•
Hizmeti gereken asgari elemanla gerçeklefltirme,
•
Hizmet verilecek firman›n ödeme imkanlar›n›n
ve ödeme tarihinin çok iyi kararlaflt›r›larak tespit
edilmesi,
•
Merkez ofis giderlerini azaltacak acil ted-
merika’da “100 etik flirket” içinde yer alan Ecolab borsada ifllem görüyor. Birçok hisse senedinin aksine Ecolab hisseleri bu krizde çok az bir
A
84
Doktor odas› temizli¤i
Doktor odas› temizli¤i hasta muayenesinin olmad›¤› gece vardiyalar›nda temizlenir. Gün içerisinde talebe göre temizlik yap›l›r. Doktor odalar› temizli¤inde de dikkat
edilmesi gereken en önemli hususlardan
biri dezenfeksiyon ifllemidir. Temizlikte
kullan›lan temizlik kimyasal› dezenfektanl› olmal›d›r. ‹fllem s›ras›nda kesinlikle
eldiven kullan›lmal›d›r. Kat arabas›, kullan›lacak malzeme ve ekipman haz›rland›ktan sonra odadaki çöpler toplan›r. Sonra
50 cm-200 cm aras› düz zemin toz al›m›
mavi bez ile yap›l›r. Telefon beyaz bezle
silinir. Masa, üstündeki hiçbir fley yer de¤ifltirmemek suretiyle silinir. Ayr›ca masa
üstü ›slakken ka¤›tlar konmamal›d›r. Lavabo ve ayna temizli¤inden sonra, zemin
dezenfektanl› temizlik kimyasal› ile silinir.
atefli ç›kar. Ama bizim firmalar›m›z, bugüne kadar
meydana gelen krizlerle mücadele ederek hep
ayakta kalmay› baflarm›flt›r. Fakat bu seferki kriz
küresel ve henüz çözümlenmemifl büyük bir kriz.
Bence bu kriz bizi 2009 y›l›nda etkileyecek. Bu yüzden 2009 y›l› sözleflmeleri çok önem tafl›yor, e¤er
bu savafla bafltan kötü imzalanm›fl sözleflmelerle
ve büyük risklerle girerseniz sonuçlar›n›n pek hofl
Ecolab, hizmet verdi¤i segmentte yaflanacak ifl kay›plar›na
ra¤men 2009’da da büyüme hedefinden vazgeçmedi. Ecolab
hem personel ç›kartmayacak, hem de ayn› kalitede hizmet sun-
sonele, hem de hizmet üretti¤i firmalara karfl› güven vermeyen iflletmeler konumuna düfltü. Yaflanan bu ortamda sorumlusu olmasa da ne yaz›k ki
firmalar›m›z zor günler geçiriyor. Günümüzde kriz
ile ilgili bir ortamda sektör firmalar›m›z iflletme giderlerini düflürmek, kârl› ifller almak ve en önemlisi iflletme maliyeti yaratmak zorundad›r. Ayr›ca
ne kadar zor görülse de hizmet al›c›lar›na bizlerin
finans yaratan firmalar olmad›¤›m›z›, ödemeleri
zaman›n da almam›z gerekti¤in i, alam ad›¤ ›m›z
ödemeler ile ilgili oluflan finans maliyetini onlara
yans›tmamam›z gereklili¤ini anlatmam›z ve onlar-
Hastalar taraf›ndan boflalt›lan odalar›n
temizli¤i
Hasta taburcu olduktan sonra odalar tamamen temizlenir. Temizlikten önce gerekli tüm ekipman ve malzemeler tamamlan›r. Kat arabas› ve kirli çamafl›r arabas›
oda içine al›n›r. Oda içi çöpler ve kirli çamafl›rlar toplan›r. Taburcu odas› temizli¤inin en önemli ifllem basama¤› yatak silimidir. Yatak dezenfektanl› temizlik kimyasal› ve mavi bez yard›m›yla en uç noktalar›na kadar temizlenir. Oda içi tüm duvarlar, havaland›rma, lambalar, yang›n
dedektörü, tablolar silinir. Tuvalet, hasta
odas› tuvaletindeki ifllem basamaklar›na
göre daha detayl› olarak temizlenir. Hasta
odas› sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezanfektanl› kimyasalla temizlenir.
Oda son kez kontrol edilir. Kap› kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlanm›fl olur.
T yapt›¤› firmalar hapfl›rsa temizlik firmalar›n›n
Ecolab Türkiye, Hülya Metin
“2009’da da hedefimiz büyümek”
sek rakamlarda yaflad›. Yüksek enflasyon ülkemiz için bir ekonomik yaflam flekli olmufltu. Ancak 2001 krizi ile bankalarda yaflanan
sorunlar ve ekonomiye etkileri ülkemiz için
bir dönüm noktas› oldu ve çok önemli önlemler al›nd›.
f›rçayla ovulur ve iyice durulan›r. Klozetin
d›fl k›s›mlar› k›rm›z› bezle silinir. Tuvalet
sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezenfektanl› kimyasalla paspaslan›r. Son
kez bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir,
kap› kolu silinerek ifllem tamamlan›r. Bez,
mop, paspas püskülü, çift koval› paspas
arabas› gibi malzemeler sadece tuvaletlerde kullan›larak, olas› enfeksiyonlar› engeller.
Kutlukhan Tüte; “Çaresiz de¤ilsiniz, çare sizsiniz”
Çal›flt›klar› fir-
¤inen Kutlukhan
48
MAKALE: RECEP AL‹ AKSOYLU
Odalar›n temizli¤i
Hasta odalar› gün içinde rutin olarak temizlenir. Temizli¤i yap›lmadan önce kat
arabas› düzenlenir eksik malzeme ve ekipmanlar tamamlan›r. Hasta odas›na izin
al›narak girilir. Oda içi çöpler toplanarak
temizli¤e bafllan›r. Oda içi 50 cm-200 cm
aras›n
daki yüzeylerin tozu al›n›r. Yemek masas›
ve telefon beyaz bezle silinir. Bu ifllemde
hem temizlik hem dezenfekte ifllemini bir
arada yapabilen kimyasal kullan›l›r. Tuvalet temizli¤i yap›ld›ktan sonra odadaki
sarf malzemeler tamamlan›r. Zemin önce
kuru mop ard›ndan paspas ifllemi ve daha
sonra nemli mop ile temizlenir. Son olarak
bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir. Kap›
Daha 2008 y›l›nda gündemimizin ilk maddesine oturan finans kriz hakk›nda
hizmet sektörü ve ekonomistler ne düflünüyor? Teshiad Yönetim Kurulu
Baflkan› Selim Canbazo¤lu, TSKB Bafl Ekonomisti Gündüz F›nd›kç›o¤lu, Prof.
Dr. Kaya Ard›ç ve sektör temsilcileri krizi Hizmet Dergisi için de¤erlendirdi.
DOSYA: B‹R HASTANE NASIL TEM‹ZLEN‹R?
78
lat›yor! Bu çal›flma ayn› zamanda hastanelerin nelere dikkat etti¤ini de gösteriyor:
malarda yaflanan
38
HAVUZLARDA KIfi BAKIMI
Hasta tuvaletlerinin temizli¤i
Rutin hasta odas› temizli¤i yap›l›rken tuvalet temizli¤i de yap›l›r. Öncelikle eldiven
giyilir. Sonra tuvalet çöpleri toplan›r, bu
aflamada klozet içine asidik dezenfektanl›
kimyasal s›k›l›r ve beklemeye al›n›r. Fayanslar ve ayna sar› bezle silinir. Lavabo
mineralli ovma kimyasal› ve sünger yard›m›yla temizlenir. Kimyasal kal›nt›s› kalmamas› için iyice durulanmal›d›r. Ayn› ifllem dufla kabin zemini için uygulan›r. Dufl
kabini camlar› sar› bezle silinir. Daha önceden ürün s›km›fl oldu¤umuz klozet içi
2009 karanl›k y›l m›?
ARAfiTIRMA
74
Enfekte oda temizli¤i
Enfekte oda temizli¤i yap›lmadan önce,
enfeksiyon hakk›nda hemflireden bilgi al›n›r. Konu ile ilgili temizlik personeli bilgilendirilir. Kat arabas› düzenlenir, eksik
malzeme ve ekipman tamamlan›r. Gerekli güvenlik önlemleri al›n›r. Enfeksiyonun
durumuna göre maske, bone, önlük giyilerek temizlik yap›lmal›d›r. Dezenfektanl›
temizlik kimyasal› kullan›l›r. Odada hasta
yat›yorsa, temizlik için izin istenir. Oda
günlük temizlik iflleyifline göre temizlenir.
Enfekte oda temizli¤inden sonra kullan›lan malzeme ve ekipmanlar dezenfekte
edilir. Ç›kan çöpler t›bbi at›k pofletine at›l›r. Bu ifllemler s›ras›nda eldiven kullan›lsa dahi ifllem sonras› eller y›kan›r.
Son zamanlarda hastane enfeksiyonlar› gibi tats›z geliflmelerin yafland›¤›
ülkemizde, hastane temizli¤inin ne kadar büyük önem arz etti¤i ve ihtisas
gerektirdi¤i bir kez daha gündeme tafl›nd›. Bu say›m›zda biz de bu konuyu
A’dan Z’ye masaya yat›rmaya karar verdik. Hastane ortam›ndan kaynaklanabilecek enfeksiyonlar› önlemek, hasta, hasta yak›n› ve hastane
çal›flanlar› için sa¤l›kl› bir ortam oluflturmak amac›yla yap›lan hastane
temizli¤inde, herkese önemli görevler düflüyor.
Bir hastane nas›l temizlenir?
Hastane Temizli¤i ile ilgili en kapsaml› bilgilere Yeditepe Üniversitesi Hastanesi’nden ulaflt›k. Yeditepe Üniversitesi temizlikle ilgili çal›flmalar›n› bak›n nas›l an-
Daha 2008 y›l›nda gündemimizin ilk maddesine
oturan finans kriz
hakk›nda hizmet sektörü
ve ekonomistler ne
düflünüyor? Teshiad
Yönetim Kurulu Baflkan›
Selim Canbazo¤lu, TSKB
Bafl Ekonomisti Gündüz
F›nd›kç›o¤lu, Prof. Dr.
Kaya Ard›ç ve sektör
temsilcileri krizi Hizmet
Dergisi için de¤erlendirdi.
kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlan›r.
Bu ifllem s›ras›nda eldiven kullan›lmal›d›r.
Çöp al›m› ve tuvalet temizliklerinden sonra kesinlikle eldivenler de¤ifltirilir.
Bir hastane nas›l temizlenir?
de¤er kayb› yaflad›. Bu da yat›r›mc›lar›n bize inanc›ndan, güveninden kaynaklan›yor. Ecolab yat›r›mc›lar›na aç›klad›¤› hedefleri rahatl›kla tutturuyor ve tutturacak. Özellikle Asya-Pasifik ve Güney
Amerika’daki çift haneli büyüme, KAY, Yiyecek &
‹çecek ve Kurumsal bölümlerimizin baflar›l› rakamlar›, 2008 y›l› ilk üç çeyre¤inde ciro olarak geçen seneye göre % 15 büyümemizi sa¤lad›. Türkiye’de de 3. çeyre¤in sonu itibariyle 2008 cirosal hedefimizi tutturaca¤›m›z› söyleyebiliriz. Ancak ciddi hammadde art›fllar› nedeniyle yaflad›¤›m›z üretim maliyeti art›fllar›n› piyasaya ayn› oranda yans›tmad›¤›m›z için kar hedeflerimizi yakalayabilmemiz güç olacakt›r.
Yaflad›¤›m›z bu kriz flu an daha çok bankalar› ve
bankalara borçlanan firm alar› etkile di. Ancak
önümüzdeki dönemde bizim de içinde oldu¤umuz
‹fi YÖNET‹M‹: M‹NE GÖRGÜN
birler,
•
Malzeme sarfiyat› zincirini kontrol alt›nda
tutmak,
•
Yeterli malzeme alan›, gereksiz stoktan kaç›fl.
Krizin flakas› yoktur, etkisi uzun sürer. Örne¤in
2001 krizi bizim sektörümüzde hala etkisini sürdürmekte ve karl›l›klar %3–5’lere inmiflken, bu krize zay›f yakalanan sektörümüz, bugünleri de zor
reel sektöre etkisi olaca¤› kesin. Ecolab’›n yaflayaca¤› olumsuzluk, hizmet götürdü¤ümüz segmentlerde yaflanabilecek ifl kayb›ndan kaynaklanabilir. Örne¤in cebindeki paras›n› harcarken daha dikkatli olacak tüketici, tatil gibi
temel ihtiyaçlara oranla ikinci önceli¤i olan
harcamalardan vazgeçebilir. Bu da otellerin
doluluk oran›n› afla¤›lara çekerken, operasyonlarda hem daha az deterjan ihtiyac› olarak, hem de temizlik için ayr›lan bütçenin k›s›lmas› olarak bizim sektörümüze yans›yabilir. Restoran, fabrika, yemek firmalar›, temizlik firmalar› gibi sektörler de ayn› flekilde
kendileri bu krizden etkilenirken bizi de dolayl›
olarak etkileyebilir. Sadece bu kriz de¤il ayn› zamanda 2008’de yaflanan hammadde fiyat art›fllar›n›n önümüzdeki dönemde de devam edecek olmas› 2009 y›l›nda da sektörde daha planl› olma zorunlulu¤u getiriyor. Her sene oldu¤u gibi 2009’da
da büyümeyi hedefliyoruz. ‹flletmelerin maliyetleri düflürmek ad›na, hijyen gibi önemli bir konuda
baz› fleyleri feda etmesini önlemek için optimum
maliyette en do¤ru ürünü ve program› vermeye
devam edece¤iz. Türkiye’de sundu¤umuz ürün ve
sistemlerimiz sadece daha iyi bir hijyen sa¤lamakla kalmay›p müflterilerin operasyonlar›nda tasarruf sa¤layan özellikler içermektedir.
Ecolab olarak sahada bulunan sat›fl ve teknik ekibimiz bugüne kadar oldu¤u gibi ayn› kalite ve kapasitede hizmet vermeye devam edecektir. Ne
dünyada, ne de Türkiye’de Ecolab’›n personal ç›-
70
PEYZAJ
‹lkbahar ve yaz
aylar›nda renkleri, kokular› ve görünümleri ile
bize mutluluk kayna¤›
olan bahçeler, asl›nda k›fl
aylar›nda da c›v›l c›v›l
olabilir. Entegre hizmet
yönetimi kapsam›nda
birçok firma, k›fl›n bahçe
bak›m› konusunda da
hizmet veriyor. ‹flte k›fl›n
bahçe bak›m› için
bilmemiz gerekenler…
K›fl›n da güzel ve
gösteriflli bahçeler için
‹lkbahar ve yaz aylar›nda renkleri, kokular› ve
görünümleri ile bize mutluluk kayna¤› olan
bahçeler, asl›nda k›fl aylar›nda da c›v›l c›v›l olabilir. Entegre hizmet yönetimi kapsam›nda birçok
Çim bitkisinin so¤uklara karfl› direncinin artt›r›lmas› ve ilkbahara daha sa¤-
alan içinde kellikler oluflmufl ya da seyrelmeler var ise, k›fl mevsimi öncesinde,
l›kl› bir flekilde girebilmesi için uygun
k›fl gübrelemesi yap›l›r. Büyümenin ta-
“Outsourcing” sektöründe
insan kaynaklar›
Milli E¤itim Bakanl›¤›, k›z meslek liselerinde yeni
aç›lan "Ev ve Aile Hizmetleri" bölümüne bu y›l ö¤renci al›nmas›na karar verdi. Bakanl›¤›n yetifltirece¤i diplomal› ev sorumlular›, Türkiye genelinde
K›z Teknik Ö¤retim Genel Müdürlü¤ü'ne ba¤l›
okullarda ö¤renci talebi ve ö¤retmen durumuna
göre 32 pilot kurumda yetifltirilecek. Ev sorumlusu ve ev yöneticisi olmak isteyenlerin, ev ve aile
ile ilgili konulara ilgi duyan, temiz, titiz, sorumluluk sahibi, zaman ve enerjiyi de¤erlendirebilen,
le süreci k›salt›p maliyet avantaj› sa¤layabiliyorlar.
D›fl kaynak (outsource) hizmetlerini yürüten
firmalara personel al›m› yaparken faydaland›¤›m›z di¤er bir yö ntem de, referans.
Mevcut çal›flanlar›n firmaya önerdi¤i adaylarla görüflme yapmaya öncelik veriyoruz. Bu
yolla ifle al›ma baflvuran adaylar, iflle ilgili
genifl ve gerçekçi bir bilgi edinerek baflvurmufl
Temizlik, güvenlik, bordrolama gibi temel destek
hizmetlerinin kurum d›fl› kaynaklarla temin edildi¤i
“outsourcing” (tafleron/ alt iflveren) yani d›fl kaynak
sektörü, son y›llarda h›zla gelifliyor. Bu alanda insan
kaynaklar› yönetiminin nas›l yap›lmas› gerekti¤ini,
endüstri ve örgüt konusunda uzman psikolog ve
dan›flman Mine Görgün ile konufltuk.
olduklar›ndan, ifle al›m süreci hem h›zlan›yor,
hem de ifle al›m maliyeti minimumda kal›yor.
Bu yöntemin çal›flanlar aras›nda iyi duyuruldu¤u ve iflletildi¤i firmalarda, sürekli ve genifl
bir veri taban› olufluyor ve ifle al›mlarda ‹nsan
Kaynaklar› bölümlerinin ifli kolaylafl›yor.
Daha genifl ve çeflitli bir kitleye ulaflmak için
ise y›l›n belirli dönemlerinde bas›n yoluyla
ilan verme yöntemini kullan›yoruz. Bu da hala
en s›k tercih edilen uygulamalar aras›nda. Bu
Söylefli: Mürsel Sezen
D›fl kaynak sektörü, farkl› e¤itim seviyelerinden
personelin yer ald›¤› bir sektör. Ancak bu sektörde de art›k uzmanlaflma- güvenlik , temizlik,
bordrolama gibi alt uzmanlaflma alanlar› ön
plana ç›k›yor. Düflük e¤itim seviyesine sahip
kiflileri seçerken nelere dikkat etmek gerekiyor?
flekilde de herhangi bir ifl hacmi genifllemesini
karfl›lamak için zengin aday baflvurular›
toplanabiliyor.
Nas›l bir politika izlenmeli?
‹fle al›nacak adaylar› seçerken çok farkl› iflkollar›nda da olsalar, farkl› e¤itim ve sosyo
eko nomik gruplardan da gel seler, seçim
aflamas›nda çok olumlu sonuçlar veren ifldavran›fl-kurum odakl› seçim yönt emlerini
uyguluyoruz.
Hizmet sektöründe çal›flt›r›lan temizlik personeli
v.s. görevlere sahip kifliler için mevzuat düzenlemeleri sizce yeterli mi? E¤er de¤ilse mevzuatlarda ne tarz de¤ifliklikler yap›lmas› laz›m?
Mevzuta eklenen son düzenlemelerle birlikte,
ana iflin ne oldu¤unun tan›mlanmas›na yöne-
84
MEB, diplomal› ev sorumlusu yetifltiriyor
yönetimi nas›l yap›lmal›?
Bu yöntemle aday›n e¤itim ve geçmifl deneyimlerinden
ba¤›ms›z
olarak,
geçmifl
davran›fllar›ndan yola ç›karak gelecekteki ifle
uyumunu, kuruma uyumunu ve ifl ç›kt›lar›n›
ortaya ç›karmaya çal›fl›yoruz. Bu amaçla
davran›fl v ey a yet kinlik odakl› seçmeyerlefltirme süreci yürütüyoruz. Yaz›l› testler
ve uzun, kapsaml› ölçeklerden kaç›n›yor, ifl ve
davran›fl
odakl›
veriler
oluflturmaya
çal›fl›yoruz.
çim alan taranarak ara ekim ifllemleri
tamamlan›r.
Çim alan bak›m›
K›fl mevsimi öncesinde, hava s›cakl›¤›na ba¤l› olarak, çimin büyüme durumuna göre sonbaharda uygun zamanlarda
biçim ifllemleri ne devam edilir. Çim
problemleri kendi bafl›na çözebilen, bir ifli planlama ve uygulama yetene¤ine sahip, güvenilir, ifl
güvenli¤ine dikkat eden, sa¤l›k problemi olmayan
bireyler olmas› gerekti¤i aç›kland›.
Program› bitirenler, tatil köyü, otel gibi kurulufllarda, üst düzey devlet yöneticilerinin konutlar›nda, büyük çiftlik ve sitelerde, rehabilitasyon merkezlerinde vs. ifl bulabilecekler...
‹fi YÖNET‹M‹
Kaynak: www.hurriyet.com.tr, 19 Ekim 2008
Temizlik, güvenlik, bordrolama gibi temel destek
hizmetlerinin kurum d›fl›
kaynaklarla temin edildi¤i “outsourcing”
(tafleron/ alt iflveren)
yani d›fl kaynak sektörü,
son y›llarda h›zla
gelifliyor. Bu alanda
insan kaynaklar› yönetiminin nas›l yap›lmas›
gerekti¤ini, endüstri ve
örgüt konusunda uzman
psikolog ve dan›flman
Mine Görgün ile
konufltuk.
Bu tarz personelin e¤i timinde nelere dikkat
edilmeli ? Hangi konularda e¤ itim almala r›
gerekir?
Bu sektörde çal›flan personele verilen e¤itim
konular›n›n bafll›calar›; ileti flim,
hizmet
kavram›na yönelik bilgi ve beceriler, kiflileraras› iliflki becerileri ve ekip çal›flmas›...
Bunlar›n yan› s›ra e¤er iflin yap›s› gere¤i özel
bir yetkinlik gerekiyorsa, telefonla görüflme
becerileri ya da özel bir güvenlik sistemi gibi,
bu konularda uzamanl›k e¤it imleri de
ald›r›labiliyor.
Tabii bu tür personel, farkl› ana iflverenlerle
çal›flacaklar› için, görev yapacaklar› iflkoluna
ait özel bir bilgilendirme ve sektör bilgilerinin
aktar›lmas› da uyumlar› aç›s›ndan çok fayda
sa¤l›yor. Daha ileri seviyelerde bu ekiplerin
bafl›nda yönetici olarak çal›flacak kiflilere ise
temel yönetim becerileri, problem çözme ve
çat›flma çözme gibi e¤itimler öneriyoruz.
Hastal›k, izin, ifl kazas› vs. gibi durumlarda
nas›l bir yaklafl›m gösterilmeli?
Mine Görgün, Uzm. Psikolog (Endüstri/Örgüt) Dan›flman
Bo¤aziçi Üniversitesi’nde psik oloji, Marmara
Üniversitesi’nde Örgütsel Davran›fl Yüksek
Lisan s
e¤itimin i tamamlad›.
Universi ty
Ca lifor nia, Los Angeles (UCLA)’de ‹nsan
Kaynaklar› Yönetimi alan›nda e¤itim ald› ve
araflt›rma lar yapt›. Türkiye’de bankac›l›k,
telekomünikasyon, sat›fl ve perakende sektörlerinde kurumsal de ¤iflim ve geliflim projelerinde yer ald› ve sektörün önde gelen firmalar›nda ‹nsan Kaynaklar› Yöneticili¤i görevlerinde bulundu. 2001 y›l›ndan bu yana finans
dan›flmanl›¤› konusunda faaliyet gösteren ERK
Dan›flmanl›k’›n ‹nsan Kaynaklar› ve E¤itim
Dan›flmanl›¤› bölümünün kurulufl ve yönetiminden sorumludur. Halen Yönetim ve ‹nsan
Kaynaklar› alan›nda dan›flmanl›k hizmeti veriyor, kurumlar›n geliflimlerine yönelik e¤itim ve
grup çal›flmalar› düzenliyor. ASTD (American
Society for Training and Development )
taraf›ndan sertifikaland›r›lm›fl “E¤itimci” kimli¤i
ile kurumlara özgü e¤itimler de tasarl›yor.
lik bir maddede flu anda sektörel bir tart›flma
yaratt›.
Henüz çok yeni olan bu geliflme ana-iflverenle
tafleron aras›nda ifl sürecinin iyi tan›mlanmas›
zorunlulu¤u ortaya ç›kard›, çünkü bu alandaki
belirsizlikler her iki tarafa da büyük yükümlülükler getiriyor. Firmalar henüz bu alandaki
geliflmeleri izliyor sadece.
Bu sektörlere eleman aran›rken daha çok hangi
mecralar› kullan›yorsunuz?
Dan›flmanl›k ve e¤itim hizmeti verdi¤imiz d›fl
kaynak firmalar›na, internet üzerinde eleman
ilan› veren ve aday baflvurular›n› toplayan
web sitelerine üye olmalar›n› tavsiye ediyoruz.
Bu sistemde hem çok say›da adaya ulaflma
olana¤› var, hem de sunduklar› yan hizmetler-
Ön Kapak ‹çi: Kärcher
15 ÖZTEM
59
01: SARUHAN
17 JOHNSONDIVERSEY
45 TEM TANITIM
02 PFAFFENZELLER
19
Arka kapak içi: HASEL
03
TATMAK
21 BALABANLI
04 M‹S GROUP
23 BALABANLI
05
JOHNSONDIVERSEY
25 ENHAS ZABEL
06
HAYAT MAK‹NE
27 EKOL
SERV‹S ‹STANBUL
07 KLÜH DEN‹Z
29 STAR MAK‹NA
13
58 - 59 PEAK
ECOLAB
PEAK
Arka kapak: JOHNSONDIVERSEY
Teshiad yeni merkezinde
ernek merkezimiz, 08.01.2009 tarihinden itiba-
Dren Büyükdere Cad. Arzu Apt. No:.99 Kat:.3 D.6
‹nönü Cad. Ayd›n Sok. Ça¤lar Apt. No:.2/13 Kozya-
Mecidiyeköy, ‹stanbul adresinden 19 May›s Mah.
tüm sektör mensuplar›na duyururuz.
ta¤›, ‹stanbul adresine tafl›nm›flt›r. Üyelerimize ve
Teshiad’›n yeni üyeleri
Temizlik ve Servis Hizmetleri Derne¤i Teshiad her geçen gün büyümeye
devam ediyor. Son üç ay içerisinde Teshiad bünyesine dört yeni üye daha
kat›ld›. ‹flte aram›za yeni kat›lanlar…
Orhan Mirza Çapkurt / Online Hizmet
O kurt, Ac›badem ‹stanbul merkezli
genel müdürlük ofisinde; bir yandan
hizmet sektöründe bilinçli büyümeyi
hedeflerken; öte yandan genç, dinamik
ve hizmet sektöründe kariyer yapmay› planlayan
yöneticiler yetifltiriyor.
l›ndan beri baflar›l› projelere imza at›yor.
Anadolu Üniversitesi ‹flletme Fakültesi
mezunu olan Çapkurt, Paksil ve CSS grup
flirketlerinde yönetim kurulu üyeli¤i ve
genel müdür olarak görev ald›ktan sonra
2003 y›l›nda Online Group, 2004 y›l›nda da Security
Lion’u kurdu.
Çevreye duyarl›l›¤› ile sektörde dikkat çeken bir kurum olan Online Hizmet kurucusu Orhan Mirza
Çapkurt, profesyonel ifl hayat›na bafllad›¤› 1990 y›-
Ac›badem ‹stanbul merkezli genel müdürlük ofisinde hizmetlerini sürdüren Çapkurt, evli ve bir çocuk
babas›.
nline Hizmet’in kurucusu Orhan Mirza Çap-
www.servisline.com
Murat Soylu / Hayat Makine
üleyman Demirel Üniversitesi
S Pazarlama ve Sat›fl Yönetimi
www.hayatmakine.com
bölümünden mezun olduktan sonra 2002 y›l›nda hizmet sektörüne
giren Murat Soylu, 2007 y›l›nda temizlik hizmetlerini profesyonel olarak yürüten kurulufllara temizlik makinesi satmak ve sat›fl sonras›
hizmet sunmak amac›yla yola ç›kan Hayat Makine’nin kurucular›ndand›r. Alman Hako temizlik
makinelerinin ve Amerikan JLG
Platform’un sat›fl ve sat›fl sonras›
hizmetlerini de sunan Hayat Makine ayr›ca temizlik firmalar›n›n
ihtiyaç duyduklar› alanlarda personel e¤itimi, yürüyen merdiven temizli¤i, cila uygulama gibi konularda da hizmet vermektedir. 1977
y›l›nda Çorum’da do¤an Murat Soylu, evli ve bir çocuk babas›.
Yaflar Çantepe / GTS GROUP
aflar Çantepe, 2003 y›l›nda kurulan
Y ve 5 y›l› aflk›n zamand›r ‹zmir, Bur-
sa ve ‹stanbul’da faaliyet gösteren GTS
Group Genel Müdürü olarak meslek
hayat›na devam etmektedir.
www.gtstemizlik.com
Hizmet kalitesinde uluslararas› standartlar› benimseyen GTS Group al›flverifl merkezleri, oteller, fabrikalar, sanayi tesisleri, ifl merkezleri, d›fl cephe hiz-
metleri, sa¤l›k ve spor merkezleri gibi
genifl bir yelpazeye temizlik, güvenlik ve
outsourcing hizmeti de vermektedir.
GTS Group, bilinçli müflterilerin tercihi
olmak, müflteri ile uzun vadeli çözüm ortakl›¤› kurmak, sektörde esnek ve kaliteli hizmet anlay›fl› ile
müflteri memnuniyetini artt›rmay› temel hedef olarak benimsemifltir.
Cenk Çetinkaya / Kötter
nkara Üniversitesi Siyasal Bilgi-
A ler Fakültesi Ekonomi bölümün-
www.kotter.com.tr
den 1988 y›l›nda mezun olan Cenk
Çetinkaya, s›ras›yla Türkiye Turing Otomobil Kurumu, Nuh ‹nflaat ve Alminak A.fi’de çal›flm›fl olup
2008 y›l›ndan beri Kötter Bina ve Tesis
Yönetimi’nde Operasyon Direktörü olarak görev yap›yor. Kötter grubunu temsilen Teshiad’a kat›lan Çetinkaya ile birlikte, Kötter’de yine Teshiad’a üye oldu.
Balclean’den temizlikte ayaklar›n›z›
yerden kesecek yeni model
ndüstriyel temizlik makineleri ve ekip-
E manlar› konusunda 15 y›l› aflk›n sü-
redir Balclean markas› ile faaliyetlerini
sürdüren Balabanl› grubu, ‹ngiltere
Numatic markas›n›n yeni ürünlerini
Türk tüketicisinin hizmetine sundu.
Genel Müdür Emrah Balabanl›'n›n
verdi¤i bilgilere göre, Balclean
Twintec Vario TTV678 binicili
genifl iç alan temizleme makinesi, özellikle genifl iç alanlarda
aya¤›n›z› yerden kesecek.
Üç f›rça sistemi, f›rçalar›n alan›n›n geniflletilmesiyle 650 mm olan
f›rça çap›n›, 850 mm’ye kadar geniflletebilen bu makine ayn› zamanda üzerindeki yedek akü tafl›ma bölmesiyle temizli¤in yar›da kalmas›n› engelliyor. Balclean Twintec
Vario TTV678’in sektörde rakibinin olmad›¤›n› vur-
gulayan Emrah Balabanl›, bu özelliklere sahip ilk ve
tek makineyi Türk kullan›c›lar›yla tan›flt›rman›n
mutlulu¤unu yaflad›klar›n› ve temizlikte dönüm
noktas› yaratacaklar›n› aç›klad›. Öte
yandan büyük alanlar›n k›sa sürede
temizli¤i için Balclean Twintec Vario TTV678 modeli binilebilir temizlik makinesi, önemli bir gereksinimi giderecek. Makine saatte
3750 metrekareyi etkin bir flekilde temizleyebiliyor. Daha çok
mekanik a¤›rl›kl› bir sistem ile
çal›flt›¤›ndan elektronik kart ar›zalanma riskini minimize edip,
servis ve bak›m maliyetlerini
de azalt›yor. Emrah Balabanl›, sat›fl sonras› hizmetler için, yurt çap›na yay›lm›fl çok say›da teknik servis ve e¤itimli, uzman kadrolarla birlikte tüketicilewww.balabanli.com.tr
rin her zaman yan›nda olduklar›n› da belirtti.
Protex’ten el temizli¤i kampanyas›
ürkiye’nin ilk antibakteriyel sabunu Protex,
T “Bakteri Her Yerde, Sa¤l›k ‹se Senin Ellerinde”
kampanyas› çerçevesinde, antibakteriyel sabun ile
el y›kaman›n insan sa¤l›¤› aç›s›ndan önemine
dikkat çekmek için Ekim ve Kas›m aylar› boyunca
bir kampanya düzenledi. Sadece el y›kayarak bakterilere ve önemli hastal›klara karfl› mücadele
edilebilece¤ine toplumun dikkatini çekmek isteyen
Protex, Türkiye’nin üç ilinde düzenledi¤i “Bakteri
Her Yerde, Sa¤l›k ise Senin Ellerinde” kampanyas›
çerçevesinde, hastane, halk pazarlar› ve metro
ç›k›fllar› gibi bakterilerin yo¤un olarak bulundu¤u
alanlarda karavanlar kurdu ve halka el y›kaman›n
önemini anlatt›. Protex uzmanlar›, “Bakteri Her
Yerde, Sa¤l›k ise Senin Ellerinde” kampanyas› için
kurulan Protex Karavanlar›’nda baflta grip olmak
üzere birçok hastal›¤›n en yayg›n bulaflma fleklinin,
el yoluyla a¤za bulaflan bakteriler oldu¤unu ve
hastal›klardan korunmak için el y›kaman›n önemini halka anlatt›. ‹çinde lavabolar bulunan ve bakterilerin en yo¤un oldu¤u yerlerde kurulan kara-
vanlarda isteyenlere, antibakteriyel sabun ile el
y›kaman›n hijyen aç›s›ndan faydas› da uygulamal›
olarak gösterildi.
Vergi oranlar› hükümet gündeminde
ürkiye Sektörel Ekonomi fiuras›’na kat›lan 56
T sektör ve Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kurulu
ile Kad›n Giriflimciler Kurulu temsilcileri TBMM’ye
reel sektörün sorun ve çözüm önerilerinden oluflan
360 sayfal›k bir rapor sundu. TBMM’nin aç›ld›¤› 1
Ekim tarihinden itibaren en önemli gündem maddelerinden birini oluflturan raporda Özel Güvenlik
Hizmetleri sektörünün sorunlar› ve çözüm önerileri
de yer al›yor. Hükümete iletilen raporda say›lar›
571’i bulan özel güvenlik temel e¤itimi veren özel
güvenlik e¤itimi kurumlar›ndaki yüzde 18’lik KDV
oran› gündeme tafl›nd›. Maliye Bakanl›¤› yetkilileri
ile yap›lan flifai görüflmelerde KDV oran›n›n
düflürülebilmesi için Maliye Bakanl›¤›’n›n onay› ile
Bakanlar Kurulu karar›n›n al›nmas› gerekti¤i
bildirildi.
Sodexo büyüme hedefini krize ra¤men
de¤ifltirmedi
ir sektörde yaflanan krizi, di¤er sektörlerle afl-
B may› hedefleyen Sodexo, müflteri yelpazesini
sektörel olarak çeflitlendiriyor. Türk-Frans›z Ticaret Odas› Baflkan› ve Sodexo Genel Müdürü Eflref
Hamamc›o¤lu, kriz sürecinde en çok d›fla ba¤›ml›
çal›flan firmalar›n etkilenecek söyledi. Ekonomik
kriz karfl›s›nda hizmet sektörünün biraz daha güçlü oldu¤unu ifade eden Hamamc›o¤lu: “Özellikle
kendi finansal modelini kuran firmalar, yara almadan krizi atlatacakt›r. Bu aç›dan Sodexo dünya
genelinde sa¤lam, krizden en son etkilenecek firmalar›n bafl›nda geliyor” diye konufltu.
Müflterileri mümkün oldu¤unca genifl bir sektör
yelpazesine yaymaya çal›flt›klar›n›, böylece bir
sektörde oluflabilecek krizi di¤er sektörle aflmay›
amaçlad›klar›n› kaydeden Hamamc›o¤lu: “Olas›
nakit s›k›fl›kl›¤›na karfl› temkinliyiz. Müflterilerimizin ödeme vadelerini, terminlerini, as›l ifllerinin
nas›l gitti¤ini takip etmeye çal›fl›yoruz. Ödeme vadelerini açmamaya çal›fl›yoruz” dedi. fiu an ifllerde
herhangi bir iptal ya da erteleme yaflamad›klar›n›
aç›klayan Hamamc›o¤lu, yeni verdikleri tekliflerde
de ödeme vadelerine, fiyat revizyonu flartlar›na
dikkat ettiklerini belirtti.
Sodexo Türkiye olarak sunduklar› hizmet yelpazesini de sürekli genifllettiklerini aktaran Hamamc›o¤lu, sunduklar› hizmetlerin %80’inin yemek,
%20’sinin di¤er ifllerden olufltu¤unu kaydetti. Yeni
yerleflim alanlar›, rezidans ve AVM’lerde yaflanan
geliflmelerden hareketle bu pazara yöneldiklerini
ileten Hamamc›o¤lu, son iki y›ld›r yemek d›fl› hizmet alan›nda gayrimenkule odakland›klar›n› belirtti. Üç ayda bir planlar›n› gözden geçirdiklerini
söyleyen Hamamc›o¤lu, “Biz her y›l %25 büyüme
hedefleyen bir firmay›z. 2008-2009 mali y›l› için de
bunu hedefliyoruz. Rakamsal olarak hedeflerimizde bir küçülme yok, hedefi tutturamamam›z› gerektiren bir durum da yok. Çünkü dünyadaki kriz
finansal. Ama verimlilik çal›flmalar›m›z› da devam
www.dunyagazetesi.com.tr
ettirece¤iz” dedi.
Ön y›kama yapmay›n, 4 Ömerli Baraj›’n›
kurtar›n
nilever Türkiye Ev ve Kiflisel Bak›m Pazarla-
U ma’dan Sorumlu Baflkan Yard›mc›s› Zeynep
Yal›m Uzun, insanlar›n ön y›kama al›flkanl›klar›ndan vazgeçmeleri halinde Türkiye’nin y›lda 18 milyon TL tasarruf edece¤ini ve 4 Ömerli Baraj› kadar
su tasarrufu yap›laca¤›n› dile getirdi.
OMO Dünya Baflkan› Aline Santos’un da kat›ld›¤›
“OMO sürdürülebilir büyüme stratejileri” konulu
toplant›da konuflan Uzun: “Çamafl›r y›karken vazgeçmemiz gereken baz› al›flkanl›klar›m›z var. Bunlar ön y›kma, yüksek ›s›da y›kama ve çamafl›r makinesinin kapasitesinden az kullanmak. Ön y›kama
al›flkanl›klar›m›zdan vazgeçersek tasarruf ederiz.
Çamafl›rlar› yüksek ›s›da y›kad›¤›m›z zaman da daha fazla enerji sarfiyat› oluyor. Bundan da vazgeçmemiz gerekiyor. Türkiye’deki çamafl›r makineleri
6 kilo kapasiteli. ‹nsanlar bir seferde 6 kilo çamafl›r
y›kamak yerine tek seferde ortalama 3 kilo çamafl›r
y›k›yor. Bu da makinenin normalden daha fazla çal›flmas› anlam›na geliyor. Baz› fleylerden vazgeçersek hem bütçemizi, hem de çevreyi korumufl oluruz” dedi.
www.nethaber.com
Fon onaylarsa önlem paketine hizmet
sektörü de girecek
ükümet, reel sektörün krizi en az hasarla atlat-
H mas› için üzerinde çal›flt›¤› önlem paketinde
son rötufllar›na hizmet sektörünü de ekledi. Bu kapsamda, KOSGEB kaynaklar› esnaf, küçük iflletmelerin ard›ndan bütün hizmet sektörüne aç›lacak. Haftan›n 7 günü mesai yapacak Sektörel ‹zleme ve De¤erlendirme Merkezi, S.O.S veren iflletmeler için
devreye girecek. Bankalar ve ‹flsizlik Sigortas› Fonu
kaynaklar› kullan›larak kap›ya kilit vurmalar› engellenecek. Sadece tekstilde de¤il, di¤er sektörlerde
de fabrikas›n› kalk›nmada öncelikli yörelere tafl›yanlar›n maliyetini devlet üstlenecek. Bankalar›n
kara listeleri güncellenecek.
www.sabah.com.tr
Balclean’den e¤itime destek ve ifl
garantisi
ocaeli Üniversitesi Hereke Ömer ‹smet Uzunyol
K Meslek Yüksekokulu'nda Çevre ve Temizlik
Hizmetleri Program› ö¤rencilerine uygulama e¤itimlerine yönelik Temizlik Uygulama Laboratuar›
Balabanl› Grup katk›lar›yla aç›ld›. Numatic – Balabanl› Temizlik Uygulama Laboratuar›’na, Balabanl›
Grup ve Numatic A’dan Z’ye tüm temizlik makinelerini ve ekipmanlar›n›, Kocaeli Üniversitesi’ne hibe
etti.
Kocaeli Üniversitesi Hereke Ömer ‹smet Uzunyol
Meslek Yüksekokulu'nda geçti¤imiz y›l aç›lan temizlik ve at›k de¤erlendirme sektörüne kalifiye eleman yetifltirmeyi amaçlayan Çevre ve Temizlik Hizmetleri Program› ö¤rencilerine teorik bilgilerinin
yan› s›ra uygulama yapabilecekleri 'Numatic-Balabanl› Temizlik Uygulama Laboratuar›'n›n aç›l›fl töreni 7 Ekim 2008’de gerçeklefltirildi. Hereke Marshall Yerleflkesi'nde gerçeklefltirilen aç›l›fl törenine
Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sezer fiener
Komsuo¤lu, Rektör Yard›mc›s› Prof. Dr. Ayfle Sevim
Gökalp, Körfez Kaymakam› Erol Türkmen, Hereke
Belediye Baflkan› Esener Maçil, ‹lçe Emniyet Müdürü Muzaffer Demir, Hereke Ömer ‹smet Uzunyol
Meslek Yüksekokulu Müdürü Yrd. Doç Dr. H›d›r Akp›nar, ö¤retim üyeleri, Balabanl› fiirketi CEO'su Tu¤savul Balabanl›, Genel Müdürü Emrah Balabanl›,
Numatic ‹nternational'dan Nigel Wotton, Roger Silcox, Paul Knight ve ö¤renciler kat›ld›.
Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sezer fiener
Komsuo¤lu törende yapt›¤› konuflmas›nda, sponsorlara katk›lar›ndan dolay› teflekkür etti ve ö¤rencilere hitap ederek, "Sizler iyi yetiflirseniz Türkiye'nin önü aç›l›r. Mesle¤inizde hangi alana hitap
ediyorsan›z onu iyi ö¤renin. Burada okudu¤unuz iki
y›l› çok iyi de¤erlendirin" dedi.
Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksekokulu
Müdürü Yrd. Doç. Dr. H›d›r Akp›nar, meslek yüksek
okullar›nda 12 programda 4000 ö¤renciye e¤itim verildi¤ini belirterek, "Çevre Temizlik Hizmetleri gibi
farkl› programlar aç›l›rken sektör üniversite iflbirli¤ine önem veriyoruz. Ö¤rencilerimiz bu sektörlerle
beraber çal›flacaklar. Balabanl› ve Numatic ile sürdürdü¤ümüz çal›flmalar kapsam›nda 3 yönetici burada 2 ö¤retim görevlisine e¤itim verdi. Sektör - üniversite iflbirli¤inin artarak geliflmesini temenni ediyorum" dedi.
Balabanl› CEO'su Tu¤savul Balabanl›, bütün dünyada temizlik elemanlar›n›n en yüksek ücretleri ald›¤›n›, bizde durumun maalesef böyle olmad›¤›n›
ifade ederek, "Milli E¤itim Bakanl›¤› ile yap›lan çal›flmalar›m›z yürüyemedi. Biz de üniversiteye böyle
bir talebimiz oldu¤unu bildirdik, onlar da s›cak bak-
t›. Bizde laboratuar›n kurulmas›nda yard›mc› olduk.
Umar›m bundan sonra buradan mezun olanlar aranan eleman olur" dedi.
Balabanl› Grup Genel Müdürü Emrah Balabanl›;
“Laboratuarda bulunan çok say›da temizlik makinesi ve ekipmanlar› ö¤rencilerimiz ve ülkemizin
hizmetindedir” dedi.
Numatic temsiclisi Nigel Wotton, heyecan verici bir
an oldu¤unu, bu program›n aç›lmas›nda katk›da
bulunanlara teflekkür ederek; " Dünyan›n ve Türkiye'nin en büyük temizlik firmas›n› bir araya getiren
bu program›n baflar›l› olmas›n› dilerim" dedi.
Securtech 2009 Fuar› ertelendi
5-18 Ocak tarihleri aras›nda Tüyap’ta gerçeklefl-
1 tirilecek Securtech 2009, ‹stanbul 9. Uluslarara-
s› Güvenlik, Yang›n, Hizmet Teknolojileri Fuar› ertelendi. Güvenlik teknolojileri ve hizmetle rine olan
talebin ve ihtiyac›n her geçen gün artt›¤› bu dönemde sektörün daha h›zl› ve düzenli flekilde büyümesine katk› sa¤lamas› gereken, genifl kat›l›ml›, organize ve içinde bulundu¤umuz pazar› uluslararas›
anlamda temsil edebilecek bir fuar›n gerçeklefltirilmesi ihtiyac›, gerek sektör firmalar›n›n, gerekse ta-
lep sahibi kurum ve kurulufllar›n ortak görüflü olarak, uzun süredir vurgulan›yordu.
Güvenlik sektörünün h›zla geliflen ve kullan›m alan› artan en son teknolojileri ile hizmet ürünlerinin
tan›t›m›n›n yap›laca¤›, genifl kat›l›ml› buluflmay›
sa¤lamak için GES‹DER, GÜSOD ve TÜYAP iflbirli¤i
ile 15-18 Ocak 2009 tarihleri aras›nda gerçeklefltirilmesi planlanan fuar, henüz aç›klanmayan bir tarihe ertelendi.
114 engelliye hizmet sektöründe ifl
imkân›
ngelli vatandafllar›n topluma entegrasyonu
E ve istihdam›n› sa¤lamak için Do¤a Toplum-
sal Geliflim ve Çevre Derne¤i’nin ‹fiKUR’un deste¤iyle yürüttü¤ü ‘Engellilerin Hizmet Sektöründe ‹stihdam› Projesi’ 114 engelliye hizmet
sektöründe ifl imkân› yarat›yor. Proje kapsam›nda, 18 yafl üzeri engelliler, ça¤r› ve al›flverifl
merkezlerinde çal›flabilmeleri için toplam
300 saat süren e¤itimden geçirildi. Verilen e¤itimlere en az ilkokul mezunu, iletiflim becerisi yeterli, görme veya duyma engeli olmayan, %40-60 engeli bulunanlar kat›ld›.
‘Engellilerin Hizmet Sektöründe ‹stihdam› Projesi’ne kat›lanlara, ‘Kasiyerlik, Ça¤r›
Merkezi Mesleki E¤itimi’ bafll›¤› alt›nda müflteri iliflkileri yönetimi, müflteri memnuniyeti, telefonda etkili iletiflim, diksiyon ve güzel konuflma, beden dili
ve kiflisel imaj, stresle bafla ç›kma teknikleri, temel
muhasebe gibi e¤itimler verdi. Bunlar›n yan› s›ra temel ‹ngilizce ve bilgisayar e¤itimleri verildi. Ücretsiz olarak verilen e¤itimler, Do¤a Okullar› ile Do¤a
Telekom, Manpower Seçme ve Yerlefltirme Hizmet-
leri, Gökdil Yabanc› Dil E¤itim Merkezi kurulufllar›n›n iflbirli¤iyle gerçeklefltirildi. 2 ay süren
dersler, hafta içi her gün 09.00-17.00 saatleri aras›nda yap›ld›.
E¤itimlerde yeterlilik kazanan kat›l›mc›lara sertifika verildi, baflar›l› olanlar›n en az
% 30’u de¤iflik kurumlarda ifle yerlefltirilecek. Öte yandan CV yazma, ifl baflvurusu gerçeklefltirme, mülakat teknikleri gibi destekleyici konular› kapsayan koçluk hizmetleri de proje
kapsam›nda yer al›yordu.
Engellilerin iflsizlik oranlar›n›n
azalt›lmas› gerekti¤ine iflaret eden
Do¤a Toplumsal Geliflim ve Çevre Derne¤i Baflkan›
Zeynep Küçük, “Ça¤r› merkezleri ve al›flverifl merkezleri için iflgücü a盤›n›n, engelli gençlerin bu
alanlarda beceri ve mesleki e¤itimle desteklenerek
karfl›lanmas› hedefleniyor” dedi. Bilgi için Pendik ‹flkur’u 0 216 354 22 91-92 numaral› telefondan arayabilir ya da [email protected] adresine
mail atabilirsiniz.
www.insankaynaklari.com
Temizlik sektörü May›s’ta Varflova’da
bulufluyor
4.ISSA/Interclean Central and Eastern Europe 2009,
13-15 May›s 2009 tarihlerinde Polonya/Varflova’da
gerçeklefltirilecek. Bu y›l dördüncüsü organize edilen
fuar, profesyonel temizlik sektörünü ayn› platformda buluflturan tek ticarî fuar. Rusya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Slovakya, Ukrayna, Balt›k ülkeleri
baflta olmak üzere pek çok ülkeden ziyaretçi çekmesi beklenen fuarda, sektördeki yeniliklerden, e¤itimlerden ve meslekî geliflmelerden haberdar olabilirsiniz. Organizasyonu RAI, ISSA ve PCS taraf›ndan yürütülen fuar›n bu y›l fuar girifl alan›nda oluflturulacak bölümde ziyaretçiler en son teknoloji ile gelifltirilmifl pencere temizleme ekipmanlar› hakk›nda da
bilgi edinme f›rsat› bulacak. 180 kat›l›mc›s› bulunan
fuar›n amac›, önümüzdeki y›llarda bir seminer program› haz›rlayarak endüstride müzakere ortam› yaratmak ve her geçen gün geliflen sektörde bilgi ak›fl›n› sa¤lamak. Tüm temizlik dünyas›nda oldu¤u gibi
Polonya ve çevresindeki ülkelerde de non-toxic ve
yeflil temizlik tekniklerine ilginin artmas›n› göz
önünde bulunduran fuar yöneticileri, ISSA/Interclean Central and Easrtern Europe 2009’un bu y›lki ana
temas›n› çevreye sayg› ve bu sayg›n›n sürdürülebilirli¤i ile çevre dostu ürünlerin artt›r›lmas› olarak belirledi. Dolay›s›yla geri dönüflümlü ve çevreye zarar
vermeyen ürünleri de fuarda görebileceksiniz.
Deterjanda konsantrematik dönemi
bafll›yor
Deterjan kullan›m›nda yüzde 33 tasarruf sa¤layan,
s›k›flt›r›lm›fl deterjan da diyebilece¤imiz 'Konsantrematik Logolu Deterjanlar' piyasaya ç›k›yor. Türkiye
Sabun ve Deterjan Sanayicileri Derne¤i öncülü¤ünde yürütülen çal›flmalar›n deterjan kullan›m›nda
al›flkanl›klar› de¤ifltirece¤i tahmin ediliyor. Avrupa'da uygulanan konsantrematik deterjanlar›n,
Türkiye'de kullan›m› için haz›rlanan proje tamamland›. Yeni konsantrematik logolu deterjanlar yüzde 33 tasarruf sa¤larken, çevreye at›k olarak gönderilen kimyevi madde miktar›n› da önemli miktarda
azaltacak.
Aralar›nda Eczac›bafl›, Procter&Gamble, Unilever ve
Türk Henkel, Colgate ve Hayat Kimya'n›n da bulundu¤u ve Türkiye'de temizlik maddeleri sektörünün
yüzde 85'ini temsil eden 16 flirketin üyesi oldu¤u
Sabun ve Deterjan Sanayicileri Derne¤i'nin öncülü¤ünde 'deterjanda konsantrematik ürünler'e geçiliyor.
Dernek Baflkan› Ahmet Pura, çal›flmalar› 'sosyal sorumluluk projesi' olarak nitelendirdi. Projeyle, enerji tüketiminde, kat› at›kta ve karbon sal›n›m›nda
azalma sa¤lanaca¤›n› vurgulayan Pura, "Hedefimiz,
y›kama bafl›na yüzde 11'den yüzde 44'e varan çevresel iyileflme sa¤lamak" dedi. Proje kapsam›nda
önümüzdeki günlerde raflarda yerini alacak olan
konsantre çamafl›r deterjanlar› çevre duyarl›l›¤›n›
ön plana ç›kar›rken, daha az deterjan, su ve enerji
tüketimiyle do¤ru çamafl›r y›kama al›flkanl›klar›n›n
gelifltirilmesini hedefliyor.
Konsantrematik logolu deterjanlar, çevreye daha az
at›k yay›lmas›n› ve deterjan kullan›m›nda yüzde 33
tasarruf sa¤l›yor. Her y›kamada yüzde 17 enerji
tasarruf sa¤layaca¤› aç›klanan konsantrematik deterjanlar, pazardaki deterjan üreticilerinin büyük
www.nethaber.com
bölümünün onay›n› alm›fl durumda.
Eczac›bafl› Inovasyon ödülleri
sahiplerini buldu
9 katk› sa¤layan ve bu y›ldan itibaren “Inovasyon
Ürün/Hizmet Projesi” kategorisinde Eczac›bafl› Yap›
Gereçleri, “En Yarat›c› Verimlilik Projesi” kategorisinde Askaynak, “En Yarat›c› e-Dönüflüm Projesi”
kategorisinde Eczac›bafl› Yap› Ürünleri Grubu ile
VitrA Karo, “En Yarat›c› ‹letiflim Projesi” kategorisinde ise VitrA Küvet ödüle lay›k görüldü.
Toplam 30 proje aras›ndaki zorlu yar›flta ödülleri,
Eczac›bafl› Yap› Gereçleri, Askaynak, VitrA Küvet,
Eczac›bafl› Yap› Ürünleri Grubu ve VitrA Karo ald›.
Bu y›l ödül için baflvuran 30 projenin toplulu¤a katk›s› ise, 17 milyon Dolar oldu.
Verimlili¤e yön veren yarat›c›l›k ve inovasyonun,
öncelikle iflin içinde olanlar›n düflünce ve yaklafl›mlar›ndan kaynakland›¤›n› söyleyen Bülent Eczac›bafl›: “Bunu her gün yeniden, yaflayarak ö¤reniyoruz.
O nedenle size, geçen y›lki sözlerimi tekrarlamak istiyorum: Sadece sizden beklenenleri yerine getirmekle kalmay›n ve farkl› düflünmekten çekinmeyin. Dostoyevski’nin söyledi¤i gibi size “deli” diyenler olabilir; ancak Eczac›bafl›’n›n 66 y›ll›k birikimi sizin ortaya koyaca¤›n›z enerjiyi de¤ere dönüfltürecektir” diye konufltu. Törende, Yarat›c›l›k ve Yenilikçilik Ödülleri’nin yan› s›ra, Sosyal Sorumluluk
ödülleri ile “e-tasarla” yar›flmas›n›n ödülleri de sahiplerini buldu.
www.eczacibasi.com.tr
y›lda Eczac›bafl› Toplulu¤u’na 99.5 milyon dolar
Buluflmas›” ad›n› alan etkinlikte 1 Aral›k 2008 Pazartesi günü zorlu yar›fl›n galipleri ödüllerini ald›.
Eczac›bafl› kurulufllar› aras›ndaki inovasyon yar›fl›,
bu y›l yine büyük bir mücadeleye sahne oldu.
Eczac›bafl› Toplulu¤u’nun en yarat›c› kurulufllar›,
1 Aral›k 2008 Pazartesi günü ‹stanbul Modern’de
düzenlenen törenle ödüllerini ald›. Topluluk bünyesinde dokuzuncusu düzenlenen ve bu y›ldan itibaren “‹novasyon Buluflmas›” ad›n› alan etkinlik, Eczac›bafl› Toplulu¤u yöneticilerinin ve çal›flanlar›n›n
genifl kat›l›m›yla gerçeklefltirildi. 13 kuruluflun toplam 30 proje ile yar›flt›¤› etkinlikte, “En Yarat›c›
En-Has Zabel’in müflteri portföyü
gelifliyor
ürkiye endüstriyel temizlik sektörünün en eski-
T lerinden biri olan En-Has, 2007 y›l›nda Zabel
Group Facility Management bünyesine dahil olduktan sonra müflteri portföyünü geniflletmeyi sürdürüyor. Uzun y›llar a¤›rl›kl› olarak ilaç ve otomotiv
endüstrilerine, ofis ve sitelere temizlik, servis, bak›m ve üretime destek hizmetleri veren En-Has, Astoria AVM ile de al›flverifl merkezleri alan›nda kurumsal müflteri portföyünü geniflletti. Almanya’da
halen 300’ün üzerinde AVM’de facility management kapsam›nda hizmet veren Zabel Group’un
“know how”›ndan yararlanarak 2009 y›l› içerisinde 4
yeni AVM ile daha sözleflme imzalamay› hedefliyor.
Ancak En-Has Zabel 2009 y›l›nda yatay büyümesini,
çok daha deneyimli olduklar› site – tesis yönetimi
ve ilaç –otomotiv endüstrilerinin teknik temizlikleri
konusunda gerçeklefltirecek.
401 ba¤›ms›z konuttan oluflan Beykoz Konaklar›’na
8 y›ld›r hizmet veren En-Has, Kas›m ay› sonunda iki
y›ld›r entegre hizmet yönetimi hizmeti verdi¤i Ataköy Konaklar› ile 2011 y›l›na kadar sözleflmesini yeniledi.
Sardunya tedarikçilerini e¤itiyor
ardunya tedarikçilerini e¤itmeye devam ediyor.
S Tedarikçilerinde olmas› gereken kriterleri belir-
leyen Sardunya, karfl›l›kl› iletiflime de çok önem veriyor. Sardunya Aral›k ay› içerisinde unlu mamul
tedarikçilerine yönelik e¤itim verdi. Onlardan hangi
hijyen ve kalite standartlar›nda ürün beklediklerini
hat›rlatan Sardunya, daha iyi üretim uygulamalar›
için unlu mamul tedarikçilerini teflvik etti. Bu çal›flma her y›l düzenli olarak yap›l›yor.
Tedarikçilerini müflterilerine özel seçen Sardunya,
detayl› bir performans de¤erlendirme sistemi izliyor. Bu sistem tedarikçilerin de¤erlendirilmesi, on-
lar›n performanslar›n›n iyilefltirilmesi amac›yla da
kullan›l›yor. Sardunya tedarikçilerine olmas› gereken kriterleri bildirmeye, onlarla iletiflim içerisinde
olmaya çok özen gösteriyor. Belirli periyodlarda
tüm tedarikçileri denetliyor, bu denetimleri ifl bafl›
e¤itimi amaçl› olarak da kullan›yor. Gerekti¤inde
tedarikçilerle çeflitli konularda ortaklafla çal›flmalar
da gerçeklefltiriliyor.
Sardunya tedarikçilerinin e¤itimine katk›da bulunarak müflterilerine sundu¤u mal ve hizmet kalitesini de her geçen gün daha da art›rmay› ilke ediniyor.
‹pek Ka¤›t, üçüncü fabrikas›n› kuruyor
T den ‹pek Ka¤›t, Yalova ve Kazakistan’daki tesis-
büyük üçüncü arsay› almam›z, buradaki yat›r›mlar›m›z› uzun y›llar sürdürece¤imizin önemli bir göstergesi. Manisa fabrikam›z, yurtiçindeki liderli¤imizi sürdürmemizin yan› s›ra, gittikçe artan d›fl sat›fl›m›za da kapasite yaratacak” diye konufltu.
‹lk aflamas› 2009 y›l›nda hayata geçirilecek olan Manisa fabrikas› iç pazar›n yan› s›ra ihracat a¤›rl›kl›
çal›flacak olan ‹pek Ka¤›t’›n Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde 2009 y›l›nda üretime bafllayacak Manisa fabrikas›, üç adet ka¤›t makinesinin kurulumuna yetecek büyüklü¤e sahip bulunuyor.
Tüm yat›r›m aflamalar› tamamland›¤›nda Manisa
Fabrikas›’n›n toplam 400 milyon dolar harcanarak
180.000 ton kapasiteye ulaflaca¤›n› belirten Niflli,
aç›klamas›na flöyle devam etti: “Manisa fabrikam›z
bu özellikleriyle Avrupa’n›n en büyük tesislerinden
birisi konumuna gelecek. ‹lk aflamada 120, tamamland›¤›nda yaklafl›k 1000 kifliye istihdam sa¤layacak
olan tesisimiz en modern makine ve ekipmanlarla
donat›lacak. Befl k›tada 30’dan fazla ülkeye ihracat
yapan ve son 10 y›lda ihracat›n› dört kat›na ç›kartan ‹pek Ka¤›t, yeni yat›r›mlarla d›fl pazarlarda çok
daha güçlü bir konuma gelecek.”
ürkiye’de temizlik ka¤›d› sektörünün öncülerin-
lerinin ard›ndan, 225 dönüm arazi üzerinde ilk aflamada 40 milyon dolar yat›r›mla kuraca¤› Manisa
fabrikas›n›n temelini 31 Ekim 2008 tarihinde att›.
‹pek Ka¤›t Genel Müdürü Sertaç Niflli, Manisa yat›r›m›n›n ‹pek Ka¤›t’›n tarihindeki en büyük projesi
olaca¤›n› belirterek; “En geliflmifl organize sanayi
bölgelerinden biri olan, bu özelli¤i dünya çap›nda
tescil edilen Manisa’y› seçmemiz ve bölgedeki en
Perakende ve al›flverifl merkezlerine
‹Ü’den ilk mezunlar…
‹.Ü. Meslek Yüksek Okulu bünyesinde 2006 y›l› Ekim
ay›ndan bu yana devam eden “Marka Yönetimi ve
Perakende Ma¤azac›l›k” konular› odakl› ‹flletme
Program› ilk 100 mezununu Temmuz 2008’de verdi.
Bugün mevcut bu 100 ö¤renci perakende ve al›flverifl merkezi sektörüne girecek.
Tescilli Markalar Derne¤i deste¤i ile kurulan programda ö¤rencilere akademisyenlerin yan› s›ra sektör temsilcileri de ders verdi. 13 y›ldan beri al›flverifl
merkezleri sektöründe üst düzey yöneticilik yapan
ve 2007 y›l›ndan beri sahibi oldu¤u MallArt AVM
Dan›flmanl›k Genel Müdürü Engin Y›ld›r›m da ‘Büyük Ma¤azac›l›k ve Al›flverifl Merkezleri’ ile ‘Marka
Yönetimi’ derslerini verdi. Engin Y›ld›r›m, bu sektörde kazand›¤› bilgi ve deneyimleri, yine bu sektörde çal›flmaya haz›rlanan ö¤rencilerle paylaflmay›
manevi bir borç olarak gördü¤ünü belirtti. Y›ld›r›m’›n bir de ‘Al›flverifl Merkezi Yönetim S›rlar›’
isimli kitab› bulunuyor.
Cevat Turan'dan "Gözlerine Sakla Beni"
eshiad'›n uzun y›llar baflkanl›¤›n› yapm›fl olan
T Cevat Turan "Usuldan Bir Hüzün" adl› ilk fliir
kitab›ndan sonra "Gözlerine Sakla Beni” adl› ikinci
fliir kitab›n› da ç›kard›. Günizi Yay›nc›l›k taraf›ndan
yay›mlanan kitab›n tüm geliri E¤itim Gönüllüleri
Vakf›'na ba¤›fllan›yor. Cevat Turan fliir serüveni
için flunlar› söylüyor: "Ben fliir yazmakla, y›ld›zlar›n
aras›ndaki mesafeyi ölçüyorum. Hayallerimin terazisinde her akflam bunu sakl›yorum..."
Cevat Turan'› kutluyor, haz›rl›klar›n›n bitmek
üzere oldu¤unu bildi¤imiz öykü kitab›n› da merakla bekliyoruz.
TÜRES-K›z›lay özel konteyn›rlarda
mutfak kampanyas›na Nilco’dan destek
ÜRES
(Tüm
Restoranlar,
Lokantalar
ve
T Tedarikçiler Derne¤i) olas› bir afette beslenme
s›k›nt›s› yaflanmamas› için Türk K›z›lay’› ile ortak
bir projede bulufltu. Bu projede TÜRES K›z›lay'›n
yönlendirmesi alt›nda özel konteyn›rlar da mutfak
oluflturacak ve ilk etapta K›z›lay'a 200 aflç›yla birlikte bir ö¤ünde 10 bin kifliye yemek veren gezici mutfakla katk›da bulunacak. Olas› bir afet esnas›nda
insanlar›n en önemli ihtiyac› olan yeme, içme ve
bar›nman›n; yeme içme aya¤›n› üstlenecek bu projeye katk›y› sosyal bir sorumluluk olarak
de¤erlendiren Nilco, sponsor olarak katk›da
bulunurken, her türlü e¤itim ve dan›flmanl›k
hizmetleri ile de destekliyor. TÜRES’in afet koordi-
nasyon ve iflbirli¤i anlaflmas› uyar›nca yapt›rd›¤› ve
gezici mutfak arac› 3 Bakan ve ‹stanbul protokolünün kat›ld›¤› bir törenle hizmete girdi.
YKS’ye Euromoney’den “En ‹yi
Gayrimenkul Yönetim fiirketi” Ödülü
ünyan›n en prestijli yay›n kurulufllar›ndan
D Euromoney, her sene oldu¤u gibi 2008’in de
“devlerini” belirledi. Amerika’dan Avrupa’ya; Asya’dan Ortado¤u’ya birçok önemli ülkeden çok
uluslu veya yerel büyük oyuncunun kat›ld›¤› “Liquid
Real Estate Awards”da YKS, 2008’de Türkiye’deki en iyi gayrimenkul yönetimi (property
management) flirketi ödülünün sahibi oldu.
20 y›ll›k köklü geçmifli ve kaydetti¤i baflar›lar› ile sektöre model oluflturan YKS, ald›¤› bu ödül ile uluslararas› arenada da baflar›lar›n›n kabul gördü¤ünü kan›tlam›fl oldu.
Oldukça prestijli olan bu ödülü alan di¤er ülkelerdeki flirketlerden baz›lar› ise; Ece Group, Cushman &
Wakefield, Sonea Sierra, DTZ, NewSec, Aberdeen,
Asreco vb.
Dünya gayrimenkul sektörünün her y›l heyecanla
bekledi¤i bu yar›flmaya dünyadan birçok kategoride flirket kat›l›yor.
Euromoney’in resmi web sitesinde gerçeklefltirilen
oylamada, ülke ve faaliyet alan›na göre ana
kategorilerine ayr›lan flirketler yar›fl›yor. YKS
de bu y›l ilk kez kucaklad›¤› bu ödülün yan› s›ra önümüzdeki y›llarda, sundu¤u di¤er hizmetler
ile de Euromoney ödüllerine sahip olmay› hedefliyor.
Gerçeklefltirdi¤i baflar›l› konut, ofis ve AVM yönetimi
çal›flmalar› ile hâlihaz›rda Türkiye’nin en iyi gayrimenkul yönetimi hizmeti veren flirketi olman›n yan›nda, dan›flmanl›k ve kiralama konular›nda da gösterdi¤i baflar›l› çal›flmalar ile sektörde yerini sa¤lamlaflt›rmay› amaçl›yor.
3M Nomad Modüler Paspas
3
M, Nomad™ Modüler Paspas ile bina giriflleri
için modern bir çözüm sunuyor. Binaya giren kir
ve su miktar›n› azaltan Nomad™ Modüler Paspas,
büyük miktarlara varan bina içi temizlik giderlerinden de tasarruf sa¤l›yor.
Nomad™ Modüler Paspas, girifl ç›k›fllar›n yo¤un
oldu¤u ifl merkezleri, al›flverifl merkezleri, restoran,
flirket, residance ve otel girifllerine dekoratif ve
estetik bir görünüm kazand›r›yor. Günde 5000
kiflilik insan trafi¤inin oldu¤u alanlarda bile en az 5
y›ll›k kullan›m ömrü olan Nomad™ Modüler
Paspas, ayakkab›n›n taban›ndaki suyu emerek
ya¤murlu günlerde kay›p düflme tehlikesini de
ortadan kald›r›yor.
Farkl› çeflit ve boyutlarda sunulan dekoratif
Nomad™ Modüler Paspas, Milano’daki Domus
www.3m.com.tr Akademisi’nde tasarland›.
STAR Makina'dan futbola da destek
S
tar Temizlik Makina, sektördeki baflar›lar›n›n
dan Sakarya Günefl Spor'a sponsor oldu. Star Te-
yan› s›ra sosyal sorumluluklar›n› da yerine ge-
mizlik Makinalar› Günefl Spor bayan futbol tak›m›,
tiriyor. Deplasmanl› bayanlar süper lig tak›mlar›n-
Türkiye ikincisi oldu.
Konak Belediyesi ve Maratem
restoran ve kafelerin hijyeni için
bulufltu
n›n Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama taraf›ndan giydirilmesinden iflletme ziyaretlerine kadar uzanan bir
dizi faaliyeti kapsad›. Konak’ta faaliyet gösteren kafe ve restoranlara da¤›t›lan Maratem hijyen el kitapç›klar›; ‘hijyen nedir’, ‘g›da hijyeni’, ‘mutfak hijyeni’, ‘çöplerin hijyenik muhafazas›’ gibi bafll›klardan olufluyor. 2 gün süren etkinlikler Konak Belediye Baflkan› Ali Muzaffer Tunça¤’›n kat›l›m›yla gerçeklefltirildi ve iflletme ziyaretlerinde hijyenin önemine vurgu yap›ld›.
czac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n
E profesyonel temizlik ürünleri mar-
kas› olan Maratem, ‹zmir’de Konak Belediyesi iflbirli¤iyle önemli bir projeye
imza att›. Özellikle halk sa¤l›¤› aç›s›ndan büyük önem tafl›yan restoran ve kafelerde hijyen konusuna dikkat çekmeyi amaçlayan proje çerçevesinde, Maratem ekibi 2 gün boyunca Konak Belediye Baflkan› Ali Muzaffer Tunça¤ ile birlikte iflletmeleri ziyaret etti.
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, kiflisel temizlik, mutfak, genel temizlik, çamafl›r ve çöp torbas› kategorilerindeki ürünleriyle ev d›fl› kullan›m pazar›ndaki
ihtiyac› karfl›lamay› hedefleyen markas› Maratem
ile toplumun hijyen bilincini yükseltmeye çal›fl›yor.
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, bu çerçevede ‹zmir
Konak Belediyesi iflbirli¤iyle Hijyenik Ortam, Sa¤l›kl› Yaflam temal› bir sosyal sorumluluk projesini hayata geçirdi. ‹zmir’in kültür, sanat ve e¤lence merkezi olmas› nedeniyle yerli ve yabanc› tüm turistlerin u¤rak yeri konumunda bulunan Konak’taki iflletme sahiplerinin temizlik konusuna daha profesyonel yaklaflmas›n› hedefleyen proje, çöp arabalar›-
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama Ege Bölge Müdürü
Ahmet Sönmezer; “Güzel ‹zmir’imizin güzide ilçelerinden Konak’ta hayata geçirdi¤imiz projemiz, hem
iflletmelerden hem de halk›m›zdan büyük ilgi gördü. ‘Hijyenik Ortam, Sa¤l›kl› Yaflam’ parolas›yla
ç›kt›¤›m›z yolda iflletmelerimizin konu hakk›nda ne
kadar hassas olduklar›n› gördük.
Projemiz sayesinde baz› iflletmelerimizin eksik bilgilerini tamamlad›klar›n› görmekten de büyük
mutluluk duyduk” dedi.
Konak Belediye Baflkan› Ali Muzaffer Tunça¤ ise
proje hakk›nda flunlar› söyledi:”Güvenli, hijyenik g›da üretimi ve hizmeti denildi¤i zaman, ilk olarak
üretim alan›n›n temiz ve hijyenik olmas›, ekipmanlar›n g›da üretimine uygunlu¤u, g›da üretim alan›n›n altyap›s› akla gelmektedir. Ancak altyap› ve
ekipman ne kadar uygun olursa olsun, bunlar› kullanan personelin de bilinçli ve hijyen uygulamalar›
hakk›nda bilgi sahibi olmas› gerekmektedir.
Bu noktada Konak Belediyesi ve ülkemizin önde gelen kurulufllar›ndan biri olan Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama Profesyonel Temizlik Ürünleri markas›
Maratem iflbirli¤iyle güzel ilçemizin A’dan Z’ye temizli¤ine büyük katk› yapacak bir projeyi sizlerle
paylaflmaktan gurur duyuyorum. “
Küçük ama Fonksiyonel; BR 30/4 C
ärcher’in yeni ürünü BR 30/4 C zemin temizle-
K me makinesi, sadece 11 kg. A¤›rl›¤› ve kompakt
yap›s› ile bir vakum makinesi rahatl›¤›nda kullan›labilirken, 7 cm. yüksekli¤indeki f›rça bafll›¤› ile eriflilmesi zor alanlar›nda temizlenmesini sa¤l›yor.
Temizlik ekipmanlar› üretiminde dünyan›n lider
firmas› Kärcher, kendi s›n›f›nda benzersiz yeni zemin temizleme makinesi modeli BR 30/4 C ile ma¤aza, restoran, ofis, benzin istasyonlar›, hastaneler,
showroomlar ve fast food zincirleri gibi küçük alanlara sahip iflletmelere benzersiz bir temizlik çözümü sunuyor. 11 kg. A¤›rl›¤› ve kompakt yap›s› ile
Kärcher BR 30 /4 C, bir saatte 200m2’ye kadar sert
zeminlerin h›zl›, pratik ve etkili bir flekilde temizlenmesini sa¤l›yor.
Dar alanlarda kolay temizlik
Kärcher BR 30/4 C’nin 7 cm yüksekli¤indeki f›rça
bafll›¤› ile raf, dolap ve masa altlar› gibi eriflilmesi
zor alanlar›n kolayl›kla temizlenmesi mümkün hale geliyor. Paspas kullan›m›na da son veren BR 30
/4 C ile hem daha estetik ve hijyenik bir temizlik
sa¤lan›yor, hemde paspastan kaynaklanan kötü kokular ve ›slak zeminde kayma tehlikesi sona eriyor.
Kolayca sökülüp tak›labilen kirle temiz su tanklar›,
merdivenlerde tafl›may› kolaylaflt›ran tekerlekleri
ile 30/4 v, sulu çal›flma ve vakumlama fonksiyonlar› sayesinde derinlemesine temizlik sa¤l›yor.
Nilco Right Cilal› Yüzey Bak›m Maddesi
aruhan taraf›ndan, Çorlu- Velimefle Or-
S ganize sanayi Bölgesi’nde bulunan
fabrikas›nda Nilco markas›yla üretilen
Nilco Right, suya dayan›kl› tüm yüzeylerin temizli¤i ve bak›m› için kullan›lan bir
sert zemin bak›m maddesidir. Mükemmel temizlik ve bak›m sa¤lar. Hem temizlik hemde bak›m sa¤layan ürün. Temizlenen yüzeyin do¤al parlakl›¤›n› korur ve
›fl›lt›l› bir görünüm sa¤lar. Durulama ve kurula-
ma gerektirmez. ‹z ve yap›flkanl›k yapmaz.
PH › 7 (yedi) yani nötr’dür. Hofl bir kokusu vard›r. PVC, tafl, granit, fayans, mermer, seramik, linolyum, lastik zeminler gibi suya dayan›kl› tüm zeminlerde
güvenle kullan›labilir.
Ücretsiz dan›flma hatt› : 0 800 211 62 48
www.saruhan.com.tr
Hayat Makine’den Yeni Hakomatic’ler: B70 / B90 / B120
orozyon’a dirençli at›lan alüminyumdan yap›-
K lan sa¤lam f›rça bafllar›na sahip olup, silindir
f›rçal› modellerde kaba pislik toplama haznesi mevcuttur. ACS sistemi sayesinde f›rçalar ve su, makinenin durmas›yla birlikte ototmatik olarak durur.
Ses düzeyi seviyesi sadece 63 debi olup, B90CL ve
B90CLH modellerde operatör dostu yeflil tuflu kullanarak tek tufl ile makinenin tüm fonksiyonlar›n›
ayn› anda çal›flt›rabilirsiniz. Yeni Hakomatic
B70/B90/B120 makineleri, temizlenecek alanda size
oldukça iyi manevra yetene¤i, çal›fl›lan alana daha
çok ayak uyduracak mükemmel görüfl netli¤ini sunar.
Fakir’den Ultra Hijyen Ürün Serisi
u kategoride gelifltirilen öncü ürün-
B ler Fakir Ultra Hijyen Hal› fiampua-
n› ve Fakir Ultra Hijyen Yüzey Temizleyicidir. Fakir Ar-Ge ekibi
hal› flampuanlar›nda bir ad›m
daha ileri giderek hal›lar›n gözle
görülür kirlerin temizli¤ini sa¤larken ayn› zamanda gözle göremedi¤imiz, mite polen gibi alerjenlerin de hal›lar›m›zdan temizlenmesini sa¤layan, Fakir
Hal› fiampuan› Ultra Hijyen’i gelifltirdi. Özellikle evcil hayvan beslenen evlerde daha çok
tercih edilen Fakir Ultra Hijyen Hal› fiampuan› ile
mite polen ve evcil hayvan alerjenlerine karfl› hij-
yen sa¤lan›yor. Fakir Ultra Hijyen Hal› flampuan› tüm hal› y›kama makinelerinde kullan›labiliyor.
Di¤er bir ürün, Fakir Ultra Hijyen Yüzey Temizleyici ile yap›lan temizlikte tüm bu beklentilerin yan› s›ra, banyo ve WC, lerde hijyenik temizlik beklentisi en iyi flekilde karfl›lan›yor. Mutfak tezgahlar›nda kullan›ld›¤›nda,
g›dan›n temas etti¤i yüzeylerde de hijyenik
temizlik sa¤lan›yor. Yo¤un kirlenme yaflanabilen çocuklu ve evcil hayvan beslenen evler
için ise özel gelifltirilen bu ürün, hem kendi
sa¤l›¤›n›z, hem evcil hayvanlar›n›z›n sa¤l›¤› için hijyenik ortamlar sa¤l›yor.
Nilfisk'den OZ-1
ilfisk OZ 1, ozon kullan›m›yla, bakteri ve mik-
N roorganizmalar›n hücre duvar›n› parçalayarak
bunlar› yok ederek organik kaynakl› kokular› ortadan kald›r›r. Sigara duman›, mutfak ve tuvalet kokular› iflyerlerinin hergün karfl›laflt›klar› sorunlar
aras›ndad›r. ‹ster ofiste, lokantada, otel odas›nda,
tafl›ma araçlar›nda, isterse de hastanede, bak›mevlerinde olsun, kötü kokular çal›flanlar ve misafirler
için rahats›zl›k verici olabilirler. Nilfisk OZ 1, kokular› maskelemeden, etkin bir flekilde ortadan kald›ran, profesyonelce tasarlanm›fl bir hava temizleyicidir.
• Kompakt›r, hafiftir ve bak›m gerektirmez
• Günlük koku giderilmesi ve yang›n sonras›
kokular›n bertaraf edilmesini sa¤lar
Ecolab’tan Hastane
zeminleri için özel cila:
Lodan Star
odan Star, hastane zeminleri için gelifltirilmifl
L polimer bazl› cilad›r. Alkol ve cilt dezenfektan-
lar›na karfl› dayan›kl›d›r. Yüzeyde kendinden parlayan sert ve dayan›kl› bir film tabakas›
oluflturur. Yüksek devirli cila makinesi ile bak›m› yap›ld›¤›nda fevkalade
bir parlakl›k elde edilir. Kaygan
de¤ildir. Ahflap, laminat, tekstil ve
cila uygulanmayan zeminler hariç,
tüm suya dayan›kl› yüzeylerde kullan›l›r. Kir tutmaz; çok uzun süre
dayan›r.
www.ecolab.com
• 1200 m2 hacme kadar etkindir
• Ozon piyasada bulunan en etkili oksidand›r ve kan›tlanm›fl bir koku gidericidir.
Fila Detertek inflaat
sonras› temizleyicisi
Cotto, pres tu¤la, dekoratif tu¤lalar ile porselen seramik zeminlerde ve tafl, granit ve fayanslarda kullan›l›r. Tüm derz dolgusu ve inflaat art›¤› kirlerini temizler. Cotto, Pres tu¤la
ve dekoratif tu¤la yüzeylerdeki her türlü beyazlamay› ortadan kald›r›r. Zeminlerde, yer ve
duvar fayanslar›nda (dufllarda) ve banyo aksesuarlar›ndaki biriken kireçlenmeleri söker. D›fl
cephe ve afl›r› yürünen alanlar› derinlemesine
temizler. Kireç sökücü ve deterjan bir aradad›r. Yüksek konsantrasyonlarda sürfaktan içerir. Pas lekelerini de söker.
Nas›l Kullan›l›r
1/5 ya da 1/10 suyla kar›flt›r›l›r, sonra te mizlenecek zemine bir f›rça ile sürülür, 5 dakika
beklendikten sonra f›rça ile ovalan›r. Ç›kan kir
temizlendikten sonra bol su ile birkaç kez durulan›r.
2000’li y›llarda Avrupa temizlik
sektörünün lideri Almanya
European Federation of Cleaning Industries (EFCI)’in yani Avrupa Temizlik
Endüstrisi Federasyonu, 2005 y›l›nda temizlik flirketlerinin ulusal anlaflmalar› ile ilgili yürüttü¤ü araflt›rmaya göre de¤erlendirilen 19 ülkedeki temizlik
firmas›n›n toplam kâr› 50,123 milyon euro. Bu rakamlar 2003-2005 y›llar›
aras›nda yüzde 12.8 oran›nda büyüme oldu¤unu gösteriyor.
lmanya, ‹spanya, ‹talya, Fransa ve ‹ngiltere
dünya pazar›ndaki en büyük befl ülke ve Avrupa genelindeki ticari sermaye ak›fl›n›n
yüzde 75’inden fazlas›n› temsil ediyorlar.
A
Geçti¤imiz y›llarda endüstrideki en büyük ilerlemeyi son 10 y›ll›k periyotta yüzde 3.5 oran›nda
yükselerek ‹spanya ekonomisi kaydetti. ‹spanya
ekonomisindeki bu büyüme ile ba¤lant›l› olarak
temizlik flirketleri ve bu sektörde çal›flanlar›n say›s›nda da art›fl gözlendi. Pazar pay›ndaki bu art›fl›n
bir di¤er sonucu da Hollanda, ‹sveç, Danimarka ve
Finlandiya’daki flirketlerle ortakl›klar›…
2003 ile 2005 y›llar›n› karfl›laflt›rd›¤›m›zda bu 5 ülkeden üçünün en büyük pazarlar oldu¤unu (‹spanya, ‹ngiltere ve Fransa) ya da ortalama bir yükselme kaydettikleri Almanya ve ‹talya’n›n da sadece yavafl bir geliflme içinde olduklar›n› görüyoruz.
‹spanya, Çek Cumhuriyeti, Lüksemburg ve Portekiz’de ise dikkate de¤er bir dinamizm o l du ¤ u d i kkat çekiyor.
Avrupa’da temizlik sektörünün yüzde 40’› hala
in-house
Pazar art›fl›, global temizleme flirketleri d›fl›nda kalan özel temizlik flirketlerinin karfl›laflt›r›lmas› ile
de¤erlendiriliyor. Endüstri aç›s›ndan son derece
önemli olan bu tabloyu kesin bir flekilde hesaplamak çok güç; çünkü verilerin büyük bir k›sm› sadece temizlik malzemeleri ve makineleri üreticilerinin derledikleri sat›fl grafiklerinden elde ediliyor.
Pazar art›fl›n›n hâla devam etti¤ini söyleyebiliriz
ve flu anda Avrupa’da yüzde 61’e yükselmifl durumda. EFCI’ye göre bu oran›n anlam› temizlik
sektörünün yüzde 40’›n›n hâla in-house çal›flt›¤›
ve yard›mc› sektörlerin de büyüme potansiyeline
sahip oldu¤udur.
Avusturya, Lüksemburg, Portekiz, ‹spanya, Hollanda ve Slovakya pazar pay›n›n yüzde 70’ine sahip ve bu oran›n yüzde 55 ve üstü Almanya, Finlandiya, ‹sveç, ‹talya ve Belçika’ya ait. Sonuç olarak pazar pay›n›n yüzde 55’ten daha az› Polonya,
Slovakya, Norveç, ‹ngiltere, Çek Cumhuriyeti ve
Macaristan’a ait.
Pazar paylar› ve flirket say›lar›
Sektör flu anda ifl sa¤lama ve gelifltirme ile bofl
alanlar› herkes için temiz ve hofl hale getirmek için
ikiye bölünmüfl durumda. Temizlik flirketleri direkt olarak hastanelerde, yemek ve high-tech endüstrisinde gerekli hijyen konusuna odaklansalar
da, geri kalan k›s›mda ofis temizli¤i pazar pay›nda
önemli bir yer tutuyor. Di¤er segmentler sabit seyrediyor ve kayda de¤er bir de¤iflme görülmüyor.
19 ülkeyi kapsayan araflt›rma sonucunda ulafl›lan
temizlik flirketi say›s› 121.839; co¤rafi konum özellikleri göz önünde bulunduruldu¤unda bu say›
2003-2005 y›llar› aras›nda yüzde 21,7 oran›nda art›fl göstermifl. Bununla birlikte bu iki y›lda Almanya’daki temizlik firmalar›n›n say›s› 3’e katlanarak
6,874’ten 19,305’e ulaflt›; yani Almanya bu büyümenin yüzde 11’lik bölümünü kaps›yor. E¤er Almanya’daki geliflim göz önünde tutulmazsa firmalar›n genelindeki art›fl oran› yüzde 11 denebilir.
Oranlarda sapma
Firmalar›n sapma oran› de¤erlendirilen ülkelerden veri gelmemesi sebebiyle tam olarak bilinemiyor. Buna ra¤men firmalardaki sapmalar iflverenlerin say›lar›na göre gerçeklefltiriliyor. Ortalama 500 kifli istihdam eden firmalar
(afla¤› yukar› yüzde 1,5) endüstrideki geri dönüfl miktar›n›n yar›s›n› oluflturuyor. Temizlik
endüstrisi hâla küçük firmalar taraf›ndan flekilleniyor ve hatta neredeyse 3/1’i 10 kifliden daha
az say›da kifli istihdam ediyor.
2003-2005 y›llar› aras›nda 10 kifliden daha az kifli istihdam eden firmalarda ciddi bir art›fl gözlenirken, 500 kifliden fazla çal›flan› olan firmalarda da azalma görülüyor.
Almanya d›fl›ndaki firmalar›n yüzde 8.7’si
500 kifliden fazla personel çal›flt›r›yor,
yüzde 18,5’i 50 ila 500 kifli aras›nda personel çal›flt›r›yor, 5,3’ü 10 ila 50 kifli çal›flt›r›yor; yüzde 57,5’i ise 10 kifliden daha az personel çal›flt›r›yor.
Ülkeye göre sapma
Bu y›llar aras›nda de¤erlendirilen ül-
kelerden Finlandiya, Portekiz ve Hollanda d›fl›nda
hepsinde yükselme kaydedilmifltir. Geçti¤imiz y›llara bak›ld›¤›nda en önemli büyüme Avusturya
(yüzde 34), ‹spanya (yüzde 22), ‹talya (yüzde 16),
Çek Cumhuriyeti (yüzde 14) ve Polonya (yüzde
11)’da kaydedildi.
Elbette Almanya yüzde 18 oranla ayr›ca de¤erlendirilmeli; çünkü bu sektörde 2004 y›l›ndan beri geliflmekte olan bir ülke ve flirket kurulumunda art›k
ustal›k belgesi isteniyor.
fiirket kazançlar›
Kâr anlam›nda en yüksek oran yüzde 157 ile Finlandiya’ya ait ve onun ard›ndan Hollanda (yüzde
131), ‹spanya (yüzde 120), Portekiz (yüzde 114) ve
‹ngiltere (yüzde 11) geliyor. Kâr oran›ndaki en büyük düflüfl ise yüzde -61 ile Almanya’ya ait. Bunun
yan›nda Lüksemburg (yüzde -37), Avusturya (yüzde -19) ve ‹talya (yüzde -12,2); bu ülkeler de yüksek orandaki firma art›fl›na ba¤l› olarak kâr oran›nda çok küçük bir geliflme gösterebilmifllerdir.
‹stihdam art›yor
2003 y›l›nda temizlik sektöründe istihdam edilen
kifli say›s› 3,25 milyonken 2005 y›l›na geldi¤imizde
bu say› 3,39 milyon kifliye ulaflm›flt›r. Co¤rafi ko-
flullar da de¤erlendirildi¤inde görülüyor ki 2 y›lda
yüzde 4,3 oran›nda art›fl gerçekleflmifl. Genel ifl gücündeki yüzde 6’l›k azalma de¤erlendirildi¤inde
Almanya yüzde 24’lük oranla yine en büyük orana
sahip ülke olmaya devam ediyor. Bu durum, de¤erlendirilen 2 y›l içerisinde ekonomideki düflük
ilerleme oran› ve sigortal› iflçi say›s›ndaki art›fl ile
ba¤lant›l› gibi gözüküyor. Serbest ekonomide
2004’te temizlik flirketi kurmak için 1 y›ll›k deneyim yeterli oldu ve bu yüzden sigortal› iflçi say›s›nda ciddi bir art›fl gözlendi. Almanya’y› takip eden
‹spanya ve ‹ngiltere’de yüzde 12, ‹talya ve Fransa’da yüzde 11’lik art›fl gerçekleflti. Görüyoruz ki
temizlik endüstrisinin genelinde iflgücünün yüzde
70’ini bahsi geçen befl ülke elinde bulunduruyor.
Yar› zamanl› ifl baflvurular› hala yüksek
Yar› zamanl› ifl baflvurular› yüzde 67’lik oranla genel baflvurular›n hâla büyük bir bölümünü kaps›yor. 1980’li y›llar›n sonundan itibaren toplam iflgücünün yüzde 80’inden fazlas›n› oluflturmaya
bafllayan ve 1995 itibariyle yüzde 75’lik ciddi bir
oranla hakimiyetini sürdürüyor. De¤erlendirilen 2
y›l içinde yüzde 11’lik bir azalma yaflansa da yar›
zamanl› çal›flan kad›nlar bu oranda önemli rol oynuyor.
Kaynak: www.efci.eu
PEAK ‹LAN
mail ataca¤›m
PEAK ‹LAN
Bir hastane nas›l temizlenir?
Son zamanlarda hastane enfeksiyonlar› gibi tats›z geliflmelerin yafland›¤›
ülkemizde, hastane temizli¤inin ne kadar büyük önem arz etti¤i ve ihtisas
gerektirdi¤i bir kez daha gündeme tafl›nd›. Bu say›m›zda biz de bu konuyu
A’dan Z’ye masaya yat›rmaya karar verdik. Hastane ortam›ndan kaynaklanabilecek enfeksiyonlar› önlemek, hasta, hasta yak›n› ve hastane
çal›flanlar› için sa¤l›kl› bir ortam oluflturmak amac›yla yap›lan hastane
temizli¤inde, herkese önemli görevler düflüyor.
G
ündelik yaflant›m›zda temizli¤e önem
veriyoruz ama söz konusu olan sa¤l›¤›m›z› tekrar kazanmaya çal›flt›¤›m›z
hastaneler olunca temizli¤in önemi
iyice art›yor. Art›k ayr› bir ihtisas alan›
say›lan hastane temizli¤i nas›l yap›lmal› ve/veya
nas›l yap›l›yor? Hastane temizli¤inde nelere dikkat
ediliyor? Hastaneler “temizlik hizmeti” al›rken neleri, nas›l talep ediyor? Firmalar hastane temizli¤i
için hangi ürünleri kullan›yor? ‹flte tüm bu sorular›n yan›t›n› “Hastane Temizli¤i” dosyam›zda bulacaks›n›z.
Bir Hastane Nas›l Temizlenir?
Hastane temizli¤i ile ilgili en kapsaml› bilgilere Yeditepe Üniversitesi Hastanesi’nden ulaflt›k. Yeditepe Üniversitesi temizlikle ilgili çal›flmalar›n› bak›n
nas›l anlat›yor! Bu çal›flma ayn› zamanda hastanelerin nelere dikkat etti¤ini de gösteriyor:
Odalar›n temizli¤i
Hasta odalar› gün içinde rutin olarak temizlenir.
Temizli¤i yap›lmadan önce kat arabas› düzenlenir.
eksik malzeme ve ekipmanlar tamamlan›r. Hasta
odas›na izin al›narak girilir. Oda içi çöpler toplanarak temizli¤e bafllan›r. Oda içi 50 cm-200 cm aras›ndaki yüzeylerin tozu al›n›r. Yemek masas› ve telefon beyaz bezle silinir. Bu ifllemde hem temizlik
hem dezenfekte ifllemini bir arada yapabilen kimyasal kullan›l›r. Tuvalet temizli¤i yap›ld›ktan sonra
odadaki sarf malzemeler tamamlan›r. Zemin önce
kuru mop ard›ndan paspas ifllemi ve daha sonra
nemli mop ile temizlenir. Son olarak bir eksik olup
olmad›¤› kontrol edilir. Kap› kolu silinerek temizlik
ifllemi tamamlan›r. Bu ifllem s›ras›nda eldiven kullan›lmal›d›r. Çöp al›m› ve tuvalet temizliklerinden
sonra kesinlikle eldivenler de¤ifltirilir.
Enfekte oda temizli¤i
Enfekte oda temizli¤i yap›lmadan önce, enfeksiyon
hakk›nda hemflireden bilgi al›n›r. Konu ile ilgili temizlik personeli bilgilendirilir. Kat arabas› düzenlenir, eksik malzeme ve ekipman tamamlan›r. Gerekli güvenlik önlemleri al›n›r. Enfeksiyonun durumuna göre maske, bone, önlük giyilerek temizlik yap›lmal›d›r. Dezenfektanl› temizlik kimyasal› kullan›l›r.
Odada hasta yat›yorsa, temizlik için izin istenir.
Oda günlük temizlik iflleyifline göre temizlenir. En-
fekte oda temizli¤inden sonra kullan›lan malzeme
ve ekipmanlar dezenfekte edilir. Ç›kan çöpler t›bbi
at›k pofletine at›l›r. Bu ifllemler s›ras›nda eldiven
kullan›lsa dahi ifllem sonras› eller y›kan›r.
Hasta tuvaletlerinin temizli¤i
Rutin hasta odas› temizli¤i yap›l›rken tuvalet temizli¤i de yap›l›r. Öncelikle eldiven giyilir. Sonra tuvalet çöpleri toplan›r, bu aflamada klozet içine asidik dezenfektanl› kimyasal s›k›l›r ve beklemeye al›n›r. Fayanslar ve ayna sar› bezle silinir. Lavabo mineralli ovma kimyasal› ve sünger yard›m›yla temizlenir. Kimyasal kal›nt›s› kalmamas› için iyice durulanmal›d›r. Ayn› ifllem dufla kabin zemini için uygulan›r. Dufl kabini camlar› sar› bezle silinir. Daha önceden ürün s›km›fl oldu¤umuz klozet içi f›rçayla
ovulur ve iyice durulan›r. Klozetin d›fl k›s›mlar› k›rm›z› bezle silinir. Tuvalet sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezenfektanl› kimyasalla paspaslan›r.
Son kez bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir, kap›
kolu silinerek ifllem tamamlan›r. Bez, mop, paspas
püskülü, çift koval› paspas arabas› gibi malzemeler
sadece tuvaletlerde kullan›larak, olas› enfeksiyonlar› engeller.
Hastalar taraf›ndan boflalt›lan odalar›n temizli¤i
Hasta taburcu olduktan sonra odalar tamamen temizlenir. Temizlikten önce gerekli tüm ekipman ve
malzemeler tamamlan›r. Kat arabas› ve kirli çamafl›r arabas› oda içine al›n›r. Oda içi çöpler ve kirli çamafl›rlar toplan›r. Taburcu odas› temizli¤inin en
önemli ifllem basama¤› yatak silimidir. Yatak dezenfektanl› temizlik kimyasal› ve mavi bez yard›m›yla en uç noktalar›na kadar temizlenir. Oda içi
tüm duvarlar, havaland›rma, lambalar, yang›n dedektörü, tablolar silinir. Tuvalet, hasta odas› tuvaletindeki ifllem basamaklar›na göre daha detayl›
olarak temizlenir. Hasta odas› sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezanfektanl› kimyasalla temizlenir. Oda son kez kontrol edilir. Kap› kolu silinerek
temizlik ifllemi tamamlanm›fl olur.
Doktor odas› temizli¤i
Doktor odas› temizli¤i hasta muayenesinin olmad›-
¤› gece vardiyalar›nda temizlenir. Gün içerisinde talebe göre temizlik yap›l›r. Doktor odalar› temizli¤inde de dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri dezenfeksiyon ifllemidir. Temizlikte kullan›lan temizlik kimyasal› dezenfektanl› olmal›d›r. ‹fllem s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmal›d›r. Kat
arabas›, kullan›lacak malzeme ve ekipman haz›rland›ktan sonra odadaki çöpler toplan›r. Sonra 50
cm-200 cm aras› düz zemin toz al›m› mavi bez ile
yap›l›r. Telefon beyaz bezle silinir. Masa, üstündeki
hiçbir fley yer de¤ifltirmemek suretiyle silinir. Ayr›ca masa üstü ›slakken ka¤›tlar konmamal›d›r. Lavabo ve ayna temizli¤inden sonra, zemin dezenfektanl› temizlik kimyasal› ile silinir. Eksik bir fley kalmamas› için son bir kez daha kontrol edilir, kap› kolu silinerek temizlik ifllemi bitirilir. Doktor odas›nda
kanl›, vücut s›v›s› bulaflm›fl at›klar olabilir. Bu at›klar›n t›bbi at›¤a at›lmas›, bu ifllemler s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmas› gerekir.
‹dari ofis temizli¤i
Hastane ofisleri enfeksiyon aç›s›ndan en az risk
grubunda olsa bile yap›lan temizlikte dezenfeksiyon ifllemine dikkat edilmelidir. Ofis temizlikleri
mesai saatleri haricinde yap›l›r. Gün içersinde talebe göre temizlik yap›labilir. Temizlikte kullan›lan
temizlik kimyasal› dezenfektanl› olmal›d›r. ‹fllem
s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmal›d›r. Kat arabas›, kullan›lacak malzeme ve ekipman haz›rland›ktan sonra odadaki çöpler toplan›r. Sonra 50 cm200 cm aras› düz zemin toz al›m› mavi bez ile yap›l›r. Telefon beyaz bezle silinir. Masa, üstündeki hiçbir fley yer de¤ifltirmemek suretiyle silinir. Ayr›ca
masa üstü ›slakken ka¤›tlar konmamal›d›r. Pelüfl ve
cam, çek yard›m› ile cam temizli¤i yap›l›r. Zemin
paspaslama iflleminden sonra eksik olmamas› için
son kontrol yap›l›r. Kap› kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlan›r.
Temizlikte dezenfeksiyonun önemi
Dezenfeksiyon: Herhangi bir yüzeyde veya ortamda
insan sa¤l›¤›n› etkileyen patojen olgular›n (bakteriler, virüsler, mantarlar) minimum seviyeye indirilmesidir.
Hastane temizli¤inde amaç sadece kiri yok etmek
de¤il, mikrobik floray› da azaltmak oldu¤undan dezenfeksiyon flartt›r. ‹yi bir yüzey dezenfeksiyonunun sa¤lanmas› için uygun dezenfeksiyon malzemesi kullan›m› zorunludur. Hastanelerde dezenfeksiyon iflleri günlük temizlikte, periyodik temizlikte, ola¤anüstü durumlarda ve ameliyathane, yo¤un bak›m gibi özel ünitelerin temizli¤inde uygulan›r. Sa¤l›k kurumlar›nda enfeksiyonlar›n önlenmesi için temizlik hizmetlerine önemli roller düflmektedir. Kullan›lan alan›n yo¤unlu¤una göre, gün içerisinde birkaç defa dezenfeksiyon ifllemi yap›labilir.
T›bbi at›klar›n toplanmas›, depolanmas› ve at›klar›n ayr›flt›r›lmas›
Hastane at›klar› enfeksiyon kayna¤› olabilece¤i için
di¤er at›klardan farkl›d›r. At›klar›n toplanmas›, de-
polanmas› ve imha edilmesi insan sa¤l›¤› için çok
önemlidir. Hastane at›klar› üçe ayr›l›r. Bunlar;
personele e¤itim verilerek çok iyi sonuçlara ulafl›l›r.
T›bbi at›klar so¤utmal› özel bölmelerde depolan›rlar. T›bbi at›klar hastane bölümlerinden e¤itimli bir
personel taraf›ndan toplan›p depolan›r.
HASTANE TEM‹ZL‹⁄‹NDE EK‹PMAN KULLANIMI
Mop seçimi ve kullan›m›
Kuru süpürme ve bak›m amaçl› moplama esnas›nda mop önünde kontrol edilemeyecek kadar fazla
kir/materyal birikimi varsa çekçek ve farafl ile al›nmal›d›r. Mop, temiz alanda “S” fleklinde, kirli alanda
düz hat üzerinde hareket ettirilerek temizlik yap›lmal›d›r. Mop ile temizlik yap›larak ilerlenirken temizlenmemifl alan b›rak›lmamal›d›r. Kirli mop ile
temizlik yap›lmamal›, kirlenen moplar s›cak su ve
deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutularak saklanmal›d›r. Gün sonunda tüm moplar mutlaka s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutularak saklanmal›d›r. Saçakl› mop kullan›m›nda zemin ›slak b›rak›lmamal›, kurulama ifllemi yap›lmal› ve kirlenme, kayma ve düflmeleri önlemek için uyar› levhalar› konulmal›d›r.
Detay temizlik
Hastanelerde günlük temizli¤in haricinde periyodik
temizlik yap›l›r. Bu periyodlar haftal›k, ayl›k, alt›
ayl›k, y›ll›k olabilir. Periyodik temizlikler tatil günlerinde, ifl trafi¤inin yo¤un olmad›¤› zamanlarda yap›l›r. Havaland›rmalar, lambalar, yang›n dedektörleri, duvarlar, süpürgelikler, cam pervazlar, perdeler, koltuklar, yataklar periyodik olarak temizlenir.
Günlük temizlik daha çok bak›m› korumak, toz almak amaçl› yap›l›r. Temizleme gücü yüksek dezenfekte özelli¤i olan kimyasallarla ulafl›lmas› zor
alanlar›n periyodik olarak temizlenmesi eskimeyi
ve afl›r› kirlenmeyi engeller. Detay temizlik için
Çift koval›-presli paspas arabas› kullan›m›
Paspas ilk kez kullan›l›yorsa s›cak su ve deterjanla
çamafl›r makinesinde y›kanarak havlar›ndan ar›nd›r›lmal›d›r. Paspaslama için kullan›lacak su ›l›k olmal›d›r. Temiz su için mavi kova, kirli su için k›rm›z› kova kullan›lmal›d›r. Mavi kovaya uygun konsantrasyonda (üretici firma önerisine uygun olarak),
k›rm›z› kovaya ise bunun yar›s› kadar s›v› deterjan
konulmal›d›r. Paspas S fleklinde hareket ettirilmeli,
zeminden mümkün oldu¤unca uzaklaflt›r›lmadan
temizlik yap›lmal›d›r. Kirli paspasla temizlik yap›lmamal›, kirlenen paspas önce k›rm›z› kovada kirinden ar›nd›r›lmal›, sonra mavi kovada y›kanmal›,
Evsel at›klar: Ofisler, mutfak, kantin gibi yerlerden
ç›kan t›bbi aç›dan insan sa¤l›¤›na etkisi olmayan
at›klard›r (ka¤›t, toz, karton, plastik v.b.) Siyah
renkli pofletlere toplan›r.
T›bbi at›k: Hastane ünitelerinden ç›kan, kan, enfeksiyöz vücut s›v›lar›, serolojik at›klar gibi at›klar t›bbi at›klar› oluflturur. K›rm›z› üzerinde t›bbi at›k oldu¤u belli logolu pofletlerde toplan›r.
Cam at›klar: Serum flifleleri, flakonlar cam at›klardand›r. Mavi renkli poflet içinde toplan›l›r.
Kaynak: www.yeditepe.edu.tr
s›kma presi k›rm›z› kova üzerine çevrilerek s›kma
ifllemi yap›lmal›d›r. Bu ifllemi takiben paspas s›cak
su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutulduktan sonra tekrar kullan›ma sokulmal›d›r.
Gün içinde kullan›lan tüm paspaslar, gün sonunda
s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p
kurutulduktan sonra tekrar kullan›ma sokulmal›d›r. Islak paspasla silinen alanlar kuru mop ile hemen kurulanmal›, paspaslama ifllemi s›ras›nda kirlenme, kayma ve düflmeleri önlemek için uyar› levhalar› konulmal›d›r. Yüzeylerin vücut s›v› ve salg›lar› ile kirlenmesi durumunda temizli¤e ek olarak
dezenfeksiyon sa¤lanmal›d›r.
Kat arabalar› kullan›m›
Kat arabas›nda gerekli tüm temizlik malzemelerinin
bulunup bulunmad›¤› kontrol edilmelidir (kuru temizlik moplar› ve dispenser’lar›, s›v› deterjan, ovma
amaçl› temizlik maddesi, yeterli miktarda temiz sar›, k›rm›z› ve mavi temizlik bezleri, tuvalet f›rças›,
çekçek, farafl, kova, eldiven vb.). Eksik malzeme varsa temizli¤e bafllamadan önce tamamlanmal›d›r.
Deterjan kullan›m›
Kan ve vücut s›v›lar› ile kirlenme olmad›¤› sürece
temizlik su ve s›v› deterjanla yap›lmal›d›r. Kap› kollar› s›v› deterjanla y›kanm›fl bez ile silinmeli ve kurulanmal›d›r. Banyo ve tuvaletlerin temizli¤i en sona b›rak›l›r. Kirli mop kat arabas›ndaki kirli bölümüne konulur ve temiz bir mopla banyo/tuvalet zeminindeki at›klar uzaklaflt›r›l›r.
Dufl ve küvet temizli¤inden önce fayanslar, ard›ndan musluk, dufl teknesi ve dufla kabin veya dufl
perdesi s›v› deterjan veya ovma maddesi ile silinmelidir. Lavabo ve kenarlar› su ve s›v› deterjan veya ovma maddesi ile temizlenir. Ayn› bez y›kand›ktan sonra lavabo arkas›ndaki duvar silinir. Lavabo
aynas› mavi bez kullan›larak cam temizleme maddesi ile silinmelidir. Silinen tüm yüzeyler önce durulan›p ard›ndan kurulanmal› kesinlikle ›slak b›rak›lmamal›d›r.
Tuvalet temizli¤i için önce sifon çekilmeli, klozet içerisi s›v› deterjan veya ovma maddesi dökülerek tuvalet f›rças› ile f›rçalanmal›, klozet çevresi ayr› bir temizlik bezi ile s›v› deterjan veya ovma maddesi kullan›larak silinmelidir. Silme ifllemi bitince durulama
yap›lmal› ve ›slak alanlar kurulanmal›d›r. Yer süzgeci su tutularak kaba kirlerinden ar›nd›r›l›r. Tüm zemin oda temizli¤inde kullan›landan farkl› bir paspas
ile kap›ya do¤ru silinir ve kurulan›r. S›v› sabun kaplar›n›n üstüne ekleme yap›lmamal›d›r. Boflalan sabunluk y›kan›p kurutulduktan sonra tekrar doldurulmal›d›r.
Tuvalet temizli¤inde kullan›lan bezler (mop, paspas
dahil) gün sonunda s›cak su ve deterjanla çamafl›r
makinesinde y›kanmadan ve kurutulmadan kesinlikle baflka bir alanda kullan›lmamal›d›r.
Oda/ofis temizli¤i tamamland›ktan sonra çekçek ve
farafl ile koridorda bulunan kaba kirler uzaklaflt›r›l›r,
tüm eflyalar›n (sekreter masas›, oturma grubu, duvar
band›, tablolar, vb.) tozu al›n›r, su ve s›v› deterjan ile
zemin paspaslan›r ve kurulan›r. Koridor temizli¤inde
hasta odas› ve ofislerde kullan›landan farkl› paspas
ve kuru mop kullan›lmal›d›r. Eksitus veya taburcu
olan ya da baflka bir servise devrolan hastan›n ard›ndan günlük temizlik iflleminin tüm basamaklar› uygulanmadan yeni hasta kabul edilmez.
Ameliyathane d›fl›ndaki yüksek riskli alanlarda (Yo¤un Bak›m Üniteleri (YBÜ), hemodiyaliz, izolasyon
odalar›, nötropenik hasta odalar›, vb.) günlük temizli¤e ek olarak yerler ve elle s›k temas› olan tüm yüzeyler (etajer, monitör ve vantilatör yüzeyleri, yemek
masas›, desk, musluk bafl›, kap› kolu, yatak kenarlar›, vb.) dezenfekte edilir.
Temizlik + dezenfeksiyon ifllemi sabah saatlerinde
bir kez yap›l›r, her kirlenme oldu¤unda ve her hasta
de¤ifliminde tekrarlan›r.
Yüksek riskli alanlar için kullan›lan tüm temizlik
bezleri (paspas, mop, toz bezi, vb.) alana/odaya özel
olmal›d›r. Su ve deterjanla temizlik yap›lan alanlarda her üç odada bir temizlik solüsyonu de¤ifltirilmelidir. Yo¤un kirlenme meydana gelmiflse daha s›k solüsyon de¤iflimi yap›lmal›d›r. Tüm temizlik bezleri
(paspas, mop, toz bezi vb.) kirlendikçe de¤ifltirilmeli,
kirli bezle temizlik ifllemine devam edilmemelidir.
Kirlenen temizlik bezleri bekletilmeden çamafl›r makinesinde s›cak su (>60°C) ile y›kanarak kurutulmal›d›r.
Dr. Hale Erel; “Hastaneler do¤ru
yöntemlerle temizlenmelidir”
Temel amac› insan sa¤l›¤›n› koruma ve iyilefltirme
olan hastanelerde yap›lan t›bbi tedavinin iyi sonuç
vermesi için temiz, insan sa¤l›¤› aç›s›ndan zararl›
olan organizmalar›n ortadan kald›r›ld›¤› ideal koflullar›n sa¤lanmas› gerekir. Çünkü hasta olan kiflinin
sa¤l›kl› olan kifliye göre direnci daha düflüktür. Sa¤l›kl› insana zarar vermeyen mikroorganizmalar hastanede hastal›k nedeni olabilir ve hastalara zarar verebilir.
H
astane enfeksiyonlar›; hastalar›n rahats›zl›klar›n›n ve hastanede kal›fl sürelerinin uzamas›nda, hastane maliyetinin artmas›nda ve yatak
iflgalinde de etkili oldu¤u için önemlidir. Mikroorganizmalar›n çok tehlikeli olanlar› da dahil olmak üzere birçok çeflidi, birçok insan›n oldu¤u hastanelerde
bulunmaktad›r. Hastalar›n kald›¤› ve tedavilerinin
yap›ld›¤› alanlar›n, hastalar›n enfeksiyon kapmas›nda önemli rol oynad›¤› bilinmektedir. Günümüzde
hala hastane enfeksiyonlar›ndan hayat›n› kaybeden
hasta say›s› ne yaz›k ki ciddi boyutlardad›r. Hastane
enfeksiyon kontrolündeki gerçek, mikrobiyolojik zararl›lardan ar›nd›r›lm›fl çevrede hastan›n kalmas›n›
sa¤lamakt›r. Hastan›n sa¤l›k koflullar›na uygun bir
çevrede kalabilmesi için gerekli olan temizli¤in, bilimsel olarak yürütülmesi gerekir. Hastan›n 24 saatini geçirdi¤i hastanedeki yer döflemesi, duvar, mobilya v.b. gibi hastan›n yak›n çevresi, yanl›fl yöntemler
uygulanmad›kça enfeksiyon aç›s›ndan risk oluflturmaz. Uygulanan yöntemlerin sistemli olmas›yla hastalar enfeksiyona karfl› korunabilmektedirler. Aksi
takdirde hasta çevresindeki çeflitli yüzeylerle temizleme solüsyonu ve ekipmanlar mikroorganizmalar›n
geliflmesi, potansiyel patojenlerin yay›lmas› aç›s›ndan çok uygun olmaktad›r. Patojen mikroorganizmalarla bulaflm›fl temizlik ekipmanlar› ve solüsyonunun
temizli¤i yetersiz olan hasta tedavi alanlar›nda veya
yiyecek haz›rlama alanlar›nda kullan›lmas›, o bölgelerin belki görünüfl aç›s›ndan temiz olmas›n› sa¤layabilir, fakat mikrobiyolojik aç›dan temiz olmas›n› sa¤layamaz. Bir yerin tam temiz olabilmesi için sadece
görünüfl aç›s›ndan temiz olmas› yeterli de¤ildir, mikroorganizmalar›n, mikroorganizmalarla bulaflm›fl her
fleyin o alandan uzaklaflt›r›lmas›, kötü koku kaynaklar›n›n yok edilmesi, temizlik maddelerinin yüzeylerden ar›nd›r›lmas› ve haflerelerin önlenmesi de gerekmektedir. Temizlik, sadece yukar›da belirtilen kirlilik
durumlar› oldu¤unda yap›lmamal›, sürekli ve düzenli olarak yap›lmal›d›r. Ancak belirtilen bu durumlar›n
sa¤lanmas›yla hijyenik bir ortam oluflturulabilir. Hijyenik bir ortam, hastanede enfeksiyon riskini ortadan
kald›rma aç›s›ndan önemli oldu¤u gibi, hasta ve personele moral sa¤lama ve hastanenin imaj›n› yükseltme aç›s›ndan da önemlidir. Bu ba¤lamda hastanelerin birçok alanlar›ndan belirli aral›klarla kültür al›nmakta ve patojen, yani hastal›k yapan mikroorganiz-
malar›n bulunup bulunmad›¤› kontrol edilmektedir.
Hijyenik bir ortam için gerekli olan temizlik, belli kural ve yöntemlerle istenen standart kalitede ve zamanda yerine getirilmelidir. Bunun için de hizmetin
en iyi flekilde yönetilmesi gerekir. Temizlik için bir ifl
etüdü oluflturu lmal› ve belirli kurallar dahilinde temizlik yürütülmelidir. Temizli¤i gerçeklefltirmenin
en iyi yolunu bulmak, gerekli malzemeyi ve araçlar›
standard hale getirmek, belirlenmifl bir verimlilik düzeyinde çal›flmak üzere e¤itilmifl bir görevlinin, iflin
yap›lmas› için gerekli zaman› saptamak ve standart
metodun uygulamaya geçirilmesini sa¤lamak üzere
ifli ve iflin yap›ld›¤› koflullar› standardize etmesi gerekir.
Hastanelerin yüzey ortam temizli¤i neden çok
önemlidir?
Çevredeki insan say›s›: çok fazla
Aktivite miktar›: çok fazla
Nem oran›: çok fazla
Mikrobiyolojik üremeyi destekleyecek materyallerin
varl›¤›: çok fazla
Mikroorganizmalar›n üreme h›z›: çok fazla
Yüzeylerin dikey ya da yatay olmas›: çok fazla
Do¤rudan temas potansiyeli: çok fazla
Kontaminasyon: çok fazla
Tüm bu veriler dikkate al›n›rsa hastane hijyeninin ne
kadar önemli oldu¤u anlafl›l›r.
Çevresel temizlikte genel esaslar:
•Temizlik en az kirli alandan en çok kirli alana do¤ru
yap›lmal›d›r.
•Önce hasta bölgeleri, sonra hasta bölgesinin yan›ndaki alanlar koridorlar ve oda, en son tuvaletler temizlenir.
•Temizlik solüsyonu temizlenecek bölgenin risk durumuna göre haz›rlan›r.
•Temizlenecek bölgeye göre kova ve bez rengi seçilir.
•Temizlikten sorumlu personel temizlik s›ras›nda
kendisini direk temastan korumak amaçl› eldiven
kullanmal›d›r.
•Temizlik maddeleri ile dezenfektanlar birbiri ile kar›flt›r›lmamal›d›r.
•Haz›rlanan solüsyonlar kirlendikçe ve izolasyon
odalar›nda kullan›mdan sonra de¤ifltirilmelidir.
•Temizlik malzemeleri temizlik sonras› uygun flekilde y›kan›p kurutulmal›d›r.
Paspas arabas› kullan›m›n›n iki farkl› yöntemi vard›r;
1) Çift kova yöntemi
2) Mop yöntemi
Çift kova yöntemi
Malzemeler: 2 koval› araba, pres ve paspast›r. Mavi
kovada temiz deterjanl›/dezenfektanl› su, k›rm›z› kovada durulama suyu bulunur. Paspas mavi kovada
›slat›l›p preste s›k›l›r ve daha sonra s›kma presinin
a¤z› k›rm›z› tarafa monte edilir.
Paspas ile 10 - 15 m kare alan ‘S’ fleklinde paspas ha-
reketleri ile silinir sonra paspas k›rm›z› kovada y›kan›r ve iyice s›k›l›r. Daha sonra paspas, mavi kovada
temiz deterjanl›/dezenfektanl› suya bat›r›l›p y›kan›r
ve k›rm›z› kovada iyice s›k›l›r. Bu flekilde devam eden
ifllem sonucunda mavi kovada bulunan temiz deterjanl›/dezenfektanl› su kirlenmeden biterken k›rm›z›
kovada kirli su birikir. Temizlik malzemeleri kullan›mdan sonra y›kanmal› ve kuru saklanmal›d›r, çünkü ›slak ortam mikroorganizmalar›n üremesine ve
patojenlerin yay›l›m›na neden olabilir.
Mop yöntemi
Malzemeler: Yeteri kadar mop, mop sap›, mop pres
ve arabas›. Temiz deterjanl›/dezenfeksiyonlu suya
bat›r›lan mop, preste s›k›l›r (ayn› kovan›n içine) ve
yüzey silinir. Kirlenen mop y›kanmak üzere kirli torbas›na konulur ve yenisi ile temizlenecek alan temizleninceye kadar iflleme devam edilir.
Temizlik kova ve bezlerinin kullan›m›: Temizlik bezi ve kova rengi, temizlenecek alana göre seçilir.
Mavi bez ve kova: Masa, etajer, yatak baflucu, cam
önü, cam ve kap› kollar›
Sar› bez ve kova: Tüm ›slak alanlarda; banyo, dufl,
küvet, armatür vb.
K›rm›z› bez ve kova: Klozet, pisuar ve sifon tank›.
Zemin temizli¤i: Yap›lan araflt›rmalar sonucu enfeksiyonlar›n engellenmesinde zemin dezenfeksiyonunun bir rolü olmad›¤› düzenli deterjanl› su ile yap›lan
temizli¤e bir üstünlü¤ü bulunmad›¤› görülmüfltür.
Her gün, düzenli olarak bir günde en az iki kez, kirlendikçe, hasta taburcu oldu¤unda bütün alan› kapsayacak flekilde su ve deterjanla ›slak temizlik yap›lmas› yeterlidir.
Mikroorganizmalar›n var oldu¤u ortamlar: Kan, mukus, d›flk›, balgam, idrar gibi at›klar›n oldu¤u ortamlarda önce ortam temizlenir. En az etkilenen dezenfektan seçilir. Çünkü bu maddeler kimyasal dezenfektanlar›n yap›s›n› bozabilir veya dezenfektanlar›n
mikroorganizmalara etkisini azaltabilir/önleyebilir.
Duvarlar, pencereler, depolama amaçl› kullan›lan raf
veya benzer yüzeyler: Düzenli olarak deterjan veya
dezenfektanla ovalanarak temizlenmelidir. Duvarlar
ve perdeler gözle görünür kir ve leke oldu¤unda deterjanla temizlenmelidir. Dolaplar›n tezgahlar›, çal›flma yüzeyleri ve benzeri yatay alanlar yo¤un kontaminasyona maruz kald›¤› için günde bir kez ve gerektikçe temizlenmelidir. 0Hastalar aras›nda ise dezenfektan/deterjanla temizlenmelidir. Ovalayarak yap›lan temizlik kir ve kontamine mikroorganizmalar›n
fiziksel olarak uzaklaflt›r›lmas›n› sa¤lar.
Lavabolar ve tuvaletler: Lavabolar klor içeren bir deterjan ile her gün sabah saatlerinde ve kirlendikçe temizlenmelidir. Temizledikten sonra bol s›cak su ak›tarak y›kamak yeterlidir. Tuvaletler deterjan ve f›rça
ile temizlenir. Oturma yerleri ise bir dezenfektanla silinmelidir.
Kuvözlerin, aç›k yataklar›n ve bebek kotlar›n›n temizli¤i ve dezenfeksiyonu: Kullan›m sonras› ve her
bebek de¤ifliminde, kuvöz, aç›k yatak ve bebek kotlar›n›n temizli¤i ve dezenfeksiyonu yap›lmal›d›r. Her
gün (içi ve d›fl›) temizlenmelidir. Bebek uzun süredir
izleniyor ise en az haftada bir dezenfeksiyon 1 kg’dan
küçük bebekler için befl günde birdir.
Bebekler: Temiz/dezenfekte edilmifl bofl bir baflka kuvöze transfer edilmelidir. Kuvözün ayr›labilir bütün
parçalar› ç›kar›lmal›, f›rçalanarak y›kanmal›, deterjanla ovularak temizlenmelidir. Yataklar›n yüzeyinde bütünlük bozulmas› varsa, yenisi ile de¤ifltirilmelidir.
En yo¤un kontaminasyon bölgesi olan girifl kap›s›:
Kap›n›n kollar› bu nedenle belirli aral›klarla yenilenmeli, her gün, günlük olarak haz›rlanm›fl sabunlu su
ile temizlenmeli, dezenfektanlarla en az haftada bir
ya da iki defa dezenfekte edilmelidir. Temizlik personeline maske, önlük, eldiven, galofl, bone kullan›lmas› önerilir.
Yerler: Her hasta sonras› en az iki kez ve gerektikçe
temiz deterjanl› su ile silinir. Kullan›lan paspaslar
%1’lik sodyum hypoklorid çözeltisinde dezenfekte
edilir. Mobilya, yatak, serum ask›lar›, hasta transfer
araçlar› vb. deterjanl› su ile temizlenir.
Yast›klar: plastik koruyucu ile korunur. Hasta aralar›nda ve gerekti¤inde deterjanl› su + % 70 alkol / % 1
sodyum hypokrorid ile dezenfekte edilir.
Havaland›rma sistemi: Havan›n di¤er komflu bölümlere yay›lmas›n› önlemek için negatif bas›nç sa¤lan›r.
Çamafl›rlar: Patojenlerin havaya yay›lmas›na engel
olmak için çok yavafl hareketlerle bulunduklar› yerde
s›v› geçirmez bir torbaya yerlefltirilir ve torba s›k›ca
kapat›l›r. Kan, vücut s›v›lar›, sekresyon ve at›klar›n
d›flar›ya ç›kmas› engellenir. Hasta bak›m alanlar›ndan uzak bir yerde birbirinden ayr›l›r ve düzenlenir.
Kirli odas›nda bulunan kirli çamafl›r konteyn›rlar›na
yerlefltirilir.
At›klar: T›bbi at›k torbalar› ve kesici delici alet kaplar› oran›nda dolduktan sonra yenileri ile de¤ifltirilir.
At›k torbalar› a¤›zlar› s›k›ca ba¤lan›r ve at›k tafl›ma
araçlar›na yüklenir.
Kesici ve delici at›klar: T›bbi at›klar, evsel at›klar,
plastik at›k, cam flifle vb. at›klar. T›bbi at›klar ile evsel
at›klar asla ayn› araçla tafl›nmazlar. At›k tafl›ma
araçlar› her gün düzenli olarak temizlenir ve dezenfekte edilirler.
At›klar: Kesici ve delici at›klar delinmeye, y›rt›lmaya
dayan›kl›, su geçirmeyen, kar›flt›r›lmas› mümkün olmayan, üzerinde “Uluslararas› Biyotehlike” amblemi
ile “Dikkat! Kesici ve Delici T›bbi At›k” ibaresi bulunan plastik kaplarda toplan›rlar.
Havaland›rma Sistemi: Nem oran› % 30 – 6060 s›cakl›k ise 22 – 22,5 C derece olmal›d›r. Havaland›rma sistemi bakterilerin çevreye saç›lmas›n› mümkün oldu¤unca önlemeli, kirli havay› at›p yerine temiz hava
almal›, saatte en az alt› kez hava de¤iflimi olmal›, en
az ikisi d›fl ortamla yap›lmal›d›r. Hasta alanlar›nda
pozitif bas›nç, kirli alanlarda negatif bas›nç olmal›d›r.
Hava ak›m› engellenmeli, hava yolu ile bulaflma azalt›lmal›d›r. Gerekirse % 99.97 etkinlikle temizleyen
HEPA (High Efficiency Particulate Air) kullan›lmal›d›r.
Servis ‹stanbul Genel Müdürü Hakan
K›l›ç: “Ürün özellikleri kadar, ürün
kullan›m e¤itimleri de önemli”
Yaflam›n en de¤erli hazinesi konumundaki insan
sa¤l›¤› üzerine hizmet sunan hastanelerin temizli¤i ve
hijyeni di¤er iflletmelerin standartlar›ndan farkl›d›r.
Toplu yaflam alan› olan hastane zemin ortamlar›n›n
hijyenik kalmas› için kullan›lan ürünlerin, ürün kullan›m özelliklerini içeren e¤itimlerinin verilmesi, ürün
özelli¤i kadar önemlidir.
Hastane temizli¤i için sizden en çok hangi niteliklerde
ürünler talep ediliyor? Hastaneler için hangi ürünlerinizi önerirsiniz?
Hastane temizli¤i için zeminlerde
kaymayan cilalar ve kiflisel
hijyen ürünlerinde antibakteriyel özellikler tafl›yan,
konsantre olan ürünler
tercih edilir. Eczac›bafl›
Giriflim Pazarlama’n›n
üreticili¤ini yapmakta
oldu¤u Maratem temizlik ve hijyen ürünleri,
Maraton tuvalet ka¤›d›,
peçete, havlu, muayene
masa örtüsü, (havlu ve tuvalet ka¤›d› dispanser makineleri) klozet kapak örtüsü gibi
hijyen sa¤layan ürünler, ürün portföyümüzde bulunuyor. Hastane, okul, iflyerleri ve
tüm yaflam›m›zda kullan›lan temizlik ürünlerinden
Maratem 102 antibakteriyel s›v› el y›kama maddesi,
Maratem 105 Alko-Derm eller için hijyenik temizleme maddesi. (Ellerin bakterilere karfl› korunmas›n›,
bakterilerin cilde yerleflmesini ve kuruyup çatlamas›n› önler.), Maratem 215 dezenfektan etkili temizlik maddesi (fayans, mermer vb. sert yüzeyler üzerinde uygulanabilen konsantre bir ürünüdür ve
tüm mikroorganizmalarda etkilidir.) Longlife Hospital Dezenfektana Dayan›kl› Emilsiyon Cila (Zemini
a¤›r mekanik hasarlardan korur ve zeminin özelliklerini korumas›na katk›da bulunur.) Maratem 210
Alko –Sil Hijyenik temizleme maddesi, Multitan çok
fonksiyonlu temizleyici, GR S Ekstra güçlü kir ve cila sökücü, çöp torbalar›, büzgülü enfekte at›k çöp
torbalar›, temizlik moplar›, microfiber moplar,
nemli mop, galofl gibi ürün portföyümüzde bulunmakta olan bütün profesyonel temizlik ürünlerinin
tercih edilmesi önerilir.
S›radan yöntemlerle temizlenmifl yüzeylerin üzerindeki kir tabakalar›n›n derin ve güvenli bir flekilde
temizlenmesi için insan gücü haricinde mekanik te-
mizlik yap›labilmesi için Almanya’n›n en büyük
üreticilerinden Kärcher temizlik makinelerinin sat›fl ve teknik destek hizmetini vermekte olan Servis
‹stanbul Kurumsal ‹htiyaç Ürünleri Tic. Ltd. fiti. olarak temizlenecek zeminin alan ve özelliklerine göre
olmak üzere Rulo F›rçal› BR 45/40 zemin temizleme
makinesi, BR 55/60 gibi günlük ola¤an temizlik ve
cilalama makineleri ile hijyen ve parlakl›¤›n ihtiyaç
duyuldu¤u her türlü sert, hassas yüzeylerin temizli¤inde Kärcher temizlik makine çeflitleri kullan›labilir.
Hastane temizli¤inde kullan›lan ürünleri seçerken
nelere dikkat edilmeli?
Dezenfektan ve temizlik maddeleri sa¤lad›klar› yararlar›n yan›nda insan sa¤l›¤›, kullan›lacak yüzey ve malzemeler için de zararl› etkiler
gösterir.Temizlik amaçl› kullan›lacak malzeme seçimi bilinçli yap›lmal›, sa¤l›k koflullar›na uygun, kullan›lan
ürünlerin TSE–ISO ve
Sa¤l›k Bakanl›¤› izinlerinin olmas›, kullan›lacak temizlik ürünlerinin, kullan›m
bilgilerinin uygulama yapacak
personellere e¤itimleri dahilinde verilmifl olmas› gerekir.
Temizlik ve dezenfeksiyonda kullan›lan kimyasallar hayat› kolaylaflt›rmakta ve hastal›klardan korumaya yard›mc› olmaktad›r. Bu kimyasallar›n zararl› etkilerinin oldu¤u unutulmamal›, insan sa¤l›¤›n›
ve çevreyi koruyucu ürün seçimleri yap›lmal›d›r.
Bu konuyla ilgili uygulad›¤›n›z bir standart, akreditasyon vs. var m›? Ürün seçerken firmalar›n etiketlerde nelere dikkat etmesini önerirsiniz?
Ürün etiketlerinde ürünü oluflturan kimyasal bileflim aç›klamalar›, ürün kullan›m›na ve hangi yüzeylerde kullan›laca¤›na dair uluslararas› sembollerin
bulunmas›na dikkat edilmelidir. Müflteri memnuniyetini birincil de¤er kabul etmifl olan Servis ‹stanbul
Ev D›fl› Tüketim Ürünleri sektöründe kusursuz hizmeti amaç edinmifltir. Türkiye'nin en büyük ve güvenilir markalar›n› bünyemizde bulunduruyoruz.
Daima kaliteyi hedefleyen flirketimiz, güçlü bir da¤›t›m kanal›na sahip. Servis ‹stanbul gerek ça¤r›
merkezi, gerekse internet eriflimi gibi ça¤›n gerektirdi¤i iletiflim kanallar›yla müflterilerin ihtiyaçlar›n›
karfl›lamada yard›mc› olur.
www.servisistanbul.com.tr
Ecolab’tan hastanelere özel çözümler
colab ülkemizde son y›llarda gittikçe geliflen ve
Ebüyüyen sa¤l›k sektörüne hem bünyesinde bu-
lunan Health Care bölümü, hem de Kurumsal bölümünde sundu¤u ürün ve programlarla hizmet veriyor. Farkl› bir yaklafl›m gerektiren sa¤l›k kurulufllar›n›n kendilerine özgü problemleri ve hijyen ihtiyaçlar›, çözümlerin de bu segmente özel olmas›n›
gerektiriyor. Ecolab Health Care, tüm dünyada ve
Türkiye’de yeniden yap›lanma süreci ile geliflimini
sürdürüyor. Kesin dezenfeksiyon ve etkin temizleme ürünleri ile bak›m ürünlerinden oluflan birço¤u
patentli genifl bir ürün yelpazesi ile 2005 y›l› ortas›ndan itibaren Türkiye pazar›nda yer al›yor. Etkin
dezenfeksiyonun, hastane enfeksiyonlar›n›n önlenmesinde kritik öneme sahip oldu¤u gerçe¤i ile çal›flan Ecolab, enfeksiyon korunmas›na dengeli yaklafl›m›nda hastane yüzey dezenfeksiyonu için etkili
ürünleri bünyesinde bulunduruyor. Birçok formül
Ecolab’›n patentli Glukoprotamin® veya PerOxyBalance® sistemini içermekte, dünya literatürlerinde
kabul edilmifl olan alkol ve klor gibi aktif maddelerle etkin dezenfeksiyon amac›na hizmet etmektedir.
yon anlay›fl›n›n gelifltirildi¤i bir konsepttir. Her oda
için ayr› bir Rasant mikrofiber mop-bez uygulamas›, bir odadan di¤er bir odaya temizlik çözeltisi tafl›nmamas› sayesinde, hastanelerin en büyük risklerinden biri olan çapraz bulaflma riski neredeyse
ortadan kalkar. Hijyen standartlar›n› düflürmeden
% 30’a varan ifl gücü verimlili¤i, % 80’e varan su ve
kimyasal tasarrufu sa¤lan›r. Yüksek konsantre
ürünler, ergonomik gereçler ve yeni mikrofiber teknolojisi verimlili¤i artt›r›r. Kullan›ma haz›r moplar
ve bezler sayesinde sistemi kullanan kifli kimyasal
ürüne temas etmez. Kirli mop ve bezlerin durulama-s›kma ifllemi olmad›¤›ndan kire de temas edilmez. A¤›r su dolu kovalar›n, eflyalar›n tafl›nmas›na
gerek olmayan bu sistemde ergonomik Rasant gereçleri ve mikrofiber paspaslar sayesinde daha rahat ve verimli çal›fl›l›r.
Ecolab bünyesinde kullan›ma haz›r ürünlerle birlikte, düflük konsantrasyonlarda kullan›lan, etkinlikleri ile yüksek risk alanlar›nda dahi istenen dezenfeksiyonu veren, kolay haz›rlanma ve kullan›m imkan› ile zaman tasarrufu sa¤layan konsantre ürünler de mevcuttur.
Healthguard konsepti ile çapraz bulaflmalara son
Avrupa’da 3 y›ld›r ciddi baflar›lara imza atan ve bu
sene de Türkiye’de profesyonel hastane segmetine
sunulan Healthguard konsepti sektörde yeni bir dönem açt›. Healthguard sistemi hastaneler ve sa¤l›k
kurulufllar› için gelifltirilmifl, çapraz bulaflma riskini
minimuma indiren, genifl kapsaml› temizlik ve dezenfeksiyon konseptidir. Yeni nesil Healthguard kat
arabas›, teknoloji ürünü mikrofiber moplar/bezler,
gereçler, etkili temizlik-bak›m-dezenfeksiyon ürünleri, hijyen planlar› ve dozajlama yöntemlerini içeren yepyeni bir sistemdir. Ciddi ölçüde kimyasal,
sarf malzeme ve su tasarrufu sa¤layan, ergonomi
ve kullan›c› güvenli¤ini ön plana ç›karan bu sistem
hastanelerdeki profesyonel temizlik ve dezenfeksi-
Mikrofiber mop ve bezler do¤ru miktarda ürün
çözeltisi ile kullan›ma haz›r hale getirilir.
Çapraz bulaflmay› önlemek için her oda ayr› ayr› yüksek temizleme kapasitesine sahip olan Mikrofiber mop
ve renk kodlu bezlerle temizlenip dezenfekte edilir.
Kullan›lan mop ve bezler çal›flma istasyonunun kirli
bölümündeki renk kodlu çamafl›r filelerine at›l›r.
Group7/24 FMS’den hastanelere
housekeeping hizmetleri
Group7/24 FMS, EVS Klinik Hijyen Hizmetleri markas› ile sa¤l›k kurumlar›n›n tüm hijyen ihtiyaçlar›n›; konusunda uzman operasyon sorumlular› taraf›ndan
yap›lan detayl› ekspertiz çal›flmalar› ve kurum yöneticileri taraf›ndan doldurulan anketleri göz önünde bulundurarak, kuruma özel Hastane Housekeeping ve
Enfekte Çamafl›rhane Hizmetleri veriyor.
Group7/24 EVS Klinik Hijyen Hizmetleri’nin, sa¤l›k kurumlar›na;
• ‹nflaat süreci koruma / temizlik program›,
• ‹nflaat sonras› temizlik program›
• Hastane Çamafl›rhane iflletmesi
• Hastane Housekeeping hizmetleri
• Ameliyathane ve Klinik Alanlar temizlik ve dezenfeksiyon programlar›
• Sa¤l›k kurumlar› için her tür zemine özel temizlik
ve bak›m programlar› hizmetleri veriyor.
Enfeksiyon Kontrolü
Hastane enfeksiyonu ile mücadele, sa¤l›k kurumlar›n›n öncelikli hedeflerindendir. Group7/24 FMS /
EVS Klinik Hijyen Hizmetleri’nin öncelikli amac›;
hizmet verdi¤i sa¤l›k kurumlar›nda hastal›k yapan
patojenik mikroorganizmalar›n seviyesini kontrol
alt›nda tutmak ve kontaminasyonu (bulaflmas›n›)
engellemektir. Sa¤l›k kurumlar›, yat›l› veya ayakta
tedavi gören ba¤›fl›kl›k mekanizmalar› zay›flam›fl
çeflitli hastalara sa¤l›k hizmeti sunmaktad›rlar.
Group7/24 FMS / EVS Klinik Hijyen Hizmetleri, sa¤l›k kurumlar›n›n enfeksiyonla mücadelesinde en
yak›n çözüm orta¤›d›r. Hizmet verilen binan›n tüm
koflullar› dikkate al›narak haz›rlanan Enfeksiyon
Kontrol Programlar›, sistematik olarak uygulan›r ve
bu uygulamalar, konusunda uzman yöneticiler taraf›ndan sürekli denetlenir. Enfeksiyon Kontrol
Programlar›; tüm kritik alanlar›n, saniter alanlar›n,
hasta odalar› ve di¤er yo¤un kullan›lan genel alanlar›n, s›kça temas edilen yüzeylerin, sistematik ve
sürekli olarak temizlik ve dezenfeksiyonunu sa¤lar.
Sa¤l›k hizmeti veren tesislerin temizlik ve bak›m
hizmetleri çok önemlidir ve di¤er bina temizliklerinden çok farkl›d›r. Group 7/24 EVS Klinik Hijyen
Hizmetleri bu farkl›l›¤›n bilinci ile sa¤l›k kurumlar›na, sahip oldu¤u dünya standartlar›ndaki Klinik
Hijyen Prosedürleri ve kurumlara özel oluflturulan
Proje Hizmet Prosedürleri ile dünya standartlar›nda
ve kurumlar›n Enfeksiyon standartlar›n› tam olarak
karfl›layan, profesyonel Hastane Housekeeping hizmetlerini sunar.
Group 7/24 EVS Klinik Hijyen Hizmetleri ekibi; deneyimiyle ve alm›fl oldu¤u hizmet öncesi e¤itim ile
sa¤l›k kurumlar›n›n ihtiyaç duyabilece¤i her türlü
klinik hijyen hizmetini dünya standartlar›nda sunabilmek için 7 gün / 24 saat hizmet verir. Sa¤l›k kurumlar›n›n idari yetkilileri ile birlikte haz›rlad›¤ › temizlik standartlar› ve uygulamalar›, belirlen e n p r o gramlar do¤rultusunda, eksiksiz olarak uygulan›r ve
ilgili birimler taraf›ndan da sürekli denetlenir.
“Sa¤l›kl› Ortamlar” ve “Koflulsuz Müflteri Memnuniyeti”ni yakalamay› ve süreklili¤ini sa¤lamay› amaçlayan Group 7/24’ün her bir çal›flan›, sa¤l›k hizmet-
leri standartlar›na ve Group 7/24 EVS Klinik Hijyen
Hizmetleri Hastane Temizli¤i sertifika program›na
göre bir e¤itimden geçer ve çal›flt›klar› sürece yenilenen / yinelenen e¤itimlerle gelifltirilir. Group7-24
temiz ve hijyenik ortamlar sa¤lamak için dünya
standartlar›nda, uluslararas› kurulufllar›n standartlar›na uygun ve müflteriye özel klinik hijyen temizlik programlar› uyguluyor. Hastane Housekeeping
Hizmetleri program›, Ürün ve Prosedür E¤itimi, Kalite Denetimi ve Detayl› Denetimler dahil olmak
üzere, Klinik Hijyen konusunda, dünyada uygulanan güvenlik standartlar›na uygunlu¤unu gerçeklefltirmek üzere tasarlanm›flt›r. Bu uygunluk güvenilirli¤i ayn› zamanda kurum ve iflyeri ifl kazalar›na
ba¤l› görünmeyen maliyetlerini de azaltmaktad›r.
Hastane çamafl›rhane iflletmesi
Group 7/24 FMS / EVS Klinik Hijyen Hizmetleri, Has-
tane Çamafl›rhane iflletmesi hizmetini de dünya
standartlar›nda sunuyor. Hastane tekstili, hasta
katlar›, klinik alanlar ve ameliyathaneden prosedüre uygun olarak toplan›r. Çamafl›rhanede tekstil ve
çamafl›r cinsine göre (enfekte çamafl›r, housekeeping tekstili vb) ayr›flt›r›larak, housekeeping tekstilinin “Housekeeping Y›kama Prosedürleri”ne göre,
enfekte çamafl›rlar›n da, “Enfekte Çamafl›r Y›kama
Prosedürleri”ne göre y›kanmas› hizmeti sunulur. Bu
program›n ana amac›;
• Tekstilin ömrü kadar sistemde kalmas›n› sa¤lamak
• Tekstil üzerinden muhtemel kontaminasyonu önlemek
• Alan tekstil ihtiyaçlar›n› belirleyip her an hizmete
sunulabilir tekstili alanda haz›r bulundurmakt›r.
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’dan çevreci ve iddial› ürünler
Tamam›yla Eczac›bafl›’n›n sahip oldu¤u, 250 kiflilik kadrosu ve bayileri ile 1500 markayla 21bin noktaya
hizmet veren Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, Türkiye’nin lider ulusal pazarlama ve da¤›t›m flirketlerinden biri olarak temizlik ka¤›tlar› ve temizlik ürünleri ile hizmet veriyor. Profesyonel pazarda ise
Marathon, Lotus, Maratem, Tana ve Dureumex markalar›yla hizmet veriyor.
Tana Profesyonel markas›yla profesyonel temizlik ürünleri pazar›nda, özellikle yer bak›m ürünleri,
genel temizlik ürünleri ve özel çözümler sunan, üstün performansl› ve çevreci ürünler üreten
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n ifl orta¤›, 135 y›ll›k Werner & Mertz firmas› toplam 23 ülkede faaliyet
gösteriyor. Pek çok ürün kategorisinde lider olan Tana markal› ürünlerin bir özelli¤i de her y›l güncellenen bir “Çevre Bildirgesi” yay›nlayan ve bu bildirgeyi ba¤›ms›z çevre kurulufllar›nca onaylatan bir
tesiste üretiliyor olmas›. Biyolojik parçalanabilirlik, do¤al kaynaklar ve enerji kullan›m›nda tasarruf,
kirlilik ve gürültü sal›n›m›n›n kontrolü gibi çeflitli çevresel kriterleri AB ve çevre örgütlerince öngörülen
s›n›rlar›n da alt›na indiren Werner & Mertz, Avrupa’n›n kendi alan›ndaki en çevreci kurulufllar›ndan
biri. Logosunda kulland›¤› kurba¤a sembolü de çevreye duyarl› yaklafl›m›n›n bir sembolü olarak baflta
Almanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde yayg›n olarak tan›n›yor.
Hastanelere özel cila: Tana Longlife Hospital
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n ürün gam›nda yer alan Tana Longlife Hospital dezenfektanlara karfl›
dayan›kl› emülsiyon cila, hastaneler için bir çok avantaj› bünyesinde topluyor. S›k› hijyen koflullar›n›n
uygulanmas› gereken alanlarda kullan›ma yönelik olarak üretilmifl olan bu cila, alkol bazl› dezenfektanlara dayan›kl› emülsiyon cila olma özelli¤ini tafl›yor. Do¤ru uygulama yap›ld›¤›nda suya ve deterjana
oldukça dayan›kl›, sert ve koruyucu bir tabaka oluflturuyor. H›zla ve kolayca uygulanabilen Tana
Longlife Hospital; emici zeminlerde bile mükemmel sonuç veriyor ve kayd›rm›yor.
2009 karanl›k y›l m›?
Daha 2008 y›l›nda gündemimizin ilk maddesine oturan finans kriz
hakk›nda hizmet sektörü ve ekonomistler ne düflünüyor? Teshiad
Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu, TSKB Bafl Ekonomisti
Gündüz F›nd›kç›o¤lu, Prof. Dr. Kaya Ard›ç ve sektör temsilcileri krizi
Hizmet Dergisi için de¤erlendirdi.
TESH‹AD krizi de¤erlendirdi
Krizi de¤erlendiren Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu hizmet al›c›lar›na hizmet firmalar›n›n finans yaratan
firmalar olmad›¤›n›n hat›rlat›lmas› gerekti¤ini söylüyor. Ödemeleri zaman›nda alamayan hizmet firmalar› zorda.
lkemiz içinde bulundu¤umuz döneme kadar
Ü birçok kriz atlatt›, enflasyonu yüksek rakam-
larda yaflad›. Yüksek enflasyon ülkemiz için bir ekonomik yaflam flekli olmufltu. Ancak 2001 krizi ile
bankalarda yaflanan sorunlar ve ekonomiye etkileri
ülkemiz için bir dönüm noktas› oldu ve çok önemli
önlemler al›nd›.
Bugün dünyada yaflanan ekonomik sorunlar global
krize dönüfltü. Bu kriz ister istemez ülkemizi de son
derece etkiledi. ‹nan›lmaz boyutlarda likit problemi
yaflanmaya baflland›, çekler ve krediler bugüne kadar yaflanmad›¤› oranda geri döndü. Bankalar kredi
vermekten korkar oldu, teminat üstüne teminat ister hale geldi. Birçok firma iflçi ç›karmaya bafllad› ve
sat›n almalar›n› da inan›lmaz ölçüde k›st›. Global
krizin ülkemizi etkilemesi ile zaten s›k›nt›lar yaflayan sektör firmalar›m›z krizin etkilerini yo¤un bir
flekilde yaflamaya bafllad›. Hizmet verilen firmalar
ödemelerini geciktirmeye, personel azaltma talepleri gelmeye bafllad›. Birçok firma asgari ücret art›fl›
d›fl›nda zam yapmad›. Buna karfl›n tedarik mallar›n
maliyetleri git gide art›yor. Yeni yap›lan hizmet sözleflmelerinde karl›l›k oranlar› komik rakamlara düfltü.
Sektörümüzdeki birçok firma personel maafllar›n›
geç ödüyor, KDV, muhtasar ve SSK ödemelerinde de
zorlan›yor. Maalesef ödeme alamama sonucunda
finans maliyeti ile karfl›laflan sektör firmalar›m›z
karl›l›klar›n› da bu noktada yitirdi. Bu sorunlar› yaflayan sektörümüz en son noktada, hem personele,
hem de hizmet üretti¤i firmalara karfl› güven vermeyen iflletmeler konumuna düfltü. Yaflanan bu ortamda sorumlusu olmasa da ne yaz›k ki firmalar›m›z zor günler geçiriyor. Günümüzde kriz ile ilgili
bir ortamda sektör firmalar›m›z iflletme giderlerini
düflürmek, kârl› ifller almak ve en önemlisi iflletme
maliyeti yaratmak zorundad›r. Ayr›ca ne kadar zor
görülse de hizmet al›c›lar›na bizlerin finans yaratan
firmalar olmad›¤›m›z›, ödemeleri zaman›nda almam›z gerekti¤ini, alamad›¤›m›z ödemeler ile ilgili oluflan finans maliyetini onlara yans›tmamam›z gereklili¤ini anlatmam›z ve onlardan da bu konu ile ilgili
anlay›fl görmemiz son derece önem tafl›maktad›r.
Tabi ki bu dönemde flirket evlilikleri çok önemli bir
çözüm. Birleflen flirketler iflletme maliyetlerini düflürece¤i gibi daha kurumsal yönetilerek dinamik
bir yap› oluflturabilirler. Unutmamam›z gereken,
bugün yaflad›¤›m›z krizin global bir kriz oldu¤u ve
etkilerinin belki de artarak devam edebilece¤idir.
Kutlukhan Tüte; “Çaresiz de¤ilsiniz, çare sizsiniz”
Çal›flt›klar› firmalarda yaflanan ekonomik sorunlar›n
hizmet sektörü firmalar›n› da bire bir
etkiledi¤ine de¤inen
Kutlukhan Tüte,
krizle ilgili al›nmas›
gereken acil önlemleri bizlerle paylaflt›.
emizlik sektörü k›r›lgan bir sektördür, çünkü ifl
T yapt›¤› firmalar hapfl›rsa temizlik firmalar›n›n
atefli ç›kar. Ama bizim firmalar›m›z, bugüne kadar
meydana gelen krizlerle mücadele ederek hep
ayakta kalmay› baflarm›flt›r. Fakat bu seferki kriz
küresel ve henüz çözümlenmemifl büyük bir kriz.
Bence bu kriz bizi 2009 y›l›nda etkileyecek. Bu yüzden 2009 y›l› sözleflmeleri çok önem tafl›yor, e¤er bu
savafla bafltan kötü imzalanm›fl sözleflmelerle ve
büyük risklerle girerseniz sonuçlar›n›n pek hofl olmayaca¤›n› söylemek mümkün. Benim tavsiyem
arkadafllar›n firmalar›nda kriz masas› oluflturarak
mevcut ve do¤abilecek riskleri iyi de¤erlendirmeleri ve tedbirleri derhal uygulamaya geçmeleridir.
Al›nacak önlemler flunlar olabilir:
• Zarar›na kesinlikle teklif vermemek,
• Hizmeti gereken asgari elemanla gerçeklefltirme,
• Hizmet verilecek firman›n ödeme imkanlar›n›n
ve ödeme tarihinin çok iyi kararlaflt›r›larak tespit
edilmesi,
• Merkez ofis giderlerini azaltacak acil tedbirler,
• Malzeme sarfiyat› zincirini kontrol alt›nda
tutmak,
• Yeterli malzeme alan›, gereksiz stoktan kaç›fl.
Ecolab Türkiye, Hülya Metin;
“2009’da da hedefimiz büyümek”
Ecolab, hizmet verdi¤i segmentte yaflanacak ifl kay›plar›na
ra¤men 2009’da da büyüme hedefinden vazgeçmedi. Ecolab hem
personel ç›kartmayacak, hem de ayn› kalitede hizmet sunmaya
devam edecek.
merika’da “100 etik flirket” içinde yer alan Eco-
A lab borsada ifllem görüyor. Birçok hisse senedi-
nin aksine Ecolab hisseleri bu krizde çok az bir de¤er kayb› yaflad›. Bu da yat›r›mc›lar›n bize inanc›ndan, güveninden kaynaklan›yor. Ecolab yat›r›mc›lar›na aç›klad›¤› hedefleri rahatl›kla tutturuyor ve
tutturacak. Özellikle Asya-Pasifik ve Güney Amerika’daki çift haneli büyüme, KAY, Yiyecek & ‹çecek
ve Kurumsal bölümlerimizin baflar›l› rakamlar›,
2008 y›l› ilk üç çeyre¤inde ciro olarak geçen seneye
göre % 15 büyümemizi sa¤lad›. Türkiye’de de 3.
çeyre¤in sonu itibariyle 2008 cirosal hedefimizi tutturaca¤›m›z› söyleyebiliriz. Ancak ciddi hammadde
art›fllar› nedeniyle yaflad›¤›m›z üretim maliyeti art›fllar›n› piyasaya ayn› oranda yans›tmad›¤›m›z için
kar hedeflerimizi yakalayabilmemiz güç olacakt›r.
Yaflad›¤›m›z bu kriz flu an daha çok bankalar› ve
bankalara borçlanan firmalar› etkiledi. Ancak önümüzdeki dönemde bizim de içinde oldu¤umuz reel
sektöre etkisi olaca¤› kesin. Ecolab’›n yaflayaca¤›
olumsuzluk, hizmet götürdü¤ümüz segmentlerde
yaflanabilecek ifl kayb›ndan kaynaklanabilir. Örne¤in cebindeki paras›n› harcarken daha dikkatli ola-
Krizin flakas› yoktur, etkisi uzun sürer. Örne¤in
2001 krizi bizim sektörümüzde hala etkisini sürdürmekte ve karl›l›klar %3–5’lere inmiflken, bu krize
zay›f yakalanan sektörümüz, bugünleri de zor da
olsa atlatacakt›r. Bu konuda en önemli gücünüz
birlik ve beraberlik olmal›d›r. Bir baflkas›n›n zorda
olmas›ndan medet umanlar ve bundan kâr sa¤layaca¤›n› düflünenler, k›sa vadeli düflünen, vizyonsuz, s›¤ düflünceli ifl adamlar›d›r. Siz vizyonlu ve
tecrübeli ifladamlar›, pani¤e kap›lmay›n; çaresiz de¤ilsiniz, çare sizsiniz.
cak tüketici, tatil gibi temel ihtiyaçlara oranla ikinci önceli¤i olan harcamalardan vazgeçebilir. Bu da
otellerin doluluk oran›n› afla¤›lara çekerken, operasyonlarda hem daha az deterjan ihtiyac› olarak,
hem de temizlik için ayr›lan bütçenin k›s›lmas› olarak bizim sektörümüze yans›yabilir. Restoran, fabrika, yemek firmalar›, temizlik firmalar› gibi sektörler de ayn› flekilde kendileri bu krizden etkilenirken
bizi de dolayl› olarak etkileyebilir. Sadece bu kriz
de¤il ayn› zamanda 2008’de yaflanan hammadde fiyat art›fllar›n›n önümüzdeki dönemde de devam
edecek olmas› 2009 y›l›nda da sektörde daha planl›
olma zorunlulu¤u getiriyor. Her sene oldu¤u gibi
2009’da da büyümeyi hedefliyoruz. ‹flletmelerin
maliyetleri düflürmek ad›na, hijyen gibi önemli bir
konuda baz› fleyleri feda etmesini önlemek için optimum maliyette en do¤ru ürünü ve program› vermeye devam edece¤iz. Türkiye’de sundu¤umuz
ürün ve sistemlerimiz sadece daha iyi bir hijyen
sa¤lamakla kalmay›p müflterilerin operasyonlar›nda tasarruf sa¤layan özellikler içermektedir.
Ecolab olarak sahada bulunan sat›fl ve teknik ekibimiz bugüne kadar oldu¤u gibi ayn› kalite ve kapasitede hizmet vermeye devam edecektir. Ne dünyada, ne de Türkiye’de Ecolab’›n personal ç›karmas›
söz konusu de¤ildir. Ayn› flekilde ürün ve sistemlerimiz her zamanki kalitede müflterilerimize sunulacak, Amerika ve Avrupa’da gelifltirilen yeni ürünler
Türkiye’ye getirilecektir. Ecolab’› sektöründe dünya
lideri yapan yukar›daki sat›rlarda da anlatt›¤›m›z
kalite, servis, yenilikçilik, uzmanl›k, güven ve bu
özelliklerin devaml›l›¤›d›r.
TSKB Bafl ekonomisti Gündüz
F›nd›kç›o¤lu; “‹yi ihtimalle 2009
yaz›nda yükselifle geçeriz”
Uzun y›llar Dünya Bankas›’nda çal›flt›ktan sonra,
1995’ten beri de Türkiye S›nayi ve Kalk›nma Bankas›’nda bafl ekonomist olarak görev alan Gündüz F›nd›kç›o¤lu ile krizi, al›nmas› gereken tedbirleri ve gelecek beklentilerini konufltuk.
2008 y›l› kriz öncesine gidersek; kriz dönemine kadar
pazardaki geliflmeleri nas›l de¤erlendiriyorsunuz? Siz
kriz olaca¤›n› hissetmifl miydiniz?
Sistemin datalar›na bakarsan›z hissedemezsiniz.
Biz Türkiye S›nayi Kalk›nma Bankas›’nda, bize gelen firmalardan da böyle bir duyum almam›flt›k.
Kredi taleplerinde herhangi bir daralma olmam›flt›.
2001 krizi bize özgü bir krizdi, kapasite kullan›m
oran› düflmüfltü ve 2002’den sonra yükseldi.
2003’ten itibaren de yat›r›mlar bafllad›. Özellikle tüketici kredisi verme konusunda bankac›l›k sisteminin pozisyonunu de¤ifltirdi¤ini görüyoruz. Esas itibariyle aktiflerin önemli bir k›sm› hazineye borçlanma senetleriydi, yani o zaman da bankac›l›k sektörü hazine ka¤›tlar›n› al›p bekliyordu.
Zaten kriz sonras› mali sistem kredi vermeye, risk
almaya çok da hevesli olmaz… Daha sonra bu manzara h›zla de¤iflti; o kadar ki tüketici kredilerinin
milli gelire oran› 6,5-7 misli artt›. Yat›r›m kredilerinin oranlar› da 2,5 kat artt› ama %68 kurumsal krediler, %32 tüketici kredileri oldu. Kurumsal krediler
tüketici k›sm› kadar h›zl› büyümedi. Bankac›l›k sistemi özellikle tüketici kredileri ve kredi kartlar›na
a¤›rl›k vererek muazzam bir kredi art›fl›na gitti, zaten Türkiye h›zla büyüyordu. Tabiî bunun ne zaman bir bat›k kredi sorununa dönüflece¤i düflünülebilirdi ama öyle çok kolay da dönüflmedi.
Türkiye’de 2001 sonras› özellikle mali kesimde
önemli bir düzenleme yap›ld›. Mali kesimin bu krize dünyadaki di¤er bankac›l›k sistemlerine bakt›¤›m›zda çok daha sa¤lam girdi¤ini görüyoruz. Elbette
bu Kemal Dervifl program›n›n etkisiyle olmufltur; o
program bankac›l›k sektörünü sa¤l›¤›na kavuflturdu. 2001 sonras› bir miktar verimlilik art›fl› oldu¤unu da görüyoruz, bu art›fl›n bir k›sm› iflten ç›karmalardan dolay› otomatik olarak yans›yan bir rakamsal etkidir, bir k›sm› modernizasyonun getirisi, teknolojilerin yenilenmesi, bir k›sm› da yeni yat›r›mlard›r. ‹flgücü verimlili¤i de, toplam verimlilik de bir
miktar artt›. Dolay›s›yla Türkiye’nin potansiyel büyümesi %5-5,5 aral›¤›na kadar geldi. Öte taraftan
y›llardan beri dünyada bir dengesizlik var; Çin ve
Asya üretiyor, Amerika tüketiyor. Amerika dünyadaki ticaretin motoru, Amerikan milli gelirinde harcamalara bak›ld›¤›nda tüketim harcamalar› %73.
Amerika d›fl ticaret a盤› ve cari aç›k veriyor, bunu
hep verir, vermezse dünya büyüyemez ama bunu
çok fazla verir hale gelmiflti, ayr›ca bütçe a盤› vermeye de bafllam›flt›. Amerika’n›n uzun vadeli yükümlülükleri de artt›, dolay›s›yla hem bütçe taraf›ndan, hem d›fl ticaret a盤› taraf›ndan ikiz aç›k
vermeye bafllad›. Buna bir de Amerika’da tasarruf
oran›n›n %0’a do¤ru düflmüfl olmas›, herkesin tüketiyor olmas› eklendi. 11 Eylül patlad›. Arkas›ndan
harcamalar art›r›ld›, faizler h›zla düflürüldü, likidite pompaland› ve büyüme yeniden bafllad›.
Peki bunu nas›l okumak laz›m?
Kapitalizm kredi üzerinden döner. Yani siz gelecekteki yükümlülükleri karfl›lamak için birtak›m varl›klar al›rs›n›z, varl›k fiyatlar› çökmedi¤i ve hatta
artmaya devam etti¤i sürece sizin çeflitli enstrümanlarla bu varl›klar üzerinden daha da yüksek
kald›raçlarla ilerlemeniz mümkün olur. Yani sizin
kulland›¤›n›z borç çok daha fazla olur. Bunu çok rahat yapabilir gibi görünürsünüz, ta ki riskler çok
fazla artana kadar. fiimdi riskler çok fazla artt›,
özellikle Mortgage’a dayal› menkul k›ymetlerden
sonra...
1929 krizinde piyasaya 4 y›l sonra müdahale edilmifl,
bu kadar global bir yap› da yokmufl. 1929 krizi ile k›yasland›¤›nda, flu anda bütün hükümetler krize müdahale ediyor. Bu küreselleflme krizi nas›l etkiliyor ve
bu müdahaleler piyasay› ne kadar toparlar?
Bu asl›nda bir mali sistem krizi, nedeni de o geliflme
mekanizmas›, o reel sektöre yay›l›yor. Risk da¤›l›m›
için yumurtalar› ayn› sepete koymay›n, derler. Bu
teori art›k de¤iflti, burada çürük elmadan bahsediyoruz, 20 çürük elmay› 20 ayr› sepete koydu¤unuzda riski da¤›tm›fl olmuyor, oradaki elmalar› da çü-
rümüfl oluyorsunuz. 1929 krizinde dünya reel mal ticareti aç›s›ndan bile entegre de¤ildi. Amerikan Merkez Bankas› (FED) bugünkü FED de¤ildi, müdahale
edemedi. Hatta bu iflin teorisi bile yoktu… Bugünkü
politika koordinasyonu yoktu. fiimdi bütün merkez
bankalar› kararlar al›yor, bu yüzden bu kriz 1929’la
karfl›laflt›r›lamaz, o dünya bugün olsayd›, Merkez
Bankalar› bir fley yapmasayd›, FED 1 y›l bekleseydi,
çok korkunç bir krizle dünya birbirine girerdi.
Peki bu müdahaleler ifle yarayacak m›?
Yar›yor. Asl›nda bir k›sm› ertelemedir. 11 civar›nda
önlem paketi aç›ld›. ‹kinci çeyrekte Amerikan büyümesinin pozitif ç›kmas›n›n nedenlerinden biri budur.
Türkiye’de flirket tahvili yoluyla flirketlerin kendini
fonlamas› yoktur, bu borsa kanal›yla yap›l›r ya da
bankadan kredi al›n›r. Firmalar›n kendisi bir tahvil
bono ç›karmaz ama bu ABD’de çok önemli. Orada
flirket tahvilleri ve hazine d›fl› ka¤›tlar toplamda hazinenin borçlanma ka¤›tlar› sto¤unun 1,5 kat›d›r.
Oradaki bu göstergelere de bakmak laz›m; flirketlerin yeni ihraç ettikleri ka¤›tlar›n faizleriyle ayn› vadedeki FED tahvillerinin faizleri aras›ndaki mesafe
hala aç›l›yor, yani flirketlere güven yok. fiu anda
mali kesim garanti alt›nda, Avrupa’da “batma yok,
devlet olarak biz firmalar› alaca¤›z” denildi. Ancak
reel kesime para vermesi zor, çünkü oras› garanti
alt›nda de¤il. Reel kesim de garanti alt›nda olursa
devlet herkesi garanti alt›na alm›fl olacak ve bu da
piyasayla alakas› olmayan bir fley “Mali kesime garanti verdim, di¤er kesime bir fley yapmam” derseniz, bir taraf› kendi içinde risksiz, di¤er taraf› riskli
olan iki kompart›man yarat›yorsunuz. Dengeyi kurmak ve bu iki kompart›man aras›ndaki linki kurmak laz›m. Bu iflin boyutu çok büyük oldu¤u için,
bu ifl reel ekonomilere ve dünyaya sirayet etti.
Krizin aflamalar›na bakacak olursak;
1. Likidite, güven kayb›, bilanço tahribat›, varl›klar›n de¤erlerini yitirmesi, varl›klar›n yeniden fiyatlanmas›; mesela Lehman Brothers’›n bat›fl› vs.
2. Madem bu kriz finansal sistemden ç›kt›, o zaman
finansal sistemin yeniden yap›land›r›lmas› laz›m, o
da flimdi yap›lmaya çal›fl›l›yor. Avrupa bu yüzden
“biz firmalar› al›r›z, mali sistemin bat›fl› yok” garantisi verdi. Biliyorsunuz ekonomi hep ters çan e¤risi
fleklinde hareket eder, yükselir, düfler, yükselir. Bundan sonraki ters çan e¤risi ne flekilde olacak diye tart›flt›¤›m›zda e¤rinin L’ye çevirdi¤ini görüyoruz. Bu e¤rinin yukar› evrilmesi ise çok yavafl olacak.
Her ülkede bu süreç farkl› ifllemeyecek mi?
Türkiye’nin avantaj›; Türk bankac›l›k sektörünün
do¤rudan do¤ruya en büyük tehlikeyi yaratan, toksik
madde ad› verilen ka¤›tlar› o l m a m a s ›.Türkiye zaten
kendi hazinesinin yeterince yüksek reel faiz verdi¤i
bir ekonomi. Faizin burada yüksek kalm›fl olmas›
Türk bankac›l›k sisteminin risk alma ifltah›n› kapatt›. ‹kincisi bankac›l›k sisteminin sendikasyon ve securizasyonlar›d›r. Bu risk daha yeni görülüyor…
Türk mali sistemi kredi vermeye Eylül ay›na kadar
devam etti ve Türkiye’nin büyümesini destekledi.
Eylül’de Lehman’›n bat›fl› ve finansal krizinin 1. aflamas›n›n ortal›¤› kavurarak gelmesiyle reel sektör
aç›s›ndan “biz bir dural›m” denmeye daha yeni geliniyor. Reel sektör 2 ay öncesinde 5-6 ayl›k siparifl al›p
çal›fl›rken siparifllerin vadesi k›sald›. fiimdi de “siparifl alam›yoruz” noktas›na gelindi.
Peki Türkiye hangi önlemleri ald› ya da almal›?
IMF anlaflmas› Türkiye için ertelenemez ve kaç›n›lmaz. IMF san›lan›n aksine uzun vadeli düflük faizli
kaynak verir, bir de IMF kayna¤›n› alanlar daha kolay borçlan›r, flu anda bütün piyasalar IMF anlaflmas›na çok büyük önem veriyor. ‹kincisi bankalar›n risk
ifltahlar›n›n azalmas›ndan dolay› bankac›l›k sistemine her tür garantinin verilmesidir. Mali sektör güvence alt›na al›n›rsa bu ifl belki 2009 y›l›nda negatif
büyümeye tamamen düflmeden atlat›labilir.
2009 y›l› nas›l geçecek?
Türkiye'nin bir ya da iki çeyrek negatif büyümeyle
karfl›laflmas›na engel olmak dünyan›n hali yüzünden mümkün görünmüyor ama direkt olarak al›nmas› gereken önlemler belli. Birincisi IMF, ikincisi
hükümetin zaten BDDK'dan yetkileri ald›¤›ndan
bahsetti¤imiz garanti mekanizmalar› ve özellikle
mali kesimin kredilendirmeyi sürdürmesi, çünkü
kredilendirmeyi kesti¤iniz sürece hakikaten negatif
büyümeye engel olamazs›n›z. Reel kredilerle reel büyüme aras›ndaki iliflki Türkiye'de çok güçlü, %95 korelasyon vard›r. Bankalar kapans›n içlerine, kredi filan vermesin, küçülsün mali sistem ama ekonomi
büyümeye devam etsin; bu olmaz. O yüzden önce
kayna¤› korumak laz›m, bu garantiler verildikten
sonra tahribat›n en aza indirilmesi için yönlendirilmifl çal›flma yap›lmas› gerek.
Bütün bunlardan sonra dünya Obama'n›n ne yapaca¤›n› bekleyecek. Obama ekonomik durumu, siyasi
durumu kafas›nda bir yere oturtmaya bafllad›¤›nda
fiubat ortas› olur. ‹lk önlem paketleri Nisan-May›s
aylar›nda görülebilir. E¤er ifller iyi giderse, Amerika
en iyi ihtimale göre 9 ayda bu iflten ç›karsa 2009'un
yaz aylar›ndan itibaren bahsetti¤imiz bu L fleklinin
L'sine gelmifl olur, yavafl yavafl yukar› ç›kmaya bafllar›z.
Hizmet sektörüyle ilgili nas›l bir portre ç›kar karfl›m›za?
E¤er hakikaten eyvah kriz yafl›yoruz, çok uzun süre
duraklayaca¤›z, batt›k, havas›na girersek burada sistem daralmas› olur. Bu kaç›n›lmaz bir daralmad›r.
Önemli olan bunun bu kadarla kalmas›, çok büyük
bir fleye dönüflmemesi. 2001'de çok büyük etki yapt›.
Bu çok zor bir fley, e¤itim alm›fl, uzmanlaflm›fl ve ifle
yerleflmifl olan iflgücünüzü kaybediyorsunuz. Bu befleri sermayenin yok olufludur. Hizmet sektöründe de
böyledir, kalifiye insanlar›n oldu¤u bir sektör hizmet
sektörü. Hizmet sektörü her ekonomide çok önemli,
biz art›k sanayi devriminde de¤iliz. Tar›m, ana sanayimiz ekonominin %50’si olmuyor, yani geliflmifl ülkelerde hizmet sektörü öndedir ve orada u¤ran›lan
kay›plar çok ciddi oluyor.
Krizden f›rsatlara nas›l yol al›n›r?
Türkiye ekonomisi, makro ve mikro ekonomiler konusunda uzmanlaflm›fl
olan ‹.Ü. ‹ktisat Fakültesi ö¤retim üyelerinden Prof. Dr. Kaya Ard›ç ile kriz
ve krizin nas›l f›rsatlar do¤urabilece¤ine dair bir söylefli gerçeklefltirdik.
‹.Ü. ‹ktisat Fakültesi ö¤retim üyelerinden Prof. Dr. Kaya Ard›ç
Hocam gazetelerde, dergilerde sürekli olumsuz haberler okuyup duruyoruz. Biz de bugün sizinle hem bu
yaflad›¤›m›z krizi, hem de bu krizi nas›l bir f›rsata çevirebilece¤imizi konuflal›m istedik. Siz bu krizi nas›l
görüyorsunuz?
Krizle birlikte baz› tüketicilerin gelirleri ve sat›n alma güçleri düfltü. Bir de bizim gibi devlet memuru
olan ve ücreti sabit olan kesim var. Bizim için de¤iflen bir fley olmasa bile psikolojik olarak herkes etkileniyor. Yarat›lan güven bunal›m› yüzünden kimse yar›n›na güvenemiyor ve herkes elindeki paray›
tutmaya çal›fl›yor. ‹flini kaybedece¤inden kayg›lananlar, flirketinin durumunun kötüye gitti¤ini görenler kara kara düflünüyor. Bu bir güven krizi. Halbuki Türkiye Tekstil ‹flverenleri Sendikas› Baflkan›
Halit Narin; “Bizim gibi, MESS gibi, TOBB gibi kurulufllar›n kasalar›nda 20 milyar dolar birikmifl fon
var” diyor. ‹fl Bankas›: “Siz bunlar› bizde mevduat
olarak tutun, biz de size cari faiz oranlar›n›n kredilerini düflürelim, düflük faiz oran›nda kredi verelim”
teklifinde bulunuyor. Yani para var, halbuki IMF ile
anlaflsak bile bu kadar alaca¤›m›z kesin de¤il, pey
derpey verecekler, onu da borç faizine sayacaklar
vs. fiu anda nakit krald›r kural› geçerli. Paras› olan
harcam›yor. Bu da bir çeliflki yarat›yor, çünkü para
harcanmal› ki ekonomide bir can suyu olsun.
Türkiye bugün geldi¤i noktaya kendili¤inden ya da
tesadüfen gelmedi; bugün geldi¤imiz noktada Türkiye ekonomisi global milli gelir büyüklü¤ü aç›s›ndan dünyan›n 16. büyük ekonomisidir ama kifli bafl›na düflen milli gelir aç›s›ndan 62. ya da 66. s›raday›z. Çok da övünülecek bir fley de¤il; 70 milyonluk
bir ülkeyiz, herkes bir fleyler üretiyor veya hizmet
veriyor. Milli gelirin potansiyeline bakt›¤›n›zda Türkiye'nin yeralt› kaynaklar›, akarsular›, 3 taraf› denizlerle kapl›, iklimi gayet güzel... Türkiye iyi yönetilseydi ve do¤ru iktisat politikalar› uygulansayd›
milli geliri aç›s›ndan dünyan›n 10. ya da 12. s›radaki ülkesi olabilirdi. Türkiye'nin temel sorunu, hani
bir deyim vard›r "burnu pislikten ç›kmamak" diye
budur. Hala cari ifllem a盤›, iflsizlik, enflasyon gibi
birtak›m ekonomik "hastal›klarla u¤rafl›yorsak bunun nedeni kötü yönetim ve oturmam›fl toplumsal
dengelerdir. Ama bu kiflilerin DNA'lar›ndan, psikolojilerinden ve mantalitelerinden de kaynaklan›yor.
Kul olma mantalitesinden kurtulam›yor Türk insan›...
Krizi hep birlikte ve daha kolay aflmam›z› sa¤layacak
tavsiyeleriniz var m›?
Krizi f›rsata dönüfltürmenin yolu yeni bir bak›fl aç›s› kazanabilmektir. Bir sat›c› Afrika’ya gitmifl, bak-
m›fl hiç ayakkab› yok, merkeze telefon etmifl: “Burada ayakkab› sat›lmaz, kimsenin aya¤›nda ayakkab›
yok” demifl. Baflka bir firman›n sat›c›s› ise merkezi
büyük bir heyecanla aram›fl: “Burada çok ayakkab›
sataca¤›z, kimsenin aya¤›nda ayakkab› yok” demifl.
Bu bak›fl aç›s› fark›, zihniyet çok önemli. Tabii o
ayakkab›y› satmak için orada onu tan›tmas›, yat›r›m yapmas› gerekecektir.
mufllar. Diplomat: “Bat›da bir terslik oldu¤u zaman,
biz durum ciddi ama vahim de¤il deriz, Do¤ulular
durum vahim ama asla ciddi de¤il” diye yaklafl›yorlar, demifl. Biz de durumun ciddiyetini söyleyelim
ama durumun vahim olmad›¤›n›, morali yüksek tutarak ve biraz da durumdan ç›kmak için çaba harcayarak bu durumdan ç›k›labilece¤ini bilelim. Bu
gerçekçi bir yaklafl›m olur.
Bir de parayla çok fley yapabilirsiniz ama bazen paradan ziyade “yarat›c› fikir” de çok önemlidir. Kriz
var diye moralinizi bozmak, küsmek do¤ru bir tav›r
de¤ildir. Daha çok çabala ve karfl›l›¤›n› al. Sonuçta
hiçbir kriz kal›c› olmad›, tüm krizler geçicidir.
Önemli bir ölçüde psikolojik olarak yarat›lan bu krizi, bu psikolojiyi aflmakta herkesin çaba göstermesi
laz›m.
Krizde en rasyonel hareket ne olur mesela?
Hat›rlarsan›z Amerikal› matematikçi John Nash’in
hayat›n› anlatan bir film vard›. Orada Nash dengesinden bahsediliyordu. Her kurum kendi içinde piyasaya bakarak rasyonel bir denge oluflturur ama
tüm bu rasyonel hareketler, toplumun rasyonel olmas›na yetmez. Filmde bardaki güzel sar›fl›ndan
yola ç›k›larak bu denge anlat›l›yordu. Herkes sar›fl›nla ilgilenince sar›fl›n›n de¤eri art›yor ama kimse
sar›fl›nla ilgilenmeyince sar›fl›n›n de¤eri düflüyor.
Herkesin belli bir denge içinde hareket ediyor olmas› sonuçta bir dengesizlik yarat›yor. Matematikte
bir kural vard›r, alt kümelerin optimalitesi, ana kümenin optimalitesini vermez. Micro makro meselesi. A¤açlar›n toplam› ormand›r ama tek tek a¤açlar› göremezsiniz. A¤aca odaklan›rsan›z da orman›
göremezsiniz. Hatta “A¤aca bak›p orman› görememek” diye bir deyim bile vard›r.
Enflasyon nas›l olacak?
Yavafllayan bir ekonomide enflasyon düflük ç›kar.
Fakat 2009 sonunda yükselecek.
Hükümetin ald›¤› tedbirleri nas›l buluyorsunuz?
Türkiye’de hükümet krizi erken alg›layamad›¤› için
gerekli önemleri zaman›nda almad›. 2001’den sonra Türkiye ekonomisi bir ivme kazanm›flt›. Krizin
bize gelmeyece¤ini, bankac›l›k sistemimizin çok
sa¤lam oldu¤unu düflünerek yan›ld›lar. Asl›nda bu
büyük oranda bir güven krizi. Bankalar kredi veremiyor çünkü hükümet bankalara çok fazla cezai
müeyyideler koydu, bankac› “batma ihtimali olan”
birine kredi verirse, o zaman çocuklar›na kadar sirayet eden yükümlülükler alt›nda kal›yor. Bu yüzden bankalar rahat hareket edemiyor. fiu anda Merkez Bankas›’n›n gösterge faizi düfltü ama gene düflmesi laz›m. 2006’da radikal flekilde artt›rm›flt›, flimdi radikal bir flekilde düflürmeli. Faizlerin düflmesi
yat›r›mlar› artt›r›r, faiz düflünce tüketici “Bofluna
bankada param› bekletmeyeyim, harcayay›m, nas›l
olsa bir fley getirmiyor” diyebilir.
Krizin güvenle ilgili k›sm› nas›l afl›labilir sizce?
fiark toplumlar›nda y›llarca görev yapm›fl bir diplomata, emekli olduktan sonra fiark toplumlar› ile
Bat›l› toplumlar aras›nda temel fark nedir, diye sor-
Kendi ç›kar›m›z› baflkas›na bakarak ayarlamam›za
ra¤men, bazen bu rekabetin önüne de geçebiliyor.
Mesela ifl birli¤i yaparak rekabeti k›rabiliriz. Oyun
Teorisi’nde iflbirli¤i yap›l›rsa her fley yolunda gidiyor, esas iflbirli¤i yap›lmayan oyunlarda sorunlar
ç›k›yor. Oyunu kuran›n da istedi¤i, iflbirli¤imizin olmamas› zaten. Rekabet ortam›n›n etkinli¤i bozuluyor, tekel olufluyor. Belki elinizdeki gereksiz yere
daha yüksek fiyata sat›yorsunuz, tüm ekonominin
özeti k›t kaynaklar› en etkin flekilde kullanmaya dayan›yor. Hep ifl etkinlik sorununa gelir. Tüketiciler
fayda maksimizasyonuna bakar. Sadece kendinizi
düflündü¤ünüz takdirde, bu k›sa vadede size faydal› olabilir ama uzun vadede size zarar verir. Bu yüzden kriz dönemlerinde ifl birli¤i yapmak, ifl birlikçi
yöntemler gelifltirmek çok önemlidir. Kolektif bir
ruhla hareket etmek laz›m.
ISS Yönetim Kurulu Üyesi Ela Aydo¤an;
“Hizmet sektörü piyasas›n›n düzenlenmesi
5 y›l› bulur”
Tesis yönetimi konusunda Türkiye’nin lideri olan ISS’in Yönetim Kurulu Üyesi Ela Aydo¤an,
bu alan›n Türkiye’de hala bakir bir pazar oldu¤unu düflünüyor. Aydo¤an ile ISS’in Türkiye
hedeflerini ve kriz çözümlerini konufltuk.
dünyada 500 bine yak›n personeli ile Avrupa'n›n en
büyük iflvereni ve sektörün lideri konumunda.
ISS Türkiye pazar›na ne zaman girdi?
1992 y›l›nda Cavit Habib taraf›ndan kurulan Proser
ve 1994 y›l›nda Cem Uygun baflkanl›¤›nda ServiceMaster’› Türkiye’ye getirerek bafllayan yolculu¤umuz, bu iki kurumun 2003 y›l›nda birleflmelerinin
ard›ndan, ISS ile Türkiye pazar›yla ilgilenmeye bafllad›¤› 2004 y›l›nda tan›flt›k; ISS Türkiye pazar›na girmek istedi¤inde iki seçene¤imiz vard›; ya rakip olacakt›k ya da yola beraber devam edecektik. May›s
2005 y›l›nda masaya oturduk. Dünyan›n lider tesis
yönetim firmas› ve Avrupa’n›n en büyük üçüncü iflvereni ISS World’e hisselerimizin yüzde 70’ini satarak büyüme ve güçlenme karar› ald›k.
ISS Yönetim Kurulu Üyesi Ela Aydo¤an
9 Eylül Üniversitesi Kimya bölümünden mezun oldu. Sat›fl Pazarlama ve
‹nsan Kaynaklar› Yönetimi e¤itimi için Londr a’da 2,5 sene kald›.
Türkiye’ye dönünce Service Master'›n Türkiye'ye getirtilmesi için
merkezinin bulundu¤u Chicago'da e¤itim ald›. O günden bugüne ISS
Grup flirketlerinin sat›fl -pazarlamas›n› ve yönetimini yürütüyor.
ISS ne zaman kuruldu ve flu anda nas›l bir pazar pay›na sahip?
ISS, 1901’de sokak lambalar›n› söndürmek ve güvenlik sa¤lamak amac›yla kurulmufl. Bugün 50 ülkede tesis yönetimi konusunda hizmet veriyor. Teknik bak›m, haz›r yemek üretimi, güvenlik, temizlik,
haflere kontrol, ça¤r› merkezi yani bir bina iflletmesi için akl›n›za gelebilecek her türlü hizmet mevcut.
Bir tesisin A'dan, Z'ye tüm ihtiyaçlar›n› karfl›l›yoruz.
Tesis sahipleri, bu giderlerden yaklafl›k yüzde 15 20 aras›nda tasarruf sa¤larken, kendi iflkollar›nda
daha rahat bir flekilde uzmanlaflabiliyorlar. fiu anda
ISS'in hedefi neydi?
Dünyada tesis yönetimi sektöründe lider olmay› hedeflemiflti. Bunun içinde lokal olarak her ülkede liderli¤i kovalamay› hedeflemekte. Türkiye'de hizmet sektörü h›zl› ilerleyen ama olgunlaflmam›fl bir
konsept. fiirketlerin “outsource” konseptinden ne
beklemeleri gerekti¤ini, nas›l avantaj sa¤layacaklar›n› bilmedikleri bir süreç. Ayr›ca karfl›m›zdaki rakiplerin hepsi sektörün tek hizmet üreticileri; temizlik, güvenlik yada catering konusunda hizmet
veriyorlar. Teknik bak›m hâla inhouse olarak yürütülüyor, haflere kontrol deseniz hala temizlik flirketlerinin ek ifli olarak görüyor.
Biz ise Tesis ve Yönetim Hizmetleri sektöründe
müflterilerin ve çal›flanlar›n akl›na gelen ilk flirket
olma vizyonunu tafl›yoruz. Misyonumuz ise müflterilerimize en güvenli, kaliteli, yenilikçi, güler yüzlü,
sonuç odakl› hizmeti verirken, çal›flanlar›m›z›n kiflisel geliflimlerini ve memnuniyetini en yüksek seviyede tutarak hizmet sektörüne en büyük katk›y›
sa¤lamak.
ISS Türkiye’de hedeflerine ulaflt› m›?
‹stikrarl› ad›mlarla ilerlemek istiyoruz. 18 bin çal›flan›m›z›n 13 bini temizlik sektöründe hizmet veriyor, pazar›n temizlik aya¤›nda en büyük firmas›y›z.
Bugün 18 bin kiflilik ekibiz, 2012 y›l›na kadar tüm
Türkiye’de 35 bin kiflilik bir kadroyla hizmet vermeyi hedefliyoruz. Sat›n alarak büyüme stratejimiz
devam edecek. Hizmet kalitesi sebebiyle müflteri
kay›p oran›m›z sadece %3 ki bu sektör için muhteflem bir rakam.
Türkiyede hizmet sektörünün durumunu nas›l görüyorsunuz?
Pazar›n art›s›ndan çok eksileriyle ilgili s›k›nt›m›z
var. En büyük art›s› hâla bakir ve ciddi bir potansiyele sahip olmas›. Eksilerine gelince; tesis yönetimi
Türkiye’de henüz yeteri kadar önemsenmiyor. Bu ifl
için önemli bir e¤itim ve tecrübe gerekti¤ini biliyoruz. Ayr›ca rekabet adil flartlarda yaflanm›yor, devletin denetim zaafiyetinden kaynaklanan büyük bir
sorunla karfl› karfl›ya kal›yoruz. Türkiye'deki rekabet çok sa¤l›kl› de¤il; yasal sorumluluklar›n› yerine
getirmekte zorlanan ya da bunu f›rsat bilen birçok
kuruma karfl› mücadele ediyoruz. Uluslararas› kurum olmam›z itibariyle tamamen legal çal›fl›yoruz
ve bu da bizi maliyet olarak en tepeye tafl›yor.
Bir çok flirket çal›flanlar›n› net ücretinden de¤il, yasal giderinin düflük olmas› için asgari ücretten sigortal›yor. Bu bize ciddi bir dezavantaj sa¤l›yor. Ancak son 1 y›l içinde devletin uygulamaya koydu¤u
yeni yasalar, di¤er flirketlerde bizim seviyemize çekece¤i inanc›nday›z. Yeter ki ç›kar›lan yasalar takip
edilsin ve denetlensin. Gelecek 5 y›lda sektörün tamamen oturaca¤›n›, biraz önce saym›fl oldu¤um
nedenlerle rekabet yaratmaya çal›flan irili ufakl› yerel firmalar›n da bu iflten vazgeçece¤ini ve yerini
daha büyük, kurumsal, uluslararas› firmalara b›rakaca¤›n› düflünüyorum.
ISS her hafta bir flirket sat›n alarak büyüyecek diye
duyumlar al›yoruz, bu Türkiye için de geçerli mi?
Dünya ISS'e bakt›¤›n›z zaman geçti¤imiz y›llarda
y›ll›k ortalama 110’nun üzerinde flirketi bünyesine
katarak baflar›ya ulaflt›. Türkiye’de ne yaz›k ki ticari usuller nedeniyle her flirketi bünyemize alam›yoruz. Sat›n alaca¤›m›z flirketlerin sadece yasal yap›s›
de¤il, yönetim anlay›fl›, hizmet kalitesinin bizim anlay›fl›m›za yak›n olmas› çok önemli. Bu y›l iki firma
ile yollar›m›z› birlefltirmeyi planl›yoruz.
Krizle ilgili ne düflünüyorsunuz?
Bugün bizi biz yapan en önemli fley müflterilerimiz
ve çal›flanlar›m›z. Ülke olarak tüm sektörlerin bu
süreci en az zarar görerek atlataca¤›n› umuyoruz.
Kriz için ald›¤›m›z tedbir agresif büyümemek, standard›m›zdan, kalitemizden ödün vermeden tasarrufa giderek müflterilerimizle birlikte bu dönemi atlatmak planl›yoruz. Nakit ak›fllar›m›z› çok güncel
ve detayl› takip edip tahsilatlar›m›z›n güncel olmas›na dikkat ediyoruz. ‹fl süreçleri üzerinde çal›flarak,
müflterilerimize nerelerden tasarruf edebilece¤i bilgisini veriyoruz. Zaten kriz olmasa da, biz her y›l ifl
süreçlerini düzenliyoruz, bafllad›¤›m›z günkü maliyetlerinde kesin tasarruflar ve gelifltirilebilir hizmet
modeli taahhüt ediyoruz. Müflterimiz ne istiyor, nas›l bir beklentisi var? Bu noktadan bakt›¤›n›z zaman
sadece müflteri bizi seçmiyor, biz de müflteri seçiyoruz. Krizin bir y›ldan daha uzun sürmemesini umut
ediyorum. Personel ç›karmayla ilgili bir plan›m›z
yok, ama müflterilerimizden gelen tasarrufa yönelik iyilefltirme süreçlerinde %3 ile 10 aras› bir dengeleme yap›labilir.
Hangi sosyal sorumluluk projelerine imza at›yorsunuz?
Çal›flanlar›m›z ve yak›nlar›na zor günlerinde destek
olmak için ISS-K›z›lay ifl birli¤iyle “Kan Ba¤›fl›” projesini bafllatt›k. Amac›m›z 4 ayda 1000 gönüllü bulup, sonras›nda periyodik olarak kan ba¤›fl› projesine devam etmek. Yine ISS Türkiye olarak, birlikten
do¤acak maddi gücünü ihtiyaç duyan personelimizle paylaflmak için dernek yap›s› alt›nda bir fon
kurduk. ISS Yard›m Fonu’ndan tüm personel, personel efl ve çocuklar› faydalan›yor. 2008 itibari ile
bu fon “ISS Tesis Yönetim Hizmetleri A.fi. Yard›mlaflma ve Dayan›flma Derne¤i” ad› alt›nda örgütlendi. Her çal›flan›m›z “1 TL” derne¤imize ba¤›flta bulundu¤unda yüksek çal›flan say›m›zla hedefimize
ulafl›p, ISS çal›flanlar› olarak zor günlerimizde birbirimize destek sa¤layabilmekteyiz.
Fidan dikimi ve ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i alan›nda da
iki farkl› sosyal sorumluluk projesini daha yürütüyoruz. Ayr›ca sa¤l›k, emniyet ve çevre faaliyetleri
ISS bünyesinde SEC Komitesi taraf›ndan yürütülüyor. Bu çal›flma da at›klar›n emniyetli tafl›nmas›,
depolanmas›, bertaraf edilmesi ya da de¤erlendirilmesini kaps›yor.
Mevzuat ve standartlarla ilgili yap›y› nas›l görüyorsunuz Türkiye'de?
Sektörün 90’l› y›llar›n bafl›ndan itibaren profesyonel seviyelere do¤ru ilerledi¤ini düflünürsek, standartlar da tabi ki y›llar içinde geliflerek yukar› do¤ru ilerleme kaydetti. Ancak ISS’›n 1901 y›l›nda kurulmufl bir firma oldu¤unu düflünürseniz, geliflmifl
ülkelerde 100 y›l› aflk›n süredir tesis yönetimi standartlar› çok daha üst seviyelere gelmifl durumda.
Bizim ve bizim gibi kurumsal firmalar›n da Türkiye’de hizmet standartlar›n› h›zl› bir flekilde dünyan›n güncel seviyelerine getirebilece¤i inanc›nday›z.
Mevzuatlarla ilgili yorum yapm›yorum.
Kriz Türkiye için f›rsat m›?
Bugün yaflanan kriz, mutlaka do¤ru konumda olan
kurumlara f›rsatlar yaratacakt›r. Ancak tüm dünyada yaflanan bir kriz oldu¤u için, al›nacak tedbir
öncelikle güncel durumu koruyabilmek olmal›d›r.
Bunun akabinde mutlaka baz› f›rsatç›lar ç›kacakt›r,
ancak bu f›rsatlar iyi tart›larak de¤erlendirilmelidir.
Sektörümüzdeki hizmet flirketlerinin güçlü olmas›
büyük önem tafl›yor. Maafllar›n ve yasal giderlerin
zaman›nda ödenmesi, hizmet kalitesi bozulmadan
ifl süreçlerini iyilefltirmek personel tasarrufuna gitmek her kurumun kolayca yapabilece¤i bir fley de¤il. Sektörümüzdeki pek çok flah›s firmas›n›n zorland›¤›n› biliyoruz.
Küresel Kriz ve Kurumsal Sosyal
Sorumluluk (KSS)
Türkiye'nin ilk Kurumsal Sosyal Sorumluluk firmas›
olan SUCSR kriz ortam›nda neler yap›lmas› gerekti¤ini aç›klad›, iflte sosyal sorumluluk ile baflabileceklerimizin minik bir listesi;
Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤a bugüne kadar hiç böylesine ihtiyac›m›z olmad›!
Amerika Birleflik Devletleri’nde bafllayan ve k›sa sürede tüm dünyay› etkisi alt›na alan finansal kriz f›rt›nas› hiç kuflkusuz dünyan›n her bölgesinde kendisini göstermeye bafllad›. Wall Street neredeyse hepimiz için ayn› anlama geliyor: Yaflad›¤›m›z flehrin
ana caddesi!
Bu finansal krizin patlak vermesine neden olan gemilerin kaptanlar›, çok daha sorumlu davranm›fl olsalar, ak›lc› bir KSS stratejisiyle hareket etselerdi bugün gemiler batmaz ya da en az›ndan ak›nt›ya kap›lma tehlikesi yaflamazlard›. Krizin konusunun finansal olmas›n›n KSS uzmanlar› aç›s›ndan çok da
önemli
olmad›¤›n›
söylemeliyiz. Yaflanan krizin nedeni yolsuzluk, rüflvet ya da
büyük bir çevre veya
sa¤l›k skandal› da olsayd›, küresel devlerin sars›lmas›na ve
zincirleme etkilerine
maruz
kalmam›za
neden olurdu.
KSS uzmanlar›n›n konuya yaklafl›m› oldukça farkl›. Çünkü
yat›r›m bankalar›n›n
flimdiki performanslar›yla yaflad›klar› ve yaflatt›klar› bu kriz ortam› Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤un ne
kadar do¤ru bir yaklafl›m ve uygulama oldu¤unu
gözler önüne seren en iyi kan›t olarak kabul ediliyor.
Hata ne r e d e ?
2007 y›l›nda Lehman Brothers’›n hissedarlar›na gönderdi¤i bildirime bir göz atal›m:
“Güçlü kurumsal vatandafll›k, kurumsal kültürümüzün kilit eleman›d›r. Entelektüel sermayemizi, küresel iflbirli¤i a¤›m›z› ve bugün yaflanan sosyal sorunlara dikkat çekmemize yard›mc› olacak finansal gücümüzü etkin bir biçimde artt›r›yoruz.”
Sürdürülebilirlikle ilgili beyanlar›na bakal›m:
“Küresel bir kurumsal vatandafl olarak Lehman
Brothers, iklim de¤iflikli¤i ve di¤er çevresel sorunlar
gibi çal›flanlar›m›z›, hissedarlar›m›z› ve müflterileri-
mizi etkileyen s›k›nt›lar› iflaret edece¤ini taahhüt
eder. Çevremizin flimdi ve gelecekte karfl›laflaca¤› bu
güçlüklere odaklanan giriflimler gelifltirmeyi sürdürmek bizim için çok önemlidir.” 2007 y›l›nda gönderdikleri ayn› bildirimde KSS’den de söz etmifller:
“Ayn› zamanda kendi içimize de bak›yoruz. 2007 y›l›nda, sosyal sorumlu kurumsal uygulamalarda
önemli bir uzman olan Charlotte Grezo’yu bünyemize kazand›rd›k. Grezo, sürdürülebilirlik alanlar›ndan sorumlu küresel baflkan ve ‹klim De¤iflikli¤i
Konseyi Baflkan› olarak aram›za kat›lm›flt›r. Kendisi
konseyin etkinliklerinden sorumlu olman›n yan›nda
flirketimizin kendi çevre politika ve stratejilerini gelifltirmekten de sorumlu olacakt›r.”
Charlotte Grezo, dünyada baflar›l› KSS uygulamalar›yla ço¤u zaman ödüllendirilmifl bir flirket olan Vodafone’un KSS tak›m›n› yönetiyordu. Ancak Lehman
Brothers’›n söyleminden anlad›¤›m›z kadar›yla flirket tüm kilit paydafllar› dikkate alan bir KSS stratejisi yerine 2007 y›l›nda hâlâ salt çevresel sorunlara
odakl› bir stratejinin peflindeydi. Oysa dikkatli bir paydafl analizi Lehman’›n sorunlar›
önceden görmesine
yard›mc› olabilir ve
üst yönetimin de
bu konularda dikkatini çekebilirdi.
Tan›nm›fl KSS uzman ve elefltirmenlerinden biri olan
Mallen Baker da
konuyla ilgili yay›nlad›¤› makalede bu flirketlerden flöyle bahsetmiflti:
“Bear Stearns bugüne kadar hiç KSS raporu yay›nlamad›. Lehman Brothers ise KSS Raporu yerine Hay›rseverlik Raporu yay›nlamay› tercih etti. Daha ileri uygulamalara imza atm›fl bile olsalard›, sahip olduklar› serveti kazanma biçimlerinin karmafl›k yap›s› nedeniyle paydafllar› taraf›ndan sorgulanmalar›
kesindi.”
Kurumsal sosyal sorumluluk stratejisi nas›l ya rd›mc› ol u r ?
KSS, geçmiflte devletlerin üstlendi¤i, dünyay› tüm
insanlar için yaflanabilir bir hale getirme sorumlulu¤unun özel sektörün de üstlenmesiyle ilgili bir kavramd›r. Ban Ki Moon, Birleflmifl Milletler Genel Kongresi’nin aç›l›fl töreninde yapt›¤› konuflmada serbest
piyasalarda güven sorununun sorgulanmas› gerekti¤ini vurgulam›flt›: “‹fl eti¤i ve yönetiflim modellerin-
do¤ru bir yaklafl›m de¤ildir.
de yeni ve daha insanc›l, piyasalar›n büyüsü içinde
oluflan güven riskini azaltacak bir anlay›fla ihtiyac›3. KSS’nin bir flirketin gözle görülmeyen, soyut varm›z var.” Ban Ki Moon asl›nda bu konuda çok hakl›klar› üzerinde pozitif bir etkisi vard›r. Bir flirketin
l›yd›. Çünkü kriz ortam›n›n bafl aktörleri olan yat›uzun vadeli hedefleri
r›m bankalar› gerve kurumsal kimli¤iyçek anlamda sosle ilgili net bir fikri olyal sorumlu bir
du¤unda iki de¤iflkeni
davran›fl biçimi
aç›k bir biçimde beliriçinde faaliyetlerilememiz mümkün olni sürdürmüfl olmaktad›r: birincisi,
salard›, özünde ifl
Recep Pafla Caddesi Nimet Özden ‹fl Merkezi
“flirketin de¤er yarayap›fl biçimlerini
No:18 K:6 Taksim / ‹stanbul
tan bir yol izledi¤i,”
de de¤ifltirmifl olaT: 0212 256 86 60 - F: 0212 253 25 81
di¤eri ise flirketin percaklard›.
formans›n› uygun bir
www.sucsr.com - [email protected]
biçimde de¤erlendirBundan sonra ne
meyi sa¤layacak “kilit
yapmal›?
baflar› faktörleri ve göstergelerinin” kolayl›kla sapta2002 y›l›ndan beri KSS uzmanlar›n›n yineledi¤i birnabilmesidir. Bu tür bir süreç, flirketin sonuçta fikaç yeni ad›m, KSS stratejileri ve uygulamalar›n›n
nansal olmayan varl›klar› içinde önemli bir yer tubirçok kuruma yol gösterici nitelik tafl›d›¤›n› özelliktan entelektüel sermayesini gelifltirmek için güçlü
le belirtmek gerekiyor.
bir etki yaratacak ve KSS stratejisi gelifltirmesi için
de kilit tafllar›ndan birini oluflturacakt›r.
1. Kurumsal Sosyal Sorumluluk uygulamalar› en iyi
yard›mc›n›zd›r. Bir flirketin en önemli paydafl› çal›flanlar›d›r. KSS uzmanlar› hiçbir flirkete küçülme
önerisinde bulunmaz. Bu görüfl çok ak›lc› olmayacakt›r. As›l önemli olan flirketlerin geçici iflten ç›karmalar› bile sosyal sorumluluk anlay›fl› içinde düzenlemeleridir. Erken uyar› sistemi, dan›flmanl›k, yeniden e¤itim süreçleri, k›sa dönemli finansal dan›flmanl›k gibi çeflitli uygulamalar› içine alan düzenlemeler bu süreçte flirketler için çok önemli olacakt›r.
Bu noktada en önemli uyar›n›n kriz sonras›nda flirketler için yeniden ifle al›mlar›n bafllayaca¤› bir dönemin gelece¤inin uyar›s›n›n yap›lmas›d›r. Ani iflten
ç›karmalar çal›flanlar için kayg› verici olabilece¤i gibi, kriz sonras›nda kaliteli çal›flan için de olumsuz
bir alg› yaratacakt›r. Kabul etmek gerekir ki, çal›flanlar ve iflverenler eflit güçte de¤ildir.
Bir flirket zor zamanlarda dayanmak ve kurumsal
yap›s›n› korumak için çeflitli d›fl faktörler taraf›ndan
korunmaktad›r. Oysa iflten ç›kar›lan bir çal›flan›n bu
tür avantajlar› yoktur ve bir kez iflten ç›kar›ld›¤›nda
çok zay›f ve korunmas›z bir duruma düflecektir.
2. KSS standartlar› flirketlerin tüm faaliyetlerini fleffaf bir biçimde çal›flanlar› ve hissedarlar› da dahil
olmak üzere tüm kilit paydafllar›yla paylaflmas› gerekti¤ini özellikle vurgulamaktad›r. Örne¤in Enron,
e¤er sosyal sorumlu bir davran›fl biçimiyle faaliyetlerini sürdürmüfl olsayd› bugün çok daha iyi bir durumda olabilirdi. Oysa Enron inan›lmaz eli aç›k bir
ba¤›flç›yd›.
3 fiubat 2002’de Observer’da Simon Caulkin Enron’un bu hay›rsever yaklafl›m›n› “incir yapra¤›” olarak nitelemifl ve Enron’un genel bir KSS stratejisinin
var olmamas›n›n üstüne örtmeye çal›flt›¤›n› belirtmiflti. K›sacas› KSS bir flirketin tüm paydafllar›n› içine alan sistematik yönetiminin bütünsel bir strateji
ye odaklanmas›d›r ve hay›rseverlikle s›n›rland›rmak
4. KSS bir flirketin alt çizgisini gelifltirebilmesi için
uzun vadeli etkisi olan bir uygulamad›r. Marka itibar› ya da bilgi a¤lar› gibi finansal olmayan varl›klar›n artan etkisine bakt›¤›m›zda finansal performansla sosyal performans aras›nda pozitif bir ba¤lant› oldu¤unu söylemek art›k mümkün görünüyor.
Tüm bunlar bir anlamda flirkete piyasa de¤eri ve rekabet avantaj› olarak geri dönmektedir.
5. Sosyal sorumluluk sadece tüzel kifliliklerle ba¤lant›l› de¤ildir. Yaflad›¤›m›z dünyada her alanda etkileri olan di¤er yap› ve organizmalar›n da sosyal sorumlu biçimde hareket etmeleri gerekmektedir. Bu
durumda özellikle finansal krediler ve yap›land›rmalarla ilgili birçok kurumun sadece enflasyon ya
da finansal getirilere odaklanmas›n›, bunun yan›nda üretim ve istihdamla ilgili verileri göz ard› etmesini do¤ru bulmak mümkün de¤ildir.
2001’de Nobel Ekonomi ödülünü kazanan Joseph
Stiglitz bu konudaki görüflünü flöyle aç›kl›yor: “Geliflmekte olan ülkeler istihdam› artt›rmak ve üretimi
teflvik etmek için finans kurumlar›na baflvurmazlar,
bu kurumlar›n, ülkeler finansal s›k›nt› ve daralma
yaflad›¤›nda onlara el uzatmas› oldukça düflündürücüdür.”
6. Kriz dönemlerinde özel sektörün tarihi, oldukça
önemli bir ilham kayna¤›d›r. Birçok savafltan, ekonomik krizden daha da güçlenerek ç›kan, olanaks›z
gibi görünen zamanlarda giriflimci bak›fl aç›lar› ve
gelecekle ilgili sa¤duyu planlamalarla ayakta kalarak baflar›l› olan flirketler bu dönemlerde en güzel
örnekleri oluflturmaktad›r.
Kriz? Durgunluk? KSS kurum ve kurulufllar için günümüzde “tedbirin” di¤er ad› gibi görünüyor. Krizin
ani f›rt›nalar›ndan etkilenmemizi önleyecek ilke ve
çerçeveler öneren KSS uzun vadede stratejik bir
araç olarak gündemimizden düflmeyecek.
Klüh Deniz Genel Müdürü Özgür Pala;
“Kriz güçsüzleri eleyecek, entegre
hizmet yönetimi öne ç›kacak”
Temizlik, güvenlik, peyzaj, ilaçlama, bitki bak›m ve
destek hizmetler alanlar›nda faaliyet gösterirken,
Emin Catering sat›n almas› ile entegre hizmet yönetimi yelpazesini tamamlayan Klüh Grubu, krizde de
büyümeyi hedefliyor. Peki ama nas›l?
H
em organik, hem de sat›nalmalarla büyüyerek
dikkatleri üzerine çeken Klüh Deniz Genel Müdürü ve Klüh Catering Murahhas Azas› Özgür
Pala ile flirketin yap›s›n›, son ekonomik geliflmeleri, ve
gelecek beklentilerini konufltuk.
Klüh Deniz birleflmesinden bahseder misiniz?
Klüh Deniz Profesyonel Hizmetler yüzde 51’i Klüh
Servis Management grubuna ait, yüzde 49’u ise yerel
ortaklara ait bir hizmet kurulufludur. Klüh Servis Management 1911 y›l›nda Düsseldorf kentinde kuruldu.
Cam temizli¤i ile ifle bafllanm›fl ama k›sa sürede genel
temizli¤e geçilmifl. 2. Dünya Savafl› döneminde bir
ara verilmifl sonras›nda ifli ikinci nesil devam ettirmifl. Almanya içinde hizmet yelpazesi temizlik, güvenlik, personel tafl›mac›l›¤›, bordrolama, bina yönetimi hizmetleri, catering, teknik hizmetler ve hava
yollar› hizmetleri olarak artt›. 2000’li y›llar›n bafl›nda
al›nan Almanya d›fl›nda büyüme karar› ile birlikte, 56
ülkede SMI ad› alt›nda faaliyetlere baflland›.
Özgür Pala ekonomi e¤itimi
ald›ktan sonra 4 y›l otelcilik
yapt›, sonras›nda Sabanc›
Holding’de bina yönetimi
bölümünde çal›flt›. 6 y›l
Alman ortakl› bir firmada
Genel Müdürlük yapt›ktan
sonra ¬ise 2002 y›l›nda
Deniz Profesyonel Hizmetler’e
kat›ld›.
zar›n içindeki farkl› bölümlerinde de 4 kat büyüdük
diyebilirim.
Sertifikasyon ve standartlarla ilgili ne gibi çal›flmalar›n›z var?
Biz Türkiye’deki yasalar›n gerektirdi¤i tüm belgelere
sahibiz. TSE belgeleri, ISO belgeleri, catering taraf›nda HACCP, ilaçlama taraf›nda Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n
izin belgesi ve ISO belgesi. Almanya ise AB içinde en
regüle olmufl ülke. Her fleyin regülasyonu var. Bu anlamda Almanya ile ayn› sertifikasyonlar› takip etmiyoruz. Orada her alt dalda farkl› sertifikasyon isteniyor. Mesela burada temizlik için tek bir sertifikasyon
yeterken orada 70’in üzerine sadece temizlik sertifikas› var. Bu eleman için de geçerli. Cam temizleyebilmek için bir kursu tamamlay›p, s›nav› geçip, periyodik olarak da ayn› sertifikalar› devam ettirmek gerekiyor. Bunlar›n bir k›sm› Türkiye’ye gelecek.
Türkiye’de neden Klüh ve Deniz bir birleflme gerçeklefltirme gere¤i duydu?
Türkiye, geliflmekte olan ülkeler içerisinde ciddi bir
yere sahip. Deniz Profesyonel Hizmetler olarak “yabanc› ortakla, güçlenerek yolumuza devam edelim”
dedi¤imiz bir dönemde karfl›l›kl› bir ilgi do¤du. Klüh
grubunun di¤er hizmet gruplar›ndan kendisini ayr›flt›rd›¤› nokta franchise vermiyor, bütün ifli kendi organizasyonu alt›nda yap›yor. Önceli¤i ciro de¤il, sürdürülebilir müflteri yafl› ve sürdürülebilir gelir. Hep yerel
ortaklarla birlikte büyümek istiyor. Yüzde 51’e, 49
dengesini korumak istiyor. Klüh’ün bu politikalar› bizi onlara iten nedenlerdi. Deniz Profesyonel Hizmetler de 1993 y›l›nda ana ifli temizlik olarak kurulmufl
bir firma. Temizli¤in yan›nda bordrolama ve personel
hizmetleri de vard›. Alman orta¤›m›zla tabi i ki bu iflin
boyutunu da çok gelifltirdik.
Hizmet al›rken müflterileriniz sizden bu sertifikasyonlar› talep ediyor mu?
Türkiye’de yasal zorunluluk olan belgeleri talep eden
müflteriler pazar›n yar›s›ndan ço¤unu oluflturuyor.
Sadece fiyat sorgulamas› yapan, bazen kay›td›fl› firmalar›n hayatta kalmas›n› sa¤layan bir müflteri profili de var. Bir k›sm› da ISO’yu, ‹fl Sa¤l›¤› ve çevre ile ilgili 14001’i, sosyal sorumluluk projelerini, e¤itimlerimizi, sosyal politikalar›m›z› soruyor. Örne¤in bir çok
yabanc› flirketin puanlamas›nda yüzde 15’i sosyal sorumluluk projeleri oluflturuyor. Mesela bir müflterimiz konferans salonunu kurarken, orada kullanaca¤›
koltuklar konusunda yanmazl›k, güvenlik, ergonomi
ve dayan›kl›l›k aç›s›ndan bize dan›flt›. Avrupa’da birçok havayoluna hizmet verdi¤imiz için, bu konudaki
know-how’›m›z› onlarla paylaflt›k. Böyle bir esnekli¤imiz de var.
Bu birleflmeye nas›l haz›rland›n›z? Birleflme sonras›nda
cirolar›n›z ne kadar artt›?
Yurtd›fl› ile bir ortakl›k yapacaksan›z mümkün oldu¤u kadar fleffaf ve denetlenebilir bir muhasebe sistemi kurman›z gerekiyor. Uluslararas› standartlarda bu
konuda bir eksikli¤imiz yoktu. Evlendi¤imiz dönemdeki cironun yaklafl›k 6 kat›nda bir ciroya sahibiz. Pa-
Gelece¤e dair beklentileriniz neler? Bu kriz ortam›nda
nas›l bir strateji uygulayacaks›n›z?
Dünyan›n farkl› bölgelerinde farkl› etkiler oluyor. Sanayi üretiminin fazla oldu¤u Almanya’da daha a¤›r
bir etki beklenmekle birlikte, daha derin ama ç›k›fl› 2,
2,5 y›l› bulacak bir süreç olacak. Türkiye’nin görece
üretim kompozisyonu avantajlar› nedeniyle geliflmifl
ülkelerden 1, 1,5 y›l önce bu krizden ç›kabiliyor olaca¤›z. Fakat flu anki hükümetin karars›zl›¤› devam
ederse, biz iç müflterimizde yüzde 10, 15 ciro kayb›
bekliyoruz. Bunun iç da¤›l›m› müflteri gruplar›na göre farkl›l›k gösterir. Genel pazarda kapan›p batan
müflteriler de olacakt›r. Biz tedbirlerimizi küçülme
yönünde almayaca¤›z. Müflteri standard›m›z› koruyaca¤›z. Entegre Hizmet Yönetimi bu noktada önem
kazanacak. Bize hem temizli¤i, hem güvenli¤i, hem
de catering’i verirseniz toplam maliyetinizde tasarruf
sa¤lars›n›z dedi¤imizde, müflteriye ciddi avantaj sa¤layacak. Piyasam›zda da bu krizi tafl›yamayanlar olacak, oradan müflteri kazanc›m›z olabilir. Yani bu kriz,
entegre hizmet yönetimini ön plana ç›karacak, güçsüzler de elenecek.
Alt tafleronluk yasas› yeni de¤iflti, bu de¤ifliklik sizi etkileyecek mi?
Bu hâla ucu aç›k bir konu, Çal›flma Bakanl›¤› çok net
alt tan›mlamalar› yapmad›. Dünyada da hala tart›fl›l›yor. Türkiye’de devlet ne yap›yor diye bakarsan›z,
bizim sundu¤umuz iflleri zaten outsource ediyor. Bu
yüzden etkilenmiyoruz.
Teshiad dahil, bir çok sivil toplum örgütüne üyesiniz,
içinde oldu¤unuz sivil toplum örgütlerinden ne bekliyorsunuz?
Bizim beklentimiz, tüm sektörü ilgilendiren genel politikalar konusunda merkezi otoriteyle iflbirli¤i içinde
olunmas›, ileriye götürecek regülasyonlara ›fl›k tutulmas›. Kendi bulundu¤unuz bölgenin d›fl›ndaki geliflmeleri takip ederek, oluflabilecek de¤iflikliklere ön
ayak olunmas›. Tüsiad ile karfl›laflt›r›rsan›z, uzun y›llard›r yap›lan bilimsel çal›flmalar, istatistikler, raporlar söz konusu. En baflta profesyonel bir kadro kurmak laz›m. ABD’de, AB’de, Asya’da bu, bizim ülke
flartlar›m›z bu, deyip buna uygun bir bilimsel çal›flma
sunarak Ankara’ya gitmeniz laz›m. Bunun için de bizim firmalar olarak bu kaynaklar› yaratabiliyor olmam›z gerekiyor. Bu anlamda sektörden umutlu de¤ilim. Teshiad’da üye say›s› farkl› düflünülmeli, üyelerle ilgili standartlar getirilebilmeli. Belli sertifikalar›
olan, baz› etik konulara dikkat eden, son üç y›l içinde
vergi, SSK vb. borcu olmayan firmalar üye olabilir,
denebilmeli. Bunlar› oluflturdu¤unuzda hizmet sat›n
alacak bir firma, Teshiad üyesi olan hizmet verene
“tamam” diyebilmeli. Teshiad’a Türkiye’nin her yerinden iyi firmalar üye olmal›.
Siz Teshiad’dan somut olarak ne bekliyorsunuz ?
Benim ilk beklentim standardizasyon, regülasyonlar
konusunda hükümetin yönlendirilmesi. Proaktif olmak laz›m. Bizim hizmet alma kültürünü de oluflturabilmemiz laz›m, bunun da do¤ru adresi sivil toplum örgütleridir. Hâla sigortas›z ya da eksik sigortal›
eleman çal›flt›ran firmalar›n oldu¤u bir yerde, bunun
sadece firman›n de¤il, hizmet alan›n da sorumlulu¤u
oldu¤unu dile getirmeliyiz. Bunu bir sivil toplum örgütü yaparsa, kötüler daha çabuk ayr›fl›r.
Klüh-Emin catering ile yaflad›¤›n›z süreci bizimle paylafl›r m›s›n›z?
Klüh grubu Türkiye’ye 2004’ün sonunda girdi. Klüh
Türkiye olarak geçen zaman ile birlikte temizlik, güvenlik, peyzaj, ilaçlama, personel destek hizmetleri
ve catering hizmetlerini yapt›¤›m›z sat›nalmalarla
birlikte vermeye bafllad›k. Artem Profesyonel Hizmetleri, Ifl›lt› Temizlik’i, Aksiyon Temizlik’i son olarak da
Klüh-Emin Catering’i sat›n ald›k. Klüh-Emin Catering’in yüzde 100 hissesi Klüh grubuna ait ve günde
25 bin yemek veriyoruz. Merkez fabrikaya yat›r›mlar
yapt›k ve iyi geri dönüfller al›yoruz.
Sektörün genel sorunu kar marj›n›n düflük olmas›. Sizin
kâr marj›n›z nas›l? Sektörün bir portresini çizer misiniz?
Yabanc› ortakl› olmak kar marj›n› artt›rm›yor, aksine
düflürüyor. Farkl› standartlarla çal›fl›yorsunuz, baz›
raporlama ve finansal yükleriniz var. Temizlik sektöründe pazar talebi fazla ve sürekli büyüyor. Outsourse edilmemifl taraf›, edilmifl taraf›ndan daha büyük.
Öte yandan temizlik ilk girifli kolay bir sektör, herhangi bir regülasyon yok, bu yüzden oyuncu say›s› fazla.
Ancak burada büyüklü¤ünüzü artt›rd›¤›n›zda ölçek
ekonomisinden faydalan›p marj›n›z küçük olsa bile,
kendinizi döndürecek kaynaklar› yaratabilirisiniz.
Türkiye’deki kar marjlar›n› düflüren bir di¤er faktör
hizmeti talep eden tarafta yabanc› oyuncu say›s›n›n
artmas›. Avrupa’n›n kar marjlar› da budur, Türkiye
marj aç›s›ndan yanl›fl bir yerde de¤il. Öte yandan ayn› ifli Almanya’da yap›yor olsayd›k kar marj› ayn› kalmak koflulu ile 7 kat fazla ciro yap›yor olurduk. Bizi
as›l zorlayan bu. Ödedi¤iniz kira, benzin, elektrik,
personel, vergi, finansman gideri ayn› ya da daha fazla. AB üyeli¤imiz kabul edilir, standartlar ve asgari
ücret de artarsa birim yerdeki ciromuz da artar. Bu
da belki önümüzdeki 10 y›l içinde olacak. fiu gün
3500’ün üzerinde personelle hizmet veriyoruz ve y›l
sonunu da 60 milyon YTL konsolide ciro ile kapatmay› öngörüyoruz.
Pazara yeni giren aktörlerle ilgili düflünceniz ne?
Pazara iyi oyuncu giriyorsa bu bizi de iyi etkiler. Yeter
ki do¤ru kurallarla iyi bir hedef ve amaç için çaba
gösterilsin. Bizim müflterilerle daha uzun süreli sözleflmeler yapmak gibi tercihlerimiz var. Dolay›s›yla
çok yavafl büyümüyoruz ama agresif bir oyuncu da
de¤iliz. Yabanc› ortaklar›n gelmesi ifle kalite katacak.
Sektörde 3000 civar›nda firma var ve bu pazar bu rakam› tafl›yabilecek durumda de¤il. 300-500 kiflilik 500
firma olmaz. Yerel oyuncular olarak kendi içimizde
konsolidasyon yapmak zorunday›z. Türk toplumu
var olmaya de¤il, sahip olmaya odakl›. Bu yüzden de
“flirketinle birlikte var olmak” kavram› oturmam›fl.
Biz 10 y›l önce bunu kendi içimizde baflarsayd›k, bu
pazara bu kadar yabanc› oyuncu girmeyecekti. Bu olmad›¤› için yabanc› oyuncular sat›n almalarla pazar›
konsolide ediyor. Hala mesela 5 firma birleflse ve çok
iyi kurumsallaflsa pazar için çok iyi olur diye düflünüyorum. Pazarlamada büyük avantajlar sa¤l›yor. ‹flveren olarak ne kendi ad›n›za ne de çal›flanlar›n›z ad›na
risk alm›yorsunuz, zaman kaybetmiyorsunuz, yapabilece¤iniz uygulamalar›n s›n›r› yok, her yere ulaflabiliyorsunuz. Ayr›ca geleneksel yöntemlerden h›zl›d›r,
ço¤u zaman ekiplerimiz ifl mahaline ulaflt›ktan bir
saat sonra ifl bafllar.
YES‹DEF Baflkan› Necat Ayd›n’dan
Krize Karfl› Birleflme Ça¤r›s›
Tam üç y›ld›r Yemek Sanayicileri Dernekleri
Federasyonu Baflkanl›¤›’n› yürüten Necat Ayd›n,
finansal krizde en büyük korkunun, toplu yemek sektörü müflterilerinin maliyetler yüzünden tekrar merdiven alt›na yönelmesi oldu¤unu söylüyor. Ayd›n’a göre
kriz ancak birleflmelerle atlat›labilir.
YES‹DEF (Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu) ne zaman ve hangi amaçla kuruldu?
YES‹DEF, derneklerin sektörün temel bafll›ca sorunlar›n› çözmek amac›yla bir araya gelmesiyle
birlikte benim baflkanl›¤›mda kuruldu. Aral›k
2005’te kurdu¤umuz YES‹DEF öncelikle Türkiye’de
yemek sanayinin büyük bir aile olarak, piyasa ekonomisi flartlar› içinde öncelikle AB, daha sonra da
dünya ile rekabet edebilen bir hale gelmesini sa¤lamak amac›yla kuruldu.
Paydafllar›m›z›n hizmet verdi¤i alan› bölgesel olmaktan ç›kar›p küresel bir güç haline getirmek istiyoruz. YES‹DEF paydafllar›m›z›n sundu¤u hizmet
ve ürünlerde mutlak kalite anlay›fl›, sa¤l›k standartlar›na ba¤l› kalma ve çevreye sayg›l› olma ilkesiyle hareket eden, verdikleri hizmet ile kendi içinde ve rakipleri ile etik de¤erlere ba¤l› kalmay› ilke
edinen, öncelikle iyi yetiflmifl insana ve buna ba¤l›
olarak e¤itim faaliyetlerine destek veren, yol gösteren, rehberlik ve liderlik görevlerini ve faaliyetlerini eksiksiz yerine getiren bir kurum olmay› ilke
edinmifltir.
Toplam kalite yönetimine geçifl ve uygulanmas›nda günün flartlar›na uygun koflullar›n yerine getirilmesini, çevrenin korunmas› ve sa¤l›k standartlar›na uyma konusunda en üst seviyede olmas›n›,
e¤itim hizmetlerinin sürekli geliflim çizgisine paralel olarak daima sürdürülmesini, tüm paydafllar›n›n hizmet verdi¤i bireylerin bilinçli birer tüketici
olmas›n› ve yaflam standartlar›n›n verilen hizmetlerle artt›r›lmas›n› sa¤lamak için gerekli herfleyi
yapmaya çal›fl›yoruz.
G›da krizi konufluluyorken, flimdi de finansal kriz konufluluyor. G›da krizinin hemen ard›ndan patlak veren finansal kriz sektörü nas›l etkileyecek?
YES‹DEF’e ba¤l› tüm derneklerimizin üyeleri maliyetlerini iyi kontrol etmeliler. Çok say›da ifl kay›plar› olacak. E¤er bu aç›k kapat›lmazsa, iflçilik maliyetleri daha da artacak. Bu nedenlerden dolay› catering firmalar›na ifl birli¤i içinde bulunmalar›n› ve
gerekirse ortak olup birleflmelerini tavsiye ediyorum.
Tasarruf tedbirleri çerçevesinde g›da güvenli¤i bu süreçten nas›l etkilenir?
Firmalar g›da güvenli¤inde tasarruflar yaparak,
çok tehlikeye girmez. Ancak müflterilerimiz tasarruf tedbirleriyle al›nan ilk indirimleri yeterli bulmazlarsa, merdiven alt›na yönelirler, bu da g›da
güvenli¤ini tehlikeye atar, riskler bafllar. Ayr›ca
yok edilmek istenen merdiven alt› güç kazanarak,
insanlar›m›z›n sa¤l›¤›n› tehlikeye sokacak üretimler yapmaya devam eder. Böylece bugüne kadar
yapm›fl oldu¤umuz bir çok fley bofla gitmifl olur.
Catering sektöründe arka arkaya meydana gelen yabanc› ortakl›klar ve sat›nalmalar› de¤erlendirir misiniz? Bu sektörü nas›l konsolide ediyor, nas›l regüle
ediyor?
Asl›nda g›da krizi, global ›s›nman›n ve verimli tarlalar›n üzerine inflaatlar yapman›n sonucunda ortaya ç›kt›. Tar›mla u¤raflan köylümüz tar›m›, para
kazanmak amac› ile de¤il de, sadece karn›n› doyuracak bir araç olarak gördü¤ü için, ülkemizde toplu yemek hizmetlerine maliyeti yüksek olarak geliyordu. Tabi ki g›da maliyetlerinin artmas›n›n baflka sebepleri de var.
Bu yetmiyormufl gibi Amerika kaynakl› finansal
kriz nedeniyle tüm dünyada talepler de durdu. ‹flletmeler ürün satam›yor, fabrikalar üretimlerine
ara verdi ve çok say›da iflçi ç›k›fl› yap›ld›. fiu ana kadar genel ortalama % 30 ifllerimiz küçüldü. Hepsi
bir yana kimse Ocak 2009’da ne olaca¤›n› bilemiyor. Al›nan siparifller iptal ediliyor. Bunlar yetmiyormufl gibi tüm dünya devletleri ve ekonomistleri
bu global finansal krizi nas›l çözece¤ini bilemiyor.
Böyle devam ederse toplu yemek sektörü daha da
küçülecek. Korkum odur ki, genel müflterilerimiz
merdiven alt›na yönelmesinler.
G›da ve finansal krizle ilgili olarak bu sektörde faaliyet gösteren firmalara önerileriniz nelerdir?
YES‹DEF ve Federasyonu
Oluflturan Dernekler
YES‹DEF : ‹stanbul Genel Baflkan: Necat AYDIN
‹YSAD: ‹stanbul Genel Baflkan: Basri KALAYCIO⁄LU
EYSAD: ‹zmir Genel Baflkan: Ahmet Hakan AY
YES‹AD: Ankara Genel Baflkan: Arslan ATLI
BUYSAD: Bursa Genel Baflkan: Faruk ASLANOBA
ADAYSAD: Adana Genel Baflkan: Levent DUYULER
KONYESAD: Konya Genel Baflkan: Ahmet ORAL
‹ster yerli, ister yabanc› hiç fark etmez, ben birleflmelerden yanay›m. Zaten dünya sermayesi var.
Ülkemize gelen toplu yemek firmalar› yada hizmet
flirketleri insan kayna¤›n› ülkemizden al›yorlar.
Sizce bu krizler sonras›nda, entegre hizmet yönetimine do¤ru bir kay›fl yaflanacak m›?
Entegre hizmet anlay›fl›na do¤ru bir kayma var.
Ama uluslararas› flirketlerden bir kesim örnek var,
zamanla daha da artacakt›r. Her kesim geliflmeleri
takip ediyor.
Gelecek 5 y›l içerisinde piyasa koflullar› ne flekilde de¤iflecek?
Tafllar yerine oturacak diye düflünüyorum.
Mevzuatlar› ve standardizasyonlar› yeterli buluyor
musunuz? Denetimler hakk›nda ne düflünüyorsunuz? E¤er yetersiz buluyorsan›z, bu konuyla ilgili
YES‹DEF olarak yapt›¤›n›z çal›flmalar var m›?
Mevzuatlar, G›da Kanunu yeterli ama bu uygulanm›yor. ‹stedi¤imiz bunun uygulanmas›, her fley insan içinse, her fley Türkiye içinse, kimsenin gözünün yafl›na bakmamak gerekiyor. Uygunsuz, insan
sa¤l›¤›n› riske sokacak, kaçak ve belgesiz çal›flan,
yasal zemine gelmek istemeyen her firma cezaland›r›lmal›, denetimler bu flekilde yap›lmal›. Ama neredeyse 50 y›ld›r hükümetler, halk›m›z›n sa¤l›¤›n›
korumak gibi bir politika üretmemifltir. Benim temennim tüketicilerin bunu yapmas›d›r. Ürünleri
almayarak cezaland›rs›nlar. Tüm tüketiciler sat›n
ald›klar› her g›da maddesini sorgulas›nlar. Denetimler gere¤ine uygun yap›ls›n, hiçbir üreticiler insan sa¤l›¤›n› tehlikeye atacak üretimler yapmas›n.
Güvenlik Dosyas›
Güvenli¤inizi art›rmak için yetifltirilen teknolojilere her geçen gün bir
yenisi ekleniyor. Bu say›m›zda güvenlik alan›ndaki yeni ürün ve uygulamalara yer verdik. ‹flte bu alan›ndaki yeniler!
Profilo ile Güvendesiniz!
Profilo, günümüz koflullar›nda en çok eksikli¤i hissedilen yaflanabilir huzurlu ortamlar oluflturmak için
Protect Alarm Servisi ve Güvenlik Hizmeti’ni devreye
soktu.
vinize ve iflyerinize profesyonel bir ekip taraf›n-
E dan kurulan Profilo Protect Alarm Sis-
temi Her türlü acil durumlarda gerekli müdahalenin en k›sa sürede yap›labilmesi için gerekli birimleri haberdar ederek yard›m›n ulaflmas›n›
sa¤l›yor.
Profilo Protect Güvenlik hizmeti, teknoloji ça¤›n›n
tüm olanaklar›ndan faydalanarak, sizi h›rs›zl›k,
yang›n, su bask›n›, gaz kaça¤› gibi can ve mal güvenli¤inizi tehdit eden durumlara karfl› korur. Ayr›ca, herhangi bir sa¤l›k problemi yafland›¤›nda acil
t›bbi yard›m hizmeti sunar.
Protect Alarm Sistemi, Profilo’nun uzman kadrosu
montaj öncesi yapm›fl oldu¤u keflif s›ras›nda mekâna yerlefltirilecek cihazlar›n yerlerini tespit ediyor
ve do¤ru montaj›n k›sa sürede tamamlanmas›n›
sa¤l›yor.
7/24 hizmet veren Profilo Gözetim
Merkezi, alarm durumlar›nda aboneyi bilgilendirerek gelen sinyal
do¤rultusunda gerekli birimleri arayarak önlemlerin al›nmas›n› sa¤l›yor.
Protect sistemleri acil durumda devreye girerek
7/24 hizmet veren Profilo Gözetim Merkezi'ne ba¤lan›yor, operatörler ilgili birimleri (polis, itfaiye,
ambulans vs.) derhal harekete geçiriyor ve evinize /
iflyerinize gerekli yard›m ulaflt›r›yor.
3M Yang›n Durdurucu Ürünler
Yang›n› durdurmak için do¤ru seçimi yapmak ço¤u
zaman kolay de¤ildir. 3M Fire Barrier Pass-Through
Ürünleri, yang›n an›nda intumesant malzemenin içeri
do¤ru genleflmesi ile duman veya alevin di¤er bölgelere yay›lmas›n› engeller.
M Fire Barrier Pass-Through Ürünleri, elektrik,
3 data veya iletiflim kablolar›n›n veya borular›n
zeminden veya duvardan geçti¤i yerlerde alev ve
duman geçiflini engellemek için komple bir çözümdür. Bu ürünler özellikle kablolar›n sürekli olarak
eklendi¤i veya ç›kart›ld›¤› yüksek trafikli alanlar
E-FIS Yang›n Durdurucu Intumescent Bantlar
Yang›n durdurucu Intumescent bantlar yang›n ka-
için tasarlanm›flt›r.
p›lar›, yang›n camlar› ve yang›n damperlerinde kul-
FireDam™ 350 Silikon Yal›t›m Malzemesi Fire
ahflap ve metal yüzeylere uygulanabilir. Su ve hava
Barrier Pass-Through Device
yal›t›m› sa¤lar.
Ba¤lant› ve yap›sal ba¤lant› noktalar› ile yang›na
dayan›kl› kaplamalarda kullan›l›r. 2 saate varan
Interam™ I-10 Serisi Mat
lan›l›r. Ya¤l› yüzeylere de yap›flabilen bu bantlar
yang›n izolasyonu sa¤lar. Bütün bina yüzeylerine
kolayca yap›fl›r. Elastiktir, sarkma ve akma yapmaz.
Intumescent Seramik Fiber Battaniye
Su ve hava yal›t›m› sa¤lar.
contalarda kullan›l›r. Sadece kal›nl›¤› yönünde ge-
Kablo kanallar›, bölme duvar›, yang›na dayan›kl›
nifller. Hafif ve esnektir, montaj› kolayd›r. Genleflen yüzeyde ›s›n›n da¤›lmas›n› sa¤lar.
Bast›r›larak s›k›flt›r›labilir.
Interam™ E-5 Serisi Mat
Endotermik Seramik Fiber
Battaniye
Kablo tavalar› boyunca kullan›lan yang›n bölücüler, kablo
tavas› korumas› ve konduit
korumas›nda kullan›labilir. 1
Saat ile 3 saat aras›nda de¤iflen yang›n izolasyonu sa¤lar.
Is›y› emer, alevi tutar. Uygulanmas› kolayd›r. Su ve hava
yal›t›m› sa¤lar. D›fl mekânlarda kullan›labilir.
FireDam™ 150 Endotermik
Mastik
Kablolar, kablo tavalar›nda Interam e-5 ürününün
tamamlay›c›s› olarak kullan›l›r. Kullan›ma haz›rd›r,
kolayca uygulan›r. Su tabanl›d›r. Çabuk kurur. Hacmi azalmaz, çekme yapmaz. Kuvvetli yap›flt›rma
özelli¤i tafl›r. Boyanabilir. Thortex Pyro-Tech L.S, iç
mekândaki ahflap ve beton yüzeyler için özel olarak
tasarlanm›fl yüksek performansl› su bazl› yang›n
durdurucu kaplamad›r. Thortex Pyro-Tech SPX, yap›sal çeliklerin yang›n dayan›m› 30 ile 90 dakika
aras›nda art›rmak amac›yla özel olarak tasarlanm›fl
yüksek performansl› su bazl› yang›n durdurucu
kaplamad›r.
E.Wood Yang›n Durdurucu Ürünler
Thortex Pyro-Tech L.S, iç mekândaki ahflap ve beton yüzeyler için özel olarak tasarlanm›fl yüksek
performansl› su bazl› yang›n durdurucu kaplamad›r. Thortex Pyro-Tech SPX, yap›sal çeliklerin yang›n dayan›m› 30 ile 90 dakika aras›nda art›rmak
amac›yla özel olarak tasarlanm›fl yüksek performansl› su bazl› yang›n durdurucu kaplamad›r.
www.firestopcaulking.com
Bosch Güvenlik Sistemlerinden,
Extreme CCTV ürünleri
Bosch Güvenlik Sistemleri, Extreme CCTV ürünlerini
ürün gam›na ekledi ve CCTV kullan›c›lar›na tan›tt›.
osch Extreme CCTV ürün grubundan MIC-1 Se-
Brisi PTZ kameralar, Bosch Derwent K›z›lötesi Ay-
d›nlatma Cihazlar›, yeni IP200B ve WZ Kamera Serisini profesyonellerin be¤enisne
sundu profesyonellerin be¤ensine
sundu.
www.tr.boschsecurity.com
fiehir izleme, deniz ve k›y› emniyeti,
çevre korumas›, endüstriyel tesisler
gibi kameran›n bulundu¤u noktadan daha yüksek yerlerin izlenmesi
gereken ve mermi at›fl› dahil, çeflitli
darbelere maruz kal›nan uygulamalarda kullan›lan "Metal Mickey"
(Mic1) adl› hareketli kameralar seminerin en çok ilgi çeken ürünü oldu. Tam fonksiyonlu Pan-Tilt-Zoom
PTZ) özelli¤i ile yatayda 360 derece,
dikeyde 320 derece hareket edebilen, böylece bir dire¤in tepesine
monte edildi¤inde, dire¤in dibini görebildi¤i gibi gökyüzünü de görebilen,
baflka bir deyiflle 3 boyutlu görüfle sahip olan Mic1,
IP68 korumal› ve 6mm kal›nl›¤›nda alüminyum/çelik gövdeye sahip. Mic1 serisi kameralar›n ATEX
sertifikas›na sahip termal kamera modeli, optik ve
termal lensleri sayesinde, patlay›c› gaz bulunan ortamlarda güvenle çal›flabiliyor. Ayn› serinin su alt›nda çal›flabilen modeli ile BlackDiamond teknolo-
jisine sahip iki adet k›z›lötesi ayd›nlatma cihaz› ve
iki adet hoparlör entegre edilerek sat›fla sunulan
modelleri de, yüksek performansl› gece görüflü ve
kameradan sesli anons uygulamalar›nda kullan›labiliyor. K›z›lötesi ve görünür beyaz ›fl›kl› çözümlerden oluflan Derwent ayd›nlatma serisinin "Black
Diamond" ve "Constant Light"
teknolojisi ile gece görüntü
kayd› konusunda iddial› oldu¤unu belirten Crosby, klasik IR ayd›nlatmada oluflan
ön planda parlak, arka planda yetersiz ayd›nlatma sorununun, Black Diamond teknolojisi ile ortadan kalkarak,
kameran›n görüfl alan›n›n
hem ön hem arka plan›n›n
eflit bir flekilde ayd›nland›¤›n›, kat›l›mc›lara uygulamal›
olarak gösterdi. K›z›lötesi
LED'ler ile çal›flabilecek flekilde tasarlanan Bosch REG-L1
plaka tan›ma kameras›, hava
koflullar›ndan ba¤›ms›z olarak, gündüz ve gece, 190km/saat'e kadar h›zla hareket eden araçlar›n plaka görüntülerini tan›ma yap›labilecek flekilde, Plaka Tan›ma Sistemi'ne iletiyor. Bu kameralar, Bosch REGSentry Plaka tan›ma kontrol kutusu üzerinde yüklü
Plaka Tan›ma Yaz›l›m› sayesinde, otopark otomasyonunda kullan›labildi¤i gibi, di¤er plaka tan›ma
yaz›l›mlar›yla da kullan›labiliyor.
K›fl haflereleri ve mücadelesi
Pek çok hayvan ve insan hastal›¤›n›n nedeni, böcekler ve kemirgenler
taraf›ndan tafl›nan organizmalard›r. Haflereler, tarih boyunca s›tma, veba
gibi haflerelerin tafl›d›klar› hastal›klardan dolay›, milyonlarca insan›n
ölümüne ve medeniyetlerin kaybolmas›na sebep olmufltur. Bu say›m›zda
k›fl haflerelerini ve onlarla mücadele yöntemleri hakk›nda detayl› bilgiyi
Truly Nolen International Türkiye’den ald›k.
aflam alanlar›m›zda birçok türü ile karfl›laflt›¤›m›z haflereler halk sa¤l›¤›n› ciddi oranda
tehdit eden en önemli unsurlardan biridir.
Bu yüzden haflere mücadelesi, 6 milyar› aflan dünya nüfusunun beslenmesi, giyimi ve korunmas›
için kaç›n›lmazd›r. Yerel yönetimlerin üzerinde
durduklar›; uçan ve yürüyen haflereler, s›kl›kla karfl›lafl›lan fare türleri ile mücadeledir.
Y
Söz konusu bu vektörlerle mücadele de, ülkemizde
bilinçli veya bilinçsiz olarak kullan›lan çeflitli mücadele yöntemleri mevcuttur. Oysa, bu vektörler ile
mücadele, halk›n sa¤l›¤›n› do¤rudan ilgilendiren
son derece ciddi bir ifltir. Halk sa¤l›¤›n›n korunmas› kapsam›nda mücadele edilen zararl›lardan hamam böce¤i, sinek, bit, pire, tahtakurusu, örümcek, k›rkayak, akrep, kar›nca, y›lan gibi insanlarla
ortak yaflam alan› paylaflan canl›lard›r. Bu konuda
çal›flt›¤›m›z kurumlara da çal›flan sa¤l›¤›n› korumak için, büyük bir sorumluluk düflüyor.
K›fl mevsimi haflereleri
K›fl mevsimi zararl›lar›n› hamam böcekleri, fare, s›-
çanlar, akrep, kula¤akaçan, k›rkayak ve gümüflçün
olarak s›n›fland›rabiliriz.
Truly Nolen International Türkiye hizmet program›
kemirgen, böcek, uçkun ve bunlar›n d›fl›nda kalan
di¤er zararl›lara karfl› koruyucu bak›m hizmetleri
olmak üzere dört ana grupta yürütülüyor. Yap›lan
uygulama ve hizmetler mevcut alan, bina ve üretim koflullar›na göre farkl›l›klar gösterir.
Mücadele yöntemleri
Hamamböcekleri di¤er canl›lar gibi g›da, su, bar›nacak yer ve uygun koflullar arar. Di¤er zararl›lardan farkl› olarak hamamböcekleri kendilerini s›k›flt›rabilecekleri, alt ve üst bask› hissedecekleri dar
çatlak ve aral›klar› seçerler. Yap›sal uygunluk (zemin ve duvar çatlaklar›, tesisat girifl ç›k›fl noktalar›
izolasyonu, kap›, pencere, pano, tablo çevresi uygunlu¤u, makine aksamlar› ve birleflim yüzeyler,
oluklu karton koli, tahta palet aral›klar›) çok önemlidir.
Truly Nolen hamamböcekleri ile kimyasal müca-
yerine, geç ölüm sa¤layan, ikinci jenerasyon anticoagulantlar (tek doz, geç etki sa¤layan yemler)
kullan›l›yor. Daha pahal› bir yöntem olmas›na ra¤men, bu tür kimyasal kullan›mdan amaç, koloninin tamam›n› yok etmektir. Kemirgen mücadelesi
için üretim alanlar›n tamam›nda zehir içeren rodentisitler kullan›lm›yor.
Akrep, kula¤akaçan, k›r›kayak ve gümüflcünler ise
d›fl alanlarda yaflayan zararl› canl›lard›r. K›fl mevsimine girerken hava koflullar› de¤iflti¤i için iç alana girifl yapabilirler. ‹ç alan ve d›fl alan uygulamalar› mekanik ve fiziksel gerekliliklerin belirlenmesi
ve girifl ve bar›nma noktalar›n›n kapat›lmas› fleklinde yürütülür. D›fl alanda ve iç alanda bariyer uygulamalar› ve k›r›k, delik ve çatlak uygulamalar› ile
mücadele edilir.
delede sindirim sistemine etkili, geç ve yuvada
ölüm sa¤layan, buharlaflma ve kal›nt› b›rakma
özelli¤i olmayan ve bu nedenle, g›da, iflletme ve
personel aç›s›ndan son derece güvenli, kimyasallarla mücadele ediyor. Bu zararl›larla mücadelede
en etkili ve kal›c› yöntem olan “Entegre Pest Kontrolü” uygulamalar› gere¤i, fiziksel ve mekanik önlemlerin etkili hijyen sanitasyon program› ile desteklenmesine dayan›yor.
Truly Nolen, kemirgen mücadelesini Dünya Sa¤l›k
Örgütü (WHO)’nun standartlar›nda; d›fl alanlarda
kilitli, darbelere dayan›kl› yemleme istasyonlar› ile
ihtiyaçlara göre iç alanlarda ise yemsiz istasyonlar
ve yap›flkan tuzaklar ve bunlar›n kontrol uygulamalar› ile devam ediyor. Bu tuzaklar, zararl›lar›n
olup olmad›¤›n› kan›tlama ve izleme amaçlar›na
da hizmet ediyor ve kemirgenleri, popülasyon baz›nda yok etmek için yemleme istasyonu olarak görev yap›yor. Kemirgenlerle mücadele, bu zararl›lar›n do¤al özelliklerinin bilinmesi ve müflterilerimizle karfl›l›kl› gelifltirilecek stratejilerle yürütülüyor.
Kemirgen mücadelesinde ani ölüm sa¤layan ilaçlar
Tak›m çal›flmas›nda müflteri sorumlulu¤u
‹yi bir pest kontrol uygulamas› için, mekanik ve fiziksel önlemlerin iyi hijyen ve sanitasyon uygulamalar› ile desteklenmesi gerekir.
• Kap› ve pencere gibi tüm d›fl aç›l›mlardaki tam
bak›m›n ve izolasyonun sa¤lanmas›
• Tüm kap›lar›n kullan›m d›fl›nda mutlaka kapa
l› tutulmas›
• Bina etraf›nda ve içinde kullan›lmayan gereksiz
malzemelerin kald›r›larak uygun bir flekilde de
polanmas›
• Pest kontrol çal›flmalar›n› k›s›tlay›c› uygulama
lar›n ve ortamlar›n ortadan kald›r›lmas›
• Kapal› veya kilitli bak›m yap›lamayan hiç bir
alan olmamas›.
• Servis raporlar›nda belirtilecek mekanik ve fizi
ki önlemlerin en k›sa zamanda gerçeklefltiril
mesi.
• Ofis ortamlar›nda hiçbir flekilde yiyecek b›rak›l
mamas›.
• Zeminlerin, duvarlar›n, ekipmanlar›n temiz ve
düzenli olmas›.
• Kap› alt›ndaki aç›kl›klar›n giderilmesi.
• Mal stoklar› duvardan en az 30 cm uzaklaflt›r›l
mas› ve bu mesafeye çizgi çekilmesi.
• D›flardan her zaman zararl› gelebilece¤inin,
ancak birlikte al›nacak önlemlerle bu zararl›la
r›n bar›namayacaklar›n›n unutulmamas›
zorunludur.
Truly Nolen
Amerika Birleflik Devletleri Florida Eyaleti’nde 1938 y›l›nda faaliyetlerine bafllayan
Truly Nolen, bugün 110 ulusal ofisi ve
1200 çal›flan› ile ABD’de Zararl›larla Mücadele ve Çevre Sa¤l›¤› (Pest Prevention)
sektörünün öncüsü ve lideri konumundad›r. Amerika, Avrupa ve Asya k›talar›nda, 44 ülkede Truly Nolen International
olarak faaliyet gösteren flirket, 2000 y›l› Mart
ay› bafl›ndan itibaren Türkiye’de de faaliyet göstermeye bafllad›. Kendisini haflereyle mücadele flirketi olarak de¤il zararl›lar› engelleme, kontrol etme ve
çevre sa¤l›¤› alan›nda faaliyet gösteren bir hizmet flirketi olarak tan›mlayan Truly Nolen, verdi¤i hizmetlerinin
kalitesi, süreklili¤i, etkin servisi ile tan›n›yor.
Seydiflehir
Belediyesi’nden
haflere kontrolünde
yeni uygulama
Çok katl› binalar›n bodrumunda bulunan su birikintilerinin sivrisineklere üreme alan› oluflturdu¤unu gözlemleyen Seydiflehir Belediyesi çok
katl› binalar›n bodrumunda bulunan su birikintilerin de ilaçlama çal›flmas›n› Ocak 2009’dan itibaren ücretsiz olarak yapmaya bafllad›.
Daha önceki y›llarda bahar aylar›n›n bafllang›c›nda larva ile mücadele ediliyor, yaz aylar›nda
ise uçkunlar ilaçlan›yordu. Seydiflehir Belediyesi
K›fllak Mücadelesi ad›n› verdi¤i bu yeni uygulama ile haflerelerle mücadelede konusunda di¤er
belediyelere de örnek olacak. Bu ilaçlamalarda
kullan›lan çevre sa¤l›¤› ilaçlar›n›n insan sa¤l›¤›na herhangi bir yan etkisi bulunmuyor. Kullan›lan tüm ilaçlar çevre sa¤l›¤› ilaçlar› ve Sa¤l›k Bakanl›¤› ruhsat› tafl›yor.
Kaynak: www.seydisehirhaber.com
K›fllak mücadelesi
K›fl aylar›nda, kent merkezlerinde bulunan kalorifer-kap›c› daireleri, fosseptik çukurlar›, a¤aç kovuklar›, lagarlar ve bina bodrumlar› gibi yerlerde
yap›lan sinek, sivrisinek gibi uçan haflerelere karfl›
yap›lan mücadeleye k›fllak mücadelesi ad› veriliyor.
Ço¤u sivrisinek türlerinin diflileri sonbahar›n son
günlerinde logar, fosseptik ve evlere girerek kuytu
‹LAÇLAMA H‹ZMET‹
ALIRKEN D‹KKAT!
Haflere ilaçlama çok ciddi bir konudur, çünkü
kullan›lan ilaçlar, bilinçsizce kullan›ld›¤›nda
hem insan sa¤l›¤›n›, hem de çevre sa¤l›¤›n› tehdit eder. Bu yüzden pest kontrol uygulamas›
yapt›raca¤›n›z firmay› seçerken böcek ilaçlama
yapabilmek için yasal belgelerinin tam olup olmad›¤›n› mutlaka kontrol edin. ‹laç uygulama
izinleri, kullan›lan ilaçlar›n Dünya Sa¤l›k Örgütü
ve Sa¤l›k Bakanl›¤›’ndan onayl› olmas› da gereklidir. G›da üretilen ve tüketilen alanlarda kullan›lan kimyasallar›n da insan sa¤l›¤›n› riske etmeyecek türden seçilmesi zorunludur.
bir köflede k›fll›yor. Havalar›n so¤umas›yla vücutlar›nda ya¤ düzeyi yükselen bu haflereler kötü iklim
koflullar›nda nesillerinin devam› için uygun koflullar›n bafllamas›na kadar özellikle üreme faaliyetlerini durdurarak k›flla¤a giriyor. K›fllaman›n ergin
mücadele çal›flmalar› aç›s›ndan da büyük yarar›
bulunuyor. K›fllayan sineklerin hareketleri alt düzeyde oldu¤u için k›fllaman›n bafllad›¤› aydan itibaren logar, fosseptik ve ev içlerinde yap›lacak k›fllak
mücadelesinin yeni jenerasyonun azalt›lmas› aç›s›ndan önem tafl›yor.
K›fllak mücadelesinde uygulama yöntemi olarak da
pülverizatörle, logarlar, fosseptik çukurlar› gibi
yerlerde rezidüel (el pompas›) uygulama; bina alt›
bodrumlar›nda ise thermal fog (el tipi sisleme aleti) ile hacimsel uygulama yap›l›yor.
Eriflilemeyen noktalara
endüstriyel da¤c›l›k çözümü
1984 y›l›ndan beri da¤c›l›k yapan K. Ertu¤rul
Meliko¤lu da¤c›l›¤› endüstrinin hizmetine sunuyor.
Endüstriyel da¤c›l›k, eriflilemeyen yüzeyler ve kule
benzeri yap›larda bak›m, onar›m, temizlik, boyama
gibi ifllerde ekonomik çözümler sunuyor. Konuyla ilgili
Meliko¤lu ile bir röportaj yapt›k.
Söylefli: Mürsel Sezen
Endüstriyel da¤c›l›k ya da di¤er ad›yla iple eriflim nedir?
Geleneksel yöntemlerle eriflilemeyen ya da eriflilmesi yüksek risk içeren alanlara güvenli ulaflma
olana¤› sa¤layan ip tekni¤ine dayal› servislere "iple
eriflim" yada ülkemizde daha yayg›n oldu¤u flekliyle "endüstriyel da¤c›l›k" diyoruz.
Bu uygulama genelde bir destek hizmetidir. ‹flçi güvenli¤inin sa¤lanamad›¤› durumlarda, iskele yada
benzeri uygulamalar›n maliyetlerinin çok yüksek
oldu¤u hatta bazen eriflimin imkans›z oldu¤u düflünülen yüksek yerlerde güvenli çal›flma olana¤› yarat›r.
Ülkemizde ne kadar zamand›r uygulan›yor?
Bunu tam olarak bilemiyoruz ama bildi¤imiz ilk
ciddi uygulama 1980'lerde infla edilen Berke Baraj›’nda yap›ld›. O zamanlar tam olarak bu ifl bir uzmanl›k alan› de¤ildi. Uzun süre böyle bir çal›flma
duymad›m. Sadece geçen süre içinde bizim 1991 y›l›nda Turizm Bakanl›¤› ile k›sa bir uygulamam›z oldu. Firma olarak ise 2000 y›l›nda bu ifli ilk yapan iflletme biz olduk.
Peki bu uygulama, yurt d›fl›nda eskiden beri uygulan›yor mu?
Özellikle Avrupa ve Amerika’da bu tür servisler çok
yayg›n. Yerden yüksekteki her yerde kullan›l›yor
desek yeridir. Hatta uygulama yapan flirketlerin yan› s›ra bu konuda mesleki e¤itim veren bir çok firma ve sertifikasyon sistemleri de mevcut.
Sizi Kuzey Endsütriyel Da¤c›l›k’› kurmaya iten neydi?
Firman›z›n hikayesini anlat›r m›s›n›z?
Ankara'da 1990 y›l›nda da¤ rehberli¤i servisi veren
ve da¤c›l›k malzemeleri sat›fl› ile ilgilenen bir firma
olarak kurulduk. O zamanlar ad›m›z Explorer idi.
2000 y›l›nda Marmara depreminin ard›ndan, ‹stanbul çevresindeki viyadüklerin ayaklar›ndaki hasar›n incelenmesi amac›yla Yüksel Proje’ye ‹ple Eriflim hizmeti sa¤lad›k. Bu çal›flma bir anlamda ülke-
mizde profesyonel anlamda endüstriyel da¤c›l›¤›n
do¤uflu say›labilir.
Ne tür malzemeler kullan›yorsunuz?
Temelde da¤c›l›k malzemeleri benzeri gelifltirilmifl
ekipmanlar kullan›yoruz. Bu konu can güvenli¤ini
yak›ndan ilgilendirdi¤i için çok yüksek standartlara
gereksinim duyulur. ‹plerden metal teknik malzemelere kadar bizim kulland›¤›m›z bütün ekipmanlar istisnas›z CE standarlar›nda ve sertifikal› üreticilerden temin edilmektedir.
Hangi alanlarda iple eriflim hizmeti verilebiliyor?
Riskli e¤imler içeren ya da yüksekli¤i sorun olan do¤al yüzeylerin yan› s›ra insan eliyle yap›lm›fl her
türlü yap›da bu hizmetten yaralanmak mümkün.
Do¤al yüzey endüstriyel da¤c›l›k uygulamalar›, daha çok üstünde çal›flma yap›lmas› ihtiyac› olan kayal›k duvarlar ve yamaçlarda yap›l›yor.
‹nflaat ve binalardaki uygulamalar ise çok daha çeflitli. Yüksek binalar, kuleler, metal konstrüksiyonlu
yap›lar, yüksek bacalar, cam yüzeyler, giydirme
cepheler... Geleneksel yöntemlerle yap›lmas› hayati
risk içeren temizlik, bak›m, boya, onar›m ve montaj
ifllerinde iple eriflim hizmetinden yararlanabilirsiniz.
Firmalar neden endüstriyel da¤c›l›¤› tercih etmelidir?
Bu yöntem, yüksekte yap›lacak ifllerin önünü açan
bir uygulama. Yüksekte yap›lacak her türlü uygula-
mada büyük avantajlar sa¤l›yor. ‹flveren olarak ne
kendi ad›n›za ne de çal›flanlar›n›z ad›na risk alm›yorsunuz, zaman kaybetmiyorsunuz, yapabilece¤iniz uygulamalar›n s›n›r› yok, her yere ulaflabiliyorsunuz. Ayr›ca geleneksel yöntemlerden h›zl›d›r, ço¤u zaman ekiplerimiz ifl mahaline ulaflt›ktan bir saat sonra ifl bafllar.
Temizlik, güvenlik sektörlerine ne tür hizmetler veriyorsunuz?
Temizlik sektöründe daha çok eriflimi zor olan, hatta bazen imkâns›z kabul edilen yerlere ulafl›m hizmeti veriyoruz. Özel mimari tasar›mlar› olan binalarda rastlan›lan bu tür eriflim zorlu¤u olan yerlerde yap›lacak temizlik, bak›m ve onar›m gibi çal›flmalar› gerçeklefltiriyoruz.
Bu konuda en çok talebi çok özel mimari yap›lara
sahip otellerden almaktay›z. Farkl› konseptler için
tasarlanm›fl bu tür binalarda iflletme aç›s›ndan sorun yaratan eriflimi güç birçok yüzey bulunabiliyor.
Özellikle ters e¤imli camlar›n temizli¤i bazen çok
büyük sorun olabiliyor. Bu durumlarda iple eriflim
bazen tek çözümdür.
Güvenlik sektöründe ise en çok iki uygulamada yer
al›yoruz. Güvenlik kameralar›n›n eriflilemeyen ölü
E¤itim ve sertifikasyon çal›flmalar›
Kuzey Endüstriyel Da¤c›l›k yüksekte çal›flma
e¤itimleri de veriyor. Yüksekte çal›flacak iflçilerin
ve teknik personellerin gereksinimlerine göre yerine özel programlar haz›rlanabiliyor."‹ple eriflim
uzman› e¤itimi" daha uzun ve deneyime dayal›
süreçler gerektirdi¤inden, sadece da¤c›l›k ve kaya
t›rman›fl› geçmifli olan ve yeterli referanslara sahip
olan adaylara verilebiliyor. Ancak, bu ifl henüz
ülkemizde yasalarda aç›k bir tan›mlamaya tabii
olmad›¤› için geçerli bir sertifikasyon sistemi yok.
noktalara yerlefltirilmesi ve yüksek yerlerde yap›sal
çevre güvenli¤i elemanlar›n›n montaj ve inflaas›.
Di¤er yöntemlerle k›yasland›¤›nda ne kadar eleman,
ne kadar zaman ve ne kadar nakit tasarrufu sa¤l›yorsunuz?
Örne¤in Ankara, Atakule’de bak›m - onar›m çal›flmalar› yapt›k. Çal›flma alan›m›z 120 metre yükseklikte kubbe k›sm›n›n d›fl cephesiydi. Çal›flma yüksekli¤imiz 105 ile 120 metre aras›ndayd› etrafta herhangi bir platform monte edebilecek yada destek
al›nacak herhangi bir yap›sal olanak yoktu ama hiçbir sorun yaflamadan ifli tamamlad›k. Bu ifli geleneksel yöntemlerle yapmaya kalksan›z vinçle ulaflamazs›n›z, kulenin üstüne helikopterle özel vinç
getirip monte etmek isteseniz kulenin konstrüksiyon yap›s› buna müsait de¤il, yerden 120 metreye
kadar iskele kurmak ise çok büyük bir zaman ve para kayb›. Di¤er yöntemlerin alaca¤› zaman› ve maliyeti hesaplad›¤›n›zda biz 1/10 maliyetine ve 10
gün gibi k›sa bir sürede bu ifli bitirdik.
Bu konuda son olarak ne ilave etmek istersiniz?
Endüstriyel da¤c›l›k uygulamalar›, sportif da¤c›l›k
ile kar›flt›r›lmamal›d›r. Kulaktan dolma bilgilerle
endüstriyel iple eriflim uygulamalar› deneyen amatör da¤c›larla yap›lan çal›flmalarda ciddi sorunlarla
karfl›lafl›ld›¤›n›, ölümcül güvenlik hatalar› yap›ld›¤›n› duyuyoruz. ‹flimiz riskli ve zor bir dizi uygulamay›, kusursuz bir biçimde gerçeklefltirmeyi gerektiren
ciddi bir konudur. E¤er firmam›z bunca farkl› çözüm gerektiren uygulamay› bu güne kadar hep sa¤l›kl› bir flekilde baflard›ysa, bunun en önemli nedeni
deneyimli personellere sahip olman›n yan› s›ra
standarlara uygun ve do¤ru malzeme kullan›m bilgisidir.
ERTU⁄RUL MEL‹KO⁄LU
1965 y›l›nda do¤an Ertu¤rul Meliko¤lu,
1984 y›l›nda üniversite y›llar›nda
da¤c›l›kla tan›flt›. Da¤c›l›k ve kaya
t›rman›fl› dallar›nda birçok ilk t›rman›fla
imza atan Meliko¤lu, da¤c›l›k alan›nda
birçok kez y›l›n sporcusu seçildi.
Profesyonel da¤c›l›k yaflam›na ise da¤
ve kaya t›rman›fl rehberi olarak 1988
y›l›nda bafllad›. Günümüzde, 4 k›taya ve
11 ülkeye yay›lan bir da¤c›l›k servisleri
a¤›n›n kurucusu ve bafl rehberli¤ini
yürütüyor. ‹lk endüstriyel da¤c›l›k uygulamas›n› 1991 y›l›nda gerçeklefltiren
Meliko¤lu halen bir çok farkl› sektöre
yüksekte iple eriflim hizmeti veren
Kuzey Endüstriyel Da¤c›l›k firmas›n›n
da kurucu ve yöneticisi.
www.kuzeydagcilik.com
Tel: 0312 438 95
K›fl›n da güzel ve
gösteriflli bahçeler için
‹lkbahar ve yaz aylar›nda renkleri, kokular› ve görünümleri ile bize mutluluk kayna¤› olan bahçeler, asl›nda k›fl aylar›nda da c›v›l c›v›l olabilir.
Entegre hizmet yönetimi kapsam›nda birçok firma, k›fl›n bahçe bak›m›
konusunda da hizmet veriyor. ‹flte k›fl›n bahçe bak›m› için bilmemiz
gerekenler…
Çim alan bak›m›
K›fl mevsimi öncesinde, hava s›cakl›¤›na ba¤l› olarak, çimin büyüme durumuna göre sonbaharda uygun zamanlarda biçim ifllemlerine devam edilir.
Çim alan içinde kellikler oluflmufl ya da seyrelmeler
var ise, k›fl mevsimi öncesinde, çim alan taranarak
ara ekim ifllemleri tamamlan›r.
için uygun k›fl gübrelemesi yap›l›r. Büyümenin tamamen durmas›yla birlikte son biçim ifllemleri tamamlan›r ve k›fl mevsimine uygun hale getirilir.
Çim bitkisinin k›fla girerken uzun b›rak›lmamas›,
mevsim içindeki kar-ya¤mur ya¤›fllar›ndan ve dondan olumsuz etkilenmemesi aç›s›ndan oldukça
önemlidir.
Çim bitkisinin so¤uklara karfl› direncinin artt›r›lmas› ve ilkbahara daha sa¤l›kl› bir flekilde girebilmesi
Bitkilerde budama
Sonbaharda büyümenin devam etmesi sebebiyle
formlu bitkilerde yeni oluflan sürgünlerin k›fl mevsimi öncesinde budanarak form verme ifllemleri tamamlanmal›d›r. Bitkilerde budama ifllemi türlere
ve bitkilerin budama isteklerine göre de¤ifliklikler
göstermektedir.
Özellikle Rosa ssp. (gül), Hydrangea ssp. (ortanca)
gibi bitkilerin budanmas› erken ilkbahara b›rak›lmal›d›r. ‹lkbaharda ilk önce çiçeklenen sonra yapraklanan türlerde budama ifllemi k›fl›n yap›lmamal›d›r. Di¤er türlerde uygun budamalar bitkilerin uykuya tam olarak girmesiyle birlikte türlere göre k›fl
mevsimi içinde uygun aylarda yap›labilir.
Hastal›k-zararl› mücadelesi
K›fl mevsiminde bitkilerin uykuya girmesiyle birlikte hastal›k ve zararl› faaliyeti duracakt›r. Bu nedenle k›fl›n herhangi bir ilaçlama yap›lmas› uygun de¤ildir. Ancak bitkileri k›fl›n so¤uk hava flartlar›ndan
ve ilkbaharda oluflmaya bafllayacak hastal›k ve zararl›lardan korumak amac›yla, Aral›k ay› ortalar›nda koruyucu ilaçlamalar yap›labilir.
Bitkilerde sabitleme
Bitkilerin k›fl mevsiminde meydana gelen afl›r› ya¤›fl, rüzgâr gibi nedenlerden dolay› devrilmesinin
önlenmesi amac›yla, mevsim öncesi gerekli sabitleme ifllerinin tamamlanmas› gerekmektedir. Sabitleme iplerinin bitki gövdesini kesmemesine, ba¤lama
iflleminin uygun bir flekilde yap›lmas›na dikkat edilmelidir.
Bitkilerin so¤uk zarar›na karfl› korunmas›
Bitkiler içinde özellikle palmiye türlerinde hava s›-
cakl›¤›n›n afl›r› derecede düflmesi sonucunda meydana gelebilecek don zararlar›na karfl› korumaya
ihtiyaç vard›r. Türlerin dayanabildi¤i en düflük s›cakl›k de¤erleri de göz önüne al›narak, hava s›cakl›¤› takip edilmeli, bitkiler sar›lmak suretiyle korumaya al›nmal›d›r. Don riskinin ortadan kalkmas›yla birlikte bitkilerdeki örtüler tekrar aç›lmal›, bitkilerin havalanmas› sa¤lanmal›d›r.
Mevsimlik çiçeklerin bak›m›
K›fl mevsimi öncesinde mevsimlik çiçek parterlerindeki yazl›k çiçekler sökülmeli, toprak havaland›r›lmal›, topra¤a uygun kompoze gübre kar›flt›r›larak
k›fll›k çiçeklerin dikimi yap›lmal›d›r. Dikim esnas›nda bitkilerin köklerinin havada kalmamas›na dikkat
edilmelidir. Dikimin ard›ndan can suyu verilmelidir. Mevsim içinde hava s›cakl›¤›na ba¤l› olarak topra¤›n kuruma durumuna göre çiçeklerde sulama ifllemi yap›lmal›d›r.
K›fl Bitkileri
1) Arbutus unedo (Kocayemifl)
2) Helleborus foeditus
3) Taxus baccata ‘Fastigiata’ (porsuk a¤ac›)
4) Buxus (flimflir), standart top fleklinde budamaya
alternatif pek çok formu var
5) Brachyglottis Dunedin Group ‘Sunshine’ öbek
halinde bulunur.
6) Salix gracilistyla ‘Melanostachys’ (sö¤üt)
7) Leucojum vernum
8) Iris (‹ris) reticulata
9) Iris (‹ris) histrioides
10) K›fl›n çiçeklenen Viola (menekfle) öbek halinde
bulunur.
BAHÇE BAKIMI
• Estetik bir d›fl mekan düzenlemesi bahçedeki
dikim iflleri kadar önemlidir; bu nedenle, bahçe yap›m› ve tasar›m› için bir profesyonelden
yard›m al›n.
• Yeni sezonda bahçede oldu¤u kadar balkon
ve teraslarda da kullan›lan terakota saks›lar
renkli bitkilerle kullan›labilir.
• ‹leri teknoloji ürünü bir bahçe için bile tekrar
kullanma, dönüfltürme ve çevreye de¤er verme
temas› bu y›l hâkim olacak.
• Mimari bir vurgulama yapmak için daha çok
özel türde bitkiler kullanmak gerekir. Boyut ve
flekilleriyle ortama canl›l›k katacaklard›r.
• Ak›ll› bahçe ayd›nlatmalar› trendlerini sürdürmek için renk kullan›m› gibi fikirler çok
faydal› olacakt›r.
yeri bu ayda de¤ifltirilir.
11) Clematis cirrhosa var. balerica
12) Iris (‹ris) foetidissima
13) Camellia (Kamelya) sasanqua Naumigata,
saks›da yetiflir.
K›fl bahçe bak›m›...
Y›l›n bu kadar erken bir zaman›nda bile bahçeniz
f›rsatlarla doludur. Toprak donabilir, hatta bahçenizde kardan bir tabaka bile oluflabilir, buna ra¤men hala yeryüzüne ç›k›p günefle ulaflmaya çal›flan
yeni bitkiler olacakt›r.
Ocak ay› bahçeciler için en durgun ve ifl yap›lmayan
bir zaman dilimi olarak düflünülebilir. Oysa tabiat
hiçbir zaman tam olarak uykuda de¤ildir ve de bahçesi olan›n ifli bitmez.
Bu ayda a¤aç dikimi ve budama iflleri yap›l›r. Il›man
bölgelerde güller budan›r. Gübrelenip çapalan›r. Sökülüp baflka yere dikilecek a¤aç vs. gibi bitkilerin
Güzel havalarda bahçede genel temizlik yap›l›r. Budama art›klar›, kuru yaprak ve çer çöp toplan›p yak›l›r veya bahçeden uzaklaflt›r›l›r. Hastal›k yapan
mantar ve böcek yumurtalar› böyle art›klarda yuvaland›klar› için bu flartt›r.
Topra¤›n tavl› oldu¤u zamanlar çiçek yataklar› haz›rlan›r. Sebze bahçesi sonbaharda kaz›lmam›flsa
bu ayda bafllan›r. A¤aç dipleri çapalan›r ve gübre
verilir. A¤açlara k›fl ilac› bu ay›n sonuna do¤ru yap›labilir. So¤uktan zarar görebilecek bitkilerin köklerini yaprak kompostu veya gübre ile örtülür. Çam
cinsi herdem yeflil a¤açlar›n alt dallar› al›nacaksa
en son bu ayda bitirilmelidir. Baz› yerlerde hava bu
ifllere imkan vermeyecek kadar sert olsa bile yap›lacak ifl vard›r.
Öncelikle bir bahçe plan› yaparak bu y›l hangi sebze ve çiçekleri ekece¤imizi,bahçemizde yapmay›
düflündü¤ümüz de¤ifliklikleri tespit edebiliriz. Planl› yap›lan ifller daha az yorucu olur.
Bahçe aletleri de en geç bu ayda gözden geçirilir.
Çim biçme makinelerinin ya¤lanmas› gerekir. K›r›k
dökük olanlar›n tamiri yap›labilir, eksik malzemeler tamamlan›r.
Salon bitkileri için de k›fl aylar› önemlidir. Bu aylarda salon bitkilerinin ço¤u dinlenme devresinde oldu¤u için çok az sulanmal› ve besin verilmemelidir.
Buna karfl›l›k k›fl dolay›s›yla ofis, ev vs. gibi iç mekanlar›n atmosferi kuru ve s›cak oldu¤u için yapraklar› düzenli olarak nemlendirilir.
K›fltan korunan balkon çiçeklerini arada bir kontrol
etmek iyi olur. Üzerleri örtülü ise güzel havalarda
açarak hava ald›r›p, kuru yapraklar›n› temizlemek
gerekir. Özellikle erken ekilen çiçek ve sebze tohumlar›n› Ocak’ta temin etmeniz gereklidir. Ocak
ay› tohumdan sardunya yetifltirmek için idealdir.
Kaynak: gizlibahce.net.tr
Havuzlarda k›fl bak›m›
Yaz›n bol bol keyfini sürdü¤ümüz havuzlar›, k›fl›n korumam›z ve bak›m›n› yapt›rmam›z gerekiyor. Erim Kimya ve UKM U¤ur Kimya bize k›fl›n havuzlar›m›z› nas›l koruyabilece¤imiz hakk›nda bilgi verdi.
K›fl bak›m›, havuz bak›m maliyetlerini düflürür
M. Tuba Pusat
Tunavelio¤lu
(Çevre Yük. Müh.- Su
fiartland›rma Uzman›)
Erim Kimya San. ve
Tic. Ltd. fiti.
Y sal ve mikrobiyolojik olarak sürekli de¤iflir. K›fl
üzme havuzlar›nda su kalitesi fiziksel, kimya-
aylar›nda alg üremesini ve scale yani kireç tabaka-
c› maddelerden mümkün oldu¤unca koruyabilmek
ve sezon bafllang›c›nda yap›lacak olan temizlik ifllemini kolaylaflt›rmak amac›yla yap›lan bir uygula-
s› oluflumunu kontrol alt›na almak gerekir.
mad›r.
K›fl bak›m›, k›fl mevsiminde dolu halde b›rak›lan
aç›k havuzlarda oluflacak k›fl aylar› boyunca su ka-
K›fl flartlar›nda herhangi bir kimyasal dozaj› yap›lmadan dolu halde b›rak›lan havuzlarda yosunlafl-
litesini bozan her türlü alg, scale tabakas› ve yaban-
ma yo¤un olarak gözlenir. Su kalitesi bozuldu¤un-
dan yeflil ve bulan›k bir havuz kötü bir görüntü sergiler. K›fl bak›m› özel kimyasallar› dozajlamadan
yaz sezonu gibi su flartland›r›lmaya devam edildi¤i
takdirde kimyasal maliyetleri ve devaml› havuz sirkülasyon pompalar› çal›flaca¤›ndan elektrik maliyeti artar. K›fl bak›m› olarak dozajlanan kimyasallar
su kalitesinin bozulmas›n› engeller ve havuz sirkülasyon pompalar›n›n daha az çal›flt›r›lmas›na ihtiyaç duydu¤undan maliyetleri düflürür.
maddesi oluflturmamas› ve suyun içindeki scale
oluflumunu engellemektir. Bu ürünlerin dozajlanmas› yaz sezonu sonunda güneflin tesirini yitirdi¤i
k›fl aylar›nda havuza çeflitli yerlerden ilave edilir.
Havuz sirkülasyon pompalar› havuzda kimyasal›n
homojen kar›flmas›n› sa¤layacak sürede çal›flt›r›l›r
ve pompalar kapat›l›r. Su flartland›rma uzman›n
tavsiyeleri do¤rultusunda pompa çal›flt›rma periyotlar› belirlenir.
Havuzlar›n›z› dolu b›rak›n
K›fl aylar›nda havuzlar›n dolu b›rak›lmas› tavsiye
edilmektedir. Bunun bafll›ca nedeni havuz yap›sal
kuvvet dengesini bozmamakt›r. Havuz suyu boflalt›ld›¤›nda bu denge bozulaca¤›ndan zaman içinde
havuz duvar ve taban›nDa yap›sal deformasyonlar
oluflur ve havuzdan su kaçaklar› olur. Ayr›ca havuz
kaplama malzemeleri havuz boflken d›fl etkenlerden etkilenir. Bu yüzden havuzlar›n›z› mümkünse
hiç bofl b›rakmay›n. Ancak dolu b›rak›lan havuzlarda da yukar›da bahsi geçen alg üremesi ve scale (kireç tabaka) oluflumu problemleri ile karfl›lafl›l›r.
K›fl bak›m› kimyasallar›n›n özelli¤i algler için besi
Havuz hacmine, mevsim flartlar›na göre dozaj
oranlar› ve dozaj periyodlar› firmam›z mühendisleri taraf›ndan ayarlan›r ve havuzunuza özel k›fl bak›m program› oluflturulur. Yüzme sezonunun bitiminde dozajlar yap›lmaya bafllan›r ve günefl etkisini göstermeye bafllad›¤› nisan ay› bafl›na kadar havuz k›fl bak›m›nda tutulur. Nisan’dan itibaren mevsim flartlar›na ba¤l› olarak havuzda yaz sezonu haz›rl›klar›na bafllan›r.
Erim Kimya Sanayi ve Ticaret Ltd. fiti.
E¤itim Mah. Kasap ‹smail Sok. No:5/11
Hasanpafla, Kad›köy, ‹stanbul
Tel : 0216 450 20 80-81 www.erim.com.tr
Dona Pool ile havuzlarda k›fl bak›m›
.Mustafa Tafl
Kimyager
UKM U¤ur Kimya Makina
San. Ltd. fiti.
Yüzme havuzlar›n›n bak›m› sadece
nemde, daha büyük sorun ve daha
kullan›ld›¤› süre içerisinde yap›l-
büyük maliyetler getirece¤i kesin-
maz. Havuzun kullan›lmad›¤› k›fl
likle göz ard› edilmemelidir.
dönemindeki bak›mlar›, en az yaz
aylar› kadar önemlidir. Birçok ha-
UKM U¤ur Kimya 15 y›l› aflk›n süre-
vuz sakinine göre k›fl bak›m› gerek-
dir ‹stanbul ve Ege bölgesinde hiz-
siz bir maliyet olarak görünse de,
met veriyor. Temizlik ve hijyen
k›fl›n bak›m› iyi yap›lmayan bir ha-
kimyasallar›, tekstil kimyasallar›
vuzun kullan›laca¤› bir dahaki dö-
baflta olmak üzere Sa¤l›k Bakanl›¤›
onayl› Dona Pool Havuz kimyasallar› ile
sektördeki yerini alm›flt›r. Dona Pool
havuz kimyasallar›, havuz sular›ndaki
farkl›l›klara göre, her havuzun ihtiyac›n›n farkl› olabilece¤i ilkesiyle 50’den
fazla havuz kimyasal› ürün çeflidini piyasaya sunuyor.
Havuzu kapat›n, bak›ma bafllay›n
Yüzme havuzlar›nda k›fl bak›m› havuzun
kullan›ma kapanmas›yla birlikte bafllamal›d›r. K›fl
bak›m› yaz aylar›na göre çok daha kolay olmakla beraber en az onun kadar önemlidir. K›fl›n, aç›k havuzlar›n suyunun dolu tutulmas› tavsiye edilir. Bu dolulu¤un en ideal seviyesi havuz suyunun 30-40 cm afla¤› indirilmifl halidir. Bu durum oluflabilecek buz bas›nc›n› da ortadan kald›racakt›r. Böylece zarar verebilecek d›fl etkenlerden havuz yüzeyini ve yap›s›n›
daha iyi koruyabilirsiniz. K›fl›n, s›cakl›¤›n 0 C’nin alt›na düfltü¤ü dönemlerde bofl bir havuzun
tesisat›nda buzlanmalar oluflur ve oluflan bu buzlanmalar tesisat malzemesine ve havuz yüzeyine zarar verebilir.
Ayr›ca d›flar›dan gelebilecek her türlü
yabanc› madde havuz zeminiyle direk
olarak etkileflece¤i için zarar verebilir.
Su dolu havuzlarda bu sorunlar› ortadan kald›rmak için havuz motorunun
haftada 1-2 saat çal›flt›r›lmas› önerilir.
E¤er yap›labiliyorsa havuz yüzeyine konabilecek bir örtüde bu etkenlere karfl› havuzunuzu koruyacakt›r. Havuz suyu boflalt›lan bir
havuzda su bas›nc› ortadan kalkacakt›r. Su bas›nc›n›n ortadan kalkmas›, yanal yüzeylerdeki statik bas›nc› aktif hale getirip havuzun beton yap›s›nda çat-
lamalara neden olacakt›r. Bu da havuzlarda su kayb›na sebebiyet verir.
Yosunlaflmaya dikkat!
K›fl aylar›nda havuz suyunda görülebilecek bir baflka önemli sorun ise yosunlaflmad›r. Yosun üremeye bafllad›ktan
sonra önlem al›nmaz ise h›zla yay›labilen bir bakteridir. Yosun oluflumunun
önüne geçilmez ise havuz suyu ve tesisat yosun tutacak ve içinden ç›k›lmaz bir hal alacakt›r. Havuz suyundaki yosunlaflmay› engellemek, havuz suyunu d›fl etkenlerden korumak ve suyun yap›s›n› korumak için k›fl bak›m kimyasallar› kullan›l›r. K›fl bak›m kimyasallar›, k›fl için üretilen ve 15-30 günlük
periyotlarla havuza verilen özel üretim kimyasallard›r. Bu kimyasallar›n genel özelli¤i yosun oluflumunu engellemesi, oluflan mevcut yosunu temizlemesi
ve suyu mavi -berrak bir formda tutmas›d›r. Bu kimyasallar›n kullan›ld›¤› süre içerisinde de havuz kullan›labilir. Yani insan sa¤l›¤›na herhangi bir zarar› yoktur. K›fl bak›m› olarak
yap›labilecek di¤er bir kimyasal uygulama
tablet klor ve yosun önleyicidir. Tablet klor
geç çözünen fakat etkili bir dezenfeksiyon
kimyasal›d›r. Havuzunuzun tonaj›na göre
ataca¤›n›z tablet klorlar k›fl aylar›nda havuz suyunun dezenfeksiyonunu sa¤layacakt›r. Kullan›lan yosun önleyici 15-30
günlük periyotlarda verilmelidir.
Sonuç olarak yüzme havuzlar›nda k›fl bak›m› di¤er
bir ad›yla yaza haz›rl›k, uygulama bak›m›ndan oldukça kolay, maliyet bak›m›ndan düflük, sorunsuz
bir havuz için gereklidir.
Nereden ç›kt› bu krizler?
bankalar daha az borçlanabilir” gibi bafll›klar sizi
ünümüzde yaflanan krizlerden art›k sadece
karamsarl›¤a itmesin. Yaflanan bu krizde herkesin
finans kurulufllar› de¤il, çeflitli sektörler de
baflta sigorta flirketlerinin, yat›r›m bankalar›n›n yailiflkisel olarak daha h›zl› ve kolayca etkilen›nda, rating flirketleri ve ba¤›ms›z denetim flirketniyor. Bu nedenle sadece bireyler veya firmalar için
lerinin de pay› var.
de¤il, tüm ülkemiz için kriz yönetiminden haberdar
olmay› ve krizlerden yükselerek ç›kmay› diliyorum.
Global kriz ile küçük kârlar için büyük riskler alma
Siyasi tart›flmalar› ve suni gündemleri bir kenara
devri pratikte birkaç y›ll›¤›na kapand›. Çünkü glob›rak›p ekonomiye ve krizi yönetmeye odaklanmabal piyasalar birleflik kaplar yasas›na ba¤l› olal›y›z. Kriz kelimesinin kökeni Yunanca “krisis”
rak hareket eder ama söz konusu dengeler
kelimesinden geliyor. Her kriz de sadece sonKR‹Z
birden fazla etkene ba¤l› olarak geliflir. Esras›nda de¤il, öncesi ve süresinde de f›rsat
kiden krizlerin bu kadar fark›nda de¤ildik.
vard›r. Kriz; Çince’de f›rsat ve tehlike keli‹çe kapal› ekonomimiz ve yönetimimiz neAbdullah Bozgeyik Ba¤›ms›z melerinden oluflur.
deniyle d›fl piyasalarda yaflanan
Dan›flman, Ö¤retim Görevlisi
FIRSAT
TEHL‹KE
[email protected]
krizlerin etkisi daha az veya
Kriz eskiden sadece “Beklenilgeç hissediliyordu. Oysa gümeyen ve önceden sezilemenümüzde krizler iletiflim tekyen” diye tan›mlan›rken, özelnolojilerinin geliflmesi ile
likle t›p ve ekonomi alan›ndaan›nda duyuluyor, etkisi de ilki krizler art›k çok önceden
gili piyasa ve sektörlerde k›sa
tespit edilebiliyor. Global krisürede hissediliyor.
zin tek nedeni “mortgage” krizi de¤il, ayn› za-
G
manda krizin temelinde türev enstrümanlar, tüketim ç›lg›nl›¤›, yat›r›mc›lar›n h›zl› hareketleri ve bireylerin gelirlerinden daha fazla harcama al›flkanl›¤› da var. Bunlar bizi de etkiliyor. Son olaylarda ABD
bankalar› ve sigorta kurumlar›nda yaflanan krizler
Avrupa’ya da s›çrad›. Bankac›l›k sistemindeki yabanc› ortakl›klar› ve finans sektörümüzün hacmi
nedeniyle yaflanan krizlerden etkilenmemiz kaç›n›lmaz. “Global kriz dalga dalga üzerimize do¤ru
geliyor” demek salt kötümserlik de¤il, uyar› olarak
da alg›lanmal›.
Çünkü dünyan›n büyük sigorta flirketleri ve yat›r›m
bankalar› dahi bat›yor. Gazete ve haberlerdeki “Global krizin Türkiye’ye etkisi ile y›l›n ikinci çeyre¤inde ekonomi adeta yerinde sayd›. GSYH, ikinci çeyrekte sadece yüzde 1.9 büyüdü. Global kriz, 2008'de
Türk bankalar›n›n borçlanma maliyetlerini yukar›
çekti. Reel kesime kulland›r›lan kredilerin faizi yükselebilir. Baz› bankalar kredi vermeyebilir. Küçük
"Krizlerden yükselerek ç›kal›m..."
Ülkemizde yaflanan olumsuz birçok örnekten dolay› "Kriz" kelimesi adeta kullan›lmaktan dahi kaç›n›lan bir kelimeye dönüfltü. Ne yaz›k ki "Kriz yönetimi" pek bilinmiyor. Çeflitli krizler yafland›¤›nda, yani ço¤unlukla ifl iflten geçtikten sonra krizleri yönetmeye çal›fl›yoruz. Elbette bu durumda baflar›l› olmak kolay de¤il. Baflar›l› olmak için kriz öncesi haz›r olmak laz›m. Kriz an›nda veya sonras›nda harekete geçmek yeterli de¤il. Çünkü ço¤unlukla ifl iflten
geçmifl oluyor. Krizler istisnas›z olarak her sektörü
etkileyebilir. Kriz sektörünüzü vurdu¤unda haz›r
olursan›z sorun yok. Gerekli haz›rl›¤› yapt›ktan sonra harekete geçmek ve baflaraca¤›n›za inanmak kriz
yönetimi aç›s›ndan önemlidir.
Kriz Yönetimi konusundaki ilk kitab›m “Krizleri F›rsata Dönüfltürmek” idi. ‹kincisi ise “Krizlerden Yükselerek Ç›k›n” ad›yla 2008 Ocak ay›nda ç›kt›. Konuya özgü y›llard›r üniversitelerde dersler ve firmalara e¤itimler veriyorum. Ayr›ca "Kriz yönetimi" yahoo grubum da (http://groups.yahoo.com/group/ CrisisManagementClass/) bilgiyi yaymaya ve paylaflmaya odakl› olarak hizmet veriyor. Profesyonel
yaklafl›m (kriz dan›flmanlar› ve SWAT ekipleri) ayr›
tutulmak üzere krizden direk veya dolayl› etkilenmeyenlerin, fark›nda olmayanlar›n çözüm çabalar›
ise sadece pansuman yani geçici çözümler üzerine
kurgulan›r. Ne yaz›k ki bu krizlerin çözülmesine de¤il sadece flekil de¤ifltirmesine, genellikle büyümesi
ve yönetilemez hale gelmesine neden olur. ‹flin uzman› krizleri de¤erlendirirken onlarca yöntem ve
teknikten yararlan›r. Uzman›n önerileri bir dizi
stratejik karar ile iliflkilidir ki bu kararlar›n yönetimlerce uygulanmas› gerekir. Böylece kriz yönetimi uygulanm›fl olur.
Hizmeti do¤ru sat›n alabilmek...
Recep Ali Aksoylu Zabel Group FM Türkiye Temsilcisi
En Has Temizlik Genel Müdürü [email protected]
9. say›da “d›fl kaynak kullan›m› ve çok uluslular›n
5 pazar›m›za
ilgisi” bafll›kl› yaz›m›n son cümlesi,
“Ortalama 3 y›ll›k süreç de projelerin fiyatland›rmas›nda, insan-beden maliyetinden birim ifl maliyetine
geçilebilmesi, çal›flan ücretlerinde iyilefltirme sa¤layaca¤› gibi, temizlik – hizmet firmalar›n›n karl›l›¤›n›
sa¤layacak, hizmet verilecek firmalar›n bütçelerinin
ilgili kalemlerini de % 10 – 20 aras›nda düflürecektir”
idi. Bekledi¤im kadar tepkinin gelmedi¤i bu konuyu
bu say›da hem biraz açmak, hem de hizmetin fiyatland›r›lmas› üzerine durmak istiyorum.
Outsourcing. Dilimizde yer bulmaya bafllayan ifadesiyle “d›fl kaynak kullan›m›”, yani d›flar›dan hizmet
sat›n al›nmas› bizde de giderek yayg›nlafl›yor, önemi
art›yor. fiirketler, farkl› ifllevleri olsa da as›l ifllerine
odaklanmak için destek hizmetlerini ehlilerine b›rakarak verimlilik ve karl›l›klar›n› art›rmak için d›fl kayna¤a yönelirler. D›fl kayna¤a yönelim trendi ve hizmet sat›n alanlar›n giderek bilinçlenmeye bafllamas›
hizmet sektörünün oluflmaya bafllamas›n›n da göstergesi. Ancak bilinçlenmeden bahsedebilsek de, hizmet sat›n alman›n genelde do¤ru yap›ld›¤›n› söyleyebilmek zor. Esasen hizmetin sat›n al›nmas›ndan önce
hizmetin tan›m›n›n, buna paralel olarak reel fiyatland›rman›n da yap›lamad›¤›n› söylemek daha yerinde
olur. Üstelik hasbelkader oluflturulan fiyatland›rma
ile ço¤u kez hiç de orant›l› olmayan bir hizmet beklentisinin oldu¤u bir pazarda...
Pazar› geliflmifllerde hizmet sektöründe iflin özünü,
sözleflme belirler. Taraflar sözleflmeyi sadece maddi
koflullar kadar verilecek hizmetin detay› aç›s›ndan
özenle haz›rlarlar. Yükleniciden de bu akde uygun
olarak hizmeti al›rlar. Bizde sözleflmede yer almayan
bir hizmet kalemi için bile ‹flveren’e genelde hay›r denemiyor. Büyüyen hizmet alanlar›n› ayn› kadrolarla
yürütmeyi bir noktaya kadar baflarabilirsiniz ama büyüyen alanlar için kullanaca¤›n ›z kimyasal ve say›s›
artan ya da eskisinden daha çok y›pranacak makineleriniz için ek ödenek alamazs›n›z. Oldukça düflük kâr
yüzdesiyle üstlendi¤iniz projede sözleflme d›fl› ek giderlerinizi elbette almay› istersiniz. Ama iflvereniniz
ya olumsuz tepki verirse diye, sineye çekersiniz. Hem
de tükenmifl sinenize. Çünkü kap›da o iflverene hizmet veren olmak için bekleyen bir sürü firma vard›r.
Firmalar›n da karakteri, kültürü, etik de¤erleri vard›r.
Oysa bunlar›n ço¤u kemiksizdir. Etik yoksunu olduklar› gibi fiyat, maliyet kavram›n› da bilmezler. Bilmedikleri için de yar›nlara kalamazlar. Nitekim Kas›m
ay› içerisinde ‹stanbul’un en gözde AVM yöneticisinin, “yeni sözleflme dönemi için ihalemize yeterlili¤i
olan ancak 4 firma ça¤›rabildik” demesi sektör firmalar›n›n tükeniflini çok net ortaya koymaktad›r. Mutlaka oradaki hizmete hacim, kalite, müflteri memnuniyeti ve finansman aç›s›ndan cevap verebilecek 4 firma daha vard›r ama daha fazlas›n› emin olun ben de
bilmiyorum. Bu AVM’de mevcut firma ile sözleflmenin yenileniyor olmas› da yaz›m›z›n içeri¤ini ilgilendiriyor. Ancak sayfa s›n›rlamam›z nedeniyle bu say›da
sadece sözleflme sürelerinin 12 ay gibi k›sa süreli olmas›n›n tüm taraflar için yaratt›¤› olumsuzlu¤a dikkat çekip ileriki say›larda konuyu farkl› bir aç›dan ifl-
lemek üzere pas geçiyorum.
Hizmet sektörünü flüphesiz bu noktaya sadece firmalar›n kemiksiz olmalar› getirmedi. ‹flverenlerimiz de
kendi k›sa vadeli kâr maksimizasyonlar› için buna çanak tuttu. Verdikleri bedel ile hizmetin sa¤l›kl› görülüp görülemeyece¤ine, firmalar›n bu kâr marjlar›yla
yaflay›p yaflamayaca¤›na, yapmalar› gereken yasal
ödemeleri yap›p yapamayacaklar›na bakmaks›z›n ifle
soyundurdular, hizmet (!) ald›lar. Müteselsil yasal sorumluluktan kaç›nmak için de, geliflmifl ekonomilerde görülmeyen bir enstrüman olan, hizmeti satandan
yani maddi riski üstlenmifl olandan Teminat Mektubu alma uygulamas›n› bafllatt›lar. Elbette ‹flveren s›f›r
kar marj›yla ifle talip olana ifli verirse (hatta kendisi
organize ederse), o tarz firmalar da y›llarca devlete
yapmas› gereken ödemeleri yapmayarak karl›l›klar›n›
buradan sa¤lama yoluna gittiler. Ama bu durum bugün çok büyük oranda art›k yok. Dün emekli etti¤i
memuruna tafleronluk flirketi kurduranlada bugün
daha iyi hizmet ve karmafl›klaflan mevzuat ile yasal
maddi sorunlarla karfl›laflmamak için art›k hizmetini
profesyonel kurumlardan almay› tercih ediyor. (Her
an hizmet flirketinin sözleflmesini feshedebilir konumdaki ‹flverenler yüklenicinin KDV risklerini tevkifatl› faturayla bertaraf edebilir, di¤er resmi ödemelerin takibini de ay içerisinde rahatl›kla yap›p, risk yüklenmeyebilir.)
Di¤er alanlarda oldu¤u gibi fiyat›n oluflumunda flüphesiz maliyet önemli bir etken. Ancak fiyat, pazarda
rekabet koflullar› alt›nda oluflur. Yani sizin maliyetinizin pek de önemi yoktur. Ancak oturmam›fl, rekabetin gayri ciddi oldu¤u pazarlarda, maliyete dayanmayan fiyat oluflumlar› hizmet alan ve satanlar için
zaman zaman riskli sonuçlar do¤urur. Bilinç d›fl›, hesap yapmadan fiyata endeksli rekabet, arz sahiplerinin (hizmet firmalar›) bir müddet sonra sermayelerini (üstelik olmayan) kediye yüklemelerine, arz›n tüketildi¤i pazarlarda da (bir görüfle göre özellikle AVM
ve hastanelerde yak›n gelecekte karfl›lafl›labilecek) talep sahiplerinin (hizmet al›c›s›) bir süre sonra yüksek
bedel ödemek zorunda kalacaklar› gerçe¤ini do¤urabilmektedir.
Hizmetin do¤ru fiyatland›r›lmas›, müflterinin bekledi¤i, talep etti¤i hizmetin kalitesi ile do¤ru orant›l› olmal›d›r. Günde 2 kez temizlenen bir zeminle, merdivenle, masa ile haftada bir bu alanlar›n temizlenmesini (kullan›lacak sarf, di¤er ekipman ve malzemenin
vasf›n› da dikkate alarak) ayn› kefeye koyamazs›n›z.
Bizim gibi çok uluslu facility management gruplar›,
Türkiye’deki uygulamalar›m›z›n aksine, yurt d›fl›nda
her bir hizmet için net tan›mlar ve bu tan›mlara uygun önceden haz›rlanm›fl “ifl – zaman bazl›” fiyatland›rma tablolar› çerçevesinde hizmet veriyoruz.
“Adam bafl› kaç para ödeyece¤iz” diye sormuyorlar.
Alaca¤› hizmeti iyi bilen ve ödeyece¤i her kuruflun
hesab›na vak›f tedarikçi var karfl›m›zda. O, yüklenici
firman›n ancak para kazanabilmesi halinde (Almanya da yasal iflçi taban ücretleri s›n›rl›yor zaten) kendisine do¤ru hizmeti verebilece¤ini biliyor ve daha bafllang›çta hakk›n› teslim ediyor. E¤er süreçte yüklenicinin karfl›s›na ç›kabilecek maliyetler varsa (zorunlu
e¤itimler, sertifika, girifl kart ücretleri vs. gibi çok say›da), bunu sözleflme–ihale öncesinde mutlaka paylafl›yor, maliyetlendirmede göz önüne al›nmas›n›
sa¤l›yor. Biliyor ki, hizmet yüklenicisi hizmetini sunarken sadece insan kayna¤›n›n zaman ve eforunu
sunuyorsa hak edifli farkl›, hizmeti sunarken farkl›
kaynaklar›n›, know how’›n› kullan›yorsa, risk yükleniyorsa hak edifli daha farkl› olacakt›r.
Bu yaklafl›mla hizmet verenin fiyat›n› olufltururken
baz alaca¤› de¤erler;
• ‹flin görülmesi için gereken gerçek maliyetler,
• ‹flverene taahhütlerinin kapsam› ve hizmet
seviyesinin düzeyi,
• Üstlenilecek riskler ve karfl›layacak poliçe
maliyetleri
• ‹flin görülmesi için gereken ilk ve sonraki
yat›r›mlar
• Sözleflmeye dayal› maddi sorumluluklar ve limit
leri olmal›d›r.
Buna karfl›n ‹flverenin de dikkate alaca¤› de¤erler
vard›r.
• Ayn› hizmeti alan di¤er firmalar›n ve ayn›
hizmeti sunan di¤er firmalar›n rakamlar›n›
mukayese etmek,
• Hizmet yüklenicisinin talep etti¤i bedel ile ayn›
operasyonu içerde yürütmenin maliyetini
karfl›laflt›rmak.
Elbette tüm bunlar› yaparken elmalarla (üstelik ayn›
cins ve kalibrede) elmalar› karfl›laflt›rmak gerekiyor.
D›fl kayna¤a yönelenin maliyeti düflürme gibi birincil
amac› vard›r ama fiyat› düflürtürken bunu do¤ru verilerle mukayesesi gerekir. Galiba temel sorunlardan
bafll›cas› da geçmiflte flirket bünyesinde yap›lan bir ifl
d›flar›ya yapt›r›lmaya baflland›¤›nda ücret d›fl›nda genel bütçe içerisinden karfl›lanan giderlerin göz ard›
edilmesidir. Ayn› tarz hizmeti iç kaynakla yaparken
yerine getirmedi¤i ifllevler var ise, flimdi bunlar›nda
görülmesini e¤er yükleniciden bekliyorsa, bunlar için
de elbette makul bedel ödemelidir.
Uygulamada bu karfl›laflt›rmalar›n çok da sa¤l›kl› yap›lamad›¤›na flahit oluyoruz. Firma içerdeki net maliyetini bilemedi¤i gibi, içerde hizmeti kendi yaparken
üstlenmifl oldu¤u riskleri de maliyetine yans›tamamaktad›r. Oysa içinde yaflarken flirketin göremedi¤i
bir sürü maliyet, hizmeti sunan için net gözükmektedir. Ama iflveren olarak bu maliyetlerin baz›lar›n›n
(en
basitinden
k›dem,
ihbar,
YÜ‹ pay›, e¤itim, denetim, Ar-Ge, yaz›l›m vs.) dikkate
al›nmamas›n› isterseniz, personel devir oran›n›n yüksekli¤i sonucu d›fl kaynaktan bekledi¤iniz kald›raç etkisini de alamam›fl olursunuz. Ayn› flekilde s›f›ra yak›n kar marj›yla al›nan ifllerde, kullan›lacak makine
park› da, ekipman da, kimyasal da vas›fs›zd›r. ‹flverenin binas›, ekipman› vas›fs›z malzemeden olumsuz
etkilenirken, kolay yafllan›rken hizmet flirketinin de
sa¤lamay› umdu¤u tasarruf da makine tamircilerine
akmaktad›r. Di¤er yandan fiyatland›rma sürecinde
e¤itim maliyet kaleminin üzerini çizen iflverenimiz,
ifle baflland›ktan sonra size y›lda kaç saat hangi e¤itimleri ald›racaks›n›z diye sorabiliyor. O e¤itimleri verenin maliyeti haricinde, o e¤itimleri planlayanlar›n,
e¤itim ihtiyaçlar›n› ortaya ç›karan ve raporlayanlar›n
da hizmet flirketine bir maliyetinin oldu¤unun göz ard› edilmemesi gerekiyor. Teshiad’›n Eylül ay›ndaki
yeme¤inde sektör üyelerinden birinin yorumunu da
akl›mda kald›¤› kadar›yla paylaflmak istiyorum. “Temizlik hizmeti ihalesinde haflere sertifikas› flart dahi
koflan ‹flveren, uygulamada temizlikle ilgili sertifikalara uygun evrak›m›z› dahi bize kulland›rmay›p, kendi kurumsal evrak›n› kullanmam›z› istiyor. Hizmetin
en alas›n› isteyen ‹flveren, bu hizmeti vermede gerekli internet ba¤lant›s› yapmam›za bile izin vermiyor.”
Tedarik yöneticisi, salt düflük fiyata odakl› olarak hizmet firmas›n› seçip ve “sözleflmede öyle a¤›r maddeler var ki, yerine getiremezlerse canlar›n› yakar›m”
diyorsa, asl›nda kendini kand›rmakta, patronuna sözüm ona iyi ifl ç›kard›¤›n› göstermektedir. Tabiî ki o an için. Nitekim ucuz etin yahnisi misali hatal›
tedarik, hatal› fiyat tespiti sonucu yüklenici beklentiniz olan iflinize kald›raç olma ifllevini yerine getiremez, ciddi kay›plara neden olur. Seçilen firman›n hizmet yeterlili¤i olsa bile, o firmay› ödedi¤iniz fiyatla s›n›rlars›n›z. Bu durumda iflleri outsource etmenin de
bir anlam› kalm›yor. Oysa yeterlili¤i olan yüklenici
aday›, iflinize ideal bir fiyat› zaten verecektir. Onun
için ‹flveren öncelikle hizmet yüklenicisinden neler
bekleyece¤i, kendisine nas›l katma de¤er sa¤layaca¤›
konusuna odaklanmal›d›r. Bafllang›çtaki irrasyonel
tercihin sonucu muhatap olunan yüklenicinin sözleflmesini feshetmek, o aflamada iflverene ancak ek
bütçelerle ifli sürdürebilme zeminini sa¤layabilir.
Rasyonel olan daha bafllang›çta bütçeyi sempatik
gösterip bilahare art›fllar yapmay› hedeflemek yerine,
her aflamada gerçekçi kadrolarla hizmet vermek için
do¤ru ve zamana uygun fizibiliteler yapmakt›r. Gerekirse bu fizibiliteleri ücret karfl›l›¤› yapt›rmaktan da
kaç›nmamak gerekir. Firmalar›n, hizmet yerine hayal
sat›n almamak için uzun süre bir arada çal›flabilecekleri, gerçek anlamda çözüm orta¤› olarak görebilecekleri yetkin firmalar› tercih edip, do¤ru maliyetlerle
iliflkilerini sürdürmeleri; hem outsourcing felsefesine
uygun olacak, hem de kendi ifllerine daha bir odaklan›p ifl verimliliklerinin, karl›l›klar›n›n artmas›na neden olacakt›r.
Outsourcing’in temel mant›¤›na ayk›r› olsa da, disiplinlerin oluflmad›¤› pazarlarda maliyete belli bir kâr
yüzdesinin eklenmesini do¤ru buluyorum. En az›ndan seçilen firman›n do¤rulu¤u halinde belirsizlik, aldatmaca önlenmifl olur. Zira günümüzde neredeyse
tüm firmalar (alan da, veren de) benzer fiyat yap›land›rma tablolar› kullan›yorlarsa da, ifller ve beklentiler
tam tan›ml› olmad›¤›ndan uygulamada bu flablonlar
da ifllevsiz kalabilmektedir. Buna karfl›n son dönemlerde firmalar›n birbiri ile örtüflmeyen ifller için ayr›
ayr› fiyat oluflturmalar›n› da gözlemlemeye bafllad›k.
Bu durum ilerde her biri farkl› iflleve sahip hizmet hacimlerinin daralmas› veya genifllemesinde birim hesaplamalardaki kargaflay›, belirsizli¤i de önleme aç›s›ndan fevkalade do¤rudur.
Rekabet çirkin olmad›¤› sürece tüm taraflar için gereklidir, muteberdir. Ama pazar› olmad›¤› için “ne pahas›na olursa olsun bir yerlere tutunay›m da sonras›
Allah kerim” diyenler ve ölçek ekonomisi gere¤i çok ifl
– çok proje ama minnac›k karlarla pazara egemen olma anlay›fl›, k›sa vadede sektörde lay›k›yla hizmet
vermek isteyenleri, uzun vadede de bugün bu aldatmacalara prim tan›yan iflverenlere a¤›r külfetler yükler. Biliniz ki, Peter Drucker’in ifade etti¤i gibi, “Bir
ürün veya servisteki kalite; müflterisinin ne ald›¤› ve
ne kadar ödemeye raz› oldu¤udur.”
De¤erli okurlar, sektörel görüfl, elefltiri ve her türlü
paylafl›mlar›n›z› [email protected] adresime yazabilece¤inizi belirtir, 2009 y›l›n›n krize ra¤men iflinizi baflar›yla yürüttü¤ünüz, hatta krizi f›rsata çevirdi¤iniz bir dönem olmas›n› dilerim.
Alt iflveren uygulamas›nda yap›lan
son de¤ifliklikler
Resul Kurt Sosyal Güvenlik Müflaviri E. SGK Baflmüfettifli
I. Girifl
5763 say›l› ‹fl Kanunu ve Baz› Kanunlarda De¤ifliklik
Yap›lmas› Hakk›nda Kanun1 ile baz› kanunlarda
önemli de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. Bu ba¤lamda, 4857
say›l› Kanunda da önemli ve radikal de¤ifliklikler yap›lm›fl olup bu çal›flmada, özellikle 5763 say›l› Kanunla alt iflverenli¤e iliflkin getirilen düzenlemelerle,
özürlü iflçi çal›flt›rma yükümlülü¤ü aç›klanmaya çal›fl›lm›flt›r.
Alt iflveren; kendi iflyerinin tescili için as›l iflverenden
ald›¤› yaz›l› alt iflverenlik sözleflmesi ve gerekli belgelerle birlikte, Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤›
bölge müdürlü¤üne bildirim yapmakla yükümlüdür.
‹flyerini muvazaal› olarak bildiren as›l iflveren ile alt
iflveren veya vekillerine ayr› ayr› 10.000.- TL idari para cezas› verilece¤i hükme ba¤lanm›flt›r.
II. 5763 say›l› kanunla 4857 say›l› ifl kanununda alt iflverenli¤e iliflkin de¤ifliklikler yap›lan de¤ifliklikler
Özellikle son y›llarda, belirli sektörlerde ve hizmet
alanlar›nda uzmanlaflma ve iflletmelerin maliyet
azaltmaya dönük düflünceleri, beraberinde alt iflverenlik uygulamalar›n› ya da di¤er bir ifadeyle tafleronlaflt›rmay›2 getirmifltir.
Teknolojinin geliflmesi ve sanayileflme sonucu iflverenler, kaliteli ve seri üretim yapabilmek için ilgi
alanlar›n› belirli noktalarda yo¤unlaflt›rmakta ve bu
alanlarda uzmanlaflmaya gitmektedirler3. Tafleronlaflman›n h›zla yayg›nlaflmas›n› etkileyen en önemli
etkenleri, 30 ve 50 iflçi say›s›n›n afl›lmas› halinde getirilen ilave yükümlülükler ve iflletmelerdeki maliyetlerin düflürülmesi olarak sayabiliriz4.
Bir iflverenden, iflyerinde yürüttü¤ü mal veya hizmet
üretimine iliflkin yard›mc› ifllerinde veya as›l iflin bir
bölümünde iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik
nedenlerle uzmanl›k gerektiren ifllerde ifl alan ve bu
ifl için görevlendirdi¤i iflçilerini sadece bu iflyerinde
ald›¤› iflte çal›flt›ran kifliye alt iflveren-tafleron denilmektedir.
4857 say›l› ‹fl Kanunu as›l iflveren-alt iflveren iliflkisini önemli ölçüde s›n›rland›rm›flt›r. As›l iflverenin iflçilerinin alt iflveren taraf›ndan ifle al›narak çal›flt›r›l-
maya devam ettirilmesi suretiyle haklar› k›s›tlanamayacak veya daha önce o iflyerinde çal›flt›r›lan kimse ile alt iflveren iliflkisi kurulamayacakt›r. Aksi halde ve genel olarak as›l iflveren alt iflveren iliflkisinin
muvazaal› iflleme dayand›¤› kabul edilerek alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçisi
say›larak ifllem görürler. ‹flletmenin ve iflin gere¤i ile
teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerektiren ifller d›fl›nda as›l ifl bölünerek alt iflverenlere verilemeyecektir.
As›l iflveren alt iflveren iliflkisinin unsurlar› afla¤›daki
gibi dört bafll›k alt›nda toplanabilir.
1- Alt iflverene iflveren as›l iflverenin iflveren niteli¤inde yani iflçi çal›flt›ran gerçek ya da tüzel kifli veya
tüzel kiflili¤i bulunmayan kurum ve kurulufl olmas›
gerekir. E¤er as›l iflveren iflçi çal›flt›rm›yorsa burada
as›l iflveren alt iflveren iliflkisi kurulmaz. Bu durumda ifli yapan alt iflveren de¤il ayr› bir iflveren konumundad›r.
2- Alt iflverenin yapt›¤› iflin, as›l iflverenin iflyerinde
yürüttü¤ü mal veya hizmet üretimine iliflkin yard›mc› ifllerde veya as›l iflin bir bölümünde iflletmenin ve
iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerek-
1
5763 Say›l› ‹fl Kanunu ve Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun 26 May›s 2008 Tarihli ve 26887 Say›l›
Resmî Gazete’de yay›nlanm›flt›r.
2
Baflka iflverenlerin ifllerinin bir bölümünden ya da iflyeri eklentilerinden ifl alan iflverenlere alt iflveren, tafleron veya arac›
denilmektedir.
3
Çelik, Nuri, ‹fl Hukuku Dersleri, 10. Bas›, ‹stanbul, 1990, s.3
4
Kurt, Resul, ‹fl Hukuku Mevzuat›nda Usul ve Esaslar, ‹SMMMO Yay›n›, ‹stanbul 2006, s.5.
tiren ifllerde yap›lmas› gerekmektedir.
3- Alt iflverenin iflçilerini sadece as›l iflverenin iflyerinde ald›¤› iflte çal›flt›rmas› gerekmektedir.
4- Alt iflverenin ald›¤› ifli, as›l iflverenin iflyerinde yapmas› gerekir.
Belirtilen 4 unsurun birlikte var olmas› halinde as›l
iflveren- alt iflveren iliflkisi söz konusu olacakt›r. Aksi halde as›l iflveren- alt iflveren iliflkisi ve kanunun 2.
maddesinin 6 f›kras›nda belirtilen “...as›l iflveren, alt
iflverenin iflçilerine karfl› o iflyeri ile ilgili olarak bu
Kanundan, ifl sözleflmesinden veya alt iflverenin taraf oldu¤u toplu ifl sözleflmesinden do¤an yükümlülüklerden alt iflveren ile birlikte sorumludur” hükmü
geçerli olmayacakt›r 5.
Bu iliflkide as›l iflveren, alt iflverenin iflçilerine karfl› o
iflyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, ifl sözleflmesinden veya alt iflverenin taraf oldu¤u toplu ifl sözleflmesinden do¤an yükümlülüklerinden alt iflveren ile
birlikte sorumludur. (4857/2-6.f›kra)
Alt ‹flverenlik Yönetmeli¤i 27 Eylül 2008 tarih ve
27010 say›l› Resmî Gazete’de yay›nlanm›fl ve ayn›
gün yürürlü¤e girmifltir.
4857 say›l› ‹fl Kanunu’nda iflyerinde iflin as›l iflverenin organizasyonu ve iflçileri ile yap›lmas› as›l, alt iflveren arac›l›¤›yla iflin görülmesi istisna olarak düzenlenmifltir.
‹fl Kanunu’na göre, as›l iflverene ait yard›mc› ifller
herhangi bir s›n›rlamaya tabi olmaks›z›n alt iflverene
verilebilecektir.
Ancak as›l iflin bir bölümünün alt iflverene verilebilmesi için iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k içermesi gerekmektedir.
4857 say›l› ‹fl Kanunu as›l iflveren-alt iflveren iliflkisini önemli ölçüde s›n›rland›rm›flt›r. As›l iflverenin iflçilerinin alt iflveren taraf›ndan ifle al›narak çal›flt›r›lmaya devam ettirilmesi suretiyle haklar› k›s›tlanamayacak veya daha önce o iflyerinde çal›flt›r›lan kimse ile alt iflveren iliflkisi kurulamayacakt›r. Aksi halde ve genel olarak as›l iflveren alt iflveren iliflkisinin
muvazaal› iflleme dayand›¤› kabul edilerek alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçisi say›larak ifllem görürler. ‹flletmenin ve iflin gere¤i
ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerektiren ifller d›fl›nda as›l ifl bölünerek alt iflverenlere verilemeyecektir.
Alt iflverenlik sözleflmesinde yer almas› gereken h ususlar
Alt iflverenlik sözleflmesinde;
a) As›l iflveren ile alt iflverenin iflyeri unvan› ve adresi,
b) As›l iflveren ile alt iflverenin tüzel kiflili¤i ya da tüzel kiflili¤i olmayan kurum ve kurulufl olmas› hâlinde iflveren vekillerinin ad› soyad› ve adresi,
5
c) ‹flyerinde yürütülen as›l iflin ne oldu¤u,
ç) Alt iflverene verilen iflin ne oldu¤u,
d) Alt iflverene as›l iflin bir bölümü veriliyor ise; verilen iflin iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik sebeplerle uzmanl›k gerektirme kofluluna iliflkin teknik
aç›klama,
e) Taraflarca öngörülmüfl ise iflin bafllama ve bitifl tarihleri,
f) Alt iflverenin faaliyetlerini iflyerinin hangi bölümünde gerçeklefltirece¤i,
g) Kanunun 2. maddesinde yer alan; as›l iflverenin,
alt iflverenin iflçilerine karfl› o iflyeriyle ilgili olarak
Kanundan, ifl sözleflmesinden veya alt iflverenin taraf oldu¤u toplu ifl sözleflmesinden do¤an yükümlülüklerinden, alt iflveren ile birlikte sorumlu olaca¤›,
h) Alt iflverenlik sözleflmesinin yap›lmas›ndan önce
as›l iflveren taraf›ndan çal›flt›r›lan iflçilerin alt iflveren taraf›ndan ifle al›nmas› hâlinde, bu iflçilerin haklar›n›n k›s›tlanamayaca¤›,
›) Alt iflverene verilen iflin taraflar aç›s›ndan yürütülme esaslar›,
i) As›l iflveren veya vekili ile alt iflveren veya vekilinin
imzas›, hususlar›na yer verilir.
Bir iflyerinde, iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik
sebeplerle uzmanl›k gerektiren bir iflin alt iflverene
verilmesi hâlinde, alt iflverenin uzmanl›¤›n› belgelendirmesi amac›yla sözleflme kapsam›ndaki ifle uygun; ifl ekipman› listesi, ifl bitirme belgesi, operatör
ve teknik eleman sertifikalar› sözleflmeye eklenir.
Alt iflveren yönetmeli¤inin yürürlü¤e girdi¤i 27 Eylül
2008 tarihinden önce kurulan ve devam eden as›l iflveren-alt iflveren iliflkisinde yukar›da belirtilen belgeler aranmaz.
‹flyerini bildirme bafll›kl› 3. maddesine göre; 4857 say›l› Kanunun kapsam›na giren nitelikte bir iflyerini
kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, çal›flma
konusunu k›smen veya tamamen de¤ifltiren veya
herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve iflyerini
kapatan iflveren, iflyerinin unvan ve adresini, çal›flt›r›lan iflçi say›s›n›, çal›flma konusunu, iflin bafllama
veya bitme gününü, kendi ad›n› ve soyad›n› yahut
unvan›n›, adresini, varsa iflveren vekili veya vekillerinin ad›, soyad› ve adreslerini bir ay içinde bölge
müdürlü¤üne bildirmek zorundad›r.
‹flyerini bildirme bafll›kl› 3. maddesine göre; 4857 say›l› Kanun kapsam›nda olan bir iflyerini kuran, devralan, çal›flma konusu tamamen veya k›smen de¤ifltiren iflveren,
• ‹flyerinin unvan ve adresini,
• Çal›flt›r›lan iflçi say›s›n›,
• Çal›flma konusunu,
• ‹flin bafllama veya bitme gününü,
• Kendi ad›n› ve soyad›n› yahut unvan›n›, adresini ve
varsa,
• ‹flveren vekil veya vekillerinin ad›, soyad› ve adreslerini,
Koçak, Mehmet, “‹fl Hukukunda Alt ‹flveren Unsurlar› ve Uygulamalar›”, Mali Çözüm Dergisi, Y›l 2006, say› 74, s. 179-184
Bir ay içinde Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤›
Bölge Müdürlü¤ü’ne bildirmek zorundad›r.
Alt iflveren, kendi iflyeri için bildirim yapmakla yükümlüdür.
Alt iflveren, iflyerinin tescili için flekli Bakanl›kça belirlenen iflyeri bildirgesi ile bölge müdürlü¤üne verir.
ÇSGB Bölge müdürlü¤ünce, bildirimde bulunan alt
iflverenin iflyeri tescil edilerek iflyeri için bir sicil numaras› verilir.
‹flyeri bildirgesinde beyan edilen bilgilerin ve eklenmesi gereken belgelerin eksik veya gerçe¤e ayk›r› olmas› hâlinde iflyerinin tescili yap›lmaz.
Bir iflyerinde her ne suretle olursa olsun as›l iflverenalt iflveren iliflkisinin kurulmas› yeni bir iflyeri kurulmas› olarak de¤erlendirilir.
‹flyeri bildirgesi ile birlikte verilecek belgeler
‹flyeri bildirgesi ile birlikte;
a) Tüzel kifliler için Ticaret Sicil Gazetesi sureti,
b) ‹mza sirküleri,
c) Alt iflverenlik sözleflmesi ve ekleri,
ÇSGB bölge müdürlü¤üne verilir.
5763 say›l› Kanunla, maddenin 2. f›kras›nda de¤ifliklik yap›lm›fl olup, ifl alan alt iflveren; kendi iflyerinin
tescili için as›l iflverenden ald›¤› yaz›l› alt iflverenlik
sözleflmesi ve gerekli belgelerle birlikte, Çal›flma ve
Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› bölge müdürlü¤üne bildirim yapmakla yükümlüdür. Bölge müdürlü¤ünce
tescili yap›lan bu iflyerine ait belgeler gerekti¤inde ifl
müfettifllerince incelenebilecektir. ‹nceleme sonucunda muvazaal› ifllemin tespiti halinde, bu tespite
iliflkin gerekçeli müfettifl raporu iflverenlere tebli¤
edilecektir. Bu rapora karfl› tebli¤ tarihinden itibaren
alt› iflgünü içinde iflverenlerce yetkili ifl mahkemesine itiraz edilebilecektir. ‹tiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Rapora alt› ifl günü içinde itiraz edilmemifl veya mahkeme muvazaal› ifllemin tespitini onam›fl ise tescil ifllemi iptal edilir ve alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçileri say›lacakt›r.
fiirketlerin tescil kay›tlar› ise ticaret sicili memurluklar›n›n gönderdi¤i belgeler üzerinden yap›lacak ve bu
belgeler ilgili ticaret sicili memurlu¤unca bir ay içinde Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› ilgili bölge
müdürlüklerine gönderilecektir.
5763 say›l› Kanunun 8. maddesiyle, 4857 say›l› Kanunun 98 inci maddesinin birinci f›kras› de¤ifltirilmifl
olup, iflyerini muvazaal› olarak bildiren as›l iflveren
ile alt iflveren veya vekillerine ayr› ayr› 10.000.-TL
idari para cezas› verilece¤i hükme ba¤lanm›flt›r.
III. Sosyal sigorta mevzuat›nda alt iflverenlik
Borçlar Yasas›n›n “istisna akdi”ni düzenleyen 355.
maddesi uyar›nca müteahhit, ifl sahibine karfl› ücret
karfl›l›¤›nda bir ifl (yap›t, eser) yapmay› taahhüt eder.
Ayn› Yasan›n 356. maddesine göre de, iflin niteli¤i
aç›s›ndan bir sak›nca yoksa müteahhit üstlendi¤i ifli
bir baflkas›na devredebilir. ‹flin devredildi¤i bu kifli ya
da kurulufl taflerondur. Alt iflveren (tafleron) tan›m›n›n temel özelli¤i, tafleronun as›l iflin bir bölümünü
üstlenmesidir. As›l iflverenle arac› aras›ndaki iliflkinin hukuki temeli alt iflverenlik-tafleronluk sözleflmesidir. As›l iflverenle, as›l iflverenin yürütmekte oldu¤u iflin bölüm veya eklentilerinde ifl alan arac› aras›nda yap›lan alt iflverenlik-tafleronluk sözleflmesi
belirli bir flekle tabi de¤ildir. Müteahhit ifl sahibine
karfl› iflin tümünden sorumludur. Alt iflverenin (tafleron) as›l ifl sahibine karfl› bir sorumlulu¤u yoktur. ‹fl
sahibinden iflin tamam›n› üstlenen müteahhidin,
iflin baz› k›sm›n› bir baflkas›na devretmesi halinde alt
iflveren kavram› anlam›n› bulmaktad›r.
Alt iflveren (tafleron), büyük müteahhitten ifl alan küçük müteahhit olarak da tan›mlanabilir. Alt iflverenlerle (tafleron), as›l iflverenler aras›ndaki hukuki iliflki, al›nan iflin sonuçland›r›lmas›n› kapsayan bir sözleflme oldu¤undan istisna akdini teflkil etmektedir.
‹flveren, kendisinden ifl alan alt iflveren ile baflka bir
iflverene ifl görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak sigortal›s›n› devretti¤i iflverenin bilgilerini
tafl›yan örne¤i Kurumca haz›rlanan ek belgeyi, alt iflverenin ifle bafllad›¤›; geçici olarak sigortal›s›n› devretti¤i tarihten itibaren, sözleflmeyi ibraz etmeleri
kofluluyla, en geç 15 gün içinde ilgili üniteye, bildirmek zorundad›r.
Alt iflveren, sigortal› çal›flt›rmaya bafllamadan önce
as›l iflverenle yapm›fl oldu¤u sözleflmenin Kuruma
ibraz edilmesi kayd›yla mevzuattan do¤an yükümlülüklerini, Kurumca verilecek alt iflveren numaras› ile
as›l iflverenin iflyeri dosyas› üzerinden yerine getirir.
Alt iflveren ad›na iflyeri dosyas› aç›lmaz. Alt iflverenlerin ifllemlerinde kullan›lmak üzere her bir alt iflverene o iflyeri için bir "Alt ‹flveren Numaras›" verilir.
IV. Sonuç
5763 say›l› Kanunla, 4857 say›l› ‹fl Kanunu’nun 3.
maddesinin 2. f›kras›nda de¤ifliklik yap›lm›fl olup, ifl
alan alt iflveren; kendi iflyerinin tescili için as›l iflverenden ald›¤› yaz›l› alt iflverenlik sözleflmesi ve gerekli belgelerle birlikte, Çal›flma ve Sosyal Güvenlik
bakanl›¤› bölge müdürlü¤üne bildirim yapmakla yükümlüdür. Bölge müdürlü¤ünce tescili yap›lan bu iflyerine ait belgeler gerekti¤inde ifl müfettifllerince incelenebilecektir.
‹nceleme sonucunda muvazaal› ifllemin tespiti halinde, bu tespite iliflkin gerekçeli müfettifl raporu iflverenlere tebli¤ edilecektir. Bu rapora karfl› tebli¤ tarihinden itibaren alt› iflgünü içinde iflverenlerce yetkili ifl mahkemesine itiraz edilebilecektir.
‹tiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Rapora alt› ifl
günü içinde itiraz edilmemifl veya mahkeme muvazaal› ifllemin tespitini onam›fl ise tescil ifllemi iptal edilir ve alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçileri say›lacakt›r. ‹flyerini muvazaal› olarak
bildiren as›l iflveren ile alt iflveren veya vekillerine ayr›
ayr› 10.000.-TL idari para cezas› verilecek.
Hizmet Dergisi Anketi
Hizmet Dergisi 2009 y›l›nda 62. say›s›na ulaflt›. Sizlerle daha iyi bir yay›n sunmak
amac›yla bu say› bir anket haz›rlad›k. Görüfllerinizi düflüncelerinizi ve elefltirilerinizi
paylaflman›z dergimizi el ele gelifltirmemizi sa¤layacakt›r. katk›lar›n›z için flimdiden
teflekkür ederiz.
Ad Soyad:
Do¤um Tarihi:
Mezun oldu¤unuz okul ve bölüm:
Firmadaki pozisyon:
Telefon:
GSM:
E-mail adresi:
Daha iyi olabilir
Vasat
Kötü
Derginin tasar›m›n› nas›l buluyorsunuz?
‹yi
Daha iyi olabilir
Vasat
Hizmet Dergisi size düzenli olarak ulafl›yor mu?
Kötü
Hizmet Dergisi’ni düzenli olarak okuyor musunuz?
Derginin dilini nas›l buluyorsunuz?
Dergide yay›nlanan haberler sektörle ilgili sorular›n›z›
cevaplamaya yetiyor mu?
Evet
Hay›r
Bazen
Olmas› gerekti¤i gibi
Daha resmî olmal›
Daha kolay okunur olmal›
Daha güncel olmal›
Derginin yay›n periyodu hakk›nda ne düflünüyor-
Hizmet Dergisi’nin içeri¤indeki konular…
Bilgilendirici buluyorum.
Bilgilendirici de¤il.
Bazen bilgilendirici buluyorum.
Fikrim yok.
sunuz?
Dergide en çok ilginizi çeken konular…
1) Editörden
2) ‹çindekiler
3) Aktüel
• Teshiad’dan Haberler
• Türkiye’den Haberler
• Dünya’dan Haberler
4) Temizlik (Dosya konusu)
• Makine
• Kimyasal
• Ekipman
5) Güvenlik (Dosya konusu)
• Ekipman
• Hizmet
6) Catering
7) Sezon (‹laçlama/Havuz/Bahçe…)
8) Sektörel Görüfl (Recep Ali Aksoylu)
9) Mevzuat
10)Müflteri ‹liflkileri Yönetimi
• Abdullah Bozgeyik
11) ‹fl yönetimi
12) Ticari Otomobiller
13) Teknoloji Rehberi
14) Satranç
Hizmet sektörü ile ilgili haberleri baflka hangi kay-
Dergide özellikle bulunmas› gerekti¤ine inand›¤›n›z
baflka konu bafll›klar› var m›?
Derginin bask› kalitesini nas›l buluyorsunuz?
‹yi
Üç ayl›k olmas› iyi
Daha s›k yay›nlanmal›
Fikrim yok
naklardan al›yorsunuz?
‹nternet
Televizyon
Gazete
Di¤er
Takip etti¤iniz di¤er yay›nlar hangileridir?
Dergiyi sizin d›fl›n›zda kaç kifli okuyor?
1-3
3-5
5 kifliden fazla
Baflka kimse okumuyor
Derginin gönderilmesini istedi¤iniz baflka kifliler var m›?
Kifli:
E-posta:
Tel:
Adres:
Hizmet Dergisi ile ilgili elefltiri ve önerileriniz nelerdir?
Anketi (212) 252 90 42, faksla gönderebilir ya da
www.teshiad.org.tr/ adresine girerek gönderebilirsiniz.
“Outsourcing” sektöründe
insan kaynaklar›
yönetimi nas›l yap›lmal›?
Temizlik, güvenlik, bordrolama gibi temel destek
hizmetlerinin kurum d›fl› kaynaklarla temin edildi¤i
“outsourcing” (tafleron/ alt iflveren) yani d›fl kaynak
sektörü, son y›llarda h›zla gelifliyor. Bu alanda insan
kaynaklar› yönetiminin nas›l yap›lmas› gerekti¤ini,
endüstri ve örgüt konusunda uzman psikolog ve
dan›flman Mine Görgün ile konufltuk.
Söylefli: Mürsel Sezen
D›fl kaynak sektörü, farkl› e¤itim seviyelerinden personelin yer ald›¤› bir sektör. Ancak bu sektörde de art›k uzmanlaflma- güvenlik , temizlik, bordrolama gibi
alt uzmanlaflma alanlar› ön plana ç›k›yor. Düflük e¤itim seviyesine sahip kiflileri seçerken nelere dikkat etmek gerekiyor? Nas›l bir politika izlenmeli?
‹fle al›nacak adaylar› seçerken çok farkl› iflkollar›nda da olsalar, farkl› e¤itim ve sosyo ekonomik gruplardan da gelseler, seçim aflamas›nda çok olumlu
sonuçlar veren ifl-davran›fl-kurum odakl› seçim
yöntemlerini uygulan›r.
Bu yöntemle aday›n e¤itim ve geçmifl deneyimlerinden ba¤›ms›z olarak, geçmifl davran›fllar›ndan yola
ç›karak gelecekteki ifle uyumunu, kuruma uyumunu ve ifl ç›kt›lar›n› ortaya ç›karmaya çal›fl›yoruz. Bu
amaçla davran›fl veya yetkinlik odakl› seçme-yerlefltirme süreci yürütüyoruz. Yaz›l› testler ve uzun,
kapsaml› ölçeklerden kaç›n›yor, ifl ve davran›fl
odakl› veriler oluflturmaya çal›fl›yoruz.
Hizmet sektöründe çal›flt›r›lan temizlik personeli v.s.
görevlere sahip kifliler için mevzuat düzenlemeleri sizce yeterli mi? E¤er de¤ilse mevzuatlarda ne tarz de¤ifliklikler yap›lmas› laz›m?
Mevzuta eklenen son düzenlemelerle birlikte, ana
iflin ne oldu¤unun tan›mlanmas›na yönelik bir
maddede flu anda sektörel bir tart›flma yaratt›.
Henüz çok yeni olan bu geliflme ana-iflverenle tafleron aras›nda ifl sürecinin iyi tan›mlanmas› zorunlulu¤u ortaya ç›kard›, çünkü bu alandaki belirsizlikler
her iki tarafa da büyük yükümlülükler getiriyor.
Firmalar henüz bu alandaki geliflmeleri izliyor sadece.
Uzman psikolog ve dan›flman Mine Görgün
Bu sektörlere eleman aran›rken daha çok hangi mecralar› kullan›yorsunuz?
Dan›flmanl›k ve e¤itim hizmeti verdi¤imiz d›fl kaynak firmalar›na, internet üzerinde eleman ilan› veren ve aday baflvurular›n› toplayan web sitelerine
üye olmalar›n› tavsiye ediyoruz. Bu sistemde hem
çok say›da adaya ulaflma olana¤› var, hem de sunduklar› yan hizmetlerle süreci k›salt›p maliyet
avantaj› sa¤layabiliyorlar.
D›fl kaynak (outsource) hizmetlerini yürüten firmalara personel al›m› yaparken faydaland›¤›m›z di¤er
bir yöntem de, referans. Mevcut çal›flanlar›n firmaya önerdi¤i adaylarla görüflme yapmaya öncelik veriyoruz. Bu yolla ifle al›ma baflvuran adaylar, iflle ilgili genifl ve gerçekçi bir bilgi edinerek baflvurmufl
olduklar›ndan, ifle al›m süreci hem h›zlan›yor, hem
de ifle al›m maliyeti minimumda kal›yor.
Bu yöntemin çal›flanlar aras›nda iyi duyuruldu¤u ve
iflletildi¤i firmalarda, sürekli ve genifl bir veri taban›
olufluyor ve ifle al›mlarda ‹nsan Kaynaklar› bölümlerinin ifli kolaylafl›yor. Daha genifl ve çeflitli bir kit-
MEB, diplomal› ev sorumlusu yetifltiriyor
Milli E¤itim Bakanl›¤›, k›z meslek liselerinde yeni
aç›lan "Ev ve Aile Hizmetleri" bölümüne bu y›l ö¤renci al›nmas›na karar verdi. Bakanl›¤›n yetifltirece¤i diplomal› ev sorumlular›, Türkiye genelinde
K›z Teknik Ö¤retim Genel Müdürlü¤ü'ne ba¤l›
okullarda ö¤renci talebi ve ö¤retmen durumuna
göre 32 pilot kurumda yetifltirilecek. Ev sorumlusu ve ev yöneticisi olmak isteyenlerin, ev ve aile
ile ilgili konulara ilgi duyan, temiz, titiz, sorumluluk sahibi, zaman ve enerjiyi de¤erlendirebilen,
leye ulaflmak için ise y›l›n belirli dönemlerinde bas›n yoluyla ilan verme yöntemini kullan›yoruz. Bu
da hala en s›k tercih edilen uygulamalar aras›nda.
Bu flekilde de herhangi bir ifl hacmi genifllemesini
karfl›lamak için zengin aday baflvurular› toplanabiliyor.
Bu tarz personelin e¤itiminde nelere dikkat edilmeli?
Hangi konularda e¤itim almalar› gerekir?
Bu sektörde çal›flan personele verilen e¤itim konular›n›n bafll›calar›; iletiflim, hizmet kavram›na yönelik bilgi ve beceriler, kiflileraras› iliflki becerileri
ve ekip çal›flmas›...
Bunlar›n yan› s›ra e¤er iflin yap›s› gere¤i özel bir yetkinlik gerekiyorsa, telefonla görüflme becerileri ya
da özel bir güvenlik sistemi gibi, bu konularda uzmanl›k e¤itimleri de ald›r›labiliyor.
Tabii bu tür personel, farkl› ana iflverenlerle çal›flacaklar› için, görev yapacaklar› iflkoluna ait özel bir
bilgilendirme ve sektör bilgilerinin aktar›lmas› da
uyumlar› aç›s›ndan çok fayda sa¤l›yor. Daha ileri
seviyelerde bu ekiplerin bafl›nda yönetici olarak çal›flacak kiflilere ise temel yönetim becerileri, prob-
problemleri kendi bafl›na çözebilen, bir ifli planlama ve uygulama yetene¤ine sahip, güvenilir, ifl
güvenli¤ine dikkat eden, sa¤l›k problemi olmayan
bireyler olmas› gerekti¤i aç›kland›.
Program› bitirenler, tatil köyü, otel gibi kurulufllarda, üst düzey devlet yöneticilerinin konutlar›nda, büyük çiftlik ve sitelerde, rehabilitasyon merkezlerinde vs. ifl bulabilecekler...
www.hurriyet.com.tr, 19 Ekim 2008
lem çözme ve çat›flma çözme gibi e¤itimler öneriyoruz.
Hastal›k, izin, ifl kazas› vs. gibi durumlarda nas›l bir
yaklafl›m gösterilmeli?
D›fl kaynak/bordrolama sa¤layan firmalar›n ortaya
ç›k›fl ve yayg›nlaflma nedenlerinden biri de, bu etkenlerden dolay› ortaya ç›kan ifl süreklili¤indeki kesintilere çözüm getirmesi. Alt iflveren kullan›m› ile
iflgücü planlamas› sürekli k›l›n›rken, tafleron firmalar iflçi güvenli¤i ile ilgili koflullar› sözleflme aflamas›nda inceledikleri ve yapt›r›m olarak öne sürdükleri için, bu sektör iflçi güvenli¤i lehine de olumlu geliflmelere yol açt›.
Hastal›k, izin, ifl kazas› gibi durumlarda; kurumlar
hizmet kiralad›klar› için, ifl kesintisinden d›fl kaynak firmas› sorumlu oluyor. ‹fl gücü eksilmesi durumlar›nda aralar›nda yapt›klar› anlaflman›n niteli¤ine göre ek ifl gücü sa¤lama yoluna gidilebildi¤i gibi, e¤er ana iflveren yeni bir personel istemi yorsa, o
süre boyunca görev bofl da b›rak›labiliyor. Bu genellikle yap›lan ifl sözleflmesinin koflullar› içinde yer
al›yor. Ama bu sektörün ortaya ç›k›fl ve tercih nedenlerinden en önemlisi zaten iflverenlerin bu tür
Mine Görgün, Uzm. Psikolog (Endüstri/Örgüt) Dan›flman
Bo¤aziçi Üniversitesi’nde psikoloji, Marmara
Üniversitesi’nde Örgütsel Davran›fl Yüksek Lisans e¤itimini tamamlad›. University California,
Los Angeles (UCLA)’de ‹nsan Kaynaklar› Yönetimi alan›nda e¤itim ald› ve araflt›rmalar yapt›.
Türkiye’de bankac›l›k, telekomünikasyon, sat›fl
ve perakende sektörlerinde kurumsal de¤iflim ve
geliflim projelerinde yer ald› ve sektörün önde
gelen firmalar›nda ‹nsan Kaynaklar› Yöneticili¤i
görevlerinde bulundu. 2001 y›l›ndan bu yana finans dan›flmanl›¤› konusunda faaliyet gösteren
ERK Dan›flmanl›k’›n ‹nsan Kaynaklar› ve E¤itim
Dan›flmanl›¤› bölümünün kurulufl ve yönetiminden sorumludur. Halen Yönetim ve ‹nsan
Kaynaklar› alan›nda dan›flmanl›k hizmeti veriyor, kurumlar›n geliflimlerine yönelik e¤itim ve
grup çal›flmalar› düzenliyor. ASTD (American
Society for Training and Development) taraf›ndan sertifikaland›r›lm›fl “E¤itimci” kimli¤i ile kurumlara özgü e¤itimler de tasarl›yor.
risklerden do¤acak iflgücü kayb›na karfl› önlem almak istemeleri ve operasyonel maliyetleri düflürmek istemeleri.
Yeni sosyal güvenlik yasas› ile birlikte temizlik, güvenlik ve catering gibi hizmetlerin flirket bünyesinde
çözülmesi mi firmalar için avantajl›, yoksa bu iflin uzman› olan firmalara verilmesi mi daha avantajl›?
Teknik olarak, ana faaliyet alan›na odaklanmak ve
destek hizmetleri d›fl kaynaklara yönlendirmek isteyen firmalar için tafleron firmalar cankurtaran
niteli¤inde. Hem destek faaliyetlerin yönetiminden
do¤an maliyetleri azaltmalar› mümkün, hem de bu
tür personeli ana faaliyet alan›ndaki personelin yönetiminden ay›rarak yönetimi de kolaylaflt›rmaktalar. Ancak iflin avantaj ve dezavantajlar›n› daha
sa¤l›kl› resimleyebilmek için, Sosyal Güvenlik yasas›n›n yan› s›ra, vergi kanunu ve ticaret kanunu uygulamalar› aç›s›ndan da ele almakta fayda vard›r.
Bo¤aziçi Üniversitesi Psikoloji ve Marmara Üniversitesi Örgütsel Davran›fl bölümünü bitirmiflsiniz. Bu
bölümde ald›¤›n›z e¤itimden bahseder misiniz?
Psikoloji e¤itiminin verdi¤i temel insan ve insan
iliflkileri bilgilerini, örgütsel davran›fl bilim dal›n›
verdi¤i örgütlerin nas›l iflleyip nas›l ürettiklerine
dair bilgilerle birlefltirince, ortaya ifl yaflam›n›n, ifl
gören ve iflverenin birlikte sa¤l›kl› ve verimli iflleyebilmeleri için gereken çözümleri ve önerileri gelifltirebilir, sunabilir ve uygulayabilir bir yetkinli¤e geliyorsunuz.
Bu ‘hangi profilde personel alal›m’dan, hangi e¤i-
timlerin verilmesi gerekti¤ine, sa¤l›kl› bir büyüme
için yap›lmas› gerekenlerden, kriz dönemlerinde
kurumlara yard›m etmeye kadar genifl bir alanda
sorunlar› tan›mlamaya ve çözüm üretmeye olanak
veriyor.
Krizde ‹nsan Kaynaklar› Nas›l Yönetilir?
Son ekonomik krizde milyonu aflk›n çal›flan iflini kaybetti. Bu durum iflin kaybedenleri zor durumda b›rakt›¤›
gibi, flirketleri de en önemli varl›klar› olan insan kayna¤› yönetimi aç›s›ndan zorluyor. Böylesi güç ekonomik
flartlarda verilen ilk tepki flirketin küçültülmesi ve çal›flan say›s›n›n azalt›lmas› olunca flirket sadece yetiflmifl
insan kayna¤›ndan mahrum kalm›fl olmuyor, ayn› zamanda çal›flmaya devam edenlerin morali aç›s›ndan da
zaafiyete u¤rayabiliyor.
Yelken yar›fllar›n›n gece ve rüzgar›n az oldu¤u zamanlardaki performans ile kazan›ld›¤› söylenir. Gerçekten de
en iyi haz›rl›k bu dönemde yap›l›r ve flans haz›rl›kl› olanlara güler. Kriz dönemlerini de bu anlay›fl ile yöneten
flirketler, kriz sonras›nda avantaj elde edebiliyorlar. fiirketlerin de¤erlerini belirleyen unsur fiziksel
varl›klar›ndan çok bilgi birikimleri ve marka de¤erleri oluyor. Dolay›s›yla, bu de¤eri tafl›yan insanlar kurum için
en de¤erli varl›k oluyor. Krizi insan kaynaklar›n› gelifltirmek için bir f›rsat olarak gören flirketler kazan›yor.
Bu konuda baflar›l› olan flirketler öncelikle iletiflime önem veriyorlar. fiirketin karfl›laflt›¤› kriz durumu tüm
çal›flanlarla paylafl›l›yor. Kizin getirdi¤i aciliyet durumu performans dürtüsünü art›r›c› bir etki yap›yor. T›pk› bir
aslanla karfl›lafl›ld›¤›nda koflma h›z›n›n artmas› gibi. Ancak, bu performans art›fl› yeterli olmayabilir. Koflma
h›z›n›n artmas› aslandan kaçmaya yetmeyebilir. Kriz durumunda küçülme gere¤i ile karfl› karfl›ya kal›nd›¤›nda,
küçülmenin çal›flanlara dengeli bir flekilde yans›t›lmas› için ücretin de¤iflken olan k›sm›n›n art›r›lmas› ve sabit
k›sm›n›n azalt›lmas› gittikçe yayg›nlaflan bir uygulama. Bu uygulama ayn› zamanda flirkette bir performans
kültürünün yerleflmemesi aç›s›ndan da önem tafl›yor. Ancak dikkat edilmesi gereken bir husus da flirkette iflsiz
insanlar›n kalmamas›. Dolay›s›yla, flirkette kalanlar›n zamanlar›n›n etkin olarak kullan›lmas› önem tafl›yor.
fiirketten ayr›lacak olanlara yap›lan uygulamalar kalanlar›n morali ve güveni aç›s›nda önem tafl›yor. En öncelikli konu, kimlerin ayr›laca¤›na iliflkin karar›n objektif kriterlere göre verilmesi ve tüm çal›flanlar›n bu konuda
güveninin kazan›lmas› oluyor.
Kriz dönemleri firma çal›flanlar›n›n gerçek katma de¤er yaratan aktivitelere odaklanmalar› aç›s›ndan da önemli. Kriz çeflitli hizmetlerin kurum d›fl›ndaki uzman kurulufllarda sat›n al›nmas› olgusunu da gelifltiriyor. Bu ise
uzmanlaflmay› ve verimlili¤i art›r›c› bir etki yap›yor. Krizi bir de¤iflim, geliflmeye haz›rl›k ve odaklanma olarak
uygulayan flirketler kazan›yorlar.
Kaynak: Yönetim Dan›flman› Dr. Y›lmaz Argüden’in yaz›s›ndan derlenmifltir.
"Temizlik ifli henüz bir sektör bile
de¤ilken i.k. politikalar›ndan
bahsetmek zor."
Yasal düzenlemenin etkisi ile güvenlik sektörü belli bir
düzeye geldi ama temizlik, ülkemizde halen tam
olarak meslek haline gelemedi. Genel bak›fl aç›s›;
herkesin yapabilece¤i, özellikle “e¤itim ve kültür
seviyesi genelin alt›nda olan iflsizlerin yapmas›
gereken bir ifl”. Halbuki di¤er yönlerini hep örnek
ald›¤›m›z Avrupal› bu ifli bir meslek olarak görüyor.
Nuri Çam / Operasyon ve Sistem Gelifltirme
Müdürü (Endüstri/Örgüt) Dan›flman
Nuri Çam üniversitede okumak için gitti¤i Almanya’da RCO (Renate Cordela), IRW (Indüstrie
Reinigung Wartung), ISS ve Perfect Reinigung firmalar›nda farkl› pozisyonlarda çal›flt›. 1991 y›l›nda Proje Müdürü olarak transfer oldu¤u Theissen
Co.’da (2006’da ZABEL GROUP FM taraf›ndan sat›n al›nd›) otomotiv (Daimler Chrysler), hastane,
AVM ve zincir ma¤aza projelerinde yönetici olarak görev yapt›. Nuri Çam, sonras›nda EN-HAS
bünyesine tayin edildi.
A e¤itimi alm›fl en az bir kifli bulundurmayan flir-
lmanya’da temizlik sektöründe iki y›l meslek
ketlere ruhsat verilmiyor. Türkiye’de küçük bir haflere kontrol, ilaçlama firmas› açmaya kalksan›z diplomal› mesul müdür gerekiyor ama büyük cirolar›n
döndü¤ü temizlik sektöründe böylesine bir ruhsat
veya uygulama yok. Yine Almanya’da hiçbir üniversite ö¤rencisi yoktur ki, temizlik sektöründe çal›flmam›fl olsun. Halen Almanya kadrolar›m›zda doktora,
yüksek lisans yapan çok say›da Türk ö¤renci vard›r
ama ayn› kifliler Türkiye’deki ö¤rencilik dönemlerinde sektörümüzde görev almay› asla düflünmemifltir.
Çünkü bizde part-time çal›flmadan anlafl›lan sadece
akflamlar› mesai bitiminde 3-5 kad›nla görülen ofis
temizlikleridir. Türkiye’de temizlik sektörü neredeyse ofis, AVM, hastane, fabrika genel alanlar› ve cam
temizli¤i ile s›n›rl› iken Almanya’da tüm endüstrinin,
tesislerin yükünü s›rtlam›flt›r. Milyonluk robotlar›n,
makinelerin bak›m ve temizlikleri bize emanet edilmifltir. Mevcut anlay›flla Türkiye’de bu de¤erli makineleri bilinen temizlik elemanlar›yla elbette temizleyemezsiniz. Çünkü, iflveren kifli say›s›na göre maliyeti de¤erlendirdi¤i sürece kaliteli istihdam› sa¤layabilmek mümkün gözükmüyor. Ama yak›n gelecekte en
az›ndan endüstriyel temizlik alan›, asgari ücretlilerin çal›flabilece¤i bir ifl olarak görülmekten uzaklaflacak ve bizim gibi az say›da firma bu hizmetleri de
üstlenebilecektir. Temizlik ifli ihalesine girecek firmalara gönderilen flartnamelerde; “flu ifli flu kadar
adamla, flu makinelerle, flu malzeme ve ekipmanla
kaç paraya yapars›n›z” gibi yarat›c›l›¤› ve kalite sa¤-
lamay› k›s›tlay›c› anlay›fl devam etti¤i sürece flirketler eleman yetifltirmek veya e¤itime, insan kaynaklar›na yönelik gerçekçi yat›r›mlarda bulunamaz. Belli
say›da eleman›n tahsis edilip iflin görülmesi yerine ifl
bazl› çal›flmalarda flirketler ayn› ifli daha makul zaman dilimi içinde yapacaklar›ndan, daha vas›fl› elemanlarla çal›flmak zorundad›r. Çal›flanlar›ndan ifl
referans› ve sertifikas› isteyecek, hatta onlara yat›r›m yapacakt›r. Bu durum kaliteyi yükseltece¤i gibi,
sektör çal›flanlar›n›n da daha makul ve tatmin edici
ücretlerle çal›flmas›n› sa¤layacakt›r. Çal›flan iflini, iflveren de çal›flan›n› kaybetmek istemeyecektir. EnHas Zabel’deki foto¤rafa gelince. Türkiye ortalamas›ndan uza¤›z. Sektörde her y›l 7-10 kifli emekli ç›karabilen tek flirket oluflumuz sadece sektörün en eski
firmas› oluflumuzdan çok ‹.K. politikam›zla ilgilidir.
fiirketimizin en önemli özelli¤i üstlendi¤i projelerdeki istikrar›d›r. Bir projede 28 y›l› kesintisiz tamamlayabilmek baflka türlü mümkün de¤ildir. ‹flverenimizden alamasak da, nerdeyse tüm projelerimizde asgari ücretin üzerinde maafl öderiz, gerekli e¤itimleri ald›r›r ve personelimize bizim için ne kadar de¤erli oldu¤unu hissettiririz. Çünkü, bizim merkez kadrolar›m›z›n çok vas›fl›, donan›ml› olmas› ancak projede bizi temsil eden ifl görenlerimizin baflar›l› olmas› halinde bir anlam ifade eder.
Bir projeyi bir baflka yükleniciden devr ald›¤›m›zda
büyük oranda ayn› personelle ifle devam ederiz. Ancak daha birinci ay› dolmadan ayn› personelin eskisinden çok daha iyi bir performans sergilemesini
sa¤lar›z. Çünkü temel ifllevimiz insan kayna¤›d›r ve
insan makinelerden farkl› olarak duygu yüklüdür.
Performans› de¤iflkendir. Bunu sa¤layabilmek için de
proje yöneticilerimizi sektörel donan›mlar› yan›nda
iflletmecilik becerileri de olanlar aras›ndan titizlikle
seçeriz. Web üzerinden ve tavsiye yoluyla müracaatlar›n› de¤erlendirdi¤imiz adaylara uygulad›¤›m›z
özel kiflilik testleri yoktur. fiablon bir proje yöneticisi
tan›m›m›z da yok. Çünkü nerdeyse her projemizde
üstlendi¤imiz sorumluluklar ve iflverenlerimizin
beklentileri birbirinden farkl›d›r. Bunun için projeye
bafllamadan, havuzumuzdaki seçilmifl adaylar aras›ndan o projeye yak›n ikamet edenler aras›ndan en
optimal›n› tercih eder, proje bafllayana kadar benzer
projelerde ifle haz›rlar›z. Tabi bunda önemli bir
avantaj›m›z da En-Has’›n sektördeki deneyim ve sayg›n kimli¤i ile vas›fl› adaylar›n flirketimizi tercih etmeleri ve çok spesifik konularda Almanya merkezden her zaman e¤itim deste¤i alabiliyor olmam›zd›r.
Paylaflmak istedi¤im son nokta da; ara ve üst kademelerde istihdam etti¤imiz tüm personelin müflteri
memnuniyeti kavram›n›n önemini bilen ve buna uygun mesai verebilecek kifliler olmas›d›r.
Hem personel
Hem yük tafl›yanlara
Geçen say›m›zda küçük ticari araçlar›n 3 yeni modeline yer vermifltik. Bu
say›m›zda da daha büyüklerinden 5 tanesini genel hatlar›yla size hat›rlat›yoruz. Ayr›nt›l› bilgileri araçlar›n web sitelerinden ve bayilerinden alabilirsiniz. Hem personel hem de yük tafl›yabilece¤iniz bu 5 modelin araçlar›n› yenilemek isteyen firmalar›m›za bir fikir verebilece¤ini düflünüyoruz.
Ford Transit
Ford Transit’te bulunan, A4 dosyalar için rayl› torpido gözü, bardakl›k olarak da kullan›labilen ön konsola entegre hareketli tabla, sürücü ve yolcu taraf›nda
kapakl› bölmeler, her iki yanda 2 lt'lik flifle bölmeleri,
ikisi hareketli tablada, ikisi yanlarda 4 adet bardakl›k, sürücü taraf›nda ilave 12 V elektrik soketi ve park
bileti koyma yuvas›, bir ticari araçtan istenen ek
fonksiyonlar› tam anlam›yla yerine getiriyor.
Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi ve elektronik fren
gücü da¤›t›m› (ABS ve EBD), sürücü hava yast›¤›,
ön/arka disk frenler, immobilizer, uzaktan kumadal›
merkezi kilit, kontaktayken flarj olabilen, su geçirmez kontak anahtar› mevcut.Ayr›ca kontak anahtar› ile kilitlenen motor kapa¤› Ford Transit’te standart.
Yeni Ford Transit 300 S Kombi ve Kombi Van modellerinde 6,05 m3 olan yükleme hacmi 300 SF önden çeker modellerde, 6,55 m3'e 330 S modellerinde 7,48
m3'e ulafl›yor. Transit Kombi ve Kombi Van modellerinde yük bölümü taban kaplamas› ve yük ba¤lama
kancalar› standart olarak sunuluyor.
Hyundai H-1
H-1 de bulunan, ESP (Elektronik Denge Kontrol
Program›), tehlike an›nda arac› dengeli bir hale getirebilmek için tekerleklere aktar›lan torku ayarlar
ve fren sistemine hükmederek her bir tekerle¤in ayr› fliddetlerde fren yapmas›n› sa¤lar. H-1, etkileyici
dizayn›n›n yan› s›ra en uygun denge ve a¤›rl›k da¤›l›m› için arkadan itiflli motor, süspansiyon sistemi,
ESP ve ROP (Devrilme Önleyici Sistem) destekli fren
destek sistemi, EBD destekli ABS fren sistemi ve sürücü hava yast›¤› gibi geliflmifl güvenlik özellikleriyle dikkat çekiyor.
75 litre yak›t alan H-1, 180 kilometre azami h›za
ulaflabilmektedir. Yükleriniz için de 2 ayr› tipinde
1156 ve 1181 kilograml›k kapasitesi bulunmaktad›r.
Fiat Scudo Kargo
Scudo Cargo, 5 veya 6m3 yük hacmi, 1000 veya 1200
kg a¤›rl›k kapasitesi ve 3 koltuklu sürücü kabini ile
ticari araç piyasas›nda önemli bir pazara sahiptir.Tafl›nan eflyay› sabitlemek için 8 adet çengel ile
donat›lan Scudo Kargo, 90 HP Multijet ve 120 HP
multijet dizel motoru ile performans ile birlikte
ekonomiyi de kullan›c›s›na sunmaktad›r.
90 ve 180 derece aç›lan kap›lar› sayesinde Scudo
Cargo’ya rahatça yükleme-boflaltma yapabilirsiniz.
Çift kanatl› arka kap›s› ve sürgülü yan kap›s›, zeminden tavana kadar yükselen en uzun yüklerde
bile iflinizi çok kolaylaflt›racakt›r.
Volkswagen Transporter
Volkswagen Transporter'›n mükemmel aerodinamik
yap›s› rüzgar direnç de¤erini minimum seviyeye indiriyor. Üstelik bu aerodinamik tasar›m üstün yol tutuflu da beraberinde getiriyor.
Avrupa'n›n en büyük presinde (progresif pres) tek
parça olarak üretilen gövde panelleri lazer kaynak
teknolojisiyle bir araya getirilen Volkswagen Transporter, aerodinamik yap›s› ile hm üstün yol tutuflu
hem de rüzgar direnç de¤erini minimuma indirmektedir.
ESP, ABS, ASR, EBC, EDL, BAS, ARP, EBD, FBS, Prefill,
Hill holder gibi çok özel güvenlik donan›mlar› Volkswagen Transporter'da standart olarak sunulmaktad›r.
Volkswagen Transporter'da bulunan Pompa Enjeksiyon Sistemi, sundu¤u yüksek performans›n yan›nda
düflük yak›t tüketimi sa¤lar. Dört tekerlekte ba¤›ms›z
süspansiyon sistemi ve önden çekifl özellikleri ile üstün yol tutuflu sa¤l›yor.
Renault Traffic Multix
Traffic’in kabin tasar›m› uzun saatleri arac› ile
geçiren profesyonel kullan›c›lar için düflünülmüfl.
Böylece tasar›m, aerodinamizm ve ekonomi ile
bulufluyor. Traffic’e inifl ve binifller de son derece
pratik.
Genifl sürgülü kap›s› ve alçak efli¤i sayesinde yük
ve yolcu transferleri son derece rahatt›r. Yük
bölümü, özenli çal›flmalar sonucunda genifl ve
kay›p alan yaratmayan dengeli bir yap› ortaya
koyuyor.
Arkada yana aç›l›r çift kap›, 180°’ye kadar farkl›
aç›lara olanak tan›yor. Böylece her konumda yük-
leme yapmak ya da indirmek için uygun pozisyon
sa¤lan›yor.90 litrelik depo hacmine sahip bu araç,
sürücü hariç 1850 kg. olup, istiap haddi 1040 kg
d›r. Traffic Multix 155 km lik maksimum h›za
sahiptir.
21. yüzy›l›n en büyük devrimi
‘Nano-Teknoloji’
21. yüzy›l›n teknolojik devrimi olarak nitelendirilen
“nano-teknoloji” tüm dünyada oldu¤u gibi ülkemizde
de h›zla yayg›nlafl›yor. Giderek hayat›m›z›n her
alan›nda kendini göstermeye bafllayan nano-teknolojiden en çok fayda sa¤layan sektörlerden biri de elbette
temizlik sektörü. Tekstil ürünlerinden ahflap zeminlere
kadar çok genifl bir yelpazede kullan›labilen nanoteknolojik ürünler kendi kendilerini temizleme özellikleriyle adeta bir mucize yarat›yor!
"Nano" Yunanca ve Latince’den al›nm›fl bir sözcüktür ve anlam› cüce demektir. Ayr›ca k›saltma olarak
milyarda bir anlam›nda da kullan›l›r. Buna göre nano metrik sistemin içinde bir metrenin milyarda biri veya bir milimetrenin milyonda biridir.
Nano teknoloji içinde bulundu¤umuz yüzy›l›n en
önemli sanayi devrimi olarak nitelendiriliyor. Kirlenmeyen ve kendi kendini temizleyen yüzeyler,
bakterisiz ortamlar, birçok hastal›¤›n tedavisi, çizilmeyen arabalar. Asl›nda birço¤u bugün hayat›m›za
girdi bile!
Asl›nda do¤ada zaten var olan mevcut birçok tek-
noloji hayata geçirilmifl. Örne¤in Amazon ve Afrika’da balta girmemifl ormanlarda yetiflen ve oradaki insanlar taraf›ndan kutsal kabul edilip tap›n›lan
bir bitki olan Lotus çiçe¤i hayat› boyunca hiçbir flekilde üzerinde su, ya¤mur, çamur ve kir bar›nd›rm›yor. Lotus çiçe¤inden esinlenerek hayata geçirilmifl
nano teknolojik koruma sistemleriyle elde edilen bu
sonuca da lotus etkisi deniliyor. Lotus etkisi kendi
kendini temizleyen cam yüzeylerde, tekstilde, ahflap ve tafllarda, beton zemin ve plastiklerde k›sacas› günlük hayatta s›k kulland›¤›m›z bir çok malzemede kullan›l›yor.
Dünya ülkelerinin 2008 için bu teknolojiye ay›rd›klar› pay tam 8,6 milyar dolar. 2015 y›l› için belirtilen
rakam ise 1 trilyon dolar.
Hizmet iflletmelerinde tasarruf
Oteller, restoranlar, al›flverifl merkezleri, hastaneler
vb. kapal› yaflam alanlar›nda ise geç kirlenen, temizlik maddeleri kullan›lmas›na gerek kalmadan
kolayl›kla temizlenen mutfak, tuvalet ve di¤er alanlar›n bu teknolojiyle kaplanmas› kendileri aç›s›ndan paradan ve zamandan tasarruf sa¤larken müflterileri aç›s›ndan da tercih ediliyor.
Zemin için yap›lan kaplamalar ise özellikle e¤lence
salonlar› ve gastronomi iflletmelerindeki k›rm›z› flarap ve benzeri ç›kar›lmas› zor lekeler için iyi bir çö-
züm. Bunlar›n d›fl›nda, araba tamirhanelerinde,
araba y›kama tesislerinde ve benzeri yerlerdeki zeminin kir, ya¤ ve di¤er maddelerle kirlenmesine
karfl› yap›lan zemin kaplamas› bu tip kirliliklere
karfl› uzun süreli bir korunma sa¤layarak, bunlar›n
zemine nüfuz etmelerini önlüyor. Temizlik yaln›zca
su ile yap›labildi¤i gibi zemin kaplamas› emici olmayan yüzeylerde 5 y›l emici olanlarda da 15 y›l gibi uzun süreli koruma sa¤l›yor. Kullan›m› ise püskürtülerek yap›ld›¤›ndan hayli kolay.
Ahflab›n ömrü uzuyor
Nano teknolojik kaplama bir çok yüzeyde oldu¤u
gibi ahflap yüzeylerde de etkili oluyor. Suyun ahflab›n içine geçmesini önlüyor, kirleri itiyor ve UV ›fl›nlar›na karfl› dayan›kl›l›k sa¤l›yor.
Özellikle ifllenmemifl ahflap yüzeylerde etkili olan
kaplama, ahflap evler, ahflap masalar, ahflap garaj
kap›lar›, verandalar veya bahçe çitleri gibi uzun süre kire, neme ve küflerin olumsuz etkilerine maruz
kalan yerlere karfl› koruma sa¤l›yor.
Çevrenin etkilerine karfl› uzun süreli koruma sa¤layan bu kaplama sayesinde yap›n›n veya ahflap eflyan›n ömrü de uzam›fl oluyor. Dolay›s›yla sonradan
ç›kabilecek masraflar daha ilk bafltan önlenmifl
oluyor.
Ahflap ve tafl kaplamalar› özellikle restorasyon gerektiren tarihi yap›lar›n ömrünün uzamas› için et-
kili bir yöntem.
Türkiye 21. yüzy›l›n teknoloji devrimi olarak nitelendirilen nanoteknoloji konusunda çal›flmalara
bafllad›. Devlet planlama teflkilat›, Türkiye’deki bütün üniversitelerin ve flirketlerin ortak projelerle
kullanabilece¤i bir nanoteknoloji merkezini hayata
geçirdi. Bilkent Üniversitesi’nde kurulan ulusal nanoteknoloji araflt›rma merkezi, 2007 y›l› içerisinde
hizmet vermeye bafllad›.
Türkiye’de nanoteknoloji konusunda araflt›rma yapan di¤er merkezlerden baz›lar› flu flekilde s›ralan›yor: Anadolu Üniversitesi ‹leri Teknolojiler Araflt›rma Birimi, Orta Do¤u Teknik Üniversitesi Nanoteknoloji ve Nanobiyoteknoloji Araflt›rma Merkezi,
Gebze ‹leri Teknoloji Enstitüsü Nanoteknoloji Merkezi.
Bekbars nano-camlar› temizlemek için yaln›zca
su yeter!
Dünyadaki di¤er flirketler gibi Türk flirketler de bu
teknolojiden yararlanarak gelifltirdikleri ürünleri
pazara sunuyor. Merkezi Samsun’da olan ve nano
teknolojik yüzey koruma ifli yapan Bekbars Türkiye’deki en yetkili firmalardan biri olarak göze çarp›yor.
Bekbars yetkilileri nano kaplama için: “Nano teknolojik yüzey koruma sistemi nano teknolojisi esas
al›narak üretilmifl bir kaplama malzemesidir. ‹çeri¤inde elmas, gümüfl, cam ve seramik bulunan bu
kaplaman›n amac› kaplanan yüzeylerin kir ile te-
Elvin Tekstil’den kendini temizleyen perde
Nano-teknolojik ürünlerde ülkemizde öne ç›kan
bir baflka firma ise flimdilerde ad›ndan s›kça söz
ettiren Elvin Tekstil. Dünyan›n en prestijli tasar›m ödüllerinden Red Dot’a sahip Elvin Tekstil,
uygulad›¤› nano-teknoloji sayesinde üzerindeki
çay, ya¤, flarap gibi organik lekeleri günefl ›fl›¤›yla yok eden perde üretmeyi baflard›. Suyun k›t
bir kaynak oldu¤u dünyam›zda, herhangi bir temizleyici madde gerektirmeyen, çevreyi kirletmeyen, insan sa¤l›¤›na zararl› olamayan bu
ürün, sadece ülkemiz için de¤il, tüm dünya için
de önemli bir bulufl. “Green Guard” ad›n› verdikleri kendi kendini temizleyen perdeler lekeleri
yok etmekle kalm›yor, ayn› zamanda kötü kokular› gidererek havay› da temizliyor. Kendi
kendini temizleyen perde baflka neler yap›yor?
• Gün ›fl›¤› ve floresan ›fl›k alt›nda organik
kirleri kendi kendine temizler.
• Antimikrobiktir.
• Bulundu¤u ortam›n havas›n› temizler.
• UV ›fl›nlar›n›n zararl› etkilerinden korur.
• Dayan›kl› ve kal›c›d›r.
• Zararl› madde içermez.
• Do¤aya ve sa¤l›¤a hiçbir olumsuz etkisi
yoktur.
• Ba¤›ms›z kurulufllarca test edilmifltir.
• Y›kanmas› gerekmedi¤i için su ve enerji ta
sarrufu sa¤lar.
www.elvin.com.tr
Nano-Giriflim Türkiye’yi Bio-Shield’le tan›flt›rd›
Nano Giriflim firmas›n›n piyasaya sundu¤u BioShield Amerikan Tar›m Bakanl›¤› onayl› bir nano
teknoloji ürünü. Bioshield geleneksel dezenfektanlar›n etkinli¤ini kaybetti¤i anlarda devreye girerek riskleri minimize ediyor. G›dadan turizme,
spordan seyahat sektörüne kadar genifl bir kullan›m alan› bulunan Bio-Shield ürünler sa¤l›k sektöründe de büyük kolayl›k sa¤l›yor.
Sa¤l›k tesislerimizde, bir çok farkl› insan taraf›ndan temas edilen yüzeyler s›k s›k temizlenmelemas›n› en aza indirgemektir. Nano kaplanan yüzeyler su ve ya¤ gibi s›v› maddeleri itme özelli¤i kazan›rlar, böylece s›v›lar yüzey üstüne yap›flamazlar ve boncuk tanesi fleklinde kal›rlar. Bilindi¤i gibi Lotus bitkisinin yapra¤›na düflen ya¤mur damlalar›, yapra¤›n üzerinden kayarak yere damlarlar. Niçin? Su damlas›
yaprak yüzeyi ile bir ba¤lant› oluflturamaz. Bunun etkisiyle su esasl› olan yap›flkan maddeler, bal, ya¤ ve
di¤er ak›flkans› s›v›lar bu tip yüzeylerde tutunamazlar. Bu olay flimdilerde bilim adamlar› taraf›ndan ele
al›nmakta ve bundan nano kaplamalar› vas›tas›yla
faydalan›lmaya çal›fl›lmaktad›r. Temizlik iflleri bu sayede kolaylaflm›fl, bu ifl için gerekli zamanda azalmalar olmufl ve temizlik maddelerinin kullan›lmas› yaln›zca istisna i hallerde zaruri olmufltur” di- ye konufltular.
Cam plaka kaplamas›
Alkol esasl› bir sistem olan cam plaka kaplamas›, cam
yüzeyleri küf ve bu¤u oluflmas›ndan koruyor. Ifl›ktan
azami oranda yararlanmay› sa¤l›yor ve yo¤unlaflan su
damlac›klar›n›n kontrol edilemeyen damlamas›n› engelliyor. Uyguland›¤› yüzeylerde birkaç nanometre kal›nl›¤›nda, hidrofil bir film oluflturan madde, yüzeyin
hidrofilli¤i do¤al günefl ›fl›¤›nda bir foto kataliz ifllemi
ile oluflturmas›n› sa¤l›yor. Yüzeyin yo¤unlaflan suya
karfl› olan yüzey gerilimi su/hava de¤erinin üzerine
yükselir, böylelikle yo¤unlaflan suyun tamamen yay›lmas› ve kendi, kendini temizlemesi imkân› yarat›l›r.
Cam plaka kaplamalar› ile;
• Kendi, kendini temizleme özelli¤i sayesinde zamandan ve paradan tasarruf edebilirsiniz
• Kimyasal temizleyicilerin kullan›lmas› hemen, hemen gereksizleflir
• Kal›c›l›¤› uzun sürelidir (1 ila 3 y›l)
• Temizlik yaln›zca su ile yap›l›r
• Kokusuz ve görünmezdir
Kullan›m Alanlar›
Seralar: Seralar›n bol ›fl›¤a gereksinimleri vard›r. Bu
nedenle seralar›n hemen hemen iki haftada bir kufl
d›flk›lar›ndan, tozdan ve küflerden ar›nd›r›lmalar› gerekir. Ancak cam yüzeyler nano cam kaplama maddesi ile kapland›¤›nda bu tür temizlik masraflar›nda büyük oranda tasarruf sa¤lan›r. Yani bahçe ve sera iflleri için idealdir.
Solaryum tesisleri: Solaryum tesislerinde ›fl›ktan en
rine ra¤men çabucak kirlenebilir. Bio-Shield yüzeyler üzerinde görünmez bir bio-statik katman
oluflturur ve devaml› çal›flarak bu yüzeyleri bakteri, küf, mantar ve di¤er organizmalara karfl› temizlik periyodlar› aras›nda korur.
Bio-Shield sa¤l›k sektöründe bekleme odalar›,
banyo ve tuvaletler, tekerlekli sandalyeler, acil,
ameliyathaneler, X-Ray ekipmanlar›, hemflire
odalar› ve muayene odalar›nda kullan›ld›¤› gibi
ambulanslar ve eczanelerde de kullan›labilir.
www.nano-enterprise.com
iyi flekilde yararlanmak gerekir. Küf ve kirler zamanla
tesis kazanc›n›n düflmesine neden olur. Bu durumda
temizlik kaç›n›lmaz olur ve bu da daima büyük masraflar yapmak anlam›na gelir. Kaplama yap›larak tesisin temizleme masraflar› azalt›labilir ve tesis elektrik
tüketiminden %5 oran›nda tasarruf sa¤layabilir. Temizlik flirketleri ve solaryum endüstrisi için büyük kolayl›k sunar.
K›fl bahçeleri: K›fl bahçelerinin temizlenmesi oldukça
zahmetli bir ifltir. Kufl d›flk›lar›, ya¤mur lekeleri ve küflenme bu tip yerleri yavafl, fakat sürekli bir flekilde iflgal ederler. Özellikle ulafl›lmas› zor olan yerlere kaplama yap›lmas› tavsiye edilir. K›fl bahçeleri ve hizmet iflletmeleri bundan maksimum ölçüde yararlanabilir.
Tüm kap› ve pencereler: Ev kad›nlar› pencere ve balkon kap›lar›n›n temizli¤i için çok para harcarlar. Tüm
oto galerisi iflletmecileri ile vitrinli iflyerleri sahiplerinin sürekli temizlik yapmas› gerekir. Bu tür temizlikler için de kimyasal ürünler kullan›l›r. "Nano Cam plaka kaplamas› SR" ile temizlik harcamal›r›n› minimize
eder. Bu ürün ile sadece suyla yüzeyleri temizleyebilmek mümkün hale gelir. Bu malzemeyle ilgili flunu
ak›lda tutmakta fayda var; kendi kendini temizleme
etkisi ancak 6 - 10 hafta sonra oluflur ve bu ürünle
muamele edilmifl cam yüzeylerde boncuklaflt›rma etkisi (kendi, kendini temizleme) hemen oluflmaz, zira
bu etki foto katalizle meydana gelir.
2009 Etkinlikler Ajandas›
Temizlik, güvenlik, catering, çevre ve su teknolojileri gibi bir çok alanda
düzenlenen fuarlar› sizin için derledik. 2009 y›l› program›n›z› hala yapmad›ysan›z, bu fuarlar› mutlaka de¤erlendirin.
Fuar ad›: InterSec
Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Güvenlik Fuar›
Fuar Alan›: ‹stanbul Expo Center
fiehir: Dubai
Ülke: UAE
Dönem: 18-20 Ocak 2009
Sektör: Güvenlik Sistemleri, Yang›n Alarmlar›, Kilit
Sistemleri, Kontrol Ekipmanlar›, H›rs›zl›k Alarmlar›,
Havaliman› Güvenli¤i, Sensör Sistemleri
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: WFES World Future Energy Summit
Fuar Aç›l›m›: Dünyada Gelece¤in Enerji Zirvesi
Fuar Alan›: Abu Dhabi National Exhibition Centre
fiehir: Abu Dhabi
Ülke: Birleflik Arap Emirlikleri
Dönem: 19-21 Ocak 2009
Sektör: Enerji ve Güç Sistemleri, Çevre Koruma
Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: WETEX
Fuar Aç›l›m›: Su, Çevre ve Enerji Teknolojileri Fuar›
Fuar Alan›: Dubai World Trade Centre – Dubai
International Exhibition Centre
fiehir: Dubai
Ülke: Birleflik Arap Emirlikleri
Dönem: 10-12 Mart 2009
Sektör: Enerji ve Güç Sistemleri, Çevre Koruma
Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: Project Quatar, The International Trade
Exhibition for Construction Technology, Building
Materials, Equipment and Environmental Technology
Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Ticari Yap› Teknolojileri,
Bina Materyalleri, Ekipmanlar› ve Çevre Teknolojileri
Fuar Alan›: OIEC Quatar International Exhibition
Center
fiehir: Doha
Ülke: Katar
Dönem: 30 Mart-02 Nisan 2009
Sektör: Yap› Malzemeleri Teknolojileri, ‹fl Makineleri,
Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su
Teknolojileri
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: Food & Hotel Indonesia 2009
Fuar Aç›l›m›: 10. G›da, Otel, Restaurant, Catering Fuar›
fiehir: Jakarta
Ülke: Endonezya
Dönem: 01-04 Nisan 2009
Sektör: Otel, Restoran, Bar Ekipmanlar›, Is›tma,
So¤utma, Havaland›rma, G›da, Yiyecek, ‹çecek, G›da
‹flleme Teknolojisi, Kimya, Petrokimya
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: ISAF
Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Güvenlik, Yang›n, Acil
Durum, Arama Kurtarma ve Telekomünikasyon Fuar›
Fuar Alan›: Alt›npark Fuar Merkezi
fiehir: Ankara
Ülke: Türkiye
Dönem: 02-05 Nisan 2009
Sektör: Güvenlik
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: SYRENIVRO
Fuar Aç›l›m›: Suriye Uluslararas› Çevre Fuar›
Fuar Alan›: New Fairground – Damascus – Airport
Highway
fiehir: fiam
Ülke: Suriye
Dönem: 06-09 Nisan 2009
Sektör: Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir
Enerji, Su Teknolojileri
Periyod: ‹ki Y›lda bir
Fuar ad›: CleanExpo
Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Temizlik Endüstrisi Fuar›
Fuar Alan›: Lenexpo
fiehir: St. Petersburg
Ülke: Rusya Federasyonu
Dönem: Nisan 2009
S e k t ö r: Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir
Enerji, Su Teknolojileri, Kimya, Petrokimya
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: ISSA/Interclean Central and Eastern Europe
Fuar Aç›l›m›: Orta ve Do¤u Avrupa Temizlik Endüstrisi
Fuar›
fiehir: Varflova
Ülke: Polonya
Dönem: 13-15 May›s 2009
Sektör: Temizlik
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: Safety ‹stanbul 2009
Fuar Aç›l›m›: ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Fuar› ve Konferans›
Fuar Alan›: ‹stanbul Expo Center
fiehir: ‹stanbul
Ülke: Türkiye
Dönem: 30 Eylül – 03 Ekim 2009
Sektör: Savunma Sanayi, Güvenlik, Hizmet Endüstrisi
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: ISSA/ Interclean North America
Fuar Aç›l›m›: Kuzey Amerika Temizlik Endüstrisi Fuar›
Fuar Alan›: Convention Center
fiehir: Chicago
Ülke: USA
Dönem: 6-9 Ekim 2009
Sektör: Temizlik
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: Zero Emission Rome
Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Ifl›k Enerjisi Endüstrisi Fuar›
Fuar Alan›: Fiera Rome
fiehir: Roma
Ülke: ‹talya
Dönem: Ekim 2009
Sektör: Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir
Enerji, Su Teknolojileri
Periyod: Y›lda bir
Fuar ad›: Orend 2009
Fuar Aç›l›m›: Makine, Ambalaj, Yüzey ‹flleme,
Otomasyon ve Güvenlik Fuar›
Fuar Alan›: Gaziantep Ortado¤u Fuar Merkezi
fiehir: Gaziantep
Ülke: Türkiye
Dönem: 12-15 Kas›m 2009
Sektör: Fabrika Otomasyonu, Kalite Kontrol ve Test
Enstrümanlar›, Güvenlik, Metal ‹flleme, Kaynak, Üretim
Teknolojisi, Ambalaj, Plastik ve Kauçuk Teknolojisi
Periyod: Y›lda bir
TESH‹AD Üye Listesi
Ad
Firma Ad›
Web Sitesi
Telefon
Hizmet Firmalar›
Alaettin Bükey
Peytem
www.peytem.com.tr
212
2474033
Ali Akkoyunlu
Altan Özbey
Euroserve
Destek Temizlik
www.euroserve.com.tr
www.destektemizlik.com
216
212
5789800
2789208
Bora Koçak
Bülent Do¤ru
Sodexho
Öz-Tem
www.sodexho-tr.com
www.oztem.com.tr
216
212
4749740
4528989
Canan Aksu
Caner Geban
Koç Ak Temizlik
Mettek Hizmet
www.kocaktemizlik.com
www.metgroup.com.tr
216
216
6600380
4728863
Cemalettin Do¤an
Cemil Yörük
Cengiz Pala
Do¤ufl-Tempar
Emeksan
KlühDeniz
www.dogusgrup.net
www.emeksan.com
www.kluehdeniz.com
212
212
216
6299800
2672449
4256100
Cenk Çetinkaya
Eflatun Mutlu
Eyüp Güntay
Kötter
Klüh-Artem
Güntay Temizlik
www.kotter.com.tr
www.kluhartem.com
www.clean-up.com.tr
216
312
216
3717171
3970033
3268330
Hale Silistre
Hasan Çapkurt
Pfaffenzeller
Paxil
www.pfaffenzeller.com.tr
www.paxil.com.tr
212
216
2883960
4280707
‹hsan Öztel
Kadir Turan
Metin Gündo¤du
TSG Grup
Cam Pak
BM Cleaning
www.tsg-grup.com
www.cam-pak.com.tr
www.mggrooup.com
216
212
262
3855909
3519265
3237432
Mevlüt Türksoy
Musa Bulut
Mustafa Ulus
Necati Alt›n
Kötter
Mispak
Tutku Temizlik
P Group
www.kotter.com.tr
www.mis-pak.com.tr
www.tutkutemizlik.com
www.group-p.com
216
216
322
212
3717171
4559282
2271197
2192915
Orhan M. Çapkurt
Orhan Ta¤›
Recep Ali Aksoylu
Online Hizmet
Ekol Temizlik
EnHas Zabel
www.servisline.com
www.ekoltemizlik.com
www.en-has.com.tr
216
216
216
5460195
4227890
4672158
Selim Canbazo¤lu
fiahin Acar
Sinerji Group
Kötter
www.groupsinerji.com
www.kotter.com.tr
216
216
3401070
3717171
fiebnem Özenç
Tuncay Gül
Yaflar Çantepe
Yücel Öztel
Özenç Hizm Yön
Gut Ege Temizlik
GTS Group
Ceren Temizlik
www.ozenc.com.tr
www.gutege.com.tr
www.gtstemizlik.com
www.cerentemizlik.com
216
232
232
216
4285405
4637152
3629955
3855909
MAK‹NE - MAMÜL ÜRET‹C‹ VE SATICILARI
Ahmet Fettaho¤lu
Tatmak-Karyer
Ahmet Kaya
Hijyen Ekpres
Engin Atatüre
Nilfisk Advance
www.tatmakendustriyel.com
www.hijyenekspres.com
www.nilfisk-advance.com
216
216
216
3836060
3710797
4700860
Erol Mansur
Eczac›bafl› Giriflim Paz.
www.eczacibasi.com.tr
212
3703000
Fatih Durgun
Kärcher
www.kärcher.com.tr
232
2520708
Göksel Atmaca
Gürkan Do¤anay
Hakan K›l›ç
Hamit Bektafl
Haydar Gürkan
Saruhan
JohnsonDiversey
Servis ‹stanbul
Tektem Makine
Ecolab
www.saruhan.com.tr
www.JohnsonDiversey.com.tr
www.servisistanbul.com.tr
www.cleanvac.com
www.ecolab.com
212
216
212
216
2493380
5786400
4440579
4810000
4412030
Murat Soylu
Hayat Makine
www.hayatmakine.com
Serhat Özer
Dama
www.temizlikmakinalari.com
Suat Yi¤ito¤lu
Yi¤ito¤lu
www.yigitoglu.com.tr
Turgut ‹pk›rmaz
Do¤ufl Tem. Makineleri
www.dogustemizlik.com.tr
H‹ZMET VEREN, MAK‹NE MAMÜL ÜRETEN VE SATAN F‹RMALAR
212
212
212
212
6599859
2860707
2844337
4440764
Kutlukhan Tüte
532
3147295
KT
TESH‹AD Fiyat Listesi
Hizmetli personel maliyetleri listesi
satranç sayfas›
V. Anand Dünya fiampiyonlu¤u Unvan›n› Korudu
V. Anand, Rus V. Kramnik karfl›s›nda unvan›n›
korudu. Maç› 6-4 kazanan Anand flampiyonlu¤u bir
kez daha ülkesi Hindistan’a götürdü. Afla¤›da
Anand’›n kazand›¤› 2 önemli oyun verilmifltir.
Haz›rlayan:
Aziz Serhat Kural
Mekan : "Bonn ALM" Tarih: "2008.10.17" Tur "3"
Beyaz "Kramnik,V" Siyah "Anand,V"
Sonuç "0-1"
Beyaz Elo "2772" Siyah Elo "2783" ECO "D49"
Tur Tarihi "2008.10.14"
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Nf3 Nf6 4.Nc3 e6 5.e3 Nbd7 6.Bd3
[email protected] dxc4 7.Bxc4 b5 8.Bd3
a6 9.e4 c5 10.e5 cxd4 11.Nxb5 axb5 12.exf6 gxf6
13.O-O Qb6 14.Qe2
14 … Bb7!!
Kramnik’in talihsizli¤i Anand’›n yapt›¤› bir ‘ev haz›rl›¤›na’ yakalanm›fl olmas›.
14. … Bb7!! 15.Bxb5 Bd6 16.Rd1 Rg8 17.g3 Rg4 18.Bf4
Bxf4 19.Nxd4 h5 20.Nxe6 fxe6 21.Rxd7 Kf8
22.Qd3 Rg7 23.Rxg7 Kxg7 24.gxf4
Görünüflte Beyaz iki piyon fazla ancak fiah›n a8-h1
çapraz›ndan file ve g8-g1 dikeyinden de kaleye karfl› savunmas›z oluflu neticeyi belirliyor.
Rd8 25.Qe2 Kh6 26.Kf1 Rg8 27.a4 Bg2+ 28.Ke1 Bh3
29.Ra3 Rg1+ 30.Kd2 Qd4+ 31.Kc2 Bg4 32.f3 Bf5+
33.Bd3
33. … Bh3! 34.a5 Rg2 35.a6 Rxe2+ 36.Bxe2 Bf5+
37.Kb3 Qe3+ 38.Ka2 Qxe2 39.a7 Qc4+ 40.Ka1 Qf1+
41.Ka2 Bb1+ 0-1
[Round
"5"]
[White
"Kramnik,V"]
[Black
"Anand,V"][Sonuç"0-1"][Beyaz Elo "2772"][Siyah Elo
"2783"]
[ECO "D49"]
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Nf3 Nf6 4.Nc3 e6 5.e3 Nbd7 6.Bd3
dxc4 7.Bxc4 b5 8.Bd3
a6 9.e4 c5 10.e5 cxd4 11.Nxb5 axb5 12.exf6 gxf6
13.O-O Qb6 14.Qe2 Bb7 15.Bxb5
Rg8 16.Bf4 Bd6 17.Bg3 f5 18.Rfc1 f4 19.Bh4 Be7 20.a4
Bxh4 21.Nxh4 Ke7 22.Ra3
Rac8 23.Rxc8 Rxc8 24.Ra1 Qc5 25.Qg4 Qe5 26.Nf3
Qf6 27.Re1 Rc5 28.b4 Rc3
29.Nxd4 Qxd4 30.Rd1 Nf6 31.Rxd4 Nxg4 32.Rd7+ Kf6
33.Rxb7 Rc1+ 34.Bf1 Ne3
35.fxe3 fxe3 0-1