Kitabın içeriğini görmek için tıklayınız..

Transkript

ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER
PAZAR ARAŞTIRMASI RAPORU (CEZAYİR – FAS – LİBYA)
Dış Ticaret Müdürlüğü
Ocak 2015
İÇİNDEKİLER
YÖNETİCİ ÖZETİ ................................................................................................................................. 5
KISALTMALAR ..................................................................................................................................... 7
TABLO LİSTESİ .................................................................................................................................... 7
1.
2.
3.
4.
ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER .................................................................................. 9
1.1.
Ürün Tanımı ........................................................................................................................... 9
1.2.
Türkiye’de Şekerli ve Çikolatalı Mamuller ......................................................................... 9
TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER İHRACATI .................................... 9
2.1.
Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatımız ............................................ 10
2.2.
Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatı ......... 10
TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER İTHALATI.................................... 11
3.1.
Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatımız ............................................. 11
3.2.
Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı .......... 12
TÜRKİYE ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER DIŞ TİCARET DENGESİ ................. 13
4.1.
5.
6.
Ülkemizin Yıllar İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti ........................ 13
DÜNYA ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER İHRACAT VE İTHALATI...................... 13
5.1.
Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti......................................................... 14
5.2.
Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı .................. 14
5.3.
Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatı ................. 15
CEZAYİR PAZARI İLE İLGİLİ BİLGİLER ................................................................................ 16
6.1.
Ülke Profili ve Genel Ekonomik Durum ........................................................................... 16
6.2.
Ülkenin Dış Ticareti ............................................................................................................ 16
6.2.1.
Dış Ticaret Göstergesi ............................................................................................... 17
6.2.2.
Dış Ticaretin Genel Yapısı ........................................................................................ 17
6.3.
Türkiye – Cezayir Ticaret Hacmi ...................................................................................... 18
6.4.
Türkiye – Cezayir Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi................................. 19
6.5.
Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı ....................................... 19
6.5.1.
1704 (GTİP) Kakao İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil) .......... 19
6.5.2.
1806 (GTİP) Çikolata ve Kakao İçeren Diğer Mamuller ....................................... 20
6.5.3.
2007 (GTİP) Reçeller, Meyve Jöleleri&Marmelatlar .............................................. 21
6.6. Cezayir – Türkiye Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve
Protokoller ........................................................................................................................................ 22
6.7.
Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme, İhracatta İstenebilecek Belgeler ......................... 23
2|Page
DIŞ TİCARET MÜDÜRLÜĞÜ
ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER PAZAR ARAŞTIRMASI RAPORU
M.Akif ALTAN, Yasemin UYGAN PEKER
6.8.
Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri ................................................................................ 23
6.9.
İş Kültürü .............................................................................................................................. 24
6.10. Cezayir – Sektörle İlgili Düzenlenen Önemli Fuarlar ..................................................... 25
6.11. Cezayir’de Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İle İlgili Faaliyet Gösteren Firma
Bilgileri…………………………………………………………………………………………………………………………………………25
Cezayir Ticaret Müşavirliği İletişim Bilgileri ................................................................. 31
6.12.
7.
FAS PAZARI İLE İLGİLİ BİLGİLER.......................................................................................... 32
7.1.
7.2.
7.2.1.
7.2.2.
7.3.
Türkiye – Fas Ticaret Hacmi ............................................................................................. 33
7.4.
Türkiye – Fas Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi ....................................... 34
7.5.
Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı .............................................. 35
7.5.1. 1704 (GTİP) Kakao İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil) .............. 35
7.5.2. 1806 (GTİP) Çikolata ve Kakao İçeren Diğer Mamuller ........................................... 36
7.5.3. 2007 (GTİP) Reçeller, Meyve Jöleleri&Marmelatlar .................................................. 37
7.6. Fas – Türkiye Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve
Protokoller…………………………………………………………………………………………………………………………………..37
8.
7.7.
7.8.
7.9.
İş Kültürü .............................................................................................................................. 39
7.10.
Fas – Sektörle İlgili Düzenlenen Önemli Fuarlar ....................................................... 40
7.11.
Fas’ta Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İle İlgili Faaliyet Gösteren Firma Bilgileri ... 40
7.12.
Fas Ticaret Müşavirliği İletişim Bilgileri ........................................................................ 52
LİBYA PAZARI İLE İLGİLİ BİLGİLER ...................................................................................... 53
8.1.
8.2.
8.2.1.
8.2.2.
8.3.
Türkiye – Libya Ticaret Hacmi .......................................................................................... 55
8.4.
Türkiye – Libya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi..................................... 56
8.5.
Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı ......................................... 57
3|Page
8.5.1. 1704 (GTİP) Kakao İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil) .............. 57
8.5.2. 1806 (GTİP) Çikolata ve Kakao İçeren Diğer Mamuller ............................................ 58
8.5.3. 2007 (GTİP) Reçeller, Meyve Jöleleri&Marmelatlar ................................................... 59
8.6. Libya – Türkiye Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve
Protokoller…………………………………………………………………………………………………………………………………..60
9.
8.7.
8.8.
8.9.
İş Kültürü .............................................................................................................................. 63
8.10.
Libya – Sektörle İlgili Düzenlenen Önemli Fuarlar..................................................... 64
8.11.
Libya’da Gıda Mamulleri İle İlgili Faaliyet Gösteren Firma Bilgileri ......................... 64
8.12.
Libya Ticaret Müşavirliği İletişim Bilgileri ..................................................................... 68
SWOT ANALİZİ ........................................................................................................................... 69
10. KAYNAKÇA ................................................................................................................................. 70
4|Page
YÖNETİCİ ÖZETİ
Sektörün dünya üretiminin ve ticaretinin büyük bir kısmı gelişmiş ülkelerce
gerçekleştirilmektedir.
Günümüzde, geleneksel üretim yöntemleriyle birlikte modern üretim teknolojisinin
de kullanıldığı sektör, gıda sanayi içinde yer alan, üretimde kullanılan ham maddeler,
yardımcı maddeler ve ambalaj malzemeleri ile yan sanayisini de geliştiren önemli
sektörlerden bir tanesi durumuna gelmiştir.
Şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatımızda, miktar ve değer açısından düzenli bir
artış görülmektedir. Bu artışta, Türkiye’nin coğrafi konumu itibarıyla dış pazarlara
kolay erişebilmesi, geniş ürün yelpazesi gibi faktörler etkili olmuştur.
Şekerli ve çikolatalı mamullerde en çok ihracat yaptığımız ülke Irak’tır. En çok ithalat
yaptığımız ülkeler ise şekerli mamullerde Hollanda, çikolatalı mamullerde ise
Almanya’dır.
Şekerli ve çikolatalı mamullerde Türkiye’den en çok ithalat yapan ülkenin Libya
olduğu görülmektedir. Libya’yı Cezayir ve Fas izlemektedir.
Bu araştırmada, ilk olarak Türkiye’deki sektörle ilgili genel değerlendirmeler
yapılmıştır. Sonrasında araştırması yapılan Libya, Cezayir ve Fas pazarlarının genel
dış ticareti ve şekerli ve çikolatalı ürünlerin pazarlardaki hacmine yer verilmiştir.
İlgili pazarlara ilk kez giriş yapacak firmaların pazar hakkında, daha fazla bilgi sahibi
olabilmesi için, sektörle ilgili fuarlar, ülkelerin talep ettikleri dokümanlar, etiketleme,
paketleme kuralları, ülkenin iş kültürü ve pazarda faaliyet gösteren firmaların ve
ithalatçıların bilgileri de verilmektedir.
Dış ticaret tablolarında dolar cinsinden ihracat rakamlarını ve ton olarak ihracat
miktarının verilmesi, ton başına birim fiyatın hesaplanmasını sağlamaktadır. Bu
rakamlar ihracatçılarımızın hedef pazarlardaki fiyat ortalamalarını ön görmesine
yardımcı olmaktadır.
5|Page
Ön görülecek ürün fiyatının hesaplanmasına yardımcı olmak için ayrıca ülkelerin
ürünlere uyguladığı gümrük vergileri ve ülkeye Türkiye’den yapılacak nakliyenin
ortalama maliyetleri de sunulmuştur.
Genel bir değerlendirme ile ülkemizin dış ticaret hacmi tutar ve miktar olarak artış
göstermektedir. Ancak gelişmiş ülkelerin birim fiyatları ülkemiz ürünlerine nazaran
çok daha yukarıda seyretmektedir. Şekerli mamuller sektöründe de katma değerli
ürünlerin satışının artması, sektörün gelişmesi açısından da önem arz etmektedir.
Raporun son kısmında sektörler ilgili SWOT (Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Tehditler,
Fırsatlar) analizi yapılmıştır. Bu analize göre, üreticilerin kendilerini ve ürünlerini
yenilemeleri, sağlıklı ürünlerde pazarın genişleme eğilimi dikkate alarak, Türkiye’deki
tüketim artışından da pay almaları hem sektörün büyümesine de hem de ihracat
artışında önemli fırsatlar sunmaktadır.
6|Page
KISALTMALAR
GTIP: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu
USD: United States Dollar (Amerikan Doları)
TABLO LİSTESİ
Tablo 1: Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatımız (Miktar:Ton, Değer:1000
USD) ..................................................................................................................................................... 10
Tablo 2: Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatı (1000
USD) ..................................................................................................................................................... 11
Tablo 3: Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatımız (Miktar:Ton, Değer: 1000
USD) ..................................................................................................................................................... 12
Tablo 4: Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı (1000
USD) ..................................................................................................................................................... 12
Tablo 5: Ülkemizin Yıllar İtibarıyla Şekerli Mamuller Dış Ticareti ................................................ 13
Tablo 6: Ülkemizin Yıllar İtibarıyla Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti ........................................... 13
Tablo 7: Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti (Milyon USD) ................................ 14
Tablo 8: Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı (Milyon USD)
............................................................................................................................................................... 15
Tablo 9: Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatı (Milyon
USD) ..................................................................................................................................................... 15
Tablo 10: Cezayir Dış Ticaret Göstergesi (Milyon USD) .............................................................. 17
Tablo 11: Türkiye-Cezayir Dış Ticaret Değerleri (Milyon USD) ................................................... 18
Tablo 12: Türkiye – Cezayir Şekerli Ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi .............................. 19
Tablo 13: Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1704 (GTİP) Kakao
İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil) ..................................................................... 20
Tablo 14: Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1806 (GTİP) Çikolata
ve Kakao İçeren Diğer Mamuller ...................................................................................................... 21
Tablo 15: Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 2007 (GTİP) Reçeller,
Meyve Jöleleri&Marmelatlar .............................................................................................................. 22
Tablo 16: Fas Dış Ticaret Göstergesi (Milyar USD) ...................................................................... 33
Tablo 17: Türkiye-Fas Dış Ticaret Değerleri (1000 USD) ............................................................ 34
7|Page
Tablo 18: Türkiye – Fas Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi ...................................... 35
Tablo 19: Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1704 (GTİP) Kakao
Tablo 20: Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1806 (GTİP) Çikolata ve
Kakao İçeren Diğer Mamuller ........................................................................................................... 36
Tablo 21: Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 2007 (GTİP) Reçeller,
Meyve Jöleleri&Marmelatlar .............................................................................................................. 37
Tablo 22: Libya Dış Ticaret Göstergesi (Milyon USD) .................................................................. 54
Tablo 23: Türkiye-Libya Dış Ticaret Değerleri (Milyon USD) ....................................................... 56
Tablo 24: Türkiye-Libya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi ...................................... 57
Tablo 25: Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1704 (GTİP) Kakao
Tablo 26: Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1806 (GTİP) Çikolata
ve Kakao İçeren Diğer Mamuller ...................................................................................................... 59
8|Page
1. ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER
1.1.
Ürün Tanımı
Bu sektör raporu kapsamına giren ürünler şunlardır: Kakao içermeyen şekerli
mamuller (beyaz çikolata dâhil), çikolata ve kakao içeren diğer mamuller, reçeller,
meyve jöleleri & marmelatlar. Bu ürünlere ilişkin GTİP (Gümrük Tarife İstatistik
Pozisyonu) numaraları ve açılımları aşağıdaki gibidir:
1704 (GTİP): Kakao İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil)
1806 (GTİP): Çikolata ve Kakao İçeren Diğer Mamuller
2007 (GTİP): Reçel, Jöle, Marmelat, Meyve Püresi ve Pastları
1.2.
Türkiye’de Şekerli ve Çikolatalı Mamuller
Sektöre ait ürün yelpazesinin çok geniş olması, firmaların ekipmanlarında
değişiklikler yaparak çeşitli ürünleri değişik zamanlarda üretebilmeleri ve fabrikalarda
üretimin genelde 3 vardiya, küçük üreticilerde tek vardiya hatta mevsimlik üretim
olması söz konusu olduğundan, ürün bazında üretici firma sayısını ve üretim
kapasitesiyle ilgili rakamları kesin olarak tespit etmek oldukça güçtür.
Şekerlemeler genellikle eritme, pişirme, şekillendirme, soğutma ve ambalajlama
işlemlerinden geçirilerek üretilmektedir. Modern üretim teknolojisi kullanan
işletmelerde her ürün çeşidi için ayrı üretim hattı kullanılmakta, bu durum sabit
yatırımların yüksek olmasını gerektirmektedir. Şekerli ve çikolatalı mamul satışlarının
mevsimsel özellikler göstermesi, özellikle kış aylarında ve dini bayramlarda talebin en
yüksek seviyeye ulaşması nedeniyle, üretici firmalar stoklar için de önemli
harcamalarda bulunmaktadırlar. 1
2. TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER İHRACATI
Gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında, Türkiye’de kişi başına şekerli ve çikolatalı
mamuller tüketiminin oldukça düşük olduğu bilinmekle birlikte, son yıllarda tüketimin
artmakta olduğu görülmektedir. Türkiye’nin genç bir nüfusa sahip olması ve mevcut
tüketimin oldukça düşük bulunması nedeniyle, sektör ürünlerine olan talepte gelecek
yıllarda düzenli artışlar olması beklenmektedir. Özellikle, 1993 yılından itibaren başta
Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri olmak üzere eski Sovyet Cumhuriyetlerine bu
ürün grubunda meydana gelen ihracat artışı paralelinde, üretimde de ani yükselişler
oluşmuş ve sektörde pek çok yeni yatırımların gerçekleştiği görülmüştür2.
1
2
Ekonomi Bakanlığı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Raporu
9|Page
2.1.
Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatımız
Türkiye’nin kakao içermeyen şeker mamulleri, çikolata ve kakao içeren diğer
mamuller, reçeller, meyve jöleleri & marmelatlar ihracatında, 2012 yılından 2013
yılına ton ve elde edilen değer açısından artış görülmüş; ihracatımızda en büyük
sıçrama şekerli mamullerde olmuştur (bkz. Tablo 1).
Tablo 1: Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatımız (Miktar:Ton, Değer:1000 USD)
Ürün Adı
Kakao içermeyen
şeker mamulleri
(beyaz çikolata
dâhil)
Çikolata ve kakao
içeren diğer
mamuller
Reçeller, meyve
jöleleri&marmelatlar
2012
2013
Miktar
Değer
Miktar
Değer
145,485 402.853.174 172,525 489.756.436
157,292
478.542.312
180,294
542.728.120
53,951
236.646.913
58,927
246.606.636
Kaynak: Trade Map
2.2.
Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller
İhracatı
Türkiye’nin 2013 şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatına bakıldığında, ilk sırada
112,429 bin USD ile Türkiye’nin çikolatalı mamuller toplam ihracatının %20’sini
oluşturan Irak bulunmaktadır (bkz. Tablo 2).
10 | P a g e
Tablo 2: Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatı (1000
USD)
Ülkeler
Şekerli Mamuller
Irak
ABD
İngiltere
Rusya
Almanya
Cezayir
İsrail
Romanya
Serbest Bölgeler
Suudi Arabistan
Libya
Dünya
76,026
55,259
24,182
20,786
19,409
17,104
16,642
14,848
13,753
12,233
11,158
489,758
Ülkeler
Çikolatalı
Mamuller
Irak
Libya
Cezayir
Suudi Arabistan
Azerbaycan
BAE
Yemen
İsrail
Suriye
Lübnan
Mısır
Dünya
112,429
35,910
32,869
22,962
22,283
19,909
19,621
17,537
15,311
13,118
11,653
542,729
Kaynak: Trade Map
3. TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER İTHALATI
Türkiye’ye ithal edilen şekerli ve çikolatalı mamullerin büyük bir kısmı Avrupa Birliği
ülkelerinden gerçekleştirilmekte ve ithalatın % 89’unu çikolatalı mamuller, % 11’ini ise
şekerli mamuller oluşturmaktadır.
3.1.
Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatımız
Türkiye’nin şekerli mamuller ithalatı 2012 yılından 2013 yılına miktar ve değer olarak
artış göstermiş, çikolatalı mamuller ithalatı ise değer olarak artmış, ancak miktar
olarak azalma göstermiştir (bkz. Tablo 3)
11 | P a g e
Tablo 3: Ürün İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatımız (Miktar:Ton, Değer: 1000 USD)
Ürün Adı
Kakao içermeyen
şeker mamulleri
(beyaz çikolata
dahil)
Çikolata ve kakao
içeren diğer gıda
mamulleri
Reçeller, meyve
jöleleri&marmelatlar
2012
Miktar
2,542
Değer
10.719.445
2013
Miktar
3,010
Değer
13.623.357
21,196
100.653.214
20,750
111.378.584
1,402
7.229.469
1,107
5.562.902
Kaynak: Trade Map
3.2.
Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller
İthalatı
Türkiye’nin 2013 yılı şekerli mamuller ithalatında, %26’lık pay ile Hollanda, çikolatalı
mamuller ithalatında ise %24’lük pay ile Almanya ilk sırada bulunmaktadır (bkz. Tablo
4).Top
Tablo 4: Ülkeler İtibarıyla Türkiye’nin 2013 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı (1000 USD)
Ülkeler
Hollanda
Almanya
Belçika
Birleşik Krallık
Rusya Fed.
Polonya
Çin
Fransa
İsviçre
Macaristan
Toplam (Diğerleri
dâhil)
Şekerli Mamuller
3,607
1,835
1,440
1,399
1,093
667
621
589
564
445
13,623
Ülkeler
Almanya
İtalya
Polonya
Belçika
Hollanda
İsviçre
ABD
Birleşik Krallık
Fransa
Bulgaristan
Toplam (Diğerleri
dâhil)
Çikolatalı
Mamuller
27,524
19,666
13,389
13,124
12,488
8,006
6,054
2,408
2,153
1,144
111,379
Kaynak: Trade Map
12 | P a g e
4. TÜRKİYE ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER DIŞ TİCARET DENGESİ
Ülkemizin Yıllar İtibarıyla Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti
Türkiye’nin 2009-2013 yılları arasındaki şekerli ve çikolatalı mamuller dış ticaretinin
dengede olduğu görülmektedir (bkz. Tablo 5, Tablo 6).
4.1.
Şekerli Mamuller (1000 USD)
Tablo 5: Ülkemizin Yıllar İtibarıyla Şekerli Mamuller Dış Ticareti
YILLAR
2009
2010
2011
2012
2013
İHRACAT
256,409
279,009
328,888
403,018
489,758
İTHALAT
15,139
10,074
13,010
10,719
13,623
DENGE
241,270
268,935
315,878
392,299
476,135
Kaynak: Trade Map
Çikolatalı Mamuller (1000 USD)
Tablo 6: Ülkemizin Yıllar İtibarıyla Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti
YILLAR
2009
2010
2011
2012
2013
İHRACAT
328,654
364,472
433,839
478,895
542,729
İTHALAT
77,208
89,227
91,693
100,653
111,379
DENGE
251,446
275,245
342,146
378,242
431,350
Kaynak: Trade Map
5. DÜNYA ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER İHRACAT VE İTHALATI
Şekerli ve çikolatalı mamuller dünya ticaretinin büyük bir kısmını gelişmiş ülkelerin
kendi aralarında yaptığı ticaret oluşturmaktadır. Gelir seviyesinin yüksek olduğu
ülkelerde, kişi başına tüketilen şekerli ve çikolatalı mamuller de yüksek miktarlarda
bulunmaktadır. Dünya tüketiminde sürekli artışlar görülmekte ve bu artışların
gelecek yıllarda da devam edeceği tahmin edilmektedir.
13 | P a g e
Dünya şekerli ve çikolatalı mamuller sektöründe çokuluslu firmaların büyük
hâkimiyeti bulunmaktadır. Dünyadaki önemli pazarların neredeyse tamamında
çokuluslu firmaların birlikte yer aldıkları görülmektedir. Son yıllarda dünya şekerli
ve çikolatalı mamuller sektöründe çokuluslu şirketlerin ürün ambalajlarını
küçülterek fiyatları koruma çabaları içinde oldukları göze çarpmaktadır.
Şekerli ve çikolatalı mamullerin perakende satışları ülkelere göre büyük farklılıklar
göstermektedir. Örneğin: Batı Avrupa ülkelerinde şekerli mamul satışları toplam
satışların % 26’sını oluştururken, Çin’de bu oran % 63 olarak gerçekleşmektedir. 3
5.1.
Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti
Dünya genelindeki şekerli ve çikolatalı mamuller ihracat ve ithalat rakamları
incelendiğinde, 2009-2013 yılları arasında sürekli bir artış olduğu, çikolatalı mamuller
dış ticaret hacminin şekerli mamuller dış ticaret hacminden daha yüksek olduğu
görülmektedir (bkz. Tablo 7)
Tablo 7: Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Dış Ticareti (Milyon USD)
Şekerli
Mamuller
İhracat
İthalat
Çikolatalı
Mamuller
İhracat
İthalat
2009
2010
2011
2012
2013
7,947
7,643
8,736
8,397
9,855
9,428
9,935
9,609
10,935
10,476
18,100
17,418
19,938
19,251
23,492
22,980
24,107
23,466
26,022
25,569
Kaynak: Trade Map
5.2.
Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı
2013 yılında, dünya şekerli mamuller ithalatında %15’lik pay ile ABD, çikolatalı
mamuller ithalatında ise %8’lik pay ile Almanya ilk sırada yer almaktadır.
Dünya şekerli ve çikolatalı mamuller ihracat ve ithalat rakamları incelendiğinde,
önemli ihracatçı ülkelerin pek çoğunun (Almanya, Hollanda, Belçika gibi) aynı
zamanda önemli ithalatçı ülkeler olduğu görülmektedir.
2013 yılında 36 milyar USD toplam dünya şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatının %
30’unu şekerli mamuller, % 70’ini ise çikolatalı mamuller oluşturmuştur (bkz. Tablo 8).
3
14 | P a g e
Tablo 8: Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı (Milyon USD)
ÜLKELER
Şekerli
Mamuller
ABD
1,642,779
Almanya
701,054
Birleşik Krallık
641,125
ÜLKELER
Fransa
Kanada
Hollanda
Belçika
İsveç
Rusya
Avustralya
Dünya
Almanya
A.B.D.
Birleşik
Krallık
Fransa
Hollanda
Kanada
Rusya
Belçika
Japonya
İtalya
Dünya
403,726
379,620
346,059
327,727
267,765
242,793
206,744
10,476,623
Çikolatalı
Mamuller
2,202,183
2,167,914
1,905,383
1,900,280
1,095,867
908,829
778,988
772,778
614,834
594,945
25,569,281
Kaynak: Trade Map
Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller
İhracatı
2013 yılında, dünya şekerli mamuller ihracatında %9’luk pay, çikolatalı mamuller
ihracatında ise %17’lik pay ile Almanya ilk sırada; Türkiye ise şekerli mamuller
ihracatında % 4,4’lük pay ile 9. sırada, çikolatalı mamuller ihracatında ise % 2’lik pay
ile 13. sırada yer almaktadır.
5.3.
2013 yılında 36,9 milyar USD toplam dünya şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatının %
30’unu şekerli mamuller, % 70’ini ise çikolatalı mamuller oluşturmuştur (bkz. Tablo 9).
Tablo 9: Ülkeler İtibarıyla 2013 Yılı Dünya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İhracatı (Milyon USD)
ÜLKELER
Almanya
Belçika
Çin
Hollanda
Meksika
İspanya
ABD
Kanada
Türkiye
Kolombiya
Dünya
Şekerli
Mamuller
1,056,993
745,068
743,502
698,445
565,549
536,032
515,591
514,579
489,758
314,084
10,935,943
ÜLKELER
Almanya
Belçika
Hollanda
İtalya
Fransa
ABD
Polonya
Kanada
İngiltere
İsviçre
Dünya
Çikolatalı
Mamuller
4,434,758
2,909,053
1,847,739
1,609,164
1,552,178
1,543,652
1,329,454
1,070,524
894,107
822,250
26,022,852
Kaynak: Trade Map
15 | P a g e
6. CEZAYİR PAZARI İLE İLGİLİ BİLGİLER
6.1.
Ülke Profili ve Genel Ekonomik Durum
Nüfus
:
Yüzölçümü
: 2.381.741 km²
Başkent
:
GSYİH ( Milyon $ )
Büyüme Oranı
Para Birimi
Resmi Dil(ler)
Telefon Kodu
6.2.
39,929,000 (2014, WorldBank)
:
:
:
:
:
Cezayir
210,183,410,526 (2013, WorldBank)
% 3 (2013, WorldBank)
Cezayir Dinarı
Arapça, Fransızca (de jure de facto), Berberi
+ 213
Ülkenin Dış Ticareti
Cezayir’in ihracat kazançları büyük ölçüde petrol fiyatlarına bağlı olarak
değişmektedir. 2003 yılından sonra artan petrol fiyatları sayesinde hükümet yatırım
programına başlayabilmiş, bu durum da ithalatta artışa neden olmuştur. 2012 yılında
21,4 milyar USD olan Cezayir’in dış ticaret fazlası, petrol ihracatının düşmesi ve
ithalatın yükselmesi ile 2013 yılında 11 milyar USD’ye gerilemiştir.
16 | P a g e
6.2.1. Dış Ticaret Göstergesi
Aşağıdaki tabloda, yıllar itibarıyla Cezayir’in toplam ithalat ve ihracat rakamları
verilmiştir. İhracat oranları yıllar itibarıyla değişkenlik göstermiş, ancak ithalat istikrarlı
bir şekilde artış göstermiştir (bkz. Tablo 10).
Tablo 10: Cezayir Dış Ticaret Göstergesi (Milyon USD)
Yıllar
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
İhracat
24.653
32.076
46.001
54.612
60.163
79.297
45.193
57.050
73.436
71.865
65.998
İthalat
13.545
18.303
20.356
21.455
27.631
39.474
39.258
40.999
47.219
50.369
54.909
Hacim
38.198
50.379
66.357
76.067
87.794
118.771
84.451
98.049
120.655
122.234
120.907
Denge
11.108
13.773
25.645
33.157
32.532
39.823
5.935
16.051
26.217
21.496
11.089
Kaynak: Trade Map
6.2.2. Dış Ticaretin Genel Yapısı
Son yıllarda, Cezayir’de ithalatta artış gözlemlenmektedir. Gıda ithalatı, genel ithalat
içerisinde önemli bir paya sahip olup, miktarı iç üretimle bağlantılıdır. Tüketim malları
ithalatı, petrol gelirleri ve tarımsal üretime göre değişiklik göstermektedir. Son yıllarda
Cezayir’de petrol ve doğal gaz üretimi ile alt yapı alanlarındaki yatırımlar nedeniyle,
son yıllarda sermaye malları harcamalarında bir artış görülmektedir.
Bir yandan tarımsal üretimin, diğer yandan sanayi alt yapısının yetersizliği nedeniyle
pek çok tüketim mamulünü dışarıdan almak durumunda kalan Cezayir, ihtiyaçlarını
karşılamak üzere, yıllar itibariyle sürekli artan miktarlarda ithalat yapmaktadır. Avrupa
Birliği, Cezayir’in en önemli ticaret ortağı konumundadır.4
4
www.ekonomi.gov.tr
17 | P a g e
6.3.
Türkiye – Cezayir Ticaret Hacmi
Cezayir, Ekonomi Bakanlığımız tarafından 2014-2015 döneminde Hedef Ülkelerinden
birisi olarak belirlenmiştir.
Türkiye ile Cezayir arasındaki ticarette 2005 yılı öncesinde Cezayir lehine seyreden
dış ticaret dengesi, Cezayir’e yapılan ihracatın düzenli olarak her yıl artmasıyla, 2006
yılından itibaren Türkiye lehine fazla vermeye başlamıştır. Türkiye lehine olan dış
ticaret dengesi 2013 yılında 1,2 milyar ABD Dolarına ulaşmıştır. 5
Türkiye ile Cezayir arasında ekonomik ilişkiler son derece dinamik bir gelişme
göstermektedir. Özellikle, ekonomik alanda liberalizasyon sürecinin başlatılması,
ülkenin hemen her alanda yatırım ve tüketim mallarına olan ihtiyacı, terör olaylarının
azalması ihracatçılarımız için Cezayir’i cazip bir pazar haline getirmiştir.
Tablo 11: Türkiye – Cezayir Dış Ticaret Değerleri (Milyon USD)
Yıllar
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2013 (Ocak-Ekim)
2014 (Ocak-Ekim)
İhracat
807
1.021
1.232
1.614
1.777
1.505
1.471
1.813
2.003
1.711
1.709
İthalat
862
719
944
1.588
769
1.068
1.150
924
714
596
815
Hacim
1.669
1.739
2.176
3.201
2.546
2.573
2.621
2.737
2.717
2.307
2.524
Denge
-55
302
288
26
1.008
436
320
889
1.289
1.115
894
Kaynak: Trade Map
5
www.ekonomi.gov.tr
18 | P a g e
6.4.
Türkiye – Cezayir Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi
Aşağıdaki tabloda, şekerli ve çikolatalı mamullere ilişkin Cezayir’in Türkiye’den İthalat
değerleri, Türkiye’nin dünyaya ihracatı, Cezayir’in dünyadan ithalatı 2013 oranları
gösterilmektedir.
Tablo 12: Türkiye – Cezayir Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi
Cezayir’in
Türkiye’den İthalatı
Ürün
Kodu
1704
1806
2007
Ürün Adı
Kakao içermeyen
şekerli mamuller
(beyaz çikolata
dâhil)
Çikolata ve kakao
içeren diğer
mamuller
Reçeller, meyve
jöleleri &
marmelatlar
Türkiye’nin Cezayir’in
Dünyaya Dünyadan
İhracatı
İthalatı
2013
Türkiye’ye
değerleri, uygulanan
2013
bin USD
gümrük
değerleri,
vergi
bin USD
oranı
7,950
30
489,758
41,022
18,501
30
542,729
73,209
2,499
30
246,607
7,804
2013
değerleri,
bin USD
Kaynak: Trade Map
6.5.
Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı
6.5.1. 1704 (GTİP) Kakao İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil)
Cezayir’in dünyadan 41,022,000 USD şekerli mamuller ithalatında Fransa %28.2’lik
pay ile ilk sırada, Türkiye ise 19.4’lük pay ile ikinci sırada yer almaktadır (bkz. Tablo
13).
19 | P a g e
Tablo 13: Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1704 (GTİP) Kakao
İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil)
İhracatçı
Tüm dünya
Fransa
Türkiye
Tunus
Polonya
Fas
Çin
Brezilya
İspanya
İtalya
İrlanda
Ticaret oranı
İthalat değeri
Cezayir
2013 (bin
ithalatındaki
USD)
oranı (%)
41,022
100
11,549
28.2
7,950
19.4
6,555
16
4,243
10.3
2,132
5.2
1,467
3.6
1,410
3.4
1,140
2.8
909
2.2
777
1.9
Miktar
birimi
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Birim
değeri
(USD)
Cezayir’de
uygulanan
vergi oranı
(%)
2,474
11,882
1,220
1,883
9,244
1,276
1,753
2,032
2,395
3,819
13,397
22.9
30
30
22.9
30
30
30
22.9
22.9
22.9
Kaynak: Trade Map
6.5.2. 1806 (GTİP) Çikolata ve Kakao İçeren Diğer Mamuller
Cezayir’de Türkiye için uygulanan gümrük vergisi, AB üyesi ülkelerinden fazla
olmasına rağmen, Cezayir’in dünyadan 73,209,000 USD çikolatalı mamuller
ithalatında Türkiye %25.3’lük pay ile ilk sırada yer almaktadır (bkz. Tablo 14).
20 | P a g e
Tablo 14: Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1806 (GTİP) Çikolata ve
Kakao İçeren Diğer Mamuller
İhracatçı
Ticaret oranı
İthalat değeri
Cezayir
2013 (bin
ithalatındaki
USD)
oranı (%)
Tüm
dünya
Türkiye
Almanya
İtalya
Polonya
Fransa
İspanya
Hollanda
İsviçre
Belçika
Romanya
73,209
18,501
12,630
11,605
10,130
4,307
3,921
2,769
2,137
2,027
1,230
Miktar
birimi
Birim
değeri
(USD)
100 Ton Ton
25.3
Ton
17.3
Ton
15.9
Ton
13.8
Ton
5.9
Ton
5.4
Ton
3.8
Ton
2.9
Ton
2.8
Ton
1.7
Ton
Cezayir’de
uygulanan vergi
oranı (%)
2,703
1,507
5,762
6,352
5,047
1,864
1,166
4,962
12,282
5,808
3,154
30
25.2
25.2
25.2
25.2
25.2
25.2
30
25.2
25.2
Kaynak: Trade Map
6.5.3. 2007 (GTİP) Reçeller, Meyve Jöleleri&Marmelatlar
Cezayir’in dünyadan 7.804.000 USD reçel, meyve jölesi&marmelat ithalatında
Türkiye %32’lik pay ile ilk sırada yer almaktadır (bkz. Tablo 15)
21 | P a g e
Tablo 15: Cezayir’in Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 2007 (GTİP) Reçeller,
Meyve Jöleleri&Marmelatlar
İhracatçı
Ticaret oranı
İthalat
Cezayir
değeri
ithalatındaki
2013 (bin
oranı (%)
USD)
Miktar
birimi
Birim
değeri
(USD)
Cezayir’de
uygulanan
vergi oranı
(%)
Tüm dünya
7,804
100
Ton
1,175
Türkiye
2,499
32
Ton
922
30
Hindistan
1,380
17.7
Ton
1,400
30
Fransa
875
11.2
Ton
1,565
30
İspanya
580
7.4
Ton
1,418
30
Yunanistan
561
7.2
Ton
1,258
30
Filipinler
424
5.4
Ton
1,208
30
Çin
268
3.4
Ton
931
30
İtalya
254
3.3
Ton
1,276
30
Tayland
Güney
Afrika
213
2.7
Ton
1,449
30
205
2.6
Ton
1,297
30
Kaynak: Trade Map
6.6.
Cezayir – Türkiye Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen
Anlaşma ve Protokoller
Ticaret Anlaşması
İmza tarihi: 09.05.1979
Resmi Gazete Tarih ve No: 29.11.1979 / 16824
Ekonomik, Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması
Resmi Gazete Tarih ve No: 28.12.1983 /18265
Hukuki İşbirliğine İlişkin Anlaşma
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Resmi Gazete Tarih ve No: 30.12.1996/22863
Deniz Taşımacılığı ve Seyrüseferin Anlaşması
Resmi Gazete Tarih ve No: 28.10.1998/23507
22 | P a g e
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması
Gümrük İdarelerinin Karşılıklı Yardımlaşmasına İlişkin Anlaşma
Parlamentolararası İşbirliği Protokolü
İmza Tarihi: 06.11.2006
Adli İşbirliği Protokolü
İmza Tarihi: 10.01.2007
KEK 9. Dönem Protokolü
İmza tarihi: 2010
KEK 10. Dönem Protokolü
6.7. Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme, İhracatta İstenebilecek Belgeler
Hükümet ithal ürünlere, özellikle tüketim mallarına Arapça etiket konulmasını şart
koşmaktadır. Fransızca etiket konulması ise faydalı olacaktır.
Ayrıca, gerek gıda maddelerinde, gerek gıda maddeleri dışındaki mallarda
etiketlemeye ilişkin özel kurallar uygulanmaktadır.
Tehlikeli maddeler için etikette toksit madde, yanıcı madde, paslanma, tahriş riskleri
vb’leri gösteren semboller bulunmalıdır6.
Ülkenin talep ettiği belgeleri öğrenmek için, http://madb.europa.eu/ sitesinden,
dizindeki “Tariffs” bölümüne ilgili GTIP numarası girilerek güncel bilgiler alınabilir.
6.8. Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri
İstanbul’dan Cezayir’e doğrudan nakliye seferleri bulunmaktadır. İzmir, Mersin gibi
limanlardan ise İstanbul aktarmalı olarak Cezayir’e sevkiyat yapılabilmektedir.
Cezayir Limanı, ülkenin ticaret merkezi konumunda olup konteynır trafiğinin yüzde
70'ini karşılamaktadır.
Cezayir'e yapılan doğrudan seferler, İstanbul'dan 6, İzmir'den 4, Mersin’den ise 15
günlük transit sürelerle gerçekleşebilmektedir.
İstanbul’dan deniz yolu ile nakliye, 20’lik konteynır için 1000-1200 USD, 40’lık
konteynır için ise 2000-2400 USD civarındadır7.
6
7
www.ekonomi.gov.tr
www.ekonomi.gov.tr
23 | P a g e
Akreditif Kullanımı
2009 Bütçe Kanunu’na ek olarak ve 2014 Ek Bütçe Kanunu'nun 81'inci maddesi
çerçevesinde çıkarılan kanunlar ile Cezayir’e ithalatta önemli değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre:
1- Cezayir’e akreditif ödeme yanı sıra vesaik mukabili ödeme ile de ithalat yapmak
mümkündür.
2- Gıda ve tarım ürünleri dışında kalan tüm ürünler için talep edilen kalite kontrol
belgesi için örneği Cezayir Ticaret Müşavirliğimizde bulunan matbu, örnek bir form
belirtilmiştir.
3- İthalatçı, malın ithalatından çok önce, iki taraf arasında anlaşıldığını gösteren
proforma fatura ile bankaya başvurmak ve ön onay almak zorundadır.
Kambiyo Rejimi
Cezayir’de sıkı kambiyo rejimi uygulanmakta olup bu çerçevede ülkeye her türlü
paranın ve değerli menkulun giriş ve çıkışı kontrol altında tutulmaktadır. Bu nedenle
havaalanında ve karayolu ile gelindiğinde sınırda, gümrük memuru tarafından
“deklarasyon” sorulduğunda, ya da sorulmasa bile, beraberde getirilen dövizin “1000
Avro’yu aşması durumunda” deklare edilmesi gerekmektedir. Bunun için
havaalanında pasaport kontrolünün hemen çıkışındaki bankoda form (2 adet)
doldurulması gerekmektedir8.
6.9. İş Kültürü
Cezayir’de en çok yapılan hatalar
• Ülkenin yaygın dilllerinden birini (Arapça-Fransızca) bilmeyen uzmanlar veya
idareciler vasıtası ile iş görüşmesi yapılması,
• Cezayirli ya da Türk tanıdıklara aşırı güvenilerek söz ile iş yapılması,
• Havaalanında döviz deklerasyonunda bulunulmaması,
• Cezayir mevzuatının gümrükleme hususlarını bilinmeden ya da hafife alınarak,
mevzuata uygun olmayan malların gümrüklenmesi,
• Doğru iş partnerinin seçilmesinde yeterince titizlik gösterilmemesi,
• Ürün tanıtımı ve pazar ziyareti konusunda yeterince donanımlı olunmaması, bu
konunun ihmal edilmesi,
8
www.ekonomi.gov.tr
24 | P a g e
• Her ziyaretin potansiyel bir alışveriş yapılması olarak görülmesi ve mutlaka iş akdi
kurulması konusunda gösterilen sabırsızlık,
• Bazı akreditif işlemlerinin tatil sezonu, teknik yetersizlik vs. gibi nedenlerle uzaması
sebebiyle müşterinin çok hızlı hareket etmeye itilmesi ve bunun sonucunda da
kaybedilmesi. 9
6.10. Cezayir – Sektörle İlgili Düzenlenen Önemli Fuarlar
FIA, Genel Ticaret Fuarı (Cezayir - Haziran/Her Yıl)
6.11. Cezayir’de Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İle İlgili Faaliyet Gösteren
Firma Bilgileri
Cezayir-Türkiye Ticaret Müşavirliği’nden alınan bilgi doğrultusunda 101 firmanın
iletişim bilgilerilerine ulaşılmıştır:
Algérie Espagne Import, Sarl (ALGESPA Import)
Adres : 16006 Bouzaréah [Algérie]‎Tel : ‎+213 21 94 42 70
MAD FOOD,Sarl
Adres : 31130 Bir El Djir [Algérie]‎Tel : +213 41 53 89 19
Groupe Alimentaire TEFRIDJ, Sarl (GAT)
Adres : 42400 Koléa [Algérie]‎ Tel: +213 20 50 43 38
JUBA,EURL
Adres: 16212 Mohammadia [Algérie]‎Tel : +213 21 53 68 48
ASSAFWA,EURL
Adres: 31133 Bir El Djir [Algérie]‎‎Tel: +213 41 52 71 16
BBS International,Sarl
Adres: 16100 Alger Centre [Algérie]‎‎Tel: +213 21 64 37 62 ‎
UNILEVER Algérie,Spa
Adres: 16002 Chéraga [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 36 86 63
‎
Chréa Agro Import Export,Sarl
Adres: 09240 Beni Tamou [Algérie]‎Tel: +213 25 49 04 76
9
www.ekonomi.gov.tr
25 | P a g e
SB TRADING,Spa
Adres: 16100 Alger Centre [Algérie]‎‎Tel:+213 21 73 40 23
SOFAPAL,SNC
Adres: 06210 Ighram [Algérie]‎ ‎Tel: +213 34 35 94 43
Ulysse Algérie,Spa
Adres: 16002 Chéraga [Algérie]‎Tel: +213 21 36 43 36
DAUPHIN,EURL
Adres: 31000 Oran [Algérie]‎Tel: ‎+213 41 34 43 29
LE FAUCON,EURL
Adres: 06200 Akbou [Algérie]‎Tel: ‎+213 34 35 95 24
BPI ENH DOUDAH,SNC
Adres: 35000 Boumerdès [Algérie]‎Tel: +213 24 81 10 10
NESRINE,Sarl
Adres: 31120 Sidi Chami [Algérie]‎Tel: +213 41 59 70 02
Agro-Multi Investissement & Services,Spa (AXIUM)
Adres: 25140 Ain Smara [Algérie]‎Tel: +213 31 97 14 14
CEVITAL,Spa
Adres: 06000 Béjaia [Algérie]‎Tel: +213 34 20 20 00
AGROLAT,Sarl
Algérie Espagne Import,Sarl (ALGESPA Import)
Adres: 16006 Bouzaréah [Algérie]‎Tel: +213 21 94 42 70
Grands Magasins Frigorifiques,Sarl (GMF)
Adres: 06200 Akbou [Algérie] Tel: ‎+213 34 35 87 59
MAD FOOD,Sarl
31130 Bir El Djir [Algérie]‎Tel: +213 41 53 89 19
Groupe Alimentaire TEFRIDJ,Sarl (GAT)
Adres: 42400 Koléa [Algérie]‎Tel: ‎+213 20 50 43 38
NOVIDIS.DZ,Sarl
Adres: 16312 Bab Ezzouar [Algérie] Tel:‎+213 21 20 25 63
26 | P a g e
G.M.A.A,Sarl
Adres: 09000 Blida [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 86 73 81
‎
GEXIMA,Sarl
Adres: 16011 Baraki [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 68 15 40
MASKEM Algérie,Spa
Adres: 16512 Bordj El Kiffan [Algérie]‎Tel: +213 21 21 68 68
‎
BOUALI Ahmed,EURL (EBA)
Adres: 16202 Ain Bénian [Algérie]‎Tel: +213 21 30 10 98
Fromagerie BEL ALGERIE,Spa
Adres: 16606 El Biar [Algérie]‎Tel: +213 21 92 09 92
JUBA,EURL
Adres: 16212 Mohammadia [Algérie]‎Tel: +213 21 53 68 48
SOCOV,EURL
Adres: 16008 Hussein Dey [Algérie]‎Tel: +213 21 49 80 93
BEST FORM
Adres: 19200 Ain Oulmane [Algérie]‎Tel: +213 771 31 26 46
LEGUMES D'OR,EURL
Adres: 31100 Es Senia [Algérie]‎Tel: +213 41 51 37 41
AFRICAFE,Sarl
Adres: 13000 Chetouane [Algérie]‎Tel: +213 43 28 56 56
Ets SADI Kamel
Adres: 06000 Béjaia [Algérie]‎ ‎Tel: +213 34 22 71 84 ‎
SIMPEX AFRIC,Sarl
Adres: 16013 Rouiba [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 81 22 67
SAHBY SIMEX Import Export,Sarl
Adres: 16013 Rouiba [Algérie]‎Tel: +213 21 85 16 21
BIO PACK Industrie,Sarl
Adres: 16105 Birkhadem [Algérie]‎Tel: +213 21 54 48 18
Société Industrielle du Café,Sarl (SICAF)
Adres: 31110 El Karma [Algérie]‎Tel: +213 41 51 42 50
27 | P a g e
La Maison du Lait,Sarl
Adres: 13500 Remchi [Algérie]‎Tel: +213 43 24 88 99
FAROMCOL,Sarl
SITPAL,Sarl
INALCA ALGERIE,Sarl
Adres: 16208 Kouba [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 28 58 52
Groupe La Belle,Spa
Adres: 16212 Mohammadia [Algérie]‎Tel: +213 21 82 07 91
OUEST IMPORT,Sarl
AFIA INTERNATIONAL ALGERIA
AGRA-Equipements,Sarl
Adres: 16312 Bab Ezzouar [Algérie]‎Tel: +213 21 24 37 10
AGRO GRAS INVEST,Sarl (AGI)
Adres: 16208 Kouba [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 23 11 11
Algérienne du Commerce & Distribution Import Export,Sarl (ALCODIMEX)
Adres: 18000 Jijel [Algérie]‎Tel: ‎+213 34 47 27 44
Canada Grain Algérie,Sarl
Adres: 16312 Bab Ezzouar [Algérie]‎Tel: +213 21 24 91 34
F.M PRODUITS,Sarl
Adres: 16005 Bir Mourad Rais [Algérie]‎Tel: +213 21 54 49 57
Groupe BATOUCHE,EURL
Adres: 06200 Akbou [Algérie]‎Tel: ‎+213 34 35 79 64
Société Algérienne de Cafés,Spa (ALCAF)
Adres: 16007 Bab El Oued [Algérie] Tel: ‎+213 21 53 95 10
Djurdjura Trading Company,SNC (DTC)
Adres: 16002 Chéraga [Algérie]‎Tel: +213 21 36 22 64
BPI ENH DOUDAH,SNC
Adres: 35400 Boudouaou [Algérie] Tel: ‎+213 24 84 18 80
Groupe ARTILUX,Sarl
Adres: 09000 Blida [Algérie]‎Tel:‎+213 25 41 97 38
Unité de Transformation des Produits Agricoles Daouia,Sarl (UTPA DAOUIA)
Adres: 39000 El Oued [Algérie]‎Tel: +213 32 21 73 09
POLYCHIMICAL,Sarl
Adres: 21000 Skikda [Algérie]‎Tel: +213 38 75 11 36
28 | P a g e
STAR GOODS,Spa
Adres: 16310 Oued Smar [Algérie]‎Tel: +213 21 51 40 94
BIT COMPANY,Spa (Groupe BLANKY)
Adres: 16405 Hydra [Algérie]‎Tel: ‎+213 21 69 17 00
Générale d'Investissement & de Production,Sarl (GPI)
Adres: 16105 Birkhadem [Algérie]‎Tel: +213 21 55 04 52
DOUGUIZ,Sarl
Adres: 16208 Kouba [Algérie]‎Tel : ‎+213 21 28 28 02
Import-Export en Produits Alimentaires,Sarl (IMEXPRAL)
Adres: 16012 Dar El Beida [Algérie]‎Tel: +213 21 50 75 55
PROMASIDOR Djazair,Sarl
Adres: 16013 Rouiba [Algérie]‎Tel : ‎+213 21 81 16 78
OUASDI INTERNATIONAL,EURL
Adres: 06000 Béjaia [Algérie]‎Tel : ‎+213 34 21 53 53
NOVAMILK Algérie,Sarl
Adres: 16208 Kouba [Algérie]‎Tel : +213 21 28 74 77
KLM Alimentation,Sarl
Adres: 16010 El Harrach [Algérie]‎Tel: +213 21 82 72 63
SADJI Ahmed & Fils,Sarl
Société des Affaires EL FIRDAOUS,EURL
Adres: 02000 Chlef [Algérie]‎Tel : ‎+213 27 72 61 42
AL TARADHI,EURL
Adres: 16012 Dar El Beida [Algérie]‎Tel: +213 21 50 64 44
Grande Vinaigrerie Constantinoise,Sarl (GVC)
Adres: 25000 Constantine [Algérie]‎Tel: +213 31 66 49 04
Magasins Généraux de la Soummam,EURL (MAG SOUMMAM)
DEPALINE,Sarl
Adres: 13000 Tlemcen [Algérie]‎Tel : +213 43 27 76 49
BLANKY Négoce,Sarl
Adres: 16212 Mohammadia [Algérie] Tel : +213 21 21 91 96
Adres: 16006 Bouzaréah [Algérie]‎Tel : +213 21 94 42 70
Groupe LALAOUI
Adres: 06000 Béjaia [Algérie]‎Tel : +213 34 21 24 06
Le Goût de la Pâtisserie
Adres : 19000 Setif [Algérie]‎Tel : ‎+213 771 53 89 79
29 | P a g e
‎
METIDJI Holding,Spa
Adres: 27120 Mazagran [Algérie]‎Tel : ‎+213 45 21 30 60
Etablissement de Commerce International,SNC (ECI BOUDIAB Frères)
Groupe SMIDE,Spa
Adres: 25000 Constantine [Algérie] Tel : ‎+213 31 66 49 41
AGROLINCE,Sarl
Adres: 27000 Mostaganem [Algérie]‎Tel : +213 45 21 65 58
Groupe BENHAMADI,Sarl
Adres: 34000 Bordj Bou Arréridj [Algérie]‎Tel : +213 35 68 52 42
Groupe La Belle,Spa
Adres: 16212 Mohammadia [Algérie]‎‎Tel: +213 21 82 07 91
AGRO-CEREALES,Sarl
Adres: 06200 Akbou [Algérie]‎Tel : ‎+213 34 35 84 86
Groupe BARECHE (GB)
Adres: 04300 Ain M'lila [Algérie]‎Tel: +213 32 45 26 93
CEVITAL,Spa
Adres: 16006 Bouzaréah [Algérie]‎Tel : +213 21 94 42 70
Société de Production des Corps Gras,Sarl (PROLIPOS)
Adres: 04300 Ain M'lila [Algérie]‎Tel: +213 32 45 26 93
SOALCO LEDID INDUSTRIE Société Algérienne des Corps Gras
Adres: 25100 El Khroub [Algérie]‎Tel : +213 31 962729
CEVITAL,Spa
Adres: 16208 Kouba [Algérie]‎Tel : ‎+213 21 56 36 66
Corps Gras d'Oran,Spa (COGO)
Adres: 31100 Es Senia [Algérie]‎Tel : ‎+213 41 41 95 17
Corps Gras d'Alger,Spa (COGRAL)
Adres: 16108 Hamma Anassers [Algérie]‎Tel: +213 21 42 34 90
Corps Gras de Béjaia,Spa (COGB)
Agro-Multi Investissement & Services,Spa (AXIUM)
Adres: 25140 Ain Smara [Algérie]‎Tel : +21331971414 ‎
30 | P a g e
Ets EL DJURDJURA
Adres: 10200 Lakhdaria [Algérie]‎Tel: +21326909470
‎
BIO PACK Industrie,Sarl
Adres: 16105 Birkhadem [Algérie]‎Tel: +21321544818
Fromagerie LA JOYEUSE VACHE,Sarl
Adres: 31013 Oran [Algérie]‎Tel: +21341329274
Adres: 16006 Bouzaréah [Algérie]‎Tel: +21321944270
‎
Société des Affaires EL FIRDAOUS,EURL
Adres: 02000 Chlef [Algérie]‎Tel: +21327726142 ‎
Chréa Agro Import Export,Sarl
Adres: 09240 Beni Tamou [Algérie]‎Tel: +21325490476
Générale Industrie & Commerce,Sarl (GIC)
Adres: 06000 Béjaia [Algérie]‎Tel: +21334212156
‎
FICHA,Sarl
Adres: 16109 El Madania [Algérie]‎Tel: +21321676662 10
6.12. Cezayir Ticaret Müşavirliği İletişim Bilgileri
Cezayir Ticaret Müşavirliği
Adres: Rue De L'Aqueduc Bt A3
Residence Chabani Val D'Hydra, Cezayir
Tel: +213 21 60 79 59 Faks: +213 21 60 79 61
E-posta: [email protected]
10
Cezayir Ticaret Müşavirliği
31 | P a g e
7. FAS PAZARI İLE İLGİLİ BİLGİLER
7.1.
Nüfus
:
Yüzölçümü
: 71.850 km²
Başkent
:
GSYİH ( Milyon $ )
Büyüme Oranı
Para Birimi
Resmi Dil(ler)
Telefon Kodu
7.2.
33,493,000 (2014,WorldBank)
:
:
:
:
:
Rabat
103,835,702,814 (2013, WorldBank)
% 4 (2013, WorldBank)
Fas Dirhemi
Arapça, Berberi
+ 212
Ülke ithalatında sanayi ürünleri öncelikli sıradadır. En fazla ithal edilen ürünler ham
petrol, petrol yağları, makine ve ulaşım araçları, tekstil ürünleri ve kimyasallardır.
32 | P a g e
Avrupa Birliği Fas’ın en önemli ticaret ortağı konumundadır. İthalatın yaklaşık yarısı
ve ihracatın % 70’ten fazlası Avrupa Birliği ülkeleri ile yapılmaktadır. Fransa en
önemli tedarikçi ülke konumunda olup İspanya ikinci en büyük tedarikçidir. Fransa
aynı zamanda Fas’ın en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkedir11.
Tablo 16: Fas Dış Ticaret Göstergesi (Milyar USD)
2011
21,5
41,0
62,5
- 19,5
İhracat
İthalat
Ticaret Hacmi
Ticaret Açığı
2012
22,2
42,3
64,5
- 20,1
2013
23,3
41,9
65,2
- 18,6
Kaynak: www.ekonomi.gov.tr
Fas dış ticareti kolaylaştırıcı tedbirleri uygulamaya koymaktadır. Örneğin gümrük
prosedürleri 2009 yılı Haziran ayından itibaren bilgisayarlı online sisteme geçmiş
durumdadır.
İthal edilen ürünler için gümrük vergileri dışında % 0,25 oranında ithalat vergisi ve %
20’ye kadar Katma Değer Vergisi uygulanmaktadır. Fas dış ticaret rejimini
liberalleştirmeye devam etmektedir12.
7.3. Türkiye – Fas Ticaret Hacmi
Türkiye-Fas arasındaki ticaret hacmi, 2001 yılından itibaren dengeli bir şekilde
ilerlemektedir (bkz. Tablo 17)
11
12
www.ekonomi.gov.tr
www.ekonomi.gov.tr
33 | P a g e
2014
25,5
44,0
69,5
- 18,5
Tablo 17: Türkiye – Fas Dış Ticaret Değerleri (1000 USD)
Yıllar
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2013 ilk 5
ay
2014 ilk 5
ay
İHRACAT
70.413
98.149
138.330
180.779
330.058
370.824
551.377
721.594
957.768
600.456
623.957
920.895
1.014.905
1.194.224
İTHALAT
72.983
38.193
68.314
76.989
105.778
143.231
173.902
198.460
360.519
234.729
396.797
419.945
429.482
572.227
HACİM
143.396
136.342
206.645
257.769
435.836
514.055
725.279
920.054
1.318.288
835.185
227.522
500.950
585.423
621.997
DENGE
-2.570
59.955
70.015
103.789
224.280
227.593
377.474
523.134
597.249
365.727
1.021.116
1.340.840
1.444.387
1.766.451
522.899
218.571
304.328
741.470
694.039
222.353
471.686
916.392
7.4.
Türkiye – Fas Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi
Aşağıdaki tabloda, şekerli ve çikolatalı mamullere ilişkin Fas’ın Türkiye’den ithalat
değerleri, Türkiye’nin dünyaya ihracatı, Fas’ın dünyadan ithalatı 2013 oranları
gösterilmektedir.
34 | P a g e
Tablo 18: Türkiye – Fas Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi
Fas’ın Türkiye’den
İthalatı
Ürün
Kodu
1704
1806
2007
Ürün Adı
Kakao içermeyen
şekerli mamuller
(beyaz çikolata
dâhil)
Çikolata ve kakao
içeren diğer
mamuller
Reçeller, meyve
jöleleri &
marmelatlar
2013
Türkiye’ye
bin USD
gümrük
vergi
oranı
Türkiye’nin
Fas’ın
Dünyaya Dünyadan
İhracatı
İthalatı
2013
değerleri,
bin USD
2013
değerleri,
bin USD
940
25
99,000
7,571
2,492
20,1
542,729
33,195
149
38.9
246,607
4,295
Kaynak: Trade Map
7.5.
Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı
Fas’ın dünyadan 9.740,000 USD şekerli mamuller ithalatında Mısır %31.6’lık pay ile
ilk sırada, Türkiye ise %9.7’lik pay ile 4. sırada yer almaktadır (bkz. Tablo 19).
35 | P a g e
Tablo 19: Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1704 (GTİP) Kakao İçermeyen
Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil)
İhracatçı
Tüm dünya
Mısır
Kolombiya
İspanya
Türkiye
Fransa
Almanya
İtalya
Çin
Belçika
Endonezya
Ticaret oranı
İthalat
Fas
değeri 2013 ithalatındaki
(bin USD)
oranı (%)
9,740
100
3,080
31.6
1,505
15.5
968
9.9
940
9.7
803
8.2
589
6
466
4.8
239
2.5
163
1.7
147
1.5
Miktar
birimi
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Birim
değeri
(USD)
Fas’ta
uygulanan
vergi oranı
(%)
3,790
3,914
3,315
3,270
3,345
6,083
3,084
9,915
2,812
2,812
3,769
2.4
25
20
25
20
20
20
25
20
25
Kaynak: Trade Map
Fas’ın dünyadan 33.195,000 USD çikolatalı mamuller ithalatında Birleşik Arap
Emirlikleri %25.9’luk pay ile ilk sırada, Türkiye ise %7.5’lik pay ile 6. sırada yer
almaktadır (bkz. Tablo 20).
Tablo 20: Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1806 (GTİP) Çikolata ve
İhracatçı
Tüm dünya
Birleşik Arap
Emirlikleri
İtalya
Fransa
Hollanda
Belçika
Türkiye
Almanya
İspanya
İsviçre
Mısır
Ticaret oranı
İthalat
Fas
(bin USD)
oranı (%)
33,195
100
8,589
5,512
3,477
3,279
2,596
2,492
1,766
1,720
1,393
954
25.9
16.6
10.5
9.9
7.8
7.5
5.3
5.2
4.2
2.9
Miktar
birimi
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Birim
değeri
(USD)
Fas’ta
uygulanan
vergi oranı
(%)
4,887
4,029
7,389
5,691
3,477
6,556
3,822
5,571
3,340
18,573
4,376
5
17.4
17.4
17.4
17.4
20.1
17.4
17.4
20.1
5
Kaynak: Trade Map
36 | P a g e
Fas’ın dünyadan 4.295,000 USD reçel, meyve jölesi&marmelat ithalatında Birleşik
Arap Emirlikleri %34.4’lük pay ile ilk sırada, Türkiye ise 3.5’lik pay ile 5. sırada yer
almaktadır (bkz. Tablo 21).
Tablo 21: Fas’ın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 2007 (GTİP) Reçeller, Meyve
Jöleleri&Marmelatlar
İhracatçı
Ticaret oranı
İthalat
Fas
(bin USD)
oranı (%)
Miktar
birimi
Birim
değeri
(USD)
Fas’ta
uygulanan
vergi oranı
(%)
Tüm dünya
Birleşik Arap
Emirlikleri
4,295
100
Ton
1,152
1,476
34.4
Ton
691
0
Fransa
1,220
28.4
Ton
4,766
36.4
Mısır
818
19
Ton
1,350
0
İspanya
378
8.8
Ton
929
36.4
Türkiye
149
3.5
Ton
2,865
38.9
Tunus
100
2.3
Ton
641
0
Ekvator
63
1.5
Ton
969
38.9
Hindistan
31
0,7
Ton
1,632
38.9
Guatemala
21
0,5
Ton
913
38.9
9
0,2
Ton
3,000
38.9
Filipinler
Kaynak: Trade Map
7.6.
Fas – Türkiye Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve
Protokoller
Ticaret Anlaşması
İmza Tarihi: 7 Nisan 2004
Resmi Gazete Tarihi:
Ekonomik, Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması
İGEME ile Fas İhracatı Geliştirme Merkezi (CMPE)
Arasında İşbirliği Protokolü
37 | P a g e
Hava Ulaştırması Anlaşması
Deniz Ulaştırması Anlaşması
Türkiye-Fas Hükümetler Arası Daimi Komisyon
Kurulmasına Dair Anlaşma
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu ile Fas
Zanaat Odaları Federasyonu Arasında İşbirliği Protokolü
Gümrük Konularında Karşılıklı İdari ve Teknik Yardım
Anlaşması
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması
İmza Tarihi: 07/04/2004
Resmi Gazete Tarihi: 22/06/2005 :
Serbest Ticaret Anlaşması
Türkiye-Fas 8. Dönem KEK Toplantısı Protokolü13
7.7.
Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme, İhracatta İstenebilecek Belgeler
Etiketlemenin, Fransızca ve Arapça olması gerekmektedir. Ürünün adı, paketleyen ya
da üreticinin adı, adresi, menşe ülke, ağırlık ve içindekiler gibi bilgilerin yiyecek
maddeleri, sabun, kozmetik, ilaç ve kimyasal maddelerin kutu ya da paketlerinin
üzerinde yer alması gerekmektedir.
İlaçlar ve yiyecek maddeleri özelinde; son kullanma tarihi, içerik yüzdesi gibi bilgilerin
yer alması gerekmektedir.
13
T.C. Ekonomi Bakanlığı, Anlaşmalar Genel Müdürlüğü
38 | P a g e
7.8.
Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri
İstanbul - Kazablanka deniz yolu nakliyesi 40 feetlik konteyner için taşımacılık maliyeti
yaklaşık 1000 – 1500 Euro (gümrükleme ve liman masrafları hariç) civarındadır. Navlun fiyatı
gönderilecek malzemenin türüne göre farklılık arz edebilmektedir.
Fas’a ihracatın artırılabilmesi için taşımacılık sektörünün geliştirilmesi önem
taşımaktadır. Halihazırda Türkiye-Fas arasında denizyolu taşımacılığı, Fransa veya
İspanya'nın farklı şehirleri üzerinden aktarmalı yapılmakta olup aktarma limanında
sorunla karşılaşılmaması durumunda İstanbul-Kazablanka arası yaklaşık 12 gün
sürmektedir.
7.9.
İş Kültürü
İki Ülke Arasındaki Ticarette Yaşanan Sorunlar
Akreditif işlemlerinde bankacılık sistemlerinin uyumsuzluğu nedeniyle çok fazla
sorunla karşılaşılmakta ve bu sorunların çözümü uzun sürmektedir.
Firmalarımız özellikle deniz yolu gönderilerinde Fas gümrüklerinde bir takım
sorunlarla karşılaşabildiklerini ifade etmektedirler.
Fas’a ihracat yapan firmalar tarafından sıklıkla, Fas’a yapılan ihracatlarda asıl
müşterilerinin Avrupa Birliği ülkelerindeki müşterileri olduğu, Fas’ın AB ülkeleri için
üretim yapan bir konumda olması dolayısıyla bir pazar olmaktan ziyade, AB
firmalarının talebi doğrultusunda ihracat gönderilerinin varış noktası niteliğinde
olduğu hususu dile getirilmektedir.
Fas yasalarına göre, Faslı ithalatçı firmalar malın konşimentosuna hamil
olmasalar bile konteynırları gümrükten çekebilmektedirler. Bu durumda
ithalatçı firmanın malı çektikten sonra ödeme yapmayabileceği ya da geç
ödeme yapabileceği durumu ortaya çıkmakta ve bu durum ihracatçımızda
güvensizlik uyandırmaktadır.
Tüketici Tercihleri
Tüketici tercihleri, ülkenin Avrupa’ya yakınlığı ve Avrupa ile var olan tarihi, kültürel ve
ekonomik ilişkilerin etkisi ile çeşitlilik arz etmektedir. Ülkede, Arap, Berberi, Portekiz,
İngiliz, Fransız ve İspanyol etkilerini görmek mümkündür. Ülke genelinde Fransızca
konuşulurken Tanja bölgesinde İspanyolca hakimdir.
Diğer taraftan, özellikle genç kuşağın yaşam tarzında Avrupalılaşma özellikle Fransız
etkisi görülmektedir. Diğer taraftan, ortalama bir Fas evi, el yapımı geleneksel
tarzdaki eşyaları ile ortalama bir Avrupalı ailenin evinden oldukça farklıdır.
Ülke geneli itibari ile satın alma gücü düşük bir ekonomik yapıya sahiptir. Bu hali ile,
geniş bir alt, çok dar bir üst ve yeni yeni oluşmakta olan bir orta tabaka mevcuttur.
39 | P a g e
Fiyat, satın alma kararları verilirken ülke genelini oluşturan alt gelir grubunda
belirleyici unsurdur.
Fas – Sektörle İlgili Düzenlenen Önemli Fuarlar
7.10.
Mafex Maghreb Food, Uluslararası Gıda ve Gıda Teknolojileri Fuarı / Maghreb Food
Exhibition-International Exhibition for Food, Food Processing and Packaging (Her
yıl/Aralık)
7.11.
Fas’ta Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İle İlgili Faaliyet Gösteren Firma
Bilgileri
Fas-Türkiye Ticaret Müşavirliği’nden alınan bilgi doğrultusunda 51 firmanın iletişim
bilgilerilerine ulaşılmıştır:
M.f.p.
Adres: Rue El Haouza - ex E (q.i. Oukacha), c/o Margafrique 20250 Kazablanka
Tel: 00212 522 354 376 – 00212 522 354 674
Faks: 00212 522 357 167
[email protected]
www.mfpo.ma
Foods & goods
Adres: Zone indust Oulad Salah, lot 7/19 27182 Bouskoura
Tel: 00212 522 590 060
Faks: 00212 522 590 059
[email protected]
www.fg.ma
40 | P a g e
Lijac
Adres: 80, avenue Lalla Yacout, 4°ét. 20100 Kazablanka
Tel: +212 522 318 967
Faks: +212 522 482 446
[email protected]
www.lijac.ma
Pâtisserie Bennis
Adres: 2, rue Fkih El Gabbas, derb Habous 20500 Kazablanka
Tel: 00212 522 303 025
[email protected]
Ruche (Confiserie la)
Adres: Confiserie la Ruche Route 1029- Rmel Lahlal, lot 8 - 27182 Bouskoura
Tel: +212 522 334 493
Faks: +212 522 590 617
Baltimar
Adres: Zone Industrielle du Sahel - BP 99 Province de Berrechid - B.P 99 26400 Had
Soualem
Tel: +212 522 964 180 +212 522 964 181
Faks: +212 522 964 182
[email protected]
www.baltimar.ma
41 | P a g e
Soparim foods
Tel: +212 522 243 040 - +212 522 243 028
Faks: +212 522 243 057
[email protected]
Sopalim
Adres: 50, rue Karatchi Kazablanka
Tel: +212 522 318 174 - +212 522 449 746
Faks: +212 522 318 154
[email protected]
Comaner
Adres: 119, Avenue de L´Armée Royale - Espace Sofia - Kazablanka
Tel: + 212 22 44 99 30
Faks: + 212 22 44 99 46
[email protected]
Sofadex Puratos
Adres: 6, rue El Mourtada - 20340 Kazablanka
Tel: +212 522 254 071 +212 522 251 135
Faks: +212 522 994 685
[email protected]
42 | P a g e
Ets Mirgon s.a.r.l.
Adres: allée des Jasmins (Aïn Sebâa) Kazablanka
Tel: 00212522 353 705 - 0522 350 780
Faks: 00212522 355 440
[email protected]
Musca Distribution s.a.r.l.
Adres: Lot. 26/27, nouvelle Zone industrielle Mohammedia
Tel: +212 5 23 31 33 33
Faks: +212 5 23 31 44 44
[email protected]
Inter Innov
Adres: 299, bd Mohammed V - 20000 Kazablanka
Tel: +212 522 315 317
Faks: +212 522 315 317
[email protected]
Food Union
Adres: 16, rue de Champigny Kazablanka
Tel: +212 522 44 84 66
Faks: +212 522 44 83 79
[email protected]
43 | P a g e
Top class Lavazza
Adres: Topclass Lavazza 20, bd Ghandi - 20100 Kazablanka
Tel: +212 522 946 041
Faks: +212 522 946 043
www.topclass.ma
Foods & goods
Adres: zone indust Oulad Salah, lot 7/19 - 27182 Bouskoura
Tel: +212 522 590 060
Faks: +212 522 590 059
www.fg.ma
Bams
Adres: 65, polygone 2020 - route des Zenata, Q.I. Ain Sebaa - 20600 Kazablanka
Tel : +212 522 673 050
Faks: +212 522 673 215
www.bams.ma
Atibel SARL
Adres: 20 Hay Zayneb - Q.I. Dokkarat 30000 Fes Maroc
Tel: +212.55.62.28.58 -+212.64.16.30.58
Faks: +212.55.62.28.58
[email protected]
California food
Adres: 18, bd Emile Zola, ang. rue Rocroy, Roches Noires - 20310 Kazablanka
Tel: +212 600 031 017
44 | P a g e
Mars Morocco
Adres: Lotissement Attaoufik (Sidi Maarouf), 20 résid. Sans Pareil - 20270 Kazablanka
Tel: +212 522 586 503
Faks: +212 522 586 501
www.mars.com
Michoc
Adres: Sidi Moumen, lot. AlHamd n°1 - 20450 Kazablanka
Tel: +212 522 759 147 - +212 522 759 148
Faks: +212 522 759 149
www.michoc.com
Pastor
Adres: 45, rue Ennasrine-ex Glaieuls-Beauséjour - 20200 Kazablanka
Tel: +212 522 791 000 - +212 522 791 010
Faks: +212 522 365 492
www.pastor-macao.com
Régale Food Distribution
Adres: Bd Ibn Tachfine, 01G103 résid. Essalam Kazablanka Maroc
Tel: +212 522 60 53 47
Valentino-Choc
Adres: Valentino chocolatier 140, avenue Sijilmassi -ex Phare - 20050 Kazablanka
Tel: +212 522 294 414
Faks: +212 522 297 997
www.valentino-maroc.com
45 | P a g e
Maghreb industries
Adres: 35, avenue Khalid Bnou Loualid (Ain Sebaa) - 20250 Kazablanka
Tel : +212 522 350 596 - +212 522 350 597
Faks: +212 522 354 595
www.maghrebindustries.com
Mondelez Maroc
Adres: 1, rue Ibn Laknane - b.p.2529 Kazablanka - 20250 Kazablanka
Tel: +212 522 355 486
Faks: +212 522 350 520
www.kraft.com
Prestige food distribution
Adres: Bd de Sfax -ex BenAissa Ejarouani, Z.I. Ain Sebaa - 20250 Kazablanka
Tel: +212 522 340 970 - +212 522 340 971
Faks: +212 522 340 972
www.prestigefood.ma
[email protected]
StockPralim
Adres: 92, bd de la Résistance - 20000 Kazablanka
Tel: +212 522 445 588 - +212 522 445 590
Faks: +212 522 445 513
www.stockpralim.ma
46 | P a g e
AMOUD
Adres: 26, Bd Massira Al Khadra 20100 , Kazablanka .
Tel: 00212 22 39 07 09
Faks: 00212 22 36 31 37
[email protected]
www.amoud.ma
Bams
Adres: 65, polygone 2020 - route des Zenata, Q.I. Ain Sebaa - 20600 Kazablanka
Tel: +212 522 673 050
Faks: +212 522 673 215
[email protected]
www.bams.ma
Mars Morocco
Adres: Lotissement Attaoufik Sidi Maarouf, 20 résid. Sans Pareil - 20270 Kazablanka
Tel: +212 522 586 503
Faks: +212 522 586 501
www.mars.com
Somathes
Adres: Bd Ahl Loghlam Sidi Moumen, Ain Sebaa - b.p.13618 - 20450 Kazablanka
Tel: +212 522 350 873- 344 468
Faks: +212 522 350 911
[email protected]
www.somathes.ma
47 | P a g e
Baby Food Maghreb
Adres: Lot 112, Z.i. Sud Ouest - 20800 Mohammedia
Tel: +212 523 322 009 - 322 010
Faks: +212 523 322 011
[email protected]
Nadiz Distribution
Adres: 93, zone industrielle - 60000 Oujda
Tel: +212 536 704 060
Faks: +212 536 707 770
[email protected]
Foods & Goods
Adres: Zone indust Oulad Salah, lot 7/19 - 27182 Bouskoura
Tel: +212 522 590 060
Faks: +212 522 590 059
[email protected]
www.fg.ma
California Food
Adres: 18, bd Emile Zola, ang. Rue Rocroy, Roches Noires - 20310 Kazablanka
Tel: +212 600 031 017
[email protected]
48 | P a g e
FINETTI
Adres: 2, bd de Sfax -ex BenAissa Ejarouani, Z.I. Ain Sebaa - 20590 Kazablanka
Tel: +212 522 340 970 - 0522 340 971
Faks: +212 522 340 972
[email protected]
Gaumar
Adres: route 110 (par Chefchaouni), km.11,500 - 20250 Kazablanka
Tel: +212 522 351 177
Faks: +212 522 354 849
[email protected]
www.gaumar.com
Global Trading Company
Adres: 243, bd Mohammed V - 20000 Kazablanka
Tel: +212 522 301 810
Faks: +212 522 301 821
[email protected]
Kraft Foods Maroc
Adres: 1, rue Ibn Laknane - b.p.2529 Kazablanka - 20250 Kazablanka
Tel: +212 522 355 486
Faks: +212 522 350 520
[email protected]
www.kraft.com
49 | P a g e
Lenôtre
Adres: 86, avenue Moulay Rachid - 20050 Kazablanka
Tel: +212 522 396 190 - +212 522 396 188
Faks: +212 522 363 330
[email protected]
www.lenotre.ma
Société Anonyme de Chocolaterie & Confiserie Ebbo-Maroc (E.m.s.a.)
Adres: 465, bd Ibn Tachfine, Kazablanka
Tel: +212 5 22 62 06 64
Faks: +212 5 22 60 55 29
La Dragée d’Or
Adres: 221, Boulevard d'Anfa 2ème magasin à Morocco Mall Kazablanka
Tel : +212 5 22 95 01 28 / +212 6 61 07 18 57
[email protected]
Armonya
Adres: 84 Rue Larache Quartier Essalam CIL Kazablanka
Tel : +212 656387397
[email protected]
Kounouz L’Fakia
Adres: Place Charle Nicole, Quartier des Hôpitaux Résidence Rami V (à coté de pasteur)
Kazablanka
Tel : +212 5 22 49 04 73 / +212 6 61 443 889
[email protected]
[email protected]
50 | P a g e
Madico-pm
Adres: Rue Ahmed Kadmiri -ex Albert Samain, lotiss.6, cité plateau - Maârif - 20100
Kazablanka
Tel : +212 522 257 428 +212 522 256 202
Faks: +212 522 230 723
[email protected]
Ecomab
Adres: Bd de New-York (Q.I. Sidi Bernoussi) - 20600 Kazablanka
Tel: +212 522 666 691
Faks: +212 522 665 727
[email protected]
Agrofina
Adres: Quartier Souissi, rue Abdellah Ayachi – 10000 Rabat
Tel: +212 537 657 271 +212 537 750 962
Faks: +212 537 750 571
[email protected]
www.paul.ma
Junekor
Adres: Lot. 326, z.i. Mejjat - b.p.15113 - 50000 Meknès
Tel: +212 535 401 645
Faks: + 212 535 525 404
51 | P a g e
Pralinor
Adres: 44, Rue Taha Houcine -ex Galilée – 20000 Kazablanka
Tel: +212 522 260 477
Faks: +212 522 396 245
Food Group Trading
Adres: 26, Bd Massira El Khadra - ex Camille, Kazablanka
Tel: +212 522 39 20 13
Faks: +212 522 39 20 75
7.12. Fas Ticaret Müşavirliği İletişim Bilgileri
Fas-Rabat Ticaret Müşavirliği
Adres: 7, Abdelkrim Benjelloun 10000 Rabat/FAS
Tel: 00 212 537 76 76 01
Faks: 00 212 537 76 76 42
E-posta: [email protected]
Fas-Kazablanka Ticaret Müşavirliği
Adres: Angel Boulevard d’Anfa et Rue d’Algerie, 2 eme etage, appt.
1 Kazablanka/FAS
Tel: 00 212 522 27 67 57
Faks: 00 212 522 27 67 62
E-posta : [email protected]
İş Konseyi
Türk-Fas İş Konseyi, Türk-Kuzey Afrika İş Konseyi bünyesinde 1990 yılında
kurulmuştur. Bilgi için ilgili kuruluş: DEİK, web sitesi: http://www.deik.org.tr
52 | P a g e
8. LİBYA PAZARI İLE İLGİLİ BİLGİLER
8.1.
Nüfus
Yüzölçümü
1.759.540 km²
:
Başkent
:
GSYİH ( Milyon $ )
Büyüme Oranı
:
:
Para Birimi
:
Resmi Dil(ler)
:
Telefon Kodu
8.2.
6,253,000 (2014,WorldBank)
:
:
Trablus
74,199,528,672 (2013,WorldBank)
% -11 (2013, WorldBank)
Libya Dinarı
Arapça
+ 218
Libya’nın dış ticaretine baktığımızda, geçmiş yıllarda 2008 yılına kadar düzenli bir
artış göstererek 81 milyar dolar ile zirve yapan Libya’nın dış ticaret hacmi, küresel
finansal krizin etkisinin en fazla hissedildiği yıl olan 2009 yılında 57 milyar dolara
53 | P a g e
gerilemiş, 2010 yılında 69 milyar dolar ile toparlanmaya başlarken 2011 yılında
ülkede yaşanan iç savaş nedeniyle 25,6 milyar dolara düşmüştür.
2012 yılında ise dış ticaret toplamı yeniden olaylar öncesi dönemine yaklaşmıştır.
2013 yılında iç karışıklıkların yeniden başlaması petrol üretimine de yansımış ve
petrol ihracatında da gerilemeye neden olmuştur.
Yıllar itibarıyla giderek artan bir şekilde dış ticaret fazlası veren Libya, en çok dış
ticaret fazlası verdiği 2008 yılında bu değer 44,6 milyar dolar iken, 2011 yılında iç
savaş nedeniyle dış ticaret fazlası 12,1 milyar dolara gerilemiştir. 2012 yılında ise
38,9 milyar dolara yükselmiştir. 2013 yılında dış ticaret dengesi bir önceki yıla
göre %47 oranında gerileyerek 18 milyar dolar olmuştur14.
Tablo 22: Libya Dış Ticaret Göstergesi (Milyon USD)
YILLAR
İHRACAT*
İTHALAT*
HACİM
DENGE
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
12.383
10.763
14.796
20.633
30.441
40.596
46.018
62.836
37.956
49.146
18.515
58.417
41.901
3.942
4.969
5.513
7.156
8.319
9.278
12.190
18.160
19.374
20.058
7.074
19.642
23.780
16.326
15.732
20.310
27.790
38.760
49.874
58.208
80.996
57.331
69.204
25.589
78.060
65.681
8.440
5.794
9.282
13.476
22.122
31.318
33.827
44.676
18.582
29.087
11.441
38.774
18.120
Kaynak: Trade Map
Petrol ülkesi olan Libya’da 2012 yılında iç savaşın sona ermesinin ardından petrol
üretiminin büyük bir hızla artmasıyla ihracat 58,4 milyar dolara yükselmiştir. 2013
yılında iç karışıklıkların yeniden alevlenmesi petrol üretimini düşürmüş ve
neredeyse tamamını petrol ürünlerinin olan ihracatın gerilemesine neden olmuştur.
2013 yılında bir önceki yıla göre %28 oranında gerileyerek 41,9 milyar dolar olarak
14
www.ekonomi.gov.tr
54 | P a g e
gerçekleşen ihracatın % 98,4’ünü ham ve işlenmiş hidrokarbon ihracatı (petrol, gaz
ve rafine ürünler) oluşturmaktadır. Bu yapı, ihracat gelirlerini petrol fiyatlarındaki
değişikliklere bağımlı kılmaktadır. Hükümet ticaret dengesindeki belirsizliği
önlemek için doğal gaz sektörünü geliştirmeye çalışmaktadır. Hidrokarbon
ihracatını % 0,28 pay ile gübre, %0,26 pay ile organik kimya ürünleri ve %0,25 pay
ile demir çelik ürünleri ve % 0,1 pay ile ham altın takip etmektedir15.
8.3.
Türkiye – Libya Ticaret Hacmi
Libya, Ekonomi Bakanlığımız tarafından 2014-2015 döneminde Hedef Ülkelerinden
birisi olarak belirlenmiştir.
Türkiye ile Libya arasındaki ticari ilişkiyi 2000 yılından bu yana incelediğimizde;
Libya’dan çok miktarda petrol ithal ettiği 2000-2006 döneminde Türkiye’nin, Libya ile
ticareti sürekli olarak açık vermiştir. Türkiye’nin petrol ithalatında, 2007 yılından sonra
Libya yerine Rusya ve İran’ı tercih etmesi nedeniyle Türkiye’nin Libya ile ticareti fazla
vermeye başlamıştır. Türk müteahhitlerinin Libya’da üstlendikleri projelerin, 2006
yılından itibaren her yıl artması da Türkiye’nin Libya’ya ihracatına olumlu yönde
yansımıştır.
2011 yılında ülkede yaşanan iç karışıklıklar nedeniyle, Türkiye’nin Libya’ya ihracatı
bir önceki yıla göre % 61 oranında gerileyerek 747 milyon USD olmuştur.
2012 yılında Libya’daki rejim değişikliğinin ardından ekonominin toparlanmaya
başlaması, Türkiye’nin Libya’ya ihracatını da olumlu yönde etkilemiş ve ihracatımız
2012 yılında 2,1 milyar dolara ve 2013 yılında ise %28,7 oranında artarak 2,7
milyar dolara ulaşmıştır.
15
www.ekonomi.gov.tr
55 | P a g e
Tablo 23: Türkiye – Libya Dış Ticaret Değerleri (Milyon USD)
YILLAR
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2013 (Ocak-Haziran)
2014 (Ocak-Haziran)
İHRACAT
96
67
165
255
337
384
489
643
1.074
1.795
1.932
748
2.139
2.753
1.522
1.319
İTHALAT
786
848
42
68
83
195
241
260
336
357
426
140
416
304
163
124
HACİM
882
915
207
323
420
579
730
903
1.410
2.152
2.358
888
2.555
3.057
1.686
1.444
DENGE
-690
-781
123
187
254
189
248
383
738
1.438
1.506
608
1.723
2.449
1.358
1.19
8.4.
Türkiye – Libya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi
Aşağıdaki tabloda, şekerli ve çikolatalı mamullere ilişkin Libya’nın Türkiye’den
ithalat değerleri, Türkiye’nin dünyaya ihracatı, Libya’nın dünyadan ithalatı 2013
oranları gösterilmektedir.
56 | P a g e
Tablo 24: Türkiye-Libya Şekerli ve Çikolatalı Mamuller Ticaret Hacmi
Libya’nın Türkiye’den
İthalatı
Ürün
Kodu
1704
1806
2007
Ürün Adı
Kakao içermeyen
şekerli mamuller
(beyaz çikolata
dâhil)
Çikolata ve kakao
içeren diğer
mamuller
Reçeller, meyve
jöleleri &
marmelatlar
2013
Türkiye’ye
bin USD
gümrük
vergi
oranı
Türkiye’nin Libya’nın
Dünyaya Dünyadan
İhracatı
İthalatı
2013
değerleri,
bin USD
2013
değerleri,
bin USD
11,158
0
489,758
32,167
35,910
0
542,729
138,690
578
0
246,607
8,878
Kaynak: Trade Map
8.5.
Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı
Libya’nın dünyadan 32.167.000 USD şekerli mamuller ithalatında Türkiye %34.7’lik
pay ile ilk sırada yer almaktadır (bkz. Tablo 25)
57 | P a g e
Tablo 25: Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1704 (GTİP) Kakao
İçermeyen Şekerli Mamuller (Beyaz Çikolata Dâhil)
İhracatçı
Tüm dünya
Türkiye
Mısır
Tunus
Malta
İtalya
Suudi
Arabistan
İspanya
Polonya
Kolombiya
Yunanistan
Ticaret oranı
İthalat
Libya
değeri
ithalatındaki
2013 (bin
oranı (%)
USD)
32,167
100
11,158
34.7
3,991
12.4
3,602
11.2
2,862
8.9
2,076
6.5
1,273
1,076
927
715
702
4
3.3
2.9
2.2
2.2
Miktar
birimi
Birim
değeri
(USD)
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
1,202
3,416
3,108
186
8,779
7,894
2,686
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
6,810
4,066
1,867
3,878
Libya’da
uygulanan
vergi oranı
(%)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Kaynak: Trade Map
Libya’nın dünyadan 138.690,000 USD kakaolu mamuller ithalatında
Türkiye %25.9’luk pay ile ilk sırada yer almaktadır (bkz. Tablo 26).
58 | P a g e
Tablo 26: Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 1806 (GTİP) Çikolata ve
İhracatçı
Tüm dünya
Türkiye
Tunus
İtalya
Polonya
Hollanda
Almanya
Malta
Birleşik
Krallık
Fransa
Mısır
Ticaret oranı
İthalat
Libya
değeri
ithalatındaki
2013 (bin
oranı (%)
USD)
138,690
100
35,910
25.9
30,630
22.1
20,307
14.6
12,423
9
10,468
7.5
5,666
4.1
5,655
4.1
4,593
4,141
1,831
3.3
3
1.3
Miktar
birimi
Birim değeri
(USD)
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Libya’da
uygulanan
vergi oranı
(%)
4,320
3,709
3,290
5,714
7,321
3,214
8,784
6,390
6,764
0
0
0
0
0
0
0
5,209
4,818
0
0
0
Kaynak: Trade Map
Libya’nın dünyadan 8.878,000 USD reçel, meyve jölesi&marmelat ithalatında
İtalya %31.6’lık pay ile ilk sırada, Türkiye ise %6.5’lik pay ile 5. sırada yer almaktadır
(bkz. Tablo 27).
59 | P a g e
Tablo 27: Libya’nın Dünyadan Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı, 2007 (GTİP) Reçeller,
Meyve Jöleleri&Marmelatlar
İhracatçı
Tüm dünya
İtalya
Arjantin
Ekvator
Mısır
Türkiye
Güney Afrika
Hindistan
İspanya
Fransa
Lübnan
Ticaret oranı
İthalat
Libya
(bin USD)
oranı (%)
8,878
100
2,809
31.6
2,286
25.7
792
8.9
721
8.1
578
6.5
548
6.2
356
4
195
2.2
96
1.1
91
1
Miktar
birimi
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Ton
Birim
değeri
(USD)
Libya’da
uygulanan
vergi oranı
(%)
1,187
2,171
957
450
1,260
2,379
1,079
981
4,535
3,692
3,640
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Kaynak: Trade Map
8.6.
Libya – Türkiye Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma
ve Protokoller
Serbest Ticaret Anlaşması
Avrupa Birliği ile Libya arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmasına yönelik
müzakereler Kasım 2008’ de başlamış olup müzakereler devam etmektedir.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Anlaşmanın imzalanmasına yönelik ilk tur müzakereler 16-18 Kasım 2009
tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığından alınan
bilgiye göre Müteahhitlik firmalarının vergilendirilme süresine ilişkin iki ülke
arasında önemli görüş ayrılığı bulunmaktadır. Müzakereler devam etmektedir.
60 | P a g e
Türkiye-Libya Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 25.11.2009
tarihinde imzalanmış olup, anılan Anlaşma 22.04.2011 tarihinde yürürlüğe
girmiştir.
Libya İş Konseyi
Türkiye-Libya İş Konseyi Kuruluş Anlaşması, 28-31 Ocak 2007 tarihlerinde
Trablus’ta gerçekleştirilen Türkiye-Libya 20. Dönem Karma Ekonomik Komisyon
Toplantısı esnasında, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ile Libya Ticaret ve
Sanayi Odaları Birliği arasında imzalanmıştır.
EXİMBANK
Türk EXIMBANK tarafından gerek kısa vadeli ihracat kredi programları gerek orta
ve uzun vadeli kredi programları (Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü KredisiYDMHKK, Özellikli İhracat Kredisi-ÖİK) gerekse İhracat Kredi Sigortası Programı
ile Libya’ya yönelik ihracat ve müteahhitlik hizmetlerine nakdi ve gayrı nakdi
destek sağlanmaktadır. Ülke Kredi ve Garanti Programları kapsamında ise söz
konusu ülkeye yönelik olarak herhangi bir finansman desteği sağlanamamıştır.
Ayrıca, 1988-1994 yılları arasında yürütülen Libya Köprü Döviz Kredisi Garanti
Programı kapsamında düzenlenen 128,7 milyon dolar tutarındaki teminat
mektuplarından Libya tarafından tahsil edilemediği için tazmin edilen 12,9 milyon
dolar Hazine alacağına dönüşmüş olup Eximbank kayıtlarında izlenmektedir.
Ayrıca YDMHKK Programı kapsamında Libya’da iş üstlenen müteahhitlerin
Eximbank’a sunduğu toplam 131 milyon dolar tutarındaki hakedişler karşılığında
toplam 95 milyon USD YDMHKK kullandırılmış olup, bugüne kadar 15 milyon USD
anapara tahsilatı neticesinde Eximbank’ın Libya ile ilgili olarak toplam 80 Milyon
USD kredi riski bulunmaktadır.
8.7.
Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme, İhracatta İstenebilecek Belgeler
Libya’ya girecek ürünler için özel bir ambalajlama şartı yoktur. Ambalajlama yaparken
Libya’nın yoğun yaz sıcağı koşulları ve ürünlerin kısa sürede olsa dışarıda
depolanacağı ihtimali göz önüne alınmalıdır. Konteynerin üzerinde alıcının adı,
varacağı limanın adı, kolay tespit edilebilmesi için ambalaj listesi ile uyumlu olarak
konteyner içindeki malların numaralandırılmış listesi yer almalıdır. Etiketler Arapça
veya İngilizce dilinde olmalıdır.
61 | P a g e
Gerekli belgeler;
-Proforma fatura,
-Ticari fatura,
-Menşe belgesi,
-Yükleme faturası
Yerel ithalatçıdan gıda ürünleri, bitkiler, canlı hayvan ve tıbbi ürünler için sertifika
gerekip gerekmediği öğrenilmelidir16.
8.8.
Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri
Karayolu
Libya 25.000 km uzunluğunda asfalt yola ağına sahiptir. Tunus sınırından Mısır
sınırına kadar yapılması planlanan otoban projesinin (Trans-Libya) teknik
çalışmalarının en kısa zamanda tamamlanması öngörülmektedir. Ayrıca KuzeyGüney hattından Libya’yı Sudan, Çad ve Nijer’e bağlayacak olan karayolu projesi
hususunda henüz somut bir adım atılmamıştır.
Libya’da önümüzdeki dönemde ulaştırma sektörüne, özellikle de liman ve
havaalanlarının geliştirilmesine kalkınma planlarında öncelik verilecektir. Savaş
nedeniyle hasara uğrayan karayolu ağı, liman ve havaalanları onarılacak, ayrıca
Trablus, Bingazi ve Sebha hava alanlarının kapasiteleri arttırılacaktır.
Hasar gören sahil yolu ve kıyıyı iç kesimlere bağlayan karayolları onarılacak,
ayrıca kısa vadede Demiryolları Yapım ve Yönetim İdaresinin Libya Ulaştırma ve
Taşımacılık Bakanlığına bağlanması ile birlikte ülkedeki demiryollarının
rehabilitasyonu ve demiryolu ağının genişletilmesi projeleri hız kazanacaktır.
Denizyolu
Deniz taşımacılığı alanında Libya’nın ulusal mevzuatından kaynaklanan karar
sürecinin yavaşlığı, zaman zaman gerek gemilerin gerekse de gemi personelinin
mağdur olmasına neden olmaktadır. Son bir yıl içerisinde Libya limanlarında Türk
Bandıralı gemilerden bazıları, yük operasyonlarında ve yakıt alımları sırasında
yaşanan sorunlar nedeniyle tutulmuş, mahkemelerce belirlenen tazminatlar için
P&I (Protection and Indemnity) kuruluşları tarafından güvence verilmesine rağmen
sözkonusu gemiler ve personelleri mahkeme süreleri uzatılarak limanlarda
tutulmuşlardır (MV ALISA, MNE-S gemileri).
16
www.ekonomi.gov.tr
62 | P a g e
Demiryolu
Bingazi ve Barce (AlMarj) arasındaki hattın terk edildiği 1964 yılından bu yana,
Libya’da herhangi bir demiryolu hizmeti bulunmamaktadır. Ancak, hükümet
Tunus’tan Mısır’a uzanan 2.178 km’lik sahil hattını ve Sirte’den Sebha’ya uzanan
992 km’lik hattı kapsayan yeni bir ulusal demiryolu programını uygulamaya
koymuştur. Söz konusu projeleri Rus ve Çinli firmalar üstlenmişlerdir. Ayrıca
Bingazi ve Tobruk arasında hızlı tren hattı inşa edilmesi planlanmaktadır.
Havayolu
THY Trablus’a haftada onbir, Bingazi’ye ise haftada on sefer düzenlemektedir.
Diğer taraftan Misurata’ya da haftanın her günü birer sefer olmak üzere, yedi sefer
düzenlenmektedir. Ayrıca 7 Ekim 2012 tarihinden itibaren Libya’nın diğer bir şehri
Sebha’ya haftada 3 gün olmak üzere seferler başlatılmıştır.
8.9.
İş Kültürü
İki Ülke Arasındaki Ticarette Yaşanan Sorunlar
Teminat Mektupları
Türkiye-Libya arasında geçmiş dönem müteahhit alacakları ile Libya Bankalarının
Türkiye’den talep ettiği teminat mektubu ödemeleri ile ilgili sorunlar 12–14 Aralık
2006 tarihinde Libya’da yapılan Ortak Uzlaşma Komitesi toplantısında ele alınmış,
ancak bu toplantılardan çözüme yönelik bir netice alınamamıştır.
Libya Bankalarının söz konusu döneme ait teminat mektuplarını tahsil etme
girişimleri Türk firmalarının yerel mahkemelerden aldıkları tedbir kararları
nedeniyle sonuçsuz kalmıştır. Buna bağlı olarak, Libya Makamları Türk
Bankalarının verdiği teminat mektuplarını kabul etmemekte, bu nedenle Türk
firmaları teminat mektubu temin etmek için yabancı bankalara yüksek oranlarda
komisyon ödemek zorunda kalmakta, bu durum da katıldıkları ihalelerde
firmalarımızın rekabet güçlerini önemli ölçüde azaltmaktadır. Bu sorunun önemli
bir nedeninin kendi iç mevzuatımızdan kaynaklandığı bilinmekte olup, Türk
Bankalarının verdiği teminat mektuplarına yerel mahkemelerce tedbir konulmasını
önleme yolunda bir mevzuat değişikliği yapılmasının yerinde olacağı
düşünülmektedir.
İşçi Sorunları
Libya’da iş yapan firmaların asgari % 50 oranında Libyalı işçi çalıştırma
zorunluluğu da firmalarımızda sıkıntı yaratmaktadır. Bu oranın önümüzdeki
dönemde yabancı işçiler aleyhine değişmesi beklenmektedir. Özellikle Libyalı
nitelikli işçi bulma konusunda çeşitli sıkıntılar yaşanmaktadır.
63 | P a g e
Ayrıca, Libya’da ofisi bulunan firmaların müdür yardımcılarının Libyalı olması ile
ilgili 223 sayılı Karar firmalarımızı zorlayan başka bir hususu oluşturmaktadır.
Bunun dışında, çalışma vizesinin çıkartılması (blok vize) aşamasında meslek
grubu sınırlaması nedeniyle, Çalışma Bakanlığı onayı ve sonrasındaki işlemler
oldukça uzun sürmektedir. Öte yandan, daha önce 1 yıl olan blok vize kullanım
süresinin 3 aya düşürülmesi uzun dönemli projeler üstlenen Türk müteahhitleri için
sorun oluşturmaktadır.
Lojistik
Türk şirketlerine ait bazı gemiler Libya limanlarında çeşitli sıkıntılarla
karşılaşmakta, bu sorunların çözümüne yönelik adli süreç uzun sürdüğünden
gerek gemi mürettebatı gerek gemi sahibi şirket maddi ve manevi zararlara maruz
kalabilmektedir.
Diğer Sorunlar
Libya’ya ihracat gerçekleştiren firmalar aşağıdaki hususların ihracatımızı olumsuz
etkilediğini belirtmektedir:
• İhracatla ilgili belgeler büyükelçilik veya konsolosluk onayına tabidir ve evrak
başına 50-60 dolar istenmektedir.
• Gümrük mevzuatında “Prohibited and Restricted Imports” başlığı altında önemli
maddelerin ithalatı yasaklı veya kısıtlıdır.
• HIB (Housing and Infrastructure Board) ve ODAC (Organization for the
Development of Administration Center) başta olmak üzere birçok projede yerli
üretimden malzeme kullanılması şart koşulmaktadır.
8.10. Libya – Sektörle İlgili Düzenlenen Önemli Fuarlar
ROADS & TRAFFIC SAFETY-International Traffic Engineering and Road Safety
Exhibition (Yılda iki kez, şubat-haziran)
8.11. Libya’da Gıda Mamulleri İle İlgili Faaliyet Gösteren Firma Bilgileri
Fas-Türkiye Ticaret Müşavirliği’nden alınan bilgi doğrultusunda 39 firmanın
iletişim bilgilerilerine ulaşılmıştır:
64 | P a g e
El Mazraa
Tel: 00218 21 4800864
El Lulua
Tel: 00218 91 3206531
El Bhce
Tel: 00218 91 2129378
El Selsebil
Tel: 00218 91 3227554
El Cufara
Faks: 00218 21 3400861
El İstittla
Tel: 00218 91 3759060
El Tekadüm
Tel: 00218 91 3212210
E Senebil El dehebiye
Tel: 00218 92 5380254
El Rimh
Tel: 00218 91 3112186
El Worod
Tel: 00218 91 3502570
El Wady El Şarky
Tel: 00218 91 2148454
El Tabiaa
Tel: 00218 91 2124748
El Sidre El Libiye
Tel: 00218 91 2113802
65 | P a g e
El Jıfara
Tel: 00218 22 631718
El Zahraa
Tel: 00218 91 3212141
Ard El Tayibet
Tel: 00218 91 212 3231
El Rasikoon
Tel: 00218 91 210 0131
El Azim
Tel: 00218 91 212 2053
El Senebil El Dehebiye
Tel: 00218 91 212875
El Hameme
Tel: 00218 91 2122058
El Ravda
Tel: 00218 91 21214739
El Seneebil
Tel: 00218 91 3200564
El Menera
Tel: 00218 92 5202909
Afrika
Tel: 00218 91 2116137
Rihaab El Jebel
Tel: 00218 91 2128153
El İtihaad
Faks: 00218 21 4446767
66 | P a g e
El Vasat El Afriki
Tel: 00218 91 2186248
El Mesra
Tel: 00218 91 3790679
El Bahar El Ahmar
Tel: 00218 91 3831576
El Şiraa
Tel: 00218 91 3119540
El Navras
Tel: 00218 92 5288440
El Ejvaad
Tel: 00218 92 5259583
El Raid
Tel: 00218 91 2157324
El Mutemeyiz
Tel: 00218 91 2122629
Tejura
Tel: 00218 91 2113803
El Anvaar
Tel: 00218 91 3744115
El Beyt El Liby
Tel: 00218 91 2132847
El Tevafk
Tel: 0021891 3154240
El Mutahsıs 17
Tel: 00218 91 3804416
17
Trablus Büyükelçiliği, Ticaret Müşavirliği
67 | P a g e
8.12.
Libya Ticaret Müşavirliği İletişim Bilgileri
Trablus Ticaret Müşavirliği
Adres: Zawiyat Dahmani Street P.O.Box: 344, Tripoli / LIBYA
Tel: 00 218 21 / 340 0473 - 00 218 21 / 340 1140
Faks: 00 218 21 / 340 0474 - 00 218 21 / 340 67 70
E-Posta: [email protected]
Bingazi Ticaret Müşavirliği
Adres: Muruj Street Villa No:6 Fewhat Sharki P.O. Box: 1453, Bingazi / LIBYA
Tel: 00 218 61 223 00 03
Faks: 00 218 61 223 00 02
E-Posta: [email protected]
68 | P a g e
9. SWOT ANALİZİ
GÜÇLÜ YÖNLER





Türkiye’de ürün yelpazesinin
genişliği ve yeni ürün geliştirme
potansiyeli.
Coğrafi konum itibarıyla dış
pazarlara kolay erişebilme.
Sektördeki esnek üretim olanağı
(firmaların ekipmanlarında
değişiklikler yaparak, çeşitli ürünleri
değişik zamanlarda üretebilmeleri)
Hammadde bulunabilirliği.
Pazar potansiyelinin yüksekliği.
ZAYIF YÖNLER








TEHDİTLER
FIRSATLAR



Türkiye’nin genç bir nüfusa sahip
olması ve mevcut tüketimin oldukça
düşük bulunması nedeniyle sektör
ürünlerine olan talepte gelecek
yıllardaki artış beklentisi.
Küreselleşme sonucu fırsat
pazarların keşfedilmesi.
Sağlıklı ürünlerde pazarın gelişme
eğilimi.
Teknolojik altyapıdaki yetersizlikler.
Kalite bilinci konusundaki eksiklikler.
Sektörde stratejik planlama eksikliği.
Kakaoda ithalata bağımlılık.
Kalifiye ve eğitimli iş gücü
yetersizliği.
Öz sermaye yetersizliği.
Kişi başına şekerli mamul tüketim
miktarının, Türkiye’de dünya
ortalamalarının altında olması.
Enerji fiyatlarının yüksekliği.



Kendini yenileyememe
Son dört yılda, çikolatalı mamullerde
Rusya’nın, şekerli mamullerde Çin’in
yüksek büyüme oranları
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin AB
regülasyonlarına uyum
sağlayamaması.
69 | P a g e
10. KAYNAKÇA
1- TC EKONOMİ BAKANLIĞI ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER SEKTÖR
RAPORU
2- İSTANBUL SANAYİ ODASI GIDA SEKTÖRÜ RAPORU
3- TÜİK EKONOMİ BAKANLIĞI BİLGİ SİSTEMİ
4- TRADE MAP
5- T.C EKONOMİ BAKANLIĞI, http://www.ekonomi.gov.tr
6- CEZAYİR, FAS, LİBYA TİCARET MÜŞAVİRLİKLERİ
7- TRADE MARKET ACCESS DATABASE, http://madb.europa.eu/
8- EXPO DATABASE, http://www.expodatabase.com/
9- THE WORLD BANK, http://www.worldbank.org/
10- THE WORLD FACTBOOK-CIA, https://www.cia.gov
70 | P a g e

Kitabın içeriğini görmek için tıklayınız..

Transkript

Benzer belgeler

Şekerli ve çikolatalı mamuller

E-Ticaret

NVI GN. MD.

Secret CV

2015-2016 eğitim öğretim yılı

Fransız Tarihi Ders Kitabı

Ek-1 - Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri

Dünyadan İşbirliği Teklifleri: Alım Teklifler

Mal Ticareti - Ekonomi Bakanlığı