THY Teknik A.Ş. - Turkish Technic
Transkript
THY Teknik A.Ş. - Turkish Technic
GÜNDEM Değerli arkadaşlar, 13 Mayıs 2014 günü Türkiye elim bir kazayla sarsıldı. Cumhuriyet tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçen olayda 301 kişi hayatını kaybetti; yüzlerce ailenin ocağına ateş düştü. İnanıyorum ki ülke olarak bu boşluğun yarattığı derin yarayı hep beraber sarıp, zamanla kapatacağız. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. olarak tüm madenci şehitlerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır ve başsağlığı diliyoruz. Hepimizin başı sağolsun. Bu vahim kazanın ardından yaraların sarılması, mağduriyetlerin giderilmesi ve olayla ilgili hukuki süreçlerin işleyeceği bir dönem başladı. Aynı zamanda başta madencilik olmak üzere iş sağlığı ve güvenliği açısından riskli meslek gruplarının çalışma şartlarının yeniden gözden geçirilmesi gündeme geldi. Bölgesinin en önemli ekonomilerinden birisi olan Türkiye’nin “İş Sağlığı ve Güvenliği”konusunda istenen seviyede olmadığına geçen sayımızda “7. Uluslararası İş Sağlığı Güvenliği Konferansı” vesilesiyle değinmiş; Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. gibi bu konuda kurumsal bilinç oluşturmayı başaran firmaların, iş sağlığı ve güvenliği konusunda da öncü rol üstlenmeleri gerektiğini söylemiştik. Yaşanan acı olay göstermiştir ki bu sorun sadece kurumların, firmaların veya birkaç kişinin değil hepimizin sorumluluğundadır. Bir daha böyle bir olay yaşanmaması için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her bir bireyin iş sağlığı ve güvenliği konusunda istisnasız ve tavizsiz bir bakış açısına sahip olması gerekiyor. Değerli Türk Hava Yolları Teknik çalışanları, 23 Mayıs, bizim için özel anlamı olan bir gün. Bundan 8 yıl önce, 23 Mayıs 2006 tarihinde resmen kurulduk. Türk Hava Yolları A.O. bünyesinde bakım birimi olarak köklü bir geçmişi olmasına rağmen, kendi kanatlarıyla uçmaya ilk kez bu tarihte başlayan Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. gerek uçak bakım ve onarım konusunda sahip olduğu yetki sertifikaları ve kalite belgeleriyle, gerekse bünyesindeki alt şirketleri ve yeni yatırımlarıyla geleceğe umutla bakıyor. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. olarak Soma’da meydana gelen elim kazadan dolayı bu yılki kuruluş yıldönümünde herhangi bir kutlama etkinliği düzenlemedik. Yine de buradan 8. kuruluş yıldönümü dolayısı ile şirketin bugüne gelmesinde katkısı olan siz değerli çalışanlarımızı tek tek tebrik ediyor, gösterdiğiniz çabadan dolayı teşekkür ediyorum. Son olarak, 5 Haziran’da kutlanacak “Dünya Çevre Günü” nedeniyle Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin çevre duyarlılığı konusundaki hassasiyetine değinmek istiyorum. Bildiğiniz gibi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından başlatılan “Yeşil Havaalanı Projesi” havaalanlarında faaliyet gösteren kuruluşların çevreye ve insan sağlığına vereceği zararların sistematik bir şekilde azaltmaya çalışıyor. “Yeşil Havaalanı Projesi” kapsamındaki gereklilikleri yerine getiren ilk şirketlerden biri olan Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. 10 Aralık 2009 yılından bu yana "Yeşil Kuruluş" olarak faaliyetlerini sürdürüyor. Keza, yeşil bina konspetine uygun olarak tasarlanan Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. de “Leed Gold” sertifikası adayıdır ki sertifika alındığında kendi sektöründe ve ölçeğinde bu sertifikaya sahip tek proje olma ayrıcalığına sahip olacaktır. Çevre ve insan sağlığı konusundaki yasal sorumluluklarını her zaman yerine getiren Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. faaliyetlerinin çevreye etkisinin farkında ve çevreyle uyumlu bir kuruluş olarak, “gelecek kuşaklara yaşanılabilir bir dünya bırakmayı” temel ilkelerinden birisi olarak kabul etmiştir. Bu ilkenin, tüm çalışanlarımız tarafından benimsenmiş olmasının, çocuklarımızın geleceği açısından ne kadar önemli olduğunu biliyor ve önemsiyoruz. Sağlıcakla kalın. Fazıl Çiftçi Genel Müdür V. 3 4 İÇİNDEKİLER 06 TEKNİK’TEN HABERLER 13 14 HAVACILIK DÜNYASINDAN 16 06 HABOM RÖPORTAJ MEHMET GÖKHAN DOĞAN 16 13 20 18 20 SÜREKLİ GELİŞİM AR-GE 22 24 EMNİYET KÖŞESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 26 BİLGİ TEKNOLOJİLERİ 28 32 ÜPK BİZDEN 32 İmtiyaz Sahibi Ahmet Karaman (Genel Müdür) YAYIN THY TEKNİK A.Ş. Medya Reklam Halkla İlişkiler Şefliği Ferhat Yenibertiz (Medya, Reklam & Halkla İlişkiler Şefi) Pınar Yılmaz Kaynak (Yayın Koordinatörü, Uzman) Cemal Gökgöz (Medya, Reklam & Halkla İlişkiler, Muhabir) Katkıda Bulunanlar Can Oğuz, Emine Arslan, Harun Toptaş, Muammer Çokyürür, Mustafa Dağ, Ş. Ercüment Yalız, Vural Saim Halaçoglu, Yalçın Faik Sümer, Dr. Yüksel Bozkurt YAPIM GODE İSTANBUL Songül Kurnaz (Yayın Grup Direktörü) Ergün Tozan (Yapım Koordinatörü) Ali Yıldız (Editör) Meltem İşleyen (Art Direktör, Kapak Tasarım) Gürcan Bulut (Grafik Uygulama) Jülide Türkay (Redaksiyon Editörü) 28 Baskı ve Cilt Bizim Matbaa Basım Yayın Ltd. Şti. [email protected] 33 SAĞLIK REHBERİ 33 GODE İSTANBUL Al Karanfil Sokak No: 5 Levent / İstanbul godeistanbul.com 444 02 90 6 TEKNİK’TEN HABERLER ILA Berlin Airshow’a Türkiye damgasını vurdu Dünyanın en önemli fuarlarından biri olan Uluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı ILA Berlin Air Show, 20 25 Mayıs 2014 tarihleri arasında Almanya’nın Berlin kentinde bulunan Schönefeld Havalimanı'nda gerçekleştirildi. Fuarın açılışı Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan ve Almanya Ulaştırma Bakanı Alexander Dobrindt tarafından gerçekleştirildi. Angela Merkel Türk standını gezdi ILA Berlin Fuarı’nın açılışını yapan Almanya Başbakanı Angela Merkel, Ulaştırma Bakanı Elvan ve Savunma Sanayii Müsteşarı Prof. Dr. İsmail Demir ile birlikte Türkiye stantlarını ziyaret etti. Burada katılımcı firma yetkililerinden bilgi alan grup, daha sonra Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. standını ziyaret etti. Merkel, Türk Hava Yolları iştirak şirketlerinden olan TSI (Turkish Seats Industries) Uçak Koltuk Üretimi Sanayii ve Ticaret A.Ş. tarafından üretilen ilk yerli uçak koltuklarını test etti ve TSI hakkında bilgi aldı. Türkiye, fuarda “partner ülke” olarak yer aldı 2008 yılından bu yana ILA Berlin Fuarı’na sürekli katılan Türkiye bu yıl partner ülke olarak yer aldı. Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın da katıldığı fuara Turkish Technic, Turkish Habom, TCI, TSI ve Turkish Cargo ile birlikte Aselsan, Havelsan, Roketsan, TAI ve Tübitak’ın da aralarında bulunduğu Türkiye'den 20’ye yakın firma ve kuruluş katıldı. Uzay ve havacılık sanayisindeki en son teknolojilerin sergilendiği fuar ilk gün sektör temsilcilerine açıktı. Yaklaşık 50’ye yakın ülkeden 1100 firmanın iştirak ettiği fuar 250 bini ziyaretçiyi ağırladı. Air Arabia ile THY Teknik A.Ş. arasında “Komponent Pool Anlaşması” A ir Arabia ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. arasında uçak komponentleri bakım ve destek hizmetlerine yönelik 5 yıllık bir anlaşma imzalandı. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Yeşilköy tesislerinde gerçekleşen imza törenine Air Arabia Group CEO’su Adel Abdulla Ali, Air Arabia Mühendislik ve Bakım Başkanı İsmail Mohamed, Türk Hava Yolları Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Vekili Fazıl Çiftçi, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Altan Büyükyılmaz ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Sağlam’ın yanı sıra çok sayıda yönetici katıldı. İmza töreninde bir konuşma yapan Air Arabia Group CEO’su Adel Abdulla Ali, bölgesinin en önemli uçak bakım şirketi Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’den alacakları uçak komponentleri bakım hizmetlerinin Air Arabia açısından önemine değinerek Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin hizmet kalitesine duydukları güvenin altını çizdi. Adel Abdulla, “Kaliteli hizmet anlayışı ve zamanında kalkış oranlarındaki başarısı ile tanınan şirketimizin teknik operasyonlarına Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’den alınacak hizmetler büyük katkı sağlayacaktır,” dedi. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Vekili Fazıl Çiftci ise Air Arabia’nın Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’yi tercih etmesinden duyduğu memnuniyeti ifade ederek şunları söyledi: “Bu anlaşma 2014’te gerçekleştirdiğimiz en önemli atılımlardan biri oldu. Bu uzun dönemli anlaşma ile uçak komponentleri bakım ve yedek hizmetlerinde Ortadoğu’yu da hizmet sahamız içerisine almış olduk. Ayrıca, bu son anlaşma ile uzun dönemli anlaşmalar dâhilinde hizmet sunduğumuz uçakların sayısı 500’ün üzerine çıkmış oldu.” Orta Asya, Ortadoğu, Kuzey Afrika bölgesinin ilk ve en büyük “düşük fiyatlı hava yolu” olan Air Arabia, Birleşik Arap Emirlikleri merkezli bir şirket olarak 2003 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. 39 adet Airbus yapımı A320 uçağından oluşan bir filoya sahip olan Air Arabia, Orta Asya, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Hindistan’ın da aralarında olduğu 88 noktaya uçuş düzenliyor. “Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. uzun dönemli anlaşmalar dâhilinde bakım yapacağı uçak sayısını 500’ün üzerine çıkarırken, hizmet sahasını Ortadoğu’yu da içine alacak şekilde genişletti.” 7 8 TEKNİK’TEN HABERLER Hangarda geleneksel şampiyonluk kutlaması Fenerbahçeliler Webo ile coştu! T ürk Hava Yolları Teknik A.Ş., geleneksel hale gelen yılın şampiyonluk kutlamalarına bir yenisini daha ekledi. Fenerbahçe Spor Kulübü’nün 2014 yılı şampiyonluğu dolayısı ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de geniş katılımlı bir kokteyl düzenlendi. 2. Hangar’da yapılan şampiyonluk kutlamasına, Fenerbahçeli yıldız futbolcu Pierre Webo da katıldı. Fenerbahçe marşları ve coşkulu tezahüratlar eşliğinde hangara giren Webo’ya Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. çalışanları yoğun bir sevgi gösterisinde bulundu. Fenerbahçe Spor Kulübü yöneticisi Hasan Çetinkaya ile Fenerbahçe İdari İşler Sorumlusu Baturalp Soydaş’ın da iştirak ettiği kutlamalara Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Vekili Fazıl Çiftçi, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Sağlam, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Altan Büyükyılmaz, yöneticiler ve çok sayıda çalışan katıldı. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Sağlam, son on yıldır şampiyon olan takımın bayrağını asarak kutlama yapıldığına dikkat çekerek şunları söyledi: “Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de şampiyonluk kutlamalarını bir Fenerbahçeli olarak biz başlatmıştık. 2014 yılında Fenerbahçe’nin şampiyonluğunu sizlerle bir araya gelerek coşku ile kutlamaktan dolayı çok mutluyum.” Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Vekili Fazıl Çiftçi ise artık şirket geleneği haline gelen şampiyonluk kutlamalarının Türk Hava Yolları Teknik A.Ş’de coşkuya ve kaynaşmaya vesile olduğunu hatırlatarak başarılı bir sezondan sonra şampiyon olan Fenerbahçe Spor Kulübü’nün yöneticilerini, oyuncularını ve taraftarını tebrik ettiğini söyledi. Webo sahnede! Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de böylesine sıcak bir ilgiyle karşılanmaktan dolayı çok mutlu olduğunu söyleyen Webo, “Çok iyi bir sezon geçirdik, sahada yaptığımız tüm çabalarımız sizin içindi. Şampiyonluk sonrasında sizlerle bir arada olmak, sizlerin mutluluğunu, coşkusunu görmek bizler için çok farklı bir sevinç kaynağı. Umarım gelecek sezon sizlere 20. şampiyonluğu armağan ederiz,” dedi. Türk Hava Yolları ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ailesine teşekkür eden Webo, “uçuşlarımda tercih ediyorum” dediği Türk Hava Yolları’nın spora yönelik yaptığı destekler için de ayrıca teşekkür etti. İstanbul Corporate Games’te THY Teknik A.Ş.’ye ödül yağdı 2003 yılından bu yana düzenlenen ve en az 15 farklı spor dalında kurumların yarıştığı İstanbul Corporate Games’te Türk Hava Yolları Spor Kulübü bir kez daha madalya şampiyonu olarak şirketler arası olimpiyat oyunlarına damgasını vurdu. THY A.O. THY Teknik A.Ş. ve THY Habom A.Ş. çalışanlardan 167 sporcu/personelin 12 farklı branşta katıldığı İstanbul Corporate Games, bu sene 23-25 Mayıs 2014 tarihleri arasında yapıldı. 15 branşta, 165 firmadan toplam 4 bin 57 kişinin katılımı ile gerçekleştirilen oyunlarda aynı zamanda katılımcı sayısı ile Bölüm 7 şampiyonu olanı Türk Hava Yolları Spor Kulübe, kar- ting, atletizm, masa tenisi ve voleybol branşlarında “Spor Şampiyonu” olarak madalya kazandı. Kurum çalışanları şirketlerine bağlılıkları ve takım ruhunun geliştirilmesine ve marka bilinirliğinin arttırılmasını sağlayan İstanbul Corporate Games’in kurumsal ödül töreni 25 Mayıs 2014 tarihinde Moda Deniz Kulübü’nde yapıldı. 1988 yılında çalışma hayatındaki insanların, ilgi duyduğu bir spor dalında kurumunu temsil etme onurunu yaşayacağı düşüncesi ile başlatılan Corporate Games Oyunları ilk olarak San Fransisco şehrinde düzenlenmişti. Voleybol’da final maçları yapıldı Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ve iştirak şirketlerinin katıldığı THY Spor Kulübü 1. Voleybol Turnuvası finali Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin çalışanlarının yoğun gayretleri ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. apron sahasında yapıldı. Heyecanlı ve centilmence geçen maçlar sonucunda Slam Dunk takımı birinciliği elde ederken, Airforce ikinci, Aviyonik Team ise üçüncülüğü elde etti. Dereceye giren takımlara ödüllerini Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Sağlam, İnsan Kaynakları Başkanı Mahmut Demirkan ve Süreç Geliştirme ve Kurumsal Projeler Müdürü İrfan Sağmen verdi. 30 Nisan 2014 tarihinde başlayan turnuvaya 16 takım ve 160 çalışan katılmıştı. 4 takımlı ve 4 gruptan oluşan turnuva 26 grup maçı olmak üzere toplam 32 maç oynandı. 9 10 TEKNİK’TEN HABERLER Alman acenteleri THY Teknik’te Almanya’nın en önemli acentelerinin üst düzey yöneticilerinden oluşan bir grup yetkili Türk Hava Yolları’nın davetlisi olarak İstanbul’a geldi. Türkiye’nin ve İstanbul’un bazı tarihi ve turistik yerlerini gezdikten sonra Türk Hava Yolları Uçuş İşletme Başkanlığı, Turkish Do&Co tesislerini ziyaret eden grup, daha sonra Atatürk Havalimanı yerleşkesinde bulunan Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’ye gelerek incelemelerde bulundular. Burada şirket hakkında sunum yapılan gruba daha sonra atölye ve hangarlar gezdirildi. THY’nin uzman ekipleri Teknik A.Ş.’de Türk Hava Yolları bünyesine yeni katılan bir grup uzman ekip, oryantasyon kapsamında bir hafta süren gezilerini Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. tesisleri ile sonlandırdı. Zafer Orbay Toplantı Salonu’nda yapılan tanıtım sunumu sonrasında atölye ve hangarları gezen uzman ekip, Türk Hava Yolları ailesini yakından tanıma fırsatı buldu. Dünya Metroloji Günü Heryıl 20 Mayıs Dünya Metroloji Günü olarak çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü’nün Gebze yerleşkesinde kutlanan Metroloji Günü’ne bu sene Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’den Kalibrasyon Laboratuvarı çalışanları katıldı. Metroloji olarak adlandırılan ölçüm birimleri ve standartları açısından bugün önemli, çünkü 20 Mayıs 1875 tarihinde ölçme standartlarında evrenselliği yakalamak amacıyla Fransa’nın Paris şehrinde Metre Konvansiyonu imzalandı. Osmanlı İmparatorluğu’nun da yer aldığı 17 ülke tarafından imzalanan Metre Konvansiyonu bu konuda yeni bir başlangıç yaptığı için her yıl 20 Mayıs “Dünya Metroloji Günü” olarak kutlanıyor. Öneri ödülleri dağıtıldı Her üç ayda Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.nin çeşitli birimlerinden gelen önerileri değerlendiren ve en iyilerini seçerek ödüllendiren “Öneri Değerlendirme Kurulu” son üç aylık periyottaki önerilerden hangilerini ödüle layık bulduğunu açıkladı. Komponent Atölyeleri Başkanlığı, Kalite Güvence Başkanlığı, Uçak Bakım Başkanlığı, Mühendislik Başkanlığı Satış Pazarlama Başkanlığı, Mali İşler Başkanlığı, Üretim Planlama Başkanlığı, Operasyonel Bakım Müdürlüğü ve Tasarım Geliş- tirme ve Projeler Müdürlüğü çalışanlarından gelen yaklaşık 40 öneri ödül almaya layık bulundu. 27 Mayıs 2014 Salı günü Zafer Orbay Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilen yılın ilk I. Çeyrek Öneri Ödül Töreni’ne katılan Türk Hava Yolları Genel Müdür Vekili Fazıl Çiftçi, Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Sağlam ve İnsan Kaynakları Başkanı Mahmut Demirkan dereceye girenlere ödüllerini takdim etti. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. iş sağlığı ve güvenliğinde “iyi uygulama” olarak örnek gösteriliyor Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından 5-7 Mayıs 2014 tarihleri arasında düzenlenen, 7. Uluslararası İş Sağlığı Güvenliği Konferansı sonrasında, THY Teknik A.Ş.bakanlıkça “iyi uygulamalar” konusunda teknik gezi kapsamına alınarak örnek gösterildi. Aralarında ÇSGB personelinin de bulunduğu tamamı “iş güvenliği” konusunda profesyonel 26 kişilik bir grup THY Teknik A.Ş.’yi ziyaret ederek atölye ve hangarlardaki uygulamalar hakkında bilgi aldı. “Önce iş güvenliği” prensibini şirket politika- sı olarak belirleyen Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. “Hiçbir iş insanın can güvenliğini tehlikeye atacak kadar acil ve önemli değildir” düsturu çerçevesinde uçak bakım ve onarımı hizmeti veriyor. İş sağlığı ve güvenliği konusunda ulusal ve uluslararası mevzuata uygun bir çalışma ortamı sağlayan THY Teknik A.Ş. gerek teknolojiye uygun altyapı ve teçhizat ile gerekse insan ergonomisine uygun koruyucu ekipmanlar ile bu konuda üzerine düşeni yapmaktadır. 11 12 TEKNİK’TEN HABERLER THY Teknik A.Ş.’de güvenlik bilinci tazeleniyor! “Sivil havacılık alanında geçici veya kadrolu havaalanında hizmet veren kurum/kuruluşlarda görevli tüm personelin görevlerine başlamadan önce SHT 17.2 talimatına göre Güvenlik Bilinci Eğitimi alması zorunludur.” T ürk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de bu kapsamdaki personelin güvenlik bilgi ve becerilerini güncel tutmalarını sağlamak üzere İK Başkanlığı’na bağlı Eğitim Müdürlüğü tarafından tüm personele her 3 yılda bir tazeleme eğitimi veriliyor. Bu eğitimlerin zamanında alınmaması halinde personelin güvenlik bilgi ve becerilerinin güncelliğini yitirdiği kabul ediliyor ve kişi yeniden başlangıç eğitimine yönlendiriliyor. Tazeleme süresi dolmak üzere olan Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. personeli için Eğitim Müdürlüğü tarafından planlanan “Apron Güvenlik Bilinci Tazeleme” eğitimini Nisan ayı içerisinde toplam 261 personel aldı. Haziran – Eylül ayları boyunca sürecek 4 aylık programda resmi ve idari tatiller hariç olmak üzere her Pazartesi bu yönde eğitim gerçekleştirilmeyi planlayan Eğitim Müdürlüğü, bu 4 ayın sonunda 2 bin 40 personelin eğitimini tamamlamayı hedefliyor. Tasarımcı Knippa’dan 3 günlük eğitim L uxury Jet Interior firmasından endüstriyel tasarımcı Gelicia Knippa, VIP uçak kabin içi modifikasyonu kabiliyetini geliştirmek amacı ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. tesislerinde 3 gün süren bir eğitim verdi. 7-8 Mayıs tarihleri arasında II.Hangar’da Eğitim Müdürlüğü sınıflarında gerçekleşen eğitimlere VIP Uçakları Müdürlüğü, Tasarım Geliştirme Müdürlüğü, Kalite Güvence Başkanlığı ve THY A.O. Teknik Başkanlık ekipleri katıldı. HABOM HABOM’da son durum Dar Gövdeli Uçak Bakım Hangarı (NBH) Anexx Bölümü Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.’nin Sabiha Gökçen Havalimanı içerisinde kurulu tesislerinde ilk yönetim kurulu toplantısı yapıldı. T ürk Hava Yolları A.O. Mayıs ayında gerçekleştirdiği yönetim kurulu toplantısını HABOM’da yaptı. 2. faz bina grubunda bulunan ve tamamlanma oranı %90 olan yönetim binasında gerçekleştirilen toplantı, HABOM’un artık resmi toplantılara ev sahipliği yapacak seviyeye geldiğini göstermesi açısından önem taşıyor. Mayıs ayı itibariyle HABOM’daki diğer gelişmeler şöyle: Proje kapsamında devam eden inşaat işlerinin yanı sıra işletmeye alınmış bölümlerde bulunan eksiklikler tamamlanmaya devam ediliyor. Sosyal bina içinde bulunan fitness ve masa tenisi alanları kullanıma hazır hale getirildi. Ayrıca atölye binası üzerindeki açık ve kapalı spor alanları uzun süredir bitirilmiş olmasına rağmen soyunma ve duş mahalleri yeni tamamlanarak tamamen kullanıma hazır hale getirildi. Genel peyzaj işleri %90 oranında tamamlanan tesiste, kimyasal depo ve atık deposu kabulleri yapılmaya başlandı. Aynı şekilde otopark binası da kullanılmaya başlandı. Dar Gövdeli Uçak Bakım Hangarı’nda bakım işleri aralıksız devam ederken, inşai kabul işleri de son hızla sürdürülüyor. Geniş Gövdeli Uçak Bakım Hangarı’nda ise Anexx Bölümünün mobilya yerleşimine başlandı. Yine aynı şekilde geniş gövdeli uçak bakım hangarı Bakım Bölümünde “dok” ve “tele-platform” işlerinin büyük Geniş Gövdeli Uçak Bakım Hangarı (WBH) Anexx Bölümü Atölye Binası Üstü Spor Alanları Fitness Alanı bölümü tamamlanmış olup poliüretan zemin kaplama işlemi tamamlanmaya çalışılıyor. Haziran ayının ilk haftası zemin kaplama işleri tamamlanmış olacak ve dok imalatlarının eksikleri giderilerek teslim alınma süreci başlayacak. Haziran ayının sonlarına doğru ise Geniş Gövdeli Uçak Bakım Hangarı’nda “bakım” ve “anexx” bölümlerinin de hava sahasına katılabilmesi için planlamalar yapılıyor. 13 14 HAVACILIK DÜNYASINDAN B irleşik Arap Emirlikleri'nin önde gelen hava yolu şirketi olan ETIHAD Airways, Abu Dabi merkezli yatırım şirketi Mubadala’nın satışa çıkardığı Abu Dhabi Aircraft Technologies (ADAT) bakım firmasını satın aldığını duyurdu. ETIHAD bu satış kapsamında ADAT firmasının mühendislik varlıklarını, boya tesislerini, uçak ve komponent bakımı yapabilecek personelini devralmaya hazırlanıyor. ETIHAD, bugüne kadar önemli bir ticari ortak olarak tanımladığı ADAT firmasının ilk müşterilerindendi. Mubadala için stratejik değişiklik sinyali Abu Dabi’de DEV SATIŞ! Motor bakımı hizmetlerini bu satışın dışında tutan Mubadala’nın yeni motor bakımı odaklı bir şirket kuracağı tahmin ediliyor. P.180 Avanti II iş jeti ve insansız gözetleme sistemleri geliştiricisi olan İtalyan uçak üreticisi Piaggio Aero firmasının tam kontrolünü de eline alan Mubadala şimdilik motor bakım, onarım ve yenileme faaliyetlerini iştirak şirketi Al Ain üzerinden sağlamayı planlıyor. Firma, 2013 Dubai havacılık fuarında, Rolls - Royce ve GE Havacılık ile Trent XWB ve GEnx motorları için bakım merkezi kurulması konusunda anlaşmışlardı. Buna ek olarak, ADAT A380 uçağının GP7200 motorlarının bakımına da gerçekleştiren Mubadala, Zürih merkezli SR Teknik şirketinin de sahibi. Kaynak: Flightglobal Çin – Fransız MRO bağları Fransız mühendislik ve bakım firması Air France Industries KLM ve Air China Technics, uçak bakım, onarım ve yenileme alanında olan işbirliklerinin kapsamını genişletiyorlar. Mühendis ve yöneticilerinin önemli bir kısmı için karşılıklı ve uzun süreli bir eğitim programı için anlaşan iki şirket, tasarım ve uygulama konusunda ortak çalışma yapacak. Anlaşma şartlarına göre, Air France KLM, Boeing 747-400 tipi uçaklarının ağır bakımlarını, Air China/ Lufthansa Technic ortaklığı olan Ameco Beijing’te gerçekleştirecek. İki firma ayrıca GE90 motorunun bakımının AFI KLM E&M tarafından gerçekleşmesi için uzun dönemli anlaşmaya vardı. Kaynak: MRO News Focus Flammaerotec, Airbus A380 için Çorlu’da fabrika kuruyor A vrupa’nın en önemli uçak teknolojisi üreticilerinden Flammaerotec, sadece dünya devi Airbus’a üretim yapmak üzere Şahinler Holding çatısı altında yer alan Çorlu’daki Avrupa Serbest Bölgesi’nde (ASB) 15 milyon Euro’luk yatırım ile fabrika kuruyor. Airbus için 12 binin üzerinde parça üreten Flammaerotec’in yeni fabrikasında 300 kişi çalışacak. Flammaerotec, bu yatırımıyla Airbus’ın en yeni uçağı A380 için montaj ve kalıplama gibi modül üretimi gerçekleştirecek. Hammadde olarak ağırlıkla alüminyum alaşımları kullanılacak ürünlerin tamamı Almanya’ya ihraç edilecek. Airbus A380’ler, seri üretimi yapılan, dünyanın en büyük iki katlı, geniş gövdeli 850 yolcu kapasiteli, lüks, sivil yolcu uçağı olma özelliğine sahip bulunuyor. Airbus’ta yapısal düzenleme “5 bin 800” kişiyi işinden edecek! 2 012 yılının sonunda Alman ve Fransız hükümetlerinin hisselerini düşmesi sonucu şirket yönetimi kararlarında Paris ve Berlin’in veto haklarının ortadan kaldıran Airbus’ın yapısındaki devlet-özel sektör ortaklığı tarihe karışıyor. Airbus’ın şirket profilinde büyük değişikliğe neden olan adımla, Airbus, Eurocopter, Astrium ve Cassidian olarak dörde ayrılan birimler Airbus, Airbus Helicopters ve Airbus Defence&Space adıyla üç birim altında toplanacak. Ayrıca şirketlerin bağlı olduğu firma da EADS değil Airbus Group olacak. Tüm bu değişiklikler sonucu sıkıntılı günlerin beklediği Airbus Group sendikalarla görüşmelere başladı. Değişikliklerden yaklaşık 5 bin 800 kişinin etkilenmesi bekleniyor ki buna 1.300 geçici sözleşmeli personel de dâhil. Yaklaşık 1.500 kişinin Airbus veya Airbus Helicopters tarafından alınacağı tahmin edilirken bu rakamın 800 kişi ile sınırlı olacağı ileri sürülüyor. En fazla etkilenen işçiler Almanya’da olacak; yaklaşık 2 bin çalışanın işine son verilecek. Diğer ülkelerde etkilenecek işçi sayısı ise şöyle tahmin ediliyor: Fransa: 1.260, İspanya: 557, İngiltere 450 ve Diğer Ülkeler: 180. Almanya ayrıca grup merkezi olan konumunu da kaybedeceğinden tüm bu değişikliklere Alman hükümetinin nasıl tepki vereceği merak edilmekte; eğer değişim grup varlıklarını arttırmada başarılı olursa Alman hükümetinin durumu çok umursanmayacağı düşünülüyor. Kaynak: Flight Global EasyJet MRO eğilimini değiştiriyor İngiliz hava yolu şirketi EasyJet, yakın bir zamanda uçakların daha az sıklıkla ancak daha kapsamlı bakım yapılmasına dayanan “Blok Bakım” anlayışına geçeceğini açıkladı. EasyJet Teknik Başkanı Swaran Sidhu, “Blok Bakım” felsefesinin sadece yaşlı uçaklar için değil, daha genç uçaklar için de kullanılabileceğinin sinyallerini verdi. Swaran Sidhu’ya göre önlerinde iki seçenek var: Birincisi, “Blok Bakım” yaşlı uçaklara uygulanırken “Dengelenmiş Bakım” genç uçaklarda uygulanmaya devam edilir. Diğer bir seçenek ise tüm filoya geleneksel C Bakım paketleri üzerinden hizmet verilmeye devam edilir. Ancak, 2017 yılında yeni motorlu A-320 Neo’ların filoya katılması ile bakıma olan bakışa üçüncü bir seçenek eklenebilir. Kaynak: Flightglobal 15 16 RÖPORTAJ Satınalma ve Lojistik Başkanlığı’na bağlı olarak görev yapan Proje ve İş Geliştirme Yöneticisi Mehmet Gökhan Doğan: “Önce APU, sonra iniş takımları, en sonunda uçak alıp parçalayarak Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. için yeni sayılabilecek kârlı bir iş modeli geliştirdik.” Havacılık dünyasının yeni oyunu: “UÇAK PARÇALAMA!” S atınalma ve Lojistik Başkanlığı son yıllarda geliştirdiği katma değeri yüksek projelerle hem Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin ticari kabiliyetini ve rekabet gücünü geliştiriyor, hem de çok daha verimli hale gelen atölyelerin küresel MRO pazarında bilinirliğine önemli ölçüde katkı sağlıyor. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. için yeni bir iş modeli olarak da tanımlanabilecek bu projelerin son ayağını küresel pazar değeri 3,2 milyar dolara ulaşan “uçak parçalama ve geri dönüşüm” oluşturuyor. THY Teknik A.Ş.’nin 2012 yılının sonlarında Türk Hava Yolları’nın bir uçağını satın alarak başlattığı bu süreç, geçen yıl ilk kez dışarıdan bir uçak bulup satın alınmasıyla devam etti. Uygun fiyata satın alınan bir uçağın parçalarını atölyelerinde tamir ederek komponent pool’a aktaran Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. daha önce APU ve iniş takımlarında uyguladığı bu modeli önümüzdeki yıllarda motora odaklanarak geliştirmeyi planlıyor. Konuyla ilgili Skytech’in sorularını yanıtlayan Proje Yöneticisi Mehmet Gökhan Doğan, MRO konusunda Türkiye’de en donanımlı insan kaynağına sahip olarak tanımladığı Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin son yıllarda yaptığı yatırımlar ve geliştirilen projelerle önemli bir rekabet gücü elde ettiğinin altını çiziyor. Sayın Doğan, önce okurlarımıza sizin tanıtalım, ne zamandan bu yana Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ailesindesiniz? Amerika New York doğumluyum. (Doğan’ın babası NASA’da önemli projelere imza atarak “Yılın Araştırması Ödülü” almış bir profesör.) Bilgisayar ve işlem sistemleri üzerine eğitim al- dım, ama otomotiv sektöründe faaliyet gösteren bir şirket kurarak ticaret yapmayı tercih ettim. Pazarlama ve satın alma konusundaki tecrübem buradan geliyor, ayrıca işim sayesinde sadece Amerika pazarı hakkında değil dünya pazarları hakkında ciddi bir bilgi sahibi oldum. 2011 yılında eşim ve 3 çocuğumu alarak Türkiye’ye geldim ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ailesine katıldım. Şu anda Satınalma ve Lojistik Başkanlığı’na bağlı olarak Proje Yöneticisi olarak görev yapıyorum. Satınalma ve Lojistik Başkanlığı’na bünyesindeki görevinizden biraz söz eder misiniz? Başta, yeni kurulduğu için Komponent Yönetim Lojistik Müdürlüğü olmak üzere Depo ve Stok Yönetim Lojistik Müdürlüğü ve Satınalma Müdürlüğü’ne bağlı olarak projeler geliştiriyoruz. Komponent Yönetim Lojistik Müdürlüğü’ne bağlı tamir takip, komponent satın alma, planlama, malzeme satış ekiplerine destek veriyoruz. Aynı zamanda satın alma gücünü hem Türk Hava Yolları, hem de Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. adına kullanarak firmalara pazarlama projeleri sunuyoruz. Yurt dışına fuarlara gittiğimiz zaman Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin tanıtım ve pazarlamasını yaparken özellikle atölyeleri pazarlayabileceğimizi fark ettik. Yeri gelince bizim avüyonik atölyeleri, iniş takım atölyeleri, motor atölyesi, yakıt atölyesi ve komponent atölyesini tek tek anlatıyoruz. Şu an üzerinde çalıştığınız en önemli proje nedir diye sorsam? Aslında bir değil birkaç proje var, ama bunlardan herhalde şu APU projesi İki yılı aşkın süredir uygulamada olan diğer bir projemiz ise APU (Auxulary Power Unit - Yardımcı Güç Ünitesi). Gerek “third party” bakım hizmetleri kapsamında gerekse harici olarak müşterilere kiraya verilen yedek APU'lar sebebi ile APU yedek sayısında sıkıntılar yaşanmaktaydı. Bu sıkıntıyı aşabilmek adına, uygun fiyata 4 adet gayri faal APU satın alındı. Bu APU'lar tamir edilip, faal edildi. Faal edilen bu APU'lardan iki tanesi kiraya verilmek üzere tutuldu, diğer ikisi ise filomuza katıldı. Böylece, uygun fiyata satın alarak gerek kiralama gerekse de atölyemize iş yükü kazandırma yoluyla yaklaşık %50 karlı duruma geçerek, 1 adet APU fiyatına 4 tane APU'yu operasyona kazandırmış olduk. an en önemlisi havacılık sektöründe oldukça yaygın olan bir iş modeli olmasına rağmen Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. için yeni sayılabilecek bir proje. Bilindiği gibi dünyada uçak parçalama ve geri dönüşüm pazarı her geçen gun büyüyor. Aralarında bizim de çalıştığımız birçok firma bunun için gidip uçak satın alıyor, sonra bunu parçalayıp satıyorlar. Böylece hem parçaları toplu almış olduğu için daha ucuza satın alıyorlar, hem de kendi kâr marjları dışında tamir ve bakım maliyetlerini de müşteriye fatura ediyorlar. Yani birkaç yönden kazançlı bir iş. Peki, hem bu parçaları tamir edecek hazır atölyelerimiz ve pazarlayacak müşterilerimiz varken biz neden başkasının kar marjını ve tamir maliyetini karşılayalım? Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ilk kez 2012 yılının sonlarında Türk Hava Yolları’nın Kargo uçaklarını (JCV-JCT) satın alarak bu yönde bir adım atmıştı. Ama dışarıdan bir uçak bulup satın almamız ilk kez 2013 yılında gerçekleşti. Sky Havayolları’nın sahip olduğu A320 ailesinden bir uçak vardı. 10 yaşında olan bu uçağın bakımı yapılıp uçabilirdi, ama parça değeri daha yüksek olduğu için biz bu uçağı satın alıp Fransa’da parçaladık. Böylece, hâlihazırda ticari partnerlerimiz olan Onur Havayolları, Atlasjet, Freebird, Air Arabia ve kendi filomuzda (Türk Hava Yolları) kullanılabilecek A320 parçalarını kendi havuzumuza dâhil ettik. Şu an Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin satın alıp parçalayarak gerekli bakım ve tamirleri yapıp satın aldığı uçak sayısı 4’e çıktı. En son Türk Hava Yolları'na ilk gelen A340’lardan MSN 23 var. Yaklaşık, 21 sene sonra bu uçağı biz Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.’de parçalamaya başladık. Ayrıca Türk Hava Yolları’nın almış olduğu karar doğrultusunda önümüzdeki dönemde 2 tane 340 daha parçalayacağız. Bunun dışında, şu an CIT firmasıyla satın alma görüşmelerinin devam ettiği bir A320 uçağı var. iş modeli. Bir yandan atölyeleri, uçak bakımı ve hat bakımı besliyor, öte yandan bizim yaptığımız anlaşmalar çerçevesinde komponent pool’a da destek veriyor. Bunun birkaç yönden faydası var: Bir tanesi bunu yapmasa o müşteri gidip o malzemeyi başka bir atölyeye verecek, biz o parçayı almak istediğimizde o parçayı tamir maliyetini de ödeyerek satın alacağız. Ama bizim kendi atölyemiz bunu yaparsa hem kayda değer bir kârımız oluyor, hem de başka firmalara sattığımızda o komponent üzerinde Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin sertifikası görünüyor. Bu da bizim pazardaki bilinirliğimiz açısından çok önemli bir husus. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. bu iş modelini benimsemiş görünüyor; sonuçlar herkesi memnun etmiş olmalı. Bu, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. için her yönden kazançlı bir Küresel pazarlarda da tercih edilen bir iş modeli mi? Çok büyük olan bu sistem MRO şirketleri için de karlı bir iş olmaya başladı. MTU Aero Engines, Lufthansa Technik, Air France-KLM, FL Technic, GECAS, AAR gibi firmalar her yıl 2030 motor ve uçak alıp parçalıyor. Kâr oranına baktığınızda bir parçadan yapacağınız kâr, bakım hizmetinden fazla olabiliyor. Bakımın kârı bellidir, bakım paketinde saat ücreti olarak vardır. Ama malzemeden edeceğin kâr belli değildir. Bu nedenle yukarıda saydığım firmalar bu iş modeline çok yatırım yapıyor. Hangi uçaklar parçalanmak üzere alınıp satılıyor? Süreç nasıl işliyor? Kimi uçaklar ömrünü tamamlar, ama bakımı yapılıp tekrar kullanılacak parçalara sahiptir. Kimisi ise bakım maliyeti yüksek olduğu için satılmak istenir, çünkü parçalayıp satmak tamir edip uçurmaktan daha kârlıdır. Doğru zamanda doğru uçağı bulmak için pazarı çok iyi takip etmek gerekiyor. Uçakların bütün geçmişi kayıt altındadır, ama bunları çok iyi inceleyen, analiz eden güvenilir bir ekibinizin olması gerekiyor. Satın alma kararı verildikten sonra genelde uçağın bulunduğu en yakın noktada parçalama en ekonomik çözümdür. Uçak parçalanıyor ve akabinde yaklaşık 1300-1500 komponent envanterimize dâhil oluyor. Gelen komponentler atölyelere dağıtılıyor. Gerekli bakım işlemleri yapıldıktan sonra ihtiyacımız olanı kullanıyoruz, ihtiyacımız olmayanı müşteriye geri gönderiyoruz. Uçak parçalama ve geri dönüşümde 3,2 milyar dolarlık pazar Ekonomik ömrünü tamamlamış uçakların sayılarındaki hızlı artış, uçak parçalama ve geri dönüşüm sektöründe ciddi fırsatlar sunuyor. Team SAI ve AFRA’nın yaptığı araştırmaya göre, önümüzdeki üç yıl içerisinde pazar değeri 3,2 milyar dolar olan yaklaşık 1800 uçağın parçalanacağı tahmin ediliyor. Sökülen bu parçalarının orijinal parçalara kıyasla %50 daha ucuz olması ise bu parçalara olan talebi canlı tutuyor. Kaynak: MRO Management Kaynak: MRO Management 17 18 SÜREKLİ GELİŞİM Yalın bakım sistemi Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de 2006 yılı Ocak ayından itibaren “Yalın Bakım Sistemi” çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmalarda yalın araçları olarak bilinen VSM (Value Stream Mapping:Değer Akışı Haritalama), AIW (Accelerated Improvement Workshop: Hızlandırılmış İyileştirme Çalıştayı), 3P (Process- Preperation-Production; Süreç-Hazırlık-Üretim), VA (Value Analysis: Değer Analizi) ve 5S öncelikli olarak uygulanmaktadır. Bu güne dek “217 Yalın Bakım Sistemi” çalışması gerçekleştirilmiş olup, bu çalışmalar 73 adet VSM, 121 adet AIW, 13 adet 5S, 2 adet VA ve 8 adet 3P çalışmasından oluşmaktadır. ÇALIŞTAY 1408 1408 - Önemli olay raporlama (Occurence reporting) VSM çalıştayında, prosedür ve yazılım gözden geçirilerek incelenmiştir. Çalışma sonunda yazılan iyileştirme fırsatları 90 gün içinde kapatılacaktır. Çalıştayda beklenen her bir birimin raporlama sorumluluklarını doğru ve zamanında yerine getirmesi ve teslim süresinde %8 iyileştirmedir. Katılımcı birimler: SGKPM, AMM, USMM, HBM, KIBM, AVİYONİK BAKIM. En iyi gönüllü TPM örnek atölye Yapısal Bakım Müdürlüğü en iyi gönüllü TPM örnek atölye olarak seçilmiştir. Çalışmada emeği geçen tüm arkadaşlarımıza teşekkür ederiz. Yapısal Bakım Müdürlüğü: (Soldan Sağa) Recai Gönül, Hamza Altay, Serhat Karakol, Kerem Altun, Özkay Ersoy, Ömer Başarıntürk, Kazım Caner Bildirici, Emre Mumcuoğlu, Şükrü Ayyıldız. Öneri verme ve değerlendirme 1. Öneri vermek için http://formcenter.thy.com/BMB/OneriFormu linkinden öneri sistemini açınız. 2. Öneri girişi yapmak için yeni sekmesini tıklayın. 3. Projenizin ya da önerinizin adını giriniz. 4. Mevcut durumu, problemin detaylarını açıklayınız. 5. Problemin çözümü için önerinizi giriniz. 6. Eğer varsa önerinizi destekleyecek dosyaları giriniz. 7. Öneriniz için harcanan adam & saat bilgisini giriniz. 8. Önerinizin kazandıracağı adam & saat bilgisini giriniz. 9. Öneriniz için malzeme & ekipman maliyetini giriniz. 10.Gelir bilgisini giriniz. 11.Önerinin sağlacağı faydaların oranlarını işaretleyin ve destekleyici bilgileri yazınız. 12.Öneriyi onaylayacak yöneticinin birimini seçiniz. 13.Öneriyi onaylayacak yöneticinin adını seçiniz. Her çalışan bağlı bulunduğu yöneticisine organizasyonda yapılan işlerle ilgili olarak öneri verebilir. Öneriyi alan yönetici gerekli gördüğü takdirde, öneriyi başka bir yöneticiye veya Öneri Değerlendirme Komitesi’ne (ÖDK) yönlendirebilir. 14.Bağlı olduğunuz kurumun adını seçin. 15.Önerinin verildiği / uygulandığı yeri seçin. 16.Yöneticiler değerlendiremedikleri / onaylayamadıkları önerileri bağlı bulunduğu bir üst amirine veya ilgili diğer yöneticilere yönlendirebilir ve/veya birlikte değerlendirebilir/ onaylayabilirler. 17.Öneriyi veren ya da verenlerin sicil numarasını girin. 18.Öneriyi veren ya da verenlerin birimini seçin. 19.Öneriyi veren ya da verenlerin ad ve soyadını yazın. 20.“Kaydet & Gönder” i tıklayarak formu sisteme kaydedin. 12 14 17 21.Öneri değerlendirmede, Tablo-1’de verilen kriterler vepuanlama sistemi esas alınır. Her öneri dört ana kriter (gayret, orijinallik, direkt ve dolaylı etki ) bakımından Tablo-1’de verilen skalaya göre puanlanır. • Gayret: Çok sayıda öneri veren bir kişi ise (örneğin yılda 2’den fazla öneri vermiş ise) 25 puan verilebilir. • Orijinallik: 25 puan verilebilmesi için önerinin benzerinin daha önce hiç verilmemiş olması gerekir. • Direkt etki: Önerinin iş süreçlerine etki oranına göre verilen puandır. • Dolaylı etki: Gözle görülmeyen ama dolaylı etki eden önerilerin etki oranına göre verilen puandır. (Örneğin moti vasyonla ya da iş sağlığı güvenliği ile ilgili öneriler.) 22.Verilen her öneriye reddedilse bile teşekkür ediniz. 23.Öneri kabul edilmedi veya geçerli değil ise nedenini yazınız. 24.Toplam puan her kritere verilen “0-25” arası puan değeri üzerinden toplanarak hesaplanır. 25.Eğer hesaplanan puan, 60 (altmış) ve üzeri ise öneri kabul edilir; küçükse öneri kabul edilmez. 26.Sadece öneriyi onaylayacak kişi değerlendirmeyi yapabilir. 27.Uygulamadan sorumlu kişilere otomatik e-mail gitmediğinden kişiye / kişilere bilgi verilmesi gerekir. 28.Verildiği Tarih: Uygulamadan sorumlu kişilere işin verildiği tarihtir. 29.Hedef Tarihi: Uygulamadan sorumlu kişiye verilen hedef tarihtir. 30.İşin Bitiş Tarihi: İş tamamlandıktan sonra girilmesi gereken tarihtir. 31.Değerlendirme yapıldıktan sonra "kaydet ve gönder" butonuna basılması gerekmektedir. 13 16 15 18 19 20 19 20 AR-GE MERKEZİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri “Teknopark” ya da “Teknokent” adıyla anılan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, ilk kez 1950 yılında Amerika’da ortaya çıktı. Bugün 37‘si faal olmak üzere 52 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi bulunan Türkiye’de ise 2001 yılında kabul edilen “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu” ile üniversiteler ve araştırma kurumları ile üretici firmalar arasında işbirliği için önemli bir adım atıldı. T eknoloji Geliştirme Bölgesi, bir üniversite veya yüksek öğrenim kurumu ya da bir araştırma merkezi ile resmi ilişkiler kurmuş, içinde teknoloji kökenli firma ve işletmelerin oluşmasını özendirecek ve büyüyüp gelişmesine destek verecek biçimde tasarlanmış, yönetiminin ilgili firmalara teknoloji ve işletmecilik becerilerinin transferi konusunda etkin uğraş verdiği bir girişim olarak tanımlanır. Teknopark ya da Teknokent fikri ilk olarak 1950 yılında Stanford Üniversitesi’nin öncülüğünde yaptıkları araştırmaları ticarileştirmek isteyen bir grup araştırmacının çabalarıyla Amerika’da ortaya çıkmıştır. Günümüz adıyla “Silikon Vadisi” olarak bilinen bu teknopark, dünyanın en çok tanınan teknoparkıdır. Bugün Google, Intel, Adobe Systems, Yahoo, VeriSign gibi yüzlerce küresel firma bu teknoparkta yer almaktadır. Silikon Vadisi’nin önderliğini üstlendiği teknoparklar tüm dünyada “inovatif” düşüncenin pratik hayata aktarıldığı devasa merkezler haline gelmişlerdir. Bugün dünyada 1000’in üzerinde teknopark aktif olarak çalışmaktadır. Bu sayı “inkübasyon” merkezleriyle birlikte 5 bine ulaşmaktadır. Türkiye’de 2001 yılında kabul edilen 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nin yasal zemini oluşturulmuştur. Yasa, sadece Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’ni tanımlamakla kalmıyor, bunun yanında girişimcilere özellikle vergi hususunda bazı kolaylıklar getirmektedir. Bu kanun ile amaçlanan üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörleri arasında işbirliği sağlanarak; • Ülke sanayinin uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması amacıyla teknolojik bilgi üretilmesi, • Üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirilmesi, • Ürün kalitesinin veya standardının yükseltilmesi, • Verimliliğin artırılması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi, • Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi, • Teknoloji yoğun yatırım ve girişimciliği desteklemek, • Araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkânı oluşturmak, • Teknoloji transferine katkıda bulunmaktadır. 2001 yılından itibaren uygulamaya konulan ve sanayicilerimizi, araştırmacılarımız ve üniversitelerimiz ile buluşturarak, teknolojiyi yoğun üretime yönelik yeni ürün ve üretim yöntemleri geliştirmelerini sağlayacak bu kanun kapsamında 37‘si faal olmak üzere 52 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulmuştur. Türkiye’deki Teknoloji Geliştirme Bölgelerinden bazıları; • ODTÜ Teknokent Teknoloji Geliştirme Bölgesi • Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Teknoparkı • İzmir Teknoloji Geliştirme Bölgesi • Ankara Teknoloji Geliştirme Bölgesi • GOSB Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesi • İTÜ Arı Teknokent Teknoloji Geliştirme Bölgesi • Hacettepe Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi • Yıldız Teknik Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi • Teknopark İstanbul Teknoloji Geliştirme Bölgesi ODTÜ Teknokent Türkiye’nin en büyük organize teknoloji geliştirme ve iş merkezi ODTÜ Teknokent, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Performans Endeksi’nde birinci sırada yer alıyor. 120 bin metrekarelik bir alanda 284 teknoloji firmasına ev sahipliği yapan ODTÜ Teknokent’e Türkiye’nin Silikon Vadisi benzetmesi yapılıyor. Burada faaliyet gösteren firmalar arasında Airbus, Boeing, Skorksky, Rolls-Royce gibi uluslararası dev firmalarla ortak proje yürüten firmalar da bulunuyor. ODTÜ Teknokent, özellikle bilişim, savunma sanayisi ve biyomedikal teknolojilerinde faaliyet gösteren firmalar açısından oldukça uygun bir ortam sunuyor. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Faaliyette Bulunan Firmaların Sektörel Dağılımı; Teknoloji Geliştirme Bölgeleri oluşumu içinde gelinen noktaya bakacak olursak; • Firma sayısı 2 bin 37’ye, • İstihdam edilen personel sayısı 17 bin 784’e, • Biten proje sayısı 9 bin 461’e, • Üzerinde çalışılan proje sayısı 5 bin 121’e, • İhracat 599 milyon ABD dolarına, • Yabancı/yabancı ortaklı firma sayısı 71’e, bu firmalarca yapılan yatırım tutarı 685 milyon ABD dolarına, • Başvurusu yapılan/tasdik edilmiş patent sayısı 301’e ulaşmıştır. 21 22 EMNİYET KÖŞESİ Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ve Federal Aviation Administration (FAA) Denetim Ekibi: (Soldan Sağa) Başdenetçi Mark Stratton, JJ Clark, Sadi Diler, Fazıl Çiftçi, Hüseyin Çelik, Kenneth Haynes, Stan Goddard, Hüseyin Sağlam. Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi FAA Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’ye TEŞEKKÜR etti Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’ye “Teknik Bakım Yetkisi Yenileme Denetimi” yapan Amerikan sivil havacılık otoritesi FAA, kalite ve emniyet kurallarına uyum konusunda gösterilen çaba ve süreklilikten memnun olduğunu açıkladı. A merikan sivil havacılık otoritesi Federal Aviation Administration (FAA) tarafından, 28 Nisan-02 Mayıs 2014 tarihleri arasında Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’ye “Teknik Bakım Yetkisi Yenileme Denetimi” yapıldı. Denetimin kapanış toplantısında izlenimlerini paylaşan FAA Başdenetçisi Mark Stratton, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin genel olarak başarılı bir denetim geçirdiğini söyledi. Tüm şirketin açık, şeffaf ve profesyonel bir şekilde davrandığına dikkat çeken Stratton, uçak ve komponent bakımlarında kalite ve emniyet kurallarına tam uyum ve hassasiyet gösterildiği için de teşekkür etti. Uluslararası sivil havacılık açısından da önemli bir otorite kabul edilen FAA, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’yi uçak bakım ve onarımı konusunda 1974 yılından bu yana yetkilendiriliyor. Her yıl FAA tarafından yapılan denetimlerle bu yetki belgesinin sürekliliği sağlanırken, sözkonusu denetimler “kalite” ve “emniyet” kavramlarının şirket içinde yaygın ve sürdürülebilir bir ivme kazanıp Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. kurumsal kültürünün bir parçası haline gelmesine de katkı sağlıyor. Yapılan son denetlemede, ilk yetkilendirmeden bugüne kadar uçak ve komponent bakımlarında kalite ve emniyet kurallarına uyum konusunda gösterilen çabaya ve sürekliliğe vurgu yapan FAA, 2014 yılı denetimi anısına Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’ye üzerinde teşekkür ifadesi olan bir tabak hediye etti. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. hangarlarında, Boeing ve Airbus uçaklarının gövde, motor ve komponent bakımları Amerikan sivil havacılık kurallarına göre yapılıyor. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. bu yetkisine ilave olarak, Türk Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), Avrupa’nın en önemli havacılık otoritesi olan European Aviation Safety Agency (EASA) ve bakımını yaptığı diğer ülkelerin sivil havacılık otoriteleri tarafından da yetkilendirilmiş bir bakım kuruluşudur. Kuruluşundan bugüne sahip olduğu tüm yetkiler kapsamında başarılı bir bakım şirketi olarak faaliyet göstermektedir. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş’nin tüm çalışanları elde edilen bu başarıda büyük bir paya sahiptir. Gösterilen çaba ve özverinin sonucu olarak elde edilen bu teşekkür, bundan sonra da aynı hassasiyetle emniyet odaklı kurallara uygun olarak çalışmayı sürdürmemizi zorunlu kılıyor. "Uluslararası sivil havacılık açısından da önemli bir otorite kabul edilen Federal Aviation Administration (FAA), Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’yi uçak bakım ve onarımı konusunda 1974 yılından bu yana yetkilendiriliyor." Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ve Federal Aviation Administration (FAA) Denetim Ekibi: (Soldan Sağa) Başdenetçi Mark Stratton, Kalite Güvence Başkanı Sadi Diler, Kalite Müdürü Hüseyin Çelik. 23 24 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Doğadaki alıcı ortamların kirlilik özümseme kapasiteleri aşılıyorsa, doğal ortamdaki dengelerin geri dönüşü imkânsız hale geliyorsa, çevre kirliliği kaynaklı büyük ölçekli sağlık sorunları gündeme geliyorsa, doğal varlıklar hızla tüketiliyor, yaşam zincirindeki türler yok oluyorsa: “Çevre sorunu” deyip geçme BU SENİN SORUNUN! 5 Haziran Dünya Çevre Günü S on zamanlarda çevrenizde kanser hastalığına yakalananların sayısının arttığını hiç düşündünüz mü? Ya yediğiniz sebze ve meyvelerin güzel görünmekle birlikte lezzetli olmadığını? Sahi kaynağından ya da bir çeşmeden su içmeyeli ne kadar oldu? Peki, bütün bunların çevre sorunlarıyla doğrudan ilişkisinin olduğunun farkında mısınız? 5 Haziran 1972 yılında Stockholm'de toplanan "Birleşmiş Milletler Çevre ve İnsan Konferansı" bu tarihe kadar yapılmış en geniş katılımlı konferans olma özelliğinin yanı sıra, "temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşamanın temel bir insan hakkı olduğunu" karar altına almasıyla da önemli bir toplantıdır. Bir dönem sadece belli grupların kaygı alanı olan “çevre” konusu bu konferansla bir insanlık sorunu olarak kabul edilmiştir. Taşıdığı tarihsel önem ve çevreye yönelik politikalarda milat olma özelliği ile konferansın toplandığı 5 Haziran günü, Dünya Çevre Günü ilan edilmiştir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı UNEP (United Nations Environment Programme) koordinatörlüğünde her yıl 5 Haziran Dünya Çevre Günü belirli bir tema çerçevesinde kutlanmaktadır. Dünya Çevre Günü, küresel çevre takviminin en önemli olaylarından biri olup her yıl yaklaşık 100 ülkede kutlanmaktadır. 5 Haziran Dünya Çevre Günü etkinliklerinin Türkiye manevi sponsorluğunu 1999 yılından bu yana sürdüren Türkiye Çevre Koruma ve Yeşillendirme Kurumu (TÜRÇEK), her yıl uluslararası temanın ülke genelinde duyurulması ve kamuoyunun dikkatinin bu yöne çekilmesi için çeşitli etkinlikler gerçekleştiriyor. Stockholm’de yapılan toplantıdan bu yana, dünyada ve ülkemizde bir dizi değişim yaşanmış ancak değişmeyen konu çevre sorunlarının kendisi olmuştur. Doğadaki alıcı ortamların kirlilik özümseme kapasitelerinin aşılmaya başlanması, doğal ortamdaki dengelerin geri dönüşü zor, neredeyse imkansız bir şekilde değişiyor olması, çevre kirliliği kaynaklı büyük ölçekli sağlık sorunlarının gündeme gelmesi ve doğal varlıkların hızla tüketilmesi gibi süreçler sonucu ortaya çıkan ekolojik kriz, bu sorunun çözümüne yönelik arayışları ve bu noktada farklı yönelimleri gündeme getirmiştir. Çevre sorunlarının doğal yaşamı ve insanlığı tehdit eder noktaya gelmesi, sorunun yaşamsal önemini de ortaya koymuştur. Böylece erozyondan su kirliliğine, küresel ısınmadan radyoaktif atıklara kadar uzanan bir dizi çevresel sorun, çözüm getirme gereğini tartışılmaz yapmıştır. Küresel ve bölgesel olarak ülkemizi tehdit eden önemli çevre sorunları: ATIKLAR SORUNU NÜFUS ARTIŞI Bugün dünya, mevcut kaynakları yetersiz kılan ve bu nedenle ekolojik dengeyi bozmaya başlayan bir nüfus artışı ile karşı karşıya bulunmaktadır. Bilim çevrelerinin hesaplarına göre, ancak dünya nüfusu önümüzdeki yüzyılın ortalarında 8 milyarda kalırsa yaşanılabilir bir dünyaya sahip olabileceğiz. Yani nüfus artış hızının yarı yarıya düşmesi gerekiyor. Oysa dünya nüfusunun 2050 yılında 11 milyara ulaşacağı tahmin ediliyor. SU VE YAŞAM Hava gibi su da hayat için vazgeçilmez bir yer ve öneme sahiptir. Dünyadaki suların yalnızca %3’ü tatlı su, geri kalanı ise tuzludur. Suların kullanılmaz hale gelmesi, hayatın kaynağının kuruması, canlı hayatın yok olmasıdır. Sanayi artıklarının ve kanalizasyon sularının deniz, göl ve nehirlere karışması suların özelliklerini, kalitesini büyük ölçüde yok etmektedir. Suyun kalitesi, rengi ve kokusunun değişiminin ise sulardaki canlı hayatı etkilediği görülmektedir. Bunun sonucu olarak da sularda yaşayan canlıların türü ve sayısı her gün giderek azalmaktadır. Dünyada 1,1 milyar insan güvenli içme suyu, 2,4 milyar insan ise güvenli arıtma hizmetlerinden yoksundur. Gelişmiş sanayi ülkelerinde yaşanan çevresel sorunların teknolojik değişimle çözülmesi yönünde çabalar sürerken, yaratılan tüketim toplumu ve bu topluma sunulan ürünlerin yarattığı sorunlardan biri de atık ve çöp sorunu olarak ortaya çıkmıştır. Kimyasal maddelerin aşırı üretimi ve tüketimi sonucu bugün sorunlar yaşanmaktadır. Üretimi yapılan kimyasal bileşik sayısının 65 milyonu bulduğu bilinmektedir. Pek çok kimyasal madde, tehlikesinden habersiz olarak evlerimize; iş yerimize, gıdalarımıza ve vücudumuza girmekte; çevreye ve canlılara etkileri araştırılmaksızın kötü etkilerini sürdürmektedir. Endüstriyel atık suların içerisinde bulundurdukları toksit maddeler, sudaki canlı yaşamının kısa sürede tükenmesine yol açmakta ve ekosistemi felç etmektedir. Tüketim alışkanlıklarının değişmesi ile yaygınlaşan ambalajlı ürün kullanımı ve “kullan at” türünden malzemeler, bugün dev boyutlara ulaşan çöp sorununun başlangıç noktası olmuştur. Evsel atıkların %65’ini organik atıklar, %23’ünü kül-cüruf ve %12’sini ise geri kazanılabilir atıklar oluşturmaktadır. Çöpün içindeki geri dönüşebilir malzemelerin önemli bir miktarını yiyecek, içecek ambalajlarında kullanılan metal, plastik ve cam atıklar ile kağıt ve karton oluşturmaktadır. Ancak atıklar içerisindeki cam, metal, plastik ve kâğıt/karton gibi atıklar çeşitli işlemlerden geçirilerek yeni bir hammadde olarak değerlendirilebilmektedir. Bunların tekrar şişe, kutu, plastik, kâğıt, gübre olarak kullanılmaları “geri dönüşüm” olarak adlandırılmaktadır. Öte yandan, plastik atıkların ya da plastik türevi atıkların çöp dağlarını oluşturan atıklar içinde, tehlikeli atıklar ve zehirli radyoaktif atıklardan sonra en tehlikeli atık türü olduğu bilinmektedir. Sonuç olarak, kola kutularından pet şişelere, hastane atıklarından radyoaktif atıklara kadar çöpün içeriğini oluşturan malzemeler çeşitlilik ve çokluk göstermektedir. OZON TABAKASININ İNCELMESİ ÇÖLLEŞME Dünya yüzeyinde bir başka felaket ya da tehlikeli gidiş de, ekilebilir toprakların aşırı kullanımı, ölçüsüz kullanılan kimyasal gübreler ve zararlılarla mücadele ilaçlarının (pestisidler) etkileridir. Bu arada, nüfus baskısı sonucu tarıma elverişli olmayan toprakların kullanılması daha fazla alanı çoraklaştırıp verimsizleştirmektedir. CFC, karbondioksit ve metan gibi gazlar, atmosferde oluşturdukları tabaka ile güneş ışınlarını tutarak, küresel ısınmaya ve sera etkisine neden olmaktadırlar. Sera etkisinin temel nedeni ise petrol ve kömür gibi fosil yakıtların kullanımıdır. Bu durumunun zamanla oluşturabileceği muhtemel neticeler arasında atmosfer ısısının artması, buzulların erimesiyle deniz seviyelerinin yükselmesi, karaların azalması, kuraklık ve dolayısıyla gıda kıtlığı tehlikesi sayılabilir. 25 26 BİLGİ TEKNOLOJİLERİ BT ve Ar-Ge’den hayatı kolaylaştıran çözümler “Tracking Flyable Components” T ürk Hava Yolları Teknik A.Ş. Bilgi Teknolojileri Müdürlüğü ve Ar-Ge Müdürlüğü’nün ortaklaşa yaptığı projelere yeni bir prototip uygulama daha eklendi. Bilindiği üzere, uçaklarda bulunan her can yeleği (life-vaste) ve oksijen jeneratörünün (oxygen generator) kullanım süresi limitli olduğundan, düzenli olarak kontrol edilmesi gerekiyor. Bu kontrol işlemleri büyük bir iş gücü kaybı oluşturduğu gibi, parçaların uzun süre gereksiz yere depoda bekletilmesi, gereksiz fazladan alımların yapılması veya erken atılmalar olabiliyor. Proje Kazanımları; BT ve Ar-Ge Müdürlüklerinin ortaklaşa geliştirdiği yeni bir prototip uygulama, uçaklarda sürekli kontrol edilmesi gereken can yeleği, oksijen jeneratörü gibi malzemelerin, “Radyo Frekansı ile Tanımlama (RFID) teknolojisi kullanılarak kolayca ve hatasız bir biçimde takip edilmesini sağlıyor. Bu ve benzeri sorunların ortadan kaldırılabilmesi için kısaca RFID denilen “Radyo Frekansı ile Tanımlama” teknolojisinin bu alanda kullanılabilirliği çalışmaları kapsamında oldukça işlevsel bir prototip uygulama geliştirildi. Projede ATID 870 el terminali ile EPC-GEN2 standartları ve UHF sertifikalı pasif etiketler kullanıldı. Her etiketin bir id’sı olup, bu id’ye bağlı olarak ürün tipi, yeri, son kullanma tarihi gibi bilgiler etiket üzerinde saklanabilmektedir. • Uçaktaki can yelekleri ve oksijen tüplerinin son kullanım tarihleri, bu program ile 5-15 dakika gibi çok kısa bir sürede okunabilmekte ve %95-98 oranında zaman tasarrufu sağlamaktadır. • Malzemelerin zamanında ve gerektiği kadar satın alınması kontrol altına alına bilmekte, malzeme israfı minimize edilebilmektedir. Programın içeriği: Programda yeni etiket tanımlaması, tanımlanan etiketlerin server’a aktarılması, uçakta genel sayım yapılması ve sonuçlarının database server’a aktarılması işlemleri mevcuttur. Programın yüklü olduğu bir el terminali, personel tarafından uçak içinde dolaştırılarak RFID etiketlerinin okunması sağlanmakta ve toplanan bu bilgiler önce lokal database’e daha sonrada WI-FI ile server’a aktarılabilmektedir. Server üzerinde toplanan bu bilgiler web üzerinden izlenebilmekte ve gerekirse MRO programı ile entegre hale getirilebilmektedir. Ekranda SCAN tuşuna basıldığında el terminali uçaktaki can yelekleri ve oksijen tüplerine ait etiketleri bulmakta ve son kullanım tarihlerine bakarak aşağıdaki şekilde renklendirmektedir. Program ana menüsü Örnek uygulamamızda kullanılan LOPA (Layout of Passenger Accommodations) aşağıdaki şekilde görülmektedir. Koltuk kısımlarında can yelekleri ve dış kısımlarda oksijen jeneratörleri bulunmaktadır. KIRMIZI : Son kullanma tarihi geçenler TURUNCU : Son kullanma tarihine 15 gün kalanlar YEŞİL : Son kullanma tarihi sorunu olmayanlar Raporlama ekranları Pie chart: Günlük sayım sonuçları Bar chart : Tarihlere göre sayım sonuçları Projenin uçaklarda kullanılabilmesi, birimlerin iş süreçlerine ve gerekli prosedürlerin tamamlanması ile mümkün olabilmektedir. Bu prototip proje, RFID teknolojisinin uçaklarda da kullanılarak verimliliği artırabildiğini net olarak göstermiştir. Özel teşekkür: Projenin hazırlanmasında emeği geçen Selim Savsar’a… 27 28 ÜPK Uçak bakım evreninde ÜPK GÜNEŞİ Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. 196 yolcu, 8 kargo, 24 eğitim ve 7 VIP uçağı olmak üzere toplam 235 uçaklık THY filosunun bakım sorumluluğunu yürütüyor. Bu dev filonun ve “3rd party” müşteri uçaklarının, uçuşa elverişlilik ve kalite açısından beklentilerini karşılamak ancak kusursuz işleyen bir plan ile mümkün. Başlık yeterince çarpıcı oldu mu, bilemem ancak bu yazıyı okumanız için birçok nedenim var. Bakım organizasyonumuzun bel kemiği olmasına karşın, yeterince kendini ifade edemeyen, bazen göz ardı edilebilen, üretim planlama ve kontrol işlevimizi size anlatmak istiyorum. Buz dağının görünmeyen kısmını görmeye ve keşfetmeye ne dersiniz? Tüm büyük işletmelerin olmazsa olmazıdır ÜPK. Hassas ve doğru planlama faaliyetleri, kurum başarısı için kritik önem taşır. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de ise ÜPK’nın işi daha bir farklı ve karmaşıktır. Hangi uçak, ne zaman, hangi bakım için, hangi hangara gelecek? Ne kadar kalacak; bu kalış sırasında uçakta neler yapılacak, yapılacak işler için gerekli malzeme, zaman ve iş gücü yeterli mi? Sonrasında her şey olması gerektiği gibi olmuş mu, kaynaklar etkin kullanılmış mı? Yeni planlama gerekecek mi; gerekecekse aynı çevrim için şartlar hazır mı? Plansız gelişmelere hazır mıyız? ÜPK birimi, bütün filodaki uçaklar ve komponentler için tüm bu soruların yanıtlarını bilmek zorundadır. İşin en tuhaf yanı da şudur ki ÜPK, bir birimin talebini karşılarken diğer birimin tepkisini alır: “Malzeme yok, bakım aksıyor, envanter çok yüksek, stok devir hızı düşük, mali yük çok fazla... Uçak uçmak içindir, bu kadar uzun bakım olur mu? Adam yok, bu kadar kısa sürede bu işler bitmez, operasyon aksayacak, hangar içi olmazsa olmaz, TYE zamanında bitmezse ‘warranty’ alamayız …“ ÜPK, tüm birimlerle iletişim içinde, büyük resmi görerek iyi bir planlama yapmak, buna göre karar almak ve operasyonu yönlendirmek gibi kilit bir pozisyondadır. Bir gerçek var ki son yıllarda anormal büyüyen bir kapasite ve iş hacmi bulunuyor. Buna paralel olarak ÜPK ağır bir yük ile baş başadır. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin hizmet verdiği Türk Hava Yolları filosunda, an itibariyle 196 yolcu, 8 kargo, 24 eğitim ve 7 VIP uçağı olmak üzere toplam 235 uçaklık büyük bir filonun bakım sorumluluğundayız. Filonun artışı halen de sürmektedir. 2020 sonunda THY’de 400’den fazla uçak olacağı öngörülüyor. Bu dev filoyla birlikte, “3rd party” müşteri uçaklarının uçuşa elverişlilik ve kalite açısından beklentilerini karşılamak; bu amaçla, işin miktarı ve karmaşıklığına uygun olarak tüm gerekli personel, takım, teçhizat, malzeme, bakım bilgileri ve tesislerin mevcut olduğunu planlamak üzere kurulu bir sistemi yönetir ÜPK. Sizlere geçmiş ve bugüne dair bazı çarpıcı örnekler vermek istiyorum: Son bir yılda yaklaşık 6000 “letter check” (A+B+C+S+L+R) planlanmış ve bu bakımların paketleri oluşturulmuştur. Açılan toplam iş emri –oluşturulan bakım paketi – sayısı, yaklaşık 8 bin 900 olmuştur. Takip edilen AD, uçak ve komponent TYE’leri, 2010 yılında 2 bin 370 adet iken, 2013 yılı sonunda 10 bin 200 adet olmuştur. Ömür takibi yapılan “hard time” komponent sayısı yaklaşık 800 bin olup bunlardan gerçekleşen planlı söküm sayısı 15 bin 526 olmuştur. Bir başka deyişle günde 42 adet değişim sağlanmıştır. Hepsini en uygun bakım planına yerleştirme zorunluluğu vardır. Tüm bunları yapabilecek yeterli zamanı kazanabilmek için, bilgisayar yazılımları hazırlanmış ve işler daha otomatikleştirilmiştir. Artan kapasite karşısında tüm teklif ve taleplere yetişebilecek dinamik bir planlama için ÜPK kendi sistemi- Bu planlamayı gerçekleştiren ve tüm birimler arasında kilit rol üstlenen ÜPK, son bir yılda yaklaşık 6 bin “letter check” planladı ve bu bakımların paketlerini oluşturdu. Takip ettiği AD, uçak ve komponent TYE’leri, 2013 yılı sonunda 10 bin 200 adede ulaştı. Ömür takibi yapılan “hard time” komponent sayısı 800 bin, planlı söküm sayısı ise 15 bin 526 olarak kayıtlara geçti. ni kurmuş, sürekli bir yenilenme ihtiyacında olmuştur. Son bir yıl içinde ESB ve SAW yerleşkeleri de efektif olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu yerleşkelerde 64 tanesi büyük (C/S) olmak üzere toplam 96 adet bakım gerçekleşmiştir. Böylece ayda ortalama 8 adet bakımın ESB/ SAW olarak planlanmış ve gerçekleştirilmiş olduğunu görüyoruz. Tüm yerleşkelerde toplam 323 büyük bakım uygulanmış olduguna göre bu, ÜPK’nın neredeyse hergün 1,5 C/S bakımı hazırladığı anlamına gelmektedir. (Hesaplamlara boya, ramp ve line bakımları dâhil edilmemiştir.) 2013 yılında seferlerin zamanında icrasına yönelik haftalık ortalama 6 bin 337 sefere destek verilirken, 2014 yılında ortalama 7 bin 163 sefere destek verilecektir. Bakım slotlarının düzenlenmesi ile tarife yapısının gelişmesinde doğrudan müdahil olduğumuz önemli bir ayrıntıdır. THY filosu ve “3rd party uçakları” tüm bakımları için uygun bakım slotu ve hangar planını ÜPK yapmaktadır. 2013 yılında 444 motorun değişim planı ve “shop visit” organizasyonu yapılmıştır. İniş takımı ve APU değişim planları da ayrıca yapılmaktadır. Aynı yıl Bakım Yönetim Şefliğimizce TT hangarlarına ek olarak Türk Hava Yolları Habom A.Ş.’ye ait hangarlarla birlikte tüm yerleşkelerimiz için dünya çapında 149 ayrı operator 29 30 ÜPK ile yapılan ağır bakım görüşmelerine katılım sağlanmış ve toplamda 1794 bakım teklifi hazırlanmıştır. (Bu sayı bir önceki yıl 1100 civarında idi.) Bu tekliflerden 100’den fazlası ağır bakım (C ve üstü bakımlar) için alınmıştır. Bakım paketlerinin tesislerimizde uygulanabilir şekilde adapte edilmesi, bakımların uygulanmasının takip edilmesi ve herhangi bir olumsuzluk olduğunda gerekli müdahalelerin yapılması, müşteriyle bakım öncesi, bakım sırası ve sonrasında sürekli kontakt halinde olunması ve faturalandırılmaya kadar olan süreçte oluşabilecek tüm müşteri şikâyetlerine cevap verilmesi gibi ana görevler bakım sonrası raporlamalarıyla birlikte birebir yerine getirilmiştir. "3rd Party" müşterilerimize arz edilen slot ve katıldığımız ihale sayısı da aynı paralellikte artış göstermiştir. Son 3-4 yılda yapılan geliştirmeler sayesinde bakım teklifi hazılama süresi 20 günden 3 iş gününe, bakım paketi hazırlama süresi ise 5 günden 1,5 iş gününe düşürülmüştür. THY bünyesine yeni katılan yerleşkeler ile birlikte (Türk Hava Yolları HABOM SAW ve Türk Hava Yolları HABOM Ist ) gelecekte de teklif sayısının çok daha büyük miktarda artacağı öngörülmekte ve ÜPK bu talebi karşılamak amacıyla ileriye yönelik yeni yapılanmalara gitmektedir. “3rd party” müşterinin bakım portföyümüzdeki ağırılığı ve son dönemde elde edilen ciro ciddi bir yükseliş trendi göstermektedir. Airbus ve Boeing planlama gruplarının etkin planlama yapabilmesi için “Filoya yeni katılan uçakların komponentlerinin sisteme tanıtımı, denetleme ve sertifikasyon işlemleri” 2013 başı itibariyle yeni bir birim oluşturularak ÜPK Komponent TK bölümüne aktarılmıştır. Bunun çok yerinde bir karar olduğu, sivil havacılık denetlemelerinde komponent bulgu sayısının belirgin derecede azalma göstermesi ile kanıtlanmıştır. Her sertifika ön denetlemesinde bir uçakta 250 “hard time” komponentin belge-sistem uyumu araştırılmaktadır. Tüm filonun her yıl sertifikasyon yenilemesinin yapıldığını düşünürsek bu rakamın ne boyutta olduğu hesaplanabilir. Son bir yılda, yeni ya da ikinci el olmak üzere toplam 44 adet uçak uçak filoya katılmıştır. Filoya dâhil olan her uçak için sisteme yaklaşık 2 bin 400 adet komponentin tanıtımı gerekli olmaktadır. Söz konusu verilerin hatasız şekilde sisteme aktarılması ve takip edilebilirliğinin sağlanmasının hiç de kolay bir süreç olmadığını -özellikle ikinci el uçaklar için tahmin edersiniz. Birimimiz 5S çalışmaları kapsamında örnek ofis olarak da seçilmiştir. Sizleri rakamlara boğmak istemiyorum, ancak bir benzetme yaparsak; ÜPK, bakım hizmetlerinin mutfağı. Nasıl ki bir müşteri için güzel bir yemeğin nerede, ne şartlarla, nasıl hazırlandığından çok sunumu, lezzeti ve doyuruculuğu daha öncelikli ise Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin müşterilerini de, gerçekleşen tüm bakım hizmetlerinin kusursuz ve zamanında tamamlanmış olması ilgilendirir. Biz işin mutfağında nasıl piştiğini gösteremesek de planlandığı şekilde tamamlanan her bakım, güvenle “release” edilen her uçakta, öngörü ve emeğimizin olduğunu bilmenin gururu içindeyiz. ÜPK, mevcut yetişmiş personeli ile döngüyü titizlik ve özveri ile sürdürmektedir. Tüm ÜPK’nın, ekip ruhu içinde senkronize bir şekilde çalışması başarının kilit noktası belki de. Bu yazıyı okumanızla ÜPK nın işlevi ve kurumumuzdaki önemi ile ilgili görüşlerinizde yeni bir pencere aralandığını umuyorum. Meltem BOZKURT KAYA TEKNOLOJİ 360Fly Askeri ve yüksek güvenlik isteyen sanayi tesisleri için 16 yıldır panoramik kameralar yapan EyeSee360, yatay 360 derece, dikey 240 derece kayıt yapabilen bir kamera geliştirdi. “360Fly” adı verilen kamerayı kullanıcılar bir “tripot” üzerine monte edebileceği gibi, maceracılar kask ya da sörf tahtası üzerine de monte edebilirler. Ağırlığı 4.2 gram, olan 360Fly, görüntüyü yakalıyor ve Wi-Fi üzerinden bir telefona veya bilgisayara gönderiyor. Philips’ten sihirli halı Philips’in tasarladığı çok amaçlı sihirli halı ilk kez Hollanda’da kullanılmaya başlandı. Özellikle havaalanı, otel, hastane gibi kamu alanlarında kullanılabilecek halı, LED ışıklarıyla bilgi veren bir çeşit veri bankası gibi çalışıyor. Kullanılan yere ve ihtiyaca göre üstünden geçenlere hava durumu, yön tarifi, saat ve hava yolu uçuş detayları hakkında bilgi veren halı, 12 mm kalınlığında LED ışıklara sahip. Akıllı otomobile doğru Gelecek nesil ulaşım araçları hayatımıza büyük bir kolaylık getirirken güvenli sürüş de sağlayacak. Yüz tanıma sistemine sahip olan otomobiller duygu dedektörüne sahip olacaklar. Yani otomobiller gelecekte direksiyon başındaki yolcunun yorgun ya da kızgın olduğunu hissedip ona daha güvenli bir sürüş için yardım edebilecek. İlk olarak Peugeot ve Citroen otomobillerde denenen sistem, şimdilik yüzdeki temel ifadeleri tanıyor ve uyarı veriyor; kimi zaman ise radyodan sakinleştirici bir müzik açıyor. 31 32 BİZDEN Mahmut Avcı’dan iki şiir kitabı birden! sultana karşı güzelce bir kadınla bugün boğaza karşı durduk sultana karşı, gidene karşı üzerine basarak yürüdük kelimelerin sevincini yokladık sessiz ağır yeterince ayaklanmamış günün sessiz ağır kalbine ilerledik birbirimizin kendimize sığınır gibi sinemaya gittik içimden geçti güzelce kadının türlü ev hali dağınıktı onun da içi büyük bir ev gibi güzelce bir kadınla bugün yarına dair bakıştık yakın tuttuk ellerimizin huzursuzluğunu yan yana fena üşüdük “Semerkant’tan Paris’e bir atlı sürüyordu / arkasına almış güneşi.” Yukarıdaki mısra şair Mahmut Avcı’nın “Gül Devrimi” kitabında yer alan “Doru Atın Rüyası” şiirinden. Bu tek cümlelik iki mısradaki hızı, rengi, ritmi ve sesleri hissedebiliyor musunuz? Kapladığı alanı, zamanı… Şiir için boşuna “dilin bayrağıdır” demiyorlar; kimi zaman gerçekten daha gerçek, daha çarpıcı olabilirken kapsamıyla da şaşırtıcı bir hacme ulaşabiliyor. Doğunun kadim şehirlerinden birinde geçmişte başlayan ve günümüzün modern bir Batı kentine uzanan masalsı, gerçeküstü bir yolculuk. Aynı zamanda ister istemez yazarının kişisel yolculuğunu merak etmenize neden olan bir etkiye sahip. Peki, rüya ne? … “Çocukluğumuz bir dereyle akmakla geçti /O derin vadiye dip olan/ Ara ara kabaran o dere…” Türkiye’nin Doğu ucunda Kars’ın Arpaçay ilçesinde doğmuş Mahmut Avcı, yine Gül Devrimi kitabında yer alan “Arpaçay” şiirinde doğduğu toprakları ve çocukluğunu anlatıyor; Kars’ın kendine has coğrafyasında parasız yatılı ile baba ocağı arasında geçen bir çocukluk. … “Siz ilk şiiri ne zaman okudunuz, kimindi şiir?/ Muhtemel Arpaçay’da tandır damında / Bir anne kendi şiirini söylemiştir, bahtı karasının kulağına /İlk şiir ana dilinden akmıştır…” Daha sonra geri dönmemek üzere Batı’ya doğru bir yolculuk başlıyor. İlk durak Lise eğitimi için İstanbul, ardından Gazi Üniversitesi’nde sanat tarihi okumak için gittiği Ankara oluyor. Okulu bitirdikten sonra tekrar İstanbul’a geliyor. Çeşitli işlerde çalışırken, edebiyat ve sinemayla yakından ilgilenen Mahmut Avcı’nın ana dilinde başlayan ve özellikle “İkinci Yeni” şairlerinin izinden giderek sürdürdüğü şiirsel yolculuğu da başka bir mecrada devam ediyor. İlk şiir kitabı “Düğüm Cambazı” ile okurlarıyla 2008 yılında buluşan şairin, geçtiğimiz aylarda iki kitabı birden yayınladı. Okurla buluşmak için kendi zamanını bekleyen şiirlerini “Gül Devrimi” ve “Kuş Sesi Ürkek” adıyla iki kitapta toplayan Mahmut Avcı, yalın, naif ve içinde sürprizler bulunduran alçakgönüllü bir ses yakalamayı başarmış. “Gül Devrimi” tematik olarak, toplumsal duyarlılığı ağır basan şiirlerden müteşekkil bir kitap, “Kuş Sesi Ürkek” ise daha kişisel, daha çok duygulara odaklanan lirik bir temaya sahip. Mahmut Avcı’nın şiirlerinde ölüm, yalnızlık, doğa, inanç, güzellik, kadın, sevgi gibi insanı çok yakından ilgilendiren konular önemli yer tutuyor. Kimi zaman oldukça kesin ve net ifadelerin rastlandığı şiirlerde, sembolik imgeler de sıkça karşımıza çıkıyor. “Aforizma” şeklinde kendini gösteren kısa şiirler ise okurun yüzünde tebessüm yaratacak cinsten. “Kadından ne zaman aşk istesen / taş yığar adamın içine” diyor Avcı, ”Uzun Hikâye” adını verdiği böyle bir şiirinde. Yazının başındaki soruya gelirsek: Peki rüya ne? Cevabı şiirin diğer mısrasında: “Düşümde gördüm menzilde çatlamış bağrım / Kim diyebilir koşarken öldüğümü / Yola can vermek için koştum.“ 2010 yılından bu yana Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. İnsan Kaynakları departmanında çalışan Mahmut Avcı, yayın hayatına halen devam eden Birnokta Edebiyat Dergisi’ne şiir odaklı destek veriyor. Öykü, deneme türünde çalışmalar da yapan Mahmut Avcı’nın çeşitli festivallerde gösterilen kısa filmleri bulunuyor. SAĞLIK REHBERİ Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz Yaz mevsimi ile birlikte gelen KENE tehlikesi! “1 mm’lik ısırık” Özellikle bol yapraklı yerlerde yaşamayı seven keneler, 1 milimetreden daha küçük ısırıklarıyla sessizce vücuda girip kan emerken mikroplarını bulaştırmaya başlıyor. Üstelik ısırdığında, anestezik madde salgıladığı için hiç mi hiç hissedilmiyor. Ta ki tesadüfen görülünceye veya ısırığın etkileri hissedilmeye başlanıncaya kadar. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, piknik mevsiminin başlaması ile risk oluşturan kenelere karşı çok önemli uyarlarda bulundu. Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte doğayla daha çok iç içe olduğumuz bir dönem başladı. Şehrin gürültüsünden, yoğun iş temposundan biraz olsun uzaklaşıp kırlarda serpe serpe uzanma hayalini kuranlar lütfen dikkat! Havaların ısınmasıyla birlikte keneler de doğada gezinmeye başladı. Çalılıklara dikkat! Keneler genellikle çalılıklarda ve çok yapraklı yerlerde geziniyor. O nedenle bu alanlara girilecekse kapalı giyinmek gerekiyor. Hatta pantolonun paçasını çorabın içine sokmak şart! Kollar da kapalı olmalı. Kene kovucu kremler ya da kıyafete sıkılan spreyler kullanılmalı. Özellikle en çok girme yolları olan boyun yakalarına, kollara, kol uçlarına, bacaklara, ayaklara, pantolon paçalarına. Bu tür alanlara gittikten sonra da evde üst başı tamamen çıkarıp hemen duşa girmek, piknik kıyafetlerini de hemen yıkamak gerekiyor. Ölümcül Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Kişi Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olgularının yoğun olduğu bölgelerde yaşıyorsa veya kene ile temas öyküsü son iki hafta içinde varsa; ateş, baş ağrısı, yaygın vücut eklem ağrıları, ishal ve kanama bulgularının en az ikisinin varlığında hemen sağlık kuruluşuna başvurmalı. Bu hastalıkta ölüm oranı geç kalınması nedeni ile artıyor. Kenelerin neden olduğu bir başka hastalık da Lyme hastalığı. Lyme hastalığı, kene ısırığına bağlı mikrobun neden olduğu, vücudun birden fazla sistemini tutan bir hastalık. Hastalık kene ısırılmasından sonra antibiyotik ile ilk dönemde tedavi edilmezse süreğenleşiyor. Kene ısırınca hissedilmiyor! Keneler genelde önce kişinin kıyafetine yapışıyor, oradan sinsice vücuduna geçiyor; ısırırken anestetik salgıladığı için de hiçbir şekilde hissedilmiyor. Dokununca küçük bir çıkıntı hissedilmesine rağmen, küçük bir ben gibi göründüğü için çoğunlukla duşta fark ediliyor. Yapıştığı için tırnağıyla kaşıyınca çıkmıyor. 1 milimetreden bile küçük olan bu ısırık sonucu sinsice vücutta ilerleyen keneyi çıkarmaya çalışmamak gerekiyor. Hayvanı strese sokmadan cımbızla çıkarabilirseniz çıkarın ama zaman kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurmak en doğrusu. İlaçlama doğanın dengesini bozar Kenelerden çekinildiği için piknik planlarını iptal etmeye hiç gerek yok. Ancak tedbiri elden bırakmamak, özellikle kenelerin yaşamayı sevdiği çalılık alanlardan, bol yapraklı yerlerden kaçınmak gerekiyor. Piknik alanlarının ilaçlanmasının ise faydası olmayacağı gibi doğadaki diğer böceklere de zarar verecektir. Keneyi yok edeceğiz derken doğanın dengesini bozmamak gerekiyor. Bu yüzden kişinin kendi alacağı tedbirlerle korunması çok önemli... 33 GEÇEN SAYININ CEVABI: PASAPAROLA 34 BULMACA Geçen sayının talihlileri Musa GÜRCAN, Mehmed Ekrem ERGİN, Azize ARSLAN, Rıza Gürsel TÜRK, Ali Rıza EKİZ 100 TL tutarında TEKNOSA hediye çeki kazandı. Anahtar kelimeyi 24 Haziran 2014 tarihine kadar [email protected] adresine gönderen beş kişi, yapılacak çekilişle 100’er TL tutarında D&R hediye çeki kazanacak. ANAHTAR KELİME: 1 2 3 4 5 6 7 8
Benzer belgeler
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. İlklere İmza Attı
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her bir bireyin iş sağlığı ve güvenliği konusunda istisnasız ve tavizsiz bir bakış açısına sahip olması gerekiyor. Değerli Türk Hava Yolları Teknik çalışanları, 2...
Detaylı