Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri

Transkript

Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri
TEKNOLOJİ KULLANIMI VE
BAĞIMLILIĞI AÇISINDAN
TÜRKİYE
GENÇLİĞİNİN
FOTOĞRAFI
Yayına Hazırlayan: İHH İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi
İHH İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı
Büyük Karaman Cad. Taylasan Sok. No:3 Pk. 34230 Fatih/İstanbul
Telefon: +90 212 631 21 21 | Faks: +90 212 621 50 71
www.ihh.org.tr | [email protected]
TEKNOLOJİ KULLANIMI VE
BAĞIMLILIĞI AÇISINDAN
TÜRKİYE GENÇLİĞİNİN
FOTOĞRAFI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
İHH İNSANİ VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MERKEZİ
ULUSLARARASI DOKTORLAR BIRLIĞI
2015
2
Takdim
Türkiye toplumunun içinde bulunduğu birçok sorundan bahsetmek mümkündür.
Bu bağlamda sokaktaki insanın günlük yaşantısını etkileyen en öncelikli meselelerin
neler olduğu sorulduğunda çok farklı yanıtlar da alınabilir. Ekonomik sıkıntılardan
güvenlik olaylarına ya da eğitimden sağlığa kadar çok değişik alanlarla ilgili
öncelikler sıralanabilir. Ancak üzerinde düşünmemiz gereken bir alan daha var ki,
toplumumuzun geleceğini etkileyen sonuçları itibarıyla hepimizi ilgilendiren bir
konu; teknoloji bağımlılığı.
Bugün hemen her ailenin evinde bilgisayar ve cep telefonu bulunduğundan, internet
ve sosyal medya gibi iki büyük kontrolsüz alan hem çocuklarımızın hem de bizlerin
hayatını doğrudan etkileyen unsurlara dönüşmüş durumda. Bunların uyuşturucu
veya sigara gibi bir bağımlılık olgusu olduğu görüşleri sıkça dile getirilmekte, ancak
bugüne kadar toplum hayatına ciddi etkileri olan bu konunun bilimsel bir çalışma ile
yeteri derecede ele alındığı söylenemez.
Oysa ki hayatımızın vazgeçilmezleri arasına giren teknolojik araçların ve bunlarla
bağlantılı olarak gelen sanal sosyal bağlantıların bizlere nasıl bir gelecek sunduğu
ciddi biçimde tartışılması gereken bir konu. Ancak bu yapılırken teknoloji ve sosyal
medyanın kullanım yaygınlığına bağlı olarak etkileri ve yol açtığı sonuçları bilimsel
olarak ortaya konulmalıdır.
Aileler bu konuda bireysel olarak kendi çözümlerini bulmaya çalışsa bile, bugün
gelinen boyutları sebebiyle meselenin devletlerin makro politikaları çerçevesinde de
ele alınması gerekmektedir. Bilgisayar başına ödev yapmak için oturan veya cep
telefonu ile sosyal paylaşım sitelerinde dolaşan çocuklarımız ve gençlerimizin bu
kadar kontrolsüz bir mecrada ne tür risklerle karşı karşıya gelebileceğine hepimizin
kafa yorması gerekiyor.
Bu amaçla yapılan çalışmalara mütevazı bir katkı olması umudu ile üniversite-STK iş
birliğinin güzel bir örneği olarak böyle bir çalışma ortaya çıktı. Sakarya Üniversitesi’nin
büyük bilimsel birikimi ve İHH İnsani Yardım Vakfı’nın geniş sosyal ağı bu çalışmanın
tamamlanması için birleşti. Yine Türkiye’nin önemli mesleki kuruluşlarından biri olan
Uluslararası Doktorlar Birliği’nin mesleki katkıları da raporun paydaşı oldu. Emeği
geçen bütün akademisyen ve öğrencilerimize teşekkür ediyor, elinizdeki çalışmanın
bundan sonraki çalışmalara iyi bir zemin oluşturmasını diliyoruz.
Prof. Dr. Muzaffer Elmas
Sakarya Üniversitesi Rektörü
Av. F. Bülent Yıldırım
İHH İnsani Yardım Vakfı
Mütevelli Heyeti Başkanı
3
PROJE EKİBİ
PROJE KOORDİNATÖRLERİ
Doç. Dr. Ahmet AKIN - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Dr. Ahmet Emin DAĞ - İHH İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi
PROJE YÜRÜTÜCÜLERİ
Yrd. Doç. Dr. Ümran AKIN - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Yrd. Doç. Dr. Ümit SAHRANÇ - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Yrd. Doç. Dr. Eyüp ÇELİK - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Mehmet Emin TURAN - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Yunus ALTUNDAĞ - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROJE UYGULAYICILARI
Yrd. Doç. Dr. Uğur DOĞAN - Muğla Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Öğrt. Gör. Basri ÖZÇELİK - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Öğrt. Gör. Mustafa ÖZTUNÇ - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Abdullah YALNIZ - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Erol UĞUR - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Fatih USTA - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Lale ŞENTÜRK - Sakarya Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Mustafa ERCENGİZ - Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Mustafa SAVCI - Fırat Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
Nihal EROĞLU - Milli Eğitim Bakanlığı
Şule ODABAŞI - Milli Eğitim Bakanlığı
4
YÖNTEM
Araştırmada, teknoloji kullanımı ve bağımlılığı açısından ülkemizdeki durumun saptanması
amaçlanmıştır. Araştırmamız lisede öğrenim gören 2.084 öğrenci ile üniversitede öğrenim
gören 1.610 öğrenci olmak üzere toplam 3.694 öğrenci üzerinden gerçekleştirilmiştir.
Araştırmaya Katılan Lise Öğrencilerinin Genel Özellikleri
Coğrafi Bölgeler
İller
Katılımcı Sayısı
Marmara Bölgesi
İstanbul
Sakarya
Kocaeli
623 katılımcı
145 katılımcı
148 katılımcı
Akdeniz Bölgesi
Mersin
113 katılımcı
Ege Bölgesi
Muğla
146 katılımcı
Karadeniz Bölgesi
Bolu
182 katılımcı
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Diyarbakır
134 katılımcı
Doğu Anadolu Bölgesi
Elazığ
Ağrı
152 katılımcı
133 katılımcı
İç Anadolu Bölgesi
Çorum
160 katılımcı
Toplam
2.084 katılımcı
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere, araştırmaya ülkemizin yedi bölgesinden toplam
2.084 lise öğrencisi katılmıştır.
Araştırmaya Katılan Lise Öğrencilerinin İllere Göre Dağılımı
% 29,89
% 8,73
BOLU
% 7,68
ÇORUM
ELAZIĞ
% 7,29
AĞRI
DİYARBAKIR
MUĞLA
MERSİN
BALIKESİR
% 6,38
SAKARYA
KOCAELİ
İSTANBUL
% 7,10
% 6,43
% 6,96
Yandaki
grafikte
araştırmaya
katılan lise
öğrencilerinin
illere göre
oranları
verilmiştir.
% 7,01
% 7,10
% 5,42
5
KIZ
ERKEK
Araştırmaya Katılan Lise Öğrencilerinin
Cinsiyeti, Sınıfı, Yaşı, Maddi Durumu ve Anne-Baba Tutumları
Cinsiyeti
Sınıfı
29,89
%47,3’ü %kız
Yaşı
Maddi Durumu
Anne-Baba Tutumları
%24’ü 14 yaş
%5,1’i çok yüksek
%6,9’u ilgisiz
%22,1’i 10. sınıf
% 7,68 15 yaş
%27,5’i
BOLU
%35,8’i
yüksek
%36,2’si aşırı koruyucu
%23,9’u 11. sınıf
%15,2’si 16 yaş
%42,8’i
orta
AĞRI
%45,6’sı demokratik
%35,6’sı 9. sınıf
% 8,73
%52,7’si erkek
ELAZIĞ
% 7,29
%18,4’ü 12. sınıf
% 29,89
ÇORUM
DİYARBAKIR
%17,6’sı 17 yaş
% 8,73
%7,9’u
düşük
MUĞLA
%13,8’i 18 yaş
% 7,68
%18,2’si otoriter
MERSİN
%2,1’i
çok düşük
BALIKESİR
SAKARYA
BOLU
KOCAELİ
ÇORUM
% 6,38
%1,8’i 19 yaş
İSTANBUL
ELAZIĞ
AĞRI
% 7,29
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere
araştırma
9. sınıftan 12. sınıfa kadar öğrenim
DİYARBAKIR
% 6,43
MUĞLA
gören ve yaşları 14 ile 19 arasında değişen öğrencilerMERSİN
üzerinde gerçekleştirilmiştir.
% 7,10
% 6,96
% 7,01
% 7,10
% 5,42
BALIKESİR
SAKARYA
% 6,38
KOCAELİ
Araştırmaya Katılan Lise Öğrencilerinin Cinsiyete Göre Dağılımları
İSTANBUL
% 7,10
% 6,43
% 6,96
% 7,01
% 7,10
% 5,42
KIZ
ERKEK
% 52,69
% 47,31
KIZ
ERKEK
% 52,69
Yandaki grafikte araştırmaya
katılan lise öğrencilerinin
cinsiyetlere göre dağılımları
(erkek: %52,69, kız: %47,31)
verilmiştir.
% 47,31
Araştırmaya Katılan Lise Öğrencilerinin Öğrenim Kademelerine
% 18,43
Göre Dağılımları
% 35,56
SINIF
1
2
3
4
% 23,94
% 18,43
% 22,07
SINIF
1
% 35,56
2
3
4
% 23,94
% 22,07
% 2,06
% 7,92
% 6,96
BAŞARI
ÇOK İYİ
İYİ
% 35,80
% 47,26
6
% 7,92
ORTA
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 2,06
% 6,96
BAŞARI
ÇOK İYİ
İYİ
% 35,80
ORTA
Yandaki grafikte araştırmaya
katılan lise öğrencilerinin
öğrenim kademelerine göre
dağılımları (1. sınıf: %35,56, 2.
sınıf: %22,07, 3. sınıf: 23,94, 4.
sınıf: %18,43) verilmiştir.
% 18,43
1
% 35,56
2
3
4
% 23,94
% 18,43 % 22,07
SINIF
1
% 35,56
2
3
4
Araştırmaya
Katılan Lise Öğrencilerinin Akademik Başarılarına
% 23,94
Göre Dağılımı
% 22,07
SINIF
% 18,43
1
% 35,56
3
4
% 2,06
% 23,94
2
% 6,96
% 7,92
BAŞARI
% 22,07
ÇOK İYİ
İYİ
ORTA
% 35,80
% 47,26
% 2,06
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 6,96
% 7,92
BAŞARI
ÇOK İYİ
İYİ
ORTA
% 35,80
% 47,26
% 7,92
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 2,06
Yandaki grafikte lise
öğrencilerinin akademik
başarılarına göre dağılımları
(çok iyi: %6,96, iyi: %35,80,
orta: 47,26, kötü: %7,92, çok
kötü: %2,06) verilmiştir.
% 6,96
BAŞARI
ÇOK İYİ
% 5,42
% 1,92
İYİ
% 5,42
ORTA
% 35,80
Araştırmaya
Katılan Lise Öğrencilerinin Maddi Durumlarına
% 47,26
Göre Dağılımları
KÖTÜ
GELİR
ÇOK KÖTÜ
ÇOK İYİ
İYİ
% 42,80
% 44,43
% 5,42
% 1,92
ORTA
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 5,42
GELİR
ÇOK İYİ
İYİ
% 42,80
% 44,43
% 5,42
% 1,92
ORTA
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 5,42
GELİR
ÇOK İYİ
İYİ
% 42,80
% 44,43
ORTA
KÖTÜ
% 6,86
% 18,19
ÇOK KÖTÜ
EBEVEYN TUTUMLARI
Yandaki grafikte lise
öğrencilerinin maddi
durumlarına göre dağılımları
(çok iyi: %5,42, iyi: %42,80,
orta: 44,43, kötü: %5,42,
çok kötü: %1,92) verilmiştir.
İLGİSİZ
AŞIRI KORUYUCU
% 29,37
DEMOKRATİK
OTORİTER
% 45,59
% 6,86
% 18,19
Araştırmaya
Katılan Lise Öğrencilerinin Ebeveyn Tutumlarına
Göre Dağılımları
% 29,37
EBEVEYN TUTUMLARI
İLGİSİZ
AŞIRI KORUYUCU
DEMOKRATİK
OTORİTER
% 45,59
% 18,19
EBEVEYN TUTUMLARI
İLGİSİZ
% 10,99
% 9,32
% 6,86
% 9,57
AŞIRI KORUYUCU
% 29,37
DEMOKRATİK
OTORİTER
ÜNİVERSİTE
% 9,13
% 45,59
ABANT İZZET BAYSAL
NECMETTİN ERBAKAN
HİTİT
% 8,63
% 10,99
% 7,76
% 9,57
FIRAT
AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN
MUĞLA SITKI KOÇMAN
% 9,32
BALIKESİR
ABANT
İZZET BAYSAL
SAKARYA ERBAKAN
NECMETTİN
% 8,63
% 9,38
% 7,76 % 7,95
% 9,32
% 10,99
MUĞLA SITKI KOÇMAN
% 9,13
% 9,01
KOCAELİ
HİTİT
İSTANBUL
FIRAT
AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN
% 9,57
% 9,07
% 7,95
ÜNİVERSİTE
MERSİN
% 9,13
Yandaki grafikte lise
öğrencilerinin ebeveyn
tutumlarına göre
dağılımları (ilgisiz: %6,86,
aşırı koruyucu: %29,37,
demokratik: 45,59, otoriter:
%18,19) verilmiştir.
% 9,19
%9,38
8,63
%
MERSİN
ÜNİVERSİTE
BALIKESİR
ABANT İZZET BAYSAL
SAKARYA
NECMETTİN ERBAKAN
KOCAELİ
HİTİT
İSTANBUL
FIRAT
7
Araştırmaya Katılan Lise Öğrencilerinin Günlük İnternet, Sosyal Medya,
Bilgisayar Oyunu ve Akıllı Telefon Kullanma Süreleri
Günlük Kullanım
Süreleri
İnternet
Kullanım
Süreleri
Sosyal Medya
Kullanım
Süreleri
Bilgisayar
Oyunu Oynama
Süreleri
Akıllı Telefon
Kullanma Süreleri
Hiç kullanmıyorum
%22,5
%29,8
%56,9
%21,1
Günde 0-1 saat
%34,4
%35,6
%24,8
%27,7
Günde 1-3 saat
%25,1
%18,9
%10,6
%23,2
Günde 3-5 saat
%10,5
%8,9
%4,1
%16,6
Günde 5 saatten fazla
%7,5
%6,8
%3,7
%11,5
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere lise öğrencilerinin yaklaşık %20’si günde 3 saatten
fazla internet, yaklaşık %30’u 3 saatten fazla akıllı telefon, yaklaşık %20’si 3 saatten fazla
sosyal medya kullanmakta ve yaklaşık %10’u da 3 saatten fazla bilgisayar oyunu oynamaktadır.
Araştırmaya Katılan Üniversite Öğrencilerinin Genel Özellikleri
Araştırmaya Katılan Üniversite Öğrencilerinin Sayıları
Coğrafi Bölgeler
Üniversiteler
Katılımcı Sayısı
Marmara Bölgesi
İstanbul Üniversitesi
Sakarya Üniversitesi
Kocaeli Üniversitesi
177 katılımcı
125 katılımcı
150 katılımcı
Akdeniz Bölgesi
Mersin Üniversitesi
145 katılımcı
Ege Bölgesi
Muğla-Sıtkı Koçman Üniversitesi
Balıkesir Üniversitesi
146 katılımcı
128 katılımcı
Karadeniz Bölgesi
Bolu-Abant İzzet Baysal Üniversitesi
154 katılımcı
Doğu Anadolu Bölgesi
Elazığ-Fırat Üniversitesi
Ağrı-İbrahim Çeçen Üniversitesi
151 katılımcı
148 katılımcı
İç Anadolu Bölgesi
Çorum-Hitit Üniversitesi
Konya-Necmettin Erbakan Üniversitesi
139 katılımcı
147 katılımcı
Toplam
1.610 katılımcı
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere araştırmanın üniversite öğrencileri safhası 11
üniversiteden toplam 1.610 üniversite öğrencisi üzerinden yürütülmüştür.
8
OTORİTER
% 45,59
Araştırmaya
Katılan
Üniversite Öğrencilerinin Üniversitelerine
% 5,42
% 5,42
Göre Dağılımları
% 1,92
% 10,99
% 9,32
GELİR
% 9,57
ÇOK İYİ
% 42,80
% 44,43
İYİ
% 9,13
ÜNİVERSİTE
ORTA
ABANT İZZET BAYSAL
KÖTÜ
NECMETTİN ERBAKAN
ÇOK KÖTÜ
HİTİT
% 8,63
FIRAT
% 7,76
AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN
MUĞLA SITKI KOÇMAN
MERSİN
BALIKESİR
SAKARYA
KOCAELİ
İSTANBUL
% 9,38
% 7,95
% 9,01
% 9,19
% 9,07
% 6,86
% 18,19
Yandaki grafikte
araştırmaya
katılan üniversite
öğrencilerinin
üniversitelere göre
oranları verilmiştir.
EBEVEYN TUTUMLARI
İLGİSİZ
Araştırmaya Katılan
Üniversite Öğrencilerinin
% 29,37
Cinsiyeti, Yaşı, Maddi Durumları ve Anne-Baba Tutumları
AŞIRI KORUYUCU
DEMOKRATİK
OTORİTER
% 45,59
% 32,73
Cinsiyeti
Sınıfı
Yaşı
%%4,7’si
67,27 18 yaş
KIZ
Maddi
Durumu
ERKEK
Anne-Baba Tutumları
%8,8’i çok yüksek
%6,9’u ilgisiz
%67,3’ü kız
%27,1’i 1. sınıf
%32,7’si erkek
%21,9’u 2. sınıf
%8,8’, 19 yaş
%29,8’i yüksek
%28,1’i aşırı koruyucu
%23,5’i 3. sınıf
%23,9’u 20 yaş
%49,8’i orta
%49,1’i demokratik
%10,2’si düşük
%15,9’u otoriter
% 10,99
% 9,57
%27,6’sı 4. sınıf
%24,5’i 21 yaş
% 9,13
% 9,32
%17,7’si 22 yaş
% 8,63
%11,6’sı 23 yaş
% 7,76
% 27,58
%8,8’i 24 yaş
% 27,08
ÜNİVERSİTE
ABANT İZZET BAYSAL
%1,4’ü
çok düşük
NECMETTİN ERBAKAN
HİTİT
FIRAT
AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN
MUĞLA SITKI KOÇMAN
SINIF
MERSİN
1,00
BALIKESİR
2,00
SAKARYA
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere araştırma,
üniversite 1. sınıftan 4. sınıfa kadar
KOCAELİ3,00
4,00
İSTANBUL
% 9,38
gören ve yaşları 18 ile 24 arasında
değişen üniversite öğrencileri üzerinden
%öğrenim
7,95
%
23,48
%
21,86
gerçekleştirilmiştir.
% 9,01
% 9,19
% 9,07
Araştırmaya Katılan Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyetlerine
Göre Dağılımları
% 32,73
KIZ
ERKEK
8,51
%%
67,27
AKADEMİK ORTALAMA
DÜŞÜK
% 26,58
ORTA
YÜKSEK
% 64,91
Yandaki grafikte
araştırmaya katılan lise
öğrencilerinin cinsiyetlere
göre dağılımları (erkek:
%32,73, kız: %67,27)
verilmiştir.
9
% 27,58
SINIF
% 27,08
1,00
% 32,73
KIZ
ERKEK
% 67,27
% 32,73
KIZ
ERKEK
% 67,27
Araştırmaya Katılan Üniversite Öğrencilerinin Öğrenim Kademelerine
Göre Dağılımları
SINIF
% 27,58
% 27,08
1,00
2,00
3,00
4,00
% 23,48
% 27,58
% 21,86
% 27,08
SINIF
1,00
2,00
3,00
4,00
% 23,48
% 21,86
Yandaki grafikte
araştırmaya katılan
üniversite öğrencilerinin
öğrenim kademelerine
göre dağılımları (1. sınıf:
%27,08, 2. sınıf: %21,86, 3.
sınıf: 23,48, 4. sınıf: 27,58)
verilmiştir.
% 8,51 Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarı
Araştırmaya Katılan
% 26,58
Düzeylerine Göre Dağılımları
AKADEMİK ORTALAMA
DÜŞÜK
ORTA
YÜKSEK
% 8,51
% 64,91
% 26,58
AKADEMİK ORTALAMA
DÜŞÜK
ORTA
YÜKSEK
% 64,91
Yandaki grafikte
araştırmaya katılan
üniversite öğrencilerinin
akademik başarı
düzeylerine göre dağılımları
(düşük: %8,51, orta: %64,91,
yüksek: 26,58) verilmiştir.
Araştırmaya Katılan Üniversite Öğrencilerinin Maddi Durumlarına
Göre Dağılımları
% 1,43
% 10,19
% 8,82
GELİR
ÇOK İYİ
İYİ
% 29,75
ORTA
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 49,81
10
Yandaki grafikte
araştırmaya katılan
üniversite öğrencilerinin
maddi durum düzeylerine
göre dağılımları (çok iyi:
%8,82, iyi: %29,75, orta:
49,81, kötü: %10,19, çok
kötü: %1,43) verilmiştir.
ÇOK İYİ
İYİ
% 29,75
ORTA
KÖTÜ
ÇOK KÖTÜ
% 49,81
Araştırmaya Katılan Üniversite Öğrencilerinin Ebeveyn Tutumlarına
Göre Dağılımları
% 6,89
% 15,90
EBEVEYN TUTUMLARI
% 28,07
İLGİSİZ
AŞIRI KORUYUCU
DEMOKRATİK
OTORİTER
% 49,13
Yandaki grafikte
araştırmaya katılan
üniversite öğrencilerinin
ebeveyn tutumlarına göre
dağılımları (ilgisiz: %6,89;
aşırı koruyucu: %28,07;
demokratik: 49,13; otoriter:
%15,90) verilmiştir.
İNTERNET KULLANIM SÜRESİ
3,00
2,50
Araştırmaya
Katılan Üniversite Öğrencilerinin Günlük İnternet, Sosyal
2,00
Medya, Bilgisayar Oyunu ve Akıllı Telefon Kullanım Süreleri
1,50
1,00
İnternet
Kullanım
Süreleri
Günlük Kullanım
0,50
Süreleri
0
Hiç kullanmıyorum
Çok İyi
İyi
Günde 0-1 saat
%5,0
Orta
Sosyal Medya
Kullanım
Süreleri
Kötü
%32,6
AKADEMİK
BAŞARI DÜZEYİ
Bilgisayar Oyunu
Oynama Süreleri
Akıllı Telefon
Kullanma
Süreleri
%13,9
Çok Kötü
%53,7
%15,1
%35,3
%27,0
%25,7
Günde 1-3 saat
%34,3
%27,6
%9,6
%26,5
Günde 3-5 saat
%15,3
%14,2
%2,5
%18,7
Günde 5 saatten fazla
%12,9
%9,1
%7,3
%14,0
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
25,00
20,00
15,00
10,00 tablodan da anlaşılacağı üzere, üniversite öğrencilerinin yaklaşık %30’u günde
Yukarıdaki
3 saatten fazla internet, yaklaşık %35’i günde 3 saatten fazla akıllı telefon, yaklaşık %25’i
5,00
günde 3 saatten fazla sosyal medya kullanmakta ve yaklaşık %10’u da günde 3 saatten fazla
bilgisayar
0 oyunu oynamaktadır.
Çok İyi
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
ESİ
2,6000
11
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
İnternet bağımlılığı; internet başında uzun süre
harcama, interneti kullanmayı kontrol edememe olarak
tanımlanmaktadır. İnternet kullanımının bağımlılık
olarak ifade edilmesinde ve tanımlanmasındaki en
büyük etkenin bireyin internet başında çok fazla zaman
geçirmesi olduğu söylenebilir.
ARAŞTIRMADA İNTERNET BAĞIMLILIĞI DÜZEYİNİN
VE İNTERNET KULLANIMI SÜRESİNİN ARTMASININ
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİNİ DÜŞÜRDÜĞÜ
SAPTANMIŞTIR. AYRICA SAĞLIKLI AİLE ORTAMININ
VE BELLİ BİR HEDEFİN VARLIĞININ (LYS VEYA KPSS
SINAVI GİBİ) İNTERNET BAĞIMLILIĞINI AZALTTIĞI
İFADE EDİLEBİLİR.
12
İNTERNET KULLANIM
2,00
%
% 6,89
6,89
% 15,90
15,90 % 6,89
%%
15,90
% 28,07
28,07
%%
28,07
1,50
1,00
% 49,13
49,13
%%
49,13
EBEVEYN TUTUMLARI
EBEVEYN
TUTUMLARI
EBEVEYN
TUTUMLARI
İLGİSİZ
İLGİSİZ
İLGİSİZ
AŞIRI KORUYUCU
AŞIRI
KORUYUCU
AŞIRI
KORUYUCU
DEMOKRATİK
DEMOKRATİK
DEMOKRATİK
OTORİTER
OTORİTER
OTORİTER
0,50
LİSE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
0
Çok İyi
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
İnternet Kullanım Süresi Arttıkça Akademik Başarı Düzeyi Azalıyor
İNTERNET
BAĞIMLILIĞI
İNTERNET
KULLANIM
SÜRESİ
İNTERNET
İNTERNETKULLANIM
KULLANIMSÜRESİ
SÜRESİ
3,00
3,00
25,00
3,00
2,50
2,50
2,50
20,00
2,00
2,00
2,00
15,00
1,50
1,50
1,50
10,00
1,00
1,00
1,00
5,00
0,50
0,50
0,50
00
0 0
Çokİyi
İyi
Çok
Çok
Çok İyiİyi
İyi
İyi
İyiİyi
Orta
Orta
Orta
Orta
Kötü
Kötü
Kötü
Kötü
ÇokKötü
Kötü
Çok
Çok
Kötü
Çok
Kötü
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde internet
kullanım süresi arttıkça
akademik başarı
düzeylerinin düştüğünü
göstermektedir.
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
İnternet Bağımlılığı Düzeyi Yükseldikçe Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
İNTERNET
KULLANIM
SÜRESİ
İNTERNET
İNTERNET
BAĞIMLILIĞI
BAĞIMLILIĞI
25,00
25,00
25,00
2,6000
20,00
20,00
2,5500
20,00
2,5000
15,00
15,00
15,00
2,4500
10,00
10,00
10,00
2,4000
5,00
5,00
5,00
2,3500
0
0 0
2,3000
Çok
İyi
Çok
İyi
Çok İyi
İlgisiz
İyi
Orta
Kötü
İyi
Orta
Kötü
İyi
Orta
Kötü
Aşırı Koruyucu
Demokratik
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
AKADEMİK
BAŞARI
DÜZEYİ
EBEVEYN
TUTUMLARI
Çok
Kötü
Çok
Kötü
Çok
Kötü
Otoriter
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde internet
bağımlılığı düzeyi
arttıkça akademik başarı
düzeylerinin düştüğünü
göstermektedir.
Sağlıklı Aile Ortamında İnternet Kullanım Süresi Azalıyor
İNTERNET KULLANIM SÜRESİ
İNTERNET
İNTERNET
KULLANIM
KULLANIM
SÜRESİ
SÜRESİ
İNTERNET
BAĞIMLILIĞI
18,00
2,6000
16,00
2,6000
2,6000
14,00
2,5500
2,5500
2,5500
12,00
2,5000
2,5000
10,00
2,5000
8,00
2,4500
2,4500
2,4500
6,00
2,4000
2,4000
4,00
2,4000
2,00
2,3500
2,3500
2,3500
0
2,3000
2,3000
2,3000
İlgisiz
İlgisiz
İlgisiz
İlgisiz
Aşırı
Demokratik Otoriter
Koruyucu Demokratik
Aşırı
Koruyucu
Otoriter
Aşırı
Koruyucu
Demokratik
Otoriter
Aşırı Koruyucu
Demokratik
Otoriter
EBEVEYN TUTUMLARI
EBEVEYN
TUTUMLARI
EBEVEYN
TUTUMLARI
EBEVEYN
TUTUMLARI
Yandaki grafik
demokratik
aile ortamında
internet kullanım
süresinin azaldığını
göstermektedir.
13
Sİ
18,00
18,00 2,70
18,00
İNTERNET
İNTERNET KULLA
İNTERNET
2,4000
2,4000
2,4500
2,3500
2,3500
2,4000
2,3000
2,3000
2,3500
İlgisiz
İlgisiz
2,3000
İlgisiz
Aşırı
Aşırı Koruyucu
Koruyucu
Demokratik
Demokratik
Otoriter
Otoriter
EBEVEYN
TUTUMLARI
EBEVEYN
TUTUMLARI
Aşırı Koruyucu
Demokratik
Otoriter
Sağlıklı Aile Ortamında İnternet Bağımlılığı Düzeyi Düşüyor
EBEVEYN TUTUMLARI
18,00
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
18,00
16,00
16,00
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
18,0014,00
14,00
16,00
12,00
Yandaki grafik demokratik
aile ortamında internet
bağımlılığı düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
12,00
14,00
10,00
10,00
8,00
12,00
6,00
10,00
8,00
8,00
4,00
6,00
6,002,00
4,00
4,00
2,000
2,00
0
İlgisiz
0
İlgisiz
İlgisiz
Aşırı
Demokratik Otoriter
Koruyucu
EBEVEYN
Aşırı TUTUMLARI
Demokratik Otoriter
Aşırı
Demokratik Otoriter
Koruyucu
Koruyucu
EBEVEYN TUTUMLARI
İNTERNET KULLANIM SÜRESİ
İNTERNETİNTERNET
KULLANIM
SÜRESİ SÜRESİ
KULLANIM
EBEVEYN TUTUMLARI
Öğrencilerin
Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (LYS vb. sınavlara
hazırlanmak) İnternet Kullanım Sürelerini Azaltıyor
2,70
2,60
2,50
2,702,70
2,40
2,602,60
2,30
2,502,50
2,20
2,402,40
2,30 2,10
2,30
2,00
2,20
2,20
2,10
1,90
2,10
1. Sınıf
2,00
2. Sınıf
2,00
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
1,90
1,90
3. Sınıf
Yandaki grafik öğrencilerin
belirgin bir hedefe yöneldikleri
(LYS vb.) son sınıflarda internet
kullanım süresinin azaldığını
göstermektedir.
1. Sınıf
2. Sınıf
1. Sınıf
3. Sınıf
2. Sınıf
4. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (LYS vb. sınavlara
15,00 hazırlanmak) İnternet Bağımlılığı Düzeylerini Düşürüyor
14,50
15,00
14,00
15,00
14,50
13,50
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
SINIF DÜZEYİ
14,50
14,00
13,00
14,00
13,50
12,50
1. Sınıf
13,00
13,50
12,50
13,00
12,50
2. Sınıf
3. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
1. Sınıf
2. Sınıf
4. Sınıf
3. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
14
4. Sınıf
4. Sınıf
Yandaki grafik öğrencilerin
belirgin bir hedefe yöneldikleri
(LYS vb.) son sınıflarda internet
bağımlılığı düzeylerinin
azaldığını göstermektedir.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
Sağlıklı Aile Ortamında İnternet Bağımlılığı Düzeyi Düşüyor
20,00
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
18,00
20,00
16,00
18,00
14,00
16,00
12,00
14,00
10,00
12,00
8,00
10,00
6,00
8,00
4,00
6,00
2,00
4,00
1,90
2,00
Yandaki grafik
demokratik
aile ortamında
internet bağımlılığı
düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
İlgisiz
1,90
Aşırı
Demokratik Otoriter
Koruyucu
İlgisiz
Aşırı
Demokratik Otoriter
EBEVEYN
TUTUMLARI
Koruyucu
EBEVEYN TUTUMLARI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (LYS vb. sınavlara
hazırlanmak) İnternet Bağımlılığı Düzeylerini Düşürüyor
20,00
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
İNTERNET BAĞIMLILIĞI
18,00
20,00
16,00
18,00
14,00
16,00
12,00
14,00
10,00
12,00
8,00
10,00
6,00
8,00
4,00
6,00
2,00
4,00
0
2,00
Yandaki grafik
öğrencilerin belirgin
bir hedefe yöneldikleri
(KPSS vb.) son sınıflarda
internet bağımlılığı
düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
0
1. SınıfSINIF2.DÜZEYİ
Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
KULLANIM SÜRESİ
ANIM SÜRESİ
3,50
3,00
3,50
3,00
2,50
2,50
2,00
15
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
Sosyal medya bağımlılığı, sosyal medya ile ilgili
bağımlılık çeşididir. Birey en temel görevlerini, hatta
ihtiyaçlarını ihmal edecek düzeyde sosyal medya
kullanıyorsa bağımlı olarak kabul edilebilir.
ARAŞTIRMADA SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
DÜZEYİNİN VE SOSYAL MEDYA KULLANIMI
SÜRESİNİN ARTMASININ AKADEMİK BAŞARI
DÜZEYİNİ DÜŞÜRDÜĞÜ SAPTANMIŞTIR. AYRICA
SAĞLIKLI AİLE ORTAMININ VE BELLİ BİR HEDEFİN
VARLIĞININ (LYS VEYA KPSS SINAVI vb.) SOSYAL
MEDYA BAĞIMLILIĞINI AZALTTIĞI İFADE EDİLEBİLİR.
16
İNTE
6,00
SINIF DÜZEYİ
4,00
2,00
0
SOSYAL MEDYA KULLANIM
SOSYALSÜRESİ
MEDYA KULLANIM SÜRESİ
SOSYAL MEDYA KULLANIM SÜRESİ
3,50
3,00
3,50
2,50
3,00
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
LİSE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
Sosyal Medya Kullanımı Arttıkça Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
2,00
2,50
3,50
1,50
2,00
3,00
1,00
1,50
2,50
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde sosyal medya
kullanım süresi arttıkça
Çok Kötü akademik başarı düzeyinin
azaldığını göstermektedir.
0,50
2,00
1,00
0
0,501,50
Çok İyi
İyi
1,00
Orta
Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
0
Çok İyi
İyi
0,50
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
0
Çok İyi
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
SOSYAL MEDYA
KULLANIM
SÜRESİ
SOSYAL
MEDYA KULLANIM
SÜRESİ
SOSYAL MEDYA KULLANIM SÜRESİ
SOSYAL MEDYA
BAĞIMLILIĞI
SOSYAL
MEDYA BAĞIMLILIĞI
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
40,00
Sosyal
Medya Bağımlılığı Arttıkça Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
30,00
20,00
40,00
10,00
30,00
40,00 0
20,00
Çok İyi
30,00
10,00
İyi
Orta
20,00
0
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK
BAŞARI DÜZEYİ
10,00Çok
İyi
0
İyi
Çok İyi
İyi
Orta
Kötü
Orta
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
Kötü
Çok Kötü
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde sosyal medya
bağımlılığı düzeyi arttıkça
akademik başarı düzeyinin
azaldığını göstermektedir.
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
Sağlıklı Aile Ortamı Sosyal Medya Kullanım Süresini Azaltıyor
2,40
2,35
2,402,30
Yandaki grafik demokratik
aile ortamında sosyal medya
kullanım süresinin azaldığını
göstermektedir.
2,40
2,352,25
2,35
2,30
2,20
2,30
2,25
2,15
2,25
2,20
2,20
2,10
2,152,15
İlgisiz
2,10
2,10
İlgisiz
İlgisiz
Aşırı
Koruyucu
Demokratik
Otoriter
EBEVEYN TUTUMLARI
Aşırı
Aşırı
Demokratik Otoriter
Demokratik
Otoriter
Koruyucu
Koruyucu
EBEVEYNTUTUMLARI
TUTUMLARI
EBEVEYN
17
Sağlıklı Aile Ortamı Sosyal Medya Bağımlılığını Süresini Azaltıyor
25,50
25,50
25,00
25,00
25,50
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
EBEVEYN TUTUMLARI
24,50
24,50
25,00
24,00
24,00
24,50
23,50
23,50
24,00
23,00
23,00
23,50
22,50
23,00
22,50
Aşırı Koruyucu Demokratik
İlgisiz
Otoriter
Aşırı Koruyucu Demokratik
İlgisiz
Otoriter
22,50
İlgisiz
EBEVEYN
TUTUMLARI
Aşırı Koruyucu
Demokratik
EBEVEYN TUTUMLARI
Otoriter
Yandaki grafik
demokratik aile
ortamında sosyal
medya bağımlılığı
düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
EBEVEYN TUTUMLARI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (LYS vb. sınavlara
hazırlanmak) Sosyal Medya Kullanım Sürelerini Azaltıyor
SOSYAL MEDYA
KULLANIM SÜRESİ
SOSYAL MEDYA
SOSYAL
MEDYA
KULLANIM
SÜRESİ
KULLANIM SÜRESİ
2,40
2,35
2,40
2,30
2,352,40
2,25
2,302,35
2,20
2,252,30
2,15
2,202,25
2,10
2,152,20
2,05 2,15
2,10
2,00 2,10
2,05
1,95
2,002,05
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
1,952,00
1,951. Sınıf
2.
Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF
DÜZEYİ
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
Yandaki grafik
öğrencilerin belirgin
bir hedefe yöneldikleri
(LYS vb.) son sınıflarda
sosyal medya kullanım
sürelerinin azaldığını
göstermektedir.
SINIF DÜZEYİ
SINIF DÜZEYİ
26,50
26,00
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
25,50
26,50
26,50
25,00
26,00
26,00
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (LYS vb. sınavlara
hazırlanmak) Sosyal Medya Bağımlılığı Düzeylerini Düşürüyor
24,50
25,50
25,50
24,00
25,00
25,00
23,50
24,50
24,50
24,00
23,00
24,00
23,50
22,50
23,50
23,00
22,00
23,00
21,50 22,50
22,50
1.22,00
Sınıf
22,00
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
21,50
18
SINIF DÜZEYİ
21,50
1. Sınıf
2. Sınıf
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
3. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
SINIF DÜZEYİ
4. Sınıf
4. Sınıf
Yandaki grafik
öğrencilerin belirgin
bir hedefe yöneldikleri
(LYS vb.) son sınıflarda
sosyal medya bağımlılığı
düzeylerinin azaldığını
göstermektedir.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
BAĞIMLILIĞI
SOSYALSOSYAL
MEDYAMEDYA
BAĞIMLILIĞI
Sağlıklı Aile Ortamı Sosyal Medya Bağımlılığı Düzeyini Düşürüyor
27,5000
27,0000
26,5000
27,5000
26,0000
27,0000
25,5000
26,5000
25,0000
26,0000
Yandaki grafik demokratik
aile ortamında sosyal
medya bağımlılığı
düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
24,5000
25,5000
24,0000
25,0000
23,5000
24,5000
24,0000
23,0000
23,5000
23,0000
İlgisiz
Aşırı
Demokratik Otoriter
Koruyucu
İlgisiz
EBEVEYN
TUTUMLARI
Aşırı
Koruyucu
Demokratik Otoriter
EBEVEYN TUTUMLARI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (KPSS vb. sınavlara
hazırlanmak) Sosyal Medya Bağımlılığı Düzeylerini Düşürüyor
BAĞIMLILIĞI
SOSYALSOSYAL
MEDYAMEDYA
BAĞIMLILIĞI
26,50
26,00
26,50
25,50
26,00
25,00
Yandaki grafik
öğrencilerin belirgin
bir hedefe yöneldikleri
(KPSS vb.) son sınıflarda
sosyal medya bağımlılığı
düzeylerinin azaldığını
göstermektedir.
25,50
24,50
25,00
24,00
24,50
23,50
24,00
23,00
23,50
22,50
23,00
22,00
22,50
1. Sınıf
22,00
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
N
KULLANIM
ANIM
SÜRESİSÜRESİ
3,50
3,00
3,50
2,50
3,00
2,00
2,50
19
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
Akıllı telefon bağımlılığı, oyun veya internet bağımlılığına
benzeyen özelliklere sahiptir. Akıllı telefon bağımlılığı
henüz tam olarak tanımlanmış bir kavram olmamakla
birlikte yapılan sınırlı sayıdaki çalışmada, diğer bağımlılık
türlerinde olduğu gibi kontrolsüzce kullanım, günlük
aktiviteleri aksatma, sürekli bir şekilde telefonunu
kontrol etme gibi belirtilerle ifade edilmektedir.
ARAŞTIRMADA AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
DÜZEYİNİN VE AKILLI TELEFON KULLANIMI
SÜRESİNİN ARTMASININ AKADEMİK BAŞARI
DÜZEYİNİ DÜŞÜRDÜĞÜ SAPTANMIŞTIR. AYRICA
SAĞLIKLI AİLE ORTAMININ VE BELLİ BİR HEDEFİN
VARLIĞININ (LYS VEYA KPSS SINAVI VB.) AKILLI
TELEFON BAĞIMLILIĞINI AZALTTIĞI İFADE
EDİLEBİLİR.
20
SOSYAL MEDYASOSYAL
BAĞIMLILIĞI
MEDYA B
26,50
24,50
26,00
24,00
25,50
23,50
25,00
23,00
24,50
22,50
24,00
22,00
23,50
1. Sınıf
23,00
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
22,50
22,00
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
LİSE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
SINIF DÜZEYİ
AKILLI TELEFON
KULLANIM
SÜRESİ
AKILLI
TELEFON
KULLANIM SÜRESİ
3,50
3,00
Akıllı Telefon Kullanım Süresi Arttıkça Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
2,50
3,50
2,00
3,00
1,50
2,50
1,00
2,00
0,50
1,50
0
Çok İyi
1,00
İyi
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
0,50
0
Çok İyi
Orta
İyi
Orta
Kötü
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde akıllı telefon
kullanım süresi arttıkça
akademik başarı düzeyinin
düştüğünü göstermektedir.
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
Akıllı Telefon Bağımlılığı Arttıkça Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
AKILLI TELEFON
BAĞIMLILIĞI
AKILLI
TELEFON BAĞIMLILIĞI
3,00
2,50
2,00
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde akıllı telefon
3,00
1,50
2,50
1,00
bağımlılığı düzeyi arttıkça
akademik başarı düzeyinin
düştüğünü göstermektedir.
2,00
0,50
1,50
0
Çok İyi
1,00
İyi
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
0,50
0
Çok İyi
Orta
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
BAĞIMLILIĞI
KILLI
TELEFON BAĞIMLILIĞI
22,50
22,00
21,50
21,00
22,50
20,50
22,00
20,00
21,50
19,50
21,00
19,00
20,50
21
AKILLI TELEFON BAĞI
AKILLI TELEFO
1,50
1,00
0,50
2,00
1,50
1,00
0 0,50
Çok İyi
İyi
0
Çok İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
22,00
Sağlıklı Aile Ortamı Akıllı Telefon Bağımlılık Düzeyini Düşürüyor
22,50
21,50 22,00
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
22,50
21,00 21,50
20,50 21,00
Yandaki grafik sağlıklı aile
ortamında akıllı telefon
bağımlılığı düzeyinin
azaldığını göstermektedir.
20,00 20,50
19,50 20,00
19,00 19,50
18,50 19,00
18,00 18,50
18,00
İlgisiz
Aşırı
Demokratik Otoriter
Koruyucu
Aşırı
İlgisiz
Demokratik Otoriter
Koruyucu
EBEVEYN
TUTUMLARI
EBEVEYN TUTUMLARI
22,00 22,00
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (LYS vb. sınavlara
hazırlanmak) Akıllı Telefon Bağımlılığı Düzeylerini Düşürüyor
21,50 21,50
Yandaki grafik sağlıklı aile
ortamında akıllı telefon
bağımlılığı düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
21,00 21,00
20,50 20,50
20,0020,00
19,50 19,50
19,00 19,00
1. Sınıf2. Sınıf
2. Sınıf3. Sınıf
3. Sınıf 4. Sınıf
4. Sınıf
1. Sınıf
EFON
ÜRESİ
22
ELEFON
M SÜRESİ
DÜZEYİ
SINIFSINIF
DÜZEYİ
3,0500
3,0500
3,0000
3,0000
2,9500
2,9500
2,9000
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
22,00
21,50
21,00
20,50
20,00
19,50
19,00
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
AKILLI TELEFON
KULLANIM SÜRESİ
Sağlıklı Aile Ortamı Akıllı Telefon Kullanım Süresini Azaltıyor
3,0500
3,0000
2,9500
2,9000
Yandaki grafik sağlıklı aile
ortamında akıllı telefon
kullanım süresinin azaldığını
göstermektedir.
2,8500
2,8000
2,7500
iz
is
İlg
cu
u
uy
tik
ra
k
o
or
ıK
r
şı
em
A
D
r
ite
r
to
O
EBEVEYN TUTUMLARI
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
Öğrencilerin Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (KPSS vb. sınavlara
hazırlanmak) Akıllı Telefon Bağımlılığı Düzeylerini Düşürüyor
23,00
22,50
22,00
21,50
21,00
20,50
20,00
19,50
19,00
18,50
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
Yandaki grafik öğrencilerin
belirgin bir hedefe yöneldikleri
(KPSS vb.) son sınıflarda akıllı
telefon bağımlılığı düzeyinin
azaldığını göstermektedir.
SINIF DÜZEYİ
YUN SÜRESİ
2,50
2,00
1,50
23
BİLGİSAYAR OYUNU BAĞIMLILIĞI
Oyun bağımlılığı, bireyin oyundan uzak kaldığında
sıkıntı yaşaması, oyun sırasında kontrolünü yitirmesi,
bilgisayarda oyun oynamasının bir sonucu olarak sosyal
ilişkilerinin etkilenip okul başarı düzeyinin düşmesiyle
kendini göstermektedir. Oyun bağımlılığı daha önce
bahsi geçen bağımlılık türleriyle ortak özellikler
sergilemektedir.
ARAŞTIRMADA BİLGİSAYAR OYUN BAĞIMLILIĞI
DÜZEYİNİN VE BİLGİSAYAR OYUN KULLANIMI
SÜRESİNİN ARTMASININ AKADEMİK BAŞARI
DÜZEYİNİ DÜŞÜRDÜĞÜ SAPTANMIŞTIR. AYRICA
SAĞLIKLI AİLE ORTAMININ VE BELLİ BİR HEDEFİN
VARLIĞININ (LYS VEYA KPSS SINAVI vb.) BİLGİSAYAR
OYUNU BAĞIMLILIĞINI AZALTTIĞI İFADE EDİLEBİLİR.
24
AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI
AKILLI TELEFON
21,00
23,00
20,50
22,50
20,00
22,00
19,50
21,50
19,00
21,00
18,50
20,50
20,00
19,50
19,00
18,50
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
LİSE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
ONLINE OYUN SÜRESİ
ONLINE OYUN SÜRESİ
2,50
Online
Oyun Oynama Süresi Arttıkça Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
2,00
1,50
2,50
1,00
2,00
0,50
1,50
1,00 0
Çok İyi
İyi
0,50
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
0
Çok İyi
İyi
Orta
Kötü
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde online oyun
oynama süresi arttıkça
akademik başarı düzeyinin
düştüğünü göstermektedir.
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
Online Oyun Bağımlılığı Yükseldikçe Akademik Başarı Düzeyi Düşüyor
16,00
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
14,00
12,00
Yandaki grafik lise
öğrencilerinde online oyun
oynama bağımlılığı düzeyi
arttıkça akademik başarı
düzeyinin düştüğünü
göstermektedir.
16,00
10,00
14,00
8,00
12,00
6,00
10,00
4,00
8,00
2,00
6,00
0,50
4,00
0
Çok
İyi
2,00
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
0,50
0
Çok İyi
İyi
Orta
Kötü
Çok Kötü
RESİ
INE OYUN SÜRESİ
AKADEMİK BAŞARI DÜZEYİ
1,90
1,85
1,80
1,75
1,90
1,70
1,85
1,65
25
ON
1,60
EBEVEYN TUTUMLARI
1,55
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
EBEVEYN TUTUMLARI
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
13,50
13,00
Sağlıklı Aile Ortamı Online Oyun Bağımlılığı Düzeyini Düşürüyor
13,5012,50
13,0012,00
13,50
12,5011,50
13,00
12,0011,00
12,50
11,5010,50
12,00
İlgisiz
Aşırı Koruyucu
11,00
11,50
Demokratik
Otoriter
EBEVEYN TUTUMLARI
10,50
11,00 İlgisiz
Aşırı Koruyucu
Demokratik
Yandaki grafik sağlıklı
aile ortamında online
oyun oynama bağımlılığı
düzeyinin azaldığını
göstermektedir.
Otoriter
EBEVEYN TUTUMLARI
10,50
İlgisiz
Aşırı Koruyucu
Demokratik
Otoriter
EBEVEYN TUTUMLARI
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BULGULAR
ONLINE OYUN SÜRESİ
ONLINE OYUN SÜRESİ
ONLINE OYUN SÜRESİ
2,50
Öğrencilerin
Belirgin Bir Hedefe Yönelmeleri (KPSS vb. sınavlara
2,00
hazırlanmak) Online Oyun Oynama Sürelerini Azaltıyor
1,50
2,50 1,00
2,00 0,50
1,50
2,50
0,00
1,00
2,00
1. Sınıf
0,50
1,50
0,00
1,00
0,50
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
0,00
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
Yandaki grafik öğrencilerin
belirgin bir hedefe
yöneldikleri (KPSS vb.)
son sınıflarda online
oyun oynama sürelerinin
azaldığını göstermektedir.
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
Öğrencilerin Belirgin
Bir Hedefe Yönelmeleri (KPSS vb. sınavlara
hazırlanmak) Online Oyun Oynama Bağımlılık Düzeylerini Düşürüyor
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
ONLINE OYUN BAĞIMLILIĞI
16,00
14,00
12,00
16,00
10,00
14,00
8,00
16,00
12,00
6,00
14,00
10,00
4,00
12,00
8,00
2,00
10,00
6,00
0
8,00
4,00 1. Sınıf
2. Sınıf
6,00
2,00
1.
Sınıf
2,00
0
1. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
4,00
0
26
3. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
SINIF DÜZEYİ
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
Yandaki grafik öğrencilerin
belirgin bir hedefe
yöneldikleri (KPSS vb.)
son sınıflarda online
oyun oynama bağımlılığı
düzeylerinin azaldığını
göstermektedir.
ARAŞTIRMA NETİCESİNDE
Lise öğrencilerinin yaklaşık %20’sinin, üniversite
öğrencilerinin %30’unun günde 3 saatten fazla
internet kullandığı
Lise öğrencilerinin yaklaşık %30’unun, üniversite
öğrencilerinin %35’inin günde 3 saatten fazla akıllı
telefon kullandığı
Lise öğrencilerinin yaklaşık %20’sinin, üniversite
öğrencilerinin %25’inin günde 3 saatten fazla sosyal
medya kullandığı
Lise öğrencilerinin yaklaşık %8’inin, üniversite
öğrencilerinin %15’inin günde 3 saatten fazla bilgisayar
oyunu oynadığı
Kız öğrencilerin internet, sosyal medya, akıllı telefon
bağımlılık düzeylerinin erkeklerden, erkek öğrencilerin
ise oyun bağımlılık düzeylerinin kızlardan daha yüksek
olduğu
Teknoloji bağımlılığı düzeyi arttıkça akademik
başarının düştüğü
Demokratik aile ortamının teknoloji bağımlılığı
düzeyini azalttığı
Teknoloji bağımlılığı ile maddi durum arasında
herhangi bir ilişkinin olmadığı
Teknoloji bağımlılığı düzeyi yükseldikçe mutluluk ve
yaşam doyumu düzeyinin azaldığı
Üniversite sınavları/KPSS, LYS vb. hedeflerin teknoloji
bağımlılık düzeyini azalttığı
Ülkemizde teknoloji bağımlılığının ciddi bir risk
olarak değerlendirilebilmesi gerektiği sonuçlarına
ulaşılmıştır.
27
BAŞARIYI ENGELLEYEN FAKTÖR
OLARAK TEKNOLOJİ
Ülkemiz, sosyal medya ve akıllı telefon
müsaade edilmezken tüm gençler rahatlıkla
kullanımında dünyada ilk beş ülke arasında yer
ve uzun süre sosyal medya, akıllı telefon veya
alıyor. Bu ilk beş ülke içerisinde ise dünyaya
internet kullanabiliyor.
teknoloji satan ülkelerden hiçbiri yok. Çok büyük
bir çocuk ve genç potansiyeli olan ülkemizde
bu bireyleri her türlü bağımlılıktan uzak ve hür
iradeli yetiştirmekse bizlerin sorumluluğu.
1. SANAL KİMLİKLER. Sanal dünyada âdeta
ikinci yaşam sunan oyunlar, gerçek yaşamında
mutsuz olan gençler ve yetişkinler için birer
tuzak. Bireyler bu ortamlarda gerçek hayattaki
sıkıntı ve gerginliklerin olmadığı yapay bir yaşam
içerisinde olduklarından bu ortamlarda kendilerini
daha mutlu hissediyorlar. Ancak belli bir süre
sonra sanallık-gerçeklik çizgisini kaybedip çeşitli
bilinç ve algı sorunları yaşayabiliyorlar. Örneğin
telefon veya bilgisayar kullanımı duruş ve oturuş
bozuklukları ile parmak ve kol kaslarında sorunlar
ortaya çıkarabiliyor.
5. CİNSEL AÇIDAN UYGUN OLMAYAN
DAVRANIŞLAR VE YASA DIŞI ÖRGÜTLERLE
TANIŞMA OLASILIĞI. İnternet ortamında
pornografik ve illegal siteler son derece yaygın
ve ulaşılması kolay bir durumda olduğundan
aile içinde ve sosyal çevresinde kendini değerli
hissetmeyen genç ve ergenler için önemli
tehlikeler içeriyor.
başarısız bir öğrenci sanal ikinci yaşamında
6. UZUN SÜRE SANAL ORTAMLARDA GEZİNEN
çok başarılı birisi olarak hayatını sürdürebiliyor.
BİREYLER İÇİN YÜZYÜZE İLETİŞİM ÇEKİLMEZ
Böylece aslında mücadele edip çözmesi gereken
OLARAK GÖRÜLMEYE BAŞLANIYOR.
sorunlarından kaçarak kırılgan ve işlevsel
7. ZİHİNSEL VE BİLİŞSEL PROBLEMLER.
olmayan bir ruhsal yapıya sahip olabiliyor.
Tüm bağımlılık türlerinde olduğu gibi teknoloji
2. UYUŞTURUCU MADDELERE ERİŞİMİN
bağımlılığında da bireylerin zihinsel aktiviteleri
KOLAYLAŞMASI.
tarafından
ciddi oranda zarar görüyor. Bireyin yaşamı daha
uyuşturucu ve sigara ile çok etkili bir mücadele
sığ ve iletişim daha az kelimelerle sürdürülmeye
çalışması yapılıyor, ancak sanal bağımlılıklar da
başlıyor. Algılama güçlükleri yaşanabiliyor.
asla göz ardı edilmemeli. Çünkü bu ortamlarda
8. AHLAKİ VE MANEVİ PROBLEMLER. Aile
Devletimiz
kolaylıkla uyuşturucu madde temin etmek
mümkün olabiliyor.
28
4. BEDENSEL SORUNLAR. Uzun süre akıllı
yapısına uygun olmayan, dinî ve manevi
değerlerle çelişen yapıda çok sayıda sitenin
3. MEŞRU GÖRÜLEN BİR BAĞIMLILIK TÜRÜ.
olması, ahlaki ve manevi problemler yaşanması
Aile ortamında uyuşturucu madde veya sigaraya
sebep olabiliyor.
AİLELERİN ROLÜ
Ailelerin çocuklarıyla sağlıklı iletişim kurmalarının
bağımlılığını tüm yönleriyle ele alan bilgilendirici
ve çocuklarını yetiştirirken uygun davranışlar
ilanlar hazırlanmalı.
sergilemelerinin,
teknoloji
bağımlılığının
engellenmesinde ailelerin sahip oldukları en
önemli güçleri olduğu unutulmamalıdır.
1. Yaratılış itibariyle insanın YÜZYÜZE
İLETİŞİME
DAHA
EĞİLİMLİ
olduğunu
unutmamak gerekiyor. Çocuk ve gençlerimizin
günlük sanal ortamlarda kalma süreleri
5. Öğrencileri SOMUT VE MADDİ ÖDÜLLER
yerine SOYUT VE MANEVİ ÖDÜLLER
ile ödüllendirmek gerekir. Ödül ve ceza
kullanımında aileler para, teknolojik hediyeler
yerine kitap, gezi gibi ödüllerle duygusal ödüller
kullanmalı.
hiçbir zaman gerçek yaşamlarında insanlarla
6.
geçirdikleri
Ebeveyn
süreden
fazla
olmamalı.
EN
ÖNEMLİSİ
MODEL
ve
diğer
önemli
OLMAK.
rol
model
2. SPORTİF VE SANATSAL FAALİYETLER.
yetişkinlerin teknoloji bağımlısı olmaması
Öğrencilerimizin her biri bir spor, bir de sanatsal
gerekir. ÖNCE ANNE BABA TABLETİ
faaliyetle ilgilenmeli.
veya AKILLI TELEFONU ELİNDEN BIRAKMALI,
3. AİLECE BİRLİKTE AKTİVİTELER. Öğrenciler
SONRA BUNU ÇOCUĞUNDAN İSTEMELİ.
anne-baba ve diğer aile fertleriyle beraber kitap
7. BİYOLOJİK ANNE BABALIK ÖNEMLİ DEĞİL,
okuma, birlikte ibadet etme ve gezi gibi çeşitli
ÖNEMLİ OLAN SOSYAL VE PSİKOLOJİK ANNE
aktiviteleri gerçekleştirerek bir arada olma
BABALIK. Çocuğumuzun bizim hanemize kayıtlı
duygusunu geliştirmeli.
olması değil onunla ne kadar ilgilendiğimiz ve
4.
KAMU
SPOTLARI
HAZIRLANMALI.
Gerek yazılı gerek görsel medyada teknoloji
ona fiziksel değil duygusal olarak ne kadar sahip
çıktığımız anne babalığın göstergesi.
29
YARARLANILAN KAYNAKLAR
American Psychiatric Association (1994). Diagnostic
Kim, S. & Kim, R. (2002). “A Study of Internet
and Statistical Manual of Mental Disorders, 4 ed.
Addiction: Status, Causes, and Remedies- Focusing
Washington (DSMIV), DC: American Psychiatric
on the alienation factor”, International Journal of
Association.
Human Ecology , 3(1), 1-19.
th
Beard, K.W. & Wolf, E.M. (2001). “Modification in
Kuss, D.J. & Griffiths, M.D. (2011). “Internet gaming
the proposed diagnostic criteria for Internet
addiction: A systematic review of empirical
addiction”, Cyber Psychology & Behavior, 4(3),
research”, International Journal of Mental Health
377-383.
and Addiction, 10(2), 278-296.
Caplan, S.E. (2002). “Problematic Internet use and
Kwon, M., Kim, D.J., Cho, H. & Yang, S. (2013).
psychosocial well-being: Development of a
“The Smartphone Addiction: Development and
theory-based cognitive behavioural measurement
validation of a short version for adolescents (SAS-
instrument”, Computers in Human Behavior, 18,
SV)”, PloS one, 8(12), e83558.
553-575.
Ceyhan, E., Ceyhan, A.A. ve Gürcan, A. (2007).
Smartphone Addiction Management System and
“The Validity and Reliability of the Problematic
Verification”, Journal of medical systems, 38(1), 1-10.
Internet Usage Scale”, Educational Sciences: Theory
Lee, Y. S. (2006). Biological model and pharmacotherapy
& Practice, 7 (1),411-416.
Kim, K., Ryu, E. & Chon, M.Y. (2006). “Internet
30
Lee, H., Ahn, H., Choi, S. & Choi, W. (2014). “The SAMS:
in internet addiction. Journal of the Korean Medical
Association, 49(3), 209-214.
addiction in Korean adolescents and its relation to
Leung, L. (2004). “Net-Generation Attributes and
depression and suicidal ideation: A questionnaire
Seductive Properties of the Internet as Predictors
survey”, International Journal of Nursing Studies,
of Online Activities and Internet Addiction”,
43, 185-192.
Cyberpsychology & Behavior, 7(3).
Spada, M.M., Langston, B. & Nikčević, A.V. (2008). “The role of metacognitions in problematic internet use”,
Computers in Human Behavior, 24(5), 2325-2335.
Thatcher, A. & Goolam, S. (2005). “Development and psychometric properties of the problematic internet use
questionnaire”, South African Journal of Psychology, 35(4), 793-809.
Tsai, C. & Lin, S. (2003). “Internet Addiction of Adolescents in Taiwan: An Interview Study”, Cyberpsychology
& Behavior, 6(6).
Van Rooij, A. J., Schoenmakers, T.M., Vermulst, A. a, Van den Eijnden, R.J.J.M., & Van de Mheen, D. (2011).
“Online video game addiction: Identification of addicted adolescent gamers”, Addiction (Abingdon, England),
106(1), 205-12.
Yen, J.Y., Yen, C.F. & Chen, C.C. (2007). “Family Factors of Internet Addiction and Substance Use Experience
in Taiwanese Adolescents”, Cyberpsychology & Behavior, 10(3).
Young, K.S. & Case, C.J. (2004). “Internet Abuse in the Workplace: New Trends in Risk Management”,
Cyberpsychology & Behavior, 7(1). 105-111.
Young, K.S. & Rodgers, R. (1998). “The Relationship Between Depression and Internet Addiction”, Cyberpsychology
& Behavior, 1(1), 25-28.
Young, K.S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyber Psychology and Behavior,
1(3), 237-244.
Young, K.S. (2004). “Internet Addiction: A New Clinical Phenomenon and Its Consequences”, American
Behavioral Scientist, 48(4), 402-415.
Zheng, P., & Lionel, N. (2010). Smart phone and next generation mobile computing. Morgan Kaufmann.
31
Büyük Karaman Cd. Taylasan Sk.
No.3 Fatih - İstanbul - Türkiye
Tel: 0212 631 21 21 • www.ihh.org.tr

Benzer belgeler