docaskerî yargıtayın 95`inci kuruluş yıldönümü sempozyumu
download 
Şikayet Transkript
askerî yargıtayın 95`inci kuruluş yıldönümü sempozyumu
ASKERÎ YARGITAYIN 95’İNCİ KURULUŞ YILDÖNÜMÜ SEMPOZYUMU (6-7 NİSAN 2009) SYMPOSIUM FOR THE 95 th ANNIVERSARY OF THE MILITARY HIGH COURT OF APPEALS (6-7 APRIL 2009) ANKARA GENELKURMAY BASIM EVİ 2009 ÖNSÖZ Askerî Yargıtayın her yıl kutlanan kuruluş yıldönümlerinin, beş yılda bir, dost ve müttefik ülke askerî yargı mensuplarının davet edildiği bir uluslararası sempozyum şeklinde yapılması, gelenek haline gelmiştir. Bu yıl 6-8 Nisan tarihleri arasında bir dizi sosyal ve kültürel etkinliklerle kutlanan 95’inci Kuruluş Yıldönümünde, Askerî Yargıtay, “2009 Yılında Dünyada Yargı ve Askerî Yargı” konusunun işlendiği uluslararası bir sempozyuma ev sahipliği yapmanın kıvancı içindedir. Dünyadaki çeşitli hukuk sistemleri içerisinde ülkelerin askerî yargı ile ilgili son yıllardaki gelişmelerini öğrenmek, askerî yargının kuruluş ve işleyiş sorunlarını dinleyerek sonuç çıkarmak, çağdaşlaşma atılımları kapsamında askerî yargının geleceği konusunda karşılaştırmalı bir inceleme yapılmasını sağlamak için düzenlenen bu Sempozyuma, Avusturya, Azerbaycan, Bulgaristan, Çin, İngiltere, Kırgızistan, Macaristan, Rusya Federasyonu, Tunus ve Yunanistan’ın askerî yargıda görevli Yüksek Mahkeme Başkanı Vekili, Başsavcısı, Üyesi ya da Temsilcileri ile merkezi Belçika’da bulunan Uluslar arası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Başkan Yardımcısı katılmışlar ve bildiri sunumu ya da görüş açıklamalarıyla katkıda bulunmuşlardır. Sempozyum sırasında oturumlara başkanlık yapan değerli hukukçu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Eski Yargıcı Dr. Rıza TÜRMEN ile Askerî Yargıtay Onursal Başkanı E.Hâkim Tuğgeneral Dr. Önder AYHAN’ın, oturumlarda ve tartışma evresinde, yararlı açıklama ve değerlendirmeleriyle sempozyumun yararlı geçmesine olan katkıları, her türlü övgüye değerdir. Sempozyumda sunulan bu çok önemli tebliğ, görüş ve düşünceler, her zaman başvurulacak bir hukuk kaynağı niteliğini kazandığından, bunların bir kitap halinde derlenmesinin yararlı olacağı değerlendirilmiştir. Kuruluş Yıldönümünün anılarda kalıcı olmasını sağlayacak bir armağanı olması yanında, karşılaştırmalı hukuk için önemli bir kaynak niteliği de taşıyan bu eseri, Türk Silahlı Kuvvetlerinin istifadesine, değerli hukukçuların bilgi ve değerlendirmelerine sunar; Sempozyuma katılan ve destek verenler ile bu eserin hazırlanmasında tüm emeği geçenlere içten teşekkürlerimi sunarım. Ahmet ALKIŞ Hâkim Tuğgeneral Askerî Yargıtay Başkanı I AÇIKLAMA Sempozyumda İngilizce, Rusça, Türkçe ve Azerice yapılan sunumlar ve konuşmaların simültane çevirisi, YNR Çeviri Hizmetleri ve Danışmanlık Ticaret Limited Şirketi ( Yelda DOĞRUOĞLU, Yönetici Ortak - Konferans Çevirmeni / Rabia Yenice, Ofis Koordinatörü ) tarafından ve tercümanlar Yelda DOĞRUOĞLU, Narin SAKA ,Habil TOPALOĞLU ve Zarifa HUSEYİNOVA marifetiyle yapılmış olup, bu kitapta yer alan Türkçe ve İngilizce metinlerin çevrilmesi işlemi de anılan Şirket Personeli tarafından gerçekleştirilmiştir. II İÇİNDEKİLER SAYFA NO. ASKERÎ YARGITAY BAŞKANI’NIN KONUŞMASI (Hâk.Tuğgeneral Ahmet ALKIŞ) BİRİNCİ OTURUM (Oturum Başkanı Dr. Rıza TÜRMEN) 1 11 - 36 Oturum Başkanının ve tebliğ sunan temsilcilerin özgeçmişi 13 - 16 Oturum Başkanının konuşması 17 Rusya Federasyonu Temsilcisinin Tebliği 20 Bulgaristan Temsilcisinin Tebliği 25 Macaristan Temsilcisinin Tebliği 33 İKİNCİ OTURUM (Oturum Başkanı Dr. Rıza TÜRMEN) 37 - 54 Tebliğ sunan temsilcilerin özgeçmişi İngiltere Temsilcisinin Tebliği Yunanistan Temsilcisinin Tebliği Azerbaycan Temsilcisinin Tebliği 39 41 45 49 ÜÇÜNCÜ OTURUM (Oturum Başkanı E.Hv.Hâk.Tuğg.Dr.Önder AYHAN) Oturum Başkanının ve tebliğ sunan temsilcilerin özgeçmişi Oturum Başkanı E.Hv.Hâk.Tuğg.Dr. Önder AYHAN’ın konuşması Çin Temsilcisinin Tebliği Kırgızistan Temsilcisinin Tebliği Tunus Delegasyonunun Tebliği Soru ve Tartışma III 55 - 78 57 59 61 63 66 70 SAYFA NO. DÖRDÜNCÜ OTURUM (Oturum Başkanı E.Hv.Hâk.Tuğg.Dr.Önder AYHAN) Tebliğ sunan temsilcilerin özgeçmişi Uluslar arası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Temsilcisinin Tebliği Türkiye Temsilcisinin Tebliği Soru ve Tartışma SEMPOZYUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ (Dr.Rıza TÜRMEN) 79 - 98 81 83 89 97 99 KAPANIŞ KONUŞMASI (Hâkim Tuğgeneral Ahmet ALKIŞ) 103 ŞİLT TAKDİM TÖRENİ 105 SEMPOZYUMUN İNGİLİZCE SUNUMU IV 107-222 95’İNCİ KURULUŞ YILDÖNÜMÜ KONUŞMASI Ahmet ALKIŞ Hâkim Tuğgeneral Askerî Yargıtay Başkanı Değerli Konuklar, Saygıdeğer Meslektaşlarım ve Sevgili Çalışma Arkadaşlarım, Yüce Türk Ulusu adına yargılama yetkisini kullanan ve Anayasamızda yer verilen altı yüksek mahkemeden birisi olan Askerî Yargıtay, insan haklarına dayalı, demokratik, laik ve sosyal hukuk devletinin tüm çağdaş nitelikleri ile gerçekleşmesi için özveriyle sürdürdüğü yargısal çalışmalarıyla, saygın ve etkin konumuyla, kuruluşunun 95'inci yıldönümünü sizlerle birlikte kutlamaktan büyük mutluluk duymaktadır. Bu kutlama törenini onurlandıran başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi eski Hâkimi Sayın Dr.Rıza TÜRMEN, ayrıca Avusturya, Azerbaycan, Bulgaristan, Çin, Yunanistan, Macaristan, Kırgızistan, Rusya Federasyonu, Tunus ve İngiltere yargı kuruluşlarının Başkan ve Temsilcileri ile Uluslararası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Sayın temsilcisi olmak üzere, seçkin konuklarımızı saygılarımla selamlıyor, katılmalarından dolayı şükranlarımı sunuyorum. Askerî Yargıtay bugün 95 yaşındadır. 6 Nisan 1914 tarihinde çağdaş hukuk anlayışına kısmen uygun olarak kurulmuş olan Askerî Yargıtay; Türkiye Cumhuriyeti'nin modern yapısı içerisinde korunarak geliştirilmiş, 1961 Anayasası ve sonrasında da bu günkü çağdaş yapısına kavuşmuştur. Daha önceki Kuruluş Yıldönümleri Açılış Konuşmalarında da ifade edildiği ve belirtildiği üzere; Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yaşanan yenileşme hareketleri içerisinde, 1868 yılında günümüz Yargıtay ve Danıştay’ın ayrı ayrı kuruluşları yanında, aynı yıl Fransa'dan alınan Askerî Ceza Kanunu ve diğer düzenlemeler ile askerî yargı organlarının biçimlendiği de görülmektedir. Ancak, gerek askerî yargıya ve gerekse onun en üst kuruluşu olan Askerî Yargıtay’a "bağımsız bir yargı organı" niteliğini kazandıran, diğer her alanda olduğu gibi Cumhuriyet rejimidir. Bu nedenle de bizler, Cumhuriyetin önemini ve değerini bilmek ve korumak durumundayız, bunun kararında ve bilincindeyiz. 1 Değerli Konuklar, Bugünkü Askerî Yargıtay hakkında kısa bilgiler arz etmeden önce "Askerî Yargı" kurumu üzerinde de kısaca durmak istiyorum. Askerî yargının varlığı ve gerekliliği, silahlı kuvvetlerin varlığı ile izah olunur. Bunun en özlü açıklaması, Uluslararası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Örgütü eski Başkanlarından Belçikalı Profesör John GLISSEN tarafından yapılmıştır. 1979 yılında Ankara'da toplanan “Askerî Ceza Hukuku Uluslararası Kongresine” katılan, bu konuları da içeren geniş tebliğler sunan bu değerli bilim adamına göre, “Mademki ordular vardır, onlara özgü yargı biçimi de gereklidir. Yüzyıllardır böyle olmuştur, gelecekte de başka türlü olmasına neden yoktur." Diğer bir değerli bilim adamı olarak kaybettiğimiz İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Askerî Ceza Hukuku Profesörlerinden Sahir ERMAN' a göre, “Askerî yargı, buna tabi olanların imtiyazını sağlayan bir sınıf yargısı olmadığı gibi, üstün astı cezalandırmasına, suç işleyenlere karşı daha sert ve acımasız davranılmasına yol açan bir intikam organı da değildir." Askerî yargı, silahlı kuvvetlerin varlığından doğan iki yükümlülüğün sonucudur. Bunlar; hizmet için hazır bulunma ve emirler ile itaatin sağlanmasıdır. Dolayısıyla birkaç küçük istisna dışında, ordusu bulunan tüm ülkelerde askerî yargı organları mevcuttur denilebilir. Esasen bunun bir göstergesini de, bu toplantımıza teşrifleri ile bizlere onur ve destek veren, şu anda aramızda bulunan dost ülkelerin askerî yargı temsilcilerinin varlığı oluşturmaktadır. Ancak, doğal olarak askerî yargı organlarının görev ve yetkilerinin sınırı, her ülkenin şartları, kendi toplumunun ve silahlı kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda farklılıklar gösterebilmektedir. Bu husus bugünkü Sempozyumda sunulacak tebliğlerde, değişik ülkeler bakımından ve karşılaştırmalı olarak ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ülkemizde askerî yargının, düzenli orduların kuruluşu ile birlikte, yani Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşundan itibaren var olduğu söylenebilir. Bu yüzden Türk Silahlı Kuvvetlerinin hukukla beraberliğinin temelinin de çok öncelere dayalı olduğu görülmektedir. Bu nedenle; değerli bilim adamları tarafından 1979 Ankara Kongresi’nde, Türk Askerî Yargıtayı ile birlikte Türk Askerî Yargısının en gelişmiş, kuruluş ve yargılama usulleri açısından en büyük teminatı sağlamış olan ülkelerin başında geldiği yönündeki tespitin bir dayanağını da, belki böyle uzun ve köklü geçmişte aramak gerekir. 2 Ancak, askerî yargının çağdaş hukuk anlayışına uygun olarak yasal statüye kavuşturulması, Cumhuriyetin ilanından sonra büyük Atatürk tarafından gerçekleştirilen hukuk devrimi sonrasında 15 Ekim 1930 tarihinde yürürlüğe konulan 1632 sayılı Askerî Ceza Kanunu ile 1631 sayılı Askerî Muhakeme Usulü Kanunu ile olmuştur. Bu Kanunlar ile; 1. Cezalar, çağdaş hukuk anlayışına uygun olarak düzenlenmiş, 2. “Divan-ı Harpler” yerine “Askerî Mahkemeler”, Divan-ı Harplerin kararlarını temyiz yolu ile incelemek üzere kurulan “Divanı-ı Temyiz-i Askerî” yerine “Askerî Temyiz Mahkemesi” kurulmuş, 3. Yargılama usulünde gizlilik kaldırılarak, açık yargılama usulü getirilmiş, 4. Detaylı bir yargılama usulü, savunma hakkı, kanun yollarına başvurma gibi sanık haklarını güvence altına alan düzenlemelere yer verilmiştir. Değerli Konuklar, Askerî yargı, ilk defa 1961 tarihli Anayasamızın “Yargı” başlığı altındaki 138’inci maddesinde düzenlenerek “Anayasal bir kurum”, bu paralelde “Askerî Yargıtay”da 141’inci maddesinde “Yüksek Mahkemeler” bölümünde yer alarak “Anayasal bir yüksek yargı organı” niteliğini kazanmıştır. Bu düzenleme 1982 tarihli Anayasamızın “Askerî yargı” başlıklı 145’inci ve “Askerî Yargıtay” başlıklı 156’ncı maddelerinde de aynen muhafaza edilmiştir. Anayasamızın 145’inci maddesinde “Askerî yargı, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülür.” ifadesine yer verildikten sonra askerî mahkemelerin asker kişiler ve asker olmayan kişiler bakımından görev ve yetkileri açıkça belirlenmiş, savaş ve sıkıyönetim hallerinde, hangi suçlar ve hangi kişiler bakımından yetkili olacaklarının da yasayla düzenleneceği öngörülmüştür. Detayına girilmeden bu gelişim incelendiğinde; başlangıçta hukuk öğrenimi yapmış hâkimlere kapalı olan askerî yargının, önce karma bir sisteme geçerek askerî hâkimleri bünyesine aldığı, daha sonra karma sistem korunmakla beraber çoğunluk askerî hâkimlerde olacak şekilde teşkilatlandığı görülmektedir. Halen uygulanmakta olan sistem de budur. Askerî Yargıtay ise, tamamı hukukçu olan askerî hâkimlerden oluşmaktadır. 3 Bugün ülkemiz askerî yargısı; ülke sathına yayılmış tugay ve daha yukarı birlik komutanlıkları bünyesinde kurulu 32 askerî mahkeme, tugay ve daha üst komutanlıklar bünyesinde kurulu 134 disiplin mahkemesi ve sistemin en üst kurum ve denetim organı olan Askerî Yargıtay ile, Anayasa ve yasalarla belirlenen görevini, Atatürk ilkelerine, çağdaş ve demokratik kurallara bağlı olarak büyük bir özen ve özveriyle sürdürmektedir. 95 yıldır Türk Yargı hayatında varlığını sürdüren Askerî Yargıtay; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve diğer kanunlarla kurulmuş ve görevlendirilmiş bağımsız bir yüksek mahkemedir. Anayasamızın “Yargı” bölümünde ve “Yüksek Mahkemeler” başlığı altında, 146’ncı maddesinden itibaren eşdeğer olarak belirlenen altı yüksek mahkeme; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdari Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesidir. Dördü sivil olan altı yüksek mahkemeden ikisi Türk Silahlı Kuvvetleri içindedir. Görev sahaları farklı olan bu altı mahkeme, Anayasal konumları, statüleri, nitelik ve fonksiyonları, başkan ve üyelerinin nitelikleri ve özlük hakları yönünden birbirine eşittir. Yüksek Mahkemelerimizin bir değerli Onursal Başkanın ifade ettiği gibi, bu sistemde yargının başı yok, kolları vardır. Anayasamızın “Askerî Yargıtay” başlıklı 156’ıncı maddesi ile 27 Haziran 1972 tarihli ve 1600 sayılı Askerî Yargıtay Kanuna göre bugün Askerî Yargıtay’ın görevleri; - Askerî Mahkemelerden verilen hüküm ve kararları, son yargı yeri olarak inceleyip karara bağlamak, - Askerî Yargıtay Başkanı, Başsavcısı ve daire başkanları ve üyelerinin askerî yargıya tabi suçlarına ilişkin davalara, ilk ve son yargı yeri olarak bakmak, - Askerî yargıda kanun hükümlerinin, yargı kurallarının uygulanmasında birliği sağlamak, - Askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri arasında görev uyuşmazlıklarını çözümlemek, - Askerî yargı veya askerî hâkimleri ilgilendiren kanun tasarısı veya taslakları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi, Adalet Bakanlığı veya Milli Savunma Bakanlığı’nın istemi üzerine görüş bildirmek, olarak özetlenebilir. Bugün Askerî Yargıtay’da, tümü ceza davalarına bakan dört daire bulunmaktadır. Her dairede bir başkan ve yedi üye bulunmakta olup, daireler, başkanın başkanlığında beş kişilik kurul halinde çalışmalarını sürdürmektedirler. Başsavcılıkta ise, Başsavcıya bağlı bir başsavcı 4 başyardımcısı ile 13 başsavcı yardımcısı bulunmaktadır. Kararların son olarak incelendiği Askerî Yargıtay Daireler Kurulu, İçtihatları Birleştirme Kurulu ve Genel Kurul ise Askerî Yargıtay Başkanının başkanlığında, Kanunda belirtilen üyelerden veya tüm üyelerden oluşur. Bugün Askerî Yargıtay’da tamamı yüksek hâkimlik niteliğini haiz 35 üye bulunmaktadır. Yüksek yargı üyesi olarak esasen Anayasa ve yasalara göre üstün mesleki nitelikleri yanında, önce Askerî Yargıtay Genel Kurulu tarafından, bilahare Sayın Cumhurbaşkanı tarafından yapılan iki dereceli seçimle göreve gelen Askerî Yargıtay üyelerinden birçoğu üniversitelerde doktora ve yüksek lisans eğitimlerini de tamamlamış kişilerdir. Bu kapsamda Askerî Yargıtay üyelerinin; Türkiye’nin 5 yıllık kalkınma planlarının hazırlanmasında etkin görev yapmaları yanında, hâkimlerin yetiştirilmesinden sorumlu Türkiye Adalet Akademisinde gerek sivil olan adli ve idari hâkimlere gerekse askerî hâkimlere verilen eğitimde, hem yönetim hem de akademi kadrosundaki işlevleri gurur kaynağıdır. Esasen sadece Askerî Yargıtay’da değil, askerî mahkemelerde veya Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında görevli askerî hâkimler; üniversitelerdeki hukuk eğitiminden sonra Türk Silahlı Kuvvetlerinin eğitime verdiği önem ve sağladığı büyük olanaklar sayesinde çeşitli mesleki ve akademik çalışmalar yapmaktadır. Değerli Konuklar, Askerî Yargıtay Üyelerinin bu nitelikleri, elbette ki Türk Toplumuna ve Türk Silahlı Kuvvetlerine verdikleri yargı hizmetinin kalitesine de yansımaktadır. Daha önceleri olduğu gibi özellikle son 30 yılda, gerek terör suçları ve gerekse askerî suçlar bakımından verilen kararlarda, savunma hakkı, usul kuralları, delil değerlendirmeleri, görev kuralları gibi konularda adeta bilimsel eserler yazılmıştır. Bunlar yargı kararlarına ve birçok doktriner esere de kaynak teşkil etmiştir. Hatta ülkemizde işlediği terör suçları nedeniyle yargılanması esnasında yurt dışına kaçan ve Almanya’da yakalanıp tutuklanan bir sanıkla ilgili verilen karar, iade ile ilgili uluslararası yazışmalara da dayanak oluşturmuştur. Ayrıca, 1985 yılında Avrupa Konseyine üye beş ülkenin Türkiye aleyhine Avrupa İnsan Hakları Komisyonuna yaptıkları müracaat nedeniyle ülkemizi ziyaret eden Komisyon Üyelerinin, kendi istemleri üzerine Askerî Yargıtay’ı da ziyaret edip görüşmelerde 5 bulundukları, daha sonra konunun olumlu sonuçlanmasını takiben, Dışişleri Bakanlığımıza yazdıkları yazıda; yaptıkları bu görüşmenin çok aydınlatıcı ve yararlı olduğunu belirttikten sonra, “Türk Adaletinin temel taşlarından birisi olduğunu duydukları Askerî Yargıtay ile yapılan görüşmelerin bu kanaatlerini pekiştirdiğini” ifade etmişlerdir. Özellikle Vatan ve Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışmanın veya ülkenin ve milletin bölünmezliğini tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması nedenleriyle ülkemizde zaman zaman ilan edilmek zorunda kalınan sıkıyönetim hallerinde görev ve fonksiyonu daha da ağırlaşan ve önem kazanan Askerî Yargıtay, her zaman bu sorumluluğun bilincinde olmuştur. Türk yargı sistemi içerisinde bu güne kadar geçirdiği 95 yılda, Askerî Yargıtay, Atatürkçü ve çağdaş yapısı ile düzenli, istikrarlı, süratli ve verimli bir çalışma temposu göstermiş, özverili çalışmalar sonucunda hukuk devleti ilkelerine ve ülkemiz asayiş ve güvenliğine, Türk Silahlı Kuvvetlerinin disiplin anlayışına büyük katkılar sağlamıştır. Değerli Konuklar, Askerî yargı organları olağanüstü veya istisnai mahkemeler değillerdir. Böyle olunca da bu organların herhangi bir kademesinde, herhangi bir sıfatla yer alan kimselerin tabii hâkimde aranan bütün nitelikleri taşımaları, bu hâkimlerin donatıldığı teminatlarla korunmuş bulunmaları zorunludur. Zaman zaman askerî yargının bağımsızlığı konusunda olumsuz görüşler içeren düşüncelere rastlanılmaktadır. Oysa Anayasamızın 145’inci maddesi son fıkrasının gerekçesi ve metninin açık ifadesinden anlaşılacağı üzere, yargı hizmetinin bağımsızlığının sonucu olarak, askerî yargı organlarının kuruluş ve işleyişi ile askerî hâkimlerin özlük işlerinde, Anayasanın, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkim teminatına ilişkin hükümlerinin aynen uygulanacağını kural olarak kabul edilmiştir. Ancak, askerî hâkimlerin asker kişi olmaları ve Silahlı Kuvvetler bünyesinde görev yapmaları nedeniyle yargı hizmeti dışındaki ilişkilerinin, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkim güvencesini zedelememek kaydıyla kanunla düzenleneceği de ayrıca kabul edilmiştir. Orduların temeli disipline ve emirlere mutlak itaate dayanır. Disiplin de, kuralları önceden belirlenmiş mevzuat hükümlerine riayet ile sağlanır. Bozulan disiplinin tekrar tesisi, konu ile ilgili hükümlerin kısa sürede uygulanmasını gerektirir. Bu açıdan bakıldığında, “Ordunun temeli disiplin, disiplinin yasal, koruyucu ve sağlam temeli de Askerî Yargıdır.” denilebilir. 6 Askerî disiplinle ilgili kuralları egemen kılmak için kendine özgü özel ceza yasası ve idari yaptırımları düzenleyen normlara olan ihtiyaç, disiplin kurallarının ihlali halinde çok kısa sürede gereğinin yapılması ve sonuca bağlanması zorunluluğu, bu durumun ihtisaslaşmış hâkim ve savcıların varlığını gerektirmesi, askerî birliklerin bulundukları her yerde genel yargı organlarının bulunmayışı, olsa dahi günümüz şartlarında sistem ve işleyiş zorlukları, savaş zamanında genel yargı organlarının görev yapamaz hale gelme olasılığı, askerî yargı organlarına olan gereksinimin başlıca nedenleridir. Gelişen ve değişen toplumsal yapıya, farklı rejimlere karşın askerî yargının çok uzun bir süredir varlığını sürdürmesi, ancak bu kurumun gerekliliği ile açıklanabilir. Anayasamızın kesin kuralları ve buna uygun düzenlenen yasalar ile Anayasa Mahkemesi kararları ve nihayet birçok ülkede bulunmadığı halde ülkemizde askerî hâkimler ile ilgili idari tasarruflara karşı yargı yolunun da açık tutulması dikkate alındığında, eleştiri konusu yapılan bazı hususlardan ve silahlı kuvvetler mensubu olmak olgusundan yola çıkılarak, askerî mahkemelerin bağımsızlığına tereddütlü bakan ve askerî yargının kaldırılması gerektiğini ileri süren görüşler, Orduların kendilerine özgü şartlarını dikkate almadığı gibi, bugün burada bulunan ve tüm dünyada askerî yargının varlığını gözler önüne seren olgu ile de çelişmektedir. Bu yüzden, hukuk dünyasına, varlığımız ile geleceğimizin teminatı olan Türk Silahlı Kuvvetlerine ve ülke yararına büyük katkısı olan, hukuk devleti kuralları ve yasalar çerçevesinde düzgün, verimli çalışan bir hukuk kurumunu kaldırmak yerine eleştiriye mahal bırakmayacak düzenlemelerin yapılması çok daha akılcı bir yaklaşım tarzı olacaktır. Aksi hal, Türk Silahlı Kuvvetlerinin temeli olan disiplinin altından sağlam ve yasal bir dayanağı, çabuk ve zamanında yapılan yargı görevi ile kontrolünü çekmek anlamına gelecek ve bozulan disiplinin iadesinin kısa zamanda giderilmesine imkan kalmayacaktır. Böyle bir durumun yaratacağı ve vereceği zararı ise herhalde açıklamaya gerek bulunmamaktadır. Her yargı kurumu, kendisine Anayasa ve yasalar ile verilen görevi yerine getirmektedir. Yargıda önemli olan, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin aradığı kriterlere uygun olarak, yasayla kurulmuş bağımsız ve tarafsız mahkemelerce, kendi görev alanları ve usul kuralları çerçevesinde maddi gerçeğe uygun, doğru, adil ve makul sürede karar verilmesidir. Yargı görevini yerine getiren bir hukukçunun en önemli görevi ve varoluş nedeni; soruşturma ve kovuşturmaları usul kuralları çerçevesinde yürütmek, adil yargılama kurallarına riayet etmek, hukuka uygun şekilde 7 elde edilecek delillerle anayasaya, yasaya ve hukuka uygun olarak adaleti sağlayacak şekilde makul sürede sonuca ulaşıp, hukuki gerekçelere bağlanmış şekilde karar vermektir. Türk Milleti adına askerî yargı görevini yerine getiren askerî hâkimlerin soruşturma ve kovuşturmalarda dikkate aldıkları temel kural budur. Mensubu bulundukları Türk Silahlı Kuvvetleri açısından da dikkate aldıkları husus, yine hukuka uygun şekilde ast ve üstün hak ve hukukunu koruyup teslim etmek, bozulan disiplinin en kısa zamanda tesisini sağlamaktır. Yargının hangi kolunda olursa olsun, hâkimler, “Adaletin Devletin temeli ve insanlığın en kutsal değeri” olduğunu bilerek yaşamak ve buna göre görevlerini yerine getirmek zorundadırlar. Bu nedenle, hukuka ve adalete güvenin sarsılmaması görev bilinçlerinin en temel kriteri olmalıdır. Adaletin zamanında dağıtılmasını engelleyen, adalete ve hukuk kurumlarına güvenin sarsılmasına yol açacak durumlar ve uygulamalar olduğu takdirde bunları en kısa zamanda gidermek de yargı teşkilatlarının ve Devletin görevidir. Değerli konuklar, Hâkimler görevlerinde bağımsız, idari ve siyasi bakımdan korunmuş olsalar dahi vicdani kanaatlerine göre verdikleri karar ve hükümlerini Anayasaya, kanuna ve hukuka dayandırmak ve bunlara uygun şekilde karar vermek zorundadırlar. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 138’inci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen “Anayasaya göre hüküm vermek” deyimi, hâkimlerin Anayasamızın “Genel Esaslar” başlıklı “Birinci Kısım”da yazılı ilkelerle sıkı sıkıya bağlı olduğunu gösterir. Buna göre, - Türk Devleti’nin bağımsızlığı, Devlet şeklinin Cumhuriyet oluşu, Türkiye Devleti’nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olduğu ve milletin egemenliği, - Türkiye Cumhuriyeti’nin, insan haklarına dayalı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olduğu, İlkeleri, hâkimleri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Değerli Konuklar, Türkiye Cumhuriyeti’ni gerek bölgesinde ve gerekse diğer ülkeler arasında saygın kılan husus; laik, demokratik ve sosyal hukuk devleti olarak, uygar dünyanın evrensel değer ve normlarını bir yaşam tarzı olarak kazanmış olmasıdır. Bu da, büyük önder ve büyük devlet adamı 8 Mustafa Kemal ATATÜRK’ün eseridir. Bu esere birlik ve beraberlik içinde ve tam olarak sahip çıkıldığı takdirde, aşılamayacak hiçbir güçlüğün bulunamayacağına inanmaktayız. Bizler ulu önder Atatürk’ün gösterdiği “Yurtta Barış, Dünyada Barış” hedefini kendimize düstur edinmiş bir ülkenin insanlarıyız. Bu ilkenin tüm dünyada egemen olması da en büyük arzumuzdur. Bunun da evrensel nitelikteki insan haklarına, uluslararası ve ulusal temel hukuk kurallarına riayetle ve adil olmakla sağlanacağına inanıyoruz. Bu vesile ile nice 95’inci yıl dileklerimle, başta yurt dışından Ülkemize teşrif eden, Ankara’dan ve Ankara dışındaki diğer illerden Sempozyumu onurlandıran tüm konuklarımıza hoş geldiniz der, saygılar sunarım. 9 10 ULUS LARARASI S EMPO ZYUM 1.GÜN 06 NİSAN 2007 BİRİNCİ OTURUM Oturum Başkanı: Dr. Rıza TÜRMEN AIHM Eski Yargıcı Konuşmacı : Korg. Anatoliy YAKOVLEVIÇ PETROÇENKOV Rusya Federasyonu Temsilcisi Konuşmacı : Hâkim Albay Svilen ALEKSANDROV Bulgaristan Temsilcisi Konuşmacı : Hâkim Yüzbaşı Tibor STEINER Macaristan Temsilcisi 11 12 Dr.Rıza TÜRMEN’in ÖZGEÇMİŞİ 1941’de İstanbul’da doğan Hâkim Türmen, İngiliz Erkek Lisesinden mezun olduktan sonra 1964 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirmiştir. Kanada Montreal MC Gill Üniversitesinden hukuk master’i, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden de siyasal bilimler doktoru unvanını almıştır. 1966 yılında Dışişleri Bakanlığında göreve başlayan Sayın Türmen, 1970-1974 yıllarında New York Birleşmiş Milletler Daimî Delegeliğinde, 1974-1975 yıllarında ise İslamabat Büyükelçiliğinde görev yapmıştır. 1978-1980 yıllarında Türkiye’yi uluslararası Sivil Havacılık Örgütünde temsil etmiş ve 1970-1982 yıllarında da Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Konferansı ile hazırlık çalışmalarına Türk Heyeti Üyesi olarak katılmıştır. 1985-1989 yıllarında Singapur Büyükelçisi, 1989-1994 yıllarında Dışişleri Bakanlığında Avrupa Konseyi, İnsan Hakları, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilâtı (AGİT) ve Birleşmiş Milletlerden Sorumlu Genel Müdür, 1994-1996 yıllarında Bern Büyükelçisi ve 1996-1998 yıllarında da Avrupa Konseyi nezdinde Büyükelçi olarak görev yapmıştır. Çok sayıda Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilâtı, Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletler toplantılarına Türk Heyeti Üyesi yanında başkan olarak da katılan Sayın Türmen, 1998’de Avrupa Konseyi Parlamenter Asamblesi tarafından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Hâkimliğine seçilmiş olup, bu görevi Mayıs 2008’de sona ermiştir. Halen Milliyet gazetesinde sütun yazarlığı yapmaktadır. 13 Korg. ANATOLIY YAKOVLEVIÇ PETROÇENKOV’un ÖZGEÇMİŞİ 1942 yılında doğmuş, 1966 yılında Topçu Harp Okulundan mezun olmuş, 1966 ila 1968 yılları arasında Savunma Bakanlığı Merkez Topçu Üssü Komutanlığı subayı olarak görev yapmıştır. 1972 yılında Harp Akademisi Askerî Hukuk Fakültesinden mezun olup Sivastopol Garnizon Askerî Mahkeme Üyeliğine atanmış, müteakiben 1975 ila 1980 yıllarında Ural Askerî Bölgesi Askerî Mahkeme Üyeliği, 1980 ila 1982 yıllarında Kuzey Filosu Filotilla Askerî Mahkeme Başkanlığı, 1982 ila 1986 yıllarında Ural Askerî Bölgesi Askerî Mahkeme Başkan Yardımcılığı, 1986 ila 1989 yılları arasında Sibirya Askerî Bölgesi Askerî Mahkeme Başkanlığı, 1989 ila 1992 yıllarında Sovyet Birliği Yüksek Mahkemesi Hâkimliği, 1992 ila 2004 yıllarında Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi Askerî Kurulu Hâkimliği, 2004 ila 2007 yıllarında Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi Askerî Kurulu Başkanı olarak görevlerini yürütmüştür. 2007 tarihinden itibaren Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi Başkan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. 14 Albay Svilen ALEKSANDROV’un ÖZGEÇMİŞİ 7 Nisan 1959 tarihinde doğmuş, 1978 tarihinde İngilizce Dil Okulunu, 1985 tarihinde Sofya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yüksek Lisansını, 1994 tarihinde Sofya Harp Akademisi İngilizce Uzmanlık Kursunu ve 12 Ekim 1994 ila 18 Aralık 1994 tarihleri arasında ABD Maxwell Hava Kuvvetleri Üssünde Askerî Başsavcılık Okulu Kursunu tamamlamış ve mezun olmuştur. Pleven Askerî Mahkemesi Hâkimi, 1991 – 1993 tarihleri arasında Sofya Askerî Mahkemesi Hâkimi, 1993 – 1998 tarihleri arasında Askerî Yargıtay Hâkimi, 1998–2006 tarihleri arasında Askerî Yargıtay Başkan Yardımcısı, Mayıs 2008 tarihinden itibaren Sofya Askerî Mahkemesi Başkanı olarak görev yapmaktadır. İngilizce ve Rusça bilmektedir. 15 Hâkim Yüzbaşı Tibor STEINER’in ÖZGEÇMİŞİ Steiner, 1999-2002de Bilimler ve İktisat Üniversitesi’nde okudu, sonra Amerika’ya gitti, San Antonio Texas’ta okudu ve Virginia Charlodsfield’de savcılık okuluna gitti, 1999’da baro sınavını verdi, 1992–97 arasında Elteb Üniversitesi Hukuk Fakültesinde okudu, birçok uluslararası toplantılara katıldı, halen askerî savcı görevini sürdürmektedir, Budapeşte Askerî Savcılık ofisinde. Evli ve iki çocuk sahibidir. 16 1.OTURUM OTURUM BAŞKANI –(Dr. Rıza TÜRMEN) Sayın Başkan, Sayın davetliler, değerli konuklar, Hepinize hoş geldiniz diyor ve Askerî Yargıtayın 95’inci Kuruluş Yıldönümü nedeniyle düzenlenen “2009 yılında Askerî Yargı” konulu sempozyuma katıldığınız için hepinize teşekkür ediyorum. Sempozyumun başarılı geçeceğini ve buradan çıkan sonuçların ülkenize olumlu izlenimlerle dönmenizi sağlayacağını ümit ediyorum. Oturuma biraz geç başlıyoruz, bu organizasyonun kusurundan değil, ABD Başkanı Obama’nın ziyaretinden kaynaklanan bir gecikme. Onun için hoşgörüyle karşılayacağınızı düşünüyorum. Sözü ilk konuşmacıya vermeden önce birkaç söz söylemek istiyorum izninizle. Günümüzde yargının uluslararası alanda genel görünümü nedir diye baktığımız zaman görüyoruz ki, küreselleşme olgusu hukuku da yargıyı da çok yakından etkilemiş durumda. Bugün uluslararası alanda bir hukukun evrenselleşmesinden ya da hukukun küreselleşmesinden söz etmek imkânı vardır. Hukukun küreselleşmesinin iki tezahürü mevcut benim kanımca. İki türlü gelişme görüyoruz. Birincisi, ulusal yargının uluslararası nitelik kazanması. İkinci gelişme de uluslararası hukukun yargısallaşması. Şunu demek istiyorum; ulusal yargının ve ulusal yargıcın uluslararası bir nitelik kazanmasından söz ederken gördüğümüz şey şu. Hukuk alanında yapılan uluslararası sözleşmelerin yarattığı bir uluslararası ortak hukuk alanı doğuyor. Bu uluslararası alanda doğan ortak hukuk alanı, devletler arasında bir uyum süreci başlatıyor. Her devlet bu ortak hukuk alanındaki standartlara ayak uydurabilmek için, yasalarını değiştiriyor, uygulamalarını değiştiriyor. Dolayısıyla uluslararası hukuk sözleşmelerinin yarattığı bu uyum, iç hukuk üzerinde etki yapıyor. Tabi bunun en iyi örneği, Avrupa insan hakları sözleşmesi ve onun yarattığı Mahkeme. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Avrupa’da bir kamu düzeni hatta bir Anayasa haline gelmesi sonucunda, Devletler buna uyum sağlamak için sürekli bir hukuk reformu için yapıyorlar. Yasalarını değiştiriyorlar, uygulamalarını değiştiriyorlar, mahkeme kararlarını değiştiriyorlar. Sonunda o alan içinde bir içbükey doğuyor. İkincisi; ulusal yargıçlar, artık kendi ulusal sınırları içerisinde kalmıyorlar. Ulusal sınırlarının dışına çıkıyorlar ve iki şey yapıyorlar; bir kere uluslararası mahkemelerin yarattığı içtihattan 17 yararlanıyorlar. Ulusal mahkemelerde karar verirken ya da ulusal yasaları yorumlarken ellerinde yeni bir kaynak var şimdi, o da uluslararası mahkemelerin yarattığı hukuk. Yargıçlar, milli yargıçlar giderek yorum yaparken, kendi yasalarını uygularken bu hukuku da kullanıyorlar. İkincisi de uluslararası mahkemelerden dolayı ulusal yargıçların bugün günümüzde yeni bir görevi var, o da uluslararası hukuku kendi ülkelerinde uygulamak. Uluslararası hukuku kendi ülkelerinde uygulayanlar aslında ulusal yargıçlar. Uluslararası hukukun yargısallaşmasına bakarsak, o zaman şunu görüyoruz, giderek artan bir şekilde bir yargı organları proliferasyonu var, uluslararası yargı organları artıyor. Dünya Ticaret Örgütünün Uyuşmazlıkların Çözümü Organı, Deniz Hukuku Sözleşmesi Uyuşmazlıkların Çözümü Mahkemesi (Hamburg’daki), insanlığa karşı işlenen suçlar, savaş suçları ve soykırım suçlarını yargılayan Uluslararası Ceza Mahkemesi. Bu amaçla kurulan Ruanda ve Yugoslavya’daki suçlar için ceza mahkemeleri. İnsan hakları alanında kurulan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi. Tabi başka bölgesel mahkemeler de var; Amerika İnsan Hakları Mahkemesi, Afrika İnsan Hakları Mahkemesi. Avrupa Adalet Divanı (Lüksemburg’daki). Bütün bunlar bir hukuk alanı yaratıyorlar. Yani uluslararası hukuk bu mahkemeler aracılığıyla giderek daha fazla yargısal niteliğe bürünüyor. Tabi bu mahkemeler arasında bir eşgüdüm problemi çıkıyor. Yani bu mahkemeler arasındaki ilişki nedir? Buna cevap vermek çok güç. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Lüksemburg’daki Avrupa Adalet Divanı arasındaki ilişki nedir? Uluslararası Ceza Mahkemesi ile İnsan Hakları Mahkemesi arasındaki ilişki nedir? Adalet Divanı ile diğer mahkemeler arasındaki ilişki nedir? Bütün bu mahkemeler ile ulusal mahkemeler arasındaki, anayasa mahkemeleri, ulusal Yargıtaylar arasındaki ilişki nedir? Bunların cevabı yok ortada. Aslında baktığınız zaman, uluslararası alanda, çok heterojen bir düzen görüyoruz. Kentsen piramidinden uluslararası alanda bahsetmek olanağı yok. Yani bir tek hiyerarşi içinde sıralanmış bir hukuk düzeninden bahsetmek olanağı yok. Olsa olsa yan yana duran tamamlanmamış piramitlerden bahsetmek olanağı olabilir. Bir sonuç da şu oluyor, ulusal yargı organlarının otoritesi daha fazlalaşıyor. Ulusal yargı organları, otoritelerini uluslararası hukuka dayandırdığı ölçüde, ulusal yargıcın ve yargı organının eli daha kuvvetleniyor. Denetlediği yasama ve yürütme organlarına karşı daha geniş söz sahibi oluyor. Bütün bu gelişmelerin askerî yargının dışında kaldığını söylemek çok güç. Tabi ki bütün yargı organları gibi askerî yargı da bütün bu gelişmelerden etkileniyor. Bunun en iyi örneği bugün 18 burada yapılan toplantı. Uluslararası alanda bunu görüyoruz. Yargıçlar kendi aralarında toplanıyorlar, bir araya geliyorlar, bir görüş alışverişi oluyor. Ülkelerine, o toplantılardan aldıkları verilerle dönüyorlar. Bu da onları daha zenginleştiriyor, ufuklarını açıyor. İşte bugün burada gördüğünüz toplantı kanımca uluslararası hukukun küreselleşmesinin askerî yargıya bir yansıması. Hepinize bu toplantıya hoş geldiniz derim ve iyi çalışmalar dilerim. OTURUM BAŞKANI - Şimdi sözü ilk konuşmacıya, Rusya Federasyonundan General Anatoliy Yakovleviç Petroçenkov’a bırakıyorum. Eğer adınızı tam olarak söylememişsem özür dilerim. Buyrun efendim, söz sizin. 19 Korgeneral ANATOLIY YAKOVLEVİÇ PETROÇENKOV Rusya Federasyonu Temsilcisi İyi günler sayın baylar, meslektaşlarım, Konuşmamın başında müsaadenizle Türkiye Askerî Yargıtayının 95’inci yıldönümü münasebetiyle düzenlenen uluslararası sempozyumun organizatörlerine ve şahsen de Askerî Yargıtay Başkanı Tuğgeneral Ahmet Alkış beye bu önemli ve ilginç ve neticeleri kuşkusuz bütün katılımcılara yararlı olacak uluslararası askerî-hukuki foruma davet ettikleri için samimi minnettarlığı ifade etmek istiyorum. Rusya’daki çağdaş askerî yargı sisteminin özellikleri üzerinde durmazdan önce bu sistemin üç yüz yılı aşkın tarihçesi hakkında birkaç söz söylemek istiyorum. İlk olarak askerî yargı ifadesine 16. yüzyılın sonlarında, 17. yüzyılın başlarında rastlanmaktadır. Ancak askerî yargı mercileri sistemi 18. yüzyılın başlarında 1. Petro zamanında ortaya çıkmıştır ve Rusya’da düzenli ordu kurulmasından kaynaklanmıştır. 1716 yılında “Mahkeme ve Yargıçlar” bölümü dahil edilen askerî tüzük kabul edilmiştir. Burada genel adli mercilerden ayrı ve farklı olmak üzere heyetli askerî yargı sistemi öngörülmüştür. Petro döneminde oluşturulan askerî mahkemeler yapılarında ve yargılama usullerinde pek fazla bir değişiklik olmaksızın 150 yıldan fazla varlıklarını sürdürmüştür. 1867 yılında imparator II. Aleksandr döneminde askerî yargı reformu gerçekleştirilmiş, askerî yargı tüzüğü kabul edilmiştir. Bu askerî yargı sistemi alay mahkemelerini, askerî il mahkemelerini ve biri Sibirya’da ve diğeri Kafkaslarda olmak üzere iki şubesi bulunan ana askerî mahkemesini kapsıyordu. Bu belirtilen kademeleri içeren askerî yargı sistemi varlığını 1991 yılına kadar sürdürmüştür ve öncelikli olarak da askerî personele ilişkin bütün ceza davalarına bakmıştır. SSCB’nin dağılmasından sonra 1991 yılında askerî ağır ceza mahkemelerinin ve SSCB Yüksek Mahkemesi askerî hakem heyetlerinin kaderi konusunun ele alınması sırasında ve SSCB yüksek şurası adli erki yapılarının kaldırılması sırasında, ülke yönetimi, Rusya’daki askerî-adli mercileri yeni devletin müşterek adli sisteminin yapı taşı olarak muhafaza etme kararı almıştır. 1992 yılında askerî ceza mahkemelerine önceki devrim öncesindeki “askerî mahkemeler” unvanları iade edilmiş ve bunlar bu vasıflarıyla Rusya Federasyonu adli sistemine dahil edilmiştir. 19 Aralık 1993 tarihinde Rusya Federasyonu Anayasasının kabul edilmesiyle birlikte askerî mahkemeler sisteminin gelişiminde yeni ve çağdaş bir aşama başlamıştır ve bu da köklü değişimlere yol açmıştır. 20 Ben Rusya askerî mahkemeleri tarihinden tek bir amaçla bahsettim, bununla, toplumsal-siyasi formasyondan ve devlet yapısından bağımsız olmak üzere farklı tarihi dönemlerde Rusya devleti için bu kurumun geleneksel vasfını ve deyim yerindeyse organik vasfını sergilemek istedim. Askerî mahkemelerin yetkileri, oluşturulması ve faaliyet usulü, 23 Haziran 1999 tarihli “Rusya Federasyonu Askerî Mahkemeleri” adlı özel federal anayasal kanunla belirlenmiştir. Özellikle belirtilmesi gereken husus ise Devletimizin tarihinde ilk defa askerî yargı mercileri, Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığına ve askerî komutaya karşı tam olarak bağımsız olmuştur. Askerî mahkemelerin ve yüksek mahkeme askerî heyetlerinin personeli, askerî idareden alınarak adli makamlara aktarılmış ve bütün askerî görevliler hâkimler de dahil olmak üzere ilgili görevlerde bulundukları dönemler için Rusya Federasyonu Yüksek mahkemesi nezdindeki yargı departmanına ve Rusya Yüksek Mahkemesine görevli olarak verilmiştir. Rus mahkemelerinin bağımsızlığının çok önemli bir teminatı da, askerî mahkemelerin bütün finansman ve maddi-teknik tedarik konuları Savunma Bakanlığından Yüksek Mahkemeye ve Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi nezdindeki yargı departmanına devredilmesidir. Rusya Federasyonu askerî mahkemeleri Rusya’nın adli sistemi içinde bulunmaktadır, genel yargı alanı içindeki federal mahkemelerdir ve Rusya Federasyonu silahlı kuvvetlerinde, sair askerî oluşumlarda ve federal yasaya göre askerî görev öngörülen federal yürütme organlarında yargı erkini gerçekleştirmektedir. Askerî mahkemeler yerellik ilkesine göre, askerî birliklerin, silahlı kuvvetler kurumlarının ve askerî oluşum ve organlarının sair birliklerinin konuşlandığı yerlerde oluşturulmaktadır. Askerî mahkemeler erişimi serbest olan yerlerde bulunmaktadır. Askerî mahkemeler münhasıran federal yasayla kurulmakta ve lağvedilmektedir. Olağanüstü mahkemelerin, “Adli sistem Yasasında” öngörülmeyen mahkemelerin savaş dönemleri de dâhil olmak üzere kurulması mümkün değildir. Askerî mahkemelerin miktarı ve askerî hâkimlerin sayısı, Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi tarafından belirlenmektedir. Rusya Federasyonu askerî mahkemeler sistemi, 119 garnizon askerî mahkemesini kapsamaktadır ve bunlar birinci derece (bidayet) mahkemeleridir, bunların beş tanesi Rusya toprakları dışında konuşlanmıştır, ikisi Kazakistan Cumhuriyetinde ve birer tane de Tacikistan, Ermenistan ve Moldova Cumhuriyetlerinde bulunmaktadır. İkinci olarak 12 adet bölge mahkemesi vardır ve bunlardan 3 tanesi filo askerî mahkemesidir ve bunlar birinci derece temyiz ve gözetim 21 mahkemeleridir. Bunların askerî mahkeme heyetleri Yüksek Mahkeme bünyesinde faaliyet göstermektedir, bölge filo askerî mahkemeleri bakımından üst yargı mercii niteliğindedir ve anayasal ve gözetim makamlarının birinci derece mahkemesi gibi davalara bakmaktadır. Rusya’da disiplin mahkemeleri de dahil olmak üzere başka herhangi bir askerî mahkeme bulunmamaktadır. Askerî mahkeme hâkimi olmak için Rusya Federasyonu vatandaşı olmak, 25 yaşından büyük olmak, yüksek hukuk tahsili görmüş olmak, hukuk mesleğinde en az beş yıl çalışmış olmak, herhangi bir yüz kızartıcı suç işlememiş olmak, ihtisas sınavını vermiş olmak ve hâkimler ihtisas kurulunun referansına sahip olmak ve aynı şekilde subay unvanına sahip olmak ve askerî hizmette bulunmak için sözleşme imzalamış bulunmak şartları aranmaktadır. Garnizon ve bölge filo askerî mahkemelerinin hâkimleri, Yüksek Mahkeme başkanının teklifi üzerine Rusya Federasyonu Devlet Başkanı tarafından atanmaktadır. Tavsiye edilen kişinin hâkimlik görevine atanmasına ilişkin ilgili mahkemenin başkanından teklifin alınmasından sonra, Yüksek Mahkeme başkanı bu teklifi 30 gün zarfında Devlet Başkanına gönderir. Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi askerî heyet hâkimleri Rusya Federasyonu Devlet Başkanının teklifi üzerine Rusya Federasyonu Federasyonlar Şurası tarafından atanmaktadır. Bu teklif de Yüksek Mahkeme başkanının kanaati göz önünde bulundurulmak suretiyle yapılmaktadır. Askerî mahkemelerin yargı alanına girenler: birincisi – askerî görevlilerin, silah altında bulunan vatandaşların ihlal edilmiş veya tartışma konusu olmuş hak ve özgürlüklerinin ve yasayla korunan çıkarlarının savunulmasına ilişkin; askerî idarelerin, askerî görevli personelin eylemlerine, eylemsizliklerine ve bunların aldıkları kararlara ilişkin özel hukuk davalarıdır. İkincisi –askerî personelin, askerlik görevini yapan vatandaşların suçlandığı suçlara ilişkin davalar, aynı şekilde suçun askerlik vazifesi sırasında veya silah altında bulunulan sürede işlenmiş olması koşuluyla askerî hizmetten ayrılan ve terhis olmuş vatandaşların suçlandığı şahısların davaları; askerî personel ve silâh altında bulunan vatandaşların işlediği idari suçlarla ilgili davalar; askerî personelin, askerlik görevini yapan vatandaşların disiplin tutuklaması verilebilecek disiplin suçlarıyla ilgili davalardır. Rusya Federasyonu’nun akdettiği uluslar arası antlaşmalarla aksi öngörülmediği takdirde umum yargı yetkisini haiz federal mahkemelerce görülmeye tabi bütün hukuk davaları, idari davalar ve ağır ceza davaları Rusya Federasyonu toprakları dışında konuşlanan bütün askerî mahkemelerde görülmektedir. 1999 22 Yılında kabul edilen kanun, askerî mahkemelere askerî idare mercilerinin adli denetimi konusunda yetki vermektedir ve mahkemelerin bu istikametteki çalışmalarının esas çalışma haline geldiğini belirtmek önem taşımaktadır. Günümüzde askerî görevlilerin, askerî idare mercilerinin eylemleri veya eylemsizlikleriyle ilgili askerî mahkemelerde açtıkları hukuk davalarının sayısı ceza davalarının sayısını aşmaktadır. Bu da askerî personelin hakları, özgürlükleri ve yasal çıkarlarına riayet edilmesi konusunda bir güvence olarak askerî mahkemelerin rolünün arttığına delil teşkil etmektedir. Askerî personelin mahkemeye şikâyetlerini iletmesi hakkının formal bir hukuk olmadığını belirtmek gerekir. Askerî mahkemeler tarafından askerî personelin şikâyetlerinin yarısından fazlası olumlu yönde değerlendirilmektedir. Yani mahkeme kararları askerî personelin lehine olmaktadır. Ayrıca, askerî mahkemeler, askerî personelle ilgili olarak ceza davalarına sadece askerî suçlarla değil bütün suçlarla ilgili olarak bakmaktadır. Askerî suçlarla ilgili sorumluluk Rusya Federasyonu’nun 1996 yılında kabul edilen Ceza Kanununda öngörülmüştür ve askerî suçlarla ilgili ayrı bir cezai sorumluluk kanunu bulunmamaktadır. Askerî mahkemelerde farklı kategorideki davaların görülmesi usulünü düzenleyen hiçbir özel yasa bulunmamaktadır. Askerî mahkemeler yargılama görevini yerine getirirken bütün mahkemeler için ortak olan muhakeme usul kanunlarına riayet etmektedirler. Askerî mahkemeler tarafından aktif bir şekilde önleyici çalışmalar yapılmakta ve bu da askerî birliklerde yasalara uyma ve hukuk düzeni durumuna önemli etkide bulunmaktadır. Askerî mahkemeler, askerî personelin hukuk eğitimi ve öğrenimine katılmaktadır. Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinde dört yıldır hukuk bilgileri haftası düzenlenmekte ve askerî hâkimler bunlara aktif bir şekilde katılmaktadır. Sair önleme çalışmaları arasında suç işlenmesine etkide bulunan özel tanımlar ve kararnamelerin gönderilmesi, ceza davalarının askerî birliklerin kendi personelinin hazır bulunmasıyla görülmesi bulunmaktadır. Bu tür davaların üçte biri askerî birliklerde personelin izleyici olarak katılmasıyla görülmekte ve benzeri çalışmalar yürütülmektedir. Askerî mahkemeler askerî personeli için açık ve erişilebilir olma konusunda önemli çalışmalar yürütmektedir. Bu adımlardan biri olarak da askerî mahkemelerin kendi sitelerinin bulunması belirtilebilir. Bu sitelerde dava listeleri, görülen ceza-hukuk davalarıyla ilgili bilgiler, adli uygulama arşivi, vatandaşlarla görüşme kural ve saatleri, iletişim bilgileri, askerî mahkemelerin heyetleri konusunda bilgiler, gazeteciler için bilgiler ve sair konular bulunmaktadır. Ayrıca vatandaşların elektronik posta yoluyla ileti 23 gönderme imkânı bulunmaktadır. Bazı bölge mahkemeleri kendi dergilerini çıkarmakta, Yüksek Mahkeme askerî heyeti haber bülteni yayımlamakta ve bu bültende yargı uygulamalarının en güncel konularıyla ilgili olarak seçme adli dokümanlar yayınlanmaktadır. Bunun yanı sıra Yüksek Mahkeme askerî heyetinin mahkeme kararları Yüksek Mahkeme yayınlarında yayınlanmaktadır. Askerî mahkemelerin yargı faaliyeti sırasında devlet simgelerinin kullanılması, adli sistem konusundaki genel yasalarla düzenlenmektedir. Buna göre de mahkeme binalarına Rusya Federasyonu devlet bayrağı asılmakta, duruşma salonlarında da Rusya Federasyonu devlet tuğrası resmi bulunmaktadır. Yargılama sırasında askerî hâkimler cüppelerini giymekte ya da faaliyetleriyle ilgili başka bir ayırt edici işaret bulundurmaktadır. Askerî mahkemeler için farklı veya özel simgeler veya ayırt edici işaretler öngörülmemiştir. Rusya Federasyonu mevzuatında adli polis gibi bir merci de öngörülmemiştir. Askerî personel tarafından işlenen suçların ön soruşturmasıyla askerî birliklerin komutanları ilgilenmekte olup bunlar yasalara göre ilk soruşturma merciidir. Bunların yanı sıra Rusya Federasyonu Başsavcılığı nezdindeki tahkikat komitesine giren askerî tahkikat mercileri ön soruşturmadan sorumludur. Rusya Federasyonu askerî yargı sistemi reformu devam etmektedir. Halihazırda askerî adli mercilerin askerî görevlilerinin devlet sivil idareleriyle değiştirilmesi konusu ele alınmaktadır. Ancak bu askerî mahkemelerin tasfiyesi anlamına gelmemektedir. Üç yüz yılı aşkın tarihi boyunca bu mahkemeler etkin olduklarını ispat etmişler ve genel yargı alanı federal mahkemelerinin yapıtaşı olarak işlevlerini sürdüreceklerdir. Konuşmamın sonunda bir hususu hatırlatmak istiyorum. 2003 Yılında Avrupa Konseyi İnsan Hakları Yönetim Komitesi, askerî mahkemeler tarafından davaların görülmesiyle ilgili olarak özel bir rapor hazırladı ve bu raporda değişik ülkelerdeki askerî mahkemelerin işleyişiyle ilgili uygulamaları bir araya topladı ve mahkemelerin tarafsızlık ve bağımsızlıkları konusunda güvencelerin bulunması koşullarında askerî mahkemeler için meşruiyet kriterlerini hazırladı. Bu belgede Rus askerî mahkemeleri meşru adli merciler arasında gösterildi. İlginize teşekkür ediyorum. OTURUM BAŞKANI- Hâkim Korg. Sayın Anatoliy Yakovleviç Petroçenkov’a konuşmasından dolayı çok teşekkür ederim. Şimdi ikinci konuşmacı olarak Bulgaristan’dan Hâkim Alb. Sayın Svilen Aleksandrov’a sözü veriyorum. 24 Hâkim Alb. Svilen ALEKSANDROV- Bulgaristan Temsilcisi Değerli meslektaşlarım, Öncelikle hepinizi ülkenizin Askeri Yargıtay’ının kuruluşunun 95. yıldönümü nedeniyle kutlamak istiyorum. Heyetim ve Bulgaristan Askeri Yargıtay Başkanı adına heyetimizi davet ettiğinden dolayı Tuğgeneral Ahmet Alkış’a teşekkür ediyorum. Size kısa ve açık bir şekilde, özet niteliğinde Bulgaristan Adalet Sistemi’nden bahsedeceğim. Öncelikle İngilizcem pek iyi değil, bunun için sizden özür diliyorum. Fakat size Bulgaristan Adalet Sistemi’nden bahsetmeye çalışacağım. Mahkeme yapısından bahsetmek istiyorum. Anayasa ve Yargı Yetkisi Yasası (LJP) hükümlerine göre, Bulgaristan Cumhuriyeti’nde adalet Yüksek Temyiz Mahkemesi (SCC), Yüksek İdare Mahkemesi (SAC), temyiz, idare, bölge, il mahkemeleri ve askeri mahkemeler tarafından sağlanır. Yasalarca öngörüldüğü üzere, il, bölge, idare mahkemeleri ve askeri mahkemeler tüm davalara ilk merci olarak bakarlar. İl mahkemeleri temel birinci derece mahkemelerdir. Yasalarca diğer mahkemelere verilenler haricinde tüm davalara bakarlar. Bölge mahkemeleri, il mahkemelerinin davaları üzerinde temyiz edilmiş kararları istinaf mahkemeleri olarak ele alırlar. İdare mahkemeleri, Yüksek İdare Mahkemesinin yargı yetkisi içerisinde olanlar hariç tüm idari davalara ilk merci olarak bakarlar. Ayrıca, kanunla belirlenmiş davalara temyiz mahkemesi sıfatıyla bakarlar. İdare mahkemelerindeki mevkiler ve adli alanlar bölge mahkemelerininkiyle örtüşür niteliktedir. Duruşmalar mahkeme binasında ve duruşma salonunda gerçekleştirilir. Mahkeme başkanının mütalaasına tabi olan istisnai durumlarda, mahkeme heyeti duruşmayı başka bir binada yapmaya karar verebilir. Hâkim ve savcılar duruşmaya cüppeleri ile katılırlar. Askeri hâkim, askeri savcı ve askeri müfettişler askeri üniformaları ile çalışırlar. Hâkimlerden en kıdemli olan heyete başkanlık eder. Heyete başkanlık yapan üye duruşmayı resmi olarak başlatarak duruşmayı yürütür ve usul hukuku tarafında öngörülen usuller doğrultusunda suçlu üzerinde yaptırım uygulayabilir. 25 Başkanlık yapan üyenin bireysel emirleri mahkeme salonunda bulunan tüm katılımcılar için bağlayıcıdır. Bu emirlere, mahkeme heyeti tarafından itiraz edilebilir. Bulgaristan askeri adalet sistemi, askeri mahkeme ve Askeri Yargıtay (CMA)’dan oluşur. Askeri mahkemeler arasında en yüksek merci Yüksek Temyiz Mahkemesi’dir. Askeri mahkemeler ilk mercilerdir ve bölgesel ilkelere göre organize düzenlenirler. Şu anda Bulgaristan’da beş askeri mahkeme bulunmaktadır: Sofya, Filibe, Sliven, Varna ve Pleven’de. Askeri mahkemeler, mahkeme başkanı, vekiller ve hâkimlerden oluşur. Her askeri mahkeme ayrı bir yargı birimidir ve Yüksek Hâkimler Kurulu (SJC) tarafından belirlenen kendi bütçesine sahiptir. Ülkede askeri savcılar bulunur. Görevleri, genel il savcılarınınkiyle aynıdır. Her askeri savcının ofisinde organizasyonel ve usule ilişkin konular açısından savcıların emrinde olan görevli askeri müfettişler vardır. Askeri müfettişler ve soruşturma görevlisi askeri polisler askeri mahkemelerin yargı yetkisine giren suçlarla ilgili davaların hazırlık soruşturmalarını yürütürler. Soruşturma görevlisi olan askeri polisler Savunma Bakanlığı tarafından atanırlar. CMA askeri mahkemelerin işlerini yürüten ve kontrol eden yüksek mercidir. Ülkede yalnızca bir CMA bulunmaktadır. Ülkedeki en yüksek merci Yüksek Temyiz Mahkemesidir (SCC). CMA’nınkiler de dahil olmak üzere, tüm mahkemelerin davalarını inceleme yetkisine sahiptir. SCC içerisinde ceza, ticari ve hukuk davaları ile ilgili daireler bulunmaktadır. Askeri davalarla ilgili bir dairesi yoktur ve tüm hakimleri sivildir. Yüksek Temyiz Mahkemesi, Yüksek İdare Mahkemesi başkanları ve Başsavcı hariç olmak üzere, hakim, savcı, müfettiş ve idare başkanı, Yüksek Hakimler Kurulu’nun kararıyla görevlendirilebilir, terfi edilebilir, rütbesi düşürülebilir, nakledilebilir ve görevinden alınabilir. Askeriye de dahil olmak üzere, ülkedeki tüm hakim, savcı ve müfettişler hukuk diplomasına sahip olmalı ve devlet tarafından düzenlenen baro sınavına girmiş olmalıdır; kasti bir suçtan dolayı hapse mahkum edilmemiş olmalı, rehabilitasyona tabi olmamalı ve akıl sağlığı yerinde olmalıdır. SJC adalet sisteminin idari organıdır ve adaleti temin etmeye çalışmamaktadır. Savunma Bakanı, askeri yargıçlara ilk askeri rütbelerini verir. 26 Bir hâkim veya müfettişin görevi; 65 yaşına girdiğinde, istifa ettiğinde, kasti bir suçtan dolayı hapse mahkûm edildiğinde, bir yıldan fazla süreyle görevlerini yerine getirmede fiili bir yetersizlik baş gösterdiğinde, disiplin yaptırımı olarak dayatılan disiplinle ilgili bir işten çıkarılma, Yüksek Hâkimler Kurulu’nun azledilememe durumuna karşı çıkardığı bir kararın yürürlüğe girmesi, LJP’nin Madde 195 birinci fıkrasındaki pozisyon ve işlerle uyumsuzluk, yerine işe alınan kişinin geri dönmesi ve yasa dışı bir nedenden dolayı işten çıkarılma sonrasında eski mevkiine dönme gibi durumlarda sonlandırılır. Hizmeti süresince hakim, savcı veya müfettiş şunları yapamaz: Millet Meclisi’nin bir üyesi, belediye başkanı veya belediye meclisi üyesi olamaz; AB kurumları, devlet veya belediye organlarında görevli olamaz; ticaret yapamaz veya hakim, savcı ve müfettişlerin meslek birlikleri hariç olmak üzere, teftiş, yönetim kurullarında veya idare heyetinde ya da ticari şirket, kooperatif veya karlı işler icra eden kar amacı gütmeyen işletmelerin kontrol organlarında görev alamaz veya ortak olamaz; bir sözleşme dahilinde iş için veya bilimsel faaliyetler veya öğretim faaliyetleri, Millet Meclisi tarafından görevlendirilen taslak halindeki yasal araçlar üzerinde yürütülen işler ve telif hakkı uygulamaları hariç olmak üzere devlet, belediye ve kamu kurumu, ticari bir şirket, kooperatif, kar amacı gütmeyen işletme, bir birey ya da tek sahip ile yasal bir ilişkinin bir parçası olarak ücret alamaz; serbest bir meslek icra edemez veya başka bir mesleki faaliyete karşılık ücret alamaz; siyasi parti veya koalisyon üyesi olamaz, siyasi amaç güden kurumlara üye olamaz, siyasi faaliyette bulunamaz, bağımsızlığına müdahalede bulunan işler icra eden kurumlara üye olamaz; LJP’nin Madde 195, 1. fıkrasında belirtilen adalet sisteminin dışında kalan sendikalara üye olamaz. Askeri mahkemeler huzurunda gerçekleştirilen uygulama ve usuller sivil mahkemelerde gerçekleştirilenler ile aynıdır. Çünkü tek bir ceza kanunu ve tek bir ceza muhakemeleri usulü kanunu kullanırlar. Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (CPC)’nin 396. maddesine göre, Bulgaristan Cumhuriyeti Savunma ve Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki askeri hizmet görevlileri tarafından işlenen suçlar; diğer bakanlık ve devlet daireleri ile birlikte general, memur, astsubay ve er ve erbaşlar; eğitim ve seferberlik etkinliklerinde yer alan yedek personel veya kalıcı yedek olarak aktif hizmetten alınma; Savunma Bakanlığı, Bulgaristan Ordusu’ndaki sivil personel ve Savunma Bakanlığı, Ulusal Koruma Hizmeti ve Ulusal İstihbarat Hizmeti’ne hizmetlerini gerçekleştirdikleri sırada veya hizmetleri ile ilgili rapor veren yapılar ve 27 yukarıda adı geçen kişilere suç ortağı olan memurlar askeri adaletin kapsamına girer. Silahlı Kuvvetler ile askeri hizmet görevlileri ve yurt dışında uluslararası askeri ve polis misyonlarında yer alan İçişleri Bakanlığı görevlileri tarafından işlenen suçlar Sofya Askeri Mahkemesinin yargı alanına girer. Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun askeriye ile ilgili bölümüne göre, askeri müfettişler ve soruşturma görevlisi askeri polisler soruşturma otoritesidir. Subaylar tarafından işlenen suçlar ile ilgili davalarda ve kesin suçların davalarında hazırlık soruşturması profesyonel askeri soruşturmacı tarafından yürütülür. Diğer tüm davalar soruşturmacı askeri polisler tarafından yürütülür. Askeri mahkemede düzenlenen oturumlar halka açıktır. Bir devlet sırrı ve davacılardan herhangi birinin ahlakı veya itibarı ile ilgili davalarda oturumlar halka kapanabilir. Askeri mahkeme (MC) şunlardan oluşur: 1. İşlenen suçun, kanunla, 5 yıla kadar hapis ile veya hapis dışında bir ceza ile cezalandırılabildiği durumlarda bir askeri hakim; 2. Kanun işlenen suç için 5 yıldan fazla hapis öngördüğü durumlarda bir askeri hakim ve iki denetçi; 3. Ceza 15 yıldan fazla hapis veya daha ağır başka bir ceza öngördüğü durumlarda iki askeri hakim ve üç denetçi. Hükmün oylanması sırasında hakim ve her bir denetçi eşit söz hakkına sahiptir. Askeri mahkemelerdeki denetçiler general, amiral, subay ve astsubay olabilir. CMA hâkimlerinin genel meclisi tarafından birim komutanlarının önerisi üzerine belirlenirler ve 5 yıllık yetkileri vardır. Mahkeme işlemleri, usule ait yapılan tüm eylemlerin, tüm davacıların istekleri ve kanıt üzerindeki görüşlerinin kaydını tutan bir mahkeme sekreteri tarafından kaydedilir. Herhangi bir davacının talebi üzerine, bu kayıt aynı mahkeme üyeleri tarafından hazır olduktan sonra üç gün içerisinde değiştirilebilir veya üzerine ilaveler yapılabilir. Mahkeme sekreterleri ve askeri mahkemelerdeki diğer tüm idari personel sivildir. Askeri mahkemelerin hükümleri CMA’da temyize çekilebilir. Savcının bir hükme karşı temyizi veya itirazı zorunlu olarak yazılı şekilde yapılmalı ve davacının talebini yansıtmalıdır. Herhangi bir davacının kanıta ekleme yapılması konusunda bir talebi olduğu durumda, bu davacı hangi durumların net olmadığını ve toplanacak diğer tüm delilleri belirtmelidir. 28 CMA yeni deliller toplanması talebi konusunda kararını kapalı bir ön duruşmada oturumunda verir. Talebin dikkate alınması durumunda mahkeme bu delile izin verir, bunun toplanma yollarını belirler ve açık bir oturum için bir tarih kararlaştırır. CMA yeni deliller toplanmasına resmi olarak karar verebilir ya da bölge askeri mahkemesi tarafından gerçekleştirilen delil toplama eylemini tekrarlayabilir. CMA’nın kararı aşağıdakilerden biri yoluyla davayı sonuçlandırabilir: Davaya baktıktan sonra feshedilmesi veya değiştirilmesi için hiçbir gerekçe yoksa kararı onaylayabilir. CMA, usule ait kuralların dikkate değer biçimde ihlal edildiğini tespit ettiği durumlarda daima kararı fesheder ve davayı ilk merciye geri gönderir. CMA, uygulanabilir ceza kanununun değiştirilmesi ve suçlanan kişiye daha iyi bir ceza verilmesi gerektiği durumlarda kararı değiştirebilir. Tüm bu davalarda CMA’nın kararı her zaman için bir hüküm niteliğindedir. CMA, suçlanan kişiyi beraat ettirdiği durumlarda bulguları ve kararı iptal eder. CMA, suçlanan kişinin suçlu olduğunu tespit etmesi halinde o kişi hakkında hüküm verir. Tüm bu davalarda ve uygulanabilir ağır bir ceza kanunun uygulandığı bir davada, askeri mahkemede CMA’nın kararı olarak geçen bir emir hüküm niteliğindedir. CMA, bu davalarda suçlanan kişi için yeni bir yargıya varmalıdır çünkü aslında iki ana sorun üzerine karar vermektedir: suçlanan kişinin suçluluğu ve sorumluluğu. CMA’nın karar ve hükümleri yalnızca SCC’de temyiz edilebilir ve daha fazla incelemeye tabi tutulabilir. Temyiz kontrolü, sadece Cezai ve Adli Kanunun uygulanmasıyla sınırlıdır. Kararın gerçekteki sıkılığı SCC’de temyize çekilemez. Temyizin esasları kanunla belirlenir ve temyizin oluşturulmasında zorunludur. SCC delil kabul etmez ve toplamaz. Yüksek Temyiz Savcısı mevkiinden bir savcının hazır bulunması zorunludur. Temyiz mahkemesi tarafından kabul edilen tüm fiiller SCC için zorunludur ve SCC bunları değiştiremez veya tartışmaya açamaz. 29 SCC şunları yapabilir: 1. Temyize çekilmesi veya değiştirilmesi için hiçbir neden yoksa Temyiz Mahkemesinin kararını onaylayabilir; 2. Usule ait kuralların önemli ölçüde ihlal edildiğini tespit ettiğinde, ceza kanunu ihlal edildiğinde ve suçlanan kişi beraat edildiğinde, cezanın arttırılması veya ağır bir ceza kanunu çerçevesinde uygulanması gerektiği durumlarda hüküm veya kararı temyize çekebilir. 3. Bu mahkeme aynı zamanda suçlardan bertaraf edilmesi konusunda karara da varabilir. LJP’ye göre en az 3 yıllık adli deneyime sahip bir kişi bölge mahkemesi hakimi olarak atanabilir; bir bölge ve idare mahkemesinde görev almak için adli deneyim en az 8 yıl olmalı; bir temyiz mahkemesinde en az 10 yıl ve SCC ve SAC’da en az 12 yıl olmalıdır. Hakimlerin rütbeleri şu şekildedir: bir bölge mahkemesi, temyiz mahkemesi ve Yüksek Temyiz Mahkemesi (SCC) ve Yüksek İdare Mahkemesi (SAC)’de bir hakim. Aynı mahkeme dahilinde daha yüksek bir rütbeye terfi yalnızca şu durumlarda gerçekleşir: mesleki görevlerin çok iyi bir şekilde ve yüksek nitelikte yerine getirilmesi, hakimin görevinde en az 3 yıl hizmet etmiş olması ve daha üst rütbe için hizmet süresinin olması. Adli Yetki Kanunu’nun 16. faslı disiplin üzerine yoğunlaşır. Bir disiplin suçu işledikleri takdirde hakim, savcı ve müfettişler cezalandırılır. Disiplin suçu, bir yargıcın resmi görevlerini kesten yerine getirmemesidir. Disiplin suçları şunları kapsamaktadır: 1. Usul kanunlarında belirtilen koşullara özen göstermede sistematik başarısızlık; 2. İşlemlerin yapılmasını gerekçe olmadan gecikmeye uğratan her eylem; 3. Mesleki etik kuralların ihlal edilmesi; 4. Ülkenin adli sisteminin itibarını zedeleyen her türlü eylem; 5. Diğer resmi görevlerin yerine getirilmemesi. Askeri hakim, savcı ve müfettişler aynı zamanda Bulgaristan Cumhuriyeti Savunma ve Silahlı Kuvvetler Yasasında ve kanunlarda belirtilen suçlar konusunda da sorumluluk taşımaktadır. Disiplin yaptırımları şunlardır: 1. Tekdir; 2. Kınama; 30 3. Temel ücretin 6 aydan iki yıla kadar bir sürede yüzde 10 ila 25 arasında azalması; 4. Bir yıldan üç yıla kadar süreyle aynı adli organdaki rütbe veya pozisyonun düşürülmesi; 5. İdari başkan ya da bir idari başkan vekili görevinin sonlanması; 6. Görevden disiplin nedeniyle alınmak. Bulgaristan Cumhuriyeti Anayasasının 132. maddesine göre, yapılan eylemin cezai kovuşturma gerektiren bir kasti suç teşkil etmesi haricinde, hâkim, savcı ve müfettişler adli görevlerini yerine getirirken resmi eylemleri veya onlar tarafından kendilerine verilen eylemler nedeniyle hiçbir sivil veya cezai yükümlülük taşımazlar. Adalet Bakanlığı, “Güvenlik” Genel Müdürlüğü (GDS) tarafından adli otoritenin korunması görevini yerine getirir. Bu müdürlük Bulgaristan LJP’sinde yapılan bir değişiklik nedeniyle özel bir birim olarak kurulmuştur ve 2003 başından beri uygulanmaktadır. GDS çalışanları olan adli polisler Adalet Bakanlığı tarafından atanır. Subayların rütbelerinin terfisi Adalet Bakanlığı’nın talebi üzerine İç işleri Bakanlığı tarafından onaylanır. Astsubayların rütbelerinin terfisi Adalet Bakanlığı tarafından onaylanır. Bu bakanlık adli polislerin üniformalarının rengi, modeli ve belirli işaret/göstergelerini belirler. GDS’nin faaliyetleri departmanlar, sektörler ve 28 bölgesel birim dâhilinde organize edilir. Kanuna göre Genel Müdürlüğün temel faaliyetleri şunlardır: 1.Mahkeme binalarının güvenliğini düzenlemek ve gerçekleştirmek; 2. Mahkeme binalarındaki düzeni ve adli otoritelerin görevlerini yerine getirmeleri esnasındaki güvenliğini güvence altına almak; 3. Hâkim, savcı, müfettiş ve tanıkların korunmasını düzenlemek ve gerçekleştirmek; 4. Mahkeme celplerinde yargı makamlarına destek sağlamak; 5. Adli otorite tarafından istendiği takdirde zorunlu kişileri getirmek; 6. Haklarında “koruma altında gözaltı” güvenlik önlemi çıkarılmış suçlu ve sanıkları veya adli otoritelerce özgürlükten mahrum edildikleri yerlerde cezalarını çeken kişileri muhafaza etmek; 7. Yürürlüğe giren kararların uygulanması için savcının emirlerini yerine getirmek; 31 8. Denetimler gerçekleştirmek ve adli binaların dizaynı, inşası ve kullanılması durumlarında koruma ve güvenlik kuralları ve normlarının gözetilmesini denetlemek; 9.Projelerin koordinasyonunu yürütmek ve adli binaların kullanıma açılması ile ilgili olarak koruma ve güvenlik konularında görüş sağlamak. Şu anda, Genel Müdürlük 157 mahkeme binasının güvenliğinden sorumludur. Müdürlüğün yapısı şunları kapsamaktadır: 1.Bünyesinde üç ayrı sektörü barındıran “Mahkeme binaları, hâkim, savcı ve müfettişlerin güvenliği” departmanı; 2.Bünyesinde iki sektörü barındıran “Celpler, zorunluların getirilmesi ve refakat” departmanı; 3.Bünyesinde iki sektörü barındıran “Bilgi, analiz, sekreterlik ve silahlar” departmanı; 4.Bünyesinde üç ayrı sektörü barındıran “Yasal hizmetler, insan kaynakları, mesleki eğitim, psikolojik seçim” departmanı; 5.Bünyesinde iki ayrı sektörü barındıran “Mali” departman. Tüm bunlar ülkemizin adli ve askeri sisteminin kısa bir özetidir. Umarım bu bilgi bizim asli sistemimiz konusunda ayrıntılı bilgi edinmenize neden olur ve ileride ortak olarak yürüteceğimiz işleri kolaylaştırır. Bugün Türk meslektaşlarımdan anladığım kadarıyla burada bayan askeri hâkim ve savcılar da bulunmakta. Bu çok iyi bir durum. Teşekkürler. OTURUM BAŞKANI- Hâkim Alb. Sayın Svilen Aleksandrov’a çok teşekkür ederim. Sayın Tibor STEINER, kürsü sizindir. 32 Hâkim Yüzbaşı TİBOR STEINER – Macaristan Temsilcisi Teşekkürler Sayın Başkan. İlk olarak, davetinizden ötürü Macar Askeri Yargısı adına saygılarımı sunarım. Sayın askeri başsavcım da ilk sırada oturuyor, kendisi de burada. Bugün, burada olmaktan, davet edilmiş olmaktan büyük onur duyuyorum. Davetinden dolayı Tuğgeneral Ahmet Alkış’a tekrar teşekkür etmek istiyorum. Ben bir sunum hazırladım. Sayın meslektaşlarımdan birinin hazırladığı bir sunum bu, benim kendi başyapıtım değil. Ancak, bu sunumun Macar askeri savcılık kurumunun işleyişinin açıkça anlatılmasında çok faydalı olabileceğini düşünüyorum. Sayın Başkan, Tuğgeneral, Saygıdeğer konuklar, Hanımefendiler, Beyefendiler, Öncelikle size bir özet sunmak istiyorum. Sizlere, Macar askeri yargı sisteminin tarihi geçmişini göstererek ve askeri yargı sisteminin temelini, anayasayı, ceza kanununu ve usul kanununu anlatarak Macar askeri yargı sistemine dair bir sunum yapmak istiyorum. Ayrıca, sizlere hakimler ve özellikle de savcılar dahil olmak üzere askeri yargıdaki aktörleri kısaca tanıtmak isterim. Ayrıca müdafi avukatlardan da biraz bahsetmek isterim. Sayın Başkan beni takdim ettiler. İzninizle kendimi tekrar tanıtmak isterim, çünkü kendimi tanıtmamın da sunumun bir parçasını oluşturduğunu düşünüyorum. Ben, Budapeşte askeri savcılığında askeri savcı olarak çalışıyorum. Budapeşte savcılığı yerel bir askeri savcılıktır. Macaristan’da 5 yerel askeri savcılık bulunmaktadır. Askeri savcılık kurumunun başı, Budapeşte’de yer alan baş askeri savcılıktır ve başsavcı da genel savcının baş yardımcısıdır. Şimdi tarihi geçmişi ile başlayalım. Vaktinizi çalmak istemiyorum, o yüzden ilk yansıda gördüğünüz sayfaları ve ayrıntıları okumak istemiyorum. Sayın Rus Korgeneralin de sunumunda bahsettiği üzere, onların askeri yargıda 300 yıllık bir geleneği bulunuyor. Ben de size şunu söyleyeyim, iki yıl önce biz de Macar askeri yargısının 300. Yıldönümünü kutladık. Macaristan askeri yargısı, Macaristan devletinin bağımsızlığına bağlıdır. Onod döneminde, mücadele ile elde edilmiş bir özgürlük vardı, bağımsız bir ordu bulunuyordu ve bir çeşit askeri yargı kullandılar. Daha sonra, Habsburg döneminde, bağımsız bir askeri yargımız yoktu, Avusturya eşdeğerine bağlıydık. Böylece, Birinci Dünya Savaşından sonra, bağımsızlığımızı elde ettik ve bir askeri mahkeme 33 sistemi, yargı sistemi Savunma Bakanlığına bağlı olarak kuruldu. 2. Dünya Savaşından sonra 1953 yılında Macar Askeri Yargı Sistemi bağımsız hale gelmiştir ve halen bağımsızlığını korumaktadır. Fakat bunların tümü savcılık sistemi ile de ilişkilidir. Macar askeri yargısı, bu sistemin bağımsız bir parçasıdır. Genel Savcı, Meclise karşı sorumludur, Savunma Bakanlığına bağlı değildir. Askeri savcıların amiri, baş askeri savcıdır. İşte bu nedenle, biz, bir anlamda, askeri komuta zincirinin dışında kalıyoruz, çünkü bize sadece üstümüz olan baş askeri savcı talimat verebilir. Genel Savcı bağımsızdır ve biz de bağımsız bir kurumun ayrılmaz bir parçasıyız. Askeri yargı sistemimizin anayasa temelinden biraz bahsetmek istiyorum: Size daha önce de söylediğim gibi, askeri savcılık Savunma Bakanlığına bağlandığında, biz anayasal sistemin yürütme organının bir parçasıydık. Bağımsızlığımızı kazandıktan sonra, yasama sisteminin bir parçası haline geldik. Bu anayasa ile ilgili bir husustur. Bu yansıda göremediğiniz önemli diğer bir konu daha var. Bu da Genel Savcının bağımsızlığının diğer bir göstergesidir, yani Genel Savcı Meclis’te devam eden münferit davalara müdahil edilemez. Ancak, yıllık raporu itibariyle sorumluluk altındadır, dolayısıyla süregelen davalara müdahil edilemez, sadece genel davalar ile ilgilenir. Sanıyorum ceza kanununu atladım. Size biraz da Macar askeri yargı sisteminin temelinden, yani Ceza Kanunundan bahsetmek istiyorum. Ceza Kanununda bir genel bir de özel kısım bulunmaktadır. Askeri adalet sistemi ile ilgili bizi ilgilendiren husus ise, hem bizlerin hem de sivil eşdeğerimiz kurumun aynı ceza kanununu kullanmamızdır. Yani, sivil savcılar, sivil hâkimler de bizim kullandığımız ceza kanununu kullanıyorlar. İşte bu nedenle bu mahkemenin kullanılması arasında büyük bir farklılık yoktur. İşlenen suçlar genel kısımda aynıdır, ve ceza kanununda bir de bizimle ilgili özel hükümlerin bulunduğu bir kısım vardır. Genel kısımda da bazı özel kurallar vardır. Örneğin, suç işleyen bir askere uygulanan özel ek cezalar. Örneğin, rütbenin geri alınması ve şerefsiz tart en önemli ve en sık cezalardır. Genel kısım aynı zamanda Ceza Kanununun diğer bir önemli kuralını, yani kimin bir asker niteliği taşıdığına dair kuralı içermektedir. Yani kimin asker olarak değerlendirilebileceği Ceza Kanununa bağlıdır. Çünkü bu anlamda polisler, sivil güvenlik güçleri, gözaltı görevlileri ve tabi ki askerler, gerçek askerler, asker olarak değerlendirilmektedir. Daha sonra yetkinlik konusundan bahsederken bu konuya daha fazla açıklık getireceğim. 34 Size biraz da ceza usul kanunundan bahsetmek istiyorum. Size cezai adalet sisteminin büyük kısmından bahsettim, şimdi biraz da bu sistemin cezai usul ile ilgili kısmı hakkında konuşmak istiyorum. Cezai usul felsefesi 1 Temmuz 2003 tarihinde, Macar adli sisteminin iddia aşaması vurgulanmaya başlandığında büyük bir değişikliğe uğramıştır. Dolayısıyla, tanık koruma ile ilgili, gizli soruşturmacılar ile ilgili ve çok önemli olan, durulma öncesi tutuklamada sanıkların haklarını temin eden tetkik hâkiminin rolü kanuna eklenmiştir. Sistemdeki diğer bir önemli değişiklik ise, 1 Temmuz 2006 tarihinde iki dereceli temyiz sisteminin yürürlüğe girmiş olmasıdır Yani, dört dereceli Macar temyiz sistemine bir temyiz derecesi daha eklenmiştir. Şu anda Macar mahkeme sistemi, bu değişiklikten sonra, dört dereceli bir mahkeme sistemidir. Şehir mahkemeleri, eyalet mahkemeleri, yüksek mahkeme ve anayasa mahkemesi bulunmaktadır. Temyiz için iki imkân bulunmaktadır. Eyalet mahkemeleri için en yüksek yargı organı temyiz mahkemesidir. Şehir mahkemeleri ve eyalet mahkemeleri için ise anayasa mahkemesi temyiz sisteminin en üst organıdır. Daha önce de yetkinlik konusu ile ilgili olarak bahsettiğim üzere, bizim otoritemiz farklı kuvvetleri kapsamaktadır; polis kuvvetleri, gözaltı kuvvetleri ve sivil güvenlik hizmetleri. Yani, askerler tarafından işlenen her bir suç bize aittir dolayısıyla bu suçlar üzerinde bizim otoritemiz bulunmaktadır. Ancak bizim yargı yetkimiz diğer kuvvetlerle ilgili olduğunda azalmaktadır. Öğle yemeği esnasında Bulgaristan’da yeni bir değişikliğin yürürlüğe girdiğini öğrendim. Ve bu değişiklikten bu yana polis kuvvetleri tarafından işlenen tüm suçlar da askeri savcılığın yetki alanı içerisine giriyor. Macaristan’da bu yetki daha da azaltılmıştır, ancak biz de değişikliklerin gerçekleşmesini bekliyoruz ve sadece bu konuyu değiştireceğiz. Bazı öneriler sunuldu ve biz de yetkimizin polisi de kapsayacak şekilde genişletilmesini bekliyoruz. Mahkemelerden söz ettim, o yüzden daha fazla vaktinizi almak istemiyorum. Ayrıca, yansıda bahsedilen savcılık hizmetinden de söz ettim.Tekrar bu konuya dönmek istemiyorum. Biz askeri soruşturmanın da bir parçasıyız, yani biraz önce genel olarak Macar askeri yargı sistemini açıklamış oldum, şimdi askeri savcılığa odaklanmak istiyorum. Biz askeri savcılar daha önce de belirttiğim gibi, anayasal anlamda yasama organı kapsamında çalışmalarımızı yürütüyoruz. Ancak, bizde askeri polis kuvvetleri olmadığından dolayı soruşturmaları da biz yürütüyoruz. İşte bu yüzden, bir anlamda, biz aynı zamanda yürütme organının da bir parçasını oluşturuyoruz ve yerel askeri savcılık 35 birimlerinde yaptığımız çalışmaların %90’ı askeri soruşturmadan oluşuyor. Polisin bu konudaki görevi, bizlere soruşturmada gereken desteği sağlamaktır. Askeri soruşturma yetkilerini soruşturma görevlileri aracılığıyla yerine getiren askeri komutanların soruşturmalarını inceliyoruz. Şimdi biraz, askeri savcıların rolünden bahsetmek istiyorum; askeri ceza kanununun uygulanması ile ilgili rolünden şimdiye kadar zaten biraz bahsettim. Ancak, bizim farklı görevlerimiz de var: askeri idari personelin doğru çalışıp çalışmadığını inceliyoruz ve aynı şekilde bu personelin gereğince çalışıp çalışmadığını kontrol etmek üzere sivil idari kanununu da uyguluyoruz. Size daha önce de söylediğim gibi, bugün sizlere askeri yargıdaki başlıca aktörleri göstermek istiyordum ve halihazırda askeri savcılığın ve askeri savcıların rolleri ve mahkeme sistemimizi anlattım. Ancak müdafilerden hiç bahsetmedim. Askeri yargılamada müdafi avukat olabilmek için herhangi bir gereklilik bulunmamaktadır. Baro sınavını geçen her bir avukat askeri davada avukat olma hakkına sahiptir. Son seferinde, kurallar baro tarafından çıkarılmıştı. Bu görevin yerine getirilmesi için en iyi avukatın kim olduğuna dair baro tavsiyede bulunuyordu. Ancak, sonradan bu uygulama anayasaya aykırı bulundu ve işte bu yüzden artık bütün avukatlar dava durulmada müdafi avukat olarak görev alabiliyor. Onlar için iyi tabi ama sanık için kötü. Böylelikle sunumumun sonuna gelmiş oldu. Macar askeri yargı sistemi hakkında söylediklerimi özetleyecek olursam, sivil kovuşturma sisteminin ayrılmaz bir parçası olduğunu söyleyebilirim. Askeri başsavcı, Genel Savcının birinci derece yardımcısıdır ve sivil avukatların, sivil savcıların ve sivil hâkimlerin kullandığı kanun ile aynı kanunu kullanıyoruz. Askeri polisimiz olmaması nedeniyle askeri soruşturmaları bizim yerine getirmemizden dolayı bir anlamda bağımsız bir kolluk kuvvetiyiz. İlginiz için teşekkür ederim. Sorularınız olursa isterseniz burada veya akşam yemeğinde sormaktan çekinmeyiniz lütfen. OTURUM BAŞKANI - Yüzbaşı Tibor Steiner’e çok teşekkür ederim. Bundan sonraki programımız için şunu öneriyorum, programda soru ve cevap bölümü var, ondan sonra bir ara verilmesi öngörülüyor, fakat gördüğünüz gibi programımız epeyce gecikti, o nedenle uygun görürseniz şimdi 20 dakika ara verelim ve soru-cevapları ikinci oturum da bittikten sonra bütün konuşmacılar için soru-cevap oturumu olarak yapalım. Öyleyse, şimdi 20 dakikalık bir kahve arası veriyoruz. 36 ULUS LARARASI S EMPO ZYUM 1.GÜN 06 NİSAN 2007 İKİNCİ OTURUM Oturum Başkanı : Dr. Rıza TÜRMEN AIHM Eski Yargıcı Konuşmacı : Tümgeneral David HOWELL İngiltere Temsilcisi Konuşmacı : Yarbay PANAGIOTIS KREMMYDIOTIS Yunanistan Temsilcisi Konuşmacı : Hâkim Tümgeneral HANLAR VELİYEV Azerbaycan Temsilcisi 37 38 TÜMGENERAL DAVID HOWELL’in ÖZGEÇMİŞİ 1952 yılında Kıbrıs’ta doğmuş, hukuk eğitimini Leeds ve Oxford üniversitelerinde tamamlamış ve 1973 yılında Lincoln’s Inn Meslek Birliği tarafından Baro’ya davet edilmiştir. Duruşma avukatı olarak görevini yürütürken, 1975 yılında İngiltere ordusu hukuk hizmetleri biriminde görevlendirilmiştir. Askerî avukat olarak yapmış olduğu başlıca görev yerleri arasında Londra, Berlin, Kuzey İrlanda, Hong Kong ve Brunei bulunmaktadır. Ceza hukuku alanında, ceza hukuku geçmişindeki en ciddi suçların kovuşturmasını gerçekleştirmiştir. Hong Kong ve Almanya’da, Kraliyet Hava Kuvvetlerinin ve Kraliyet Deniz Kuvvetlerinin askerî mahkemeler ve hukuk mahkemeleri nezdinde savunmasını yürütmüştür. Uluslararası hukuk alanında, uluslararası hukuk konferanslarınaBM Silah Konvansiyonu ve Uluslararası Adalet Divanının kurulmasına ilişkin Diplomatik Konferansa- Birleşik Krallık Delegesi olarak katılmıştır. Tarihi bir ırk ayrımcılığı davası olan Evans davasında soruşturma kurulu başkanlığı görevinde bulunmuş olan Tümgeneral Howell, aynı zamanda ilk emniyet hizmetleri davranış kurallarını yazmış ve meclis komisyonları vasıtasıyla pilot uygulamasının yapılmasından sorumlu olmuştur. Kasım 1996 tarihinden Mayıs 2002 tarihine kadar Ordu Karargâh Savcılığında Savcı Tuğgeneral, Mayıs 2002 tarihinden Ocak 2003 tarihine kadar Müşavir Tuğgeneral olarak çalışmasının ardından, 20 Ocak 2003 tarihinde Kraliçe tarafından Ordu Hukuk Hizmetleri ve Ordu Savcılığı Başkanı olarak atanmıştır. Kendisine 1978 yılında MBE, 1992 yılında OBE ve 2006 yılında CB madalyası verilmiştir. Tümgeneral Howell, evli ve iki çocuk babasıdır. 39 Yarbay PANAGİOTİS KREMMYDİOTİS’in ÖZGEÇMİŞİ Sayın Kremmydiotis, Selanik Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Yine aynı üniversitede sosyal bilimler öğrenimi yaptı. Üniversite öğreniminden sonra yine Selanik Üniversitesinde Ceza ve Ceza Bilimi okudu. Daha sonra Bristol Üniversitesinde uluslararası hukuk yüksek lisansı yaptı. Kendisi dokuz kadar makale sahibidir, çeşitli hukuk dergilerinde. Aynı zamanda ceza hukuku ve uluslararası hukuk öğretmenliği yaptı askerî okul ve askerî akademilerde. Kendisi halen Atina Askerî Ceza Mahkemesinde Askerî Savcı Yardımcısı görevini sürdürmektedir. Hâkim Tümgeneral HANLAR VELİYEV’in ÖZGEÇMİŞİ 15 Mart 1955 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Yevlah şehrinde doğmuş, 1978 tarihinde Azerbaycan devlet üniversitesi hukuk fakültesinden mezun olmuştur. 1978 ilâ 1993 yılları arasında tahkik, baş tahkik, savcı muavini, 1993 ilâ 2004 yılları arasında Azerbaycan Cumhuriyeti başsavcı muavini, Şubat 2004 tarihinden itibaren de Azerbaycan Cumhuriyeti Askerî Savcısı olarak görev yapmaktadır. Evli ve üç çocukludur. 40 OTURUM BAŞKANI – 2’nci oturuma hoş geldiniz ufak bir aradan sonra. Dinlenmiş olarak başlayabiliriz. İlk konuşmacımız İngiltere’den General David Howell. You have the floor sir. TÜMGENERAL DAVID HOWELL – İngiltere Temsilcisi Sayın Başkan, saygıdeğer hakimler, hanımefendiler, beyefendiler, Konuşmama başlamadan birkaç dakika önce, bugün konuşma yapacakların 3 sorunla karşı karşıya olduklarını fark ettim. İlk olarak, biz çok değerli konuşmacılardan sonra konuşma yapıyoruz. İkinci olarak, ki bu çok daha kötü bir durum, biz günün son konuşmacılarıyız. Yani, siz ve akşam yemeğiniz arasındaki tek engel biziz. Üçüncü sorun ise şöyle; hepimiz avukatız, yani pek de kısa ve öz konuşmasıyla tanınan bir mesleğin mensupları değiliz. Bilmiyorum daha önce duydunuz mu ama bir mahkemede çok uzun ve yani çok uzun derken gerçekten uzun konuşan, saatlerce konuşan bir İngiliz avukatla ilgili bir hikaye var. Avukat, mahkemedeki konuşmasına son verirken şöyle söylemiş: “Çok fazla zamanını aldığım için üzgünüm”. Hakim de şöyle demiş: “Zaman mı? Artık zamanı bitirdiniz, sonsuzluktan bile çaldınız”. Yani, ben bu öğleden sonra sonsuzluğa geçmemeye kararlıyım. Hatta kesinlikle zamanı aşmamaya kararlıyım çünkü 23 saatlik bir uçuştan sonra Yeni Zelanda’dan yeni geldim ve biraz kendisinden konuşma yapması istenen ve konuşmadan önce ne söyleyeceğini bilmeyen ve konuşurken ve söylediğini anlamayan bir adam gibi hissediyorum. Ve tabi konuşması bittikten sonra ne söylemiş olduğunu da bilmeyen bir adam. Şimdi, bana bu öğleden sonra yapacağım konuşmanın İngiltere askeri yargı sisteminde bağımsızlık ile ilgili olmasının rica edildiği söylendi. Aslında şu anda benim ülkemdeki yargı sistemindeki sorun bu konuyla ilgili değil, daha çok mağdur hakları ve birazdan bahsedeceğim, validasyon, yani doğrulama, denilen bir konuyla ilgili. Bağımsızlık konusunu ele aldığımız zaman, sanıyorum birçok hukukçunun soracağı ilk soru bağımsızlığın nasıl tanımlanacağı ile ilgilidir. Ben bağımsızlığı, askeri anlamda, uygunsuz dış müdahalelerden bağımsız olması olarak tanımlardım. Ve, sadece uygunsuz dış müdahalelerden bağımsız değil aynı zamanda uygunsuz dış müdahale görünümünden de bağımsız olmalıdır. Özellikle de askeri bağlamda, siyasilerden veya askeri komuta zincirinden uygunsuz dış müdahale bulunması; bunlar bana iki potansiyel 41 müdahale kaynağı olarak görünüyor. Her ne kadar ben Avrupa yargı sisteminden bahsedecek olsam da, bence dikkatli olarak Avrupa sisteminin ideal sistem olduğunu varsaymamalı ve Avrupa sisteminin her zaman doğru sistem olduğunu düşünmemeliyiz. Çünkü, tüm dünyaya baktığımızda, bazılarımızın normal olarak değerlendirdiği prosedürleri birebir takip etmeksizin yine de, benim görüşüme göre, elzem gereklilik olan adil yargılama gereğini yerine getiren birçok askeri yargı sistemi bulunmaktadır ve bununla ilgili de herhangi bir sorun yoktur. Bazılarınız biliyordur, şu an itibariyle bazı ülkeler uluslararası hukuk komisyonunda askeri sistemlerin uluslararası hukuk kapsamında kaldırılması gerektiğini tartışıyorlar. Bizim görüşümüz kesinlikle böyle değildir. Biz, askeri sitemin, temel ilkelere uyulması kaydıyla, adil yargılama sağlama şartına tamamen uyacağını düşünüyoruz. Ancak, izninizle, bağımsızlık konusuna geri dönecek olursak, Avrupa içtihadına göre, birinin bağımsız görünüp görünmediğini veya bağımsız olup olmadığını incelemek istiyorsanız, bu kişinin konumunu tüm döngüde, yani tüm sistemde değerlendirmelisiniz. Bağımsızlık mutlak bir kavramdır. Nispeten bekaret gibidir. Yani ya öylesiniz ya değilsinizdir. Bazı günlerde öyle olup diğerlerinde olmamanız söz konusu olamaz. Ayrıca, tüm döngüde incelemeniz gerektiğinden bahsetmiştim. Avrupa içtihadına göre, hakim veya savcıyı atayan makamı, ücretlerini ödeyen makamı ve yasal olarak kimlerin müdahalede bulunabileceğinin incelenmesi gerekiyor. “Kişisel bağımsızlık var mıdır?” sorusu ile ilişkili üç kritik soru bunlardır. Şimdi, samimiyetle size şunu söylemek isterim ki bu koşulları yerine getirmeyen mükemmel sistemler sunan birçok ülke de var. ABD bunlardan bir tanesi, Avustralya bir diğeri. Ancak bu ülkelerin hiçbirinde bu koşullar bulunmuyor. Buralarda, Avustralya’da, hâkim ve savcılar, İçişleri Bakanı tarafından atanıyor ve ABD’de hâkimler, kendisi de bir siyasetçi tarafından atanmış bir bakan tarafından atanıyor. Yani, bunlar, her zaman diğer ülkeler tarafından karşılanmayan, diyebileceğimiz, Avrupa standartları. Birleşik Krallıkta bizim yaptıklarımız muhtemelen biraz fazla ileriye gitti. Şu anda Cartman’ı temsil etmediğimi sizlere söylemem gerekiyor. Şu anda size ifade ettiklerim benim kendi görüşlerim. İngiltere’de, 1947 yılında, askeri hâkimlerimiz olmamasına karar verdik ve bizde şu anda askeri hâkimler bulunmuyor. Bizde olan, sivil hâkimleri barındıran askeri mahkemeler. Tabi ki bu kişiler İçişleri Bakanı veya ordudan herhangi biri tarafından atanmıyor. Aynen benim gibi, yani savcılarda olduğu gibi, Kraliçe tarafından atanıyorlar. Ancak aslında tüm hâkimleri atayan adalet bakanlığı tarafından atanıyorlar. Şimdi, bu sistem 42 muhtemelen idare eder bir sistem. Peki, acaba mümkün olan en iyi hizmeti sağlıyor mu? Çünkü bunun altında yatan sorun şu: acaba doğru kişileri mi suçlu buluyorsunuz ve adil muamelede bulunuyor musunuz? Biz de kendimize, hiç askeri tecrübesi olmayan kişilerin askeri davaları görmesinin iyi bir fikir olup olmadığını sorduk. Ve, bunun iyi bir fikir olmadığı sonucuna vardık, veya en azından bazılarımız bu sonuca vardı. Askeri dünyanın aynen iş dünyasının olduğu gibi kendine has özellikle var ve bu özellikleri anlayan insanlara ihtiyacı var. Tabi ki çok az uzmanlık bilgisi gerektiren birçok dava var, ancak operasyonlarla ilgili davaların kesinlikle uzmanlık bilgisi gerektirdiğini düşünüyorum. Giderek artan oranda, sivil hâkimlerimiz de askerler arasından atanmaya başladı. Dolayısıyla her zaman bir uzlaşı sağlanıyor. Ancak, bence davaları gören hâkimlerin hiçbir bilgisinin olmaması daha iyi. Tabi yine de temyiz sorunu böylelikle çözülmüş olmuyor, çünkü sizin sisteminizde askeri temyiz sisteminiz olduğunu fark ettim, bizde bu sistem bulunmuyor. Birleşik Krallık’ta, Askeri Mahkeme Hâkimi tarafından hüküm giyen bir asker sivil temyiz mahkemesine başvurabilir. Duruşmanın yeniden yapılması anlamında bir temyizin olmadığı doğrudur. Mahkeme sadece adaletsizlik olup olmadığını inceler ve bilgileri tekrar incelemez. Ama yine de bizim sistemimizde bir askeri hakem heyetine başvurma hakkı bulunmamaktadır. Konuşmama validasyon kelimesini kullanarak başlamıştım. Toplumumuzda hakim ve savcılara karşı genel tutuma da yansıyan kayda değer bir hareket oldu. Bu da şu şekilde bir tutum; Bağımsız olduğunuzu söylüyorsunuz, bu çok iyi, insanları gereğince yargıladığınızı söylüyorsunuz, bu da çok iyi. Peki, biz bunu nereden bilebiliriz? İngiltere’de, Fransa’da ve artık Almanya’da, ama son söylediğim ülkeden çok emin değilim, bundan sonra hakimleri etkisi altına alacak bir süreç başladı, bu da validasyon yani doğrulama süreci. Bu da şu anlama geliyor; davaların kovuşturmasının gereğince yapılıp yapılmadığını denetlemek üzere genellikle yılda bir defa teftişler gerçekleştiriliyor. Şu anda yapılan teftişlerde savcılığın gereğince işlemesi için çalışılıyor, ama muhtemelen bu süreç hakimleri de kapsayacak şekilde genişletilecektir. Buradaki düşünce, kıdemli hakimlerin davalar arasından rastgele örnekler seçerek, kamuoyuna bir teminat sunmak üzere bu davaları incelemesi. Ama tabi böyle bir durumda basın hemen şöyle diyecektir: “peki müfettişleri kim teftiş edecek?” İster inanın ister inanmayın, İngiltere’de, müfettişleri de teftiş eden bir birimimiz var. Ancak şimdiye kadar kimse müfettişleri de teftiş etmemiz önerisini getirmedi. Eminim ki 43 bu öneri de gelecektir. Şu anda bazı ülkelerde tüm adil yargılama kavramının validasyonunun yapılması ve kamuoyuna istenen teminatın verilmesi konusunda bir eğilim var. Askeri sistemlere dönecek olursak; hakimin bağımsızlığının diğer iki kurumun yani savcının ve polisin bağımsızlığından ayrıştırılabileceğini düşünmüyorum. Benim ülkemde, savcılar, aynen hakimlerin olduğu gibi, kanuni bağımsızlığa sahip iken, polisler bu bağımsızlığa sahip değil. Bizim de dikkatlerimizi yoğunlaştırmaya başladığımız bir konu bu. Çünkü nihayetinde, özellikle de örf hukuku sisteminde, ki sizinkinden farklı bir sistem olduğunu biliyorum, bizim sistemimizde polisler soruşturmadan tamamıyla sorumlular. Kararlarımızı yapılan soruşturma temelinde alıyoruz. Sonuç olarak, ICJ’de askeri yargı sistemleri konusundaki son başkandan bahsetmek istiyorum. Çünkü diğer bazı ülkelerin de bu anlamda bir süredir savaş verdiklerini gördüm. Türkiye’nin bu ortamlarda temsil edilmediğini görmekten üzüntü duyuyorum. Bence, büyük bir askeri yargı sistemi olan büyük bir millet olarak sizin de sesinizin duyulması gerekiyor. Çok teşekkürler. OTURUM BAŞKANI – İlginç konuşmanız için teşekkürler General Howell. İkinci konuşmacımız Yunanistan’dan Hâkim Yarbay Panagiotis Kremmydiotis. 44 Yarbay PANAGIOTIS KREMMYDIOTIS – Yunanistan Temsilcisi Teşekkürler Sayın Başkan. İlk olarak, Yunan heyeti adına davetinden ötürü sayın Tuğgeneral Ahmet Alkış’a ve sempozyumun organizasyonunda görev alan tüm çalışanlara organizasyondan ötürü teşekkürlerimi sunarım. Sayın meslektaşlarım, hanımefendiler, beyefendiler, Şimdi yapacağım sunum Yunan Askeri Yargı Sistemi ile ilgilidir. İlk olarak, Yunan Silahlı Kuvvetlerinden ve Adli Kolordunun yapısından biraz bahsedeceğim. Kısaca, Adli Kolordunun Milli Savunma Bakanlığı içerisindeki konumunu, Milli Savunma Bakanının konuyla ilgili yetkilerini, Askeri Yargı Müdürlüğünün rolünü, Adli Kolordunun yönetim birimini ve Askeri Mahkemeler ile Disiplin Kurullarını inceleyeceğiz. Daha sonra, Askeri Mahkemelerin yapısından, yargı yetkilerinden ve askeri suçlarda uygulanan cezalardan bahsedeceğim. Son olarak, Adli Kolordudan, Askeri Hâkimlerin rütbelerinden ve yasal statülerinden bahsedeceğim. Milli Savunma Bakanlığı Yunan Hükümetinin bir parçasıdır. Yunan Silahlı Kuvvetleri Milli Savuma Bakanına bağlıdır. Milli Savunma Genel Komutanlığı, Genelkurmay Başkanlığının yanı sıra Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarının operasyonlarının bir araya geldiği üst birimdir. Şimdi, Adli Kolordunun yapısından bahsedeceğim. Adli Kolordu doğrudan Milli Savunma Bakanına bağlıdır. Ancak, Bakanın sadece belirli ve sınırlı idari yetkileri bulunmaktadır. Savunma Bakanlığında, Askeri Hakimlerin idari ve özlük işlemleriyle ilgilenen bir Askeri Yargı Müdürlüğü bulunmaktadır. Bu Müdürlüğün amacı, Bakana, Adli Yargı ile ilgili görevlerini icra edebilmesinde yardımcı olmaktır. Adli Kolordunun yönetim organına “Askeri Adli Kolordu Yüksek Yargı Konseyi” adı verilir. Bu Konsey, ilgili konuya bağlı olarak beş veya on bir üyeden oluşur. Silahlı Kuvvetlerin üst komuta kademesinin Adli Kolordunun yargısal veya idari meselelerine herhangi bir şekilde müdahale edemediğinin de belirtilmesi önem taşımaktadır. Birinci ve İkinci Derece Askeri Mahkemeleri ile Askeri Temyiz Mahkemeleri bulunmaktadır. Askeri Mahkemelerin Adli Teftişi, bu göreve bir yıllık bir süre için atanan bir Askeri Temyiz Mahkemesi Hakimi olan Müfettiş 45 tarafından gerçekleştirilir. Teftiş Başkanı ise Temyiz Mahkemesi Askeri Savcısıdır. Üç tür Disiplin Kurulu bulunmaktadır. Her bir Disiplin Kurulunun yetki alanı, disiplin suçunun ciddiyetine göre belirlenmiştir. Birinci Derece Disiplin Kurulu Askeri Temyiz Mahkemesinin beş veya yedi üyesinden oluşur. Bir sonraki derece, Yunanistan Anayasasının 91. Maddesi ile kurulmuş olan Yüksek Disiplin Kuruludur. Tam üye sayısıyla toplanan sivil Yüksek Mahkeme, Askeri Hakimler ile ilgili davaları gören yüksek Disiplin Kuruludur. Şimdi, Askeri Mahkeme sistemini daha ayrıntılı olarak ele alacağız. İlk olarak, Birinci Derece Askeri Mahkemeler bulunmaktadır. Bu mahkemeler, yargılanmak üzere huzurlarına getirilen cezai suçun niteliğine bağlı olarak üç veya beş üyeden oluşur. Bu mahkemelerin üyeleri, Askeri Hakimler ile Silahlı Kuvvetler ve Sahil Güvenlik subaylarıdır. Her halükarda, kürsüde oturan üyelerin çoğunluğu Askeri Hakimlerdir. Birinci Derece Askeri Mahkemelerde, Askeri Savcı ve Adli Sekreter her zaman duruşmalarda hazır bulunur. Özellikle bakıldığında, üç üyeli Askeri Mahkemeler, kanunda asgari sınırı en az üç ay hapis cezası olan cezalarla ilgili davalara bakar. Bu sınırın üzerindeki cezai suçlar beş üyeli Askeri Mahkeme tarafından yargılanır. Birinci Derecede Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri Askeri Mahkemeleri bulunmaktadır. Bir sonraki yansıda, tüm Birinci Derece Yunan Askeri Mahkemelerini görebileceğiz. Askeri Temyiz Mahkemesi, Birinci Derece Askeri Mahkemelerin kararları ve hükümleriyle ilgili temyizleri ve incelemeleri gerçekleştirir. Askeri Temyiz Mahkemesi üç veya beş Askeri Hakimden oluşmaktadır. Silahlı Kuvvetler veya Sahil Güvenlik subayları, Askeri Temyiz Mahkemesi üyesi olamazlar. Bu mahkemeden sadece bir tane bulunmaktadır. Merkezi Atina’da olmakla birlikte geçici Daireler Selanik ve Xanthi’de toplanmaktadır. Yüksek Mahkemeye ‘’Arios Pagos’’ adı verilmektedir. İsmi, eski Atina Devleti Yüksek Mahkemesinden gelmektedir. Bu mahkemenin üyeleri, sivil Yüksek Hakimlerdir. Arios Pagos, Askeri Temyiz Mahkemesinin hüküm veya kararlarının temyiz davalarını yargılar. Bu mahkeme aynı zamanda, 46 Askeri Mahkemelerin de hüküm ve kararları da dahil olmak üzere, hem hukuk davaları hem de ceza davalarını en üst derecede yargılar. Bir Birinci Derece Askeri Mahkemesinde şunların bulunması gerekir: Başkan, Askeri Hakimler, Tetkik Hakimleri (aynı zamanda Askeri Hakimlerdir), Adli Kurul üyeleri (üç kişilerdir) ve Sekretarya personeli. Askeri Savcılıkta şunların bulunması gerekir: Askeri Savcı, Askeri Savcı Yardımcıları ve Sekretarya personeli. Her bir Birinci Derece Askeri Mahkemede, Askeri Savcılık, ilgili Askeri Mahkemeden tamamen bağımsız olarak çalışır. Birinci Derece Askeri Mahkeme sekretaryasında, “Adli Sekretarya Kolordusu” subayları, sivil çalışanlar ve askeri personel çalışmaktadır. Askeri Temyiz Mahkemesinde şunların bulunması gerekir: Başkan, Başkan Yardımcıları, Hakimler, Adli Kurul (üç üyedir) ve Sekretarya personeli. Askeri Temyiz Mahkemesi Askeri Savcılığında: Askeri Savcı, Askeri Savcı Yardımcıları ve Sekretarya personeli bulunur. Askeri Mahkemelerin, rütbelerine, görev yerlerine, görevlerine, vb. bakılmaksızın Silahlı Kuvvetler ve Sahil Güvenlik muvazzaf üyeleri üzerinde yargı yetkileri vardır. Askeri Mahkemelerin, Silahlı Kuvvetler ve Sahil Güvenlik üyelerinin işlediği (askeri veya askeri olmayan) cezai suçlar üzerinde yargı yetkisi vardır. Sadece çok sınırlı sayıda ve özel olarak tanımlanmış olan suçlar, yargı yetkileri dışındadır. Bunların bazı örnekleri şunlardır: seçim kanunu ihlalleri, vergi kanunu ihlalleri, görev sırasında polis memurlarına karşı işlenen suçlar. Askeri Mahkemelerin aynı zamanda siviller ile birlikte işlenen askeri olmayan cezai suçlar üzerinde de yargı yetkisi bulunmamaktadır. Barış zamanında siviller hiçbir zaman Askeri Mahkemede yargılanamaz. Siviller sadece resmi olarak ilan edilen “olağanüstü hal” durumlarında güvenlik ve kamu düzenine aykırı belirli suçlardan dolayı yargılanabilir. Birinci Derece Askeri Mahkeme Askeri Savcıları, önceden bildirimde bulunmaksızın veya izin almaksızın, rütbelerine, görev yerlerine, görevlerine, vb. bakılmaksızın, Silahlı Kuvvetlerin herhangi bir üyesi hakkında kovuşturma yürütebilir. 47 Askeri Mahkemeler ve Savcılar, Askeri Ceza Kanunu ve Genel Ceza Kanununu uygularlar. 1995 yılından bu yana, ortak (sivil) “Ceza Mahkemeleri Usul Kanunu” da geçerlidir. Şimdi Askeri Mahkemelerce uygulanabilecek cezalardan bahsedeceğim. 2004 yılından bu yana, savaş sırasında işlenen askeri suçlar için bile idam cezası kaldırılmıştır. Askeri olmayan suçlar için, idam cezası 1993’ten bu yana kaldırılmış durumdadır. Askeri Mahkemelerce, askeri suçlar için hükmedilebilecek cezalar, suçun ciddiyeti, suç derecesi ve failin kişiliğine göre şunlardır: Ömür boyu hapis, cürümler için geçici hapis (5 yıldan 20 yıla kadar), kabahatler için geçici hapis (10 günden 5 yıla kadar), rütbe indirme (askeri rütbenin verilmemesi) ve şerefsiz tart. Silahlı Kuvvetler Adli Kolorduya kabul, Üniversitelerin Hukuk Fakülteleri mezunu olup en az bir yıl boyunca avukat veya sivil hâkim olarak görev yapmış kişiler arasından yazılı ve sözlü sınav ile gerçekleştirilir (bu sistem 1995 yılında getirilmiştir). Askeri Hâkim rütbeleri ile Silahlı Kuvvetler subay rütbeleri eşdeğerleri bir sonraki üç yansıda görülmektedir. Son olarak Adli Kolordu üyelerinin çifte görevi bulunmaktadır: hem hâkimlik görevi hem de Silahlı Kuvvetler subaylığı görevi (2003 Yüksek Mahkeme kararı). Dikkatiniz için çok teşekkür ederim. OTURUM BAŞKANI – Azerbaycan’dan Tümgeneral Hanlar Veliyev. 48 Sayın Hakim Hâkim Tümgeneral HANLAR VELİYEV – Azerbaycan Temsilcisi Türkiye Cumhuriyeti Askerî Yargıtay Başkanı Sayın Tuğgeneral Ahmet ALKIŞ ve değerli konuklar; Türkiye Cumhuriyeti Yargıtay’ın kuruluşunun 95 inci yıldönümü nedeniyle Azerbaycan Cumhuriyeti Asker Savcılığının personeli ve kendi adıma sizleri selamlıyorum. Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından kurulan demokratik, sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti'nin Askerî Yargıtay’ının tarihi ve şerefli geçmişi, en ağır ve zor günlerinde Azerbaycan’ın yanında olan kardeş Türkiye Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerinde hukukun üstünlüğünün temin olunmasında ve bununla Türk ordusunun daha da güçlendirilmesinde Askerî Yargıtay’ın hizmetleri yadsınamazdır. Hukukun üstünlüğünü ve yargının bağımsızlığını esas alan Askerî Yargıtay, görevlerini bu gün de başarı ile devam ettirmektedir. Kardeş ülkenin bir hukuk devleti olarak güçlenmesinde katkıları sonsuzdur. Türkiye ile Azerbaycan dost ve kardeş ilişkileri yıldan yıla güçlenmekte olup, biz bundan çok mutluluk duymaktayız. Azerbaycan umum milli lideri Haydar ALIYEV’in söylediği gibi, “Bir Millet - İki Devlet” olan Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkiler en üst seviyeye yükselmiştir. Çok memnuniyet vericidir ki, ülkelerimiz arasında 140 dan fazla doküman imzalanmıştır, bu da ilişkilerimizin her yönden gelişimine dayanıklı temel yaratmıştır. Azerbaycan kardeş Türkiye’nin Kafkasya’da sakinlik ve tehlikesiz olunma istikametindeki faaliyetini her zaman alkışlamıştır. Çünkü Türkiye en zor zamanlarda Azerbaycan’ın yanında olmuştur. Sayın Başkanımız İlham ALIYEV’in ikinci defa Başkan seçildikten sonra ilk ziyaretini Türkiye’ye yapması da iki kardeş ülke arasındaki ilişkilerin bir örneğidir. Müsaadenizle Azerbaycan’da mahkemelerin, askerî mahkemelerin ve askerî savcılığın faaliyetleri hakkında size bilgi vermek istiyorum. Azerbaycan’da mahkemelerin oluşması ve adalet sisteminin yerleşmesi diğer ülke mahkemeleri gibi başarılı bir süreçten geçmiştir. Mahkeme ihtilaf ve münakaşaların kararı, prosedürü gibi asırları alan eski bir tarihe maliktir. Bu günlere kadar gelmiş olan kaynaklara göre hukuk, bu cümleden olmak üzere hukukun tatbiki Azerbaycan’da devletçiliğin belirmesinden bu yana mevcuttur. 49 Azerbaycan Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan ettikten sonra, 12 Kasım 1995 tarihinde referandum ile kabul olunan Anayasanın taleplerine uygun olarak, devletçiliğin kuvvetlendirilmesi, bağımsız mahkeme sisteminin oluşması için önemli uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Azerbaycan Cumhuriyetinde hukuk sisteminin yenileştirilmesi neticesinde, birinci derece mahkemeleri, istinaf ve temyiz mahkemeleri (apellyasiya ve kassasiya) olmak üzere üç aşamada bağımsız mahkeme sistemi oluşturulmuştur. Birinci istinaf mahkemesi gibi bölge (şehir) ve yerli yargısı üzere faaliyet gösteren askerî mahkemeleri, hem de ağır cezaya dair işler üzere mahkeme ve ağır cezaya dair işler üzere askerî mahkeme olarak faaliyet gösterir. Ağır cezaya ait işlere bakan mahkemelerde 3 hâkim, diğer mahkemelerde ise 1 hâkim tarafından yargılama faaliyeti yerine getirilir. Askerî mahkemeler birinci derece mahkemeleri ve istinaf mahkemeleri gibi kanunla haklarına ait edilmiş ceza suçlarına bakar, mahkeme istatistikasını tahlil eder, mahkeme tecrübesini öğretir ve genelleştirir, Azerbaycan Cumhuriyeti yasamasında yapılmış diğer hakları gerçekleştirir. Mahkeme sunmasında devlet ithamcısı kısmında iştirak eden savcı; mahkemelerde suçları yönelik belgeleri ile tanıtmak, mahkeme tahkikatında ve işin belgelerinin keşfinde bulunmak, itham tarafının delillerini mahkemeye takdim etmek, mahkemeye delillerin keşif olunması amacıyla mahkemenin karan doğrultusunda gerekli tedbirleri kullanmak, mahkemede olan meseleler üzerine kendi fikirlerini bildirmek, itiraz ve temyiz yolunu kullanmak, kayıt olunan işlemlerin tahkikatı veya diğer işlemlerin protokolüne veya mahkemenin toplantı protokolüne dahil edilmesini talep etmek, cezadan istisna eden haller tahkik ederse, sanık şahsiyet baresinde ceza tahkikatından vaz geçmek, sanık şahsiyetin işlemlerinde daha ağır cinayet belirtilerse CPM-nin 318.2’nci maddesinin taleplerine esasen cinayet işinin (prosessual) savcıya geri verilmesi barede vasatat (dilekçe, rica) vermek, giriş, son konuşma ve not söylemek, hükümden ve mahkemenin diğer kararlarından protesto belirtmek hukukuna maliktir. Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasının 132’nci maddesine göre (apellyasiya) mahkemeleri kanunla haklarına aid edilmiş işler üzere yüksek İstinaf mahkemeleridir. 2007 yılına kadar Azerbaycan’da bir 50 (Apellasiya) mahkemesi – Bakü şehrinde yerleşen Azerbaycan Cumhuriyeti'nin (Apellasiya) mahkemesi faaliyet gösterirdi. Azerbaycan Cumhuriyeti Mahkeme Sisteminin modernleştirilmesi ve Azerbaycan Cumhuriyetinin bazı mevzuat hükümlerinde değişiklik ve ilaveler yapılması hakkındaki Kanunun Azerbaycan Cumhurbaşkanı tarafından 19 Ocak 2006 tarihinde onanması sonrası, ülkenin beş bölgesinde istinaf mahkemeleri kurulmuştur. Apellyasiya (itiraz) mahkemeleri kollegiyası (dairesi) dört daireden oluşmaktadır, bu daireler sivil işler, cezalar, inzibati hatalara dair işler, askerî mahkeme işleri ve ekonomi işlerine ait davalara bakmaktadır. İstinaf mahkemelerindeki işlere üç hâkim tarafından bakılmaktadır. Apellyasiya (itiraz, istinaf) mahkemelerin askerî mahkemelerin işleri üzere kollegiyasi (dairesi) 1’inci istinaf bölge askerî mahkemelerin ve ağır cürümlere dair işler üzere askerî mahkemenin kanuni kuvvete binmemiş kararlarından veya diğer kararlarından verilmiş itiraz şikâyetleri veya protestoları üzerine işlere bakarlar. Apellyasiya (itiraz) mahkemesinin, 1’inci istinaf mahkemesinin hükmünü değiştirilmeden, apellyasiya şikâyeti veya protestosunu temin etmeden saklanılması, 1’nci istinaf mahkemesinin kararını kaldırarak yeni hükm kabul ederek, 1’nci istinaf mahkemesinin kararını kaldırarak ceza işi üzere icraata hitam(iptal) verilmesi hakkında karar kabul etmek, 1’inci istinaf mahkemesinin kararını kaldırılması hakkında karar kabul etmek yetkileri var. Apellyasiya (itiraz) mahkemesi bakımından devlet ittihamcı kısmında katılan savcı yetkileri, 1’nci istinaf mahkemesinde devlet ittihamını savunma eden savcının yetkileri ile aynıdır. Ancak not edilmelidir ki, cürüm işinde Apellyasiya mahkemesinde suçlanan kişinin veya onun avukatının şikâyetine esas alınan onun durumunun ağırlaştırılmasına karar kabul edilmesine yol verilmez ve bu nedenle devlet ithamcısı suçlanan kişiye daha fazla ağır itham ilan edilmesi için cürüm işinin yasal rehberliği gerçekleştiren savcıya geri dönmesi hakkında uygulama yapılamaz. Ayni zamanda CPM’nin (Cinayet(Ceza) Prosessual Mecelesi, Kodeksi) NO 390/2’nci maddesine katılacak olan devlet ittihamcısı, 1’nci istinaf mahkemesinde aynı icraata katılmış devlet ittihamcısının verilmiş apellyasiya protestine have etmek, onu değiştirmek veya geri almak hukukuna maliktir. 51 Birinci istinaf mahkemesinde devlet ittihamcı kısmında katılmış savcı tarafından hüküm veya diğer kararlardan verilmiş apellyasiya protestolarına, hemcinin apellyasiya şikâyetlerine, apellyasiya (istinaf)mahkemelerinde salgılamasında aynı ittihamcı değil, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet ittihamının savunması üzere Dairesinin Apellyasiya (itiraz) ve Kassasiya (Fesih, İptal) mahkemelerinde devlet ittihamının savunması üzere şubesinin savcıları iştirak ederler. Kassasiya (Fesih, İptal) mahkemesinin faaliyetini gerçekleştiren Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi(Yargıtay) genel ve özel mahkemelerinin icraatına ait edilen sivil, ceza(cinayet) ve diğer işler üzere yüksek mahkeme makamıdır. Yüksek Mahkeme fesih ve ilave fesih mahkemesi gibi kanuna uygun edilmiş prossesual kaydada adalet muhakemesini gerçekleştirir ve mahkeme tecrübesine ait meseleler üzere izahatlar verir. Diğer mahkeme makamları(daireleri) ile yanında Yüksek Mahkemede Askerî mahkemelerin işleri üzere dairenin de faaliyetini gösterir. Yüksek Mahkemede işlere 3 hâkim tarafından bakılır. Kassasiya (Fesih, İptal) mahkemesi birinci ve apellyasiya(itiraz) mahkemelerinin hükm değiştirilmeden fesih şikâyetini ise temin etmeden saklamak, mahkemenin hükmünü ret etmek, işin andlı toplantıların iştiraki ile birinci makam mahkemesinde veya apelyasiya (itiraz) mahkemesinde yeniden bakılmasını teyin etmek, kanuni kuvvete binmiş hükm veya kararları ret etmek, cürüm işi üzere icraata hitam vermek, birinci veya apelyasiya (itiraz) mahkemesinin hükmünü değiştirmek hakkında karar kabul etmek yetkisi vardır. Kassasiya (Fesih, İptal) mahkemesi şikâyetine veya protestosuna özü üzerine bakarak yalnız hukuki meseleleri üzere ceza kanununun ve CPM normlarına doğruluğunu kontrol ediyor. Kassasiya (Fesih, İptal) makamlarında ceza işi üzere sübutlar araştırılır. Kassasiya (Fesih, İptal) makamında itham tarafını temsil eden devlet ittihamcısının, mahkemenin toplantısına iştirak etmek, bakılan meseleye konuşma etmek hukuku vardır. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi Cumhuriyetin yüksek mahkeme makamı olmakla kanuna uygun adalet muhakemesini gerçekleştiriyor. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi kanunla yetkilendirilmiş işlere Apellyasiya (itiraz) makamlı= seviyeli mahkemelerdir. Yüksek Mahkeme; kollegiyadan (Daireden), askerî mahkemelerin işleri üzere dairesinin dâhil olmakla ibarettir. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi yargısı Özerk Cumhuriyeti'nin tüm arazisine şamil edilir. Birinci seviyeli mahkemeleri gibi Ağır 52 cürümlere dair işler üzere Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Mahkemesi bölge, şehir mahkemeleri, ekonomi, aynı zamanda da askerî mahkeme faaliyetlerini gösterir. Azerbaycan'da mahkeme sistemi mükemmelleştirilse de, mahkemede cürüm işlerine devlet ithamcısının iştiraki meselelerinde bazı problemler mevcuttur. Mesela, kayıt edildiği gibi birinci istinaf mahkemesinde devlet ithamcısı kısmında iştirak etmiş savcı tarafından hüküm veya diğer kararlardan verilmiş (apellasiya) protestolarına, hem de (apellasiya)şikâyetlerine (apellasiya) mahkemelerinde bakılmasında aynı devlet ithamcısı değil, Azerbaycan Cumhuriyetinin ithamının müdafaa üzere İdaresinin (Apellasiya ve kassasiya) mahkemelerinde devlet ithamının müdafaası üzere dairesinin savcıları iştirak ederler. Birinci istinaf mahkemesinde devlet ithamını müdafaa etmiş savcının iş üzere delillerin tahkik edilmesinde dolaysız iştirakini, işin hallarını daha iyi bilmesini dikkate alarak, (apellasiya) istinafında bakışda aynı savcının iştirak etmesi daha faydalı olabilir. Bundan başka, Azerbaycan Cumhuriyeti CPM’nin 390,2’nci maddesinde gösterilir ki, (apellasiya) mahkemesinde icraatda iştirak etmek için tayin edilmiş devlet ithamcısı birinci makam mahkemesinde ayni icraatta iştirak etmiş devlet ithamcısının verdiği (apellasiya) protestosuna have etmek, onu değiştirmek veya geri almak hukukuna maliktir. Birinci istinaf mahkemesinde devlet ithamını müdafaa etmiş savcının verdiği (apellasiya) protestosunun (apellasiya) makamında icraatta iştirak eden diğer devlet ithamcı tarafindan geri almak gibi konunun kanundan çıkarılması, hemde cürüm muhakeme icraatında itham ve savunma taraflarına teminatlı beraber hukuk ve imkanlariın yaratılması ve diğer kanunların mevzuat kaydasında ayarlamadığının maksada uygun hesap ediyoruz. Hali hazırda ülkemizde ceza ve ceza-prosessual mevzuatının daha da mükemmelleştirilmesi istikametinde işler devam ettirilmekte, uluslararası standartlara tam uygun olan hukuki baza temeli oluşturulur. Dikkatinize sunar, teşekkür ederim. NOT: Apellyasiya mahkemesi-istinaf,itiraz Kassasiya mahkemesi - fesih, iptal Vasatat vermek - dilekce, rica vermek 53 OTURUM BAŞKANI – Sayın Hâkim Tümgeneral Hanlar Veliyev’e verdiği tüm bilgiler için teşekkür ederim. Özellikle konuşmasını kısa tuttuğu için teşekkür ederiz. Programımız gecikmiş olmakla birlikte dilerseniz bir on – on beş dakika soru - cevap için ayıralım. Tabi sorulacak sorular sadece bu oturuma katılan konuşmacılar ile değil birinci oturuma katılan konuşmacılara da olabilir. Birinci oturuma katılan konuşmacıları tabi buraya çağırmıyorum yer açısından, mikrofon verildiği takdirde onlara da soru sormak mümkün olabilir. …………. Öyleyse bütün konuşmacılar yarın burada olacaklarsa mümkün olabilir. Bütün soru-cevaplar yarın alınabilir. ….. Tabi hazırlanma bakımından ne kadar yararlı olacağından emin değilim. Soruları bilmedikleri için… Peki, efendim, öyleyse saat 19.30’daki resepsiyonda görüşmek üzere oturuma son veriyorum. Hepinize, dinleyenlere ve konuşanlara çok teşekkür ediyorum. 54 ULUSLARARASI SEMPOZYUM 2.GÜN 07 NİSAN 2007 ÜÇÜNCÜ OTURUM Oturum Başkanı: (E) Hv.Hâkim Tuğgeneral Dr. Önder AYHAN Askerî Yargıtay Onursal Başkanı Konuşmacı : Albay Wang Xiaoming ve Yarbay Wang Ling Çin Delegasyonu Konuşmacı : Hâkim Tuğgeneral DASTANBAY AYCİGİTOV Kırgızistan Temsilcisi Konuşmacı : Alb. Marouen Bouguerra ve Bnb. Mohamed Triki Tunus Delegasyonu 55 56 DR. ÖNDER AYHAN (MS. PH. D)’ın ÖZGEÇMİŞİ 1965 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olarak askeri hâkimlik görevine başlamış; çeşitli askeri mahkemelerde hâkimlik, savcılık, adli müşavirlik ile Askeri Yargıtayda Başsavcı Yardımcılığı yaptıktan sonra, 1984 yılında Askeri Yargıtay üyeliğine seçilmiştir. 1994 yılında generalliğe terfi ederek Askeri Yargıtay Başsavcılığına atanmış; 1995 yılında da Askeri Yargıtay Başkanı olarak görevlendirilmiştir. Bu süre zarfında, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde akademik çalışmalarını tamamlamış ve hukuk doktoru olmuştur. 4 yıl süreyle Askeri Yargıtayda Başkan olarak görev yapmış, 1999 yılında emekliye ayrılmıştır. 2000 yılından itibaren önce Kara Harp Okulu’nda akademik kadroya katılarak Kara Harp Okulu öğretim üyeliği ve 2002 yılından bu yana da İstanbul Okan Üniversitesi öğretim üyeliği kadrosuna katılmıştır. Halen, Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi olarak görevlidir. Ayrıca, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde askeri ceza hukuku dersleri vermektedir. 57 Tuğgeneral DASTANBAY AYCIGITOV’un ÖZGEÇMİŞİ 20 Kasım 1964 tarihinde Oş Bölgesi, Batken köyünde doğmuş; 1986 ila 1990 tarihlerinde Kırgız Devlet Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuştur. Ağustos 1990 ila Nisan 1991 tarihleri arasında hukuk danışmanlığı; Nisan 1991- Nisan 1994 tarihleri arasında Kırgız Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı’nda memurluk; Nisan 1994 ila 1997 tarihleri arasında Kırgız Cumhuriyeti Askeri Mahkeme Hâkimliği; 1997 ila 1999 tarihleri arasında Kırgız Cumhuriyeti Askeri Mahkeme Başkan Yardımcılığı; Aralık 1999 ila Aralık 2006 tarihleri arasında Bişkek Garnizonu Askeri Mahkeme Başkanlığı görevlerini yürüten Tuğgeneral Dastanbay Aycigitov, 31 Aralık 2006 yılından itibaren Kırgız Cumhuriyeti Askeri Mahkeme Başkanı görevini yürütmekte olup, Aralık 2008 tarihinde Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı kararı ile “Tuğgeneral” rütbesine terfi etmiştir. Evli ve beş çocukludur. Albay MAROUEN BOUGUERRA’nın ÖZGEÇMİŞİ 23 Nisan 1959 tarihinde Tunus’un El-Jam Mahdia şehrinde doğmuş, Tunus Üniversitesi Siyaset Bilimi ve İktisat Bölümü Özel Hukuk Yüksek Lisansı ve Avukatlık mesleği sertifikası sahibi olup, ABD Ordusu Virginia Savcılık Okulu’nda askeri savcılık temel kursunu bitirmiştir. Sırasıyla raportör hakim, yedek savcı, tetkik hakimi, adalet bakanlığı hukuk müşavirliği başkanı, münferit hakim, savcılık dairesi danışmanı, birinci yedek savcı olarak görev almış; halen Tunus Daimi Askeri Mahkemesi Savcısı ve Uluslar arası Askeri Hukuk ve Savaş Hukuku Derneği 18. Organizasyon Komitesi Başkan Yardımcısıdır. Fransızca ve İngilizce bilmektedir. 58 OTURUM BAŞKANI - Dr. ÖNDER AYHAN Sayın Askeri Yargıtay Başkanım, Sayın Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkanım, Değerli konuklar, Sevgili meslektaşlarım, Sayın Başkan, oturum yöneticilerine de birkaç söz söyleme olanağı tanıdığı için sizlere bazı şeyler aktarmak, ondan sonra da sözü sayın konuşmacılara bırakmak istiyorum. Askeri Yargıtay’ımızın önceki başkanlarından ve meslek yaşamının çok büyük bir bölümünü bu kuruma vermiş birisi olarak sizlere sesleniyorum. Bir kurum için 95 yıl çok önemli bir zaman dilimidir. Bir asra dayanan bu sürecin bir bölümünde bizzat yer aldım ve şimdilerde de sürdürdüğüm akademik çalışmalarımda, izlediğim başarıları ve çalışmaları nedeniyle Askeri Yargıtayımızın 95. yıldönümünü, gelecek için en iyi dileklerimle kutluyor; sadece ülkemiz için değil tüm hukuk dünyası için etkinliğini ve yararını artarak sürdürmesi dileklerimle önceden görev yapmış ve halen yapmakta olan tüm mensuplarını başta Sayın Askeri Yargıtay Başkanı olmak üzere selamlıyorum. Kaybettiğimiz tüm mensupları rahmetle anıyorum. Ayrıca, konuklarımıza da hoş geldiniz diyorum. Elbette ki, anayasal sistemimizin belirlediği yargı kollarından birisi olan askeri yargının, son yıllarda özellikle Ankara ve İstanbul’da akademik yaşamlarına başlayan birden çok üniversitenin hukuk fakültelerinde ders programlarında yer almış olmasını önemsiyor ve bunda en büyük etkenin de Askeri Yargıtay’ın sadece hukuka dayalı kararları olduğunu düşünüyorum. 85. kuruluş yıldönümünde bir konuşma yapan Sayın Cumhurbaşkanı’nın da ifade ettiği gibi, bizim devlet geleneklerimizde askeri yargının hukukun üstünlüğünü konu alan çok eskiye dayanan uygulamaları vardır. Bugün bu toplantı vesilesiyle de görüldüğü üzere, demokrasilerin doğal gereği olarak, ülke yönetiminin sivil idarede oluşu, askeri yargının varlık nedenini etkilememektedir. Çünkü bu konu, çok özel görevleri ve kuralları bulunan Silahlı Kuvvetlerin varlığı ve görevleriyle ilgilidir. Ülkemizin hem bulunduğu coğrafya itibariyle, hem de sıkça ayrılıkçı terör eylemlerine maruz kalması nedeniyle, her an göreve hazır bulunma mecburiyeti, askeri yargının görev çerçevesini de etkilemektedir. Bazı Avrupa ülkelerinde de yakın geçmişte görülen ve çok sayıda insanı etkileyen terör olayları sonrasında, kamuoyunda bazı askeri yönetim ve yargı biçimlerinin tartışılmış olması dahi yine bu olgudan kaynaklanmaktadır. Keza, dünyada mevcut sıcak çatışma olayları, Uzakdoğu’da bizimle birlikte NATO askerlerinin görev alması, yine geçtiğimiz günlerde kutlanan 59 NATO’nun 60. yıldönümü toplantısı sonrasında basından öğrendiğimiz kadarıyla, Kuzey Kore’ye yaptırım açıklaması da askeri yargının ilgisi açısından bu çerçevede değerlendirilebilir. Öte yandan, nitelikleri itibariyle askeri yargının görev alanı içerisinde yer alması doğal olan bazı suçlar ve özellikle savaş suçları, günümüzde uluslar arası yargı kurumlarına taşınmaktadır. Bu husus, bilhassa 2. Dünya Savaşı’ndan sonra ve BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nden bu yana ülkelerin gündemine girmiştir. Hukuk öğretisinde evrensel hukuk da denilen bu sistemde, uluslar arası sözleşmelerden kaynaklanan ve devletleri bağlayan hukuk normları ortaya çıkmış durumdadır. Bireyler yönünden uluslar arası ortamda hakkını araması olanağı, devletler yönünden de uluslar arası yargıçlar önünde savunma yükümlülüğü ve keza bireylerin uluslar arası ortamda yargılama imkânı söz konusu olmaktadır. Ulusal yetki alanındaki uygulama ile uluslar arası yetki yerleri arasındaki bir çelişki halinde, uluslar arası yargı kararlarına üstünlük tanınması ve keza uluslar arası yargı makamları önünde yargılamaya, bu anlaşmalara taraf olan devletlerin yanında bulunmayanların da yardım etmekle yükümlü tutulması hiç kuşkusuz dün Sayın Türmen’in de ifade ettiği gibi ulusların ulusal yargı yerlerini de etkileyecektir. 1950 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden bu yana faaliyete geçen, kurulan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, artık bugün Türk insanının gündelik yaşamına dahi girmiştir. Askeri Yargıtay’ın kararlarında, anayasal düzenleme yapılmadan önce, iç hukuk kuralları ile birlikte ve onun ötesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının ve daha ötesi evrensel hukuk kurallarının öncelikle uygulanmasında duraksama gösterilmemiştir. Sonuç olarak, en son hepimizin dikkatinden kaçmayan ve 1998 Roma Anlaşması ile kurulan ICC (Uluslar arası Ceza Mahkemesi) uygulaması gündemdedir. Her ne kadar Türkiye bazı ülkelerle birlikte bu anlaşmaya taraf olmamakla birlikte ve bu mahkemenin yargı çerçevesi, imzalayan devletlerle sınırlı olmakla beraber, geçenlerde verdiği bir başka devlet başkanı hakkındaki tutuklama kararının yerine getirilmesi sonunda çıkan tartışma, bunun da iç hukuk yönünde ayrıca değerlendirilebileceği gerçeğini ortaya çıkarmıştır. Ancak ben inanıyorum ki Türk askeri yargısı önüne geldiği takdirde bu ve benzeri durumlarda, yine bundan önce olduğu gibi, hukuk abidesi kararlar oluşturmakta tereddüt göstermeyecektir. Bu inançla, hepinize saygılar sunuyorum ve ilk sözü Sayın Çin delegasyonundan Albay Wang Xiaoming’e veriyorum. Albay Xiaoming Çince konuşma yapacak ve Yarbay Ling İngilizceye çevirecektir. 60 ALBAY WANG XIAMING – Çin Halk Cumhuriyeti Delegasyonu Çok teşekkürler. Bayanlar baylar. Günaydın. Bu konferansa katılmaktan büyük bir mutluluk duyuyoruz. Şimdi sunumuma geçmek istiyorum. Askeri mahkemeler, silahlı kuvvetler bünyesindeki yargı organları olarak, devlet tarafından, askeri organizasyonel sistem dâhilinde kurulmuş özel halk mahkemeleridir ve devlet adına hukukla uyum içerisinde yargılama haklarını icra ederler. Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Askeri Mahkemesi, Merkezi Askeri Komite’nin liderliğinde, Genel Siyasi Departman rehberliğinde ve Yüksek Halk Mahkemesi’nin gözetiminde çalışmalarını sürdürür. Diğer askeri mahkemeler sadece ilgili parti komitesi ve aynı düzeydeki siyasi organlar liderliğinde değil aynı zamanda bir sonraki yüksek düzey askeri mahkemelerin gözetiminde de faaliyet gösterirler. Çin’deki askeri mahkemeler üç düzeyde gruplanabilir. Birinci düzey, ordu birlikleri seviyesinde olan ve başkanı bir tümgeneral olan PLA Askeri Mahkemesidir. İkinci düzey, Yedi Bölgesel Komutanlık, PLA Deniz Kuvvetleri, PLA Hava Kuvvetleri, Çin Halk Silahlı Polisi gibi PLA üst birimleri bünyesinde kurulmuş askeri mahkemelerdir. Bu askeri mahkemeler tümen düzeyinde kurulur ve başkanları kıdemli albaylardır. Daha alt düzeyde donanma, bölgesel hava gücü birimleri, askeri il komutanlıkları ve bazı Silahlı Polis İl birlikleri bünyesinde kurulmuş, yardımcı tümen veya alay seviyesinde kurulmuş ve başkanları kıdemli albay, albay veya yarbay olan askeri halk mahkemeleri yer alır. PLA Askeri Mahkemeleri, Cezai Mahkeme, Sivil Mahkeme ve Denetim Mahkemesi olmak üzere üç mahkemeden meydana gelir. PLA üst birimlerinin Askeri Mahkemeleri sadece iki mahkemeye (1. mahkeme ve 2.mahkeme) sahiptir fakat askeri halk mahkemelerinin mahkemeleri bulunmamaktadır. Farklı düzeylerdeki askeri mahkemeler bir başkan, bir başkan yardımcısı ve birkaç hakime sahiptir. Askeri mahkemelerin yargı yetkileri cezai yargı ve sivil yargı olarak iki alana ayrılır. Aktif hizmet sırasında subay, sivil kadrolar, askerler, ordudaki askeri öğrenciler, işe alınan işçiler ve personel üyeleri ve askeri yönetim bünyesindeki asker emeklileri tarafından işlenen suçlar askeri mahkemelerin yargı yetkisindedir. Sorumlulukların kademelendirilmesi şu şekildedir: Askeri ordu halk mahkemeleri, yardımcı alay düzeyindeki veya altındaki subayları, 8. düzeydeki veya altındaki mesleki ve teknik 61 kadroları, yardımcı bölüm başkanı düzeyindeki veya altındaki sivil personeli ilgilendiren olası suçlarla ilgili davalar üzerinde yargılama yetkisine sahiptir; PLA üst birimlerinin askeri mahkemeleri, alay ve yardımcı tümen düzeylerindeki subayları, 7. dereceden 4. dereceye kadar olan mesleki ve teknik kadroları, yardımcı büro başkanı düzeyindeki sivil personeli ilgilendiren davalar ve aynı zamanda yardımcı tümen düzeyindeki subayları, 8. derece ve altında olan mesleki ve teknik kadroları ve yardımcı bölüm personeli düzeyindeki sivil personeli ilgilendiren davalar üzerinde yargılama yetkisine sahiptir; PLA Askeri Mahkemesi, tümen düzeyi ve üzerindeki subayları, 3.derece ve üzerindeki mesleki ve teknik kadroları ve büro başkanı düzeyi ve üstündeki sivil personeli ilgilendiren davalar üzerinde yargılama yetkisine sahiptir. Askeri mahkemeler her iki tarafın da aktif hizmetteki askeri personel veya işe alınan işçiler ve personel üyeleri veya askeri yönetim bünyesindeki asker emeklileri veya askeri tüzel kişiler üzerinde yargılama yetkisine sahiptir. Teşekkürler. OTURUM BAŞKANI Çin delegasyonunun sunduğu bu tebliğe hem içeriği hem de süreye dikkat etmesi açısından teşekkür ederim. Biz hepimiz, Çin Halk Cumhuriyeti’nde askeri yargının ne olduğunu gerçekten merak ediyorduk. Sayelerinde bu konudaki bilgi eksikliğimiz de tamamlanmış oldu. Dilerseniz dünkü yaptığımız gibi hemen bu tebliğden sonra sorucevap bölümüne geçmeyelim ve diğer tebliğleri de dinleyelim. Hepsi ile beraber soru-cevap bölümüne geçebiliriz. Şimdi sözü Kırgızistan delegesi Hâkim Tuğgeneral Dastanbay Aycigitov’a veriyorum. Buyurun. 62 Tuğgeneral DASTANBAY AYCİGİTOV – Kırgızistan temsilcisi Teşekkür ederim, herkese günaydın. İyi bir çalışma ruh hali temenni ediyorum. Konuşmamın başlangıcında müsaadenizle bütün organizatörlere bu Sempozyuma davetleri için teşekkür etmek istiyorum ve Askeri Yargıtay Başkanının şahsında Askeri Yargıtay’ın 95. kuruluş yıldönümü münasebetiyle bütün Türkiye Cumhuriyeti Askeri Yargıtay ve askeri mahkeme çalışanlarını canı gönülden tebrik etmek istiyorum. Kırgızistan Cumhuriyetinde askeri mahkemelerin nasıl bir konumda bulundukları konusunda fikir sahibi olmanız için müsaadenizle Kırgızistan adli sisteminde kısa bir gezinti yapalım. Kırgızistan adli sistemi, Kırgızistan Cumhuriyeti Anayasa mahkemesi, Yüksek mahkemesi ve yerel mahkemelerden oluşmaktadır. Anayasa mahkemesi dokuz hâkimden oluşmakta ve bölge şubeleri bulunmamaktadır. Aynı şekilde Kırgızistan Cumhuriyeti yüksek mahkemesi bütün mahkemeler bakımından üst adli ve denetim merciidir. Bu mahkeme, ağır ceza, medeni hukuk ve ticaret olmak üzere üç heyetten oluşmaktadır. Bu arada Kırgızistan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesinin askeri heyeti bulunmamaktadır, yani Yüksek Mahkemede askeri heyet bulunmamaktadır. Bu yukarıda belirttiğim heyetlerin başkanları otomatik olarak Kırgızistan Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinin başkan yardımcılarıdır. Kırgızistan Cumhuriyeti Anayasa mahkemesi ve Yüksek mahkemelerinin hâkimleri ülkemizdeki Kırgızistan Milli Şurası tarafından aday olarak seçilmekte ve belirlenen adaylar Cumhurbaşkanı tarafından parlamentoya sunulmakta ve bu adaylıkların parlamento tarafından onaylanmasından sonra bunlar Anayasa ve Yüksek mahkemelere atanmaktadır. Anayasa mahkemesi hâkimi olabilmek için Kırgızistan Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 35 yaşından genç ve 70 yaşından yaşlı olmamak, yüksek hukuk tahsiline sahip olmak, hukuk branşı alanında 10 yıl çalışmış olma şartları aranmakta ve hâkimlerin atamaları yaş sınırına kadar olmak üzere yapılır. Burada Anayasa mahkemesi adayları için illâ hâkim olarak çalışmış olma şartı aranmamaktadır. Yüksek mahkeme hâkimi olabilmek için Kırgızistan Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 35 yaşından genç ve 70 yaşından yaşlı olmamak, yüksek hukuk tahsiline sahip olmak, hukuk alanında 10 yıl çalışmış olma ve bunun 5 yılında da hâkim olarak çalışmış olma şartı aranmakta ve atamaları yaş sınırına kadar yapılmaktadır. Gerek Anayasa mahkemesi gerekse Yüksek mahkeme hakimleri için azami yaş sınırı 70’tir. 63 Üçüncü yapısal alt birim yerel mahkemelerdir. Sivil bölge, kent ve ilçe mahkemeleri yerel mahkemelere girmektedir. Bunların bünyesinde de Kırgızistan Cumhuriyeti askeri mahkemesi bir istinaf temyiz mercii olarak ve birinci derece yargı mercii statüsüne sahip garnizonların askeri mahkemeleri bulunmaktadır. Yerel mahkemelerin hâkimleri de seçme esasına göre belirlendikten sonra Milli Şuranın önerisi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanmaktadır. Yerel mahkeme hâkimi olabilmek için Kırgızistan Cumhuriyeti vatandaşı olmak, yüksek hukuk tahsiline sahip olmak, hukuk branşı alanında 5 yıl çalışmış olmak, 30 yaşından genç ve 65 yaşından yaşlı olmamak şartları aranmaktadır. Yerel mahkeme hâkimleri, eğer önceden hâkimlik yapmadıysa ilk önce beş yıllığına göreve atanmakta, bu sürenin bitiminde de azami yaş sınırına kadar olmak üzere atanmaktadırlar. Yerel mahkemeler için yaş haddi 65 olarak kabul edilmektedir. Askeri mahkemelerin hâkimlerinin ataması da bölge mahkemesi hâkimlerinin atama kurallarıyla yapılmaktadır, ancak ilave koşullar bulunmaktadır. Bu koşullar arasında askeri hizmette bulunma süresini aşmayan yaş haddi ve zorunlu olarak askeri hâkim olarak atandıktan sonra silahlı kuvvetlere intisap bulunmaktadır. Askeri hâkim olmak için sadece askeri personel değil, sivil şahıslar da başvurabilir. Askeri personel ve silâh altında bulunan şahısların işlediği bütün suçlar askeri mahkemelerin yargı yetkisinde bulunmaktadır. Aynı şekilde görevli askeri personelin ve üst konumundaki askeri kurum ve kuruluşların yasa dışı faaliyetleri şeklinde ortaya çıkan farklı kategorideki sivil davalar da askeri yargıda görülmektedir. Bunun için ise bütün taraflar askeri personel ve askeri kurum olmalıdır. Bütün askeri hâkimler resmi askeri üniforma taşır ve mahkemeye çıkarken hâkim cüppesi giyerler. Garnizonların askeri mahkemelerinin kararları görülen davanın taraflarınca istinaf ve temyiz yoluyla temyiz edilebilir ve bu şekildeki istinaf ve temyiz mercii, ikinci kademe mahkeme bizde Kırgızistan Cumhuriyeti Askeri mahkemesidir. Kırgızistan Cumhuriyeti Askeri mahkemesinin ikinci derece mahkemesi ve istinaf-temyiz makamı olarak kararlarına karşı da gözetim usulüyle Kırgızistan Cumhuriyeti Yüksek mahkemesinde temyize gidilebilir. Yukarıda belirttiğim gibi Yüksek mahkemede askeri heyet bulunmamaktadır ve bu nedenle ceza davasıyla ilgili temyiz Yüksek mahkemenin ceza hakem heyeti tarafından, medeni hukuk temyiz başvuruları da Kırgızistan Cumhuriyeti Yüksek mahkemesinin medeni hukuk heyeti tarafından görülmektedir. Temyiz mahkemesi, Yüksek mahkeme, yerel ve askeri mahkeme 64 hâkimleri için uygunsuz davranış ve yasa hükümlerinin kaba bir şekilde ihlali için disiplin cezaları verilebilmektedir. Bu tür disiplin davaları Kırgızistan Cumhuriyeti hâkimler heyeti tarafından görülmekte ve bunun neticesinde ya hâkimlere karşı açılan disiplin davası kapatılmakta veya ihlal durumunun ispatlanması halinde hâkimlikten uzaklaştırmaya kadar disiplin cezası uygulanabilmektedir. Bunu da hemen belirtmeliyiz ki, Kırgızistan Cumhuriyeti askeri mahkemeleri doğrudan devlet bütçesinden finanse edilmekte ve parlamentoda devlet bütçesi görüşülürken bütçeye Kırgızistan Cumhuriyeti Askeri mahkeme ihtiyaçları da dâhil edilmektedir ve buna göre de Kırgızistan Cumhuriyeti Askeri mahkemelerinin idamesi ve çalışması için ne kadar kaynak ayrılacağı kararlaştırılmaktadır. Kırgızistan Cumhuriyeti askeri mahkemeleri hakkında vermek istediğim bilgi kısaca bu kadar, sorular olması durumunda cevaplamaya hazırım. İlginize teşekkür ediyorum. OTURUM BAŞKANI- General Aycigitov’a teşekkür ediyorum. Şimdi söz sırası Tunus Delegesi adına Hâkim Albay Marouan Bouguerra’da. Buyurun efendim. 65 Hâk. Alb. MAROUEN BOUGUERRA – Tunus Delegasyonu Sayın Başkan, Sayın Ahmet Alkış, Hakim Tuğgeneral Türk Yüksek Askeri Yargıtay Genel Başkanı, Ekselansları, Bayanlar baylar; Bu önemli günde, bu uluslar arası sempozyuma katılma fırsatı verdiğiniz için size teşekkür ve şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca Türk Yüksek Askeri Yargıtay Sayın Başkanı ve bu sempozyumu düzenleyen komitenin tüm üyelerine, beni ve Tunus delegasyonunu bu uluslar arası etkinliğe katılması için davet etmenizden ötürü özel bir teşekkürü borç bilirim. Şundan gayet eminim ki, sizin kültürünüzü genel olarak ve askeri ve adli sisteminizi de özel olarak öğrenme fırsatı bulacağım. Ülkelerimiz arasındaki ilişkiler 16. yüzyıla dayanmaktadır; bu nedenle iki ülke arasında dostluk, işbirliği ve özgürlük, demokrasi ve ilerleme konusunda ortak bir bağlılık ile ayırt edilen aynı tarih ve ilişkiye sahibiz. Bu işbirliğinin bir göstergesi de karşılıklı askeri heyet ziyaretleridir. Bu bağlamda, sahip olduğumuz bilgiyi daha çabuk paylaşabilir ve birbirimizin toplumunu daha anlamayı daha kolay öğrenebiliriz. Bildiğiniz üzere, hukuk öğrenilen bir meslektir ve avukatlar görevlerini yerine getirebilmek için eğitimlerinin yeterli ve bilgilerinin de güncel olduğundan emin olmalıdırlar. Fakat yeterli eğitim ve güncel bilgi dediğimizde aklımıza gelen ilk soru şudur: Hedefe ulaşabilmek için ne tür bir okula sahip olmamız gerekmektedir? Kısacası, uluslararası ve hukuki etkinlikler eğitim yapabilmek için en iyi okul olarak kabul edilir ve bu sempozyum kesinlikle Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gurur kaynaklarından birisi. Adli ve hukuki sistemlerin bir ülkeden başka bir ülkeye farklılık gösterdiği konusunda şüphe yoktur. Bu nedenle karşılaştırmalı hukuk, kapasite ve yeterliklerini geliştirebilmeleri açısından hakim ve hukukçular için oldukça önemlidir. Eğitimin ve askeri hukukun önemi, ordunun doğruluğunun korunması ve askerin temel haklarına saygı gösterilmesinin garanti altına alınması arasında uzlaşma sağlamak zorunda olan ihtilaflı sistemde vurgulanmıştır. Bu sempozyumda, birçok kural ve yönetmelik hakkında bilgi edinme ve farklı sistemlerin, kendini ülkeleri için hizmete adamış kişilerin gücü ve refahını nasıl sağladıklarını öğrenme şansı yakaladığım için çok mutluyum. Askeri yasalar, güçlü bir hukuki sistemin bir askeriyenin sahip olabileceği en güçlü silahlardan birisi olduğu inancını taşır. Güçlü bir askeri hukuk sistemi, askeri savaşta ve barışta korumaya yardımcı olacak ve birçok durumda savaş halinden kaçınamasa da zulümleri engelleyecektir. Sempozyumumuzun genel konularından biri 66 de, sivil ve askeri adaletin aynı anda hakimin temel yetkilerini ve bağımsızlıklarını ne derecede koruyabileceğidir. Şimdi bu bağlamda kısa bir yansı sunmak istiyorum. Bu tür bir bağımsızlık, adli sistemin bir ayrıcalığı olarak değil halka hizmetin temel bir prensibi olarak görülmelidir. Sivil ya da asker vatandaşlar yalnızca bağımsız bir adli sistemi kabullenmezler aynı zamanda adaletin etkili ve eşitlikçi olmasını beklerler. Adaletin temel amacının barış ve eşitliği sağlamak olduğu barizdir. Toplumda adli aşamaların gelişmesi, bunların tam temasını ve bu değerleri birleştiren nitelikli adaletten yararlanma yollarına yansımalarını garanti altına alır. Tunus hukuk sisteminde, bağımsızlık ve tarafsızlık ilkeleri garanti altına alınmıştır. İlk olarak, Anayasanın 65. maddesi adli otoritenin bağımsız olduğundan bahseder. Hakimler görevlerini yerine getirirken yalnızca hukukun otoritesine tabidirler. Bu ilkeye dayalı olarak, kurallar ve yasal araçlar, hakim ve mahkemelere, hakimin dış baskısını kullanabilme imkanı veren koşulu sağlamaktadır. İkinci olarak, Tunus cezalar tüzüğü, askeri hakimlerin görevlerini yerine getirirken yalnızca hukukun otoritesine tabi olmalarını ve görevlerini Askeri Adalet Müdürlüğü ve Savunma Bakanlığı gözetiminde yerine getirmelerini şart koşar. Bu bağlamda, askeri hakimler üzerinde başta Komutanlık olmak üzere hiçbir baskı oluşturulamaz. Üçüncü olarak, sivil veya askeri hakimler Cumhurbaşkanı ve oluşumu ve gücü kanunla belirlenmiş Yüksek Hakimler Konseyi tarafından atanırlar; bu nedenle sivil hakimlere işe alınma, terfi, nakil ve disiplin konularında verilen teminatları garanti altına alınmış olur. Dördüncüsü, özel olarak kararlaştırılan askeri hakim 1978’den bu yana seçilmiştir ve bu birçok kez değiştirilmiştir. Benim görüşüm doğrultusunda, kanunlar, askeri hakim ve savcıların ayrıcalık ve dokunulmazlıklarını garanti altına alır ve askeri hâkim, askeri savcı ve birlik komutanı arasındaki ilişkiyi açıklığa kavuşturur. Bu, birçok askeri adalet sistemi için örnek teşkil edebilir. Şundan oldukça eminim ki bu katılım sizin askeri adalet konusundaki uzun ve önemli deneyimlerinizden yararlanmamızı sağlayacaktır. Özetlemek gerekirse, Tunus askeri sisteminin ıslah edilmiş bir sistem olduğunu söyleyebiliriz. Askeri yargı, Savunma Bakanlığı’nın kontrolünde olmasına rağmen usul, kural veya kayıtlar cezai usullerin genel kurallarına dayanır. Bu nedenle, askeri mahkemelerin başkanlığı barış zamanında sivil ve hakimlere verilir. Askeri hakimlerin başka bir yere tayin edilmeleri ceza olarak algılanır. Meslektaşım Binbaşı Triggy, sunumun “Tunus’ta askeri adalet” başlıklı bölümünü sizlere sunacak. Dikkatiniz için teşekkür ederim. 67 Hâkim Bnb. Mohamed TRIGGY – Tunus Delegasyonu Teşekkürler. Laptopumu yanımda taşıyorum, çünkü bu konuşmayı bitirebilmek için dün gece geç saate kadar çalıştık. Aslında bu sunumun ikimiz tarafından gerçekleştirilmesi gerekiyordu. Değerli meslektaşlarım, değerli arkadaşlarım ve diğer herkes, Tunus Askeri Cezai yargı yargıçların göreve alınması ve askeri adalet kanunları ile birleştirilmek suretiyle birçok kez değiştirilen 1956-57 askeri adalet kanunu tarafından düzenlenmiştir. Askeri adalette, cezai yargının oluşturulmasında askeri adalet sisteminin düzgün işlemesini sağlayan askeri adalet yönetimimiz bulunmaktadır. Ayrıca üç daimi askeri mahkeme bulunmaktadır; biri başkent Tunis’te ve diğer ikisi Saks ve Getr’de. Ayrıca askeri ithamname odası; askeriye ve askeri temyiz odası bulunmaktadır. Bu her iki oda da başkent Tunis’ta bulunmaktadır. Daimi askeri mahkemeler, başkanlık kararı ve gerek duyulduğunda Milli Savunma Bakanlığı’nın teklifi ile yürürlüğe konur. Aynı karar bunun yeterliği ve yargı alanının sınırlarını da belirler. Aynı usulle, Cumhurbaşkanı savaş zamanı ya da ülkenin iç ve dış güvenlik konusundaki çıkarlarının gerektirdiği herhangi bir zamanda başka askeri mahkemeler kurabilir. Kanuna göre, cezai askeri yargı Savunma Bakanı’na bağlıdır ve askeri adalet yönetiminin kontrolü altındadır. Savaş zamanında yargı olağan hâkimler tarafından gerçekleştirilir; yine de tüm hâkimler Savunma Bakanı’nın teklifi üzerine Devlet Başkanı tarafından aday olarak gösterilir. Sivil hâkimler, yıllık olarak, bir yıllık ve beş yılı aşmayacak bir süre dilimi için daire başkanı veya oda başkanı olarak atanırlar. Genel Askeri Savcı Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve Milli Savunma Bakanlığı’nın gözetiminde çalışır. Şimdi gördüğünüz üzere kâğıdı değiştiriyorum. Tunus Askeri Mahkemelerinin yargı yetkisi 13 Haziran 2000 tarihinde yapılan değişiklikle değiştirilmiştir. Mahkeme, askeri suçlar, koğuş, kamp, bina ve askeriye tarafından kullanılan yerlerde işlenen her türlü suç ve Silahlı Kuvvetler Ordusunun ihtiyaçları üzerinde hakemlik yapar. Orduya karşı veya Ordu tarafından Tunus topraklarında işlenen suçlar üzerinde. Tunus hükümeti ve Ordu’nun hükümeti arasında aksi bir anlaşma bulunmadığı takdirde, görev başında ya da hizmetini sürdürürken askeri kişiler tarafından veya onlara karşı işlenen olağan hukuk suçları ve görev başında değilken asker kişilerin birbirlerine karşı işledikleri suçlar üzerinde. Ayrıca, askeri mahkemelerin yargı yetkisi herhangi bir zamanda devletin iç ve dış güvenliğine karşı 68 işlenen suçların yargılanmasında özel kanunlarca düzenlenen özel yasa ve yönetmelikler tarafından ek yargıların üzerinde olabilir. Haziran 2000 tarihinde yapılan değişikliğe kadar askeri mahkemelerin yargı yetkileri şimdiki kadar öneme sahip değildi çünkü suçlanan askeriye veya sivilin niteliği askeri mahkemede yargılanmasını etkilememektedir; yalnızca işlenen suçun amacı, askeri mahkemelerin yeterli olup olmadıkları konusunda esas öneme sahiptir Askeri mahkemelerin usule ait kuralları genel olarak Ceza Muhakemeleri Usulü’nün olağan kurallarına dayanır. Buna rağmen, Askeri Adalet Yasası olağan usulünün farklı varyasyonlarını içerir. Bunlardan biri Savunma Bakanı’nın usule ait konulardaki geniş yetkilerinde bulunmaktadır. Askeri mahkemelerdeki ceza takibatı kurumu Savunma Bakanlığının ön bir yetkilendirmesini gerektirmektedir ve bakan askeri mahkemenin kararının şüpheyle incelenmesi ve yürürlüğe konmasını emredebilir. Kanun, askeri mahkeme kararlarının temyize gitmesine izin verir; davalı gıyabında yargılanabilir, olağan ve askeri yargı arasındaki çatışmalar son merci olarak temyiz mahkemesinde çözülür. Askeri adalet kanunu, açık bir şekilde askeri duruşmada sivil olarak teşkil edilme olasılığını reddeder. Yalnızca olağan mahkemelerde sivil eyleme izin verir ve eylem askeri mahkemede cezai bir karara varılana kadar askıya alınır. Sanığın hakları, askeri adalet sisteminde insan kaynakları standartları doğrultusunda belirtilmiştir. Askeri hâkim sivil bir üniversitede dört yıl okur ve hukuk alanında yüksek lisans derecesi alır ve yüksek hâkimlik okulunda sivil hakimlerle birlikte iki yıl okuduktan sonra başkanlığa aday gösterilir. Bu nedenle, bu mahkemede bulunan beş üyeden daha garantidir. Bu hem sanık için hem de genel olarak sistem için daha garantidir. Ayrıca askeri hâkimler sivil hâkimler ile aynı kanun ve pozisyona sahiptir. Askeri konularla ilişkili bazı istisnalar haricinde askeri mahkemelerde uygulanan hukuk genel olarak sivil mahkemelerde uygulananla aynıdır. Sonuç olarak, Uluslararası Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku Derneğinin organizasyon komitesi Başkanı Albay Bouguerra adına hepinizi gelecek ay Tunus’ta gerçekleştirilecek olan 18. Uluslararası Askeri Hukuk Kongresi’ne davet etmek istiyorum. Teşekkürler. Özür dilerim. OTURUM BAŞKANI - Tunus delegesi Alb. BOUGUERRA ve Bnb. Mohamed TRIGGY’nin sunumuna teşekkür ediyorum. 69 ÜÇÜNCÜ OTURUM TARTIŞMA OTURUM BAŞKANI – Tunus’a bir kez daha tebliğinden dolayı teşekkür ediyorum. Sanıyorum Askeri Yargıtay Başkanımız ve diğer sayın konuklar 18. Askeri Ceza ve Savaş Hukuku kongresi bakımından Tunus’taki toplantı tarihini not etmişlerdir. Bu tebliğ ile birlikte bu oturum sona eriyor. Şimdi tebliğler ile ilgili soru-cevap faslına geçeceğiz. Yalnız burada tabii ki dünden kalan zaman darlığı nedeniyle yapamadığımız başka bir husus var. Dünkü oturumlarda tebliğ sunan Sayın Bulgaristan delegesi, Macaristan delegesinin sunduğu tebliğler, Sayın Rusya Federasyonu delegasyonunun sunduğu tebliğler, Sayın İngiltere delegesinin sunduğu tebliğler, yanılmıyorsam bir tane daha var ve Azerbaycan delegesinin sunduğu tebliğler ile ilgili soru- cevap bölümü yer ve zaman darlığı nedeniyle yapılamamıştı ve dün akşam oturumu kapatan Sayın Oturum Başkanı bu tebliğlerle ilgili soru ve cevap bölümünün işte bu gün, bu oturumda değerlendirilmesi durumunu da şimdiki Oturum Başkanı olarak bana bırakmıştı. Ben sanıyorum şu anda görebildiğim kadarıyla dün tebliğ sunan değerli sunucular buradalar. Ülke temsilcileri buradalar. Onlar da mikrofon tutmak, dolaştırmak kaydıyla sorabileceğiniz sorulara cevap verebileceklerdir. Keza, onlarla birlikte şimdi tebliğ sunan Çin Halk Cumhuriyeti, Kırgızistan ve Tunus delegesinin sunduğu tebliğler bakımından da soruları alabileceğiz. O nedenle, diğer oturuma geçmeden evvel dünkü oturumların ve bugünkü bu oturumun, üçüncü oturumun soru-cevap bölümünü açıyorum. Bu sunulan tebliğlerle ilgili soru sormak isteyen arkadaşlarım lütfen isimlerini bana yazdırsınlar. Ben sırayla kendilerine söz vereyim. Bir de tabi hangi ülke için bu soruyu yönelttiklerini de bana bildirsinler. Evet. Buyurun efendim. HÂKİM ALBAY YAVUZ SAYALGI - Çin heyetine sormak istiyorum. Sorularımı daha sonra mı soracağım efendim yoksa şimdi mi? OTURUM BAŞKANI- Hayır şimdi sorun. Çin Delegasyonu bu sorunuzu alacaktır. Bilahare cevap vereceğiz. 70 HÂKİM ALBAY YAVUZ SAYALGI - Efendim, mahkemelerde subayların görevlendirildiklerinden bahsettiler. Bu subaylar hukuk eğitimi alıyor mu birinci sorum bu. Atamalarda tekrar hâkim olarak mı atanıyorlar yoksa kıtalara mı gönderiliyorlar? Bir de üç kademeli mahkemeden bahsedildi. Her bir mahkemenin… ÇİN DELEGESİ- Üzgünüm. Söylediğinizi tam olarak anlayamıyorum. OTURUM BAŞKANI- Tekrar eder misiniz? HÂKİM ALBAY YAVUZ SAYALGI - Birinci sorum, subaylar herhangi bir hukuk eğitimi alıyor mu mahkemelerde. ÇİN DELEGESİ- Üzgünüm. Sanırım bir kağıda yazsanız daha iyi olacak. OTURUM BAŞKANI- Evet duyabiliyor musunuz? ÇİN DELEGESİ- Duyabiliyorum. Duyabiliyorum. HÂKİM ALBAY YAVUZ SAYALGI - Birinci sorum mahkemelerde görevli subaylar hukuk eğitimi alıyor mu? İkinci sorum, bu subaylar her zaman mahkemede mi görevlendiriliyor yoksa görevi bittikten sonra kıtalara mı gönderiliyor? Üçüncü sorum, üç kademe mahkemeden bahsedildi. Her bir kademenin ayrı ayrı görev alanları mı var yoksa her birisi aynı konulara bakıyor mu ve birbirlerinin kararlarını denetleme mekanizması var mı? Teşekkür ederim. ÇİN DELEGESİ- İkinci soruyu anladım. Çin’de üç düzeyde askeri mahkeme vardır. Ülkenizde bulunan birinci derece mahkemeler niteliğindeki askeri halk mahkemeleri. Anlıyor musunuz? İkinci düzeydekiler ülkenizdeki ikinci derece mahkemeler gibidir. PLA askeri mahkemesi sivil yüksek askeri Yargıtayınız gibidir. Başkanın hukuk eğitimi…Evet mi hayır mı? Sorduğunuz bu muydu? Çin’de hakimlerin hukuku vardır. Hakim hukukuna göre, hakim olmak isteyen kişinin hukuk yüksek lisansı yapması gereklidir. Bu ilk soru. İkinci olarak, yüksek lisans Devletin düzenlediği bir sınavla yapılır. Anlıyor musunuz? 71 HÂKİM ALBAY YAVUZ SAYALGI - Teşekkür ederim. OTURUM BAŞKANI- Teşekkürler. Evet, başka soru soracak arkadaşlarımız. Göremiyorum. Evet, buyurun Kemal Bey. ÇİN DELEGESİ- Tercümanlarınızdan çevirirken biraz yavaş İngilizce konuşmalarını rica ediyorum. Çünkü İngilizcem çok iyi değil. Bu şekilde daha iyi anlayabilirim. OTURUM BAŞKANI- Evet. Hangi ülkeye? HAKIM ALBAY KEMAL BAL- Efendim şu anda kürsüdeki bütün delegelere yöneltmek istiyorum. Kısa bir sorum olacak efendim. Hâkim Albay Kemal ben, üçüncü daire üyesi. Sorum: Sivil bir kişiyle asker bir kişinin müşterek olarak bir suç işlemeleri halinde, iştirak halinde bir suç işlemeleri halinde yargılama askeri mahkemede mi yoksa sivil mahkemelerde mi yapılır? Bu işlenen suçun türü, şekli, niteliği itibariyle de değişebilir mi? Bunu sormak istiyorum. Teşekkür ederim. OTURUM BAŞKANI – Did you understand? ÇİN DELEGESİ- Üzgünüm. Sorunuzu anlayamadım. Belki konferanstan sonra görüş alışverişinde bulunabiliriz. Evet mi hayır mı? Teşekkür ederim. TUNUS DELEGESİ – Asker veya sivil bir kişi bir veya birden fazla suç işlediğinde bu davaya hangi mahkeme bakacaktır? Çok basit. Eğer bu suçlar askeri arazide işlenmişse dünyanın her yerindeki adalet sistemlerinde doğrudan askeri mahkemeler ilgilenecektir. Örneğin eğer suç bir kışlada işlenmişse, kışlanın ne demek olduğunu biliyorsunuz değil mi? Peki, ordunun bulunduğu yerde. Bu dava doğrudan askeri mahkemeye gidecektir. Suçun askeri bir amacı varsa askeri mahkemede incelenecektir. Aksi takdirde ise sivil mahkemede bakılacaktır. Yani eğer suç sivil bir yerde işlenmişse sivil mahkemeye gider. Bu suçun işlediği yere göre yapılan bir sınıflamadır. Tamam mı? Başka soru? Teşekkürler. KIRGIZİSTAN HEYETİ- Güzel soru. Bizde Kırgızistan’da üyelerinden biri veya birkaçı askeri personel olan grup tarafından suç işlenmesi durumunda bu tür ceza davaları mecburi olarak askeri 72 mahkemelerde görülmektedir, bu tür davaların sivil mahkemelerde görülmesi kesinlikle yasaktır. Diyelim ki beş kişilik bir grup tarafından suç işleniyor ve bu grubun bir üyesi askeri personel, geri kalan 4 üyesi de sivil şahıslardan ibaret. Bu tür davalar zorunlu olarak askeri mahkemede görülmektedir. Bunun tek istisnası Kırgızistan Yüksek mahkemesi başkanının münhasır karar verme hakkıdır. Herhangi bir durum veya herhangi bir husus nedeniyle Yüksek mahkeme başkanı bu davaları Kırgızistan topraklarındaki dilediği herhangi mahkemeye görülmek üzere gönderebilir. Uygulamada ise bu tür davalar sadece ve sadece Kırgızistan askeri mahkemeleri tarafından görülmektedir. Yüksek mahkeme başkanının davanın başka bir mahkemede görülmesi konusunda kararı olmaksızın davanın başka bir mahkeme tarafından görülmesi durumunda söz konusu mahkeme kararı yok hükmünde olacaktır. TUNUS DELEGESİ – Teşekkürler. Başka bir konuyu daha açıklayabilir miyim? Eğer asker bir kişiyle ilgili ise. Yani eğer bir sivil ve bir asker birlikte bir suç işlerlerse ve bu asker kişinin mesleği ile ilgiliyse. Örneğin, ben bir sivilim. Asker bir kişiyi tekmeliyorum çünkü bana iş ile ilgili kötü bir davranışta bulundu. Bu meslek ile ilgili bir şeydir. Askeri mahkemede ele alınır. Yani yer ve meslek ile alakalı. Görevin yerine getirilmesi ile. OTURUM BAŞKANI- Başka sorusu olan? Evet. Buyurun. HÂKİM ALBAY CEMİL KAYILIOĞLU- Ben efendim müsaade ederseniz dünkü Oturum Başkanı Sayın Rıza Türmen’e bir soru yöneltmek istiyorum. Bildiğimiz gibi hukuk aşamasında önemli bir yer işgal ediyor Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi. Sayın Rıza Türmen dünkü oturumda gayet güzel bir giriş yaptı ve uluslararası hukukun yargısallaşması sürecinden söz etti. Gerçekten bunu somut olarak birtakım mahkemelerle görüyoruz. Ülkemizde de insan haklarının en üst düzeyde gerçekleştirilmesi bakımından kanunlarımızı, mevzuatımızı ve icraatımızı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları doğrultusunda yönlendirdiğimiz de somut bir gerçekliktir. Ben özellikle şunu ifade etmek istiyorum. Bir mahkemenin en önemli niteliklerinden birisi tarafsızlıktır, yansızlıktır, nesnelliktir ve bütün güçlere karşı eşit mesafede bulunmasıdır. Uluslararası hukukun yargısallaşması süreci ulusal yargıdan daha sonra gelişen bir süreç olduğu için, elbette ki bu konularda birçok eksiklik olabilecektir. Bu doğaldır da. Fakat bunun 73 yanında, bizim de kendimizi uluslararası yargıya uydurma çabalarımız olduğu için, uluslararası yargının özellikle oluşumundaki hatalar bazen ulusal yargıyı da önemli derecede etkileyebilmektedir. Özellikle, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yetkisi ülkemiz tarafından tanındıktan sonra, ülkemizle ilgili verdiği birkaç karar da özellikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin oluşumu ve tarafsızlığı konusunda birtakım ciddi kuşkular da doğmuştur. Örneğin, Louzidu davası. OTURUM BAŞKANI- Değerlendirmelere lütfen geçmeyelim. HÂKİM ALBAY CEMİL KAYILIOĞLU - Şunu söylemek istiyorum. Özellikle. Başka dava da olabilir. Sayın Rıza Türmen. Yine atama bakımından da birtakım sıkıntılar var. Sormak istediğim şudur: Acaba Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde çalışmış bir kişi olarak, hakim olarak çalışmış bir kişi olarak, o mahkemenin hakim özelliği bakımından oluşumunda gördüğü eksiklikler veya olması gerekenlerin neresindedir. Bu konudaki değerlendirmelerini almak istiyorum efendim. Teşekkür ederim. OTURUM BAŞKANI- Cevap verecek misiniz Rıza Bey? Estağfurullah buyurun. RIZA TÜRMEN- Efendim şimdi tabi bu çok geniş bir soru. Sorunun bir kaç kompartımanı var galiba. Kompartımanı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Türkiye ile ilgili verdiği her karar doğru mudur? Yani hiçbir mahkemenin verdiği her kararın doğru olduğunu söylemek mümkün değildir. Elbette mahkemeler de yanlış yaparlar. Bütün mesele, mahkemelerin yanlış da yapsalar halkın, kamuoyunun, ulusal kamuoyunun ya da uluslararası kamuoyunun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi durumunda Avrupa kamuoyunun güvenilirliğine, itimadına, saygınlığına sahip olup olmadığı. Bu güvenilirliği kaybedecek derecede vahim yanlışlar yapıldı; yapılması tabi o mahkemenin itibarı bakımından önemli gedikler açabilir. Ama Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne baktığınız zaman… bu kararların hemen hepsinin istisnasız olarak uygulandığını dikkate alırsanız Avrupa kamuoyunda bir saygınlığa bir kabul edilebilirliğe sahip olduğunu görüyoruz. Burada önemli olan, bir kere davayı kaybeden herkes, gayet doğal bir şeydir, kendisi bu davayı kazanması gerektiğini düşünür. Kaybetmesi değil kazanması gerektiğini düşünür. Zaten mahkemeye giderken de haklı olduğuna inandığı için 74 gider. Fakat mahkemede dava aleyhine sonuçlansa bile o mahkemeye olan inancını kaybetmemesi bence en önemli şey. Yani onun için Louzidu kararı doğru mudur yanlış mıdır bunun tartışmasına girmek istemiyorum tabi. Tabii ki doğru bulanlar da olabilir yanlış bulanlar da olabilir. Ama belki onu parantez içinde belirtmek lazım, o süreç henüz bitmedi. Yani Kıbrıs’taki evlerini bırakıp kuzeyden güneye göç eden ya da güneyden kuzeye göç eden Türklerin ya da kuzeyden güneye göç eden Rumların davaları henüz nihai aşamaya varmadı; onun için onu beklemek lazım. Mahkemedeki eksiklikler nedir sorusuna gelirsek, bence belki de en önemli eksikliği mahkemenin hâkim atamalarıyla ilgili prosedürdür. Hakim atamalarıyla ilgili prosedür şöyle olmakta: devletler üç tane aday göstermekte, bu üç aday arasından parlamenter asamble, Avrupa Konseyi Parlamenter Asamblesi, bir tanesini seçmekte bir mülakat yaptıktan sonra falan. Böyle bir seçim usulü var. Tabi bunlar mutlaka devletlerin gösterdiği üç aday arasından seçilir. Şimdi devletler yargılandığına göre bu mahkemede, devletlerin gösterdiği adaylar arasında seçilmesi ne kadar doğrudur sorusunu her zaman sorabilirsiniz. Ya da devletlerin bu adayları gösterme usullerinde de bir homojenlik yoktur. Her devlet kendine göre bu adayları tespit etmektedir. Hiç olmazsa bu devletlerin aday gösterme prosedürünü belki başka türlü hale sokmak mümkündür. Bir bu. İkincisi mahkemenin tabi karşılaştığı en büyük sorun, sonsuz bir dava akışıdır. Yani dava yükü altında bugün mahkeme ezilmektedir ve bunu önleyecek reformlar yapılamamıştır henüz. Mahkemeyi bekleyen en büyük problem budur. Bu mahkemenin altında kaldığı dava sayısı, mahkeme kararlarının kalitesini de etkilemesi kaçınılmazdır. En önemli sorunlar bunlar. Teşekkür ederim. OTURUM BAŞKANI- Teşekkür ederim. Efendim. Buyurun Sayın Başkan. HÂKİM TUĞGENERAL AHMET ALKIŞ - Sayın Rıza Türmen’in belirttiği hususlar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesini bekleyen en büyük tehlike sonsuz dava sayısı, sınırlı değil, beraberinde adil yargılanma ilkesinin ihlalini de getirecektir. Şimdi Ülkeler Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde makul süreye uyulmadığı için tazminata mahkûm edilmekte; adil yargılanma hakkının ihlal edildiğinden bahsedilmektedir. Ben, davamın devamı için, ben derken, ülkelerin vatandaşları, ülkeler, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine giderken davalarının bir an önce sonuçlanmasını beklemektedirler. Fakat Avrupa 75 İnsan Hakları Mahkemesinde, davaların geri dönüşü çok uzun bir süreyi kapsamakta ve beraberinde adil yargılanma hakkı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde de ihlal edilmektedir. Bu önemli bir sorundur. Sayın Rıza Türmen’in belirttiği gibi Mahkemenin en büyük eksikliği de yeterli daire veya personel, hâkim olmaması. Bizim ülkemizde de çok dava var. Özellikle Yargıtay’da, Danıştay’da. Bu yüzden davalar uzamakta ve adil yargılanma hakkı makul süre açısından ihlal edilmek zorunda kalınmaktadır. Davaların makul sürede bitirilememesinin en önemli nedeni, nerede olursa olsun, dava sayısının fazlalığı bu davalara bakacak ve yetişecek sayıda hakimin olmamasıdır. Bu durum Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde de açıkça görülmektedir. OTURUM BAŞKANI- Efendim bir soru ben Rusya Federasyonu Sayın Başkanı Korgeneral Petrochenkov’a yöneltmek istiyorum. Onun dışında bir soru daha alabiliriz zaman açısından. Soru sormak isteyen arkadaşımız var mı? Evet. Sayın Tamer Korkmaz buyurun. HÂKİM ALBAY TAMER KORKMAZ- Ben Tunus temsilcisine sormak istiyorum. Bazı yargılamaların gıyapta yani sanığın yokluğunda olabileceğini söylediler. Bu, sanığın duruşmadan bağışık tutulması şeklinde bir yargılama mı yoksa sorgu ve savunması hiç saptanmadan yapılan bir yargılama mı? Teşekkür ederim. TUNUS DELEGESİ- sorunuz için teşekkür ederim. Bunu açıklığa kavuşturmak için bir örnek vereceğim. Tamam mı? Örneğin birisi burada, Türkiye’de suç işliyor. Mesela bu kişi benim ve ertesi gün Tunus’a gidiyorum. Sizin görüşünüze göre bir karar verilmeyecek. Burada olmayacağım. Yarın Tunus’ta olacağım. Size göre karara varılacak ve ben burada olmayacağım. Genel prosedür bu. Bu dünyanın her yerinde böyle. Örneğin ben cinayet işliyorum ya da hırsızlık yapıyorum ve siz soruşturma başlatıyorsunuz. Ben burada, Türkiye’de suç işliyorum ve siz araştırmaya başlıyorsunuz. Bildiğiniz üzere büyük bir sistem söz konusu. Savcı ve tetkik hâkimi. Sonra, duruşma yapılacak ve gıyabımda bir karara varılacak. Belki bir gün yakalanacağım. Türkiye’ye getirileceğim. Sonra yargıya varılacak. Anlayabildiniz mi? Sanırım anladınız. Teşekkürler. size OTURUM BAŞKANI- Evet Sayın Korgeneral Petrochenkov, bir soru yöneltebilir miyim? Dünkü tebliğinizde Rusya 76 Federasyonundaki askeri yargının 1999’da Milli Savunma Bakanlığı’ndan ayrıldığını ve federal yapı içerisinde sivil bir sisteme oturduğunu ifade etmiştiniz. Siz bir Korgeneralsiniz. Bu, bir askeri rütbedir. Siz bir asker misiniz? Bu askeri yargının hangi kurumundasınız? Şu anda sivil bir askeri yargı sistemi var. Siz bunun, bir Korgeneral olarak neresindesiniz? Yoksa bu rütbe sivilleşmiş askerler bakımından da devam ediyor mu? Birinci soru bu. İkincisi, yine dün dediniz ki Rusya’da askeri yargı askeri menfaate aykırı işleyen sivil kişileri de yargılar. Bu ne demektir? Askeri menfaate aykırılığın ölçüsü nedir? Bu konu sanıyorum çok iyi aydınlanmadı. Bunu bize açıklarsanız memnun olurum. RUSYA DELEGESİ- Teşekkür ederim. 1999 Yılında Rusya Federasyonunda Askeri Mahkemelerin faaliyeti hakkında Anayasal kanunun kabul edilmesinden sonra askeri mahkemelerin bütün hâkimleri ki bunlar askeri personeldir, Savunma Bakanlığına bağlı görevlerinden ayrılmıştır. Bizde Yüksek Mahkeme nezdinde Adli Daire bulunmaktadır. Bu Adli Daire gerek askeri mahkemelerin, gerekse sivil mahkemelerin kadro ve mali işlerine bakmakta ve maddi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Askeri hâkim heyetleri de Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesinin bünyesinde bulunmaktadır. Doğal olarak hepimizin askeri rütbeleri bulunmasına karşın askeri görevden ayrılmış durumdayız. Bizde askeri mahkemelerinin bütün hâkimlerinin subay rütbeleri bulunmaktadır. Hâkim dediğimizde en düşük kademeyi ifade ediyoruz, garnizon mahkemesi hâkimi –hukukçu yarbay kademesindedir. Bölge mahkemesi hâkimi –ikinci kademeyi oluşturmakta ve hâkim hukukçu albay rütbesindedir. İkinci derece mahkemeleri olan il mahkemelerinin, filo mahkemelerinin başkanları hukukçu tuğgeneral rütbesindedir. Askeri heyet başkanları görev itibarıyla Yüksek Mahkeme başkan yardımcısıdırlar ve korgeneral rütbesindedirler. Dolayısıyla bizim sadece formal olarak askeri rütbelerimiz bulunmaktadır ve bunun dışında Savunma Bakanlığıyla herhangi bir bağımız bulunmamaktadır. Askeri unvanları /rütbeleri/ Devlet Başkanı vermektedir. Aslında albay da dâhil olmak üzere albay rütbesine kadar rütbeleri, Yüksek Mahkeme Başkanının önerisi üzerine Savunma Bakanı vermektedir. Bunun da bir özelliği bulunmaktadır, ancak bu güne kadar Yüksek Mahkeme Başkanının önerisi üzerine Savunma Bakanının rütbe vermeyi reddettiği tek bir vaka bulunmamaktadır. Sivil şahıslarla ilgili olarak ise biz de diğer sempozyum iştirakçilerine soru yönelttik. Bizde yasaya göre askeri 77 personel tarafından sivil şahıslarla bir grup içinde suç işlenmesi durumunda genel kural olarak bu davalar suçun muhtevasına göre ilgili düzeydeki askeri mahkeme tarafından görülmektedir ve bu garnizon veya il mahkemesi olabilir. Ancak sivil şahısların bu tür davaların askeri mahkemede görülmesine itiraz etmesi durumunda ve davanın askeri şahıs ve sivil şahıslar bakımından ayrılmasının mümkün olmaması durumunda ve tür davalar mecburi olarak genel mahkemelerde, yani sivil mahkemede görülür. Ben ayrıca sivil şahıslardan da bahsettim, sivil şahıslar askerlik yaptıkları süre içinde askeri personel statüsüne sahip olurlar. Eğer bu şahıslar askerlik yaptıkları süre içinde genel bir suç veya askeri bir suç işlemeleri durumunda bu şahısların da yargılamaları askeri yargıda yapılır. Aynı şekilde askeri personel bakımından da aynı şey geçerlidir. OTURUM BAŞKANI- Teşekkür ederim Sayın Korgeneral. Sayın konuklar, üçüncü oturum burada tüm yönleriyle sona ermiştir. Bir on dakika ara veriyoruz. Coffee break. Ve ondan sonra dördüncü ve son oturum başlayacaktır. Son oturumda, uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Temsilcisinin tebliği ve Türkiye adına Albay Nail Oral’ın tebliği ve sonuçta Sayın Türmen’in sempozyum değerlendirmesi yapılacaktır. On dakika sonra burada olmak kaydıyla buyurun. 78 ULUS LARARASI S EMPO ZYUM 2.GÜN 07 NİSAN 2007 DÖRDÜNCÜ OTURUM Oturum Başkanı: (E) Hv.Hâkim Tuğgeneral Dr. Önder AYHAN Askerî Yargıtay Onursal Başkanı Konuşmacı : Albay DIMITRIOS ZFEIROPOULOS Uluslar arası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Temsilcisi Konuşmacı : Dz. Hâkim Kd. Albay Nail ORAL Askerî Yargıtay Genel Sekreteri 79 80 ALBAY DIMITRIOS ZFEIROPOULOS’un ÖZGEÇMİŞİ 1958 tarihinde Atina’da doğmuş, 1980 tarihinde Yunanistan Selanik Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş ve 1993’te hukuk yüksek lisansını Londra Üniversitesi Uluslararası Kamu Hukuku alanında tamamlanmıştır. Yunanistan Savunma Bakanlığı’nda hem idari görevlerde hem de yargı görevlerinde bulunmuştur. Savcı yardımcısı, ceza davalarından soruşturma görevlisi, hâkim, başsavcı ve duruşma hâkimi olarak iki askeri mahkemede yargı görevlerini icra etmiştir. Ayrıca, Yunanistan Hava Kuvvetleri Başkanlığı, Yunanistan Ulusal Savunma Başkanlığı ve Yunanistan Ulusal Savunma Başkanlığı’nın uluslararası hukuk biriminde adli müşavir olarak çeşitli idari görevlerde bulunmuştur. Şu anda Atina Hava Kuvvetleri Askeri Mahkemesi’nde duruşma hâkimliği görevini yürütmektedir. 1996’da yeniden düzenlenmiş olan ve Yunanistan Silahlı Kuvvetleri’nde yaygın olarak dağıtımı yapılmış olan uluslararası insani hukuk konulu bir kitabın yazarıdır. Çeşitli askeri okullarda ve çeşitli seviyelerde Askeri Ceza Hukuku ve Uluslar arası Kamu Hukuku dersi vermiştir. Uluslar arası Askeri Hukuk ve Savaş Hukuku Derneği üyeliğinin yanında, başkan yardımcısı ve Uluslar arası Savcılar Derneği’nin üyesidir. Evlidir ve iki oğlu bulunmaktadır. 81 DZ. HÂKİM ALBAY NAİL ORAL’ın ÖZGEÇMİŞİ 28 Nisan 1960 tarihinde İstanbul’da doğmuş, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden, müteakiben de İktisat Fakültesi’nden mezun olmuş, bilahare lisansüstü çalışmalarda bulunmuştur. Adli yargı hâkimliğini müteakip 1985 yılında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda askeri hâkim olarak göreve başlamış, İzmir güney Deniz Saha Komutanlığı Askeri Mahkemesi Hâkimliği ve Milli Savunma Bakanlığı Kanunlar ve Kararlar Dairsi Başkanlığında şube müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2004 yılında Askeri Yargıtay’a üye seçilerek 17 Ocak 2005 tarihinde Dördüncü Dairesi üyeliği görevini sürdüren Albay Oral, aynı zamanda 31 Ağustos 2005 tarihinden bu yana da Askeri Yargıtay Genel Sekreterliği görevini sürdürmektedir. Evli ve iki çocukludur. 82 ALBAY DİMİTRİOS ZAFEİROPOULOS - Uluslar arası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Temsilcisi Sayın Başkan, öncelikle Türk Askeri Yargıtay’ının 95. Kuruluş yıldönümü nedeniyle düzenlenen bu sempozyumun organizasyonundan dolayı teşekkürlerimi ifade etmek isterim. Özellikle de hem Sayın Başkan Tuğgeneral Alkış’a hem de bu etkinliğin organizasyonunda görev alanlara teşekkür etmek istiyorum. Bu tür etkinliklerin sağladığı katma değerin sadece askeri yargı ile ilgili konularda, özellikle de askeri yargının halen var olduğu kurumların temsilcileri arasında, görüş alışverişi ile sınırlı kalmadığını aynı zamanda diğer devletlerin adaletin etkili işleyişi açısından uygulamalarından fikir alınması açısından, General Alkış’ın da dün birçok defa altını çizdiği üzere, devletlerin varlığı için yapı taşları arasında olduğunu düşünüyorum. Benim bugünkü görevim Uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku Örgütüne dair kısa ve kapsamlı bir sunum yapmak. Ve önümüzdeki 15 dakika içerisinde bu konuyu mümkün olduğunca hızlı bir şekilde ele almaya çalışacağım. Uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku Örgütü, kâr amacı gütmeyen ve siyasi olmayan, Belçika hukukuna tabi olarak Birleşmiş Milletler ile istişare statüsüne sahip olarak 1977 yılında kurulmuş uluslararası bir örgüttür. 1956’da aynı adla Strazburg’da kurulmasının ardından örgüt 1988’de Brüksel’e geçmiştir ve Brüksel’de sekretaryası bulunmaktadır. Resmi dilleri İngilizce ve Fransızcadır. Örgütün amaçları şunlardır: a. Askeri hukuk ve silahlı çatışmalara ilişkin hukuk hakkında, barış gücü operasyonları da dahil olmak üzere, çalışmalar yapılması, b. Askeri hukuk ve silahlı çatışmalara ilişkin hukukun insan hakları ilkeleri uyarınca iyileştirilmesi, ve c. Bu konularda iç hukuk sistemlerinin uyumlaştırılmasının araştırılması. Diğer bir deyişle, Topluluğun amaçları, uluslararası hukukun askeri hukuk, silahlı çatışmalara ilişkin hukuk ve barış operasyonlarına dair hukuk ve uluslararası insani hukuk anlamında incelenmesi, araştırılması ve yaygınlaştırılmasıdır. Bu çalışmalar uluslararası ve karşılaştırmalı hukuk açısından gerçekleştirilmektedir. Bu amaçla, topluluk her üç yılda bir hukuk danışmanları için uluslararası kongreler ve seminerler düzenlemekte ve özellikle de konuya uygun seminerler ve diğer etkinlikler organize etmektedir. 83 Topluluk, Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku ismi verilen dergisini yılda dört sayı halinde genellikle de toplu olarak çıkarmaktadır. Bu dergiler, Örgüt himayesi altında Belçika Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku merkezi tarafından düzeltilmekte ve Belçika Savunma Bakanlığı mali desteği ile yayınlanmaktadır. İnceleme, askeri ceza hukuku ve savaş hukuku ile bağlantılı hukuki meseleler hakkında çeşitli dillerde katkılar içermektedir (İngilizce, Fransızca, Almanca, İspanyolca, İtalyanca ve Hollandaca). Diğer bazı yayınlar ise, Örgütün uluslararası kongrelerinin kayıtlarının yer aldığı “Uluslararası Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku Örgütü Antolojisi” adı altında yayınlanmaktadır. Ayrıca Örgütün üyelerine her üç ayda bir elektronik olarak dağıtımı sağlanan bülteninde, Örgütün ve ulusal gruplarının faaliyetleri hakkında güncel haberler yer almaktadır. Uluslararası toplumun ve Uluslararası Örgütlerin faaliyetleri sonucunda hukuk alanında meydana gelen tüm gelişmeler ile ilgili kapsamlı bilgi verilmektedir (önemli bir rol oynayabilecek veya uluslararası gelişmeleri etkileyebilecek türde, imzalanan uluslararası antlaşmalar, uluslararası örgütlerin birimleri tarafından alınan önemli kararlar, içtihat, önemli yeni milli mevzuat). Bunların yanı sıra, Örgütün “Dokümantasyon Merkezi” adı verilen ve askeri ceza hukuku, savaş hukuku, silahlı çatışmaların ve barış operasyonlarının hukuki yönleri, uluslararası ceza hukuku ile ilgili önemli büyüklükte yayınların bulunduğu ve uluslararası örgütlerin ilgili ve yetkili birimlerinin çıkardığı hukuki görüşleri ve kararlarının yer aldığı bir merkezdir. Örgütün merkezinde yer alan Dokümantasyon Merkezi tüm bireylerce (Örgütün üyesi olsunlar veya olmasınlar) erişilebilen bir merkezdir. Şu an itibariyle Örgütün, aralarında üniversite profesörleri, öğretim üyeleri, yüksek derece askeri ve sivil müşavirler, avukatlar, memurlar ve de dünya üzerinde yaklaşık elli ülkeden sahada çalışan görevliler olan yaklaşık 700 üyesi bulunmaktadır. Ayrıca, şu anda çeşitli ülkeler nezdinde yaklaşık 20 milli grup halinde, çeşitli etkinlikler ve faaliyetler düzenlemenin yanı sıra Örgütün amaç ve hedefleri doğrultusunda ulusal düzeyde çalışmalar yürüten gruplar bulunmaktadır. Örgütün faaliyetlerine katılırken ve hukuki görüşlerini ifade ederken üyeler sadece kendi şahıslarını temsil ederler ve belirli konular ile ilgili ulusal görüşleri ifade ettikleri düşünülmez. 84 Genel anlamda çalışmaların kolaylaştırılması ve belirli özel konulara özel ilgi gösterilmesini sağlamak amacıyla, Örgüt aşağıda belirtilen dört uzmanlık komisyonu oluşturmuştur: a. Uluslararası İnsani Hukuk Komisyonu. b. Askeri Kriminoloji ve Ceza Hukuku Komisyonu. c. Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku Tarihi Komisyonu, ve d. Genel İşlerle ilgili Komisyon. Örgütün yönetim organları, Genel Kurul, İdare Kurulu ve Yönetim Kuruludur. Bu birimlerin görev ve sorumlulukları tüzüklerinde açıkça belirlenmiş olup, şu anda bunları ayrıntılı olarak ele alarak sizleri yormak istemiyorum. Bu birimlerle ilgili olarak tek bahsetmek istediğim konu, başlıca yönetim organının Genel Kurul olduğudur. Örgütün seçim ile ilgili organı ve temsil dairesidir. Genel Kurul, tüm Örgüt üyelerinden oluşur ve toplantılarını Uluslararası Kongreler sırasında ve uluslararası kongrelerin düzenlendiği mekanlarda gerçekleştirir. Genel Kurulun, Örgüt Başkanını, Yardımcısını ve İdare Kurulu üyelerini seçme yetkisi vardır. İdare Kurulu, derneğin faaliyetlerinin genel olarak yönlendirildiği birimdir ve yönetime genel rehberlik sağlar, ancak Yönetim Kurulu ise Örgütün idaresinin etkili bir şekilde yönetimi için ve İdare Kurulunun kararlarını uygulamak için gereken her türlü yetkiye sahiptir. Açıktır ki, Örgüt tarafından organize edilen başlıca etkinlikler Uluslararası Kongreleridir. Bu kongreler her üç yılda bir düzenlenir. Şimdiye kadar, Örgütün amaç ve hedeflerine uygun çeşitli konularda bu tür on sekiz adet Kongre gerçekleştirmiştir. Bu Kongrelerden bir tanesi, sekizinci Kongre, Ekim 1979 tarihinde “Askeri Yargının mevcut evrimi” başlığı altında yapılmıştır. Örgütün bir sonraki Uluslararası Kongresi Tunus’un başkentinde gelecek ay (5-9 mayıs tarihleri arasında) “Barış Gücü Operasyonları da dahil olmak üzere Askeri Operasyonlarda Uygulamalı ve Teamül Hukuku” başlığı altında yapılacaktır. Bu tür etkinliklerde her zaman olduğu üzere, dört uzmanlık komisyonu da aynı anda aşağıdaki alt başlıklar altında toplanacaktır: a. Uluslararası İnsani Hukuk Komisyonu, “Devlet Dışı Aktörlere Karşı Silahlı Çatışmalarda Uygulamalı ve Teamül Hukuku”. b. Askeri Kriminoloji ve Ceza Hukuku Komisyonu, “Askeri Operasyonlarda Askeri Yargı ve Disiplin”. c. Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku Tarihi Komisyonu, “Deniz ve diğer Askeri Operasyonlarda, Tarihi Bakış Açısıyla, Tarafsızlık Hukuku”, ve 85 d. Genel İşlerle ilgili Komisyon, “Başarısız Devletlerde, Deniz Bölgeleri de dahil olmak üzere, Hukukun Üstünlüğü”. Yukarıda belirtilen konu ve alt konularda hukuki açıdan geniş bir alanı kapsayan ve oldukça fazla soruyu içeren bir anketin son aylarda tüm ülkelere gönderilmiş olduğunu belirtmem önemlidir. Bu sorulara tüm ülkeler tarafından verilen yanıtlar, Kongrede geniş ölçüde sunulacak ve tartışılacaktır. Çeşitli devletlerin, barış gücü operasyonları da dahil olmak üzere askeri operasyonlarda bulunurken teamül hukukunda uyguladıkları mevcut uygulamaları ve eğilimleri hakkında oldukça açık bir tablo sağlanacaktır. Açıkça görülmektedir ki, Örgüt, Kongresi gibi uluslararası bir etkinlik için konu seçerken, her zaman uluslararası gelişmeleri takip etmekte ve tüm çağdaş hukuki konuları ele almaya çalışmaktadır. Tahmin ediyorum ki çoğunuz, halihazırda Örgütümüzün üyesi olmanız sebebiyle, Tunus’un başkentinde gerçekleştirilecek bir sonraki Uluslararası Kongreye katılacaksınız. Üye olmayan ancak konuyla ilgilenen diğer meslektaşlarımızla konuyu ayriyeten görüşebiliriz ve onlara, Örgüte üye olmak zorunluluğu olmaksızın etkinliğe katılabilmeleri için gereken bilgi ve belgeleri sağlayabilirim. Örgüt için diğer bir önemli etkinlik de Hukuk Müşavirleri için seminerler düzenlenmesidir. Bu seminerler her 2-3 yılda bir gerçekleştirilmektedir. Bu faaliyet de Kasım 1992’de başlatılmış bir faaliyet olup amacı ülkelerinin askeri kuvvetlerinde çalışan hukuk müşavirlerinin yetkinlik ve becerilerinin arttırılmasıdır. Şimdiye kadar bu tür yedi adet etkinlik çeşitli ülkelerde gerçekleştirilmiştir ve bu seminerlerden sonuncusu geçen sene Windhoek, Namibya’da ve yüksek bilimsel ve mesleki seviyede, özellikle de Afrika devletlerinden büyük katılım oranı ile, gerçekleştirilmiştir. Bu seminerler için belirlenen konuların (örneğin, Uluslararası Askeri Kuruluşlarda ve Uluslararası Askeri Operasyonlarda İnsani Hukuk ile ilgili Silahlı Kuvvetler Hukuk Müşavirlerinin İşlevi, Silahlı Çatışma Hukukunun Barış Operasyonlarında Uygulanması, 21. Yüzyılda Hukuk Müşavirleri, Barışı Koruma Operasyonlarında Hukuk Müşavirlerinin önündeki Zorluklar ve Savaş Sonrası Operasyonlarda Hukuk Müşavirleri) iyi katılım standartları sağlamakta yeterli olduğuna inanıyorum. Örgütün bu Seminerler büyük önem verdiğinin altını çizmek isterim ve şimdiye kadar elde ettiğimiz başarılı katılım ve sonuçlar temelinde, bu seminerleri gelecekte de devam ettirme konusunda niyeti bulunmaktadır. 86 Örgütün faaliyetleri hakkındaki bu kısa sunumumu, muazzam değere sahip önemli bir parametreden bahsetmeden sonlandırmam mümkün değil. Bu parametre, Örgütün üyeleri arasında, Örgüte katılımları dışında, günlük çalışmalarını uluslararası, çok taraflı, iki taraflı veya devletlerarası düzeyde kolaylaştıran bağlantı noktası ile ilişkilidir. Bir kişinin, ulusal sınırlar dışına çıkan hukuki bir sorunu çözümlendirmesi gerekiyorsa ve görüşmesi gereken diğer meslektaşı, halihazırda Örgüt içerisinden tanıdığı birisi ise bu bağlantılar çok faydalı oluyor. Bu tanışıklık gerçekten çok faydalı ve askeri kuvvetler içerisinde, ister üniformalı ister üniformasız, çalışan hukuk müşavirlerinin çalışmalarının kolaylaştırılmasına büyük katkısı oluyor. Örgüt üyeleri, Örgütün ilgi alanına giren konularda ve faaliyetlerinde yetkinlikleri temelinde üyeliğe kabul edilirler ve Örgütün amaçlarına yönelik katkıda bulunmaları beklenir. Yıllık 20 Avro olarak tespit edilmiş bir üyelik ücreti bulunmaktadır ve üyeler, tanınmış bir ulusal grup tarafından kabul edilerek Genel Sekretere bildirilebilirler veya bireysel olarak Genel Sekretere hitaben yapılan yazılı bir başvuru ile başvurarak, Yönetim Kurulunun kararı ile kabul edilirler. Yakın geçmişte, Örgüt, Uluslararası Kızılhaç Komitesi, San Remo’daki Uluslararası İnsani Hukuk Enstitüsü, Garmisch’deki Marshall Centre, Newport, ABD’deki Uluslararası Hukuk Çalışmaları Savunma Enstitüsü ve NATO Okulu gibi diğer bazı uluslararası organlar ve oluşumlar ile işbirliğinin güçlendirilmesi amacıyla kanatlarını daha da açma eğilimindedir. Bunlara ilaveten, Örgüt, belirli faaliyetlerin teşvik edilmesi ve bu sayede Örgütün hedeflerinin daha üst derecede yerine getirilmesini sağlamak üzere bir dizi münferit ülke ile de temas halindedir. Bu tür ülkelerden biri de Çin’dir. Örgüt Çin’de umuyoruz ki gelecek sene, askeri yargı ile ilgili bir seminer düzenlemek için çalışmalar yapmaktadır. Son olarak, Örgüt, askeri kuvvetler içerisinde çalışan hukuk müşavirleri için düzenli olarak askeri tatbikatlar düzenlemeye hazırlanmaktadır. Zaman kısıtlamasından dolayı Uluslararası Askeri Ceza Hukuku ve Savaş Hukuku Örgütü hakkındaki bu kısa sunumumu burada sona erdiriyorum. Sizi temin ederim ki, Örgütün uluslararası anlamdaki varlığı ve faaliyetleri büyük önem taşımaktadır. Hatta, Örgütün bu türde oldukça benzersiz bir bilimsel dernek olduğunu ve bunun da değer ve fayda sağladığını söylemek isterim. Dikkatiniz için çok teşekkür ederim. Birçoğunuzu gelecek ay Tunus’ta görmeyi umuyorum. 87 OTURUM BAŞKANI- Uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku derneği hakkında, mevcut dernek çalışmaları hakkında mevcut bilgilerimizi tazeleyen ve yeni bilgiler sunan Albay Zafeiropoulos’a bu tebliği için teşekkür ediyorum. Şimdi söz sırası, Türkiye Askeri Yargı Sistemini anlatacak olan Hâkim Albay Nail Oral’da. Buyurun. 88 Hâkim Albay NAİL ORAL – Türkiye Temsilcisi Sayın Başkanım çok teşekkür ederim. Özellikle Askeri Yargıtay’ımızın 95. kuruluş yıldönümü dolayısıyla yurtdışından gelen katılımcılara, konuklara tekrar hoş geldiniz der, hepinize saygılar sunarım. Sayın Başkanım, Seçkin Konuklar, Meslektaşlar, Değerli Katılımcılar, Bayanlar ve Baylar, Mesleğe başladığımdan bu yana her zaman ve her yerde desteklerini esirgemeyen Onursal Başkanımız Sayın Önder AYHAN’ın oturum başkanlığı yanında gerek 2006 yılının Mayıs ayında Hollanda’nın Lahey (Den Haag) kentinin şirin Scheveningen beldesindeki Steigenberger Kurhaus Hotel’inde, gerekse 2008 yılının Mart ayında Namibya’nın başkenti Winhoek’in Safari Hotel’inde beşer gün boyunca her an beraber olduğum Yunanistan’ın değerli askerî hukukçusu ve Uluslararası Askerî Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Başkan Yardımcısı, aynı zamanda aile dostumuz Sayın Dimitrios ZAFEIROPOULOS ile birlikte bu Sempozyumda Sizlere hitap etmek benim için büyük onur ve mutluluktur. Hepinizi saygı ile selamlıyorum. Bu sunumumda Türkiye’nin askerî yargısını, bana tanınan kısa süre içinde anlatmaya çalışacağım. Uzun bir geçmişi olması nedeniyle Türk Hukuku girift ve ayrıntılı bir askerî yargı sistemine sahiptir. Ülkemizde askerî mahkemeler, yasal dayanaklarını Anayasada bulmaktadırlar. Bu mahkemelerin kuruluş esasları ve işleyişlerine egemen olacak kuralların neler olacağı Anayasa'da gösterilmiştir. 1982 tarihli Anayasamızın “Askerî Yargı” başlıklı 145’inci maddesinde; "Askerî Yargı, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülür. Askerî mahkemelerin savaş ve sıkıyönetim hâllerinde kuruluşları ve gerektiğinde bu mahkemelerde adlî yargı hâkim ve savcılarının görevlendirilmeleri kanunla düzenlenir. Askerî yargı organlarının kuruluşu, işleyişi, askerî hâkimlerin özlük işleri, askerî savcılık görevlerini yapan askerî hâkimlerin mahkemesinde görevli bulundukları komutanlık ile ilişkileri, mahkemelerin bağımsızlığı, hâkimlik teminatı, askerlik hizmetlerinin gereklerine göre kanunla düzenlenir." kuralına yer verilmiştir. 89 Bu kuraldan çıkarılması gereken sonuç; mahkemelerin kuruluş ve işleyişi ile hâkimlerin özlük işlerinin kanunla düzenleneceği, askerî hâkimlerin komutanlıkları ile ilişkilerinin hâkimlik teminatı, mahkemelerin bağımsızlığı ve askerlik hizmetlerinin gereklerine göre düzenlenecek olmasıdır. Anayasamızın 145’inci maddesine göre askerî yargı, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri şeklinde oluşturulduğundan bu mahkemeler üzerinde kısaca durmam gerekecektir. Askerî Mahkemeler “Türk Milleti” adına yargı yetkisini kullanan Askerî Mahkemelerin kurulması ve lağvedilmesi yetkisi, Millî Savunma Bakanlığına aittir. Askerî mahkemeler, kural olarak kolordu, ordu (Deniz ve Hava kuvvetlerinde eşidi) ve Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri Komutanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı nezdinde kurulmaktadır. Bununla beraber askerî mahkemelerin ihtiyaç duyulan diğer kıt’a komutanlıkları veya askerî kurum amirlikleri nezdinde de Millî Savunma Bakanlığı tarafından kurulabilmesine imkân tanınmıştır. Askerî mahkemeler; kanunlarda aksi yazılı olmadıkça, asker kişilerin askerî olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler. 29 Haziran 2006 tarihli ve 5530 sayılı Kanun ile mevzuatta yapılan değişiklik ile askerî mahkemelerin, asker kişi olmayanlar üzerindeki yargılama yetkisi kaldırılmıştır. 1963 tarihinde yürürlüğe konulan Askerî Yargılama Kanunumuza göre askerî mahkemeler; barış zamanında iki askerî hâkim ile bir subay üyeden kurulur. Subay üyenin en az yüzbaşı rütbesinde ve muharip sınıftan olması, taksirli bir suçtan başka bir cürümle mahkûm olmamış ve sanıktan kıdemsiz bulunmaması ve yargılama süresi içinde sanığın en yakın amiri olmaması gerekir. Askerî mahkemede görev yapacak subay üyeler, her yıl, Aralık ayında, nezdinde askerî mahkeme kurulmuş bulunan komutan veya askerî kurum amiri tarafından, o mahkemenin yargı çevresindeki birlik mensupları arasından bir yıl süreyle ve değiştirilmemek kaydıyla seçilir. Bunların görevlerini yapmalarına sürekli engel çıktığı takdirde, yerlerine başkalarının seçilmesi mümkündür. Ülkemizde görev yapan 32 askerî mahkemenin kuruluşu bu tarzdadır. Ancak bunlardan Genelkurmay Askerî Mahkemesinin, generalleri yargılamak gibi bir görevi de bulunmaktadır. Bu durumda 90 Genelkurmay Askerî Mahkemesi üç kişiden değil, beş kişiden oluşmaktadır. Beş kişilik heyetin üçü askerî hâkim, ikisi ise general veya amiral rütbesinde muharip subay olmaktadır. Askerî mahkemelerde başkanlık görevini en kıdemli üye yapmaktadır. Bu en kıdemli üye; askerî hâkim üye olabildiği gibi subay üye de olabilmektedir. Ancak her durumda duruşmayı, kıdemli askerî hâkim üye yönetmektedir. Askerî mahkemelerde her üyenin bir oy hakkı bulunur ve oylamaya en kıdemsiz üyeden başlanır. Bunun yanında 21 Ocak 1981 tarihli ve 2376 sayılı Kanunla Askerî Yargılama Kanunumuza eklenen bir madde ile belirli ölçülerin altındaki suçlara, askerî mahkemelerin hâkim sınıfından tek hâkiminin bakabilmesine imkân tanınmıştır. Askerî hâkim; askerî savcının sevk ve idare ettiği soruşturma evresinde tutuklama, arama, zapt gibi konularda yetkili iken, davanın açılmasıyla birlikte başlayan kovuşturma evresinin yöneticisidir. Duruşma hazırlığı evresinde duruşma gününü tayin etmek, mahkeme heyetine katılacak subay üyeyi belirlemek, kıdemli hâkime aittir. Duruşmayı yönetmenin yanında resen delil toplanmasına girişmek sanığın gösterdiği savunma delillerinin toplanıp toplanmamasına karar vermek de, kıdemli hâkime aittir. Askerî mahkemelerde iddia makamında bir askerî savcı ile gerektiğinde yeteri kadar yardımcısı görev yapmaktadır. Bütün askerî mahkemelerde ve askerî savcılıklarda, birer büro teşkilâtı bulunur. Askerî hâkim ve savcılar; hukuk fakültesi mezunları arasından sınav ile seçilmekte; askerî hâkimlik mesleğine, Millî Savunma Bakanı, Başbakan ve Cumhurbaşkanının imzasını taşıyan ve Resmî Gazete’de yayımlanan “Müşterek Kararname” denilen bir işlemle başlamaktadırlar. Staj dönemini ve sonrasındaki üç yıllık adaylık dönemini başarı ile geçirenler, askerî hâkimliğe asaleten atanmaktadırlar. Askerî hâkimlerin atanmaları da, göreve alınmalarındaki yöntemle, Millî Savunma Bakanı, Başbakan ve Cumhurbaşkanının imzalarını taşıyan ve Resmî Gazete’de yayımlanan bir kararname ile olmaktadır. Askerî hâkim ve savcılar, Millî Savunma Bakanlığı teşkilâtı içindedirler. Askerî Yargıtay ve Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Üyeleri hariç olmak üzere askerî hâkim ve savcıların yükselmeleri kural olarak diğer subaylar gibidir. Diğer subaylardan farklı olarak Askerî Yargıtay’dan ve askerî adalet müfettişlerinden aldıkları meslekî siciller de yükselmelerinde değerlendirmeye alınmaktadır. Askerî hâkimlerin; 91 atanmaları, yükselmeleri ve diğer özlük hakları ile ilgili işlemler için yargı yolu açıktır. Askerî mahkemelerin yargısal faaliyetleri kamuya açıktır. Sanık, devlet bütçesinden karşılanan avukat ile kendisini savunma hakkına sahiptir. Suçtan zarar gören (mağdur), mağdurun babası, annesi, çocukları ve eşi davanın tarafı olabilirler. Sanık duruşmada hazır bulunmak zorundadır. Ancak, talep etmesi hâlinde yokluğunda da yargılama yapılabilir. Alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlara ilişkin davalarda sanık, savunma yapmak için mahkemede bulunmak durumundadır. Askerî mahkemeler, ilk derece mahkemeleridir. Karar ve hükümleri; sanık, müdahil, askerî savcı ve nezdinde askerî mahkeme kurulan komutan tarafından temyiz edilebilir. Bu durumda Askerî Yargıtay tarafından temyiz incelemesi yapılır. Bir hafta içinde temyiz edilmezse hüküm kesinleşir. Askerî savcılık, bu kesinleşen hükmü infaz eder. İnfazın tamamlanmasından sonra infaz belgelerini askerî mahkemeye gönderir. Askerî hâkim ve savcılar, yer teminatı adı verilen bir teminata sahiptirler. Kural olarak dört yıl olmakla birlikte coğrafî bölgesine göre değişebilen bu süreden önce, bir askerî hâkim veya savcının kural olarak başka bir yere atanması mümkün değildir. Askerî hâkimler özlük hakları bakımından eşidi adlî hâkimlerle aynı haklara sahiptirler. Üniforma giyip, rütbe taşımalarına karşın yargılama sırasında eşidi adlî hâkimler ile aynı şekilde cübbe giyerler. Askerî hâkimler, izin, istifa ve emeklilik yönünden diğer subayların tabi oldukları kurallara tabidirler. Askerî Savcılık Askerî mahkemelerin kurulduğu birliklerde askerî savcılık teşkilâtı da bulunmaktadır. Askerî savcıların, iddia, savunma ve yargı üçlüsünden oluşan yargılama faaliyetindeki işlevi, iddia makamı olarak öncelikle soruşturma yapıp, ortada iddiaya konu oluşturabilecek bir eylem bulunup bulunmadığını belirlemektir. Kural olarak soruşturma yapma istemi, yanında askerî mahkeme kurulmuş olan komutana tanınmış bir yetkidir. Komutanın soruşturma açtırmadığı hâller ile birlikte askerî savcının kendiliğinden soruşturmaya başlayabileceği hâller de bulunmaktadır. Bunlar; işin ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlar ile gecikmesinde sakınca umulan hâllerdir. Bu hâllerde askerî savcı, komutanı derhal durumdan haberdar eder. 92 Askerî savcı, soruşturma sırasında gerekli gördüğü her türlü araştırmayı yapmakla yetkili kılınmıştır. Ancak, yapmak istediği işlemler, bir hâkim tarafından yapılabilecek arama, zapt, tutuklama gibi işlemlerden ise, bu konudaki kararları hâkimden isteyecektir. Bütün askerî ve sivil kişi ve kurumlar, askerî savcılara yardım etmekle ve taleplerini yerine getirmekle yükümlü tutulmuştur. Askerî savcılar, kamu düzenini ve disiplini korumakla yükümlüdür. Soruşturma ve kovuşturma evrelerinde, şüphelinin ve sanığın lehine ve aleyhine kanıt toplarlar. Soruşturma bitiminde askerî savcı kamu davası açılması için yeterli sebep bulunmazsa “Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı” verir. Bu karara karşı, suçtan zarar gören ile birlik komutanı, en yakın askerî mahkemeye itiraz edebilirler. Soruşturma evresinde topladığı deliller ile suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa askerî savcı bir iddianame ile kamu davasını açar. Duruşma başladığında, askerî savcı, mahkemede iddia makamını işgal eder. Delillerin sunulması bittiğinde esas hakkında görüşünü (mütalaasını) bildirir. Askerî savcılar hükmü beğenmezse kanun yollarına başvurabilirler, hüküm kesinleştikten sonra infaz (yerine getirme) aşamasında da önemli görevler ifa ederler. Savunucu Şüpheli ve sanıklar, askerî yargıda, gerek soruşturmanın gerekse kovuşturmanın her safhasında kendilerine bir veya birden fazla müdafi tutabilirler. Müdafinin avukatlık yahut dava vekilliği yapmaya yetkili olan kimselerden seçilmesi gerekir. Askerî mahkemenin bulunduğu yerde avukatlık yahut dava vekilliği yapmaya yetkili kılınan kimse yoksa hâkim ve savcılık görevi yapmayan hukuk fakültesini bitirmiş subaylar, bu nitelikteki subay da yoksa diğer subaylar müdafi olarak tutulabilirler. Disiplin Mahkemeleri Disiplin mahkemelerinin, yargılama usulü, görev ve yetkileri, 477 sayılı Kanunda gösterilmiştir. Hâlen sayısı 134 olan disiplin mahkemeleri; genelde üç subaydan, astsubay ve eratı yargıladığında iki subay bir astsubaydan oluşan mahkemelerdir. Kanuna göre disiplin mahkemeleri; tugay, tümen, kolordu, ordu, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri Komutanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı kıt’a, 93 karargâh ve askerî kurumları ile Millî Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı teşkilâtında kurulur. Genelkurmay Başkanlığının gerekli gördüğü diğer birlik ve kurumlarda da kurulabilir. Disiplin mahkemesinde görev alabilmek için; kıt’ada veya bir askerî kurumda en az bir yıl hizmet etmiş olmak, taksirli suç dışında hüküm giymemiş olmak, sanığın astı bulunmamak, yargılama süresince gerek heyette yer alanlar arasında gerek bunlarla sanık arasında en yakın amirlik ilişkisi bulunmamak gerekir. Mahkeme başkanının en az yüzbaşı rütbesinde olması gerekir. Disiplin mahkemesinin başkan ve üyeleri, her yılın Aralık ayında teşkilâtında disiplin mahkemesi kurulmuş olan komutan tarafından bir yıl için ve değiştirilmemek üzere belirlenir. Zorunluluk olmadıkça bu üyeler değiştirilmez. Disiplin mahkemelerinde iddia makamında disiplin subayı adı verilen bir subay yer alır. O kıtada askerî hâkim sınıfından bir adlî müşavir varsa disiplin subaylığını da o yapar. Bu yoksa diğer bir sınıf subayı görevlendirilir. Disiplin subayının da en az bir yıl kıt’a hizmeti görmüş olması, taksirli suçlar hariç hüküm giymemiş olması ve teğmen ilâ binbaşı rütbeleri arasında bulunması gerekir. Disiplin mahkemesinde hazırlık soruşturması komutanın emriyle başlar. Hazırlık soruşturması sonunda dava açılıp açılmamasına komutan karar verir, Mahkemeyi komutan toplar. Bu mahkemelerin kararlarına karşı temyiz yolu olmayıp bir üst disiplin mahkemesine itiraz hakkı bulunmaktadır. Duruşmaları başkan yönetir. Oylama rütbe ve kıdem sırasına göre, kıdemsizden başlayarak yapılır. Disiplin mahkemelerinin duruşmaları alenidir. Sanığın ücretsiz avukat tutma hakkı vardır. Disiplin mahkemesi, suçun işlenme tarihinden itibaren beş ay içinde hükmünü verip kesinleştirmesi gereklidir. 477 sayılı Kanunda belirtilen disiplin suçları şunlardır: 1. Amire ve üste saygısızlık. 2. Emirlere itaatsizlik. 3. Kısa süreli kaçmak ve izin tecavüzünde bulunmak. 4. Askerî eşyayı kaybetmek ve hasara uğratmak. 5. Astlarından borç almak veya hediye kabul etmek. 6. Astlarına hakaret ve fena muamelede bulunmak. 7. Nöbet talimatına aykırı davranmak. 8. Kumar oynamak. Sanık, bu disiplin suçlarından dolayı disiplin mahkemelerince, iki aya kadar hapis ile cezalandırılabilir. Ancak disiplin amiri kendisi de, bu 94 disiplin suçlarından dolayı sanığı disiplin mahkemesine sevk ettirmeden kendi yetkisi dahilinde cezalandırabilir. Disiplin mahkemesi kararları, üç gün içinde bir üst komutanlık teşkilâtında kurulmuş disiplin mahkemesinde itirazen incelenebilir. Askerî Yargıtay Askerî yargılama tek dereceli olup, istinaf derecesi kabul edilmiş değildir. Askerî Yargıtay, 32 ilk derece askerî mahkemeleri tarafından verilen hüküm ve kararların temyiz mercii olarak incelendiği en üst derece yüksek bir mahkemedir. Askerî Yargıtay, ceza yargılaması sisteminde anayasal bir kurum olup; “Başkanlık”, “Başsavcılık”, “Genel Sekreterlik” ile “Genel Kurul”, “Yüksek Disiplin Kurulu”, “Daireler Kurulu“, “Başkanlar Kurulu”ndan oluşmaktadır. Askerî Yargıtay Üyeleri, asgarî yarbay rütbesinde birinci sınıfa ayrılmış askerî hâkim, askerî savcı ve adlî müşavirler arasından Askerî Yargıtay Genel Kurulu tarafından her boş yer için üç misli aday gösterilmek suretiyle Cumhurbaşkanı tarafından seçilirler ve atanırlar. Hâlen dört daireden oluşan Askerî Yargıtay’ın her dairesinde, bir başkan ve yedi üye bulunur. Daireler karar verirken beş kişi ile toplanır. Daireler, yerel askerî mahkeme hükmünü onar veya bozar. Askerî Yargıtay Başsavcılığı, daire kararlarına karşı itiraz edebilir. Yine, yerel askerî mahkemeler, daire kararlarına karşı eski hükümlerinde direnebilirler. Gerek itiraz, gerekse direnme durumunda dosya, Askerî Yargıtay Daireler Kurulunda kesin olarak çözüme kavuşturulur. Askerî Yargıtay’da dairelerden ayrı olarak Genel Kurul, Daireler Kurulu ve Başkanlar Kurulu bulunur. Genel Kurul, Askerî Yargıtay Üyelerinden oluşur. Genel Kurul, Anayasa Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesindeki kontenjanları için üye adaylarını seçer. Türkiye Adalet Akademisi üyesini belirler. Genel Kurul, içtihat birliğini sağlamak üzere “İçtihadı Birleştirme Kurulu” adıyla toplanır. Bu şekilde verdiği kararlar herkesi bağlar. Daireler Kurulu, yerel mahkemenin direnmelerini veya Askerî Yargıtay Başsavcılığının daire kararlarına itirazlarını inceler. Askerî Yargıtay Başkanlar Kurulu; idarî bir takım kararlar yanında seçilen üyelerin dairelerini belirler, üyelerinin askerî yargıya tabi suçlarından ötürü hangi dairede yargılanacaklarını belli eder. Türkiye, 1954 yılından itibaren Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin tarafıdır. 1988 yılında da Türk vatandaşlarının İnsan Hakları Avrupa Mahkemesine başvuru hakkını kabul etmiştir. Yine 95 Anayasamızda yapılan değişiklik ile uluslararası sözleşmeler ve bu kapsamda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, iç hukukun bir parçası hâline gelmiştir. Bu çerçevede anılan Sözleşmeye aykırı olabilecek bir iç hukuk düzenlemesinin değiştirilmesi gerekir. Askerî hâkimler, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde öngörülen ilkeleri de uygularlar ve hakları gözetirler. Demokratik hukuk devletinde, hukukun üstünlüğü esastır. “Kısıtlayıcı hukuktan” ziyade, önleyici hukuk” ön plândadır. Bütün işlem ve eylemler, hukuka uygun olmalıdır. Bunun sonucu olarak askerî personelin hukukî konularda eğitilmesi ve standardının yükseltilmesi önem kazanmaktadır. Askerî güç (Ordu) olduğu sürece her zaman askerî yargıya ihtiyaç duyulacaktır. Diğer taraftan, dün öğleden sonraki oturumda “Bulgaristan Askerî Yargısı”nı çok güzel şekilde takdim eden Hâkim Albay Svilen ALEKSANDROV’un değindiği gibi, şu anda en yüksek binbaşı rütbesinde bulunan ve askerî mahkemelerde, askerî savcılıklarda, adlî müşavirliklerde, Millî Savunma Bakanlığı Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği ve Davalar Dairesi Başkanlığı, Askerî Adalet İşleri Başkanlığı, Askerî Adalet Teftiş Kurulu Başkanlığı kadrolarında görev yapan veya yapmakta olan bayan askerî hâkimleri de Askerî Yargıtay üyesi olarak görmek, tüm Askerî Yargıtay üyelerinin ortak özlemidir. Ben daha fazla vaktinizi almamak için sunumumu burada bitirirken, Sempozyumumuza teşrif eden tüm katılımcılara tekrar hoş geldiniz der, burada bulunan tüm meslektaşlarımla birlikte bundan sonraki yaşamlarında her günlerinin gönüllerince geçmesini dileklerimle saygılar sunar, arz-ı veda ederim. 96 DÖRDÜNCÜ OTURUM TARTIŞMA OTURUM BAŞKANI- Türk Askeri Yargı Sistemini açıklayıcı bilgiler veren, tebliğ sunan Sayın Hâkim Albay Nail Oral’a da teşekkür ediyorum. Değerli konuklar, vaktimiz de bir hayli ilerledi. Öğle yemeği için acıktığınızı da biliyorum. Ancak tabiî ki son oturum olduğu için değerlendirmeden önceki, yine de program uyarınca soruyorum. Biraz önce Sayın Albay Zafeirapoulos Uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku Derneği faaliyetleri ile ilgili bilgiler sundu. Gerek bununla ilgili soracağınız bir soru varsa ve gerekse Türk Askeri Yargı sistemiyle ilgili bilgiler sunan Sayın Albay Nail Oral’a bu sistemle ilgili soracağınız sorular varsa onları bekliyorum. Buyurun. Evet, sanıyorum konuşmacıyı da kutlamam gerekiyor sizleri son derece güze bilgilerle teçhiz etmişler. Sorular gelmedi. O bakımdan ben dördüncü oturumda tebliğ sunan her iki arkadaşıma teşekkür ediyorum ve dördüncü oturumu bu… Affedersiniz soru mu vardı? Özür dilerim. BULGARISTAN DELEGESI – Bulgaristan’dan Albay Alessandro. Türk meslektaşıma sormak istiyorum. Hepimiz adil süreç ve davacıların eşit haklarından bahsediyoruz. Sorum şu: dün bu mahkemenin mahkeme salonuna girdik ve ben mahkeme üyeleri, mahkeme paneli ve savcının kürsüde oturduğunu gördüm. Bir piramidi düşünecek olursanız bizim sistemimize göre mahkeme en üstte bulunur ve altta da savcı, sanık ve davalıları, şüpheliler, erkek ya da kadınlar dahil diğer tüm davacılar bulunur. Sisteminizde savcının rolü nedir? Neden savcının yeri heyetin bir parçasını teşkil ediyor ve neden davanın diğer taraflarının yanında değil de hakimlerin yanında oturuyor? Teşekkürler. ALBAY NAİL ORAL- Teşekkür ederim. Yargılama kanunumuza göre, mütemmim cüzüdür. Ancak heyetin yan tarafında duruşma salonunda, tahmin ediyorum ki onu soruyorsunuz, yan tarafında bulunur. Heyet karar vereceği zaman savcı dışarı çıkar. Heyet, kendi başına, biraz önce de belirttiğim en kıdemsiz üyeden başlamak üzere oyunu sunar. Heyet karar vereceği zaman, diğer katılımcılarla beraber savcı da duruşma salonuna girer. Usul kanunumuzda, savcı mahkeme heyetiyle birlikte aynı zeminde bulunmaktadır. Ama tabi ona dahil değildir. 97 OTURUM BAŞKANI- Evet. Başka soru var mı efendim? Evet. Teşekkür ederim. Konuşmacıya tekrar teşekkür ediyorum. Bu oturum da, soru-cevap faslıyla beraber bitmiş oluyor. Bir sonraki konu, bu sempozyumun genel değerlendirmesini yapmak olacaktır. O nedenle Sayın Rıza Türmen’i kürsüye davet ediyorum ve yerimi de kendilerine bırakıyorum. Efendim özür dilerim oturum başkanlığı devam ediyormuş. 98 SEMPOZYUMUN GENEL DEĞERLENDİRMESİ Dr.RIZA TÜRMEN- Efendim hepinize tekrar iyi günler dilerim. İki gündür süren toplantının sonuna geldik galiba. Bu iki gün ve dört oturum şeklinde geçen toplantıda, 11 kadar yanılmıyorsam konuşmacı dinledik. Bu, dinlediğimiz 11 konuşmacının her biri kendi ülkelerindeki ya da mensup bulundukları kuruma ilişkin bilgiler verdiler. Bu verilen bilgilerden belki şu sonuçları çıkarmak mümkün olabilir. Bir kere verilen bilgiler gösterdi ki askeri yargının ülkelerin yargı sistemi içindeki yerleri çok büyük bir çeşitlilik gösteriyor. Bir ülkeden öbür ülkeye göre değişiyor. Ülkelerin ihtiyaçlarına göre, özelliklerine göre, yargı sisteminin özelliklerine göre ve askeri ihtiyaçlara göre farklılıklar gösteriyor. Askeri yargıya bu bakımdan bir türlü ihtisas mahkemesi olarak görmek ve Silahlı Kuvvetlerin varlığından kaynaklanan belirli bir ihtisasa ihtiyaç gösteren bir mahkeme olarak görmek doğru olabilir. Ancak bu iki gün süren toplantıda ve yapılan konuşmaların gösterdiği bir başka nokta da galiba şu. Her ülke askeri yargıyı nereye koyarsa koysun kendi adalet sistemi içinde, her ülkenin temel çabası askeri yargının özellikleri ile adil yargılamanın gerekliliği arasında doğru bir denge kurabilmek. Hiçbir konuşmacı benim ülkemde askeri yargı vardır; askeri yargı sadece askeri nedenlere göre düzenlenmiştir; onun için başka diğer unsurları dikkate almam gibi bir konuşma yapmamıştır. Her konuşmacı bir taraftan askeri yargının özellikleri, kendi ülkesindeki özelliklerini anlatırken öbür taraftan da askeri yargıyı adil yargılamanın gereklerine uydurmak için neler yaptığını da söyledi bunlarla birlikte. Baktığımız zaman ülkelerin uygulamaları, askeri yargının örgütlenmesi, askeri yargının yetki alanı, askeri yargının askeri hiyerarşi içinde hangi ölçüde yer alacağına göre farklılıklar gösteriyor. Çeşitli ülkelerdeki askeri yargıları bu farklılıklara göre sınıflandırmak belki mümkün. Tabi bütün bunlar askeri ceza yasasından kaynaklanan farklılıklar. Askeri ceza yasası bakımından önemli bir soru siviller tarafından işlenen askeri suçlar söz konusu olduğunda siviller nerde yargılanacak? Bu soruya da verilen yanıt ülkeden ülkeye değişiyor. İşte bu sabah ortaya çıkan başka bir ilgi çekici soru vardı. İştirak halinde suç işlenirse, bir siville bir asker tarafından İştirak halinde suç işlenirse, o zaman askeri yargı mı yetkili olacaktır, yoksa sivil yargı mı yetkili olacaktır? Bu sorunun cevabı bu kürsüde oturan iki sayın konuşmacı tarafından farklı yanıtlandı. Sayın Tunus temsilcisi, kendi ülkesinde hangi kriterlere göre böyle iştirak 99 halindeki bir suçun askeri yargıya gideceğini anlatırken, Sayın Kırgızistan temsilcisi bu gibi durumlarda mutlaka askeri yargının yetkili olacağını söyledi. Burada dâhi bir farklılık görmek mümkün. Günümüzde yargıç olmak Orta Çağ’da yargıç olmaktan ya da Osmanlı İmparatorluğunda kadı olmaktan çok daha çetrefil, çok daha güç, çok daha nüanslı bir iş. Günümüzde yargıcın görevleri elbette ki öncelikle hukuk devletini korumak, anayasal düzeni korumak, insan haklarını korumak, bütün bunlar sonucunda da demokrasiyi korumak. Ama bu asli görevler yanında yargıcın bir başka önemli görevi daha var. O da hukuk ile toplumsal gelişmeler, hukuk ile teknolojik gelişmeler arasındaki uçurumu kapatmaktır. Bugün bu uçurum yargıçlar tarafından kapatılmadığı takdirde çok büyümesi ihtimali var. O kadar hızlı teknolojik gelişmeler, o kadar hızlı toplumsal gelişmeler oluyor ki, hukuk bunların gerisinde kalmaya mahkum yasama organı ne kadar yasa çıkarırsa çıkarsın. Bu aradaki farkı kapatırken yargıç yorum yapıyor. Elindeki en önemli araç tabi yorum. Yorum yaparken toplumsal ihtiyaçları göz önüne alıyor. Dolayısıyla yargıç yasa yapmıyor. Yargıç yasa yapmaz. Ama yasaya yorum yolu ile anlam verirken, yasaya canlılık kazandırırken aslında sadece Common Law (Örf Hukuku) ülkelerinde değil, bu Kara Avrupası ülkelerinde de böyle, yasaya canlılık kazandırmak suretiyle yasamaya bir şekilde ortak oluyor. Yargıcın bugün büyük bir uyum sağlama görevi var. Bir uyum sağlama görevi bir de toplumsal ihtiyaçlarla hukuk alanında bir başka uyum sağlama görevi, fonksiyonu ulusal yargı ile uluslararası yargı arasında uyum sağlama. Birinci konuşmamda dün sabah yaptığım değinmiştim. Fakat askeri yargıcın bütün bunların ötesinde daha da güç bir uyum sağlama görevi var. Belki diğer yargıçlardan daha farklı ve daha güç bir uyum sağlama görevi var. O da askeri ihtiyaçlarla adil bağımsız yargı arasındaki doğru uyumu sağlamak. Bunu yaparken tabi askeri yargıç da uluslararası yargılama kurallarını adil yargılama kararlarını göz önünde tutuyor. Sadece ulusal yasada yazmasa da bunları göz önünde tutuyor. Silahların eşitliği, savunma hakkına saygı gösterilmesi, avukat yardımından yaralanması, makul süre, açıklık, masumiyet karinesi, tanıkların dinlenmesi, tanıklara soru sorulması. Yani bütün bu adil yargılamayı meydana getiren kurallar manzumesi tabii ki askeri yargıç bakımından da geçerli. Askeri yargıç bir şey daha belki yapmak zorunda. Uluslararası alandaki askeri yargıyla ilgili trendleri ortaya çıkarmak, bu trendleri, bu eğilimleri karar verirken, yorum yaparken dikkate almak zorunda. Bugünkü toplantı belki buna yardımcı olması bakımından çok yararlı 100 oldu. Herkes yeni bir şeyler öğrendi. Başkası hakkında yeni bir şeyler öğrendi. Uluslararası alandaki eğilimler, trendler nedir bunu biraz daha yakından görmek fırsatını buldu. O nedenle, düşünüyorum ki bu toplantıdan sonra evine dönerken buradaki Sayın askeri yargıçların hepsi kendilerini bir parça daha zenginleşmiş, bir parça daha bilgilenmiş olarak hissedecekler. Bu toplantının başarılı geçtiğini düşünüyorum ve bu toplantıyı organize ettiği için Askeri Yargıtaya ve Sayın Başkanına çok teşekkür ederim. Organizasyon bakımından gerçekten son derece başarılı bir toplantıydı. Herkese, bundan sonra Türkiye’de kalacakları süre için iyi bir zaman geçirmelerini diler ve iyi yolculuklar ve iyi dileklerimi sunar, saygılarımla birlikte selamlarım. OTURUM BAŞKANISayın Türmen’e bu veciz konuşmasından, bu nefis değerlendirmesinden dolayı teşekkür ediyorum. Aslında, yeni bir tebliğ sundu kendileri. Efendim sempozyumun bugünkü programı sona ermiştir. Şimdi sanıyorum kapanış konuşmaları için Sayın Askeri Yargıtay Başkanı kürsüye geleceklerdir. Buyurun. 101 102 KAPANIŞ KONUŞMASI Ahmet ALKIŞ Hâkim Tuğgeneral Askerî Yargıtay Başkanı Sayın Konuklar, Değerli Arkadaşlarım, Askeri Yargıtay’ın 95'inci kuruluş yıldönümü nedeniyle düzenlenen "2009 Yılında Yargı ve Askeri Yargı" konulu sempozyum programının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Biraz önce değerli hocamız, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi eski üyesi Sayın Dr. Rıza TÜRMEN, sempozyumun çok özel bir değerlendirmesini yaptılar. Burada da görüldüğü gibi iki gündür bu salonda bazı ülkelerin hukuk sistemleri anlatıldı, karşılaştırıldı ve tartışıldı. Çeşitli farklılıklara karşın tümünün ortak teması adalettir. İnsanlığın ortak bilinci olan adalet aynı zamanda ulusal yapının özü, kişi ve toplumun da güvencesidir. Bu Sempozyuma ev sahipliği yapan Türkiye Cumhuriyeti Askeri Yargıtay’ının, gerek sistemi, gerek kuruluş ve yapısı, gerek üyelerinin nitelikleri ve gerekse sahip olduğu hukuk anlayışı itibariyle bu konuda en üst seviyede yer aldığını söylemek bir tevazu olmayacaktır. Bugün çeşitli ülkelerin ve bu arada ülkemizin karşı karşıya bulunduğu terörist hareketlere karşı çeşitli ülkelerin silahlı kuvvetlerinin görev aldığı da bilinmektedir. Sadece belli bir ülkeyi veya belli bir bölgeyi değil, geniş ölçüde insanlığın en kutsal değerlerini hedef aldığı görülen bu hareketlerin, ancak ulusların işbirliği halinde yok edilmesi olasıdır. Bu da ulusların hukuk sahasında etkin entegrasyon fikrini de beraberinde getirecektir. İnanıyorum ki önümüzdeki yıllar, uluslararası hukukun boyutlarının daha da genişlediği yıllar olacaktır. Ancak bunun için yine bu işbirliği yanında ülkelerin ulusal hukuk alt yapılarının da, onların ulusal değerleri göz ardı edilmeksizin hazırlanması gerekecektir. İşte bu Sempozyum ve bu tür toplantılar, ülkelerin birbirlerinin hukuk sistemlerini daha yakından tanınmasını sağlayan altyapı çalışmaları olarak da değerlendirilebilir. Bu yönden Askeri Yargıtay’ın böyle bir görevi yerine getirmiş olduğunu ifade etmek isterim. Sayın konuklar, bu tören ve sempozyumun gerçekleşmesinde gerek oturum başkanlığı gerekse Sempozyumun değerlendirmesinde büyük destek ve katkıları olan başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi eski Hâkimi Sn.Dr. Rıza TÜRMEN olmak üzere Askeri Yargıtay Onursal Başkanımız Sn. Tuğg. Dr. Önder AYHAN’a şükranlarımı sunarım. 103 Yine bu toplantılara gerek teşrifleri ve gerekse sundukları bildirilerle fiilen iştirak etmiş olan Uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku Derneği Temsilcisi Yunan Hukukçu Sayın Albay Dimitrios ZAFEIROPOULOS'a, Avusturyalı hukukçu Sayın Michaell OTT'a, Azerbaycan heyeti başkanı Sayın Tümgeneral Hanlar VELIYEV’e ve Sayın Albay Rauf KISIYEV'e, Bulgaristan heyeti başkanı Sayın Korgeneral Veselin PENGEZOV'a, Sayın Albay Svilen ALEKSANDROV'a, Sayın Albay Petar PETKOV'a ve Sayın Petya GERGOVA'ya, Çin heyeti başkanı Sayın Albay Wang XIAOMING'e ve Sayın Albay Wang LING'e, Yunanistan heyeti başkanı Sayın Tümgeneral Nikolaos MAKRIS'e ve Sayın Yarbay Panagiotis KREMMYDIOTIS'e, Macaristan Askeri Başsavcısı ve aziz dostum Sayın Korgeneral Dr. Arpad KOVACS'a ve Yüzbaşı Tibor STEINER'e, Rusya Anayasa Mahkemesi Başkan Yardımcısı Korgeneral ANATOLIY YAKOVLEVICH PETROCHENKOV'a ve Askeri Başsavcı Yrd. Sayın Tümgeneral IGOR ALEXANDROVICH SHABOLTANOV'a, Tunus temsilcileri Sayın Albay Marouan BOUGUERRA'ya ve Sayın Binbaşı Mohamed TRIKI'ye, İngiltere temsilcisi Sayın Tümgeneral David HOWELL'e, Askeri Yargıtay adına teşekkürlerimi sunuyorum. Bundan sonraki yaşamlarında aileleri ile birlikte her şeyin gönüllerince olmasını dilerim. Keza, Davetimize çok sıcak bakarak Sempozyuma iştirak eden misafirlerimize, tebliğ sunan ve tartışmalara katılan arkadaşlarıma ve tüm emeği geçenlere teşekkürlerimi sunuyorum. Sempozyumun gerçekleşmesinde büyük pay sahibi olan ve 2 gün boyunca bizi büyük bir sabırla dinleyerek gerek Türkçe’den İngilizce’ye, gerek İngilizce’den Türkçe’ye çeviride bulunan Sayın Yelda DOĞRUOĞLU ve Sayın Narin SAKA'ya; yine aynı kapsamda gerek Rusça’dan Türkçe’ye ve Türkçe’den Rusça’ya çeviride bulunan Sayın Zarifa HÜSEYİNOVA ve Sayın Habil TOPALOĞLU'na da teşekkür ederim. Önümüzdeki yıllarda daha güzel, daha mutlu ve sorunsuz ve evrensel değerlerin tamamen özümsendiği bir Dünyada, hukukla dolu böylesine bilimsel toplantılarda tekrar buluşabilmek dileği ile hepinize tekrar teşekkürlerimi ve saygılarımı sunuyorum. Zamana karşı yarıştığımız bir sempozyumda, Sayın Kırgızistan temsilcisini söylemeyi unuttum. Sonradan tebliğ sundular. Kendilerine katıldığı ve katkıları için çok teşekkür ediyoruz. 104 ŞİLT TAKDİM TÖRENİ SUNUCU- Sayın Dr. Rıza Türmen’in teşriflerini arz ediyorum. Rıza TÜRMEN- Efendim çok teşekkür ederim böyle bir armağana layık gördüğünüz için. Benim için çok önemli bir anı olacak. Bunu her zaman saklayacağım. Teşekkür ederim. SUNUCU- Dr. Önder Ayhan’ın teşriflerini arz ederim. Zahmetleriniz için çok teşekkür ederiz. Sizlerle birlikte olmak güzel. Bize yine eski günlerimizi hatırlattınız. Bu güzel günün anısına ve hizmetlerinin müteşekkiri olarak lütfen kabul edin diyorum Askeri Yargıtay tarafından sizlere takdim etmekten mutluluk duyuyorum. SUNUCU- Avusturya heyetini temsilen Sayın Michaell Ott’un teşriflerini arz ederim. Toplantımıza, sempozyumumuza katıldığınız için çok teşekkür ederim. Bugünü hatırlama anısına Askeri Yargıtay’ın şildini takdim etmekten mutluluk duyarım. SUNUCU- Azerbaycan heyetini temsilen Hâkim Tümgeneral Hanlar Veliyev ve Hakim Albay Rauf Kişiyev’in teşriflerini arz ederim. HÂKİM TUĞGENERAL AHMET ALKIŞ - Zamanımız çok kısıtlı. Şilt ve katılım belgesi vereceğimiz tüm konuklarımıza aynı kelimeleri tekrar tekrar söyleyip zamanınızı almak istemiyorum. Bu verilen şiltler ve katılım belgeleri bizim minnettarlığımızın bir sonucu, bugünün bir anısı olarak tüm konuklarımıza takdim ediyorum. Tümden böyle kabul buyurun. Zamanımızı da biraz bu açıdan kısaltmak istiyorum. Teşekkür ediyorum tekrar. SUNUCU- Uluslararası Askeri Ceza ve Savaş Hukuku Derneği adına Hâkim Albay Dimitrios Zafeiropoulos’un teşriflerini arz ederim. Bulgaristan’ı temsilen Hâkim Korgeneral Veselin Pengezov, Hâkim Albay Svilen Aleksandrov, Hâkim Albay Peter Petkov ve Mrs Petya Gergova’nın teşriflerini arz ederim. 105 Çin heyetini temsilen Hâkim Albay Wang Xiamoming, Hâkim Yarbay Wang Ling’in teşriflerini arz ederim. Yunanistan heyetini temsilen Hâkim Tümgeneral Nicholas Makris, Hâkim Yarbay Panagiotis Kremmydiotis’in teşriflerini arz ederim. Macaristan heyetini temsilen Hâkim Korgeneral Dr. Arpad Kovacs ve Hâkim Yüzbaşı Tibor Steiner’in teşriflerini arz ederim. Kırgızistan heyetini temsilen Hâkim Tuğgeneral Dastanbay Aycigitov’un teşriflerini arz ederim. Rusya Federasyonunu temsilen Hâkim Korgeneral Anatolıy Yakolevich Petrochenkov, Hâkim Tuğgeneral İgor Alexandrovich Shaboltanov’un teşriflerini arz ederim. Tunus heyetini temsilen Hâkim Albay Marouan Bouguerra, Hâkim Binbaşı Mohamed Triki’nin teşriflerini arz ederim. İngiltere heyetini temsilen Hâkim Tümgeneral David Howell’ın teşriflerini arz ederim. Oturumda bildiri sunan Dz. Hâkim Kd. Albay Nail Oral’ın teşriflerini arz ederim. Değerli çevirileri için Sayın Yelda Doğruoğlu, Sayın Narin Saka, Sayın Habil Topaloğlu ve Sayın Zarifa Hüseyinova’nın teşriflerini arz ederim. Sempozyumumuz sona ermiştir. Teşekkür ederiz. 106 SYMPOSIUM FOR THE 95 th ANNIVERSARY OF THE MILITARY HIGH COURT OF APPEALS (6-7 APRIL, 2009) 107 108 FOREWORD It has become a tradition that the establishment anniversaries of the Military Supreme Court of Appeals that is celebrated every year is celebrated within the context of an international symposium every five years whereby the members of the military judiciary of friend and ally countries are invited. In the 95th Establishment Anniversary which has been celebrated this year under a series of social and cultural events during 6-8 April, the Military Supreme Court of Appeals has the pleasure of hosting an international symposium titled “The Judiciary and Military Justice Systems in the World in 2009”. The military justice, whose necessity is always accepted as linked to the existence of Armed Forces yet whose position as to the general judiciary is always discussed, maintains its presence as a rooted institution in all countries having an Army, other than a few exceptions. However, naturally, the limits to the duties and powers of military judicial bodies varies according to the specific conditions of each country, to the mission of their armed forces, the number of soldiers, etc. and the practices that is established as a result of such variations are, from time to time, manifesting themselves as a resource that can be benefited by countries in need of a change. The Deputy President, Chief Prosecutor, Member or Representatives of Supreme Courts from Austria, Azerbaijan, Bulgaria, China, United Kingdom, Kyrgyzstan, Hungary, Russian Federation and the Vice-President of the International Society for Military Law and the Law of War have participated and contributed by presenting papers or explaining opinions during this Symposium which had been organized towards the purpose of learning about the recent developments in military justice in countries under the various legal systems on the world, the reach conclusions by listening to the establishment and functioning problems of the military justice and to make a comparative analysis on the future of military justice within the scope of initiatives for becoming further contemporary. With their well-placed and useful explanations and observations during the sessions and the discussion session to try and ensure that the topics are well-understood, the valuable jurists and Former Judge of the European Court of Human Rights Dr. Rıza TÜRMEN who presided over the sessions during the Symposium and the Honorary President, R. Judge 109 Brigadier General Dr. Önder AYHAN, who has set a model when he effectuated the idea of organizing an international symposium for the first time during his term as the President of Military Supreme Court of Appeals and who never abstained from providing his support, the symposium ended as being a beneficial one and has reached its aim by leaving behind its influence on the participants. Since such very important papers, opinions and thoughts presented during the symposium have assumed the qualities of a source of law that can be used any time, it is considered beneficial to present such as a book to our valuable colleagues, scientists and other members of the judiciary. With great pleasure, I would like to present this work, which is not only a gift to ensure that the Establishment Anniversary will be permanent in memories but also an important resources for comparative law, to the use of the Turkish Armed Forces and to the knowledge and considerations of valuable jurists and I would like to sincerely thank all those who have participated to and supported the Symposium and those who have placed their efforts for the preparation of this work. Ahmet ALKIŞ Military Judge Brigadier General President Military High Court of Appeals. 110 CONTENTS PAGE NO. FORWORD 109 OPENING ADDRESS OF PRESIDENT MILITARY HIGH COURT OF APPEALS (Brigadier General Ahmet ALKIŞ) 113 FIRST SESSION ( Chairman Rıza TÜRMEN Ph. D.) Autobiographies of Chairman and Representatives Opening address of chairman Rıza TÜRMEN Ph. D. Presentation of Russian Federation Representative Presentation of Bulgarian Representative Presentation of Hungarian Representative SECOND SESSION ( Chairman Rıza TÜRMEN Ph. D.) Autobiographies of representatives Presentation of English Representative Presentation of Greek Representative Presentation of Azerbaijan Representative THIRD SESSION (Chairman Önder AYHAN Ph. D.) Autobiographies of Chairman and representatives Opening address of chairman Önder AYHAN Ph. D. Presentation of Chinese Representative Presentation of Kyrgyzstan Representative Presentation of Tunisian Representative Discussion 111 123 - 150 125 129 132 138 147 151 - 167 153 155 159 163 169 - 193 171 173 176 178 181 186 PAGE NO. FORTH SESSION (Chairman Önder AYHAN Ph. D.) 195 - 213 Autobiographies of representatives Presentation of International Military Law and Law of War Society Representative Presentation of Turkish Representative Discussion 197 199 205 213 AN ASSESSMENT OF THE SYMPOSIUM (Rıza TÜRMEN Ph.D) 215 CLOSING ADDRESS (Brigadier General Ahmet ALKIŞ) 219 PLATE CEREMONY 221 112 OPENING ADDRESS Ahmet ALKIŞ Military Judge Brigadier General President Military High Court of Appeals Distinguished Guests, Honourable Colleagues and Dear Fellow Workers, It is a great pleasure for Court of Military Appeals, which exercises jurisdiction on behalf of Grand Turkish Nation and which is one of the six supreme courts included in our Constitution, to congratulate 95th anniversary of its establishment with you, with its judiciary activities it performs devotedly for the realization of democratic, secular and social state of law based on human rights with all the contemporary qualifications and with its respectable and effective position. I would like to greet our distinguished guests who honoured this ceremony with their presence, firstly former Judge of European Court of Human Rights Mr Dr Rıza TÜRMEN and moreover the Presidents and representatives of judicial authorities from Austria, Azerbaijan, Bulgaria, China, Greece, Hungary, Kirghizstan, Russian Federation, Tunisia and Britain and esteemed representative of The International Society for Military Law and the Law of War and also express my gratuities for their participation. Today, Court of Military Appeals is 95 years old. Court of Military Appeals, which was founded on 6 April 1914 in a partly suitable way to contemporary understanding of law, was protected and improved in the modern structure of Republic of Turkey and reached the contemporary structure it has today with the 1961 Constitution and after this period. As it has also been expressed and stated in the Opening Speeches for the previous Establishment Anniversaries, military judicial bodies were shaped with the Military Penal Law which was adopted from France and other regulations besides the establishment of Supreme Court of Appeals and Council of State separately in 1868 among the renovation movements experienced in the last periods of the Ottoman Empire. However, the element which provides both the military justice and Military Court of Appeals, which is the highest organization of this, with 113 the qualification of “an independent judicial body”, is Republican regime, as is the case in every other field. Thus, we have to recognize and protect the significance and value of the Republic; we are determined to do this and we are also aware of this fact. Distinguished Guests, Before presenting you short information about today’s Military Court of Appeals, I would like to mention about “Military Justice” briefly. Presence and necessity of military justice is explained by the presence of armed forces. The most basic explanation of this was made by Belgian Professor John GLISSEN, one of the former presidents of The International Society for Military Law and the Law of War. According to this esteemed scientist who attended to “International Congress of Military Penal Law” in 1979 in Ankara and made detailed presentations also comprising these issues, “Now that we have armies, adjudication forms special to them are also necessary. This has been the same for centuries and there is no reason for it to be different in the future.” According to Sahir ERMAN, one of the professors of Penalty and Military Penal Law in Istanbul University Faculty of Law, another valuable scientist whom we have lost, “Military jurisdiction is not a jurisdiction belonging to a group which provides privileges for the individuals subject to it and also it is not a body of revenge enabling superiors to punish the subordinates and causing a fiercer and harsher treatment for the offenders.” Military justice is the result of two liabilities which emerge due to the presence of the armed forces. These are availability for service and ensuring obedience by means of orders. For this reason, we can say that there are military judicial organs in all the countries having an army, with a few insignificant exceptions. In fact, an indicator of this is the presence of the representatives of military justice from our friendly nations who honoured and supported us by attending to this meeting and who are among us at present. However, naturally, the limits of duties and authority of military judicial bodies can differ according to the needs of countries’ own societies and armed forces. This point will be touched in the presentations to be made in the symposium today in terms of the countries and comparisons will be made. It can be said that military justice in our country has been existing since the formation of the standing armies, in other words the 114 establishment of the Ottoman Empire. Thus, it is seen that Turkish Armed Forces’ cooperation with the law dates back to very early times. For this reason, one basis of the detection made by the distinguished scientists in 1979 Ankara Congress that our country is the leading country since it has reached the assurance which is the most developed and the biggest in terms of establishment and adjudicatory procedures should be searched in such a long and rooted history. However, military justice’s gaining a legal status in conformity with the contemporary understanding of law happened after the law reform realized by Honourable Atatürk after the proclamation of the Republic with the Military Penal Code numbered 1631 which was put into effect on 15 October 1930 and the Law on Military Legal Procedure numbered 1631. With these laws; 1. Penalties were regulated in line with the contemporary understanding of law, 2. “Military courts” were established instead of “Martial courts” and “Military Court of Appeals” was established instead of “Martial Council of Appeals” which was established to examine the decisions of Martial courts on appeal, 3. Privacy was lifted in the trial procedures and open legal proceedings were introduced, 4. Arrangements such as trial procedures, right of defence and apply for legal proceedings which ensure the rights of the accused were included. Distinguished Guests, Military justice gained the qualification of “a constitutional institution” for the first time by being arranged in Article 138 of our 1961 Constitution under the title “Judiciary” and in parallel with this, the qualification of “A supreme constitutional judicial body” by being included in the part “Supreme Courts” of Article 141 in “Military Court of Appeals”. This arrangement was retained exactly in Article 145 of our 1982 Constitution titled “Military justice” and Article 156 titled “Military Court of Appeals”. In Article 145 of our Constitution statement “Military justice shall be executed by military courts and disciplinary courts.” was included and after that the courts’ duties and authorities for military personnel and civilians were determined clearly and it was envisaged that it would be arranged with the law for which crimes and for whom the military courts 115 would be authorized in terms of military personnel and civilians in wars and martial law. When this development, details of which I will not touch upon, is examined, it is seen that the military justice, which was at first closed to the adjudicators who had studied law, firstly adopted a mixed system and incorporated military judges into its structure and then was organized in a way that the majority would be the military judges although this mixed system was preserved. This is the system which is still being implemented. Court of Military Appeals, on the other hand, is composed of military judges all of whom are lawyers. Today, military justice of our country carries out its duty determined by the laws in a way that is faithful to Ataturk’s principles and contemporary and democratic rules with a great caution and sacrifice, with 32 military courts in different areas of the country and established within the structure of brigade and upper unit commands, 134 disciplinary courts established within the structure of brigade and upper commands and Military Court of Appeals, which is the highest institution and supervisory organ of the system. Military Court of Appeals, which has existed for 95 years in Turkish justice, is an independent supreme court which has been established and assigned by Constitution of Republic of Turkey and other laws. Six supreme courts which were determined as equivalent starting from Article 146 in “Jurisdiction” part and under the title of “Supreme Courts” of our Constitution are Constitutional Court, Court of Appeals, Council of State, Military Court of Appeals, Supreme Military Administrative Court and Court of Jurisdictional Disputes. Two of the six supreme courts, four of which are civilian, are within the structure of Turkish Armed Forces. These six courts, whose areas of duty are different, are equal in terms of their Constitutional positions, statutes, qualifications and functions, qualifications and personal rights of the chairman and members. As a distinguished Honorary Present of our Supreme Courts has stated, jurisdiction does not have a head in this system, it has branches. According to Article 156 of our Constitution titled “Military Court of Appeals” and Law on Military Court of Appeals dated 27 June 1972 and numbered 1600, today, duties of Military Court of Appeals are: - Examine and conclude the provisions and decisions taken by Military Courts as the final jurisdiction organ, 116 - Proceed with the cases related to crimes committed by Chairman, Chief Prosecutor and department heads of Military Court of Appeals which are subject to military jurisdiction, as the primary and final judiciary organ, - Secure uniformity in the implementation of legal provisions and jurisdictional rules in the military jurisdiction, - Solve conflicts of jurisdictions arising between military courts and disciplinary courts, - Deliver opinion on bills or draft laws concerning military jurisdiction or military judges upon the demand of Turkish Grand National Assembly, Ministry of Justice or Ministry of National Defence. Today, there are four chambers in Military Court of Appeals all of which deal with criminal cases. In each chamber, there is a chairman and seven members and these departments carry out their works as a board consisting of five persons. In Office of the Chief Prosecutor, there are a Chief Assistant of Chief Prosecutor and 13 assistant prosecutors. Military Court of Appeals’ Board of Chambers, Board on the Unification of Case law and General Assembly, in which the decisions are examined for the last time, consist of members determined by the laws or all members. Today, there are 35 members in Military Court of Appeals, all of which have the quality of supreme judges. Most of the members of Military Court of Appeals, who begin their service with a two-tier election made firstly by General Assembly of Military Court of Appeals and later by the President of the Republic, are persons who have completed their doctorate and post graduate educations besides their superior professional qualifications according to fundamentally Constitution and laws. Within this scope, apart from their effective service in the preparation of Turkey’s 5-year development plans, the functions of members of Military Court of Appeals both in management and academy cadre in Turkish Justice Academy, which is responsible for education of judges, in the education provided both for civilian judicial and administrative judges and military judges is a source of pride. As a matter of fact, military judges charged in not only Military Court of Appeals but also military courts or Ministry of National Defence, General Staff, Ground Forces, Naval Forces and Air Forces Command, Gendarmerie General Command and Coast Guard Command carry out various professional and academic studies after their law education at universities thanks to the importance Turkish Armed Forces attach to education and the opportunities provided by it. 117 Distinguished Guests, Of course, these qualifications of the members of Military Court of Appeals are reflected to the quality of the judiciary service they provide for Turkish nation and Turkish Armed Forces. Almost scientific works were written on issues such as right to defence, rules of procedure, evidence evaluations and rules of duties in the decisions made in terms of both crimes of terror and military crimes especially in the last 30 years, as it was in the past. These constituted a source for adjudications and many doctrinaire works. Even, a decision taken for an accused who escaped abroad while he was on trial in our country for terrorist crimes he committed and who was caught and arrested in Germany formed a basis for the international correspondence related to return of criminals. Furthermore, in 1985, the Commission members, who visited our country due to an application made to European Commission of Human Rights against Turkey by five countries which are members of the European Commission, also visited Military Court of Appeals on their own demand and had negotiations and these negotiations were brought to a successful conclusion. After that they stated in the letter they sent to Ministry of Foreign Affairs that “The negotiations made with Military Court of Appeals confirmed the idea they had heard that it is one of the cornerstones of Turkish Justice.” after they stated that this negotiation had been really enlightening and beneficial. Military Court of Appeals, the duty and function of which becomes heavier and gains importance in the martial laws declared in our country since forced movements with actions especially against the Country and Republic and the acts of violence which jeopardize indivisibility of the country and nation become widespread, has always been aware of this responsibility. In the 95 years it has been existing in Turkish judicial system, Military Court of Appeals has shown regular, stable, quick and effective working pace with its Kemalist and modern structure and as a result of these works has provided great contributions to the principles of state of law, peace and security of the country and the discipline understanding of Turkish Armed Forces. Distinguished Guests, Military judicial bodies are not emergency or special courts. For this reason, it is compulsory that persons in any rank of these bodies under any title have all the qualifications that must be available in an 118 ordinary judge and be protected by the guarantees these judges are equipped with. From time to time, we can face negative opinions on the independence of military jurisdiction. However, as it can be understood from the justification of the last paragraph of Article 145 of our Constitution and clear expression of the text, it has been adopted as a rule that the provisions of the Constitution related to independence of the courts and securities of the judges will be used exactly in the establishment and operation of the military judicial bodies and personal matters of the military judges, as a result of the independence of the judiciary service. However, since the military judges are soldiers and perform service within the structure of the armed forces, it has been accepted that their relations outside the scope of judiciary service will be regulated by law on condition that it would not harm the independence of the courts and judge assurance. The foundation of the Armies is based on discipline and absolute obedience to orders. Discipline itself can be ensured through complying legislative provisions the rules of which had been pre-defined. Reestablishment of impaired discipline requires the relevant provisions to be implemented within a short period of time. When observed from this perspective, one can state that “The foundation of the Army is discipline and the legal, protective and sound foundation of discipline is the Military Justice”. The fact that the military has a need for specific criminal law to ensure the domination of rules on military discipline and norms regulating administrative sanctions, obligation to act as necessary in case of a violation of disciplinary rules and to conclude such actions within the shortest time possible, the fact that this requires specialized judges and prosecutors, the absence of general judicial bodies in every location that military troops exist or even if they exist, the difficulties of their system and functioning under today’s conditions, the possibility that the general judiciary may become dysfunctional in times of war are among the main reasons for the need towards military judiciary. The continuing existence of the military judiciary despite the developing and changing social structure and despite different regimes can only be explained through the necessity of this institution. When the accurate rules of our Constitution and the laws regulated in line with these and the fact that legal actions can be taken against the administrative rulings related to military judges, although it is 119 not present in most countries, taken into consideration, some opinions that are put forwards based on some criticisms and stating that military jurisdiction should be lifted just because it is an organ of the armed forces are both not taking into account the specific conditions of Armies and are in contradiction with the concept we have here today which reveals the existence of military jurisdiction all over the world. Therefore, it would be a more rational approach to perform arrangements that do not leave any room for criticism rather than eliminating an institution of law that has great contributions to the world of law, to the Turkish Armed Forces, which is the security for our existence and our future, and to the benefit of the country and that works properly and efficiently within the framework of the rules of a state of law and the relevant laws. The opposite would mean to withdraw a sound and legal basis from under the discipline which constitute the foundation of the Turkish Armed Forces and to withdraw a control performed through an expeditious and timely judicial task and this would leave no opportunities for swift re-establishment of impaired discipline. There is probably no necessity to explain the damage that may be caused and given by such a situation. Each judicial institution should perform the tasks assigned to itself under the Constitution and the laws. What is important in judiciary is that judgements are made in accordance with the criteria sought by the European Convention of Human Rights, by impartial courts that have been established by laws, within the framework of their own field of duty and procedural rules and in a manner that is in line with the material fact, correct, fair and within reasonable time. The most important duty and basis of existence of a jurist performing his jurisdictional duty is to execute the investigations and prosecutions within the framework of rules of procedure and in line with the rules of fair trial; reach a conclusion in a reasonable period of time in a way that will ensure justice in line with the constitution, law and legal system with the proofs to be obtained in line with the law and based on legal justifications. This is the basic rule the military judges performing their duty of military jurisdiction in the name of the Turkish Nation take into account. The point they take into consideration in terms of Turkish Armed Forces, of which they are a member, is to protect and deliver the rights of the subordinates and superiors in line with the law and establish the impaired discipline as soon as possible. Whatever the judicial branch, the judges should live their lives knowing that “Justice is the foundation of the State and the most sacred value of humanity” and should perform 120 their duties accordingly. Therefore, the most basic criteria of their understanding of duty should be not to have the trust for law and justice impaired. If there are such cases and practices that hinder the provision of justice in time or that lead to a distortion in the confidence towards justice and institutions of law, eliminating such cases in the shortest time possible is also a duty of the judicial organizations and the State. Valuable guests, Although the judges are independent in the execution of their duties and protected in administrative and political terms, they should base their decisions and rulings that they adopt according to their conclusions of their conscious to the Constitution, laws and the law and reach their judgement accordingly. The term “To pass a decision according to the Constitution” which is envisaged in the first paragraph of Article 138 of the Constitution of Republic of Turkey shows that our judges stick to the principles in “First Part” titled “General Principals”. According to this, these principles are fundamental legal rules binding to the judges: - Turkish Government is independent; the regime is Republic; Turkish Government is an indivisible unity with its country and nation and the nation is sovereign, - Republic of Turkey is a democratic, secular and social state of law based on human rights and loyal to Ataturk’s principle of nationalism, Distinguished Guests, The point that makes Republic of Turkey respectable both in its own region and among other countries is that it has adopted the universal value and norms of the contemporary world as its lifestyle, as a secular, democratic and social state of law. This is the masterpiece of the grand leader and great statesman Mustafa Kemal ATATÜRK. We believe that there is no difficulty that cannot be solved as long as this masterpiece is protected fully in unity and solidarity. We are the people of a nation who adopt “Peace at home, peace in the world”, which Ataturk showed us, as a target. It is our greatest desire that this principle be adopted all over the world. We believe that this can be realized with compliance to universal human rights, international and national fundamental legal rules and with being fair. I avail myself this opportunity to welcome all of our guests attending this Symposium firstly from abroad and then from Ankara and other provinces and those who honoured our Country, with my wishes of 95th year. 121 122 INTERNATIONAL SYMPOSIUM FIRST DAY (6 APRIL, 2009) FIRST SESSION Chairman : Rıza TÜRMEN Ph. D. Former judge of the European Court of Human Rights Speakers : Lieutenant General Anatoliy Y. PETROÇENKOV Russian Federation Representative Speakers : Colonel Svilen ALEKSANDROV Bulgarian Representative Speakers : Captain Tibor STEINER Hungarian Representative 123 124 Autobiograph of Rıza TÜRMEN Ph.D. Judge Türmen who was born in Istanbul in 1941 finished English high school for boys and then graduated from law faculty of Istanbul University in 1964. He has his master’s degree from mc gill university of Canada and PhD degree in political sciences from faculty political sciences of Ankara University. Mr. Türmen who started working in the Ministry of Foreign affairs in 1966 served in permanent UN representation in New York between 1970-1974, in Islamabad Embassy between 19741975. He has represented Turkey in the International Civil Aviation Organization between 1978-1980 and participated to the preparatory work of United Nations Marine Law Conference between 1970-1982 as a member of the Turkish delegation. He has worked as the ambassador to Singapore between 1985-1989, as the General Director responsible for Council of Europe, Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE) and United Nations in the Ministry of Foreign affairs between 1989-1994, as ambassador to Bern between 1994-1996 and as ambassador to the Council of Europe between 1996-1998. Mr. Türmen who has participated in several meetings of the Council of Europe, Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE) and United Nations both as a member of Turkish delegation and also as head of delegation has been selected by the parliamentary assembly of the Council of Europe to act as a judge in the European Court of Human Rights which he is currently fulfilling. 125 Autobiograph of Lieutenant General Anatoliy YAKOVLEVIÇ PETROÇENKOV He was born in 1942, graduated from Military Artillery College in 1966 and worked as officer in the Central Artillery Base of the Ministry of Defence of USSR between 1966 - 1968. He has graduated from Military-judicial Faculty of the Military-political Academy in 1972, appointed as a member to military tribunal of Sevastopol Garrison in 1972 which was followed by his duties as member of military tribunal of the Urals military district between 1975 – 1980, as Chairman of the military the military tribunal of the Flotilla of the northern fleet between 1980 - 1982, as Deputy of the Chairman of military tribunal of the Urals military district between 1982 – 1986, as chairman of military tribunal of the northern military district between 1986 - 1989, as lawyer of the Supreme Court of the USSR between 1989 - 1992, as a lawyer of the military panel of judges between 1992 - 2004, as vice chairman of the Supreme Court of the Russian Federation between 2004 - 2007. He has been serving as the Vice Chairman of the Supreme Court of Russian Federation since 2007. 126 Autobiograph of Colonel Svilen ALEKSANDROV Colonel Aleksandrov was born on 7 April 1959, finished English Language School in 1978, master’s degree in law in the law faculty of University of Sofia in 1985, the specialized course in English of military academy in Sofia in 1994 and completed the course and graduated from Air Force Judge Advocate General School in Maxwell Air Force Base between 12 October 1994 – 18 December 1994. He has worked as judge in the Pleven military court between 1991 – 1993, as judge in the Sofia military court between 1993 – 1998, as judge in the Court of Military Appeals between 1998 –2006, as Deputy Chief Judge of the Court of Military Appeals between 2006 – May 2008 and as chief judge of the Sofia military court since May 2008. Colonel Aleksandrov speaks English and Russian. 127 Autobiograph of Judge Captain Tibor STEINER Judge Captain Tibor Steiner, studşed at Faculty of Sciences and Economics in 1999-2002; then went to United States. He studied in San Antonio Texas and attended School of Prosecution. He passed the examination of the bar in 1999; studied at Faculty of Law of Elteb University; attended lots of international meetings. He still carries out his works as a military prosecutor. He works in Budapest Office of Military Prosecution. He is married and has two children. 128 FIRST SESSION CHAIRMAN –(Rıza TÜRMEN Ph.D.) Distinguished Chairman, Dear guests, I would like to welcome you all and thank for attending to the symposium themed “Military justice in the year 2009” organized for the 95th Anniversary of Establishment of Military Court of Appeals. I hope this symposium will be successful and the results achieved here will cause you to return to your countries with positive impressions. We are starting the session a little late but this is not because of the organization; it is because of US President Obama’s visit to our country. So, I believe you will tolerate this delay. Before I give the floor to our first speaker, I would like to touch upon some issues, if you let. When we think what the place of jurisdiction is in the international arena today, we see that the concept of globalization has been affecting both the law and the jurisdiction very closely. Today, we can mention about universalization of a legal system or globalization of the legal system. In my opinion, globalization of the legal system appears in two forms. We see two kinds of development. The first one is that the national jurisdiction gains an international characteristic. The second development is the judicialization of the international law. In other words, while mentioning about national jurisdiction and national judge’s gaining an international characteristic, the thing we face is this: An international common area of law, which is created by the international agreements made in the field of law, is emerging. This common area of law created in the international arena initiates an harmonization process between the states. All countries make amendments in their laws and implementations in order to keep pace with the standards in this common area of law. Thus, the harmonization created by the agreements of the international law produces an effect on the internal law. The best example of this is European Convention on Human Rights and the court formed by this. As a result of European Convention on Human Rights’ becoming a public order and sometimes even a Constitution in Europe, countries are continuously making a law reform in order to accommodate themselves to this. They make amendments in their laws, implementations and court decisions. At last, a concave is created in that area. Secondly, national judges do not remain 129 in their national borders any more. They go beyond the national borders and make two things; firstly they benefit from the case law formed by the international courts. Now they have a source in their hands while they are taking decisions in the national courts or interpreting the national laws. Judges, national judges make use of this law while making interpretations and implementing their own laws. Secondly, the national judges have a new duty today due to the international courts; to implement the international law in their own countries. In fact national judges are the ones implementing the international law in their own countries. When we look at the judicialization of the international law, we see that there is a proliferation of the judicial organs which is gradually increasing; international judicial bodies are increasing. World Trade Organization’s Organ for Settlement of Disputes, Court of Settlement of Disputes on Maritime Law Agreement (in Hamburg), and International Criminal Court which judges crimes committed against humanity, war crimes and genocide crimes. Criminal courts established for the crimes in Rwanda and Yugoslavia for the same reason. European Court of Human Rights established in the field of human rights. Of course there are other regional courts; American Court of Human Rights, African Court of Human Rights. European Court of Justice (in Luxembourg). These all create an area of law. In other words, international law gains a more judicial characteristic through these courts. Of course a coordination problem emerges between these courts. What is the relationship between these courts? It is very difficult to answer. What is the relationship between European Court of Human Rights and European Court of Justice? What is the relationship between International Criminal Court and Court of Human Rights? What is the relationship between Court of Justice and other courts? What is the relationship between all these courts and national courts, constitutional courts and national Court of Appeals? The answers of these are not present. In fact, we face a very heterogeneous order in the international arena. There is not an opportunity to mention about Kentsen pyramid in the international arena. In other words, there is not an opportunity to mention about a legal order lined up in a single hierarchy. At the most, we can talk about uncompleted pyramids standing next to one another. One result is that the authority of the national judicial organs is increasing even more. The hand of the national judge and the judicial organs gains much more strength. They have greater voice against the legislative and executive organs they supervise. It is very difficult to state that all these 130 developments are outside the sphere of the military jurisdiction. Of course, military jurisdiction also becomes effected by all these developments, as all judicial organs do. The best example of this is the meeting held here today. We see this in the international arena. Judges gather among themselves and exchange views. They return their countries with the data they gather from those meetings. This makes them richer opens their horizons. In my opinion, the meeting held here today is a reflection of international law on the military jurisdiction. I welcome you all to this meeting and wish you have a nice working day. CHAIRMAN- Now, I would like to give the floor to our first speaker, General Anatoliy Yakovleviç Petroçenkov from Russian Federation. Please excuse me if I could not spell your name correctly. Here you are, the floor is yours. 131 Lieutenant General Anatoliy YAKOVLEVİÇ PETROÇENKOV- Russian Federation representative Good afternoon Ladies and Gentleman, dear colleagues, Let me start with the words of gratitude to the organizers of the International Symposium on 95th anniversary of the Supreme Military Court of Appeals of Turkey and personally to the Brigadier General of Justice, Chairman of the Supreme Military Court of Appeals, Ahmet Alkis for the invitation to take part in this important and interesting international military and legal forum. There’s no doubt that the outcomes of this work will be useful to all the participants. Before I start talking about the modern Russian military judicial system, let me go back briefly into its history of more than 300 years. Military courts were first mentioned in the late 16th- early 17th century. However the system of military courts appeared only * in the early 18* century during the reign of Peter the First when the permanent regular army was formed in Russia. In 1716 the Military Statute was adopted that contained a chapter “On Court and Judges”. It provided for the system of collegial military courts that were independent from general judicial authorities. This system that was conceived in the time of Peter the First existed for 150 years without any serious changes in its structure or legal proceedings. In 1867, during the reign of Emperor Alexander the 2nd, a military and judicial reform was implemented and the Military Judicial Statute was adopted. The system of military courts consisted of regiment courts, courts of military districts and the Chief Military Court with its two branches- in Siberia and Caucuses. In 1917, after the October Socialist Revolution in Russia, the previous state system was abolished and drastic changes in the country legislation put an end to the previous judicial system, including military courts. In the initial stage, the Soviet authorities did not plan to establish special military courts. It was planned to use general courts for military cases. However “civil” judicial authorities proved unable to deliver justice for the military quickly and efficiently neither in the time of peace nor in the period of the Civil War (1918-1923). The need to ensure normal functioning of the army led to creation of a new system of 132 military judicial bodies-the revolutionary court martials, which were formed at the initiative of the command. At the end of 1918, the Revolutionary Court Martial of the Republic was established that controlled revolutionary court martials in the troops. This is how the system of military courts was restored. In 1926, when the Regulation on Court Martials and Military Prosecutor was adopted, the Soviet system of military Court martials were established in the military districts (fronts, detached armies, navy), corps, divisions. They has jurisdiction over military crimes and other crimes as set forth in the law. The military Collegiums managed all court martials. It was part of the Supreme Court of the USSR and served as a cassational instance for them. The Law on the Judiciary of the USSR of 1938 defined the system of court martials as follows: 1) court martials of armies, corps, other military units and institutions that considered cases only as first instance courts; 2) court martials of districts, fronts and navy that acted as courts of first, cassational and supervisory courts. The Military Collegium of USSR was the next higher authority for court martials of districts, fronts and navy. This system that consisted of three levels as described existed without any serious changes till 1991 and dealt primarily with all criminal cases against the military. After the breakdown of the USSR in 1991, when considering the future of court martials and the Military Collegium of the Supreme Court of the USSR within the framework of the reform of the judiciary that was necessitated by the elimination of the system of judiciary authorities of the formed USSR, the leadership of the country decided to preserve the military judicial bodies in Russia as part of the United judicial system of the new state. In 1992, court martials were given back their pre-Revolutionary name- military courts- and as such they were made part of the judicial system of the Russian Federation. The approval of the Constitution of the Russian Federation on December 12, 1993, launched a new modern stage in the development of the system of military courts that brought about a radical restructuring. I spoke about the history of military courts in Russia with the sole purpose of demonstrating a traditional or, if you wish, an organized character of this institute for Russia in different periods of the history, regardless of the socio-political organization and form of government. 133 The authorities, procedures of forming and organization of military courts are set forth in the special Federal Constitutional Law as of June 23, 1999. “On Military Courts in the Russian Federation”. It must be mentioned that for the first time in the history of our state the military judicial bodies became fully independent of the Ministry of Defence of the Russian Federation and of the Military Command. The staff of military courts and the Military Collegium of the Supreme Court of Russia was transferred from the military department to the judicial authorities and all the members of the military including judges were seconded for the term in Office to the Judicial Department of Supreme Court of Russia. A very important guarantee of independence of military courts was also the transfer of all financial issues and material supply of military courts from the Ministry of Defence of Russia to the Supreme Court of Russia and the Judicial Department of the Supreme Court of Russia. In the Russian Federation, military courts are part of the judicial system of Russia and are federal courts of general jurisdiction that exercise judicial powers in the Armed Forces of the Russian Federation, other troops, military units and federal executive authorities, where there is military service as provided by the federal law. Military courts are formed based on the territorial “principal” at the place of military units and institutions of the Armed Forces of the Russian Federation, other troops, military units and bodies. Military courts are based in the places open for free Access. Military courts are established and terminated pursuant to the federal law only. It is not allowed to form extraordinary courts or courts not mentioned in the Law on the Judiciary,*including in the time of war*. The number of military courts and headcount of judges are approved by the Supreme Court of Russia. The system of military courts consist of: 1) 119 station military courts (courts of first instance),5 of them are dislocated out of Russia-two in the Republic of Kazakhstan, one in Armenia, and also in the Republic of Moldova (Transdnistria); 2) 12 district (including 3 navy) military courts (of first, cassational and supervisory instances). The military Collegium is part of the Supreme Court of the Russian Federation and is an immediate court of higher instance for district (navy) military courts. It works as the court of first, cassational and supervisory instances. 134 In Russia, there are no other military courts, including disciplinary. Judge must be a citizen of the Russian Federation of 25 years of age or more with a degree in law, at least five years of experience, who hasn’t committed anything to discredit himself, who * passedla qualification exam and is recommended by the Qualification Collegium of Judges, as well as who has an officer rank and a contract for military service. Judges in station and district (navy) military courts are appointed by the President of Russia upon recommendation of the Chairman of the Supreme Court of Russia that must be forwarded to the President of Russia within 30 days upon receipt from the chairman of a relevant court-of a recommendation fort he candidate to judge. Judges of the military Collegium of the Supreme Court of Russia are appointed by the Council of Federation of the Federal Assembly of Russia upon recommendation of the President of Russia that takes into account the opinion of the Chairman of the Supreme Court of Russia. Military courts have jurisdiction over: 1) Civil cases related to protection of violated and (or) contested rights, freedom and legimate interests of the military personnel, citizens in military training against acts (omission to act) of military authorities, military officials and their decisions; 2) Cases related to crimes imputed to military personnel, citizens in military training, as well as to citizens dismissed form military service, citizens after military training provided that the crime was committed during military service or training; 3) Cases related administrative crimes committed by the military personnel, citizens in military training; 4) Cases related to grave disciplinary offences committed by the military personnel, citizens in military training, for which they can be subjected to disciplinary arrest. Military courts located outside of Russia have jurisdiction over all civil administrative and criminal cases subject to consideration in federal courts of general jurisdiction, if not otherwise stated in the international treaty of the Russian Federation. It must be mentioned that the Law of 1999 vested in military courts the right of judicial control over military authorities, and this became the main area of their activities. Today, the number of civil cases tried by military courts on suits field by military personnel in connection 135 with acts (omission to act) of military authorities or military officials are larger than the number of criminal cases. This confirms higher importance of military courts as a guarantor of rights, freedoms and legitimate interest of military personnel. It must be said that the right to go to court is not formal – a large number of claims of military personnel is satisfied, i.e. courts rule in favour military personnel. It has to be mentioned that military courts consider criminal cases against the military on all charges, not only military. The responsibility for military crimes is set forth in the Criminal Code of Russia of 1996 (there is no separate law on criminal responsibility for military crimes). There are no special laws that regulate procedure of examining different categories of cases in military courts. Military courts apply procedural laws that are the same for all courts. Military courts also carry out preventative work which has an impact on maintaining law and order in the army. They also provide legal training to the military. For four years military courts have been taking part in the Week of Legal Knowledge for the Armed Forces of Russia. Within the framework of preventive work, military courts send to the command special ruling about circumstances that are conductive to crimes, try criminal in the presence of the personnel, etc. Military courts work hard to ensure transparency and easy access for the military. One of the steps to attain this are the web sites of military courts where they post different information, such as lists of court sessions, data about criminal cases, archive of court practice, rules and hours of reception of citizens, contact details, composition of military courts information for journalists, other data. Citizens can send their applications by e-mail. Some military courts in districts publish their magazines. The military Collegium of the Supreme Court of Russia publishes the information Bulletin of Military Courts with the information about the most relevant issues of court practice. Besides, the decisions of the Military Collegium of the Supreme Court of Russia are published in the editions of the Supreme Court of Russia. The use of state symbols in court activities is regulated by the general law on the judiciary. The law sets forth that the state flag of the Russian Federation must be installed on court buildings and in court rooms there must the state flag of the Russian Federation and the state Coat of Arms. Flags of constituent entities of the Russian Federation can 136 also be installed on court buildings, and in court rooms – the flag and court of arms of a constituent entity of Russia. During trial judges must wear gowns or other insignia. There is no special different insignia for military courts. The legislation of Russia doesn’t provide for such a body as court police. Preliminary investigation of crimes committed by the military personnel shall be carried out by commanders of military units who, according to the law, are investigative agencies, and military, investigative authorities that are part of the investigative Committee of the General Prosecutor’s Office of Russia. The reform of the military judicial system in Russia is still underway. At the moment there is a discussion about replacing military service in military judicial bodies with state civil service. This does not mean, however, that military courts will be abolished. In more than three hundred years of their history they have proven their efficiency and will continue to function as part of the system of federal courts of general jurisdiction. Lastly, let me mention that in 2003 the Steering Committee for Human Rights of the Council of Europe drafted and published a review of court practice of military courts, where there was an overview of military courts in different countries, and developed criteria of legitimacy of military courts depending on availability of guarantees of their impartiality and independence. In this document Russian military courts were mentioned as legitimate judicial bodies. Thank you for attention. CHAIRMAN - I would like to thank Judge Lieutenant General Mr Anatoliy Yakovleviç Petroçenkov for his speech. Now, I am giving the floor to Judge Colonel Mr Svilen Aleksandrov from Bulgaria as our second speaker. 137 Judge Colonel Svilen ALEKSANDROV -Bulgarian Representative Dear Colleagues, First of all I would like to congratulate you on the occasion of 95th Anniversary of the Establishment of Supreme Military Court of Appeals of your country. On behalf of my delegation, on behalf of the President of Bulgarian Court of Military Appeals I would like to thank Brigadier General Ahmet Alkış for the invitation of our delegation. I will try to make clear, briefly, the structure, in summary, of Bulgarian Justice System. First of all, I want to apologize for my English, it is not very good. But, I will try to make it clear about the Bulgarian Justice System. I am going to talk about THE COURT ORGANISATION. According to the Constitution and to the provisions of the Law of Judicial Power (LJP), the administration of justice in Republic of Bulgaria is carried out by the Supreme Court of Cassation (SCC), the Supreme Administrative Court (SAC), appellate, administrative, district, county and military courts. County, district, administrative and military courts hear as a first instance all cases, determined by law. The county courts are the basic first instance courts. They hear all cases except those determined by law to other courts. The district courts hear as a second instance the appealed acts on cases of the county courts. The administrative courts hear as a first instance all administrative cases except those that are under the jurisdiction of the Supreme Administrative Court. They also hear as courts of cassation cases determined by the law. The seats and judicial areas of the administrative courts shall coincide with those of the district courts. Hearings shall take place in the court building at the seat of the court. Under exceptional circumstances, subject to consent of the president of the court to this effect, a court panel may decide to conduct a hearing in another building. Judges and prosecutors shall attend hearing in robes. Military judges, military prosecutors and military investigators shall work in military uniforms. 138 The judge presiding over a panel shall be the most senior of its members. The presiding member of the panel shall conduct the court hearing, ensuring that the courtroom is called to order, and he may sanction offenders in accordance with the procedure provided for by procedural law. Personal orders of the presiding member of a panel shall be binding on all attendants inside the courtroom. Such orders may be repealed by the court panel. The military justice system of Bulgaria consists of military courts and the Court of Military Appeals /CMA/. The highest instance for the military courts is the Supreme Court of Cassation. The MC (military courts) are the first instance and are organised on territorial principle. There are five MC in Bulgaria now: in Sofia, Plovdiv, Sliven, Varna and Pleven. Military courts consist of Chief Judge, deputies and judges. Every MC is a separate legal unit and has its own budget determined by the Supreme Judicial Council (SJC). There are military prosecutors in the country. Their duties are the same as those of the general county prosecutors. In each military prosecutor's office there are engaged military investigators who are subordinate to the prosecutors with respect to the organisational and procedural matters. The military investigators and the military investigating policemen conduct preliminary investigation in cases related to crimes which are under the jurisdiction of military courts. The military investigating policemen are appointed by the Minister of defence. The CMA is the higher instance that directs and controls the work of the military courts. There is only one CMA in the country. The highest instance in the country is the Supreme Court of Cassation (SCC). It has the power to review the cases of all courts, including those of the CMA. The SCC consists of a penal, commercial and civil college. It does not have a military college and all judges are civilian. A judge, prosecutor, investigator, administrative head and a deputy of an administrative head, with the exception of the presidents of the Supreme Court of Cassation, of the Supreme Administrative Court and of the Prosecutor General, shall be appointed, promoted, demoted, 139 transferred and relieved from office by resolution of the Supreme Judicial Council. All judges, prosecutors and investigators /including military/ in the country must have law degree and state bar examination; to be not sentenced to imprisonment for a deliberate criminal offence, nevertheless of rehabilitation and to be not mentally diseased. The SJC is the administrative body of the judicial system and does not administer justice. The Minister of Defence gives the military magistrates the first military rank. A judge, prosecutor or an investigator shall be relieved from office upon: turning 65 years of age; resignation; entry into force of a sentence to imprisonment for a deliberate criminal offence; a lasting de facto inability to discharge duties for more than one year; a disciplinary relief from office imposed as a disciplinary sanction; a resolution of the Supreme Judicial Council refusing the status of irremovability; incompatibility with positions and business under Article 195, Paragraph 1 of the LJP; return of the replaced; reinstatement in office following illegal relief there from. A judge, a prosecutor or an investigator, while in service, may not: be a member of the National Assembly, a mayor or a municipal councillor,; be in office in state or municipal bodies, as well as in EU institutions; exercise trade or be a partner, manager or sit on supervisory, management boards or boards of directors or on control bodies of commercial companies, cooperatives or not-for-profit moral persons carrying out profitable business, with the exception of those of professional associations of the judges, prosecutors and investigators; be remunerated for business under a contract or as part of an official legal relationship with a state, municipal or public organisation, a commercial company, cooperative, not-for-profit moral person, an individual or sole proprietor, with the exception of scientific or teaching activities, work on draft legal instruments assigned by the National Assembly or executive bodies, as well as for the exercise of copyright; exercise a liberal profession or another remunerate professional activity; be a member of political parties or coalitions, of organisations with a political goal, carry out political activity, as well as be a member of organisations or carrying out business interfering with his independence; be a member of a trade union organisation outside the judicial system /Article 195, Paragraph 1 of the LJP/. 140 Practice and procedure before the military courts are the same as before the civilian courts because they use one criminal code and one criminal procedural code. According to article 396 of the Criminal Procedural Code/CPC/, cases concerning crimes committed by military service officers under the Republic of Bulgaria Defence and Armed Forces Act; generals, officers, non-commissioned officers and rank-and-file personnel with other ministries and agencies; reserve staff when attending training and mobilisation events or in discharging active service in the permanent reserve; civilian staff in the Ministry of Defence, the Bulgarian Army and the structures reporting to the Minister of Defence, the National Protection Service, and the National Intelligence Service during or in relation with the fulfilment of their service and by civilians in complicity with aforecited people fall upon the military justice. Cases for criminal offences committed by military service officers with the Armed Forces and by officers of the Ministry of the Interior who have taken part in international military or police missions abroad shall fall within the jurisdiction of Sofia Military Court. According to the military chapter of the Criminal Procedural Code, the military investigators and the military investigative policemen are the investigating authority. Preliminary investigation is conducted by a professional military investigator in cases related to crimes committed by officers and in cases for exactly definite crimes. All other cases are conducted by the military investigative policemen. The session of the military court is open to the public. It may be closed in cases concerning a state secret, morals or the good name of any of the litigants. The military court (MC) consists of: 1. a military judge when the committed crime is punishable by law with confinement up to 5 years or other penalty, different from confinement; 2. a military judge and two assessors when the law provides for the crime more than 5 years confinement; 3. two military judges and three assessors if the punishment is more than 15 years confinement or other heavier punishment. The judge and each assessor have equal voices in voting the sentence. Assessors in the military courts may be generals /admirals/, officers and sergeants. They are determined by the general assembly of 141 the judges of the CMA on the proposal of the commanders of the units and have 5 year mandate. The proceedings of the court are recorded by a court secretary who registers all done procedural actions, all the requests of the litigants and their opinion on the evidence. The record may be changed or supplemented by the same court members at the request of any of the litigants within three days after it is ready. The court secretaries and all other administrative staff at the military courts are civilians. The sentences of the military courts may be appealed at the CMA. The appeal or the protest of the prosecutor against a sentence must be done obligatory in written form and show the demand of the litigant. When any litigant has any demand for supplementing the evidence he has to specify which circumstances are not clear and exactly which more evidences are to be gathered. The CMA decides about the demand of gathering new evidence in a closed pre-trial session. If the demand is taken into consideration, the court allows this evidence, determines the way of gathering it and fixes a date for an open session. The CMA may officially decide to gather new evidence or to repeat gathering evidence made by the district military court. The decision of the CMA may dispose of a case in one of several ways: After hearing the case it may confirm the sentence if there are no reasons for its repealing or modifying. The CMA always repeals the sentence and remands the case to the first instance when it finds considerable violations of procedural rules. The CMA may modify the sentence when it finds that the applicable criminal law must be changed and better punishment should be imposed to the accused. The act of the CMA in all these cases is a verdict. The CMA sets aside the findings and the sentence if it acquits the accused. If the CMA finds that the acquitted accused is guilty, it sentences him (her). In all these cases and in a case of applying a severe applicable criminal law, a charge for which was referred at the military court, the act of the CMA is a sentence. 142 The CMA must pass a new judgement on the accused in these cases, because in fact it decides again the two main problems: for the guiltiness and for the responsibility of the accused. The sentences and the verdicts of the CMA may be appealed and subject to further review at the SCC only. The cassation control is limited just in application of the Criminal and Procedural Code. The factual Tightness of the sentence cannot be appealed at the SCC. The cassation grounds are determined by the law and are mandatory in formation of the appeal. The SCC does not accept and does not gather evidence. The presence of a prosecutor from the Supreme Cassation Prosecutor's office is mandatory. All the facts accepted by the Appellate Court are obligatory for the SCC and it may not change or dispute them. The SCC may: 1. Confirm the decision of the Appellate Court when there are no reasons for its repealing or modifying; 2. Repeal the verdict or the sentence of the Appellate Court: when it finds considerable violations of procedural rules; when the criminal law is violated and the accused has been acquitted; when it is necessary the punishment to be increased or to be applied a severe criminal law. 3. This court may also order the charges be dismissed. According to the LJP as a judge in a county court may be appointed a person with at least 3 years judicial practice; in a district and administrative court the judicial practice must be at least 8 years; in an appellate court - at least 10 years and in the SCC and in the SAC - at least 12 years. The ranks for the judges are as follows: a judge in a district court; in an appellate court and in the Supreme court of cassation/SCC/ and the Supreme administrative court /SAC/. Promotion to higher rank in the same court may be done only if: a high qualification and very good fulfilment of the professional duties are demonstrated; the judge has served at this post at least 3 years and has the length of service for the higher rank. Chapter 16 of the Law of Judicial Power is focused on the discipline. A judge, prosecutor and investigator shall be disciplined 143 where they have committed a disciplinary offence. A disciplinary offence shall be the guilty failure of a magistrate in fulfilling the official duties. Disciplinary offences include: 1. The systematic failure to observe terms provided for in procedural laws; 2. Any action delaying proceedings without justification; 3. The breaking of the professional ethic rules; 4. Any action destroying the prestige of the Judiciary; 5. Failure to fulfil any other official duties. Military judges, prosecutors and investigators shall also bear responsibility for offences fixed in the Republic of Bulgaria Defence and Armed Forces Act and in the statutes. The disciplinary sanctions shall be: 1. Reprimand; 2. Censure; 3. Reduction of the basic labour remuneration by 10 to 25 percent for a term of 6 months to two years; 4. Demotion in rank or position at the same judicial system body for a term of one to three years; 5. Relief from office as administrative head or deputy of an administrative head; 6. Disciplinary relief from office. According to Art. 132 of the Constitution of the Republic of Bulgaria when exercising the judicial function, the judges, prosecutors and investigators shall bear no civil or criminal liability for their official actions or for the acts rendered by them, except where the act performed constitutes an indictable intentional offence. The Ministry of justice carries out the protection of the judicial authority by the General Directorate "Security" /GDS/. It was set up as a specialized unit according to an amendment of the Bulgarian LJP, and is applied from the beginning of 2003. The judiciary policemen who are the employees of the GDS are appointed by the Minister of justice. The promotion in ranks for the officers is approved by the Minister of the interior on request of the Minister of justice. The promotion in ranks for the sergeants is approved by the Minister of justice. This Minister determines the colour, design and specific marks/tokens of the uniforms of the judiciary policemen. 144 The activities of the GDS are organized within departments, sectors and 28 regional units. According to the Law, the main activities of the General directorate are: 1. To organize and perform the security of the court buildings; 2. To secure the order in the court buildings and the security of the judiciary authorities during implementation of their competences; 3. To organize and implement the protection of judges, prosecutors, investigators and witnesses; 4. To assist the judiciary authorities in summons; 5. To bring persons compulsory, when ruled by a judiciary authority; 6. to convoy accused and defendants, in respect of whom a security measure "detention under guard" has been requested or ruled, or persons, serving punishments in the places for deprivation of liberty, to the judiciary authorities; 7. To execute prosecutor's orders for enforcement of judgements, which have entered into force; 8. To carry out inspections and control the observance of the rules and norms on the guard and safety in case of designing, construction and exploitation of buildings of the judiciary; 9. To carry out coordination of projects and provide opinion on putting into exploitation buildings of the judiciary concerning the guard and safety. In this moment The General directorate is responsible for the court-house security of 157 court buildings. The structure of the directorate comprises: 1. Department "Security of court buildings, judges, prosecutors and investigators" - with 3 separate sectors within; 2. Department “Summons, compulsory bringing and convoy" - 2 sectors within; 3. Department "Information, analysis, secretary and armaments” - 2 sectors within; 4. Department "Legal services, human resources, professional training, psychological selection" - 3 separate sectors within; 5. Department "Financial" - 2 separate sectors within. All this is a short version of the judicial and military judicial system of our country. I hope this information will help you to gain an intimate knowledge about our judicial system and will facilitate our mutual work in future. 145 I understand from my Turkish colleagues today that there are also military judges and prosecutors who are women, which is very good. Thank you. CHAIRMAN- I would like to thank Judge Colonel Mr Svilen Aleksabdrov very much. The floor is yours Mr Steiner. 146 Captain Tibor STEINER -Hungarian representative Thank you, Mr. President. First of all I want to give my best regards on behalf of the Hungarian Military Justice for the invitation. Again, my chief military prosecutor is sitting in the first row, I am very honoured to be here, to be invited here. I would like to thank Brigadier General Ahmet Alkış for the invitation again. I have prepared a presentation. One of my dear colleagues made the presentation, this is not my masterpiece. But, I think it could be very useful to make clear how Hungarian military prosecution works. So, Mr. President, Brigadier General, distinguished guests, ladies and gentlemen. I would like to initiate summary first, I am going to give a presentation of the Hungarian military justice, by showing you the historical background of the Hungarian military justice system, and show you the basis of the military justice system; the constitution, the penal law and the procedural law and I want to show you the actors, shortly, of the military justice, including the judges and especially the prosecutors. And I would like to say some words for the defense counsels as well. Dear Mr. President introduced me. Let me introduce myself again, because I think this is an inherent part of the presentation. I am a military prosecutor, I work in Budapest at the military prosecutor office of Budapest. This is a territorial military prosecution office. In Hungary, we had 5 of them. The head of military prosecution office is the chief military prosecution office, which is seated in Budapest and the office of the chief prosecutor is the head who is the first deputy of general prosecutor. So, let’s start with the historical background. I do not want to steal your time, so I do not want to read up the pages and details, which you can see on the first slide. The Lieutenant General from Russia mentioned in his presentation that they have a 300 years of tradition in military justice. So, I have to tell you that two years ago we celebrated the 300th Anniversary of Hungarian military justice. Hungarian military justice is also dependant on the state, the independent state of the Hungarian state forms. So, in Onod’s time, there was a freedom found by struggling, they had an independent army, and they used some kind of military justice. Later on, during the Habsburg times we did not have an independent military justice, we belonged to the Austrian counterpart of it. So after the First World War we became independent and a military 147 court system, justice system was set up and subordinated to MOD, Ministry of Defence. After the World War II in 1953 the Hungarian Military Justice System became independent and still is. But this is related to whole prosecution system. The Hungarian military justice is an independent part of it. The General Prosecutor is held responsible against the Parliament, not subordinated to the MOD. The military prosecutors’ superior is the chief military prosecutor. That’s why, we are, in a sense, out of the military chain of command because, only our superior who is the chief military prosecutor can order us. The General Prosecutor is independent and we are the inherent part of the independent organization. Just a few words about the constitutional background of our military justice system: As I told you, when military prosecution was subordinated to MOD, we were a part of the execution part of the constitutional system. After gaining independency, we became part of the legislative system. This is a constitutional issue. There is another important issue, which you cannot see on the slide. This is another manifestation of the independence of the General Prosecutor, that he cannot be interpolated in ongoing individual cases in the Parliament. But, he is responsible in his annual report, so he can be interpolated not in ongoing cases just general cases. I think we overstepped the penal code. I would like to tell you some words on the substantial background of the Hungarian military justice system, which is the Penal Code. The Penal Code has a general and special part, which is interesting relating to the military justice system in that we and our civilian counterpart of us use the same penal code. So, civilian prosecutors, civilian judges use the same penal code that we use. That’s why there is no significant difference between using this court. The crimes are the same in the general part and the special part relating to us. There are some special rules in the general part. For example the special auxiliary penalties to the soldier who committed a crime. For example, the rank reduction and dishonourable discharge are the most important and most common auxiliary penalties. The general part also contains the other important rule of the Penal Code, which concerns the question of who are qualified as a soldier. So it depends on the Penal Code, who can be a soldier. Because in this sense, they are soldiers: the policemen, the police forces, the civilian security services, the detention forces and of course the soldiers, real soldiers. Later on, I would like to make it clear when I will talk about the competence. 148 I would like to tell you some words about the criminal procedure code. I have mentioned the substantial part of the criminal justice system now I would like to tell you some interesting facts about the criminal procedural part of that. The criminal procedural philosophy was dramatically, significantly changed in 1 July, 2003 when the accusatorial phase of the Hungarian judicial system started to be emphasized. So, it came into the law the witness protection, undercover investigation and as very important, the role of the investigating judge who provides the rights of the accusers during the pre-trial confinement. Another significant modification of the system is that on 1 July 2006, new modification, which led to operate the two-grade appellate system came into force. So, another grade of appellation system was inserted into the four instance Hungarian appellate system. The Hungarian court system is, now, after this modification, is a four instance court system. We have city courts, county courts, high court and Supreme Court. There are two opportunities to appellate. For the county court, the top judging institution is the appellate court. For the city court and the county court, it is the supreme court which is the top of the appellate system. As I mentioned before, concerning the competence, our authority covers the different forces, the police forces, the detention services and civilian security services. So, every crime committed by soldiers belong to us, so we have authority over them. But our competency is reduced relating to other forces. I have heard during lunch that in Bulgaria a new modification came into forces. And since then, all of the crimes committed by the police forces belong under the authority of the military prosecution. In Hungary this competency is more reduced but we are waiting for the changes and we are only changing this. There were some proposals and we are waiting for the widening of our authority to include the police as well. I have already mentioned the courts, so I don’t want to steal your time. And I already mentioned the prosecution service, which this slide concerns. I don’t want to return to this topic. We are at the part of military investigation, so I have just explained, in general, the Hungarian military justice system and now I would like to focus on the military prosecution. So we are military prosecutors and as I have mentioned we work as the legislative branch in constitutional sense. But we carry out investigations because we don’t have military police forces. That’s why, 149 in this sense, we are the part of the executive branch as well and 90% of our work at the territorial military prosecution offices is the military investigation. So, the police’s role in this area is that they are obliged to provide us the necessary support for investigations. We survey the investigations over the military commanding officers who fulfil their military investigation authority by investigating officers. I would like to talk with only a few words about the role of the military prosecutors; I have already spoken about the role relating to the application of the military criminal law. However, we have other functions: we survey the right working of the military administrative personnel’s as well so in this sense we apply the civilian administrative law to check whether they work in the right way. As I have told you I would like to show you the main actors of military justice and I already described the role of military prosecution, military prosecutors and the court system. But I didn’t talk about defence counsels. In order to be a military counsel in the military procedure, there are no requirements. Every lawyer who has passed the bar exam has the right to be a defence counsel in the military procedure. The last time the rules were enacted by the bar. They had advised who the best for fulfilling this job were. However, it was found that this was against the constitution, that’s why every lawyer can be a lawyer during the trial. It is good for them but bad for the accused. This is the conclusion of my presentation. Summarizing what I have said about the Hungarian military justice is that it is inherent part of the civilian prosecution service. Chief military prosecutor is the first deputy of the General Prosecutor and we use the same law that the civilian lawyers, civilian prosecutors and civilian judges use. We are, in a sense, independent law enforcement because we carry out the military investigations because we don’t have military police. Thanks for your attention, if you have any questions, feel free to take it here or at dinner. CHAIRMAN- I would like to thank Mr Captain Tibor Steiner. I recommend this for our next programme; we have questions and answers parts in the programme and it is scheduled that we give a break after that. But as you can see our programme has been delayed; so if you found appropriate, let’s give a 20-minute break and have the question and answer part for all the speakers after the second session finishes. Then we have a 20-minute coffee break. 150 INTERNATIONAL SYMPOSIUM FIRST DAY (6 APRIL, 2009) SECOND SESSION Chairman : Rıza TÜRMEN Ph.D. Former judge of the European Court of Human Rights Speaker : Major General David HOWELL English Representative Speaker : Lieutenant Colonel PANAGIOTIS KREMMYDIOTIS Greek Representative Speaker : Judge Major General HANLAR VELİYEV Azerbaijan Representative 151 152 Autobiograph of Major General DAVID HOWELL,CB OBE Major General Howell was born in Cyprus in 1952. His legal education took place at the Universities of Leeds and Oxford. He was called to the Bar (Hons) from Lincoln’s Inn in 1973. A practising Barrister he was commissioned into the British Army Legal Services in 1975. His major tours of duty as a military lawyer have included London (the Army Legal Services Parliamentary Section), Berlin, Northern Ireland, Hong Kong and Brunei. In the criminal law arena, he has conducted the prosecution in respect of the most serious offences in the criminal calendar (murder trials; Official Secrets Act case; child sex abuse etc). He has defended at Royal Airforce and Royal Navy Courts-Martial and in civil courts in Hong Kong and Germany. In the international law theatre, he has been a UK delegate at International Law Conferences – the UN Weaponry Convention and the Diplomatic Conference on the setting up of the International Criminal Court. He was President of the Board of Inquiry into a landmark racial discrimination case – the Evans case and author of the first Service police codes of practice and responsible for piloting them through the Parliamentary Select Committees (1985). He was Brigadier Prosecutions at Headquarters Army Prosecuting Authority November 1996 to May 2002 and Brigadier Advisory May 2002 to January 2003 before being appointed Director of Army Legal Services and the Army Prosecuting Authority by the Queen on 20 January 2003. He was awarded the MBE in 1978, the OBE in 1992 and a CB in 2006. Major General Howell is married with two children and lives in Little Horwood, Buckinghamshire. 153 Autobiograph KREMMYDİOTİS of Lieutenant Colonel PANAGİOTİS Mr Kremmydiotis graduated from Law Faculty of Salonika University. He studied social sciences in the same university. After his university education, he studied Punishment and Science of Punishment again in Salonika University. Then he did masters degree in international law in Bristol University. He has approximately nine articles which were published in various law reviews. He also performed duties as criminal law and international law teacher in military schools and academies. He still carries out his duty as Deputy Military Prosecutor in Athens Military Criminal court. Autobiograph of Judge Major General HANLAR VELIYEV He was born on 15 March 1955 in Yevlah, Azerbaijan and graduated from law school of Azerbaijan State University in 1978. He has worked as inquirer, chief inquirer, deputy prosecutor between 1978 and 1993, as deputy chief prosecutor of Republic of Azerbaijan between 1993 and 2004, and has been serving as the military prosecutor of Republic of Azerbaijan since February 2004. He is married and has three children. CHAIRMAN- Welcome to the second session after a short break. We can start now that we are relaxed. Our first speaker is David Howell from Britain. You have the floor sir. 154 Major General David HOWELL – UK Representative Mr President, distinguished judges, ladies and gentlemen, Before I began to speak a few moments ago, I realized that those of us who are to speak last today have 3 problems. First, we are speaking after the most distinguished panel. Second, what is even worse is that we are the last panel of the day. We are all that stands between you and your dinner. The third problem that we have is that we are lawyers, which means that we are members of a profession not noted for its brevity. I don’t know whether you heard of a rather nice story about an English lawyer who was speaking at the court at length and I mean at length; for many hours. He finally subsided with the words: “I am sorry to have taken up so much time”. The judge said: “Time? You have exhausted time and trespassed upon eternity”. Now, I am determined this afternoon not to trespass upon eternity. I am even more determined to do that because I have only recently got back from New Zealand after a 23-hour flight, and I feel a little bit like the man who was asked to speak and he did not know what he was going to say before he spoke and while he was speaking he did not understand what he was saying. And after he finished he did not know what he had said. Now, I am told that the purpose of my speech this afternoon is to talk about independence as it relates to the British system of military justice. Actually the main issues with my system of justice at the moment are not that, but issues relating to victim’s rights and something called validation, which I will talk about in a moment. When we start with independence, the first question I think most lawyers say is how to define it. Well, I would define it in the military context to mean free from any improper, external interference. Not only free from any improper external interference but also free from the appearance any improper external interference. Particularly in the military context, improper external interference from political or the military chain of command; those seem to me as the two sources for potential interference. Although I am going to talk about the European jurisprudence, I think we have to be very careful not to assume that this is the ideal and that European system is necessarily the right one. Because I do think that if we actually look across the world, there are many systems of military justice which do meet the essential requirement, which is, in my view, a fair trial, without necessarily following the exact procedures that some of us would regard as normal and there isn’t anything wrong with that. Some of you may 155 know that a number of countries at this precise moment arguing before the international commission of jurists that military systems ought to be abolished under international law. It is certainly not our view. We think that a military system, providing adherence to the fundamental principles, will be perfectly in accordance with providing a fair trial. But moving back, if I may, to the question of independence, European jurisprudence establishes that if you want to examine whether someone has the necessary appearance or independence, you have to look at his position in the round, the whole of it. Independence is an absolute concept. It is rather like virginity. You either are or you are not. You can’t be on some days but not other days. In addition, I said that you need to examine it in the round. Well, European jurisprudence establishes that you have to examine who appoints the judge and the prosecutor, who pays, and legally can anyone interfere. Those are three crucial question which relate to the question: “Is there individual independence?”. Now I tell you frankly that many countries there are that have been offering perfect systems that do not fulfil these requirements. US is one, Australia is another. But none of those have that. In those cases, in Australia the prosecutors and judges are appointed by the Secretary of State, and in US judges are appointed by the head of a department, who himself is appointed by a politician. So, those are European standards, shall I say, which aren’t necessarily met by anybody else. In the UK, what we have done has probably gone too far. I should say at the moment that I don’t represent the Cartman in case any of you thought that I might do. What I am giving you is my own views. In England in 1947 we decided that we wouldn’t have military judges and we don’t. What we have is courtsmarshal who are civilian judges. Now of course they are appointed not by the Secretary of State and not by anybody in the army. Just like me, a prosecutor, they are appointed by the Queen. But in reality, they are appointed by the justice department which appoints all judges. Now, that probably is OK. However, does it deliver the best possible service? Because the problem lying under is are you convicting the right people and dealing them fairly? And we asked ourselves whether having people with no military experience at all trying military cases is such a good idea. We have come to the conclusion, or some of us have, that it is not. The military world like the commercial world has a specialty and it needs people who understand it. Of course there are many cases which require very little knowledge but certainly cases involving operations I think do. Increasingly our judges who are civilian are being appointed from 156 military people. So there is always-we end up with a compromise. But I think it is better having judges with absolutely no knowledge whatever trying cases. It still doesn’t get over the problems of appeal, because I noticed that in your system you have a military appeals system, we do not. In UK, a soldier convicted by a Court-Marshal can appeal to the civilian court of appeal. It is true that it is not appeal in the sense of a rehearing and the appeal court only tries to see whether there is some injustice and does not re-examine the facts but nevertheless there is no right in our system to appear before a military tribunal. I started my talk by mentioning the word, validation. There has been a considerable movement in our society which is reflected to the attitude to judges and prosecutors generally, which is, it is all very well saying you are independent, it is all very well saying you try people properly. But how do we know that? In England, in France and in Germany now, although I am not sure of the latter country, a process has been started which is going to affect judges, called validation. What that means is that inspections take place, usually once a year to check whether trials are being properly prosecuted. At the moment the main inspections are trying to ensure prosecution, but it will almost certainly be extended to judges. The idea is the senior judges will take a random sample of cases and study them to provide public with a guarantee. But of course you then have the press say: “who is going to inspect the inspectors?” Believe it or not, in UK, we have a body that inspects the inspectors. But so far, no one has suggested that we inspect the inspectors. I am sure that will come. Now there is a trend in some countries to validate the whole concept of fair trial and give the public the guarantee that they would like. Turning back to the military systems; I don’t think that you can disassociate either the concept of independence of the judge from two other organizations, one is the prosecutor and the other is the police. In my country while the prosecutor is statutory independent, as is the judge, the police are not. That’s something which we are turning our attention to. Because after all, certainly in common law system, I know it is different in a system like your own, the police in our system is entirely responsible for the investigation. It is upon the investigation that we all make our decisions. In conclusion, I would like to mention again the latest chairman made to the military systems of justice in the ICJ. Because I have been to other countries fighting this battle for a while. I am very sad that Turkey 157 is not represented in these discussions. I think as a major nation with a major military system of justice, your voice ought to be heard. Thank you very much indeed. CHAIRMAN– Thank you very much General Howell for your interesting remarks. Our second speaker is Lieutenant Colonel Panagiotis Kremmydiotis from Greece. 158 Lieutenant Colonel Panagiotis KREMMYDIOTIS - Greek Representative Thank you very much Mr. Chairman. At first I would like to extend the gratitude of the Hellenic delegation to Brigadier General Ahmet Alkış for the invitation and also to all those who worked for the organization of the symposium. Dear colleagues, ladies and gentlemen, The following presentation deals with the Hellenic Military Judicial System. At first we are going to refer to the Hellenic Armed Forces and the structure of the Judicial Corps. We are going to analyse briefly the position which the Judicial Corps has in the Ministry of National Defence, the relevant powers of the Minister of National Defence, the role of the Military Justice Directorate, the governing body of the Judicial Corps and the Military Courts and Disciplinary Boards. Then, we are going to deal with the structure of the Military Courts, their jurisdiction and the penalties imposed for military crimes. Finally, we are going to refer to the Judicial Corps, the ranks of the Military Judges and their legal status. The Ministry of National Defence is part of the Hellenic Government. The Hellenic Armed Forces are administrated by the Minister of National Defence. The National Defence General Staff is the supreme combined operations General Staff and apart from that, there are the Army, Navy and Air Force General Staffs. Now we are going to refer to the structure of the Judicial Corps. The Judicial Corps comes directly under the Minister of National Defence. The Minister, however, has only very specific and limited administrative powers. In the Ministry of Defence there is a Military Justice Directorate, which deals with administrative and personnel issues of the Military Judges. Its purpose is to assist the Minister, so that he can perform his duties, regarding the Judicial Corps. The governing body of the Judicial Corps is called the “Supreme Judicial Council of the Military Judicial Corps’’. It consists of five or eleven members, depending on the issue to be dealt with. It is important to be mentioned that the high command of the Armed Forces cannot interfere in any way with the jurisdictional and administrative issues concerning the Judicial Corps. 159 There are Military Courts of First and Second Instance and a Military Court of Appeals. The Judicial Inspection of the Military Courts is carried out by the Inspector, a Military Judge of the Court of Appeals, who is assigned to this particular duty for a period of one year’s time. The Principal of Inspection is the Military Prosecutor of the Court of Appeals. There are three types of Disciplinary Boards. Each one’s jurisdiction depends on the graveness of the disciplinary offence. The Disciplinary Board of First Instance may consist of either five or seven members of the Military Court of Appeals. The Supreme Disciplinary Board is the next level, established by article 91 of the Hellenic Constitution. The civilian Supreme Court sitting in plenum is the higher Disciplinary Board that deals with cases concerning Military Judges. Now we are going to refer to the Military Courts System in more detail. At first, there are Military Courts of First Instance. These consist of three or five members, depending on the graveness of the penal offence, that is brought before them to be tried. The members of these courts are Military Judges and officers of the Armed Forces and the Coast Guard. In any case, the Military Judges are the majority of the members sitting on the bench. In the Military Courts of First Instance, the Military Prosecutor and the Judicial Secretary are always present in trials. Particularly, the three member Military Courts try crimes for which the law provides a penalty with minimum limit less than three months imprisonment. The rest of the penal offences are tried before a five member Military Court. There are Army, Navy and Air Force Military Courts of First Instance. In the following slide we can see all the First Instance Hellenic Military Courts. The Military Court of Appeals adjudicates appeals and reviews of rulings, such as decisions or judgments, of the Military Courts of First Instance. It consists of three or five Military Judges. No officers of the Armed Forces or the Coast Guard can be members of the Military Court of Appeals. There is only one such court, which is based in Athens, with transitional Chambers convening in Thessaloniki and Xanthi. 160 The Supreme Court is called ‘’Arios Pagos’’. Its name derives from the High Court of the ancient Athenian State. Its members are civilian Supreme Judges. Arios Pagos tries cassations of (appellate) rulings or decisions of the Military Court of Appeals. It also adjudicates, at the highest level, both civil and penal cases, including judgments & decisions of Military Courts. A Military Court of First Instance requires: The President, the Military Judges, the Investigating Judges (who are also Military Judges), the members of the Judicial Board (who are three) and the personnel of the Secretariat. The office of the Military Prosecutor requires: The Military Prosecutor, the Deputy Military Prosecutors and the personnel of the Secretariat. In each Military Court of First Instance, the Office of the Military Prosecutor operates totally independently from the respective Military Court. The Secretariat of the Military Courts of First Instance is staffed by officers of the “Corps of Judicial Secretaries”, civilian employees and military personnel. The Military Court of Appeals requires: The President, the Vice Presidents, the Judges, the Judicial Board (three members) and the personnel of the Secretariat. In the Office of the Military Prosecutor of the Military Court of Appeals there are: The Military Prosecutor, the Deputy Military Prosecutors and the personnel of the Secretariat. Military Courts have jurisdiction on active members of the Armed Forces and the Coast Guard, irrespective of their rank, stationing, duties, etc. Military Courts have jurisdiction over any criminal offence (military or non-military) the members of the Armed Forces and the Coast Guard commit. Only a very limited number of specifically described crimes are excluded from their jurisdiction. Some examples are: election law violations, tax law violations, crimes against police officers when on duty. The Military Courts have also no jurisdiction on non- military penal offences in those cases where they are committed in complicity with civilians. Civilians can never be tried before a Military Court during peace time. They can only be tried for certain limited offences against security 161 and public order, in cases of an officially proclaimed “state of emergency”. The Military Prosecutor of First Instance Courts may prosecute any member of the Armed Forces, irrespective of rank, stationing, duties, etc, without prior notification or permission. Military Courts and Prosecutors apply Military Penal Law and General Penal Law. Since 1995 the common (civilian) ‘Code of Procedure Before Criminal Courts’ is also applicable. Now we are going to refer to the penalties applicable by Military Courts. Since 2004 the death penalty has been abolished, even for military crimes during war time. For non-military crimes, the death penalty has been abolished since 1993. The penalties which may be imposed by Military Courts, for military crimes, according to the gravity of the offence, the degree of guilt and the personality of the perpetrator, are the following: Life imprisonment, temporary imprisonment for felonies (from 5 to 20 years), temporary imprisonment for misdemeanours (from 10 days to 5 years), demotion (deprivation of military rank) and dishonourable discharge. The admission to the Judicial Corps of the Armed Forces is performed by written and oral examination among University Law School graduates having practiced law for one year at least, as lawyers or civilian judges (this system was introduced in 1995). The Ranks of Military Judges and their equivalence to the ranks of the officers of the Armed Forces are the ones shown in the three following slides. Finally, the members of the Judicial Corps have a dual capacity: that of a judge and an officer of the Armed Forces (2003 Supreme Court ruling). Thank you very much for your attention. CHAIRMAN- Judge Major General Mr. Hanlar Veliyev from Azerbaijan. 162 Major General Hanlar VELİYEV- Azerbaijan Representative Distinguished President of the Military Supreme Court of Appeals of Republic of Turkey, Brigadier General Ahmet ALKIŞ and valuable guests; On the occasion of the 95th establishment anniversary of the Military Supreme Court of Appeals of Republic of Turkey, I would like to extend my greetings on my behalf and on behalf of the staff of the Military Prosecution Office of Republic of Azerbaijan. The historical and honourable past of the Military Supreme Court of Appeals of Republic of Turkey which is a democratic and social state of law founded by the Great Leader Mustafa Kemal ATATÜRK and the services of the Military Supreme Court of Appeals in ensuring the rule of law in the Turkish Armed Forces, our brothers who have always been by the side of Azerbaijan, and in strengthening of the Turkish army cannot be denied. The military supreme court of appeals that takes rule of law and independence of judiciary as basis still continues to fulfil its duties with success. It has unlimited contributions in the strengthening of our sister country as a state of law. The relations of friendship and fraternity between Turkey and Azerbaijan are becoming stronger with each year and we are greatly pleased with this. As it has been said by Haydar Aliyev, the national leader of the people of Azerbaijan, Turkey and Azerbaijan are “One Nation – Two State” have relations increased up to the highest level. It is a great pleasure that more than 140 documents have been signed between our countries which created sound fundamentals for the development of our relations at every aspect. Azerbaijan has always applauded its brother country, Turkey’s activities towards peace and safety in the Caucasus. Because Turkey has always been at the side of Azerbaijan at its most difficult times. Following the second election of our President İlham ALIYEV to Presidency, the fact that he has performed his first visit to Turkey is an illustration of the relations between two brother countries. Now, if you let me, I would like to give you information on the activities of courts, military courts and military prosecution in Azerbaijan. 163 The formation of courts and establishment of the justice system in Azerbaijan have undergone a successful process as is the case in other countries. Resolution of the disputes and conflict by the courts has a history of decades just like the procedure for that matter. According to the sources, law and the application of law exists in Azerbaijan since the presence of etatism. Following its declaration of independence, the Republic of Azerbaijan has taken important steps for the establishment of an independent court system and the strengthening of etatism in accordance with the requirements of the Constitution that had been adopted through referendum on 12 November 1995. Following the reform of the judicial system in the Republic of Azerbaijan, the three-tier independent court system has been established composed of courts of first instance, courts of appeal and courts of cassation. Military courts that work just like the city courts and on territorial jurisdiction like first instance courts function both as courts on heavy penalties and as military courts dealing with cases requiring heavy penalties. The judicial activities are performed by 3 judges in heavy criminal courts and by 1 judge in other types of courts. The military courts determines cases of criminal offenses that are assigned to them through law just as the courts of first instance and courts of appeal, analyses the court statistics, established court jurisprudence and expands on it and ensures the realization of other rights stipulated in the legislation of the Republic of Azerbaijan. The prosecutor who acts in the indictment part at the court has the duties to present the evidences of the crime at the court, to determine facts during the court proceedings and the documentation of the act, to submit the evidences of the prosecution to the court, to take the necessary measures in line with the decision of the court for the examination of evidences, to present its opinions on the court proceedings, to use the objection or appeal remedy, to request that registered acts are included in the protocol for other acts or the minutes of the court, if there are circumstances not requiring penalties, to cease penal proceedings, if a graver crime is indicated in the proceedings of the accused, to submit a petition for the return of the procedure to the prosecutor on the basis of 164 provisions of article 318.2 of CPM, to deliver the final speech and explanations and to protest the verdict and other rulings of the court. According to Article 132 of the constitution of Republic of Azerbaijan, courts of appeal are high appeal instances that are established by law. Up to 2007, one court of appeal- the court of appeal of Baku province – acted as the court of appeal of Republic of Azerbaijan. Following the Presidential ratification of the Law on the modernization of the Court System of Republic of Azerbaijan and amendments and additions to certain provisions of the legislation of Republic of Azerbaijan on 19 January 2006, courts of appeals have been formed in five regions of the country. The courts of appeal are composed of four chambers dealing with civil cases, disciplinary cases, cases on military courts and financial cases. Three judges try cases in courts of appeal. The chamber of courts of appeal on the decisions of military courts deals with cases upon complaints or protests on the non-final decisions of 1st regional appeal military courts and military courts on grave crimes. The court of appeals has the authority to decide on not changing the verdict of the 1st court of appeal, to reverse the decision of the 1st court of appeal, to set aside the decision of the 1st court of appeal and decide on the termination of execution of penalty and also to quash the decision of the 1st court of appeal. The authority of the prosecutor who participates in the court of appeal as the state prosecutor are the same with those of the prosecutor in the 1st court of appeal. However, it should be noted that no decision can be taken at the court of appeal to aggravate the accusation for the offender or the case which is the subject matter of the complaint of his lawyer and therefore the state prosecutor cannot refer the matter back to the first prosecutor for a more aggravated crime to be determined. Also, in accordance with CPM (Criminal Procedures Law) no 390 article 2, the state prosecutor in the 1st court of appeal has the right to change or to withdraw the appeal protest. Concerning the appeal protests on the judgment or other decisions of the prosecutor that participated in the first court of appeal as state prosecutor, or the appeal complaints of such or their trial at the courts, the prosecutors of the relevant branch shall be present to defend the accusation of the state at the courts of appeal and courts of cassation. 165 The Supreme Court of Appeal of the Republic of Azerbaijan that acts as the high instance of cassation is a high court on civil and criminal cases related to the judgments of general and special courts. The Supreme Court ensures justice in accordance with the procedures in the law such as setting aside or reversing the judgment and provides justifications on court proceedings. The Supreme Court also deals with the cases from military courts. Cases are tried by three judges in the Supreme Court of Cassation. The courts of cassation has the authority to maintain the judgment of the first instance and appeal courts, to set aside the judgment of the court, to participate in the relevant meetings and to decide on the re-trial of the case by the first instance and appeal courts, to reject verdicts and judgments, to dissolve the execution of the penalty, to judge on amending the judgment of first instance and appeal courts. The court of cassation only checks only whether the appealed case is in line with the penal code and the criminal procedures law in terms of legal aspects not the substance of the complaint or the appeal. The prosecutor in the court of cassation has the authority to participate in the court session and to speak about the subject matter. The Supreme Court of the Nakhchivan Autonomous Republic is ensuring the establishment of justice in line with the law. The Supreme Court of the Nakhchivan Autonomous Republic deals with cases determined in the law as an instance of cassation. The Supreme Court consists of chambers one of which deals with cases from military courts. The jurisdiction of The Supreme Court of the Nakhchivan Autonomous Republic covers all territory of the Republic. Similar to the first instance courts, the Court of Nakhchivan Autonomous also tries cases from regional courts, city courts, commercial courts and military courts on grave criminal offences. Even though the court system in Azerbaijani has been improved, there are still some problems concerning the participation of the state prosecutor in the court proceedings. For example, concerning appeals related to a judgment in the level of first instance, the same prosecutor who participated in the court proceeding in the first instance is not present in the court proceedings for the appealed case but the prosecutor from the administrative court to defend the accusation of the Republic of Azerbaijan. It could be more beneficial if the same prosecutor is also involved in the court proceedings for the appeal of that case since he would have more specific knowledge on the specifics of the case. 166 Furthermore, it is indicated in article 390,2 of CPM of the Republic of Azerbaijan that the state prosecutor in the 1st court of appeal has the right to change or to withdraw the appeal protest. We consider that it is in line with the purpose that the application where the appeal of the prosecutor that has defended the state accusation in the first court of appeal is withdrawn by the other state prosecutor who accompanied the act is deleted from the law and that legal remedies are established providing securities both to the accusation and defense sides in the court proceedings. We are still working on improving our penal and criminal procedures legislation and a legal basis fully in line with the international standards is being established. Thank you for your attention. CHAIRMAN- I would like to thank Judge Major General Mr Hanlar Veliyev for all the information he has provided for us. Also I would like to present a special thank since he made his speech short. Our programme has been delayed; but we can spare ten or fifteen minutes for questions and answers if you wish. The questions to be asked can be not only for the speakers participating in these sessions but also for the ones who made their speeches in the first session. I cannot invite the speakers of the first session here since we have limited place; but you can ask your questions and we will give them microphones so that they can answer. ………… Then, it may be possible if all the speakers will be available here tomorrow. We can have all the questions and answers tomorrow. ………… I am not really sure how much beneficial it would be in terms of preparation. Since they do not know the question… All right, then, I am finishing the session on condition that we will gather again the reception to be held on 19.30. I thank all of you, the listeners and the speakers. 167 168 INTERNATIONAL SYMPOSIUM SECOND DAY (7 APRIL, 2009) THIRD SESSION Chairman : Önder AYHAN MS Ph.D. Honorary President Of The Military Supreme Court Of Appeal Speaker : Colonel Wang Xiaoming ve L.Colonel Wang Ling Chinese Delegation Speaker : Judge Major General DASTANBAY AYCİGİTOV Kyrgyzstan Representative Speaker : Colonel Marouen Bouguerra ve Major Mohamed Triki Tunisian Delegation 169 170 Autobiograph of Önder AYHAN (MS. PH. D) Dr. Ayhan graduated from Faculty of Law of Ankara University in 1965 and started his duty as military judge. Following his service as judge, prosecutor, legal consultant and deputy chief prosecutor of the Military Court of Appeals, he was elected as member of Military Supreme Court of Appeals in 1984. He was promoted to the rank of general in 1994 and appointed to the position of chief prosecutor of the Military Supreme Court of Appeals and was appointed as the chief judge of the Military Supreme Court of Appeals in 1995. During this period, he has completed his academic studies at the Faculty of Law of Ankara University and received his doctorate degree of law. He has served as the chief judge for four years in our Military Supreme Court of Appeals and retired in 1999. Since 2000, he has first joined the academic staff in the military academy, and worked as member of staff in military academy and then member of staff in Istanbul Okan University since 2002. He is still a member of staff in Istanbul Okan University. Furthermore, he also teaches military criminal law in law faculty of Baskent University and Law Faculty of Ufuk University. 171 Autobiograph of Brigadier General Dastanbay AYCIGITOV He was born in Batken village of Os region on 20 November 1964 and he graduated from Kirghiz State University’s Faculty of Law in 1986 – 1990. Brigadier General Dastanbay Aycigitov, who served as legal adviser of "promtovari” Company between August 1990 - April 1991; civil servant in Ministry of Justice of Kirghiz Republic between April 1991 - April 1994; judge of Military Court of Kirghiz Republic between April 1994 – 1997; deputy chief judge of Military Court of Kirghiz Republic between 1997 – 1999; chief judge of military court of Bishkek garrison in December 1999 - December 2006, has been performing his duty as chief judge of military court of Kirghiz Republic since 31 December 2006 and was promoted to the rank “brigadier general” in December 2008 with the decision of president of Kirghiz Republic. He is married and has five children. Autobiograph of Colonel Marouen BOUGURRA Colonel Bougurra was born on 23 April 1959 in el-jam Mahdia city of Tunisia. He has completed his master’s degree in private law department of political sciences and economy of University Tunisia. He has certificate of lawyer and finished basic course for judge advocates in the Virginia Judge Advocate School of USA Army. He has worked as reporter judge, substitute prosecutor, inquiring judge, head of legal consultancy department of Ministry of Justice, single judge, consultant to judge advocate general’s office and first substitute prosecutor and currently serving as the judge advocate of permanent military court of Tunisia and the vice chairman of the 18th Organization of International Association of Military Law and Law of War. He speaks French and English. 172 CHAIRMAN- ÖNDER AYHAN Ph.D., HONORARY PRESIDENT OF THE MILITARY SUPREME COURT OF APPEAL Distinguished President of the Military Supreme Court of Appeal, Distinguished President of the Military High Administrative Court, dear guests and colleagues, Dear chairman, I would like to say a few words as the chairperson of the session before leaving the floor to the speakers. Allow me to address you as one of the former presidents of the Military Supreme Court of Appeal and someone who devoted most of his professional career to this institution. For this institution 95 years has been a tremendously important time. As someone who has been part of this centennial process and still is in the pursuit of my academic studies today, I would like to congratulate the Military Supreme Court of Appeal for its 95th anniversary during which it has made great achievements and carried out great works. I wish that in the future it is even more beneficial and effective not only for the sake of our country but also for the whole law community. I would like to salute all members who have served here before and are serving here today, particularly the President of the Military Supreme Court of Appeal. I would like to remember with respect all members that we lost. Let me also say welcome to our foreign guests who have come here for this occasion. We attach great importance to the fact that military justice that is an arm of the judiciary as set forth in our constitution has been incorporated into the curricula of the school of law of many universities that were brought to academic life recently, especially in Ankara and Istanbul. I believe that the judgements delivered by the Military Supreme Court of Appeals on the basis of the rule of law have made the biggest contribution to this end. As the President of the Republic once said in a speech on the occasion of the 85. Anniversary of its establishment “In our state traditions, the military judiciary has a long-standing practice of rule of law”. As is evident in this meeting today, the civilian administration of a country – which is a natural requirement of democracy - does not affect the raison d’etre of military justice, because military justice is related to the existence of the Armed Forces that are bound by special rules and duties. Both due to its geography and frequent exposure to attacks by separatist terrorists, our country has to be on call 173 and ever ready, a situation that affects the scope of duties and responsibilities of the military judiciary. In the aftermath of recent terrorist attacks in some European countries that affected the lives of many people some forms of military administration and justice have been discussed by the public opinion, which brings as back to the same issue. Hot conflicts, NATO troops being deployed to the Far East alongside our troops, press reports about sanctions against North Korea following the recently celebrated 60th anniversary meeting of NATO can be regarded as relevant to military justice. On the other hand, certain crimes that are naturally falling under the scope of military justice, especially war crimes, are being referred to international courts. This issue has been on the agenda of countries since after the Second Wold War and the adoption of the UN Universal Declaration of Human Rights. The system called universal law in the doctrine of law is based on legal norms that are derived from international conventions and are binding on the states. Individuals can seek their right internationally and states are obliged to defend themselves before a panel of international judges, and it is possible to try individuals at international courts. If there is a contradiction between national and international justice international jurisprudence prevails. And those that do not support Contracting States during international trials are obliged to do so. As Mr. Türmen said yesterday all this will have an impact on national courts. The European Court of Human Rights which became operational after the adoption of the European Human Rights Convention in 1950 has entered the day-today life of Turkish people. The Military Supreme Court of Appeal in its decisions has been unhesitantly implementing the rules of domestic law prior to the rearrangement of the constitution, but even went beyond it by implementing European Court of Human Rights judgements and first and foremost the rules of universal law. And most recently the establishment of the International Criminal Court ICC in 1998 with the Rome Statute did not evade us and has been since on our agenda. Even though Turkey is no party to this statute along with some other countries and the jurisdiction of this court is limited to signatory countries, a debate broke out after an arrest warrant was issued and enforced against the president of another state, which points toward the fact that the above mentioned matter can be taken into account in domestic law. However I believe that the Turkish military judiciary will not hesitate to create an exemplary case-law as it has done before in matters such as this one and similar ones referred to it. 174 CHAIRMAN- With these thoughts, I would like to extend my best regards to all of you and leave the floor to Colonel Wang Xiaoming from the Chinese delegation. Colonel Wang Xiaoming will speak Chinese. Judge Lieutenant Colonel Wang Ling will interpret his speech into English. 175 Colonel Wang XIAMING - CHINESE DELEGATION Thank you very much. Ladies and Gentlemen. Good morning. We are very glad to attend to this conference. Now, we would like to present our presentation. As the trial organs in the armed forces, the military courts are the special people’s courts set up by the state within the military organizational system and on behalf of the state perform trial rights in accordance with the law. The Military Court of the Chinese People’s Liberation Army operates under the leadership of the Central Military Committee, under the guidance of the General Political Department and under the supervision of the Supreme People’s Court. Other military courts function not only under the leadership of the party committees concerned and the political organs at the same level, but also under the supervision of the military courts at the next higher level. Military courts in China can be grouped into three levels. Level one is the PLA Military Court at the level of the army corps and with a major general as its president. Level two is the military courts set within PLA top units, e.g. the Seven Regional Commands, PLA Navy, PLA Air Force, Chinese People’s Armed Police. These military courts are set up at the level of division and with senior colonels as presidents. At the lower level are grassroots military courts, which are established within naval fleets, regional air force units, provincial military commands and some Armed Police Provincial contingents, and at the level of deputy division or regiment with senior colonels, colonels or lieutenant colonels as presidents. The PLA Military Court consists of three tribunals, namely, the Criminal Tribunal, the Civil Tribunal and the Supervision Tribunal. Military Courts of the PLA top units have only two tribunals (the 1st Tribunal and 2nd Tribunal), while grassroots military courts have no tribunals. Military courts at various levels have one president, one vice president and a number of judges. Military courts’ jurisdiction falls into criminal jurisdiction and civil jurisdiction. Criminal cases committed by officers in active service, civil cadres, soldiers, cadets on the army roll, enlisted workers and staff members, retirees under the military administration are within the jurisdiction of the military courts, Echelons of the responsibilities are as follows, 176 The grassroots military army courts have jurisdiction over cases on possible penalties of and under the lifetime sentence involving officers at and under deputy regimental level, professional and technical cadres at and under the 8th grade, civil staff at and under the level deputy section chief; The military courts of PLA top units have jurisdiction over cases involving officers at regimental and deputy divisional levels, professional and technical cadres from the 7th grade to the 4th grade, civil staff at the level of deputy bureau chief, and also over cases on possible death penalty involving officers at and under deputy regimental level, professional and technical cadres at and under the 8th grade and civil staff at and under the level of deputy section staff; The PLA Military Court has jurisdiction over cases involving officers at and above the division level, professional and technical cadres at and above the 3rd grade, and civil staff at and above the bureau chief level. Military courts have jurisdiction over civil cases when both parties are military personnel in active service or enlisted workers and staff members, or retirees under the military administration or military legal persons. Thank you. CHAIRMAN- I would like to thank the delegation of the People’s Republic of China for being up to the point contentwise and abiding by the time. We all were curious about military justice in the People’s Republic of China. Thanks to you we have bridged our knowledge gaps in this regard. If you wish, as we did yesterday, let’s not take the questions right after the presentation but listen to the others first. We can have a question and answer session after all presentations are finished. Now I would like to leave the floor to the Kyrgyz delegate Judge Brigadier General Dastanbay Aycigitov. 177 Judge Brigadier General Kirghizstan Representative Dastanbay AYCIGITOV- Thank you. Good morning everyone. I wish you a good spirit of work. At the outset I would like to thank all organizers for inviting me to this symposium, if you allow me. I would like to congratulate and extend my most sincere best wishes to the President of the Military Supreme Court of Appeal, the staff of the Military Supreme Court of Appeal of the Republic of Turkey and military courts on the occasion of the 95th anniversary of its establishment. If you allow me, let’s embark on a brief journey into the judicial system of Kyrgyzstan so as to give you a better idea of military courts in the Republic of Kyrgyzstan. The judicial system of Kyrgyzstan is composed of the Constitutional court of the Republic of Kyrgyzstan, the Supreme Court and local courts. The Constitutional court has nine justices and regional branches. In the same manner, the supreme court of the Republic of Kyrgyzstan is the highest judicial review instance. This court is composed of the heavy criminal, civil law and commercial law panels. By the way, the Supreme Court of the Republic of Kyrgyzstan does not have a military panel. The presidents of the above panels are automatically the deputy presidents of the Constitutional Court of the Republic of Kyrgyzstan. The justices and judges of the Constitutional Court and Supreme Court of the Republic of Kyrgyzstan are nominated to candidacy by the Kirghiz National Council and presented for voting to the parliament by the President of the Republic. After the approval of their candidacy by parliament the judges are appointed to the Constitutional and Supreme Courts. To become Constitutional court justices one has to be a citizen of the Republic of Kyrgyzstan, between 35 and 70 years old, have a postgraduate law degree, and at least 10 years experience in law. Justices appointment lasts until the upper age limit. Constitutional court justice candidates do not need to have worked as judges before. To become a Supreme court judge one has to be a citizen of the Republic of Kyrgyzstan, between 35 and 70 years old, have a postgraduate law degree, and at least 10 years experience in law, 5 of which as a judge. Judges are appointed until the upper age limit. The 178 upper age limit for both Constitutional court and Supreme Court judges is 70. The third legal unit are local courts. Civil regional, urban and district courts are local. Within this body, there is the military court of the Republic of Kyrgyzstan which is an appeal instance and first degree garrison military courts. The judges of local courts are selected and appointed by the President of the Republic under advisement of the National Council. To become a local court judge one has to be a citizen of the Republic of Kyrgyzstan, have a postgraduate law degree, and at least 5 years experience in law, be not younger than 30 and not older than 65 years. Local court judges are appointed for five years first, if they have not worked as judges before. And permanently appointed as such until the age limit expires. The upper age limit for local court judges is 65 years. The appointment of military court judges follows the same rules as the appointment of regional court judges, however there are additional rules among others, the age limit for military service and obligatory membership to the armed forces after the appointment as judge. Not only military staff but also civilians can apply to become a military judge. All crimes committed by military personnel and persons on armed duty fall under the scope of military jurisdiction. Similarly, a category of civil cases involving illegal acts of military personnel on duty and commanding military institutions are examined by military courts. For this to happen, all parties must be military personnel and institutions. All military judges wear an official military uniform and a robe during the hearings. The garrison military court decisions can be appealed by the parties of the case and the court of appeal and the second degree court is the military court of the Republic of Kyrgyzstan. As the second degree and court of appeal the Military court of the Republic of Kyrgyzstan in its decisions can be reviewed by the Supreme Court of the Republic of Kyrgyzstan. As mentioned before, the Supreme Court does not have a military panel. This is why criminal appeals are examined by the criminal arbitral tribunal while civil appeals by the civil arbitral tribunal of the Supreme Court. Court of Appeal, Supreme court, local and military court judges can be subject to disciplinary penalties for inappropriate behaviour and severe violation of laws. The bench of the Republic of Kyrgyzstan is examining such kind of disciplinary cases and decide to dismiss the disciplinary proceeding opened against judges or if the 179 violation is proven enforce disciplinary penalties as severe as suspension of judges from service. I need to point out here that military courts in Kyrgyzstan are directly financed from the state budget. Deliberations about the state budget at parliamentary level take into account the needs of the Military court of the Republic of Kyrgyzstan and it is so decided to allocate resources for the operations of the Military court of the Republic of Kyrgyzstan. This was brief information on military courts in the Republic of Kyrgyzstan. I am ready to answer questions if there are any. Thank you for your interest. CHAIRMAN- Thank you General Aycigitov. Now I am leaving the floor to Judge Colonel Marouan Bouguerra on behalf of the Tunisian delegation. 180 Colonel Marouen BOUGUERRA - Tunisian Delegation Mr President, Mr Ahmed Alkış, Judge Brigadier General President of the Turkish Supreme Military Court of Appeals, Excellencies, Ladies and Gentlemen; On this happy occasion I take the great pleasure to express you my thanks and gratitude for the opportunity to attend this international symposium. And I would like to address a special thank to Mr President of the Turkish Supreme Military Court of Appeals and all the members of the organizing committee of this symposium to invite me and Tunisian delegation to take part in this international event. I am pretty sure I will take advantage of the chance to learn about your culture in general and about your military and judicial system in particular. Relations between our countries date back to the 16th century, so we have the same history and relation between the two countries continued to be marked by friendship, cooperation and the shared commitment to freedom, democracy and progress. One sign of this cooperation is the exchange of military delegations. In this manner, we can more quickly share our knowledge and better learn to understand each other’s society. As you know, the law is a learned profession and the lawyers must take pace to guarantee that their training is adequate and their knowledge up-to-date in order to fulfil their duties. But when we speak of adequate training and up-to-date knowledge, the first question that comes to mind is what kind of school should we have to reach the goal? To be concise, I will say that international and legal events are considered as the best school to do training and this symposium is obviously one of the prides of Turkish Armed Forces. There is no doubt that the judicial and the legal systems differ from one country to another. So comparative law is very important for judges and jurists to improve their capacities and the proficiency. The importance of training and the military law is highlighted in the system that is inherently contentious which must reconcile between maintaining army rightness and ensuring respect of the fundamental rights of the soldier. I am pleased to have the chance to learn in this symposium about many of rules and regulations and perceive the ways to which different systems have gone to ensure rightness of the force and welfare of those who are devoted to sacrificing service for their country. Military laws believe that a strong legal system is one of the most powerful weapons that a military can have. A strong military legal system will help protect the individual soldier in peace and in war and 181 can in many times avoid atrocities in war if not avoiding the war altogether. One of the general topics of our symposium is to consider the extent to which civilian and military justice can assume their duties with a respect to fundamental warranties and independence of the judge at the same time. I want now to present a brief reflection in this context. Judges cannot exercise and perform this function without independence. Such independence cannot be seen as a privilege of the judiciary but are as a fundamental principal of service to the community. Citizens, civilian or military, aimed to justice does not only settle for independent judiciary but expect that justice should be effective and equitable. And it is evident that the main object of justice is to assure peace and equity. Growing of judicial phases in the society ensure their full contact and all their reflection on ways to benefit from justice of quality combining those values. Concerning the Tunisian legal system, principles of independence and impartiality are guaranteed. First of all Article 65 of the Constitution mentions about the judicial authority is independent. In exercising their function, judges are subject only to authority of the law. Based on this principle, the set of rules and legal instruments provide to the judges and courts the condition that will make it possible to exert outside pressure of the judge. Secondly, the Tunisian code of rules and punishment stipulates that military judges, in exercising their functions, are subject only to the authority of the law; they do their duties under the supervision of Directorate of Military Justice and Ministry of Defence. In this manner, any pressure cannot be made on military judges mainly by the Commandership. Thirdly civilian or the military judges are appointed by the President of the Republic and the Higher Magistracy Council whose composition and power are defined by law and so this ensures respect of the guarantees granted to civilian judges regarding appointment, promotion, transfer and discipline. Four, the military judge special decreed was elected since 1978, which was amended several times. I think that, moreover I think that laws appreciate that law in Military Turkish Justice guarantees privileges and immunities of military judges and the prosecutor and clarify the relationship between military judges, military prosecutors and the commanding officer. And this can be considered as an example for many military justice systems. I am pretty confident that this participation will enable us to take advantage of your important and long experience in the field of military justice. In conclusion, I can resume that the Tunisian military justice is a rehabilitated system. Criminal military jurisdiction although is a 182 difference of Minister of Defence, and is under the control of the military justice administration, the procedures, rules or records rely on general rules of criminal procedures. And therefore, the presidency of military courts is at the time of peace is assigned to civilian and judges. Another appointment of military judges to another territory is not considered as punishment. But it is related to job necessity. My colleague Major Triki, will present now the second part of this presentation entitled “military justice in Tunisia”. Thank you for your attention. CHAIRMANpresentation. Thank you Colonel Bouguerra for your Major TRIKI - Tunisian Delegation Thank you. I am carrying with me my laptop because we are working late last night to finish this speech. Okay. It was supposed to be done by both of us. So, dear colleagues, dear friends, dear all, the Tunisian Military Criminal jurisdiction is essentially framed by the code of military justice of 1956- 57 which was amended several times as integrated by other laws such as the law on functional employment of magistrates and military justice. In military justice, in creating criminal jurisdiction we have the military justice administration, which ensures the good functioning of the military judicial system. And three permanent military courts, one in Tunis the capital, and two others in Saks and Getr. We have also the military chamber of indictment and the military and the military chamber of cassation. And both those two chambers took place in the capital Tunis. Permanent military courts can be constituted by presidential decree and the proposal of the Ministry of National Defence in case of need. The same decree establishes the limits of its competence and jurisdiction. With the same procedure, the president of the Republic can institute other military courts in times of war, or any time, the interest of the interior or exterior security of the country requires it. According to the law, the criminal military jurisdiction is a dependency of Minister of Defence and is under the control of the military justice administration. In time of war, all the judges are of military coordination. In time of peace, jurisdiction is integrated by ordinary judges nevertheless all the judges are nominated by Head of State after proposal of Minister of Defence. The civilian judges are 183 appointed as president of the head of chamber or chamber president in the military criminal courts for annual or for periods of one year and not to exceed five years. The general military prosecutor is appointed by the President of Republic and works under the supervision of the Ministry of National Defence. Now we change the paper, as you see. So, jurisdiction of Tunisian Military Courts is changed after the amendment of June 13th, 2000. The court adjudicates on the military offences, on offences of whatever kind occurring in the barracks, camps, buildings and places occupied by militaries or the needs of the army of the Armed Forces. On offences committed against the army, or offences committed by or against the Army on Tunisian territory. Unless a contrary convention between the Tunisian government and the Army’s government exists, on offences of the ordinary law committed by militaries or against them while on duty or in occasion of service, and the on offences committed by militaries against each other while off duty. Moreover, jurisdiction of military tribunals can be on those of additional jurisdiction at any moment by the special laws or regulations that can be invested by special laws on adjudication of offences against the internal and external safety of the state. Till the amendment of June 2000 jurisdiction of the military courts does not have the same importance as jurisdiction now, because the quality of the accused military or civilian does not matter to be tried in military court but only the object of the offence has the main important to decide whether the military courts are competent or not. Procedures in military court. The procedural rules of the military tribunals rely in general terms on the ordinary rules of criminal procedure. Nevertheless, the Code of Military Justice includes several variations to the ordinary procedure. One of them consists in the wide powers of the Minister of Defence in procedural matters. The institution of criminal proceedings in the military courts requires the previous authorization of the Ministry of Defence and he can order the suspicion, execution, of the sentencing by the military tribunal. The law allows the judgments of the military tribunal to have cassation; the defendant can be tried in absentia, the conflicts between ordinary and military jurisdiction are to be solved as last instance in the court of cassation. The code of military justice, expressly denies the possibility to constitute as the civilian part in the military trial. It allows the civil action only in ordinary tribunals and the action is automatically suspended until a criminal decision in the military tribunal is reached. The rights of the accused are established in military judicial system with reference to human rights 184 standards. Then, knowing that, the military judge has studied for four years in civilian university and after the master’s degree in law, and after he studied for two years in the higher judges school with civilian judges and nominated by president. So, this is more guarantee than with the five members of judges who are in the court. This is more guaranteed for the accused and for the system in general. And also the same statutes as the civilian judges have the military judges, same position. And the law applied in military courts is the same with the law applied in civilian in general apart from some exceptions which are related to military issues. In conclusion, and in the name of Colonel Bouguerra, the President of Organizing Committee of International Society for Military Law and the law of War I invite all of you to come to Tunis next month to 18th International Congress of Military Law and the Law for Tunis. Thank you and I apologize. 185 THIRD SESSION DISCUSSION CHAIRMAN – Thank you Tunisia once again for your presentation. I believe the President of the Military Supreme Court of Appeal and the other guests have taken note of the date of the upcoming 18th Military Law and Law of War Congress to take place in Tunisia. This session has come to an end. Now I would like to proceed to the question and answer session. There is one more thing we could not finish yesterday because of lack of time. Due to lack of time the question and answer session yesterday relating to the presentations of the Bulgarian, Hungarian, Russian Federation, the UK and, I think there was one more, the Azerbaijani delegations could not be held. The chairman who adjourned the session yesterday left the question and answer session relating to these presentations to me. As far as I can see the esteemed participants of the session of the day before are here today. The country representatives are present. If you have questions they will respond to these, if the microphone is passed around. We can also take questions about the presentations delivered in this session by the delegates of the People’s Republic of China, Kyrgyzstan and Tunisia. So, before proceeding with the next session I would like to open the question and answer session of the day before the third session, today. Please have your name written on the list for those who would like to ask questions about the presentations. I will give you the floor one after the other. Please specify the country the question goes to. Yes please. JUDGE COLONEL YAVUZ SAYALGI - I have a question to the Chinese delegation. Shall I ask my questions now or later? CHAIRMAN- No, now. The Chinese delegation will take your question and answer it. JUDGE COLONEL YAVUZ SAYALGI – Sir, you mentioned that you appoint officers to courts. Do these officers have a law degree? This is my first question. Are they appointed always as judges? Or are they dispatched to the detachments? You mentioned a three degree court system. Does each court... CHINESE DELEGATE- I am sorry. I can’t understand what you speak very well. 186 CHAIRMAN- Can you repeat? JUDGE COLONEL YAVUZ SAYALGI – The first question was: do the officers at the court receive any law education? CHINESE DELEGATE- I am sorry. You had better write it on the paper. CHAIRMAN- Can you hear? CHINESE DELEGATE - I can, I can. JUDGE COLONEL YAVUZ SAYALGI – My first question is: do officers who work at the court receive any law education? My second question is: are these officers always appointed to courts or are they dispatched to the detachments after completing their service there. My third question is about the three degree court system. Does each court have their own area of responsibility or do they examine the same cases and is there a review mechanism for each of their decisions? Thank you. CHINESE DELEGATE - The second question I understand. In China there are three levels of military court. The grassroots military court, like your country’s the first instance court. Do you understand? The second level is like your country’s second instance courts. The PLA military court is like your countries civil supreme military courts of appeal. The law education of the president…Yes or no? Is this what you asked? In China, there are the law of judge. By the law of judge, become military judge he or she is necessary master of law when he becomes a judge. This is the first one. Secondly, the master through examination of the State. Do you understand? JUDGE COLONEL YAVUZ SAYALGI – Thank you. CHAIRMAN- Thank you. Yes, our friends will ask another question. I cannot see. Yes, Kemal Bey, you have the floor. CHINESE DELEGATE - I want your speakers to speak slowly in English when it is translated. Because my spoken English is not very well. Then we may have a chance better. 187 CHAIRMAN- Yes. Which country? JUDGE COLONEL KEMAL BAL- Sir, this goes to all delegates on the podium. I have a short question. I am judge colonel Kemal, member of the third chamber. The question is: If a civilian and a military jointly commit a crime as accessories where will the trial take place before a military court or civil court? Will it change depending on the type, form and quality of the crime? This is what I want to ask. Thank you. CHAIRMAN– Did you understand? CHINESE DELEGATE- I am sorry. Your question I cannot understand. Maybe we can exchange our opinions after the conference. Yes or no? Thank you. TUNISIAN DELEGATE – So if a military person and a civilian person make an offence or offences, which court is specialized to see this case? Simply, if it is done, these offences, in military territory, so it will be directly, in judicial systems all over the world, it will be the military court. If, for example, when the offence takes place in a casern, you know casern, what does it mean? Okay, in army place. It will be directly gone to the military court. Secondly there is nature of the offence. If the object of the offence is military, it will be in military court. Otherwise, it will be in civilian court. So, when it is in a civilian place, it will be gone to civilian court. This is specialization by territory. Okay? Any other question? Thank you. KYRGYZ DELEGATION - (Turkish translation) Good question. In Kyrgyzstan if a crime is committed by a group one or several of the members of which are military personnel, the case has to go before the military court. It is definitely forbidden to bring such cases before civil courts. Let’s say a five-member group commits a crime and one of them is a military personnel and the remaining 4 are civilians. The case is obligatorily brought before the military court. The only exception to the rule is when the president of the Supreme court decides otherwise. The president of the Supreme court may transfer any case on whatever ground to other courts on Kyrgyz territory. This is his discretion. In practice such cases are tackled exclusively by Kyrgyz military courts. If without a 188 decision taken by the president of the Supreme court to transfer the case to another court such case were to be examined by any other court then any judgement delivered would be null and void. TUNISIAN DELEGATE– Thank you. May I explain another thing? If it is related to a military person. So if one civilian and one military person commit an offence together and it is related to the job of the military person. For example, I am civilian, I kick one military person, because I was military last year, I want to kick him because he did a bad thing for me in the job. So this is related to the job. It will be in the military court. The territory and is related to job. You know. By the occasion of the duty. CHAIRMAN- Any other questions? Yes, please. JUDGE COLONEL CEMIL KAYILIOĞLU- Sir, if you allow me, I want to ask a question to the chairman of yesterday’s session Mr Rıza Türmen. As you know, the European Court of Human Rights plays a major role in legal practice. Mr Rıza Türmen made quite a good introduction to the session the day before talking about international law making its way into national judicial practice. We witness that in the concrete sense in some courts. It is also a fact that we have aligned our legislation and practice with the judgements of the European Court of Human Rights in order to achieve the highest level of human rights practice. I want to specifically address the following: One of the quintessential features of a court is to be impartial, not to be partisan, objective and be at an equal distance to the powers. As the judicilization of international law has developed after national justice, there might be many deficiencies in this regard, naturally. This is only natural. Nevertheless, since we are, too, trying to adapt to international adjudication, sometimes mistakes in the composition or formation of international justice may have quite a significant impact on national adjudication. Especially after the recognition of the authority of the European Court of Human Rights by our country, several decisions relating to Turkey have given rise to serious doubts as to the composition and impartiality of the European Court of Human Rights. For example the Louzidu case. CHAIRMAN- Please do not make evaluations. 189 JUDGE COLONEL CEMIL KAYILIOĞLU - I mean it may be another case. Mr. Rıza Türmen, there are some issues relating to the appointment. I want to ask: as a person that worked at the European Court of Human Rights as a judge what do you think are the deficiencies in the composition of the court in terms of judges or how close is it to the ideal? Sir, I wonder your comments on that. Thank you. CHAIRMAN- Are you going to answer Mr. Rıza Türmen? Please, the floor is yours. RIZA TÜRMEN- Sir, this a very comprehensive question. Maybe it consists of several parts. One part is about whether or not every decision of the European Court of Human Rights relating to Turkey is correct. In other words, it is impossible to say that every court renders correct decisions each time. Of course courts make mistakes. Put aside these mistakes, it is a question of reliability, trust, reputation vis-a-vis the people, public opinion, national or international public opinion and in the case of the European Court of Human Rights the European public opinion. Grave mistakes were made to the extent that they lost trust. This of course may undermine the reputation of a court. However looking at the European Court of Human Rights and the fact that nearly all of the judgements have been enforced, we can say that it has a good reputation and met with acceptance in the European public opinion. What matters here is that everyone loosing a case thinks that they should have won it which is quite natural. They think they should have won, not lost. This is way they go to court in the first place believing they are right. However it is in my opinion more important to not loose faith in the court just because the case was decided against one. In other words, I do not want to debate whether or not the Louzidu judgement was correct. There may be some who think it is right, some others may think it is wrong. But we need to say in brackets that the process is not over yet. I mean the cases of Turks in Cyprus leaving their homes to migrate from the north to the south or from the south to the north or Greek Cypriots from the north to the south have not been finalized yet. We have to wait and see. As for the deficiencies of the court, in my opinion maybe its most serious deficiency is the procedure relating to the appointment of judges. The procedure of judge appointments is as follows: states nominate three candidates, the parliamentary assembly of the Council of Europe picks one of these three candidates following an interview. This is the election 190 procedure. Of course these are definitely elected from among the candidates that states have presented. Now since the governments are at trial one can always question how correct it is to elect them from among candidates that were nominated by the governments. There is no homogeneity in the procedures of how governments nominate these candidates. Each government identifies their candidates as it sees fit. Maybe the nomination procedure can be altered at least. Secondly, the biggest problem faced by the court is an infinite flow of cases. The court is squashed by the workload today and no reforms have been done to prevent this as of yet. This is the biggest problem that haunts the court. It is unavoidable that the number of cases examined by the court also undermines the quality of the judgements. These are the major problems. Thank you. CHAIRMAN- Thank you, Sir. Yes, dear President. JUDGE BRIGADIER GENERAL AHMET ALKIŞ – As a follow up to the issues mentioned by Mr. Rıza Türmen, the biggest threat awaiting the European Court of Human Rights relating to the infinite number of cases will also cause the violation of the right to fair trial. Today countries are convicted on the account of violation of the principle “reasonable time” to pay compensation by the European Court of Human Rights and there is much talk about the violation of fair trial. Me, by saying me, I mean the citizens of my country, and countries are waiting for the European Court of Human Rights to render a decision as soon as possible. However it takes a long time for the case to the conclusively decided after people apply to the European Court of Human Rights and in connection with that the right to fair trial is also violated by the European Court of Human Rights. This is a serious problem. As Mr. Rıza Türmen noted the biggest deficiency of the court is lack of sufficient chambers or personnel and judges. As it is the case in our country, the court has to try many cases. This is also true for the Court of Cassation and Council of State. However the trials are prolonged and the rights of fair trial in terms of reasonable time are infringed. The most important reason for failure to conclude the cases within reasonable time is that, wherever the location is, the number of cases are too high and there is not enough number of judges to keep up with this caseload. This can be clearly observed in the European Court of Human Rights. 191 CHAIRMAN- Sir, I have a question to Major General Petrochenkov from the Russian federation. Other than that we can have one more question; I am looking at the time. Does anyone want to ask a question? Yes, the floor is yours Mr. Tamer KORKMAZ. JUDGE COLONEL TAMER KORKMAZ- I want to ask a question to the representative of Tunisia. You said you can try in absentia. So in that case is the defendant exempt from the hearing or do you try him without interrogation or hearing his defence. Thank you. TUNISIAN DELEGATE- Thank you for this question. I will give you an example just to clarify. Okay? One person makes a crime here in Turkey. Tomorrow I go to Tunisia, for example me. There will be no judgment in your opinion. I will be absent here. I will be in Tunisia tomorrow. Okay? So, in your opinion, the judgment will take place and I will be absent. This is general procedure. Those are common all over the world. And you make an investigation I murder for example, or I stole something like that. Any crime I commit here in Turkey and you make investigation. There is a big system you know. Prosecutor and judge investigator. And then it will the court hearing and there will be a judgment here in my absent. Maybe I will be caught one day. I will be taken here to Turkey. And then the judgment may be, you know. It is clear? I think you understand. Thank you. CHAIRMAN- Yes, Lieutenant General Petrochenkov may I ask a question? In your paper yesterday you said that military jurisdiction was separated from the Ministry of National Defence in 1999 and that is was seated in a civil system within the federal structure. You are a lieutenant general. This is a military rank. Are you a soldier? Where is your place in military judiciary? Today there is a civil military judiciary. Where is your place in it as a lieutenant general? Or is this rank used on by soldiers that become civilians? This is my first question? Secondly, as you mentioned yesterday, military justice applies to those that act contrary to military interests. What does that mean? What is the measure of contradiction with military interests? I guess this issue could not be illuminated. I would be pleased if you could elaborate on that. RUSSIAN DELEGATE- Thank you. In 1999 after the adoption of the constitutional law on the activities of Military Courts in the 192 Russian Federation all judges of military courts that had been military personnel resigned from their duties in the Ministry of Defence. Our Supreme Court has a Judicial Chamber. This Judicial Chamber is in charge of cadres and funding of both military and civil courts. Military benches are incorporated in the Supreme Court of the Russian Federation. As a matter of fact, although we all have military ranks we resigned from military duty. All judges of military courts have officer ranks. The lowest rank of a judge is that at garrison courts, a lieutenant colonel. Regional courts are the second instance and here the judge has the rank of jurist colonel. Provincial courts that are second degree courts and fleet courts have a president that is jurist brigadier general. Presidents of military panels are deputy presidents of the Supreme Court and have the rank of lieutenant general. Thus we have only military ranks in formality and other than that we are not affiliated to the Ministry of Defence. The President gives military ranks. Ranks up to and including colonel are given by the Minister of Defence upon the suggestion of the President of the Supreme Court. This is special, never ever has the Minister of Defence refused to promote the rank proposed by the Supreme Court President. We have also asked the other symposium participants about civilians. In case military personnel commit together with civilians a crime the case is brought before the military court relevant to the scope of the crime according to the law, which is either a garrison or a provincial court. However if civilians object to their case being examined by a military court and it is not possible to separate the case as civil and military then this case is tried by general courts, meaning civil courts. I said that civilians as long as they are in military service are regarded as military personnel. If they commit any crime of general or military quality during their military service they are tried at military courts. The same is true for military personnel. CHAIRMAN- Thank you Lieutenant General. Dear guests, the third session has come to an end. We will have a ten minute coffee break. Then the forth and last session will start. The International Military Law and Law of War Society representative and Colonel Nail Oral on behalf of Turkey will present their papers in the last session. And Mr Türmen will make an overall evaluation. Please be here in ten minutes time. 193 194 INTERNATIONAL SYMPOSIUM SECOND DAY (7 APRIL, 2009) FORTH SESSION Chairman : Önder AYHAN MS Ph.D. Honorary President Of The Military Supreme Court Of Appeal Speaker : Colonel DIMITRIOS ZFEIROPOULOS International Military Law and Law of War Society Representative Speaker : Judge Colonel Nail ORAL Turkish Representative 195 196 Autobiograph of Colonel Dimitrios ZAFEIROPOULOS He was born in 1958, in Athens. He was graduated at the Law School of the University of Thessaloniki, Greece, in 1980, and he is a holder of Master of Laws (LL.M) on Public International Law by the University of London (1993). He has served at various legal positions of the Hellenic Ministry of National Defence, both judicial and administrative. His judicial posts were assistant prosecutor, criminal investigator, judge, head prosecutor and presiding judge, at two Military Tribunals (Piraeus Navy Military Tribunal and Athens Air Force Military Tribunal). Further, he has served at various administrative posts as legal advisor, such as the Construction Department of the Hellenic Air Force General Staff, the Legal Office of the Hellenic National Defence General Staff and the International Law Section of the Hellenic National Defence General Staff. Currently, he is the Presiding Judge of the Athens Air Force Military Tribunal. He is the author of a volume on International Humanitarian Law which has been edited in April 1996 and has been widely distributed in the Hellenic Armed Forces. He has taught Military Criminal Law and Public International Law in various military schools and at various levels. He is a member and Vice President of the International Society for Military Law and the Law of War and a member of the International Association of Prosecutors. He is married and he has two boys. 197 Autobiograph of Judge Colonel Nail ORAL He was born in Istanbul on 28 April 1960; graduated from Law Faculty of Istanbul University and following this from the Faculty of Economics and then carried out post graduate studies. Following his post as a judge at general judicial courts, he started his duty as military judge in Naval Forces Command in 1985. He worked as judge of Military Court of Izmir South Commander Sea Area and branch manager of Ministry of National Defence’s Department of Laws and Decrees. Colonel Oral, who was elected as a member to Military Court of Appeals in 2004 and continued his duty as member of the Fourth Chamber in 17 January 2005, has also been carrying out his duty as Secretary General of Military Court of Appeals since 31 August 2005. He is married and has two children. 198 Colonel Dimitrios ZAFEIROPOULOS - International Military Law and Law of War Society Representative Mr Chairman. First of all I would like to express my gratitude to the organization of this symposium, the occasion of 95th anniversary of establishment of Turkish Supreme Military Court. Particular appreciation should be attached not only to the presiding judge, General Alkış but also those who worked for the organization of the event. I believe that the values coming out of activities like this are not only related to the pure exchange of views on military justice, particularly among the representatives whose military justice still exists but also to the collection of ideas that other states are employing as effective function of justice, who is of course as underlined on various occasions yesterday by General Alkış, are among the cornerstones for the existence of states. My task today is to provide a short and comprehensive overview on the international society for military law and law of war. And I will try within the next 15 minutes to cover as fast as I can on this particular subject. The International Society for Military Law and the Law of War is an International non profit and non political Scientific Association which has been established under Belgian Law with consultative status with the United Nations, since 1997. The Society has its seat and its Secretariat in Brussels, since 1988, when it succeeded a Society with the same name established in Strasbourg in 1956 and has English and French as official languages. The objectives of the Society are: a. The study of military law and the law of armed conflict, including peace support operations. b. The promotion of military law and the law of armed conflict in accordance with the principles of human rights, and c. The research for harmonization of internal legal systems in those aspects. In other words, the objectives of the Society are the study, research and dissemination of international law with emphasis to military law, the law of armed conflict, the law of peace operations and international humanitarian law. This work is being conducted from international and comparative law viewpoints. To that end, the Society organizes international congresses, seminars for legal advisors every three years, particular ad hoc seminars and other activities. 199 The Society publishes the so called Military Law and the Law of War Review which is a journal consisting of four issues per year usually published all together. It is edited by the Belgian Military Law and the Law of War Centre under the auspices of the Society and it is published with the financial support of the Belgian Ministry of Defence. The Review contains contributions on legal matters linked with military law and the law of war in various languages (English, French, German, Spanish, Italian and Dutch). Further publications are the “Recueils of the International Society for Military Law and the Law of War” which contain most of the proceedings of the Society’s International Congresses, as well as the Society’s Newsletter which is being distributed electronically to the members of the Society every three months and contains updates on the activities of the Society, its national groups. Extensive reference is being made on all legal developments coming out of the activities of the international community and of International Organizations (conclusion of international treaties, significant resolutions taken by organs of international organizations, jurisprudence, important new domestic legislation which is likely to play a significant role or affect international developments). Further, the Society has the so called “Documentation Centre” which hosts a significant collection of publications on military law, law of war, legal aspects on armed conflicts and peace operations, international criminal law, as well as legal opinions and resolutions arising from the relevant and competent organs of international organizations. The Documentation Centre, which is located at the Society’s seat, is accessible to all individuals (either members of the Society or not). Currently, the Society has almost 700 members, among whom university professors, academics, high ranking military and civilian judges and prosecutors, military and civilian legal advisors, lawyers, civil servants, as well as field officers from nearly fifty states all over the globe. Further, it now has almost 20 national groups at various nations where its members, apart from organizing several events and activities, are working on promoting the aims and objectives of the Society, at national level. While participating in the activities of the Society and expressing legal views, its members are representing themselves only and they are not necessarily expressing national views on particular aspects. 200 In order that the overall work is facilitated and particular burden is attached on certain parts of interest, the Society has designated four specialized committees which are the following: a. The Committee for International Humanitarian Law. b. The Committee for Military Criminology and Criminal Law. c. The Committee for History of Military Law and the Law of War, and d. The Committee for General Affairs. The governing bodies of the Society are the General Assembly, the Board of Directors and the Managing Board. The duties and responsibilities of those bodies are clearly defined at the statutes and I would not like to get you tired at this stage by analyzing them. All I would like to mention is that the major governing body is the General Assembly. It is the Society’s electoral body and a chamber for reflection. It is composed by all Society members and it is holding its meetings during and at the places of the International Congresses. It has the power to elect the President, the Vice-Presidents and the members of the Board of Directors. The Board of Directors is the general directing body for the activities of the association and for providing general guidance on its management, whereas the Managing Board has the powers needed to effectively manage the administration of the Society and to implement the decisions of the Board of Directors. Apparently, the major events organized by the Society are its International Congresses. They are being held every three years. So far, eighteen such Congresses have been held with various subjects which are of interest to the aims and objectives of the Society. One of those Congresses, the eighth, has taken place here in Ankara in October 1979, having as theme “The present evolution of Military Justice”. The next International Congress of the Society will be held next month (5 through 9 May 09) in Tunis, Tunisia, having as general subject “Practice and Customary Law in Military Operations, including Peace Support Operations”. As it happens always in those events, the four specialized committees will convene simultaneously, having, as subsubjects, the following: a. The Committee for International Humanitarian Law, “Practice and Customary International Humanitarian Law in Armed Conflicts against Non State Actors”. b. The Committee for Military Criminology and Criminal Law, “Military Justice and Discipline in Military Operations”. 201 c. The Committee for History of Military Law and the Law of War, “The Law of Neutrality in Maritime and other Military Operations, from Historical Perspective”, and d. The Committee for General Affairs, “The Rule of Law in Failing States, including their Maritime Zone”. There would be of worth if I would mention that a particular questionnaire has been circulated in all countries, over the last months, containing quite a large number of questions covering a wide legal area of the above subject and subsubjects. The answers to those questions, which have been submitted by the nations, will be presented and widely discussed at the Congress. They will be providing a rather clear picture on the current practice and trends that the various states are following on customary law, while engaging in military operations, including peace support operations. It is evident that the Society, while selecting a particular subject for an international activity such as its Congresses, is always trying to follow the international developments and to address all contemporary legal issues. I guess that many of you, being already members of our Society, will be participating in the forthcoming next International Congress thereof, in Tunis. For all remaining and interested colleagues we can discuss the matter separately and I can provide them the information and the papers they would need in order to be able to participate in the event without being necessary, as a prerequisite, to be members of the Society. Another very important activity of the Society is the organization of Seminars for Legal Advisors. It takes place every 2-3 years. This activity was inaugurated in Nov 92 and its aim is to enhance the adequacy and abilities of the legal advisors who work with the military of their countries. So far, seven such seminars have taken place in different countries with the most recent one the seminar which was held last year at Windhoek, Namibia, with large participation, particularly from African states, and a very high scientific and professional level of those who participated. I believe that the subjects designated so far for those Seminars (such as The Function of Armed Forces Legal Advisors with regard to Humanitarian Law in International Military Organizations and International Military Operations, the Application of Law of Armed Conflicts to Peace Operations, Legal Advisors in the 21st Century, Challenges for Legal Advisors in Peacekeeping Operations and Legal Advisors in Post Conflict Operations) were attractive enough to ensure 202 good participation standards. I would like to underline that the Society attaches great importance to those Seminars and, based on the very successful participation and outcome we had so far, has the intention to go along with them in the future. I could not finish this short presentation on the activities of the Society without mentioning a very important parameter which is of utmost value. It has to do with the nexus which is being created among the members of the Society which, apart from their participation thereto, facilitates their daily work on international, multilateral, bilateral or interstate level. It is extremely useful if somebody has to settle an important legal issue which goes beyond the national boundaries and the other colleague, whom he wants to speak to, is somebody that he knows through the Society. This acquaintance is really helpful and it contributes very much to the facilitation of the daily work of legal advisors working with the military, either in uniform or not. The members of the Society are admitted on the basis of their competence in the matters within the scope of the interests and activities of the Society and are expected to contribute to the objectives thereof. There is a membership fee which has been fixed to 20 euro per annum and they may be admitted either through acceptance into a recognized national group and subsequent notification of the Secretary General or, individually, by decision of the Managing Board, upon a written application addressed to the Secretary General. Recently, the Society has indicated a tendency to even more spread up its wings to foster co-operation with additional international bodies and formations, such as the International Committee of the Red Cross, the International Institute of Humanitarian Law, in San Remo, the Marshall Centre in Garmisch, the Defence Institute of International Legal Studies in Newport, U.S. and the NATO School. In addition, it is in contact with a number of individual countries in order that particular activities are encouraged and, thus, the objectives of the Society are further promoted. One such country is China where the Society is trying to conduct an ad hoc seminar on military justice, hopefully next year. Finally, it is now preparing to conduct military exercises, on a regular basis, for the legal advisors working with the military. Due to time restraints, I would now bring to an end this short presentation on the International Society for Military Law and the Law of War. I would like to assure you that the presence and the activities of the Society in the international scene are really significant. I would say that it 203 constitutes a rather unique scientific association of this kind and that there are only values and benefits coming out of it. Thank you indeed for your attention. I do hope to see most of you next month in Tunis. CHAIRMAN- I would like to thank Colonel Zafeiropoulos for refreshing our existing knowledge on the activities of the International Military Law and Law of War Society and presenting new information. Now I would like to leave the floor to Judge Colonel Nail Oral to explain the Turkish military judicial system. 204 Judge Colonel Nail ORAL- Turkish Representative Distinguished chairman, thank you very much. First I would like to welcome our guests from abroad to the 95th anniversary meeting of our Military Supreme Court of Appeal and extend my best regards to all of you. Distinguished Chairman, Esteemed Guests, Colleagues, Dear Participants, Ladies and Gentlemen, It is a great honour and happiness for me to address you all at this symposium under the chairmanship of Honorary President Mr Önder AYHAN, who has never hesitated to extend his helping hand to me since the beginning of my career, and in the presence of a military jurist from Greece and deputy president of the International Military Law and Law of War Society ,who is also a friend of my family, Dimitrios ZAFEIROPOULOS with whom we spend valuable time together during our stay in Steigenberger Kurhaus Hotel, in the amicable township of Scheveningen in den Haag, the Netherlands in May 2006 and in Safari Hotel in Winhoek, the capital of Namibia, in March 2008 for five days each. I would like to salute you all. In this presentation during the short period of time allocated to me I will try to explain the military judiciary of Turkey. Turkish Law has an elaborate and complex military judicial system due to its long history. The legal basis of military courts in our country is to be found in the Constitution. The Constitution stipulates the principles of establishment and rules of operation of these courts. Article 145 of the 1982 Constitution entitled “Military Judiciary” reads as follows: "Military trials shall be conducted by military and disciplinary courts. The establishment of military courts in times of war and martial law and, if necessary, the appointment of civil and criminal judges and prosecutors to these courts shall be governed by law. The establishment, operation of military judicial organs, the personnel rights of military judges, the relations of military judges performing military prosecution tasks with the command of the military court they are serving in, the independence of the courts, the tenure of judges shall be governed by law as per the requirements of military service.” 205 This concludes that the establishment and operation of courts, the personnel rights of judges shall be laid down in the law. The relations of military judges with their commands shall be regulated as per the legal guarantee of judges, independence of courts and requirements of military service. According to article 145 of our constitution military jurisdiction is composed of military and disciplinary courts. So, I need to touch upon these briefly. Military courts The Ministry of National Defence is authorized to establish and abolish Military Courts that exercise judicial power on behalf of the “Turkish Nation”. As a rule, Military courts are established at the level of corps, army (also marine and air forces) and Land, Sea and Air Forces Commands and the General Staff. Furthermore, the Ministry of National Defence can establish military courts, if necessary, at the level of other detachments or exempted stations. Unless otherwise stated in the law, military courts have the task to examine cases relating to military crimes of military persons and those brought against military persons or committed at military sites or during military service. A legislative amendment with Law 5530 on 29th June 2006 abolished the jurisdiction of military courts over non-military persons. The 1963 Military Jurisdiction Law envisages the composition of military courts as two military judges and one member with the rank of officer in times of peace. The Officer must be at least ranked captain and have a line duty, not be convicted of a crime except for negligence, not be less senior than the defendant and not be the immediate superior of the defendant during the trial. Officers who are members of the military court are selected for a year by the commander or exempted station chief where the court is established in December every year from among the members of the unit falling under the jurisdiction of the court. They cannot be replaced. If there is a continuous obstacle in front of their performing their task, they can be substituted. The 32 military courts in our country are established in the same manner. However, the General Staff Military Court has the duty to try generals, too. In that case, the General Staff Military Court is not composed of three, but five members. Three of the five members of the panel are military judges; two are generals or admirals, officers in the line of duty. 206 The president of military courts is the most senior one. The most senior member can be a military judge or an officer. However, the hearing is presided over by the senior military judge. Every member of military courts has a right to vote and voting starts with the last senior member. Moreover, an article of Law 2376 from the 21st January 1981 which was added to the Military Jurisdiction Law enables also a onejudge-military court to examine crimes of a certain measure. The Military judge is authorized to arrest, search and seize during the investigation that is administered by the military prosecutor, whereas he is the manager of the prosecution as of the opening of the suit. During the pre-trial preparatory phase the senior judge sets the date of the hearing and selects the officers that will sit in the panel. Next to managing the hearing, the senior judge decides on whether or not to collect evidence ex officio and evidence in favour of the defendant. The prosecutor’s office of a military court is composed of one military prosecutor, if necessary; he is assisted by an adequate number of others. All military courts and prosecutor’s offices have a secretariat (bureau). Military judges and prosecutors are selected from among graduates of the school of law after passing an exam and start their career as military judge with a procedure called the “Joint Decree” published in the Official Journal bearing the signatures of the Minister of National Defence, Prime Minister and President of the Republic. Those that complete their tutelage and three year candidacy period with success are appointed as acting-military judge. Military judges are appointed in the same way as they are recruited, with a decree published in the Official Journal and undersigned by the Minister of National Defence, Prime Minister and President of the Republic. Military judges and prosecutors are part of the Ministry of National Defence organization. Except for the Military Supreme Court of Appeal and Military High Administrative Court members, military judges and prosecutors are promoted as any other officer. Differently from other officers, professional credentials received from the Military Supreme Court of Appeal and military justice inspectors are taken into account in their promotion. There is the right to rectify the appointment, promotion and other personnel rights of military judges. 207 The trials of military courts are public. The defendant has the right to defence; his right to legal counsel is financed from the state budget. The damaged party (victim), the parents, children and spouses of the victims can become party to the case. The defendant has to be present at the hearing. However, if requested, he/she can be tried in absentia. In cases involving crimes that require at least five years imprisonment, the defendant has to be ready at the hearing for his defence. Military courts are first degree courts. Their decisions and convictions can be appealed by the defendant, intervener, military prosecutor and commander of the area where the military court is situated. In that case the Military Supreme Court of Appeal investigates the appeal. If no appeal is requested within a week, the decision becomes final. The military prosecutor’s office enforces the finalized judgement and submits the enforcement documents to the military court after the completion of the enforcement. Military judges and prosecutors have a guarantee called the tenure guarantee. It is not possible to appoint a military judge or prosecutor to another geographical location before four years of his original tenure have passed. The time may change depending on the geographical location. Military judges have the same personnel rights as their counterparts the civil and criminal judges. Although they wear a uniform and have a rank they wear robes as their counterparts the civil and criminal judges during the trial. Military judges are subject to rules that apply to officers in terms of leave, resignation and retirement. Military prosecutor’s office Units that have a military court also have a military prosecution organization. The function of military prosecutors in the triangle of prosecution, defence and trial is to carry out investigations primarily and to determine whether or not an act is subject to prosecution. As a rule, the commander of the area that has a military court is authorized to request the instigation of an investigation. In addition to conditions under which the commander has not ordered an investigation, there are conditions under which the military prosecutor can take the initiative to open an investigation. These are crimes falling under the jurisdiction of the heavy criminal court and urgent cases. These circumstances are immediately reported to the commander by the military prosecutor. 208 The military prosecutor has been authorized to make all kind of research during the investigation. However, if it involves search, detention and seizure, since these are powers of the judge, the prosecutor has to request a judicial decision. All military and civil persons and institutions are obliged to assist the military prosecutor and carry out his/her requests. Military prosecutors are obliged to protect public order and discipline. They collect evidence in favour of and against the defendant during the investigation and prosecution phases. If the rationale to file a public suit after the investigation is completed is not adequate, the military prosecutor decides not to prosecute. The damaged party and unit commander can appeal against this decision before the nearest court. If there is reasonable suspicion that a crime has been committed and proven during the investigation phase the military prosecutor prepares an indictment and initiates a public case. The military prosecutor represents the prosecution at court after the inception of the trial. After evidence is presented to the court he/she expresses his/her opinion on the merits of the case. Military prosecutors can appeal the judgement, if they are not satisfied. They perform important tasks at the enforcement stage of the judgement. Defence lawyer Suspects and defendants can hire one or more defence lawyers at each phase of the investigation and prosecution at the military court. The defence counsel has to be authorized to practice law or as a trial attorney. If no lawyer or trial attorney is available in the area under the jurisdiction of the military court officers who are not judges and prosecutors can be requested that have graduated from the school of law. If no such officer is available other officers can be hired as defence lawyers. Disciplinary courts Law 477 governs the trial procedure, duties and authorities of disciplinary courts. There are still 134 disciplinary courts which are usually made up of three officer, if a non-commissioned officer and detached personnel are tried two officers and one non-commissioned officer make up the court. According to the law disciplinary courts are established at the level of brigade, division, corps, army, Coast Guard Command, 209 Gendarmerie General Command, Land, Sea Forces and the Undersecretariat of National Defence. If deemed necessary by the General Staff these courts can be established in other units and bodies. To be appointed to disciplinary courts one has to have served at least one year in the detachment or any other exempted station, not be convicted of a crime except for negligence, not be subordinate to the defendant, not be the immediate superior of panel members and the defendant during the trial. The court president has to have at least the rank of captain. The president and members of the disciplinary court are selected by the commander under which a disciplinary court has been established in December to serve for a year. They cannot be replaced. Unless there is a forced reason they cannot be exchanged. The prosecution of disciplinary courts is occupied by a disciplinary officer. If the detachment has a judge advocate, he assumes the duty of disciplinary officer. Otherwise an officer from another class can be assigned to this task. The disciplinary officer has to have served at the detachment for at least one year, not be convicted of any crime except for negligence and ranked between lieutenant and major. The commander orders the start of the preparatory phase of disciplinary trials. The commander decides whether or not to file a case after the preparatory phase is completed. The commander summons the court. The decisions of these courts cannot be appealed. The right to remedy can be exercised at the next highest instance. The president manages the hearings. Voting starts with the least senior and goes on with the next highest rank and seniority. Disciplinary court trials are public. The defendant has the right to free legal counsel. The disciplinary court has to render the judgement final within five months as of the crime. Disciplinary crimes have been defined in Law 477 as follows: 1. Disobedience against superiors. 2. Insubordination. 3. Short-term defection and infringement of leave. 4. Loosing and causing damage to military property. 5. Borrowing money and accepting gifts from subordinates. 6. Defamation and ill-treatment of subordinates. 7. Contradicting with duty instructions. 8. Gambling. 210 The defendant can be punished with up to two months imprisonment on the above grounds by the disciplinary court. However the disciplinary chief can punish the defendant within his limits of authority without referring him to the disciplinary court on the above grounds. Upon objection, disciplinary court decisions can be reviewed by a disciplinary court established at the next level of command within three days. Military Supreme Court of Appeal Military jurisdiction is based on a single degree system. An intermediate degree of appeal has not been adopted. The Military Supreme Court of Appeal is the highest instance of appeal reviewing the decisions and judgements of the 32 first instance military courts. Military Supreme Court of Appeal is as part of the judiciary a constitutional institution and is composed of the “Presidency”, “Chief Prosecutor’s Office”, “General Secretariat” and “General Assembly ”, “Higher Disciplinary Board”, “Council of Chambers“, “Council of Presidents”. Members of the Military Supreme Court of Appeal are first class military judges, military prosecutors and judge advocates with the lowest rank being lieutenant general. Three times the number of vacancies are nominated by the General Assembly of the Military Supreme Court of Appeal and one for each vacancy is selected and appointed from among these candidates by the President of the Republic. Today the Military Supreme Court of Appeal has four chambers, each with a president and seven members. Chambers have to convene with five members to render a decision. The chambers uphold or reverse the judgement of local military courts. The Chief Prosecutor of the Military Supreme Court of Appeal can appeal the decisions of the chamber. Local military courts can insist on their previous judgement against the decision of the chamber. In case of objection or resistance, the file is decided by the Council of Chambers of the Military Supreme Court of Appeal. The Military Supreme Court of Appeal has a General Assembly, Council of Chambers and Council of Presidents apart from the chambers. The General Assembly comprises the members of the Military Supreme Court of Appeal. The General Assembly elects the candidates from among its own members to serve at the Constitutional Court and Court of Jurisdictional Disputes in line with a quota system. They elect 211 the member of the Turkish Justice Academy. The General Assembly convenes under the title of “Joiner of Decisions Board” to ensure union in the case-law. Its decisions are binding for everyone. The Council of Chambers reviews the resistance of local courts or the objection of the Chief Prosecutor of the Military Supreme Court of Appeal against chamber decisions. The Council of Presidents of the Military Supreme Court of Appeal makes administrative decisions and distributes the elected members to their chambers, and decides which chamber will try its members for crimes that fall under military jurisdiction. As of 1954 Turkey has been a party to the European Convention of Human Rights. In 1988 it recognized the right to petition of Turkish citizens before the European Court of Human Rights. Constitutional amendments have allowed for international conventions and the European Human Rights Convention to become domestic law. Any domestic law provisions contrary to the mentioned convention must be amended. Military judges implement the principles of and oversee the rights derived from the European Human Rights Convention. The basis of democratic states is the rule of law. Rather than “restrictive law” preventive law is in the foreground. All proceedings and actions must be in line with the law. A result of this is that military personnel has to be trained in legal issues to raise the bar. As long as there is military power (the Army) there will be need for military jurisdiction. On the other hand, as Judge Colonel Svilen ALEKSANDROV who very aptly presented the “Bulgarian Military Justice System” said during the afternoon session of the day before, it is the common wish of all Military Supreme Court of Appeal members to see female judges among their ranks. They already serve at military courts, military prosecutor’s offices, judge advocate offices, the Department of Laws and Decisions of the Ministry of National Defence, the Department of Legal Consultancy and Litigations, the Presidency of Military Justice Affairs, Board of Inspectors of Military Justice, with the highest rank of female judges being major. Without taking up much more of your time, I would like to conclude my speech at this point and once again welcome all participants to our symposium. May all your wishes be fulfilled. Good bye. 212 FORTH SESSION DISCUSSION CHAIRMAN- I would like to thank Judge Nail Oral for his informative speech about the Turkish Military Justice System. Dear guests, it is already very late. I know you are impatiently waiting for lunch. However, since this is the last session I need to ask before the evaluation. Colonel Zafeirapoulos from the International Society for Military Law and the Law of War briefed us about the activities of the society. Are there any questions about his presentation or about the Turkish Military Justice System that was presented by Colonel Nail Oral? Yes, please. I guess I have to thank the speakers for equipping you with good information. There are no questions. So, I would like to thank both colleagues of mine who presented papers at the fourth sessions. Sorry, is there a question? Sorry... BULGARIAN DELEGATE– Colonel Alessandro from Bulgaria. I want to ask my Turkish colleague. We all speak about fair process and equal rights of the litigants. My question is the following; yesterday we entered the courtroom of this court. And I saw that members of the court, the court panel and the prosecutor are sitting on the bank. If you imagine a pyramid, according to our system, the court is on the top and at the bottom all other litigants including the prosecutor, the accused and his defendants, the suspects, men or women. And my question is what is the role of the prosecutor in your system? Why is his place a part of the panel and why he sits on the bank next to the judges and not with other sides of the proceeding? Thank you. COLONEL NAIL ORAL- Thank you. The Trial Law says that he is an integral part. However, in the courtroom he is sitting next to the panel. I think this is your question. When the panel decides he leaves the room. The panel votes starting from the least senior member, as I said before, alone. Before the judgement is proclaimed the prosecutor enters the room together with the other parties. According to the Procedural Code the prosecutor sits at the same level with the panel, but is not part of the panel, of course. CHAIRMAN- Ok. Are there any other questions? Well, thank you. Once again our thanks go to the speaker. This session has ended. The next item on the agenda is an overall evaluation of the symposium. I would like to invite Rıza Türmen to the podium and am leaving my seat to him. Sorry, my chairmanship seemingly goes on. 213 214 AN ASSESSMENT OF THE SYMPOSIUM RIZA TÜRMEN Ph.D. - I wish you all a good day. I guess we have come to the end of the two day meeting. If I am not mistaken we have been listening to 11 speakers during these four sessions and two days. Each of the 11 presenters has given us information about their country or the institutions they are member of. One may draw the following conclusions from the information given. It was shown that the role of military justice in the overall judicial system of these countries varies a lot. Its place changes from country to country. It changes depending on the needs, characteristics of the country and the judicial system and military needs. It may be correct to say that military courts are kind of specialized courts and stem from the existence of Armed Forces and the need to specialize in them. However, another point that was pointed out during these two days and speeches is that no matter what the place of military justice is in the judicial system of a country, the basic effort of countries is to strike the right balance between the specifics of military trials and the requirement for fair trial. None of the speakers said “My country has military justice. Military justice is only based on military grounds. This is why I do not need to pay heed to other elements.” While telling about the characteristics of military jurisdiction in their own countries, every speaker also explained what they did to align military justice to the principles of fair trial. The practice in these countries, the organization of military justice, military jurisdiction changes depending on the weight of military justice in the overall military hierarchy. Maybe it is possible to classify countries based on these differences of military justice. Of course these also stem from different military criminal laws. An important question for military criminal law is the case of military crimes committed by civilians and where they will be tried. The answer to this questions changes from country to country. This morning another intriguing question came up. If a crime is committed jointly by both a civilian and a soldier, will military courts or civil court have jurisdiction? This question was answered differently by the two esteemed speakers sitting at this panel. The Tunisian delegate told about the criteria for a military trial regarding accessories to the crime. The Kyrgyz representative said this also falls under military jurisdiction. Even here we can see a different practice. Being a judge today is different from being a judge in the Middle Ages or a kadi during Ottoman times. It is more complicated, more 215 difficult and sophisticated. The primary duty of judges today is to protect the rule of law, the constitutional order, human rights and ultimately democracy. Apart from these primary functions a judge has another important duty, to bridge the gap between legal and social and technological developments. Unless this gap is bridged by judges it will possibly widen. Technology and society develop so fast that law is bound to lag behind no matter how many laws are passed by the legislative power. The judge is interpreting these while bridging this gap. Of course his most important means to do that is interpretation. While interpreting he takes into account social needs. Thus the judge does not make law. He must not make law. But attributing a meaning to law through interpretation and breathing life into law he becomes a part of life. This is not only the case in Common Law countries, but also in Continental Europe. Today the judge has an important duty that of adaptation. And the duty of adaptation of law to social needs and adaptation of domestic law to international law. I mentioned that in my first presentation yesterday morning. However military judges have an even more challenging duty of adaptation. Maybe a more different and difficult one compared to other judges. Namely to strike the right balance between military needs and fair and independent trial. In doing so the military judge takes into consideration international rules of trial and decisions on fair trial. Even if they are not set forth in domestic law. The equality of arms, respect for the right of defence, free legal aid, reasonable time, public trial, presumption of innocence, hearing of witnesses, questioning of witnesses. The body of rules ensuring fair trial is also valid for the military judge. Maybe the military judge has to do one more thing. To identify the trends in international military justice and take these into account while rendering a judgement and interpreting. Today’s meeting was very helpful in this regard. Everyone learned new things about someone else. Had the opportunity to learn about international trends. This is why I think that going home the military judges present here will feel more enriched and informed. I think the meeting was successful and would like to thank the Military Supreme Court of Appeal and its President for organizing this event. Organization-wise it was really a very successful meeting. I wish everyone who will stay in Turkey after this event a pleasant stay, safe journey. I would like to extend my best regards to all of you. 216 CHAIRMAN- I would like to thank Mr Türmen for his laconic and brilliant speech and evaluation. In fact he made another presentation. I would like to declare the end of today’s symposium. Now, I would like to invite the President of the Military Supreme Court of Appeal to the podium for his closing remarks. 217 218 CLOSING ADDRESS Ahmet ALKIŞ Military Judge Brigadier General President Military High Court of Appeals Dear guests, esteemed friends, This marks the end of the symposium entitled “Judiciary and Military Judiciary in the Year 2009” which was held on the occasion of the 95th Anniversary of the Military Supreme Court of Appeal. Our esteemed professor, former member of the European Court of Human Rights Dr. Rıza TÜRMEN, made a very special evaluation of the symposium. As you know, the legal system of some countries present here today was presented, compared and discussed for the last two days. The common theme was justice, despite all differences. Justice - the common mind of humanity – is the essence of the national structure, the guarantee of the individual and the society. I will not be modest in saying that the Military Supreme Court of Appeal of the Republic of Turkey that is hosting this symposium has reached the highest level in this regard be it in terms of its system, establishment and structure, or be it in terms of the qualities of its members and understanding of law. Today we all know that the armed forces of various countries including ours are fighting against terrorist attacks. These attacks that do not target any specific country or region, but the most sacred values of humanity as a whole can only be eradicated by means of international cooperation. This is also related to the idea of an effective integration in the field of law. I believe that the next years will see an expansion of international law. Albeit during this cooperation, the domestic law bases need to be laid down by paying heed to national values. Thus, this symposium and similar ones can be regarded as preparing the groundwork to getting to know better each others’ legal systems better. I would like to express that the Turkish Military Supreme Court of Appeal has accomplished one of its missions to this end. Dear guests, I would like to express my appreciation to former judge of the European Court of Human Rights Dr. Rıza TÜRMEN, who contributed a lot to this symposium and ceremony with his able chairmanship and evaluations, the Honorary President of the Military 219 Supreme Court of Appeal Air Force Judge Brigadier general Dr. Önder AYHAN. On behalf of the Turkish Military Supreme Court of Appeal I would like to thank Greek jurist and representative of the International Society for Military Law and the Law of War Colonel Dimitrios ZAFEIROPOULOS, Austrian jurist Michaell OTT, head of the Azeri delegation Major General Hanlar VELIYEV and Colonel Rauf KISIYEV, head of the Bulgarian delegation Lieutenant General Veselin PENGEZOV, Colonel Svilen ALEKSANDROV, Colonel Petar PETKOV and Madame Petya GERGOVA, head of the Chinese delegation Colonel Wang XIAOMING and Colonel Wang LING, head of the Greek delegation Major General Nikolaos MAKRIS and Lieutenant Colonel Panagiotis KREMMYDIOTIS, Military Chief Prosecutor of Hungary my dear friend Lieutenant General Dr. Arpad KOVACS and Captain Tibor STEINER, Deputy President of the Russian Constitutional Court Lieutenant General Anatoliy Yakovlevich PETROCHENKOV and Military Assistant Chief Prosecutor Major General IGOR ALEXANDROVICH SHABOLTANOV, Tunisian delegates Colonel Marouan BOUGUERRA and Major Mohamed TRIKI, UK representative Major General David HOWELL both for their active attendance and presentations. I wish you and your families all the best in your life. I would like to thank our guests, colleagues and employees, who took interest in the symposium and attended, who delivered presentations and participated in the discussions. I would like to also thank two people who have a great share in the success of this symposium who listened with great patience to the symposium for the last two days and interpreted from Turkish into English and from English into Turkish Mrs. Yelda DOĞRUOĞLU and Mrs. Narin SAKA and for their interpretation from Russian to Turkish and Turkish to Russian Mrs. Zarifa HÜSEYİNOVA and Habil TOPALOĞLU. I would like to extend my best regards to all of you and am leaving with the wish that we live in a better, happier world, in a world that has internalized universal values and is free of any problems and to meet you at similar scientific meetings that are all about law. In this symposium we raced against time, so I forgot to mention the representative from Kyrgyzstan who made a presentation. Thank you very much to you, too. 220 PLATE CEREMONY PRESENTER- I would like to ask Dr. Rıza Türmen to the floor. Rıza Türmen- Sir, thank you very much for deeming me deserving of such a gift. This will be an important memorabilia for me. I will always keep it. Thank you. PRESENTER- I would like to ask Dr. Önder Ayhan to the floor. Thank your for your efforts. It was nice being here with you. You reminded us of oıur old days. Please accept this as a memory of this nice day and acknowledgement of your services. I am happy to present this to you on behalf of the Military Supreme Court of Appeal. PRESENTER- I would like to ask Mr. Michaell Ott on behalf of the Austrian delegation to the floor. Thank you very much for attending our meeting. I am happy to present you the plate of the Military Supreme Court of Appeal in memory of today. PRESENTER- I would like to ask Judge Major General Hanlar Veliyev and Judge Colonel Rauf Kişiyev on behalf of the Azeri delegation to the floor. JUDGE BRIGADIER GENERAL AHMET ALKIŞ – We have very limited time. I do not want to take up much of your time by repeating the same words to all our guests that will be extended a plate and certificate of attendance. These plates and certificates of attendance are a product of our gratitude and I would like to present these to all our guests in memory of today. Please accept these all at once. I would like to save us some time. Thank you once again. I would like to ask to the floor Judge Colonel Dimitrios Zafeiropoulos on behalf of the International Society for Military Law and Law of War. 221 I would like to ask to the floor Judge Lieutenant General Veselin Pengezov, Judge Colonel Svilen Aleksandrov, Judge Colonel Peter Petkov and Mrs Petya Gergova on behalf of the Bulgarian delegation. I would like to ask to the floor Judge Colonel Wang Xiamoming, Judge Lieutenant Colonel Wang Ling on behalf of the Chinese delegation. I would like to ask to the floor Judge Major General Nicholas Makris, Judge Lieutenant General Panagiotis Kremmydiotis on behalf of the Greek delegation. I would like to ask to the floor Judge Lieutenant General Dr. Arpad Kovacs and Judge Captain Tibor Steiner on behalf of the Hungarian delegation. I would like to ask to the floor Judge Brigadier General Dastanbay Aycigitov on behalf of the Kyrgyz delegation. I would like to ask to the floor Judge Lieutenant General Anatolıy Yakolevich Petrochenkov, Judge Brigadier General İgor Alexandrovich Shaboltanov on behalf of the Russian Federation. I would like to ask to the floor Judge Colonel Marouan Bouguerra, Judge Major Mohamed Triki on behalf of the Tunisian delegation. I would like to ask to the floor Judge Major General David Howell on behalf of the UK delegation. I would like to ask to the floor Marine Judge Senior Colonel Nail Oral who delivered a speech at the symposium. I would like to ask to the floor Mrs. Yelda Doğruoğlu, Mrs. Narin Saka, Mr. Habil Topaloğlu and Mrs. Zarifa Hüseyinova due to their interpretation services. The symposium has come to an end. Thank you. 222
