GÖRÜfi

‘
1 May›s 2004
günü, 10 yeni üye
Avrupa Birli¤i’ne
kat›lacak. Birli¤in
flimdiye kadar flahit
oldu¤u en genifl
kat›l›mla birlikte 25
Dr. Javier SOLANA
egemen devletin
AB Ortak D›fl ve Savunma
bar›fl içinde bir
Politikas› Yüksek Temsilcisi
araya gelmesi, daha
önce efli
görülmemifl tarihi
bir olay olarak
kay›tlara geçecek.
politikalar›n, yasalar›n,
Bu olay AB’nin varl›¤›n›n
meflrulu¤unu bir kez daha gözler uygulamalar ve yükümlülüklerin
suland›r›lmas›na engel olarak ve
önüne sermektedir. Avrupa
de genifllemifl Avrupa’n›n etkili
Birli¤i, II. Dünya Savafl›’n›n
iflleyiflini garanti alt›na alarak
sona ermesiyle ortaya ç›kan
defalarca kan›tlanm›fl oldu. 1998
cesur ve azimli öngörüyle, savafl
ile 2002 y›llar› aras›ndaki
zulmünün bir daha
kat›l›m pazarl›klar› s›ras›nda
tekrarlanmamas› ve Avrupa’daki
sergilenen titizlik, yeni aday
insanlar›n birlikte yaflay›p bar›fl
ülkelerin sorunsuz olarak
içinde refah kurmalar›n›
kat›l›mlar›n› gerçeklefltirecek
garantiye almak amac›yla
sa¤lam temellerin
oluflturuldu. Genifllemifl birlik,
oluflturulmas›n› sa¤layan, etrafl›
450 milyon insan› vatandafl›
ve dengeli bir sonucun
olarak içine al›rken dünyada
do¤mas›na sebep oldu.
oluflturulan en büyük ve en
Müktesebat›n hacmi ve
baflar›l› bölgesel entegrasyonun
kapsad›¤› alan göz önüne
tek örne¤i olacak. Bu kendi
al›nd›¤›nda, aday ülkelerin,
içinde çok önemli bir olayd›r.
adayl›¤›n gereksinimleriyle bafla
Ancak tüm bunlar›n yan›nda
ç›kmalar›n› kolaylaflt›rmak
birli¤in genifllemesinin tafl›d›¤›
en büyük önem, birli¤i, hukukun amac›yla üzerinde anlafl›lan
geçifl dönemli ayarlamalar›n›n
üstünlü¤ü taraf›ndan yönetilen,
say›lar› flafl›rt›c› flekilde az
özgürlü¤ün prensiplerine,
olmakla birlikte, özellikle,
demokrasi ve istikrara tümüyle
üyeli¤in ilk birkaç y›l›na
ba¤l›, farkl›l›klar› içinde bir
s›n›rland›r›lm›flt›r. Bunlara ek
araya gelmifl ve insanlar› her
olarak, aday ülkelerin adayl›k
zamankinden daha fazla
gününe kadar kat›l›m için
bütünlefltiren güçlü bir birlik
yapt›klar› haz›rl›klar› izlemenin
haline getirmesidir. Avrupa
paha biçilmez süreci, üye
Birli¤i üyeli¤inin teknik
ülkelerle aday ülkelerin
yönlerini tart›fl›rken, yukar›da
aras›ndaki güven ortam›n›n
bahsedilen temel prensipleri ve
yarat›lmas›na mutlak katk›
hedefleri önemsemeye biliriz,
sa¤lad›. Aday ülkelerin haz›rl›k
ancak önemleri daha aç›k
durumlar› hakk›ndaki korkular,
olamaz. Birli¤e kat›lacak olan
Avrupa Komisyonu’nun yak›n
on yeni üye bu de¤erleri
geçmiflte yapt›¤›, 1 May›s
paylafl›yor ve de Avrupa’ya
itibariyle koruyucu önlemlere
aittirler. Geniflleme, ayn›
ihtiyac› olan herhangi bir bölge
zamanda tüm taraflar›n
bulunmad›¤› yönündeki
göstermifl oldu¤u emsalsiz
aç›klamalar ile giderildi.
baflar›lar›n izlerini tafl›yor. Orta
Aç›kça, ekonomik ve sosyal
ve Do¤u Avrupa ülkeleri, ola¤an
kalk›nmadan bahsedecek
üstü k›sa bir dönemde sa¤lam
olursak, yeni üyelerin aray›
demokrasilere ve eksiksiz olarak
kapamak için yapmalar› gereken
çal›flan piyasa ekonomilerine
bir tak›m fleyler bulunuyor.
dönüflmeyi baflard›lar. Üye olma
Üyelik, refah›n art›r›lmas›nda ve
ihtimalinin verdi¤i istekle, bütün
üye ülkeler aras›ndaki
alanlarda, herkesin övgüsünü
dayan›flman›n
hak eden radikal ve temel
güçlendirilmesinde katalizör
reformlar gerçeklefltirdiler.
görevi görecek. Yeni aday
Geçmiflteki di¤er genifllemelerle
ülkeler, AB’nin yap›sal
mukayese edildi¤inde
asistanl›¤›ndan da
karfl›lafl›lan zorluklar daha
yararlanacaklar. Ancak kat›l›m›n
büyüktü. 1973’teki genifllemeyi
sadece para ile
takip eden di¤er y›llarda,
iliflkilendirilmemesi gerekir:
egemenlik ve yetki daha genifl
benim ülkem ‹spanya taraf›ndan
politik alanlara tafl›nd›. AB
20 y›l kadar süren üyelik
bugün, genifl bir alana yay›lm›fl
boyunca gerçeklefltirilen
tek bir pazar, euronun ortak
ilerleme, birli¤e kat›l›m›n ne
para birimini oluflturdu¤u
kadar olumlu politik,
ekonomik ve parasal birlik,
demokratik, sosyal ve ekonomik
insanlar›n iç dolafl›m
de¤iflim getirebilece¤ini
özgürlü¤üne katk› sa¤layan
gösteriyor.
“Schengen alan›”, adalet
Di¤er 10 yeni aday ile ilgili
alan›nda iflbirli¤i ile ortak d›fl ve
farkl› düflünmemi sa¤layacak
savunma politikas› sunmaktad›r.
herhangi bir sebep yok. Avrupa
AB üyeli¤inin günümüzdeki
Birli¤i’nin kendisi de¤iflime
flartlar›n› yerine getirmek zorlu,
yabanc› de¤il ve ileri do¤ru
bütün düzeylerde önemli çaba
att›¤› ad›mlar ile geliflme
gerektiren ve sadece yeni aday
dinami¤i içerisinde serpildi¤i de
ülkelerin, konuyla ilgili tüm
söylenebilir.
kesimlerinin inatç› ba¤l›l›¤›,
Bu bak›mdan, üye ülkeler
liderli¤i ve içtenli¤i sayesinde
birli¤e çok önemli bir zamanda
elde edilmifl bir baflar›d›r.
kat›l›yor.
Ayn› zamanda bu baflar›,
Umut ediliyor ki, Avrupa
Avrupa k›tas›n›n bu kadar k›sa
Anayasas› tasla¤› ile ilgili
bir sürede birlefltirilmesinin
tart›flmalar Haziran 2004’te
imkans›z olarak atfedilmesine
baflar›yla tamamlan›r. Bu, birlik
ra¤men Avrupa Birli¤i’nin
için önemli bir dönüm noktas›
kat›l›m öncesi oluflturdu¤u
olacakt›r. Avrupa Birli¤i’nin ve
strateji için de büyük bir
Avrupa’n›n gelece¤inin ç›kar›na
baflar›d›r. 1993’te bafllat›lan
kat›l›m öncesi stratejisi, her aday olacak olan politik istek,
sorumluluk ve kararl›l›¤›n
ülkenin ihtiyaçlar›na cevap
gösterilece¤inden de eminim.
verecek flekilde oluflturulurken,
Ancak anayasal anlaflmalar
adayl›¤a haz›rl›k aflamas›nda
zaman ister ve onay süreci de
kolayl›k sa¤lamas› için ülkelere
uzundur.
ilk kez tek bir çerçeve içinde
Bu yüzden 25 üyeli AB, yak›n
sunulan parasal yard›m› da
bir gelece¤e kadar mevcut
içeriyordu. Avrupa Birli¤i’nin
anlaflmalar temelinde
genifllemeyi baflar›ya
iflleyecektir. Genifllemeden
dönüfltürmekteki kararl›l›¤›,
do¤an sorunlar›n bertaraf etmek
aday ülkelerle sürdürülen
üzere pratik ve ifllevsel düzeyde
pazarl›klar s›ras›nda, miras›m›z
Nice anlaflmas›na bir çok fley
olan Avrupa müktesebat›n›
eklenmifl bulunmas›, genifllemifl
oluflturan tüm prensiplerin,
GÖRÜfi
‘
30 N‹SAN 2004 CUMA
HABER
17
bir Avrupa’da
kurumlar›n daha
rahat çal›flabilmesini
ve karar alman›n
kolaylaflt›r›lmas›n›
sa¤layacak. Buna ek
olarak, kat›l›m
anlaflmas›n›n nisan
2003’te
imzalanmas›ndan
itibaren yeni aday
ülkeler Avrupa
Konseyi ve Avrupa
Parlamentosu’nun
çal›flmalar›na tüm düzeylerde
aktif gözlemciler olarak
kat›ld›lar. Bu, tüm kat›l›mc›lar
için de¤eri biçilmez bir ö¤renim
deyenimiydi.
10 yeni üye devletin masa
etraf›na gelifli ve resmi çal›flma
dilinin 11’den 20’ye ç›kmas›yla
toplant›lar›n verimlili¤i ile
yönetiminin düzeyini art›rma ile
birlikte yorum ve dokümanlar›n
çevirisi sorununa çare bulunmas›
gerekti. Önlemleri ço¤u flu anda
al›nm›fl durumda.
Avrupa’y› demokrasi,
özgürlük, bar›fl ve refah›n k›tas›
yapman›n ortak amaç olarak
edinilmesi, birli¤i çekici bir
kulüp haline getirdi. Geniflleme
treni de yavafllayaca¤›na dair
herhangi bir iflaret vermiyor.
Pazarl›klara 2000 y›l›nda
bafllayan Bulgaristan ve
Romanya, birli¤e dahil edilmeyi
içeren dönüflü olmayan bir
sürecin parças›d›rlar. Haz›r
olduklar› anda, onlar› 2007’de
üyeli¤e kabul etmek bizim
amac›m›zd›r. Her iki ülkenin de
Avrupa Birli¤i için stratejik
önemi yan›nda, Balkanlar’daki
ekonomik ve politik istikrar için
önemi bulunmaktad›r. Üyeli¤e
giden yol kolay de¤ildir. Ancak
gerekli politik kararl›l›kla,
Avrupa Birli¤i üyeli¤inin
taleplerini zaman›nda yerine
getireceklerine inan›yorum.
Avrupa Birli¤i, yak›n bir
gelecekte baflka önemli politik
kararlar da alacak: Öncelikle
haziran ay›nda toplanacak olan
Avrupa Konseyi’nde,
H›rvatistan ile kat›l›m
müzakerelerine bafllanmas›na
dair karar, sonras›nda ise Aral›k
ay›nda Türkiye ile kat›l›m
müzakerelerinin bafllanma
ihtimali ele al›nacak. Avrupa
Birli¤i Konseyi yak›n bir
zamanda eski Yugoslavya
Cumhuriyeti ve Makedonya’n›n
üyelik baflvurusunu
de¤erlendirecek. Avrupa’n›n,
yeni oluflan bölücü çizgilere
karfl› tolerans göstermeme
kararl›l›¤›n› takiben, birli¤in
Avrupal›lar Mahallesi politikas›,
hem kuzeyde hem de güneyde
olmak üzere birli¤in yeni
s›n›rlar› ötesinde istikrar ve
refah› gelifltirmeyi
amaçlamaktad›r. Bu ilk ad›m›n
ard›ndan, Avrupa Birli¤i devlet
ve hükümet baflkanlar›, haziran
ay›nda, iflbirli¤ini gelifltirip baz›
ülkelerde reform ad›mlar›n›n
at›lmas› için bir tak›m hareket
plan›n› kabul edecek. Bu
geliflmeler, birlik ve
komflular›m›z aras›ndaki ortak
ç›kara hizmet edecek olan hale
haz›rdaki ikili iliflkilerimizin
derinleflmesini sa¤layacak.
Onlar›n, ortak Pazar da olmak
üzere bafll›ca Avrupa politika
programlar›na ilerici bir kat›l›m
sa¤lamalar›n›n önünü açacakt›r.
fiimdiye kadar bir çok fley
yap›ld› ve z›t bir biçimde 1
May›s’›n ters tepme ihtimali de
var. Yeni üye ülkeler, üyeli¤in
birçok yönünü kendi evlerinde
gerçe¤e dönüfltürerek AB’ye iyi
bir flekilde haz›rlanm›fl
bulunuyorlar. 25 üyeli birlik
gelecekte yatan mücadelelere
gö¤üs germek için Brüksel’de
haz›r bulunmaktad›r. Birlik daha
iyiye do¤ru de¤ifliyor. Büyük
karar›n al›nma aflamas›nda yeni
birlik üyelerine güveniyoruz.
Onlar›n kat›l›mlar› bize birli¤in
ne amaçla var oldu¤unun
hat›rlat›c›s›d›r, farkl›l›k ve
birliktelik.
Avrupa’n›n genifllemesi