Genişletilmiş Baskı - Strateji Geliştirme Başkanlığı

Transkript

(Genişletilmiş Baskı)
3
“Gerek tarım, gerek memleketin varlık ve genel sağlığı konularında önemi
kesin olan ormanlarımızı da modern önlemlerle iyi duruma getirmek,
genişletmek ve en yüksek faydayı sağlamak da önemli kurallarımızdan biridir.
Bu vatan, çocuklarımız ve torunlarımız için cennet yapılmaya değer.”
Gazi Mustafa Kemal Atatürk
3
2015 YILI FAALİYET RAPORU
Berdan Nehri - Mersin
Recep Tayyip ERDOĞAN
T.C. Cumhurbaşkanı
Dünya nüfusu 7 milyara yaklaşırken sanayi bölgeleri ve şehirler hızla büyümektedir. Büyüme
karşısında asıl olan çevreyi korumaktır. Çevre meseleleri sadece bulunduğu bölgeyi değil tüm
yer küreyi ilgilendirmektedir. Çevreyi kirletmeden, bozmadan kalkınmak hem ülkemiz hem
de Dünyamız için hayati bir öneme haizdir. Bizim kültürümüzde ve inancımızda ağaç dikmek,
doğayı korumak önemli bir vecibedir.
Temiz su, temiz hava, yeşil doğa artık her ülke için artan refahın göstergeleri haline
gelmiştir. Bu alanda gelecek nesilleri de düşünerek hareket etmek orman ve su kaynaklarını
akılcı kullanmak, tabiatı koruyup geliştirmek devletimizin temel önceliklerindendir. Cennet
vatanımızdaki en değerli öz kaynaklarımızdan olan su ve orman varlıklarımız sürdürülebilir
kalkınmanın olmazsa olmazıdır.
Kalkınmak, gelişmek ve muasır medeniyetler düzeyine çıkmak için doğal kaynaklarımız
çevre koruma ilkeleri gözetilerek kullanılmalıdır. Bu hassasiyeti göstererek dev tesisleri
ülkemize kazandıran Orman ve Su İşleri Bakanlığımıza üstün muvaffakiyetler diliyor,
başarılarının daim olmasını temenni ediyorum.
5
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
Ceyhan Nehri - Adana
6
Prof. Dr. Ahmet DAVUTOĞLU
T.C. Başbakanı
Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılında dünyadaki ilk on büyük ekonomi arasında yer alacak
Büyük Türkiye idealinin gerçekleşmesi için Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın faaliyetlerini yakından
takip ediyor ve takdirle izliyorum. İktidarımız döneminde her alanda hizmete aldığımız dev tesislerle
yurdumuzun dört bir köşesine imzamızı attık.
Su alanında yaptığımız yatırımlarla ülkemize dev barajlar, HES’ler, göletler, sulama sistemleri
kazandırdık. Su hayattır şiarıyla ve ‘Su Akar, Türk Yapar’ ülküsüyle derelerimizi, ırmaklarımızı bereket
fışkıran topraklarımızla buluşturduk. Suyun gücünü enerjiye dönüştürüp sanayi çarklarımızı öz
kaynağımızla döndürdük. Türkiye olarak sadece ekonomik değil, çevre açısından da en uygun seçenek
olan hidroelektrik potansiyelimizin değerlendirilmesinin gelecek nesillerin de faydasına olacağını
gördük.
Her fidan bir candır dedik, topraklarımıza son 13 yılda milyarlarca fidan diktik, orman varlığımızı
artırdık. Bitki ve hayvan çeşitliliğini korumak için korunan alanlarımızı artırdık. Milletin hizmetkârı
olarak gece gündüz çalışmaya devam edip 2023, 2053, 2071 hedeflerine kararlı ve istikrarlı adımlarla
yürümekteyiz.
Ülkemizin tabii kaynaklarını azami ölçüde değerlendirirken, çevremizin, suyumuzun ve
ormanlarımızın korunmasında büyük ehemmiyet gösteren ve gelecek nesillere su kaynakları,
ormanları ve tabii zenginlikleri korunmuş ve en iyi şekilde değerlendirilmiş bir ülke bırakmak için var
gücüyle çalışan Orman ve Su İşleri Bakanlığımıza üstün muvaffakiyetler diliyorum.
7
Borçka Barajı - Artvin
8
Prof. Dr. Veysel EROĞLU
Bakan
Gelecek nesillerin emaneti olarak değerlendirdiğimiz tabii zenginliklerimizi teşkil eden su ve
ormanlarımızı daha gelişmiş ve zenginleşmiş olarak gelecek nesillere devretme çabalarını yoğun
olarak yaşadığımız bir faaliyet dönemini daha geride bıraktık.
Bakanlığımız faaliyetlerini ve kat ettiğimiz mesafeleri kamuoyu ile paylaşmak için gayret ediyoruz.
Büyük Türkiye idealinin gerçekleşmesi için “Orman, Su Varsa Hayat Var” düsturu ile çıktığımız bu
yolda gece gündüz çalışarak dev tesisleri tamamlıyor ve halkımızın hizmetine sunuyoruz.
Uyguladığımız yeni stratejiler neticesinde yarım asırdır hayali kurulan, ya henüz başlamamış veya
başlanmış henüz temel seviyesinde bekleyen yüzlerce tesisi tamamlayarak Aziz Milletimizin
hizmetine sunduk.
2002 yılında 208 milyon dekar olan orman varlığımızı 15 milyon dekar artırarak 223 milyon dekara
çıkardık. Dünyada orman varlığını arttıran nadir ülkelerden birisi olduk.
Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesinin 12. Taraflar Konferansı’nı (COP 12) 12-23
Ekim 2015 tarihleri arasında üstün bir muvaffakiyet ile Ankara’da gerçekleştirdik. COP12 dönem
başkanlığı 2 yıl süre ile Türkiye tarafından yürütülecektir.
Türkiye’yi kapsayan muazzam gelişim projelerinden Trakya Gelişim Projesi ( TRAGEP), Ege Gelişim
Projesi (EGEGEP), Batı Karadeniz Gelişim Projesi (BAKGEP), Akdeniz Gelişim Projesi (AKDENİZGEP),
Orta Anadolu Gelişim Projesi (ORTA ANADOLU GEP) ile Marmara Gelişim Projesi’ni (MARMARAGEP)
aziz milletimizin hizmetine sunuyoruz. GAP, KOP, DAP gibi projelerle 2019 yılı sonunda hedeflerimizi
yakalayacağız.
Bakanlığımızın hizmetlerle dolu çalışmalarında desteğini esirgemeyen Cumhurbaşkanımız Recep
Tayyip ERDOĞAN başta olmak üzere Başbakanımız Prof. Dr. Ahmet DAVUTOĞLU’na ve
Bakanlarımıza, Milletvekillerimize, kamu kurum ve kuruluşlarının mensuplarına şükranlarımı
sunarım.
Ayrıca gece gündüz demeden her türlü zor şartlarda fedakârca çalışan bütün Bakanlık
mensuplarımıza teşekkür ederim.
Her geçen yıl hizmet çıtasını yükselterek halkımıza layık olduğu hizmetleri sunmaya devam etme
azmimizi tekrarlayarak bu yöndeki gayretlerimizin neticelerini yansıtan Orman ve Su İşleri Bakanlığı
2015 Faaliyet Raporunu kamuoyunun bilgisine sunuyor faydalı olacağını ümit ediyorum.
9
10
Akif ÖZKALDI
Müsteşar V.
Kamu, mali yönetimi alanında gerçekleştirilen reformlar ile vatandaş odaklı, katılımcı, saydam,
hesap verebilir, öngörülebilir ve erişebilebilir, etkili ve verimli bir kamu mali yönetimi oluşturma
yolunda da önemli kazanımlar elde edilmiştir. Bu sayede bütçe üzerinde mali disiplin sağlanmış,
istikrarlı büyüme süreci gerçekleştirilmiş, kaynakların stratejik önceliklere göre tahsisi planlanmış,
dağıtılan kaynakların verimli, etkin ve performans esaslı harcanması programlanmıştır. Böylece,
müreffeh bir toplum olma yolunda ciddi mesafeler alınmış, vatandaşlarımıza daha hızlı, daha etkin,
daha verimli, daha kaliteli hizmet ulaştırılmaya başlanmıştır.
Diğer yandan, şeffaflık ve hesap verme sorumluluğu kamu yönetimi anlayışımızın temeli olmuştur.
Mali saydamlık ve hesap verme sorumluluğunun gereği olarak, her türlü kamu kaynağının elde
edilmesi ve kullanılması, TBMM ve kamuoyunun denetimine açılmıştır. Bu çerçevede, kaynakların
kullanımına ilişkin genel faaliyetlerimizin sistematik biçimde raporlandırılması hedeflenmiş ve
uygulamaya konulmuştur.
Bakanlığımızın ana konuları olan ormanların ve suyun, gerek çevre açısından taşıdığı önem, gerekse
çevre sorunlarının ormanlar ve su üzerinde yarattığı olumsuz etkiler etrafındaki tartışmalar, son
yıllarda Ülkemiz ve dünya kamuoyunu, giderek artan bir şekilde meşgul etmeye başlamıştır.
Bilinen en basitinden en gelişmişine kadar bütün yaşam biçimlerinin vazgeçilmez unsurunu, orman
ve su gibi doğal kaynaklar oluşturmaktadır. Bakanlığımız olarak, bilimin tespit ettiği bulguların
sonucuna göre, doğal kaynaklarımızın kullanımı ve sürdürülebilmesi kararlarını alarak, bunların
uygulamaya konulması ile büyük projeleri gerçekleştiriyoruz. Böylece güzel ülkemizin vatandaşları
ile birlikte doğal kaynaklarımızı hem koruyor, hem de yararlanıyoruz. Devlet-vatandaş ilişkisini farklı
bir boyut kazandırarak, katılımcılığın yüksek oranda olduğu planlamalarla doğal kaynaklarımızı
milletin hizmetine sunuyoruz.
Bakanlığımız birimlerinin daha etkin ve verimli çalışmasına yönelik, desteklerinden dolayı Sayın
Bakanımız başta olmak üzere, 2015 yılı İdare Faaliyet Raporunda fikirleriyle ve fiili çabalarıyla
sağladıkları katkılarından dolayı Bakanlığımızın çalışanlarına teşekkür ederim.
11
İÇİNDEKİLER
I-GENEL BİLGİLER ........................................................................................................................ 18
A-ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞININ MİSYON, VİZYON VE TEMEL DEĞERLERİ ................................................................. 18
Misyon .......................................................................................................................................................... 18
Vizyon ........................................................................................................................................................... 19
Temel Değerler ............................................................................................................................................. 20
B-YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR ........................................................................................................................ 21
C- İDAREYE İLİŞKİN BİLGİLER ..................................................................................................................................... 22
1. Fiziksel Yapı............................................................................................................................................... 22
2-Teşkilat Yapısı ............................................................................................................................................ 24
3-Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar ..................................................................................................................... 25
4-İnsan Kaynakları ........................................................................................................................................ 28
5. Sunulan Hizmetler .................................................................................................................................... 32
Merkez Teşkilatı............................................................................................................................................ 32
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü ................................................................................................ 32
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü....................................................................................................... 32
Su Yönetimi Genel Müdürlüğü .................................................................................................................................. 33
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı .................................................................................................................................... 35
Strateji Geliştirme Başkanlığı .................................................................................................................................... 36
Hukuk Müşavirliği ..................................................................................................................................................... 37
İç Denetim Başkanlığı ................................................................................................................................................ 38
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı ......................................................................................................... 39
Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı ............................................................................................................................. 39
Personel Dairesi Başkanlığı ....................................................................................................................................... 40
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı ......................................................................................................................... 40
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ..................................................................................................................................... 41
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği............................................................................................................................ 41
Özel Kalem Müdürlüğü ............................................................................................................................................. 42
Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü .......................................................................................................................... 42
Taşra Teşkilatı............................................................................................................................................... 42
Bölge Müdürlükleri ................................................................................................................................................... 42
6-Yönetim ve İç Kontrol Sistemi .................................................................................................................... 43
II-GAYE VE HEDEFLER .................................................................................................................. 46
A.
İDARENİN GAYE VE HEDEFLERİ................................................................................................................. 46
TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER ....................................................................................................................... 47
III-FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER................................................................ 52
A-MALİ BİLGİLER ................................................................................................................................................... 52
1-Bütçe Uygulama Sonuçları ........................................................................................................................ 52
2-Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar .................................................................................................. 56
3-Mali Denetim Sonuçları ............................................................................................................................. 56
B. PERFORMANS BİLGİLERİ ................................................................................................................................ 60
1. Faaliyet ve Proje Bilgileri .......................................................................................................................... 60
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Faaliyetleri ............................................................................................... 60
Doğa Koruma ve Milli Parklar Faaliyetleri .................................................................................................... 69
Su Yönetimi Faaliyetleri ................................................................................................................................ 94
12
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı ..................................................................................................................... 107
Strateji Geliştirme Başkanlığı ..................................................................................................................... 109
Hukuk Müşavirliği ....................................................................................................................................... 116
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı .......................................................................................... 118
Orman Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri.............................................................................. 119
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri .................................... 120
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri .......................................... 121
Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri ...................................................................... 121
Türkiye Su Enstitüsü Başkanlığı’nın Uluslararası Faaliyetleri ..................................................................... 123
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri ................................................................. 123
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri ...................................................................... 124
Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı .............................................................................................................. 129
Personel Dairesi Başkanlığı ......................................................................................................................... 130
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı .......................................................................................................... 131
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ...................................................................................................................... 132
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği ............................................................................................................ 134
Özel Kalem Müdürlüğü ............................................................................................................................... 135
2-Performans Sonuçları Tablosu ................................................................................................................. 136
3-Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi ............................................................................................ 181
4-Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi ....................................................................................... 182
IV-KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ ................................................ 185
V.GENEL DEĞERLENDİRME ........................................................................................................ 189
VI. BAĞLI KURULUŞLAR ............................................................................................................. 191
ORMANCILIK FAALİYETLERİ ....................................................................................................... 191
ORMAN VARLIĞI VE PLANLAMASI ............................................................................................................................ 191
AĞAÇLANDIRMA VE ORMAN ISLAHI ......................................................................................................................... 192
FİDAN ÜRETİMİ ÇALIŞMALARI ................................................................................................................................. 193
ÖZEL AĞAÇLANDIRMA........................................................................................................................................... 194
ÜRETİM VE PAZARLAMA ........................................................................................................................................ 195
ODUN DIŞI ÜRÜN VE HİZMETLER ............................................................................................................................ 195
ŞEHİR ORMANLARI VE MESİRE YERLERİ..................................................................................................................... 197
ORMAN KÖYLÜLERİNİN DESTEKLENMESİ ................................................................................................................... 197
ORMAN KADASTROSU ........................................................................................................................................... 198
ORMANLARIN KORUNMASI .................................................................................................................................... 200
Orman Zararlılarıyla Mücadele .................................................................................................................. 200
Orman Yangınları ile Mücadele .................................................................................................................. 200
ORMANCILIK ARAŞTIRMA FAALİYETLERİ .................................................................................................................... 204
BİLGİ SİSTEMLERİ FAALİYETLERİ ............................................................................................................................... 204
DEVLET SU İŞLERİ FAALİYETLERİ ................................................................................................. 205
TARIM SEKTÖRÜ FAALİYETLERİ ................................................................................................................................ 205
Sulama Faaliyetleri ..................................................................................................................................... 205
Yeraltısuyu Sulamaları Faaliyetleri ............................................................................................................. 207
GÖL-SU Projesi (1000 Günde 1000 Gölet ve Sulama) ................................................................................. 207
ENERJİ SEKTÖRÜ FAALİYETLERİMİZ ........................................................................................................................... 208
13
İÇMESUYU TEMİNİ VE ATIKSU ARITMA FAALİYETLERİ ................................................................................................... 211
İçmesuyu Faaliyetleri .................................................................................................................................. 211
İstanbul Su Temin Projesi – Melen Sistemi ............................................................................................................. 211
İzmir İçme Suyu Temin Projesi ................................................................................................................................ 212
Ankara İçme Suyu Temin Projesi ............................................................................................................................. 212
Yalova İçme Suyu Temin Projesi .............................................................................................................................. 212
KKTC Su Temin Projesi............................................................................................................................................. 212
Atıksu Faaliyetleri ....................................................................................................................................... 213
TAŞKIN KORUMA FAALİYETLERİ ............................................................................................................................... 215
BÖLGESEL GELİŞİM PROJELERİ ................................................................................................................................ 216
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ............................................................................................................. 217
Doğu Anadolu Projesi (DAP) ....................................................................................................................... 218
Konya Ovası Projesi (KOP) ......................................................................................................................... 218
KOP Sulama Projeleri .............................................................................................................................................. 219
Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) ................................................................................................................ 220
Trakya Gelişim Projesi (TRAGEP) ................................................................................................................ 220
AKDENİZGEP ............................................................................................................................................... 221
EGEGEP ....................................................................................................................................................... 221
Marmara Gelişim Projesi (MARMARAGEP) ................................................................................................ 222
Orta Anadolu Gelişim Projesi (ORTAANADOLUGEP) .................................................................................. 222
Batı Karadeniz Gelişim Projesi (BAKGEP) .................................................................................................... 222
2015 YILI İTİBARIYLA TESİSLERİN GENEL DURUMU ..................................................................................................... 223
KAMULAŞTIRMA, ARAZİ TOPLULAŞTIRMA VE YENİDEN YERLEŞİM ÇALIŞMALARI................................................................. 223
Kamulaştırma Çalışmaları .......................................................................................................................... 223
Yeniden Yerleşim Çalışmaları ...................................................................................................................... 223
Arazi Toplulaştırma Çalışmaları.................................................................................................................. 224
DİĞER FAALİYETLER .............................................................................................................................................. 225
Su Ürünleri (Balıkçılık) Çalışmaları .............................................................................................................. 225
Bakım-Onarım Çalışmaları ......................................................................................................................... 225
AR-GE ve Kalite Kontrol .............................................................................................................................. 225
DSİ TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN BİLİŞİM PROJELERİ....................................................................................................... 226
DSİ Veritabanları Konsolidasyon Projesi ..................................................................................................... 226
Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) İle Alakalı Proje ve Faaliyetler .......................................................................... 226
DSİ Su Veri Tabanı Projesi ........................................................................................................................... 226
TÜRKİYE SU ENSTİTÜSÜ FAALİYETLERİ ....................................................................................... 227
PROJELER ........................................................................................................................................................... 227
EĞİTİM PROGRAMLARI .......................................................................................................................................... 227
Türkiye Su Enstitüsü Başkanlığının Uluslararası Faaliyetlerinden Bazıları.................................................. 228
METEOROLOJİ FAALİYETLERİ ..................................................................................................... 229
METEOROLOJİ GÖZLEM SİSTEMLERİ ......................................................................................................................... 229
TAHMİNLER VE METEOROLOJİK UYARILAR ................................................................................................................. 233
İKLİM, İKLİM İZLEME VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇALIŞMALARI .............................................................................................. 235
MALİ HİZMETLER BİRİM YÖNETİCİSİNİN BEYANI......................................................................... 238
İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI .................................................................................................. 239
14
TABLOLAR LİSTESİ
TABLO 1-BAKANLIK BİRİMLERİNE GÖRE BİNA KULLANIMI ................................................................................................................ 23
TABLO 2-TEKNİK DONANIM DURUMU ......................................................................................................................................... 26
TABLO 3-TAŞIT DURUMU .......................................................................................................................................................... 26
TABLO 4-BAKANLIĞIMIZA TAHSİS EDİLEN KADRO SAYISI .................................................................................................................. 31
TABLO 5- BAKANLIĞIMIZIN 2013-2014-2015 YILLARI ÖDENEK VE HARCAMA TUTARLARI ................................................................... 52
TABLO 6- 2015 YILI HARCAMALARININ EKONOMİK SINIFLANDIRMAYA GÖRE DAĞILIMI ........................................................................ 52
TABLO 7- 2015 YILI HARCAMALARININ FONKSİYONEL SINIFLANDIRMAYA GÖRE DAĞILIMI ..................................................................... 53
TABLO 8-2015 YILI MERKEZİ BÜTÇE DIŞI ÖDENEK VE HARCAMA ...................................................................................................... 54
TABLO 9-2015 YILI 92 ADET DÖNER SERMAYE İŞLETMESİNİN BİRLEŞTİRİLMİŞ GELİRLER CETVELİ ............................................................ 55
TABLO 10-2015 YILI 92 ADET DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİNİN BİRLEŞTİRİLMİŞ GİDERLER CETVELİ ...................................................... 55
TABLO 11-İÇ DENETİM RAPORLARI BULGU SAYILARI VE ÖNEM DÜZEYLERİ .......................................................................................... 56
TABLO 12: EROZYONLA MÜCADELE EYLEM PLANI PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER .............................................................................. 63
TABLO 13: ULUSAL ÖNEME HAİZ SULAK ALANLAR ......................................................................................................................... 83
TABLO 14-BÜTÇE DAİRE BAŞKANLIĞINCA YAPILAN FAALİYETLER ..................................................................................................... 111
TABLO 15-VERİ YÖNETİMİ VE BİLGİ SİSTEMLERİ DAİRE BAŞKANLIĞINCA YAPILAN FAALİYETLER .............................................................. 112
TABLO 16-YÖNETİM HİZMETLERİ VE PROJE İZLEME DAİRE BAŞKANLIĞI............................................................................................. 114
TABLO 17-İÇ KONTROL DAİRE BAŞKANLIĞINCA YAPILAN FAALİYETLER .............................................................................................. 115
TABLO 18: TAHMİNLER, GÖZLEM SİSTEMLERİ, METEOROLOJİK VERİ VE ARAŞTIRMA KONULARINDA KAPASİTE ARTTIRMAK İÇİN ÜST DÜZEY
KATILIMLI ULUSLARARASI EĞİTİM, ÇALIŞTAY VE TOPLANTILAR ................................................................................................ 127
TABLO 19: 2016 YILLARI İÇİN PLANLANAN ULUSLARARASI FAALİYETLER ........................................................................................... 128
TABLO 20: 2015 YILI İÇERİSİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN YURTDIŞI GEÇİCİ GÖREV İSTATİSTİKLERİ............................................................... 128
TABLO 21-TERKİN EDİLEN ARAÇLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI ........................................................................................................ 131
TABLO 22- RESMİ ARAÇ SAYILARININ YILLARA DAĞILIMI(MERKEZ VE TAŞRA) .................................................................................... 131
TABLO 23- ELEKTRİK VE SU TÜKETİMİ ........................................................................................................................................ 132
TABLO 24- GELEN VE GİDEN EVRAK SAYILARI .............................................................................................................................. 132
TABLO 25- ÖLÇÜLEBİLİR FAALİYETLERİN NİTELİĞİ VE İŞLEM SAYILARI ................................................................................................ 134
TABLO 26- STRATEJİK GAYELERE GÖRE 2015 YILI ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI BÜTÇE VE HARCAMA DAĞILIMI .................................. 181
TABLO 27- STRATEJİK HEDEFLERE GÖRE 2015 YILI ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI BÜTÇE VE HARCAMA DAĞILIMI ................................ 181
TABLO 28: ORMAN KÖYLÜLERİNE YAPILAN EKONOMİK NİTELİKLİ DESTEKLER .................................................................................... 198
TABLO 29: BAZI BÜYÜK BARAJ VE HES TESİSLERİ......................................................................................................................... 210
TABLO 30: ERGENE HAVZASI EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ ....................................................................................................... 214
15
GRAFİK LİSTESİ
GRAFİK 1- TAHSİS EDİLEN KADRO SAYISI ...................................................................................................................................... 28
GRAFİK 2- PERSONELİN HİZMET YILI DAĞILIMI............................................................................................................................... 28
GRAFİK 3- PERSONELİN CİNSİYET DAĞILIMI ................................................................................................................................... 29
GRAFİK 4- PERSONELİN EĞİTİM DURUMLARI ................................................................................................................................. 29
GRAFİK 5- PERSONELİN YAŞ DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI............................................................................................................ 30
GRAFİK 6-2013-2015 YILLARINDA DANIŞMANLIK/İNCELEME RAPORU SAYISI ..................................................................................... 57
GRAFİK 7-2013-2015 YILLARINDA DENETİM RAPORU SAYISI .......................................................................................................... 57
GRAFİK 8-2013-2015 YILLARINDA DANIŞMANLIK/İNCELEME RAPORU SAYISI ..................................................................................... 58
GRAFİK 9: YILLAR İTİBARİYLE EROZYONLA TAŞINAN TOPRAK MİKTARI................................................................................................. 63
GRAFİK 10: BİYOKAÇAKÇILIKLA MÜCADELE YILLARA GÖRE VAKA SAYILARI .......................................................................................... 72
GRAFİK 11: 2002-2015 MİLLİ PARK VE TABİAT PARKI SAYISINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER.............................................................................. 75
GRAFİK 12.DÜZENLENEN CITES BELGE SAYILARININ YILLAR İTİBARİYLE DAĞILIMI ................................................................................ 88
GRAFİK 13: YILLARA GÖRE TABİATA SALINAN KEKLİK SAYISI ............................................................................................................. 91
GRAFİK 14: YILLARA GÖRE TABİATA SALINAN SÜLÜN SAYISI............................................................................................................. 91
GRAFİK 15:YILLARA GÖRE DERELERE BIRAKILAN ALABALIK SAYISI ..................................................................................................... 92
GRAFİK 16: AVCI EĞİTİM SERTİFİKASI ALAN EĞİTİMLİ AVCI SAYISI ..................................................................................................... 92
GRAFİK 17: AV TURİZMİ GELİRLERİNDEN KÖY TÜZEL KİŞİLİKLERİNE AKTARILAN PAYLAR ......................................................................... 93
GRAFİK 18-2015 YILI INCELEME, SORUŞTURMA VE REHBERLİK RAPORLARI ........................................................................................ 107
GRAFİK 19-2014 YILINDAN DEVREDEN IŞLERLE 2015 YILI IÇINDE DÜZENLENEN RAPOR SAYISI VE 2016 YILINA DEVREDEN İŞLER .................. 108
GRAFİK 20-ADLİ DAVALAR ...................................................................................................................................................... 116
GRAFİK 21-İDARİ DAVALAR ..................................................................................................................................................... 117
GRAFİK 22: TOPRAK MUHAFAZA ÇALIŞMALARININ YILLARA DAĞILIMI .............................................................................................. 193
GRAFİK 23: ÜRETİLEN VE BAKIMI YAPILAN FİDAN ADETLERİNİN YILLARA DAĞILIMI ............................................................................. 194
GRAFİK 24: ODUN HAMMADDESİ TALEBİ ................................................................................................................................... 195
GRAFİK 25: YILLAR İTİBARİYLE ŞEHİR ORMANLARI SAYISI ............................................................................................................... 197
GRAFİK 26: ORMAN KADASTROSU VE TESCİL EDİLEN ALAN MİKTARI ............................................................................................... 199
GRAFİK 27: 2B ALANLARININ KULLANIM KADASTROSU DURUMU ................................................................................................... 199
GRAFİK 28: 1974-2014 YILLARI ARASINDA YANGINLARDA ZARAR GÖREN ORMAN ALANLARININ ORTALAMASI ...................................... 200
GRAFİK 29: 1975-2015 YILLARI ORMAN YANGINI SAYILARININ ORTALAMALARI ............................................................................... 201
GRAFİK 30: 2002--2015 YILLARI ORMAN YANGINLARI İLE MÜCADELEDE KULLANILAN ARAÇLAR ......................................................... 202
GRAFİK 31: 2002-2015 YILLARI ORMAN YANGINLARIYLA MÜCADELE İÇİN TESİS EDİLEN HAVUZ VE GÖLET SAYILARI ............................... 203
GRAFİK 32: DSİ TARAFINDAN SULAMAYA AÇILAN ARAZİ ............................................................................................................... 206
GRAFİK 33: SULAMA SİSTEMLERİNİN DAĞILIMI ............................................................................................................................ 206
GRAFİK 34: GÖLET İNŞAATLARININ YILLAR İTİBARİYLE DAĞILIMI ...................................................................................................... 208
GRAFİK 35: HİDROELEKTRİK ENERJİ POTANSİYELİMİZİN GELİŞİM DURUMU ........................................................................................ 209
GRAFİK 36: HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİM KAPASİTESİNİN GELİŞİM DURUMU ................................................................................. 209
GRAFİK 37: KOP’TA SULANAN ALANLAR .................................................................................................................................... 219
GRAFİK 38: BUGÜNE KADAR SUEN TARAFINDAN DÜZENLENEN ULUSAL VE ULUSLARARASI EĞİTİM PROGRAMLARI .................................. 228
GRAFİK 39: 2002-2017 YILLARI ARASI GÖZLEM SİSTEMLERİ AĞI DURUMU ..................................................................................... 229
GRAFİK 40: 2015 YILSONU METEOROLOJİ GÖZLEM SİSTEMLERİ DURUMU ....................................................................................... 230
GRAFİK 41: 2002-2016 YILLARI ARASI RADAR SAYILARI .............................................................................................................. 230
GRAFİK 42: OTOMATİK METEOROLOJİ GÖZLEM İSTASYONU SAYISI .................................................................................................. 231
GRAFİK 43: HAVAALANI OMGİ SAYILARI ................................................................................................................................... 231
GRAFİK 44: DENİZ OMGİ SAYILARI........................................................................................................................................... 232
GRAFİK 45: 2014-2015 SU YILI SICAKLIK DEĞİŞİMİ VE NORMALİ ................................................................................................... 236
16
17
I-GENEL BİLGİLER
A-Orman ve Su İşleri Bakanlığının Misyon, Vizyon ve Temel Değerleri
Misyon
Sürdürülebilirlik
esası
istikametinde
bütün
canlıların
hayat
standartlarının
yükseltilmesi
gayesiyle;
orman, su kaynakları ve
biyolojik
çeşitliliğin
korunması, geliştirilmesi ile
güvenilir
meteorolojik
verilerin üretilmesidir.
18
Vizyon
Orman ve su
kaynaklarını akılcı
yöneten, tabiatı
koruyan geliştiren
ve itibarlı güçlü bir
kurum olmaktır.
19
Temel Değerler
Küresel Sorumluluk
Hesap Verebilirlik
Sürdürülebilirlik
Güvenirlik
Katılımcılık
Tarafsızlık
Bilimsellik
Güncellik
Şeffaflık
Verimlilik
Uzmanlık
Etkinlik
Kalite
20
B-Yetki, Görev ve Sorumluluklar
Bakanlık, merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı kuruluşlardan meydana gelir.
Merkez teşkilatı; genel müdürlükler, daire başkanlıkları ve diğer hizmet birimlerinden oluşmaktadır.
Sürekli kurullar ve komisyonlar; Ormancılık ve Su Şûrası, Merkez Av Komisyonu, Ulusal Sulak Alan Komisyonu,
Su Komisyonu, Mahalli Sulak Alan Komisyonu.
Taşra teşkilatı; 29.06.2011 tarihli ve 645 sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine uygun olarak 15 adet Bakanlık Bölge müdürlüğü ve bölge
müdürlüklerine bağlı 9 adet milli park müdürlüğü ile 81 adet il şube müdürlüklerinden oluşmaktadır.
29.06.2011 tarihli ve 645 sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnameye göre Bakanlığımızın görevleri;






Ormanların korunması, geliştirilmesi, işletilmesi, ıslahı ve bakımı, çölleşme ve erozyonla mücadele,
ağaçlandırma ve ormanla ilgili mera ıslahı konularında politikalar oluşturmak,
Tabiatın korunmasına yönelik politikalar geliştirmek, korunan alanların tespiti, milli parklar, tabiat
parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, sulak alanlar ve biyolojik çeşitlilik ile av ve yaban hayatının
korunması, yönetimi, geliştirilmesi, işletilmesi ve işlettirilmesini sağlamak,
Su kaynaklarının korunmasına ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasına dair politikalar oluşturmak,
ulusal su yönetimini koordine etmek,
Meteorolojik olayların izlenmesi ve bunlarla ilgili gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik politika ve
stratejiler belirlemek,
Bakanlığın faaliyet alanına giren konularda uluslararası çalışmaların izlenmesi ve bunlara katkıda
bulunulması amacıyla ulusal düzeyde yapılan hazırlıkları ilgili kuruluşlarla işbirliği halinde yürütmek,
Mevzuatla Bakanlığa verilen diğer görev ve hizmetleri yapmak.
21
C- İdareye İlişkin Bilgiler
1. Fiziksel Yapı
Bakanlığımız, Yenimahalle İlçesi imarı 43393 ada 1 nolu parselde bulunan 38.730 m2’lik kapalı alana sahip
merkez binada (22 katlı olmak üzere, 6 asansörlü, açık ofis sistemli, kamera kontrol sistemli, yangın alarm
sistemi, vb.) hizmet vermektedir.
Bakanlık Merkez Binası
Beştepe Mah. Alparslan Türkeş Cad. No: 71 06560 - Yenimahalle - ANKARA
Bakanlık Makamı, Bakan Yardımcısı Makamı, Müsteşarlık Makamı, Özel Kalem Büroları, Müsteşar Yardımcıları,
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli
Parklar Genel Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı, İç Denetim
Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Bakanlık Müşavirleri, Personel Dairesi
Başkanlığı, Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, Özel Kalem Müdürlüğü, Dış
İlişkiler ve Avrupa Birliği Dairesi Başkanlığı, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı, Döner Sermaye İşletme
Müdürlüğü, Merkez Saymanlık Müdürlüğü birimleri bu binada mukim olarak hizmetlerini yürütmektedir.
22
Tablo 1-Bakanlık Birimlerine Göre Bina Kullanımı
KAT
A BLOK
B BLOK
B2
Mescit - Otomasyon - Kazan Dairesi
Otopark
B1
Yemekhane
Otopark
Zemin
Makam Girişi
Destek
Hizmetleri
Dairesi
Başkanlığı
(Genel Evrak - Güvenlik - Personel Girişi - Bekleme
Salonu)
1.KAT
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
Merkez Saymanlık Müdürlüğü
2.KAT
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı - Santral
3.KAT
Bakan Yardımcılığı Makamı Hukuk Müşavirliği
Hukuk Müşavirliği
4.KAT
Müsteşarlık Makamı
Müsteşarlık Makamı
5.KAT
Bakanlık Makamı
Bakanlık Makamı
6.KAT
Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
OGM - Genel Müdürlük Makamı
7.KAT
Strateji Geliştirme Başkanlığı
8.KAT
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı
Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
Rehberlik ve Teftiş Başkanı odası
9.KAT
Personel Dairesi Başkanlığı
10.KAT
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
11.KAT
İç Denetim Başkanlığı
Bakanlık Müşavirliği
Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü
12.KAT
13.KAT
14.KAT
15.KAT
OGM-Hukuk Müşavirliği
16.KAT
OGM - Kadastro ve Mülkiyet Dairesi BaşkanlığıHukuk Müşavirliği
OGM - İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı
17.KAT
OGM - Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi
Başkanlığı
OGM - Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı
18.KAT
OGM - İşletme ve Pazarlama Dairesi Başkanlığı
OGM - İnşaat ve İkmal Dairesi Başkanlığı
19.KAT
20.KAT
OGM - Orman İdaresi ve Planlaması Dairesi
Başkanlığı
21.KAT
OGM - Fidanlık ve Tohum İşleri Dairesi Başkanlığı Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanlığı
OGM - Ağaçlandırma Dairesi Başkanlığı
Çok Maksatlı Toplantı Salonları
Teras
22.KAT
23
OGM - Silvikültür Dairesi Başkanlığı
2-Teşkilat Yapısı
24
3-Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar
Bakanlığımız bilgi ve teknolojik kaynaklar kapsamında sistem iletişim altyapısı ve teknik desteğe ilişkin bilgiler
aşağıda gösterilmektedir.
Bakanlık Web Sitesinden Verilen Hizmetler;





























25
Elektronik Belge Yönetim Sistemi
Personel Yönetim Bilgi Sistemi
Kimlik Paylaşımı Sistemi
Yurtdışı Geçici Görevlendirme Sistemi
Yatırım Programı Bilgi Sistemi
Dış İlişkiler Bilgi Sistemi
Dava Takip Sistemi
Geoportal Sistemi
Geodata Sistemi
Arazi İzleme Sistemi
Korunan Alanlar İzin Yönetim Sistemi
Avlak Yönetim Sistemi
Av Yönetimi Bilgi Sistemi
Ziyaretçi Takip Sistemi
Randevu Takip Sistemi
Mobil Randevu Takip Sistemi
Telefon Rehberi
Turnike Sistemi
Nuh’un Gemisi Biyolojik Çeşitlilik Veritabanı
Sistemi
Su Kalitesi İzleme Sistemi
Koordinasyon Bilgi Sistemi
Çalışma Grupları Bilgi Sistemi
Dijital Arşiv Sistemi
Lojman Bilgi Sistemi
Taşınır Net Sistemi
Taşınmaz Yönetim Sistemi
Teknik Destek Yazılımı
Stok Takip Sistemi
Döner Sermaye Muhasebe Sistemi
Teknolojik Altyapı
Bakanlığımızda görev ve sorumluluklar gerçekleştirilirken, işlem ve karar süreçlerinin hızlandırılması, etkinlik
ve verimliliğin artırılması maksadıyla modern bilgi teknolojilerinden azami şekilde faydalanılmaktadır. Merkez
ve taşra teşkilatında bulunan teknolojik donanım durumu aşağıda verilmiştir.
Tablo 2-Teknik Donanım Durumu
MALZEMENİN ADI
BİRİMİ
MİKTARI
Masaüstü Bilgisayar
Adet
2.393
Dizüstü Bilgisayar
Adet
795
Yazıcı
Adet
1.154
Ploter
Adet
9
Faks Cihazı
Adet
83
Projeksiyon Cihazı
Adet
95
Tarayıcı
Adet
210
Telefon
Adet
1.621
Fotokopi Cihazı
Adet
14012
Harici CD- DVD Yazıcıları
Adet
12
Tablo 3-Taşıt Durumu
TAŞIT CİNSİ
BİRİMİ
MİKTARI
Hizmet Araçları
Adet
63
Pick-up
Adet
99
Binek Arazi Taşıtı
Adet
56
Minibüs
Adet
4
Otobüs
Adet
5
Kamyon
Adet
3
Kamyonet
Adet
20
26
Motosiklet
Adet
71
Traktör
Adet
38
Ambulans
Adet
1
Taşıt Hizmetleri
Bakanlığımız birimlerince hizmet araçlarının yönetim, sevk ve idarelerinde, 237 sayılı Taşıt Kanunu ve
Başbakanlık tarafından yayımlanan 2007/3 sayılı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi uygulanmaktadır. Merkez ve
taşra teşkilatında bulunan hizmet araçları sayıları yukarıda verilmiştir.
Bilgi Teknolojileri Uygulamaları
Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, Bilgi Teknolojileri kapsamında ihtiyaç duyulan yazılım, Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS),
harita, donanım, ağ, altyapı vb. bilişim ihtiyaçlarının karşılanmasından sorumlu olup yürütülen projelerle bu
görevini yerine getirmektedir.
Bakanlığımız birimlerinden gelen yazılım talepleri ile mevcut sistemlerin bakım-onarımı konusunda
ihtiyaçların karşılanması için gerek kendi personeli gerek hizmet alımı yolu ile çalışmalar yürütmektedir. Bu
hizmetlerin düzenli ve daha sağlıklı yürütülebilmesi kapsamında nitelikli bilişim personeli çalıştırılması
cihetine gidilmiştir.
Bilgi İşlem Daire Başkanlığı gerek personel gerekse teknik kapasite açısından 2014 yılı içerisinde yeniden
yapılandırılmış olup, birimlerimizin donanım ve yazılım altyapısı 2015 yılı içerisinde de güçlendirilmiştir.
Elektronik Belge Yönetim Sisteminin yaygınlaştırılması çalışmaları akabinde değişen ihtiyaçlara göre
güncellemeler ve Kayıtlı elektronik posta entegrasyonu gibi entegrasyon çalışmaları tamamlanmıştır. Bu
çalışmalarla bakanlığımız, Elektronik Belge Yönetim Sisteminin kullanımı ve entegrasyonu konusunda en ileri
düzeyde mesafe alan kurumlardan birisi olmuştur.
27
4-İnsan Kaynakları
Bakanlığımıza 2015 yılı içerisinde 3.180 dolu, 8.780 boş olmak üzere toplam 11.960 kadro tahsis
edilmiştir.
8.780
8.000
7.000
6.000
5.000
3.180
4.000
3.000
2.000
1.000
0
Dolu
Boş
Grafik 1- Tahsis Edilen Kadro Sayısı
700
665
603
642
600
474
458
500
400
300
175
163
200
100
0
0-5 Yıl
6-10 Yıl
11-15 Yıl
16-20 Yıl
21-25 Yıl
26-30 Yıl
Grafik 2- Personelin Hizmet Yılı Dağılımı
28
31 Yıl ve
üzeri
Kadın, 825
Erkek, 2355
Grafik 3- Personelin Cinsiyet Dağılımı
1800
1690
1600
1400
1200
1000
800
575
600
400
295
425
200
20
133
42
0
İlkokul
Ortaokul
Lise
Önlisans
Lisans
Grafik 4- Personelin Eğitim Durumları
29
Yüksek
Lisans
Doktora ve
Sonrası
Bakanlığımızda 2015 yılı sonu itibariyle personelin yaş gruplarına göre dağılımı aşağıda
gösterilmektedir. Toplam personelin büyük çoğunluğu 26-49 yaşlarda olduğu görülmektedir.
1000
916
918
900
800
700
615
600
480
500
400
300
200
139
112
100
0
18-25
26-32
33-39
40-49
50-59
60-65
Grafik 5- Personelin Yaş Durumlarına Göre Dağılımı
1861
1140
Genel İdare
Hizmetleri
Teknik Hizmetler
54
105
Yardımcı
Hizmetler
Sağlık Hizmetleri
20
Avukatlık
Hizmetleri
Grafik 6- İstihdam Edilen Personelin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı
30
150
127
90
88
63
56
2008
2009
2010
2011
40
40
2012
2013
2014
2015
Grafik 7- Kadrolu Personelin Yıllara Göre Emekli Dağılımı
Tablo 4-Bakanlığımıza Tahsis Edilen Kadro Sayısı
Bakanlığımıza
Tahsis Edilen
Kadro Sayısı
Birim
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Dolu
Adet
5.462
6.029
2.532
2.821
2.977
3.069
3.180
Boş
Adet
3.236
3.056
7.391
7.207
6.947
6.916
8.780
Toplam
Adet
8.698
9.085
9.923
10.028
9.924
9.985
11.960
31
5. Sunulan Hizmetler
Orman ve Su İşleri Bakanlığı’na Kanun ve diğer mevzuatla verilen görevler hizmet birimleri tarafından yerine
getirilmektedir.
Merkez Teşkilatı
Toprağın korunması ve tabii kaynakların geliştirilmesi maksadıyla; havza bütünlüğü esas alınarak, çölleşme ve
erozyonla mücadele, çığ, heyelan ve sel kontrolü ile entegre havza ıslahı plan ve projelerini yapmak, yaptırmak,
uygulanmasını izlemek, bu faaliyetlere proje bazında destek sağlamak, bu iş ve işlemlerle ilgili politika ve
stratejiler belirlemek, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyon sağlamak.
Ankara – Tuz Gölü
Su havzalarının geliştirilmesine yönelik ulusal ve bölgesel düzeyde planlama yapmak, politika ve stratejiler
belirlemek.
Üniversiteler ve araştırma-geliştirme kuruluşlarıyla birlikte araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütmek,
eğitim, yayın ve tanıtım faaliyetlerinde bulunmak.
Görev alanına giren konularda etüt, araştırma, iş tanımı, analiz ve birim fiyat tespiti yapmak, yaptırmak,
onaylamak, uygulama esaslarını tespit etmek.
Milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları ve sulak alanların tespiti, etüdü ve bunlardan
tescil edilenlerin korunması, geliştirilmesi, tanıtılması, yönetilmesi, planlanması, işletilmesi ve işlettirilmesi ile
ilgili işleri yürütmek ve denetlemek.
09.08.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu ile verilen görevleri yürütmek.
Yaban hayatı ve kara av kaynakları ile orman içi su kaynakları, dere, göl, gölet ve sulak alanların ve hassas
bölgelerin korunması, geliştirilmesi, kara avcılığının düzenlenmesi, av kaynaklarının işletilmesi ve kontrolü ile
ilgili her türlü etüt, envanter, planlama, projelendirme, uygulama ve izlemeye ilişkin iş ve işlemleri yapmak
veya yaptırmak, bu hizmetlerle ilgili tesisleri kurmak veya kurdurmak.
32
Ankara - Eymir Gölü
Kara avcılığını düzenleyen mevzuat ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
Uluslararası koruma sözleşmeleri ile belirlenen yörelerdeki koruma ve kullanma esaslarını belirlemek.
Uluslararası sözleşmeler ile koruma altına alınan bitki ve hayvan türleri ile alanların korunması konusunda
tedbirler almak, ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak.
Hayvanların korunmasına yönelik çalışmaları, ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşlarıyla
işbirliği içinde yapmak, yaptırmak, bu konuda yürütülen faaliyetleri desteklemek, denetlemek veya
denetlenmesini sağlamak.
Görev alanıyla ilgili olarak bitki ve hayvan türü genetik kaynaklarının muhafazası ve iyileştirilmesi ile ilgili iş ve
işlemleri yürütmek.
Orman ve orman rejimine tabi yerlerde tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları ile sulak alanları ve
benzeri koruma alanlarının tescil ve ilanını yapmak.
Su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ve kullanılmasına ilişkin politikaları belirlemek.
Su yönetiminin ulusal ve uluslararası düzeyde koordinasyonunu sağlamak.
Su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ve kullanılmasına ilişkin politikaları belirlemek.
Su yönetiminin ulusal ve uluslararası düzeyde koordinasyonunu sağlamak.
Su kaynaklarının kıyı suları dahil olmak üzere koruma-kullanma dengesi gözetilerek, sucul çevrenin ekolojik ve
kimyasal kalitesinin korunması ve geliştirilmesini sağlamak amacıyla havza bazında nehir havza yönetim
planları hazırlamak, hazırlatmak, bütüncül nehir havzaları yönetimi ile ilgili mevzuat çalışmalarını yürütmek.
Havza bazında kirliliğin önlenmesi ile ilgili tedbirleri ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte belirlemek,
değerlendirmek, güncellemek ve uygulamaların takibini yapmak.
33
Yer üstü ve yer altı sularının kalite ve miktarının korunmasına yönelik hedef, ilke ve alıcı ortam standartlarını
ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte belirlemek, su kalitesini izlemek veya izletmek.
Taşkınlarla ilgili strateji ve politikaları belirlemek, ilgili mevzuatı ve taşkın yönetim planlarını hazırlamak.
Nehir havza yönetim planlarına uygun olarak sektörel bazda su kaynaklarının tahsislerine ilişkin gerekli
koordinasyonu yapmak.
Karabük- Yenice Ormanları
Su kaynaklarının korunması ve yönetimi ile ilgili uluslararası sözleşmeler ve diğer mevzuattan kaynaklanan
süreçleri takip etmek, sınıraşan ve sınır oluşturan sulara ilişkin işleri ilgili kurumlarla işbirliği içinde yürütmek.
Ulusal su veri tabanlı bilgi sistemini oluşturmak.
Su kirliliği açısından hassas alanları ve nitrata duyarlı hassas alanları tespit etmek ve izlemek.
İçme ve kullanma suyu arıtma tesislerinin tasarım esaslarını, normlarını ve kriterlerini belirlemek, projeleri
onaylamaya yetkili kurum ve kuruluşları tespit etmek, tesisleri işletecek elemanların eğitimlerini temin etmek,
sertifikalarını vermek.
İklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ile ilgili çalışmalar yapmak, havza bazında kurak dönem su yönetimi
planlarını hazırlanmak ve kuraklıkla ilgili kurumlarla koordinasyon sağlayarak kayıtların tutulmasını sağlamak,
izlemesi ve raporlama yapmak.
Kamu kurum ve kuruluşları sahip oldukları su ile ilgili bilgi ve verileri, talep edilmesi halinde, su veri tabanına
işlenmek üzere Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne vermekle mükelleftir.
34
Kastamonu – Ilıca
Şelalesi
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
Bakanlık teşkilatının her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturmalar yapmak.
Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programlara uygun çalışmasını temin etmek
maksadıyla gerekli teklifleri hazırlamak ve Bakana sunmak.
Kanunlarla ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
Birinci fıkrada ve diğer mevzuatta verilen görevleri yapmak üzere Başkanlıkta müfettiş istihdam edilir.
Müfettiş Yardımcılarının giriş ve yeterlik sınavlarının usul ve esasları, müfettişliğe yükselmeleri, görev, yetki ve
sorumlulukları, Başkanlığın çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar yönetmelikle belirlenir.
35
Ulusal kalkınma strateji ve politikaları, yıllık program ve hükümet programı çerçevesinde idarenin orta ve uzun
vadeli strateji ve politikalarını belirlemek, amaçlarını oluşturmak üzere gerekli çalışmaları yapmak.
İdarenin görev alanına giren konularda performans ve kalite ölçütleri geliştirmek ve bu kapsamda verilecek
diğer görevleri yerine getirmek.
İdarenin yönetimi ile hizmetlerin geliştirilmesi ve performansla ilgili bilgi ve verileri toplamak, analiz etmek ve
yorumlamak.
İdarenin görev alanına giren konularda, hizmetleri etkileyecek dış faktörleri incelemek, kurum içi kapasite
araştırması yapmak, hizmetlerin etkililiğini ve tatmin düzeyini analiz etmek ve genel araştırmalar yapmak.
Yönetim bilgi sistemlerine ilişkin hizmetleri yerine getirmek.
Harcama birimleri tarafından hazırlanan birim faaliyet raporlarını da esas alarak idarenin faaliyet raporunu
hazırlamak.
Bakanlığımızın sorumluluğu altındaki konularda istatistiki verileri yayımlamak.
İdarede kurulmuşsa Strateji Geliştirme Kurulunun sekretarya hizmetlerini yürütmek.
İdarenin stratejik plan ve performans programının hazırlanmasını koordine etmek ve sonuçlarının konsolide
edilmesi çalışmalarını yürütmek.
İzleyen iki yılın bütçe tahminlerini de içeren idare bütçesini, stratejik plan ve yıllık performans programına
uygun olarak hazırlamak ve idare faaliyetlerinin bunlara uygunluğunu izlemek ve değerlendirmek.
Mevzuatı uyarınca belirlenecek bütçe ilke ve esasları çerçevesinde, ayrıntılı harcama programı hazırlamak ve
hizmet gereksinimleri dikkate alınarak ödeneğin ilgili birimlere gönderilmesini sağlamak.
36
Bütçe kayıtlarını tutmak, bütçe uygulama sonuçlarına ilişkin verileri toplamak, değerlendirmek ve bütçe kesin
hesabı ile malî istatistikleri hazırlamak.
İlgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini
yürütmek.
İdarenin mülkiyetinde veya kullanımında bulunan taşınır ve taşınmazlara ilişkin icmal cetvellerini düzenlemek.
İdarenin yatırım programının hazırlanmasını koordine etmek, uygulama sonuçlarını izlemek ve yıllık yatırım
değerlendirme raporunu hazırlamak.
İdarenin, diğer idareler nezdinde takibi gereken malî iş ve işlemlerini yürütmek ve sonuçlandırmak.
Malî kanunlarla ilgili diğer mevzuatın uygulanması konusunda üst yöneticiye ve harcama yetkililerine gerekli
bilgileri sağlamak ve danışmanlık yapmak.
Ön malî kontrol faaliyetini yürütmek.
İç kontrol sisteminin kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapmak;
üst yönetimin iç denetime yönelik işlevinin etkililiğini ve verimliliğini artırmak için gerekli hazırlıkları yapmak.
Bakanlığın taraf olduğu adli ve idari davalarda, tahkim yargılamasında ve icra işlemlerinde Bakanlığı temsil
etmek, dava ve icra işlemlerini takip etmek, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında almak.
Bakanlık hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını,
Bakanlık birimleri tarafından düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını, Bakanlık ile üçüncü
kişiler arasında çıkan her türlü uyuşmazlıklara ilişkin işleri ve Bakanlık birimlerince sorulacak diğer işleri
inceleyip hukuki mütalaasını bildirmek.
Bakanlıkça hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilen dava ve icra takiplerine ilişkin usul ve esasları belirlemek,
bunları izlemek, koordine etmek ve denetlemek.
Bakanlığın hedeflerini gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek
maksadıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlayıp Bakanlık Makamına sunmak.
37
İç Denetim Başkanlığı
Risk analizlerine dayalı iç denetim plan ve programlarını hazırlamak, geliştirmek ve Üst Yöneticinin onayına
sunmak,
Onaylanan denetim plan ve programların uygulanmasını sağlamak, denetim ve danışmanlık faaliyetlerini
yürütmek, Üst Yönetici tarafından talep edilen ve görev alanına giren program dışı görevleri gerçekleştirmek.
Bakanlık kaynaklarının ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini, nesnel risk
analizlerine dayalı olarak değerlendirmek, rehberlik ve danışmanlık yapmak.
Bakanlığın risk yönetimi, iç kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinlik ve yeterliliğini değerlendirmek.
İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarını izlemek.
İç denetim faaliyetlerinin değerlendirilmesi, kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygun
olarak yürütülmesi ve iç denetim faaliyetlerinin geliştirilmesi için kalite güvence ve geliştirme programı
oluşturmak, uygulamak ve geliştirmek, kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde yapılan
değerlendirme sonuçlarını üst yöneticiye sunmak.
Avrupa Birliğine katılım öncesi mali yardımlar kapsamında Bakanlığımız sorumluluğunda olan iş ve işlemler ile
ilgili olarak iç denetim faaliyetlerinde bulunmak.
İç Denetim Birim Yönergesini ve işlem süreçlerini kurulun düzenlemelerine uygun olarak hazırlamak ve
geliştirmek.
Bakanlık faaliyetlerine değer katmak ve geliştirmek maksadıyla yurtiçi ve yurtdışı kaynaklı projeler geliştirmek
ve sonuçlandırmak.
38
Bakanlığın görev ve faaliyet alanına giren, Avrupa Birliği ile ilgili konularda; müzakerelere ilişkin hazırlıkları
yapmak, toplantılara katılmak. Avrupa Birliği-Türkiye ortaklık organlarında alınan kararlarla ilgili olarak uyum
ve uygulama çalışmalarını yürütmek. Bakanlık birimleri arasında koordinasyonu sağlamak.
Bakanlığın yabancı ülkeler ve uluslararası kuruluşlar ile ilişkilerini yürütmek, koordinasyonu sağlamak, ikili ve
çok taraflı bilimsel, sınai ve teknik işbirliği anlaşmaları ile bölgesel işbirliği anlaşmaları ve protokollerinin
hazırlanmasına yardımcı olmak.
Bakanlığın Avrupa Birliği, diğer yabancı ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla yürüttüğü projelerin ve programların
hazırlanmasını, koordinasyonunu, yürütülmesini ve kontrolünü sağlamak.
Bakanlığın görev ve faaliyet alanına giren dış ilişkilerle ilgili konularda protokol faaliyetlerini düzenlemek ve
yürütmek.
Bakanlığın görev ve faaliyet alanına giren dış ilişkilerle ilgili konularda kongre, konferans ve toplantılar
düzenlemek veya düzenlenmesini sağlamak. Bakanlıkça düzenlenecek uluslararası organizasyonları koordine
etmek.
Bakanlık ve bağlı kuruluşların görev alanları ile ilgili konularda yazılı, işitsel ve görsel dokümanların basım ve
yayımını sağlamak. Bakanlığın görev alanıyla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi toplamak, değerlendirmek,
yayımlamak, film, slayt, fotoğraf ve benzeri belgeleri hazırlamak veya hazırlatmak. Arşiv dokümantasyon ve
kütüphane hizmetlerini yürütmek. İlgili kurum ve kuruluşlarla yayın konusunda işbirliği yapmak.
39
Bakanlığın insan gücü planlaması ve personel politikası ile ilgili çalışmaları yapmak, personel sisteminin
geliştirilmesi için tekliflerde bulunmak.
Bakanlık personelinin atama, nakil, terfi, emeklilik ve benzeri özlük işlemlerini yürütmek. Bakanlığın eğitim
planını hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek.
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümleri çerçevesinde, kiralama ve satın alma işlerini
yürütmek, temizlik, güvenlik, aydınlatma, ısıtma, onarım, taşıma ve benzeri hizmetleri yapmak veya yaptırmak.
Bakanlığın taşınır ve taşınmazlarına ilişkin işlemleri ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek.
Genel evrak ve arşiv faaliyetlerini düzenlemek ve yürütmek.
Bakanlık sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek.
40
Bakanlık projelerinin Bakanlık bilişim altyapısına uygun olarak tasarlanmasını ve uygulanmasını sağlamak,
teknolojik gelişmeleri takip etmek ve Bakanlık otomasyon stratejilerini belirlemek, bilgi güvenliği ve
güvenilirliğinin gerektirdiği önlemleri almak, politikaları ve ilkeleri belirlemek, kamu bilişim standartlarına
uygun çözümler üretmek, Bakanlığın bilgi işlem hizmetlerini yürütmek.
Bakanlığın internet sayfaları, elektronik imza ve elektronik belge uygulamaları ile ilgili teknik çalışmaları
yapmak, Bakanlık hizmetleriyle ilgili bilgileri toplamak ve veri tabanları oluşturmak, Bakanlığın mevcut bilişim
altyapısının kurulumu, bakımı, ikmali, geliştirilmesi ve güncellenmesi ile ilgili işleri yürütmek, haberleşme
güvenliğini sağlamak ve bu konularda görev üstlenen personelin bilgi teknolojilerindeki gelişmelere paralel
olarak düzenli şekilde hizmet içi eğitim almalarını sağlamak.
Bakanlığın basın ve halkla ilişkilerle ilgili faaliyetlerini planlamak ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere
göre yürütülmesini sağlamak.
09.10.2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme başvurularını etkin,
süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.
41
Özel Kalem Müdürlüğü
Bakanın çalışma programını düzenlemek.
Bakanın resmi ve özel yazışmalarını, protokol ve tören işlerini düzenlemek ve yürütmek.
Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü
İşletmelerin takip edecekleri muhasebe hesap planını, ambar, taşınır işlem fişi ve bunlarla ilgili kod rehberinin
uygulamasını sağlamak.
İşletmelerin kesin hesabını ve bilançolarını incelemek, analizlerini yapmak.
Döner sermaye bütçe ödeneklerini ilgili birimlerine göndermek.
İşletme müdürlüklerine 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62 inci maddesinin birinci
fıkrasının (ı) bendi gereğince %10 ödeneklerin dağıtımını yapmak ve takibini yapmak.
İşletmelerin nakit talepleri ile ilgili işlemleri yürütmek.
İşletme birimleri arasında koordinasyon ve işletmelerle işbirliğini sağlamak.
Müsteşar tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
Taşra Teşkilatı
Bölge Müdürlükleri
İş ve işlemleri mevzuat hükümleri çerçevesinde Bakanlığın talimatlarına göre yürütmek, plan, proje ve yıllık
programları uygulamak maksadıyla Bölge Müdürlüğüne bağlı birimlerinin faaliyetlerini düzenlemek, koordine
ve kontrol etmek.
Bölge Müdürlüğü birimleri tarafından hazırlanan bütçeleri ve iş programlarını inceledikten sonra Bakanlığa
teklifte bulunmak, onaylanan bütçe ve iş programlarının gerçekleşmesini sağlamak.
Gerekli taşınır ve taşınmazların tahsisi veya kamulaştırılması, kiralanması, intifa hakkı temini ile ilgili iş ve
işlemleri yapmak.
Döner Sermayeye ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
Biyolojik çeşitlilik ve tabiatın korunmasını sağlamak maksadıyla gerekli iş ve işlemleri yapmak veya yaptırmak.
Milli parklar, tabiat parkları, tabiatı koruma alanları, tabiat anıtları, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları,
sulak alanlarla orman içi su ürünleri ve avcılık faaliyetleri ile ilgili plan, etüt, envanter, projelendirme, uygulama,
bakım ve kontrol çalışmalarını yapmak veya yaptırmak.
Koruma altına alınması gerekli alanlarda etüt envanter çalışması yaparak veya yaptırarak ilan sürecini
başlatmak üzere teklif raporu hazırlamak.
Korunana alanlarda Bakanlıkça verilecek izin ve irtifak hakları ve yapılacak tahsis ve devirlere dair iş ve işlemleri
yürütmek.
Milli park ve tabiat parklarında mevcut bina tesisler ve alanların işletilmesi veya kiralanması, bakım, onarım
ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli iş ve işlemleri yapmak.
Mevzuatta öngörülen idari yaptırım kararlarını tahsis etmek.
Eğitim, tanıtım ve yayım işlerini planlamak, uygulamak veya uygulanmasını sağlamak.
Görevleri ile ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları, kalkınma ajansları, gerçek ve tüzel kişiler ve sivil toplum
kuruluşları le işbirliği yapmak.
Bölgesinde Bakanlığın yatırım programlarında bulunan işlerin, etüt, proje, ihale kontrolü ve kabul iş ve
işlemlerini yapmak veya yaptırmak.
Bölgesinde çalışan personelin özlük hakları ile ilgili iş ve işlemleri yapmak.
42
6-Yönetim ve İç Kontrol Sistemi
İç kontrol; kurumun hedeflerine, belirlenmiş politikalarla ve mevzuata uygun olarak;
 Faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesi,
 Varlık ve kaynakların korunması,
 Muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulması,
 Mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere idare tarafından
oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi kapsayan mali ve diğer kontroller bütünüdür.
 İç kontrol sadece kontrol faaliyetlerini değil kurumun organizasyon yapısını, işleyişini görev yetki
sorumluluklarını, karar alama süreçlerini kapsayan ve kurumun çalışanlarının tamamının rol aldığı dinamik
bir süreçtir.
İç kontrolün idarenin yönetim sorumluluğunda olması nedeniyle, merkezi uyumlaştırma birimleri tarafından
yapılan düzenlemeler dışındaki idarelerce;
 Stratejik planın uygulanmasına yönelik faaliyetler tanımlanmış olmalı,
 Faaliyetlere, iş ve işlemlere ait iş akış şemaları hazırlanmalı,
 Süreçler, süreç sahipleri ve sorumluları tanımlanmalı,
 Personelin görev yetki ve sorumlulukları ile kontrol prosedürleri belirlenmeli,
 Kurumun amaç, hedef ve politikalarının yerine getirilmesinde karşılaşılacak risklere ilişkin risk yönetimi
planlanmalı,
 Etkileşimli bir yönetim bilgi sistemi kurulmalı ve bir iletişim ağı ile kontrol listeleri ve kontrol öz
değerlendirme formları oluşturulmalıdır.
Bu doğrultuda, İç kontrol sisteminin kurulması, standartların uygulanması ve geliştirilmesi konularında yapılan
çalışmalar ile hazırlanan standartlar;
07.09.2012 tarih ve 200 sayılı Olur ile uygulamaya konulan Bakanlığımız İç Kontrol Standartları Eylem Planı
uyarınca tüm harcama birimlerince gerçekleştirilen ve gerçekleştirilmekte olan iş ve işlemlere ilişkin izleme ve
değerlendirme raporu altı aylık dönemler itibariyle Müsteşarlık Makamına sunulmaktadır.
İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Esasların yer aldığı Yönetmelik doğrultusunda merkez harcama
birimlerinin işlemleri ön mali kontrole tabi tutulmuştur.
43
44
45
II-GAYE ve HEDEFLER
A. İDARENİN GAYE VE HEDEFLERİ
GAYE
HEDEF
Hedef 1: Kurumsal verimlilik ve hizmet kalitesini artırmak.
Hedef 2: Bakanlığın görev alanları ile ilgili kurum, kuruluş, STK ve üniversiteler
Gaye
1:
Kurumsal ile işbirliğini geliştirmek toplum bilincini artırmak.
kapasite
ve
hizmet
kalitesini artırmak.
Hedef 3: İnsan kaynaklarını etkin yönetmek.
Hedef 4: Bilgi sistemlerini geliştirmek ve bilgi güvenliğini sağlamak.
Hedef 1: İkili ve çok taraflı anlaşmalar ile uluslararası sözleşmelerde yer alan
Gaye 2:
Orman, su, yükümlülükleri yerine getirmek.
biyolojik çeşitlilik ile
meteoroloji konularında Hedef 2: Uluslararası kurum, kuruluş ve ülkelerle işbirliğini geliştirmek.
ulusal ve uluslararası
politika geliştirmek ve Hedef 3: Bakanlığımız görev alanı ile ilgili konularda politika geliştirmek, bağlı
etkin
uygulanmasını kuruluşlar eliyle yürütülen faaliyetleri, izlemek, yönlendirmek, koordine etmek.
sağlamak.
Hedef 4: Sürdürülebilir havza yönetimini sağlamak.
Hedef 1: Çölleşme ve erozyona maruz kalan ve kalabilecek bölgeleri tespit
Gaye 3: Çölleşme ve etmek ve izlemek.
erozyonla
etkin
mücadele etmek.
Hedef 2: Çölleşme ve erozyonla mücadele planlarını hazırlamak.
Hedef 1: Milli su politikasının geliştirilmesine katkıda bulunmak.
Gaye 4: Su kaynaklarının
korunması, iyileştirilmesi Hedef 2: Kıyı suları dâhil yüzeysel sular ve yeraltı sularının kalite sınıfları ile
ve
sürdürülebilir miktarını belirlemek, izleme sistemini kurmak.
yönetimini sağlamak.
Hedef 3: Ulusal Su Bilgi Sistemini oluşturmak.
Hedef 1: Tür ve ekosistemlerin korunması, geliştirilmesi ve iyileştirmesini
Gaye
5:
Biyolojik sağlamak.
Çeşitliliğin
Etkin
Korunması
ve Hedef 2: Korunan ve hassas alanların sürdürülebilir yönetimini sağlamak.
Sürdürülebilir Yönetimini
Sağlamak.
Hedef 3: Sürdürülebilir yaban hayatı ve av yönetimini sağlamak.
46
TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER
Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2015 yılı Performans Programına temel olan politika ve öncelikler aşağıda
belirtilmiştir.
10 uncu Kalkınma Planında Yer Alan Temel Politika ve Öncelikler

Ormancılıkta yangınlar ile hastalık ve zararlılara karşı mücadele kapasitesi geliştirilecek, ağaçlandırma
çalışmaları ve rehabilitasyon faaliyetleri hızlandırılacaktır.

Ormanların ekonomik, sosyal ve ekolojik fonksiyonlarını gözeten bir planlama anlayışı benimsenecek,
endüstriyel nitelikte olanlar başta olmak üzere odun ile odun dışı orman ürünlerinin üretimi ve
pazarlanmasında etkin yönetim sağlanacaktır.

Orman köyleri başta olmak üzere, milli parklar gibi koruma alanlarının içinde veya civarında kurulu
köyler ile dağ köylerinin dezavantajlı konumlarından kaynaklanan kalkınma sorunlarını azaltmaya
yönelik üretim ve gelir tabanlı destek araçları geliştirilecektir.

Yerleşim yerlerinin içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının tamamı karşılanacak, su kayıp-kaçakları
önlenecek, mevcut şebekeler iyileştirilerek sağlıklı ve çevre dostu malzeme kullanımı
yaygınlaştırılacaktır.

İçme ve kullanma suyunun tüm yerleşimlerde gerekli kalite ve standartlara uygun şekilde şebekeye
verilmesi sağlanacaktır.

Şehirlerde kanalizasyon ve atık su arıtma altyapısı geliştirilecek, bu altyapıların havzalara göre
belirlenen deşarj standartlarını karşılayacak şekilde çalıştırılmaları sağlanacak, arıtılan atık suların
yeniden kullanımı özendirilecektir.

Sürdürülebilir şehirler yaklaşımına uygun olarak şehirlerde atık ve emisyon azaltma, enerji, su ve
kaynak verimliliği, geri kazanım, gürültü ve görüntü kirliliğinin önlenmesi, çevre dostu malzeme
kullanımı gibi uygulamalarla çevre duyarlılığı ve hayatın kalitesi artırılacaktır.

Doğal kaynakların ve ekosistem hizmetlerinin değeri ölçülerek politika oluşturma ve uygulama
süreçlerinde dikkate alınacaktır.

Tüketim alışkanlıklarının sürdürülebilirliğinin desteklenmesi ve doğa koruma başta olmak üzere çevre
bilincinin artırılmasına yönelik uygulamalar yaygınlaştırılacaktır.

Tarım, ormancılık, gıda ve ilaç sanayii açısından önem taşıyan biyolojik çeşitliliğin tespiti, korunması,
sürdürülebilir kullanımı, geliştirilmesi ve izlenmesi sağlanacaktır.

İklim değişikliği ile mücadele ve uyum çalışmaları ülke gerçekleri gözetilerek “ortak fakat
farklılaştırılmış sorumluluklar” ile “göreceli kabiliyetler” ilkeleri doğrultusunda sürdürülecektir.

Su ve toprak kaynaklarının miktarının ve kalitesinin korunması, geliştirilmesi ve talebin en yüksek
olduğu tarım sektörü başta olmak üzere sürdürülebilir kullanımını sağlayacak bir yönetim sisteminin
geliştirilmesi temel amaçtır.

Su yönetimine ilişkin mevzuattaki eksiklik ve belirsizlikler giderilerek kurumların görev, yetki ve
sorumlulukları netleştirilecek, su yönetimiyle ilgili tüm kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve
koordinasyon geliştirilecektir.
47

Ulusal havza sınıflama sistemi, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımına imkân verecek
şekilde geliştirilecektir.

Yeraltı ve yerüstü su kalitesinin ve miktarının belirlenmesi, izlenmesi, bilgi sistemlerinin oluşturulması;
su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ile kirliliğinin önlenmesi ve kontrolü sağlanacaktır.

Ülkemiz su potansiyelinin tamamının ihtiyaçlar doğrultusunda sürdürülebilir bir şekilde kullanılması ve
kullanımın tarifelendirilmesi sağlanacaktır.

İklim değişikliğinin ve su havzalarındaki tüm faaliyetlerin su miktarı ve kalitesine etkileri
değerlendirilerek havzalarda su tasarrufu sağlama, kuraklıkla mücadele ve kirlilik önleme başta olmak
üzere gerekli önlemler alınacaktır.

Özel öneme sahip tabii korunan alanlar başta olmak üzere, nitelikli tarım arazileri ve orman varlığını
koruyacak tedbirler alınacaktır. Bu kapsamda özellikle çölleşme ve erozyona karşı mücadele
etkinleştirilecek, tarımsal faaliyetlerin toprak kaynakları üzerindeki çevresel ve sosyal etkileri izlenerek
önleyici tedbirler yoğunlaştırılacaktır.

Güncel ve sağlıklı arazi bilgilerine ulaşabilmeyi teminen, uzaktan algılama ve coğrafi bilgi
sistemlerinden faydalanılarak Ulusal Toprak Veri Tabanı oluşturulacak ve arazi kullanım planlaması
yapılarak tarım başta olmak üzere toprağın etkin kullanımı sağlanacaktır.

Sulamada sürdürülebilirliğin sağlanması açısından yeraltı su kaynaklarına yönelik miktar kısıtlaması,
farklı fiyatlandırma gibi alternatifler geliştirilecektir.

Taşkın afet risklerinin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve denetimi ile afet esnasında ve sonrasında
yapılan müdahale çalışmalarının etkinliğinin artırılması için kurumsal yetki ve sorumluluklar yeniden
düzenlenecektir.

Taşkın afet risklerinin azaltılmasına yönelik uygulama mekanizmaları güçlendirilecek, afetlere hazırlık
ve afet sonrası müdahalede özel önem arz eden su ile alakalı altyapıların güçlendirilmesine öncelik
verilecektir.

En Az Gelişmiş Ülke’lere yönelik taahhüt edilen yardımlar, hedef ülkelerde kapasite geliştirme ve
karşılıklı uzun vadeli ekonomik ve ticari ilişkileri artırma hususlarını da gözeten bir strateji çerçevesinde
kullandırılacak, ayrıca bu ülkelerin kalkınması konusunda çok taraflı uluslararası platformlardaki
çabalar artırılacaktır.

Türkiye’nin uluslararası kuruluşlardaki etkinliği artırılacaktır. Bu maksatla uluslararası merkezlerdeki
Türk misyonlarının uzman kadroları güçlendirilecek, uluslararası kuruluşlarda görevli vatandaşlarımızın
sayısının artırılması yönündeki girişimler hızlandırılacaktır.

Uluslararası etkinliği yüksek ve kalkınma işbirliği konusunda uzman kuruluşların bölgesel ofislerini
ülkemizde açmasını teşvik edecek daha yoğun girişimlerde bulunulacaktır.

Uluslararası barış, refah ve istikrara hizmet edecek ülke bazında işbirliği stratejileri geliştirilecektir.

Kalkınma işbirliği faaliyetleri, ilgili ülkelerde kurumsal kapasite oluşumuna destek sağlayacak bir yapıda
sürdürülecektir.
48
Orta Vadeli Mali Plan (2015–2017)
2015–2017 döneminde bütçe giderlerine ilişkin esas alınacak temel önceliklerden birisi, 5018 sayılı Kanunun
etkin bir şekilde uygulanmasının sağlanmasıdır. Bakanlığımız, Orta Vadeli Program ile Orta Vadeli Mali Planda
yer alan politika öncelikleri, makroekonomik göstergeleri ve ödenek tavanlarını esas almak suretiyle, çok yıllı
bütçeleme anlayışına uygun olarak bütçe tekliflerini hazırlamaktadır.
Program döneminde, mali yönetim ve kontrol ile iç denetim faaliyetlerinin Bakanlığımızda etkin bir şekilde
uygulanması çalışmaları sürdürülecektir. Su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ve sürdürülebilir yönetimi,
çölleşme ve erozyonla mücadele,
biyolojik çeşitliliğin korunması ve kullanımında sürdürülebilirliğin
sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılacaktır.
2015 Yılı Programı
Tedbir 411. İçme suyu ve kanalizasyon yatırım taleplerinin sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi için ilgili
kurumların mali yapılarının sürdürülebilir olmasına yönelik finansman modelleri geliştirilecektir.
Tedbir 412. Suyun verimli kullanımı için hukuki ve kurumsal düzenlemeler yapılacaktır.
Tedbir 424. Tabiatın ve biyolojik çeşitliliğin korunması ve kullanımında sürdürülebilirliğin sağlanmasına yönelik
düzenlemeler tamamlanacak, kurumlar arası koordinasyon ve işbirliği güçlendirilecektir.
Tedbir 427. Su kaynaklarının etkin kullanımı ve korunması için bütüncül su kaynakları yönetimi modeli
geliştirilecektir.
Tedbir 428. Kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu geliştirmek amacıyla su verilerinin
bütünleştirilmesi sağlanacaktır.
Tedbir 429. İklim değişikliğinin su kaynakları üzerine etkisi projesi tamamlanacaktır.
Tedbir 431. Çölleşme ve erozyonla mücadeleye ilişkin izleme sistemleri geliştirilecek ve uygulama projeleri
hazırlanacaktır.
Tedbir 433. Yeraltı su kaynaklarının tarımda kontrollü kullanımının sağlanmasına yönelik miktar kısıtlaması ve
fiyatlandırma mekanizmaları geliştirilecektir.
49
B.
C.
D.
E.
F.
geliştirilecek ve
uygulama projeleri hazırlanacaktır.
Tedbir 433. Yeraltı su kaynaklarının tarımda kontrollü kullanımının sağlanmasına yönelik
miktar kısıtlaması ve fiyatlandırma mekanizmaları geliştirilecektir.
50
51
III-FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER
A-Mali Bilgiler
1-Bütçe Uygulama Sonuçları
Tablo 5- Bakanlığımızın 2013-2014-2015 Yılları Ödenek ve Harcama Tutarları
Uygulama
Sonuçları
Birim
2013
2014
2015
Toplam Ödenek
TL
443.394.000
517.956.809
515.524.935
Toplam Harcama
TL
421.618.436
512.140.746
508.094.232
Gerçekleşme Oranı
%
95,09
98,87
98,56
2015 yılında Bakanlığımıza 515.524.935 TL ödenek tahsis edilmiştir. Ödeneğin %98,56‘si harcanmıştır.
Tablo 6- 2015 Yılı Harcamalarının Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Dağılımı
Ekonomik Sınıflandırma
Personel Giderleri
Ödenek (TL)
Yıl Sonu
Ödeneği (TL)
Harcama (TL)
Harcama Oranı
(%)
249.820.000
260.205.000
258.768.967
99,45
Sos. Güv. Kurumlarına
Devlet Pirimi Giderleri
45.586.000
46.978.000
46.600.415
99,20
Mal ve
Giderleri
42.819.000
42.382.000
40.128.003
94,68
2.157.660.000
2.293.781.800
2.293.418.649
99,98
160.200.000
151.963.000
149.214.183
98,19
9.055.980.000
8.812.066.935
8.811.815.815
100,00
11.712.065.000 11.607.376.735
11.599.946.032
99,94
Hiz.
Alımları
Cari Transferler
Sermaye Giderleri
Sermaye Transferleri
TOPLAM
Not: Bakanlığımıza bağlı (DSİ, OGM ve SUEN) kuruluşlara yapılan sermaye transferleri ile hazine yardımları
dâhil.
52
2015 Yılı Harcamalarının Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Dağılımı
Ekonomik Sınıflandırma
Ödenek (TL)
Yıl Sonu
Ödeneği (TL)
Harcama (TL)
Personel Giderleri
249.820.000
260.205.000
258.768.967
50,9
Sos. Güv. Kurumlarına
Devlet Pirimi Giderleri
45.586.000
46.978.000
46.600.415
9,2
Mal ve
Giderleri
42.819.000
42.382.000
40.128.003
7,9
5.967.000
8.917.000
8.553.849
1,7
160.200.000
151.963.000
149.214.183
29,4
8.900.000
5.079.935
4.828.815
1,0
513.292.000
515.524.935
508.094.232
100,0
Hiz.
Alımları
Cari Transferler
Sermaye Giderleri
Sermaye Transferleri
TOPLAM
Toplam Harcama
İçindeki Payı (%)
Not: Bakanlığımıza bağlı (DSİ, OGM ve SUEN) kuruluşlara yapılan sermaye transferleri ile hazine yardımları
hariç.
Bakanlığımız harcamalarının ekonomik sınıflandırmaya göre analizine bakıldığında, toplam harcama
içerisindeki payın %50,9 ile en fazla personel giderlerinin olduğu, sermaye transferlerin ise %1,0 ile en az
olduğu görülmektedir.
Tablo 7- 2015 Yılı Harcamalarının Fonksiyonel Sınıflandırmaya Göre Dağılımı
Ödenek TL
Genel Kamu Hizmetleri
31.621.000
30.251.541
6,0
458.000
447.001
0,1
2.466.000
2.429.009
0,5
Ekonomik İşler ve Hizmetler
328.842.000
324.626.344
63,9
Çevre Koruma Hizmetleri
152.137.935
150.340.337
29,6
TOPLAM
515.524.935
508.094.232
100,1
Savunma Hizmetleri
Kamu Düzeni ve Güvenlik Hizmetleri
53
Harcama TL
Toplam Harcama
İçindeki Payı (%)
Fonksiyonel Sınıflandırma
Tablo 8-2015 yılı Merkezi Bütçe Dışı Ödenek ve Harcama
Birim
Toplam Ödenek
(Özel Ödenek, Dış Proje
Kredisi, Bağış, Hibe, Yardım)
DKMP
AB Hibe: 2.183.000
Doğa Koruma ve Milli Parklar
Genel Müdürlüğü 2015 yılı
ödeneği: 1.000.000
SYGM
SYGM
SYGM
Hibe: 81.300 €
Hibe: 400.000 €
SEI’den Hibe: 266.684 €
AB Hibe: 7.056.000 Avro
SYGM
ÇEM
Toplam Harcama
Açıklama
(Kullanılacağı Proje)
2015 yılı toplam
harcaması: 761.671 TL
“NATURA 2000'in
Gerekliliklerinin Uygulanabilmesi
İçin Doğa Koruma Sisteminin
Güçlendirilmesi” projesi
Ödemeler Merkezi Finans
ve İhale Birimi tarafından
yapıldığı için harcama
miktarı bilinememektedir.
Ancak proje süresi bitmiş
olmakla birlikte Final
Raporu henüz
onaylanmadığından
ödeme yapılmadığı
düşünülmektedir.
“3 Pilot Havzada Nehir Havza
Yönetim Planları Kapsamında
Ekonomik Analiz ve Su Verimliliği
Çalışmaları için Teknik Asistanlık
Alımı Projesi için Teknik
Şartname Hazırlanması Projesi
(SEI Projesi)
400.000 €
Nehir Havza Araştırıcısı (RBE) SYMP (Su Yönetimi Modelleme
Platformu): Türkiye'de Nehir
Havzası Bazlı Planlamaya Yönelik
Modelleme Aracı Projesi
116.685 €
“Eğiticilerin Eğitimi” Programı
*AB Su Çerçeve Direktifi
kapsamında çeşitli konularda
(Nehir Havza Yönetim Planlarının
Hazırlanması, Türkiye’de Taşkın
Direktifinin Uygulanması İçin
Kapasitenin Geliştirilmesi vb.)
Genel Müdürlüğümüzce
yürütülen AB destekli “Eğiticilerin
Eğitimi” ilgili kurum/kuruluşlar,
üniversiteler ve sivil toplum
kuruluşları temsilcilerine eğitim
verilmiştir. Eğitimlere 2014
yılında başlanmış olup, 2015
yılında tamamlanmıştır.
2015 yılı AB Hibe
harcaması bilinmiyor.
Havza Koruma Eylem Planlarının
Nehir Havza Yönetim Planlarına
Merkezi Bütçe Katkı Payı:
Dönüştürülmesi Teknik Yardım
748.000 Avro
2015 yılı katkı payı Projesi
harcaması: 401.209 TL
Murat Nehri (Dış Katkı):
(USD; 25.000) 70.000 TL
28.500 TL
54
IFAD Finansman destekli Murat
Nehri Havzası Rehabilitasyon
Projesi kapsamında mevcut Arazi
Kullanım
Sınıfları
Haritası
Üretilmiştir.
ÇEM
Murat Nehri (Hibe):
(USD; 35.000) 100.000 TL
125.000 TL
IFAD Finansman destekli Murat
Nehri Havzası Rehabilitasyon
Projesi kapsamında “Mevcut
Sosyoekonomik
Durum
Araştırması” yapılmıştır.
Döner Sermaye Gelir ve Giderleri
Tablo 9-2015 Yılı 92 Adet Döner Sermaye İşletmesinin Birleştirilmiş Gelirler Cetveli
Gelir Kalemi
Gelir (TL)
Mal ve Hizmet Gelirleri
70.982.688
Diğer Gelirler
Toplam
7.038.201
78.020.890
Tablo 10-2015 Yılı 92 Adet Döner Sermaye İşletmelerinin Birleştirilmiş Giderler Cetveli
Gider Kalemi
Ödenek (TL)
Harcanan (TL)
Kalan (TL)
Mal ve Hizmet Alım Giderleri
68.520.282
44.315.196
24.205.085
Cari Transferler
10.594.500
5.203.896
5.390.604
5.516.015
4.061.593
1.454.422
84.630.797
53.580.685
31.050.112
Sermaye Giderleri
Toplam
55
2-Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar
3-Mali Denetim Sonuçları
İç Denetim Başkanlığı tarafından 2015 yılında 9 adet iç denetim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Denetimler
sonucunda düzenlenen İç Denetim Raporlarında 63 adet bulgu yer almakta olup, bunlardan 16 adedi yüksek,
32 adedi orta, 15 adedi ise düşük önem düzeyine sahiptir. İç Denetim Raporları ilgili birimlere gönderilmiştir.
2015 yılında denetim faaliyetlerine ilişkin istatistiki bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 11-İç Denetim Raporları Bulgu Sayıları ve Önem Düzeyleri
Denetimin
Konusu
Bulgu Sayısı/Önem Düzeyi
Türü
Yüksek
Orta
Düşük
Toplam
Sistem/Uygunluk
2
2
1
5
2. Memur İzin İşlemleri
Sistem/Uygunluk
3
3
-
6
3. Koruma Güvenlik Hizmetleri
Sistem/Uygunluk
1
2
2
5
Sistem/Uygunluk
1
5
1
7
Mali
1
5
1
7
Sistem/Uygunluk
3
5
3
11
Sistem/Uygunluk
1
3
3
7
Sistem/Uygunluk
1
6
2
9
Sistem/Uygunluk
3
1
2
6
1. Tabiat Parkları
Mülkiyet, İşletme
İşlemleri (Yozgat)
Yönetim, İzin,
ve İşlettirme
4. Döner Sermayeden
Ödemeler (Samsun)
Yapılan
5. Döner Sermaye Bütçe, Muhasebe ve
Raporlama (Konya)
6.
Döner
Sermaye
(Afyonkarahisar)
Gelirleri
7. Faaliyet Raporları
8. Milli
(Manisa)
Parklar
İşletme-İşlettirme
9. Milli Parklar İşletme-İşlettirme (Rize)
İÇ DENETİM FAALİYETLERİ
İç Denetim Başkanlığı tarafından 2015 yılında 9 adet denetim raporu ile 6 adet danışmanlık/inceleme raporu
tanzim edilmiştir.
Danışmanlık / İnceleme Faaliyetleri
İç Denetim Başkanlığı, 2015 yılı içerisinde üst yönetici talimatı ve/veya idari birimlerin taleplerinin
değerlendirilmesi neticesinde farklı konularda 6 adet danışmanlık ve inceleme raporu tanzim etmiştir.
56
10
8
7
6
6
2014
2015
6
4
2
0
2013
Grafik 6-2013-2015 Yıllarında Danışmanlık/İnceleme Raporu Sayısı
İç Denetim Çalışmaları
İç Denetim Başkanlığı tarafından 2015 yılında 9 adet denetim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Bu denetim
raporlarına ait detaylar Mali Denetim Sonuçları başlığı altında tablo halinde verilmiştir.
14
13
12
10
9
8
6
6
4
2
0
2013
2014
2015
Grafik 7-2013-2015 Yıllarında Denetim Raporu Sayısı
57
Önem Düzeyi Kritik / Yüksek Bulgu ve Öneriler
2015 yılında yapılan denetimler neticesinde, 16 adet bulgunun yüksek önem düzeyinde olduğu, kritik önem
düzeyinde bulgunun olmadığı anlaşılmıştır.
35
32
30
25
Yüksek Riskler
20
16
15
15
Orta Riskler
Düşük Riskler
10
5
0
Grafik 8-2013-2015 Yıllarında Danışmanlık/İnceleme Raporu Sayısı
İzleme Faaliyetleri
2015 yılı sonu itibariyle, denetim ve danışmanlık görevlerinde tespit edilip izlemeye alınan 174 bulgudan,
denetlenen birimler tarafından gerekli aksiyonların alınması nedeniyle 100 adet bulgunun izlemesi
tamamlanmış olup, 74 adet bulgunun ise izlemesi devam etmektedir.
Dış Denetim
2015 yılı Denetim Raporu henüz birimimize ulaşmamış olup 2014 yılı denetimine göre T.C. Sayıştay
Başkanlığının görevlendirdiği denetçiler tarafından yapılan incelemeler sonucunda;
BULGU 4: Performans Programında Yer Alan Performans Göstergelerinin İyi Tanımlanmamış Olması;
Kurumun 2014 Yılı Performans Programında yer alan bazı hedefler için belirlenen göstergelerin iyi
tanımlanmamış olduğu görülmüştür.
Performans Programında;
a)- (3) nolu performans hedefi “Bakanlığın görev alanları ile ilgili kurum, kuruluş, STK ve üniversiteler ile
işbirliğini geliştirmek, toplum bilincini artırmak” kapsamında, (4) nolu performans göstergesi “Toplumsal
bilincin artırılmasına yönelik basılı ve görsel yayın sayısı” şeklinde belirlenmiştir. Bahsi geçen göstergede basılı
ve görsel yayın türleri genel olarak sayılmış olup hangi yayından ne kadar miktarda gerçekleştirileceği
belirtilmemiştir. Dolayısıyla göstergenin iyi tanımlanmadığı değerlendirilmektedir.
b)- (4) nolu performans hedefi “Çalışanların iş kalitesini artırmaya yönelik eğitim vermek ve teknolojik alt yapıyı
oluşturmak” kapsamında (2) nolu performans göstergesi “Düzenlenen eğitim sayısı” şeklinde belirlenmiştir.
Bahsi geçen gösterge için personel niteliğini artırmak için eğitim ve seminerler düzenleneceği yönünde bir
58
açıklama yapılmıştır. Ancak eğitimin hangi konularda olacağı kimleri kapsayacağı gibi hususlar net ve açık
değildir.
Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinin 4. bendinde
performans programlarında yer alan hedef ve göstergelerin sade ve anlaşılır olması esas olduğu belirtilmiştir.
Burada vurgulanan, idarelerin başarmak istedikleri hedefleri açık ve net ortaya koymalarıdır. Göstergelerin iyi
tanımlanmamasının idarelerin hedefe yönelik başarılarını yanlış raporlama olasılığını artıracağı
düşünülmektedir.
Bu kapsamda kurumun hedef ve göstergelerinin açık ve anlaşılır olması için bahsi geçen göstergeler için iyi bir
tanımlama yapmasının uygun olacağı tespitine karşılık kurum;
Kamu idaresi cevabında bulgumuzun (a) maddesi ile ilgili olarak özetle; Stratejik plan ve performans
programlarının üst düzey belgeler olup ayrıntıların birimlerce hazırlanan yılsonu raporlarında belirtildiğini,
Performans Programı hazırlama aşamasında “Kitap, broşür, dergi, aylık bülten, CD vb.” yayınların kısmen hangi
miktarlarda olacağının tahmin edilebildiğini ancak yılı içinde oluşan ihtiyaçların adet bazında ön görülemediğini
ve böyle bir tahminde bulunulmasının gerçekleşmelerde büyük nispette sapmaya neden olacağı
değerlendirildiğinden hangi türden kaç adet olacağının belirtilmediğini ancak yeni hazırlanacak (2016) yılı
performans programında göstergenin bu görüşler ve bulgular çerçevesinde yeniden değerlendirileceğini ifade
etmiştir.
Bulgunun (b) maddesi ile ilgili olarak ise Bakanlık birimlerinin yıl içerisinde gerçekleştireceği eğitimlerin
ayrıntılarıyla (konu-yer- katılımcı sayısı) Hizmet İçi Eğitim Programında yer aldığını, Stratejik plan ve performans
programlarının üst düzey belgeler olup ayrıntıların birimlerce hazırlanan yılsonu raporlarında belirtildiğini
ancak yeni hazırlanacak (2016) yılı performans programında göstergenin bu görüşler ve bulgular çerçevesinde
yeniden tanımlanacağı ifade edilmiştir.
59
B. PERFORMANS BİLGİLERİ
1. Faaliyet ve Proje Bilgileri
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Faaliyetleri
Çölleşme, erozyonla mücadele ve ormancılık konularının daha etkin, verimli ve sürdürülebilir bir şekilde
yürütülmesini sağlamak, küresel ölçekte çölleşme ve erozyonla mücadele konularında ülkemizin tecrübelerini
başta en az gelişmiş ülkeler olmak üzere diğer ülkelere aktarmak Bakanlığımızın ana politika ve stratejileri
arasında bulunmaktadır.



Çölleşme, arazi tahribatı ve kuraklık Dünya’da 4 milyar hektar alanı ve 168 ülkede yaşayan 1,5 milyar
nüfusu doğrudan tehdit etmektedir.
Dünya’da her yıl 12 milyon hektar alan bozulmaktadır.
FAO verilerine göre Dünya’daki orman varlığı yılda yaklaşık 5,6 milyon hektar azalmaktadır.
Türkiye, bulunduğu coğrafi konum itibarı ile çölleşmeden etkilenecek ülkeler arasında bulunmaktadır.
Türkiye’de çölleşmenin önemli sebeplerinden birisi de toprak erozyonudur.
Türkiye, 1998 yılında Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesine taraf olmuştur. Sözleşmedeki
yükümlülükten dolayı 2005 yılında “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programı” hazırlanmıştır. 2014
yılında ise Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi (2015-2023) hazırlanmış ve 24 Temmuz 2015 tarihli ve
29424 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Ulusal Strateji ile birlikte Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem
Planı (2014-2018) yenilenmiştir.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİNİN 12. TARAFLAR KONFERANSI (COP12)
Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesinin 12. Taraflar Konferansı 12-23 Ekim 2015 tarihlerinde
Bakanlığımızın ev sahipliğinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir. Konferansa, bakan, bakan yardımcısı, meclis
başkanı ve BM üst düzey yetkilisi düzeyinde 57; parlamenter düzeyinde 70 olmak üzere toplam 6.700 kişi
katılım sağlamıştır.
Konferansta Yüksek Seviyeli Bölüm’ün açılışı Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından
yapılmıştır.
60
COP 12 Yüksek Seviyeli Bölüm Açılışı
20-21 Ekim 2015 tarihlerinde Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantıları ve Parlamenterler Forumu eş zamanlı olarak
gerçekleştirilmiştir. Yine eş zamanlı olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Dünya Sürdürülebilir
Kalkınma İş Konseyi (WBCSD), Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi Sekretaryası ve
Bakanlığımız işbirliği ile 20-21 Ekim 2015 tarihlerinde Sürdürülebilir Arazi Yönetimi İş Forumu düzenlenmiştir.
Konferans ile birlikte, COP 12 dönem başkanlığını 2 yıl süre ile Türkiye yapacaktır.
Konferans kapsamında bir araya gelen ülkelerin temsilcileri çölleşmenin durdurulabilmesi için 37 adet önemli
karar almış ve 6 adet deklarasyon yayınlamışlardır. UNCCD COP 12 sonrasında yayınlanan deklarasyonlar;
Bakanlar, Parlamenterler Forumu, İş Forumu, Sivil Toplum Teşkilatları, Sendikalar ve Gençlik Deklarasyonu’dur.
Ankara Girişimi
UNCCD COP 12’de alınan önemli kararlardan biri de Ankara Girişimi’dir. Ülkemiz tarafından başlatılan Ankara
Girişimi, 195 ülkenin desteği ile 5 numaralı karar (ICCD/COP(12)/L5) olarak kabul edilmiştir. Ankara Girişimi ile
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin 15 numaralı "Arazi Tahribatının Dengelenmesi"
hedeflerine ulaşma çalışmalarına küresel düzeyde ülkemiz öncülük edecektir.
Bu girişim ile ülkemizin mevcut tecrübeleri paylaşılacak, iyi uygulama örnekleri yaygınlaştırılacak ve model
projeler ile başta Afrika ülkeleri olmak üzere ülkelerin kapasite gelişimine katkı sağlanacaktır. Ayrıca
hazırlanacak olan politik dokümanlar ile küresel düzeyde düzenlemeler yapılmasına katkı sağlanacaktır. Girişim
2016-2019 yıllarını kapsayacak olup UNCCD Sekretaryası ile ortak çalışılacaktır.
Çölleşme ile Mücadele
Türkiye genelinde çölleşme ile daha etkin mücadele etmek, uzun vadeli kararlara ve yatırım programlarına
rehberlik sağlamak, farklı kurumlarca yürütülecek çalışmaların eşgüdümlü ve bütünleşik olarak gerçekleşmesi
gayesiyle “Çölleşme İle Mücadele Ulusal Strateji Belgesi” oluşturulmuştur.
Çölleşmeyi izleme maksadıyla ülkemize uygun CBS tabanlı çölleşme modeli oluşturulmuş ve ulusal ölçekte
çölleşmeye duyarlı alanlar tespit edilerek “Türkiye Çölleşme Risk Haritası” yapılmıştır.
61
Türkiye Çölleşme Risk Haritası
Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı (2015-2023)
Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi yükümlülüklerini
yerine getirmek ve gerçekleşen faaliyetleri düzenli olarak izleyebilmek
için “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı”nı 2015
yılında uygulamaya koyduk.
Erozyon Kontrolü
Türkiye’de 2014 yılı sonuna kadar 7.887.228 hektar alanda
ağaçlandırma, erozyon kontrolü, bozuk orman alanlarının
rehabilitasyonu, mera ıslahı çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmaların
1.186.044 hektarı erozyon kontrolü çalışması olup diğer çalışmalar ise
dolaylı olarak erozyonu önlemeye katkı sağlamıştır.
2008-2012 yılları arasında gerçekleştirilen Milli Ağaçlandırma
Seferberliği kapsamında yapılan ağaçlandırma, erozyon kontrolü,
rehabilitasyon ve mera ıslahı çalışmaları erozyonla oluşan toprak
kayıplarını azaltmada önemli katkılar sağlamıştır. Seferberlik
kapsamında 5 yılda 2 milyon 429 bin hektar alanda çalışma yapılmıştır.
Bugüne kadar yapılan çalışmalar ile erozyonla oluşan toprak
kayıplarının azaltılmasında çok büyük fayda sağlanmıştır. Ancak aynı hızla çalışmalara devam edilmesi
gerekmektedir.
62
Türkiye’de Erozyon Azalıyor
1970’li yıllarda Türkiye’de erozyonla taşınan toprak miktarı 500 milyon ton/yıl iken; yapılan erozyon kontrolü,
ağaçlandırma çalışmaları, bozuk orman alanları ve meraların iyileştirilmesi, zirai alanlarda sulama
teknolojilerindeki gelişmelerin neticesinde erozyonla taşınan toprak miktarı 2014 yılı sonunda 168 milyon
ton/yıla düşmüştür.
500
milyon ton
299
226
168
1970
1982
2000
2014
140
130
2019
2023
Grafik 9: Yıllar İtibariyle Erozyonla Taşınan Toprak Miktarı
Eylem Planları
Toprakların korunması, tabii kaynakların sürdürülebilir yönetimi ve gıda güvenliğinin sağlanması için erozyon
ve çölleşme ile mücadele edilmesi zorunludur. Bu maksatla eylem planları hazırlanarak uygulamaya
konulmuştur.
Erozyonla Mücadele Eylem Planı (2013-2017)
Ülkemizde erozyona maruz alanlarda Bakanlığımızın koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte
2013-2017 yıllarını kapsayan Erozyonla Mücadele Eylem Planı hazırlanmıştır.
Plan kapsamında 5 yıllık süre içerisinde 1.400.000 hektar alanda erozyonla mücadele gayesiyle ağaçlandırma,
rehabilitasyon, erozyon kontrolü, mera ıslahı çalışmaları ile geçmişte yapılan ağaçlandırma ve erozyon kontrolü
sahalarında 2.287.000 hektar bakım çalışmalarının yapılması planlanmıştır.
Tablo 12: Erozyonla Mücadele Eylem Planı Program ve Gerçekleşmeler
TESİS
(Hektar)
YILI
BAKIM
(Hektar)
Program
Gerçekleşme
Program
Gerçekleşme
2013
281.000
283.276
470.000
323.772
2014
281.000
287.435
462.000
370.000
2015
281.000
321.000
457.000
399.000
63
2016
279.000
-
448.000
-
2017
278.000
-
450.000
-
1.400.000
-
2.287.000
-
Toplam
Baraj Havzaları Yeşil Kuşak Ağaçlandırma Eylem Planı (2013-2017)
Baraj çevrelerinin ağaçlandırılması gayesi ile 2013–2017 yıllarını kapsayan
“Baraj Havzaları Yeşil Kuşak Ağaçlandırma Eylem Planı” hazırlanmıştır. Bu
çerçevede ÇEM, OGM, DSİ Genel Müdürlükleri tarafından işletmede ve proje
safhasında olan baraj ve göletlerin 400’ünde çalışılması kararlaştırılmıştır.
Eylem Planı kapsamında 2015 yılı sonu itibariyle 165 adet baraj ve gölet
havzasında proje yapılmıştır.
Yukarı Havza Sel Kontrolü Eylem Planı (2013-2017)
Son yıllarda artan sel ve taşkınlarla mücadele gayesi ile ÇEM, OGM ve DSİ Genel Müdürlükleri tarafından 25
ana nehir havzasında, 227 öncelikli çalışılacak sel havzası belirlenmiştir. Buna göre 227 sel havzasında
4.155.201 hektar genel alanda çalışılmak üzere 2013–2017 yıllarını kapsayan “Yukarı Havza Sel Kontrolü Eylem
Planı” hazırlanmıştır.
Maden Sahalarının Rehabilitasyonu Eylem Planı (2014-2018)
Önemli tabii kaynaklarımızdan olan madenlerin ülke
kalkınmasındaki yeri ve ekonomiye yaptığı katkılar hiç bir şekilde
inkâr edilemez. Orman sahalarında maden işletmeciliğinden
kaynaklanan menfi tesirlerin azaltılması ve önlenmesi çalışmaları
büyük ehemmiyet arz etmektedir.
Madencilik faaliyetlerine bağlı olarak bozulan ve etkilenen
alanlarda faaliyetin sona erdiği sahaların ıslahı (rehabilitasyonu)
gayesiyle “Maden Sahaları Rehabilitasyonu Eylem Planı” (20142018) hazırlanmıştır.
Eylem Planı kapsamındaki faaliyetler ÇEM, OGM ve DKMP
işbirliği ile yürütülecek olup, 1.628 maden sahasında 5.805
hektar sahanın rehabilite edilmesi planlanmakta ve 5 yıllık
yatırım maliyeti 174.150.000 TL olarak tahmin edilmektedir.
Maden Sahaları Rehabilitasyonu Eylem Planı kapsamında
159 adet maden sahasında 1.055 hektar alanda rehabilitasyon
çalışması yapılmıştır.
64
Sel, Heyelan ve Çığ Kontrolü
Sel Kontrolü Projeleri
Sel kontrolü projeleri ile ilgili kurum ve kuruluşlarca, müşterek bir
program çerçevesinde muhtemel can ve mal kayıplarının en aza
indirilmesi hedeflenmektedir. Bu maksatla 2015 yılı sonu itibari ile
toplam 136 adet Yukarı Havza Sel Kontrolü Uygulama Projesi
yapılmıştır.
Akşehir Sel Kontrolü Çalışması Eski ve Yeni Hali
65
Heyelan Kontrolü Projeleri
Heyelan projeleri ile tarım, mera, yerleşim alanları gibi yerlerin heyelan ve selden korunması
hedeflenmektedir.
Bu kapsamda 2014 yılı sonu itibariyle 6 adet Heyelan Kontrol Uygulama Projesi, 2015 yılında ise Mersin,
Erdemli Şahna Heyelanlı Alanların Rehabilitasyonu Projeleri yapılmıştır.
Çığ Kontrol Projeleri
Türkiye’nin özellikle kuzey-kuzeydoğu ve doğu kesimlerinde, çığ riski oluşturan topoğrafik ve meteorolojik
şartlara sahip dağlık alanlar mevcuttur.
Bu maksatla 2015 yılı sonu itibari ile 14 adet Çığ Kontrol Projesi yapılmıştır. Bu projelerin 7 adedi uygulanmıştır.
Trabzon/Uzungöl Çığ Kontrolü Uygulama Projesi Sahasından Görüntüler
Çığ Tehlike Haritaları Yapım Projesi
Dağlık alanlarda artan insan aktiviteleri (Turizm tesisleri, HES yapıları da dâhil) sonucunda çığların sebep olduğu
can kayıpları ve hasarlar önemli sorun olmaktadır. Bu sebeple de aktif ve pasif çığ önleme teknikleriyle çığ
zararlarını önleme ve azaltma maksadıyla risk/tehlike değerlendirme çalışmaları önem kazanmaktadır.
2015 yılında, Trabzon ili Çaykara İlçesi Çığ Tehlike Haritası ile Rize İli Elevit Yaylası (Yayla köy) Çığ Tehlike Haritası
tamamlanmıştır.
66
Trabzon Çaykara Çığ Tehlike Haritası
Havza Planlama ve Rehabilitasyonu
Havza Rehabilitasyonu; toprak, su ve bitki örtüsü arasında tabii dengeyi sağlamaya yönelik teknik, kültürel ve
idari tedbirlerin alınması çalışmalarıdır. Bu çalışma havzada yaşayan halkın sosyal, kültürel ve ekonomik
kalkınmalarının sağlanmasını hedeflemektedir.
Su havzası bazında bütün sektörlerin ortaklaşa çabalarıyla ekolojik, sosyal, kültürel ve ekonomik boyutları
içeren katılımcı bir anlayışla “Entegre Havza Rehabilitasyonu Plan ve Projeleri” uygulanmaktadır. Bu
kapsamda 2013 yılından itibaren 7 adet entegre havza rehabilitasyon projesi hazırlanmıştır.
Ulusal Havza Strateji Belgesi
Su havzalarında tabii kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilir kullanımı ile ilgili orta ve uzun
vadeli kararlara ve yatırım programlarına rehberlik etmektedir. Toplumumuzun havzaların ekolojik, ekonomik,
sosyal fayda ve hizmetleri ile ilgili ihtiyaç ve beklentilerinin yeterli düzeyde ve sürdürülebilir olarak karşılanması
gayesi ile Ulusal Havza Strateji Belgesi’ni yürürlüğe geçirmiştir.
Entegre Havza Rehabilitasyon Projeleri
2013 yılında yapılan Entegre Havza Rehabilitasyon Projeleri;
Şanlıurfa Tek Tek Dağları Entegre Sel Kontrol Projesi
Konya İli Taşkent/Hadim İlçeleri Gökdere Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
Konya ili Taşkent ilçesi Sazak-Afşar Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
Karaman ili Ayrancı ilçesi Başlamışlı-Kocadere Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
Afyonkarahisar ili Şuhut ilçesi Hüseyinli-Belenyurdu Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
67
Afyonkarahisar ili Şuhut ilçesi Şuhut Çayı Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
Konya ili Hadim ve Bozkır ilçeleri Bağbaşı Barajı Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
Havza İzleme ve Değerlendirme Sisteminin Geliştirilmesi Projesi (HİDS)
“Havza İzleme ve Değerlendirme Sisteminin” geliştirilmesi projesi kapsamında fizibilite raporları hazırlanmış,
izlemenin yapılabilmesi için gerekli kriter ve göstergeler tespit edilerek “toprak erozyonu ve kütle hareketleri”,
“sel-taşkın”, “çölleşme”, “sürdürülebilir orman yönetimi” ve “arazi kullanımı” bileşenlerinin modelleme
çalışmaları devam etmektedir.
Toprak Bilgi Sistemi
Hali hazırda ülke genelinde toprakla uğraşan kurum ve kuruluşlar kendi standartlarında ve sistematiğinde veri
toplamaktadır. Bu veriler ve geçmişte üretilmiş büyük toprak grupları haritası ulusal ölçekte bütün paydaşların
ihtiyaçlarına cevap verememektedir. Güncel, doğru ve ortak kullanılabilir toprak envanterinin çıkarılarak,
toprak kayıplarının ve zararlarının azaltılması maksadıyla Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı işbirliği ile Toprak
Bilgi Sistemi 2015 yılında kurulmuştur. Bugüne kadar 1.860 projede yer alan 70 bin toprak profiline ait yaklaşık
2 milyon hektar arazinin verileri sisteme girilmiştir. Toprak Bilgi Sisteminin önümüzdeki yıllarda diğer kurum
ve kuruluşlarında kullanımına sunulması hedeflenmektedir.
Sürdürülebilir Arazi Yönetimi ve İklim Dostu Tarım Uygulamaları Projesi
Konya Kapalı Havzasında yer alan Konya ve Karaman illerinde uygulanmakta olan proje ile tabii kaynak
bozulmasının kontrol altına alınması ve zirai faaliyetlerin sürdürülebilir olmasının sağlanması
hedeflenmektedir. Proje 2015-2018 yılları arasında 4 yıl süre ile uygulanmaktadır. Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği halinde yürütülecek projenin bütçesi 28 Milyon 50 Bin ABD doları
tutarındadır. Proje, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile birlikte hazırlanmış olup, dış finansmanı
Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından hibe olarak karşılanmaktadır.
AR-GE Projeleri






Yüzeysel Akış Miktarı ve Toprak Kayıplarının Tespiti Projeleri
Rüzgâr Erozyonu Risk Değerlendirmesi Projesi
Kuraklık ve Ekstrem Şartlara Dayanıklı Türlerin Tespiti ve Adaptasyonu Projesi
Tuzlu ve Alkali Alanlarda Kullanılabilecek Bazı Bitki Türlerinin Tespiti ve Adaptasyonu Projesi
Hümik Asidin Bitki Gelişimi Üzerine Etkisi Projesi (2013-2017)
Ahlat Projesi
68
Doğa Koruma ve Milli Parklar Faaliyetleri
Ülkemizin sahip olduğu tabii kaynaklarımız ile zengin biyolojik çeşitliliğimizin korunması, tabiatı koruma
politikalarının tespit edilmesi, yaban hayatının korunması ve geliştirilmesi, korunan alanların tespiti;
Milli park, tabiat parkı, yaban hayatı geliştirme sahaları, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarının yönetimi
başta sulak alanlar ve mağaralar olmak üzere hassas bölgelerin korunması ve geliştirilmesi;
Konularıyla ilgili uluslararası sözleşmeler ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve takibi ile ilgili vazifeler,
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, 15 Bölge Müdürlüğü, 81 İl Şube Müdürlüğü ve 9 Milli Park
Müdürlüğü tarafından deruhte edilmektedir.
Hükümetimiz 2003-2015 yılları arasında tabiatın ve biyolojik çeşitliliğin korunması hususunda önceki
dönemlerle mukayese edilemeyecek gelişmeler sağlamıştır.
Biyolojik Çeşitliliğin Korunması ve Geliştirilmesi Faaliyetleri
Bakanlığımız, biyolojik çeşitliliğin korunmasıyla ilgili çalışmaları; alan koruma, tür koruma, genetik
çeşitliliğin korunması çerçevesinde yürütmektedir.
Sahip olduğumuz biyolojik çeşitlilik ile ilgili bilgilerin derlenmesi maksadıyla, 2007 yılında “Nuh’un Gemisi
Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veri Tabanı” hizmete alınmıştır. Verilerin toplanması biyolojik çeşitliliğin alan
esaslı envanterinin çıkarılması, izlenmesi, korunması, bilimsel çalışmaların desteklenmesi ve
biyokaçakçılıkla mücadeleyle alakalı projelerin hayata geçirilmesi faaliyetleri de Bakanlığımız tarafından
yürütülmektedir. Ayrıca 2013 yılında başlayan “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi”
kapsamında yapılan alan esaslı çalışmalarla Nuh’un Gemisi Veri Tabanına ait veriler daha da artacaktır.
Nitekim 15 Kasım 2014 tarihinde 518.642 olan veri girişi, 10 Aralık 2015 tarihinde 984.394’e yükselmiştir.
Böylelikle “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi” ile bir yıl zarfında 480.692 adet veri girişi
gerçekleşmiştir. Söz konusu proje bittiğinde il, habitat ve ekosistemler ölçeğinde “Türkiye’nin Biyolojik
Çeşitlilik Haritası” çıkarılmış olacaktır.
Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi
Ülkemiz üç biyocoğrafik bölgenin kesiştiği noktada olması ve beş mikro gen merkezini barındırması
sebebiyle zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahiptir. Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi,
biyolojik çeşitlilik gidişatının izlenmesi ve takibinin sağlanmasındaki eksikliklerin giderilmesi ihtiyacını
karşılamak gayesiyle hazırlanmıştır.
Yalıçapkını Kuşu (Alcedo atthis) Mogan Gölü-Ankara
69
Projenin gayesi; biyolojik çeşitlilik unsurlarının tür, habitat, korunan alan ve ekosistemlerine göre, il
düzeyinde yapılacak arazi çalışmaları ile tespiti ve izlenmesidir.
Proje kapsamında; damarlı bitkiler, eğreltiler, tohumlu bitkiler, omurgalı hayvanlar için literatür ve arazi
çalışmaları; tohumsuz bitkiler ve omurgasız hayvanlar için de sadece literatür çalışmaları yürütülmektedir.
Bugüne kadar 56 ilde çalışmalara başlanmış olup, 26 ilde proje neticelendirilmiştir. 2015 yılında bu şekilde
6.111 tür il için yeni kayıt olarak envantere dâhil edilmiştir.
2015 Yılı Sonu İtibariyle Bitirilen İller ( 26 adet): Adana, Yalova, Sinop, Ankara, Edirne, Tekirdağ, Burdur,
Ağrı, Tunceli, Bursa, Nevşehir, Kırklareli, Erzurum, Aydın, Sivas, Rize, Trabzon, Karabük, Osmaniye, Van,
Samsun, Uşak, Tokat, Isparta, Düzce, Afyonkarahisar.
Proje kapsamında; 26 İlde 2015 yılı sonuna kadar biyolojik çeşitlilik envanter ve izleme çalışmaları
tamamlanmıştır. 2019 yılına kadar 81 ilimizde çalışmalar tamamlanıp Türkiye Biyolojik Çeşitlilik Haritası
çıkarılacaktır.
Yanardöner Çiçeği (Centaurea tchihatcheffii) - Ankara
Baraj Göl Aynası (Göl Alanı) Altında Kalacak Bitki Türlerinin Tespiti Projesi:
Projenin gayesi; 2013-2015 yılları arasında DSİ Genel Müdürlüğü yatırım programında yer alan baraj
projelerinde, baraj göl aynasında su tutulması ile su altında kalacak; risk altında olan, ekonomik (tıbbiaromatik) değere sahip, endemik, lokal endemik, nadir ve nesli tehlikede bulunan bitki türlerinin (özellikli
bitkilerin) tespit edilmesidir.
Proje dâhilinde 2014 yılında sekiz baraj alanında çalışmalar yürütülmüş, 23 özellikli bitki taşıma/nakledilme
ve üretimi yapılmak üzere tespit edilmiştir. 2015 yılı için ise dokuz baraj alanında çalışma tamamlanmıştır.
2014 yılında başlayan 3 baraj alanında çalışmalar 2015 yılı sonunda tamamlanmıştır.
70
Centaurea ptosimopappa Hayek
Muscari babachii Eker Koyuncu
Nakledilen Bitki Türleri
Bursa-Gölecik,
Bursa-Büyük Kumla,
Yalova-Karadere,
Çanakkale-Aşağıçavuş,
Afyonkarahisar-Çay,
Amasya-Aydınca,
İzmir-Rahmanlar*,
İzmir Karareis*,
Muğla Girme*
*Proje çalışması 2014 yılında başlamış olup,
2015 yılı sonunda tamamlanmıştır.
Dactylorhiza iberica
Biyokaçakçılıkla Mücadele Projesi
Proje ile sahip olunan biyolojik kaynakların izinsiz yurt dışına çıkarılması, ülkemizin kontrolü ve/veya
ortaklığı dışında çeşitli gayelerle kullanılmasının önlenmesi hedeflenmiştir. 2013 yılında başlatılan proje
2015 yılı sonu itibarıyla tamamlanmıştır.
Biyokaçakçılıkla Mücadele Kapsamında 2015 yılında aşağıdaki faaliyetler gerçekleştirilmiştir:
• Biyokaçakçılık vakalarının takibini kolaylaştırmak üzere veri tabanı da içeren biyokaçakçılık bilgi
paylaşım sistemi kurularak işlerlik kazandırılmıştır,
• 81 İlde halka ve kolluk birimlerine yönelik basılı ve görsel eğitim materyalleri hazırlanmış ve
bilgilendirme çalışmaları yapılmıştır,
• İlköğretim öğrencilerine yönelik animasyon film yaptırılmıştır,
• Sahil Güvenlik Birimlerine 29 noktada biyokaçakçılıkla mücadele seminerleri verilmiştir,
• Sahil Güvenlik Temel Eğitim Programında ve EGM Kaçakçılıkla Mücadele Uzmanlık programında
biyokaçakçılık konusu ders olarak eklenmiş ve ilk programlar 2015 Haziran ayında gerçekleştirilmiştir,
• Biyokaçakçılıkla Mücadele Eylem Planı hazırlanmıştır.
71
21
11
9
7
2
2
2
2007
2008
2009
2
2010
2011
2012
2013
3
2014
2015
Grafik 10: Biyokaçakçılıkla Mücadele Yıllara Göre Vaka Sayıları
Araştırma İzinleri
Bakanlığımız, ulusal ve uluslararası mevzuat kapsamında biyolojik çeşitlilik unsurlarının tabiattan
toplanması ile alakalı bilimsel araştırmaları düzenlemek maksadıyla araştırma izinleri vermektedir.
“Araştırma İzinleri Bilgi Sistemi” programı üzerinde çalışmalar devam etmekle birlikte 2015 yılı sonu
itibariyle 823 araştırma müracaatı değerlendirilmiş ve neticelendirilmiştir.
Biyolojik Çeşitliliği İzleme ve Değerlendirme Faaliyetleri
Ulusal ölçekte Biyolojik Çeşitliliğin izlenmesine yönelik çalışmaların yer aldığı “Biyolojik Çeşitliliği İzleme ve
Değerlendirme Raporu 2013-2014” hazırlanmıştır.
Bu raporun neticesinde ulusal izleme mekanizmasının geliştirilmesi süreci başlatılmıştır.
Biyolojik Çeşitliliği İzleme ve Değerlendirme Raporu ülke bazında biyolojik çeşitliliğin durum ve eğilimlerini
ortaya koymaktadır. Biyolojik çeşitliliğe yönelik yürütülen çalışmalar hususunda ilgi gruplarının bilgi ve
farkındalığın artmasını sağlamak üzere hazırlanmıştır.
72
Doğa Koruma Durum Raporu
Her yıl doğa korumaya ilişkin temel verilerinin yer
aldığı rapor hazırlanarak e-kitap formatında Doğa
Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü web
sayfası üzerinden erişime sunulmuştur.
Erişim adresi: www.milliparklar.gov.tr/kitap/141
Resmi İstatistikler
Bakanlar Kurulu’nun 2013/5386 sayılı Kararı ile
Resmi İstatistik Programı(RIP) kapsamında
Korunan Alan İstatistikleri’ni yayımlama yetkisi
Bakanlığımıza verilmiştir. Bu kapsamda Korunan
Alan İstatistikleri her yıl Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmaktadır.
2014 yılı Resmi Korunan Alan İstatistikleri hazırlanmış web sayfasında erişime sunulmuştur. İlk kez korunan
alan istatistikleri kitap halinde tasarımı yapılmış basım aşaması devam etmektedir.
Erişim adresi: www.milliparklar.gov.tr/Anasayfa/istatistik
Doğa Koruma Faaliyetleri
Ülkemizin doğa koruma sistematiğinin oluşturulması ve Avrupa Birliği Çevre Faslı kapsamında doğa
koruma alt sektörü ile ilgili uygulama ve uyumlaştırma maksadıyla “Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma
Kanunu“ tasarısı hazırlanmıştır.
Ülkemizin taraf olduğu uluslararası veya çok taraflı sözleşmeler;







BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi,
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi,
Bern (Avrupa Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma) Sözleşmesi,
Bükreş (Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması) Sözleşmesi,
RAMSAR (Sulak Alanların Korunması) Sözleşmesi,
CITES (Nesli tehlike altında bulunan türlerin ticaretine dair) Sözleşme,
Barselona Sözleşmesi kapsamında Biyolojik Çeşitlilik ve Akdeniz Özel Koruma Alanlarına İlişkin
Protokol (RAC/SPA)
Tabiat sevgisi aşılamak ve zengin biyoçeşitliliğimizin korunması açısından farkındalık oluşturmak
üzere; ülke genelinde İlk ve ortaöğretim öğrencilerine yönelik doğa koruma eğitimleri verilmektedir.
Bu kapsamında;
• 2012 yılında 38 600,
• 2013 yılında 91 000,
• 2014 yılında 62 000,
2015 yılında Aralık sonuna kadar yaklaşık 140.000 öğrenciye eğitim verilmiştir. Bu eğitimlerde ülkemize
özgü bitki ve hayvan türlerimiz hakkında bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları hem görsel hem de
teorik olarak gerçekleştirilmektedir.
73
Çevresel Etki Değerlendirmesine Tabi Faaliyetlerin Tabiata Etkisinin Azaltılması Yönündeki
Çalışmalarımız
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında hazırlanan ÇED Raporları incelenerek tabiatın
korunması için gerekli tedbir ve tavsiyelerin ÇED Raporlarında yer alması sağlanmıştır.
ÇED Yönetmeliği Ek-1 listesinde yer almayan ve biyolojik çeşitliliği, yaban hayatını, sulak alanları, korunan
alanları, tehdit ve tehlike altında olan endemik ve nadir türleri etkilemesi muhtemel faaliyetler için bilimsel
değerlendirmeler içeren ayrıntılı raporlar ile görüş oluşturulmaktadır. Bu kapsamda önleyici ve telafi edici
tedbirlerle etkinin en aza indirileceğinin bilimsel tabanlı raporlarla taahhüde bağlanmaktadır.
Tabiat Turizmi Master Planı
Ülkemizin sahip olduğu doğal, kültürel, tarihi ve arkeolojik değerlerin korunması, sürdürülebilirliğinin
sağlanması ve bu alanların ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtımının sağlanması ile sürdürülebilir
kalkınmayı destekleyecek doğaya dayalı turizm/ekoturizm aktivitelerinin planlanması ve uygulanması
maksadıyla 81 ili kapsayan “Doğa Turizm Master Planları” tamamlanmıştır. Her il için hazırlanan Doğa
Turizmi Master Planlarının öncelikle korunan alanlar, sulak alanlar ve yaban hayatı geliştirme sahalarında
uygulanmasına ilişkin “ Doğa Turizmi Uygulama Eylem Planı” hazırlık çalışmalarına başlanmıştır. Örnek
olarak Burdur İli Doğa Turizmi Eylem Planı hazırlanarak tüm bölge müdürlükleriyle paylaşılmıştır.
Milli Parklar ve Tabiat Parkları
Ülkemizin taşıdığı tabii, kültürel ve tarihi değerlerin bir arada bulunduğu alanları milletimize ve bütün
dünyaya tanıtmak ve bu değerleri korumak için bugüne kadar 40 adet milli park, 204 adet tabiat parkı, 112
adet tabiat anıtı ve 31 adet tabiatı koruma alanı ilan edilmiştir.
Milli Park, Tabiat Parkı, Tabiatı Koruma alanı ve Tabiat Alanı sayısı 174 adetten 387 adete çıkartılmıştır.
Korunan alanlar taşıdıkları kaynak değerlerinden dolayı ziyaretçiler tarafından en çok tercih edilen
alanlardır. Korunan alanlara gelen ziyaretçi sayısı küresel ölçekte her yıl yaklaşık %10 oranında
artmaktadır.
Ülkemizde korunan alanlara gelen ziyaretçi sayısı; 2015 yılı sonu itibarıyla 12 milyon 500 bin kişidir.
74
2002
2015
204
112
89
33
40
35
31
17
Milli Park
Tabiat Parkı
Tabiatı Koruma Alanı
Tabiat Anıtı
Grafik 11: 2002-2015 Milli Park ve Tabiat Parkı Sayısındaki Değişiklikler
Tarihi Milli Parklar
Diğer tarihi milli parkların yanı sıra, Çanakkale Destanı’nın yazıldığı Gelibolu Yarımadası (mülga),
Başkomutan, Nene Hatun ve Sarıkamış Allahuekber Dağları Tarihi Milli Park ilan edilmiştir. Bakanlığımız
bir yandan bu alanları korumakta, diğer yandan da her bir milli parkta yaşanan tarihi vakaları genç nesillere
anlatmak için dünyanın en ileri teknolojileri ve sunum tekniklerinin kullanıldığı tesisler kurmakta,
şehitlikleri ihya etmekte, önemli alanların tanıtımını yapmaktadır.

Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı (Mülga)
Baştan sona muharebe alanı ve şehit mezarlarıyla dolu olan Yarımada’da, 1973 yılında milli park ilan
edilinceye kadar münferit ve kısıtlı çalışmalar yapılabilmiştir. 1973 ve 2003 yılları arasındaki faaliyetler ise
planlama ve bazı abideler ile temsili şehitliklerin yapımıyla sınırlı kalmıştır. Günümüz itibariyle alanda
yabancılara ait 35 (abide, mezar, merasim alanı) eser bulunmakta olup ülkemize ait eser sayısı 58’dir.
28 Haziran 2014 tarih ve 29044 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 6546 sayılı Çanakkale Savaşları Gelibolu
Tarihi Alan Başkanlığı kurulması Hakkında Kanunun yürürlüğe girmesi ile Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli
Parkının Milli Park vasfı kaldırılmış ve Ağadere Ağır Mecruhin Hastanesi ve Müze inşaatı dışında kalan alan,
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’na devredilmiştir.
Ağadere Ağır Mecruhin Hastanesi ve Müzesinde 13 adet Şehitlik alanları, Ziyaretçi karşılama binası,
Hastane çadırı, Sergi salonu, Şehitlerin isimlerinin yazılı olduğu anıt duvarı, Sonsuzluk yolu, ahşap yürüyüş
yolları, Mescit, kafeterya, tuvaletler ve otopark alanları yer almaktadır. İnşaatının geçici kabulü 2015
yılında yapılmıştır.

Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı
Sakarya Meydan Muharebesinin geçtiği alanlar Bakanlar Kurulu'nun 29.12.2014 tarih ve 2014/7152 sayılı
Kararı ile "Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı" olarak ilan edilmiştir.
Milli Parkın en önemli kaynak değerleri muharebelerin geçtiği birinci ve ikinci hat mevzileri, şehitlerimizin
defnedildiği alanlar ile muharebeler açısından anıtsal niteliği olan karargâh binaları, köprüler ve istasyon
binalarıdır.
75
Jeoradarlarla şehitliklerin tespiti çalışmaları yapılmıştır. 14 ayrı bölgeden oluşan Tarihi Milli Parkta
çalışmalar aralıksız devam etmektedir.
Ankara- Eskişehir yol güzergahında bulunan Mehmetçik Abidesi devralınmış, mevcut yapıları da içine
alacak şekilde, yeniden planlanarak, öncelikli olarak Mehmetçik Abidesinde çalışmalara başlanmıştır.
26.02.2016 tarihinde tamamlanması hedeflenen çalışmalarda, abidenin bakımı onarımı ve tarihi yansıtan
rölyef çalışmaları devam etmektedir.
Mehmetçik Abidesi

Bu alanlar aslına uygun olarak yenilenecek,

Sahanın tarihi önemi ortaya konulacak,

Tarihi ve tabii dokuyu koruyarak gelecek nesillere milli kültürün aktarılması sağlanacaktır.
Plan ve projelerin hayata geçirilmesinden sonra ziyaretçi sayılarının giderek artacağı tahmin edilmektedir.
Sakarya Köyü Şehitliği ile Mehmetçik Anıtı Kaidesi tadilat ve çevre düzenleme çalışmaları devam etmekte
olup 2016 yılında tamamlanması planlanmaktadır.
Dua Tepe’de yapılan törenlerin milletimizin katılımıyla daha düzenli yapılabilmesi için 500 kişilik metal
tribün, 1.200 kişilik amfi tiyatro yapımı ve çevre düzenleme çalışmaları devam etmektedir.

Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı
Sarıkamış Harekâtının vuku bulduğu 22.520 hektar büyüklüğündeki alan 2004 tarihinde Sarıkamış
Allahuekber Dağları Milli Parkı olarak ilan edilmiştir.
Her yıl düzenlenen Sarıkamış Şehitlerini Anma Yürüyüşü için şehitlerimize yakışır bir güzergâh oluşturmak
maksadıyla ana giriş kapısı, taklar, toplanma meydanı, mola noktası, bilgilendirme ve yönlendirme
tabelaları projelendirilmiş olup yapım çalışmalarına başlanmıştır.



Milli Park alanındaki mevcut şehitlikler ve belirlenen yerlerde şehit mezarlarının tespiti için
jeoradarla inceleme yapılmıştır.
Erzurum il sınırında 3 adet, Kars Sarıkamış ilçe sınırında 4 adet şehitlik ihya çalışmaları
tamamlanmıştır.
Bakanlığımızca Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı’nın ziyaretçi ve tanıtım merkezinin
(Sarıkamış Kafkas Cephesi Tanıtım ve Araştırma Merkezi) projesi tamamlanmış ve 2016 yılında
bitirilmek üzere çalışmalara başlanmıştır.
76

Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı İdare ve Ziyaretçi Merkezi İç Mekanı (Sarıkamış Cephesi
Tanıtım ve Araştırma Merkezi) Sergileme Alanı ve Panorama Yapımı 2016 yılında tamamlanacaktır.
Kafkas Cephesi Tanıtım ve Araştırma Merkezi Projesinden Görünüm

Nenehatun Tarihi Milli Parkı
Aziziye Tabyası’nda gösterdiği kahramanlıkla adını tarihe yazdıran kahraman Türk kadını Nenehatun
hatırasına ve bölgede yaşanan Ermeni mezalimini ortaya koymak üzere bu alan 2009 yılında Tarihi Milli
Park olarak ilan edilmiş olup uzun devreli gelişme planı 2012 yılında tamamlanarak Bakanlığımızca
onaylanarak yürürlüğe girmiştir.

Erzurum Kültür Sokağı proje uygulama işine 2015 yılında başlanmış olup, 2016 yılında hayata
geçirilecek proje ile Erzurum kent prestijine katkı sağlanacaktır.

Milli Park alanı bir bütün olarak ele alınarak peyzaj projeleri yapılmıştır. Altyapı projeleri hazırlanmış
ve yapım ihalesine çıkılmıştır. Çalışmalar 2015 yılı sonu itibarıyla tamamlanmıştır.

Başkomutan Tarihi Milli Parkı
Milli tarihimiz açısından önemli olan İstiklal Harbimizde Büyük Taarruz emrinin verildiği ve 2.543
şehidimizin yattığı, yeniden "Bayrak" olduğumuz, bütün Dünya’ya Türk’ ün gücünü bir kere daha
gösterdiğimiz bu topraklar, Türkiye’nin 17. milli parkı olarak 1981 yılında ilan edilmiştir. 2015 yılında da
birçok yatırım ve projenin hayata geçirilmesine çalışılmakta olup projelerin son durumları şu şekildedir:
 Afyonkarahisar ili Başkomutan Tarihi Milli Parkı içerisinde bulunan bütün şehitlikler ihya edilmiştir.
 Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliğinin çevre düzenlemesi yapılmıştır.


Büyük Taarruz Şehitliği ve Mustafa Kemal Abidesi şehitliğinin çevre düzenlemesi, mezar taşlarının
yenilenmesi çalışması yapılmıştır.
Büyük Taarruz ile başlayıp Büyük Zafer ile noktalanan İstiklal Harbimizin önemi, sebepleri, sonuçları
ve kazanımları ile birlikte genç nesillere aktarabilmek, zafere giden yolda Büyük Taarruz sırasında ilk
adımın atıldığı Afyonkarahisar coğrafyasının tarihi önemini anlatmak, Türk Gençliğinin Atatürk İlke ve
İnkılapları ışığında, zorluklardan ve engellerden yılmadan kararlılık ve azimle yürüdüğünü vurgulamak
için her yıl Bakanlığımızın ev sahipliğinde “Zafer Yürüyüşü” düzenlenmektedir.
77
Zafer Yürüyüşü

26 Ağustos Tabiat Parkında yapılacak olan İstiklal Tanıtım Merkezi, panoramik müze niteliğindedir.
İstiklal Harbi öncesi, savaş anı ve savaş sonrası panorama sunum tekniği ile ziyaretçilere anlatılacaktır.
 Şuhut Büyük Taarruz Karargah Evinin (Atatürk Evi) etrafında özel mülkiyete konu olan malikânelerde
684.418 TL lik kamulaştırma işlemleri yapılmıştır.
 Afyonkarahisar İli Erkmen ve Ahmetpaşa Günübirlik Kullanım Alanı yapım ihalesi gerçekleştirilmiştir.

Afyonkarahisar İli Antalya yolundan Kocatepe’ye çıkan yolun ihalesi yapılmış ve yol yapımına başlanmış
olup, 2016 yılında tamamlanacaktır.

Dumlupınar Şehitliği ve Büyükaslıhanlılar Şehitliğinde büfe, mescit, tuvalet yapımı gerçekleştirilmiştir.
Başkomutan Tarihi Milli Parkı Dumlupınar kısmında bulunan Zafertepe Abidesi’nin merasim alanında
bulunan tribünlerinin üstleri vatandaşlarımızı güneşten ve yağmurdan korumak için kapatılmıştır.
Diğer Milli Park ve Tabiat Parklarında Yürütülen Faaliyetler

Uludağ Milli Parkı
Uludağ Milli Parkı Kayak Alanı Ana Planı, I. ve II. Gelişim Bölgelerindeki kayak alanları ile mekanik tesislerin
uluslararası standartlara kavuşturulması ve pistlerde güvenliğin sağlanması için uygulama birliğini
oluşturan Yönetim Planı hazırlanmıştır.
Uludağ Milli Parkı 1.Gelişim Bölgesi Yönetim Merkezi 1-2-3 Alanlarında Yapılacak Kapalı Otopark ve Kamu
Hizmet Yapılarına ait Mimari ve Mühendislik Projeleri tamamlanmıştır.
78
Uludağ Milli Parkı Yönetim Merkezleri
Yönetim Merkezi-1 de alanın güvenliğini sağlayacak birimler (Jandarma Binası) yer almaktadır.
Uludağ Milli Parkı’nın kış döneminde en yoğun ziyaretçi alan oteller bölgesinde otopark ihtiyacını
karşılamak ve hizmet veren kamu kuruluşlarını tek çatı altında toplamak için Yönetim Merkezi 2’nin
yapımına başlanmıştır.
Yönetim Merkezi-2 de Giriş Kontrol Birimi, Milli Park İdare Binası, Kamu Hizmet Birimleri (ptt, elektrik ve
su ödeme birimleri vb.) ve Kapalı Otopark yer almaktadır. Yapım çalışmalarına başlanmıştır. 2016 yılında
hizmete açılacaktır.
Yönetim Merkezi-3 projesinde Karayolları Hizmet Binası, Sağlık Tesisi, İtfaiye, Arama Kurtarma Birimi ile
DKMP İdari Hizmet Tesisleri yer almaktadır.
Uludağ I. Gelişim Bölgesi’nin çarpık yapılaşmasının önüne geçilmesi maksadıyla dönüşüm plan ve projeleri
tamamlanmıştır.
II. Gelişim Bölgesi’nin imar planları çalışmaları tamamlanmış olup kongre merkezi, kapalı otopark, spor
tesisleri ve günübirlik ziyaretçilerin ihtiyacı olan mescit, kır kahvesi vb. alanların yapılması planlanmıştır.
Sarıalan mevkiinde 52 adet orman köşkü tamamlanmıştır. Böylece alanda iptidai şartlarda tatil yapmak
zorunda kalan ziyaretçilere, tabiatla uyumlu, gerekli hijyen ve konfora sahip orman köşklerinde tatil yapma
imkanı sağlanmıştır.
Uludağ Milli Parkı Orman Köşkü
79
Günübirlik kullanım alanlarına yönelik 20 adet piknik ünitesi, 8 mangal yeri, 8 bulaşık yıkama yeri, 10
çeşme, 4 çocuk oyun grubu ve spor alanları tamamlanmıştır.
Kamp alanlarının çevre düzenleme çalışmaları devam etmektedir.
Uludağ Milli Parkı’nın yerinden yönetiminin sağlanabilmesi için Sarıalan Yönetim Merkezi yapımı
tamamlanmıştır.
Bursa - Uludağ teleferik hattı yenilenmesi ve Oteller Bölgesine uzatılması çalışmaları tamamlanmıştır.
Uludağ Milli Parkı Kamp Alanlarında yıllardır geleneksel olarak kurulan çadırlı kamp alanına daha güzel bir
görüntü kazandırmak ve ziyaretçilere hizmet sunmak maksadıyla çadırların kurulduğu yerlere 200 adet
Orman Evi yapılmıştır.

Spil Dağı Milli Parkı
Teleferik ve 2 adet otel yapımı işine başlanılmıştır. Çalışmada 27.05.2015 tarihinde yer teslim edilmiş olup
projede kabul aşamasına gelinmiştir. 3 yılda bitirilmesi planlanmıştır.
Her birisine mesir macununda kullanılan 41 çeşit baharatın isminin verildiği 42 adet orman köşklerinin
tefrişatı ve çevre düzenleme çalışmaları yapılmış olup ziyaretçilerin kullanımına açılmıştır. Tamamlanan alt
yapı çalışmalarına ek olarak, elektrik kompanzasyon sistemi yapılmıştır. Çampınar ve Atalanı Günübirlik
Kullanım Alanları düzenleme ve ihata çalışmaları yapılmıştır.

İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı
İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı fauna ve flora kitapçıkları bastırılmıştır. Milli Parkın tanıtım filminin
çekilmesi ile Milli Parkın tanıtımı, bilinirliği ve erişilebilirliğinin artırılması sağlanmıştır.
İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı içerisindeki özellikle sulak alanlar kısmına kamera sistemi kurularak
ziyaretçi tanıtım merkezinden izlenebilmesi sağlanmıştır. İğneada Ziyaretçi Merkezi salonunda kurulan
sistem sayesinde canlı kamera görüntüleri iki duvara yansıtılmaktadır. Bu sayede ziyaretçiler milli park
sulak alanlarındaki yaban hayatını (kuş vb.) gözleme imkânı bulmaktadır.

Manyas Kuşcenneti Milli Parkı
Ulusal ve Uluslararası alanlarda en önemli kuş yaşam alanlarından biri olarak kabul edilen Kuşcenneti Milli
Parkında ziyaretçilere daha kaliteli hizmet sunmak maksadıyla 2015 yılında idare ve ziyaretçi merkezi
restorasyonu ve yeni su haznesi yapılmıştır.

Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı
Engellilere yönelik çevre düzenleme çalışmaları ve piknik masaları yapılmıştır. Bebek bakım odası mescit
ve tuvalet yapımı gerçekleştirilmiştir. Mevcut ziyaretçi tanıtım merkezlerinin tefrişatı, tanıtım ve ikaz
levhaları yaptırılmıştır.

Beydağları Sahil Milli Parkı
Topçam Günübirlik Alan Düzenlemeleri; namazgâh, piknik üniteleri, giriş kontrol ünitesi, giriş
kapısı,yürüyüş yolları, çelik köprü, duş, kıl çadırlı piknik birimleri, kıl çadırlı şezlong, su haznesi, otopark ve
giriş yol düzenlemeleri yapılmıştır.

Termesos Milli Parkı
Tanıtım ziyaretçi merkezi ve tabiat müzesi; müze sergi materyali, iç mekân düzenleme işleri
tamamlanmıştır. Termessos Milli Parkı Günübirlik Kullanım Alanı çevre düzenleme işinde; otopark, çeşme,
altyapı elektrik ve su hattı, yol düzenlemesi 2015 yılında tamamlanmıştır.
80
• Kaçkar Dağları Milli Parkı
Avrupa Birliği Fonlarından finanse edilen Kaçkar Dağları Milli Parkı Sürdürülebilir Turizm Altyapı Geliştirme
Projesi (9,5 milyon Euro) başlatılmıştır.
Palovit ve Gelintülü Şelalesi Seyir Terasları, Kalegon Günübirlik Tesisleri Peyzaj Düzenlemesi ve Palovit
Şelalesi yolu doğal taş parke ile kaplanması tamamlanmıştır. Ayder Turizm Merkezinde altyapı ve
çevredüzenleme faaliyetleri hazırlıkları ve koruma maksatlı imar planı yapımı devam etmektedir.
• Nemrut Dağı Milli Parkı
Karadut Günübirlik Kullanım Alanında yol yapım ve alt yapı çalışmaları ile çevre düzenlemesi
tamamlanmıştır. Çevre düzenleme işinin ilk etabında otopark, piknik üniteleri ve büfe yapılmıştır.
• Tek Tek Dağları Milli Parkı
Ziyaretçi ve tanıtım merkezi, hizmet birimleri, çevre düzenlemesi tamamlanmıştır.
• Munzur Vadisi Milli Parkı
Ana Fatma Günübirlik Kullanım Alanı içinde su isale hattının onarımı, idare ve ziyaretçi tanıtım merkezi
yapımı tamamlanmıştır.
• Tunca Vadisi Tabiat Parkı
Alt yapı ve çevre düzenlemesi işi kapsamında, Nolaşkar- Movri Yayla Yolu yol genişletmesi taş duvar ve
menfez işleri yapılmıştır. Tobamzga Dere Yayla Bağlantı Yolu yapımı devam etmektedir.
Tabiat parkı içerisinde 1,5 km beton yol ve 1,5 km doğal taş parke döşemesi çalışmaları devam etmektedir.
Çevre düzenlemesi işi kapsamında 3 km doğa yürüyüş yolu ile 2 adet ahşap kaplama köprü, manzara seyir
terasları ve alan düzenlemesi işleri tamamlanmıştır.
• Handüzü Tabiat Parkı
13 adet kır evi inşa edilmiştir. Çevre düzenlemesi, alt ve üst yapı tesisleri yapım çalışmaları devam
etmektedir.
Rize ilindeki korunan alanlara 44 adet çatılı piknik masası, 35 adet kamelya, 11 adet bank, 3 adet
ahşapköprü, 16 adet ahşap salıncak, 1 adet çocuk oyun grubu, 1 adet mescit yaptırılmış olup montaj
çalışmaları tamamlanmıştır.
Sera Gölü Tabiat Parkında birinci etap çevre düzenleme uygulamaları yapım çalışmaları devam etmekte
olup, yılsonunda tamamlanmıştır.
Görnek Tabiat Parkı’nda elektrik hattı ve trafo yapılmıştır. Trabzon İlindeki korunan alanlara 20 adet çatılı
piknik masası, 8 adet kamelya, 11 adet bank, 2 adet ahşap köprü, 10 adet ahşap salıncak, 1 adet çocuk
oyun grubu yaptırılmış olup montaj çalışmaları tamamlanmıştır. Korunan alanlarda tanıtım ve ikaz
levhaları yapılmıştır.
• Beydağı (Malatya)Tabiat Parkı
Tabiat Parkının kaynak değerleri tanıtımını sağlayacak olan idare ve ziyaretçi tanıtım merkezi hizmete
açılmıştır. Çevre düzenleme faaliyetleri devam etmektedir.
• Tillo Tabiat Parkı
Sahanın Siirt iline yakın, Botan Çayı’na ve Botan Vadisine hâkim noktada olması dolayısıyla insanlar için
tabii çekiciliği olan bir alandır. Aynı zamanda tabiat parkının bulunduğu Tillo İlçesi inanç ve doğa turizmi
açısından oldukça önemli potansiyeller taşımaktadır. Gelişim Planı tamamlanarak onaylanan sahanın
peyzaj uygulama projesi 2015 yılı sonunda tamamlanmıştır.

Kütahya Çamlıca Tabiat Parkı
Çamlıca Tabiat Parkının kır lokantası, seyir terası yapımı çevre düzenleme işi, idare ziyaretçi merkezinin
onarımı, elektrik hattının yeraltına alınması ve çevre aydınlatma çalışmaları devam etmektedir.
81
Ayrıca;
Yedigöller Milli Parkı: Bolu Yedigöller Milli Parkı güzergâhı olan 24,5 km’lik kısmı asfaltla kaplanmış, aynı
güzergâhta yer altından enerji nakil hattı çalışmaları tamamlanmış olup orman köşkleri milletimizin
hizmetine sunulmuştur.
Soğuksu Milli Parkı: 3 adet manzara seyir terası tamamlanmış, sosyal tesislerin bakımları yapılmıştır.
Yozgat Çamlığı Milli Parkı: Yozgat Çamlığı Milli Parkı alan düzenlemesinin yanı sıra günü birlik alanlar,
otopark çalışmaları ile 4 km’lik yol çalışması tamamlanmıştır.
Küre Dağları Milli Parkı (Kastamonu -Bartın): Engelli Dostu Milli Park Projesi kapsamında engellilerin
faydalanabileceği yürüyüş parkuru ve seyir terasları oluşturulmuştur.
Kızıldağ Milli Parkı/Isparta: Pınargözü Günübirlik kullanım alanı ahşap köprü yapım işi 2015 yılı sonuna
kadar tamamlanmıştır.
Isparta Kovada Milli Parkı: Tanıtım ziyaretçi merkezinde sergilenmek üzere milli parkın üç boyutlu maketi
yaptırılmıştır. Ayrıca; alan düzenleme için pergola yapım işi tamamlanmıştır.
Isparta Tabiat Parkı ve Milli Parklar: Tanıtım ikaz levhaları yapım işi tamamlanmıştır.
Isparta Yazılıkanyon Tabiat Parkı: Asfalt yol yapımı,
Isparta Gölcük Tabiat Parkı: Büyük kır gazinosu bakım onarım işi ve yol alt yapı yapım işi,
Isparta Kasnak Meşesi Tabiatı Koruma Alanı: Alan çevresinde tabiatı koruma alanının sınırlarına bazı
alanlarda tel çit yapılmıştır.
Burdur Serenler Tepesi Tabiat Parkı: Ulaşım yolu güneş enerji sistemi ile çalışan elektrik aydınlatma
sistemi yapımı, ulaşım yolu oto korkuluk ve trafik işaretleri yapım işi,
Burdur Salda Gölü Tabiat Parkı: Ulaşım yolu yol bakım onarım işi,
Yumurtalık Lagünü Tabiatı Koruma Alanı: Gözlem kulesi ve ahşap yürüyüş yolu ile sahanın korunması ve
izlenmesi kolaylaştırılarak, ulaşım imkânları artırılmıştır.
Derebağ Şelalesi Tabiat Parkı: Kapuzbaşı Şelaleleri ve Derebağ Şelalesi’nin çevre düzenlemesi yapılarak
günü birlik kullanım alanlarında ziyaretçi memnuniyeti arttırılmıştır.
Yerköprü Şelalesi Tabiat Anıtı: Tabiat Anıtı çevre düzenlemesi ile bütün alt yapı çalışmaları tamamlanarak
ziyaretçi memnuniyeti artırılmıştır.
Sinop Hamsilos Tabiat Parkı: Hamsilos Tabiat Parkımızda peyzaj ve imar planları yapılması işine başlanmış
olup çalışmalar devam etmektedir.
Sinop Tatlıca Şelaleleri Tabiat Parkı: Tatlıca Şelalesi Tabiat Parkımızda su isale hattı yenileme ve fosseptik
yapımı çalışmaları tamamlanmıştır. Sinop İli Hamsilos ve Tatlıca Tabiat Parklarında çevre kirliliğinin
önlenmesi gayesiyle çöp konteynerleri yer altına alınmıştır.
Milli Egemenlik Tabiat Parkı (Zonguldak): Büyük bölümü 2014 yılı sonunda tamamlanarak hizmete giren
tabiat parkında otopark, yol, çocuk oyun alanı, piknik alanında düzenlemeler yapılmış, tanıtım ve ikaz
levhalarıyla tabiat parkı donatılmıştır.
Türkiye’nin Bozkır Ekosistemlerinin Korunması ve Sürdürülebilir Yönetimi Projesi
Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının koordinasyonunda yürütülecek
olan; Türkiye’nin Bozkır Ekosistemlerinin Korunması ve Sürdürülebilir Yönetim Projesi’nin “Proje
Uygulama Dokümanı”nın hazırlıkları tamamlanmıştır. Proje ile Türkiye’nin korunan alanlarına bozkır
82
ekosistemlerinin entegre edilerek mevcut korunan alanların durumunun güçlendirilmesi ve biyolojik
çeşitlilik hedeflerinin ve uygulamalarının üretim alanlarına entegre edilmesinin yaygınlaştırılması yoluyla
Türkiye’nin bozkır biyolojik çeşitliliğinin korunması amaçlanmaktadır. Genel Müdürlüğümüz ve Bitkisel
Üretim Genel Müdürlüğü Desteği ile FAO tarafından hazırlanan “Proje Uygulama Dokümanı” onay
aşamasındadır.
Ekoturizm/Sürdürülebilir Turizm Planlama, Uygulama ve Eğitim Çalışmaları
Korunan alanlarda koruma yönetim etkinliğinin güçlendirilmesi, ziyaretçi yönetiminin sağlanması, yöre
halkının ekoturizm faaliyetlerinden sosyo-ekonomik olarak yararlanması ve sürece aktif olarak katılımı ile
sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesine yönelik ekoturizm faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Bu
minvalde;


Ilgaz Dağı Milli Parkı’na ait sürdürülebilir turizm/ekoturizm planı Ekim 2015 tarihinde
onaylanmıştır.
Termessos Milli Parkı ve Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası Ekoturizm Planı tamamlanmış
olup onay aşamasındadır.
Bakanlığımızca milli park ve tabiat parklarında "Çevre Temizliği ve Genel Bakım Denetlemesi“ ve "Yönetim
Etkinliğinin İzlenmesi" için gerekli denetim ve kontrol çalışmalarında bulunulmuş ve 2015 yılında toplam
15 korunan alanda izleme ve değerlendirme çalışmaları yapılmıştır.
Hassas Alanlar
Bakanlığımız, başta biyolojik çeşitliliğin yoğunlaştığı alanlar olmak üzere önemli ekosistemleri, sulak
alanları, mağaraları, hassas deniz alanlarını ve dikkat çekici peyzajları korunan alan ilan ederek
yönetmektedir.
Bakanlığımızca 2015 yılı içerisinde 23 hassas alan değerlendirilmiş, bunlardan 9 adet saha (6 adet tabiat
parkı, 1 adet milli park, 2 adet tabiat anıtı) korunan alan olarak ilan edilmiştir.
Ayrıca Sakarya Meydan Muharebesinin geçtiği sahalar tarihi milli park (toplam 13.850 hektar) olarak tescil
edilmiştir.
Sulak Alan Faaliyetleri
Ulusal Sulak Alan Envanteri Projesi kapsamında sulak alan veri tabanı mimarisi oluşturulmuştur. 2015 yılı
sonunda projenin birinci ayağı tamamlanarak ülkemizdeki tabii ve suni bütün sulak alanların sayısı ile göl,
delta, sazlık vb. sınıflandırılması tamamlanacaktır. Bu çerçevede Ramsar Alanı, Ulusal Öneme Haiz Sulak
Alan, Mahalli Öneme Haiz Sulak Alan olarak 3 kategoriye ayrılmıştır. 2015 yılında 20 adet sulak alan Ulusal
Öneme Haiz Sulak Alan olarak tescil edilmiştir.
Tablo 13: Ulusal Öneme Haiz Sulak Alanlar
No
Sulak Alan Adı
1
Ahlat Sazlığı
2
Akgöl
3
Heybeli
Gölü
4
Karasu Deltası
5
Lâdik Gölü
(Norşin)
Alanı
(Ha.)
İl
No
243
Bitlis
11
Nazik Gölü
1.203
Van
12
Yeniçağa Gölü
53
Bitlis
13
339
Van
Samsun
1.836
83
Sulak Alan Adı
Alanı
(Ha.)
İl
11.164
Bitlis
521
Bolu
Hazar Gölü
27.490
Elazığ
14
Yüksekova
(Nehil) Sazlıkları
21.628
Hakkâri
15
Aygır Gölü
1033
Kars
Afyonkarahisar
Denizli
16
Hürmetçi Sazlığı
15.712
Kayseri
Ağrı
17
İron Sazlığı
13.746
Bitlis, Muş
6330
Ardahan
18
Turna (Keşiş)
Gölü
3045
Çıldır Gölü
34.716
Ardahan
19
Güney Keban
Barajı
11.934
Elazığ
Putka Gölü
4.181
Ardahan
20
Karkamış Taşkın
Ovası
26.946
Gaziantep
Şanlıurfa
6
Acıgöl
21.629
7
Sarısu Ovası Sulak
10.092
Alanları
8
Aktaş Gölü
9
10
Van
2015 yılında 4 sulak alanda biyolojik çeşitlilik araştırma projeleri tamamlanmıştır.




Ağrı-Sarısu Ovası Sulak Alanı
Bitlis- Arin Gölü Sulak Alanı
Hakkari- Yüksekova Sazlıkları Sulak Alanı
Bolu-Yeniçağa Gölü Sulak Alanı
Afyonkarahisar’da bulunan Karakuyu Sazlıkları ve Denizli İlinde bulunan Buldan-Yayla Gölü’nde
rehabilitasyon çalışmaları 2014 yılında başlamış olup 2015 yılında da devam etmiştir. Yapılan çalışmalar
neticesinde rusubat ve dip çamuru ile dolarak yok olma tehlikesi altında olan bu iki sulak alan ihya ve ıslah
edilecektir.
Sulak Alanların ekoturizm alanında daha etkin kullanılması ve tanıtılması maksadı ile Bakanlığımızca
ekoturizm odaklı tesisler yapılmaktadır. Bu çerçevede 4 adet sulak alana 2015 yılında kuş gözlem kuleleri
yapılmıştır. Bu alanlar; ; Karamuk Sazlıkları, Karakuyu Sazlıkları (Afyonkarahisar), Ekşisu Sazlıkları
(Erzincan) ve Tuz Gölü’dür (Konya-Aksaray).
Denizli Işıklı Gölü
84
Planlama çalışmaları
Sulak alanların korunması ve gelecek nesillere aktarılmasının sağlanması için katılımcı bir yaklaşımla 2015
yılı itibariyle 23 adet sulak alanımız için yönetim planı hazırlanmış ve uygulanmıştır.
Ayrıca 2015 yılında Gaziantep ve Şanlıurfa İlleri arasında bulunan ve Fırat Kaplumbağası türü için önemli
bir üreme alanı ile kuş göç yolları üzerinde olması sebebiyle de göçmen kuş türleri için çok önemli bir
konaklama alanı olan Birecik-Karkamış Nehir Sazlıkları Sulak Alanı Yönetim Planı çalışmalarının yılsonuna
kadar tamamlanarak 2016 yılında yürürlüğe girmesi planlanmaktadır.
Mağaracılık çalışmaları
Bakanlığımız tarafından, turizm maksatlı kullanılmakta olan Burdur İnsuyu Mağarası için ülkemizde ilk defa
“Acil Durum Eylem Planı” hazırlanmıştır.
2013 yılında tescili yapılan Gilindire Mağarası Tabiat Anıtı’nın rehabilitasyon çalışması gerçekleştirilerek
elektrik sistemi ile yürüyüş yolları yenilenmiştir. 2015 yılı içerisinde, çeşitli maksatlarla kullanılmakta olan
toplam 13 mağaranın izleme ve denetim çalışması gerçekleştirilmiştir.
Tokat Ballıca Mağarası Tabiat Parkı’nda elektrifikasyon sisteminin yenilenmesi çalışması tamamlanmıştır.
Yenilenen sistem sonrasında, Ballıca Mağarası içindeki aydınlatma küresel ölçekte emsal teşkil edecek
niteliğe kavuşmuştur. Halen Ballıca Mağarası’nın “Acil Durum Eylem Planı” ve “Güvenlik Protokolü” de
hazırlanmakta olup, 2016 yılında tamamlanması hedeflenmektedir.
Denizlere ait hassas alan çalışmaları
Ülkemizin siyasi çıkarları açısından önemli olan ada ve adacıklarla ilgili yapılan bilimsel çalışmalar
derlenmiş, önceliklerimiz tespit edilmiştir. Ülkemiz kıyılarında denize ait tür, habitat ve deniz ekosistemi
açısından önemli olan toplam 73 adet hassas alan belirlenmiştir. Korunan kıyı uzunluğumuzda 2003 yılında
% 20 iken 2015 yılında % 22’ye (1.860 km) çıkmıştır.
Peyzaj çalışmaları
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi Kapsamında Yapılan Faaliyetler
Ülkemizin peyzaj atlasının hazırlanması için ilk adım olan, Yeşilırmak Havzası Peyzaj Atlasının Hazırlanması
Projesi’nin 2014 yılında peyzaj analizleri, 2015 yılında ise projenin son aşaması olan peyzaj atlası ve
sektörel rehberlerin hazırlanması safhaları tamamlanmıştır. Havza peyzaj atlası çalışması uzun vadede 25
havzaya yaygınlaştırılacak, daha sonra ülke peyzaj atlası elde edilecektir.
Yeşilırmak Havzası Peyzaj Atlasının Hazırlanması Projesi (2012-2015)
Bu proje ile Yeşilırmak Havzası’nda doğal ve kültürel peyzaj envanteri tamamlanmıştır. Sonrasında peyzaj
karakter değerlendirmesi yapılarak peyzaj karakter tipleri ve alanları belirlenecektir.
Yaban Hayatı
Bakanlığımız, yaban hayatının korunması ve sürdürülmesi ile ilgili olarak;
 Yaban hayatının tabii ortamında korunması ve desteklenmesi,
 Risk altında olan türlerin üretimi ve tabii ortamlarına yeniden yerleştirilmesi,
 Yaralı yabani hayvanların rehabilitasyonu, tedavisi, doğal yeniden yaşama alanlarına bırakılması,
yerleştirilmesi,
 Uluslararası anlaşmalarla koruma altına alınan türlerin korunması,
 Uluslararası sözleşmeler gereği yaban hayvanı ticaretinin düzenlenmesi ve denetlenmesi,
 Yaban hayvanlarının izlenmesi,
 Kuş hareketliliğinin izlenmesi,
 Sokak hayvanlarının korunması, koordinasyonu, denetim ve izlenmesi,
85



Yaban Hayatı Envanteri,
Yaban hayatının gen kaynaklarının korunması,
Gen bankacılığı ile risk altındaki türlerin korunması gibi görevleri deruhte etmektedir.
Yaban Hayatının Tabii Ortamında Korunması ve Desteklenmesi
4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu kapsamında tescil edilen 81 adet Yaban Hayatı Geliştirme Sahası
bulunmaktadır. Bakanlıkça koruma altına alınan türler yaşama alanları ile birlikte korunmaktadır. Bu
sahaların 66 adedinin gelişme planları tamamlanmıştır.
2015 yılı içerisinde 6 adet plan onaylanmış olup, 9 adet sahanın planlama çalışmaları da devam etmektedir.
Risk altındaki önemli türleri yaşama ortamları ile birlikte korumak suretiyle, ülkemizdeki yaban hayatı
güvence altına alınmaktadır.
Yaban hayatı geliştirme sahalarının korunmasında yöre halkı ile işbirliği içinde çalışmaya önem verilerek
2015 yılında köy tüzel kişiliği ve belediyeler ile işbirliği yapılmıştır. Bu kapsamda hizmet alımı yolu ile 17
adet yaban hayatı geliştirme sahasında 67 bekçi ile koruma çalışması yapılmış olup 1.145.000 TL kaynak
aktarılmıştır.
Yaban Hayatının Desteklenmesi
Kış şartlarının ağır geçtiği bölgelerde yaban hayvanlarının yoğun olarak bulunduğu noktalara yemleme
yapılarak bu hayvanların yerleşim yerlerine inmesi önlenmekte ve kışı en az zararla atlatmaları
sağlanmaktadır. Bu kapsamda 2015 yılında 410 bin 372 kg yem doğaya bırakılmıştır.
Risk Altında Olan Türlerin Üretimi ve Tabii Ortamlarına Yeniden Yerleştirilmesi
Bakanlığımızca yürütülen yaban hayvanı üretimi ve tabiata yerleştirme çalışmaları kapsamında Anadolu
yaban koyunu, alageyik, ceylan, geyik ve kelaynak gibi nesli tehlike altında olan yaban hayvanları
üretilerek, önceden yaşadığı bilinen tabii alanlara yerleştirilmektedir.
1978 yılında sayıları 46 bireye kadar düşen kelaynakların Bakanlığımızca yapılan çalışmalar ile yok
olmasının önüne geçilmiş ve bu nadide kuşlarımızın sayısı 2015 yılı sonu itibarıyla 209 bireye ulaşmıştır.
Kelaynak
86
Nesli tehlike altındaki bir diğer türümüz olan Hatay Dağ Ceylanı için ülkemizde bulunduğu tek yer olan
Hatay-Kırıkhan’da üretme istasyonu kurulmuş olup 2015 yılında yakalanan 7 birey ile üretime geçilmiştir.
Hatay-Kırıkhan’da Dağ Ceylanı Üretme İstasyonu
Nesli tehlike altında olan yaban koyunlarının üretimi maksadıyla Afyonkarahisar ili Şuhut ilçesinde bir
üretme istasyonu kurulmuştur.
Uluslararası Sözleşmeler Gereği Yaban Hayvanı Ticaretinin Düzenlenmesi ve Denetlenmesi
Bakanlığımızca 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve CITES Yönetmeliği kapsamında yaban hayvanlarının
canlı, ölü, parça veya türevlerinin ticaretine izin verilmektedir.
87
2500
2275
2262
2014
2015
1904
2000
1575
1500
1241
1000
500
0
2011
2012
2013
Grafik 12.Düzenlenen CITES Belge Sayılarının Yıllar İtibariyle Dağılımı
CITES Ek listelerinde yer almayan türler için İthalata ve İhracata Uygunluk Belgeleri verilmektedir.
2015 yılı itibariyle genel CITES uygulamalarından (CITES Belgesi ve kapsam dışı uygunluk belgeleri için)
toplam 1.403.855 TL gelir elde edilmiştir.
Yaban Hayvanlarının İzlenmesi
Bakanlığımızca üretme istasyonlarında üretilen ya da rehabilitasyon merkezlerinde tedavi edilerek tabii
alanlarına bırakılan yaban hayvanları ile tabii yaşama alanlarında yakalanan yaban hayvanları, hayatta
kalma oranları ve yayılış alanlarının bilimsel olarak tespit edilmesi maksadı ile uydu vericili ya da GPS’li
tasmalar takılmak suretiyle izlenmektedir.
Bu kapsamda 2015 yılında 2 vaşak, 2 alageyik, 3 ceylan, 6 turna, 1 kurt ve 4 deniz kaplumbağasına GPS
vericili cihazlar takılmıştır. Ayrıca ülke genelinde 751 fotokapan ile yaban hayatı izlenmektedir.
Yaban Hayatı Envanteri
Bakanlığımızca koruma altına alınan büyük memeli türler ile su kuşlarının envanter çalışmaları her yıl
olduğu gibi 2015 yılında da devam etmiştir. Envanter çalışmaları hedef türlerin çiftleşme dönemlerinde
yapılmakta olup 2015 Kasım ayında başlayıp 2016 Şubat ayında tamamlanacaktır. Bakanlıkça korunan
hedef türlere ilişkin veriler envanter çalışmalarının tamamlanması ardından yayınlanacaktır.
Her yıl gerçekleştirilen Kış Ortası Su Kuşu Sayımları (KOSKS), Bölge Müdürlüklerimiz aracılığı ile yapılan
protokoller ile üniversite, STK ve gönüllülerin katılımıyla 125 alanda gerçekleştirilmiştir. Su kuşlarının
mevsimlik göç hareketlerinin en az olduğu ve sulak alanlarda kümelendikleri Ocak–Şubat aylarında
gerçekleştirilmiştir. Sayımı yapılan alanlarda toplam 105 kuş türünden 1.698.192 birey sayılmıştır.
Yaban Hayatının Gen Kaynaklarının Korunması ve Gen Bankacılığı
Bakanlığımız, gen kaynaklarının korunması için “Ulusal Biyoçeşitliliğin ve Kaynaklarının Korunması
Hedefleri doğrultusunda Büyük Memeli Türlerinin Araştırılması Korunması ve Yönetimi Projesi”ni 2010
yılında başlatmıştır. TÜBİTAK MAM Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi ve Afyon Kocatepe
88
Üniversitesi ile işbirliği içerisinde yürütülen proje kapsamında bu güne kadar 15 büyük memeli türünden
769 DNA ve 553 hücre örneği alınarak, gen bankasında muhafaza altına alınmıştır.
Risk Altındaki Türlerin Korunması
Bakanlığımızca nesli tehlike altında olan kritik türler
belirlenmiştir. 2019 hedeflerimiz kapsamında 100 türle ilgili
eylem planı yapılmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda 2014
yılı içerisinde Muğla, Siirt, Van, Giresun, Konya, Şanlıurfa,
İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere toplam 9 ilde tür
koruma eylem planları hazırlanmıştır. 2015 yılı içerisinde de
12 tür eylem planı tamamlanmıştır. Bu türlerin izlenmesine
yönelik çalışmalarımız 5 yıllık faaliyet planları ile devam
edecektir.
Sokak Hayvanlarının Korunması, Denetimi ve İzlenmesi
Ülkemizde yaklaşık 800.000 adet sokak hayvanı bulunduğu
tahmin edilmektedir. Buna karşılık 67.300 hayvan kapasiteli
200 adet geçici hayvan bakımevi bulunmaktadır. 2015
yılında hayvan bakımevi yapımı için yerel yönetimlere 5.000.000 TL ödenek tahsis edilmiştir. Bu ödeneğin
500.000 TL’ si ile sokak hayvanları için otomatik yem ve su makinası ile su ve mama kapları alımı için
makine ve teçhizat alımı gerçekleştirilmiştir.
Sokak Hayvanlarına Otomatik Yem ve Su Makinası
2015 yılında hayvan bakımevi yapımı için; Malatya Büyükşehir, Isparta, Bingöl, Afyonkarahisar-Sandıklı,
İzmir-Menderes Belediyelerine mali destek aktarılmıştır.
Bakanlığımız desteği ile yapımı gerçekleştirilen Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Hayvan Bakımevi inşaatı
tamamlanarak 26.09.2014 tarihinde hizmete açılmıştır.
Sokak hayvanlarının üremelerinin kontrol altına alınması, çevre ve insan sağlığının korunması maksadıyla
belediyeler tarafından 2015 yılı Aralık ayı itibariyle 59.816 sokak hayvanı kısırlaştırılmış, 70.817 sokak
hayvanı aşılanmış, 55.354 sokak hayvanı işaretlenmiş ve 13.971 sokak hayvanı da sahiplendirilmiştir.
Ayrıca, Bakanlığımızca 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında yapılan çalışmaların izlenmesi
ve kayıt altına alınması maksadıyla, Yaban Hayatı Bilgi Sistemi (YABİS) veri tabanı oluşturulmuştur.
89
Yaban Hayatı Bilgi Sistemi
Sistemde; hayvan bakımevleri, ev ve süs hayvanı satış yerleri, hayvanat bahçelerinde bulunan hayvan sayı
ve türleri, veteriner hekim ve personel sayıları, aşılanan, kısırlaştırılan, küpelenen ve sahiplendirilen
hayvanlara ait bilgiler, yapılan denetimler ve bu denetimler kapsamında uygulanan idari para cezaları,
hayvan koruma görevlisi sertifika bilgileri ile deney hayvanı sertifikası alanlara dair bilgiler bulunmaktadır.
Toplumun bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi maksadıyla afiş, broşür, masa takvimi vb. materyal Bölge
Müdürlüklerince hazırlanarak dağıtılmış ve billboardlara asılmıştır.
Sokak Hayvanlarıyla Alakalı Bilgilendirme Afişi ve Masa Takvimi
Sürdürülebilir Av Yönetimi
4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu, her şeyden önce ülkemizdeki yaban hayvanlarının belirlenmesi ve nesilleri
tehlike altında olanların korunmasına ilişkin çalışmaların başlatılmasını öngörür. 4915 sayılı Kara Avcılığı
Kanunu kapsamında, Bakanlığımız ülkemizdeki yaban hayvanlarını, av hayvanlarını ve bu yaban
hayvanlarından korunması gerekenleri belirlemektedir.
2015 yılında yapılan çalışmalarda 4 kuş türü ülkemizde varlığı tespit edildiğinden korunan türler listesine
eklenmiştir. Yapılan çalışmalar neticesinde, yurdumuzdaki yaban hayvanı sayısı 761 olarak tespit
edilmiştir. Bunlardan 150 türün memeli, 481 türün kuş ve 130 türün sürüngen olduğu kayıt altına alınmıştır
(Ek I). Yaban hayvanı türleri içinde yer alan 121 memeli, 378 kuş ve 130 sürüngen olmak üzere toplam 629
tür Bakanlığımızca koruma altına alınmış (Ek III), 10 memeli ve 103 kuş olmak üzere toplam 113 tür av
hayvanı olarak belirlenmiştir (Ek II).
90
80000
70000
71.907
70.500
2014
2015
62.800
60000
50000
44.430
40000
30000
20000
10000
0
2012
2013
Salım Miktarı
Grafik 13: Yıllara Göre Tabiata Salınan Keklik Sayısı
30.000
26.700
25.000
20.000
22.731
19.418
16.400
15.000
10.000
5.000
-
2012
2013
2014
2015
DOĞAYA SALINAN KANATLI YABAN HAYVANI SAYISI-SÜLÜN
Grafik 14: Yıllara Göre Tabiata Salınan Sülün Sayısı
Orman içi sularda yaşayan ve nesilleri tehlikede olan alabalık türlerinin doğal popülasyonlarının
desteklenerek gen kaynaklarımızın korunması hedeflenmiştir. Doğal alabalık üretimi, yetiştirilmesi ve
orman içi suların balıklandırılması çalışmaları devam etmektedir. Bu kapsamda 2015 yılında 1.510.000
adet alabalık yavrusu üretilerek orman içi sulara bırakılmıştır.
91
3.500.000
3.172.000
3.000.000
2.500.000
2.042.000
2.000.000
1.510.000
1.500.000
1.291.000
1.000.000
500.000
0
2012
2013
2014
2015
Grafik 15:Yıllara Göre Derelere Bırakılan Alabalık Sayısı
Avlak Yönetimi Bilgi Sistemi (AVBİS) yazılımı 2013 yılında hizmete sunulmuştur. Ülkemizde kayıtlı 225.803
avcının bu sistem üzerinden avlanma izin belgesi almalarına imkân sağlanmıştır. 2015 yılı itibari ile
ülkemizde 643’ü Devlet Avlağı, 508’i Genel Avlak olmak üzere toplam 1.151 adet avlak mevcuttur. Bu
avlaklar içerisinde 49 adet örnek avlak tesis edilmiş, 20 adedi işletilmek üzere özel sektöre ihale edilmiştir.
Halk eğitim merkezi müdürlükleri ile işbirliği içerisinde, avcı eğitimine başlanıldığı 2001 yılından 2015 yılı
sonuna kadar 389.255 avcı adayına avcılık eğitimi verilmiştir.
365.029
319.387
2012
389.255
333.605
2013
2014
2015
Grafik 16: Avcı Eğitim Sertifikası Alan Eğitimli Avcı Sayısı
4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununa muhalefetten 2015 yılı 12 aylık döneminde toplam 6.648 kişi hakkında
kanuni işlem yapılarak 4.807.841,00 TL idari para cezası verilmiştir.
Av turizmi faaliyetlerinden elde edilen gelirlerden yaban hayatı kaynaklarının korunması karşılığında köy
tüzel kişiliklerine katılım payı verilmektedir. 2015-2016 av yılında Aralık 2015 sonu itibari ile elde edilen
92
4.627.119 TL gelirin yaklaşık 1.150.000 TL’si katılım payı olarak Köy tüzel kişiliklerine aktarılmıştır. (2015
Av Yılı 01 Nisan 2015 tarihinde başlayıp 31 Mart 2016 tarihinde sona ermektedir.)
1.150.000
1.124.629
908.419
TL
778.663
625.551
2011
2012
2013
2014
2015
Grafik 17: Av Turizmi Gelirlerinden Köy Tüzel Kişiliklerine Aktarılan Paylar
93
Su Yönetimi Faaliyetleri
Su Yönetimi Genel Müdürlüğünün görevleri, ülkemizdeki kıyı suları dâhil su havzalarının havza koruma
eylem ve yönetim planlarını hazırlayarak bütünleşik bir yaklaşımla su yönetimini yapmak, ülkemizin su
yönetimi politikasının oluşturulması için kurumlar arası koordinasyonu sağlamaktır.
Su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi için su kalitesinin ve miktarının eşzamanlı yönetilmesi
gerekmektedir. Ülkemiz su kaynaklarının kalitesini etkileyen başlıca sebepler arasında; tabii kaynakların
aşırı kullanımı, sanayileşme ile şehirleşmenin denetimsiz ve düzensiz oluşu, kentsel ve sanayi deşarjları ile
zirai faaliyetler yer almaktadır.
Havza Yönetimi ve Planlaması ile Su Hukuku
Su Kanunu ve Sınıraşan, Sınır Oluşturan Sular
Ulusal ve uluslararası su hukuku konusunda çalışmalar yapmak ve milli su politikasının geliştirilmesine
katkıda bulunmak görevi kapsamında Su Kanunu çalışmaları yürütülmüş ve taslak nihai halini almıştır.
Birçok uluslararası kuruluşun yanı sıra Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın da gündemine aldığı su
güvenliği konusu, sınır aşan ve sınır oluşturan sular ile doğrudan bağlantılıdır. Bu sebeple ülkemiz sınır
aşan ve sınır oluşturan suları konusundaki gelişmeler yakından takip edilmekte ve milli su politikamızın
geliştirilmesine bu anlamda katkı sağlanmaktadır.
Havza Koruma Eylem Planları
Bakanlığımız, suyun kalite ve miktar olarak daha verimli yönetilmesini sağlamak maksadıyla Havza Koruma
Eylem Planları hazırlamıştır. Bu planlarda su kaynaklarının korunması ve iyileştirilmesi için kısa, orta ve
uzun vadede alınması gerekli tedbirler, kurum ve kuruluşların görevleri ile üstlenecekleri sorumluluklar
belirlenmiştir.
Türkiye’deki bütün su havzaları için “Havza Koruma Eylem Planı” çalışmaları 2013 yılı sonu itibarıyla
tamamlanmış olup, uygulamaların takibine başlanmıştır.
Havza Koruma Eylem Planları çerçevesinde su kaynakları üzerindeki baskılar (evsel, sanayi, yayılı kirlilik
kaynakları, su kullanımı, iklim değişikliği etkileri, hidromorfolojik baskılar, erozyon ve sediment taşınımı
vb), bütünleşik bir yaklaşımla incelenmiştir. Bu planlar ile kısa, orta ve uzun vadede alınması gereken
tedbirler, iş planı ve sorumlu kurumlar belirlenmiştir.
Ergene Havza Koruma Eylem Planı
Bakanlığımızca hazırlanmış ve uygulamasına başlanmış eylem planlarından birisi “Ergene Havzası Koruma
Eylem Planı”dır. Bu planla, kısa vadede alınması gereken aşağıdaki 15 eylem belirlenmiştir.
Eylem 1: Dere yataklarının temizlenmesi
Eylem 2: Belediye Atıksu Arıtma Tesislerinin DSİ tarafından inşa edilmesi
Eylem 3: Islah Organize Sanayi Bölgelerinin kurulması
94
Havzadaki Organize Sanayi Bölgeleri
Eylem 4: Sanayi için müşterek ileri Atıksu Arıtma Tesislerinin kurulması
Ergene Sanayi Bölgeleri Ortak İleri Arıtma ve Deşarj Sistemi
95
Eylem 5: Sanayide daha az su, daha az kirletici hammadde kullanımına geçilmesi
Eylem 6: Ergene Havzası’nın ağaçlandırılması, erozyonla mücadele edilmesi
Eylem 7: Ergene’de Planlı döneme geçilmesi, 1/25.000’lik planların uygulamaya girmesi
Eylem 8: Katı ve tehlikeli atık işleme geri kazanım ve bertaraf tesislerinin kurulması
Eylem 9: Zirai kaynaklı kirliliğin kontrol edilmesi
Eylem 10: Ergene Nehri’nin gerçek zamanlı sürekli izlenmesi
Eylem 11: Etkin çevre denetimlerinin yapılması
Eylem 12: Deşarj standartlarının sıkılaştırılması (Renk standartları getirilmesi)
Eylem 13: Havzaya Taşkın Erken Uyarı Sisteminin kurulması
Eylem 14: Yer altı suyu kullanımının kontrol altına alınması
Eylem 15: Trakya’da barajlar, göletler, sulama tesislerinin inşa edilmesi
Eylem planı kapsamında aşağıdaki faaliyetler gerçekleştirilmiştir:

Ergene Havzası’nda bugüne kadar 290 km’lik dere yatağı ıslah edilmiş olup planlanan 28 adet dere
ıslahı projesi ile de toplam 390 km dere yatağının ıslahı yapılacaktır.

Ergene Havzası’ndaki 12 belediyenin atıksu arıtma tesisleri DSİ Genel Müdürlüğü tarafından inşa
edilmekte olup, 7 tesisin inşaatı tamamlanmıştır. 22 belediyenin atıksu arıtma tesisi ve
kanalizasyon işleri ise SUKAP kapsamında İlbank A.Ş. tarafından yapılmaktadır.

Ergene Havzası’ndaki münferit sanayi tesisleri için 10 adet “Islah Organize Sanayi Bölgeleri (OSB)”
kurulması sağlanmıştır. Bu Islah OSB’lerden 8 tanesi Kasım 2015 itibarıyla OSB statüsüne
kavuşmuştur.

OSB’lerden kaynaklanan atıksuların arıtılması maksadıyla kurulan 5 adet müşterek OSB atıksu
arıtma tesisinin inşaatları devam etmektedir. Bu arıtma tesislerinde ileri seviyede arıtılan yaklaşık
400.000 m3/gün’lük atıksu Marmara Denizi’ne derin deşarj edilecektir.

Marmara Denizi’ne derin deniz deşarjını sağlayacak sistemin projesi tamamlanmış olup, inşaat
ihaleleri 2015 yılında yapılmıştır. Bu kapsamda inşaat çalışmaları devam etmektedir.

Çevre dostu üretimi teşvik için Ergene Havza Koruma Eylem Planı kapsamında “Tekstil Sektörü
Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Tebliği” 14 Aralık 2011 tarih ve 28142 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Tekstil üretim tesisleri, temiz üretim planlarını hazırlayarak İl
Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne sunmuş ve 31.12.2014 tarihinde temiz üretime geçmişlerdir. Bu
bağlamda, Tekirdağ ilinde 145 adet, Kırklareli ilinde 12, Edirne ilinde 1 adet tesis temiz üretim planı
sunmuştur.

Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli illerinde toplam 67.958 hektar alanda ağaçlandırma, erozyonla
mücadele ve ıslah çalışması yapılmıştır.


Ergene Havzası’nda zirai ilaç kullanımı %50 oranında azaltılmıştır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından havzadaki kirletici kaynaklara düzenli denetimler yapılarak,
uygunsuzluk tespit edilenlere idari yaptırımlar uygulanmıştır.

Ergene-Meriç havzasına 5 adet gerçek zamanlı (online) ölçüm istasyonu kurulmuştur.
İstasyonlardan gelen anlık veriler düzenli olarak takip edilmektedir.

Yeraltısuyu Ölçüm Sistemleri Yönetmeliği 07/06/2011 tarih ve 27957 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır. Yapılan mevzuat değişikliği ile 02 Nisan 2016 'ya kadar bütün tesislere su sayacı
96
monte ettirilecektir. Bu kapsamda, 831 adet kuyuya ön yüklemeli uzaktan kumandalı su sayacı
takılmıştır.

Ergene Havzası’nda 14 adet Akım Gözlem (AGİ) ve 27 adet Meteoroloji Gözlem (MGİ) İstasyonu
kurulmuş olup, “Ergene Havzası Taşkın Erken Uyarı Sistemi” kurulmuştur.

Ergene Havzası’nda inşa edilmekte olan 25 adet sulama tesisi ile toplam 156.000 dekar arazi
sulanacaktır.

Ergene Havzası’ndaki ilgili bütün sivil ve resmi kurum temsilcilerinin katılımıyla “Ergene Eylem
Planı İzleme Komitesi” kurulmuştur. Bu komite belirli zamanlarda toplanarak tedbirlerin iş planına
uygun olarak yürütülüp yürütülmediğini kontrol etmektedir.
Ergene Havzası Koruma Eylem Planı uygulama maliyeti 3 milyar 733 milyon TL olup, bunun
1 milyar 55 milyon TL’si Organize Sanayi Bölgelerinin içinde bulunan atıksu toplama alt yapısı ve müşterek
ileri atıksu arıtma tesisleri, atıksu kollektörü ve derin deniz deşarjı için harcanmaktadır.
Öncelikli Alt Havzalarda Havza Koruma Eylem Planları
Uluabat Gölü: Ekosistem açısından Ülkemizin en zengin göllerinden biridir Uluabat Gölü’nün ekolojik
önemini yitirmemesi ve su kalitesinin iyileştirilmesine yönelik Uluabat Gölü Alt Havzası Su Kalitesi Eylem
Planı hazırlanmış ve 2014 yılında uygulamaya konulmuştur. Söz konusu eylem planında, gölün
kirlenmesine sebep olan bütün baskı unsurları bütüncül bir yaklaşımla ele alınmış ve ilgili kurum ve
kuruluşlarla koordinasyon içerisinde yürütülecek eylemler belirlenmiştir. İlgili kurum ve kuruluşlarla
uygulamaların takibi yapılmaktadır.
Ulubat Gölü Alt Havzası’nda Yer Alan Baskı Unsurları
97
Boğazköy Baraj Gölü Alt Havzası Su Kalitesi Eylem Planı: Bursa ili sınırları içerisinde yer alan ve Yenişehir
Ovası’nın sulanması maksadıyla inşa edilmiş olan Boğazköy Baraj Gölü ve barajı besleyen su kaynaklarında,
su kalitesinin iyileştirilerek barajda sulama suyu seviyesine ulaşılması maksadıyla hazırlanan Boğazköy
Baraj Gölü Alt Havzası Su Kalitesi Eylem Planı 2014 yılında uygulamaya konulmuştur.
Nilüfer Alt Havzası Su Kalitesi Eylem Planı: Bursa ili sınırları içerisinde yer alan Nilüfer Çayı’nda ortaya
çıkan su kalitesi sorunlarının giderilmesi maksadıyla hazırlanmış olan Nilüfer Çayı Alt Havzası Su Kalitesi
Eylem Planı revize edilerek 2014 yılında uygulamaya konulmuştur.
Nilüfer Çayı Alt Havzası’nda Yer Alan Kentsel ve Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisleri
Sacır Deresi ve Nizip Çayı: Gaziantep İli sınırları içerisinde yer alan Sacır Deresi ve Nizip Çayı’nda ortaya
çıkan su kalitesi sorunlarının ortadan kaldırılması maksadıyla Bakanlığımız koordinasyonunda Sacır Deresi
ve Nizip Çayı Su Kalitesinin İyileştirilmesi Eylem Planı hazırlanmıştır. Eylem Planı’nın Bakanlığımız
koordinasyonunda; mesul kurum ve kuruluşlar tarafından, hassasiyetle ve disiplinli bir şekilde
uygulanmasının temini maksadıyla 2015/2 Sayılı “Sacır Deresi ve Nizip Çayı Su Kalitesinin İyileştirilmesi
Eylem Planı Genelgesi” 20.10.2015 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
Melen Alt Havzası Havza Koruma Eylem Planı: Büyük Melen Su Sistemi, İstanbul’un 2020 sonrası içme ve
kullanma suyu ihtiyacının büyük bir bölümünün karşılanacağı önemli bir projedir. Kirlenme riskine karşı
havza su kalitesini ve miktarını korumak, iyileştirmek üzere gerekli acil durum planlarının ortaya konulması
maksadıyla Melen Alt Havzası Su Kalitesi Eylem Planı 2014 yılında hazırlanmıştır. 2015/5 Sayılı “Melen Çayı
Alt Havzası Koruma Eylem Planı Başbakanlık Genelgesi” 22.08.2015 tarihli ve 29453 sayılı Resmi Gazete
ile yürürlüğe girmiştir.
Mogan - Eymir Gölü Havzası Eylem Planı: Ankara Çayı Alt Havzasında yer alan Mogan ve Eymir Göllerinin
su kalitesinin iyileştirilmesi maksadıyla hazırlanan Mogan–Eymir Gölü Havzası Eylem Planı 2014 yılında
uygulamaya konulmuştur. Eylem planında, göl su kalitesini etkileyen unsurlar bütüncül olarak ele alınmış
ve ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon içerisinde yürütülecek eylemler belirlenmiştir.
98
Mogan Gölü
Ilgın Gölü Alt Havzası Su Kalitesi Eylem Planı: Önemli bir sulak alan olan Ilgın Gölü’nün ekolojik önemini
yitirmemesi ve su kalitesinin iyileştirilmesine yönelik hazırlanan Eylem Planı 2015 yılında uygulamaya
konulmuştur. Eylem planı; Tarımsal Sulamanın Kontrolü, Tarımsal Kirliliğin Önlenmesi, Evsel Atıksuların
Arıtılması, Düzenli Depolama Sahalarının Kurulması, Düzensiz Depolama Sahalarının Rehabilitasyonu,
Sulak Alan Yönetim Planının Oluşturulması, Ağaçlandırma ve Erozyonla Mücadele ana başlıkları altında
toplanmıştır.
Burdur Gölü Havzası Eylem Planı: Burdur Havzasının su kaynakları, yapıları, arıtmalar, deşarjlar ve arazi
kullanımı çıkarılmış, havzada su kalitesi ile miktarının iyileştirilmesi, çevrenin korunması ve geliştirilmesi
için planlanan eylemler söz konusu eylem planı kapsamında belirlenmiştir. Eylemlerin gerçekleştirilmesi
maksadıyla hazırlanan Burdur Gölü Havzası Eylem Planı Genelgesi 13 Kasım 2015 tarihinde yayımlanmıştır.
Göller ve Sulak Alanlar Eylem Planı: Eylem Planı ile Ülkemizde doğal ve/veya insan kaynaklı olarak ekolojik
ve hidrolojik olumsuz etkilere maruz kalan kritik göl ve sulak alanlar belirlenerek, bu alanlar üzerindeki
etkilerin tespit edilerek, öncelikle mevcut durumları korunarak, ekolojik durum için gerekli telafi edici
tedbirlerin alınması hedeflenmiştir. Eylemlerin gerçekleştirilmesi maksadıyla hazırlanan Göller ve Sulak
Alanlar Eylem Planı’nın Bakanlığımız Genelgesi olarak 2016 yılı içerisinde yayımlanması planlanmaktadır.
Seyfe Gölü Havzası Eylem Planı
Seyfe Gölü su seviyesinde meydana gelen düşüşlerin önüne geçilmesi ve su kalitesinin iyileştirilmesi
maksadıyla Seyfe Gölü Havzası Eylem Planı hazırlıklarına başlanmıştır.
99
Türkiye’nin Oluşumlarına Göre Doğal Göller Haritası
Nehir Havza Yönetim Planları
21 Aralık 2009 tarihinde açılmış olan AB Çevre Faslı Müzakereleri Su Sektörü, Bakanlığımız Su Yönetimi
Genel Müdürlüğü tarafından koordine edilmektedir. Avrupa Birliği Çevre Faslı kapanış kriterlerinden biri
“Nehir Havzası Yönetim Planları” nın hazırlanmasıdır.
Bu kapsamda, 29 Aralık 2014 tarihinde “Havza Koruma Eylem Planlarının Nehir Havza Yönetim Planlarına
Dönüştürülmesi AB Teknik Yardım Projesi” başlamış olup, proje dâhilinde; Susurluk, Meriç-Ergene, Konya
Kapalı, Büyük Menderes havzaları için “Nehir Havza Yönetim Planları” hazırlanmaktadır. Söz konusu
yönetim planları 2017 yılı sonu itibariyle tamamlanacaktır.
AB IPA-1 bileşeninde yer alan “3 Pilot Havzada Nehir Havza Yönetim Planları Kapsamında Ekonomik Analiz
ve Su Verimliliği Çalışmaları Konusunda Teknik Asistanlık Alımı Projesi” ile Yeşilırmak, Batı Akdeniz ve
Akarçay Havza Yönetim Planları hazırlanacaktır.
Gediz ve Küçük Menderes Havzaları Havza Yönetim Planlarının hazırlanması çalışmaları yürütülmektedir.
Su Yönetimi Koordinasyonu
Havza koruma eylem planlarında kamu kurum ve kuruluşlarınca yerine getirmesi gereken hususların
uygulanmasını değerlendirmek, üst düzeyde koordinasyonu ve işbirliğini sağlamak üzere 2012/2 sayılı
Başbakanlık Genelgesi ile Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu, 18 Haziran 2013 tarihli Resmi Gazete’ de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Havza Yönetim Heyetlerinin Teşekkülü, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Tebliğ” gereğince her bir havza için koordinatör valilerin başkanlığında Havza Heyeti
çalışmalarına devam etmektedir.
İçme Suyu Havzalarının Korunması
İçme ve kullanma suyu temin edilen su kaynaklarının koruma-kullanma dengesi çerçevesinde kalite ve
miktarının korunması ve iyileştirilmesi maksadıyla İçme Suyu Havzalarına mahsus Özel Hüküm Belirleme
çalışmaları yapılmaktadır. Bu kapsamda;

Özel Hüküm Belirleme Çalışmaları; Gökçe Barajı’nda 1 Mayıs 2010, Kartalkaya Barajı’nda ise 28
Eylül 2009 tarihinde tamamlanmıştır.
100

Eğirdir Gölü Özel Hükümleri 2012, Porsuk Barajı ile Atatürk Baraj Gölü özel hükümleri ise 2013 yılı
içinde yürürlüğe girmiştir.

Karacaören 1 – 2 Baraj Gölleri, Beyşehir Gölü ve Gördes Baraj Gölü için hazırlanan özel hüküm
belirleme projeleri kapsamında teknik çalışmalar tamamlanmış olup; su kalitesinin korunması
maksadıyla bahse konu su kaynakları için eylem planları hazırlanmaktadır.

“Sapanca Gölü ile Yuvacık-Namazgah-Akçay Baraj Gölü Özel Hüküm Belirleme ve Havza Koruma
Planı” Projeleri kapsamında Sapanca Gölü ve Namazgah Baraj Gölü için teknik çalışmalar
tamamlanmıştır. Yuvacık ve Akçay Baraj Göllerine ilişkin verilerin toplanması ve modellemeye
yönelik teknik çalışmalar ise devam etmektedir. Bahse konu projelerin 2016 yılı içerisinde
tamamlanması hedeflenmektedir.

Sapanca Gölü özel hükümlerinin yürütülmesi ve takibi maksadıyla “Sapanca Gölü Havza Yönetim
Kurulunun Teşekkülüne ilişkin Genelge” hazırlanmış olup; yayımlanacaktır.

Mamasın Baraj Gölü Özel Hüküm Belirleme ve Havza Koruma Planı Projesi Ağustos 2014’te
başlatılmış olup, 2016 yılı içerisinde tamamlanacaktır.

Kartalkaya Barajı ve Gökçe Barajı Özel Hükümlerinin revize edilmesi projesinin 2016 yılında
başlatılarak 2018 yılında tamamlanması planlanmaktadır.
Türkiye’nin Su Ayak İzinin Belirlenmesi
“Türkiye’nin Ulusal Su Ayak İzi” projesi tamamlanarak yayımlanmıştır. Söz konusu proje ile su kaynaklarına
yönelik küresel eğilimler tespit edilmiş, su ayak izi temel kavramları, tanımları ve bileşen hesapları
yapılarak sonuçlar doğrultusunda kilit paydaşlara yönelik öneriler getirilmiştir.
Eğirdir Gölü Koruma Alanları Haritası
101
Su Kayıp ve Kaçaklarının Azaltılması
İçme suyu şebekelerindeki su kayıplarını kontrol altına almak için hazırlanan “İçme Suyu Temin ve Dağıtım
Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği” 8 Mayıs 2014 tarihli ve 28994 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu Yönetmelik ile ülkemizde su idareleri ve belediyelerin su kayıp oranlarını; büyükşehir ve il
belediyelerinde 5 yıl içerisinde en fazla % 30, takip eden 4 yıl içerisinde ise en fazla % 25 düzeyine; diğer
belediyelerde 9 yıl içerisinde en fazla % 30, takip eden 5 yıl içerisinde ise en fazla % 25 düzeyine
indirilmeleri hedeflenmiştir.
İçme suyunun yanı sıra, ülkemizde yıllık su tüketiminin %74’ünü oluşturan tarım sektöründe de, sulama
sistemlerinden kaynaklanan kayıpların ve bilinçsiz kullanımdan dolayı aşırı tüketimin kontrol altına
alınabilmesi maksadıyla “Sulama Sistemlerinde Su Kullanımının Kontrolü ve Su Kayıplarının Azaltılmasına
İlişkin Yönetmelik” taslağı hazırlanmış ve kurum görüşlerine sunulmuştur.
Su Kalitesi Yönetimi ve İzlenmesi
Türkiye Ulusal Su Bilgi Sisteminin (USBS) Kurulması
Ulusal Su Bilgi Sistemi için başlanmış olan çalışmaların 2018 yılı sonunda tamamlanması planlanmaktadır.
Çalışmalar sonucunda su bilgilerini üreten ve kullanan bütün kurum ve kuruluşların da paydaş olacağı
Ulusal Su Bilgi Sistemi (USBS) kurulacaktır.
Sistem Geliştirme ihalesi 2016 yılında gerçekleştirilecek olup, projenin 2018 yılında tamamlanması
planlanmaktadır.
Su Kalitesi Yönetimi Çalışmaları
Kıyı ve geçiş suları ile birlikte yerüstü su kaynaklarına etki eden noktasal ve yayılı kaynaklardan gelen
tehlikeli maddelerin belirlenmesi maksadıyla 3 adet proje yürütülmüştür. Projeler kapsamında yapılan
çalışmalarla, ülkemiz sularını kirleten tehlikeli maddeler belirlenmiş ve bu maddelerin alıcı ortamlardaki
seviyelerini belirlemek maksadıyla izleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Belirlenen tehlikeli maddeler için
alıcı ortam standartlarını ifade eden çevresel kalite standartları geliştirilmiştir. Ayrıca, bu verilerin
depolandığı web tabanlı bir yazılım olan Tehlikeli Madde Bilgi Sistemi (TEMBİS) geliştirilmiştir.
Projelerde belirlenen tehlikeli maddeler ve çevresel kalite standartları “Yer Üstü Suyu Kalitesi
Yönetmeliği”ne derç edilecektir. Böylece bu maddeler su kaynaklarında izlenerek su kalitesinin
iyileştirilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
Yerüstü, Kıyı ve Geçiş Suları için Çevresel Hedeflerin Belirlenmesine Yönelik Metodolojinin
Geliştirilmesi: Büyük Menderes Havzası Pilot Çalışması Projesi ile pilot havzada yer alan yerüstü su
kütlelerinin mevcut durumları ve su kalite sınıfları belirlenerek, iyi su durumuna ulaşma şartlarının ortaya
konulması, yerüstü, kıyı ve geçiş suları için, su kütlesinin kalitesinin korunması ve iyileştirilmesi maksadıyla
çevresel hedeflerin AB Su Çerçeve Direktifi ile uyumlu biçimde belirlenmesi, diğer havzalara
uygulanabilecek metodolojinin geliştirilmesi ve pilot bölgeye özel tedbirler programının oluşturulması
hedeflenmektedir. Proje 2017 yılı içinde tamamlanacaktır.
Türkiye'deki İçme Suyu Kaynaklarının ve Arıtma Tesislerinin Değerlendirilmesi projesi kapsamında içme
suyu sektörü ile içme suyu arıtma tesislerinin mevcut durumuna ilişkin genel bir değerlendirme yapılarak,
eksikliklerin tespiti ve giderilmesi maksadıyla çözüm yöntemleri ortaya konacaktır. Projenin 2017 yılı sonu
itibariyle tamamlanması planlanmaktadır.
Günlük Maksimum Toplam Yük Yaklaşımının Gediz Havzası’nda Uygulanması Projesi ile su kaynaklarımız
üzerinde yoğun baskı oluşturan noktasal ve yayılı kaynaklı kirleticiler için günlük maksimum toplam yük
(GMTY) yaklaşımı havza, alt havza ve su kütlesi bazında uygulanacak, izleme çalışmaları yürütülerek kirlilik
102
azaltım ihtiyaçları belirlenecektir. Bu yöntem doğrultusunda alıcı ortam standardı bazlı deşarj standartları
geliştirilecektir. Proje 2017 yılı içinde tamamlanacaktır.
Yerüstü Suları ile Yüzme ve Rekreasyon Amacıyla Kullanılan Kıyı Sularında Siyanobakteriler için Alarm
Seviyelerinin ve Limitlerin Belirlenmesi, Müdahale ve Mücadele Yöntemlerinin Geliştirilmesi Projesi ile
içmesuyu olarak kullanılan yerüstü su kaynakları, balık yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı baraj gölleri,
yüzme ve rekreasyon maksadıyla kullanılan yerüstü sular ile kıyı ve geçiş suları için belirlenen pilot alanlar
ve nehir ağızlarında; siyanobakterilerin çoğaldığı potansiyel alanların belirlenmesi, siyanobakterilerin ve
siyanotoksinlerin alarm seviyelerinin tespit edilmesi, mücadele ve müdahale yöntemlerinin belirlenmesi,
içmesuyu arıtma tesislerinde siyanotoksin tespiti ve siyonobakteri giderimi ile ilgili metodoloji
oluşturulması ve siyanobakteriler için standart ve kılavuz değerlerin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Proje
2016 yılı içinde tamamlanacaktır.
Samözü Deresi-Nizip Çayı Havzası Atıksu Yönetimi Eylem Planı Projesi ile su kaynaklarının kalitesinin
iyileştirilmesi maksadıyla, kirletici kaynakların belirlenmesi, atık özümleme kapasitesinin ortaya
konulması, su kalitesi yönetimine ilişkin yasal ve idari yapının incelenmesi, nehir, göl ve barajlarla ile
birlikte planlanan su yapıları ve bu su kaynaklarının kullanımları göz önünde bulundurularak tedbirlerin
geliştirilmesi, maliyetlerin hesaplanması ve kapsamlı bir eylem planı hazırlanması hedeflenmiştir. 2015 yılı
sonunda proje tamamlanmış olup, havzada yer alan endüstrilerden ve evsel kullanımlardan kaynaklanan
atık sulara yönelik bir atık su yönetim eylem planı hazırlanmıştır.
Yeraltı Sularının Miktar ve Kalite Özelliklerinin Ortaya Konması ve Değerlendirilmesi Konusundaki
Uygulamalar: Gediz Havzası Örnek Çalışması ile “Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı
Korunması Hakkında Yönetmelik”in uygulama adımları gerçekleştirilecektir. Bu maksatla ülkemize özgü
yöntem/metodoloji, yaklaşım ve model geliştirilerek örnek çalışma gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.
Bu çalışmanın çıktılarından faydalanılarak ülkemizin diğer havzalarında da benzer uygulamaların yapılması
planlanmaktadır. Projenin 2017 yılında tamamlanması hedeflenmiştir.
Türkiye’de Yeraltı Suyu Yönetimi Kapasitesinin Geliştirilmesi Projesi ESEI 2012 Programlaması dâhilinde
kabul görmüş olup projenin 2015-2017 yılları arasında yürütülmesi planlanmaktadır. İhale süreci, 1 Ekim
2014 tarihinde başlamış olup iki aşamalı süreç tamamlanmıştır.
Arıtılmış Atıksuların Geri Kazanılması ve Tekrar Kullanılması
Arıtılmış evsel atıksuların zirai sulamada kullanılabilirliğinin araştırılması ve uygulanabilirliğinin ortaya
konulması açısından çalışmalar yürütülmektedir. Bu doğrultuda “ Sulama Suyu Kalitesi ve Kullanılmış
Suların Tekrar Kullanılması Hakkında Yönetmelik” taslağı hazırlanmış olup, 2016 yılı içerisinde
yayımlanması planlanmaktadır.
Bu bağlamda Ergene Havzasında Arıtılmış Atıksuların Sulamada Kullanılmasının Uygulanabilirliğinin
Araştırılması Projesi tamamlanmıştır.
Zirai sulamadan dönen suların yeniden kullanılabilirliğin araştırılması için “GAP Bölgesinde Sulamadan
Dönen Suların Kontrolü ve Yeniden Kullanımı İçin İyileştirilmesi Projesi” çalışmalarına başlanmıştır.
“Meriç-Ergene Havzasında Oluşan Çiftlik Atıklarının ve Evsel Atıksu Arıtma Çamurlarının Yönetimi ve
Uygulanabilirliğinin Analizi ”Projesi kapsamında, Meriç-Ergene pilot havzasında; çiftlik atıklarının ve evsel
atıksu arıtma tesislerinde oluşan arıtma çamurlarının alıcı ortama olan olumsuz etkilerin azaltılması
maksadıyla, atıkların bir sistematik içerisinde toplanarak atıklardan en yüksek faydayı sağlayacak yönetim
sisteminin uygulanabilirliğinin araştırılması hedeflenmekte olup, 2015 sonu itibariyle tamamlanmıştır.
103
Kirlenmeye Hassas Su Kütlelerinin Belirlenmesi
“Türkiye’de Havza Bazında Hassas Alanların ve Su Kalitesi Hedeflerinin Belirlenmesi Projesi” ile
Türkiye’deki 25 su havzasında bulunan yerüstü sularında hassas su kütleleri ile bu kütleleri etkileyen
kentsel hassas alanlar, nitrata hassas bölgeler ve su kalitesi hedefleri ile su kalitesinin iyileştirilmesi için
alınacak tedbir belirleme çalışmalarına başlanmıştır.
Su Kalitesi Yönetimi ile Alakalı Mevzuat
Avrupa Birliği düzeyinde belirlenen öncelikli maddeler ile ülkemize özgü belirlenen 117 noktasal ve 133
yayılı kaynaklı belirli kirletici ve çevresel kalite standartlarının 30.11.2012 tarihli ve 28483 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği”ne aktarılarak 2016 yılı ilk
yarısında yayımlanması planlanmaktadır.
“Yüzeysel Sular ve Yeraltı Sularının İzlenmesine Dair Yönetmelik” 11/02/2014 tarih ve28910 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik, ülke genelindeki bütün yüzeysel sular ve yeraltı
sularının miktar, kalite ve hidromorfolojik unsurlar bakımından mevcut durumunun ortaya konulması,
suların ekosistem bütünlüğünü esas alan bir yaklaşımla izlenmesi, izlemede standardizasyonun ve izleme
yapan kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanmasını hedeflenmektedir.
Yerüstü Suları, Yeraltı Suları ve Sedimentten Numune alma ve Biyolojik Örnekleme Tebliği 21.02.2015 tarih
ve 29274 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Tebliğin maksadı; yer üstü ve yer altı
suları ile sedimentten numune alınması, numunelerin taşınması, korunması ve saklanması ile yer üstü
sularında biyolojik kalite unsurlarının örneklenmesi ve saklanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
İçme Suyu Kaynaklarının Kalite Sınıflarının Belirlenmesi
29.06.2012 tarihli ve 28338 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi
Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik kapsamında içme suyu temin edilen yerüstü
kaynaklarının kalite kategorisi ve arıtma sınıfı belirleme çalışmaları devam etmektedir.
Su Kalitesinin İzlenmesi Çalışmaları
AB Su Çerçeve Direktifi ile uyumlu izlemenin yapılabilmesi maksadıyla 2012 yılında başlayan “Havza İzleme
ve Referans Noktalarının Belirlenmesi Projesi” kapsamında 10 havzada (Ergene, Akarçay, Gediz, Susurluk,
Sakarya, Kızılırmak, Küçük Menderes, Antalya, Marmara ve Konya Kapalı havzalarında) yerüstü, kıyı ve
geçiş sularında fiziko-kimyasal, kimyasal, biyolojik ve hidromorfolojik kalite parametreleri bir yıl boyunca
mevsimsel olarak (yılda 4 kez) izlenmiş ve elde edilen veriler değerlendirilerek havzaların su kalitesi
açısından mevcut durumu ortaya konulmuştur. Proje 2012-2014 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. 2015
yılından itibaren havzalarda izleme çalışmaları Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Havza
İzleme Programları doğrultusunda DSİ Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmektedir.
Yayılı ve/veya Noktasal Kaynaklı Baskılar Neticesinde Oluşan Kirleticilerin Yeraltı Suyuna Geçme
Durumlarının Tespit Edilmesi Maksadıyla Bir Metodoloji Oluşturulması ve Öncelikli Havzalarda
Uygulanması Projesi (YASGEP) (2015) : Söz konusu proje kapsamında Büyük Menderes, Konya Kapalı,
Sakarya, Susurluk, Akarçay, Meriç-Ergene, Küçük Menderes, Gediz ve Kızılırmak Havzaları YAS izleme
Programları için parametre listeleri oluşturulmuştur.
Otomatik İzleme İstasyonlarının Kurulması
Yüzeysel suların kalite açısından mevcut durumunun ortaya konulması ve ani deşarjların yüzeysel suları
nasıl etkilediğinin anlık olarak tespiti maksadıyla Meriç-Ergene ve Büyük Menderes Havzalarına gerçek
zamanlı ölçüm istasyonları kurulmuştur. Her iki havzadan da anlık olarak alınan veriler düzenli olarak takip
104
edilmektedir. Gerçek zamanlı ölçüm istasyonlarının pilot havzalarda kurulması ve ülke geneline
yaygınlaştırılması sağlanacaktır.
Ülkemize Özgü Su Kalitesi Ekolojik Değerlendirme Sisteminin Kurulması Projesi
Proje kapsamında, Ülkemizin değişik coğrafik ve iklimsel özelliklerini temsil edecek 8 havzada (Aşağı Fırat
Alt Havzası, Batı Akdeniz Havzası, Ceyhan Havzası, Aras Havzası, Doğu Karadeniz Havzası, Batı Karadeniz
Havzası, Kuzey Ege Havzası, Sakarya Havzası) nehir, göl, geçiş ve kıyı sularında yapılacak 1 yıllık (4 dönem)
izleme sonuçları ve 25 havzada yapılacak envanter çalışması sonucunda Türkiye’ye özgü biyolojik
indekslerin ve referans şartlarının belirlenmesi; böylece Türkiye’ye özgü bir ekolojik değerlendirme
sisteminin kurulması hedeflenmektedir.
Su Kalitesi izlenmesi çerçevesinde hidromofolojik izleme çalışmalarının yürütülebilmesi için alt yapı
oluşturulması çalışmalarına başlanmış olup, hidromorfolojik izleme metodolojisinin belirlenmesi, nehirler,
göller, kıyı ve geçiş suları için ülkemize özgü hidromorfolojik indekslerin geliştirilmesi çalışmaları
Bakanlığımız imkânları ile yürütülmektedir.
Su Kalitesinin İzlenmesi Çalışmaları
Avrupa Birliği IPA Programı kapsamında başlattığımız “Türkiye’deki İçme Suyu Kaynaklarının ve Arıtma
Tesislerinin Değerlendirilmesi Projesi" ile bütün içme suyu arıtma tesisleri tek tek incelenecek, Türkiye'nin
içme suyunu "AB Normlarına" getirecektir.
Proje kapsamında; içmesuyu sektörü kurumsal ve yasal açıdan değerlendirilecek, Türkiye’deki bütün
yerüstü içme suyu kaynakları ve içme suyu arıtma tesisleri ziyaret edilerek mevcut arıtma tesislerinin
durumları tespit edilecektir. Ham ve arıtılmış su kalitesinin (44 tane zorunlu parametre ve ülkemize özgü
89 tane mikrokirletici parametre) kalite durumuna göre arıtma tesisinde revizyon gerekip gerekmediği
belirlenecektir. Seçilecek 5 arıtma tesisi için kapasite artırımı, modernizasyon, enerji verimliliği vb. gibi
konularda iyileştirme sağlamak üzere avan proje hazırlanacak, içme suyu arıtma tesisleri için geliştirilen
standart ve normlar güncellenecektir.
Bu proje ile kurumsal ve teknik anlamda büyük bir kapasite artışı sağlanmış olacaktır. Kirlilik, kaynağında
minimize edilerek, arıtma tesislerinin yükü azaltılacak; böylece halkımıza daha güvenilir ve daha sağlıklı
içme suyu temin edilebilecektir.
Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Projeleri
Taşkın Yönetimi
Taşkın Yönetim Planları ile taşkınlar havza bazında ele alınarak taşkın tehlike haritaları ve taşkın risk
haritaları hazırlanacaktır. Taşkın öncesinde, taşkın esnasında ve taşkın sonrasında yapılacak olan
iyileştirme ve müdahalelerin planlanması ve yönlendirilmesi yapılacaktır.
Taşkın yönetim planlarının hazırlanmasına Yeşilırmak ve Antalya havzalarında başlanmıştır. Ülkemizdeki
25 havzanın taşkın yönetim planlarının 2023 yılına kadar hazırlanması hedeflenmektedir.
3 havzada (Ceyhan, Sakarya ve Susurluk) taşkın yönetim planlarının hazırlanması projelerinin 2018 yılında
105
Silifke’de Yaşanan Taşkından Bir Görünüm
Kuraklık Yönetimi
Muhtemel kuraklık riskleriyle karşılaşıldığında yaşanacak olan olumsuz etkilerin azaltılması ve kuraklık
problemlerinin çözümüne yönelik olarak kuraklık öncesinde, esnasında ve sonrasında alınacak tedbirlerin
belirlenmesi maksadıyla, “Kurak Dönem Yönetim ve Eylem Planlarının Hazırlanması Projesi” adı altında
havza bazında “Kuraklık Yönetim Planları” hazırlanması projelerine başlanmıştır.
Ülkemizdeki 25 havzada kuraklık yönetim planlarının 2023 yılına kadar hazırlanması hedeflenmektedir.
Kuraklıktan en çok etkilenme potansiyeline sahip kapalı havzalardan başlanarak, Konya Kapalı Havzası için
2013 yılında, Akarçay Havzası için 2014 yılında Kuraklık Yönetim Planı hazırlanması çalışmalarına başlanmış
olup 2015 yılı sonu itibariyle iki projede tamamlanmıştır.
3 havzada (Doğu Akdeniz, Küçük Menderes ve Kuzey Ege) kuraklık yönetim planlarının hazırlanması
projelerinin 2016 yılında başlayıp 2017 yılında tamamlanması hedeflenmektedir.
Su Yönetimi Genel Müdürlüğü koordinasyonu ile 2016 yılında “Taslak Ulusal Kuraklık Yönetimi Strateji
Belgesi ve Eylem Planının” tamamlanması hedeflenmektedir.
İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi ve Uyum
“İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi” 2013 yılında başlamıştır. Bu proje kapsamında
ülkemizdeki 25 nehir havzasının her birinde iklim değişikliği projeksiyonlarının oluşturulması, yer altı su
potansiyeli ve yerüstü suyu seviyelerindeki değişimlerin tespiti, havza özelinde su potansiyeli modelleme
çalışmalarının gerçekleştirilmesi ve bu çalışmalar neticesinde ortaya çıkan veriler ile 3 havzada (MeriçErgene, Büyük Menderes ve Ceyhan Havzası) iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi açısından sektörel
etkilenebilirlik analizlerinin yapılması hedeflenmektedir. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi
2016 yılı Temmuz ayında tamamlanacaktır.
106
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
Başkanlığımızın çalışmalarını; normal denetim (teftiş), inceleme, ön inceleme ve soruşturma ile diğer
görevler şeklinde özetlemek mümkündür.
Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatının teftiş ve denetimine ilişkin 2015 Yılı Denetim Programı
çerçevesinde;
Taşra Teşkilatında;
2015 yılı içerisindeki iş durumu, hizmet gerekleri ve bütçe imkânları göz önünde bulundurularak
Başkanlığımızca belirlenen taşra birimlerinden;
 DKMP XI.Bölge Müdürlüğüne bağlı Tokat Şube Müdürlüğü
 DKMP V.Bölge Müdürlüğüne bağlı Uşak Şube Müdürlüğü
 DKMP IX.Bölge Müdürlüğüne bağlı Kırıkkale Şube Müdürlüğü
 DKMP XV.Bölge Müdürlüğüne bağlı Sivas Şube Müdürlüğü
 DKMP X. Bölge Müdürlüğüne bağlı Bartın Şube Müdürlüğü’nün
denetimi gerçekleştirilmiştir.
2015 yılı inceleme, soruşturma ve rehberlik raporlarına ilişkin grafik aşağıda yer almaktadır:
30
25
20
16
15
15
10
8
5
5
0
Rehberlik Raporu
Soruşturma Raporu
İnceleme Raporu
Ön İnceleme Raporu
Grafik 18-2015 yılı inceleme, soruşturma ve rehberlik raporları
Başkanlığımızın 2015 yılı iş yükünü; % 18’sini ön inceleme, % 34’ünü inceleme, % 37’sini soruşturma ve %
11’ni normal denetimler oluşturmuştur.
107
2014 yılından devreden işlerle 2015 yılı içinde düzenlenen rapor sayısı ve 2016 yılına devreden işlere
ilişkin grafik aşağida yer almaktadir:
50
44
45
40
36
35
30
25
20
15
15
8
10
5
0
2014 yılından Devralınan
İşler
2015 Yılında Yeni Gelen
İşler
2015 Yılında Tamamlanan 2016 Yılına Devredilen İşler
İşler
Grafik 19-2014 yılından devreden işlerle 2015 yılı içinde düzenlenen rapor sayısı ve 2016 yılına
devreden işler
108
Strateji Geliştirme Başkanlığı Faaliyetlerine ilişkin gerçekleşmeler.
İdareyi Geliştirme ve Stratejik Yönetim Dairesi Başkanlığı Faaliyetleri
2014-2015 risk yönetim süreci, Bakanlık risk kütüğünün oluşturulması
Bakanlık Risk Yönetim Yönergesi doğrultusunda harcama birimleri tarafından tespit edilen risklerin
Bakanlık Risk Yönetim Ekibince incelenmesi ve Bakanlık riskleri olarak ilan edilmesini hedeflemektedir.
Bakanlık Risk yönetim ekibinin dört toplantısı sonucunda bakanlık riskleri son halini almış ve her bir risk
yönergesi gereğince formlarına işlenmiştir.
2015-2016 risk yönetim süreci, Bakanlık Risk Kütüğünün oluşturulması
Bakanlık Risk Yönetim Yönergesi doğrultusunda harcama birimleri tarafından tespit edilen risklerin
Bakanlık Risk Yönetim Ekibince incelenmesi ve Bakanlık riskleri olarak ilan edilmesi sağlamak
hedeflenmiştir. Bu çerçevede; Birimlerden gelen süreç riskleri toparlanarak Risk Kütüğü oluşturulmuş
Bakanlık Risk Yönetim Ekip listesinin oluşturulmasına müteakip gerçekleştirilecek toplantılar sonucunda
Bakanlık Risk Yönetim Eylem Planları oluşturulacaktır.
Süreç-Risk Yönetimi Hizmet İçi Eğitimi
Bakanlığımız bağlı kuruluşlarından ve merkez teşkilatından eğitime katılan personelin, birimlerindeki iş
süreçlerini çıkartarak, risk değerlendirmelerini yapabilme becerisini kazandırmak hedeflenmiştir. Bu
çerçevede; 02-06 Mart 2015 Antalya’da uygulamaya yönelik eğitim yapılmıştır.
ÇEM Genel Müdürlüğü ve Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Süreç - Risk Çalışması
Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ve ÇEM Genel Müdürlüğü iş süreçleri ve riskleri çıkartılarak, iş akışlarının
standardizasyonunu sağlamak, hizmet kalitesini yükseltmek, tespit edilen risklerin bertaraf edilmesini
sağlamak hedeflenmiştir. Bu çerçevede; anılan genel müdürlükler iş süreçleri ve riskleri çıkartılmış olup,
teyit işlemleri tamamlanmıştır.
AFAD Çalışmaları
Bakanlığımızın imkân ve kabiliyetleri doğrultusunda afet ve acil durumlarda müdahale edebilmek
Bakanlığımız birimlerinin sahip olduğu donanım ve kabiliyetler doğrultusunda afet ve acil durum
yönetimine katkılar sağlanması yönünde çalışmalar yapılmaktadır.
İş Analizi Çalışması
Bakanlığımızın personel ihtiyacının belirlenmesi amacıyla DKMP Bölge Müdürlüklerinde İş Analizi çalışması
yapılmıştır. İş Analizi çalışması analiz edilerek Personel Dairesi Başkanlığına sunulmuştur.
Orta Anadolu Gelişim Projesinin (Orta Anadolu GEP) Hazırlanması
Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarımızın görev ve sorumlulukları dâhilinde, 2003-2014 yılları arasında
gerçekleştirilen faaliyetler ile 2015-2019 yılları arasında gerçekleşmesi planlanan faaliyetlerin yer aldığı
Amasya, Ankara, Çorum, Çankırı, Eskişehir, Kayseri, Kırşehir,Kırıkkale, Nevşehir, Sivas, Tokat, Yozgat illerini
kapsayan Orta Anadolu Gelişim Projesi hazırlanmıştır.
Akdeniz Gelişim Projesinin (Akdeniz GEP) Hazırlanması
Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarımızın görev ve sorumlulukları dâhilinde, 2003-2014 yılları arasında
gerçekleştirilen faaliyetler ile 2015-2019 yılları arasında gerçekleşmesi planlanan faaliyetlerin yer aldığı
Adana, Antalya, Burdur, Hatay, Isparta, Kahramanmaraş, Mersin ve Osmaniye illerini kapsayan Akdeniz
Gelişim Projesi hazırlanmıştır.
109
"Ormancılık ve Su Şûrası 2013” Kararlarını İzleme Çalışmaları
“Şura Kararlarının Uygulanmasına Yönelik Eylem Planı”nın üçüncü dönem altı aylık izleme çalışması
tamamlanarak raporlanmıştır. IV. Dönem izleme çalışmaları devam etmektedir.
2017–2021 dönemi Stratejik Planın hazırlanması
Bakanlığımız 2017-2021 yıllarını kapsayacak Stratejik Planının hazırlanması gayesiyle 16.12.2015 tarihli
326 sayılı Bakan Olur’u alınarak stratejik planlama çalışmaları başlatılmıştır.
10. Kalkınma Planı, Bölge Planları, Strateji ve Eylem Planları, Bakanlığımızın hedefleri ile ilgili çalışmalar
10 uncu kalkınma planı ve öncelikli dönüşüm programları ile Kalkınma Bakanlığınca hazırlanan planlarla
ilgili koordinasyon çalışmaları gerçekleştirilmiş ve görüşler verilmiştir.
Muhtelif Bakanlıklarca hazırlanıp YPK kararıyla uygulanan strateji ve eylem planları kapsamında
Bakanlığımızın sorumlu veya ilgili olduğu eylemlerdeki gelişmeler takip edilmiştir.
Bakanlığımızın hükümet programı hazırlık çalışmalarında Bakanlığımızın 2019 hedefleri belirlenmiştir.
Bakanlık Kamu Hizmet Standartları Tablolarının Oluşturulması
31 Temmuz 2009 tarihli ve 27305 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Kamu
Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik” gereğince hazırlanan ve
Bakanlığımızdan vatandaşın başvurusu üzerine sunulan hizmetlerde istenen belgeler, hizmetin
gerçekleşme süresi ve olası sorunlarla karşılaşılması durumunda nereye başvuracakları konusunda
vatandaşın bilgilendirilmesi ile vatandaşa hızlı, şeffaf ve kaliteli hizmet sunulması gayesiyle Kamu Hizmet
Standartları oluşturulmuştur.
Bakanlığımız merkez ve taşraya ait Kamu Hizmet Standartları hazırlanarak, hem Bakanlığımız internet
adresinde hem de kurum girişinde oluşturulan pano vasıtasıyla da vatandaşın istifadesine sunulacaktır
Devlet Teşkilatı Veri Tabanında Bakanlığımıza Ait Güncellemeler
Resmi yazışmalarda kullanılan haberleşme kodlarının elektronik ortamda üretilmesi, Başbakanlığa
gönderilmesi ve tek merkezden ilan edilmesi maksadıyla veri tabanına kayıtlar yapılmaktadır Devlet
Teşkilatı Veri Tabanına, Orman ve Su İşleri Bakanlığı merkez teşkilatına ait bazı birim ve alt birimlerin
hiyerarşik olarak takibinin yapılabilmesi maksatlı kayıtlar yapılmıştır.
Bakanlık Koordinasyon Toplantıları
Sayın Bakanımızın başkanlığında, Sayın Müsteşar ve Müsteşar Yardımcıları ve tüm birim amirlerin
katılımlarıyla ayda en az iki kez olmak üzere Bakanlık faaliyetlerinin gözden geçirildiği toplantılar
yapılmaktadır.
2015 yılında, 12 adet gerçekleştirilen Koordinasyon toplantıları ile ilgili bütün süreç aksatılmadan
gerçekleştirilmiştir. Koordinasyon Bilgi Sistemi üzerinden takibi sağlanmıştır.
İl Koordinasyon Toplantıları ve İl Müjdeleri
Sayın Bakanımız Prof. Dr. Veysel EROĞLU başkanlığında, Bakanlığımız bölge müdürlükleri faaliyetlerinin
değerlendirildiği “İl Koordinasyon” toplantıları gerçekleştirilmektedir. Bu toplantıların, Koordinasyon Bilgi
Sistemi üzerinden takibi yapılmaktadır.
11 Aralık 2001 tarihli Bakanlar Kurulu Prensip Kararı ile kabul edilen 'Türkiye'de Yatırım Ortamının
İyileştirilmesi Reform Programı' çerçevesinde oluşturulan Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon
Kurulu (YOİKK)
Türkiye'deki yatırımlarla ilgili düzenlemeleri rasyonel hale getirilmesi, yatırım ortamının rekabet gücünü
artıracak gerekli düzenlemeleri tespit ederek politika önerileri geliştirilmesi maksadıyla YOİKK
çalışmalarına katılım sağlanmıştır. YOİKK eylem planları kapsamında, Bakanlığımıza ait faaliyetlerin aylık
faaliyet güncellemeleri ve yazışma süreci aksatılmadan gerçekleştirilmiştir.
110
Yeni Birimlerin Kurulması, Kaldırılması ve Mevcut Birimlerde Değişiklik Yapılması
11.07.2013 tarih ve 2013/6 - 132065 sayılı Bakanlık genelgesinin 1 inci maddesinde "Teklif eden hizmet
birimince, teknik, idari ve sosyal etkileri ihtiva eden fayda maliyet analizinin de içinde yer aldığı gerekçe
raporu, görevleri ve teklif edilen kuruluş şeması, ihtiyaç duyulan teknik ve idari personeli belirten personel
cetveli Strateji Geliştirme Başkanlığı'na gönderilecektir" hükmü gereğince Birimler arasında
standardizasyonu ve yeknesaklığı sağlamak maksadıyla çalışmalar yapılmıştır. Başkanlığımızca "İş Analiz
Formu" ve "Birimlerin Kurulması Kaldırılması ve Değişiklik Yapılması Formu " geliştirilmiştir.
Bakanlık Saklama Süreli Standart Dosya Plan Kod Çalışması
2005/7 sayılı “Standart Dosya Planı” konulu Başbakanlık Genelgesi gereğince, Kamu kurum ve
kuruluşlarının elektronik ortamda veya evrak düzeninde oluşturulan belgelerin dosyalanmasında bir
yöntem belirlenerek, ihtiyaç halinde bu belgelere kolay ve hızlı bir şekilde erişim imkânı sağlamak
maksadıyla yapılmaktadır. Bakanlığımız birimlerine ait Saklama Süreli Standart Dosya kodu güncelleme
talepleri, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ile ortaklaşa çalışma süreci devam etmektedir.
Tablo 14-Bütçe Daire Başkanlığınca Yapılan Faaliyetler
Faaliyet Adı
Faaliyetin Amacı
Gerçekleşme Durumu
2016 Yılı Performans Programı
Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik,
verimli bir şekilde elde edilmesi ve
kullanılması.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve
Kontrol Kanunu ile kamu
idarelerine Performans Programı
hazırlama
yükümlülüğü
getirilmiştir. Bu doğrultuda 2016
Yılı
Performans
Programı
hazırlanarak tasarı halini almıştır.
2015
Yılı
Performans
Programının
izleme
ve
değerlendirmesi.
Bakanlığın hem yıl içi uygulamalarına
hem de izleyen yıllara ilişkin performans
programı hazırlıklarına katkı sağlamak.
Maliye
Bakanlığı
tarafından
oluşturulan
e-bütce
sistemi
Performans Bütçe Modülü altında
idarelerin performans programı
uygulama ve gerçekleşme düzeyi
takip edilmekte.
Bütçe İşlemleri
Bakanlığımız
yıllık
bütçesinin
hazırlanması, birimlerin bütçe işlemleri
ile ilgili uygun görülen taleplerin yerine
getirilmesi. Döner Sermaye Bütçesinin
hazırlanması.
Yılı bütçe teklifi ve takip eden iki
yılın bütçe tahminlerinin, ayrıntılı
harcama
programının
hazırlanması, ödenek gönderme,
ödenek aktarma, tenkis, revize,
ek ödenek tahsisi, doğrudan
temin limitlerinin hesaplanması,
doğrudan temin limit taleplerinin
karşılanması, ilama bağlı borçların
ödenmesi için ödenek temin
edilmesi işlemleri gerçekleştirildi.
Kamu Zararı
Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme
bağlama veya yargılama sonucunda
tespit edilen kamu zararlarının tahsili.
Bakanlığımız merkez ve taşra
birimlerinin kontrol, denetim,
inceleme, kesin hükme bağlama
veya yargılama sonucunda tespit
edilen kamu zararlarının takip ve
tahsili yapılmaktadır.
Yatırım İşlemleri
Bakanlığımız Yatırımlarının Planlanması
ve İzlenmesi.
Bakanlığımız
birimlerinden
yatırım tekliflerinin alınması, bu
tekliflerin Makamın görüşüne
111
sunularak Kalkınma Bakanlığına
gönderilmesi,
Bakanlığımız
Yatırım
İş
Programının
Hazırlanması,
Yılı
içerisinde
Yatırım Programı değişikliklerinin
yapılması, harcamaların takip
edilip Kalkınma Bakanlığı Veri
Giriş Sistemine kayıt edilmesi.
Taşınır Mal İşlemleri
Bakanlığımız taşınırlarının harcama
birimi bazında ve Bakanlık genelinde
elektronik
ortamda
kayıtlarının
tutularak, etkin yönetiminin sağlanması.
01.10.2007 tarihinden itibaren
Bakanlığımız
taşınır
mal
kayıtlarının tutulduğu taşınır.net
sisteminin
kullanımına
01.10.2014 tarihi itibariyle son
verilmiş,
Maliye
Bakanlığı
Muhasebat Genel Müdürlüğü
tarafından
geliştirilen
KBS
Sistemine
geçiş
yapılarak
Bakanlığımız taşınır kayıtları bu
yeni sistem üzerinden tutulmaya
başlanmıştır. Sistem ile hazırlanan
Bakanlığımız Taşınır Kesin Hesap
Cetvelleri Sayıştay Başkanlığı ve
Maliye
Bakanlığı’na
gönderilmektedir.
Tablo 15-Veri Yönetimi ve Bilgi Sistemleri Daire Başkanlığınca Yapılan Faaliyetler
Faaliyet Adı
Faaliyetin Maksadı
Veri Envanteri Projesi
Bakanlığımızda veri varlığının
tespiti, verinin tanımlanması,
verinin sınıflandırılması ve veriye
erişim
sağlanması
hedeflenmektedir. Raporlama ve
karar destek çalışmaları için veri
envanterinin yapılması en önemli
başlangıç noktasıdır.
Proje kapsamında; Örnek Veri
Ambarı tasarımı ve kurulumu
gerçekleştirilmiştir. Av Yönetimi
Bilgi Sistemi, Aylık Faaliyet
Raporları üzerinden alınacak hale
getirilmiştir. Diğer tüm genel
müdürlüklerde
de
çalışma
başlatılmış olup, 2015 yılı sonu
itibari
ile
%20
seviyesine
ulaşılmıştır. 2016 yılı Mayıs ayına
kadar veri sözlüğü çalışması tüm
Bakanlıkta
tamamlanması
planlanmıştır.
SGB Sayfasının Tasarımı
Web sitesi tasarlanması veya yeni
bir görünüme kavuşturulması.
Başkanlığımız web sitesi revize
edilmiş ve Resmi İstatistik Programı
kapsamında yürütülen iş ve
işlemleri, yayımlanan verileri ihtiva
eden Resmi İstatistik Portalı
sayfasının web tasarımı yapılmıştır.
Kimlik Paylaşım Sistemi
Kimlik Paylaşım Sistemi ile ilgili
kullanıcıların yetkilendirilmesine
yönelik işlemlerin yapılması.
2015 yılında
karşılanmıştır.
112
gelen
istekler
Yazılım Envanteri
Bakanlığımız ve bağlı birimlerinde
kullanılan yazılım uygulamaları ve
bunların barındırdığı verilere ait
bilgileri içeren bir envanter
oluşturulması.
Merkez ve Bağlı Kuruluşlardan
bulunan sistemlerin envanteri
çıkarılmış olup, karşılaştırmaları
yapılarak bir rapor hazırlanmıştır.
Sınıflama Çalışmaları
Bakanlığımızca üretilen istatistiki
verilerin ulusal ve uluslararası
alandaki dil birliğinin sağlanması.
İdari kayıtlardan resmi istatistiğe
dönüştürülen istatistiki verilerde;
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması
(İBBS), Ulusal Tarım, Ormancılık ve
Balıkçılık
Ürünleri
Sınıflaması
(TAORBA), Orman Ürün Kodları
(JQ1) Arazi Örtüsü Sınıflaması
(CORINE) sınıflamaları ve Ulusal
Havza
Kodlaması
kullanılarak
çalışmalar tamamlanmıştır.
Ulusal Veri Yayımlama Takvimi
Çalışmaları
Resmi
İstatistik
Programı
kapsamında;
Bakanlığımızca
yayımlanan istatistiklerin tarih,
adres, dönem vb. hakkında bilgi
vermesini
sağlayan
takvimin
oluşturulması ve izlenmesinin
sağlanması.
Resmi
İstatistik
Programı
kapsamında yayımlanan verilerin
takip edildiği 2015 yılı Ulusal Veri
Yayımlama Takvimi oluşturulmuş
ve izlenmesi tamamlanmıştır.
Uluslararası Veri Gönderim Sistemi
Bakanlığımızca uluslararası kurum
ve
kuruluşlara
gönderilen
raporlamaların tespit edilmesi ve
tek bir noktadan ilgili kurum ve
kuruluşlara
gönderilmesinin
sağlanması.
Uluslararası Veri Gönderim Sistemi
TÜİK tarafından veri tabanı
marifetiyle
uygulamaya
konulmuştur. Bakanlık olarak
uluslararası kuruluşlara gönderilen
20 konu sisteme kaydedilmiştir.
İdari Kayıtların Resmi İstatistiklere
Dönüştürülmesi
Bakanlığımız birimlerinin görev
alanlarına
yönelik
yaptıkları
çalışmalar neticesinde ürettikleri
idari kayıtların resmi istatistiklere
dönüştürülmesi.
Ormancılık
İstatistikleri,
Su
Potansiyeli İstatistikleri ve Korunan
Alan İstatistiklerinde yeni idari
kayıtlar
resmi
istatistiğe
dönüştürülmüştür. Veri Envanteri
Projesi tamamlandığında idari
kayıtların tespiti bitirilmiş olacaktır.
Resmi İstatistiklere Ait Metaveri
Çalışmaları
Bakanlığımız
sorumluluğunda
yayımlanan istatistiklerin, kapsam,
tanım, coğrafi kapsam, veri
derleme yöntemi, veri kaynakları,
periyodu ve yayımlama zamanının
detaylı biçimde tanımlanması.
Yeni
Metaveri
şablonunun
doldurulmasına yönelik eğitimi
alınmış ve bu kapsamda, 3 konu
başlığında metaveri çalışması
tamamlanmıştır.
113
Veri Üretimi ve Analizi İhtisas Grubu
Çalışmaları
Bakanlığımız birimleri tarafından
üretilen istatistiki verilerin, Resmi
İstatistik
Programına
dâhil
edilmesi, ulusal ve uluslararası
alanda güvenli, şeffaf, zamanlı,
güncel
ve
karşılaştırılabilir
istatistiki veri üretilmesi ve
bunların analizlerinin yapılarak,
ulusal ve uluslararası kuruluşlara
raporlanması
vb.
hususlarda
faaliyet göstermek ve bu konuda
uzman personelin yetişmesinin
sağlanması.
Bu kapsamda 8 adet ihtisas grubu
toplantısı yapılmıştır. Ayrıca, ihtisas
grubu üyelerinin uzmanlaşmasına
yönelik
ihtisas
eğitimleri
gerçekleştirilmiştir.
İdare Faaliyet Raporu
Mali saydamlık, hesap verme
sorumluluğu kamuoyu ve ilgili
tarafların bilgisine sunulması.
Birimlerden
gelen
faaliyetler
düzenlenip İdare Faaliyet Raporu
hazırlanarak Maliye Bakanlığı ve
Sayıştay Başkanlığı’na gönderilmiş
olup,
kamuoyunun
bilgisine
sunulmuştur.
Aylık Faaliyet Raporları
Bakanlığımızın harcama birimleri
ve bağlı kuruluşları her ay
programında bulunan idari ve
yatırım bazlı faaliyet sonuçlarının,
Sayın Bakanımız ile üst yöneticilere
sunulması.
Her ay Bakanlığımızın harcama
birimleri ve bağlı kuruluşlarının
faaliyetlerine yönelik, ilerlemeleri
ihtiva eden aylık faaliyet raporu
hazırlanarak Makama arz edildi.
Tablo 16-Yönetim Hizmetleri ve Proje İzleme Daire Başkanlığı
Faaliyet Adı
Faaliyetin Gayesi
Proje Envanterinin Güncellenmesi
Bakanlığımız bünyesinde devam
eden ve sonuçlanan projelerin
tespiti
Proje Envanteri güncellendi
Devam Eden Projelerin İzlenmesi
Bakanlığımız merkez birimler ile
bağlı kuruluşlarınca 2015 yılı
içerisinde yürütülen projelerin
geldiği aşamanın izlenmesi ve elde
edilen güncel bilgilerin derlenerek
raporlanması.
Devam eden projelere ilişkin
Haziran-Aralık 2014 dönemine ait
ikinci altı aylık gelişme raporu 2015
yılı ilk çeyreğinde hazırlandı.
Devam eden projelere ilişkin OcakHaziran 2015 dönemine ait
gelişme raporu hazırlandı.
Yılsonu itibariyle devam eden
proje bilgileri derlendi 2016 yılı
ocak
ayında
rapor
haline
getirilecek.
Sonuçlanan Projelerin İzlenmesi
Bakanlığımız merkez birimler ile
bağlı kuruluşlarınca yürütülmüş ve
2014 yılı içerisinde sonuçlanmış
projelerin
derlenerek
raporlanması.
114
2014 yılında sonuçlanan projelerin
raporu hazırlandı.
Tablo 17-İç Kontrol Daire Başkanlığınca Yapılan Faaliyetler
İşlem Adı
Birim
Kontrole
Tutulan
Tabii
Uygun Görüş
Verilen
Uygun
Görüş
Verilmeyen
Ödeme Emri Belgesi
Adet
648
648
-
Avans ve Kredi Ödemesi
Adet
41
41
-
Taahhüt Evrakı ve Sözleşme Tasarıları
Adet
20
20
-
Ödenek Aktarma İşlemleri
Adet
33
33
-
Kadro Dağıtım Cetvelleri
Adet
9
9
Toplam
Adet
751
751
-
a) Yan Ödeme Cetvelleri
2015 yılında Başkanlığımıza gelen Bakanlığımız Merkez ve Taşra teşkilatı Yan Ödeme ve Özel Hizmet
Tazminatı Cetvelleri, 10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 160 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel
Tebliği hükümleri uyarınca Bakanlık personelinin;
– I sayılı Cetvele göre aldığı İş Güçlüğü Zammı, İş Riski Zammı, Temininde Güçlük Zammı, Mali
Sorumluluk Zammı puanları,
– II sayılı Cetvele göre aldığı Büyük Proje Tazminatı ile Bölge Ek Tazminatını da kapsayan Özel
Hizmet Tazminatı oranları,
– III sayılı Cetvele göre aldığı Diğer Tazminat oranları,
Serbest ve dolu kadro sayıları dikkate alınmak suretiyle 10344 sayılı Bakanlar Kurulu kararının 5 inci
maddesi 4 üncü fıkrası uyarınca ön mali kontrole tabi tutulmuştur.
2015 yılında Daire Başkanlığımıza gelen 2 adet Yan Ödeme Ve Özel Hizmet Tazminatı Cetvelleri ön mali
kontrole tabi tutulmuştur.
b) Sözleşmeli Personel sayı ve sözleşmeleri:
1 adet sözleşmeli personel sözleşmesi kontrol edilerek uygun görüşle ilgili birime gönderilmiştir.
c) İç ve Dış denetim raporları
2015 yılı içerisinde 10 adet iç denetim raporu Daire Başkanlığımıza gönderilmiştir.
d) Mali konularla ilgili ve mevzuatın uygulanmasında gerekli bilgileri sağlama ve danışmanlık hizmetleri
Merkez ve Taşra birimlerinden mali konularda talep edilen 120 adet yazılı ve 240 adet sözlü görüşe cevap
verilmiştir.
e) İç kontrol sisteminin kurulması, standartların uygulanması ve geliştirilmesi konularında yapılan
çalışmalar ile hazırlanan standartlar:
– 07.09.2012 tarih ve 200 sayılı Olur ile uygulamaya konulan Bakanlığımız İç Kontrol Standartları
Eylem Planı uyarınca tüm harcama birimlerince gerçekleştirilen ve gerçekleştirilmekte olan iş ve işlemlere
ilişkin izleme ve değerlendirme raporu altı aylık dönemler itibariyle Müsteşarlık Makamına sunulmaktadır.
– İç Kontrol sisteminin birimlerde kurulması, dinamik hale getirilmesi, ön mali kontroldan ibarettir
algısının ortadan kaldırılması konularında çalışmalar planlanmaktadır.
– Kasım ayı içerisinde Antalya’da düzenlenen hizmet içi eğitim seminerine katılım sağlayan
Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı personeline iç kontrol ve ön mali kontrol hakkında eğitim verilmiştir.
115
Dava Takipleri
Bakanlığımızın taraf olduğu adli her türlü dava ve takip işleri ile diğer görevler, 659 sayılı Genel Bütçe
Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun
Hükmünde Kararname’nin 4 üncü ve 6 ncı maddeleri gereğince, Bakanlığımızın Hukuk Müşavirleri ve
Avukatları ile Bölge Müdürlüğünde görevli avukatlar aracılığıyla yerine getirilmektedir.
Bakanlığımıza karşı açılan ve Hukuk Müşavirliği tarafından takip edilen adli davalara ait dosyaların toplamı
yıllara göre aşağıda belirtilmektedir:
1400
1.214
1200
800
1.017
974
1000
840
853
853
729
664
600
400
217273
273
2014
2015
200
0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Grafik 20-Adli Davalar
İdarî Davalar:
Hukuk Müşavirliğinin iş hacminin önemli bir kısmını, Bakanlığımızca tesis edilen idarî işlemler ile
Bakanlığımızca yayımlanan yönetmelik, tebliğ, genelge gibi düzenleyici işlemlerin iptali için açılan davalar
ve Bakanlığımız eylem ve işlemlerinden dolayı açılan tam yargı davalarının takibi oluşturmaktadır.
Açılan idarî davalar, konusuna, davacısına göre yargı çevresi içindeki idarî yargı yerlerinde açıldığından 81
vilayetin yargı çevresindeki idare mahkemelerinde açılıp, merkezden Hukuk Müşavirliğince takip
edilmektedir.
Konularına göre tasnif edilmeksizin, sayısal olarak 2007 yılından itibaren yıllık idarî dava sayıları aşağıda
gösterilmektedir.
Yıllar itibariyle İdari Dava Dosyası Sayısı
Yıllar
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Dava
Sayısı
952
1.061
777
1.113
594
355
342
1.861
1.688
116
2500
1.688
2000
1.861
1500
1000
1.113
1.061
952
777
594
500
355
342
2012
2013
0
2007
2008
2009
2010
2011
2014
2015
Grafik 21-İdari Davalar
Görüş Talepleri:
Bakanlık birimlerince hizmetin ifası esnasında tereddüt duyulan hukukî konularda uygulamaya yön
verecek Müşavirlik görüşlerine sıkça başvurulmakta olup, her bir mesele ayrıca tetkik edilerek hukukun
genel ilkeleri, mer’i mevzuat hükümleri ve konuya dair bilgi ve belgeler çerçevesinde hukukî mütalâa
verilmektedir.
Verilen Mütalâalar
Yıllar
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Mütalaa
Sayısı
63
160
174
110
138
128
111
107
Mevzuat Geliştirme ve Koordinasyon Çalışmaları:
Mevzuatı geliştirme ve koordinasyon ile görevlendirilmiş personel Birinci Hukuk Müşaviri’nin gözetimi ve
denetiminde görevlerini sürdürmektedirler.
Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Mevzuat Çalışmaları
2015 yılı içinde diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan;
9 adet Kanun Tasarısı taslağına, 7 adet Tüzük Tasarısına, 2 adet Bakanlar Kurulu Kararı Taslağına, 48 adet
Yönetmelik Taslağına, 7 adet Tebliğ, Genelge, Yönerge Taslağına ve 12 adet diğer düzenleyici işlem
taslağına (Standart, Karar vd.) Bakanlığımız görüşünün verilmesi temin edilmiştir.
Bakanlığımız İlgili Birimlerince Yapılan Mevzuat Çalışmaları
Bakanlığımız ilgili birimlerince hazırlanan Kanun, Kanun Hükmünde Kararname ve Bakanlar Kurulu Kararı
taslakları, Müşavirliğimizce kurum görüşlerine sunulmakta, kurumlardan alınan görüşler taslağı hazırlayan
birime gönderilerek görüşlerin değerlendirilmesi neticesinde taslağa nihai şekli verilmektedir. Diğer
117
mevzuat çalışmaları ise ilgili birimler tarafından kurum ve kuruluş görüşlerine sunularak gelen görüşler
doğrultusunda değerlendirmesinin yapılmasını müteakip taslaklara nihai şekli verilmektedir.
2015 yılı içinde mevzuatı geliştirme ve koordinasyon faaliyetleri kapsamında gerçekleştirilen mevzuat
çalışmaları, hukukî niteliklerine göre yapılan ayrım çerçevesinde aşağıda sunulmaktadır. Bu kapsamda:
Mevzuat
Çalışmaları
Bakanlar
Kurulu Kararı
Yönetmelik
Tebliğ
Genelge
Yönerge
2015 Yılı
5
7
5
3
1
Bakanlığımız, su, ormancılık, meteoroloji ve doğa koruma alanlarında uluslararası ilişki ve yardımları
ülkemiz dış politikasının stratejik derinliği çerçevesinde merkeze alan ve bilhassa kültürel yakınlığımız
bulunan ülkelerle münasebetleri canlandırmayı ve geliştirmeyi esas alan bir ufka sahip hale gelmiştir.
Bakanlığımızın, Balkanlar, Ortadoğu, Kafkaslar, Orta Asya ve Afrika ülkeleri ile münasebetleri eskiye
nazaran önemli ölçüde artmış ve bu husus ülkemizin yeni dış politika ve stratejilerimizin temel
parametrelerinden biri haline gelmiştir. Bakanlığımız faaliyet alanına giren konularda gerek uluslararası ve
bölgesel kuruluşlarla, gerekse de münferit ülkelerle müştereken gerçekleştirilen uluslararası kongre,
seminer, forum, toplantı ve projeler son 13 yılda sayı ve mahiyet itibariyle katlanarak artmıştır.
Uluslararası Kuruluşlarla Münasebetler
Ülkemiz, BM Gıda ve Tarım Teşkilatı’nın (FAO) Orta Asya Alt Bölge Ofisine ev sahipliği yapmakta olup, FAO
ile Bakanlığımız arasında ormancılık alanında müstakil bir ortaklık anlaşması 4 Haziran 2014 tarihinde
imzalanmıştır. Mezkûr anlaşma vesilesiyle, özellikle sürdürülebilir orman yönetimi, ağaçlandırma, fidan
üretimi, orman yangınlarıyla mücadele gibi konulardaki bilgi ve tecrübelerimiz Balkanlar, Ortadoğu,
Kafkaslar, Türk Cumhuriyetleri ve Afrika ülkeleri ile somut projeler vasıtasıyla FAO’nun 31. Avrupa Bölge
Konferansı 2016 yılının Mayıs ayında Bakanlığımızın da destekleriyle ülkemizde yapılacaktır.
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) ve FAO’nun Ormancılık ve Orman Ürünleri
Komisyonu (COFFI)’nin ortak bürosunun dönem başkanlığı ülkemize geçmiştir. Mezkûr görev iki yıl
süresince ülkemizce yürütülecektir.
12-17 Nisan 2015 tarihleri arasında Güney Kore’nin Daegu ve Gyeongbuk şehirlerinde düzenlenen 7.
Dünya Su Forumu'na Bakanlığımız su birimlerince iştirak edilmiş, Kore Savaşı esnasındaki müttefiklik
münasebetlerimize de vurgu yapılarak ülkemiz Konferansın bütün alanlarında en etkin surette temsil
edilmiştir.
Onuncusu 2013 yılında ülkemiz ev sahipliğinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Ormancılık Forumu’nun 415 Mayıs 2015 tarihlerinde New York’ta düzenlenen 11. Oturumu'na Bakanlığımız birimlerince aktif katılım
sağlanmıştır.
7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında Güney Afrika’nın Durban şehrinde düzenlenen 14. Dünya Ormancılık
Kongresi'ne Bakanlığımızın ilgili birimleri tarafından katılım sağlanmıştır.
Bölgesel ve İkili Münasebetler
Bakanlığımız ile ilgili ülkelerin muhatap Bakanlıkları arasındaki ilişkilerin etkin bir şekilde takip edilmesi
maksadıyla ülke masaları sistemine geçilmiştir.
118
İşbirliği Anlaşmaları
Ülkemizin dış politika strateji ve hedefleri doğrultusunda, yabancı ülkeler ile işbirliğimizi artırmak ve
Bakanlığımızın görev ve faaliyet alanına giren konularda ülkemizin bilgi ve tecrübelerini paylaşmak üzere
2015 yılında bugüne kadar 3 anlaşma metni imzalanmıştır. Diğer taraftan, 3 ülke ile su alanında 1 ülke ile
ormancılık alanında işbirliği anlaşmaları imzaya hazır hale getirilmiştir.
Yabancı ülkelerle imzalanan ikili işbirliği anlaşmalarının hayata geçirilmesini teminen Bakanlığımızca tayin
edilen koordinatörler vasıtasıyla, her bir anlaşma çerçevesinde karşılıklı ziyaretler gerçekleştirilmektedir.
Diğer taraftan, Ülkemizin “Afrika Stratejisi” belgesi çerçevesinde, Afrika ülkelerinin su ve ormancılık
alanlarında yaşamakta oldukları sıkıntıların giderilmesi maksadıyla Cibuti, Somali ve Nijer gibi muhtaç
durumdaki Afrika ülkelerine su sondaj makineleri, muhtelif iş makineleri ve ormancılığa ilişkin mal ve
malzemeleri hibe edilmiştir.
Makam İkili Görüşmeleri
2015 yılı içerisinde Bakanlık Makamı ile yabancı ülke ve uluslararası kuruluş temsilcileri arasında 31 ikili
görüşmenin gerçekleştirilmesi temin edilmiştir.
Avrupa Birliği İlişkileri
Bilindiği üzere, Avrupa Birliği Katılım Müzakerelerinde 27 No’lu Çevre Faslı 21 Aralık 2009 tarihinde
müzakerelere açılmış olup, Bakanlığımızın sorumlu olduğu “su kalitesi” ve “doğa koruma” alt sektörlerinde
kapanış kriterlerinin karşılanmasına yönelik çalışmalarımız devam etmektedir.
Bu çerçevede, müktesebat uyumunun ve uygulamasının daha hızlı ve etkin biçimde gerçekleştirilmesini
teminen 2008 yılı Ulusal Programının yerine 2015 Haziran ayına kadarki dönemi kapsayan “Acil Ulusal
Eylem Planı” ile 2015 Haziran - 2019 dönemini kapsayan “Ulusal Eylem Planı” ikame edilmiş olup anılan
yeni eylem planlarına su kalitesi ve doğa koruma sektörleri çerçevesinde katkı sağlanmıştır.
Mevzuat uyum ve uygulama çalışmaları bundan böyle “Müzakere Pozisyon Belgesi”ndeki taahhütlerin
yanı sıra “Ulusal Eylem Planları”nda ortaya konulan takvim uyarınca diğer ilgili kurum ve kuruluşların da
katkılarıyla devam ettirilmektedir. Gerek müktesebatın uyumlaştırılmasına katkı sağlaması gerekse
uygulamaya katkıda bulunulması maksadıyla Bakanlığımızca su ve doğa koruma alanlarında Avrupa Birliği
destekli IPA ve SEI programlarına projeler sunulmaktadır.
Dış Kaynaklı Projeler
Bakanlığımız, ormancılık, su ve çevre alanında Balkanlar, Ortadoğu, Kafkaslar, Türki Cumhuriyetleri, Afrika
ülkeleri ve uluslararası kuruluşlarla projeler hazırlanıp yürütülmesini sağlamak üzere gerekli
koordinasyonu yapmaktadır.
Küresel Çevre Fonu’nun İdari Odak Noktalığı görevi Bakanlığımız tarafından yürütülmektedir. Bu kapsamda
yeni başlayan Küresel Çevre Fonu (GEF) 6. Dönemi çalışmaları 2016 yılında da devam edecektir. Bütün
ulusal paydaşlarımızın Küresel Çevre Fonu (GEF) 6. Dönemi strateji ve politikaları ile Bakanlığımızın bu
alandaki işlem ve faaliyetlerine dair bilgilendirilmesini içeren geniş katılımlı bir uluslararası konferans 2015
yılı Şubat ayında Bakanlığımızca yapılmıştır. Mezkûr çalıştay ve sonrasında Bakanlığımızca yürütülen
çalışmalar neticesinde Küresel Çevre Fonu tarafından Ülkemize tahsis edilmiş bulunan ödeneklerin %80’i
somut neticeye matuf projelere bağlanmıştır.
Bakanlığımız Diğer Birimlerinin Uluslararası Faaliyetleri
Orman Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri
Orman Genel Müdürlüğünde; iklim değişikliğinin ormanlar üzerindeki etkileri ve bu etkilerin azaltılması,
biyo-çeşitlilik, sürdürülebilir orman yönetimi, toprak ve orman bozulumunun önlenmesi gibi güncel
konularda ulusal ve bölgesel dış kaynaklı projeler yürütülmektedir.
119
Bu projeler sayesinde dış finansal ve teknik destek sağlanmakta ve FAO, UNDP gibi konularında uzman
uluslararası kurumlar ve ülkelerle tecrübe paylaşımında bulunulmaktadır. Ayrıca, diğer ülkeler ile yapılan
muhtelif anlaşmalarla başta Kafkasya, Orta Asya, Afrika ve Balkan Ülkeleri olmak üzere birçok ülkeyle ikili
ilişkiler geliştirilmektedir. Bu sayede ülkemizin, ormancılık alanında bölgesel ve küresel etkinliği
artmaktadır.
Karma Ekonomi Komisyonu (KEK), Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (JETCO), Dünya Ticaret Örgütü
(DTÖ) ve diğer kurumlarca yürütülen ikili ve çoklu anlaşmalar vasıtasıyla da diğer ülkelerle bilgi ve tecrübe
paylaşımına katkı sağlanmaktadır.
2015 yılında 7 adet dış kaynaklı projenin yürütülmesine devam edilmiştir. “Ağaçlandırma Sahalarında
Karbon Sertifikasyonu Sistemi Kurma Projesi” bu yıl tamamlanmıştır. GEF-6 kapsamında hazırlanan iki adet
proje önerisi ise onay aşamasındadır.
Diğer yandan, IPA ve 2014 yılında imzalanan “FAO Türkiye Ormancılık Ortaklık Programı Çerçeve
Anlaşması” kapsamlarında yeni proje hazırlık çalışmaları da devam etmektedir.
İkili ilişkiler bağlamında, 1 Nisan 2015 tarihinde Romanya ile ormancılık işbirliği anlaşması imzalanmış,
Gürcistan, Bosna Hersek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Güney Kore, Tunus, Filistin, Fas, Fransa, Amerika
Birleşik Devletleri ve Japonya ile Türkiye arasında karşılıklı ziyaretler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca mevcut ikili
işbirliği anlaşmaları kapsamında Bosna Hersek ve Türkmenistan’a ayni hibe süreçleri de devam
etmektedir.
2-6 Kasım 2015 tarihleri arasında İsviçre’de yapılan FAO Avrupa Ormancılık Komisyonu ve UNECE Orman
ve Orman Sanayi Komitesi ortak toplantısında (Silva-2015) yapılan seçim ile “FAO Avrupa Ormancılık
Komisyonu Başkanlığı” görevi iki yıl süreyle ülkemize verilmiştir.
İklim değişikliği konularındaki uluslararası süreçler, sürdürebilir orman yönetimi konusundaki Pan Avrupa
ile Yakın Doğu süreçleri, Birleşmiş Miletler Ormancılık Paneli (UNFF) ve Ormancılık Komitesi (COFO)
çalışmaları yakından takip edilmektedir. Bu süreçlere katılım uluslararası sözleşmelerin ve süreçlerin
gereğinin yapılması ve uygulamaların paylaşılması gibi hususlar bakımından önemlidir.
Küresel ormancılık konularının görüşüldüğü en üst düzeyde bir platform olan Birleşmiş Milletler Orman
Forumu (UNFF)’nun 10. Oturumu toplantısı ilk defa New York dışında 2013 yılında İstanbul’da yapılmıştır.
Ana teması “Ormanlar ve Ekonomik Kalkınma” olan oturumda, kırsal kalkınma ve kırsal yoksulluğun
giderilmesinin önemine vurgu yapılmıştır. Foruma,
134 ülkeden 47 si devlet başkanı ve bakan
düzeyinde olmak üzere, toplam 2.500 katılımcı iştirak etmiştir.
Ülkemizin de dâhil olduğu BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) kapsamında ormanlarımıza
ait Ulusal Sera Gazı Envanteri ve Ulusal Envanter Raporu bu yıl da hazırlanarak BMİDÇS sekretaryasına
iletilmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının koordinasyonu ile hazırlanan sera gazı emisyon azaltımı ve iklim
değişikliğine uyum kapsamında yapılması gereken faaliyetlerin çeşitli sektörler bazında değerlendirildiği
İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı (İDEP) Raporu’nun Arazi Kullanımı, Arazi Kullanım Değişikliği ve
Ormancılık (AKAKDO) sektörüne ilişkin bölümü Orman Genel Müdürlüğümüzce hazırlanmaktadır.
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri
“17 Haziran Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü” etkinlikleri,
• AİGK/CICA Uluslararası Çölleşme ile Mücadele Araştırma ve Eğitim Merkezi Türkiye’de kurulacaktır. Bu
merkez ile çölleşme ile mücadele konusunda uzman yetiştirilmesi, uzman değişimi yapılması, araştırma
yapmak isteyen uzmanlara destek verilmesi, eğitimler düzenlenmesi, çölleşme ile mücadeleye yönelik
araştırma programlarının hazırlanması ve uygulanması planlanmaktadır.
• Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi Kuzey Akdeniz Bölgesel Koordinasyon Merkezi’nin
(12 ülke; Türkiye, Maceristan, Portekiz, İspanya, İtalya, Arnavutluk, Hırvatistan, Malta, Slovenya, İsrail,
120
Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunanistan) İstanbul’da kurulması için Evsahibi Ülke Anlaşması imzalanmıştır. 2016
yılında faaliyete geçirilecektir.
FAO ile birlikte bütün dünyada geçerli olacak olan “Kurak ve Yarı Kurak Alanlar Operasyonel Rehberi”
hazırlanarak COP12’de tanıtımı ve dağıtımı yapılmıştır.
2015 yılında “Dağlık Havzalarda Doğal Kaynakların Rehabilitasyonu Faaliyetleri Teknik Kılavuzu”
hazırlanmış ve Orta Asya ve Kafkaslarda yer alan proje ülkelerinin dillerine çevrilmiştir
Uluslararası Projeler
• Sürdürülebilir Arazi Yönetimi ve İklim Dostu Tarım Uygulamaları Projesi (SAY),
• Orta Asya ve Kafkaslardaki Dağlık Havzaların Sürdürülebilir Yönetimi İçin Kapasite Geliştirme Projesi,
• Arazi Tahribatının Değerlendirilmesi ve Sürdürülebilir Arazi Yönetimine İlişkin Desteklerin ve İyi
Uygulamaların İzlenmesi Projesi (LADA),
• Orta Asya ve Türkiye`de Kuraklığa Duyarlı ve Tuzdan Etkilenen Tarımsal Üretim Sistemlerinde Entegre
Doğal Kaynak Yönetimi (CACILM II) Projesi,
• Arazi Tahribatının Dengelenmesi (ATD) (Land Degradation Neutrality –LDN) Projesi.
Uluslararası Eğitimler/Çalıştaylar
• Küresel çapta çölleşme ve erozyonla mücadele konularında ülkemizin tecrübelerini Orta Asya, Orta
Doğu, Kafkaslar, Balkanlar ve Afrika ülkeleri uzmanlarına TİKA’nın desteği ve uluslararası kuruluşlar ile
birlikte Bölgesel Projeler kapsamında ülkemizde ve yurt dışında her yıl yaklaşık 100 uzmana eğitim
verilmektedir.
• Uluslararası Çölleşme İle Mücadele Eğitimi,
• Uluslararası Sel ve Erozyon Kontrolü Eğitimi.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri
 Türkiye'nin Bozkır Ekosistemlerinin Korunması ve Sürdürülebilir Yönetimi Projesi
 Kaçkar Dağları Milli Parkının Sürdürülebilir Turizm Alt Yapısının Güçlendirilmesi Projesi,
 Engelli Dostu Milli Park Projesi
 Natura 2000 Gerekliliklerinin Uygulanması için Ulusal Doğa Koruma Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi
Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri
Avrupa Birliği’nin su başlığı altında yürüttüğü teknik çalışma akışının düzgün sağlanabilmesi için Su
Direktörleri’nin yönetiminde kurulmuş olan çalışma gruplarının takibi, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
tarafından yürütülmekte olup, çalışma gruplarının toplantılarına aktif katılım sağlanmaktadır.
AB Katılım öncesi Mali Yardım Programı kapsamında yürütülmekte olan “Taşkın Direktifinin Uygulanması
İçin Kapasitenin Geliştirilmesi” konulu AB Eşleştirme Projesi 31 Aralık 2014 tarihinde bitirilmiştir.
Taşkın yönetimi konusunda; “Doğu Akdeniz Havzası Taşkın Yönetim Planının Hazırlanması Projesi ve
“Kuzey Ege Havzası Taşkın Yönetim Planının Hazırlanması” projeleri, 2014-2020 dönemi (IPA II. dönem)
için teklif edilmiştir.
Kuraklık yönetimi konusunda; “Gediz Havzası Kuraklık Yönetim Planının Hazırlanması Projesi” 2014-2020
dönemi (IPA II. dönem) için teklif edilmiştir.
121
İklim değişikliğine uyum konusunda, “Türkiye’de seçilmiş olan 3 Nehir Havzasında İklim Değişikliğine Uyum
Stratejilerinin Geliştirilmesi İçin Teknik Destek Projesi: Küçük Menderes, Sakarya ve Doğu Akdeniz
Havzaları” ve “Türkiye’de Seçilmiş Olan 3 Nehir Havzasında İklim Değişikliğine Uyum Stratejilerinin
Geliştirilmesi İçin Teknik Destek Projesi: Çoruh, Susurluk ve Batı Karadeniz Havzaları” projeleri 2014-2020
dönemi (IPA II. dönem) için teklif edilmiştir.
AB Çevre Faslı Su Kalitesi Sektörü altında IPA II. Dönemi (2014-2020) için 17 adet proje sunulmuş olup,
süreç yakından takip edilmektedir.
Ülkemizdeki su kütlelerinde bulunabilecek tehlikeli maddelere yönelik çevresel kalite standartlarının
uygulanması için maliyet analizlerinin yapılması ve ilgili kurumların izlemesi gereken politika ve
stratejilerin ortaya konulması maksadıyla “2013/39/EU sayılı AB Direktifi, 2008/105/EC sayılı AB Direktifi
ve Su Çerçeve Direktifine (2000/60/EC) göre Tehlikeli Maddeler için Çevresel Kalite Standartlarının
Uygulanabilirliğinin Analizi Projesi” 2015 Yılı IPA Programı’na sunulmuştur.
“Türkiye'de Belirlenen Hassas Su Alanlarının Kalitesinin İyileştirilmesi için Yapılacak Yatırımların
Uygulanabilirliğinin Analizi Projesi” IPA Programı’na sunulmuştur. Proje kapsamında, Türkiye'deki hassas
su alanlarının kalitesinin iyileştirilmesi için gerekli ekonomik analizlerin yapılması ve maliyet etkinliğinin
ortaya konulması hedeflenmektedir.
“Türkiye'deki İçme Suyu Kaynaklarının ve Arıtma Tesislerinin Değerlendirilmesi Projesi” IPA programına
sunulmuştur. Proje kapsamında içme suyu kaynakları ve arıtma tesisleri açısından Türkiye'nin mevcut
durum tespiti yapılacaktır. Bunun yanı sıra en iyi teknolojiler göz önünde bulundurularak mevcut içme
suyu arıtma tesislerin arıtma sınıflarının uygunluğu ve revizyon ihtiyaçlarının tespit edilmesi
hedeflenmektedir. Ayrıca;
IPA-I bileşeni kapsamında yer alan “3 Pilot Havzada Nehir Havza Yönetim Planları Kapsamında Ekonomik
Analiz ve Su Verimliliği Çalışmaları Konusunda Teknik-Asistanlık Alımı Projesi”nin başlatılması
hedeflenmektedir.
Avrupa Birliği IPA destekli “Havza Koruma Eylem Planlarının Nehir Havza Yönetim Planlarına
Dönüştürülmesi Teknik Yardım Projesi” 29 Aralık 2014 tarihinde başlamış olup, projenin sonunda
Meriç/Ergene, Konya, Büyük Menderes ve Susurluk Havzaları için Nehir Havza Yönetim Planları
hazırlanacaktır.
Nehir Havza Yönetim Planları Kapsamında Ekonomik Analiz ve Su Verimliliği Konusunda Teknik
Asistanlık Alımı Projesi, Bakanlığımız Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından IPA-1 bileşeni kapsamında
Avrupa Komisyonu’na sunulmuş ve kabul edilmiştir. Projenin 2015-2017 yılı içerisinde başlaması
planlanmaktadır.
Bakanlığımız Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Türkiye Su Enstitüsü (SUEN) ve İslam Ülkeleri İstatistik,
Ekonomik, Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezinin (SESRIC) ortak organizasyonuyla ülkemizin su yönetimi
konusunda edindiği bilgi ve tecrübelerini katılımcı ülkelerle paylaşmak ve olabilecek önemli işbirliği
konularını görüşmek maksadıyla “Uluslararası Entegre Havza Yönetimi Çalıştayı” 25-26 Şubat 2014
tarihlerinde, İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Toplantıya 18 ülkenin üst düzey yöneticileri katılmıştır.
Uluslararası Nehir Havza Yönetimi Üst Düzey 3. Sempozyumunun, 2016 yılı içerisinde gerçekleştirilmesi
planlanmaktadır. Sempozyum kapsamında, ülkemizde Nehir Havza Yönetim anlayışının
yaygınlaştırılmasının ve geleneksel olarak yılda bir Türkiye buluşmasının sağlanması hedeflenmiştir.
“Türkiye’de Su Hukuku ve Politikasının, Uygulamaların, Yönetişimin ve Sürdürülebilirliğin Geleceği”
konulu proje IPA programına sunulmuştur.
122
Türkiye Su Enstitüsü Başkanlığı’nın Uluslararası Faaliyetleri
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 1. Ulusal Odak Noktaları Toplantısı
İslam İşbirliği Teşkilatı Sudan Sorumlu Bakanlar Konferansına hazırlık maksadıyla, 3-5 Haziran 2015
tarihlerinde, SUEN Başkanlığında İslam İşbirliği Teşkilatı Su Vizyonu 1. Ulusal Odak Noktaları Toplantısı
düzenlenmiştir. Toplantıda, Su Vizyonu Belgesinin uygulama durumu, Su Fonu ve Su Konseyi oluşturulması
konusunda ulusal odak noktalarının görüşleri ele alınmıştır.
Fırat ve Dicle İşbirliği Programı
İsveç Uluslararası Su Enstitüsü (SIWI) ve Uluslararası Biosalin Tarım Merkezi (ICBA) tarafından yürütülen
ve İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Teşkilatı (Sida) tarafından fon sağlanan Fırat ve Dicle İşbirliği
Programı (CPET) kapsamında Hidroloji, Su Kalitesi, Sosyo-ekonomi, Hidroenerji, Sulak Alanlar ve Tarımsal
Su Verimliliği konularında altı adet çalışma grubu kurulmuş ve bu çalışma grupları her ülkeden 2’şer
uzmanın katılımı ile toplantılarına başlamıştır. Çalışmalara katılan Türk uzmanların koordinasyonu SUEN
tarafından sağlanmaktadır. Bu çalışmalar ile kıyıdaş ülkelerde su alanında mevcut durum analizi yapılması
hedeflenmekte ve çalışmalarda bilimsel yöntemler ve modeller esas alınmaktadır. İhtiyaç duyulan verilerin
eşzamanlı paylaşılması ilkesi gözetilerek çalışmalar sürdürülmektedir.
Sınıraşan Sular Alanında Kurumlararası Koordinasyon
Sınıraşan sular alanında (SAS) kurumlar arası işbirliği ve koordinasyonun artırılması maksatlı toplantılar
gerçekleştirmektedir. Toplantılara; SUEN, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğü, Bakanlığımız AB Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığından temsilciler tarafından
katılım sağlanmakta olup, SAS alanındaki öncelikli konular belirlenmektedir.
UNEP Küresel Atıksu Girişimi (GW2I) Başkanlığı
Küresel Atıksu Girişimi, 2013 yılında Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından başlatılan ve
atıksu yönetimi alanında yapılacak yatırımları teşvik etmek, işbirliğini ve koordinasyonu güçlendirmek
amacıyla kurulmuş çok paydaşlı bir girişimdir. Girişim Başkanlığı görevi, SUEN tarafından üstlenilmiştir.
7. Dünya Su Forumunda Tematik Koordinasyon
12-17 Nisan 2015 tarihlerinde Güney Kore’de düzenlenen 7. Dünya Su Forumunda, Bakanlar Süreci,
Tematik Oturumlar, Bilim ve Teknoloji Süreci ve Bölgesel Süreçlere SUEN tarafından katılım sağlanmış, 4
sunum yapılmış ve moderatörlük görevleri yürütülmüştür
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri
Afrika’da ortaya çıkan kuraklık felaketi sebebiyle bazı Afrika ülkelerinde içme ve kullanma suyu sıkıntısı
çekildiği bilinmektedir. Bakanlık olarak; başta Somali olmak üzere Nijer ve Burkina Faso, Mali,
Moritanya’da su sondaj kuyusu açma çalışmalarımız devam etmektedir. Bu kapsamda;
• Somali’de 20 adet su sondaj kuyusu açılarak yaklaşık 175.000 kişiye yetecek içme ve kullanma suyu temin
edilmiştir. 2 göletin rehabilitasyonu ve 3 yeni göletin yapımına yönelik fizibilite çalışmaları
tamamlanmıştır.
• Somaliland’da 5 adet kuyu açılarak 60.000 kişiye yetecek içme ve kullanma suyu temin edilmiştir.
Nijer’in 161 yerleşim merkezinde 258 adet kuyu açılarak yaklaşık 874.000 kişiye yetecek içme ve kullanma
suyu temin edilmiştir.
• Burkina Faso’da 76 adet kuyu açılarak 260.000 kişiye yetecek içme ve kullanma suyu temin edilmiştir.
• Mali’de 36 adet kuyu açılarak 62.000 kişiye yetecek içme ve kullanma suyu temin edilmiştir.
123
Moritanya’da 62 adet kuyu açılarak yaklaşık 222.220 kişiye temiz içme ve kullanma suyu sağlanmıştır.
Etiyopya’da toplam 26 adet keson kuyu ve Harar Bölgesinde isale hattı projesi ile toplam 103.650 kişiye
yetecek içme ve kullanma suyu temin edilmiştir.
Böylece devletimiz, 2015 yılı içerisinde, Afrika’da DSİ marifetiyle toplam 483 kuyu ile 1.756.870 kişiye
yetecek içme ve kullanma suyu temin edilmesini sağlamıştır.
Gelecekte, Senegal, Gine Bissau, Gine Conakry, Gambia, Gana, Benin ve Togo ülkelerinde de benzer
faaliyetlerin yapılması planlanmaktadır.
Etiyopya Dachau Barajı DSİ – TİKA işbirliği ile Harar Bölgesinde sulama ve içme-kullanma suyu maksatlı
baraj projeleri hazırlanmış olup, maliyeti 6.400.000 Avro’dur.
Cibuti’ye yönelik olarak Ambouli Deresi üzerinde inşa edilmesi planlanan QUEAH P17 RCC baraj kati proje
çalışmaları, DSİ tarafından tamamlanmış olup silindirle sıkıştırılmış beton barajın; maliyeti 10.660.000
Avro’dur.
DSİ tarafından Cibuti’ye, su sondaj makinesi, kompresör ve ekipmanları hibe edilmiştir. 400 metre bir kuyu
açılarak Cibutili sondörlere eğitim verilmiştir. Cibuti’de YAS potansiyelini tespiti için jeofizik etüt
yapılmıştır.
İran Sulama ve Drenaj Milli Komitesi ile imzalanan Mutabakat Zaptı kapsamında 6 kişilik İran Heyeti 16-22
Mayıs 2015 tarihlerinde Diyarbakır Bölge Müdürlüğünde incelemelerde bulunmuştur.
Türkiye ve Singapur işbirliğinde DSİ ve TİKA koordinasyonunda Afrika ülkeleri uzmanlarına yönelik
‘Sürdürülebilir Su Kaynakları Yönetimi Eğitimi’18-22 Mayıs 2015 tarihlerinde İstanbul Bölge
Müdürlüğümüzde gerçekleştirildi. Eğitime Afrika ülkelerinden 28 kişilik uzman ve akademisyen grubu
katıldı.
Çin Su Kaynakları Bakanlığından 6 kişilik bir heyet 4-7 Haziran 2015 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir.
4 Haziran 2015 tarihinde Genel Müdürlüğümüzde sınır aşan sular ve KKTC Su Temin Projesi hakkında bilgi
alan heyet daha sonra Melen Barajı şantiyesinde brifing almış ve incelemelerde bulunmuştur.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Uluslararası Faaliyetleri
1-Dünya Meteoroloji Teşkilatı (WMO):
31 Mayıs 1949 yılında 5411 sayılı Kanunla üyesi olduğumuz ve süre gelen zaman boyunca bölgesinde aktif
rol alan Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 18 Mayıs 2000 yılından bu yana da WMO 6. Bölge Eğitim Merkezi
olarak eğitim faaliyetlerini yürütmektedir. Çoğunlukla Afrika (1. Bölge), Asya (2. Bölge) ve Avrupa(6. Bölge)
kıtalarından olmak üzere 100’den farklı ülkeden 600’den fazla kursiyer düzenlenen eğitimlerden
yararlanmıştır.
Kurumumuz ayrıca, WMO ‘nun Temel Komisyonlarından üçünün dört yılda bir yapılan toplantılarına ev
sahipliği yapmıştır. Bunlar;
-
WMO CCI-XV: 15. Klimatoloji Komisyonu, 2010-Antalya.
-
WMO CAS-XVI: 16. Atmosfer Bilimleri Komisyonu, 2013-Antalya
-
WMO CAgM-XVI: 16. Zirai Meteoroloji Komisyonu, 2014-Antalya
Hedefleri arasında bölgesinde lider kuruluş olmak olan Kurumumuz, 2015 yılında düzenlenen komisyon
toplantısında WMO yürütme konseyine seçilmiştir.
124
2-Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilatı(EUMETSAT):
1983 yılında kurulmuştur ve merkezi Almanya’nın Darmstadt şehrindedir. 1984 yılında üyesi olduğumuz
teşkilatın hâlihazırda 30 üyesi bulunmaktadır. Kurumumuz EUMETSAT’ın aktif bir üyesidir. Bu bağlamda
gerçekleştirilen SADCA projesi, Kurumumuzun Ortaasya Türk Devletleri ve EUMETSAT arasında bir köprü
görevi görmesi açısından önem arz etmektedir.
3-Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi (ECMWF)
Merkezi İngiltere’nin Reading şehrindedir. 20 Üye ülke ve 14 işbirliği ülke’nin müdahil olduğu Merkez 1973
yılında kurulmuştur. MGM Merkezin kurucu üye ülkelerinden birisidir. Hâlihazırda kurumumuz sayısal
hava tahmin ürünleri elde etme noktasında kuruluş imkânlarından faydalanmaktadır.
4-Uluslararası Sınırlı Alan Modeli Geliştirme ve Dinamik Adaptasyon Projesi(ALADIN)
Sayısal hava tahmini konusunda faaliyet gösteren konsorsiyum 1990 yılında Fransız Meteoroloji Servisi
tarafından Avrupa’nın doğusu su ve merkezi için sayısal hava tahminleri üretmek amacıyla kurulmuş olup,
16 üyesi bulunmaktadır. Üye ülkeler ve MGM bünyesindeki uzmanların da katılımıyla ülkeleri meteoroloji
servisleri için sayısal model ve veriler üretilmekte ve ürünleri birçok ülke tarafından talep ve tercih
edilmektedir.
Konsorsiyumun sağladığı başlıca hizmetler:
-
Yüksek kalitede sayısal tahmin ürünleri üretmek ve bunların üye ülkeler tarafından paylaşılmasını
sağlamak,
-
Üye ülke personellerine eğitim vermek,
-
Orta ölçekte modelleme ve sayısal tahmin konularında bilimsel araştırmalar yapmak.
5-Avrupa Meteorolojik Fayda Grubu (ECOMET)
1995 yılında kurulmuş ve merkezi Belçika’nın Brüksel şehrindedir. 27 Aralık 1999 tarih ve 99/13896 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile resmen üyesi olduğumuz grubun hâlihazırda
25 üyesi bulunmaktadır.
Meteorolojik veri ve uygulamalara erişimi kolaylaştırmak için kurulmuş olan grup, üyesi olan ülkelerin
diğer ülke kişi ve kuruluşlarına hizmetlerini sunmak ve bu hususta haklarını korumak adına yönergeleri
oluşturmak ve gerekli yönetimi icra etmek üzere kurulmuştur. Kurumumuz ECOMET’in aktif bir üyesi
olarak grup bünyesindeki gerekli çalışma ve toplantılarında yer almaktadır.
6- Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT)
Merkezi Tahran’da bulunan ve 1985 yılında Türkiye, Pakistan ve İran tarafından kurulmuş teşkilat
hâlihazırda 10 üyeye sahiptir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü EİT’nin içinde ülkemizin aktif rolüne uygun
olarak kendi üzerine düşen vazifeleri yerine getirme hususunda çalışmalarını hızlandırmıştır. Bu bağlamda,
-
EİT Kalibrasyon Merkezi (Ankara-MGM) olarak hizmet vermek,
-
Meteorolojide kalite yönetimi konusunda üye ilkelere destek sağlamak,
-
METCAP( Meteorolojik iletişim ve uygulama programı) ve KARDELEN( Meteorolojik iletişim ve veri
toplama yazılımı) gibi kendi bünyesinde oluşturduğu yazılım ve gerekli desteği sunmak,
-
Bölgesel iklim merkezi çalışmalarımızdan diğer üye ülkelerin istifade etmesini sağlamak üzere EİT
Sanal İklim Merkezi(Ankara MGM) görevlerini icra etmek,
-
Bölgesel Eğitim Merkezi imkânlarından üye ülkelerin faydalanmasını sağlamak,
görevleri kurumumuzca icra ve idare edilmektedir.
125
7- Hâlihazırda Devam Eden Uluslararası Projeler:
Toz ve Kum Fırtınaları Uyarı ve Danışma Sistemleri(SDS WAS):
Dünya Meteoroloji Örgütü Toz ve Kum Fırtınaları Uyarı ve Danışma Sistemleri (WMO SDS WAS)
programına müdahil olarak Barselona Süper Bilgisayar Merkezi ile birlikte yürütülen projede, BSCDREAM8b Atmospheric Dust Forecast modeli ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Bu minvalde kurum
personelinin yurtdışı kanallarıyla konusunda uzmanlaşması, komşu ülkelerin konuya matuf isteklerinde
yardımcı olunması, kurum kapasitesinin geliştirilmesi vs. mevzularda araştırma ve geliştirme faaliyetleri
devam etmektedir.
Karadeniz ve Ortadoğu Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi:
2007 yılında WMO Kongresi kararları ışığında oluşturulmasına karar verilmiş olup, WMO, ABD Meteoroloji
Servisi(NOAA), Birleşik Devletler Hidroloji Araştırma Merkezi(HRC) ve Birleşik Devletler Yardım Kurumu
(USAID) işbirliğinde geliştirilmiştir. 2010 yılında İstanbul’da ilk çalıştayı yapılmıştır ve hâlihazırda
Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Suriye ve Bulgaristan taahhüt mektuplarını göndermiş ve 2014 yılı
içerisinde Ürdün ve İsrail Meteoroloji teşkilatları tarafımıza katılım taleplerini göndermişlerdir. Projenin
başlangıcında, bölge ülkeleri kapsamında olan Lübnan ile 2014 yılında katılım talebini ileten Ürdün 2015
yılında WMO’ya taahhüt mektuplarını göndererek projeye dâhil olmuşlardır. Proje 31 Aralık 2015 yılında
sona ermiştir.
Güneydoğu Avrupa Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi:
2013 Ocak ayında Ankara’da gerçekleştirilen başlangıç toplantısında Türkiye’nin Bölgesel Merkez olması
kararlaştırılmış ve akabinde diğer ülke taahhüt ve katılım talepleri alınmış olup(WMO tarafından),
hâlihazırda ilgili veri setlerinin oluşturulması (HRC koordinasyonunda) çalışmaları devam etmektedir.
Üsküp-Makedonya’da 31 Mart- 2 Nisan 2015 tarihleri arasında Proje Yönlendirme toplantısı
düzenlenmiştir. Projenin operasyonel kullanımı için bölge ülkeleri tahmincilerine Temmuz 2015’de
Amerika’da uzun dönemli eğitim verilmiştir. 2016 yılında, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün önderliğinde
bölge ülkeleri model ürünlerini operasyonel kullanmaya başlayacaklardır.
SADCA Projesi:
2011 yılında başlanılmış olup EUMETSAT ve MGM tarafından ortaklaşa yürütülmektedir. Proje
Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan Hidroloji servislerinin nitelikli meteorolojik
uydu verilerine ulaşımını hedeflemektedir. Proje kapsamında gerekli donanım ve teçhizat MGM
koordinasyonu ve EUMETSAT, TİKA destekleri kapsamında sağlanmış olup, kurumumuz kabiliyetinde
oluşturulmuş olan veri işleme ve görüntüleme sistemleri ilgili ülkelere sağlanmıştır.
Ayrıca 07-11 Ekim 2013 yıllarında ilgili ülkelerden katılımcılara kurum imkânlarında eğitim sağlanmış ve
2014 yılı Nisan Haziran ayları içerisinde de ülkelere uzmanlarımız gönderilerek sistemleri kurulumu
sağlanmıştır.
Tecrübe, uzmanlık, altyapı ve paylaşılabilir diğer kaynaklardan faydalanmak için bölgeler arası ortaklıklar
geliştirilmesi, Birleşmiş Milletler kuruluşu olan Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) maksatlarıyla da
örtüşmekte olup, projenin tamamlanması ile birlikte yaklaşık 4 Milyon metrekare alan ve 65 milyon
kullanıcı için uydu verileri ile desteklenmiş daha tutarlı hava tahminleri üretilmeye başlanmıştır,
H-SAF:
Operasyonel Hidroloji ve Su Yönetimini Desteklemek üzere EUMETSAT Uydu Uygulamaları Merkezi 3
Temmuz 2005’de kurulmuştur. Gelişme aşaması 5 yıl sürmüş olup, 2010 yılında 18 aylık sürekli gelişim ve
operasyon aşamasına geçilerek belirli ürünler elde edilmeye başlanmıştır. 2012 yılında ikinci aşamaya
geçen proje 2017 yılına kadar sürecektir. 2017 yılından itibaren 5 yıllık 3. aşamaya geçilmesi
planlanmaktadır.
126
MGM bu projede, dağlık alanlar için kar ürünlerinin üretimi ve yağış doğrulaması çalışmaları yapan
Ortadoğu Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi ve Ondokuzmayıs
Üniversitesi’nin koordinatörü olarak görev yapmaktadır.
8- Uluslararası Organizasyonlar (Eğitim, Toplantı, Çalıştay vs.)
2015 Yılı Gerçekleştirilen:
Meteoroloji Genel Müdürlüğü ev sahipliği/koordinasyonunda 2015 yılı içerisinde aşağıdaki tabloda
gösterilen organizasyonlar gerçekleştirilmiştir. Yaklaşık olarak 100 farklı ülkeden 250’den fazla katılımcı
gerek üyesi bulunduğumuz organizasyonlara ait toplantılar, gerek ise ikili ilişkiler vasıtasıyla başka
ülkelerden uzman ve ilgili personel teşrif ederek eğitim/işbaşı eğitimi/staj sebepleriyle kurum
imkânları/kurum koordinasyonunda ağırlanmıştır.
Gürcistan Milli Meteoroloji ve Hidroloji Servisine Zirai Meteorolojik Destek
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzün Gürcistan Milli Hidroloji ve
Meteoroloji Servisine Zirai Meteoroloji konusunda teknik destek vermesi ve uygulamalı sistem kurulumu
yapması konusunda talepte bulunmuştur.
Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzün geliştirdiği Zirai Don Uyarı Sistemi’ni, Gürcistan Zirai Meteoroloji
Servisinde 2015 Nisan Ayı içerisinde taslak olarak hazırlanmış olup Kurumumuzda test maksatlı
yayınlanmıştır.
Zirai Don Uyarı Sistemi ile uyarıları dikkate alacak Gürcü üreticilerin daha verimli ve maddi kayıplarının en
aza indirilebileceği bir sisteme sahip olacaklardır.
Tablo 18: Tahminler, Gözlem Sistemleri, Meteorolojik Veri ve Araştırma Konularında Kapasite Arttırmak
İçin Üst Düzey Katılımlı Uluslararası Eğitim, Çalıştay ve Toplantılar
No
Faaliyetin Adı
Yer/ Tarih
1
Dünya Meteoroloji Teşkilatı VI. Bölge
Birliği (RA VI) Yönetim Grubu 3.
Toplantısı
İstanbul
8-10 Nisan 2015
2
Birliği (RA VI) Teknoloji Geliştirme ve
Uygulama Grubu (WG-TDI) II. Toplantısı
İstanbul
14-17 Eylül 2015
3
Birliği (RA VI) Uluslararası Danışmanlık
Çalıştayı
4
Değişen İklimde Afet Risk Azaltımı
Eğitimi
Antalya
10-13 Şubat 2015
5
Orta Asya Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi
Toplantısı
Ankara
5-7 Mayıs 2015
6
WMO Birleşik Küresel Gözlem Sistemleri
Görev Ekibi Toplantısı (WIGOS-TT)
Ankara
10-11 Haziran 2015
7
TT-WMO WIGOS Metadata Görev Ekibi
Toplantısı
Antalya
20-23 Ekim 2015
8
ECOMET Çalışma Grubu Toplantısı
Antalya
6-7 Ekim 2015
127
Tablo 19: 2016 Yılları için Planlanan Uluslararası Faaliyetler
No
Faaliyetin Adı
Yer
Tarih
1
Gözlem Sistemleri Eğitimi
Ankara
Nisan 2016
2
Meteorolojik Telekomünikasyon ve Bilgi İşlem –
Ankara/İstanbul/Antalya
TÜRKMETCAP Eğitimi
Nisan 2016
3
Hava Tahmini Eğitimi
Kasım 2016
4
WMO Yürütme Kurulu Üyeliği Kapsamında Hedef
Ülkelere Yönelik Eğitimler
Mayıs 2016
5
Kum ve Toz Fırtınaları, Klimatoloji, Zirai Meteoroloji,
Hidrometeoroloji ve Meteorolojik Afetler Eğitimi
Eylül 2016
6
Kalibrasyon Eğitimi
Ankara
Ekim 2016
7
IX. Avrupa Meteoroloji ve Hidrolojide Radar Konferansı
Antalya
(ERAD2016)
10-14 Ekim
2016
8
ALADIN Politik Danışma Komitesi (PAC) HIRLAM
Danışma Komitesi (HAC) ALADIN-HIRLAM PAC/HAC Ankara
Ortak Toplantısı
23-24
Mayıs 2016
9
Uluslararası İklim Değişkenliği ve Tahminler Çalıştayı
Antalya veya İstanbul
25-30
Nisan 2016
10
Küresel Ani Taşkın Projesi Çalıştayı
Antalya
2016
Sonbahar
11
Çığ Tahmin ve Erken Uyarı Çalıştayı
Ankara
2016
Ankara
Tablo 20: 2015 Yılı İçerisinde Gerçekleştirilen Yurtdışı Geçici Görev İstatistikleri
Görevli
Sayısı
Gidilen Ülkeler
Döner Sermaye
41
İngiltere, Almanya, Avusturya,
Fransa, Finlandiya, İsviçre, Belçika,
Gürcistan, K.K.T.C. , Letonya,
Hırvatistan, Norveç, ABD, Cezayir
Eğitim, Toplantı,
Araştırma,
Konferans, Test,
Ziyareti
Genel Bütçe
4
İtalya, Almanya, İngiltere, Kenya
Toplantı, Panel
Karşı Kuruluş
5
İsviçre, Belçika, Fransa, Afganistan
Toplantı, Danışmanlık
12
İsviçre, Sırbistan, Kazakistan, ABD,
Macaristan,
Çin,
Hırvatistan, Eğitim, Toplantı, Çalıştay
Finlandiya, Danimarka, Makedonya
Harcama Birim Adı
Döner Sermaye ile
Karşı
Kuruluşun
Ortak Ödemesi
128
Görevlerin konuları
Çalıştay,
Kongre,
Çalışma
Proje Adı
Muhtelif İşler
Başlangıç
Yılı
2015
Bitiş Yılı
2015
Açıklamalar
Bakanlığımız faaliyetleri hakkında toplumu bilgilendirme
ve bilinçlendirme amacıyla görsel ve işitsel yayın
organlarını kullanarak kamuoyuna ulaşmak,
Proje ulusal proje olup, herhangi bir kurum/kuruluş desteği
yoktur. 2015 yılı 168.000 TL başlangıç ödeneği ile
başlanmış yıl içinde 150.000 TL ilave ödenek ile toplamda
318.000 TL ödeneğe ulaşmıştır.
Proje 2015 yılında başlamış ve bitirilmiştir. Ödeneğin
315.000 TL’si kullanılarak Bakanlığımız faaliyetleri
konularında görsel ve işitsel yayınlar yapılarak dağıtılmıştır.
129
645 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle Bakanlığımızın Merkez Teşkilatı ile birlikte 15 Orman ve Su İşleri
Bakanlığı Taşra Teşkilatı Bölge Müdürlüklerinde görevli personelin özlük işlemleri Yetki Devri İmza ve
İşbölümü Talimatı çerçevesinde Başkanlığımızca yürütülmektedir.
Başkanlığımız, Bakanlığımızın nitelikli personel ihtiyacını karşılamak için, Bakanlığın diğer hizmet
birimleriyle koordinasyonlu olarak, görüşlerini alarak birimlerin eleman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla
düzenli bir şekilde Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı ile görüşmeler ve yazışmalar yaparak,
Bakanlığımızın personel açığını gidermeye devam etmektedir.
Başkanlığımız yıl içerisinde belirli dönemlerde Merkez ve Taşrada görevli personeller ile Başkanlığımız
ilgilendiren iş ve işlemlerden daha çok verim almak amacıyla hizmet içi eğitimler düzenleyerek, aksaklıkları
gidermeye çalışmaktadır.

Bakanlık Personelinin 645 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, açıktan atama, kurum içi ve
kurumlar arası atamaları dâhil toplam açıktan 109, nakil 1 olmak üzere 110 kişi alınmıştır.

2015 Yılında Bakanlığımızda emekli 63, nakil 27 ve istifa 3 olmak üzere toplam 93 kişi ayrılmıştır.

63 adet personelin emekliye sevk işlemleri yapılmış, personelin prim ödeme gün sayıları tespit
edilmiş, emekliliğe esas hizmetleriyle birleştirilmiş, emekli personelin pasaport işlemleri
yapılmıştır.

2015 Yılında Başkanlığımız tarafından Aday Memur Eğitimi ve Personel Mevzuatı Eğitimleri
başarıyla yapılmıştır.

2015 yılında staj yaptırılan öğrenci sayısı 84 olmuştur.
130
Personelin mesaiye geliş ve ikametlerine dönüşlerinin teminini için 01/07/2015-30/06/2016 tarihleri arası
256 iş günü olmak üzere 17 adet 27 kişilik Midibüs ve 50 adet 17 ila 21 kişilik Minibüs toplamda 67 adet
Personel Servis Taşıtı Kiralama için 1 adet Teknik Şartname hazırlanmış ve aylık hak ediş ödemeleri
dosyaları düzenlenmektedir.
Bakanlığımız Merkez Teşkilatı hizmet araçlarında kullanılmak üzere akaryakıt mal alımı ihalesi için 1 adet
Teknik Şartname hazırlanmış ve aylık hak ediş ödemeleri düzenlenmektedir.
Bakanlığımız hizmetlerinde kullanılmak üzere 11 adet binek cinsi taşıtın akaryakıtsız ve sürücüsüz olarak
01/01/2015-31/12/2015 tarihleri arası 365 takvim günü Hizmet Taşıtı kiralama ihalesi için 1 adet Teknik
Şartname ve hak ediş dosyaları düzenlenmektedir.
2015 yılında 750 adet toplantı ve organizasyon hizmetleri yapıldı.
Bakanlık personeline öğle yemeği hizmeti vermek amacıyla hizmet alımıyla ilgili 1 Adet Teknik Şartname
hazırlanıp, bunların hak edişi ve takibi yapılarak tabldotu ile ilgili mali ve diğer işlemleri sorunsuz olarak
yerine getirilmiştir.
2015 yılında personel öğle yemeğinde ortalama 850 kişiye ortalama yemek verildi.
Bakanlık merkezinin emrinde bulunan hizmet taşıtlarının km, yakıt, görev geliş ve gidiş vb. gibi kayıtlarının
takip işlemleri yapıldı.,
2015 yılında şehiriçi 9.700 adet ve şehirlerarası 215 adet araç ve şoför görevlendirilmesi yapıldı..
Bakanlığımızda çalışan memurlar ile aile fertlerine ve çalışan sigortalılara sağlık merkezinde hasta
muayene işlemlerinin kabulü ve bunlarla ilgili iş ve işlemler yapılarak poliklinik hizmeti verildi.
2015 yılında 4.181 hastaya muayene, 1770 hastaya diş muayenesi yapılmıştır.
Tablo 21-Terkin edilen araçların yıllara göre dağılımı
Yıllar
Taşra
Merkez
Toplam
2013
8
---
8
2014
22
2
24
2015
22
5
27
Tablo 22- Resmi Araç Sayılarının Yıllara Dağılımı(Merkez ve Taşra)
Yıllar
Araç Sayısı
2013
467
2014
447
2015
442
131
Tablo 23- Elektrik ve Su Tüketimi
Gider Türü
Birim
2011
2012
2013
2014
2015
Elektrik Tüketimi
(Aylık Ortalama)
kWh
317.453
312.928
307.796
289.305
297.253
Su Tüketimi
(Aylık Ortalama)
m3
1.841
1.756
1.620
1.662
1.738
Tablo 24- Gelen ve Giden Evrak Sayıları
Evrak Türü
Birim
2011
2012
2013
2014
2015
Gelen Evrak
Adet
124.130
38.036
129.761
147.125
140.126
Giden Evrak
Adet
84.304
21.100
255.208
253.300
271.060
Bilgi İşlem Daire Başkanlığı gerek personel gerekse teknik kapasite açısından 2014 yılı içerisinde yeniden
yapılandırılmış olup, birimlerimizin donanım ve yazılım altyapısı 2015 yılı içerisinde de güçlendirilmiştir.
Elektronik Belge Yönetim Sisteminin yaygınlaştırılması çalışmaları akabinde değişen ihtiyaçlara göre
güncellemeler ve Kayıtlı elektronik posta entegrasyonu gibi entegrasyon çalışmaları tamamlanmıştır. Bu
çalışmalarla bakanlığımız, Elektronik Belge Yönetim Sisteminin kullanımı ve entegrasyonu konusunda en
ileri düzeyde mesafe alan kurumlardan birisi olmuştur.
Bakanlığımız coğrafi veri altyapısı çalışmalarında güncelleme geliştirmeleri yapılmış olup, 2015 yılında bu
yapı bağlı kuruluşlarımıza da yaygınlaştırılarak, ortak bir yapı oluşturulmuştur. Ülkemizde ilk defa
geliştirilen bu sistem için 2015 hedefleri tamamlanmış olup, bahse konu uygulamaya
http://geoportal.ormansu.gov.tr adresinden ulaşılabilmektedir.
Bilişim Altyapısının Geliştirilmesi
Bakanlığımız birimlerince faaliyetlerin gelişen teknolojik imkânlarla yerine getirilebilmesi maksadıyla Bilgi
Teknolojileri Yönetimi Projesi kapsamında hazırlanan fizibilite raporu ile ortaya konan Bakanlığımızın Bilgi
ve İletişim Teknolojileri (BİT) alanında ihtiyaç duyduğu ve önümüzdeki yıllarda yapılması gereken yazılım,
donanım, network, altyapı vb. yatırımlarından 2015 ve 2016 yıllarında gerçekleştirilmesi planlanan altyapı
yatırımlarının hayata geçirilmesine başlanmıştır.
Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu Stratejisi’nde öngörülen vatandaş odaklı hizmet dönüşümü stratejik
hedefinin gerçekleştirilmesi ve ihtiyaç duyulan sağlıklı verileri üretebilmek maksadıyla Bakanlığımızın ilgili
iş süreçlerinin elektronik ortama aktarılmasını sağlayacak otomasyon uygulamalarının 2016 yılında
geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu çalışmalarla hem e-devlet gereklilikleri yerine getirilecek hem de kamu
kaynağı olarak zaman, insan ve maliyet tasarrufu sağlanacaktır.
Bu kapsamda 2015 yılında kurumsal uygulamaların geliştirilmesine devam edilmiş; Korunan Alanlar Bilgi
Sistemi, Biyoçeşitlilik Bilgi Sistemi, Mobil Avlak Bilgi Sistemi ve Mobil Milli Parklar Bilgi Sistemi Araştırma
132
İzinleri, Taşınmaz Bilgi Sistemi, Cites gibi birçok uygulama geliştirilerek devreye alınmış ve mevcut
uygulamaların bakımları yapılmıştır.
Coğrafi Veri Altyapısının Geliştirilmesi ve Yaygınlaştırılması
Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarınca çeşitli konularda CBS faaliyetleri yürütülmektedir. Birimlerce ayrı ayrı
yapılan bu çalışmalar, bir çatı altında toplanmıştır. Avrupa Coğrafi Bilgi Sistemi Altyapısı olan INSPIRE
Direktifini kendine referans alan bir CBS sisteminin kurulması sağlanmıştır. Bu sistem sayesinde, yüksek
kalitedeki coğrafi veriler ile hesaplama, uygulama, izleme ve değerlendirme fonksiyonlarını yerine getirip,
önemli analizler yapılarak daha etkin kararlar alınması sağlanmıştır. Bakanlığımız coğrafi verilerine
http://geodata.ormansu.gov.tr adresinden ulaşılabilmektedir. Bu uygulamaya 3 boyut fonksiyonu
eklenerek, verilerin daha detaylı irdelenmesi imkânı getirilmiştir. Ayrıca 2013 yılında CBS altyapısının açık
kaynak sistemlere taşınması yönünde büyük aşama kaydedilmiş ve ilk örnek uygulama geliştirilmiştir.
Bu uygulamaya ilaveten 2016 yılında uygulama geliştirme çalışmaları yapılarak bu uygulamanın daha
efektif kullanılması sağlanacaktır.
Merkezi CBS altyapısı üzerinde koşan Merkez Av Komisyonu uygulamasına tamamlayıcı mahiyette, avcı ve
avlak yönetimine ilişkin tüm işlemlerin yönetileceği AVBİS uygulamasına yönelik geliştirme çalışmaları
tamamlanmış olup, avlaklar ve avcılarla ilgili bütün işlemler bu sistem üzerinden yapılmaya başlanmıştır.
Ayrıca avlak uygulamasının mobil tarafının geliştirilmesi işinde sona yaklaşılmış olup 2016 yılı başında
avcıların kullanımına sunulacak, böylece tüm av fonksiyonlarının mobil cihazlara entegre olarak işletimi ve
yönetimi sağlanmış olacaktır. Test çalışmaları devam etmektedir.
İzne Konu Alanlar Uygulaması ile Bakanlığımız görev ve yetki alanında bulunan alanlarda, Madencilik
faaliyetleri, Rüzgâr ve Güneş enerji santralleri maksatlı talep edilecek izinler için, coğrafi olarak sorgu
yapılabilecek bir ön analiz uygulaması geliştirilmiştir. 2016 yılı içerisinde bu uygulamanın platformu
değiştirilerek daha yeni bir teknolojiye geçilecek ve aynı zamanda Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlardaki tüm
verilerin canlı olarak sunulduğu ve analiz edildiği bir uygulama geliştirilecektir.
2014 Yılında Ulusal Biyoçeşitlilik envanterinin geliştirilmesi çalışması yapılmış, flora ve faunalara ait
envanter giriş ekranları, bölgesel ve habitat izleme ekranları, sorgulama ekranları oluşturulmuştur.
Böylece yazılım, tür kaydının yapılabildiği, izleme ile ilgili analizlerin gerçekleştirilebildiği bir konuma
getirilmiştir. İzne Konu Alanlara Uygulaması ile Bakanlığımız yetkisinde bulunan alanlarda, Madencilik
faaliyetleri, Rüzgar ve Güneş Enerji Santralleri maksatlı talep edilecek izinler için, coğrafi olarak sorgu
yapılabilecek bir ön analiz uygulaması geliştirilmiştir. 2016 yılı içerisinde bu uygulamanın platformu
değiştirilerek daha yeni bir teknolojiye geçilecek ve aynı zamanda Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlardaki tüm
verilerin canlı olarak sunulduğu ve analiz edildiği bir uygulama geliştirilecektir.
2014 yılında Ulusal Biyoçeşitlilik envanterinin geliştirilmesi çalışması yapılmış, flora ve faunalara ait
envanter giriş ekranları, bölgesel ve habitat izleme ekranları, sorgulama ekranları oluşturulmuştur.
Böylece yazılım, tür kaydının yapılabildiği, izleme ile ilgili analizlerin gerçekleştirilebildiği bir konuma
getirilmiştir.
Corine Arazi Örtüsü Veri tabanın Geliştirilmesi
1985 yılında Portekiz’de başlatılan ve bugüne kadar bütün Avrupa Birliği üye ülkeleri ve Avrupa Çevre
Ajansına üye ülkelerde tamamlanan arazi varlıkları, arazi kullanım şekilleri ve arazi örtüsü tiplerinin
belirlenmesine dair Ulusal Arazi Örtüsü projesi ile bütün Avrupa kara parçasına ait aynı temel verilerin
toplanması ve standart bir veritabanı oluşturulması maksadıyla başlatılmıştır.
Proje neticesinde ortaya çıkan veriler ile arazi değişimlerinin izlenmesi amacıyla söz konusu veri
setlerinden yararlanılarak web tabanlı bir “Arazi İzleme Sistemi” Bakanlık bünyesinde kurulmuştur.
(http://corine.ormansu.gov.tr)
1990, 2000 ve 2006 yıllarında CORINE projesi kapsamında yapılan 1/100.000 ölçekli arazi örtüsü değişim
tespiti çalışmasının devamı niteliğindeki Corine 2012 çalışması için Avrupa Çevre Ajansından gerekli veriler
temin edildikten sonra proje Kasım 2015 itibariyle tamamlanmıştır. Proje kapsamında üretilen verilerin
133
coğrafi veri tabanına entegrasyonu tamamlanmış olup bahse konu coğrafi vektör veriler ve bu verilerden
üretilen istatistiki veriler http://corine.ormansu.gov.tr/corineportal/ adresinden yayımlanmaktadır.
Medya Takip
2015 yılında derlenen haber sayısı 90.105 adettir. Bunlar arasından Makamın dikkatine sunulması
gerekenler Müşavirliğimizce günlük olarak değerlendirilmiş ve Sayın Bakanımıza bir dosya halinde;
Müsteşar, Müsteşar Yardımcıları, ana hizmet birimi genel müdürlüklerimiz ile bağlı kuruluşlarımıza ise
elektronik ortamda sunulmuştur.
Basın Bültenleri ve Basın Açıklamaları
2015 yılı içinde Sayın Bakan’ın katılacağı tüm programlar ile Bakanlığımız çalışmaları hakkında 665 adet
basın bülteni hazırlanarak medya kuruluşlarına gönderilmiştir.
Basın Toplantıları ve Etkinlikler
Müşavirliğimizce, 2015 yılı içinde Sayın Bakanımızın katıldığı 736 adet basın toplantısı ve diğer etkinlikler
gerçekleştirmiş, bu toplantılarla alakalı bilgi dosyaları ve konuşma metinleri hazırlanmıştır.
Dilekçeler ve Bilgi Edinme Başvuruları
2015 yılında, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair
Kanun kapsamında; internet aracılığıyla 8732, faks veya dilekçe ile 79 olmak üzere toplam 8811 adet
başvuru yapılmış olup yasal süresi içerisinde sonuçlandırılmıştır.
TBMM Dilekçe Komisyonuna Yapılan Başvurular
2015 yılında, TBMM Dilekçe Komisyonu aracılığıyla gelen 7 adet dilekçe hakkında işlem yapılmıştır.
TBMM Denetim Faaliyetleri
2015 yılında, milletvekillerince Bakanlığımızı ilgilendiren konularda Sayın Bakanımıza yöneltilen 243 adet
soru önergesi Müşavirliğimizce cevaplandırılmıştır.
Milletvekili Talepleri
2015 yılında, milletvekillerinden Sayın Bakanımıza gelen 7 adet talep hakkında işlem yapılmıştır.
Tablo 25- Ölçülebilir Faaliyetlerin Niteliği ve İşlem Sayıları
Faaliyet Adı
2007
2008
2009
Bakanlıkla İlgili
Derlenen Haberler
26.043
81.759
88.529 100.436 102.682 114.882 108.805 98.930
Basın Bültenleri ve
Basın Açıklamaları
207
243
256
215
415
246
363
925
665
71
79
207
208
212
235
226
480
736
4.748
5.838
6.819
7.178
6.303
8.130
8.445
7.739
8.811
20
47
26
36
24
32
19
18
7
Basın Toplantıları ve
Etkinlikler
Dilekçeler ve Bilgi
Edinme Başvuruları
TBMM Dilekçe
Komisyonu
Başvuruları
2010
134
2011
2012
2013
2014
2015
90.105
TBMM Denetim
Faaliyetleri
Milletvekili Talepleri
184
355
249
401
136
654
804
939
243
8
9
9
15
9
18
17
7
7
Özel Kalem Müdürlüğü
Bakanlık Makamının günlük haftalık ve aylık programı yapılarak takip edilmiştir. Günlük ziyaretçi akışı
düzenlenmiştir. Bakanlık Makamının her türlü protokol ve tören işleri düzenlenmiştir.
Bakanlık Makamının ziyaret, davet, karşılama, uğurlama, ağırlama ve bayram kutlamalarıyla ilgili
hizmetleri düzenleyerek diğer kuruluşlarla koordinasyon sağlanmıştır. Bakanlık Makamının özel ve resmi
yazışmaları yürütülmüştür.
Bakanlık Makamına gönderilmiş tüm yazı dilekçe e-posta vs. evraklar ilgili birimlere yönlendirilmiş olup,
takip edilerek gerektiğinde Makama arz edilmiştir. Makamın ve Özel Kalem Müdürlüğünün ulaşım
hizmetleri yürütülerek, tahsisli araçların 237 sayılı Taşıt Kanunu mevzuatına göre sevk ve idare edilmesi
sağlanmıştır.
135
2-Performans Sonuçları Tablosu
Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2015 Yılı Performans Esaslı Bütçesinde yer alan performans hedef ve
göstergelerine ilişkin gerçekleşme raporları ilgili oldukları amaç ve hedefler bazında gruplandırılarak
aşağıda sunulmuştur.
GAYE.1
Kurumsal kapasite ve hizmet kalitesini arttırmak
STRATEJİK
HEDEF
Kurumsal verimlilik ve hizmet kalitesini arttırmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -1
33.01.00.10 - Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
33.01.31.00 - Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
Etkin hizmet sunumunu ve kurumsal gelişimin sürekliliğini sağlamak
PERFORMANS
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
GÖSTERGESİ VE HEDEF
SONU GERÇ.ORANI
1.Çeyrek 2.Çeyrek 3.Çeyrek 4.Çeyrek GERÇ. (%)
BİRİMİ
Kurum
çalışanlarının
memnuniyet
düzeyindeki
yıllık artış oranı
70
45
60
0
17
61
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
87
Hedefe
ulaşılamamıştır
13
Tanım
Yapılan eğitimler sonrası doldurulan anketler baz alınarak memnuniyet ölçülmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Bilgi İşlem Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen hizmet içi eğitim kapsamında personelin
memnuniyetine yönelik anket çalışmaları yapılmıştır. Bakanlığımız merkezi taşra birimlerinin
katılımıyla gerçekleşen eğitimler sonrası düzenlenen anketlerde hedeflenen memnuniyet düzeyine
ulaşılamamıştır.
Sapmanın
Nedeni
Birim tarafından ölçüm hatalı yapıldığından hedefe ulaşılamamıştır.
Sapmaya Karşı Bir sonraki program döneminde edinilen tecrübeler dikkate alınarak ölçümlerde gerekli hassasiyet
Alınacak
gösterilecektir.
Önlemler
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ-1
Etkin hizmet sunumunu ve kurumsal gelişimin sürekliliğini sağlamak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
Hizmetlerden
yararlanan
vatandaş
memnuniyetindeki
yıllık artış oranı
5
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
15
136
15
300
HEDEFİN
HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
300
Hedef
aşılmıştır
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü olarak sunulan hizmetlerin kalitesini arttırmaya
yönelik anket çalışmaları sonuçları değerlendirilerek vatandaşın memnun olmadığı hizmetlerin
tespit edilmesi ve bu hizmetlerin iyileştirilmesinin oranını belirtir.
Tanım
Korunan alanlara gelen ziyaretçilerin memnuniyet düzeyinin belirlenmesine yönelik olarak
Performans
uygulanan ziyaretçi anketlerinin tamamı değerlendirilmiştir. Korunan alanlara gelen toplam 5
Sonuçlarının Analizi bin 662 ziyaretçiye uygulanan anket çalışmasında ziyaretçilerin %92’sinin alandaki
hizmetlerden memnun olduğu görülmüştür.
Sapmanın Nedeni
Kullanım alanlarında ziyaretçilerin talepleri doğrultusunda her geçen yıl yapılan düzenlemeler
neticesinde ziyaretçilerin memnuniyet oralarında bir artış gözlenmiştir.
Sapmaya
Karşı
Artış olumlu yönde olduğu için herhangi bir önlem öngörülmemektedir.
Alınacak Önlemler
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
YIL
2015
BİRİM
33.01.23.00 – Strateji Geliştirme Başkanlığı
PERFORMANS
HEDEFİ-2
İç kontrol sisteminin kurulması ve etkin yönetimi
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
İç kontrol
standartlarına
uyuma dair
hazırlanan rapor
sayısı
Tanım
22
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
0
1
0
2
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
6 aylık dönemlerle izlenecektir.
2015 yılının I. Döneminde, 2014 yılı II. Dönemin 2. Altı aylık raporun hazırlanması için
12/01/2015 tarih ve 8536 sayılı yazı ile İç Kontrol Standartları Eylem Planı raporu hazırlanarak
üst yöneticiye sunulmuştur. 2015 yılı ilk 6 aylık raporun hazırlanması için 09/07/2015 tarih ve
Performans
147816 sayılı yazı ile Merkez Teşkilatı Hizmet Birimlerinden İç Kontrol Standartları Eylem Planı
Sonuçlarının Analizi ile ilgili yapılan iş ve işlemler hakkında hazırlanacak rapora esas teşkil edecek faaliyetlerini
bildirmeleri istenilmiştir. Hizmet Birimlerinden gelen cevaplar konsolide edilerek üst
yöneticiye sunulmak üzere rapor hazırlanmış ve bu rapor 29/09/2015 tarih ve 197107 sayılı
yazı ile Müsteşarlık Makamına ve Maliye Bakanlığına gönderilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya
Karşı
Alınacak Önlemler
137
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
Bakanlığın görev alanları ile ilgili kurum, kuruluş, STK ve üniversiteler ile işbirliğini geliştirmek,
toplum bilincini artırmak
YIL
2015
BİRİM
33.01.30.00 – Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü
PERFORMANS
HEDEFİ-3
Bakanlığın görev alanları ile ilgili toplumsal duyarlılığı artırmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
VE HEDEF
SONU GERÇ.ORANI
Kurulan araştırma
ve deneme alanı
sayısı
Tanım
8
0
3
1
4
8
100
HEDEFİN
HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Erozyon ve çölleşmeyle mücadele gayesi ile yapılacak AR-GE çalışmalarına hizmet edecektir.
Doğal Ahlat (Pyrus Elaeagrıfolıa Pall.) Popülasyonlarındaki İri Meyveli Tiplerin Belirlenmesi,
Moleküler Karakterizasyonu, Vejetatif Çoğaltma Kapasiteleri İle Kurak-Yarıkurak Alanlarda
Kullanım İmkânlarının Belirlenmesi ve Muhafazası Projesi kapsamında deneme alanı tesis
edilmiştir.
1-
2- Humik Asit Yapıştırılmış Klinoptilolit Madeninin Rüzgar Perdelerinde Kullanılabilecek Bazı
Bitki Türleri Gelişimi Üzerine Etkisi Projesi tesisi yapılmıştır.
3-Konya ili Karapınar ilçesinde yer alan Rüzgâr Erozyonu ile Mücadele Sahasında bitki türlerinin
toplanması, kurutulması, teşhisi ve sergilemeye hazır hale getirilmesi işlemleri
4-Yukarı havzalarda hidrolojik sel modelinin kalibrasyonu için 3 adet Akım Gözlem İstasyonu
kurulmuş, Otomatik Meteorolojik Gözlem İstasyonu (OMGİ) için arazi hazırlığı yapılmış,
Performans
Sonuçlarının Analizi Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından 2 adet OMGİ kurulumu tamamlanmıştır.
5- Farklı kapalılığa sahip Sarıçam meşçerelerinde toprak ve su kayıplarının belirlenmesi projesi
kapsamında 1 adet yüzey akış parseli otomatik ölçüm sistemi kurulmuştur.
6- DEMİS(dinamik Erozyon Modeli ve İzleme Sistemi) kapsamında Meteoroloji Genel
Müdürlüğünde alınan 347 otomatik meteoroloji gözlem istasyonu verileri ışığında yağışın
aşındırma gücü(R) ulusal ölçekte üretilmiştir.
7- Potansiyel Ormancılık Faaliyet Sahaları Projesi kapsamında kurum personeli tarafından
modelde kullanılan verileri güncellenerek sahada doğrulamasını yapılmıştır.
8- ÇEM-TÜBİTAK-BİLGEM-YTE ile birlikte ulusal ölçekte çölleşme kiriter ve göstergeleri
belirlenek Türkiye Çölleşme Risk Haritası oluşturulmuştur. Pilot saha olan Gediz havzasında
arazi doğrulama ve kalibrasyon çalışması yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
138
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ-3
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Kurum, kuruluş,
sivil toplum
kuruluşları ve
üniversitelerle
gerçekleştirilen
işbirliği sayısı
Tanım
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Sapmanın Nedeni
33.01.32.00 - Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
35
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
9
8
22
74
113
322
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
222
Hedef
aşılmıştır
Kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve STK’lar ile işbirliğine yönelik protokol, anlaşma vb.
yapılacaktır.
Valilikler, Belediyeler, Üniversiteler, STK'lar ve bazı Bakanlıklar ile “Su verimliliği, Su kayıp-kaçak
kontrolü, Kapasitenin Geliştirilmesi, Havza Yönetimi ve Modelleme v.b. konularda işbirliği
düzenlenmiştir. İl Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu ile Havza Yönetim Heyetleri toplantıları
yapılmıştır.
Avlanma İzin kartı satışına yönelik ilgili avcı dernekleri ve diğer kurum, kuruluş, üniversite ve
STK’lar ile birçok konuda protokoller imzalanmıştır.
Avcı derneklerinden gelen taleplerin fazla olması nedeniyle belirlenen hedefte sapma meydana
gelmiştir.
Sapmaya
Karşı
Sapma olumlu yönde ve talepler dış kaynaklı olduğu için sapma öngörülmemektedir.
Alınacak Önlemler
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ-3
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
33.01.31.00 – Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
Diğer kurum ve
sektör temsilcilerine 1.005
verilen eğitim sayısı
Tanım
YIL
SONU HEDEFİN
1.Çeyrek 2.Çeyrek 3.Çeyrek 4.Çeyrek GERÇ. GERÇ.ORANI
(%)
228
463
0
568
1.259
125
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
25
Hedef
aşılmıştır
İstek doğrultusunda, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda, ilgili kurumlarda eğitimler
verilecektir.
139
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda öğrencilere yönelik doğa eğitimleri, su verimliliği, su
tasarrufu konularında eğitimler düzenlenmiştir. AB Su Çerçeve Direktifi ile kardeş
Performans
direktiflerinin bütüncül bir yaklaşımla uygulanması ve nehir havza yönetim planlarının
Sonuçlarının Analizi
hazırlanması ile ilgili olarak yürütülen AB destekli “Eğiticilerin Eğitimi” ilgili kurum/kuruluşlar,
üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla 13 - 17 Nisan 2015 tarihleri
arasında İzmir ilinde gerçekleştirilmiştir
Sapmanın Nedeni
Kurumlardan gelen taleplerin karşılanmasına yönelik çalışmalar yapıldığından hedefteki
sapma olumlu yönde değerlendirilmiştir.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
Talepler dış kaynaklı olduğu için önlem öngörülememektedir.
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
YIL
2015
33.01.00.06 - Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
33.01.30.00 - ÇEM Genel Müdürlüğü
BİRİM
33.01.31.00 - DKMP Genel Müdürlüğü
PERFORMANS
HEDEFİ-3
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
Toplumsal bilincin
artırılmasına yönelik
basılı ve görsel yayın
sayısı
Tanım
60
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
13
42
24
55
134
223
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
123
Hedef
aşılmıştır
Kitap, broşür, dergi, aylık bülten, CD vb.
Bakanlığımız faaliyet alanıyla ilgili hizmet verilen hedef kitlenin taleplerinin karşılanması
Performans
Sonuçlarının Analizi maksadıyla yazılı ve görsel yayın basımı gerçekleştirilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Bakanlığımız faaliyet alanının geniş olması, hizmet verilen hedef kitlenin farklılık göstermesi
ve hedef kitlenin taleplerinin karşılanmasının nedeniyle yazılı ve görsel yayın sayısında hedef
aşılmıştır.
Sapmaya
Karşı Bir sonraki stratejik plan hazırlıkları çalışmasında edinilen tecrübeler dikkate alınarak
Alınacak Önlemler sapmaların önüne geçilecektir.
140
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
YIL
2015
33.01.00.06 - Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
33.01.30.00 - ÇEM Genel Müdürlüğü
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ-3
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
Düzenlenen etkinlik
sayısı.
48
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
11
13
8
22
54
112
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
12
Hedef
aşılmıştır
STK, üniversiteler, diğer kurum ve kuruluşlar ile konferans, eğitim, panel, çalıştay vb. a
çalışmalar yapmak.
Tanım
Bakanlığımızın faaliyet alanları ile ilgili su verimliliği, su kayıp-kaçak kontrolü, kapasitenin
geliştirilmesi, havza yönetimi ve modelleme vb.
Performans
Sonuçlarının Analizi Konularında üniversite, STK, kurum ve kuruluşlar ile etkinlikler ve paydaş toplantılar
düzenlenmiştir.
Sapmanın Nedeni
Konuya ilişkin dış paydaşların talepleri sonucu sapma meydana gelmektedir.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
Yapılan iş ve işlemlerden elde ettiğimiz tecrübeler değerlendirilecektir.
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
İnsan kaynaklarını etkin yönetmek
YIL
2015
BİRİM
33.01.00.05 - Personel Dairesi Başkanlığı
PERFORMANS
HEDEFİ-4
Çalışanların iş kalitesini artırmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
Birimlerin ihtiyaç
duyduğu personel
talebindeki azalma
oranı
Tanım
20
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
12
20
4
36
180
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
80
Hedef
aşılmıştır
İhtiyaç duyulan personelin karşılanması hedeflenmektedir.
Performans
Birimlerin ihtiyaç duyduğu personel talebindeki azalma oranında artış yaşanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Devlet Personel Başkanlığı tarafından yapılan ek kontenjan tahsislerine göre atama yapılması
sebebiyle hedefte olumlu yönde artış gerçekleşmiştir.
Birimlerin personel ihtiyaçlarını daha doğru bildirmeleri gerekmektedir.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
141
GAYE.1
STRATEJİK
HEDEF.1.3
YIL
2015
33.01.00.05 - Personel Dairesi Başkanlığı
BİRİM
33.01.30.00 – ÇEM Genel Müdürlüğü
33.01.32.00 – Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
PERFORMANS
HEDEFİ-4
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Çalışanların iş kalitesini artırmaya yönelik eğitim vermek ve teknolojik alt yapıyı oluşturmak
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
Düzenlenen Eğitim
Sayısı
36
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
9
13
3
10
35
HEDEFİN
HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI
DERECESİ
(%)
97
3
Hedefe
ulaşılmamıştır
Tanım
Personel niteliğini artırmak için eğitim ve seminerler düzenlenecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Kurum personelinin iş kalitesini ve niteliğini arttırmak için eğitimler düzenlenmiştir.
Bakanlığımızın ev sahipliğinde Ankara'da düzenlenen Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele
Sapmanın Nedeni Sözleşmesi 12. Taraflar Konferansı (UNCCD COP 12) nedeniyle uluslararası eğitim ve toplantılara
ağırlık verilmiştir.
Sapmaya Karşı
Yapılan çalışmalarda edinilen tecrübelere dikkate alınarak eğitim sayısı planlanacaktır.
Alınacak Önlemler
GAYE.1
STRATEJİK
1.3
HEDEF
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -4
Çalışanların iş kalitesini artırmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Uygulamalı mesleki
gelişim eğitimi
Tanım
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
60
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
SONU GERÇ.ORANI SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
5
1
7
47
60
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Alan kılavuzluğu, avlak yönetimi, koruma kontrol ve uygulamaları ile av turizm rehberliği,
hassas alanlar envanter ve planlamasına yönelik yıllık olarak eğitim ve seminerler
düzenlenecektir.
Alan kılavuzluğu, avlak yönetimi, koruma kontrol ve uygulamaları ile av turizm rehberliği vb.
Performans
konularda bölge müdürlüklerimizde uygulamalı mesleki gelişim eğitimler programları
düzenlenmiş olup öngörülen hedefe ulaşılmıştır.
142
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
1.4
Bilgi sistemlerini geliştirmek ve bilgi güvenliğini sağlamak
YIL
2015
BİRİM
33.01.00 10 - Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
PERFORMANS
HEDEFİ-5
Bilgi sistemleri alt yapısının geliştirilmesi
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
Geliştirilen yazılım
sayısı
Tanım
10
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
Bakanlık birimlerinin
hedeflenmektedir.
0
0
ihtiyacı
olan
9
10
yazılımların
ve
Bakanlığımız ihtiyaçları doğrultusunda;
1. Taşınmaz Bilgi Sistemi
2. İhale Yönetimi Bilgi Sistemi
3. Biyokaçakcılık Bilgi Sistem
4. DKMP Bilgi Sistemi
Performans
5. Dijital Arşiv Bilgi Sistemi
6. Mobil Av Yönetim Bilgi Sistemi
7. Mobil Korunan Alanların Tanıtımı Bilgi Sistemi
8. Yaban Hayatı Bilgi Sistemi
9. Corine Sistemi
10. Bakanlık Web Sayfası Yönetim Sistemi tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya
Karşı
Alınacak Önlemler
143
veri
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
100
Hedefe
ulaşılmıştır
tabanlarının
geliştirilmesi
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF
Bilgi sistemlerini geliştirmek ve bilgi güvenliğini sağlamak
1.4
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ 5
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
İhtiyaç
duyulan
altyapıdaki
iyileşme oranı
YIL
SONU
1.Çeyrek 2.Çeyrek 3.Çeyrek 4.Çeyrek GERÇ.
20
0
10
2
5
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
GERÇ.ORANI SAPMA
ULAŞMA
(%)
ORANI (%) DERECESİ
17
85
15
Hedefe
ulaşılmamıştır
Tanım
Mevcut bilişim alt yapısında teknolojik gelişmelere bağlı olarak yenileme çalışmaları yapılacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Bakanlığımız birimlerinin bilgi teknolojilerinden faydalanabilmeleri maksadıyla merkez
binamızda bulunan merkezi yazıcı projesi kapsamında kat yazıcıları temini yapılmış ve merkezi
yazıcı sistemi çalışmaları tamamlanmıştır. Ayrıca Bakanlık merkez personelinin ihtiyaçları
doğrultusunda 100 Adet bilgisayar donanımları alınmıştır. Bakanlığımız birimlerinin bilgi
teknolojilerinden etkin bir şekilde faydalanmaları amacı ile SPAM mail engelleme sistemi temin
edilmiş gerekli entegrasyonları yapılmıştır. Sistem odası rutin bakım çalışmaları yapılmış
kesintisiz güç kaynaklarına ait akü grupları yenilenmiş ve takip amaçlı revizeler yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni Microsof lisans alımı için bütçe ayrıldı. Ancak DMO alımı iptal etti.
İş Analizi Şube Müdürlüğü kurulmuş, bu kapsamda birimlerin donanım talepleri ve sistem
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler odasına ilişkin kapasite talepleri program dâhilinde değerlendirilecektir.
GAYE.1
STRATEJİK HEDEF 1.4 Bilgi sistemlerini geliştirmek ve bilgi güvenliğini sağlamak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -5
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
İnternet üzerinden
sunulan hizmet sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
2
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
4
1
1
14
20
1.000
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
900
Bakanlık hizmetlerine elektronik ortam üzerinden ulaşılması hedeflenmektedir.
Bakanlığımız birimlerinin bilgi teknolojilerinden faydalanabilmeleri maksadıyla
1. Biyokaçakcılık Bilgi Sistem
Performans
2. Dijital Arşiv Bilgi Sistemi
3. Mobil Av Yönetim Bilgi Sistemi
4. Mobil Korunan Alanların Tanıtımı Bilgi Sistemi
5. Yaban Hayatı Bilgi Sistemi
6. Corine Web Sitesi
144
Hedef
aşılmıştır
7. Birleşmiş Milletler Çölleşme İle Mücadele Sözleşmesi web sitesi Web Sitesi
8. Kuraklık Yönetimi web sitesi
9. Etik Komisyonu web sitesi
10. Spil Dağı Milli Parkı web sitesi
11. Resmi İstatistik Portalı web sitesi
12. Koordinasyon Bilgi Sistemi
13. Ribamap River Basin Management
14. Bölge Arşiv Web Sitesi
15. Taşkın Yönetimi Bilgi Sistemi
16. Su Enstitüsü Web Sitesi
17 Eğitici eğitimi Web Sitesi
18.Ergene Havzası Web Sitesi
19.Kurumsal Portal Web Sayfası
20. Hayvan Deneyleri Merkezi Web Sitesi hizmete sunulmuştur.
Sapmanın Nedeni
Birimlerden gelen acil ihtiyaçlar nedeni ile hedefte olumlu yönde sapma olmuştur.
İş Analiz Proje Şube Müdürlüğü kurulmuş, bu kapsamda birimlerin donanım taleplerinin ve
Sapmaya
Karşı sistem odasına ilişkin kapasite taleplerinin program dâhilinde değerlendirilmesi
Alınacak Önlemler
sağlanacaktır.
GAYE.2
Orman, su, biyolojik çeşitlilik ile meteoroloji konularında ulusal ve uluslararası politika
geliştirmek ve etkin uygulanmasını sağlamak
STRATEJİK HEDEF 2.1.
İkili ve çok taraflı anlaşmalar ile uluslararası sözleşmelerde yer alan yükümlülükleri yerine
getirmek
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS HEDEFİ İkili ve çok taraflı anlaşmalar ile uluslararası sözleşmelerde yer alan yükümlülükleri yerine
-6
getirmek
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Çölleşme ile mücadele
kapsamında
hazırlanacak rapor
sayısı
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEF
SONU GERÇ.ORANI
-
0
0
0
1
1
HEDEFİN
HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI
DERECESİ
(%)
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Ulusal yükümlülük çerçevesinde UNCCD Sekretaryasına 2 yılda bir gönderilecektir
Performans
Çölleşme/Arazi Tahribatı ve Kuraklıkla Mücadele Raporu ve İstatistikleri (2014) kapsamında;
Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planında yer alan sorumlu tüm
kurum/kuruluşların gerçekleştirmiş olduğu çalışmalar derlenerek raporlanmıştır.
145
Sapmanın Nedeni
Çölleşme İstatistikleri, TÜİK Resmi İstatistik Programına (RİP) 2013 Yılından itibaren yer
almıştır. Bu nedenle Çölleşme İstatistikleri Raporu heryıl düzenli olarak internet ortamında
yayınlanmaktadır.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
Bir sonraki stratejik plan hazırlıkları çalışmasında edinilen tecrübeler dikkate alınarak
sapmaların önüne geçilecektir.
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.1.
getirmek
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ - 6
getirmek
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Uluslararası alanda
verilen eğitim sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
3
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
2
0
0
3
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülke uzmanlarına eğitim verilecektir.
1-Mersin’de Uluslarası Erozyon Sel Heyelan Eğitimi
Performans
2-Rize’de Çığ Kontrol Projeleri, Taş ve Kaya Yuvarlanması Eğitimi
3-Antalya’da Arazi Bozulumunun Ekonomisi konulu uluslararası eğitim düzenlenmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
146
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.1.
getirmek
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ-6
getirmek
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
İkili ve bölgesel
işbirliği yapılan ülke
satyısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
23
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
9
0
15
25
108
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
8
Hedef
aşılmıştır
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerle işbirliği yapılacaktır.
Türkiye-Slovenya VI. Dönem Karma Ekonımik Komisyon (KEK) protokol, Lüksemburg JETCO II.
Dönem Protokol,Romanya ile "Ormancılık", "Su" ve "Meteoroloji ve Hidroloji" alanlarında ikili
işbirliği anlaşmaları, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti Arasında
Ormancılık Alanında İşbirliği Anlaşması” yapılmıştır. Ankara'da düzenlenen Birleşmiş Milletler
Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi 12. Taraflar Konferansı (UNCCD COP 12) esnasında,
Performans
Sonuçlarının Analizi Türkmenistan, Tanzanya, Filistin, Sri-Lanka, Sudan, Moritanya, Çin, İtalya, Avrupa Birliği,
Gambiya, Burundi, Pan Afrika GGW, Portekiz Dili Konuşan Ülkeler Grubu, Finlandiya, İspanya,
Pakistan, Azerbaycan, Almanya ile ikili işbirliği görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Katar
Büyükelçiliği ziyaret edilmiş olup, ileriye dönük işbirliği konuları hakkında görüşülmüştür.
Güney Kore’de gerçekleştirilen 7. Dünya Su Forumu’na katılım sağlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Ankara'da düzenlenen Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi 12. Taraflar
Konferansı (UNCCD COP 12) nedeniyle olumlu yönde sapma meydana gelmiştir.
Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi 12. Taraflar Konferansının uluslararası
Sapmaya
Karşı
Alınacak Önlemler bir organizasyon olması nedeniyle önlem öngörülmemiştir.
147
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.2.
Uluslararası kurum, kuruluş ve ülkelerle işbirliğini geliştirmek
YIL
2015
33.01.00.12 – Avrupa Birliği Dış İlişkiler Daire Başkanlığı
33.01.30.00 - Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -7
Uluslararası kurum, kuruluş ve ülkelerle imzalanacak anlaşmalar kapsamında işbirliğini
geliştirmek.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
Uluslararası kurum ve
kuruluşlarla yapılan
ortak çalışma sayısı
12
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
SONU GERÇ. ORANI SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
4
9
13
2
28
233
133
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Uluslararası kuruluşlarla ortak plan, proje, protokol, sözleşme vb. çalışmalar yapılacaktır.
Performans
Uluslararası kurum, kuruluş ve ülkelerle imzalanacak anlaşmalar kapsamında işbirliğindeki yıl
içerisinde gelişmelere bağlı olarak hedef aşılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Söz konusu çalışmalarda yeni taleplerin ortaya çıkması nedeniyle hedef aşılmıştır.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
Söz konusu çalışmalarda sonraki yıllarda yapılacak planlamalarda tecrübelerden
yararlanılacaktır.
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.2.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -7
geliştirmek.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Ülkelerle ikili
işbirliği anlaşma
sayısı
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
2
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
3
0
0
3
150
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
50
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Ülkemizin dış politikası doğrultusunda işbirliği anlaşması imzaladığımız ülkelere her yıl
yenilerinin eklenmesi hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Herhangi bir yılda imzalanması hedeflenen anlaşmaların sayısı, bu alanda ortaya konulan
öngörülere istinaden yapılan bir tahmindir ve bu tahminin tutturulması büyük oranda
anlaşmaların hazırlanmasından imzalanmasına kadar devam eden süreçte Bakanlığımız dışında
gelişen faktörlere bağlı olmaktadır. .
148
Sapmanın Nedeni
Taslak bir anlaşmanın hazırlıklarının başlaması, müzakere edilerek imzaya hazır hale getirilmesi,
imzalamak için taraflarca uygun yer ve tarih konusunda mutabık kalınarak imzalanması süreci,
bir ay kadar kısa bir süre olabileceği gibi, birkaç yıl da olabilmektedir. Süreçteki değişkenlik,
başta ülkemizin dış politikası olmak üzere, ilgili ülke ile önümüzdeki dönemde yaşanabilecek ve
öngörülemeyen ikili münasebet ve ziyaretlerle alakalıdır.
Sapmaya
Karşı Sapmanın nedeninin Bakanlığımız dışında gelişen ve öngörülemeyen faktörler olması sebebiyle
Alınacak Önlemler Sapmaya Karşı alınabilecek bir önlem bulunmamaktadır.
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.2.
YIL
2015
BİRİM
33.01.31.00 – DKMP Genel Müdürlüğü
PERFORMANS
HEDEFİ 7
geliştirmek.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Uluslararası
etkinlik sayısı
Tanım
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Sapmanın Nedeni
GERÇEKLEŞEN
11
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
5
0
2
5
12
109
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedef
aşılmıştır
9
İkili ve çok taraflı ilişkiler kapsamında çalıştay, sempozyum vb. gerçekleştirilecektir.
Uluslararası organizasyonların planlanma ve uygulama süreçlerinin görece uzun olması, farklı
uluslardan ve organizasyonlardan paydaşların ortak hareket etmesinin zorlukları sebebiyle yıllık
süreç içerisinde bir araya gelmeleri çeşitli toplantı, seminer, çalıştay, konferans gibi
organizasyonlar vesilesiyle olmaktadır. Bu zorluklara rağmen Bakanlığımız 2015 yılı
hedeflerinde yer alan “Uluslararası kurum, kuruluş ve ülkelerle imzalanacak anlaşmalar
kapsamında işbirliğini geliştirmek” hedefini herhangi bir sapma olmadan gerçekleştirmiştir.
Özellikle 2015 yılı son çeyreğinde Bakanlığımız ev sahipliğinde yapılan “Birleşmiş Milletler
Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi” 12. Taraflar Konferanı’nın Ülkemizin ve Bakanlığımızın
evsahipliğinde gerçekleştirilmesi uluslararası ilişkilere büyük katkı sağlamıştır.
Söz konusu çalışmalarda yeni taleplerin ortaya çıkması nedeniyle hedef aşılmıştır.
Sapmaya
Karşı Söz konusu çalışmalarda
Alınacak Önlemler yararlanılacaktır.
sonraki
149
yıllarda
yapılacak
planlamalarda
tecrübelerden
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF Bakanlığımız görev alanı ile ilgili konularda politika geliştirmek, bağlı kuruluşlar eliyle yürütülen
2.3.
faaliyetleri izlemek, yönlendirmek, koordine etmek
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -8
Bakanlığımız görev alanı ile ilgili konularda politika geliştirmek, bağlı kuruluşlar eliyle yürütülen
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Düzenlenen
mevzuat sayısı
5
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
1
1
20
80
Hedefe
Tanım
Uluslararası mevzuatlarla mevcut mevzuatımızın uyumlu hale getirilmesi ve yeni mevzuatların
hazırlanması hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
"2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu ve 6552 Sayılı Kanunun 90. Maddesine Tabi Alanlardaki
Yapıların Ruhsatlandırılması" hakkında 2015/5 sayılı genelge yürürlüğe girmiştir.
Sapmanın Nedeni
Hazırlanan mevzuatın yürürlüğe girebilmesi için yasama organınca yasalaşması gerekmektedir.
Ancak, yasama organındaki değişiklikler nedeniyle istenilen hedefe ulaşılamamıştır.
Sapmaya Karşı
Önümüzdeki
dönemde
Alınacak Önlemler hedeflenmektedir.
gerçekleşmeyen
mevzuat
çalışmalarının
tamamlanması
GAYE.2
geliştirmek ve etkin uygulanmasını sağlamak.
STRATEJİK HEDEF
2.3.
YIL
2015
BİRİM
33.01.00.23 – Strateji Geliştirme Başkanlığı
PERFORMANS
HEDEFİ 8
faaliyetleri izlemek, yönlendirmek ve koordine etmek
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
İzleme
değerlendirme
rapor sayısı
4
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
1
1
1
4
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
Hedefe
ulaşılmıştır.
Tanım
Bağlı kuruluşların yaptıkları faaliyetler belli dönemlerde izlenecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Bakanlık ve bağlı kuruluşlardan Başkanlığımıza intikal eden yatırım icmal ve idari nitelikli faaliyet
raporlar değerlendirilip gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra makama sunulmuştur.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
150
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
Sürdürülebilir havza yönetimini sağlamak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -9
Su kalitesini korumak ve iyileştirilmesini sağlamak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Hazırlanan Havza
Koruma Plan sayısı
GERÇEKLEŞEN
1
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
2
2
200
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
100
Hedef
aşılmıştır
Tanım
İçme suyu su kaynaklarının korunması ve iyileştirilmesi amacıyla tüm kurum, kuruluş, işletmeler
ve üniversiteler ile koordineli olarak çalışılarak içmesuyu havzaları için Havza Koruma Planları
hazırlanacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
İçme suyu su kaynaklarının korunması ve iyileştirilmesi amacıyla tüm kurum, kuruluş, işletmeler
ve üniversiteler ile koordineli olarak çalışılarak içmesuyu havzaları için Havza Koruma Planları
hazırlanacaktır.
Sapmanın Nedeni
İçme suyu havzalarında su kalitesi ve miktarının korunması ve iyileştirilmesine yönelik havzada
yer alan ilgili kurumlar ve üniversiteler ile işbirliği içinde çalışmalar yapılarak içme suyu havza
koruma planları hazırlanmaktadır. 2015 yılı son çeyreğinde 2 adet içme suyu havza koruma planı
tamamlanmıştır. Mamasın Baraj Gölü Özel Hüküm Belirleme ve Havza Koruma Planı” Projesi
Ağustos 2014’te başlamış olup, 2016 yılında tamamlanması hedeflenmektedir.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
33.01.32.00-Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
PERFORMANS
HEDEFİ -9
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Hazırlanmaya
başlanılan Nehir
Havza Yönetim
Plan sayısı
3
Tanım
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
4
0
0
0
4
133
33
Hedef
aşılmıştur
25 havzanın Nehir Havza Yönetim Plan çalışmaları kademeli olarak tamamlanacaktır. Havza
bazında havzanın tüm bileşenlerinin ele alınarak bütüncül bir yaklaşımla planlanması
sağlanacaktır. Entegre yönetime geçilmesi hedeflenmektedir.
151
2 adet IPA projesi ile toplam 7 nehir havza yönetim planının hazırlanması planlanmıştır. "Havza
Koruma Eylem Planlarının Nehir Havza Yönetim Planlarına Dönüştürülmesi Projesi" ile 4 havza
Performans
için Nehir Havza Yönetim Planı hazırlanmaya başlanmıştır. 3 yıl sürecek olan Proje sonucunda
2017 yılında 4 havza için (Meriç-Ergene, B.Menderes, Konya, Susurluk) NHYP'ler tamamlanmış
olacaktır.
Sapmanın Nedeni
Sapma nedeni yok
Sapmaya
Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
33.01.32.00-Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
PERFORMANS
HEDEFİ -9
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Su kayıp kaçak
kontrolü ile
sağlanan su
tasarrufu oranı
5
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
SONU GERÇ.ORANI SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
0
0
0
100
Hedefe
Tanım
Suyun tasarruflu kullanımı hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
“İçmesuyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği" 8 Mayıs
2014 tarihinde ve "İçmesuyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü
Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği” 16 Temmuz 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik
ve Tebliğ hükümlerine göre; idareler su kayıp oranlarını, Yönetmeliğin yürürlük tarihinden
itibaren, büyükşehir ve il belediyelerinde 5 yıl içerisinde en fazla % 30, takip eden 4 yıl içerisinde
ise en fazla % 25 düzeyine; diğer belediyelerde 9 yıl içerisinde en fazla % 30, takip eden 5 yıl
içerisinde ise en fazla % 25 düzeyine indirmekle yükümlü hale gelmişlerdir. İdarelerden her yıl
istenen yıllık raporlar ile de gerçekleşmelerin takip edilmesi ve bir envanter sistemi
oluşturulması hedeflenmektedir. Ancak 30 Mart 2014 Yerel Seçimlerine göre ülkemiz genelinde
yer alan toplam belediye sayısı 1396 olduğu halde ve yönetmelik hükümlerine uyularak
envanter formlarının Bakanlığımıza gönderilmesinin sağlanması hususlarında İçişleri Bakanlığı
Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’ne üç defa yazı gönderilmesine rağmen, 2013 yılı verilerini
gönderen belediye sayısı 29, 2014 yılı verilerini gönderen belediye sayısı 596’dır.
Mayıs 2014 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan İçmesuyu Temin ve Dağıtım
Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği gereği 2015 yılı raporları 2016 yılının Şubat
Sapmanın Nedeni ayı sonuna kadar temin edileceğinden, kayıp oranlarındaki azalma da ancak o dönemde tespit
edilebilecektir. Bununla birlikte, yılsonu itibariyle 1396 belediyemizden sadece 229 adedi
raporlarını sunmuştur. Bu kapsama belediyelere eğitim verilmesi planlanmaktadır.
Sapmaya
Karşı Su Kayıpları Yıllık Raporları 2016 yılının Şubat ayı sonunda temin edileceğinden, kayıp
Alınacak Önlemler oranlarındaki azalma da ancak o dönemde tespit edilebilecektir.
152
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -10
Havza bazında taşkın, kuraklık ve iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi planlarını hazırlayarak
sürdürülebilir havza yönetimini sağlamak.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
YIL SONU GERÇ.
HEDEF
SAPMA
ULAŞMA
ORANI
ORANI (%) DERECESİ
(%)
Taşkın yönetim
planı sayısı
0
1
0
0
1
1
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Yeşilırmak Havzası Taşkın Yönetim Planlarının hazırlanması hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Yeşilırmak Havzası Taşkın Yönetim Planlarının Hazırlanması Projesi" nin sözleşmesi 27.09.2013
tarihinde imzalanmış olup, proje 26.12.2015 tarihinde tamamlanmış ve hedefe ulaşılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF Sürdürülebilir havza yönetimini sağlamak
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -10
Havza bazında taşkın, kuraklık ve iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi planlarını
hazırlayarak sürdürülebilir havza yönetimini sağlamak.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Konya Havzası
Kuraklık Yönetim
Planın
Hazırlanması
Projesi
70
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
20
10
40
70
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Konya Havzası Kuraklık Yönetim Planın Hazırlanması İşi’ne 2013 yılında başlanmış olup, 2014
sonuna kadar proje toplamının %30'u tamamlanmış, 2015 yılı içerisinde de %70’inin
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Kurak Dönem Yönetim ve Eylem Planlarının Hazırlanması Projesi kapsamında yer alan Konya
Havzası Kuraklık Yönetim Planı Hazırlanması Projesine 2013 yılı Eylül ayında başlanmış olup,
toplam süresi 2 yıl olan projenin 2015 yılı için belirlenen %70’lik gerçekleşme hedefine ulaşılarak
proje tamamlanmıştır
153
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -10
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
Akarçay Havzası
Kuraklık Yönetim
Planın
Hazırlanması
Projesi
70
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
20
10
40
70
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Akarçay Havzası Kuraklık Yönetim Planının Hazırlanması İşi’ne 2014 yılında başlanmıştır. 2014
sonuna kadar projenin toplam %30'u tamamlanmış, 2015 yılı içerisinde de %70’inin
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Kurak Dönem Yönetim ve Eylem Planlarının Hazırlanması Projesi kapsamında yer alan Akarçay
Havzası Kuraklık Yönetim Planı Hazırlanması Projesine 2014 yılı Mart ayında başlanmış olup işin
2015 yılı için belirlenen %70 lik gerçekleşme hedefine ulaşılmış olup, proje tamamlanmıştır
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -10
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
İklim Değişikliğinin
Su Kaynaklarına
Etkisi Projesi (oran)
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
40
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
15
0
25
40
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
“İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi” ile uluslararası kabul görmüş iklim model
altlıkları kullanılarak iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi havzalar özelinde çalışılacaktır. 10
havzada iklim değişikliği projeksiyonları çalıştırılarak hidrolik ve hidrolojik projeksiyon
çalışmaları tamamlanması planlanmaktadır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi ile uluslararası kabul görmüş iklim model
altlıkları kullanılarak iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi havzalar özelinde çalışılmıştır. 25
havzada iklim değişikliği projeksiyonları çalıştırılarak hidrolojik, hidrojeolojik ve hidrolik
154
projeksiyon çalışmaları tamamlanması planlanmıştır. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi
Projesi’nin sözleşmesi 2013 yılında imzalanmış olup işin 2013 yılında %5’i, 2014 yılında %20’si,
2015 yılında ise %40’ı tamamlanmıştır. Proje 2016 yılında tamamlanacaktır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -11
Havza bazlı su kaynaklarından maksimum fayda sağlamak.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Havza bazında
hazırlanan sektörel
su tahsisi planı
sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
1
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
0
0
0
100
Hedefe
ulaşılmamıştır
25 havza için havza bazında sektörel su tahsis planları hazırlanması.
Sektörel Su Tahsisi Planlarının Hazırlanması - Seyhan Havzası Projesi 2013-2015 dönemini
kapsamakta olup, 02.09.2014 tarihinde ihale toplantısı gerçekleştirilmiştir. Ancak ihale
sürecinde rekabetin tam olarak sağlanamaması sebebiyle ihale İdarece iptal edilmiştir. Bu
aşamadan sonra projenin teknik şartnamesi güncellenmiş ve Müsteşarlık Oluru ile Proje 2016
tarihine uzatılmıştır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Projenin karakteristiği “etüt proje, izleme, uygulama” olarak revize edilmiştir. Bu itibarla, 4734
sayılı Kamu İhale Kanununun 4. Maddesinde yer alan hizmet tanımına göre bahse konu proje
işinin hizmet alımı niteliğinde olduğu tespit edilmiş olup söz konusu proje ihalesi hizmet alımı
şeklinde değiştirilmiştir. “Seyhan Havzası Sektörel Su Tahsis Planı Hazırlanması Projesi” nin
Sözleşmesi 20.04.2015 tarihinde imzalanmış ve çalışmalar 29 Nisan 2015 tarihinde başlamıştır.
Proje İş Planı ve Mevcut Durum Analiz Raporu hazırlanmış olup sektörel ölçekte tematik analiz
çalışmaları devam etmektedir. Projenin 2016 yılı son çeyreğinde tamamlanması
öngörülmektedir.
Sapmanın Nedeni İhale sürecinde rekabetin sağlanamaması.
Sapmaya Karşı
Proje kapsamında yapılan güncellemeler neticesinde ihalenin türü değiştirilmiştir.
Alınacak Önlemler
155
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -12
Güncel arazi örtüsü haritalarının üretilmesi ve arazi değişikliklerinin izlenmesi.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Üretilen ve entegre
edilen coğrafi
katman sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
5
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
5
5
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Görev alanı ilgili üretilen coğrafi verilerin veri tabanına entegrasyonu hedeflenmektedir.
Ulusal Arazi Örtüsü Veri Tabanı 2012 Projesinin gerçekleştirilmesi için İstanbul Teknik
Üniversitesi ile 2013 yılı sonu itibariyle protokol imzalanmıştır. Proje iki alt bileşenden
oluşmaktadır. 1/100.000 ölçeğe karşılık gelen Corine Projesi ve 1/25.000 ölçeğe karşılık gelen
Ulusal Arazi Örtüsü Veritabanı Oluşturulması kısmı. 2014 yılı lk üç ay itibarıyle proje
Performans
kapsamında uydu görüntülerinin temini, rektifikasyonu yapılmış, uydu görüntüleri görsel
yorumlamaya hazır hale getirilmiş, yorumlama çalışmalarında altlık teşkil edecek yardımcı
sayısal veriler temin edilmiş ve Corine 2012 ihalesi gerçekleştirilmiş olup Ekim 2014'te uydu
görüntüsü yorumlama çalışmalarına başlanmıştır. Kasım 2015 tarihi itibarıyle Corine 2012
çalışması tamamlanmıştır. Bahse konu projenin çıktıları web sayfasından yayımlanmaktadır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -12
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Geliştirilen coğrafi
analiz sayısı
GERÇEKLEŞEN
15
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
15
15
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Birimlerin ihtiyacına cevap verecek coğrafi analizlerin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
2012-2015 yılları arasında yapılacak faaliyetlerin yıllık olarak gerçekleşme durumu izlenmiştir.
Proje kapsamında üretilen verilerin coğrafi veritabanına entegrasyonu tamamlanmış olup
bahse konu coğrafi vektör veriler ve bu verilerden üretilen istatistiki veriler
http://corine.ormansu.gov.tr/corineportal/ adresinden yayımlanmaktadır.
Sapmanın Nedeni
156
GAYE.2
STRATEJİK HEDEF
2.4.
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -12
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
Üretilen güncel
arazi örtüsü harita 78.900
alanı (bin hektar)
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
78.900 78.900
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Corine Arazi örtüsü 2012 projesininin 2015 yılında bitirilmesi planlanmaktadır. 2016-2017
yıllarında da yeni arazi örtüsü çalışmalarına başlanması planlanmaktadır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
2012-2015 yılları arasında yapılacak faaliyetlerin yıllık olarak gerçekleşme durumu izlenmiştir.
Tüm Türkiyeyi kapsayan arazi örtüsü haritaları üretilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.3
Çölleşme ve Erozyonla Etkin Mücadele Etmek
STRATEJİK HEDEF
3.1
Çölleşme ve erozyona maruz kalan ve kalabilecek bölgeleri tespit etmek ve izlemek
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -13
Ülkemizde ulusal ölçekte yapılan arazi kullanım haritalarını güncellemek.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Çölleşme ile
mücadele eylem
programında
öngörülen
tedbirlerin
gerçekleşme
düzeyi.
80
Tanım
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
60
20
80
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Eylem programında 2013-2017 yılları arasında yapılacak faaliyetlerin yıllık olarak gerçekleşme
durumu izlenecektir.
Performans
Eylem planı kapsamında kurum ve kuruluşlar izleme sistemi aracılığıyla yapmış oldukları
Sonuçlarının Analizi faaliyetleri raporlamışlardır. Raporlama ve değerlendirme çalışmaları tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
157
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF
3.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -13
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Ulusal erozyon
haritasının
güncellenme oranı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
25
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
5
7
6
7
25
Hedefe
ulaşılmıştır
25
Mevcut verilere göre hazırlanan erozyon haritası verileri standartlara göre güncellenecektir.
Performans
Erozyon risk haritası model parametrelerinde yağışın aşındırma gücü (R) ulusal ölçekte
Sonuçlarının Analizi güncellenmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.3
STRATEJİK
3.1
HEDEF
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -13
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Ulusal toprak
haritasının
güncellenme oranı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
25
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
6
12
7
25
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Mevcut verilere göre hazırlanan ulusal toprak haritası verileri standartlara göre
güncellenecektir.
Proje kapsamında Mülga Ağaçlandırma Genel Müdürlüğü ile Orman Genel Müdürlüğünün,
erozyon, rehabilitasyon, ağaçlandırma vb. gibi çok amaçlı ormancılık faaliyetleri kapsamında
Performans
üretmiş olduğu etüt karneleri ve toprak haritalarının sayısallaştırılarak Bilgi İşlem Dairesi
Başkanlığımızda mevcut bulunan toprak veri tabanı yapısına uygun olarak aktarılması işlemi
sayısallaştırılmakta olan 1.000 yeni proje ile devam etmektedir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
158
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF Çölleşme ve erozyona maruz kalan ve kalabilecek bölgeleri tespit etmek ve izlemek
3.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -13
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Erozyonla
mücadele eylem
planında
öngörülen
tedbirlerin
gerçekleşme oranı
GERÇEKLEŞEN
20
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
20
20
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
5 yıllık eylem planında öngörülen tedbirlerin gerçekleşme oranları izlenecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Eylem Planı 5 yıllık olup ilgili kurumlardan (OGM, BUGEM) alınan verilere göre 2015 yılı için
planlanan gerçekleşme oranıdır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF
Çölleşme ve erozyonla mücadele planlarını hazırlamak
3.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -14
Erozyon, sel, taşkın ve çığ tehlikelerini önleyici çalışmalar yapmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Çölleşme ve
erozyonla
mücadele
kapsamında
entegre havza plan
sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
2
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
2
2
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Havzalardaki bozulmuş doğal kaynakların rehabilitasyonuna yönelik plan yapılacaktır.
Çölleşme ve erozyonla mücadele kapsamında;
Performans
Sonuçlarının
Analizi
1-Afyonkarahisar Akarçay Havzası Şuhut Çayı Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
2-Konya Yukarı Göksu Havzası Bağbaşı Barajı Mikrohavzası Entegre Rehabilitasyon Projesi
yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
159
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF
3.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -14
Erozyon, sel, taşkın, ve çığ tehlikelerini önleyici çalışmalar yapmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
Erozyon Kontrolü
Projeleri (adet)
Tanım
35
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
9
25
34
97
3
Hedefe
ulaşılmamıştır
Erozyonla mücadele kapsamında uygulama projeleri yapılacaktır.
Erozyon projeleri başlığı altında;
Performans
Sonuçlarının
Analizi
23 adet baraj yeşil kuşak ağaçlandırma projesi yapımı,
10 adet tarla kenarı ağaçlandırma projesi yapımı,
1 adet heyelan sahası rehabilitasyon projesi yapımı olmak üzere toplam 34 proje yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF
3.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -14
Erozyon, sel, taşkın, ve çığ tehlikelerini önleyici çalışmalar yapmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
Sel
kontrolü
projeleri (adet)
Tanım
25
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
11
14
25
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Sel ve taşkınla mücadele kapsamında uygulama projeleri yapılacaktır.
Performans
Sel Kontrolü projeleri başlığı altında; 25 adet Sel Kontrol Projesi yapımı gerçekleşmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya
Karşı
Alınacak Önlemler
160
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF
3.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -14
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Çığ kontrolü
projeleri (adet)
3
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
1
1
2
Tanım
Çığı önleme kapsamında uygulama projeleri yapılacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Trabzon Çaykara Çığ Tehlike Haritası yapımı
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
67
33
Hedefe
ulaşılmamıştır
Rize Çamlıhemşin Yayla Köyü –Elevit Çığ Tehlike Haritası yapımı olmak üzere 2 adet proje yapım
işi tamamlanmıştır.
Çığ kontrolü projeleri işi için ihale yöntemi ile 2 adet ve kurum personeli ile de 1 adet projenin
yapılması planlanlanmış ancak yılı içerisinde yapılan ihalede ortaya çıkan maliyetlerin
Sapmanın Nedeni
hazırladığımız yaklaşık maliyetten yüksek olması nedeniyle 1 adet proje yapılamamıştır. Yıl
sonunda ek ödenek verilmesine rağmen iş süreci yetişmediğinden yapılamamıştır.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.3
STRATEJİK HEDEF
3.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -14
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Heyelan önleme
projeleri
3
Tanım
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
0
0
1
2
3
100
Heyelanları önleme kapsamında uygulama projeleri yapılacaktır.
Heyelan önleme projeleri yapımı olarak;
Performans
Sonuçlarının
Analizi
1) Düzce-Melen Baraj Havzası Heyelan Tehlike Haritası ve Ön Etüd Yapımı,
2) Mersin-Erdemli-Şahna Heyelanlı Alanların Rehabilitasyonu Projesi,
3) Trabzon -Maçka- Kozağaç Köyü Taş ve Kaya Yuvarlanması Projesi
olmak üzere toplam 3 adet proje yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
161
Hedefe
ulaşılmıştır
GAYE.4
Su Kaynaklarının Korunması, İyileştirilmesi ve Sürdürülebilir Yönetimini Sağlamak
STRATEJİK HEDEF
4.1
Milli su politikasının geliştirilmesine katkıda bulunmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -15
Milli Su Politikası ile uyumlu mevzuatın hazırlanması
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Hazırlanan
mevzuat sayısı
5
Tanım
Performans
Sonuçlarının
Analizi
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
3
3
0
7
140
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
40
Hedef
aşılmıştır
Milli su politikasının geliştirilmesine katkıda bulunmak maksadıyla “Su Kanunu”nun TBMM’ye
sevk edilmesi öngörülmektedir. Su Kanunu’na uygun olarak yayımlanacak tüzük, yönetmelik,
tebliğ ve genelgeler ilgili teknik birimlerce hazırlanacak olup, gerekli koordinasyon ve katkı
sağlanacaktır.
1- “Yer Üstü Suları, Yeraltı Suları ve Sedimentten Numune Alma ve Biyolojik Örnekleme
Tebliği”
2- “Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik”
3- “İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği
Teknik Usuller Tebliği"
4- “Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı Genelgesi”
5- “Dezenfeksiyon Teknik Tebliği” Resmi Gazetede yayınlamıştır.
6- “Havza Yönetim Heyetlerinin Teşekkülü, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Tebliği” revize edilerek
7- “Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelikte
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" revize edilerek tekrar Resmi Gazetede
yayınlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
162
GAYE.4
STRATEJİK HEDEF
4.1
Milli su politikasının geliştirilmesine katkıda bulunmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -15
Milli Su Politikası ile uyumlu mevzuatın hazırlanması
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Hazırlanan rehber
doküman sayısı
GERÇEKLEŞEN
1
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
1
1
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Milli su politikasına uygun olarak yayımlanan ve yayımlanacak kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ
ve genelgelerin sağlıklı olarak uygulanması maksadıyla ilgili teknik birimlerce rehber
dokümanlar hazırlanacak olup, gerekli koordinasyon ve katkı sağlanacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Su seviyesindeki düşümün önüne geçilmesi ve gölün su kalitesinin iyileştirilmesi maksadıyla
Burdur Gölü Alt Havzası Eylem Planı yürürlüğe girmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.4
STRATEJİK HEDEF
4.2
Kıyı suları dahil yüzeysel sular ve yeraltı sularının kalite sınıfları ile miktarını belirlemek, izleme
sistemini kurmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -16
Yüzeysel ve yeraltı sularımızın, kentsel atıksu, nitrata duyarlılık açısından hassas alanların ve
yüzeysel içme suyu kaynaklarının sınıflandırılması.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Kentsel atıksu ve
nitrata duyarlılık
açısından hassas
alanları belirlenen
havza sayısı
GERÇEKLEŞEN
20
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
20
20
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
İç sularımızda, ötrofikasyon riski taşıyan kentsel ve nitrata hassas su alanlarının belirlenmesi
çalışmaları gerçekleştirilecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Hedefin gerçekleşmesine yönelik yapılan çalışmalardan biri olan Hassas Alanlar Projesinin 2015
yılı sonunda tamamlanması ile ülkemizdeki 25 havzada, kentsel su kirliliği açısından hassas
alanlar ve nitrata hassas bölgeler belirlenmiş olup hassas alanlarda su kalitesi hedeflerinin ve su
kalitesinin iyileştirilmesi maksadıyla alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi çalışmaları da
tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
163
GAYE.4
STRATEJİK HEDEF
4.2
Kıyı suları dâhil yüzeysel sular ve yeraltı sularının kalite sınıfları ile miktarını belirlemek, izleme
sistemini kurmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -16
Yüzeysel ve yeraltı sularımızın, kentsel atıksu, nitrata duyarlılık açısından hassas alanların ve
yüzeysel içme suyu kaynaklarının sınıflandırılması.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
GERÇEKLEŞEN
VE HEDEF
Kalite kategorisi
belirlenmiş içme
suyu kaynağı sayısı
8
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
2
8
3
3
16
200
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedef
aşılmıştır
100
Tanım
İçme ve kullanma suyu temininde kullanılan su kaynaklarının A1, A2 ve A3 kalite kategorileri
belirlenerek, su kaynağının kalitesine göre kullanılması gereken arıtma tipleri tespit edilecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik
kapsamında Aydın, Ordu, Çanakkale, Edirne, Antalya, Şanlıurfa, Yozgat, Zonguldak, Bursa,
Samsun Edirne, Afyon, Eskişehir, Gaziantep, Diyarbakır ve Karabük’ün içme suyu kaynağının
sınıflandırılması çalışmaları tamamlanmış olup hedefe ulaşılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.4
STRATEJİK HEDEF Kıyı suları dahil yüzeysel sular ve yeraltı sularının kalite sınıfları ile miktarını belirlemek, izleme
4.2
sistemini kurmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -17
Nehir havzalarında gerçek zamanlı izleme sistemlerinin kurulması
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Nehir havzalarında
kurulan gerçek
zamanlı izleme
sistemi sayısı
GERÇEKLEŞEN
4
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
0
0
0
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
100
Hedefe
ulaşılmamıştır
Tanım
Atatürk Baraj Gölü Koruma Araştırma ve Geliştirme Projesi kapsamında Atatürk Baraj Gölünde
tespit edilen dört noktada gerçek zamanlı ölçüm istasyonu kurulacaktır
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Atatürk Baraj Gölü Koruma Araştırma ve Geliştirme Projesi kapsamında 4 adet Gerçek Zamanlı
Ölçüm İstasyonlarının kurulması hedeflenmiştir. Ancak proje iptal edilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Makam talimatı gereğince 2016 yatırım programına teklif edilmek üzere söz konusu proje
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne devredilmiştir.
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
164
GAYE.4
STRATEJİK HEDEF Kıyı suları dâhil yüzeysel sular ve yeraltı sularının kalite sınıfları ile miktarını belirlemek, izleme
4.2
sistemini kurmak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -18
Havza izleme ve referans noktalarının belirlenmesi.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
GERÇEKLEŞEN
Su kalitesi ve
referans
noktalarının
belirlenmesi
maksadıyla izleme
sistemi kurulan
nehir havzası sayısı
8
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
8
0
0
0
8
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Ülkemize Özgü Su Kalitesi Ekolojik Değerlendirme Sisteminin Kurulması Projesi kapsamında 8
havzada (Aşağı Fırat, Ceyhan, Kuzey Ege, Batı Akdeniz, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz, Aras,
Sakarya) izleme çalışmaları 2015 yılında da devam edecek şekilde sürdürülmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Ülkemize Özgü Su Kalitesi Ekolojik Değerlendirme Sisteminin Kurulması Projesi” “Havza İzleme
ve Referans Noktaların Belirlenmesi Projesi” nin bir alt projesi olarak Kalkınma Bakanlığı 2014
yılı yatırım programına alınmıştır. Bakanlığımızca projenin 2014-2016 yılları arasında
yürütülmesi planlanmaktadır. Bugüne kadar 1 adet İş Planı, 1 adet Başlangıç Raporu ve 4 Adet
İlerleme Raporu İdareye sunulmuş olup, onaylanmıştır. Bunun dışında projenin daha verimli bir
şekilde yürütülmesi amacıyla birçok kurum, kuruluş ve üniversitenin katılımıyla projenin
ilerleme durumunun görüşüldüğü 5 adet çalışma grubu toplantısı ve 3 adet yönlendirme
komitesi toplantısı gerçekleştirilmiştir. Dört dönem izleme çalışmaları tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.4
STRATEJİK HEDEF Ulusal su bilgi sistemini oluşturmak
4.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -19
Ulusal Su Bilgi Sisteminin oluşturulması ve su kaynaklarına yönelik envanter çalışmalarının
tamamlanarak e-devlet ile entegrasyonunu sağlamak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ
BİRİMİ
YIL
HEDEFİN
VE HEDEF
SONU GERÇ.ORANI
Ulusal su bilgi
sisteminin
tamamlanma oranı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
20
5
10
0
5
20
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Suya ilişkin her türlü veri ve bilginin tek bir sistemde tanımlanası hedeflenmektedir.
165
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Ulusal Su Bilgi Sistemi I. Faz Kurulum Çalışmaları çerçevesinde Bakanlığımız ve Bağlı
Kuruluşlarının yanı sıra USBS Fizibilite Etüdü Projesi'nde belirlenen öncelikli Proje Paydaşları ile
“Analiz ve Ön Tasarım” çalışmalarına tamamlanmış olup, projenin “Tasarım ve Geliştirme"
bölümü başlamıştır. Bu kapsamda projenin yüklenicisi durumundaki TÜRKSAT AŞ ile imzalanan
protokol kapsamında işe başlanmış, yüklenici ve proje ekibi ile toplantı yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
Biyolojik Çeşitliliğin Etkin Korunması ve Sürdürülebilir Yönetimini Sağlamak
STRATEJİK HEDEF
5.1
Tür ve ekosistemlerin korunması, geliştirilmesi ve iyileştirmesini sağlamak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -20
Hassas ve yeni korunan alanlar belirlenip etüt-envanteri yapmak
GERÇEKLEŞEN
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
İlan edilen alan
sayısı
10
Tanım
Performans
Sonuçlarının
Analizi
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
2
2
5
10
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı, tabiat koruma alanı, yaban hayatı geliştirme sahası, yaban
hayatı sahası, sulak alan, mağara vb. koruma statüsü verilmesi çalışmaları yürütülecektir.
Milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı, tabiat koruma alanı, yaban hayatı geliştirme sahası, sulak
alan, mağara vb. koruma statüsü verilerek ilanı gerçekleşmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
166
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -20
Hassas ve yeni korunan alanlar belirlenip etüt-envanteri yapmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Envanteri yapılan
alan sayısı
GERÇEKLEŞEN
10
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
1
5
2
2
10
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Mağara, sulak alan, denizel, orman, step, dağ vb. ekosistemlerin envanteri yapılacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Ülke genelinde 10 adet sahada etüt envanter çalışması tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -21
Biyolojik çeşitliliğin belirlenmesi ve yönetimi
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Biyolojik çeşitlilik
ve biyolojik
kaynakların
sürdürülebilir
kullanımı hakkında
yapılacak araştırma
raporu sayısı
GERÇEKLEŞEN
2
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
2
2
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Biyolojik çeşitliliğin ekonomik, hukuki ve sosyal boyutları ile ilgili araştırmaların yapılması
hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
"Biyolojik Çeşitliliğin Sürdürülebilir Kullanımı Hakkındaki Ulusal ve Uluslararası Mevzuat" ve
"Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve Biyolojik Çeşitlilik" başlıklı 2 adet rapor hazırlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
167
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -21
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
İzlenen kriter sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
5
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN
HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
2
2
0
1
5
Hedefe
ulaşılmıştır
100
“Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi” ve “Baraj Su Aynası Altında Kalacak Bitki
Türlerinin Tespiti Projesi” çerçevesinde 4 kritere 2015 yılında 1 kriter ilave edilerek toplam 5
izleme kriteri gerçekleştirilecektir.
Performans
Biyolojik çeşitliliğin izlenmesi faaliyetine 2014 yılındaki izlenen kriter sayısına 2015 yılı için bir
Sonuçlarının Analizi kriter daha eklenerek toplam 5 izleme kriteri baz alınarak izleme çalışmaları yürütülmüştür.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -21
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Biyokaçakçılıkla
mücadeye yönelik
uygulama yapılan il
sayısı
GERÇEKLEŞEN
81
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
20
1
60
81
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Biyokaçakçılıkla mücadeleye yönelik 81 ilde Kolluk Kuvvetlerine (Jandarma, Gümrük ve Orman
Muhafaza Memurlarına) ve halka, bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları ve arazi kontrolleri
yapılması hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Biyokaçakçılıkla mücadeleye yönelik 81 ilde uygulama hedeflenmiş ve yıl sonu itibariyle de bu
hedefe ulaşılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
168
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF Tür ve ekosistemlerin korunması, geliştirilmesi ve iyileştirmesini sağlamak
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -21
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Biyolojik çeşitlilik
envanteri
tamamlanan il
sayısı
28
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
3
5
10
8
26
93
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
7
Hedefe
ulaşılmamıştır
Tanım
2018 yılına kadar 81 ilde biyolojik çeşitlilik envanterinin tamamlanarak ulusal biyolojik çeşitlilik
veri tabanına girişi sağlanarak kullanıma sunulacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Proje 26 ilde başarılı bir şekilde sonuçlandırılarak elde edilen veriler Nuh’un Gemisi Ulusal
Biyolojik Çeşitlilik Veritabanı’na yüklenmiştir.
Sapmanın Nedeni
2 ilde yüklenici firmanın, ihale teknik şartnamesindeki şartları yerine getirmemesi üzere ihaleler
fesh edilmiştir.
Sapmaya Karşı
Proje kabulü gerçekleşmemiş olan 2 ilde biyolojik çeşitlilik envanter ve izleme çalışmaları
Alınacak Önlemler yeniden planlanmış olup, ileriki dönemde tamamlanarak hedefe ulaşılması planlanmaktadır.
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -22
Sürdürülebilir yaban hayatı için türlerin korunması, geliştirilmesi ve desteklenmesi sağlanacaktır
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Yaban hayatındaki
korunan türlerle
ilgili proje sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
HEDEF
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
5
0
1
2
2
5
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Nesli tehlike altında olan yaban hayatı türlerinin korunması ve geliştirilmesi için projelerin
hazırlanması
Performans
Nesli tehlike altında olan yaban hayatı türlerinin korunması ve geliştirilmesi için hedeflenen
Sonuçlarının Analizi projeler gerçekleştirilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya
Karşı
Alınacak Önlemler
169
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -22
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Tür Koruma
Stratejisi ve Eylem
Planı sayısı
GERÇEKLEŞEN
10
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
12
12
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
120
Tanım
Hazırlanan tür eylem planı sayısı
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Korunması gereken 12 tür için tür eylem planı yapılmıştır.
Sapmanın Nedeni
2023 hedeflerinin 2019 yılına revize edilmesi sebebiyle sayı artırılmıştır.
20
Hedef
aşılmıştır
Sapmaya Karşı
Tür eylem planlarının 2019 yılında tamamlanabilmesi için hedef revizyonuna gidilecektir.
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -22
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Yaban Hayatı
Geliştirme
Sahalarındaki
hedef türlerinin
envanter çalışması
yapılacak alan
sayısı
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
HEDEF
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
64
17
0
1
46
64
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Yapılacak envanter çalışması ile Yaban Hayatı Geliştirme Sahalarındaki hedef türün/türlerin
populasyonlarının belirlenmesi
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Hedeflenen 64 yaban hayatı geliştirme sahası envanter çalışması tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
170
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -22
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Yaban
hayvanlarının
yerleştirileceği
yaşam alanı sayısı
GERÇEKLEŞEN
2
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
1
0
1
3
150
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
50
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Alageyik, ceylan, yaban koyunu ve geyik türleri yeni alanlara yerleştirilecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Samsun-Vezirköprü Geyik Üretme İstasyonunda damızlık fazlası geyiklerin doğaya bırakılması
işlemi gerçekleştirilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Yaban hayvanı üretim yerlerindeki üretim beklenenden fazla olmuş ve popülasyon fazlası yaban
hayvanı başka bir alana yerleştirilmiştir.
Sapmaya Karşı
Bu konu ile ilgili önlem öngörülememektedir.
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -22
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Yaban
hayvanlarının
yaşamını
destekleme
maksatlı uygulama
sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
4
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
1
1
1
4
4
100
Hedefe
ulaşılmıştır
Yaban hayvanlarının yemleme, tedavi-iyileştirme, rehabilitasyon ve diğer çalışmalar
yapılacaktır.
Rehabilitasyon merkezlerinde 2.365 adet yaban hayvanı tedavi edilerek yaşam alanlarına
Performans
bırakılmıştır. Yaban hayvanlarının zor kış şartlarında beslenmeleri maksadıyla 410 bin 372 kg
Sonuçlarının Analizi yem doğaya bırakılmıştır. Yaban hayvanları habitat rehabilitasyonu eylem planı hazırlanmıştır.
Giresun, Erzurum, Gümüşhane illerinde uygulanmaya başlamıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
171
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.1
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -22
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Geçici hayvan
bakımevi sayısı
5
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
1
4
5
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Belediyelere geçici hayvan bakımevi yaptırılması hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Malatya, Bingöl, Isparta, İzmir-Menderes, Afyonkarahisar-Sandıklı Belediyelerine hayvan
bakımevi yapımı için mali destek sağlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.2
Korunan ve hassas alanların sürdürülebilir yönetimini sağlamak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -23
Hassas ve korunan alanlarda izleme-denetim ve yönetim etkinliği artırmak.
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Korunan alanlarda
izleme ve denetim
raporu sayısı
GERÇEKLEŞEN
HEDEF
25
YIL
SONU HEDEFİN
1.Çeyrek 2.Çeyrek 3.Çeyrek 4.Çeyrek GERÇ. GERÇ.ORANI
(%)
0
5
19
1
25
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Hassas ve korunan alanlarda etkin yönetiminin sağlanması maksadıyla, yıllık düzenli arazi
çalışmaları ile tür ve habitatların izlenmesi, sahalarda gerçekleştirilen faaliyetlerin ve
uygulamaların denetlenmesi ve izlenmesi sonucu raporlama yapılarak veri tabanı oluşturulması
sağlanacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Hassas ve korunan alanlarda yönetsel etkinliğinin sağlanması maksadıyla, yıllık düzenli arazi
çalışmaları ile tür ve habitatların izlenmesi, sahalarda gerçekleştirilen faaliyetlerin ve
uygulamaların denetlenmesi ve izlenmesi sonucu raporlama yapılarak veri tabanı
oluşturulmasına ilişkin olarak, 2015 yılı için planlanan denetleme ve izleme çalışmaları
gerçekleşmiş ve hedefe ulaşılmıştır
Sapmanın Nedeni
172
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -23
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Peyzaj karakter
analiz sayısı
1
GERÇEKLEŞEN
YIL
SONU
0
0
0
1
1
HEDEFİN
GERÇ.
ORANI (%)
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi (APS) gereğince “Yeşilırmak Havzası Biyoçeşitlilik ve Peyzaj Karakter
Değerlendirmesi Yapılarak Biyoçeşitlilik ve Peyzaj Haritasının Çıkarılması Projesi” kapsamında
peyzaj envanteri ve peyzaj atlası hazırlanacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Peyzaj envanteri ve peyzaj atlası hazırlanması çalışması tamamlanarak ve hedefe ulaşılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF Korunan ve hassas alanların sürdürülebilir yönetimini sağlamak
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -23
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Ekosistem
değerlendirme
haritası yapılan
alan sayısı
1
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
0
0
0
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
100
Hedefe
ulaşılmamıştır
Tanım
Belirlenecek bir pilot alanda çalışmalar başlayacak olup ekosistem değerlendirme haritaları elde
edilecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Ekolojik Ekonomi Ulusal Uygulama Planı Projesi başlığıyla konu projelendirilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Ekolojik Ekonomi Ulusal Uygulama Planı projelendirilmiş ancak proje uygun bulunmadığından
uygulamaya geçilememiştir.
Sapmaya Karşı
2017 yatırım programı için bir daha teklif edilecektir.
Alınacak Önlemler
173
GAYE.5
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -23
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Planlama veri
tabanına entegre
edilen plan sayısı
GERÇEKLEŞEN
10
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
1
3
0
6
10
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Yıl içerisinde revize edilen veya yeni yapılan planların veri tabanına entegrasyonu
hedeflenmektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Planlama veri tabanına entegre edilen plan çalışmaları belirlenen 10 adet havzaya ait plan
entegrasyonlarından tamamı sisteme entegre edilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -24
2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında yönetilen korunan alanlar ile sulak alanlarda
yönetim etkinliğin güçlendirilmesi
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Korunan alanlar için
hazırlanan uzun
devreli gelişme
planı ve yönetim
planı sayısı
Tanım
GERÇEKLEŞEN
30
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
2
2
6
21
32
107
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
7
Hedef
aşılmıştır
2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında belirlenen ve yönetilen korunan alanlar için yeni
planlar, plan revizyonları ve bölgeleme çalışmaları yapılacaktır
Performans
Belirlenen ve yönetilen korunan alanlar için yeni planlar, plan revizyonları ve bölgeleme
Sonuçlarının Analizi çalışmaları kapsamında 32 alanda yeni plan, plan revizyonu çalışmaları tamamlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
174
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -24
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Etüt-proje, alan
düzenleme ve alt
plan/programın
hazırlanıp
uygulanacağı
korunan alan sayısı
GERÇEKLEŞEN
30
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
9
10
5
6
30
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Milli Parklar Kanunu kapsamında yönetilen milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma
alanlarında hazırlanan planlara uygun geliştirilecek ekoturizm, otlatma, saz kesimi, avlanma,
yangın, amenajman, ziyaretçi yönetimi, koruma amaçlı imar planı, uygulama imar planı, alan
düzenleme faaliyetleri vb. programların hazırlanması ve uygulaması çalışmaları ile korunan
alanlar için etüd-proje çalışmaları yapılacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Milli Parklar ve Tabiat Parkları için koruma amaçlı imar planları, uygulama imar planları, vaziyet
planları ve peyzaj projeleri hazırlanmış ve onaylanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -24
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Alt yapı hizmet
tesisleri ile destek
ünitelerinin
yapılacağı korunan
alan sayısı
GERÇEKLEŞEN
35
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
3
7
3
26
39
111
11
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Milli park, yaban hayatı geliştirme sahası, tabiat parkı, sulak alanlar vb. alanlarda yapılacak
ziyaretçi merkezi, giriş-kontrol ünitesi, kuş gözlem üniteleri bilgilendirme ve yönlendirme
tabelaları ile doğa eğitim merkezleri, yağmur barınakları, manzara seyir terasları vb. ile yaban
hayatı sahalarında destek üniteleri gibi tesislerin yapılacağı alanları içermektedir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Hassas alanlar, milli parklar ve tabiat parkları için doğa eğitim merkezi, giriş kontrol ünitesi,
ziyaretçi merkezi, manzara seyir terasları vb. mimari projeler ve peyzaj projeleri hazırlanmış ve
onaylanmış olup altyapı hizmet tesisleri ile destek hizmetleri yapılmıştır.
175
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -25
Korunan alan ağına entegrasyon sağlanarak uluslararası düzeyde korunan alanların etkinliğini
arttırmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Strateji ve eylem
planı sayısı
2
GERÇEKLEŞEN
YIL
SONU
0
0
0
2
2
HEDEFİN HEDEFİN
GERÇ.
SAPMA
ORANI (%) ORANI (%)
HEDEFE
ULAŞMA
DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
100
Tanım
Korunan alanlarda yürütülecek faaliyetlerin ulusal politika ve mevzuat ile birlikte uluslararası
gelişmeler ve yaklaşımlar da gözetilerek belirli programlar ve metodlar kullanılarak
yürütülmesinin sağlanması için ulusal bir korunan alanlar stratejisi ve eylem planı
hazırlanacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Günübirlik kullanım alanları Yangın Eylem Planları ve 2016-2018 yılları arasını kapsayacak olan
korunan alanlarda ziyaretçilerle tabiatı koruma iletişimi ve stratejisi oluşturulmuştur.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
5.2
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -25
Korunan alan ağına entegrasyon sağlanarak uluslararası düzeyde korunan alanların etkinliğini
arttırmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Biyolojik Çeşitlilik
Sözleşmesi
Korunan Alanlar İş
Programının
Uygulanması Oranı
GERÇEKLEŞEN
85
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
15
20
25
25
85
100
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
Hedefe
ulaşılmıştır
Tanım
Ülkemizin taraf olduğu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi kapsamında beş çalışma grubu
tanımlanmıştır. Bunlardan bir tanesi de Korunan Alanlar İş Programı Çalışma Grubudur. Bu grup
tarafından iş programı, ulusal öncelikler ve uluslararası yaklaşımlar dikkate alınarak mevcut
korunan alanlarda uygulamaya konulacak ve uygulama oranı öngörülen orana çıkartılmaya
çalışılacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Korunan alanların gelişme ve yönetim planlarının yapılması ile ilgili süreçler devam etmekte ve
biyolojik çeşitliliğin alanda korunmasına yönelik çalışmalara katkı sağlayacak uygulamalar
desteklenmektedir. Sahip olduğu doğal, kültürel ve biyolojik çeşitliliğin korunarak gelecek
nesillere aktarılması amacıyla 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında ilan edilen korunan
alanlarda gerçekleştirilen planlama ve planların uygulamasına süreçleriyle biyolojik çeşitliliğin
alanda korunmasına yönelik çalışmalara bağlı olarak 2014 yılında Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi
Korunan Alanlar İş Programının Uygulanması Oranında % 80’lik bir artış gözlenmiştir.
176
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF Sürdürülebilir yaban hayatı ve av yönetimini sağlamak
5.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -26
Sürdürülebilir av yönetimi için hizmet kalitesini arttırmak
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Uygulamaya
yönelik plan sayısı
GERÇEKLEŞEN
2
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
0
0
1
1
50
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
50
Hedefe
ulaşılmamıştır
Tanım
Av yönetimine ilişkin koruma-kontrol, avlakların yönetimi ve avcılık hizmetlerine yönelik planlar
yapılacaktır.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Kaçak avcılıkla mücadele ve vatandaşı bilinçlendirme amaçlı, Planlı ve Kotalı avcılık çerçevesinde
Avcılara AVBİS üzerinden hizmet sunumuna 2013 yılında başlanmıştır. Uygulama devam
ederken avcılara daha iyi hizmet sunumunu geliştirmek için 2015 yılı içerisinde Avcı Avlakta
(AVA) adında Akıllı Mobil Uygulama geliştirilmesine yönelik bir plan ve proje hazırlanmıştır.
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.3
Sürdürülebilir yaban hayatı ve av yönetimini sağlamak
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -26
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Üretme
istasyonlarında
yıllık üretilen
yaban hayvanı
sayısı
150
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
SONU GERÇ.ORANI
0
18
73
87
178
119
HEDEFİN HEDEFE
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
19
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Mevcut ve yeni kurulacak üretme istasyonlarında yıllık üreme sayısı (geyik, ceylan, alageyik,
yaban koyunu, yaban keçisi, dağ ceylanı, çengel boynuzlu dağ keçisi) belirlenecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Üretme istasyonlarında 178 adet yaban hayvanı üretimi gerçekleştirilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Nallıhan Yaban Koyunu Üretme İstasyonunda kene kaynaklı ölümlerin önüne geçilmesi ile
üretim artışı gerçekleşmiştir.
Sapmaya Karşı
Üretim artışı için önlem alınması öngörülmemektedir.
Alınacak Önlemler
177
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ - 26
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Üretme
istasyonlarında
yıllık üretilen
yaban hayvanı
sayısı (kanatlı)
80.000
Tanım
Mevcut ve yeni kurulacak kanatlı yaban hayvanı üretme istasyonlarında yıllık üretme sayısı
(keklik, kelaynak ve sülün) belirlenecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Anaçlardan alınan fazla sayıda yumurta, gerekli dezenfeksiyon ve iyi hijyen sonucu ölümlerin
azalması, yem kalitesinin yüksek olması, istasyonlardaki nitelikli personelin artması ve bu
konuda deneyim sağlanması üretim hedefleri aşılmıştır.
Sapmanın Nedeni
Daha iyi planlama yapılması ve iklim ve hijyen koşullarının iyi değerlendirilmesi sonucu 2015
hedefleri üzerinde üretim gerçekleşmiştir.
GERÇEKLEŞEN
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
35.000
60.000
2.200
0 97.200
122
22
Hedef
aşılmıştır
Sapmaya Karşı
Sapmanın olumlu yönde gerçekleşmesi nedeni ile önlem öngörülmektedir.
Alınacak Önlemler
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -26
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
Düzenlenen avcı
eğitimi kurs ve
seminer sayısı
GERÇEKLEŞEN
HEDEFİN
YIL SONU
HEDEF
GERÇ.
ORANI (%)
400
129
182
209
465
985
246
HEDEFİN
SAPMA
ORANI (%)
146
HEDEFE
ULAŞMA
DERECESİ
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Avcı dernek sayısı ve üye sayısı tespiti yapılacak, eğitim almamış ve belgesiz avcı derneği üyeleri
tespiti yapılacak ve bu üyelerin avcılık eğitimi kursuna katılım sağlamaları sağlanacak, etkin
koruma kontrol yapılacak, belgesiz ve plansız avcılıkla mücadele edilerek doğa korumaya hizmet
edilecek.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Avcı Eğitim Kursları vatandaştan gelen talep üzerine açılmaktadır. Avcı Eğitimi Ve Avcılık Belgesi
Verilmesi Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile avcı eğitim kurs açma
kursiyer yeter sayısının düşürülmesi sonucu kurs açılma sayısı yükselmiştir.
Sapmanın Nedeni
Koruma kontrol faaliyetlerinin artırılması sonucu kaçak avcılık önlenerek resmi kayıtlı avcılık
artmıştır.
Sapmaya
Karşı Kurslar Halk Eğitim Merkezlerince vatandaştan gelen talep üzerine İl Şube Müdürlüklerimizin
Alınacak Önlemler işbirliğiyle açılmaktadır. Talep dış kaynaklı olup önlem öngörülmemektedir.
178
GAYE.5
5.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -26
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Üretme
istasyonlarında
üretilen alabalık
sayısı
1.500.000 1.510.000
Tanım
İstasyonlarda üretilerek derelere, göllere, barajlara bırakılan balık sayısı tespit edilecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Bu yıl içerisinde üretme istasyonlarında 1 milyon 510 bin alabalık üretilmiştir.
GERÇEKLEŞEN
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
YIL SONU
GERÇ.ORANI SAPMA
ULAŞMA
(%)
ORANI (%) DERECESİ
0
0
0
1.510.000
101
1
Hedef
aşılmıştır
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
GAYE.5
5.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -26
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Av Turizm
gelirlerinden köy
tüzel kişiliklerine
aktarılan pay
1.080.000
Tanım
Aktarılan pay nakit olarak belirtilmiştir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
Av turizmi faaliyetlerinden elde edilen gelirlerden yaban hayatı kaynaklarının korunması
karşılığında köy tüzel kişiliklerine katılım payı verilmektedir. 2015-2016 av yılında Aralık 2015
sonu itibari ile elde edilen 4.732.559 TL gelirin yaklaşık 1.403.275 TL’si katılım payı olarak köy
tüzel kişiliklerine aktarılmıştır.
GERÇEKLEŞEN
HEDEFİN HEDEFİN HEDEFE
YIL SONU
GERÇ.
SAPMA
ULAŞMA
ORANI (%) ORANI (%) DERECESİ
76.886
0
0 1.326.389 1.403.275
Sapmanın Nedeni
Sapmaya Karşı
Alınacak Önlemler
179
130
30
Hedef
aşılmıştır
GAYE.5
STRATEJİK HEDEF
5.3
YIL
2015
BİRİM
PERFORMANS
HEDEFİ -26
PERFORMANS
GÖSTERGESİ VE
BİRİMİ
HEDEF
Tesis edilen avlak
sayısı
GERÇEKLEŞEN
150
YIL
HEDEFİN
HEDEFİN HEDEFE
ULAŞMA
ORANI (%) DERECESİ
50
642
0
0
692
461
361
Hedef
aşılmıştır
Tanım
Kara Avcılığı Kanunu kapsamında öngörülen avlaklar tesis edilecektir.
Performans
Sonuçlarının
Analizi
15 Bölge Müdürlüğüne bağlı Şube Müdürlüklerince tesisi yapılarak Genel Müdürlüğümüze
gönderilen toplam 692 avlak tescil edilerek 2015 MAK karalarında yayınlanmış ve ülke
genelinde toplamda 1.151 avlak tescil edilmiştir.
Sapmanın Nedeni
Türkiye genelinde Genel ve Devlet Avlaklarının Tesisi işlemleri 2016 yılı sonu itibari ile bitirilmesi
hedeflendiği için belirlenen hedefler aşılmıştır.
Sapmaya Karşı
Önlem öngörülememektedir.
Alınacak Önlemler
180
3-Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi
2015 yılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Performans Programının gerçekleşmesi stratejik amaçlar ve hedefler
itibariyle bütçe ve harcama miktarları aşağıdaki tablolarda belirtilmiştir.
Stratejik gayelere göre 2015 yılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Bütçe ve Harcama Dağılımı
Tablo 26- Stratejik gayelere göre 2015 yılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Bütçe ve Harcama Dağılımı
Stratejik Gayeler
Bütçe
Harcama
Stratejik Gaye 1
20.673.539
19.239.235
Stratejik Gaye 2
26.322.050
25.687.024
Stratejik Gaye 3
14.809.000
14.762.386
Stratejik Gaye 4
15.581.000
15.467.469
Stratejik Gaye5
140.609.935
135.729.327
Toplam
217.995.524
210.885.440
Tablo 27- Stratejik Hedeflere Göre 2015 Yılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Bütçe ve Harcama Dağılımı
Toplam
Kaynak
İhtiyacı
(Program TL)
Toplam Kaynak
ihtiyacı
(Gerçekleşme TL)
S.H.1.1. Kurumsal Verimlilik ve Hizmet Kalitesini Arttırmak
1.660.539
1.569.893
S.H.1.2. Bakanlığın görev alanları ile ilgili kurum, kuruluş, STK ve
üniversiteler ile işbirliğini geliştirmek, toplum bilincini artırmak
7.754.400
7.650.924
S.H.1.3. İnsan kaynaklarını etkin yönetmek
7.259.100
6.754.960
S.H.1.4. Bilgi sistemlerini geliştirmek ve bilgi güvenliğini sağlamak
3.999.500
3.263.458
S.H.2.1. İkili ve çok taraflı anlaşmalar ile uluslararası sözleşmelerde
yer alan yükümlülükleri yerine getirmek
3.187.000
3.075.705
S.H.2.2. Uluslararası kurum, kuruluş ve ülkelerle işbirliği geliştirmek
7.715.000
7.295.744
S.H.2.3. Bakanlığımız görev alanı ile ilgili konularda politika
geliştirmek, bağlı kuruluşlar eliyle yürütülen faaliyetleri izlemek,
yönlendirmek, koordine etmek
1.267.050
1.254.274
14.153.000
14.061.301
4.340.000
3.721.679
S.H.3.2. Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Planlarını Hazırlamak
10.469.000
11.040.707
S.H.4.1. Milli su politikasının geliştirilmesine katkıda bulunmak
760.000
760.000
12.297.000
12.184.241
2.525.000
1.964.228
18.317.435
17.400.435
Stratejik Hedef
S.H.2.4. Sürdürülebilir havza yönetimini sağlamak
S.H.3.1. Çölleşme ve erozyona maruz kalan ve kalabilecek bölgeleri
tespit etmek ve izlemek
S.H.4.2. Kıyı suları dâhil yüzeysel sular ve yeraltı sularının kalite
sınıfları ile miktarını belirlemek, izleme sistemini kurmak
S.H.4.3. Ulusal Su Bilgi Sistemini Oluşturmak
S.H.5.1. Tür ve ekosistemlerin korunması, geliştirilmesi ve
iyileştirmesini sağlamak
181
S.H.5.2. Korunan ve hassas alanların sürdürülebilir yönetimini
sağlamak
S.H.5.3. Sürdürülebilir yaban hayatı ve av yönetimini sağlamak
Performans Hedefleri Maliyetleri Toplamı
114.066.000
111.258.592
8.226.500
7.070.300
217.995.524
210.885.440
4-Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi
Kurumsal performansın ölçümü için bilginin düzenli olarak toplanması, analiz edilmesi ve raporlanması
büyük önem arz etmektedir. İzleme ve değerlendirme süreci kurumsal öğrenmeyi ve buna bağlı olarak
faaliyetlerin sürekli olarak iyileştirilmesini sağlar. Ayrıca, hesap verme sorumluluğunun oluşturulmasına
katkıda bulunur.
Performans değerlendirmesi, kamu idarelerinin belirledikleri stratejik gaye ve hedeflere ulaşmak için
izledikleri yolun, performans hedeflerine ulaşmak üzere kullanılan yöntemler ile yürütülen faaliyet ile
projelerin ve bunların sonucunda elde edilen çıktı ve sonuçların değerlendirilmesidir. Performans
değerlendirmesinin maksadı karar alma süreçlerini güçlendirmek, kurumsal öğrenmeyi, etkin kaynak
dağılımını sağlamak ve hesap verebilirlik için zemin oluşturmaktır. Performans değerlendirmesi analitik bir
değerlendirme süreci olup kamusal politikaların, kurumların veya faaliyet ve projelerin açıklanmasına
yardımcı olur.
Bakanlığımızda 2015 yılı Performans Programıyla ilişkilendirilen 8 adet harcama birimi tarafından
performans hedef ve göstergelerinin takibi yapılmıştır. İzlemeler, performans programının uygulama yılı
içerisinde ve üçer aylık dönemler itibarıyla harcama birimlerinden periyodik olarak alınan cetvellerde yer
alan verilere dayalı olarak yürütülmektedir. Bakanlığımızda; stratejik plan, performans programı, izleme
ve değerlendirme süreçleri Maliye Bakanlığı e-bütçe sistemi üzerinden yürütülmektedir. Değerlendirme
ise yılsonunda ulaşılan gösterge gerçekleşme değerini ve bu sonuçla ilgili analizi içermektedir.
Değerlendirme kapsamında performans göstergesinin kaynağı, sonuç analizi, hedeflenen değerden sapma
varsa nedeni ve söz konusu sapma ile ilgili önümüzdeki dönemde alınacak önlemler tespit edilmektedir.
İzleme ve değerlendirme kapsamında üretilen raporlar yılsonunda izleme ve değerlendirme raporu olarak
üst yöneticiye sunulmakta ve ilgili yıl idare faaliyet raporuyla kamuoyuna açıklanmaktadır.
182
183
184
IV-KURUMSAL KABİLİYET ve KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
GÜÇLÜ YÖNLER
ZAYIF YÖNLER
1. Güçlü teşkilat yapısı.
1. Yasal düzenlemelerin sık değişmesi
sebebiyle kurumsal yapılanmada istikrarın
sağlanamaması.
2. Köklü bağlı kuruluşların varlığı.
2. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarla görev
örtüşmeleri
ve
yetki
çatışmasının
bulunması.
3. Orman ve su kaynaklarının yönetimine dair
3. Görev tanımlamalarının açık olmaması.
sahip olduğu yetki.
4. Bakanlık hizmetlerinin
ulaştırılabilmesi.
ülke
geneline 4. Sürdürülebilir personel politikasının
olmaması.
5. Farklı disiplinlerde uzman insan kaynağına
5. Verilere ulaşmada yaşanan güçlükler.
sahip olması.
6. Orman ve su yönetimi konularında havza 6. Personelin özlük haklarının her kademe
bütünlüğünün esas alınması.
için yeterli olmaması.
7. Bakanlık faaliyet alanlarında ulusal ve 7. Koordinasyon konusunda sıkıntıların
uluslararası odak noktası olması.
yaşanması.
8. Yeniliklere açık ve dinamik bir yapıya sahip
olunması.
9. İletişim ve teknolojik altyapısının güçlü
olması.
10. Personelin Bakanlıkta çalışmaktan memnun
olması.
185
FIRSATLAR
TEHDİTLER
1.Dünyada ve ülkemizde sürdürülebilir 1.İnsan faaliyetleri, küresel ısınma ve iklim
orman ve su yönetimi konusunda toplumda değişikliğinin
biyoçeşitlilik
üzerindeki
farkındalığın artması.
olumsuz etkisi.
2.AB uyum süreci.
2.Politik, ekonomik ve sosyal faktörler.
3.Bütünlük içinde yönetilmesi gereken çevre,
3. Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin
koruma alanları ve su konularının iki bakanlık
gündemde olması.
arasında bölünmesi.
4. Doğal kaynak ve biyoçeşitliliğin zenginliği.
4.Mevcut kaynakların bozulması ve suyun
yanlış kullanımı sebebiyle su kaynaklarının
miktarındaki yetersizlikler ve kaliteli su
temininin giderek zorlaşması.
5.Yenilenebilir enerji kaynakları konusunda 5.Tabii kaynakların kullanımında israfın
önemli bir potansiyele sahip olunması.
artması.
6. Orman ve su yönetimi konusunda bilimsel 6.Ormanların ve su kaynaklarının her türlü
ve akademik araştırmaların artması.
risk faktörüne açık olması.
7.Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler.
7. Bakanlığın hedefleri ile diğer sektörlerin
menfaatleri arasında çatışma.
8.Ekonomik darboğaz dönemlerinde orman
ve su sektörlerinde hassasiyetlerin göz ardı
edilmesi.
9.Ülke topraklarınn erozyon ve çölleşmeye
açık olması.
186
187
188
V.GENEL DEĞERLENDİRME
Sürdürülebilir ormancılık anlayışı ilkeleri kapsamında ormanlar toplumun ihtiyacı olan ürün ve
hizmet üretimi ile biyolojik çeşitliliği koruma ve ekoturizmi geliştirme ilkeleri doğrultusunda her
birim alanda üretim ve çevre koruma birbirini tamamlayıcı şekilde uygulanarak tarihi, estetik ve
sosyal değerler muhafaza edilerek; nesli azalan yaban hayatı ve kuş türleri ile bitki örtüsünün
korunmasına özen gösterildi.
Biyolojik çeşitlilik, kuş türleri ve gen kaynaklarını korumak ve geliştirmek maksadıyla Milli Park ve
benzeri alanların genişletilme çalışmalarına büyük önem verildi ve yapılan önemli projelerle bu
alanlar artırıldı.
Bakanlığımız ormanlarımızı çölleşme, toprak erozyonu, sel, heyelan ve çığ gibi doğal afetleri
önlemek, küresel karbon dengesinin iyileştirilmesine katkıda bulunmak, odun hammaddesi
ihtiyacını karşılamak ve köylünün sosyoekonomik durumunu iyileştirme amaçlarıyla biyolojik çöl
ortamı yaratmayacak şekilde planlama stratejisini belirlendi.
Bakanlığımız 1992 Rio Deklarasyonunda da belirtildiği gibi, sürdürülebilir kalkınma için
yenilenebilir özellikteki orman kaynaklarını ekosistem anlayışı kapsamında değerlendirdi.
Meteorolojik olayların izlenmesi neticesinde daha isabetli tahminlerde bulunarak ve erken uyarı
sistemlerini geliştirerek, muhtemel taşkın, sel, kuraklık vb. hususlarda ilgili kuruluşlarla işbirliği
içerisinde gerekli tedbirlerin alınması sağlandı.
İçme ve kullanma suyu maksatlı kullanılan yüzeysel ve yeraltı sularının etkin yönetiminin
sağlanması için sürekli çalışmalar bütün yönleriyle devam etmektedir.
Dünyadaki nüfus hızının artışı ve buna paralel olarak hızla artan su ihtiyacı nedeniyle büyük önem
arz eden İçme suyu kaynaklarının korunmasında, koruma ve kullanma dengesinin gözetilerek
planlamalarda kaynakların sürdürülebilirliğinin esas alınması gerektiği ilkesi Bakanlığımız
çalışmalarına yansımış, milletimizin ve gelecek kuşaklarımızın herhangi bir sıkıntı yaşamaması için
planlama çalışmaları bu doğrultuda yapılarak ülkemizin 50 yıl sonrasının su ihtiyacını şimdiden
çözülmüş olup, ülkemizin bekası için yüzyıllarca su ihtiyacını karşılamak üzere yüzlerce tesisin
temelleri atılmış, bir o kadar tesisinde açılışı yapıldı.
Bakanlığımızın büyük çabalarıyla kendi yerli kaynaklarımız olan hidroelektrik santral potansiyeli ile
temiz enerji kaynaklarımıza ilişkin hızlı bir planlama yaparak, Ülkemizin büyük bir bölümüne
ulaşıldı. Planlama çalışmaları devam etmekte olup, Ülkemizin hidroelektrik santral potansiyelini
tümü planlama kapsamına alındı.
189
190
VI. BAĞLI KURULUŞLAR
ORMANCILIK FAALİYETLERİ
Yakın zamana kadar ağırlıklı olarak odun üretim kaynağı olarak görülen ormanlar, son yıllarda
odun dışı orman ürünleri, sosyal-ekolojik hizmetler ve koruyucu-çevresel fonksiyonları ile
gündeme gelmektedir.
Dolayısıyla, ekonomik, ekolojik ve sosyal boyutlarının ekosistem bütünlüğü içerisinde ele alınması
günümüz ormancılık anlayışının temel yaklaşımıdır.
Orman alanlarının rehabilitasyonu, ağaçlandırma ve benzeri yollarla ıslah edilmesi öncelikli
ormancılık faaliyetleri arasında yer almaktadır.
Orman yangınlarıyla mücadelede başarılı neticeler alınmış, orman suçlarında belirgin düşüşler
yaşanmış, ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama modeli uygulamaya konulmuştur. Bozuk
ormanlar süratle imar ve ıslah edilmiş, programlanan yıllık üretim rakamlarına ulaşılmış, kadastro
çalışmalarında büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Ağaçlandırma, erozyon kontrolü ve fidan üretim
hedeflerine ulaşılmıştır.
Ulusal kalkınma politikaları ve stratejiler çerçevesinde ormanların sürdürülebilirliğinin
sağlanmasına yönelik; ormanların, orman sayılan yerlerin ve bu yerlerdeki biyolojik çeşitliliğin her
türlü biyotik ve abiyotik zararlılara karşı korunması gerekmektedir. Mevcut ormanların
geliştirilmesi, tesisi, genişletilmesi, ormanların sağladığı ürün ve hizmetlerden toplumun azami
derecede faydalanması sağlanacaktır. Bu gayelere ulaşılmasına yönelik kapasite geliştirme
çalışmaları kararlılıkla devam ettirilecektir.
Orman Varlığı ve Planlaması
Beş yılda bir açıklanan envanter çalışmalarına göre 1973 yılında orman alanımız 20,2 milyon
hektardır. 2002 yılında 20,8 milyon hektar olan orman alanımız 2015 yılında 22,3 milyon hektara
ulaşmıştır. Bu da ülke yüzölçümünün % 28,4‘üne denk gelmektedir. 1973 yılından bu yana orman
alanımız 2,1 milyon hektar artmıştır. Bu miktarın %71,4’ü olan 1 milyon 500 bin hektarı son 13
yılda yapılan gayretli çalışmalar neticesinde gerçekleştirilmiştir. Odun servetimiz ise 1973 yılında
936 milyon m3 tür. 2002 yılında 1,2 milyar m3 olan odun serveti 2015 yılında 1,6 milyar m3 e
yükselerek 664 milyon m3 artmıştır. Cumhuriyetimizin 100. Kuruluş yılı olan 2023 yılına kadar
orman alanımızı ülke yüzölçümünün % 30’una çıkarmak öncelikli hedeflerimiz arasındadır.
Ormanlık alanın % 65’ini kızılçam, karaçam, sarıçam, göknar, ladin ve sedir gibi iğne yapraklı ağaç
türleri oluştururken; % 35’ini meşe, kayın, kızılağaç, kestane ve gürgen gibi geniş yapraklı ağaç
türleri oluşturmaktadır.
Ekosistem Tabanlı Fonksiyonel Planlama Dönemi
Orman amenajman planları ülkemizin bütününde düzenli olarak 1963 yılında yapılmaya başlanmış
ve 1972 yılında tamamlanmıştır. İlk plan döneminin tamamlanmasından sonra her yıl
ormanlarımızın yaklaşık onda birinde plan yenileme çalışmaları başlatılmış olup bu çalışmalar
kesintisiz olarak devam ettirilmektedir. Bu bağlamda 2023 yılına kadar her yıl ne kadar ormanlık
alanın amenajman planlarının yenileneceği planlanmıştır.
Son yıllarda amenajman sisteminde önemli reformlar gerçekleştirilmiş, ormanların sadece odun
üretimine dayalı olan planlama şekli değiştirilerek, ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama modeli
uygulanmaya konulmuştur.
Amenajman sisteminin iyileştirilmesi, plan kalitesinin yükseltilmesi ve maliyetlerin düşürülmesi
için her geçen gün ileri teknoloji imkânları kullanılmaktadır. Bilhassa uzaktan algılama teknikleri
191
kullanılarak ormanlık alanların amenajman planları hazırlanmakta ve bütün ormanların sayısal
meşcere ve fonksiyon haritaları tamamlanmaktadır.
Ağaçlandırma ve Orman Islahı
Ülkemizde odun hammaddesi ihtiyacı, artan nüfusa ve gelişen sanayiye paralel olarak artmaktadır.
Bu ihtiyacın tamamen yurtiçi kaynaklardan karşılanabilmesinin yanında tabii ormanların ve
biyolojik çeşitliliğin korunabilmesi için var olan verimli ormanların sürdürülebilir yönetim ilkeleri
çerçevesinde işletilmesi gerekmektedir. Ayrıca bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda ve
orman rejimi dışındaki arazilerde ağaçlandırmaların yapılması bir ihtiyaçtır.
Özellikle son 12 yılda ormanların iyileştirilmesi, ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmalarında
büyük bir hamle gerçekleştirilmiştir. 62’inci hükümet programında; orman varlığının 2023 yılında
23,3 milyon hektara (ülke yüzölçümünün % 30’u) yükseltilmesi hedeflenmiştir. 1 Ocak 2008
tarihinde başlattığımız ve 2012 yılı sonunda tamamladığımız Milli Ağaçlandırma ve Erozyon
Kontrolü Seferberliği kapsamında; 5 yılda 2 milyon 429 bin hektar sahada ağaçlandırma,
erozyonla mücadele ve ormanların iyileştirilmesi çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar
kapsamında yaklaşık 2 milyar adet fidan toprakla buluşturulmuştur. Ağaçlandırma Seferberliği ile
açık alanlar, karayolu kenarları, okullarımız, hastane ve sağlık ocaklarımız, mezarlıklarımız büyük
bir hızla ağaçlandırılmıştır.
Ülkemizde 1946 yılından 2014 yılı sonuna kadar 7 milyon 887 bin hektar alanda ağaçlandırma,
erozyon kontrolü, bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu, mera ıslahı, enerji ormanı tesisi, suni
gençleştirme ve özel ağaçlandırma çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmaların %53,3’ü son 12 yılda

Üç Milyar 500 Milyon Fidan Toprakla Buluşturuldu
2015 yılında 246 bin hektar alanda ağaçlandırma, erozyon kontrolü, bozuk orman alanlarının
rehabilitasyonu, mera ıslahı, enerji ormanı tesisi, suni gençleştirme ve özel ağaçlandırma çalışması
planlanmış olup 2015 yılsonu itibarıyla tamamı gerçekleştirilmiştir.
Milli Ağaçlandırma Seferberliğine kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum
kuruluşlarımız ile halkımız büyük destek vermiştir. 2003 yılından bugüne kadar
3 milyar 350 milyon fidan dikilmiştir.
2008 yılından bu yana;
•
•
•
•
41.714 adet okul bahçesi
19.773 adet mezarlık ve ibadethane
1.548 adet sağlık ocağı ve hastane bahçesi
17.043 km yol kenarı ağaçlandırması yapılmıştır.
Ayrıca 139 milyon adet fidan bedelsiz olarak dağıtılmıştır.
Hazırlanan Endüstriyel Ağaçlandırma Çalışmaları Eylem Planı kapsamında 165 bin hektar alanda
endüstriyel maksatlı ağaçlandırma yapılması planlanmıştır. 2013 yılında 2.398 hektar, 2014 yılında
5.350 hektar, 2015 yılı Kasım ayı sonuna kadar 5.240 hektar alanda ağaçlandırma çalışması
yapılmıştır.

Orman Yetiştirme ve Rehabilitasyon
Ormanlarımızın imar ve ıslah edilerek verimli hale getirilmesi maksadıyla Genç Meşcereler Bakım
Seferberliği Eylem Planı (2012-2016) hazırlanmıştır. Hazırlanan eylem planı ile 5 yılda toplam 4,2
milyon hektar genç ormanda bakım çalışması yapılması hedeflenmiştir. Bu kapsamda 845 bin
hektarı 2014 yılında olmak üzere toplam 2 milyon 631 bin hektar alanda çalışma yapılmıştır. 2015
yılında 825 bin hektar genç ormanda bakım çalışması gerçekleştirilmiştir.
192
Diğer yandan yaşlı ormanların gençleştirilmesi çalışmaları arttırılmış ve bu kapsamda
2010-2014 döneminde yıllık ortalama 294.142 dekar alanda gençleştirme çalışması yapılmıştır.
2015 yılında ise 273.570 dekar alanda gençleştirme çalışması gerçekleştirilmiştir.

Havza Islahı ve Toprak Muhafaza Çalışmaları
Ülkemiz; gerek topografyası gerekse iklim yapısı itibarı ile Dünya üzerinde erozyona maruz ülkeler
arasında yer alırken, küresel iklim değişikliğine bağlı olumsuzluklardan da en fazla etkilenecek
ülkeler arasında bulunmaktadır. Bu olumsuz durumu değiştirmek için orman teşkilatımızca
bugüne kadar yaklaşık 1 milyon 262 bin hektar alanda toprak muhafaza çalışması yapılmıştır. Bu
çalışmaların 781 bin hektarı (%62) 2003 yılı başından 2015 yılı sonuna kadar olan sürede
tamamlanmıştır.
2015 yılında 75.000 hektar alanda erozyonla mücadele çalışması gerçekleştirilmiştir.

Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi

Murat Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi

Çığ ve heyelan kontrolü çalışmaları

Mera ıslah çalışmaları
81.237
83.964
80.517
75.000
2012
2013
2014
2015
(Program)
Hektar
61.243
60.776
52.133
47.493
40.000
2003
48.778
42.984
42.136
2004
65.014
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Grafik 22: Toprak Muhafaza Çalışmalarının Yıllara Dağılımı
Fidan Üretimi Çalışmaları
Ülkemizin ihtiyaç duyduğu orman tohum ve fidanlarının herhangi bir darboğaz oluşturmadan yerli
kaynaklardan karşılanması için mevcut fidanlıklarımız yeniden yapılandırılmıştır. Bu kapsamda
2002 yılında yaklaşık 117 milyon adet olan fidan üretimimiz, 2013 yılında 401 milyon adede
ulaşmış, 2015 yılında ise 333 milyon adet fidan üretimi gerçekleştirilmiş, üretilen tür sayısı ise son
5 yılda 400’den 688’e çıkarılmıştır.
193
333.000.000
116.516.000
75.000.000
1992-2002 Ortalaması
2002
2015
Grafik 23: Üretilen ve Bakımı Yapılan Fidan Adetlerinin Yıllara Dağılımı
Diğer yandan, özel sektör fidancılığını geliştirmek için alım garantili fidan üretimine geçilmiştir.
Böylece köylülerimize, tarımsal kalkınma kooperatiflerine ve küçük çiftçilere istihdam
sağlanmıştır. 2015 yılında “Alım Garantili Sözleşmeli Fidan Üretimi” kapsamında 2 milyon 332 bin
TL ödeme yapılarak 1 milyon 129 bin adet fidan ürettirilmiştir.
Bugüne kadar 161 adet özel orman fidanlığına 11 milyon 403 bin TL kredi tahsisi yapılmıştır.
Ülkemiz fidancılığının geliştirilmesi ve bölgesel pazarlara açılmasına yönelik Sakarya-Sapanca
fidanlığında “fidan borsası” oluşturma çalışmaları tamamlanmış, tesis faaliyete geçmiştir.
Okullara, askeri birliklere, belediyelere, köylere, kamu kurum ve kuruluşlarına ve halkımıza fidan
dikme alışkanlığını kazandırmak maksadıyla 2015 yılında 14 milyon 142 bin adet fidanın ücretsiz
olarak dağıtımı gerçekleştirilmiştir.
Özel Ağaçlandırma
Köy tüzel kişiliklerinin yapacakları özel ağaçlandırma çalışmalarına hibe kaynak sağlanmakta, diğer
özel ve tüzel kişilere çok düşük (yıllık % 1,8) faizle kredi verilmektedir. Özel ağaçlandırma
uygulamalarında gelir getirici tür ağaçlandırmalarına önem ve öncelik verilmektedir. Bu çerçevede
2015 yılı Ekim ayı sonuna kadar 3.012 hektar alanda özel ağaçlandırma çalışmaları
2012-2016 yıllarını kapsayan Ceviz Eylem Planı ile 13.000 hektar
alanda 5 milyon ceviz fidanı dikilmesi hedeflenmiştir. Eylem planı
kapsamında 2012 yılından 2015 yılına kadar 10.387 hektar alanda 2.8
milyon adet ceviz fidanı dikilmiştir.
2013-2017 yıllarını kapsayan Badem Eylem Planı ile 19.000 hektar
alanda 8 milyon badem fidanı dikilmesi hedeflenmiş; 2015 yılı sonu
itibarıyla 11.837 hektar alanda çalışma yapılmış, 5,5 milyon adet
badem fidanı dikilmiştir.
2015-2019 Yaban Zeytini Aşılaması Eylem Planı ile 2015 yılında
260.000 adet Yaban Zeytini Aşılanmış,15 bin adet zeytin fidanı
dikilmiştir.
Böylece bir yandan kırsal nüfusun gelir kaynakları çeşitlendirilirken
diğer yandan ülke ekonomisine katkı sağlanmaktadır.
194
Üretim ve Pazarlama
Ülkemizde yıllık ortalama odun tüketimi 29 milyon m3 civarındadır. Bunun takriben 19 milyon
m3'ü Orman Genel Müdürlüğü, 4,8 milyon m³ ü özel sektör tarafından üretilmekte, geriye kalan
5,2 milyon m³‘ü de ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Önceki yıllarda Orman Genel Müdürlüğünce
yıllık ortalama 7 milyon m³’ü olan endüstriyel odun üretimi, sektördeki ihtiyaç artışına paralel
olarak arttırılmıştır. Bu üretimin büyük bir kısmı ormanlarda yapılan bakım müdahaleleri ile
4.500.000
1.500.000
Toplam
4.800.000 5.200.000
2002
29.000.000
OGM
19.000.000
Özel Sektör
16.500.000
10.500.000
İthalat
2015
Grafik 24: Odun Hammaddesi Talebi
Ormanlarımızın verim gücü esas alınarak ve koruma-kullanma dengesi gözetilerek ülkemizin
orman ürünleri ihtiyacını yerli kaynaklardan karşılamayı hedeflemekteyiz. 2015 yılında yaklaşık
16,5 milyon m³ endüstriyel odun, 4,4 milyon ster yakacak, 350 bin ton odun dışı ürün üretilmiştir.
Bunların satışlarından yaklaşık 2 milyar 700 milyon TL gelir elde edilmiştir.
2003 yılında 387.000 m3 olan dikili ağaç satışı 2015 yılı sonu itibarıyla 4.164.000 m3
2015 yılı itibariyle 2,4 milyon hektar ormanlık alan sertifikalandırılmıştır. Üretimin % 18,5’i
(3.600.000 m3) bu sertifikalı orman alanlarından karşılanmaktadır.
Odun Dışı Ürün ve Hizmetler
Zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip olan ormanlarımız, orman ürünleri bakımından da önemli bir
potansiyele sahiptir.
Bu kapsamda önemli ve ekonomik değeri olan ürünlerde bir dizi eylem planı hazırlanarak
uygulamaya konulmuştur. Bu eylem planları;
 Bal Ormanı Eylem Planı (2013-2017) ile arıcılığın geliştirilmesi için 270 adet bal ormanı
kurulması hedeflenmiş, bugüne kadar 249 adet bal ormanı kurulmuştur.
195

Salep Eylem Planı (2014-2018) ile 2015 yılı itibariyle toplam 29 bin hektar alanda
envanter çalışması yapılmış, 100 bin adet salep yumrusu yetiştirilmiştir.

Sakız Eylem Planı (2014-2019) 2015 yılı itibariyle 35 bin adet sakız ağacı
aşılanmıştır.

Trüf Ormanı Eylem Planı (2014-2018) 2015 yılı itibariyle toplam 89 hektar alanda
Trüf Ormanı kurulmuş ve plan çerçevesinde 1.050 kişiye eğitim verilmiştir.

Yabanıl Meyveli Türler Eylem Planı (2014-2018) 2015 yılı itibariyle toplam 15,6
bin hektar alanda çalışma yapılmıştır.

Mavi Yemiş Likapa Eylem Planı (2015-2019) ile bahçe kurulumu, ürün hasadı,
saklama, işleme, pazar eğitimi verilerek; mahalli halkın teorik ve pratik deneyimi
arttırılarak orman köylümüze yeni gelir imkanlarının sağlanması ve beş yılda 250 hektar
alanda Mavi Yemiş Ormanı kurulması hedeflenmiştir.

Kestane Eylem Planı (2013-2017) ile kestane ormanlarının iyileştirilmesi, hastalık ve
zararlıları ile mücadele edilmesi, ekonomik katkısının arttırılması hedeflenmiştir.
Tıbbi ve Itri Bitkiler Merkezi: Ülkemizde yayılış gösteren her türlü tıbbi ve ıtri bitkiden, ilaç, gıda,
kozmetik gibi farklı sektörlerde hammadde olarak faydalanılması maksadıyla Afyonkarahisar’da
Tıbbi ve Itri Bitkiler Merkezi kurulmuştur.
Tıbbi ve Itri Bitkiler Merkezi
196
Şehir Ormanları ve Mesire Yerleri
İlk
defa
2003
yılında
başlatılan
“Şehir
Ormanları Projesi” başarıyla sürdürülmüş ve
bugüne kadar toplam 133 adet şehir ormanı
açılmıştır.
olmak
Ayrıca, 133 adedi şehir ormanı
üzere
mesire
yeri
sayısı
1.429’a çıkarılmış ve bu kapsamda toplam
26.037 hektar saha halkımızın istifadesine
sunulmuştur.
Grafik 25: Yıllar İtibariyle Şehir Ormanları Sayısı
Niğde Şehir Ormanı
Orman Köylülerinin Desteklenmesi
2003-2015 yılları arasında sosyal ve ekonomik nitelikli olmak üzere 194.840 aileye 1 milyar 80
milyon TL tutarında ferdi kredi desteği ile 155.086 kişi/ay, Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerine ise
188 projede 50 milyon TL kredi desteği ile 3.740 kişi/ay istihdam sağlanmıştır.
2015 yılında orman köylülerinin kalkınmalarının desteklenmesi gayesiyle, yaklaşık 120 milyon TL
kaynak ayrılmıştır. Bu kapsamda programa alınan ekonomik nitelikli projeler ile 21.032 kişi/ay
istihdam sağlanmıştır. Bunlar;
197
Tablo 28: Orman Köylülerine Yapılan Ekonomik Nitelikli Destekler
Faaliyetin Adı
Desteklenen Aile Sayısı
Süt sığırcılığı
3.650
Süt koyunculuğu
818
Seracılık
276
Fenni arıcılık
1.040
Besi sığırcılığı
74
Besi koyunculuğu
13
Kültür mantarcılığı
4
Bağcılık
58
Mandacılık
Ekoturizm
12
2
Lavantacılık
8
Mikro kredi
169
TOPLAM
6.124
Ayrıca; odun tüketimini azaltıcı, köylünün refahını arttırıcı sosyal muhtevalı projeler ile
4.297 aileye 12,6 milyon TL destek sağlanmıştır. Bu çerçevede, 2015 yılında toplam 10.421 aileye
ferdi kredi desteği sağlanmıştır.
2015 yılında, orman köylüsüne üretim faaliyetleri için 940 milyon TL, kanuni haklar karşılığı
yaklaşık 115 milyon TL, orman kooperatiflerine yapılan indirimli satışlar ve köylü pazar satışı gereği
140 milyon TL, destekleme faaliyetleri için de 120 milyon TL olmak üzere toplam 1 milyar 315
milyon TL ek gelir imkânı sağlanmıştır.
2015 yılında orman köylerinde kurulmuş olan kooperatiflere 12 proje uygulanmış olup toplam 2,2
milyon TL kredi ve hibe desteği sağlanmıştır.
Orman Kadastrosu
2015 yılı sonu itibarıyla 21 milyon 850 bin hektar orman alanının kadastrosu tamamlanmıştır.
Ayrıca bu güne kadar 17.800.000 hektar alan tescil edilmiştir Orman kadastrosu yapılmış olup
tescil edilmeyen yaklaşık 4.050.000 hektar alanın tesciline yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Bu çalışmalar neticesinde; teknik ve hukuki problemler azalmış, yargıya intikal eden davalarda
ciddi düşüşler olmuştur. Müşterek çalışmalarla kaynakların etkin ve verimli kullanılması
sağlanmıştır. Orman-vatandaş münasebetleri bakımından sosyal problemler azalmıştır.
198
Orman Kadastrosu
Tescil Edilen
21,8
20,8
milyon hektar
17,7
16,90
17,80
14,8
10,2
11,90
7,90
4,30
2003
2007
2011
2014
2015
Grafik 26: Orman Kadastrosu ve Tescil Edilen Alan Miktarı
Bakanlığımızın bu konudaki nihai hedefi bütün ormanlarımızın kadastrolarının yapılarak tapuya
tescil edilmesidir. Tapulaması ve kadastrosu yapılıp orman kadastrosu yapılmayan 5.974 birimden
yaklaşık 2.350 birimde 1.075.000 hektarlık orman alanının kadastrosu 2015 yılında bitirilmiştir.
Kangren haline gelmiş olan 2B meselesi; sahaların kullanıcıları tespit edilerek tescil edilmiş,
sahiplerine verilmeye başlanarak problem çözülmüştür. 2015 yılı sonu itibari ile toplam 483.000
hektarlık 2B sahası orman sınırları dışına çıkartılmıştır. Maliye Bakanlığına teslim edilen bu
sahalardan 323 bin hektarında kullanım kadastrosu yapılmıştır. 70 bin hektar saha ise kullanım
kadastrosu yapılmak üzere Maliye Bakanlığına bildirilmiştir. Yaklaşık 90 bin hektarlık saha şahıslar
adına tescilli, eylemli orman, yol, dere, vb. sebebiyle değerlendirme dışı kalmıştır. (Grafik 0-6)
90.000
Maliye Bakanlığına Teslim Edilen 2B
Alanı
70.000
Kullanım Kadastrosu Yapılacak 2B Alanı
323.000
Eylemli Orman, Yol, Dere vb. Olarak
Tespit Edilen 2B Alanı
Grafik 27: 2B Alanlarının Kullanım Kadastrosu Durumu
199
Ormanların Korunması
Orman Zararlılarıyla Mücadele
Ormanlarımız, 1.573 adet koruma biriminde görev yapan 5.091 orman muhafaza memuru
tarafından 7 gün 24 saat esasına göre korunmaktadır. Bu ekipler aracılığıyla, ormanlara yapılan
kanunsuz müdahaleler yakından takip edilmekte, olabilecek yasak fiillere fırsat verilmemektedir.
Nitekim 1995-2002 yılları arasında yıllık ortalama 38.738 adet olan orman suçu, 2003-2014 yılları
arasında ortalama 17.498 adede düşmüştür. 2015 yılı sonu itibarıyla toplam 9.358 adet orman
suçu tespit edilmiştir. Bakanlığımız tarafından alınan tedbirler sayesinde orman suçlarında % 70’e
varan oranlarda azalma görülmektedir.
Ormanlarımızı en fazla tahrip eden faktörlerden biri de böcek ve hastalıklardır. Ülkemizde her yıl
50 civarında zararlı böcek çeşidi ormanlarda etkili olmakta, bu zararlılara karşı yılda yaklaşık 500
bin hektar sahada mücadele yapılmaktadır. Bu mücadele çalışmalarında kimyevi madde
kullanımlarından kaçınılmakta ve bunun için kurulan 54 laboratuvarda üretilen faydalı böcekler ile
biyolojik mücadeleye öncelik verilmektedir.
Biyolojik mücadelenin geliştirilmesi için her yıl ihtiyaca göre; 600 bin adedin üzerinde faydalı böcek
üretilip ormanlara bırakılmakta, 50 bin adet kuş yuvası asılmakta ve ortalama 150 adet faydalı
karınca yuvası nakli gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Gürcistan, Kırgızistan ve Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti ile de orman zararlılarıyla mücadele konularında TİKA aracılığıyla işbirliği devam
etmektedir.
Orman ekosistemlerinin sağlığının izlenmesi gayesi ile ilk defa izleme ağı kurulmuş ve Avrupa
izleme ağına 2006 yılında dâhil olunmuştur. 2014 yılı sonu itibariyle 609 adet Seviye 1, 52 adet de
Seviye 2 Gözlem alanı tesis edilmiştir. Tesis edilen bu gözlem alanlarından 516 adet Seviye 1, 15
adet Seviye 2 olmak üzere; toplam 531 adet gözlem alanında ölçümler yapılmaya başlanmıştır.
2019 yılına kadar tesis edilen 655 Gözlem alanın tamamında ölçme ve değerlendirme faaliyetine
başlanmış olacaktır.
Orman Yangınları ile Mücadele
Orman yangınları ile ilgili kayıtlar 1937 yılından beri düzenli olarak tutulmaktadır. Bu kayıtlara
göre; 1937-2014 yılları arasında 98 bin 938 adet orman yangını çıkmış ve bu yangınlarda toplam
1 milyon 649 bin 658 hektar orman alanı zarar görmüştür. Bu dönemde yıllık ortalama yanan saha
miktarı 21 bin 149 hektar olurken yangın başına düşen ortalama yanan alan miktarı 16,67 hektar
olmuştur. Yangında zarar gören alanlar ve sayıları yıllara göre Grafik 28 ve Grafik 29’da
gösterilmiştir.
16.667
14.378
9.526
8.863
3.219
1974-1984
Ortalaması
1985-1994
Ortalaması
1995-2004
Ortalaması
2005-2014
Ortalaması
2015
Grafik 28: 1974-2014 Yılları Arasında Yangınlarda Zarar Gören Orman Alanlarının Ortalaması
200
2.268
1.876
1.915
1985-1994
Ortalaması
1995-2004
Ortalaması
2.150
1.097
1975-1984
Ortalaması
2005-2014
Ortalaması
2015
Grafik 29: 1975-2015 Yılları Orman Yangını Sayılarının Ortalamaları
2014 yılında çıkan yangın sayısı 2 bin 149 adet, zarar gören saha miktarı 3 bin 117 hektar olup
yangın başına düşen ortalama yanan alan miktarı 1,45 hektar olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında
2.150 adet orman yangını çıkmış ve bu yangınlarda 3.219 hektar alan zarar görmüş, yangın başına
düşen ortalama yanan alan 1,5 hektar olmuştur.
Orman Yangınlarıyla Mücadelede Avrupa’nın en başarılı ülkesi “Türkiye”…
Orman yangınları ile mücadelede en önemli unsur yangının çıkmasına mani olmak ve önleyici
tedbirlere gerekli yatırımların yapılmasıdır. Bu doğrultuda 2011 yılından bugüne kadar birinci
derecede yangına hassas olan Kahramanmaraş, Adana, Mersin, Antalya, Muğla, Isparta, Denizli,
İzmir, Kütahya, Balıkesir, İstanbul, Amasya ve Zonguldak Orman Bölge Müdürlükleri sorumluluk
sahalarında bulunan tarım alanlarında meydana gelen yangınların ormana geçmesini önlemek
üzere yangına dayanıklı türlerden oluşan 4.901 km Yangın Önleme Tesisi yapılmıştır.
Orman yangınlarıyla mücadelede Ülkemizin başarısının daha iyi anlaşılması bakımından, benzer
ülkelerle kıyaslamak faydalı olacaktır. Akdeniz Ülkelerinin 2004-2013 yıllarını kapsayan 10 yıllık
dönemde yangınlardan zarar gören ormanlık alan miktarının ortalamalarına göre,

Portekiz’de 103.970 hektar,

İspanya’da 108.934 hektar,

İtalya’da 76.949 hektar,

Yunanistan’da 47.998 hektar,

Fransa’da 10.095 hektar,

Türkiye’de 8.863 hektar ormanlık alan zarar görmüştür.
Bu ülkelerden İspanya dışında hepsinin ormanlık alanı Türkiye’den daha azdır. Bu kıyaslama orman
yangınları ile mücadelede Avrupa’nın en başarılı ülkesi olduğumuzu göstermektedir.
Teşkilatımız, 2003 yılından itibaren orman yangınları ile mücadelede önemli ölçüde
güçlendirilmiştir. Bu kapsamda özellikle yer ekiplerinin araç-gereç ihtiyaçları karşılanmış, araç
takip sistemleri, GIS ve GPS kullanımı, kameralı gözetleme sistemleri, koruyucu teçhizatın
modernizasyonu, hava araçlarının uzun vadeli kiralanması gibi konularda ciddi mesafeler kat
edilmiştir. Yangın tehlike oranları ve yangın davranış modelleri gibi çağdaş uygulamalar devreye
sokulmaktadır. Orman yangınlarıyla mücadelede 19.000 Orman Genel Müdürlüğü personeli görev
201
almaktadır. Ayrıca, bu mücadeleye Türk Silahlı Kuvvetleri, kamu kurumları, orman köylüleri,
gönüllüler, sivil toplum kuruluşları da kayda değer katkılar sağlamışlardır.
2015 yılında orman yangınlarıyla havadan mücadelede 6 adet idare helikopterine ilave olarak 24
adet su atar helikopter ve 4 adet amfibik uçak olmak üzere toplam 34 hava aracı ile çalışmalar
yürütülmüştür.
Orman yangınları ile mücadelede 979 arazöz, 282 su ikmal aracı, 534 ilk müdahale aracı, 189 dozer,
1.458 su tankı, 5.517 araç takip sistemi, 107 görüntülü kamera sistemi ile hizmetler
yürütülmektedir.
2015 yılında mevcuda ek olarak yatırım programında yer alan, 7 arazöz, 15 ilk müdahale aracı, 1
helikopter yakıt tankeri, 1 treyler çekici, 150 4x4 pick-up, 20 güneş enerji sistemi ve 11 görüntülü
kamera sisteminin satın alma işlemleri tamamlanmıştır.
2016 yılında 30 arazöz, 15 ilk müdahale aracı, 150 pick-up, 181 su tankı, 10 görüntülü kamera
sistemi ve 20 güneş enerji sistemi ile yangınla mücadele hizmetlerinde kullanılmak üzere muhtelif
makine-teçhizat ve ekipman alınması planlanmıştır. Önümüzdeki yıllarda bu yöndeki alım ve
yenileme çalışmaları sürdürülecektir.
2002
979
2015
652
534
282
140
0
İlk Müdahale Aracı
189
0
Arazöz
Su İkmal Aracı
Dozer
Grafik 30: 2002--2015 Yılları Orman Yangınları İle Mücadelede Kullanılan Araçlar
Yangın Yönetim Sistemi
Orman yangınlarıyla etkili bir şekilde mücadele edebilmek için CBS bağlantılı “Yangın Yönetim
Sistemi” kurulmuştur. Bu sistem bazı ülkelere de transfer edilmeye başlanmıştır.
Yangın Yönetim Sistemi ile;


TÜSİAD ve TBV tarafından 2008 yılında düzenlenen 6. eTR yarışmasında e- Devlet dalında
birincilik ödülü,
Türkiye Bilişim Derneği tarafından 2009 yılında düzenlenen Bilişim Yıldızları e-dönüşüm
dalında birincilik ödülü,
202


TÜSİAD ve TBV eTR Ödülleri’nin 10. yılına özel olarak, 2012 tarihinde TBMM’de
20032011 yılları arasında 48 proje arasından “En İyi Gelişim Gösteren Proje” yarışmasında birincilik
ödülü,
Capital ve Ekonomist Dergileri ile LeasePlan tarafından 2013 yılında yapılan yarışmada “Yılın
Filo Yöneticisi Özel ödülü” alınmıştır.
2015 yılında yangına hassas bölgelerde yangının daha kısa sürede tespit edilmesi maksadıyla 107
gözetleme kulesine 214 kamera yerleştirilerek ormanların gözetlenmesinde etkinlik artırılmıştır.
YARDOP Projesi
2008 yılından itibaren yangın sahalarının yılı içinde yeniden ormanlaştırılması için YARDOP Projesi
(Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Orman Tesisi Projesi) yürürlüğe
konulmuştur. Bu kapsamda 2014 yılında 42 bin 914 hektar alanda çalışma yapılmış, 2015 yılında
ise 41 bin 162 hektar alanda YARDOP çalışması gerçekleşmiştir.
Yangın söndürme çalışmalarımız sadece orman yangınlarına müdahale ile sınırlı kalmamış, 2015
yılında kırsal kesimde çıkan 3.528 adet ziraat ve bahçe yangını gibi diğer yangınlara da müdahale
edilmiştir.
2002
2015
2.822
366
2002
2015
Grafik 31: 2002-2015 Yılları Orman Yangınlarıyla Mücadele İçin Tesis Edilen Havuz ve Gölet
Sayıları
Antalya Uluslararası Orman Yangınları Eğitim Merkezi
Orman yangınları ile mücadele çalışmalarında Suriye, Gürcistan, Makedonya, KKTC, Bosna-Hersek,
Libya, Yunanistan, Rusya, İsrail ve Arnavutluk’ ta çıkan orman yangınlarına gerekli destek
sağlanmış olup ayrıca çok sayıda ülkeden gelen personele eğitim verilmiştir. Antalya Uluslararası
Orman Yangınları Eğitim Merkezi Müdürlüğü kurularak 2012 yılı sonunda faaliyete başlamıştır.
2014 yılında 1.772 personele eğitim verilmiştir. Orman yangınlarıyla mücadele çalışmaları
doğrultusunda talep eden ülkelerle işbirliği çalışmaları sürdürülmektedir.
203
Antalya Uluslararası Orman Yangınları Eğitim Merkezi Müdürlüğü
Ormancılık Araştırma Faaliyetleri
2015 yılında 54 adedi yeni başlayan olmak üzere toplam 224 adet araştırma projesi
yürütülmektedir.
Orman gen kaynaklarının korunması gayesiyle toplam 58 ağaç türünde 283 adet,
38.915 hektar gen koruma ormanı seçilmiştir.
Ormancılık Araştırma Dergisi yayın hayatına başlamıştır.
Ormancılık Araştırma Master Planı tamamlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bilgi Sistemleri Faaliyetleri
Günümüz teknolojik imkânlarından azami ölçüde yararlanılarak ulusal ve uluslararası mevzuatlar
gereğince yapılması gereken bütün iş ve işlemlerin daha hızlı, şeffaf, güvenilir, etkin ve nitelikli
olarak yerine getirilebilmesine yönelik bilgi işlem altyapısının oluşturulması ve var olan yapının
iyileştirilmesini sağlayacak Orman Bilgi Sistemi (ORBİS) Projesinin 2016 yılı sonuna kadar test
çalışmalarının tamamlanması hedeflenmiştir.
204
DEVLET SU İŞLERİ FAALİYETLERİ
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) ülkemizde su kaynaklarının geliştirilmesi ve içme suyu
havzalarının korunması ile ilgili faaliyetlerden sorumlu kuruluştur. Tarım (sulama ve taşkın), enerji
(hidroelektrik santrallar), DKHS-hizmetler (İçmesuyu, sanayi suyu, atıksu) ve çevre sahalarında
faaliyet göstermektedir. İnşaat faaliyetlerini Yatırım Programı içinde Büyük Su İşleri veya Küçük Su
İşleri kapsamında yürütmektedir.
Küçük Su İşleri kapsamında yürütülen işler; göletler (alçak barajlar), yer üstü ve yer altı sulamaları,
taşkın ve rusubat tesisleri, dere ıslahları, köprüler gibi maliyeti yüksek olmayan projelerdir. Büyük
Su İşleri kapsamında yürütülmekte olan projeler ise sulama suyu, taşkın önleme, enerji, içmesuyu
ve atıksu maksadı ile yapılan yüksek maliyetli projelerdir.
DSİ'nin yapmış olduğu baraj ve göletler birden fazla maksada matuf olarak yapılmaktadır. 2015 yılı
sonuna kadar 316 adet baraj, 755 adet de gölet olmak üzere toplam 1071 adet depolama tesisi
yapılmıştır. 2015 yılı içerisinde 66 adet yüksek gövdeli baraj ile 507 adet alçak gövdeli baraj olmak
üzere 573 adet depolama tesisi çalışmaları devam etmiştir. Yapımı tamamlanan baraj ve göletler
ile toplam su biriktirme kapasitemiz 157,1 milyar m3’e ulaşmıştır.
Yapılan bu projeler sayesinde yıllık su tüketimi 44 milyar m3'e ulaşmıştır.
Bu suyun;
 32 milyar m3'ü (%73) sulama,

7 milyar m3'ü (%16) içme-kullanma suyu,

5 milyar m3'ü (%11) ise sanayi suyu ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılmaktadır.
Tarım Sektörü Faaliyetleri
Sulama Faaliyetleri
Ekonomik olarak sulanabilir arazilerimizin 62,3 milyon dekarı yani %73’ü işletmeye açılmıştır. 2016
yılı başı itibarıyla DSİ tarafından sulamaya açılan arazi 40,1 milyon dekardır.
2015 yılı itibarıyla DSİ tarafından inşaatı sürdürülmekte olan sulama tesislerinin alanlarının toplamı
ise yaklaşık 8,34 milyon dekardır.
Bakanlığımızca 2016 yılında her yıl 2,2 milyon dekar arazinin sulamaya açılması hedeflenmiştir.
Dolayısıyla 2016 yılı sonunda DSİ tarafından sulamaya açılan toplam arazinin Grafik 32’de
görüldüğü üzere yaklaşık 42,3 milyon dekara yükselmesi hedeflenmiştir.
205
36.100.000
Dekar
40.100.00
38.000.000
42.300.000
25.000.000
2003
2013
2014
2015
2016 Hedefi
Grafik 32: DSİ Tarafından Sulamaya Açılan Arazi
Sulama, tarımın gelişmesinde en önemli unsurlardan biridir. Ülkemiz, son yıllarda sulamaya açılan
alanların artmasıyla dünyada tarım alanında 7. sıraya kadar yükselmiştir. Sulamada son yıllarda
modern sulama sistemlerinin uygulanmasıyla büyük tasarruflar sağlanmaktadır. Bu uygulamalar
sonunda; borulu sistemle yağmurlama veya damlama sulamalı araziler %6’dan %18’e çıkarılmıştır.
Hâlihazırda inşaatı devam eden projelerin tamamlanması ile borulu sistem oranı %27’e
çıkarılacaktır.
Klasik
%46
%48
Kanalet
Borulu
%89
%39
%43
%18
%7
%6
2003 Yılı Öncesi
%4
Mevcut Durum
İnşa Halinde
Grafik 33: Sulama Sistemlerinin Dağılımı
Sulama şebekelerinin modernizasyonunun desteklenmesi ve hızlandırılması maksadıyla açık kanal
sulama sistemlerinden borulu sisteme geçilmesi için teşvikler verilmektedir. Sulama Kooperatifi, İl
Özel İdaresi, DSİ arasında protokol ve ön sözleşme imzalanarak, öncelikle sulama kooperatiflerinin
mesuliyetindeki alanlara teşvikler verilmiştir. Bu uygulamayla 2015 yılı Eylül ayı sonuna kadar 276
sulama kooperatifinin mesuliyetindeki yaklaşık 1.280.000 dekar arazinin kapalı sulama sistemine
206
dönüşümü sağlanmıştır. Kapalı sulama sistemi ile sulama yapan kooperatiflerin oranı % 59‘a
yükselmiştir.
Yeraltısuyu Sulamaları Faaliyetleri
Ülkemizde 18 milyar m3’lük yeraltısuyu işletme rezervinin % 69’luk kısmı tarımsal sulamada
kullanılmaktadır. İşletmedeki 15.982 adet sondaj kuyusu ile toplam 6.784.420 dekar alan
yeraltısuyuyla sulanmaktadır.
Havzalarda koruma-kullanma dengesinin kurularak sürdürülebilir bir su yönetiminin
gerçekleşmesi hedeflenmektedir.
“Yeraltısuları Ölçüm Sistemleri Yönetmeliği” ile ülke genelinde sanayi maksatlı tüm kuyulara havza
gözetmeksizin ölçüm sistemi kurulması zorunluluğu getirilmiştir.
Bu kapsamda Konya ve Ergene Havzalarında içme kullanma ve sulama maksatlı
3.757 adet kuyuya, ülke genelinde ise 7.783 adet sanayi maksatlı kuyudan 7.185 adet kuyuya
ölçüm sistemi kurulmuştur.
GÖL-SU Projesi (1000 Günde 1000 Gölet ve Sulama)
Ülkemizin en büyük projelerinden birisi de 1000 Günde 1000 Gölet ve Sulama Projesidir. Proje ile
1000 günde 1000 gölet ve sulaması inşa edilmiştir.



Proje kapsamındaki işlerde depolanacak 611 milyon m3 su ile yaklaşık 1,7 milyon dekar
tarım alanın sulanması ve taşkından korunması planlanmaktadır.
Proje kapsamında tamamlanan 1001 adet tesisin maliyeti yaklaşık 3,3 milyar TL’dir.
Proje ile ayrıca yılda 450.000 vatandaşımıza iş imkânı, tesislerin tamamlanmasıyla yılda
1,7 milyar TL mertebesinde gelir artışı sağlanacaktır.
Afyonkarahisar-Sandıklı Kestel Göleti
207
Projenin Gerçekleştirilmesi ile;
 Yeraltısuyu potansiyelinin emniyetli rezervde tutulması sağlanacak,
 Yeraltısuyundan pompajlı sulamaların cazibeli sulamaya dönüştürülmesi neticesinde
enerji tasarrufu sağlanarak üretim maliyetinin düşürülmesi sağlanacak,
 Kırsaldaki göç önlenerek vatandaşın yerinde istihdamı sağlanarak tarım ve hayvancılığın
gelişmesine katkı sağlanacak,
 Yağışlı zamanlarda gelen suyun biriktirilmesi ile taşkın zararlarının azaltılması sağlanacak,
 İhtiyaç duyulduğunda orman yangınlarının söndürülmesi maksadıyla da kullanılarak,
ülkemizin yeşil alanlarının korunması sağlanacak,
 Hayvan içmesuyu temin edilecek,
 Kuşlar için doğal mekân olabilecek ve ekosistem üzerine olumlu etkiler sağlayacak,
 Su ürünleri üretimi yapılarak bölge insanına önemli katkı sağlayacak,
 Atıl durumda bulunan gölet kenarları ağaçlandırılarak mevcut erozyon önlenecek, ülke
ekonomisine katma değer sağlanacak,
 Mesire yerleri ve rekreasyon alanları oluşturulmasıyla, vatandaşların nefes alabilecekleri
alanlar oluşturulmuş olacaktır.
Grafik 34’de görüldüğü üzere; DSİ’nin kurulduğu 1954 yılından 2011 yılı sonuna kadar
57 yılda 461 gölet inşa edilmişken, 2012-2014 yılları arasında 1.001 gölet ve modern sulama tesisi
inşa edilmiştir.
1.001
Adet
461
1954-2011 (57 Yıl)
2012-2014 (3 Yıl)
Grafik 34: Gölet İnşaatlarının Yıllar İtibariyle Dağılımı
Enerji Sektörü Faaliyetlerimiz
Ülkemiz, son yıllarda atağa kalkarak hidroelektrik potansiyelinin değerlendirilmesinde büyük
mesafe kat etmiştir. Ülkemizin teknik olarak değerlendirilebilir hidroelektrik enerji potansiyeli 216
milyar kiloWatt.saat/yıl olup, bugün için geliştirilebilen hidroelektrik enerji potansiyeli 158 milyar
kiloWatt.saat/yıl’dır. Grafik 35’te hidroelektrik enerji potansiyelimizin gelişim durumu
görülmektedir.
208
Aydın Çine Adnan Menderes Barajı ve Artvin Deriner Barajı ve HES
İşlemleri Devam
Eden
71 milyar kWh/yıl
% 39,4
İşletmede
91 milyar kWh/yıl
% 50,6
İşletmede
İnşaatı Devam Eden
18 milyar kWh/yıl
% 10
İnşaatı Devam Eden
İşlemleri Devam Eden
Grafik 35: Hidroelektrik Enerji Potansiyelimizin Gelişim Durumu
65 adedi DSİ tarafından yapılmış olan toplam 562 adet hidroelektrik enerji santrali işletmede
bulunmaktadır, bunların toplam kurulu gücü 26.161 MW’tır. Ayrıca 104 adet HES projesinin inşaatı
devam etmektedir.
Hidroelektrik enerji üretiminde son yıllarda yapılan atılım ile 2003 yılında
26 milyar kiloWatt.saat olan hidroelektrik enerji üretimi kapasitemiz bugün itibarıyla
91 milyar kiloWatt.saat’e yükselmiştir.
91
Hidroelektrik Enerji Üretimi
Milyar kWh/yıl
26
2003
2015
Grafik 36: Hidroelektrik Enerji Üretim Kapasitesinin Gelişim Durumu
209
2015 yılında üretilen hidroelektrik enerji sayesinde doğalgaz ithalatından yaklaşık 11 milyar TL
tasarruf edilmiştir. Bu sayede elektrik üretiminde dışa bağımlılık ile cari açığın azaltılması
sağlanmıştır.
26 Haziran 2003 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği
ile hidroelektrik enerji üretimi özel sektöre açılmıştır. Böylece yerli ve yenilenebilir enerji
kaynaklarının başında gelen hidroelektrik potansiyelimizin azami ölçüde ekonomiye
kazandırılması için özel sektör de devreye sokulmuştur.
Özel sektörün yaptığı/yapacağı yatırım miktarı toplam 60 milyar $ civarındadır. Böylece devletin
üzerinden bu kadar büyük bir yatırım yükü kalkmıştır.
Bazı Enerji Projeleri
Ülkemizde çok önemli ve büyük enerji projeleri tamamlanarak işletmeye alınmıştır. Ayrıca pek çok
enerji projesi ise devam etmektedir. Bunların en önemlilerinden biri Deriner Barajıdır.
249 metre gövde yüksekliği ile ülkemizin en yüksek barajı olan Deriner Barajı, dünyanın da 6.
yüksek barajıdır. Çoruh Nehri üzerinde inşa edilen barajın kurulu gücü 670 MW, yıllık enerji üretimi
ise 2 milyar 118 milyon kiloWatt.saat’tir.
Barajda, devreye alındığından 1 Eylül 2014 tarihine kadar 1 milyar 490 milyon kiloWatt.saat enerji
üretilmiştir. Böylece milli ekonomiye 328 milyon TL katkı sağlanmıştır. Ülkemizde Deriner Barajı
gibi pek çok dev enerji tesisi tamamlanarak hizmete alınmıştır. Bunlardan bazıları Tablo 29’da
verilmiştir.
Tablo 29: Bazı Büyük Baraj ve HES Tesisleri
Kurulu Güç (MW)
Yıllık Enerji Üretim
Kapasitesi (milyon kWh)
Muratlı Barajı ve HES
115
444
Borçka Barajı ve HES
300
1.039
Deriner Barajı ve HES
670
2.118
Kürtün Barajı ve HES
85
198
Obruk Barajı ve HES
203
473
Torul Barajı ve HES
103
322
Uluabat Kuvvet Tüneli ve HES
100
423
Batman Barajı ve HES
198
483
Ermenek Barajı ve HES
309
1.187
Akköprü Barajı ve HES
115
343
Baraj ve HES Adı
Çoruh nehri üzerine inşa edilmekte olan ve 26.02.2013 tarihinde temeli atılan Yusufeli Barajı ve
HES, 270 metre gövde yüksekliği ile kendi sınıfında (betonarme kemer) dünyanın en yüksek
üçüncü, ülkemizin ise en yüksek barajı olacaktır.
210
İçmesuyu Temini ve Atıksu Arıtma Faaliyetleri
İçmesuyu Faaliyetleri
Özellikle 2007 yılında yaşanan büyük kuraklıktan sonra şehirlerimize içme ve kullanma suyu
temininin uzun vadede kesintisiz devamı için “81 İl Merkezinin İçme, Kullanma ve Sanayi Suyu
Temini Eylem Planı (2008-2012)” hazırlanmıştır. Daha sonra söz konusu Eylem Planı 2010, 2013 ve
2015 yıllarında revize edilmiş, ayrıca, nüfusu 50.000 ve üstü yerleşimlerin Eylem Planı da
hazırlanmıştır.
Aydın İçmesuyu ve Arıtma Tesisleri ile Ordu-Ünye İçmesuyu Arıtma Tesisleri
2003-2015 yılları arasında işletmeye aldığımız 98 adet içmesuyu projesi ile 41 milyon
vatandaşımıza içmesuyu temin edilmiştir. İnşaatları devam eden 42 adet proje tamamlandığında
22 milyon kişiye daha ilave içmesuyu sağlanmış olacaktır. Bu çerçevede pek çok şehrimize
içmesuyu temin edilmiştir.
İçmesuyu Temin Edilen İller Haritası
İstanbul Su Temin Projesi – Melen Sistemi
İstanbul’un uzun vadede içmesuyu ihtiyacını karşılayabilmek için Cumhuriyet tarihinin en büyük
içmesuyu projesi olan Melen Projesi’ni hayata geçirdik.
211
Melen Sistemi tamamlandığında İstanbul’a 2071 yılına kadar 1 milyar 77 milyon m 3 su temin
edilecektir.
Melen Sisteminin I. etabı hizmete alınarak İstanbul’un su temin sisteminin çok önemli bir köşe taşı
olan Melen Projesi dâhilindeki Boğaz Geçiş Tüneli, 2011 yılında tamamlanarak dünyada ilk defa iki
kıta su tüneli ile birleştirilmiştir. Asya ile Avrupa’yı İstanbul Boğazı’nın 135 m altından geçerek
birleştiren Boğaz Geçiş Tüneli, günde 3 milyon m3 suyu iletebilmektedir.
İstanbul’un mevcut su kaynakları yıllık yaklaşık 1 milyar 367 milyon m3 olup 2035 yılında kademeli
olarak devreye alınacak olan Büyük Melen II ve III, Osmangazi ve Sungurlu Barajları ile de yaklaşık
1 milyar 772 milyon m3 ilave su sağlanacaktır. Toplam 3 milyar 139 milyon m3 su ile 35 milyon
nüfusun su ihtiyacı karşılanacaktır. Melen Barajı’nın inşaatı hızla devam etmektedir.
İzmir İçme Suyu Temin Projesi
İzmir’e içmesuyu temin etmek için, ilk planlamada 2012 yılından tamamlanması hedeflenen
Gördes Barajı 2009 yılında tamamlanmıştır. Ayrıca 106,5 km isale hattı inşa edilmiştir. Böylece
İzmir’e yılda 59 milyon m3 içmesuyu sağlanmıştır. Böylece İzmir’in 2023 yılına kadar olan içme ve
kullanma suyu ihtiyacı karşılanmıştır. 17,2 km uzunluğunda isale hattı, 1,92 km Buca Tüneli ile 1
adet su haznesinin inşaatı devam etmektedir.
Ankara İçme Suyu Temin Projesi
Bu proje ile Ankara’nın uzun vadeli su ihtiyacının karşılanması için Gerede yakınlarındaki Ulusu
Çayından alınacak yılda 226 milyon metreküp su, 4,5 metre çapında 31.592 metre uzunluğu ile
ülkemizin en uzun içmesuyu tüneli olacak su iletim tüneli vasıtasıyla Çamlıdere Barajına cazibeli
olarak aktarılacaktır.
Gerede Sistemi ile Ankara’nın 2050 yılına kadar içmesuyu ihtiyacı karşılanacaktır. Gerede tünelinin
% 78’i tamamlanmıştır.
Yalova İçme Suyu Temin Projesi
2013 yılının kurak bir yıl olmasından dolayı 2014 yılında kuraklığın devam etmesiyle Gökçe
Barajı’nın doluluk oranı en düşük seviyesine ulaşarak yüzde 4’e kadar düştüğünden Yalova Acil
İçmesuyu Eylem Planı uygulamaya konulmuştur. Gökçe Barajı Kurtköy Derivasyonu 4 ay gibi rekor
sürede tamamlanarak, yılda 13 milyon metreküp su, 7 bin 483 metre uzunluğundaki boru ile Gökçe
Barajı’na aktarılmıştır.
Açılan 15 adet derin su kuyusu ile yılda 7,7 milyon metreküp su Yalovalıların hizmetine
sunulmuştur. Yapılan çalışmalarla Gökçe Barajı’nın doluluk oranı yüzde 4’ten yüzde 35’e
yükselmiştir.
KKTC Su Temin Projesi
KKTC'nin uzun vadeli su ihtiyacının karşılanması için Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen
Alaköprü Barajı'ndan alınacak yılda 75 milyon m3 suyun, Akdeniz’e askıda döşenerek borular
vasıtasıyla KKTC tarafında Girne yakınlarında inşa edilen Geçitköy Barajı’na aktarılarak adaya
götürülmüştür.
212
Alaköprü Barajı
İletilen bu suyun yarısı içme-kullanma suyu yarısı ise zirai sulama suyu olarak kullanılacaktır. Proje
kapsamında
iki
adet
baraj,
80
km’si
denizde
olmak
üzere
toplam
106 km. boru hattı, bir depo ve iki adet terfi merkezi bulunmaktadır. Ayrıca inşa ettiğimiz içme
suyu arıtma tesisi ile şehirlere arıtılmış su temin ettik. İnşaatı devam eden isale hatlarının
tamamlanması ile daha düzenli ve kaliteli içme suyu şehirlere verilmiş olacaktır. Aşağıda KKTC
içmesuyu temin projesinin bileşenleri görülmektedir.
KKTC Su Temin Projesi
Atıksu Faaliyetleri
Kullanılmış suların tekrar kazanılması, çevre ve sağlık açısından öncelikli görülen yerlerde gerekli
tedbirlerin alınması ve içmesuyu baraj havzalarının korunması için planlama, proje, ihale ve inşaat
çalışmaları yürütülmektedir.
Bu kapsamda “Ergene Havzası Koruma Eylem Planı” ile belirlenerek kısa vadede gerçekleştirilmesi
planlanan nüfusu 10.000’den büyük 12 yerleşimin evsel atıksu arıtma tesislerinin yapımı DSİ’nin
sorumluluğuna verilmiştir. Böylece belediyeler tarafından yapılması gereken fakat bugüne kadar
yapılmayan evsel atıksu arıtma tesislerini DSİ hızla inşa etmeye başlamıştır.
213
Havzada DSİ tarafından 12, IPA kaynaklarıyla ise 1 adet olmak üzere toplamda 13 adet evsel atıksu
arıtma tesisi (EAAT) projesi yürütülmektedir. Tablo 30’da Ergene Havzasında inşa edilen evsel
atıksu arıtma tesislerinin durumları görülmektedir.

Tekirdağ Çorlu Kolektör Hattı İnşaatı işi ihalesi sonuçlanmış olup yüklenicisi belirlenmiş ve
13.01.2016 tarihinde sözleşmesi imzalanmıştır. İşin süresi 6 aydır.

Trabzon Atasu Baraj Havzası Atıksu Toplama ve Arıtma Tesisleri İnşaatı işinin tasfiye geçici
kabulü 07.10.2015 tarihi itibariyle yapılmıştır. Trabzon Belediyesine devir işlemleri devam
etmektedir.

Çorum Hatap ve Yenihayat Baraj Havzası ile Yozgat Musabeyli Baraj Havzaları Atıksu Arıtma
Tesisleri proje yapımı tamamlanmış olup 2016 Yılı Yatırım Programı’na teklif edilmiştir.

Çankırı Güldürcek Havzası Atıksu Toplama ve Arıtma Tesisi işinin inşaatı devam etmekte olup
2016 yılı ilk çeyreğinde tamamlanması hedeflenmektedir.

Niğde II. Kademe Evsel Atıksu Arıtma Tesisi Proje Yapımı işi devam etmektedir.

Bilecik Bozüyük Belediyesi Evsel Atıksu Arıtma Tesisi Proje Yapımı işinin 26.11.2015 tarihinde
sözleşmesi imzalanarak proje çalışmaları başlamıştır.
Ankara’ya içmesuyu temin edecek Gerede Işıklı Regülatörü Havzasının kirlilikten korunması
maksadıyla havzadaki atıksuyun toplanması ve arıtılmasına yönelik proje çalışmaları devam
etmektedir.
Afyonkarahisar-Dinar Çölovası Kapalı Havza Evsel Atıksu Arıtma Tesisi Proje Yapım işinin
ihalesi tamamlanmış olup Yüklenici ile 23.12.2015 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.
Artvin Merkez Evsel Atıksu Arıtma Tesisi proje Yapım işi 07.01.2016 tarihinde yapılmış olup
süreç devam etmektedir.
Akarçay ve Sakarya Havzaları Atıksu Toplama ve Arıtma Sistemleri projelerinin planlama
çalışmaları tamamlanmış olup kapsamın belirlenmesini takiben proje ihalesine çıkılacaktır.




Tablo 30: Ergene Havzası Evsel Atıksu Arıtma Tesisleri
İl Adı
Belediye Adı
Atıksu
Arıtma
Dururumu
Edirne
Uzunköprü
Hizmete Alındı
Tekirdağ
Malkara
Hizmete Alındı
Kırklareli
Lüleburgaz
Hizmete Alındı
Kırklareli
Vize
Hizmete Alındı
Kırklareli
Merkez
Hizmete Alındı
Kırklareli
Babaeski
Hizmete Alındı
Kırklareli
Pınarhisar
Hizmete Alındı
214
Tesisi Tahmini Açılış Tarihi
IPA kapsamında
yaptırıldı
İl Adı
Belediye Adı
Atıksu
Arıtma
Dururumu
Tesisi Tahmini Açılış Tarihi
Tekirdağ
Çorlu
% 70 fiziki gerçekleşme
30.07.2016
Edirne
Keşan
% 96 Fiziki Gerçekleşme
30.04.2016
Tekirdağ
Hayrabolu
Hizmete Alındı
Tekirdağ
Muratlı
%77 fiziki gerçekleşme
15.03.2016
Tekirdağ
Saray
15.03.2016
Tekirdağ
Çerkezköy
15.05.2016
Taşkın Koruma Faaliyetleri
Son 13 yılda 1.909 adet taşkın koruma tesisi ile 4.426.130 dekar alan taşkınlardan korunmuştur.
Derelerin ıslahı yapılırken estetik olmasına ayrıca önem verilmektedir. Bu sayede dereler
vatandaşların dinlenmesi için rekreasyon projeleri ile birlikte cazibe merkezi haline
getirilmektedir.
Solaklı Vadisi Projesi
215
Bölgesel Gelişim Projeleri
Daha önce sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin su, toprak ve tabi kaynaklarının
değerlendirilmesine yönelik gelişim planları hazırlanmışken, şimdi ülkemizin diğer bölgelerinde de
uzun devreli gelişim planları hazırladık. Bu planlarda ihtiyaçlar belirlenerek çalışma takvimi
hazırlanmıştır. Aşağıdaki harita görüldüğü üzere bu projeler; GAP, KOP, DAP, DOKAP ve TRAGEP,
AKDENİZGEP, EGEGEP, MARMARAGEP, ORTAANADOLUGEP, BAKGEP’tir.
 GAP İlleri (9 İl); Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Mardin, Siirt, Kilis, Şanlıurfa,
Şırnak

DAP İlleri (14 İl); Ağrı, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Hakkâri, Kars, Malatya, Muş,
Tunceli, Van, Ardahan, Iğdır.

KOP İlleri (4 İl); Konya, Karaman, Niğde, Aksaray,

DOKAP İlleri (8 İl); Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon, Samsun, Bayburt,

TRAGEP İlleri (4 İl); Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve Çanakkale (Gelibolu kısmı)

AKDENİZGEP İlleri (8 il); Burdur, Isparta, Antalya, Mersin, Osmaniye, Hatay, Adana,
Kahramanmaraş,

EGEGEP İlleri (8 il); Afyonkarahisar, Aydın, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla, Uşak,

MARMARAGEP İlleri (8 İl); Balıkesir, Bilecik, Bursa, Çanakkale, İstanbul, Kocaeli, Sakarya,
Yalova,

ORTAANADOLUGEP İlleri (12 İl); Amasya, Ankara, Çankırı, Çorum, Eskişehir, Kayseri,
Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir, Sivas, Tokat, Yozgat,

BAKGEP İlleri (7 İl); Bartın, Bolu, Düzce, Karabük, Kastamonu, Sinop, Zonguldak
Elazığ
ORTAANADOLUGEP
Bölgesel Gelişim Projeleri
216
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Türkiye’nin en büyük kalkınma projesidir. GAP kapsamında
Bakanlığımızı ilgilendiren enerji, sulama, içmesuyu temini, çevre ve dere ıslah tesislerinin
bulunduğu pek çok proje bulunmaktadır.
GAP muhtevasında; 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali, 9 adet içmesuyu projesi ile
1,058 milyon hektar arazi sulayacak projeler bulunmaktadır. Özellikle aşağıdaki haritada görülen
GAP’taki sulamalar tamamlandığında bölge ve ülkemiz gıda üretim alanında büyük mesafe kat
edecektir.
Ülkemizdeki ekonomik olarak sulanabilir arazilerin %20’sinin yer aldığı GAP kapsamında sulama
yatırımlarının hızla hayata geçirilmesi için 27 Mayıs 2008 tarihinde Diyarbakır’da GAP Eylem Planı
ilan edilmiştir.
GAP Eylem Planının ilanıyla birlikte ödeneklerde 7 misline varan artış sağlanmış ve buna paralel
olarak çalışmalar hızlandırılmıştır.
2003 yılında 211 milyon TL olan sulama ödenekleri 2015 yılında 1,401 milyar TL’ye çıkartılmıştır.
2016 yılı bütçesinde 1 milyar 310 milyon TL olarak öngörülmüştür.
GAP Sulama Projeleri

GAP Eylem Planı tamamlandığında yılda;
 Sulama faydası 2,2 milyar $,
 Enerji faydası 2,2 milyar $ (HE)
 İçmesuyu faydası 410 milyon $
 GAP’ın sektörel faydaları toplandığında 4,81 milyar $ olmaktadır.
 Ayrıca 1.270.000 kişiye istihdam imkânı sağlanacaktır.
217
Doğu Anadolu Projesi (DAP)
Doğu Anadolu Projesi 14 ilde 48 proje demetinden meydana gelmektedir. DAP tamamlandığında
yılda;
 Enerji faydası 600 milyon $,
 İçmesuyu faydası 40 milyon $ olmak üzere
 Milli Ekonomiye yıllık katkısı toplam 2,14 milyar $ olacaktır.
 Proje ile 1.220.000 kişiye doğrudan istihdam imkânı sağlanacaktır.
Konya Ovası Projesi (KOP)
Ülkemizin ilk sulama projesi ve GAP’tan sonra en büyük sulama yatırımı olma özelliklerini taşıyan
ve ülke nüfusunun %4’ünü teşkil eden KOP’ta, Konya, Aksaray, Karaman ve Niğde illeri
bulunmaktadır.
KOP kapsamında 11 milyon dekar arazi sulanacaktır. Proje kapsadığı alan bakımından Türkiye
yüzölçümünün %8’ini, ekonomik sulanabilir arazilerin de %13’ünü teşkil etmektedir.
14 adet sulama, 3 adet içmesuyu, 1 adet enerji olmak üzere toplam 18 adet büyük proje
demetinden oluşmaktadır. KOP tozlu raflara terk edilmiş, unutulmuş bir proje iken 2004 yılında
yeniden ele alınarak yatırımlar başlamıştır.
Akdeniz’e boşa akan suların önüne baraj yaparak Konya Kapalı Havzasına su aktarımı
yapılmaktadır.
KOP Projeleri
218
 Göksu nehri üzerine 3 baraj inşa edilerek, Mavi Tünel ile 414 milyon
m3/yıl su Konya Ovasına aktarılacaktır. Bağbaşı Barajı ve 17.034
metre uzunluğundaki Mavi Tünel tamamlanmıştır. Avşar ve Bozkır
Barajları inşa halindedir.
 Derebucak Yılmaz Muslu Barajından Gembos Derivasyonu ile 180
milyon m3/yıl su,
 Suğla Depolaması ile 110 milyon m3/yıl olmak üzere toplam 704
milyon m3/yıl su, ilk defa başka bir su havzasından Konya Havzasına
aktarılmış olacaktır.
KOP ile 11.000.000 dekar arazi sulanacak, 1,5 milyon nüfusun içmesuyu
temin
edilecek,
yaklaşık 3 milyar kWh/yıl enerji üretilecektir. KOP tamamlandığında yılda;
 Enerji faydası 240 milyon $,
 İçmesuyu faydası 70 milyon $ olmak üzere
 Milli Ekonomiye yıllık katkısı toplam 2,57 milyar $ olacaktır.
 Proje ile 550.000 kişiye doğrudan istihdam imkânı sağlanacaktır.
KOP Sulama Projeleri
Ülkemizin tahıl ambarı olarak bilinen yörede, zaman içinde ürün çeşitlenmesi ile (şekerpancarı,
mısır vs.) su talebi artmış ve 1980’li yıllarla beraber büyük bir su eksikliği ortaya çıkmıştır.
Havzanın yağış miktarı ortaya çıkan bu su eksikliğini karşılayamadığı için başka havzalardan su
aktarılması zaruri hale gelmiştir. Bölgede bulunan 30 milyon dekar zirai arazinin önemli bir bölümü
olan 11 milyon dekarı KOP ile suya kavuşturulacaktır.
Bu bağlamda çok önemli tesisler tamamlanmış, pek çok tesisin de inşaatları hızla devam
etmektedir. KOP kapsamında sulanacak arazinin 8,4 milyon dekarı yani %75’i sulamaya açılmıştır.
Geriye kalan alanın 264.780 dekarın inşaatı devam ederken, 2.402.850 dekarın da plan ve projeleri
hazırlanmaktadır.
İşletmede
8.406.250 dekar
Planlama ve Projede
2.402.850 dekar
İnşaat + Yatırım Programı
264.780 dekar
Grafik 37: KOP’ta Sulanan Alanlar
219
Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP)
Doğu Karadeniz Bölgesel Gelişme Planı; Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon,
Samsun, Bayburt olmak üzere toplam 8 ile hizmet vermektedir.
Gümüşhane Kelkit-Köse-Kaş İçmesuyu Proje Yapımı işi tamamlanmıştır.
Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) kapsamında, 9 Sulama ve Drenaj Projesi, 3 Islah Projesi, 11 Hizmet
Projesi, 2 Enerji Projesi olmak üzere toplam 25 adet proje yer almaktadır.
Türkiye’nin en yüksek barajı olan “Deriner Barajı” tamamlanmıştır.
Tamamlandığında Türkiye’nin en yüksek barajı olacak olan “Yusufeli Barajı ve HES” inşaatı devam
etmektedir.
Samsun 19 Mayıs Projesi kapsamında “19 Mayıs (Dağköy) Barajı” inşaatı devam etmektedir.
Yukarı Kelkit (Sadak Barajı ve Sulaması) Projesi kapsamında “Sadak Barajı” tamamlanmış, 62200
da sahaya hizmet edecek olan “Sadak Barajı Sulaması” işinin ihalesi yapılmış olup inşaatına
başlanacaktır.
60830 da sahaya hizmet edecek olan “Ladik İbi ve Havza Ovaları Sulama Şebekesi” inşaatının
ihalesi 2016 yılında yapılacaktır.
167.640 da sahaya hizmet edecek olan “Bafra Ovası Sol Sahil Sulaması” inşaatı tasfiye edilmiştir.
29.640 da sahaya hizmet edecek olan “Vezirköprü Ovası Sulaması 2. Kısım” inşaatı işinin ihalesi
yapılmış olup inşaatına başlanacaktır.
112.600 da sahaya hizmet edecek olan “Demirözü Sulaması” inşaatı tamamlanma aşamasındadır.
Bayburt İçmesuyu Rehabilitasyonu Proje Yapımı işi tamamlanmıştır.
Ordu İçmesuyu Projesi kapsamındaki İsale Hattı ve Arıtma Tesisi inşaatları tamamlanmış olup,
tesislerin çevre düzenlemesinin yapılması hususunda ihale çalışmaları sürdürülmektedir.
Trabzon İçmesuyu Projesi kapsamındaki Arıtma Tesisi Rehabilitasyonu işi tamamlanmıştır.
Artvin İçmesuyu İsale Hattı inşaatı ihale edilmiş olup, değerlendirme aşamasındadır. Arıtma Tesisi
Proje Yapımı işi devam etmektedir.
Giresun İçmesuyu İsale Hattı Proje Yapımı işi devam etmektedir.
Samsun-Bafra ve 19 Mayıs İçmesuyu İsale Hattı ve Arıtma Tesisi Proje Yapımı işi devam etmektedir.
Gümüşhane Bahçecik Barajı, İçmesuyu Arıtma Tesisi ve İsale
Hattı Planlama Raporu Hazırlanması ve Bahçecik Barajı Kati
Proje Yapımı işi devam etmektedir.
Rize Merkez İçmesuyu İsale Hattı inşaatı devam etmektedir.
Rize Civar Yerleşimler İçmesuyu İsale Hattı inşaatı ihale
edilmiş olup, 26.11.2015 tarihinde sözleşmesi imzalanmıştır.
Trakya Gelişim Projesi (TRAGEP)
Meriç ve Ergene nehirlerinin yeşerttiği Trakya, ülkemizin
önemli tarım alanlarından biridir. Dolayısıyla toprak ve su
kaynaklarının korunması ve geliştirilmesinin yanı sıra sulama
yatırımlarının hızla tamamlanması bölge açısından büyük
önem arz etmektedir.
Proje kapsamında çok sayıda baraj, gölet, sulama tesisi ve
dere ıslah çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca proje kapsamında
yürütülen ve 6 Mayıs 2011 tarihinde kamuoyuna açıklanan
Ergene Havza Koruma Eylem Planı ile 15 farklı eylem belirlenmiş olup, bunların pek çoğu DSİ
mesuliyetine verilmiştir. Ergene Havza Koruma Eylem Planı çerçevesinde DSİ tarafından;
 Dere yataklarının temizlenmesi ve ıslah edilmesi,
220
 Evsel atıksu arıtma tesislerinin inşa edilmesi,
 Taşkın erken uyarı sisteminin kurulması,
 Yeraltısuyu kullanımının kontrol altına alınması,
 Baraj, gölet, sulama tesislerinin inşa edilmesi faaliyetleri gerçekleştirilmektedir.
Ergene Havza Koruma Eylem Planının toplam maliyeti 3,5 milyar TL’dir. Ergene Eylem Planı
dâhilinde DSİ tarafından inşa edilmekte olan 12 adet evsel atıksu arıtma tesisinden 7 adedi
işletmede, 5 adedi de inşaa aşamasındadır. Kolektör hatlarından 2’si tamamlanmış olup, diğerinin
de inşaat sözleşmesi imzalanıp, işe başlanmıştır. Dere ıslahları büyük ölçüde tamamlanmıştır.
Trakya bölgesinin kalkınmasına büyük katkı sağlayacak TRAGEP projesi için Bakanlığımızca
10 milyar TL’lik yatırım yapılacaktır.
AKDENİZGEP
Havasıyla, suyuyla, toprağının bereketiyle hayat kaynağı
olan Akdeniz’de; sulamadan içmesuyuna, hidroelektrik
enerjiden dere ıslahlarına, ağaçlandırmadan havza
planlamaya, tabiat turizminden meteorolojik gözlem
ağına kadar toplam
37 milyar TL ‘lik 3.724
adet proje hizmete alınmış olacaktır.
EGEGEP
EGEGEP ile
 4,3 milyon dekar arazinin sulamaya açılması,
 Yılda 4 milyar TL zirai gelir artışının sağlanması,
 4.800.000 kişiye ilave içmesuyu temin edilmesi
hedeflenmektedir.
221
Marmara Gelişim Projesi
(MARMARAGEP)
MARMARAGEP ile;
 2.600.000 dekar arazi sulamaya açılacak,
 Yıllık 2 milyar 500 milyon TL zirai gelir artışı
sağlanacaktır.
 4.200.000 kişiye yetecek ilave içme suyu temin
edilmesi hedeflenmektedir.
Orta Anadolu Gelişim Projesi
(ORTAANADOLUGEP)
ORTAANADOLUGEP ile;
5 milyon 400 bin dekar arazi sulamaya açılması,
Yıllık 3 milyar TL zirai gelir artışı ,
8.000.0000 kişiye yetecek ilave içme suyu temin edilmesi
hedeflenmektedir.
Batı Karadeniz Gelişim Projesi (BAKGEP)
BAKGEP ile 653 bin dekar arazi sulamaya açılacak, 2.080.000
kişiye içme suyu temin edilecek ve yıllık olarak 913 milyon TL
ekonomiye katkı sağlayacaktır.
222
2015 Yılı İtibarıyla Tesislerin Genel Durumu
2003-2015 yılları arasında toplamda 3.107 adet tesis tamamlanarak vatandaşlarımızın hizmetine
sunulmuştur. Bu tesislerin detayı şu şekildedir;

320 adet Baraj ve HES,

301 adet gölet,

377 adet sulama tesisi,

98 adet içme ve kullanma suyu temini tesisi,

10 adet atıksu arıtma tesisi,

1.909 adet taşkın koruma tesisi,

92 adet ise diğer tesistir.
Açılışı yapılan bu tesisler ile;

19 milyar milyon m3 su depolanmış,

2 milyar705 milyon m3/yıl içmesuyu sağlanmış,

3 048 MW Kurulu güç işletmeye alınmış, 9 milyar 137 kWh/yıl üretim sağlanmış,

Günde 43.500 m3/yıl suyun arıtılması sağlanacak,

22.915.548 dekar tarım alanı sulanmış,

4.426.130 dekar alan taşkından korunmuş,
2003-2015 yılları arasında DSİ tarafından enerji, sulama, içme ve kullanma suyu ve taşkın koruma
tesisleri için toplam 101 milyar TL’lik yatırım yapılmış olacaktır. Bu yatırımların ekonomiye geri
dönüş hızı son derece yüksek olup, geri ödeme süreleri genellikle 5 ila 10 yıl arasındadır.
Misal olarak; 10,4 milyar TL’ye mal olan enerji yatırımlarının yıllık geri dönüşü yaklaşık
1,15 milyar TL olup, ortalama geri ödeme süresi 9 yıldır.
Kamulaştırma, Arazi Toplulaştırma ve Yeniden Yerleşim
Çalışmaları
Kamulaştırma Çalışmaları
2015 yılında kamulaştırma faaliyetleri için sene başında 1 milyar 130 milyon TL ödenek ayrılmıştır.
Yıl içerisinde kamulaştırma faaliyetleri için 202,46 milyon TL ve ilama bağlı borçlar için 95,545
milyon TL, Yeniden Yerleşim Faaliyetleri için 29,48 milyon TL olmak üzere toplam 1 milyar 457
milyon TL ye ulaşmıştır.
Yeniden Yerleşim Çalışmaları
Ilısu Barajı ve HES Projesinden etkilenen Koçtepe köyünün fiziksel iskânı kapsamında yeni yerleşim
yerinde altyapı, kamu binaları ve sosyal donatıları ile çevre düzenlemesi inşaatları tamamlanmıştır.
Yeni Hasankeyf ilçesi 1.Etap alt yapı ve üst yapı işleri kapsamında kamu binaları, sosyal donatılar
ve çevre düzenleme işleri tamamlanarak hizmet vermeye başlamıştır. 2. Etap kapsamında ihale
edilen Jandarma Komutanlığı, Hastane, Kapalı Spor Salonu, İlçe Tarım Müdürlüğü Hizmet Binası,
Halk Kütüphanesi ve Lise Binası ile Tarihi Kültürel Yarımada işleri devam etmektedir. Ayrıca 126 iş
yerinden oluşan modern ticaret merkezi inşaatı 06.08.2015 tarihinde ihale edilmiş olup
19.11.2015 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanılmıştır.
Alaköprü Barajından etkilenen yerleşim yerlerinin iskân çalışmaları kapsamında 326 hak sahibine
ait konutlar ile kamu binaları ve sosyal donatılar tamamlanarak konutlar hak sahiplerine teslim
edilmiştir.
223
Yusufeli İlçesi yeni yerleşim yeri genel altyapı işi 20.05.2015 tarihinde ihale edilerek çalışmalara
başlanılmıştır, işin süresi 1 yıldır. Üstyapı kapsamında ise; konutlar, sağlık ve eğitim tesisleri ile
diğer kamu binaları ve sosyal donatılara ait mimari projeler hazırlanmaktadır.
Yeni Hasankeyf İlçesi Yeniden Yerleşim Çalışmaları
Arazi Toplulaştırma Çalışmaları
Arazi Toplulaştırmasına İlişkin Tüzüğün 2009 yılında yürürlüğe girmesiyle birlikte
DSİ Genel Müdürlüğünün kendi sulama sahalarında arazi toplulaştırması yapmasının yolu
açılmıştır.
DSİ Genel Müdürlüğü tarafından sulama sahalarında sulama suyunun ekonomik ve denetimli
kullanılması, arazide sulama oranı ve randımanının yükseltilmesi, sulama şebekelerindeki inşaat
maliyetlerinin azaltılması için sulama projeleri arazi toplulaştırması ile birlikte yapılmaktadır.
Bursa-Mustafakemalpaşa-Güllüce Sulaması Arazi Toplulaştırma Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri
DSİ Genel Müdürlüğü olarak sulama projelerimizde kanal, boru güzergâhları, tarla içi yol ve
tahliyeler gibi ihtiyaç duyulan alanlar kamulaştırma yerine arazi toplulaştırması ile
karşılanmaktadır. İhtiyaç duyulan bu alanların kamulaştırılması için öngörülen harcamaların
%10,35’i ile arazi toplulaştırması projeleri gerçekleştirilmektedir. Ayrıca inşaat maliyetlerinde
%40’lara varan oranlarda tasarruf sağlanmaktadır.
224
Kütahya -Altıntaş Beşkarış Sulaması ve Adana ASO IV 7 YP2 Arazi Toplulaştırma Tarla İçi
Geliştirme Hizmetleri
DSİ Genel Müdürlüğü olarak; Temmuz 2009 tarihinden bugüne kadar 16 Bölge Müdürlüğümüzün
kendi
sulama
alanlarında
olmak
üzere
inşaat
ihalesi
muhtevasında
486 yerleşim birimini içeren 36 adet sulama projesi ile birlikte toplam 277.706 hektar alanda Arazi
Toplulaştırması çalışmalarına ait ihaleler gerçekleştirilmiştir.
Diğer Faaliyetler
Su Ürünleri (Balıkçılık) Çalışmaları
 12 adet baraj gölünün limnolojik etütleri tamamlanmıştır.
 7 adet Su Ürünleri İstasyonunda 24,8 milyon adet yavru balık üretilmiş olup, üretilen balıklar
102 adet baraj gölüne atılmıştır.
 164 adet baraj gölünün işletmeye açılmasıyla yıllık su ürünleri avcılık üretimi 13.500 tona,
üretim değeri ise 42 milyon TL'ye ulaşmıştır.
Bakım-Onarım Çalışmaları
2014 yılında DSİ tarafından inşa edilerek işletmeye açılan sulama tesislerinde; sulama kanallarında
6 milyon m3, drenaj kanallarında 3,5 milyon m3 temizlik, 9 bin km servis yolu bakımı, 90 bin m3
beton imalatı yapılmış, 377 bin m3 stabilize serilmiş, barajlarda 37 bin m2 cebri boru ve dolusavak
kapakları boyanmış, 110 km çeşitli ebatlarda kanalet değiştirilmiştir.
DSİ tarafından inşa edilerek işletmeye açılan taşkından korunma tesislerinde ise
17 milyon m3 makine ile temizlik sedde, röpriz yapım işleri gerçekleştirilmiş, 805 bin m 3 beton
imalatı yapılmış, 31 bin km servis yolu bakımı ve 75 bin m3 stabilize serilmesi gerçekleştirilmiştir.
AR-GE ve Kalite Kontrol
DSİ projelerinin her safhadaki kalite kontrol faaliyetleri tam ve eksiksiz olarak, yurt sathına yayılmış
olan DSİ Laboratuvarları eliyle yürütülmektedir. DSİ Laboratuvarları, ulusal ve uluslararası
geçerliliği olan doğru, güvenilir ve tarafsız deney neticeleri üretmek maksadıyla
Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmiş ve kamu laboratuvarları arasında bir “ilk”
olarak, Teknik Araştırma ve Kalite Kontrol Dairesi Başkanlığı çatısı altında bütün bölge
laboratuvarlarıyla birlikte, akredite laboratuvar olarak hizmet verir duruma getirilmiştir.
225
DSİ Tarafından Yürütülen Bilişim Projeleri
DSİ Veritabanları Konsolidasyon Projesi
DSİ Genel Müdürlüğünde günümüze kadar MİSNET, SVT, CBS ve diğer projeler kapsamında
hazırlanarak birbirinden bağımsız olarak çalıştırılmakta olan bütün veritabanlarının
bütünleştirilerek entegre tek bir veritabanı ortamına aktarılması için DSİ Veritabanı Konsolidasyon
projesi tamamlanmıştır.
Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) İle Alakalı Proje ve Faaliyetler
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü faaliyetlerinde Coğrafi Bilgi Sistemlerinin kullanılması ve kurum
bünyesinde yaygınlaştırılması maksadıyla çalışılmaktadır.
2014 yılı içerisinde CBS verileri ortak bir veritabanında toplanmış olup farklı yazılımların tek bir
veritabanı yapısı üzerinden çalıştırılması imkânı sağlanmıştır.
Kurum içinde yapılan uygulama geliştirme ve mevcut yazılımların kullanılması çalışmalarının
verimli ve kurum kaynaklarını efektif bir şekilde kullanılması adına, servis tabanlı bir altyapının
kurulması yaklaşımı benimsenmiş olup, arka planda servislerin kurum içerisinde hâlihazırda çalışan
veri tabanlarına bağlantısı da bulunmaktadır.
Gelecek yıllar içerisinde ihtiyaçlar doğrultusunda yazılımların güncellenmesi planlanmaktadır.
• CBS portalı (http://gis.dsi.gov.tr)
• Barajlar Uygulaması (http://barajlar.dsi.gov.tr)
• Taşkın Uygulaması (http://taskin.dsi.gov.tr)
• Havza Hidrolojisi Uygulaması (http://hihys.dsi.gov.tr)
• Su Tahsis Uygulaması (http://sutahsis.dsi.gov.tr)
• Rasatlar Uygulaması (http://rasatlar.dsi.gov.tr)
• Su Kalitesi Uygulaması (http://sukalitesi.dsi.gov.tr)
DSİ Su Veri Tabanı Projesi
TÜBİTAK tarafından desteklenen DSİ Su Veri Tabanı projesi 2008 yılı sonunda tamamlanmıştır.
Proje, DSİ'nin kullandığı her türlü su kaynağına ait ölçme, değerlendirme ve modelleme çalışmaları
sonucunda elde edilen verilerin saklanması, raporlanması ve diğer uygulamalarda kullanılması
gayesiyle hizmete sunulmuştur.
226
TÜRKİYE SU ENSTİTÜSÜ FAALİYETLERİ
Türkiye Su Enstitüsü (SUEN); küresel su meselelerinin çözümüne katkı sağlanması, su ile ilgili
geleceğe yönelik çalışmaların yönlendirilmesi, ülkemizin sürdürülebilir su politikaları ve
stratejilerinin oluşturulmasına yeni fikirler, modeller ve çıkarımlarla katkıda bulunulması gibi
alanlarda faaliyet göstermek üzere, 658 sayılı Türkiye Su Enstitüsünün Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bakanlığımız bağlı kuruluşu olarak kurulmuş ve
çalışmalarına başlamıştır.
Projeler
 Ceylanpınar Bölgesi Yeraltı Suyunun Modellemesi ve Yönetim Planının
Hazırlanması Projesi
Bu çalışma ile Türkiye içerisinde kalan ve komşu ülkelere giden su kalitesi ve miktarı belirlenerek,
geleceğe yönelik su kullanım senaryoları karar vericilere sunulacaktır. Ayrıca, Ceylanpınar
Ovası’nda sudan elde edilecek azami fayda için en uygun arazi kullanımı ve ürün deseni tespit
edilerek bölge modellenmiş olacaktır.
 Fırat Dicle Havzasında Yüksek Çözünürlüklü Hidrometeorolojik, Hidrolojik ve Su
Kalitesi Modellemesi ve Hidroekenomik Analiz Projesi
Sınırlı olan su ve tarımsal kaynakların yönetimi bütüncül bir bakış açısıyla ele alınarak, ülke ve bölge
kaynaklarının verimli kullanılmasının sağlanmasını hedefleyen projede; Devlet Su İşleri, Su
Yönetimi ve Meteoroloji Genel Müdürlükleri ile çalışılmaktadır.
 WatEUr-Avrupa Su Sorunlarına Çözüm Arayışı (WatEUr-Tackling European Water
Challenges) Projesi
Avrupa Komisyonu’nun desteklediği, 01.01.2013 tarihinde başlamış olan, FP7 (7. Çerçeve
Programı) kapsamında, “WatEUr-Tackling European Water Challenges/WatEUr-Avrupa Su
Sorunlarına Çözüm Arayışı” isimli projede Türkiye Su Enstitüsü de görev almaktadır. Projenin
maksadı Avrupa'da ve diğer ülkelerde sürdürülebilir bir ekonomi için sürdürülebilir su sistemlerine
ulaşmaktır. SUEN, Water JPI aktivitelerinin devam ettirilmesi için oluşturan Horizon2020 projeleri
WaterWorks 2014 ve WaterWorks 2015’te de yer almaktadır.
Eğitim Programları
SUEN kurulduğundan bu yana 3 farklı kıtadan, 25’i aşkın ülkeden gelen 500’e yakın su ve atık su
uzmanına yönelik muhtelif konularda eğitim ve kapasite geliştirme programları düzenlemiştir.
Bunlar arasında, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) desteğiyle Bakanlığımızın yüksek
önem verdiği coğrafyalardan olan Afrika’ya verilen eğitim programları da yer almaktadır. Bu
kapsamda, su sektöründe planlama, havza yönetimi, içme suyu ve atık su arıtma tesislerinin
tasarımı ve işletilmesi, yeraltı sularının idaresi, içme suyu ve atık su şebekelerinin yönetimi gibi
çeşitli konularda eğitimler başarıyla verilmiştir. Şimdiye kadar Afganistan, Azerbaycan, Bangladeş,
Botsvana, Cibuti, Çad, Etiyopya, Filistin, Fransa, Gambiya, Gana, Güney Sudan, Irak, Kenya, Malavi,
Nijerya, Pakistan, Ruanda, Senegal, Somali, Sudan, Suudi Arabistan, Tanzanya ve Uganda’ya eğitim
programları düzenlenmiştir. Yurtdışından gelen katılımcıların yanı sıra İSKİ, DSİ ve Ergene
Havzasında bulunan belediyelerin çalışanlarına da atıksu arıtma tesisi dizaynı ve işletilmesi
konularında eğitimler verilmiştir. Eğitim programları kapsamında katılımcılar İSKİ’ye bağlı arıtma
tesislerini yerinde inceleme imkânı da bulmaktadır. SUEN önümüzdeki dönemde farklı kıtalardan
gelen heyetlere verdiği su ve atık su sahasındaki eğitim programlarını devam ettirmeyi
hedeflemektedir.
227
Grafik 38: Bugüne Kadar SUEN Tarafından Düzenlenen Ulusal ve Uluslararası Eğitim
Programları
Türkiye Su Enstitüsü Başkanlığının Uluslararası Faaliyetlerinden Bazıları











İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Su Vizyonu ve Fonu Çalışmaları Koordinasyonu
Fırat ve Dicle İşbirliği Programı
4. İstanbul Uluslararası Su Forumu Hazırlıkları
7. Dünya Su Forumu Tematik Koordinasyonu
Sınıraşan Sular Alanında Kurumlararası Koordinasyon
D-8 Ülkeleri Su Platformu Koordinasyonu
Türkiye-Hollanda arasında Su Platformu Koordinasyonu
Dünya Su Konseyi (WWC) Guvernörlüğü
UNEP Küresel Atıksu Girişimi (GW2I) Başkanlığı
UNESCO-IHE Eğitim Merkezi Yönetim Kurulu Üyeliği
OECD Su Yönetişimi İlkeleri Programı
228
METEOROLOJİ FAALİYETLERİ
Meteoroloji Genel Müdürlüğü kanunla verilmiş görev ve yetkiler çerçevesinde; bütün sektörlerin
ihtiyaçları dikkate alınarak kurulan farklı özelliklerdeki gözlem sistemleri ile ülke genelinde
gözlemler yapmaktadır. Bu sayede saatlik, günlük, haftalık, aylık ve mevsimlik olarak hazırladığı
hava tahminleriyle, kısa süreli tahmin ve erken uyarılar ve kuvvetli meteorolojik hadiseler
öncesinde ikazlar yapabilmektedir.
Bunun yanında Genel Müdürlüğümüz küresel ve bölgesel iklim değişikliğini izleyerek, ülkemize
yönelik geliştirdiği iklim değişikliği senaryolarıyla, ilgili çalışmalarını yürütmektedir.
Meteoroloji Gözlem Sistemleri
Başta ulaştırma, tarım, enerji, milli savunma, çevre, turizm, sağlık, şehircilik, adalet, spor ve afet
yönetimi olmak üzere pek çok sektör, yoğun şekilde meteorolojik ürün ve hizmet talebinde
bulunmaktadır.
Meteorolojik tahminlerin tutarlılığını ve diğer meteorolojik ürün ve hizmetlerin kalitesini artıracak
ve tüm ülkeyi temsil edebilecek şekilde, ileri teknoloji ürünü olan farklı gözlem sistemlerinden
oluşan ve ülkemizin her yerine yayılmış bütünleşik bir gözlem ağı kurularak yapılması konusunda
son derece planlı ve kapsamlı bir çalışma başlatılmıştır.
Bu maksatla, 2002 yılında toplam 31 olan Meteoroloji Gözlem Sistemi sayısı, bugün itibariyle
1450’ye çıkarılmıştır. Hava tahminlerinde isabet oranı%90 ın üzerine çıkarılmıştır.2016 yılı sonuna
kadar hizmete alınacak yeni cihazlarla gözlem ağımızdaki sistemlerin sayısı 1676’ya ulaştırılacaktır.
Ayrıca MGM, 2016 yılında toplam 12 adet uydudan anlık veri temin edecektir.
1.826
1.676
1.450
31
2002
2015
2016
2017
Grafik 39: 2002-2017 Yılları Arası Gözlem Sistemleri Ağı Durumu
Ayrıca EUMETSAT Meteosat-7,-8, 9 ve 10, Metop-A, Metop-B ve Jason-2 ile NASA NOAA-18, NOAA
-19, TERRA(MODIS) ve AQUA(MODIS) uydularından veri alınmaktadır. 2015 yılı son çeyreğinde
kurucu üyesi olduğumuz EUMETSAT yeni nesil uydu programlarından önümüzdeki yıllar için
planlanan Meteosat Üçüncü Nesil ve EPS-İkinci Nesil uydu programları için onaylar alınmış olup
planlanan program çerçevesinde çalışmalar başlamıştır.
15.07.2015 tarihinde EUMETSAT Meteosat-11 uydusu fırlatılmış olup, 2016 yılından itibaren
operasyonel hale gelecektir. MGM, 2016 yılında toplam 12 adet uydudan anlık veri temin
edecektir. Bu uydulardan alınan veriler kullanılarak; bulut sınıflandırması, bulut tepe yüksekliği,
toplam su buharı miktarı ve tabakalara göre dağılımı, sis, kar kalınlığı, toprak ve deniz yüzey
sıcaklığı gibi bazı özel ürünlerin yanı sıra bitki indeksi, ozon miktarı ve orman yangınları ile ilgili
gelişmiş ürünler de elde edilmektedir.
229
1.237 OMGİ
72 Havaalanı OMGİ
78 Deniz OMGİ
16 Meteoroloji Radarı
2 HF Deniz Radarı
10 Yüksek Atmosfer Gözlemi
35 Yıldırım Tespit Sistemi
Grafik 40: 2015 Yılsonu Meteoroloji Gözlem Sistemleri Durumu
 Meteoroloji Radarları
MGM, halen Ankara, İstanbul, Zonguldak, Balıkesir, İzmir, Muğla, Antalya, Hatay, Samsun,
Trabzon, Bursa, Afyonkarahisar ve Karaman’da kurulmuş olan 13 adet C-Band Doppler Meteoroloji
Radarı ve 1 adet X-Band Seyyar Radardan oluşan bir radar ağına sahiptir.
18
16
14
11
1
2002
2013
2014
2015
2016
Grafik 41: 2002-2016 Yılları Arası Radar Sayıları
 Otomatik Meteoroloji Gözlem Sistemleri
Gelişen teknolojiye paralel olarak gözlem ağımızın modernize edilmesi ve yerleşim yerlerinin yanı
sıra yerleşim alanları dışındaki özellikle yüksek kotlardaki sahalardan gözlem verisi elde edilmesi
için tamamen otomasyona geçilmesi hedefini gerçekleştirmek maksadıyla, 2012 yılında 246 adet
OMGİ, 2013 yılında 300 adet OMGİ, 2014 yılında 100 ve 2015 yılında 150 adet daha OMGİ
kurularak işletmeye alınmıştır.
230
2013 – 2017 dönemini kapsayan Stratejik Plan çerçevesinde, yapılan ihtiyaç analizleri ile etüt ve
planlama çalışmaları doğrultusunda, 2017 yılı sonuna kadar 365 adet daha OMGİ kurulması
planlanmaktadır.
1.602
1.452
1.237
1.079
1.021
667
206
2003
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Grafik 42: Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu Sayısı
 Havaalanı Meteoroloji Gözlem Sistemleri
Genel Müdürlüğümüz Havaalanlarındaki meteoroloji gözlem sistemlerinin modernizasyonu
programı çerçevesinde 2001 yılından bu yana toplam 62 havaalanına, havaalanları için özel olarak
tasarlanmış Havaalanı Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu (H-OMGİ) kurmuş ve işletmeye
almıştır.
74
66
72
2014
2015
23
2002
2016
Grafik 43: Havaalanı OMGİ Sayıları
Havalimanlarına H-OMGİ kurulumu için yürütülen proje kapsamında, 2015 yılı içerisinde
Çanakkale, Malatya/Tulga ve Ordu-Giresun Havalimanlarına H-OMGİ kurulumları
gerçekleştirilmiştir. 2015 yılı sonuna kadar İzmir/Gaziemir, Kastamonu, Gökçeada, Bodrum/Imsık
ve Kütahya Havalimanlarına H-OMGİ sistemi kurularak hizmete alınmıştır.
231
2016 yılında mevcut havalimanlarındaki eskiyen sistemler yeni sistemlerle değiştirilecek ve yeni
açılan havalimanlarına da H-OMGİ sistemleri kurulacaktır. Bu sayede H-OMGİ sayımız 74’e
ulaşacaktır.
Mevcut ve Kurulacak Havaalanı OMGİ Yerleri
 Deniz Meteoroloji Gözlem Sistemleri
2014 yılında kurulan 5 adet meteorolojik maksatlı şamandıra ve 2015 yılında Van Gölü’ne kurulan
3 adet D-OMGİ ile deniz meteorolojisi gözlem ağındaki sistem sayısı 78’e ulaşmıştır.
75
78
70
42
0
2002
2012
2013
2014
Grafik 44: Deniz OMGİ Sayıları
232
2015
Deniz Radarları
Deniz radarlarının temel maksadı, meteorolojik çalışmalar ve tahminler için son derece önemli
olan denizlerimizdeki dalga ve akıntıyla ilgili bilgilerin geniş bir alanda, uzaktan algılama
yöntemiyle ölçülmesidir. Bu sebeple, 2012 yılında sözleşmesi yapılan 2 adet Deniz Radarı, pilot
uygulama olarak İstanbul Boğazının Karadeniz çıkışına 2013 yılında kurulmuştur.
2015 Ekim
ayı itibariyle HF Deniz Radarı ürünleri kurumun web sayfasında tüm kullanıcıların hizmetine
sunulmuştur.
Yüksek Atmosfer Gözlem Sistemi
Yüksek atmosfer gözlemlerinden (ravinsonde) elde edilen meteorolojik bilgiler hava tahminlerinin
hazırlanmasında ve araştırma çalışmalarında kullanılmaktadır. Alınan bilgilerin de kullanıldığı
sayısal tahmin modellerinden elde edilen ürünlerle, herhangi bir bölgede meydana gelebilecek,
fırtına, hortum, yüksek seviyelere ait buzlanma ve türbülans gibi çok ani gelişebilecek meteorolojik
olayların tahmini yapılmaktadır.
Ankara, İstanbul, İzmir, Isparta, Adana, Samsun, Diyarbakır, Erzurum ve Kayseri’de kurulmuş olan
9 adet Küresel Konumlama Sistemi (GPS) Tabanlı Radyosonde Yer Alıcı Sistemlerinden oluşan bir
yüksek atmosfer gözlem ağına 2016 yılında Kütahya Yüksek Atmosfer Gözlem İstasyonu da
eklenerek sistem sayımız 10’a çıkarılacaktır. Ayrıca Ankara’da 1 adet Seyyar Yüksek Atmosfer
Gözlem İstasyonu hizmet vermektedir.
Tahminler ve Meteorolojik Uyarılar
Hava Tahminleri
Bütün il ve ilçe merkezlerimiz için günlük, haftalık, aylık ve mevsimlik olarak hazırlanan tahminler
internet, e-posta, mobil telefon uygulamaları, Meteorolojinin Sesi Radyosu vb. iletişim araçları
vasıtasıyla vatandaşlarımıza ulaştırılmaktadır.
Uzun yıllar yağış tahmini tutarlılık ortalaması % 84,5 iken bu oran 2014 yılında % 89 ve 2015’in ilk
9 ayında ise % 90,2’ye ulaşmıştır. Uzun yıllar sıcaklık tahmini tutarlılık ortalaması % 81,7 iken 2014
yılında % 86 ve 2015’in ilk 10 ayında % 87,6’ya ulaşmıştır.
Farklı sektörlerin ihtiyaçları dikkate alınarak özel tahmin ürünleri geliştirilmekte ve bu ürünler
internet, uydu ve mobil uygulamalar gibi çeşitli yöntemlerle sektörlere ulaştırılmaktadır.
Deniz Yolu Tahmin Sistemi
Deniz yoluyla yapılan seyahatlerin planlanması ve daha güvenli yolculuk maksadıyla Cebeli Tarık
Boğazı’ndan Hazar Denizi’ne kadar, Ege, Marmara, Akdeniz ve Karadeniz’in tamamını kapsayan
alanda, 5 güne kadar ayrıntılı hava ve deniz tahminleri sunulmaktadır. 2013 yılında İngilizce
sürümü hazırlanan uygulama ile Akdeniz ve Hazar Denizindeki denizcilere hizmet verilmektedir.
233
Deniz Yolu Tahmin Sistemi
Karayolu Tahmin Sistemi
Karayolu ile yapılan yolculukların planlanması ve daha güvenli seyahat gayesiyle Meteoroloji
Genel Müdürlüğü personeli tarafından geliştirilen internet uygulamasıdır. Bu uygulama ile
sürücüler seyahat edecekleri yol güzergâhındaki saatlik hava tahminlerini yolculuğun başlangıç ve
bitiş, gün ve saatlerini girerek elde etmektedir.
Karayolu Tahmin Sistemi
234
Erken Uyarı Sistemleri
Kuvvetli meteorolojik hadiseler sonucu oluşabilecek can ve mal kayıplarının azaltılması maksadıyla
Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından erken uyarı sistemleri geliştirilmiştir.
Yerinden yönetim anlayışı çerçevesinde, 15 bölge müdürlüğü bünyesinde oluşturulan Bölge
Tahmin ve Erken Uyarı Merkezleri vasıtasıyla, yerel yönetici ve mülki amirler ile yakın işbirliği
içerisinde çalışmalar sürdürülmektedir.
Ayrıca, ulusal düzeyde yapılan erken uyarı çalışmaları yanı sıra uluslararası çalışmalar kapsamında
2009 yılında başlatılan Karadeniz ve Ortadoğu Ani Taşkın ve Erken Uyarı Sistemi Projesi (BSMEFFG) Türkiye’nin koordinatörlüğünde 2013 yılında faaliyete geçmiş olup, bölge ülkelerinin
hizmetine sunulmuştur.
Projenin Güneydoğu Avrupa Ülkelerini kapsayacak şekilde genişletilmesi gayesiyle,
22 – 25 Ocak 2013 tarihlerinde Ankara’da “Güneydoğu Avrupa Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi
Başlangıç Toplantısı” yapılmış ve toplantıda Türkiye’nin Bölgesel Merkez olma kararı alınmıştır.
Türkiye’nin koordinatörlüğünde 2016 yılında proje gerçek zamanlı faaliyete geçecek olup, bölge
ülkelerinin hizmetine sunulacaktır.
Zirai Don Uyarı Sistemi
Ürün tipine ve yerine göre hazırlanan 4 günlük zirai don risk haritaları ve Zirai Don Uyarı Sistemi,
Çiftçilerimizin ürünlerini koruması için gerekli tedbirleri alabilmeleri gayesiyle yayınlanmaktadır.
Zirai Don Uyarı Sistemi
İklim, İklim İzleme ve İklim Değişikliği Çalışmaları

İklim Değişikliği Çalışmaları
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, iklim ve iklim değişikliğinin izlenmesi konusunda araştırma
faaliyetlerini yürütmekte ve elde ettiği verileri ilgili sektörlerle paylaşmaktadır. Dünya Meteoroloji
Teşkilatı’nın Doğu Akdeniz Bölgesel İklim Merkezi (www.emcc.mgm.gov.tr) olarak faaliyet
gösteren Türkiye, üye ülkelerle işbirliği yaparak iklim izleme ve iklim değişikliği konularında
bölgesel ve uluslararası düzeyde çalışmalarını sürdürmektedir.
235

İklim Projeksiyon Çalışmaları
Ülkemiz 1994 yılında kabul edilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine 2004
yılında taraf olmuş ve birinci ulusal bildirimin hazırlık aşamasında, özellikle iklim değişikliği
projeksiyonları ve model çalışmaları konularında duyulan ihtiyaçlar doğrultusunda Türkiye'nin
gelecekteki ikliminin belirlenmesine yönelik model çalışmalarına başlanmıştır.
Bu kapsamda, Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2011 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji
Mühendisliği öğretim üyeleri ile işbirliği yaparak ülkemiz ve bölgesi için uzun vadeli yüksek
çözünürlüklü bölgesel iklim projeksiyonları geliştirme çalışmalarına başlamış olup 2015 yılında
çalışmanın sonuçları elde edilmiştir.
2014-2015 Su Yılı Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesi
Sıcaklık
Grafik 45: 2014-2015 Su Yılı Sıcaklık Değişimi ve Normali
Aylık ortalama sıcaklıklar 2015 Nisan ve Haziran ayında uzun yıllar ortalamalarının altında, diğer
aylarda ise uzun yıllar ortalamalarının 3°C’ye kadar üzerinde veya civarında gerçekleşmiştir.
2014 yılında,
En düşük sıcaklık -32,8 °C ile Şubat ayında Ardahan’da,
En yüksek sıcaklık 46,1°C ile Temmuz ayında Cizre’de
2015 yılı Eylül ayı itibarıyla ,
En düşük sıcaklık -28,8 °C ile Ocak ayında Ağrı’da,
En yüksek sıcaklık 47,4°C ile Ağustos ayında Cizre’de
ölçülmüştür.
236
Yağış
Uzun yıllar yağış ortalamalarına göre, 2014-2015 su yılında Türkiye geneli yağışlarda normaline
göre % 13 artma geçen yıl yağışına göre ise % 34,1 artma gözlenmiştir. Yağışlarda, normaline göre
en fazla artış % 57,7 ile Eskişehir’de, en fazla azalma % -30,8 ile Rize’de görülmüştür. Geçen yıl
yağışlarına göre ise en fazla artış % 103 ile Kilis’te, düşüş ise % -14,4 ile Kırklareli merkezlerindedir.
237
MALİ HİZMETLER BİRİM YÖNETİCİSİNİN BEYANI
Mali hizmetler birim yöneticisi olarak yetkim dahilinde;
Bu idarede, faaliyetlerin mali yönetim ve kontrol mevzuatı ile diğer mevzuata uygun olarak
yürütüldüğünü, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasını temin
etmek üzere iç kontrol süreçlerinin işletildiğini, izlendiğini ve gerekli tedbirlerin alınması için
düşünce ve önerilerimin zamanında üst yöneticiye raporlandığını beyan ederim.
İdaremizin 2015 yılı Faaliyet Raporunun “III/A-Mali Bilgiler” bölümünde yer alan bilgilerin
güvenilir, tam ve doğru olduğunu teyit ederim.
Ankara
29/02/2016
Cemal NOGAY
Strateji Geliştirme Başkan V.
238
İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI
Üst yönetici olarak yetkim dahilinde;
Bu raporda yer alan bilgilerin güvenilir, tam ve doğru olduğunu beyan ederim.
Bu raporda açıklanan faaliyetler için bütçe ile tahsis edilmiş kaynakların, planlanmış amaçlar
doğrultusunda ve iyi mali yönetim ilkelerine uygun olarak kullanıldığını ve iç kontrol sisteminin
işlemlerin yasallık ve düzenliliğine ilişkin yeterli güvenceyi sağladığını bildiririm.
Bu güvence, üst yönetici olarak sahip olduğum bilgi ve değerlendirmeler, iç kontroller, iç denetçi
raporları ile Sayıştay raporları gibi bilgim dâhilindeki hususlara dayanmaktadır.
Burada raporlanmayan, idarenin menfaatlerine zarar veren her hangi bir husus hakkında bilgim
olmadığını beyan ederim.
Ankara
29/02/2016
Akif ÖZKALDI
Müsteşar V.
239

Genişletilmiş Baskı - Strateji Geliştirme Başkanlığı

Transkript

Benzer belgeler

İndir

indir

medıa release - ManpowerGroup

türkiye`de erozyon kontrolü çalışmaları

Havza Amenajmanı ve Islahı

GenelBilgi - Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü

LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN GEREKLİ BELGELER1

Slayt 1 - Bursa Orman Bölge Müdürlüğü

Dosyayı İndirmek İçin Tıklayınız