Kan Hücrelerinin incelenmesi

Kan Hücreleri
KAN HÜCRELERİNİN İNCELENMESİ
Kan Hücreleri
Kan hücreleri kemik iliğinde üretilirler. Kemik iliği gerektiğinde bu hücrelerin üretilmesini hızlandırabilir.
Üçe ayrılırlar;
1. Alyuvar (Eritrosit)
2. Akyuvar (Lökosit)
3. Kan pulcukları (Trombosit)
Alyuvarlar (Eritrositler)
Alyuvarlar ilk kez 1658 yılında Jan Swammerdam tarafından oldukça ilkel bir
mikroskop kullanılarak tanımlanmıştır.
Bu hücrelerin görevi, oksijeni akciğerlerden dokulara, karbondioksiti de dokulardan akciğerlere taşımaktır.
Alyuvarlar kırmızı kemik iliğindeki hücrelerin gelişip farklılaşması ile oluşur. Omurlar, kaburga
kemikleri, göğüs kemiği, kafatası kemikleri ve uzun kemikler alyuvarların üretildiği yerlerdir. Kemik
iliğindeki hücrelerin alyuvar üretmesi sırasında sitoplazmaiçinde hemoglobin denilen demirli bir
protein birikir. Hemoglobin kırmızı renkli olduğu için alyuvarda kırmızı görünür. Bunlara kırmızı kan
hücreleri de denir. Hemoglobin, alyuvarların oksijen vekarbondioksit taşımasında görev
yapar. Memeli organizmalar dışında diğer bütün omurgalıların alyuvarları çekirdeklidir. Alyuvarların
ömrü yaklaşık olarak 120 gündür. Ömrünü tamamlayan alyuvar karaciğer ve dalakta parçalanır. —
1 mm3kanda ortalama 5 milyon alyuvar bulunur.
Akyuvar (Lökosit)
Kanın beyaz veya renksiz hücreleri. Vücudu bulaşıcı hastalıklara ve yabancı maddelere karşı
koruyan akyuvarlar, bağışıklık sisteminin önemli bir bölümünü oluştururlar.
Kemik iliğinde üretilirler. Şekil değiştirerek hareket ederler. Hastalık etkeni vücudumuza girdikten
sonra akyuvarlar antikor üretirler. Bu antikorlar hastalık etkenine karşı savaşırlar. Büyük sayıda zararlı
bakteri kanı kapladığında,vücut otomatikman akyuvar sayısını arttırır.
—
Akyuvarlar kendi içlerinde alt gruba ayrılırlar.
1) Granülositler
Nötrofil
Eosinofiller
Bazofil
2) Lenfositler
3) Monositler
Granülositler
Lökositlerin (akyuvarların) bir bölümünü oluşturan çeşitli hücre tiplerine verilen isimdir. Bu
ismi almalarının nedeni granülosit hücre tiplerinin sitoplazmalarında bulunan farklı boyama
özelliklerine sahip granüllerdir.
Nötrofil
Lökositlerin sık bulunan tipidir. Yaşam süreleri çok kısa olan nötrofiller (ortalama olarak bir günden az)
kemik iliğinde üretililer. Aktif fagositozlardır. Nötrofil sayısının azalmasına nötropeni, artmasına
ise nötrofili denir.
Eosinofil
Eosinofil bir lökosit (akyuvar) türüdür. Yabancı proteinleri etkisiz hale getirip, vücuda Zararlı olmalarını
engellemektedir. Eosinofillerin yüksek çıkmasına eosinofili denir.Samannezlesi, astım
ve allerjik hastalıklarda, eosinofil sayısı normalin üstüne çıkabilir.
Bazofil
Granülleri bazik boyaları tuttuğu için böyle adlandırılmıştır. Fagositiktir, yani fagositoz
yapabilir. Lökositlerin içinde en az miktarda bulunan tiptir.
Lenfositler
Bağışıklık yanıtının sıvısal bölümünü oluşturan lenfositler, kandan çok lenf sisteminde bulunurlar. Kanda 3
lenfosit türü bulunur: B hücreleri, T hücreleri ve doğal öldürücü (katil) hücreler.
Monositler
Fagositoz yapma özelliğine sahiptirler. Ayrıca T hücrelerini uyararak onların çoğalmasını sağlarlar
Trombositler (Kan Pulcukları)
Trombosit kan pıhtılarının oluşumunda görev alan hücre parçalarına verilen isimdir. Kemik iliğinde üretilir.
Azlığı kanın pıhtılaşmasına engel olurken, fazlalığında damardaki kanın pıhtılaşmasına
sebebiyet verebilir.
Yaşam süreleri 5-7 gün kadardır. Bu hücreler kemik
iliğinde StemcelT’denyapılırlar. Trombositlerin, birbirine ve haraplanan damardan açığa
çıkan kollageneyapışma ve kümeleşme yetenekleri vardır.Trombositlerin sayısı 1 mm-1′de 100000′in
altına düşerse kanama artar. Bu sayının 50000′in altına düşmesi durumunda kendiliğinden gelişen
öldürücü kanamalar olur. Trombositler, kesik damar yüzeyinde birikip hem birbirlerine hem de damar
duvarına yapışırlar ve ilk tıkacı oluştururlar.Trombositlerin bu biçimde kümeleşmelerine “agregasyon”
denir.
Mikroskopta İncelenen Kan Hücresinin Görüntüleri