Üretral Yabancı Cisimler: Bir Olgu
Transkript
Üretral Yabancı Cisimler: Bir Olgu
T. Akgül ve ark. Yeni Tıp Dergisi 2008;25: 121-123 Olgu sunumu Üretral Yabancı Cisimler: Bir Olgu Turgay AKGÜL 1, Emre HURø 1, Murat BAöCIOöLU 1, Erim ERSOY 1, Cankon GERMøYANOöLU 1 1 Ankara E÷itim ve Araútrma Hastanesi, 2. Üroloji Klini÷i, ANKARA ÖZET Bu olgu sunumunda 31 yaúnda üretroraji nedeniyle acil servise baúvuran ve üçü üretradan biri mesaneden toplam dört adet yabanc cisim çkarlan bir erkek hastay sunduk. Anahtar Kelimeler: Mesane, üretra, üriner retansiyon, yabanc cisim ABSTRACT Urethral foreign bodies: Case report In this case report, we presented a 31 years old male admitted to emergency room with urethrorrage, and four foreign bodies, three from the urethra and one from the bladder, were removed. Key Words: Bladder, urethra, urinary retention, foreign body GøRøù Üretra ve mesaneden günümüze kadar çok farkl türden yabanc cisim çkarlmútr. Bunlarn ço÷u iyatrojenik, komúu organ ve dokulardan migrasyon ve hastann kendi kendine yerleútirmesi gibi nedenlere ba÷ldr. Kendi kendine yerleútirme ise genelde erotik uyar amac taúmaktadr1. Yetiúkinlerde bu olay genelde mastürbasyon amacyla kullanlan nesnelerin üretraya sokulmas sonucu oluúur ve sk olarak mental rahatszl÷ olan bireylerde gözlenir2. Bu olgu sunumunda kendisi tarafndan üretrasna yabanc cisimler sokan ve üretroraji ile baúvuran bir erkek hastay sunuyoruz. boyutlarnda düzensiz konturlu yabanc cisim ile uyumlu olabilecek opasite izlendi (Resim 1). OLGU Otuz bir yaúnda erkek hasta üretradan kan gelmesi úikâyeti ile yaknlar tarafndan acil servise getirildi. Hastann genel durumunda ajitasyon ön planda idi. Yaknlarndan alnan bilgi ve hastayla kurulan diyalog sonucunda hastann mental retardasyonu oldu÷u anlaúld. Medikal öyküde hastann kanamasnn 3 saatten beri devam etti÷i ö÷renildi. Bunun dúnda özgeçmiúinde bilateral kalça operasyonlar mevcut idi. Hastann genel fizik muayenesinde; bilateral kalça eklemlerinden femur boynuna kadar uzanan operasyon skarlar ve paraplejik (do÷umsal oldu÷u belirtilen) oldu÷u tespit edildi. Ürolojik muayenesinde üretral meatustan aktif kanama gözlendi. Palpasyon ile penis kökünde sert, düzenli konturlar olan, fikse ve a÷rl bir kitle ele geliyordu. Hastann suprapubik muayenesinde idrar retansiyonuna ait bulgu gözlenmedi. Acil servisimizde çekilen ön-arka pelvis grafisinde, distal üretra lokalizasyonunda yaklaúk 2x1 cm Resim 1. Ön-arka pelvis grafisinde distal üretraya uyan bölgede yaklaúk 2x1 cm boyutundaki yabanc cisme ait opasite Fizik muayenede palpe edilen kitle ve direk grafide gözlenen opasite nedeniyle hastaya bilgisayarl tomografi ile de÷erlendirme planland. Ancak hastann inceleme srasndaki aúr ajitasyonu ve yaknlarnn sedasyonu reddetmesi üzerine tomografik de÷erlendirme yaplamad. Bunun üzerine hastaya üretral yabanc cisimler ön tans ile üretrosistoskopi uyguland. Genel anestezi altnda endoskopik olarak yabanc cisim forsepsi kullanlarak öncelikle ön-arka pelvis grafisindeki radyoopasite ile uyumlu, 2x1 cm boyutlarnda krk anahtar parças çkarld (Resim 2). Sonrasnda endoskopik olarak 10 cm ve 8 cm uzunlu÷unda iki adet ucu krlmú plastik kaúk sap çkarld (Resim 3). Yaklaúk 3 cm uzunlu÷unda, düzgün yüzeyli, kaygan karakterde olan dördüncü cisim endoskopik olarak çkarlama- 121 121 T.Akgül ve ark. T. Akgül ve ark. d÷ndan mesaneye itildi. Takiben hasta supin pozisyonuna alnarak suprapubik insizyon ile mesaneye girildi ve bir adet tespih imamesi çkarld (Resim 3). Mesane ve katlar anatomiye uygun kapatld. Postoperatif takiplerinde komplikasyon geliúmeyen hasta psikiyatri klini÷inde takip edilmek üzere taburcu edildi. Resim 2. Üretradan endoskopik yolla çkarlan krk anahtar Resim 3. Üretra ve mesaneden cisimlerin görünümleri ve boyutlar çkarlan yabanc TARTIùMA Üretraya yabanc cisim yerleútirilmesi genellikle psikiyatrik hastalarda mastürbasyon srasnda gözlenen patolojik bir olaydr. Ancak bununla birlikte üriner retansiyondan veya üretral bölgedeki kaúnt hissinden kurtulmak amacyla üretrasna yabanc cisim sokan psikiyatrik yönden normal olgular da bildirilmiútir3. Literatürde üretradan çkarlan cisimler arasnda kurúun kalem, telefon kablosu, termometre, cam çubuk, diú frças, mum, serum seti, balon, saç tokas, tel, ampul ve pile rastlanmaktadr2,4–6. Bu hastalarn baúvuru úikâyetleri olarak; idrar retansiyonu, idrar yaparken yanma, sk ve az idrara çkma, gece idrara kalkma, 122 122 kanl iúeme, a÷rl ereksiyon, üretra ve pelviste a÷r saylabilir5–6. Medikal öykünün dikkatlice alnmasn takiben olas üretral yabanc cismin radyolojik taramas; direk grafi, ultrasonografi veya bilgisayarl tomografi ile yaplmaldr. Üretral yabanc cisimlerin tipine ve lokalizasyonuna ba÷l olarak birçok çkarma yöntemi önerilmiútir. Üretral meatusa yakn cisimlerde meatotomi, üretroskopi, üretrotomi interna ve eksterna gibi yöntemler etkili iken daha proksimaldeki cisimler için üretrosistoskopi ve bazen suprapubik sistostomi gibi yöntemler kullanlabilir. Endoskopik yöntemler, üretral yabanc cimlerin çkarlmasnda öncelikle tavsiye edilmektedir2. Biz de olgumuzda öncelikli olarak endoskopik yöntemi tercih ettik. Ancak bu yöntemde anahtarn krk ucunun distalde olmasnn bize önemli bir avantaj sa÷lad÷n düúünmekteyiz. Bize göre, krk anahtarn sivri ksmndan forseps ile yakalanmas ve görüú açsnda kalarak dikkatlice çkarlmas olas bir derin mukoza yaralanmasn önlemiútir. Bunun yannda mesaneye en yakn cisim olan tespih imamesi kaygan ve geniú yüzey alan nedeniyle basket kateter dâhil birçok yöntem denenmesine ra÷men endoskopik olarak çkarlamamútr. Bu nedenle bu cisim mesaneye itilerek suprapubik bir insizyonla çkarlmútr. Rahman ve arkadaúlar, erkek hastalarn kendilerinin yerleútirdi÷i üretral yabanc cisimler ile ilgili 17 yllk tecrübelerini yaynladklar çalúmalarnda toplam 17 hastann tümünde yabanc cismin elle muayene edilebildi÷ini belirtmiúlerdir7. Hastalarda en sk görülen semptom olarak dizüri belirtilmiú ve nedenleri, en baúta psikiyatrik rahatszlklar olmak üzere intoksikasyon ve erotik stimulasyon olarak sralanmútr. Yazarlar, radyolojik de÷erlendirmenin ise yabanc cismin tam olarak boyutunu, lokalizasyonunu ve saysn belirlemek için mutlaka yaplmas gerekti÷ini belirtmiúlerdir. Üretradaki yabanc cisimler, erken dönemde ve acilen çkarlmaldr. Tedavinin gecikti÷i olgularda; üretrit, kronik sistit, rektal apse, periüretral apse ve/veya fistüle sekonder geliúen üretral yrtlmalar, üretra darl÷, üretra divertikülleri, yabanc cisim üzerinde kalsifikasyonlar ve taú görülebilir8–11. Aslnda ölümcül olmad÷ düúünülse de literatürde üretradaki bu cisimler nedeniyle mesane perforasyonuna ba÷l abdominal kanama sonucu ‘otoerotik’ ölüm bildirilmiútir1,11. Bir di÷er önemli nokta; bu hastalarda yabanc cisimlerin çkarlmasndan sonra bu patolojik giriúimin tekrarlanabilme riskidir. Bu riski azaltmak için hastalara altta yatan olas bir mental bozukluk açsndan psikiyatrik de÷erlendirme önerilmektedir2. Olgumuzdaki gibi önceden tan almú hastalarda ise etkin bir gözetimin bu tip bir T.Akgül T. Akgül ve ark. giriúimin önlenmesinde yararl olaca÷ kansndayz. Sonuç olarak, üretradaki yabanc cisimlerin çkarlmasnda minimal invaziv yöntemler öncelikle denenmelidir. Altta yatan olas mental hastal÷n cerrahi tedavi sonrasnda psikiyatrik olarak de÷erlendirilmesi, üretrasna yabanc cisim sokan olgularda bu giriúimin tekrarlanmasnn önlenmesinde özellikle önemlidir. REFERANSLAR 1. Gunay N, Isir AB, Yldrm C, Akieke M. A rare foreign body into the male penile urethra. Saudi Med J 2006;27: 704-6. 2. Trehan RK, Haroon A, Memon S, Turner D. Successful removal of a telephone cable, a foreign body through the urethra into the bladder: a case report. J Med Case Reports 2007;1: 153-5. 3. Gonzalgo ML, Chan DY. Endoscopic basket extraction of a urethral foreign body. Urology 2003;62: 352. 4. Ayyildiz A, Gürdal M, Nuho÷lu B, Ersoy E, Huri E, Germiyano÷lu C. A foreign body self-inserted via the urethra into the bladder: pocket battery. Int Urol Nephrol 2003;35: 251-2. 5. Eckford SD, Persad RA, Brewster SF, Gingell JC. Intravesical foreign bodies: five-year review. Br J Urol 1992;69: 41–5. 6. Walsh P, Moustafa M. Retention of urethrovesical foreign bodies: case report and literature review. J Emer Med 2000; 19: 241–3. 7. Rahman NU, Elliott SP, McAninch JW. Self-inflicted male urethral foreign body insertion: endoscopic management and complications. BJU Int 2004;94: 1051-3. 8. Ali Khan S, Kaiser CW, Dailey B, Krane R. Unusual foreign body in the urethra. Urol Int 1984;39:184-6. 9. Granados EA, Riley G, Rios GJ, Salvador J, Vicente J. Self introduction of urethrovesical foreign bodies. Eur Urol 1991;19: 259–61. 10. Kanda F, Hattori Y, Nakahashi M, Horiuchi M. A case of vesicourethral foreign body with urinary fistula. Hinyokika Kiyo 2004;50: 443-4. 11. Van Ophoven A, De Kernion JB. Clinical management of foreign bodies of the genitourinary tract. J Urol 2000;164: 274-7. Yazúma adresi: Dr. Turgay AKGÜL Ankara E÷itim ve Araútrma Hastanesi, Shhiye –Ankara e-mail: [email protected] Yayna kabul tarihi: 22.05.2008 123 123