b grubu - Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Transkript
b grubu - Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
A.Ü. HUKUK FAKÜLTESİ MİLLETLERARASI HUKUK DERSİ BÜTÜNLEME SINAVI (05 Ağustos 2016, Saat: 09:00) II A/B Şubeleri Adı/Soyadı: No: Sınav Talimatı: Sınav süresi 45 dakikadır. Cevapları optik forma kurşun kalemle işaretleyiniz. Mevzuat kullanılmayacaktır. Her soru 4 (dört) puandır. Sınav bitiminde optik formla birlikte soru kağıdı da teslim edilecektir. Kitapçık türünü işaretleyiniz. Başarılar dileriz, Doç. Dr. Cavid Abdullahzade / Doç. Dr. Ülkü Halatçı Ulusoy B GRUBU 1. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Uluslararası Hukuk, iç hukuk gibi, uyulması zorunlu kuralları muhteva etmektedir. b) Uluslararası Hukukta kurallara uyulmadığını saptayacak ve hukuka aykırı eylemi cezalandıracak zorunlu bir yargısal sistem yoktur. c) Uluslararası Hukuk kurallarını ortaya çıkaran otorite olarak devletlerin ve sınırlı da olsa uluslararası örgütlerin karşımıza çıktığını söylemek mümkündür. d) Uluslararası Hukuk kurallarını oluşturan tek bir yasakoyucunun varlığından bahsetmek mümkün değildir. e) Uluslararası Hukuk düzeninin kaynakları arasında, altlıküstlük ilişkisi bulunmaktadır. 2. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Güvenlik Konseyi’nin üye sayısı başlangıçta 11 iken, daimi üye sayısının artırılması ile birlikte 15’e çıkmıştır. b) Sekreterlik, Birleşmiş Milletler (BM)’nin ana organlarından biridir. c) BM üyeliğine kabul, Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi’nde ayrı ayrı yapılan oylamalarla gerçekleşir. d) Genel Kurul, BM üyesi devletlerin tümünün katıldığı ve her birinin bir oy hakkına sahip olduğu organdır. e) Güvenlik Konseyi’nin temel görevi, uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasıdır. Konsey’in bu yönde bağlayıcı karar verme yetkisi vardır. 3. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Uluslararası örgütlerin hukuk kişilikleri amaçları ile sınırlıdır. b) Uluslararası örgütlerde kural olarak, kurucu üyelerin oy hakkı ile sonradan katılan üyelerin oy hakkı eşit değildir. c) Uluslararası örgütlerin iradeleri, organları aracılığıyla açıklanmaktadır. d) Uluslararası örgütler, evrensel boyutta faaliyet gösterebilecekleri gibi, bölgesel nitelik de taşıyabilirler. e) Yalnızca belirli durum ve konumdaki devletleri üye kabul eden uluslararası örgütler, kapalı uluslararası örgütlerdir. 4. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Yabancı bir ticaret gemisinin kıyı devletinin karasularında izinsiz balık avlaması, zararsız geçiş hakkının ihlali sayılır. b) Deniz haydutluğu, devlet gemileri de dahil, tüm gemiler tarafından, açık denizde diğer bir gemideki şahıs ve mal- lara karşı gerçekleştirilen herhangi bir şiddet, alıkoyma veya yağmacılık hareketidir. c) Karasularında bulunan yabancı bir ticaret gemisinde işlenen suçun sonuçları kıyı devletine sirayet ediyorsa, kıyı devletinin söz konusu gemi üzerinde cezai yargı yetkisi bulunmaktadır. d) Münhasır ekonomik bölge (MEB) ve takımada devleti kavramları, ilk kez 1982 BM Deniz Hukuku Sözleşmesi (BMDHS) ile düzenlenmiştir. e) Savaş gemilerinin uyuşturucu madde ticareti yapan yabancı ticaret gemilerini ziyaret hakkı yoktur. 5. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Uluslararası hukukun maddi kaynakları; asli ve yardımcı kaynaklar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. b) Uluslararası hukukun yazılı kaynakları; antlaşmalar, örf ve adet, hukukun genel ilkeleridir. c) Uluslararası hukukun kaynaklarından örf ve adet hukuku kuralları, maddi ve manevi olmak üzere iki unsurdan oluşur. d) Uluslararası Adalet Divanı (UAD), önüne getirilen uyuşmazlıklarda, uluslararası hukukun yardımcı kaynaklarından yararlanmak zorundadır. e) Uluslararası antlaşmalar, bütün devletler bakımından hak ve yükümlülük doğururlar. 6. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) BM Şartı’nda öngörülen kuvvet kullanma yasağı, Şart’a taraf olmayan devletler için de bağlayıcıdır. b) BM Şartı uyarınca, kuvvet kullanma tehdidi, meşru müdafaa hakkını doğurur. c) Uluslararası toplumda kolektif kuvvet kullanma kararı, BM dışında NATO tarafından da alınabilir. d) BM Güvenlik Konseyi’nin uyuşmazlıkların barışçıl çözümüne ilişkin alacağı kararlar bağlayıcıdır. e) BM bünyesinde kurulan barış güçlerine, hiçbir şekilde kuvvet kullanma izni verilemez. 7. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Her devlet, uyrukluğunun gemilere verilmesi, gemilerin ülkesinde tescil edilmesi ve bayrağını taşımaları hakkı için gerekli şartları tespit edebilir. b) Açık denizde gemiler, sadece tek bir devletin bayrağı altında seyredebilir. c) Her devlet; idari, teknik ve sosyal konularda, bayrağını taşıyan gemiler üzerinde, kontrol yetkisini etkin bir şekilde kullanmakla yükümlüdür. d) İki veya daha fazla devletin bayrağı altında seyredip, yerine göre onlardan birini kullanan gemi, uyruksuz bir gemi ile aynı statüye sahiptir. e) Açık denizde bulunan bir gemi üzerinde, sadece bayrağını taşıdığı devlet yargı yetkisi kullanabilir. 8. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Kıyı devletinin, münhasır ekonomik bölgesine ilişkin düzenlemelerini ihlal eden gemiye karşı kesintisiz takip hakkını kullanması mümkün değildir. b) Kesintisiz takibe konu olan geminin, kıyı devleti tarafından suç işlerken tespit edilmesi takibin başlaması için yeterlidir. c) Kesintisiz takibi gerçekleştiren gemi, takibin başladığı anda, takip edilen gemi ile farklı deniz alanlarında bulunabilir. d) Sis, fırtına ve yağış gibi doğal nedenlerle takip edilen geminin gözden kaybolması, takibi sona erdiren nedenlerden değildir. e) Takip edilen gemi, üçüncü bir devletin karasularına girince takip sona erer. Gemi, çok uzun sayılmayacak bir süre sonra tekrar açık denize açıldığında, takibe devam edilebilir. 9. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) BM Şartı’na taraf olmadan UAD Sta-tüsü’ne taraf olmak mümkündür. b) Bir davanın taraflarını oluşturan devletlerin uyruğunda olan UAD hakimleri, Divan Statüsü’nde öngörülen hakimin bağımsızlığı ilkesi gereği ilgili davaya katılamazlar. c) UAD’ye hakim seçilmesi için BM Güvenlik Konseyi’nde yapılan oylamada, daimi üyelerin veto hakkı bulunmamaktadır. d) UAD Statüsü’ne taraf olmak, tek başına, herhangi bir uyuşmazlıkta UAD’yi yetkilendirmiş olma anlamına gelmez. e) UAD kararları, taraflar açısından bağlayıcı olmakla birlikte uluslararası hukukun yardımcı kaynakları arasındadır. 10. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Türk Hukukuna göre, usulüne uygun onaylanan her antlaşma kanun hükmündedir. b) Uluslararası antlaşmaların, Türk Hukukunda etki doğurması için onaylanması gerekir. c) Her uluslararası antlaşma, Anayasa madde 90/I’deki genel kurala göre onaylanabilir. d) Anayasa madde 90/V uyarınca, temel hak ve özgürlüklere ilişkin antlaşmalara aykırı düzenlemeler içeren kanun maddeleri yok hükmündedir. e) Anayasa madde 90/V uyarınca, usulüne göre yürürlüğe girmiş uluslararası antlaşmaların yargısal denetimi mümkün değildir. 11. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Gönderen devlet, kabul eden devletten, bu devlete konsolosluk şefi olarak göndermek istediği şahıs için agreman almak zorundadır. b) Bir devlet nezdinde görevli bulunan misyon üyelerinin tümü Kordiplomatik adındaki topluluğu oluşturur. c) Kabul eden devlet, herhangi bir zamanda, gerekçesini açıklamak şartıyla, gönderen devlet diplomasi temsilcilerini istenmeyen şahıs (persona non grata) ilan edebilir. d) Konsolosluk memurlarının, ağır bir suç işlemeleri halinde ve yetkili adli makam kararıyla tutuklanmaları veya gözaltına alınmaları mümkündür. e) Misyon binalarının dokunulmazlığına misyon şefinin ikametgahı dahil değildir. 12. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Devletler, taraf oldukları antlaşmadan doğan yükümlülüklerini yerine getirmeme gerekçesi olarak, istisnai hallerde iç hukuk hükümlerine başvurabilirler. b) Uluslararası antlaşmaların isimlerinin başındaki tarihler, ilgili antlaşmaların yürürlüğe girdiği tarihleri gösterir. c) Bir antlaşma metnini imzalayan devlet, antlaşmaya taraf olma niyetini açıklayıncaya kadar, antlaşmanın konu ve amacını ortadan kaldıracak davranışlarda bulunmama yükümlülüğü altındadır. d) 1969 Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi (VAHS), uluslararası hukukun kişileri arasında yapılan antlaşmalara uygulanır. e) Türkiye, tarafı olmadığı için 1969 VAHS hükümleri ile hiçbir şekilde bağlı olamaz. OLAY I Kolombiya, ülkesinde devrim gerçekleştirmek isteyen FARC'nin Ekvador'daki kamplarına 2008 yılında bir askeri operasyon düzenlemiştir. Kolombiya, operasyon sırasında ele geçirdiği bilgi ve belgeleri gerekçe göstererek Ekvador ve Venezuela Hükümetlerinin FARC'yi desteklediğini iddia etmiş; Kolombiya'nın komşuları Ekvador ve Venezuela, operasyonu kınayarak sınıra asker yığmıştır. (Kaynak: www.reuters.com) 13. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Kolombiya meşru müdafaa hakkını kullandığını iddia ederse BM Genel Kurulu'na bilgi vermek zorundadır. b) Kolombiya'nın, BM Şartı'nda açıkça ifadesini bulan "ön alıcı" veya "önleyici" meşru müdafaa hakkını kullandığını belirtmesi uluslararası hukuka uygun olacaktır. c) Ekvador'un FARC'ye doğrudan veya dolaylı bir yardımda bulunup bulunmadığının, Kolombiya’nın eyleminin hukuki niteliğinin belirlenmesi yönünden bir önemi olamaz. d) Kolombiya, BM üyesi olmasaydı, meşru müdafaa hakkını hiçbir şekilde ileri süremezdi. e) Venezuela'nın Kolombiya sınırına askeri yığınak yapması, kuvvet kullanma tehdidi anlamına gelebileceğinden, “kuvvet kullanma yasağı” kapsamında hukuka aykırı sayılabilir. 14. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) BM Güvenlik Konseyi’nde, Kolombiya'nın eyleminin hukuka uygun olup olmadığının tespiti için 5 daimi üyenin de aralarında olduğu 9 üyenin olumlu oyuyla karar alınabilir. b) Kolombiya’nın eyleminin meşru müdafaa kapsamında olup olmadığının tespiti için BM Güvenlik Konseyi UAD’den danışma görüşü isteyebilir. c) Kolombiya’nın eylemlerinin kınanması için BM Genel Kurulu’nda karar alınacaksa 2/3 çoğunluk sağlanmalıdır. d) BM Genel Kurulu’nda alınacak Kolombiya’yı kınama kararı bağlayıcı olacaktır. e) BM Genel Sekreteri Kolombiya ve komşuları arasındaki sorunun uluslararası barış ve güvenliği tehdit ettiği gerekçesiyle konuyu Güvenlik Konseyi’nin gündemine taşıyabilir. OLAY II (A) Devleti’nde yaşanan iç savaş esnasında ortaya çıkan radikal bir terörist grup (X) Devleti’nin desteğiyle silahlanmış ve eylemlerine başlamıştır. Söz konusu grup hem iç savaş esnasında (A) Devleti’nde diğer gruplarla çatışmakta, hem de (A) Devleti’nin sınır komşusu (B) Devleti’nde silahlı eylemler gerçekleştirmektedir. Bunun yanında (A) Devleti’nde yaşanan insancıl hukuk ihlalleri nedeniyle, ABD ve Rusya zaman zaman (A) Devleti’ndeki radikal grubun üslerini bombalamaktadır. 15. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) (A) Devleti’ndeki iç savaş BM Güvenlik Konseyi’nin gündemine taşınabilir. b) ABD’nin, (A) Devleti’ne müdahalesi, meşru müdafaa hakkı kapsamında değerlendirilemez. c) Rusya’nın müdahalesi, (A) Devleti’nin merkezi hükümetinin rızasının varlığı halinde hukuka uygundur. d) BM Güvenlik Konseyi’nin, (A) Devleti’ne müdahalesi için, öncelikle kuvvet kullanma içermeyen tedbirlere başvurması gerekmektedir. e) (A) Devleti’nde yaşanan çatışmalarda sivil halkın da bombalanması, insancıl hukuk kurallarının ihlalidir. 16. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) (B) Devleti’ne karşı gerçekleştirilen silahlı eylemler, (X) Devleti’nin dolaylı saldırısı olarak nitelendirilebilir. b) (B) Devleti, dolaylı saldırı neticesinde, (X) Devleti’ne karşı meşru müdafaa hakkını kullanabilir. c) (B) Devleti’nin meşru müdafaa hakkını kullanmadan, olayları BM Güvenlik Konseyi gündemine taşıması mümkün değildir. d) (B) Devleti’nde gerçekleştirilen silahlı eylemler BM Güvenlik Konseyi’nin gündemindeyken, BM Genel Kurulu’nda da konuyla ilgili karar alınabilir. e) (X) Devletinin söz konusu gruplara müdahalesi, (B) Devletinin iç işlerine karışma yasağını ihlal ettiği anlamına gelmez. OLAY III Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na ait gemiler, Orta ve Doğu Karadeniz’de Bafra-Çarşamba kıyılarının 12 mil gerisinde kalan alanlarda, doğalgaz varlığını test etmeye yönelik değerlendirme çalışmaları yapmakta ve aynı zamanda sismik veri toplamaktadır. savaş uçağının Türkiye tarafından düşürülmesinin ardından, Rus Dış İşleri Bakanı, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren Türkiye ile vizesiz seyahat uygulamasını askıya alma kararı verdiklerini açıklamıştır. 18. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Antlaşma, Türk hukuku açısından Anayasa’nın 90/I. maddesi uyarınca onaylanmıştır. b) Tarafların Antlaşma’yı imzalanması, metnin sadece kesinleştirildiği anlamına gelir. c) Tarafların konu ve amacına uygun olsa dahi, Antlaşma’ya çekince koymaları mümkün değildir. d) Anlaşma’yı Türkiye adına, Türk Dış İşleri Bakanı’nın yetki belgesi olmaksızın imzalaması yetki aşımı sonucunu doğurmaz. e) Antlaşma, Türkiye tarafından onaylandıktan sonra onay belgesinin depozitere tevdii gerekir. 19. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Rusya Federasyonu’nun, uçak düşürme olayının ardından geçici tedbir olarak Türkiye’nin Rusya’daki misyon üyelerine yurt dışına çıkma yasağı koyması mümkündür. b) Rusya Federasyonu’nun, uçak düşürme olayının ardından geçici tedbir olarak Türkiye’nin Rusya’daki misyon üyelerinin banka hesaplarına el koyması mümkündür. c) Rusya Federasyonu, uçak düşürme olayının ardından olayı aydınlatacak nitelikte olsa dahi Türkiye’nin Rusya’daki misyonunun arşiv ve belgelerini inceleyemez. d) Rusya Federasyonu’nun, uçak düşürme olayını soruşturan yetkilileri Türkiye’nin Rusya’daki askeri ataşesini ifade vermek üzere çağırabilir. e) Uçak düşürme olayının ardından, havaalanındaki Rus yetkililerin Türkiye’nin Rusya’daki misyonuna ait diplomatik çantasını şüphe nedeniyle geri göndermesi mümkündür. OLAY V Güney Çin Denizi'nde; Çin Halk Cumhuriyeti ve Deniz'e kıyıdaş olan diğer devletler arasında deniz alanlarının paylaşımı konusunda 1950'li yıllardan bu yana devam eden pek çok uyuşmazlık vardır. Bölgede bulunan ve bir "takımada devleti" olan Filipinler, kıyılarından 150 deniz mil açıkta Çin tarafından gerçekleştirilen yapay tesis kurma faaliyetini protesto etmiş ve 1982 BMDHS’ye uygun bir yargısal çözüm yoluna başvurmak için 2013 yılında girişimde bulunmuştur. (Kaynak: www.afp.com) 17. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Araştırma yapılan deniz alanında, Türkiye’nin bütün gemiler üzerindeki cezai yargı yetkisi tamdır. b) Araştırma yapılan deniz alanının üzerindeki hava sahasında, tüm uçakların uçuş serbestisi bulunmaktadır. c) Araştırma yapılan deniz alanının 50 mil ötesinde, petrol arama ve işletme hakkı münhasıran Türkiye’ye aittir. d) Türkiye’nin 12 milin ötesinde petrol arama ve işletme hakkına sahip olabilmesi için, MEB ilan etmesi zorunludur. e) Türkiye’nin, 1982 BMDHS’ye taraf olmaması dolayısıyla, MEB ilan etmesi hukuka aykırıdır. 20. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Filipinler, deniz alanlarını tespit ederken, 1982 BMDHS'de ayrıntılı bir biçimde düzenlenen takımada esas hatları yöntemini tercih edebilir. b) Filipinler’in takımada esas hatları içerisinde kalan alan "takımada suları" olarak adlandırılır. c) 1982 BMDHS’ye göre, Filipinler’in takımada sularından yabancı gemilerin zararsız geçiş hakkı bulunmaktadır. d) Filipinler’in karasuları ilan etmesi mümkün değildir. e) Filipinler’in, kıta sahanlığı ve/veya MEB’i olabilir. OLAY IV Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasında “Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu Vatandaşlarının Karşılıklı Seyahatlerine İlişkin Usullere Dair Anlaşma” 12 Mayıs 2010 tarihinde imzalanmış, 2011 yılında da yürürlüğe girmiştir. Rus 21. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Filipinler, kendi kıyılarından 150 deniz mili açıkta Çin'in bilimsel araştırma yapma hakkını engelleyemez. b) Filipin kıyılarından 150 deniz mili açıkta Çin'in kablo ve boru döşeme hakkı Filipinler’in açık rızasına bağlıdır. c) Çin'in, Filipin kıyılarından 150 deniz mili açıkta yapay ada oluşturabilmesi Filipinler'in açık rızasına bağlı değildir. d) Filipinler tarafından MEB ilan edilmemiş ise, Filipin kıyılarından 150 deniz mili açıkta Çin, yer altındaki kaynakların durumunu tespit amacıyla her türlü faaliyette bulunabilir. e) Filipinler’in, kıyılarından 150 deniz mili açıkta, Çin bayrağı taşıyan gemilerin seyrüsefer hakkını engellemesi kural olarak mümkün değildir. 22. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) 1982 BMDHS, adaların, kural olarak kendilerine ait deniz alanlarının olacağını açıkça belirtmektedir. b) Üzerinde insan yaşamına olanak vermeyen kayalıkların MEB veya kıta sahanlığı olamaz. c) Deniz alanlarının sınırlandırılmasında 1982 BMDHS gereğince adalara her zaman tam etki tanınmalıdır. d) Adaların, 1982 BMDHS’ye göre en temel özelliği doğal oluşum olmasıdır. e) Yapay adalar, doğal adalardan farklı olarak kendilerine ait deniz alanlarına sahip değildir. 23. Aşağıdakilerden hangisi Filipinler ve Çin arasındaki uyuşmazlığın yargısal çözüm yollarından biri olamaz? a) Uluslararası Adalet Divanı b) Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi c) Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi d) 1982 BMDHS'de öngörülen ve tarafların üzerinde uzlaşacağı Özel Tahkim e) Sürekli Tahkim Divanı OLAY VI Ekvator Ginesi Devlet Başkan Yardımcısı Mangue hakkında, zimmet suçu nedeniyle Fransa’da ceza davası açılmıştır. Olayda Fransız mahkemesi Mangue’nin yargı bağışıklığı itirazını YANIT ANAHTARI 1.E 14.D 2.A 15.D 3.B 16.A 4.B 17.C 5.C 18.E 6.A 19.C 7.E 20.D 8.C 21.E 9.B 22.C 10.D 23.C 11.D 24.C 12.C 25.D 13.E reddetmiş ve Mangue aleyhine hüküm vermiştir. Bunun yanında, Mangue’nin Fransa’daki özel mülkü olan bir gayrimenkul 2011 yılından bu yana, Ekvator Ginesi tarafından diplomatik misyon binası olarak kullanılmaktadır. Fransız mahkemesinin kararı üzerine misyon binasında arama yapılmıştır. Yaşanan olaylar sonucu Ekvator Ginesi, 14 Haziran 2016 tarihinde Fransa’ya karşı UAD’de dava açmıştır. 24. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Söz konusu davada UAD esasa girmeden önce yetki incelemesi yapacaktır. b) Fransa yetkisizlik itirazında bulunmayıp esasa ilişkin cevap verirse, UAD’nin yargı yetkisini kabul etmiş sayılacaktır. c) UAD esas incelemesi yaparken, yargı bağışıklığına ilişkin önceki kararlarını göz önüne almak zorundadır. d) Dava konusu olayla ilgisi olan bir üçüncü devlet de davaya müdahil olabilir. e) Davanın Fransa aleyhine sonuçlanması halinde, Fransa’nın karara uygun tedbirler alması gerekmektedir. 25. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) UAD, Mangue’nin yargı bağışıklığı açısından 1961 Diplomatik İlişkiler Sözleşmesi hükümlerine dayanmak zorundadır. b) Mangue diplomatik temsilci olsaydı, görevi dışındaki faaliyetleri nedeniyle yargılanması hukuka uygun kabul edilebilecektir. c) Ekvator Ginesi’nin misyon binasında yapılan arama hukuka uygundur. d) Mangue’nin misyon binası dışında kalan, Fransa’daki şahsi mülklerinin bina dokunulmazlığı yoktur. e) Ekvator Ginesi, Fransa’da Mangue aleyhine yapılan yargılama sebebiyle Fransa Büyükelçisi hakkında kendi ülkesinde dava açabilir.