KUR9000 – Kuruluş, Parametreler ve Genel Özellikler

Transkript

KUR9000 – Kuruluş, Parametreler ve Genel Özellikler
1
GİRİŞ ............................................................................................................................. 7
2
PROGRAMI YÜKLEME ................................................................................................ 9
3
KUR9000’ E GİRİŞ VE FİRMALARA AİT VERITABANI AÇMA................................ 11
4
SQL SUNUCUSUNA BAĞLANMA VE ŞİFRE ALMA ................................................ 14
5
KURULUŞ ................................................................................................................... 17
5.1
VERİ TABANI TANITIM KARTI (501100) ..................................................................... 17
5.2
FİRMA TANITIM KARTI (501110) .............................................................................. 19
5.3
ŞUBE TANIMLAMA (501800) .................................................................................... 29
5.4
GRUP TANIMLAMA (501210) ................................................................................... 30
5.5
KULLANICI TANIMLAMA (501220)............................................................................. 31
5.6
KULLANICI/GRUP HAK TANIMLAMA (501300) ............................................................ 32
5.7
KULLANICI/GRUP HAKLARI YÖNETİMİ (501400) ......................................................... 48
5.8
EVRAK GENEL AÇIKLAMA TANIMLARI (099610) ......................................................... 49
5.9
PROGRAM GİRİŞ/ÇIKIŞ AYARLARI (501309) .............................................................. 50
5.10 FİRMA LOG PARAMETRELERİ (504060) .................................................................... 51
5.11 MERKEZ-ŞUBE İLİŞKİ PARAMETRELERİ .................................................................... 51
5.11.1
Veri dosyaları merkez - şube ilişki parametreleri (501700) ......................... 51
5.11.2
Şube kayıtları üzerinde yetki tanımlamaları (096114) ................................. 52
6
SİSTEM........................................................................................................................ 53
6.1
SİSTEM VE PROGRAM PARAMETRELERİ ................................................................... 53
6.1.1
Program başlangıç parametreleri (091300) ................................................. 53
6.1.2
Program akış parametreleri (091400) .......................................................... 58
6.1.3
Evrak Döküm Parametreleri (091450) ......................................................... 92
6.1.4
Görsel Parametreler (091500) ..................................................................... 98
6.1.5
Vergi parametreleri (091600) ....................................................................... 98
6.1.6
Ödeme planları tablosu (091920) .............................................................. 100
6.1.7
Dos döküm uyumluluk kodları (096150) .................................................... 102
6.1.8
e-Beyanname parametreleri (096155) ....................................................... 102
6.1.9
e-Bildirge parametreleri (096156) .............................................................. 102
6.2
GENEL TANIMLAMALAR ......................................................................................... 103
6.2.1
Ülke tanımları (092112) ............................................................................. 103
6.2.2
İl tanımları (092115) ................................................................................... 103
6.2.3
Banka tanımları (092114) .......................................................................... 103
6.2.4
Birim tanımları (092120) ............................................................................ 103
6.2.5
Gümrük İdareleri Tanımları ........................................................................ 104
6.2.6
Gümrük idareleri tanımları (092113) .......................................................... 104
6.2.7
Gümrük ambalaj kodları tanımları (092116) .............................................. 104
6.2.8
Yıllık tatil takvimi (092121) ......................................................................... 104
6.2.9
Terazi tanımları (092122) .......................................................................... 105
6.2.10
Kapama nedenleri tanımları (092124) ....................................................... 106
6.2.11
Okul tanımları (092125) ............................................................................. 107
6.2.12
Okul bölüm tanımları (092126) .................................................................. 107
6.3
STOK VE SİPARİŞ PARAMETRELERİ ....................................................................... 107
6.3.1
Fiyat Parametreleri .................................................................................... 107
6.3.1.1 Satış fiyat liste tanımları (092130) ......................................................... 107
Vr.15 KUR9000
1
Kuruluş, Parametreler ve Genel Özellikler
6.3.1.2 Satış fiyat parametreleri (092760) ......................................................... 111
6.3.1.3 Fiyatlar arası ilişki matrisi ve değişikliği (092770) .................................. 112
6.3.2
Depo ve satış noktaları tanımlama (092200) ............................................. 113
6.3.3
İskonto tanımlamaları (092300) ................................................................. 116
6.3.4
Karşılanma Parametreleri .......................................................................... 119
6.3.4.1 Sipariş karşılanma parametreleri (093150) ............................................ 120
6.3.4.2 Konsinye karşılanma parametreleri (093160) ........................................ 122
6.3.5
Kontrol Parametreleri ................................................................................. 123
6.3.5.1 Sipariş & satın alma kontrol parametreleri (093100) ............................ 123
6.3.5.2 Sipariş & satınalma kontrol muafiyet parametreleri (093101) ............... 129
6.3.5.3 Konsinye kontrol parametreleri (093110) ............................................... 130
6.3.5.4 Sipariş risk kontrol parametreleri (093120) ............................................ 130
6.3.6
Stok maliyet parametreleri (092740) .......................................................... 132
6.3.7
Pozisyon bayrakları parametreleri (092730) .............................................. 135
6.3.8
Grup sipariş parametreleri (091720) .......................................................... 136
6.3.9
Kod yapısı parametreleri (091730) ............................................................ 137
6.3.10
Evrak kontrol kodu belirleme (091740) ...................................................... 139
6.3.11
Yorum Ekranı (091750) .............................................................................. 139
6.4
BARKOD PARAMETRELERİ ..................................................................................... 140
6.4.1
Barkod içerik parametreleri (092710) ........................................................ 140
6.4.2
Etiket döküm parametreleri (092720) ........................................................ 143
6.5
SENET-ÇEK PARAMETRELERİ................................................................................ 143
6.5.1
Senet - Çek genel parametreleri (095200) ................................................ 143
6.6
GELİR VERGİSİ VE FON PAYI PARAMETRELERİ (099400) .......................................... 144
6.7
MUHASEBE PARAMETRELERİ................................................................................. 145
6.7.1
Genel program parametreleri (096111) ..................................................... 145
6.7.2
Basit Alış/Satış Fişi İşlemleri ...................................................................... 154
6.7.2.1 Alış tanımlamaları (096172) ................................................................... 154
6.7.2.2 Satış tanımlamaları (096173) ................................................................ 155
6.7.2.3 Alış/Satış parametreleri (096177) .......................................................... 156
6.7.3
Özel Mahsup İşlemleri ............................................................................... 156
6.7.3.1 Özel mahsup kod tanıtımı (096174) ...................................................... 157
6.7.3.2 Özel mahsup fişi tanıtımı (096175) ........................................................ 158
6.7.4
Entegrasyon Parametreleri ........................................................................ 160
6.7.4.1 Entegrasyon şekil parametreleri (096113) ............................................. 160
6.7.4.2 Muhasebe fiş kategorileri (092910) ....................................................... 167
6.7.4.3 Evrak kategori tanımlamaları (092900) .................................................. 167
6.7.5
Kasa hesap kodları (096180) ..................................................................... 168
6.7.6
Vergi Dairesi Tanımları (096190) ............................................................... 168
6.7.7
Enflasyon Düzeltmesi Muhasebesi Parametreleri (096195)...................... 169
6.8
KUR İŞLEMLERİ .................................................................................................... 170
6.8.1
Kur girişi (097100) ...................................................................................... 170
6.8.2
Kur isimleri girişi (097200) ......................................................................... 170
6.8.3
Kur hareketleri raporu (097300) ................................................................. 170
6.9
AKARYAKIT İSTASYONU TANIMLAMALARI ................................................................ 171
6.9.1
Vardiya parametreleri(1) (099040) ............................................................. 171
6.9.2
Vardiya parametreleri(2) (099050) ............................................................. 173
6.9.3
Vardiya Parametreleri (3) ........................................................................... 174
6.10 İTHALAT İHRACAT PARAMETRELERİ........................................................................ 175
6.10.1
İthalat masraf dağıtımı grup isimlerini değiştirme (095500) ....................... 175
6.10.2
Diğer parametreler (095510)...................................................................... 175
Vr.15 KUR9000
2
6.11 SATIN ALMA VE SATIŞ PARAMETRELERİ ................................................................. 176
6.11.1
Cari hesap teminat isimlerini değiştirme (096000) .................................... 176
6.12 ENDEKS İŞLEMLERİ .............................................................................................. 176
6.12.1
Endeks isimleri girişi (097502) ................................................................... 176
6.12.2
Tüm endeksler için aylık endeks değerleri girişi (097500) ........................ 176
6.12.3
Endeks Seçimli Yıllık Endeks Değerleri Girişi (097501) ............................ 177
6.12.4
Endeks Raporları ....................................................................................... 177
6.12.4.1
Endeks Seçimli Tarih Aralıklı Endeks Değerleri Raporu (097510) .... 177
6.12.4.2
Tüm Endeksler İçin Yıllar Bazında Toplu Endeks Değerleri Raporu
(097511)
178
7
DÖNEMSEL İŞLEMLER ........................................................................................... 179
7.1
YEVMİYE MADDE YENİDEN NUMARALAMA (098100) ................................................ 179
7.2
MALİYETLENDİRME İŞLEMLERİ ............................................................................... 179
7.2.1
Stok hareketleri maliyetlendirme (098325) ................................................ 179
7.2.2
Dönemsel Yürüyen Ağırlıklı Ortalama Maliyet Sistemi ile Hızlı
Maliyetlendirme (098350) .......................................................................................... 180
7.2.3
Dahili Stok Hareket Evraklarının Muhasebe Fişlerini Oluşturma (098360)180
7.2.4
Satılan Malın Maliyeti Fişi Oluşturma (098340) ......................................... 180
7.3
YENİ VERİTABANINA AKTARMA VE DEVİR................................................................. 181
7.3.1
Belli bir mali yıl ve sonrasını yeni bir veritabanına aktarma (098478) ....... 181
7.3.2
Sabit Kıymet kartları devir işlemleri (098476) ............................................ 187
7.3.3
İşletme hareketleri devir işlemleri (098482) ............................................... 187
7.4
EKSPORT İŞLEMLERİ............................................................................................. 187
7.4.1
Muhasebe fişleri Export işlemleri (098310) ............................................... 187
7.4.2
Cari hareketlerin export işlemleri (098311) ................................................ 188
7.4.3
Dahili stok hareketlerin export işlemleri (099631) ..................................... 189
7.4.4
Fiyat değişikliklerinin export işlemleri (098610) ......................................... 189
7.4.5
Döviz kurları export işlemleri (098322) ...................................................... 189
7.5
IMPORT İŞLEMLERİ ............................................................................................... 189
7.5.1
Muhasebe fişleri import işlemleri (098320) ................................................ 189
7.5.2
Cari hareketlerin import işlemleri (098321) ................................................ 190
7.5.3
Dahili stok hareketlerin import işlemleri (099632)...................................... 190
7.5.4
Fiyat değişikliklerinin import işlemleri (098620) ......................................... 190
7.5.5
Döviz kurları import işlemleri (098323) ...................................................... 190
7.6
PDT EKSPORT/IMPORT ......................................................................................... 190
7.6.1
Pdt stok kartları export (098710) ............................................................... 191
7.6.2
Pdt cari kartları export (098720) ................................................................ 191
7.6.3
Pdt mal kabul dosyası import (098730) ..................................................... 191
8
SERVİS ...................................................................................................................... 192
8.1
SİPARİŞ SEVKİYATLARI DÜZENLEME (094100) ........................................................ 192
8.2
KONSİNYE SEVKIYATLARI DÜZENLEME (094200) .................................................... 192
8.3
STOK KDV ORANI DEĞİŞTİRME (094300) .............................................................. 192
8.4
MUHASEBE FİŞ SATIR NO DÜZENLEME (505040) .................................................... 193
8.5
ENTEGRASYON GÜNCELLEME ............................................................................... 193
8.5.1
Cari hareketlerinin muhasebe entegrasyonu (503110) ............................. 193
8.5.2
Stok hareketlerinin muhasebe entegrasyonu (503120) ............................. 194
8.5.3
Entegre edilmiş cari hareketlerinin yeniden muhasebe entegrasyonu
(503130) 194
8.5.4
Entegre edilmiş stok hareketlerinin yeniden muhasebe entegrasyonu
Vr.15 KUR9000
3
(503140) 194
8.6
KART AKTARMA.................................................................................................... 194
8.6.1
Stok kartı aktarma (098490) ...................................................................... 194
8.6.2
Cari kartı aktarma (098492) ....................................................................... 194
8.6.3
Banka kartı aktarma (098496) ................................................................... 195
8.6.4
Kasa kartı aktarma (098497) ..................................................................... 195
8.6.5
Hizmet kartı aktarma (098498) .................................................................. 195
8.6.6
Masraf kartı aktarma (098499)................................................................... 195
8.6.7
Personel kartı aktarma (098500) ............................................................... 196
8.6.8
Cari personel kartı aktarma (098504) ........................................................ 196
8.6.9
Sabit kıymet kartı aktarma (098501) .......................................................... 196
8.6.10
Sorumluluk Merkezi Kartı Aktarma (098502) ............................................. 197
8.6.11
Depo Kartı Aktarma (098503) .................................................................... 197
8.6.12
Proje Kartı Aktarma (098505) .................................................................... 197
8.6.13
Parti-lot kartı aktarma (098506) ................................................................. 197
8.6.14
İthalat kartı aktarma (098507) .................................................................... 198
8.6.15
İhracat kartı aktarma (098508) .................................................................. 198
8.6.16
İş merkezi kartı aktarma (098509) ............................................................. 198
8.7
ÖZET GÜNCELLEME İŞLEMLERİ ............................................................................. 198
8.8
ÖZEL SERVİS İŞLEMLERİ ....................................................................................... 199
8.8.1
Kombine dağıtım sıfırlama (099520) ......................................................... 199
8.8.2
Stok muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını stok kartlarına
aktarma (099530)....................................................................................................... 199
8.8.3
Sabit kıymet muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını sabit kıymet
kartlarına aktarma (099531) ...................................................................................... 199
8.8.4
İş emri muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını iş emri kartlarına
aktarma (099535)....................................................................................................... 199
8.8.5
İthalat muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını ithalat kartlarına
aktarma (099536)....................................................................................................... 200
8.8.6
Muhasebe hesap tipleri düzenleme (098480)............................................ 200
8.8.7
Muhasebe fişlerinin kuruşlarını 2 haneye yuvarlama ve oluşan farkları
yuvarlama hesaplarına aktarma (505045) ................................................................. 201
8.8.8
Alternatif döviz kurları güncelleme ............................................................. 201
8.8.8.1 Stok hareketlerinin alternatif döviz kurlarının güncellenmesi (099555) . 201
8.8.8.2 Cari hareketlerinin alternatif döviz kurlarının güncellenmesi (099556) .. 201
8.8.8.3 Muhasebe Fişlerinin alternatif döviz kurunu güncelleme (098644) ....... 201
8.8.9
Otomatik Silme ........................................................................................... 201
8.8.9.1 Gereksiz stok depo kartlarının silinmesi (099557) ................................. 201
8.8.9.2 Hareketsiz stok kartlarının silinmesi (099558) ....................................... 202
8.8.9.3 Belli tarih öncesi satın alma şartlarının silinmesi (099559) .................... 202
8.8.9.4 Yürürlükte olmayan satın alma şartlarının silinmesi (099560) ............... 202
8.8.9.5 Hareketsiz cihaz kartlarının silinmesi (099561) ..................................... 203
8.8.9.6 Hareketsiz cari kartlarının silinmesi (099562) ....................................... 203
8.8.9.7 Hareketsiz kasa kartlarının silinmesi (099580) ...................................... 203
8.8.9.8 Hareketsiz banka kartlarının silinmesi (099581) .................................... 203
8.8.9.9 Hareketsiz ithalat kartlarının silinmesi (099582) .................................... 204
8.8.9.10
Hareketsiz cari personel kartlarının silinmesi (099583) ..................... 204
8.8.9.11
Hareketsiz masraf kartlarının silinmesi (099584)............................... 204
8.8.9.12
Hareketsiz hizmet kartlarının silinmesi (099585) ............................... 205
8.8.10
WorkData Tablo İşlemleri........................................................................... 205
8.8.10.1
WorkData satış ve ödeme tabloları taşıma (504013) ........................ 205
Vr.15 KUR9000
4
8.8.10.2
WorkData satış ve ödeme tabloları isim değiştirme (504014) ........... 205
8.9
ENTEGREDEN OLUŞMUŞ FİŞLERİ VE BAĞLANTILARINI SİL ....................................... 206
8.9.1
Cari hareketleri entegrasyonundan oluşmuş fişleri ve bağlantılarını sil
(505010) 206
8.9.2
Stok hareketleri entegrasyonundan oluşmuş fişleri ve bağlantılarını sil
(505020) 206
8.9.3
Stok hareketleri entegrasyonundan oluşmuş fişleri sil (505030) ............... 206
VERİ ANALİZ KÜPLERİ ........................................................................................... 207
9
9.1
10
KÜP TASARIM FORMU (504200) ............................................................................ 207
VERİ KONTROL .................................................................................................... 209
10.1 MUHASEBE FİŞ KONTROL RAPORU (499100) ......................................................... 209
10.2 STOK KARTLARI MUHASEBE KODLARI KONTROL RAPORU (499350) .......................... 209
10.3 STOK HAREKET KONTROL RAPORLARI .................................................................. 209
10.3.1
Stok hareketleri fatura bağlantı kontrol raporu (499200) ........................... 209
10.3.2
Fatura - Stok hareketleri bağlantı kontrol raporu (499300) ....................... 210
10.3.3
Stok hareketleri - Stok kartları kontrol raporu (499250) ............................ 210
10.3.4
Stok hareketleri - muhasebe fişleri kontrol raporu (499255) ..................... 210
10.4 CARİ HAREKET KONTROL RAPORLARI ................................................................... 210
10.4.1
Cari hareketlerin senet - çek kartları ile kontrolü (499280) ........................ 210
10.4.2
Cari hareketleri - muhasebe fişleri kontrol raporu (499275) ...................... 210
10.4.3
Cari hareketleri - Cari kartları kontrol raporu (499276) .............................. 210
10.5 BEDEN HAREKETLERİ KONTROL VE DÜZELTMELERİ ................................................. 211
10.5.1
Sipariş hareketleri ile beden hareketleri kontrolü (499551) ....................... 211
10.5.2
Stok hareketleri ile beden hareketleri kontrolü (499552) ........................... 211
11
LİSTELER ............................................................................................................. 212
11.1 DEPO TANIMLARI LİSTESİ (499633) ....................................................................... 212
11.2 GENEL EVRAK KATEGORİ TANIMLARI LİSTESİ (092905) ........................................... 212
11.3 HAK TANIMLARI LİSTELERİ .................................................................................... 212
11.3.1
Kullanıcı Hak Tanımları Listesi .................................................................. 212
11.3.1.1
Genel Hak Tanımlamaları Listesi (099601) ....................................... 212
11.3.1.2
Veri Tabanı Hakları Listesi (099605) ................................................. 213
11.3.1.3
Evrak seri no ve hak tanımlamaları listesi (099602) .......................... 213
11.3.1.4
Depo hakları tanımları listesi (099603) .............................................. 213
11.3.1.5
Kullanıcı Program Hakları Tanımları Listesi (099604) ....................... 214
11.3.1.6
Kullanıcı - Modül hakları tanımları listesi (099612)............................ 214
11.3.2
Kullanıcı performans analizi (099611) ....................................................... 214
11.4 EVRAK LİSTELERİ ................................................................................................. 214
11.4.1
Stok hareket evrakları listesi (499606) ...................................................... 214
11.4.2
Cari hareket evrakları listesi (499607) ....................................................... 214
11.4.3
Sipariş hareket evrakları listesi (499608) .................................................. 215
11.4.4
Muhasebe Fişleri Listesi (499609) ............................................................. 215
12
12.1
12.2
12.3
12.4
VERİ TABANI SÜRÜM YÜKSELTME, BAKIM VE YÖNETİM ............................. 216
TABLOLAR SÜRÜM YÜKSELTME VE YÖNETİM (504000) ............................................ 216
FONKSİYON, GÖRÜNÜM VE KAYITLI PROSEDÜRLER İÇİN GÜNCELLEME (504001)....... 217
RAPOR JENERATÖRÜ TABLOLARI GÜNCELLEME (504002)...................................... 218
ÇOK VERİTABANI SEÇİMLİ TABLO SÜRÜM YÜKSELTME, VERİ TABANI GÜNCELLEME
Vr.15 KUR9000
5
(504030) ......................................................................................................................... 218
12.5 GENEL AMAÇLI TABLOLARI YENİDEN OLUŞTURMA (504003) .................................... 219
12.6 SİSTEM TABLOLARI DÜZENLEME (504015) ............................................................. 219
12.7 ENTEGREDEN OLUŞMUŞ MUHASEBE FİŞLERİNİN AYNI ÖZELLİKTEKİ SATIRLARINI
BİRLEŞTİR (504008) ......................................................................................................... 219
12.8 MANUEL GİRİLMİŞ MUHASEBE FİŞLERİNİN AYNI ÖZELLİKTEKİ SATIRLARINI BİRLEŞTİR
(504012) ......................................................................................................................... 219
12.9 İNTERNET'TEN GENEL TANIM DOSYALARINI GÜNCELLEME (504020) ....................... 220
12.10
LOG İŞLEMLERİ................................................................................................. 220
12.10.1
Silinen Kayıtlar (504061)........................................................................ 220
12.10.2
Değişen Kayıt Alanları (504063) ............................................................ 220
12.10.3
Genel log (504064) ................................................................................ 221
13
GENEL AMAÇLI PROGRAM BUTONLARI ......................................................... 222
14
SERIES 9000 GENEL ÖZELLİKLER.................................................................... 253
14.1 ŞEKİLSEL ÖZELLİKLER .......................................................................................... 253
14.1.1
Başlık Barı ve Program Yardım Tuşlarına İlişkin Bar ................................ 253
14.1.2
Son Kullanılanlar Menüsü .......................................................................... 258
14.1.3
Bildirgeler/Beyannameler ve Yazışmalar Menüsü ..................................... 258
14.2 İÇERİKSEL ÖZELLİKLER ......................................................................................... 261
14.2.1
Program Menüleri ...................................................................................... 262
14.2.2
Program Türleri .......................................................................................... 265
14.2.2.1
Bilgi Giriş Programları ........................................................................ 265
14.2.2.2
Rapor Programları ............................................................................. 267
14.2.2.2.1 Değişken Rapor Parametreleri ...................................................... 267
14.2.2.2.2 Rapor Parametreleri ...................................................................... 269
14.2.2.3
Rapor, Liste ve Analizlerin Ekran Görüntüleri .................................... 280
14.2.2.4
Föy, Yönetim ve Operasyon Ekranları ile F10 Yardım Pencereleri ... 281
14.2.2.5
Sayısal alanlarda basit matematiksel işlemlerin yapılabilmesi (Edit
hesap)
286
14.2.2.6
Program numarasını yazarak direk ilgili programın çalıştırılması ...... 287
14.2.2.7
Takvim alanlarında +/- olarak manuel giriş yapabilmek ..................... 287
14.2.2.8
Toolbarlarda sınırsız hareket özgürlüğü ............................................ 287
14.2.2.9
F10 seçim penceresi kullanmanıza gerek kalmadan istediğiniz kayıtları
seri bir şekilde seçebileceksiniz. ............................................................................ 288
Vr.15 KUR9000
6
1
GİRİŞ
Günümüzde bilişim sektörü hiç kuşkusuz en hızlı gelişen ve teknolojik olarak sürekli yenilenen
sektörlerden biridir. Mikro Yazılımevi olarak amacımız; bu gelişmeleri yakından takip ederek, sürekli
kendini yenileyen, alışılmış Mikro kalitesinden ödün veremeyen, hem kullanışlı hem de
kullanıcılarımıza keyif veren programlar yaratmaktır. Rakiplerine oranla daha hızlı davranmak ve bu
hızıyla fark edilen, kaliteli firmalar arasında olmak isteyen işletmeler için ürettiğimiz V15 serisi
programlarımız, tartışmasız uygulamalarınızın en doğru yönlendiricisi olacaktır. Çünkü Mikro;
başarılı, öncü ve deneyimli kadrosu ile her zaman yenilikçi her zaman çözüme odaklı ve her zaman
kullanıcılarının yanında olan bir firmadır. Bizi rakiplerimizden ayıran, birçok konuda önder olmamızı
sağlayan düşüncenin, teknolojik yeniliklerin yanı sıra kullanıcı için doğru olacak yenilikler peşinde
olma anlayışımızdır. Programlarımızı geliştirirken çıkış aldığımız temel nokta; kullanıcılarımızın
arşivimize yerleşmiş istek ve önerilerine araştırmalarımızı katarak yeni versiyonlar yaratmaktır. Böyle
bir çalışmanın ürünü olan V15 serisi ile dünden bugüne kadar kullanıcılarımızın program algısındaki
kalıcılığımızı daha da derinleştirmek, beklentilerine uygun çözümler sunmak ve yepyeni hizmetlerle
hayatlarını kolaylaştırmak amacındayız. V15 serisinin bilgi şöleni olduğunu ve birçok dilde sorunsuz
çalıştığını kullandıkça göreceksiniz.
Bu versiyonu diğer versiyonlarımızdan ayıran temel özellik, V15 versiyonunda birden fazla firma ile
aynı anda hem daha hızlı, hem kesintisiz hem de kaliteli olarak işlem yapabilmesine imkân
tanımasıdır. Vr.15 serisi programlarımızı üretirken önceliğimiz yurtdışı projelerimiz için uygun olacak
alt yapıyı sağlamaktı. Bunun içinde programlarımızda görsel yenilik yerine kodlama sisteminde
yeniliğe daha çok ağırlık verdik. Yurtdışı projelerimizin son dönemlerde hızlanması ve bu bölgelerde
çalışmalar geliştirmemiz programlarımızda böyle bir düzenlemeyi zorunluluk haline getirmiştir. Artık
programlarımız birçok dilde çalışabilecek alt yapıya sahiptir.
Vr.15 serisi programlarımızın en önemli özelliklerinden biri kullanıcılarımıza modül modül
sunulabilecek olmasıdır. Yani kullanıcılarımız sadece ihtiyaç duydukları modülleri alabileceklerdir.
Böyle bir durum paket halinde program almak yerine kullanıcı kendi paketini kendisi oluşturup
alabilecektir. Şöyle ki, sadece stok ve muhasebe modülleriyle işlem yapan kullanıcılarımız Vr.15
serisiyle birlikte sadece bu modüllerin sahibi olabilecektir. Vr.15 serisi programlarımız SQL 2005 ve
üzeri versiyonlarda çalışacağı için bu programlara sahip olmak isteyen kullanıcılarımızın
sistemlerinde SQL’in 2005 ve üzerinin yüklü olması gerekmektedir.
Programlarımızda öncelikle işlem yapılacak veri tabanı oluşturulacak, daha sonrada bu veri tabanını
kullanacak firmaların tanıtımları yapılacaklardır. Veri tabanı tanımlamaları da Veri tabanı tanıtım
kartı (501100) programından gerçekleştirilecektir. Zaten programı çalıştırdığınızda da sizden firma
seçimi yerine veri tabanı seçimi yapmanız istenecektir. Firma tanımlamaları ise yine Kuruluş
programının Firma tanıtım kartı (501110) ekranından gerçekleştirilecektir. Yani yeni versiyonda tek
bir veri tabanını kullanan birden fazla firmanız olabilecektir. Örneğin aynı stok kartı ile işlem yapan
birden fazla firmanız var ise bu firmalara fatura kesmek istediğinizde öncelikle, aktif firmanızı
seçeceksiniz daha sonrada fatura evrakına girip stokunuza ait faturanızı keseceksiniz. Daha sonrada
diğer firmayı seçip aynı stokun ilgili firma için fatura edilmesini sağlayabileceksiniz. Kısacası şu fatura
şu firma için, şu tahsilât fişi şu firma için düzenlenecektir diyebileceksiniz. Bu yenilik programa giriş
sırasında firma seçim işlemini ortadan kaldırmıştır olup veri tabanı seçmenize, çalışacağınız firmaları
da program içinden belirlemenize imkân sağlamıştır.
Evet, 14 versiyonumuzun temel ayrıcalıklarından kısaca bahsettikten sonra ürünlerimizin kuruluşunu,
programları kullanmadan önce yapılması gerekli tanımlamaların neler olduklarını genel özelliklerine
de değinerek açıklamaya çalışalım.
9000 serisi aşağıdaki programlardan oluşur;
1. MIS9000 -Finansal Yönetim Sistemi
2. MRP29000-Üretim Yönetim Paketi
3. GEN9000-Genel Muhasebe Paketi
Vr.15 KUR9000
7
4.
5.
6.
7.
8.
9.
PER9000-Personel Yönetim Paketi
RTL9000-Perakende Satış Otomasyon Yönetim Sistemi ve Çeşitli POS Cihazları İle Haberleşme
ERP9000-Kurumsal Kaynak Planlaması
ONL9000-Merkez/Şube Online Bağlantı Bilgi Aktarımı
PET9000-Akaryakıt İstasyonları Bilgi Yönetim Sistemi
POS9000-Satış Noktası Terminal Modülü
KUR9000’DE, yukarıda sıraladığımız programların her biri için tanımlanması gereken parametreler
mevcuttur. Ancak esas olarak, MIS9000 programı ve modüllerinin akışını yönlendirecek parametreler
ağırlıktadır. Çünkü MIS9000 Finansal Yönetim Sistemi, yapısında barındırdığı modüllerle 9000
serisinin temelini oluşturur.
KUR9000 programınız Kuruluş, Sistem, Dönemsel işlemler, Servis, Veri Kontrol, listeler ve Veri
Tabanı Sürüm Yükselme ve Bakım olmak üzere 7 ana menüden oluşmuştur. Kuruluş menüsünden,
firma tanımlamaları, şube tanımlamaları, grup tanımlamaları, kullanıcı tanımlamaları, kullanıcı hak ve
tanımlamaları, evrak genel açıklama tanımlamaları, Merkez - Şube ilişki parametre tanımlamaları gibi
genel tanımlamalar yapılır. Sistem menüsünde modüllerin akışıyla ilgili hem ortak tanımlamalar, hem
de modüllere özel tanımlamaların yapılacağı programlar yer alır. Örneğin program akış parametreleri,
stok satış fiyat listesi ve akaryakıt istasyonu tanımlamaları gibi. Dönemsel işlemler menüsünde,
maliyetlendirme işlemleri yeni yıl açılış ve kapanış işlemleri gibi belirli dönemler dahilinde çalıştırılan
programlar yer alır. Servis menüsünde bilgi giriş programları değil, bilgi dosyaları üzerinde bir takım
düzenlemeleri yerine getiren programlar mevcuttur. Servis ve veri kontrol menülerinde yer alan
programlar, tamamen müşterilerimizin programları kullanırken ortaya çıkan bir takım gereksinimlerini
gidermek amacıyla hazırlanmıştır. Örneğin sipariş sevkıyatları düzenleme, entegrasyon güncelleme,
fiyat değişikliği evrakının eksport ve importu bu programlardan bazılarıdır.
Şimdi, Series 9000 programlarının kullanıma hazır hale getirilebilmesi ve yukarıda sıraladığımız bazı
özelliklerinden yararlanılabilmesi için, KUR9000 programı ile yapılması gereken işlemleri ana hatları
ile gözden geçirelim. KUR9000 ile yapılması gereken ilk işlem, çalışılacak veri tabanının
oluşturulmasıdır. Çünkü veri tabanı tanımlamadan kullanılacak firmaların tanıtılması mümkün
olmamaktadır. Bu, bir sonraki bölümümüzde oldukça detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Çalışılacak veri
tabanı açıldıktan sonra sıra, firmalarınızı, sonrasında da firmanıza bağlı olarak çalışan şubeler varsa,
bu şubelerin programa tanıtılmasına gelecektir. Şube tanımlamaları Kuruluş menüsünden
yapılacaktır. Şubeli çalışmalar için, merkez ile şubeler arasındaki veri transferinin nasıl yapılacağı
ayrıca tanımlanmalıdır. Bu tanımlamalar KUR9000/Kuruluş menüsünün son programından
yapılacaktır. Şube tanımlamalarından sonra sıra firmanızda yer alan çalışma gruplarının ve
programları kullanacak kullanıcıların tanıtılması gerekir. Çalışma grupları ve kullanıcılar sisteme
tanıtıldıktan sonra, artık bu kullanıcılar haricinde hiç kimse programlara giremeyecektir. Eğer her
kullanıcının program üzerinde farklı yetkilere sahip olmasını istiyorsanız, yine Kuruluş bölümünde yer
alan erişim hakları programıyla her kullanıcının programlara erişim haklarını düzenleyebilirsiniz.
Evrak bazında hak ve yetki tanımlayabilirsiniz. Kullanıcıların erişim haklarını sınırlandırmak da sizin
için yeterli değilse, her kullanıcıya ayrı ayrı menüler oluşturabilirsiniz. Böylece kullanıcılar sadece
sorumlu oldukları programları görebilir. KUR9000 programınız ile yapacağınız işlemlerden bir diğeri,
yazıcı bilgilerinin girilmesi ve kullanıcı-yazıcı organizasyonunun oluşturulmasıdır. Yani hangi
kullanıcının, hangi yazıcıdan çıkış alacağı ve yazıcının özelliklerinin belirlenmesi.
KUR9000 ile sadece kuruluş işlemlerini yapmakla kalmayacak, 9000 serisi programlarını kullanmaya
başlamadan önce tanımlanması gerekli parametreleri de gireceksiniz. Parametre girişleri sistem
bölümünden yapılacaktır. Sistem programları kitabınızın ilerleyen bölümlerinde oldukça detaylı bir
şekilde açıklanmıştır.
Servis bölümündense dosya düzenleme, kart aktarma ve entegrasyon yenileme işlemleri
yapılacaktır. KUR9000’ nin veri kontrol bölümünden, çeşitli veri kontrol raporları alacaksınız. Sürüm
yükseltme menüsünden, programlarınızı bir üst versiyona geçtiklerinde, yani sürüm yükseltildiğinde
bilgi dosyaları üzerinde yapılması gerekli işlemler gerçekleştirilecektir.
Vr.15 KUR9000
8
2
PROGRAMI YÜKLEME
V15 versiyonlu Series 9000, ürün gruplarına ait programlar size verilecek ürün kutusunun içinde
bulunan Mikro CD’ si yardımı ile bilgisayarınıza yüklenecektir. Bu CD içerisinde, V15 versiyonuna ait
tüm ürünlerin yüklenmesini sağlayacak EXE dosyaları ayrı ayrı yer alacaktır. Mikro Yazılımevi V15
versiyonuna ait programların kuruluşu ve programların akışını yönlendirecek parametre girişleri için,
KUR9000 (Series 9000), adı altında program geliştirmiştir. Dolayısıyla Series 9000 ürünlerin
çalıştırılabilmesi ve bir takım tanımlamaların yapılabilmesi için sisteminize ilgili programlarla birlikte
Kur9000 programı da yüklenecektir.
Bu durumda öncelikle Mikro CD’sini bilgisayarınızın CD sürücüsüne takınız ve karşınıza gelecek
ekrandan yükleyeceğiniz programı seçerek işleme başlayınız. Aşağıda yüklemenin nasıl yapılacağı
açıklanmıştır
1. Server_Setup Kurulumu
Yükleme yapacağınız programa göre ürün grubu belirlenip mouse göstergesi ile seçildikten sonra
server setup kurulumunuz başlayacaktır. Karşınıza ilk olarak kurulumu hangi dil ile yapacağınızı
belirleyeceğiniz ekran gelecektir. Programınız bu ekrana varsayılan olarak Türkçe seçeneğini
getirecektir. Dil seçimi sonrasında karşınıza; V15XX için server setup’un kurulacağını bildiren ekran
gelecek ve sizden onay beklenecektir. Bu aşamada ileri komutunu vererek programa ilişkin sözleşme
yazısının yer aldığı ekrana ulaşmalısınız. Anlaşma kabul edildikten sonra sırayla karşınıza, server
setup programının hangi dizine yükleneceğinin, programa ait kısa yolların hangi dizinde
yaratılacağının bildirileceği ekranlar gelecektir. Sizin isimleri yüklediğiniz program serisine bağlı
olarak otomatik belirlemektedir. Dolayısıyla kullanıcılarımızın dizin isimlerinde herhangi bir değişiklik
yapmalarına gerek olmamakla birlikte değiştirebilme konusunda da özgürdürler. Bu geçişler
sonrasında size ilave işlemler yapıp yapmayacağınız sorulacak ve en son olarak da kuruluma
başlanacağını belirten ekranla karşılaşılacaktır. Kur komutu verilerek server setup kurulumu
başlatılır. İşlem tamamlanınca programınız sizi
MİKRO YAZILIMEVİ ÜRÜN YENİLEMESİ
Sunucu üzerindeki programların güncellenmesi tamamlanmıştır.
Kullanıcı programlarını güncellemeden önce;
1. Kuruluş programına girerek "Veri tabanı sürüm yükseltme, Bakım ve Yönetim" menüsü altında bulunan
"Tablolar sürüm yükseltme ve bakım" menüsünü çalıştırarak, çıkacak listede sağ butonu tıklayıp "Bakıma ihtiyacı
olan" dosyaları seçerek "Tablo bakım onarım" çalıştırmayı;
2. Tamamlandıktan sonra, yine aynı menü altında bulunan " Fonksiyon, görünüm ve kayıtlı prosedürler için
güncelleme (504001)" menüsünü çalıştırmayı
Lütfen unutmayın!
Şeklinde bilgilendirecektir. Kurulumu sonlandırmak için ekrandaki “bitir” butonu tıklamalısınız. Eğer
program sisteminizde önceden yüklü ise ve siz şu anda programlarınız için güncelleme yapıyor iseniz
yukarıdaki bilgilendirmede belirtilen programları öncelikle çalıştırmalısınız. Yeni kurulum için böyle bir
işleme gerek yoktur.
2. Client_Setup Kurulumu
Şimdi sıra client setup kurulumunu çalıştırmaya gelmiştir. Yani terminallere programların yüklenmesi
işlemi gerçekleştirilecektir. Bu durumda her terminalin (sunucunun) server makineye bağlanması
gerekmektedir. Çünkü programların yükleneceği Series9000_V15XX_Client_Setup.exe server
makineye server setup programının çalıştırılmasıyla birlikte otomatik olarak yüklenmiştir. Bu program
servere bağlı olan tüm bilgisayarlar tarafından çalıştırılmalıdır. Bu durumda yapılması gereken server
makinede server setup’un yüklü olduğu dizinden CLIENT dizinine ulaşıp yüklediğiniz program
serisine ait “V15XX_Client_Setup.exe” dosyasını çalıştırmalısınız. Örneğin ilgili dosya Sever
makinedeki \\server_adı\SQL9000\CLIENT\ altında yer alıyor ise her kullanıcı buraya bağlanıp,
Series9000_V15XX_Client_Setup.exe çalıştırması gerekmektedir.
Vr.15 KUR9000
9
Şimdi Series9000_V15XX_Client_Setup.exe komutunu mouse göstergesiyle çift tıklayıp,
programların yüklenmesi işlemini başlatın. Yükleme mantığı server setup kurulumu ile aynıdır. Önce
dil seçimi yapılır, sonraki ekrana ileri komutu verilerek ürünlere ilişkin lisans anlaşmasının
onaylanacağı ekrana ulaşılır ve anlaşma kabul edilerek sonraki ekrana geçilir. Bu ekrandan ürünlerin
yükleneceği dizin belirlenir (bu dizin isimleri yüklediğiniz program serisine uygun olacak şekilde
programınız tarafından belirlenmektedir) ve daha sonra karşınıza kullandığınız program serisine ait
ürünlerin yer aldığı ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen, sisteminize yükleyeceğiniz program
yada programların hangileri olduğunu belirtmenizdir. Bu ekranda gördüğünüz üzere, tüm programlar
sisteminize yüklenecek şekilde seçili durumdadır. Eğer sisteminize bu programlardan sadece bir kaçı
yüklenecekse, diğer programların seçimlilik işaretini mouse göstergenizle tıklayarak kaldırmalısınız.
Sisteminize yüklenecek programları bu şekilde belirleyebileceğiniz gibi ekranınızın “tüm kurulum”
yazan bölümünden de belirleyebilmeniz mümkündür. Bunun için ilgili bölümde satır sonu butonunu
tıklayıp açılacak pencereden, size uygun paket seçimini yapmalısınız. Bu seçim doğrultusunda bu
pakette yer alan programlar otomatik olarak ekranınızda seçili duruma gelecektir. Örneğin bu
alandan “Ticari programlar kurulumunu” seçtiğinizi ve 9000 serisine ait program yüklemesi
yaptığınızı düşünelim. Bu aşamada bu pakete ait olan MIS9000, ONLINE9000 ve PER9000
programları otomatik olarak seçilecek ve diğer programların seçimlilik işareti kaldırılmış olacaktır.
Ürün seçimi yapıldıktan sonra sizden, yüklenecek programlara ait kısa yolların hangi dizinde
yaratılacağını seçmeniz beklenecektir. Daha sonra size yüklemede ilave işlemler yapıp
yapmayacağınız sorulacak ve en son olarak da kuruluma başlanacağını belirten ekranla
karşılaşılacaktır. Kur komutunu vererek programlarınızın sisteminize yüklenmesi işlemini
başlatabilirsiniz.
Yükleme işlemi tamamlandıktan sonra, programınızı yüklediğiniz dizin isimlerinde herhangi bir
değişiklik yapmamış iseniz, masa üstünde SQL9000V15xxProgramları isimli klasörde yer aldığını
göreceksiniz.
Vr.15 KUR9000
10
3
KUR9000’ E GİRİŞ VE FİRMALARA AİT VERITABANI AÇMA
Giriş bölümümüzde de açıklamaya çalıştığımız gibi, V15’de kullanıcılarımızın tek bir veri tabanı
üzerinde birden fazla firma ile çalışabilmeleri mümkün olabilmektedir. Bunun için de öncelikle
KUR9000 programından gerekli tanımlamaların yapılması gerekecektir. Bu anlamda Kuruluş
programı tüm ürünlerin işleyişine yöne verecek bir mekanizma olarak düşünülebilir. İşte bizimde
amacımız bu bölümümüzde, Series 9000 programlarını kullanmaya başlamadan önce, KUR9000 ile
yapılması gereken hazırlıkları açıklamaya çalışmaktır.
Series 9000 programlarına firmalarınıza bilgilerini işleyebilmek için, öncelikle veri tabanını oluşturup
veri tabanınızla ile ilgili bazı temel bilgileri programınıza girmeniz gerekecektir. Bu tanımlamalar
yapılmadan çalışacağınız firmaları programınıza tanıtabilmeniz mümkün olmayacaktır. Bunun için
programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekranda gördüğünüz ve aşağıda açıklayacağımız alanlara
girişler yapacaksınız.
Dil seçimi: Yurtdışı çalışmalarımızın sonucu olarak Vr.15 serisi ile birlikte programlarımızın birçok dil
ile çalışma özelliği hızlı bir gelişim göstermiştir. Bu amaçla programlarımızın giriş bölümüne dil
seçiminin kolaylıkla yapılabileceği bu alan eklenmiştir. Böylece çok uluslu firmalardaki kullanıcıların
farklı dilleri kolayca seçebilmeleri ve çalışmalarını alışık oldukları dil ile yapabilmeleri sağlanmıştır.
Programlarımız İngilizce ve Azeri dillerinde yardım dosyaları da dâhil olmak üzere sorunsuz
çalışabilmektedir. Bu aşamada yapılması gereken bu bölümden çalışılacak dilin seçilmesidir.
Kullanıcı adı: Bu alana kullanıcı tanımlamaları programında yer alan SRV yani supervisorınızın kodu
otomatik olarak gelecektir.
Giriş şifresi: KUR9000 ile Series 9000 programları
üzerinde çok geniş yetkilere sahip olunacağından, bu
programı sadece yetkili kişilerin kullanması gerekir. Bu
yüzden, programa girmeden önce yetkili kişinin şifresi
istenmektedir. Programınız sisteminize ilk yüklendiğinde
master şifreniz Seri9000 dir. Bu şifre supervisor şifresidir.
Master
şifre
değiştirilmek
istenirse;
KUR9000/Kuruluş/Kullanıcı
Tanımlamaları
programına
girilip supervisorun şifresini değiştirmeniz gerekir. Doğru
şifre girildikten sonra karşınıza tanımlayacağınız veri
tabanına ilişkin onayınızı alacak ekran gelecektir. Akabinde başka bir ekran aşağıdaki gibi karşınıza
çıkacaktır.
Günün tarihi: Bu alana çalışma gününün tarihi girilmelidir. Eğer bu alanda görüntülenen tarih doğru
değil ise, doğru tarihi gün/ay/yıl formatında bu alana siz girmelisiniz. Daha sonra, program içindeki
tarih girişi alanlarına bu ekranda yer alan tarih otomatik olarak gelecektir.
Veri tabanı kodu: Series 9000 programlarını istediğiniz sayıda veri tabanı ve bu veri tabanını
kullanan birden fazla firma ile çalışabilmeniz mümkündür. Bunun için; çalışılacak her veri tabanına
maksimum 25 dijit uzunluğunda kodlar vermek gerekir. Açmakta olduğunuz veri tabanının kodunu bu
alana girmelisiniz.
Çalışma yılı: Bu alana, günün tarihi alanından girmiş olduğunuz yıl otomatik olarak gelecektir. Biraz
önce kodunu girdiğiniz veri tabanının (eğer daha önce açılmış bir veri tabanı var ise) başka bir yıla ait
bilgilerine ulaşmak istiyorsanız, çalışılacak yılı kendiniz girmelisiniz.
Bu ekranda yer alan mesajlardan çık seçeneğini seçtiğinizde program işletim sistemine dönecek,
yeni dosyalar yarat mesajını seçtiğinizde, o veri tabanı ile ilgili gerekli dosyalar yaratılıp veri tabanı
Vr.15 KUR9000
11
tanıtım kartı ekranına geçilecek, devam mesajını
seçtiğinizde ise, başka bir veri tabanı seçimi için, veri
tabanı kodu alanına geri dönülecektir.
Yeni dosyalar yarat mesajı seçildikten sonra
karşınıza veri tabanı tanıtım kartı başlıklı bir ekran
gelecektir. Bu ekrandan çalışılacak veri tabanına ait
tanıtım bilgileri girilir. KUR9000 ile veri tabanınıza ait
bilgileri girilmeden, Series 9000 programlarıyla
çalışmalarınıza başlayamazsınız. Şimdi bu bilgilerin
neler olduğunu incelemeye başlayalım.
Kodu: Önceki ekrandan girmiş olduğunuz firma
kodu bu alanda otomatik olarak yer alacaktır.
Veri tabanı kodu: Önceki ekrandan girmiş olduğunuz veri tabanı kodu bu alanda otomatik olarak yer
alacaktır.
Veri tabanı adı: Çalışacağınız veri tabanının adını bu alana girmelisiniz.
Şube no: Programlarınız ile merkez ve şubeler arasında online veri alış-verişi yapılacaksa, her
şube, bu alana merkez tarafından kendisine tahsis edilen şube numarasını girmelidir. Merkez olarak
görülen firma ise, şube numarası olarak sıfır 0 girmek zorundadır. Girilen şube numaraları veri
transferinde kayıt yapısının başına getirilecek ve şubelerden merkeze veri transferi yapıldığında,
merkeze gelen kayıtların hangi şubeye ait olduğu anlaşılabilecektir.
Online kullanım: Mevcut şubeleriniz ve merkeziniz arasında belli periyotlarla haberleşmeniz
(ruthermodem ile) var ise, bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve açılacak olan pencereden
evet seçeneğini seçmelisiniz. Burada eveti seçmeniz durumunda programınız belli aralıklarla
şubedeki servera bakacak ve -varsa- bilgiyi merkeze aktaracaktır. Online kullanım alanı hem merkez,
hem de şubelerin şirket tanım kartlarında evet olarak seçilmelidir.
Bağlı şube var mı?: Yukarıda anlattığımız online kullanımın gerçekleşebilmesi için merkez dışında
şube ya da şubelerin olması gerekir. Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan
pencereden evet demeniz durumunda online kullanım için söz konusu şube ya da şubelerinizin
olduğunu belirtmiş olursunuz.
Online Kullanım Hakkında…
Merkez ve şubeler arasında online veri alış-verişini sağlamak üzere ONL9000 adı altında bir program
geliştirilmiştir. Bu program diğer 9000 serisi programlarının bulunduğu (örneğin MIS9000, KUR9000,
MRP9000 gibi) directorye yüklenir. Daha sonra KUR9000'İN veri tabanı tanıtım kartından yukarıda
açıklamaya çalıştığımız şube no, bağlı şube var mı, online kullanım ve biraz sonra açıklayacağımız merkez
yol adı parametreleri tanımlanır. Bu tanımlamalardan sonra KUR9000, Series 9000 programlarının
yüklendiği yolun altında ONLINE isimli bir directory açacak ve içine üç tane database dosya yaratacaktır.
Bunlar; merkeze gidecek bilgilerin yükleneceği MERKEZ, şubeden gelen bilgilerin yükleneceği SUBE ve o
lokasyonda yapılan değişikliklerin konulacağı SELF isimli dosyalardır. Ayrıca KUR9000’İN Kuruluş/Veri
Dosyaları Merkez-Şube İlişki Parametreleri bölümünden merkez ile şubeler arasında olacak veri
alışverişinin yönü tespit edilmelidir.
Ana döviz: Çalışacağınız veri tabanında çoklukla kullanılan döviz cinsi hangisi ise, ilgili döviz cinsini
bu alanda belirteceksiniz. Çoklukla kullanılan döviz cinsi dedik çünkü programlarınızda dilediğiniz
stokların veya carilerin (buna satıcı, müşteri, banka, personel… Vb. dâhildir) hareketlerini farklı döviz
cinsleri ile de takip edebilirsiniz. Bunun için orijinal döviz cinsi seçimi yapılması gerekir (Bkz.
Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Ana döviz ise, orijinal döviz seçimi
yapılmadığında geçerli olacak döviz cinsidir.
Vr.15 KUR9000
12
Alternatif döviz: Ana döviz haricinde hareketlerinizi hangi döviz cinsi ile görmek istiyorsanız, ilgili
alternatif döviz cinsini bu alanda seçeceksiniz. Alternatif döviz cinsi seçilip, bu döviz cinsine ait
günlük kurlar düzenli olarak girilirse, programlara işlenen tüm hareketler alternatif döviz cinsi bazında
da takip edilebilir. Buna MUHASEBE modülünde yer alan mizanlar da dahildir. Ancak alternatif döviz
seçebilmek için dövizli kullanım var mı alanında evet tanımlaması yapılmış olmalıdır.
Merkez server adı ve merkez veri tabanı kodu: Merkez ve şubeleriniz arasında online veri alışverişi varsa, şubeler tarafından, merkezde programlarınızın yüklendiği directory ismi (path) bu alana
girilecektir. Örneğin; H:\MERKEZ\MIS9000 gibi. Merkez olarak tanımlanan firma bu alanı boş
bırakmalıdır.
F10 pencerelerinde gizlensin mi?: Series 9000 programlarında birden fazla firma tanımlayıp, bu
firmalar ile çalışılması mümkündür. Bu firmaların tanıtım kodlarının F10 ekranlarında, özellikle
“Programlara giriş ekranındaki firma kodu alanında” gizlenmesini istiyorsanız bu parametrenin
başında yer alan kutucuğu işaretlemeniz yeterli olacaktır, aksi durumda böyle bir gizlilik söz konusu
olmayacaktır.
Vr.15 KUR9000
13
4
SQL SUNUCUSUNA BAĞLANMA VE ŞİFRE ALMA
Series 9000 programlarının şifre alımı ile ilgili detaylı açıklamalarımıza geçmeden önce, sizlere SQL
sunucusuna bağlanma işleminde nasıl bir yol izleneceğine değinmek istiyoruz. V15 versiyonlu
programımızın ilk sürümüyle kullanıcılarımız; sunucu olarak Linux işletim sistemi ve veri tabanı olarak
PostgreSQL kullanılabileceklerdir. Böylece hem programlarının görselliğinden hem de uzun
zamandır alışmış oldukları görsel arabirimden fedakarlık etmeden Linux ve PostgreSQL kullanımı
ile maliyet avantajı sağlayabileceklerdir. Bu doğrultuda programı çalıştırdığınızda karşınıza gelen
sunucu ekranında, Linux ve PostgreSQL desteği size sorulacaktır. Bu hatırlatmadan sonra Series
9000 programlarına girildiğinde herhangi bir müdahale yapılmadığı sürece karşınıza ilk olarak SQL
sunucusuna bağlan ekranı gelecektir. Bu ekrana ilişkin bir örnek aşağıda verilmiştir. Şimdi bu
ekranda gördüğünüz alanların neleri ifade ettiğini açıklamaya çalışalım.

SQL9000 Sunucu - İstemci düzeni
Series 9000 SQL programı kullanıcılarımız için
iki bölümden oluşmaktadır. Birinci kısım
Sunucu (Server) kısmı olup bu bölüm ağ
üzerinde
yada
tek
makineli
çalışma
durumunda bir bilgisayara yüklenir. Diğer
kısım ise İstemci (Client) olup ağ üzerinde
sunucu üzerinde çalışacak kişilerin kullandığı
bölümdür. İstemciler verileri girip düzenlerken
bu işlemler aslında sunucu bölümü tarafından
yapılır ve bu bilgisayar üzerinde tutulur. Eğer
tek makineli çalışma (sunucu ve istemci aynı
bilgisayar üzerindedir) öngörülmüşse veriler bu
bilgisayar üzerinde işlenir ve tutulur.

Sunucu Seçimi Penceresi
DataBase sunucu tipi:Bu alanda kullanıcılarımız DataBaselerinde sunucu tipi olarak neyi
kullanacaklarını belirleyeceklerdir. MSSQL mi yoksa Linux ve PostgreSQL kullanımını tercih
ettiklerini belirleyeceklerdir.
SQL sunucusu alanı: Bu alan bağlanılacak sql
sunucusunu belirler. Alan üzerinde F10 yada alan
sekmesine basarak sistemde mevcut SQL sunucuları
listesi alınarak buradan seçim yapılabilir.
Veri çalışma dizini: Bu alan verilerin ve kişisel
ayarların tutulduğu yolu belirler. Varsayılan olarak bu
yol \\SUNUCU\SQL9000 'dir.
Kurulum için veri dizini: Bu alanın değeri özellikle
KUR9000 programında etkili olup yine veri çalışma
dizinini gösterir ancak bu dizin verilerin sunucu
üzerindeki yeridir. Bu sebeple bu alan çok dikkatli bir
şekilde doldurulmalıdır.
Örneğin sunucumuz TESTSERVER iken;
SQL Sunucusu alanı TESTSERVER
Veri çalışma dizini alanı \\TESTSERVER\SQL9000
Kurulum için Veri dizini alanı C:\Mikro\SQL9000 olacaktır (TESTSERVER Sunucusu
üzerinde programın yüklendiği ve Verilerin tutulduğu yer)
Vr.15 KUR9000
14
Database.ini dosyasına kaydet butonu yardımıyla yapılan sunucu yolu ayarları kaydedilir. Eğer her
açılışta bu pencere ile ayarlar yapılıp/kontrol edilmek istenmiyor kaydedilen ayarların geçerli olması
istemiyorsa “Her Açılışta sor” ayarı kaldırılır ve o şekilde kaydedilir. Sunucu ayarları bittikten sonra
programa bu ayarlarla geçiş için Tamam butonuna programdan çıkış için ise vazgeç tuşuna basılır.

Sunucu seçimi penceresine erişim
Sunucu seçimi penceresine üç durumda erişebilirsiniz;

Series 9000 SQL programını çalıştırdıktan sonra program açılış ekranını gördüğünüzde F8
tuşuna basılı tutarak.

Database.ini dosyasında SQL_Prompt parametresini Yes yaparak;
Örnek database.ini:
[Roots]
SQL_Server=TESTPC
root_dir=\\TESTPC\SQL9000
db_root_dir=C:\Mikro\SQL9000
SQL_Prompt=Yes

Series 9000 SQL Programını ilk yüklediğinizde yada database.ini dosyanız silinmişse
Sunucu seçim penceresi otomatik olarak açılır.

Örnekler
Çoklu Kullanıcılı sistem örneği;
SQL Sunucusu alanı TESTSERVER
Veri çalışma dizini alanı \\TESTSERVER\SQL9000
Kurulum için veri dizini alanı C:\Mikro\SQL9000 olacaktır (TESTSERVER Sunucusu
üzerinde programın yüklendiği ve verilerin tutulduğu yer)
Tek Kullanıcılı sistem örneği;
SQL Sunucusu alanı (local)
Veri çalışma dizini alanı C:\Mikro\SQL9000 (Sunucu kısmının kurulduğu yol)
Kurulum için veri dizini alanı C:\Mikro\SQL9000 (Sunucu kısmının kurulduğu yol) olacaktır.

Şifre alma
Series 9000 programları sisteminize ilk yüklendiğinde, tamamen kullanımınıza açık değildir.
Programınızı aktif bir şekilde kullanabilmek için, şifre bölümümüzü arayarak kontrol kodu yani şifre
almanız gerekmektedir. Ayrıca, sisteminize yeni bir modül ilave edildiğinde veya kullanıcı sayısı
artırıldığında da, şifre bölümümüzü arayarak kontrol kodu almanız gerekir. Kontrol kodu alınıp, biraz
sonra açıklayacağımız şekilde programa girildikten sonra, artık programlarınızı tam anlamıyla
kullanabilirsiniz demektir.
Şu ana kadar Series 9000 programlarını sisteminize yüklediniz
ve çalışılacak veri tabanını açtınız. Şimdi KUR9000 programının
içindesiniz. KUR9000 ile ilgili açıklamalarımıza geçmeden önce,
Series 9000 programları için nasıl şifre alınacağını tarif etmek
istiyoruz. Bunun için KUR9000’ DEN çıkın ve hangi program için
şifre alacaksanız o programı çalıştırın. Karşınıza SQL
sunucusuna bağlan penceresinden sonra standart programa
giriş ekranımız gelecektir. İmleç şu anda günün tarihi alanında
bulunmaktadır. Şimdi Ctrl ve F tuşlarına aynı anda basınız.
Ekranınız üzerine yandaki gibi bir pencere açılacaktır.
Vr.15 KUR9000
15
Şimdi ilk yapmanız gereken işlem; Series 9000 programlarıyla birlikte size ulaştırılan kullanıcı kayıt
formu üzerindeki rakamı (SERINO ibaresinin altındaki 12 haneli rakamı) ekrandaki ilk satıra girmektir.
Seri no girişini yaptıktan sonra, enter tuşuna basınız. İmleç direkt olarak kontrol kodu alanında
konumlanacaktır.
Şimdi 0216-472 84 00-472 85 00 numaralı telefonları arayarak, şifre görevlisi arkadaşlarımızla
görüşme sağlamanız gerekmektedir. Arkadaşlarımız sizden ekranınızda görülen seri no ve makine
kodu numaralarını isteyeceklerdir. Bu numaraları söyledikten sonra, onların size vereceği kontrol
kodunu, ekranınızdaki kontrol kodu alanına doğru olarak girip ALT ve S tuşlarına aynı anda basarak
kayıt ediniz. Artık program şifrenizi aldınız ve çalışmalarınıza başlayabilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
16
5
KURULUŞ
Kuruluş menüsünden, veri tabanı tanıtım, firma tanıtımları, şubeler ve kullanıcılarla ilgili tanımlamalar
yapılmaktadır. Şimdi bu bölümde yer alan her bir programı sırayla incelemeye başlayalım.
5.1
Veri tabanı tanıtım kartı (501100)
V15 versiyonda kullanıcılarımızın aynı veri tabanını kullanarak birden fazla firma ile aynı anda hem
daha hızlı hem de kaliteli olarak işlem yapabilmeleri mümkündür. Bu detayın özellikle SMMM
kullanıcılarımız ve grup firmalar ile işlem yapan kullanıcılarımız için sevindirici olacağı
düşüncesindeyiz. Çünkü sorumlu oldukları firmaların kayıtlarını işlerken sürekli olarak programdan
çıkıp başka firmanın dataları için tekrar programa girmek gibi zorunlulukları ortadan kaldırılmış
olacaktır. Çünkü V15 programlarımız en kapsamlı değişimi ile siz kullanıcılarımıza; program içinde
iken aktif olarak çalışmak istediğiniz firmaları değiştirip aynı anda farklı firmalarınız için kayıt girişi
yapabilmenize imkân sağlayacaktır. Firma değişimi de programınızın üst bölümünde yer alan Aktif
Firma bölümünden gerçekleşecektir. Bunun yanı sıra seçtiğiniz firmanın hangi şubesi ve hangi mali
yılı ile çalışacağınızı da belirleyebileceksiniz.
Bu amaçla kullanıcılarımız öncelikle işlem yapacakları veri tabanı yaratacak, daha sonrada bu veri
tabanını kullanacak firmaların tanıtımlarını yapacaklardır. Veri tabanı tanımlamaları bu programdan
gerçekleştirilecektir. Zaten programı ilk çalıştırdığınızda da sizden firma seçimi yerine veri tabanı
seçimi yapmanız istenecektir. Firma tanımamaları ise yine Kuruluş programının firma tanıtım kartı
(501110) ekranından gerçekleştirecektir. Yani yeni versiyonda tek bir veri tabanını kullanan birden
fazla firmanız olabilecektir. Örneğin aynı stok kartı ile işlem yapan birden fazla firmanız var ise bu
firmalara fatura kesmek istediğinizde öncelikle, aktif firmanızı seçeceksiniz daha sonrada fatura
evrakına girip stokunuza ait faturanızı keseceksiniz. Daha sonrada diğer firmayı seçip aynı stokun
ilgili firma için fatura edilmesini sağlayabileceksiniz. Kısacası şu fatura şu firma için, şu muhasebe
fişi şu firma için düzenlenecektir diyebileceksiniz. Bu yenilik programa giriş sırasında firma seçim
işlemini ortadan kaldırmıştır olup veri tabanı seçmenize, çalışacağınız firmaları da program içinden
belirlemenize imkân sağlamıştır.
Şimdi sizlere kuruluş programına giriş ile ilgili özet bilgiler vermek istiyoruz. Kuruluş programına
girdiğinizde karşınıza programa giriş şifresinin girileceği bir pencere gelecektir.
Kuruluş programı ile bütün programlar üzerinde çok geniş yetkilere sahip olunacağından, bu
programı sadece yetkili kişilerin kullanması gerekir. Bu yüzden, programa girmeden önce yetkili
kişinin şifresi istenmektedir. Programınız sisteminize ilk yüklendiğinde master şifreniz Series 9000
programlarımız için seri9000, Standart seri programları için mikrocu dur. Bu şifreler Kuruluş/Kullanıcı
Tanımlamaları programında yer alan SRV yani supervisor şifresi ile aynıdır. Master şifre değiştirilmek
istenirse; ilgili programa girilip kullanıcı olarak tanımlı olan supervisorun şifresini değiştirmeniz
gerekir. Doğru şifre girildikten sonra kuruluş programınızın giriş ekranı ile karşılaşacaksınız.
Programlarınıza şirketlerinizin bilgilerini işleyebilmek için, öncelikle veri tabanını açmak ve veri tabanı
ile ilgili bazı temel bilgileri programınıza girmeniz gerekir. Bunun için de aşağıda sıralanan girişleri
önce veri tabanı tanıtım kartı ekranına daha sonrasında Değerli kâğıt serileri ekranlarına girişler
yapacaksınız.
 Veri tabanı tanıtım kartı
Günün Tarihi: Bu alana çalışma gününün tarihi girilmelidir. Eğer bu alanda görüntülenen tarih doğru
değil ise, doğru tarihi gün/ay/yıl formatında bu alana siz girmelisiniz. Daha sonra, program içindeki
tarih girişi alanlarına bu ekranda yer alan tarih otomatik olarak gelecektir.
Veri tabanı: Programlarınızda istediğiniz kadar veri tabanı yaratıp bu veri tabanına bağlı olarak
birçok firma ve o firmaların değişik çalışma yılları için aynı anda çalıştırmanız mümkündür. Bunun
Vr.15 KUR9000
17
için; çalışılacak her veritabanına kodlar vermek gerekir. Açmakta olduğunuz veri tabanının kodunu bu
alana girmelisiniz.
Çalışma yılı: Bu alana, günün tarihi alanından girmiş olduğunuz yıl otomatik olarak gelecektir. Biraz
önce kodunu girdiğiniz veri tabanı (eğer daha önce açılmış bir firma ise) başka bir yıla ait bilgilerine
ulaşmak istiyorsanız, çalışılacak yılı kendiniz girmelisiniz.
Şimdi karşınıza aşağıdaki onay tablosu gelecektir.
Devam
Yeni dosyalar oluştur
Çık
Bu tabloda yer alan mesajlardan çık mesajını seçtiğinizde program işletim sistemine dönecek, yeni
dosyalar yarat mesajını seçtiğinizde, o veri tabanı ilgili gerekli dosyalar yaratılıp veri tabanı tanıtım
kartı ekranına geçilecek, devam mesajını seçtiğinizde ise, başka bir firma seçimi için, firma kodu
alanına geri dönülecektir.
Yeni dosyalar yarat mesajı seçildikten sonra karşınıza şirket tanıtım kartı başlıklı bir ekran gelecektir.
Bu ekrandan çalışılacak yeni firmaya ait tanıtım bilgileri girilir. Kuruluş programı ile şirket tanıtım
bilgileri girilmeden çalışmalarınıza başlayamazsınız. Şimdi bu bilgilerin neler olduğunu incelemeye
başlayalım.
Veri tabanı kodu: Önceki ekrandan girmiş olduğunuz veri tabanı kodu bu alanda otomatik olarak yer
alacaktır.
Veri tabanı adı: Çalışacağınız veri tabanının adını bu alana girmelisiniz.
Şube no: Programlarınız ile merkez ve şubeler arasında online veri alış-verişi yapılacaksa, her şube,
bu alana merkez tarafından kendisine tahsis edilen şube numarasını girmelidir. Merkez olarak
görülen firma ise, şube numarası olarak sıfır 0 girmek zorundadır. Girilen şube numaraları veri
transferinde kayıt yapısının başına getirilecek ve şubelerden merkeze veri transferi yapıldığında,
merkeze gelen kayıtların hangi şubeye ait olduğu anlaşılabilecektir.
Online kullanım: Mevcut şubeleriniz ve merkeziniz arasında belli periyotlarla haberleşmeniz (ruthermodem ile) var ise, bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve açılacak olan pencereden evet
seçeneğini seçmelisiniz. Burada evet seçmeniz durumunda programınız belli aralıklarla şubedeki
servera bakacak ve -varsa- bilgiyi merkeze aktaracaktır. Online kullanım alanı hem merkez, hem de
şubelerin şirket tanım kartlarında evet olarak seçilmelidir.
Bağlı şube var mı? Yukarıda anlattığımız online kullanımın gerçekleşebilmesi için merkez dışında
şube ya da şubelerin olması gerekir. Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan
pencereden evet demeniz durumunda online kullanım için söz konusu şube ya da şubelerinizin
olduğunu belirtmiş olursunuz.
Online Kullanım Hakkında…
Merkez ve şubeler arasında online veri alış-verişini sağlamak üzere ONL9000 adı altında bir program
geliştirilmiştir. Bu program diğer 9000 serisi programlarının bulunduğu (örneğin MIS9000, KUR9000,
MRP9000 gibi) directorye yüklenir. Daha sonra KUR9000'İN şirket tanıtım kartından yukarıda açıklamaya
çalıştığımız şube no, bağlı şube var mı, online kullanım ve biraz sonra açıklayacağımız merkez yol adı
parametreleri tanımlanır. Bu tanımlamalardan sonra KUR9000, Series 9000 programlarının yüklendiği
yolun altında ONLINE isimli bir directory açacak ve içine üç tane database dosya yaratacaktır. Bunlar;
merkeze gidecek bilgilerin yükleneceği MERKEZ, şubeden gelen bilgilerin yükleneceği SUBE ve o
lokasyonda yapılan değişikliklerin konulacağı SELF isimli dosyalardır. Ayrıca KUR9000’İN Kuruluş/Veri
Dosyaları Merkez-Şube İlişki Parametreleri bölümünden merkez ile şubeler arasında olacak veri
alışverişinin yönü tespit edilmelidir.
Vr.15 KUR9000
18
Ana döviz: Çalışacağınız veri tabanında çoklukla kullanılan döviz cinsi hangisi ise, ilgili döviz cinsini
bu alanda belirteceksiniz. Çoklukla kullanılan döviz cinsi dedik çünkü programlarınızda dilediğiniz
stokların veya carilerin (buna satıcı, müşteri, banka, personel… Vb. dahildir) hareketlerini farklı döviz
cinsleri ile de takip edebilirsiniz. Bunun için orijinal döviz cinsi seçimi yapılması gerekir (Bkz.
Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Ana döviz ise, orijinal döviz seçimi
yapılmadığında geçerli olacak döviz cinsidir.
Alternatif döviz: Ana döviz haricinde hareketlerinizi hangi döviz cinsi ile görmek istiyorsanız, ilgili
alternatif döviz cinsini bu alanda seçeceksiniz. Alternatif döviz cinsi seçilip, bu döviz cinsine ait
günlük kurlar düzenli olarak girilirse, programlara işlenen tüm hareketler alternatif döviz cinsi bazında
da takip edilebilir. Buna MUHASEBE modülünde yer alan mizanlar da dahildir. Ancak alternatif döviz
seçebilmek için dövizli kullanım var mı alanında evet tanımlaması yapılmış olmalıdır.
Merkez server adı ve merkez veri tabanı kodu: Merkez ve şubeleriniz arasında online veri alışverişi varsa, şubeler tarafından, merkezde programlarınızın yüklendiği directory ismi (path) bu alana
girilecektir. Örneğin; H:\MERKEZ\MIS9000 gibi. Merkez olarak tanımlanan firma bu alanı boş
bırakmalıdır.
F10 pencerelerinde gizlensin mi? Series 9000 programlarında birden fazla firma tanımlayıp, bu
firmalar ile çalışılması mümkündür. Bu firmaların tanıtım kodlarının F10 ekranlarında, özellikle
“Programlara giriş ekranındaki firma kodu alanında” gizlenmesini istiyorsanız bu parametrenin
başında yer alan kutucuğu işaretlemeniz yeterli olacaktır, aksi durumda böyle bir gizlilik söz konusu
olmayacaktır.
 Değerli kâğıt serileri
Bu bölümden tanımladığınız veri tabanına bağlı şubelerde kullanılacak değerli kâğıtlara yönelik (çek,
senet, kredi kartı vb.) program tarafından otomatik olarak verilen seri (referans) numaralarını
merkezden belirleme imkânına sahip olacaksınız. Örneğin portföyünüze alınan müşteri çeklerinin
referans numarasını programınızın otomatik olarak verdiğini biliyorsunuz. Müşteri çeki için önce MC
ibaresi, daha sonra da sıra numarası ile referans numarası otomatik olarak oluşur. İşte merkezde MC
olarak kullanılan referans numarası şubelerde de aynı şekilde kullanıldığında, merkez-şube
arasındaki veri transferi sırasında karışıklığa sebebiyet verebilir. Bunun için, şubeleriyle online
çalışan firmaların şubedeki değerli kâğıt seri (referans) numaralarını merkezden belirleyebilmelerine
olanak tanınmıştır. Ancak merkez (0-merkez) için değerli kâğıt serilerini değiştirmek mümkün değildir.
Bunun için ekranınızın değerli kâğıt serileri ekranına girişler yapılacaktır.
Bu pencerede programlarınızda işlem görebilecek her bir değerli kâğıdın tanımı yer almaktadır. İmleç
ise In alanındadır. Şimdi ilgili şubeleriniz için, ilgili satırdaki değerli kâğıdın serisi ne olacaksa, bu
alana maksimum iki karakterden oluşan seri numarasını giriniz. Her bir değerli kâğıdın seri numarası
belirlendikten sonra ALT+S tuşlarına basarak ekranınızdan belirlediğiniz bilgilerinizi kayıt altına
almalısınız.
5.2
Firma tanıtım kartı (501110)
Veri tabanı tanıtım kartı programında da belirttiğimiz gibi aynı veri tabanını kullanarak birden fazla
firma ile aynı anda hem daha hızlı, hem kesintisiz hem de kaliteli olarak işlem yapabilmeniz mümkün
olabilmektedir. Bu detayın özellikle SMMM kullanıcılarımız ve grup firmalar ile işlem yapan
kullanıcılarımız için sevindirici olacağı düşüncesindeyiz. İşte programınızın bu bölümü
oluşturduğunuz veri tabanını kullanacak firmaların yaratılmasına ayrılmıştır. Firma tanıtım kartının en
önemli özelliklerinden biride beyannameler için gerekli olan birçok detayın bu ekrandan girilebiliyor
olmasıdır. SM-SMMM kodu, vergi kimlik numarası, vergi dairesi vb. bu alanlara örnek gösterebiliriz.
Dolayısıyla kullanıcılarımızın beyannameleri için farklı farklı programlar çalıştırıp bilgi girişleri
yapmaları gerekmeyecek tek bir ekrandan girişlerini tamamlayacakladır. Bu amaçla Firma tanıtım
kartı (501110) ekranı diğer versiyonlarımıza göre bilgi girişi açısından daha zengin bir yapıya
getirilmiştir. Aynı zamanda firma genelini etkilediğini düşündüğümüz birçok parametrenin de sadece
SRV tarafından tanımlanabilmesi amacıyla bu ekrana ilaveler yapılmıştır. Bu doğrultuda ekrana
Vr.15 KUR9000
19
Firma tanıtım kartı başlığı altında 2 ekran sayfası, bunun yanı sıra İşlem izinleri, Kredi ve risk
belirleme kriterleri başlıklı sayfalar eklenmiştir. Amaç firma bilgilerini tek bir çatı altında toplayıp
kullanıcılarımızın bilgi girişleri için ayrı ayrı programları çalıştırmaları gerekliliğini ortadan kaldırmaktır.
Şimdi her bir sayfayı ayrı başlıklar halinde incelemeye çalışalım.
 FİRMA TANITIM KARTI (1)
Programınızın ilk ekranında öncelikle sizden istenen; çalışacağınız her firma için programınız
tarafından belirlenen sıra numarasına göre firmalarınızın adını ve unvanını yazmanızdır. Daha sonra
da sırasıyla tanımlamakta olduğunuz firmanın defter nevini işletme mi yoksa muhasebe mi olduğunu
(bu alan muhasebe firmaları için Muhasebe (1.Sınıf) işletme firmaları içinde işletme (2.Sınıf)
seçilmelidir), vergi dairesi numarasını, adını, şirketinizin vergi numarasını, mükellefiyet şeklini yani
Geçici vergi beyannamesinin hangi mükellef cinsi için düzenleneceğini, ticaret sicil numarasını, işe
başlama tarihini ve işin konusunu, en son olarak da mali müşavir firması olup olmadığını girmenizdir.
Evet, Firma tanıtım kartı-1 ekranından genel olarak girilecek detaylarımızı özetlemiş bulunuyoruz. Bu
ekranı firmanızın kimlik bilgisi olarak da düşünebilirsiniz. Şimdi sıra ekranınızın alt bölümünde yer
alan butonlar yardımıyla ulaşacağınız ekranlardan firmalarınız için özel olabilecek detayların (firma
temsilcilerinin, ortaklarının, şube bilgilerinin, entegrasyon kodlarının, üretim parametrelerinin, genel
parametrelerinin) girişlerine gelmiştir. Bu parametrelerin en önemli özelliği bir firma için tanımlanan
parametreler başka firmalarınız içinde aynen geçerli ise direk ilgili firmaya kopyalanabilmesine olanak
tanımasıdır.
5.2.1.1.1.1.1.1.1
FİRMA TEMSİLCİLERİ
Bu butonu tıklayarak ulaşacağınız ekrandan firmalarınızı temsil edecek kişilerin kimlik bilgileri, iletişim
bilgileri, ikametgâh bilgileri ile firmanızı hangi görevle temsil ettiğine ait bilgilerin girişleri yapılacaktır.
Bunun için öncelikle tanımlayacağınız temsilcinin hangi firmaya bağlı olduğunu seçmelisiniz. Daha
sonra da sırasıyla temsilcinizin kodunu, adını soyadını, firmanızı hangi görevle temsil ettiğini -şirket
ortağı, yönetici, mali müşavir vb şekilde- programa tanıtmalısınız. Eğer temsilciniz şirket ortağı
konumunda ise firmadaki hissesinin ne oranda olduğunu, temsilcinizin, bağlı olduğu vergi dairesinin
kodunu, adını, vergi kimlik numarasını ve ticaret/sicil numarasını girerek ilk bilgilerinizi
tanımlamalısınız. Daha sonra da nüfus bilgilerini, iletişim kurulacak detay bilgilerini ve ikamet ettiği
adres bilgilerini karta işleyerek girişlerinizi bitirmelisiniz.
ŞUBE BİLGİLERİ
Şubeleriniz ile online olarak çalışıyor iseniz önce veri tabanı tanıtım kartında yer alan online kullanım
alanını evet olarak seçmeniz daha sonra da firmalarınız için şube bilgilerini girmeniz gerekmektedir.
İşte bu ekrandan tanımlayacağınız firmalara bağlı olarak çalışan şubelerin bilgi girişleri yapılacaktır.
Bu tanımların nasıl yapılacağı bir sonraki programımız olan Şube tanımlama (501800) programında
detaylı olarak anlatıldığından bu bölümde tekrar edilmeyecektir. Ayrıntılı bilgi için ilgili programın
yardım dökümünden yararlanabilirsiniz.
MALİ YIL GENEL PARAMETRELERİ
 Firma mali yıl parametreleri
Bu bölümden tanımlamakta olduğunuz firmanız ile çalışmalarınızı yürüteceğiniz zaman aralıklarını
belirleyecek, gerekiyorsa bu zaman aralıklarını değiştirebileceksiniz. Bu bölüm, programlara bilgi
girecek kişilerin yanlış tarih girişleri yapmasını önlemek, bu kişilerin sadece yetkililerin istediği tarih
aralığında hareket girişi yapmalarını sağlamak açısından önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra son
yevmiye döküm tarihinizi de belirleyeceksiniz. Şimdi ekranda gördüğüz alanların neler olduklarını
açıklamaya çalışalım
Değişiklik yapılabilecek ilk tarih: Programların tüm modülleri üzerindeki kayıtlarda değişiklik
yapabileceğiniz ilk tarihtir. Örneğin bu alanda 01.01.2000 tarihi yer alıyorsa, hiç bir evrakta bu
tarihten önceye hareket giremez, bu tarihten önceki hareketler üzerinde değişiklik yapamazsınız.
Değişiklik yapılacak ilk tarih; onaylı kâğıda yevmiye dökümü aldığınız tarihten bir sonraki günün
tarihidir. Programlarınızda otomatik entegrasyon olduğundan, girilen tüm evraklar anında
muhasebeye entegre edilip, ilgili muhasebe fişleri oluşturulur. Yasalar gereği onaylı resmi evraklar
Vr.15 KUR9000
20
üzerinde herhangi bir değişiklik yapmak mümkün olmadığından, yevmiye defteri çekildikten sonra bu
alandaki tarih değiştirilir. Yani defter tarihinden bir sonraki günün tarihi olarak bu alana update edilir.
Böylece, yevmiye defteri çekilen tarihe ve daha öncesine hareket girmeniz veya girilen hareketleri
değiştirmeniz mümkün olmaz. Yetkili kişiler tarafından bu tarih üzerinde değişiklik yapabilir, yani
defter çekim tarihinden önceki bir tarihi girilebilir. Ancak yukarıda sıraladığımız kanuni nedenlerden
dolayı bu sakıncalı bir işlem olacaktır.
Değişiklik yapılabilecek son tarih: İçinde bulunduğunuz yılın son günü, değişiklik yapılabilecek son
tarih olarak bu alanda yer alacaktır. Böylece programlarınızdaki modüller ile çalışmalarınızda, içinde
bulunduğunuz yılın son gününü geçen yanlış bir tarih girmeniz de engellenmiş olacaktır. Bu tarih
istendiğinde yetkili kişiler tarafından değiştirilerek, operatörlerin istenen tarihe kadar fiş girmeleri
sağlanabilir.
Son yevmiye döküm tarihi: Resmi defterler çekildikten sonra, defter çekim tarihinden önce girilen
muhasebe hareketlerinde herhangi bir değişiklik yapmak mümkün değildir. Bu kanunen konulmuş bir
kısıtlamadır. MUHASEBE modülünden onaylı kâğıda yevmiye defteri dökümü aldıktan sonra, artık
yevmiye defterinin çekildiği tarih ve bu tarihten önceki fiş hareketlerinde herhangi bir değişiklik
yapamaz, fiş kesemezsiniz. Bunun için programınız; son yevmiye döküm tarihi olarak, yevmiye
defteri çektiğiniz tarihten bir gün sonrasının tarihini bu programa update edecektir. Başka bir ifade ile
bu tarih; muhasebe kayıtları üzerinde değişiklik yapabileceğiniz ilk tarihtir.
Önemli Not
Programlarımızda ki tarih kısıtlaması özellikle entegre çalışan firmalar için yararlı olmaktadır. Çünkü
çalıştıkları aylara yönelik defter basımlarını tamamladıklarında, muhasebeye direk entegre olan fatura,
tahsilât makbuzu, tediye makbuzu vb. evraklar üzerinde değişiklik yapılmasını engelleyerek ilgili
tarihlerdeki evrakları direk kilitli duruma geçirmektedirler. Fakat belirlediğiniz tarih sınırlaması tüm
evraklarımız için geçerli olduğundan, muhasebeye etkisi olmayan evraklar ile uzun süre sonra üzerinde
değişiklik yapılması gerekebilecek evraklarımızda doğal olarak tarih sınırlamasına maruz kalmaktadırlar.
Proforma alınan ve verilen sipariş fişlerini, konsinye alınan ve verilen sipariş fişlerini, satış ve satın alma
şartlarını, fiyat değişikliği vb. evrakları bu tip evraklara örnek gösterebiliriz. Eğer söz konusu evraklardaki
tarih sınırlamasını kullanıcılarınız için kaldırmak isterseniz, Evrak genel açıklama ve detay tanımları
(099610) programını çalıştırıp ilgili evrak üzerine gelerek ALT+D tuşuna basın. Karşınıza gelecek ekranın
“evrakta kullanım tarihi kontrolü var mı?” sorusunu hayır olarak cevaplayın tarih sınırlamasının geçerli
olmadığını göreceksiniz.
 Faiz parametreleri
Program başlangıç parametreleri bölümünden, yıl içinde vade farkı hesaplamalarında, adat
hesaplamalarında vb. geçerli olacak vade farkı yüzdesinin girildiğini biliyorsunuz. Bu girilen yüzde,
bütün bir yıl için geçerlidir. Eğer firmanızın vade farklarına uyguladığı faiz oranı dönemlere göre
farklılık gösteriyorsa, bu programdan dönemler bazında faiz oranlarının girilmesi mümkündür.
Programa girdiğinizde, karşınıza dönemler ve her bir dönem için faiz oranlarının girileceği alanlardan
oluşan bir ekran gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken, her bir dönem için geçerli olacak faiz
oranını girmektir.
 İşletme parametreleri
Bu bölüm işletme defteri esasına göre defter tutan firmalar için hazırlanmış olup, muhasebe bürosu
programımızın işletme modülü ile işlem yapan kullanıcılarımızı ilgilendirmektedir. Dolayısıyla bu
modül ile çalışmalara başlamadan önce yapılması gereken tanımlamalar yer almaktadır. Bunların
neler oldukları aşağıda detaylandırılmıştır.
Devir normal vergi: Bu alana çalışılan firmanın bir önceki çalışma yılından devreden vergisi varsa,
ilgili verginin meblağı girilir.
Devir atik vergi: Bu alana çalışılan firmanın bir önceki çalışma yılından devreden atik vergisi varsa,
ilgili atik vergisinin meblağı girilmelidir.
Vr.15 KUR9000
21
Asgari gayri safi hâsılat (zirai) tutarı: Firma asgari gayri safi hâsılaya göre vergilendiriliyorsa, yani
firma tanıtım kartı-2 ekranındaki işletme tipi Asgari gayri safi hâsılat(zirai) olarak seçilmişse bu alana
bir önceki sene için elde edilen zirai tutar girilmelidir.
Demirbaş hesap KDV’si deftere dökülmesin: Bu alanda sizden istenen yevmiye defteri
dökümlerinizde demirbaşlarınıza ilişkin KDV tutarlarının yer alıp almayacağını belirtmenizdir.
Programlarımızda ilgili tutarlar default (varsayılan) dökülecek yapıdadır. Eğer ilgili tutarların defterde
yer almasını istemiyorsanız bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemeniz yeterli olacaktır.
 E-devlet parametreleri
Bu bölümden Muhasebe bürosu kullanıcılarımızın internet üzerinden beyannamelerini hazırlayıp
onaylatabilmelerine yönelik kullanıcı kodu, şifresi ve parola bilgilerine ait girişler yapılacaktır. EBeyannamelere yönelik ayrıntılar ekranın E-beyanname kullanıcı kodu, E-beyanname parola ve
E-beyanname şifre alanlarına girilecektir. Ekranda yer alan E-vergi dairesi kullanıcı kodu, E-vergi
dairesi kullanıcı parola, E-vergi dairesi şifre alanları ile de amacımız; Muhasebe Bürosu
kullanıcılarımızın internet üzerinden uygulayıp hazırladıkları beyanname bilgilerine, firmalarında ki
diğer yetkili kullanıcıların (vergi mükelleflerinin) bilgi amaçlı olarak ulaşıp istedikleri bilgileri
görüntülemelerini sağlamaktır. Bu kod, parola ve şifre ile birlikte kullanıcılarımız, Vergi Dairesine
elektronik ortamda gönderip onaylanmış beyannamelerini listeleyip inceleyebileceklerdir. Bu kod ve
şifreler ile Muhasebe bürosu programımızın E-devlet menüsünden Maliye bakanlığının oluşturmuş
olduğu web sayfasına ulaşıp rapor alabileceklerdir.
MALİ YIL ENTEGRASYON KODLARI
Bu bölümden tanımlamakta olduğunuz firma için çalışacak entegre kodlarının girişleri yapılacaktır.
Şimdi her bir ekrandan hangi detayların girileceğini sırasıyla incelemeye çalışalım.
 Vergi muhasebe kodları
Kuruluş programının bu bölümünden, tanımlı olan tüm vergiler için çalışacak muhasebe hesaplarının
girişleri yapılacaktır. Bunun için öncelikle Kuruluş programınızın Sistem/Sistem ve program
parametreleri menüsünde yer alan Vergi parametreleri (091600) bölümünden, işletmeniz
bünyesinde kullanılan vergilerin isim ve oranlarını girmeniz gerekmektedir. Bu programdan tanımlı
olan vergiler için çalışacak muhasebe hesaplarının kodları F2 tuşu ile girilebiliyordu. İşte bu
bölümden de F2 tuşu ile yapılan girişlerin aynısı gerçekleştirilecektir. Bunun için öncelikle Lütfen
ilgili vergiyi seçiniz alanından muhasebe hesaplarını gireceğiniz ilk vergiyi seçmelisiniz. Daha
sonra, o verginin çeşitli durumları için çalışacak muhasebe hesap kodlarını ilgili alanlara girmeniz
gerekir. Bu girişlerin neler oldukları Vergi parametreleri (091600) programında tüm ayrıntılarıyla
verilmiştir. Bundan dolayı burada detaylandırılmayacaktır. Daha geniş bilgi için ilgili programın yardım
ekranından yararlanabilirsiniz. Bir vergi oranına ait tüm muhasebe hesapları girildikten sonra, bu
girişlerinizi kaydetmeli ve diğer vergi oranı için muhasebe hesap kodlarını girmeye devam etmelisiniz.
 Hal-Müstahsil Entegrasyon Kodları
Programlarımızda normal mal ve hizmet faturalarının yanı sıra müstahsil faturası ve hal faturası girişleri
de yapılabilmektedir. Bu faturalarda uygulanacak kesintiler ile ilgili muhasebe hesap kodlarının girişleri
de bu bölümünden yapılacaktır.
Borsa-Bağ-Kur-diğer muhasebe kodları: SATIN ALMA yönetiminden müstahsilden alış faturası
girişleri yapılabilmektedir. Eğer firmanızın müstahsillerden alım yapması gibi bir durum söz konusu ise,
bu durumda Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Başlangıç Parametreleri bölümünde
müstahsillerden yapılacak bir takım kesintilere ilişkin oranları girmiş olmanız gerekir. Bu kesintilerden
üçü, borsa, Bağ-kur ve diğer kesintilerdir. Diğer muhasebe kodları programının bu alanlarına,
müstahsillerden yapılan bu kesintiler için muhasebede çalışacak hesapların kodlarını girmelisiniz.
Hal nakliye-hamaliye-stopaj-komisyon-kom.,, kom. K.D.V., avlun, navlun KDV., rüsum muhasebe
kodları: SATIŞ ve SATINALMA yönetimlerinden hal faturası girişleri yapılabilmektedir. Bu faturalardan
Vr.15 KUR9000
22
nakliye, hamaliye, stopaj ve kom. K.D.V., kesintileri yapılmaktadır. Bu kesintiler için çalışacak
muhasebe hesaplarının kodlarını bu alanlara girebilirsiniz.
 Diğer Muhasebe Kodları
Satış KDV tevkifat muhasebe kodu: İşletmeniz hurda, metal, fason tekstil gibi konularda faaliyet
gösteriyorsa, yaptığınız satışlar karşılığında tahakkuk eden K.D.V.'NİN sadece 1/3'ünü tahsil etmeye
hak kazanırsınız. K.D.V. tutarının kalan 1/2'lik bölümü, alıcı tarafından bizzat devlete ödenecektir. İşte
satışlarınızdan dolayı tahsil ettiğiniz K.D.V. tutarlarının (1/3'lük kısım) hangi muhasebe hesabına
kaydedileceğini bu alanda belirleyeceksiniz.
Alış KDV tevkifat muhasebe kodu: Hurda, metal, fason tekstil gibi konularda faaliyet gösteren
işletmelerden alım yapıldığında, alıcı, tahakkuk eden K.D.V. tutarının 1/3 ünü satıcı firmaya, kalan 2/3
ünü devlete öder. K.D.V. tutarından ayrılan 2/3 lük bölüm tevkifat olarak adlandırılır. İşte bu alana,
yukarıda sözünü ettiğimiz işletmelerden alım yapmanız durumunda, K.D.V. bedeli üzerinden ayrılan
tevkifatın (yani devlete bizzat ödeyeceğiniz vergi tutarının) hangi muhasebe hesabına kaydedileceğini
belirteceksiniz.
Kar veya gelir oluşturan yuvarlama muhasebe kodu: Fatura irsaliye vb. evrak girişlerinde küsuratlı
olan değerler için Ctrl+F tuşlarına basıp, evrakınızın “yuvarlama” alanına bu küsuratların yuvarlanacağı
miktarı girebilirsiniz. Eğer yuvarlama miktarı için ileri yuvarlama yapmış iseniz bu miktarın hangi
muhasebe hesabına kaydedileceği bu alandan girilecektir.
Zarar veya gider oluşturan yuvarlama muhasebe kodu: Fatura irsaliye vb. evrak girişlerinde
küsuratlı olan değerler için Ctrl+F tuşlarına basıp, evrakınızın “yuvarlama” alanına yuvarlama miktarı
girebilirsiniz. Eğer yuvarlama miktarı için geri yuvarlama (eksilen) yapmış iseniz bu miktarın hangi
muhasebe hesabına kaydedileceği de bu alandan girilecektir.
Satış/alış ÖTV muhasebe Kodu: Bu alanda da sizden istenen Özel tüketim vergisine ilişkin
çalışacak muhasebe hesabının kodunu girmenizdir.
İstisna ÖTV muhasebe kodu: Bu parametrenin programlarımızda yer almasının temel amacı Satış
yönetimi/Evraklar/Fatura veya İrsaliyeli Faturalar/Açık ihraç kayıtlı mal satış faturası (061160) ile
işlem yapan kullanıcılarımızın ÖTV kapsamına giren stoklar için giriş yaptıklarında faturadaki carinin
ÖTV tutarından muaf tutulması, dolayısıyla cari muhasebe hesabına işlenecek ÖTV tutarının bu
alana girilecek hesaba işlenmesini sağlamaktır. Bunun için kullanıcılarımızın öncelikle firma tanıtım
kartı 2. sekmesinde bulunan “Firma ÖTV'den muaf mı?” parametresini "Evet" olarak seçmeleri ve
İstisna ÖTV muhasebe kodu alanına da bu tip ÖTV tutarı için çalışacak muhasebe hesap kodunun
girilmesidir. Bu gereklilikler sağlandıktan sonra ilgili faturadan girilen cari, ÖTV tutarından muaf
tutulacaktır. Bu durum sadece Açık ihraç kayıtlı mal satış faturası (061160) için geçerlidir.
Satış/alış iade ÖTV muhasebe kodu: Bu alana girilecek muhasebe kodu ile kullanıcılarımız, ÖTV
kapsamına giren stokları için alış ya da satış faturası düzenlediklerinde bu stokların iade edilmesi söz
konusu olduğunda iade edilen stokları için ÖTV tutarlarını ayrı bir hesap altında takip
edebileceklerdir. Dolayısıyla bu alana iade edilen stokların ÖTV tutarlarının işleneceği muhasebe
hesap kodu girilmelidir.
Satış/alış ÖİV muhasebe Kodu: Bu alanda da sizden istenen Özel iletişim vergisine ilişkin çalışacak
muhasebe hesabının kodunu girmenizdir.
İstisna ÖİV muhasebe kodu: Bu parametrenin programlarımızda yer almasının temel amacı Satış
yönetimi/Evraklar/Fatura veya İrsaliyeli Faturalar/Açık ihraç kayıtlı mal satış faturası (061160) ile
işlem yapan kullanıcılarımızın ÖİV kapsamına giren stoklar için giriş yaptıklarında faturadaki carinin
ÖİV tutarından muaf tutulması, dolayısıyla cari muhasebe hesabına işlenecek ÖİV tutarının bu
alana girilecek hesaba işlenmesini sağlamaktır. Bunun için kullanıcılarımızın öncelikle firma tanıtım
kartı 2. sekmesinde bulunan “Firma ÖİV'den muaf mı?” parametresini "Evet" olarak seçmeleri ve
İstisna ÖİV muhasebe kodu alanına da bu tip ÖİV tutarı için çalışacak muhasebe hesap kodunun
Vr.15 KUR9000
23
girilmesidir. Bu gereklilikler sağlandıktan sonra ilgili faturadan girilen cari, ÖİV tutarından muaf
tutulacaktır. Bu durum sadece Açık ihraç kayıtlı mal satış faturası (061160) için geçerlidir.
Satış/alış iade ÖİV muhasebe kodu: Bu alana girilecek muhasebe kodu ile kullanıcılarımız, ÖİV
kapsamına giren stokları için alış ya da satış faturası düzenlediklerinde bu stokların iade edilmesi söz
konusu olduğunda iade edilen stokları için ÖİV tutarlarını ayrı bir hesap altında takip edebileceklerdir.
Dolayısıyla bu alana iade edilen stokların ÖİV tutarlarının işleneceği muhasebe hesap kodu
girilmelidir.
Alış/satış irsaliyesi mal bedeli karşılığı kodu: Programlarımızda irsaliye evraklarının muhasebeye
entegrasyonu sağlanmıştır. Amacımız irsaliye karşılığında depolarına mal girişi yapan firmaların stok
takiplerini muhasebede yapabilmelerini sağlamaktır. Bu durumda programınız, irsaliye karşılığında
stok girişi yaptığınızda muhasebe fişini de otomatik oluşturacaktır. Bu hesaplar 37X hesaplarında
takip edilecektir. Bu şekilde çalışan kullanıcılarımız aşağıda sıraladığımız tanımlamaları öncelikle
yapmalıdırlar.


Alış/satış irsaliyesi mal bedeli karşılığı kodu alanına muhasebede çalışacak hesabın
kodunun girilmesi,
Yine Kuruluş programının Sistem/Muhasebe parametreleri/Entegrasyon şekil parametreleri
(096113) ekranının Genel ticari entegrasyon parametreleri 2 sayfasında yer alan "Mal
alış/satış irsaliyeleri mal bedeli karşılığı ayrılarak muhasebeleştirilsin" parametresinin
“Evet” olarak işaretlenmesidir.
Bu gereklilikler sağlandığı sürece giriş irsaliyeleri düzenlendiğinde muhasebe fişi de anında
oluşacaktır. Bu irsaliyeler faturalaştırıldıklarında da muhasebe fişi 37X hesabını baz alacak ve ters
kayıt yapacaktır. Muhasebe fişlerinin oluşumlarını örnekle belirtecek olursak;
100 TL lik Alış irsaliyesi düzenlendiğinde muhasebe fişi aşağıdaki şekilde oluşacaktır.
153 100.00 (Borç)
37X 100.00 (Alacak)
Bu irsaliye faturalaştığı zaman oluşacak muhasebe fişi de aşağıdaki şekilde olacaktır.
37X 100.00 (Alacak)
320 100.00 (Borç)
Ödeme emri masraf 1 kodu ve Ödeme emri masraf 1 kodu: Finans yönetiminden ödeme
emirlerine ilişkin girişler yapılabilmektedir. Bu evraklar için yapılan masraflarda çalışacak muhasebe
hesap kodları bu alanlara girilmelidir.
 SMM Entegrasyon kod ve oranları
Bu ekrandan yapılacak tanımlamalar muhasebe bürosu programlarımızla işlem yapan SMMM
kullanıcılarımız için geçerli olacaktır. Serbest muhasebeci ve mali müşavirler, müşterileri adına
yaptıkları işlemler karşılığında aldıkları ücreti serbest meslek makbuzu ile belgelendirmektedirler.
Dolayısıyla her işlemleri için serbest meslek makbuzu düzenlemek durumundadırlar. Programınızın
bu bölümünden tanımlamakta olduğunuz firma için düzenlenen serbest meslek makbuzlarına ilişkin
çalışacak muhasebe entegrasyon kodlarının girişleri yapılacaktır. Şimdi bu ekranda girilmesi gereken
muhasebe entegrasyon kodlarının neler olduklarını açıklayalım.
Firma entegre kodu: Tanımlamakta olduğunuz firma için çalışacak muhasebe hesabının kodunu bu
alana girmelisiniz.
Firma muhasebe ücreti: İlgili firmadan verdiğiniz hizmetler karşılığı alacağınız muhasebe ücretini bu
alana girmelisiniz. Bu alana girilecek ücret, ilgili firmaya hizmetlerinizin karşılığı olarak serbest
meslek makbuzu düzenlerken, makbuza otomatik olarak gelecektir.
Vr.15 KUR9000
24
Brüt meblağ muhasebe kodu (açık/kapalı): Muhasebe büronuzda kayıtlarını tuttuğunuz
firmalardan evrak tipi olarak açık ya da kapalı alacağınız brüt ücrete ilişkin çalışacak muhasebe
hesaplarının kodlarını bu alanlara girmelisiniz. Kodu girilen muhasebe hesabının adı ekranınızdaki
ilgili alana otomatik olarak yansıyacaktır.
KDV entegre kodu: Bu alan muhasebe büronuzda biraz sonra K.D.V oranı alanından gireceğiniz
yasal kesintinin brüt ücrete uygulanması ile hesaplanan KDV tutarına ilişkin muhasebe hesap
kodlarının girişleri yapılmalıdır.
Net meblağ entegre kodu: Muhasebe büronuzda kayıtlarını tuttuğunuz firmalardan alacağınız net
ücrete ilişkin çalışacak muhasebe hesabının kodu bu alana girilmelidir. Kodu girilen muhasebe
hesabının adı ekranınızdaki ilgili alana otomatik olarak yansıyacaktır.
Stopaj ve S.S.D.F muhasebe Kodu: Bu alanlara muhasebe büronuzda biraz sonra Stopaj oranı ve
SSDF oranı alanlarından gireceğiniz yasal kesintilerin brüt ücrete uygulanması ile hesaplanan Stopaj
ve SSDF tutarına ilişkin muhasebe hesap kodlarının girişleri yapılmalıdır.
İşletme entegre Kodu: Bu alanda da sizden istenen işletme hesabınıza yönelik çalışacak muhasebe
kodunu girmenizdir.
Stopaj oranı, SSDF oranı ve K.D.V oranı: SMMM modülünüzün evraklar menüsünden serbest
meslek makbuzu girişleri yapılabilmektedir. Serbest meslek makbuzuna belirli oranlarda yasal
kesintiler uygulanmaktadır. Bu evraktan yapılacak kesinti oranları değişiklik gösterebilir. Dolayısıyla
bu programdan serbest meslek makbuzu için geçerli olan kesinti ve vergi oranlarının girişleri
yapılacaktır. Bu ekranda, serbest meslek makbuzu üzerinden yapılacak stopaj, SSDF ve K.D.V
oranları otomatik olarak yer alacaktır. Bu oranlarda herhangi bir değişiklik söz konusu olduğunda, bu
programdan ilgili düzeltmeleri yapabilmeniz, yeni oranları girebilmeniz mümkündür.
 Detaysız mahsup fişleri için yansıtma hesabı muhasebe kodları
Bu bölümden yapacağınız tanımlamalar, Muhasebe modülünüzün Muhasebe fişleri/ Dönemsel işlem
fişi (081003) evrakında işlevsel olacaktır. Dönem sonu işlem fişi ile MUHASEBE modülünüz tarafından
hazırlanan yansıtma hesaplarının açılışı, yansıtma hesapların kapanışı, dönem kar zarar vb. hesap
cinslerinin girişleri gerçekleştirilmektedir. Dönemsel işlem fişi girilirken, sadece fiş tarihi, işlem cinsi
seçimi gibi bir kaç giriş yapılacak, daha sonra <Ctrl+O> tuşları ile bu fişte çalışacak hesaplar tutarları ile
birlikte fiş ekranına otomatik olarak taşınacaktır. Dolayısıyla bu bölümden yansıtma işlemlerinin hangi
hesap kodlarına yansıyacağı belirlenecektir. Eğer bu bölümden ilgili tanımlamalar yapılmaz ise,
programınız yansıtma işlemlerini default hesap kodları üzerine yapacaktır. Şimdi sizden istenen
ekranda yer alan muhasebe hesaplarının hangi hesaplara yansıyacağını F10 tuşuna ya da satır sonu
butonuna basarak açılacak pencereden seçerek tanımlamanızdır.
MALİ YIL ÜRETİM PARAMETRELERİ
Firma tanıtım kartı ekranımızın bu bölümü üretim yönetimi programımız ile işlem yapan
kullanıcılarımız için geçerli olacaktır. Çünkü bu bölümden üretime başlamadan önce yapılması
gereken ve sabit olan bilgiler girilecektir. Yani üretim sürecinde yapılan genel giderler, işçilik giderleri
ve öngörülen iş emri muhasebe kodlarının tanımlamaları yapılacaktır. Bu tanımlamalar ürün sabit
maliyetlerine direkt olarak etki edecektir. Şimdi bunların neler olduklarını sırasıyla incelemeye
çalışalım.
 Öngörülen İş Emri Muhasebe Kodları
Bu bölümden iş emri muhasebe hesap kodlarının girişleri yapılacaktır. İş emri muhasebe kodları iş
emri kartından da girilebilmektedir. Ancak bu programdan giriş yapılırsa, her bir iş emri için standart
olup muhasebe kodları karta otomatik olarak yansır. Muhasebe kodlarına ilişkin açıklamalar aşağıda
verilmiştir.
Vr.15 KUR9000
25
Stok maliyeti birikim: İş emriyle üretime fiili olarak sevk edilen madde ve malzeme giderlerine ait
muhasebe hesap kodu bu alana girilecektir. Stok maliyet birikim hesapları 710 ile başlayan
hesaplardır.
Hizmet-üretim maliyeti birikim: İş emriyle, tüketilmek üzere hizmet üretimine sevk edilen madde
ve malzemelere ilişkin hizmet-üretim maliyeti birikim hesabına (örneğin fason maliyetleri) ait
muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. Bu hesaplar 740 ile başlayan hesaplardır.
Stok maliyeti yansıtma: İş emrinin tamamlanmasıyla ortaya çıkan ve ürün sarfiyat kartı yardımıyla
hesaplanacak olan stok maliyetleri hangi muhasebe hesabı ile yansıtılacaksa, ilgili muhasebe
hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Stok maliyet yansıtma hesapları 711 ile başlayan
hesaplardır.
Hizmet üretim maliyeti yansıtma: İş emrinin tamamlanmasıyla ortaya çıkan ve ürün sarfiyat kartı
yardımıyla hesaplanan madde ve malzeme maliyetlerinin yansıtılacağı muhasebe hesap kodu bu
alana girilecektir. Hizmet maliyet yansıtma hesapları 741 ile başlayan hesaplardır.
Yarı mamul-üretim maliyeti: Üretim süreci sonunda ortaya çıkan yarı-ürün maliyetlerinin hangi
muhasebe hesabına atılacağını bu alanda belirleyeceksiniz. Yarı mamul-üretim maliyet hesap kodları
151 ile başlayan hesaplardır.
Standart direkt işçilik gideri yansıtma (1...5): Standart Direkt İşçilik Maliyeti bölümünde
değindiğimiz gibi üretim aşamasında işçiliğe ilişkin maliyetler öncelikle havuzlarda yani 720
hesaplarda biriktirilecek daha sonra üretilen ürüne yansıtılması yapılacaktır. Dolayısıyla bu alanda
sizden istenen üretim tamamlandıktan sonra işçiliğe ilişkin maliyetlerin yansıtılacağı hesabın kodunu
girmenizdir. Direkt İşçilik Giderleri Yansıtmaları 721 hesaplara olacaktır.
Standart genel üretim giderleri yansıtma (1...5): Standart Genel Üretim Maliyeti bölümünde
değindiğimiz gibi üretim aşamasında genel üretim maliyetleri öncelikle havuzlarda yani 730
hesaplarda biriktirilecek daha sonra üretilen ürüne yansıtılması yapılacaktır. Dolayısıyla bu alanda
sizden istenen üretim tamamlandıktan sonra genel üretim maliyetlerinin yansıtılacağı hesabın
kodunu girmenizdir. Genel Üretim Giderleri Yansıtmaları 731 hesaplara olacaktır.
Standart veya fiili direkt işçilik maliyeti yansıtma: Üretim sürecinde ortaya çıkan işçilik
maliyetlerinin yansıtılacağı muhasebe hesap kodu bu alana girilecektir. İşçilik maliyeti yansıtma
hesapları 721 ile başlayan hesaplardır.
Standart makine veya fiili genel üretim maliyeti yansıtma: Üretim sürecinde ortaya çıkan makine
veya fiili üretim maliyetlerinin yansıtılacağı muhasebe hesap kodu bu alana girilecektir. Makineamortisman maliyeti yansıtma hesapları 731 ile başlayan hesaplardır.
 Standart Genel Üretim Maliyet Parametreleri
Üretim sürecinde yapılan ve ürün sabit maliyetlerine etki eden tüm genel giderler bu bölümden
programa tanıtılacaktır. Örneğin genel işletme giderleri, nakliye giderleri, hamaliye giderleri gibi.
Üretim aşamasında, standart genel üretim maliyetleri de yukarıda açıklamaya çalıştığımız işçilik
maliyetleri gibi öncelikle havuzlarda biriktirilecek daha sonra üretilen ürüne yansıtılması yapılacaktır.
Tekdüzen Muhasebe Sisteminde Standart Genel Üretim Maliyetleri için öngörülen hesaplar 730
Genel Üretim Giderleri olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla bu bölümden tanımlanacak tüm genel
giderlere ilişkin maliyetler 730’lu hesaplar altında toplanmalıdır. Daha sonra bu hesaplar üretim
tamamlandığında 731’li hesaplara yansıtılması yapılacaktır. Şimdi aşağıdaki örnek ekranımız yardımı
ile Standart Genel Üretim Maliyet Parametrelerini girmeye başlayalım.
No: Bu alan MRP-II 9000 programınız tarafından otomatik olarak verilmektedir. Dolayısı ile
kullanıcılar bu alana herhangi bir giriş yapmayacaktır.
Vr.15 KUR9000
26
Maliyet türü: Üretim süreci içinde etkili olacak genel giderlerin isimleri bu alana girilmelidir. Nakliye
Gideri, Genel Giderler
Maliyetin biriktiği muhasebe kodu: Yukarıda ki açıklamalarımızda da belirttiğimiz gibi maliyetler
üretim aşamasında öncelikle havuzlarda biriktirilecek daha sonra üretilen ürüne yansıtılması
yapılacaktır. Dolayısıyla bu alanda sizden istenen, üretim aşamasında tanımladığınız genel gidere
ilişkin maliyetin aktarılacağı hesap kodunu girmenizdir.. Bu durumda bu alana girilmesi gereken
muhasebe kodu 730 ile başlayan Genel Üretim Giderleri olmalıdır. Biriktirilen bu hesapların
maliyetleri daha sonra 731 ile başlayan Genel Üretim Giderleri Yansıtmaya aktarılacaktır.
Aktif standart temel maliyet TL: Bu alanda da yapmanız gereken, tanıtılan genel gider türü için
başlangıçtaki TL maliyetinin ne kadar olacağını girmenizdir. Programınız öncelikle, bu alanda
belirtilen tutarı baz alarak hesaplamalarını yapacak sonrasında bu gider türü için temel alınacak
maliyeti üretimin gerçekleştiği aylara aktararak devam edecektir.
Yukarıda girdiğiniz genel gider cinsinden birim ürüne yansıyacak tutar bu alana girilmelidir. Örneğin
genel giderlerinizden birisi nakliye gideri. Nakliye gideri olarak her parti üretimde 50 TL ödüyorsunuz.
Bir partide de 250.000 adet ürün çıkıyor. Bu durumda nakliye giderinin birim ürün için maliyeti
50/250.000=0,0002 TL olacaktır. Ya da işletmenizde her ay belirli tutarlarda genel işletme giderleri
oluşuyor. Bu giderleri de, birim ürüne dağıtmak istiyorsunuz. Örneğin 100 TL tutarındaki genel
işletme giderlerini, o ay üretilen 250.000 birim ürünün maliyetine dağıtacaksınız. Bu durumda 100/
250.000 = 0,0004 TL rakamını genel işletme giderleri olarak girebilirsiniz. Sonraki aylarda genel
işletme
giderlerinde
bir
artış
olursa,
bu
programdan
ilgili
rakamı
değiştirip,
KUR9000/Sistem/Dönemsel İşlemler/Maliyetlendirme İşlemleri/Üretim İş Emri Maliyetlendirme
programını çalıştırarak yeni oluşan maliyetleri de birim ürüne dağıtmanız mümkündür. İsterseniz bu
alana genel gider maliyetini bir birim ürün için değil, toplu olarak girebilirsiniz. Yani bir parti üretimde
50 TL tutarında nakliye gideri yapılıyorsa, bu alana direkt olarak 50 TL değerini girebilirsiniz. Bu
durumda nakliye giderinin birim ürüne dağıtılması “ürün tanıtım kartı” programından çarpanlar
vasıtasıyla yapılır (Bkz. Tanıtım/Ürün Tanıtım Kartı).
İlk tanımladığınız genel gider için Aktif Standart Temel Maliyet TL girdikten sonra bir alt satıra
geçerek diğer genel parametreleri tanımlayabilirsiniz. Tüm parametre girişleri tanımlandıktan sonra
girdiğiniz bilgileri <ALT+S> tuşlarıyla kaydedin.

Önemli Not
Genel parametreler girildikten sonra, ürün tanıtım kartının Genel Üretim maliyet çarpanları ekranına genel
giderlerin tümü isim ve Aktif Temel Maliyet tutarı ile birlikte yansıyacak ve sizden genel gider çarpanlarını
girmeniz istenecektir. Bu giriş sonrasında üretilen ürünlerdeki genel giderin Birim standart maliyetinin ne
kadar olduğu otomatik olarak hesaplanacaktır.
 Standart Direk İşçilik Maliyet Parametreleri
Üretim süreci içinde üretime direk etkisi olacak işçilik (elemanların) tanımlamaları programınızın bu
bölümden yapılacaktır. Bu maliyetler üretim aşamasında öncelikle havuzlarda biriktirilecek daha
sonra üretilen ürüne yansıtılması yapılacaktır. Maliyetlerin Biriktirilmesi Tekdüzen Muhasebe
Sisteminde öngörülen ve işletmeler tarafından uygulanması gereken üç biriktirme havuzunu temel
almaktadır. Dolayısıyla kullanıcılarımız, bu bölümden tanımlayacakları işçilik girişlerine ait maliyetleri
720 li hesaplar altında toplamalıdırlar. Programınız öncelikle sizden, tanımlanan her işçilik için
başlangıçta temel alınacak maliyetin ne kadar olacağını girmenizi isteyecektir. Daha sonra bu
maliyeti kendisi hesaplayacak ve üretimin gerçekleştiği aya karşılık gelen kolona otomatik olarak
aktaracaktır.
710 Direkt ilk Madde ve Malzeme Giderleri,
720 Direkt İşçilik Giderleri,
730 Genel Üretim Giderleri.
Standart Direk İşçilik Maliyet Parametrelerine girdiğinizde bir ekranla karşılaşacaksınız. Bu ekrandan
üretim sürecinde işçilik türlerinin nasıl girileceği aşağıda açıklanmıştır.
Vr.15 KUR9000
27
No: Bu alanda maliyet türüne ilişkin sıra numaraları yer alır. Sıra numaraları programınız tarafından
otomatik olarak verilmektedir. Dolayısı ile kullanıcılar bu alana herhangi bir giriş yapamazlar.
Maliyet türü: Üretim sürecinde maliyeti etkileyecek işçilik türlerini (örneğin çırak, kalfa, usta gibi) bu
alana girmelisiniz.
Maliyetin biriktiği muhasebe kodu: Yukarıdaki açıklamalarımızda da belirttiğimiz gibi maliyetler
üretim aşamasında öncelikle havuzlarda biriktirilecek daha sonra üretilen ürüne yansıtılması
yapılacaktır. Dolayısıyla bu alanda sizden istenen üretim aşamasında tanımladığınız işçiliğe ilişkin
maliyetin aktarılacağı hesap kodunu girmenizdir. Bu durumda bu alana girilmesi gereken muhasebe
kodu 720 ile başlayan Direkt İşçilik Giderleri olmalıdır. Biriktirilen bu hesapların maliyetleri daha sonra
721 ile başlayan Direkt İşçilik Giderleri Yansıtmaya aktarılacaktır.
Aktif standart temel maliyet TL: Bu alanda da yapmanız gereken, tanıtılan işçilik türü için
başlangıçtaki TL maliyetinin ne kadar olacağını girmenizdir. Programınız öncelikle, bu alanda
belirtilen tutarı baz alarak hesaplamalarını yapacak sonrasında bu işçilik türü için temel alınacak
maliyeti üretimin gerçekleştiği aylara aktararak devam edecektir. Dolayısıyla ekranınızın bu
alanından sonra gördüğünüz aylara ilişkin Temel Maliyet TL tutarları programınız tarafından
hesaplanıp yansıyacaktır.

Önemli Not-1
İşçilik parametreleri girildikten sonra, ürün tanıtım kartının Direkt İşçilik Maliyet çarpanları ekranına işçilik
giderlerinin hepsi İsim ve Aktif Temel Maliyet tutarı ile birlikte yansıyacak ve sizden direk işçilik maliyet
çarpanlarını girmeniz istenecektir. Bu giriş sonrasında üretilen ürünlerdeki işçiliğin Birim standart
maliyetinin ne kadar olduğu otomatik olarak hesaplanacaktır.

Önemli Not-2
Mali yıl genel parametreleri, Mali yıl entegrasyon hesap kodları ve Mali yıl üretim parametreleri
ekranlarının alt bölümünde yer alan “Mali yıl kopyalama işlemleri” ile kullanıcılarımız; bu ekranların her
birinden tanımlamış oldukları parametrelerin başka firmalara ve başka mali yıllara kopyalanması işlemini
seri bir şekilde gerçekleştirebileceklerdir. Yani 2013 yılına ait mali yıl bilgilerinin 2014’e ya da daha
sonraki yıllara kopyalanmasını aynı şekilde XYZ firmasına ait mali yıl bilgilerinin ABC firmasına
kopyalanmasını gerçekleştireceklerdir. Bu anlamda program kopyalama işlemi olarak birçok seçenek
sunacaktır. En önemlisi de program sadece bir ekrana ait parametre bilgilerini kopyalayabileceği gibi tüm
mali yıl parametrelerinin aynı anda kopyalanabilmesini sağlayacaktır.
 FİRMA TANITIM KARTI (2)
İkinci ekranda tanımlamakta olduğunuz firmaların diğer bilgi girişlerine ayrılmış olup özellikle
muhasebe bürosu programımızla işlem yapacak kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Bu ekranda
öncelikle sizden istenen tanımladığınız firma için işletme tipinin ne olacağını yani firmanın vergi alt
limitinin hangi kritere göre belirleneceği girmenizdir. Bu bağlamda programınız size üç seçenek
sunacaktır. Eğer firma, kar haddi esasına göre vergilendiriliyor ise işletme tipine, (işletme tipi
parametresinden görüntülenen birinci veya üçüncü seçenek) kar haddi girilmelidir. Bu durumda
muhasebe bürosu programından asgari kar grupları bölümünden, kar haddi gruplarının ve
yüzdelerinin tanımlanması gerekir. Bu tanımlamalar yapılmadığı takdirde program kar haddini
yansıtmayacaktır. Firma asgari gayri safi hâsılata göre vergilendiriliyor ise, işletme tipine ikinci
seçenek, yani asgari gayri safi hâsılat(zirai) seçilir ve mali yıl genel parametreleri ekranının işletme
parametreleri sayfasında yer alan asgari gayri safi hâsılat tutarı alanına giriş yapılır. İşletme tipi
belirtildikten sonra firmanın hangi ticari alanda faaliyet gösterdiğinin tanımlanmalıdır. Örneğin;
Mimarlık bürosu, süper market, kırtasiye, bilgisayar vb. Daha sonra sırasıyla T.C. kimlik numarasını,
firmanın vergi dairesindeki veya kendi muhasebe bürosundaki yazışmalar ile ilgili dosya numarasını
ve bordro dosya numarasını, firmanın vergi hesap numarasını, bölge çalışma numarasını, işçi çalışıp
çalışmadığını, SMM entegrasyonu yapılıp yapılmayacağını, firmanın ÖTV’den muaf olup olmadığını
yani özel tüketim vergisine tabi olup olmadığını, firmanın muhtasar beyannamesinin ve KDV
beyannamesinin aylık mı yoksa üç aylık mı? olduğunu ve ISO belgesi numarasını girmelisiniz. Bu
giriş sonrasında sıra, kapalı fatura düzenlerken öngörülen kasa kodunun ne olacağını belirtmenize
gelecektir. Kapalı faturaların programlarımızdaki işleyişleri hakkında sizleri kısaca bilgilendirmek
Vr.15 KUR9000
28
dolayısıyla bu parametrenin hangi durumlarda önem kazandığını belirtmek istiyoruz.
Programlarımızda kapalı alış faturası ile kapalı satış faturası; alış ve satışların peşin olarak ödenmesi
durumunda düzenlenmektedir. Dolayısıyla bu faturalarda, cari firmalara yapılan peşin ödemelerin
hangi kasadan yapılacağı ile carilerden alınan peşin ödemelerin hangi kasalara girileceğinin
seçilmesi gerekmektedir. Bu faturaları düzenlerken her defasında kasa seçimi yapmak istemiyor
iseniz, (özellikle kapalı faturalarda hep aynı kasayı kullanıyorsanız) bu alandan ilgili kasayı seçip,
kapalı faturalara otomatik olarak aktarılmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için yapacağınız tek işlem de
ekranınızın kapalı faturada öngörülen kasa kodu alanından kullandığınız kasanızı seçmenizdir.
Daha sonra yapmanız gereken firmanızın çalışmakta olduğu bankanın yani personel maaşlarının
ödeneceği bankanın kodunu girmenizdir. Bu alandan yapacağınız seçim doğrultusunda ilgili
bankanın kodu, şube numarası hesap numarası vb. bilgileri personel yönetimin Banka ödeme
emirleri menüsünde yer alan programların ilgili alanlarına otomatik olarak yansıyacaktır. Kanunen
kabul edilmeyen gider hesap kodu alanında da sizden istenen, vergi yasaları tarafından kabul
edilmeyip fakat işletmelerin kar durumlarının belirlenmesinde etkili olan Kanunen Kabul Edilmeyen
Gidere ilişkin çalışacak hesabın kodunu girmenizdir. Daha sonra bu hesap, MİKBÜRO programınızın
İşletme ve SM Defteri modüllerinin Hesap tanıtım kartı bölümünden tanımlanacak Kanunen Kabul
Edilmeyen Giderler için çalışacaktır. Bu girişler tamamlandıktan sonra işlem izinleri ile ilgili
detaylara başlayabiliriz.
 İŞLEM İZİNLERİ
Bu ekran SMMM kullanıcılarımız için geçerli olup çalışmakta oldukları firmalar için işlem izinlerini
belirleyeceklerdir. Yani hangi firmalar için hangi işlemlerin gerçekleştirileceği belirlenecektir. Örneğin
bir müşteriniz için gelir vergisi stopajı, damga vergisi, SSDF gibi işlemleri gerçekleştiriyorsanız, diğer
müşterinizin kiralarını yatırıyor olabilirsiniz. İşte müşterileriniz adına yaptığınız işlemleri firma bazında
bu ekrandan seçeceksiniz. Şimdi yapmanız gereken, tanıtım kartını girmekte olduğunuz firma için
hangi işlemlerin geçerli olacağını belirtmenizdir. Bunun için ilgili işlem satırının, geçerlilik alanında
satır sonu butonunu tıklayıp açılacak olan pencereden “evet” seçeneğini seçmelisiniz. İlgili firma için
geçerli olmayacak işlem satırları “hayır” olarak belirtilmelidir.
Firma tanıtım kartındaki girişleriniz bittikten sonra ALT+S tuşlarına basarak kartınızı kayıt etmelisiniz.
Eğer tanımlayacağınız başka firma var ise aynı işlemleri uygulayarak ilgili firmanın kaydını
programınıza ekleyebilirsiniz.
5.3
Şube tanımlama (501800)
Şubeleriniz ile online olarak çalışabilmek için önce veri tabanı tanıtım kartında yer alan online
kullanım alanını evet olarak seçmeniz daha sonrada firma tanıtım kartından tanımladığınız firmalara
uygun olan şubeleri bağlamanız gerekmektedir. Bunun için, şubelerinizin her birine birer kod vererek
ve hangi firma için tanımladığınızı belirterek programa kaydetmelisiniz. Her bir şube için verilen
kodlar ilgili şubeye bildirilmeli, şubeler de kendi programlarından firma tanıtım kartına girerek, şube
no alanına kendilerine verilen kodları girmelidir. Böylece kuruluş menüsünün bu bölümünden şube
tanımlamaları yapılacak, yani her bir şubeye kodlar verilecektir. Şubesi olmayan firmaların bu
programdan herhangi bir giriş yapmasına gerek yoktur. Şimdi öncelikle şube tanıtım kartı ekranına
girerek şubelerimizi tanımlayalım sonrasında da bu şubelerin adres ve iletişim bilgilerini programa
girelim.
 Şube tanıtım kartı
Bağlı firma no: V15 serisi ile birlikte veri tabanı tanıtım kartına ait açıklamalarımızda da belirttiğimiz
gibi programlarımızda aynı veritabanı üzerinde birden fazla firma ile işlem yapılabilmektedir. Böyle bir
durumda tanımlanacak şubelerinde hangi firma için geçerli olduğunun ayırt edilmesi gerekmektedir.
İşte bu alanda sizden istenen birden fazla firma ile çalışıyorsanız tanımlamakta olduğunuz şubenin
hangi firmanız için geçerli olacağını belirtmenizdir. Dolayısıyla bu alana ilgili firmanın takip edildiği
numara girilecektir. Bu alandan yapacağınız tanımlama ışığında da başka firmanın şubesi ile işlem
gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır.
Bağlı firma adı: Firma numarası girişinize göre ilgili firmanın adı otomatik olarak bu alana gelecektir.
Vr.15 KUR9000
29
No: Bu alanda 0’dan 100’e kadar numaralar yer almaktadır. Bu numaralar programınız tarafından
otomatik olarak verilen şube numaralarıdır. Dolayısıyla kullanıcıların bu alana müdahale etmeleri söz
konusu değildir.
Şube adı: Bu alana şubelerinizin isimleri girilecektir. İlk satırda yer alan ve 0 ile başlayan ana merkez
bölümü merkeze aittir. Şube numaraları ancak 1’den başlayabilir. Bir şube adını girdikten sonra TAB
tuşuyla sonraki alana geçmelisiniz.
Online kayıtlar muhasebeleşsin: Şubelerinizden online olarak gelen evrakların merkezde direkt
olarak muhasebeye entegre edilip, muhasebe fişlerinin otomatik olarak oluşturulmasını istiyorsanız,
bu alanda evet, muhasebeleşsin ibaresi olmalıdır. Şube evrakları sonradan muhasebeleştirilecekse,
satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden hayır, muhasebeleşmesin seçimini
yapmalısınız.
Sonradan muhasebeleşecek evrakların seri no: Bire bir entegrasyon ile çalışan firmalarda bazı
evrakların sonradan muhasebeleştirilmesi gerekebilir. Örneğin mutabakat alınması gereken dekont,
bankadan nakit çekme gibi evraklar ve henüz maliyetleri kesinleşmemiş olan stoklar için stok hareket
evrakları gibi. Bire bir entegre çalışan bu tür firmalarda doğal olarak bu evraklar da muhasebeye
anında entegre edilecektir. İşte bu tür evrakları gerekli kontroller yapıldıktan, mutabakat alındıktan
sonra muhasebeye entegre etmek isteyen firmalar, farklı tipteki evrakları aynı seri numarası ile takip
edip, bu evrak seri numarasını da bu alana yazmak suretiyle muhasebe entegrasyonunu
durdurabilirler. Tüm incelemelerden sonra bu evrakları kuruluş programınızın Servis/Entegrasyon
Güncelleme/Cari ve Stok Hareketlerinin Muhasebe Entegrasyonu programlarından toplu olarak
muhasebeye entegre edebilirler.
Yetkili e-posta adresi: Bu alana da bilgi amaçlı olarak tanımladığınız şubenin yetkilisine ait e-posta
adresini girebilirsiniz.
Çalıştığı veri tabanı no: Bu alana tanımlamakta olduğunuz şubenin hangi veri tabanı ile çalıştığının
numarası girilecektir.
 Adres bilgileri ve Telefon bilgileri
Bu ekranlara tanımlamakta olduğunuz şubenin iletişim bilgileri girilecektir. Enlem ve boylam
bilgilerinin de yer aldığı açık adresi ile bölge kodu, telefon, faks, modem no girilecek bilgiler
arasındadır.
 E-İşkur parametreleri
Bu bölüm iş kura ilişkin gerekli olan parametre girişlerine ayrılmıştır. İşyeri no ve T.C kimlik no
girilmesi gereken bilgilerdir.
 Diğer bilgiler
Hal rüsum %: Programlarımızın stok, satın alma ve finans yönetimlerinin faturalar bölümünden hal
faturası düzenlenmektedir. Bu parametre ile amacımız bazı illerde hal faturalarında kullanılan rüsum
%’nin değişiklik göstermesi sebebiyle kullanıcılarımızın bu oranı şubeleri bazında
tanımlayabilmelerini sağlamaktır. Bu amaçla bu alana tanımladığınız şube için geçerli olacak ve hal
faturaları üzerinden kesilecek hal rüsum % ‘ni girmelisiniz. Bu alandan girilen oran Hal için açık alış
faturası (062180) ekranının rüsum alanına seçilen şube için otomatik olarak gelecektir. Aksi
durumda rüsum oranı olarak Program başlangıç parametreleri (091300) ekranının Oran ve vergi
parametreleri sayfasından girilen oran dikkate alınacaktır.
5.4
Grup tanımlama (501210)
Bu bölümden, firmanız bünyesinde yer alan çalışma gruplarının (departmanların) programınıza
tanıtımı yapılacaktır. Çalışma grupları tanımlandıktan sonra, personellerin programlara erişim hakları,
başka bir ifade ile grup kayıtları üzerindeki erişim hakları da düzenlenebilecektir. Grup tanımlama
Vr.15 KUR9000
30
programına ilk girdiğinizde, muhasebe, satın alma, satış, finans ve bilgi işlem grupları tanımlı olarak
karşınıza gelecektir. Firmanızda bu gruplardan bir veya bir kaçı yoksa ilgili grubun bulunduğu satır
başına gelip del tuşuyla silebilirsiniz. Ya da ok tuşları yardımıyla imleci boş bir satıra getirip, tanımlı
olan gruplara ilaveler yapabilirsiniz. Şimdi firmanızda yer alan çalışma gruplarının girişlerini yapmaya
başlayabilirsiniz. Tanımlamalarınız bittiğinde gruplarınızı ALT+S tuşlarına basarak yada ekranınızın
alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz.
5.5
Kullanıcı tanımlama (501220)
Çalışma grupları programa tanıtıldıktan sonra, sıra bu gruplara dahil olan ve programı kullanacak
personellerin (kullanıcıların) tanıtılmasına gelmiştir. Kullanıcı tanımlama programına ilk girdiğinizde,
sadece SRV yani supervisor kullanıcı olarak tanımlıdır. Diğer kullanıcılarınızı aşağıdaki
açıklamalarımızdan yararlanarak tanımlayınız.
No: Bu alanda sizden istenen, tanımlamakta olduğunuz kullanıcılarınıza ilişkin sıra numaralarını bu
alana girmenizdir.
Adı: Kullanıcı olarak tanımlanacak kişinin, sisteme hangi ad ile yani hangi kodu kullanarak giriş
yapacağı bu alana yapılacak giriş ile belirlenecektir. Series 9000 programlarına girerken sizden tarih,
firma adı, çalışılacak yıl gibi bilgilerin yanı sıra kullanıcı adı da istenecektir. İşte bu alana da,
programlara girme yetkisi olan kişilere ilişkin sisteme girişinin sağlanacağı kullanıcı adı girilmelidir.
Örneğin kullanıcı adı olarak personelinizin isminin üç karakterini girebilirsiniz. Programınız
sisteminize ilk yüklendiğinde 4 adet kullanıcı tanımlı olacaktır. Bunlardan ilki supervisor, ID’si
SRV’dir. Supervisor programlar üzerinde tüm yetkilere sahip olduğundan, bu kullanıcı kodu ile
sadece yetkili kişiler programlara girmelidir. Supervisor şifresini ilgili alana gelerek silip, yeni şifre
girebilirsiniz. Diğer tanımlı kullanıcılar 1-2-3 şeklinde sıralanmıştır.
Uzun Adı: Kullanıcı olarak tanımlamakta olduğunuz personelinizin ismini bu alana girmelisiniz.
Etki alanı/kullanıcı adı: Programa giriş/çıkış ayarlarında (501309) “Etki alanı kullanıcısı ile giriş
yapılsın” seçeneği -evetolarak işaretli ise, bu bölümden uygun girişi yapmalısınız. Örneğin,
MYE\murat gibi. Böylece ilgili kullanıcı programı açarken direk bağlanacaktır.
e-Mail Adresi: Bu alana da ilgili kullanıcının e-Posta adresini girebilirsiniz.
Varsayılan veri tabanı: Programa giriş/çıkış ayarlarında (501309) “Varsayılan veri tabanı ile giriş
yapılsın” seçeneği -evetolarak işaretli ise, satır sonu butonundan uygun firma seçimini
yapmalısınız. Böylece tanımını yaptığınız kullanıcı programa bağlanırken, veri tabanı seçimi
yapmadan hızlı bir şekilde giriş yapacaktır.
Şifre Değişimi: Tanımlamakta olduğunuz kullanıcınızın güvenlik açısından belirli dönemler dahilinde
programlara giriş şifresini değiştirme zorunluluğu getirebilirsiniz. Şifre değişikliği tamamen SRV’nin
kullanıcılar için belirleyeceği dönemler dahilinde olacak dolayısıyla her kullanıcı belirtilen periyodda
şifre değişikliğini gerçekleştirmek zorunda kalacaktır. Böylece programlar daha kontrollü ve daha
güvenli olarak çalıştırılabilecektir. Bunun için bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak
pencereden size uygun olan dönem seçimini yapın. Programınız size; ayda bir, üç ayda bir, altı ayda
bir, yılda bir ve serbest seçeneklerini sunacaktır. Daha sonra kullanıcılar kendileri için seçilen dönem
geldiğinde programları çalıştırmak istediklerinde öncelikle hatalı şifre mesajı ile uyarılacaklar sonra
da şifre değiştirme ekranına ulaşacaklardır. Bu aşamada yapılması gereken ilk önce eski şifrenin,
sonrasında da yeni şifrenin girilmesi en son olarak da yeni şifrenin kontrol amaçlı tekrar girilmesidir.
Bu şifre değiştirme ekranı daha sonraki değiştirme dönemi geldiğinde tekrar karşılarına gelecektir.
Kullanıcı Pasif mi?: Programlarımızda işten ayrılan ya da izinli olan kullanıcılarınızın, programlara
giriş kodunu ve şifresini pasif konuma getirebilmeniz mümkündür. Böylece diğer kullanıcıların bu
kullanıcı kodunu ve şifresini kullanarak programları çalıştırmalarını engellemiş olur, bunun yanı sıra
Vr.15 KUR9000
31
ilgili kullanıcının programda hangi kayıtları gerçekleştirmiş olduğunu ALT+G tuşları yardımıyla
izleyebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken tek işlem, kullanıcı tanımlama ekranından istediğiniz
kullanıcı için pasif mi parametresini “evet” olarak seçmenizdir. Bu durumda ilgili kullanıcının kodu ve
şifresiyle programlara girilmek istendiğinde programınız sizi “kullanıcı pasif, lütfen sistem
sorumlusu ile görüşün” mesajıyla uyaracaktır.
İzin Verilen İlk ve Son IP: Her bilgisayarın ağ üzerinde bir numarası vardır ve bu numara o PC’ye
özeldir. Örneğin X kullanıcınızın ağ üzerindeki numarasının 192.168.0.191 olarak tanımlı olduğunu, Y
kullanıcınızın 192.168.0.192 olarak tanımlandığını varsayalım. Bu alanlara kullanıcılarınızın şifreleri
haricinde IP numaralarını girerek programlara girişlerini farklı bir şekilde sınırlan dırabileceksiniz.
Böylece kullanıcılarınızın, sadece ve sadece kendi bilgisayarlarından programa girişlerini mecbur
kılabileceksiniz. Bunun için ekranınızdaki İzin verilen İlk IP no ve Son IP No alanlarına
tanımladığınız kullanıcı için IP numara aralığı vererek sadece bu numaralara sahip bilgisayarlardan
programa giriş yetkisi verebileceksiniz. IP sınırlamasını departmanlar bazında da yapabilmeniz
mümkündür. Bunun için sizden beklenen, aynı departmanda çalışan personelinizin hangi IP
numaralar arasındaki bilgisayarlara sahip olduğunu bu alanlardan programa tanıtmanızdır.
Grup yönetimi butonunu çalıştırdığınızda neler yapabileceğinizi kısaca açıklayalım. Bir önceki
bölümde açıkladığımız gibi çalışma gruplarını programınıza tanıttıysanız (501210), karşınıza çıkan
“kullanıcı grupları yönetimi” başlıklı ekranda, tanımlı olan çalışma gruplarını ekrana getirebilir ve
buradan ilgili kullanıcının hangi çalışma grubuna dahil olduğunu belirleyebilirsiniz.
Evet, yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda siz de ilk kullanıcınızı sisteminize tanıtmış oldunuz.
Şimdi yapmanız gereken bilgilerinizi ALT+S tuşlarına basarak kaydetmeniz ve diğer kullanıcılarınızı
da aynı şekilde sisteme tanıtmanızdır.
5.6
Kullanıcı/grup hak tanımlama (501300)
Kuruluş menüsünün bu bölümünden, kullanıcılarınıza firma hakları, program, bilgi dosyaları, evraklar
ve depolar üzerindeki hakları tanımlanacaktır. Kullanıcılarınıza farklı programların, farklı bilgi
dosyaları ve evrakları üzerinde değişik haklar verecekseniz. Örneğin MIS9000 programına girme
yetkisi vermediğiniz bir kullanıcı için evrak seri numaralarını tanımlamanın bir anlamı yoktur. Program
hakları verildikten sonra erişim hakları, daha sonra evrak seri no ve hak tanımlamaları ve depo hak
tanımlamaları yapılmalıdır. 9000 serisinin en önemli özelliklerinden biri de, kullanıcıların firma,
program ve tablolar üzerindeki haklarının sınırlandırılabilmesidir. Şimdi bu tanımlamaların nasıl
yapılacağını incelemeye çalışalım. Bu programa girdiğinizde karşınıza, kullanıcıların ID ve isimleri ile
birlikte yer aldığı ve bu kullanıcılar için programlar üzerinde hak ve yetki girişi verebilmenizde
yardımcı olacak butonların bulunduğu bir ekran ile karşılaşacaksınız. Bu ekranda öncelikle yapmanız
gereken programlara erişim hakkı vereceğiniz personeli mouse göstergenizle seçmiş olmanızdır.
Daha sonra da bu kullanıcıya vereceğiniz yetkiler için ekranda gördüğünüz butonları çalıştırmanızdır.
Şimdi bu butonların neler olduklarını ve nasıl kullanıldıklarını açıklamaya çalışalım.
 Genel hak tanımlamaları
Kullanıcılarınızın şu anda kullanmakta olduğunuz firmaya girmesini engellemek istediğinizde bu
butonu kullanmalısınız. Şimdi bu butonu tıklayın karşınıza hak parametreleri başlıklı küçük bir
pencere gelecektir. Şu anda seçmiş olduğunuz kullanıcınızın, KUR9000’e girerken seçtiğiniz firma
üzerindeki hakları ekrana gelmiştir. Programlar sisteminize ilk yüklendiğinde firma hakları
kullanıcılara açık durumdadır. Bu haklardan bir veya bir kaçını kaldırabilmek için ekranda
gördüğünüz -evetolarak işaretlenmiş () alanları -hayır- olarak (X) işaretlemelisiniz. Kullanıcı firma
hakları aşağıda açıklanmıştır;
1-)Bu veritabanına girebilir: İlgili kullanıcınızın Series 9000’in bütün modülleri için KUR9000’e
girerken seçtiğiniz firmaya (veri tabanına) girip giremeyeceğini belirler.
Vr.15 KUR9000
32
2-) Personel programı dışında personel ücret bilgilerine ulaşabilir: Bu parametre ile
kullanıcılarınızın PER9000 programı haricinde diğer programlardan örneğin finans yönetiminden
ulaşılan Personel tanıtım kartı (041430) ekranının Personel ücret bilgileri penceresi ile işlem
yapıp yapamayacağı belirlenecektir. Bu parametrenin Hayır (X) olarak seçildiği kullanıcılarınız
PER9000 programı haricinde diğer programlardan ulaşılan, personel ücret bilgileri penceresini
göremeyecektir. () Evet, olarak işaretli olan kullanıcılarınız ücret bilgileri sayfasını kullanabilecektir.
Eğer kullanıcıların ücret bilgisi üzerinde herhangi bir değişiklik yapması istenmiyor ise bu durumda bu
ekranda yer alan Personel kartındaki ücreti değiştiremez parametresini evet olarak işaretlemeniz
yeterli olacaktır. Böylece ilgili kullanıcı hangi programda olursa olsun personel sicil kartı ekranındaki
personel ücret bilgisini görebilecek fakat değişiklik yapamayacaktır. Çünkü ilgili alan pasif olarak
görüntülenecektir.
3-) Muh. hesap kartındaki kilit tarihini değiştirebilir: İlgili kullanıcınızın muhasebe hesap
kartındaki hesap kilit tarihini değiştirip değiştiremeyeceğini belirler.
4-) Stok depo fiyat bilgilerini değiştiremez: İlgili kullanıcınızın depodaki stoklarınızın fiyat bilgilerini
değiştirip değiştiremeyeceği bu alandan belirlenecektir.
5-) Stok sipariş onayı verebilir: KUR9000/Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Akış
Parametrelerinde yer alan "irsaliye ve faturaya sipariş çağırmada onay kontrolü" tanımlı
parametre -evet- seçildiğinde, sipariş fişleri girilip kayıt edildikten sonra bu fişlere "onaysız" opsiyonu
atanır. Bunun anlamı onay verilmeden sipariş fişlerini irsaliye ve fatura evraklarına çağırabilmenizin
mümkün olmayacağıdır. Bu opsiyon evet seçili iken sipariş fişlerini ilgili evraklara çağırmak
istediğinizde evraklara (irsaliye ve/veya faturaya) herhangi bir kayıt gelmeyecektir. KUR9000'den
yukarıda sözünü ettiğimiz parametre aktif hale geçirildiği halde, sipariş fişlerinin irsaliye ve fatura
evraklarına çağırılması gerekiyorsa, ilgili fişlere gidilerek bu fişlere onay verilmelidir. Onay verme
işlemi yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z ve Ctrl+W Sipariş Onaylama tuşu ile yapılır. Bu alanda sizden
istenen kullanıcılarınızın sipariş onaylama konusunda nasıl yetkilendireceğinizi belirlemenizdir.
Programınız size bu alanda




Sipariş onaylayamaz,
Tüm stok siparişlerini onaylar,
Sadece kendi stoklarının siparişini onaylar ve
Sadece grup stoklarının siparişini onaylar
Seçenekleri sunacaktır. Bu durumda kullanıcılarınızın sipariş onaylamadaki yetkilerini istediğiniz
alternatifi baz alarak çözebileceksiniz.
Birinci seçeneğin tercih edildiği kullanıcılar, hiçbir stok ile ilgili sipariş onayı veremeyecektir,
İkinci seçeneğin tercih edildiği kullanıcılar, ürün sorumlusu olsun ya da olmasın tüm stoklar için
sipariş onayı verebilecektir.
Üçüncü seçeneğin tercih edildiği kullanıcılar, sadece sorumlusu oldukları stoklar için sipariş onayı
verebilecek, diğer ürün sorumlularının stok siparişlerine onay veremeyeceklerdir. Yalnız bu
seçeneğin işlevsel olabilmesi için programınız; siparişi onaylanacak stokun, ürün sorumlusunun yani
stok tanıtım kartının ürün sorumlusu kodu alanında belirtilen personelin, tanıtım kartındaki kullanıcı
numarası ile sisteme giriş yapılan kullanıcı numarasının aynı olması gerekliliğini arayacaktır. Aksi
durumda sipariş onayı için yetkili olmadığı program tarafından kendilerine bildirilecektir.
Dördüncü seçeneğin tercih edilmesi durumunda da kullanıcılarınız, sorumlu oldukları stokların
siparişleri haricinde bağlı oldukları gruptaki diğer kullanıcılarında sorumlu oldukları stoklar içinde
sipariş onaylama yetkisine sahip olabileceklerdir. Tek şart aynı grup içinde yer almış olmalarıdır.
6-) Menüsü sabit kalsın (Değiştiremesin): İlgili kullanıcının Series 9000 program menüleri üzerinde
değişiklik yapabilmelerini engelleyebilmek için bu parametreye karşılık gelen kutucuk (evet)
Vr.15 KUR9000
33
olarak işaretlenmelidir. Böylece ilgili kullanıcı programlara girdiği zaman, program menülerinin
isimlerini değiştirmek, yeni menü eklemek ya da silmek yetkisine sahip olamayacaktır. X
kullanıcınızın için bu parametrenin evet olarak seçildiğini düşünelim. Bu kullanıcınızın MIS9000’in
Stok Yönetiminde yer alan “Barkod Tanıtım Kartı” ya da “Stok Tanıtım Kartı” program isimlerini
değiştirmek ya da silmek istediğini varsayalım. Normal şartlar altında ilgili kullanıcının yapması
gereken işlem, program ismi üzerine gelip mouse göstergesinin sağ tuşuna basmaktır. Bu tuşa
bastığında açılacak pencereden de yapmak istediği (silmek, ismini değiştirmek, kopyalamak vb.)
işlemi gerçekleştirecek komutu seçmektir. İşte bu parametre -evetolarak belirtildiğinde ilgili
kullanıcının bu komutları kullanabilmesi engellenecektir. Çünkü bu komutlar, açılacak pencerede
pasif hale getirilmiş olacaktır. Bu parametre “hayır” olduğunda ise tüm komutlar aktif olacak,
dolayısıyla ilgili kullanıcının program menülerinin yerlerini değiştirebilmesi, silebilmesi ve
kopyalayabilmesi mümkün olacaktır.
7-) + 8-) X raporu alır/Z raporu alır: POS9000 programının Raporlar bölümünde yer alan X ve Z
raporları sadece supervisorler tarafından alınabilmektedir. İlgili kullanıcınızın bu raporları almasını
istiyor iseniz X Raporu alır ve Z raporu alır alanlarına karşılık gelen kutucuklar  (evet) olarak
işaretlenmelidir.
12-) Personel durum kartı kayıt yapabilir: İlgili kullanıcınızın PER9000/Sicil işlemleri/Personel
Durum Kartları programında iken değişiklik yapabilmesini engellemek istiyor iseniz bu parametreye
karşılık gelen kutucuğu (X) olacak şekilde işaretlemelisiniz. Böylece kullanıcınızın bu program
üzerinde kayıt yapabilmesi mümkün olmayacaktır. Aksi durumda bu parametreye karşılık gelen
kutucuğa (evet) işaretini koymalısınız.
13-) Raporlama butonu aktif: İlgili kullanıcınız için Series 9000 ekranları üzerinde yer alan
Raporlama butonunun aktif olup olmayacağı bu alandan belirlenecektir.
14-)
Veri tabanı raporlama butonu aktif: Kullanıcınızın veri tabanını kullanarak rapor
oluşturabileceği, Veri Tabanı Raporlama butonunu kullanıp kullanamayacağı bu alandan
belirlenecektir.
15-) Hesapla butonu aktif: İlgili kullanıcınızın programlarımızın üst bölümünde yer alan Hesapla
butonu ile işlem yapmasını istiyor iseniz bu alana karşılık gelen kutucuklar  (evet) olarak
işaretlenmelidir.
16-) Export-ımport butonu aktif: İlgili kullanıcınızın programlar için Export ve Import işlemlerini
yapabileceği, Export-İmport butonunun aktif olup olmayacağı bu alandan belirlenecektir.
17-) Yedekleme butonu aktif: İlgili kullanıcınızın program datalarının yedeklerini alabileceği
Yedekleme butonuna girip giremeyeceği bu alandan belirlenecektir.
18-) Kur girişi butonu aktif: İlgili kullanıcınız için günlük kur girişlerinin yapılacağı “Kur Girişleri”
butonunun aktif olup olmayacağı bu alandan belirlenecektir.
19-) + 20-) Form alanlarını düzenleyebilir ve tablo alanlarını düzenleyebilir: Series 9000
programlarında kullanıcılarımızın, tanıtım kartları (Cari, stok, demirbaş, hizmet, banka, kasa,
sorumluluk merkezi, personel tanıtım kartı gibi), evrak girişleri (alınan ve verilen sipariş evrakları,
irsaliyeler, faturalar, alış ve satış şartları, teklifler, taksitli satış gibi) rapor parametreleri vb. (tarama
kod aralığı ya da kod yapısı, ilk tarih, son tarih gibi) ekranlardaki alanlar üzerinde istedikleri
düzenlemeleri yapabilmeleri mümkündür. Yani bu ekranlardaki her bir alanın genişliğini ve
yüksekliğini belirleyebilir, bu alanların ekran üzerindeki konumunu yani soldan ve üstten bırakılacak
boşluklarını ayarlayabilir hatta kullanılmayan alanların bu programlar üzerinde görünmemesini ya da
aktif olmamasını sağlayabilirler. Bunun için kart ve evrak girişlerinin yapıldığı ekranlarda mouse
göstergesinin sağ tuşuna basıp açılacak pencerede ki “Form alanlarını düzenle ve tablo alanlarını
düzenle” seçenekleri kullanılacaktır. İşte bu seçeneklerin ilgili kullanıcınız için aktif olmasını istiyor
iseniz bu alanlara karşılık gelen kutucuklara check (evet) işaretini koymalısınız. Aksi durumda ilgili
Vr.15 KUR9000
34
kullanıcınızın bu parametrelerle ilgili olarak işlem yapabilmesi mümkün olmayacaktır. Form Alanlarını
Ve Tablo Alanlarını düzenleme ile ilgili ayrıntılı bilgi kitabınızın “Genel özellikler/Şekilsel Özellikler”
bölümüne bakabilirsiniz.
21-) DB analiz butonu aktif: Series 9000 programlarımız, her kullanıcının F10 pencerelerinde
görüntülenecek başlıkları belirleyebilmesine, dolayısıyla kartlarına ilişkin kayıtları istedikleri başlıklar
altında listeleyebilmesine imkân vermektedir. Çünkü programlarımızda, her karta yönelik birçok
başlık seçeneğinin kayıtlı olduğu dosyalar yer almaktadır. Bu dosyaların, dolayısıyla bu dosyalarda
yer alan başlıkların neler olduklarını, F10 ekranlarının Alternatif sorgulama cümlesi seç butonunu
tıklayarak, karşınıza gelecek Tablo görünümü başlıklı alandan görebilirsiniz. İşte bu alanda
gördüğünüz başlık tanımlamalarının kayıtlı olduğu dosyaları, kullanıcılarımızın kendi istekleri
doğrultusunda oluşturabilmeleri mümkündür. Bunun için programlarımızın üst bölümünde yer alan
DB Analiz butonu kullanılacaktır. Bu butonun ilgili kullanıcınız için aktif olmasını istiyor iseniz bu
alana karşılık gelen kutucuğa (evet) işaretini koymalısınız. Aksi durumda bu buton kullanıcınız
için aktif olmayacaktır.
22-) Hatırlatıcı butonu aktif: İlgili kullanıcınızın programlarımızın üst bölümünde yer alan hatırlatıcı
butonu ile işlem yapmasını istiyor iseniz bu alana karşılık gelen kutucuğa  (evet) işaretini
koymalısınız. Aksi durumda bu buton kullanıcınız için aktif olmayacaktır.
23-) Makrolar butonu aktif: İlgili kullanıcınızın programlarımızın üst bölümünde yer alan makrolar
butonu ile işlem yapmasını istiyor iseniz bu alana karşılık gelen kutucuğa (evet) işaretini
koymalısınız. Aksi durumda bu buton kullanıcınız için aktif olmayacaktır.
24-) Proforma fiy. değ. kesinleştirme onayı verebilir: KUR9000/Sistem/Sistem ve Program
Parametreleri/ Program Akış Parametrelerinde yer alan "Proforma Fiy. Değ. Kesinleştirmede
Onay Kontrolü" tanımlı parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde, satış
modülünden Proforma Fiyat değişikliği evrakı girilip kayıt edildikten sonra bu evraka "onaysız"
opsiyonu atanır. Bunun anlamı onay verilmeden stoklarınızın proforma olarak hazırlanan fiyat
değişikliğinin kesinleştirilmeyeceğidir. Proforma fiyat değişikliği evrakının geneline verilecek onay
işlemi, yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z kesinleştirme işlemi ise Ctrl+K (Proforma kesinleştirme) tuşları ile
yapılmaktadır. Eğer evrakın birkaç satırı için proforma fiyatlar onaylanacak ise Ctrl+W, bu satırların
kesinleştirilmesi için de F7 tuşu kullanılacaktır. Programlar sisteme ilk yüklendiğinde proforma
kesinleştirme yetkisi sadece supervisor'dadır. İlgili kullanıcınızın supervisor dışında proforma fiyat
değişikliğinin kesinleşme onayını vermesini istiyor iseniz bu parametreyi -evetolarak belirtmelisiniz.
Yani ilgili parametreye karşılık gelen kutucuğa  işaretini koymalısınız.
25-) Evrak kontrol kodu verebilir: Alınan sipariş fişi, satış faturası borç dekontu, akaryakıt faturası
ya da satış irsaliyesi keserken, carilerinizin o andaki açık hesap bakiyesi ile tanıtım kartlarının
teminat bilgileri butonundan girilen kredi tavanını karşılaştırılıp, borç bakiyesi kredi tavanını aşıyorsa
bu tip evraklarda programınızın öncelikle sizi uyarıp, ancak “Onay Kodunu” girildikten sonra
işleminize devam etmenizi sağlamaktadır. Bu konu ile ilgili ayrıntılı bilgi programınızın Sistem/Stok ve
sipariş Parametreleri/Evrak Kontrol Kodu belirleme bölümünde ayrıntılı olarak verilmiştir. Ayrıca bu
program stok yönetiminizin evraklar bölümünde de yer almaktadır. İşte tanıtımını yaptığınız
kullanıcınızın bu programı kullanarak kredi limitinin aşıldığı evraklar için onay kodu verebilmesini
istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Aksi durumda
hayır olarak seçmelisiniz.
26)Mesaj butonu aktif: İlgili kullanıcınızın programlarımızın üst bölümünde yer alan Mesaj butonu ile
işlem yapmasını istiyor iseniz bu alana karşılık gelen kutucuğa  (evet) işaretini koymalısınız. Aksi
durumda bu buton kullanıcınız için aktif olmayacaktır.
27)Rapor bankası menüsü aktif: Tüm Series9000 programlarında yer alan ve Rapor bankası
başlığı altında sıralanan tüm raporların ilgili kullanıcınız için aktif olmasını yani bu raporlar üzerinde
işlem yapmasını istiyor iseniz bu alanı “evet” olarak yani “” şeklinde işaretlemelisiniz. Aksi durumda
ilgili kullanıcınız için Rapor bankası modülü aktif olmayacaktır.
Vr.15 KUR9000
35
28)Kuruluş menülerini kullanabilir: KUR9000 programındaki Kuruluş menüsü altında sıralanan
programları ilgili kullanıcınız için aktif olmasını yani bu programlarla ilgili girişlerde bulunmasını
istiyorsanız, bu alanı “evet” olarak yani “” şeklinde işaretlemelisiniz. Aksi durumda ilgili kullanıcınız
için kuruluş menüsü programları aktif olmayacaktır. Böylece kuruluş programındaki Listeler/Log
Listeleri/Genel log (504064)’dan ilgili kullanıcının hareket detaylarını listeleyebilirsiniz.
29)Evrak numarası değiştirebilir: Evraklarımızda CTRL+Shift+D tuşları yardımıyla önceden
kaydedilmiş olan evrakların seri numaralarını değiştirebilmeniz mümkündür. Evrak numarası
değiştirme işleminin istediğiniz kullanıcılar için aktif ya da pasif olmasını sağlayabilirsiniz. Bu
tamamen SRV’nin hangi kullanıcıya bu hakkı vereceğine bağlı olarak belirlenmektedir. Bunun için
öncelikle Kuruluş menüsü altında yer alan Kullanıcı hak tanımlama programı çalıştırılmalı ve kullanıcı
seçimi yapılmalıdır. Sonrasında aynı ekran üzerindeki Genel hak tanımlamaları butonu tıklanarak
“evrak numarası” değiştirme parametresi isteğinize uygun olacak şekilde işaretlenmelidir. Bu alanın
evet olarak işaretlenmesi durumunda ilgili kullanıcınız bu tuşlarla işlem gerçekleştirebilecektir. Aksi
durumda “bu işlem için yetkisi olmadığı program tarafından bildirilecektir.
30)Görünümü saklayamasın: Series9000 programlarında kullanıcılarımızın, föy, operasyon ve
yönetim ekranları üzerinde istedikleri düzenlemeyi yapabilmeleri, mümkündür. Şöyle ki ekrandaki
kolon başlıklarını kaldırabilir, ekranda ki bilgileri istedikleri başlıklar altında sıralayabilir ya da bilgilerin
belirli başlık altında gruplandırılmasını sağlayabilirler. Daha sonrada düzenledikleri ekran
görüntüsünü ilgili programların “görünüm” başlıklı menüsünde yer alan görünümü sakla seçeneği
ile kayıt edip saklayabilirler. Bu görünümü sakla seçeneğinin istediğiniz kullanıcılar için aktif ya da
pasif olmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için öncelikle Kuruluş menüsü altında yer alan Kullanıcı/Grup
hak tanımlama programı çalıştırılmalı ve kullanıcı seçimi yapılmalıdır. Sonrasında aynı ekran
üzerindeki Genel hak tanımlamaları butonu tıklanarak görünümü saklayamasın parametresi
isteğinize uygun olacak şekilde işaretlenmelidir. Kullanıcılarınızın bu parametreyi kullanmasını istiyor
iseniz bu alanı “hayır” (X) olarak aksi durumda evet olarak seçmelisiniz.
31-) Alan seçicisi pasif mi?: Aynı şekilde kullanıcılarımızın rapor, föy, operasyon ve yönetim
ekranlarında listelenen kolon başlıklarına yeni kolon ekleyebilmeleri dolayısıyla bilgilerinin bu
başlıklar altında detaylandırılmasını sağlayabilirler. Bunun için öncelikle yapılması gereken kolon
başlıkları üzerinde mouse’un sağ tuşuna basıp “Alan seçicisi” seçeneğini seçmektir. Bu işlem
sonrasında karşınıza bu tabloya özel, ekleyebileceğiniz başlıkların yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu
ekrandan istediğiniz başlığı mouse’unuzun sürükle bırak özelliğini kullanarak istediğiniz bölüme
ekleyebilirsiniz. Bu alan seçici parametresinin istediğiniz kullanıcılar için aktif ya da pasif olmasını
sağlayabilirsiniz. Bunun için Kuruluş menüsü altında yer alan Kullanıcı/Grup hak tanımlama programı
çalıştırılmalı ve kullanıcı seçimi yapılmalıdır. Sonrasında aynı ekran üzerindeki Genel hak
tanımlamaları butonu tıklanarak alan seçicisi pasif mi? parametresi isteğinize uygun olacak
şekilde işaretlenmelidir. Kullanıcılarınızın bu parametreyi kullanmasını istiyor iseniz bu alanı “hayır”
(X) olarak aksi durumda evet olarak seçmelisiniz.
32-) SMS butonu aktif: İlgili kullanıcınızın programlarımızın üst bölümünde yer alan SMS Mesaj
butonu ile işlem yapmasını istiyor iseniz bu alana karşılık gelen kutucuğa (evet) işaretini
koymalısınız. Aksi durumda bu buton kullanıcınız için aktif olmayacaktır. Dolayısıyla programdan
SMS gönderemeyecektir.
33-) Caride portal sekmesi aktif: İlgili kullanıcınızın Cari hesap tanıtım kartı (041110)’ndaki Portal
Bilgileri sayfasının görünmesini istemiyorsanız bu alana karşılık gelen kutucuğa hayır (X) işaretini
koymalısınız. Böylece portal erişimle ilgili bilgiler kullanıcınız için aktif olmayacaktır.
34-) Tablo görünümlerini varsayılana döndürebilir: Bildiğiniz gibi programlarımızın F10, yönetim,
operasyon, föy vb. ekranlarında istediğiniz değişikliği yapabilmeniz sonrasında da bu değişiklikleri
kayıt ederek sürekli aynı detaylarda listelenmesini sağlayabilmeniz mümkündür. Örneğin ekranda yer
alan kimi kolon başlıklarını kaldırıp sizin için önemli olan başlıkların bu ekranda listelenmesini
sağlayabilirsiniz. Yaptığınız değişiklikler sonrasında eğer bu ekranları eski haline yani orijinal haline
Vr.15 KUR9000
36
çevirmek isterseniz de ekranlarınızın üst bölümündeki Görünüm menüsünde yer alan “varsayılana
geri dön” seçeneğini çalıştırmanız yeterli olmaktadır. İşte bu seçeneğin yani varsayılana geri dön
seçeneğinin istediğiniz kullanıcılar için pasif durumda olmasını, dolayısıyla işlem yapmasını
engellemek istiyor iseniz bu parametreyi hayır (X) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece
seçtiğiniz kullanıcılarınız söz konusu ekranlarda yapılan değişiklikleri varsayılan haline
döndüremeyecektir.
35-) Toplu muh. fiş kilitleme yapamaz: İki tarih arasındaki muhasebe fişlerini kilitleme (081004)
programını istediğiniz kullanıcılar için pasif hale getirmek için bu parametre “evet” olarak seçilmelidir.
Böylece ilgili kullanıcı İki tarih arasındaki muhasebe fişlerini kilitleme programını çalıştırdığında
muhasebe fişlerini kilitleme işlemini yapamayacak ve “Muh. Fişlerini toplu kilitleme hakkınız sistem
yöneticisi tarafından kısıtlanmıştır!” uyarısıyla karşılaşacaktır. Buna benzer olarak Muhasebe fişleri
yönetimi (081009) menüsünden de seçili fişleri kilitleyemeyecektir.
36)Toplu muh. fiş kilit açma yapamaz: İki tarih arasındaki muhasebe fişlerinin kilidini açma
(081007) programını istediğiniz kullanıcılar için pasif hale getirmek için bu parametre “evet” olarak
seçilmelidir. Böylece ilgili kullanıcı İki tarih arasındaki muhasebe fişlerinin kilidini açma programını
çalıştırdığında muhasebe fişlerinin kilidini açma işlemini yapamayacak ve “Muh. Fişlerinin toplu kilit
açma hakkınız sistem yöneticisi tarafından kısıtlanmıştır!” uyarısıyla karşılaşacaktır. Buna benzer
olarak Muhasebe fişleri yönetimi (081009) menüsünden de seçili fişlerin kilidini açamayacaktır.
37)Fiyat değişikliği hakkı: Bu parametre “stok sipariş onayı verebilir” parametresi ile aynı
mantıkla çalışmaktadır. Zaten bu alanda da kullanıcılarımıza aynı uygulamanın geçerli olduğunu
gösteren
 Tüm stok fiyatlarını değiştirebilir
 Sadece grup stoklarının fiyatını değiştirebilir
 Sadece kendi stoklarının fiyatını değiştirebilir
 Fiyat değişikliği yapamaz
Seçenekleri sunulacaktır. Bu aşamada kullanıcılarınız için, amacınıza uygun olacak seçeneği
seçerek stokların fiyatlarını değiştirme konusunda yetkilendirebilirsiniz. Örneğin tüm stokların
fiyatlarını değiştirmelerine izin verebileceğiniz gibi hiçbir stokun fiyatını değiştirmelerine olanak
tanımayabilirsiniz. Aynı şekilde sadece sorumlu oldukları stokların fiyatlarını değiştirme yetkisi
verebilir, bunun yanı sıra bağlı oldukları gruptaki diğer kullanıcılarında sorumlu oldukları stokların
fiyatlarını da değiştirecekleri şekilde yetkilendirebilirsiniz.
38)Hizmet satış sözleşmesi onayı verebilir: KUR9000/Sistem/Sistem ve Program
Parametreleri/Program Akış Parametrelerinde yer alan "Hizmet faturalarına satış sözleşmesi
çağırmada onay kontrolü" tanımlı parametre -evet- seçildiğinde, hizmet satış sözleşmeleri girilip
kayıt edildikten sonra bu fişlere "onaysız" opsiyonu atanır. Bunun anlamı onay verilmeden hizmet
satış sözleşmelerini hizmet faturalarına çağırabilmenizin mümkün olmayacağıdır. Bu opsiyon evet
seçili iken hizmet satış sözleşmelerini ilgili evraklara çağırmak istediğinizde hizmet faturalarına
herhangi bir kayıt gelmeyecektir. KUR9000'den yukarıda sözünü ettiğimiz parametre aktif hale
geçirildiği halde, hizmet satış sözleşmelerinin hizmet faturalarına çağırılması gerekiyorsa, ilgili fişlere
gidilerek bu fişlere onay verilmelidir. Onay verme işlemi yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z ve Ctrl+W
Sipariş Onaylama tuşu ile yapılır. Bu alanda sizden istenen kullanıcılarınızın hizmet satış sözleşmesi
onaylama konusunda nasıl yetkilendireceğinizi belirlemenizdir.
39)Hizmet alış sözleşmesi onayı verebilir: KUR9000/Sistem/Sistem ve Program
Parametreleri/Program Akış Parametrelerinde yer alan "Hizmet faturalarına alış sözleşmesi
çağırmada onay kontrolü" tanımlı parametre -evet- seçildiğinde, hizmet alış sözleşmeleri girilip
kayıt edildikten sonra bu fişlere "onaysız" opsiyonu atanır. Bunun anlamı onay verilmeden hizmet alış
sözleşmelerini masraf faturalarına çağırabilmenizin mümkün olmayacağıdır. Bu opsiyon evet seçili
iken hizmet alış sözleşmelerini ilgili evraklara çağırmak istediğinizde masraf faturalarına herhangi bir
kayıt gelmeyecektir. KUR9000'den yukarıda sözünü ettiğimiz parametre aktif hale geçirildiği halde,
hizmet alış sözleşmelerinin masraf faturalarına çağırılması gerekiyorsa, ilgili fişlere gidilerek bu fişlere
onay verilmelidir. Onay verme işlemi yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z ve Ctrl+W Sözleşme Onaylama
Vr.15 KUR9000
37
tuşu ile yapılır. Bu alanda sizden istenen kullanıcılarınızın hizmet alış sözleşmesi onaylama
konusunda nasıl yetkilendireceğinizi belirlemenizdir.
40) + 41-) + 42-) Firma, şube ve aktif yıl seçimi pasif mi? Bildiğiniz gibi programlarımızda birden
fazla firma ve bu firmalara bağlı olan şubeler ile programdan çıkmadan aynı anda çalışabilmeniz
mümkündür. Bunun yanı sıra çalıştığınız firmaların hangi mali yılı ile işlem yapacağınızı da
belirleyebilmektesiniz. Bunun için programlarımızın üst bölümünde yer alan Aktif firma, Aktif şube
ve Mali yıl alanlarından çalışılmak istenen firma, yıl ve şube seçiminin yapılması yeterlidir. Eğer
kullanıcılarınızın bu alanlara müdahale etmelerini istemiyor iseniz yani istediğiniz kullanıcı için bu
alanların pasif durumda olmasını istiyor iseniz, ilgili parametrelere karşılık gelen kutucukları  (evet)
olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece yetkili olmayan kullanıcılarınız programa girdiklerinde
bu alanları pasif olarak göreceklerdir.
43-) Personel kartındaki ücreti değiştiremez: İlgili kullanıcınızın Personel sicil kartları (111100)
ekranında yer alan Personel ücret bilgileri sayfasındaki ücret alanında değişiklik yapmasını
istemiyor iseniz bu alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ilgili kullanıcı hangi
programda olursa olsun personel sicil kartı ekranındaki personel ücret bilgisini görebilecek fakat
değişiklik yapamayacaktır. Çünkü ilgili alan pasif olarak görüntülenecektir.
44-) Kullanıcı tanımlı formu değiştirebilir: Programlarımızın kart ve evrakları üzerinde
Ctrl+Shift+F (Kullanıcı tanımlı form düzenleyici) tuşlarına basarak kullanıcı bazında formlar
tanımlayabilmeniz ya da tanımlı olan formlar üzerinde değişiklik yapabilmeniz mümkündür. Bu
yardım tuşumuz programlarımızda varsayılan olarak sadece SRV’nin işlem yapabileceği şekilde
yapılandırılmıştır. Eğer İlgili kullanıcınızın bu tuşları kullanarak tanımlı olan formlar üzerinde değişiklik
yapmasını istiyor iseniz bu alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Aksi durumda
kullanıcılarınız bu tuşlara bastığında “Bu işlem için yetkiniz yok” mesajı ile karşılaşacaklardır.
47)Db rapor dizayn edemez: İlgili kullanıcınızın Db Rapor dizayn etmesini engellemek istiyorsanız,
bu alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ilgili kullanıcı DB rapor'u
çalıştırdığında Dosya menüsü altında yer alan tasarım seçeneğine ulaşımı engellenmiş olacaktır.
48)Yeni Db rapor yaratamaz: İlgili kullanıcınızın Db Rapor yaratmasını engellemek istiyorsanız, bu
alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ilgili kullanıcı DB rapor'u çalıştırdığında
Dosya menüsü altında yer alan Yeni/rapor seçeneğine ulaşımı engellenmiş olacaktır.
49)Db rapor silemez: İlgili kullanıcınızın mevcut olan Db Raporu silmesini engellemek istiyorsanız,
bu alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ilgili kullanıcı DB rapor'u
çalıştırdığında Dosya menüsü altında yer alan sil seçeneğine ulaşımı engellenmiş olacaktır.
50)Db rapor adını değiştiremez: İlgili kullanıcınızın mevcut olan Db Raporun adını değiştirmesini
engellemek istiyorsanız, bu alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ilgili kullanıcı
DB rapor'u çalıştırdığında Dosya menüsü altında yer alan ad değiştir seçeneğine ulaşımı
engellenmiş olacaktır.
51-) Db raporu taşıyamaz: İlgili kullanıcınızın mevcut olan Db Raporu başka bir klasöre taşımasını
engellemek istiyorsanız, bu alanı  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
53-Satın alma talebi onayı verebilir: Bu düzenleme ile amacımız hangi kullanıcıların satınalma
taleplerini Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması
gereken ilgili parametrenin istenen kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
55-Kur giriş yetkisi yok: Bu parametrenin evet olarak işaretlendiği kullanıcılar programlarımızın
üst bölümünde yer alan kurlar butonundan kur bilgilerinin girişlerini yapmaya yetkili olacak, aksi
durumda kur girişlerini yapamayacaklardır. Program kur girişi yapmaya yetkili olmayan kullanıcıların
bu ekran üzerinde önceden girilmiş kur bilgilerini ve kur raporlarını izleyebilmelerine imkan
tanıyacaktır.
Vr.15 KUR9000
38
56-) Güncelle butonu aktif: Bu parametrenin evet olarak işaretlendiği kullanıcılar
programlarımızın üst bölümünde yer alan güncelle butonundan program güncellemelerini yapmaya
yetkili olacak, aksi durumda güncelleme işlemini yapamayacaklardır.
57-) İade talebi onayı verebilir: Bu düzenleme ile amacımız hangi kullanıcıların iade taleplerini
Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken
ilgili parametrenin istenen kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
58-) Teklif fişi onayı verebilir: Bu düzenleme ile amacımız hangi kullanıcıların teklif fişlerine Ctrl+Z
ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken ilgili
parametrenin istenen kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
59-) Hizmet siparişi onayı verebilir: V15 serisi ile birlikte programlarımızda hizmet kalemlerine
yönelik sipariş fişleri de düzenlenebilmektedir. Bu girişler de hizmet, satış ve satınalma yönetimi
altında yer alan Kombine alınan/verilen sipariş fişleri menüsünde sıralanan sipariş fişleri ile
gerçekleşmektedir. İşte bu alanda istenen hangi kullanıcıların hizmet sipariş fişlerine Ctrl+Z ve
Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken ilgili
60-) İş emri onayı verebilir: Bu parametre ile amacımız hangi kullanıcıların teklif işemri kartlarına
Ctrl+Z tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken ilgili
61-) Arayüz dili: Bu parametre ile amacımız, kullanıcılarınızın programları hangi dil ile
kullanacaklarını belirlemenizdir. Bu belirleme sonrasında ilgili kullanıcının tanımlanan dil haricinde
başka bir dil ile programı çalıştırabilmesi mümkün olmayacaktır.
62-) Masraf sipariş onayı verebilir: V15 serisi ile birlikte programlarımızda masraf kalemlerine
yönelik sipariş fişleri de düzenlenebilecektir. Bu girişler de hizmet, satın alma ve satış yönetimi
altında yer alan Kombine alınan/verilen sipariş fişleri menüsünde sıralanan sipariş fişleri ile
gerçekleşmektedir. İşte bu alanda istenen hangi kullanıcıların masraf sipariş fişlerine Ctrl+Z ve
Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken ilgili
63-) Demirbaş sipariş onayı verebilir: Bu parametre ile de demirbaş siparişlerine yönelik onay
tanımlaması yapılacaktır. Demirbaş siparişleri de tıpkı masraf ve hizmet siparişlerinde olduğu gibi
hizmet, satın alma ve satış yönetimi altında yer alan Kombine alınan/verilen sipariş fişleri
menüsünde sıralanan sipariş fişleri ile gerçekleştirilecektir. İşte bu alanda istenen hangi kullanıcıların
demirbaş sipariş fişlerine Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir.
Bunun için yapılması gereken ilgili parametrenin istenen kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
64-) Hizmet satın alma talebi onayı verebilir: Programlarımızda aynı evrak içinde stok haricinde
hizmet, masraf ve demirbaşlara yönelik satın alma talep evrakı düzenlenmesi mümkün olmaktadır.
Bu girişlerde satın alma yönetimimizde yer alan Satın alma talep fişi (23010) ile
gerçekleştirilmektedir. Bu parametre ile de amacımız hangi kullanıcıların hizmet satın alma taleplerini
Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken
ilgili parametrenin istenen kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
65-) Masraf satın alma talebi onayı verebilir: Hizmet satın alma taleplerine yönelik açıklamamızda
da belirttiğimiz gibi programlarımızda aynı evrak içinde stok haricinde hizmet, masraf ve
demirbaşlara yönelik satın alma talep evrakı düzenlenmesi mümkün olmaktadır. Bu girişlerde satın
alma yönetimimizde yer alan Satın alma talep fişi (23010) ile gerçekleştirilmektedir. Bu parametre
ile de amacımız hangi kullanıcıların masraf satın alma taleplerini Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını
Vr.15 KUR9000
39
kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken ilgili parametrenin istenen
kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
66-) Demirbaş satın alma talebi onayı verebilir: Bu parametre ile de hangi kullanıcıların demirbaş
satın alma taleplerini Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun
için de yapılması gereken ilgili parametrenin istenen kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
Demirbaş satın alma talepleri de tıpkı hizmet ve masraf talep girişlerinde olduğu gibi aynı evrak
içinde satın alma yönetimimizde yer alan Satın alma talep fişi (23010) ile gerçekleştirilmektedir.
67-) Hizmet teklifi onayı verebilir: Programlarımızda aynı evrak içinde stok haricinde hizmet,
masraf ve demirbaşlara yönelik verilen teklif fişi düzenlenmesi mümkün olmaktadır. Bu girişlerde
satış yönetimimizde Verilen teklifler fişleri menüsünde yer alan evraklar ile gerçekleştirilmektedir. Bu
parametre ile de amacımız hangi kullanıcıların hizmet teklif evraklarını Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını
kullanarak onaylayacağının belirlenmesidir. Bunun için yapılması gereken ilgili parametrenin istenen
kullanıcı için evet olarak işaretlenmesidir.
68- ) Masraf teklifi onayı verebilir: Bu parametre ile de hangi kullanıcıların masraf kalemleri için
düzenlenen teklif evraklarına Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onay verip vermeyeceği
belirlenecektir. İlgili kullanıcının onay verebilmesi için bu parametrenin evet olarak işaretlenmesi
yeterlidir. Masraf teklif girişleri de tıpkı hizmet kalemlerinin girişlerinde olduğu gibi satış
yönetimimizde verilen teklifler fişleri menüsünde yer alan evraklar ile gerçekleştirilmektedir.
69-) Demirbaş teklifi onayı verebilir: Bu parametre ile de hangi kullanıcıların demirbaş kalemleri
için düzenlenen teklif evraklarına Ctrl+Z ve Ctrl+W tuşlarını kullanarak onay verip vermeyeceği
belirlenecektir. İlgili kullanıcının onay verebilmesi için bu parametrenin evet olarak işaretlenmesi
yeterlidir. Demirbaş teklif girişleri de satış yönetimimizde verilen teklifler fişleri menüsünde yer alan
evraklar ile gerçekleştirilmektedir.
70-) Hiçbir evrakın yazıcı formunu değiştiremez: Programlarımızın sipariş, irsaliye, fatura vb.
evrakları üzerinde ALT+F tuşlarına basarak ulaşılan ekranında istenen bilgiler ile form tasarımları
gerçekleştirilmekte sonrasında da dökümleri alınabilmektedir. Bu parametre ile de amacımız form
tasarımları üzerinde hangi kullanıcıların değişiklik yapabileceğinin hangilerinin yapamayacağının
belirlenmesidir. Bu parametre istenen kullanıcı için evet olarak belirlenirse tasarlanan formlar
üzerinde herhangi bir düzenleme yapıp kayıt işlemi gerçekleştiremeyecek aksi durumda düzenleme
yapabileceklerdir.
 Veri tabanı hakları...
Kullanıcılarınız programlara girme yetkisine sahip olsa bile, dilediğiniz kullanıcının programlar
üzerinde kayıt okuma, yeni kayıt ekleme, eski bir kayıt üzerinde değişiklik yapma veya silme
yetkilerini kaldırabilir, dilediğiniz kullanıcılarınıza bu yetkilerin bir kısmını veya tamamını verebilirsiniz.
Bunun için Veri tabanı hakları butonu kullanılacaktır. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza gelecek
ekranda, biraz önce seçmiş olduğunuz kullanıcınızın erişebileceği dosya isimleri ve bu dosyalarda
yapabileceği işlemler yer almaktadır. Bu aşamada sizin yapmanız gereken, ilgili kullanıcınızın hangi
dosyalarda, hangi haklara sahip olacağını belirlemek olacaktır. Şimdi ekranınızdaki alanları sıra ile
incelerken, aynı zamanda erişim haklarını nasıl düzenleyeceğinizi açıklamaya çalışalım.
No: KUR9000 programınız tarafından otomatik olarak getirilen dosya sıra numarasıdır.
Dosyalar: Erişilebilecek dosya isimleri bu alanda yer almaktadır.
Erişim hakkı: Bu alanda satır sonu butonuna tıklandığında 3 seçenekten oluşan bir pencere açılır.
Sizden istenilen, tablo haklarını düzenlemekte olduğunuz kullanıcınızın, ilgili satırdaki dosya üzerinde
ne gibi işlemlere yetkili olacağını belirlemenizdir. Şimdi bu hakların neler olduğuna bir göz atalım;
Vr.15 KUR9000
40
Ulaşamaz: Erişim hakkı ulaşamaz seçilirse, o kullanıcınız, ilgili satırdaki dosyaya hiç bir şekilde ulaşamaz,
o dosya üzerinde işlem yapamaz, dolayısıyla bundan sonraki alanlarda herhangi bir tanımlama yapmanıza
gerek kalmayacaktır.
Ulaşabilir: Erişim hakkı ulaşabilir seçilirse o kullanıcınız, ilgili satırdaki dosyaya ulaşabilir. O dosya
üzerinde hangi işlemlere yetkili olacağı biraz sonra tanımlanacaktır.
Kayıt Ekler: Erişim haklarını kayıt ekler seçilirse o kullanıcınız, ilgili satırdaki dosyaya ulaşabilir ve bu
dosyaya kayıt ekleyebilir. Ancak bu biraz sonra açıklayacağımız kendi kayıtlarını, grup kayıtlarını ve tüm
kayıtları alanlarındaki tanımlamalara göre farklılık gösterir.
Evet, yukarıdaki açıklamalarımızı dikkate alarak, kullanıcılarınızın erişim haklarını belirleyiniz.
Erişim hakları belirlendikten sonra, sıra kullanıcılarınızın kendi kayıtları, grup kayıtları ve tüm kayıtlar
üzerinde hangi yetkilere sahip olacağını belirlemeye gelmiştir. Yani bir kullanıcınız MUHFIS
dosyasına ulaşabilir olarak tanımlandıysa, bu dosyaya ulaştıktan sonra hangi işlemlere yetkili olacağı
aşağıda açıklayacağımız alanlarda belirlenecektir.
Kendi kayıtlarını: Bu alana gelip satır sonu butonunu tıkladığınızda yine bir pencere ile
karşılaşacaksınız. Bu sefer sizden istenilen, erişim haklarını girmekte olduğunuz kullanıcınızın, kendi
kayıtları üzerinde hangi işlemleri yapabileceğini seçmenizdir. Kullanıcınızın kendi kayıtları (yani kendi
kullanıcı kodu ile girdiği kayıtlar) üzerinde yapabileceği işlemler aşağıda açıklanmıştır;
Eğer erişim hakkı ulaşamaz olarak tanımlandıysa, bu bölümde herhangi bir tanımlama yapmaya
gerek yoktur.
Erişim hakkı ulaşabilir olarak tanımlandıysa, kullanıcınız kendi kayıtlarını,
1. Okuyamaz; kendi kayıtları dahi olsa kullanıcı bu kayıtları okuyamaz (programa girer fakat hiç bir şey
göremez)
2. Okuyabilir; kendi kayıtlarını sadece okuyabilir (görebilir).
3. Değiştirebilir 1; kendi kayıtları üzerinde sadece değişiklik yapabilir.
4. Değiştirebilir 2
5. Silebilir; kendi kayıtlarını silebilir ve değiştirebilir.
6. Tüm Haklar; kayıt ekler ve yukarıda sıralanan tüm haklara sahip olabilir.
Erişim hakkı kayıt ekler olarak seçildiyse, kullanıcınız kendi kayıtlarını,
1. Okuyamaz; ilgili dosya üzerinde hiç bir işlem yapamaz,
2. Okuyabilir; sadece kayıt ekleyebilir, silme ve değişiklik yapamaz,
3. Değiştirebilir 1; kullanıcı ilgili dosyaya kayıt ekleyebilir, değişiklik yapabilir ancak o dosyadan
herhangi bir kaydı silemez.
4. Değiştirebilir 2;
5. Silebilir; ilgili dosyadaki kendi kayıtlarını değiştirebilir ve silebilir.
6. Tüm Haklar; kullanıcı kendi kayıtları üzerinde tüm haklara sahip olur (kayıt ekler, değişiklik yapabilir,
silebilir).
Evet, yukarıdaki açıklamalarımızı da dikkate alarak, kullanıcınızın kendi kayıtları üzerinde hangi
hakka sahip olacağını belirleyiniz.
Grup kayıtlarını: Bu alanda satır sonu butonu tıklandığında, kendi kayıtlarını alanında karşılaştığınız
pencere yine ekrana gelecektir. Bu sefer sizden istenilen, ilgili kullanıcınızın bağlı olduğu grup
kayıtları üzerinde hangi haklara sahip olacağını belirlemenizdir.
Tüm kayıtları: İlgili kullanıcınızın tüm kayıtlar üzerinde hangi haklara sahip olacağını bu alanda
belirleyeceksiniz. Bu haklar ve işlevleri kendi kayıtlarını bölümünde açıklanmıştır.
Vr.15 KUR9000
41
Bütün dosyalar için erişim haklarını tanımladıktan sonra sıra, bu bilgilerinizi ALT+S tuşları ile veya
sakla butonunu tıklayarak kaydetmeye gelmiştir. Kayıt işleminden sonra esc tuşu ile kullanıcı
listesinin yer aldığı ekrana geri dönebilirsiniz.
 Log ayarları
Bu buton ile istediğiniz kullanıcılara ait log tanımlamaları yapabilirsiniz. Programlarımızda
kullanıcıların yaptıkları işlemlerin ayrıntılı olarak saklanabilmesi için bu parametre ekranından
yapacağınız seçimlere göre silinen ve değiştirilen kayıtlara erişmeniz mümkün olacaktır. Programı
çalıştırdığınızda karşınıza çıkan parametreler Firma Log Parametreleri (504060) ile aynıdır, tek farkı
buradan istediğiniz kullanıcılara ait işlemler yapılmasıdır. Ayrıntılı bilgi için Firma Log
Parametrelerindeki (504060) açıklamalarımızdan faydalanabilirsiniz.
 Programlara giriş hakları
Kullanıcılarınızın bazı 9000 serisi programlara girmelerini tamamen yasaklayabilirsiniz. Örneğin
firmanızda MIS9000 ile birlikte MRP9000 Üretim Yönetimi Paketi de kullanılıyor.
Ancak bazı kullanıcılarınızın MRP9000 programına ulaşmalarını engellemek istiyorsunuz. Bu
durumda, kullanıcı listesi ekranında iken programlara giriş hakları butonunu tıklayın karşınıza
program kullanım parametreleri başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencerenin ilk kolonunda program
sıra numaraları, ikinci kolonunda program isimleri ve son kolonuna kullanabilir opsiyonları yer alır.
Series 9000 programları sisteminize ilk yüklendiğinde bütün kullanıcılara açıktır. Şimdi aşağı/yukarı
ok tuşlarını veya kaydırma tuşunu kullanarak ilgili kullanıcınız için yasaklamak istediğiniz programın
bulunduğu satıra gelin. Daha sonra kullanabilir kolonunda yer alan kutucuğa hayır anlamına gelen
(X) işaretini koyarak işleminizi tamamlayın.
 Modül kullanım hakları
Vr.15 serisi programlarımızın en önemli özelliği kullanıcılarımıza modül modül sunuluyor olmasıdır.
Yani kullanıcılarımız sadece ihtiyaç duydukları modülleri satın alabilmektedirler. Dolayısıyla
kullanıcıların
programları
kullanma
yetkileri
de
(kısıtlamaları)
modüller
bazında
gerçekleştirilebilecektir. Bu amaçla Kullanıcı/Grup hak tanımlama (501300) ekranına böyle bir buton
eklenmiştir. Bu ekranda yapılması gereken tek işlem, seçilen kullanıcının hangi programı kullanmakla
yetkili olacağının modüllere karşılık gelen kutucukların evet (), hayır (X) şeklinde işaretlenmesi ile
gerçekleştirilecektir. Kullanıcılara tanımlanan modülleri kullanma yetkileri de Kuruluş programının
Kullanıcı - Modül hakları tanımları listesi (099612) ekranından topluca izlenebilecektir.
 Evrak kategori tanımlamaları
Bu buton, Series 9000 serisinde yer alan evrakları istenilen kategorilere bağlamak, dolayısıyla bu
evrakların muhasebe kayıtlarını bir veya birkaç fiş altında toplayabilmek için hazırlanmıştır. Yalnız bu
işlemin yapılabilmesi için öncelikle kategori tanımlamalarının yapılmış olması gerekmektedir.
Kategori tanımlamalarının nasıl yapılacağı kitabınızın Sistem/Muhasebe Parametreleri/Entegrasyon
Parametreleri/Muhasebe Fiş Kategorileri bölümünde ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Biz bu bölümde
kategori tanımlamalarınızın yapılmış olduğunu varsayarak, bu kategorilere evrakların nasıl
bağlanacağını açıklayacağız. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza gelecek ekranda, menü adı başlıklı
kolonda 9000 serisinden girişi yapılabilecek bütün evrakların tanımlarını görürsünüz.
Bu evraklar modüllere göre gruplanmış halde karşınıza gelecektir. Önce stok yönetimi evrakları,
daha sonra sırayla hizmet, satın alma, satış, finans ve üretim yönetimi evrakları listelenir. Her bir
evrakın muhasebede oluşturacağı fiş tipi fiş tipi başlıklı kolonda yer almaktadır.
Şimdi ilk kategori tanımlamasını hangi evrak için yapacaksanız, imlecinizi o evrak tanımının
bulunduğu alana getiriniz. Örneğin bütün açık mal-hizmet satış faturaları tek bir kategoride
toplanacaksa, imleç önce Açık hizmet satış faturası satırında konumlanmalıdır. İmleç bu satırda iken
aynı zamanda kategori no kolonunda olacaktır. Şimdi bu evrak hangi kategoriye bağlanacaksa, o
kategorinin numarası girilmelidir. Kategori tanım ve numaralarını F2 tuşuyla görüntüleyebilirsiniz.
Ancak F2 penceresinden seçim yapamazsınız. Kategori numarasını gördükten sonra esc tuşuyla bu
pencereden çıkmalı ve numarayı ilgili alana manüel olarak girmelisiniz. Bu giriş sonrasında ilgili
Vr.15 KUR9000
42
kategorinin adı hemen ekranınıza yansıyacaktır. Daha imleç bu kategoriye bağlanacak ikinci evrak
satırına getirilmeli ve aynı şekilde giriş yapılmalıdır. Kategori girişleri bittikten sonra ALT+S tuşlarıyla
kaydedilmelidir. Kayıt işleminden sonra, ticari modüllerden gerçekleşen hareketler tanımladığınız
kategorilere göre ilgili fişlerde muhasebeleşecektir.
 Evrak seri no ve hak tanımlamaları butonu
9000 serisinde yer alan her bir evrak, evrak seri no+evrak sıra no alanlarının birleşimiyle oluşan
evrak referans numarası ile takip edilmektedir. Yani önceden girilmiş bir faturayı ekrana çağırmak
için, o fatura evrakının seri ve sıra numarasını girmeniz gerekir. Evrak seri numarası 4 dijit
uzunluğunda alfa nümerik bir alandır. Kullanıcılar evrakların seri numaralarını manüel olarak
girebilirler. Evrak sıra numarası ise 9 dijitten oluşan nümerik bir alandır. Evrak sıra numaraları, seri
numarasına göre 1’den başlayarak program tarafından otomatik olarak verilir.
Örneğin seri numarası FATR olan bir evrakın sıra numarasını 1 olarak program atayacaktır. Bu evrak
kaydedilip ikinci bir FATR seri no’lu evrak girilirken, sıra numarası da 1 artarak ilgili alana otomatik
olarak gelecektir. Evrak seri numarası alanına, genellikle o evrakı giren kullanıcının ismi veya
isminden bir bölüm girilmektedir. Böylece hangi evrakı hangi kullanıcının girdiğini, o kullanıcının
toplam kaç evrak girdiğini takip etmek mümkün olur. Eğer evrak seri numaralarının kullanıcı koduna
göre otomatik olarak evraka gelmesini istiyorsanız, bu program yardımıyla kullanıcı koduna göre
evrak seri numaralarını tanımlayabilirsiniz. Ayrıca, her bir kullanıcının, evraklar üzerinde hangi
yetkilere sahip olacağını da bu programdan ayrı ayrı tanımlama imkânına sahipsiniz.
Bu butonu tıkladığınızda, seçmiş olduğunuz kullanıcının evrak seri no tanımlamalarının yapılacağı
ekranla karşılaşacaksınız. Bu ekranda, Series 9000 üzerinden giriş yapılabilecek evrakların tanımları
(menü numarası, menü adı), evrak seri, form dosyası ve form tipi başlıklı kolonlar bulunmaktadır.
Biraz önce seçilen kullanıcı hangi evrak/evraklara giriş yapıyorsa, imleç o evrak tanımının bulunduğu
satıra getirilir. Daha sonra, kullanıcı bu evraka giriş yaparken otomatik olarak gelmesi istenilen evrak
seri numarası ilgili alana girilir. Bu ekrandan sadece evrak seri numaraları girilecekse, bu girişler
yapıldıktan sonra ALT+S tuşlarıyla veya sakla butonu tıklanarak kayıt işlemi yapılır ve programdan
çıkılır. Seçilen kullanıcı için form dosyası ve form tipi de belirlenecek ise bu aşamada ekranın Form
dosyası ve Form tipi alanlarına da uygun girişler yapılmalıdır. Bu kolonlar ile amacımız her evrak
için form tasarımı yaparken hangi kullanıcınızın hangi evrak için hangi form dosyasını kullanacağını
ve form tipinin ne olacağını belirlemenizdir. Programınız Form tipi alanında size genel ayarlar
geçerli, eski tip form ve yeni tip form seçeneklerini sunacaktır. Bu aşamada size düşen
kullanıcılarız için ALT+F tuşlarına basarak ulaştığı form tasarımı ekranında ve ALT+K tuşları ile
dökümünü alacağı evraklarda yeni tip evrak tasarımını mı, eski tip evrak tasarımını mı? yoksa Evrak
döküm parametreleri (091450) ekranının 29. parametresi olan Evrak dökümünde form tipi
alanından yapılan döküm seçimini mi? temel alacağını belirtmenizdir. Tüm gereklilikler sağlandıktan
sonra evrak kaydedilerek işlem sonlandırılmalıdır.
Önemli Not
Kullanıcı evrak seri no ve hak tanımlamalarının excel dosyasından aktarılması
CTRL+E (Excel tablosundan İmport)
Bu yardım tuşu ile amacımız; birden fazla kullanıcısı olan firmalar da tüm kullanıcıların evraklar
üzerindeki hak tanımlamalarını tek tek yapmak yerine, toplu olarak Excel dosyasında hazırlayıp
sonrasında da bu dosyayı bu ekran üzerinde çağırarak her bir kullanıcı için tanımlanmış hakların
otomatik olarak yansıtılmasıdır. Excel dosyasında dikkat edilecek en önemli nokta her bir kullanıcı
(Kullanıcı-1, Kullanıcı-2, Kullanıcı-3 vb) için ayrı bir sayfanın (sheet) oluşturulmasıdır.
Excel dosyası için öncelikle yapılması gereken, bu ekranda yer alan tüm evrak bilgilerinin
ekranımızın üst bölümünde yer alan Excel butonuna basılarak Excel ortamına atılmasıdır. Burada
kullanıcılarımız her bir evrak satırının Excel dosyasına aktarıldığından emin olmalıdırlar. Daha
sonrasında yapılması gereken, evraklar üzerinde tanımlanacak haklar için ayrı ayrı kolon
başlıklarının açılmasıdır. Kullanıcılarımıza evraklar üzerinde toplam olarak 19 hak girişi verilmiştir,
dolayısıyla 19 adet kolon başlığı açılacaktır. Bu seçeneklerin neler olduklarını Haklar başlığı altında
Vr.15 KUR9000
43
sıralanan bölümde görebilirsiniz. Bu gereklilikler sağlandıktan sonra hangi kullanıcı için hangi evrak
üzerinde hak tanımlaması yapılacak ise ilgili evrak satırlarına gelip, istenen hak tanımlamasına ait
kolonda konumlanıp E (evet), H (Hayır) olarak belirlemektir.
Kullanıcılarımız için hazırlamış olduğumuz Örnek şablon dosyamıza
<http://destek.mikro.com.tr/index.php> sayfamızda v12 Evrak hak şablonu
http://destek.mikro.com.tr/index.php?_m=downloads&_a=viewdownload&downloaditemid=
12 başlığı altından ulaşabilirsiniz.
 Kayıt kullanım hakları
Geliştirilen programlar ile artık istenen kullanıcıya firma, şube, depo, kasa, banka ve sorumluluk
merkezi alanları için kısıtlama hakkı getirebileceksiniz. Yani X kodlu kullanıcı A kasası ile işlem
yapabilir, Y kodlu kullanıcı Merkez depo ile işlem gerçekleştirebilir ama B sorumluluk merkezini
kullanamaz. Bu amaçla Kuruluş programınızın Kullanıcı/Grup hak tanımlama (501300) ekranına
“Kayıt kullanım hakları” butonu eklenmiştir. Bu aşamada yapmanız gereken, kısıtlama
getireceğiniz kullanıcı için bu butonu tıklamanız ve işlemleri yapmanızdır.
Örneğin 2 nolu kullanıcınızın kasalar alanında işlem yapması için yetkisini kaldırmak istiyorsanız. Bu
durumda Kasalar alanını tıklayın açılan alt menüde kayıtlı kasalar karşınıza gelecektir, buradan nakit
kasalar için işlem yapmasını istemiyorsanız başındaki seçilmişlik işaretini kaldırmanız yeterli
olacaktır. Böylece 2 nolu kullanıcı, mesela Kasa tahsilât fişi (051100) evrağına gidip kayıt yapmak
istediğinde Kasa Kodu alanına gelip, kısıtlama getirilen nakit kasayı seçtiğinde program onu “Bu
işlem için yetkiniz yok!” şeklinde uyaracaktır. Buna benzer şekilde birçok kullanıcı için birçok
alanda kısıtlama getirebilirsiniz.
Ayrıca birden fazla firma ile çalışıyorsanız, her bir firmanız için kullanıcılarınızın kasa, depo gibi
kısıtlama haklarını tek bir ekrandan yapabileceksiniz. Çünkü tüm firmalarınız karşınıza gelecektir.
Ayrıca kullanıcı/grup hak tanımlama ekranındaki “Varsayılan hakları kopyala” bölümüne de “Kayıt
kullanım hakları” seçeneği eklenmiştir. Böylece herhangi bir kullanıcınız için tanımlamış olduğunuz
kayıt kullanım haklarını, ilk haline yani varsayılan haline çevirebilirsiniz.
 F2 - evrak hak tanımlamaları
Eğer kullanıcının bu evrak üzerindeki yetkilerini sınırlandırmak istiyorsanız, bu durumda imleciniz ilgili
evrak satırında iken F2 tuşuna basmalısınız. Karşınıza haklar başlığı altında bir pencere gelecektir.
Bu pencerede kullanıcınızın o evrak üzerinde sahip olabileceği bütün haklar satırlar halinde yer
almaktadır. Bütün bu haklar programa girildiğinde kullanıcıya açık olarak ekrana gelir. Eğer bu
hakları kullanıcınıza vermek istemiyorsanız, ilgili hak tanımının bulunduğu satırda satır sonu
butonunu tıklayarak evet seçimi yapmalısınız. Örneğin evraktaki hakları başlıklı penceresinin ilk
satırında evrak seriyi değiştiremez ibaresi ve bunun hemen yanında hayır opsiyonu yer alır. Bu
demektir ki, kullanıcınız bir önceki ekrandan girmiş olduğunuz evrak seri numarasını dilerse
değiştirebilir. Eğer kullanıcınızın sizin belirlediğiniz evrak seri numarasını değiştirmesini yasaklamak
istiyorsanız, bu durumda bu satırın opsiyonunu -evet- yapmalısınız. Aynı şekilde kullanıcılarınızın
kendi evraklarını Ctrl+L tuşları ile kilitleyip sonrasında CTRl+A tuşları ile açabilmelerini de
engelleyebilirsiniz. Bunun için yapılması gereken de, aynı ekran üzerinde yer alan “Kendi evrakını
kilitleyemez, Kendi kilitlediği evrakın kilidini açamaz” parametrelerini -evetolarak seçmelisiniz.
Kullanıcınızın evraklar üzerindeki hakları belirlendikten sonra esc tuşuna basarak bir önceki ekrana
dönün. Evrak seri numarası ve hak tanımlamalarıyla ilgili girişlerinizi yukarıdaki açıklamalarımız
doğrultusunda bittirdiğinizde, ALT+S tuşlarıyla ya da ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla
butonunu tıklayarak yaptığınız tanımlamaları kaydedin.

Seçim penceresi hakları
Bildiğiniz gibi programlarımızda F10 tuşu yardımıyla sistemde kayıtlı olan stok, cari, banka, kasa,
personel vb. kartların görüntülendiği ekrana ulaşılmakta ve buradan da herhangi biri seçilerek
işlemlere devam edilmektedir. Bu ekranların üst bölümünde de istenen karta yönelik birçok detayın
anında izlenebileceği yada birçok işlemin seri bir şekilde gerçekleştirileceği görünüm, yönetim,
Vr.15 KUR9000
44
analiz, bağlantı, operasyon ve rapor başlıklı menülerimiz yer almaktadır. İşte programınızın bu
bölümünden istediğiniz kullanıcı için istediğiniz tablonun F10 ekranındaki menülerine kısıtlamalar
getirebileceksiniz. Yani X kullanıcım stok kartlarının görüntülendiği F10 ekranında analiz menüsünü
göremesin ya da görünüm menüsünde yer alan seçeneklerle işlem gerçekleştiremesin
diyebileceksiniz. Hatta ve hatta istediğiniz kullanıcının istediğiniz tablonun F10 ekranını hiçbir şekilde
görüntülememesini sağlayabileceksiniz. Bunun için öncelikle yapmanız gereken kısıtlama
getireceğiniz tablonun üzerinde konumlanmanız hemen akabinde de bu tabloya ait F10 ekranında
hangi menüyü görmesini istemiyor iseniz ilgili menü başlığına denk gelen kutucu evet olarak
işaretlemenizdir. Örneğin X kullanıcınız için stoklar tablosunun görünüm menüsünü evet olarak
işaretlediğinizi düşünelim. İlgili kullanıcı programı çalıştırıp stok seçimini yapacağı alanda F10 tuşuna
bastığında karşısına gelecek ekranda görünüm menüsünü izleyemeyecektir. Eğer stoklar tablosuna
ilişkin F10 seçim penceresi ekranını tamamen pasif duruma getirmek istiyor iseniz bu durumda
yapacağınız işlem seçim ekranı pasif alanını evet olarak işaretlemenizdir. Bu durumda kullanıcınız
stok tablosu üzerinde F10 tuşuna bastığı an seçim hakkının olmadığını bildiren bir mesaj ile
karşılaşacaktır. Evet, açıklamalarımız doğrultusunda kullanıcılarınız için tercihlerinizi belirleyerek
ekranınızı kaydetmelisiniz.

Öngörülen kayıtlar
Kullanıcı hak tanımları ekranında yer alan bu buton ile kullanıcılarınız için öngördüğünüz firmanın,
şubenin, deponun, kasanın, bankanın ve sorumluluk merkezinin hangisi olduğunu
belirleyebileceksiniz. Şöyle ki, X kullanıcınızın merkez depo ile çalıştığını bunun yanı sıra Y
kullanıcınızın da şube depo ile sürekli olarak işlem yaptığını düşünelim. Bu kullanıcılara da çalıştıkları
depoları bu ekrandan öngörülen olarak tek tek tanımlayalım. İlgili kullanıcılar fatura, irsaliye vb. evrak
düzenlediğinde, kendileri için belirlenen depo evraklarının ilgili alanına otomatik olarak yansıyacaktır.
Dolayısıyla diğer depolarla işlem gerçekleştirmiyorlar ise ön görülen kayıtların otomatik geliyor olması
iş akışına serilik kazandıracaktır. Eğer kullanıcılarınızın öngörülen depo, kasa, banka vb. dışında
diğer kartlarla işlem yapmasını engellemek istiyor iseniz bu detayları “kayıt kullanım hakları”
ekranından yapabilirsiniz. Tüm ayrıntılar ilgili başlık altında verilmiştir. Birçok açıklamamızda da
belirttiğimiz gibi Programlarımızın en önemli özelliği aynı veri tabanı içinde birden fazla firma ile
çalışılıyor olmasıdır. Dolayısıyla programdan çıkmadan firma değişiminin gerçekleştirilmesidir. Bu
ekrandan kullanıcılarınız için öngörülen firmayı ve bu firmanın hangi şubesi ile çalışacağını
belirleyebilmeniz mümkün olabilecektir. Çünkü programınız birçok ayrıntıyı düşünmüş olarak
tasarlanmıştır. Bu durumda kullanıcılarınız programa girdiklerinde kendileri için öngörülen firma ve
şube otomatik olarak karşılarına gelecek aktif firma ve aktif şube alanından firma seçimi yapmak
durumunda kalmayacaklardır.
Bu ekrana girdiğinizde yapacağınız tek işlem seçtiğiniz kullanıcı için öngördüğünüz firma, şube,
depo, kasa, banka ve sorumluluk merkezinin hangisi olacağını F10 tuşu yardımıyla seçmeniz ve
ALT+S tuşlarına basarak bilgilerinizin dikkate alınmasını sağlamanızdır.
Ekranda gördüğünüz Öngörülen şube no alanı içinde aşağıda belirttiğimiz açıklama dikkate
alınmalıdır.
Öngörülen şube no: Merkez ve şube bağlantılı olarak çalışan firmalarda, şubelerden terminal server
ile merkeze bağlanıp evrak girişleri yapan her bir kullanıcının hareketi, merkezden yapılmış gibi işlem
görmekte, kategori kullanım özelliğinden dolayı da, aynı muhasebe fişi içine kayıt edilmektedir. Bu
durumda da evrak girişlerinin merkezden mi yoksa şubelerden mi yapıldığı ayırt edilememektedir.
İşte bu alanda sizden istenen; merkez ve şube evraklarını ayırt edebilmeniz amacıyla, tanımladığınız
kullanıcınız şubenizde çalışıyor ise, ilgili şubenin numarasını girmenizdir. Böylece evrak girişlerine ait
muhasebe fişlerinde bu alana girdiğiniz şube numarası dikkate alınacaktır. Tabi bunun haricinde
Kuruluş programının Sistem/Muhasebe parametreleri/Entegrasyon parametreleri/Entegrasyon şekil
parametreleri (096113) ekranında yer alan entegrasyonda kategori kullanımı olsun parametresi
ile kategori kullanımında (merkezde) kullanıcı şube no değerlendirilsin parametreleri de evet
olarak işaretlenmiş olmalıdır. Bu durumda ilgili kullanıcınızın merkezden girdiği evrak hareketine ait
muhasebe fişinin sıra nosu,
Şube numarası,
Vr.15 KUR9000
45
Kategori numarası ve
Fiş sıra numarasının birleştirilmiş hali ile kayıt edilecektir.
Örneğin X kullanıcınızın şube numarasını 12 olarak düşünelim. Bu kullanıcı terminal serverla
merkeze bağlanıp hareket girişi yaptığında fiş sıra numarası 12900001 olarak kaydedilecektir. Yani
900001 numaralı muhasebe fişinin başına 12 şube numarası yazılacaktır. Daha sonra merkezden
herhangi bir kullanıcı bu evrakı çağırıp üzerinde düzenleme yapsa dahi fişin sıra numarası
değişmeyecek 12900001 olarak şube kaydı aynen korunacaktır.
 Özel kullanım tarihleri
9000 serisi programlarında, kullanıcılarınıza özel olarak, programlar üzerindeki çalışmalarını
yürüteceği zaman aralığı verebilmeniz mümkündür. Böylece istediğiniz kişiler sadece SRV’nin
belirleyeceği tarih aralığında işlem gerçekleştirecek bu tarihler dışında kart ve evraklar üzerinde
herhangi bir değişiklik ya da giriş yapması mümkün olmayacaktır. Yani, X kullanıcım şu tarih
aralığında programda işlem yapabilir, Y kullanıcım da şu tarihler arasında işlem gerçekleştirebilir gibi
tanımlamalar yapabileceksiniz. Bunun yanı sıra sadece aktif güne yani çalışma gününün tarihine de
giriş yapabilecekleri şekilde yetkilendirebileceğiniz. Bunun için kuruluş programının "Kullanıcı/Grup
hak tanımlama" programının çalıştırılması ve kullanım tarihi belirlenecek kullanıcı üzerinde ALT+Z
tuşlarına ya da bu ekranda yer alan "Özel kullanım tarihleri" butonuna basılmalıdır. Bu işlem
sonrasında karşınıza gelecek ekranının Kullanım tarihleri ayarı alanında sizlere






Genel ayarlar geçerli,
Verilen tarihler geçerli,
Yalnızca aktif günü kullanır,
Verilen gün kadar eskiye dönük işlem yapabilir
Verilen gün kadar yeniye dönük işlem yapabilir
Verilen gün kadar eskiye ve yeniye dönük işlem yapabilir
Seçenekleri sunulacaktır. Bu aşamada kullanıcılarınızı sadece aktif güne yani çalışma gününüzün
tarihine giriş yapabilecekleri şekilde yetkilendirebileceğiniz gibi belirli tarih aralığı belirleyip sadece bu
tarihlerde işlem yapabilir şeklinde yetkilendirebileceksiniz. Genel ayarlar geçerli seçeneğini
kullanarak da kuruluş programının Firma tanıtım kartı (501110) ekranının Mali yıl genel parametreleri
programından girilen tarih aralığının geçerli olmasını sağlayabileceksiniz. Bunun yanı sıra
kullanıcılarınızın ileri ve geri tarihe yönelik kaç günlük evrak girişi yapabileceğini de
belirleyebileceksiniz. Yani ileri tarihe ya da eskiye dönük olarak 5 günlük evrak girişi yapabilir ya da
hem geriye hem de ileri tarihe 3 günlük evrak girişi yapabilir diyeceksiniz. Bu belirlemelerde yukarı da
sunulan Verilen gün kadar eskiye dönük işlem yapabilir, Verilen gün kadar yeniye dönük işlem
yapabilir ve Verilen gün kadar eskiye ve yeniye dönük işlem yapabilir seçenekleri ile
gerçekleştirilecektir.
Tercih size bırakılmıştır. Programlarımızda ki tarih kısıtlaması özellikle entegre çalışan firmalar için
yararlı olmaktadır. Çünkü çalıştıkları aylara yönelik defter basımlarını tamamladıklarında,
muhasebeye direk entegre olan fatura, tahsilât makbuzu, tediye makbuzu vb. evraklar üzerinde
değişiklik yapılmasını engelleyerek ilgili tarihlerdeki evrakları direk kilitli duruma geçirmektedirler.
Fakat belirlediğiniz tarih sınırlaması tüm evraklarımız için geçerli olduğundan, muhasebeye etkisi
olmayan evraklar ile uzun süre sonra üzerinde değişiklik yapılması gerekebilecek evraklarımızda
doğal olarak tarih sınırlamasına maruz kalmaktadırlar. Proforma alınan ve verilen sipariş fişlerini,
konsinye alınan ve verilen sipariş fişlerini, satış ve satın alma şartlarını, fiyat değişikliği vb. evrakları
bu tip evraklara örnek gösterebiliriz. Eğer söz konusu evraklardaki tarih sınırlamasını seçtiğiniz
kullanıcı için kaldırmak isterseniz, Evrak genel açıklama ve detay tanımları (099610) programını
çalıştırıp ilgili evrak üzerine gelerek ALT+D tuşuna basın. Karşınıza gelecek ekranın “evrakta
kullanım tarihi kontrolü var mı?” sorusunu hayır olarak cevaplayın tarih sınırlamasının geçerli
olmadığını göreceksiniz.
 Raporlayabileceği kayıtlara ait sorgu cümleleri
Bu bölümden kullanıcılarınızın raporlarda sadece kendisine izin verilen kayıtları görebilmesini
sağlayabileceksiniz. Yani X kullanıcım sadece carilere ait kayıtları izleyebilir, Y kullanıcım hem
Vr.15 KUR9000
46
stoklara hem de carilere ait kayıtları izleyebilir, Z kullanıcım da sadece personel kayıtlarını izleyebilir
diyebileceksiniz. Programınız cariler, stoklar, personel, hizmet ve masraf kartları için sorgu cümleleri
yazarak kullanım izni verebileceğiniz şekilde yapılandırılmıştır. Bunun için öncelikle yapılması
gereken hangi kullanıcı için kullanım izni verileceğinin seçilmesi sonrasında da Raporlayabileceği
kayıtlara ait sorgu cümleleri ekranına ulaşılarak izin verilecek kayıtlar için uygun olan bölümlere
sorgu cümlesinin yazılmasıdır. Aşağıda sırasıyla ilgili alanlara yazabileceğiniz sorgu cümlelerine ait
örnekler verilmiştir.

cari_kod like '3%'  (Cari kodu 3 ile başlayanları görebilir)

sto_anagrup_kod = ‘ICECEK’  (Ana grubu içecek olanları görebilir)

hiz_sat_muh_kod <> ''  (Muhasebe kodu tanımlı olanları görebilir)

his_RECno in (26,27,28,29)  (Belli numaralı kayıtları görmesi için bu sorgu yazılabilir)

per_ucr_PSSK_sube = 3  (3 numaralı SSK’ ya bağlı personelleri görebilmesi için bu
sorgu yazılabilir)

exists
(select
per_caripers_kodu
FROM
dbo.PERSONELLER
where
per_caripers_kodu = cari_per_kod)  (Bu sorgu ile personel yönetim modülünde,
personel kartı bulunan cari personelleri görebilmesi sağlanır.)
 Farklı kullanıcıdan kopyala
Bir kullanıcınızın erişim haklarını yeni baştan tanımlamak yerine, başka bir kullanıcının haklarını
olduğu gibi kopyalayabilirsiniz. Bunun için öncelikle yapmanız gereken, başka bir kullanıcıya ait
erişim haklarını kopyalayacağınız (dolayısıyla erişim haklarını değiştireceğiniz) kullanıcınızı,
programınızın ana ekranında iken seçmelisiniz. Daha sonra “farklı kullanıcıdan kopyala” butonunu
tıklayınız. Şimdi karşınıza gelen pencereden, biraz önce seçtiğiniz kullanıcı için, erişim haklarını
kopyalayacağınız kullanıcıyı seçmelisiniz. Bu seçimle birlikte karşınıza bir başka ekran daha
gelecektir. Bu ekranda da sizden istenen, ilgili kullanıcının hangi program ya da programlarla ilgili
olan haklarını kopyalayıp kopyalamayacağınızı (genel hak tanımlamaları butonundan tanımladığınız
erişim haklarını mı, veri tabanı ile ilgili haklarını mı ya da programa giriş haklarını mı vb.)
seçmenizdir. Bu işlemden sonra ilk seçilen kullanıcınıza, ikinci seçtiğiniz kullanıcının hakları
kopyalanacaktır.
 Diğer kullanıcılara kopyala
Herhangi bir kullanıcınız için tanımlamış olduğunuz erişim haklarını diğer tüm kullanıcılarınıza aynı
anda kopyalayabilmeniz mümkündür. Bunun için erişim hakları programının ana ekranında, hangi
kullanıcının hakları kopyalanacaksa imleci o kullanıcının bulunduğu satıra getirip “diğer
kullanıcılara kopyala” butonuna basın ve karşınıza gelen ekrandan hakların kopyalanacağı
kullanıcıları tek tek belirleyin. Bu belirlemeyle birlikte karşınıza gelecek Hak grupları başlıklı
ekrandan da seçtiğiniz kullanıcının hangi haklarının kopyalanacağını seçin. Programımızda
varsayılan olarak tüm haklar kopyalanacak şekilde işaretlidir. Dolayısıyla kopyalanmayacak haklar
için seçilmişlik işaretini kaldırmanız yeterlidir. Bu durumda isteklerinizi belirledikten sonra enter
tuşuna basarak kopyalama işleminizi sonuçlandırabilirsiniz.
 Grup seç ve kopyala
Kuruluş programınızın grup tanımlama bölümden, firmanız bünyesinde yer alan çalışma gruplarını
(departmanlarını) programınıza tanıtabilmeniz ve kullanıcı tanımlama programından da
personellerinizin bu gruplara dahil edebilmeniz mümkündür. Kullanıcı/grup hak tanımlamaları
programınızın bu bölümünden de seçeceğiniz herhangi bir kullanıcının erişim haklarını, başka
gruplarda (departmanlarda) çalışan kullanıcılara kopyalayabileceksiniz.
Örneğin X kodlu kullanıcınızın tüm haklarını, muhasebe çalışanlarının hepsine kopyalayabileceksiniz.
Bunun için öncelikle yapmanız gereken, erişim haklarını kopyalayacağınız kullanıcınızı programınızın
Vr.15 KUR9000
47
ana ekranında iken seçmenizdir. Daha sonra “Grup seç ve kopyala” butonunu tıklayıp, karşınıza
gelecek ekrandan grup ya da gruplarınızı seçmelisiniz.
Bu seçim sonrasında F2 tuşuna basarak ilgili kullanıcınızın erişim haklarını seçtiğiniz gruplarda
(departmanlarda) çalışan kullanıcılarına kopyalamış olacaksınız.
 Varsayılan hakları kopyala
Herhangi bir kullanıcınız için tanımlamış olduğunuz erişim haklarını, ilk haline yani varsayılan haline
çevirmek isteyebilirsiniz. Örneğin ekranınızın “Genel hak tanımlamaları” bölümünden verdiğiniz
erişim haklarını ya da Programlara giriş hakları bölümünden yaptığınız değişikliklerin kullanıcınızın
ilk halindeki erişim haklarına dönüşmesini isteyebilirsiniz. Bu durumda öncelikle yapmanız gereken
kullanıcı/grup hak tanımlama ekranında imlecinizi ilgili kullanıcı üzerine getirmeniz ve ekranda yer
alan Varsayılan hakları kopyala butonuna basmanızdır. Bu işlem sonrasında karşınıza,
kullanıcınızın hangi bölümlerdeki erişim haklarının ilk haline (varsayılan) çevrileceğinin belirleneceği
ekran gelecektir. Bu ekranda tüm seçenekler default olarak seçili durumdadır. Yani tüm bölümler için
belirlenen hakların ilk haline dönüştürüleceği şeklindedir. Bu aşamada sizden beklenen erişim hakları
değiştirilecek olan bölümlerdeki kutucukların seçili olmasına, diğerlerinin de işaretlenmemiş olmasına
dikkat etmenizdir. Tüm bu gereklilikler sağlandıktan sonra seçtiğiniz kullanıcının istediğiniz
bölümlerdeki erişim hakları varsayılan haline çevrilecektir.
Kullanıcı/grup hakları yönetimi (501400)
5.7
Bu ekran; kullanıcılara verilen hakların toplu olarak izlenebileceği ve sahip olduğu haklar üzerinde
yeni düzenlemelerin yapılabileceği şekilde yapılandırılmıştır. Kullanıcı/Grup hak tanımlama
(501300) ekranından gerçekleştirilen her düzenleme bu ekrandan daha basit bir şekilde
yapılabilecektir. Çünkü ekranın en önemli ve en can alıcı özelliği tüm kullanıcılara verilen hakların
toplu olarak aynı anda izlenebilmesidir. Zaten programa çalıştırdığınızda karşınıza gelecek ekranın
bilgi açısından hayli zengin ve şık olduğunu anında fark edeceksiniz.
Bu ekranın ilk yarısı; kullanıcılara verilecek genel hak tanımlamalarına ayrılmıştır. Şöyle ki,
kullanıcıların hangi gruba bağlı olduğu (satın alma, satış vb), hangi veri tabanını kullanabileceği,
sipariş onayı verip veremeyeceği, programların ara yüzünde hangi dil ile çalışıp çalışmayacağı,
programlarımızın üst bölümünde yer alan işlem butonlarını kullanıp kullanamayacağına ilişkin hak
tanımlamaları bu bölümden yapılacaktır.
Ekranın ikinci yarısı; kullanıcıların hangi modüllerle işlem yapabileceği, hangi programlarla çalışma
gerçekleştireceği ve kullanıcıların programlarımızdaki hangi tablolara erişip erişemeyeceğine dair hak
tanımlamaları gerçekleştirilecektir. Bu aşamada yapılacak tek işlem hangi kullanıcıya hangi hakkın
verileceğinin ya da verilmeyeceğinin evet/hayır olarak sembol edilen ( ve X) işaretlerini kullanılarak
belirlenmesidir.
Ekranın üst yarısında yer alan;

Bağlantı menüsündeki Kullanıcı tanımları seçeneği ile yeni bir kullanıcının tanımlanmasını
sağlayacak ekrana ulaşıp kullanıcı tanımlaması yapabilir, Grup tanımlamaları seçeneği ile
de firmanızda geçerli olan satış, satın alma, finans vb. grupların tanımlamalarını
gerçekleştirebilirsiniz.

Operasyon menüsündeki seçenekler ile farklı kullanıcıya ait hak tanımlamalarının
istediğiniz kullanıcıya kopyalanmasını, belirlediğiniz herhangi bir kullanıcıya ait tüm hakların
seçeceğiniz diğer kullanıcılara kopyalanmasını sağlayabilir, bir grup için tanımlanmış olan
tüm hakların başka bir gruba aynen kopyalanmasını gerçekleştirebilir ya da kullanıcıların
varsayılan haklara geri dönüşlerini sağlayabilirsiniz. Tüm bu detaylar operasyon menüde yer
alan “Farklı kullanıcıdan kopyala (ALT+F), Diğer kullanıcılara kopyala (ALT+R), Grup
Vr.15 KUR9000
48
seç ve kopyala (ALT+G),
gerçekleştirilecektir.
Varsayılan
hakları
kopyala
(ALT+V)
seçeneklerle

Yönetim menüsündeki seçenekler ile de kullanıcılarınıza özel olacak evrak kategori
tanımlamalarını, evrak seri no tanımlamalarını, kayıt kullanım haklarını vb. birçok hak
tanımlamalarının yapılacağı ekranlara ulaşımı gerçekleştirebilirsiniz. Bu ekranlarla ilgili
ayrıntılı bilgiye bir önceki programımız olan Kullanıcı/Grup hak tanımlama(501300)’ larına
ait yardım dosyamızdan ulaşabilirsiniz.

Görünüm başlıklı menüde yer alan seçenekler ile kolon başlıklarını programınız tarafından
default (varsayılan) olarak belirtilen en uygun genişliğe getirebilecek, ekranda değişiklik söz
konusu ise varsayılan ekrana geri dönüş sağlanabileceksiniz.

Aktarım menüsünün size sunacağı seçenekler ile kayıtlarınızı istediğiniz ortama
aktarabileceksiniz. (Excel, Text, Xml, Html)

Yazıcı menüsünde yer alan seçenekler ile ekranınızın dökümünü inceleyebilecek ve
çıktısını alabileceksiniz.

Rapor menüsü yardımıyla istediğiniz bilgilerden oluşan raporlar tasarlayıp dökümlerini
alabileceksiniz.
5.8
Evrak genel açıklama tanımları (099610)
Bu program yardımıyla kullanıcılarımız; kendileri için gerekli olan birçok işlemi
gerçekleştirebileceklerdir. Şöyle ki programlarımızda yer alan bütün evraklar için (irsaliyeler, faturalar,
ambar fişleri, çek-senet bordroları vb.), o evrakların matbu formlarına uygun olarak form dizaynları
yapabilmeniz mümkündür. Örneğin fatura formlarınızın matbaadan baskılı olarak geldiğini düşünelim.
Bu formlarda faturanın kesildiği cari hesabın adı, vergi dairesi ve numarası, faturada yer alan stok
bilgileri farklı koordinatlarda yer alıyor. İşte matbu formunuz üzerine programdan girdiğiniz fatura
bilgilerini oturtturabilmek için form dizaynı yapmanız gerekir. Bunun için ALT+F tuşlarından
yararlanılacaktır. ALT+F tuşları her evrak programında yer alır ve o evraka özel form dizaynı
yapmanıza olanak tanır. Programlarımızda her evrak formuna ayrı isimler verilip, bunların ALT+F
tuşlarına basıldığında otomatik olarak görüntülenmesi sağlanabilir. Form dizaynı yapacağınız evrak
programı açıkken ALT ve F tuşlarına basınız. Karşınıza evrak form dosyasının default (otomatik
atanan) ismini gösteren bir pencere gelecektir. Form isimleri, ekranınızda açık olan evrak ismi ile
özdeştir. Örneğin faturalar için fatura.frm, irsaliyeler için irsaliye.frm, muhasebe fişleri için muhfis.frm
gibi. Bu dosya isimlerini değiştirebilmeniz ve kendi isteğiniz doğrultusunda bu evraklara yeni form
isimleri atayabilmeniz mümkündür. İşte programınızın bu bölümünden evrak formlarınıza ilişkin isim
değişikliklerini yapacaksınız.
Programınızın bir diğer özelliği istediğiniz evraklar için belirlenmiş olan kullanım tarihleri sınırlamasını
kaldırılabilmenize imkân tanımasıdır. Bildiğiniz gibi programlarımızda, kullanıcılarınıza özel olarak
yada tüm kullanıcılarınızı etkileyecek düzenlemeler ile çalışmakta olduğunuz programla ilgili hareket
girişi yapılabilecek zamanı belirleyip, bu tarihler dışında evraklara bilgi girişlerinin yapılmasını yada
var olan evraklarda ki bilgilerin değiştirilmesini önleyebilirsiniz. Amaç bilgi girecek kişilerin yanlış tarih
girişleri yapmasını engellemek, bu kişilerin sadece SRV'nin istediği tarih aralığında hareket girişi
yapmasını sağlamaktır.
 Kullanıcı bazında kullanım tarihleri; Kullanıcı hak tanımlama (501300) programının Özel
kullanım tarihleri ekranından,
 Tüm kullanıcıları etkileyecek düzenleme ise, Kullanım tarihleri (096120) programından
yapılmaktadır.
Vr.15 KUR9000
49
Programlarımızda ki tarih kısıtlaması özellikle entegre çalışan firmalar için yararlı olmaktadır. Çünkü
çalıştıkları aylara yönelik defter basımlarını tamamladıklarında, muhasebeye direk entegre olan
fatura, tahsilât makbuzu, tediye makbuzu vb. evraklar üzerinde değişiklik yapılmasını engelleyerek
ilgili tarihlerdeki evrakları direk kilitli duruma geçirmektedirler. Fakat belirlenen tarih sınırlaması tüm
evraklarımız için geçerli olduğundan, muhasebeye etkisi olmayan evraklar ile uzun süre sonra
üzerinde değişiklik yapılması gerekebilecek evraklarımızda doğal olarak tarih sınırlamasına maruz
kalmaktadırlar. Proforma alınan ve verilen sipariş fişlerini, konsinye alınan ve verilen sipariş fişlerini,
satış ve satın alma şartlarını, fiyat değişikliği vb. evrakları bu tip evraklara örnek gösterebiliriz. İşte bu
programdan söz konusu olan evraklardaki tarih sınırlaması da ortadan kaldırılabilecektir.
Yukarıda belirtmeye çalıştığımız düzenlemeleri gerçekleştirmek için yapacağınız işlem çok basit olup
tarih sınırlamasını hangi evrak için kaldırılacaksanız yada hangi evraka ilişkin form tanımı
yazacaksınız öncelikle ilgili evrak üzerinde konumlanmalı sonrasında da ALT+D tuşlarına
basmalısınız. Bu aşamada karşınıza gelecek ekranın form adı başlıklı bölümüne ilgili evrak için
vermek istediğiniz yeni form adını, “evrakta kullanım tarihi kontrolü var mı?” alanına da seçtiğiniz
evrak için program kullanım tarihlerinin dikkate alınıp alınmayacağını belirtmelisiniz. Tarih
sınırlamasının kaldırılması için “evrakta kullanım tarihi kontrolü var mı?” sorusunun hayır olarak
cevaplanması yeterli olacaktır.
Bildiğiniz gibi programlarımızda şu anda
ekranda gördüğünüz her evrak için
CTRL+Q tuşları ile ulaşılan ekrandan, 10
satıra kadar evrakla ilgili açıklama girişi
yapılabilmektedir. Açıklama1, açıklama2 ve
açıklama3 diye sıralanan bu satırların
isimlerini değiştirebilmeniz ve her evraka
özel kendi isteğiniz doğrultusunda yeni
isimler verebilmeniz mümkündür. Bunun için
açıklama başlıklarını değiştirmek istediğiniz evrak üzerine gelip F2 tuşuna basın. Karşınıza “Evrak
Genel Açıklamaları” başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekrandan açıklama başlıklarınız için yeni isim
girişleri yapabilirsiniz. Daha sonra ilgili evrak üzerinde CTRL+Q tuşlarına bastığınızda bu bölümden
girdiğiniz başlıklar karşınıza gelecektir.
Evet, evraklar üzerinde yukarıdaki
açıklamalarımız
doğrultusunda
değişiklik yapmış iseniz bilgilerinizi
ekranınızın alt bölümünde yer alan
Sakla butonunu tıklayarak sisteminize
kaydetmeyi unutmayın.
5.9
Program giriş/çıkış ayarları
(501309)
Bu menü ile kullanıcılarınızın programa hızlı bir giriş yapılması sağlanacaktır. Bunun için de bu
ekrandan bazı ayarların yapılması gerekmektedir.
Kullanıcı tanımlama (501220) ekranından etki alanı/kullanıcı adı ve varsayılan veri tabanı girişleri
yapılmışsa; “Etki alanı kullanıcısı ile giriş yapılsın” ve “Varsayılan veri tabanı ile giriş yapılsın”
Vr.15 KUR9000
50
seçenekleri başındaki kutucuk işaretli olursa, etki alanı ve firma girişini yapmadan programa hızlı bir
giriş sağlanacaktır. Yani ilgili kullanıcı sadece kartında tanımlanan firmaya giriş yapacaktır.
Bazen bilgisayar ekranı karşısında mikro dışında başka bir işle meşgul olup bizim programla
ilgilenmeyecekseniz, otomatik olarak programdan çıkışı da sağlayabilirsiniz. Bunun için “otomatik
çıkış için işlemsiz süre (dakika)” ve “çıkış uyarı bekleme süresi (saniye)” alanlarından uygun
girişleri yapmalısınız. Böylece çıkış için ilgili girdiğiniz süreyi aştığınızda karşınıza, “Bir süredir işlem
yapmadınız. Programdan çıkıyorum ?” mesajı gelecektir. Buradan size uygun olan, “Hayır çıkma”
veya “Evet çıkabilirsin” seçeneklerinden birini seçmelisiniz. Bu ekranda çıkan mesaj da, verilen süre
kadar (çıkış uyarı bekleme süresi) ekranda kalacaktır.
5.10 Firma log parametreleri (504060)
Programlarımızda kullanıcıların yaptıkları işlemlerin ayrıntılı olarak saklanabilmesi için bu parametre
ekranından yapacağınız seçimlere göre silinen ve değiştirilen kayıtlara erişmeniz mümkün olacaktır.
Bu parametreyi çalıştırdığınızda karşınıza numara ve isimleriyle Mikro veri tabanı tabloları
sıralanacaktır (stoklar, muhasebe_fisleri, cari_hesap_hareketleri gibi). İlgili kayıtların tutulduğu bu
tabloların karşısında da silinen kayıtları ve değişen alanları yedeklemeye yarayan 2 adet parametre
bulunmaktadır. Yapacağınız tercihlere göre ilgili tabloların tutulduğu silinen kayıtları yedeklemek
istiyorsanız, tablolar karşısındaki “Silinen kayıtları yedekle” parametresini  (evet) olarak
işaretlemelisiniz. Aksi taktirde bu parametreyi “hayır” (X) olarak işaretleyebilirsiniz. Böylece Silinen
kayıtlar (504061) ve Değişen kayıt alanları (504063) programlarından ilgili kayıt bilgileri
sıralanacaktır.
Unutmamalısınız ki; Firma log parametrelerinde işaretlenen alanlar tüm kullanıcılar için yapılır,
Kullanıcı hak tanımlama (501300) menüsünden tanımlanan loglar ise sadece seçeceğimiz
kullanıcıya ait işlemler için geçerlidir.
5.11 Merkez-Şube İlişki Parametreleri
Şubeleriyle online çalışan firmalar, online veri alış-verişi için bir takım parametre girişleri yapmalıdır.
Bu parametre girişleri, verilerin akış yönünü belirlemek ve şube kayıtları üzerindeki hakları
düzenlemek şeklinde özetlenebilir. Bu menü altında yer alan programlar yardımıyla, merkez-şube
ilişki parametreleri tanımlanacaktır.
5.11.1 Veri dosyaları merkez - şube ilişki parametreleri (501700)
Online çalışan firmalar, merkez ile şubeler arasındaki bilgi akış yönünü bu bölümden belirleyecektir.
Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir pencere gelecektir. Bu pencerede Series 9000
dosya adları, bu dosyalar için merkez ve şubeler arasında olabilecek veri akış tipleri ve veri
dosyalarına ilişkin açıklamalar yer almaktadır. Kullanıcılar programın sadece akış tipi başlıklı alanına
müdahale edebilir. Bu alanda online kullanımda merkez ile şubeler arasında veri akışının nasıl
olacağı tanımlanmış durumdadır. Akış tipleri satır sonu butonları tıklanarak açılan pencereden seçilir.
Şimdi veri akış tiplerinin neler olduğunu inceleyelim;
1. Merkezden şubeye : Merkezdeki database’de yapılan işlemlerin bir alt şubelere aktarılmasının
sağlanması.
2. Şubeden merkeze : Şubedeki database’de yapılan işlemlerin bir üst merkeze aktarılmasının
sağlanması.
3. Doğrudan merkeze: Yapılan
yapılmamasının sağlanması.
işlemlerin
sadece
merkeze
gönderilerek,
şubede
işlem
4. Local: Yapılan işlemlerin merkeze gönderilmeden sadece lokal kalmasının sağlanması.
Vr.15 KUR9000
51
5. Çift Yönlü: Bilgilerin merkez ve şubeler arasında çift yönlü (hem merkezden şubeye, hem
şubeden merkeze) aktarılmasının sağlanması.
Bu tanımlamalar çok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Çünkü yanlış yapılan bir yönlendirme sistemin
yanlış çalışmasına neden olacaktır. Örnek vermek gerekirse; sistemin yapılanma aşamasında Stok
Kartları dosyasının merkezden şubeye, Stok Hareketleri dosyasının şubeden merkeze
yönlendirilmesi düşünüldüğünde STOK isimli seçeneği Merkezden şubeye, STOKHAR isimli
seçeneği Şubeden merkeze olarak tanımlamak gerekir. Evet, veri akış tiplerinin neler olduğunu
öğrendik. Şimdi her bir dosyanın veri akış tipini kontrol edip, varsa gerekli değişiklikleri yapınız.
Değişiklikleriniz bittikten sonra ALT+S tuşlarıyla tabloyu kaydediniz.
5.11.2 Şube kayıtları üzerinde yetki tanımlamaları (096114)
Şubeleriyle online çalışan firmaların, şubede gerçekleşen her harekete ulaşmaları mümkündür. Yani
şubeden gerçekleşen hareketleri değiştirmek ve silmek merkezde yer alan kullanıcıların elindedir. Bu
program yardımıyla, merkezdeki kullanıcıların şube kayıtları üzerindeki yetkileri belirlenecektir.
Bu programda tanımlanması gereken 2 parametre vardır. Bunlar; başka şube evrakları
değiştirilebilsin mi ve başka şube evrakları silinebilsin mi? Parametreleridir. Eğer merkezdeki
kullanıcılara şube evraklarını değiştirme ve silme yetkileri veriliyorsa, bu alanlar evet olarak
seçilmelidir. Aksi halde, yani şubedeki evraklara müdahale edilmesi istenmiyorsa ilgili alanlarda hayır
seçimleri yapılmalıdır. Bu seçimler satır sonu butonları tıklanarak yapılacaktır.
Merkezdeki kullanıcılara şube kayıtları üzerinde bütün yetkiler verilse bile, bu kullanıcıların şube
kayıtları üzerinde işlem yapabilmesi erişim haklarına bağlıdır (Bkz. Kuruluş/Kullanıcı Hak
Tanımları/Kayıt Kullanım Hakları).
Vr.15 KUR9000
52
6
SİSTEM
Sistem bölümü; Series 9000 programlarının genel akışını yönlendirebileceğiniz, programınızı
kullanmaya başlamadan önce veya kullanım sırasında tanımlanması veya değiştirilmesi gerekli
parametrelerin bulunduğu bölümdür.
Sistem bölümü 12 seçenekten oluşmaktadır. Birinci seçenek yani sistem ve program parametreleri ile
8. seçenek kur işlemleri
9000 serisinin
tüm programlarında geçerli olacak parametreleri
içermektedir. Diğer seçeneklerde ise, sadece ilgili modüllerimize ilişkin parametre girişleri
yapılacaktır. Örneğin 3. seçenek olan stok ve sipariş parametrelerinden, stok ve sipariş ile ilgili
tanımlamalar, 4. seçenek olan barkod parametrelerinden barkod ve etiket dökümleri için
tanımlamalar yapılacaktır.
Parametre olarak nitelendirdiğimiz ve firma ihtiyaçlarına göre farklılık gösterebilecek bazı
tanımlamalar, programlarınız sisteminize ilk yüklendiğinde, en çok kullanılan halleri ile karşınıza
gelecektir. Örneğin dönem parametreleri bu sınıfa girer ve dönemler ay bazında karşınıza gelir.
Sistem parametreleri de en çok kullanılan halleri ile karşınıza gelecektir. Bu parametreler üzerinde
dilediğiniz değişiklikleri yapmakta serbestsiniz.
Bazı parametre giriş ekranlarında ise hiç bir veri ile karşılaşmayacaksınız. Çünkü bu parametreler
firmadan firmaya benzerlik göstermeyen parametrelerdir. Örneğin fiyat parametreleri gibi.
Sistem bölümünün yer alan dönemsel işlemler ile parametre girişleri değil, modüllerimizde kullanılan
dosyaların düzenlemeleri, güncelleştirmeleri yapılmakta ve yeni yıl işlemleri ile yılsonu kapanış ve
devir işlemleri gerçekleştirilmektedir. Evet, sistem bölümünü sizlere genel olarak tanıtmaya çalıştık.
Şimdi, bu bölümde yer alan her bir seçeneği tek tek açıklamaya başlayalım.
6.1
Sistem ve Program Parametreleri
Sistem bölümünde yer alan ilk seçenek, sistem ve program parametreleridir. Bu seçenekte 9
program yer alır. Bu programlar yardımı ile programların akışı ile ilgili bazı ortak parametrelerin
girişleri gerçekleştirilecek (örneğin vergi parametreleri, dönem parametreleri gibi) ve programların
görsel özellikleri üzerinde değişiklikler yapılabilecektir. Şimdi bu bölümde yer alan programları sıra ile
incelemeye başlayalım.
6.1.1
Program başlangıç parametreleri (091300)
Sistem ve program parametreleri menüsünde yer alan ilk seçenek, program başlangıç
parametreleridir. Bu bölümde, Series 9000 ile çalışmalarınıza başlamadan önce girilmesi gerekli
parametreler yer alır. Örneğin vade farkı hesaplamaları için faiz yüzdesi, faiz hesap sistemi ve bunun
gibi programlarınızı kullanmaya başlamadan önce yapılması gerekli tanımlamalar bu bölümden
girilecektir. Programa çalıştırdığınız, karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranın üst
bölümünde de bilgi girişlerinin yapılacağı program başlangıç parametreleri, oranlar ve vergi
parametreleri ve Barkod/Potable PC parametreleri adında 3 adet buton yer alacaktır. Şimdi bu
butonları tıkladığınız da ulaşılacak ekranlardan yapılacak girişlerin neler olduklarını açıklamaya
çalışalım.
 Program Başlangıç Parametreleri
Bu ekrandan girilecek parametreler sırasıyla aşağıda açıklanmıştır.
Yıllık faiz oranı (%) : Bu alana, firmanızda kullanılan yıllık faiz oranı girilecektir. Bu alana gireceğiniz
oran;
-Stokların reel maliyetlerinin hesaplanmasında,
Vr.15 KUR9000
53
-Senet ve çek detaylı raporlarında yer alan reeskont faizlerinin hesaplanmasında kullanılır.
Faiz hesap sistemi: Bu alana gelip satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere ile
karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, firmanızda kullanılan faiz hesap sisteminin hangisi olduğunu
belirtmenizdir. Faiz hesap sistemlerine ilişkin kısa açıklamalar aşağıda sunulmuştur;
1
Bileşik faiz: Genelde bankaların kullandığı faiz hesap sistemidir. Gün üzerinden hesaplanan
faiz ana paraya eklenir ve yeni faiz bulunan bu değer üzerinden hesaplanır.
2
Basit faiz: Piyasada kullanılan faiz hesap sistemidir. Faiz gün bazında hesaplanarak ana paraya
eklenmez, sadece vade sonunda hesaplama yapılır.
Şimdi yukarıdaki açıklamalarımızı da dikkate alarak, firmanızda uygulanan faiz hesap sistemini
seçiniz.
Yıldaki gün sayısı: Faiz hesaplamalarında, genellikle tüm ayların gün sayısı 30 olarak kabul edilir.
Bu durumda yıldaki gün sayısı; 30 x 12 = 360 olarak bulunmaktadır. Ancak bazı firmalar, bütün ayları
30 gün olarak değil de, her ayı içerdiği gün sayısı kadar kabul etmektedirler. Örneğin Mart, Temmuz,
Ağustos aylarını 31 gün kabul ederler. Bu durumda yıldaki gün sayısı da 360 değil, daha farklı bir
rakam olacaktır (365 gibi). İşte siz de, kendi firmanız için kabul edilen yıldaki gün sayısını bu alana
girmelisiniz. Bu alana gireceğiniz rakam faiz hesaplamalarında dikkate alınacaktır.
Otomatik hesap kapama şekli: Series 9000 programlarında hesap kapama işlemleri (Satın Alma,
Satış ve Finans yönetimlerinin kartlar menüsündeki hesap kapama programından müdahale
edilmedikçe) otomatik olarak yapılır. Ancak otomatik hesap kapama yapılırken fatura tarihinin mi,
yoksa vade tarihinin mi dikkate alınacağı kullanıcının seçimine bırakılmıştır. Bu alanda tahsilâtlarınız
karşılığında yapılacak fatura kapama işlemlerinde hangi kriterin baz alınacağı belirlenecektir. Fatura
kapama için ya fatura evrak tarihini ya da fatura vade tarihini seçebilirsiniz. Fatura evrak tarihi
seçildiğinde (ilk fatura önce kapanı), evrak tarihi en eski olan faturalar önce kapatılır. Fatura vade
tarihi (ilk vade önce kapanır) seçildiğindeyse, vade tarihi en eski olan faturalar önce kapatılır. Şimdi
satır sonu butonunu tıklamak suretiyle açılacak pencereden otomatik hesap kapama şeklini
belirleyiniz.
Satış noktası depo no: MİKRO Yazılımevi’nin 9000 serisi içinde mağazacılık uygulamalarında
kullanılmak üzere geliştirdiği POS9000 adlı bir programı vardır. Bu program, onaysız poslarda satış
noktalarında kullanılmaktadır. Mağazacılık uygulamalarında, pos cihazlarından yapılan satışları arka
ofise aktarmak için, başka bir ifadeyle pos cihazlarıyla server arasındaki bağlantıyı kurmak için bir
ara program kullanılır. 9000 serisinde kullandığımız arka ofis programı MIS9000’dir, pos cihazlarıyla
MIS9000 arasındaki bağlantıyı kuran programsa KON9000’dir. Bazı firmalar, satış noktalarından (pos
cihazlarından) gerçekleşen hareketlerin tek bir depodan düşülmesini isterler. İşte bu durumda satış
noktası depo alanına girilecek depo numarası, KON9000 programı aracılığıyla arka ofise yani
MIS9000’e gönderilir ve gerçekleşen stok hareketleri bu alanda tanımlanan depodan düşülür. Siz de
satış noktalarından gerçekleşen hareketleri tek bir depodan düşmek istiyorsanız, bu alana satış
noktası depo numarasını girmelisiniz.
Kurlar Firma İçin Özel: Series 9000 programlarını birden fazla firma için aynı anda kullanmanız
mümkündür. Eğer siz de birden fazla firmayla işlem yapıyorsanız, her firma için döviz kurlarının ayrı
ayrı mı girileceğini, yoksa bir firmadan girilen döviz kurlarının bütün firmalar için mi geçerli olacağını
bu alanda belirteceksiniz. Yani bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek
pencereden evet seçeneğini tercih ederseniz, günlük döviz kurlarını her firma için ayrı ayrı girmeniz
gerekir. Aksi takdirde, yani bu alanda hayır seçeneğini tercih etmeniz durumunda, herhangi bir
firmadan girilen döviz kurları diğer firmalar için de geçerli olacaktır.
Kur hesaplama şekli: Farklı döviz cinsi ile çalışan firmalar (EUR, USD vb.) almış oldukları stokların
satış fiyatlarının hangi kur üzerinden değerlendirileceğini bu alandan belirleyeceklerdir. Bunun için
satır sonu butonunu tıklayıp açılacak olan pencereden (döviz alış, döviz satış, efektif alış, efektif
Vr.15 KUR9000
54
satış) size uygun olan seçeneği seçin. Kur hesaplamalarının düzgün işleyebilmesi için günlük kur
girişinin aksatılmadan girilmesini tavsiye ederiz. Örneğin satış tutarları USD olan stoklarınız için,
satışlarının günlük döviz alış kuruna göre hesaplanmasını istiyor iseniz, bu parametre “döviz alış”
olarak seçilmelidir. Örneğin X stokunuzun satış tutarının 100$ olduğunu düşünelim ve bu stok döviz
alış kuru 1,25-YTL olan bir günde satılmış olsun. Bu durumda stokunuzun satış tutarı 100x1,25=125YTL olarak hareket görecektir.
Ülke ean kodu: Barkodlar tipleri açısından kendi aralarında gruplara ayrılırlar. Uluslararası
standartlarda her ülkeye özel olan ean barkod kodları vardır. İşte programınızın bu alanına ülkenize
ve şirketinize ilişkin barkod kodunu girebilirsiniz.
Kullanılan faks sunucu: Bu alanda programınız sizden firmanızda faks sunucusu mevcut ise
kullanılan faks sunucusunu belirlemenizi isteyecektir. Bu alanda size Lightning faks, Microsoft faks
ve yok seçenekleri sunulacaktır.
 Oranlar ve vergi parametreleri
Bu butonu tıkladığınız karşınıza gelecek ekrandan yapılacak girişler aşağıda açıklanmıştır.
Hizmet vergi tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda vergi oranlarını içeren bir pencereyle
karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, fatura üzerinden uygulanan masraflara ilişkin vergi oranını
belirlemenizdir. Seçiminizi vergi seçeneklerini bir kez tıklayarak yapabilirsiniz.
Fason vergi tipi: Kullanıcılarımız bu alandan yapacakları seçimler doğrultusunda Fason giriş
faturası ve Fason sipariş evraklarında hangi KDV oranını baz alacaklarını belirleyebileceklerdir. %8,
%18 gibi.
Müstahsil borsa - müstahsil bağkur - müstahsil diğer (%) : Stok, Satın Alma ve Finans
yönetimlerinin faturalar bölümünden müstahsilden alış faturaları girilebilmektedir. Birinci ve ikinci sınıf
tüccarlar ile defter tutmak zorunda olan çiftçiler, götürü usule tabi veya vergiden muaf çiftçilerden
satın aldıkları malların bedelini ödedikleri sırada, 2 nüsha fatura düzenlemeye ve bunlardan birini
imzalayarak satıcı çiftçiye vermek ve diğerini ona imzalatarak almak zorundadırlar. Buna müstahsil
faturası denir.
Müstahsilden alış faturasında, oranları devlet tarafından açıklanan bir takım kesintiler yapılmaktadır.
Bunlar; gelir vergisi stopajı, fon payı, bağ kur, borsa vs.dir. Müstahsilden alım yapan birinci ve ikinci
sınıf tüccarlar ile defter tutmak zorunda olan çiftçiler, yukarıda saydığımız kesintilerini de fatura
üzerinde göstermek zorundadırlar. İşte program başlangıç parametrelerinin bu alanlarına,
müstahsillerden yapılacak borsa-bağ-kur ve diğer kesintilere ilişkin yüzdeler girilecektir. Gelir vergisi
stopajı ve fon payı ile ilgili kesinti oranları Sistem/Gelir Vergisi ve Fon Payı Parametreleri
programından girilecektir (Bkz. Sistem/Gelir Vergisi ve Fon Payı Parametreleri). Bu girişler
yapıldıktan sonra, müstahsilden alış faturası girerken kesintiler otomatik olarak hesaplanır. Hesaplanan
bu kesintileri de, fatura ekranınızın alt tarafında oranları ile birlikte görebilirsiniz.
Hal stopajı (%), Hal rüsum %, Hal navlun KDV, Hal rehin sandık KDV (%), Hal kom. K.D.V. (%),
Hal MSDF %- Hal hamaliye KDV. (%): Stok, Satın Alma ve Finans yönetimlerinin faturalar
bölümünden hal faturası düzenlenmektedir. Hal faturaları üzerinden kesilecek oranları bu alanlara
girmeniz istenecektir. Fatura bedelinden düşülecek rüsum yüzdesi, hal navlun yüzdesi gibi. Aynı
şekilde hal ile olan alım-satım işlemlerinde, hale gelen malların kasaları ayrıca takip edilmek
istenebilir. Bu durumda da sandık K.D.V. yüzdesi girilecek alanlar arasındadır.
Hal beyannamesi döküm sayısı - Hal satış bordrosu döküm sayısı: SATIŞ yönetiminde hal
beyannamesi ve hal satış bordrosunun yazıcıya dökümü alınabilmektedir. Bu beyanname ve
bordronun yazıcıya her dökümünde bu alana bir değer atanır ve bu değer birer artarak devam eder.
Kullanıcılar bu alanlardan hal beyannamesinin ve hal satış bordrosunun şimdiye dek kaç kez
döküldüğünü görebilir, beyannamenin üzerinde de yer alacak bu döküm sayısını dilerlerse
değiştirebilirler.
Vr.15 KUR9000
55
Müstahsil (%, )tüccar (%): Hal faturalarının vergilendirilmesi diğer fatura cinslerinden farklıdır. Hal
faturalarında vergilendirme ürüne göre değil, cariye göre yapılmaktadır. Tüccarlardan yapılan alışverişlerde farklı vergi oranı, müstahsillerden yapılan alış-verişlerde farklı vergi oranı
uygulanabilmektedir. İşte bu alanlarda, kanunen müstahsil ve tüccarlar ile yapılan hal alışverişlerinde geçerli olacak K.D.V. oranı seçilecektir. Alım-satım yapılan müstahsil ve tüccarlar SATIŞ
ve SATIN ALMA yönetimlerinden tanıtılırken, ALT+T Detaylar penceresinden hal cari tipinin girişi
(tanıttığınız carinin müstahsil mi, tüccar mı? olduğu) unutulmamalıdır.
ÖTV vergi tipi: Bu alanda sizden istenen, ÖTV kapsamına giren ürünlerin alım yada satım
işlemlerinde geçerli olacak vergi oranını seçmenizdir.
ÖTV 2 nolu listedeki mallar için maksimum indirim oranı: Bu alanda istenen ÖTV kapsamında
olup ÖTV 2 nolu listeye dahil olan malların alım ve satımlarında uygulanacak ÖTV tutarından
maksimum ne oranda indirim yapılacağının girilmesidir.
ÖİV vergi tipi: Bu alanda sizden istenen, özel iletişim kapsamına giren ürünlerin alım yada satım
işlemlerinde geçerli olacak vergi oranını belirtmenizdir. Daha sonrada stok tanıtım kartından ÖİV
kapsamındaki stoklarınız için ÖİV alanını “var” olarak seçmeniz yeterlidir.
Damga pulu oranı (Binde): Damga vergisi kanuna tabi kâğıtların, yazılıp imzalanmak veya imza
yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek
için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade eder. Yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve
konsolosluklarda düzenlenen kâğıtlar, Türkiye'de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya
ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi
tutulur. İşte bu alanda da damga vergisi oranın ne olacağı yazılacaktır. Damga vergisinin oranı
varsayılan olarak programlarımızda yer alır.
 Barkod/Potable PC parametreleri
Bu bölümden barkod okuyucularına yönelik parametre girişleri yapılacaktır. Şimdi bu girişlerin neler
olduklarını incelemeye çalışalım.
Barkod okuma yolu: Series 9000 programlarından barkod ile işlem yapılması durumunda, barkod
okuma yolunun neresi olduğu satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçilmelidir. Daha
sonrasında da iletişim yolu, hızı, eşlik, stop bit parametrelerine girişler yapılmalıdır.
Programlarımızda hafızalı barkod okuyucu tipi olarak CS-1054 el terminali ile işlem
gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla ekranda gördüğünüz “hafızalı barkod okuyucu tipi ve Miktar ön
eki” parametrelerine ilişkin detaylar da CS-1054 terminali nasıl kullanılır başlığı altında verilecektir.
 CS-1054 El terminali Nasıl Kullanılır?
Series 9000’de CS-1054 el terminali ile işlem yapacak kullanıcılarımızın öncelikle Kur 9000
programının Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Başlangıç Parametreleri ekranında
yer alan hafızalı barkod okuyucu tipi alanını CS-1504 olarak seçmeleri, sonrasında da bu terminale
kayıtlı olan dosyalarla kurulacak iletişimin hızını ve yolunu belirlemeleri gerekmektedir. Bu
tanımlamalar yapıldıktan sonra terminaldeki dosya bilgileri uygun oldukları evraklara (sayım evrakı,
ambar fişi vb.) aktarılabilecektir.
CS-1054 el terminalinden okutulan stok bilgilerinin kayıtlı olduğu dosyalar (stok sayımları gibi) Ctrl+N
(Dosyadan barkod oku) yardım tuşu kullanılarak stok sayım fişi, stok ambar fişi vb. evraklara
otomatik olarak aktarılmaktadır. Bunun için yapılacak tek işlem stok bilgilerinin aktarılacağı evrakın
hareket satırlarında CTRL+N tuşlarına basılması ve açılacak ekranda yer alan "tanımlı barkod
okuyucudan transfer" butonunun tıklanmasıdır. Bu işlem sonrasında programınız otomatik olarak
terminal ile iletişime geçecek ve içerdiği bilgiyi okuyup ilgili evraka aktaracaktır. Aktarma işlemi
sonrasında da ekrana
Vr.15 KUR9000
56
"terminaldeki bilgileri sil,
bilgiler kalsın"
Şeklinde bir mesaj ile sunacaktır. Bu doğrultuda kullanıcılarımız terminaldeki bilgilerin silinmesini
istiyor ise terminaldeki bilgileri sil seçeneğini, bilgilerin terminaldeki dosyada saklı kalmasını istiyor
ise de bilgiler kalsın seçeneğini seçerek işlemlerini tamamlayacaktır.
CS-1054 el terminali stokların sadece barkodlarını okumaktadır. Dolayısıyla aynı stoktan birden
fazla olması durumunda bu stokların toplu olarak terminaldeki dosyaya yazdırılması mümkün
olmamakta her bir stok ayrı ayrı terminalden okutulup ilgili dosyaya yazılmaktadır. Örneğin
işletmenizde 250 adet gofretin bulunduğunu ve bu bilgininde terminaldeki dosyaya yazdırılacağını
daha sonrada evraklara aktarılacağını düşünelim. Bu durumda ilgili barkod okuyucusunun 250 defa
aynı stoku okuması gerekecektir. Bu durum hem kullanıcı açısından hem de bilgilerin doğru olarak
işlenmesi açısından büyük bir karmaşaya sebep olabilmektedir. Bu doğrultuda stok miktarlarının
toplu olarak işlenebilmesi için sadece miktar girişlerinin baz alınacağı ve belirli numaralara göre
takibinin yapılacağı önceden oluşturulmuş şablon miktar barkodlarından yararlanılmaktadır. Yani
stokların kendilerine ait barkodları haricinde bu stokların ne miktarda olduğunun girileceği şablon
barkod miktarları kullanılmaktadır. Bu aşamada öncelikle sayılacak stokun barkodu, sonrasında da
bu stokun miktarını gösterecek şablon barkodlar el terminalinden okutularak işlem
tamamlanmaktadır. Miktarların okutulacağı barkod şablonları Code39 ile oluşturulmuş barkodlardan
meydana gelmiştir. Kuruluş programının program başlangıç parametrelerine eklenen Miktar Ön eki
parametresi ile de, miktar girişlerinde baz alınacak şablon barkodların dolayısıyla miktarların hangi ek
ile takip edileceği belirlenecektir. Bu alana NUM ifadesi girilirse, barkodların miktarlarında NUM ile
başlayan barkodlar
NUM1, NUM2, NUM3, NUM4, NUM5,...NUM9,
NUM10, NUM20, NUM30, NUM40...NUM90,
NUM100, NUM200, NUM300,NUM400...NUM900.
Dikkate alınacaktır.
Şimdi sayılacak stokların miktarları ile birlikte el terminalindeki dosyaya nasıl kaydedileceğini bir
örnekle açıklamaya çalışalım.
Marketinizde 458 adet Y stokunun sayıldığını varsayalım. Öncelikle yapılması gereken Y stokunun
barkodunun el terminalinden okutulması sonrasında da bu stokun miktarını gösterecek şablon
barkod miktarlarının tek tek el terminalinden geçirilmesidir. Örneğimize göre öncelikle NUM400 ile
başlayan şablon barkod miktarı okutulmalı, sonrasında NUM50 şablon barkod miktarı en sonra da
NUM8 şablon barkod miktarı okutularak toplamda 458 adet Y stoku terminaldeki dosyaya
işlenmelidir.
Tüm stoklar bu şekilde sayılıp dosyaya kaydedildikten sonrada, bilgilerin uygun oldukları evraka
aktarılması için el terminali yuvasına yerleştirilmelidir. Daha sonrada programınızın sayım evrakı,
ambar fişi vb evraklarında CTRL+N tuşuna basılmalı ve açılacak ekrandaki tanımlı barkod
okuyucudan transfer butonu tıklanmalıdır. Bu doğrultuda programınız, terminaldeki dosyadan önce
barkodu okuyacak ve ilgili stoku bulacak, sonrada kendine atanmış yani kuruluş programından
belirtilen miktar ön eki ile örneğimize göre (NUM) ile başlayan satırları bulup bu stok için atanan
miktarları toplayacak ve evraka tek satır halinde yazacaktır. Yani Y stokunun miktarını 458 adet
olarak tek satırda gösterecektir.
Eğer hafızalı barkod okuyucusu kullanmıyor iseniz, bu alanı “Yok” olarak işaretlemeniz yeterli
olacaktır.
Evet, program başlangıç parametrelerinin neler olduğunu sizlere açıklamaya çalıştık. Eğer girişleriniz
bitti ise, girdiğiniz parametreleri ALT+S tuşları ile kaydetmeniz gerekir.
Vr.15 KUR9000
57
6.1.2
Program akış parametreleri (091400)
Bu bölümden adından da anlaşılacağı üzere, programlarınızın genel akışı ile ilgili tercih
edebileceğiniz bazı parametrelerin tanımlamaları yapılacaktır. Bu parametreleri dilediğiniz zaman
tekrar değiştirebilmek imkânına sahipsiniz. Program akış parametrelerine girdiğinizde, karşınıza
gelecek ekranda birbiri ile ilişkili olan parametrelerin ayrı ayrı sayfalarda yer aldığını göreceksiniz. Bu
amaçla ekranımızın üst bölümünde, Genel parametreler, Stok parametreleri, Sipariş
parametreleri, Cari parametreleri, Maliyet parametreleri, Fiyat değişikliği parametreleri, Seri no
parametreleri, Üretim parametreleri, Ödeme emri parametreleri başlıklarının yer aldığını
göreceksiniz. Bu sayfalarda yer alan parametrelerle ilgili açıklamalarımıza başlamadan önce sizlere
önemli gördüğümüz ve bu ekranda işinize çok yarayacağını düşündüğümüz satır arama yardım tuşu
hakkında bilgi vermek istiyoruz.
 Önemli Not:
Alt+A (Satır arama) yardım tuşu ile kullanıcılarımız bu ekran üzerinde istedikleri parametreye daha
kolay ve hızlı bir şekilde ulaşıp istedikleri düzenlemeyi gerçekleştirebileceklerdir. Bunun için
yapılması gereken tek işlem Alt+A tuşuna basıp aranacak kelimenin girilmesi ve istenen parametreye
ulaşana kadar da ALT+A tuşlarına basılarak devam edilmesidir. Programınız arama işlemini akış
parametrelerinin tüm ekranlarında yapacaktır. İmleciniz aradığınız parametre üzerinde
konumlandığında, programınız ilgili satırı tarayıp kopyalayabilmenize de olanak tanımaktadır.

Genel parametreler
1-) Stok kod F10'da eldeki miktar: Stok F10 pencerelerine stok kod ve ad bilgilerinin yanı sıra
kartlarda tanımlı olan birinci fiyatlar veya eldeki miktarları görüntüleyebilmek için bu alanda satır sonu
butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden eldeki miktar seçimi yapabilirsiniz.
2-) Parti-lot F10' unda kalan miktar gösterilsin: STOK/Stok Tanıtım Kartları/Parti Lot Tanıtım Kartı
ekranının, “kodu” alanında F10 tuşuna bastığınızda, karşınıza gelecek ekranda parti-lotların kodu,
adı, bu partideki stokların kodu, adı ve açıklama kolonlarının yer aldığınız göreceksiniz. Bu
parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda F10 tuşu ile ulaşılan
bu ekranda parti-lotun kalan miktarının görüntüleneceği “Kalan” kolonu da yer alacaktır.
3-) Cari F10' unda detay: Programlarımızın irsaliye, fatura, sipariş fişi gibi evraklarında kodlarını tam
olarak hatırlayamadığınız cariler için, kod girişi yapılacak alanlarda F10 tuşuna basarak tüm carilerin
kod ve isimleri ile birlikte listelendiği bir yardım penceresine ulaşabilirsiniz. Bunlara ek olarak hizmet
tanıtım kartı (041500) ve masraf tanıtım kartı (041600) ekranlarının hesap kodu alanında seçim
yapılan yerlerde de F10 yardım tuşuna bastığınızda kod ve isimlerin dışında hesap bakiyelerine de
ulaşabilirsiniz. İşte bu pencerede yer alan carilerin kod ve isimlerin dışında ana bakiyelerinin,
alternatif bakiyelerinin, orijinal bakiyelerinin ve hareket sayılarının da gösterilmesini istiyor iseniz bu
alanda size sunulan seçeneklerden isteğinize uygun olanını seçmeniz yeterli olacaktır. Yani ana
bakiye, alternatif bakiye, orijinal bakiye veya hareket sayısı seçeneklerinden birini seçmelisiniz.
Aksi taktirde gözükmesini istemiyorsanız “Gösterilmesin” şıkkını seçmeniz yeterli olacaktır.
4-) Muhasebe hesap kartı F10'unda detay: Programlarımızda muhasebe kodlarını tam olarak
hatırlayamadığınız muhasebe hesapları için, kod girişi yapılacak alanlarda F10 tuşuna basarak tüm
muhasebe hesaplarının kod ve isimleri ile birlikte listelendiği bir yardım penceresine ulaşabilirsiniz.
İşte bu pencerede yer alan muhasebe hesaplarının kod ve isimlerinin dışında, kullanıcılar istekleri
doğrultusunda muhasebe hesaplarının ana, alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre sadece çalışan
hesaplarının bakiyelerinin ya da tüm hesaplarının bakiyelerinin gösterilmesini sağlayabilirler. Bunun
yanı sıra muhasebe hesaplarının hareket sayılarını da izleyebilirler. Bunun için yapılacak tek işlem bu
alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden, “Gösterilmesin, ana bakiye (Çalışan
hesaplar), alternatif bakiye (Çalışan hesaplar), orijinal bakiye (Çalışan hesaplar), ana bakiye (Tüm
hesaplar), alternatif bakiye (Tüm hesaplar) orijinal bakiye (Tüm hesaplar) ve hareket sayısı
seçeneklerinden uygun olanının seçilmesidir.
Vr.15 KUR9000
58
5-) Demirbaş kartı F10'da eldeki miktar: Demirbaş F10 pencerelerine demirbaş kod ve ad
bilgilerinin yanı sıra eldeki miktarlarını görüntüleyebilmek için bu alana karşılık gelen kutucuğun 
(evet) olarak işaretlenmesi yeterli olacaktır.
6-) Satış faturalarında otomatik yuvarlama türü: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak 4
seçenekli bir pencereye ulaşacaksınız. Yuvarlama türlerini içeren bu pencereden, faturalarda yekûna
otomatik olarak uygulanacak yuvarlama türünü seçmeniz beklenmektedir. Yuvarlama türleri aşağıda
açıklanmıştır;
Yuvarlama Yapma: Bu seçeneği seçtiğinizde, her hangi bir yuvarlama hesabı yapılmayacaktır.
Yakınına Yuvarla: Bu seçenek tercih edildiğinde fatura yekûnu aşağıda vereceğiniz yuvarlama miktarı dikkate
alınarak en yakın tam sayıya yuvarlanacaktır. Örneğin yuvarlama miktarı 100 olarak verildiğinde;
1,355,250 değeri .........1,355,2/50 50 TL'nin 100'e yuvarlanması ile 1,355,300 olarak fatura yekününde yer
alacaktır.
1,355,240 değeri .........1,355,2/40 40 TL'nin 0'a yuvarlanması ile 1,355,200 olarak fatura yekününde yer
alacaktır.
Yukarı Yuvarla: Bu seçenek tercih edildiğinde fatura yekûnu aşağıda vereceğiniz yuvarlama miktarı dikkate
alınarak yukarı yuvarlanacaktır. Örneğin yuvarlama miktarı 100 olarak verildiğinde;
alacaktır.
Aşağı Yuvarla: Bu seçenek tercih edildiğinde fatura yekûnu bir sonraki parametrede vereceğiniz yuvarlama
miktarını dikkate alarak aşağıya yuvarlanacaktır. Örneğin yuvarlama miktarı 100 olarak verildiğinde;
atura yekûnunda yer
alacaktır.
7-) Satış fat. Otomatik yuvarlama miktarı: Faturalarda otomatik olarak yuvarlama yapılmasını
istiyorsanız, ilgili yuvarlama miktarını bu alana girmelisiniz. Yuvarlamanın ne şekilde olacağını ise bir
üst satırdaki parametre ile belirleyeceksiniz.
8-) Alış faturalarında otomatik yuvarlama türü: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak 4
seçenekli bir pencereye ulaşacaksınız. Yuvarlama türlerini içeren bu pencereden, alış faturalarında
yekuna otomatik olarak uygulanacak yuvarlama türünü seçmeniz beklenmektedir. Yuvarlama türleri
aşağıda açıklanmıştır;
Yuvarlama Yapma: Bu seçeneği seçtiğinizde, her hangi bir yuvarlama hesabı yapılmayacaktır.
Yakınına Yuvarla: Bu seçenek tercih edildiğinde fatura yekûnu aşağıda vereceğiniz yuvarlama miktarı dikkate
alınarak en yakın tam sayıya yuvarlanacaktır. Örneğin yuvarlama miktarı 100 olarak verildiğinde;
alacaktır.
1,355,240 değeri
alacaktır.
Yukarı Yuvarla: Bu seçenek tercih edildiğinde fatura yekûnu aşağıda vereceğiniz yuvarlama miktarı dikkate
alınarak yukarı yuvarlanacaktır. Örneğin yuvarlama miktarı 100 olarak verildiğinde;
alacaktır.
Satış Faturalarında Bu seçenek tercih edildiğinde fatura yekûnu aşağıda vereceğiniz yuvarlama miktarı dikkate
alınarak aşağıya yuvarlanacaktır. Örneğin yuvarlama miktarı 100 olarak verildiğinde;
alacaktır.
9-) Alış faturalarında otomatik yuvarlama miktarı: Alış Faturalarında otomatik olarak yuvarlama
yapılmasını istiyorsanız, ilgili yuvarlama miktarını bu alana girmelisiniz. Yuvarlamanın ne şekilde
olacağınız ise bir üst satırdaki parametre ile belirleyeceksiniz.
10-) Faturalarda belge no kontrolü yapılsın: Bildiğiniz gibi evrak giriş programlarının tümünde
evrak no, tarih, belge no, belge tarihi vb. ortak alanlar vardır. Bu parametreye karşılık gelen kutucuk
 (evet) olarak işaretlendiğinde, program faturaların belge numaralarını kontrol eder. Örneğin fatura
girişleri sırasında girilen belge numarası daha önce de girilmiş ise (tabii ki aynı cariye), program sizi
bu belge no önceden girilmiş mesajıyla uyarır.
Vr.15 KUR9000
59
11-) İrsaliyelerde belge no kontrolü yapılsın: Bu parametre sayesinde kullanıcılarımız aynı cari
için aynı belge numarasına sahip irsaliye düzenleyebilmeleri mümkün olamayacaktır. Bunun için bu
parametre "Evet" olarak işaretlenmelidir. Bu kontrol sonrasında programınız aynı belge numarasıyla
aynı cari için irsaliye girişi yapmak istediğinizde sizi "Bu belge no önceden girilmiş" mesajı ile
uyaracaktır.
12-) Döviz kurları girilmediyse evrak girişlerinde uyar: Hareketlerini ana döviz haricinde, alternatif
döviz cinsine göre takip eden firmaların, bu döviz cinsine ait günlük kurları düzenli olarak girmesi
gerekmektedir. Günlük kurların girilmemesi durumunda programınızın evrak girişlerinde sizi uyarması
için bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Bu durumda programınız
sizi aşağıdaki şekilde uyaracaktır.
Bugünün döviz kurları girilmemiş.
Evrak son girilen kurdan hesaplanacak!
13-) Kilitli evraka girişte uyar: Programlarımızda Ctrl+L tuşları ile evrak kilitleme fonksiyonu vardır.
Kilitli evraklar üzerinde kullanıcılar hiç bir işlem yapamaz. Kilitli evrakların açılışı ise Ctrl+A tuşları ile
yapılır. Yalnız bu fonksiyonları kullanabilmek için supervisor şifresini bilmek gerekir. Bu parametreye
karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde, kilitli olan bir evraka girildiğinde, bu evrak
kilitlidir şeklinde bir uyarı mesajı alırsınız. Bu uyarı mesajı istenmiyorsa parametre (X) hayır
seçilmelidir.
15-) Adres kartında otomatik uzaklık artırımı aktif: Dağıtıcı firmanızın olduğunu ve buna bağlı
olarak plasiyerlerinizin de rotasını belirleyeceğinizi düşünelim. Bu konuda size carilerinizin adres
kartından girilen yön ve uzaklık kodları yardımcı olacaktır. Çünkü aynı yönde olan carileriniz için
programınız uzaklık kodlarını otomatik olarak belirleyecektir. Bunu bir örnekle açıklayalım:
A ve B carilerinin ikisinin de Kadıköy yönünde olduğunu varsayarsak; yön alanına KDKY girişini
yaptıktan sonra uzaklık kodu olarak da size yakınlığını (konumunu) baz alarak yakın olan A carisine
1, B carisini için de 2 girişlerini yapalım.
A-B
Belli bir zaman sonra KDKY yönünde üçüncü yani yeni bir C carimiz olursa ve konumu da A ve B
carilerinin arasında bir konumda ise, bu durumda C carisine 2 uzaklık kodunu vermeliyiz. Bu
parametreyi “evet” olarak seçtiğimiz durumda program bize “Aynı yönde daha büyük uzaklık
koduna sahip adresler var. İlgili adreslerin uzaklık kodları arttırılsın mı?” şeklinde soracaktır.
Yanıtımızın “evet” olması durumunda B carisinin uzaklık kodu artacak yani 3 olacaktır ve C carisinin
de uzaklık kodu belirlediğiniz gibi 2 olacaktır.
A-C-B
Bu parametre aracılığıyla diğer müşterilerinizin (carilerinizin) uzaklık kodunu değiştirmek zorunda
kalmadan araya bir cari eklense de otomatik olarak yön ve uzaklıkları doğu şekilde belirlenmiş
olacaktır.
16-) G İle girilebilecek maksimum ödeme günü: Evrakların ödeme planı alanlarına G harfi ve gün
sayısından oluşan (örneğin G30 gibi) ödeme planı girişi yapabiliyorsunuz. Eğer manüel olarak girilen
ödeme planı gün sayısına bir sınırlama getirmek istiyorsanız, bu alana G ile girilebilecek maksimum
gün sayısını girebilirsiniz.
17-) Personel programı dışında ücret bilgileri gözükmesin: Personel programının haricindeki
diğer programlarda (örneğin FİNANS Yönetiminde) personel tanıtım kartının ücretler butonuna
ulaşılmasını engellemek istiyorsanız bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelisiniz.
18-) Evrak çağırmada açıklama taşıma: Programlarımızın, sipariş, irsaliye, satın alma talep,
irsaliyeli fatura vb. evrakları üzerinde CTRL+Q tuşlarına basılarak bu evraklara özel olacak açıklama
girişleri yapılmaktadır. Eğer ki kullanıcılarımız bu evrakları başka bir evraka çağırmak istediklerinde
açıklamalarının da beraberinde taşınmasını istiyor iseler bu parametrede sunulacak
Vr.15 KUR9000
60
Sipariş....> İrsaliye
Sipariş....> Fatura
İrsaliye....> Fatura
Satın alma talep....> Sipariş
Seçeneklerinden kendilerine uygun olanlarını seçmeleri yeterli olacaktır. Örneğin bu alandan
Sipariş->İrsaliye parametresini seçtiğimizi düşünelim. Sipariş evrakına da <CTRL+Q> yardım tuşu
ile açıklamalar girelim. Daha sonra bu siparişi İrsaliye evrakına gerekli yardım tuşu ile (F8 ya da F9
gibi) çağıralım. İrsaliye evrakı üzerinde CTRL+Q tuşuna bastığımızda, sipariş evrakından girilen
açıklamaların bu evraka taşındığını göreceksiniz. Aynı şekilde Sipariş->Fatura, irsaliye-> Fatura ve
Satın alma talep....> Sipariş parametrelerini de seçmiş olursanız, ilgili evraklara ait açıklamalarda
çağrıldıkları evraka otomatik olarak aktarılacaktır.
19-) Varsayılan takvim kodu: Bu parametre MRPII programımız için geçerlidir. Vardiya sistemine
göre çalışan firmalar öncelikle vardiyalarını ve bu vardiyalara ilişkin çalışma takvimlerini İşyeri
Tanıtım/Takvim Tanıtım Kartı ve Vardiya Tanıtım Kartı bölümünden tanımlamaları daha sonrada
Takvimli Vardiya Takip Formu ile ilişkilendirmeleri gerekmektedir. İşte bu alanda sizden istenen
işletmenizde baz alınacak vardiya takviminin hangisi olduğunu seçmenizdir.
21-) Hizmet faturasına satış sözleşmesi çağırmada onay kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde, hizmet satış sözleşmesi girilip kayıt edildikten sonra bu
fişlere "onaysız" opsiyonu atanır. Bu; -Kuruluş programından yapılan düzenlemeye göre- onay
verilmeden hizmet satış sözleşmeleri hizmet faturalarına çağrılamaz demektir. Bu opsiyon evet
konumunda iken hizmet satış sözleşmelerini ilgili evraklara çağırmak istediğinizde hizmet faturalarına
herhangi bir kayıt gelmeyecektir. Bu parametre aktif hale geçirildiği halde, hizmet satış
sözleşmelerinin hizmet faturalarına çağırılması gerekiyorsa, ilgili sözleşmelere gidilerek bu
sözleşmelere onay verilmelidir. Onay verme işlemi yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z Sözleşme Onaylama
tuşu ile yapılır. Satır bazında hizmet satış sözleşmesi onaylama ise Ctrl+W tuşları ile yapılmaktadır.
Programlar sisteme ilk yüklendiğinde satış sözleşmesi onaylama yetkisi sadece supervisor'dadır.
Tanımlı diğer kullanıcılara satış sözleşmesi onay yetkisi verebilmek için, Kuruluş programının
Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları programına girilmeli ve hizmet satış sözleşmelerinin onay yetkisi
verilecek kullanıcının bulunduğu satırda iken Genel Hak Tanımlamaları butonuna basılmalıdır.
Ekrana gelecek pencerenin "Hizmet satış sözleşmesi onayı verebilir" satırı -evetolarak
işaretlenmelidir.
22-) Masraf faturasına alış sözleşmesi çağırmada onay kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde, hizmet alış sözleşmesi girilip kayıt edildikten sonra bu
fişlere "onaysız" opsiyonu atanır. Bu; -Kuruluş programından yapılan düzenlemeye göre- onay
verilmeden hizmet alış sözleşmeleri masraf faturalarına çağrılamaz demektir. Bu opsiyon evet
konumunda iken hizmet alış sözleşmelerini ilgili evraklara çağırmak istediğinizde masraf faturalarına
herhangi bir kayıt gelmeyecektir. Bu parametre aktif hale geçirildiği halde, hizmet alış sözleşmelerinin
masraf faturalarına çağırılması gerekiyorsa, ilgili sözleşmelere gidilerek bu sözleşmelere onay
verilmelidir. Onay verme işlemi yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z Sözleşme Onaylama tuşu ile yapılır.
Satır bazında hizmet alış sözleşmesi onaylama ise Ctrl+W tuşları ile yapılmaktadır. Programlar
sisteme ilk yüklendiğinde alış sözleşmesi onaylama yetkisi sadece supervisor'dadır. Tanımlı diğer
kullanıcılara alış sözleşmesi onay yetkisi verebilmek için, Kuruluş programının Kuruluş/Kullanıcı Hak
Tanımları programına girilmeli ve hizmet alış sözleşmelerinin onay yetkisi verilecek kullanıcının
bulunduğu satırda iken Genel Hak Tanımlamaları butonuna basılmalıdır. Ekrana gelecek pencerenin
"Hizmet alış sözleşmesi onayı verebilir" satırı -evetolarak işaretlenmelidir.
24-) Personel modülünde tatil takvimi kullanımı aktif: Programlarımızda kullanıcılarımız,
personellerinin puantajlarını hesaplarken içinde bulundukları aya ait çalışma ve hafta sonu tatil
günlerini hesaplayarak kazanç tablosuna otomatik olarak yazdırabilmektedirler. Bunun için personel
toplu puantaj işlemleri (112200) ekranında ki Varsayılan çalışma günleri başlıklı butona basmaları
yeterlidir. Bu işlem sonrasında ekranın Normal ve H.Tatili alanlarına gün sayısı otomatik olarak
yansımaktadır. Programlarımızda cumartesi günleri çalışma günü olarak kabul edilmekte olup
hesaplamalarda bu doğrultuda olmaktadır. Örneğin Nisan 2014 ayına ait çalışma günü 25 gün hafta
Vr.15 KUR9000
61
tatili de 5 gün olarak hesaplanacaktır. Bunun yanı sıra kullanıcılarımız çalıştıkları yıl içindeki dini ve
resmi tatil günlerinin de puantaj ekranında ki hesaplamalara dahil edilmesini sağlayabileceklerdir.
Yalnız bu işlem için öncelikle Kuruluş programının Sistem/Genel tanımlar menüsünde yer alan Yıllık
tatil takvimi (092121) ekranından çalıştıkları yıl için resmi ve dini tatil günlerine ait takvimleri
oluşturmaları gerekmektedir. Daha sonrada bu takvimin puantaj ekranında kullanılabilmesi için bu
parametreyi evet olarak işaretlemeleri gerekecektir. Aksi taktirde tanımlanan takvimin herhangi bir
geçerliliği olmayacaktır. Böylece Varsayılan çalışma günleri hesaplanırken takvim ekranındaki resmi
ve dini tatil gün sayıları da hesaplanacaktır. Örneğin Mayıs 2014 ayına ait hesaplama 19 Mayıs resmi
tatilinden dolayı şu şekilde olacaktır. Normal çalışma günü 26 hafta sonu tatili 4 gün. Dolayısıyla bu
parametre ile amacımız personeller için puantaj hesaplaması yaparken toplu puantaj ekranında ki
normal ve hafta tatili gün sayısı hesaplamalarında oluşturulan takvimlerde ki tatil günlerinin de
dikkate alınıp alınmayacağını belirlemektir. Bu parametre evet olarak işaretlenirse toplu puantaj
ekranının alt bölümünde takvim başlıklı buton yerini alacaktır.
25-) ATIK satış evrakında miktar kontrolü yapılsın: Bu parametre ile amacımız kullanıcılarımızın
demirbaş satış evrakı düzenlerken ellerinde bulunan demirbaş miktarından daha fazla demirbaş
çıkışı yapmalarını önlemektir. Bu amaçla bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlemelidir. Böylece Sabit kıymet yönetim programınız, elinizde bulunan demirbaş miktarı ile satış
evrakına girmiş olduğunuz miktarı karşılaştırılacak ve fazla miktar girmeniz durumunda sizi eldeki
miktar çıkışı karşılamıyor mesajı ile bilgilendirip en fazla ne miktarda çıkış yapabileceğiniz bilgisini
miktar alanına otomatik aktaracaktır.
26-) Raporlama amaçlı depo seçimlerinde depo hakkı kontrol edilmesin: Bu parametre ile
amacımız depo kısıtlaması yapılan kullanıcıların sadece ve sadece depo seçiminin yapıldığı rapor
ekranlarında kısıtlı olan depoları seçebilmelerine ve durumlarını izleyebilmelerine imkân vermektir.
Örneğin X ve Y kullanıcılarınız için Kullanıcı hak tanımlama (501300) programının Kayıt kullanım
hakları ekranından Şube deponuz için, kullanım hakkını kısıtladığınızı düşünelim. Bu durumda ilgili
kullanıcılar fatura, irsaliye, sipariş vb. evraklarda işlem yaparken ilgili depoyu seçtiklerinde yetkili
olmadıkları bilgisi ile karşılaşacaklardır. Aynı şekilde rapor ekranlarının depo seçiminin yapıldığı
alanlarda da kısıtlı oldukları depoları görüp seçebilmeleri mümkün olmayacaktır. İşte bu parametre
sayesinde depo kısıtlaması olan kullanıcılarınız için sadece rapor ekranlarında ilgili depoları
seçmelerini sağlayabileceksiniz. Bunun için yapılacak tek işlem bu parametrenin başında yer alan
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesidir.
27-) Evrak basılınca kilitlensin: Bu parametre ile amacımız, sipariş, irsaliye fatura vb. evrakların
ALT+K (Yazıcıya dök) tuşları ile dökümü alındıktan hemen sonra otomatik olarak kilitlenmesidir.
Dolayısıyla dökülen evraklara kullanıcıların müdahale etmelerinin engellenmesidir. Bunun için
yapılacak tek işlem bu parametrenin başında ki kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesidir. Kilitli
olan evraklar sadece SRV’nin CTRL+A tuşlarına basıp şifre girmesi ile açılabilmektedir.
28-) Talep fişine bağlı sipariş varsa düzeltme yapılamasın: Programlarımızda satın alma
talepleriniz doğrultusunda sipariş fişlerinizi oluşturabilmeniz mümkündür. Bunun için yapmanız
gereken tek işlem sipariş fişinin hareket satırlarında iken Shift+F8 (Satın alma talep fişi çağır)
tuşuna basmanız ve karşınıza gelecek ekrandan istediğiniz talep satırını sipariş fişine aktarıp
kaydetmenizdir. İlgili talep evrakları üzerinde yani sipariş fişi düzenlenen talep evraklarında herhangi
bir değişiklik yapılmasını istemiyor iseniz, bu parametreyi  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli
olacaktır. Böylece program düzeltme yapmak istendiğinde Talep fişine bağlı sipariş var; düzeltme
yapamazsınız mesajı ile kullanıcıyı bilgilendirecektir.
29-) Evraklarda cari hareket tipi kontrol edilmesin: Tanımladığınız her cari ile gerçekleştireceğiniz
hareketin tipini belirleyebilmeniz ve bu hareketler dışında işlem yapılmasını engelleyebilmeniz
mümkündür. Bunun için yapılacak tek işlem cari tanıtım kartının "Hareket tipi" alanından carileriniz
için uygun olacak hareket tipini belirtmenizdir. Örneğin bu alandaki seçiminizin Mal ve hizmet
sadece satılır olması durumunda ilgili carilerle sadece satış hareketi gerçekleştirilecek dolayısıyla
alış irsaliyesi ya da alış faturası düzenlenemeyecektir. Aynı şekilde bu alandaki seçiminizin Mal ve
Vr.15 KUR9000
62
hizmet sadece alınır olması durumunda sadece alış işlemleri yapılacak bu durumda da satış
irsaliyesi ve satış faturası düzenlenemeyecektir. Carilerinizle gerçekleştireceğiniz hareketlerde böyle
bir kontrolün göz ardı edilmesini istiyorsanız bu parametreyi  (Evet) olarak işaretlemeniz yeterli
olacaktır. Aksi durumda programınız cari hareketlerini hareket tipi seçiminize bağlı olarak yapacaktır.
30-) Evraktan XML export işleminde kayıt başlık alanları da gönderilsin: Programlarımızda
irsaliye fatura, muhasebe fişi vb. evrakların XML formatında saklanabilmesi mümkündür. Bunun için
yapılacak tek işlem evrakların üst bölümünde yer alan “Evrak XML export” butonuna basılması ve
evrak bilgilerinin programın sunacağı dosya ile saklanmasıdır. Bu dosyada kullanıcılarımız isterlerse
evrak içinde ALT+G tuşlarına basılarak ulaşılan genel kayıt yapısı bilgilerinin de saklanmasını
sağlayabilirler. Yani evrakın kayıt numarasını, hangi kullanıcı tarafından hangi tarihte yaratıldığını,
hangi kullanıcı tarafından hangi tarihte değiştirildiği gibi her evraka özel olan birçok bilgiyi XML
dosyasında kayıt altına alabilirler. Bunun için bu parametrenin  (evet) olarak işaretlemesi yeterli
olacaktır. Aksi durumda kayıt yapısı bilgileri ilgili dosyada yer alamayacaktır.
33-) İade faturalarında sıfır fiyatlı üründe (Devam et, Uyar ve devam et, Uyar ve durdur): Bu
parametre ile amacımız iade faturalarında sıfır fiyatlı ürün girişi yapılmış ise programın bu satırlara
yönelik kullanıcılarımızı istedikleri şekilde uyarmasını sağlamaktır. Bu parametre



Devam et olarak seçilirse, program herhangi bir uyarıda bulunmadan işlemine devam edecektir.
Uyar ve devam et olarak seçilirse, program öncelikle sıfır fiyatlı ürün satırları için uyarıda bulunacak
sonrasında da işleme devam edilmesine izin verecektir.
Uyar ve işlemi durdur olarak seçilirse, program sıfır fiyatlı ürün satırları için uyarısını verecek hemen
sonrasında da işleme devam edilmesine engel olacaktır.
34-) Hafta tatili günü: Takvimli vardiya takip formunda (231197) ekranın sağ üst bölümünde hafta
tatili günleri bilgisinin gelmesi için bu parametrenin karşısına gelecek kutucukta birden fazla tatil günü
seçebileceksiniz.
35-) Evrak çağırmada yardımcı tablo taşıma: Programlarımızın; sipariş, irsaliye, satın alma talep
fişi, fatura vb. evrakları üzerinde Alt+G (Kayıt Hikayesi) ve sonrasında Alt+D (Yardımcı Tablo)
tuşlarına basılarak bu evraklara özel olacak ilave giriş alanları yaratılmaktadır. Mesela sipariş
evrakındayken keşke şunu da girebileceğim bir alan olsaydı diyorsanız, bu alanı kendiniz ilave
edebiliyorsunuz. Bunun için de Alan Adı ve Alan Tipi alanlarından gereken tanımları yapmanız ve
bu alanlara karşılık gelecek değerleri girmeniz yeterli olacaktır.
Programlarımızda yapılan düzenleme ile örneğin sipariş evrakında tanımlanan yardımcı tablo
alanlarına ait değerlerin, siparişlerin aktarıldığı irsaliye ve fatura evrakına aynen taşınması
gerçekleştirilebilecektir. Aynı şekilde satın alma talep fişinden tanımlanan yardımcı tablo alanlarına
ait değerler de sipariş fişine aktarılabilecektir. Bunun için programlarımızda aranan tek şart, birbiri
içine aktarılacak evraklarda tanımlanan alan adı ve alan tiplerinin birebir aynı olmasıdır. Örneğin
sipariş fişi içinde Alan adı olarak X, değer olarak da 10 tanımlaması yapıldığını düşünelim. Bu 10
değerinin sipariş fişinin aktarıldığı irsaliye evrakına aynen taşınması isteniyor ise X alanı öncelikle
irsaliye evrakında da aynen tanımlanmış olmalıdır. Bu gereklilikler sağlandıktan sonra “Evrak
çağırmada yardımcı tablo taşıma” parametresinde sunulacak
Sipariş-> İrsaliye
Sipariş-> Fatura
Satın alma talep-> Sipariş
Proforma sipariş-> Sipariş
Seçeneklerinden çalışmalarınıza uygun olanlarını seçmeniz yeterli olacaktır.
36-) Rapor parametre tekrar tipi: Programlarımızda birçok rapor listelenmeden önce parametre
ekranı ile karşılaşılmakta ve her rapora özel olacak parametre girişleri yapılmaktadır, Bazı raporlarda
stok kodu aralığı belirlenirken, bazılarında cari kodu ya da kasa kodu seçimi yapılmaktadır. Bu
parametre ile amacımız bir rapor için parametre girişleri yapılıp listeledikten sonra çıkıp tekrar aynı
rapor incelenmek istediğinde rapor parametre ekranında hangi bilgilerin yer alacağını belirlemektir.
Bu parametrenin özellikle raporlarını tekrar tekrar listeleyen kullanıcılarımız için yararlı olacağını
düşünüyoruz. Bu alanda size 4 seçenek sunacaktır. Bunlardan;
Vr.15 KUR9000
63




Raporu kapasın seçeneği tercih edildiğinde, herhangi bir rapor için parametre girişleri yapılıp
incelendikten sonra rapor ekranından çıkıldığında rapor anında kapanacak dolayısıyla parametre ekranı
ile karşılaşılmayacaktır.
Önceki değerleri yüklesin seçeneği seçildiğinde herhangi bir rapor için parametre girişleri yapılıp
incelendikten sonra rapor ekranından çıkılmak istendiğinde otomatik olarak ilgili raporun parametre
ekranı ile karşılaşılacak ve parametre ekranında raporun ilk listelediğinde girilmiş olan parametreler yer
alacaktır.
Varsayılan değerleri yüklesin seçeneği seçildiğinde ise rapor listelenip çıkıldığında yine ilgili raporun
parametre ekranı ile karşılaşılacak fakat bu sefer parametre ekranı varsayılan hali ile yani herhangi bir
parametrenin seçili olmadığı haliyle gelecektir.
Sorsun seçeneği seçildiğinde ise rapor listelenip çıkılmak istendiğinde ekrana “varsayılan değerleri
yüklensin-Önceki değerleri yüklensin” seçeneklerinin yer aldığı ekran gelecektir. Bu aşamada
kullanıcılarımız yukarıdaki açıklamalarımızı dikkate alarak seçimlerini yapabilir ya da çıkış seçeneğini
kullanarak rapordan çıkabilirler.
37-) Tekliften fazla karşılanabilme yüzdesi: Sipariş evraklarına teklif fişleri çağırılıp, sipariş olarak
da daha fazla giriş yapıldığında program uyarmakta dolayısıyla teklif fişinden daha fazla sipariş fişi
girişine izin vermemektedir. Bu miktar sadece, bu alana girilecek oran kadar artırılabilecektir.
Dolayısıyla bu alanda sizden beklenen teklif fişlerinden girilen miktarın ne kadar oranda fazla
karşılanacağını girmenizdir.
38-) Teklif fişine bağlı sipariş var ise düzeltme yapılamasın: Programlarımızda teklif evraklarını
doğrultusunda sipariş fişlerinizi oluşturabilmeniz mümkündür. Bunun için yapmanız gereken tek işlem
sipariş fişinin hareket satırlarında iken Shift+F5 (teklif seçimi) ya da F6 (Teklif çağır) tuşuna
basmanız ve karşınıza gelecek ekrandan istediğiniz teklif satırını sipariş fişine aktarıp
kaydetmenizdir. İlgili teklif evrakları üzerinde yani sipariş fişi düzenlenen teklif evraklarında herhangi
bir değişiklik yapılmasını istemiyor iseniz, bu parametreyi  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli
olacaktır. Böylece program düzeltme yapmak istendiğinde Teklif fişine bağlı sipariş var; düzeltme
yapamazsınız mesajı ile kullanıcıyı bilgilendirecektir.
39-)Siparişe teklif fişi çağırmada onay kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlendiğinde, teklif fişleri girilip kayıt edildikten sonra bu fişlere "onaysız" opsiyonu atanır.
Bu; -Kuruluş programından yapılan düzenlemeye göre- onay verilmeden teklif evrakları sipariş fişine
çağırılamaz demektir. Bu opsiyon evet konumunda iken teklif fişlerini sipariş evrakına çağırmak
istediğinizde herhangi bir kayıt gelmeyecektir. Bu parametre aktif hale geçirildiği halde, teklif fişlerinin
sipariş evraklarına çağırılması gerekiyorsa, ilgili fişlere gidilerek bu fişlere onay verilmelidir. Onay
verme işlemi yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z Teklif Onaylama tuşu ile yapılır. Satır bazında sipariş
onaylama ise Ctrl+W tuşları ile yapılmaktadır. Programlar sisteme ilk yüklendiğinde teklif onaylama
yetkisi sadece supervisor'dadır. Tanımlı diğer kullanıcılara sipariş onay yetkisi verebilmek için,
Kuruluş programının Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları programına girilmeli ve sipariş onay yetkisi
verilecek kullanıcının bulunduğu satırda iken Genel Hak Tanımlamaları butonuna basılmalıdır.
Ekrana gelecek pencerenin "teklif onayı verebilir" satırı -evetolarak işaretlenmelidir.
40-) Satınalma talepler talep deposundan farklı bir depodan karşılanabilir: Bu parametre ile
öncelikli amacımız satınalma talepleri Shift+F9 tuşları ile sipariş evrakına çağrılırken talep
evrakından girilen depo haricinde farklı bir depo seçildiğinde taleplerin karşılanmasını mümkün
kılmaktır. Bunun için yapılması gereken Satınalma talepler talep deposundan farklı bir depodan
karşılanabilir parametresinin  (evet) olarak işaretlenmesidir. Böylece talep evrakından girilmiş
olan deponun sipariş evrakından seçilmesi gibi bir zorunluluk olmayacak, talepler o an firmanızın
hangi deposu uygun ise istenen depolardan karşılanabilecektir.
41-) Farklı depodan satın alma talep çağrıldığında satır deposu için “talep deposu kullanılsın,
evrak deposu kullanılsın: Bu parametre ile amacımız bir önceki parametre evet olarak belirlenmiş
ise, sipariş evrakına farklı depo seçilmiş talepler çağrıldığında sipariş evrakının satır detayındaki
depo alanına talep evrakından girilen deponun mu yoksa evraktan seçilen deponun mu yazılacağının
dolayısıyla talebin hangi depodan karşılanacağının belirlenebilmesi sağlamaktır. Bunun içinde bu
Vr.15 KUR9000
64
parametre ile sunulan “talep deposu kullanılsın, evrak deposu kullanılsın” seçeneklerinden
uygun olanının seçilmesidir.
42- Tanıtım kartlarına eklenecek resimler için KB cinsinden maksimum boyut:
Programlarımızda stoklarınız ve personelleriniz için tanıtım kartlarına resim ekleyebilmeniz ve
aradığınız stok ya da personele resimden ulaşabilmeniz mümkündür. Bu alanda da sizden istenen
programlarınıza yüklenecek olan bu resimlerim KB cinsinden maksimum ne kadar boyutta olacağını
girmeniz, dolayısıyla daha yüksek boyuttaki resimlerin yüklenmesini engellemenizdir.
44-) Satış faturalarında sıfır fiyatlı üründe Devam et, Uyar ve devam et, uyar ve işlemi durdur:
Bu parametre ile amacımız satış faturası düzenlenirken evrakın herhangi bir satırında birim fiyatı sıfır
olarak ürün girişi yapıldığında programın kullanıcılarımızı nasıl yönlendireceğini belirleyebilmeleridir.
Bu parametrede



Devam et seçeneği tercih edildiğinde herhangi bir uyarı ile karşılaşılmayacak dolayısıyla program, satış
faturasında sıfır fiyatlı ürün girişine izin verecektir.
Uyar ve devam et seçeneği tercih edildiğinde satış faturasına sıfır fiyatlı ürün girişi yapıldığında evrakın
kayıt edilmesi esnasında program uyarısını yapacak fakat herhangi bir engellemede bulunmayacaktır.
Uyar ve işlemi durdur seçeneği tercih edildiğinde satış faturasına sıfır fiyatlı ürün girişi yapılıp kayıt
edilmek istendiğinde program öncelikle uyarısını yapacak sonrasında da kayıt işlemini engelleyecektir.
45-) Satın alma talep günün tarihi ve sonrasına girilebilsin: Satın alma talep evrakının içinde
bulunduğunuz günün tarihinden önceki bir tarihe giriş yapılmasını engellemek istiyorsanız (başka bir
ifade ile satın alma talep evrakı ile geriye dönük bir hareket girişini engellemek için) bu parametreye
karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Evraka böyle bir sınırlama getirmeyecekseniz
seçiminiz (X) hayır olmalıdır.
46-) Satın alma talep teslim tarihi günün tarihi ve sonrasına girilebilsin: Bu parametre ile
amacımız satın alma talep evrakından girilecek teslim tarihinin içinde bulunulan günün tarihinden
öncesine giriş yapılmasını yani talep evrakında teslim tarihinin geriye dönük olarak girilmesini
engellemektir. Bunun için bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi
yeterli olacaktır. Talep evrakının teslim tarihi alanına böyle bir sınırlama getirmeyecekseniz seçiminiz
(X) hayır olmalıdır.
47-Muhasebe modülü föylerinde mali yıl göz ardı edilsin: Bu parametre ile amaç Muhasebe
modülünden listelenen mizan ve hesap föyünde mali yılın göz ardı edilme işleminin parametreye
bağlı olarak gerçekleştirilmesidir. Yani föylerde, çalışılan mali yıla bağımlı kalmayıp bu yıldan
öncesine ait olan hareketlere yer verilip verilmeyeceğinin belirlenmesidir. Bu parametre evet olarak
işaretlenirse örneğin Mizan föyü (80002) ekranında yer alan “mali yıl kontrolü göz ardı edilsin
parametresi” otomatik olarak seçili gelecek dolayısıyla çalışılan mali yıldan öncesine ait hareketler
dikkate alınacaktır. Aksi durumda yani bu parametre hayır olarak seçilirse ilgili parametre seçili
olmayacaktır.

Stok parametreleri
1-) Eksiye düşüren stok hareketinde ve 3-) Eksi stok çıkışında her satırda uyarı verilsin:
İrsaliye fatura vb evraklar ile stok çıkışı yaparken, bu stokların depolarınızda ki miktarlarının eksi
olması durumunda programın giriş sırasında sizi sadece uyarmasını, herhangi bir uyarıda
bulunmadan işleminize devam edebilmenizi ya da önce uyarıp sonrada işleminize engel olmasını
istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen bölümden amacınıza uygun olacak parametreyi
seçmelisiniz. Bu parametrenin “Uyar ve devam et, Uyar ve işlemi durdur” olarak seçilmesi
durumunda ilgili stokları evrakınıza girdiğiniz anda programınız sizi Depoda -100 adet X stoku var”
şeklinde uyaracak seçiminize bağlı olarak da girişinizi ya engelleyecektir ya da devam etmenizi
sağlayacaktır. Bu alan Devam et şeklinde seçilirse herhangi bir uyarı ile karşılaşılmayacaktır. Bu
uyarı sadece giriş sırasında bir kere karşınıza gelecektir. Eğer ilgili evrak üzerinde eksi olan stokların
bulunduğu satırlara her geldiğinizde programın sizi sürekli olarak uyarmasını istiyor iseniz, bu
parametre ile birlikte bir sonraki parametremiz olan Eksi stok çıkışında her satırda uyarı verilsin
parametresini de “evet” olarak işaretlemelisiniz.
Vr.15 KUR9000
65
2-) Eksi düşme kontrolü nereden yapılsın: Bu parametre ile amaç eksi stok çıkış kontrolünün
hangi depodan yapılacağının seçilmesidir. Programınız bu alanda size “Evrakın deposundan, Aktif
firmanın aktif şubesinin tüm depolarından, Aktif firmanın tüm şubelerinin tüm depolarından ve
Tüm veritabanından” seçeneklerini sunacaktır. Bu aşamada size düşen kontrol edilmesini
istediğiniz depoyu seçmenizdir.
4-) Stok çıkışında minimum seviye uyarısı: Stok tanıtım kartlarının detaylar penceresinden her bir
stokunuz için minimum, sipariş ve hedef seviye miktarlarını girebilmeniz ve stok hareketlerinizi bu
miktarlar doğrultusunda düzenleyebilmeniz mümkündür. İrsaliye ve fatura gibi evraklarla stok çıkışı
yaparken, ilgili stokların tanıtım kartından girdiğiniz hedef seviye miktarından fazla stok çıkışı
yaptığınızda, programınız sizi uyarması için bu parametre karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelisiniz. Böylece programınız sizi, “bu hareketle stok seviyesi hedef seviyenin altına
iniyor” mesajı ile uyaracaktır. Dolayısıyla ilgili stokların depodaki kalan miktarları ile evraktan girilen
miktarlarının toplamı, stok tanıtım kartlarından girilen hedef seviye miktarlarına eşit veya küçük
olması gerekmektedir.
5-) Stok girişte hedef seviye uyarısı: İrsaliye ve fatura gibi evraklarla stok girişi yaparken, ilgili
stokların tanıtım kartından girdiğiniz hedef seviye miktarından fazla stok girişi yaptığınızda,
programınızın sizi uyarması bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir
Böylece programınız sizi, “Bu hareketle stok seviyesi hedef seviyenin üzerine çıkıyor” mesajı ile
uyaracaktır. Dolayısıyla ilgili stokların depodaki kalan miktarları ile evraktan girilen miktarlarının
toplamı, stok tanıtım kartlarından girilen hedef seviye miktarlarına eşit veya küçük olması
gerekmektedir.
6-) Farklı ana sağlayıcıda uyar: Stok Tanıtım Kartından her bir stokunuzun temin edileceği ana
sağlayıcı (satıcı firma) kodları da girilebilmektedir. Eğer stoklarınız için ana sağlayıcı kodları
girdiyseniz, bu stoklardan ana sağlayıcının haricinde başka bir firmaya sipariş verilmesi durumunda
programınızın sizi uyarmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) olarak işaretlemelisiniz. Herhangi bir uyarı almak istemiyorsanız seçiminiz (X) hayır olmalıdır.
7-) Vergisiz stoklar uyarılsın: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlendiğinde, stok tanıtım kartından vergi oranı girilmeyen stoklar için alış veya satış faturaları
girilirken, hareket satırında (stok kodu girildikten sonra) program sizi dikkat vergisiz stok mesajıyla
uyaracaktır. Parametre (X) hayır olarak işaretlendiğinde ise, vergisiz stoklar için herhangi bir uyarı
mesajı verilmez.
8-) Mamulü ürüne taşı: Üretim Yönetim Paketimizi kullanan bir firmaysanız, ürünlerinizi programa
tanıtmak için 2 aşamalı bir süreçten geçmek gerektiğini biliyorsunuz demektir. Bunlardan ilki,
hammaddeden ürüne kadar olan tüm stokların, stok kartlarının açılmasıdır. Ürün tanımlamalarında
ikinci aşamaysa, stok kartı açılan ürün için bir de ürün tanıtım kartı açılmasıdır. İşte bu alana karşılık
gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz durumunda, ürün tanımlamalarının 2. aşamasını
ortadan kaldırmış oluyorsunuz. Yani mamulü ürüne taşı parametresi -evetolarak seçildiğinde, stok
kartı açılan ürün için, ürün tanıtım kartı da otomatik olarak açılmış olacaktır. Yalnız bunun için; stok
kartından o ürün için seçilecek stok cinsi -mamul- olmalıdır.
9-) Stok çıkışında parti kodları otomatik düşülsün: Stok giriş-çıkışlarını parti veya parti+lot
bazında takip eden firmalar, satışların parti kodlarından otomatik olarak düşülmesini sağlayabilirler.
Örneğin X stokundan 2 gün ara ile A partisi-100 birim, B partisi-200 birim şeklinde giriş yapılmış.
Üçüncü gün 150 birim satış yapılması gerekiyor. Eğer bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlenirse, 150 birimlik satışın 100 birimi A partisinden, 50 birimi de B partisinden
(yani FIFO'ya göre) otomatik olarak düşülür. Bu çıkış işlemi parti+lot kartı ekrana gelmeden otomatik
olarak yapılır. Parametre (X) hayır olarak işaretlenirse, çıkış işlemi için parti kodlarını manüel olarak
girmeniz gerekir.
Vr.15 KUR9000
66
10-) Stoklarda mutlak muhasebe grup kodu kullanılacak: Bu parametre -evetolarak seçildiğinde,
stok tanıtım kartı girişleri esnasında, ALT+M-Tanıtım Kodları penceresinden muhasebe grup kodu
girişi yapılmamış ise, o stok kartının kaydına izin verilmeyecektir. Başka bir ifadeyle muhasebe grup
kodu girilmeyen hiç bir stok kartı kaydedilemeyecektir.
11-) Stok çıkışında eşdeğerler kullanılsın? Depolarınızdaki stokların siparişleri karşılamaya
yetmediği durumlarda, bu stokların alternatiflerinin (eşdeğerlerinin) otomatik olarak devreye
girmesini, yani sipariş alınan stokun yerine eşdeğer stokların çıkılmasını istiyorsanız, bu parametreye
karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Stok alternatifleri Stok yönetimi menüsünde
yer alan Stok alternatifleri yönetimi (11310) ekranından gerçekleştirilmektedir.
12-) İrsaliyelerde birim fiyat ve tutar gizlensin? Bu parametre parametreye karşılık gelen kutucuk
 (evet) olarak işaretlendiğinde, alış ve satış irsaliyelerine otomatik olarak gelen birim fiyatlar
gizlenecek, başka bir ifade ile irsaliye girişlerini yapan kullanıcı bu fiyatları göremeyecektir.
13-) Açık faturalarda ödeme planı seçilmesi zorunlu: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlendiğinde, açık alış ve satış faturalarının ödeme planı alanında Kuruluş
programından tanımlanmış ödeme planlarından bir tanesinin seçilmesi zorunlu hale getirilir. Başka
bir ifade ile fatura girişlerini yapan kullanıcı ödeme planı alanına tanımlanmış ödeme planlarının
haricinde bir giriş yapamaz, bu alanı boş geçemez.
14-) Açık faturalarda ödeme planı peşin geçilemesin? Faturalarda ödeme planı alanına kullanıcı
herhangi bir giriş yapmazsa otomatik olarak peşin ibaresi gelmektedir. Bu açık faturalarda da aynıdır.
Eğer açık alış ve satış faturalarında ödeme planının peşin olarak geçilmesini engellemek, başka bir
ifade ile ödeme planı girişini zorunlu hale getirmek istiyorsanız bu parametreye karşılık gelen
kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
15-) Otomatik hesaplanan ödeme planı değiştirilemesin: Stoklarınızın her bir fiyatına ait ödeme
planlarını formül ile otomatik olarak hesaplatabilirsiniz (Bkz. Sistem/Stok ve Sipariş
Parametreleri/Fiyat Parametreleri/Ödeme Planı Formül Parametreleri). Eğer böyle bir uygulamanız
varsa, yani stoklarınızın ödeme planları sipariş fişi, irsaliye ve fatura evraklarına otomatik olarak
geliyorsa, kullanıcıların otomatik olarak gelen bu ödeme planlarını değiştirmelerini engelleyebilirsiniz.
Bunun için bu parametre karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Parametre -hayırolarak bırakıldığında formülle hesaplanan ödeme planlarını kullanıcılar değiştirebilirler.
16-) Satın almalarda ödeme planı mutlak satıcı kartlarından alınacak: Stok alımlarınıza ilişkin
yapılacak ödemelerin mutlak satıcı tanıtım kartından tanımlanan ödeme planına göre yapılmasını
istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir.
17-) Satışlarda ödeme planı mutlak müşteri kartlarından alınacak: Aynı şekilde müşterilerinize
yaptığınız satışlarda ödemenin mutlak cari tanıtım kartından tanımlanan ödeme planına göre
yapılmasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlemelidir.
18-) Maksimum irs.-fat. Süresi (Gün): Hepinizin bildiği gibi, irsaliyelerin kanunen 10 gün içinde
faturalaştırılma zorunluluğu vardır. Bu alana, firmanızda irsaliyelerin maksimum kaç gün içinde
faturalaştırılacağı (sizin firmanızda irsaliyelerin 5 gün içinde faturası kesiliyor olabilir) girilecektir. Bu
gün sayısı girildikten sonra, fatura kesilirken, girdiğiniz gün kadar geriye dönülecek ve faturası
kesilmemiş olan irsaliyeler ekranınıza getirilecektir. Yani bu alana 5 rakamını girerseniz, içinde
bulunduğunuz tarihten itibaren 5 gün geriye dönülerek irsaliyeler taranacak ve faturası kesilmemiş
irsaliyeler ekrana getirilecektir. Program akış parametrelerine böyle bir alanı koymaktaki amacımız,
sizin maksimum hız ile irsaliyelerinize ulaşmanızı sağlamak içindir. Çünkü böyle bir alan olmasa idi,
programınız dönem başından itibaren ilgili cariye kesilen bütün irsaliyeleri tarayacak, bu da doğal
olarak belirli bir zaman kaybı doğuracaktı. Oysaki bu alana gün girişi yaparak, dönem başından
itibaren -belki de gereksiz olan- bir tarama işlemini engellemiş olacaksınız. Evet, açıklamalarımızı da
dikkate alarak, maksimum irsaliye-fatura süresini gün bazında bu alana giriniz.
Vr.15 KUR9000
67
19-) Asgari satış fiyat kodu: Programlarımızda stoklarınız için birden fazla satış fiyatı
tanımlayabilmeniz mümkündür. Bu tanımlamalar ise programınızın Sistem/Stok ve Sipariş
Parametreleri/Fiyat Parametreleri bölümünden yapılmaktadır. Daha sonra ise her stok için tanıtım
kartlarından bu fiyat tanımlamalarına karşılık gelen satış fiyatları girilmektedir. İşte bu alanda sizden
istenen, stoklarınızın asgari satış fiyatı olarak, hangi fiyat koduna karşılık gelen satış fiyatının baz
alınacağını belirtmenizdir. Böylece stoklarınızın ilgili fiyatın altında satılabilmesi engellenecektir.
Örneğin X stokunuzun
1. Satış Fiyatı
2. Satış Fiyatının
3. Satış Fiyatının
2 TL
4 TL
4,5 TL
Olduğunu düşünelim. Bu alana 2. Satış fiyatının kodu girilirse, stoklarınız bu fiyat kodu için belirlenen
satış fiyatının altında satılabilmesi yani 4 TL’den düşük bir fiyata satılması engellenecek ve
programınız sizi X kodlu stokun satış fiyatı asgari fiyatın altında! Mesajı ile uyaracaktır.
Stoklarınızın satış fiyatlarına yönelik böyle bir engellemenin olmasını istemiyor iseniz, bu parametreyi
boş bırakmanız yeterli olacaktır.
20-) Hareketin miktarı girilen birimden görüntülensin: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlendiğinde, stok hareketleri hangi birim bazında girildi ise, evraklarda ana birime
çevrilmeden o birim bazında görüntülenir. Parametre (X) hayır olarak bırakıldığında ise, ana birim
haricinde hangi birimde giriş yapılırsa yapılsın girilen miktar ana birime çevrilir ve evrakta da ana
birim cinsinden görüntülenir.
21-) Satın alma şartından brüt fiyat ve iskonto gelsin: Satın alma şartı girilen stoklar için evraklara
direkt olarak satın alma şartındaki brüt fiyatların gelmesini istiyorsanız bu parametreye karşılık gelen
kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Parametre (X) hayır olduğunda evraklara satın alma
şartındaki net fiyatlar gelecektir.
22-) Ana cariye bağlı satış şartından brüt fiyat ve iskonto gelsin: Programlarımızda ana cari için
düzenlenen satış şartı evraklarındaki stok brüt fiyatlarının bu cariye bağlı alt cariler için fatura
düzenlendiğinde ilgili faturanın birim fiyatı alanına otomatik olarak gelmesini sağlayabilirsiniz. Bunun
yanı sıra satış şartı evrakından stoklar için iskonto ve masraf girişleri yapılmış ise bu tutarlarda fatura
evrakına otomatik olarak yansıyacaktır. Tüm bu işlemler için öncelikle yapılması gereken; bu
parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) işaretlenmesi ve satış şartı düzenlenen stokların
tanıtım kartlarında satış fiyatlarının (0) olması gerekir. Aksi durumda fatura düzenlendiğinde stokların
birim fiyatı olarak satış şartı evrakından girilen fiyatları yerine tanıtım kartından girilen fiyatları dikkate
alınır.
23-) Satış şartından brüt fiyat ve iskonto gelsin: Satış şartı girilen stoklar için evraklara direkt
olarak satış şartındaki brüt fiyatların gelmesini istiyorsanız bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) olarak işaretlemelisiniz. Parametre (X) hayır olduğunda evraklara satış şartındaki net fiyatlar
gelecektir.
24-) Cari fiyat kodundan gelen fiyat değiştirilmesin: Stok hareket evraklarına cari hesap tanıtım
kartlarının ALT+T Detaylar penceresinden girilen fiyat kodları ile istenilen fiyatlar cariye bağlı olarak
otomatik olarak getirilebilmektedir (Bkz. Satın alma/Satış Yönetimi/Cari Tanıtım Kartı/Detaylar
Penceresi/Fiyat Kodu Alanı). Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde,
evraka otomatik olarak gelen cari fiyat kodunun manüel olarak değiştirilmesine izin verilmeyecektir.
25-) Stok kodu tanımlı barkod olamaz: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlendiğinde, stok kodları ile barkodlar arasında bir kontrol yapılacak ve herhangi bir stokun
barkodu ile yeni bir stok kartı girilemeyecektir. Örneğin stoklarınızın barkodlarından biri 00000081
kodu ile kayıtlı bulunuyor ve yeni bir stok kartı açacaksınız. Yeni açılacak stok için stok kodu alanına
00000081 kodunu girip kartı kaydetmeye çalıştığınız anda, program size aynı kodda barkod mevcut
şeklinde bir uyarı mesajı verecek ve bu kartın kaydına izin vermeyecektir. Parametre (X) hayır olarak
işaretli ise bu şekilde bir kontrol yapılmayacaktır.
Vr.15 KUR9000
68
26-) Stok evrakına sipariş çağırmada ve kayıtta sipariş miktarı kontrol edilsin: Bu parametreye
karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde, irsaliye veya fatura evraklarına sipariş
çağırılırken, sipariş miktarı eldeki miktardan fazla ise bir uyarı mesajı verilecek ve sipariş miktarı
mevcut miktara çekilecektir. Bunun yanı sıra programınız F6,F7,F8 veya F9 tuşlarından uygun
olanını kullanarak çıkış irsaliyesi ya da çıkış faturasına çağırdığınız sipariş evrakındaki stok
miktarlarını, evrak kaydedilirken ilgili stokların elinizde bulunan miktarları ile kontrol edecektir.
Dolayısıyla sipariş miktarının elinizdeki miktardan çok olması durumunda fatura ya da irsaliye
evrakının kaydına izin verilmeyecek hatta programınız “hareket miktarı eldeki stok miktarından
büyük olamaz!” mesajı ile uyaracaktır.
27-) Eksiye düşüren parti-lot hareketi engellensin: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak tanımlandığında, stok hareket evraklarında ilgili hareket girişi ile stoka bağlı parti-lot
kartı eksiye düşecek ise, program sizi bir mesaj ile uyaracak ve yaptığınız miktar girişini kabul
etmeyecektir.
28-) Stok çıkışında mevcut parti kodu seçilsin: Stoklarınızın hareketlerini parti bazında takip
edebilmeniz mümkündür. Yani irsaliye veya faturadan giriş-çıkış yaparken, istediğiniz partiden
ve/veya lottan hareket girişleri yapabilirsiniz. Bunun için stok tanıtım kartının detaylar ekranından ilgili
stokların “detay takip” şeklini parti, parti-lot bazında seçmelisiniz. Dolayısıyla İrsaliye ve fatura
girişlerinde, stok kodu girildikten sonra otomatik olarak parti+lot kartı ekrana gelecektir. Bu karttaki
parti kodu alanına, işletmeye giren veya işletmeden çıkan stokun hangi partiden hareket gördüğü
girilecektir. Lot bazında da takip varsa, bir alt satıra lot numarası girilmelidir. İşte bu parametre
stoklarınız için bu alana girdiğiniz partiler dışında başka bir partiden çıkışının yapılmamasını kontrol
edecektir. Yalnız evraklardan girişi ya da çıkışı yapılan stoklar için seçeceğiniz parti kodunun, daha
önce girişi yapılmış bir parti kodu olmasına dikkat edilmelidir. Aksi durumda programınız sizi;
“Mevcut bir parti kodu seçiniz !” Mesajı ile uyaracaktır.
29-) Ürün girişinde miktar kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak
işaretlenmesi durumunda Üretim yönetimi programınız, işemri planlama fişinden girdiğiniz ürün
miktarı ile ürün giriş fişine girdiğiniz miktarı karşılaştırılacak ve fazla ürün girişi yapmanızı
engellenecektir.
30-) Perakende fatura' da vergi “DAHİL” yazılsın mı? Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlenirse perakende faturalardaki tutar için KDV' nin dahil olduğu yazılır. Hayır,
seçilirse, KDV tutarı yazılır.
31-) Stok evrakında barkod=serino? Seri numarasına göre takip edilen stoklar için öncelikle
STOK/Stok Tanıtım Kartı/Detaylar penceresinden detay takip şekli olarak seri no bazında takip
seçilmelidir. Daha sonra bu stoklarla hareket girişi yapıldığında “cihaz tanıtım kartı” otomatik olarak
oluşmaktadır. Bu bölümle ilgili ayrıntılı açıklamalarımızı kitabınızın STOK/Stok Tanıtım Kartı/Detaylar
Penceresinde bulabilirsiniz. Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi
durumunda, seri no ile takip edilen stokların barkodları okutulduktan sonra, barkod kodu seri noya
aktarılarak otomatik olarak cihaz kartı oluşacaktır. Yani ilgili stokun barkodu, seri no olarak ilgili
evraka yansıyacaktır.
32-) İrsaliye ve faturaya sipariş çağırmada onay kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk
 (evet) olarak işaretlendiğinde, sipariş fişleri girilip kayıt edildikten sonra bu fişlere "onaysız"
opsiyonu atanır. Bu; -Kuruluş programından yapılan düzenlemeye göre- onay verilmeden sipariş
fişleri irsaliye ve fatura evraklarına çağırılamaz demektir. Bu opsiyon evet konumunda iken sipariş
fişlerini ilgili evraklara çağırmak istediğinizde evraklara (irsaliye ve/veya faturaya) herhangi bir kayıt
gelmeyecektir. Bu parametre aktif hale geçirildiği halde, sipariş fişlerinin irsaliye ve fatura evraklarına
çağırılması gerekiyorsa, ilgili fişlere gidilerek bu fişlere onay verilmelidir. Onay verme işlemi yetkili
kullanıcılar için Ctrl+Z Sipariş Onaylama tuşu ile yapılır. Satır bazında sipariş onaylama ise Ctrl+W
tuşları ile yapılmaktadır. Programlar sisteme ilk yüklendiğinde sipariş onaylama yetkisi sadece
Vr.15 KUR9000
69
supervisor'dadır. Tanımlı diğer kullanıcılara sipariş onay yetkisi verebilmek için, Kuruluş programının
Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları programına girilmeli ve sipariş onay yetkisi verilecek kullanıcının
"sipariş onayı verebilir" satırı -evetolarak işaretlenmelidir.
33-) Stok evraklarında personel tipi kontrol edilmesin: Programlarımızda firmanızda çalışan
personelleri yaptıkları işlere göre satın almacı veya satıcı eleman olarak tanımlayabilmeniz
mümkündür. Eğer satıcı olarak tanımlanan personellerinizin sadece satış evrakları ile satın almacı
olarak tanımlanan personellerinizin de sadece satın alma evrakları ile ilgili işlem yapmasını istiyor
iseniz bu parametreyi (X) olarak işaretlemelisiniz. Aksi durumda yani bu alan “” olarak işaretlenirse,
satın alma elemanı satış evraklarını, satış elemanı da satın alma evrakları ile işlem yapabilecektir.
34-) İrsaliye/Faturada sorumluluk merkezi zorunlu mu? İrsaliye ve fatura evraklarında sorumluluk
merkezi girişlerini -parametrik olarak- zorunlu hale getirebilmek için bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Bu parametrenin sağladığı bir diğer kolaylık ise, tahsilât
makbuzunun Ctrl+O tuşları ile ulaşılan ekranında sorumluluk merkezi kodunun ve adının isteğe başlı
olarak görüntülenmesinin sağlanmasıdır. Dolayısıyla bu parametre evet olarak seçilirse ilgili başlıklar
ekrana gelecektir. Şimdi sizlere böyle bir düzenlemeye neden gerek duyduğumuzu ve sizlere
sağlayacağı kolaylığın ne olacağından söz etmeye çalışalım. Birden fazla satış noktası bulunan ve
taksitli olarak satış yapan mağazalarda her bir satış noktası farklı sorumluluk merkezine bağlanarak
takip ediliyor olabilir. Amaç taksit tutarlarının hangi satış noktasına ait olduğunu ayırt etmek
dolayısıyla bu noktalarda ki satışları birbirine karıştırmamaktadır. Örneğin mağazanızın X satış
noktasından gerçekleşen satışlarını SRM01 ile Y satış noktasından gerçekleşen satışlarını da
SRM02 ile takip ediyor olabilirsiniz.
Aynı müşterinin bu iki satış noktasından taksitli satış yapması durumunda, tahsil edilecek tutarların
hangi satış noktasına ait olduğunu belirleyebilmek amacıyla, tahsilât makbuzu evrakının Ctrl+O (C/H
bakiye vade ve tutarları) tuşları ile ulaşılan ekranına Sorumluluk merkezi kodu ve Sorumluluk merkezi
adı başlıkları eklenmiştir. Böylece kullanıcılarımız; bu ekrandan tahsil edecekleri satış tutarlarının
hangi satış noktasına ait olduğunu izleyebileceklerdir. Bunun için yapılması gereken tek işlem, bu
parametrenin “evet” olarak işaretlenmiş olmasıdır. Aksi durumda CTRL+O ekranında sorumluluk
merkezi kodu ve adı başlıkları yer almayacaktır.
35-) Stok yönetim ekranında filtre: Bu parametre aracılığıyla Stok kartları yönetimi (010010)
ekranlarında öncelikle filtre ekranı gelecektir. Buralardan yapacağınız seçimlere göre ilgili stok
listelenecektir. Aksi taktirde filtreleme ekranının gelmesini istemiyorsanız, bu parametre "Hayır" (X)
olarak işaretlenmelidir. Zaten programlarımızda bu parametreler varsayılan olarak hayır (X) işaretli
olacaktır.
36-) Satış evraklarında promosyondaki ürün seçiminde uyarı verilsin: Programınızın
Satış/Evraklar/Fiyat değişikliği programından promosyonda olan ürünlerinizi tanımladıktan sonra aynı
ürün için Satın alma şartı evrakı düzenlemek istediğinizde programınızın sizi uyarması için bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak seçmelisiniz. Böylece program sizi “X kodlu
Stok promosyonda mesajı” ile uyaracaktır. Böylece ilgili ürünün promosyondaki satış fiyatı
doğrultusunda, satın alma şartı evrakı düzenleyebilmeniz mümkün olacaktır.
37-) İrsaliye faturalarken; ana cariye bağlı carilerin de irsaliyelerini getir: Piyasada bir ana
toptancıya bağlı olarak çalışan satıcı firmalardan alım yapıldığında, alınan malların faturaları malın
alındığı satıcı firmalardan değil, bunların bağlı olduğu ana firmadan gelebilmektedir. Örneğin STC01,
STC02, STC03 kodlarını verdiğiniz 3 ayrı satıcı firma ile çalışıyorsunuz. STC02 ve STC03 satıcıları
STC01'e bağlı olarak çalışıyor. Siz malları STC02 ve STC03 firmalarından aldığınız halde
(irsaliyelerde), bu malların faturaları STC01 firmasından kesiliyor. İşte bu tür bir uygulama söz
konusu olduğunda, STC01 diğer 2 firmanın ana carisi demektir. STC02 ve STC03'den gelen
irsaliyeleri, STC01 carisinden gönderilen faturaya bağlayabilmek, başka bir ifade ile STC01'in
gönderdiği faturaya F5 tuşu ile irsaliye çağırabilmek için öncelikle bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Bu örneği müşterilere başka bir ifade ile satış işlemlerine de
Vr.15 KUR9000
70
uyarlayabiliriz.
Bağlı carilere ait irsaliyeleri çağırmak için yapılması gereken tek işlem bu parametreyi evet seçmek
değildir. Bunun yanı sıra satıcı ve müşteri tanıtım kartlarının ana cari kodu alanlarına ilgili girişler
yapılmalıdır. Bu konu ile ilgili bilgiler kitabınızın SATIŞ ve SATIN ALMA yönetimlerine ayrılan
bölümlerinde cari tanıtım kartı sayfalarında verilmiştir.
38-) Öngörülen garanti yılı: Ürünlerimizde stoklar seri numaralarına göre de takip edilebilmektedir.
Bunun için yapılması gerekli tanımlamalar ve seri no bazında takip için Bkz. STOK Yönetimi/Stok
Tanıtım Kartı/Detaylar Penceresi/Detay Takip Şekli. Seri numaralarına göre takip edilen stoklar için
ilk hareket ile birlikte cihaz takip kartı tanımlı bir kart otomatik olarak yaratılır (Bkz. Stok
Yönetimi/Kartlar/Cihaz Takip Tanıtım Kartı). Bu karta ilgili seri numaralı stokun ilk hareket tarihi aynı
zamanda garanti başlama tarihi olarak atanır. Garanti bitiş tarihine ise bir yıl sonranın tarihi
atanmaktadır. Seri numarası bazında takip yapan ve cihazların garanti süreleri bir yılı aşan firmalar
bu alana öngörülen garanti süresi olarak yıl bazında bir rakam girebilirler. Örneğin bu alana 5
girildiğinde, garanti bitiş tarihi garanti başlangıç tarihinin 5 yıl sonrası olarak atanacaktır.
39-) Stok ve sipariş evrak durum çubuğunda sorum.merk. adı göster: Sipariş, irsaliye, fatura vb,
evrakların hareket bölümünden girilen stokların adı ekranın hemen altından yer alan durum
çubuğundan izlenebilmektedir. Eğer bu evraklardan girilen sorumluluk merkezlerine ilişkin isimlerin
bu bölümde yani evraktan girilen stok isminin hemen yanında yazılmasını istiyor iseniz bu
parametreyi “evet” olarak işaretlemeniz yeterlidir.
40-) Çıkış faturaları mutlak irsaliye karşılığı: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet)
olarak işaretlenmesi durumunda, fatura girişlerinden önce mutlaka irsaliye fişinin önceden girilmiş
olması gerekir. Aksi halde faturanın kaydına izin verilmeyecektir.
41-) EXIM çeki listesinde stok yabancı ismi kullanılsın: İthalat ve ihracat programında çeki listesi
hazırlanırken stokların yabancı isimleri kullanılmak istenildiğinde bu parametreye karşılık gelen
42-) Faturada barkod otomatik açılsın: Satışlarını barkod terminalleriyle yapan kullanıcılarımız,
irsaliye ve fatura gibi evrakların hareket satırlarında herhangi bir giriş yapmadan önce Ctrl+B
tuşlarına basarak barkod okuyucularını açık duruma tekrar aynı tuşlara basarak kapalı duruma
getirmektedir. Eğer barkod okuyucusunun fatura evraklarında otomatik olarak açık konumunda
olmasını istiyor iseniz bu alanı “evet” olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Tabii ki kullanıcılarımızı
evrak içinde CTRL+B tuşlarına basarak barkod okuyucularını kapalı konuma getirebilirler.
43-) Depo transfer fişinde kaynak depo seçiminde hak kontrolü yapılmasın ve 44-) Depo
transfer fişinde kaynak depo seçiminde hak kontrolü yapılmasın: Bildiğiniz gibi
programlarımızda kullanıcılarınıza, depolar bazında sınırlama getirebilmeniz mümkündür. Örneğin X
kullanıcınız için sadece 1. depo ile işlem yapabilir, Y kullanıcınız için sadece 2 depo ile işlem
yapabilir şeklinde hak tanımlayabilirsiniz. Böylece kullanıcılarınızın kendilerine hak tanınan depolar
haricinde diğer depolarla irsaliye, fatura, sipariş, depolar arası sevk fişi vb evrak düzenlemesi
yapmalarını engelleyebilirsiniz. Bu tanımlamalar Kuruluş programının Kullanıcı hak tanımlama
(501300) ekranında yer alan Kayıt kullanım hakları bölümünden yapılmaktadır. Böyle bir kısıtlama
söz konusu olduğu halde bazı durumlarda kullanıcılarınızın, Depolar arası sevk fişi (012500) ve
Depolar arası sipariş fişi (022900) ile işlem yaparken diğer depoları da kullanmaları
gerekebilmektedir. Örneğin merkez depodan şube depoya ya da farklı depolara stok transfer
etmeleri, sipariş düzenlemeleri ya da iade etmeleri söz konusu olabilmektedir. İşte böyle bir durumda
depo kullanımı kısıtlanmış kullanıcıların sadece depo transfer ve depo sipariş fişinde diğer
depolarla da işlem yapabilmelerini sağlayabilirsiniz. Yani kullanıcılarınız için kısıtladığınız tüm
depoların sadece bu evrak için kullanılabiliyor olmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için bu parametreler,
evet olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Vr.15 KUR9000
71
45-) Parti-Lot evrak detayında girilsin: Programlarımızda stok hareketleri farklı detaylarda takip
edilebilmektedir. Parti bazında, parti+lot bazında gibi. Bu şekilde stok takibi yapabilmek için, öncelikle
stokların tanıtım kartından detaylar penceresine ulaşılmalı ve detay takip şekli parti veya parti-lot
olarak seçilmelidir. Detay takip şekli parti-lot bazında seçilen stoklar için fatura ve irsaliye evrakı
düzenlendiğinde stok kodu girildikten hemen sonra, karşınıza otomatik olarak parti+lot ekranı
gelecektir. Bu ekrandan, giriş veya çıkış hareketi yapılan stokun hangi partiden ve/veya hangi
partinin hangi lotundan hareket göreceği girilecektir. Eğer bu ekranın stok kodu girişinden hemen
sonra gelmesini engellemek, dolaysısıyla stoklara ilişkin parti-lot bilgilerini ALT+D tuşlarına basarak
ulaşacağınız stok detay bilgileri ekranından girmek istiyor iseniz, bu alanı “evet” olarak işaretlemeniz
yeterli olacaktır.
46-)Parti-Lot evrak detayından girilsin: Bu parametremiz parti-lot koduna göre takip edilen
stoklarımız için geçerlidir. Dolayısıyla bu stokların alış veya satışları söz konusu olduğunda
evrakların hareket satırlarında ilgili stoklar seçildiğinde otomatik olarak parti-lot kartı açılmakta ve bu
stokların parti-lot kodlarının seçilmesi beklenmektedir. Eğer ki kullanıcılarımız parti-lot detayını giriş
esnasında değil de daha sonrasında ALT+D tuşlarına basarak ulaşacakları ekrandan girmek
isterlerse bu parametreyi  (evet) olarak işaretlemeleri yeterli olacaktır. Çünkü giriş esnasında partilot kartı ile karşılaşılmayacaktır.
47-) Sayım evr. Farklı barkodlu beden detaysız stoklar birleştirilebilsin: Programlarımızın
Stok/Sayım işlemleri/Sayım sonuçları giriş fişi bölümünden, sayım sonuçlarını girdiğiniz stoklarınızın
farklı barkodlu olup ve beden detaysız olsa bile birleştirilebilmesini sağlamak için bu parametreye
karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir.
48-) Matris ile gelen iskonto değiştirilmesin: Programlarımızda belirli stoklardan belirli carilere
yapılan satışlarda otomatik iskonto uygulanabilmektedir (Bkz. Sistem/Stok ve Sipariş
Parametreleri/İskonto Tanımlamaları). Her stokunuz için uygulanacak iskonto oranı farklıysa, bu
oranları irsaliye veya fatura ekranında, o stokun üzerindeyken önce ALT+D, sonra ALT+T tuşlarına
basarak görüntüleyebilirsiniz (satır iskontosu ekranından). Evrak genelindeki iskonto yüzdesiyse,
irsaliye ve fatura ekranının alt bölümünden izlenebilir. İşte iskonto tanımlamaları programından
otomatik olarak gelen bu iskonto yüzdelerinin (satır iskontolarının) irsaliye veya faturadan
değiştirilmesini engellemek için bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
Stoklarınıza otomatik olarak uygulanan satır iskontolarını irsaliye ve faturadan müdahale edebilmek
için bu alan hayır olarak seçilmelidir.
49-) İrsaliye ve faturadan fiyat değişikliğine geç: İrsaliye ve fatura evraklarından, stok fiyatlarının
tek tek veya toplu olarak değiştirilebildiği fiyat değişikliği evrakına geçebilmek için bu alana karşılık
gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Evet, seçimini yaptıktan sonra, irsaliye ve faturalar
kaydedildikten sonra ekranınızda
Devam Satış Fiyat Değişikliği İşlemine Geç
Proforma Fiyat Değişikliği İşlemine Geç
Şeklinde butonlar belirecektir. Devam butonu tıklandığında evrakınız kaydedilecek, satış fiyat
değişikliği işlemine geç butonu tıklandığında normal fiyat değişikliği evrakına, Proforma Fiyat
Değişikliği İşlemine Geç butonu tıklandığında ise, stoklarınızın proforma olarak (kesinleşmemiş)
fiyatlarını değiştirebileceğiniz evraka geçilecektir. Bu evraktan dilerseniz irsaliye ve faturadaki satış
fiyatlarını stok kartlarına aktarabilirsiniz. Daha geniş bilgi için Bkz. SATIŞ Yönetimi/Evraklar/Fiyat
Değişikliği, Proforma Fiyat Değişikliği).
50-) İskonto değişikliğinde yüzdeleri sabitle: Bu parametre programınızın hizmet/genel
hesap/serbest meslek makbuzu evrakı için geçerlidir. Çünkü bu evraklardan girilen iskontolar diğer
evraklardan girilen iskonto oranları ile aynı özellikleri içermemektedir. Başka bir ifade ile bu
evraklardan iskontonun türünün seçilebilmesi mümkün olmamaktadır. Stok hareket evraklarında ise
brüt toplamdan yüzden, önceki ara toplamdan yüzde vs. şeklinde tanıtılabilmektedir. Evrak genelinde
ALT+T yaptığınızda program bunun mevcut bütün satırlar için olduğunu düşünüp her bir satıra
dağıtmaktadır. Yeni bir satır girildiğinde ise bu bilgiden haberdar değildir. Aslında gerçekten de bir
evrakınızda farklı iskonto oranlarına sahip değişik satırlar olabilir. Bahsettiğiniz durumda eski bir
satıra gidip ALT+D (satır detayı) sonra da ALT+T (satır iskontosu) yaptığınızda ilk oranların
Vr.15 KUR9000
72
saklandığını göreceksiniz. Ancak evrak üzerinde iken ALT+T yaparsanız farklı olacaktır, çünkü artık
evrakta iskonto yapılmamış bir satır var. Kısacası, her bir satırın iskontosu ayrıdır ve ana ekranda
yapılan ALT+T her seferinde evrak satırlarından hesaplanmaktadır.
51-) Teslim süresi cari kartından alınsın: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak
seçilmesi durumunda, carilerinizin sipariş teslim tarihlerinde, tanıtım kartlarının detay bilgiler
butonundan girdiğiniz Sip.Teslim Tar. alanı dikkate alınacak ve ilgili carilerin siparişlerine ilişkin teslim
tarihi, sipariş evrakınıza otomatik olarak yansıyacaktır. Örneğin X carisinin detay bilgiler butonunda
yer alan Sip.Teslim Tar. alanına G10 girişi yaptığınızı ve ilgili cariye 03.08.2014 tarihinde sipariş
girişi yaptığınızı düşünelim. İşte bu parametreyi  (evet) olarak işaretlerseniz sipariş evrakının teslim
tarihi alanına 13.08.2014 tarihi otomatik olarak gelecektir. Aksi halde teslim tarihlerini siz girmek
zorunda kalacaksınız.
52-) Hal faturasında vergi stok kartından alınsın: Programlarımızda Shift+F9 yardım tuşları ile
konsinye irsaliyeleri Hal faturalarına çağırılabilmektedir. Hal faturalarındaki vergilendirme ise bu
irsaliyelerdeki Carilerin tanıtım kartlarının detay bilgiler butonundan girilen hal cari tipine göre
belirlenmektedir. Hal cari tipi, Çiftçi olarak belirtilen cariler için vergilendirme 0 (sıfır) olarak
hesaplanır. Hal cari tipi Müstahsil" veya "Tüccar” olan carilerin vergilendirilmesi ise, Kuruluş
programının Sistem/Program başlangıç parametrelerinin, Müstahsil(%) ve Tüccar(%) alanlarına
girilen değere göre hesaplanmaktadır. Bu durumda Shift+F9 tuşları kullanılmadan Hal faturası
kesilmek istendiğinde programınız herhangi bir vergilendirme yapmayacaktır. İşte direkt hal fatura
keserken vergilendirmenin stokların tanıtım kartından alınarak hesaplanması için bu parametreye
karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak seçilmesi yeterli olacaktır.
53-) Alışlarda birim fiyat ne gelsin: Bu parametre ile kullanıcılarımız alış evrakı (alış irsaliyesi ve
alış faturalarına) düzenlerken stoklarının birim fiyatı olarak, evraktan seçtikleri carilerle en son alım
yaptıkları alış evrakındaki
Net fiyatlarının mı yani iskontolarının düşülüp masrafların ve ÖTV tutarının dahil edilmesi
sonucu bulunan birim fiyatının mı yoksa Brüt fiyatlarının mı yani en son girilen alış evraktaki
birim fiyatlarının mı dikkate alınacağını belirleyeceklerdir.
Bunun için yapılması gereken tek işlem, bu alandan stokların birim fiyatlarında hangi seçeneği
kullanacağınızı belirtmenizdir. Eğer evraktan seçilen stok ve cari için satın alma şartı düzenlenmiş ise
bu durumda satın alma şartındaki fiyatlar dikkate alınacaktır.
ÖTV kapsamına giren stoklar için ÖTV tutarının maliyetlere etkisinin olabilmesi için Stok maliyet
parametreleri (92740) ekranında yer alan "ÖTV stok maliyetine ilave edilecek mi" parametresi
"Evet" olarak seçilmelidir. Aksi durumda ÖTV tutarının stokların birim fiyatına etkisi olmayacaktır.
Dolayısıyla bu parametredeki seçiminiz son alışın net fiyatı olması durumunda da stokların birim
fiyat hesaplamasında ÖTV dikkate alınmayacaktır.
54-) Barkod modunda okunan mevcut satırla birleştirilsin: Bu parametre ile amacımız, sipariş,
irsaliye fatura vb. evraklarda barkod okuyucu açık ise yani ilgili evrakların hareket satırlarında
(Ctrl+B Barkod aç/kapa) tuşlarına basılmış ise, aynı barkoda sahip birden fazla ürünün ayrı ayrı
satırlar halinde değil de tek bir satırda toplu olarak yazılmasını sağlamaktır. Bunun için yapılması
gereken tek işlem bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesidir. Aksi durumda yani bu
parametre "Hayır" (X) olarak kalırsa aynı barkoda sahip birden fazla ürün evraka ayrı ayrı satırlar
halinde yazılacaktır.
55-) Eksiye düşüren stok hareketinin engellenmesinde konsinye değerlendirilsin: Stok
parametreleri sayfasının ilk sırasında yer alan eksiye düşüren stok hareketinde parametresinin
Uyar ve devam et, Uyar ve işlemi durdur olarak belirlenmesi durumunda, irsaliye, fatura vb.
evraklar ile stok çıkışı yapılırken stokların depodaki miktarları incelenmekte ve eksi miktara düşecek
stoklar program tarafından tespit edilmektedir. Akabinde de girilen miktar kadar stokun çıkışı
engellenmekte ya da uyarı mesajı ile bildirilmektedir. Bu gibi durumlarda yani depoda eksi miktara
düşecek stoklar için çıkış yapılırken konsinye olarak alınan stok miktarlarının da dikkate alınması
dolayısıyla program tarafından herhangi bir uyarının verilmemesi için bu alanın  (evet) olarak
Vr.15 KUR9000
73
işaretlenmesi yeterli olacaktır. Böylece stok çıkışları herhangi bir engellemeye maruz kalmadan
gerçekleştirilebilecektir.
55-) Stok evrak kaydında sıralama: Bu parametre ile amacımız; kullanıcılarımızın irsaliye, fatura,
ambar fişleri depolar arası sevk fişi (012500) vb. stok evraklarına stoklarını girip kayıt altına
aldıklarında stoklarının evraka girilmiş olduğu sıra ile değil de kendi isteklerine uygun olacak şekilde
sıralanıp kayıt edilmesini sağlamalarıdır. Yani evraktan karışık olarak girilmiş stokların, tercihleri
doğrultusunda isimlerine, kodlarına, tutarlarına ya da tanıtım kartlarının detaylar penceresinden
girilen ambar adreslerine göre sıralanıp kayıt altına alınmasını sağlamalarıdır. Bu doğrultuda
programınız size sıralama yapma, koda göre, isme göre, tutara göre ve ambar adresine göre
seçeneklerini sunacaktır. Bu sıralama sadece yeni girilen stok evraklarının kayıt edilmeleri sırasında
geçerli olacaktır. Dolayısıyla eskiden girilmiş olan stok evrakı çağrılıp bu evraklara yeni bir stok satırı
eklenerek kayıt edildiğinde sıralama geçerli olmayacaktır. Bu durumda evraka eklenen her yeni stok
bulunduğu satır ile kayıt altına alınacaktır.
58-) Stok yorum ekranı otomatik açılsın: Bildiğiniz üzere Yorum Ekranı (091750) programı ile
stok ve carileriniz için önemli gördüğünüz her detayı anında görüntüleyebiliyorsunuz. İşte bu
parametrenin “Her zaman otomatik açılsın” olarak işaretlenmesi durumunda sipariş, irsaliye, fatura
gibi stok ve cari hareketlerinin gerçekleştiği evraklardan stok seçildiğinde Ctrl+Shift+O tuşlarına
basılmasına gerek kalmadan yorum ekranları otomatik olarak açılacaktır. Bunun dışında “Açılmasın”
ve “Yeni veya farklı kayıt seçiminde otomatik açılsın” seçenekleri de mevcuttur.
60-) Stok föyünde bakiye kolonları gösterilmesin: Bu parametre ile amacımız Stok yönetiminin
föyler menüsünden çalıştırılan Stok hareket föyü (011920), Finansal stok hareket analiz föyü
(011925) vb. föy ekranlarında seçilen stokun her bir hareketi sonrasında Kalan miktarı ve kalan
değerinin gösterildiği kolon başlıklarının ekranda yer alıp almayacağının belirlenmesidir. Bu
parametre  evet olarak seçilirse ilgili kolon başlıkları yani Kalan miktar ve Kalan değer başlıkları
ekranda yer almayacaktır. Programlarımızda bu parametre varsayılan olarak (X) hayır seçili olup ilgili
başlıklar gösterilecek şekildedir. Bu parametre bilgilerin ekrana yansıyışındaki performansı artırmak
için kullanılabilir.
61-) Barkod yönetim ekranında filtre: Bu parametre ile amacımız kullanıcılarımızın stok
yönetiminde yer alan Barkod kartları yönetimi (010011) programını çalıştırdıklarında öncelikle stok
detay filtreleri ekranı ile karşılaşmalarını sağlamak ve bu ekrandan listelemek istedikleri stokların
özelliklerini belirlemelerine yardımcı olmaktır. Bunun için yapılması gereken tek işlem bu
parametreye karşılık gelen kutucuğun  (Evet) olarak işaretlenmesidir. Bu parametre Hayır (X)
olarak kalırsa kullanıcılarımız filtreleme ekranı ile karşılaşmayacaklardır. Programlarımızda bu
parametre varsayılan olarak "Hayır" (X) işaretli olacaktır.
62-) Parti-Lot yönetim ekranından önce stok filtreleri formu göster: Bu parametre ile amacımız
kullanıcılarımızın Stok yönetiminde yer alan Parti Lot Kartları yönetimi (010013) programını
çalıştırdıklarında öncelikle stok detay filtreleri ekranı ile karşılaşmalarını sağlamak ve bu ekrandan
listelemek istedikleri parti-lot detaylı stokların özelliklerini belirlemelerine yardımcı olmaktır. Bunun
için yapılması gereken tek işlem bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (Evet) olarak
işaretlenmesidir. Bu parametre Hayır (X) olarak kalırsa kullanıcılarımız filtreleme ekranı ile
karşılaşmayacaklar dolayısıyla tüm parti-lotlu stoklarını listeleyeceklerdir. Programlarımızda bu
parametre varsayılan olarak "Hayır" (X) işaretli olacaktır.
63-) Alış faturasından fiyat farkı faturasına geç: Bu parametre ile amacımız siparişe bağlı olarak
düzenlenen faturalarda stoklara ilişkin birim fiyatlarda fark söz konusu ise ilgili fark kadar faturanın
anında oluşturulmasıdır. Bunun için yapılması gereken tek işlem bu alanın(evet) olarak
işaretlenmesidir. Bu durumda program faturaya çağrılan siparişin birim fiyatı ile faturadan girilen birim
fiyatı karşılaştıracak fatura tutarı sipariş tutarından yüksek ise kayıt işlemi sırasında “Devam ve
Fiyat farkı faturasına geç” seçeneklerini sunacaktır. Bu aşamada yapılması gereken fiyat farkı
faturasına geç seçeneğinin seçilerek ilgili fark tutarı kadar fiyat farkı faturasının anında oluşturmaktır.
Vr.15 KUR9000
74
64-) Satınalma şartında ödeme planı PEŞİN girilemesin: Bu parametre ile amacımız satın alma
şartı evrakı düzenlenirken evrakın ödeme planı alanında PEŞİN ibaresinin seçilmesine engel
olmaktır. Bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesi bu istek için yeterlidir.
65-) Minimum sipariş veya hedef seviye aşımlarında sorumluya mail gönder: Programlarımızda
stoklar için, minimum seviye, sipariş seviyesi ve hedeflenen seviye miktarlarını girip bu miktarların
aşılması durumunda programın uyarmasını sağlayarak miktarları kontrol edebilmemiz mümkündür.
Bunun için yapılması gereken, öncelikle stoklar için tanıtım kartının detaylar penceresinden minimum
seviyesi, sipariş seviyesi ve hedef seviyesi alanlarına uygun miktarların girilmesi, sonrasında da
program akış parametreleri ekranının stok parametreleri sayfasında yer alan Stok çıkışında
minimum seviye uyarısı ve Stok girişte hedef seviye uyarısı parametrelerinin seçilmesidir.
Programlarımızda yapılan düzenleme ile girişi yapılan stoklar için hedef seviye miktarı aşıldığında
aynı şekilde satışı yapılan stoklar için sipariş seviyesi aşıldığında evraktan seçilen sorumluya
miktarların aşıldığını belirten mail gönderilebilecektir. Bunun için de yapılması gereken, yukarıda
belirttiğimiz parametrelere ek olarak bu parametrenin  (evet) işaretlenmesi ve ilgili personel için cari
personel tanıtım kartının iletişim bilgileri sayfasından mail adresinin girilmiş olmasıdır.
66-) İade çıkışlarda önce satınalma şartına bakılsın: Bu parametre ile amacımız, satınalma şartı
evrakına bağlı olarak alınan stokların iadeleri söz konusu olduğunda, iade evraklarında da ilgili
satınalma şartında ki fiyatların dikkate alınmasıdır. Yani iade edilecek stokların öncelikle satınalma
şartında ki fiyatlarına bakılmasıdır. Bunun için yapılması gereken bu parametrenin  (evet) olarak
seçilmesidir.
67-) İrsaliye/fatura’da stok kodu değiştiğinde bağlantılar koparılmasın: Programlarımızda alınan
ve verilen siparişler karşılığında F6, F7, F8 veya F9 yardım tuşları kullanılarak irsaliye ve fatura
evrakı düzenlenip stokların sipariş fişinden düşülmesi sağlanabilmektedir. Eğer ki kullanıcılarımız ilgili
irsaliye ve fatura üzerinde, siparişten gelen stokları değiştirip farklı bir stok girişi yaparlarsa bu
durumda sipariş evrakı ile bağlantısı kalmamakta evraklarının sipariş fişine istinaden düzenlendiği
bilgisini izleyememektedirler. Programlarımızda yapılan düzenleme ile böyle bir durum ortadan
kaldırılmış olup, sipariş karşılığında hazırlanan irsaliye ve faturalarda stoklar değiştirilmiş olsa dahi
evrakların hangi siparişe istinaden düzenlediğini görülebilecektir. Bunun için bu parametrenin “evet”
olarak işaretlenmesi yeterli olacaktır. Böylece kullanıcılarımız aldıkları ya da verdikleri stok siparişleri
karşılığında hangi stokları sevk ettiklerinin bilgisini görebileceklerdir. Yani X stokuna karşılık Y stoku
sevk edilmiş diyebileceklerdir.
68-) Siparişe satınalma talep fişi çağırmada onay kontrolü: Bu parametre ile amacımız satınalma
talep evraklarının onay verilmeden sipariş evraklarına çağırılarak işlem görmesinin engellenmesidir.
Bu parametre  (evet) olarak işaretlendiğinde, satınalma talep evrakları girilip kayıt edildikten sonra
evraka "onaysız" opsiyonu atanacaktır. Yani satınalma talep evrakının onay verilmeden sipariş
fişlerine (proforma, normal sipariş) çağrılması mümkün olmayacaktır. Bu parametre evet konumunda
iken satınalma talepleri sipariş fişlerine çağırılmak istendiğinde herhangi bir kayıt gelmeyecektir. Bu
durumda yapılması gereken satınalma talep evraklarında onay verme işlemi için yetkili olan
kullanıcıların evrak bazında onay için Ctrl+Z tuşuna, satır bazında onay içinde Ctrl+W tuşuna
basarak ilgili evrakı onaylı durumuna getirmeleri gerekmektedir.
70-) Eksiye düşüren stok hareketinin engellenmesinde sipariş değerlendirilsin: Sipariş & satın
alma kontrol parametreleri (093100) ekranında yer alan 29-Alınan siparişte eksiye düşüren partilot hareketi engellensin parametresinin “evet” olarak işaretlenmesi durumunda alınan sipariş
evrakı ile stoklar depoda eksi seviyeye düştüğünde program girişi engellemekte ve herhangi bir işlem
yapılmasına imkan vermemektedir.. Böyle bir durum söz konusu olduğunda ilgili stoklar için verilmiş
siparişlerin değerlendirilmesi istenirse bu parametrenin “evet” olarak işaretlenmesi yeterli olacaktır.
Aksi durumda ilgili siparişler dikkate alınmayacaktır.
73-) İrsaliye ve faturaya iade talebi çağırmada onay kontrolü: Bu parametre ile amacımız; satın
alma iade talep fişlerinin onay verilmeden iade irsaliyesi ve iade faturasına çağırılarak işlem
görmesinin engellenmesidir. Bu parametre  (evet) olarak işaretlendiğinde, iade talep evrakları girilip
Vr.15 KUR9000
75
kayıt edildikten sonra evraka "onaysız" opsiyonu atanacaktır. Yani iade talep evrakının onay
verilmeden iade irsaliye ve faturaya çağrılması mümkün olmayacaktır. Bu parametre evet
konumunda iken iade talepleri çağırılmak istendiğinde herhangi bir kayıt gelmeyecektir. Bu durumda
yapılması gereken iade talep evraklarında onay verme işlemi için yetkili olan kullanıcıların evrak
bazında onay için Ctrl+Z, satır bazında onay içinde Ctrl+W tuşuna basarak ilgili evrakı onaylı
durumuna getirmeleri gerekmektedir. Bu işlem sonrasında iade talepleri evraklara çağrılabilecek
dolayısıyla onaylandı durumuna getirilmeden işlem yapılmasına izin verilmeyecektir.
74-) Stok ve sipariş evrak durum çubuğunda seçili depodaki mevcudu göster: Sipariş, irsaliye,
fatura vb, evrakların hareket bölümünden girilen stokların adı ekranın hemen altından yer alan durum
çubuğundan izlenebilmektedir. Eğer bu evraklardan girilen stokların seçilen depodaki mevcutlarının
da durum çubuğunda bilgi amaçlı olarak yazılmasını istiyor iseniz bu parametreyi “evet” olarak
işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece stok hareketlerinizi depo bilgisini baz alarak
yönlendirebileceksiniz.
75-) İrsaliye/faturada proje seçimi zorunlu: Proje bazında çalışan firmalar için irsaliye ve fatura
evraklarının evrak genel girişlerinin yapıldığı bölümde proje kodunun seçilmesi zorunlu hale
getirilmek isteniyor ise bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesi yeterli olacaktır. Böylece
fatura ve irsaliyelerin hangi projeye istinaden düzenlendiği bilgisi tanımlanmadan giriş yapılmasına
izin verilmeyecektir.

Sipariş parametreleri
1-) Sipariş alımında durum kontrolü: Alınan sipariş fişi girişlerinde, sipariş alınan miktar ile eldeki
stokların karşılaştırılıp, eğer eldeki stoklar siparişi karşılamaya yetmiyorsa, bir uyarı mesajı
verilmesini ve bu stokun genel durumunu (alınan ve verilen siparişlerini, karşılanan siparişi… vb.)
gösteren bir tabloya ulaşabilirsiniz. Bu tabloya ulaşabilmek için, sipariş alımında durum kontrolü
parametresine karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
Yukarıdaki parametre -evet- seçildiğinde stok miktarları genel olarak yani bütün depoların toplamı
alınarak sipariş ile kontrol edilecektir. Sipariş alımında depo bazında durum kontrolü yapılmasını
istiyorsanız akış parametrelerinin alt satırlarında yer alan sipariş alımında depo bazında durum kontrolü
parametresini -evetolarak seçmelisiniz.
2-) Sipariş alımında depolar için ayrı durum kontrolü: Alınan sipariş fişi girişlerinde, sipariş alınan
miktar ile eldeki stokların depolara göre karşılaştırılıp, eğer ilgili depodaki stoklar siparişi karşılamaya
yetmiyorsa, bir uyarı mesajı verilmesini ve bu stokun genel durumunu (alınan ve verilen siparişlerini,
karşılanan siparişi vb.) gösteren bir tabloya ulaşabilirsiniz. Depo bazında durum kontrolü yapabilmek
ve ilgili stokun durumunu gösteren tabloya ulaşabilmek için bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlenmelidir.
Akış parametrelerinin başında yer alan sipariş alımında durum kontrolü parametresi, stok durumlarını
genel olarak yani bütün depoların toplamını alarak kontrol etmektedir. Sadece evraka girdiğiniz depo
bazında kontrol için bu parametreyi -evet- seçmelisiniz.
3-) Sipariş evraklarında ödeme planı seçmek zorunlu: Programlarımızda sipariş, irsaliye ve fatura
evrakı düzenlerken ödeme planı alanına herhangi bir giriş yapılmaz ise otomatik olarak “peşin”
ibaresi gelmektedir. Eğer Satış yönetimi/Alınan siparişler menüsünden sipariş evrakı
düzenlediğinizde bu alanın “peşin” olarak geçilmesini engellemek, dolayısıyla Sistem/Sistem ve
program parametreleri/Ödeme planları tablosu (91920)'dan tanımlanan ödeme planlarından
herhangi birisinin seçilmesini zorunlu hale getirmek istiyorsanız bu parametreye karşılık gelen
kutucuğu “evet” olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ödeme planı seçilmeden geçişiniz
engellenecek aksi durumda programınız sizi Alınan sipariş evraklarında ödeme planının
seçilmesi zorunludur! Şeklinde uyaracaktır.
4-) Siparişin miktarı girilen birimden görüntülensin: Bildiğiniz gibi programlarımızda stoklar için
birden fazla birim tanımlanmakta ilk girilen birimde ana birim olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla
sipariş giriş ve çıkışları da bu birime göre yapılmaktadır. İlgili stokun birimi değiştirilmek istendiğinde
Vr.15 KUR9000
76
de, miktar alanında F10 tuşuna basılıp birim seçimi yapılmakta, birim değiştirildiğinde girilen miktar
yeni birimin katsayısı ile çarpılarak miktar alanına otomatik olarak yazılmaktadır. Yani ana birimi adet,
ikinci birimi düzine olan bir stoktan düzine olarak sipariş vermek istediğinizde miktar girişini yaptıktan
sonra F10 tuşuna basmanız ve düzine birimini seçmeniz gerekmektedir. Bu seçimden sonra, adet
olarak girdiğiniz stok miktarı düzineye çevrilecektir (yani miktara 1 girdiyseniz, birim düzine olarak
değiştirildiğinde miktar otomatik olarak 12 olacaktır ve birimde adet olarak gözükecektir). Bu
parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde sipariş evraklarında girilen
miktarın seçilen birim için baz alınmasını ve birim alanına da ilgili birimin yazılmasını
sağlayabileceksiniz. Yani girilen miktar seçilen birim cinsinden değerlendirilecek, ana birime
çevrilmeyecektir. Parametre (X) hayır olarak bırakıldığında ise, ana birim haricinde hangi birimde
giriş yapılırsa yapılsın girilen miktar ana birime çevrilir ve evrakta da ana birim cinsinden görüntülenir.
5-) Siparişte sorumluluk merkezi zorunlu: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlendiğinde, alınan ve verilen sipariş evraklarına sorumluluk merkezi girilmek zorundadır. Aksi
halde bu evraklarda bir sonraki alana geçişe izin verilmez. Parametre (X) hayır olarak bırakıldığında
sorumluluk merkezi girişi kullanıcının isteğine bırakılmış olur.
6-) Sipariş vermede hedef seviye aşımında parametresi ile amacımız; verilen sipariş fişlerinden
girilen stok miktarı ile tanıtım kartının “Detaylar” penceresinden belirlenen hedef seviye miktarının
aşılması durumunda programın ne şekilde çalışacağının belirlenmesidir. Bu parametre
Uyar ve devam et olarak seçilirse verilen sipariş fişi ile hedef seviyenin aşılması durumunda program öncelikle
ne miktarda aşıldığını belirten mesaj ile uyaracak sonrasında da işleme devam etmenize izin verecektir.
Uyar ve işlemi durdur olarak seçilirse verilen sipariş fişi ile stok hedef seviyesinin aşılması durumunda program
sizi hem uyaracak hem de işleme devam etmenize izin vermeyecektir.
Devam et şeklinde belirlenirse verilen sipariş fişi ile stok hedef seviyesi aşılsa dahi herhangi bir uyarı ile
karşılaşılmadan girişlere devam edilecektir.
7-) Sipariş vermede bekleyen sipariş varsa uyar: Sipariş vereceğiniz stok için bekleyen sipariş var
ise (daha önceden sipariş verilmiş ise) bunun bir mesaj ile bildirilmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için
bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Bu parametremiz
programlarımızda yer alan depolar arası sipariş fişi içinde aktif durumdadır. Dolayısıyla bu parametre
evet olarak belirlenirse siparişi verilen stokun seçilen hedef depo için daha önceden girilmiş siparişi
varsa ve ilgili sipariş beklemede ise program Dikkat bu stoğun bekleyen siparişi var şeklinde
uyarıp bilgilendirecektir.
9-) Sipariş çağırmada cari ödeme gününü değerlendir: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak belirtilirse, irsaliye ya da fatura evrakına çağırmış olduğunuz sipariş evraklarındaki cari
ödeme planının veya stok birim fiyatının değiştirilmesine izin verilmeyecektir. Yalnız bu parametre
Kuruluş programının Sistem/Kontrol Parametreleri/Sipariş&Satın alma Kontrol Parametrelerindeki,
İrs. Sevkiyatta sipariş fiyat ve vadesi değiştirilemez, İrs. mal kabulde sipariş fiyat ve vadesi
değiştirilemez, Fat. Sevkiyatta sipariş fiyat ve vadesi değiştirilemez, Fat. mal kabulde sipariş fiyat ve
vadesi değiştirilemez parametreleri ile orantılı olarak çalışmakta olup bu parametrelerinde “evet”
olarak seçilmesi gerekmektedir. Bu durumlar sağlandığında programınızın ilgili evrakı kaydetmenize
izin vermeyecek ve “... kodlu stokun sipariş birim fiyatı veya vadesi değiştirilmiş.” mesajı ile
uyaracaktır.
10-) Siparişe bağlı teslimat/mal kabul varsa siparişte düzeltme yapılamasın: Almış olduğunuz ya
da verdiğiniz sipariş evrakları ile irsaliye girişi ya da çıkışı yapılmış ise, ilgili sipariş evrakları üzerinde
düzeltme yapılmasını engellemek için bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlenmelidir.
11-) Sipariş'e satın alma/satış şartı çağırmada fiyat gelmesin: Programlarımızın SATIŞ
yönetiminden satış şartları ve SATIN ALMA yönetiminden de satın alma şartı evrakları
düzenlenebilmektedir. Bu evraklar doğrultusunda belirli bir cariden, belirli zaman dilimlerinde
yapılacak stok alımları ya da satışları için satın alma/satış şartları oluşturabilmeniz mümkündür.
Örneğin; X carisinden 01.02.2014 - 10.02.2014 tarihleri arasında Y stoku alındığında, bu stok için
Vr.15 KUR9000
77
100.000 bedel ödenecektir gibi. Satın alma ve satış şartı evrakı girildikten sonra, ancak bu evraklarda
yer alan şartlar doğrultusunda alım/satım yapılabilecektir. Satın alma şartı sipariş fişi, irsaliye ve
fatura zincirinin tümünde geçerlidir. Yani ister bu zinciri sırası ile kullanın, ister sipariş fişi veya
irsaliyeye gerek duymadan direkt olarak fatura kesin, karşınıza gelecek birim fiyat, iskonto, masraf,
ödeme planı gibi detaylar hep satın alma şartı evrakından alınacaktır. Bu parametreye karşılık gelen
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda satış ve satın alma şartından stoklarınız için
belirlediğiniz fiyat, iskonto ve masraf bilgilerinin sipariş evrakına gelmesi engellenecektir. Bu
parametre sipariş evrakında Ctrl-Rsatın alma/satış şartı çağırma ve Alt-CCari satın alma şartları
tuşları çalıştırıldığında aktiftir.
12-) Sipariş günün tarihi ve sonrasına girilebilsin: Sipariş evrakının içinde bulunduğunuz günün
tarihinden önceki bir tarihe giriş yapılmasını engellemek istiyorsanız (başka bir ifade ile sipariş fişi ile
geriye dönük bir hareket girişini engellemek için) bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlenmelidir. Sipariş fişine böyle bir sınırlama getirmeyecekseniz seçiminiz (X) hayır
olmalıdır.
13-) İthalat/İhracat siparişlerinde vergi hesaplansın: Bu parametre ile amacımız, kullanıcılarımızın
ithalatını ya da ihracatını gerçekleştirdikleri stoklar için ithalat/ihracat sipariş fişi düzenlediklerinde bu
stokların KDV tutarının dikkate alınıp alınmayacağını belirleyebilmeleridir. Bu parametre “evet”
olarak işaretlenirse İthalat mal kabul verilen sipariş fişi (023020) ve İhracat alınan sipariş fişi (031170) gibi
evraklarla işlem yapıldığında, stokların KDV tutarı sipariş yekününe ilave edilecek aksi durumda, yani
bu parametre “hayır” olarak işaretlenirse stokların KDV tutarları sipariş evraklarında hesaba
katılmayacaktır. Programlarımızda bu parametrenin varsayılanı olarak hayır (X) belirlenmiştir.
14-) Sipariş evraklarında belge no boş geçilemez: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlendiğinde, sipariş evraklarında belge no alanını doldurmak zorundasınız, aksi halde
program sizi “Belge no boş geçilemez!” şeklinde uyaracaktır. Eğer böyle bir uyarıya gereksinim
duymuyorsanız, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu X (hayır) olarak işaretlemeniz yeterlidir.
15-) Proforma sipariş kesinleştirmede evrak/günün tarihi: Proforma siparişte kesinleştirme işlemi
yaparken otomatik olarak oluşturulan sipariş fişinin tarihi alanına, proforma siparişin evrak tarihinin mi
? yoksa proforma siparişin normal, konsinye sipariş vb. sipariş fişine çevrildiği güne ait tarihin mi?
evrağa otomatik aktarılacağını belirleyebilirsiniz. Bu parametreye karşılık gelen kutucuk “evrak
tarihi” olarak seçilirse, oluşturulacak sipariş fişinin tarihi proforma sipariş fişinin evrak tarihi olacak,
“günün tarihi” olarak seçilirse proforma siparişin diğer sipariş fişlerine çevrildiği güne ait tarih
olacaktır.
16-) Siparişler sipariş deposundan farklı bir depodan karşılanabilir: Bu parametre ile amacımız
alınan ve verilen sipariş evrakı karşılığında F8 tuşu yardımıyla irsaliye veya fatura oluştururken bu
evraklarda, sipariş evrakından girilen depo haricinde farklı bir depo seçilerek siparişlerin
karşılanmasına olanak tanımasıdır. Yani sipariş evrakından girilmiş olan deponun fatura ya da
irsaliye evrakından seçilmesi gibi bir zorunluluk olmayacak, siparişlerin giriş ya da çıkışları o an
firmanızın hangi deposu uygun ise istenen depolardan yapılabilecektir. Bunun için de aranan tek şart
bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesidir. Bu alan hayır (X) olarak kalırsa siparişler irsaliye
ya da faturaya aktarılırken aynı depo olmaları gerekliliğine bakılacaktır.
17-) Farklı depo siparişi çağrıldığında satır deposu için: Programlarımızda siparişlerin farklı
depolardan karşılanabilmesi mümkündür. Örneğin X deposundan verilen siparişin Y deposundan
karşılanabilmesi gibi. Bunun için yapılması gereken, yukarda açıkladığımız Siparişler sipariş
deposundan farklı bir depodan karşılanabilir parametresinin (Evet) olarak seçilmesidir. Böylece
sipariş evrakından girilmiş olan deponun fatura ya da irsaliye evrakından seçilmesi gibi bir zorunluluk
olmayacak, siparişlerin giriş ya da çıkışları o an firmanızın hangi deposu uygun ise istenen
depolardan yapılabilecektir. Kullanıcılarımızdan gelen talepler doğrultusunda irsaliye ya da faturaya
çağrılan farklı depo siparişlerinin satır detayındaki depo alanına sipariş evrakından girilen
deponun mu yoksa evraktan seçilen deponun mu yazılacağının dolayısıyla siparişin hangi
depodan karşılanacağının belirlenebilmesi sağlanmıştır.
Vr.15 KUR9000
78
Bu alandan yapılacak seçime göre farklı depolardan girilen siparişler irsaliye ya da faturaya
çağrıldıklarında ya ilgili evraklardan seçilen depodan ya da sipariş evrakından girilen depodan
karşılanabilecektir. Çünkü satır detayındaki depo alanına bu alandan yapılacak seçime göre depolar
aktarılacaktır.
18-) Sipariş onaylama hakkı olan kullanıcılara hatırlatma notu gönder: Bu parametre ile sipariş
onay hakkı olan kullanıcılara mesaj gönderilmesi sağlanmaktadır. Sipariş çağırmada sipariş onay
kontrolü isteniyorsa ve kullanıcının sipariş onaylama yetkisi yoksa, bu yetkiye sahip kullanıcılara;
sistemde ise mesaj eğer sistemde değil ise hatırlatıcıya bir uyarı notunun yazmasını sağlıyor. Bunun
için yapmanız gereken bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesidir. Bu alan hayır (X) olarak
kalırsa, herhangi bir uyarı verilmemektedir.
19-) Onaylı siparişlere müdahale edilemez: Bu parametre ile amacımız, siparişleri onaylayan
kullanıcı dışında başka bir kullanıcının ilgili onaylı siparişe müdahale etmemesini sağlamaktır.
Dolayısıyla bu parametre  (evet) olarak işaretlenirse, siparişi onaylayan kullanıcı dışında, başka bir
kullanıcı sipariş evrakında değişiklik yapmak isterse, program “Onaylanmış siparişe müdahale
edilemez” mesajı ile uyaracaktır ve sipariş evrakında kayıt yapmasına izin vermeyecektir.
20-) Onaylanmamış sipariş yazıcı/e-posta/faks ile gönderilemez: Bu parametre ile amacımız,
siparişlerini onaylı olarak işleme sokan firmaların onaysız siparişler üzerinde bir takım işlemlerin
yapılmasına engel olmalarıdır. Dolayısıyla bu parametre  (evet) olarak işaretlenirse Ctrl+W (Satır
bazında sipariş onaylama) ya da Ctrl+Z (Sipariş onaylama) tuşları kullanılarak onayı verilmemiş
olan siparişlerin, Alt+K (Yazıcıya dök) tuşu ile yazıcıdan dökümünün alınması, Shift+F3 (E-posta
ile gönder) tuşları ile kişilere e-posta gönderilmesi ve Shift+F4 (Faks gönder) tuşları kullanılarak da
siparişin faks olarak gönderilmesi mümkün olmayacaktır. Böyle bir durum söz konusu olduğunda yani
onaysız siparişlerde yukarıda belirttiğimiz yardım tuşları kullanılırsa program “Onaylanmamış
siparişte bu işlem aktif değildir” mesajı ile kullanıcıyı bilgilendirecek ve işlemin gerçekleşmesine
engel olacaktır.
21-) Şube sipariş fişinde kaynak depo seçiminde hak kontrolü yapılmasın 22-) Şube sipariş
fişinde hedef depo seçiminde hak kontrolü yapılmasın: Bildiğiniz gibi programlarımızda
kullanıcılarınıza, depolar bazında sınırlama getirebilmeniz mümkündür. Örneğin X kullanıcınız için
sadece 1. depo ile işlem yapabilir, Y kullanıcınız için sadece 2 depo ile işlem yapabilir şeklinde hak
tanımlayabilirsiniz. Böylece kullanıcılarınızın kendilerine hak tanınan depolar haricinde diğer
depolarla irsaliye, fatura, sipariş, depolar arası sevk fişi vb. evrak düzenlemesi yapmalarını
engelleyebilirsiniz. Bu tanımlamalar Kuruluş programının Kullanıcı hak tanımlama (501300)
ekranında yer alan Kayıt kullanım hakları bölümünden yapılmaktadır. Böyle bir kısıtlama söz
konusu olduğu halde bazı durumlarda kullanıcılarınızın, Depolar arası sipariş fişi (031160) ile işlem
yaparken diğer depoları da kullanmaları gerekebilmektedir. Örneğin merkez depodan şube depoya
ya da farklı depolara sipariş düzenlemeleri söz konusu olabilmektedir. İşte böyle bir durumda depo
kullanımı kısıtlanmış kullanıcıların sadece depolar arası sipariş fişindeki kaynak ve hedef depo
alanlarında seçim yapılan yerde de işlem yapabilmelerini sağlayabilirsiniz. Yani kullanıcılarınız için
kısıtladığınız tüm depoların sadece bu evrak için kullanılabiliyor olmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için
bu parametreleri  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
23-) Sipariş evrak kaydında sıralama: Bu parametre ile amacımız; kullanıcılarımızın sipariş
evraklarından girmiş oldukları stoklarını kayıt ettiklerinde evraktaki sıralamalarının ne şekilde
olacağını belirlemeleridir. Yani sipariş evrakına karışık girmiş oldukları stoklarını, tercihleri
doğrultusunda isimlerine, kodlarına, tutarlarına ya da tanıtım kartlarının detaylar penceresinden
girilen ambar adreslerine göre sıralayıp kayıt altına almalarını sağlamaktır. Bu doğrultuda
programınız size bu alanda sıralama yapma, koda göre, isme göre, tutara göre ve ambar
adresine göre seçeneklerini sunacaktır. Bu sıralama sadece yeni girilen sipariş evraklarının kayıt
edilmeleri sırasında geçerli olacaktır. Dolayısıyla eskiden girilmiş olan sipariş evrakı çağrılıp bu
evraklara yeni bir stok satırı eklenerek kayıt edildiğinde sıralama geçerli olmayacaktır. Bu durumda
sipariş evrakına eklenen her yeni stok bulunduğu satır ile kayıt altına alınacaktır.
Vr.15 KUR9000
79
24-) Sipariş alımında minimum seviye altına indiğinde: Bu parametre ile amacımız; alınan sipariş
fişlerinden girilen stok miktarı ile tanıtım kartının “Detaylar” penceresinden belirlenen minimum
seviye miktarının altına inmesi durumunda programın ne şekilde çalışacağının belirlenmesidir. Bu
parametre
Uyar ve devam et olarak seçilirse alınan sipariş fişi ile minimum seviyenin altına inen stoklar için program
öncelikle ne miktarda inildiğini belirten mesaj ile uyaracak sonrasında da işleme devam etmenize izin verecektir.
Uyar ve işlemi durdur olarak seçilirse alınan sipariş fişi ile stoklar minimum seviyelerinin altına inerse program
sizi hem uyaracak hem de işleme devam etmenize izin vermeyecektir.
Devam et şeklinde belirlenirse alınan sipariş fişi ile stoklar minimum seviyenin altına inse dahi herhangi bir uyarı
ile karşılaşılmadan girişlere devam edilecektir.
Devam et, Uyar ve devam et, Uyar ve işlemi durdur parametresi de aynı mantıkla çalışmaktadır. Sadece bu
parametre ile alınan sipariş fişinden girilen stok miktarı ile minimum seviyenin altına inildiğinde programın nasıl
çalışması gerektiğine ilişkin belirlemeler yapılacaktır.
25-) Sipariş evraklarında personel tipi kontrol edilmesin: Programlarımızda firmanızda çalışan
personelleri yaptıkları işlere göre satın almacı veya satıcı eleman olarak tanımlayıp alış ve satış
evraklarını personel tiplerine bağlı olarak düzenleyebilmeniz mümkündür. Eğer satıcı olarak
tanımlanan cari personellerinizin sadece alınan sipariş evrakları ile satın almacı olarak tanımlanan
cari personellerinizin de sadece verilen sipariş evrakları ile işlem yapmasını istiyor iseniz bu
parametreyi (X) olarak işaretlenmeniz yeterli olacaktır. Bu alan  olarak işaretlenirse, personel tipi
seçimi dikkate alınmayacak satın almacı ve satıcı elemanları hem verilen hem de alınan sipariş
evrakları ile işlem gerçekleştirecektir.
26-) Sipariş evraklarında perakende vergi uygulansın: Sipariş evraklarımızda varsayılan olarak
stokların toptan vergi oranı baz alınmakta dolayısıyla vergi tutarı da bu orana göre hesaplanıp
yazılmaktadır. Bu durumda, stoklarının perakende vergi oranının dikkate alınmasını isteyen
kullanıcılarımız ALT+W (Vergi uygulama) tuşlarına basmakta ve açılan ekrandan vergi uygulama
tipini perakende vergi olarak belirleyip sipariş fişini kaydetmektedir. Sipariş evraklarını daha çok
stoklarının perakende vergi oranına göre düzenleyen kullanıcılarımız için böyle bir süreci ortadan
kaldırıp iş akışlarını kolaylaştırmak ve hatalı giriş yapmalarını engellemek amacıyla eklenmiş olan bu
parametrenin,  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda sipariş evraklarında stokların perakende
vergisi otomatik olarak dikkate alınacaktır. Dolayısıyla kullanıcılarımızın her seferinde Alt+W tuşlarına
basma gerekliliği ortadan kalkacaktır. Tabiî ki toptan verginin baz alınacağı durumlarda bu tuşlara
basarak değişim gerçekleştirilebilir.
27-) Dövizli siparişler her zaman çok dövizli sipariş fişinden açılsın: Bu parametre ile amaç,
siparişler -ister normal sipariş evrakı olsun, isterse çok dövizli sipariş evrakı olsun- TL haricinde farklı
döviz cinsi ile girilmiş ise, bu siparişlere ulaşımın sağlandığı ekranlarda siparişlerin hangi sipariş
evrakı ile açılacağının belirlenmesidir. Sipariş evrakına ulaşılmayı sağlayan ekranlara, sipariş
föylerini, sipariş operasyonlarını, irsaliye ya da fatura evraklarının detay ekranlarında yer alan
"sipariş evrakına git" butonunu örnek gösterebiliriz. Bu parametre  (evet) olarak seçilirse dövizli
olarak girilen siparişler söz konusu olan ekranlarda "çok dövizli sipariş evrakından açılacak, aksi
durumda normal sipariş evrakı ile ekrana yansıyacaktır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi
programlarımızda, TL haricinde farklı döviz cinsinin de kullanıldığı siparişler dövizli olarak kabul
edilmektedir.
28-) Sipariş teslim tarihi günün tarihi ve sonrasına girilebilsin: Bu parametre ile amacımız sipariş
evrakından girilecek teslim tarihinin içinde bulunulan günün tarihinden öncesine giriş yapılmasını yani
sipariş fişinde teslim tarihinin geriye dönük olarak girilmesini engellemektir. Bunun için bu
parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi yeterli olacaktır. Sipariş fişinin
teslim tarihi alanına böyle bir sınırlama getirmeyecekseniz seçiminiz (X) hayır olmalıdır.

Cari parametreleri
1-) Ekstre vade-gün: Cari hesapların çalıştığı bölümlerden hesap ekstreleri alırken, ekstrede yer
alacak vade bilgilerinin tarih olarak mı (02.02.2014 gibi), yoksa gün olarak mı (30 gün gibi),
listelenmesini istediğinizi bu alanda belirteceksiniz.
Vr.15 KUR9000
80
2-) Cari hareket vade referans tarihi: Sipariş, irsaliye ve faturadan girilen ödeme planları aynı
değilse, ekstrelerde ve vade farkı hesaplamalarında sipariş ödeme planının hangi evraktan girilen
ödeme planına göre geçerli olacağı bu alanda belirtilecektir. Programınız size vade farklarının
hesaplamalarında alternatifler sunacaktır. Sipariş evrakından girilen ödeme planından mı, irsaliye ya
da faturadan girilen ödeme planından mı, ilk hareketi gördüğü evrakın ödeme planından mı ya da
evrak belge tarihinden mi hesaplanacağını seçmeniz istenecektir.
3-) Kredi aşımında: Carilerinize (müşteri satıcı, diğer cari) satış yapılırken, programınızın, carinizin o
andaki açık hesap bakiyesi ile kredi tavanını (tanıtım kartının teminat bilgileri butonundan
girilmektedir) karşılaştırıp, borç bakiyesi kredi tavanını aşıyorsa sizi uyarmasını, kayıt yapmanızı
engellemesini, hiç bir müdahalede bulunmadan işlemlerinize devam edebilmenizi ya da uyardıktan
sonra programınızın sizden isteyeceği onay kodunu girerek işleminize bu şekilde devam edebilmenizi
sağlayabilirsiniz. Programınızın bu işlemleri yapabilmesi için, sizin bu alandaki tanımlamanıza ihtiyacı
olacaktır. Bu alanda tercih edebileceğiniz seçenekler aşağıda sıralanmıştır;
Devam et seçeneğini seçerseniz, kredi aşımında herhangi bir uyarı almadan işlemlerinize devam
edebilirsiniz.
Uyar seçeneğini seçerseniz, cari hesabınızın o anki borç bakiyesi ile ona tanıdığınız kredi tavan
tutarını ekranınıza getirilecek ve risk aşımı mesajı ile uyarılacaksınız.
Kilitle seçeneğini seçtiğinizde ise, borç bakiyesi kendisine tanınan kredi tavanını aşan cari
hesabınıza satış yapılmak istendiğinde, program kilitlenecektir.
Onay ile devam seçeneği seçildiğinde borç bakiyesi kendisine tanınan kredi tavanını aşan cari
hesabınıza satış yapılmak istendiğinde, programınız sizi öncelikle ilgili cari için risk limitinin aşıldığını
bildiren bir mesaj ile uyaracak ve sonrasında karşınıza bu evrakı kayıt edebilmeniz için onay kodu
girişi yapacağınız bir ekran getirecektir. Bu ekrana evrakınızın tipi (sipariş, fatura vb.), seri ve sıra
numarası otomatik olarak yansıyacaktır. Örneğin fatura girişi yaparken böyle bir uyarı ile karşılaşmış
iseniz evrakınızın tipi, fatura olarak belirtilecektir. Bu aşamada yapmanız gereken evrakınızın onay
kodunu, kontrol kodu alanına girip işleminize devam etmenizdir. Onay kodu ise Kuruluş programının
Sistem/Stok ve Sipariş Parametreleri/Evrak Onay Kodu Oluşturma programından alınacaktır. Bu
programda da yapılacak tek işlem, onay kodu oluşturacağınız evrakın tipini, tarihini, seri ve sıra
numarasını girip F2 tuşuna basmanızdır. Bu işlem sonrasında programınız kontrol kodunu otomatik
olarak oluşturup size sunacaktır. Bu durumda kontrol kodunu ilgili evraka girip işlemlerinize kaldığınız
yerden devam edebilirsiniz. Eğer bu uyarı mesajını alınan sipariş evraklarında da almak isterseniz bu
parametre
ile
birlikte
programınızın
Sistem/Stok
ve
Sipariş
Parametreleri/Kontrol
Parametreleri/Sipariş&Satın alma Kontrol Parametreleri programındaki Sipariş alımda kredi
kontrolü var ve Sipariş alımda risk kontrolü var parametrelerini “evet” olarak belirtmeniz yeterli
olacaktır.
4-) Risk aşımında: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza dört seçenekten oluşan
bir pencere açılacaktır. Carileriniz (satıcı, müşteri) için, tanıtım kartlarının teminat bilgileri butonundan
girdiğiniz teminat tutarlarının risk limitlerini aşması durumlarında fatura girişlerinizde programınızın
sizi bir mesajla uyarmasını istiyor iseniz bu alandaki seçiminiz -uyar-, programın kilitlenmesini istiyor
iseniz -kilitle- herhangi bir uyarı mesajı almak istemiyor iseniz de -devam et” seçeneğini seçmelisiniz.
Bu alandaki seçiminizin Onay ile devam seçeneği olması durumunda ise programınız sizi öncelikle
ilgili cari için risk limitinin aşıldığını bildiren bir mesaj ile uyaracak ve sonrasında karşınıza evrakınızı
kayıt edebilmeniz için onay kodu girişi yapacağınız bir ekran getirecektir. Bu ekrana evrakınızın tipi
(sipariş, fatura vb.), seri ve sıra numarası otomatik olarak yansıyacaktır. Örneğin fatura girişi
yaparken böyle bir uyarı ile karşılaşmış iseniz evrakınızın tipi, fatura olarak belirtilecektir. Bu
aşamada yapmanız gereken evrakınızın onay kodunu, kontrol kodu alanına girip işleminize devam
etmenizdir. Onay kodu ise Kuruluş programının Sistem/Stok ve sipariş parametreleri/Evrak kontrol
kodu oluşturma programından alınacaktır. Bu programda da yapılacak tek işlem, onay kodu
oluşturacağınız evrakın tipini, tarihini, seri ve sıra numarasını girip F2 tuşuna basmanızdır. Bu işlem
sonrasında programınız kontrol kodunu otomatik olarak oluşturup size sunacaktır. Bu durumda bu
kodu ilgili evraka girip işlemlerinize kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Eğer bu uyarı mesajını
alınan sipariş evraklarında da almak isterseniz bu parametre ile birlikte programınızın Sistem/Stok ve
sipariş parametreleri/Kontrol parametreleri/ Sipariş & satın alma kontrol parametreleri programındaki
Vr.15 KUR9000
81
Sipariş alımda kredi kontrolü var ve Sipariş alımda risk kontrolü var parametrelerine karşılık gelen
kutucuklar  (evet) olarak işaretlenmelidir.
5-) Kapalı fatura limiti ve 6-) Kapalı fatura limit aşımında: Bu parametrelerin programlarımızda yer
almasının amacı, kapalı fatura evraklarında belli bir tutar üzerinden alış ve satışların yapılabilmesi ve
bu tutarların programınız tarafından kontrol edilip limit aşıldığında, programınızın sizi
bilgilendirmesidir. Bu durumda sizden istenen kapalı alış ve satışlarınız için belirlediğiniz tutarı
“kapalı fatura limiti” alanına öncelikle girmenizdir. Bu tutarın aşılması durumunda da programınız
sizi, kapalı fatura limit aşımında parametresinden yapacağınız seçime göre yönlendirecektir. Bu
alandan
Devam et seçeneği seçilirse, programınız limit aşımını dikkate almayacak ve fatura girişinize izin verecektir.
Uyar seçeneğini seçerseniz, kapalı faturanız için belirlediğiniz tutar ekranınıza gelecek ve tutar aşımı mesajı ile
uyarılacaksınız, ama girişinize yinede izin verilecektir.
Kilitle seçeneğini seçtiğinizde, fatura limiti aşıldığında programınız sizi uyaracak ve evrak kaydı yapmanıza izin
vermeyecektir.
Onay ile devam seçeneği seçildiğinde kapalı fatura için belirlenen tutarın üzerinde alış ya da satış yapılmak
istendiğinde, programınız sizi öncelikle limitinin aşıldığını bildiren mesaj ile uyaracak ve sonrasında da Kapalı
fatura için limit aşılıyor. Onaylıyor musunuz? Şeklinde bir onay ekranı getirecektir. Bu aşamada “evet”
seçeneği seçilerek evrakınızı kayıt edebilir, “hayır” seçeneğini seçerek de fatura girişinizi durdurabilirsiniz.
7-) Alacağı olmayan satıcılara iade yapılmayacak: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak seçildiğinde, alacak bakiyesi olmayan bir satıcı firmaya iade faturası kesilemeyecektir. İade
faturası girişleri yapılıp kayıt edilmek istendiğinde program size yeterli alacak bakiyesi olmadığından
bu satıcıya iade yapamazsınız mesajını verecek ve kayıt işlemi yerine getirilmeyecektir.
9-) İadeyi engelleyen hareketsiz gün sayısı: Satın alınan malın bu alana gireceğiniz günden sonra
iadesini engellemek için kullanılan parametredir. Örneğin 21.04.2014 gününde satın aldığınız bir
malın en geç 26.04.2014 tarihine kadar iade edilebileceği sonraki günlerde iade edilmeyeceğini
belirtmek için bu alana günler arasındaki fark yani 5 rakamı girilmelidir. Bu rakam iade edilecek güne
dahil değildir. Yani bu alana 5 girilirse 4 gün için iadesi söz konusudur.
10+11-) Evrak risk kontrol senet ve çek süre: Cari firmalardan alınan çek ya da senetlerin
vadesinde ödenmemesi durumunda bu carilere vade bitiminden sonra kaç günlük opsiyon
tanınacağına ilişkin gün sayısı bu alana girilmelidir. Eğer ödemeler belirtilen gün içinde de
yapılmamış ise programınız sizi, akış parametrelerinin 4. sırasında yer alan Risk aşımında uyar
parametresinde yaptığınız seçim doğrultusunda yönlendirecektir.
12-) Ödeme evraklarında cari borç bakiye veriyorsa uyar: Finans/Evraklar/Ödeme menüsünde
yer alan tediye makbuzu, çek çıkış bordrosu, senet çıkış bordrosu gibi programlar ile carilerinize
ödeme yaparken bu carilerin hesaplarının borç bakiye vermesi durumunda programınızın sizi
uyarmasını ve girişlerinizin engellenmesini istiyor iseniz bu alanı “evet” olarak seçmelisiniz. Böylece
programınız sizi “Cari bu meblağ ile borç bakiye veriyor. Bakiye 1.012.733.400!” gibi bir mesaj
ile uyaracaktır. Aksi durumda yani bu alanın “hayır” olarak kalması durumunda programınızın uyarı
vermeden borç bakiyesi olan carilerinize ödeme yapmanıza izin verecektir.
13-) Müşteriyi tüketiciye taşı: Müşteri olarak tanımlı olan firmaların STOK yönetiminde yer alan
tüketici tanıtım kartından görüntülenebilmesi ve cihaz takip tanıtım kartından cihazın son tüketicisi
olarak seçilebilmesi için bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir (Bkz.
STOK Yönetimi/Kartlar ve reçeteler/ Hesap tanıtım kartları ve hareket föyleri/Tüketici Tanıtım Kartı).
14-) Dövizli fiyat çevrimi için carinin kur.hes. şekli kullanılsın: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda irsaliye ve fatura gibi evraklardaki stokların birim
fiyatları, müşteri ya da satıcı gibi carilerin kartlarındaki fiyat koduna bağlı olarak alınacaksa, fiyatla
ilgili döviz hesaplamalarında ilgili carinin tanıtım kartındaki detaylar penceresinden girilen kur
hesaplama şekli baz alınacaktır.
Vr.15 KUR9000
82
15-) Cari yönetim ekranında filtre: Bu parametre aracılığıyla Cari Hesap Kartları Yönetimi
(030010) ekranlarında öncelikle filtre ekranı gelecektir. Buralardan yapacağınız seçimlere göre ilgili
cariler listelenecektir. Aksi taktirde filtreleme ekranının gelmesini istemiyorsanız, bu parametre
"Hayır" (X) olarak işaretlenmelidir. Zaten programlarımızda bu parametreler varsayılan olarak hayır
(X) işaretli olacaktır.
16-) Tahsilat evraklarından sonra cari hesap kapamaya geç: Series 9000 programlarınızın
Finans/Evraklar/Tahsilat menüsünden müşteri, satıcı ve diğer carilerinizden tahsilât makbuzu, gelen
havale karşılığında aldığınız ödemelerin girişleri yapılmaktadır. Bu evrak ile ilgili girişlerinizi
tamamlayıp kayıt işlemini yaptıktan sonra, ilgili cariler için (satıcı, müşteri, diğer cari) “hesap
kapama” programını çalıştırmak istiyor iseniz, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet)
olarak işaretlemelisiniz. Böylece karşınıza devam ve Cari hesap kapamaya geç butonlarından
oluşan bir onay ekranı gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken Cari hesap kapamaya geç
butonunu tıklayarak ilgili cari için hesap kapama işlemini yapmanızdır.
17-) Tediye Evraklarında Sonra Cari Hesap Kapamaya Geçiş: Series9000 programlarınızın
Finans/Evraklar/Ödeme/Tediye menüsünden müşteri, satıcı ve diğer carilerinize tediye makbuzu,
giden havale karşılığında yaptığınız ödemelerin girişleri yapılmaktadır. Bu evrak ile girişlerinizi
tamamlayıp kayıt işlemini yaptıktan sonra, ilgili cariler için (satıcı, müşteri, diğer cari) “Hesap
Kapama” programını çalıştırmak istiyorsanız, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu evet olarak
işaretlemelisiniz. Böylece karşınıza “Devam ve Cari Hesap Kapamaya Geç” butonlarından oluşan bir
onay ekranı gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken “Cari Hesap Kapamaya Geç” butonunu
tıklayarak ilgili cari için hesap kapama işlemini yapmanızdır.
18-) Fat. Ödeme Listesinde (Ctrl-O) Stok Ödeme Planı Kullan: Faturalarda hareket girişleri
yapıldıktan sonra Ctrl+O tuşlarına basarak, fatura yekünü için vade belirleyebilmeniz başka bir ifade
ile fatura yekûnunu vadelere bölebilmeniz mümkündür. Ctrl+O tuşları ile fatura yekünü vadelere
bölündükten sonra, bu vadelerin FİNANS/Ödeme/Tediye Makbuzlarında tekrar CTRL+O tuşlarına
basarak görebilmeniz, dolayısıyla vade ve ödeme tutarlarını ödeme planına göre
değerlendirebilmeniz için bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir.
19-) Fat. ödeme listesinde (Ctrl-O) ödeme planını cari detayından al: Faturalarda hareket girişleri
yapıldıktan sonra Ctrl+Shift+T tuşlarına basarak, malın fiyat girişine göre taksitli ödeme planı
hazırlayabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken, fatura hareket girişlerini tamamladıktan sonra evrak
üzerinde iken öncelikle Ctrl+Shift+T tuşuna basmaktır. Böylece karşınıza “Taksitli Ödeme Planı ve
Fiyat Girişi” başlıklı bir ekran gelir. Burada vadesini belirlemek istediğiniz ödeme planını ve fiyat
cinsini satır sonu butonundan seçerek enter tuşu ile devam etmelisiniz. Bundan sonra Ctrl+O tuşuna
basarak, bu girişe göre belirlenen vadeleri ve tutarları “Ödeme Vadeleri” başlığı altında görebilirsiniz.
Böylelikle fatura satırlarında, bu tuş grubuna göre vadenizi belirlemiş olacaksınız. Unutmamanız
gereken en önemli nokta, öncelikle “bu parametreyi (evet) olarak işaretlemektir. Bu işlemden
sonra yukarıda açıkladıklarımız geçerli olacaktır. Böylece faturalarda hareket girişleri yapıldıktan
sonra Ctrl+O tuşlarına basarak fatura yekünü için belirlenen vade, cari kartındaki detay bilgiler
kısmından alınır. Buradaki ödeme cinsi, ödeme günü, ödeme tercihleri, ödeme planına göre vadeler
belirlenmektedir. Ödeme planının peşin olması halinde zaten bu parametrenin evet olarak
işaretlenmesinde herhangi bir anlam yoktur. Onun için carilerinize özel ödeme planı tanımlayarak
işlemlerinize devam edebilirsiniz.
20-) İthalat/ihracat faturalarında vergi hesaplansın: İhracat yapan firmalar, ihracatlarına yönelik
işlemler için devlet tarafından kredi ve DIIB (Dahilde izleme belgesi) alıp, ihraçlarını aracı gümrük
firması tarafından gerçekleştirmekte ve ihraç edecekleri mallar için KDV tutarlarını fatura yekünden
ayrı tutabilmektedirler. Tüm bu gereklilikleri sağlamak, bunun yanı sıra devlet tarafından alınan DIIB
ve banka kredisi kapatma gibi ihracata yönelik tüm işlemleri sağlıklı takip etmek amacıyla, ihracat
faturalarımızda KDV hesaplamaları parametrik olmuştur. Böylece kullanıcılarımız ihraç edecekleri
mallar için KDV tutarını ayrı tutacak bunun yanı sıra DIIB kapatma ve alınan banka kredisi kapatma
işlemini ihracat faturasından gerçekleştirebilecektir. Daha sonra bu bilgiler doğrultusunda ihracat
kredisi raporları ve DIIB raporları alarak ihracatına yönelik işlemlerini izleyebilecektir. Bu doğrultuda
Vr.15 KUR9000
83
bu parametreyle kullanıcılarımız, ithalatını ya da ihracatını gerçekleştirdikleri stoklar için
ithalat/ihracat faturası düzenlediklerinde bu stokların KDV tutarının dikkate alınıp alınmayacağını
belirleyeceklerdir. Bu parametre “evet” olarak işaretlenirse aşağıda sıralamış olduğumuz

İthalat ve ihracat Yönetiminde (EXIM9000) yer alan İthalat faturası (062100) ve İhracat faturası

(061100)
Satış yönetimi ve Satın alma yönetiminden girilen ithalat faturası (062100) ve ihracat faturası
(061100)
gibi faturalarla işlem yapıldığında, stokların KDV tutarı fatura yekününe ilave edilecek aksi durumda,
yani bu parametre “hayır” olarak işaretlenirse stokların KDV tutarları faturada hesaba
katılmayacaktır.
21-) Değerli kağıt evraklarında cari/banka/kasa bakiye gösterilmesin: Finans yönetimi
evraklarının sol alt köşesinde seçilen carinin, bankanın ve kasanın bakiye bilgisi kullanıcılarımıza
bilgi amaçlı olarak gösterilmektedir. Eğer ki kullanıcılarımız bakiye bilgilerinin gözükmesini
istemiyorlar ise, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu (evet) olarak işaretlemeleri yeterli
olacaklardır.
22-) Kasalar arası transferde kasa hakları kontrol edilmesin: Bildiğiniz gibi programlarımızda
kullanıcılarınıza, kasalar bazında sınırlama getirebilmeniz mümkündür. Örneğin X kullanıcınız için hiç
bir kasa ile ilgili işlem yapamaz şeklinde hak tanımlayabilirsiniz. Böylece kullanıcılarınızın kasalarla
ilgili işlem yapması kısıtlandığı için kasalar arası transfer yapmalarını da engellemiş olursunuz. Bu
tanımlamalar Kuruluş programının Kullanıcı hak tanımlama (501300) ekranında yer alan Kayıt
kullanım hakları bölümünden yapılmaktadır. Böyle bir kısıtlama söz konusu olduğu halde bazı
durumlarda kullanıcılarınızın, Portföydeki çek kasaları arası transfer bordrosu (073302), Portföydeki
senet kasaları arası transfer bordrosu (073301) vb. çek ve senet transfer menüsündeki evraklar ile
işlem yaparken kasaları kullanmaları gerekebilmektedir. İşte böyle bir durumda kasa kullanımı
kısıtlanmış kullanıcıların sadece kasalar arası transfer evraklarında işlem yapabilmelerini
sağlayabilirsiniz. Yani kullanıcılarınız için kısıtladığınız tüm kasaların sadece bu evraklar için
kullanılabiliyor olmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için bu parametreler, evet olarak işaretlemeniz yeterli
olacaktır.
23-) Cariye nakit kasadan yapılabilecek maksimum ödeme tutarı: Bu parametre ile temel
amacımız yüksek meblağda yapılacak ödemelerin devlet tarafından kontrol edilebilmesi için nakit
olarak değil de bankalar, finans kurumları ya da PTT aracılığı ile havale şeklinde yapılmasını ya da
çek ve senet ile ödenmesini sağlamaktır. Dolayısıyla bu alana devletin belirlediği en fazla
ödenebilecek nakit tutar girilecek ve nakit ödemelerin bu alana girilen tutardan fazla yapılması
önlenmiş olacaktır. Bu alana girilen tutarın üzerinde ödeme yapılmak istendiğinde program sizi
"Cariye yapılabilecek maksimum nakit ödeme tutarı XXX TL olarak belirlenmiştir" mesajı ile
uyaracak ve girişinize izin vermeyecektir.
24-) Cari föyde gösterilecek (varsayılan) grup: Cari hareket föyü (041410) ile kullanıcılarımız
ekrandan seçecekleri carilerin istedikleri tarihler arasında gerçekleştirmiş olduğu hareket detaylarını
ayrıntılı olarak incelemekte, ekranın üst bölümünden de bakiye bilgilerine ulaşmaktadırlar. Bu
bölümde ilk olarak ilgili carinin tanıtım kartından tanımlanan döviz cinsleri ekrana yazılmakta
(programlarımızda carilerinizi birden fazla döviz cinsi ile takip edebilmeniz mümkündür) ve bu döviz
cinsleri ile gerçekleşen hareketlere ait bakiyelerin ana, alternatif ve orijinal dövize göre nasıl değerler
aldığının bilgisi verilmektedir. Hemen sonrasında yani orijinal bakiyeler bölümünde carilerin tanıtım
kartından belirlenen 1.2.3. döviz cinsine göre bakiye değerleri incelenmekte, toplam bakiyeler
bölümünden de ilgili carilerin veri tabanı tanıtım kartından tanımlanan ana ve alternatif döviz cinsine
göre bakiyelerinin ne kadar olduğu incelenmektedir. Bu parametre ile amacımız cari hareket föyünü
çalıştırdığınızda carilerinizin hangi döviz cinsine göre bakiye bilgilerinin varsayılan olarak ekrana
yansıyacağını seçmenizdir. Örneğin bakiyeler bölümüne carinizin tanıtım kartından tanımlanan 2.
döviz cinsine ait bakiye bilgisinin varsayılan olarak gelmesini istiyor iseniz bu alandaki seçiminiz
Grup-1, orijinal döviz cinsine ait bakiye bilgilerinin gelmesini istiyor iseniz seçiminiz orijinal döviz,
toplam bakiyeler bölümüne ait değerlerinin gelmesini istiyor iseniz de toplam bakiyeler seçeneğini
tercih etmeniz yeterli olacaktır.
Vr.15 KUR9000
84
25-) Yabancı veya farklı dövizdeki değerlenmemiş ödeme emirleri değerlendirilsin: Bu
parametre ile de amacımız Cari hareket föyü (041410) ve Cari risk föyü (041000) ekranında yer alan
“yabancı veya farklı dövizdeki değerlenmemiş ödeme emirleri değerlendirilsin” parametresinin
varsayılan olarak ekrana nasıl yansıyacağının belirlenmesidir. Bu parametre (evet) olarak
belirlenirse föy ekranında ilgili parametrenin başında yer alan kutucuk işaretli olacak, dolayısıyla
seçilen carinin ekrana yansıyacak değerli kağıtlarına ait hareketlerinde kur farkları
değerlendirilecektir. Yani “yabancı veya farklı döviz cinsinden girilmiş ve kur değerlemesi yapılmamış
değerli kağıtların, kur farkları hesaplanarak “ödeme emri değerleme” satırı ile föye yansıtılacaktır. Bu
parametrenin işaretlenmemesi durumunda föy ekranına ilgili parametre işaretlenmemiş şekilde
gelecek, dolayısıyla kullanıcılarımız hareketlerde kur farkının değerlenmesi için bu parametreyi
işaretlemeleri gerekecektir. Ayrıca programlarımızda, cari analiz kartında ve bazı raporlarda yer alan
cari risk ve kredi tutarları da, bu parametre doğrultusunda hesaplanmaktadır.
26-) Cari kartı kilitlendiğinde bağlı tüketici kartı da kilitlensin: Hesabını kilitlediğiniz carinin eğer
aynı kodla kayıtlı bir tüketici kartı var ise bu karttaki hesabının da otomatik olarak kilitlenmesi için, bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Cari kartlarının
kilitli duruma getirilmesi Cari tanıtım kartı (041110)’nın detaylar penceresinde yer alan Cari hesap
kilitli alanının “evet” olarak işaretlenmesi ile mümkündür. İşte bu alanın “evet” olarak seçildiği
carilerin tüketici tanıtım kartları da kilitli duruma geçecek, dolayısıyla tüketici tanıtım kartında yer alan
hesap kilitli alanı otomatik olarak “evet” konumuna gelecektir. Unutmamalısınız ki ilgili cariye ait aynı
kodla tüketici kartının oluşması için program akış parametreleri/Cari parametresindeki 12-) Müşteriyi
tüketiciye taşı parametresi “evet” olarak seçilmelidir.
27-) Cari yorum ekranı otomatik açılsın: Bildiğiniz üzere Yorum Ekranı (091750) programı ile stok
ve carileriniz için önemli gördüğünüz her detayı anında görüntüleyebiliyorsunuz. İşte bu parametrenin
“Her zaman otomatik açılsın” olarak işaretlenmesi durumunda sipariş, irsaliye, fatura gibi stok ve
cari hareketlerinin gerçekleştiği evraklardan cari seçildiğinde Ctrl+Shift+O tuşlarına basılmasına
gerek kalmadan yorum ekranları otomatik olarak açılacaktır. Bunun dışında “Açılmasın” ve “Yeni
veya farklı kayıt seçiminde otomatik açılsın” seçenekleri de mevcuttur.
28-) Cari borç ve alacak dekontlarında bakiye gösterilmesin: Cari Borç dekontu (043150) ve Cari
Alacak dekontu (043250) evraklarının sol alt köşesinde, seçilen carinin bakiye bilgisi kullanıcılarımıza
bilgi amaçlı olarak gösterilmektedir. Eğer ki kullanıcılarımız bakiye bilgilerinin gözükmesini
istemiyorlar ise, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu (evet) olarak işaretlemeleri yeterli
olacaklardır.
29-) Cari föylerinde bakiye kolonları gösterilmesin: Cari hareket föyü (041410), Cari personel
hareket föyü (041436), Muhasebe cari hesap hareket föyü (081120), Kasa hareket föyü (051400),
Banka hareket föyü (071600) gibi föylerde cari hesaplara ait her bir hareketin ana, alternatif ve orjinal
döviz cinsinden borç-alacak bakiye bilgileri kolon bazında görüntülenmektedir. Bu kolonların föylerde
gösterilmesini istemiyorsanız, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu (evet) olarak işaretlemeniz
yeterli olacaktır. 27. ve 28 parametreler bilgilerin ekrana yansıyışındaki performansı artırmak için
kullanılabilir.
30-) Bankalar arası transferde banka hakları kontrol edilmesin: Programlarımızda
kullanıcılarınıza bankalar bazında kısıtlamalar getirebilmeniz mümkündür. Örneğin X kullanıcı A
bankasıyla işlem yapabilir Y kullanıcı B bankasıyla işlem yapabilir ya da hiçbir banka ile işlem
gerçekleştiremez diyebilirsiniz. Böylece kullanıcılarınızın bankalarla ilgili işlem yapması kısıtlandığı
için bankalar arasında para transferi gerçekleştirmeleri de engellemiş olacaktır. Bu tanımlamalar
Kuruluş programının Kullanıcı hak tanımlama (501300) ekranında yer alan Kayıt kullanım hakları
bölümünden yapılmaktadır. Böyle bir kısıtlama söz konusu olduğu halde bazı durumlarda
kullanıcılarınızın Tahsildeki kredi kartları bankalar arası transfer bordrosu (073890) ve Bankalar
arası virman dekontu (043320) ile işlem yaparken kısıtlanan bankaları kullanmaları gerekmektedir.
Bunun içinde bu parametreyi (evet) işaretleyerek banka kullanımı kısıtlanmış kullanıcılarınızın
sadece bu evraklar için tüm bankalarla işlem yapabilmesini sağlayabilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
85
31-) Kapalı faturada cari seçimi zorunlu: Bu parametre ile amacımız kullanıcılarımızın kapalı
olarak düzenledikleri alış ve satış faturalarında cari seçimini zorunlu kılmaktır. Yani cari seçimi
yapmadan kapalı fatura girişlerine izin vermemektir. Bunun için yapılacak tek işlem bu parametrenin
(evet) olarak seçilmesidir.

Maliyet parametreleri
1-) Üretime çıkış fişlerinde anında maliyet hesaplanmayacak: Normal şartlar altında Üretim
programınız üretim hareketleri evraklarına (üretime çıkış fişi, ürün giriş fişi, fason çıkış fişi gibi) birim
malzeme maliyeti ile toplam malzeme maliyetini anında yansıtmaktadır. Eğer firmanız
maliyetlendirme işlemlerini anında değil de, belirli dönemlerde hesaplatmak istiyor ise bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelidir. Daha sonra, yani maliyet
hesaplatma
işleminin
yapılacağı
dönemde
Kuruluş
programının
Sistem/Dönemsel
İşlemler/Maliyetlendirme İşlemleri/İş Emri Maliyetlendirme programını çalıştırması gerekecektir.
2-) Ambar çıkış fişlerinde anında maliyet hesaplanmayacak: Normal şartlar altında
programlarımızda ambar çıkış fişlerine (fire, sarf, sayım) stok maliyetleri anında yansımaktadır. Eğer
firmanız maliyetlendirme işlemlerini anında değil de, belirli dönemlerde hesaplatmak istiyor ise bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelidir. Daha sonra, yani maliyet
hesaplatma
işleminin
yapılacağı
dönemde
Kuruluş
programının
Sistem/Dönemsel
İşlemler/Maliyetlendirme İşlemleri/Standart Maliyetlendirme/Sarf, Fire, Sayım, Satış fişlerini
maliyetlendirme programını çalıştırması gerekecektir.
3-) Depolar arası sevk fişlerinde anında maliyet hesaplanmayacak: Programlarımızda depolar
arası sevk fişinde sevk edilen stokların maliyetleri anında ilgili evraka yansımaktadır. Eğer firmanız
maliyetlendirme işlemlerini anında değil de, belirli dönemlerde hesaplatmak istiyor ise bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlenmelidir. Daha sonra, yani maliyet
hesaplatma
işleminin
yapılacağı
dönemde
Kuruluş
programının
Sistem/Dönemsel
İşlemler/Maliyetlendirme İşlemleri/Standart Maliyetlendirme/Depolar arası sevk fişleri maliyetlendirme
programının çalıştırması gerekecektir.
4-) Ürün giriş fişlerinde anında maliyet hesaplanmayacak: Normal şartlar altında üretim
programınız tıpkı üretime çıkış fişinde olduğu gibi ürün giriş fişine de birim malzeme maliyeti ile
toplam malzeme maliyetini anında yansıtmaktadır. Eğer firmanız maliyetlendirmeyi anında değil de,
belirli dönemlerde hesaplatmak istiyor ise bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelidir. Daha sonra, yani maliyet hesaplatma işleminin yapılacağı dönemde Kuruluş
programının Sistem/Dönemsel İşlemler/Maliyetlendirme İşlemleri/İş Emri Maliyetlendirme programını
çalıştırması gerekecektir.
6-) Stok maliyet hesaplarında iadeler, iadeye esas olan evraktan düşülecek: İade alış ve iade
satış evraklarının hareket girişi yapılan bölümlerinde ALT+W tuşlarına basılarak iadeye esas olacak
evrak için evrak numarası girilebilmekte ve ilgili evrak ekranınıza çağırılabilmektedir. Bu aşamada
yapılması gereken iade edilecek stok miktarlarını ilgili evraktan düşmektir. İşte bu parametreye
karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda iade edilen stokların maliyetleri
iadeye esas olan yani ALT+W tuşları ile girilen evraktan düşülecektir.

Fiyat değişikliği parametreleri
1-) Stok fiyat değişikliği stok tanıtım kartından yapılamaz: Stok tanıtım kartından tanıtımını
yapmış olduğunuz stoklar için ”satış fiyatları” butonundan girdiğiniz fiyatların, bu kart üzerinden
değiştirilmesini engellemek istiyor iseniz, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
seçmelisiniz. Böylece programınız sizi, stok tanıtım kartının ”satış fiyatları” butonuna girdiğinizde
“Stok fiyat değişikliği stok tanıtım kartından yapılamaz!” mesajı ile uyaracak ve stokların
fiyatlarının değiştirilmesini engelleyecektir.
Vr.15 KUR9000
86
2-) Kabul edilmeyen evrak satırında fiyat değişikliği saklanmasın: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda fiyat değişikliği evrakı kaydedildikten sonra ilgili
fiyatlar stokların kartlarına ve stok depo detay kartlarına da yansıyacaktır. Kayıt sırasında çeşitli
nedenlerden dolayı karttaki bu bilgilerin değişmemesi gerekiyor ise; program akış parametrelerinde
yer alan fiyat değiştiğinde yeni fiyat sıfır olamaz, fiyat değiştiğinde yeni fiyat aynı olmaz parametreleri
“evet” olarak işaretlenmiş ve yeni fiyat eskisi ile aynı ise, online çalışan firmalarda online aktif değilse
ya da stok depo detay kartı merkezden şubeye yönlendirilmemişse ve kartın fiyat değişikliği nedeni
promosyon başlangıcıysa ve fiyat değişikliği evrakının fiyat değişikliği nedeni promosyon bitişi değilse
ya da fiyat formül ile hesaplanacaksa, fiyat değişikliği evrakının kaydedilmesine izin verilmeyecektir.
3-) Fiyat değiştiğinde yeni fiyat sıfır olamaz: Fiyat değişikliği evrakı ile stoklarınız için yeni fiyat
girişi (fiyat artırımı ya da fiyat indirimi) yapabilmeniz mümkündür. Bu parametreye karşılık gelen
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda fiyatları değişecek stoklar için yeni fiyatlarının
(0) olarak değiştirilmesi engellenecektir.
4-) Fiyat değiştiğinde yeni fiyat aynı olamaz: Fiyat değişikliği evrakından stoklarınız için yeni fiyat
girişleri yapabilmeniz dolayısıyla eski fiyatlarını değiştirebilmeniz mümkündür. Bu parametrenin -evetseçilmesi durumunda fiyat değişikliği evrakından fiyatları değiştirilmeyip eski fiyatı aynen kalan
stoklar engellenecektir.
5-) Fiyat değiştirme tarihine günün tarihi ve sonrası olabilir: Fiyat değişikliği evrakındaki değişim
tarihi alanına içinde bulunduğunuz günün tarihinden önceki bir tarihe giriş yapılmasını engellemek
istiyorsanız (başka bir ifade ile fiyat değişikliği evrakı ile stokların fiyatlarında geriye dönük bir
değişiklik yapılmasını engellemek için) bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelisiniz. Fiyat değişikliğine böyle bir sınırlama getirmeyecekseniz seçiminiz (X) hayır
olmalıdır.
6-) Satış fiyat değişikliğinde otomatik depo kartı açılsın? Stok fiyatları depodan depoya farklılık
gösteren işletmeler, her stok için stok depo tanıtım kartı açmak suretiyle bu farklı fiyatları programa
girmek durumundadırlar. Örneğin 5 farklı deposu olan bir işletme, bir stoku için önce stok tanıtım
kartını girecek, daha sonra bu 5 depodaki fiyatları girebilmek için depo detay tanım kartlarını
açacaktır. Yüzlerce stoku barındıran işletmeler düşünüldüğünde, depo bazında fiyat girişi yapmak
oldukça zaman alıcı bir işlem olabilmektedir. Bu parametre, SATIŞ Yönetimi/Evraklar/Fiyat Değişikliği
evrakı yardımı ile depo detay kartlarının otomatik olarak açılabilmesine olanak tanımaktadır. Şöyle ki;
1
2
3
4
5
6
7
8
Bu parametre (satış fiyat değişikliğinde otomatik depo kartı açılsın) -evetolarak tanımlanmalıdır.
SATIŞ Yönetimi/Evraklar/Fiyat Değişikliği evrakına girilip, evrak genel bilgileri girildikten sonra ALT+T tuşları
ile Toplu Değişiklik ekranına geçilir.
Bu ekrandan depo detay kartları açılacak stoklar kod aralığı veya kod yapısı girilerek belirlenir.
Depo alanında açılacak pencereden genel seçimi yapılır (genel seçimi ile stok kartındaki fiyat baz alınacaktır.
Diğer tanımlı depolardan biri seçilirse, bu depolara ilişkin fiyat girişi yapılmadığından stoklar evraka
taşınamayacaktır).
İstenirse fiyat değişikliğine imkân veren alanlara (yuvarlama limiti, yüzde değişiklik, sabit değişiklik, sabit fiyat)
ilgili rakamlar girilir. Ya da biraz sonra detay kartının açılacağı depodaki stok fiyatlar evraktan manüel olarak
ta girilebilir.
F2 tuşuna basılır. Seçilen stoklar depo kodu genel olmak üzere fiyat değişikliği evrakına taşınmıştır.
Fiyat değişikliği evrakında Ctrl+D tuşlarına basılır. Ekrana gelecek pencereden, stokların hangi depo için
detay kartları açılacaksa ilgili depo seçilir.
Varsa stok fiyatlarında gerekli değişiklikler yapılır ve evrak kaydedilir.
Kayıt işleminden STOK Yönetimi/Kartlar/Stok Depo Detay Tanıtım Kartı çağırılabilir. Fiyat değişikliği
evrakındaki tüm stokların ilgili depo için detay kartları açılmış olacaktır. Bu kartın satış fiyatları
penceresinden o depo için girilen fiyatlar görüntülenebilir.
7-) Satış fiyat değ. (Ctrl+F) otomatik açılsın: Kullanıcılarımızın fiyat değişiklik evrakına aktarmış
oldukları stokların fiyatlarını, her bir depoları için değiştirebilmeleri mümkündür. Bunun için yapılacak
tek işlem depolardan fiyatı değişecek stokun bulunduğu satıra gelip, Ctrl+F tuşlarına basılması ve
Vr.15 KUR9000
87
açılacak ekrandan da stokun depolarda ki yeni fiyatlarının girilip F2 tuşu ile işlemin tamamlanmasıdır.
Böylece ilgili stokun mevcut depolarınızdaki fiyatları da değişmiş olacaktır. Fiyat değişikliği evrakında
her hangi bir stokunuzun genel depo için yeni fiyatını girdiğiniz anda depo fiyat belirleme ekranının
otomatik olarak karşınıza gelmesini sağlayabilir ve mevcut depolarınız için fiyat değişimini seri bir
şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için bu parametreyi “evet” olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Bu işlem sadece Fiyat değişikliği (031200) evraklarından yapılacak fiyat değişimleri için geçerli olup,
satın alma veya satış şartından ya da irsaliye veya fatura evrakından ulaşılan, fiyat değişiklik
evrakları için geçerli olmayacaktır.
8-) Fiyat değişikliği evrakında yeni fiyat-maliyet kontrolü: SATIŞ yönetiminden stokların fiyatları
toplu olarak değiştirilebilmektedir. Bu evraktan satış fiyatı değişikliği yaparken, stokların yeni fiyatları
ile maliyetleri arasında bir kontrol yapılmasını ve yeni satış fiyatı maliyetinden düşük olan stoklar için
bir uyarı mesajı verilmesini sağlayabilirsiniz. Fiyat değişikliği evrakında böyle bir kontrol yapabilmek
ve uyarı mesajı alabilmek için parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
9-) Proforma fiy. değ. kesinleştirmede onay kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlendiğinde, proforma fiyat değişikliliği evrakından stoklarınız için yeni fiyat girişi
yapılıp kayıt edildikten sonra bu evraka "onaysız" opsiyonu atanır. Bu; -Kuruluş programından
yapılan düzenlemeye göre- onay verilmeden ilgili proforma stok fiyatlarının kabul edilmeyeceği
demektir. Bu opsiyon evet seçili iken stoklarınız için belirlenen yeni fiyatları evraklara çağırmak
istediğinizde bu evraklara (irsaliye ve/veya faturaya) yeni fiyatlar gelmeyecektir. Bu durumda
yapılması gereken proforma fiyat değişikliğinin kesinleştirilmesi için evraka onay verilmesidir. Onay
verme işlemi, yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z Proforma Onaylama tuşu ile yapılır. Satır bazında
onaylama işlemi ise Ctrl+W tuşları ile yapılmaktadır. Programlar sisteme ilk yüklendiğinde sipariş
onaylama yetkisi sadece supervisor'dadır. Tanımlı diğer kullanıcılara proforma fiyat değişikliği
kesinleştirmede onay yetkisi verebilmek için, Kuruluş programının Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları
programına girilmeli ve Proforma Fiy. Değ.Kesinleştirmede Onay verilecek kullanıcının bulunduğu
satırda iken, Genel Hak Tanımlamaları butonuna basılmalıdır. Ekrana gelecek pencerenin "
Proforma Fiy. Değ.Kesinleştirmede Onay " satırı -evetolarak işaretlenmelidir.

Seri no ve Bakım parametreleri
1-) Seri no'da önceki hareket kontrolü: Bu parametre, stoklarını seri numaralarına göre takip eden
firmalar için önem taşımaktadır. Hareket evraklarında (irsaliye ve faturalarda) seri no bazında takip
edilecek stokun kodu ve miktarı girildikten sonra, otomatik olarak cihaz seri numaralarının girileceği
bir pencere açılacaktır. Bu pencerede miktar alanına girilen rakam kadar satır yer alır. Bu aşamada,
girişi veya çıkışı yapılan stokların her birine ait seri numarası ilgili satırlara girilmektedir. İşte bu
parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda seri no ile takip
edilen ürünler için aynı seriden giriş yapılması, ilgili stokların iadelerinden önce mutlaka o serinin
mevcut olması, aynı seriden girişi yapılan ürünlerin daha fazla çıkışının yapılması engellenecektir.
Evraktan girilen seri no uygun değilse “Seçilen serino uygun değildir” mesajı verilecektir.
2-) İade girişte önceki hareket kontrolü yapılmasın: Bu parametrenin yukarıda açıladığımız
parametreden farkı aynı kontrolün iade evraklarında da yapılmasına imkan vermesidir.
3-) Seri no takibinde evraklara seri no sonradan girilebilir mi?: Seri no bazında takip edilen
stoklar için irsaliye veya fatura girişleri sırasında, ekrana gelen seri no tablosuna, stokların seri
numarasını girmeden devam edebilmek için, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelisiniz.
4-) Seri no takibi varsa boş bırakılamaz: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak
işaretlenmesi durumunda, seri no ile takip edilen stoklar için, hareket girişi yapılırken, seri no
girilmeden geçilmesine izin verilmez.
5-) Sayım evrakında kayıtlı olmayan “seri no” girilebilsin: Sayım evrakı girişlerinde sayımı
yapılan stoklar seri numarasına göre takip ediliyorlarsa ve bu stoklar için seri numarası
Vr.15 KUR9000
88
tanımlanmamış ise, sayımlarının yapılmasına ve seri numaralarının manüel olarak girilip, akabinde
de bu seri numarasına ait kartın otomatik açılmasına izin verebilmek için, bu parametrenin “evet”
olarak işaretlenmesi gerekecektir. Aksi durumda programınız, seri numara kaydı olmayan stokların
sayılmasına imkân vermeyecek, sizi “seri no’yu boş geçmeyiniz” şeklinde uyaracaktır.
7-) Cihaz kartları yönetiminde filtre sorulsun: Bu parametre aracılığıyla Cihaz Kartları yönetimi
(010014) ekranlarında öncelikle filtre ekranı gelecektir. Buralardan yapacağınız seçimlere göre ilgili
de cihaz hareketleri listelenecektir. Aksi taktirde filtreleme ekranının gelmesini istemiyorsanız, bu
parametre "Hayır" (X) olarak işaretlenmelidir. Zaten programlarımızda bu parametreler varsayılan
olarak hayır (X) işaretli olacaktır.

Üretim parametreleri
1-) Üretime çıkış tarihi ürün giriş tarihinden büyük olamaz: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda ürün giriş fişinden ürünlere ilişkin girilmiş evrak
tarihlerinin bu ürünlere ait üretime çıkış tarihinden daha önceki tarih olmasına imkân tanınmayacaktır.
Böyle bir giriş söz konusu olduğunda programınız sizi "Üretime giriş tarihi çıkış tarihinden büyük
olmalıdır." şeklinde uyaracak ve işleme devam etmenize izin verilmeyecektir. Böylece ürün giriş fişi
evrakının, üretime çıkış fişinden daha önceki tarihle girilmesi engellenecektir.
2-) Mal sevkiyatı yapılmamış iş emirlerine operasyon girişi yapılamaz: Bu parametreye karşılık
gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda da, operasyon tamamlama evrakından
ürünlere ilişkin girilmiş evrak tarihlerinin bu ürünlere ait üretime sevk tarihinden daha önceki tarih
olmasına imkân tanınmayacaktır. Böyle bir giriş söz konusu olduğunda programınız sizi “Operasyon
tarihi üretime sevk tarihinden büyük olmalıdır” şeklinde uyaracak ve işleme devam etmenize izin
verilmeyecektir. Böylece operasyon tamamlama evrakının, üretime çıkış fişinden daha önceki tarihle
girilmesi engellenecektir.
3-) İş emrinde mutlak muhasebe grup kodu kullanılacak: Bu parametre -evetolarak
işaretlendiğinde, İş emri Tanıtım kartı ekranından her iş emri için muhasebe grup kodu girişi
yapılmamış ise, o iş emri kartının kaydına izin verilmeyecektir. Başka bir ifadeyle muhasebe grup
kodu girilmeyen hiç bir iş emri kartı kaydedilemeyecektir.
4-) Sevkiyatlar aktif iş emirlerine yapılsın: Ürün sevkiyatlarının aktif iş emirlerinden yapılmasını
istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak seçmelisiniz. Aksi halde (X)
hayır olarak işaretlenmelidir.
6-) İş emri yarı mamul muhasebe kodları değerlendirilmesin: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuğun (X) hayır olarak işaretlenmesi durumunda, iş emri kartına göre hareket girişi yapılan (ürün
giriş fişi, fason çıkış fişi vb.) evrakların entegrasyonunda, iş emri kartından girdiğiniz yarı ürünlerin
maliyeti muhasebe hesap koduna, hareketin net tutarı kadar bir borç, bir de alacak satırı yazacaktır.
Aksi halde yani bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda
yarı mamullerin hareketleri değerlendirilmeyecektir.
7-) Üretime çıkışta miktar kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak
işaretlenmesi durumunda Üretim programınız üretime çıkış fişinde F7 ekranından girdiğiniz miktar, iş
emri planlama fişinde belirttiğiniz miktar ile karşılaştırılacak dolayısıyla daha fazla miktar girmeniz
engellenecektir.
9-) Üretime çıkış/Ürün girişinde fazla karşılanabilme yüzdesi: Yukarıda da değindiğimiz gibi
üretime sevk miktar kontrolü parametresine karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi
durumunda üretime sevk fişinde girdiğiniz miktar ile iş emri planlama fişine girdiğiniz miktar
karşılaştırılacak ve fazla miktar girişiniz engellenecektir. Bu miktar sadece, Üretime Sevk/Ürün Giriş
Fişinde Fazla Karşılanabilme Yüzdesi parametresine gireceğiniz oran kadar artırılabilecektir.
Dolayısıyla bu alana fazla karşılanmasını istediğiniz oran girişini yapmalısınız.
Vr.15 KUR9000
89
15-) İş emri oluşturulmuş sipariş değiştirilmesin: Bu parametre ile amacımız alınan siparişler
doğrultusunda işemri kartları otomatik olarak oluşturuluyor ise ilgili sipariş evrakı üzerinde değişiklik
yapılmasını engellemektir. Bunun için ilgili parametre  (evet) olarak işaretlenmelidir. Bu durumda
sipariş evrakında düzeltme yapılıp kayıt edilmek istendiğinde program “Bu siparişe bağlı iş emri
planlandığı için değişiklik yapılamaz” mesajı ile uyaracaktır. Bu parametre hayır (X) olarak kalırsa
iş emri kartı oluşturulmuş siparişlerde istenen değişiklik yapılabilecektir.
19-) İş emrini kaydederken planlama formu görünmesin: Üretim yönetiminin Üretim planlama ve
izleme menüsünde yer alan
 Genel amaçlı iş emri oluşturma (230013),
 Sipariş bazında üretilecek ürünlerle ilgili izleme ve iş emri oluşturma (230008),
 Stoka üretilecek ürünlerle ilgili izleme ve iş emri oluşturma (230009) ve
 Üretim talep fişinden iş emri oluşturma ve izleme (230039)
programları ile üretilecek ürün için planlanacak miktar girişi yapılıp iş emri oluşturulmak istendiğinde,
iş emri detaylarının ayrıntılı olarak izlendiği ve gerekli değişikliklerin yapılabildiği İş emri planlama
formu ekranına ulaşılmaktadır. Programlarımızda yapılan düzenleme ile bu formun ekrana gelmesi
kullanıcılarımızın isteğine bağlı olarak belirlenebilecektir. Bu amaçla programlarımıza eklenmiş olan
bu parametrenin (evet) olarak işaretlenmesi durumunda planlama formu ile karşılaşılmayacak
aksi durumda bu form her iş emri kaydedildiğinde ekrana gelecektir.
23-) İş emri onay kontrolü: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde,
iş emri kartları oluşturulduktan sonra bu kartlara "onaysız" opsiyonu atanacaktır. Bu; -Kuruluş
programından yapılan düzenlemeye göre- onay verilmeden iş emri kartları ile herhangi bir işlemin
yapılamayacağı demektir. Örneğin üretime çıkış fişine iş emri kartlarının çağrılması mümkün
olmayacaktır. Onay verme işlemi iş emri kartları ekranında yetkili kullanıcılar için Ctrl+Z Onaylama
tuşu ile yapılır. Programlar sisteme ilk yüklendiğinde iş emri onaylama yetkisi sadece
supervisor'dadır. Tanımlı diğer kullanıcılara iş emri onay yetkisi verebilmek için, Kuruluş programının
Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları programına girilmeli ve iş emri onay yetkisi verilecek kullanıcının
"iş emri onayı verebilir" satırı -evetolarak işaretlenmelidir.
27-) Varsayılan vardiya kodu: İş emri kartındaki (231300) planlanan işe başlama ve iş bitiş tarihinin
belirlenmesi için “başlama/bitiş tarihine göre rota ve sevkiyat” butonu çalıştırılmaktadır. Bunun etkin
olabilmesi için de bu alandan ilgili vardiya seçimi yapılmalıdır.
33-) İş emri silinirken bağlı alt iş emirleri: Herhangi bir iş emri silindiğinde ona bağlı alt iş emirleri
var ise; bu alt iş emirlerinin silinmesini istiyorsanız “silinsin”, silinmemesini istiyorsanız “silinmesin”
ve silinme işlemi yapılacağı zaman onay ekranının karşınıza gelmesini istiyorsanız “silinmesi için
onay sorulsun” seçeneklerinden birini seçmelisiniz.
34-) Varsayılan muhasebe grup kodu: Üretim parametrelerindeki "3)İş emrinde mutlak
muhasebe grup kodu kullanılacak" seçeneği aktif olarak seçili ise, bu alandan ilgili iş emri
muhasebe grup kodu belirlenmelidir.

Ödeme emri parametreleri
Bu ekrandan da çek senet gibi değerli kâğıtlara yönelik tanımlamalar yapılacaktır. Şimdi bunların
neler olduklarını sırasıyla inceleyelim.
1-) Senet-Çek Poz. Raporlarında Sadece Müş. Değerlendir: Satır sonu butonu tıklanarak bu
parametre -evetolarak seçildiğinde, FİNANS Yönetimi/Raporlar/Çek-Senet bölümünden
pozisyonlarına göre alınan raporlarda, sadece müşteri firmaların çekleri (veya senetleri)
listelenecektir. Yani satıcı ve diğer carilere ait çekler raporlarda görünmeyecektir. Aksi halde, yani
parametreyi -hayır- olarak seçerseniz, pozisyonlarına göre alınan raporlarda, müşteri, satıcı, diğer
cari çeklerinin (veya senetlerinin) hepsi raporlarda yer alır.
Vr.15 KUR9000
90
2-) Dövizli Değerli Kâğıt İade Hareketlerinde Döviz Kuru: Müşterilerinizden (veya satıcılarınızdan,
diğer carilerinizden) farklı döviz cinsine göre aldığınız çekleri bankaya takasa yolladıktan sonra bu
çeklerin karşılıksız çıkması halinde karşılıksız iade şeklinde tekrar portföye girişleri yapılır. Daha
sonra karşılıksız çıkan bu çeklerin ilgili firmalara çıkışlarının yapılması gerekir. Eğer bu parametreyi
“Önceki hareket döviz kuru” olarak seçerseniz, bankadan karşılıksız olarak geri alınan çeklerin
iadeleri ilk hareketinde ki döviz kuruna göre hesaplanacaktır. Diğer parametrenin seçilmesi
durumunda da Evrakın döviz kuru baz alınacaktır.
3-) Bordroda Vade Bilgisi Dök: Senet-çek raporları alırken, bu raporlarda vade bilgilerinin de yer
alıp almayacağı, bu alanda yapılacak tanımlama ile belirlenecektir. Eğer raporlarınızda vade
bilgilerinin yer almasını istiyorsanız -evet- seçeneğini, aksi halde -hayır- seçeneğini seçmelisiniz.
4-) Karşılıksız Çekler Başka Cariden Girilebilsin: Karşılıksız çıkan çeklere ait carilerin başka
cariden girilebilmesini istiyor iseniz bu parametreyi “evet” aksi halde “hayır olarak seçmelisiniz.
5-) Dövizli Değerli Kâğıt Hareketlerinde Döviz Kuru: Müşterilerinizden (veya satıcılarınızdan, diğer
carilerinizden) farklı döviz cinsine göre aldığınız değerli kâğıtların (çek, senet vb.) sonradan
gerçekleşecek hareketlerindeki döviz kurunun ilk hareketinde ki döviz kuruna göre mi yoksa
hareketin gerçekleştiği evrakın döviz kuruna göre mi hesaplanacağı bu alandan belirlenecektir.
Bunun için yapılacak işlem, satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan
seçeneği seçmenizdir.
12-) Çeklerde kara liste kontrolü: Kara listede yer alan cari hesaplardan ciro yoluyla (bir başka
cariden ciro edilerek) çek girişleri yapılmasını engelleyebilirsiniz. Bunun için yapılacak ilk işlem; bu
parametreye karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesidir. Daha sonra kara listedeki cari
hesabın kartını çağırıp, cari hesap kilitli parametresini evet yapmalısınız. Bu durumda ilgili cari hesap
hiç bir şekilde işlem göremeyecektir. Ancak bu cari, firmanızın da çalıştığı bir başka cari hesaba çek
çıktıysa ve kara listede olmayan bu cari hesap ilgili çeki firmanıza ciro etmek isterse, program bu
çekin girişine yine izin vermeyecektir. Dikkat ederseniz çeki alacağınız cari hesap kara listede
olmamasına rağmen, program çek girişini engelleyecektir. Bunun için yapılması gereken son işlem,
aldığınız bütün çekler için çek detaylarına asıl borçlunun ismini girmenizdir. Başka bir ifade ile kara
listede olmayan cari hesabınızdan çek alırken ALT+D tuşları ile detay bilgiler ekranına geçmeli ve
borçlu ismi alanına çek borçlusunun ismini girmelisiniz. Eğer çek borçlusu kara listede olan cari
hesabınız ise, program bu evrakın kaydına izin vermeyecektir.
13-) Firma çeki/senedi çıkışında detay sor: Programlarımızın Finans/Evraklar/Çek Çıkış Bordrosu
ve Senet Çıkış Bordrosu programlarından firma senedi ve firma çeki çıkışı yaparken, karşınıza ilgili
çek ve senede ilişkin detay bilgiler ekranının gelmesini istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen
kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
14-) Çek/senet girişinde detay sor: Programlarımızın Finans/Evraklar/Çek giriş Bordrosu ve Senet
Giriş Bordrosu programlarından senet ve çek girişi yaparken, karşınıza çek ve senedinize ilişkin
detay bilgiler ekranının gelmesini istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet)
olarak işaretlemelisiniz.
15-) Senet/çek detaylarını C/H açıklamasına taşı: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlendiğinde çek-senet girişlerinin yapıldığı evraklarda ALT+D tuşları ile ulaşılan detaylar
penceresine yapılan girişler, evrakın detay-açıklama kolonuna otomatik olarak taşınacaktır. Örneğin
çek giriş bordrosu ile bir müşteri çeki girişi yapıyorsunuz. Çek referans numarası otomatik olarak
geldikten sonra ALT+D tuşlarına bastınız ve çek detay bilgilerini girdiniz. İşte bu ekrandan girilen çek
no, banka, şube ve hesap no bilgileri parametre -evetolarak seçildiğinde çek giriş bordrosunun
detay-açıklama alanına otomatik olarak taşınacaktır.
16-) Müşteriden alınan firma çekleri karşılıksız ise uyar: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğun
 (evet) olarak işaretlenmesi durumunda daha önceden müşteriden almış olduğunuz ve karşılıksız
çıkan (ödenmedi, portföyde, ödenmedi iade, iade edilen pozisyon kodunda) çekleriniz var ise, senet-
Vr.15 KUR9000
91
çek evraklarında o müşteriden yeni bir çek alınmasını engeller. Programınız “Müşteriden alınan
karşılıksız firma çeki var!” mesajı ile sizi uyarır. Bu uyarı mesajını ilgili müşteriden sipariş aldığınızda
müşteriye satış irsaliyesi veya satış faturası kestiğiniz zamanda karşınıza gelecektir. Aksi halde yani
bu parametre (X) hayır olarak belirtilirse herhangi bir uyarı mesajı ile karşılaşılmaz.
17-) Senet-Çek Evraklarında TCMB Banka Kodu Zorunlu mu?: Series9000 programlarının Finans
yönetiminde yer alan senet ve çek evraklarıyla ilgili işlemlerinizde, çek veya senede ilişkin TCMB
Banka kodunun girilmesinin zorunlu olmasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) olarak işaretlemelisiniz. Böylece programınız sizi evrak kayıt işlemi sırasında
Çekin ait olduğu bankanın TCMB kodunun girilmesi zorunludur.
Lütfen ALT+D ile detay alanları doldurun
Mesajı ile uyaracak dolayısıyla kayıt işleminizi kabul etmeyecektir. Bu aşamada yapmanız gereken,
ALT+D tuşlarına basıp açılacak ekrandan TCMB banka kodunu ilgili alana girmenizdir. Eğer ALT+D
tuşları ile ulaştığınız detay bilgiler ekranın otomatik olarak karşınıza gelmesini istiyor iseniz, bu
durumda Çek/Senet Girişinde Detay Sor parametresini “evet” olarak seçebilirsiniz.
21-) Çek iadesi giriş carisinden farklı cariye yapılabilir: Bu parametre ile amacımız alınan
çeklerin iadelerinin farklı carilere yapılmasına engel olmaktır. Yani çek giriş bordrosu ile XY
carisinden alınan bir çekin iade çek çıkış bordrosu ile farklı bir cariye çıkılmasına engel olup aynı
cariye iadesinin yapılmasını zorunlu kılmaktır. Eğer programınızda böyle bir detayı dikkate almak
istemiyorsanız yani aldığınız bir çekin iadesini farklı bir cariye yapmak istiyor iseniz bu parametreye
karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlenmeniz yeterli olacaktır. Bu aşamada programınız XY
carisinden alınan bir çekin, QZ carisine iade edilmesine izin verecektir. Aksi durumda Seçilen
değerli kâğıt bu hareket için uygun değildir mesajı ile sizi bilgilendirecektir.
23-) Dövizli değerli kâğıt iade hareketlerinde “Önceki hareket döviz kuru” seçiliyse açılış fişi
değerlendirilmesin: Bu parametre ile temel amacımız; çek ve senet gibi değerli kâğıtların iade
hareketlerinde önceki evrak hareketlerine ait döviz kurları dikkate alınıyor ise devir işlemleri sırasında
oluşacak açılış fişlerinde bu gibi hareketlerin değerlendirilmemesidir. Yani Ödeme emri
parametrelerinin 2. sırasında yer alan Dövizli Değerli Kâğıt İade Hareketlerinde Döviz Kuru
parametresi “Önceki hareket döviz kuru” olarak seçilmiş ise açılış fişlerinde değerlenmemesidir.
Çünkü açılış fişleri tek bir hareket ile oluşmaktadır. Bunun için yapılması gereken bu parametrenin 
(evet) olarak işaretlenmesidir.
24-) Değerli kağıt hareketlerinin işleneceği cari personel grubu: Finans yönetiminin evraklar
menüsünde yer alan Cari personele çek çıkış bordrosu (072411) ve Personele çek çıkış
bordrosu (072412) evrakları ile personele maaş, avans vb. ödemeler nakit ve banka ödemeleri
haricinde çek çıkışı ile de gerçekleştirilebilmektedir. Bu parametre ile de amacımız ilgili evraklar ile
yapılan cari personel ödemelerinin işleneceği hesap grubunun seçilmesidir. Bu hesap grupları cari
personel tanıtım kartının muhasebe hesapları ekranında sunulan “İş avansı, bordro avansı, prim
hesabı, kısa vadeli borç ve uzun vadeli borç” seçeneklerinden oluşmaktadır. Dolayısıyla bu
bölümden yapılacak seçime göre hareketler ilgili hesaba işlenecektir.
6.1.3
Evrak Döküm Parametreleri (091450)
Adından da anlaşılacağı gibi bu program ile programlarınızın evrak dökümüyle ilgili tercih
edebileceğiniz bazı parametreler tanımlanacaktır. Bu parametreleri dilediğiniz zaman tekrar
değiştirebilme imkânınız vardır. Şimdi bu parametrelerin neler olduğunu sıra ile incelemeye
başlayalım.
1-)Kayıtta İrsaliye Dök: Eğer bu alana karşılık gelen kutucukta  (evet) işaretini seçerseniz, bu
evraklar kayıt edildikten sonra ekranınızın üzerine devam dök ve çık seçeneklerinin yer aldığı bir
ekran gelecektir. Bu ekrandan devam seçeneğini seçerek evrak girişlerine devam edebilir, dök
seçeneğini seçerek ilgili evrakın yazıcıdan dökümünü alabilir, çık seçeneği ile de evrak giriş
ekranından çıkabilirsiniz. Kayıtta irsaliye dökümünü hayır olarak yani (X) olarak işaretlerseniz, böyle
Vr.15 KUR9000
92
bir mesaj gelmeyecektir. Tabii ki kısa yol tuşlarını kullanarak irsaliyenizi yazıcıya dökmek imkânınız
daima vardır.
2-)Kayıtta Depo Fişi Dök: Bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz
durumunda bu evraklar kayıt edildikten sonra ekranınızın üzerine devam dök ve çık seçeneklerinin
yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu ekrandan devam seçeneğini seçerek evrak girişlerine devam
edebilir, dök seçeneğini seçerek ilgili evrakın yazıcıdan dökümünü alabilir, çık seçeneği ile de evrak
giriş ekranından çıkabilirsiniz. Eğer bu alanı (X) hayır olarak işaretlerseniz böyle bir mesajla
karşılaşmayacaksınız. Fakat yine de kısa yol tuşları ile fişleri yazıcıya dökme şansınız vardır.
3-)Kayıtta Fatura Dök: Bkz. Kayıtta irsaliye dökümü.
4-)Kayıtta Bordro Dök: Bu alanda, her senet-çek bordrolarının kaydından sonra, bordrolarınızın
yazıcıya dökülüp dökülmeyeceğini belirleyeceksiniz (Bkz. Kayıtta irsaliye dök).
5-)Kayıtta Sipariş Dök: Bu alanda, her sipariş fişi kaydından sonra, sipariş fişlerinizin yazıcıya
dökülüp dökülmeyeceğini belirleyeceksiniz (Bkz. Kayıtta irsaliye dök).
6-)Bordroda Vade Bilgisi Dök: Senet-çek raporları alırken, bu raporlarda vade bilgilerinin de yer
alıp almayacağı, bu alanda yapılacak tanımlama ile belirlenecektir. Eğer raporlarınızda vade
bilgilerinin yer almasını istiyorsanız -evet- seçeneğini, aksi halde -hayır- seçeneğini seçmelisiniz.
7-)Kayıtta Dekont Dök: Bu alanda, her dekont kaydından sonra, bu dekontların yazıcıya dökülüp
dökülmeyeceğini belirleyeceksiniz. (Bkz. Kayıtta irsaliye dökümü).
8-)Dökümlerde Birleştirme Kod Uzunluğu: 9000 serisi programlarda kod yapısının belirli bir kısmı
aynı olan stoklar için, tek bir kod kullanılarak fatura kesilebilir. Bunun için bu alana kod yapısının
değişmeyen bölümüne ilişkin uzunluk sayısı girilmelidir. Konuyu bir örnek yardımıyla açıklamaya
çalışalım; Bir konfeksiyon firması değişik varyasyonlarda üretim yapmaktadır. İlgili firma stok
kodlarını 10 dijitte toplamıştır. Stoklar, bu 10 dijitlik kod yapısında en çok 6-8 dijitler arasındaki renk
ve 9-10 dijitler arasındaki beden koduna göre çeşitlenmekte ve hareket görmektedir. Yani, stok
kodlarının ilk 5 dijiti daha statik(durağan), 6-10 dijitler arasında yer alan renk ve beden kodları daha
dinamiktir. Sözünü ettiğimiz firmanın örnek stok kod yapısı aşağıda verilmiştir.
ÖRNEK STOK KODLARI
PT 101 BEJ 36
PT 101 BEJ 38
PT 101 KHV 36
PT 101 KHV 38
PT 101 LCT 36
PT 101 LCT 38
PT 101 SYH 36
PT 101 SYH 38
Bu konfeksiyon firmasında stokların en çok renk (6-8. dijit) ve beden (9-10.dijit) kodlarına göre
hareket gördüğünü belirtmiştik. Yani, stok kodlarının ilk 5 dijiti birbirlerinden çok farklı değildir. Durum
böyle olunca, bir stokun 4 ayrı rengi ve 2 bedeni için fatura kesilirken, en az 8 kez (ilk 5 dijiti aynı
olan) stoklarının çağırılıp, girişlerinin yapılması gerekmektedir. Aşağıda, stok kodlarının statik olan 5
dijitlik bölümü görülmektedir(alt çizgili kodlar).
PT101 BEJ 36
İşte, dökümlerde birleştirme kod uzunluğu parametresine örnek stok kod yapısındaki değişkenlik
göstermeyen 5 rakamı girilirse, fatura girişlerinde sadece tek bir stok seçilerek, girilen hareketler ilk 5
dijiti aynı olan bütün stoklara dahil edilebilir. Yani birleştirme kod uzunluğu parametresi 5 olup, stok
kodu PT101BEJ36 seçildiğinde, fatura hareket miktarı hem PT101BEJ36 stokuna, hem de ilk 5 dijiti
Vr.15 KUR9000
93
PT101 olan tüm stoklara yansıyacaktır. Tabii ki bu parametrenin kullanılabilmesi için, stoklarının
birimlerinin ve birim fiyatlarının aynı olması gerekir.
9-)İrs.-Fat. Dökümünde Açıklamayı İsim Altına Yaz: İrsaliye ve fatura evraklarına ait açıklamaların,
yazıcıya alınan evrak dökümlerinde stok isminin hemen altında yer almasını istiyor iseniz, bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
10-)İrs.-Fat. Dökümünde Stok Detayını İsim Altına Yaz: İrsaliye ve fatura evraklarına ait detay
bilgilerin, yazıcıya alınan dökümlerinde stok isminin hemen altında yer alması için bu parametreye
11-)Sipariş Dökümde Hareket Açıklamasını İsim Altına Yaz: Sipariş evraklarına ait açıklamaların,
yazıcıya alınan evrak dökümlerinde stok isminin hemen altında yer alması için bu parametreye
12-)Sipariş Dökümde Stok Detayını İsim Altına Yaz: Sipariş evraklarına ait detay bilgilerin,
yazıcıya alınan dökümlerinde stok isminin hemen altında yer alması için bu parametreye karşılık
gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir.
13-)Hizmet Fatura Dökümünde Açıklamayı İsim Altına Yaz: Hizmet fatura evraklarının yazıcıya
alınan dökümlerinde açıklamanın ismin altına yazılmasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen
14-)Yazı ile Yazılan Tutarlar da “Liradır” İbaresi Olsun: Evrak form dizaynlarının (fatura, irsaliye
gibi) basımı sırasında, formlar üzerinde yer alan “yazı ile toplam” alanlarının sonuna “liradır”
ibaresinin otomatik yazılması için bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlenmelidir. Zaten programınızda da default olarak “evet” seçilidir. Eğer matbu evraklarınızda
“liradır” ibaresi yazılı ise bu durumda bu parametreyi “hayır” olarak değiştirmelisiniz. Böylece “liradır”
ibaresinin mükerrer yazılması engellenmiş olacaktır.
15-)Satın alma Talebi Dökümünde Stok İsmi Böl: Satınalma talebi evraklarının yazıcıya alınan
dökümlerinde uzun olan stok isimlerinin bölünerek iki satır halinde yazılmasını istiyorsanız, bu
16-)Satın alma Talebi Dökümünde Açıklamayı İsim Altına Yaz: Satınalma talebi evraklarına ait
açıklamaların, yazıcıya alınan evrak dökümlerinde stok isminin hemen altında yer alması için bu
16-)Satın alma Talebi Dökümünde Stok Detayı İsim Altına Yaz: Satınalma talebi evraklarına ait
detay bilgilerin, yazıcıya alınan dökümlerinde stok isminin hemen altında yer alması için bu
17-)DOS Mode Dökümlerde Kolon Kontrolü Yapılmasın: Bu parametre ile DOS modunda
alacağınız rapor ve evrak dökümlerinize ilişkin kolon genişliklerinizi kontrol edebileceksiniz. Yani bu
dökümler sırasında karşılaşmış olduğunuz “bir satırdaki karakter sayısı çok fazla..” uyarısı kontrol
edilebilecektir. Bunun için bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak seçmelisiniz. aksi
halde “hayır” seçeneği seçilmelidir.
18-)Ctrl-P Bordro Düzenlede Firma Vergi Bilgileri Dökülsün: Series 9000 programlarınızın Finans
yönetiminden yaptığınız tahsilâtlar ve aldığınız ödemelere ilişkin evrakları Ctrl+P tuşları ile
yazıcınızdan dökebilmeniz mümkündür. Bu dökümlerde tahsilât ve ödemeyi yapan firmaların vergi
dairesi ve vergi numaralarının yer almasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) olarak seçmelisiniz. Böylece dökümlerinizde ilgili firmanın vergi bilgileri de yer alacaktır. Aksi
durumda bu parametre”hayır” olarak işaretlenmelidir.
Vr.15 KUR9000
94
19-)Yazı İle Tutarlar da “Yalnız” İbaresi Olsun: Fatura, irsaliye, sipariş fişi, senet ve çek
evraklarınızın basımları sırasında, bu formlar üzerinde yer alan “yazı ile tutarlarda” alanlarının
başına yalnız ibaresinin otomatik yazılmasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) aksi halde (X) hayır olarak seçmelisiniz.
20-)İrs.-Fat Dökümde Multi Kodu İsim Altına Yaz: Stoklarınızın müşteri ve satıcı firmalarda
kullanılan karşı stok kodlarını Stok Yönetimi/Kartlar/Kod Yapısı ve Alternatif Tanıtım/Multi Kod
Tanıtımı bölümünden programa tanıtabilirsiniz. İrsaliye ve fatura evraklarına ait dökümlerde de,
stoklara ait multi kod tanımlamalarının stok isminin hemen altında yazılmasını istiyor iseniz bu
21-)Entegre Evrakların Kayıtta Dökümünde Muhasebe Fişi Dökümü Sorulsun: Genel Muhasebe
modülü ile entegre çalışan bir firma iseniz fatura, tahsilât ve tediye evraklarının kayıt işleminden
sonra otomatik olarak oluşan muhasebe fişlerinin dökümünü hem ekrana hem de yazıcıya
alabilmeniz mümkündür. Yani, ilgili evraklardan çıkmadan dolayısıyla muhasebe fişleri programını
çalıştırmadan bu evraklara ait muhasebe fişlerini dökebileceksiniz. Bunun için öncelikle,
Kur9000/Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Akış Parametreleri bölümünde yer alan
“Kayıtta Bordro Dök, kayıtta fatura dök ve kayıtta dekont dök” parametrelerini evet olarak seçip,
sonrasında bu parametreyi evet olarak seçmelisiniz. Tüm bu işlemlerden sonra ilgili evraklar kayıt
edilince “Devam, yazıcıya dök ve çıkış” seçeneklerinden oluşan bir onay ekranı gelecektir. Bu
ekrandan “devam” seçeneğini seçtiğinizde, “Muhasebe fişini dök ile Dökme”şeklinde ikinci bir onay
ekranı gelecektir. Böylece “muhasebe fişini dök” seçeneğini seçtiğinizde muhasebe fişinin dökümü
gerçekleşecektir. ”Yazıcıya dök” seçeneğini seçtiğinizde ise ilgili evrakın dökümü gerçekleştirilecektir.
Eğer bu parametre -hayır- olarak işaretlenirse, ilk onay ekranı gelecektir fakat muhasebe fişini
dökmeyecektir.
22-)Fiyat Değişikliği Evrakında Kayıtta Fiyat Değişikliği Dök: Eğer bu alanda evet seçeneğini
seçerseniz, kayıt ettiğiniz her fiyat değişikliğinden sonra “devam” ve etiket basım ekranına geç”
mesajının hemen ardından karşınıza Devam yazıcıya dök ve çıkış seçeneklerinden oluşan bir
mesaj ekranı gelecektir. Dök mesajını seçerseniz fiyat değişiklik evrakınız yazıcıya dökülecektir. Bu
seçeneği hayır olarak seçerseniz, böyle bir mesaj gelmeyecektir. Tabii ki kısa yol tuşlarını kullanarak
evrakınızı yazıcıya dökme imkânınız daima vardır.
23-)Satın alma talepleri evrakında kayıtta dök: Eğer bu parametre evet olarak seçilirse, kayıt
ettiğiniz her satın alma talep evrakından sonra ekranınızın üzerine
Devam yazıcıya dök ve çıkış
Seçeneklerinden oluşan bir mesaj ekranı gelecektir. Dök mesajını seçerseniz Satın alma talepleri
evrakınızın yazıcıdan dökümünü anında alabilirsiniz. Bu seçeneği hayır olarak seçerseniz, böyle bir
mesaj gelmeyecektir. Tabii ki kısa yol tuşlarını kullanarak evrakınızı yazıcıya dökme imkânınız daima
vardır.
24-)Satın alma şartı evrakında kayıtta dök: Eğer bu parametre evet olarak seçilirse, kayıt ettiğiniz
her satın alma şartı evrakından sonra ekranınızın üzerine
Devam yazıcıya dök ve çıkış
Seçeneklerinden oluşan bir mesaj ekranı gelecektir. Dök mesajını seçerseniz Satın alma şartları
vardır.
Vr.15 KUR9000
95
Evet, program akış parametrelerinin neler olduğunu açıklamaya çalıştık. Eğer bu bölümdeki
parametrelerde herhangi bir değişiklik yaptıysanız, değişikliklerinizin geçerli olabilmesi için akış
parametrelerini <ALT+S> tuşlarıyla kaydetmeyi unutmayınız.
25-)Bakım Evraklarında Kayıtta Evrağı Dök: Eğer bu alana karşılık gelen kutucukta  (evet)
işaretini seçerseniz, bakım evrakları kayıt edildikten sonra ekranınızın üzerine devam, yazıcıya dök
ve çıkış seçeneklerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu ekrandan devam seçeneğini seçerek,
bakım evrak girişlerine devam edebilir, yazıcıya dök seçeneğini seçerek ilgili bakım evrakının
yazıcıdan dökümünü alabilir, çıkış seçeneği ile de bakım evrak giriş ekranından çıkabilirsiniz. Bakım
evraklarında kayıtta evrakı dök parametresini hayır olarak yani (X) olarak işaretlediğiniz taktirde,
böyle bir mesaj gelmeyecektir. Tabii ki kısa yol tuşlarını kullanarak bakım evraklarınızı yazıcıya
dökme imkânınız daima vardır.
26-) Evrak dökümünde form tipi: Bildiğiniz gibi programlarımızda ALT+F tuşları kullanılarak
irsaliye, sipariş, fatura vb. evrakların form dizaynları yapılmakta ve bu dizayna bağlı olarak da ALT+K
tuşları ile evrakların dökümleri alınabilmektedir. Programlarımızda evrak dizaynı yapabilmek için 2 tip
form kullanılmaktadır. Bu parametre ile amacımız; kullanıcılarımız hangi form tipini baz alarak dizayn
yapacaklarsa ilgili formun ALT+F tuşlarına basıldığı anda otomatik olarak açılmasını sağlamak, yada
evrak üzerinde eski tip, yeni tip seçeneklerini sunarak seçim yapılmasına imkân vermektir. Bu
doğrultuda programınız size eski tip form, yeni tip form ve sorulsun seçeneklerini sunacaktır.
27-) Yeni tip evrak dökümünde varsayılan ortam: Bir önceki parametredeki seçiminiz yeni tip form
ise, bu alanda da sizden yaptığınız form dizaynına göre evrak dökümlerinizin hangi ortama
alınacağını seçmenizdir. Programınız size varsayılan ortam olarak Ekran, printer, text dosya vb. bir
çok seçenek sunacaktır.
28-)Teklif evrakları kayıtta evrağı dök: Eğer bu parametre evet olarak seçilirse, kayıt ettiğiniz her
teklifler evrakından sonra ekranınızın üzerinde
Devam/ Yazıcıya Dök/ Çıkış
Seçeneklerinden oluşan bir mesaj ekranı gelecektir. Yazıcıya dök mesajını seçerseniz Teklifler
vardır.
29-) Dökümde seri noları yan yana dökülsün: Eğer bu alana karşılık gelen kutucukta
işaretini seçerseniz, irsaliye-fatura vb. dökümlerinde seri numaraları yan yana dökülecektir.
 (evet)
30-) Varsayılan ortam dosya ise kayıttan sonra göster: Alt+K ile döküm yaparken eğer bu
parametre “evet” olarak seçilmişse, Yeni tip evrak dökümünde varsayılan olarak (28. parametre)
yaptığınız dosya seçimine göre ilgili dosyanız gösterilecektir. Örneğin seçiminiz excel ise, dökümde
ilgili bilgiler excel dosyada karşınıza otomatik olarak açılmış olarak gelecektir.
31-) Tahsilat/Tediye evraklarında slip tüm sorumluluk merkezleri için mi?: Bu parametre ile
amacımız tahsilat ve tediye evraklarından ALT+K tuşları ile slip dökümü alırken, makbuzdan seçilen
carinin yine makbuzdan girilen sorumluluk merkezine ait hareketlerinin mi yoksa ilgili carinin tüm
sorumluluk merkezleri ile gerçekleştirmiş olduğu hareketlerinin mi baz alınarak döküleceğinin
belirlenmesidir. Bu parametreyi  (evet) olarak işaretlerseniz sliplerinizde tüm sorumluluk merkezi ile
gerçekleşen borç ve alacaklar gösterilecek aksi durumda sadece evraktan girdiğiniz sorumluluk
merkezine ait borç ve alacaklar gösterilecektir. Slip dökerken dikkat edilecek nokta form dizaynında
slip dök parametresinin işaretli olması ve dizaynda slip mesajları alanının belirlenmesidir.
32-) Muhasebe fişi dökümden sonra kilitlensin parametresi: Muhasebe fişi ekranında iken,
Ctrl+P tuşlarını kullanarak dökümünü aldığınız muhasebe fişlerinin aynı şekilde fatura, tahsilât ve
tediye evraklarınızı kayıt ettikten hemen sonra, bu evraklar için oluşmuş muhasebe fişlerinin
Vr.15 KUR9000
96
dökümünü aldığınızda, otomatik olarak kilitlenmelerini dolayısıyla muhasebe fişinde değişiklik
yapılmasını engelleyebilirsiniz. Bunun için bu parametrenin “evet” olarak işaretlenmesi yeterli
olacaktır. Evrak kaydından sonra fiş dökümünün alınabilmesi için bu ekranda yer alan Entegre
Evrakların Kayıtta Dökümünde Muhasebe Fişi Dökümü Sorulsun parametresi ile kayıtta fatura dök,
kayıtta bordro dök ve kayıtta dekont dök parametrelerinin işaretli olması gerekmektedir.
Böyle bir işleyişin özellikle kategori kullanımı olan firmalar için işlevsel olacağını düşünüyoruz. Şöyle
ki toptan satış faturalarınızı 8 kategorisi ile takip ettiğinizi düşünelim. Dolayısıyla gün içinde kestiğiniz
tüm toptan satış faturalarına ait hareketler 8001 sıra numaralı muhasebe fişine kaydedilecektir. Bu
parametre evet olarak seçili olduğunda, fişinizin dökümünü aldığınızda otomatik olarak kilitlenecek,
dolayısıyla aynı gün içinde girilen diğer toptan satış faturalarının hareketleri 8001 sıra numaralı
muhasebe fişine kaydedilmeyecektir. Çünkü yeni kayıtların işlenmesi engellemiş olacaktır. Bu
durumda fiş dökümünden sonra girilen satış faturası hareketleri de 8002 sıra numarası muhasebe fişi
ile takip edilecektir.
33-) Dökümde birleştirilecek kod yapısı: Programlarımızda yapılan düzenleme ile irsaliye, fatura
vb. evrakların dökümü alınırken kod yapısında belirli karakterleri aynı olan stokların birleştirilerek
dökülebilmesi mümkün duruma getirilmiştir. İşte bu amaçla bu parametre eklenmiştir. Bu
parametrenin aktif olarak çalışabilmesi için öncelikle aşağıda belirteceğimiz gereklilikler sağlanmış
olmalıdır.

Evrak döküm parametreleri (091450) ekranında 8. sırada yer alan Dökümlerde
birleştirilecek kod uzunluğu alanında herhangi bir tanımlama yer almamalıdır.

En son gereklilikte ALT+F tuşları ile ulaşılan evrak döküm dizaynında "Hareketleri birleştir"
seçeneğinin işaretlenmiş olmasıdır.
Bu alana yapılacak tanımlamayı bir örnek yardımıyla açıklamaya çalışalım. Evrak dökümlerimizde de
2., 5., 8., 9. ve 10. karakterleri aynı olan stoklarımızın birleştirilmesini isteyelim. Bu durumda bu alana
?+??+??+++ tanımlaması yapmamız yeterli olacaktır. Kısacası birleştirilecek karakterlerin yerine (+)
koymak yeterli olacaktır.
STOK KODU
PT.101.BEJ.36
ST.303.BEJ.38
KT.203.BEJ.38
TM.024.GRI.40
MİKTAR
1
1
4
7
Olan stok satırlarını
PT.101.BEJ.36
TM.024.GRI.40
6 (İlk 3 stok satırını birleştirdi)
7
Şeklinde dökecektir.
34-) Teklif evrağı dökümünde stok detayını isim altına yaz: Stoklarınız için tanıtım kartı ekranında
ALT+D (İlave alanlar) tuşlarına basarak kendilerine özel olacak ilave alan tanımlamaları
yapabilmeniz mümkündür. İşte bu parametre ile amacımız teklif evrakı dökümlerinde stoklara ait
tanımlanan ilave alanların stok isminin hemen altında yazılıp yazılmayacağını belirlemektir. Bu
aşamada yazılmasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemeniz yeterlidir.
35-) Multikod bulunamazsa stok kullanılsın: Stoklarınız için multi kod tanıtım kartından (011970)
karşı stok kodlarını tanımlayabilirsiniz. Fatura, irsaliye vb. evrakların form tasarım ekranının (ALT+F),
dinamik alanlarında "Cari stok kodu" alanı tanımlanmış ise stokların multi kod tanımlamaları evrak
dökülürken bu alana yazılacak, aksi durumda yani multi kodu olmayan stokların sadece stok kodu
yazılacaktır. Bu aşamada yazılmasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet)
olarak işaretlemeniz yeterlidir.
Vr.15 KUR9000
97
36-)Kayıtta şube siparişi dök: Eğer bu alana karşılık gelen kutucukta  (evet) işaretini seçerseniz,
şube sipariş evrakları kayıt edildikten sonra ekranınızın üzerine devam, yazıcıya dök ve çıkış
seçeneklerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu ekrandan devam seçeneğini seçerek, şube sipariş
girişlerine devam edebilir, yazıcıya dök seçeneğini seçerek ilgili şube siparişinin yazıcıdan
dökümünü alabilir, çıkış seçeneği ile de şube sipariş fişinden çıkabilirsiniz. Bu parametre hayır olarak
yani (X) olarak işaretlediğiniz taktirde, böyle bir mesaj gelmeyecektir. Tabii ki kısa yol tuşlarını
kullanarak şube siparişlerinizi yazıcıya dökme imkânınız daima vardır.
37-) Personel izin talep dök: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenirse
İzin talep formu (111510) ekranından girilen izinler kayıt edildikten sonra ekranın üzerine devam,
yazıcıya dök ve çıkış seçeneklerinin yer aldığı bir mesaj gelecektir. Bu aşamada devam seçeneği
seçilerek, izin formu girişlerine devam edilebilir, yazıcıya dök seçeneği seçilerek ekrandaki izin
formunun yazıcıdan dökümü alınabilir, çıkış seçeneği ile de ilgili evraktan çıkılabilir. Bu parametre
hayır (X) olarak işaretlenirse, böyle bir mesaj ile karşılaşılmayacaktır. Tabii ki kısa yol tuşlarını
kullanarak personel izinlerinizi yazıcıya dökme imkânınız her zaman vardır.
6.1.4
Görsel Parametreler (091500)
Bu bölümden, programlarınızda görsel olarak bir takım düzenlemeler yapacaksınız. Böylece
kullandığınız programın, Windows programının da desteklediği zenginleştirilmiş yazı tiplerine göre,
yazı tipini, boyutunu, pencereler için verilen boşluk ölçülerini zemin renklerini, rapor başlıklarını
istekleriniz doğrultusunda değiştirip süsleyebileceksiniz. Bu düzenlemeleri ekranınızın üst bölümünde
yer alan “Ayarlar” butonunu tıklanarak da yapabilmeniz mümkündür. Dolayısıyla biz bu bölüme ilişkin
açıklamalarımızı “Ayarlar butonu” başlığı altında topladık. Bundan dolayı burada tekrar
edilmeyecektir. Daha fazla bilgi için kitabınızın “Ayarlar Butonu” bölümünden yararlanmanızı öneririz.
6.1.5
Vergi parametreleri (091600)
Vergi parametreleriyle ilgili açıklamalarımıza geçmeden önce, K.D.V. (Katma Değer Vergisi) ile ilgili
bir kaç notumuz olacak. K.D.V.; devlet tarafından, tüketicilerden aldıkları mal ve hizmet bedeli
üzerinden, belirli oranlar nispetinde kesilen bir tüketim vergisidir. K.D.V. devlet tarafından direkt
olarak alınmaz. Devlet, K.D.V.’nin tahsili için firmaları vekil tayin eder. Firmalar bir ay boyunca
kendilerinden mal ve hizmet alan kişilerden aldıkları K.D.V.’yi ertesi ayın 24’ine kadar K.D.V.
beyannamesiyle devlete öderler.
Sistem ve program parametreleri menüsünde yer alan 5. seçenek vergi parametreleridir. Bu
bölümden, yukarıda da belirttiğimiz gibi, oranları devlet tarafından belirlenen vergilerin programa
tanıtımları yapılacaktır (programda %1, %8, %18 ve %26 vergi oranları otomatik olarak tanımlıdır).
Vergi parametreleri girildikten sonra, ilgili bölümlerde girilen vergi oran ve tutarları bir pencere içinde
karşınıza gelecek ve yapmakta olduğunuz işlem ile ilgili vergiyi bu pencereden seçebileceksiniz.
Örneğin bu bölümden 4 ayrı vergi oranı girdiniz. STOK modülünde stoklarınızı tanıtırken, sıra o
stokunuzun vergi oranını girmeye geldiğinde, karşınıza bu bölümden girdiğiniz vergi oranlarını içeren
küçük bir pencere gelecek ve stokunuz için uygulanan vergiyi bu pencereden seçebileceksiniz.
Şimdi, bu pencere üzerinde yer alan alanları sıra ile açıklarken, aynı zamanda vergi
parametrelerimizi de girmeye başlayalım.
VNo: Gireceğiniz her vergi için, programınız tarafından otomatik olarak verilen sıra numarasıdır.
Kullanıcıların bu alana herhangi bir giriş yapmaları mümkün değildir.
Vergi Adı: Bu alana, oranını veya tutarını gireceğiniz verginin adını girmelisiniz. Vergi adını girerken,
o verginin oranını ya da tutarını da belirtmeniz sizin için yararlı olacaktır. Örneğin K.D.V. % 18 gibi.
Çünkü programlarınızı kullanırken vergi girişleri sırasında karşınıza gelecek pencerede, sadece
vergilerinizin isimleri yer alacak, oranlar veya tutarlar ayrıca gösterilmeyecektir.
Vr.15 KUR9000
98
Yüzde: Vergilerin yüzde ile hesaplandığını yukarıda belirtmiştik. Bu alana da, işletmeniz bünyesinde
uygulanan vergi oranlarının girişleri yapılacaktır.
İlk vergi tanımlamanızı yaptıktan sonra, o satırda F2 tuşuna basarak, ilgili vergiye ilişkin muhasebe
kodlarını da girmeniz gerekir. Vergi muhasebe hesap kodlarını tek tek açıklamaya başlamadan
önce, bu konuyla ilgili bazı genel bilgiler vermek istiyoruz; Bu bölümün başında, firmaların, bir ay
boyunca kendilerinden mal ve hizmet alan kişilerden aldıkları K.D.V.’yi, ertesi ayın 24’ine kadar
K.D.V. beyannamesiyle devlete ödediklerine değinmiştik. K.D.V. ile ilgili hesaplamalarda ilk
aşamada, hesaplanan ve indirilecek K.D.V. olmak üzere iki kavram ortaya çıkar. Hesaplanan K.D.V.,
firmaların bir ay boyunca müşterilerden tahsil etmeleri gereken K.D.V. toplamıdır. Başka bir ifadeyle
devlete ödemekle yükümlü oldukları K.D.V. tutarıdır. İndirilecek K.D.V. ise, bir ay boyunca firmaların
aldıkları mal ve hizmetler sonucunda satıcı firmalara ödemeleri gereken K.D.V.’nin toplam tutarıdır.
İndirim; firmaların müşterilerden tahsil edip devlete ödemekle yükümlü olduğu K.D.V. tutarından, bir
ay boyunca satıcı firmalara ödemesi gereken K.D.V.’nin düşülmesi olarak tanımlanabilir. Hesaplanan
K.D.V. indirilecek K.D.V’den fazla ise, aradaki fark devlete ödenecek K.D.V. tutarını doğurur.
İndirilecek K.D.V. hesaplanacak K.D.V.’den fazla ise, bu durumda firmaların devletten K.D.V. alacağı
var demektir ve bu tutar sonraki aylarda indirilebilir. İndirilecek K.D.V.’nin hesaplanan K.D.V.’den
fazla olması durumunda aradaki farka Devreden K.D.V. denir. Kısacası Ödenecek K.D.V. devlete
ödenecek olan vergidir. Devreden K.D.V. sonraki ayda indirilecek olan K.D.V.’dir.
İşte vergi muhasebe kodları başlıklı bu bölümden, her bir vergi için hesaplanan, indirilecek, satış
iade, alış iade, indirilen K.D.V. tevkifat, ödenecek ve ihraç karşılığı K.D.V. hesaplarının muhasebe
kodları girilecektir. Vergi muhasebe hesap kodlarının girişi, ticari modüllerden MUHASEBE modülüne
entegrasyon yapılması durumunda önem kazanmaktadır. Şimdi vergi hesap kodlarını daha yakından
incelemeye çalışalım;
Hesaplanan K.D.V. Muh. Kodu: Firmaların bir ay boyunca müşterilerden tahsil etmeleri gereken
K.D.V., hesaplanan K.D.V. olarak adlandırılmaktadır. Bu alana, ilgili vergi oranı üzerinden bir ay
boyunca tahsil ettiğiniz K.D.V. tutarına ilişkin muhasebe hesabının kodunu girmelisiniz. Örneğin vergi
parametreleri ekranında ilk satıra K.D.V. % 12 girişini yaptınız. Daha sonra F2 tuşuna basarak, bu
K.D.V. oranıyla ilgili muhasebe hesap kodlarının girişlerine geçtiniz. İşte K.D.V. ile ilgili muhasebe
hesap kodlarından ilki olan bu alana, %12 vergiye tabi satışlarınız karşılığında, tüketicilerden tahsil
ettiğiniz K.D.V. tutarlarının kaydedileceği muhasebe hesap kodunu girmelisiniz.
İndirilecek K.D.V. Muh. Kodu: İndirilecek K.D.V., bir ay boyunca aldığınız mal ve hizmetler
sonucunda satıcı firmalara ödemeniz gereken K.D.V.’nin toplam tutarıdır. Bu alana, ilgili vergi oranı
üzerinden bir ay boyunca ödediğiniz K.D.V. tutarına ilişkin muhasebe hesabının kodunu girmelisiniz.
Yukarıdaki örneğimizden yararlanırsak; vergi parametreleri ekranında ilk satıra K.D.V. % 12 girişini
yaptınız. Daha sonra F2 tuşuna basarak, bu K.D.V. oranıyla ilgili muhasebe hesap kodlarının
girişlerine geçtiniz. İşte K.D.V. ile ilgili muhasebe hesap kodlarından ikincisi olan bu alana, %12
vergiye tabi alımlarınız karşılığında, satıcı firmalara ödediğiniz K.D.V. tutarlarının kaydedileceği
muhasebe hesap kodunu girmelisiniz.
Satış İade K.D.V. Muh. Kodu: Sattığınız mal size iade edildiğinde, ilgili K.D.V. bedelinin
kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir.
Alış İade K.D.V. Muh. Kodu: K.D.V.’sini ödeyerek satın aldığınız malı iade ettiğinizde, geri aldığınız
K.D.V. bedelinin kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir.
İndirilen K.D.V. Tevkifat Muh. Kodu: Tevkifat, K.D.V.’nin satıcıya değil devlete ödenmesidir. Hurda,
metal, fason tekstil gibi konularda faaliyet gösteren işletmelerden alım yapıldığında, alıcı, tahakkuk
eden K.D.V. tutarının 1/3 ünü satıcı firmaya, kalan 2/3 ünü devlete öder. K.D.V. tutarından ayrılan 2/3
lük bölüm tevkifat olarak adlandırılır. İşte bu alana, yukarıda sözünü ettiğimiz işletmelerden alım
yapmanız durumunda, K.D.V. bedeli üzerinden ayrılan tevkifatın (yani devlete bizzat ödeyeceğiniz vergi
tutarının) hangi muhasebe hesabına kaydedileceğini belirteceksiniz.
Vr.15 KUR9000
99
Ödenecek K.D.V. Muh. Kodu: Ödenecek K.D.V.; Hesaplanan K.D.V.’nin indirilecek K.D.V.’den fazla
olması durumunda ortaya çıkan fark, yani devlete ödenecek olan K.D.V. tutarıdır. Bu alana,
ödenecek K.D.V. tutarının kaydedileceği muhasebe hesap kodu girilmelidir.
İhr. Kar. K.D.V. Muh. Kodu: Programlarınızdan dış ticaret faturaları (ihracat ve ithalat)
düzenlenebilmektedir. Bu alana ihracat ile uğraşan firmalar ihracat karşılığı K.D.V. hesabının kodunu
girebilirler.
1-3 satış tevkifat muh. Kodu, 9-1 satış tevkifat muh. Kodu, 1-2 satış tevkifat muh. Kodu ve 2-3
satış tevkifat muh. Kodu: Programlarımızda satış faturalarında hesaplanan KDV tutarları üzerinden




Shift+Ctrl+V (1-2 tevkifat uygula)
Shift+Ctrl+M (1-3 tevkifat uygula)
Ctrl+V (2-3 tevkifat uygula)
Ctrl+M (9-1 tevkifat uygula)
yardım tuşları kullanılarak istenilen oranlar dahilinde tevkifat hesaplaması otomatik olarak
yapılmaktadır. Kullanıcılarımız bu oranlara göre hesaplanan tevkifat tutarlarının ayrı ayrı muhasebe
hesaplarına entegre edilmesini isteyebilirler. Bu durumda satış tevkifatlarının takip edileceği
muhasebe kodlarının bu alandan girişleri yapılmalıdır. Daha sonra satış faturalarından bu oranlar
dahilinde tevkifat uygulandığında program otomatik olarak hesaplanan tutarı ilgili hesaba yazacaktır.
Bu hesaplama ilgili evrak için oluşan muhasebe fişinden izlenebilir.
Bu ekrandan herhangi bir satış tevkifat oranı için muhasebe hesap kodu girilmez ise ve satış
faturalarından bu tevkifat oranı ile ilgili işlem yapılırsa bu durumda ilgili tutar, programınızın Firma
tanıtım kartı (501110)/Mali yıl entegrasyon hesap kodları/Diğer muhasebe kodları ekranındaki
Satış KDV tevkifat muh kodu alanından girilen hesaba aktarılacaktır.
Vergi muhasebe kodlarını girmeden önce, MUHASEBE modülünden muhasebe hesap planının
açılmış olması gerekir.
Tanımlamakta olduğunuz bir verginin muhasebe kodlarını girdikten sonra, ESC tuşuna basarak bu
pencereden çıkabilirsiniz. Şimdi diğer vergilerin isim-oran veya tutarlarını girmeye devam
edebilirsiniz. Her vergi girişinden sonra, o vergiye ait muhasebe kodlarını F2 tuşu ile girmeyi
unutmayınız. Tüm girişleriniz tamamlandıktan sonra, vergi parametreleri ALT+S tuşları ile kayıt
edilmelidir.
6.1.6
Ödeme planları tablosu (091920)
Programınızın bu bölümünden, firmanız bünyesinde sıklıkla kullanılan yada müşterilerinizin ödeme
şartlarına bağlı olarak istedikleri gün, ay ve yılı dikkate alacak şekilde ödeme planları tanımlayacak,
fatura keserken bu ödeme planını seçip CTRL+O tuşları yardımıyla vade farklarının otomatik olarak
hesaplanmasını sağlayabileceksiniz. Ayrıca raporlarda da taksitlendirilmiş olarak görebileceksiniz.
Şimdi ödeme planlarının nasıl tanımlanacağını açıklamaya çalışalım.
Vr.15 KUR9000
100
Öncelikle yapılması gereken, tanımlanacak her ödeme planına açıklayıcı olacak şekilde bir kod ve
isim verilmesidir.
Örneğin Ödeme-planı–01 kodlu ve 6 aylık adıyla bir ödeme planı
tanımlayabilirsiniz. Daha sonra evraklarınızın ödeme planı alanında F10 tuşuna bastığınızda, ödeme
planı kodu ve adı yan yana karşınıza gelecek ve seçiminizi yapabileceksiniz. Bundan sonra
yapmanız gereken F2 tuşuna basarak ekranınızın tablo alanına geçmeniz ve ödeme planınızı
tanımlamaya başlamanızdır.
Programlarımızda faturalarınızın ara toplam, masraf ve vergileri için ayrı ayrı ödeme planları
tanımlayabilmeniz mümkün olabilmektedir. Bunların ayrı olarak tanımlanmasının nedeni, masraf veya
vergilerin vade olmadan peşin olarak alınabileceğinin düşünülmesinden kaynaklanmaktadır. Örneğin
bir müşterinize mal sattınız. Aynı zamanda nakliye masrafı da yaptınız. Sattığınız mal bedelinin bir
kısmını peşin, bir kısmını da 3 ay sonra alacaksınız. Ancak nakliye bedeli ile K.D.V.'Sİ peşin olarak
alınacak. Bu durumda ara toplam için ayrı bir ödeme planı, masraf ve vergi içinse ayrı bir ödeme
planı oluşturmak gerekir. İşte programınız tüm bu detayları düşünmüş ve size “uygulanacak kısım“
başlıklı alanda seçenekler sunmuştur.
Ödeme planlarınızı,
 Vereceğiniz gün aralıklarına bağlı olarak taksitlere bölebilir,
 Aylık taksitlerden oluşmasını sağlayabilir,
 Satışın gerçekleştiği günü takip eden haftanın yada ayın belli bir günü başlasın diyebilir,
 Satışla başlayan aylık taksitlere bölebilir yada satışı takip eden aybaşından belli bir gün
sonra olsun şeklinde birçok tanımlama yapabilirsiniz.
Bu doğrultuda programınız size “uygulama tipi” alanında birçok seçenek sunacaktır.
Şimdi ödeme planlarının nasıl tanımlanacağını örneklerle açıklamaya çalışalım.
ÖRNEK 1:
1.000 TL değerinde mal sattınız. Bunun %50'sini peşin, kalan %50 yi de 15'er gün ara ile alacağınızı
düşünelim. Faturadan girilen vergi ve masrafımızda ödeme planımıza dahil olsun. Bu durumda
ekranınızın tablo bölümüne aşağıdaki şekilde giriş yapmalısınız.
Uygulanacak kısım
Ara Toplam
Ara Toplam
Ara Toplam
Vr.15 KUR9000
Uygulanacak %
50
30
20
Uygulama tipi
Taksit sayısı veya hafta
Belli bir gün sonra
0
Verilen gün aralıklarında taksitlerle
1
Verilen gün aralıklarında taksitlerle
1
101
Gün
0
15
30
Yukarıdaki örnek ödeme planının anlamı; 0. günde yani fatura tarihinde %50 tutarın (peşinatın)
alınacağı, fatura tarihinden 15 gün sonra %30'nun ve 30 gün sonra da kalan %20'in taksitle alınacağı
şeklinde ifade edilebilir.
ÖRNEK 2:
1.000 TL değerinde mal sattınız. Bunun %40'nı takip eden ayın belli bir gününde, kalan %60'ını da 3
taksitte alacağınızı düşünelim.
Uygulanacak kısım
Ara Toplam
Ara Toplam
Uygulanacak %
40
60
Uygulama tipi
Takip eden ayın belli bir gününe
0
Aylık taksitlerle
3
Gün
2
0
Yukarıdaki örnek ödeme planının anlamı; Fatura tarihini takip eden ayın 2 gününde %40 oranındaki
tutarın alınacağı, kalan %60'ında aylık olarak 3 taksitte alınacağı şeklinde ifade edilebilir.
ÖRNEK 3:
1.000 TL değerinde mal sattınız. Bunun %20'sini peşin, kalan %80'ni de 4 aylık taksitlerle
alacaksınız.
Uygulanacak kısım
Ara Toplam
Ara Toplam
Uygulanacak %
20
80
Uygulama tipi
Belli bir gün sonra
Aylık taksitlerle
0
4
Gün
0
0
Yukarıdaki örnek ödeme planının anlamı; 0. günde yani fatura tarihinde %20 tutarın (peşinatın)
alınacağı, geri kalan %80'in de 4 aylık taksitler ile alınacağı şeklinde ifade edilebilir.
Evet, yukarıda ödeme planlarının ne şekilde girileceğine ilişkin bir kaç örnek verdik. Şimdi siz de bu
örnekleri baz alarak kendi ödeme planlarınızı giriniz. Girişleriniz tamamlandıktan sonra ALT+S
tuşlarına basarak ödeme planınızı kayıt etmelisiniz.
6.1.7
Dos döküm uyumluluk kodları (096150)
Bu program ile raporlarınızın, DOS modunda yazıcıdan seri bir şekilde alınabilmesi için gerekli olan
parametreler girilecektir. Programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekranda, yazıcı parametreleriniz
tanımlı olarak yer alacaktır. Bunlar, değişik yazı tiplerini seçen kodlar, yazı karakterlerinin genişliği ile
ilgili kodlar, satır sayısı, sayfa atlama sayısı gibi tanımlamalardır. Örneğin bu tanımlamalarda
gördüğünüz # işareti, takip eden numaranın ASCII olarak yazıcıya gönderileceğini ifade eder. Örneğin,
#27 kodu ASCII ESC kodudur. Bu tanımlamalar üzerinde değişiklik yapabilmeniz mümkündür. Yazıcı
ile ilgili tanımlamalarınızı yaptıktan sonra ALT+S tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız.
6.1.8
e-Beyanname parametreleri (096155)
Programlarımızın Muhasebe ve Personel yönetiminde e-beyanname başlığı altında listelenen
beyannamelerin internet ortamından hazırlanabilmesi ve ilgili kurumlara gönderilebilmesine yönelik
geçerli olacak kullanıcı kodu ve şifresi bu ekrandan tanımlanacaktır. Böylece ilgili şifre ile
kullanıcılarımız yükümlü oldukları beyannameleri (katma değer beyannamesi, Damga vergisi,
Muhtasar beyanname vb.) İnternet ortamında hazırlanıp gönderilebilecektir.
Bu ekranda
kullanıcılarımızın şifrelerini değiştirebilmeleri ve tüm şifre tanımlarını sıfırlayabilmeleri mümkündür.
6.1.9
e-Bildirge parametreleri (096156)
Personel yönetiminde e-bildirge başlığı altında listelenen işe giriş bildirgesi, vizite kâğıdı, işkur
işgücü çizelgesi vb. bildirgelerin internet ortamından hazırlanabilmesi ve SSK kurumuna
gönderilebilmesine yönelik geçerli olacak kullanıcı kodu ve şifresi bu ekrandan tanımlanacaktır.
Böylece ilgili şifre ile kullanıcılarımız SSK’ya vermekle yükümlü oldukları bildirgeleri İnternet
Vr.15 KUR9000
102
ortamında hazırlanıp gönderilebilecektir. Bu ekranda kullanıcılarımızın şifrelerini değiştirebilmeleri ve
tüm şifre tanımlarını sıfırlayabilmeleri mümkündür.
6.2
Genel Tanımlamalar
Bu bölümde, İthalat ve ihracatla uğraşan firmalar için gerekli olacak tanımlamaların yapılacağı
programlar yer almaktadır. Şöyle ki, ithalat ve ihracatın yapılacağı ülkelerin tanımlanması, gümrük
idarelerinin tanımlanması, gümrük ambar kodlarının tanımlanması, havaalanı kodlarının
tanımlanması vb. bu bölümden yapacağınız tanımlamalardan sadece bir kaçıdır. Şimdi bu bölüme
girdiğinizde karşınıza gelen programlar ile yapacağınız tanımlamaların neler olduklarını incelemeye
çalışalım.
6.2.1
Ülke tanımları (092112)
Birleşmiş Milletlere kayıtlı bulunan ülkelerin, kod ve isimleri programınızda tanımlı olarak
bulunmaktadır. Buna rağmen EXIM9000 programını kullanırken, istediğiniz ülkenin, adını bu
listelerde bulamayabilirsiniz. Bu durumda; ilgili ülkelerin, bu listelere ilave edilmesi gerekmektedir.
Bunun için Ülke Tanımları programı kullanılacaktır.
Programa girdiğinizde karşınıza yandaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranda sizden istenen
tanımlayacağınız ülkenin kodunu, adını, Türkçe adını ve nümerik kodunu ilgili alanlara girmenizdir.
Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra ALT+S tuşlarına yada ekranınızın alt bölümünde yer
alan Sakla butonuna basarak girdiğiniz ülkeyi kaydedebilir dolayısıyla listenize ekleyebilirsiniz.
6.2.2
İl tanımları (092115)
Series9000 programlarımızda, ülkemizde mevcut olan tüm iller, kodlarına göre tanımları olarak yer
almaktadır. 06 Ankara, 34 İstanbul gibi. Dolayısıyla programınızın bu bölümden tüm bu illere
ulaşabileceğiniz gibi, yeni il girişleri de yapabilmeniz yada mevcut olan kayıtlar üzerinde değişiklik
yapabilmeniz mümkün olacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza “il tanımları” başlığı altında bir
ekran gelecektir. Bu ekranın kodu yada ismi alanında F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kayıtlı olan
tüm illerin yer aldığı bir pencere gelecektir. Bu ekrandan il seçiminizi yaparak il tanımları ekranınıza
aktarabilirsiniz. Yada yeni kod girişi yaparak eklemek istediğiniz ili tanımlayabilirsiniz. Burada dikkat
edilecek en önemli nokta yapılan değişikliklerin yada eklenen illerin ALT+S tuşları ile kayıt
edilmesidir.
6.2.3
Banka tanımları (092114)
Bu programı çalıştırdığınızda karşınıza yandaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranda yapmanız
gereken, tanımlamakta olduğunuz bankanın kodunu, şube kodunu, bulunduğu ilin kodunu adını ve
şube adını ilgili alanlara girmenizdir. Girişlerinizi tamamladıktan sonra bilgilerinizi Alt+S tuşlarına
yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonuna basarak kayıt etmelisiniz. Kayıt etmediğiniz
her bilgiyi tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız.
6.2.4
Birim tanımları (092120)
Bu program ile kullanıcılarımıza, uluslararası standartlara uygun olan ölçü birimleri tanımlı olarak
sunulacaktır. Programınızı incelediğinizde ölçü birimlerine ilişkin tüm ayrıntıların düşünülmüş
olduğunu, hacimden miktara, zamandan alan birimine kadar her detayın programa kayıtlı olduğunu
göreceksiniz. Dolayısıyla stoklarınızı tanıtırken hangi birim ile takip edeceğinizi bu tanımlamalardan
yola çıkarak belirleyeceksiniz. Çünkü stok tanıtım kartının birimler penceresinde yer alan birim adı
alanında F10 tuşuna bastığınızda, burada yer alan tüm ölçüm tanımlamaları karşınıza gelecek ve
seçiminizi kolaylaştıracaktır. Buna rağmen programınızı kullanırken, istediğiniz ölçü biriminin adı bu
listede yok ise ilgili birimi pek ala tanımlayabilirsiniz. Bu aşamada programı çalıştırıp karşınıza
Vr.15 KUR9000
103
gelecek ekrana öncelikle birim adını, sonrasında da bu birimin hangi ölçü tipine göre takip edildiğini
girip kaydetmeniz yeterli olacaktır. İlgili tanım birim listenize eklenmiş olacak ve stoklarınızı tanıtırken
de birim adı alanından da seçebileceksiniz.
6.2.5
Gümrük İdareleri Tanımları
Birleşmiş Milletlere kayıtlı bulunan Gümrük idareleri programınızda tanımlı olarak bulunmaktadır.
Buna rağmen EXIM9000 programını kullanırken, istediğiniz gümrük idaresinin, adını bu listelerde
bulamayabilirsiniz. Bu durumda; ilgili gümrük idaresinin, bu listelere ilave edilmesi gerekmektedir.
Bunun için Gümrük idareleri Tanımları programı kullanılacaktır.
Programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekranda sizden istenen, tanımlayacağınız Gümrük
İdaresinin kodunu ve adını ilgili alanlara girmenizdir. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra
Alt+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan “Sakla” butonuna basarak bilgilerinizi
kaydedebilirsiniz. Kayıt işleminden sonra tanımlamış olduğunuz gümrük idaresi, listenize eklenmiş
olacaktır.
6.2.6
Gümrük idareleri tanımları (092113)
Programınızın bu bölümünden de, gümrükte ki malların ambalajlanmalarına ilişkin tanımlara
ulaşılacak gerekli olduğu durumlarda da yeni ambalaj kodları tanımlanacaktır. Programın çalışma
mantığı il tanımları ve gümrük idare tanımlamaları ile aynıdır. Programa girdiğinizde karşınıza
öncelikle bir ekran gelecek ve bu ekranda sizden, tanımlayacağınız gümrük ambalajlarının kodunu ve
adını ilgili alanlara girmeniz istenecektir. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra Alt+S
tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan “Sakla” butonuna basarak bilgilerinizi
kaydedebilirsiniz. Kayıt işleminden sonra tanımlamış olduğunuz gümrük ambalaj kodları, listenize
eklenmiş olacaktır.
6.2.7
Gümrük ambalaj kodları tanımları (092116)
Programınızın bu bölümünden de, gümrük ambar kodlarının tanımlarına ulaşılacak gerekli olduğu
durumlarda da yeni ambar kodlarının girişleri yapılacaktır. Programın çalışma mantığı il tanımları ve
gümrük idare tanımlamaları ve ile gümrük ambalaj kodları tanımlamaları ile aynıdır. Dolayısıyla bu
programı detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Daha geniş bilgi için bu programların anlatıldığı
bölümlerden yararlanabilirsiniz.
6.2.8
Yıllık tatil takvimi (092121)
Personel yönetimi ile işlem yapan kullanıcılarımız, personellerinin puantajlarını hesaplarken içinde
bulundukları aya ait çalışma günlerini bunun yanı sırada resmi ve dini tatil günlerini otomatik olarak
hesaplayıp Personel toplu puantaj işlemleri (112200) ekranının kazanç tablosuna otomatik olarak
yazabilmektedirler. Yani çalışma ve tatil günlerine ait alanları program tarafından doldurulmaktadır.
Bunun için yapılması gereken ilk işlem bu programın çalıştırılıp çalışılan yıl için resmi ve dini tatil
günlerine ait takvimlerin oluşturmasıdır. İkinci işlem ise takvimler oluşturulduktan sonra Kuruluş
programının Program akış parametreleri (091400)/Genel parametreler ekranındaki 24 numaralı
personel modülünde tatil takvimi kullanımı aktif parametresinin evet olarak işaretlenmesidir. Bu
işlem sonrasında toplu puantaj ekranının alt bölüme “takvim” başlıklı buton otomatik olarak
atanacaktır. Aksi taktirde tanımlanan takvimin herhangi bir geçerliliği olmayacaktır. Böylece bu buton
sayesinde varsayılan çalışma günleri hesaplanırken takvim ekranındaki resmi ve dini tatil gün sayıları
da çalışılan ay için hesaplanacaktır.
Programı çalıştırdığınızda yapacağınız tek işlem, karşınıza gelecek ekrana başlangıç ve bitiş tarih
aralığını girmeniz, tatil tipinizi seçmeniz ve ekranınızın alt bölümünde yer alan “Aktif yıla ait tatil
oluştur” butonunu tıklayıp çalışılan yıl için resmi ve dini tatilleri oluşturmanızdır.
Vr.15 KUR9000
104
Önemli Not:
Programlarımızda yapılan düzenleme ile Yıllık tatil takvimi (092121) programımız kart, evrak, föy,
yönetim, operasyon vb. ekranlarımızda bulunan tarih alanlarımız ile ilişkilendirilmiş olup,
kullanıcılarımızın bu ekranların tarih alanlarında da dini ve resmi tatil günlerini görebilmeleri
sağlanmıştır. Böylece ileriye yönelik evrak giriş ve çıkışı yapılırken tatil günleri dikkate alınabilecektir.
Örneğin çek ile yapılacak bir ödemenin tatil gününe denk gelmesi engellenecektir. Resmi ve dini tatil
günlerimiz takvim ekranlarımızda yeşil renkli olarak görüntülenecek, mouse’la bu tatil gününün
üstüne gelindiğinde de bilgi amaçlı olarak ilgili tatilin tipi ve açıklaması belirtilecektir. Örneğin 29 Ekim
günü için programınız size,
Tipi: Resmi
Açıklama: Cumhuriyet bayramı
ifadesini sunacaktır.
6.2.9
Terazi tanımları (092122)
Series 9000 programlarında kullanıcılarımızın, terazi veya kantarlardan tartmış oldukları stok
miktarlarını irsaliye fatura vb evrakların miktar alanlarına otomatik olarak yansıtabilmeleri ve bu
bilgiler doğrultusunda evrak girişlerini yapabilmeleri amacıyla, gerekli olan parametre tanımlamaları
bu bölümden yapılacaktır. Daha sonra da Terazi ve kantardan okunan miktarların Fatura, irsaliye vb
evraklara aktarılmasını sağlayacak F9 (terazi), Shift+F9 (kantardan brüt ağırlık oku) ve Shift+F10
(kantardan dara ağırlık oku) yardım tuşları eklenmiştir.
Programla ilgili tanımlamalar yapılmadan önce kullanıcılarımızın, terazi veya kantarların bilgisayar ile
iletişimini sağlayacak bağlantıları hazırlamış olmaları gerekmektedir. Daha sonrasında da bilgi
okuma esnasında herhangi bir problemle karşılaşmamak amacıyla bağlantılar detaylı olarak test
edilmelidir. Bu bağlantıların nasıl yapılacağına ilişkin detaylar terazilerin kullanım kitabında
belirtilmektedir. Terazinin/Kantarın bilgisayar ile sağlıklı iletişim kurup kurmadığı Windows
işletim sisteminde bulunan “Hyper terminal” aracılığı ile tespit edilebilir.
Hyper Terminal nasıl kullanılır
 Start (Başlangıç) -> Programs (Programlar) -> Accessories (Donatılar) -> Communications
(İletişim) bölümünden “Hyper terminal” çalıştırılır.
 Karşınıza gelen ekranda size, ilgili bağlantı için isim sorulur. Eğer yeni bir aygıt denenecek
ise buraya “Terazi_Test” gibi bir isim girişi yapılabilir. İsmin herhangi bir önemi yoktur.
 Daha sonra connection ayarları ile ilgili bir ekranla karşılaşılır. Bu ekrandan connection
seçimi yapılır. Örneğin Com1.
 Bu işlem sonrasında port ayarları ekranına ulaşılır. İlgili terazi/kantara ait dokümanda
belirtilen ayarlar buraya girilir. Yani terazi veya kantarla kurulacak İletişimin hızı, Data Bit ,
Eşlik , Stop Bit gibi detaylar bu ekrandan verilir.
 Tanımlama bitip onaylandıktan sonra terazinin çalışması test edilmeye hazırdır. Terazi
çalıştırıldığında ekranda terazinin gönderdiği bilgi görünür. Yani tanımlanan terazinin
gönderdiği her bilgi hyper terminal ekranından izlenir. Sağlıklı bilgiler geldiğini gördükten
sonra programa tanıtma aşamasına geçmek en mantıklısıdır.
 Eğer hyper terminalde daha önce tanımladığınız terazi/kantar bilgilerini test etmek
istiyorsanız, ilk açılan bağlantı isim ekranını kapatıp, file (Dosya) -> open (Aç) ile eski
çalışmayı açıp test edebilirsiniz.
Terazi ve kantar parametreleri
Terazilerin bağlantılarına yönelik tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra da; terazi veya kantardan bilgi
okuma işleminde kullanılacak parametreler bu bölümünden tanımlanacak ve herhangi bir yazılım
işlemine gerek kalmadan bilgi okuma işlemi gerçekleşebilecektir. Bu aşamada öncelikle yapmanız
gereken, terazilere bir numara ve isim vermeniz hemen akabinde de çalışma modunu seçmenizdir.
Daha sonrada aşağıdaki örnekli açıklamamıza ilişkin detayları tamamlamanızdır.
Vr.15 KUR9000
105
Konuyu bir örnekle açıklamaya çalışalım,
Cihazın bağlantı parametreleri aşağıdaki gibi olsun;
İletişim yolu : COM1
İletişim hızı : 9600
Data Bit
:8
Eşlik
: Even
Stop Bit
:1
Bu cihazlardan bize “ABC001250XYZ” şeklinde 12 karakterden oluşan bilginin geldiğini düşünelim.
Burada işimize yarayacak olan bilgi 4. karakterden itibaren 6 karakterlik bölüm olacaktır. Yani
bilginin “001250” olan bölümü kullanılacaktır. Bu örneğe göre cihazın bağlantı parametrelerini ve
cihazdan gelen bilgiye ait detayları parametreler ekranından girelim.
Yukarıda belirttiğimiz
İletişim yolu : COM1
İletişim hızı : 9600
Data Bit
:8
Eşlik
: Even
Stop Bit
:1
bilgileri aynen programa tanıtılır.
Gelen bilginin karakter sayısı : 12 (toplam karakter sayısıdır)
Bilgiden okunmaya başlanacak karakter: 4 (gelen bilginin kaçıncı karakterinden itibaren
okunmaya başlayacağına ait bilgidir.)
Bilgiden kaç karakter okunacağı: 6 (kaç karakterlik bilginin okunacağıdır)
Terazi veya kantardan okunan bilgiler evraklara nasıl aktarılır.
Öncelikle belirtmek isteriz ki programınız bu bilgilerin okunmasına yönelik size F9 (terazi), Shift+F9
(kantardan brüt ağırlık oku) ve Shift+F10 (kantardan dara ağırlık oku) yardım tuşlarını sunacaktır.
Şimdi stok hareket evraklarından her hangi birini (irsaliye fatura vb.), çalıştırıp evrak genel bilgilerini
girelim. Hareket satırlarında teraziden bilgisi okunacak stoku seçip imlecimizi miktar alanına
getirelim. Şimdi yukarıda belirttiğimiz yardım tuşlarından herhangi birini kullanarak terazi veya
kantardan tartılan miktarı bu alana taşıyıp girişimizi tamamlayalım.
F9: Miktar alanında bu tuşa basılırsa cihazdan tartılan bilgi direk miktar olarak işlenir.
Shift+F9 : Bu tuşlar cihazın tarttığı bilgiyi brüt ağırlık olarak okur ve miktar olarak işler.
Shift+F10 : Cihazın tarttığı bilgiyi dara ağırlık olarak okur ve miktar olarak işler.
Evraklarda Shift+F9 ve Shift+F10 bağlantılı çalışacak şekilde ayarlanmıştır. Şöyle ki;
Shift+F9 ile bir değer okudunuz. Bu değer 1250 kg olsun. Evrak bu 1250 yi hem brüt ağırlık hem de
miktar olarak hafızasına alır. Daha sonra aynı evrak çağırıldığında ve bu defa Shift+F10 a
basıldığında okunan değer dara olarak hafızaya alınır. Bu miktarda 400 kg olsun. Program daha
önce tartılan 1250 brüt ve şimdi tartılan 400 darayı işleyerek evrak miktarını 1250-400=850 kg yapar.
Çünkü artık net miktarımız bu değerdir. Ayrıca satır detayında bulunan brüt ve net ağırlık alanları da
artık bu değerler üzerinden hesaplanıp hafızaya alınmıştır.
6.2.10 Kapama nedenleri tanımları (092124)
Bu program ile amacımız; düzenlenen teklif evraklarının, sipariş fişlerinin ve talep evraklarının neden
kapandıklarının kayıt altına alınarak takip edilmesidir. Program çalıştırıldığında yapılması gereken
kapanma nedenlerinin kod, isim ve açıklama girişleriyle programa girilip kayıt edilmesidir. Daha
sonrasında bu nedenler bir kısmı işleme alınıp geri kalan kısmının iptal edilmesi gereken teklif,
sipariş ve talep evrakları kapatılırken kullanılacaktır. Kapama nedenlerinin girilebileceği sipariş, teklif
ve talep gibi evraklarımız programlarımızda genellikle Bakiye sıfırlama başlıklı menülerimiz altında
sıralanmış olup ilgili evrakların hareket satırlarına eklenen Kapama nedeni kodu ve Kapama
Vr.15 KUR9000
106
nedeni ismi kolonlarından girilecektir. Bunun yanı sıra sipariş, teklif, talep gibi evraklara ait
onaylama ve kapama operasyon ekranlarımızdan da neden girişleri yapılabilecektir. Bunun içinde
operasyon ekranlarından kapanacak satırlar seçilecek “seçili satırları kapat (Ctrl+M)” tuşu
çalıştırılıp ekranın üzerine açılan ekran onaylandıktan sonra Kapama nedeni girişi ekranından
nedenler seçilebilecektir.
Aşağıda kapama nedenlerinin girilebileceği evraklar ile operasyon ekranlarımızın hangileri
olduğuna ait birkaç örnek verilmiştir.
Evraklara ilişkin örneklerimiz;
 Normal mal kabul verilen sipariş bakiye sıfırlama fişi (022400),
 Satın alma talepleri bakiye sıfırlama fişi (023011),
 Verilen teklifler bakiye sıfırlama fişi (031240),
 Normal mal kabul alınan sipariş bakiye sıfırlama fişi (031130),
Operasyon ekranlarımıza ilişkin örneklerimiz;
 Verilen sipariş onaylama veya kapama operasyonları (028001)
 Teklif fişi onaylama veya kapama operasyonları (031304),
 Alınan sipariş onaylama veya kapama operasyonları (038001),

Satın alma talebi onaylama veya kapama operasyonu (028015)
6.2.11 Okul tanımları (092125)
Personel sicil kartları (111100)’ndaki personel kimlik bilgileri ve İş Başvuruları (122100)’ndaki
öğrenim durumu alanından tanımlanan okul kodu girişleri bu karttan yapılacaktır. Programı
çalıştırdığınızda karşınıza çıkan ekrandan; okul kodunu, adını ve tipini (ilk-orta-lise-üniversite)
belirlemelisiniz.
6.2.12 Okul bölüm tanımları (092126)
Personel sicil kartları (111100)’ndaki personel kimlik bilgileri ve İş Başvuruları (122100)’ndaki
öğrenim durumu alanından tanımlanan okul bölüm kodu girişleri bu karttan yapılacaktır. Programı
çalıştırdığınızda karşınıza çıkan ekrandan; okul bölüm kodunu ve adını belirlemelisiniz.
6.3
Stok ve Sipariş Parametreleri
Sistem bölümünde ikinci sırada yer alan seçenek stok ve sipariş parametreleridir. Bu seçenekte yer
alan programlar yardımı ile özellikle stok ve sipariş bölümleriyle ile çalışmalarınız sırasında ihtiyaç
duyulacak bazı ortak parametrelerin girişleri gerçekleştirilecektir. Stok ve sipariş parametrelerine
girdiğinizde, karşınıza bir alt menü açılacaktır. Şimdi bu parametreleri sıra ile incelemeye başlayalım.
6.3.1
Fiyat Parametreleri
Stok ve sipariş parametreleri menüsünün ilk seçeneği fiyat parametrelerine ayrılmıştır. Bu bölümden,
stoklarınız için değişik fiyat cinsleri tanımlayacak, bu fiyat cinslerinden bir veya bir kaçının otomatik
olarak hesaplanabilmesi için formüller girecek, yine fiyat cinslerinin ödeme planlarını otomatik olarak
hesaplatabilmek için ödeme planı formülleri girecek ve stokların satış fiyatlarıyla ilgili saptamalar
yapacaksınız. Şimdi bu menüyü sırayla incelemeye başlayalım.
6.3.1.1
Satış fiyat liste tanımları (092130)
STOK yönetiminden stoklarınızı programa tanıtırken, her bir stokunuz için farklı fiyat tanımlamaları
girebilme imkânınız vardır. Örneğin her stokunuz için ayrı ayrı satış fiyatı, indirimli satış fiyatı, defolu
Vr.15 KUR9000
107
satış fiyatı, kampanya fiyatı girebilirsiniz. Ancak bu fiyatları girebilmek için, öncelikle programınızın bu
bölümünden kullanılacak fiyat çeşitlerinin tanımlanması ve fiyatların direk mi girileceği yoksa formülle
mi hesaplatılacağının belirlenmesi gerekir. Fiyat çeşitleri tanımlandıktan sonra, stok tanıtım kartının
satış fiyatları butonunu tıklayarak, ilgili stokunuz için geçerli olacak tüm fiyatlar girilebilecektir.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi stok fiyatlarını direkt olarak girebileceğiniz gibi, formülle de
belirleyebilirsiniz. Bunun için önce formülde baz alınacak fiyatın programa tanıtılması, daha sonra
formülle hesaplanacak fiyat için formülle hesaplanacak parametresinin evet olarak seçilmesi
gerekmektedir. Aynı şekilde fiyatlarınıza ilişkin ödeme planlarını da formülle otomatik olarak
hesaplanabileceksiniz. İşte tüm bu tanımlamalar programınızın bu ekranından gerçekleştirilecektir.
Programlarımızda istediğiniz sayıda fiyat tanımı yapabilmeniz pek tabi ki mümkündür. Şimdi sizlere
ekranda gördüğünüz her bir alanı dolayısıyla fiyat tanımlarının nasıl yapılacağını açıklamaya
çalışalım.
Fiyat parametreleri ekranındaki ilk tanım olan satış fiyatı programınız sisteminize yüklenirken
otomatik olarak yüklenmiştir. Şimdi stoklarınız için kullanılan diğer fiyat çeşitlerini girmeye
başlayabilirsiniz.
Satış fiyat No: Bu alana, gireceğiniz fiyat çeşitlerine ilişkin sıra numaraları otomatik olarak
atanacaktır. Yani her fiyat girişinizde bu numara birer artarak devam edecek ve programınız
tarafından otomatik olarak verilecektir. 1 numaralı fiyat belirttiğimiz gibi tanımlı olarak karşınıza
gelecektir.
Fiyat adı: Stoklarınız için tanımlayacağınız fiyat isimlerini bu alana girmelisiniz. Örneğin satış fiyatı,
indirimli satış fiyatı, defolu fiyat gibi.
Fiyat uygulama: İsimlerini girdiğiniz stok fiyatlarını stok tanıtım kartından direkt olarak girebileceğiniz
gibi, bu fiyatlar için formüllerden de yararlanabilirsiniz. Örneğin stokunuzun satış fiyatını karttan direkt
olarak girip, indirimli satış fiyatını formülle belirleyebilirsiniz. Satış fiyatının %30 eksiği indirimli satış
fiyatı olacak gibi. İşte bu alanda, tanımladığınız fiyat çeşidinin formülle hesaplanıp hesaplanmayacağı
belirtilecektir. Eğer ilgili fiyatın formülle hesaplanmasını istiyorsanız, bu alanda formülden seçeneğini
tercih edip bir sonraki alana da formül girişini yapmalısınız. Eğer fiyat türünün hesaplanmasında
formül kullanmak istemiyorsanız bu alanı 'listeden” olarak seçmelisiniz.
Fiyat formül: Bir önceki alanın formülden seçilmesi durumunda bu alana formül girişlerinin yapılması
gerekecektir. Fiyat formüllerinin nasıl girileceği bölüm sonunda örnekli olarak açıklanacaktır.
Ödeme planı uygulama: Stoklarınızın tanımlı olan her bir fiyatı için otomatik olarak ödeme planı
oluşturup, bunun stok kartlarına update edilmesini sağlayabilirsiniz. Her bir fiyata ilişkin ödeme
planını otomatik olarak oluşturabilmek için, öncelikle bu alanın formülden olarak belirtilmesi gerekir.
Daha sonrada bir sonraki alana formül girişlerinin yapılması gerekecektir. Eğer ödeme planı
hesaplanmasında formül kullanmak istemiyorsanız bu alanı 'listeden” olarak seçmelisiniz.
Ödeme planı formül: Bir önceki alanın formülden seçilmesi durumunda bu alana formül girişlerinin
yapılması gerekecektir. Ödeme planı formüllerinin nasıl girileceği örnekli olarak bölüm sonunda
açıklanacaktır.
K.D.V. dahil/değil: Bu alanda satır sonu butonuna tıklandığında, dahil - dahil değil seçeneklerinden
oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada sizden istenilen, bir önceki alanda (fiyat adı
alanında) girmiş olduğunuz fiyata, katma değer vergisinin dahil olup olmadığını belirtmenizdir. Eğer
bu alanda dahil seçimi yaparsanız, fatura keserken ilgili stokunuz için ayrıca K.D.V.
hesaplanmayacaktır. Çünkü K.D.V. stokunuzun fiyatına dahil edilmiştir. Aksi halde, yani dahil değil
seçimi yaparsanız, o stokunuzun satış fiyatı üzerinden ayrıca bir vergi hesaplanacaktır.
Hesaplanacak verginin oranı ise stok tanıtım kartından girilmektedir.
Geçerlilik başlangıç tarihi ve bitiş tarihi: Stoklarınız için tanımladığınız fiyatların belirli tarihler
arasında geçerli olmasını istiyor iseniz bu alanlara ilgili tarihleri girmeniz yeterli olacaktır. Tarih
Vr.15 KUR9000
108
aralığının özellikle kampanyalı satış fiyatları ve sozon sonu satış fiyatları için işlevsel olacağı
düşüncesindeyiz. Çünkü belirlenen tarihler dışında stokların kampanyalı yada sezon sonu fiyatı ile
satışının yapılması engellenecektir. Stokların hangi fiyat tanımına göre satışının yapılacağı Satış fiyat
parametreleri (092760) ekranından belirlenebilmektedir.
Geçerli olmadığı zaman uygulanacak fiyat: Bu alanda da sizden istenen tanımladığınız fiyat için
geçerlilik süresi belirlemiş iseniz bu sürenin bitmesi durumunda stokların hangi fiyat tanımına ait
fiyattan satılacağını seçmenizdir. Yukarıdaki örneğimize geri dönecek olursak kampanyalı yada
sezon sonu satış uygulaması bittiğinde stoklar için hangi fiyat tanımından satış yapılacağı bu alandan
belirlenecektir. Programlarımızda stoklara ilişkin fiyat belirleme sırası aşağıdaki şekilde olmaktadır.
1. Varsa stokların satış şartı
2. Varsa sorumluluk merkezi fiyatı
3. Varsa "Satış fiyat parametreleri (092760)" nden tanımlanmış fiyat
4. Varsa Cari kartı -> Detay bilgilerdeki fiyat
5. Stokun ilk fiyatı.
Evet, fiyat parametrelerini girdikten sonra, sıra girmiş olduğunuz bilgileri bilgisayarınızın sabit diskine
(hard disk) kayıt etmeye gelmiştir. Bunun için <ALT+S> tuşlarına basmalısınız. <ALT+S> tuşlarına
basarak kayıt etmediğiniz fiyat parametrelerini tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız.
 Fiyat formül alanına nasıl giriş yapılır?
Öncelikle hangi fiyat için formül girecekseniz ilgili fiyat tanımını ekranınızda görüntüleyiniz ve fiyat
uygulama alanını formülden olarak seçiniz. Örneğin stoklarınızın indirimli satış fiyatları formülle
belirlenecekse, ekranınızda indirimli satış fiyatı kartı olmalıdır. Formül girişlerinde stok fiyatlarını
kullanırken, o fiyatlar için programınız tarafından otomatik olarak verilen sıra numaralarından
yararlanacaksınız. Yalnız formül girişlerinde sıra numaralarının başına F harfi getirilmelidir. Örneğin
F1, F2, F3…F19, F300 gibi. Şimdi de sizlere indirimli satış fiyatının yani 2. fiyatımızın, normal satış
fiyatının yani 1. fiyatımızın %35 eksiği olacak şekilde fiyat formül alanına tanımlamamızı yapalım.
Formülün ilk adımı olarak indirimli satış fiyatını F2 olarak adlandırdık ve yanına eşitlik (=) koyarak,
satış fiyatının sıra numarasını (yani F1) aldık. F1 değerini bir yerde saklamamız gerekiyor. Şimdi yine
satış fiyatını alıp (F1), bunun %35'ini hesaplayacağız. İkinci kez F1 değerini yazıp çarpı işaretini
girerek 0,35 yazdık. Yani formülümüz şu anda F1*0,35 durumunda. Hesaplanan 0,35 değerinin ilk
girdiğimiz (sakladığımız) F1'den düşülmesi gerekir. Bunun için aralarına eksi (-) işaretini koyduk ve
formülümüz tamamlandı. Yani satış fiyatının %35'ini hesaplayıp, bunu satış fiyatından çıkararak
indirimli satış fiyatını bulduk.
Satış fiyatı (F1) =100.000
İndirimli satış fiyatı = F2
F2 = F1-F1*0,35
F2=100.000 - (100.000 * 0,35)
F2=100.000 - 35.000
F2=65.000
Formül girişlerinde fiyatları (F1…F300'ye kadar) ve aritmetik işlemleri kullanabileceğiniz gibi, stok
kartlarından girilen kar oranını (KO), perakende vergi oranını (PV) ve toptan vergi oranlarını (TV) da
kullanabilirsiniz. Kar oranını formülde kullanabilmek içi KO kısaltmasını, perakende vergi oranı için
PV kısaltmasını, toptan vergi oranı için de TV kısaltmasını girmeniz gerekir. Bu değişkenlerin
formüllerdeki kullanılış şekilleri aynıdır. Şimdi de stokların kar oranını ve stokların alış fiyatlarını
kullanarak satış fiyatını hesaplamaya çalışalım Stokumuz satış fiyatı (F1), alış fiyatlarının (F4) %80
fazlası şeklinde olsun.
Formülümüzün ilk adımı olarak satış fiyatını (F1) alıp eşitlik (=) koyalım. Daha sonra yine alış fiyatını
aldık (F4) ve karttaki kar oranını okuyabilmek için KO ibaresini koyup, bununla çarpmalıyız. Buraya
Vr.15 KUR9000
109
kadar yazdığımız formülle, alış fiyatı üzerinden kar oranını hesapladık. Şimdi bulduğumuz kar
tutarını, alış fiyatıyla toplamamız gerekiyor. Bunun için eşitlik arkasına alış fiyatını yazarak
eklemeliyiz (+) ve böylece formülümüz tamamlanacaktır.
Satış fiyatı = F1
Alış fiyatı (F4) =50.000
F1 = F4+F4*KO/100
F1=50.000+(50.000*80/100)
F1=50.000+40.000
F1=90.000
Formülle hesaplanan fiyatlar için yuvarlama yapılması da mümkündür.
1
2
F2 = F1-F1*0,35
F2 = RoundTo(F1-F1*0,35;0,50)
2 numaralı örneğimizde, F2 fiyatı F1 fiyatının %35 eksiği olarak formüle edilmiş ve bu formül
sonucunda hesaplanan fiyatı 0,50 kuruşa yuvarlamıştır.
Evet, fiyat formül parametrelerinin nasıl girileceğini açıklamaya çalıştık. Şimdi de formüllü ödeme
planının nasıl tanımlanacağına değineceğiz.
 Ödeme planı formül alanına nasıl giriş yapılır?
Stok tanıtım kartının Satış Fiyatları penceresinden, stoklarınıza ilişkin birden fazla fiyat girişi
yapabileceğinizi biliyorsunuz. ALT+F penceresinde, her bir fiyat için geçerli olacak ödeme planları da
girilebilmektedir. Örneğin 1.satırdaki satış fiyatının ödeme planına G45 (45 gün), ikinci satırdaki alış
fiyatının ödeme planına G30 (30 gün) şeklinde girişler yapabilirsiniz. İşte bu programdan, stok
kartlarındaki ödeme planlarına uygulanacak formüller yardımıyla, istenilen fiyat için yeni ödeme planı
oluşturabileceksiniz.
Ödeme planlarını formülle oluşturabilmek için, öncelikle hangi fiyat için ödeme planını formüllü
girecekseniz ilgili fiyat tanımını ekranınızda görüntüleyiniz ve ödeme planı uygulama alanını
formülden olarak seçiniz. Stok kartlarında formülde kullanılmak üzere en az bir ödeme planı
tanımlanmış olmalıdır. Bu detaylar yapıldıktan sonra, istenilen fiyat cinsine ilişkin ödeme planı
formülle hesaplanabilir ve Ödeme planı formül alanına giriş yapılabilir. Şimdi konuyu bir örnek
yardımıyla açmaya çalışalım. Örnek firmamızda stokların 2 ayrı fiyatı var. Stok kartının ALT+F
penceresinin görüntüsü şu şekilde;
O01
O02
Fiyat Adı
Satış Fiyatı
Alış Fiyatı
Fiyat
100
75
DVZ
TL
TL
Isk.
-
Ödeme Pl.
G30
Bu örneğimizden yararlanarak stoklarımızın satış fiyatları için ödeme planı formüle edeceğiz. Satış
fiyatının ödeme planı, o stokun alış ödeme planına 5 gün ilave edilmesiyle bulunacak. Formül girişleri
yaparken, ALT+F penceresindeki fiyat satırlarını kullanacağız. Örneğin birinci fiyat satırını kullanmak
için O01, ikinci satırı kullanabilmek için O02 kodlarından yararlanacağız. Bu kodlar O-odeme
kelimesinin baş harfi ve 01, 02 satır numaralarıyla oluşmuştur. Ödeme planı formül parametreleri
ekranımızın görüntüsü şu şekilde;
No
1
2
Vr.15 KUR9000
Fiyat Adı
Satış fiyatı
Alış fiyatı
Formülü
110
Alış fiyatının ödeme planından yararlanarak, satış fiyatı ödeme planını oluşturalım. Formülümüzde
önce alış fiyatının ödeme planını almamız gerekir. Alış fiyatının stok kartındaki satır numarası O02
idi. Formülümüzün birinci adımı;
O02
Şimdi bu satırdaki ödeme planına 5 gün ilave edelim. O02'den sonra artı (+) işareti, daha sonra da
ilave edeceğimiz gün sayısı yani 5 girilmelidir. Şimdi yukarıdaki tablonun görüntüsü şöyle oldu;
No
1
2
Fiyat Adı
Satış fiyatı
Alış fiyatı
Formülü
O02+5
Eğer satış fiyatının ödeme planı, alış ödeme planından 5 gün eksik olsaydı, bu durumda formülümüz
O02-5 olacaktır. ALT+S tuşlarıyla formülümüzü kaydedelim. Stok kartına gidip baktığımızda, satış
ödeme planı, alış ödeme planının 5 gün fazlası şeklinde hesaplanmış olacaktır. Eğer girilen formülün
değiştirilmesi gerekirse, yine bu programdan gerekli değişiklikler yapılabilir.
6.3.1.2
Satış fiyat parametreleri (092760)
İlgili program çalıştırıldığında öncelikle stok satış fiyatlarının belirleneceğini sayfa ile karşılaşılacak ve
burada sırasıyla
 Satış şartı uygulansın,
 Sorumluluk merkezi fiyat kodu,
 Genel fiyat kodu uygulansın
 Cari fiyat kodu uygulansın
 Tanımlı ilk fiyat kodu uygulansın ve
 Son satış fiyatı uygulansın
seçenekleri sunulacaktır.
Bu aşamada kullanıcılarımızın yapması gereken; satış esnasında stoklarının öncelikle hangi
fiyatlarına bakılacağını tek tek belirlemeleridir. Örneğin bu ekrandaki seçiminizin sırasıyla Satış şartı
uygulansın, Cari fiyat kodu uygulansın ve Son satış fiyatı uygulansın olarak seçildiğini
düşünelim. Bu durumda programınız öncelikle seçilen stokun satış şartı olup olmadığına bakacak
eğer varsa satış şartındaki fiyatı evraka aktaracaktır yoksa bu durumda bakacağı sonraki fiyat,
evraktan seçilen cari için fiyat kodunun olup olmadığıdır. Eğer varsa ilgili koda ait fiyatı evraka
aktaracaktır. Olmaması durumunda da bakacağı fiyat tanımı stokun son satış fiyatı olacaktır.
Dolayısıyla kullanıcılarımızın yapması gereken verdiğimiz örneğe göre fiyat sıralamalarını ekrandan
belirlemeleridir.
Satın alma fiyatı belirleme parametreleri sayfasında da program size
 Satın alma şartı uygulansın
 Son giriş fiyatı uygulansın
 Genel fiyat kodu uygulansın, genel fiyat kodu
Seçeneklerini sunacaktır. Bu durumda yapılması gereken tıpkı satış fiyatı belirleme ekranında olduğu
gibi satın alma sırasında hangi fiyatın baz alınacağının belirlenmesidir. Bu bölümde gördüğünüz
genel fiyat kodu uygulansın ve genel fiyat kodu alanları ile amacımız; bazı kullanıcılarımızın
stoklarının alış ve satışlarında aynı fiyat kodunu kullanmaları alış ve satışlarını seçtikleri fiyat kodu
üzerinden iskonto uygulayarak gerçekleştirmeleridir.
Vr.15 KUR9000
111
6.3.1.3
Fiyatlar arası ilişki matrisi ve değişikliği (092770)
Bu program ile stoklarınızın herhangi bir fiyatını temel alarak, diğer fiyatları üzerinde değişiklikler
yapabilirsiniz. Konuyu bir örnek ile açıklamaya çalışalım; stoklarınızın Satış fiyatı–1, Satış fiyatı–2
ve Kampanyalı satış fiyatı olmak üzere 3 çeşit fiyatı olsun. Sizinde bazı stoklarınızın fiyatlarını
değiştirmek istediğinizi ama bu değişikliğinde seçeceğiniz herhangi bir fiyat tanımındaki fiyata göre,
belirleyeceğiniz oranlar dâhilinde olmasını istediğinizi düşünelim. Yani stoklarınızın Satış fiyatı–2 ve
Kampanyalı satış fiyatlarındaki değişimin, belirleyeceğiniz oranlar dâhilinde olmasını ama Satış
Fiyatı-1'deki fiyatın temel alınarak değiştirilmesini istediğinizi varsayalım. İşte bu program ile
istediğiniz işlemi çok kolay gerçekleştireceksiniz. Aşağıda ki tabloda verdiğimiz örneğe göre stok
fiyatlarının nasıl bir değişim göstereceği belirtilmiştir.
Baz Alınacak Fiyat
: Satış fiyatı–1 (10-TL)
Fiyat İsmi
Eski
Fiyat
Değişiklik %
Yeni Fiyat
Satış fiyatı–1
10.10
11.Satış fiyatı–2
18.5
10, 50Kampanyalı
satış
fiyatı
15.7
10,70-
Örneğimizde,
stokumuzun
Satış fiyatı–1 fiyatı 10- TL'dir.
Diğer satış fiyatları, bu Satış
fiyatı–1
temel
alınarak
değiştirilmiştir. Örneğin Satış
fiyatı-2'nin fiyatı %5 oranında
değiştirilmiştir. Fakat bu %5,
18
TL
(Satış
fiyatı–2)
üzerinden değil, daha önce
seçilmiş olan fiyat üzerinden
yani Satış fiyatı–1 (10 TL)
üzerinden değerlendirilmiştir.
(temel alınan fiyat= Satış fiyatı–1=10 TL) hesaplanmıştır. Aynı şekilde kampanyalı satış fiyatı %7
oranında değiştirilmiştir. Ama bu değişiklik kampanya fiyatı olan 15 TL. üzerinden değil, temel
alınacak fiyat olan Satış fiyatı–1 (10 TL) üzerinden yapılmıştır.
Fiyatlar arası ilişki matrisini bu şekilde açıkladıktan sonra, giriş alanlarının neler olduğunu incelemeye
başlayabiliriz.
Bu ekranda öncelikle sizden istenen, fiyatları değişecek stoklarınızı belirlemenizdir. Yani fiyat
değişikliğinin hangi stoklarınız için değerlendirileceğini seçmenizdir. Bunun için tarama kod aralığı
veya kod yapısı alanlarından stoklarınızı seçin. Daha sonrada aşağıda açıklayacağımız alanlara
girişler yapmalısınız.
Baz alınacak fiyat: Bu alanda sizden istenen stok fiyat değişikliğini stoklarınızın hangi fiyatına göre
yapacağınızı belirtmenizdir. 1. satış fiyatlarına göre mi, 2. satış fiyatlarına göre mi, yâda kampanya
Vr.15 KUR9000
112
fiyatlarına göre mi? olacağını seçmelisiniz. Fiyat seçiminden sonra imleç tablonun 2. kısmında
konumlanacaktır. Şimdi değişiklik yüzdelerini girmeye başlayabiliriz.
Sıra no: Bu alanda fiyat isimlerinin sıra numaraları yer alır.
Fiyat ismi: Satış fiyat liste tanımları (092130) bölümünden tanımlanan fiyat isimleri bu alanda yer
almaktadır.
Değişiklik % : İlgili satırdaki fiyatın, yüzde kaç oranında değiştirileceği bu alana girilmelidir. Eğer
değişiklik eksi (-) olacak ise, yüzde girişinden sonra eksi tuşuna basınız.
Yuvarlama (TL): Fiyat değişikliğinden sonra elde edilen yeni fiyatların küsuratları tam rakama
yuvarlanmak isteniyorsa, bu alana yuvarlanacak küsurat girilmelidir.
Bu ekranda değişiklik yapılacak tüm fiyat çeşitleri için yüzde (%) ve yuvarlama miktarını girdikten
sonra, F2 tuşuna basılmalı ve ekranın üzerine gelecek onay ekranından fiyatları değiştir seçeneği
seçilerek işlem sonuçlandırılmalıdır. Fiyatlar değişmeyecek ise “çık” seçeneği tercih edilmelidir.
6.3.2
Depo ve satış noktaları tanımlama (092200)
Stok ve sipariş parametreleri menüsünde yer alan ikinci program depo tanımlamadır. Adından da
anlaşılacağı üzere bu program yardımı ile firmanız bünyesinde bulunan depolarınızın programa
tanıtımı yapılacaktır. İlgili seçeneğe girdiğinizde, karşınıza “Depo satış ve tanımları, Adres bilgileri ve
detay bilgiler” butonlarının yer aldığını bir ekran gelecektir. Şimdi bu butonların neler olduklarını
dolayısıyla depolarımızı tanıtmaya çalışalım.
 Depo satış noktaları ve tanımları
Bu bölüm depolarınızın genel tanımlarına ayrılmıştır. Bu tanımların neler oldukları aşağıda maddeler
halinde belirtilmiştir.
Depo No: Tanımlayacağınız depolara ilişkin sıra numaralarını bu alana girmelisiniz. 1. depo için 1, 2.
depo için 2 gibi.
Depo Adı: Bu alana, firmanız bünyesinde bulunan depolarınızın isimleri girilecektir. Depo isimlerini
mümkün olduğunca anlaşılır bir şekilde girmeniz gerekir. Örneğin ilgili deponun bulunduğu semt veya
bölge adından yararlanabilirsiniz. Çünkü depo girişi yapılması gereken yerlerde bu alana girdiğiniz
isimler ile karşılaşacaksınız.
Bağlı firma no: V15 serisi ile birlikte programlarımızda aynı veritabanı üzerinde birden fazla firma ile
işlem yapılabilmektedir. Böyle bir durumda tanımlanacak depolarında hangi firma için geçerli
olduğunun dolayısıyla hangi firmada hangi deponun çalıştırılacağının ayırt edilmesi gerekmektedir.
İşte bu alanda sizden istenen birden fazla firma ile çalışıyorsanız tanımlamakta olduğunuz deponun
hangi firmanız için geçerli olacağını belirtmenizdir. Dolayısıyla bu alana ilgili firmanın takip edildiği
numara girilecektir. Bu alandan yapacağınız tanımlama ışığında da başka firmanın deposu ile işlem
gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır. Böyle bir durum söz konusu olduğunda da program
tarafından hemen uyarılacak ilgili deponun işlem yapılan firma için geçerli olmadığı ve deponun bağlı
olduğu firmanın farklı olduğu belirtilecektir.
Şubesi: Merkez ve şubeler arasında online çalışan firmalarda, merkez firma tarafından şubelere ait
bütün depoların tanımlanması gerekir. Eğer firmanızda böyle bir uygulama varsa, bu alanda satır
sonu butonunu tıkladığınızda merkez ve şubelerinizin kod ve isimleriyle birlikte yer aldığı bir pencere
açılacaktır. Sizden istenilen, biraz önce kodunu ve adını girdiğiniz deponun merkez depo mu, yoksa
şube depolardan biri mi olduğunun seçilmesidir. Eğer kodunu girdiğiniz depo şubeye aitse, o şube
adının bulunduğu satıra gelip mouse ile tıklamanız gerekir. Merkez depo tanımlıyorsanız, bu alanın
default değeri merkez olacağı için herhangi bir seçim yapmanıza gerek kalmaz.
Vr.15 KUR9000
113
Tipi: Bu alanda satır sonu botonunu tıklarsanız programınızda hali hazırda yüklü olan depo tipleri ile
karşılaşırsınız. Sizden istenilen; tanımlamakta olduğunuz depo tipini bu pencereden seçmenizdir.
Merkez depo, şube depo, mağaza depo vb.
Grup kodu: Depolarınızı belirli gruplara ayırmak isterseniz, bu alana her depo için ait olduğu grubun
kodunu verebilirsiniz. Örneğin depolarınızı bölgelere göre gruplamak isterseniz, her bir bölge için bir
grup kodu tespit edip, tanımlı olan depoların bulunduğu satırlara ve grup kod alanına bu kodları
girebilirsiniz.
Muhasebe artikeli: Stok hareketlerini depolar bazında ayrı muhasebe hesaplarında takip etmek
isteyen firmalar, tanımlı olan her bir depo için bu alana maksimum 10 karakterden oluşan bir kod
girmelidirler. Her bir depo için muhasebe kodu girildikten sonra, STOK Yönetimi/Kartlar/Stok Tanıtım
Kartı programına girilir ve ALT+U tuşları yardımı ile muhasebe kodları penceresine ulaşılır. Burada
stok muhasebe kodlarına (153'lü hesaplara) aşağıdaki gibi bir giriş yapılır;
153.DMK
DMK kodunun açılımı depo muhasebe kodudur ve aynen yazılmak zorundadır. Bu şekilde stok
kartı kaydedildikten sonra bir hareket gerçekleştirilir. Yapılan ilk stok hareketi ile birlikte, bu stok
hangi depoya giriş veya çıkış yapacaksa, o deponun Kuruluş programından tanımlı olan muhasebe
kodu da alınarak ilgili muhasebe hesabı otomatik olarak yaratılır. Örneğin stok kartındaki
tanımlamanız bitti ve alış faturası ile muhasebe koduna 02 verdiğiniz depoya giriş yapıyorsunuz. Alış
faturası kaydedildikten sonra muhasebede 153.02 kodlu bir muhasebe hesap kartı açılır ve ilgili
hesaplar (stok ve satıcı hesapları) kullanılarak muhasebe fişi oluşturulur. Depo muhasebe kodu 03
olan depoya ilk alım yapılırken otomatik açılacak hesap 153.03 olacaktır. Daha sonraki
hareketlerinizde de hangi depoya giriş-çıkış yapıyorsanız, o deponun muhasebe hesabı çalışacaktır.
Seçilen depoya hangisi ise o hesap çalışacaktır.
Not: DMK kodunu 153'den sonra yazmak zorunda değilsiniz. Hesap planında önce 153.01
Depolar gibi bir alt hesap açtıysanız depo kodunu 153.01.DMK şeklinde de girebilirsiniz. Bu
şekilde bir giriş yapıldıktan sonra otomatik olarak açılacak depo muhasebe kodu (Kuruluş
programında muhasebe kodu 01 olan depo için) 153.01.01 olacaktır.
Sorumluluk merkezi: Tanımlamakta olduğunuz deponun bütün hareketlerini tek bir sorumluluk
merkezine bağlayabilme ve sorumluluk merkezi bazında raporlar alma imkânına sahipsiniz. Bunun
için, bu alanda ilgili deponun hangi sorumluluk merkezine bağlanacağını seçmeniz gerekmektedir.
Seçiminizi satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden yapabilirsiniz. Tabii ki daha
önce STOK veya GENEL MUHASEBE modüllerinin kartlar bölümlerinden sorumluluk merkezi kartları
girilmiş olmalıdır.
Fason giriş sorumluluk merkezi: Tanımlanan her bir depo için bu alandan seçilecek sorumluluk
merkezinin fason giriş evraklarına otomatik olarak gelmesi sağlanacaktır. Seçilen deponun
sorumluluk merkezi fason giriş faturasının evrak genel bilgiler bölümündeki sorumluluk merkezine,
Fason hareket fişi (233010) evrakının da hareket girişlerinin yapıldığı bölümde ALT+D tuşlarına
basılarak ulaşılan ekranın sorumluluk merkezi alanına yazılacaktır. Böylece fason evraklarından
seçilen deponun tüm hareketleri bağlı olduğu sorumluluk merkezine işlenebilecektir.
Transferlerde uygulanacak fiyat: Depolar arası transferlerde, her bir depo için uygulanacak fiyat
tipini belirleme imkânına sahipsiniz. Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek 3
seçenekli pencere, depolar arası transfer için uygulanacak fiyat tiplerini içermektedir. Bunlar aşağıda
açıklanmıştır;



Maliyet değeri: Stoklar maliyet değeri ile kaynak depoya sevk edilir,
Satış fiyatı: Stoklar biraz sonra uygulama fiyat kodu alanında gireceğiniz satış fiyat kodu ile
kaynak depoya sevk edilir,
Satın alma şartları: Stoklar satın alma şartlarındaki fiyat ile kaynak depoya sevk edilir.
Vr.15 KUR9000
114
Şimdi tanımlamakta olduğunuz depoya depolar arası stok transferi yapılırken stoklar hangi fiyattan
girecekse bu fiyat tipini seçiniz. Eğer fiyat tipi olarak satış fiyatını seçtiyseniz, bir sonraki alanda
uygulanacak satış fiyat kodunu da girmeniz gerekir.
Fiyat kodu: Eğer depolar arası sevk uygulama fiyat tipi olarak satış fiyatını seçtiyseniz, (stoklarınızın
birden fazla satış fiyatı olabileceği düşünerek) bu alana uygulanacak satış fiyat kodunu girmeniz
gerekmektedir. Başka bir ifade ile tanımlamakta olduğunuz depoya yapılan transferlerde stokların
tanıtım kartı/Fiyatlar penceresinden tanımladığınız hangi fiyatı kullanılacaksa, bu alana ilgili fiyat
kodu girilmelidir.
Bu alanda sonra sizden istenen, ilgili deponun adresini, posta kodunu bulunduğu il ve ülkeyi
belirtmenizdir.
Depo yetkili e-mail adresi: Bu alana bilgi amaçlı olarak tanımladığınız depodan yetkili olan kişinin
mail adresini girebilirsiniz.
İzin verilen ilk hareket tarihi: Eğer sipariş, irsaliye, fatura gibi tarih girişi yapılan evraklarda ilgili
deponuza belli bir tarihten önce hareket girilmesini istemiyorsanız, bu alana giriş yapmalısınız.
Mesela A deposu için bu alana 30.06.2013 girişi yaptığınızı düşünelim. Daha sonra sipariş fişi
evrakını açtığınızda tarih 20.06.2013 olarak girilip, depo olarak A seçtiğinizde program sizi “Bu
depoya 30.06.2013 tarihinden önce hareket girilemez” şeklinde uyaracaktır. Böylece depo
kartından izin verdiğiniz ilk hareket tarihi evraklarda kontrol edilecektir. Deponuza herhangi bir
kısıtlama getirmek istemiyorsanız, bu parametreyi boş bırakmanız yeterli olacaktır.
Buna benzer olarak Stok yönetimi/Sayım işlemleri modülündeki Sayım sonuçlarının
kesinleştirilmesi (012910) programındaki “Depo bu tarih ve öncesi hareket girişine kilitlensin”
parametresi ile de amacımız; depoların sayımları hangi tarihte kesinleştirilmiş ise ilgili tarih ve
öncesine giriş yapılmasına izin verilmemesidir.
 Adres Bilgileri
Bu bölüm tanımladığınız deponun bulunduğu yere yönelik adres girişlerine ayrılmıştır. Adres girişleri,
adres-1/2, posta kodu, ilçe, il, ülke, ülke kodu, bölge kodu, tanımlanan depoya ait telefon numaraları,
faks numaraları ve modem girişlerinden ibarettir.
 Detay Bilgileri
Bu bölüm ise, tanımladığınız depoların detay bilgilerine ayrılmıştır. Detay olarak programınız sizden,
depolarınızın metre kare olarak kapladığı alanı, satış alanını, otopark alanını, raf hacmini (m3), sergi
alanını (m3), kasa sayısı âdetini ve otopark kapasitesinin adet olarak ne kadar olduğunu, kamyon
depo kasa hacmini (m3) ve kamyon depo istiab haddini yani maksimum taşıyabilecek yük miktarının
(kg.) ne kadar olduğu bilgisini isteyecektir.
Bu ekranda gördüğünüz terazi dosyası toplu aktarım yol adı parametresi ile de kullanıcılarımız,
terazilere toplu stok aktarımı (101361) programı ile stok aktarımı gerçekleştirirken oluşturulacak
dosya yol adı alanına seçecekleri depo için aktarım dosyasının bulunduğu yol adının otomatik
olarak gelebilmesini sağlayacaklardır. Dolayısıyla bu ekrandan her bir depo için aktarım dosyasının
bulunduğu yol adı ayrı ayrı tanımlanmalıdır. Böylece Terazilere toplu stok aktarımı (101361)
programını çalıştırdıklarında seçtikleri depoya ait dosya yol adı Elektronik Terazi Parametreleri
(101351) ekranından belirlenen dosyanın önüne otomatik olarak gelecektir. Dolayısıyla her bir depo
için aktarım yapıldığında ayrı ayrı yol adı girişi yapılmamış olacaktır.
Evet, depo girişleriniz tamamlandıktan sonra, ALT+S tuşlarına basarak ya da erkanınızın alt
bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak depo parametrelerini kayıt etmelisiniz. Kayıt
edilmeyen depo parametrelerini tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız.
Vr.15 KUR9000
115
6.3.3
İskonto tanımlamaları (092300)
Series 9000’de belirli stoklardan, belirli carilere yapılan satışlar için, ödeme planlarına göre otomatik
olarak (yani sizin evraktan manüel olarak giriş yapmanıza gerek kalmadan) iskonto ve masraf
hesaplanabilmektedir. Bunun için yapılacak ilk işlem iskonto kartını girmek, daha sonra ilgili stok ve
carilerin tanıtım kartlarından, bu karttan biraz sonra girilecek iskonto kodlarını girmektir. Yukarıda
sıraladığımız tanımlamalar yapıldıktan sonra, iskonto kodları girilen stoklardan, yine iskonto kodları
girilen carilere satış yapıldığında ilgili ödeme planına göre verilen yüzde kadar iskonto (veya masraf)
hesaplanacaktır.
Stok İskonto/Masraf Kodu alanına, iskonto kartınız için stok ile bağlantılı olacak herhangi bir kod
vermelisiniz. Örneğin IS01(iskonto-1) veya MS01(masraf-1) gibi. Daha sonra bu kod, otomatik
iskonto uygulanacak stokların tanıtım kartında fiyatlar penceresinden de girilecektir. Örneğin
STK0001 kodlu stokun fiyatlar penceresindeki birinci fiyat satırına (ısk alanına) bu alana gireceğiniz
iskonto kodu girilince, bu stoktan biraz sonra gireceğiniz oranlar kadar iskonto yapılacaktır.
Cari İskonto/Masraf Kodu alanına, iskonto kartınız için cari ile bağlantılı olacak herhangi bir kod
girmelisiniz. Örneğin ICR01 gibi. Daha sonra bu kod müşteri veya satıcı tanıtım kartlarında da
girilecektir. Örneğin MUS01 kodlu müşterinin tanıtım kartından bu kod girildiğinde, bu iskonto
kodunda yer alan oranlar üzerinden ilgili cariye otomatik olarak iskonto (veya masraf) uygulanacaktır.
İskonto/ Masraf Adı alanına ise, ilk iskonto kartınız için uygun bir isim girmeniz gerekmektedir.
Örneğin Sezon Sonu İndirimi gibi.
Ödeme Planlarına Göre Otomatik Olarak Iskonto Uygulatabilmek İçin;
1- Bu programdan stok ısk./mas. kodu, cari ısk./mas. kodu, ödeme opsiyonları ve bu ödeme
opsiyonlarına karşılık uygulanacak iskonto ve/veya masraf yüzdelerinin girilmesi,
2-
Stok kartı/fiyatlar penceresinden stokun birinci fiyatının buluğunu satıra ve Isk. başlıklı kolona
bu karttan girilen stok ısk/mas. kodunun girilmesi,
3-
Müşteri tanıtım kartı/detaylar penceresindeki iskonto kodu alanına, bu karttan girilen cari
ısk.mas. kodunun girilmesi,
4-
Müşteri tanıtım kartı/detaylar penceresindeki fiyat kodu alanına 1 girilmesi,
5-
İlgili cari ile sürekli olarak aynı ödeme planı geçerli ise, yine cari kartın detaylar ekranından,
ödeme planı alanına ilgili girişin yapılması. Cari karttan ödeme planı girilmesi otomatik iskonto
için bir zorunluluk değildir. Sadece evraklara bu ödeme planının otomatik olarak gelmesi
amacıyla hazırlanmıştır.
Yukarıdaki tanımlamalar yapıldıktan sonra, evrak girişlerinde ilgili iskonto kodu girilen stoklardan,
iskonto kodu girilen carilere satış yapıldığında, ilgili ödeme planlarına göre verilen iskonto
yüzdeleri otomatik olarak uygulanacaktır. Bu sistemin alışlarda da kullanılması gerekiyorsa,
stoklar için bir de alış fiyatı tanımlanmalı (KUR9000/Stok-Sipariş Parametreleri/Fiyat
Parametreleri/Fiyat Parametreleri programından) ve stok kartlarının fiyatlar penceresinden alış
fiyatları da girilmelidir. Evrakta ise, birim fiyat alanında F10 tuşu ile ilgili alış fiyatı seçilmelidir.
Böylece alışlarda da otomatik olarak iskonto veya masraf hesaplatılabilecektir.
Iskonto tanımlamalarına girdiğinizde, karşınıza aşağıda bir örneğini gördüğünüz iskonto kartı
gelecektir. Şimdi bu ekrandaki alanları incelemeye başlayabiliriz.
Std.: Iskonto kartına ödeme planlarını dikkate almadan giriş yapacaksanız veya evraklarda iskonto
kartından tanımlanmamış bir ödeme planı girilmesi durumunda uygulanacak iskonto, ekranın tablo
Vr.15 KUR9000
116
bölümündeki stn kolonuna girilecektir. Bu alanda ise standart veya nakit ödemeler için bir açıklama
satırı yer almaktadır.
Evet, iskonto kartınızın ilk bölümüne
ilişkin
girişler
yukarıda
sıraladıklarımızdan ibarettir. Şimdi sıra,
stok ve cariler için iskonto kodları
verildiğinde, hangi ödeme planı için
yüzde kaç iskonto ve masrafın otomatik
olarak uygulanacağını belirlemeye
gelmiştir. Bunun için <F2> tuşuna
basmalısınız. Bu tuşa basıldığında,
imleç ekranınızın ikinci yarısındaki
tabloya geçmiştir. Şimdi bu tablodan
itibaren
açıklamalarımıza
devam
ediyoruz.
Adı: Bir iskonto kartı ile 6 ayrı iskonto
ve 4 ayrı masraf aynı anda
hesaplatılabilir. İşte bu alanda iskonto
ve masrafların isim ve sıra numaraları
yer almaktadır. Dilerseniz bu isimleri
değiştirebilirsiniz.
Uygulama: Bu alanda satır sonu
butonunu tıkladığınızda karşınıza iskonto (veya masraf) uygulama tiplerinden oluşan küçük bir
pencere gelecektir. Bu aşamada sizden istenilen, ilgili satırdaki iskonto ya da masrafın nasıl
hesaplanacağını belirlemenizdir. Iskonto uyulama tiplerine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir;
1- Brüt Toplamdan Yüzde: Brüt toplam, mal bedeli ile eş anlamlıdır. Yani iskonto ve vergiler hariç,
sadece stok kalemlerinin tutarıdır. Uygulama brüt toplamdan yüzde alarak seçilip ilgili yüzde girişi
yapıldıktan sonra, iskonto yüzdesi brüt toplam (mal bedeli) üzerinden hesaplanır. Örneğin irsaliye
(veya fatura) brüt toplamı 5 milyon lira. Bu irsaliye (veya fatura) üzerinden 3 ayrı iskonto
hesaplatılacak (%10, 15 ve 20 oranlarında). Her bir iskonto satırında bu uygulama tipi seçilip
yukarıdaki yüzdeler girilirse, bu durumda her 3 iskonto yüzdesi de 5 milyon lira üzerinden
hesaplanır.
2- Önceki Ara Toplamdan Yüzde Alarak: Ara toplam, mal bedelinden iskontoların düşülüp, masraf
ve vergilerin ilave edilmesi ile bulunan değerdir. Uygulama önceki ara toplam üzerinden yüzde
alarak seçilip ilgili yüzde girişi yapıldığında, iskonto veya masraf yüzdesi, ara toplam üzerinden
(daha önce uygulanmış iskonto varsa, bu iskonto tutarı mal bedelinden düşülür, masraf ve
vergiler eklenir) iskonto bulunan değer üzerinden hesaplanır) hesaplanır.
3- Tutar: Iskonto uygulama tipi tutar seçildiğinde ışıklı imleç yüzde alanında konumlanacak ve
yüzde alanına girilecek tutar kadar evrak ara toplamına iskonto (masraf) uygulanacaktır.
4- Ana Miktar * Tutar: Evraklardaki stok miktarları üzerinden belirli bir tutar kadar iskonto yapmak
veya masraf uygulamak istiyorsanız, iskonto uygulama tipi olarak bu seçeneği tercih edip, miktar
alanına da miktar başına yapılacak iskonto (veya masraf) tutarını girebilirsiniz.
Örneğin irsaliye veya faturadaki stoklar için, miktar başına 10 TL iskonto yapmak istiyorsunuz.
Evrakta yer alan stok miktarı 20.000 adet olarak görülüyor. Bu durumda iskonto tipini seçip miktar
alanına da 10.000 değerini girdiğinizde, ilgili stokunuz için;
20.000 * 10= 200.000- tutarında iskonto yapılacaktır. Yani birim stok için 10 TL iskonto yapılıp,
20.000 birim stok için bu tutar 200.000 olacaktır.
Vr.15 KUR9000
117
Yukarıda açıklamaya çalıştığımız iskonto tipi stoklarınızın ana birimlerine uygulanacaktır. Uygulama
tipi penceresinde miktar iskontosu (veya masrafı) olarak 3 seçenek daha yer alır. Bunlar;
Miktar2 * Tutar : Bu seçenek tercih edildiğinde evraka girilen miktar (ki bu ana birim cinsinden
olacaktır) stoklarınızın 2. birimine çevrilecek ve iskonto (veya masraf) ikinci birim ile miktar alanına
girdiğiniz tutarın çarpılması sonucu bulunacaktır. Konuyu bir örnek yardımı ile pekiştirmeye çalışalım.
Stok Kodu..............S01
1. Birim................Adet
2. Birim................Kutu (1 kutuda 10 adet var)
3. Birim................Koli (1 kolide 50 adet var)
4. Birim................Kilogram (1 kg. 2 adet)
Uygulama tipini miktar2*tutar olarak seçtiğinizi ve miktar kolonuna da 5-TL girdiğinizi düşünelim.
S01 kodlu stok miktarı irsaliyeye (veya faturaya) 15.000 adet girilmiş olsun. Şimdi 15.000 adetin kaç
kutuya denk geldiğiniz hesaplamalıyız. Bir kutuda 10 adet stok olduğuna göre 15.000 adet stokumuz;
15.000 / 10 = 1500 kutuya denk gelmektedir.
Bu durumda irsaliyeye gelecek iskonto tutarı ise (iskonto kartının miktar alanına 5 TL girdiğimizi
hatırlayalım)
1500 * 5 = 7.500 TL
Olacaktır.
Miktar3*Tutar: Bu seçenek tercih edildiğinde evraka girilen miktar (ki bu ana birim cinsinden
olacaktır) stoklarınızın 3. birimine çevrilecek ve iskonto (veya masraf) üçüncü birim ile miktar alanına
girdiğiniz tutarın çarpılması sonucu bulunacaktır.
Miktar2*Tutar açıklamalarımızda verdiğimiz örnekten yararlanırsak;
Stok Kodu..............S01
1. Birim................Adet
2. Birim................Kutu (1 kutuda 10 adet var)
3. Birim................Koli (1 kolide 50 adet var)
4. Birim................Kilogram (1 kg. 2 adet)
Uygulama tipini miktar3*tutar olarak seçtiğinizi ve miktar kolonuna da 5 TL girdiğinizi düşünelim.
S01 kodlu stok miktarı irsaliyeye (veya faturaya) 15.000 adet girilmiş olsun. Şimdi 15.000 âdetin kaç
koliye denk geldiğiniz hesaplamalıyız. Bir kolide 50 adet stok olduğuna göre 15.000 adet stokumuz;
15.000 / 50 = 300 kutuya denk gelmektedir.
Bu durumda irsaliyeye gelecek iskonto tutarı ise (iskonto kartının miktar alanına 5-TL girdiğimizi
hatırlayalım)
300 * 5 = 1.500 TL
Miktar4*Tutar: Bu seçenek tercih edildiğinde evraka girilen miktar (ki bu ana birim cinsinden
olacaktır) stoklarınızın 4. birimine çevrilecek ve iskonto (veya masraf) dördüncü birim ile miktar
alanına girdiğiniz tutarın çarpılması sonucu bulunacaktır.
Vr.15 KUR9000
118
Iskonto kartına ilk girildiğinde seçebileceğiniz 6 iskonto tipini açıklamaya çalıştık. Evrakınız için bir
iskonto girişi yaptıktan sonra, iskonto tiplerini içeren pencereye 2 hesaplama şeklinin daha
eklendiğini göreceksiniz. Bunlar;
 1. İskontodan yüzde
 1. İskonto sonrası ara toplamdan yüzde
Seçenekleridir. Programınız size ikinci bir iskonto girmeniz durumunda, bu iskontoyu sadece birinci
iskonto tutarı üzerinden belirli bir yüzde ile veya birinci iskonto sonrası ara toplamdan belirli bir yüzde
ile hesaplatmanıza olanak tanımıştır. Örnek:
Ara Toplam : 2.300.000.1. iskonto Tutarı: 300.000.1. iskonto Sonrası Ara Toplam : 2.000.000.Bu verilere göre ikinci iskontoyu 1. iskonto tutarı yani 300.000.- üzerinden veya 1. iskontodan
sonrası ara toplam yani 2.000.000.- üzerinden hesaplatabilirsiniz. Tabloya eklenen bu 2 seçeneğin
dışında, yukarı açıkladığımız 4 iskonto tipine göre de hesaplama yapabilirsiniz. İkinci iskonto
girildikten sonra iskonto tipleri penceresine 2 iskonto tipi daha eklenecektir. Bunlar;
 2. iskontodan yüzde
 2. iskonto sonrası ara toplamdan yüzde
Bu seçeneklerden birini tercih ederek, 3. iskontonuzu 2. iskontodan yüzde alarak veya 2. iskonto
sonrası ara toplam üzerinden hesaplatabilirsiniz. Iskonto tipleri bu şekilde artarak devam edecektir.
Ta ki 6. iskontoyu girene dek.
Stn: Iskonto kartında ödeme planlarını dikkate almayacaksanız veya kartta tanımlanan ödeme
planlarının dışında bir ödeme planı girildiğinde uygulanacak iskonto yüzdesini bu alana girmelisiniz.
Örneğin kodu girilen stok grubundan kodu girilen cari gruba yapılan satışlarda ödeme planı ne olursa
olsun %20 iskonto uygulanacaksa, bu iskonto yüzdesini bu alana girmelisiniz. Ya da, iskonto kartını
ödeme planlarına göre oluşturdunuz fakat evraktan sizin bu kattan belirlemediğiniz bir ödeme planı
ile satış yapıldı. Bu durumda uygulanacak iskonto yüzdesi yine bu alana girilecektir.
Op1 - Op2 - Op3 - Op4 - Op5: Iskonto kartını ödeme planlarını dikkate alarak oluşturduysanız,
ekranın birinci bölümündeki Op1, Op2...Op5 alanlarına ilgili ödeme planı gün sayılarını da girmiş
olmalısınız. Bu alanlara ise, ilgili ödeme planı ile satış yapıldığında uygulanacak iskonto yüzdeleri
girilecektir. Örneğin ekranın ilk yarısındaki Op1 alanına ödeme planı olarak G15 yani 15 gün girdiniz.
15 gün opsiyonlu bir satış için yüzde kaç iskonto yapılacağınız da ekranın ikinci yarısındaki Op1
kolonuna girmelisiniz. Aynı şekilde diğer ödeme planları ile satış yapıldığında uygulanacak iskonto
yüzdeleri de ilgili alanlara tek tek girilmelidir.
Miktar: Eğer hesaplatılacak iskonto miktar*tutar seçeneklerinden bir tanesi ise, miktar başına
yapılacak iskonto tutarını bu alana girebilirsiniz.
Evet, bir iskonto satırının nasıl tanımlanacağını yukarıda açıklamaya çalıştık. ENTER tuşuna basarak
bir alt satıra geçip, -varsa- diğer iskontolar veya masraflar için de girişlerinize (yüzde veya miktar
girişlerinize) devam edebilirsiniz. Eğer iskonto kartı ile işlemleriniz bitti ise, ALT+S tuşlarına basarak
ya da ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kartınızı kayıt etmelisiniz.
6.3.4
Karşılanma Parametreleri
Karşılanma parametreleri menüsünde yer alan programlar ile siparişlerin ne şekilde karşılanacağı ve
konsinyelerin ne şekilde kapatılacağına ilişkin tanımlamalar yapılacaktır. Başka bir ifade ile irsaliye ve
faturalara çağırılan siparişler ile normal siparişlerin mi sevk edildiği (veya teslim alındığı) yoksa
konsinyelerin mi kapatılacağı tanımlanacaktır.
Vr.15 KUR9000
119
Bu menüde yer alan programlar, aynı zamanda hem normal sipariş alınıp, hem de konsinye
çalışılması durumunda, kayıtlarda tutulan sipariş ve konsinye bilgilerinden hangisinin otomatik olarak
kapatılacağını tanımlamaya yarar. Bu nedenle iki programda yer alan aynı parametreler birbirleri ile
çakışamaz. Örneğin konsinye karşılanma parametreleri programına girip, sevkıyat mutlaka konsinye
karşılığı yapılacak parametresi -evet- seçilmiş ise, bu parametre sipariş karşılanma parametreleri
programında -evet- seçilemeyecektir. Çünkü programınız ya konsinye stokları ya da siparişleri
otomatik olarak kapatacak durumdadır.
Bu durumun tam tersini düşündüğümüzde, yani sipariş karşılanma parametreleri programında
sevkıyat mutlak sipariş karşılığı olacak parametresi -evet- seçildiğinde, konsinye karşılanma
parametreleri programındaki aynı parametre -evet- seçilemeyecektir. Çünkü programınız siparişleri
otomatik kapamak üzere ayarlanmış olacaktır.
6.3.4.1
Sipariş karşılanma parametreleri (093150)
Stok alım-satım işlemleri genellikle sipariş ve sevkıyat/mal kabul olmak üzere iki aşamadan geçer.
Bu iki aşamadan sonra alınan veya sevk edilen stoklara ilişkin fatura girişleri yapılır. SATIN ALMA ve
SATIŞ yönetimlerinde alınan veya verilen siparişlerinizi sipariş fişleri ile belgelendirebilirsiniz. Daha
sonra siparişler işletmeye geldiğinde giriş(alış) irsaliyesini, sevk edildiğinde ise çıkış(satış) irsaliyesini
sipariş fişlerinden yararlanarak girebilirsiniz. Satış ve satın alma işlemlerinin son noktası olan fatura
girişleri de, hem sipariş fişinden hem de irsaliyeden alınarak otomatik olarak yapılabilir.
SATINALMA:
Verilen Sipariş Fişi  Alış İrsaliyesi  Alış Faturası
(mal kabul)
SATIŞ:
Alınan Sipariş Fişi  Satış İrsaliyesi  Satış Faturası
(sevkıyat)
Alım-satış işlemleri için yukarıda gösterdiğimiz 3 aşamalı süreç işletmelerde farklılık gösterebilir.
Örneğin bazı işletmeler bu sürecin ilk aşaması olan sipariş bölümünü kullanmıyor olabilirler. Bu
durumda herhangi bir sorun yoktur. Sipariş fişleri girilmeden de irsaliye ve fatura girişleri yapılabilir.
Ancak bazı işletmeler sipariş fişi olmadan sevkıyat ve mal kabul yapılmasına karşıdırlar. Yani alımsatım işlemlerinde yukarıda gösterdiğimiz sürece harfiyen uyarlar. Bir alım yapılacağında önce
sipariş verilir, daha sonra irsaliye ile birlikte mal kabul yapılır ve son olarak da malın faturasının
gelmesi ile ödeme yapılır. Bu tür işletmelerde sürecin ilk aşaması olan sipariş bölümü çok önemlidir.
Yani sipariş verilmeden veya sipariş alınmadan kesinlikle mal kabul veya sevkıyat yapmazlar. İşte bu
tür işletmelerin, sipariş karşılanma parametreleri üzerinde gerekli ayarlamaları yapması gerekir.
Sipariş karşılanma parametreleri evrak tiplerine göre 7 ana grupta toplanmıştır. Toptan irsaliyeler,
perakende irsaliyeler, toptan faturalar, perakende faturalar, depolar arası sevk fişi, ithalat faturaları ve
ihracat faturalarıdır. Biraz sonra açıklayacağımız parametrelerin bu 7 evrakta da geçerli olmasını
istiyorsanız, bu ana başlıklar altındaki tüm parametreleri açıklamalarımıza göre ayarlamanız gerekir.
Sadece toptan irsaliyeler veya sadece perakende irsaliyeler için sipariş parametrelerini değiştirmek
istiyorsanız sadece ilgili bölüm başlığındaki parametreleri değiştirmeniz yeterlidir. Şimdi sipariş
karşılanma parametrelerinin neler olduğunu incelemeye başlayalım;
Sevkıyat mutlak sipariş karşılığında yapılacak: Sevkıyat işlemi için önceden sipariş fişi ile sipariş
alınması gibi bir şart varsa, bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir.
Bu durumda normal sipariş fişi gelmeyen hiç bir stokun sevkine izin verilmez. Yani sipariş fişi
olmayan stoklar için irsaliye ve fatura kesilemez.
Mal kabul mutlak sipariş karşılığında yapılacak: Mal kabul işlemi için önceden sipariş fişi ile
sipariş verilmiş olması gibi bir şart varsa, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
Vr.15 KUR9000
120
işaretlemelisiniz. Bu durumda sipariş fişi olmayan hiç bir stokun işletmeye kabulüne izin verilmez.
Yani sipariş fişi olmayan stoklar için alış (giriş) irsaliyesi ve faturası girilemez.
Sipariş ile yapılan alım-satımlarda, alınan veya verilen siparişlere ait mal kabul ve sevkıyat işlemi
yapıldıktan sonra, bu stok miktarlarının artık sipariş kayıtlarından düşülüp, stok miktarlarına artı veya
eksi olarak etki etmesi gerekir. Mal kabulde yani alış irsaliyesi ile işletmeye girişi yapılan stoklar
otomatik olarak stok miktarlarını artırır. Sevkıyatta da, yani satış irsaliyesi ile satılan stoklar stok
miktarlarından düşülür. Ancak önceki aşaması sipariş fişi olan bu süreç içinde, işletmeye girişi
yapılan veya işletmeden çıkışı yapılan stokların sipariş kayıtlarına etki etmesi (siparişten düşülmesi)
için 2 yol vardır;
1
Satış ve alış irsaliye-fatura evrakları girilirken, F6, F7, F8 veya F9 fonksiyon tuşları kullanılarak,
irsaliye veya faturanın sipariş fişi ile bağıntısının yapılması,
2
Bu programdan (yani sipariş karşılanma parametrelerinden) Sevkıyatta sipariş otomatik
karşılanacak ve mal kabulde sipariş otomatik karşılanacak alanlarının -evetolarak seçilmiş
olması.
Sevkıyatta siparişler otomatik karşılanacak: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlendiğinde, sevk edilen stoklar otomatik olarak alınan sipariş miktarlarından düşülür. Aksi
halde, yani bu (X) hayır olarak işaretlendiğinde, sevk edilen stokların siparişten düşülmesi için,
irsaliyesi veya faturası kesilirken F6, F7, F8 veya F9 fonksiyon tuşlarından biri kullanılarak sipariş fişi
ile bağıntısının kurulması gerekir.
Mal kabulde siparişler otomatik karşılanacak: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlendiğinde, işletmeye girişi yapılan stoklar otomatik olarak verilen sipariş miktarlarından
düşülür. Aksi halde, yani bu parametre (X) hayır olarak işaretlendiğinde, işletmeye girişi yapılan
stokların siparişten düşülmesi için, irsaliyesi veya faturası kesilirken F6, F7, F8 veya F9 fonksiyon
tuşlarından biri kullanılarak sipariş fişi ile bağıntısının kurulması gerekir.
Depolar arası sevk fişlerinde sevkıyat mutlak şube siparişi karşılığı: Bu parametreye karşılık
gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesi durumunda depolar arası sevk fişlerinde şube
siparişleri dikkate alınacaktır. Yani şube sipariş fişi (depolar arası sipariş fişi) olmayan stoklar için
depolar arası sevk fişlerinin düzenlenebilmesi mümkün olmayacaktır. Depolar arası sevk fişine şube
siparişleri Ctrl+G, Ctrl+S, Ctrl+F ve F9 yardım tuşları kullanılarak aktarılmaktadır.
Sevkıyatta şube siparişleri otomatik karşılanacaktır: Bu parametrenin  “evet” olarak
işaretlenmesi durumunda depolar arası sevk fişi (012500) ile sevki yapılan stokların, depolar arası
sipariş fişleri (şube sipariş fişi) ile alınmış yada verilmiş olan sipariş miktarları otomatik olarak
düşülecektir. Aksi halde, yani bu parametre (X) hayır olarak kalırsa, Depolar arası sevk fişi ile sevk
edilecek stokların şube siparişlerinden düşülmesi için, evraka Ctrl+G, Ctrl+F yada F9 yardım
tuşlarından biri kullanılarak çağrılması yani şube sipariş evrakları ile bağlantı kurulması gibi bir
gereklilik olacaktır.
İthalat ve ihracat mutlak sipariş karşılığında yapılacak: İthalat ve ihracata yönelik işlemlerde
önceden sipariş fişi ile sipariş alınması gibi bir şart varsa, bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlenmelidir. Bu durumda ithalat ve ihracat fişleri, sipariş fişi gelmeyen hiç bir stokun
için düzenlenemez. Yani sipariş fişi olmayan stoklar için ithalat ve ihracat fişi kesilemez.
İthalat ve ihracatta siparişler otomatik karşılansın Bu parametrelere karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlendiğinde, ithalat ve ihracat fişlerinde girilen stoklar otomatik olarak verilen sipariş
miktarlarından düşülür. Aksi halde, yani bu parametre (X) hayır olarak işaretlendiğinde, böyle bir
işlem yapılmaz.
Vr.15 KUR9000
121
Evet, sipariş karşılanma parametrelerini açıklamalarımız doğrultusunda tanımladıktan sonra, bu
parametreleri ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak
kaydetmeyi unutmayınız.
6.3.4.2
Konsinye karşılanma parametreleri (093160)
Stok alım-satım işlemleri genellikle sipariş ve sevkiyat/mal kabul olmak üzere iki aşamadan geçer. Bu
iki aşamadan sonra alınan veya sevk edilen stoklara ilişkin fatura girişleri yapılır. SATIN ALMA ve
SATIŞ yönetimlerinde konsinye alınan veya konsinye verilen konsinye siparişlerinizi sipariş fişleri ile
belgelendirebilirsiniz. Daha sonra konsinye siparişler işletmeye geldiğinde giriş(alış) irsaliyesini, sevk
edildiğinde ise çıkış(satış) irsaliyesini konsinye sipariş fişlerinden yararlanarak girebilirsiniz. Satış ve
satın alma işlemlerinin son noktası olan fatura girişleri de, hem konsinye sipariş fişinden hem de
irsaliyeden alınarak otomatik olarak yapılabilir.
SATINALMA:
Verilen Konsinye Sipariş Fişi  Alış İrsaliyesi  Alış Faturası
(mal kabul)
SATIŞ:
Alınan Konsinye Sipariş Fişi  Satış İrsaliyesi  Satış Faturası
(sevkiyat)
Alım-satış işlemleri için yukarıda gösterdiğimiz 3 aşamalı süreç işletmelerde farklılık gösterebilir.
Örneğin bazı işletmeler bu sürecin ilk aşaması olan sipariş bölümünü kullanmıyor olabilirler. Bu
durumda herhangi bir sorun yoktur. Sipariş fişleri girilmeden de irsaliye ve fatura girişleri yapılabilir.
Ancak bazı işletmeler konsinye sipariş fişi olmadan sevkiyat ve mal kabul yapılmasına karşıdırlar.
Yani alım-satım işlemlerinde yukarıda gösterdiğimiz sürece harfiyen uyarlar. Bir alım yapılacağında
önce konsinye sipariş verilir, daha sonra irsaliye ile birlikte mal kabul yapılır ve son olarak da malın
faturasının gelmesi ile ödeme yapılır. Bu tür işletmelerde sürecin ilk aşaması olan sipariş bölümü çok
önemlidir. Yani sipariş verilmeden veya sipariş alınmadan kesinlikle mal kabul veya sevkiyat
yapmazlar. İşte bu tür işletmelerin, konsinye sipariş karşılanma parametreleri üzerinde gerekli
ayarlamaları yapması gerekir.
Konsinye sipariş karşılanma parametreleri evrak tiplerine göre 4 ana grupta toplanmıştır. Toptan
irsaliyeler, perakende irsaliyeler, toptan faturalar ve perakende faturalar. Biraz sonra açıklayacağımız
parametrelerin bu 4 evrakta da geçerli olmasını istiyorsanız, bu ana başlıklar altındaki tüm
parametreleri açıklamalarımıza göre ayarlamanız gerekir. Sadece toptan irsaliyeler veya sadece
perakende irsaliyeler için konsinye sipariş parametrelerini değiştirmek istiyorsanız sadece ilgili bölüm
başlığındaki parametreleri değiştirmeniz yeterlidir. Şimdi konsinye sipariş karşılanma
parametrelerinin neler olduğunu incelemeye başlayalım;
Sevkiyat mutlak konsinye karşılığında yapılacak: Sevkiyat işlemi için önceden konsinye sipariş
fişi ile sipariş alınması gibi bir şart varsa, bu alanı satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız
pencereden -evetolarak seçmelisiniz. Bu durumda konsinye sipariş fişi gelmeyen hiç bir stokun
sevkine izin verilmez. Yani konsinye sipariş fişi olmayan stoklar için irsaliye ve fatura kesilemez.
Mal kabul mutlak konsinye karşılığında yapılacak: Mal kabul işlemi için önceden konsinye sipariş
fişi ile sipariş verilmiş olması gibi bir şart varsa, bu alanı satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız
pencereden -evetolarak seçmelisiniz. Bu durumda konsinye sipariş fişi olmayan hiç bir stokun
işletmeye kabulüne izin verilmez. Yani konsinye sipariş fişi olmayan stoklar için alış (giriş) irsaliye ve
faturası girilemez.
Konsinye sipariş ile yapılan alım-satımlarda, alınan veya verilen konsinye siparişlere ait mal kabul ve
sevkiyat işlemi yapıldıktan sonra, bu stok miktarlarının artık sipariş kayıtlarından düşülüp, stok
miktarlarına artı veya eksi olarak etki etmesi gerekir. Mal kabulde yani alış irsaliyesi ile işletmeye
girişi yapılan stoklar otomatik olarak stok miktarlarını artırır. Sevkiyatta da, yani satış irsaliyesi ile
satılan stoklar stok miktarlarından düşülür. Ancak önceki aşaması sipariş fişi olan bu süreç içinde,
Vr.15 KUR9000
122
işletmeye girişi yapılan veya işletmeden çıkışı yapılan stokların sipariş kayıtlarına etki etmesi
(siparişten düşülmesi) için 2 yol vardır;
1
Satış ve alış irsaliye-fatura evrakları girilirken, <F6>, <F7>, <F8> veya <F9> fonksiyon tuşları
kullanılarak, irsaliye veya faturanın sipariş fişi ile bağıntısının yapılması,
2
Bu programdan (yani konsinye sipariş karşılanma parametrelerinden) Sevkiyatta konsinye sipariş
otomatik karşılanacak ve mal kabulde konsinye sipariş otomatik karşılanacak alanlarının -evetolarak seçilmiş olması.
Sevkiyatta konsinye otomatik karşılanacak: Bu alan -evetolarak seçildiğinde, sevk edilen stoklar
otomatik olarak alınan konsinye sipariş miktarlarından düşülür. Aksi halde, yani bu alan -hayır- olarak
seçildiğinde, sevk edilen stokların siparişten düşülmesi için, irsaliyesi veya faturası kesilirken <F6>,
<F7>, <F8> veya <F9> fonksiyon tuşlarından biri kullanılarak sipariş fişi ile bağıntısının kurulması
gerekir.
Mal kabulde konsinye otomatik karşılanacak: Bu alan -evetolarak seçildiğinde, işletmeye girişi
yapılan stoklar otomatik olarak verilen konsinye sipariş miktarlarından düşülür. Aksi halde, yani bu
alan -hayır- olarak seçildiğinde, işletmeye girişi yapılan stokların siparişten düşülmesi için, irsaliyesi
veya faturası kesilirken <F6>, <F7>, <F8> veya <F9> fonksiyon tuşlarından biri kullanılarak sipariş
fişi ile bağıntısının kurulması gerekir.
Evet, işletmeniz bünyesinde konsinye siparişlerin nasıl karşılandığını dikkate alarak, yukarıda
sıraladığımız 4 parametreyi 4 ayrı evrak için tanımlayınız. Sipariş karşılanma parametrelerini
tanımladıktan sonra, bu parametreleri <ALT+S> tuşları ile ya da sakla butonunu tıklayarak
kaydetmeyi unutmayınız.
6.3.5
Kontrol Parametreleri
Normal ve konsinye siparişler için kontrol parametrelerinin girildiği bölümdür.
6.3.5.1
Sipariş & satın alma kontrol parametreleri (093100)
Stok-Sipariş Parametreleri menüsünün bu bölümünden, mal kabul ve sevkıyat aşamalarında evraklar
üzerinde bir takım kontrollerin yapılabilmesi için parametreler tanımlayacaksınız. Satır sonu butonları
tıklanarak seçim yapılacak sipariş kontrol parametrelerinin neler olduğu ve işlevleri aşağıda
açıklanmıştır;
1-) İrs. Sevkıyatta Sipariş Miktarı Değiştirilemez: Alınan sipariş fişinden satış irsaliyesi kesilirken,
irsaliyeye otomatik olarak gelen sipariş miktarının (sipariş fişindeki miktarın) manüel olarak
değiştirilmesini engellemek istiyorsanız, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelisiniz. Böylece stokunuzun sipariş fişindeki miktarı neyse, irsaliyedeki miktar da o olacak,
bu miktarın değiştirilmesine izin verilmeyecektir. Bu parametreyi şöyle de yorumlayabiliriz; parametre
-evet- seçildiği takdirde, müşterilerinizin siparişleri mutlaka sipariş verdikleri miktar kadar gidecektir.
Ne eksik, ne de fazla sevkıyat yapılamayacaktır.
2-) İrs. Mal Kabulde Sipariş Miktarı Değiştirilemez: Verilen sipariş fişinden alış irsaliyesi girilirken,
irsaliyeye otomatik olarak gelen sipariş miktarının (sipariş fişindeki miktarın) manüel olarak
işaretlemelisiniz. Böylece stokunuzun sipariş fişindeki miktarı neyse, irsaliyedeki miktar da o olacak,
-evet- seçildiği takdirde, satıcılarınıza verdiğiniz siparişlerde, mutlaka verdiğiniz miktar kadar mal
kabul yapılacaktır. Ne eksik, ne de fazla mal kabul yapılamayacaktır.
Vr.15 KUR9000
123
3-) İrs. Sevkıyatta Sipariş Fiyat Ve Vadesi Değiştirilemez: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk
 (evet) olarak işaretlenirse, ilgili müşterinizden gelen sipariş fişinin vadesi ve stokların birim fiyatları
neyse, bu siparişlerin sevkıyatları sırasında da aynı birim fiyat ve vade kullanılacaktır. Yani, alınan
sipariş fişinden satış irsaliyesi kesilirken, irsaliyeye otomatik olarak gelen vade ve birim fiyatlar
değiştirilemeyecektir.
4-) İrs. Mal Kabulde Sipariş Fiyat Ve Vadesi Değiştirilemez: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlenirse, satıcılarınıza gönderdiğiniz sipariş fişlerindeki vade ve stokların
birim fiyatları neyse, bu siparişlerin mal kabulü sırasında da aynı birim fiyat ve vade kullanılacaktır.
Yani, verilen sipariş fişinden alış irsaliyesi girilirken, irsaliyeye otomatik olarak gelen vade ve birim
fiyatlar değiştirilemeyecektir.
5-) Fat. Sevkıyatta Sipariş Miktarı Değiştirilemez: Alınan sipariş fişinden satış faturası kesilirken,
faturaya otomatik olarak gelen sipariş miktarının (sipariş fişindeki miktarın) manüel olarak
işaretlenmesiniz. Böylece stokunuzun sipariş fişindeki miktarı neyse, faturadaki miktar da o olacak,
evet seçildiği takdirde, müşterilerinizin siparişleri mutlaka sipariş verdikleri miktar kadar gidecektir. Ne
eksik, ne de fazla sevkıyat yapılamayacaktır.
6-) Fat. Mal Kabulde Sipariş Miktarı Değiştirilemez: Verilen sipariş fişinden alış faturası girilirken,
faturaya otomatik olarak gelen sipariş miktarının (sipariş fişindeki miktarın) manüel olarak
işaretlenmelisiniz. Böylece stokunuzun sipariş fişindeki miktarı neyse, faturadaki miktar da o olacak,
-evet- seçildiği takdirde, satıcılarınıza verdiğiniz siparişlerde, mutlaka verdiğiniz miktar kadar mal
kabul yapılacaktır. Ne eksik, ne de fazla mal kabul yapılamayacaktır.
7-) Fat. Sevkıyatta Sipariş Fiyat Ve Vadesi Değiştirilemez: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk
 (evet) olarak işaretlenirse, ilgili müşterinizden gelen sipariş fişinin vadesi ve stokların birim fiyatları
neyse, bu siparişlerin sevkıyatları sırasında da aynı birim fiyat ve vade kullanılacaktır. Yani, alınan
sipariş fişinden satış faturası kesilirken, faturaya otomatik olarak gelen vade ve birim fiyatlar
8-) Fat. Mal Kabulde Sipariş Fiyat Ve Vadesi Değiştirilemez: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlenirse, satıcılarınıza gönderdiğiniz sipariş fişlerindeki vade ve stokların
birim fiyatları neyse, bu siparişlerin mal kabulü sırasında da aynı birim fiyat ve vade kullanılacaktır.
Yani, verilen sipariş fişinden alış faturası girilirken, faturaya otomatik olarak gelen vade ve birim
fiyatlar değiştirilemeyecektir.
9-) Satış Şartı Olmadan Sipariş Alınamaz: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlenirse, SATIŞ Yönetimi/ Evraklar/Satış Şartları bölümünden satış şartı girilmemiş stoklar için
sipariş alınması engellenecektir. Başka bir ifadeyle, satış şartı olmayan stoklar için alınan sipariş
fişinin kaydına izin verilemeyecektir.
10-) Satın Alma Şartı Olmadan Sipariş Verilemez: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlenirse, SATINALMA Yönetimi/Evraklar /Satın Alma Şartları bölümünden satın alma şartı
girilmemiş stoklar için sipariş verilmesi engellenecektir. Başka bir ifadeyle, satın alma şartı olmayan
stoklar için verilen sipariş fişinin kaydına izin verilemeyecektir.
11-) Alınan Siparişte Satış Şartları Uygunluk Kontrolü: Bu parametre ile amacımız yapacağımız
seçime göre; satış şartı girilmiş olan stoklar ile bu stoklardan hazırlanan sipariş arasında uygunluk
kontrolünü sağlamaktır. Bu parametre;
Vr.15 KUR9000
124
Uygunluk kontrol edilmesin olarak seçilirse satış şartları girilmiş olan stoklardan sipariş
alındığında, satış şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması gerekmemektedir yani hiç bir şekilde
uygunluk aranmamaktadır. Bunun için ilgili sipariş evrağında iskonto, masraf gibi tutarların
değiştirilmesi sonucunda sipariş evrağı kaydında sorun çıkmayacaktır.
Mutlak uygun olsun olarak seçilirse satış şartları girilmiş olan stoklardan sipariş alındığında, satış
şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması istenmektedir. Başka bir ifadeyle, alınan sipariş fişi
girilirken, ödeme planı, döviz cinsi, birim fiyat gibi bilgilerin satış şartı evrakındaki bilgilerle aynı
olması ve sipariş fişinden herhangi bir değişiklik yapılmaması istenir yani alınan sipariş evrağı ile
satış şartı evrağı arasında mutlak uygunluk aranır. Bu durum sağlanmadığı taktirde program sizi “xxx
kodlu stokla ilgili satış şartı değiştirilmiş” şeklinde uyaracaktır ve kaydı yapmanıza izin vermeyecektir.
Uygunluk lehimize bozulabilir şeklinde belirlenirse; satış şartları girilmiş olan stoklardan sipariş
alındığında, alınan sipariş evrağı tutarı, satış şartı tutarından büyükse program sizi “xxx kodlu stoğun
siparişi satış şartına uygun değil” şeklinde uyaracaktır ve kaydı yapmanıza izin vermeyecektir. Yani
bu parametre alınan sipariş evrağından girilen net tutarın, satış şartı evrakındaki tutara eşit veya
küçük olma kontrolünü sağlar.
12-) Verilen Siparişte Satın Alma Şartları Uygunluk Kontrolü: Bu parametre ile amacımız
yapacağımız seçime göre; satın alma şartı girilmiş olan stoklar ile bu stoklardan hazırlanan sipariş
arasında uygunluk kontrolünü sağlamaktır. Bu parametre;
Uygunluk kontrol edilmesin olarak seçilirse satın alma şartları girilmiş olan stoklardan sipariş
verildiğinde, satın alma şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması gerekmemektedir yani hiç bir
şekilde uygunluk aranmamaktadır. Bunun için ilgili sipariş evrakında iskonto, masraf gibi tutarların
değiştirilmesi sonucunda sipariş evrakı kaydında sorun çıkmayacaktır.
Mutlak uygun olsun olarak seçilirse satın alma şartları girilmiş olan stoklardan sipariş verildiğinde,
satın alma şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması istenmektedir. Başka bir ifadeyle, verilen
sipariş fişi girilirken, ödeme planı, döviz cinsi, birim fiyat gibi bilgilerin satın alma şartı evrakındaki
bilgilerle aynı olması ve sipariş fişinden herhangi bir değişiklik yapılmaması istenir yani verilen sipariş
evrakı ile satın alma şartı evrakı arasında mutlak uygunluk aranır. Bu durum sağlanmadığı taktirde
program sizi “xxx kodlu stokla ilgili satın alma şartı değiştirilmiş” şeklinde uyaracaktır ve kaydı
yapmanıza izin vermeyecektir.
Uygunluk lehimize bozulabilir şeklinde belirlenirse; satın alma şartları girilmiş olan stoklardan
sipariş verildiğinde, verilen sipariş evrağı tutarı, satın alma şartı tutarından küçükse program sizi “xxx
kodlu stoğun siparişi satın alma şartına uygun değil” şeklinde uyaracaktır ve kaydı yapmanıza izin
vermeyecektir. Yani bu parametre verilen sipariş evrakından girilen tutarının, satın alma şartı
evrakındaki tutara eşit veya büyük olma kontrolünü sağlar.
13-) Siparişte Satın Alma Şartı Yoksa Uyar: bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlendiğinde, satın alma şartı olmayan stoklardan sipariş alındığında program sizi bir mesaj ile
uyaracaktır.
14-) Siparişte Satış Şartı Yoksa Uyar: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlendiğinde, satış şartı olmayan stoklar için sipariş verildiğinde program sizi bir mesaj ile
uyaracaktır.
15-) Sipariş Alımda Kredi Aşımında: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlendiğinde müşterilerinizden almış olduğunuz siparişlerin tutarları, müşterilerinize tanımış
olduğunuz kredi limitini aşıyor ise programınız sizi bir mesaj ile uyaracaktır. Yalnız bu mesajı
alabilmeniz için bu alanın evet olarak işaretlenmesi tek başına yeterli değildir. Daha önceden,
KUR9000 programınızın SİSTEM/Program Akış Parametreleri/Cari parametrelerindeki ”Kredi
Aşımında” parametresi için (uyar, kilitle ya da Onay ile devam) seçeneklerinden herhangi birinin
seçilmiş olması gerekmektedir.
Vr.15 KUR9000
125
16-) Sipariş Alımda Risk Aşımında: Aynı şekilde bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet)
olarak işaretlendiğinde müşterilerinizden almış olduğunuz siparişlerin tutarları, müşterilerinize tanımış
olduğunuz risk limitini aşıyor ise programınız sizi bir mesaj ile uyaracaktır. Yalnız bu mesajı
alabilmeniz için bu alanın evet olarak işaretlenmesi tek başına yeterli değildir. Daha önceden,
KUR9000 programınızın SİSTEM/Program Akış Parametreleri/Cari parametrelerindeki ”Kredi
Aşımında” parametresi için (uyar, Onay ile devam ya da kilitle) seçeneklerinden herhangi birinin
seçilmiş olması gerekmektedir.
17-) Verilen Siparişte Birim Kontrolü: Verilen sipariş fişi girişlerinde zorunlu olarak stok tanıtım
kartı veya depo detay kartlarındaki birimin (verilen sipariş birimi) kullanılmasını istiyorsanız, bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Parametre (X) hayır olarak
işaretlendiğinde, sipariş fişi girilirken miktar alanında F10 tuşuna basılarak verilen sipariş birimi
değiştirilebilir. Başka bir ifade ile bu parametre -hayır- olduğunda, kartlarda tanımlı birimin dışında
başka bir birim ile sipariş verilebilir.
18-) Alınan Siparişte Birim Kontrolü: Alınan sipariş fişi girişlerinde zorunlu olarak stok tanıtım kartı
veya depo detay kartlarındaki birimin (alınan sipariş birimi) kullanılmasını istiyorsanız, bu
parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Parametre (X) hayır olarak
işaretlendiğinde, sipariş fişi girilirken miktar alanında F10 tuşuna basılarak birim değiştirilebilir. Başka
bir ifade ile bu parametre -hayır- olduğunda, kartlarda tanımlı birimin dışında başka bir birim ile
sipariş alınabilir.
19-) Siparişten Fazla Karşılanabilme Yüzdesi: Bu alana, sipariş fişi evrakındaki miktardan belirli bir
oran kadar daha fazla sevk yapabilmek için ilgili yüzde girilecektir. Sipariş kontrol parametrelerinin ilk
seçeneği olan sevkıyatta sipariş miktarı değiştirilemez parametresini biraz daha esnek bir hale
getirebilmek amacıyla hazırlanan bu parametre ile operatörlerinizin sipariş miktarından bu alana
gireceğiniz yüzde kadar fazlasını sevk edebilecekleri tanımlanmış olacaktır. Örneğin bu alana 10
rakamını girerseniz, sevk irsaliyesi yada fatura girişi yapan kullanıcılar gerektiğinde siparişin %10'u
kadar fazla malı sevk edebilirler. Bu parametre şube siparişlerinin ve konsinye siparişlerin sevk
işlemleri içinde geçerlidir. Dolayısıyla çalışanlarınız depolar arası sevk fişine çağırdıkları şube
siparişlerinin miktarlarını parametreden belirledikleri oranlar dahilinde arttırıp kaydedebileceklerdir.
20-) Satın alma Talepten Fazla Karşılanabilme Yüzdesi: Bu alana satın alma talep evrakına
girdiğiniz stok miktarlarından, belli bir oran kadar daha fazla stok alabileceğinizle ilgili olarak yüzde
girişi yapılacaktır. Örneğin bu alana 10 rakamını girerseniz, satın alma talep fişine ait sipariş evrakını
giren kullanıcılar gerektiğinde satın alma talep evrakındaki miktarın %10'u kadar fazla stok alabilirler.
21-) Satış Faturasında Satış Şartları Uygunluk Kontrolü: Bu parametre ile amacımız yapacağımız
seçime göre; satış şartı girilmiş olan stoklar ile bu stoklardan kesilen satış faturası arasında uygunluk
kontrolünü sağlamaktır. Bu parametre;
Uygunluk kontrol edilmesin olarak seçilirse satış şartları girilmiş olan stoklardan fatura
kesildiğinde, satış şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması gerekmemektedir yani hiç bir şekilde
uygunluk aranmamaktadır. Bunun için ilgili satış faturası evrakında iskonto, masraf gibi tutarların
değiştirilmesi sonucunda fatura evrakı kaydında sorun çıkmayacaktır.
Mutlak uygun olsun olarak seçilirse satış şartları girilmiş olan stoklardan satış faturası kesildiğinde,
satış şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması istenmektedir. Başka bir ifadeyle, satış faturası
girilirken, ödeme planı, döviz cinsi, birim fiyat gibi bilgilerin satış şartı evrakındaki bilgilerle aynı
olması ve satış faturasında herhangi bir değişiklik yapılmaması istenir yani satış faturası evrağı ile
satış şartı evrağı arasında mutlak uygunluk aranır. Bu durum sağlanmadığı taktirde program sizi “xxx
kodlu stokla ilgili satış şartı değiştirilmiş” şeklinde uyaracaktır ve kaydı yapmanıza izin vermeyecektir.
Uygunluk lehimize bozulabilir şeklinde belirlenirse; satış şartları girilmiş olan stoklardan fatura
kesildiğinde, satış faturası tutarı, satış şartı tutarından büyükse program sizi “xxx kodlu stoğun
Vr.15 KUR9000
126
siparişi satış şartına uygun değil” şeklinde uyaracaktır ve kaydı yapmanıza izin vermeyecektir. Yani
bu parametre satış faturası evrağından girilen net tutarın, satış şartı evrağındaki tutara eşit veya
küçük olma kontrolünü sağlar.
22-) Alış Faturasında Satın Alma Şartları Uygunluk Kontrolü: Bu parametre ile amacımız
yapacağımız seçime göre; satın alma şartı girilmiş olan stoklar ile bu stoklardan kesilen alış faturası
arasında uygunluk kontrolünü sağlamaktır. Bu parametre;
Uygunluk kontrol edilmesin olarak seçilirse satın alma şartları girilmiş olan stoklardan fatura
kesildiğinde, satın alma şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması gerekmemektedir yani hiç bir
şekilde uygunluk aranmamaktadır. Bunun için ilgili alış faturası evrağında iskonto, masraf gibi
tutarların değiştirilmesi sonucunda fatura evrağı kaydında sorun çıkmayacaktır.
Mutlak uygun olsun olarak seçilirse satın alma şartları girilmiş olan stoklardan alış faturası
kesildiğinde, satın alma şartı evrakındaki bilgilerin aynen kullanılması istenmektedir. Başka bir
ifadeyle, alış faturası girilirken, ödeme planı, döviz cinsi, birim fiyat gibi bilgilerin satın alma şartı
evrakındaki bilgilerle aynı olması ve alış faturasında herhangi bir değişiklik yapılmaması istenir yani
verilen sipariş evrağı ile alış faturası evrağı arasında mutlak uygunluk aranır. Bu durum sağlanmadığı
taktirde program sizi “xxx kodlu stokla ilgili satın alma şartı değiştirilmiş” şeklinde uyaracaktır ve kaydı
Uygunluk lehimize bozulabilir şeklinde belirlenirse; satın alma şartları girilmiş olan stoklardan
fatura kesildiğinde, alış faturası tutarı, satın alma şartı tutarından küçükse program sizi “xxx kodlu
stoğun siparişi satın alma şartına uygun değil” şeklinde uyaracaktır ve kaydı yapmanıza izin
vermeyecektir. Yani bu parametre alış faturası evrağından girilen net tutarın, satın alma şartı
evrağındaki tutara eşit veya büyük olma kontrolünü sağlar.
25-) Alınan Siparişte Satıcı Boş Geçilemez: Alınan sipariş evrak kaydı yapıldığında, satıcı alanının
mecburen doldurulması isteniyorsa bu parametreye karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak
işaretlenmelidir. Bu alanı boş geçtiğiniz taktirde program sizi, “Satıcı... Seçiniz” şeklinde uyaracaktır.
Eğer satıcı alanının doldurulması gerekli değilse, bu parametreye karşılık gelen kutucuk (X) hayır
olarak işaretlenmelidir.
26-) Alınan siparişte eldeki miktar kontrolünde: Bu parametreyle programınız size Devam et,
Uyar ve devam et, Uyar ve işlemi durdur seçeneklerini sunacaktır.
Bu parametreyi uyar ve devam et olarak seçmeniz durumunda, alınan sipariş evrakları ile
siparişlerini aldığınız stokların miktarı, evraktan seçtiğiniz depoda mevcut değil ise, programınız
öncelikle sizi “depoda siparişi karşılayacak stok yok” şeklinde uyaracak, fakat evrak girişinize izin
verecektir.
Bu parametre Uyar ve işlemi durdur olarak belirlenirse, bu durumda siparişlerini aldığınız stokların
miktarı, depoda mevcut değil ise, programınız sizi yine “depoda siparişi karşılayacak stok yok”
mesajı ile uyaracak, fakat evrak girişinizi engelleyecektir.
Bu iki parametrenin en önemli özelliği ilgili mesajdan sonra programın otomatik olarak stokların
sipariş durumlarının izlendiği ekranı göstermesidir. Böylece kullanıcılarımız seçtikleri stokun tüm
ayrıntılarını anında izleyebileceklerdir.
Bu parametre devam et olarak belirlenirse aldığınız stok siparişleriyle, deponuzdaki mevcut
miktarları aşılsa bile herhangi bir uyarı almadan girişlerinize devam edebileceksiniz.
27-) Yeni sipariş girişlerinde sipariş durumu ne gelsin: Bu alanda programınız size,
siparişlerinizin durumuna yönelik Stoktan sevk edilecek, üretilecek, satın alınacak seçeneklerini
sunacaktır. Bu parametre ile amacımız; sipariş fişi düzenlenen stoklar için ALT+D tuşlarına basarak
ulaşılan ekranda, sipariş durumu alanına varsayılan olarak hangi seçeneğin geleceğini belirtmenizdir.
Vr.15 KUR9000
127
Örneğin sürekli olarak üretilecek ürünler için sipariş fişi düzenlediğinizi dolayısıyla bu ürünler için
sipariş durumunu “üretilecek” konumuna getirip kaydettiğinizi varsayalım. Her defasında
ürünlerinizin sipariş durumunu bu şekilde değiştirmek yerine bu parametreden “üretilecek” seçeneğini
seçmeniz yeterli olacaktır. Programınız otomatik olarak siparişlerinizin durumunu seçtiğiniz tanımda
getirecektir.
28-) Proforma siparişten fazla kesinleştirme yüzdesi: Bu parametre ile amacımız satış ve satın
alma yönetimlerimizin evraklar menüsünden girilen Proforma alınan sipariş fişi (031150) ve
Proforma mal kabul verilen sipariş fişi (022600)' leri kesinleştikten sonra, stok miktarlarının bu
alandan belirlenecek oran kadar fazla girilmesini sağlamaktır. Programlarımızda proforma sipariş
fişlerinin kesinleştirmeleri Ctrl+K tuşlarına basılıp normal sipariş fişine, ithalat sipariş fişine vb. sipariş
fişlerine çevrilmesi sonucu olmaktadır. Dolayısıyla kullanıcılarımız bu alana girecekleri oran
doğrultusunda normal sipariş fişi ve ithalat sipariş fişlerinin stok miktarlarına fazla giriş
yapabileceklerdir.
29-) Alınan siparişte eksiye düşüren parti-lot hareketi engellensin: Bu parametre ile amacımız,
alınan sipariş evrakı ile parti-lot bazında stok siparişi alırken, bu stokların seçilen parti-lot kartı için
depolardaki miktarlarının eksi olması durumunda programın evrak girişini, dolayısıyla ilgili stokun eksi
seviyelere düşmesini engellemektir. Bunun için yapılması gereken bu parametreye karşılık gelecek
kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesidir.
30-) Alınan siparişte eldeki miktar kontrolünde konsinye değerlendirilsin: Bu ekranın 26.
sırasında yer alan Alınan siparişte eldeki miktar kontrolünde parametresinin Uyar ve devam et,
Uyar ve işlemi durdur olarak belirlenmesi durumunda, stoklar için sipariş alımı yapılırken stokların
depodaki miktarları incelenmekte ve ilgili stokun evraktan seçilen depoda mevcut olup olmadığı tespit
edilmektedir. Eğer ilgili stok mevcut değil ise program girilen miktar kadar sipariş alımını
engellenmekte ya da depoda ne kadar miktar da stok olduğunu bildiren uyarı mesajı ile
bilgilendirmektedir. Bu gibi durumlarda yani stoklar için sipariş alımı yapılırken depoda mevcut
olmayan stokların konsinye miktarlarının da dikkate alınması dolayısıyla program tarafından herhangi
bir uyarının verilmemesi için bu alanın  (evet) olarak işaretlenmesi yeterli olacaktır. Böylece stoklar
için sipariş alımları herhangi bir engellemeye maruz kalmadan konsinye miktarları ile
Sipariş kontrol parametrelerinde yaptığınız değişikliklerin geçerli olması için AL+S tuşlarına basarak
veya sakla butonunu tıklayarak kaydetmeyi unutmayınız.
31-) Depolar arası siparişte eldeki miktar kontrolünde: Bu parametreyle programınız size Devam
et, Uyar ve devam et, Uyar ve işlemi durdur seçeneklerini sunacaktır.
Bu parametreyi uyar ve devam et olarak seçmeniz durumunda, depolar arası sipariş evrakları ile
stoklar bir başka depoya sevk edilirken stokların miktarı, evraktan seçtiğiniz depoda mevcut değil ise,
programınız öncelikle sizi “depoda siparişi karşılayacak stok yok” şeklinde uyaracak, fakat evrak
girişinize izin verecektir.
Bu parametre Uyar ve işlemi durdur olarak belirlenirse, bu durumda depolar arası sipariş evrakı ile
başka depoya sevk edilen stokların miktarı, depoda mevcut değil ise, programınız sizi yine “Girilen
miktar ile stok eksiye düşeceğinden miktar kabul edilmedi” mesajı ile uyaracak, fakat evrak
girişinizi engelleyecektir.
Bu iki parametrenin en önemli özelliği ilgili mesajdan sonra programın otomatik olarak stokların
sipariş durumlarının izlendiği ekranı göstermesidir. Böylece kullanıcılarımız seçtikleri stokun tüm
ayrıntılarını anında izleyebileceklerdir.
Bu parametre devam et olarak belirlenirse, depolar arasında sipariş sevki yapılırken deponuzdaki
mevcut miktarları aşılsa bile herhangi bir uyarı almadan girişlerinize devam edebileceksiniz.
Vr.15 KUR9000
128
32-) Depolar arası siparişte eldeki miktar kontrolünde konsinye değerlendirilsin: Bu ekranın 31.
sırasında yer alan Depolar arası siparişte eldeki miktar kontrolünde parametresinin Uyar ve
devam et, Uyar ve işlemi durdur olarak belirlenmesi durumunda, stoklar için depolar arası sipariş
sevki yapılırken stokların depodaki miktarları incelenmekte ve ilgili stokun evraktan seçilen depoda
mevcut olup olmadığı tespit edilmektedir. Eğer ilgili stok mevcut değil ise program girilen miktar kadar
sipariş sevkini engellenmekte ya da depoda ne kadar miktar da stok olduğunu bildiren uyarı mesajı
ile bilgilendirmektedir. Bu gibi durumlarda yani stoklar için depolar arası sipariş sevki yapılırken
depoda mevcut olmayan stokların konsinye miktarlarının da dikkate alınması dolayısıyla program
tarafından herhangi bir uyarının verilmemesi için bu alanın  (evet) olarak işaretlenmesi yeterli
olacaktır. Böylece stoklar için depolar arasında sipariş sevki yapılırken herhangi bir engellemeye
maruz kalmadan konsinye miktarları ile gerçekleştirilebilecektir.
33-) Depolar arası siparişte eldeki miktar kontrolünde alınan sipariş değerlendirilsin: Bu
ekranın 31. sırasında yer alan Depolar arası siparişte eldeki miktar kontrolünde parametresinin
Uyar ve devam et, Uyar ve işlemi durdur olarak belirlenmesi durumunda, stoklar için depolar arası
sipariş sevki yapılırken stokların depodaki miktarları incelenmekte ve ilgili stokun evraktan seçilen
depoda mevcut olup olmadığı tespit edilmektedir. Eğer ilgili stok mevcut değil ise program girilen
miktar kadar sipariş sevkini engellenmekte ya da depoda ne kadar miktar da stok olduğunu bildiren
uyarı mesajı ile bilgilendirmektedir. Bu gibi durumlarda yani stoklar için depolar arası sipariş sevki
yapılırken depoda mevcut olmayan stokların alınan sipariş miktarlarının da dikkate alınması
dolayısıyla program tarafından herhangi bir uyarının verilmemesi için bu alanın  (evet) olarak
işaretlenmesi yeterli olacaktır. Böylece stoklar için depolar arası sipariş sevki yapılırken herhangi bir
engellemeye maruz kalmadan alınan sipariş miktarları ile gerçekleştirilebilecektir.
6.3.5.2
Sipariş & satınalma kontrol muafiyet parametreleri (093101)
Programlarımızda stokların alışlarına yönelik birçok parametre bulunmakta ve her bir stok grubunun
işleyişi kendine özel olan parametrelerle şekillenmektedir. Kimi grup stoklar satın alma şartı olmadan
alınamayacağı gibi, kimi grup stoklar öncesinde sipariş fişi girişi olmadan alışı yapılamamaktadır. Bu
ve buna benzer stok alış örneklerini çoğaltabiliriz. Bu ekranda yer alan
Sipariş vermede SAS zorunluluğundan muaf stoklar, Mal kabulde sipariş ve SAS
zorunluluğundan muaf stoklar parametreleri ile amacımız; bazı ürünlerin siparişlerine yönelik
Sipariş & Satın alma kontrol parametreleri (093100) ekranından belirlenmiş
Satın alma şartı olmadan sipariş verilemez,
Verilen siparişte satın alma şartı uygunluk kontrolü
gibi stok siparişlerine ait parametre tanımlamalarından istenen stok grubunun muaf tutulmalarını
sağlamaktır.
Örneğin marketlere sıcak ürün olarak tabir ettiğimiz ve günlük olarak gelen ürünlerin fiyatları
değişiklik gösterebilmekte ve birçoğunun fiyatı yeniden belirlenebilmektedir. Dolayısıyla bu gibi
ürünlerin alışlarını kolaylaştırmak için sipariş parametrelerinde satın alma şartlarına yönelik seçilmiş
parametrelerden muaf tutulmasını sağlayabiliriz. Bunun için yapılması gereken tek işlem bu ekranda
hangi ürün ya da ürün grubunun bu parametrelerden muaf tutulacağına ait SQL sorgu cümlesinin
yazılmasıdır.
Aşağıda, sınırlandırma haricinde tutulacak stok yapılarına ait örnek SQL cümleleri yer almaktadır.
Sipariş vermede SAS zorunluluğundan muaf stoklar: sto_kod='A001' or sto_kod='B001'
Mal kabulde sipariş ve SAS zorunluluğundan muaf stoklar: sto_anagrup_kod='01' or
sto_anagrup_kod='02' ya da sto_kalkon_kodu = 'MUAFSTOKLAR' gibi.
Vr.15 KUR9000
129
6.3.5.3
Konsinye kontrol parametreleri (093110)
Kontrol parametreleri menüsünün bu programı, konsinye siparişler üzerinde kontrol yapabilmek
amacıyla hazırlanmıştır. Bu parametrelerin neler oldukları aşağıda detaylandırılmıştır.
1-) Sevkiyatta konsinye miktarı değiştirilemez: Alınan sipariş fişinden konsinye irsaliyesi
kesilirken, irsaliyeye otomatik olarak gelen sipariş miktarının (sipariş fişindeki miktarın) manüel olarak
işaretlemelisiniz. Böylece stokunuzun konsinye sipariş fişindeki miktarı neyse, konsinye irsaliyedeki
miktar da o olacak, bu miktarın değiştirilmesine izin verilmeyecektir. Bu parametreyi şöyle de
yorumlayabiliriz; parametre -evet- seçildiği takdirde, müşterilerinizin siparişleri mutlaka sipariş
verdikleri miktar kadar gidecektir.
2-) Mal kabulde konsinye miktarı değiştirilemez: Verilen konsinye sipariş fişinden alış irsaliyesi
girilirken, irsaliyeye otomatik olarak gelen konsinye sipariş miktarının (sipariş fişindeki miktarın)
manüel olarak değiştirilmesini engellemek istiyorsanız, bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) olarak işaretlemelisiniz. Böylece stokunuzun sipariş fişindeki miktarı neyse, irsaliyedeki miktar
da o olacak, bu miktarın değiştirilmesine izin verilmeyecektir. Bu parametreyi şöyle de
yorumlayabiliriz; parametre -evet- seçildiği takdirde, satıcılarınıza verdiğiniz siparişlerde, mutlaka
verdiğiniz miktar kadar mal kabul yapılacaktır. Ne eksik, ne de fazla mal kabul yapılamayacaktır.
3-) Sevkiyatta konsinye fiyat ve vadesi değiştirilemez: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlenirse, ilgili müşterinizden gelen konsinye sipariş fişinin vadesi ve stokların birim
fiyatları neyse, bu siparişlerin sevkıyatları sırasında da aynı birim fiyat ve vade kullanılacaktır. Yani,
alınan sipariş fişinden satış irsaliyesi kesilirken, irsaliyeye otomatik olarak gelen vade ve birim fiyatlar
4-) Mal kabulde konsinye fiyat ve vadesi değiştirilemez: Bu parametreye karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak işaretlenirse, satıcılarınıza gönderdiğiniz konsinye sipariş fişlerindeki vade ve stokların
birim fiyatları neyse, bu konsinye siparişlerin mal kabulü sırasında da aynı birim fiyat ve vade
kullanılacaktır. Yani, verilen konsinye sipariş fişinden konsinye alış irsaliyesi girilirken, irsaliyeye
otomatik olarak gelen vade ve birim fiyatlar değiştirilemeyecektir.
7-) Konsinyeler konsinye deposundan farklı bir depodan karşılanabilir: Bu parametre ile
amacımız; konsinye olarak girilen hareketlerin örneğin konsinye irsaliyelerin faturalaştırılırken irsaliye
evrakından girilen depo haricinde farklı bir depo seçilerek faturaların kayıt edilmesine olanak
tanımaktır. Yani konsinye irsaliyesinden seçilmiş deponun faturadan seçilmesi gibi bir zorunluluğun
olmamasıdır. Bunun için de yapılması gereken bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesidir. Bu
alan hayır (X) olarak kalırsa konsinye irsaliyeler faturaya aktarılırken aynı depo olmaları gerekliliği
aranacaktır.
8-) Farklı depodan konsinye çağrıldığında satır deposu için “konsinye deposu kullanılsın,
evrak deposu kullanılsın: Bu parametre ile amacımız bir önceki parametre evet olarak belirlenmiş
ise, fatura yada irsaliye evraklarına farklı depo seçilmiş konsinye hareketler çağrıldığında ilgili evrakın
(fatura ve irsaliyede) satır detayındaki depo alanına konsinye evrakından girilen deponun mu yoksa
evraktan seçilen deponun mu yazılacağının dolayısıyla konsinye hareketlerinin hangi depodan
karşılanacağının belirlenebilmesini sağlamaktır. Bunun içinde bu parametre ile sunulan “konsinye
deposu kullanılsın, evrak deposu kullanılsın” seçeneklerinden uygun olanının seçilmesidir.
6.3.5.4
Sipariş risk kontrol parametreleri (093120)
Bu program ile kullanıcılarımız; sipariş alımlarının ve satış irsaliyelerinin belirli kontroller dahilinde
geçekleşebilmesine yönelik, gerek duyulabilecek bir çok parametrenin girişini yapacaklardır.
Dolayısıyla hangi carilerden siparişler kabul edilmelidir yada borç bakiyesi hangi durumda olan
carilerin siparişleri ve satış irsaliyeleri durdurulmalıdır gibi, firmalar için önemli olabilecek bir çok
Vr.15 KUR9000
130
soruya kolayca cevap bulabilecek aynı zamanda sipariş alımlarının belirli tutarlar dahilinde olması
mecburiyetini getirilebilecektir. Bu tamamen firmanızın çalışma politikasına göre belirlenecek detaylar
olup programınız her kritere uygun olabilecek parametre girişlerini barındırmaktadır.
Programı çalıştırdığınızda öncelikle yapmanız gereken, sipariş alımlarında baz alınacak minimum
tutarın ne kadar olduğunu minimum sipariş tutarı alanına girmenizdir. Bu bir mecburiyet olmayıp,
sadece istediğiniz tutarın altında sipariş alımını engellemek için giriş yapabilirsiniz. Çünkü
programınız girilen tutarın altında sipariş alımına izin vermeyecek hatta sizi uyaracaktır. Bu
parametreyle ilgili tercihinizi belirledikten sonra eğer sipariş alımlarınızda carilerinizin nakde dönen
borç bakiyeleriyle ilgili kontrol yapılmasını ve sizin belirleyeceğiniz kontrollere uygun olan carilerden
sipariş alınmasını, aksi durumdaki cariler için sipariş alımının engellenmesini istiyor iseniz,
ekranınızın “alınan siparişte cari risk kontrol parametreleri aktif” parametresini öncelikle
işaretlemelisiniz. Aynı kontrollerin satış irsaliyeleriniz içinde geçerli olmasını istiyor iseniz ekranınızda
bir diğer parametre olan “çıkış irsaliyesinde cari risk kontrol parametreleri aktif” parametresini
işaretlemeniz gerekecektir. Daha sonra sıra, sipariş alımlarınızda ve satış irsaliyelerinizde baz
alınacak kriterlerin belirlenmesine gelecektir. Öncelikle belirtmek isteriz ki bu kontroller 2 aşamalı
olarak gerçekleşecektir. Dolayısıyla ekranda gördüğünüz 1. parametre ile 2. parametre birbirine bağlı
olarak çalışmaktadır. Şimdi bu parametreleri örnek kriterlerimizle açıklamaya çalışalım.
Carinin nakde dönen borcunun kredi limitine oranı alanında sizden istenen; carileriniz için
belirlediğiniz kredi limit tutarını baz aldığınızda, bu carilerin firmanıza olan toplam borçları, tanıdığınız
kredi limitinin % kaçı olduğunda sipariş alımlarının ve satış irsaliyelerinin engelleneceğini
belirtmenizdir. Örneğin X müşteriniz için 3.000 TL kredi limiti tanıdığınızı varsayalım. Kredi limitleri
satış yönetiminin cariler menüsünde yer alan Cari hesap teminat girişleri (041117) programından
belirlenmektedir. Eğer bu müşteriniz size, tanıdığınız kredi tutarının %10'u kadar borçlu olduğunda
sipariş alımlarının ve satış irsaliyesi düzenlenmesinin engellenmesini istiyor iseniz, bu alana %10
girişi yapmanız yeterli olacaktır. Dolayısıyla 300 liranın üzerinde borçlu olan müşterilerinizin siparişi
alınmayacak, satış irsaliyesi düzenlenmeyecek ve 1. kriter yardımıyla engellenecektir. Böyle bir
durum söz konusu olduğunda programınız sizi
“Bu müşterinin nakite dönen borcu limitlerin üstünde sipariş/irsaliye girişi yapılamaz!”
şeklinde uyaracaktır. Bu durumda ortaya, 300 lira ve altında borçlu olan cariler için siparişlerin ve
satış irsaliyelerinin nasıl kontrol edileceği sorusu çıkmaktadır. Şöyle ki nakde dönen borçları 200 lira
olup ödemelerini gününde yapmayan, sürekli geciktiren müşterileriniz olabilir. Doğal olarak bu cariler
örneğimize göre 1. kontrolden geçeceklerdir. Bu durumda bu tip carilerin farklı bir şekilde kontrol
edilmesi ve sipariş alımları ile satış irsaliyelerinin engellenmesini isteyebilirsiniz. Bunun içinde
ekranınızın Carinin nakde dönen borcunun vade limiti (gün) parametresine gün sayısı girecek ve
ödemelerin maksimum kaç gün gecikebileceğinin kontrolünü yapacaksınız. Bu alana 10 veya 15
şeklinde gün girerseniz, ödemelerin maksimum 10 gün veya 15 gün gecikebileceğini programa
tanıtmış olacak, daha fazla gecikme söz konusu olursa 200 lira tutarında borcu olan carilerinizin de
sipariş alımlarını ve satış irsaliyesini engelleyebileceksiniz. Böyle bir durum söz konusu olduğunda
programınız sizi aşağıdaki mesaj ile uyaracaktır.
“Bu müşterinin nakite dönen borcunun günü max gün limitinin üstünde sipariş girişi
yapılamaz!”
Ekranda gördüğünüz vade limitini aşan borcun kredi limitine oranı (max %) parametresi ile
amacımız; 1. ve 2 parametreler yardımıyla sipariş alımları ve satış irsaliyeleri engellenen ama
borçları çok cüzi rakamlarda olan yada firmanız için küsurat sayılabilecek tutarlarda ki carileriniz için,
sipariş alınmasını ve satış irsaliyesi düzenlenmesini mümkün kılmaktır. Örneğimizi baz alırsak bir çok
müşterinizin nakde dönen borcu 300 liranın altında olup, 1 lira ya da 3 lira gibi tutarlarda olduğunu
varsayalım. Bunun yanı sıra bu borçların vade limitleri de hayli aşılmış olabilir. Bu cariler için, küsurat
sayılabilecek borçlarının önemsenmemesi dolayısıyla sipariş alımlarında ve satış irsaliyesinde bu
küçük rakamların engel teşkil etmemesi için bu alana, carilerinizin kredi limitini baz alarak bir oran
girmelisiniz. Bu alana genellikle küsuratlı rakamlara denk gelmesi amacıyla %1, %0.5, %0,2 gibi
Vr.15 KUR9000
131
girişler yapılmaktadır. 3.000 liralık kredi limiti tanıdığınız bir müşteriniz için bu alana %0.5 girişi yapar
iseniz, ilgili carilerinizin kalan borcu 15 lira ve altında olduğu sürece vadesi geçmiş olsa dahi dikkate
alınmayacak ve sipariş alımlarına satış irsaliyesi düzenlenmesine devam edilebilecektir.
6.3.6
Stok maliyet parametreleri (092740)
Bu bölümden stoklar için maliyet hesaplama yönteminin ne olacağı, bu maliyetlerin stok hareketlerine
nasıl dağıtılacağı, Üretim Yönetim Paketi’ni kullanan işletmeler için maliyetlendirme şeklinin ne
olacağı ve depolar için maliyet parametreleri
bu program ile belirlenecektir. Stok maliyet
parametreleri aşağıda açıklanmıştır.
Stok maliyet hesap şekli: Stok maliyetlerinin hangi maliyet hesap şekline göre yapılacağı bu alanda
seçilecektir. Maliyet hesap şeklini satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçebilirsiniz.
Maliyet hesap şekilleri ve açıklamaları aşağıda verilmiştir;
1.
Fifo (dengeli): Bu maliyet hesaplama yönteminde, ilk giren stoklar ilk çıkar ve maliyetlendirme
işlemi de bu mantığa göre yapılır. Eğer ilk giren stokların tümü çıkmamış ise ve yeniden giriş
yapılıp ilk girenler ile birlikte çıkış yapılacak ise, bu durumda eski ve yeni fiyatların ortalaması
alınır. Örneğin 50 birim mal alınıp bunların 48 birimi kullanılmış ise ve 5 birim mal daha
çıkılacaksa, bu 5 birim stokun 2`si eski fiyattan (50 - 48 = 2), 3`ü yeni fiyattan çıkılır ve bu eski ve
yeni fiyatların ortalamaları alınarak maliyetlendirme gerçekleştirilir.
2.
Lifo (dengeli): Bu maliyet hesaplama yönteminde, işletmeye son giren stoklar ilk çıkar ve
maliyetlendirme işlemi de bu mantığa göre yapılır.
3.
Anlık Yürüyen Ağırlıklı Ortalama: Bu yöntemde belirli bir anda maliyet, o zamana kadar giren
tüm değerin, giren miktara bölünmesi ile elde edilir.
4.
Dönemsel (Aylık) Yürüyen Ağırlıklı Ortalama: Bu yöntemde, içinde bulunulan dönemde
(ayda)işletmeye giren stokların toplam değerinin, yine aynı dönemde işletmeye giren toplam stok
miktarına bölünmesi ile hesaplanır.
5.
Yıllık Ağırlıklı Ortalama: Yıl içinde işletmeye giren stokların toplam değerinin, yine yıl içinde
işletmeye giren toplam stok miktarına bölünmesi ile hesaplanır.
6.
Verilen Dönem Sonu Ağırlıklı Ortalama: Bu yöntemde, dönem başından itibaren, verilen tarih
sonuna kadar giren stokların ağırlıklı ortalaması bulunur ve maliyetler buna göre hesaplanır.
Başka bir ifade ile, ağırlıklı ortalamaya göre ve sadece iki tarih arasındaki maliyetleri çıkarmak
için bu yöntemi seçmelisiniz. Yıllık ağırlıklı ortalamayı iki tarih arasında almak, sizi bu yöntemle
bulacağınız maliyetlere ulaştırmaz. Yıllık yürüyen ağırlıklı ortalamada iki tarih verilse bile,
program tarih sınırlarını dikkate almaksınız girişleri yine yıl sonuna kadar tarar.
7.
Özet Dosyadan Dönemsel (Aylık) Ağırlıklı Ortalama: Dönemsel yürüyen ağırlıklı ortalama (4)
ile aynı mantıkta maliyetler hesaplanır. Ancak bu seçenek tercih edildiğinde, hareketler özet
dosyadan taranır ve sonuca çok daha hızlı bir şekilde ulaşılır. Özet dosyası güncel olan firmalar,
dönemsel (aylık) ağırlıklı ortalama yerine bu seçeneği tercih edebilirler.
İlave iskonto ve maliyetler: Miktarsız stok girişlerinin maliyetlere nasıl dağıtılacağı belirtilecektir. Bu
alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza 2 seçenekten oluşan bir pencere gelecektir. Bu
penceredeki;
1
Son harekete seçeneğini seçerseniz, girdiğiniz miktarsız hareket tutarı, o stokunuzun kendinden
önceki (miktarsız hareketten önceki) son hareketine dağıtılacaktır.
2
Dönem içi hareketlere seçeneği ile girdiğiniz miktarsız hareket tutarı, o stokunuzun dönem
içinde gerçekleşen tüm hareketlerine dağıtılacaktır.
Vr.15 KUR9000
132
Bu açıklamalarımızı da dikkate alarak, maliyet dağıtım şekli seçiminizi yapınız. Seçiminizi mouse
göstergesini tercih satırınızın üzerine getirip bir kez tıklatarak yapabilirsiniz.
Her depo ayrı ayrı kendi içinde maliyetlensin?: Depolar arasında gerçekleşen stok transferleri
işletmelerin bir cebinden diğerine geçen para gibidir ve depolar arası transferlerde genellikle
maliyetlendirme yapılmaz. Bazı işletmeler depolarını da birer sorumluluk merkezi veya kar merkezi
olarak görmek isteyebilir. Bu tür işletmelerde, Depolar arasında yapılan stok giriş-çıkışlarının da
maliyetlendirmesi yapılır. Örneğin merkez depoya 100 YTL’den alınan bir stok, depolar arası transfer
ile yine merkez depodan X şube deposuna 130 YTL’den gönderilebilir. İşte aradaki 30 YTL
tutarındaki farkın merkez depo kayıtlarında kar olarak görülebilmesi için, depolar ayrı maliyet unsuru
parametresinin -evetolarak seçilmesi gerekir. Aksi halde, 30 YTL tutarındaki fark merkez depo
kayıtlarında kar olarak görülmez.
FIFO da her parti-lot ayrı ayrı kendi içinde maliyetlensin: Parti-Lot bazında takibini yaptığınız
stokların maliyet hesaplamalarının parti bazında yapılmasını istiyor iseniz bu parametreyi “evet”
olarak seçmeniz yeterli olacaktır. Böylece programınız; hangi partiden stok satışı yapıyor iseniz ilgili
stokların maliyetini hesaplarken o partiyle firmanıza girmiş olan değerini baz alarak hesaplayacak ve
raporlardan ilgili stoklar için kar durumunuzu bu hesaplamaya göre verecektir. Yani ilgili stokların
daha önceden diğer partilerle yapılan girişlerinin değerleri dikkate alınmayacaktır.
Örneğin X stokunu ilk olarak 1. parti ile 200 YTL olarak aldığınızı, 2 parti ile alışınızın da 100 YTL
olduğunu varsayalım. Sizin X stokunu 2. partiden 250 YTL olarak satışını gerçekleştirdiğinizi
düşünelim. Eğer bu parametre”hayır” olarak seçilirse ilgili stokun maliyeti 200 olarak hesaplanacak
ve programınız satış belgesi değerine göre maliyet farkını size 50 olarak verecektir. Bu parametre
“evet” olarak seçilmiş olsaydı maliyet farkı 150 olarak belirlenecekti. Çünkü stokun 2. partiyle giriş
değeri 100 YTL idi.
Kısacası bu parametrenin “evet” olması, stokların çıkışı hangi partiden yapılıyor ise maliyetlerinde de
ilgili partiye girdikleri değerlerinin baz alınması sağlanacaktır. Böylece parti bazında stok
satışlarınızın kar durumları raporlardan izlenebilecektir. Stok maliyetlerini Genel amaçlı maliyet ve
envanter raporu (014320) programımızdan izleyebilirsiniz.
İade giriş maliyet şekli: İade olarak işletmeye giren stokların maliyetlerinin hangi yöntemle
hesaplanacağını bu alanda karşınıza gelecek pencereden seçeceksiniz. Maliyet hesap şekilleri
1.
2.
3.
4.
5.
Dönemsel (Aylık) Ortalama: Bu yöntemde, içinde bulunulan dönemde (ayda) işletmeye iade
edilen stokların toplam değerinin, yine aynı dönemde işletmeye iade edilen toplam stok
miktarına bölünmesi ile hesaplanır.
Yıllık Ortalama Maliyet: Yıl içinde işletmeye iade edilen stokların toplam değerinin, yine yıl içinde
işletmeye iade edilen toplam stok miktarına bölünmesi ile hesaplanır.
Verilen Dönem Sonundaki Ortalama Maliyet: Bu yöntemde, dönem başından itibaren, verilen
tarih sonuna kadar iade edilen stokların ağırlıklı ortalaması bulunur ve maliyetler buna göre
hesaplanır. Başka bir ifade ile ağırlıklı ortalamaya göre ve sadece iki_ tarih arasındaki iade stok
maliyetlerini çıkarmak için bu yöntemi seçmelisiniz. Yıllık ortalama maliyet ile iki tarih arasında
almak, sizi bu yöntemle bulacağınız maliyetlere ulaştırmaz. Yıllık ağırlıklı ortalamada iki tarih
verilse bile, program tarih sınırlarını dikkate almaksınız girişleri yine yıl sonuna kadar tarar.
İade Öncesi Son Maliyet: Bu yöntemde iade edilen stokların maliyeti, iadeden önceki son (satış)
maliyeti olarak kabul edilir.
İade Evrak Belge Bedeli: İade edilen stokların maliyeti, iade evrakındaki bedel olarak kabul edilir.
Maksimum ürün safhası: Programın bu parametresi üretim programımızı kullanan işletmeler için
önem taşır. Bu alana, stokların geçirdikleri maksimum ürün safhası girilecektir. Maliyetlendirme
işlemleri bu alana girilen safha kadar geri dönülerek yapılacaktır. Örneğin metal saç levha üreten bir
firmada üretimin birinci safhası 1 metrelik saç levha, ikinci safhası bu 1 metrelik levhanın 25 cm.
Vr.15 KUR9000
133
uzunluğunda kesilmesidir. Maksimum ürün safhasına 2 girildiğinde, iki safhalı bir üretim sürecinden
geçen saç levhanın maliyetlendirilmesi de buna göre yapılacaktır.
Üretim maliyetlendirme şekli: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza Standart
maliyetlendirme ve MRP2 fiili maliyetlendirme seçeneklerinden oluşan bir pencere gelecektir. Bu
aşamada sizden istenen, üretimleriniz sırasında maliyetlendirmenin bu seçeneklerden hangisine göre
olacağını belirtmenizdir. Konuyu detaylandıracak olursak,
Üretim Maliyetlendirme Şekli: Programın bu parametresi üretim programımızı kullanan işletmeler
için önem taşır. Bu alanda, stok maliyetlendirmenin stokların hareket gördükleri anda mı yapılacağı,
yoksa üretim programının içinden ilgili program çalıştırılarak maliyetlendirme işleminin sonradan mı
yapılacağı belirlenecektir. Stok hareketlerinde herhangi bir düzensizlik olmayan işletmeler (örneğin
fifo’da hareketler ilk giren-ilk çıkar prensibine göre değerlendirilir. İşletmenizde sürekli ilk giren stoklar
ilk çıkıyorsa, yani günün tarihinden önceki tarihlere hareket girme gibi bir durum yoksa) stok
maliyetlendirme şekli olarak anında maliyetlendirme seçilebilir. Bu durumda tüm stokların maliyetleri
hareket gördükleri anda hesaplanır. Ancak stok giriş-çıkışlarında düzensizlik olan işletmeler,
maliyetlendirme işlemini belirli periyotlar ile kendileri yapmak isteyebilir. Örneğin 15 veya 20 günlük
dönemler itibari ile maliyetlendirme yapmak isteyebilirler. İşte bu durumda sonradan dönemsel
maliyetlendirme seçeneği seçilmelidir.
Standart maliyetleme; maliyet dönemi boyunca elde edilen çıktı birimlerine maliyet yükleme
işleminin önceden belirlenen standartlara göre yapılmasıdır. Başka bir ifade ile, bir ürünün
üretilmesinde yer alan malzeme ve operasyonlara ait standart miktar ve sürelerinin önceden
belirlenen bir fiyat doğrultusunda yapılmasıdır. Maliyet Muhasebeniz için tercih edeceğiniz seçenek
standart maliyetleme ise; öncelikle MRP ve MRP2 programlarından Standart Direkt İşçilik Maliyet
Parametreleri, Standart Genel Üretim Maliyet Parametreleri, Ürün tanıtım kartları çarpanlarının
tanımlanması gerekmektedir.
Fiili maliyetlendirme; maliyetleme dönemi boyunca üretim sürecinde gerçekleşen maliyetlerin, çıktı
birimlerine fiili olarak yüklenmesidir. Başka bir ifade ile, bir ürünün üretilmesi ve / veya satın alınması
için, gerçekten harcanan kaynakların (satınalma masrafları, hammadde, zaman) çeşitli dağıtım
anahtarına göre dağıtılarak ortaya çıkarılmasıdır. Maliyet Muhasebeniz için tercih edeceğiniz
maliyetlendirme seçeneği fiili maliyetlendirme ise; öncelikle MRP ve MRP2 programlarından, İş
merkezlerinin ve bu iş merkezlerinde çalışan makinelerin, makinenin başında çalışan personel vb.
bilgilerinin tanımlanmış olması gerekmektedir. Ayrıca bu tanımlamalar sorumluluk merkezleri kodu
ile ilişkilendirilip doğrudan üretim sorumluluk merkezi bağlantısı yapılmalıdır.
Evet bu açıklamalarımız doğrultusunda firmanızda uygulanacak maliyetlendirme şeklinizi seçerek bir
sonraki alana geçebilirsiniz.
Reçete hammadde maliyetlendirme şekli: Bu alanda sizden istenen, üretim programından
tanımlayacağınız reçetelerdeki hammaddelerin maliyetlerinin neye göre hesaplanacağını
seçmenizdir. Son giriş hareketinden mi?, ilgili ürün için satın alma şartı düzenlenmiş ise satın alma
şartından mı?, maliyet analizinden mi?, satış fiyatından mı hesaplanacağını belirtmenizdir. Bunun
için bu alanda satır sonu butonu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan seçeneği seçmelisiniz.
Bu alandaki seçiminizin satış fiyatından olması durumunda ekranınızın bir sonraki alanı olan Reçete
Hammadde Maliyetlendirmede Kullanılacak Fiyat alanından da, stoklarınızın satışlarına ilişkin
tanımlamış olduğunuz fiyatlardan hangisinin baz alınacağını seçmeniz istenecektir. Bunun için bu
alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden fiyat seçiminizi yapmalısınız. Kampanyalı
satış fiyatı, sezonluk satış fiyatı vb.
ÖTV ve ÖİV stok maliyetine ilave edilecek mi?: Stok tanıtım kartında ÖTV kapsamına giren
stoklar için, ÖTV uygulama tipi alışta tutardan ya da alışta yüzde olarak seçilmiş ise bu stoklar için
alış faturası girildiğinde ÖTV hesaplaması yapılacaktır. Eğer bu parametre “evet” olarak seçilirse
stokun size olan maliyetine “ÖTV” tutarı ilave edilecek aksi durumda ÖTV maliyet kapsamına
alınmayacaktır. Stokunuzun ÖTV dahil olan maliyetini raporlardan da izleyebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
134
Maliyetlendirme işleminde log oluşturulsun: Programlarımızda stoklara ilişkin maliye hesaplaması
yapılırken tutarsızlıklara yönelik log dosyalarının oluşturulmasını istiyor iseniz bu seçeneği
işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Maliyetlemede göz ardı edilmesi istenen log kayıtları, 8 numaralı log kaydı için kabul edilebilir
maksimum değişim oranı, 10 numaralı log kaydı için kabul edilebilir maksimum değişim
oranı: Maliyetlendirme işleminde log oluşturulsun parametresinde de belirttiğimiz gibi
programlarımızda stokların maliyetleri hesaplanırken, öngörülen tutarsızlıklar log dosyalarında
saklanmaktadır. Ancak bazı log kayıtları, kimi kullanıcılarımız tarafından önemsiz veya kabul edilebilir
görülmektedir. Bu durumda, oluşan log dosyasında kullanıcılarımızın izlemek istemediği log kayıtları
yer almaktadır. Programlarımızda yapılan düzenleme ile, log dosyasında sadece istenen log
kayıtlarının tutulması ve bu kayıtların daha rahat izlenmesi sağlanmıştır. Yani kullanıcılarımız bazı
log kayıtlarını göz ardı edebileceklerdir. Bunun içinde Maliyetlemede göz ardı edilmesi istenen log
kayıtları alanından hangi kayıtları log dosyasında saklayacaklarını belirleyeceklerdir. Bu alanda
sunulan 8. Maliyet değişimi parametrelerde belirtilen orandan fazla gerçekleşti ve 10. Önceki
aylarda finansal maliyette değişiklik tespit edildi log kayıtları için de belli bir oran girişi yapıp bu
oran aşıldığında log kaydının tutulmasını sağlayabileceklerdir.
Stok maliyet parametrelerini belirledikten sonra, bu parametreleri <ALT+S> tuşları ile kaydetmeyi
unutmayınız.
6.3.7
Pozisyon bayrakları parametreleri (092730)
STOK yönetiminin stok tanıtım kartı bölümünden stok kartları açılırken, her stok için pozisyon
bayrakları butonu tıklanarak bir takım detay bilgiler girilmektedir. Bunlardan bazıları o stokun satışını
durdurmak, siparişini durdurmak gibi detaylardır. Bu program yardımı ile stokların pozisyon bayrakları
ile ilgili bilgilerinin geçerli olup olmayacağı girilecektir. Örneğin satış dursun parametresi geçersiz
olarak tanımlanırsa, stok tanıtım kartından satışların durması konusunda girilen emirlerin hiç bir
fonksiyonu olmayacak, o stok için irsaliye ve fatura kesilebilecektir. Pozisyon bayraklarıyla ilgili
parametreleri KUR9000’den kontrol etmenin nedeni, bu parametrelerin supervisor (SRV) seviyesinde
yetkili kişilerin kontrolünde olmasını sağlamak içindir. Aksi halde stok kartları açmaya yetkili olan
bütün kullanıcılar, pozisyon bayraklarını da kolaylıkla değiştirebilirler. Şimdi bu parametrelerin neler
olduğunu sıra ile incelemeye başlayalım.
Satış Dursun: Stok kartlarının pozisyon bayrakları bölümünde verilen satış dursun emrinin geçerli
olup olmayacağını satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçiniz.
Sipariş Dursun: Stok kartlarının pozisyon bayrakları bölümünde verilen sipariş dursun emrinin
geçerli olup olmayacağını satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçiniz.
Mal Kabul Dursun: Pozisyon bayrakları bölümünden verilen mal kabul dursun emrinin geçerli olup
olmayacağını satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçiniz.
Sipariş alımda sipariş günleri: Stok kartlarının pozisyon bayrakları bölümünden sipariş alımlarına
ilişkin belirlenen günlerin (Pazartesi, Salı, Çarşamba vb.) geçerli olup olmayacağı bu alandan
belirlenecektir.
Sipariş vermede sipariş günleri: Bu parametre ile de stok kartlarının pozisyon bayrakları
bölümünden sipariş verilmesine ilişkin belirlenen günlerin (Pazartesi, Salı, Çarşamba vb.) geçerli olup
olmayacağı bu alandan belirlenecektir.
Sipariş vermede kabul günleri: Bu parametre ile de stok kartlarının pozisyon bayrakları
bölümünden sipariş verilmesinin kabulüne ilişkin belirlenen günlerin (Pazartesi, Salı, Çarşamba vb.)
geçerli olup olmayacağı bu alandan belirlenecektir.
Vr.15 KUR9000
135
Varsayılan sipariş kabul günleri: Bu alanda, stok kartlarının pozisyon bayrakları bölümünden
girilen sipariş günlerinin varsayılan günleri belirlenecektir. Yani stok kartından girilmemiş bile olsa, bu
günler baz alınacaktır.
Pozisyon bayrakları parametreleri belirlendikten sonra, girişlerinizi ALT+S tuşları ile kayıt etmelisiniz.
Kayıt etmediğiniz parametreleri tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız.
6.3.8
Grup sipariş parametreleri (091720)
Bu bölümden, SATIŞ ve/veya SATIN ALMA yönetimleriyle alternatif seçimli sipariş fişi girebilmek için
gerekli olan stok kırılımları tanımlanacaktır. Grup sipariş parametreleri; stok kod yapısının en çok
hareket gören bölümlerinin tanımlanması şeklinde özetlenebilir.
9000 serisinde alınan ve verilen stok siparişlerini, stok kod yapısının en çok hareket gören
bölümlerine göre girebilme imkânına sahipsiniz. Örneğin, kod yapınız 10 dijitten oluşuyor. Bu yapının
ilk 6 dijitine ait olan kodlar sıklıkla değişiklik göstermiyor. Ancak 6-8. dijitlerde tanımladığınız renk
kodları ile 9-10. dijitlerde yer alan beden kodları oldukça hareketli. Bu durumda, stoklarınızı bu çok
fazla hareket gören yapılara göre (matris şeklinde) girebilme imkânına sahipsiniz. Yani sadece bir
stok kodu seçip, daha sonra sadece bu stokun renk ve bedenlerine ilişkin sipariş miktarlarını girerek,
girdiğiniz siparişlerin belki de sayıları 100’leri bulan stoklara bir anda dağıtılmasını sağlayabilirsiniz.
Bu şekilde bir giriş yapabilmek için, en çok hareket gören bu kod kısımlarının (yani kırılımların)
KUR9000’ye tanıtılması gerekmektedir. İşte grup sipariş parametreleri ile yukarıda sözünü ettiğimiz
stok kırılımların girişleri yapılacaktır. Stok kırılımları girildikten sonra, grup bazında sipariş girişleri
yapabilecek ve kırılım parametreli grup sipariş raporları alabileceksiniz. Şimdi stok kırılımlarını
programınıza nasıl tanıtacağınızı açıklamaya çalışalım. Programa girdiğinizde, karşınıza sipariş
kırılım parametreleri başlıklı bir pencere gelecektir. Bundan sonraki açıklamalarımıza ışık tutması
açısından bir kod yapısı örneği vermek istiyoruz.
Stok Kod Yapısı Örneği:
------Beden
Renk
Model
Cins
Şimdi, bu yukarıdaki kod yapısı örneğini baz alarak, stok kırımlarını nasıl belirleyeceğinizi açıklamaya
çalışalım. Örnek kod yapınız 10 dijitten oluşuyor. Bu yapının ilk 6 dijitine ait olan kodlar sıklıkla
değişiklik göstermiyor. Ancak 6-8. dijitlerde tanımladığınız renk kodları ile 9-10. dijitlerde yer alan
beden kodları oldukça hareketli. Biz de kırılımlarımızı renk ve beden kodları olarak tanımlayacağız.
Grup sipariş parametrelerinde, stok kodlarınız için maksimum 2 kırılım verebilirsiniz. Bunun için
sipariş kırılım parametreleri penceresindeki 1.kırılım satırında yer alan;
Başlangıç alanına, stok kodlarınıza ilişkin ilk kırılımın, stok kodunuzun kaçıncı dijitinden başlamasını
istiyor iseniz, ilgili başlangıç dijit numarasını girmelisiniz. Örneğin, yukarıdaki kod yapımızdan
yararlanarak stok7 kodlarımıza ilişkin ilk kırılımın renk olmasını istersek, bu alan 6 sayısını girmeliyiz.
Çünkü renk kodları, kod yapısının 6. dijitinden başlamaktadır.
Uzunluk alanına ise, ilk kırılımın toplam uzunluğu girilecektir. Örneğimizdeki ilk kırılım 'renk' kodu idi.
Bu yapı 3 dijit uzunluğundadır. Dolayısı ile bu alana da 3 rakamının girilmesi gerekir.
Böylece, stok kodlarımıza ilişkin ilk kırılımı tespit etmiş olduk. Şimdi sıra 2. kırılım ne olduğunu
belirlemeye gelmiştir. Bunun için de, bir alt satıra geçip, yukarıda sıraladığımız girişleri 2. kırılım için
yapmalısınız. Örneğin, kod yapımızdaki 2. kırılım beden kodu idi. Beden kodu, stok kod yapısının 9.
Vr.15 KUR9000
136
dijitinden başlar ve 2 dijit uzunluğundadır. Öyleyse başlangıç alanına 9, uzunluk alanına da 2 rakamı
girilmelidir. Evet, böylece stok kodlarımıza ilişkin 2 kırılımı da tespit etmiş olduk. Stok kırılımlarını bu
şekilde belirledikten sonra, bu kırımlardan yararlanarak grup bazında sipariş girişleri yapılabilir.
6.3.9
Kod yapısı parametreleri (091730)
Bu menünün son programı stok ve carilerin kod yapısının programa tanıtılması amacı ile
hazırlanmıştır. Bunun için stok kod yapısının ve carilerinizin kod yapısının kaç dijitten oluştuğu, her
bir dijitin nümerik mi, alfanümerik mi? olduğu, kodlar arasında ayırım karakteri kullanılıp
kullanılmayacağı gibi bilgilere ihtiyacınız olacaktır. Şimdi aşağıdaki örnek ekrandan yararlanarak
stok kod yapımızı tanıtmaya çalışalım.
Stok Kod Yapısı ve Cari Kod Yapısı Kullanımı Zorunlu?: Bu alanlarda satır sonu butonunu
tıkladığınızda karşınıza evet-hayır seçeneklerinden oluşan bir pencere açılır. Sizden istenilen;
gireceğiniz stok kod yapısı ve cari kod yapısının başta stok kartı ve cari kartlar olmak üzere ticari
modüllerde kullanımının zorunlu olup olmayacağını belirtmenizdir. Eğer stok kod yapısı ve cari kod
yapısı kullanımı zorunlu olacak ise (yani bu parametreleri -evet- tanımlarsanız), bu durumda stok
kartları ve cari kartları açılırken, ekranınızın stok kod yapısı ve cari kod yapısı alanlarına gireceğiniz
kod yapısına uygun kodlar vermek zorunda kalırsınız. Başka bir ifade ile bu alanlara gireceğiniz kod
yapısına uymayan stok ve cari kodları program tarafından kabul edilmez. Raporlarınızı kod yapısına
göre alırken de burada tanımlayacağınız yapıyı dikkate almanız gerekir. Şimdi stok kod yapısı ve cari
kod yapısı kullanımının zorunlu olup olmadığını ilgili alanlarda satır sonu butonunu tıklayarak
açılacak pencereden belirtiniz.
Stok Kod Yapısı ve Cari Kod Yapısı: Bu alanlara stoklarınıza ve carilerinize ilişkin maksimum 25
dijit uzunluğundaki kod yapısını girmelisiniz. Kod yapısı girerken;
Ayrım karakteri olarak
String
Nümerik
. (nokta)
X
0
Yukarıdaki karakterleri kullanabilirsiniz. Stok kod yapısına ilişkin örnekler aşağıda verilmiştir.
--
---
---
-Beden (Nümerik)
Renk (String)
Model (Nümerik
Cins (String)
XX. 000. XXX.00
Beden (Nümerik)
Renk (String)
Model (Nümerik
Cins (String)
Muhasebe hesap kod yapısı kullanımı zorunluluğu aktif: Firmanızda muhasebe hesap kod yapısı
kullanımı zorunlu ise bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Bu
parametre seçilip bir alt satırda muhasebe hesaplarının kod yapısı tanımlandığında, artık bu yapının
dışında muhasebe hesap kartı açılması mümkün olmayacaktır.
Vr.15 KUR9000
137
Hesap kod yapısı: Firmanızda hesap kod yapısı kullanımı zorunlu ise yani bir önceki alan
işaretlenmiş ise imleciniz bu alana gelecek ve firmanızda kullanılmakta olan muhasebe hesaplarına
ilişkin kod yapısı girişi yapılacaktır. Yani, ana-muavin ve tali hesaplara kaçar dijit ayrıldığını ve hangi
karakterlerin kullanılacağını bu alana gireceksiniz. Hesap kod yapısı örneği aşağıda verilmiştir;
Hesap Kod Yapısı: 000.00.000
Yukarıdaki örnekte ana hesaplara 3 dijit (bu tekdüzen hesap planı uygulaması nedeniyle bir
zorunluluktur), muavin hesaplara 2 dijit, tali hesaplara da 3 dijit ayrılmıştır. Kullanıcılarımızın
muhasebe hesaplarına ait kod yapısı tanımlamalarında, alfa nümerik karakterleri kullanarak
tanımlayabilmeleri de mümkündür.
Örneğin hesaplarınıza ilişkin kod tanımlamasında 320.001.A01 gibi yada 320.001.B01 gibi bir
düzene bağlı kalınmasını istediğinizi düşünelim. Yani hesap kodlarınızın son üç hanesi büyük harf ile
başlayarak oluşturulsun. Bu durumda hesap kod yapısı alanına
000.000.X00 gibi bir giriş yapmanız yeterli olacaktır. Çünkü programlarımızda büyük harfle yazılacak
karakterler (X) ile belirtilmektedir.
320.001.a01 gibi bir hesap kod yapısı tanımlanacaksa, bu durumda kullanıcılarımız kod yapısı
tanımlaması alanına 000.000.x00 şeklinde giriş yapmalıdırlar. Çünkü küçük harfler programa (x) ile
tanımlanmaktadır.
Eğer kullanıcılarımız hesap kod yapısı tanımlamalarında harf veya rakam kullanımının serbest
olmasını istiyorlar ise bu durumda istedikleri karakter için (*) ifadesini kullanmaları gerekmektedir.
Örneğin 000.000.*00 gibi bir tanımlama yapılırsa, kullanıcılarımız 320.001.001 gibi bunun yanı sıra
320.001.A01 gibi hesap açabilme özgürlüğüne sahip olabileceklerdir. Söz konusu tanımlamalar
muhasebe kodlarının her karakteri için geçerli olup, aynı kod içinde birden fazla karakter
tanımlayabilmeniz de mümkündür.
Ödeme emri ref. no yapısı: Programlarımızda finans evraklarında Cinsi alanı müşteri çeki, firma
çeki, müşteri senedi, firma senedi, müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı,
firma kredi kartı olarak seçilirse bunlara ilişkin referans numarası otomatik olarak atanmaktadır.
Örneğin tahsilat evraklarının referans numarasının yapısında tahsil edilen çek veya senede ilişkin
MC-000-000-2013-00000012 (Müşteri çeki) ve MS-000-000-2013-00000018 (Müşteri senedi)
detayları yer alacaktır. Yani aktif olarak çalışılan firmanın numarası, şubenin numarası, yıl bilgisi ve
sonrasında da tahsil edilen çek veya senetlerin girildiği sıraya göre numarası 8 hane olarak
yazılacaktır. Programlarımızda kullanıcılarımızın finans evraklarının referans numaralarının
yapısında hangi bilgiye yer vereceklerini belirleyebilmeleri mümkündür. Yani referans numarasında
sadece mali yıl bilgisi, sadece çalışılan aktif firma numarası ya da sadece aktif şube numarası yer
alsın diyebileceklerdir. Bunun için ekranının bu alanına aşağıda belirtmiş olduğumuz değişkenlerin
yazılması yeterli olacaktır.
AFN: Aktif firma no
ASN: Aktif şube no
AMY: Aktif mali yıl
Böylece finans evraklarının referans numaraları hem kullanıcılarımızın istedikleri bilgilerle hem de
istedikleri yapıda tanımlanmış olacaktır. Örneğin bu alana -AMY tanımladığınız durumda, müşteri
çeklerinin referans numarası MC-2013-00000012 şeklinde oluşacaktır. Herhangi bir tanımlama
yapılmaz ise referans numarasında firma, şube ve yıl bilgisi yer alacaktır. Yani MC-000-000-201300000012 şeklinde olacaktır.
Vr.15 KUR9000
138
6.3.10 Evrak kontrol kodu belirleme (091740)
Carilerinize alınan sipariş fişi, satış faturası, borç dekontu, akaryakıt faturası yada satış irsaliyesi
keserken, carilerinizin o andaki açık hesap bakiyesi ile tanıtım kartlarının teminat bilgileri butonundan
girilen kredi tavanını karşılaştırılıp, borç bakiyesi kredi tavanını aşıyorsa bu tip evraklarda
programınızın öncelikle sizi uyarıp, ancak “Onay kodunu” girdikten sonra işleminize devam
edebilmenize imkân vermesini sağlamanız mümkündür.
Bunun için öncelikle programınızın Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Akış
Parametreleri bölümünden Kredi Aşımında ve Risk aşımında alanlarında “Onay ile devam”
seçeneğini seçmeniz ayrıca, programınızın Sistem/Stok ve Sipariş Parametreleri/Kontrol
Parametreleri/Sipariş&Satın alma Kontrol parametreleri bölümünden Sipariş Alımda Kredi Kontrolü
ve Sipariş Alımda Risk Kontrolü parametrelerini “evet” olarak belirtmelisiniz. Tüm bu parametreler
için istenilen tanımlamalar yapıldıktan sonra, sipariş fişi, satış faturası ve borç dekontu girişi yaparken
programınız sizi, ilgili cari için risk limitinin aşıldığını bildiren bir mesaj ile uyaracak ve sonrasında
karşınıza evrakınızı kayıt edebilmeniz için onay kodu girişi yapacağınız bir ekran getirecektir. Bu
ekrana evrakınızın tipi (sipariş, fatura vb.), seri ve sıra numarası otomatik olarak yansıyacaktır Bu
aşamada yapmanız gereken evrakınızın onay kodunu, kontrol kodu alanına girip işleminize devam
etmenizdir. İşte bu tip evraklar için kontrol kodunun oluşturulması programınızın bu bölümünde
yapılacaktır. Şimdi onay kodu için yapmanız gereken işlemlerin neler olduklarına değinelim.
Programa girdiğinizde karşınıza “evrak onayı” başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranda sizden
istenen kontrol kodunu hangi evrak tipi için oluşturacağınızı belirtmenizdir. Bunun için evrak tipi
alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan seçeneği seçmelisiniz.
Alınan sipariş, satış faturası, akaryakıt faturası, borç dekontu. Daha sonra yapmanız gereken
evrakınızın tarihini seri ve sıra numarasını ilgili alanlara girmenizdir. Bu girişlerinizi tamamladıktan
sonra yapılacak son işlem F2 tuşuna basmaktır. İlgili evrak için kontrol kodunuz otomatik olarak
oluşacak ve ekranınızın kontrol kodu alanına yansıyacaktır. Bu durumda ilgili kodu sipariş fişi satış
faturası yada borç dekontu evrakınızın üzerine gelen “evrak onayı” ekranına girmeniz ve
işlemlerinize devam etmenizdir.
Önemli Not:
KUR9000 programları üzerinde çok geniş yetkilere sahip olunacağından, bu programı sadece
supervisorun kullanması gerekir. Dolayısıyla Evrak Kontrol Kodu belirleme programının kullanımı
da sadece supervisorlere aittir. Bu programı diğer kullanıcılarında çalıştırabilmesi için KUR9000
programı haricinde Stok yönetiminde yer almaktadır. Yalnız bunun için supervisorun bu programı
kullanacak kişilere yetki vermesi gerekmektedir. Bunun için yapılacak işlem Kuruluş/Kullanıcı Hak
Tanımlama/Genel Hak Tanımlamalarından istenilen kullanıcı için Evrak Kontrol Kodu Verebilir
parametresi “evet” olarak seçilmelidir.
6.3.11 Yorum Ekranı (091750)
Programlarımız da müşterilerimizin beklentilerine uygun çözümler sunmaya ve yapılan
düzenlemeleriyle iş akışlarını kolaylaştırmaya devam ediyor. Programlarımıza eklenen yorum
ekranları sayesinde stok, cari, tamir servis merkezi yönetimimizde yer alan cihazlarınız için önemli
gördüğünüz her detayı anında görüntüleyebileceksiniz. Böylece evrak giriş ve çıkışlarınızı bu
ekrandan edineceğiniz bilgiler doğrultusunda yönlendirebileceksiniz. Yorum ekranının en önemli
özelliği kullanıcılarımızın stok cari ve cihazlarına ait sadece görmek istedikleri bilgilerle dizayn
edilebiliyor olmasıdır.
Örneğin satış faturası ya da sipariş fişi düzenlerken stoklarınızın depolarınızda kalan miktarlarını,
satış fiyatlarını, sipariş seviyelerini ya da yaz-boz ekranına girilmiş bilgilerini görmek ve bu bilgiler
doğrultusunda evrak düzenlemek sizin için önemli ise yorum ekranlarımız sayesinde bu detaylara
anında ulaşabileceksiniz. Böylece stoklarınızın tanıtım kartı detayına girip istediğiniz bilgiye birden
fazla ekranı görüntüleyerek ulaşmak yerine yorum ekranlarımız sayesinde istediğiniz bilgi anında
Vr.15 KUR9000
139
karşınıza gelecektir. Aynı şekilde fatura düzenlediğiniz carinize ait görmek istediğiniz bilgiler de
örneğin banka bilgileri, iskonto kodu, ödeme planı, yaz-boz ekranından girdiğiniz bilgiler,
tanımladığınız özel alan vb. detaylarda yorum ekranlarımız sayesinde karşınızda olacaktır.
Kısacası yorum ekranlarımız "Bilgiye kolay ulaşım ekranı" olarak düşünülmelidir.
Bu amaçla Kuruluş programının sipariş parametreleri menüsünde Yorum ekranı (091750) başlıklı
program ile sipariş, irsaliye, fatura gibi stok ve cari hareketlerinin gerçekleştiği evraklarımızda da
Ctrl+Shift+O (Yorum ekranı) yardım tuşumuz yerini almıştır. Evrak genel bilgilerinin girildiği
bölümde yani cari seçiminin yapıldığı alanda Ctrl+Shift+O tuşlarına basılırsa cariler için tanımlanan
yorum ekranı, evrakın hareket satırlarında yani stok seçiminin yapıldığı alanda Ctrl+Shift+O (Yorum
ekranı) tuşlarına basılırsa da stoklar için tanımlanan yorum ekranı karşınıza gelecektir.
Bu durumda öncelikle yapılması gereken Yorum ekranı (091750) programının çalıştırılması ve bu
ekrandan hem stok hem de cari için yorum ekranında hangi bilgilerin yer alacağının seçilip uzantısı
*.RTF olan dosyaya kaydedilmesidir. Görüntülenecek bilgi açısından programınız size birçok detayı
sunacaktır. Bu detaylarda ekranınızın üst bölümünde yer alan "Veri alanı ekle" menüsünde Bölüm1’den, Bölüm-10’a kadar sıralanmış bölümlerden seçilip ekrana aktarılacaktır. Dosyalar
oluşturulduktan sonra Ctrl+Shift+O tuşları ile evraklardan görüntülenecektir. Aşağıda yorum
ekranında hazırlanmış örnek dosyalar yer almaktadır.
Stok yorum ekranı için hazırlanmış örnek
verilen sipariş birimi <020,Verilen sipariş birimi>
stok kodu<001,&Stok Kodu>
eldeki miktar <120,&Eldeki stok miktarı>
stok yabancı ismi<003,St&ok Yabanci Ismi>
Depodaki stok miktarı: <121,&Depodaki stok miktarı>
Cari yorum ekranı için hazırlanmış örnek
Cari kodu: <001,&Kodu>
Ünvanı: <002,Ü&nvany>
Iskonto kodu: <023,Y&Iskonto kodu>
BANKA TCMB kodu: <048,&1. Banka TCMB kodu>
Kuruluş programının Program akış parametreleri (091400) ekranının Stok parametreleri sayfasına
Stok yorum ekranı otomatik açılsın ve cari parametreleri sayfasına Cari yorum ekranı otomatik
açılsın parametreleri yer almaktadır. Bu parametrelerin  (Evet) olarak işaretlenmesi durumunda
evraklardan stok ve cariler seçildiğinde Ctrl+Shift+O tuşlarına basılmasına gerek kalmadan yorum
ekranları otomatik açılacaktır.
6.4
Barkod Parametreleri
9000 serisinde stok barkodlarını stok tanıtım kartının barkodlar penceresinde iken ALT+B tuşlarına
basarak otomatik olarak oluşturabilirsiniz. Ancak daha önce, otomatik olarak oluşturulacak barkodda
hangi bilgilerin yer alacağını programınıza tanıtmanız gerekir. Bunun için barkod içerik parametreleri
programını kullanacaksınız. Eğer satışlarınız kendinden barkodlu ürünlerden oluşuyorsa, (yani
ürünlerin üzerinde barkod etiketleri varsa) bu programı kullanmaya gerek yoktur. Mouse göstergesi
bu seçeneğin üzerine geldiğinde karşınıza iki seçenekten oluşan bir alt menü gelecektir. Şimdi bu
menülere nasıl girileceğini sıra ile açıklamaya çalışalım.
6.4.1
Barkod içerik parametreleri (092710)
Stoklarınızın barkodlarını stok kartlarından programınızın otomatik vermesini istiyorsanız, öncelikle
barkodlarda yer alacak bilgilerin içeriğini tanımlamanız gerekir. Bu bölümde oluşturacağınız
barkodların içeriklerini yani, hangi bilgileri kapsayacağını programınıza tanıtacaksınız. Şimdi barkod
içerik parametrelerinin neler olduğunu inceleyelim.
Vr.15 KUR9000
140
No: Bu alan programınız tarafından otomatik olarak verilmektedir. Kullanıcıların bu alana herhangi bir
giriş yapmaları söz konusu değildir.
Açıklama: Barkod parametrelerine ilişkin herhangi bir açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Örneğin
gramajlı ürünlerin barkod içeriklerini tanımlayacak iseniz, bu alana Gramajlı Ürünler veya daha
detaylandırarak, Gramajlı Şarküteri veya daha da detaylandırarak Gramajlı Kuruyemiş
açıklamalarını girebilirsiniz. Adetli veya tutarlı ürünlerinin barkod içerikleri girilirken, bu alana Adetli
Ürünler veya Tutarlı Ürünler açıklamaları girilebilir.
İçerik: Bu alanda satır sonu butonu tıklandığında karşınıza küçük bir pencere gelecektir. Sizden
istenilen, tanımlamakta olduğunuz barkodda hangi bilgilerin yer alacağını seçmenizdir. Eğer gramajlı
ürünler için barkod içerik parametrelerini giriyor iseniz, içerik Kod+Miktar olabilir. Bunun anlamı;
oluşturulacak barkodda ürün kodu ve miktar (gramaj) bilgisi olacak demektir. Ya da adetli ürünler için
barkod içerik parametrelerini giriyor iseniz, içerik Kod veya Kod + Birim Fiyat olabilir.
Çarpan: İçerik uzunluk alanındaki değer (bu ürün fiyatı veya miktarı olabilir) büyütülmek istendiğinde
(örneğin gram olan ürün miktarı kilograma çevrilmek istendiğinde), bu alana ilgili çarpan katsayısı
girilmelidir.
Bölen: İçerik uzunluk alanındaki değer (bu ürün fiyatı veya miktarı olabilir) küçültülmek istendiğinde
(örneğin kilogram olan ürün miktarı grama çevrilmek istendiğinde), bu alana ilgili bölen katsayısı
girilmelidir.
Çarpan veya bölen alanları, içerik uzunluğuna ayrılan dijit sayısının (biraz sonra açıklanacaktır) ürün
fiyatı veya gramajına ait dijit sayısını tam olarak karşılayamaması durumunda kullanılır. Çoğunlukla
her iki alanın katsayısı 1 olarak kullanılmaktadır.
Fl: Bu alana maksimum 3 dijitlik bir kod girilmelidir. Kendinden barkodlu olan ürünlerde, barkodun ilk
3 dijiti ürünün ait olduğu ülke kodudur. Biz şu anda kendi barkodumuz için içerik parametreleri
tanımlıyoruz. Bu durumda fl’nin (flag) ilk dijitine mutlaka -2- rakamını girmeliyiz. Bu, o ürünün
barkodsuz (yani kendinden barkodlu olmayan) ürün olduğunu belirtir. Ondan sonra gelecek 2 dijiti
ürününüze ait detay bilgilerin kodlanması şeklinde değerlendirebilirsiniz. Örneğin, barkodun 2. dijitini
ürününüzün tartılı veya adetli olmasına göre kodlayabilirsiniz. Tartılı ürünler için -9-, adetli ürünler için
-8- kodları verebilirsiniz. 3. dijit ise terazi kodu olarak kodlanabilir. Bir market düşünün. Bu markette
et reyonu, fırın reyonu ve sebze reyonu var. Dolayısı ile her reyonda ürünlerin tartılacağı teraziler var.
Her ürününün kendi reyonuna ait terazide tartılması gerekiyor. İşte barkodunuzun 3. dijitine terazi
kodlarını girerek, o ürünün hangi teraziden geçeceğini tanımlayabilirsiniz (örneğin et reyonu 1, fırın
reyonu 2, sebze reyonu 3 gibi). Bu tanımlamaların bir benzeri terazide de yapılmaktadır.
Kod Uzunluk: Bu alana stok kartından gireceğiniz veya Ctrl+B tuşları ile otomatik olarak
oluşturacağınız barkodun toplam uzunluğu girilmelidir. Kod uzunluğun içinde bir önceki alanda
açıklamaya çalıştığımız flag de yer alır. Yani kod uzunluğun ilk 3 dijiti flage ayrılmıştır. Bunu ve
flagden sonra gelecek ürün kodunun uzunluğunu dikkate alarak barkodun toplam uzunluğunu
girmelisiniz. Örneğin ürün kodlarınız 4 dijitten oluşuyorsa, kod uzunluk;
3 (flag) + 4 (ürün kodu) = 7
dijit olacaktır.
Kod uzunluk verirken dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır. Barkodlar tipleri açısından kendi
aralarında gruplara ayrılırlar. Her barkod tipinin uzunluğu farklıdır ve stok kartının barkodlar
bölümünden seçilir. Örneğin Ean 13 (12 dijit uzunluğunda, 13. hane check dijittir (kontrol dijiti), Ean 8
(7 dijit uzunluğundadır, 8. hane check dijittir (kontrol dijiti)). Bu alana gireceğiniz kod uzunluk ve biraz
sonra açıklayacağımız içerik uzunluk alanlarının toplamı, barkod tipine ayrılan uzunluğu geçemez.
Yani barkod tipiniz Ean 13 ise, kod uzunluk ve içerik uzunluk alanlarını toplamı 12 dijiti aşamaz.
Vr.15 KUR9000
141
İçerik Uzunluk: Barkodun içeriği, içerik alanında yaptığınız tanımlamaya göre değişiklik gösterir.
Eğer oluşturacağınız barkod içeriği için kod+miktar seçeneğini tercih ettiyseniz, içerik uzunlukta
ürünün miktar (yani gramaj) bilgisi yer alır. Kod+birim fiyat seçilmişse barkodun içerik uzunluğu
ürünün birim fiyatı olacaktır. İşte bu alana da, barkodun içerik uzunluğunun kaç dijit olacağını
girmelisiniz.
ÖRNEK:
Açıklama
İçerik
Çarpan
Bölen
Fl
Kod Uzunluk
İçerik Uzunluk
I
: Gramajlı Ürünler
: Kod + Miktar
:: 1000
: 291
:4
:5
II
Tutarlı Ürünler
Kod + Tutar
100
282
4
5
Yukarıdaki örneklerimizde barkod tipi olarak Ean13’ü kullandık. İlk örneğimizde gramajlı ürünler için
barkod tanımlaması yaptık. Flag 291 olarak tanımlandı. Bunun açılımı 2-Barkodsuz Ürün Kodu, 9
Tartılı Ürün Kodu ve 1 de terazi kodudur. Kod uzunluk 4 olarak verilmiştir. Yani barkodda ürün
koduna 4 hane ayrılmıştır (örneğin 0001 gibi). İçerik uzunluk ise 5’dir. Bu bilgi teraziden gelmekte ve
ürünün gramajını belirtmektedir. Ancak gram olarak gelen değeri teraziden geçerken kilograma
çevirmek istediğimiz için bölen 1000 olarak verilmiştir. Yani 12550 gr. olan ürün miktarı 1kg. 255 gr.’a
çevrilmiştir. Bu tanımlamadan sonra, stok tanıtım kartında oluşacak ve teraziden geçerken
tamamlanacak barkod aşağıdaki gibi olacaktır;
291 0001 12550 4
Flag Ürün İçerik
Kodu
Check
Dijit
Barkodumuzun içerik değeri ürün teraziden geçerken oluşacaktır. Yani stok tanıtım kartında yer
alacak bölüm sadece flag ve ürün kodudur (barkod içeriği kod+miktar seçildiği takdirde).
İkinci örneğimizde tutarlı ürünler için barkod tanımlaması yaptık. Flag 282 olarak tanımlandı. Bunun
açılımı 2-Barkodsuz Ürün Kodu, 8 Tutarlı Ürün Kodu ve 2 de terazi kodudur. Kod uzunluk 4 olarak
verilmiştir. Yani barkodda ürün koduna yine 4 hane ayrılmıştır (örneğin 0002 gibi). İçerik uzunluk ise
5’dir. Bu alan ürünün tutarı için ayrılmıştır. Ancak 5 haneli tutarın yetmeyeceği düşünülerek çarpan
100 olarak verilmiştir. Bu durumda 12,550 TL olan ürün fiyatı teraziden geçerken 100 ile çarpılarak
1255 TL’ye çevrilecektir.
Oluşan barkod;
282 0002 12550 4
Flag Ürün
Kodu
İçerik
Check
Dijit
İkinci örneğimizde de barkodumuzun içerik değeri ürün teraziden geçerken oluşacaktır. Yani stok
tanıtım kartında yer alacak bölüm sadece flag ve ürün kodudur (barkod içeriği kod+tutar seçildiği
takdirde). Eğer barkod içeriği sadece kod olarak seçilmişse, bu durumda oluşacak barkod (flagin 292
olduğunu düşünürsek);
292 0003 00000 1
Flag
Ürün
Kodu
boş
Check
Dijit
Barkod tipi Ean13 olup, barkod içeriği sadece kod seçildiğinde, stok kartına barkodun tamamı
otomatik olarak gelecektir. 13 dijitten oluşan barkodun ilk 3 dijiti flag, son 5 dijiti ise ürün kodu ve
check dijit olacaktır. Örneğin;
292 00000 0005 5
Flag
Ürün
Vr.15 KUR9000
Check
142
Kodu
Dijit
Evet, bu girişleri yaptıktan sonra sıra, barkod içerik parametrelerini bilgisayarınızın sabit diskine kayıt
etmeye gelmiştir. Bunun için ALT+S tuşlarını kullanacaksınız. ALT+S tuşları ile kayıt etmediğiniz
içerik parametrelerini tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız.
6.4.2
Etiket döküm parametreleri (092720)
Bu program yardımı ile sipariş verilirken ve sipariş alınırken, stokların fiyatları değiştirildiğinde ve mal
girişlerinde toplu etiket dökümü yapılıp yapılmayacağı belirtilecektir. Şimdi programa girerek, etiket
döküm parametrelerini satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden Evet-Hayır şeklinde
belirleyiniz. Bu ekranın sadece öngörülen etiket tipi alanında evet/hayırdan farklı olarak seçim
yapılacaktır. Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda, KON9000 yada BARKOD9000
programlarının Etiket/Barkod etiket parametreleri bölümünün “açıklama” alanından girdiğiniz etiket
tipleri bir pencere içinde karşınıza gelecektir. Bu aşamada stoklarınızın barkod etiket basımlarında
hangi etiket tipini kullanacağınızı bu pencereden seçmelisiniz. Bu alandan yapacağınız seçime göre
barkodlarınızın etiketlerini toplu olarak basabileceğiniz gibi, irsaliye, fatura vb. evrakların hareket
girilen herhangi bir satırı üzerinde CTRL+I tuşlarına basarak, sadece ilgili satırda bulunan stok için
barkod etiketi de basabileceksiniz.
6.5
Senet-Çek Parametreleri
Bu bölümden, çek-senet raporları ve analizleri hazırlanırken baz alınacak dönem parametreleri ve
bazı genel parametreler tanımlanacaktır.
6.5.1
Senet - Çek genel parametreleri (095200)
Bu program yardımı ile bazı senet-çek hareketlerine yön verecek parametreler tanımlayacaksınız.
Bunların neler olduğu aşağıda açıklanmıştır.
Senet-Çek Poz. Raporlarında Sadece Müş. Değerlendir: Satır sonu butonu tıklanarak bu
parametre -evetolarak seçildiğinde, FİNANS Yönetimi/Raporlar/Çek-Senet bölümünden
pozisyonlarına göre alınan raporlarda, sadece müşteri firmaların çekleri (veya senetleri)
listelenecektir. Yani satıcı ve diğer carilere ait çekler raporlarda görünmeyecektir. Aksi halde, yani
parametreyi -hayır- olarak seçerseniz, pozisyonlarına göre alınan raporlarda, müşteri, satıcı, diğer
cari çeklerinin (veya senetlerinin) hepsi raporlarda yer alır.
Dövizli Değerli Kâğıt İade Hareketlerinde Döviz Kuru: Müşterilerinizden (veya satıcılarınızdan,
diğer carilerinizden) farklı döviz cinsine göre aldığınız çekleri bankaya takasa yolladıktan sonra bu
çeklerin karşılıksız çıkması halinde karşılıksız iade şeklinde tekrar portföye girişleri yapılır. Daha
sonra karşılıksız çıkan bu çeklerin ilgili firmalara çıkışlarının yapılması gerekir. Eğer bu parametreyi
“Önceki hareket döviz kuru” olarak seçerseniz, bankadan karşılıksız olarak geri alınan çeklerin
iadeleri ilk hareketinde ki döviz kuruna göre hesaplanacaktır. Diğer parametrenin seçilmesi
durumunda da Evrakın döviz kuru baz alınacaktır.
Bordroda Vade Bilgisi Dök: Senet-çek raporları alırken, bu raporlarda vade bilgilerinin de yer alıp
almayacağı, bu alanda yapılacak tanımlama ile belirlenecektir. Eğer raporlarınızda vade bilgilerinin
yer almasını istiyorsanız -evet- seçeneğini, aksi halde -hayır- seçeneğini seçmelisiniz.
Önemli Not:
Aşağıdaki sıra numaralarına göre belirtmiş olduğumuz parametreler programınızın Sistem/Sistem ve
program parametreleri/ Program akış parametreleri (091400) ekranında detaylı olarak anlatıldığından
bu bölümde tekrar açıklanmayacaktır. Sadece kolay bulmanız açısından ilgili programda kaçıncı
sırada yer aldıklarının bilgisi verilecektir. Bundan dolayı diğer parametrelerin detaylı olarak
açıklamalarına yer verilecektir..
Vr.15 KUR9000
143
(27) Senet çek detaylarını C/H açıklamasına taşı,
(39) Çeklerde kara liste kontrolü,
(72) Müşteriden alınan firma çekleri karşılıksız ise uyar,
(96) Çek/senet girişinde detay sor,
(100) Senet çek evraklarında TCMB banka kodu zorunlu mu,
(115) Ödeme evraklarında cari borç bakiye veriyorsa uyar
Karşılıksız Çekler Başka Cariden Girilebilsin: Karşılıksız çıkan çeklere ait carilerin başka cariden
girilebilmesini istiyor iseniz bu parametreyi “evet” aksi halde “hayır olarak seçmelisiniz.
Dövizli Değerli Kâğıt Hareketlerinde Döviz Kuru: Müşterilerinizden (veya satıcılarınızdan, diğer
carilerinizden) farklı döviz cinsine göre aldığınız değerli kâğıtların (çek, senet vb.) sonradan
gerçekleşecek hareketlerindeki döviz kurunun ilk hareketinde ki döviz kuruna göre mi yoksa
hareketin gerçekleştiği evrakın döviz kuruna göre mi hesaplanacağı bu alandan belirlenecektir.
Bunun için yapılacak işlem, satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan
seçeneği seçmenizdir.
Firma çeki/Senedi çıkış detaylarını C/H Açıklamasına Taşı: Bu parametreye karşılık gelen
kutucuk  (evet) olarak işaretlendiğinde çek-senet çıkışlarının yapıldığı evraklarda ALT+D tuşları ile
ulaşılan detaylar penceresine yapılan girişler, evrakın detay-açıklama kolonuna otomatik olarak
taşınacaktır. Örneğin çek çıkış bordrosu ile bir firma çeki girişi yapıyorsunuz. Çek referans numarası
otomatik olarak geldikten sonra ALT+D tuşlarına bastınız ve çek detay bilgilerini girdiniz. İşte bu
ekrandan girilen çek no, banka, şube ve hesap no bilgileri parametre -evetolarak seçildiğinde çek
çıkış bordrosunun detay-açıklama alanına otomatik olarak taşınacaktır.
Evet, senet-çek genel parametrelerinin neler olduğunu açıklamaya çalıştık. Programdan çıkmadan
önce parametrelerinizi kaydetmeyi unutmayınız.
6.6
Gelir vergisi ve fon payı parametreleri (099400)
9000 serisinde gelir vergisi stopajı ve fon payı kesintilerini gerektiren evraklar yer alır. Örneğin
serbest meslek makbuzu, gider makbuzu, müstahsilden alış faturası gibi. Bu evraklardan yapılacak
kesinti oranları değişiklik gösterebilir. Sistem menüsünün bu bölümünden, farklı oranlardaki gelir
vergisi stopajı ve fon payı kesintilerine ilişkin tanımlamalar yapılacak ve bu kesintilerin kaydedileceği
muhasebe hesapları girilecektir.
Bu programdan gerekli parametre girişleri yapıldıktan sonra, yukarıda sözünü ettiğimiz evrakların
hareket satırlarına gelmeden hemen önce, burada tanımlı olan parametreler aynı şekilde ekrana
gelecek ve sizden ilgili evrakta uygulanacak gelir vergisi stopajı ve fon payı kesintisini seçmeniz
istenecektir.
Şimdi parametre girişlerinin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım.
No: Gireceğiniz parametrelerin sıra numaraları programınız tarafından otomatik olarak verilmektedir.
Bu alanda herhangi bir değişiklik yapılamaz.
Adı: Biraz sonra oranlarını gireceğiniz gelir vergisi stopajı ve fon payı kesintilerine ilişkin açıklayıcı bir
isim veya evrak cinsini (tanımını) bu alana girmelisiniz. Örneğin serbest meslek makbuzunda
uygulanan kesintileri girecekseniz, adı olarak serbest meslek makbuzu veya SMM şeklinde bir giriş
yapabilirsiniz. Gider makbuzu için gider makbuzu şeklinde bir isim girebilirsiniz. Aynı tip evrak için
farklı oranlar girmeniz gerekiyorsa, SMM–1, SMM–2 şeklinde girişler de yapabilirsiniz.
G.V. Stp %: Adı koluna girdiğiniz evrakta cinsinde uygulanacak gelir vergisi stopaj yüzdesini bu
alana girmelisiniz.
Vr.15 KUR9000
144
Fon %: Adı koluna girdiğiniz evrak cinsinde gelir vergisi stopajı üzerinden uygulanacak fon payı
yüzdesini bu alana girmelisiniz.
G.V Muh. Kodu: İlgili evrak cinsi üzerinden hesaplanan gelir vergisi stopajının kaydedileceği
muhasebe hesap kodu bu alana girilecektir. Muhasebe hesap kodlarını F10 tuşu ile seçebilirsiniz.
Fon Muh. Kodu: İlgili evrak cinsi için gelir vergisi stopajı üzerinden hesaplanan fon payının
kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. Muhasebe hesap kodlarını F10 tuşu ile
seçebilirsiniz.
Bu şekilde gelir vergisi stopajı ve fon payı kesinti oranları girildikten sonra parametrelerinizi ALT+S
tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydediniz.
6.7
Muhasebe Parametreleri
Sistem modülünüzün bu bölümünde yer alan programlar ile GENEL MUHASEBE modülünün işleyişi
ve entegrasyon ile ilgili parametre girişleri yapılacaktır. Şimdi, bu alt menüde yer alan programları
sıra ile açıklamaya çalışalım.
6.7.1
Genel program parametreleri (096111)
Bu program ile kullanıcılarımız, MUHASEBE modülünü kullanmaya başlamadan önce, firmalarının
muhasebe kayıtlarının izlenmesine yönelik kendi yapılarına uygun olacak tanımlamalar yapacakladır.
Şöyle ki hesap kod yapısını, mahsupta kasa kullanımı olup olmayacağını, kasa fişi kullanılıp
kullanılmayacağını, fiş dökümlerinin nasıl olacağını, defter dökümlerinde neyi baz alacaklarını
belirleyeceklerdir. Programa girdiğiniz karşınıza gelecek ekrandan yapacağınız parametre girişlerinin
neler oldukları uygun oldukları başlıklar altında açıklanmıştır.
 Genel parametreler
Bu bölümden muhasebe hesaplarınızın kod yapılarına ve muhasebe fişlerinde kasa kullanımlarının
nasıl olacağına yönelik tanımlamalar yapılacaktır. Şimdi bu parametrelerin neler olduklarını tek tek
inceleyelim.
Muhasebe hesap kod yapısı kullanımı zorunluluğu aktif: Firmanızda muhasebe hesap kod yapısı
kullanımı zorunlu ise bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Bu
parametre seçilip bir alt satırda muhasebe hesaplarının kod yapısı tanımlandığında, artık bu yapının
dışında muhasebe hesap kartı açılması mümkün olmayacaktır.
Hesap kod yapısı: Firmanızda hesap kod yapısı kullanımı zorunlu ise yani bir önceki alan
işaretlenmiş ise imleciniz bu alana gelecek ve firmanızda kullanılmakta olan muhasebe hesaplarına
ilişkin kod yapısı girişi yapılacaktır. Yani, ana-muavin ve tali hesaplara kaçar dijit ayrıldığını ve hangi
karakterlerin kullanılacağını bu alana gireceksiniz. Hesap kod yapısı örneği aşağıda verilmiştir;
Hesap Kod Yapısı: 000.00.000
Yukarıdaki örnekte ana hesaplara 3 dijit (bu tekdüzen hesap planı uygulaması nedeniyle bir
zorunluluktur), muavin hesaplara 2 dijit, tali hesaplara da 3 dijit ayrılmıştır. Kullanıcılarımızın
muhasebe hesaplarına ait kod yapısı tanımlamalarında, alfa nümerik karakterleri kullanarak
tanımlayabilmeleri de mümkündür.
Örneğin hesaplarınıza ilişkin kod tanımlamasında 320.001.A01 gibi ya da 320.001.B01 gibi bir
düzene bağlı kalınmasını istediğinizi düşünelim. Yani hesap kodlarınızın son üç hanesi büyük harf ile
başlayarak oluşturulsun. Bu durumda hesap kod yapısı alanına
Vr.15 KUR9000
145
000.000.X00 gibi bir giriş yapmanız yeterli olacaktır. Çünkü programlarımızda büyük harfle yazılacak
karakterler (X) ile belirtilmektedir.
320.001.a01 gibi bir hesap kod yapısı tanımlanacaksa, bu durumda kullanıcılarımız kod yapısı
tanımlaması alanına 000.000.x00 şeklinde giriş yapmalıdırlar. Çünkü küçük harfler programa (x) ile
tanımlanmaktadır.
Eğer kullanıcılarımız hesap kod yapısı tanımlamalarında harf veya rakam kullanımının serbest
olmasını istiyorlar ise bu durumda istedikleri karakter için (*) ifadesini kullanmaları gerekmektedir.
Örneğin 000.000.*00 gibi bir tanımlama yapılırsa, kullanıcılarımız 320.001.001 gibi bunun yanı sıra
320.001.A01 gibi hesap açabilme özgürlüğüne sahip olabileceklerdir. Söz konusu tanımlamalar
muhasebe kodlarının her karakteri için geçerli olup, aynı kod içinde birden fazla karakter
tanımlayabilmeniz de mümkündür.
Mahsupta kasa kullanımı aktif: Bu alanda sizden mahsup işlemlerinizde kasa hesabı kullanımı olup
olmayacağını belirtmeniz istenecektir. Eğer mahsupta kasa kullanımı yok olarak belirlenirse yani bu
parametre işaretlenmez ise, muhasebe fişlerinizi girerken, mahsup fişi ile yaptığınız girişlerde kasa
hesabını kullanamayacaksınız. Yukarıdaki açıklamalarımızı ve firmanızdaki uygulamaları dikkate
alarak, mahsup işlemlerinizde kasa kullanımının olup olmayacağını belirtiniz. Kasa kullanımı var ise
bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Kasa fişi kullanımı aktif: Bu parametre ile sizden MUHASEBE modülü ile olan çalışmalarınızda
kasa fişi (yani tahsil ve tediye fişleri) kullanıp kullanmayacağınızı belirtmeniz istenecektir. Kasa fişi
kullanımı var ise bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Yukarıda sıraladığımız 2 parametre ticari modüllerden muhasebeye entegrasyon yapılırken de geçerli
olacaktır. Örneğin kasa fişi kullanımını hayır olarak işaretlediyseniz, FİNANS modülü ile bankadan nakit
para çekme işlemi yaptıktan sonra bu hareket muhasebede mahsup fişinde yer alacaktır. Oysa ki kasa fişi
kullanımı evet olsaydı muhasebede yaratılan fişin tipi tahsil olacaktı.
Kasa alacak bakiye verdiğinde: Programınızdan kasa hesabını etkileyecek herhangi bir evrak girişi
(kapalı kesilen faturalar, tediye makbuzu, dekont girişleri vb) yaptığınızda girdiğiniz değerler
doğrultusunda kasa hesabı alacak bakiye veriyorsa programınızın sizi sadece uyarmasını, kayıt
yapmanızı engellemesini, hiç bir müdahalede bulunmadan işlemlerinize devam edebilmenizi
sağlayabilirsiniz. Programınızın bu işlemleri yapabilmesi için, sizin bu alandaki tanımlamanıza ihtiyacı
olacaktır. Bu alanda tercih edebileceğiniz seçenekler aşağıda sıralanmıştır;
Devam et seçeneğini seçerseniz, kasa hesabı alacak bakiye verdiğinde herhangi bir uyarı almadan
işlemlerinize devam edebilirsiniz.
Uyar devam et seçeneğini seçerseniz, kasa hesabı alacak bakiye verdiğinde programınızın sizi girdiğiniz
değer doğrultusunda kasanın ne kadar alacak bakiye verdiğini öncelikle belirtecek fakat işlemlerinize
devam etmenizi engellemeyecektir.
Uyar devam etme seçeneğini seçtiğinizde ise, kasa hesabı alacak veren evraklarda programınızın sizi
uyaracak ve evrak girişinizi engelleyecektir.
Muhasebe fişi sıra/yevmiye F10 da açıklama gösterilsin: Programınızın Genel Muhasebe
modülünde yer alan Muhasebe Fiş evraklarının “sıra ve yevmiye no” alanlarında F10 tuşuna
bastığınızda karşınıza, önceden girilmiş olan muhasebe fişlerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. İşte
bu ekranda, muhasebe fişlerine ilişkin açıklama kolonunun da yer almasını istiyor iseniz bu alanın
başındaki kutucu  (evet) olarak işaretlemeniz yeterlidir.
Muhasebe fişinde hesap bakiyesi gösterilmesin: Bu parametre ile kullanıcılarımız muhasebe fişi
içerisinde imleçleri hangi satır üzerinde ise, ilgili satırda bulunan hesaba ait bakiyenin muhasebe
fişinde görüntülenip görüntülenmeyeceğini belirleyeceklerdir. Bu parametre “göster” olarak
işaretlenirse hesapların varsa bakiyeleri muhasebe fişi ekranın alt bölümünde yer alan “hesap
Vr.15 KUR9000
146
bakiyesi” alanında görüntülenecek, aksi durumda yani “gösterme” olarak seçilirse fişten girilen
hesapların bakiyeleri izlenmeyecektir. Böylece kullanıcılarımız fiş girişleri esnasında hesaplarının
bakiyelerini de kontrol edebileceklerdir.
Muhasebe fişi Shift+F1/F2’de KDV hesabı otomatik bulunsun: Programlarımızda Shift+F1 (KDV
ayır) tuşuna basarak, muhasebe fişinde hesaplar için girilen (borç/alacak) tutarı üzerinden KDV tutarı
ayrılmakta ve ayrılan KDV tutarı da fişe otomatik olarak yazılmaktadır. Aynı şekilde Shift+F2 (KDV
hesapla) tuşlarına basılarak da, girilen tutar üzerinden KDV tutarı hesaplanmakta ve yine fişe
otomatik olarak yazılmaktadır. Bunun için yapılacak tek işlem, bu tuşlara basıldıktan sonra karşınıza
gelen, K.D.V. hesap ve oranlarının yer aldığı pencereden K.D.V. hesaplamasının hangi oran üzerinden
ve hangi K.D.V. hesabına atılacağını seçmenizdir. Bu seçimle birlikte işlem yaptığınız tuş grubuna bağlı
olarak girdiğiniz tutardan K.D.V. ayrılıp ya da hesaplanıp, K.D.V. hesabı ile birlikte muhasebe fişinize
yansıyacaktır. Eğer ki kullanıcılarımız fiş girişlerinde tutarı yazdıktan hemen sonra, herhangi bir seçim
ekranı ile karşılaşmadan Shirft+F1 ve Shift+F2 tuşlarına bastıklarında KDV’lerin otomatik
hesaplanmasını ve ilgili hesaba yazılmasını istiyorlar ise yani hesaplamalarını karşılarına gelen
K.D.V. hesap ve oranlarının yer aldığı pencereden seçerek değil de, otomatik yapılmasını istiyorlar ise
bu parametreyi  (evet) olarak işaretlemelidirler. Tabii ki tüm bu işlemlerin geçerli olabilmesi için
kullanıcılarımızın, her hesap için tanıtım kartından öncelikle KDV tipini belirlemesi (%18, %26 gibi),
daha sonra bu KDV tipleri için çalışacak vergi hesap kodları ile oranlarının girişini yapmaları
gerekmektedir. Aksi durumda hesaplama otomatik olmayacak kullanıcılarımız tekrar KDV seçim
penceresi ile karşılaşacaklardır. KDV hesap kod ve oranlarının girişleri ise Muhasebe modülünün
Yıllık Bildirim ve Beyannameler/KDV Modülü/Vergi hesap kodları (086711) programından
yapılmaktadır. Bu hesaplama işlemi sadece ve sadece hesaplar için tanıtım kartından “Fişte KDV
hesaplama şekli” parametresinin manüel olarak belirlenmesi durumunda geçerli olacaktır. Aksi
durumda bu hesaplama dikkate alınmayacak hesaplama şekli olarak belirlenen diğer seçenekler
dikkate alınacaktır.
KDV ayırmada KDV tipi farklı ise uyarı verilsin: Shift+F1 tuşları ile muhasebe fişinin ilgili
satırındaki hareket tutarı üzerinden K.D.V. tutarını ayırabilir ve ilgili K.D.V. hesabına otomatik olarak
yazdırılabilir. Bunun için; muhasebe fişine ilgili hareket girildikten sonra, borç ya da alacak
kolonlarından ilgili olanında Shift ve F1 tuşlarına basıp karşınıza gelen K.D.V. hesaplarının ve
oranlarının yer aldığı pencereden ilgili KDV hesabını seçmelisiniz. İşte bu ekrandan seçtiğiniz KDV
oranı ilgili hareketin hesap kartından seçilen KDV tipinden farklı olduğunda programın sizi uyarmasını
istiyor iseniz bu parametreyi “evet” aksi halde hayır olarak seçmelisiniz. Bu parametrenin “evet”
olması durumunda programınız sizi
Seçilen KDV Hesap Kodu tipi ile matrah hesabın KDV tipi farklı!
Mesajı ile uyaracak ve hemen sonra
Eminim Devam et
KDV hesap kodunu tekrar seç
Onay ekranı karşınıza gelecektir. Bu aşamada KDV tipini farklı bile seçmiş olsanız işleminize devam
edebilir ya da tekrar KDV hesap kodu ekranına dönerek yeni KDV oranını seçebilirsiniz.
Evet, genel program parametrelerinin neler olduğunu sizlere kısaca açıklamaya çalıştık. Bu ekran ile
ilgili girişlerinizi tamamlandıktan sonra, bilgilerinizi <ALT+S> tuşlarını kullanarak bilgisayarınızın sabit
diskine kayıt etmelisiniz.
Muhasebe fişinde hesap çalışma şekli kontrolü aktif: Hesap tanıtım kartı ekranından tanımlanan
ya da otomatik olarak yüklenen her hesap kartının borç ya da alacak olarak çalıştığına ilişkin bilgi
“çalışma şekli” alanından belirlenmektedir. 320 ile başlayan hesaplar için bu alan alacak çalışır, 120
ile başlayan hesaplar için bu alan borç çalışır şeklinde ifade edilmektedir. Dolayısıyla muhasebe
fişlerinden bu hesaplara ilişkin girişler yapıldığında örneğin 320 ile başlayan hesaplara yönelik borç
Vr.15 KUR9000
147
girişi yapıldığında ya da 120 ile başlayan hesaplar için alacak girişi yapılmak istendiğinde
programınızın sizi uyarmasını istiyor iseniz “Muhasebe fişinde hesap çalışma şekli kontrolü”
parametresinin başında yer alan kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece
programınız sizi, borç çalışan bir hesap için alacak girişi yaptığınızda hesap çalışma şeklinin
uyumsuz olduğunu bildirecektir.
Muhasebe fişi kayıttan sonra dökülsün: GENEL MUHASEBE modülünde en çok bilgi girişi
yapılacak bölüm muhasebe fişleridir. Bu alanda sizden istenen, her muhasebe fişi edildikten sonra,
yazıcıdan dökümünü alıp almayacağınızı belirtmenizdir. Fişinizin dökülmesini istiyor iseniz bu
parametrenin başında yer alan kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır
Açılış fişinde hesabın daha önce girilmiş açılış fişi varsa uyar: Muhasebe fiş girişleriniz sırasında
daha önceden açılış fişi düzenlenmiş olan muhasebe hesapları için tekrar açılış fişi girmek
istediğinizde programın sizi uyarması için bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak
seçmelisiniz. Böylece programınız sizi “açılış fişi var” mesajı ile uyaracak dolayısıyla giriş
Muhasebe fişi girişinde hesap ismini açıklamaya taşı: Programlarımızın Muhasebe/Muhasebe
fişleri menüsünden, fiş girişleri yaparken muhasebe hesap isimlerinin otomatik olarak AÇIKLAMA
alanına gelmesini istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak seçmelisiniz.
Aksi halde açıklama alanı boş olacaktır.
İşletme hesap kod yapısı zorunluluğu aktif: İşletme defteri esasına göre, defter tutan firmalar
(SMMM), işletmelerine ilişkin tanıtacakları hesaplarda yani BURO9000 programının
İşletme/Kartlar/Hesap tanıtım kartı (267100) ve SM Defteri/Kartlar/Hesap tanıtım kartı (257100)
ekranından tanımlayacakları işletme hesaplarında hesap kod yapısı kullanımını zorunlu hale
getirmek istiyorlar ise bu parametreyi  (evet) olarak işaretlemelidirler. Daha sonra bir alt satırdan
da işletme hesaplarında kullanılacak kod yapısını tanımlayarak, artık bu yapının dışında işletme
hesap kartı açılmasını engellemiş olacaklardır. Bu parametrenin başındaki kutucuk işaretlenmez ise
böyle bir zorunluluk olmayacaktır.
İşletme hesap kod yapısı: İşletme hesap kod yapısı kullanımı zorunlu ise yani bir önceki alan -evetolarak seçilmiş ise imleciniz bu alana gelecek ve işletme hesaplarınıza ilişkin kod yapısı girişi
yapılacaktır. Örneğin, 000.00.000 gibi. Böylece kullanıcılarımızın bu alana girilen yapının dışında
hesap kartı açabilmeleri mümkün olmayacaktır. Aksi durumda program örneğimize göre “hesap
kodları 000.00.000 kod yapısında tanımlanmalıdır” şeklinde uyaracak ve girişi engelleyecektir.
İşletme hareket girişinde hesap ismini açıklamaya taşı: Muhasebe Bürosu programımızın İşletme
menüsüyle işlem yapan kullanıcılarımızın, işletme gelir ve gider hareket girişlerinde seçtikleri
hesapların isimlerini otomatik olarak açıklama alanına yazabilmelerini sağlamak için yapılması
gereken tek işlem bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesidir.
Yuvarlama tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza küçük bir pencere açılacak
ve K.D.V. beyannamesi dökülürken hangi yuvarlama tipinin kullanılacağını belirtmeniz istenecektir.
Yuvarlama tipi seçimini ilgili seçeneği tıklayarak yapabilirsiniz. Ekranınızdaki pencerede yer alan
yuvarlama tiplerine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir.
Yuvarlama yapma: Bu seçeneği seçtiğinizde, her hangi bir yuvarlama hesabı yapılmayacak, küsuratlı
değerler olduğu gibi dökümlerinize yansıyacaktır.
Küsuratı at: Bu seçeneği seçtiğinizde, dökümlerinizde yer alacak değerlerin küsurat kısımları (aşağıda
vereceğiniz yuvarlama miktarı dikkate alınarak) atılacak ve tam sayı halinde dökümünüzde yer alacaktır.
Örneğin yuvarlama miktarı 0.01 olarak verildiğinde bu, 0.,01 TL'ye kadar olan küsurat kısımlarının
atılacağı şeklinde yorumlanmalıdır.
13, 350 değeri  0,05 TL'lik kısmı atılacağından 13,300 olarak dökümünüzde yer alacaktır.
Vr.15 KUR9000
148
Yakınına yuvarla: Bu seçenek seçildiğinde, küsuratlı değerler aşağıda vereceğiniz yuvarlama miktarı
dikkate alınarak en yakın tam sayıya yuvarlanacaktır. Örneğin 'yuvarlama miktarı' 100 olarak verildiğinde;
13, 350 değeri .........13,350 0.05 TL'nin 100'e yuvarlanması ile 13,400 olarak
13, 345 değeri..........13,345 0,45 TL'nin 0'a yuvarlanması ile 13,300 olarak dökümünüzde yer alacaktır.
Yuvarlama miktarı: Yuvarlama yapılırken baz alınacak miktarın ne olduğu bu alana girilecektir.
Evet, genel program parametrelerinin neler olduğunu sizlere kısaca açıklamaya çalıştık. Bu ekran ile
ilgili girişlerinizi tamamlandıktan sonra, fiş dökümleri ile ilgili açıklamalarımıza geçebiliriz.
 Fiş döküm parametreleri
Bu ekrandan fiş ve yevmiye dökümlerine ilişkin bazı şekilsel ve içeriksel özellikleri belirleyeceğiz.
Şimdi döküm parametrelerinin neler olduğunu açıklamaya çalışalım.
Fiş döküm tipi: Bu alanda kullanıcıların fiş dökümlerini istedikleri detayda listeleyebilmeleri
mümkündür.
Fiş dökümü (1) (Normal döküm) olarak seçilmesi durumunda dökülen muhasebe fişlerinde sadece
hareket gören muhasebe hesapları dökülecek ve borç/alacak meblağları bu hesaplara yazılacaktır. Yani
bu dökümde hesapların bağlı oldukları ana hesaplar ve ara hesaplar belirtilmeyecektir.
Fiş dökümü (2) (Ana hesap+Alt Hesap Meblağ detayda) olarak seçilirse dökümde borç ve alacak kolonları
haricinde detay başlıklı bir kolon daha yer alacak ve öncelikle hareket gören muhasebe hesabının bağlı
olduğu ana hesap belirtilecek ve borç alacak meblağı ana hesaba yazılacaktır. Hareket gören hesaba
ilişkin meblağ ise dökümün detay kolonunda belirtilecektir.
Fiş dökümü (3) (Ana hesap+Ara hesap+Alt hesap Meblağ detayda): Bu parametrenin seçilmesi
durumunda hareket gören muhasebe hesaplarının borç ve alacak meblağları bağlı oldukları ana hesaplara
yazılarak listelenecektir. Yalnız bu dökümde hesabın bağlı olduğu ara hesaplarda yer alacaktır. Dolayısıyla
meblağlar hareket gören hesapta ve bu hesabın bağlı olduğu ara hesapta dökümün sadece detay
kolonuna yazılacaktır.
Fiş dökümü (4) (Ana hesap+Alt hesap Meblağ borç-alacakta): Seçilirse hareket gören muhasebe
hesabının borç ve alacak meblağı hem bağlı olduğu ana hesapta hem de kendi hesap kodunun listelendiği
sırada ayrı ayrı yazılacaktır. Bu parametre seçilirse fiş dökümlerinde detay kolonu yer almayacaktır.
Fiş dökümü (5) (Ana hesap+Ara hesap+Alt hesap Meblağ borç-alacakta) seçilirse hareket gören
muhasebe hesabının borç ve alacak meblağı hem bağlı olduğu ana hesap ve ara hesapta hem de kendi
hesap kodunun listelendiği sırada ayrı ayrı yazılacaktır. Bu parametre seçildiğinde de fiş dökümlerinde
detay kolonu yer almayacaktır.
Hesap sıralı düzenlensin: Bu alanda, fiş dökümlerinizin hesap kodlarına göre sıralanmasını isteyip
istemediğinizi belirtmeniz gerekmektedir. Hesap sıralı olsun istiyor iseniz bu parametreyi  (evet)
Borç-alacak sıralı düzenlensin: Bu alanda, fiş dökümlerinizin borç-alacak değerlerine göre sıralı
olarak dökülmesini isteyip istemediğiniz belirtilecektir. Borç-alacak sıralı olsun istiyor iseniz bu
parametreyi  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
Meblağ sıralı düzenlensin: Bu parametreye karşılık gelen kutucuğu işaretlemez iseniz yani “hayır”
olarak seçerseniz, fiş dökümlerinizdeki hesaplara ait değerler, küçükten büyüğe doğru sıralanacaktır.
Eğer bu ekrandan fiş dökümü hesap sıralı alanı evet olarak işaretlenmiş ve fiş dökümü meblağ
sıralı alanı hayır olarak seçilmiş ise, fişlerinizdeki sıralama öncelikle hesap kodlarına göre yapılacak,
sonra bu hesaplara ait meblağlar dikkate alınacaktır. Yani meblağ sıralaması aynı hesaplar arasında
olacaktır.
Vr.15 KUR9000
149
Sadece yevmiye numarası dökülsün: GENEL MUHASEBE modülünde girdiğiniz fişler iki ayrı seri
numarası ile takip edilmektedir. Bunlardan birincisi, programınızın gün içinde her fiş girişinizde
otomatik olarak ve artan sırada verdiği fiş nosudur. Diğeri ise, yıl içinde takip eden yevmiye no sudur.
Fiş no her yeni günde 1'den başlayarak sıra ile artmakta, yevmiye no ise, dönem başında 1'den
başlamakta ve dönem sonuna kadar her fiş girilişinde 1'er artarak devam etmektedir. İşte bu alanda
yapacağınız tercih ile yazıcıdan alacağınız dökümlerde, gün içinde takip eden fiş numarasının yer
almasını engelleyebilirsiniz. Bunun için yapacağınız işlem, bu parametrenin başındaki kutucuğu 
(evet) olarak işaretlemenizdir. Eğer dökümlerinizde fişlere ait hem sıra hem de yevmiye numarasının
yer almasını istiyorsanız, bu alandaki tercihiniz hayır olmalıdır.
Yazı ile tutar yazılsın: Fiş dökümlerinizde yazı ile tutarın yazılmasını istiyor iseniz bu parametrenin
başındaki kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
İcmal bilgisi dökülsün: Girilen muhasebe fişleri yazıcıya dökülürken, o fişte çalışan hesapların
hangi ana hesaplara ait olduğuna dair bir icmal otomatik olarak dökülmektedir. Eğer siz fiş dökümleri
sırasında icmal dökümünün listelenmesini istiyorsanız, bu parametrenin başındaki kutucuğu  (evet)
Hesap toplamları dökülsün: Genel Muhasebe modülünden girmiş olduğunuz fişlere ait hesap
toplamlarının dökümünüzde yer almasını istiyor iseniz bu parametreye karşılık gelen kutucuğu 
(evet) olarak işaretlemelisiniz.
Ctrl+Q evrak açıklaması dökülsün: Bu parametre ile amacımız; kullanıcılarımızın muhasebe
fişlerine yönelik Ctrl+Q tuşlarını kullanarak girmiş oldukları evrak açıklamalarının, yevmiye
dökümlerinde ve muhasebe fiş dökümlerinde yazdırılmasının sağlanmasıdır. Bu parametre “evet”
olarak işaretlenirse söz konusu dökümlerde, listelenen muhasebe fişlerinin hemen altında evrak
açıklamalarına yer verilecek, aksi durumda evrak döküm açıklamaları yer almayacaktır.
Kontrol bölümü dökülsün: Muhasebede kesilen her fiş kontrol edilmekte ve kontrolleri yapan kişi
tarafından imzalanarak onaylanmaktadır. Döküm parametrelerinin bu seçeneği ile size, fiş
dökümlerinde kontrolleri yapan kişi için bir imza yeri açılmasını isteyip istemediğiniz sorulmaktadır.
Eğer fiş üzerinde imza yeri de açılmasını istiyorsanız, bu parametrenin başındaki kutucuğu  (evet)
olarak işaretlemelisiniz. Fişlerinizde imza yeri bulunmasını istemiyorsanız herhangi bir işlem
yapmanıza gerek yoktur.
Kontrol 1-2-3: Fiş dökümünde kontrol bölümünde açıkladığımız gibi, muhasebe fişleri kesildikten
sonra ilgili kişilerce kontrol edilmekte ve imzalanarak onaylanmaktadır. Fişleri kontrol edecek olan
ilgililerin isimlerinin fiş üzerinde otomatik olarak yer almasını istiyorsanız, bu alanlara ilgili kişilerin
isimlerini girebilirsiniz.
Kontrolden sonra boş satır sayısı: Fiş dökümünüzde kontrol bilgilerine yer veriyor iseniz yani fişleri
kontrol eden kişilerin isimleri ve imzaları dökümünüzde yer alıyor ise bu alanda da sizden istenen bu
bilgilerden sonra sayfalarınızda kaç satır boşluk bırakmak istediğinizi girmenizdir. 2 satır, 3 satır gibi.
Kaydı oluşturan kullanıcı bilgisi dökülsün: Bu parametre ile amacımız programlarımızın Genel
muhasebe/ Raporlar ve Grafikler/Fiş dökümleri menüsünde yer alan dökümlerde muhasebe fişlerinin
hangi kullanıcılar tarafından oluşturulduğu detayının izlenmesidir. Bunun için yapılacak tek işlem bu
parametrenin başında yer alan kutucuğun  (evet) şeklinde işaretlenmiş olmasıdır. Böylece fiş
dökümlerinizde öncelikle fişleriniz listelenecek hemen altında da bu fişi oluşturan kullanıcının
bilgisine yer verilecektir. SRV/SRV kullanıcı, 1/1. kullanıcı gibi. Bu detay muhasebe fişi ekranında
iken Ctrl+P tuşları ile dökümü alınan muhasebe fişlerinde de sunulacaktır.
Kaydı değiştiren kullanıcı bilgisi dökülsün: Bu parametre ile de kullanıcılarımız, fiş dökümlerinde
muhasebe fiş kayıtları üzerinde değişiklik yapan personellerinin bilgisini listeleyeceklerdir. Son
değiştiren kullanıcı: SRV/SRV gibi.
Vr.15 KUR9000
150
Çerçeve tipi: Series 9000 programları fiş dökümlerinde çizgi tiplerini sizin belirleyebilmenize olanak
tanımıştır. Bunun için, bu alanda karşınıza gelecek penceredeki çizgi tiplerinden dilediğinizi
seçmelisiniz. Bu seçimden sonra fişleriniz istediğiniz çizgi tipinde listelenecektir.
 Defter ve diğer döküm parametreleri
Bu bölümden defter dökümlerine ilişkin parametre tanımlamaları yapılacaktır. Bunların neler oldukları
aşağıda detaylandırılmıştır.
Yevmiye dökümünde önceki sayfalardan devir dökülsün: Yevmiye dökümlerinizde, her bir
yevmiye sayfanın dökümü tamamlandıktan sonra bu sayfaya ait devir bilgilerinin, sonraki yevmiye
sayfalarında da dökülmesi için bu parametre  (evet) olarak işaretlenmelidir.
Yevmiye dökümü detayında hesap bilgisi dökülsün: Yevmiye dökümlerinizde, ana hesaplar ile
birlikte alt hesaplara ilişkin açıklamaların yer almasını isteyip istemediğinizi bu parametre ile
belirteceksiniz.
Yevmiye dökümünde fiş sıra numarası dökülsün: Genel Muhasebe modülünden girmiş olduğunuz
muhasebe fişlerinizin sıra numarası, modülünüz tarafından otomatik olarak verilecek ve fiş sıra
numaraları her yeni günde 1'den başlayıp, 1 artarak devam edecektir. İşte bu alandaki tercihinize göre,
yazıcıdan alacağınız yevmiye dökümlerinde fiş sıra numaralarının yer alıp almayacağı belirlenecektir.
Entegrasyonda kategori kullanan firmaların ihtiyaç duyabileceği bu özellik, bu parametrenin  (evet)
olarak işaretlenme durumunda dökümlerinizde fiş sıra numarası da yer alacaktır. Eğer
dökümlerinizde fişlere ait sıra numarasının yer almasını istemiyor iseniz, bu alandaki tercihiniz hayır
olarak kalmalıdır.
Yevmiye dökümünde fiş tipi dökülsün: Fiş dökümlerinizde girilen her fişin fiş tipi de yer almaktadır
(açılış, tahsil, tediye, mahsup, kapanış gibi). Eğer fiş tiplerinin dökümlerinizde çıkmasını istiyorsanız,
bu parametrenin başında yer alan kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
Yevmiye dökümlerinde fiş toplamı dökülsün: Bu parametrenin  (evet) olarak işaretlenmesi
durumunda, yevmiye dökümleri, belge no detaylı yevmiye ve yevmiye defteri gibi listelerde, her bir
fişin dökümü tamamlandıktan sonra toplamı alınacak ve sonraki fişin dökümüne geçilecektir. Aksi
durumda yevmiye dökümlerindeki fişler, toplamları alınmadan listelenecektir.
Yevmiye dökümlerinde sayfa sonu toplam dökülmesin: Bu parametreye bağlı olarak
kullanıcılarımız; yevmiye dökümlerinde sayfa sonu toplamlarının alınıp alınmayacağını tercihleri
doğrultusunda belirleyebileceklerdir. Bu parametre  (evet) olarak işaretlenirse yevmiye
dökümlerinde sayfa sonu toplamları dökülmeyecek aksi durumda sayfa sonu toplamları dökümde yer
alacaktır.
Yevmiye dökümünde satır atlasın: Dökümlerde her bir yevmiye maddesi birbirlerinden çizgilerle
ayrılmaktadır. Bu parametre  (evet) olarak işaretlenirse çizgiler arasında birer satır atlanarak
döküm alınacaktır.
Kebirde hesap kodu dökülsün: 9000 serisi modüllerinden alacağınız dökümlerde (örneğin hesap
hareket dökümü, yevmiye dökümü vb.) muhasebe hesap kodlarının da yer almasını isteyip
istemediğinizi bu alanda belirteceksiniz.
Kebirde hareket görmeyen hesap dökülmesin: Bu parametre dökülsün olarak kalırsa, GENEL
MUHASEBE Modülü/Defterler/Büyük Defter bölümünden döküm alınırken, hareketi olmayan kebir
hesapları da boş olarak listelenecektir. Parametre dökülmesin olarak işaretlenirse, kod aralığı girilen
muhasebe hesaplarının içinde hareket görmeyen hesaplar varsa, bu hesaplar döküme dahil
edilmeyecektir.
Vr.15 KUR9000
151
Kebirde sayfa atlamasın: Kebir defterinde hareketler sayfa sonuna kadar devam etmiyorsa, borç alacak
toplamının, hareketin bitimine mi, sayfa sonuna mı konulacağına, bu alanda karar verilir.
Kasa defterinde hareket olmayan günler dökülmesin: Bu parametrenin başında yer alan kutucuk
işaretlenmez ise yani dökülsün olarak kalırsa, GENEL MUHASEBE Modülü/Defterler/Kasa Defteri
bölümünden döküm alınırken, hareket görmemiş günler için de sadece başlıktan oluşan bir sayfa
listelenecektir. Aksi halde, yani bu parametrenin başındaki kutucuk işaretlenirse hareket görmemiş olan
günler listelenmeyecektir. Bu açıklamalarımızdan yararlanarak ilgili seçiminizi yapınız.
Bilânço dökümlerinde nazım hesaplar dökülsün: Aldığınız bilânço dökümlerinde nazım hesaplara ait
bilgilerin dökülmesini istiyorsanız bu parametrenin başında yer alan kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemelisiniz. Eğer Bilânçonuzda nazım hesaplara ait dökümlerin yer almasını istemiyorsanız
herhangi bir işlem yapmanıza gerek yoktur.
Bilânçoda önceki dönem için açılış fişi okunmasın parametresi ile Genel Muhasebe modülünden
alacağınız
bilânçoların
dökümüne
ilişkin
belirleme
yapabileceksiniz.
Programınızın
Muhasebe/Bilânço, mali tablolar ve finansal analiz bölümünden alınan bilânço dökümlerindeki
(İşletme özet bilânçosu, İşletme ayrıntılı bilânçosu vb.) “önceki dönem” kolonuna gelecek değerin
açılış fişinden alınmasını istiyor iseniz bu parametrenin başında yer alan kutucuğu  (evet) olarak
işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Mizan dökümünde renkli dökülecek satırlar: Programlarımızın mizan dökümlerinde ana grup, alt
grup, ana hesap, ara hesap ve alt hesapların farklı farklı renklerde dökülmesini sağlayabilmeniz
mümkündür. Bunun için öncelikle bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden renkli
dökülecek mizan satırları belirlenmeli sonrasında ayarlar butonundan, seçilen satırın hangi renkte
gözükeceği seçilmelidir. Gördüğünüz üzere her seçeneğin hemen yanında 1. 5 kadar sıralanmış özel
satır rengi ifadeleri vardır. Bunlar ilgili satırların hangi renkte gözükeceğini belirlememizde bize
yardımcı olacaktır. Çünkü bu ifadeler Ayarlar butonunun “rapor renkleri” seçeneği seçildiğinde
karşımıza gelecek ve bu satırların dolayısıyla mizandaki hesapların hangi renkte olacağı
belirlenecektir. Örneğin döküm parametrelerinden Ana grup (1.Özel satır rengi) parametresini
işaretlediğimizi düşünelim. Daha sonra ayarlar butonundan rapor renkleri seçeneğini tıklayıp
karşımıza gelen ekrandan 1.Özel satır rengi ifadesinin üzerine gelip ekranınızın sağ bölümündeki
renk skalasından renk seçimi yapalım. Bu işlem sonrasında mizanlarınızdaki ana grupların seçtiğiniz
renkte döküldüğünü göreceksiniz.
Mali tablo başlıklarındaki grup harf ve sıra numaraları dökülmesin: Bu parametre ile amacımız;
muhasebe yönetiminin Bilanço, mali tablolar ve finansal analiz menüsünden dökümü alınan mali
tabloların her bir satırının başında A, B, C, 1, 2, 3 vb. şeklinde yer alan harf ve rakam detaylarının
dökülüp dökülmeyeceğinin belirlenmesidir. Bu parametre seçildiğinde ilgili dökümlerde söz konusu
detaylar dökülmeyecek aksi durumda dökümde yer alacaktır.
Örneğin bu parametre seçili olmadan Özet bilanço (AKTİF) (085111) dökümü listelendiğinde ilgili
satırlar aşağıdaki şekilde yer alacaktır.
DÖNEN VARLIKLAR
A.Hazır Değerler
B.Menkul Kıymetler
1.Menkul Kıymetler D.Düşüş Karş.
C.Ticari Alacaklar
1.Alacak Senetleri Reeskontu
2.Şüpheli Alacaklar Karşılığı
İlgili parametre seçili olduğunda ise döküm aşağıdaki şekilde karşımıza gelecektir.
DÖNEN VARLIKLAR
Hazır Değerler
Menkul Kıymetler
Vr.15 KUR9000
152
Menkul Kıymetler D.Düşüş Karş.
Ticari Alacaklar
Alacak Senetleri Reeskontu
Şüpheli Alacaklar Karşılığı
Diğer Alacaklar
Alacak Senetleri Reeskontu
Şüpheli Alacaklar Karşılığı
 Grup tanımlama
Programların en önemli özelliklerinden biri, muhasebe işlemlerinizi birden fazla grup ile takip
edebilmenizdir. Burada sözünü ettiğimiz grup kavramını biraz açmak istiyoruz; Programlarınızda
esas olan bir para birimi vardır. Genellikle TL olarak kullanılan bu para birimi ana grup olarak ifade
edilir. Tüm işlemler ana grup ile yapılır. Faturalar, dekontlar, muhasebe fişleri hep ana grup bazında
girilir. Ana grup değiştirildiğinde (örneğin USD yapıldığında), bu sefer tüm işlemlerinizi USD bazında
yaparsanız. Ancak, hareketlerinizi ana grup değerinin yanı sıra farklı değerler ile de takip etmek
isteyebilirsiniz. Örneğin EUR(Euro) veya STR(İngiliz Sterlini) bazında hareket girişleri yapmak veya
raporlar almak isteyebilirsiniz. Ya da stok bazında (yani miktarsal bazda) takip yapmak
isteyebilirsiniz. İşte bu farklı değerleri grup olarak ifade ediyoruz.
Programlar sisteminize ilk yüklendiğinde, 7 ayrı grup da otomatik olarak yüklenmiş olacaktır.
Bunlardan ilki ana gruptur. Ana grubun değerinin (ya da döviz cinsinin) ne olduğunu şirket tanıtım
kartından seçiyorsunuz (Bkz. Şirket Açma bölümü)
Otomatik olarak yüklenen ikinci grup alternatif dövizdir. Ana grup ile yaptığınız tüm hareketleri
alternatif döviz bazında da görebilirsiniz (mizanlar ve raporlarda). Alternatif döviz bazında hareket
girişleri yapılamaz, sadece ana grup bazında girilen hareketler alternatif döviz bazında izlenebilir.
Alternatif döviz cinsi seçimi yine şirket tanıtım kartından yapılmaktadır.
Üçüncü grup orijinal dövizdir. orijinal döviz, ana döviz veya alternatif döviz gibi tüm stok-cari veya
muhasebe hesaplarını içermez. orijinal dövizin ne olacağı her hesabın kartından girilir. Örneğin ana
grup TL olarak seçildi. Bu durumda tüm işlemleriniz (hareket girişleriniz) TL bazında yapılacaktır.
Alternatif dövizi ise EUR (Euro) olarak seçtiniz. Bu demektir ki; TL olarak girilen hareketlerinizi aynı
zamanda DM bazında da izleyebilirsiniz. Ancak bazı müşterileriniz ile olan işlemleriniz sadece USD
(Amerikan Doları) bazında gerçekleşiyor. Bu durumda ana grup olan TL’nin geçersiz olması gerekir.
İşte bu tür müşterileriniz için, müşteri tanıtım kartı bölümünden girilen döviz cinsi o müşterinin orijinal
döviz cinsidir. Ya da bazı muhasebe hesapları ana grup ile çalışamaz, bu hesapların orijinal
(kendilerine özel) bir döviz cinsleri vardır. Örneğin çek kasası, nakit kasası, dolar veya euro kasası
olarak 3-4 ayrı kasa hesabı açtınız. Çek ve senet kasaları hem ana grup ile işlem görebilir, hem de
tanımlı olan diğer gruplar ile. Ancak dolar veya euro kasası için orijinal döviz cinsi tanımlanmalıdır.
Dolar kasası hesabı için orijinal döviz dolar, euro kasası içinse euro ilgili hesaplara özel döviz cinsleri
orijinal döviz olarak kabul edilir ve o hesabın kartından girilir.
Programınızda otomatik olarak yüklü bulunan diğer 4 grup stok gruplarıdır. Bu gruplar ile hareketler
stoklarınızın 4 ayrı birimine göre miktarsal bazda takip edilebilir. Yani normalde tutar olan girilen
değerlerin karşılıkları miktar bazında girilebilir.
Evet, grup kavramını ve programınızda hali hazırda yer alan 7 grubu yeterince açıkladık sanırız.
Ancak sadece grup tanımlamalarının yapılması, istediğiniz grup bazında takip yapabilmek için yeterli
değildir. Dilediğiniz grup bazında hareketlerinizi takip edebilmek için, gruplara ait olan dövizler için
günlük kur girişlerinin yapılması da gerekir. Örneğin alternatif döviz cinsi dolar ise, her gün dolar kuru
girilmelidir. Aynı şekilde orijinal dövizin kuru da gün bazında girilmelidir. Stok grubu bazında takip
için, muhasebe fiş girişlerinde, ilgili borç ya da alacak tutarları girildikten sonra <F8> tuşuna basılmalı
ve o değerin miktar bazında karşılığı girilmelidir. <F8> tuşu ile muhasebe fişinden ana grup (örneğin
TL) bazında girdiğiniz değerlerin diğer gruplar bazında da karşılıkları izlenebilir, gerekirse değişiklik
yapılabilir. Grup tanımlamaları yapıldıktan sonra mizanlarınızı ve raporlarınızı dilediğiniz grup
bazında listeleyebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
153
Evet, bu programdan muhasebe fişleri girerken, gruplar arasında bakiye kontrolü yapılıp
yapılmayacağı belirtilecektir. Şimdi grup girişlerinin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım.
Grup adı: Sisteminize otomatik olarak yüklenen grup isimleri bu alanda yer almaktadır. Dilerseniz bu
gruplara başka ilaveler de yapabilirsiniz.
Bakiye kontrol: Bildiğiniz gibi muhasebe fiş girişlerinde borç ve alacak bakiyelerinin birbirlerine eşit
olması gerekmektedir. Fiş girişlerinizde ilgili satırdaki grubun borç-alacak bakiyelerinin programınız
tarafından kontrol edilmesini isteyip istemediğinizi bu alanda belirteceksiniz. Bunu da, satır sonu
butonunu tıklayarak karşınıza gelecek penceredeki Var-Yok seçeneklerinden birini tıklayarak
yapabilirsiniz. Eğer bu alandaki tercihiniz bakiye kontrolü yapılması şeklinde ise, programınız borçalacak bakiyelerini kontrol edecek ve eğer bakiyeler arasında bir eşitsizlik varsa, sizi bir mesaj ile
uyararak o fişi kayıt etmenize izin vermeyecektir.
Desimal: Her bir grubun desimal (yani ondalıklı) giriş hanesi olup olmayacağı bu alanda
belirtilecektir. Eğer grupların desimal hanesi olmasını istiyorsanız, ilgili grup satırındayken bu kolona
gelip desimal için ayrılmasını istediğiniz hane sayısınız giriniz. Örneğin ana grubunuz TL ve TL
değerleri için kuruş giriş de yapmak istiyorsunuz. Bu durumda, ana grup satırının desimal kolonuna
gelerek ilgili 2 sayısını girmelisiniz.
 Diğer parametreler
Geçici vergi gelir vergisi oranı ve geçici vergi kurumlar vergisi oranı: Firma tanıtım kartı
(501110) programının Mükellefiyet şekli alanında satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza, Gelir
vergisi mükellefi ve Kurumlar vergisi mükellefi seçeneklerinin yer aldığı bir pencere gelecektir. Bu
aşamada sizden istenen, Geçici vergi beyannamesinin hangi mükellef cinsi için düzenleneceğini
belirtmenizdir. Bu alandan yapacağınız seçim doğrultusunda Geçici vergi beyannamesine
yansıyacak oran, ekranınızın bu alanlarına otomatik olarak gelecektir. Kullanıcılarımızın bu oranlar
üzerinde değişiklik yapabilmeleri mümkündür.
Kurumlar vergisi beyannamesi oranı, stopaj oranı, Gelir Vergisi Matrah ve Oranları butonu:
Mikbüro 9 programının Toplu İşlemler/Firmaların dönemsel işlem fişlerini kes bölümünden mükellefi
olduğunuz firmalar için Dönemsel işlem fişlerini otomatik olarak kesebilmeniz mümkün olmaktadır.
Eğer mükellef cinsi olarak Kurumlar vergisi mükellefi, dönemsel işlem fişine ilişkin işlem tipi de
“Dönem içi vergilendirme mahsubu” seçilmiş ise, otomatik olarak oluşacak dönemsel işlem fişlerinde
bu ekranda gördüğünüz Stopaj Oranı ile Kurumlar Vergi Oranı alanlarındaki değerler dikkate
alınacaktır. Mükellef cinsinin Gelir Vergisi Mükellefi olması durumunda ise, Gelir Vergisi Matrah ve
Oranları butonundaki değerler ile stopaj oranı alanındaki değer dikkate alınacak ve Dönem içi
vergilendirme mahsubuna ilişkin dönemsel işlem fişi bu değerler doğrultusunda oluşacaktır.
Evet, genel program parametreleri ile ilgili tanımlamalarınızı bitirdiyseniz, <ALT+S> tuşları ile
yaptığınız tanımlamaları bilgisayarınızın sabit diskine kayıt etmelisiniz.
6.7.2
Basit Alış/Satış Fişi İşlemleri
Bu menüyü oluşturan programlar ile özel mahsup fişlerinde çalışacak muhasebe hesaplarının
tanımlamaları ve standart muhasebe fişi programından ALT+B tuşları yardımıyla ulaşılan basit alış ve
satış evrakına ilişkin alış ve satış tanımlamaları yapılacaktır. Şimdi bu programların neler olduklarını
ayrıntılı olarak incelemeye çalışalım.
6.7.2.1
Alış tanımlamaları (096172)
Parametreler menüsünde yer alan Alış ve Satış tanımlamaları; mükellefi olduğunuz firmaların alış ve
satış işlemlerini daha basit ve daha seri bir şekilde girebilmenizi sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Bundan dolayı serbest muhasebeci kullanıcılarımız için bu programların çok işlevsel olacağını
Vr.15 KUR9000
154
düşünüyoruz. Çünkü bu bölümden yapılacak stok tanımlamaları, genel muhasebe modülünün
muhasebe fişleri/"Basit Alış-Satış” girişli fiş programında kullanılacak ve bu stokların her hareketine
(giriş-çıkış) yönelik muhasebe fişleri de otomatik olarak oluşturulacaktır. Konuyu bir örnekle
açıklamaya çalışalım; muhasebe büronuzda, bakkal gibi küçük işletmelerin kayıtlarını tutuğunuzu
varsayalım. Bu işletmelerde de gün içinde ekmek, gazete vb ürünlerin alış ve satışlarının yoğun
olduğunu düşünelim. Bu ürünlere ilişkin muhasebe fişlerini tek tek girmek yerine bu bölümden
yapacağınız tanımlamalar doğrultusunda, ilgili satış ve alış evrakına çağırabilecek ve hareketin
cinsine göre (alış/satış) muhasebe fişlerini de otomatik olarak oluşturabileceksiniz. Böylece fiş
girişlerinizi daha seri bir şekilde yapabileceksiniz. Evet, bu açıklamadan sonra Alış Tanımlamalarının
nasıl yapılacağına değinebiliriz. Bu programları basit bir stok tanıtım kartı gibi düşünebiliriz. Yani
alımı yapılan stokların isimleri, muhasebe kodları ve KDV oranları bu bölümden tanımlanacaktır.
Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranda gördüğünüz her bir
alana ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir.
Stok Adı veya Açıklaması: Bu alanda sizden istenen mükellefi olduğunuz firmalarda alımı yapılan
ürünlerin isimlerini yada bu ürünlere ilişkin açıklamaları bu alana girmenizdir. Örneğin ekmek, gazete
vb.
Muhasebe Kodu: Bir önceki alanda tanımladığınız stok için çalışacak muhasebe kodu da bu alana
girilmelidir. Muhasebe kodlarını F10 tuşuna bastınızda karşınıza gelecek ekrandan seçebilirsiniz.
KDV Muhasebe Kodu: İlgili sokun KDV muhasebe kodu da bu alana girilmelidir.
KDV Yüzdesi: Stoklarınız için 10 ayrı vergi oranı tanımlamanız mümkündür (Bkz. Kuruluş
Programı/Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Vergi Parametreleri). Kuruluş programınızdan
girdiğiniz vergi oranları, bu alanda satır sonunu butonunu tıklamanız halinde bir pencere içinde
karşınıza gelecektir. Bu aşamada, sizden istenen tanımlamakta olduğunuz stokunuzun alış KDV
oranını, bu pencereden seçmenizdir.
KDV: Bu alanda da sizden istenen ilgili stokun alımları sırasında alış fiyatlarına KDV tutarının dahil
olup olmayacağını belirtmenizdir. Bunun için bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak
pencereden size uygun olan seçeneği seçebilirsiniz.
Evet, alış tanımlamaları ile ilgili girişlerinizi yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda yaptıktan sonra
ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonuna basarak kayıt etmelisiniz. Kayıt edilmeyen her
bilgiyi tekrar girmek zorunda kalacağınızı size önemle hatırlatmak istiyoruz. Daha sonra bu
tanımlamalar yukarıda da değindiğimiz gibi genel muhasebe modülünüzün Muhasebe
Fişleri/Standart Muhasebe Fişleri programının hareket girişlerinin yapıldığı alanda ALT+B tuşlarına
basarak ulaşacağınız basit evrak girişi ekranında kullanılacaktır. Yaptığınız bu tanımlamaların
mükellefi olduğunuz diğer firmalara da aktarılmasını istiyor iseniz bu durumda ekranınızın alt
bölümünde yer alan Firmalara Aktar butonunu tıklamalısınız. Bu işlem sonrasında karşınıza, “firma
seçim” programından seçmiş olduğunuz firmaların yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu ekrandan alış
tanımlamalarının hangi firmalar için geçerli olacağını seçmelisiniz. Bunun için ilgili firmaların “işlem”
alanını evet olarak belirtmeniz yeterli olacaktır. Böylece tanımlamış olduğunuz alış tanımlamaları,
seçtiğiniz firmalara aktarılmış olacaktır. Eğer bu tanımlamalar tüm firmalarınız için geçerli olacaksa
öncelikle ekranınızın “Tüm firmaları ekle” butonunu tıklayıp bütün firmalarınızı bu ekrana taşımalı
ve sonrasında bu firmaların işlem başlıklı alanını F8 tuşuna basarak “evet” durumuna getirmelisiniz.
Bu durumda yapacağınız son işlem, ekranınızın Devam butonuna basarak bilgilerinizi ilgili firmalara
aktarmayı başlatmaktır.
6.7.2.2
Satış tanımlamaları (096173)
Basit Alış/Satış fişi işlemleri menüsünün bu bölümünden de mükellefi olduğunuz firmaların satış
işlemlerine yönelik tanımlamalar yapılacaktır. Programın çalışma mantığı bir önceki bölümde
açıklamaya çalıştığımız alış tanımlamaları ile aynıdır. Aralarındaki tek fark bu bölümden, satışları
yapılacak ürünlerin adının, ek açıklamasının, Muhasebe Kodunun, KDV Muhasebe Kodunun, KDV
Vr.15 KUR9000
155
Yüzdesinin ve satışlar da KDV tutarının dahil olup olmayacağının belirtilmesidir. Dolayısıyla bu
programı ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz, daha fazla bilgi için Alış Tanımlamaları
bölümünden yararlanabilirsiniz.
6.7.2.3
Alış/Satış parametreleri (096177)
Standart Muhasebe fişleri programının hareket girişlerinin yapıldığı alanda ALT+B tuşlarına basarak
mükellefi olduğunuz firmaların alış ve satışlarına yönelik hareketlerini girebilmeniz ve bu hareketlere
ilişkin muhasebe fişlerini anında oluşturabilmeniz mümkün olmaktaydı. Bunun için öncelikle
yapılması gereken programınızın Alış tanımlamaları ve Satış tanımlamaları bölümünden alışı ve
satışı yapılacak ürünlerin programa tanıtılmasıdır. Bu bölümden de, basit evrak girişi ekranından,
birden fazla aynı stok, aynı cari ve aynı KDV hesabına sahip hareketlerin, aynı muhasebe fişinde tek
bir hesap altında birleştirilmesine yada ayrı hesaplar halinde oluşturulmasına yönelik parametre
girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza Alış/Satış parametreleri başlığı altında bir ekran
gelecektir. Şimdi bu ekranda gördüğünüz alanların neler oluklarını inceleyelim.
Aynı Cari Hesaplarını Birleştir: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza evet/hayır
seçeneklerinden oluşan bir pencere açılacaktır. Bu parametrenin evet olarak seçilmesi durumunda,
basit evrak girişi ekranından aynı cariye ait girilen tüm hareketler aynı muhasebe fişinde tek bir
hesap altında birleştirilecektir. Aksi halde bu hareketler aynı muhasebe fişinde ayrı hesaplar altında
yer alacaktır.
Aynı Stok Hesaplarını Birleştir: Bu parametrenin evet olarak seçilmesi durumunda, basit evrak
girişi ekranından aynı stoktan birden fazla giriş yapıldığında bu hareketler aynı muhasebe fişinde tek
bir hesap altında birleştirilecektir. Aksi halde aynı muhasebe fişinde ayrı ayrı yer alacaktır.
Aynı KDV Hesaplarını Birleştir: Bu parametrenin evet olarak seçilmesi durumunda ise, basit evrak
girişi ekranından aynı KDV hesabına sahip stoklardan birden fazla giriş yapıldığında, bu hareketler
aynı muhasebe fişinde tek bir hesap altında birleştirilecektir. Aksi halde aynı muhasebe fişinde ayrı
ayrı yer alacaktır.
Kayıtta Yazıcıdan Dök: Bu parametre ile amacımız kullanıcılarımızın Muhasebe fişleri/ Standart
Muhasebe fişleri (81000) ekranında yer alan “fiş sihirbazı&Hızlı hareket girişi” butonunu
tıklayarak girdikleri “basit evrak girişindeki” bilgilerini otomatik olarak dökmelerini sağlamaktır. Bu
parametre default olarak karşınıza “hayır” durumunda gelecektir.
Eğer bu parametre evet olarak seçilirse “basit evrak girişi”nden girdiğiniz bilgileri ekranın alt
bölümünde yer alan “kayıt ve devam (ALT+D)” butonu tıklanarak kayıt edildikten sonra, tüm bilgiler
öncelikle ekranınıza dökülecek sonrasında da print ekranı otomatik olarak karşınıza gelecektir. Bu
aşamada size düşen bilgilerinizi yazdır komutunu vererek döktürmenizdir. Bu parametre “hayır”
olarak seçilirse, yazıcı ekranı karşınıza gelmeyecektir. Tabii ki kullanıcılarımızın ALT+P (yazdır)
yardım tuşunu kullanarak basit evrak girişlerini yazıcıdan döktürme imkânı daima vardır.
Evet, Alış/Satış parametreleri ile ilgili tanımlamalarınızı açıklamalarımız doğrultusunda yaptıktan
sonra bilgilerinizi ALT+S tuşlarına basarak kayıt etmelisiniz. Aksi durumda bu ekrandan yaptığınız
tanımlamalar geçerli olmayacaktır.
6.7.3
Özel Mahsup İşlemleri
Bu bölümde yer alan programlar ile genel muhasebe modülünüzün Muhasebe Fişleri/Özel Mahsup
Fişi İşlemleri için gerekli olan tanımlamalar yapılacaktır. Özel mahsup fişinin modülünüzde yer
almasındaki temel amaç, rutin olarak girilmesi gereken bazı mahsup fişleri için zamandan tasarruf
sağlamaktır. Bunun için öncelikle mahsup cinsleri (Bordro tahakkuku, Kira tahakkuku, S.M.M.
tahakkuku, Muhtasar mahsup, KDV mahsup vb.) tanıtılacak, daha sonra her mahsup cinsi için
çalışacak borçlu ve alacaklı hesapların programa girişleri yapılacaktır. Daha sonra bu tanımlamalar
Vr.15 KUR9000
156
doğrultusunda özel mahsup fişlerinizi otomatik olarak oluşturabileceksiniz. Ayrıca programınızın size
sunduğu takvim ekranı sayesinde, mahsup fişlerinizin hangi tarihte oluşturulması gerektiğini
belirleyebilecek böylece iş akışınızı bu doğrultuda ve daha kontrollü yapabileceksiniz. Evet, bu kısa
açıklamadan sonra bu menüyü oluşturan programların neler olduklarını daha yakından inceleyelim.
6.7.3.1
Özel
mahsup
tanıtımı (096174)
kod
Özel mahsup fişi ile tanıtımını
yapacağınız
belli
başlı
mahsup
cinslerinin girişleri gerçekleştirilmektedir.
Mikbüro programınızın, otomatik özel
mahsup fişi oluştur programı sayesinde,
mahsup fişinde çalışacak hesaplar için
mahsup
fişini
otomatik
olarak
Özel
mahsup
fişlerini girmeye başlamadan önce bazı
tanımlamaların
yapılması
gerekir.
Bunlardan ilki mahsup cinslerine ilişkin
tanımlamalardır. İşte programınızın bu
bölümünden, özel mahsup fişinde
kullanılacak mahsup cinslerinin tanıtımı
yapılacaktır.
Programa
girdiğinizde
karşınıza, “Özel mahsup tanıtım kartı”
başlığı altında bir ekranın geldiğini göreceksiniz. Şimdi bu ekranda ki alanların neler olduklarını
dolayısıyla mahsup cinslerinin nasıl tanıtılacağını açıklamaya çalışalım.
Özel mahsup kodu: Bu alana, tanıtımını yapmakta olduğunuz mahsup cinsinizin özelliklerini içeren
maksimum 10 karakter uzunluğunda bir kod girişi yapabilirsiniz.
Açıklama: Bu alana ise, tanıtımını yapmakta olduğunuz mahsup cinsinize ilişkin açıklayıcı nitelikte
bilgi girişi yapabilirsiniz.
Kesmeden Önce Uyar: Ekranınızda yer alan Muh.
Evrak işlem takvimi butonu ile, tanıtımını yaptığınız
mahsup cinsine ilişkin, mahsup fişinin hangi
dönemde
oluşturulacağını
belirleyebilmeniz
mümkündür. Dolayısıyla bu ekrandan belirlenen gün
haricinde “Özel mahsup fişi işlemleri” bölümünden
mahsup fişleri oluşturulmak istendiğinde programınız
sizi “İşlem günü daha gelmemiş" mesajı ile
uyaracaktır. İlgili mahsup cinsi için belirlenen gün
içinde birden fazla mahsup fişi oluşturulmak
istendiğinde de "İşlem daha önce yapılmış" şeklinde uyaracaktır. Programınızın tanıtımını yaptığınız
mahsup cinsine ilişkin mahsup fişlerini keserken bu tip uyarılar vermesini istiyor iseniz, bu alanı
“evet” aksi halde “hayır” olarak seçmelisiniz.
Fiş Kayıt Tarih Tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza “İşlem Tarihi” ve
“Önceki ay sonu” seçeneklerinin yer aldığı bir pencere gelecektir. Bu alandaki seçiminizin işlem tarihi
olması durumunda tanımlamakta olduğunuz mahsup cinsine ilişkin otomatik olarak oluşturulacak özel
mahsup fişinin tarihi, işlemin yapıldığı günün tarihinden alınacaktır. “Önceki ay sonu” seçeneğinin
seçilmesi durumunda ise, ilgili fişe yansıyacak tarih bir önceki ayın son gününe ait olacaktır.
Beyanname Mahsubu mu?: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karınıza “evet/hayır”
seçeneklerinden oluşan bir pencere açılacaktır. Tanıtımını yaptığınız mahsup cinslerine ait fişler
otomatik
olarak
oluşturulurken,
hesaplardaki
küsuratlı
değerler
Sistem/Muhasebe
Vr.15 KUR9000
157
Parametreleri/Döküm Parametreleri bölümünden yaptığınız tercih doğrultusunda ileri yada geriye
yuvarlanacak ve bu miktarlar ayrı bir muhasebe hesabına aktarılacaktır. Bu parametreyi ”evet” olarak
belirtirseniz, ilgili hesaplar KDV beyannamesi, Muhtasar beyannamesi vb. beyannamelere küsuratsız
olarak yansıyacaktır. Aksi halde bu yuvarlamalar dikkate alınmayacak hesap olduğu gibi
beyannamelere işleyecektir.
Şimdi sıra ekranınızın sol alt köşesinde gördüğünüz Muh. evrak işlem takvimi butonunu nasıl
kullanacağınızı açıklamaya geldi.
Bu takvimin programınızda yer almasındaki temel amaç, otomatik oluşacak mahsup fişlerinin hangi
tarihte oluşturulması gerektiğinin belirtilmesidir. Başka bir ifade ile her ayın sonu yada her ayın başı
oluşturulması gereken mahsup fişlerinin, ekranınızın “kesmeden önce uyar” alanında yaptığınız
seçim doğrultusunda, farklı bir günde oluşturulmasını engellemek içindir. Bu butonu tıkladığınızda
karşınıza “Hareket İşlem Takvimi” başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranın ilk bölümünden tanıtımını
yaptığınız mahsup cinsi için mahsup fişinin hangi dönemde oluşturulacağı seçilecektir. Bunun için
ekranınızın Seçenekler alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan
dönemi seçmelisiniz. Bu alandaki seçiminizin her ayın ilk iş günü yada her ayın son iş günü olması
durumunda, takviminizdeki ilgili ayın ilk iş günü ve son iş günü farklı bir renkle belirginleşecektir. Eğer
ilgili fişi bu dönemler haricindeki herhangi bir günde oluşturmak istiyorsanız, örneğin her ayın 8’de
gibi bir tercihiniz olacaksa, bu durumda seçenekler alanından “her ayın” ifadesini seçip, takvim
bölümünden de ayın 8’ini mouse göstergenizle çift tıklamalısınız. Böylece seçtiğiniz tarih de farklı bir
renkle belirginleşecektir. İlgili tarihi iptal etmek içinde tekrar mousunuzla çift tıklamanız yeterli
olacaktır.
Tüm bu belirlediğiniz dönemlerin Seçilenler bölümüne taşınması için de, ekranınızın üst bölümünde
yer alan ekle alanını işaretlemeniz yeterlidir. Böylece ilgili mahsup cinsinin çalıştırılmasına yönelik
tüm dönemlerini toplu halde bu bölümden görebilecek, hatta bu dönemler içinde iptal etmek
istediklerinizi Sil butonuna basarak iptal edebileceksiniz.
Gördüğünüz üzere bu ekranda tatil olan günler kırmızı renkli olarak karşınıza gelmiştir. Hatırlatıcı
butonundan belirlediğiniz tatil günleri de bu ekranda kırmızı renkli olarak yer alacaktır. Eğer fişlerin
oluşacağı tarih tatil günlerinden herhangi birine denk geliyorsa ilgili fişin tatilden önceki iş gününde
yada sonrasındaki iş gününde oluşturulmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için ekranınızın “tatile denk
gelen günler için” bölümünden size uygun olan parametreyi işaretlemelisiniz.
Bu erkandan belirlediğiniz gün dahilinde oluşturulan mahsup fişleri, daha sonra silinirse bu fişin
takviminizdeki günü açık renkli olarak belirtilecektir.
Evet, takvim ekranı ile ilgili girişlerinizi açıklamalarımız doğrultusunda yaptıktan sonra “Tamam”
butonuna basarak işlemlerinizi onaylayabilirsiniz. Eğer bu ekranla ilgili işlemlerinizden vazgeçmiş
iseniz “Vazgeç” butonunu tıklamalısınız. Tercihiniz ne olursa olsun karşınıza tekrar Özel mahsup kod
tanıtımı ekranı gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken tanıtımını yaptığınız mahsup cinsini
ALT+S tuşlarına basarak kayıt etmenizdir.
Bu bölümden tanımladığınız mahsup cinslerini, “Otomatik özel mahsup fişi oluştur” programından
seçerek, takvim ekranından belirlediğiniz günler dahilinde mahsup fişlerini otomatik olarak
6.7.3.2
Özel mahsup fişi tanıtımı (096175)
Programınızın bu bölümünden de bir önceki bölümde tanımladığınız mahsup cinsleri için çalışacak
borçlu ve alacaklı hesapların girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza Özel mahsup fişi
tanıtımı başlığı altında bir ekran gelecektir.
Vr.15 KUR9000
158
Bu ekranda öncelikle yapmanız gereken, borç/alacak tanımlaması yapacağınız mahsup cinsini Özel
mahsup kodu alanından seçmenizdir. Bu seçimle birlikte ilgili mahsup cinsinin açıklaması otomatik
olarak Özel mahsup açıklama alanına gelecek ve imleciniz ekranınızın hesap kodu alanında
konumlanacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken, bu alanda F10 tuşuna basıp karşınıza gelecek
ekrandan ilgili mahsup cinsi için çalışacak hesap kodunu seçmenizdir. Ekranınızın açıklama
kolonuna ise mahsup cinsinize ilişkin bilgi girişi yapabilirsiniz. Daha sonra bu ekranda sizden istenen,
ilgili hesap için “hesap işlem tipinizi” belirtmenizdir. Bunun için işlem tipi alanında satır sonu butonunu
tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan seçeneği seçmelisiniz. Programınız size işlem tipi
olarak sekiz seçenek sunacaktır, bu seçeneklerden,
Elle değer girişi seçildiğinde programınız sizden, oluşturulacak mahsup fişinin borç ve alacak
kolonları için değer girişi yapmanızı isteyecektir.
Ay sonu borç bakiyesini- alacağa seçeneği tercih edildiğinde, ilgili hesabın ay sonu borç bakiyesi
mahsup fişinizde alacağa yazılacaktır
Ay sonu alacak bakiyesini- borca seçeneğinin tercih edilmesi durumunda, ilgili hesabın ay sonu
alacak bakiyesi mahsup fişinizde borca yazılacaktır
Önceki ay sonu borcunu - alacağa seçeneği ile ilgili hesabın önceki ay sonu borç bakiyesi mahsup
fişinizde alacağa yazılacaktır
Önceki ay sonu
alacağını - borca
seçeneği ile de,
ilgili hesabın önceki
ay sonu alacak
bakiyesi
mahsup
fişinizin
borcuna
yazılacaktır
Fişin
bakiyesini
oluştur
(B/A)
seçeneğinin
seçilmesi
durumunda, oluşan
mahsup
fişinin
bakiyesi borç ise
borca, alacak ise
alacağa yazılır.
Fişin
bakiyesini
oluştur (B) seçeneği, oluşan mahsup fişini borç bakiyesine yazar
Fişin bakiyesini oluştur (A) seçeneği, oluşan mahsup fişini alacak bakiyesine yazar
Evet, bu mahsup cinsinde çalışacak tüm hesaplar girildikten sonra, ekranınızdaki Sakla butonuna
yada ALT+S tuşlarına basarak bilgilerinizi kaydedip, bir sonraki mahsup cinsine ilişkin parametreleri
girmeye başlayabilirsiniz. Daha sonra bu mahsup cinslerine ilişkin mahsup fişini girmek istediğinizde,
“işlem tipi” alanından seçtiğiniz hesaplamalar dikkate alınacak ve fişinize otomatik olarak
yansıyacaktır. Ayrıca Otomatik özel mahsup fişi oluştur programı ile de tanımladığınız mahsup
cinlerine ilişkin mahsup fişlerini otomatik olarak da oluşturabileceksiniz.
Vr.15 KUR9000
159
6.7.4
Entegrasyon Parametreleri
Series 9000 programlarının ticari modüllerinden (stok, hizmet, satış, satın alma ve finans) genel
muhasebe modülüne otomatik olarak entegrasyon yapılabilmektedir. Yani, SATIŞ yönetiminden bir
müşterinize fatura keserken, faturayı kayıt ettiğiniz anda muhasebede ilgili fiş (stok hesabı alacaklımüşteri hesabı borçlu şekilde) otomatik olarak oluşturulur. Ya da FİNANS yönetiminden bir
satıcınıza ödeme yaptınız. İlgili ödeme evrakını kayıt eder etmez, o evrak ile ilgili muhasebe fişi
(örneğin satıcı hesabı borçlu - kasa hesabı alacaklı şeklinde) GENEL MUHASEBE modülünde
otomatik olarak yaratılır. Yalnız bunun için yapılması gerekli bazı tanımlamalar vardır. Bu
tanımlamaların neler olduğu aşağıda maddeler halinde açıklanmıştır;
1. GENEL MUHASEBE Modülü/Kartlar bölümünden tüm muhasebe hesaplarının açılması,
2. KUR9000/Muhasebe Parametreleri/Entegrasyon Parametreleri/Genel Entegrasyon Parametreleri
bölümünden entegrasyon var mı? Alanının -evetolarak seçilmiş olması,
3. STOK Yönetimi/Stok Tanıtım Kartı bölümünden, her stok için çalışacak muhasebe hesaplarının
girilmiş olması (ilgili stok satıldığında, iade olduğunda, stok satışında veya alışında iskonto
yapıldığında çalışacak muhasebe hesaplarının girilmesi),
4. HİZMET VE MASRAF YÖNETİMİ/Kartlar/Hizmet Tanıtım Kartı ve Genel Hesap Tanıtım Kartı
bölümlerinde hizmet satışında veya hizmet alımında (gider) çalışacak muhasebe hesaplarının
girilmiş olması,
5. SATIN ALMA ve SATIŞ YÖNETİMİ/ Kartlar/Cari Tanıtım Kartı bölümünde, firmanızın çalıştığı tüm
satıcı firmaların muhasebe hesap kodlarının girilmesi,
6. FİNANS Yönetimi/Kartlar menüsünden çalışılan bankaların (bu bankalara çek verildiğinde, çek
tahsil edildiğinde vb. hangi muhasebe hesaplarının çalışacağının) ve birden fazla kasa ile işlem
yapılacak ise kasa muhasebe hesaplarının girilmiş olması gerekir.
Entegre çalışmak için yukarıda sıraladığımız maddelerin büyük bir çoğunluğu, her modülün kartlar
menüsünde yer alan programlardan girilmektedir. Bu tanımlamalar yapıldıktan sonra, hareketlerinizi
kayıt ederken, entegrasyon parametreleri başlıklı bir pencere ile karşılaşacaksınız. Örneğin fatura
girdiniz ve ALT+S tuşlarına basarak kayıt aşamasına geldiniz. Kayıt işlemi yapılmadan önce yukarıda
sözünü ettiğimiz parametre ekranı ile karşılaşacak ve faturanın entegre edilmesi için emir
vereceksiniz. Ya da finans yönetiminde bir satıcı firmaya ödeme yaptınız. Tediye makbuzunu kayıt
ederken yine aynı ekran gelecek ve entegrasyon işlemi için onay vermeniz istenecektir. Entegrasyon
onaylandıktan sonra, ilgili hareketler için muhasebe fişi otomatik olarak oluşturulacaktır. Ticari
modüllerden gerçekleşen hareketlerin muhasebeye entegrasyonuyla ilgili olarak verdiğimiz bu bilgiler
oldukça geneldir. Bu sıraladığımız işlemlerin yanı sıra, entegrasyonun şekil ve işleyişiyle ilgili olarak
da birtakım tanımlamalar yapılmalıdır. İşte bu menüde yer alan programlar, hem genel entegrasyon
parametrelerinin, hem de firmalara özel olacak parametrelerin tanımlandığı bölümdür. Şimdi bu
menüde yer alan programları sırayla incelemeye başlayalım.
6.7.4.1
Entegrasyon şekil parametreleri (096113)
Entegrasyon şekil parametreleri programı çalıştırıldığında karşınıza gelecek olan ekranda firmanızın
muhasebeleşme işlemlerine yönelik bir takım tanımlamalar yapılacaktır. Dolayısıyla kullanıcılarımız
firmalarının ticari işlemlerine yönelik parametre tanımlamaları için ekranın üst bölümünde yer alan
Genel ticari entegrasyon parametreleri ekranını, personellerine yönelik entegrasyon tanımlamaları
için personel entegrasyon parametreleri ekranını ve firmalarının sahip olduğu sabit kıymetlere
yönelik parametre tanımlamalar için de sabit kıymet entegrasyon parametreleri ekranını çalıştırıp
kendilerine uygun olacak girişler yapacaklardır. Şimdi her bir ekranı dolayısıyla bu ekrandaki alanlara
yapılacak girişlerin neler olduklarını tek tek açıklamaya çalışalım.
 Genel ticari entegrasyon parametreleri-1
Entegrasyon kullanılsın: Series 9000 programlarının ticari modülleri (stok-satış-satın alma-hizmetfinans) ile muhasebe modülü arasında entegrasyon olup olmadığı bu parametreden yapılacak
seçime göre belirlenecektir. Entegrasyon var ise parametrenin başında yer alan kutucuğun  (evet)
olarak işaretlenmesi yeterlidir. Aksi durumda entegre çalışılmayacaktır.
Vr.15 KUR9000
160
Entegrasyonda fiş sorulsun: Eğer entegrasyon kullanılsın parametresine karşılık gelen kutucuk 
(evet) olarak seçilmiş ise, ticari modüllerden yapılan evrak girişleri kayıt edilirken, bu evrakların
muhasebede hangi tarih, sıra ve yevmiye numaralı fişlere kaydedileceği ve fiş tipi bilgilerini içeren
(muhasebe fiş seçimi başlıklı) bir pencere ile karşılaşabilirsiniz. Her evrak kaydından sonra bu
bilgileri görmek istiyorsanız, bu alanda ki kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
Entegrasyonda kategori kullanımı olsun: Gün içinde girilen evraklar, sizin belirlemelerinize göre
muhasebede bir veya bir kaç fiş altında toplanabilir. Örneğin bütün açık toptan alış faturaları tek bir
mahsup fişinde, bütün kapalı toptan alış faturaları tek bir tediye fişinde otomatik olarak toplanabilir.
Evrakları bu şekilde muhasebe fişlerinde birleştirebilmek için kategori tanımlaması yapılması gerekir.
Entegrasyon parametreleri alt menüsünün muhasebe fiş kategorileri ve evrak kategorileri programları
bu amaca yönelik hazırlanmıştır. Eğer evraklarınızı muhasebeye entegre ederken kategori
kullanacaksanız, bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Daha sonra
yukarıda sözünü ettiğimiz programlardan ilgili tanımlamaları yapmak gerekir.
Normal şartlarda ticari modüllerden yapılan her evrak girişi için MUHASEBE’DE ayrı ayrı fişler oluşturulur.
Örneğin o gün 15 tane fatura kesmişseniz, bu 15 fatura için 15 adet muhasebe fişi yaratılacaktır. Eğer gün
içinde girilen aynı tip hareketlerin MUHASEBE modülünde tek bir fişte yer almasını isterseniz,
entegrasyonda fiş sorulacak mı? alanını -evetolarak seçiniz. Böylece her evrak girişinden sonra
muhasebe fiş seçimi penceresi ile karşılaşacak ve ilgili evrakın hangi tarih ve yevmiye numaralarının fişe
kaydedileceğini belirleyebileceksiniz. Kısacası ticari modüllerden girilen aynı tip evrakları (mahsupları,
tahsilleri veya tediyeleri) tek bir fişte birleştirebileceksiniz. Eğer bu şekilde manüel bir müdahale olmadan
aynı tip evrakları tek bir muhasebe fişinde birleştirmek istiyorsanız, bu durumda kategori kullanımı
parametresini -evetolarak seçmeli ve evrak kategorilerini tanımlamalısınız.
Kategori kullanımında (merkezde) kullanıcı şube no değerlendirilsin: Merkez ve şube bağlantılı
olarak çalışan firmalarda, şubelerden terminal server ile merkeze bağlanıp evrak girişleri yapan her
bir kullanıcının hareketi merkezden yapılmış gibi işlem görmekte, kategori kullanım özelliğinden
dolayı da, aynı muhasebe fişi içine kayıt edilmektedir. Bu durumda da evrak girişlerinin merkezden
mi yoksa şubelerden mi yapıldığı ayırt edilememektedir. Programlarımızda kullanıcılarınız için
kategori tanımlaması yaparak fişleri ayırt edebilmemiz mümkün olabilmektedir. Fakat bu durum da,
çok sayıda mağaza ile çalışan firmalarda her kullanıcı için kategori tanımlamayı gerektirmektedir. İşte
bu parametre ile amacımız; bu şekilde çalışan firmalarda, genel bir tanımlama yaparak şubelerdeki
mevcut kullanıcılarının merkezden girdikleri evraklara ait muhasebe fişlerinin farklı sıra numarası ile
kayıt edilmesine olanak sağlamaktır. Ayrıca bu kayıtlar merkezden değiştirilse dahi fiş sıra
numarasının değişmesine engel olmaktır.
Bunun için öncelikle yapılması gereken, “kullanıcı tanımlama ekranından” şubelerde bulunan
kullanıcılar için şube numaralarının öngörülen kayıtlar penceresinde ki öngörülen şube no alanına
girilmesi, bu ekranın entegrasyonda kategori kullanımı olsun parametresi ile bu parametrenin
işaretlenmiş olmasıdır. Bu durumda ilgili kullanıcının merkezden girdiği evrak hareketine ait
muhasebe fişinin sıra nosu,
 Şube numarası,
 Kategori numarası ve
 Fiş sıra numarasının birleştirilmiş hali ile kayıt edilecektir.
Örneğin X kullanıcınızın şube numarasını 12 olarak düşünelim. Bu kullanıcı terminal serverla
merkeze bağlanıp hareket girişi yaptığında fiş sıra numarası 12900001 olarak kaydedilecektir. Yani
900001 numaralı muhasebe fişinin başına 12 şube numarası yazılacaktır. Daha sonra merkezden
herhangi bir kullanıcı bu evrakı çağırıp üzerinde düzenleme yapsa dahi fişin sıra numarası
değişmeyecek 12900001 olarak şube kaydı aynen korunacaktır.
Kategorisi tanımsız evraklar ayrı fişlere entegre edilsin: Entegrasyonda kategori kullanımı olsun
parametresini açıklarken belirttiğimiz gibi, programlarımızda gün içinde evraklarınıza ait hareketlerin
muhasebe kayıtlarını kategorilerine göre gruplayıp bir veya bir kaç fiş altında toplayabilmeniz
mümkündür. Yani açık toptan alış faturalarınızın muhasebe kaydını bir kategori altında, açık toptan
satış faturalarınızın muhasebe kaydını da farklı bir kategori altında oluşturabilirsiniz. Bu tanımlamalar
Vr.15 KUR9000
161
Muhasebe fiş kategorileri (092910) ve Evrak kategori tanımlamaları (092900) programlarından
yapılmaktadır. Bu parametre ile de amacımız, kategori tanımı yapılmamış olan evraklara ait
muhasebe kayıtlarının tek bir fiş olarak mı yoksa ayrı ayrı muhasebe fişi olarak mı oluşturulacağını
belirtmenizdir. Programlarımızda kategori tanımı yapılmamış olan fişler 900001 sıra numarası ile
oluşmakta ve tüm kategorisiz hareketlerde bu evraka kayıt edilmektedir. Eğer bu parametrenin
başındaki kutucuk işaretlenirse kategori tanımı yapılmamış olan evraklara ait muhasebe kayıtları ayrı
ayrı fişler olarak oluşturulacak ve sıra numarası da 900001,900002,900003….900009 şeklinde
sıralanacaktır. Evet, kategori tanımı yapılmamış olan evraklarınıza ait muhasebe fişlerinin nasıl
oluşturulacağını belirleyerek bir sonraki alana geçebilirsiniz.
Entegre fişler silinebilsin: Entegrasyon ile oluşan muhasebe fişlerinin, Muhasebe modülünden
silinebilmesini istiyorsanız, bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Aksi
halde entegrasyon ile oluşan fişlerin silinmesi mümkün olmayacaktır.
Entegre fişlerde hesap kodu değiştirilebilsin: Bu parametre ile amacımız herhangi bir sebepten
dolayı entegrasyon sonucunda oluşan muhasebe fişleri de hesaplara ilişkin kodların değiştirilip fişin
farklı hesap kodları ile kayıt edilmesidir. Bunun için yapılması gereken tek işlem bu parametreye
karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak işaretlemelisiniz. Aksi halde entegrasyon ile oluşan fişlerde
hesap kodu değişikliği mümkün olmayacaktır.
Kategori Kullanımında Maksimum Fiş Satırı: Entegrasyonda kategori kullanımı var ise, bu şekilde
oluşacak bir muhasebe fişinde maksimum kaç satırın yer alacağını bu alana girebilirsiniz. Bu satır
sayısı aşıldığında aynı kategori için ikinci, üçüncü ...fişler oluşturulacaktır.
Muhasebe fişinde satırların hesap-srm kodu ve açıklaması aynı olsa dahi satırları birleştirme:
Bu alana karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak seçilmesi durumunda, aynı muhasebe fişi içinde
aynı hesap koduna, aynı srm koduna hatta ve hatta aynı açıklamaya sahip olan hareketler ayrı ayrı
satırlar halinde yazılacak bu satırların fişte birleştirilmesi yapılmayacaktır. Aksi durumda yani bu
parametre işaretlenmezse ilgili satırlar birleştirilecektir. Yalnız bu birleştirmenin gerçekleşebilmesi için
de hesapların meblağ tipinin (Borç/Alacak) aynı olması gerekmektedir.
Muhasebe fişinde satırlar birleşiyor ise açıklaması farklı olsa dahi birleştir: Bir önceki
parametreden yaptığınız seçime göre muhasebe fişinde aynı hesap koduna, srm koduna ve
açıklamaya sahip satırlar birleşiyor ise yani bir önceki parametre işaretlenmemiş ise, bu
parametrenin seçilmesi sonucunda da aynı muhasebe koduna ve srm koduna sahip olan stokların
açıklamaları farklı dahi olsa muhasebe fişine birleştirilerek yansıyacaktır.
Muhasebe fişinde satırlar birleşiyor ise proje kodu farklı olsa dahi birleştir: Muhasebe fişinde
satırların hesap-srm kodu ve açıklaması aynı olsa dahi satırları birleştirme parametresinde yapılan
seçime göre muhasebe fişinde aynı hesap koduna, srm koduna sahip satırlar birleşiyor ise yani ilgili
parametre işaretlenmemiş ise, bu parametrenin seçilmesi sonucunda da aynı muhasebe koduna,
srm koduna sahip olan stokların proje kodları farklı dahi olsa muhasebe fişine birleştirilerek
yansıyacaktır.
Muhasebe fişinde satırlar birleşiyor ise srm kodu farklı olsa dahi birleştir: Bu parametre ile de
amacımız firmalarda muhasebe fişleri oluşturulurken aynı hesap koduna ve açıklamaya sahip satırlar
birleştiriliyor ise bu birleştirmenin ilgili satırlar için farklı srm kodu seçilmiş dahi olsa gerçekleşmesini
sağlamaktır. Bunun için bu parametreye karşılık gelecek kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmiş
olması yeterlidir.
 Genel ticari entegrasyon parametreleri-2
Entegrasyonda üst hesap kilit tarihi de kontrol edilsin: Muhasebe hesap tanıtım kartı ekranında
tanımlanan her hesabın belirli bir tarihe kadar hareket görmesini engellemek için kilit tarihi girişi
yapabilmemiz mümkündür. Eğer bu alana karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak seçilirse kilit tarihi
belirtilen ana hesapların alt hesaplarının da hareketi engellenecek dolayısıyla bu hesaplarla işlem
Vr.15 KUR9000
162
yapılmayacaktır. Bu alana karşılık gelen kutucuk boş bırakılırsa sadece kilit tarihi girilen hesaplarla
işlem yapılmayacak bu hesapların alt hesapları işleme açık olacaktır.
Dahili stok hareketleri anında entegre edilmeyecek: Dahili stok hareket evraklarının stok
maliyetlerinin kesinleşmemesi gibi nedenlerden dolayı muhasebeye sonradan entegre edilmesi
gerekebilir. Bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemeniz durumunda STOK
Modülü/Evraklar/Ambar Fişi menüsünde yer alan evraklar muhasebeye anında entegre
edilmeyecektir. Bu durumda dahili stok hareketlerinin muhasebeye entegrasyonu Sistem/Dönemsel
İşlemler/Maliyetlendirme İşlemleri/Dahili Stok Hareket Evraklarının Muhasebe Fişlerini Oluşturma
programından yapılacaktır. Bu evrakların da anında entegre edilmesi isteniyorsa bu alana karşılık
gelen kutucuk boş bırakılmalıdır.
Stok iskonto ve masrafları ayrı hesaplara entegre edilecek: Stok iskonto ve masraflarının ayrı
muhasebe hesaplarına entegre edilmesini istiyorsanız bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet)
olarak işaretlemelisiniz.. Aksi halde, sadece evrak yekünleri ilgili hesaplara entegre edilecek, stok
kartlarında tanımlı bile olsa iskonto ve masraflar ilgili hesaplara entegre edilmeyecektir.
Hizmet-masraf iskonto ve masrafları ayrı hesaplara entegre edilecek: Hizmet-masraf
hareketlerinden girilen iskonto ve masrafların ayrı muhasebe hesaplarına entegre edilmesini
istiyorsanız bu alana karşılık gelen kutucuğu  (evet) olarak işaretlemelisiniz.. Aksi halde, sadece
evrak yekünleri ilgili hesaplara entegre edilecek, bu alanlara ilişkin muhasebe hesapları hizmet
tanıtım kartlarında tanımlı bile olsa iskonto ve masraflar ilgili hesaplara entegre edilmeyecektir.
Satışlarda KDV tutarı entegrasyonu tevkifat tutarı düşülerek yapılsın: Programlarımızda satış
faturaları üzerinden hesaplanan K.D.V tutarlarına belli oranlar dahilinde tevkifat uygulanarak bloke
edilmekte bu ayrılan tutarlarda alıcı firmalar tarafından devlete ödenmektedir.
Bu oranlar
programlarımızda 3/1;3/2;9/1;1/2 tevkifat oranı olarak belirlenmiştir. Entegrasyon fişleri de, herhangi
bir müdahale yapılmadığı sürece hesaplanan KDV tutarına göre olmaktadır. Bazı kullanıcılarımız
satışlardaki KDV tutarlarına ilişkin entegrasyonun hesaplanan KDV tutarı üzerinden değil de, bu tutara
uygulanan tevkifat tutarının düşülerek kalan tutara yapılmasını isteyebilirler. Bu durumda öncelikle
yapılması gereken bu parametrenin başında yer alan kutucuğun  (evet) olarak işaretlenmesidir. Tabii
ki işlem bununla sınırlı değildir. Daha sonrada KDV tutarından, tevkifat tutarının çıkarılması sonucu
bulunan tutara denk gelecek oranın, Vergi parametreleri (91600) bölümünden tanımlanması ve
çalışacak muhasebe hesabının belirlenmesi gerekmektedir. Bu durumda %18 KDV oranı için
3/1;3/2;9/1;1/2 oranlarında tevkifat uygulanıyor ise bu parametrelere bağlı olarak,
3/1 tevkifat için %12
9/1 tevkifat için %1.8
Oranlarında KDV lerin tanımlanmış olması şarttır. Bu tanımlamaları kullandığınız tevkifat oranına
göre yapılması yeterlidir.
Tüm bu gereklilikler sağlandıktan sonra KDV tutarına ait entegrasyon yeni tanımlanan orandaki hesaba
göre yapılır.
Konuyu bir örnekle açıklamaya çalışalım., İşletmenizde %18 KDV oranına göre stok satışının
yapıldığını ve bu satışlarda da genellikle 3/2 oranında tevkifat kesildiğini düşünelim. X stokumuzun birim
fiyatının 1.000.- olduğunu düşünürsek, 1 adet X stokumuzun KDV tutarı ve 3/2 oranındaki tevkifat tutarı
aşağıdaki gibi olur,
KDV tutarı 180.-YTL
Tevkifat tutarı: 120.-YTL olur, aradaki fark ise
180 - 120=60.-YTL olacaktır.
Vr.15 KUR9000
163
İşte kullanıcılarımız 60 tutara göre KDV entegrasyonun yapılması istiyorlar ise bu tutara denk gelen
oranı yani %6 KDV oranını programa tanıtmalıdır.
Böylece programınız, örneğimize göre 60 entegre ederken %6 KDV oranının tanımlanmış olup
olmadığını dikkate alacak tanımlanmış ise KDV ye ait muhasebe hesabına entegre edecektir.
Bulamazsa sizi Tevkifatı düşülmüş KDV tutarı için uygun yüzde oranlı KDV tipi bulunamadı!
Mesajı ile uyaracaktır.
Otomatik muhasebe hesap kartı açılması engellensin: Muhasebe hesap planında seviye sırasına
göre açılmayan hesaplar varsa, aradaki hesapları programınız otomatik hesap kartı açarak
yaratacaktır. Örneğin;
100.01
100.01.001
Şeklinde açılan bir hesap planı örneğinde 100 hesabından sonra olması gereken 100.01 kodlu hesap
açılmamış, direkt olarak 100.01.001 hesap kartı açılmıştır. Bu durumda 100.01 kodlu hesabı
programınız otomatik olarak açacaktır. Bu şekilde otomatik hesap kartı açılmasını engellemek
istiyorsanız, bu parametreyi  (evet) olarak işaretlemelisiniz.
Evrak muhasebeleştiyse kilitlensin: Entegre çalışan bir firma iseniz, fatura, dekont, tahsilât fişi,
tediye fişi vb evraklarla işlem yaptığınızda, evrakınızı kaydettikten hemen sonra hareketlerinize ait
muhasebe fişinizde otomatik olarak oluşmaktadır. Programlarımızda muhasebeleşebilecek evrakların
kayıt edilip entegrasyon fişi oluşturulduktan hemen sonra kilitlenmesini yani evrak üzerinde herhangi
bir işlemin yapılmasını engellemek istiyor iseniz bu parametreyi  evet olarak işaretlemeniz yeterli
olacak.
Bu durum sadece entegrasyon fişi oluşan evraklar için geçerli olacaktır. Örneğin, irsaliye ve sipariş
evrakları için böyle bir durum söz konusu değildir. Aynı şekilde entegre çalışmayan firmalar için de bu
parametrenin herhangi bir fonksiyonu bulunmamaktadır.
Muhasebe fişinde kuruşlar 2 haneye yuvarlansın ve oluşan fark yuvarlama hesabına kayıt
edilsin: Bu parametreyle amacımız entegrasyon sonucunda oluşan muhasebe fişlerinin, tutarlarında
ki kuruş kısımlarında Yeni Yarım Kuruşa göre aşağıya veya yukarıya yuvarlamak, diğer bir deyişle
2 desimalden sonraki bölümlerini sıfıra yuvarlamak ve yuvarlama sonucunda oluşabilecek farkları da
yuvarlama hesaplarına aktararak eşitliği sağlamaktır. Bu parametre işaretlenmeden önce muhasebe
fişine 1,7201 yada 0,0460 şeklinde yansıyan tutarlar bu parametrenin işaretlenmesi sonucunda
1,7200‘e ve 0,0500’e yuvarlanarak yansıyacaktır. Bu durumda yuvarlama sonucunda oluşan
küsuratlarda eşitliği sağlamak amacıyla yine Kuruluş programının Firma tanıtım kartı (501110)
ekranının Mali yıl entegrasyon hesap kodları bölümünün Diğer muhasebe kodları (092000)
sayfasında kar veya gelir oluşturan yuvarlama muhasebe kodu yada zarar veya gider oluşturan
yuvarlama muhasebe kodu alanından seçtiğiniz hesaplara yazılacaktır. Böylece hesaplarda
doğabilecek tutar farklılıkları da engellenmiş olacaktır.
Mal alış/satış-iade irsaliyeleri mal bedeli karşılığı ayrılarak muhasebeleştirilsin: V15 serisi
programlarımızda irsaliye evraklarının muhasebeye entegrasyonu sağlanmıştır. Amacımız irsaliye
karşılığında depolarına mal girişi yapan firmaların stok takiplerini muhasebede yapabilmelerini
sağlamaktır. Bu durumda programınız, irsaliye karşılığında stok girişi yaptığınızda muhasebe fişini de
otomatik oluşturacaktır. Bu hesaplar 37X hesaplarında takip edilecektir. Bu şekilde çalışan
kullanıcılarımız aşağıda sıraladığımız tanımlamaları öncelikle yapmalıdırlar.


Kuruluş programının Firma tanıtım kartı (501110)/Mali yıl entegrasyon hesap kodları
ekranının Diğer muhasebe kodları sayfasında yer alan Alış/satış-iade irsaliyesi mal
bedeli karşılığı kodu alanına muhasebede çalışacak hesabın kodunun girilmesi,
Bunun yanı sıra bu parametrenin  (Evet) olarak işaretlenmesidir.
Vr.15 KUR9000
164
Bu gereklilikler sağlandığı sürece giriş irsaliyeleri düzenlendiğinde muhasebe fişi de anında
oluşacaktır. Bu irsaliyeler faturalaştırıldıklarında da muhasebe fişi 37X hesabını baz alacak ve ters
kayıt yapacaktır. Muhasebe fişlerinin oluşumlarını örnekle belirtecek olursak;
100 YTL lik Alış irsaliyesi düzenlendiğinde muhasebe fişi aşağıdaki şekilde oluşacaktır.
153 100.00 (Borç)
37X 100.00 (Alacak)
Bu irsaliye faturalaştığı zaman oluşacak muhasebe fişi de aşağıdaki şekilde olacaktır.
37X 100.00 (Alacak)
320
100.00 (Borç)
Muhasebe fişi açıklaması Evrak no/Belge no olsun: Ticari yönetimlerden entegrasyon ile oluşan
muhasebe fişlerinin açıklamalarına, fişin kaynağını oluşturan evrakın (örneğin fatura, tahsilât-tediye
makbuzları, ambar fişleri gibi) tanımı ile birlikte belge numarasını yada evrak seri numarasını
yazdırabilmeniz mümkündür. Ambar Fişi A4 gibi. İşte bu alanda sizden istenen entegrasyon ile
oluşan muhasebe fişlerinin açıklamalarına, fişin kaynağı olan evrakın evrak numarasının mı yoksa
belge numarasının geleceğini belirlemenizdir.
Muhasebe fişi açıklamasında diğer bilgiler: Bu parametre ile amacımız muhasebe ile entegre
çalışan firmaların muhasebe fişlerinin açıklamasına evraktan seçilen carinin kodu ve adının bunun
yanı sıra yeni tip kapalı faturalarda kapatılacak hesaba ilişkin kodun ve adın da açıklama alanına
yazdırabilmelerini sağlamaktır. Yani yeni tip faturalarımızın Açık/Kapalı alanından kasadan
kapatılacak, bankadan kapatılacak yada cari personelden kapatılacak seçeneklerinden herhangi biri
seçildiğinde faturaların muhasebe fişlerinin açıklama alanına ilgili hesapların (kasanın, bankanın, cari
personelin) kod ve adının yazılmasını sağlamaktır. Bunun için bu alanda kullanıcılarımıza
 Cari kodu,
 Cari adı,
 Kasa/Banka/Cari personel kodu,
 Kasa/Banka/Cari personel adı
Seçenekleri sunulmaktadır. Bu alandan cari kodu ve cari adı seçeneği seçilirse örneğin satış
faturası ile oluşan muhasebe fişinin açıklama kolonuna yani carilere ait hesap kodlarının bulunduğu
satıra Sat.Fat:3/MUS01/MUS01 gibi bir açıklama otomatik olarak yazılacaktır. Yani carinin kodu ve
adı gelecektir.
Muhasebe fiş detayları otomatik oluşturulsun: Bu parametre ile amacımız; ticari programlarımızla
entegre çalışan kullanıcılarımızın Bs-Ba formları için muhasebe fişlerine ait evrak detaylarını
otomatik oluşturabilmeleri sağlamaktır. Bunun için bu parametrenin işaretli olması yeterlidir. Zaten
programlarımızda bu parametre varsayılan olarak işaretli olacaktır. Fiş detaylarının otomatik
oluşturulmasını istemeyen kullanıcılarımızın, bu seçeneği kapatıp evrak detaylarını kendi
kontrollerinde yapabilmeleri pek tabiî ki mümkündür.
 Personel entegrasyon parametreleri
Personel tahakkuklarını entegre et: Bu alana karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak seçilmesi
durumunda, tüm personellerinizin tahakkukları tek bir muhasebe fişine entegre olacaktır. Yani
PER9000 programında ay sonunda çalıştırdığınız personel kesinleştirme programının sonucunda
personel tahakkuklarına ait muhasebe fişinin otomatik olarak oluşması sağlanacaktır. Bu oluşan fişe
daha sonra Muhasebe/Muhasebe Fişleri bölümünden ulaşabilirsiniz. Yalnız bu işlemin sağlıklı olarak
yapılabilmesi için PER9000 programında personellerin gruplarına göre hesap tanımlamasının
yapılması gerekmektedir.
Tahakkukları ticariye entegre et: Bu alana karşılık gelen kutucuğun  (evet) olarak seçilmesi
durumunda, personel tahakkuk işlemleri tamamlandıktan sonra ilk önce virman dekontu, daha
sonrasında da muhasebe fişi otomatik olarak oluşacaktır. İlgili dekontlara kullanıcılarımız Finans
yönetimi/Evraklar/Dekont/Virmanlar/ Personel tahakkuk virman dekontu (043341) programından
Vr.15 KUR9000
165
ulaşabilirler. Bu dekontlar puantajın yapıldığı ay bilgisi ile takip edilecektir. Örneğin mart ayına ilişkin
tahakkuk yapmışsanız ilgili dekontun evrak numarası PT03 -1 olarak numaralanacaktır.
Personel tahakkuklarını entegre ederken muhasebe fişlerinin satırları birleştirilmesin: Bu
parametre  (evet) olarak seçilirse, personellerinize yönelik tahakkuk kesinleştirme işlemini yaptıktan
sonra otomatik oluşan muhasebe fişindeki aynı hesap koduna sahip satırların birleştirilmemesini yani
ayrı ayrı yazılmasını sağlayabilirsiniz. Örneğin personellerinizin gelir vergisine yönelik çalışan
hesabın tek satır olarak değil de, her personel içi ayrı ayrı yazılmasını sağlayabileceksiniz. Aksi
durumda aynı hesaplar tek satır halinde yazılacaktır. Programımız da varsayılan olarak tek satır
halinde yazılması seçilidir.
Personel entegrasyonunda fişi satırları birleşiyor ise açıklaması farklı dahi olsa birleştir: Aynı
muhasebe koduna entegre olacak evrakların birleştirilmeleri durumunda, bu evraklar üzerindeki
açıklamaların (birbirlerinden farklı oldukları için) dikkate alınmasını istiyor iseniz bu parametreye
karşılık gelen kutucuk  (evet) olarak işaretlenmelidir. Örneğin 2 personelinizin bankadan nakit
olarak para çektiğini düşünelim. Her iki personel içinde evraklarında ki açıklama kısmına, isimlerinin
yazıldığını varsayalım. Bu durumda aynı muhasebe koduyla entegre olacak bu evrakların
açıklamaları farklı dahi olsa birleştirilmesini istiyor iseniz bu parametreyi evet yapmalısınız.
Tahakkuk entegrasyon işlemi bittiğinde oluşan evrakı göster: Bu parametre ile amacımız;
kullanıcılarımızın personellerine yönelik tahakkuk işlemlerini tamamladıktan sonra otomatik oluşan
muhasebe fişlerini, eğer tahakkuklar ticariye entegre ediliyor ise Finans yönetiminin Dekont
menüsünde oluşan “Personel tahakkuk virman dekontunu (043341)” anında görebilmelerini
sağlamaktır. Bunun için yapılacak tek işlem ilgili parametrenin “evet” olarak seçilmesidir.
İşveren hissesine ait teşvik indirimi ayrıca değerlendirilsin: Bu parametre ile amacımız;
muhasebe ile entegre çalışan firmalarda özel teşvik indirimine tabi çalışanlar için entegrasyon
sonucunda oluşan muhasebe fişinde ve personel virman dekontunda, işveren hissesi gideri
tutarına özel teşvik indirim tutarlarının indirilerek yansıtılması yerine, ayrı satır halinde işlenmesini
sağlamaktır. Yani personel tanıtım kartının personel kimlik bilgileri ekranında yer alan “Tabii olduğu
kanun” alanından seçilen teşvik indirimine ait tutarların, personeller için öncelikle herhangi bir
kanuna tabi değilmiş gibi hesaplanıp evraka borç olarak yazılmasını, sonrasında da seçilen kanuna
ait indirim tutarının hesaplanıp evraka alacak olarak ayrı bir satır halinde yazılmasını sağlamaktır.
Bunun için yapılması gereken tek işlem bu parametrenin işaretli olmasıdır. Aksi durumda ilgili tutarlar
indirilerek evraka yansıtılacaktır.
 Sabit kıymet entegrasyon parametreleri
Bu ekranda da sizden istenen, amortismanların muhasebe işlemlerinde baz alınacak
muhasebeleştirme şeklinin “Yıllık mı, üç aylık mı yoksa aylık mı” olacağını seçmenizdir. Bunun için
programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekranın Amortisman muhasebeleştirme şekli alanında satır
sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan seçeneği seçmenizdir. Programımızda
bu alan default “yıllık” olarak belirlenmiştir. Daha sonra yapmanız gereken amortisman giderlerine
yönelik herhangi bir hesabın çalışıp çalışmayacağını “evet/hayır” şeklinde cevaplamanızdır.
Bu ekranda yer alan “Amortismanlar ticariye entegre edilsin” parametresi ile amacımız;
kullanıcılarımızın amortisman giderlerini masraf kartlarından takip edebilmelerine olanak sağlayacak
düzenlemenin yapılmasıdır. Yani Amortisman giderleştirme virman dekontu (043343) evrakının,
kullanıcılarımızın bu alanı evet olarak seçip amortisman muhasebeleştirme işlemleri sonrasında
otomatik olarak oluşturabilmelerine olanak sağlamaktır. Tabi bu parametre haricinde
kullanıcılarımızın aşağıda sıraladığımız gereklilikleri de yapmaları gerekmektedir.


Amortisman giderlerinin takip edileceği masraf kartlarının açılması,
Sabit kıymet tanıtım kartı (041140) ekranının muhasebe kodları sayfasından her bir sabit
kıymet için çalışacak gider hesabının “Amortisman gideri masraf kodu” alanından
seçilmesi, (Eğer Sabit kıymet muhasebe grup kodu kullanılıyorsa, Sabit kıymet muhasebe
grup ve kodları tanıtım kartı (199850)’dan “Amortisman gideri masraf kodu” alanına
Vr.15 KUR9000
166

gerekli bilgiler girilerek, Kuruluş programında bulunan Sabit kıymet muhasebe grup
kartlarındaki muhasebe kodlarını sabit kıymet kartlarına aktarma (099531) çalıştırılarak
sabit kıymet kartları güncellenebilir.)
Amortismanlar ticariye entegre et” parametresinin  (evet) olarak seçilmesidir.
Bu gereklilik sağlandıktan sonra Sabit kıymetler yönetiminin Muhasebeleştirme işlemleri menüsünde
ki Amortisman meblağlarını muhasebeleştir (199620) programı çalıştırıldığında ilgili evrak
otomatik oluşacaktır. Evrakın numarası da muhasebeleştirme işleminin yapıldığı döneme göre
yazılacaktır. Örneğin muhasebeleştirme mart ayı için yapılmışsa evrak numarası AG03 olacak,
haziran dönemi için çalıştırıldığında da AG06 olacaktır. İlgili evrak incelendiğinde amortisman
giderine ait masraf hesabının kodunun borç alanında, muhasebe hesabının kodunun da alacak
alanında kayıt edildiği izlenecektir.
Evet, yukarıda sıralanan alanlara açıklamalarımız doğrultusunda girişlerinizi yaptıktan sonra sıra,
entegrasyon parametrelerini ALT+S tuşları kaydetmeye gelmiştir. Kaydedilmeyen bilgilerinizi tekrar
girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız.
6.7.4.2
Muhasebe fiş kategorileri (092910)
Entegrasyon parametreleri menüsünün bu programı, evrakları muhasebede bir veya bir kaç fiş
altında toplayabilmek için kategori tanımlaması yapmaya olanak vermektedir. Konuyu bir örnek
yardımıyla açıklamaya çalışalım; firmanızda gün boyunca mal ve hizmet faturaları düzenleniyor. Siz,
açık olarak düzenlenen bütün mal ve hizmet alış faturalarını muhasebede tek bir mahsup fişinde,
kapalı olarak düzenlenen bütün mal-hizmet alış faturalarını tek bir tediye fişinde, açık olarak
düzenlenen bütün mal ve hizmet satış faturalarını tek bir mahsup fişinde, kapalı olarak düzenlenen
bütün mal-hizmet satış faturalarını tek bir tahsil fişinde toplamak istiyorsunuz.
Bu durumda önce 4 ayrı muhasebe fiş kategorisi tanımlayıp, daha sonra bu evrak cinslerini
(faturaları) tanımladığımız kategorilere bağlamamız gerekir. Kategori tanımlamalarının ilk adımı bu
programdan yapılacaktır. Aşağıda örneğimiz için yapılan kategori tanımlamaları görülmektedir;
Muhasebe fiş kategori tanımlamalarını istekleriniz doğrultusunda artırmanız veya azaltmanızı
mümkündür. Biz sadece fatura evrakları için kategori tanımladık. Sizler ambar fişleri, serbest meslek
makbuzları, çek giriş bordroları kısacası 9000 serisinden giriş yapılabilen bütün evraklar için bu
tanımlamaları yapabilirsiniz. Muhasebe fiş kategorileri tanımlandıktan sonra sıra evrakların istenilen
kategorilere bağlanmasına gelmiştir. Bu işlemin nasıl yapılacağı aşağıda açıklanmıştır.
6.7.4.3
Evrak kategori tanımlamaları (092900)
Bu program, yukarıda sözünü ettiğimiz kategori tanımlamalarının ikinci adımını oluşturur ve 9000
serisinde yer alan evrakları istenilen kategorilere bağlamak, dolayısıyla bu evrakların muhasebe
kayıtlarını bir veya birkaç fiş altında toplayabilmek için hazırlanmıştır.
Programa girdiğinizde menü adı başlıklı kolonda 9000 serisinden girişi yapılabilecek bütün evrakların
tanımlarını görürsünüz. Bu evraklar modüllere göre gruplanmış halde karşınıza gelecektir. Önce stok
yönetimi evrakları, daha sonra sırayla hizmet, satın alma, satış, finans ve üretim yönetimi evrakları
listelenir. Her bir evrakın muhasebede oluşturacağı fiş tipi fiş tipi başlıklı kolonda yer almaktadır.
Bu programdan giriş yapılacak alan kategori no alanıdır. Muhasebe fiş kategorileri programından
tanımladığımız kategorileri, bu programdan evraklara bağlayacağız. Şimdi ilk kategori tanımlamasını
hangi evrak için yapacaksanız, imlecinizi o evrak tanımının bulunduğu alana getiriniz.
Örneğin bütün açık mal-hizmet satış faturaları tek bir kategoride toplanacaksa, imleç önce açık
hizmet satış faturası satırında konumlanmalıdır. İmleç bu satırda iken aynı zamanda kategori no
kolonunda olacaktır. Şimdi bu evrak hangi kategoriye bağlanacaksa, o kategorinin numarası
girilmelidir. Kategori tanım ve numaralarını F2 tuşuyla görüntüleyebilirsiniz. Ancak F2 penceresinden
Vr.15 KUR9000
167
seçim yapamazsınız. Kategori numarasını gördükten sonra esc tuşuyla bu pencereden çıkmalı ve
numarayı ilgili alana manuel olarak girmelisiniz. Daha imleç bu kategoriye bağlanacak ikinci evrak
satırına getirilmeli ve aynı şekilde giriş yapılmalıdır. Kategori girişleri bittikten sonra ALT+S tuşlarıyla
kaydedilmelidir. Kayıt işleminden sonra, ticari modüllerden gerçekleşen hareketler tanımladığınız
kategorilere göre ilgili fişlerde muhasebeleşecektir.

Önemli not
Kategori tanımlaması yapacağınız program satırını seri bir şekilde bulabilmek için ALT+A satır arama
tuşuna basıp karşınıza gelecek ekrana aradığınız programa ait numarayı girip enter tuşuna basmanız
yeterli olacaktır. Programınız anında sizi ilgili program satırının kategori no alanında konumlandıracaktır.
6.7.5
Kasa hesap kodları (096180)
Muhasebe fişlerinin temel görevi; işletmenizde gerçekleşen ve para ile ölçülebilir işlemlerin
muhasebe diline çevrilerek, ilgili hesaplara işlenmesini sağlamaktır. GENEL MUHASEBE
modülünüzün ana menüsündeki ilk seçenek olan, Muhasebe Fişleri/Standart Muhasebe Fişleri
programından, yukarıda sözünü ettiğimiz işlem yerine getirilmektedir. Bu program ile mahsup, tahsil,
tediye, açılış ve kapanış fişlerinin programa girişleri yapılmaktadır. Tahsil ve tediye fişleri ile işlem
yapılabilmesi için öncelikle Sistem/Muhasebe parametreleri/Genel program parametrelerin deki kasa
fişi kullanımı parametresinin evet olarak seçilmesi gerekmektedir. Daha sonra Standart Muhasebe
Fişi evrakından fiş tipinizi tahsil veya tediye olarak belirtip, fişinizi ALT+S tuşlarına basarak
kaydederken, hesaplarınız arasında borç yada alacak bakiyesi oluşabilir. Bunu fiş ekranınızın en alt
bölümünde yer alan “Hesap bakiyesi” alanından görebilirsiniz. Bu tip fişlerin kayıt işlemi ile birlikte
kapatılabilmesi için, oluşan borç yada alacak bakiyelerinin işletmenizdeki hangi kasaya yazılacağını
belirleyebilmeniz mümkündür. İşte KUR9000 programınızın bu bölümünden, muhasebe fişlerinde
oluşacak bakiyelerin kapatılmasında kullanılacak kasalar belirlenecektir. Bu programdan birden fazla
kasa seçebilmeniz mümkündür. Bu belirlemeden sonra muhasebe modülünüzden bakiyesi olan tahsil
veya tediye fişlerini kaydederken, bu kasalar bir ekran içinde karşınıza gelecek ve istediğiniz kasayı
seçerek fişlerinizin bakiyelerini kapatabileceksiniz.
Evet, bu açıklamadan sonra kasaların nasıl belirleneceğine ilişkin açıklamalarımıza başlayabiliriz.
Programa girdiğinizde karşınıza Kasa hesap kodları başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekranda
sizden istenen fişlerinizde oluşacak bakiyelerin hangi kasaya yazdırılacağını Hesap kodu yada hesap
adı alanında belirtmenizdir. Bunun için F10 yardım ekranından yararlanabilirsiniz. Bu ekrandan
birden fazla kasa seçimi yapabilmeniz mümkündür. Kasalarınızı seçtikten sonra ALT+S tuşlarına
yada “Sakla” butonuna basarak bilgilerinizi kaydetmelisiniz. Yalnız bu kasaların kullanılabilmesi için
öncelikle programınızın Muhasebe Parametreleri/Genel Program Parametreleri bölümünde ki “kasa
fişi kullanımı” parametresinin “evet” olarak seçilmesi gerekmektedir. Yukarıda da değindiğimiz gibi
bu kasalar, bakiyesi olan tahsil ve tediye fişlerini kaydederken bir ekran içinde karşınıza gelecek ve
ilgili bakiyenin hangi kasaya yazdırılacağını seçebileceksiniz. Böylece fişlerinizi kapatabileceksiniz.
6.7.6
Vergi Dairesi Tanımları (096190)
Programınızın bu bölümünde firmanızın bağlı olduğu vergi dairelerinin tanımlamaları yapılacaktır. Bu
program özellikle birden fazla şube ile çalışan ve her şube için muhtasar beyannamesini farklı vergi
dairelerine vermek durumunda olan firmalar için kullanışlı olacaktır. Çünkü bu bölümden yapılacak
vergi dairesi tanımlamaları, muhtasar beyannamesi alınırken kullanıcılara sunulacak ve yapılan
seçime bağlı olarak beyannamenin dökümü alınabilecektir. Yalnız bunun için “Vergi Dairesi
Tanımlamaları” yeterli değildir. Öncelikle her personel için (şubeler de dahil olmak üzere) sicil
kartlarının “Personel Ücret Bilgileri” butonunun “Vergi dairesi muhtasar” alanından, bağlı olduğu
vergi dairesi seçilmeli ve PER9000/Sistem parametreleri/Yasal Parametreler/Diğer Parametreler
ekranından da “Muhtasar Beyanname Vergi Dairesine Göre Dökülsün” parametresi “evet” olarak
seçilmelidir. Bu tanımlamalar sonrasında, muhtasar beyannamesi istenilen vergi dairesi için
dökülebilecektir.
Vr.15 KUR9000
168
Bu açıklamadan sonra vergi dairelerinin programa nasıl tanıtılacağını açıklamaya başlayabiliriz.
Programa girdiğinizde karşınıza bir ekran gelecektir. Burada sizden istenen, bağlı olduğunuz vergi
dairelerinin orijinal kodunu, numarasını, adını, vergi dairesi sorumlusunun adını, soyadını, adres
bilgilerini, telefon, fax ve modem numaralarını girmenizdir. Bu ekranda yapılacak son işlem ise,
ekranda gördüğünüz “Muhtasar entegre kodları” butonunu tıklayıp, işletme ve bilânço defteri tutan
mükelleflerin defterlerine kayıtlı olan (21) SM Dolayısıyla Ödemelerine, (22) Diğer SM Kazancı
Ödemelerine, (41) Kiralama Karşılığı Ödemelerine karşılık çalışacak hesapların, entegrasyon
kodlarını girmenizdir. Tanımlanacak tüm vergi daireleri için aynı işlemler yapılmalıdır. En sonunda bu
tanımlar ALT+S tuşları ile ya da Sakla butonunu tıklayarak kayıt edilmelidir.
6.7.7
Enflasyon Düzeltmesi Muhasebesi Parametreleri (096195)
Bilindiği gibi Türkiye, 2004 yılı ile birlikte Enflasyon muhasebesi uygulamaları sistemine geçiş
yapmıştır. 5024 sayılı kanuna göre kazançlarını bilânço esasına göre tespit eden işletmeler
31.12.2003 tarihli bilânçolarında yer alan unsurlar üzerindeki enflasyonun etkisini arındırmalı başka
bir deyişle enflasyonu sıfırlayacak şekilde işlem yapmalı ve söz konusu Kanun'da ve bu Kanuna
bağlı olarak hazırlanan ve 28.2.2004 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 328 Sayılı Vergisi Usul
Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen esaslar çerçevesinde işlemini gerçekleştirmelidir. Bu aşamada
programlarımızın Stok yönetimi, Sabit kıymetler yönetimi, Genel muhasebe modülü altına
"Enflasyon düzeltmesi muhasebesi uyarlamaları" başlığı altında menüler eklenmiştir.
Enflasyon düzeltmesi ile ilgili çalışmaya başlamadan önce kuruluş programından "Enflasyon farkı
muhasebeleştirme şekli" ve "Enflasyon farkı hesap kodu" parametrelerinin belirlenmesi
gerekmektedir. Bunun için Sistem/ Muhasebe parametreleri/ Entegrasyon parametreleri menüsünden
Enflasyon Düzeltmesi Muhasebesi Parametreleri (96195) çalıştırılmalıdır. Karşınıza parametre
girişleri yapacağınız bir ekran gelecektir. Bu parametrelerin neler oldukları ve nasıl giriş yapılacağını
aşağıda detaylandırılmıştır.
Enflasyon farkı muhasebeleştirme şekli: Bu alanda size, üç aylık, altı aylık, aylık ve yıllık olmak
üzere 4 seçenek sunulacaktır. Bu aşamada size düşen, 2004 yılı ve sonrasındaki yıllarda yapılacak
enflasyon düzeltmesinde hangi dönemin baz alınacağını belirtmenizdir.
Enflasyon farkı hesap kodu: 12 numaralı tekdüzen hesap planı uygulama tebliği gereği enflasyon
düzeltmesi hesabı 698 kodlu hesap ile takip edilmektedir. Dolayısıyla bu alana ilgili hesap kodu
otomatik olarak gelecektir.
Amortisman süresi dolan sabit kıymetler enflasyon düzeltmesine tabi olsun: bu alanda sizden
istenen, sabit kıymetlerinizin enflasyon düzeltmesinde nasıl raporlanacağını belirtmenizdir.
 Bu parametrenin başında yer alan kutucuk seçilmez ise;
Programınızın Sabit Kıymetler Yönetimi/Enflasyon düzeltmesi muhasebesi uyarlamaları menüsünde
yer alan 2003 Yılı Sonu Sabit Kıymet Enflasyon Düzeltmesi Raporu (199925) Amortisman
süresini doldurmuş sabit kıymetler dikkate alınmayacaktır. Örneğin eğer 1 sabit kıymetin amortisman
oranı %20 ise bu 5 yıllıktır, yani 100/20, yani 5 yılını doldurmuş olan işleme alınmaz. Eğer
amortisman oranı %10 ise 100/10 yani 10 yılını doldurmuş olan işleme alınmaz.
 Bu parametre seçilirse yani başındaki kutucuk işaretlenirse;
Yıl gözetimi yapılmadan işletmenizdeki bütün sabit kıymetler enflasyon
raporlanacaktır.
düzeltmesi
için
Bu ekranla ilgili parametrelerinizi tanımladıktan sonra ALT+S tuşlarına basarak bilgilerinizi kayıt
etmelisiniz.
Vr.15 KUR9000
169
6.8
Kur İşlemleri
Sistem bölümünün kur işlemleri bölümüne girdiğinizde karşınıza 3 programdan oluşan bir alt menü
gelecektir. Bu alt menüde yer alan programlar yardımı ile kur isimlerinin ve günlük döviz kurlarının
girişi yapılacak, kur raporu alınacaktır.
6.8.1
Kur girişi (097100)
Series 9000’de işlemlerinizi istediğiniz döviz cinsi ile yürütebilirsiniz. Örneğin stoklarınızı USD
(Amerikan Doları) veya DM (Alman Markı) bazında satabilir veya cari hesaplarınız ile olan
işlemlerinizi istediğiniz döviz cinsi ile yürütebilirsiniz (Bkz. Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup
Parametreleri). Bunun için günlük döviz kurlarının girilmiş olması gerekir. Günlük kur girişlerinizi, bu
programdan yapabileceğiniz gibi, ekranınızın üst bölümünde yer alan Döviz kurları butonundan da
yapabilirsiniz.
Biz kur girişi ile ilgili açıklamalarımıza kitabınızın Genel Amaçlı Program
Butonları/Döviz Kurları butonu bölümünde değindiğimiz için bu bölümde ayrıntılı olarak anlatma
gereği duymuyoruz. Dolayısıyla daha ayrıntılı bilgi için Bkz. Genel Amaçlı Program Butonları/Döviz
Kurları butonu.
6.8.2
Kur isimleri girişi (097200)
KUR9000 sisteminize ilk yüklendiğinde bazı döviz cinsleri de (kur isimleri) otomatik olarak
yüklenmektedir. Eğer bu isimlere ilaveler yapmak isterseniz, bu programdan kur isimlerini
girebilirsiniz. Programa girdiğinizde karşınıza hali hazırda tanımlı olan döviz kurlarının kodları
(sembolleri), isimleri ve desimal değerleri gelecektir. Eğer kur isimlerine ilaveler yapacaksanız, PgDn
tuşuna basarak en son sayfaya gelmelisiniz. Şimdi ilave edilecek döviz kurunun sembolünü, ismini ve
desimal değerini girebilirsiniz.
Tip Kodu: Mağazacılık uygulamaları yazılımımız olan RETAIL9000 ile kasalardan yapılan dövizli
tahsilâtlar arka ofise aktarılabilmektedir. Bunun için, firmalar satış noktalarına kullandıkları kasa
tiplerinin her bir dövizi hangi kod ile algıladıklarını KUR9000’den programa tanıtmak durumundadır.
İşte kur isimleri listesinin bu alanına, satış noktalarında dövizli tahsilât yapılması durumunda,
kasaların her bir döviz cinsini hangi kod ile tanıdıklarını girebilirsiniz.
Girişleriniz tamamlandıktan sonra ALT+S tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız.
6.8.3
Kur hareketleri raporu (097300)
Series 9000’de her bir hareket 3 farklı döviz cinsi ile aynı anda takip edilebilir. Bunlar; ana döviz,
alternatif döviz ve orijinal dövizdir. Ana döviz ve alternatif döviz tüm hareketleri kapsamaktadır.
Orijinal döviz ise, her stok, cari (müşteri, satıcı, personel vb.) ve muhasebe hesabı için farklı olabilir.
Orijinal döviz her modülün kartlar menüsünden girilmektedir. Dövizli takip için Bkz. Sistem/Muhasebe
Parametreleri/Grup Parametreleri.
Hareketlerin istenilen döviz cinsi bazında takip edilebilmesi için, her döviz cinsinin günlük alış-satış
kurları girilmelidir. Kur girişleri programınızın Kur işlemleri/Kur girişi bölümünden yapılır. İşte bu rapor,
gün bazında döviz kurlarını, kurlardaki değişim tutar ve yüzdelerini listelemektedir. Kur raporunu
alabilmek için; sadece ilgili döviz kurunu ve kurların listeleneceği tarih aralıklarını girmeniz gerekir.
Döviz kuru seçiminden sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda aşağıdaki bilgiler yer alır;
Tarih: Kurların tarihleridir.
Döviz Alış: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki alış kurudur.
Değişim Miktarı: İlgili tarihteki döviz alış kuru, bu tarihten önce alınan kurlardan farklı ise, farklı olan
en son kur ile arasındaki değişim tutarıdır. Örnek:
Vr.15 KUR9000
170
Tarih
01.01.2013
06.01.2013
Döviz Alış Değiş.Miktarı
1.428
0
1.431
0,003
Değiş.Yüzdesi
0
0.21
Yukarıdaki örnekte 01.01.2013 tarihindeki USD döviz alış kuru 1,428- TL’dir. 06.01.2013’de USD
1,431 TL’ye çıkmıştır. Bu günler arasında 0,003.-TL fark vardır. Bu fark 06.01.2013 tarihindeki
USD’nın değişim miktarıdır. Bu tutarın yüzde olarak karşılığıysa 0.21 oranı ile değişim yüzdesi
alanında yer almaktadır.
Değişim Değeri: İlgili tarihteki döviz alış kuru, bu tarihten önce alınan kurlardan farklı ise, farklı olan
en son kur ile arasındaki değişim yüzde oranıdır. Bkz. Değişim Miktarı.
Döviz Satış: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki satış kurudur.
Efektif Alış: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki efektif alış kurudur.
Efektif Satış: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki efektif satış kurudur.
6.9
Akaryakıt İstasyonu Tanımlamaları
Sistem menüsünün bu seçeneği akaryakıt istasyonunda çalışan vardiyaların parametre girişlerine
ayrılmıştır.
6.9.1
Vardiya parametreleri(1) (099040)
PET9000/Vardiya modülünden yapılan akaryakıt ve emtia stok satışları ve hizmet satışları için, nakit
ve kredi katı ile yapılan tahsilâtlar için, PET9000/Finans yönetiminden yapılan personel ödemeleri
için programınız otomatik olarak bir takım evraklar oluşturacaktır. Bunlar irsaliye, fatura, kasa fişi ve
virman dekontu olarak özetlenebilir. Programınızın otomatik olarak oluşturacağı evrakları kolaylıkla
takip etmeniz için, bu evrakların seri numaralarının ne olacağını siz kullanıcılarımız belirleyeceksiniz.
İşte vardiya parametreleri-1 programı, özellikle Vardiya Modülü/Vardiya Hesabı/Pompacı Hesabı
programından yapılan girişler ile otomatik oluşacak evrakların seri numaralarını belirlemeye olanak
tanımaktadır. Şimdi bu açıklamalarımız doğrultusunda otomatik oluşacak evraklar için seri
numaralarını girmeye başlayabiliriz.
Pompacı Sayaçtan Akaryakıt Sat. İrs.: PET9000; sayaçlardan satışı yapılan akaryakıt ürünleri için
otomatik olarak perakende akaryakıt satış irsaliyesi oluşturacaktır. Bu alana, otomatik olarak
oluşturulacak perakende akaryakıt satış irsaliyelerinin evrak seri numarasını girmelisiniz.
Pomp. Say. Emtia Satış İrsaliyesi: PET9000; sayaçlardan satışı yapılan emtia ürünleri için
(örneğin yağ sayacından satılan yağlar, su sayacından satılan sular için) otomatik olarak perakende
emtia satış irsaliyesi oluşturacaktır. Bu alana, otomatik olarak oluşturulacak perakende emtia satış
irsaliyelerinin evrak seri numarasını girmelisiniz.
Pomp.Marketten Fat. Kesilmiş Akaryakıt Sat. İrs.: PET9000; marketlerden satışı yapılan akaryakıt
ürünlerine kesilen faturalar için, arka ofiste perakende akaryakıt satış irsaliyesi oluşturacaktır.
Dolayısıyla bu alana, otomatik oluşacak perakende akaryakıt satış irsaliyelerinin evrak seri
numarasını girmelisiniz.
Pomp.Marketten Fat. Kesilmiş Emtia Sat. İrs.: PET9000; marketlerden satışı yapılan emtia
ürünlerine kesilen faturalar için, arka ofiste perakende emtia satış irsaliyesi oluşturacaktır. Bu alana
da, otomatik olarak oluşacak perakende emtia satış irsaliyelerinin evrak seri numarasını girmelisiniz.
Vr.15 KUR9000
171
Pomp.Marketten Fat. Kesilmemiş Emtia Sat. İrs.: PET9000; marketlerden veresiye olarak satılan
emtialar için, perakende emtia satış irsaliyesini otomatik olarak oluşturacaktır. Bu alana otomatik
olarak oluşacak perakende emtia satış irsaliyelerinin evrak seri numarasını girmelisiniz.
Pomp. Akar. Aktarma Evrakı: Vardiya Modülü/Vardiya Hesabı/Sayaç Satışları veya Pompacı
Hesabı bölümünden akaryakıt tanklarına aktarım yapılmış ise, SATIŞ yönetiminde otomatik oluşacak
perakende akaryakıt satış irsaliyesinde ilgili stokun miktarı için aktarım dikkate alınmaz. Buna
karşılık, tanka aktarılan miktarı belgelemek için aktarım miktarı kadar müşteriden perakende
akaryakıt satış iade irsaliyesi ve müşteriden perakende akaryakıt satış iade faturası oluşturulacaktır.
Bu alana, otomatik olarak oluşturulacak akaryakıt iade irsaliye ve faturaları için evrak seri numarasını
girmelisiniz.
Pomp. Emtia. Aktarma Evrakı: Vardiya Modülü/Vardiya Hesabı/Sayaç Satışları veya Pompacı
Hesabı bölümünden emtia tanklarına (örneğin yağ tankı, su tankı gibi) aktarım yapılmış ise, SATIŞ
yönetiminde otomatik oluşturulacak perakende emtia satış irsaliyesinde ilgili emtia stokunun miktarı
için aktarım dikkate alınmaz. Buna karşılık, tanka aktarılan miktarı belgelemek için aktarım miktarı
kadar müşteriden perakende emtia satış iade irsaliyesi ve müşteriden perakende emtia satış iade
faturası oluşturulacaktır. Bu alana, otomatik olarak oluşturulacak emtia iade irsaliye ve faturaları için
evrak seri numarasını girmelisiniz.
Hizmet Sat. Fat.: Akaryakıt istasyonunuzda müşterilerinize vermiş olduğunuz hizmetler (araba
yıkama ve yağlama gibi.) karşılığında, HİZMET VE MASRAF YÖNETİMİN’ DE otomatik olarak
müşteriye açık hizmet satış faturası oluşacaktır. Bu alana, otomatik olarak oluşacak hizmet satış
faturasının evrak seri numarasını girmelisiniz.
Akar. Sat. Fat.: PET9000; sayaçlardan satışı yapılan akaryakıt ürünleri için otomatik olarak
müşteriye açık perakende akaryakıt satış faturası oluşturacaktır. Bu alana, otomatik olarak oluşacak
faturanın evrak seri numarasını girmelisiniz.
Emt. Sat. Fat.: Vardiya Modülü/Pompacı Hesabı/Sayaç Satışları bölümünden yapılan emtia
satışlarının (yağ, su gibi) irsaliyeleri ve faturaları otomatik olarak oluşacaktır. Otomatik olarak
oluşacak müşteriye açık perakende emtia satış faturasının evrak seri numarasını bu alana
girmelisiniz.
Nakit Tahsilât Fişi: PET9000/Vardiya Modülünün pompacı hesabı programından yapılan akaryakıt
ve emtia stoku satışları karşılığında alınan nakit tahsilâtlar için FİNANS yönetiminde tahsilât
makbuzu oluşacaktır. Tahsilât makbuzu vardiya parametreleri–2 programından tanımlayacağınız
perakende satış carisine kesilecektir. Bu alana, otomatik olarak oluşacak tahsilât makbuzunun evrak
seri numarasını girmelisiniz.
Kredi Kartı Dekontu: PET9000/Vardiya Modülünün pompacı hesabı programından yapılan
akaryakıt ve emtia stoku satışları karşılığında kredi kartı ile yapılan tahsilâtlar için FİNANS
yönetiminde virman dekontu oluşacaktır. Virman dekontunda vardiya parametreleri–2 programından
tanımlayacağınız perakende satış carisi kredi kartlı tahsilât tutarı kadar alacaklı, nakit kasası ise
borçlu olacaktır. Bu alana, otomatik olarak oluşacak virman dekontunun evrak seri numarasını
girmelisiniz.
Emt. Evr.: PET9000/Vardiya Modülü/Pompacı Hesabı programının kredili satışlar (E) bölümünden
yapılan kredili emtia satışları için, hesap kabul işleminden sonra perakende emtia satış irsaliyesi
oluşturulmaktadır. Bu alana, otomatik olarak oluşacak perakende emtia satış irsaliyesinin evrak seri
numarasını girmelisiniz.
Akar.Evr.: PET9000/Vardiya Modülü/Pompacı Hesabı programının kredili satışlar (A) bölümünden
yapılan kredili akaryakıt satışları için, hesap kabul işleminden sonra perakende akaryakıt satış
irsaliyesi oluşturulmaktadır. Bu alana, otomatik olarak oluşacak perakende akaryakıt satış
irsaliyesinin evrak seri numarasını girmelisiniz.
Vr.15 KUR9000
172
Kredili Isk. Stş. Evr.: Bazı akaryakıt istasyonları özel müşterilerine belirli oranlarda iskonto
uygulamaktadırlar. Ancak bu tür özel iskontolu satışların pompacı için açık olarak görünmemesi için,
PET9000/Vardiya Modülü/Pompacı Hesabı programında yer alan B. Isk.’lu Satış (A) butonundan
yapılması gerekmektedir. Bu butondan yapılan satışlar için, hesap kabul işleminden sonra yine
perakende akaryakıt satış irsaliyesi oluşturulur. İşte özel iskontolu satışlar için hesap kabul
işleminden sonra oluşturulacak irsaliyenin seri numarasını bu alana girmelisiniz.
Evrak Iskonto Oranı: Yukarıda bazı akaryakıt istasyonlarının özel müşterilerine iskonto
yaptıklarından bahsetmiştir. Iskontolu satışlar pompası hesabının B. Isk.’lu Satış (A) butonundan
yapılmaktaydı. Eğer istasyonunuzda bu tür bir uygulama varsa, yapılacak iskonto oranını bu alana
girmelisiniz.
PET9000/Vardiya modülünden yapılan hareket girişleri ile otomatik olarak oluşacak evrakları
açıkladık. Evrak seri numaralarını girdikten bunları ALT+S tuşları ile kaydetmeyi unutmayınız.
6.9.2
Vardiya parametreleri(2) (099050)
Vardiya Parametreleri (2) bölümünden, marketten satışı yapılan ürünler için, PET9000 programının
hesap kabul işleminden sonra otomatik olarak oluşturduğu evrakların, evrak seri numaraları
belirlenecektir. Şimdi bu bölümde yer alan ve seri numaraları belirlenecek evrakların neler olduğunu
Market Satış İrsaliyesi: PET9000/Market Hesabı bölümünden satışı yapılan emtia ürünleri için
otomatik olarak perakende emtia satış irsaliyesi oluşturulur. Bu alana, otomatik olarak oluşturulacak
perakende emtia satış irsaliyelerinin evrak seri numarasını girmelisiniz.
Market Satış Faturası: PET9000/Market Hesabı bölümünden satışı yapılan emtia ürünleri için,
hesap kabul işleminden sonra otomatik olarak açık perakende satış faturası oluşturulur. Bu alana,
otomatik olarak oluşturulacak faturanın evrak seri numarasını girmelisiniz.
Mark. Nakit Tahsilât Fişi: PET9000/Vardiya Modülünün market hesabı programından yapılan
satışlar karşılığında alınan nakit tahsilâtlar için FİNANS yönetiminde tahsilât makbuzu oluşacaktır.
Tahsilât makbuzu vardiya parametreleri–2 programından tanımlayacağınız perakende satış carisine
kesilecektir. Bu alana, otomatik olarak oluşacak tahsilât makbuzunun evrak seri numarasını
girmelisiniz.
Mark. Kredi Kartı Dekontu: PET9000/Vardiya Modülünün market hesabı programından satışlar
karşılığında kredi kartı ile yapılan tahsilâtlar için FİNANS yönetiminde virman dekontu oluşacaktır.
Virman dekontunda vardiya parametreleri–2 programından tanımlayacağınız perakende satış carisi
kredi kartlı tahsilât tutarı kadar alacaklı, nakit kasası ise borçlu olacaktır. Bu alana, otomatik olarak
oluşacak virman dekontunun evrak seri numarasını girmelisiniz.
Nakit Kasa Kodu: PET9000’nin Vardiya modülü ve Finans yönetiminde otomatik olarak oluşan
evraklar ile ilgili nakit kasasının kodu bu alana (100 olarak) otomatik olarak gelecektir. Bu alanda
herhangi bir değişiklik yapılabilmesi mümkün değildir.
Nakit Kasa Muhasebe Hesap Kodu: PET9000 Vardiya modülünden yapılan hareketler ile otomatik
olarak oluşacak tahsilât makbuzu, kasa fişi ve virman dekontu gibi evrakların kaydedileceği nakit
kasasının kodu bu alana girilmelidir.
Perakende Satış Carisi: PET9000/Vardiya modülünden yapılan perakende akaryakıt ve emtia
satışları, bu alana gireceğiniz perakende satış carisi hesabına kaydedilecektir. Örneğin otomatik
oluşan irsaliye ve faturalar, vardiya nakitleri için oluşan tahsilât makbuzu, virman dekontu gibi
evraklarda cari kodu bu alana gireceğiniz perakende carisinin kodu olacaktır. Ancak bu alana
perakende satış carisini girmeden önce, PET9000/Satış Yönetimi/Müşteri Tanıtım Kartı bölümünden
Vr.15 KUR9000
173
bu adla bir cari hesap açmanız gerekir. Daha sonra açtığınız bu cari hesabın kodu F10 listesinden
seçerek bu alana taşıyabilirsiniz.
Kredi Kartı Banka Kodu: PET9000/Vardiya modülünden gerçekleştirilen kredi kartlı satış tutarları
vardiya hesabı kabulünden sonra geçici bir süre bu alana gireceğiniz ve PET9000/Finans/Banka
Tanıtım Kartı bölümünden daha önce açmış olduğunuz bir tampon bankada toplanacaktır. Kredi
kartlı satışların hesabınıza geçeceği güne kadar bu tampon bankada kalacak olan satış tutarları, ilgili
günde PET9000/Finans yönetiminden kredi kartlarının bankaya virmanı programı çalıştırılarak
hesabınıza aktarılacaktır. Bu açıklamalarımızı dikkate alarak, Finans modülünden açmış olduğunuz
tampon banka kodunu bu alana giriniz.
Sorumluluk Merkezi Kodu: PET9000/Vardiya modülünden yapılan hareket girişleri ile otomatik
olarak oluşacak evrakların sorumluluk merkezi kodunu bu alana girebilirsiniz.
Personel Tahsilât Tediye Evrakı: PET9000/Finans Yönetimi/Evraklar/Personel Ödemeleri
programından personellerinizin her türlü finansal hareket girişleri yapılabilmektedir. Örneğin avans
ödeme, açık veya fazla kapama, prim verme, maaş ödemesi gibi. Bu programdan yapılan her
hareket için yine Finans yönetiminde kasa tahsilât fişi ve kasa gider fişi oluşur. Bu alana, personel
hareketlerinden dolayı oluşacak kasa fişlerinin seri numarası girilmelidir.
Kredi Kartı Bankaya Virman Dekontu: PET9000/Vardiya modülünden, pompacılarınızın ve market
çalışanlarınızın kredi kartlı olarak yapmış oldukları satışlar neticesinde otomatik olarak virman
dekontu oluştuğuna vardiya parametreleri 1 bölümünde kısaca değinmiştik. İşte bu virman
dekontunun bankaya aktarımı ile oluşacak Kredi Kartlarının Bankaya Virman Dekontuna ait evrak
seri numarası bu alana girilmelidir.
Market Kredili Stş. Evrakı: PET9000/Vardiya Modülü/Market Hesabı programının kredili satışlar (E)
bölümünden yapılan kredili emtia satışları için, hesap kabul işleminden sonra perakende emtia satış
irsaliyesi oluşturulmaktadır. Bu alana, otomatik olarak oluşacak perakende emtia satış irsaliyesinin
evrak seri numarasını girmelisiniz.
6.9.3
Vardiya Parametreleri (3)
Akaryakıt istasyonu tanımları menüsünün bu bölümünden, PET9000 kullanıcılarına, programının
bazı bölümleri için yetki tanımlamaları yapılacaktır. Bu tanımlamaları dilediğiniz zaman tekrar
değiştirebilmek imkânına sahipsiniz. Vardiya parametreleri (3) bölümüne girdiğinizde, karşınıza
aşağıda bir örneğini gördüğünüz pencere gelecektir. Şimdi bu ekran üzerinde gördüğünüz
parametrelerin neler olduğunu sıra ile incelemeye başlayalım.
Vardiya Listelerini Sadece SRV Görebilir: Vardiya listelerini supervisordan başka hiç bir
kullanıcının görmesini istemiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve açılacak
pencereden -evet- seçimini yapmalısınız.
Vardiya İptalini SRV Yapabilir: Vardiya iptali işlemini supervisordan başka hiç bir kullanıcının
yapmasını istemiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve açılacak pencereden -evetseçimini yapmalısınız.
Açık veya Fazla Varsa Vardiyayı Kapatma: Pompacı hesabında açık veya fazla olduğu durumlarda
vardiya hesabının kapatılmasını engellemek istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve
açılacak pencereden -evet- seçimini yapmalısınız.
Fat. Dengelemeyi Son Vardiyada Yap: PET9000 programının otomatik olarak yapmış olduğu fatura
dengeleme işleminin son vardiyadan sonra olmasını istiyor iseniz, bu alanda satır sonu butonunu
tıklayıp açılacak pencereden “evet” seçeneğini seçmelisiniz. Örneğin gün içinde tüm vardiyaların
sayaçlardan yaptığı akaryakıt satışının 1000 LT olduğunu düşünelim. Bunun 100 LT. veresiye olarak,
400 LT marketten faturası kesilmiş olarak satılsın. Bu durumda PET9000 programınız, 500 LT’lik
Vr.15 KUR9000
174
akaryakıt için fatura dengeleme işlemi yapacak, dolayısıyla ilgili miktar için faturayı otomatik olarak
oluşturacaktır. İşte bu fatura dengeleme işleminin son vardiyadan sonra yapılıp yapılmayacağı bu
alandan belirlenecektir.
İrs. Nolarını Mesaja At: İrsaliye dökümlerinde, irsaliye numaralarının mesaj ekranına atılmasını
istiyor iseniz, bu parametreyi “evet” olarak seçmelisiniz.
Emtia Satış Evraklarında Boş Ekran Getir: PET9000’de emtia satışları, pompacı hesabı ve market
hesabı programlarında yer alan “emtia satışları” butonu ile yapılmaktadır. Bu butonları tıkladığınızda
karşınıza gelecek emtia satış ekranın boş olmasını, yani önceden girdiğiniz emtia satışlarının
ekranda gözükmesini istemiyor iseniz, bu parametreyi “evet” olarak seçmelisiniz.
6.10 İthalat İhracat Parametreleri
Bu bölümden ithalat ve ihracat programımız olan EXIM9000’ye yönelik parametre girişleri
yapılacaktır. Şimdi bu parametrelerin neler olduklarını sırasıyla inceleyelim.
6.10.1 İthalat masraf dağıtımı grup isimlerini değiştirme (095500)
İthalat ihracat programımız olan EXIM9000’de kullanıcılarımız, ithalat masraf isimlerini yani; navlun,
sigorta, Gümrük Vergi ve Resimler, Banka Masraf ve Fonları, Diğer Masraflar 1’den Diğer Masraflar
6’ya kadar olan başlıkları, firmalarında uygulanan ithalat masraf cinslerine göre yeniden
adlandırmaları mümkündür. Böylece her firma, masraflarına ilişkin bilgileri, evrak ve rapor
ekranlarında kendilerinin belirledikleri isimler doğrultusunda izleyebileceklerdir. İşte programınızın bu
bölümünden ithalat masraf isimlerinin değiştirilme işlemi gerçekleştirilecektir.
Programa girdiğinizde karşınıza “eski ismi ve yeni ismi” başlıklarının yer aldığı bir ekran gelecektir.
Bu aşamada sizden istenen, ismini değiştirmek istediğiniz ithalat masraf satırlarına gelip, “Yeni İsmi”
alanına istediğiniz ismi girmenizdir. Bu değişiklikleri yaptıktan sonra ALT+S tuşlarına basarak
kaydınızı yapmalısınız. Çünkü kayıt edilmeyen hiçbir değişiklik geçerli olmayacaktır. Daha sonra ilgili
masraf grupları programlarınızda sizin belirlediğiniz isimler ile işlem görecektir.
6.10.2 Diğer parametreler (095510)
Bu bölümden belirlenecek parametrelerle kullanıcılarımız; EXIM9000 programında yer alan ithalat
masrafları dağıtım dekontunda, ithalat masraflarının hangi kriterler doğrultusunda dağıtılacağını
belirleyebileceklerdir. Bu amaca yönelik olarak programınız size, İthalat masrafları dağıtım şekli
alanında 3 seçenek sunacaktır. Bu seçeneklerden
Kalan malların bulunduğu depolara göre seçeneği kullanıcılarımız tarafından tercih edilirse; ithalat
masrafları dağıtım dekontuna giriş yapıldığında, ithalata yönelik masraflar kalan malların bulunduğu
depolara göre dağıtılacaktır. Yani kalan malların depoları baz alınacaktır.
Kalan ve çıkan malların son depolarına seçeneği tercih edilirse; ithalat masrafları dağıtım
dekontuna giriş yapıldığında ithalata yönelik masraflar kalan ve çıkışı yapılan malların bulundukları
en son depolara göre dağıtılacaktır.
İthalat giriş yapıldığı depoya, ithalat giriş miktarı ile eğer ki kullanıcılarımız bu seçeneği tercih
ederek işlem yapacaklarsa; ithalat masrafları dağıtım dekontuna giriş yaptıklarında, ithalata yönelik
masraflar malların giriş yapıldığı depoya, girdikleri miktarlar doğrultusunda dağıtılacaktır.
Parametre seçiminden sonra yapmanız gerek tek işlem, ilgili parametrenin geçerli olabilmesi için
ALT+S tuşlarına basılarak kaydedilmedir.
Vr.15 KUR9000
175
6.11 Satın alma Ve Satış Parametreleri
Bu bölümde yer alan program ile satıcı ve müşteri carilerine ilişkin kullanılacak teminat isimlerinde
değişiklik yapılacaktır. Şimdi bu değişikliğin nasıl geçekleştirileceğini açıklamaya çalışalım.
6.11.1 Cari hesap teminat isimlerini değiştirme (096000)
Series 9000 programlarımızda Müşteri ve satıcı firmaların tanıtım kartları ekranında yer alan
“teminat bilgileri” butonu ile her müşteri ve satıcı carisine ilişkin teminat bilgileri girilebilmektedir.
Banka, açık tanınan kredi, gayrimenkul vb. şeklinde. Aynı ekranda bu teminat cinsleri haricinde
Teminat Bilgileri-1, Teminat Bilgileri-2, Teminat Bilgileri-3 ve Teminat Bilgileri-4 olarak isimlendirilen
teminat başlıkları da yer almaktadır. Kullanıcılarımızın firmalarında uygulanan teminatlara göre bu
başlıkları yeniden isimlendirebilmeleri mümkündür. Böylece her firma, teminat bilgilerini, cari tanıtım
kartlarında ve bu başlıkların yer aldığı raporlarda kendilerinin belirledikleri isimler doğrultusunda
izleyebileceklerdir. İşte programınızın bu bölümünden teminat bilgileri isimlerinin değiştirilme işlemi
gerçekleştirilecektir. Programa girdiğinizde karşınıza “eski ismi ve yeni ismi” başlıklarının yer
aldığı bir ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen ismini değiştirmek istediğiniz Teminat bilgisi
satırlarına gelip, “yeni ismi” kolonuna istediğiniz teminat ismini girmenizdir. İsimlere ilişkin
değişikliğinizi yaptıktan sonra ALT+S tuşlarına basarak kayıt etmelisiniz. Daha sonra değiştirilen
isimler cari tanıtım kartlarının “Teminat Bilgileri” ekranına otomatik olarak yansıyacaktır.
6.12 Endeks İşlemleri
Kuruluş/Sistem/Endeks işlemleri menüsünde yer alan programlar ile 5024 sayılı kanuna göre
yapılacak enflasyon düzeltmesi işleminde kullanılacak

Endekslerin isimleri tanımlanacak,

Tüm endeksler için aylık olarak endeks değerleri girilecek,

Seçilecek endeksin yıllık olarak değerlerinin girişi yapılacak

En son olarak da endekslere yönelik çeşitli detaylarda hazırlanmış raporlar alınacaktır.
6.12.1 Endeks isimleri girişi (097502)
Programlarımızda, 5024 sayılı kanuna göre yapılacak enflasyon düzeltmesi işleminde kullanılacak
endeks isimleri tanımlı olarak bulunmaktadır. DIE TEFE, DİE TÜFE gibi. Dolayısıyla bu programı
çalıştırdığınızda karşınıza, tanımlı olan tüm endeks isimlerinin yer aldığı ekran gelecektir.
Kullanıcılarımızın bu ekranda ki endeks isimlerini değiştirebilmeleri yada farklı bir endeks tanımı
yapabilmeleri mümkündür. 5024 sayılı kanuna göre yapılacak enflasyon düzeltmesi işleminde DIE
TEFE endeksi kullanılmaktadır.
6.12.2 Tüm endeksler için aylık endeks değerleri girişi (097500)
Bu program ile kullanıcılarımız; enflasyon düzeltmesi işlemleri için, tanımlı olan tüm endeks tiplerinin
seçecekleri yıla ve aya ait endeks değerlerini toplu olarak programa gireceklerdir. Programı
çalıştırdığınızda öncelikle sizden yıl ve ay seçimi yapmanız istenecektir. Yıl ve ay girişi yapıldıktan
sonra sisteminizde tanımlı olan tüm endeks isimleri ekranınızın ikinci yarısına otomatik olarak
yansıyacaktır. Bu aşamada size düşen ekranınızın alt bölümünde yer alan; Güncelle butonunu
tıklayarak 1970 ve 2013 yılları arasında yayınlanmış DIE TEFE ve DIE TÜFE değerlerini dosyadan
okuyarak ekranınıza aktarmanızdır. Değerler geldikten ve kullanıcı tarafından gerekli düzenlemeler
yapıldıktan sonra Sakla butonuna basılarak girişler kaydedilmelidir.
Bu ekranın alt bölümünde yer alan;
Sonraki yıl ve Önceki yıl butonlarını tıklayarak, ekranınızda seçili olan ay için, yine ekranınızda
seçili olan yıldan bir sonraki yıla ve bir önceki yıla ait endeks değerlerini ekranınıza getirebilirsiniz,
Vr.15 KUR9000
176
Sonraki ay ve Önceki ay butonlarını tıklayarak da ekranınızda seçili olan yıl için; ekranınızda seçili
olan aydan bir önceki ve bir sonraki aya ait endeks değerlerini ekranınıza getirebilirsiniz,
6.12.3 Endeks Seçimli Yıllık Endeks Değerleri Girişi (097501)
Bu program ile kullanıcılarımız; enflasyon düzeltme muhasebesine yönelik olarak seçecekleri
herhangi bir endeks tipinin, seçecekleri yıl içinde alacağı değerlerin girişini yapacaklardır. Endeks
değerleri programımızda otomatik olarak güncellenmekte ve ekrana yansımaktadır.
Öncelikle belirtmek isteriz ki 5024 sayılı kanuna göre yapılacak enflasyon düzeltmesi işleminde DIE
TEFE endeksi kullanıldığından, DIE TEFE endeks tipi için değerler kesinlikle girilmelidir. Programı
çalıştırdığınızda karşınıza “endeks değerleri” başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekranda
öncelikle yapmanız gereken; “endeks tipi” alanından değer girişi yapacağınız endeksi seçmeniz
(DIE TEFE) sonrasında da, bu endeksin hangi yıla ait değerlerinin aktarılacağını “yıl” alanına
girmenizdir, 2013 gibi. Bu belirlemeyle birlikte seçtiğiniz yıla ait tüm ayların ekranınıza yansıdığını
göreceksiniz. Şimdi yapmanız gereken ekranınızın alt bölümünde yer alan
Güncelle butonunu tıklayıp, 1970 ve 2013 yılı arasında yayınlanmış endeks değerlerini dosyadan
ekranınıza aktarmanızdır. Bu işlem sonrasında ekranınızdaki tüm aylara ait endeks değerlerinin
otomatik olarak yansıdığını göreceksiniz. Endeks değerleri üzerinde kullanıcılarımız tanımlama
yapabilirler.
Daha sonra yapılması gereken ekrandaki Sakla butonuna basarak seçilen endeks için değerlerin
kaydedilmesidir.
Bu ekranın alt bölümünde yer alan;

Endeks değiştir butonunu tıklayarak imlecinizi endeks tipi alanında konumlandırıp, değer
girişi için yeni endeks tipi seçebilir,

Sonraki yıl butonunu tıklayarak seçili endeks tipi için sonraki yıla ait endeks değerlerini
görüntüleyebilir,

Önceki yıl butonunu tıklayarak da seçili endeks tipinin önceki yıla ait endeks değerlerini
görüntüleyebilirsiniz,
6.12.4 Endeks Raporları
Bu menüde yer alan programlar ile kullanıcılarımız; sistemlerinde kayıtlı olan ve 5024 sayılı kanuna
göre yapılacak enflasyon düzeltmesi işleminde kullanılan endeks tiplerine yönelik çeşitli detaylarda
hazırlanmış endeks raporları alacaklardır. Şimdi bu raporların neler olduklarını inceleyelim.
6.12.4.1 Endeks Seçimli Tarih Aralıklı Endeks Değerleri Raporu (097510)
Bu rapor ile kullanıcılarımız; istedikleri endeks tipinin, seçecekleri yıllar ve aylar arasındaki endeks
değerlerinin dökümünü alacaklardır. Raporu çalıştırdığınızda karşınıza parametre girişleri
yapacağınız bir ekran gelecektir. Bu ekranda öncelikle sizden, raporunuzda baz alınacak endeksin
ismini seçmeniz beklenecektir. Daha sonrada bu endeksin hangi yıllar ve aylar arasındaki endeks
değerlerinin listeleneceğini belirtmelisiniz. Raporda seçtiğiniz her yıla ait aylık değerler ayrı ayrı
listelenecektir. Örneğin raporunuzdaki parametre seçiminiz aşağıdaki şekilde olsun.
Endeks ismi olarak DIE TEFE seçimi yapılsın. Bu endeksin de
İlk yıl ay olarak, 2013 yılının 4. ayı
Son yıl ay olarak da 2013 yılının 5 ayı seçilsin.
Raporunuzda öncelikle, DİE TEFE
yazılacak ve hemen altında da
Vr.15 KUR9000
4/2013 - 5/2013 arası endeks değerleri dökümü başlığı
177
2013 yılı belirtilecek ve bu yılın Nisan ayından Aralık ayına kadar olan endeks değerleri, değişim
miktarı ve değişim yüzdeleri ayrı ayrı belirtilecek,
Sonrasında 2013 yılı yazılacak ve bu yılın da Ocak ayından Mayıs ayına kadar olan endeks değerleri
ayrı ayrı sunulacaktır.
6.12.4.2 Tüm Endeksler İçin Yıllar Bazında Toplu Endeks Değerleri Raporu (097511)
Bu program ile kullanıcılarımız istedikleri yıllar arasındaki endeks değerlerinin aylara göre dağılımını
toplu olarak listeleyeceklerdir. Yani raporunuzda tanımlı olan tüm endeks tipleri yer alacaktır.
Programa girdiğinizde karşınıza, raporunuzu hangi yıllar arasında almak istediğinizi soran bir
parametre ekranı gelecektir. Ekranda gördüğünüz “ilk yıl” alanına raporunuzun hangi yıldan itibaren
dökülmesini istiyorsanız o yılı, “son yıl” alanına da, raporunuzun son bulmasını istediğiniz yıl girişini
yapın. Raporu alacağınız yıl aralığını belirleyip döküm yerini de seçtikten sonra, endekslerinizin
istediğiniz yıllar arasındaki aylara göre değerleri listelenecektir.
Vr.15 KUR9000
178
7
DÖNEMSEL İŞLEMLER
Bu alt menüde yer alan programlar ile, numaralama, devir, eksport ve import ve maliyetlendirme
işlemleri gerçekleştirilecektir.
7.1
Yevmiye madde yeniden numaralama (098100)
Bu program ile muhasebe fişlerinin yevmiye numaraları yeniden sıralanacaktır. Muhasebe fişleri iki
ayrı numara ile takip edilmektedir. Bunlardan birincisi fiş no, ikincisi ise yevmiye no dur. Fiş no, her
yeni günde 1'den başlayarak otomatik olarak artmaktadır. Ertesi güne ait muhasebe fişleri girilirken
bu numara yine 1'den başlayacaktır. Yevmiye numarası ise sene başında 1'den başlamakta ve sene
sonuna kadar birer artarak devam etmektedir. Bu her iki numara da programınız tarafından otomatik
olarak verilmektedir. Gün içinde bazı muhasebe fişlerinin iptal edilmesi veya yevmiye numarasının el
ile girilmesinin gerektiği durumlarda, yevmiye numaraları normal sırasından şaşacaktır. Bu durumda
ilgili numaraların yeniden sıralanması için bu programı kullanacaksınız. Numaralamaya girdiğinizde;
Evet, onaylıyorum
Hayır onaylamıyorum
Şeklinde 2 butonun yer aldığı bir onay ekranı ile karşılaşacaksınız. Numaralama işlemini başlatmak
için evet onaylıyorum butonunu kliklemeniz ve başlangıç yevmiye numarasını girmeniz yeterli
olacaktır.
7.2
Maliyetlendirme İşlemleri
Dönemsel işlemler menüsünün bu seçeneği maliyetlendirme işlemlerine ayrılmıştır. Bu bölümden
depolar arası sevk fişlerinin ve sarf, fire ve sayım çıkış fişlerinin maliyetlendirilmesi yapılacaktır. Bu
bölümde yer alan programlar evrak tiplerine göredir ve esnek parametre girişleri yardımıyla
maliyetlendirme işlemlerini istediğiniz kadar sınırlandırmanıza olanak tanır. Maliyetlendirme
bittiğinde, ambar fişlerindeki gider hesabı (genel hesap) ve stok kartlarında stok hesabının
çalışmasıyla ilgili muhasebe fişi otomatik olarak oluşacaktır. Şimdi bu programları sırayla açıklamaya
çalışalım.
7.2.1
Stok hareketleri maliyetlendirme (098325)
Bu program ile amacımız, depolar arası sevk fişlerinin bunun yanı sıra sarf, sayım, fire gibi tüm
evrakların geriye dönük maliyetlendirmelerini seri bir şekilde gerçekleştirebilmektir. Ancak, bu
programın çalışması için öncelikle Sistem/Stok ve Sipariş Parametreleri/Stok Maliyet Parametreleri
programındaki Her depo kendi içinde ayrı ayrı maliyetlensin parametresinin -evetolarak
tanımlanması, ayrıca KUR9000 programının Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Akış
Parametrelerinde yer alan depolar arası sevk fişlerinde anında maliyet hesaplanmayacak
parametresi ile ambar çıkış fişlerinde anında maliyetlendirme yapılmayacak parametrelerinin evetolarak belirtilmesi gerekmektedir.
Örneğin depolar arasında gerçekleşen stok transferleri işletmelerin bir cebinden diğerine geçen para
gibidir ve depolar arası transferlerde genellikle maliyetlendirme yapılmaz. Bazı işletmeler depolarını
da birer sorumluluk merkezi veya kar merkezi olarak görmek isteyebilir. Bu tür işletmelerde, depolar
arasında yapılan stok giriş-çıkışlarının da maliyetlendirmesi yapılır. Şöyle ki merkez depoya 100TL'den alınan bir stok, depolar arası transfer ile yine merkez depodan X şube deposuna 130-TL'den
gönderilebilir. İşte aradaki 30.-TL tutarındaki farkın maliyetlendirilmesi, yani merkez depo kayıtlarında
kar olarak görülebilmesi için, bu programdan depolar arası sevk fişlerinin maliyetlendirilmesini
Vr.15 KUR9000
179
Programı çalıştırdığınızda sizden hangi tarih aralığındaki stok hareketlerinin maliyetlendirileceğini
belirlemeniz istenecektir. Tarih aralığı girişinizle birlikte fişleriniz maliyetlendirilmeye başlayacaktır.
Stokların kod ve isimlerini ekranınızdan takip edebilirsiniz.
7.2.2
Dönemsel Yürüyen Ağırlıklı Ortalama Maliyet Sistemi ile Hızlı Maliyetlendirme
(098350)
Maliyetlendirme işlemleri menüsünün bu programı, sadece parametreler ekranından girilecek dönem
itibariyle ve özet dosyadan yürüyen ağırlıklı ortalamaya göre maliyetleri hesaplayacaktır. Dönemsel
yürüyen ağırlıklı ortalamada maliyet, o ay içinde işletmeye giren stok değerlerinin çıkan stok
değerlerine bölünmesi ile elde edilecektir. Programa girdiğinizde öncelikle sizden istenen;
maliyetlendirme işlemine tabi olacak stokları tarama kod aralığı veya kod yapısı alanlarından
belirlemenizdir. Ekranın üst bölümünde yer alan stok tarama kriteri ve filtreleri butonunu kullanarak
da istediğiniz kriterlere uyan stokları belirleyip maliyetlendirme yapabilirsiniz. Stok seçiminden sonra
belirlenecek en son detay maliyetlendirme için baz alınacak dönemin seçilmesidir. Bu girişler yapılıp
işlem onaylandıktan sonra maliyetlendirme işleminizi başlatarak seçtiğiniz stokların ekranın alt
bölümünden seri bir şekilde geçtiğini izleyebilirsiniz.
7.2.3
Dahili Stok Hareket Evraklarının Muhasebe Fişlerini Oluşturma (098360)
Dahili stok hareket evraklarının stok maliyetlerinin kesinleşmemesi gibi nedenlerden dolayı
muhasebeye sonradan entegre edilmesi gerekebilir. Bunun için; KUR9000/Sistem/Entegrasyon
Parametreleri/ Entegrasyon Şekil Parametreleri programından dahili stok hareketleri anında entegre
edilmeyecek parametresinin -evetolarak tanımlanması gerekir. İşte sonradan muhasebeleşecek
dahili stok hareket evraklarının muhasebe fişleri bu program ile oluşturulacaktır. Programa
girdiğinizde öncelikle işlemi onaylamanızı isteyen bir mesaj ekranı ile karşılaşırsınız. Bu ekrandan
evet, onaylıyorum mesajını seçtikten sonra muhasebe fişleri oluşturulacak dahili stok hareket
evraklarına ilişkin tarih sınırlarını girmeniz gerekecektir. Bu girişlerden sonra muhasebe fişleri
oluşturulmaya başlayacaktır.
7.2.4
Satılan Malın Maliyeti Fişi Oluşturma (098340)
Satılan mallarınıza ilişkin maliyet fişlerinin otomatik olarak oluşturulduğu bölümdür. Özellikle maliyeye
verilmesi gereken tablolardan Satışların Maliyeti Tablosunun doğru bir şekilde alınabilmesi için,
belirli aralıklarla bu programdan satılan malların maliyet fişleri oluşturulmalıdır. Program
çalıştırıldığında, seçilen maliyet hesaplama şekline göre satılan mallarınızın maliyetleri bulunacak ve
maliyetler MUHASEBE modülünde 621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti hesabına borç, 153 Ticari
Mallar Hesabına alacak kaydedilerek maliyet fişi oluşturulacaktır. Şimdi satılan malın maliyeti fişi için
girilmesi gerekli parametreleri açıklamaya çalışalım.
İlk Kod-Son Kod-Kod Yapısı: Satılan malın maliyet fişi oluşturulurken hangi stokların baz
alınmasını istiyorsanız, bu alanlara ilk ve son stok kodlarını ya da stok kod yapısını girebilirsiniz. Eğer
ilk kod-son kod ve kod yapısı alanlarına herhangi bir giriş yapılmazsa, maliyet fişi biraz sonra
gireceğiniz tarihler arasında satılan bütün stoklarınızı kapsayacaktır.
İlk Tarih-Son Tarih: Satılan malın maliyet fişi için baz alınacak ilk ve son satış tarihlerini bu alanlara
girebilirsiniz. Eğer tarih parametreleri boş bırakılırsa, maliyet fişi dönem başından içinde
bulunduğunuz güne kadar yapılan bütün satışları kapsayacak şekilde hazırlanır.
Fiş Tarihi: Satılan malın maliyet fişi muhasebede hangi tarihli olacaksa, bu alana ilgili tarihi
girmelisiniz.
Depo: Satılan malın maliyet fişi hangi depodan çıkışı yapılan stoklar için oluşturulacaksa, bu alanda
satır sonu butonunu tıklamalı ve karşınıza gelecek pencereden ilgili depoyu seçmelisiniz.
Vr.15 KUR9000
180
Henüz muhasebeleşmemiş evraklar değerlensin mi?: Bu alanda sizden istenen maliyet fişi
oluşturulurken henüz muhasebe kaydı olmamış yani muhasebe fişi yaratılmamış stok hareketlerinin
de maliyet fişlerinin oluşturulup oluşturulmayacağını belirtmenizdir. Bu alandaki seçiminizin evet
olması durumunda programınız, muhasebe fişi olsun yada olmasın girdiğiniz tarih aralığında satışı
yapılan tüm stokların maliyet fişini oluşturacaktır. Aksi durumda girdiğiniz tarih aralığında sadece
muhasebe fişi oluşturulmuş stokları dikkate alacak dolayısıyla ilgili stokların maliyet fişini
oluşturacaktır.
Maliyetler evrak ve satırlar bazında ayrı muhasebeleşsin: Bu alanda sizden istenen, stokların
maliyetlerine yönelik fiş oluşturulurken girdiğiniz tarih aralığında her evrak ve satıra ait maliyetin ayrı
ayrı mı yoksa tek satır olarak mı oluşturulacağını belirtmenizdir. Bu alandaki seçiminizin hayır olması
durumunda stoklarınızın maliyetleri tek satır olarak fişe yazılacaktır. Yani 621 Satılan Ticari Mallar
maliyeti tek satır olacaktır. Aksi durumda yani evet seçeneğini tercih etmenizde 621 Satılan Ticari
Mallar maliyeti her stok için ayrı ayrı hesaplanıp borç olarak yazılacaktır.
Bir fişte satır sayısı kaçı aşarsa yeni fişe devam edilsin (Sıfır...>Tek fiş): Bu parametre
yardımıyla kullanıcılarımız; maliyet fişlerinin kaç satır halinde oluşturulacağı belirleyebilecektir.
Böylece satır sayısı fazla olan fişlerin tek bir fiş olarak değil de, birden fazla fişle takip edilmesini
sağlayabileceklerdir. Yani maliyet fişleri bu alana girilecek satır sayısı kadar oluşacak fazla satırlar
ise yeni fişe kaydedilerek devam edecektir. Satır sayısının (0) sıfır olarak kalması durumunda da tüm
satırlar tek fiş içinde kaydını gerçekleştirecektir.
Evet, satılan malın maliyet fişiyle ilgili girilmesi gereken parametreleri açıkladık. Son parametre girişi
de yapıldıktan sonra programınız stoklarınızı tarayacak, maliyetlerini bulacak ve maliyet fişinizi
otomatik olarak oluşturacaktır. Daha sonra bu fişleri Genel muhasebe/Muhasebe fişleri menüsündeki
fişlerden izleyebilirsiniz.
7.3
Yeni veritabanına aktarma ve devir
Bu alt menüde yer alan programlar yardımı ile belli bir mali yıl ve sonrasını yeni bir veritabanına
aktarma, sabit kıymet kartları ve işletme hareketlerinin devir işlemleri yapılacaktır. Şimdi yeni
veritabanına aktarma ve devir işlemlerinin nasıl yapılacağını daha yakından incelemeye çalışalım.
7.3.1
Belli bir mali yıl ve sonrasını yeni bir veritabanına aktarma (098478)
V15 serisi programlarımızda devir işlemleri; kullanım amacınıza bağlı olarak iki şekilde
gerçekleştirilecektir. Yani eski serilerimizde olduğu gibi 2013 yılında kullandığınız veritabanındaki
bilgilerinizi, 2013 yılında yeni tanımlayacağınız veritabanına aktararak yapabileceğiniz gibi, aynı veri
tabanını yeni yılda da kullanarak çalışmalarınıza devam edebileceksiniz. Dökümümüzde her iki
şekilde de hangi işlemlerin yapılması gerektiği detaylandırılmıştır.
1-) Yeni yılda aynı veri tabanı ile çalışılacak ise;
 Öncelikle Kuruluş programına 31.12.2013 tarihi ile girilip çalışılmakta olan veritabanı
seçilecektir.
 Hemen sonrasında Kuruluş programının Dönemsel işlemler/Yeni veritabanına aktarma ve
devir menüsünde yer alan Sabit Kıymet kartları devir işlemleri (098476) programı
çalıştırılarak Sabit kıymet kartlarının yeni yıla devri yapılacaktır.
 Büro9000 ve Mikbüro kullanıcılarımız İşletme hareketleri devir işlemleri (098482) programını
da çalıştıracaklardır.
 Tüm bu gereklilikler sağlandıktan sonra Muhasebe devirleri içinde aşağıdaki işlemler
sırasıyla yapılmalıdır.
2-) Eski veri tabanındaki bilgiler yeni yılda yeni veri tabanına devredilerek çalışılacak ise;
Bu bölümle ilgili açıklamalarımıza önemli gördüğümüz bir ayrıntıyı belirterek başlamak istiyoruz.
Örneğin; 2013 yılı bilgilerinizin bulunduğu veritabanına, 2013 yılına ait bilgilerinizi girmeye devam
Vr.15 KUR9000
181
edebilirsiniz. Yani, personel maaş ödemeleri, çek/senet giriş çıkışları gibi, geçmiş yıla ait işlemlerin
devamını sağlamak amacıyla, aynı veritabanında 2013 yılı tarihli kayıtlarınızı oluşturabilirsiniz. 2013
yılını ilgilendiren tüm işlemler bittikten sonra (örneğin 31.Ocak.2013’de) Belli bir mali yıl ve sonrasını
yeni bir veritabanına aktarma (098478) menüsünü çalıştırarak sadece 2013 yılına ait verilerin başka
veritabanına aktarılmasını sağlayabilirsiniz.
Bu şekilde işlem yapacak kullanıcılarımız öncelikle
 Kuruluş programını 2013 yılı ile çalıştırıp yeni veri tabanı açacaklardır. Burada dikkat
edilecek en önemli nokta yeni veri tabanı isminin eski veri tabanından farklı olarak
açılmasıdır.
 Yeni veri tabanı açıldıktan sonra Kuruluş programına yine 2013 yılı için girilecek fakat eski
veri tabanı seçilecektir. Yani program eski veritabanı ile çalıştırılacaktır.
 Bu gereklilikler sağlandıktan sonra Kuruluş programının Dönemsel işlemler/Yeni
veritabanına aktarma ve devir menüsünde yer alan Belli bir mali yıl ve sonrasını yeni bir
veritabanına aktarma (098478) programı çalıştırılacak ve bu ekrandan veri tabanı olarak
yeni tanımlanan veri tabanı mali yıl olarak da 2013 yılı seçilecektir.
 Daha sonrada sırasıyla ekranda yer alan cari parametreleri, stok parametreleri,
banka/kasa/personel/cari personel parametreleri sayfalarına girilerek eski veritabanında ki
bilgilerin yeni veritabanına aktarılması sağlanacaktır.
 Bu ekranın üst yarısında yer alan seçeneklerle amacımız devir bilgilerinizi birbirinden
bağımsız olarak gerçekleştirebilmenizdir. Örneğin yapacağınız seçimler doğrultusunda
öncelikle stok, cari, personel vb. sabit bilgilerinizin aktarımını yapıp sonrasında sipariş
bilgilerinizin, şube siparişlerinizin ve konsinye bilgilerinizin sabit bilgilerden bağımsız olarak
aktarılmasını sağlayabileceksiniz.
 Cari Bakiye Parametreleri
Bu bölümden yapılacak seçimler doğrultusunda cari bilgilerinin yeni veri tabanına aktarımı
gerçekleştirilecektir. Ekrandaki parametrelerin neler oldukları aşağıda belirtilmiştir. Bu devir işleminin
yapılması için ekranın üst yarısından Cari bakiyelerini devret seçeneğinin işaretli olması yeterlidir.
Standart Cari Devir
Cari hesap bakiyelerinin yeni yıl şirketine devredileceği bölümdür. Bu bölümden devir işlemi
yapıldığında, cari hareketlerin sadece kümülatif bakiyeleri devredilecektir. Yani bakiyeyi oluşturan
hareketler yeni şirkette tek tek yer almaz. Her bir cari, açılış fişinde tek satır olarak yer alır.
Devir Fişi Tarihi: Bu alana günün tarihi otomatik olarak gelecektir. Sizden istenilen, devir işlemleri
sonrasında oluşturulan devir fişinin tarihini girmenizdir. Eğer ekranda görüntülenen tarih uygun ise,
bu alanı tuşuna basarak geçiniz. Değilse devir fişi tarihini kendiniz giriniz.
Devir Fişi Serisi: Bu alana devir fişinin hangi seri ile oluşturulacağı girilecektir.
Evet, yukarıda sıraladığımız alanlara ilgili girişi yapıp tuşuna bastığınızda devir işlemi başlamış
olacaktır. Devir işlemi sırasında ekranın devredilen kalem sayısı alanından da devir kalem adeti
izlenecektir.
Standart Cari Devir (Sorumluluk Merkezi Detaylı)
Cari hesap bakiyelerinin sorumluluk merkezlerine göre yeni yıl şirketine devredileceği bölümdür. Bu
bölümden devir işlemi yapıldığında, cari hesap bakiyeleri kaç sorumluluk merkezinde görülüyorsa,
her bir cari devir bakiyeleri ile birlikte sorumluluk merkezi sayısı kadar açılış fişinde yer alır. Örneğin
C001 kodlu cari 3 ayrı sorumluluk merkezi ile hareket görmüş ve bakiyesi 100 TL. Buna göre devir
yapıldığında, bakiyeyi oluşturan hareketler hangi sorumluluk merkezlerinden gerçekleştirmiş ise,
devir sonrası oluşacak açılış fişinde bu detayları ile yer alacaktır;
Vr.15 KUR9000
182
Cari Kodu Bakiye
C01
C01
C01
35
20
45
Sorumluluk Merkezi
Kodu
SRM01
SRM02
SRM03
Programın çalışma şekli ve parametre giriş alanları standart cari devir ile aynı olduğundan tekrar
açıklamıyoruz.
Cari Hesap Bakiyelerinin Vade Tarihleriyle Devri
Cari hesap bakiyelerinin bakiyeyi oluşturan vade tarihleri ile birlikte açılış fişine tek tek yazıldığı
bölümdür. Bu program ile devir işlemi yapılırken, Kur9000 (Mikkur, Mikrokur)/Sistem/Sistem ve
Program Parametreleri/ Program Başlangıç Parametreleri bölümündeki “otomatik hesap kapama
şekli” parametresi de dikkate alınacaktır. Buna göre eğer otomatik hesap kapama şekli “ilk fatura
önce kapanır” seçilmiş ise, bakiye bulunana dek son evrak tarihinden geriye doğru gidilerek evraklar
taranacak ve açılış fişine tek tek yazılacaktır. Otomatik hesap kapama şekli “ilk vade önce kapanır”
seçilmiş ise, bu durumda bakiye bulunana dek en büyük vadeden küçüğe doğru gidilecek ve açılış
fişine satır satır yazılacaktır.Programın çalışma şekli ve parametre giriş alanları standart cari devir ile
aynı olduğundan tekrar açıklamıyoruz.
Cari hesap bakiyelerinin vade tarihleriyle devri (Sorumluluk merkezi detaylı)
Bu seçenek tercih edilirse cari bakiyeleri vade tarih bilgileriyle yeni veritabanına aktarılacaktır.
Cari hesap bakiyelerinin vade tarihleriyle devri
Bu seçenekle de Cari hesap bakiyeleri vade tarihleriyle birlikte sorumluluk merkezlerine göre yeni
veritabanına aktarılacaktır.
Cari Hesap Bakiyelerinin Adat Vadesi İle Devri
Bu program cari hareketleri bakiyeyi bulana dek tarayacak ve ortalama vadelerini alarak yeni yıla
devredecektir. Başka bir ifade ile, yeni yıl şirketindeki açılış fişinde her bir cari için tek satırlık bir devir
bakiyesi görülecek ve bu bakiyenin vadesi hareketlerin ortalama vadesi olacaktır. Programın çalışma
şekli ve parametre giriş alanları standart cari devir ile aynı olduğundan tekrar açıklamıyoruz.
 Stok Bakiye Parametreleri
Bu bölümden stok hareketlerinin yeni yıla devri yapılacaktır. Bu ekran seçildiğinde karşınıza devri ne
şekilde yapacağınızı belirleyeceğiniz parametreler gelecektir. Stok devirlerinin yapılabilmesi için
ekranın üst yarısında yer alan Stok bakiyelerini devret seçeneğinin işaretlenmesi yeterlidir. Bu
ekrandaki giriş alanları aşağıda açıklanmıştır;
Parametrelerdeki maliyet sistemi ile belirlenen stok bakiyelerinin devri
Stok hesap bakiyelerinin yeni veritabanına devredileceği bölümdür. Bu bölümden stok bakiyelerinizin
devri parametrelerden yaptığınız maliyet seçiminize göre olacaktır.
bu alana <ENTER> tuşuna basarak geçiniz. Değilse devir fişi tarihini kendiniz giriniz.
Devir Fişi Seri No: Devrettiğiniz hareketleri yeni şirketinizde devir fişi olarak görebilirsiniz. Bu alana,
devredilen hareketlerin yeni şirketteki devir fişinde hangi seri numarası ile yer alacağını girmelisiniz.
Örneğin A, B gibi.
Devir Fişi Kalem Adedi: Devir işlemleri sonrasında yeni açtığınız şirkette bir devir fişi oluşacağını
söylemiştik. Eğer stok hareketleriniz çok fazla ise, tüm hareketlerin aynı devir fişinde yer alması, sizin
fişi incelemenizi zorlaştıracaktır. Bu durumda devir fişinde maksimum kaç kalem yer alacağını
girebilirisiniz. Kalem adedi girilince, bir devir fişine girilen adet kadar hareket atanacak, kalan
hareketler yeni bir devir fişine atılacaktır. Örneğin yıl sonunda ortalama 250 kalemin devri yapılacak.
Vr.15 KUR9000
183
Bu 250 kalemi tek bir fişte incelemeniz oldukça zor. Bu yüzden bu alana -100- rakamını girdiniz. Bu
durumda yeni şirkette sıra numaraları farklı 3 adet devir fişi yaratılacaktır.
Devir Fişi Seri No
A
A
A
Devir Fişi Sıra No
1
2
3
Kalem Adedi
100
100
50
Evet, bu alana da ilgili girişi yapıp <ENTER> tuşuna bastığınızda devir işlemi başlamış olacaktır.
Devir işlemi her depo bazında ayrı ayrı yapılmaktadır. Yani 3 tane deponuz varsa önce 1. Depodaki
kalemler, sonra da 2. ve 3. Depodaki kalemler devredilecektir. Depo isimlerini yeni şirketteki devir
fişinde görebilirsiniz. Ayrıca bu ekranda da devri yapılan stokların depoları ve devredilen kayıt
sayıları hızlı bir şekilde görüntülenecektir.
Eldeki Stokların Tarih ve Birim Fiyatları İle Devri
Devir programlarından ikincisi, stokları fifo'ya göre devretmektedir. Bu programla devir yapıldığında,
stoklarınız en son alım tarihinden başa doğru taranacak (toplam stok miktarı bulunana dek) ve devir
işlemleri de yeni şirketteki devir fişine bir kaç kalem halinde yazılacaktır. Örneğin STK0001 kodlu
stokunuzdan elinizde 1000 adet mevcut. Bu 1000 adet stok;
01.06.2013'de
25.06.2013'de
18.10.2013'de
300 adet
500 adet
200 adet
20.-TL
25.-TL
30.-TL
alımlarının toplamı. Bu programla devir yaptığınızda, en son alımdan (18.10.2013'deki) alımdan
itibaren geriye doğru ve toplam stok miktarı bulunana dek bütün alımlar yeni seneye birim fiyatlarıyla
birlikte devredecektir. Dolayısıyla yeni şirkette oluşturulacak devir fişinde, her alım ayrı ayrı
(örneğimizi dikkate alırsak 3 kalem halinde) yer alacaktır.
Eksi stoklar devredilsin: Bu parametre ile de amacımız depolarda eksi durumda olan stoklara
ilişkin bilgilerin yeni yıla devrinin yapılıp yapılmayacağının belirlenmesidir. Bu parametre işaretlenirse
eksi durumdaki stoklar için programınız “Devir çıkışı ambar fişi” oluşturacaktır.
 Banka-Kasa-Personel/Cari personel Bakiye Parametreleri
Banka, kasa ve personellerin kümülatif bakiyeleri ile yeni yıla devredildiği bölümdür. Bu ekrandan
devir işleminin başlatılması için ekranın üst yarısından Kasa/banka/personel/cari personel
bakiyelerini devret seçeneğinin seçili olması yeterlidir. Aşağıda açıkladığımız parametrelere girişler
yapıldıktan sonra bilgiler yeni veri tabanına aktarılacaktır.
Banka-Kasa-Personel ve Cari personeller için Devir Fişi Serisi: Devrettiğiniz banka, kasa,
personel ve cari personel bakiyelerini yeni şirketinizde FİNANS Modülü/Evraklar/Açılış Fişi
evrakından izlemeniz mümkündür. Banka-kasa ve personel için devir işlemi sonrasında oluşturulacak
açılış fişlerinin seri numaralarını bu alanlara girmelisiniz. Örneğin bankalar için B, kasalar için K,
personeller için P seri numaralarını girebilir veya hepsine aynı seri numarasını da verebilirsiniz.
bu alanı <ENTER> tuşuna basarak geçiniz. Değilse devir fişi tarihini kendiniz giriniz.
Devir Fişi Kalem Adedi: 2013 yılında yaratılacak açılış fişinin satır sayısıdır. İsteğe bağlı bir değer
girilebilir.
Cari, kasa, banka, personel ve cari personel devir işlemleriniz, veri tabanında bulunan her bir firma
bazında yapılacaktır. Örneğin; A carisinin, 3 farklı firmanız da ayrı ayrı bakiyesi var ise, 3 adet devir
fişi oluşacaktır. Yani firmalar için ayrı ayrı devir fişleri oluşacaktır.
Vr.15 KUR9000
184
 Muhasebenin Devri
Muhasebenin "dönemsellik" temel kavramının özel bir önemi vardır. Bu dönem çoğu durumda bir
takvim yılı ile özdeştir. Ancak muhasebeci için bu dönem bazı durumlarda on yedi aylık bir zaman
sürecini içerebilmektedir. Bu süreçte yer alan işlemleri aşağıdaki gibi üç ana başlıkta toplamak
mümkündür.
Dönem Başındaki Durum: Dönem başında muhasebecinin yaptıkları iki grupta toplanmaktadır.
Hazırlık Faaliyetleri:
- Muhasebesi yapılacak işletme ile ilgili defterlerin tasdik edilmesi,
- Uygulanacak yöntem ve tekniklerin belirlenmesi,
- Maliyetlendirme döneminin ve yönteminin belirlenmesi,
- Alt hesap politikalarının belirlenmesi.
Uygulamalar:
- Açılış kaydının yapılması,
- Reeskontların iptal edilmesi,
- Sınıflandırma geri dönüş kayıtlarının yapılması.
Dönem İçindeki Durum:
Muhasebeci tarafından dönem içinde gerçekleştirilen faaliyetleri aşağıdaki gibi özetlemek
mümkündür.
Genel Olarak:
- Muhasebeye konu olayların yakalanması,
- Muhasebeye konu olayların sınıflandırılması,
- Muhasebeye konu olayların kaydedilmesi,
- Muhasebeye konu olayların zaman zaman özetlenmesi (Mizan),
- Devlete olan bildirimlerin yapılması ve gerekli yükümlüklerin yerine getirilmesi.
Özel Olarak:
Cari dönem sonuçlarının bilançoya aktarılabilmesi için önceki dönemin sonucunu yansıtan 59 nolu
hesap grubunun uygun görülen bir zamanda boşaltılması ve cari dönem için hazır hale getirilmesi.
Dönem Sonundaki Durum:
Dönem sonu tüm işletmeler için oldukça önem taşır. Çünkü işletme ile ilgili olarak dış dünyaya
açılacak bilgilerin derlenmesi dönem sonunda gerçekleştirilir. Özellikle bilgisayarlı muhasebe
sistemlerinin hakim olduğu ortamlarda işlemlerin gerçekleştirilme sırası oldukça önem
kazanmaktadır. Bu sıra aşağıdaki biçimde gerçekleştirilirse daha az sorunla karşılaşıldığı konusunda
yeterli tecrübeler söz konusudur.
1- Genel Geçici Mizanın Düzenlenmesi
Dönem sonu işlemlerine başlamadan önce yapılması gereken ilk iş, genel bir mizanın
düzenlenmesidir. Bu mizandaki bilgilerin ayarlamaya tabi tutulması, o mizanın geçici olduğunu ortaya
koymaktadır.
2- Envanter Süreci
Bu süreçte yer alan faaliyetler, genel geçici mizanda yer alan rakamların gelir tablosu ve bilanço
ilkeleri doğrultusunda düzeltilmesi demektir. Bunun için tüm unsurlar sınıflandırma, değerleme ve tam
açıklama kurallarına uyum sağlama açısından gözden geçirilirler.
3- Kapanış Süreci I
Kapanış sürecinin birinci aşamasında yansıtma hesapları maliyetleme yapmak amacıyla açılır ve 15
nolu hesap grubundan 62 nolu hesap grubuna gerekli aktarmalar yapılır.
4- Raporlama Süreci I
Raporlama sürecinin birinci aşamasında, yansıtma hesapları kapatılmadan, Satışların Maliyeti
Tablosu düzenlenmesi gerekir.
5- Kapanış Süreci I
Vr.15 KUR9000
185
Kapanış sürecinin ikinci aşamasında 7 no'lu hesap grubunda yer alan her türlü birikim ve yansıtma
hesabı kapatılır.
6- Vergilendirme Süreci
Sadece Kurumlar Vergisi mükelleflerinde geçerli olmak üzere, dönemin kazançları vergilendirilir
ve691-370 no.lu hesaplara kaydedilir.
7- Raporlama Süreci II
Vergilendirme sürecinin arkasından Gelir Tablosu mutlaka düzenlenmelidir.
8- Kapanış Süreci III
Gelir Tablosu düzenlendikten sonra 600-689 arasında yer alan hesapların 690 no.lu hesap ile
kapatılması sağlanır.
9- Raporlama Süreci III
Gelir ve gider hesaplarının 690 no.lu hesap ile kapatılmasının sağlanmasından hemen sonra Kar
Dağıtım Tablosunun düzenlenmesi sağlanmalıdır.
10- Kapanış Süreci IV
Kapanış süreci aynı zamanda bilançoya geçiş sürecidir. Bunun için iki aşamalı bir süreç yaşanır.
Bununla ilgili olarak önce, 690 ve 691 no.lu hesaplar 692 no.lu hesapla kapatılır,
Daha sonra 692 no.lu hesabın bakiyesi 59 no.lu hesap grubuna aktarılır. 692 no.lu hesabın borç ve
alacak bakiyesine göre 591 veya 590 no.lu hesaplara aktarma yapılır.
11- Raporlama Süreci IV
Bu aşamada sırasıyla Bilanço, Fon Akım Tablosu, Nakit Akım Tablosu ve Öz kaynaklar Değişim
Tablosu düzenlenmesi gerekir.
Son Görev
Muhasebe döneminin sonunda yapılması gereken; bilanço hesaplarının kapatılarak, bir sonraki
döneme geçişin sağlanmasıdır. Muhasebe devrine başlamadan önce muhasebedeki hesaplara fiş
girişleri bitmiş olmalı ve entegre edilmemiş evrak kalmamalıdır. Eski yıl için öncelikle muhasebede
girilmiş tüm fişler kontrol edilmeli, bu işlem için Muhasebe-Raporlar-Fiş özet raporu "hepsi" seçeneği
ile dökülmeli ve raporun T kolonunda ? işaretli fiş olup olmadığı incelenmelidir. ? işaretli fiş var ise,
neden olduğu araştırılıp düzeltilmelidir.
Son durum mizanı alınarak kontrol edilmeli eğer mizanda bir tutarsızlık izleniyor ise kuruluş
programından (Kur9000, Mikrokur, Mikkur) muhasebe fişleri tablosu için GÜNCELLEME
çalıştırılmalıdır.
Bu işlemler kontrol edildikten sonra kapanış işlemine geçilebilir. Kapanıştan bir adım önce kuruluş
programından (Kur9000, Mikrokur veya Mikkur) muhasebe fişleri numaralanmalıdır.
Numaralama;
Muhasebe fişleri iki ayrı numara ile takip edilmektedir. Bunlardan birincisi “fiş no”, ikincisi ise
“yevmiye no” dur. Fiş no, her yeni günde 1'den başlayarak otomatik olarak artmaktadır. Ertesi güne
ait muhasebe fişleri girilirken bu numara yine 1'den başlayacaktır. Yevmiye numarası ise sene
başında 1'den başlamakta ve sene sonuna kadar birer artarak devam etmektedir. Bu her iki numara
da programınız tarafından otomatik olarak verilmektedir. Gün içinde bazı muhasebe fişlerinin iptal
edilmesi veya yevmiye numarasının el ile girilmesinin gerektiği durumlarda, yevmiye numaraları
normal sırasından şaşacaktır. Bu durumda ilgili numaraların yeniden sıralanması için bu programı
kullanacaksınız.
Numaralama çalıştırılırken sistemde programı hiçbir kullanıcı çalıştırmamalıdır ve kullanıcılar sistemi
terk etmiş olmalıdır.
Numaralamaya girdiğinizde;
Evet Onaylıyorum
Hayır Onaylamıyorum
şeklinde 2 buton ile karşılaşacaksınız. Numaralama işlemini başlatmak için “evet onaylıyorum”
butonunu kliklemelisiniz.
Kapanış Fişi ve Açılış Fişlerinin Oluşturulması;
Vr.15 KUR9000
186
Numaralama işleminden sonra eski yıl kapanışı ve yeni yıl açılışı yapılabilir, resmi defterler
dökülebilir. Öncelikle kapanış fişi oluşturulur. Bu işlem için muhasebe fişlerinde fiş tipi kapanış" olarak
seçilir ve CTRL ve O tuşlarına birlikte basılarak, son mizandan kapanış fişi oluşturulur. Ctrl+O ile
oluşturulmuş bir örnek fiş;
Kapanış fişi kayıt edildikten sonra program sistem içinde açılış fişi için bir dosya oluşturacaktır. Bu
dosya 9000/Firma dizini içinde yıl klasörünün olduğu yerde yaratılır.
Bu dosya yeni yıl şirketine girilip, muhasebe fişi programının çalıştırılması ve fiş tipi olarak "açılış"
seçilip, CTRL-F tuşlarına basılması ile okutulur.
CTRL+F tuşları ile okunan bu fiş kayıt edildiğinde, muhasebede açılış işlemi gerçekleştirilmiş
olacaktır.
7.3.2
Sabit Kıymet kartları devir işlemleri (098476)
FİNANS veya MUHASEBE modüllerinden girilen demirbaş kartlarının yeni yıl şirketine devreden
değerleri hariç yani demirbaş kartındaki devir bilgileri olmadan devredildiği bölümdür. Programa
girildiğinde devir işlemi otomatik olarak başlayacaktır.
7.3.3
İşletme hareketleri devir işlemleri (098482)
Muhasebe bürosu programlarımızla işlem yapan kullanıcılarımızı ilgilendiren bu düzenleme ile
Yılsonu devreden vergi tutarı (KDV) hesaplanır ve yeni yıl için işletme parametreleri (269100) ndeki
“devir normal vergi” alanına aktarılır. İstenirse kullanıcılarımız vergiye manuel müdahale edebilirler.
Stoklar için, Dönem sonu stok bilgileri alanından
 1.seçenek yani Tipi “Stoklar” olan gelir hareketlerinden oluşturulsun seçeneği seçilirse,
yılsonu stok tutarını stok hesaplarına gelir olarak işleyen firmalar için, yeni yılda aynı
hesaplara ve verilen tarihe açılış olarak kayıt edilir.
 2 seçenek yani, Parametrelerdeki işletme tipine göre oluşturulsun seçeneği seçilirse;
işletme parametreleri (269100) ndeki “işletme tipi” parametresine bağlı olarak hesaplanan
stok tutarı hesaplanır, yeni yılda belirtilen hesap ve tarihe açılış olarak kayıt edilir. Bu
seçenek ile stok tutarına manuel müdahale de yapılabilir.
7.4
Eksport İşlemleri
Eksport ve import işlemleri; belli bir yerde gerçekleştirilen hareketlerin, başka bir yerdeki bilgi
dosyalarına transferi için kullanılır. Bu transferde önce bilgiler bir dosyaya eksport edilir, daha sonra o
dosyadan alınarak ilgili ortama import edilir. Örneğin şubelerde girilen muhasebe fişleri önce eksport
edilir, sonra merkezde import edilerek bilgi dosyalarının güncelleştirmesi sağlanır. Dönemsel işlemler
menüsünün bu bölümünden, muhasebe fişleri,cari hareketler ve fiyat değişikliği evraklarının DOS
ortamında bir dosyaya eksport edilmesi (yazdırılması) sağlanacaktır. Mouse bu seçeneğin üzerine
geldiğinde dört seçenekli bir alt menü açılacaktır. Şimdi bunları sırayla inceleyelim.
7.4.1
Muhasebe fişleri Export işlemleri (098310)
Muhasebe fişlerinin dos ortamında herhangi bir dosyaya eksport edileceği bölümdür. Muhasebe
fişlerinin eksport edilebilmesi için aşağıdaki alanlara ilgili girişleri yapmalısınız;
Dosya Adı: Muhasebe fişlerinin eksport edileceği dosya adı, dosyanın yer aldığı path ile birlikte bu
alana otomatik olarak gelecektir. Eksport dosyasının adı fiş.exp dur. Dilerseniz eksport dosyasının
Vr.15 KUR9000
187
path’ini ve dosya adını değiştirebilirsiniz. Daha sonra bu bilgilerin import edileceğini düşünerek,
eksport dosya adını bir yere not etmenizde fayda vardır.
İlk Evrak Tarihi-Son Evrak Tarihi: Eksport edilecek muhasebe fişleri hangi tarih aralığında girilen
veya yaratılan evraklardan oluşacaksa, bu alanlara muhasebe fişlerine ilişkin tarih aralığını
girebilirsiniz. Örneğin 01.06.2013-10.06.2013 şeklinde bir giriş yaparsanız, fiş tarihi bu tarihler
arasındaki muhasebe fişleri eksport edilecektir.
Tüm Şubeler: Eksport işlemi yukarıdaki tarih aralığında olan ve tüm şubelerden gelen muhasebe
fişlerini kapsayacaksa bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden -evetseçimini yapınız. Sadece belirli bir şubeden gelen fişleri kapsayacaksa seçiminiz -hayır- olmalıdır.
Şube No: Eksport işlemi tek bir şubenin kayıtlarından oluşacaksa, bu alana ilgili şube numarasını
girebilirsiniz. Şube numarası, o şubenin şirket tanıtım kartından girilen numara olmalıdır.
Tüm Oluşturanlar: Eksport işlemi bütün kullanıcıların yarattığı fişleri kapsayacaksa, bu alanda satır
sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden -evet- seçimini yapınız. Sadece tek bir kullanıcının
yarattığı fişler eksport edilecekse seçiminiz -hayır- olmalıdır.
Oluşturan Kullanıcı ID: Yukarıdaki seçiminiz -hayır- ise bu alana kayıtları eksport edilecek
kullanıcının kodunu girmelisiniz (KUR9000/Kuruluş/Kullanıcı & Grup Tanımlamaları/Kullanıcı
Tanımlama programının no kolonunda yer alan kodlar girilecektir).
İlk Oluşturulma Tarihi - Son Oluşturulma Tarihi: Eksport işlemi hangi tarih aralığında yaratılan
muhasebe fişlerini kapsayacaksa, bu alanlara ilk ve son yaratılma tarihlerini girebilirsiniz. Bu tarihleri
evrak tarihi ile karıştırmayınız. Evrak tarihi ileriye veya geriye dönük olarak da verilebilir. Örneğin bir
muhasebe fişini 16.05.2013 tarihinde programa girip, bu fişin fiş tarihine 20.06.2013 verebilirsiniz. Bu
durumda yaratılma tarihi 16.05.2013, evrak tarihi ise 20.06.2013 olacaktır.
Tüm Son Değiştirenler: Eksport işlemi yukarıdaki parametrelere uyan ve son değişikliği yapan
bütün kullanıcıları kapsayacaksa bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız pencereden
-evet- seçiniz. Örneğin sadece bir personelinizin yaptığı fiş değişikliklerinin eksport edilmesini
istiyorsanız parametreyi -hayır- seçip, alt satıra ilgili kullanıcı kodunu girmelisiniz.
Son Değiştiren Kullanıcı ID: Yukarıdaki seçiminiz -hayır- ise bu alana kayıtları eksport edilecek
Son Değiştirme İlk Tarihi - Son Değiştirme Son Tarihi: Eksport işlemine hangi tarih aralığındaki
değişiklikler dahil edilecekse bu alanlara ilk ve son değişiklik tarihlerini girebilirsiniz.
Özel Kod 1-2-3: Eksport işlemini muhasebe fişlerinin özel kodlarına göre (ALT+G Kayıt Hikâyesi
ekranından girilen) sınırlamak istiyorsanız, bu alanlara hangi özel kodlu kayıtların eksport edileceğini
girebilirsiniz.
Fiş Tipi:Bu alanda sizden istenen eksport edilecek fişlerin tiplerini belirtmenizdir. Bunun için bu
alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden eksport edeceğiniz fişlerin tipini seçiniz.
Tarih girişleri yapıldıktan sonra F2 tuşuna basmalısınız. Girdiğiniz parametrelere göre muhasebe
fişleri ilgili dosyaya eksport edilecektir.
7.4.2
Cari hareketlerin export işlemleri (098311)
Cari hesapların hareketlerinin (CARIHAR._EXP dosyasının) eksportu bu bölümden yapılacaktır.
Programın çalışma şekli muhasebe fişleri eksport işlemleri ile aynıdır. Bu yüzden tekrar
açıklamıyoruz.
Vr.15 KUR9000
188
7.4.3
Dahili stok hareketlerin export işlemleri (099631)
Stok hareketlerinin (STOKHAR.EXP dosyasının) eksportu bu bölümden yapılacaktır. Programın
çalışma şekli muhasebe fişleri eksport işlemleri ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz.
7.4.4
Fiyat değişikliklerinin export işlemleri (098610)
Fiyat değişikliği evrakı, stokların satış fiyatlarını değiştirmekte ve yapılan değişiklikleri stok kartlarına
update etmektedir. Özellikle merkez-şube ilişkisi olan firmalar, merkezde yapılan fiyat değişikliklerinin
şubelerde de aynı şekilde geçerli olmasını isteyebilirler. Bu durumda, önce merkezdeki fiyat
değişikliği evrakı bir dosyaya eksport edilir. Daha sonra bu dosya ilgili şubelerde sistemlere import
edilir. Böylece evraktan yapılan fiyat değişiklikleri, şubelerdeki stok kartlarına da otomatik olarak
update edilmiş olur. Bu program, fiyat değişikliği evraklarını eksport etmektedir. Programın çalışma
şekli muhasebe fişleri eksportu ile aynıdır.
7.4.5
Döviz kurları export işlemleri (098322)
İstediğiniz tarihlere ait döviz kurlarının dos ortamında herhangi bir dosyaya eksport (DOVIZKUR.EXP)
edileceği bölümdür. Programın çalışma şekli ve girilmesi gereken parametreler muhasebe fişleri
eksport işlemleri ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz.
7.5
Import İşlemleri
Dönemsel işlemler menüsünün bu bölümünden, eksport edilen muhasebe fişleri, cari hareketler döviz
kurları, stok hareketleri ve fiyat değişikliği evraklarının import işlemi gerçekleştirilecektir. Import
işlemleri, girilecek import dosyasındaki kayıtları mevcut kayıtlara ekler ve dosyaları güncelleştirilir.
Programa girdiğinizde karşınıza dört seçenekli bir alt menü gelecektir. Şimdi bunları sırayla inceleyelim.
7.5.1
Muhasebe fişleri import işlemleri (098320)
Bu programla ilgili açıklamalarımıza geçmeden önce export ve import işlemlerinin nasıl gerçekleştiği
hakkında kısaca bilgi vermek istiyoruz. Export ve import işlemleri; herhangi bir firmalarda
gerçekleştirilmiş olan hareketlerin, başka bir firmanın bilgi dosyalarına transferi için kullanılır. Bu
transferde önce bilgiler bir dosyaya export edilir, daha sonra o dosyadan alınarak ilgili ortama import
edilir. Örneğin bağlantılı olduğunuz başka firmalardan girilen muhasebe fişleri önce export edilir, sonra
kendi firmanızda import edilerek bilgi dosyalarının güncelleştirmesi sağlanır. Bu kısa açıklamadan sonra
muhasebe fişlerinin import işlemleriyle ilgili açıklamalarımıza başlayabiliriz.
Export edilen muhasebe fişlerinin importu bu bölümden yapılacaktır. Muhasebe fişlerini import
edebilmek için, sadece export dosyasının path'ini (bulunduğu dizini) ve ismini girip F2 tuşuna
basmanız gerekir. İlgili fişler import edilecektir. Eksport-import işlemleri sırasında dikkat edilmesi
gereken bir noktayı hatırlatmak istiyoruz; Fiş exportu yaparken, kuruluş programındaki firma
seçiminiz fişlerin alınacağı firma, import ederken de fişlerin yükleneceği firma olmalıdır. Örneğin; aynı
anda 2 şirketin muhasebe kayıtlarını tutuyorsunuz. Bunlardan biri merkez, diğeri ise şube olarak
geçiyor. Şubedeki muhasebe fişlerinin merkez firmaya alınabilmesi için, kuruluş programınızı
çalıştırdığınız firmanız şube firma olmalıdır. Kuruluş programından şube firma seçilip fişler export
edildikten sonra, programdan çıkıp merkez firma ile kuruluş programına yeniden girmelisiniz. Daha
sonra ilgili export dosyasının adını girip, şubedeki muhasebe fişlerinin merkeze importu yapılabilir.

Bunları Biliyor musunuz?
Import edilen muhasebe fişlerinde, kategori tanımlamalarının dikkate alınması
Yukarıdaki açıklamalarımızda da belirttiğimiz gibi bu program ile kullanıcılarımız; farklı firmada export
edilmiş fiş hareketlerinin, kendi firmalarında toplanmasını sağlayabilmektedirler. Bu durumda
aktarılan fişlerin sıra numarası da import edilen firmadaki muhasebe fişinin son sıra numarasını
almaktadır. Eğer import edilen fişler entegrasyon sonucunda oluşmuşsa ve de kategori kullanımı
Vr.15 KUR9000
189
mevcut ise bu durumda ilgili muhasebe fişlerinin kategori numaraları da olacaktır. Fakat bu fişler
import edilen firmadaki son muhasebe fişinin sıra numarasını alacağından, kategori numaraları da
göz ardı edilecektir.
Eğer import edeceğiniz fişler içinde böyle bir durum söz konusu ise Import edilen muhasebe
fişlerindeki, kategori numaralarının dikkate alınması sağlayabilirsiniz. Bunun için öncelikle yapılması
gereken fişlerin import edileceği firmada Entegrasyon şekil parametreleri (096113) programında
yer alan “entegrasyonda kategori kullanımı olsun” parametresi “evet” olarak işaretlenmelidir. Bu
durumda programınız, ilgili fişleri import ederken öncelikle import edilen firmada aynı fiş tarihi ve aynı
sıra numarasına sahip fişlerin olup olmadığının kontrolünü yapacak eğer var ise, import edilen fişi,
ilgili kategori aralığındaki ilk boş sıra numarasına kayıt edecektir.
Şöyle ki firmanızda 27.01.2013 tarihine ait 9001 sıra numaralı fişinizin olduğunu düşünelim. 9
tanımlanan kategori numarasıdır. Daha sonra 27.01.2013 tarihinde başka bir firmadan export edilmiş
muhasebe fişlerini import ettiğinizi ve bu fişler için de 9001 sıra numaralı fişin bulunduğunu
varsayalım. Bu durumda programınız, import edilen fişin sıra numarasını firmanızda 9001-9999
numaraları arasında ki ilk boş bulduğu sıraya yerleştirecektir. Örneğin firmanızda 9001,9002 sıra
numaralı fişleriniz var ise, import edilen 9001 sıra numaralı fiş direk olarak 9003 sıra numarasını
alacaktır.
Eğer ki import edilen fişin tarihi ve sıra numarası import ettiğiniz firmada yok ise bu durumda
programınız ilgili fişi aynen kayıt edecektir. Örneğimizden yola çıkarsak firmanızda 27.01.2013
tarihinde 9001 numaralı fiş yok ise başka yerden import edilen 9001 numaralı fişin kaydı aynen
firmanıza geçecektir.
Import edilen fişler içinde kategori kullanımı yok ise bu durumda 1-999 aralığındaki ilk boş olan sıra
numarasına kayıt edilerek işlem tamamlanacaktır.
7.5.2
Cari hareketlerin import işlemleri (098321)
Bu bölümden, eksport edilen cari hareketleri ilgili dosyalara import edilecektir. Program çalışma şekli
itibari ile ‘Muhasebe fişleri import işlemleri’ ile aynıdır. Bu sebeple burada tekrar açıklamıyoruz.
7.5.3
Dahili stok hareketlerin import işlemleri (099632)
Bu bölümden, eksport edilen stok hareketleri ilgili dosyalara import edilecektir. Program çalışma şekli
itibari ile ‘Muhasebe fişleri import işlemleri’ ile aynıdır. Bu sebeple burada tekrar açıklamıyoruz.
7.5.4
Fiyat değişikliklerinin import işlemleri (098620)
Eksport edilen fiyat değişikliği evraklarının importu bu bölümden yapılacaktır. Programın çalışma
şekli itibari ile diğer import programlarıyla aynıdır.
7.5.5
Döviz kurları import işlemleri (098323)
Bu bölümden, eksport edilen döviz kurlarının ilgili dosyalara import edilecektir. Program çalışma şekli
itibari ile ‘Muhasebe fişleri import işlemleri’ ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz.
7.6
Pdt Eksport/Import
Bu bölümden PDT yani el terminalleri için stok ve cari kartlarının eksport işlemleri ile mal kabul
dosyasına ait import işlemi gerçekleştirilecek.
Vr.15 KUR9000
190
7.6.1
Pdt stok kartları export (098710)
(PDT) el terminalleri için stok bilgilerinin eksport işlemi bu bölümden gerçekleştirilecektir. Programa
girdiğinizde karşınıza gelecek ekranda stok bilgilerinin kayıt edileceği PDTSTOK.TXT dosyanın yer
aldığını göreceksiniz. Bu aşamada yapmanız gereken tek işlem, ilgili dosyanın kaydedileceği dizini
seçip enter tuşuna basmanızdır. Bu dosyaya stokların kodu, adı ve barkodlarına ilişkin bilgiler kayıt
edilecektir.
7.6.2
Pdt cari kartları export (098720)
(PDT) el terminalleri için cari bilgileri eksport işlemi bu bölümden yapılacaktır. Program cari bilgilerini
PDTCARI.TXT isimli bir dosyaya kaydedecektir. Bu dosyada carilerin kodu ve adına ilişkin bilgiler yer
alacaktır. Programa girdiğinizde yapmanız gereken tek işlem ilgili dosyanın kaydedileceği dizini seçip
enter tuşuna basmanızdır.
7.6.3
Pdt mal kabul dosyası import (098730)
(PDT) El terminallerinden gelen mal kabul dosyalarına ait bilgilerin import işlemi bu bölümden
yapılacaktır. Bilgilerin kayıtlı olduğu dosyanın adı PDTKABUL.TXT’dir.
Vr.15 KUR9000
191
8
SERVİS
KUR9000 programınızın bu bölümünden bilgi dosyaları üzerinde değişik düzenleme ve güncelleme
işlemleri, kart aktarmalar ve özel servis işlemleri yapılacaktır. Detaylı açıklamalarımızı aşağıda
bulabilirsiniz.
8.1
Sipariş sevkiyatları düzenleme (094100)
Sipariş sevkıyatları düzenleme; sipariş fiş dosyalarında herhangi bir nedenle oluşan düzensizlikleri
ortadan kaldırmaktadır. Örneğin normal sipariş fişi ile aynı gün içinde ve aynı stoktan 3 kez sipariş
aldınız. Bu sipariş miktarlarının ilk ikisi sipariş kayıtlarında (F10 ekranlarında ALT+1 tuşlarına
basılarak) görülebiliyor. Ancak üçüncü sipariş fişi ile aldığınız sipariş miktarı kayıtlara geçmemiş.
Bunun nedeni kayıt anında gerçekleşen elektrik kesintisi veya bunun gibi olağan dışı bir durum
olabilir. İşte sipariş hareketlerinde ortaya çıkan bu düzensizliği gidermek için bu bölümü
kullanacaksınız. Sipariş sevkıyatları düzenleme programına girdiğinizde, karşınıza “Evet
onaylıyorum” “Hayır onaylamıyorum” butonlarının yer aldığı bir onay ekranı gelecektir. Bu
ekrandan evet onaylıyorum butonunu tıklamanızla birlikte sipariş kayıtları dosyalardan okunup tekrar
ilgili dosyalara yazdırılacaktır. Yapılan işlemleri yani toplam kayıt sayısı, okunan ve yazılan kayıt
sayılarını ekranınızda görebilirsiniz.
8.2
Konsinye sevkıyatları düzenleme (094200)
Tıpkı sipariş sevkıyatları düzenleme programında olduğu gibi, konsinye sipariş dosyalarında ortaya
çıkan düzensizlikler bu bölümden giderilecektir. Programın çalışma şekli sipariş sevkıyatları
düzenleme programı ile aynıdır.
8.3
Stok KDV oranı değiştirme (094300)
Bu program ile KDV oranları aynı olan stoklarınızın (stok tanıtım kartından girilen KDV oranlarını)
toptan ve perakende KDV oranlarını tek bir kalemde değiştirebileceksiniz. Şimdi KDV oranlarının
değiştirilmesi işleminin nasıl yapılacağını anlatmaya çalışacağız. Programa girdiğinizde karşınıza
“Stok KDV oranı değiştirme” başlıklı bir ekran gelecektir. Ekranda gördüğünüz stok tarama kriteri ve
filtreleri butonu ile ilgili açıklamalar için, kitabınızın SERIES 9000 genel özellikler bölümünde anlatılan
Değişken Rapor Parametrelerine başvurabilirsiniz. Diğer parametre alanlarına nasıl giriş yapılacağı
aşağıda açıklanmıştır.
Tarama İlk Kod-Son Kod: Bu alanlara KDV oranları değişecek stoklarınızın kod aralığını
girmelisiniz. Bunun için
F10 ekranından yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak
pencerelerden yararlanabilirsiniz.
Tarama Kod Yapısı: Eğer tarama ilk kod ve son kod yerine, kod yapısı girmek istiyorsanız, KDV
oranları değişecek stoklarınıza ilişkin kod yapısını bu alana girebilirsiniz.
Perakende KDV Değişsin: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza “evet/hayır”
seçeneklerinden oluşan bir pencere açılacaktır. Bu aşamada sizden istenen kod aralığı yada kod
yapısını girdiğiniz stoklarınızın perakende KDV oranlarının değiştirilip değiştirilmeyeceğini
belirtmenizdir. Bu alandaki seçimizin “evet” olması durumunda perakende KDV oranlarınız
değiştirilecek aksi halde dikkate alınmayacaktır.
Perakende KDV Eski Oranı: Bir önceki alanda “evet” seçimini yapmış iseniz, bu alana da
değiştirilecek perakende KDV oranını yani eski perakende KDV oranınızı girmelisiniz.
Perakende KDV Yeni Oranı: Bu alana da stoklarınızın yeni perakende KDV oranını girmelisiniz.
Vr.15 KUR9000
192
Toptan KDV Değişsin: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza “evet/hayır”
seçeneklerinden oluşan bir pencere açılacaktır. Bu aşamada sizden istenen kod aralığı yada kod
yapısını girdiğiniz stoklarınızın toptan KDV oranlarının değiştirilip değiştirilmeyeceğini belirtmenizdir.
Bu alandaki seçimizin “evet” olması durumunda toptan KDV oranlarınız değiştirilecek aksi halde
dikkate alınmayacaktır.
Toptan KDV Eski Oranı: Bir önceki alanda “evet” seçimini yapmış iseniz bu alana da değiştirilecek
toptan KDV oranını yani eski KDV oranınızı girmelisiniz.
Toptan KDV Yeni Oranı: Bu alana da stoklarınızın yeni toptan KDV oranı girilmelidir.
Parametreler ekranıyla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra F2 tuşuna basın karşınıza
Bu işlem sonunda seçilen stoklara ait
KDV oranları kalıcı olarak değişecektir.
Şeklinde bir uyarı mesajı gelecektir. Bu aşamada değiştirme işlemine devam etmek için “Ok” tuşunu
mouse göstergenizle tıklayın. Stoklarınızın eski KDV oranlarının, girdiğiniz yeni KDV oranıyla seri bir
şekilde değiştiğini göreceksiniz.
8.4
Muhasebe fiş satır no düzenleme (505040)
Bu program ile amacımız herhangi bir nedenden dolayı muhasebe fişlerinin sıra numaralarında
oluşan düzensizlikleri ortadan kaldırmaktır. Dolayısıyla bu düzensizliğin sebep olabileceği hatalı
entegrasyonların oluşumunu engellemektir. Programı çalıştırdığınızda yapacağınız tek işlem “evet
onaylıyorum” seçeneğini çalıştırmak ve işlemi tamamlamaktır.
8.5
Entegrasyon Güncelleme
9000 serisinde ticari modüllerden girilen hareketler muhasebeye anında entegre edilmektedir. Ancak
kayıtlar muhasebeye entegre edilirken ortaya çıkan herhangi bir olağan dışı durum (elektrik kesintisi,
makinenin kapatılması gibi) entegrasyon işleminin tam anlamı ile gerçekleşmesini engelleyebilir. İşte
bu gibi durumlarda entegrasyon yenilenmesi gerekir. Stok ve cari hareketler için entegrasyon
güncelleme işlemlerini bu bölümden yapacaksınız.
8.5.1
Cari hareketlerinin muhasebe entegrasyonu (503110)
Bu program, gireceğiniz tarihler arasında gerçekleşen ve muhasebeye entegre edilmemiş olan cari
hareketleri muhasebeye toplu olarak entegre etmektedir.
Sürekli olarak entegre çalışan bir firmasınız. Ancak bir zaman aralığında, muhasebe
parametrelerinden entegre çalışma var mı opsiyonunu kaldırdınız ve bu zaman aralığında
gerçekleşen cari hareketler (dolayısıyla diğer hareketler de) muhasebeye entegre edilmedi. İşte
tekrar entegre çalışmaya başlamadan önce (veya başladıktan sonra da olabilir), o tarih aralığındaki
hareketlerin muhasebeye entegre edilmesi gerekir. Bu program, bu işlevi yerine getirmektedir.
Programa girdiğinizde, işlemin başlatılması için onayınızı isteyen bir ekranla karşılaşacaksınız. Bu
ekrandan evet onaylıyorum butonunu tıkladıktan sonra, karşınıza tarih sınırlarının girileceği bir ekran
gelecektir. Bu ekrandan, hangi tarih aralığındaki cari hareketlerinin muhasebeye entegre edileceğini
ve sonradan muhasebeleşecek evraklarında bu işleme tabi olup olmayacağını belirlemelisiniz. Bu
belirlemeden sonra, girdiğiniz tarihler arasında gerçekleşen cari hareketler muhasebeye entegre
edilmeye başlayacaktır.
Vr.15 KUR9000
193
8.5.2
Stok hareketlerinin muhasebe entegrasyonu (503120)
Tıpkı cari hareketler bölümünde açıklandığı gibi, belirli zaman dilimlerinde kalan ve muhasebeye
entegre edilmemiş dahili stok hareketlerinin entegrasyonu bu bölümden yapılacaktır. Programın
çalışma şekli entegre edilmemiş cari hareketlerin muhasebeye entegrasyonu ile aynıdır.
8.5.3
Entegre edilmiş cari hareketlerinin
(503130)
yeniden muhasebe entegrasyonu
KUR9000’nin bu programı ile muhasebeye hatalı olarak entegre edilmiş olan hareketleri düzelterek,
yeniden entegre etmektedir. Bu işlem için önce KUR9000’ nin veri kontrol bölümünde yer alan
muhasebe fiş kontrol raporu alınır ve hatalı fişler tespit edilir. Daha sonra bu fişlerde yer alan stok
veya carilerin kartlarına gidilerek, hatalı yapılan girişler düzeltilir. Örneğin muhasebe hesap kodu
yanlış olan cari hesapların kartlarına gidilerek, muhasebe kodları değiştirilir. Daha sonra bu program
çalıştırıldığında, girilecek tarihler arasında muhasebeye hatalı entegre edilmiş hareketler, doğru
halleriyle tekrar entegre edilir. Programa girdiğinizde sizden işlemi onaylamanız istenecektir. Evet,
onaylıyorum mesajını seçmenizle birlikte entegre edilmiş cari hareketler kaynaklarından düzeltilerek
yeniden muhasebeye entegre edilecektir.
8.5.4
Entegre edilmiş stok hareketlerinin yeniden muhasebe entegrasyonu
(503140)
Bu programın çalışma mantığı da, yukarıda açıklamaya çalıştığımız entegre edilmiş cari
hareketlerinin yeniden muhasebeye entegrasyonu ile aynıdır. Yalnız bu bölümden, cari hareketler
değil, stok hareketleri düzeltilerek muhasebeye entegre edilir.
8.6
Kart Aktarma
SERVIS menüsünün bu bölümünden, stok, müşteri, satıcı, banka, kasa ve diğer cari kartlarını, başka
kodlar vererek yeni kartlara kopyalayabilir veya taşıyabilirsiniz. Kart aktarma işlemine tabi tutulan
stok, müşteri, satıcı ve diğer carilerin hareket dosyalarındaki kodları da verilecek yeni kodla
değiştirilecektir. Örneğin stoklarınızın kodlarını değiştirdiniz. Ancak bu stoklar daha önce hareket
görmüştü. İşte kart aktarma işlemi sonrasında, stokların sipariş fişi, irsaliye, fatura gibi tüm hareket
evraklarındaki kodları da otomatik olarak değiştirilecektir. Şimdi bu bölümdeki programları
8.6.1
Stok kartı aktarma (098490)
Stok kartlarının verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski stokun, aktarmadan sonra bu stoka verilecek yeni
kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni stok kodları girildikten sonra, imleç eski kart silinsin başlıklı
alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski stok kartının silinip
silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski kartın silinmesini istiyorsanız, bu alanda gördüğünüz (X)
işaretini evet olarak yani () şeklinde işaretlemelisiniz. Eski kartın silinmesini istemiyorsanız bu alan
hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk stok belirlendikten sonra imleç
bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer stokların eski ve yeni kodları girildikten sonra F2 tuşuna
basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın aktardığı kartları ekrandan takip
edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında evet anlamına gelen ()
işaretinin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.2
Cari kartı aktarma (098492)
Bu program ile kullanıcılarımız, cari kartlarını (müşteri, satıcı, diğer cari) belirleyecekleri yeni kodlara
aktarılmasını sağlayacaklardır. Programı çalıştırdığınızda öncelikle sizden istenen, aktarma işlemine
Vr.15 KUR9000
194
tabi olacak eski cari kartlarını seçmeniz sonrasında bu kartlar için takip edilmesini istediğiniz yeni
kodları girmenizdir. Eski ve yeni cari kodları girildikten sonra, imleç eski kart silinsin başlıklı alana
gelecektir. Bu alanda yapılması gereken de, aktarma işleminden sonra eski cari kartın silinip
silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer kartın silinmesini istiyorsanız, bu alanda gördüğünüz (X)
işaretini evet olarak yani () şeklinde işaretlemelisiniz. Eski kartın silinmesini istemiyorsanız bu alan
hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek cari kartları belirlendikten sonra
F2 tuşuna basılarak işlem sonlandırılmalıdır. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında
evet anlamına gelen () işaretin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.3
Banka kartı aktarma (098496)
Banka kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski banka kartının, aktarmadan sonra bu bankaya
verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni banka kodları girildikten sonra, imleç eski kart
silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski banka
kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski banka kartının silinmesini istiyorsanız, bu
alanda gördüğünüz (X) işaretini evet olarak yani () şeklinde işaretlemelisiniz. Eski kartın silinmesini
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk banka
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer bankaların eski ve yeni
kodları girildikten sonra F2 tuşuna basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın
aktardığı banka kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı
alanında evet anlamına gelen () işaretinin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.4
Kasa kartı aktarma (098497)
Kasa kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski kasa kartının, aktarmadan sonra bu kasaya verilecek
yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni kasa kodları girildikten sonra, imleç eski kart silinsin başlıklı
alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski kasa kartının silinip
silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski kasa kartının silinmesini istiyorsanız, bu alanda
gördüğünüz (X) işaretini evet olarak yani () şeklinde işaretlemelisiniz. Eski kartın silinmesini
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk kasa
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer kasaların eski ve yeni
aktardığı kasa kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı
8.6.5
Hizmet kartı aktarma (098498)
Hizmet kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski hizmet kartının, aktarmadan sonra bu hizmet kartına
verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni hizmet kodları girildikten sonra, imleç eski kart
silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski hizmet
kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski hizmet kartının silinmesini istiyorsanız, bu
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk hizmet
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer hizmet kartlarının eski ve
yeni kodları girildikten sonra F2 tuşuna basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın
aktardığı hizmet kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı
8.6.6
Masraf kartı aktarma (098499)
Masraf kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski masraf kartının, aktarmadan sonra bu hesaba verilecek
Vr.15 KUR9000
195
yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni masraf kodları girildikten sonra, imleç eski kart silinsin
başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski masraf kartının
silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski masraf kartının silinmesini istiyorsanız, bu alanda
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk masraf
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer masraf kartının eski ve yeni
kodları girildikten sonra <F2> tuşuna basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın
aktardığı masraf kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı
8.6.7
Personel kartı aktarma (098500)
Personel kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa
girdiğinizde öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski personel kartının, aktarmadan sonra bu
karta verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni personel kartlarının kodları girildikten sonra,
imleç eski kart silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra
eski personel kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski personel kartının silinmesini
istiyorsanız, bu alanda gördüğünüz (X) işaretini evet olarak yani () şeklinde işaretlemelisiniz. Eski
kartın silinmesini istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil
edilecek ilk personel kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer
personel kartının eski ve yeni kodları girildikten sonra F2 tuşuna basmalısınız. Aktarma işlemi
başlayacaktır. Programınızın aktardığı personel kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi
sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında evet anlamına gelen () işaretinin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.8
Cari personel kartı aktarma (098504)
Cari personel kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa
girdiğinizde öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski cari personel kartının, aktarmadan sonra
bu karta verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni cari personel kartlarının kodları girildikten
sonra, imleç eski kart silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden
sonra eski cari personel kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski cari personel
kartının silinmesini istiyorsanız, bu alanda gördüğünüz (X) işaretini evet olarak yani () şeklinde
işaretlemelisiniz. Eski kartın silinmesini istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır.
Aktarma işlemine dahil edilecek ilk cari personel kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra
geçecektir. Aktarılacak diğer cari personel kartının eski ve yeni kodları girildikten sonra <F2> tuşuna
basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın aktardığı cari personel kartlarını ekrandan
takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında evet anlamına gelen ()
8.6.9
Sabit kıymet kartı aktarma (098501)
Sabit kıymet kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa
girdiğinizde öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski sabit kıymet kartının, aktarmadan sonra bu
karta verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni sabit kıymet kartlarının kodları girildikten
sonra eski sabit kıymet kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski sabit kıymet kartının
silinmesini istiyorsanız, bu alanda gördüğünüz (X) işaretini evet olarak yani () şeklinde
işaretlemelisiniz. Eski kartın silinmesini istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır.
Aktarma işlemine dahil edilecek ilk sabit kıymet kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra
geçecektir. Aktarılacak diğer sabit kıymet kartının eski ve yeni kodları girildikten sonra F2 tuşuna
basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın aktardığı sabit kıymet kartlarını ekrandan
takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında evet anlamına gelen ()
Vr.15 KUR9000
196
8.6.10 Sorumluluk Merkezi Kartı Aktarma (098502)
Sorumluluk merkezi kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür.
Programa girdiğinizde öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski sorumluluk merkezi kartının,
aktarmadan sonra bu sorumluluk merkezine verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni
sorumluluk merkezi kodları girildikten sonra, imleç eski kart silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu
alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski sorumluluk merkezi kartının silinip
silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski sorumluluk merkezi kartının silinmesini istiyorsanız, bu
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk
sorumluluk merkezi kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer
sorumluluk merkezlerinin eski ve yeni kodları girildikten sonra F2 tuşuna basmalısınız. Aktarma
işlemi başlayacaktır. Programınızın aktardığı sorumluluk merkezi
kartlarını ekrandan takip
edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında evet anlamına gelen ()
8.6.11 Depo Kartı Aktarma (098503)
Depo kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski depo kartının, aktarmadan sonra bu depoya verilecek
yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni depo kodları girildikten sonra, imleç eski kart silinsin başlıklı
alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski depo kartının silinip
silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski depo kartının silinmesini istiyorsanız, bu alanda
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk depo
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer depoların eski ve yeni
aktardığı depo kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı
8.6.12 Proje Kartı Aktarma (098505)
Proje kartlarının, verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski proje kartının, aktarmadan sonra bu projeye verilecek
yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni proje kartlarının kodlar girildikten sonra, imleç eski kart
silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski proje
kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski proje kartının silinmesini istiyorsanız, bu
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk proje
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer proje kartlarının eski ve yeni
kodları girildikten sonra <F2> tuşuna basmalısınız. Aktarma işlemi başlayacaktır. Programınızın
aktardığı proje kartlarını ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı
alanında evet anlamına gelen () işaretin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.13 Parti-lot kartı aktarma (098506)
Bu bölümden parti lot numarasına göre takip edilen stokların parti kodu ve lot numaralarının
seçilecek yeni parti koduna ve lot numarasına aktarımı gerçekleştirilebilecektir. Program
çalıştırıldığında yapılacak tek işlem aktarma işlemine tabi tutulacak eski parti kodu ve lot numarasının
seçilmesi, sonrasında da yeni parti kodunun ve numaranın seçilmesidir. Böylece yanlış parti koduna
girilmiş bir stok hareketinin bu program yardımıyla doğru parti koduna aktarımı seri bir şekilde
Vr.15 KUR9000
197
8.6.14 İthalat kartı aktarma (098507)
İthalat kartlarının verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski ithalat kartının, aktarmadan sonra ithalat kartına
verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni ithalat kodları girildikten sonra, imleç eski kart
silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski ithalat
kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski kartın silinmesini istiyorsanız, bu alanda
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk ithalat
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer ithalat kartlarının eski ve
aktardığı kartları ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında
evet anlamına gelen () işaretinin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.15 İhracat kartı aktarma (098508)
İhracat kartlarının verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa girdiğinizde
öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski ihracat kartının, aktarmadan sonra ihracat kartına
verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni ihracat kodları girildikten sonra, imleç eski kart
silinsin başlıklı alana gelecektir. Bu alanda sizden istenilen, aktarma işleminden sonra eski ihracat
kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski kartın silinmesini istiyorsanız, bu alanda
istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil edilecek ilk ihracat
kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer ihracat kartlarının eski ve
aktardığı kartları ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona erdiğinde, yeni kart açıldı alanında
evet anlamına gelen () işaretinin yer aldığını göreceksiniz.
8.6.16 İş merkezi kartı aktarma (098509)
İş merkezi kartlarının verilecek yeni kodlar ile yeni kartlara aktarılacağı bölümdür. Programa
girdiğinizde öncelikle aktarma işlemine tabi tutulacak eski iş merkezi kartının, aktarmadan sonra iş
merkezi kartına verilecek yeni kodun girilmesi gerekir. Eski ve yeni iş merkezi kodları girildikten
sonra eski iş merkezi kartının silinip silinmeyeceğini belirlemenizdir. Eğer eski kartın silinmesini
istiyorsanız, bu alanda gördüğünüz (X) işaretini evet olarak yani () şeklinde işaretlemelisiniz. Eski
kartın silinmesini istemiyorsanız bu alan hayır yani (X) işareti ile kalmalıdır. Aktarma işlemine dahil
edilecek ilk iş merkezi kartı belirlendikten sonra imleç bir alt satıra geçecektir. Aktarılacak diğer iş
merkezi kartlarının eski ve yeni kodları girildikten sonra F2 tuşuna basmalısınız. Aktarma işlemi
başlayacaktır. Programınızın aktardığı kartları ekrandan takip edebilirsiniz. Aktarma işlemi sona
erdiğinde, yeni kart açıldı alanında evet anlamına gelen () işaretinin yer aldığını göreceksiniz.
8.7
Özet Güncelleme İşlemleri
Veri dosyalarında ortaya çıkabilecek bozuklukları dosya güncelleme işlemi ile ortadan
kaldırabileceğinizi biliyorsunuz. Özellikle belirli bir aydan sonra büyük ölçekli işletmelerde bilgi
dosyaları da oldukça kalabalık rakamlarla ifade edilebilen büyümeye ulaşırlar. Klasik dosya
güncelleme programları seçilen hareket dosyalarına ait kayıtları dönem başından itibaren ele
aldığından, güncelleme işlemi de beklenen süreden daha çok vakit alabilir. İşte dosya güncelleme
işlemlerini daha kısa bir sürede tamamlamak isteyen firmalar, özet güncelleme işlemleri bölümünden
yararlanabilirler. Bu menüdeki program yardımıyla stok hareket dosyaları sadece istenilen tek bir stok
hesabının hareketlerini güncelleyecektir.
Vr.15 KUR9000
198
8.8
Özel Servis İşlemleri
Özel servis işlemleri, firmaların ihtiyaçlarına göre zaman içinde geliştirilen bir takım programlardan
oluşmaktadır. Şimdi bu programların işlevlerini açıklamaya çalışalım.
8.8.1
Kombine dağıtım sıfırlama (099520)
MRP9000 programımızda kombine hareket girişi tanımlı bir program yer almaktadır. Bu programın
geliştirildiği ilk günlerde, kombine evrakında kalan maliyetlerin sıfırlanması durumu söz konusu idi.
Bu program kombine evrakında kalan maliyetleri sıfırlamaktadır. Ancak şu anda MRP9000
kullanıcılarının bu programa ihtiyaçları yoktur.
8.8.2
Stok muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını stok kartlarına
aktarma (099530)
Stok yönetiminden stok kartları açılırken her bir stokun muhasebe hesap kodları ayrı ayrı
girilmektedir. Buna kolaylık olması açısından yine Stok yönetiminde Grup Tanıtım Kartları/Stok
Muhasebe Grup ve Kodları Tanıtım Kartı (011205) adlı bir program yer alır. Bu programda aynı
muhasebe hesaplarını kullanacak stoklar için önce bir grup kodu verilir, daha sonra bütün muhasebe
hesapları bir kez bu programdan girilir. Stok tanıtım kartına gelindiğinde ise mevcut muhasebe
hesaplarını her karta tek tek girmek yerine, sadece o stokun muhasebe grup kodu girilir. Kart
kaydedildiğinde, ilgili muhasebe grup kodu için girilmiş bütün muhasebe hesapları o stokun kartına
otomatik olarak yazılır.
Stok muhasebe grup kartından sadece grup kodu girip muhasebe hesap kodlarını sonraya bırakan
firmalar veya hesaplarda değişiklik yapan firmalar, stok muhasebe grup kartından girilen hesapları
tekrar stok kartlarına aktarabilirler. Bu program grup kartlarındaki muhasebe hesaplarını stok
kartlarına aktarma işlevini yerine getirmektedir. Programa girildiğinde herhangi bir işlem yapmanıza
gerek kalmadan muhasebe grup kartındaki hesaplar, ilgili grup koduna sahip stok kartlarına
aktarılacaktır.
8.8.3
Sabit kıymet muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını sabit kıymet
kartlarına aktarma (099531)
Sabit kıymetler yönetiminden sabit kıymet kartları açılırken her bir sabit kıymet kartının muhasebe
hesap kodları ayrı ayrı girilmektedir. Buna kolaylık olması açısından yine Sabit kıymetler yönetiminde
Kartlar ve föyler/Sabit kıymet muhasebe grup ve kodları tanıtım kartı (199850) adlı bir program yer
alır. Bu programda aynı muhasebe hesaplarını kullanacak sabit kıymetler için önce bir grup kodu
verilir, daha sonra bütün muhasebe hesapları bir kez bu programdan girilir. Sabit kıymet tanıtım
kartına gelindiğinde ise muhasebe hesabını her karta tek tek girmek yerine, sadece o sabit kıymetin
muhasebe grup kodu girilir. Kart kaydedildiğinde, ilgili muhasebe grup kodu için girilmiş bütün
muhasebe hesapları o sabit kıymet kartına otomatik olarak yazılır.
Sabit kıymet muhasebe grup ve kodları tanıtım kartından sadece grup kodu girip muhasebe hesap
kodlarını sonraya bırakan firmalar veya hesaplarda değişiklik yapan firmalar muhasebe grup
kartından girilen hesapları tekrar sabit kıymet kartlarına aktarabilirler. Bu program grup kartlarındaki
muhasebe hesaplarını sabit kıymet kartlarına aktarma işlevini yerine getirmektedir. Programa
girildiğinde herhangi bir işlem yapmanıza gerek kalmadan muhasebe grup kartındaki hesaplar, ilgili
grup koduna sahip sabit kıymet kartlarına aktarılacaktır.
8.8.4
İş emri muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını iş emri kartlarına
aktarma (099535)
Üretim yönetiminden iş emri kartları açılırken her bir iş emri kartının muhasebe hesap kodları ayrı
ayrı girilmektedir. Buna kolaylık olması açısından yine Üretim yönetiminde İş emirleri/İş emri
Vr.15 KUR9000
199
muhasebe grup ve kod tanıtım kartı adlı bir program yer alır. Bu programda aynı muhasebe
hesaplarını kullanacak iş emirleri için önce bir grup kodu verilir, daha sonra bütün muhasebe
hesapları bir kez bu programdan girilir. İş emri tanıtım kartına gelindiğinde ise muhasebe hesabını
her karta tek tek girmek yerine, sadece o iş emrinin muhasebe grup kodu girilir. Kart kaydedildiğinde,
ilgili muhasebe grup kodu için girilmiş bütün muhasebe hesapları o iş emri kartına otomatik olarak
yazılır.
İş emri muhasebe grup kartından sadece grup kodu girip muhasebe hesap kodlarını sonraya bırakan
firmalar, veya hesaplarda değişiklik yapan firmalar muhasebe grup kartından girilen hesapları tekrar
iş emri kartlarına aktarabilirler. Bu program grup kartlarındaki muhasebe hesaplarını iş emri kartlarına
aktarma işlevini yerine getirmektedir. Programa girildiğinde herhangi bir işlem yapmanıza gerek
kalmadan muhasebe grup kartındaki hesaplar, ilgili grup koduna sahip iş emri kartlarına
aktarılacaktır.
8.8.5
İthalat muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını ithalat kartlarına
aktarma (099536)
İthalat ve ihracat yönetiminden ithalat kartları açılırken her bir ithalat kartının muhasebe hesap
kodları ayrı ayrı girilmektedir. Buna kolaylık olması açısından yine İthalat ve ihracat yönetiminde
Kartlar ve föyler/İthalat muhasebe grupları tanıtım kartı (181101) adlı bir program yer alır. Bu
programda aynı muhasebe hesaplarını kullanacak ithalat kartı için önce bir grup kodu verilir, daha
sonra bütün muhasebe hesapları bir kez bu programdan girilir. İthalat tanıtım kartına gelindiğinde ise
muhasebe hesabını her karta tek tek girmek yerine, sadece o ithalatın muhasebe grup kodu girilir.
Kart kaydedildiğinde, ilgili muhasebe grup kodu için girilmiş bütün muhasebe hesapları o ithalat
kartına otomatik olarak yazılır.
İthalat muhasebe grup kartından sadece grup kodu girip muhasebe hesap kodlarını sonraya bırakan
firmalar, veya hesaplarda değişiklik yapan firmalar muhasebe grup kartından girilen hesapları tekrar
ithalat kartlarına aktarabilirler. Bu program grup kartlarındaki muhasebe hesaplarını ithalat kartlarına
aktarma işlevini yerine getirmektedir. Programa girildiğinde herhangi bir işlem yapmanıza gerek
kalmadan muhasebe grup kartındaki hesaplar, ilgili grup koduna sahip ithalat kartlarına aktarılacaktır.
8.8.6
Muhasebe hesap tipleri düzenleme (098480)
Özel servis işlemleri menüsünün bu programı, muhasebe hesap kartlarına (ana hesaplar için) hesap
tiplerinin verilmediği durumlarda, ilgili hesaplara aktif-pasif olarak hesap tiplerini atayacak ve tek
düzen hesap planına göre açılmayan ana hesapları da otomatik olarak yaratacaktır. Aynı zamanda
muhasebe hesap tanıtım kartından her hesap için belirlenen "sorumluluk merkezi kullanımı"
alanının toplu olarak değiştirilmesine de olanak tanıyacaktır. Programlarımız bilgisayarınıza ilk
yüklendiğinde, sorumluluk merkezi girişleri, tanımladığınız her hesap için serbest bırakılmıştır. Yani
kullanıcı muhasebe fişinde dilerse bu alanı boş da geçebilir, dilerse sorumluluk merkezide seçebilir.
Özellikle, muhasebe fişinde “sorumluluk merkezi” alanı ile işlem yapmayan kullanıcılarımız
(Mikbüro kullanıcılarımızın), muhasebe fişi içerisinde sorumluluk merkezi alanı ile vakit kaybetmek
istemeyebilirler. İşte bu bölümden, ilgili kullanıcılarımız bu alanın kullanımını topluca iptal
edebileceklerdir. Programa girdiğinizde işlemi onaylamanızı isteyen bir mesaj ile karşılaşırsınız. Evet,
onaylıyorum mesajı seçildikten sonra karşınıza, “sorumluluk merkezi kullanımı” alanının değerini
toplu değiştirme! Uyarısının yer aldığı bir başka onay ekranı gelecektir. Bu aşamada hesap
kartlarından sorumluluk merkezi için seçilen değerin aynı kalmasını yani değişmemesini istiyor iseniz
“Değişmesin” butonunu, sorumluluk merkezi kullanımının “serbest” olması için, yani sorumluluk
merkezi girişlerinin kullanıcıların inisiyatiflerine kalması için Serbest butonunu, bu alanın muhasebe
fişinde hiç kullanılmaması için “tümü kesinlikle yok” butonunu, muhasebe fişinde kesinlikle
sorumluluk merkezinin seçilmesi içinde “tümü mutlak var” butonunun tıklanması gerekecektir. Bu
ekranla ilgili seçiminizi yaptıktan sonra tüm ana seviye muhasebe hesapları taranacak ve ilgili hesap
tipleri kartlara aktarılacak, açılmayan ana hesaplar otomatik olarak yaratılacak ve sorumluluk merkezi
kullanımı seçiminiz doğrultusunda tüm hesaplara aktarılacaktır.
Vr.15 KUR9000
200
8.8.7
Muhasebe fişlerinin kuruşlarını 2 haneye yuvarlama ve oluşan farkları
yuvarlama hesaplarına aktarma (505045)
Bu program ile amacımız girilecek tarihler arasında entegrasyon sonucunda oluşan muhasebe
fişlerinin 2 desimalden sonraki bölümlerinin toplu olarak sıfıra yuvarlanması ve yuvarlama sonucunda
oluşabilecek farkların da yuvarlama hesaplarına aktarılarak eşitliğin sağlanmasıdır. Yuvarlama
sonucunda oluşan farklar Firma tanıtım kartı (501110)/ ekranının Mali yıl entegrasyon hesap kodları
bölümünün Diğer muhasebe kodları sayfasında kar veya gelir oluşturan yuvarlama muhasebe
kodu ya da zarar veya gider oluşturan yuvarlama muhasebe kodu alanından seçilen hesaplara
yazılacaktır.
8.8.8
Alternatif döviz kurları güncelleme
Bu bölümde yer alan programlar ile muhasebe fişi, stok ve cari hareketlerinin gerçekleştiği güne ait
alternatif döviz kurlarının güncelleme işlemi yapılacaktır. Şimdi bu güncellemelerin nasıl olacağını
ayrı ayrı inceleyelim
8.8.8.1
Stok hareketlerinin alternatif döviz kurlarının güncellenmesi (099555)
Bu bölümden stok hareketlerinin gerçekleştiği güne ait alternatif döviz kurlarının güncelleme işlemi
yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza öncelikle
Evet onaylıyorum
Hayır Onaylamıyorum
Seçeneklerinin yer aldığı bir onay ekranı gelecektir. Bu aşamada güncelleme işlemini başlatabilmek
için “evet onaylıyorum” seçeneğini mouse göstergenizle tıklamalısınız. Karşınıza, tarih aralığı
gireceğiniz bir başka ekran daha gelecektir. Bu durumda sizden beklenen, stok hareketlerine ait
alternatif döviz kurlarının güncellemelerinin hangi tarih aralığındaki hareketleri kapsayacağını
belirtmenizdir. Bu belirlemeyle birlikte stoklarınızın alternatif döviz kurları seri bir şekilde
güncellenmeye başlayacaktır.
8.8.8.2
Cari hareketlerinin alternatif döviz kurlarının güncellenmesi (099556)
Bu bölümden de cari hareketlerinin alternatif döviz kurlarına ait güncelleme işlemi istenilen tarih
aralığında yapılacaktır. Programın çalışma mantığı bir önceki bölümde anlatmaya çalıştığımız Stok
hareketlerinin alternatif döviz kurlarının güncellenmesi ile aynıdır.
8.8.8.3
Muhasebe Fişlerinin alternatif döviz kurunu güncelleme (098644)
Bu bölümden de muhasebe fişlerinin alternatif döviz kurlarına ait güncelleme işlemi istenilen tarih
aralığında yapılacaktır. Programın çalışma mantığı bir önceki bölümde anlatmaya çalıştığımız Stok
hareketlerinin alternatif döviz kurlarının güncellenmesi ile aynıdır.
8.8.9
Otomatik Silme
Bu bölümü oluşturan programlar ile belirli bir dönem hareket görmeyen stok kartlarının, cihaz
kartlarının, kullanılmayan depo kartlarının ve yürürlükte olmayan satın alma şartlarının toplu olarak
silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Şimdi bu silme işlemlerinin nasıl gerçekleştiğini tek tek
inceleyelim.
8.8.9.1
Gereksiz stok depo kartlarının silinmesi (099557)
Bu program ile önceden tanımlanmış olup fakat gerek duyulmayan stok depo kartlarının toplu olarak
silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla program öncelikle depo kartlarını tek tek tarayacak bu
Vr.15 KUR9000
201
işlem sonrasında eğer stok kartı veya ilgili depo tanımlı değil ise ilgili depo kartını silecektir. Stok kartı
ve depo tanımlı ise, depo kartındaki fiyatlarla stok kartlarındaki fiyatları karşılaştıracak, aynı ise ve
depo kartında asgari seviye, min seviye ve hedef seviye gibi değerler 0 ise ilgili kartı silecektir. Evet
depo kartlarının ne gibi durumlar söz konusu olduğunda silineceğini belirttikten sonra programın nasıl
çalıştırılacağını açıklamaya çalışalım. Programa girdiğinizde öncelikle karşınıza bir onay ekranı
gelecektir. Bu ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek gereksiz olan stok depo kartlarınızı
seri bir şekilde silebilirsiniz. “Hayır, onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de herhangi bir işlem
yapılmadan programdan çıkabilirsiniz.
8.8.9.2
Hareketsiz stok kartlarının silinmesi (099558)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen stok
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle stok
kartlarını tek tek tarayacak bu işlem sonrasında belirttiğiniz tarihten önce herhangi bir hareketi
olmayan stok kartlarını silecektir. Programa girdiğinizde karşınıza parametre girişleri yapacağınız bir
ekran gelecektir. Bu ekranda sizden istenen stok kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı
yada kod yapısındaki stokların baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın stok ilk kod,
stok son kod yada stok kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan
belirlenecek en son parametre ise, stok kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan
stokların dikkate alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarihten önce açılmış stoklar
incelensin” alanına, tarih girişi yapmalısınız. Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza
gelen ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan stok kartlarınızı seri bir
şekilde silebilirsiniz. “Hayır, onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de herhangi bir işlem yapılmadan
programdan çıkabilirsiniz.
8.8.9.3
Belli tarih öncesi satın alma şartlarının silinmesi (099559)
Bu program ile belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olan ve bitiş tarihleri girilmiş olan satın alma
şartlarının toplu olarak silme işlemi gerçekleştirilecektir. Yani bitiş tarihi, sizin belirteceğiniz tarih ve
öncesine denk gelen satın alma şartları silinecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle sizden, tarih
girişi yapmanızı isteyecektir. Daha sonra bu tarih öncesindeki bütün satın alma şartı evraklarını
tarayacak ve girdiğiniz tarihten önce satın alma şartı biten evrakları topluca silecektir. Fakat satın
alma şartı evrakında bitiş tarihi belirtilmemiş olan evraklara dokunulmayacaktır. Programa
girdiğinizde karşınıza öncelikle tarih girişi yapacağınız bir ekran gelecektir. Bu durumda sizden
istenen, hangi tarihten önce oluşturulan satın alma şartlarının silinmesini istiyor iseniz, ilgili tarihi
girmeniz ve enter tuşuna basmanızdır. Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine “Evet
Onaylıyorum” ve “Hayır Onaylamıyorum” seçeneklerinin yer aldığı bir başka ekran daha
gelecektir. Bu aşamada “Evet Onaylıyorum” seçeneğini seçerek bitiş tarihi girdiğiniz tarih ve öncesine
denk gelen satın alma şartları silinecektir.
8.8.9.4
Yürürlükte olmayan satın alma şartlarının silinmesi (099560)
Bu program ile de; bitiş tarihi belirtilmemiş fakat yürürlükte olmayan satın alma şartlarının silme işlemi
gerçekleştirilecektir. Konuyu bir örnek yardımıyla açıklamaya çalışalım, X cariniz için DEPO01 kodlu
deponuzdaki STK01 kodlu stok için birden fazla satın alma şartı düzenlediğinizi düşünelim. Bu satın
alma şartları ise 1 Ocak 2013, 1 Şubat 2013 ve 1 Mart 2013 gibi tarihlerde oluşturulmuş olsun. Bu
durumda bu satın alma şartlarının bir tanesi kullanılacağı için başlangıç tarihi en büyük olan satın
alma şartı haricinde diğer tüm satın alma şartları silinecektir. Bu durumda örneğimize göre 1 Ocak
2013 ve 1 Şubat 2013 tarihinde oluşturulan satın alma şartları silinecek 1 Mart 2013 tarihinde ki satın
alma şartı yürürlükte olacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza “Evet Onaylıyorum” ve “Hayır
Onaylamıyorum” seçeneklerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen Evet
Onaylıyorum seçeneğini tıklayarak yürürlükte olamayan satın alma şartlarını silmenizdir.
Vr.15 KUR9000
202
8.8.9.5
Hareketsiz cihaz kartlarının silinmesi (099561)
Bu program ile belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen cihaz
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle cihaz
olmayan kartları silecektir. Programa girdiğinizde karşınıza parametre girişleri yapacağınız bir ekran
gelecektir. Bu ekranda sizden istenen cihaz kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı yada
kod yapısındaki cihazların baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın cihaz ilk kod, cihaz
son kod yada cihaz kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan belirlenecek en
son parametre ise, cihaz kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan cihazların dikkate
alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarihten önce açılmış cihazlar incelensin” alanına, tarih
girişi yapmalısınız. Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza gelen ekrandan “Evet
onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan cihaz kartlarınızı seri bir şekilde silebilirsiniz.
“Hayır, onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de herhangi bir işlem yapmadan programdan
çıkabilirsiniz.
8.8.9.6
Hareketsiz cari kartlarının silinmesi (099562)
Bu program ile belli bir tarihte tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem yapmayan cari kartlarının
(müşteri, satıcı, diğer cari) toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla öncelikle
herhangi bir hareketi olmayan cari kartları tek tek tarayacak, bu işlem sonrasında bunları silecektir.
Programa girdiğinizde karşınıza parametre girişleri yapacağınız bir ekran gelecektir. Bu ekranda
sizden istenen cari kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı ya da kod yapısındaki carilerin
baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın ilk kod, son kod ya da kod yapısı alanlarına
uygun girişler yapmalısınız. Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza gelen ekrandan
“Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan cari kartlarınızı seri bir şekilde silebilirsiniz.
“Hayır, onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de her hangi bir işlem yapılmadan programdan
çıkabilirsiniz.
8.8.9.7
Hareketsiz kasa kartlarının silinmesi (099580)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen kasa
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle kasa
gelecektir. Bu ekranda sizden istenen kasa kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı ya da
kod yapısındaki kasaların baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın kasa ilk kod, kasa
son kod ya da kasa kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan belirlenecek en
son parametre ise, kasa kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan kasaların dikkate
alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarih öncesi açılmış kasa kayıtları incelensin ?”
alanına, tarih girişi yapmalısınız. Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza gelen
ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan kasa kartlarınızı seri bir şekilde
silebilirsiniz. “Hayır onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de herhangi bir işlem yapmadan
8.8.9.8
Hareketsiz banka kartlarının silinmesi (099581)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen banka
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle banka
gelecektir. Bu ekranda sizden istenen banka kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı ya da
kod yapısındaki bankaların baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın banka ilk kod,
banka son kod ya da banka kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan
belirlenecek en son parametre ise, banka kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan
Vr.15 KUR9000
203
bankaların dikkate alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarih öncesi açılmış banka kayıtları
incelensin ?” alanına, tarih girişi yapmalısınız. Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza
gelen ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan banka kartlarınızı seri bir
şekilde silebilirsiniz. “Hayır onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de herhangi bir işlem yapmadan
8.8.9.9
Hareketsiz ithalat kartlarının silinmesi (099582)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen ithalat
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle ithalat
gelecektir. Bu ekranda sizden istenen ithalat kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı ya da
kod yapısındaki ithalatların baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın ithalat ilk kod,
ithalat son kod ya da ithalat kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan
belirlenecek en son parametre ise, ithalat kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan
ithalatların dikkate alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarih öncesi açılmış ithalat kayıtları
gelen ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan ithalat kartlarınızı seri bir
8.8.9.10 Hareketsiz cari personel kartlarının silinmesi (099583)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen cari
personel kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle
cari personel kartlarını tek tek tarayacak bu işlem sonrasında belirttiğiniz tarihten önce herhangi bir
hareketi olmayan kartları silecektir. Programa girdiğinizde karşınıza parametre girişleri yapacağınız
bir ekran gelecektir. Bu ekranda sizden istenen cari personel kartlarına ilişkin silme işleminde hangi
kod aralığı ya da kod yapısındaki cari personelin baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için
ekranınızın cari personel ilk kod, cari personel son kod ya da cari personel kod yapısı
alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan belirlenecek en son parametre ise, cari personel
kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan cari personelin dikkate alınacağını
girmenizdir. Bunun için “hangi tarih öncesi açılmış cari personel kayıtları incelensin ?” alanına,
tarih girişi yapmalısınız. Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza gelen ekrandan “Evet
onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan cari personel kartlarınızı seri bir şekilde
silebilirsiniz. “Hayır onaylamıyorum” seçeneğini seçerek de herhangi bir işlem yapmadan
8.8.9.11 Hareketsiz masraf kartlarının silinmesi (099584)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen masraf
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle masraf
gelecektir. Bu ekranda sizden istenen masraf kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı ya da
kod yapısındaki masrafların baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın masraf ilk kod,
masraf son kod ya da masraf kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan
belirlenecek en son parametre ise, masraf kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan
masrafların dikkate alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarih öncesi açılmış masraf kayıtları
gelen ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan masraf kartlarınızı seri bir
Vr.15 KUR9000
204
8.8.9.12 Hareketsiz hizmet kartlarının silinmesi (099585)
Bu program ile, belli bir tarih öncesinde tanımlanmış olup fakat herhangi bir işlem görmeyen hizmet
kartlarının toplu olarak silinme işlemi gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla programınız öncelikle hizmet
gelecektir. Bu ekranda sizden istenen hizmet kartlarına ilişkin silme işleminde hangi kod aralığı ya da
kod yapısındaki hizmetlerin baz alınacağını belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın hizmet ilk kod,
hizmet son kod ya da hizmet kod yapısı alanlarına uygun girişler yapmalısınız. Bu ekrandan
belirlenecek en son parametre ise, hizmet kartlarının silme işleminde hangi tarihten önce tanıtılan
hizmetlerin dikkate alınacağını girmenizdir. Bunun için “hangi tarih öncesi açılmış hizmet kayıtları
gelen ekrandan “Evet onaylıyorum” seçeneğini seçerek hareketsiz olan hizmet kartlarınızı seri bir
8.8.10 WorkData Tablo İşlemleri
Bu bölümde workdata satış ve ödeme tabloları taşıma ile bu tabloların isimlerini değiştirme işi ile ilgili
olan menüleri inceleyeceğiz. Şimdi bu işlemlerin nasıl gerçekleşeceğini tek tek inceleyelim.
8.8.10.1 WorkData satış ve ödeme tabloları taşıma (504013)
Bu program ile amacımız; mağaza ve market programlarımızla işlem yapan kullanıcılarımızın belli bir
tarih öncesinde WorkData altında oluşmuş olan pos satış ve ödeme tablolarına ait dosyaları başka
bir veritabanına aktararak yedeklemelerini sağlamak, dolayısıyla asıl veri tabanında daha az sayıda
tablo ile çalışmalarına imkan vererek performanslarını artırmaktır. Çünkü WorkData altında S ve O
olmak üzere her gün için 2xDepo sayısı kadar dosya oluşmaktadır. Şube sayısı fazla olan marketler
için bu sayı daha da artmaktadır. Örneğin 12 şubesi olan bir market için her gün 24 tane, marketlerin
her gün açık olduğu düşünülürse her ay 24x30 = 720 tane tablo oluşmaktadır. Bu durumda
WorkData'nın büyümesine, yedekleme süresini artırıp veritabanının yazma okuma işlerindeki
performansının düşmesine sebep olmaktadır.
Böyle bir durumda bazı kullanıcılarımız, aylık satışlarını karşılaştırmak yada benzeri raporlar için bu
tabloların uzun bir süre saklanmasını isteseler de, pek çok kullanıcımız bu tabloları kontrol ve
düzenlemeler için en fazla 1 aylık süre ile saklanmasını yeterli bulmakta sonrasında da gerek
duymamaktadırlar.
Bu amaçla geliştirilmiş olan WorkData satış ve ödeme tabloları taşıma (504013) programı,
kullanıcılarımızın vereceği tarih öncesindeki WorkData tablolarını ayrı bir veritabanına aktarılmasını
sağlayacaktır. Böylece, isteyen kullanıcılarımız aylık (ya da istediği periodda) bu tabloları başka bir
veritabanına aktaracak, raporlama yapmak isteyen kullanıcılarına da bu veritabanını
sunabileceklerdir. Bu veritabanındaki tablolar değişmediği için, aktarımdan aktarıma yedek alınması
yeterli olacaktır. Asıl veritabanında ise, daha az sayıda tablo ile çalışıldığından, hem performans
artmış olacak hem de yedekleme süresi hayli kısalacaktır.
8.8.10.2 WorkData satış ve ödeme tabloları isim değiştirme (504014)
V15 serisi ile birlikte programlarımızda, aynı veri tabanı içinde sadece yıl değişimi yapılarak
çalışılabilmesi mümkün duruma getirilmiştir. Böyle bir yapılanma market ve mağaza programlarımızla
(Retail 9000) işlem yapan kullanıcılarımızın, WorkData altında günlük olarak tuttukları POS satış ve
ödeme tablolarına ait dosya isimlerini değiştirmeleri gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Çünkü gün ve ay
bilgisi ile saklanan dosyalar yeni versiyonla birlikte yıl bilgisini de içine alacak şekilde tanımlanacaktır.
Bu durumda;
Vr.15 KUR9000
205
Önceden S/O DDDddmm (DDD = DepoNo, dd = Gün, mm = Ay) şeklinde olan tablo isimleri, yeni
versiyon ile birlikte
S/O_YYYYMMDD_ddd (YYYY = Yıl, MM = Ay, DD = Gün, ddd = DepoNo) olarak oluşturulacaktır.
Raporlama için daha önceden oluşturulmuş dosya isimlerinin mutlaka değiştirilmesi gerekmektedir.
Kullanıcılarımıza önemle belirtmek isteriz ki bu değişiklik manuel olarak yapılmamalıdır. Bu durum
indekslerde sorunlarla karşılaşılmasına sebep olabilecektir.
İlgili dosyaların isim değişikliğinin sağlıklı ve seri bir şekilde gerçekleştirilmesi için Kuruluş
programının WorkData satış ve ödeme tabloları isim değiştirme (504014) programının
çalıştırılması yeterli olacaktır. Gerekli isim değişiklikleri uygun şekilde gerçekleştirilecektir.
8.9
Entegreden Oluşmuş Fişleri ve Bağlantılarını Sil
Bu bölümde yer alan programlar ile istenilen tarihler arasında entegrasyon sonucunda oluşmuş cari
ve stok hareketlerine ait muhasebe fişleri ile bu fişlerin bağlı olduğu evrakların toplu olarak silinme
işlemi gerçekleştirilecektir. Şimdi bu programların neler olduklarını inceleyelim.
8.9.1
Cari hareketleri entegrasyonundan oluşmuş fişleri ve bağlantılarını sil
(505010)
Entegre çalışan bir firma iseniz, carilerinize ilişkin her hareket anında muhasebeye entegre edilir.
Örneğin XYZ satıcınıza satış faturası kestiğinizi düşünelim. Bu hareket sonucunda muhasebe
fişinizde otomatik olarak oluşacaktır. Eğer otomatik oluşan bu fişlerin ve bu fişin bağlı olduğu
evrakların örneğimize göre satış evrakının herhangi bir nedenden dolayı silinmesi gerekiyor ise
bunun için programınızın
bu bölümü kullanılacaktır. Programa girdiğinizde, silme işlemin
başlatılması için onayınızı isteyen bir ekranla karşılaşacaksınız. Bu ekrandan evet onaylıyorum
butonunu tıkladıktan sonra, karşınıza tarih sınırlarının girileceği bir ekran gelecektir. Bu ekrandan,
hangi tarih aralığındaki cari hareketlerin muhasebe fişleri ve evrakları silinecekse ilgili tarihi
belirtmelisiniz. Bu belirlemeden sonra, girdiğiniz tarihler arasında gerçekleşen cari hareket evrakları
ve muhasebe fişleri silinecektir.
8.9.2
Stok hareketleri entegrasyonundan oluşmuş fişleri ve bağlantılarını sil
(505020)
Bu program ile de stok hareketlerine ilişkin oluşan muhasebe fişleri ile bu fişin ait olduğu evrak
otomatik olarak silinecektir. Programın çalışma mantığı bir önceki bölümde açıklamaya çalıştığımız
program ile aynıdır.
8.9.3
Stok hareketleri entegrasyonundan oluşmuş fişleri sil (505030)
Entegre çalışan bir firma iseniz, stoklarınıza ilişkin her hareket anında muhasebeye entegre edilir.
Dolayısıyla muhasebe fişlerinizde otomatik olarak oluşur. Entegrasyon sonucunda oluşan bu fişlerin
silinmesi gerektiğinde her fişi tek tek girip silmek yerine, programınızın bu bölümünden toplu olarak
silebilirsiniz. Programa girdiğinizde, silme işleminin başlatılması için onayınızı isteyen bir ekranla
karşılaşacaksınız. Bu ekrandan evet onaylıyorum butonu tıklandıktan sonra, stok hareketlerinin
entegre edildiği fişler otomatik olarak silinecektir.
Vr.15 KUR9000
206
9
VERİ ANALİZ KÜPLERİ
Bu bölümde küp tasarım formu incelenecektir.
9.1
Küp tasarım formu (504200)
Küp tasarım formunun amacı; kullanıcılarımızın kendi veri analiz küplerini basit ve kolaylaştırılmış bir
ekran yardımı ile tasarlamalarına yardımcı olmaktır.
Kullanıcılarımız, küp tasarım formu ile kendi veri analiz küplerini tasarlamanın yanı sıra, oluşturmuş
olduklar veri analiz küplerinin belirlenen saatlerde ve tarihlerde otomatik güncellenebilmesini de
sağlayabilirler.
Küplerin tasarımı esnasında, program tarafından oluşturulmuş şablonları kullanabilirler. Sql
sorgulaması ve programlaması konusunda bilgi sahibi olan kullanıcılarımız hazırlamış oldukları sql
sorgularını da bu ekran sayesinde kullanarak veri analiz kübüne çevirebilirler.
Şimdi basit bir veri analiz küpü nasıl oluşturulur ve otomatik olarak nasıl güncellenir, örnekler ile
göreceğiz.
Küp tasarım formunu ilk kez açtığımızda karşımıza program tarafından yüklenmiş olan şablonlar
gelir. Bu şablonlar sayesinde hızlı bir şekilde veri analiz küpü tasarlanabilir. Bu şablonlarımız sırası
ile; satış, satın alma, alış faturaları, satış faturaları, alınan siparişler, verilen siparişler, kıymetli
evraklar ile ilgili analizleri, boyutları ve değerleri görebileceğimiz şablonlardır.
Şimdi firmamıza özel bir satış analiz küpü tasarlayalım;
Satış analiz kübü üzerinde sağ tuş yapıp yeni küp ya da F3 tuşuna basalım.
Program, Satış analiz kübü (1) isimli yeni bir küpü otomatik olarak oluşturur. Örnek olarak Alt gruplar
bazında detaylı miktarsal ve tutarsal satış rakamlarını veren bir analiz tasarlayalım. Oluşan küpün
başlığını Küp adı kısmından istediğimiz şekilde değiştirebiliriz. Küpte görmek istediğimiz boyutları ve
değerleri küpümüze eklememiz gerekir. Boyut olarak Alt Grup seçeneğini çift tıklıyoruz. Değer olarak
da sırası ile Miktar ve Tutar (Yerel Döviz) seçeneklerini çift tıklayarak pencerenin alt kısmına
gelmesini sağlıyoruz. Sakla butonuna basarak küpümüzü ve yapmış olduğumuz ayarları saklıyoruz.
Tasarlamış olduğumuz kübü çalıştırmak için, imleç ilgili küpün üzerinde iken sağ tuş ya da F9 tuşuna
basmamız yeterlidir.
Küp tasarım formu ile tasarlana veri analiz küpleri çalıştırıldıkları an oluşan verileri kendi içlerinde
saklarlar. Bu durumda geçmişe yönelik analizleri görmek istediğinizde bilgiler hareket dosyalarından
tek tek hesaplanarak gelmeyeceği için çok daha hızlı bir şekilde görüntülenecektir.
Küpler çalıştırıldığında karşınıza bir uyarı ekranı gelecektir. Burada Hazır dosyayı yükle seçeneği
seçilir ise program en son analiz edilen verileri getirecektir ve verilerin ekrana geliş süresi çok hızlı
olacaktır. Analizi yeniden çalıştır seçeneği seçildiğinde ise veriler ile ilgili hareket dosyaları
tekrar’dan taranacaktır ve doğal olarak görüntünün gelmesi biraz daha yavaşlayacaktır.
Verileriniz ile ilgili yeni bir giriş veya değişiklik bulunmuyor ise. Örneğin 2010 yılı verileri artık
değişmiyor ise ve 2010 yılını kilitleyip kapattıysanız, 2010 yılı ile ilgili analizi yaparken her seferinde
Analizi yeniden çalıştır seçeneğinin seçilmesi yanlış olacaktır. Bu durumda sql sunucusu gereksiz
yere zorlanacak ve zaman açısından kayıplar olacaktır. Bu tarz durumlar için analiz bir kez çalıştırılıp
daha sonrasında Hazır dosyayı yükle seçeneğini kullanmak doğru olacaktır.
BİRDEN FAZLA VERİ TABANINA AİT BİLGİLERİN TEK BİR VERİ KÜPÜNE GETİRİLMESİ
Vr.15 KUR9000
207
Tasarlamış olduğumuz veri analiz küplerinde aynı küp içerisinde birden fazla veri tabanını analiz
edebiliriz. Sistemde açılmış olan tüm şirketlerin satışlarını birleştirip tek bir veri analiz küpüne bu
bilgileri getirebiliriz. Bunun için yapmamız gereken tek şey Detaylar sekmesinde bulunan Diğer
veritabanları alanını doldurmaktır. Bu alana birleştirilecek olan şirketlerimizin kodlarını aralarında
noktalı virgül (;) olacak şekilde yazmamız yeterli olacaktır.
VERİ ANALİZ KÜPLERİNİN OTOMATİK GÜNCELLENMESİ
Tasarlanmış olan veri analiz küpleri belirlenen zaman dilimlerinde, otomatik olarak
güncellenebilmektedir. Örneğin analiz boyutu uzun bilgilerden ve çok fazla değerden oluşan bir küp
tasarlanmış ise, bu veri analiz küpünün gün içerisinde çalıştırılması sistemimizi yorup, yavaşlatacağı
gibi raporun sonucunu görmemiz açısından da gereksiz zaman kaybı yaşamamıza neden olacaktır.
Bunun yerine küplerimizi, sistemin rahat olduğu zaman dilimlerinde örneğin geceleri otomatik
çalışmasını sağlayabiliriz. Bu metot sayesinde, gündüz masa başına geldiğimizde binlerce veriden
oluşan bir analizi tek bir tıkla ve çok hızlı bir şekilde görüntüleyebilme şansını elde etmiş oluruz. Bu
uygulamayı devreye alabilmek için ilk öncelikle ilgili veri analiz küpü üzerinde iken Detaylar
sekmesini tıklayıp otomatik güncelleme için gereken takvim ayarlarını yapmamız gerekmektedir.
Bu aşamadan sonra firma bilgilerimizin bulunduğu klasör içerisinde bulunan Mikroservices.exe’yi
çalıştırmamız gerekir. Bu ekranda ilk öncelikle bağlantı ayarlarını yapmamız gerekmektedir. Bunun
için Mikro veri tabanına bağlan seçeneği tıklanır. Ayarlar penceresi açılacaktır. Daha sonra
Bağlantı cümlesi sihirbazını tıklıyoruz. Veri Bağlantısı Özellikleri isimli yeni bir pencere
açılacaktır.
Bu pencerede sırası ile bağlanacak olduğumuz sql sunucusu ve bağlanacak olduğumuz veri tabanını
seçiyoruz. Bu alanda veri analiz küpünü tasarlamış olduğumuz veri tabanını seçmemiz gerekir.
Örneğimizi TEST isimli veri tabanından gerçekleştirdiğimiz için TEST veri tabanını seçiyoruz. Tamam
butonuna basıp devam ediyoruz. Ayarlar penceresi karşımıza gelecektir. Bu pencerede son olarak
raporların güncellenebilmesi için yetkili mikro kullanıcı kodunu ve şifresini yazıyoruz. Bağlan
butonuna basarak devam ediyoruz.
Artık aktif olmayan diğer butonlar da aktif hale gelmiştir. Daha sonra “servisi başlat” butonunu
tıklıyoruz. Artık mikroservice aktif haldedir. Tasarlamış olduğunuz veri analiz küplerinizi belirlenmiş
olan tarihlerde ve saatlerde kendilerini otomatik olarak güncelleyecektir.
Oluşturulmuş olan veri analiz küplerini Karar Destek Sistemi altında bulunan Küp tasarımları
görüntüleme (039950) numaralı menüyü çalıştırarak görüntüleyebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
208
10 VERİ KONTROL
KUR9000’nin bu bölümünden, farklı içeriklerde kontrol raporları alacaksınız. Şimdi bunları
10.1 Muhasebe fiş kontrol raporu (499100)
9000 serisinin ticari modülleri ile muhasebe arasında entegre çalışan firmalar, herhangi bir nedenden
dolayı muhasebede hatalı oluşan fişleri bu rapordan tespit edebilirler. Örneğin muhasebe hesap kodu
boş olan bir müşterinin hareketi muhasebeye entegre edilirken, hareket tutarı muhasebede 999Otomatik Açılan Kart hesabına kaydedilir. Ya da muhasebe fişi bakiyeli olabilir. Bu rapor,
entegrasyon ile bu şekilde hatalı oluşan fişleri tespit etmek için hazırlanmıştır. Rapor alınır hatalı olan
fişin yevmiye numarası bir yere not edilir. Daha sonra hatalı olan fiş ekrana getirilir ve ALT+D tuşu
yardımıyla bu muhasebe fişinin kaynağı olan evrak bulunur. Örneğin müşteri muhasebe kodu
olmayan bir faturanın entegrasyonu ile hatalı fiş oluşmuşsa, önce o müşterinin kartından ilgili
muhasebe hesap kodu girilir, daha sonra fatura tekrar ekrana çağırılır, ilgili müşteri F10 tuşu
yardımıyla bir kez daha seçilir, evrak kaydedilir. Böylece entegrasyon işlemi de yenileneceğinden
muhasebedeki hatalı fiş düzeltilmiş olur.
Programa girdiğinizde karşınıza bu raporu alabilmeniz için parametre girişleri yapacağınız bir ekran
gelecektir. Bu ekranın ilk ve son tarih alanlarına raporunuzu almak istediğiniz tarihleri girip döküm
yerinizi de seçtikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda entegrasyon sonucunda
oluşturulan fişlere ait muhasebe hesap kodları, fiş yevmiye numarası, tarihi, fiş sıra no’su, fiş tipi, fişin
kaç satırdan oluştuğu ve borç ya da alacak meblağları yer alır.
10.2 Stok kartları muhasebe kodları kontrol raporu (499350)
Bu rapor ile muhasebe kodları hatalı olan stok kartlarınızın dökümünü alabileceksiniz. Programa
girdiğinizde sizden sadece döküm yerini seçmeniz istenecektir. Döküm yeri seçiminize göre
raporunuz listelenecektir. Raporunuzda muhasebe kodları hatalı olan stoklarınızın kodunu, adını ve
hataya ilişkin açıklamalarını ayrı başlıklar halinde görebileceksiniz.
10.3 Stok Hareket Kontrol Raporları
Bu menüde yer alan programlar, stok hareketlerinin faturalar, stok kartları ve muhasebe fişleri ile
bağlantılarına ilişkin raporlar sunmaktadır.
10.3.1 Stok hareketleri fatura bağlantı kontrol raporu (499200)
Herhangi bir nedenden dolayı, stok hareketleriyle fatura arasında bağlantı kopukluğu ortaya çıktıysa,
bu kopukluğun nereden kaynaklandığını tespit edebilmek için bu raporu almanız gerekir. Örneğin bir
bilgi dosyası üzerinde indeks düzenleme yaptınız. Bu işlemin sonunda okunan kayıt sayısı ile yazılan
kayıt sayısı arasında fark çıktı ve program bu farka rağmen yapılan düzenlemenin geçerli olup
olmayacağını bir mesajla size sordu. Bu mesajı -evetolarak cevapladınız. Bu durumda program,
okunan kayıt sayısı ile yazılan kayıt sayısı arasındaki kayıtları (yani bozuk olan kayıtları) silinecektir.
İşte bu tür kayıtları tespit edebilmek için bu rapordan yararlanabilirsiniz.
Programa girdiğinizde sadece döküm yerini seçmeniz istenecektir. İlgili seçiminizi yaptıktan sonra
raporunuz listelenir. Raporunuzda stok hareketlerinin ve faturaların tarihleri, bu hareketlerin hangi
carilerle gerçekleştiği, evrak numarası-tipi-cinsi, iade veya normal olma özelliği ve açıklama yer alır.
Özellikle açıklamadan yararlanarak stok hareketleriyle fatura arasındaki kopukluğu tespit
edebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
209
10.3.2 Fatura - Stok hareketleri bağlantı kontrol raporu (499300)
Fatura ve stok hareketleri arasındaki bağlantı kopukluğu ortaya çıktığında, bu kopukluğun nereden
kaynaklandığını listeleyen raporlardan ikincisidir. Mantığı ve rapor alınış şekli, önceki bölümümüzde
açıklamaya çalıştığımız stok hareketleri-fatura bağlantı kontrol raporu ile aynıdır. Bu raporda
diğerinden farklı olarak stok ve carilere ait hareket tutarları da yer alır.
10.3.3 Stok hareketleri - Stok kartları kontrol raporu (499250)
Bu rapor, hareketi olup da, herhangi bir şekilde kartına ulaşılamayan veya kartı olmayan stokları
listelemektedir. Programa girdiğinizde ilk önce bir onay ekranı ile karşılaşacaksınız bu ekrandan evet
onaylıyorum butonunu tıkladığınızda döküm yeri tercih ekranına ulaşılacaktır. Raporu alacağınız
döküm yeri de belirlendikten sonra ilgili stok dosyaları taranacak ve hareketi olup da kartlarına
ulaşılamayan stoklar listelenecektir.
10.3.4 Stok hareketleri - muhasebe fişleri kontrol raporu (499255)
Bu rapor, stok hareketi olup da herhangi bir şekilde muhasebe fişine ulaşılamayan veya muhasebe
fişi olmayan kayıtları listelemektedir. Programa girdiğinizde sadece döküm yerini seçmeniz istenir.
Daha sonra hareketi olup da muhasebe fişlerine ulaşılamayan stoklar hareketleri, detayları ile birlikte
listelenecektir.
10.4 Cari Hareket Kontrol Raporları
Bu menüde yer alan programlar ile senet-çek kartlarının cari hareketler ile cari hareketlerin senet-çek
kartları ile ve cari hareketlerin muhasebe fişleri ile bağlantılarına ilişkin kontrol raporları alacaksınız.
10.4.1 Cari hareketlerin senet - çek kartları ile kontrolü (499280)
Bu program cari hareketleri tarayarak senet çek kartlarıyla kontrolünü yapacak ve hatalı işlemler için
sizi bir mesaj ile uyaracaktır. Bu programda öncelikle cari hareketler baz alınmakta ve kullanıcılara
hatalı cari hareket kayıtlarına ilişkin bilgiler verilerek uyarılmaktadır; Örneğin;
26.06.2013 tarihli, 15 no’lu makbuz evrakının senet/çek bilgisi kartla uyumsuz
Cari hareketlerin senet çek kartları ile kontrolünü yapabilmek için programa girildiğinde sadece
ekrana gelecek mesajdan evet, onaylıyorum mesajını seçmeniz yeterli olacaktır. Programınız senet
çek kartlarını tarayarak gerekli kontrolleri yapacak ve size bir mesaj ile hatalı kayıtları sunacaktır.
10.4.2 Cari hareketleri - muhasebe fişleri kontrol raporu (499275)
Bu rapor, cari hareketi olup da herhangi bir şekilde muhasebe fişine ulaşılamayan veya muhasebe
fişi olmayan kayıtları listelemektedir. Programa girdiğinizde sadece döküm yerini seçmeniz istenir.
Daha sonra hareketi olup da muhasebe fişlerine ulaşılamayan cari hareketleri, detayları ile birlikte
listelenecektir.
10.4.3 Cari hareketleri - Cari kartları kontrol raporu (499276)
Bu rapor, cari hareketi olup da herhangi bir şekilde cari kartına ulaşılamayan kayıtları kontrol
edebilmenize yardımcı olacaktır. Programa girdiğinizde sadece döküm yerini seçmeniz istenir. Bu
seçimle birlikte hareketi olup da kartı olmayan cari hareketleriniz, detayları ile birlikte listelenecektir.
Vr.15 KUR9000
210
10.5 Beden hareketleri kontrol ve düzeltmeleri
Bu menüde yer alan programlar beden hareketlerine göre takip eden firmalar için hazırlanmış özel bir
düzenlemedir.
10.5.1 Sipariş hareketleri ile beden hareketleri kontrolü (499551)
Bu program, stoklarını beden hareketlerine göre takip eden firmalar için hazırlanmış özel bir
düzenlemedir. Bu programı destek bölümümüzdeki arkadaşların bilgisi altında çalıştırmanızı tavsiye
ederiz.
10.5.2 Stok hareketleri ile beden hareketleri kontrolü (499552)
Bu program, stoklarını beden hareketlerine göre takip eden firmalar için hazırlanmış özel bir
düzenlemedir. Bu programı destek bölümümüzdeki arkadaşların bilgisi altında çalıştırmanızı tavsiye
ederiz.
Vr.15 KUR9000
211
11 LİSTELER
Bu bölümde yer alan programlar ile tanımladığınız, depo kartlarının, kullanıcı hak tanımlamalarının
ve evrak listeleyebileceksiniz. Şimdi bunları sırasıyla incelemeye çalışalım.
11.1 Depo tanımları listesi (499633)
Programınızın bu bölümünden, Sistem/Stok ve Sipariş Parametreleri/Depo Tanımlama programından
tanımladığınız her bir deponuza yönelik sabit bilgilerin dökümü alınacaktır. Depo tanımlama listesi
için sizden sadece; döküm yerinizi belirlemeniz beklenecektir. Bu belirlemeyle birlikte tanımlamış
olduğunuz tüm depoların kodu, adı, grup kodu, tipi, hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu,
depolar arası transferlerde uygulanan fiyat tipi ve fiyat kodu ayrı ayrı başlıklar halinde listelenecektir.
11.2 Genel evrak kategori tanımları listesi (092905)
Bu bölümden de evrak kategori tanımlamaları (092900) programından, evraklarınıza ilişkin
tanımladığınız kategorilere yönelik sabit bilgilerin dökümü alınacaktır. Programı çalıştırdığınızda
karşınıza
Tüm listeyi dök
Kategori tanımlanmış olanları dök
Seçeneklerinden oluşan bir onay ekranı gelecektir. Bu aşamada sizden istenen evrak kategori
tanımlamaları ekranında sıralanan tüm program listelerinin mi? yoksa sadece bu ekranda kategorisi
tanımlanmış olan programları mı? listeleneceğinizi seçmenizdir. Bu seçimle birlikte raporunuz döküm
yeri tercihinize göre dökülecektir. Bu listede evraklarınızın menü numarası, adı, kategori numarası,
kategori adı ve fiş tipi ayrı başlıklar halinde yer alacaktır.
11.3 Hak Tanımları Listeleri
Veri kontrol menüsünün bu bölümünden her bir kullanıcıya özel tanımlanmış erişim, evrak seri no ve
hak tanımlamalarına, depo ve program haklarına ilişkin listeler alacaksınız. Şimdi bu listeleri
11.3.1 Kullanıcı Hak Tanımları Listesi
Bu bölümden, kullanıcılarınızın programlar ve bilgi dosyaları üzerindeki haklarını içeren listeler
alacaksınız.
11.3.1.1 Genel Hak Tanımlamaları Listesi (099601)
Programlarımızın en önemli özelliklerinden biri de, kullanıcıların programlar üzerindeki genel hak
tanımlamalarının sınırlandırılabilmesidir. Başka bir ifade ile dilediğiniz kullanıcının programlar
üzerinde kayıt okuma, yeni kayıt ekleme, eski bir kayıt üzerinde değişiklik yapma veya silme
yetkilerini kaldırabilir, dilediğiniz kullanıcılarınıza bu yetkilerin bir kısmını veya tamamını verebilirsiniz.
Kullanıcı genel hak tanımlamaları, kuruluş programınızın Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları/Genel Hak
Tanımlamaları programından tanımlanmaktadır. Bu programdan ise, tanımlı olan genel hak
tanımlamalarının listesini alacaksınız.
Programa girdiğinizde genel hak tanımlamaları listelenecek kullanıcı/kullanıcıları seçmeniz için tüm
kullanıcı Id'lerinin yer aldığı küçük bir pencere ile karşılaşacaksınız. Listeye dahil edilecek
kullanıcılar belirlenip, döküm yerini de seçtikten sonra genel hak tanımlamaları listelenecektir.
Vr.15 KUR9000
212
Bu listelerde kullanıcı sıra numaraları, Id'leri, kullanıcı isimleri, kuruluş programında çalıştığınız
firmaya girip-giremeyeceği gibi genel hak tanımlamalarındaki tüm parametreler yer alacaktır.
11.3.1.2 Veri Tabanı Hakları Listesi (099605)
Programlarımızın en önemli özelliklerinden biri de, kullanıcıların program üzerindeki veri tabanı
haklarının sınırlandırılabilmesidir. Başka bir ifade ile dilediğiniz kullanıcının erişebileceği dosyalara
ulaşıp ulaşmayacağını belirlemek veya hangi dosyalarda hangi haklara sahip olduğunu
belirlemenizdir. Kullanıcının veri tabanı hakları, kuruluş programınızın Kuruluş/Kullanıcı Hak
Tanımları/Veri Tabanı Hakları programından tanımlanmaktadır. Bu programdan ise, tanımlı olan veri
tabanı hakları listesini alacaksınız.
Programa girdiğinizde veri tabanı hakları listelenecek kullanıcı/kullanıcıları seçmeniz için tüm
kullanıcı Id'lerinin yer aldığı küçük bir pencere ile karşılaşacaksınız. Listeye dahil edilecek kullanıcılar
belirlenip, döküm yerini de seçtikten sonra veri tabanı hakları listelenecektir.
Bu listelere kullanıcı sıra numaraları, Id'leri, kullanıcı isimleri ve veri tabanı haklarından tanımlanan
tüm parametreler yer almaktadır.
11.3.1.3 Evrak seri no ve hak tanımlamaları listesi (099602)
9000 serisinde yer alan her bir evrak, evrak seri no+evrak sıra no alanlarının birleşimiyle oluşan
evrak referans numarası ile takip edilmektedir. Yani önceden girilmiş bir faturayı ekrana çağırmak
için, o fatura evrakının seri ve sıra numarasını girmeniz gerekir. Evrak seri numarası 4 dijit
uzunluğunda alfa nümerik bir alandır. Kullanıcılar evrakların seri numaralarını manuel olarak
girebilirler. Evrak sıra numarası ise 9 dijitten oluşan nümerik bir alandır. Evrak sıra numaraları, seri
numarasına göre 1’den başlayarak program tarafından otomatik olarak verilir. Evrak seri numarası
alanına, genellikle o evrakı giren kullanıcının ismi veya isminden bir bölüm girilmektedir. Böylece
hangi evrakı hangi kullanıcının girdiğini, o kullanıcının toplam kaç evrak girdiğini takip etmek mümkün
olur. Evrak seri numaralarının kullanıcı koduna göre otomatik olarak evraka gelmesini sağlayabilir,
her bir kullanıcının, evraklar üzerinde hangi yetkilere sahip olacağını ayrı ayrı tanımlama imkânına
sahipsiniz. Bunun için; KUR9000 programının Kuruluş/Evrak Seri No ve Hak Tanımlamaları
programından ilgili girişleri yapmalısınız. Bu programdan ise, kullanıcılar için tanımlı olan evrak seri
numaralarını ve bu evraklar üzerindeki haklarını listeleme imkânı bulacaksınız.
Programa girdiğinizde evrak seri numaraları ve bu evraklar üzerindeki hakları listelenecek
kullanıcı/kullanıcıları seçmeniz için tüm kullanıcı Id’lerinin yer aldığı küçük bir pencere ile
karşılaşacaksınız. Kullanıcı seçimi yapılıp döküm yeri de belirlendikten sonra listeniz hazırlanacaktır.
Bu listede kullanıcı Id’leri, program sıra numaraları, program evrak tanımları, ilgili kullanıcının
gireceği evrak için tanımlı olan (otomatik gelecek olan) seri numarası ve kullanıcıların her bir evrak
üzerindeki yetkileri yer alacaktır.
11.3.1.4 Depo hakları tanımları listesi (099603)
Kuruluş programınızın Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları/Kayıt kullanım hakları bölümünden
kullanıcıların depolar üzerindeki haklarını tanımlayabilirsiniz. Bu programdan ise, tanımlı olan
kullanıcı depo haklarının listesini alacaksınız.
Programa girdiğinizde öncelikle depo hakları listelenecek kullanıcıyı seçmeniz istenir. Kullanıcı
seçimi yapılıp döküm yeri belirlendikten sonra depo hakları listelenecektir.
Bu listede kullanıcı Id'leri, depo sıra numaraları, depo adları ve ilgili kullanıcının ilgili satırdaki depoyu
kullanıp kullanamayacağı (evet-hayır şeklinde) yer alacaktır.
Vr.15 KUR9000
213
11.3.1.5 Kullanıcı Program Hakları Tanımları Listesi (099604)
Kuruluş programınızın Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımları/Program Hakları Tanımları kullanıcılarınızın
Programlarınızın hangilerine girip, hangilerine giremeyeceklerini tanımlayabilirsiniz. Bu program,
program hak tanımlarını liste şeklinde size sunacaktır.
Programa girdiğinizde öncelikle program hakları listelenecek kullanıcıyı seçmeniz istenir. Kullanıcı
seçimi yapılıp döküm yeri belirlendikten sonra program hakları listelenecektir. Bu listede kullanıcı
Id'leri, program sıra numaraları, program adları ve ilgili kullanıcının ilgili satırdaki programa girip
giremeyeceği (evet-hayır şeklinde) yer alacaktır.
11.3.1.6 Kullanıcı - Modül hakları tanımları listesi (099612)
Kuruluş programınızın Kullanıcı hak tanımlama (501300) ekranının Modül kullanım hakları
bölümünden, kullanıcılarınızın programlarınızın hangi modüllerini kullanıp, hangilerini
kullanamayacaklarını belirleyebilirsiniz. Bu rapor ile de ilgili ekrandan tanımladığınız modül kullanım
haklarını topluca listeleyebileceksiniz.
Programa girdiğinizde öncelikle modül kullanım hakları listelenecek kullanıcı yada kullanıcılarınızı
seçmeniz istenir. Kullanıcı seçimi yapılıp döküm yeri belirlendikten sonra modül kullanım hakları
detaylı olarak listelenecektir. Bu listede kullanıcıların kodu, adı ve hangi modülleri kullandığı
hangilerini kullanmadığı modül isimlerinin altında evet/hayır şeklinde yazılacaktır.
11.3.2 Kullanıcı performans analizi (099611)
Bu program ile istediğiniz tarihler arasında, seçmiş olduğunuz kullanıcıların girdiği ve değiştirdiği
hareket sayısını, kayıt ettiği evrak veya kart tipini listeleyebileceksiniz. Böylece kullanıcıların
performansını analiz edeceksiniz.
Programı çalıştırdığınızda öncelikle tarih aralığını ve son olarak da performansını analiz etmek
istediğiniz kullanıcıları seçmelisiniz. Böylece yaptığınız seçime göre raporunuz listelenecektir.
11.4 Evrak Listeleri
Veri kontrol menüsünün bu bölümü evrak listelerine ayrılmıştır. Stok, cari, sipariş hareketleri ve
muhasebe fişlerine ilişkin evrak listelerinin alınacağı bu bölüm, yukarıda açıklamaya çalıştığımız
kontrol raporlarına da ek olarak düşünülebilir. Şimdi bu listeleri kısaca açıklamaya çalışalım.
11.4.1 Stok hareket evrakları listesi (499606)
Bu bölümden, parametreler ekranından girilecek tarihler arasında girilen stok hareket evraklarının
dökümü alınacaktır.
Programa girdiğinizde öncelikle hangi tarihler arasındaki stok hareket evraklarını listelemek
istediğiniz sorulacaktır. Tarih aralığını girip döküm yerini seçtikten sonra listeniz hazırlanacaktır.
Stok hareketleri listesinde yer alan bilgiler şunlardır; evrak tarihleri, evrak numaraları, hareket tipleri
(giriş-çıkış-depo transfer gibi), hareket cinsleri (toptan, perakende, sarf gibi), normal/iade, evrak tipleri
(irsaliye, doğrulan fatura, depo fişi gibi), evrakın düzenlendiği cari hesabın kodu ve evrak tutarı.
11.4.2 Cari hareket evrakları listesi (499607)
Parametreler ekranından girilecek tarihler arasında girilen cari hareket evraklarının listelendiği
bölümdür. Bu dökümde yer alan bilgiler şunlardır; cari hareket evraklarının tarihleri, evrak numaraları,
Vr.15 KUR9000
214
hareket tipleri (borç-alacak şeklinde), hareket cinsleri (fatura, müşteri senedi gibi), evrak tipleri (satış
faturası, alış faturası- tahsilât makbuzu gibi), evrakın düzenlendiği cari kodu ve meblağ.
11.4.3 Sipariş hareket evrakları listesi (499608)
Parametreler ekranından girilecek tarihler arasında girilen sipariş evraklarının listelendiği bölümdür.
Dökümde şu bilgiler yer alır; sipariş evraklarının tarihleri, evrak numaraları, tipi (temin-verilen sipariş,
talep-alınan sipariş), cinsi (normal, konsinye), tutarı ve kalan miktar.
11.4.4 Muhasebe Fişleri Listesi (499609)
Parametreler ekranından gireceğiniz tarihler arasında yaratılan (veya girilen) muhasebe fişlerinin
listelendiği bölümdür. Dökümde şu bilgiler yer alır; fiş tarihi, fiş sıra no, fiş tipi (mahsup-tahsil-tediye
şeklinde), yevmiye numarası, satır sayısı, her bir satırda çalışan muhasebe hesaplarının kodları,
açıklama, borç veya alacak tutarları.
Vr.15 KUR9000
215
12 VERİ TABANI SÜRÜM YÜKSELTME, BAKIM VE YÖNETİM
KUR9000’nin son menüsünü, programınızın veri tabanı ve tablolarına ilişkin güncellemeleri ile bakım
işlemlerine ayrılmıştır. Şimdi bu menüyü oluşturan programların neler olduklarını ve nasıl işlem
yapılacağını açıklamaya çalışalım.
12.1 Tablolar sürüm yükseltme ve yönetim (504000)
Bu program ile dilediğiniz bir Series 9000 bilgi dosyasına erişebilmeniz, eriştiğiniz dosyaların genel
özellikleri hakkında bilgi sahibi olmanız, güncelleme ve tablo bakım onarım işlemlerini yapmanız
mümkündür. Programa girdiğinizde öncelikle ekranın “Tablo Adı” bölümünde Series 9000'e ait
bütün kart ve hareket dosyalarının isimleri alfabetik sıraya göre listelenecektir. Ekranın sağ
bölümünde ise seçili olan kart ve hareket dosyalarına ait genel veriler yer alacaktır. Bunlar kısaca;

 Kayıt yapılarına ait özellikleri (kayıt yapısı, kayıt uzunluğu vb.), programa hangi kullanıcı koduyla
girildi ise, o kullanıcının ilgili
dosyalar
üzerinde
yapabileceği haklar,
 SQL cümlesi butonuyla
ilgili tablonun sql sorgusu
(yapısı),
 Alan açıklamaları butonu
ile
<http://yardim.mye.com.tr>
web sayfasındaki
“Mikro
veri tabanı yapısı / Mikro
veri tabanı yapısı V15” ye
hızlı bir şekilde bağlanarak
o tabloya ait alanların
açıklamaları-detayları,
 Tablo sürüm yükseltme,
güncelleme
yapabilme,
tabloyu yeniden oluşturma,
ilgili tablolarla ilgili aktif
kayıtlar, silinen ve değişen
kayıtlara erişebilme
Şeklinde sıralanmaktadır.
 Tablo Sürüm Yükseltme:
İstenen kayıtlara çabuk ulaşmak ve belli bir sıra dahilinde çağrılmasını sağlamak amacı ile oluşturulan
dosyalara sürüm yükseltme işlemi yaptırabiliriz. Bu dosyaların herhangi bir nedenle bozulması sonucu
bazı kayıtlar görülemez veya yanlış bir sıra dahilinde görülürler. Bu buton tıklandığında karşınıza
“Sürümü yükselen tüm tabloların belirlenmesini ister misiniz ?” şeklinde bir onay ekranı gelecektir.
Evet dediğiniz taktirde seçtiğiniz tüm tablolar için ilgili sürüm yükseltme işlemleri yapılacaktır.
Sonrasında da eğer sürümü yükselmemiş herhangi bir tablo yok ise, “Sürümü yükselmesi gereken tablo
yok” şeklinde uyarı verecektir. Sürümü yükselen tablo var ise zaten kırmızı renkte ekranın sol tarafında
belirecektir. Sonrasında otomatik olarak karşınıza “Seçili tüm tabloların sürümü yükseltilecek. Onaylıyor
musunuz ?” şeklinde bir onay ekranı gelecektir. Buradan evet seçeneğini işaretleyerek sürüm
yükseltme işlemi yapılacaktır. (Veya kırmızı renkte beliren dosyaları tek tek seçerek de bakım ya da
güncelleme işlemini yapabileceğiniz gibi mouse göstergenizin sağ tuşuna basıp açılacak olan
pencereden “Tablo sürüm yükseltme” seçeneğini seçerek işlemlerinize devam edebilirsiniz.)

Güncelleme:
Vr.15 KUR9000
216
Herhangi bir nedenden dolayı bilgi dosyaları arasında uyumsuzluk ortaya çıktığında (cari hareket
föyündeki bakiye ile ekstredeki bilginin uyuşmaması gibi), güncelleme işlemi ile bu uyumsuzluk
ortadan kaldırılabilir. Bu buton tıklandığında seçtiğiniz bilgi dosyası yeniden güncellenecektir.
 Tabloyu Yeniden Oluştur:
Herhangi bir nedenden dolayı bilgi dosyaları kayıtlarını silmek veya tabloyu yeniden oluşturmak
istediğinizde, yapılan yeniden oluşturma işlemi ile kayıtlarınız sıfırlanacaktır. Fakat biz bu seçeneği
pek fazla tavsiye edemiyoruz. Çok acil, gereken durumlarda pek tabii ki yapabilirsiniz.
 Aktif Kayıtlar:
İlgili tablodaki kayıtları, bunlara ait alan açıklamasındaki kolonlarla beraber görüntülemek
istediğinizde bu seçeneği çalıştırabilirsiniz.
 Silinen Kayıtlar:
Seçmiş olduğunuz tabloya ait vereceğiniz tarih aralığında silinen kayıtları görüntülemek istediğinizde
bu seçeneği çalıştırabilirsiniz.
 Değişen Kayıtlar:
Seçmiş olduğunuz tabloya ait vereceğiniz tarih aralığında değişen kayıtları görüntülemek
istediğinizde bu seçeneği çalıştırabilirsiniz.
İlgili tabloları tek tek veya toplu olarak da seçip, mouse sağ kliklediğinizde yukarda açıkladığımız
seçeneklere de kısaca ulaşabilirsiniz.
12.2 Fonksiyon, görünüm ve kayıtlı prosedürler için güncelleme (504001)
Her program güncellemesi sonrasında kullanıcılarımız, öncelikle Tablolar sürüm yükseltme ve
bakım (504000) programını çalıştırmaları daha sonra da Fonksiyon, görünüm ve kayıtlı prosedürler
için güncelleme (504001) programını çalıştırarak
işlemlerini tamamlamaları gerekmektedir.
Dolayısıyla öncelikle, programa revize edilip bakıma ihtiyacı olan tablolar kontrol edilecek,
hangilerinde bakım işleminin uygulanması gerektiği tespit edilip bakım yapılacak, sonrasında da bu
program çalıştırılarak firmaların SQL görüntü ve fonksiyonlarının güncellenmesi yapılacaktır. Amaç
yeni eklenen tablolara ait fonksiyon-görünüm-işlev veya yönetim ekranlarının aktif hale gelmesini,
yada mevcut fonksiyon-görünüm-işlev veya yönetim ekranları üzerinde yapılan revizelerin aktif hale
gelmesini sağlamaktır. F10 ekranlarına, yönetim ekranlarına, analiz ekranlarına, föy ekranlarına ait
başlıkları örnek gösterebiliriz. Program çalıştırıldıktan sonra İşlem başarıyla tamamlandı mesajının
alınmış olması gerekmektedir.
 Bunları Biliyor musunuz?
V15 serisi programlarımızda, kullanıcılarımızın değiştirmiş oldukları yada kendilerine özel
geliştirdikleri fonksiyon, kayıtlı prosedür ve görünümlerin program güncellemesi sonrasında
etkilenmemeleri sağlanmıştır.
Şöyle ki, Fonksiyon, görünüm ve kayıtlı prosedür güncelleme (504001) programı her
çalıştırıldığında, kullanıcılarımızın kendilerinin geliştirdikleri, fonksiyon, kayıtlı prosedür ve
görünümlerdeki değişikliklerde orijinal hallerine geri dönmekteydi. Bu durumda kullanıcılarımızın, her
güncellemenin ardından, varsa kendi fonksiyon, kayıtlı prosedür ve görünümleri programa yeniden
update etmeleri gibi bir gereklilikleri söz konusu olmaktaydı. V15 serisi programlarımız da bu işleyişi
ortadan kaldırmak amacıyla, kullanıcılarımızın kendilerine özel olarak geliştirdikleri fonksiyon, kayıtlı
prosedür ve görünümlerini saklanabileceği özel iki dosya belirlenmiştir.
GLBUSER.SQL: Ortak veri tabanı için tasarlanan yada değiştirilen fonksiyon, kayıtlı prosedür veya
görünümlerin saklanacağı dosya
FIRMUSER.SQL: Firma veri tabanı için tasarlanan yada değiştirilen fonksiyon, kayıtlı prosedür veya
görünümlerin saklanacağı dosya
Vr.15 KUR9000
217
Böylece kullanıcılarımız değiştirdikleri yada geliştirdikleri fonksiyon, kayıtlı prosedür ve görünümleri
herhangi bir işlem yapmadan bu dosyalara saklayarak koruma altına alacaklardır. Güncelleme
programı çalıştırıldığında da, bu dosyalar yardımıyla ilgili fonksiyon, kayıtlı prosedür ve görünümler
tekrar yaratılacak, dolayısıyla güncelleme sonrası değişimden etkilenmeleri söz konusu olmayacaktır.
Konuyu bir örnekle açıklamaya çalışalım. Cari yönetim ekranlarımızın kolon başlıklarının orijinal hali,
KODU, UNVANI 1, UNVANI 2, CADDE, SOKAK, P.KODU, İLÇE, İL vb kolon başlıklarından
oluşmaktadır. Kullanıcılarımızın FIRMVIEW.SQL dosyasında yer alan CARI_YONETIM
prosedürünün UNVANI 2 ve CADDE kolon başlıklarının arasına E_MAIL kolon başlığını ekleyerek
değiştirdiğini yani ilgili ekranda carilerin e-mail adreslerinin de yer almasını sağladığını düşünelim.
Her güncelleme sonrasında FIRMVIEW.SQL dosyanın orijinal hali programa update edildiğinden,
yapılan değişikliklerde göz ardı edilmekteydi. Bu durumda kullanıcılarımız da, söz konusu değişikliği
her defasında FIRMVIEW.SQL dosyasına yeniden uyarlamaktaydı. Yapılan düzenleme ile bu durum
ortadan kaldırılmış olup, kullanıcılarımızın değiştirdikleri CARI_YONETIM prosedürünü
FIRMUSER.SQL dosyasına saklayarak koruma altına almaları sağlanmıştır. Böylece her güncelleme
sonrasında bu dosya dikkate alınacak ve prosedür değiştirilmiş hali ile tekrar yaratılacaktır.
Önemli Not:
Veri tabanında olabilecek muhtemel farklılıklar sonucunda bir hata oluşursa program
" GLBUSER.SQL (yada FIRMUSER.SQL) dosyasında versiyon uyumsuzluğu mevcut, yeni veri
yapısına göre güncellenmeli!"
Uyarısı verilecektir. Bu durumda kullanıcılarımızın yapması gereken, hata alınan dosyadaki kendi
fonksiyon, kayıtlı prosedür yada görünümlerini; mikronun veritabanında yapmış olduğu değişikliklere
göre yeniden düzenleyip kaydederek tekrar güncelleme programını çalıştırmalarıdır.
12.3 Rapor Jeneratörü Tabloları Güncelleme (504002)
Güncelleme sonrasında yapılacak bir diğer işlem, Rapor Jeneratörü Tabloları Güncelleme (504002)
programının çalıştırılmasıdır. Öncelikle belirtmek isteriz ki her program güncellemesi sonrasında bu
programın çalıştırılması gibi bir gereklilik yoktur. Amaç sadece, eklenen yada revize edilen tabloların
rapor tanımlama ekranlarında görüntülenmesi ve bu tablolarda ki başlıkların rapor kolonlarında yer
almasının sağlanmasıdır. Bu program çalıştırıldıktan sonra işlem başarıyla tamamlandı mesajının
alınmış olması sağlıklı işlem gerçekleştirdiğinizi gösterecektir.
12.4 Çok Veritabanı Seçimli Tablo Sürüm Yükseltme, Veri Tabanı Güncelleme
(504030)
Bu bölümde sizlere, sadece V15 kullanıcılarımıza özel olan bir programdan söz edeceğiz. Öncelikle
belirtmek isteriz ki, bu program sadece V15 kullanıcıları tarafından çalıştırılabilecek olup, aynı anda
birden fazla firma için güncelleme sonrası işlemlerin toplu olarak yapılmasını sağlayacaktır.
Dolayısıyla kullanıcılarımız, programlarını her güncellediklerinde tüm firmaları için ayrı ayrı Tablolar
sürüm yükseltme ve bakım programı ile Fonksiyon, görünüm ve kayıtlı prosedürler için güncelleme
(504001) programını çalıştırmak yerine bu program sayesinde tek bir seferde tüm işlemleri
yapacaklardır. Programı çalıştırdığınızda yapmanız gereken tek işlem hangi firmalar için güncelleme
yapılacağını belirtmenizdir. Bunun için firma kodu alanından firmalarınızı seçmelisiniz. Programınız
default olarak tüm firmaları seçilmiş olarak karşınıza getirecektir. Eğer güncelleme sonrası işlemler
her firma için yapılmayacak ise ilgili firmaların seçilmişlik işaretini kaldırmanız yeterli olacaktır.
Firmalar belirlendikten sonra “devam” butonu tıklanarak işlem başlatılır ve sonlanana kadar beklenir.
Seçilen firmalar için bakımın yapıldığını ekranınızın “işlenen veritabanı ve yapılan işlemler” başlıklı
bölümlerinden de izleyebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
218
12.5 Genel amaçlı tabloları yeniden oluşturma (504003)
Series9000 programlarında banka, ülke, il, antrepo tanımlamaları, havaalanı kodları vb. tanımlamalar
ayrı ayrı text dosyalar içinde tutulmaktadır. Bu tanımlamalarda herhangi bir değişiklik olduğunda (yeni
bir bankanın eklenmesi, ya da çıkarılması, yeni bir il tanımın eklenmesi vs.) bu değişiklikler ilgili
dosyalara işlenmektedir. Dolayısıyla bu dosyaların programlara da aktarılması gerekecektir. İşte bu
bölümden yenilenen text dosyalarının programlara güncellenme işlemi gerçekleştirilecektir. Programa
girdiğinizde karşınıza “genel tanım dosyaları güncelleme” başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu
ekranda sizden istenen güncelleme işleminin hangi tanım dosyaları üzerinde yapılacağını
belirtmenizdir. Programınız sisteminize ilk yüklendiğinde tüm tanım dosyaları seçili durumdadır. Bu
aşamada öncelikle güncelleme işleminin yapılmayacağı tanım dosyalarının başındaki () işaretinin
kaldırılması gerekmektedir. Bunun için ilgili kutucukların mouse göstergesiyle tıklanması yeterli bir
işlemdir. Güncellemelerin yapılacağı tanım dosyaları belirlendikten sonra enter tuşuna basılarak
işlem sonuçlandırılmalıdır.
12.6 Sistem tabloları düzenleme (504015)
Bu program, tüm kayıtlara ait detay bilgilerin saklandığı ortak sistem tabloların bakımını yapan
programdır. Bir kez çalıştırmanız yeterli olacaktır.
12.7 Entegreden oluşmuş muhasebe fişlerinin aynı özellikteki satırlarını birleştir
(504008)
Kuruluş programınızın Sistem/Muhasebe parametreleri/Entegrasyon parametreleri/Entegrasyon şekil
parametreleri (96113) ekranında yer alan “muhasebe fişinde satırların hesap-srm kodu ve
açıklaması aynı olsa dahi satırları birleştirme” parametresinin başında yer alan kutucuk
işaretlenmişse, entegrasyon sonucunda oluşan muhasebe fişlerinde aynı hesap koduna, srm koduna
ve açıklamaya sahip hareketler ayrı ayrı satırlar halinde yazılacaktır. Aksi durumda bu tip hareketler
birleştirilerek işlem yapılacaktır.
Eğer kullanıcılarımız işlem yaptıkları süre zarfında bu parametreyi göz ardı ederek, entegrasyon
sonucu oluşan fişlerde aynı özellikteki hesapları ayrı ayrı satırlar halinde yer alıyorsa ve sonrasında
bu hesapların birleştirilmesini istiyorlar ise bu program istedikleri işlemi kısa bir sürede
gerçekleştirecektir. Çünkü programınız aynı fiş içerisinde; tarihi, sıra nosu, yevmiye nosu, hesap
kodu, srm.mrk kodu, açıklaması, entegre evrak bilgileri aynı olan satırları seri bir şekilde belirleyecek
ve bu satırları birleştirerek tek satırda toplayacaktır. Eğer muhasebe fişlerinizde aynı özellikteki
hesaplar hem borç hem de alacak olarak çalışmış ise borç satırları ayrı, alacak satırları ayrı toplamlar
olarak birleştirilecektir. Programı çalıştırdığınızda karşınıza gelecek ekranda “birleştirme işlemini
başlat” butonunu tıklamanız istediğiniz işlemin gerçekleşmesi için yeterli olacaktır. Fakat bu işlem
öncesinde kullanıcılarımızın MUHFIS tablosuna ait bilgilerin yedeğini almalarını önemle belirtiriz.
12.8 Manuel girilmiş muhasebe fişlerinin aynı özellikteki satırlarını birleştir (504012)
Bu program ile amacımız, manuel girilen muhasebe fişlerinde aynı özelliklere sahip satırlar ayrı ayrı
yer alıyor ise tek satır halinde yazılmalarını sağlamaktır. Çünkü programınız aynı fiş içerisinde; tarihi,
sıra no'su, yevmiye no'su, hesap kodu, srm.mrk kodu ve açıklaması aynı olan satırları seri bir şekilde
belirleyecek ve bu satırları birleştirilerek tek satırda toplayacaktır. Eğer muhasebe fişlerinizde aynı
özellikteki hesaplar hem borç hem de alacak olarak girilmiş ise borç satırları ayrı, alacak satırları ayrı
toplamlar olarak birleştirilip yazılacaktır. Programı çalıştırdığınızda karşınıza gelecek ekranda
"Birleştirme işlemini başlat" butonunu tıklamanız istediğiniz işlemin gerçekleşmesi için yeterli
olacaktır. Fakat bu işlem öncesinde kullanıcılarımızın MUHFIS tablosuna ait bilgilerinin yedeğini
almalarını önemle belirtiriz.
Vr.15 KUR9000
219
12.9 İnternet'ten Genel Tanım Dosyalarını Güncelleme (504020)
Series 9000 programlarında banka, ülke, il, antrepo tanımlamaları, havaalanı kodları, enflasyon
muhasebesinde kullanılan tefe, tüfe değerleri vb. tanımlamalar ayrı ayrı text dosyalar içinde
tutulmaktadır. Bu tanımlamalarda herhangi bir değişiklik olduğunda (yeni bir bankanın eklenmesi,
yada çıkarılması, yeni bir il tanımın eklenmesi vs.) kullanıcılarımız bu program sayesinde istedikleri
dosyaların yenilenmiş hallerini Internet sayfamıza bağlanarak güncelleyebileceklerdir. Bunun için
öncelikle yapılması gereken, programı çalıştırmanız ve karşınıza gelen ekrandan güncelleme
yapmak istediğiniz dosyaları tek tek seçmenizdir. Bu ekranda tüm tanım dosyaları alt alta sıralı olarak
karşınıza gelecektir. Bu dosyaların hemen yanında da ilgili dosyalarda son değişikliğin hangi tarihte
yapıldığını ve dosya boyutunun ne kadar olduğunu bildiren kolon başlıkları yer almaktadır. Bu
başlıkların hemen yanında da ilgili dosyalarda güncelleme olup olmadığının bilgisini veren
“güncelleme var mı?” başlıklı kolonu göreceksiniz. Eğer bu kolonda dosyalarınız için “evet” ifadesi
yer alıyor ise, ilgili dosyaların güncelleme gerektirdiği anlaşılmalıdır. Hayır, olarak belirtilen
dosyalarda ise değişiklik olmadığından güncelleme yapılmasına gerek duyulmamaktadır. Bu
durumda kullanıcılarımızın yapması gereken kendileri için önemli olduğunu düşündükleri ve
güncelleme yapılması gereken dosyaları tek tek seçmeleri ve “karşıdan yükle” butonuna
basmalarıdır. Yükleme işlemi tamamlandığında programınız sizi bilgilendirecek böylece seçtiğiniz
dosyaların en güncel hallerini programınızda yenilemiş olacaksınız.
12.10 Log İşlemleri
Bu bölümde yer alan programlar ile kullanıcılarımız, tanımlayacakları parametrelere göre silinen,
değişen ve yeni eklenen hareketlerini listeleyeceklerdir. Şimdi bu menüde yer alan programların neler
olduklarını tüm ayrıntılarıyla incelemeye çalışalım.
12.10.1 Silinen Kayıtlar (504061)
Firma log parametrelerinde (504060) veya Kullanıcı hak tanımlama (501300) menüsündeki “Log
ayarları” butonundaki ilgili tablolar için “Silinen kayıtları yedekle” parametresi en az birinde evet
olarak seçilmiş ise, silinen kayıtlar geçici bir tabloda saklanacaktır . Kuruluş programınızın silinen
kayıtlar programında, yönetim ekranlarında olduğu gibi bir ekranla karşılaşacaksınız. Burada size
hangi tarihler arasındaki silinen kayıt bilgilerine ulaşmak istediğiniz sorulacaktır. Yaptığınız tarih
seçimine göre silinen kayıtlarınız listelenecektir. Ekranda herhangi bir sebepten dolayı sildiğiniz
kayıtla ilgili program tablosunun numarası,adı, tablo açıklaması, şube no, kayıt numarası, silen
kullanıcının numarası ve adı, işlem tarihi ve işlem saati kolonları mevcuttur.
Bir örnekle açıklayacak olursak; işiniz dolayısıyla SRV kullanıcısıyla programınıza giriş yaparak,
sektör tanıtım kartından (011230) bir sektör kaydını sildiğinizi düşünelim. Firma log
parametrelerindeki 8.satırda bulunan SEKTOR tablosu için “Silinen kayıtları yedekle” parametresi
evet olarak seçilmiş olsun. Eklenen kayıtlar (504061) programını çalıştırdığınızda sildiğiniz sektör
kartına ilişkin bilgiler listelenecektir. Bunlar kısaca; Tablo no:8, Tablo adı:SEKTOR, Tablo açıklama:
Sektör tanıtım tablosu, Silen kullanıcının adı:SRV vb. şeklinde olacaktır.
Ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz ve siz kullanıcılarımız için birçok işlemi seri bir şekilde
yapmanızı sağlayacak “Görünüm, aktarım ve yazıcı” menüleri hemen hemen tüm yönetim ve föy
ekranlarımızda mevcuttur, oradaki açıklamalarımızdan faydalanabilirsiniz.
12.10.2 Değişen Kayıt Alanları (504063)
Firma log parametrelerinde (504060) veya Kullanıcı hak tanımlama (501300) menüsündeki “Log
ayarları” butonundaki ilgili tablolar için “Değişen alanları yedekle” parametresi en az herhangi
birinde evet olarak seçilmiş ise, değişen kayıtlar görüntülenecektir. Kuruluş programınızın değişen
kayıt alanları programında, yönetim ekranlarında olduğu gibi bir ekranla karşılaşacaksınız. Burada
size hangi tarihler arasındaki değişen kayıt bilgilerine ulaşmak istediğiniz sorulacaktır. Yaptığınız
Vr.15 KUR9000
220
tarih seçimine göre değişen kayıtlarınız listelenecektir. Ekranda değiştirdiğiniz kayıtla ilgili program
tablosunun numarası-adı, tablo açıklaması, şube no, kayıt numarası, değişikliği yapan kullanıcının
numarası ve adı, işlem tarihi, işlem saati, değişen alanın tipi-adı, eski ve yeni değer kolonları
mevcuttur.
Bir örnekle açıklayacak olursak; Normal mal kabul verilen sipariş fişindeki (022200) eski bir kayda
sipariş detayı (Alt+D) satırına “deneme” şeklinde bir açıklama girdiğinizi düşünelim. Firma log
parametrelerindeki 21.satırda bulunan SIPARIS tablosu için “Değişen alanları yedekle” parametresi
evet olarak seçilmiş olsun. Bu durumda Değişen kayıt alanları (504063) programını çalıştırdığınızda
sipariş evrakına eklediğiniz sipariş detayına ilişkin bilgiler listelenecektir. Bunlar kısaca; Tablo no:21,
Tablo adı:SIPARIS, Tablo açıklama: Sipariş kayıtları tablosu, Değişen alanın adı:sip_açıklama, Yeni
değer:deneme vb. şeklinde olacaktır.
12.10.3 Genel log (504064)
Kuruluş programındaki Kullanıcı hak tanımlama (501300)/Genel hak tanımlamaları 28. maddesindeki
“Kuruluş menülerini kullanabilir” parametresi aktif olan kullanıcılar için, bu program sayesinde
istediğiniz tarih aralığını vererek, ilgili kullanıcının işlem kayıtlarını (log) detaylı bir şekilde
dökebilirsiniz. Böylece tarih, kullanıcı no, program, işlem kodu ve açıklama bilgileri raporunuzda
görüntülenecektir. Yani kuruluş programına girme hakkı olan kullanıcılar hangi tarihte (saatte), hangi
menüleri çalıştırmış bilgisine ulaşabileceksiniz.
Vr.15 KUR9000
221
13 GENEL AMAÇLI PROGRAM BUTONLARI
KUR9000 programınızın bu bölümünde, Tüm Series 9000 ürünlerinde ortak olarak kullanılan ve
programların genelini etkileyecek giriş ve düzenlemelerin yapılacağı “işlem butonları” ile ilgili
açıklamalarda bulunmak istiyoruz. Bunun yanı sıra ekrandan aktif olarak çalışılacak firma, şube ve
mali yılın nasıl seçileceğine ilişkin açıklamalarda da bulunacağız. Bunlar, tüm Series 9000
programlarının başlık barı altında sıralanmış olup, kullanıcılarımızın programların bazı bölümlerine
tek bir tıklama ile ulaşmalarını sağlamak için yapılmış işlem butonlarıdır. Bu butonları tıklayarak
ulaşacağınız programlardan, SERIES 9000 ürünlerine ait pencereler için görsel düzenlemeler
yapabilecek, veri tabanını
kullanarak istediğiniz formatta ve istediğiniz başlıklarda raporlar
hazırlayabilecek, hatırlatıcı butonunu kullanarak sizin için önemli olan günlerin programınız
tarafından size bildirilmesini sağlayabileceksiniz. Ayrıca, günlük döviz kur girişlerinizi, program
güncellemelerinizi, programlarınızın yedekleme işlemlerini daha seri bir şekilde yapabilecek ve
programlarınız için makro tanımlaması yapabileceksiniz. Yine bu butonlar ile tanımlı olan tüm
kullanıcılarınızı programınızın herhangi bir bölümünde iken görüntüleyebilecek ve programınızın
sürümü hakkında bilgi edinebileceksiniz. Evet, işlem butonları ile ilgili bu kısa açıklamadan sonra bu
butonların işlevlerini daha ayrıntılı olarak anlatmaya başlayabiliriz.

Aktif firma, Aktif şube ve Mali yıl seçimi
Programımızın giriş bölümünde de belirttiğimiz gibi, V15 serisi kullanıcılarımız programdan çıkmadan
farklı firmalarının datalarına giriş yapabileceklerdir. Yani birden fazla firma ile aynı anda hem daha
hızlı, hem kesintisiz hem de kaliteli olarak işlem gerçekleştirebileceklerdir. Bu ayrıntının özellikle
SMMM kullanıcılarımız ve grup firmalar ile işlem yapan kullanıcılarımız için sevindirici olacağı
düşüncesindeyiz. Çünkü sorumlu oldukları firmaların kayıtlarını işlerken sürekli olarak programdan
çıkıp başka firmanın dataları için tekrar programa girmek gibi zorunlulukları ortadan kaldırılmış
olacaktır. V15 serisi programlarımız en kapsamlı değişimi ile siz kullanıcılarımıza; program içinde
iken aktif olarak çalışmak istediğiniz firmaları değiştirip aynı anda farklı firmalarınız için kayıt girişi
yapabilmenize imkân sağlayacaktır. Firma değişimi de yukarıda görmüş olduğunuz ekranda yer alan
Aktif firma alanından geçekleştirilecektir. Bunun yanı sıra kullanıcılarımız seçtikleri firmanın hangi
şubesi ve hangi mali yılı ile çalışacaklarını da belirleyebileceklerdir. Tabi öncelikle işlem yapılacak
veri tabanının oluşturulması, daha sonrada bu veri tabanını kullanacak firmaların tanıtımlarının
yapılması gerekmektedir. Veri tabanı tanımlamaları için Veri tabanı tanıtım kartı (501100)
programına ait açıklamalarımızdan şirket tanımlamaları için de Firma tanıtım kartı (501110)
programına ait açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz. .

Rapor Butonu
Series 9000 ürünlerinde raporlarınızı, daha sonra tekrar inceleyebilmek ve üzerinde gerekli işlemleri
yapabilmek amacıyla bir dosyada saklayabilmeniz mümkündür. İşte bu buton ile
mikro rapor formatında saklamış olduğunuz raporlarınıza daha seri şekilde
ulaşabilecek, gerekirse yazıcıya dökümlerini alabileceksiniz. Bu butonu tıkladığınızda
karşınıza boş bir rapor ekranı gelecektir. Şimdi yapmanız gereken, mikro rapor formatında saklamış
olduğunuz raporlarınızı bu ekrana çağırmanızdır. Bunun için dosya menüsü altındaki aç komutunu
yada ekranınızın üzerindeki aç ikonunu kullanabilirsiniz. İlgili raporları bu şekilde açabileceğiniz gibi,
desktop (masaüstü) ekranı üzerinden de çalıştırabilmeniz mümkündür. Bunun için öncelikle, dekstop
ekranında raporlarınızı saklamış olduğunuz dizine girmelisiniz. Daha sonra istediğiniz rapor
dosyasını mousenuzun sağ yada sol tuşlarını basılı tutarak, sürükle bırak yöntemiyle Series 9000
programlarının üzerine taşımalısınız. Bu işlem sonrasında raporunuz otomatik olarak programınızın
üzerine açılacaktır.
Bu ekran üzerinde yer alan ikonlar ile raporlarınızı; tek bir tıklama ile Excel, Word ve Internet
Explorer gibi MS Office ve Windows programlarına gönderebilirsiniz. Series 9000 programlarının
elektronik haberleşmeyi desteklemesi özelliğinden dolayı, e-posta ikonunu tıklayarak Microsoft
Outlook’u çalıştırabilir, raporunuzu istediğiniz kişi yada kişilere mail ile gönderebilirsiniz. Tüm bu
işlemleri bu ikonlar aracılığı ile yapabileceğiniz gibi, “Aktar” başlıklı butonu tıkladığınızda açılacak
menüden de yapabilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
222
Yine bu ekrandan mouse yardımıyla raporunuzun başlığını değiştirip, istediğiniz rapor başlığını
verebilmeniz mümkündür. Bunun için öncelikle yapmanız gereken, rapor başlığının yazılı olduğu
başlık barını mouse göstergenizle tıklamanızdır. Daha sonra, bu bölümde yazılı olan rapor başlığını
silerek yada üzerinde gerekli değişiklikleri yaparak yeni rapor başlığınızı yazabilirsiniz.
Bu ekrandan, raporunuzun yazı karakterlerini (büyüklüğünü, kalın, eğik, yada altı çizgili olarak)
istekleriniz doğrultusunda değiştirebilmenizde mümkün olacaktır. Ayıca raporunuzun satır ve
sütunları arasında yer alan çizgileri “ızgara” ikonu yardımıyla kaldırıp, tekrar yerleştirebileceksiniz.
Mousunuzu kullanarak rapor kolon ayarlarınızı seri bir şekilde yapabilirsiniz. Yine bu ekranda
gördüğünüz yazıcı ikonları ile de, yazıcınızın ayarlarını yapabilecek, gerekirse raporunuzun
dökümünü alabileceksiniz. Rapor üzerinde yaptığınız tüm bu değişiklikler “Sakla” ikonu ile de kayıt
edilecektir.
Raporlar butonu sadece yetkili kişiler tarafından çalıştırılabilecektir. Budan dolayı, yetki tanımlaması
yapılmamış kullanıcılar için bu buton aktif olmayacaktır. Bu butonun aktif olabilmesi için
Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımlama/Genel Hak Tanımlamaları ekranındaki raporlama butonu aktif

DB Analiz Butonu (Tablo Görünümleri)
Series 9000 programlarımızda F10 yardım pencereleri, bilgi giriş programlarında
ve rapor programlarının parametre giriş ekranlarında yer alır. İşlevi ise, o an
imlecin üzerinde bulunduğu alana ilişkin kayıtların görüntülenebilmesini
sağlamaktır. Özellikle kodlarını yada isimlerini tam olarak hatırlayamadığımız
tanıtım kartlarını görüntülemek için, kod girişi yada isim girişi alanlarında F10 yardım tuşuna basarak
tüm bu kartların listelendiği pencereden seçim yaparız.
Stok, cari, hizmet, banka, personel, kasa, demirbaş, muhasebe hesabı, sorumluluk merkezleri,
barkod tanıtımı vb kartların listelendiği
F10 pencerelerinde, bu kartlara ilişkin
tanıtıcı bilgiler veren başlıklar yer
almaktadır. Örneğin Stok kartlarının
listelendiği
F10
pencerelerinde,
stokların kodu, adı, birimi, miktarı vb
başlıklar yer alırken, cari hesapların
listelendiği F10 pencerelerinde de
satıcı ve müşteri carilerinin kodu, adı,
unvanı vb başlıklar yer almaktadır.
Diğer tanıtım kartları içinde aynı
başlıklar söz konusudur. Series 9000
programlarımız, her kullanıcının F10
pencerelerinde
görüntülenecek
başlıkları
belirleyebilmesine,
dolayısıyla kartlarına ilişkin kayıtları
istedikleri
başlıklar
altında
listeleyebilmesine imkân vermektedir.
Çünkü programlarımızda, her karta yönelik birçok başlık seçeneğinin kayıtlı olduğu dosyalar yer
almaktadır. Bu dosyaların, dolayısıyla bu dosyalarda yer alan başlıkların neler olduklarını, F10
ekranlarının tablo görünümünü değiştir butonunu tıklayarak, karşınıza gelecek Tablo görünümü
başlıklı alandan görebilirsiniz.
İşte bu alanda gördüğünüz başlık tanımlamalarının kayıtlı olduğu dosyaları, kullanıcılarımızın kendi
istekleri doğrultusunda oluşturabilmeleri mümkündür. Ayrıca kullanıcılarımız var olan bu başlıklardan
yada kendilerinin tanımlayacağı başlıklardan herhangi birini, kartlarının F10 pencerelerine default
olarak gelmesini de sağlayabilecekler. Bunun için programlarımızın üst bölümünde yer alan DB
Vr.15 KUR9000
223
Analiz butonu kullanılacaktır. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza, Tablo Görünümleri başlığı altında
bir ekran gelecektir. Bu ekranı 3 bölüm olarak düşünecek olursak,
Ekranınızın üst bölümünde;
Tanımlı olan başlıkların yanı sıra, yeni başlık tanımlaması yapmanıza olanak tanıyacak Yeni butonu,
Tanımlanan yada değişiklik yapılan başlıkların kayıt edilmesini sağlayacak kaydet butonu,
Tanımlı olan başlıkların silinmesini sağlayacak sil butonu
Tanımlı olan başlıklardan yada tanımlanan başlığın ilgili kartın F10 ekranına default gelmesini
sağlayacak Detaylar butonu ve
Tanımlı olan başlıkların F10 pencerelerinde nasıl görüntülendiğini incelemenize olanak tanıyan
çalıştır butonu yer almaktadır.
Yine üst bölümde bulunan 2 butondan;
Sorgu Tasarımcısı, SQL sunucusunda bulunan tablolar ve alanları ile SQL cümleleri yazmayı
kolaylaştırmak için dizayn düzeninde bir yardımcı eklentidir. Bu tuşa basıldığında var olan SQL
cümleniz yeniden oluşturulur.
Sorgu Sihirbazı ise SQL cümlesini adım adım oluşturmak için kullanılabilecek bir eklentidir.
Bu ekranın sol bölümündeki
tablo da; Programlarımızda
ki her tanıtım kartına yönelik,
F10
ekranında
görüntülenecek
başlıkların
tanımlı olduğu dosyalar yer
almaktadır.
Gördüğünüz
üzere bu dosyalar belirli
formata
bağlı
olarak
isimlendirilmişlerdir.
Dolayısıyla hangi başlığın
hangi karta ait olduğu bu
isimlendirme
ile
belirlenmektedir.
Örneğin
stok
kartlarının
F10
ekranlarındaki
başlıklarına
ait
dosyaları
STOK_CHOOSE_ ile satıcı
carilerine
ait
dosyalar
SATICI_CHOOSE_ ile personel kartlarına ilişkin dosyalar ise PERS_CHOOSE_ ile başlamaktadır.
Dolayısıyla hangi kart için yeni başlık tanımlaması yapılacaksa bu karttaki isimlendirilmeye dikkat
edilmelidir. Aksi durumda ilgili tanımlamaların F10 ekranlarından görüntülenmesi mümkün
olmayacaktır.
Bu ekranın sağ bölümündeki tabloda ise,
Tanımlı olan her bir başlık dosyanın içeriği görüntülenecektir. Dolayısıyla bu dosyalar üzerindeki
değişiklikler ya da yeni dosya tanımlamaları bu bölümden yapılacaktır.
Evet, ekranınızın genel yapısıyla ilgili olarak kısaca bilgi verdikten sonra, bu ekranı nasıl
kullanacağımızı incelemeye başlayabiliriz. Bu ekranda yapılacak iki iş mevcuttur. Tablo görünümleri
için ya yeni bir başlık dosyası tanımlanacaktır, ya da eski bir başlık dosyası incelenecek veya
üzerinde değişiklik yapılacaktır. Eğer tanımlı olan başlık dosyalarından herhangi biri incelenmek
isteniyorsa, imleç ilgili dosyanın bulunduğu satıra getirilmeli ve ekranın sağ bölümünden dosyanın
içeriği incelenmeli gerekirse değiştirilmelidir. Bu işlem sonrasında bilgiler kaydet butonuna basılarak,
tercihiniz doğrultusunda ya yeni bir isim verilerek yada aynı isim üzerine kayıt edilmelidir.
Vr.15 KUR9000
224
Eğer yeni bir başlık dosyası tanımlanacaksa, öncelikle yeni butonu tıklanmalı ve ekranın sağ
bölümüne, F10 ekranında görmek istediğiniz başlıklar girilmelidir. Daha sonra kaydet butonuna
basılarak, hangi karta yönelik başlık dosyası tanımlanıyor ise, o karta uygun şekilde isim verilip işlem
tamamlanmalıdır.
Böylece
tanımladığınız
başlıkları
ilgili
kartın
F10
ekranından
görüntüleyebileceksiniz. Örneğin stok kartları için başlık tanımlaması yapıyorsanız dosyanızın ismi
STOK_CHOOSE_ ile başlamalı ve isim isteğinize uygun olarak tamamlanmalıdır. STOK_CHOOSE_
kelimesinden sonra gelecek kısım istenildiği gibi verilebilir, buraya kullanıcıların tablo görünümünün
içeriğini
rahat
anlaması
için
anlamlı
isimler
verilmesi
tavsiye
edilir.
STOK_CHOOSE_BIRIM_DETAYLARI gibi.
Ekranınızda gördüğünüz detaylar butonu ile de, tanımlamış olduğunuz başlıkların yada daha
önceden var olan başlıklardan herhangi birinin, F10 ekranlarında default olarak görüntülenmesini
sağlayabileceksiniz.
Örneğin
programınız;
stokların F10
ekranlarına
default
olarak
STOK_CHOOSE_2 başlık tanımını getirmektedir. Fakat siz stoklarınız için STOK_CHOOSE_YENI
başlıklı bir görünüm tanımladınız ve bu tablo görünümünün stok F10’una default olarak gelmesini
istiyorsunuz. Bunun için yapılacak tek işlem, bu butonu tıklayıp başlıklarınızı istediğiniz şekilde
değiştirmeniz hatta bu başlıkların hangi kullanıcılar için geçerli olacağını seçmenizdir. Bu buton
tıklandığında karşınıza “Görünüm detayları” başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekranın
Görünüm adı alanında sizden istenen, değiştirmek istediğiniz başlığı seçmenizdir. Örneğimize göre
bu alandan yapılacak seçim STOK_CHOOSE_2 başlığıdır. Geçerli Kullanıcı alanında da yapmanız
gereken, başlık değişikliğinizin hangi kullanıcı için geçerli olacağını belirtmenizdir. Bu ekrandan
yapılacak son işlemse “Görünüm Detayları” alanından seçtiğiniz başlık yerine kartlarınızın F10
ekranına gelecek dolayısıyla default olacak başlık tanımını belirtmenizdir. Bu durumda örneğimize
göre seçiminiz STOK_CHOOSE_YENI olmalıdır. Eğer bu yaptığınız değişikliği varsayılan haline
çevirmek istiyor iseniz yani seçtiğiniz kullanıcı için STOK_CHOOSE_2 halindeki başlıkları görmesini
istiyorsanız, varsayılan butonunu tıklamanız yeterli olacaktır.
Evet, bu buton ile ilgili açıklamalarımız doğrultusunda, tanıtım kartlarının F10 ekranlarında
görüntülenmesini istediğiniz başlıklar için sınırsız sayıda görüntü tanımlaması yapabilirsiniz.
DB Analiz butonu sadece yetkili kişiler tarafından çalıştırılabilecektir. Budan dolayı, yetki
tanımlaması yapılmamış kullanıcılar için bu buton aktif olmayacaktır. Bu butonun aktif
olabilmesi için Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımlama/Genel Hak Tanımlamaları ekranındaki DB
Analiz butonu aktif parametresi “evet” olarak seçilmelidir.

Database Alanları İle Hesaplama Formu
SERIES 9000 sürekli geliştirilen yapısı ile kullanıcılarımızın, programların database alanlarını
kullanarak istedikleri hesaplamaları yapabilmelerini ve bu hesapları Excel
programına aktararak işlemlerine bu programdan devam edebilmelerini mümkün
kılmaktadır. Bu özelliğinden dolayı, Excel programında sıklıkla işlem yapan
kullanıcılarımız için Database Alanları İle hesaplama Formu butonunun işlevsel
olacağı kanısındayız.
Örneğin belirli müşterilerinizin alacak ve borç bakiyelerinin toplu olarak yada ayrı ayrı
hesaplanmasını ve bu hesapların Excel programına bir dosya halinde aktarılmasını isteyebilirsiniz.
Yada bankalardaki mevduat hesaplarınız ile tahsildeki çeklerinizin toplam tutarlarının Excel
programına taşınmasını isteyebilirsiniz. Bunun için programlarımızın üst bölümünde yer alan
Database Alanları İle Hesaplama Formu butonu kullanılacaktır. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza
“hesapla” başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranı iki bölüm olarak düşünecek olursak;
Birinci bölümde hesaplama işlemini yapacağınız, dolayısıyla Excel dosyasının içeriğini
oluşturulacağınız database alanlarının yer aldığı “Fonksiyon ekle” butonu, seçilen dataların *.hsp
formatında saklanabileceği “sakla” butonu, saklanan dosyaların tekrar ekrana çağırılmasını
sağlayan “yükle” butonu, değişken tanımlamalarının yapılacağı “Değişkenler” butonu ile
oluşturulan dosyaların Excel programına aktarımını sağlayacak “Gönder” butonları yer almaktadır.
Vr.15 KUR9000
225
Tablonuzun ikinci bölümü ise, Excel dosyasının içeriğini oluşturacağınız database alanlarının
yazılacağı satırlara ayrılmıştır. Ekranda da gördüğünüz üzere programınız size, 100 satırdan
oluşabilecek Excel dosyası hazırlayabilmenize olanak tanımaktadır.
Evet, ekranınızın genel yapısıyla ilgili
olarak kısaca bilgi verdikten sonra
Excel dosyasında yer almasını
istediğiniz
dataları
belirlemeye
başlayabiliriz. Bunun için öncelikle
ekranınızın
“fonksiyon
ekle”
butonu tıklanmalıdır. Bu işlem
sonrasında
karşınıza,
Series
9000’ye
ait
bütün
database
alanlarının alfabetik sıraya göre
sıralandığı “fonksiyonlar” penceresi
gelecektir.
Bu aşamada yapmanız gereken, oluşturulacak Excel dosyasında hangi dataların yer alacağını
belirtmenizdir. Bunun için, ekrandan ilgili datayı bulup, mouse göstergenizle tıklamalısınız. Bu
durumda karşınıza parametre girişleri yapacağınız bir başka ekran daha gelecektir. Bu ekranlarda da
sizden istenen, seçtiğiniz dataya ilişkin kod aralığı yada kod yapısını, (stoklara ait data seçimi
yapmış iseniz stok kod aralığını, carilerinize ilişkin seçim yaptıysanız cari kod aralığı yada kod
yapısını vb,) tarih aralığını ve seçtiğiniz datanın Excel dosyasında hangi hücrede yer alacağını (A1,
B2 yada C10 gibi) seçmenizdir.
Bu ekrandan yapılacak en son parametre
girişi ise, “sonuç toplansın (tek hücre)”
alanıdır. Bu alanda da, seçtiğiniz datalara ait
toplamların (ister miktar olsun, ister tutar
olsun) Excel dosyasına tek bir toplam olarak
mı yoksa ayrı ayrı toplamlar halinde mi
yazılacağını belirtmenidir. Örneğin fonksiyon
ekle ekranından bankalarınıza ilişkin olarak
“Banka mevduat (Ana döviz) alacak”
datasını seçtiğinizi düşünelim. Bu alandaki
seçiminizin
“evet”
olması
durumunda
seçtiğiniz bankaların alacak toplamları tek bir
toplam olarak ilgili dosyaya yazılacaktır. Aksi
durumda seçtiğiniz bankaların kendilerine ait
alacak toplamları ile birlikte ayrı ayrı
listelenecektir.
Evet, datalarınızı açıklamalarımız doğrultusunda belirledikten sonra “Sakla” butonunu tıklayarak
bilgilerinizi *.hsp formatında bilgisayarınızda istediğiniz dizin altına kayıt edebilirsiniz. Bu dosyayı
tekrar ekranınıza çağırmak istediğinizde de “yükle” butonunu kullanabilirsiniz. Eğer yeni bir data
dosyası oluşturulacaksa bu durumda ekranınızın “yeni” butonunu tıklayarak işlemlerinize devam
edebilirsiniz. Gönder butonunu tıklayarak da oluşturduğunuz dosyayı önce Excel formatında kayıt
edip sonrasında bu programa aktarabilirsiniz.
Değişkenler Butonu;
Değişkenler hesaplama modülü içinde sürekli değişmekte olan bazı değerlerin saklandığı bölümdür.
Bu bölüm sayesinde modül içindeki değerler isimler altında toplanarak, hesaplamada fonksiyonlara
parametre olarak gönderilebilir.
Vr.15 KUR9000
226
Örneğin; değişkenler ekranından “Yeni değişken” butonunu tıklayarak, ILKTARIH isimli bir değişken
tanımlayıp bunun tipini tarih ve değerini ’14.02.2013’, SONTARIH isimli bir değişken tanımlayıp
bunun da tipini tarih ve değerini de ’20.06.2013’ olarak belirlediğimizi düşünelim.
Daha sonra Fonksiyon
ekle bölümünden, iki
tarih arası özelliği içeren
bir fonksiyon seçelim.
Banka teminattaki çekler
iki tarih arası borç,
Banka teminattaki çekler
iki tarih arası alacak gibi.
Bu
seçimle
birlikte
karşımıza
parametre
girişlerinin yapılacağı bir
ekran gelecektir. İşte bu
ekranın ilk tarih ve son
tarih alanlarında ALT+D
tuşlarına
basarak,
tanımlamış olduğumuz
bu
değişkenlere
ait
değerleri, bu alanlara
aktarabiliriz.
Daha sonra fonksiyonumuz tablomuza “Banka teminattaki çekler iki tarih arası
borç(;[ILKTARIH];[SONTARIH];) olarak eklenmiş olur. Burada [ ] arasında kalan bölümler o değerin
değişkenden alınacağını gösterir. Hesapla ekranının üst bölümünde gördüğünüz “Değişkenleri
yerine koy” alanı ile de, tanımlanan değişkenlerin o anki
değerlerinin yerine koyulması sağlanır. Bu özellik tamamen
görüntü ve anlaşılabilirlik içindir. Böylece [ILKTARIH] yerine
“14.02.2013”, son tarih alanına da “20.06.2013” yazılması
sağlanır.
Değişkenler daha çok fonksiyonlarda sürekli değişebilen
değerler için hazırlanmıştır. Fonksiyonları teker teker düzeltmek yerine değişkeninin içeriğini
düzenlemek bu değişikliği birden fazla değişken için geçerli kılmaya yetecektir.
Excel Dosyasına birden fazla data aktarılabilir mi?
Database hesapla ekranından birden fazla data seçimi yaparak bunları tek bir Excel dosyasına
aktarabilmeniz mümkündür. Bu durumda dikkat edilecek en önemli konu, her datanın Excel
dosyasında hangi hücreye yazılacağının özenle belirlenmesidir.
Excel’e aktarılacak dosyaların içeriği değiştirilmek istenirse?
Öncelikle ilgili dosya ekranınıza yükle butonu ile çağırılmalıdır. Daha sonra bu dosyadan değişiklik
yapılacak datanın üzerine gelip enter tuşuna basılmalıdır. Bu işlem sonrasında karşınıza 4
seçenekten oluşan bir onay ekranı gelecektir. Bu ekrandaki seçiminizin düzelt olması durumunda
ilgili data için düzeltme işleminin yapılacağı fonksiyonlar ekranı karşınıza gelecektir. Bu durumda
düzeltmek istediğiniz seçeneklere yeniden girişler yapabilirsiniz. Sil seçeneği ile ilgili data silinir,
araya ekle seçeneği ile de, üzerinde bulunduğunuz data ile bir önceki data arasına yeni bir data girişi
yapabilirsiniz. Tüm bu işlemlerden sonra dosya sakla butonu tıklanarak tekrar kayıt edilmelidir.

Veri Tabanı Export, Import ve Düzenleme Butonu
Series 9000 programınızın bu butonu veri tabanı işlemlerine ayrılmıştır. Bu
bölümden, dilediğiniz bir Series 9000 bilgi dosyasına erişebilmeniz, eriştiğiniz
dosyaların genel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmanız, güncelleme, indeks düzenleme, eksportimport işlemleri ile XML eksport-import işlemlerini yapabilmeniz mümkündür.
Bu butonu
Vr.15 KUR9000
227
tıkladığınızda karşınıza aşağıda bir örneğini gördüğünüz bir ekran gelecektir. Bu ekranın “Tablo Adı”
bölümünde Series 9000’ye ait bütün kart ve hareket dosyalarının isimleri alfabetik sıraya göre
listelenecektir. Ekranınızın sağ bölümünde ise seçili olan kart ve hareket dosyalarına ait genel veriler
yer alacaktır. Kayıt yapılarına ait özellikleri (kayıt yapısı, kayıt uzunluğu vb.), programa hangi
kullanıcı koduyla girildi ise, o kullanıcının ilgili dosyalar üzerinde yapabileceği haklar, 9000 export–
9000 import, Ascii Export-Ascii import ve XML Export- XML import butonları yer almaktadır. Şimdi bu
ekran üzerinde gördüğünüz her bir alanı tek tek açıklamaya çalışalım. Öncelikle bu tabloda
imlecinizin ilgilendiğiniz dosyanın üzerine olmasına dikkat edilmelidir.
Kayıt Yapısı Özellikleri
Tablo Dosya Adı: “Tablo adı” bölümünden seçtiğiniz ve incelemekte olduğunuz dosyanın adıdır.
Tablo ID No: İncelemekte olduğunuz dosya için yazılımcı tarafından verilen numaradır.
Kayıt Uzunluğu:
İncelemekte
olduğunuz
dosyada yer alan
bir kaydın byte
cinsinden toplam
uzunluğudur.
Kayıt
Sayısı:
İncelemekte
olduğunuz
dosyada bulunan
kayıt sayısıdır.
İndeks
Sayısı:
İndeks;
istenen
kayıtlara
çabuk
ulaşmak ve belli
bir sıra dahilinde
çağrılmasını
sağlamak
amacıyla
oluşturulan
dosyalara verilen
isimdir. Bu alanda
ise,
incelemekte
olduğunuz
dosyanın İndeks (sıralama) sayısı yer alır. Eğer bu alanda 2 rakamını görüyorsanız, dosyanız 2
farklı şekilde sıralanıyor demektir. Örneğin muhasebe hesap planı tablosunun İndeks sayısı 2’dir.
Çünkü bu dosyaya muhasebe hesaplarının kodları ve isimleri girilerek 2 farklı şekilde ulaşılabilir.
SQL cümlesi butonuyla ilgili tablonun sql sorgusu (yapısı),
Alan açıklamaları butonu ile <http://yardim.mye.com.tr> web sayfasındaki “Mikro veri tabanı
yapısı”na hızlı bir şekilde bağlanarak o tabloya ait alanların açıklamaları-detayları,
 Tablo sürüm yükseltme, güncelleme yapabilme, tabloyu yeniden oluşturma, ilgili tablolarla ilgili aktif
kayıtlar, silinen ve değişen kayıtlara erişebilme
Şeklinde sıralanmaktadır.
Kullanıcı Hakları
Vr.15 KUR9000
228
Dosya Hakkı: Bu alanda, programa hangi kullanıcı koduyla girdiyseniz, o kullanıcının incelemekte
olduğunuz dosya üzerinde yapabileceği işlem tanımı yer alır (ulaşabilir, ulaşamaz, kayıt ekler gibi).
Dosya hakkı; KUR9000/Kuruluş/Hak Tanımlamaları/Erişim Hakları programından ayarlanmaktadır.
Kendi Kayıt Hakkı: Bu alanda, programa hangi kullanıcı koduyla girdiyseniz, o kullanıcının, biraz
önce seçtiğiniz dosya üzerindeki kendi kayıtlarıyla ilgili yapabileceği işlemin tanımı yer alır.
Grup Kayıt Hakkı: Bu alanda, programa hangi kullanıcı koduyla girdiyseniz, o kullanıcının, biraz
önce seçtiğiniz dosya üzerindeki grup kayıtlarıyla ilgili yapabileceği işlemin tanımı yer alır.
Diğer Kayıt Hakkı: Bu alanda, programa hangi kullanıcı koduyla girdiyseniz, o kullanıcının, biraz
önce seçtiğiniz dosya üzerindeki tüm kayıtlar ile ilgili yapabileceği işlemin tanımı yer alır.
Evet, seçmiş olduğunuz dosya ile ilgili genel veriler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Ancak
ekranınızın alt tarafında, 6 adet buton yer almaktadır. Bu butonlar ile seçmiş olduğunuz dosyada yer
alan kayıtlar yeniden indekslenebilir (sıralanabilir), herhangi bir nedenden dolayı bozulan bilgi
dosyaları güncelleştirilebilir, o dosya üzerinde eksport veya import işlemleri yapılabilir Şimdi bu
butonları kısaca açıklamaya çalışalım;
Mikro Eksport Butonu
Eksport ve import işlemleri; belli bir yerde gerçekleştirilen hareketlerin, başka bir
yerdeki bilgi dosyalarına transferi için kullanılır. Bu transferde önce bilgiler bir
dosyaya eksport edilir, daha sonra o dosyadan alınarak ilgili ortama import edilir.
Örneğin şubelerde girilen muhasebe fişleri önce eksport edilir, sonra merkezde
import edilerek bilgi dosyalarının güncelleştirilmesi sağlanır. Bu buton, seçtiğiniz bilgi
dosyası kayıtlarının 9000 formatında (Series 9000 programlarının okuyabileceği
formatta) eksport edilmesine imkân verecektir. ALT+X tuşlarına bastığınızda veya 9000 Export
butonunu tıkladığınızda eksport parametrelerinin girileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Eksport
parametreleri aşağıda açıklanmıştır;
Dosya Adı: İlgili bilgi dosyasının eksport edileceği dosya adı, dosyanın yer aldığı path ile birlikte bu
alana otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz eksport dosyasının path’ini ve dosya adını
değiştirebilirsiniz. Daha sonra bu bilgilerin import edileceğini düşünerek, eksport dosya adını bir yere
not etmenizde fayda vardır.
Tüm Şubeler: Eksport işlemi seçtiğiniz bilgi dosyası ile ilgili olarak tüm şubelerden gelen kayıtları
kapsayacaksa bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız pencereden -evet- seçimini
yapınız. Sadece belirli bir şubeden gelen kayıtları kapsayacaksa seçiminiz -hayır- olmalıdır.
Şube No: Eksport işlemi tek bir şubenin kayıtlarından oluşacaksa, bu alana ilgili şube numarasını
girebilirsiniz. Şube numarası, o şubenin şirket tanıtım kartından girilen numara olmalıdır.
Tüm Oluşturanlar: Eksport işlemi bütün kullanıcıların kayıtlarını kapsayacaksa, bu alanda satır sonu
butonunu tıklayarak ulaşacağınız pencereden -evet- seçimini yapınız. Sadece tek bir kullanıcının
kayıtları eksport edilecekse seçiminiz -hayır- olmalıdır.
 Önemli Not!
Eksport-import işlemleri sırasında dikkat edilmesi gereken bir noktayı hatırlatmak istiyoruz; Eksport
işlemi yaparken, firma seçiminiz bilgilerin alınacağı firma, import ederken de bilgilerin yükleneceği
firma olmalıdır. Örneğin; aynı anda 2 şirketin muhasebe kayıtlarını tutuyorsunuz. Bunlardan biri
merkez, diğeri ise şube olarak geçiyor. Şubedeki muhasebe fişlerinin merkez firmaya alınabilmesi
için, programınızı çalıştırdığınız firma şube firma olmalıdır. Şube firma seçilip fişler eksport edildikten
sonra, programdan çıkıp merkez firma ile yeniden programa girmelisiniz. Daha sonra ilgili eksport
dosyasının adını girip, şubedeki muhasebe fişlerinin merkeze importu yapılabilir.
Vr.15 KUR9000
229
Oluşturan Kullanıcı ID: Yukarıdaki seçiminiz -hayır- ise bu alana kayıtları eksport edilecek
kullanıcının kodunu girmelisiniz (KUR9000/Kuruluş/Kullanıcı&Grup Tanımlamaları/Kullanıcı
İlk Oluşturma Tarihi - Son Oluşturma Tarihi: Eksport işlemi hangi tarih aralığında yaratılan
kayıtları kapsayacaksa, bu alanlara ilk ve son yaratılma tarihlerini girebilirsiniz. Bu tarihleri evrak
tarihi ile karıştırmayınız. Evrak tarihi ileriye veya geriye dönük olarak da verilebilir. Örneğin bir
muhasebe fişini 16.05.2013 tarihinde programa girip, bu fişin fiş tarihine 20.06.2013 verebilirsiniz. Bu
durumda yaratılma tarihi 16.05.2013, evrak tarihi ise 20.06.2013 olacaktır.
Tüm Son Değiştirenler: Eksport işlemi yukarıdaki parametrelere uyan ve son değişikliği yapan
bütün kullanıcıları kapsayacaksa bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız pencereden
-evet- seçiniz. Örneğin sadece bir personelinizin yaptığı değişikliklerinin eksport edilmesini
istiyorsanız parametreyi -hayır- seçip, alt satıra ilgili kullanıcı kodunu girmelisiniz.
Son Değiştiren Kullanıcı ID: Yukarıdaki seçiminiz -hayır- ise bu alana kayıtları eksport edilecek
Son Değiştirme İlk Tarihi - Son Değiştirme Son Tarihi: Eksport işlemine hangi tarih aralığındaki
değişiklikler dahil edilecekse bu alanlara ilk ve son değişiklik tarihlerini girebilirsiniz.
Özel Kod 1–2–3: Eksport işlemini kayıtların özel kodlarına göre (ALT+G Kayıt Hikâyesi ekranından
girilen) sınırlamak istiyorsanız, bu alanlara hangi özel kodlu kayıtların eksport edileceğini
girebilirsiniz.
Parametre girişleri tamamlandıktan sonra F2 tuşuna basmalısınız. Girdiğiniz parametrelere göre
seçtiğiniz bilgi dosyası ilgili dosyaya eksport edilecektir.
Mikro Import Butonu
9000 import; girilecek eksport dosyasındaki kayıtları mevcut kayıtlara ekler ve
dosyaları güncelleştirilir. Programa girdiğinizde kayıtlara eklenecek eksport dosyasının
yol adı ve adının girilmesi istenir. Bu girişlerden sonra import işlemini başlatabilmek
için F2 tuşuna basmanız yeterlidir.
Ascii Eksport Butonu
Programa girişte seçtiğiniz bilgi dosyasındaki kayıtları ascii formatta herhangi bir
dosyaya eksport edebilmek amacıyla hazırlanmıştır. Ascii eksportta bilgiler 9000
formatında olmak zorunda değildir, herhangi bir programa import edilebilir. Ascii
formatta eksport işlemine başlayabilmek için ALT+E tuşlarına basmanız veya bu
butonu tıklamanız gerekir. Ekranınızın üzerine bir pencere gelecektir. Bu pencerenin
üst bölümünde 5 adet buton yer alır. Bu butonlara ilişkin kısa açıklamalar aşağıda verilmiştir;
Param. oku: Daha önce yarattığınız eksport dosyasını tablo id kodunu girerek çağırmak içindir.
Param sakla: Yarattığınız eksport dosyasını, rapor id olarak tanımladığımız bölüme nümerik bir kod
girerek kaydedebilmeniz içindir. Tanımlı olan bu dosyayı sonradan çağırmak için param. oku
butonunu tıklayacak ve verdiğiniz tablo id numarasını gireceksiniz.
Detaylar: Eksport edeceğiniz bilgi dosyasında yer alan fieldlardan yararlanarak eksport dosyasının
sıralama şeklini belirlemek ve başlığını tanımlamak içindir. ALT+D tuşları ile detaylar penceresine
girdiğinizde, önce eksport dosyasının yol adı ve adı, bir alt satırda da ilgili bilgi dosyasından
seçebileceğiniz fieldlar karşınıza gelir. Bunlardan kullanılacak indeks olarak bir tanesini seçip, bu
indeksin sıralama şeklini ayrıca belirleyebilirsiniz. Örneğin diğer cariler kartları tablosunda dcr_kod
fieldını seçtiyseniz, eksport dosyasına bilgilerin diğer cari kodlarına göre küçükten büyüğe veya
büyükten küçüğe doğru sıralanmasını sağlayabilirsiniz. Ayraç tip ve karakter ise, bu bilgi
Vr.15 KUR9000
230
dosyasındaki kullanılacak indeksin diğer verilerden hangi ayraç ile ayrılacaklarını tanımlamak içindir.
Başlık alanlarına ise rapor başlıklarını girebilirsiniz.
Eksport: Gireceğiniz parametreler dahilinde ilgili bilgi dosyasını eksport edebilmek içindir.
Filtreler: Eksport dosyasına yazdıracağınız her bir field için kriterler tanımlamanıza imkân
vermektedir (Rapor Parametreleri/Kriterler).
Evet, ascii eksport penceresinde görülen butonları kısaca açıkladıktan sonra, seçtiğiniz bilgi
dosyasından yararlanarak eksport dosyasına nasıl kayıt seçeceğinizi açıklamak istiyoruz. Bilgi
dosyası seçilip ALT+X tuşları ile ascii eksport ekranına geçince karşınıza, seçtiğiniz bilgi dosyasında
yer alan ve eksport edebileceğiniz fieldlar bir pencere içinde belirecektir. Şimdi ilk fieldi seçin.
Seçtiğiniz fieldin kodu alan adı alanına gelecektir. Bu alanın uzunluğu da uzunluk alanına otomatik
olarak gelmiştir. Seçtiğiniz bu field, biraz sonra seçeceğiniz diğer fieldlardan hangi karakter ile
ayrılacaksa, sonlayıcı alanında satır sonu butonunu tıklayarak, karşınıza gelecek pencereden ilgili
karakteri seçin. Daha sonra imleç işlem alanına gelecektir. Bu alanda satır sonu butonunu
tıkladığınızda karşınıza küçük bir pencere gelecek ve sizden seçtiğiniz field için gelecek bilgilerin field
uzunluğundan az olması durumunda, geri kalanların nasıl doldurulacağını belirlemeniz istenecektir.
İşlem tipini seçin.
Eksport dosyası için seçtiğiniz bu field için filtreler butonundan kriterler tanımlayabilirsiniz.
Filtreleme işlemi ile ilgili geniş bilgi için Rapor Parametreleri/Kriterler bölümüne başvurabilirsiniz.
Seçtiğiniz bilgi dosyasını kullanarak eksport dosyasına dahil edilecek bütün alanlar seçildikten sonra
param. sakla butonu ile parametrelerinizi kaydetmelisiniz. Bu parametrelerle eksport butonunu
tıklayarak ascii eksport işlemini başlatabilirsiniz.
Ascii Import Butonu
Ascii import; girilecek ascii eksport dosyasındaki kayıtları mevcut kayıtlara ekler ve
dosyaları güncelleştirilir. Ascii formatta import işlemine başlayabilmek için ALT+P
tuşlarına basmanız veya bu butonu tıklamanız gerekir. Bundan sonra yapılacak
işlemler ascii eksport ile aynıdır. Programa girişte seçtiğiniz dosyaya import edilecek
fieldlar için detaylar belirlenecek, fieldlar seçilip başlangıçları ve uzunlukları verilecek
ve sonlayıcılar belirlenerek import işlemi başlatılacaktır.
XML Eksport ve XML İmport Butonu
Bu butonlar ile de programa girişte seçtiğiniz bilgi dosyasındaki kayıtları XML
formatında herhangi bir dosyaya eksport ve import edilme işlemleri
gerçekleştirilecektir. XML eksportta bilgiler 9000 formatında olmak zorunda değildir,
herhangi bir programa import edilebilir. Programın çalışma mantığı Ascii Export ve
Ascii İmport butonları ile aynıdır. Bundan dolayı bu bölümü ayrıntılı olarak anlatma
gereği duymuyoruz. Bilgi için Ascii Eksport ve Ascii İmport Butonlarının anlatıldığı
bölümlerden yararlanabilirsiniz.

Veri Tabanı Yedekleme
Series9000 ürünlerinin üst bölümünde yer alan bir diğer buton, Veri Tabanı
Yedekleme butonudur. Bu buton ile kullanıcılarımız, firma bilgilerinin güvenli bir
şekilde korunması ve saklanması amacıyla geliştirilmiş Veritabanı Yedekleme
programına ulaşacaklardır. Bu program, firma verilerinde oluşabilecek herhangi
bir probleme karşılık, bilgilerinizin yedeklerini alabilmenize, dolayısıyla veri kaybını önlemenize
yardımcı olacaktır. Series 9000 programlarının en önemli özelliklerinden biri, kullanıcılarının sınırsız
sayıda firma ve o firmaların değişik çalışma yılları için aynı anda çalışmalarını mümkün kılmasıdır.
Bunun için; öncelikle ilgili firmaların Kuruluş programından tanımlanması ve şirket bilgilerinin bu
programdan girilmesi gerekmektedir. İşte bu buton ile çalıştığınız tüm firmaların dönem başından
itibaren tutulan bilgilerinin yedeklerini alabileceğiniz gibi, bu firmalar için ortak kullanılan ve genelde
Vr.15 KUR9000
231
Kuruluş programından tanımlanan genel program parametrelerinin de yedeğini alabileceksiniz. Şimdi
bu butonu tıkladığınızda karşınıza gelecek ekranda gördüğünüz alanları tek tek açıklamaya
çalışalım.
Öncelikle ekranınızın üst bölümünde yer alan Şirket Verileri ve Genel Veriler butonlarının neleri
ifade ettiğine değinmek istiyoruz.
Şirket Verileri, çalışmakta olduğunuz firmaların bilgilerini ifade etmektedir. Bu firmalar için
tanımlanan, müşteri, satıcı ve stok kartlarını, gün içinde girilen tahsilât ve tediye fişlerini, stoklarda
yapılan fiyat değişikliklerini bu verilere örnek gösterebiliriz. Bu butonu tıklayarak yapacağınız
yedekleme işlemi, tanımladığınız firmaların kendilerine özel olan veri hareketlerini baz alacaktır.
Başka bir ifade ile bu veriler her firma için ayrı ayrıdır.
Genel veriler butonu, çalışmakta olduğunuz tüm firmalar için geçerli olan ve genelde Kuruluş
programından tanımlanan genel program parametrelerini ifade etmektedir. Genel ayarları, döviz
kurlarını, banka tanımlamalarını, şirket tanımlarını, hatırlatıcı bilgilerini, özel mahsup kod
tanımlamalarını bu verilere örnek gösterebiliriz. Dolayısıyla bu butonu tıklayarak yapacağınız
yedekleme işlemi, çalışmakta olduğunuz tüm firmalar için geçerli olan program tanımlamaları baz
alacaktır.
Toplu yedekleme butonu ile de kullanıcılarımız, birden fazla firma ile işlem yapıyorlar ise hangi
firmalar için yedek alacaklarını belirleyecek ve seçtikleri firmaların tüm datalarını aynı anda
yedekleyebileceklerdir.
Bunun için yapılacak tek
işlem “toplu yedekleme
ekranının” firma seçimi
alanından data yedeği
alınacak
firmaların
belirlenmesidir.
Evet,
bu
kısa
açıklamadan
sonra
Şirket Verileri ve Genel
veriler
butonlarını
tıkladığınızda ekranınıza yansıyacak alanların neler olduklarına değinmek istiyoruz.
Şirket Dizini: Seçiminizin şirket verileri olması durumunda bu alanda, firma bilgilerinizin kayıtlı
bulunduğu dizinin adı yer alacaktır. Dolayısıyla programı hangi firma için çalıştırmış iseniz bu
firmanın kayıtlı bulunduğu dizini bu alandan görebilirsiniz. \\TESTSERVER\SQL9000\MIKRO\2013_1
gibi. Eğer seçiminiz Genel veriler ise, bu durumda tüm firmalarınıza ilişkin parametrelerin kayıtlı
bulunduğu dizin bu alanda yer alacaktır.
Yedek Dosyası: Seçiminizin şirket verileri olması durumunda programınız bu alana, firma
bilgilerinin yedeklerinin alınacağı dizininin yol adını ve zip dosyasının adını otomatik olarak
getirecektir. Örneğin firma bilgileriniz, \TESTSERVER\SQL9000\MIKRO\2013_1 adlı bir dizin altında
kayıtlı
olsun.
Programınız
yedek
bilgilerinin
yükleneceği
dizini,
yani
\\TESTSERVER\SQL9000\zip_backup\MIKRO\MIKRO2013_1023_10-49-21.zip dizinini otomatik
olarak oluşturup bu alana yazacaktır. Dosya adını ise, yedekleme işleminin yapıldığı günün tarihine
ve saatine göre verecektir. Dolayısıyla 23.10.2013 tarihinde saat 10:49:21’de oluşturulan yedek
dosyasının adı; MIKRO2013_1023_10-49-21.zip olarak otomatik yazılacaktır. Yedek dosyasının
adını ve yükleneceği dizinin adını değiştirebilmeniz mümkündür. Seçiminizin Genel veriler olması
durumunda
ise,
yedek
dosyasının
adı
\\TESTSERVER\SQL9000\zip_backup\GenBackup_2013_1023_11-04-48.zip olarak belirlenecektir.
Yedek dosyasının ismi istenildiği takdirde değiştirilebilir ve kullanıcı kendisine daha anlamlı
gelebileceğini düşündüğü bir isim verebilir.
Vr.15 KUR9000
232
Veri tabanı altındaki diğer dosyaları ve geçici dosyaları sil: Bu alan ekranınıza, seçiminizin şirket
verileri olması durumunda gelecektir. Dolayısıyla bu alanın başında yer alan kutucuğu
işaretlediğinizde herhangi bir yedekleme işleminden önce geçici olarak kayıt edilen dosyalar
silinecektir. Bu dosyaların neler olduklarını ekranınızda ki “?” işaretli ikonu tıklayarak görebilirsiniz.
Evet, yedekleme işleminden önce ekranınızda yapılması gereken işlemlerin neler olduklarını
açıklamaya çalıştık. Firma bilgilerinizin yedeklerini almaya başlamadan önce dikkat etmeniz gereken
en önemli konu, diğer kullanıcılarınızın programlarda çalışmıyor olmasıdır. Her yedekleme ve
yedekten geri al işleminden önce program SQL Sunucunuzu durdurur ve işlem bitince tekrar başlatır.
Bu sebeple yedekleme işlemine diğer kullanıcılar sistemden çıkarılmadan girilmesine program izin
vermez. Siz bu işleme başladığınızda kullanıcılarınız aynı firma üzerinde işlem yapıyor ise
programınız sizi,
Bu işlem için diğer Kullanıcılar programdan çıkmalıdır!
Mesajı ile uyaracaktır. Bu kısa hatırlatmadan sonra şimdi ekranda gördüğünüz “Yedekle” butonunu
tıklayarak firma bilgilerinizin yedeklerini almaya başlayabilirsiniz. Yedekleri alınan bilgilerin tekrar
bilgisayarınıza yüklenmesi içinde “yedekten geri al” butonu kullanılacaktır. Bu ekranla ilgili herhangi
bir işlem yapılmayacak ise iptal butonunu tıklayarak programdan çıkabilirsiniz.
Veri tabanı yedekleme butonu sadece yetkili kişiler tarafından çalıştırılabilecektir. Budan dolayı, yetki
tanımlaması yapılmamış kullanıcılar için bu buton aktif olmayacaktır. Bu butonun aktif olabilmesi için
Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımlama/Genel Hak Tanımlamaları ekranındaki Yedekleme butonu aktif

Kullanıcılar
Series 9000 programlarının herhangi bir bölümünden, programlarımızın üst bölümünde yer alan
"Kullanıcılar" butonunu tıklayarak, kullanıcılarınızın o anda sistemde olup
olmadığını, hangi programı kullandığını, hangi şirkette çalıştığını ve ilgili
kullanıcının program üzerinde gerçekleştirmiş olduğu hareketlerin detaylarını
inceleyebilmeniz mümkündür. Bu butonu mouse göstergenizle tıkladığınızda,
karşınıza sisteme kayıtlı olan tüm kullanıcılarınızın yer aldığı bir ekran gelecek ve sistemde bulunan
kullanıcılarınızın ID numarasını, adını, hangi firmada çalıştığını ve hangi programı kullandığını bu
ekrandan izleyebileceksiniz. Yenilenen kullanıcılar butonu ile kullanıcılarımız, birçok detaya anında
ulaşabileceklerdir.
Örneğin bu ekranın kolon başlıkları üzerinde mouse göstergesinin sağ tuşuna bastığınızda karşınıza
gelecek seçenekler ile kolon başlıklarını alfabetik olarak sondan başa- baştan sona yada büyükten
küçüğe, küçükten büyüğe doğru sıralayabileceksiniz. Bu sıralama işlemini kolon başlıklarını
mouse’nuzla tıklayarak da yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra tablonuzu istediğiniz kolon başlığı altında
gruplayabilir, kolonlarınızda yer alan bilgileri isteğinize bağlı olarak sağa, sola dayalı yada ortalı
olarak hizalayabilir, seçili olan kolon başlığı yada tüm kolonlarınız için uygun kolon genişliği
verebilirsiniz.Ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz



Görünüm başlıklı menüde yer alan seçenekler ile yenilenen kullanıcı kayıtlarının
ekranınızda görüntülenmesini sağlayabilir, kolan başlıklarını programınız tarafından default
olarak belirtilen en uygun genişliğe getirebilir, ekranda değişiklik söz konusu ise varsayılan
ekrana geri dönüş sağlayabilirsiniz.
Aktarım Menüsünün size sunacağı seçenekler ile kayıtlarınızı istediğiniz ortama aktarabilir
çalışmalarınıza bu ortamlarda devam edebilirsiniz. (Excel, tekst, Xml, Html)
Yazıcı menüsünde yer alan seçenekler ile dökümünüzü inceleyebilir ve çıktısını alabilirsiniz
Evet, kullanıcılarınız ile ilgili ilk bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Eğer bu programını
Kuruluş programından çalıştırmış iseniz, ilgili ekran üzerinde “Operasyon” başlıklı bir menü daha yer
alacaktır. Bu menüyü oluşturan seçenekler ile de kullanıcılarınızın detay bilgilerine ve istediğiniz
tarih aralığındaki hareket detaylarına anında ulaşabileceksiniz. Bunun yanı sıra istediğiniz kullanıcıyı
yada tüm kullanıcılarınızı aynı anda sistemden çıkarabilmeniz de mümkün olacaktır.
Vr.15 KUR9000
233

Döviz Kurları Butonu
Series 9000 programlarında, işlemlerinizi istediğiniz döviz cinsi ile yürütebilmeniz
mümkündür. Örneğin stoklarınızı USD (Amerikan Doları) veya DM (Alman Markı)
bazında satabilir veya cari hesaplarınız ile olan işlemlerinizi istediğiniz döviz cinsi ile
yürütebilirsiniz. Bunun için günlük döviz kurlarının programa girilmiş olması gerekir.
Series 9000 programlarının üst bölümünde yer alan “Döviz Kurları” butonu ile farklı döviz cinsi ile
çalışan firmalar günlük kur girişlerinin yapıldığı ekrana daha çabuk ulaşıp, dolayısıyla kur girişlerini
seri bir şekilde yapabileceklerdir.
Görsel ve içerik olarak yenilenen bu buton; kolay kullanılabiliyor olmanın yanı sıra geçmişe yönelik
tüm kur bilgilerini en ince detayına kadar saklayabilmenizi mümkün kılmaktadır. Ayrıca Internet
bağlantısı aktif olan kullanıcılarımızın, günlük kur bilgilerini Merkez Bankası'nın belirlediği kurlar
üzerinden güncelleyebilecek olmaları da bir başka kolaylıktır. Çünkü programınız ilgili bankanın
Internet sayfasına bağlanarak gerekli bilgileri alabileceğiniz yapıda tasarlanmıştır. Şimdi sizlere kurlar
butonunun nasıl kullanılacağını açıklamaya çalışalım. Döviz kurları butonunu tıkladığınızda karşınıza
“Kur Girişi” başlıklı bir
ekran gelecektir.
Bu ekranı iki bölüm
olarak
düşünecek
olursak,
ekranın
ilk
yarısı,

Kur
girişlerinin
hangi
gün
için
yapılacağının
belirleneceği
takvim
bölümünden
oluşmaktadır.
Program
çalıştırıldığında içinde
bulunduğunuz günün
tarihi otomatik olarak
bu bölüme yansıyacak
ve takvim ekranında
kırmızı renkli olarak
belirecektir.
Kullanıcılarımız
çalıştıkları
gün
haricinde
bu
bölümden farklı bir
gün seçip bu güne ait kur girişleri yapabilirler. Hatta kur girişlerini geçmiş tarihe yönelik
yapabilecekleri gibi gelecek tarihlere yönelikte yapabilirler. Bunun için öncelikle bu bölümden,
mouse yardımıyla istenilen gün işaretlenmelidir. Daha sonrada ekranın ikinci yarısından yani kur
hareketlerinin izleneceği bölümden
- Bir önceki günün kurlarını bugüne kopyala,
- Yeni Kur tanımla, girişleri kendim yapacağım,
- TCMB döviz kurlarını getir,
Seçeneklerinden uygun olanını seçip kur girişlerini tamamlayabilirler. Bu seçeneklere ilişkin
detaylar ekranın ikinci bölümüne ait açıklamalarımızda verilecektir.

Takvim bölümünde kur girişi yapılmış olan günler mavi, içinde bulunduğunuz gün kırmızı,
kur girişi yapılmamış günler ise açık gri olarak belirtilecektir. Dolayısıyla kullanıcılarımız
takvim ekranından hangi güne ait kur bilgilerinin ne durumda olduğunu anında
öğrenebileceklerdir.
Vr.15 KUR9000
234

Ayrıca kullanıcılarımız, bu bölümün sağ tarafında yer alan, Seçili güne ait kurları sil
seçeneğini işaretleyerek, “takvim bölümünden seçtikleri gün için daha önceden kur girişi
yapmışlarsa, bu kur bilgilerini tümden silebilirler. Bunun yanı sıra, seçilen gün için kur girişi
yapılmış fakat bazı kurlara yönelik değerler girilmemiş ise “giriş yapılmamış kurları
göster” seçeneğini işaretleyerek de ilgili gün için sadece kur değeri girilmemiş kurların
ekrana yansımasını sağlayabilirler. TCMB’ den bugünün kurlarını al seçeneğini seçerek
de, Merkez Bankasının İnternet sayfasına bağlanıp ilgili günün kur değerlerini otomatik
olarak ekrana yansıtabilirler.
Evet, ekranınızın ilk bölümüyle ilgili açıklamalarımız yukarıda belirttiklerimizden ibarettir. Şimdi sizlere
kur ekranının ikinci bölümünden yani kur hareketlerinin izleneceği bölümden bahsetmek istiyoruz.
Öncelikle programınız, takvim ekranından seçtiğiniz gün için ilk defa kur girişi yapılıyor ise ilgili gün
için kur girişinin yapılmadığını belirtecek ve kur hareketlerini nasıl girmek istediğinizi soracak ve
size seçenekler sunulacaktır. Bunlardan
Bir önceki günün kurlarını bugüne kopyala seçeneğini işaretleyerek seçtiğiniz güne, bir önceki
güne ait olan kur değerlerini otomatik olarak aktarabilirsiniz.
Yeni Kur tanımla, girişleri kendim yapacağım seçeneğini işaretleyerek seçtiğiniz güne ilişkin kur
değerlerini manuel olarak girebilirsiniz.
TCMB döviz kurlarını getir seçeneğini seçerek de Merkez Bankasının İnternet sayfasına bağlanıp
ilgili günün kur değerlerini otomatik olarak ekranınıza yansıtabilirsiniz.
Evet, kur girişleri için hangi seçenek size uygun ise onu seçerek işlemlerinize devam edebilirsiniz. Biz
şimdi sizlere ekranınızda yer alan kolon başlıklarından bahsetmek istiyoruz.
Smb: Bu alanda, günlük kurları girilen döviz cinslerine ilişkin semboller yer almaktadır. Kullanıcıların
bu alana herhangi bir giriş yapmaları mümkün değildir.
DÖVİZ ADI: Bu alanda günlük kurları girilen döviz cinslerinin isimlerini göreceksiniz. Bu alana da
herhangi bir giriş yapılması mümkün değildir.
ALIŞ: İlgili satırdaki döviz cinsinin o günkü döviz alış tutarıdır.
SATIŞ: İlgili satırdaki döviz cinsinin o günkü döviz satış tutarıdır.
EFEKTİF ALIŞ: İlgili satırdaki döviz cinsinin o günkü efektif alış tutarıdır.
EFEKTİF SATIŞ: İlgili satırdaki döviz cinsinin o günkü efektif satış tutarıdır.
%: KUR9000’deki program başlangıç parametrelerinde yer alan “Kur Hesaplama Şekli” hangi
cinsten girilmişse, yüzde işaretiyle ifade edilen ilgili kurun bir önceki güne göre değişim oranıdır.
- Sayısal değerlerin girilebildiği her alanda satır sonu butonu tıklanarak hesap makinesi ekranına
ulaşılabilir dolayısıyla makineden bulunan değerler ilgili alana taşınabilir,
— Aktarım menüsünü oluşturan seçenekler ile ekranda yer alan kur bilgileri istenilen ortamlara
(Excel, html, tekst vb.) aktarılabilir ve çalışmalara bu ortamlarda devam edilebilir. Yazıcı menüsü
kullanılarak da kur bilgilerinin dökümü alınabilir.
— Yönetim menüsünün sunacağı seçenekler ile bunun yanı sıra ALT+N veya ALT+O tuşlarına
basarak bir önceki güne veya bir sonraki güne ait kur bilgileri ekrana getirilebilir,
- Rapor menüsünden de kur hareketleri istenilen tarih aralığında ve istenilen kurlar için döktürülebilir.
Vr.15 KUR9000
235

Mesajlar Butonu
Series 9000 programlarından kullanıcılarınızın, sistemde bulunan diğer tüm kullanıcılara kısa
mesajlar atabilmesi, bunun yanı sıra hangi kullanıcının hangi programı kullandığını,
kullandığı programın versiyon numarasını ve arşiv tarihini görebilmesi mümkündür.
Bunun için programların üst bölümünde yer alan “Mesajlar” butonu kullanılacaktır.
Bu buton tıklandığında karşınıza ilk olarak boş bir ekran gelecektir. Bu aşamada
öncelikle yapmanız gereken, ekranınızın “mesaj” başlıklı bölümüne gönderilecek mesajı girmenizdir,
daha sonraki işlem ise bu mesajın hangi kullanıcılara gönderileceğinin seçilmesidir. Bunun için
ekranınızın kime alanında satır sonu butonunu tıklamalısınız. Bu işlem sonrasında ekranınızın üst
yarısında, sistemde olan tüm kullanıcılarınızın kullanıcı kodları, hangi programı kullandıkları,
programların versiyon numarası ve arşiv tarihleri ile birlikte otomatik olarak yansıdığını göreceksiniz.
Bu durumda ekran üzerindeki kullanıcılardan istediğinizin üzerine gelip ENTER tuşuna basmanız
gerekmektedir. Böylece ilgili kullanıcı kime kutucuğuna aktarılacaktır. Bu aşamada yapılacak son
işlem ise “Gönder” butonunu tıklamak olacaktır. Eğer mesaj tüm kullanıcılara iletilecekse,
“herkese” kutucuğunun tıklanması bu işlem için yeterli olacaktır. Gördüğünüz gibi bu buton,
kullanıcılara mesaj göndermenin yanı sıra hangi kullanıcının hangi programı kullandığını, versiyon
numarasını ve arşiv tarihini de öğrenebilmenize yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla kullanıcılarınıza
kullandıkları programın arşiv tarihi ve versiyon numarası ile ilgili mesaj gönderebilmeniz de mümkün
olacaktır.

SMS Mesaj Butonu
Yıllardır müşterilerine en kaliteli programı ve hizmeti sunmayı hedefleyen Mikro,
çalışmalarında öncelikle temel aldığı müşteri memnuniyetindeki liderliğini
korumak, sunduğu program ve hizmet kalitesini bir adım daha ileriye götürmektir.
Bu amaçla programlarımızda yaptığımız her yeni düzenleme ve geliştirmede ana
temamız müşterilerimizin iş süreçlerine getireceğimiz kolaylıklar ve onlara sağlayacağımız
kazanımlardır. Bu anlayışla geliştirmiş olduğumuz SMS gönderim programımız Figensot, MultiCell ve
Turatel firmalarıyla yaptığı anlaşmalarla hizmet ağını genişletmiştir. Bu firmalar ile çalışacak olan
kullanıcılarımız programlarımızda yapacağı tanımlamalarla müşterilerine istedikleri her ayrıntıyı hem
ekonomik hem de en kolay yol olan SMS ile gönderip müşteri memnuniyetlerini üst seviyelere
çıkarabileceklerdir. Çünkü program içinden SMS ile istediğiniz detayların istediğiniz kişilere anında
iletilmesini sağlayabilirsiniz. Bu amaca yönelik programlarımızın üst bölümünde yer alan “SMS
Mesaj” butonu kullanılacaktır. Böylece kullanıcılarımız, programla ilgili rutin işlemlerini
gerçekleştirirken aynı zamanda, istedikleri carilere SMS mesajı gönderebileceklerdir. Şimdi sizlere bu
butonun aktif hale getirilebilmesi için yapılması gereken işlemlerden söz edelim.
SMS mesaj butonunu kimler kullanabilir?
 Öncelikle belirtmek isteriz ki bu buton internet bağlantısı aktif olan kullanıcılarımız için
geçerli olacaktır. Dolayısıyla ilk aranan özellik, kullanıcılarımızın internet ile iletişimde
olmalarıdır.
 Daha sonrasında SMS mesajının işlevsel olabilmesi için, isteğe bağlı olarak FigenSoft,
MultiCELL veya Turatel firması ile iletişim kurulmalı ve bu firmaların istediği Toplu SMS
Sözleşmesi imzalanarak kullanıcı adı ve kullanıcı şifresi alınmalıdır. Bu detaylar
programınızın abonelik bölümünde belirtilmekte olup kullanıcılarımızın öncelikle abonelik
bölümünde yazılan detayları okumalarını öneririz.
Tüm bu gereklilikler sağlandıktan sonra, programınızın “ayarlar“ bölümünden, FigenSoft, Turatel
veya MultiCELL firması tarafından verilen kullanıcı adı ve şifresi girilerek mesaj gönderimine ilişkin
tüm detaylar hazır hale getirilmelidir. Bu tanımların bir kereye mahsus girilmesi yeterlidir.
SMS mesajı için hangi ayarlara ihtiyaç vardır?
Bu bölümde kullanıcılarımızın yapacakları tek işlem, yukarıda da belirttiğimiz gibi FigenSoft, Tutarel
veya MultiCELL firması tarafından verilen kullanıcı adı ve şifresini girmektir. Çünkü ekranda
gördüğünüz diğer bilgiler programınız tarafından sizlere hazır olarak sunulacaktır.
Vr.15 KUR9000
236
Burada sizlere önemli bir hatırlatmada bulunmak istiyoruz. Bu bölümden girilecek ayarlar
sadece tek bir bilgisayar için geçerli olup, farklı bir bilgisayardan SMS mesajı gönderebilmek
istendiğinde aynı ayarların ilgili bilgisayara yüklenip kaydedilmesi gerekmektedir. Aksi
durumda mesaj gönderim işlemi başarısız olur.
Artık mesaj gönderim işlemine başlanabilir.
Mesajlar kimlere, nasıl gönderilir?
Bu işlem ekranınızın “mesaj” başlıklı bölümünden yapılacaktır.
 Öncelikle ekranın Mikro veritabanında kayıtlı numaralar bölümünden mesajların hangi
gruptaki kişilere gönderileceği seçilecektir Programınız size hepsi, cariler, yetkililer ve
personel seçeneklerini sunacaktır. Bu durumda yapmanız gereken mesajı kimlere
iletileceğini belirtmenizdir. Bu işlem sonrasında cep telefonu tanımlı olan tüm kişiler
ekranınıza yansıyacaktır.
 Şimdi mesajın gönderileceği kişileri belirlemelisiniz. Bu bölümden listelenen satırlara çift
tıklayarak birden fazla numara seçebilirsiniz ya da ayraç olarak noktalı virgül (;) kullanarak
mesajı göndermek istediğiniz cep telefonu numaralarını başında 0 olmadan 10 hane olarak
yazabilirsiniz. (Örneğin: 53X1234567;54X1234567)

Daha sonra, ekranınızın “mesaj metni” bölümüne ileteceğiniz mesajı yazmalısınız.

Şimdi sıra, mesajınızın ne zaman iletileceğini belirlemeye gelmiştir. Mesajlarınızı yazdığınız
an iletebileceğiniz gibi belirli bir gün ve saatte de iletilmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için
ekranınızın “Mesaj zamanı” alanından seçim yapmalısınız. Şimdi seçeneğini tercih
ederseniz, mesajınız anında iletilecektir. Eğer mesajınızın belirli bir günde iletilmesini istiyor
iseniz, bu durumda yine aynı bölümden “belirleyeceğim gün ve saatte” seçeneğini
işaretleyip, gönderme zamanı alanından da gün ve saat girişi yaparak “Gönderilecek
mesajlara ekle” butonuna basmalısınız. Bu Gönderilecek mesajlar bölümüne gelerek mesaj
atacağınız numaralar, mesaj metni, mesaj zamanı ve durumu kolonlar halinde
sıralanacaktır. Sonrasında bu ekranda eğer yazdığınız mesajda herhangi bir değişiklik
yapmayacaksanız, “Yolla” butonuna basarak mesajınızın iletimi gerçekleşecektir. Ayrıca
herhangi bir sebepten kaynaklanan seçili mesajları silme veya değiştirme işlemleri için de
“Seçili mesajları sil” ve “Seçili mesajı değiştir” butonlarını çalıştırmalısınız.
 Bu ekrandan yapılacak en son işlemse, mesajların gönderilip gönderilmediğine ilişkin iletim
raporunu almaktır. Bunun için ekranın “Gönderilecek mesajlar” sayfasındaki “Durum
sorgula” butonunu tıklamanız yeterlidir. Bu işlem sonucunu ekrandaki Durum kolonundan
izleyebilirsiniz.
SMS Mesaj butonu sadece yetkili kişiler tarafından çalıştırılabilecektir. Bundan dolayı, yetki
tanımlaması yapılmamış kullanıcılar için bu buton aktif olmayacaktır. Bu butonun istenilen
kullanıcılara aktif olabilmesi için Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımlama/Genel Hak Tanımlamaları
ekranındaki SMS mesaj butonu aktif parametresi “evet” olarak seçilmelidir.

Ayarlar Butonu
Bu program ile bunun yanı sıra ekranın üst bölümünde yer alan ayarlar butonu ile programlarınızda
görsel olarak düzenlemeler yapacağınız ekrana, tek bir tıklama ile ulaşabileceksiniz.
Böylece kullandığınız programın, Windows programının da desteklediği
zenginleştirilmiş yazı tiplerine göre, yazı tipini, boyutunu, pencereler için verilen
boşluk ölçülerini zemin renklerini, rapor başlıklarını istekleriniz doğrultusunda
değiştirip süsleyebileceksiniz. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza gelecek ekran üzerinde “Form
ayarları, Grid ayarları, Rapor renk ayarları, Otomatik işlemler, INI dosyası ayarları”
başlıklarından oluşan seçenekler yer almaktadır. Biz bu ekranı dolayısıyla bu seçeneklerle ilgili
açıklamalarımızı başlıklar halinde anlatmanın daha uygun ve kolay anlaşılır olacağını düşündük.
Bundan dolayı açıklamalarımız aşağıda bölümler halinde olacaktır.
Form Ayarları Seçeneği
Bu bölümden kullanmakta olduğunuz programın yazı tiplerini, renklerini, boyutlarını ve pencereler için
verilen boşluk ölçülerini istekleriniz doğrultusunda düzenleyebileceksiniz.
Vr.15 KUR9000
237

Karakterlerle İlgili Özellikler
Programlarımızda zeminler karakter karakter
kaplanmaktadır. Bir karakterin en ve boy olarak
ayarları
değiştirildiğinde,
ekrana
gelecek
pencereler de bu değişikliğe paralel olarak
büyütülüp,
küçültülebilir.
Programınızda
pencereler için karakter genişliğini ve yüksekliğini
kullanıcılar belirleyebilir. Bunun için bu bölümde
yer alan alanlara, bir karakterin genişliği ve
yüksekliği ile ilgili yeni değerleri girmek yeterlidir.
Eğer programlarınızdaki giriş alanlarınızın gölgeli
çerçeveler halinde olmasını istiyor iseniz, ekranda
gördüğünüz “giriş alanlarında gölgeli çerçeve”
alanındaki
kutucuğu
mouse
göstergenizle
tıklamanız yeterli olacaktır.

Zemin Rengi Butonu
Bu bölümde yer alan zemin rengi butonu ile
programınızın zemin rengi ile ilgili renk seçimi
yapabileceksiniz.
Zemin
rengi
butonunu
tıkladığınızda karşınıza gelecek ekrandan size
uygun olan renk seçimini yaparak programınızın
zemin
rengini
Seçmiş
olduğunuz
rengi
ekranınızın
Ön
izleme
bölümünden de görebilirsiniz.
 Fontlar
Programlarımızda kullanılan yazı tiplerinin, boyut ve renklerinin de kullanıcılar tarafından
değiştirilebilmesi mümkündür. Bunun için
öncelikle ekranınızın sağ tarafında yer alan
fontlar butonu tıklanmalıdır. Karşınıza
gelecek penceredeki
yazı tipi başlıklı
alandan programlarınız için yeni bir yazı
tipi seçebilirsiniz. Yazı tipi biçemi başlıklı
alanda ise, seçilen yazı tipinin normal
(regular), italik (italic), koyu (bold) ve koyu
italik (bold italik) olma özelliklerini
belirleyebilirsiniz. Yine bu ekrandan seçilen
yazı tipinizin büyüklüğünü isteğinize göre
değiştirebilirsiniz. Bu pencerenin etkiler
başlıklı bölümündeki kutucukları tıklayarak
yazı tipinin üstü çizgili veya altı çizgili
olarak görüntülenmesini sağlayabilir, renk
başlıklı alandaki satır sonu butonunu
tıklayarak, açılacak pencereden renk
seçimi yapabilirsiniz.
Dil başlıklı alanda satır sonu butonunu tıklayarak seçtiğiniz yazı tipi için -destekliyorsa- Türkçe dil
seçimini yapabilirsiniz. Fontlar üzerinde yapılan her bir değişikliğin örneğini örnek başlıklı kutudan
izleyebilirsiniz. Font penceresi ile ilgili tanımlamalarınız bittiğinde, bu tanımlamaların
programlarınızda geçerli olabilmesi için tamam butonunu tıklamalısınız. Font tanımlamalarının eski
hali ile kalmasını istiyorsanız iptal butonunu tıklayarak “genel ayarlar” ekranına geri dönebilirsiniz.

Yazı Alanları İle İlgili Özellikler
Vr.15 KUR9000
238
Bu bölümde, pencere içinde yer alan yazıların pencere çerçevelerinden ne kadar içeride olacağına
ilişkin değerler yer almaktadır. Yani çerçevelerden sonra yazı alanlarına kadar ne ölçüde boşluk
bırakıldığını göreceksiniz. Dilerseniz pencerelerin solunda, sağında, üstünde ve altında bırakılacak
boşlukları değiştirebilirsiniz. Alan isimleri ile alanlar arasında minimum boşluk satırı ise; bilgi giriş
alanlarına ilişkin tanımlar ile bilgi giriş alanları arasındaki boşluğu ifade eder. Burada görülen değer
de değiştirilebilir. Bunun yanı sıra kullanıcılarımız yine bu bölümden “tarih alanlarında yıl formatı”
parametresi yardımıyla; kart, evrak, rapor vb. birçok bölümünde girilen tarihlerde, yıl formatının kaç
hanesine giriş yapacaklarını belirleyebileceklerdir. Bu tamamen çalışma alışkanlığına bağlı olarak
belirlenecek bir durumdur. Programınızın size giriş şekli olarak 3 seçenek sunacaktır. Tarihlerin yıl
girişlerinde sadece 4 hanesine, son iki hanesine ya da sadece 3 hanesine (bu seçenek ile 4 haneli yıl
formatının 1, 3 ve 4. hanelerine giriş yapılır) giriş yapılacak şekilde düzenleyebilirsiniz.
 Uyarı Ekranı Özellikleri
Programınızı kullanırken bir takım uyarı mesajları alacaksınız. Örneğin program akış parametreleri
bölümünden kredi aşımında uyar parametresi aktif durumunda ise, girilen evrak ile kredisini aşan
cariler için bir mesaj verilir. İşte bu alanda gördüğünüz katsayı, bu mesajlarının ekranınızda kalış
süresini belirlemektedir. Katsayı arttığında uyarı mesajlarının ekranda kalış süresi de artacaktır.
 Menü özellikleri
Ürün gruplarımızda yer alan her bir programın kendine özel menü numarası vardır. Örneğin Stok
tanıtım kartı için bu numara (11300), cari tanıtım kartı içinse (41110) olarak belirlenmiştir. Programlar
sisteminize ilk yüklendiğinde, menü numaraları herhangi bir ayarlama yapılmadığı sürece
gözükmeyecektir. Eğer programlarınızın menü numaraları ile birlikte görüntülenmesini istiyor iseniz,
bu bölümde yer alan “Menü Numaraları Görünsün” parametresini işaretlemeniz yeterlidir. Böylece
programlarınızın üst bölümünde yer alan “arama” butonundan, istediğiniz programı menü
numarasına göre de arayabilecek ve bu doğrultuda bulabileceksiniz. Bunun yanı sıra bu bölümden
programlara ait menülerin nasıl görüntüleneceğini de belirleyebileceksiniz. Bildiğiniz gibi V15 serisiyle
birlikte programlarımız ofis tipinde görüntüleyebilmektedir. Yani programın her modülü sadece
kendine ait menülerle listelenebilecek yapıda düzenlenmiştir. Bu amaçla da ana ekranının sol alt
köşesi, programa ait modül isimlerine (stok, hizmet, satın alma satış vb), hemen üst bölümü ise imleç
hangi modül üzerinde ise o modülü oluşturan menülerin listeleneceği alanlara ayrılmıştır.
Kullanıcılarımızın programlarını alışık oldukları görüntüde çalıştırabilmelerini yani istediklerin de
klasik görüntüye dönebilmeleri amacıyla bu alana menü tipi seçeneği eklenmiştir. Bu alandan
yapılacak seçime göre kullanıcılarımız, menülerini hem ofis tipine göre hem de klasik olarak
görüntüleyebileceklerdir.
 Özel grafik görünüm seçimi (Değiştirilebilir yüzeyler (skin))
Programlarımızda çalışma ekranı tamamen kullanıcının isteğine göre şekillenebilecek yapıda
hazırlanmıştır. Yani kullanıcıya özel program görüntüsü elde edebilecek yapıdadır. İşte ayarlar
butonunun bu seçeneği ile ekran görüntünüzü, istediğiniz şekilde kullanabilmeniz mümkün
olabilecektir. Çünkü programınız size, bu ekranda çok sayıda ekran görünümüne yönelik
değiştirebileceğiniz yüzey seçeneği sunacaktır.
Evet, form ayarları seçeneği ile ilgili yukarıda anlatmaya çalıştığımız bölümlerde yapmış olduğunuz
değişiklikleri ekranınızda gördüğünüz “tamam” butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Eğer yapılan
değişikliklerinizi eski hallerine getirmek istiyor iseniz ekranınızda gördüğünüz “Varsayılan” butonunu
tıklamanız yeterli olacaktır.
Grid ayarları seçeneği
Kullanıcılarımız bu bölümden; programlarında ki seçim pencerelerini, föy ekranlarını ve rapor
ekranlarını tamamen kendi stillerine göre düzenleyebileceklerdir. Nasıl mı?

Öncelikle bu ekranların kendi istedikleri renk paletine göre listelenmesini sağlayacaklardır.
Bunun için yapılması gereken tek işlem, girid ayarları ekranının seçim pencereleri ve
föyler için stiller ve rapor için stiller bölümünden istenilen renk paletinin seçilmesidir.
Kullanıcılarımızın bu paletler içinde belirtilen renkleri de değiştirebilmeleri pek tabii ki
Vr.15 KUR9000
239
mümkündür. Bunun için yapılması gereken işlemse, “Değiştir” butonunun tıklanması ve
sunulacak ekrandan uygun renklerin seçilmesidir. Renk paletini eski durumuna döndürmek
içinde Varsayılan butonunun tıklanması yeterlidir.

Seçim pencerelerinde sunulacak stok, satıcı, müşteri vb. kayıtlarda istenilen satır âdetinden
sonra mutlaka filtreleme sorulmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için yapılması gereken girid
ayarları ekranının “Performans kriterleri” alanındaki ilk seçeneğini işaretlemeniz ve kaç
satırlık kayıttan sonra filtreleme sorulacağını girmenizdir. Programınız default olarak satır
âdetini, 100000 olarak belirlemiştir.

Bunun yanı sıra seçim penceresi ve föy ekranlarında imleciniz hangi satırda ise, ekranınızı
“Yenile” butonuna ya da F5 tuşuna basarak yenilediğinizde imlecinizin tekrar aynı satırda
konumlu olmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için yapılması gereken, yine “Performans
kriterleri” alanındaki “Yenilenen ekranda önceden seçili olan satıra konumlan”
parametresinin başında yer alan kutucuğu işaretlemenizdir. Aksi durumda ekran
yenilendikten sonra imleciniz ilk satırda konumlu olacaktır.

Ayrıca kullanıcılarımız rapor, liste vb. dökümlerde kolon genişliklerinin otomatik olarak
ayarlanmasını sağlayabileceklerdir. Programlarımızda rapor genişlikleri otomatik olarak
düzenlenecek şekilde işaretlidir. Bu işlemde ekranınızın “Performans kriterleri” alanındaki
“Döküm tamamlandıktan sonra kolon genişliklerini ayarla” parametresinden
belirlenecektir. Bu seçenek işaretli ise kolonlar otomatik olarak ayarlanacaktır.

Desimal hane sayısı alanı ile amacımız; kullanıcılarımız föy, operasyon ve yönetim
ekranlarındaki tutarsal alanların desimal uzunluğunu kaç karakter olarak görmek istediklerini
belirlemeleridir. Bu parametrenin varsayılanı 2'dir. Dolayısıyla bu ekranlarda desimal
uzunluğu kaç karakter görmek istiyor iseniz, istediğiniz rakamı bu alana girmeniz yeterli
olacaktır, Örneğin desimal uzunluk 3 olsun istiyorsanız bu alana 3, 4 olsun istiyor iseniz de
4 rakamını girerek programınızın dikkate almasını sağlayabilirsiniz.

V15 serisi ile birlikte kullanıcılarımız; istedikleri süreler dahilinde föy, yönetim, operasyon vb.
ekranlarda ki bilgilerinin otomatik olarak yenilenmesini sağlayabileceklerdir. Böylece diğer
kullanıcıların yapmış oldukları değişiklikler herhangi bir işleme gerek kalmadan ekranda
görüntülenen kayıtlara yansıyacaktır. Bunun için yapılacak tek işlem ekrandaki "Otomatik
yenileme süresi" alanına süre girişi yapmanızdır. Programınız belirlediğiniz süre dahilinde
söz konusu ekranlarda kayıtları en güncel hali ile size sunacaktır. Bu alanın 0 (sıfır) olarak
kalması durumunda herhangi bir yenileme yapılmayacaktır.
Tüm bu belirttiğimiz otomatik ayarların kullanılıyor olması programın daha yavaş görüntülenmesine
sebep olacağından performansı düşük olan bilgisayarlarda kullanılmamasını tavsiye ederiz.
Rapor renk ve ayarları seçeneği
Bu bölümden raporlarınızın yazı karakterleri ile ilgili olarak font değişikliği ve renk seçimi
yapabileceksiniz. Böylece istediğiniz rapor başlıklarının daha ayırt edici olabilmesini
sağlayabileceksiniz. Kısacası, raporlarınızın başlık renklerini, kolon başlıklarını, ara başlıklarını, sayfa
sonu toplam rengini ve bu başlıkların yazıldığı zeminin renklerini, istediğiniz şekilde
değiştirebileceksiniz. Bunun için yapmanız gereken tek işlem, rapor renkleri bölümüne girdiğinizde
karşınıza gelecek ekrandan, değişiklik yapmak istediğiniz başlık satırı üzerine gelip, renk skalasından
istediğiniz rengi mouse göstergenizin sol tuşunu basarak değiştirmenizdir. İlgili başlığınızın zemin
rengini değiştirmek içinde, mousenuzun sağ tuşuna basmanız yeterli olacaktır. Ekranda gördüğünüz
reset butonu ile de, değişiklik yaptığınız rapor başlıklarınızı tekrar orijinal renk ve fontlarına
çevirebileceksiniz. Ekranda yer alan 1. özel satır, 2. özel satır vb şekilde sıralanan alanlara da
kullanıcılarımız, mizan dökümlerinde ana grup, alt grup, ana hesap, ara hesap ve alt hesaplar için
hangi renkleri kullanmak istiyorlar ise ilgili renklerin atamaları yapılacaktır. Tabi ki bu işlem için
öncelikle Kuruluş/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Döküm Parametreleri-2 ekranında ki Mizan
Dökümünde Renkli Dökülecek Satırlar parametresinden özel satır renklerinin belirtilmesi
gerekmektedir.
Vr.15 KUR9000
240
Otomatik işlemler seçeneği
Bu bölümden de programı çalıştırdığınız karşınıza otomatik olarak gelen mikrodan haberler
penceresinin aktif olup olmayacağı belirlenecektir. Eğer haberler penceresinin karşınıza gelmesini
istemiyor iseniz, ekranınızda yer alan “Açılışta Mikro'dan haberler gösterilsin” parametresindeki
seçilmişlik durumunu kaldırmanız yeterli olacaktır.
Açılışta Mikro'dan haberler gösterilsin parametresi ile amacımız programa her girdiğinizde
otomatik olarak karşınıza gelen mikrodan haberler penceresinin aktif olup olmayacağını
belirlemenizdir. Eğer haberler penceresinin karşınıza gelmesini istemiyor iseniz, bu parametrenin
başındaki seçilmişlik işaretini kaldırmanız yeterli olacaktır.
Açılışta kurlar güncellensin (henüz girilmemişse) parametresi ile de amacımız, gün içinde
program ilk kez çalıştırıldığında eğer ilgili güne ait kur girişi yapılmamışsa o günün döviz kurlarının
herhangi bir işlem yapmanıza gerek kalmadan otomatik olarak güncellenmesini sağlamaktır. Bunun
için bu parametrenin başında yer alan kutucuğun işaretlenmesi yeterli olacaktır. Tabi kur
güncellemesinin sağlıklı olarak çalışabilmesi için internet bağlantısının olması, ilgili gün için kur
girişinin yapılmamış olması, programı çalıştıran kullanıcıların kur girişi butonu ile işlem yapma
yetkilerinin olması şartları aranmaktadır. Tüm bu gereklilikler sağlandıktan sonra programı
çalıştırdığınızda herhangi bir işlem yapmanıza gerek kalmadan otomatik olarak kur girişi ekranı
karşınıza gelecek ve TCMB sayfasına bağlanıp günlük döviz kurlarını programınıza aktararak
işlemini tamamlayacaktır.
INI Dosyası ayarları seçeneği
Programınızı çalıştırdığınızda karşınıza gelen giriş ekranındaki; günün tarihi, firma kodu, çalışma yılı,
çalışma sezonu, kullanıcı adı ve giriş şifresi gibi alanlara sürekli olarak işlem yaptığınız firma
bilgilerinin ve kullanıcı bilgilerinin otomatik olarak yazılmasını sağlayabilirsiniz. Böylece program her
çalıştırıldığında istediğiniz bilgiler otomatik olarak ekranınıza yansır ve her defasında aynı bilgileri
tekrar girmek durumunda kalmazsınız.
Örneğin kullandığınız programda en çok işlem yaptığınız firmanın XYZ A.Ş olduğunu ve bu
programında sürekli olarak HND kullanıcı adı ile çalıştırıldığını düşünelim. Bu bilgileri bir kereye
mahsus programa tanıtarak giriş sayımızı azaltmaya çalışalım. Bunun için "Ayarlar" butonunun "INI
dosyası" ekranına kullanılacaktır. Bu ekranda gördüğünüz üzere, programınızın giriş ekranına
otomatik olarak yansımasını sağlayabileceğiniz parametreler yer almaktadır. Bu aşamada sizden
beklenen ekranın firma kodu alanına XYZ, kullanıcı kodu alanına da HND girişini yapmanızdır. Aynı
şekilde ekranınıza hangi çalışma yılının ve çalışma sezonunun otomatik gelmesini istiyorsanız ilgili
alanlara istediğiniz girişleri yaparak işleminizi tamamlayabilirsiniz. Programınızı çalıştırdığınızda
bilgilerinizin otomatik olarak karşınıza geldiğini göreceksiniz.

Hesap Makinesi
Farklı sektörlere hizmet eden Mikro, her kullanıcısının ihtiyaçlarını karşılamak
amacıyla, hesap makinesi kullanımını daha da işlevsel hale getirdi. Artık
makineden girdiğiniz değerlerin seçeceğiniz döviz kuruna, kütleye, hacme, alana
ve zamana göre alacağı gerçek değerler Mikro tarafından hesaplanıyor. Böylece
iş akışınızı aksatmadan doğru bilgiye anında ulaşabileceksiniz.
Nasıl mı?
Hesap makinesine eklenen "Çevir" butonunu tıklayarak. Böylece makineden girdiğiniz değerleri
İstediğiniz döviz cinsine,
İstediğiniz kütleye,
İstediğiniz zamana,
İstediğiniz alana,
İstediğiniz hacime göre
Hesaplanmasını otomatik olarak yapacak, iş akışınızı bu bilgilere göre düzenleyebileceksiniz.
İzlenecek yol...
Vr.15 KUR9000
241
Hesap makinesi çalıştırılır ve değer girişi yapılır. Sonrasında çevir butonundan, girdiğiniz değerin
hangi seçeneğe göre hesaplanacağı belirlenir. Seçiminizin kütle olduğunu düşünelim. Bu işlem
sonrasında ekrana seçim yapılacak giriş ve çıkış alanlarının yansıdığını göreceksiniz. Bu aşamada
yapılması gereken makineden girdiğiniz değerin kütle olarak hangi birime ait olduğunu "Giriş"
alanından seçmeniz (kilogram gibi) ve bu değerin hangi birime göre hesaplanacağını "Çıkış"
alanından belirtmenizdir (gram gibi). Bu işlem sonrasında "Dönüştür" butonu tıklanarak kg.
cinsinden girdiğiniz değerin gr. olarak aldığı değer ekrana otomatik olarak yazılacaktır. Bu işlemler
diğer seçenekler için de geçerlidir. Sadece döviz kurları seçeneğinde tarih girişi yapılması
gerekecektir. Çünkü hangi güne ait kurların değerlemeye alınacağı belirlenecektir. Döviz kur
bilgilerinizi programınızın "kurlar" butonundan yararlanarak tek bir tuşla internetten
güncelleyebilirsiniz.
Not: Artık Türk Lirası'nı Yeni Türk Lirası'na, Yeni Türk Lirası'nı da Türk Lirası'na çevirme işlemlerini
programınızın Hesap makinesindeki "Çevir" butonunu tıkladıktan sonra karşınıza çıkan ekranda
"Türk Lirası işlemleri" seçeneğini işaretleyerek gerçekleştirebileceksiniz. Bu işlem sonucunda
karşınıza Giriş ve Çıkış parametreleri gelecektir. Yapacağınız çevirme işlemine bağlı olarak ilgili
parametrelerden TL (Yeni Türk Lirası) ve TL (Türk Lirası) seçerek çevriminizi yapabileceksiniz.

Hatırlatıcı Butonu
Series9000
programlarınd
a kullanıcıların,
kendileri
için
önemli olan günleri programa
girip, daha sonra bu günlerin
program tarafından kendilerine
hatırlatılmasını
sağlamaları
mümkündür. Özellikle, belirli
dönemlerde
beyanname
hazırlamak durumunda olan
firmalar için, bu butonun çok
işlevsel olacağını düşünüyoruz.
Şöyle
ki
ilgili
firmalar
beyannamelerin
hazırlanması
gereken tarihleri programa girip,
iş
yoğunluğu
dolayısıyla
unutabilecekleri bu tarihlerin
kendilerine
hatırlatılmasını
sağlayabilirler.
Aynı
şekilde
yapmak
zorunda
oldukları
herhangi bir işin (fatura girişi, senet girişi, ödemelerle ilgili girişleri vb.), unutulmasını engellemek
amacıyla kendilerine yada bu işlemlerle ilgili kullanıcılara hatırlatılmasını isteyebilirler. Bunun için
programlarımızın üst bölümünde yer alan Hatırlatıcı butonu kullanılacaktır.
Bu buton; hatırlatma konusunda siz kullanıcılarımıza değişik kriterler sunmaktadır. Örneğin kimi
hatırlatma mesajlarını bir kereye mahsus almak isteyebilirsiniz, yada her gün size düzenli olarak
hatırlatılmasını istediğiniz bir mesajınız olabilir. Aynı şekilde, haftanın bir günü, her ayın belirli günü,
yıllık yada her programa girişte ve çıkışta programınızın size hatırlatmasını istediğiniz mesajlarınız
olabilir. İşte bu buton ile yukarıda sıraladığımız tüm hatırlatma işlemlerini yapabilmeniz mümkün
olacaktır. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranın üst
bölümünde gördüğünüz butonlar ile programınızın size hatırlatacağı mesajların dönemi
belirlenecektir. Dolayısıyla, programınızdan bir kereye mahsus hatırlatma mesajı almak istediğinize,
bir kerelik butonu, günlük hatırlatma mesajı almak istediğinizde günlük butonu, haftalık olacak
hatırlatmalar için haftalık, aylık ve yıllık hatırlatmalar içinde “Aylık ve yıllık” butonları kullanılacaktır.
Vr.15 KUR9000
242
Hangi hatırlatma dönemi olursa olsun programınız sizden, ilgili hatırlatma mesajına bir isim vermenizi
isteyecektir. Bu isim, ekranınızın Kısa ad kutucuğuna girilecektir. Daha sonrada sizden istenen, ilgili
hatırlatma mesajının hangi saatte bildirileceğini girmenizdir. Bunun için saat kutucuğuna giriş
yapmalısınız. Eğer mesajınızı aylık ve haftalık olarak giriyor iseniz, saat girişinden sonra gün alanına
da giriş yapmanız gerekecektir. Bu aşamada sizden, haftalık için gün seçimi (Salı, çarşamba vb.),
aylık için de ayın hangi gününde (1, 15, 30 gibi.) uyarı almak istediğinizi seçmeniz beklenecektir.
Diğer hatırlatma butonları için bu alana herhangi bir giriş yapmanıza gerek yoktur. Zaten bu alan da
işlevsel olmayacaktır. Daha sonra yapmanız gereken mesajınızın hangi tarihten itibaren geçerli
olacağını Başlangıç tarihi alanına girmenizdir. Şimdi sizlere başlangıç tarihi alanı ile ilgili önemli
gördüğümüz bir konuya değinmek istiyoruz.

Tatil günlerini nasıl belirleriz ve hatırlatma mesajları tatil günlerinde ne olacak?.
Bu belirleme için öncelikle program SRV tarafından çalıştırılmalıdır. Çünkü bu işlem sadece SRV için
geçerlidir. Daha sonra yapılması gereken hatırlatıcı ekranının başlangıç tarihi alanında satır sonu
butonunu tıklayıp, takvim ekranına ulaşmaktır. Bu ekranda tatil olan günler kırmızı renkli olarak
karşınıza gelecektir. Eğer firmanız Cumartesi
günleri tatil ise, takvim ekranı üzerinde
mousunuzun sağ tuşuna basıp, açılacak
pencereden “Cumartesi tatil olsun” ifadesini
işaretlemelisiniz. Aksi halde ilgili işareti
kaldırmanız yeterlidir. Bu ekrandan herhangi
bir gün için de tatil belirlemesi yapabilirsiniz.
Bunun için de takviminizde tatil olarak
belirleyeceğiniz
günün
üzerine
gelip
mousunuzun sağ tuşuna basmalısınız. Bu işlem sonrasında karşınıza gelecek ekrandan ilgili gün için
tatil belirle ifadesini seçmelisiniz. Tatil olan günleri kaldırmak içinde “tatil iptal” seçeneğinin seçilmesi
yeterlidir.
Eğer hatırlatıcı mesajınız tatil günlerinden herhangi birine denk geliyorsa, ilgili mesaj default olarak
tatilden önce bildirilecektir. Eğer bu mesajların kullanıcılara tatil sonrasında ulaşmasını istiyor iseniz
ekranınızın üst bölümünde yer alan menü bölümünden “hatırlatıcı ayarlarına” girip “tatilden sonra
Uyar” kutucuğunu işaretlemelisiniz.
Evet, bu kısa açıklamadan sonra hatırlatma ekranı ile ilgili diğer bölümlerin açıklamalarına devam
edebiliriz.
Hatırlatıcı ekranında gördüğünüz Not başlıklı bölüme hatırlatma mesajınıza yönelik bilgi girişi
yapabilirsiniz. Örneğin bu bölüme KDV beyannamesinin son günü gibi bir mesaj girebilirsiniz. Eğer
hatırlatma mesajınız herhangi bir programın kullanılmasına ilişkin ise, mesaj alındıktan hemen sonra
bu programın otomatik çalıştırılmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için öncelikle yapmanız gereken, ilgili
programı çalıştıracak makroyu tanımlamış olmanızdır. Daha sonra da “makro çalıştır” yazısının
başında yer alan kutucuğu işaretleyip ilgili programı çalıştıracak makroyu hemen yanında ki alandan
seçmenizdir. Bu seçim için F10 yardım tuşunu kullanabileceğiniz gibi satır sonu butonunu da
kullanabilirsiniz. Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine tanımladığınız makroların yer aldığı bir
ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen, yazdığınız mesaja yönelik çalıştırmak istediğiniz
makroyu seçmenizdir. En son yapacağınız işlemse ekranınızın üst bölümünde yer alan menü
alanından “hatırlatıcı ayarlarına girip “ilgili makro otomatik çalışsın” alanının seçili olup olmadığına
dikkat etmenizdir.
Hatırlatma mesajı ile yapacağınız son işlem eğer programa SRV olarak girmiş iseniz ilgili mesajın
hangi kullanıcılar için geçerli olacağını belirtmenizdir. Yani bu hatırlatmanın hangi kullanıcıların
karşısına geleceğini seçmenizdir. Bunun için geçerli kullanıcılar alanında satır sonu butonunu tıklayıp
açılacak pencereden seçiminizi yapmalısınız. Burada gördüğünüz gibi bütün kullanıcılarınızı
kapsayan “Tüm kullanıcılar” seçeneği de mevcuttur. Yukarıda da değindiğimiz gibi bu işlem sadece
SRV kullanıcıları için geçerlidir. Bunun dışındaki kullanıcıların hatırlatma mesajlarını diğer
kullanıcılara gönderebilmeleri mümkün değildir fakat kendileri için hatırlatma mesajı hazırlayabilirler.
Vr.15 KUR9000
243
Yukarıda bir kerelik butonundan girilen hatırlatıcı mesajına ilişkin bir örnek verilmiştir. Ekrandan da
gördüğünüz üzere hatırlatıcı mesajına yönelik programı çalıştırmak için “ilgili makroyu çalıştır”
butonunu tıklamanız yeterli olacaktır. Eğer hatırlatma mesajınızda yukarıda değindiğimiz makro
otomatik olarak çalışsın seçeneği seçilmiş ise karşınıza uyarı ekranı gelmeyecek direk olarak ilgili
programın giriş bölümü gelecektir. Evet, hatırlatıcı butonu ile ilgili işlemlerinizi açıklamalarımız
doğrultusunda tamamladıktan sonra bu mesajların saklanması için ekranda gördüğünüz Sakla
butonuna, kayıtlarınızdan silinmesi için Sil butonuna yeni bir mesaj girmek içinde yeni butonuna
basmanız yeterli olacaktır. Tüm bu işlemleri ekranınızın üstünde yer alan menü bölümünden de
yapabilirsiniz. Böylece programınız, yaptığınız girişler doğrultusunda hatırlatma mesajını istediğiniz
dönemde, geçerli olan tüm kullanıcılara bildirecektir.
 Vergi takvimi otomatik olarak oluşturulabilir mi?
Bu butonun en önemli özelliği kullanıcılarımızın yıl boyunca ödemek durumunda oldukları vergileri
tarih bilgileri ile birlikte programa aktarabilmeleri ve ödenmesi gereken en son günden önce bu
tarihlerin kendilerine hatırlatılmasını sağlamalarıdır. Bunun için öncelikle yapılması gereken
Hatırlatıcı ekranındaki “Vergi Takvimi Güncelle” butonunun tıklanarak açılacak pencereden
kullanıcının isteğine bağlı olarak ödenmesi gereken vergiler tarih bilgileri ile birlikte ekrana
yansıtılmalı ve bu vergilerin ödenmesi gereken en son günden kaç gün önce bildirileceğine ilişkin gün
sayısı girilmelidir. “Varsayılan” seçeneği ile de birçok mükellefin ödemek durumunda olduğu vergiler
ekrana getirilir ve aynı şekilde bu vergilerin bildirilmesine ilişkin gün sayısı girilir. Bu seçenek daha
kısıtlı vergileri kapsamaktadır. “Tümü” seçeneği ise tüm vergileri kapsamaktadır. “İnternet Güncelle”
seçeneği ise kullanıcılarımızın vergi bilgilerine ilişkin dosyayı www.mye.com.tr adresine
bağlanarak güncellenmelerini sağlar. Bu dosyanın yılda bir kereye mahsus olarak güncellenmesi
yeterlidir. Kullanıcılarımızın bu vergilerden sorumlu olmadıklarını silebilmeleri de ekranın altında yer
alan “Sil” butonu yardımıyla mümkündür.
Hatırlatıcı butonu sadece yetkili kişiler tarafından
çalıştırılabilecektir.
Budan
dolayı,
yetki
tanımlaması yapılmamış kullanıcılar için bu
buton aktif olmayacaktır. Bu butonun aktif
olabilmesi
için
Kuruluş/
Kullanıcı
Hak
Tanımlama/
Genel
Hak
Tanımlamaları
ekranındaki Hatırlatıcı butonu aktif parametresi
“evet” olarak seçilmelidir.

Makro Tanımlama Butonu
Series9000 programlarında kullanıcılarımızın, kendilerine özel sınırsız sayıda
makro tanımlayabilmeleri ve bu makrolar doğrultusunda programları çalıştırıp
işlemlerini daha seri bir şekilde yapabilmeleri mümkündür. Örneğin gün içinde
düzenli olarak almak durumunda oldukları raporlar için makro tanımlaması yapıp,
bu raporları tek bir tuşla çalıştırabilirler. Aynı şekilde belirli dönemlerde hazırlanan beyannameler
(KDV beyannamesi vb.) içinde makro tanımlaması yapabilir yada fatura girişi, senet girişi ve
ödemelerle ilgili evraklar içinde makro tanımlayabilirler. Böylece bu programları menüden çalıştırmak
yerine, tanımladıkları makroları çalıştırıp işlem akışlarını daha da hızlandırabilirler. Bunun için
programlarımızın üst bölümünde yer alan makrolar butonu kullanılacaktır. Bu butonu tıkladığınızda
yada Ctrl+0 tuşlarına bastığınızda karşınıza “Makro Tanımlamaları Başlığı” altında bir ekran
gelecektir.
Bu ekranı üç bölüm olarak düşünecek olursak, “Makro İşlemleri“ başlığı altında makro kayıtlarını
başlatabileceğiniz, makro tanımlama işlemi tamamlandıktan sonra kayıt işlemini durdurabileceğiniz
ve tanımlanan makroları çalıştırabileceğiniz butonlar yer almaktadır. Bu ekranın sol bölümünde de
tanımladığınız makroların isimleri sıralanacaktır, dolayısıyla tanımlanmış olan makrolarınızı bu
bölümden seçerek çalıştırabileceksiniz. Ekranınızın sağ bölümü ise tanımladığınız makrolara ilişkin
açıklama yazısı ile tuş tanımlaması yapabileceğiniz alanlara ayrılmıştır. Evet, ekranınızın genel
Vr.15 KUR9000
244
görüntüsü ile ilgili bu kısa açıklamanın yeterli olduğunu düşünerek makro tanımlaması yaparken nasıl
bir yol izlenmesi gerektiğini anlatmaya
çalışalım.
Bu ekranda öncelikle yapmanız gereken
tanımlayacağınız, makroya bir isim
vermenizdir. Bunun için ekranınızın en
alt bölümünde yer alan “yeni” butonunu
tıklamalısınız. Bu işlem sonrasında
karşınıza “makro bilgisi” başlığı altında
bir başka ekran gelecektir. Dolayısıyla bu
ekranın “Makro adını girin” kutucuğuna
tanımlayacağınız makroya ilişkin isim
girişini yapıp ok butonunu tıklamalısınız.
Eğer
tanımlayacağınız
makronun
herhangi
bir
tuşa
bağlanarak
çalıştırılmasını istiyor iseniz, ekranınızın
Geçerli Tuş alanında satır sonu
butonunu tıklayıp açılacak pencereden
tuş seçiminizi yapabilirsiniz. Programınız
size, makroları çalıştırabileceğiniz toplam
18 tuş seçeneği sunmaktadır. Bunlardan
Ctrl+1, Ctrl+2... Ctrl+18 kadar sıralanmış olan makro isimleri klavyenizin sol bölümündeki rakamlar
kullanılarak çalıştırılacaktır. Yani bu tuşlara bağlanan makrolar için öncelikle Ctrl tuşuna daha
sonrada klavyenizin sol bölümündeki rakamlara basmalısınız. Ctrl+NM1, Ctrl+NM2.....Ctrl+NM9
tuşlarına bağlanan makrolar ise,
klavyenizin sağ bölümde ki numlock
tuşunun altında yer alan rakamlar
kullanılarak
çalıştırılabilecektir.
Ekranda gördüğünüz Açıklama başlıklı
bölüme de tanımlayacağınız makroya yönelik açıklayıcı nitelikte bilgi girişi yapabilirsiniz. Tüm bu
işlemlerden sonra sıra, ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz başlat butonunu tıklayarak
makronuzun içeriğini oluşturmaya gelmiştir. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza Makro kayıtta başlıklı
bir ekran gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken tanımlamakta olduğunuz makronun hangi
programın çalıştırılmasına yönelik olduğunu belirtmenizdir. Örneğin makronuzun içeriği stok tanıtım
kartı ekranının çalıştırılmasına yada bir raporun alınmasına yönelik ise ilgili programları menüden
bulup çalıştırmalısınız. Makronuzun içeriği tamamlandıktan sonra, ekranınızda ki “Durdur”
butonuna basarak kayıt işleminizi sonlandırmalısınız.
Bu işlem sonrasında karşınıza tekrar Mikro Tanımları ekranı gelecektir. Şimdi yapmanız gereken
tanımladığınız makroyu ekranınızın alt bölümünde yer alan kaydet butonunu tıklayarak
kaydetmenizdir. Böylece programınızın herhangi bir bölümünden, tanımlamış olduğunuz makroyu
çalıştırabilmeniz mümkündür. Eğer kayıtlı olan herhangi bir makroyu silmek istiyor iseniz, imlecinizi
ilgili makronun üzerine getirip ekranınızın alt bölümünde yer alan sil butonuna basmanız yeterlidir.

Tanımlanmış Makro Nasıl Çalıştırılır?
Eğer tanımladığınız makroya, programınızın size sunmuş olduğu tuşlardan herhangi birini bağlamış
iseniz, makronuzu çalıştırmak için ilgili tuşlara basmanız yeterlidir. Eğer makrolarınız tuşlara bağımlı
olarak çalışmıyor ise, yapacağınız tek işlem CTRL+0 tuşlarına yada Makrolar butonuna basarak,
çalıştırmak istediğiniz makronun üzerine gelip ekranınızın üst bölümünde yer alan “Oynat” butonunu
tıklatmaktır.
 Tarih Kriterli Raporlar, vb. Menüler İçin Nasıl Makro Tanımlanır?
Programlarınızda tarih kriteri verilen raporlar veya içinde tarih alanı bulunduran menüler için makro
tanımlarken, makro tanımları ekranına eklenmiş olan Tuş Tanımı butonundaki seçeneklerden
Vr.15 KUR9000
245
faydalanmalısınız. İşte bu özelliğin yapılmasının amacı her ay rutin olarak aldığınız raporlar olabilir,
buna örnek olarak “Standart muavin dökümü” (084110) raporunu verebiliriz. Şimdi Tuş Tanımında
yer alan seçeneklerin yani ilgili raporlar, vb. menülerdeki tarih alanında tanımlayacağınız makrolar
için belirleyeceklerinizi örneklerle anlatalım.
1)Ay Başı:Bulunduğu ayın ilk günün tarihini getirir.
Örnek: 01.05.2013
Yıl formatı 2 hane ise 010513
3 hane ise 0105213
4 hane ise 01052013
2)Ay Sonu: Bulunduğu ayın son günün tarihini getirir.
Örnek: 31.05.2013
Yıl formatı 2 hane ise 310513
3 hane ise 3105213
4 hane ise 31052013
3)Gün: Bulunduğu günü verir.
Örnek: Bulunduğumuz tarih 07.06.2013 ise 07
4)Ay: Bulunduğu ayı verir.
Örnek: Bulunduğumuz tarih 07.06.2013 ise 06
5)Yıl: Bulunduğu yılı verir.
Örnek: Bulunduğumuz tarih 07.06.2013 ise, 2013
6) İşlem Tarihi:Bulunduğu günün tarihini verir. Kullanımı; <ISLEM TARIHI,0> şeklinde Tuşlar
alanına yazılır ve virgülden sonra verilen gün kadar eklenmesini ya da çıkartılmasını sağlar.
Örnek: Bugünün tarihi 07.06.2013 olsun. (Yıl formatı 4 hane ise 2013 örneğini verdik.)
a) <ISLEM TARIHI,0> ise sonuç 07.06.2013
b) <ISLEM TARIHI,2> ise sonuç 09.06.2013
c) <ISLEM TARIHI,-2> ise sonuç 05.06.2013
şeklinde olmaktadır.
Önemli Not: Yıl formatı ayarları, programlarımızın üst kısmında bulunan Ayarlar butonundaki “Form
Ayarları” tabındaki “Tarih alanlarında yıl formatı” parametresinden tanımlanır.
İşte bu şekilde ilgili programın tarih alanlarındayken tuş tanımında açıkladığımız tanımlamaları
yaparak makrolarınız hazır hale gelecektir.

Bunları Biliyor Musunuz?
Series9000 programlarında kullanıcıların, kendileri için önemli olan günleri programa girip, daha
sonra bu günlerin program tarafından kendilerine hatırlatılmasını sağlamaları mümkündür. Özellikle,
belirli dönemlerde beyanname hazırlamak durumunda olan firmalar beyannamelerin hazırlanması
gereken tarihleri programa girip, iş yoğunluğu dolayısıyla unutabilecekleri bu tarihlerin kendilerine
hatırlatılmasını sağlayabilirler. Bunun için programlarımızın üst bölümünde yer alan Hatırlatıcı butonu
kullanılmaktadır. Eğer hatırlatma mesajı herhangi bir programın kullanımına ilişkin ise, mesaj
alındıktan hemen sonra bu programın çalıştırılması gerekmektedir. Dolayısıyla otomatik olarak
çalışacak programlar içinde Makro tanımlaması yapılmak zorundadır. Örneğin KDV beyannamesinin
dökülmesi ile ilgili bir hatırlatıcı mesajı hazırlanmış ve bu programın otomatik olarak çalıştırılması
isteniyor ise, KDV beyannamesinin çalıştırılmasına ilişkin “Makro” tanımlaması yapılmalı ve hatırlatıcı
ekranının Makro Çalıştır alanından da ilgili makronun seçilmesi gerekmektedir.

1-
Önemli Not
Makro tanımlamaları SRV tarafından yapılmış ise, bu makrolar diğer kullanıcılar içinde
işlevsel olacaktır.
2-
SRV dışındaki kullanıcılarında kendilerine özel makro tanımlamaları mümkündür. Yalnız bu
makrolar sadece kendileri için geçerlidir. Dolayısıyla diğer kullanıcıların bu makroları
çalıştırabilmeleri mümkün değildir.
Vr.15 KUR9000
246
3-
Her kullanıcı sınırsız sayıda makro tanımlaması yapabilir, fakat bu makroların sadece 18
tanesini tuşlara bağlayıp bu tuşlar aracılığı ile çalıştırabilir. Dolayısıyla diğer makrolar Makro
tanımlamaları ekranından çalıştırılmak durumundadır.

Tanımlanan Makronun içeriği değiştirilmek istenirse?
Bunun için öncelikle makro tanımlamaları ekranından değişiklik yapılacak makro mouse göstergesi
ile seçilmelidir. Daha sonra ekranın üst bölümünde yer alan “başlat” butonuna basılmalıdır. Bu işlem
sonrasında programınız sizi
“Varolan makroyu değiştirmek istiyor musunuz?”
Mesajı ile uyaracaktır. Bu durumda bu mesajı onaylayarak tanımlı olan makronuzun içeriğini yeni
makro tanımlıyormuş gibi değiştirmeye başlayabilirsiniz.
Makrolar butonu sadece yetkili kişiler tarafından çalıştırılabilecektir. Budan dolayı, yetki
tanımlaması yapılmamış kullanıcılar için bu buton aktif olmayacaktır. Bu butonun aktif
olabilmesi için Kuruluş/ Kullanıcı Hak Tanımlama/ Genel Hak Tanımlamaları ekranındaki
Makrolar butonu aktif parametresi “evet” olarak seçilmelidir.

Program açık olmadan tanımlanan makroların çalıştırılabilmesi
Yukarıdaki açıklamalarımızda da belirttiğimiz gibi 9000 serisi programlarımızda kullanıcılarımızın
kendilerine özel sınırsız sayıda makro tanımlayabilmeleri ve bu makrolar doğrultusunda programları
çalıştırıp, işlemlerini daha seri bir şekilde yapabilmeleri mümkündür. Örneğin gün içinde düzenli
olarak almak durumunda oldukları raporlar için makro tanımlaması yapıp, bu raporları tek bir tuşla
çalıştırabilirler. Yapılan düzenleme ile artık kullanıcılarımız, ilgili makroları tanımladıktan sonra
programın açık olmasına gerek olmadan da çalıştırabileceklerdir. Bunun için Ms-DOS (Komut satırı
veya command prompt) sisteminden parametre verilerek makrolar çalıştırılacaktır. Genel bir
açıklama ile PROGRAM ADI /MAKRO MAKRO_ADI veya PROGRAM ADI /MAKRO
MAKRO_DOSYA_YOLU komutunu yazmalıyız.
Yani Ms-DOS (Komut satırı veya command prompt) ekranında ilgili mikro programınızın ait olduğu
dizine geçtikten sonra yukarıda yazmış olduğumuz komutlardan birini yazarak ilgili makroya
bağladığınız programı ekranınıza getirebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken en önemli nokta,
komuttan sonra boşluk bırakıp makronun ismini ya da bulunduğu yerin yolunu vermenizdir.
Bir örnekle açıklayacak olursak MYE programına girdiğinizi ve makro adını da TESTMAKRO olarak
tanımladığınızı varsayalım. Bu durumda komut satırınız
Makro ismi vererek;
MYE /MAKRO TESTMAKRO
Dosya yolu vererek;
MYE /MAKRO C:\Belgelerim\TESTMAKRO.MCR şeklinde olmalıdır.
Böylece makronun çalışmasını anlattık, buna ek olarak firma adı, kullanıcı bilgi girişleri yapılmadan
direk girebilmek için aşağıdaki komut girişlerini yapmalısınız;
PROGRAM ADI /NLT FIRMA_ADI ÇALIŞMA_YILI KULLANICI_ADI KULLANICI_ŞİFRESİ
/MAKRO MAKRO_ADI
Şifresiz giriş örneği;
MYE /NLT DENEME 2004 SRV /MAKRO TESTMAKRO
Şifreli giriş örneği; (Şifre: mikro olsun.)
MYE /NLT DENEME 2004 SRV mikro /MAKRO TESTMAKRO
Vr.15 KUR9000
247

Bilgi Butonu
Genel
Amaçlı
Programlar
menüsünün
bu
programı
ile
kullandığınız
programın sürümü hakkında bilgi
alabilirsiniz. Ayrıca V15 serisi
programlarımız için yenilenen bilgi
butonu, artık birçok amaca hizmet
edecektir. Bunlar;






Uygulama versiyonu
Arşiv tarihi
Lisans bilgileri
İletişim
Web
Forum
Başlıklarından oluşan bölümleridir.
Geliştirilen “İletişim” bölümünde Mikro Yazılımevi'nin adresi, telefonu ve faks numarası mevcuttur.
İnternet bağlantınız varsa ihtiyaçlarınız doğrultusunda; destek, satış, info ve öneriler mail adreslerine
en hızlı şekilde ulaşmanız için ilgili adresleri tıklamanız yeterli olacaktır. Ve en önemlisi bu adreslere
mailinizi atarken, çalıştığınız programın bilgileri, lisans bilgileri ve firma bilgileri otomatik olarak
gönderilmiş olacaktır. Böylece size daha iyi hizmet vermemiz açısından bu bilgilerin bize ulaşmış
olması gayet faydalı olacaktır. Onun dışında web ve forum sayfalarımıza da anında
ulaşabileceksiniz.

Güncelle
Series 9000 ürünlerinin üst bölümünde yer alan güncelle butonu, internet bağlantısı aktif olan
kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Dolayısıyla bu buton yardımıyla internet üzerinden web
sayfamıza bağlanabilecek ve kullandığınız programların son hallerini seri bir şekilde
güncelleyebileceksiniz.
1. Öncelikle ekranın üst bölümünde yer alan "Güncelle" butonu tıklanmalı ve
"Program güncelleme formu" ekranına ulaşılmalıdır.
2. Bu ekranın üst yarısı güncelleme işleminin yapılacağı program exe’lerine ayrılmıştır. Bu bölüme
sadece kullandığınız programlara ait exe’ler yansıyacaktır. Örneğin firmanızda MIS9000 ve MRP2
9000 programı kullanılıyor ise (yani sisteminizde hangi programın exe’si yüklü ise) bu bölümde
sadece ve sadece bu programlara ait exe’ler görüntülenecek ve her bir program exe’sinin başındaki
kutucukta işaretli olacaktır. Ayrıca bu bölümde ilgili programların en son güncellenme tarih ve
saatleri, program boyutları ve hangi programlarda güncelleme olduğunu belirten bilgiler de yer
alacaktır.
3. Ekranın ikinci bölümünde yani "Yüklemek istediğiniz standart paketleri seçin" başlıklı bölümde,
programlarda standart olan bildirge dosyaları, kuruluş programı, program tekst dosyaları ve yardım
dosyaları yer alır. Bu dosyalarda karşınıza seçili olarak gelecektir.
4. Bu bölümdeki Kuruluş programı (KUR9000.ZIP, MIKROKUR.ZIP, MIKKUR.ZIP) ve Program
kaynak dosyaları (Resourse.zip) her güncelleme sırasında mutlaka yüklenmesi gereken
dosyalardır. Dolayısıyla bu dosyaların başındaki kutucuklar işaretli olmak zorundadır.
5. Diğer dosyaların, Rapor izleme programı (Mikroview.zip), Program yardım dosyaları
(HELP.ZIP), Bildirge ve YMM matbuu formları (DOCBYF.ZIP), Mikro veri tabanı yöneticisi
(MYEDBA.ZIP) her güncelleme sırasında yüklenmesi zorunlu değildir. Sadece bu dosyalarda
değişiklik olduğunda güncellenmesi yeterlidir. Dolayısıyla güncelleme yapılmayacak ise bu
Vr.15 KUR9000
248
dosyaların
başında
yer
alan
kutucukların
seçilmişlik
durumları
kaldırılabilir.
6. Güncelleme yapılacak dosyalar belirlendikten sonra ekrandaki "Karşıdan yükle" butonu tıklanıp
programların ZIP halleri bilgisayara indirilmelidir. Bu dosyalar otomatik olarak programlarınızın yüklü
olduğu bölümde Download dizini altına indirilecektir. Örneğin SERVER makinede programlarınız
\\Server local disk\MIKRO\SQL9000 dizininde yüklü ise seçilen dosyaların ZIP’lenmiş halleri
\\Server
local
disk\MIKRO\SQL9000\Download
dizinine
atılacaktır.
7. Yükleme işlemi tamamlandıktan sonra programınız sizi "Güncellemenin geçerli olması için
programdan çıkınız ve \Download altındaki zip dosyalarını program klasörüne açınız" şeklinde
uyaracaktır.
8. Tüm bu işlemler sonrasında program güncellemelerinin yapılacağı ZIP dosyaları sisteminize
yüklenmiş
olacaktır.
Şimdi
sıra
bu
zip
dosyalarının
açılmalarına
gelmiştir.
9. Ekranda yer alan "Mikro'daki yenilikler" başlığı tıklanarak da internet sayfamızda yayınlamakta
olan program yenilikleri sayfamıza ulaşabilirsiniz.
Server makinede ZIP dosyaları hangi dizinlerde açılmalıdır?
Öncelikle SERVER makinede ZIP dosyalarının yüklenmiş olduğu Download dizinine ulaşılmalıdır.
Herhangi bir dizin değişikliği yapılmadıysa yukarıda da belirttiğimiz gibi söz konusu dosyalar
SERVER makinede \\Server local disk\MIKRO\SQL9000\Download dizininde yüklü olacaktır.
Daha sonra sırasıyla yüklenen zip dosyaları program exe’lerinizin bulunduğu dizinde açılmalıdır. Bu
dizin \\Server local disk\MIKRO\SQL9000’dir.
Tüm zip dosyaları sisteme yüklenmişse kullanıcılarımız aşağıda sıraladığımız dosyaları winzip
programı yardımıyla \\Server local disk\MIKRO\SQL9000> klasörüne açmalıdır.
KUR9000.ZIP (MIKROKUR.ZIP, MIKKUR.ZIP)
RESOURSE.ZIP,
DOCBYF.ZIP,
RAPWIEW.ZIP,
MYEDBA.ZIP ve kullanılan programın ziplenmiş hali örneğin MIS9000.ZIP ve MRP29000.ZIP.
HELP.ZIP dosyası da SERVER makinedeki \\Server local disk\MIKRO\SQL9000\MIKROHLP
dizinine açılması gerekmektedir.
Daha sonra kuruluş programına girilip Veri tabanı sürüm yükseltme, Bakım ve Yönetim altında
yer alan
Tablolar sürüm yükseltme ve bakım (504000) programı çalıştırılmalı ve bakıma ihtiyacı olan
tablolar kontrol edilmelidir. Bu tabloda bakıma ihtiyacı olan tablolar mouse göstergesinin sağ tuşuna
basılıp "Bakıma ihtiyacı olan tabloları seç" seçeneği ile topluca seçilip "Tablo bakım" butonu
tıklanarak bakım işlemi yapılmalıdır.
Daha sonra Fonksiyon, görünüm ve kayıtlı prosedürler için güncelleme (504001) programı
çalıştırılarak işlem başarıyla tamamlandı mesajının alınmış olması gerekmektedir.
Server makine haricindeki makinelerde ZIP dosyaları hangi dizinlere yüklenir?
Bu makinelere, kullanıcı hangi programı kullanılıyor ise ilgili programın ZIP dosyasıyla birlikte
KUR9000.ZIP dosyasının açılması gerekir. Bunun için kullanıcılar (terminaller) \\Server local
disk\MIKRO\SQL9000\Download dizinine ulaşıp kullandıkları programı (ör. MIS9000.ZIP,
MRP9000.ZIP) ve KUR9000.ZIP dosyalarını program EXE’lerinin yüklü olduğu klasöre açmalıdır. Bu
dosyalar
kullanıcılarımız
herhangi
bir
değişiklik
yapmadılarsa
C:/Program
files/MIKRO/SQL9000/dizini altına açılmalıdır. Tüm bu gereklilikler sağlandıktan sonra
programlarınızı güncellenmiş halleri ile çalıştırabilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
249

Menüde Ara Butonu
SERIES 9000 programlarında kullanıcılarımız, program menülerimizde yer alan herhangi bir
raporu, evrakı, yada herhangi bir listeyi menüden bulup çalıştırmak yerine, programlarımızın
üst bölümünde yer alan arama butonu ile bu programlara anında ulaşıp çalıştırabilirler. Bu
buton ile hedefimiz, kullanıcılarımızın menülerdeki sıralanışını tam olarak hatırlayamadıkları
programlara rahatlıkla erişmelerini sağlamak, dolayısıyla iş akışlarını daha da kolaylaştırmaktır.
Örneğin arama kutusunun içine stok, fatura, müşteri, banka vb kelimeleri yada programların menü
numaralarını (1234,112 gibi) girerek, bu kelimelerin yada numaraların geçtiği her türlü programa
direk olarak ulaşabilirsiniz. Bunun için yapacağınız tek işlem, arayacağınız programa ilişkin anahtar
kelimeyi yada menü numarasını bu butondan girmeniz ve arama motorumuzun sunacağı listeden
size uygun olan programı seçip çalıştırmanızdır. Programları menü numaralarına göre arayabilmeniz
için öncelikle yapmanız gereken, ekranınızın üst bölümünde yer alan “Ayarlar” butonundan “Menü
numaraları Görünsün” alanını işaretlemenizdir. Bu işlem sonrasında her bir programın menü
numarası ekranınıza otomatik olarak yansıyacak ve aramalarınızı bu numaralar dahilinde
yapabileceksiniz. Evet, bu kısa açıklamadan sonra Menüde arama butonunu nasıl kullanılacağına
değinebiliriz.
Bu butonu tıkladığınızda yada Ctrl+F tuşlarına bastığınızda, ekranınızın sağ bölümünde kullandığınız
programın ismini, versiyonunu ve Mikro Yazılımevi logosunu gösteren ekran kaybolacak ve
karşınıza, arama işlemine ilişkin kullanacağınız butonlar gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken,
Aranacak kelime(ler) kutucuğuna, menüden ulaşmak istediğiniz programlara ilişkin anahtar kelime
yada kelimeleri girmenizdir (Stok, müşteri, satıcı,112 vb.). Eğer arama işleminizi detaylandırmak
isterseniz, “detaylar” butonunu tıklayıp, ekranınızın üzerine gelecek seçeneklerden size uygun
olanını işaretlemelisiniz.
Bu ekrandaki tercihinizin “Sözcüklerin Hepsi (VE)” olması durumunda, aranacak kelimeler
kutucuğuna girdiğiniz tüm kelimelerin aynı menü başlığı içinde yer almasına dikkat edilecektir.
Örneğin bu kutucuğa “müşteri satıcı” kelimelerini girdiğinizi düşünelim. Bu iki kelimenin aynı anda
geçtiği tüm programlar direkt olarak karşınıza getirecektir.
Evrak no sıralamalı müşteri satıcı arası virman dekontu evrakları dökümü,
Müşteri satıcı arası virman dekontu gibi.
Tercihinizin Sözcüklerin herhangi biri (VEYA) olması durumunda, aranacak kelimeler kutucuğuna
girdiğiniz kelimeler ayrı ayrı dikkate alınacak ve bu kelimelerin geçtiği tüm menü başlıkları karşınıza
seri bir şekilde gelecektir. Örneğin bu kutucuğa “banka stok” kelimelerini yazdığınızı düşünelim.
Dolayısıyla karşınıza, bu kelimelerin yer aldığı programlar gelecektir.
Alternatif seçimli dönemsel stok analizi
Banka bakiye durum raporu gibi
Vr.15 KUR9000
250
Tercihinizin Aynen girildiği gibi (TAM) olması durumunda ise, bu kutucuğa girdiğiniz kelimeler
yazıldıkları şekilde dikkate alınacak ve bu doğrultuda ilgili programlar ekranınıza gelecektir. Örneğin
bu alana Müşteriye toptan satış irsaliyesi girdiğinizi düşünelim. Bu cümlenin yer adlığı menü
başlıkları karşınıza gelecektir.
Eğer arama işleminde büyük/küçük harf ayrımının gözetilmesini istiyorsanız, ekranda gördüğünüz
“büyük/küçük harf eşleştir” kutucuğundaki işaretin kaldırılmış olmasına dikkat etmelisiniz. Aksi
durumda böyle bir kontrol yapılmayacaktır.
Arama işleminizi programlarımızda ki bölümlerle de sınırlayabilirsiniz. Örneğin aranacak kelimeler
kutucuğuna girdiğiniz kelimenin, sadece evraklarda ve listeler bölümünde taranmasını, yada raporlar
ve analizler kapsamında olmasını isteyebilirsiniz. Bu durumda yapmanız gereken, ekranınızda ki
“Aranacak bölüm” alanında satır sonu butonunu tıklayıp size uygun olan bölümü seçmenizdir.
Evet, arama işlemi ile ilgili tercihlerinizi açıklamalarımız doğrultusunda tamamladıktan sonra ekranda
gördüğünüz “Ara” butonunu tıklayarak arama işlemini başlatabilirsiniz. Daha sonra aramayı
durdurmak için “Aramayı Durdur” butonuna basabilirsiniz, böylece o ana kadar bulunmuş olan
sonuçları görebilirsiniz. Programınız girdiğiniz anahtar kelime doğrultusunda taramasını yapacak,
öncelikle bu kelimeye ilişkin kaç kayıt bulduğunu bildirecek ve sonrasında bu programları ekranınıza
sıralayacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken programlardan size uygun olanının üzerine gelip
mousunuzun sağ tuşuna basmanızdır. Bu işlem sonrasında karşınıza iki seçenekten oluşan bir
pencere gelecektir. Bu pencereden “çalıştır” seçeneğini seçerek programınızı çalıştırabilir, “bul”
seçeneğini seçerek de ilgili programın menülerde hangi bölümde yer aldığını öğrenebilirsiniz. Çünkü
bu işlem sonrasında seçtiğiniz program ekranınızın sol bölümündeki menülerde belirgin hale
gelecektir. Eğer arama işlemi sonucunda isteğinize uygun seçenek bulunmamış ise, programınız
“Arama işlemi bitti. Görüntülenecek sonuç yok” mesajı ile sizi bilgilendirecektir.

Kullanıcı Tanımlı Liste
SERIES 9000 programlarında kullanıcılarımızın, ana menüdeki programları kendi istekleri
doğrultusunda düzenleyip kendilerine özel olacak program listeleri hazırlayabilmeleri mümkündür.
Böylece sürekli işlem yaptıkları programlara seri bir şekilde ulaşıp bu programları menüden
çalıştırmak yerine, kendi istekleri doğrultusunda oluşturacakları program listelerinden çalıştırabilirler.
Bunu bir anlamda programlar için kısa yol tanımlaması olarak da düşünebiliriz. Bunun için SERIES
9000 programlarının üst bölümünde yer alan “kullanıcı tanımlı liste” butonu kullanılacaktır. Bu
butonu tıkladığınızda, ekranınızın sağ bölümünde kullandığınız programın ismini, versiyonunu ve
Mikro Yazılımevi logosunu gösteren ekran kaybolacak, dolayısıyla ekranınız boşalacaktır. Bu ekranı
masa üstü gibi düşünebiliriz. Örneğin gün içinde sıklıkla fatura girişi yapıyor olduğunuzu varsayalım.
Her fatura girişi için, fatura evrakına menüden ulaşmak yerine, bu ekran üzerine ilgili programı
taşıyarak çalıştırabilirsiniz. Bu aşamada yapmanız gereken, fatura programını mouse göstergenizin
sol butonunu basılı tutarak sürükleyip, bu ekrana taşımanızdır. Böylece fatura evrakınıza kısa yol
tanımlaması yaptığınız bu ekrandan seri bir şekilde çalıştırabileceksiniz. Bu ekrana birden fazla
program taşıyarak listenizi istediğiniz miktarda genişletebilirsiniz.
Bu butonlar aracılığı ile programa hangi kullanıcı kodu ile girilmiş ise, ilgili
kullanıcının tanımlamış program listesini görüntüleyebilir, tanımlanmış olan listede
yer alan programların simgelerinin (ikonları) büyük olarak ve yan yana listelenmesini,
küçük olarak yan yana listelenmesini, alt alta listelenmesini, listede yer alan
programların tüm detaylarıyla yani program adı, id numarası ve program tipinin de görüntülenmesini
sağlayabilirsiniz.
Series 9000 programlarına girdiğinizde programı oluşturan menüler ekranınızın sol
bölümünde, programın adı, versiyonu ve Mikro Yazılımevi logosu ekranınızın sağ bölümde
yer almaktadır. İmlecinizi programınızı oluşturan menülerden herhangi birinin üzerine
Vr.15 KUR9000
251
getirip gezgin biçimi butonunu tıkladığınızda, ilgili menüyü oluşturan programlar ve alt menüler
ekranınızın sağ yarısına klasörler halinde yansıyacak. Dolayısıyla çalışmak istediğiniz programlara
bu klasörlerden daha seri ulaşacak ve çalıştırabileceksiniz.
Bu butonu tıkladığınızda içinde bulunduğunuz güne ve yıla ait takvim, ekranınızın üzerine
tüm detaylarıyla birlikte gelecektir. V15 serisine ait bu yenilikle kullanıcılarımız hangi gün
hangi toplantılarının olduğunu ayrıntılı olarak takip edebileceklerdir. Çünkü takvim ekranınız
geçmiş
randevularınızı
takip
edebileceğiniz,
gelecekteki
randevularınızı
şimdiden
tanımlayabileceğiniz düzenlemeleri barındırmaktadır. Yapacağınız tek işlem bu butonu tıklayarak iş
akışınızı yönlendirmektir.
Bu buton tıklandığında, eğer ekranınızın üzerinde farklı bir görüntü var ise (takvim ekranı
gibi.) programınızın orijinal ekranı tekrar yüklenecektir.
Bir bakışta veri tabanının ayrıntılı olarak incelenmesi
Hiç kuşku yok ki günümüzde işletmeler, hızlı değişimi ve sürekli yeniliği maliyetlerine etkin
bir şekilde desteklemek için tam entegre bir altyapıya ihtiyaç duymaktadırlar. Basit anlamda
gelir-gider karşılaştırması yapıp, finansal durumları hakkında fikir sahibi olabilmek ve bunu
anında görebilmek her işletme için olmazsa olmaz detaylardır. Kabul edilen bir gerçek ki, bu detaylar
işletmelerin tepki verme yeteneğini artırırken, maksimum verimliliklerinin nasıl kalıcı olacağı hakkında
yol gösterici yapı taşlarıdır. İşte tüm bu ayrıntıları göz önünde bulundurarak V15 serisi ile birlikte
geliştirdiğimiz “bir bakışta veri tabanı” başlıklı işlem butonumuz 9000 serisi programlarımızın üst
bölümünde yerini almıştır. Bu butonun sunacağı ekranların kullanıcılarımız için vazgeçilmez bilgi
edinme portalı olacağını düşünüyoruz. Çünkü işletmeler stoktan satışa, satın almadan maliyet
bilgisine kadar ki tüm ayrıntılarını grafik bazında ekranlar arasında basit geçişlerle izleyebileceklerdir.
Amacımız bir bakışta işletme ile ilgili her şeyin görülebilmesi. Şöyle ki,

Stoklarının ana grup, sektör, ürün sorumlusu vb. detaylar bazında satış miktarlarını ve
değerlerini,

Satış değerine ve satış miktarına göre en çok ve en az satışı yapılan stoklarının dağılımını,

Müşteri grubu, sektör, sorumluluk merkezi vb. detaylar bazında satışlarının dağılımını,

Aynı şekilde satın alımlarının sektör, sorumluluk merkezi vb. detaylara göre nasıl bir dağılım
gösterdiğini izleyebileceklerdir.
Bu seçenekler kullanıcılarımızın istedikleri bilgiye bağlı olarak çeşitlenebilecek yapıdadır. Çünkü
ekranlarımızda stok, satış ve satın alımlara yönelik birçok parametre detayına yer verilmiştir.
Vr.15 KUR9000
252
14 SERIES 9000 GENEL ÖZELLİKLER
Bu bölüme kadar olan açıklamalarımız ile Series 9000 programlarının kuruluşunu ve programları
kullanmaya başlamadan önce yapılacak parametre girişlerini açıklamaya çalıştık. Bu girişlerden
sonra 9000 serisi programlarınız kullanıma hazır hale geldiğine göre, programlar içinde ne gibi
özelliklerin bulunduğunu incelemeye başlayabiliriz. Bu bölümümüzde, 9000 serisinin şekilsel
özellikleri ve içerikleri hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Pencerelerin öğeleri, menüler ve ekran
dökümleri üzerinde yapılabilecek işlemler, bilgi giriş alanları, rapor alma ve raporların içeriklerini
değiştirebilmek için yapılması gereken işlemler, ekran analiz ve görüntüleri ile genel fonksiyonlar bu
bölümümüzde inceleyeceğimiz konulardan bazılarıdır. Şimdi dilerseniz programlara giriş ile
açıklamalarımıza başlayalım .
14.1 Şekilsel Özellikler
SERIES 9000 programları tam anlamıyla Windows özelliklerini kullanabileceğiniz yapıya sahiptir.
Özellikle mouse kullanımı ile gerek rapor kolon ayarları gerekse ana menüde çeşitli alanlar
kullanıcının isteğine göre düzenlenir. Ayrıca mousenuzun sağ tuşunu kullanarak da programınızdaki
alan tanıtım kartları ve evraklarla ilgili ekranlar üzerinde istediğiniz düzenlemeleri yapabilirsiniz.
Ayrıca Series 9000 programlarında pencereler üzerinde değişik işlemler yapabilme imkânı
bulacaksınız. Şekilsel özellikler ile ilgili açıklamalarımıza, pencerelerde yer alan araçları ve bu araçlar
ile ne gibi işlemler yapabileceğinizi sizlere aktarmaya çalışacağız.
14.1.1 Başlık Barı ve Program Yardım Tuşlarına İlişkin Bar
Programları
kullanmanızda sizlere yardımcı olacak yardım butonu ile programınızda
kullanabileceğiniz tuş listesi her programın sol üst köşesinde yer alır. Bunlardan
açıklamalı yardım butonu tıklandığında yada F1 tuşuna basıldığında programlar
hakkında bilgi alabileceğiniz yardım dosyaları ekranınızın üzerine açılacaktır.
Ayrıca hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi “kullanılan tuşlar” butonu
tıklayarak yada Ctrl ve Y tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu butonlar ise programlarınızda
başlık barından sonra yer alacaktır. Ayrıca bu barda programınızdaki bazı tabloları Excel ortamına
aktarmanızı sağlayacak Excel butonu ile tablolarınızı kendi isteklerinize göre dizayn edebileceğiniz
“Ekran dizaynı” butonu yer alacaktır.Ekran Dizaynı butonu ile ilgili ayrıntılı bilgi bölüm sonunda
verilmiştir.
Ekran Dizaynı
Series 9000 programlarında kullanıcılarımızın, tanıtım kartları (Müşteri, satıcı, stok, demirbaş,
hizmet, banka, kasa, sorumluluk merkezi, personel tanıtım kartı gibi), evrak girişleri (alınan ve
verilen sipariş evrakları, irsaliyeler, faturalar, alış ve satış şartları, teklifler, taksitli satış gibi) rapor
parametreleri vb. (tarama kod aralığı yada kod yapısı, ilk tarih, son tarih gibi) ekranlardaki tüm alanlar
üzerinde, Mouse göstergesini kullanarak istedikleri düzenlemeleri yapabilmeleri dolayısıyla bu
ekranları kendilerine uygun olacak şekilde yeniden tasarlayabilmeleri mümkündür Bunun için
yukarıda sıraladığımız kart, evrak vb. ekranların üst bölümünde yer alan ve “Ekran dizaynı” adını
verdiğimiz buton kullanılacaktır.
Böylece, kullanıcılarımız çalışmakta oldukları ekranlardaki her bir alanın genişliğini ve yüksekliğini
belirleyebilecek, alanların ekran üzerindeki konumunu ayarlayabilecek hatta kullanılmayan alanların
ekranlar üzerinde görünmemesini yada aktif olmamasını sağlayabileceklerdir. Ayrıca istedikleri
alanların isimlerini kendilerine göre belirleyebileceklerdir. Programlarımızdaki tüm bu düzenlemeler
Mouse göstergesi ile yapılabilecek şekilde tasarlanmış olup, bu özelliğinden dolayı siz
kullanıcılarımız için işlevsel olacağı düşüncesindeyiz. Burada dikkat edilecek en önemli nokta ekran
dizaynının sadece bu butonun yer aldığı ekranlar üzerinde yapılabiliyor olmasıdır.
Vr.15 KUR9000
253
 Önemli Not
Bu buton, programınız sisteminize ilk yüklendiğinde sadece yetkili kişiler tarafından çalıştırılabilecek
durumdadır. Budan dolayı, yetki tanımlaması yapılmamış kullanıcıların bu buton ile işlem
yapabilmeleri dolayısıyla ekranlarını istedikleri şekilde düzenleyebilmeleri mümkün değildir. Bu
butonun istenilen kullanıcılara aktif olabilmesi için Kuruluş/Kullanıcı Hak Tanımlama/Genel Hak
Tanımlamaları ekranındaki “Form alanlarını düzenleyebilir” parametresine karşılık gelen
kutucuğun “evet” () olarak işaretlenmesi gerekmektedir. Supervisor tarafından bu butonun
kullanım hakkı tanınmış kullanıcılar, ekranlarda yaptıkları düzenlemeleri tüm kullanıcılara
kopyalayabilecekleri gibi, her kullanıcı kendisine ait düzenleme de yapabilir.
Evet, ekran dizaynı butonunun kullanım amacı ile ilgili bu kısa açıklamanın yeterli olduğunu
düşünerek, bu butonunun nasıl çalıştırılacağını anlatmaya başlayabiliriz.

Normal formlarda bu butonu nasıl kullanabiliriz?
Öncelikle yapılması gereken, çalışmakta olduğunuz ekranın üst bölümünde, “ekran dizaynı”
butonunun yer alıp almadığına dikkat etmenizdir. Çünkü yukarıda da değindiğimiz gibi, ancak bu
butonun var olduğu ekranlar üzerinde düzenleme yapılabilecektir.
Bu durumda düzenlemeyi başlatmak için bu butonu Mouse göstergenizle tıklamanız gerekmektedir.
Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine “Özellik ayarları” başlıklı bir başka ekran gelecek ve
çalıştığınız ekranın üst bölümünde de ekran dizaynı yapmanıza yardımcı olacak yeni butonlar
belirecektir. Bu butonların neler olduklarını aşağıdaki örnek ekranımızdan da görebilirsiniz. Şimdi
yapmanız gereken ekranınızda düzenleme yapacağınız alanı Mouse göstergenizle tıklayıp seçili
duruma getirmenizdir. Bu aşamada ilgili alanı Mousesunuz aracılığı ile bulunduğu konumdan bir
başka konuma taşıyabilir, genişlik ve yükseklik ayarlarını yapabilirsiniz. Hatta çalıştığınız ekran
üzerinde shift tuşuna basıp birden fazla alan seçimi yaparak hepsini aynı anda hareket ettirebilmeniz
de mümkündür. Seçme işlemi sırasında Ctrl tuşuna basarak belli bir bölgeyi tarayıp bu bölge içinde
kalan tüm alanları aynı anda seçebilmenizde başka bir kolaylıktır. Evet, ekranınızdaki alanların
konumunu Mouse göstergenizle nasıl değiştirileceğine kısaca değindikten sonra ekranınızda yer alan
butonların ekran dizaynındaki işlevlerinin neler olduklarına kısaca değinelim.
1

2
3
4
5
Ekran Dizayn Butonları ve Görevleri
Bu buton öncelikle ekran düzenlemelerini başlatmak amacı ile kullanılır. Ekranla ilgili
düzenlemeler tamamladığında tekrar bu butona basarak da işlem sonlandırılır. Bu durumda
karşınıza, yaptığınız değişiklikleri kayıt edip etmeyeceğinizi soran bir onay ekranı gelecektir.
Bu ekran “evet” olarak seçilirse yapılan değişiklikler size özel olan bir dosyaya
kaydedilecektir. Bu ekranın hayır olarak seçilmesi durumunda yapılan düzenlemeler geçerli
olmayacaktır.
Bu butonun tıklanması sonucunda, ekran düzenlemesi yapılabilecek her bir alanın Mouse
ile hareket ettirilmesi engellenmiş olacaktır. Başka bir ifade ile seçili olan alanın Mouse
göstergesiyle farklı bir konuma taşınması mümkün olmayacaktır. Bu butonun ekranımızda
yer almasındaki temel amaç, düzenleme sırasında istenmeyen herhangi bir kaydırma hareketini
engellemek içindir. Çünkü ilgili alanın eski konumuna getirilmesinde güçlük çekilebilir. Böyle bir
Vr.15 KUR9000
254
durumla karşılaşmamak için bu butonu kullanabilirsiniz. Bu buton, alanların sadece Mouse ile
hareketini kilitleyecektir, dolayısıyla “Özellik Ayarları” ekranından, istenilen alan için değişiklikler
yerine getirilebilir.
Bu buton tıklanarak, program hangi kullanıcı kodu ile çalıştırılmış ise, ekran dizaynıyla
ilgili yapılan değişiklikler ilgili kullanıcı için kayıt edilecektir. Eğer yapılan değişikliklerin
diğer kullanıcılar içinde geçerli olması isteniyor ise, bu butonun sağ tarafındaki aşağı ok
işaretine basılıp açılacak pencereden Tüm kullanıcıların kullanımı için sakla seçeneği seçilmelidir.
Bu buton yardımıyla ekran dizaynı ile ilgili yapılan kayıtları silebilecek ve ekranınızdaki her
bir alanı orijinal haline dönüştürebileceksiniz. Bu butonu bir anlamda geri dönüş butonu
olarak düşünebiliriz. Bu butonu tıkladığınızda karşınıza Mevcut kullanıcının dizaynını
sil, Tüm kullanıcılar için Dizayn sil ve Vazgeç seçeneklerinin yer aldığı bir onay ekranı gelecektir.
Bu aşamada sizden istenen silme işleminin, dolayısıyla orijinal ekranın hangi kullanıcılar için
yükleneceğini seçmenizdir. Silme işlemi fiziksel olarak dosyayı sildiğinden bu işlemin geri dönüşü
yoktur.
Form Değişti: Eğer ekran dizaynı butonunu çalıştırdıktan sonra ekran üzerinde herhangi bir
değişiklik yapılırsa çalışmakta olduğunuz ekranın üzerinde “Form değişti” ibaresi yer alacaktır. Bu
durumda ekrandan çıkmak istediğinizde program size değişiklikleri kaydetmek isteyip istemediğinizi
soracaktır.
Evet, çalışmakta olduğunuz ekran üzerinde yapılacak işlemlerin ve bu ekranda yer alan butonların
neler olduklarına kısaca değindikten sonra diğer ekranımız olan “Özellik Ayarları” ile ilgili
açıklamalarımıza geçebiliriz. Çalışılan ekran üzerinde Mouse ile yapılan tüm işlemlerin bu ekrandan
da yapılabileceğini sizlere hatırlatmak istiyoruz.

Özellik Ayarları Penceresi
Özellik ayarları penceresini iki bölüm olarak düşünecek olursak, birinci bölümde form dizaynı
yaptığınız ekranda bulunan tüm alanların hiyerarşik olarak sıralandığını göreceksiniz. Dolayısıyla
düzenlemek istediğiniz alanı doğrudan Mouse göstergesiyle seçebileceğiniz gibi buradan da
seçebilirsiniz. Aşağıdaki örnek ekranımızda bu bölüm 1 olarak numaralandırılmıştır.
1
2
3
4
Vr.15 KUR9000
255
Örneğin stok tanıtım kartı üzerinde form dizaynı yapılacağını düşünelim. Bu ekranda gördüğünüz
üzere, “Stok tanıtım kartı, Detaylar, Satış fiyatları vb. butonlar yer almaktadır. Bu butonların her
birini tıkladığınızda farklı farklı ekranlara ulaşılmakta ve bu ekranlarda da kendilerine özel alanlar yer
almaktadır. Stok tanıtım kartı ekranında kodu, adı, yabancı ismi, kısa ismi gibi alanlar ile bu alanlara
karşılık gelen editbox kutucukları (bilgi giriş alanlarının), satış fiyatları butonu ile ulaşılan ekranda da
fiyat adı, fiyat, DVZ vb. alanlar yer almaktadır. İşte bu butonların her biri, “Özellik ayarları”
ekranında “Stok tanıtım kartı, Detaylar, Satış fiyatları, Entegrasyon kodları, Birimler vb şekilde alt alta
sıralanacak ve her birini oluşturan alanlara da bu bölümden ulaşılacaktır. Şöyle ki bu bölümden
“Stok Tanıtım kartı” başlığını tıkladığınızı düşünelim. Bu başlık altında da ilgili ekranı oluşturan
kodu, ismi vb. alanlar karşınıza gelecek, dolayısıyla istediğiniz alanı bu bölümden seçebileceksiniz.
Seçili olan alanın adı da, ekranınızın hemen altına yazılacaktır. Örnek ekranımızda 3 numaralı
kutucuk, alan isminin yazılı olduğu bölümü göstermektedir.
Ekranınızın 2. bölümü yani Özellik ve Değeri başlıklarının yer aldığı bölüm -Örnek ekranımızda 4
olarak numaralandırılmıştır – o anda seçili olan alanın/alanların özelliklerini içeren parametrelerden
oluşmuştur. Dolayısıyla kullanıcılarımız bu özellikleri, yani alanların genişliğini, yüksekliğini, ekran
üzerindeki konumunu -yani soldan ve üstten bırakılacak boşluklarını-, yazı tipini, yazının font rengini,
hatta kullanılmayan alanların bu ekranlar üzerinde görünmemesini yada aktif olmamasını “değeri”
başlıklı bölümden belirleyebileceklerdir. Şimdi bu parametrelerin neler olduklarına birkaç cümle ile
değinmek istiyoruz.
Başlık: Bu bölümde seçmiş olduğunuz alanın ismi yer alacaktır. Kullanıcılarımızın bu isimleri
değiştirebilmeleri, kendilerine özel olacak farklı bir isim verebilmeleri mümkündür. Bunun için
yapılacak tek işlem bu alana karşılık gelen “Değeri” kolonuna, istediğiniz ismi yazmanızdır.
Sol Kenar, Üst Kenar: Bu bölümlerde sizden istenen, seçilen alan için soldan ve üstten bırakılacak
boşlukları belirtmenizdir.
Genişlik, Yükseklik: Bu bölümde de yapılması gereken, seçilen alana ilişkin genişliğin ve
yüksekliğin kaç karakterden oluşacağını belirtmenizdir.
Yazı Tipi ve yazının Fon Rengi: Bu bölümden seçili alan yada alanlara ilişkin yazı tipini ve font
rengini belirleyebilirsiniz.
Kullanılabilir: Eğer seçtiğiniz alanın ekranınızda görünmesini fakat aktif olmaması istiyor iseniz bu
alana karşılık gelen kutucuğu hayır (X) olarak işaretlemelisiniz. Böylece imleciniz bu alana gelmeden
bir sonraki alana otomatik olarak geçecektir. Fakat bu alan bir sonraki alanın yani “Görülebilir”
alanına karşılık gelen kutucuğun () evet olarak seçili olmasında işlevsel olacaktır. Aksi halde yani
görülebilir alanı hayır (X) olarak işaretlendiğinde, seçtiğiniz alana ait bilgiler ekranınızda
görünmeyeceği için kullanılabilir yada kullanılamaz olarak seçilebilmesi de söz konusu olmayacaktır.
Örneğin kimi kullanıcılarımız stoklarını, sorumluluk merkezi bazında yada üretici firmalarına göre
takip etmiyor olabilir yada stoklarını beden, renk ve modellerine göre detaylandırmıyor da olabilir. Bu
durumda stok tanıtım kartı ekranında ki, bu alanların görünmemesini yada aktif olmamasını
isteyebilirler. İşte bu gibi alanlar için bu parametrenin “hayır” olarak seçilmesi kullanıcılarımız için
işlevsel olacağını düşünüyoruz..
Görülebilir: Eğer seçtiğiniz alana ilişkin bilgiler, ekranınızda görünmesin diyorsanız bu alanı “hayır”
(X) olarak işaretlemelisiniz.. Aksi halde seçtiğiniz alana ait girilen bilgiler ekranınızda görüntülenecek.

Yukarıdaki örnek ekranımızın 2 ile numaralandırılmış bölümünde gördüğünüz gibi dizayn yaptığınız
ekran üzerinde herhangi bir alanı Mouse ile tutup farklı bir konuma taşıyabilirsiniz. Ayrıca Shift
tuşuna basarken Mouse ile seçim yapıp birden fazla alanı seçebilir ve hepsini aynı anda hareket
ettirebilirsiniz. Seçme işlemi sırasında yine Ctrl tuşuna basarken belli bir bölgeyi tarayarak içerde
kalan tüm alanları aynı anda da seçebilirsiniz. İşte birden fazla alan aynı anda seçilmişse, ekranınızın
bu bölümünde ilgili alanların sadece ortak olan özellikleri yer alacaktır. Bu bölümden
Vr.15 KUR9000
256
değiştirebileceğiniz değerler mantıksal, sayısal, alfa nümerik olabileceği gibi bir diyalog kutusu ile
sorgulanan bir alan da olabilir. Eğer alan sadece evet yada hayır değeri alabiliyorsa Evet için
Hayır için de
ve
işaretlerini görürsünüz. Bu alanların üzerine tıkladığınızda seçim diğerine çevrilir.
(evetse hayıra, hayırsa evete çevrilir). Eğer düzenlediğiniz alanda
işareti varsa bu alandaki
yazıyı değiştirmeye çalışmayın, sadece bu butona basın. Bunun sonucunda karşınıza yeni bir
pencere açılacak ve kapsamlı bir düzenleme yapmanızı sağlayacaktır.
Ekran dizaynı ile ilgili düzenlemelerinizi açıklamalarımız doğrultusunda tamamladıktan sonra
ekranınızdaki “Tamam” butonunu tıklayarak işleminizi sonlandırabilirsiniz. Özellik Ayarları
penceresinin birden fazla açılabilmesi mümkündür. Eğer ekranda sadece bir tane varsa bu buton
dizayn ekranını kapatan butonla aynı işi yapar. Aksi halde bir önceki Özellik Ayarları penceresine geri
dönülmesini sağlar.

Programlarımızdaki Tablolarda Ekran Dizaynını Nasıl Yaparım?
Bu bölümde sizlere, normal form dizaynları haricinde, programlarımızda yer alan tabloların ekran
dizaynlarının nasıl yapılacağı ile ilgili açıklamalarda bulunmak istiyoruz. Bu tablolara Stok tanıtım
kartının “satış fiyatları, birimler, kalite kontrol değerleri butonlarının tıklanması sonucu ulaşılan
ekranları örnek gösterebiliriz. Bu örnekleri çoğaltabilmemiz pek tabii mümkündür.
Öncelikle ekran dizaynı butonu tıklanarak düzenleme işleminin başlatılması gerekmektedir. Daha
sonra işlem yapılacak tablo, ekran üzerinden seçilmelidir. Örneğin stok tanıtım kartı ekranın
“Fiyatlar” butonu ile ulaşılan tabloda işlem yapacak iseniz, bu butonu Mouse göstergenizle
seçmelisiniz. Yada Özel ayarlar ekranından “Satış fiyatları” başlığını tıklayıp size sunulacak
seçeneklerden Table kelimesi ile başlayan seçeneği seçmelisiniz. Gördüğünüz üzere programın
yapısı gereği tüm tablolar bir panel içinde -Table... ve Footer... Şeklinde ikili gruplar halinde bulunur.
Bu iki seçeneğin sadece Table... Başlıklı bölümünde düzenleme yapılmaktadır. Bundan dolayı tablo
dizaynlarında seçiminizin “Table” olmasına dikkat etmelisiniz. Çünkü Footer tablosu dip toplamları
gösterir ve ana tabloya (Table...) göre sürekli yeniden düzenlenir. Tablo seçildikten sonra bu
tablonun özelliklerinin belirtildiği bölümde “Kolonlar” ifadesinin yer aldığını göreceksiniz. Aşağıdaki
örnek ekranımızda bu alan 1 olarak numaralandırılmıştır. Bu alanda satır sonu butonunu
tıkladığınızda karşınıza bir başka ekran gelecek ve seçtiğiniz tabloya ait kolonların bu ekranda
sıralandığını göreceksiniz. Bu bölüm ekranımızdaki 2 numaralı kutucukla belirtilmiştir. Örneğimize
geri dönecek olursak bu tabloda “Fiyat adı, Fiyat, Dvz. İsk. Kod. vb. kolonlar alt alta sıralanacaktır.
Bu aşamada yapmanız gereken istediğiniz kolonu seçip özelliklerini değiştirmenizdir. Bu özelliklerin
neler oldukları “özellik ayarları” başlıklı bölümümüzde anlatılmıştır. Ayrıca seçtiğiniz kolon,
çalışmakta olduğunuz ekranda da belirginleşecektir. Yani aşağıdaki örnek ekranımızın 3 numaralı
tablosundaki gibi olacaktır. Tablo düzenlemenin normal düzenlemeden tek farkı kolonların ekran
üzerinden seçilmesine imkân tanımamasıdır. Eğer bu kolonların başlıkları değiştirilmek istenirse ilgili
kolonun “başlık” bölümünde satır sonu butonu tıklanır ve açılacak ekrana istenen başlık girilerek
tamam butonuna basılır. Yeniden girilen başlık ekranı aşağıda 4 numaralı kutucukla işaretlenmiştir.
Vr.15 KUR9000
257
3
2
1
4

Önemli Not:
Ekrandan düzenleme işlemi yapacağınız tabloyu seçtiğinizde öğe ağacında seçili alanın Table...
Olmadığını görebilirsiniz. Bazı durumlarda seçim, Tablonun içinde bulunduğu panele yönlenmektedir.
Böyle bir durumda öğe ağacından bu alanın yanındaki (+) işaretine basarak alt alanlarına bakınız, Alt
alanların arasından tabloyu seçebilirsiniz.

Püf noktaları
Bir tablonun kolonlarının ayarlamasında kolonu ekrandan seçemediğimiz gibi kolon genişliğini de
ekrandan ayarlayamayız, teker teker Kolon genişliği özelliklerini Özellik Ayarları penceresinden
düzeltmemiz gerekir. Bunun yerine Düzenleme işlemini başlatmadan önce tablo üzerinde
kolonlarınızın genişliklerini ayarlayın. Düzenleme işlemini başlatıp kaydettiğinizde en son bıraktığınız
hali korunacaktır.
14.1.2 Son Kullanılanlar Menüsü
Bu bölümde, Series 9000 programlarına girdiğiniz andan itibaren, hangi program menüleri üzerinde
çalışmış iseniz ilgili programlar, giriş sıranıza göre baştan sona doğru sıralanacaktır. Yani en son
çalıştığınız program bu menüde en başta yer alacaktır. Böylece gün için hangi programlar üzerinde
işlem yaptığınızı görebileceksiniz. Programdan çıktığınızda bu bölümde yer alan programlar
silinecek, tekrar giriş yaptığınızda da programınızın bu bölümünde yeniden menü oluşmaya
başlayacaktır. Kısacası bu menü yardımıyla kullanıcılarımız son yaptıkları işlemlerin ne olduğunu
öğrenebileceklerdir.
14.1.3 Bildirgeler/Beyannameler ve Yazışmalar Menüsü
Series 9000 programları geliştirilen yapısı ile bir ticari işletmenin ihtiyaç duyabileceği tüm bildirge,
beyanname ve yazışmaları orijinal görüntüleri ile birlikte kullanıcılarına hazır olarak sunmaktadır.
Standartlarına uygun olarak hazırlanmış bu formlara, Tüm Series 9000 programlarının ana
menüsünde yer alan bildirgeler, Beyannameler ve Yazışmalar modülünden ulaşılacaktır. Bu modülü
Vr.15 KUR9000
258
mouse göstergenizle tıkladığınızda karşınıza dört seçenekten oluşan bir alt menü gelecektir. Bu
menüler
Bildirge ve Beyannameler,
YMM Çalışma Kâğıtları,
Standart Belgeler
Başlıkları altında sıralanmaktadır.
Bildirge ve beyannameler bölümü;
Her işletmenin belirli dönemlerde SSK’ya vermek zorunda olduğu ve programımızın SSK'na Ait
Bildirge ve Beyannameler /Yeni SSK bildirgeleri menüsünde yer alan beyannamelerden
oluşmaktadır. Programlarımızda eski SSK bildirgelerine de yer verilmektedir. Ön ve devam sayfası
olmak üzere Aylık prim ve hizmet belgesi(EK 3), sigortalı ve ailesi için düzenlenecek Vizite Kâğıdı ve
Sağlık Belgesi, ön ve arka sayfa olmak üzere İşyeri Bildirgesi, Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi (990195),
Sigortalı Bildirim Belgesi (990196), Eksik Çalışma Bilgi Formu (990197), Sigortalı Hesap Fişi
(990198) ve SM-SMMM-YMM Hizmet Bildirim Formu (990199) beyannamelerinden oluşmaktadır.
Vergi Dairelerine vermek zorunda olduğu beyannameler ise programımızın Vergi Dairelerine Ait
Bildirge ve Beyannameler bölümünde sıralanan KDV Beyannamesi, Muhtasar Beyanname, Yıllık
Gelir Vergisi Beyannamesi, Kurumlar Vergisi Beyannamesi, İşe Başlama/Bırakma Bildirgesi, Geçici
Vergi Beyannamesi, İşletme için 'A' Formu, İşletme için 'B' Formu, İşletme için 'C' Formu, Damga
Vergisi Beyannamesi, ÖTV Bildirimleri ve Emlak vergisi bildirimi formlarından oluşmaktadır.
Eğer ithalat yada ihracat ile uğraşan bir firma iseniz, programınızın İthalat-İhracat ile ilgili formlar
başlıklı menüsünden de, Gümrük beyannamesi, Devam formu, Menşe Şehadetnamesi, A.TR
Belgesi, EUR.1 Dolaşım sertifikası, Form A ve transit beyannamesine ait dökümlerini alabilirsiniz.
Diğer bildirimler başlığı altında da Tas. Teşvik kesintileri işyeri nema ödeme formu yer almaktadır.
YMM çalışma kâğıtları ve standart belgeler menüsünden de kullanıcılarımız, kendilerine hazır olarak
sunulacak, YMM.Gelir ve Kur.Vrg.Bey.Tasdik Raporu (990205), Teyid Dilekçeleri (990202), KDV
İadesi Karşıt İnceleme Tutanağı (990209), 371.Madde Dilekçe Örneği (990301) Anonim Şirket Ana
Sözleşmesi (990302) vb. dökümleri Word formatında alabileceklerdir.
Bu formları mouse göstergenizle tıkladığınızda, her biri orijinal görüntüsü ile birlikte karşınıza
gelecektir. Bu bildirgelere bilgileriniz, PER9000, MIS9000 ve EXIM9000 programlarından yaptığınız
girişler doğrultusunda otomatik olarak gelebileceği gibi, manuel olarak da giriş yapabilmeniz
mümkündür. Bu aşamada sizden istenen formlarınız için uygun olan bilgileri girmenizdir. Tüm bildirge
ve beyannamelerin başlık barı altında, girdiğiniz bilgilerin yazı tipini, boyutunu ve rengini
değiştirebileceğiniz, bilgilerinizi saklayabileceğiniz, yazıcı ayarları ile bildirgeleriniz için sayfa düzeni
(üstten ve soldan boşluk vermek gibi) yapabileceğiniz, istediğiniz kişi yada kurumlara mail
gönderebileceğiniz butonlar yer almaktadır. Şimdi bu butonların neler olduklarını işlevleri ile birlikte
açıklamaya çalışalım.
Kayıt Seçme: Her bildirge formu, toplam olarak 25 tane bildirge bilgisi
saklayabileceğiniz şekilde hazırlanmıştır. Zaten bu alanda satır sonu butonunu
tıkladığınızda 1’den 25’e kadar sıralanmış kayıtların yer aldığını göreceksiniz. Dolayısıyla farklı
dönemlerde girmiş olduğunuz bildirgelerinizi (25 kaydı geçmemek şartı ile) bu kayıtlar üzerinde
saklayabileceksiniz. Böylece geçmiş dönemlere ait bildirgelerinizi inceleyebilme imkânınız olacaktır.
Örneğin SSK’ya vermek zorunda olduğunuz SSK 4 Aylık Bildirgesi için toplam 25 kayıt girişi yapıp,
sonrasında bu kayıtları ekranınıza çağırabilirsiniz.
Dosyaya Kaydet: Bu butonu tıklayarak, bildirgelerinize girmiş
olduğunuz bilgileri, “kayıt seçimi” alanında yaptığınız seçime göre, ilgili
kaydın üzerine saklayabileceksiniz. Örneğin SSK 4 Aylık Bildirgesi için,
1. kayıt, 2, kayıt ve 3 kayıt olmak üzere toplam 3 tane bildirge kaydınız olsun. Bu bildirge için 4. kayıt
Vr.15 KUR9000
259
girişi yapmak istediğinizi düşünelim. Bu durumda “kayıt seçimi” alanında satır sonu butonunu tıklayıp
4. kaydı seçmelisiniz. Daha sonra bu butonu tıklayarak SSK 4 Aylık Bildirgenize ait girdiğiniz bilgileri
4.kayıt altında saklayabilirsiniz.
Dosyadan Yükle: Bu butonu tıklayarak önceden kayıt etmiş olduğunuz bildirgelerinizi ekranınıza
getirebileceksiniz. Örneğin 1. kayıt, 2, kayıt ve 3 kayıt olmak üzere toplam 3 tane bildirge kaydınızın
olduğunu düşünelim. Bunlardan 2. Kayda ait bildirge bilgilerini ekranınıza getirmek istiyorsunuz,
öncelikle kayıt alanında satır sonu butonunu tıklayıp 2. kaydı seçmelisiniz. Daha sonra bu butonu
tıklayarak ilgili kayda ait bildirge bilgilerini ekranınıza getirebilirsiniz.
Ekrandaki Bilgileri Temizle: Bu butonu tıklayarak bildirge ekranına girmiş olduğunuz bilgileri
silebilecek, dolayısıyla ekranınızı temizleyebileceksiniz.
Dosya Sil: Bu butonu tıklayarak kayıt etmiş olduğunuz bildirge dosyalarınızı silebileceksiniz. Örneğin
1. kayıt, 2, kayıt ve 3 kayıt olmak üzere toplam 3 tane bildirge kaydınızın olduğunu düşünelim.
Bunlardan 2. Kayda ait bildirge dosyasını silmek istediğinizde, öncelikle kayıt seçimi alanında 2.
kaydı seçmiş olmalısınız. Daha sonra bu butonu tıklayarak ilgili kayda ait bildirge dosyasını
silebilirsiniz.
E-Posta: Bu butonu tıklayarak ekrana almış olduğunuz bildirge yada beyannamenizi kişi
yada kurumlara mail olarak gönderebilirsiniz.
Yazdır, Yazıcı Ayarları, Ön İzleme: Ekranınızın üst bölümünde yer alan
bu butonlar ile bildirgenizin dökümünü almadan önce girdiğiniz bilgileri ön
izleme ekranından inceleyebilecek, yazıcınızın ayarlarını yapabilecek ve bildirgelerinizin dökümünü
alabileceksiniz.
Bu buton ile bildirgelerinizin baskılı yada baskısız formlara alınıp alınmayacağı
belirtilecektir. Bunun için bu butonun sol bölümünde gördüğünüz kutucuğu
mouse göstergenizle tıklamanız yeterli olacaktır.
Bu butonlar ile bildirgeleriniz için sayfa
düzeni yapılacaktır. Başka bir ifade ile
bildirgelerin solunda ve üstünde ne kadar boşluk bırakılacağı belirlenecektir.
Font Ayarları, Varsayılan Fontu Yükle: Bu butonlar ile bildirgelerinizin yazı tiplerini,
boyut ve renklerini değiştirebilmeniz mümkün olacaktır. Eğer yapılan font
değişikliklerinizi eski hallerine getirmek istiyor iseniz, bu butonlardan “Varsayılan
fontu yükle” butonunu tıklamanız yeterli olacaktır.
Form Ayarlarını Kaydet: Yapılan bildirge formlarının ayarları bu buton tıklanarak kayıt
edilecektir. Programlarımızda form ayarlarının kayıtları, her kullanıcıya özel olacak şekilde
yapılandırılmıştır. Yani her kullanıcı bildirgelerdeki form ayarlarını kendi yazıcısına uygun
olarak yapabilecek ve bu ayarları kendi kullanıcı kodu ile saklayabilecektir. Örneğin 1 kodlu
kullanıcınızın Geçici vergi beyannamesi ile ilgili form ayarları yaptığını ve sonrasında bu form
ayarlarını bu butonu tıklayarak kayıt ettiğini düşünelim. Bu kullanıcı için ilgili dosyasının adı
"GECVERGI_1._PR” olarak isimlenecektir. Bu dosyada gördüğünüz 1 1 kodlu kullanıcıyı ifade
etmektedir. SRV için ilgili dosyanın adı GECVERGI_SRV._PR olacaktır.
Evet, Bildirge ve Beyannamelerinizin hazırlanması ve dökümlerinin alınmasına ilişkin
açıklamalarımızı burada tamamlamış olduk. Şimdi Bildirgeler, Beyannameler ve Yazışmalar
menüsünün diğer programı olan YMM Çalışma Kâğıtları ile ilgili açıklamalarımıza başlayabiliriz.
YMM Çalışma Kâğıtları menüsünü tıkladığınızda karşınıza YMM.Kur.Vrg.Bey.Tasdik Raporu, Teyid
Dilekçeleri, Denetim Raporu, Denetim Rehberi, YMM.Gelir ve Kur.Vrg.Bey.Tasdik Raporu,
YMM.KDV İadesi Tasdik Raporu, Tam Tasdik Raporu, YMM.Yatırım İndirimi Tasdik Raporu ve KDV
Vr.15 KUR9000
260
İadesi Karşıt İnceleme Tutanağı seçeneklerinden oluşturan bir alt menü gelecektir. Bu programlar ile
Yeminli Mali Müşavirlerin vermek zorunda oldukları dilekçelerin, tasdik raporlarının ve tutanaklarının
girişleri yapılacak ve dökümleri alınacaktır. Bu dökümlerin her biri Word dosyası şeklinde hazırlanmış
olarak karşınıza gelecektir. Bu aşamada sizin yapacağınız tek işlem, bu belgelere bilgilerinizi girip
dökümlerinizi almanızdır.
Standart Belgeler menüsünü tıkladığınızda ise, 371.Madde Dilekçe Örneği, Anonim Şirket Ana
Sözleşmesi, İşe Başlama Dilekçesi Örneği, İşyeri Kapanış Dilekçesi Örneği, İşyeri Kapanış Dilekçesi
Örneği, Limited Şirket Ana Sözleşmesi, 376.Madde Dilekçe Örneği, Sicil No-Vergi Levhası Dilekçesi
Örneği, Toplantıya Davet Mektubu Örneği, Tescil ve İlan Dilekçesi Örneği, Denetçi Raporu Örneği,
Faaliyet Raporu Örneği, Hazirun Cetveli Örneği, Toplantı Gündem İlanı Örneği, Komiser Talebi
Örneği, Sermaye Tespit Raporu Örneği, Temsil Belgesi, Toplantı Tutanağı Örneği, Yönetim Kurulu
Kararı Örneği, İşe Başlama/Bırakma Bildirimi Örneği başlıklarından oluşan bir alt menü ile
karşılaşacaksınız. Bu programlar ile bir ticari işletmenin ihtiyaç duyabileceği tüm yazışmaların ve
dilekçelerin girişleri yapılabilecek ve dökümleri alınabilecektir. Bu dökümlerde karşınıza Word
dosyası şeklinde hazırlanmış olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken, bu belgelere
bilgilerinizi girip dökümlerinizi almanızdır.
14.2 İçeriksel Özellikler
İçeriksel özellikler ile ilgili açıklamalarımıza, her programda olduğu gibi MİKRO programlarında da
programın gövdesini oluşturan menüler ile başlamak istiyoruz. Çünkü yapmak istediğimiz işi
menülerden seçer ve programa o menüler yardımıyla ulaşırız. Series 9000 programlarına girdiğinizde
programı oluşturan menüler ekranınızın sol bölümünde, programın adı, versiyonu ve Mikro
Yazılımevi logosunun sağ bölümde yer aldığını göreceksiniz.
Görsel olarak yenilenen ve daha estetik bir görüntüye kavuşan V15 versiyonunda ilk fark edeceğiniz
özellik, programınızın her modülünün sadece kendine ait menülerle listelenebilecek yapıda
düzenlenmiş olduğudur. Dolayısıyla programınızda; stok modülü ile işlem yaparken sadece bu
modüle ait menüleri listeleyebilecek, satış modülü ile işlem yaparken de sadece bu modülün
menülerini ve bu menüye ait programları listeleyebileceksiniz. Bu amaçla V15 versiyonumuzun ana
ekranının sol alt köşesi, programa ait modül isimlerine (stok, hizmet, satın alma satış vb), hemen üst
bölümü ise imleç hangi modül üzerinde ise o modülü oluşturan menü isimlerinin listeleneceği alanlara
ayrılmıştır. Bu bölümün en altında yer alan ikonları tıklayarak da programınızı oluşturan diğer
modüllere ulaşımı sağlayabilirsiniz.
V15 versiyonunda programınızın sadece işlem yaptığınız modüllerden oluşmasını, dolayısıyla daha
sade bir görüntü ile ekranınıza yansımasını sağlayabilmeniz çok daha kolay. Çünkü işlem
yapmadığınız modülleri tek bir tıklama ile kaldırabileceksiniz. Nasıl mı? Ekranınızda modül
isimlerinin sıralandığı bölümün en altında yer alan toolbarda, satır sonu butonunu tıklayıp buton
ekle/kaldır seçeneğini seçmeniz ve karşınıza gelecek menüden kullanmadığınız modüllerin
görüntülenmemesini sağlamanız yeterli olacaktır. Örneğin Hizmet modülü ile işlem yapmıyorsanız bu
menüyü tümden kaldırabilirsiniz.
MİKRO programlarında maksimum 5 seviyeli menü mevcuttur. Başka bir ifade ile bir programa
ulaşabilmek için en fazla 5 adet menü açılacaktır. Mousenuzu istediğiniz menü satırına getirip menü
başlarında yer alan (+) işaretini tıkladığınızda, o menüye ait alt menüler seviye seviye otomatik
olarak açılacaktır. Menü başlarında yer alan (+) işareti ilgili menünün alt menüleri olduğunu ifade
etmektedir. Açılan menüleri kapatmak için F5 tuşuna yada kapatmak istediğiniz menünün başında
yer alan (-) işaretine basmanız gerekecektir.
Series 9000, program menüleri üzerinde şekilsel değişiklikler yapabilmeniz, menü isimlerini
değiştirebilmeniz, kullanmadığınız menüleri ekranınızda görmek istemiyor iseniz bu menüleri
silebilmeniz hatta kendinizin belirleyeceği programlardan oluşan menüler ekleyebilmenizi mümkün
kılmaktadır.
Vr.15 KUR9000
261
14.2.1 Program Menüleri
Series 9000 programlarında her kullanıcınız için ayrı ayrı menüler oluşturabilme imkânına sahipsiniz.
Örneğin, işi sadece bilgi girişi olan bir kullanıcınızın, sadece kendi giriş programını görmesini, diğer
menülerden haberdar olmamasını istiyor iseniz, bu durumda yapılacak işlem, o kullanıcınız için
sadece kendi programından oluşan bir menü yaratmaktır. İşte Series 9000 programlarının esnek
kullanımı ile istediğiniz kullanıcınıza, istediğiniz programlardan oluşan özel menüler yaratabilmeniz
mümkündür. Bunun için yapmanız gereken hangi program üzerinde menü oluşturmak istiyor iseniz
(MIS9000, PER9000, MRP9000 vb.) o programa supervisor olarak girmektir. Çünkü bu işlem yetkisi
program sisteminize yüklendiğinde sadece Supervisordadır. İlgili programlara girdiğinizde karşınıza,
o program için standart olan menüler gelecektir. Bu menüler üzerinde değişiklik yaparak (menü
isimlerini değiştirmek yada ilgili menüleri oluşturan alt menülerin ve programların yerlerini değiştirmek
yada silmek gibi) kullanıcınız için yeni bir menü oluşturabileceğiniz gibi, tüm bu menüleri iptal edip
yeniden menü tanımlaması yapabilmenizde mümkündür. Her iki durumda da izlenecek yol ve
kullanacağınız komutlar aynıdır. Yani her iki işlem içinde, mouse göstergenizin sağ tuşuna
bastığınızda karşınıza gelecek ekrandaki komutlardan yararlanılacaktır. Şimdi bu komutlarla neler
yapılabileceğini açıklamaya çalışalım.
Reset Menüsü F5: Series 9000 programlarında sıklıkla kullanacağınız
F5 tuşu, açık olan tüm menüleri kapatmanızı sağlayacaktır.
Menü Ekle: Bu tuş, programlara menü eklemek istediğiniz zaman
kullanılacaktır. Programınızın hangi bölümünde yeni menü tanımlaması
yapacak iseniz ilgili alanda bu tuşa basın. Karşınıza üç seçenekten
oluşan bir pencere açılacaktır.
Bir üst seviyeye menü olarak: Eklenecek menü, program menülerinin
ilk seviyesi ile aynı konumda olacak ise seçiminiz bu olmalıdır.
Bir alt seviyeye ilk menü olarak: Eklenecek menü, alt seviyedeki
menünün ilk seçeneği olacak ise tercihiniz bu seçenek olmalıdır.
Bir alt seviyeye ilk menü olarak: Eklenecek menü, alt seviyedeki
menünün son seçeneği olacak ise tercihiniz bu seçenek olmalıdır.
Evet, açıklamalarımız doğrultusunda size uygun olan seçeneği seçerek
menünüzün konumunu belirleyin. Bu belirlemeden sonra “Yeni menü”
ismi altında bir menü oluştuğunu göreceksiniz. Şimdi sıra bu menüye
bağlanacak programı belirlemeye gelmiştir. Bunun için “Menüye
program bağla” yada CTRL+B tuşlarından faydalanacaktır. Bu tuşa bastığınızda ekranınızın sağ
bölümünde menüye bağlayabileceğiniz tüm programların sıralandığını göreceksiniz. Bu aşamada
yapmanız gereken menüye bağlamak istediğiniz program hangisi ise, onun üzerine gelip mouse
göstergenizle kliklemenizdir. Bu işlem sonrasında seçtiğiniz programın menüye bağlandığını
göreceksiniz. Daha başka menü tanımlaması yapacak iseniz yada bu menü için alt menüler
oluşturacak iseniz, yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda yapabilirsiniz.
Hızlı erişim barına ekle: Hızlı ulaşmak istediğiniz programlar için “hızlı erişim çubuğu”. Yeni
versiyonda kullanıcılarımız programlarında kendilerine özel toolbar (hızlı erişim çubuğu)
oluşturabileceklerdir. Böylece kullanıcılarımız, programlarını hem görsel hem de işleyiş olarak daha
kişiselleştirebildiklerini göreceklerdir. Sıklıkla işlem yaptıkları kart, evrak, rapor vb birçok program için
sadece kendilerine özel olacak hızlı erişim çubuğu oluşturabilecekler. Yapacakları tek işlem
istedikleri program üzerinde konumlanıp mouse göstergelerinin sağ tuşuna basarak açılacak
pencereden “hızlı erişim barına ekle” seçeneğini tıklamaktır. Programınız otomatik olarak sadece
size özel olan hızlı erişim çubuğunu oluşturacaktır. Bu durumda size düşen kolay ulaşmak istediğiniz
diğer programları da bu şekilde hızlı erişim çubuğuna ilave etmenizdir. Daha sonrada toolbarınızı
ekranda istediğiniz bölüme konumlandırmanızdır.
Vr.15 KUR9000
262
Menüye kullanıcı raporu ve formu Bağla: Bu seçenekler ile “Genel Amaçlı Programlar/Veri Tabanı
Raporlama programından oluşturduğunuz raporlar ile tanımladığınız formları programa
bağlayabileceksiniz. Menüye program bağlama ile aynı mantıkla çalışmaktadır. Aralarındaki tek fark,
bu bölüme sizin tanımladığınız raporların bağlanabilmesidir.
Ana menüye sorgu ve analiz ekleme Eski versiyonda kullanıcılarımız program menülerine sadece
kullanıcı raporu ve kullanıcı formu bağlayabiliyorken V15XX versiyonu ile program menüsüne
eklemeleriniz çok daha fazla olacaktır. V11 versiyonunda olduğu gibi bu versiyonda da
kullanıcılarımız kendilerine özel program menüleri oluşturabileceklerdir. Bu versiyonun ayrıcalığı
kullanıcılarımızın program menülerine hazırladıkları rapor sorgu dosyalarını, görüntü sorgu
dosyalarını, veri küpü sorgu dosyalarını bağlama imkânına sahip olmalarıdır. Bunun için öncelikle
yapılması gereken ilgili sql sorgu dosyalarının istenilen detaylarda hazırlanması ve sonrasında
program menüleri üzerinde mouseun sağ tuşuna basarak size sunulan seçeneklerden uygun
olanının seçilip ilgili dosyaları menülerinize eklemenizdir. Böylece hazırlamış olduğunuz SQL
sorgularına program menülerinden de ulaşabilecek ve analiz etmiş olacaksınız.
Menüye analiz veri küpü dosyası, rapor sorgu dosyası ve makro dosyası bağla: Bu seçenekler
ile de kullanıcılarımız istedikleri program menüsüne, içeriğini tamamen kendilerinin belirleyip
hazırlamış oldukları veri küplerine ait dosyalarını, raporlarına ait sorgu dosyalarını ve mako
tanımlarına ait dosyalarını programa bağlayabileceksiniz.
Menüye dış program bağla: Programlarımız yapısı gereği kullanıcılarımızın ana menüye görüntü
sorguları, kullanıcı raporları, makro dosyası, veri küpü dosyası vb. dosyaları bağlayarak
çalıştırabilmelerini en önemlisi de firmaların kendileri için geliştirmiş oldukları programlarla iletişim
kurup program içinden çalıştırabilmelerini mümkün kılmaktadır. Bu programlar firmaların işleyişleri ve
ihtiyaçlarına göre değişiklik göstermektedir. Örneğin herhangi bir cari kart bilgisi değiştirildiğinde,
firma içi geliştirilmiş CRM uygulamasına otomatik olarak güncelleme yapmak ya da yeni bir ürün kartı
açıldığında, bu veri ile internet sunucusundaki sayfa içeriğini güncellemek veya müşteri temsilcisine
otomatik olarak mesaj göndermek gibi firma içi özel uygulamalar olabilir. Bu tip geliştirilmiş yazılımları
programlarımıza bağlayıp çalıştırabilmemiz mümkündür. Bunun için programın ana menüsü üzerinde
iken mouse göstergesinin sağ tuşuna basıp, açılacak ekrandan "Menüye dış program bağla"
seçeneğinin çalıştırılması ve program dosyasının seçilmesi yeterli olmaktadır. V15 serisi ile birlikte bu
özelliğimiz, girilecek parametrelerle daha da kapsamlı bir yapıya getirilmiştir. Şöyle ki Mikro
veritabanı üzerine yazılım geliştiren kullanıcılarımız, parametreler sayesinde programlarının farklı
farklı veri tabanlarında ya da farklı kullanıcılar tarafından çalıştırıldığında değişiklik göstermesini
sağlayabileceklerdir. Yani, genel olarak bir grup kullanıcının menüsüne aynı programı (rapor, giriş
ekranı vb) bağlanmış olsalar bile, bu programın kendini hangi kullanıcının, hangi mali yıl için ya da
hangi veri tabanından çağırdığını bilmesini ve buna göre kullanıcı bazında işlem gerçekleştirmesini
sağlayabileceklerdir. Kısacası firmaya özel X raporu, tanımlanan parametreler sayesinde 1 numaralı
kullanıcı tarafından farklı verilerle, 2 numaralı kullanıcı tarafından farklı verilerle listelenmesi
sağlanacaktır. Böylece hem farklı işlevdeki kullanıcılar için ayrı ayrı programların yazılması, hem de
mali yıl ya da veritabanı değiştirildiğinde yazılımın içeriğinin değiştirilmesi gibi bir gereklilik
olmayacaktır.
Herhangi bir firmanın kendisine özel olarak geliştirmiş olduğu depo raporunu ele alalım. İlgili firma, bu
raporu çalıştıracak kullanıcıların varsayılan deposu ya da sorumluluk merkezi neydi, bu rapor hangi
veritabanından veya hangi mali yıldan alınmalıydı gibi detaylarla uğraşmayacak, bunların doğrudan
parametreler alanından girilen bilgilerden okunmasını sağlayabileceklerdir.
Bunun içinde Menüye dış program bağla ekranına eklenmiş olan Parametreler alanına bilgi
satırları yazılacaktır. Burada dikkat edilecek nokta her bir parametrenin % işaretleri arasında
girilmesidir. Örneğin parametre alanına depo raporu için %AMY% %AFN% %KVD% %KVSM% gibi
girişler yapılırsa raporu çalıştıran kullanıcının, ilgili raporda çalıştığı aktif mali yıl bilgisi, veri tabanı
bilgisi, varsayılan deposu ve sorumluluk merkezine ait değerleri raporda yerini alacaktır. Burada
%AMY% : Aktif mali yıl
%AFN% : Aktif firma no
Vr.15 KUR9000
263
%ASN% : Aktif şube no
%AVT% : Aktif veritabanı
%AKK% : Aktif kullanıcı kodu
%AKN% : Aktif User no
%KVD% : Kullanıcı varsayılan depo
%KVF% : Kullanıcı varsayılan firma
%KVS% : Kullanıcı varsayılan şube
%KVSM% : kullanıcı varsayılan sorumluluk merkezi
%KVNKK% : Kullanıcı varsayılan nakit kasa kodu
%KVBK% : Kullanıcı varsayılan banka kodu
ifade etmektedir.
Kes ve Yapıştır: Program menülerinin konumlarını değiştirmek istediğinizde bu tuşlar kullanılacaktır.
Bunun için yapmanız gereken, konumu değiştirmek istediğiniz program üzerinde iken kes komutunu
seçip, programı taşımak istediğiniz alanda da yapıştır komutunu seçmektir.
Sil: Bu komut ile yanlış tanımladığınızı yada gerekli olmadığını düşündüğünüz program menülerini
silebileceksiniz.
Menü ismi Değiştirme: Menü ismini değiştirmek istediğinizde bu komuta basarak yeni menü ismi
girebilirsiniz.
Tüm Menüyü Sil: Bu komut ile ekranınızda tanımlı olan tüm menüler silecek ve sadece “Son
kullanılanlar” menüsü ekranınızda kalacaktır.
Master Menüyü Yükle: Bu seçenek seçildiğinde, hangi program üzerinde çalışıyor iseniz ilgili
programın standart menüleri ekranınıza yüklenecek, dolayısıyla menüler üzerinde herhangi bir
değişiklik yapmış iseniz bu değişiklikler kaybolacaktır. Menü eklemek yada menü ismi değiştirmek
gibi değişiklikleriniz yok olacaktır.
Sakla: Program menüleri üzerinde yaptığınız değişiklikler bu komut yardımıyla saklanacaktır. Ve bu
değişikliklerin hangi kullanıcılarınız için geçerli olacağını ekranınızın sağ bölümünde sıralanan
kullanıcı listesinden belirleyebileceksiniz. Örneğin yaptığınız menü değişiklikleri x kullanıcınız için
geçerli olacak ise ilgili kullanıcı üzerinde mouse göstergenizi kliklemelisiniz. Bu işlem sonrasında
bilgisayarınız size “x kodlu kullanıcı saklandı” mesajını verecektir. Bu değişiklikler diğer kullanıcılar
içinde geçerli olacaksa onların üzerinde de mouse göstergenizi kliklemelisiniz.
Kullanıcı Menüsü Yükle: Herhangi bir kullanıcınız için tanımlamış olduğunuz menüyü başka bir
kullanıcınız içinde yüklemek isterseniz bu seçeneği tercih etmelisiniz. Bu seçenek tercih edildiğinde,
ekranınızın sağ bölümüne tüm kullanıcılarınız isimleri otomatik olarak gelecektir. Bu durumda
yapmanız gereken, menüsü kopyalanacak kullanıcının üzerinde mouse göstergenizi kliklemenizdir.
Kullanıcı seçiminizle birlikte, seçtiğiniz kullanıcının menüsü ekranınızın sol bölümüne otomatik olarak
gelecektir. Şimdi bu menüyü kopyalamak istediğiniz kullanıcı için “Sakla” komutunu seçerek
kaydetmelisiniz.

Kullanıcı Menüleri Hakkında
Kullanıcılarınıza özel menü tanımlaması yapmış iseniz, ilgili kullanıcıların menüler üzerinde
değişiklik yapmalarını engelleyebilirsiniz. Bunun için KUR9000/Kuruluş/Kullanıcı Hak ve
Tanımlama/Genel Hak Tanımlamaları bölümden ulaşacağınız ekrandaki “menüsü sabit kalsın
(değiştiremesin)” parametresi “evet” olarak seçilmelidir.
Vr.15 KUR9000
264
14.2.2 Program Türleri
Series 9000 içinde yer alan program türlerini 8 başlık altında inceleyebiliriz. Bunlar;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Bilgi giriş programları
Rapor programları
Rapor, liste ve analizlerin ekran görüntüleri
Föy, Yönetim ve Operasyon Ekranları ile F10 Yardım Pencereleri
Sayısal alanlarda basit matematiksel işlemlerin yapılabilmesi (Edit hesap)
Menuden numara yazarak programları çalıştırma
Takvim alanlarında +/- olarak manuel giriş yapabilmek
Toolbarlarda sınırsız hareket özgürlüğünün sağlanabilmesi
F10 seçim penceresi kullanmanıza gerek kalmadan istenen kayıtların seri bir şekilde
seçilebilmesi
Şeklinde sıralanabilir. Şimdi bu program türlerini ve özelliklerini sıra ile incelemeye başlayalım.
14.2.2.1 Bilgi Giriş Programları
Bilgi giriş programları menülerde kartlar ve evraklar başlıkları altında toplanmıştır. Kartlar
menüsünde, bir kereye mahsus olarak tanımlanması gereken tanıtım kartları vardır. Örneğin stok
tanıtım kartı, müşteri tanıtım kartı gibi. Evraklar menüsünde ise hareket girişlerinin yapılacağı
evraklar yer almaktadır. Örneğin faturalar, irsaliyeler, tahsilât-tediye makbuzları gibi. Aşağıda bir bilgi
giriş
ekranı
örneği
görmektesiniz.
Bilgi giriş programlarının
bazılarında giriş alanları (field)
açıkça görülmektedir (örnek
ekranımızdaki kodu, ismi, kısa
ismi gibi alanlar).
Bazı bilgi giriş programlarında
ise, giriş yapılması gerekli
alanların tümü bir ekran
sayfasına sığmadığı için, bu
alanlar birer buton altında
sonradan çağırılmaktadır.
Ekran örneğimizdeki satış
fiyatları, birimler, detaylar
butonları gibi. Bu butonları
mouse göstergenizle
tıklayarak ilgili buton ile ilgili
giriş alanları karşınıza gelir.
Bilgi giriş programlarında yer alan giriş alanları 4 türlüdür. Bunlar;
1- Alfa nümerik bilgi giriş alanları
2- Nümerik bilgi giriş alanları
3- Tarih bilgi giriş alanları
4- Seçenek bilgi giriş alanları
Bu alanların her birinin özelliği diğer alanlardan farklıdır. Şimdi bu bilgi giriş alanlarını ve özelliklerini

Alfa nümerik Bilgi Giriş Alanları
Vr.15 KUR9000
265
Alfa nümerik bilgilerin (rakam, harf ve semboller) bir küme halinde girilebileceği alanlardır. (Örneğin
İST-00231 gibi). Alfa nümerik bilgi alanlarında imleç alanın başında yer alır. Alfa nümerik bilgi
alanlarında, bu alanlara girilebilecek maksimum bilgi uzunluğu ile ekranda görüntülenen alanın
genişliği aynı olmayabilir. Bu durumda imleç, ekranda ayrılan alanın sonuna geldiğinde, bilgi giriş
penceresindeki bilgiler sola doğru kayacak ve kalan bilgilerin girilmesine de olanak tanınacaktır. Bu
bilgi alanlarında aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz;
Home: İmleci bilgi giriş alanının başına getirir (giriş alanında kayıt bulunması şartı ile).
End: İmleci bilgi giriş alanının sonuna getirir (giriş alanında kayıt bulunması şartı ile).
BkSpc (Dört yönlü ok tuşlarından ayrı olan sola ok): İmlecin bir solundaki karakteri siler.
Caps Lock: Bilgisayar büyük harf durumunda iken sistemi küçük harf durumuna, aksi durumda
büyük harf durumuna geçirir.
Shift: Bu tuşla birlikte harflere basıldığında, bilgisayar büyük harf modunda ise küçük harf, aksi
durumda ise büyük harf çıkar. Çift karakterli tuşlarda ise, bu tuşla birlikte basıldığında üstteki
karakter çıkar.

Nümerik Bilgi Giriş Alanları
Sadece rakamların girilebileceği alanlardır. Girilecek olan değer bir tam sayı veya ondalıklı sayı
olabilir. Ondalıklı bir değer girilecek ise, ' . ' (nokta) tuşuna basılır ve ondalık kısmına geçilir. Eğer
girilmek istenen değer negatif ise, imleç tam sayı kısmında iken ' - ' (eksi) tuşuna basılmalıdır.
Nümerik bilgi giriş alanlarında imleç, sürekli olarak, girilecek sayının birler basamağında yer alır.
Rakamlar yazıldıkça, imleç sola doğru kayar ve istenilen değerin girilmesine olanak verir. Bu
alanlarda rakamların dışında kullanabileceğiniz tuşlar;

Tarih Bilgi Giriş Alanları
Bilgi giriş alanlarından üçüncüsü tarihlerin girileceği alanlardır.
Bu alanda, programa ilk girildiğinde verilen günün tarihi otomatik
olarak yer alır. İmleç ise alanın başında bulunur.
Eğer ekranda görüntülenen tarih değiştirilmek istenir ise
GG/AA/YYYY yani Gün/Ay/Yıl formatında yeni tarih girilmelidir.
Program, girilen tarihler ile ilgili tüm kontrolleri yapar ve doğru
olmayan bir tarih girilmiş ise (örneğin ay alanına 15 veya gün
alanına 32 girilmiş ise) doğru tarih girilene dek bu alandan
çıkmaz. Tarih alanlarında F10 tuşuna basarak takvim
görüntüleyebilirsiniz. Takvimde ay, yıl ve gün bazında değişiklik
yapılabilir.

Seçenek Bilgi Giriş Alanları
Bu tip bilgi girişleri, programınızın size sunduğu değişik seçeneklerden birini seçmeniz sureti ile
gerçekleşir. İki tür seçenek bilgi giriş alanı vardır;
Düşey menü şeklinde seçenek bilgi girişi: Bu alanlar satır sonu butonları tıklanmak
sureti ile açılır ve ilgili
alana girilebilecek bilgiler
listelenir. İmleç ile ilgili
seçenek
tıklandığında
seçim yapılmış olur. Eğer
düşey
menü
olarak
karşımıza gelen seçenek
bilgi giriş alanlarında birden fazla seçim yapılması gerekiyorsa, seçilebilecek alanların sol taraflarında
kutucuklar yer alır. Her bir kutucuk bir kez kliklenerek, birden fazla seçim yapılabilir. Seçilmiş bir
1.
Vr.15 KUR9000
266
seçenek kaldırılmak istendiğinde tekrar kliklemek yeterlidir. Programlarımızda genellikle bu gibi
parametrelerin varsayılanı tüm seçenekler işaretlenmiş olarak kullanıcıya sunulmakta dolayısıyla
rapora dahil edilmesi sağlanmaktadır. Kullanıcılarımız bu tip parametre alanlarında F9 tuşuna
basarak tüm parametrelerin seçilmişliklerini kaldırabilir, aynı şekilde F8 tuşuna basarak da hepsini
seçili duruma getirebilirler.
2.
İstenilen seçeneğin mouse veya klavye yardımıyla işaretlenmesi
Genellikle bu şekilde seçimler
operasyonlar, föyler ve yönetimler programlarında karşılaşılmakta olup kullanıcılarımız istedikleri
seçeneği mouse göstergesiyle işaretleyerek işleme tabi tutmaktadırlar.
2- Yatay menü şeklinde seçenek bilgi girişi: Bu tip bilgi giriş alanlarında seçenekler ekranın en alt
tarafında yatay olarak dizilirler. Her bir seçilebilecek alan buton şeklindedir. Bu tür bilgi giriş
alanlarında seçim yapabilmek için seçilmek istenen buton tıklanır.
14.2.2.2 Rapor Programları
MİKRO programlarında esnek parametre girişleri yardımı ile, tamamen kendi ihtiyaçlarınıza uygun
raporlar oluşturabilir, rapor dökümlerini istediğiniz ortama alabilirsiniz. Oldukça geniş bir konu olan
raporlar bölümünü 2 alt başlık halinde açıklamak istiyoruz. Bunlardan ilki değişken rapor
parametreleri, ikincisi sabit rapor parametreleridir.
14.2.2.2.1 Değişken Rapor Parametreleri
Bu bölüm altında açıklayacağımız konular, herhangi bir rapor almak istediğinizde otomatik olarak
karşınıza gelen değişken rapor parametreleri ekranıdır. Bu ekranlardan girilecek parametreler
rapordan rapora farklılık gösterir. Ancak temel işlevlerini raporlara başlangıç kriterleri verilmesi
şeklinde özetleyebiliriz. Değişken rapor parametreleri rapor programlarının çoğunda bulunur.
Parametreler ekranı olmayan raporlara girdiğinizde ise, karşınıza direkt olarak biraz sonra
açıklayacağımız rapor parametreleri ekranı gelir. Değişken rapor parametrelerinin alınan raporun
özelliğine göre farklılık gösterebileceğini yukarıda belirttik. Ancak bazı temel giriş alanları vardır ki,
bunlar hemen hemen tüm raporlarda aynıdır;





Stok (veya cari, banka vb) Tarama Kriter ve Filtreleri
Kod girişi
Kod aralığı girişi
Kod yapısı girişi
Tarih aralığı girişi
Yukarıda sıraladığımız 4 kriterin bazen tamamı,
bazen bir veya iki tanesi değişken rapor
parametreleri ekranlarında yer alır.
Stok (veya Satıcı, Müşteri, Banka vb.)
Tarama Kriter ve Filtreleri: Raporlarınızı stok,
satıcı, müşteri, kasa, banka, personel, diğer
carilerin
bütün
detaylarına
göre
sınırlandırabilme imkânınız vardır. Rapor
parametreleri ekranlarında yer alan tarama
kriteri ve filtreleri butonu tıklandığında, raporun
içeriğine göre farklılaşabilen 5 veya 6 ayrı
buton ile karşılaşırsınız. Bu butonlar ile stok
veya cari hesaplarınızı kod-durum- kayıt
Vr.15 KUR9000
267
hikâyesi-yazboz tahtası bilgilerine göre kriterler girmeniz ve filtrelemeniz mümkün olur. Bu filtreleri
saklayabilir ve gerektiğinde yeniden yükleyebilirsiniz. Oldukça geniş bir konu olan tarama kriter ve
filtreleri, her modülün raporlar bölümünün başında bütün detayları ile açıklanmıştır.
Kod Girişi: Raporun alındığı stok, cari (buna müşteri, satıcı, personel, banka, kasa…vb. dahildir)
veya muhasebe hesabına ait kodun girildiği alandır. Eğer bir parametre ekranında sadece kod girişi
isteniyorsa (kod aralığı veya kod yapısı yoksa), bu parametrenin mutlaka girilmesi gerekir. Yani boş
olarak geçilemez. Kod girişi F10 tuşuna basılarak ekrana getirilecek listeden de seçilebilir.
Kod Aralığı Girişi: Raporun hangi stokları, carileri veya muhasebe hesaplarını içereceği kod aralığı
girilerek belirlenir. Kod aralığı; başlangıç kodu ve bitiş kodu olmak üzere 2 giriş alanını ifade
etmektedir. Dilerseniz bu alanları boş olarak da geçebilir, sadece başlangıç koduna veya sadece
bitiş koduna giriş yapabilirsiniz. Eğer kod aralığını boş geçerseniz, almakta olduğunuz rapor, tanımlı
olan tüm stok-cari veya muhasebe hesaplarını kapsar. Başlangıç koduna giriş yaparsanız, girdiğiniz
koddan itibaren, bitiş koduna giriş yaparsanız girdiğiniz koda kadar olan stok-cari veya muhasebe
hesapları listelenir. Bu alanlarda da F10 listesinden yararlanabilirsiniz.
Kod Yapısı Girişi : Rapor alırken üzerinde önemle durulması gereken kriterlerden biri kod yapısı
girişidir. Kod yapısı girerek, bir stokun veya carinin tüm kodunu vermeden, sadece istediğiniz
özelliklere sahip olanların listelenmesini sağlayabilirsiniz. Kod yapısına göre rapor alabilmek için,,
stok ve carilerinize ait kod verme işleminin titizlikle yapılmış olması gerekir. Kod yapısı girişlerinde
aşağıdaki işaretler kullanılır;
İŞARET
ANLAMI
*
Karakter(ler) bilinmiyor
AÇIKLAMA
Kaç karakter olduğu bilinmediği zaman kullanılır
? İşareti kullanılan yerdeki tek karakter bilinmediği zaman kullanılır
?
Tek karakter bilinmiyor
Kaç nokta kullanılırsa, o kadar kırılımlı kodlar dökülür. Nokta kullanılmazsa
kodun tamamına (nokta dahil) bakılır.
.
Kırılım karşılaştır
Yukarıda sıraladığımız işaretler kullanılmadığı zaman sadece eşit olan kod dökülür. Şimdi kod yapısı
girişlerine bir kaç örnek verelim.
01
: 01 kodlu kaydı dök.
01.02
: 01.02 kodlu kaydı dök.
??
: İki karakterli kayıtları dök.
Örneğin: 01, 02, AA
01*
: Başı 01 olan,
: gerisi bilinmeyen kayıtları dök.
Örneğin: 01, 0102, 01003, 01.AA, 01.AA.BB
01??
: Başı 01 olan,
: ardından iki karakter olan kayıtları dök.
Örneğin: 01BB, 0101, 01.A
Vr.15 KUR9000
268
* 01
: Başı bilinmeyen,
: sonu 01 olan kayıtları dök.
Örneğin: 01, AA01, AA.BB.01
0?2*
: Başı 0 olan,
: ardından bir karakter olan,
: ardından 2 olan
: gerisi bilinmeyen kayıtları dök.
Örneğin: 0A2B, 0A2BB, 0.2.BBB, 002
01 . *
:Birinci kırılımı 01 olan,
:Sonraki kırılımı bilinmeyen, iki kırılımlı kayıtları dök.
Örneğin: 01.02, 01.0002, 01.A
0 ? .*. 03
:Birinci kırılımının başı 0 olan,
:ardından bir karakter olan,
:İkinci kırılımı bilinmeyen,
:Üçüncü kırılımı 03 olan, üç kırılımlı kayıtları dök. Örneğin: 01.02.03, 05.03.03, 02.0002.03
*.*
: İki kırılımlı kayıtları dök.
Örneğin: 01.01, 01.02, 0001.0002, A.B
* . ??? . 03*
:Birinci kırılımı bilinmeyen,
:İkinci kırılımının uzunluğu üç olan,
:Üçüncü kırılımın başı 03 olan, sonu bilinmeyen kayıtları dök.
Örneğin: 01.002.03, A.BBB.03001
Tarih Aralığı Girişi: Rapor başlangıç parametrelerinden bir diğeri, tarih aralığı girişleridir. Alınacak
raporun hangi tarihler arasındaki hareketleri kapsamasını istiyorsanız, ilk tarih ve son tarih olarak
geçecek alanlara ilgili girişleri yapmalısınız. Eğer tarih aralığını boş geçerseniz, almakta olduğunuz
rapor dönem başından itibaren içinde bulunduğunuz güne kadar olan tüm hareketleri kapsar. Sadece
başlangıç tarihine giriş yaparsanız, girdiğiniz tarihten itibaren içinde bulunduğunuz güne kadar,
sadece bitiş tarihi alanına giriş yaparsanız, dönem başından itibaren girdiğiniz bitiş tarihine kadar
olan hareketler listelenir.
Evet, çoğunlukla karşınıza çıkacak değişken rapor parametrelerinin neler olduğunu açıklamaya
çalıştık. Bu parametrelerin haricinde, alınan raporun özelliğine göre daha farklı parametreler ile de
karşılaşabilirsiniz. Örneğin sıralama şekli seçimi, depo seçimi, maliyet hesaplama şekli seçimi gibi.
Ya da bazı parametrelere butonlar yardımıyla da ulaşılabilir. Rapor parametrelerine her rapor
açıklanırken ayrıca değinilmiştir.
14.2.2.2.2 Rapor Parametreleri
Bir önceki bölümümüzde açıklamaya çalıştığımız değişken rapor parametreleri ekranı geçildikten
sonra, rapor parametreleri olarak adlandırdığımız bir ekran ile karşılaşırsınız. Bu ekrandan raporlar
için kriterler tanımlanabilir, başlıkların isimleri değiştirilebilir, raporların ekrana, yazıcıya ve dosyalara
yazdırılması sağlanabilir. Şimdi rapor parametreleri ekranın da gördüğünüz her bir butonu sırayla
açıklayalım.
Vr.15 KUR9000
269
Rapor Al
Eğer raporunuzu öncelikle ekrana listelemek ve sonrasında yazıcıya yada Microsoft
Office ürünlerine aktarmak istiyor iseniz bu butonuna veya ALT+R tuşlarına
basmalısınız. Böylece raporunuz ekrana listelenecektir. Series 9000 programlarımızda
rapor başlıklarının tümü bir ekran sayfasına sığmasa dahi, raporda yer alan tüm
başlıkları aynı ekrandan inceleme imkânına sahip olacaksınız. Dikey olarak bir ekran
sayfasını aşan bilgilerinizi de görüntüleyebilirsiniz. Bunu da kaydırma çubuk ve okları ile
gerçekleştireceksiniz. Veya dökümünüzü ekranı kapla moduna getirebilirsiniz. Dökümünüzde yer
alan her bir kolonu istediğiniz şekilde genişletmeniz daraltmanız yada tümüyle görünürden
kaldırabilmeniz de mümkündür. Bunun için imleci buton şeklinde görünen kolon başlıklarının sınırına
getiriniz. İmleç artı işaretine benzer bir şekil alacaktır. Şimdi mouseun sol tuşunu basılı tutmak
kaydıyla sağa sola doğru hareket ettiriniz. İmleç hareket ettikçe kolon da hareketler ile orantılı olarak
daralıp genişleyecektir.
Series 9000 programlarında raporlarınız için yazı fontları ve yazı tipleri daha da zenginleştirilmiştir.
Raporunuzu istediğiniz boyutta ve istediğiniz yazı tipinde görüntüleyebilmeniz ve farklı ortamlara
(Excel, Word programları) aktarabilmeniz mümkündür. Bunun için rapor ekranınızın üst bölümünde
yer alan butonlar kullanılacaktır. Bu butonlara Windows programlarından aşina olduğunuzu ve sıkça
kullandığınızı düşünerek burada bir kaç cümle ile açıklamanın yeterli olacağı kanısındayız.
Bu komutlar ile daha önceden saklamış olduğunuz rapor
dökümlerinizi ekranınıza çağırabilir, rapora bir isim
vererek saklayabilir, döküm öncesinde sayfa ayarlarını
yapabilir, baskı öncesinde inceleyebilir, raporunuzun yazıcıdan çıktısını alabilirsiniz..
Bu butonlar ile raporunuzda sayısal alanlara ilişkin dip toplamı yada sadece
seçtiğiniz satılara ait toplamları otomatik olarak alabilir, raporunuzun kolon başlıklarına göre
gruplanabilmesini sağlayabilirsiniz.
Rapor ekranlarınızın üst bölümünde yer alan
bu buton ile de, dökümünü aldığınız raporları “e-posta” ile istediklerinize gönderebilmeniz
mümkündür. Series 9000 programları raporlarınızı, değişik formatlarda gönderebilmenize imkân
sağlamaktadır. Örneğin ekranınızda ki herhangi bir raporu mye formatında gönderebileceğiniz gibi,
uzantısı .csv, .txt ve .asc formatında hazırlanan dosyalar halinde de gönderebilirsiniz. Bunun için
yapmanız gereken tek işlem, e-posta butonun sağ tarafında yer alan satır sonu butonunu tıklayıp
açılacak pencereden size uygun olan formatı seçmenizdir. Böylece programınız yaptığınız seçim
doğrultusunda raporunuzu hazırlayacak ve sizi Outlook ekranına ulaştıracaktır. Bu aşamada sizden
beklenen raporun gönderileceği kişi yada kurumların mail adresini girip gönder (sent ) butonuna
basmanızdır. Diğer butonları kullanarak da raporlarınızın, Excel’e, Word’e aktarılmasını, html, tekst
ve XML formatında saklanmasını dolayısıyla işlemlerinizi bu programlardan yürütebilmeniz mümkün
olacaktır.
Bu buton ile DOS modunda alacağınız rapor dökümleri için
yazı karakterlerinizin boyutunu ayarlayabilirsiniz.
Yazıcıya
Rapor parametreleri ekranının bu butonu yazıcıya döküm alabilmek için kullanılır. Bu
butonu tıkladığınızda veya ALT+Y tuşlarına bastığınızda raporunuzu yazıcıya
dökebilmenizi sağlayacak bir ekran gelecektir. Bu ekrandan yazıcınız ve kâğıt tipinizle
ilgili ayarlamaları yaptıktan sonra “Tamam” butonunu tıklayarak raporunuzu
döktürebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
270
Dosyaya
Raporlarınızı ekran ve yazıcı haricinde alabileceğiniz bir ortam daha vardır ki bu da,
dosyadır. Rapor parametrelerinin bu butonunu tıklattığınızda veya ALT+D tuşlarına
bastığınızda raporlarınızı mikro rapor formatında yada ascii dosyalara aktarabilirsiniz.
Excel’e
Bu butonun, Excel programında sıklıkla işlem yapan kullanıcılarımız için işlevsel
olacağı kanısındayız. Çünkü raporlarını ekrana yada yazıcıya almadan direk olarak
Excel programına gönderebilecekler ve işlemlerine bu programdan devam
edebileceklerdir. Bu butonun en önemli özelliği, raporlarda formülle hesaplanan
alanların, Excel programına da formüllü olarak aktarılabilmesidir. Örneğin stoklarınıza
ilişkin bir rapor aldığınızı ve bu raporda stoklarınızın alış ve satış miktarlarına ilişkin genel toplamların
yer aldığını düşünelim. İşte bu toplamlar Excel programına rakam olarak değil de, toplamın alındığını
belirten formül şeklinde aktarılacaktır. Dolayısıyla kullanıcılarımızın Excel programında bu tip kolonlar
için formül girişleri yapmalarına gerek kalmayacaktır. Evet, önemli gördüğümüz bu hatırlatmadan
sonra “Excel’e” butonunun işleyişi ile ilgili açıklamalarımıza geçebiliriz. Bu butonu tıklandığınızda
karşınıza “Office Uygulamasına Aktarım İşlemi” başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu aşamada
sizden istenen raporlarınızı, daha önceden tanımladığınız (kayıtlı) bir Excel dosyasına mı, yoksa yeni
bir dosyaya mı aktaracağınızı belirtmenizdir. Bunun için ekranınızın üst bölümündeki butonlardan
size uygun olanını (Yeni Dosyaya yada Tanımlı Dosyaya) tıklamalısınız. Böylece yaptığınız seçim
doğrultusunda programınız sizi yönlendirecektir. Bu ekrandaki tercihinizi tanımlı dosyaya olarak
belirtmiş iseniz, ekranınızın “dosya adı” alanında kayıtlı olan dosyalardan herhangi birini
seçmelisiniz. Yeni Dosyaya seçeneğinin tercih edilmesi durumunda ise, herhangi bir giriş yapmanıza
gerek yoktur. Bu ekranla ilgili seçiminizi belirttikten sonra “işlemi başlat” butonunu tıklayarak
raporunuzun Excel programına aktarılma işlemini başlatabilirsiniz. Bu işlemle birlikte ekranınızın
“işlem durumu, satır sayısı ve kolon sayısı alanlarından raporun Excel programına kaç satır ve
kaç kolon olarak gönderildiğini anında görebilirsiniz. Eğer aktarım işlemini sonlandırmak istiyor iseniz
”işlemi durdur” butonunu tıklamanız yeterli olacaktır. Bu ekranda herhangi bir müdahale
yapılmadığı sürece programınız size aktarım işlemin tamamlandığını bildirecek ve raporunuzu Excel
programın da size sunacaktır.
Ayarlar ve Kriterler
Programlarımızda yapılan yeni düzenlemeler ile rapor ayarları ekranı daha işlevsel hale getirilip, var
olan “kolonlar, rapor başlıkları, kriterler ve şekilsel ayarlar” butonları “Ayarlar
ve Kriterler başlığı altında toplanmıştır. Böylece kullanıcılarımız tek bir
ekrandan raporlarına ilişkin her türlü düzenlemeyi yapabileceklerdir.
Nasıl mı?

İstedikleri kolon başlıklarını mouse yardımıyla işaretleyerek
rapora dahil edilmesini yada dahil edilmemesini sağlayabileceklerdir. Rapora dahil
olacak kolonlar için başlarında yer alan kutucukların işaretlenmesi yeterli bir
işlemdir.

Raporda ki kolon başlıklarının sıralamasını değiştirebilecek böylece istedikleri
başlıkların istedikleri sırada listelenmesini sağlayabileceklerdir. Bunun için
yapacakları tek işlemse, imlecin ilgili başlıkta olması ve ekranda ki “kolon
sağa/sola taşıma” butonlarının başlık istenilen sıraya getirilene kadar
tıklanmalıdır.

Kolon özellikleri bölümünden kolon başlıklarını değiştirebilecek, istedikleri
detayların istedikleri başlık altında sıralanmasını sağlayabileceklerdir.

Yine bu bölümden rakam içerikli kolonlarda rapor toplamının alınıp alınmayacağını
tercihleri doğrultusunda belirleyebilecek,

Rapor başlıklarını değiştirebilecek hatta raporda yazılmasını istedikleri baş not ve
dip not girişlerini yapabilecek ,

Raporda tarih-saat başlığı, firma adı, sayfa numarası vb. detaylardan hangilerinin
yer alacağını seçebilecek,
Vr.15 KUR9000
271


Kriter tanımlaması yaparak sadece istedikleri kriterlere uyan bilgilerin raporda
listelenmesini sağlayabilecek,
En önemlisi de, ekrandaki sorgu ekle ve formül ekle butonları yardımıyla içeriğini
tamamen kendilerinin oluşturacakları sorgu cümlelerinin ve formüllü kolonların
raporlara dahil edilmesini sağlayabileceklerdir.
Tüm bu detaylar ekranda gördüğünüz “kolonlar, başlıklar,şekilsel ayarlar ve kriterler“ başlıkları
seçilerek yapılacaktır.
Dosya işlemleri menüsü ise, yaptığınız rapor ayarlarının saklanması, varolan rapor ayarlarının
yüklenmesi ve rapor ayarlarının silinmesi işlemlerinde sizlere yardımcı olacaktır.
Şimdi bu ekranda yer alan her bir butonun nasıl kullanılacağını detaylı olarak anlatalım.
1-)
Rapor
Kolonlarının
Ayarlanması
Raporlarınızda
yer
alan
kolonların
başlıklarını,
uzunluklarını,
sırasını
değiştirebilmeniz yada mevcut
kolonları
kullanarak
yeni
kolonlar
ekleyebilmeniz
mümkündür. Açılan ekranda
raporda yer alacak kolonların
tümü karşınıza gelecektir. Bu
kolonlarda
istediğiniz
değişikliği yaparak otomatik
dosyalardan
birine
kaydettiğiniz taktirde, daha
sonra alacağınız raporlar bu
ayarlar
yüklenerek
listelenecektir. Dilerseniz bazı
kolonları
raporunuzdan
çıkarabilir, yeni sorgu veya
formül kolonları ekleyebilir,
uzunluklarını veya başlıklarını
Bu
değişikliklerin nasıl yapılacağı
dolayısıyla
ekranınızda
gördüğünüz
“Rapor
kolonları”
ve
“Kolon
Özellikleri” başlıklı bölümler
aşağıda açıklanmıştır.
Rapor Kolonları: Burada raporumuzda listelenebilecek tüm kolonlar alt alta sıralı olarak yer alır.
Dolayısıyla kullanıcılarımız raporda yer almasını istedikleri yada listelenmesini istemedikleri kolonları
bu bölümden seçerek belirleyeceklerdir. Rapora dahil olan kolonların başındaki kutucuklarda ()
işareti yer alır. Aksi durumda yani kolon başlıkları işaretlenmemiş olan kolonlar raporda izlenmezler.
Bu kolonların rapora dahil edilmesi için yapılacak en basit işlem, mouse göstergesiyle kutucukların
işaretlenmesidir. İmleciniz hangi kolon başlığı üzerinde ise ilgili kolona ait tüm özellikler ekranınızın
“kolon özellikleri” bölümüne yansır ve kullanıcılarımız kolon özelliklerini istedikleri formata göre
düzenleyebilirler. Bunun yanı sıra kolon başlıklarının raporlardaki sıralanışını da değiştirebilirler.
Örneğin bu bölümde
stok kodu,
stok adı,
ödeme planı
Vr.15 KUR9000
272
sorumluluk merkezi
gibi bir sıralamanın olduğunu düşünelim.
Stok adının, stok kodundan önce dökülmesini yada ödeme planının sorumluluk merkezinden sonra
listelenmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem, imlecinizi sıralamasını değiştireceğiniz
kolona getirip ekranınızda yer alan “kolon sağa/sola taşıma” butonlarını amacınıza uygun olacak
şekilde tıklamanızdır.
Başlık: Seçili kolonun başlığıdır. Bu başlıkta istenilen şekilde değişiklik yapılabilir. Ama
unutulmaması gereken bir şey vardır ki o da, başlık ne şekilde değiştirilirse değiştirilsin, bu kolona
gelecek bilgilerde herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Örneğin 'Stok Kodu' başlığını 'Stok İsmi'
olarak değiştirseniz bile, bu başlığın altındaki bilgiler stok kodları olacaktır.
Veri tipi: Sadece sorgu kolonunda aktif olacaktır. Buradan yazmış olduğumuz sorgunun dönüş
değerine uygun olan veri tipi seçilecektir. Formül kolonlarının tipi her zaman real olacaktır. Diğer
kolonlarda ise veri tipi rapor dökülürken otomatik olarak verilecektir. Bu sebeple bu tip kolonlarda
aktif değildir.
Uzunluk: Seçili kolonun yani imlecinizin bulunduğu kolonun uzunluğunu gösterir. Uzunluğu 0 (sıfır)
olarak tanımlanmış kolonlar raporda yer almazlar. Zaten bu tip kolonların başında yer alan
kutucuklarda işaretli değildir. Raporunuzdaki kolonların uzunluklarını bu alandan değiştirebilirsiniz.
Örneğin sizin için önemli olan bir kolonun uzunluğunu artırıp, daha az önemli bir kolonun uzunluğunu
azaltabilirsiniz.
Desimal uzunluk : Bu bölüm sadece reel sayılar içindir. Noktadan sonra kaç dijit yazılacağını
gösterir.
Toplam Alınsın: İlgili kolonun rapor sonunda toplamı olup olmayacağı bu alandan belirlenecektir.
Toplam Mesajı: Bir önceki alan “toplam” var olarak belirtilmiş ise bu alanda “T” harfi yer alacaktır.
Aksi durumda bu alanda herhangi mesaj görülmeyecektir.
Kolon ayarları bölümünde gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra, bu değişikliklerinizin ileride rapor
alındığında kullanılmak üzere saklanmasını istiyorsanız, “Dosya işlemleri” menüsünden kayıt
işlemini yapınız.
Eğer yaptığınız değişikliklerin sadece bir kereye mahsus geçerli olmasını istiyorsanız, herhangi bir
işlem yapmanıza gerek yoktur. “Tamam” butonu yada F2 tuşu ile programdan çıkıp döküm yeri
tercihinizi de belirledikten sonra, raporunuz yeni kolon başlık ve uzunlukları ile birlikte listelenecektir.
Bu ekranda gördüğünüz “sorgu ekleme” ve “formül ekleme” butonlarına ilişkin açıklamalarımızı
ayrı bir başlık olarak ele aldık. Dolayısıyla bu butonların işleyişine ilişkin detaylara ekranınızın üst
bölümünde yer alan yardım bölümünden ulaşabilirsiniz.
Rapor Başlıkları
Ayarlar ve kriterler butonunun bu bölümünden, listeleyeceğiniz raporun başlığını değiştirebilir hatta
raporunuza özel olacak dipnotlar ekleyebilirsiniz. Tabi ki işleminiz bununla yeterli değildir. Eklemiş
olduğunuz baş ve dip notların raporda görünmesini istiyorsanız, aynı ekran üzerinde yer alan
“şekilsel ayarlar” sekmesinden “baş ve dipnot” seçeneklerinin başında yer alan kutucukları
işaretlemiş olmanız gerekmektedir. Tüm bu işlemler sağlandığında raporunuz hem istediğiniz
başlıkta listelenecek hem de girdiğiniz dipnotlar raporda yer alacaktır.
Şimdi rapor başlıkları üzerinde nasıl bir düzenleme yapılacağına ilişkin açıklamalarımıza geçebiliriz.
Bu sayfada gördüğünüz üzere, ilk olarak raporunuzun şu andaki başlığı ve yeni rapor başlığının
yazılacağı boş bir alan yer almaktadır. Dilerseniz bu başlığı değiştirebilirsiniz. Raporunuza dipnotlar
Vr.15 KUR9000
273
yazmak istiyor iseniz, ekranınızın “Dipnot” başlıklı bölümüne de istediğiniz bilginin girişini
yapabilirsiniz.
Rapor başlık ve dip notlarında yaptığınız değişikliklerin kalıcı olmasını istiyor iseniz ekranınızın üst
bölümünde gördüğünüz “Dosya İşlemleri” menüsünden “Kullanıcı otomatik dosyaya kaydet
ALT+K” seçeneğini seçerek değişiklikleri bir dosya altına almanız yeterli olacaktır.
2-) Şekilsel Parametreler
MİKRO programlarında raporların şekilsel yapıları üzerinde değişiklikler yapabilmeniz mümkündür.
Bunun için “rapor ayarları” ekranında yer alan “şekilsel ayarlar” sayfası kullanılacaktır. Mousenuz
yardımıyla bu bölüme girdiğinizde karşınıza bir ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda yer alan alanları
incelerken, aynı zamanda raporların şekilleri üzerinde ne gibi değişiklikler yapabileceğimizi de
öğrenmeye başlayalım.
Yazıcı Çizgi Tipi: Yazıcıya alınan raporlarda kolon ve başlıklarını birbirinden ayırmak için çizgiler
kullanılmaktadır. Bu alanda sizden istenen, raporlarınızın yazıya dökümlerinde hangi çizgi tipini
kullanacağınızı belirtmenizdir. Bunun
için yapmanız gereken satır sonu
butonunu tıklayıp açılacak pencereden
isteğinize uygun olan çizgi tipini
seçmenizdir.
Dos Mode Döküm Fontu: Bu alanda
da, raporu dos modunda dökerken
fontunuzun büyüklüğünün ne olacağı
belirlenecektir. Bu alandan seçeceğiniz
font, rapor ekranınızın üst bölümündeki
Dos mod dök. Font alanına otomatik
olarak yansıyacaktır.
Tarih-Saat Başlığı: Raporu yazıcıya
alınırken, tarih ve saat başlıklarının da
raporunuzda yer almasını isteyip
istemediğinizi
bu
alandan
belirleyebilirsiniz. Eğer bu detayların
raporunuzda yer almasını istiyor iseniz
bu parametrenin başında yer alan
kutucuğu işaretlemeniz yeterlidir.
Firma Adı/Sayfa No: Bu alanlarda da
sizden istenen, raporlarınızda firma adı
ve sayfa numarasının yer almasını
isteyip istemediğinizi belirtmenizdir.
Eğer bu detayların yer alması isteniyor ise, bu parametrelerin başında yer alan kutucukların
işaretlenmesi yeterli olacaktır.
Rapor No: Bu alanda da yapmanız gereken, yazıcıya aldığınız raporlarda rapor numarasının yer
almasını isteyip istemediğinizi belirtmenizdir. Eğer bu detayın raporlarda yer alması isteniyor ise bu
parametrenin başında ki kutucuğun işaretlenmesi gerekmektedir.
Kolon Başlıkları: Rapor yazıcıdan alındığı takdirde, kolon başlıklarının da dökümünüzde
bulunmasını istiyor iseniz bu parametrenin başında yer alan kutucuğu işaretlemeniz yeterli olacaktır.
Baş Not ve Dip Not: Rapor yazıcıya alındığı takdirde, “rapor ayarları” ekranınızın “başlıklar”
bölümünden daha önceden belirlediğiniz rapor başlığı ve notlara ilişkin bilgilerin raporunuzda,
dökülüp dökülmeyeceği bu alandan belirlenecektir. Eğer bu detaylar raporda yer alacak ise bu
Vr.15 KUR9000
274
parametrelere karşılık gelen kutucukları işaretlemeniz gerekmektedir. Aksi durumda ilgili bilgiler
raporda yer almayacaktır.
Yazıcıda Satır Aralıklı: Bu alanda ise, rapor yazıcıya alınırken, default satır aralığının dışında daha
geniş bir aralık kullanılıp kullanılmayacağı belirtilecektir.
Yazıcıda Orijinal Genişlik: Bu alanda ise, rapor yazıcıya alınırken, orijinal genişliğin kullanılıp
kullanılmayacağı belirtilecektir.
Yazıcıda Font Sabit: Bu alanda ise, rapor yazıcıya alınırken, yazı fontlarının sabit olup olmayacağı
belirtilecektir.
Başlıkları Excel'e Gönder: Bu alanda ise yapmanız gereken, rapor ekrana alındıktan sonra Excel
programına aktarılırken raporun başlık ve dip not bilgilerinin de aktarılıp aktarılmayacağını
belirtmenizdir.
Dos mode dökümde sayfa sonu toplamı dökülmesin ve Dos mode dökümde rapor sonu
toplamı dökülmesin: Bu parametreler ile amacımız; örneğin mizan dökümlerinde sayfa sonu ve
rapor sonu toplamlarının kullanıcılarımıza bağlı olarak belirlenmesidir. Dökümlerimizde varsayılan
olarak toplamlar alınacak şekildedir. Bu seçeneklerin işaretlenmiş olması toplamların
listelenmeyeceğine yönelik isteğinizin gerçekleşmesi için yeterli olacaktır.
3-) Kriterler
MİKRO programlarında, raporlarınızda yer alan kolonlara kriterler tanımlayabilirsiniz. Örneğin borç
bakiyeleri 5.000 TL'den büyük ve/veya isminde A.Ş. ibaresi geçen müşterilerinizin dökümlerini almak
isteyebilirsiniz. Bu durumda yapılacak işlem, borç bakiye ve cari hesap ismi adlı kolonlara kriter
tanımlamak olacaktır. Kriterler sayfasına girdiğinizde üst kısımda rapordaki tüm kolonların listesini
göreceksiniz. Kriter eklemek istediğiniz kolon adına çift tıkladığınızda bu kolon aşağıdaki tabloya
gelecektir. Aynı kolona istediğiniz sayıda kriter ekleyebilirsiniz.
Kriter ekleyeceğiniz kolonu seçtikten sonra işlem bölümünde açılan menüden biraz önce seçtiğiniz
kolon başlığı (veya alan adı) için hangi işlem tipi ile kriter vereceğinizi seçmeniz gerekir. İşlem tipleri
EŞİTTİR : Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz bilgiye
eşit olmasını istiyorsanız Örnek:
Alan adı
Stok kodu
İşlem
=
Veri
STK001
Stok koduna böyle bir kriter verildiğinde, rapora sadece kodu STK001'e eşit olan stok dahil
edilecektir.
EŞİT DEĞİLDİR: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz
bilgiye eşit olmamasını istiyorsanız. Örnek:
Alan adı
Stok kodu
İşlem
<>
Veri
STK001
Stok koduna böyle bir kriter verildiğinde, kodu STK001'in dışındaki (bu koda eşit olmayan)
bütün stoklar rapora dahil edilecektir.
BÜYÜK EŞİT: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz
bilgiden büyük veya bu bilgiye eşit olmasını istiyorsanız. Örnek:
Alan adı
Vr.15 KUR9000
İşlem
Veri
275
Fiyat
=>
250.000
Fiyat 1'e böyle bir kriter verildiğinde, 1. fiyatı 250.000'e eşit ve bundan büyük olan stoklar
rapora dahil edilecektir.
KÜÇÜK EŞİT: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz
bilgiden küçük veya bu bilgiye eşit olmasını istiyorsanız. Örnek:
Alan adı
İşlem
Veri
Fiy1
<=
250.000
Fiyat 1'e böyle bir kriter verildiğinde, 1. Fiyatı 250.000'e eşit ve bundan küçük olan
stoklar rapora dahil edilecektir.
BÜYÜK: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz
bilgiden büyük olmasını istiyorsanız. Örnek:
Alan adı
İşlem
Veri
Fiy1
>
250.000
Fiyat 1'e böyle bir kriter verildiğinde, 1. Fiyatı 250.000'den büyük olan stoklar rapora
dahil edilecektir.
KÜÇÜK: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz
bilgiden küçük olmasını istiyorsanız. Örnek:
Alan adı
İşlem
Veri
Fiy1
<
250.000
Fiyat 1'e böyle bir kriter verildiğinde, 1. Fiyatı 250.000'den küçük olan stoklar rapora
dahil edilecektir.
İÇERİR: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz bilgiyi
içermesini istiyorsanız,
Alan adı
İşlem
Veri
Stok ismi
İçerir
Deterjan
Stok ismine böyle bir kriter verildiğinde, isminde deterjan içeren bütün stoklar rapora
dahil edilecektir.
İÇERMEZ: Alan adı alanında seçtiğiniz alanın, biraz sonra Veri alanına gireceğiniz
bilgiyi içermemesini istiyorsanız,
Alan adı
Stok ismi
İşlem
İçermez
Veri
Deterjan
Stok ismine böyle bir kriter verildiğinde, isminde deterjan geçen hiç bir stok rapora
dahil edilmeyecektir.
İşlem tipi seçildikten sonra sıra alan adı olarak seçtiğiniz veri ve ilgili işlem tipi ile karşılaştırılacak
veriyi girmeye gelmiştir. Örneğin alan adınız Fiyat 1 ve işlem tipiniz de => (büyük eşit) ise, bu
demektir ki fiyatı belirli bir tutardan büyük veya bu tutara eşit olan stoklarınızı rapora dahil
edeceksiniz. İşte bu tutarın ne olacağını da veri alanına girmelisiniz.
Kriterler ekranının bir satırına ilişkin açıklamalarımızdan sonra, şimdi sıra diğer satırlara geldi.
Raporunuzdaki birden fazla alana kriter verebilirsiniz. Bunun için bir alt satıra geçip, alan adını, işlem
tipini ve Veriyi girmeniz yeterlidir. Burada önemli olan nokta, kriter satırlarının birbirleriyle ilişkileridir.
Örneğin 2 alan için kriter tanımladınız. Birinci kriteriniz stok kodu ile ikincisi ise stokunuzun fiyatı ile
ilgili. Şimdi raporunuza dahil edilecek bilgilerin, her iki kriterin aynı anda sağlanması ile mi, yoksa bu
Vr.15 KUR9000
276
iki kriterden birinin sağlanması ile mi olacağını belirlemeniz gerekir. Bunun için, tablonun en sağ
kolonunda yer alan ve/veya alanından yararlanacaksınız. Bu alanda satır sonu butonu tıklandığında
karşınıza ve/veya seçeneklerinden oluşan bir pencere gelecek ve ilgili satırdaki kriterin, bir alt satırda
tanımlayacağınız kriter ile ilişkisi belirlenecektir. Eğer bu alanda ve seçimini yaparsanız, ilgili satırdaki
ve bir alt satırdaki kriterlere uygun olan bilgiler listelenir. Başka bir ifade ile verdiğiniz kriterlerden
ikisine de uyan stoklar (veya cariler, bankalar…vb) listelenecektir. Örnek:
Alan adı
Stk İsmi
Fiy1
İşlem
İçerir
<=
Veri
Deterjan
250.000
Ve/Veya
ve
ve
Yukarıdaki şekilde stok ismi ve fiyatına kriter tanımlandığında ve stok isminin Ve/Veya olduğunda,
raporunuzda isminde deterjan içeren ve fiyatı 250.000.-'den küçük veya buna eşit olan stoklar yer
alacaktır. Bu kriterlerin tek başlarına bir fonksiyonu olmayacaktır. Programınız sadece isminde
deterjan geçen veya sadece fiyatı 250.000'den küçük ve buna eşit olan stokları listelemeyecek, her
iki şarta da uyan stokları listeleyecektir.
Stk İsmi satırının Ve/Veya alanında veya seçimini yaparsanız, bu durumda iki kriterden bir tanesine
uyan bütün stoklar raporunuza dahil edilir.
Ve/Veya alanı ile örneğimizde 2 satırı baz aldık. Tanımlayacağınız her kriter satırının Ve/Veya tanımı
bir alttaki kriter satırını da bağlayacaktır.
Evet, yukarıdaki açıklamalarımızdan sonra siz de raporlarınızda yer alan kolonlar için değişik kriterler
tanımlayarak yeni raporlar oluşturabilirsiniz. Tabii ki tanımladığınız kriterleri daha sonra da
kullanmak istiyorsanız, dosya işlemleri menüsünden bir dosyaya aktarmayı unutmamanız gerekir.
4-) Rapora sorgu kolonları ekleme
Mikro raporlarında standart kolonlar ve formül yoluyla hesaplanan kolonların yanı sıra, yine rapordaki
satır değerlerini parametre olarak alabilen, sorgu sonucunu hesaplayan kolonları tanımlamakta
mümkündür. Bu tip kolonlar girilen sorguyu her satırda çalıştırarak sonuç değerini getirirler. Burada
dikkat edilmesi gereken husus yarattığımız sorgunun bize tek satır ve tek sütun bilgi ile dönüyor
olmasıdır. Aksi taktirde rapora dökülecek değer dönen bilginin ilk satırının ilk alanı olacaktır.
Sorgu yazarken bilmemiz gereken tek farklı şey, rapordaki satırdan gelen verinin yazdığımız sorguya
parametre olarak verilebileceğidir. Bunun için yine kolon numaralarını #32# şeklinde kullanıyoruz.
Rapora yeni bir sorgu kolonu eklemek istediğimizde öncelikle yapmamız gereken “kolonlar”
sayfasında yer alan “yeni sorgu kolonu ekle” butonunu tıklamamızdır. Bu işlem sonrasında
ekranınızın rapor kolonları bölümünün en son satırına sorgu başlıklı bir kolon eklenmiş olacak ve
ekranınızın sağ bölümünde de “sorgu cümlesi” başlıklı bir panel oluşacaktır. Kullanıcılarımız sorgu
girişlerini bu panele yapacaklardır. Gördüğünüz üzere bu panelin üst kısmında da 4 adet buton
bulunmaktadır.
Bunlardan sorgu sihirbazı butonunu tıklayarak, yeni sorguyu yaratmanızda size yardımcı olması için
sorgu sihirbazını çağırabilirsiniz. İkinci buton ise sorgu tasarımcısını çağırmaktadır. Her iki yardımcı
aracı kullanırken de, kriter bölümüne geldiğinizde parametre olarak kullanacağınız kolonun
numarasını # işaretleri arasına yazmaya dikkat etmelisiniz.
Yazmış olduğunuz sorgunun doğru olup olmadığını anlamak amacıyla, yine panelinizin üst
bölümünde bulunan “sorguyu denetle” butonuna basmalısınız. Eğer oluşturduğunuz sorgunun
yazılımında herhangi bir hatalı giriş yapılmış ise programınız sizi “format hatalı” mesajı ile
uyaracak, dolayısıyla girişlerinizi tekrar kontrol etmeniz gerektiği konusunda sizi bilgilendirecektir.
Eğer hata sorgunun çalıştırılması sonucunda oluşursa programınız öncelikle hatanın ne olduğunu,
sonrada “sorgu hatalı” mesajını size sunacaktır. Eğer yazmış olduğunuz sorgu doğruysa “sorgu
doğru” mesajını alarak işlemlerinize devam edebilirsiniz.
Vr.15 KUR9000
277
Aşağıda sizlere yol göstermesi amacıyla hazırladığımız örnek sorgu cümleleri yer almaktadır.

Stok kartları listesinde stok kategorisini de görmek istersek;
SELECT STOK.sto_kategori_kodu FROM STOK STOK WHERE ( STOK.sto_kod = '#1#' )
Şeklinde sorgu eklememiz yeterli olacaktır.
 Stok kodunun geçtiği herhangi bir raporda o satırdaki stokun depo miktarını da
görmek istersek
select dbo.fn_DepodakiMiktar('#1#',0,NULL)
Şeklinde bir sorgu ekleyebiliriz.
Buradaki # işaretleri arasında yazan rakam, stok kodunun olduğu kolonun numarasıdır.
5-) Rapora formül ile hesaplanacak kolon ekleme
Series 9000 programlarının hepsinde, standart raporun yanı sıra, formüller sayesinde hesaplanan
alanların da raporunu alabilmek mümkündür. Formül ekle butonuna tıkladığınızda rapora son kolon
olarak yeni bir kolon eklemiş olursunuz. Bu kolon değeri raporun bir satırındaki verilerden üretilen bir
formül ile hesaplanacaktır.
Formül alanları için sadece raporun sayısal kolonları değişken olarak kullanılabilir. Formül sonucu da
reel bir sayı olarak hesaplanacağından sayısal bir kolon olacaktır.
Formül ifadesi girilirken bilinen matematiksel işlem kuralları geçerlidir. Yani işlem önceliği ve
parantezlere dikkat etmek gerekir.
Formüle kart alanındaki sayısal alanlardan istediğimiz kadar değişken ekleyebiliriz. Formül girişinin
yapıldığı alanda farenin sağ butonu tıklandığında açılacak menüden formülde kullanmak istediğimiz
kolonu seçerek formüle aktarabilirsiniz. Bu menüden seçim yaptığınızda #<rapor kolonunun
numarası># şeklindeki tanımlama imlecin olduğu yere eklenecektir. İsterseniz seçim yapmanıza
gerek olmadan da siz yazarak ekleyebilirsiniz.
Yazmış olduğunuz formülün doğru olup olmadığını sınamak için üstte bulunan formülü denetle
butonuna basabilirsiniz. Eğer formülün yazımında bir hata yaptıysanız format hatalı mesajı gelecektir.
Eğer formülün hesaplanmasında bir hata oluşursa önce bu hatanın ne olduğu, sonra da formül hatalı
mesajı gelecektir. Eğer yazmış olduğunuz formül doğruysa formül doğru mesajını alacaksınız.
Formüller sadece dört işlem (+,-,*,/) ile sınırlı değildir. Dört işlemin yanı sıra diğer matematiksel
işlemler de yapılabilir.
Bilinen tüm matematiksel işlemler gerçeklenebilir. Kullanılabilecek matematiksel işlemler şunlardır:
Standart işlemler :







+: toplama
- : çıkarma (aynı zamanda negatifini almak içinde kullanılır.)
* : çarpma
/ : reel bölme
^: üs alma işlemi
MOD : modül alma
DIV : tamsayı bölme
Tek parametreli işlemler :
Vr.15 KUR9000
278











EXP : üs alma
SQR : kare alma
SQRT : karekök alama
ABS : pozitif alma
TRUNC : tamsayı
INT : tamsayı
CEIL : tavan alma
FLOOR : taban alma
HEAV : 0'dan küçükse 0, değilse 1
SIGN : işareti (+1,-1)
ZERO : parametre sıfırsa: 0, değilse 1
İki parametreli işlemler :
 MAX : parametrelerden büyük olanı
 MIN : parametrelerden küçük olanı
 POWER : parametre1 üs parametre2
 LOGN : ikinci parametrenin birinci parametreden logaritması
Sabitler :
 PI : pi sayısı
Örnek ifadeler :
 Miktarsal stok durum ve ortalama devir hızı raporunda (10001) dönem sonu stok
kolonunu formül ile hesaplamak isteseydik yeni bir formül ekleyip #32#+#36#-#40#
değerini hesaplatabilirdik.
 Stok kartları listesinde (15200) stok fiyatlarının ortalamasını almak istersek:
(#32#+#33#+#34#+#35#)/(ZERO(#32#)+ZERO(#33#)+ZERO(#34#)+ZERO(#35#))
 Genel amaçlı alınan sipariş raporunda (32110) tutarın %10 fazlası #78#*(1.10)
şeklinde hesaplanabilir.
Dosya İşlemleri
Rapor ayarlarının saklanması
Ayarlar&Kriterler formu sayesinde değiştirdiğiniz parametrelerin (kolon ayarları, şekilsel parametreler,
rapor başlığı ve notlar, kriterler) daha sonra kullanılmak üzere bir dosyaya kaydedilmesi
sağlayabiliriz. Parametrelerinizi saklamak için 2 farklı yol izleyebilirsiniz;
1-Genel oto dosyaya: Bu menüyü tıklar veya ALT+G tuşlarına basarsanız, tanımlı olan rapor
parametreleri genel bir dosyaya kaydedilir. Yani siz ve sizin dışınızda programa giren bütün
kullanıcılar bu dosyayı çağırıp, aynı parametreler ile rapor alabilirler.
2-Kullanıcı İçin Oto Dosya: Bu butonu tıklar ya da ALT+K tuşlarına basarsanız, tanımlı olan
parametreler oto dosya adı ve sizin kullanıcı kodunuzun birleşiminden oluşan bir dosya altında
saklanır. Örneğin dosyanızın adını XX olduğunu düşünürsek ve programa SRV ile yani supervisor
şifresi ile girdiyseniz, bu butonu tıklandığınızda dosya adı alanına XX_SRV otomatik olarak
yansıyacaktır.
Bir rapor parametrelerini değiştirip, dosya ismi altında sakladıktan sonra, o rapor parametreleri
üzerinde birçok defa değişiklik yapabilirsiniz. Eski parametreler ile tekrar çalışmak isterseniz,
verdiğiniz dosya adını parametre yükle programından girip eski parametreleriniz ile tekrar rapor
alabilirsiniz.
Rapor ayarlarının silinmesi
Eğer tanımlanmış olan bu dosyalar silinmek istenirse gördüğünüz Kullanıcı Otomatik Dosyayı Sil
ve Genel Otomatik Dosyayı Sil menülerinin tıklanması yeterli olacaktır.
Vr.15 KUR9000
279
Rapor ayarlarının yüklenmesi
Değiştirdiğiniz parametreleri, daha sonra tekrar kullanmak için bir dosya altında saklamanız
gerektiğini yukarıda açıklamaya çalıştık. Sakladığınız bu parametreler ile yeniden rapor almak
istemeniz durumunda, bu parametrelerin tekrar sisteme yüklenmesi gerekmektedir. İşte bu yükleme
işlemini de bu program ile gerçekleştireceksiniz. İlgili programı seçtiğinizde karşınıza tıpkı parametre
sakla ekranında olduğu gibi dosya adı girmenizi isteyen bir ekran gelecektir. Bu aşamada tekrar
yüklemek istediğiniz parametrenin bulunduğu dosya adını bu alana girmeniz istediğiniz dosyayı
yüklemeniz için yeterli olacaktır.
14.2.2.3 Rapor, Liste ve Analizlerin Ekran Görüntüleri
Rapor döküm ekranlarımız görsel ve içerik olarak tamamen yenilenmiş olup, föy, yönetim ve
operasyon
programlarımızdaki
mantık
ile
çalışmaktadır.
Dolayısıyla
kullanıcılarımız;
programlarımızda yer alan her türlü analiz, liste ve raporları yenilenen rapor modeline göre
alabilecek, bilgilerini istedikleri kriterlere göre listeleyebileceklerdir.
Rapor ekranlarımızın kullanıcılarımıza sağladığı en büyük kolaylık; ekranın her alanında mouse'un
sağ tuşuna basarak karşınıza gelecek seçenekler ile bilgilerinizi istediğiniz şekilde
düzenleyebilmenizdir. Örneğin bilgileri alfabetik olarak sondan başa- baştan sona ya da küçükten
büyüğe, büyükten küçüğe doğru sıralayabilirsiniz. Bu sıralama işlemini, kolon başlıklarını
mouse'unuzla tıklayarak da yapabilirsiniz. Tablonuzu istediğiniz kolon başlığı altında gruplayabilir ve
grup toplamı alabilirsiniz, tüm kolonlarınız için uygun olan genişliği tek bir tıklama ile
Ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz ve siz kullanıcılarımız için birçok işlemi seri bir şekilde
yapmanızı sağlayacak "Dosya, görünüm, aktarım ve yazıcı" menüleri ile kısa yol tuşları tüm rapor
ekranlarında mevcuttur. Bu menülerin kullanım şekli standart olup, aynı amaca hizmet etmektedirler.
Bu seçenekler ile neler yapılabilir?

Mail tuşu ile raporunuzu istediğiniz kişi ya da kurumlara mail olarak gönderebilir,

Raporunuzu excel, word, tekst ve html formatında görüntüleyebilir,

Baskı öncesinde raporunuzun görüntüsünü inceleyebilir, yazıcıdan dökümünü alabilirsiniz.

Dosya başlıklı menüde yer alan seçenekler ile, istediğiniz rapor ekranını kaydedecek ya da
kayıtlı olan raporunuzu ekranınıza çağırabileceksiniz.

Görünüm başlıklı menüde yer alan seçenekler ile tutar, bakiye, toplam vb. kolonlar için dip
toplam alabilecek, ekranınızda yer alan dökümleri istediğiniz kolon başlığına göre
gruplayarak listelenmesini sağlayacak, hatta bu gruplar altındaki bilgilerin ekranınızda
sürekli görüntülenip görüntülenmeyeceğini belirleyebileceksiniz. Bunun yanı sıra bu
menüden rapor ekranlarında ki görüntü düzenlemelerini, saklayabilmenizde mümkündür.
Böylece, rapor ekrana alınmadan “ayarlar” butonunuzdan yapılan değişiklikler ve raporun
saklanması işlemini, artık rapor ekranından da gerçekleştirilebilecektir. Bu özellik,
raporlarda sürekli ayarlar butonu ile düzenleme yapmanız durumunu ortadan kaldıracaktır.
Böylece rapor görüntülerinizi aynı ekranda bir kereye mahsus düzenlemesini yapıp
saklayacak ve her çalıştırdığınızda aynı görüntü ile listelenmesini sağlayabileceksiniz. Bu
amaca bu menüde yer alan,
Görünüm ayarlarını tüm kullanıcılar için sakla (Ctrl+G)
Görünüm ayarlarını aktif kullanıcılar için sakla (Ctrl+K)
Seçenekleri kullanılacaktır.
Görünüm ayarlarını tüm kullanıcılar için sakla (Ctrl+G) seçeneği ile raporda yapılan
görünüm düzenlemeleri tüm kullanıcılar için geçerli olacaktır. Örneğin 1 kodlu kullanıcı
herhangi bir rapor üzerinde düzenleme yapmış ise bu seçeneği seçerek rapordaki
görüntüyü tüm kullanıcıların aynı şekilde görmesini sağlayacaktır.
Görünüm ayarlarını aktif kullanıcılar için sakla (Ctrl+K) seçeneği ile de görüntüsü
düzenlenen rapor sadece ve sadece bu düzenlemeyi gerçekleştiren kullanıcı için geçerli
Vr.15 KUR9000
280
olacaktır. Örneğin 1 kodlu kullanıcı herhangi bir rapor üzerinde düzenleme yapmış ise bu
seçeneği seçerek rapordaki görüntünün sadece kendisi için geçerli olmasını sağlayacaktır.


Aktarım menüsünün size sunacağı seçenekler ile kayıtlarınızı istediğiniz ortama
aktarabileceksiniz (Excel, tekst, xml, html vb.) ve aktarım özellikleri seçeneğini kullanarak
istediğiniz formatta aktarım yapabileceksiniz.
Yazıcı menüsünde yer alan seçenekler ile dökümünüzü inceleyebilecek ve çıktısını
alabileceksiniz.
Bu ekranların kullanımına ilişkin detaylar bir sonraki başlığımızda açıklanmıştır. Dolayısıyla
kullanıcılarımızın bu detayları okumalarını tavsiye ediyoruz.
14.2.2.4 Föy, Yönetim ve Operasyon Ekranları ile F10 Yardım Pencereleri
SERIES 9000; sürekli geliştirilen yapısı ve esnek kullanım özelliği ile hem görsel hem de işleyiş
olarak yeniliklerine devam ediyor. Programlarımızın hemen hemen her modülüne eklenen Yönetim,
Föy ve Operasyonlar menüleri ile her kayda ilişkin detaylar anında görüntülenebiliyor. Bunun yanı
sıra stok, satıcı, müşteri, banka, kasa, personel vb. tanıtım kartlarının seçilebildiği F10 ekranları
yenilenen görüntüsü ile kayıt seçim ekranı olmanın dışında her karta yönelik birçok detayın
izlenebileceği yapıda geliştirilmiştir. Bu ekranların en önemli özelliği kullanıcılarına sınırsız hareket
özgürlüğü sunmasıdır. Şimdi sizlere bu ekranların sağlamış olduğu kolaylıklardan maddeler halinde
bahsetmek istiyoruz.





Bu ekranlarda mouse'un sürükle bırak özelliğinin kullanılabiliyor olması, ekran
düzenlemelerinde siz kullanıcılarımıza büyük kolaylık sağlayacaktır. Böylece tablonuzda
listelenen kolon başlıklarından istediklerinizi kaldırabileceğiniz gibi, yeni kolon başlığı da
ekleyebileceksiniz. Bunun için yapılacak tek işlem, mouse'unuzu ilgili başlığa getirip sol
tuşuna sürekli basarak sağa-sola, yukarı-aşağıya doğru hareket ettirmenizdir. Yeni kolon
eklemek içinde kolon başlıklarında mouse'unuzun sağ tuşuna basarak açılacak pencereden
“Alan seçicisi” parametresini seçmeniz ve size sunulacak başlıkları mouse'unuz yardımıyla
aktarmanızdır.
Bunun yanı sıra hareketlerinizi tablonuzda yer alan başlıklara göre de sınırlayabileceksiniz.
Örneğin sadece sizin seçeceğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen (stok, müşteri,
satıcı vb.) hareketleri listeleyebileceğiniz gibi, istediğiniz depodan gerçekleşen stok
hareketlerini de görüntüleyebileceksiniz. Bunun için yapılacak tek işlemse, sınırlamanızı
hangi başlık için yapacaksanız ilgili kolonda satır sonu butonunu tıklayıp size uygun
seçeneği seçmenizdir. Yani ekrandaki bilgilerin nasıl sıralanacağı ya da nasıl
sınırlandırılacağı tamamen kullanıcının belirleyeceği kriterlere bağlıdır.
Hareket föyleri, yönetim ekranları ve F10 pencerelerinin sağlamış olduğu bir diğer kolaylık;
tabloda yer alan kolonlar için kullanıcılarımızın filtreleme yapabilecek olmalarıdır. Örneğin
borç bakiyesi 500 TL’den büyük ve bu rakama eşit olan carileri listeleyebilecekleri gibi,
depolara giren miktarları 500 adet veya daha fazla olan stokları da listeleyebileceklerdir.
Bunun için, filtreleme yapılacak kolonda satır sonu butonu tıklanmalı ve özel seçeneği
seçilmelidir. Sonrasında da karşınıza gelecek ekrandan amacınıza uygun (eşittir, küçüktür,
büyüktür vb.) filtreleme seçeneği seçilerek işlem tamamlanmalıdır.
Bu ekranların en önemli özelliği her bir hareketin yada kartın bağlantılı olduğu diğer yönetim
ekranları ile birlikte ilişkili olduğu evraklara anında ulaşılabilmesidir. Çünkü bu ekranlar
birçok işlemin aynı anda gerçekleşebilmesine olanak tanıyacak yapıda düzenlenmiştir.
Ekranda yer alan Analizler ve Bağlantı menüleri, evrak ve kart hareketlerinin detaylarıyla
izlenebileceği seçeneklerden oluşmaktadır. Evrakların bağlantılı olduğu muhasebe fişlerinin
görüntülenebilmesi, cari hesap yönetimleri ile stok yönetim ekranlarına anında ulaşılabilmesi
örnek gösterebileceğimiz seçeneklerden sadece bir kaçıdır.
Evrak yönetim ekranlarının en belirgin özelliği ise programdan çıkmadan yeni evrak girişine
olanak tanımasıdır. Yeni evrak girişi için ALT+E tuşlarına basmanız ya da ekranınızın üst
yarısında yer alan kısa yol tuşlarından uygun olanını işaretlemeniz yeterlidir. Evrak
Vr.15 KUR9000
281
seçilirken dikkat edilecek en önemli nokta, programınızın size sunacağı parametrelerden
istediğiniz evraka uygun seçenekleri seçmenizdir. Burada bahsettiğimiz evrakın tipi,
hareketin cinsi ve cari cinsi gibi temel olan belirlemelerdir.
Evet, yönetim, föy, operasyon ve F10 ekranlarının kullanımları hakkında kısaca bilgi verdikten sonra
şimdi sizlere bu ekranların hemen hemen hepsinde yer alan ve siz kullanıcılarımız için birçok işlemi
seri bir şekilde yapmanızı sağlayacak kısa yol tuşlarından, kolon başlıkları üzerinde mouse
göstergesinin sağ tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek seçeneklerden ve ekranınızın üst
bölümünde yer alan “Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı” başlıklı menüleri ile
neler yapılacağından “Bunları biliyor musunuz?” başlığı altında söz etmek istiyoruz.

1.
Görünüm Menüsünde yer alan seçenekler ile cari ve kartlarınıza ilişkin hareketleri
seçeceğiniz kolon başlığına göre gruplayabileceksiniz. Bunun için öncelikle bu menüden
“kolon başlıklarına göre grupla” seçeneğini seçmelisiniz. Bu seçimle birlikte, kolon
başlıklarının üst bölümüne “Bir sutuna göre gruplandırmak için, sütunun üst bilgilerini
sürükleyin” ifadesinin yer aldığı gruplama kutusu otomatik olarak açılacaktır. Bu
aşamada yapmanız gereken cari,

KUR9000 – Kuruluş, Parametreler ve Genel Özellikler

Transkript

Benzer belgeler

İlan tarihi: 22.06.2016 Son başvuru tarihi: 22.07.2016 Referans no

15 Versiyonu / 21.05.2015 güncellemesi

MICROSOFT AXAPTA İÇİN İNTEGRAL EK ÇÖZÜMLERİ

Pratik, Hızlı, Uyumlu... EN KOLAY İŞ UYGULAMASI!

INDEPENDENT ACCOUNTANTS (IA) müşterilerine, muhasebe

kx-tpa65, kablosuz masa telefonu

Secret CV