Uçak Mert, L. M..

BRIEF INFORMATION ABOUT THE THESES/PROJECTS
Student’s Name
Leyla Merve Uçak (Mert)
University
İstanbul Bilgi University
Graduate Program
MA in (Clinical) Psychology
Entry Year to the Program
2012
Graduation Year
2016
Master’s Thesis or Project
Project
Title of the Thesis/Project
Life Conditions of Children Under Protection in Turkey and Foster
Parenting Model
Advisors’ Names
Yrd.Doç.Dr. Zeynep Çatay Çalışkan
Yrd.Doç.Dr. Elif Akdağ Göçek
Total Number of Pages
49
Total Number of References
73
Abstract
Thanks to its supportive and caring mechanism, a family is the most proper, vital
and crucial setting for a child to have a healthy development in the childhood.
However, due to some undesirable conditions in the family environment, children
may suffer physically and psychologically. They may not get optimal care due to
the reasons such as poverty, family problems, physical or psychological issues
with either one or both of the parents, death of the parents, child negligence,
sexual or physical abuse, teenage marriage, abandonment due to an out of
wedlock birth. These children are under the risk of inadequate care.
Therefore, Public Services provide the care and protection they need. The
protection for children can be provided in various ways. Firstly, the children
under protection may continue to stay with their family with the help of the
Family and Social Policies Ministry’s Family Support Services. Secondly,
children may be given to the care of foster parents. Alternatively, these children
may be taken under the institutional care in orphanages and children’s homes. In
recent years, all these children under protection are aimed to be placed in
household type of care models, instead of dormitories. The Ministry of Family and
Social Policies works intensively towards attaining its goal . Children’s homes
(Çocuk Evleri) and sites of children’s homes (Sevgi Evleri) are two of them. In
this project, different models of care for children under protection were
explored. The Children’s homes which are newer model of care in Turkey were
analyzed more closely and in detail. Especially, the author’s observations and the
process related to the children’s homes were given. Beginning with the
separation of the child from his/her family, many phases of this process and
living conditions in institutional care and children’s homes were reported in this
project. Psychosocial effects of the institutional care on children’s development
were also mentioned referring to many national and international studies. Finally,
foster parenting model, volunteering families and their effects on children under
protection were discussed.
Tezin/Projenin Başlığı
Türkiye’de Korunmaya Muhtaç Çocukların Yaşam Koşulları ve Koruyucu
Aile Modeli
Türkçe Özet
Çocukluk insan hayatının şekillendiği gelişimsel dönemlerden biridir ve bu
dönemin sağlıklı olabilmesi için çocukların destekleyici, bakım ve ilgi verici bir
mekanizmaya sahip olan ailelerinin yanında yetişmesi esas olarak kabul
edilmiştir. Ancak çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimleri açısından ailelerinin
yanında kalmalarının sakıncalı olduğu zamanlar da bulunmaktadır. Yoksulluk, aile
içi sorunlar, anne veya babada bedensel ve ruhsal yetersizlikler, annenin,
babanın veya her ikisinin de ölümü, ihmal, istismar, ergen evlilikleri ya da evlilik
dışı doğum sonucunda çocuğun terk edilmesi gibi pek çok nedenle çocuklar
korunmasız hâle gelmekte ve yeterli bakım alamamaktadır. Böyle durumlarda ise
sosyal servisler çocukların ihtiyacı olan bakım ve korumayı sağlar. Bu bakım ve
koruma çeşitli yollarla yapılabilmektedir. İlk olarak, korunma kararı alınarak
bakım ve korunmak için kurumlara yerleştirilen çocukların aileleri, Aile ve Sosyal
Bakanlığı’nın sosyal yardımları ile güçlendirilerek ailelerin en kısa sürede
çocuklarını yerleştirildikleri kurumlardan geri almalarına çalışmaktadır. İkinci
olarak, çocuklar koruyucu aile bakımına verilebilmektedir. Bunlara alternatif
olarak, koruma altındaki çocuklar çocuk yuvası/yetiştirme yurdu veya çocuk
evleri bakımına alınabilmektedir. Son yıllarda koruma altındaki çocukların
yurtlardan ziyade ev tipi bakım modellerinde bakılmaları amaçlanmıştır. Aile ve
Sosyal Bakanlığı bu amacı gerçekleştirmek için yoğun olarak çalışmaktadır. Bahsi
geçen ev tipi kurumlar Çocuk Evleri ve Sevgi Evleri’dir. Bu projede, koruma
altındaki çocukların farklı bakım modelleri incelenmiştir. Türkiye’de yeni bir bakım
modeli olan Çocuk Evleri Modeli detaylı bir şekilde tahlil edilmiştir. Özellikle Çocuk
Evleri ile ilgili tüm süreç ve yazarın gözlemlerine yer verilmiştir. Çocuğun öz
ailesinden ayrılışından itibaren, diğer tüm süreçlerin farklı aşamaları ve çocukların
yetiştirme yurdu, çocuk yuvası, çocuk evleri gibi kurumlardaki yaşam koşulları bu
projede incelenmiştir. Ayrıca, kurum bakımının çocuk gelişimi üzerindeki
psikososyal etkileri üzerine Türkiye ve farklı ülkelerde yapılan araştırmalardan
bahsedilmiştir. Son olarak, koruyucu aile bakımı ve gönüllü ailelik ile bunların
koruma altındaki çocukların gelişimine etkileri, projenin bir diğer önemli
konusunu oluşturmuştur.