2010 Sosyal Haklar Raporu

Transkript

2010 kitap 1 bolum_Layout 1 20.12.2011 08:35 Page 1
2010
SOSYAL HAK
İHLALLERİ
RAPORU
SOSYAL HAKLAR DERNEĞİ / İSTANBUL
Sosyal Haklar Derneği
Mithat Paşa Caddesi
Başak Sokak
No: 5/3 Çakmak
Ümraniye / İstanbul
Telefon: 0216 329 76 75
www.sosyalhaklar.org
"Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği'nin katkılarıyla
hazırlanmıştır."
Editör / Yayına Hazırlayan
Sinan Yıldırmaz - Hakan Güneş
Rapor Editörü
Serap Altun
Kapak Tasarım
Osman Ersoy
Sayfa Tasarım
Serap Altun
Baskı: TEC Tekstil Dokuma Baskı Matbaa San. ve Tic. A.Ş.
Hadımköy / Büyükçekmece- İstanbul Tel: 0212 866 93 00 Faks: 0212 886 40 14
2010
SOSYAL HAK
İHLALLERİ
RAPORU
ÖNSÖZ
Hak ihlalleri raporu, 2005 yılında kurulan Sosyal Haklar Derneği (SHD)
bünyesinde yer alan Hak İhlalleri İzleme Komisyonu tarafından 2006 yılından bu
yana aylık olarak hazırlanmaktadır. Rapor 2007’den bu yana 3’er aylık çeyrek dilimler halinde basılı, 2009’dan bu yana ise www.sosyalhaklar.org sitesi aracılığıyla
sadece elektronik dosya olarak yayınlanmaktadır. 2009 yılı raporunun yayınlandığı
2010 yılından bu yana da yıllık bir kitap olarak basılı olarak ilgililere ulaştırılmaya
çalışılmaktadır. Elinizdeki çalışma yıllık raporlardan ikincisi olup 2010 yılı
Türkiye’sinin sosyal haklar fotoğrafını yansıtan bir çalışmadır.
Raporun hazırlanmasındaki amaç Türkiye de yaşanan sosyal hak ihlallerini sistematik olarak takip etmek, konu hakkında kamuoyunun ve ilgililerin dikkatini
çekmek, farkındalık ve bilinç yaratmak olarak özetlenebilir.
Hak ihlalleri çeşitli kategoriler altında ele alınmıştır. Bu başlıkları oluştururken
Türkiye Sınıf Araştırmalar Merkezi’nin hazırlamış olduğu "Emek Arşivi"
çalışmasının sınıflandırmalarından faydalandık. Ayrıca uluslararası hukuksal
metinlerde yer alan başlıklar ve sınıflandırmalar da yol gösterici oldu. Rapor sadece
hak ihlallerinden oluşmamakta, ilgili alanı doğrudan ilgilendiren açıklama, rapor
ve raporlara da yer verilmektedir. Bu sebeple 2007 yılından itibaren raporumuza
yol gösterici olduğunu düşündüğümüz sosyal haklar alanında kazanılmış hukuk
davalarını eklemekteyiz.
Elinizdeki kitap, aylık sosyal hak ihlalleri raporlarının kategorik başlıklar halinde
yıllık dökümünün kısaltılmış halini ve bu başlıklarla ilgili yıllık analizleri içermektedir. Çalışmanın sonunda da 2010 yılı sosyal haklar gelişmeleri ile ilgili makale,
değerlendirme ve raporlardan daha önce yayınlanmış yazılardan bir seçki yer
almaktadır.
Rapor çalışmamız 5. yılını geride bırakırken, tamamen gönüllü bir emekle kesintisiz bir biçimde bu raporların çıkartılmasını sağlayan SHD üyelerine ve özellikle
2006’dan bu yana çalışmanın fikri ve pratik takibini yapan Nazır Kapusuz’a,
çalışmanın başlangıç dinamiklerini oluşturmadaki emeği nedeniyle Ulaş Karan’a,
raporun matbu basıldığı dönemlerdeki yoğun emekleri nedeniyle Eyüp Özer’e,
aylık raporları uzun süre derleme işini sürdüren Serap Altun’a, logo tasarım ve
kapak çalışmaları nedeniyle Osman Ersoy’a, barınma hakkı kısmındaki önemli
gelişkinliği sağlayan “Kaldırım” yazarları Besime, Can, Derya, Cansu, Aslı ve
Dilek arkadaşlarıma çalışmanın kitap olarak yayınlanabilmesi ve dağıtımı konusundaki katkıları nedeniyle Friedrich Ebert Vakfi’ndan Michael Meyer ve Cihan
Hüroğlu’na ve son olarak adlarını bilmediğim matbaa çalışanlarına ve elbette
analiz yazarlarımıza, teşekkürü bir borç biliriz.
Hakan Güneş
İÇİNDEKİLER
Önsöz
5
İçindekiler
Kısaltmalar
7
8
Analiz: Hakan Güneş - “2010 Türkiye’si: Büyüyen Ekonomi,
Artan Eşitsizlik ve İhlaller”
Rapor: “Adil Bir Ücret, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Hakkı”
Rapor: “Grev ve Toplu Sözleşme Hakkı”
9
13
55
Analiz: Demet Ş. Dinler - “İnsanca Çalışma ve Sendika Hakkı”
Rapor: “Sendika ve Örgütlenme Hakkı”
63
71
Analiz: Nazır Kapusuz - “2010 yılında “güzel ölen” işçiler”
Rapor: “İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları”
85
91
Analiz: Serap Altun - “Cinsiyete, Cinsel Yönelime, Etnik ve
Dini Kimliğe Dayalı Ayrımcılık ve Taciz”
Rapor: “Cinsiyete, Cinsel Yönelime, Etnik ve Dini Kimliğe
Dayalı Ayrımcılık ve Taciz”
117
Analiz: Neşe Şahin Taşğın - “Çocuk Hakları”
Rapor: “Çocuk ve Genç Emeği”
Rapor: “İşyeri Uygulamaları”
Rapor: “Tarım ve Üretici Hakları”
131
143
147
151
Analiz: Dilek Karabulut - “Barınma Hakkı”
Rapor: “Barınma ve Kentsel Yaşam Hakkı”
167
173
Analiz: Mustafa Sütlaş “Sağlık Alanında İhlâl Edilen Ya Da
Gereği Yerine Getirilmeyen Haklar
Rapor: “ Sağlık Hakkı”
243
267
Analiz: Serdar Yazıcı “2010 Yılı Eğitim Hakkı İhlalleri”
Rapor: “Eğitim Hakkı”
Rapor: “Engelli Hakları”
Rapor: “Sosyal Politika ve Yardımlar”
289
295
331
337
121
2010 Değerlendirmeleri / Makaleler
Ahmet İnsel - İş kazası kader değildir!
SHD - “Ekonomi-Politik Kentsel Siyaset” Deklerasyonu
Can Atalay -Sendika Tekel Direnişinden Nasıl Feragat Etti?
SHD - Bellek: Tekel Arazilerinin Özelleştirilmesi
Ömer Şan - HES (Hidroelektrik Santralleri) Raporu
Can Atalay - Yasalar "Kentsel Bölüşüm"ü Hızlandırmak İçin Değişiyor
Desa İşçileri - Basın Açıklaması
AYÖP - Ataması Yapılmayan Öğretmenler Anlatıyor
KAHİP - Kamu Harcamalarını İzleme Raporu
339
341
343
345
347
359
360
363
365
KISALTMALAR
AİHM: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
ASM: Aile Sağlığı Merkezi
AYÖP: Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu
BMİS: Birleşik Metal İş Sendikası
ÇSGB: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Dev Sağlık-İş: Devrimci Sağlık-İş Sendikası
Emekli-Sen: Tüm Emekliler Sendikası
GDO: Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar
ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı
ILO: Uluslararası Çalışma Örgütü
İBB: İstanbul Büyükşehir Belediyesi
İEO: İstanbul Eczacı Odası
İSKİ: İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi
İŞKUR: Türkiye İş Kurumu
KARDEMİR: Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları
KESK: Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu
KKKA: Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
KTÜ : Karadeniz Teknik Üniversitesi
LYS : Lisans Yerleştirme Sınavı
MESS - Metal Sanayicileri Sendikası
ÖKM : Öğrenci Kültür Merkezi
SES: Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası
SGK: Sosyal Güvenlik Kurumu
SHÇEK: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu
TEB: Türkiye Eczacılar Birliği
TEKSİF: Türkiye Tekstil Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası
TGS: Türkiye Gazeteciler Sendikası
TİB-DER: Tersane İşçileri Birliği Derneği
TİGEM: Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü
TİS: Toplu İş Sözleşmesi
TOKİ: Başbakanlık Toplu Konut İdaresi
TOLEYİS: Türkiye Otel, Lokanta, Dinlenme Yerleri İşçileri Sendikası
TTB: Türk Tabipleri Birliği
TTKB: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı
TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu
YİBO : Yatılı Bölge İlköğretim Okulu
2010 Türkiyesi: Büyüyen Ekonomi, Artan Eşitsizlik ve İhlaller
Hakan Güneş
Uzunca bir zamandır dünyanın 17. büyük ekonomisi olarak övünen Türkiye 2010
ile birlikte 16 büyük ekonomi olduğunu ilan etti. Sıralamada bir hile yok. Dünyanın
17. büyük nüfusuna ve 37. büyük yüzölçümüne sahip Türkiye gerçekte insani
gelişmişlik, işsizlik oranı, gelir dağılımı eşitliği, eğitim, sağlık harcamaları düzeyi
dış borçlanma ve cari açık gibi konulardaki sıralamalarda sözü edilen noktaya bir
türlü giremiyor. Son yıllarda ekonomik büyüklüğe ihracat şampiyonluğu ve büyüme
oranları konusunda “AKP mucizesi” olarak adlandırılan başka dereceler de eklendi
ama Türkiyelilerin sosyo-ekonomik yaşam standartları hala gelişmiş bir ekonomiden
çok çelişkilerle dolu, adaletsiz ve dengesiz göstergelerle dolu: Türkiye 2010 yılında
genel insani gelişmişlik endeksi sıralamasından 83. sırada yer aldı. Cinsiyet eşitsizliği
sıralamasında 77. sıra ile Avrupa ve OECD ortalamsının hayli gerisinde yer alıyor.
Türkiye’nin iktisadi pazar büyüklüğü, yıllık büyüme oranlarındaki ilerleme, hatta
kişi başına milli gelir ortalamasındaki gelişmeye karşılık eğitim sağlık işsizlik ve,
sosyal adalet ve özgürlükler konusundaki karnesinin zayıflığı 2010 yılında da
2009’taki negatif performansını aratmadı.
2010 Türkiye’sinin kazananlarını vergi rekortmenleri, ilk 500 sanayi ve ticaret
kuruluşu gibi listelerde görebilirsiniz. Kaybedenleri, mağdurları, işsizlik yoksulluk
ve ayrımcılığa maruz bırakılanları ise bu raporda yer alıyor. Elinizdeki raporda
detaylarıyla göreceğiniz gibi 2010 Türkiye sosyal hak ihlalleri konusunda 2009’u
ve daha önceki yılları aratmadığı gibi uygulamalardaki adaletsizliğin artışı ile daha
da kutuplaşmış bir ülke tablosu sunuyor.
Geride bıraktığımız yılda temel sosyal haklar, çalışma, geçinilebilir ve adil bir
ücret, sosyal güvence, sağlık, eğitim ve barınma hakları konularında
mağduriyetlerin arttığı, haksızlık ve ihlallerin bir yandan yeni yasa ve kararnamelerle ortaya konurken bir yandan da uygulayıcıların adaletsizliğiyle yasaların kısmı
koruyuculuğuna rağmen gerçekleştiği görülüyor. Teğet geçtiği söylenen krizin reel
ücretlerde yarattığı gerileme, işsizlik rakamlarındaki artış, gelir dağılımı eşitsizliği
ülkenin adeta kaderi gibi kanıksanmış olgular olarak karşımıza çıkıyor.
2010’da belirginleşen yeni bir eğilim de sosyal hak gaspları içeren yasal düzenlemelerin “torba yasalar” halinde geçirilmesi oldu. 2009’da başlayan bu yeni yasal
düzenleme yaklaşımı ile örneğin öğrenci ve vergi affı ile işsizlik sigortası fonu
tasarruflarına ilişkin hak gaspları tek bir yasa ile meclisten geçirildi. Anayasa
referandumunda uygulanan yöntem, birkaç olumlu maddenin araya konduğu bir
dizi gayrı demokratik düzenlemenin tek bir pakette kamuoyuna sunulması
yaklaşımı, sosyal politika kapsamındaki düzenlemelerde de aynen uygulandı.
21. yüzyılın ilk on yılını geride bırakırken Türkiye hak gaspları karşısında işçiler,
2010 Sosyal Hak İhlalleri Raporu
10
emekliler, küçük üretici ve çiftçiler başta olmak üzere çeşitli toplumsal kesimlerin
kuralsız, hukuksuz ve keyfi hak ihlalleri karşısında sayısız direnişine sahne oldu.
Tekel işçilerinin 2009’da başlayan eylemleri 2010 boyunca devam ederken iki
önemli kitlesel itiraz kanalı daha gelişti. Bunlardan birincisi 300 bin kadar ataması
yapılmayan öğretmen diğeri ise sayıları 3000’i bulan Hidroelektrik Santrallerin
(HES) yaşam alanlarını daralttığı yerel halk grupları idi. Üçüncü önemli geniş bir
gurup ise kentsel dönüşüm mağdurları olarak adlandırılabilecek kesimdir. Başta
büyük kentlerde olmak üzere tüm ülkenin rant bölgeleri olarak yeniden dizayn
edildiği son 10 yılda, yerinden edilen ve ciddi barınma problemleri yaşayan kesimler 2010 yılında daha görünür olmaya başladılar.
Etnik, dinsel, mezhepsel, cinsel ve cinsel yönelimsel nedenlerle sosyal hak ihlali
yaşayanların sayısı da krizin daha yoğun hissedildiği 2009 yılıyla benzer düzeyde
seyretti. Ayrımcılık kaynaklı sosyal hak ihlaline uğrayan kesimlerin başında ülkenin
kısa süren “açılım” süreci sonrasında şovenizme maruz kalan Kürt yurttaşları geldi.
İkinci yaygın ayrımcılık mağduru kesim ise LGBTT bireyler olarak ihlal
raporlarında yerlerini almak zorunda kaldılar. Serap Altun 2010 yılı ayrımcılık
kaynaklı sosyal hak ihlalleri analizinde ihlalleri konularına göre ağırlıklandırırken
yılın öne çıkan çarpıcı başlıklarına da mercek tutuyor.
Adil bir ücret ve çalışma hakkı değerlendirmelerinde detaylıca göreceğiniz üzere
2010 yılı hak gaspları ve ihlallerinin en çok taşeron firmalarca yapıldığı ve bu noktada asıl işveren durumunda, kamu ya da özel olsun, işverenin yükümlülüklerini
ısrarla yerine getirmediği gözlemleniyor. Taşeronluk adeta güvencesiz ve düşük
ücretle çalıştırmanın yasal kılıfı olarak karşımıza çıkıyor: Toplum özellikle itfaiye
gibi ciddi bir eğitim ve deneyim gerektiren işlerde bile sözleşmeli kadro istihdam
edildiği gerçeğini en çok 2010 yılı içinde ortaya çıkan sorunlarla anlayabildi. Çeşitli
yangınlarda hem itfaiyeci hem de yurttaşların yaşamlarını yitirmeleri olayları bile
kamu ve özel işverenlerinin güvencesiz çalıştırma keyfiyetlerine mani olamadı.
Güvencesiz çalıştırmanın norm haline geldiği 2010 Türkiye’sinde bu cümleden
işten atılanlar kervanına yakın zamana kadar prestijli ve güvenceli işler olarak
bakılan gazetecilik ve avukatlık gibi mesleklerden çok sayıda çalışanın da eklendiği
görülüyor. 2010 yılında 575 ölüm ve 2410 yaralanma vakasının rapora yansıdığı
düşünülürse iş kazaları ve meslek hastalıkları yıllık değerlendirmesinin son derece
yakıcı konuları kapsayacağı hemen söylenebilir. Konuyu uzun bir zamandır izleyen
Nazır Kapusuz’un analiz başlığı her şeyi anlatıyor: 2010 yılında “güzel ölen” işçiler!
Yine 2010 yılı, 2009’da teğet geçtiği ifade edilen ekonomik kriz nedeniyle daha
çok 3. sayfa haberlerinde yer alan sayısız cinnet ve intihara sahne olmuş bir yıl
olarak karşımıza çıkıyor. Raporda bu türden olayların sayısı 100’e yakın. Bunlar
arasında özellikle tefecilerin, borcu karşısında 13 yaşındaki kızını istemesi üzerine
Cizre’de intihar eden 33 yaşındaki bir baba, usta birliğine gidecek yol parası bulamayan Kırşehirli bir acemi asker, Ağrı ve Balıkesir’deki vekil öğretmenler, ve daha
pek çokları yürek burkan hikayeleriyle 2010 ihlal raporunda yer aldılar. Rapor, intihar vakalarının çok büyük bir kısmının güvencesiz çalışma, işsizlik ve ekonomik
sıkıntılardan kaynaklandığına şahitlik ediyor. Nitekim yapılan araştırmalarda
Türkiye'de intihar eden erkeklerin yarısının 35, kadınların ise 25 yaşından daha
küçük oldukları ve kadınların daha çok psikolojik, erkeklerin de ekonomik nedenlerle intihar ettikleri ortaya çıkarıyor.
Gazetelerde 3. sayfalarda yer alan ve vahlanılarak geçilen ölüm olayları ile ilgili
olarak Bertolt Brecht’e kulak verelim. Şöyle diyordu sosyal davanın unutulmaz
Haksızlık ve çaresizlikler karşısında intihar dışındaki seçeneklere başvuran,
örgütlü olarak hak ihlallerini gidermeye çalışanlar için de 2010 yılı çok sevinçli
bir yıl olarak tarihe geçmedi. Detaylarını Demet Dinlerin ilgili analizinde
göreceğiniz gibi 2010 yılında sendikal nedenlerle işten çıkarılma örnekleri arasında
Koop-İş’e üye olan Konya, İstanbul ve Bursa illerindeki IKEA işçilerini, Tez Koopİş’ üye olan TESCO işçilerini, Türkiye Maden-İş Sendikası’na üye olan Medmar
Marble işçilerini, Gebze’de Birleşik Metal-İş’e üye olan Çelmer işçilerini, Tarımİş’e üye olan TİGEM işçilerini, Liman-İş’e üye olan Mersin Limanı taşeronu Seamenship and Trade Co. çalışanlarını, TÜMTİS’e üye olan UPS ve taşeronları CIB
ve ERKA işçilerini saymak mümkün.
Sendikalara yönelik düşmanlık örgütlü emekçilerden duyulan korku kent
yoksullarından da esirgenmedi. Kentsel dönüşüm en çok kent yoksullarını mağdur
etti. Dilek Karabulut’un, Barınma hakkı ihlalleri analizinde altını çizdiği üzere 2010,
Türkiye’nin kentsel dönüşüm projelerine tam boy uygulama startı verdiği yıl olarak
kayda geçiyor: Türkiye’de hızla artış gösteren kentsel dönüşüm projeleri 2010 yılı
içerisinde de devam etmiş ve yıl içerisinde 10’dan fazla yeni kentsel dönüşüm
alanının ilan edildiği kayıt edilmiştir. Kentsel dönüşümün yarattığı sonuçlar
açısından 3000’e yakın aile evlerinden edilmiş, yerinden edinen ailelerin barınma
ve yerleşme özgürlüğü hakkı ellerinden alınmış, başka bir deyişle aileler kent içinde
sürülmüştür. Tıpkı güvencesizliğe karşı sendikalarda örgütlenmeye çalışan işçiler
gibi yerinden edilmeye karşı da 2010 yılında yerel inisiyatifler oluşmuş ve 20’den
fazla kentsel dönüşüme karşı kentsel muhalefet kayıt altına alınmıştır.
Barınma hakkı ile ilgili değerlendirmelerimiz içinde yer alan ve Ekoloji başlığı
altında 2010 yılı içerisinde öne çıkan hak ihlalleri HES (Hidroelektrik Santral)’ler
üzerinde toplanmıştır. Sosyal Haklar Derneği Kentsel Politikalar Bülteni
“Kaldırım”ın yazarlarından Karabulut’un ortaya koyduğu üzere tüm suların
ticarileştirilmesinin en öne çıkan yolu HES’lerdir ve bunlar ile aslında akarsuların
özelleştirilmesi gerçekleşmektedir: Şu anda toplam 138 adet HES projesi inşaat
halinde iken, 1.700’e yakın küçüklü büyüklü HES projesi için ise EPDK’dan lisans
alınmıştır. İktidarların ve şirketlerin yenilenebilir enerji kisvesi altında savundukları
HES’ler, kuruldukları dereleri tamamen kurutması ve doğada geri dönüşü mümkün
olmayan sonuçlar ortaya çıkarması ile ekonomik çıkarlar uğruna yapılan bir doğa
katliamıdır. 2010 boyunca toplamda 105 ayrı bölgede HES olayı, 55 HES
protestosu kaydedilmiş ve 19 farklı davada HES’lerle ilgili yürütmeyi durdurma
veya iptal kararı kayıt altına alınmıştır.
Mustafa Sütlaş’ın son derece titiz ve kapsamlı 2010 yılı sağlık hakkı ihlalleri
değerlendirmesinde de iktidarın yaşamın tüm alanlarını ticari bir pencereden ele
aldığına tanıklık ediyoruz. Yaşanılan toprağı, içilen suyu metalaştıran zihniyet
hastalıkları ve sağaltımını da ticari bir süreç olarak değerlendiriyor. Sütlaş 2010
itibarıyla “tanı ve tedavi amaçlı tüm sağlık hizmetlerinin ancak “bir bedel ödenerek
alınan bir hizmet” haline dönüştürüldüğünü”, hizmete ve ilaca erişememe
sorunlarının devam ettiğini ifade ederek, 2010 yılını sağlık hakkı açısından
11
Analiz
yazarı: “Öldürmenin pek çok yolu vardır. İnsan birinin karnına bir bıçak saplayabilir, elindeki ekmeği alabilir, hastalığını iyileştirmeyebilir, birini kötü bir evde
yaşamaya zorlayabilir, ölesiye çalıştırabilir, kendini öldürmeye itebilir, savaşa yollayabilir. Bizim devletimizde bunlardan pek azı yasaklanmıştır.” Sanki bugünlerin
Türkiye’sinden bahsediyor. 2010 raporunda “kriz ve bireysel çözümsüzlük” başlığı
altında okuyacağınız pek çok hikâye aslında birer 3. sayfa haberinden çok gerçek
birer sosyal cinayet olarak değerlendirilmeli.
12
“sorunların çözümlenmek bir yana, daha da ağırlaştığı, buna karşın çoğalması
gereken toplumsal tepkinin tersine daha azaldığı” bir dönem olarak değerlendiriyor.
Sütlaş’ın analizinde sağlık alanındaki hak ihlallerini yurttaşların sağlık hizmetine
erişimi önündeki mali engeller ile sınırlı tutmuyor. Yazar aynı zamanda ticarileşmiş
sistemin tanı, ihmal, gecikme ve etik problemleri ile ilgili son derece önemli başka
zaaflarını da 2010 yılı bağlamında çözümlüyor.
Sağlık Alanında yaşanan ihlallerin benzerleri eğitim alanında, ücretsiz eşit ve nitelikli eğitim hizmeti alma ve eğitim emekçilerinin güvenceli ve özgür çalışma
olanaklarına sahip olma taleplerinde de kendisini gösteriyor. Serdar Yazıcı’nın
kaleme aldığı 2010 yılı eğitim hakları ihlalleri analizine göre sorunlar özellikle
eğitimin paralı olması, ödeyemeyenlerin teşhiri, tahsilat yapmak istemeyen
öğretmenlerin sürgün edilmesi, boş kadrolara atama yapılmaması, akademik
özgürlüğün ihlali, zorunlu din dersleri, anadilde eğitimin reddi, okullara ulaşımda
zorluklar, merkezi yerlerdeki okul arazilerinin satışı ve şiddet gibi başlıklarda
yoğunlaşıyor. Kısa adı AYÖP olan Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu’nun
ısrarlı çabaları sonucu kamuoyunda yaygın bir bilinirlik sağlanan eğitim alanındaki
güvencesiz çalıştırma konusu eğitim emekçilerinin 2010 yılında da temel sorunu
olarak öne çıkıyor. Sendikaların 400 bin kişi olarak tahmin ettiği öğretmen açığı ve
ataması yapılmayan yaklaşık 327 bin öğretmen çift yönlü bir sorun olarak karşımızda
duruyor: Bir taraftan öğretmensiz sınıflar, diğer taraftan diplomalı işsizler.
Çocuk Hakları’nı 2010 ihlal raporu ve BM gözlem raporları eşliğinde analiz eden
Neşe Şahin’in 2010 analizi Türkiye’nin Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni (ÇHS)
onayladığı 1994 yılından bu yana çocuk haklarıyla ilgili henüz bir arpa boyu yol
alabildiğini gözler önüne seriyor. Rapor içerisinde yer alan bir derlemeye göre, çalışan
çocuk sayısı 2010 yılında bir önceki yıla oranla artmıştır. Özellikle mevsimlik tarım
işçisi olarak çalışan çocuklar, çalışan çocuklar ve çöp toplayan çocuklarla ilgili ihlal
derlemeleri raporun ilgili bölümünde önemli yer tutmaktadır. Şahin, değerlendirmesi
ile çocuk hakları ihlalleri analizinde hangi unsurları dikkate almamız, neleri bu kapsamda görmemiz gerektiğine de oldukça değerli bir örnek sunuyor.
2010 Hak İhlalleri Raporu kitabı yukarıda andığımız yıllık rapor ve analizlerin
yanında 2010 yılına ilişkin çarpıcı, kapsayıcı ve örnekleyici çeşitli makale ve raporlardan da bir seçkiyi barındırıyor. Tekel direnişi, HES’ler ve HES karşıtı toplumsal
mücadeleler, özelleştirme süreçleri, kentsel dönüşüm, eğitim sorunları gibi bir dizi
başlıkta makale ve değerlendirmeyi çalışmanın ilgili bölümünde okuyabileceksiniz.
Bilindiği gibi 2006’dan bu yana basına yansıyan hak ihlallerini derleyen elinizdeki çalışma ele alınan dönemdeki tüm hak ihlallerini yansıtabildiği iddiasında
değildir. Hatta raporların basına yansıyan olaylardan derlendiği düşünülürse aslında
sosyal hak ihlalleri raporumuz buzdağının ancak görünen kısmının raporudur.
Görünmeyen, görünemeyen, dilsiz kalan sayısız olay ve sorunun yaşandığını biliyoruz. Bu bakımdan bazı konularda detaylara fazlaca girilmiş ve adeta abartılmış
gibi görünse de, Türkiye’de sosyal hak ihlalleri bu raporda yansı bulunduğundan
kat be kat daha fazladır.
Bu raporda olmuş olan hiçbir olay kurmaca değildir. Bu raporda yer bulmuş olan
tüm ihlaller olmayabilirdi. Hepsi insanların, daha doğrusu siyasi iktidarların
kararlarıyla ve onların tasarrufları ile oluşan sosyo-ekonomik bir zeminin ürünü
olarak gerçekleşiyor.
Bu raporu çıkarmaya lüzum bırakmayacak bir ülke ve gelecek dileğiyle.
ADİL BİR ÜCRET, ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK HAKKI
OCAK
Devrimci Sağlık-İş’in Dicle Ünv.
Temsilciliği 29 Ocak 2010 Tıp Fak. Hastanesi’nde taşerona bağlı olarak çalışan
sağlık emekçilerinin yıllardır çalıştıkları
hastanelerinde asıl işveren olan hastanenin
kadrosuna geçirilmeleri gerektiğini dile getirdi. (Sendika.org) 30 Ocak
Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu’nun çağrısıyla tüm Türkiye’den
Ankara’ya gelen öğretmenler, düzenledikleri mitingde Milli Eğitim Bakanlığı’nı
uyardı. Öğretmenler talepleri kabul
edilmediği takdirde açlık grevine
başlayacaklarını açıkladı. Mitingde işsiz
kaldığı için intihar eden 11 öğretmenin
anısına saygı duruşu gerçekleştirildi.
(Sendika.org) 31 Ocak
Akademik özgürlük konusunda bir yazı
kaleme alan YTÜ İktisadi ve İdari Bilimler
Fak. Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ergun
Aydınoğlu’na 1/8 oranında maaş kesim
cezası verildi. Gerekçe Aydınoğlu’nun “etkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına
veya radyo ve televizyon kurumlarına resmi
konularda bilgi veya demeç vermesi”.
(Radikal) 27 Ocak
27 Ocak’ta, sağlıkta taşeron çalıştırmanın
durdurulduğu Çukurova Ünv. Tıp Fak.’nde,
Dev Sağlık-İş, SES, TTB ve Eğitim-Sen
Adana şubeleri tarafından rektörlük önüne
bir yürüyüş gerçekleştirildi. Çalışma
Bakanlığı’nın kararı sonrası kazanılmış
hakların işçilere verilmesi rektörlükten talep
edildi. (Sendika.org) 27 Ocak
26 Ocak’ta Ankara’da Ankaragücü
Galatasaray arasında oynanan ve saat
20.30'da başlayan Türkiye Kupası maçında
üzerlerine “4/C’ye Hayır, Tekel” yazılı önlükler giyen işçiler ve onları destekleyen bir
grup Ankaragüçlü taraftar tribünde
gözaltına alındı. (Sendika.org) 27 Ocak
Tekel İşçilerinin durumu konusunda Türkİş heyetiyle görüşen Başbakan, işçilerin
hakları konusunda bir çalışma yapılmadan
karar verilemeyeceğini söyledi. İşçiler ise
özlük haklarını alana kadar Türk-İş Genel
Merkezi önünden ayrılmayacaklarını ve
direnişlerini sürdüreceklerini söylediler.
Maaşlarına zam yapılmasını ve işten
çıkarılan 20 arkadaşlarının geri alınmasını
isteyen bir grup işçi, Marmaray'ın Yenikapı
kazı alanı önünde basın açıklaması yaptı.
Açıklamada, “2007 yılından bu yana projenin ana firma Gama-Nurol'un taşeronu
Polat Deniz İnşaat'ın maaşlarına zam
yapmadığını, sigorta primlerini eksik
yatırdığını, ayrıca çalışma koşullarının da
olumsuz olduğunu, işçilere ne eldiven, ne
çizme verildiği” belirtildi. (Sendika.org) 20
Ocak
“Tam Gün” yasasına karşı sağlık çalışanları
tüm Türkiye’de tam gün iş bıraktı. Yasaya
başından beri karşı çıkan ve önerilerini
sunan sağlık örgütleri, alanlara çıktı. Halk
da bugün hastanelere gitmeyerek sağlık
emekçilerinin eylemine destek verdi.
Çukurova Ünv. Tıp Fak. Balcalı Hastanesi’nde taşeron ve güvencesiz
çalıştırmaya karşı Dev Sağlık-İş ve SES
öncülüğünde yıllardır verilen mücadelede
çok önemli bir kazanım elde edildi. Üniversite Hastanesi’nde yıllardır taşeron şirketler
aracılığıyla çalıştırılan 1100 sağlık çalışanı
13 Ocak 2010 tarihi itibariyle Çalışma
Bakanlığı kararıyla asıl işveren olan hastanenin işçisi olarak tescil edildi!
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda,
“Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda
14
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı” kabul edildi. Kısa çalışma taleplerinin uygunluk tespiti için yapılan denetim
giderleri,
işsizlik
fonundan
karşılanacak. Kısa çalışma ödeneği için
2008 ve 2009 yılında uygulanan ilk defa işe
alınan ve çalıştırılanlar için sigorta primlerinin işveren hissesine ait tutarlarının
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması
uygulaması, 2010 yılında da devam edecek.
(Cumhuriyet) 21 Ocak
TÜİK Ekim 2009 işsizlik oranlarını
açıkladı. Buna göre Ekim 2008'de %11,2
olan işsizlik oranı 1,8 puan artarak %13 seviyesine yükseldi. İşsiz sayısı geçen yılın
aynı dönemine göre 569 bin kişi artarak, 3
milyon 299 bin kişiye yükseldi. (Günlük)
16 Ocak
İstanbul'da İtfaiye ve Esenyurt Belediyesi
işçileri, 2 gün sürecek açlık grevine başladı.
SGK'nın İlaç Alım Protokolü’nü tek taraflı
olarak feshetmesine ve eczanelerle tek tek
sözleşme yapmak istemesine karşı İstanbul
Eczacı Odası’nca açılan davalar sonucunda
Danıştay 10. Dairesi yürütmeyi durdurma
kararı verdi. (Sendika.org) 13 Ocak
Anadolu Isuzu, 2009'un son üç ayında iş
hacminin %50'nin üzerinde düşmesi nedeniyle 220 çalışanın işine son vereceğini
duyurdu. (Referans) 14 Ocak
DİSK’e bağlı Sine-Sen, Kültür ve Turizm
Bakanlığı'nın hazırladığı Sinema Kurumu
Yasa Tasarısı’na karşı bir imza kampanyası
başlattı. Yasanın bakan tarafından atanan bir
başkan ve hükümet tarafından belirlenen
planla yönetilecek merkezi bir sinema kurumu öngördüğünü belirterek tasarıya karşı
çıkıyor. (Sendika.org) 15 Ocak
TTB, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı
(ICAO) ve Uluslararası Sivil Havacılık
İdaresinin (FAA) normları gereği Liman ve
Meydanlarda bulundurulması zorunlu olan
sağlık ünitesi ve ilkyardım ekibi Devlet
Hava Meydanları İşletmesi tarafından
hizmet verirken; içinde Atatürk ve
Esenboğa havaalanlarının da bulunduğu 32
havaalanında
sağlık
hizmetlerinin
sağlanması özel bir şirkete verildi. TTB,
sağlık hizmetlerinin taşeron şirket eliyle
yürütülmesine
karşı
dava
açtı.
Rize Belediyesi’nde çalışan temizlik işçileri
temizlik işlerini yürüten firmanın değişmesi
nedeniyle hak gaspları yaşayacaklarını
söyleyerek çöp toplamama eylemi
başlattılar. (Sendika.org) 5 Ocak
Bolu’nun Mengen İlçesi’ne bağlı Gökçesu
Beldesi’ndeki bir maden ocağında çalışan
işçiler, ücretlerini alamayınca iş bıraktı.
Maden ocağının sahibi, işçileri ücretlerine
%10 zam yaparak işbaşı yapmaya ikna etti.
(Hürriyet) 6 Ocak
Malatya'nın Battalgazi İlçesi'nde işsiz kalan
taşeron temizlik işçisinin gösterdiği tepki
kanlı bitti. İşten neden çıkartıldığını soran
işçi AKP’li Belediye Başkanı Selahattin
Gürkan tarafından bacağından vuruldu.
Samsunún Bafra ilçesindeki Nafiz Kurt
Devlet Hastanesińin temizlik işlerini
yürüten şirket çalışanı 15 işçi,
sözleşmelerinin feshedilmesi üzerine hastane önünde protesto gösterisi yaptı.
Güvenceli iş mücadelesi veren Belediye-İş
üyesi itfaiye işçilerinin “Demokrasi
Çadırı”na gece yarısı polis ve zabıta
saldırdı. İşçilere biber gazı ve kesici
aletlerle yapılan saldırıda direniş çadırı
söküldü, işçiler yaralandı. (Sendika.org) 9
Ocak
İzmir Büyükşehir Belediyesi park bahçe
işçilerinden iş akidleri feshedilen yaklaşık
200 kişi 11 Ocak’da Büyükşehir Belediyesi’ne yürüdü. Büyükşehir Belediyesi'nde
çalışan 1.200 işçinin 31 Aralık itibariyle iş
akidleri sona erdirilmişti. (Sendika.org) 11
Ocak
Bursa Uludağ Ünv. Tıp Fak. Hastanesi’nde
daha önce de defalarca maaşların geç
yatması sorunu karşı karşıya bırakılan Devrimci Sağlık-İş üyesi işçiler bu kez de
maaşların iki gün geçmesine rağmen hala
yatırılmamış olması üzerine eylem yaptı.
Mersin Anamur Devlet Hastanesi’nde temizlik ve bilgi işlem bölümlerinde çalışan
32 taşeron işçi işten atıldı. Hastane önünde
İstanbul Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirler Odası'nın (İSMMMO) “Devlete
Çalışıyoruz” isimli bir rapor hazırladı. Rapora göre 2007 yılında 1500 lira maaş alan
bir çalışan her 100 liranın 50 lira 95
kuruşunu vergi olarak öderken bu rakam
2010'da her 100 lira için 53 lira 33 kuruşa
yükseldi. Aynı dönem içinde asgari ücretle
ücretlendirilen çalışanın cebine yansıyan
fatura ise her 100 lira için 26 lira 11 kuruş
yerine 32 lira 38 kuruş oldu. (Günlük) 11
Ocak
Kamu-Sen bağlı sendikaların üyeleri Abdi
İpekçi Parkı'nda toplanarak yapılan zamları
protesto etti. Burada açıklama yapan Genel
Başkanı Bircan Akyıldız, yüzyılın en ağır
ekonomik krizini yaşadıklarını belirterek
“fiyat artışlarının gözardı edildiği maaş
artışlarıyla, yoksulluğa, açlığa ve kaderine
terk edilen memurlar, ekonomik olarak
ayrımcılığa ve soykırıma tabi tutulmaktadır” dedi. (Günlük) 8 Ocak
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO),
üyeleri arasında “krizin etkileri” konulu bir
anket yaptı. 855 elektrik, elektronik, elektronik haberleşme, bilgisayar ve biyomedikal mühendisi katıldığı ankette
çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Araştırmaya
katılan 855 mühendisin %69,3’ü ekonomik
krizden değişik boyutlarda etkilendiğini belirtti. Katılımcıların %10'u işsiz olduğunu
belirtirken, işsiz mühendislerin de %44,3’ü
iş bulma umudunu kaybettiğini dile
getirtmiş. (Günlük) 8 Ocak
Urfa'nın Ceylanpınar İlçesi'nde bulunan
TİGEM 198 daimi işçi alınacağına dair ilan
veren İŞKUR’a 15 bin kişi başvurdu.
Başvuranlar Urfa İŞKUR şubesi önünde
uzun kuyruklar oluşurken, dışarıdan işçi
alınacağı haberleri vatandaşların tepkisine
neden oldu. Dışarıdan işçi alınmasına tepki
göstermek için Ceylanpınar'daki sivil
toplum kuruluşları, siyasi parti temsilcileri
ve halk inisiyatifi üyeleri, imza toplamaya
başladı. (Günlük) 13 Ocak
Anadili Türkçe ve Kürtçe olan nüfusun
sahip oldukları işgücü piyasası konumu üzerinde “Anadil Ayrımında İşgücü Piyasası
Konumları” isimli bir araştırma yapan
Bahçeşehir Ünv. Ekonomik ve Toplumsal
Araştırmalar Merkezi (BETAM), araştırma
sonucunda ulaştığı verileri paylaştı.
Araştırmada, anadili Kürtçe olan nüfusta
işsizlik oranı %8 iken bu oran anadili
Türkçe olan nüfusta %7,5. Aradaki farkın
tamamı ise işsizlik oranlarının kırsal kesimde farklılaşmasından kaynaklanmakta.(Günlük) 19 Ocak
Öz İplik-İş Sendikası Genel Sekreteri ve
Trakya Bölge Başkanı Rafi Ay, Trakya bölgesinde tekstil sektöründe yasal olmayan
bir taşeronlaşmanın oluştuğunu ifade etti.
(Günlük) 29 Ocak
Marketler zincirleriyle mücadele etmek için
bakkallar güç birliğine gidiyor. Bursa'nın
İnegöl ilçesindeki bakkallar “birlikten güç
doğar” sözünden hareketle yola çıkarak
kooperatif kurdu. (Günlük) 31 Ocak
Osmaniye çöplüğü kenarında kurdukları
çadırda yaşayan 7 çocuk annesi Adalet
Kuşçu (37), Urfa'nın Viranşehir ilçesinden
4–5 ay önce çalışmak üzere geldiklerini
ifade etti. Doğru dürüst yiyecek
bulamadıklarını ifade eden Kuşçu, “halden
gelen çürük sebze ve meyveleri yiyoruz.
Kazandığımız paranın yarısını ihaleyi alan
kişiye veriyoruz” diye konuştu. (Günlük)
30 Ocak
Ankara'nın Altındağ ilçesindeki TOKİ
inşaatlarında çalışan Kürt işçiler, zor
çalışma koşullarına rağmen emeklerinin
karşılığını alamıyorlar. İşçiler derme çatma
çadırlarda barınmaya çalışıyorlar. Van'ın
Gürpınar ilçesinden 3 ay önce Ankara'ya
gelen ve aynı yerde demirci ustası olarak
çalışan Adnan Kazcı (22), “ Benim
kaldığım çadırda 27 kişiyiz. Yılın 12 ayı
boyunca değişik yerlerde çalışıyoruz.
Nerede iş olursa oraya gidiyoruz. Ankara'dan önce Karabük'teydik oradan Yozgat'a
gittik. Yozgat'tan da buraya geldik' dedi.
(Günlük) 12 Ocak
Darmstadt Teknik Ünv. ve İsveç Lund Ünv.
15
Adil Bir Ücret,Çalışma ve Sosyal Güvenlik Hakkı
toplanan işçiler bir basın açıklaması ile durumu protesto ettiler. İşçiler adına
açıklamayı yapan Fatih Kurt “Aramızda engelliler, yaşlı annesine bakanlar, çocuğu
doğacak olanlar var. Yıllardır şirketler
değişir ama işimize devam ederdik. 32
kişinin ekmeği elinden alınmıştır” dedi.
16
tarafından ortaklaşa yapılan araştırmaya
göre, farklı gelir grupları arasındaki uçurum
açıldıkça, toplumda sağlık sorunu
yaşayanların sayısı da artış gösteriyor.
Araştırmanın sonuçlarına göre, Kanadalıların, Fransız ve Danimarkalıların %75'i
sağlık durumları hakkında “iyi” ya da “çok
iyi” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye
ve Çin’de araştırmaya katılanların sadece
üçte biri sağlık durumu için “iyi” ya da “çok
iyi” değerlendirmesinde bulundu. (Günlük)
13 Ocak
Dev Sağlık-İş, Okmeydanı Eğitim ve
Araştırma Hastanesi önünde bir basın
açıklaması yaparak, dilenmek istemediği
için işkence gören ve ölümden dönen 5
yaşındaki B.K.’nın yaşadıklarının birinci
dereceden
sorumlularının
“timsah
gözyaşları” döktüğünü ve hesap vermeleri
gerektiğini dile getirdi. (Sendika.org) 13
Ocak
Adalet Sistemi Uzmanları Derneği, Adli
Tıp Uzmanları Derneği, Sosyal Hizmet
Uzmanları Derneği, Sosyoloji Mezunları
Derneği, Türk Psikologlar Derneği,
SHÇEK'te son dönemlerde artan işten
çıkarmalar ve taşeronlaşma ile ilgili Türk
Psikologlar Derneği İstanbul Şubesi'nde
ortak basın toplantısı düzenledi. (Günlük)
17 Ocak
Malatya'da tek odalı gecekonduda yaşamını
sürdürmeye çalışan 4 çocuklu Karaman
ailesi, çıkan yangında evleri yanınca
sokakta kaldı. Beydağı mahallesindeki
gecekonduda yaşam mücadelesi veren
Emin Karaman, geçen hafta tek odalı evlerinde yangın çıktığını, tüm eşyalarının
yandığını belirtti. İşi ve hiçbir geliri
olmadığını ifade eden Karaman, şöyle
konuştu: “Fakir bir aileyiz ve elimizden
hiçbir şey gelmiyor. Üzerimizdeki elbiselerimizden başka bir şeyimiz kalmadı.
Çocuklarımı kurtarmak istiyorum bu hayattan. Bana bir iş verseler çocuklarımı
kurtarırım. Çocuklarım okula önlüksüz,
kitapsız gidiyor. Bu acıya dayanamıyorum.” (Günlük) 2 Ocak
Adana'nın Feke ilçesindeki orman işçileri,
çalıştıkları ormanda, zorluklarla dolu
işlerinin yanı sıra soğuk havayla da mücadele ediyor. Saimbeyli ilçesinin Himmetli
köyünden gelen işçilerden Süreyya İnce,
yaklaşık iki aydır ailesi ile ormanda
kurdukları çadırda yaşadıklarını belirtti.
Güneşin doğuşu ile atlarla ağaç kesimi
yapılacak bölgeye gittiklerini ifade eden
İnce, günde ortalama 10–15 ster odun keserek taşıdıklarını, 10 kişilik ailenin günlük
kazancının 100–150 TL arasında olduğunu
bildirdi. (Günlük) 9 Ocak
TEKEL işçilerinin yaşadığı dramlara her
gün bir yenisi ekleniyor. Batman'dan
Ankara'ya gelerek hak mücadelesini
sürdüren TEKEL işçisi Hüseyin Arslan, Akdeniz Anemisi hastalığına yakalanan 14
yaşındaki Mizgîn adlı kızını kaybetti.
Eylem yerinde taziyeleri kabul eden
Hüseyin Arslan, “Akdeniz Anemisi
hastalığına yakalanan 7 yaşındaki bir oğlum
daha var. 4/C ile bunların tedavisini nasıl
sağlayacağım? Sayın Başbakan sizde hiç
acıma duygusu yok mu?” diye isyan etti.
(ANF) 29 Ocak
Başbakanlığa bağlı Türkiye Kalkınma
Bankası'nın çay ocağını işleten Kemal
Sümbül adlı vatandaş, 3 yıllık hizmet
sözleşmesi olmasına rağmen daha bir yıl
dolmadan sözleşmesi feshedildi. Alevi
olduğu için sözleşmesinin iptal edildiğini
savunan Sümbül, hakkında “Cenabet
dolaşanın elinden çay içilmez” denildiğini
belirterek, Bankaya dava açacağını söyledi.
(ANF) 24 Ocak
TEKEL’in yabancı sermayelere satılan 9
içki, 5 de sigara fabrikası kapatıldı. Bu
satışlar ve kapanmalar sonrasında tütün
üreticisi sayısı 477 binden 194 bine düştü.
Üretim 200 bin tondan 93 bin tona geriledi.
İşçiler işlerinden oldu, ücretleri yarı yarıya
eridi,
güvencesiz
hale
geldiler.
Özelleştirmeler devam ederse şeker üreticileri ve işçilerini de aynı son bekliyor.
TEKEL işçilerinin iş, aş, ekmek mücadelesi, Ankara’nın giderek artan dondurucu
soğuğunda devam ediyor. İşçilerle
dayanışma amacıyla oluşturulan TEKEL
Dayanışma Grubu’nun derlediği verilere
göre; TEKEL‘in içki bölümü, 2004 yılında
kasasındaki 348,4 trilyon TL ve 70 milyon
YTL değerindeki içkiyle beraber, 292 milyon ABD dolarına bir konsorsiyuma devredildi. Sözü edilen konsorsiyum, 2006
yılında TEKEL’in içki bölümünün % 92
İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı MNA
ve Vira şirketlerinde çalışan taşeron işçiler,
kadro beklerken kapı önüne konuldu.
İşçiler, 11 Ocak günü belediye önünde
açıklama yaparak, Belediye Başkanı Aziz
Kocaoğlu’nu verdiği sözü tutmaya davet
edecek. Büyükşehir Belediyesi, park ve
temizlik işlerinde çalıştırdığı 1200 taşeron
işçisini kapı önüne koydu. 1 Ocak gününden bu yana işsiz olan işçilere geçen yıl
“kadro” sözü verilmişti. (ANF) 9 Ocak
MHP Zonguldak İl Başkanı Mustafa
Korkutan’ın “Türkiye Taş Kömürü Kurumu
6 PKK’lı alıyor” iddiası kentte Kürtlere
yönelik ırkçılığı gözler önüne serdi. Bu sözlerin ardından TTK’a 6 Kürt çalışanını işten
çıkarttı. MHP İl Başkanı Korkutan 6
Kürt’ün TTK’ya Başbakan Tayyip Erdoğan
ve Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın talimatıyla
işe başlatılacağını iddia etti. TTK’dan
“böyle bir şey yok” açıklaması yapılmasına
rağmen MHP iddiasında ısrar etmesi üzerine kentte her kahvehanede TTK’ya
alınacak isimlerin listesi takip edilmeye
başlandı. Kürt kökenli bütün isimler izlenmeye alındığı belirtilirken, 6 Kürt işten
çıkartıldı. (ANF) 5 Ocak
Yoğun göç alan illerin başında gelen Van'da
işsizlik her geçen gün kendini iyice hissettiriyor. Van'da büyüyen işsizlik nedeniyle
İş-Kur İl Müdürlüğü 2010 yılını “İşsizlikle
mücadele” yılı ilan ederken iş bulamadığı
için zamanını kahve köşelerinde geçiren
çoğunluğu genç işsizler gelecekten umutsuzlar. (ANF) 1 Ocak
Isparta Süleyman Demirel Ünv. Hastanesi
Başhekimi Prof. Dr. Süleyman Kutluhan,
sağlık personeli sıkıntısı çektiklerini
söyledi. Kutluhan, 500 yataklı hastanede
500 hemşire bulunması gerektiğini ancak
132 kadrolu hemşire bulunduğunu belirtti.
Kutluhan açığı kapatmak için 150
sözleşmeli hemşire çalıştırdıklarını ifade
atti. (Zaman) 6 Ocak
Afyonkarahisar Devlet Hastanesi’nde
çalışan 182 işçi, taşeron firmanın
sözleşmesinin iptal edilmesi nedeniyle işsiz
kaldıkları gerekçesiyle İl Sağlık Müdürlüğü
önünde eylem yaptı. (Zaman) 8 Ocak
17
Danıştay'ın “okul öncesi öğretmenliği
alanında öğretmen yerine usta öğretici
görevlendirilemeyeceği” kararının ardından
işsiz kalan yaklaşık 10 bin usta öğretici,
pedagojik formasyon eğitimi hakkının
ardından öğretmen olarak atanmak istiyor.
Kız meslek lisesi mezunu usta öğreticiler
olarak yıllarca okul öncesi eğitimin
gelişmesine katkı sunduklarını bildiren
Okul Öncesi Eğitimi Usta Eğitimciler
Yardımlaşma ve Dayanışma Dernek
Başkanı Mahide Özbek, Eğitim-Sen'in
açmış olduğu davada Danıştay'ın aldığı
yürütmeyi durdurma kararı nedeniyle 9861
kişinin işsiz kaldığını hatırlattı. (Zaman) 9
Ocak
hissesini, Amerikan Teksas Pacific Group’a
3 katı fiyatla, 810 milyon dolara sattı.
(ANF) 6 Ocak
Karaman'da belediyenin temizlik işlerini
yapan özel şirkette çalışırken haksız yere
işten çıkarıldıklarını iddia eden işçiler,
belediyenin önünde eylem yaptı. Karaman
Belediyesi hizmet binasının önünde
toplanan işçiler adına açıklama yapan işçi
Süleyman Ermiş, haksız yere işten
çıkarıldıklarını, yaklaşık 4–5 yıldır
belediyenin temizlik işlerini yapan firmada
çalıştıklarını ifade eden Ermiş, 27 gündür
muhatap aradıklarını söyledi. (Zaman) 13
Ocak
Muş'ta, “Toplum Yararına Çalışma Projesi”
kapsamında 5 ay çalıştırılacak 372 geçici
işçi kadrosuna 2 bin 601 kişi müracaat
etti. Kura çekimi spor salonunda
gerçekleştirildi. (Zaman) 14 Ocak
Mersin’de orman işlerinde kocaları ile birlikte çalışan kadın işçiler, ellerinde baltaları,
sırtlarında yeni doğan bebekleri ile sabahtan
akşama kadar çalışarak ekmek paralarını
kazanıyor. Şehirlerde çalışan kadınlar
çocuklarını kreşlere bırakarak çalışırken,
orman işçileri böyle bir imkânlarının
bulunmadığını söylüyor. Geçimlerinin
tamamen orman işlerinde çalışarak
sağladıklarını dile getiren kadınlar, “Bebeklerimizi bırakacak bir yerimiz yok.
Çadırlarda kimse kalmıyor. Biz de mecburen
bebeklerimizi
yanımızda
getiriyoruz”dedi. (Zaman) 15 Ocak
İskenderun Belediyesi’nde geçtiğimiz günlerde işten çıkartılan işçiler, hak arayışlarını
sürdürüyor. Belediye önüne kadar gelerek
18
geriye dönük haklarının verilmesi için
belediye yetkilileri ile görüşmeye çalışan
işçiler, bir sonuç alamadı. (Zaman) 17 Ocak
değiştirildi ve evlerine uzak yerlerde
görevlendirildiler. Daha sonra da işten
atıldılar. (Evrensel) 12 Ocak
Malatya Belediyesi bünyesindeki Esenlik
İmar İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti.’nin
sürdürdüğü temizlik işinin ihale edileceği
haberini alan temizlik işçileri, belediye
binasına girişleri engelledi. Polisin ikna
çabaları sonucunda belediye çalışanlarının
içeri geçmelerine izin verildi. İhaleye
katılması beklenen 3 firmadan 2’sinin de
yetkilileri belediyeye geldi. Yapılan
görüşmelerin ardından ihalenin iptal
edildiği bildirildi. Bunun üzerine temizlik
işçileri, dağıldı. (Zaman) 16 Ocak
Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi’nde
faaliyet gösteren SARAR’ın Yönetim Kurulu Başkanı Celalettin Sarar, kriz döneminde % 20 büyüdüklerini açıkladı. Sarar
bunun nedenini şöyle anlatıyor: “Biz
işçileriyle ve yönetimiyle bir aile gibiyiz.
Ben çalışanlarımı çok seviyorum. Ben
onları sevdikçe onlar da işlerine kendi işleri
gibi sahip çıkıyorlar.” İşçiler ise “Biz aileyiz” sözünü kabul etmiyor. Günde 9,5
saati bulan mesailerle, sendikasız ve
güvencesiz çalışan işçiler, patronlarının
yaptığı açıklamaya tepkililer. Patronun
kendilerine her zaman kriz olduğunu ve kemerleri sıkmaları gerektiğini söylediğini aktaran bir kadın işçi şöyle konuştu: “Aynı
patron şimdi de büyüdük, kriz falan yok
diyor. Biz burada çok kötü koşullarda
çalışıyoruz. Sendika yok. Sendika isteyince
patron, 5 bin tane başvuru formu var diyerek bizi işsizlikle tehdit ediyor. Ya da
fabrikayı Hindistan’a taşırım diyor.”
(Evrensel) 11 Ocak
Zonguldak’ın
Ereğli
ilçesinde
Karayolları’na ait kantarın fazla tarttığını
iddia eden kamyon ve tır sürücüleri kontak
kapattı. Yaklaşık 150 TIR ve kamyon
şoförünün eylem yaptığı bağlantı yolunda
2 kilometrelik konvoy oluştu. Sürücüler,
kendilerini sürekli fazla tartan Karayolları
kantarının limiti aşmış göstererek ceza
almalarına sebep olduğunu ileri sürdü.
(Zaman) 23 Ocak
Sosyal Güvenlik Reformu'nun getirdiği
emeklilik yaşından etkilenmemesi için
Ankara’da aileleri tarafından sigorta
kayıtları yaptırılan 22 binden fazla çocuğun
%99'unun çalışmadığı tespit edildi. SGK
Ankara İl Müdürlüğü'nün çocuk işçilere
yönelik yaptığı denetimlerde, beşikte
uyuyan bebeğin dahi sigortalı gösterildiği
ortaya çıktı. (Zaman) 26 Ocak
Ford işçileri krizde işçilere ne düştüyse hepsinden nasibini aldı. Ford işçileri yılın ilk
gününe ücretsiz izinle başladılar.
(Evrensel) 4 Ocak
İBB’nin taşeronlaştırma furyasının son
kurbanı güvenlik görevlileri oldu.
Taşeronlaştırmayı kabul etmeyen güvenlik
elemanları, yeni yıla işsiz girdiler. İBB’ye
bağlı Ulaşım AŞ’de çalışan güvenlikçilerden önce sendikaları Tüm Özel Hizmet
Çalışanları Sendikası’ndan (Öziş-Sen) istifa
etmeleri istendi. Bu olamayınca devreye
taşeron firma sokuldu. Güvenlikçiler, tüm
haklarından feragat ederek bu firmaya
geçmeye zorlandı. Taşeron firma da güvenlikçilere 11 ay 29 günlük sözleşme dayattı.
Bunu kabul etmeyenlerin önce görev yerleri
Kriz ve Bireysel çözümsüzlük
Urfa'da iki katlı bir evin bodrum katındaki
bir odada yaşayan 7 kişilik Yalçın ailesi,
evin satılması üzerine sokağa atıldı. Çaresiz
kalan aile, yetkililerin kendilerine yardım
eli uzatmaması halinde toplu intihar edeceklerini söyledi. (Günlük) 27 Ocak
Diyarbakır'da maddi sıkıntılar nedeni ile
ismi açıklanmayan emekli bir öğretmen
evde kendini yatak odasında iple tavana
asarak intihar etti. (ANF) 27 Ocak
Diyarbakır’da son bir ayda 3 intihar vakası
gerçekleşirken 4 kişi yaşamını yitirdi. Aile
içi geçimsizlik nedeni ile 40 yaşlarında bir
erkek şahıs silahla yaşamına son verdi.
Edinilen bilgilere göre olay Diyarbakır
merkez Sur ilçesi İskender Paşa Mahallesi’nde meydana geldi. 40 yaşlarındaki
erkek şahıs maddi sıkıntılar yüzünden
bunalıma girerek belinde çıkardığı tabanca
ile kalbine bir kez ateş etti. (ANF) 31 Ocak
Adana'da işsizlik nedeniyle bunalıma giren
bir kişi oturduğu apartmanın sekizinci
katına çıkarak intihar etti. (ANF) 24 Ocak
Kartal'da, birliğinden firar eden Mehmet
Tayyip Bilgiç (21), ormanda kendini asarak
intihar etti. Bilgiç’in üzerinde, “Ben
okuyamadım. Kardeşlerimi de okutamadığım için ölmem gerekiyor” yazılı mektup
bulundu (Zaman) 10 Ocak
Kırıkkale’nin Karşıyaka mahallesinde
bakkal dükkânı işleten Eyüp Aykul (48)
isimli vatandaş, borçları yüzünden intihar
etti. (Zaman) 25 Ocak
Zonguldak'ta, bir iş merkezinin onbirinci
katından atlayama kalkışan kişi, polislerin
topladığı 600 lirayı alınca intihar etmekten
vazgeçti. T.K. adlı kişi, işsiz olduğunu ve
700 lira borcundan dolayı intihar etmek
istediğini söyledi. (Zaman) 30 Ocak
İzmir Demir Çelik Sanayi (İZDEMİR), 177
işçinin yasal haklarını ödeyerek işten
çıkaracağını duyurarak iş akitlerinin feshi
konusunda gerekli yasal prosedürün
başlatılması kararı aldığını duyurdu.
(Evrensel) 18 Ocak
Dünyanın ikinci büyük tütün şirketi olan
British American Tobacco (BAT), İzmir’in
Tire ilçesindeki tesislerini kapatıyor.
Özelleştirme ihalesinde TEKEL’in sigara
bölümünü alması sonrası Samsun ve Tire
fabrikalarında üretime devam eden firma,
tek merkezde üretim yapma kararı aldı. Bu
yöndeki kararını Tire Organize Sanayi Bölgesi içindeki tesislerinde çalışan işçilere
ilettiği firmanın, isteyen işçilere Samsun’da
çalışma fırsatı vereceğini açıkladığı
kaydedildi. Şirketin, Tire’deki makineleri
Samsun’daki fabrikaya taşıyacağı, işlemin
2010 yılı içinde tamamlanmış olacağı ifade
edildi. (Evrensel) 23 Ocak
Dudullu Organize Sanayi Bölgesi’nde Kurulu bulunan Ligna Dekor Farikası’nda
çalışan bir işçi, patronuna 23 dakikada
1500 lira kazandırıyor ama ayda sadece
600–700 lira arasında bir ücret alıyor. Fabrika, kriz ortamında bırakın küçülmeyi, her
geçen gün büyüyerek kârına kâr kattı. Fabrikada 4 yıldır çalışan Erol Şahin, en çok
çalışma sürelerinden şikâyetçi. Günde 12
saat çalıştıklarını söyleyen Şahin, iş dışında
kendilerine vakit ayıramadıklarını ifade
ediyor. Fabrikada ortalama işçi ücretinin
600–700 lira arasında değiştiğini söyleyen
Şahin, kriz süresince ücretlerine zam
yapılmadığını da belirtiyor. Her gün
büyüyen fabrikada işçilerin ay sonunu getiremedikleri için sürekli borçlandıklarını
anlatıyor. Göksel Kırıkoğlu, fabrikada 3 ay
önce işe başlamış. Sürekli küçük iş kazaları
yaşandığını belirten Kırıkoğlu, kazaların
daha çok gece vardiyasında yaşandığını;
bunun, aşırı çalışmadan kaynaklı yorgunluktan olduğunu dile getirdi. (Evrensel) 25
Ocak
ŞUBAT
TEKEL işçileriyle dayanışma günü nedeniyle Sakarya Meydanı’nda yapılan
eylemde konuşan KESK, Türkiye KamuSen, DİSK ve Türk-İş Genel Başkanları,
hükümetin artık bu sesi duyması gerektiğini
ifade etti. Başkanlar TEKEL direnişinin
işçiler açısından başarıya ulaştığını belirterek kaybedenin ise hükümet olduğunun
altını çizdiler. ANF) 20 Şubat
Bahçelievler’de kadınlar “güvenceli iş”
talebi ile İş-Kur önündeydi. Bahçelievler
Halkevi’nde aylardır yürüttükleri kreş hakkı
mücadelesi ile belediyenin kapısını
aşındıran kadınlar 26 Şubat Cuma 13.30’da
Şirinevler ilçesine bağlı İş-Kur önünde
toplandı. Bir hafta önce İş-Kur’a 2 milyon
kişi gibi iş başvurusunda bulunmuşlardı.
Aylardır İş-Kur’dan cevap bekleyen herkes
19
Kafkas Üniversitesi (KAÜ) öğrencisi
Mustafa Zeytun, iş bulamadığı için girdiği
bunalımdan çıkamayarak intihar etti.
Kafkas Ünv. İktisadi ve İdari Bilimler Fak.
Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
ikinci sınıf öğrencisi 22 yaşındaki Mustafa
Zeytun, 14 yıl önce babasını kaybettikten
sonra hem çalışarak ailesini geçindirmeye,
hem de okumaya çalıştı. Bu yıl ikinci sınıfa
geçen üniversiteli genç, ikisi kız beş kardeşi
ile annesini Adana'dan Kars'a getirdi.
Yusufpaşa Mahallesi'nde iki odalı bir
gecekonduyu aylık 150 TL kiralayan Zeytun, bir taraftan okurken, diğer taraftan da
garsonluk ve geçici işlerde çalışmaya
başladı. Bir süre önce işten çıkartılan ve iş
bulamayan Zeytun bunalıma girdi. Zeytun,
dün elektrik kablosu ile kendisini asarak intihar etti. (ANF) 18 Ocak
20
gibi evlerine kapanıp cevap beklememek,
insanca yaşayabilecekleri güvenceli iş taleplerini yükseltmek ve TEKEL işçilerinin
yanında olduklarını göstermek için sokağa
çıktılar. (Sendika.org) 28 Şubat
Kocaeli Serbest Bölgesi’nde (KOSBAŞ)
kurulu bulunan Türker tersanesinde faaliyet
yürüten, ATLAS firmasında çalışan işçiler,
iş bittiği halde birikmiş ücretlerini alamıyor.
(Evrensel) 28 Şubat
Türkiye'nin dört yanından “güvenceli iş”
talebiyle Ankara'ya gelen DİSK Dev
Sağlık-İş üyesi işçiler, bugün güvenceli iş,
insanca yaşam, eşit işe eşit ücret talepleriyle
Başbakanlığa yürüdü. (Sendika.org) 26
Şubat
TÜSİAD kriz fırsatını kaçırmadı: İşsizliğe
çözüm için esnek çalışma önerdi. TÜSİAD
Başkanı Ümit Boyner, yaygınlaşan
istihdamsız büyümenin tekrarlanma ihtimaline karşı işgücü piyasalarına esneklik
sağlamanın tek çare gibi göründüğünü
söyledi. (Cumhuriyet) 16 Şubat
Şişli Belediyesi'ne bağlı taşeron bir şirkette
çalışan 50 çöp kamyonu şoförü haklarını
alamadıkları gerekçesiyle katı atık arıtma
tesisi önünde eylem yaptı. Gece geç saatlere
kadar süren eylemde polis işçilere sert bir
şekilde müdahale etti. (Günlük) 17 Şubat
Bir ay önce taşeron çalıştırmaya karşı
verdikleri hukuk mücadelesini kazanarak,
Çalışma Bakanlığı kararıyla Balcalı Hastanesi’nin işçisi olarak tescillenen 1200
sağlık emekçisinin mücadelesi sürüyor.
İşçiler, tescil işlemlerini gerçekleştirmeyen
Çukurova Ünv. Tıp Fak. Rektörlüğü taleplerini kabul edene kadar her gün 1 saat işe
geç başlayacak. (Sendika.org) 16 Şubat
İstanbul Tarlabaşı’nda bulunan Cervantes
Enstitüsü Sosyalist Demokrasi Partisi ve
Toplumsal Özgürlük Platformu üyeleri
tarafından işgal edildi. Yaklaşık 30 kişiyle
gerçekleştirilen eylem, Tekel işçilerine
destek vermek amacıyla gerçekleştirdi.
(Sendika.org) 17 Şubat
Mimarlar Odası Ankara Şubesi çalışanı
Genco Dönmez, geçtiğimiz hafta bir sebep
gösterilmeden işten çıkarıldı. Dönmez,
Konur Sokak’taki Mimarlar Odası önünde
oturma eyleminde. (Sendika.org) 17 Şubat
Entes Elektronik'te kriz bahanesiyle işten
atılan ve 14 Mayıs 2009 tarihinde direnişe
başlayan Gülistan Kobatan 9 aydır
sürdürdüğü direnişini 17 Şubat 2009
itibariyle
gerçekleştirdiği
eylemle
sonlandırdığını ilan etti. Entes Elektronik’in
patronu Ahmet Uzunkaya’ya açmış olduğu
işe iade davasının lehine sonuçlandığını
söyleyen Kobatan, bu sonucun direnişin
hukuksal anlamda başarıya ulaştığının bir
göstergesi olduğunu belirtti. (Kızılbayrak)
17 Şubat
Dün akşam saat 19.00’da Ataması
Yapılmayan Öğretmenler Platformu
(AYÖP)-İstanbul’un çağrısı ile Taksim
Tramvay Durağı’nda bir araya gelen
öğretmenler, basın açıklaması ve oturma
eylemi yaptılar. Öğretmenler, Balıkesir’de
intihar eden öğretmen Kadir Ağzıbüyük’ün
işsizlik nedeni ile intihar ettiğini belirttiler.
Urfa’da, atamaları yapılmayan öğretmen
adayları, işsizlikten kaynaklanan intihar
olaylarına dikkat çekmek için kurdukları
darağacına astıkları kalemleri yaktı. Eylemciler, yaşadıkları tüm sıkıntılara rağmen
ayakta dimdik durarak mücadelelerine
devam edeceklerini söyledi. (Hürriyet) 20
Şubat
Tekel işçilerine destek için sabah erken
saatlerden itibaren Ankara'ya gelen
emekçiler Kolej Meydanı'nda buluştu ve
direniş çadırlarının olduğu Sakarya Caddesi'ne kadar bir yürüyüş gerçekleştirdi. Gece
boyunca direniş çadırlarında nöbet tutuldu.
Geçtiğimiz günlerde SGK'dan yapılan işsiz
kalanların sağlık hizmetlerinden yararlanma
süresinin 10 gün olarak uygulanacağı
açıklamasından sonra oluşan tepkiler,
SGK’ya geri adım attırdı. (Sendika.org) 20
Şubat
Bakanlar Kurulu’nda görüşülen Posta ve
Telgraf Teşkilatı A.Ş. Hakkında Kanun
Tasarısı Taslağı postacılık hizmetini kamu
hizmeti olmaktan çıkartıyor. Taslak, PTT
çalışanlarının ne işçi ne memur statüsünde
çalışacağı yeni bir güvencesizleştirme operasyonunu öngörüyor. (Sendika.org) 10
Şubat
”Bu Kalp Seni Unutur mu?” dizisinin
oyuncuları ve set çalışanları yaklaşık 10
haftadır para alamayınca kazan kaldırdı.
Dizinin yapımcılığını üslenen Asis Yapım
uzun süredir Show TV’den para
alamadığını ve diziye bir hafta ara vereceklerini duyurdu. Televizyonda yer alan tüm
dizilerde yapım şirketleri taşeron firma
çalıştırıyor. Taşeron firmalar dizilerde
çalışan oyuncu ve set işçilerine paralarını 5
– 6 hafta gecikmeli veriyor. (Sendika.org)
10 Şubat
Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin
özelleştirilmesi Bursa Özelleştirme Karşıtı
Platform tarafından düzenlenen bir basın
açıklaması ile protesto edildi. Merkezi Bursa’da bulunan ve görev alanı Bursa,
Balıkesir, Çanakkale ve Yalova illerini kapsayan UEDAS’ın devlet hisseleri blok satış
yöntemiyle ihaleye çıkarılmıştı. Yeterlilik
alan 16 firmanın ihale için son tekliflerini
verdikleri gün Bursa Özelleştirme Karşıtı
Platform’un çağrısıyla bir basın açıklaması
yapılarak UEDAS’ın özelleştirilmesi
protesto edildi. (Sendika.org) 12 Şubat
Tekel işçilerinin direnişine kendi
alanlarından destekte bulunmak üzere İstanbul’dan yola çıkan Çağdaş Avukatlar Grubu
(ÇAG) polis terörüne rağmen dün (12
Şubat) direniş çadırlarına giderek 4-C’yi
işçilere anlattı. (Sendika.org) 13 Şubat
Kocaeli’nin Gebze ilçesindeki Akardan
fabrikasında kriz gerekçesiyle işten
çıkartılan Birleşik Metal-İş üyesi 108 işçi
12 Şubat günü fabrika önünde aileleriyle
birlikte direnişe geçti. (Sendika.org) 13
Şubat
Müşavirler Odası’nın TÜİK’in Adrese
Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi ile güncellediği
verilerden yararlanarak yaptığı hesaplamaya dayanarak hazırladığı “Türkiye’nin
Sıkışan Kentleri” raporuna göre, Türkiye,
ihracatı, kişi başı milli geliri arttırsa da,
dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasında
yer alsa da işsizliği önleme konusunda pek
yol alamadı. Özellikle 20 ilde tehlike
çanlarının çalmaya başladığına işaret
ediliyor. Rapora göre işsizlik sadece
yoksulluğun ete kemiğe büründüğü Doğu
ve Güneydoğu'da değil, kuzeyden güneye
hatta batıya kadar uzandı. (Cumhuriyet) 14
Şubat
Adana'da sayacılar ilgisizlikten yakınıyor.
Sayacılar günde 13-14 saat çalıştıkları halde
ne sigortaları var nede her hangi bir
güvenceleri. Sayacılık ayakkabı üretiminde
kullanılan derilerin dikiş ve yapıştırıcılarla
birleştirilmesi işine verilen addır. (Günlük)
28 Şubat
Muğla Belediyesi’nin 11 itfaiye personeli
almak için açtığı sınavda ataması
yapılmayan 7 öğretmen itfaiyeci olmak için
çaba harcadı. Ataması yapılmayan
öğretmenler, işsizlik çilesinden kurtulmak
için Muğla Belediyesi'nin 11 itfaiye personeli almak için açtığı sınava katıldılar. (Günlük) 20 Şubat
Onbinlerce kişilik öğretmen açığına
rağmen,
öğretmen
atamalarının
gerçekleştirilmemesi eğitim fakültesi
mezunlarını mağdur ediyor. Bugüne kadar
girdiği KPSS'lerden yeterli notu alan, ancak
ataması yapılmayan Niğde Ünv.’nden 2001
yılında mezun olan Deniz Bay, diğer
yıllarda da atamasının yapılmaması nedeniyle
geçimini
sağlamak
için
pompacılıktan inşaat işçiliğine, seyyar
satıcılıktan bulaşıkçılığa kadar birçok işle
uğraşmak zorunda kalmış. (Günlük) 2
Şubat
Hükümetin sürdürdüğü özeleştirme
politikaları nedeniyle mağdur olan kamu
kurum ve kuruluşlarında çalışan geçici
işçiler ile taşeron işçiler harekete geçerek
dernekleşti. Genel Merkezi Muş'ta bulunan
Geçici ve Taşeron İşçiler Derneği’nin
önceki gün gerçekleştirilen 1. Olağan Kongresi’nde dernek genel başkanlığına Orhan
Erkul seçildi. (Günlük) 7 Şubat
Taşeron firmaya bağlı çalışırken işten
çıkartılan İzmir SGK temizlik işçileri, 13
aydır Dayanışma Sendikası’yla birlikte
21
Yatağan Termik Santrali'nde ve TKİ Güney
Ege İşletmesi'nde çalışan işçiler,
özelleştirme kapsamında gelen konsorsiyum temsilcilerini Yatağan’dan kovdu.
Tekel işçilerini, çeşitli eylemlerle
destekleyen işçiler, özelleştirme kapsamında gelebilecek konsorsiyum temsilcilerine karşı başlattıkları nöbeti de sürdürüyor.
22
yürüttükleri direnişte önemli bir başarı kaydetti. SGK’ye karşı açılan işe iade davası,
“taşeronla esas işveren arasında hileli iş
sözleşmesi”, “asıl işin taşeron tarafından
yapılıyor olması” gerekçesiyle işçilerin
lehine sonuçlandı. Mahkeme, 21 işçinin
SGK personeli olarak işe iade edilmesine
ve işçilerin işsiz kaldıkları süredeki
mağduriyetlerini göz önünde bulundurarak
4 aylık maaşlarının ödenmesine karar verdi.
(Günlük) 16 Şubat
CHP’li Karşıyaka Belediyesi tarafından 'iş
alanında daralma olduğu' gerekçesi ile 1
Mayıs 2009'da işten çıkartılan Kent A.Ş
işçileri, CHP'nin TEKEL işçisine sözde
sahip çıktığını belirterek, rant kurbanı
olduklarını vurguladı. (Günlük) 19 Şubat
Türkiye genelinde işsiz sayısı Kasım
2009’da geçen yılın aynı dönemine göre
233 bin kişi artarak 3 milyon 270 bin kişiye
yükseldi. İşsizlik oranı ise 0,5 puanlık artış
ile %13,1 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK,
Ekim, Kasım, Aralık 2009 hanehalkı işgücü
araştırması sonuçlarını açıkladı. Buna göre,
Kasım 2009 döneminde çalışma çağındaki
nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 864
bin kişi arttı. 2009 yılı Kasım döneminde,
Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir
önceki yılın aynı dönemine göre 811 bin
kişilik bir artış ile 70 milyon 841 bin kişiye,
kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus
ise 864 bin kişi artarak 52 milyon 7 bin
kişiye ulaştı. (ANF) 15 Şubat
Siirt Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 4
ay çalıştırılmak üzere alınacak 150 kişilik
iş için yapılacak sınava 1424 kişi başvurdu.
Başvuruların fazla olması nedeniyle sınav
iptal edildi ve işe alınacaklar kura ile belirlendi. (ANF) 16 Şubat
Mersin’in Toroslar, Yenişehir ve Akdeniz
ilçelerinde 2001 yılından bu yana tezgah
kuran esnaflar, tezgahlarını kaldırmaya
çalışan Mersin Umum Pazarcılar Odası
yönetimine karşı son 5 yıldır direniş mücadelesi veriyor. (ANF) 11 Şubat
Muğla’nın Yatağan ilçesinden bulunan termik santralde özelleştirme çalışmaları
kapsamında inceleme yapmak üzere geldikleri belirtilen danışmanlık şirketlerinin temsilcileri, işçiler tarafından santrale alınmadı.
Yatağan Termik Santrali ve Güney Ege
Linyitleri İşletmesi'nin özelleştirilmesinde
ilk basamak olan maliyet bedellerinin
hesaplanması ihalesini kazanan konsorsiyumun temsilcileri Yatağan’a sokulmadı.
Barikat kuran bine yakın işçi, firma temsilcilerini santrale sokmadı. (ANF) 8 Şubat
Batman'da İş-Kur’un Toplum Yararına
Çalışma Programı kapsamında geçici
olarak alınacak 150 işçi için 6 bin 994
başvuru yapıldı. Batman Milli Eğitim
Müdürlüğünde 4 aylığına çalıştırılacak 100
kişi için 3 bin 447 kişi başvuru yaparken,
Çevre Orman Müdürlüğüne 5 aylığına
alınacak 50 kişi için ise 3 bin 547 kişi
başvuruda bulundu. (Zaman) 18 Şubat
Şişli bölgesinde çalışan temizlik işçileri
haklarını
alamadıkları
gerekçesiyle
Piyalepaşa Bulvarı üzerinde bulunan Atlas
Katı Atık Arıtma Tesisleri önünde eylem
yaptı. Polis, çöp araçlarının yolunu kapatarak işçilerin dışarı çıkmalarına izin vermeyen eylemcilere müdahale etti. Bir işçi
polisin müdahalesi sırasında baygınlık
geçirdi. (Zaman) 16 Şubat
Mersin'in Erdemli ilçesinde, “Toplum
Yararına Çalışma Projesi” kapsamında, 72
kişilik geçici işçi kadrosu için 2 bin 500 kişi
başvuruda bulundu. (Zaman) 19 Şubat
Şırnak’ın Cizre ilçesinde borcuna karşılık
13 yaşındaki kızı istenen 5 çocuk babası
Musa Berivan intihar etti. Cizre’de dün
gece intihar eden 33 yaşındaki Musa
Berivan’ın intiharının ardından Emniyet
Müdürlüğü’nün
yapmış
olduğu
soruşturmada, Berivan’ın tefecilere olan
borcu yüzünden, tefecilerin borca karşılık
13 yaşındaki kızını istemeler üzerine intihar
ettiği ileri sürüldü. (ANF) 21 Şubat
Dün akşam saat 19.00’da AYÖP-İstanbul’un çağrısı ile Taksim Tramvay
Durağı’nda bir araya gelen öğretmenler,
basın açıklaması ve oturma eylemi yaptılar.
Balıkesir’de intihar eden öğretmen Kadir
Ağzıbüyük’ün işsizlik nedeni ile intihar
ettiğini belirten öğretmenler, güvenceli işgüvenli gelecek taleplerini haykırdılar.
İzmir'de belediyede işe sokma vaadiyle 17
kişiden 375'er lira aldığı iddia edilen M.A.
Ereğli'nin Serintepe köyünde yaşayan
ailenin 13 çocuğundan altısı bakımsızlıktan
daha bir yaşına gelmeden öldü. Zeka
geriliği olan anne ve işsiz babadan alınan
diğer 4 kardeşi, devlet koruyacak. (Zaman)
11 Şubat
Çorum'un Uğurludağ ilçesinde, aldığı traktörün borcunu ödeyemeyen Ekrem Akburu
(42), gölete atlayarak intihar etti. (Zaman)
12 Şubat
Manisa'nın Saruhanlı ilçesinde bir kişi, telefonda konuştuğu Bursa'daki amcasının
çocuklarına ''yarın cenazeme gelin'' dedikten sonra yaşamına son verdi. Cesedi, eve
gelen yakınları tarafından bulunan Ö.B'nin,
borçlarından dolayı intihar ettiğine ilişkin
not bıraktığı kaydedildi. (Zaman) 23 Şubat
Şırnak'ın Cizre ilçesinde, evli ve 5 çocuk
babası bir kişi intihar etti. İddiaya göre,
Cudi Mahallesi'nde oturan ve şoförlük
yaptığı belirtilen 33 yaşındaki Musa B.'den,
''borç aldığı tefeciler alacaklarına karşılık 13
yaşındaki kızını'' istedi. Aile, odanın
penceresinden bakınca Musa B'nin iple tavana asarak yaşamına son verdiğini gördü.
(Zaman) 21 Şubat
Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesinde acemi
birliğinden gelen bir asker, fare zehri içerek
intihar etti. Askerin usta birliğine gidecek
yol parasını bulamadığı için intihar ettiği
iddia edildi. (Zaman) 23 Şubat
MART
İSKİ'nin sayaç okuma, barkod, açma-kapama, sayaç değişikliği, kaçak tespit işlerini
yaptırdığı taşeron sözleşmesini bitirmesinin
ardından Karel, Sistem ve Elsan
şirketlerinde işlerine son verilen işçilerin
İSKİ önündeki eylemi bugün de sürdü.
(Sendika.org) 19 Mart
Tes-İş ve Maden-İş Sendikasına bağlı enerji
ve maden işçileri 18 Mart günü hükümetin
Ankara’da başlattığı enerji özelleştirmesi
kararına karşı Yatağan Termik Santrali
önünde bir basın açıklaması yaptı.
Tekel işçilerine destek vermek için
Adana'da yürüyüş yapan elliden fazla kişiye
Kabahatler Kanunu'na göre 143 lira ceza
kesildi. Adana Özgürlükler Derneği
Başkanı: Yürüyüşlerde hiç olay çıkmadı,
çevreye hiç zarar verilmedi. Bu neyin cezası
dedi. (Radikal) 22 Mart
BES Samsun Şubesi, Samsun Vergi Dairesi
Başkanlığı önünde bir eylem yaparak Gelir
ve Gider İdaresi çalışanlarının sorunları ve
taleplerini dile getirdi. (Sendika.org) 17
Mart
İstanbul,
Yenikapı’daki
Marmaray
Şantiytesi’nde 16 Ocak’tan beri direnişte
olan işçiler patronun görüşme taleplerine
tekrar cevap vermemeye başlaması üzerine
şantiyedeki sondaj makinelerinin üzerine
çıktı. İşçiler 4 Mart günü de şantiyeyi işgal
etmişlerdi. Patron şantiyeye giderek
işçilerin taleplerini kabul ettiğini açıklamış
ancak sonrasında devam eden görüşmelerde
“sendika olursa olmaz”, “bu kadar parayı
ödeyemem” gibi bahanelerle işçileri oyalamaya çalışmıştı. (Sendika.org) 17 Mart
Tazminatlarını almak için başlattıkları
oturma eylemine devam eden Tariş işçileri
bugün Meclis’teki Egeli milletvekillerine
yazdıkları mektupları göndermek için
Cumhuriyet Meydanı’ndaki PTT’ye
yürüdüler. (Sendika.org) 17 Mart
Erzurumlular Kültür ve Dayanışma
Vakfıńca, Erzurumún düşman işgalinden
kurtuluşunun 93ńcü yıl dönümü etkinlikleri kapsamında düzenlenen davete
katılmak için İzmiré gelen Milli Savunma
Bakanı Vecdi Gönül, Tekel işçileri
tarafından karşılandı. Vilayetler Evi önüne
yürümek isteyen Tekel işçilerinin önü polis
barikatı ile kesildi. (Sendika.org) 13 Mart
Samsun'da inşaat çalışmaları devam eden
raylı sistemin deneme sürüşü sırasında
Tekel işçileri protesto gösterisi yaptı.
Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa
Demir'in katıldığı açılışta protesto gösterisi
23
(41) yakalandı. İzmir Emniyet Müdürlüğü
Asayiş Şube Müdürlüğü Yankesicilik ve
Dolandırıcılık Büro Amirliği ekipleri, istihbari çalışma sonucu bir kişinin, kendisini
belediyede şef olarak tanıtıp bağlantı
kurduğu kişileri, işe alacağını söyleyerek
dolandırdığını belirledi. (Zaman) 3 Şubat
yapan işçilerle polis arasında arbede
yaşandı. (Sendika.org) 13 Mart
atılan Bülent Koyuncu dün akşam saatlerinde yolda karşılaştığı Belediye
Başkanını silahla vurdu. (Sendika.org) 12
Mart
24
Tekel işçileri Diyarbakır’da AKP İl
Danışma Meclisi toplantısını bastı.
AKP’liler Tekel işçilerine saldırdı, bir Tekel
işçisi kalp krizi geçirdi. Tekel işçileri,
Bağlar ilçesinde Kent Düğün Salonu'nda
yapılan AKP Diyarbakır İl Danışma Meclisi
Toplantısı'nı bastı. Milletvekillerinin de
katıldığı toplantıya girmelerine partililer
engel olmak isterken, 100 kadar Tekel işçisi
salona girdi. (Sendika.org) 14 Mart
Bugün Mersin’de sağlık örgütleri iş
güvencesi talebiyle İl Sağlık Müdürlüğü’ne
bir yürüyüş gerçekleştirdi. Saat 12.15’de
SES, TTB ve Dev Sağlık-İş’in çağrısıyla
Toros Devlet Hastanesi önünde bir araya
gelen sağlık emekçileri buradan İl Sağlık
Müdürlüğü’ne yürüdüler. (Sendika.org) 12
Mart
Bitlis’te Tekel işçileri bugün kente gelen
AKP’li milletvekillerinin peşini bırakmadı.
Bitlis Belediyesi’ne açılım ile ilgili yapılan
toplantıya katılmak için gelen milletvekilleri 100 kadar Tekel işçisinin protestosuyla
karşılaştı. (Sendika.org) 14 Mart
Muş’ta Tekel işçileri, AKP Muş il
başkanlığının
Türkiye
Buluşmaları
Konferansı’na katılmak üzere Muş’a giden
AKP genel başkan yardımcı Abdulkadir
Aksu’yu yumurta atarak protesto etti.
Aralık 2009 itibariyle son bir yıllık
dönemde istihdam 985 bin kişi artarken,
kayıt dışı istihdamdaki artış 675 bin kişiyi
buldu. Böylece son bir yılda istihdam
edilenlerin %70'i kadar işgücü, kayıtdışı istihdam edilmiş oldu. Son bir yıllık dönemde
kadın istihdamı 575 bin kişi artarken,
kayıtdışı istihdam eden kadınların sayısında
463 bin kişilik artış yaşandı. Aralık'ta
çalışan kadınlar içinde kayıtdışılık oranı
%57.5’e yükseldi. Son bir yıllık dönemde
istihdam edilen erkek sayısında 303 bin,
kayıtdışı erkek istihdamında 212 bin kişilik
artış oldu. Aralık'ta istihdam edilen erkekler
içinde kayıtdışılık oranı %37.4'e çıktı.
TÜBİTAK'ta çalışan Aynur Çamalan, Tekel
işçilerine destek olduğu için işten atıldı.
Kararı protesto eden Çamalan ve yakınları
oturma eylemine başladı. (ANF) 8 Mart
TMMOB’a bağlı odaların yaklaşık 350 bin
üyesi bulunuyor. Bu üyelerin %25’i, yani
yaklaşık 90 bini işsiz ya da meslek dışı alanlarda çalışıyor. (Cumhuriyet) 17 Mart
16 Mart tarihinde Bursa Uludağ Ünv. Hastanesi’nde yaklaşık bin taşeron sağlık işçisi,
kronik hale gelen hak gaspları nedeniyle
rektörlüğe yürüdü. Yürüyüşe hasta yakınları
da destek verdi. İşçiler, yıllık izin haklarının
kullandırılmamasını, yıllardır kullandıkları
servislere binmelerinin engellenmesini,
Dev Sağlık-İş’e üye oldukları için baskı
uygulanmasını
ve
maaşlarının
yatırılmamasının alışkanlık haline getirilmesini protesto etti. (Sendika.org) 17 Mart
Hacılar Belediyesi’nden bir süre önce işten
Geçen yıl iş için belediyeyi işgal eden
işsizler bu sefer de İŞKUR’u bastı.
İşsizliğin bunalttığı 25 Derinceli ve Körfezli
işsiz, “Bize iş bulacaksınız” diyerek
İŞKUR'da oturma eylemine başladı.
Tartışmaların yaşandığı eylem sırasında
Şube Müdürü Nazım Balcı gençleri ikna etmeye çalıştı. İşsizler İŞKUR’a pazartesiye
kadar süre verdi. (Sendika.org) 9 Mart
DİSK'e bağlı Emekli-Sen üyeleri emekliler,
üyesi bile olmadıkları bir dernek tarafından
maaşlarından yapılan kesintiler için basın
açıklaması yaptılar. Bugün saat 12.00'da
Sosyal Güvenlik Kurumu İzmir İl
Müdürlüğü önünde DİSK Emekli-Sen bir
basın açıklaması yaptı. Açıklamayı
emekliler adına Emekli-Sen Ege bölge temsilcisi Samet Baskak okudu. (Sendika.org)
9 Mart
40 yaşını geçtikleri için işten atılmışlardı.
Dava açıp işe geri döndüler. Bu kez de maaş
alamadılar. Mersinli taşeron sağlık
işçilerinin
mücadelesi
sürüyor.
Tekel işçilerinin 4/C'ye başvuru süresinin
uzatılması için Danıştay'a yaptığı dava
başvurusu olumlu sonuçlandı. Böylece
AKP hükümetinin işçilere tanıdığı sürenin
ise işçilerin Anayasal haklarını kullandığını
ve karara itiraz edeceklerini belirtti.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı
Kadın ve Aile Sağlığı merkezlerinde
psikolojik danışmanlık hizmeti sunan 55
psikolog, işten çıkartılmalarına tepki göstererek bir basın açıklaması gerçekleştirdiler.
Basın açıklamasını okuyan işten çıkartılan
psikologlardan Zeynep Gülüm, “Ekonomik
krizin gittikçe etkisini artırdığı şu dönemde
55 psikolog, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ nin çalışanını ve hizmet alan vatandaşlarını umursamayan, sadece rantı ve
aldığı fonları düşünen kar hırslı zihniyetinden dolayı işsiz kalmış bulunmaktadır” diye konuştu. (Birgün) 2 Mart
Halkevleri üyesi emekliler, SGK’nın emekli
maaşlarından yaptığı kesintilerle ilgili Sultanahmet Adliyesi’nde suç ihbarında bulundular. “Üyelerinin adını bile bilmediği bir
örgüt" için SGK tarafından yapılan kesintilerin dolandırıcılık suçu olduğunu söyleyen
Mesut Akıncı, suçun failinin sadece sahte
üye yapan dernekler olmadığını belirterek,
SGK’nın sorumluluğunu vurguladı.
SGK, emeklileri Türkiye İşçi Emeklileri
Derneği’ne gizlice üye yapmış. 500 bin
SSK ve Bağ-Kur emeklisi haberleri
olmaksızın derneğe üye yapılarak
maaşlarından 12 lira aidat kesintisi alınmış.
Gazete HaberTürk yazarı Ali Tezel, yılda
bir kere olduğu ve zam verildiği için kesintinin fark edilmediğini vurguladı.
Arnavutköy'de kurulu bulunan Cano Tekstil'de, ücret alacakları için direnişte olan ve
dün polis saldırısına maruz kalan 3 işçi
tutuklandı. İşçilerin patronu rehin aldığı
iddia ediliyor. Tektil-Sen öncülüğünde 2
aylık ücretlerinin ödenmesi talebiyle 11 gün
önce direnişe başlayan Cano Tekstil işçileri,
iş makinelerinin kaçırılmasını önlemek için
nöbetteydi. (Sendika.org) 3 Mart
Okullar yarıyıl tatilindeyken, 9 yaşındaki
çocuğuna bakacak kimseyi bulamadığından, çocuğuna bakabilmek için yıllık
iznini kullanmak isteyen Esra Demirkan,
izin talebinin keyfi bir şekilde reddedilmesi
üzerine beş günlük rapor almak durumunda
kalmış ve rapor bitiminde işyerine
gittiğinde kendisine işten atıldığı bildirilmişti. Esra Demirkan 4 Mart saat
12.30'da ZMO önünde bir açıklama yaptı.
Tekel işçisiyle dayanışma amacıyla işe gitmeyen Yeniköy Linyit işletmesinde çalışan
maden işçilerine biner lira para cezası verildi. Türk-İş’e bağlı Maden-İş Yatağan ve
Havalisi Şubesi Başkanı Süleyman Girgin
İşyerlerinin özelleştirilmesine karşı ve iş
güvenceleri için kurdukları çadır kentte
direnen TEKEL işçileri Ankara’ya doğru
yola çıktı. Türk-İş önünde toplanacak olan
işçiler, tam gün eylem halinde olacak.
İşçiler 2 Nisan’da yeni eylem takvimlerini
açıklayarak, memleketlerine dönecek.
(ANF) 31 Mart
Diyarbakır’da DİSKİ tarafından işten
çıkarılan 58 işçinin Diyarbakır Büyükşehir
Belediyesi önünde başlattıkları süresiz
oturma eylemi 16'ncı gününe girdi.
DİSKİ'ye bağlı taşeron firmada 10 yıldan
bu yana sayaç okuma, açma-kesme gibi
işlerde çalışan 58 işçi, 7 ay önce yapılan
ihalede çalıştıkları firmanın ihaleye
girmemesi üzerine yeni firma tarafından
işten çıkarıldı. (ANF) 31 Mart
Vali ve Rektörün Konyalı olduğu Şırnak'ta
üniversiteye alınacak personeller Konya'da
yapılan sınavla alındı. Vali sınavların
Konya'da yapılmasını ''Kuvayi Milliye
ruhu'' sözleriyle izah etti. Şırnak Üniversitesi için gerekli olan personel alımları,
Şırnak Valisi Ali Yerlikaya ve Şırnak
Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Akmaz'ın
memleketi olan Konya'dan alındı. (ANF)
29 Mart
Türk-İş, 2010 yılının Mart ayında dört
kişilik bir ailenin açlık sınırını 845,11 TL,
yoksulluk sınırını ise 2752,80 TL olarak
açıkladı. (ANF) 25 Mart
TÜİK verilerine göre, işsizlik oranı Aralık
ayında % 13,5’e yükseldi. Ülke genelinde
işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre
29 bin kişi artarak 3 milyon 361 bin kişiye
yükseldi. (ANF) 15 Mart
25
dolmasına bir gün kala, bu süre kısıtı da
geçersizleşti ve mücadele yeni bir evreye
girdi. (Sendika.org) 1 Mart
26
Diyarbakır İl Sağlık Müdürü Namık Kemal
Kubat, Diyarbakır Göğüs Hastalıkları Hastanesi'nin kapatılması ile ilgili tepki göstermek amacıyla basın açıklaması yapanlara
"Terbiyesizler" diyerek, "Yarın silahımla
geleceğim. Eğer bende sıkmazsam
namerdim" şeklinde tehditler savurdu.
Kubat, ses kaydının basına sızmasının
ardından Tv21 muhabir ve kameramanı
Sedat Irmak işinden atıldı. (ANF) 16 Mart
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz
Kocaoğlu bir yandan taşerona karşı çıktı,
ancak bir yandan da sendikalı işçilerin
ücretlerinin düşürülmesi gerektiğini ima
etti, bu konuda hükümetten destek istedi.
Kocaoğlu bu isteminin gerekçesini ise,
‘taşeron işçiler ile sendikalı işçiler
arasındaki ücret dengesizliği’ olarak
açıkladı. (ANF) 11 Mart
Mardin Devlet Hastanesi'nin temizlik
ihalesini alan firmanın daha önce çalışan 52
işçiye zorla senet imzalattırdığı ortaya çıktı.
İşçiler, savcılığa şikâyet dilekçesi verip
firma aleyhine dava açılmasını istedi.
Mardin Adliyesi önünde toplanan işçiler,
firmanın kendilerine köle muamelesi
yaptığını, haklarını savunmak için gerekirse
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne gideceklerini söyledi. (ANF) 5 Mart
TEKSİF üyesi işçiler, Çiğli İplik
Fabrikası’nın kapatılması girişimine karşı
bugün eylemlere başladı. İşçiler, TARİŞ
Genel Müdürlüğü önünde oturma eylemi
başlattı. (ANF) 1 Mart
Eğitim-Sen Bursa Şubesi “KPSS
kaldırılsın, tüm öğretmenlere kadro istiyoruz” talebiyle AKP önüne yürüdü ve
AKP önünde bir basın açıklaması yaptı.
Öğretmenler, basın açıklamasının ardından
AKP önüne tebeşir bırakıp kalem kırdı.
Hamile olduğu gerekçesi ile işten çıkarılan
sağlık işçisi Fatma Baytar’ın işe geri
alınması talebiyle Mersin Üniversitesi Tıp
Fak. önünde Dev Sağlık-İş, SES ve
demokratik kitle örgütlerinin katılımıyla
gerçekleştirilen basın açıklamasında Fatma
Baytar işe geri alınana kadar mücadelenin
sürdürüleceği vurgulandı. (Sendika.org) 29
Mart
Danıştay’ın 4/C maddesinin iptali istemiyle
Anayasa Mahkemesi’ne başvurması üzerine, Tekel işçilerinin güvencesiz çalıştırmaya
karşı verdiği hukuk mücadelesinde yeni bir
aşamaya geçildi. Eski bir TÜİK çalışanının
başvurusu üzerine kararı veren Danıştay,
Anayasa Mahkemesi'ne 4/C'nin Anayasa'ya
aykırı olduğuna hükmettiği için başvurdu.
İSKİ işçileri işe geri dönme talebiyle düzenledikleri eylemlerine devam ediyor. İşçiler
bugün (24 Mart) Taksim Tramvay
duraklarında buluştu. 300 işçi, “İşçiyiz
haklıyız kazanacağız” ve “İşimizi geri istiyoruz” yazılı pankartların arkasından
Galatasaray Meydanı’na doğru yürüyüşe
geçti. (Sendika.org) 24 Mart
Kent A.Ş. işçilerinin açtığı işe iade davası
sonuçlandı. 1. İş Mahkemesi, davayı açan
91 işçinin işe iade edilmesinde karar verdi.
Karşıyaka Belediye Başkan Vekili Hüseyin
Çalışkan, karara itiraz edeceklerini, işçilerin
belediyeye dönmelerinin söz konusu
olmadığını ifade etti. Belediye 8 gün
içerisinde karara itiraz etmezse işçiler 10
gün içinde iş başı yapacaklar. Belediyenin
Yargıtay’a itirazı durumundaysa hukuki
süreç devam edecek. (Sendika.org) 24 Mart
Habur Sınır Kapısı'ndaki geçişlerin
geciktirildiğini belirterek oturma eylemi
yapan şoförlere jandarma müdahale etti.
Müdahalede çok sayıda şoför yaralandı.
(Günlük) 27 Mart
İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin büyük bölümü
bir yılı aşkın süredir iş bekliyor. Edinilen
bilgiye göre ocak ayı itibariyle kuruma
kayıtlı 1 milyon 711 bin 530 işsiz bulunuyor. Kayıtlı işsizlerin 1 milyon 204 bin
374'ü erkeklerden, 507 bin 156'sı
kadınlardan oluşuyor. Kuruma kayıtlı
işsizlerin iş bekleme sürelerine bakıldığında
en büyük grubu bir yıldan fazladır iş
bekleyenler oluşturuyor. (Günlük) 13 Mart
İSKİ’ye bağlı taşeron Sistem ve Karel
İnşaat şirketleri bünyesinde çalışan yaklaşık
2 bin işçi 12 Mart'ta kurumla taşeron şirket
arasında yaşanan anlaşmazlığa kurban edilerek kapı dışarı edildi. İşten atılan işçilerin
İSKİ ve taşeron şirketle yaptıkları
görüşmelerde bir sonuç çıkmaması üzerine
Aksaray'daki İSKİ binası önünde bir araya
geldi. (Günlük) 18 Mart
Esenyurt İSKİ şantiyesinde taşeron firmada
çalışan 5 işçi projenin bitmesine rağmen 6
aydır alacaklarını alamıyor. İşçiler şantiyede
tek göz oda da banyo ve tuvalet gibi
imkânlarının kısıtlı olduğu, sağlıksız
koşullarda paralarını alabilmek için yaşam
mücadelesi veriyor. (Günlük) 30 Mart
CHP’li Kemalpaşa Belediye Başkanı
Rıdvan Karakayalı'ya ait olduğu ileri
sürülen bir ses kaydı internete düştü. İşçileri
tehdit edip, küfürlü konuştuğu iddia edilen
Karakayalı'ya ait olduğu belirtilen ses
kaydının başkanın, Kemalpaşa ilçesine
bağlı kapanan Ulucak Belediyesi'nin
işçilerine hitaben yaptığı sırada çekildiği
söyleniyor.
Karakayalı'nın
Ulucak
Belediyesi'nden 34'e yakın işçiyi çıkardığını
ifade eden bir işçi, ses kaydını 9 Aralık 2009
günü kendilerinin gizlice çektiğini açıkladı.
(Zaman) 1 Mart
Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde, İşKur tarafından 3 aylığına alınacak 20 kişilik
hizmetli ilanına 175 kişi başvurdu. Ancak,
İş-Kur görevlisinin 'yeşil kart iptal olacak'
ifadesi salonun boşalmasına neden oldu. 3
aylık iş için yeşil kart hakkından mahrum
kalmak istemeyen işsizler, iş istemediklerini
belirterek müracaatlarını geri aldı. (Zaman)
3 Mart
Muş'un Korkut ilçesine bağlı Karakale
Beldesi Belediye Başkanı Zeki Taygar ve
akrabalarıyla belediye işçileri arasında
çıkan kavgada 4 kişi yaralandı. Alınan bilgilere göre, sabah mesaiye gelen işçiler bir
sürprizle karşılaştı. Belediye Başkanı Taygar, "İşe gelmeyin, 4 yıla kadar maaş yok.
Gelen parayla belediyeye yeni bina
yapacağız." dedi. İşçiler, "Kölelik devri
bitti." şeklinde karşılık verince kavga çıktı.
İşçiler, belediye başkanı ve başkanın
akrabaları birbirine girdi. Bir işçi kurusıkı
tabanca ile yaralandı. (Zaman) 16 Mart
Şırnak'ın Cizre ilçesinde kendisinden borcuna karşılık 12 yaşındaki kızı istendiği için
intihar ettiği ileri sürülen Musa
Berivan(33)'ın eşi Remziye Berivan
çocuklarıyla baba evine sığındı. Ekonomik
nedenlerden dolayı çocuklarının hiç birinin
okula gidemediğini söyleyen Remziye
Berivan, eşinin ailesinin kendisine
bakmadığını bu nedenle baba evine dönmek
zorunda kaldığını belirtti. (Zaman) 15 Mart
Mardin'in Nusaybin İlçe Belediyesi kadın
hakları konusunda önemli bir çalışmaya
imza attı. Nusaybin Belediye Başkanı Ayşe
Gökkan ile Belediye-İş Sendikası Mardin
Şube Başkanı Memduh Öztürk'ün
imzaladığı sözleşmeye göre "başlık parası
alan, kız çocuklarını okula göndermeyen,
ikinci evlilik yapan ve ailesine şiddet uygulayan" erkek işçiler görevlerinde
pasifleştirilecek. (Zaman) 3 Mart
Sakarya'nın Arifiye İlçesi Fatih Mahallesi'nde R.Ç.'ye ait vagon onarım fabrikasında
çalışan Cevdet Yıldız ve Rıdvan Dinç adlı
iki işçi, alacaklarının verilmesi için
fabrikanın önünde bulunan yüksek gerilim
hattına çıktı. Alacaklarının ödenmemesi durumunda kendilerini aşağıya atıp intihar
edeceklerini belirten iki işçiyi fabrika sahibi
ve polis uzun süre uğraşmasına rağmen
ikna edemedi. İşçiler polisin uzun uğraşları
sonucunda alacaklarının pazartesi günü
ödenmesi sözü verilmesiyle birlikte itfaiye
merdiveni yardımıyla direkten indirildi.
(Zaman) 20 Mart
Afyonkarahisar'da, İŞ-KUR'un Toplum
Yararına Çalışma Programı kapsamında
belediye bünyesinde çalıştırılacak 70 kişilik
işçi alımı için bin 622 kişi müracaat etti.
(Zaman) 9 Mart
İşçi, Memur ve Bağ-Kur Emeklileri
Derneği Başkanı Hamdi Öz eski ile yeni
emekli
arasındaki
maaş
farkının
Anayasa'nın 10'ncu Maddesi'ne aykırı
olduğunu ileri sürdü. Bu nedenle maaşının
27
BES, 'Eşit işe eşit ücret için performans
uygulamalarına
hayır'
sloganıyla
Diyarbakır, Ankara ve İzmir'de yarım gün
iş bırakarak, basın açıklamarı yaptı. (Günlük) 26 Mart
Kocaeli'de bir grup işsiz, İŞKUR İl
Müdürlüğü koridorlarında oturma eylemi
yaparak, iş talebinde bulundu. İşçiler adına
açıklama yapan Serdar Aykoç, Derince'de
yaklaşık 1 yıldır düzenli bir işte çalışmayan
gençler olarak bir araya geldiklerini,
dayanacak güçleri kalmadığını, ceplerinde
1 lira dahi olmadığını söyledi. (Zaman) 8
Mart
28
düşük olduğunu ifade edip bunun
düzeltilmesi için Ankara 5. İş Mahkemesi'ne dava açtı.. (Zaman) 19 Mart
Diyarbakır'ın Bismil ilçesinde yaşayan Ferhat Aslan (30) isimli şahıs işsiz olduğu için
bunalıma girerek intihar etti. (ANF) 27
Mart
Kağıthane'de, benzerine pek rastlanılmayan
bir hırsızlık olayı yaşandı. Yatsı namazı
sırasında cami tuvaletine giren hırsız,
şadırvandaki muslukları çaldı. Gece
yarısına doğru işini bitiren zanlı, giderken
de geride bir not bırakarak imamdan
hakkını helal etmesini istedi. Abdest
alındığı şadırvan kısmına astığı notta hırsız
şunları yazdı: "Hocam! Beni bunu yapmaya
hayat zorladı. Affedin, hayatımda bir ilk.
Arkadaş sayılmaz, daha önce o yapmış.
Bana anlattı. Ben de aç kaldım yaptım. Beni
ne olur affedin, bir daha böyle bir şey denemem. Çok günah beni affedin. Ne olur
Allah'ım sen de affet! Bu yol kötü."
(Zaman) 4 Mart
Sakarya'nın Akyazı ilçesinde, iki çocuk
babası bir kişi, Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakfı'ndan yardım alamadığı
gerekçesiyle hükümet konağı girişinde
bıçakla boğazını keserek kendini yaraladı.
(Zaman) 11 Mart
Türkiye'de intihar eden erkeklerin yarısının
35, kadınların ise 25 yaşından daha küçük
oldukları belirlenirken, kadınların daha çok
psikolojik, erkeklerin de ekonomik nedenlerle intihar ettikleri ortaya çıktı. Devlet
Bakanı Selma Aliye Kavaf, BDP Van Milletvekili Fatma Kurtulan'ın, kadın
intiharlarına ilişkin soru önergesine yazılı
yanıt verdi. Kavaf'ın, TÜİK verilerine dayanarak verdiği yanıtta, 1974–1999 yılları
arasında intihar ortalamasının yüz binde
2,28 olduğu ifade edilirken, 1996–1999
yılları arasında intiharlarda artış eğilimi
görüldüğü ve 2006 yılı itibariyle
ortalamanın yüz binde 3,88 kişiye ulaştığı
bildirildi. (Zaman) 21 Mart
NİSAN
"Ekmek parası için gösteriye katıldım ve
slogan attım" diyen Viranşehir belediye
işçisi Kemal A., 7 yıl 1 ay hapis cezasına
çarptırıldı. (ANF) 1 Nisan
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı
çalıştıkları sıradan işten çıkarılan 43 itfaiyecinin mücadelesi sürerken, itfaiyeciler
hem AKP iktidarı hem de üye oldukları
sendikanın mağduru olduklarını söylediler.
(ANF) 26 Nisan
Mersin Toros Devlet Hastanesi'nde Öncü
Temizlik Şirketi bünyesinde çalışan 50 işçi,
40 yaşını geçtiği gerekçesiyle 1 Mart 2009
tarihinde, işten çıkartıldı. İşçiler, 'işe iade'
talebiyle dava açtı. Davayı kazanan temizlik
işçileri, yaklaşık 2 ay çalıştırıldıktan sonra,
yeniden kapının önüne konuldu. Taşeron
firmadan 2 aylık ücretlerini de alamayan
işçiler, hastanenin kapısında oturma eylemi
başlattı. (ANF) 2 Nisan
TEKEL eylemi nedeniyle yaşanan iki günlük olağanüstü hal uygulamalarını ve müdahaleleri protesto etmek amacıyla KESK
Şubeler Platformu’nun gerçekleştirdiği
‘hükümet, vali ve emniyet müdürü istifa’
eyleminde bazı göstericiler çevik kuvvet
polislerine yumurta fırlattı. (ANF) 3 Nisan
KESK-Ar’ın
güvencesiz
istihdam
araştırmasının sonuçlarını açıklayan KESK
Genel Başkanı Sami Evren, kamuda
güvencesiz istihdamın vahim boyutlara
ulaştığını belirtti. Evren, çalışanların,
örgütlü-örgütsüz, kadrolu-kadrosuz, işçimemur, güvenceli-güvencesiz, kurum
çalışanı-taşeron çalışanı olarak parçalandığını, emekçilerin atomize edildiğini
söyledi. (ANF) 6 Nisan
7 aydır maaşlarını alamayan ve Şubat
ayında iş durdurarak direnişe geçen
Samatya Hastanesi inşaat işçilerinin kaldığı
şantiyeye, bugün sabah saatlerinde giren
polis, işçilerden Abdullah Dağ ve Alaattin
Bey Üstten’i gözaltına aldı. (Sendika.org)
30 Nisan
Haber Sen Türkiye işçi ve emekçilerinin 1
Mayıs’a hazırlandıkları bu günlerde PTT
emekçilerinin
çalışmak
zorunda
16. Ulusal Psikoloji Kongresi’nin açılışında
Toplumsal Dayanışma İçin Psikologlar
Derneği Girişimi eylem yaptı. Kongrenin
paralı olmasını protesto eden psikologların
salonlara para ödemeden girmek istemesi
Türk Psikologlar Derneği yetkilileri
tarafından engellendi. Psikologlar, mevcut
derneğin hükümetle iyi geçinmek adına
taşeron çalıştırmaya göz yumduğunu, cezaevlerinde görevli psikologların etik dışı
davranışlarıyla ilgili şikâyetleri dikkate
almadığını vurguladılar. (Cumhuriyet) 16
Nisan
DİSK-AR'ın araştırmasına göre, SGK
kapsamındaki zorunlu sigortalı sayısı 11
milyon 255 bin kişi olurken, TÜİK'in 15
Nisan 2010'da açıkladığı ücretli sayısı ise
12 milyon 825 bin kişi. SGK istatistikleri
ile TÜİK'in açıkladığı hanehalkı işgücü anketi arasında 1,5 milyon kişilik bir fark
olduğu tespit edilen araştırmada, TÜİK verilerinde %15'lik bir kayıp olduğu, bu oranın
işsizlik rakamlarına yansıtıldığında resmi
işsiz sayısının 4 milyon 145 bine, geniş
tanımlı işsiz sayısının ise 6 milyon 740 bine
ulaştığı iddia edildi. (Sendika.org) 19 Nisan
Büyükşehir Belediyesi'nden taşeron şirkete
geçmeye zorlanan, ancak kabul etmeyince
işten atılan itfaiye işçileri Belediye Başkanı
Kadir Topbaş'ı yalanladı; "Direniyoruz, mücadeleden vazgeçmedik" dedi. Büyükşehir
Belediyesi'ne ait BİMTAŞ bünyesinde
çalışırken taşeron Lapis-Makro şirketine
geçmeye zorlanan işçiler 138 gündür
direnişte. (Bianet) 20 Nisan
İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde
İSKİ'ye bağlı taşeron şirketlerde çalışırken
sözleşme feshi sonucunda işlerini yitiren ve
16 Mart'tan bu yana İSKİ önünde direnişte
olan işçilere İSKİ güvenlik görevlileri
saldırmaya çalıştı. İSKİ'de çalışan güvenlikçiler, işçilerin 42 gündür İSKİ Bölge
Müdürlüğü Binası'nın önünde asılı duran
pankartını "Mülkiye müfettişi gelecek" diyerek sökmeye çalıştı. (Sendika.org) 20
Nisan
Bilecik’in Bozöyük İlçesi’nde Toprak
Holding’e bağlı fabrikalarda çalışan işçiler
TMSF’ye devredilen fabrikaların üretime
açılmadığı için 21 Nisan günü EskişehirBozöyük karayolunu trafiğe kapattı. İlçe
merkezindeki Cumhuriyet Meydanı’nda
işçiler, fabrikaların üretimi durduğu için
çalışamadıklarını ve iş akitlerinin feshedilerek tazminatlarının verilmesini istedi.
(Sendika.org) 22 Nisan
Mersin Toros Devlet Hastanesinde 40
yaşında oldukları için işten atılan işçiler,
yargı kararına rağmen işe alınmamaları nedeniyle savcılığa suç duyurusunda bulundular. (Sendika.org) 22 Nisan
Zonguldak'ta, Türkiye Taşkömürü Kurumu'na
bağlı
Üzülmez
Müessese
Müdürlüğü'ndeki maden ocağında taşeron
firmaya bağlı çalışan 140 maden işçisi, 2
aydır maaşlarını alamadıkları için iş
bırakma eylemi yaptı. Maden ocağında,
kömür üretimi öncesinde gerçekleştirilen
galeri açma çalışmalarını üstlenen Star
Madencilik A.Ş.'de çalışan işçiler, 22
Nisan’da gece vardiyası için ocağa girmedi.
İşçiler, iki aydır maaşlarını alamadıklarını
ve maaş aldıkları dönemlerde de düzensiz
şekilde maaş aldıklarını ifade ediyor.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin yan
kuruluşu olan Kent Konut'un, Karamürsel'de yaptırdığı toplu konut inşaatında
çalışan ve taşeron firmadan 5 aylık
alacaklarını alamayan işçiler, sabah saatlerinde Kent Konut A.Ş'yi bastı.
Türk-İş, 2010 Nisan ayı açlık ve yoksulluk
sınırını açıkladı. Türk-İş'in verilerine göre,
dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve
yeterli beslenebilmesi için Nisan 2010 ayı
itibariyle yapması gereken harcama tutarı
(açlık sınırı) 852,50 lira oldu. Gıda
harcaması yanı sıra giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve
29
bırakılmasını protesto etti. PTT yöneticilerinin “emekçilerin dini ve ulusal bayramlarda (23 Nisan,19 Mayıs, 29 Ekim,
Ramazan Bayramı, Kurban bayramı vb)
çalıştırıldığı yetmiyormuş gibi, 1 Mayıs
Emekçiler Bayramı’nda (Cumartesi) da
emekçileri işe getirmesi kabul edilemez.”
diyen Haber-Sen yasalara rağmen, hukuka
rağmen emekçilerin 1 Mayıs günü işe getirilmesi PTT yöneticilerinin emekçiye
hiçbir saygılarının olmadığının kanıtıdır”
dedi. (Sendika.org) 30 Nisan
30
benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu
diğer harcamalarla birlikte toplam harcama
tutarı (yoksulluk sınırı) ise 2776,86 lira
olarak hesaplandı. (Sendika.org) 27 Nisan
Aksöz Elektrik Ltd. Şti.'de çalışan ve 20
Nisan 2010'da çıkışı verilen Bilal Gürel,
şirketten aldığı maaşlarda 2008-2010 yılları
arasında usulsüzlük yapıldığını öğrenip
hakkını aramak için şirkete gittiğinde,
şirketin yöneticilerinden şaşırtıcı bir yanıt
aldı: "Haklarını aradığın için senin iş akdine
son veriyoruz". Gürel, şimdi tazminatını
alabilmek için uğraşıyor. (Sendika.org) 29
Nisan
Türkiye Emekliler Derneği’nin 770 bin
emeklinin maaşından kestiği 31 milyon
liralık aidat için SGK devreye girdi.
Vatan'ın haberine göre SGK, kesinti
yapılabilmesi için emeklilerin yeni belge
imzalaması şartını getirdi. Dernek ise
emeklilerin imzaladığı üyelik formunda
'kesinti yapılacağı' hükmünün yer aldığını
ve paraların geri ödenemeyeceğini
bildirerek, "Hukuken para iadesi olamaz
ama üyelikten istifa edebilirler" açıklaması
yaptı. (Sendika.org) 14 Nisan
Tariş işçilerinin 1 Mart günü tazminatlarını
almak için başlattıkları oturma eylemi
sendikacılar ve Tariş yönetimi arasında dün
yapılan görüşmeden çıkan kararla bugün
sonlanmış oldu. Bugün, alınan karar
işçilerin oylamasına sunuldu ve işçiler
tarafından kabul edildi. Bu karar
doğrultusunda oturma eylemine katılan 345
işçinin tazminatları 3 parça halinde
ödenecek. İlk ödemeyi 4 Mayıs’ta %70’lik
kısmını yapacağını söyleyen yönetim kalan
%30’luk miktarı da 2 eşit parça halinde
Haziran ve Temmuz aylarında ödeyecek.
Yalova Çağrı Merkezi Çalışanları Derneği,
işten atılma ve hak ihlallerini protesto etti.
Çağrı Merkezi Çalışanları Derneği, Vodatech Çağrı Merkezi’nin Yalova lokasyonunda yaşanan hak ihlallerini dile
getirirken “Başka Dilde Aşk” filminde çağrı
merkezinde çalışan kadın karakteri
canlandıran Saadet Işıl Aksoy da katılarak
çalışanlara destek verdi. (Cumhuriyet) 8
Nisan
Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr.
Nevin Ateş’in tazminatsız olarak işten
çıkarılması hakkında Sosyal-İş sendikası
yönetim kurulu tarafından yazılı bir
açıklama yayımlandı. Açıklamada Nevin
Ateşi’in işten çıkarılmasının hukuksal bir
dayanağı olmadığı vurgulanırken, Bilgi
Üniversitesi rektörlüğünün eleştiri hakkının
kullanılmasını işten atma gerekçesi olarak
gördüğüne dikkat çekildi. (Sendika.org) 8
Nisan
İncirlik Üssü’nde işten çıkarmaların artması
üzerine önceki gün üs önünde bir eylem
yapıldı. Eyleme katılan Türk Harb-İş
Sendikası Genel Başkanı Ahmet Kalfa,
“Üyelerimizi toplu işten çıkarmaların bir an
önce sona erdirilmesini istiyoruz” dedi.
(Cumhuriyet) 1 Nisan
Çalışma koşullarını protesto eden işçilerin
Yenikapı'daki direnişi 76. gününe girdi.
İşten çıkarılan 82 işçinin açtığı davaysa
Mayısa ertelendi. İstanbul'un iki yakasını
deniz altından geçerek bağlayacak Marmaray Projesinde çalışırken işten çıkarılan
işçilerin davaları da direnişleri de sürüyor.
Kartal Koşuyolu Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Devrimci Sağlık-İş üyesi taşeron
sağlık işçileri bugün eylemdeydiler. İşçiler,
taşeronun dayattığı hak gasplarını ve tek
yanlı hazırlanan sözleşmeyi reddederek
kendi şartlarını hastane yönetimine ve
taşeron şirkete kabul ettirdi. (Sendika.org)
2 Nisan
Geçtiğimiz hafta Gebze İzmit Atıkları
Yakma
ve
Değerlendirme
AŞ
(İZAYDAŞ)’ı işgal eden ve işten çıkarılan
20 işçiye 55 işçi daha katıldı. 75 işçi
İZAYDAŞ Gebze Tesislerine giderek kapı
önünde
oturma
eylemi
başlattı.
Fizyoterapistler dün meslek yasasının
çıkartılması amacıyla eylem yaptı. İstanbul
Fizyoterapistler Derneği meslek yasasının
çıkarılması talebiyle İl Sağlık Müdürlüğü'ne
dilekçe verdi. Basın açıklamasını
açıklamasını okuyan Doç. Dr. Feryal
Subaşı, Türkiye'de 5 bini aşkın Fizyoterapist olduğunu, dernek olarak sağlık sisteminin daha iyi işletilebilmesi için
çalıştıklarını belirterek, Fizyoterapistlerin
mesleki ve akademik gelişmelerin destek-
Manisa'nın Saruhanlı ilçesine bağlı Büyükbelen beldesine bölge illerinden bine yakın
işçi geldi. Mardin'in Kızıltepe ilçesinden
çalışmak için ailesiyle Büyükbelen'e gelen
Ayşe Fidan, Ovada çalışan işçilerin en çok
soğuk su bulamama sıkıntısı Fidan,
Kızıltepe'de iş olmadığı için ailece 5 yıldır
Manisa'ya gelip çalıştıklarını söylüyor.
(Günlük) 27 Nisan
TEKEL direnişine destek verdiği gerekçesiyle işten atılan TÜBİTAK işçisi Aynur
Çamalan'ın TÜBİTAK önündeki eylemi 48.
gününde devam ediyor. TEKEL direnişinde
sendikaların kedilerini yalnız bıraktığını belirten Çamalan, Tez-Koop İş Sendikası
başta olmak üzere, Türk-İş'i ve tüm
sendikaları direnişlerini sahiplenmeye
çağırdı. (Günlük) 24 Nisan
İzmir'de çalışan yaklaşık 5 bin deri işçisinin
%90'ı kayıt dışı yada güvencesiz
çalıştırılıyor. Ayrıca sağlıksız ve hijyenik olmayan çalışma ortamında bulunan işçiler,
çeşitli hastalıklara yakanlanma riski taşıyor.
Kentin ara sokaklarında derme çatma atölyelerde çaşılan işçiler, sorunlarının
çözülmesini istiyor. İşçiler seslerini yetkililer duyurmak için önceki gün Deri İşçileri
Derneği ile 7 sivil toplum kuruluşu
öncülüğünde imza kampanyası başlatmış
binlerce imza toplamıştı. (Günlük) 26 Nisan
Batman'da TÜPRAŞ'tan aldıkları petrolü
taşıyan tanker sürücüleri, yeni sıra sistemine
isyan etti. İpragaz Mah. 5. Cadde'de bulunan TÜPRAŞ Rafineri Müdürlüğünün
önünde bir araya gelen şoförler, uygulamadan memnun olmadıklarını ve
uygulamayı protesto ettiklerini söyledi.
(Günlük) 27 Nisan
Kamu-Sen, enflasyon rakamlarının, kamu
çalışanlarının maaşlarını erittiğini kaydetti.
Kamu-Sen'den yapılan yazılı açıklamada,
Kamu-Sen Ar-Ge Merkezi'nin yaptığı inceleme sonucu çarpıcı rakamların ortaya
çıktı belirtildi. Memur maaşlarının Şubat
2010 itibarı ile reel olarak erimeye
başladığına işaret edilen açıklamada, eri-
menin yılın henüz üçüncü ayında %1,38
oranına ulaştığı kaydedildi. 'İlk altı aylık
dönem itibarı ile memur maaşlarına yapılan
artışın %2,5 olduğu düşünüldüğünde, erimenin boyutu daha iyi anlaşılmaktadır.
(Günlük) 9 Nisan
Dev Sağlık-İş sendikası Uludağ Ünv. Tıp
Fak.'nde çalışan temizlik işçisi Mesut
Özdemir'in işten çıkarılmasına ilişkin basın
açıklaması yaptı. Hastane önünde yapılan
açıklamada Mesut Özdemir'in işten
çıkarılma gerekçesinin 'işe zamanında
gelmeme ve tehditkâr konuşmakla' itham
edildiği ifade edildi. İşçilerin üniversitenin
asli işçisi olarak üniversite hastanesi adına
tescil edilmelerinin gerektiğinin belirtildiği
mahkeme kararının ardından taşeron firma
yetkilileri tarafından artırılan bu baskı ve
tehditlerin yaptıkları hukuksuzlukların ortaya çıkmasından ileri geldiği yönünde
konuşmaların yapıldığı basın açıklamasına
pek çok kişi ve kurum temsilcisi destek
verdi. (Günlük) 12 Nisan
Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde AfşinElbistan Termik santrallerinde sözleşmeleri
olarak çalışan 11 işçi, işten çıkarılınca kendini aşağıya atmak için su deposuna çıktı.
Uzun süre burada kalan işçiler, nedensiz
olarak işten çıkarıldıklarını ifade ederek,
ölsek bundan daha iyi diyerek olayı tepki
gösterdiler. İşçiler Park Teknik adlı firma
tarafından
nedensiz
olarak
işten
çıkarıldıklarını iddia ettiler. (Zaman) 1
Nisan
Kriz ve Bireysel Çözümsüzlük
Karşıyaka’da borçlarından dolayı psikolojik
bunalıma giren, çay ocağı çalışanı 30
yaşındaki Mehmet Salih Y., elektrik kablosuyla kendisini asansör odasına asarak
yaşamına son verdi. (ANF) 1 Nisan
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde işten çıkarılan
kişi kendini yakmak istedi. Edinilen bilgiye
göre, Çorlu-Çerkezköy yolundaki bir fabrikada 9 yıldır vardiya amiri olarak çalışan
Sami A. (31), fabrikanın önünde, elindeki 5
litrelik su şişesindeki benzini üzerine döküp
bir eline çakmak diğer eline bıçak alarak
bağırmaya başladı. Sami A., üzerine benzin
dökerken '3 yaşındaki kızımın hakkını kimseye yedirmem. Çıkış paramı vermedikleri
için bu eylemi yapıyorum. Kimseye
31
lenmesi,
rehabilitasyon
alanının
gelişmesine katkı sağlayacak bilimsel
çalışmalara destek verdiğini ve hak sağlığı
ile ilgili projelere katkı verdiğini ifade etti.
(Günlük) 28 Nisan
32
küfretmedim, kötülük yapmadım, sadece
hakkımı istiyorum' diye bağırdı. (Günlük)
15 Nisan
MAYIS
Türkiye’de cezaevlerinde 46 gazeteci bulunuyor, 700’den fazla davada gazeteciler
yargılanıyor. 9 gazeteci örgütü, Hükümet’e
basın üzerindeki baskısına “dur” çağrısında
bulundu. Gazetecilerin derhal serbest
bırakılmasını isteyen örgütler, Gazetecilere
Özgürlük kampanyası başlattı. Kampanya,
Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın yaptığı
basın açıklaması ile başladı. Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde,
insanlığın evrensel kabul görmüş değerlerini, temel insan haklarını, demokratik
hukuk devleti ilkelerini dikkate aldığımızda, Türkiye’de gerçek anlamda basın ve
ifade özgürlüğü yoktur. Gazeteci meslek
örgütlerinin, 2005’teki Türk Ceza Kanunu
değişiklikleri sırasında yaptıkları eleştiriler
karşısında Hükümetin ileri sürdüğü,
“Uygulamaya bakalım, yargının vereceği
içtihatları görelim” savunması iflas
etmiştir.” denildi. (ANF) 24 Mayıs
Dünya’nın dört bir yanında işçiler 1
Mayıs’ta seslerini duyururken, Van’da 40
işçi işyerlerinin kapatılması ile işsiz kaldı.
Türkiye'nin birçok kentinde mağaza zincirleri bulunan YİMPAŞ, Van'daki 3 işyerini
kapattı. Bunun üzerine 4 aydır maaşlarını
alamayan 40 işçi İpekyolu Caddesi’nde bulunan mağazada eylem yaptı. (ANF) 1
Mayıs
Taraf gazetesinden Evrim Kepenek, bir yıl
sonra neden hala stajyer olarak
çalıştırıldığını sorunca gazeteyle ilişiği kesildi. Kepenek, işveren hakkında Kadıköy
İş Mahkemesi'nde tazminat davası açtı.
Haber müdürü Köseoğlu, Kepenek'in
anlattıklarına itiraz etti. (Bianet) 29 Mayıs
Adana'nın Ceyhan ilçesine bağlı Mercimek
beldesinde 14 aydır maaşlarını alamayan
belediye işçileri iş bıraktı. İşçiler, arabuluculuk yapmaya çalışan belde muhtarına da
tepki gösterdi. (Sendika.org) 29 Mayıs
Samsun'daki BAT fabrikasında çalışan
işçiler şokta. BAT'ın İzmir'in Tire İlçesi'ndeki fabrikasından Samsun'a getirdiği
işçiler nedeniyle, Samsun'daki fabrikadan
140 işçinin çıkarılacağı öğrenildi. Dünyanın
ikinci büyük tütün şirketi olan ve TEKEL'i
alarak Türkiye'deki konumunu güçlendiren
British American Tobacco (BAT), İzmir'in
Tire İlçesi'ndeki tesislerini kapattı.
(Sendika.org) 28 Mayıs
Diyarbakır’da her 10 kişiden sadece 1’i
çalışıyor. Bu orana şehirdeki emekliler,
memurlar ve askerler de dâhil.
Diyarbakır’daki istihdam sorunu, Sosyal
Güvenlik Kurumu’nun (SGK) açıklamalarında tüm çıplaklığıyla gözler önüne serildi. Diyarbakır SGK Müdürü Mehmet
Şahin, Diyarbakır’ın 1 milyon 515 bin 11
nüfusa sahip olduğunu kaydederek SGK
kapsamındaki nüfusun toplam nüfusa
oranının % 52 olduğunu söyledi.
(Cumhuriyet) 17 Mayıs
Urfa’da “İşsiz ve Güvencesiz Eğitimciler
Platformu üyesi öğretmenler deli gömleği
giyerek güvencesiz çalışma koşullarını ve
yapılmayan atamaları protesto ettiler.
Zonguldak'ta madendeki patlama Tuzla'daki işçi ölümlerinde olduğu gibi bir kez
daha "taşeronlaşma" sorununu gündeme
getirdi. Zonguldak Genel Maden İşçileri
Sendikası Başkanı Ramis Muslu, Zonguldak’ta 3 bin işçinin taşeron olarak
çalıştırıldığını söyledi. Zonguldak’ta çok
sayıda taşeron firma ve kaçak ocak
çalışıyor. Sendikalı işçiler 1500–2500 lira
arasında ücret alırken taşeronda çalışan
örgütsüz emekçiler 800–900 TL’ye yerin
metrelerce altına iniyor. (ANF) 20 Mayıs
Ataması yapılmayan AKP ilçe yöneticisi ve
üyesi iki öğretmen, AKP Ankara İl Binası
önünde yapılan eylemde, partiden istifa ettiklerini açıkladılar. (ANF) 15 Mayıs
Ankara'da çeşitli kamu kurumlarının personel taşıma ihalesini kazanan firmalardan
hak edişlerini alamadıklarını belirten
yaklaşık 3000 servisçinin, mağduriyetlerinin giderilmemesi halinde hazirandan
itibaren çalışmayacağı bildirildi. Servis
Aracı İşletmeleri Odası Başkanı Tunçay
Elmadağlı, resmi kurumların açtığı personel
taşıma ihalelerinin servis aracı olmayan fir-
Batman'ın Kozluk ilçesinde öğrenci
taşımacılığı yapan 224 minibüs şoförü, İlçe
Milli Eğitim Müdürlüğü'nden 6 aydır
paralarını alamayınca isyan etti. Paraları
ödenmediği sürece araçları çalıştırmayacaklarını belirten şoförler, yetkilileri
göreve çağırdı. Milli Eğitim Müdürlüğü'nün
ücretlerini ödemediği servis minibüscüleri
kontak kapatınca 3 bin 600 öğrenci okula
gidememekle yüzyüze kaldı. (Günlük) 6
Mayıs
Adana’nın Merkez Seyhan ilçesi Merkez
Postanesi önünde sebze ve meyve satan
seyyar satıcılara zabıtalar yine müdahale
etti. Adana Büyükşehir Belediyesi ve
AKP'li Seyhan Belediyesi'ne bağlı zabıtalar,
Adana Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı polis
ekiplerinin de desteği ile postane önüne gelerek, buradaki 5 seyyar satıcıya müdahale
etti. Seyyar satıcıların meyve ve sebzelerini
yere döken zabıtalar, tezgâhlara da el
koydu. (Günlük) 8 Mayıs
AYÖP üyeleri Ankara Yüksel Caddesi'nde
bir araya gelerek, sloganlar eşliğinde AKP
Ankara İl Binası önüne yürüdü. Burada
basın açıklaması yapan Yusuf Yıldız, ‘Ne
Milli Eğitim Bakanı'ndan ne de Başbakan'dan bir beklentilerinin kalmadığını dile getiren Yıldız, taleplerini şöyle sıraladı: 'KPSS
sistemi kaldırılarak, yerine objektif bir
öğretmen atama sistemi getirilmeli. Ücretli
öğretmenlik sistemi kaldırılarak, bütün
öğretmenler kadrolu ve güvenceli atanmalı.
Öğretmen açıkları kısa sürede kadrolu istihdam yolu ile atama yapılarak kapatılmalı.'
dedi. (Günlük) 16 Mayıs
Kredi kartı borcunu mart ayında ödeyemeyen kişi sayısı %12,6 artarak 70 bin
944'e çıktı. Ferdi kredi borcunu ödeyemeyenlerin sayısı ise %6,4 azalarak 34 bin
727'ye indi. Kredi kartı borcunu ödeyemeyenler ile gecikmeli ödeyenleri gösteren
negatif nitelikli ferdi kredi ve kredi kartları
sisteminde yer alan kişi sayısı, 2010 Mart
ayında, bir önceki aya göre yaklaşık %5,5
oranında yükselerek 105 bin 671'e yükseldi.
(Günlük) 21 Mayıs
Sağlıklı Gıda Platformu (SGP) hesaplamalarına göre 4 kişilik bir ailenin mutfak
harcaması, son bir ayda yaklaşık 5,68 lira
artarak 651,42 liraya yükseldi. (Günlük) 10
Mayıs
Hemşirelik Haftası nedeniyle İstanbul,
Diyarbakır, Şırnak, Hatay ve Adana'da
hemşireler alanlarda taleplerini haykırdı.
Basın açıklaması yapan hemşireler 'Köle
değil hemşireyiz' diyerek, sağlıksız,
vardiyalı çalışma koşullarını ve çalışma
saatlerinin düzeltilmesini isteyerek, 26
Mayıs'ta yapılacak genel greve katılım
çağrısı yapıldı. (Günlük) 13 Mayıs
Marmaray işçilerinin 'işe iade' davasının ikinci duruşması Sirkeci 4. İş Mahkemesi'nde görüldü. Duruşma öncesi Sirkeci
Adliyesi önünde basın açıklaması yapıldı.
Duruşmanın açıklama yapan Tekstil-Sen
Genel Sekreteri Beycan Taşkıran, Polat
İnşaatın avukatlarının Marmaray işçilerinin
mücadelesini yasa dışı ilan ettiğini aktardı.
SES Aksaray Şubesi üyeleri, İstanbul
Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi'nde iki saatlik iş bırakma eylemine devam
etti. Sağlık emekçilerinin yaptığı yürüyüşe
hasta ve hasta yakınları da alkışlarla destek
verdi. Basın açıklaması yapan SES üyesi
Nurşen Denizci, çalışanlara döner sermaye
verilmesi ile birlikte maaşlara yapılan
zamların azaltıldığına dikkat çekti. Denizci,
Kamu Hastaneleri Birlikleri Yasa
Tasarısı'nın geri çekilmesini ve emekçilere
güvenceli çalışma hakkının tanınması
istedi. (Günlük) 15 Mayıs
Gebze-Harem arasında çalışan minibüsçüler, hatta 30 yeni halk otobüsünün
dâhil edilmesini protesto etti. Sabah saatlerinde Harem'de toplanan onlarca
minibüsçü kontak kapatarak eylem yaptı.
(Zaman) 3 Mayıs
Manisa'da çizdiği bir projenin parasını
almak üzere kardeşiyle birlikte müteahhit
firmaya giden mimar, burada çıkan tartışma
sonucu tabancayla öldürüldü. (Zaman) 6
Mayıs
33
malara verilmesinden rahatsızlık duyduklarını belirtti. Odalarına kayıtlı 5000
servisçiden 3000'inin çalıştıkları firmalardan 2-3 aylık alacaklarının bulunduğunu
belirten Elmadağlı, 350 firmadan sadece
10'u servisçinin parasını düzenli olarak
ödediğini söyledi. (Günlük) 21 Mayıs
34
Türk Sağlık-Sen, 4-C statüsünde
çalışanların ''ücretsiz yemek hakkından
faydalanmaları'' istemiyle Danıştay'a dava
açtı. AA muhabirinin aldığı bilgiye göre,
sendika tarafından açılan davada, 4-C'li
çalışanlardan kurumlarında yemek ücreti
alınması uygulamasının Anayasanın kanun
önünde ''eşitlik ilkesi'' ile bağdaşmadığı,
Maliye Bakanlığı'nın yiyecek yardımı
konulu ''4-C'lilerden yemek ücreti alınması''
yönündeki yazısının hukuka uygun
olmadığı ifade edildi. (Zaman) 5 Mayıs
Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker, hâkim
ve savcıların sayı olarak yetersizliğine işaret
ederek Avrupa standartlarına göre yargı
kadrosunun en az 30 bin olması gerektiğini
söyledi. Ağır Ceza Mahkeme salonunda
oturma sıralarının dahi dosya yığınıyla
kaplı olduğunu gören Yargıtay Başkanı
Gerçeker, hakimler ve savcıların iş
yoğunluğuna işaret ederek gazetecilere
hitaben, "İşte yargıçların durumunu görüyorsunuz, dosyaları çekin. Ne kadar yoğun
tempoda çalıştıklarını görün. Dosyaların
hafifletilmesi için hakim sayısının
çoğaltılması lazım." dedi. (Zaman) 15
Mayıs
İstanbul Büyükçekmece sahilinde kurulan
gece pazarında çıkan arbedede 2'si zabıta
memuru 4 kişi hafif yaralandı. Kıyı
şeridiyle ilgili tasarrufun Büyükşehir
Belediyesine ait olduğunu söyleyen esnaf,
ellerindeki izin belgelerini gösterdi. Bu
sırada esnaf ile zabıta ekipleri arasında
arbede yaşandı. (Zaman) 27 Mayıs
Henüz madencilerin cenazeleri yeni
kaldırılmışken bugün hem Tuzla'dan hem
de Ağrı'dan iki ölüm haberi daha geldi. Bu
sefer ölenlerden biri tersane işçisi diğeri ise
işsiz bir öğretmen. Tersanede ölen işçilerin
sayısı 136'ya ulaşırken intihar eden
öğretmen sayısı da 14 oldu. Ağrı'da ücretli
öğretmenlik yapan Ş.D. girdiği bunalım
sonucu intihar ederek yaşamına son verdi.
(Eğitim Emekçileri Derneği) 27 Mayıs
Ankara'da İçişleri Bakanlığı karşısında kendisini yakma girişiminde bulunan Afganistan uyruklu Mustafa Ali Reşit isimli bir
kişi son anda intihardan vazgeçirildi. Elindeki iki litrelik şaşal dolusu benzinle yerden
yaklaşık 7 metre yükseklikteki üst geçitte
yaklaşık bir saat polislerin iknasına direnen
Ali Reşit, uzun süreden beri sokakta
kaldığını, çok kötü durumda yaşadığını belirterek, sorunlarını iletmek amacıyla
İçişleri Bakanı Beşir Atalay ile görüşmek
istedi. (Günlük) 19 Mayıs
Urfa'nın Bahçelievler mahallesinde iflas
eden Abdurrahman Ilıcal cinnet geçirerek 4
çocuğunu silahla rehin alıp, havaya 2 el ateş
etti. İhbar üzerine olay yerine giden polis
ekipleri çocukları kurtarmak için babayı
ikna etti. Abdurrahman Ilıcal evde rehin
tuttuğu en küçüğü 7 aylık, en büyüğü 11
yaşlarında olan 4 çocuğunu polis ekiplerine
teslim etti. (Günlük) 5 Mayıs
Karabük'ten Kayseri'ye asker arkadaşını ziyaret için gelen Tevfik Kılıç, borcunu
ödeyemediği gerekçesiyle intihar girişiminde bulundu. Bir yıllık evlilikten sonra
işsiz olduğu için eşi tarafından terk edildiği
belirtilen Tevfik Kılıç, yaklaşık bir saat
boyunca çatıdan aşağıya sarktı, eline
geçirdiği anten demirini yaklaşmak isteyen
polislere
sallayarak
kendinden
uzaklaştırmaya çalıştı. Emniyet mensupları
tarafından ikna edilmeye çalışılan Kılıç,
polislerden 900 lira istedi. Bütün
aramalarına rağmen üzerlerinden istenilen
para çıkmayan polislerin, 'Aşağıya
indiğinde vereceğiz' demesi üzerine
eylemci genç ikna olarak çatıdan indi.
(Zaman) 7 Mayıs
İşsiz kaldığı için bunalıma giren Ercan Ay,
Kozluca Alt Geçidi'nin Perşembe Pazaryeri
tarafındaki girişinde, üzerine döktüğü
yanıcı maddeyi ateşe verdi. (Zaman) 5
Mayıs
Atatürk Havalimanı'nda, parası olmadığı
için ülkesine dönemediğini iddia eden
Özbek asıllı kadın, intihar girişiminde bulundu. Alınan bilgiye göre, Özbek asıllı
Ayna H. (31), Dış Hatlar Terminalindeki
demir korkuluklara çıktı. Yaklaşık 20
dakika korkuluklara asılı kalan kadın, parası
olmadığı için ülkesine dönemediği gerekçesiyle ağladı. (Zaman) 5 Mayıs
Kayseri'de dürüm salonu işleten Murat K.
(39) isimli esnaf, işyerinin camına not yazıp
intihar girişiminde bulundu. İçtiği ilaç
kutularını yakmaya çalışırken ailesinin du-
Afyonkarahisar'da dün akşam saatlerinde
226 metre yüksekliğindeki sarp ve kayalık
Afyon Kalesi'ne çıkan ve intihar edeceğini
bildiren, sağır ve dilsiz olduğu sanılan bir
kişi yaklaşık 17 saattir ikna edilmeye
çalışılıyor. DHA muhabiri Bayram, ikna
çalışmalarını şöyle anlattı: “Hayatta kimsesinin olmadığını, öz olmayan bir ağabeyi
olduğunu söyledi. Onu bir ağabey olarak
gördüğünü ve sürekli kendisine yardımcı
olduğunu söyledi. Elinde ise geçici bir kimlik belgesi vardı. Kimliği yokmuş. İşim yok,
param yok, kimse bana iş vermedi hep itilip
kakıldım dedi. İki gündür yemek
yemediğini söylemesi üzerine yemek getirildi ama kesinlikle yemek yemeyeceğini
söyledi”. (Zaman) 26 Mayıs
HAZİRAN
Yargıtay, SGK İl Müdürlüğü'nden işten
çıkartılan taşeron işçiler ile ilgili yerel
mahkeme kararını onayladı. Buna göre
işçiler, işe daha önce çalıştıkları taşeron
şirketin işçisi olarak değil, SGK'nın çalışanı
olarak dönecek. (ANF) 8 Haziran
Adana Balcalı Hastahanesi’nde 90 hemşire,
60 hastabakıcı olmak üzere 150 sağlık işçisi
hizmet alımı için yapılmak istenen ihaleyi
Dev-Sağlık-İş üyesi işçiler engelledi.
(Sendika.org) 14 Haziran
UPS Kargo işçilerinin İstanbul Mahmutbey,
Kurtköy ve İzmir’de işten atılmalara karşı
gerçekleştirdiği direnişe destek olmak
amacıyla Türk-İş’e bağlı sendikalar bir ziyaret gerçekleştirdi. Direnişin 43. gününde
gerçekleştirilen ziyaretle UPS’de direnişte
olan işçiler büyük moral buldu.
Bursa’da Dev-Sağlık-İş üyesi işçiler, asıl
işverenleri olarak hastanenin belirlendiği
mahkeme
kararlarının
uygulanması
talebiyle eylem yaptı. Bursa Altıparmak
Sosyal Güvenlik Kurumu önünde saat
12.30’da bir araya gelen işçiler,
“Haklılığımıza inandık, kendi gücümüze
güvendik, örgütlendik, bedeller ödedik ve
kazandık. Şimdi kararları uygulatmak için
Ankara’ya yürüyoruz” diyerek 25 Haziran’da Sağlık Bakanlığı önünde olacaklarını
belirttiler. (Sendika.org) 17 Haziran
Dev-Sağlık-İş, taşerona karşı kazandıkları
mahkeme ve bakanlık kararlarının
uygulanması
için
bugün
Sağlık
Bakanlığının önüne gitti. Açıklamayı yapan
Dev-Sağlık-İş başkanı Arzu Çerkezoğlu;
artık sözün bittiği yerde olduklarını söyleyerek bu durumu yaratan nedenleri açıkladı.
Fiili ve meşru zemindeki kazanımlarını
hukuksal zemine taşıdıklarını belirten
Çerkezoğlu bugün taşeron çalıştırmanın
hukuksal olarak da iflas ettiğini söyledi.
SES, Ulucanlar Göz Hastanesi’nde
Başhekim yardımcısı tarafından şiddete
maruz kalan üyesi Başhemşire Özlem
Hoşnam için bugün Sağlık Bakanlığı
önünde eylemdeydi. (Sendika.org) 4 Haziran
26 Mayıs'ta DİSK, KESK, Türk-iş, KamuSen tarafından alınan kararla taşeron sistemine ve 4/C'ye karşı ülkenin dört bir
yanında miting, iş bırakma ve basın
açıklamaları yapılmıştı. Konfederasyonların kararına uyan Kartal Koşuyolu
Kalp Hastanesi'nde çalışan DİSK DevSağlık-İş üyesi taşeron işçiler de hastane
önünde öğle saatlerinde bir basın
açıklaması gerçekleştirmiş, eylemin ertesi
günü sendika üyesi dört işçi eyleme
katıldıkları gerekçesiyle işten çıkarılmıştı.
Yapılan görüşmeler sonucu işçileri geri
alacağını söyleyen hastane yönetimi
sözünde durmamıştı. Dev-Sağlık İş'in ve
DİSK merkezinin hastahane yönetimiyle
yaptığı görüşmelerde verilen sözün
tutulmaması üzerine işçiler hastane önünde
direnişe başladı. (Sendika.org) 8 Haziran
Kartal Koşuyolu Kalp Hastanesi'nde işten
çıkarılan Dev-Sağlık İş üyesi işçilerin
direnişi kazanımla sonuçlandı. İşten
çıkarılan işçiler geri alındı. (Sendika.org) 30
Haziran
Danıştay 12. Dairesi'ne açılan davada
35
rumu fark etmesi üzerine hastaneye
kaldırıldı. Notunda borçlarının olduğunu ve
maddi sıkıntı çektiğini anlatan Murat K.,
kendisine dükkanında eşek etinden yapılan
dürümler sattığı yönünde iftira atıldığını
iddia etti. (Zaman) 15 Mayıs
36
"sözleşmeli personele fazla çalışma
karşılığı ek ücret ödenmemesine" ilişkin
düzenlemeye 'yürütmeyi durdurma' kararı
çıktı. (Sendika.org) 9 Haziran
Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, hükümetin
memur sendikaları konfederasyonlarından
ve kamuoyundan habersiz olarak
hazırladığı devlet memurlarına yasasına
ilişkin değişiklik tasarısının TBMM'ye
sunulacağını açıkladı. Yazıcı'nın verdiği bilgiler üzerinden tasarının kamu-özel sektör
ayrımını ortadan kaldırmayı amaçladığı ve
performansa dayalı çalışmanın esas
alınacağı değişiklikler yapıldığı görülüyor.
DİSK Tüm Emekliler Sendikası İzmir
YKM önünde oturma eylemi başlattı.
Emekliler, maaşlarından yapılan kesintilerin miktarını öğrenebilmek için Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na verilmek
üzere dilekçe topluyor. Emekliler
aylıklarından
yapılan
kesintilerin
kaldırılması, daha adil bir maaş ve sendika
haklarının kabulü talepleriyle eylemler
gerçekleştiriyor (Sendika.org) 11 Haziran
PTT çalışanları Ankara’da çalışma saatlerinin 9 saate çıkarılmaya çalışılması,
kendilerine bozuk teçhizat kullandırılması,
yönetimin kurumu yanlış politikalarla
zarara uğratması gibi sebeplerle 1 saatlik iş
bırakma eylemi yaptı. (Sendika.org) 30
Haziran
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'a göre
PTT'de personel açığı yok, personelin
'tembelliği' var. Yıldırım, BDP Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis ve Van Milletvekili
Fatma Kurtulan'ın PTT çalışanları ve personel eksikliğine ilişkin verdiği önergeyi
yanıtladı. Ulaştırma Bakanı, 3 bin 238 PTT
Merkez ve şube düzeyindeki işyerlerinden
sadece 596 adedinde 6 gün hizmet
verildiğini belirtti. Yapılacak tatillere ilişkin
de PTT işlemlerinin aksatılmayacak şekilde
düzenlenebildiğini kaydeden Yıldırım,
cumartesi günü çalışan personele 45-50 TL
arasında değişen ücretlerin ödendiğini
vurguladı. PTT'nin 37 bin 829 norm
kadroya karşılık 28 bin 876 kadrolu ve
sözleşmeli personel, 919 işçi ve 7 bin 224
firma elemanı olarak toplam 37 bin 19 personelle hizmet verdiği söyledi. Yıldırım'a
göre PTT'nin sadece 810 kadrolu personele
ihtiyacı var. (Günlük) 6 Haziran
TÜİK, 2009 yılı illere göre iş gücüne
katılım, istihdam ve işsizlik oranlarını
açıkladı. Buna göre işgücüne katılma oranı
Türkiye genelinde %47,9 olarak tahmin
edildi. İşgücüne katılma oranının en yüksek
olduğu iller sırasıyla, %65,8 Rize, %64
Artvin ve %63,4 Gümüşhane olarak tahmin
edildi. İşgücüne katılım oranının en düşük
olduğu iller ise sırasıyla, %32,3 Mardin,
%30,7 Şırnak ve %30,4 Siirt olarak tahmin
edildi. (ANF) 24 Haziran
Belediye ve Özel İdare Çalışanları Birliği
Sendikası (BEM-BİR-SEN), Mayıs ayında
4 kişilik açlık ve yoksulluk sınırını açıkladı.
Sendika tarafından yapılan açıklamaada,
Mayıs ayı açlık sınır 856,86 lira yoksulluk
sınırı ise 2,395 bin lira olarak açıkladı.
Sendikanın, kendi ARGE birimlerinin
TÜİK verilerini baz alarak yaptığı
hesaplarda, rakamlar bir önceki aya göre
düşüş göstermiş. (Günlük) 7 Haziran
AKP'nin hazırladığı 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu'nda değişiklik öngören
tasarıya karşı tepkiler sürüyor. Eğitim-İş
Genel Başkanı Yüksel Adıbelli sendika
genel merkezinde konu hakkında basın
toplantısı düzenledi. Adıbelli, yeni düzenlemeyle memurların 'fişlendiğini' belirterek,
yeni düzenleme ile özlük dosyasına memurun 'kişisel bilgilerinin de' konulduğunu
ifade etti. (Günlük) 13 Haziran
Çalışma koşullarının düzeltilmesi talebiyle
eylem yaptıkları için işten atılan Marmaray
işçilerinin işveren aleyhine açtığı 'işe iade'
davası erteledi. İşe geri dönmek ve insanca
çalışma koşulları için 77 gün direniş yapan
Marmaray işçilerinin 'işe iade' davasının 4.
duruşması Sirkeci Adliyesi'nde görüldü.
(Günlük) 17 Haziran
Kütahya Orman Bölge Müdürlüğü
bünyesinde 6 aylığına istihdam edilecek 80
geçici işçi kadrosuna 5288 kişi müracaat
etti. (Günlük) 23 Haziran
Adana sokaklarında alışılmışın dışında bir
protesto gösterisi yapıldı. Adana
Büyükşehir Belediyesi'nde taşeron firmada
çalışan ve işten çıkarılan 47 işçi ile kendilerine destek veren çalışanlar 'traktörlü'
Adapazarı Orman Bölge Müdürlüğünün 6
ay görevlendirmek üzere alacağı 38 kişilik
işçi kadrosuna, 1700 kişi başvurdu.
Adapazarı Orman Bölge Müdürlüğünün
talebi üzerine İŞKUR İl Müdürlüğünce
yangın gözetleme elemanı, mülakat ve test
sürüşüyle TIR ve arazöz sürücüleri, dozer,
loader ve greyder operatörleri alınacağı
duyuruldu. (Günlük) 27 Haziran
Temmuz ayında asgari ücretli çalışan bir
kişiye 22,55 lira zam yapıldı. Asgari
ücretliler bu parayla günde fazladan 1 simit
ya da bir ekmek satın alabilecek. Marketlerde kilosu 28 liraya satılan etin ise
ancak 800 gramı alınabilecek. Asgari ücrete
Temmmuz ayından geçerli olmak üzere
%4,3 zam yapılacak. Zamla birlikte asgari
ücret, 16 yaşından büyük işçiler için '22,55
lira'lık artışla net 599,12 lira olacak. (Günlük) 27 Haziran
Emekliler 543 vekile 'açız' mektubu gönderecek. Emekliler mektupta, 'Eti unuttuk,
muzu unuttuk. Ayağımızı denize sokmayalı
yıllar oldu. Evimizden dışarı çıkamıyoruz'
diyecek. (Günlük) 29 Haziran
Türk-İş, her ay düzenli olarak yaptığı açlık
ve yoksulluk sınırına ilişkin araştırmayla ilgili yazılı açıklama yaptı. Türk-İş'in yaptığı
açıklamaya göre, dört kişilik bir ailenin
açlık sınırı 818 TL iken yoksulluk sınırı ise,
2,664 TL olarak hesaplandı. Mayıs ayına
göre açlık sınırı tutarının 8 TL, yoksulluk
sınırı tutarının ise 27 TL gerilemesine
rağmen geçim koşullarının hala ağır
olduğunun belirtidiği açıklamada, asgari
ücret ile bir günlük çalışmanın karşılığında
ancak bir kilo kıyma alınabildiği
vurgulandı. (Günlük) 29 Haziran
TOKİ İzmir'in Menemen ilçesindeki 568
konutluk projesinde, işi üstlenen firmadan
yaklaşık 1 yıldır ücretlerini alamadıklarını
iddia eden işçiler eylem başlattı. Koyundere
Mah. Kızılcaköy mevkisinde yapımı devam
eden ve %80 oranında tamamlanan 568
konutluk toplu konut projesinde çalışan 150
işçi, bu sabah iş başı yapmayarak, şantiyede
toplu halde eylem düzenledi. (Günlük) 11
Haziran
Avcılar'da daha önce pazar kurulan Mustafa
Kemal Caddesi üzerindeki Ümit Sokak,
belediye tarafından kapatıldı. Bugün
tezgâhlarını açmak için gelen pazarcılar,
caddenin başı ve sonunun iş makineleriyle
kapatıldığını
gördü.
Belediyenin
başkalarına rant sağlamak için pazar yerini
kapattığını iddia eden İstanbul Pazarcılar
Odası 2. Başkanı Menderes Cemaloğlu, "40
yıldır bu pazardan ekmek yiyor esnaf. Ne
çevrede oturan vatandaşlar ne de esnaf
taşınmak istiyor. Biz burada kalmak için
direneceğiz" dedi. (Zaman) 4 Haziran
İstanbul başta olmak üzere birçok şehirde
taksi şoförleri sigortasız çalışıyor. Uludağ
Ünv. Öğretim Üyesi ve Türkiye Partisi
MKYK üyesi Prof. Dr. Volkan Akyol, trafik
denetimlerinde
sigorta
sorgulaması
yapılması gerektiğini söyledi. 18 bin
taksinin bulunduğu İstanbul'da yaklaşık 36
bin sürücünün sigortasız olarak taksi
şoförleri yaptığını kaydeden Prof. Dr.
Akyol, "Taksi plakası sahipleri genelde
şoförlük yapmıyor. Araçlarını şoförlere
kullandırtıyor. Ancak bu sürücülerin
neredeyse tamamı sigortasız. Her gün onlarca insanı bir yerden bir yere taşıyan bu
insanların
sosyal
güvencesinin
bulunmaması kabul edilemez. Trafik kontrollerinde diğer evraklarla birlikte sigorta
kontrolü yapılmalı." diye konuştu. (Zaman)
14 Haziran
Bitlis'in Tatvan ilçesindeki Van Gölü Feribot İşletme Müdürlüğünde görevlendirilecek 54 personel için 2 bin 898 kişi başvuru
yaptı. (Zaman) 16 Haziran
Aydın'da hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerine çıkarak son günlerde 40
dereceye ulaşmasına rağmen, güneşin
altında ekmek parası için çalışan tarım
işçileri günde 20 TL için ter döküyor.
(Zaman) 17 Haziran
Turkuaz Havayolları'na tanıtım desteği
için kurulan Airport TV'nin 85 çalışanı iki
aydır maaş alamadıkları gerekçesiyle
topluca istifa etti. Ekim 2008 yılında tur-
37
protesto eylemi yaptı. Taşeron firmada
çalışanlar ile işten çıkarılan arkadaşları,
traktörlerle Alparslan Türkeş Bulvarı'ndaki
valilik binasının önüne geldi. Çalışanlar,
hiçbir gerekçe gösterilmeden işten
çıkarıldıklarını
belirterek,
yerlerine
başkalarının iş başı yaptırıldığını ifade etti.
38
izm ve havacılık temasıyla izleyicisiyle
buluşan kanalın Yayın Koordinatörü Ali
Kıdık, Airport TV'nin de sahibi olan
havayolu
şirketi
yöneticilerinin,
çalışanlara maaş ödemeyi ihmal ederken,
uçak alımı için para bulabildiğine işaret
etti. (Zaman) 18 Haziran
Afyonkarahisar'da, Orman İşletme
Müdürlüğü'nün açtığı 22 kişilik işçi
kadrosuna 972 kişi başvurdu. (Zaman) 30
Haziran
Trabzon'un Araklı ilçesinin Merkez mahallesinde oturan Adem Sarıusta (29),
kaldığı dairenin penceresinden caddeye atlayarak intihar etti. Bir çocuk babası
öğretmen Sarıusta'nın ataması yapılmadığı
için bir çay ocağında çalışmak için yaptığı
başvurunun da reddedildiği bildirildi.
Sarıusta'nın üç üniversite bitirdiği ve 'daha
çabuk atanırım' diyerek yüksek lisans
yapmasına karşın üç yıldır atamasının
yapılmadığı öğrenildi. (Günlük) 18 Haziran
Cizre ilçesinde ikamet eden 60 yaşındaki
Bedri Nas isimli vatandaşın dün akşam iş
için Uludere İlçesi'ne bağlı Romoski
Köyü'ne gittiği belirtildi. Nas'ın misafir
olduğu evde gece saatlerinde silahla intihar ettiği iddia edildi. İddialara göre; Nas
borçlu olduğu tefeciler tarafından aranarak borcunu ödememesi halinde ailesine zarar verecekleri yönünde tehdit
edildi. Nas'ın da borcunu ödeyemediği
tefeciler yüzünde intihar ettiği ileri
sürüldü. (Günlük) 19 Haziran
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde,
demir doğrama işi yaptığı tekstil
fabrikasından alacağını tahsil edemeyen
genç, bir alışveriş merkezinin 20 metre
yüksekliğindeki reklam panosunun üzerine
çıkarak intihar etmek istedi. Polis
memurları kendi aralarında topladıkları
paraları Saim Arslan'a gösterip aşağıya indirdi. (Zaman) 2 Haziran
Rize'de kredi kartı borcundan dolayı bir
süredir psikolojik sorun yaşadığı iddia
edilen bankacı, kendini asarak intihar etti.
Olay, merkeze bağlı Hacıeşref Caddesi'nde
bulunan Kara Apartmanı'nda meydana
geldi. (Zaman) 8 Haziran
Bolu'nun Gerede ilçesinde bir kişi
borçlarını ödeyemediği gerekçesiyle kendini evinin tavanına asarak intihar etti.
(Zaman) 21 Haziran
Beşiktaş'ta parasını alamadığı öne sürülen
bir inşaat işçisi, rezidansın teras katında intihar girişiminde bulundu. İtfaiye, polis ve
ilk yardım ekiplerini seferber eden olay nedeniyle araçlarıyla seyir halindeki
vatandaşlar mağdur oldu. Yaklaşık bir saat
boyunca görevlileri uğraştıran şahıs, polisin
çalışmalarıyla ikna edilerek aşağı indirildi.
(Zaman) 30 Haziran
TEMMUZ
Emekli-Bir-Sen Genel Başkanı İsrafil
Odabaşı, 'Sözle Emekliler Günü kutlamak
emeklilerle alay etmektir' dedi. Odabaşı,
yaptığı yazılı açıklamada, emeklilerin
sıkıntıları herkes tarafından bilinmesine
rağmen bugüne kadar herhangi bir ilerleme
kaydedilmediğini belirtti. Emeklilerin
aldıkları
aylıklarla
geçinemediğini,
yaşamlarının çekilmez hale geldiğini ifade
eden Odabaşı, emeklilerin kaderine terk
edildiğini vurguladı. (Günlük) 3 Temmuz
Çeşitli illerden Ankara'ya gelerek, Türk-İş
Genel Başkanı Mustafa Kumlu'yla
görüşmek isteyen TEKEL işçilerine polis
müdahale etti 6 işçi de gözaltına alındı.
Ankara'ya gelen Tek-Gıda İş üyesi yaklaşık
50 kişilik grup, sabah saatlerinde Türk-İş
Genel Merkez binasına geldi. Türk-İş Genel
Başkanı Mustafa Kumlu'yla görüşerek,
taleplerini iletmek isteyen gruba, bina
içinde bulunan güvenlik görevlileri ve çevik
kuvvet polisleri müdahale etti. (Günlük) 3
Temmuz
Tekel işçilerine provakatör diyerek yarı
yolda bırakan Türk-İş Sendikası, sendikal
hakları için mücadele eden temizlik
işçilerine de sırt çevirdi. Paşabahçe Devlet
Hastanesinde çalışan 46 yaşındaki Türkan
Albayrak, hakları için mücadele ederken
Sağlık-İş sendikası tarafından ‘terörist’ ilan
edildi sonra da işten çıkartıldı. İki çocuk annesi Türkan Albayrak, taşeron firmanın
dayattığı haksız sözleşmeye imzalamadığı
için işten keyfi bir biçimde çıkartıldıktan
DİSK hazırladığı raporda hükümetin
'işsizlik azaldı' söyleminin altında kayıtdışı
çalışmanın yaygınlaşmasına dikkat çekerek
10 milyon kayıdışı çalışanın olduğunu belirtti. Kayıtdışı istihdam ile Hükümetin mücadele etmediği savunulan rapordaki
rakamlar da korkunç. Raporda, TÜİK
tarafından açıklanan verilere göre, işsizlik
oranının önceki yılın nisan ayı dönemine
göre 2,9 puan düştüğü anımsatılan raporda,
ancak işsizlik verilerinde yaşanan düşüşün,
kayıtdışının ve güvencesiz çalışmanın
yaygınlaşmasının gölgesinde kaldığı ifade
edildi. Raporda, 2008'in aynı döneminde
yaklaşık 2 milyon 333 bin olan işsiz
sayısının, son açıklanan resmi verilere göre
yaklaşık 3 milyon olduğuna dikkat çekilerek, işsiz sayısının 2 yılda %32 artış
gösterdiği belirtildi. (ANF) 24 Temmuz
Muğla Devlet Hastanesi'nde doktorluk
yapan Naki Bulut, bir hükümlünün
muayenesi sırasında kolluk güçlerini
dışarıya çıkartmak istedi. Gardiyan ve
askerlerin bu durumu kabul etmemesi üzerine hükümlü hastayı muayene etmeyen Dr.
Bulut hakkında, 'devleti 19 lira 20 kuruş
zarara uğratmak' suçlamasıyla soruşturma
açıldı. Yapılan hesaplama sonucu Bulut'un
devleti ‘19 lira 20 kuruş’ zarara uğrattığı belirlendi! Cezaevi Savcısı Altan Ünlü, Türk
Ceza Kanunu’nun (TCK) 257/1 maddesi
uyarınca Dr. Naki Bulut hakkında 'görevi
kötüye kullandığı ve devleti zarara
uğrattığı’ gerekçesiyle soruşturma başlattı.
Savcı Dr. Bulut hakkında Devlet
Memuruları Kanunu’na muhalefetten de
idari soruşturma yapılmasını istedi. (ANF)
29 Temmuz
Türkiye'de, gelir dağılımında bir önceki yıla
göre değişim gözlenmedi. TÜİK
araştırmasına göre, nüfusun %16,7'si yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Veriler,
Türkiye'de
zenginlerin
giderek
zenginleştiğini, yoksulların ise daha zor
koşullara sürüklendiğini gösteriyor. Kurumun araştırmasında, en yüksek gelirlilerin
toplam gelirden aldığı pay %46,7 olarak
açıklanırken; en düşük gelirlilerin toplam
gelirden aldığı payın ise %5,8’te kaldığı
bildirildi. Buna göre, son %20’lik grubun
toplam gelirden aldığı pay, ilk %20’lik
gruba göre bir önceki yıl olduğu gibi 8,1
kat. (ANF) 29 Temmuz
Belediye İş Sendikası 2 No’lu Şube, Zeytinburnu Belediyesi’ne grev kararı astı.
Belediye işçileri 21 Temmuz’da Zeytinburnu stadı önünde toplanarak belediye
binasına kadar yürüdü. (Sendika.org) 22
Temmuz
Sultangazi
ve
Gaziosmanpaşa
Belediyeleri’nde çalışan işçiler de yaptıkları
basın açıklamalarının ardından belediye
binalarına grev kararlarını astı. Belediye İş
Sendikası 2 No’lu Şube Başkanı Hasan
Gülüm, belediyelerin İETT, Halk Ekmek ve
Hamidiye işçileriyle toplu sözleşme
imzaladığını ancak sendikalarının önünü
kesmek için kendileriyle yapılan toplu
sözleşme görüşmelerinin kasten tıkandığını
açıkladı. (Sendika.org) 22 Temmuz
Bursa Orhangazi’de kurulu uluslararası otomotiv yan sanayi firması Faurecia Polifleks
Otomotiv’de 21 Haziran tarihinde Petrol-İş
ile işveren arasında toplu sözleşme
imzalandı. 23 Temmuz’da ise daha toplu
sözleşmedeki imzalar kurumadan firma
Petrol-İş üyesi 11 işçiyi işten attı. Petrol-İş
üyesi işçiler fabrika önünde kurdukları
çadırda
direnişlerini
sürdürüyor.
(Sendika.org) 26 Temmuz
Haber-Sen Genel Merkezi’nden yapılan
açıklamaya göre PTT çalışanları 30 Temmuz’da iş yavaşlatma eylemi yapacak.
PTT’de çalışan bir gişe memurunun yasaya
göre günde 8 saat çalıştığını belirten HaberSen, iş yoğunluğundan dolayı bir gişe
memurunun bu süre içerisinde 400 işlem
yapması gerektiğini, su içmek için bile ara
veremediklerini belirtti. (Sendika.org) 28
Temmuz
İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi’nde çalışan 6 taşeron işçi, SSK primlerinin gerçek ücretleri üzerinden
yatırılmaması sebebiyle bağlı oldukları
Damgacıoğlu Catering şirketine itiraz edince işten atıldı. (Sendika.org) 28 Temmuz
Büro Emekçileri Sendikası (BES), Adalet
Bakanlığı önünde yaptığı kitlesel basın
açıklamasıyla 657 sayılı kanunda yapılacak
39
sonra 16 gündür tek başına hastanenin
önüne kurduğu çadırda eyleme geçti.
(ANF) 25 Temmuz
40
değişikliklere itiraz etti, iş güvencesini
savundu. (Sendika.org) 13 Temmuz
Tekel işçilerinin eylemine destek vermek
amacıyla AKP Lüleburgaz İlçe binası
önünde
basın
açıklaması
yapan
sendikacılara hapis cezası verildi.
Mahkeme, 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri
Yürüyüşleri
Kanunu'na
muhalefet
suçlamasıyla yargılananlara 1'er yıl 6'şar ay
hapis cezası verdi. Verilen cezalar ertelenerek 5 yıl süreyle denetim uygulamasına
karar verildi. (Sendika.org) 15 Temmuz
Kocaeli’ndeki Bizimköy Engelliler Üretim
Merkezi’nde işten çıkarılan 18’i engelli 20
işçi için eylem yaptı. (Sendika.org) 17
Temmuz
Amasya’nın Taşova Belediyesi’nde geçici
işçi olarak çalıştırılan 27 işçiden 16’sına,
belediye meclisinin çalışma vizelerini
karara bağlamasına rağmen 29 Haziran
2009’dan bu yana işbaşı yaptırılmıyor.
Maaş
alamayan
işçiler,
işsizlik
ödeneğinden
de
faydalanamıyor.
TÜİK'in altı aylık enflasyon rakamını
%3,59 olarak açıklamasının ardından kamu
çalışanlarına sadece %1,06 zam yapılması
kararı alınmasına Eğitim-Sen tepki gösterdi. Eğitim-Sen'in açıklamasında " AKP
Hükümeti kamu emekçileri ile hemen her
konuda olduğu gibi 'ek zam' konusunda da
resmen dalga geçmektedir" ifadeleri yer
alıyor. (Sendika.org) 5 Temmuz
yaşında olan Şafak öğretmen, 5 yıldır
Türkçe
öğretmenliğine
atmasının
yapılmasını bekliyor. (Günlük) 20 Temmuz
Ankara ve İstanbul'da iki ayrı eylem yapan
AYÖP ile Genç-Sen, 1 milyon işsiz ve
güvencisiz çalışanın umutlarını sömüren
KPSS’nin kaldırılmasını ve ataması
yapılmayan
öğretmenlerin
derhal
atanmasını talep etti. (Günlük) 12 Temmuz
İşçilerin avukatı Barış Kaşka, 2008 ve 2009
yıllarında
özelleştirme
sürecindeki
PETKİM'de 700'e yakın işçinin işten
çıkarıldığını belirtti. İşçilerden 400'ünün,
Karşıyaka'daki
iş
mahkemelerine
başvurarak işe iade edilmeyi talep ettiğini
kaydeden Kaşka, 'Davalarda işveren 'İkale
(karşılıklı anlaşma) sözleşmesiyle işten
çıkardık' diyerek kendisini savundu.
Mahkeme ise işçilerin attıkları imzalar nedeniyle, 'Siz kendi isteğinizle işten
ayrılmışsınız' diyerek, işçilerin iade talebini
reddetti' dedi. İç hukuk yollarının tükenmesinin ardından, işçiler adına AİHM'e
başvurulduğu kaydedildi. (Günlük) 11
Temmuz
Konya'nın Seydişehir ilçesinde 4 ay
boyunca TOKİ'de çalışan 150 işçi,
paralarını almadıkları için başlayan
gerginliğin devam ettiğini ve 4
arkadaşlarının gözaltına alındığını belirtti.
(Günlük) 16 Temmuz
Adıyaman Besni’de TOKİ inşaatlarında
çalışan ve 9 aydır maaş alamayan inşaat
işçilerinin oturma eylemine polis saldırdı,
işçiler gözaltına alındı. (Sendika.org) 7
Temmuz
Anayasa Mahkemesi tarafından kısmen
iptal edilen Tam Gün Yasası'nda mağdurları
röntgen teknisyenleri oldu. Yasa ile sağlık
çalışanlarının mesai saatleri haftalık 9 saatten 8 saate düşerken radyoloji çalışanlarının
mesai saati haftalık 5 saatten 7 saate çıktı.
(Zaman) 20 Temmuz
Adana Eğitim-Sen Güvencesizler Komisyonu, 'güvencesiz çalışmaya, geleceksiz
yaşamaya' karşı KPSS kaldırılması için
eylemdeydi. (Sendika.org) 8 Temmuz
Muş Alparslan Üniversitesi'ne alınacak 60
araştırma görevlisi kadrosu için 2 bin 748
kişinin başvuru yaptığı bildirildi. (Zaman)
28 Temmuz
Ataması yapılmayan Türkçe öğretmeni
Şafak Bay Ankara Güven Park'ta süresiz
açlık grevine başladı. Aynı zamanda kemik
kanseride olan Şafak öğretmenin ayakta duracak hali yok. Güven Park'ta kalmasına
polis tarafından izin verilmeyince,
arkadaşlarıyla beraber eylemini sürdürmek
için Abdi İpekçi Parkı'na gitti. Henüz 25
Tekel'in özelleştirilmesi sonrası 4/C'ye
geçen bir işçi maddi sorunları sebebiyle
bunalıma girerek intihar etti. Tekgıda-İş,
4/C'yi çözüm olarak sunanlar için bu
intiharın ibret verici olduğunu belirtti.
İGEP'liler tarafından işsizliğe ve
güvencesizliğe karşı Abdi İpekçi Parkı'nda
başlatılan 3 günlük oturma eylemi üçüncü
gününde TBMM Dikmen kapısı önünde
yapılan basın açıklaması ile sona erdi. İnsanca bir yaşam güvenli gelecek için
kadrolu atama' yazılı pankart açan işsiz
öğretmenler, 'KPSS mezara öğretmenler
kadroya', 'Öğretmenler işsiz okullar
öğretmensiz' dövizleri taşıyarak, 'Atama
yapmayan hükümet istifa' sloganları attı.
Açıklamada ‘AKP iktidarı öncesinde KPSS
nedeniyle intihar eden öğretmen sayısının
olmadığını fakat iktidarla birlikte 16 kişinin
KPSS nedeniyle intihar ettiği’ ifade edildi.
Kocaeli'de belediye başkanına kızan bir
vatandaş, Real Alışveriş Merkezi'nin
arkasında baz istasyonu bulunan elektrik
direğine çıkarak intihar girişiminde bulundu. Polis tarafından ikna edilen şahıs, intihardan vazgeçti. Kendisi çıktığı gibi
direkten inen intihar girişimcisi Recep
Demirci, ifadesi alınmak üzere karakola
götürüldü. Alkollü olduğu iddia edilen
Demirci, "Karaosmanoğlu beni adam yerine koymadı. Ben ondan iş istedim ama o
beni adam yerine koymadı." diyerek
bağırdı. (Zaman) 26 Temmuz
daha iyi çalışma koşulları istediği için atılan
işçiler, referandumda ‘evet’ oyu istemek
için Kocaeli’ye gelen Başbakan Erdoğan’a
seslendi. (Sendika.org) 19 Ağustos
Eğitim-Sen, yaptığı açıklamada KPSS ile ilgili hile iddialarının ÖSYM Başkanı Ünal
Yarımağan’ın ifade ettiği şekliyle memur
olamayanların
hislerine
bağlanarak
basitleştirilebilecek durumda olmadığını
vurguladı. KPSS eğitim bilimleri soruları
üzerindeki şaibenin yaklaşan öğretmen
atamaları
konusunda
da
şüphe
uyandırdığını belirten Eğitim Sen, konuyla
ilgili soruşturmanın hızlı ve güvenilir bir
şekilde yapılmasını istedi. (Sendika.org) 20
Ağustos
Bakırköy Belediyesi’nde taşeron çalışan 5
işçi, ücretlerinin ödenmemesi üzerine
belediyenin ek binasının çatısına çıkarak
eylem yaptı. İşçiler maaşlarının yatması
üzerine çatıdan indi. 5 işçi gözaltına alındı.
(Sendika.org) 27 Ağustos
Doğan Grubu’na bağlı Radikal ve Referans
gazetelerinin birleştirilmesi sürecinde
gazeteciler işten çıkarılmaya başladı. Şu ana
kadar 23 Radikal çalışanı işten çıkarıldı.
İşten çıkarma gerekçesi olarak “İki
gazetenin birleşmesi sonucu maliyetlerin
azaltılması” gösterildi. İş Kanunu’na göre
işverenin işten çıkarma yapmadan önce
çıkarılacak işçilere başka bir bulması
gerekiyor. (Sendika.org) 27 Ağustos
Eğitim Bir-Sen Şanlıurfa Şubesi, yüksek
sıcaklık sebebiyle özellikle özürlü, gebe,
yaşlı, kronik hastalığı olan ve açık havada
çalışanların durumu göz önüne alarak idari
izin kolaylığı sağlanmasını istedi. (Zaman)
10 Ağustos
THY, boy-kilo ölçüleri arasında şirketin
belirlediği sınırı 15 kilo aşan kabin
memurlarına 'zayıflamaları' için 6 ay ücretsiz izin verdi. İzne çıkarılan 13'ü bayan
toplam 28 kabin memuru, verilen sürede istenen kiloya düşemezlerse işinden olacak.
(Zaman) 7 Ağustos
AĞUSTOS
Ordu Ünv. Rektörü Haluk Kefelioğlu, 35
kişilik öğretim üyesi kadrosuna 2,300
başvuru olduğunu söyledi. (Zaman) 6
Ağustos
Bizimköy Engelli Üretim Merkezi’nden
Aile hekimliği uygulamasına geçecek olan
41
Mezun olduktan sonra ataması yapılmayan
ve özel dersanelerde karın tokluğuna
çalışan öğretmenlerden 28 yaşındaki Elif
İşler, koşullara dayanamayarak yaşamını
son verdi. Gazi Ünv. Sosyal Bilimler
Fak.'nden mezun olan ve Adana'da dersanede öğretmenlik yapan Elif İşler'in Tahsilli mahallesindeki DSİ'ye ait sulama
kanalında cesedi bulundu. Abla Pamuk,
kardeşinin hafta sonu KPSS'ye girdiğini
ancak başarılı olamayacağını söyleyip
strese girdiğini belirterek, 'Kardeşim birkaç
kez girdiği sınavda başarılı olamamıştı.
Geçtiğimiz cumartesi günü sınavı çok kötü
geçmiş. Kadrolu öğretmen olmak istiyordu.
Ancak, daha önceki sınavlarda da bunu
başaramadı' dedi. (Günlük) 15 Temmuz
42
Sivas'ta Sağlık Müdürlüğü bünyesinde
çalışan 144 şirket çalışanı işsiz kalmakla
karşı karşıya kaldı. (Zaman) 18 Ağustos
için gerekli olan 2.50 ortalamayı
tutturamaması üzerine bunalıma girdiği
iddia edildi. (Zaman) 27 Ağustos
Osmaniye'de, merdivenden düşerek beyin
kanaması geçirdiği için malülen emekli
edilen vatandaşın maaşı 26 ay sonra kesilince, 4 kızı ile birlikte ortada kaldı.
(Zaman) 15 Ağustos
EYLÜL
Regus'un yaptığı ankete göre Türkiye'de 7
çalışandan 1'i her gün 90 dakikadan fazla
bir zamanı yolda geçiriyor. Ayrıca,
çalışanlar yıllık kazançlarının % 5'ini
ulaşım masraflarına harcıyorlar. (Zaman)
24 Ağustos
İzmit açıklarında demirli kuru yük
gemisinin kaptanını rehin alarak geminin limana yanaşmasını engellediği iddia edilen
4 mürettebat gözaltına alındı. Polis, gemide
görevli Tuncay D., Osman A., Davut K. ve
Yakup C.'yi gözaltına aldı. Mürettebatın,
maaşlarının ödenmediğini ileri sürerek
geminin Körfez ilçesindeki özel bir limana
yanaşmasını engellediklerini söylediği
öğrenildi. (Zaman) 30 Ağustos
Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde seyyar
satıcılık yapan evli ve 4 çocuk babası Hacı
Oruç (40), iftar açmak için geldiği evinde
eşinin, "Yemek yapacak bir şey yok"
demesi üzerine bunalıma girip, evin bir
odasında kendini asarak canına kıydı.
Eşinin 3 gün önce iftar saatinde eve
geldiğini ağlayarak anlatan Edibe Oruç
şöyle dedi: "İftar saatinde eşim eve geldi.
Yemek yapacak hiç bir şey yoktu evde. Aç
aç bekliyorduk. Eşim ne yemek yaptığımı
sordu. Ben de 'yemek yapacak bir şey
yoktu, yemek yok' dedim. Bunun üzerine
çocuklara sarılıp bir süre ağladı. Çok
üzüldüğünü anlamıştım. Sonra da arka
odaya geçti. Ben de fazla üzmemek için
yanına gitmedim. Ama odadan ses gelmeyince merak edip gidip baktım. Eşim kendini
iple tavana asmıştı." (ANF) 18 Ağustos
İzmir'de üniversite öğrencisi Pelin Özşahin
(21), ailesiyle birliktte yaşadığı beşinci kattaki evin balkonundan atladı. Kaldırıldığı
hastanede hayatını kaybeden Özşahin'in intihar notu bırakmadığı belirtilirken
öğretmenlik formasyonuna başvurabilmesi
Kartal İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü henüz
hiçbir yerde görülmeyen bir uygulamaya
imza atarak öğretmenlerden sözleşmeli
çalışmaları için okul okul gezerek iş
aramalarını istedi. (ANF) 10 Eylül
KPSS'de kopya çekildiğinin ortaya
çıkmasının ardından ÖSYM Başkanı Ünal
Yarımağan görevinden istifa etti. (ANF) 21
Eylül
Eğitim-Sen İzmir 1 Nolu Şubesi, İl Milli
Eğitim Müdürlüğü kapsamında işyerlerinde
idareci atamalarında yaşanan usulsüzlük ve
kadrolaşmaya ilişkin şube binasında basın
toplantısı yaptı. Şube Başkanı Ali Rıza
Özer, atama ve yer değiştirmelerine ilişkin
yönetmeliğin 22. maddesi gereğince
okullarda 5 yılını dolduran okul müdürlerinin 30 Temmuz'da rotasyona tabi
tutulduğunu hatırlatarak, bu nedenle
okullarda 5 yılını dolduran okul müdürlerinin 30 Temmuz mesai bitimine kadar
tercih ve başvuru formlarını teslim etmeleri
istendiğini belirtti. (ANF) 24 Eylül
Gelişmiş teknolojisiyle donatılmış Texim
fabrikasının bodrum katındaki örgüt
makine bölümünde havasız, gün ışığı
görmeyen ve insan sağlığı açısından son
derece tehlikeli bir ortamda 12 saat boyunca
çalıştırılan işçiler İLO sözleşmesini
hatırlatınca işlerinden oldular. Alman ve
İtalyan sermayelerinin ortak markası Hugo
Boss tekstil ürünlerini üreten, Haldun
Boz'un sahibi olduğu Texim Fabrikası’nda
kötü koşullarda çalıştırılan işçiler haklarını
aradıklarında ise önce işten atılma tehditleriyle karşılaşıyor, ardından içlerinden
dört-beş işçi gözdağı verilerek işten
çıkarılıyor. (ANF) 27 Eylül
Dev Sağlık-İş Kocaeli temsilcisi Talat Tunç,
sağlık hizmetlerindeki taşeronlaşmanın her
geçen gün yeni sorunlar üretmeye devam
ettiğini Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde ortaya çıkan yolsuzluk
Bir buçuk aydır ücretlerini alamayan
Hacettepe Ünv. Hastaneleri taşeron işçileri
6 Eylül’de iki saatlik iş bırakma eylemi
yaptılar. (Sendika.org) 6 Eylül
Kamu personelinden yararlandıkları
servisler için ‘katılım payı’ istenecek. Kamu
Taşıtları Kanunu’nda değişiklikleri anlatan
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamu
taşıtlarından yararlanan personellerden
katılım bedeli isteneceğini söyledi.
(Sendika.org) 18 Eylül
BES Kocaeli şubesi üyesi Kocaeli
Defterdarlığı çalışanları Maliye Bakanı
Mehmet Şimşek’in bakanlık merkez ve
taşra teşkilatı kadrolarında çalışan defterdar
yardımcıları, 1. ve 2. kadro dereceli müdür
ve müdür yardımcılarının ek ödemelerinde
yaptığı 15 ila 40 puan arasında değişen ek
ödeme artışının çalışanlara yansıtılmamasını protesto ederek 8.30 ile 09.30
saatleri arasında bir saat iş bıraktı.
Çalışanlar ayrımcı ek ödeme artışını kabul
etmediklerini söylediler. (Sendika.org) 24
Eylül
İzmir'in Buca ilçesinin CHP'li belediyesi,
Ramazan Bayramı öncesi 40 işçi çıkardı.
İşçilerin, belediyeye ait Buca İmar ve İnşaat
Teknik Hizmetler'in (Buca-Mar) çalışanları
olduğu açıklandı. (Zaman) 5 Eylül
Gürcistan'dan Ordu'ya fındık toplamak için
gelen işçiler dolandırıldıkları gerekçesiyle
savcılığa şikâyette bulundu. Gürcistan
uyruklu Zurab Jakobadze ve Suliko Mzhavanadze kendileri ile Batum'dan gelen
yaklaşık 90 işçinin Celal Daşlı (50)
tarafından fındık topladıkları bahçe sahiplerinden işçi paralarının alındığını ve kendilerine
para
verilmeden
ortadan
kaybolduğunu iddia ederek savcılığa
başvurdu. (Zaman) 4 Eylül
Sağlık Bakanlığı tarafından açılan özürlü
kadrosunda Sivas'a alınacak 19 kişi için 650
özürlü müracaat etti. (Zaman) 16 Eylül
43
Adana'da borçları yüzünden bunalıma giren
45 yaşındaki İsa Ügüten, istediği borç
paranın verilmemesi üzerine çalıştığı
işyerinin giriş kapısına kendisini aşarak
yaşamına son verdi. (ANF) 2 Eylül
skandalının da bunlardan sadece birisi
olduğunu, ihalelerin temiz ve şeffaf
yapılmasının en önemli koşulunun
çalışanların örgütlü olarak şartname
hazırlama sürecine katılması gerektiğini
dile getirdi. (Sendika.org) 30 Eylül
Edirne merkezde TOKİ inşaatını üstlenen
taşeron firmanın sahibi alacaklarının ödenmemesi nedeniyle 40 metre yükseklikteki
vincin üzerinden intihar etmek istedi.
(Zaman) 4 Eylül
Adana’da valilik binasına giren ayağından
engelli Bahadır Berkay (39), Vali
yardımcılarının bulunduğu ikinci katta üzerine ispirto dökerek ateşe verdi. Geçim
sıkıntısı çektiği için kendini yakmak istediği
belirtilen Berkay'ın sağlık durumunun iyi
olduğu öğrenildi. (Zaman) 22 Eylül
EKİM
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu
tarafından yapılan araştırmaya göre
Türkiye’de kayıt dışı çalışanların sayısı 10
milyon 579 bin ile rekor seviyeye ulaştı.
Rapora göre işsizlik oranının hâlâ kriz
öncesi düzeyine inmezken, kriz öncesinden
bu yana işsizler ordusuna katılanların
sayısında 357 bin kişilik bir artış yaşandı.
Bununla beraber yaratılan 1 milyon 315 bin
kişilik istihdamın % 41’i kayıt dışı olarak
sisteme dahil oldu. Böylelikle kayıt dışı
çalışanların sayısı 10 milyon 579 bine
ulaştı. (ANF) 23 Ekim
Paşabahçe Devlet Hastanesi’nde çalışırken
yönetimin sözleşme şartlarını kabul etmemesi üzerine işten atılan Türkan Albayrak, Cuma günü açlık grevine
başlayacağını duyurdu. (Sendika.org) Ekim
İstanbul Beyoğlu’nda bulunan TEKNOSA
mağazası çalışanı Serdal Gül, Cuma
namazına gitmediği için 29 Ekim’de işten
çıkarıldı. (Sendika.org) 30 Ekim
Zonguldak'ta Türkiye Taşkömürü Kurumu
(TTK) Üzülmez Müessesesi'nde Star adlı
taşeron firmada çalışan maden işçileri
maaşlarını düzenli alamadıkları için
yaptıkları eylemin ardından işten atıldılar.
44
(Sendika.org) 30 Ekim
İstanbul Tabip Odası’nın Cağaloğlu’ndaki
binasında düzenlenen basın toplantısında
oda başkanı Taner Gören, özel hekimlik
alanında
çalışan
doktorlara
dair
açıklamalarda bulundu. Sağlıkta Dönüşüm
Programı ile sağlık hizmetlerinin nitelik ve
nicelik olarak erozyona uğradığını söyleyen
Gören, özel sektörde çalışan hekimlerin de
bu erozyondan nasibini aldığını belirtti.
Özel sağlık sektöründe “kriz, maliyet ve
yatırım sorunları” gibi bahanelerle hekim
ücretlerinin % 10-30 oranlarında
azaltıldığını da belirten Gören, hekimlerin
ruhsal ve bedensel sıkıntılar çektiğini
söyledi. (Sendika.org) 5 Ekim
15 Ağustos'ta öğretmen atamalarına ilişkin
eylem yapan Ataması Yapılmayan
Öğretmenler Platformu (AYÖP) üyesi 51
kişi hakkında, 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. (Sendika.org) 9 Ekim
Kiler Holding tarafından inşaatı yapılan ve
Türkiye’nin en yüksek binası olma
özelliğini taşıyan Sapphire Tower
inşaatında yaşanan iş cinayeti ve işten
çıkarma saldırılarına karşı Gençlik Muhalefeti 9 Ekim günü bir basın açıklaması yaptı.
1 Ekim’de iş-kaybı tazminatı süresinin
dolmasının ardından Hatay, İzmir, Tokat, İstanbul ve Batman’dan gelen 25 Tekel işçisi
İstanbul’daki Tek Gıda-İş Genel Merkezi
önünde 3 Ekim günü süresiz oturma eylemi
başlattı. İşçiler, eylemlerinin sebebini işkaybı tazminatı süresinin dolmasının yanı
sıra Tek Gıda-İş’in 1 Nisan’dan bu yana
verdiği sözleri tutmaması olarak belirtiyor.
Çukurova Üniversitesi Balcalı Hastanesi’nde çalışan Dev Sağlık-İş üyesi işçiler
hastane poliklinikleri önünde yönetimin
taşeron sistemini sürdürmek içinde hileyle
bir ihaleye gitmesini protesto etti.
Hava-İş Sendikası İzmir, Ankara, Antalya
ve Adana’da firma değişikliği gerekçe gösterilerek THY’den 150 işçinin atılmasını
protesto etti. (Sendika.org) 14 Ekim
Tuzla’da, Temmuz 2007 ile Şubat 2008
arasındaki yedi ayda 18 taşeron işçinin
ölümünü protesto eden ve gözaltına alınan
işçilere 28 ay sonra 2911 sayılı Toplantı ve
Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefetten üç yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
Büro Emekçileri Sendikası Genel Başkanı
Osman Biçer, AKP iktidarının kadrolaşma
faaliyetlerinin Gelir İdaresi Başkanlığında
olduğu gibi, Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkanlığında da son sürat devam ettiğini
bildirdi. (Sendika.org) 14 Ekim
BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel,
sözleşmeli öğretmenliğin kaldırılması ve bu
statüde çalışanların kadroya atanmalarına
yönelik TBMM’ye bir kanun teklifi verdi.
Özelleştirilmeye hazırlanan PTT'de
taşeronlaşmaya karşı hukuk mücadelesi
veren Haber-Sen'in, işten atılan taşeron
çalışanlar adına açtığı davada emsal
niteliğinde bir karar çıktı. Yargı, taşeron
çalışanları PTT'nin asli çalışanı saydı.
Uludağ Üniversitesi’ndeki fakültelerde
çalışan taşeron işçiler maaşlarının düzgün
ödenmemesini protesto etti ve Rektörlükten
görüşme talebinde bulundu. Uludağ
Üniversitesi Rektörlüğü önünde buluşan
200 taşeron işçi 700 işçinin 410’unun temizlik işçisi olarak gözüktüğünü ifade ettiler.
2008’den bu yana maaşlarının düzensiz
yattığını belirten işçiler, taşeron firmanın bir
buçuk aydır maaşları yatırmadığını
söylediler. (Sendika.org) 21 Ekim
İzmit’in en eski pazarlarından olan
Cumartesi Pazarı, 40 yılın ardından ilk kez
kurulamadı. İzmit Belediye Başkanı Nevzat
Doğan ile Pazarcılar Odası Başkanı Erol
Kumsar’ın görüşmeleri sonuç vermeyince,
pazarın kaldırılmasını istemeyen esnaf
eyleme geçti. Daha önce Kocaeli
Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim
Karaosmanoğlu pazarcılara “yerinizde kalabilirsiniz” demişti. (Sendika.org) 24 Ekim
Çorum’da sözleşmeli olarak görev yapan
öğretmen referandumda ‘hayır’ oyu
vereceğini açıklayıp sosyal paylaşım sitesi
facebook’ta başbakanı eleştirince görevden
alındı. Konuya ilişkin açıklama yapan
Eğitim-Sen Çorum Şube Başkanı Halil
Vakıf Gureba Hastanesi'nin bir vakıf
üniversitesine devredilmesini protesto eden
hekimler yolu trafiğe kapatarak eylem
yaptı. (Sendika.org) 25 Ekim
Beyin tümorü tedavisinin 30 günü geçmesi
üzerine işten çıkarılan sözleşmeli öğretmen
Elif Aybaç için Eğitim-Sen’in çağrısıyla
Sultangazi’de eylem yapıldı. (Sendika.org)
7 Ekim
Başbakan Erdoğan’ın Tuzla ziyareti
sırasında kendisiyle görüşmek isteyen Tersane İşçileri Birliği Başkanı Zeynel
Nihadioğlu ve tersane işçisi Zeynel
Kızılaslan polis saldırısıyla gözaltına alındı.
Betesan Tersanesi’nden 54 gün önce
çıkarılan Zeynel Kızılaslan tersanenin
önünde direnişini sürdürüyor. (Sendika.org)
3 Ekim
Makina Mühendisleri Odası Adana Şubesi,
3 Ekim'de Hatay Dericiler Sitesi'ndeki bir
deri işleme tesisindeki buhar kazanının
patlaması sonucu 3 kişinin ölümünün ve 1'i
ağır 5 kişinin yaralanmasının temelinde
kuralsızlık ve denetimsizliğin yattığını
açıkladı. (Zaman) 5 Ekim
İzmir'in Bayraklı ilçesinde, yeşil kartının
iptal edilmesine tepki gösteren kanser
hastası bir vatandaş, av tüfeğiyle geldiği
Toplum Sağlığı Merkezi'nde havaya ateş
açınca, kadın polis tarafından bacağından
vurularak etkisiz hale getirildi. (Zaman) 9
Ekim
Kütahya'nın Tavşanlı ilçesinde bir özel
firma tarafından inşaatına devam edilen
fabrikaya başlangıçta alınacak 200 işçi için
müracaatların kabul edilmeye başlandığı ilk
gün yaklaşık 2500 kişi başvurdu. (Zaman)
19 Ekim
Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde yevmiyelerini alamayan tarla işçileri, eylem yaptı.
(Zaman) 17 Ekim
Güvenceli iş talebiyle eylemler yapan 51
öğretmene dava açıldı. 3 yıla kadar hapsi istenen Ataması Yapılmayan Öğretmenler
Platformu üyelerinin yargılanmasına 16
Şubatta başlanacak. (Evrensel) 14 Ekim
45
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Enstitüsü çalışanları döner sermayenin eşit dağıtılmamasını protesto etti.
SES Aksaray Şubesinin çağrısıyla enstitü
önünde toplanan emekçiler “Ekipte varız
dönerde yokuz”, “Sağlık işi ekip işidir”
sloganlarını attılar. (Evrensel) 8 Ekim
Özbent ise “öğretmenin görevden
uzaklaştırılması, iktidarın eleştiriye tahammülü olmadığını göstermekte” dedi.
Mardin Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde 3
yıl görev yapan sözleşmeli memura işten
ayrılırken tazminat ödenmemesi üzerine
açılan dava, Malatya İdare Mahkemesinde
görüldü. İdare Mahkemesi, Bakanlar Kurulu kararında en az 2 hizmet yılını tamamlayan sözleşmeli personelin istihdamına
ilişkin mevzuatta yer alan hükümler
uyarınca kendi isteği ile sözleşmeyi fesheden çalışanların, iş sonu tazminatından
yararlanacağına, tazminatın yasal faiziyle
birlikte ödenmesine hükmedildi. (Evrensel)
19 Ekim
Sabiha Gökçen Havaalanında çalışıp
aylardır paralarını alamayan inşaat işçileri
önceki gün iş bırakarak şantiyeden
havaalanı girişine kadar yürüyüş yaptı.
Havaalanının sosyal tesisleri, terminal,
otopark ve kargo hangarları inşaatında
çalışan işçiler “Sigortasız çalıştıklarını
ücretlerini alamadıklarını mağdur edildiklerini duyurmak” istedikleri için iş
bıraktılar. (Evrensel) 21 Ekim
Lösemi hastası kızının tedavi sürecinde
kullandığı yasal izin nedeniyle işten atılan
ve işyeriyle bir çok sorun yaşayan Ahmet
Köse’nin haklılığı Yargıtay tarafından bir
kez daha onaylandı. 2004 yılı şartlarında
yurtdışında yapılması gereken kemik iliği
nakli operasyonunun SSK üst yönetimi
tarafından engellenmesi nedeniyle “lösemi”
olan kızının tedavi sürecinde kullandığı
yasal izin ve sağlık raporlarının
performansını düşürdüğü ileri sürülen
Ahmet Hikmet Köse, 10 yıllık işyeri Kocaeli Belediyesi’ne bağlı İZAYDAŞ’tan
atılmıştı. (Evrensel) 29 Ekim
Eğitim Sen, Çorum’da sözleşmeli bir
öğretmenin sosyal paylaşım sitesi facebook
sayfasında Başbakanı eleştirdiği için
görevden alınmasını kınadı. (Evrensel) 27
Ekim
46
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı
Taşlıdere Çay Fabrikası’nda 2010 yılı yaş
çay alım kampanyasının sona ermesinin
ardından, mevsimlik işçiler işten atıldı. Fabrikada kadrolu olarak çalışan 12 işçiye ise
yemek verilmediği ortaya çıktı. (Evrensel)
27 Ekim
Tam Gün Yasası’na bir tepki de Bağcılar
Eğitim ve Araştırma Hastanesi emekçilerinden geldi. SES Bakırköy Şubesinin
çağrısıyla yapılan eylemde konuşan İşyeri
Temsilcisi Zehra Dinç, hükümetin genelgeyle 8 saat olan çalışma sürelerini 9 saate
çıkardığını ve angarya dayattığını söyledi.
(Evrensel) 8 Ekim
Aliağa - Menderes arasında işletilmeye
başlanan banliyö hattının işlerini yapan
demiryolcular kendi çalıştırdıkları trenlere
ücret karşılığı biniyorlar. Demiryollarında
örgütlü olan KESK Birleşik Taşımacılık
sendikası bu uygulamayı “ülkemize özgü
bir kara mizah örneği” olarak” yorumlayarak emek verdikleri sistemden ücret
karşılığı yararlanmaya kabul etmeyeceklerini kaydetti. (Evrensel) 8 Ekim
Sağlık çalışanı oldukları halde ambulans
sürücülüğüne zorlanan, ücretsiz öğle
yemeği hakkı ellerinden alınan, güvencesiz
ve uzun saatler çalıştırılan 112 Acil Servis
çalışanı sağlık emekçileri yürüyüş yaptı.
(Evrensel) 7 Ekim
Sultangazi Melahat Öztoprak İlköğretim
Okulunda 2.5 yıldır 4-b kapsamında
sözleşmeli öğretmenlik yapan Elif Aybaç
Aşık yakalandığı hastalık nedeni ile işten
atıldı. 30 günlük rapor süresinde tedavisini
tamamlayamadığı için sosyal güvenceye en
çok ihtiyacı olduğu dönemde işsiz kaldı.
(Evrensel) 7 Ekim
28 Mayıs 2009 tarihinde KESK’e yönelik
gerçekleştirilen operasyon kapsamında tutuklanan ve 20 Kasım 2009’da serbest
bırakılan BES İzmir Gümrük Muhafaza
Başmüdürlüğü İşyeri Temsilcisi Meryem
Çağ’ın memuriyetten ilişiğinin kesilmesi
BES İzmir Şubesi tarafından protesto
edildi. (Evrensel) 28 Ekim
Ünlüler sitesi olarak bilinen Hadımköy
Günışığı Konutları’nın yapımı için taşeron
Özyıl İnşaat bünyesinde 2 yıldır çalışan 52
işçinin ücretleri ödenmedi. (Evrensel) 19
Ekim
Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri
Sendikası ek ödemelerin yükseltilmesi için
topladıkları dilekçeleri TBMM’ye iletti.
(Evrensel) 16 Ekim
Çine Kaltun Maden AŞ’de çalışan maden
işçileri üç aydır ücretlerinin ödenmemesi
üzerine uyarı amacıyla 2 saat iş bıraktı.
İşçiler ücretlerinin ödenmemesi durumunda
iş bırakmanın 2 saatle sınırlı kalmayacağı
uyarısında bulundu. (Evrensel) 16 Ekim
Bizimköy Engelli Üretim Merkezinde
çalışırken işten atılan işçilerin, açtığı tazminat davası duruşmaları başladı. Bizimköy
Engelli Üretim Merkezi yöneticileri burada
çalışan 20 engelli işçiyi, iş bıraktıkları
gerekçesiyle işten çıkarmıştı. (Evrensel) 10
Ekim
Doğubayazıt'ın Büyük Ağrı Mahallesi'nde
oturan 8 çocuk babası Mustafa Teyfur (46),
evinin bahçesinde bulunan mutfakta kendini tavana iple asarak yaşamına son verdi.
Teyfur'un eşi Makbule Teyfur, eşinin
inşaatlarda boyacılık yaptığını belirterek,
"Eşim, çocuklarım, ben ve kardeşimle oturuyorduk. Uzun zamandır işsizdi” dedi.
Küçükçekmece Sefaköy’de kurulu bulunan
Net Cıvata fabrikası işçileri yaşadıkları
sorunlar bardağı taşırınca eyleme geçti.
Yıllardır ücretleri düzensiz ödenen işçiler,
son iki aydır hiç ödeme yapılmaması üzerine iş bıraktı. (Evrensel) 2 Ekim
Antalya'nın Alanya ilçesinde, 11 Ağustosta,
iş yerine icra memurları gelince üzerine
benzin dökerek kendini yakan esnaf
Mehmet Özkaya tedavi gördüğü hastanede
hayatını kaybetti. (Zaman) 6 Ekim
Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası
üyesi demiryolcular, Yüksek Planlama Kurulunun ek ödemelerle ilgili kararıyla ortaya
çıkan mağduriyetlerini dile getirip, “Eşit işe
eşit ücret” istediler. (Evrensel) 2 Ekim
Bartın'da Türkiye Taşkömürü Kurumu
Amasra Müessese Müdürlüğü maden
ocağında çalışan işçi intihar etti. Evli ve 3
çocuk babası Muzaffer Kaya'nın bankadan
çektiği 13 bin lira kredi borcunu
KASIM
Avrupa Gazeteciler Federasyonu, 5 Kasım
Gazetecilik İçin Ayağa Kalk Günü’nün ana
temasını Türkiye’deki gazetecilere özgürlük olarak belirledi. (ANF) 3 Kasım
Müşavirler Odası İSMMMO Başkanı
Yahya Arıkan doğum borçlanması yapan
isteğe bağlı sigortalı annelerin emeklilik
hakkında bilinmeyen bir mağduriyetin
yaşandığını, yüz binlerce kişiyi ilgilendiren
bu durumu SGK’nın düzeltmesi gerektiğini
açıkladı. (ANF) 4 Kasım
Buca Belediyesi Temizlik ve Park Bahçe
işçileri, taşeron sistemi protesto ederek,
'kadrolu, işgüvenceli, sendikalı' çalışma
koşulu istedi. (ANF) 4 Kasım
Keyfi bir şekilde işten çıkarıldığı gerekçesiyle aylardır Paşabahçe Devlet Hastanesi'nin bahçesinde mücadele veren ve Türkan
Albayrak işine geri dönme hakkı kazandı.
118 gün sonra işine geri dönme hakkı
kazanan Albayrak bundan sonra Sarıyer
Toplum Sağlık Merkezi'nde çalışacak.
(ANF) 4 Kasım
BDP Bitlis Milletvekili Nezir Karabaş, engelliler ile güçsüz ve kimsesiz 65 yaş üstü
vatandaşlara bağlanan aylık miktarının
artırılması için kanun teklifi verdi. (ANF) 5
Kasım
Galatasaray Lisesi önünde toplanan
Senaryo Yazarları Derneği üyesi bir grup,
dizi sürelerinin uzun olmasını protesto etti.
Sürenin 60 dakikaya indirilmesini isteyen
senaristler, Cumhurbaşkanlığı ve TBMM'nin de aralarında yer aldığı kurumlara
şikayetlerini bildirmek için dilekçe gönderdi. (Zaman) 8 Kasım
Türk Sağlık Sen Genel Başkanı Önder
Kahveci, "Radyologların çalışma saatleri 5
saatten 7 saate çıkartıldı. Çalışanlar
radyasyona mahkum edildi." dedi. (Zaman)
8 Kasım
Devlet Su İşleri Bursa 1. Bölge
Müdürlüğü'nde çalışan KESK'e bağlı Enerji
Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri
Sendikası üyesi işçiler, 'Ek Ödeme Eşit
Olsun' talebiyle iş bıraktı. (Zaman) 11
Kasım
Kırıkkale Keskin Belediyesi'nde çalışan
işçiler, 21 aydır maaş alamadıklarını belirterek, Cuma namazı çıkışında cemaatten
sadaka topladı. (Zaman) 12 Kasım
Haber takibi sırasında gözaltına alınan
DİHA muhabiri Emine Altınkaya'nın
serbest bırakılmasını isteyen Çağdaş
Gazeteciler Derneği, "Altınkaya'nın
gözaltında geçirdiği her saniye, zaten
kabarık olan basın özgürlüğüne tahammülsüzlük sicilinin daha da kabarmasından
başka bir anlama gelmemektedir"
açıklamasını yaptı. (ANF) 30 Kasım
Diyarbakır'da
bugün
oynanan
Diyarbakırspor-Kayseri Erciyesspor maçı
sonrası basın açıklaması yapan futbolcular,
para alamadıkları için aç kaldıkları günler
olduğunu belirtti. (ANF) 28 Kasım
Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi
önünde bir grup sağlık çalışanı, temel
hizmetlerin ücretsiz olması istemiyle eylem
yaptı. Hastane önünde toplanan Devrimci
Sağlık İşçileri Sendikası (Dev Sağlık-İş)
üyesi grup adına açıklama yapan işyeri temsilcisi Satiye Büyükbayram, eğitim, sağlık,
ulaşım ve barınma gibi temel hizmetlerin
parasız olması gerektiğini savundu.
(Zaman) 22 Kasım
Anadolu Eğitim Sendikası'nın yaptığı ankete göre, öğretmenlerin % 7'si ek işte
çalışırken, % 65'i geçinebilmek için ek iş
yapmayı düşünüyor. (Zaman) 23 Kasım
Sakarya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye
Daire Başkanlığı'nda sözleşmeli çalışan itfaiyecilerin mesai ödemelerinde kesinti
yapıldığı ileri sürüldü. İşçilerin bağlı
bulunduğu sendika mesai kesintilerinin
yasal olmadığı gerekçesiyle Bölge Çalışma
Müdürlüğü'nden müfettiş talebinde bulundu. Belediye ise kesintinin yasal
olduğunu savundu. Hizmet-İş Sendikası
Sakarya Şube Başkanı Fahrettin Kütükçü,
itfaiyede sözleşmeli olarak çalışan işçilerin
mesailerinden yasal olmayan kesintilerin
47
ödeyemediğinden dolayı bunalıma girmesi
sonucu intihar ettiği iddia edildi. (Zaman)
26 Ekim
48
yapıldığını iddia etti. (Zaman) 25 Kasım
Asistan doktorlar, fazla çalıştıklarını
gerekçe göstererek Beyoğlu'nda eylem
yaptı. Topluluk yürüyüş sırasında, "Asistan
hekimler köle değildir", "33 saat aralıksız
çalışmaya hayır", "Sağlık hakkı satılamaz"
"Herkese sağlık, güvenli gelecek"
sloganları attı. (Zaman) 27 Kasım
Aylardır paralarını alamayan İstanbul Sapphire işçileri, 4.Levent’te bulunan Sapphire
Gökdeleni önünde 26 Kasım günü eylem
yaptı. “Bu gökdelen ödenmeyen işçi ücretleriyle yükseliyor” pankartı açan işçiler,
yaptıkları açıklamada iki ay önce gökdelenin 2’inci katında çalışırken düşerek ölen
ve cesedi 6 saat sonra gökdelenin -5’inci
katında
bulunan
Serkan
Çetin’i
unutmadıklarını vurguladılar. (Sendika.org)
29 Kasım
İzmir’de TEKEL işçilerine destek yürüyüşü
düzenlemekle ‘suçlanan’ 30 eğitimci 24
Kasım Öğretmenler Günü’nü mahkemede
kutlayacak. İzmir’de TEKEL işçilerine
destek amacıyla düzenlenen yürüyüşe
katılan 30’u öğretmen toplam 35 kişi, 24
Kasım Öğretmenler Günü olan yarın,
Tire’de hâkim karşısına çıkacak.
Duruşmayı Türkiye’nin çeşitli kesimlerinden gelecek öğretmenler de izleyecek.
(Sendika.org) 23 Kasım
Bursa Özel Vatan Hastanesi’nde çalışanlar
2 aydır yatmayan maaşlarını almak için
eylem yapınca işten atıldı. (Sendika.org) 26
Kasım
Hastanede çalışan işçilerin taşeronun değil
hastanenin işçisi oldukları Çalışma
Bakanlığı’nın 2009’da aldığı kararla
ispatlanmasına rağmen, Dicle Tıp yönetimi
her ay 11 bin TL ceza ödemeyi göze alarak
işçileri taşeronda çalıştırmakta ısrar ediyor.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
yönetiminin 23 Kasım’da yeni bir ihale
yapacağını açıklaması üzerine Dev Sağlıkİş üyesi işçiler hastane önünde bir basın
açıklaması yaptı. 300’ü aşkın taşeron sağlık
işçisinin katıldığı basın açıklamasında hastane yönetiminin ihale açması protesto
edildi. (Sendika.org) 10 Kasım
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ağustos
ayı işsizlik verilerini açıkladı. TÜİK’in veri-
lerine göre işsizlik Temmuz ayına göre arttı.
Temmuz ayında 10,6 olan işsizlik oranı 0,8
puanlık bir artışla % 11,4 olarak gerçekleşti.
İşsiz sayısı bir ayda 189 bin kişi artarak 2
milyon 971 bin kişiye ulaştı. İnşaat ve tarım
alanında istihdamın arttığı yaz aylarının sonunun yaklaşmasıyla işsizlik artmaya
başladı. Hükümete yakın medya yine kriz
dönemindeki yüksek işsizlik rakamlarına
bakarak, 2009 yılına göre değerlendirdikleri
işsizlik rakamlarından ‘işsizlik azalıyor’
sonucunu çıkararak pembe bir tablo çizmeye çalıştı. (Sendika.org) 14 Kasım
Zonguldak Ereğli'deki tersaneler bölgesinde Ereğli Gemi İnşa Tersanesi'nde
GEZ Denizcilik isimli taşeron firmada
çalışan işçiler gaspedilen ücret hakları için
oturma eylemi başlattı. 5 aylık ücret
alacakları ödenene kadar eylemlerini
sürdürmekte kararlı olan işçiler geceyi geminin üzerinde geçireceklerini söylediler.
Bursa Eğitim-Sen Şubesi Güvencesiz
Öğretmenler Komisyonu Kamu Personel
Seçme Sınavı öncesinde bir eylemle
KPSS’nin kaldırılmasını ve öğretmenlere
güvenceli iş sağlanmasını talep etti.
Büro Emekçileri Sendikası iş yerlerinde
ücret adaletsizliği ve 2011 yılı bütçesinde
emekçilere ayrılan bütçenin az olduğu
gerekçesiyle Maliye Bakanlığı ve bağlı
vergi dairelerinde iş bırakma eylemi yaptı.
(Evrensel) 12 Kasım
Eğitim-Sen
Çaycuma
Temsilciliği
tarafından Milli Eğitim Bakanı Nimet
Çubukçu’ya mektup gönderilerek, Zonguldak’ta açık bulunan Müdür ve Müdür
Yardımcılığı kadrolarının duyuruya
çıkarılarak atama yapılması ve eğitim
camiasında rahatsızlık yaratan hukuksuz ve
usulsüz atama ve görevlendirmelerin iptali
için girişimlerde bulunulması istendi.
SES Adana Şubesi Başkanı Mehmet
Antmen yaptığı basın toplantısında laboratuvar çalışanlarının iş yükünün giderek
arttığını belirterek yetkilileri sorunları
çözmeye çağırdı.(Evrensel) 28 Kasım
Baydemirler bünyesindeki Baydok’un iflas
Demiryolcular TCDD Genel Müdürlüğü
önünde yaptıkları eylemle bankaların “promosyon” adı altında yaptığı ödemelerin,
TCDD’de çalışanlara değil kuruma
aktarılmasını protesto ettiler. (Evrensel) 4
Kasım
Kuşadası Belediyesi’nde çalışan taşeron
işçiler ücretleri ödenmediği için iş bıraktı.
Halkın da desteğini alan eylem başarıya
ulaştı. İşçilerin alacaklarının ödenmesi sözü
verilirken ücretlere de zam yapıldı.
(Evrensel) 3 Kasım
İşçilerin İş Kanunu’ndan kaynaklanan
haklarının ihlal edilmesi durumunda
başvurdukları Çalışma Müdürlüğü’ne
yapılan müracaatların sayısı her geçen yıl
artıyor. Sivas’ta daha önce 140 olan işçi
şikayet sayısı 2009 yılında 373’e yükseldi.
(Evrensel) 2 Kasım
Kardemir’de Türk Metal ve Çelik İş
sendikaları arasında yaşanan yetki
tartışmalarının kurbanı olan ve işten atılan
işçiler seslerini mitingle duyurmaya çalıştı.
Pazar günü Karabük Postane Caddesi’nde
yapılan mitingde Kardemir’de işten atılan
işçilerin işlerine iadesi ve işten atmaların
son bulması istendi. (Evrensel) 2 Kasım
Eğitim-Sen İstanbul 3 No’lu Şube’nin
çağrısıyla eylem yapan eğitim emekçileri ek
ders haklarının gasbedilmesine izin vermeyeceklerini bildirdiler. (Evrensel) 10
Kasım
28 Ekim 2010 tarihinde alınan Bakanlar
Kurulu Kararı ile, Kaynak Kullanımı
Destekleme Fonu oranı % 10’dan % 15’e
çıkartıldı. Tüketici Hakları Derneği ve
Tüketici Dernekleri Federasyonu bunun kanuna aykırı olduğu konusunda fikir birliği
içinde. 2005 yılında TÜDEF tarafından,
KKDF iptali için Yargıtayda açılan dava ise
halen devam ediyor. (Evrensel) 6 Kasım
Bodrum Belediyesine bağlı çöp ve temizlik
işlerinde taşeron şirket olarak olarak faliyet
gösteren Ortem firmasının 2 aydır işçilerin
ücretlerini ödemediği ifade edildi. Yaklaşık
100 işçinin çalıştığı taşeron şirkette bayram
öncesi 200 lira ödeme yapıldığını belirten
işçiler, “Bayramı bizlere çok gördüler”
dediler. Bodrum Belediyesinde hem
Belediye-İş’in hemde Genel-İş’in örgütlü
olduğunu belirten işçiler, bi iki sendikadan
da destek görmediklerini kaydetti.
DİA SA marketler zinciri Esenyurt
Şubesi’nde depo şefi olarak çalışan Kayahan Erdoğan, işverenlerine askere gitmek
için işten ayrılacağını bildirdiği günden
itibaren uygulanan baskının ardından Kurban Bayramı arifesinde “uyumsuz çalıştığı’’
gerekçesiyle tazminatsız işten atıldı.
Zarar ettiği gerekçesiyle özelleştirilen
Ballıca
Sigara
Fabrikası’nda
taşeronlaştırma tüm hızıyla sürüyor. Fabrika
içerisinde on’a yakın taşeron firma
çalışıyor. Taşeronlar işe aldıkları işçilere
maaşlarını asgari ücret üzerinden sürekli
gecikmeli olarak öderken, fazla mesailerini
ödememekte veya eksik ödüyor. Bir ay
içinde 10 gün veya 15 gün çalıştırıp aylarca
ücretsiz beklemeye alıyor. Bu çalışma sistemine karşı çakanlar ise işten atılıyor.
MDF sunta, kapı ve profil üreten ve
alanında Türkiye’nin en büyük fabrikası
olan Yıldız Entegre’de işçiler yemek
boykotu yapıyor. Suadiye bölgesinde Fehmi
Yıldız’a ait olan fabrikada 900 kadrolu işçi
çalışıyor. İşçiler Dervişoğlu yemek
fabrikasından getirilen yemeklerin kötü
olduğunu,
tabak
ve
kaşıkların
yıkanmadığını defalarca fabrika yönetimine
bildirmelerine rağmen hiçbir değişik
yapılmadığını, aynı şekilde yemeklerin
getirildiğini söylüyor. (Evrensel) 14 Kasım
Soayal Güvenlik Kurumu Adana İl
Müdürlüğü, fazla ücret ödendiği iddiasıyla
Adana TEKEL Sigara Fabrikasında çalışan
57 işçiyi icraya verdi. Adana 7. İcra Dairesi
tarafından işçilere gönderilen takip ilamında
1000 lira ile 40 bin lira arasında para isteniyor. İcra kağıtlarını şaşkınlıkla alan
TEKEL işçileri “Tazminatlarımıza göz mü
koyuluyor” diye tepki gösterdiler.
49
göstermesinin ardından Kıraç’taki fabrikada çalışan işçilerin alacaklarını nasıl
tahsil edeceği muamması sürüyor.
Alacakların 1-3 yıl arasında ödeneceğini
açıklayan fabrika müdürünün sözlerine
inanmayan işçiler, ödemenin bir an evvel
yapılmasını istiyor. (Evrensel) 5 Kasım
50
Bir süre önce yoğun işçi alımı yaşanan
Arçelik’in Beylikdüzü fabrikasında işten atmalar başladı. İşten atmalara siparişlerin
yetişmesi için işe alınan sözleşmeli
işçilerden başlandı. İlk etapta 20 işçi işten
atılırken bu rakamın 200’e çıkacağı
söyleniyor. Kadrolu işçilerden de işten
atılacakların olduğu söyleniyor. (Evrensel)
27 Kasım
Temsa’da 27 Eylül 2010’da 6 aylık ücretsiz
izni kabul etmedikleri için işten atılan işçiler
işe iade davası açtı. Fabrikada yetkili Çelikİş Sendikası yöneticilerinin Temsa patronuyla yaptığı protokolle işten atıldıklarını
belirten işçiler, işyerinde bir krizin
olmadığını, kıdemi yüksek işçiler ile
sendikayla ters düşen ve haksızlıklara
boyun eğmeyen işçilerin çıkarılarak yerlerine yeni işçi alındığını söylediler.
Basın işkolunda iş cinayetleri intihar
şeklinde yaşanıyor. Show TV ve son olarak
Güneş gazetesinde gece muhabirliği yapan
31 yaşındaki Evrim Çalışkan, 7 Kasım
günü intihar etti. İki yıldır işsiz olduğu ve
son dönemde dizi setlerinde fotoğrafçılık
yapmaya başladığı belirtilen Çalışkan’ın 7
Kasım gecesi evinde kendisini astığı
açıklandı. Çalışkan gibi, 35 yıllık TRT
emekçisi Doğan Yıldız da hiçbir gerekçe
gösterilmeksizin 10 yıldır çalıştığı bölümden başka bir bölüme alınmasının ardından
3 Kasım günü intihar etti. KESK Haber-Sen
konu ile ilgili yaptığı basın açıklamasıyla
Yıldız’ın ölümünden TRT Yönetimini sorumlu tuttu. (Sendika.org) 8 Kasım
ARALIK
Sağlık Emekçileri Sendikasının AKP’nin
sağlıkta dönüşüm programının yarattığı
tahribatı ortaya çıkarmak için yaptığı
araştırmanın sonuçlarına göre, çalışanların
% 75 Türkiye koşullarına göre çalışma
koşullarının
mükemmel
olmadığını
düşünüyor. Çalışanların % 52’si çalışma
sürelerinden, % 79’u aldığı ücretten mem-
nun değil. Çalışanların % 55’i işyerinde
işini etkileyen bir dönüşümün söz konusu
olduğunu belirtirken, % 84’ü sağlık
alanındaki
değişikliklerin
çalışma
koşullarını olumsuz etkilediğini belirtti.
SES Genel Başkanı Bedriye Yorgun
sonuçları, “Artık Sağlık Bakanlığı taşeron
bakanlığı olmuştur, sağlık değil tehlike
sunmaktadır. Bu süreç sağlıkta geri
dönüşüm olmuştur” diye değerlendirdi.
(ANF) 9 Aralık
Büro Emekçileri Sendikası İzmir Şubesi,
Sosyal Güvenlik Kurumu İzmir İl
Müdürlüğü’nün çalışanlara mobbing
uyguladığını belirtti. Açıklamada, ‘Manik
Depresif ve Esansiyel Arteriyel’ hastası olan
bir kadın çalışanın ailesinden ve tedavi
koşullarından koparılarak sürgün edilmesi
nedeniyle şuan Manisa Ruh ve Sinir
Hastalıkları Hastanesi’ne kaldırıldığı
kaydedildi. (ANF) 3 Aralık
TOKİ’nin Kütahya’da Akkent Mahallesi’nde yaptırdığı toplu konut inşaatında
işçiler, ücretleri ödenmediği için eylem
yaptı. TOKİ’den ihale alan Evyap şirketinin
işi yaptırdığı taşeron firmanın iki aydır
ücretini ödemediği işçiler taşeron şirket
yetkilileriyle tartıştı. Tartışmanın ardından
işçiler şantiyeyi taşlayarak firmaya tepki
gösterdi; ancak firma yetkilileri tarafından
ateş açıldı. Açılan ateş sonucu bir inşaat
işçisi ayağından yaralandı. (Sendika.org) 28
Aralık
Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2011’in ilk
altı ayı için asgari ücreti 630, ikinci altı ayı
için de 655 lira olarak belirledi. Asgari ücret
açlık sınırının 270 lira altında kaldı.
(Sendika.org) 29 Aralık
24 Aralık Cuma günü saat 19:00'da dizi
emekçileri Taksim AKM önünde buluşarak,
dizi sürelerinin uzunluğu ve çalışma
koşullarını protesto etti. Seneryo Yazarları
Derneği'nin ve Sinema Emekçileri
Sendikasının çağrıcılığını yaptığı eyleme,
oyuncu, yönetmen, ışıkçı, kostümcü, sesçi
ve binlerce dizi emekçisi katıldı. Dizi
emekçileri, iki yıl önce dizi setinden ayrılan
ve aşırı yorgunluk yüzünden geçirdikleri
trafik kazası sonucu hayatını kaybeden
Zehra Sezgin ve Tülay Ergildi'yi andı.
Gaziosmanpaşa BEDAŞ’a bağlı Sultangazi
ve Arnavutköy elektrik idaresi işçileri
aylardır yatmayan maaşları için iş bıraktılar.
BEDAŞ’ın asıl işçileri olmalarına rağmen
hileli bir şekilde ALKAMA isimli bir
taşeron firma üzerinden çalıştırılan işçiler
maaşlarından yapılan kesintiler, 2009’dan
kalan alacakları ve iş güvenliğinden yoksun
çalışma koşulları ve son olarak da 3 aydır
maaşlarını alamadıkları için iş bırakma
haklarını kullanmaya karar verdiler.
Belediye-İş Sendikası çeşitli illerde
düzenlediği eylemlerle “Torba Yasa”ya
karşı çıktı, belediye işçilerinin yasayla
mağdur olacağını vurguladı. (Sendika.org)
17 Aralık
Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları'nda
işten çıkarıldıkları için açlık grevine
başlayan işçiler, 4. günde eylemi noktaladı.
Tersanelerde “cehennem koşullarında”
çalıştırılmaya başkaldırdığı için 4 ay önce
BETESAN firması tarafından işten atılan
Kızılaslan’ın dün Kartal 3. İş Mahkemesi’nde işe iade için açtığı davanın duruşması
vardı. Mahkemede Kızılaslan’ın işe iadesine karar verildi. (Sendika.org) 4 Aralık
Kan kanserine yakalanıp bir ayı geçen rapor
aldığı için devletin işten attığı öğretmen
Metin
Kurtçu
hayatını
kaybetti.
Kütahya'da çalıştıkları TOKİ inşaatlarında
45 gün çalışan, ancak ücretlerini alamayan
işçilere emeklerinin karşılığını vermeyen
taşeron firma sahipleri, ücretleri vermemek
için ellerinden geleni yapıyorlar. Dün
akşam saatlerinde bir işçi ayağından vurulurken, işçiler bugün de "PKK üyesi"
oldukları iddiasıyla polise şikayet edildi.
(ANF) 28 Aralık
Hyundai Assan İzmit Fabrikası’nda işe geç
gelmek, hatalı üretim yapmak, mazeret izni
veya rahatsızlanıp rapor almak işçilerin korkulu rüyası. Çünkü bunlardan birini
yaşamak aylık performans değerlendirmesinin düşmesi anlamına geliyor. Yüz
puan üzerinden yapılan değerlendirmede iki
ay üst üste 59’un altında puan alan işçinin
işten atılacağı söyleniyor. Uygulamayı
“kaygı verici” olarak değerlendiren
Hyundai işçileri, yeni başlayan bu
uygulamanın sonuçlarının henüz görmediklerini, işveren temsilcilerinin söylediklerinin ise endişelerini artırdığını dile
getirdiler. (Evrensel) 8 Aralık
Ücretleri ödenmeyen Hey Tekstil işçilerinin
tepkileri büyüyor. Çerkeş, Tosya, Nevşehir,
Kırıkkale, İstanbul, Batman ve İzmit’de
fabrikaları bulunan Hey Tekstil, işçilerin
ücretlerin düzenli ödemiyor. Ücretleri
ödenmediği için Batman’da işçiler fazla
mesaiye kalmadığı söylenirken, Ankara
Çerkeş’te ise işçiler 3 aydır ücretleri
ödenmediği için iş bıraktılar. (Evrensel) 7
Aralık
Tür Hava Yollarında Toplu İş
Sözleşmesi’nin 8. maddesine aykırı bir
şekilde işten atılan 22 işçi, açtıkları işe iade
davasının ilk duruşmasında kazandı.
(Evrensel) 4 Aralık
Bayrampaşa’da bulunan Çelik, Hünkar,
Şimşek, Alpin, Ermina, Ortaç Çorap atölyelerinde çalışan işçiler düşük ücretlerinin
artırılmasını ve çalışma koşullarının
iyileştirilmesini istiyor. Son dönemde çorap
sektörü % 20 büyüme gösterirken, bu artış
işçilerin cebine yansımadı. İşçiler, asgari
ücretin gündem olduğu bu dönemde 3 yıldır
alamadıkları zamların verilmesini bekliyor.
Ford Otosandan MESS grup sözleşmeleri
sürecinde işten atılan işçiler, fesih
gerekçesinin doğru olmadığı gerekçesiyle
işe iade davası açtı. Davayı açan işçilere
Ford Otosanın avukatı, davalarından
vazgeçmeleri şartıyla ortalama sekiz aylık
ücretleri tutarında para teklif etti. (Evrensel)
4 Aralık
Çiğli Organize Sanayi Bölgesi’nde, 1035
sokakta bulunan Akar Tekstil, “Yüksek
teknoloji, hızlı teslim dokuma ve terbiye
51
Emekliler açlık sınırının altındaki
maaşlarıyla geçinemediklerini ve AKP’nin
politikalarının emekliyi günden güne açlığa
mahkum ettiğini söylüyor. AKP’li Bakan
Mehmet Şimşek ise emekli maaşlarını çok
yüksek buluyor. DİSK Emekli-Sen 12
Aralık’ta Ankara’da bir miting gerçekleştirerek, AKP’nin emeklilere yönelik politikalarını protesto etti. (Sendika.org) 13 Aralık
52
fabrikası” sloganı ile faaliyet gösteriyor.
Ancak, yoğun mesailer, yorucu çalışma
temposu, sigortasız işçi çalıştırmanın yanı
sıra bizzat patronun bölümleri gezerek
bağırıp çağırmaları ve hakaretleri ile işçiler
için işyerinden çok bir toplama kampını
andırıyor. ENT Tekstil’de işçiler mesai
ücretlerinin
ve
mesai
saatlerinin
düzeltilmesi talebini dile getirdiklerinde
patron, işçilerle yaptığı toplantıda,
“Beğenmiyorsanız Akar Tekstil’e gidin”
diyerek tehdit etmişti. (Evrensel) 16 Aralık
DİSK Araştırma Enstitüsü geçtiğimiz yılın
Kasım ayına göre % 9 artış gösteren asgari
ücretin, aynı dönem yoksulluk sınırında
yaşanan % 14 oranındaki artışın gerisinde
kaldığını ve bu nedenle asgari ücretlinin
geçen seneye oranla % 5 daha da
yoksullaştığını bildirdi. (Evrensel) 13
Aralık
Avrupa’nın en yüksek gökdeleni olarak bilinen Sapphire’in inşaatında çalışan işçiler,
ücretlerini alamadıkları için 32 gündür
şantiye önünde eylem yapıyor. Eylem
yapan işçilere patrondan ilginç bir teklif
geldi: “Yılın son günü yapacağınız basın
açıklamasının metnini ben yazayım,
paranızı öderim.” (Evrensel) 31 Aralık
Ankara’da bulunan Türk Traktör
Fabrikasında işveren “Dünya Klasında Üretim” adını verdiği sistemi oturtabilmek için
panolara astırdığı ilanlarla işçileri “Üretimi
arttırmak için 3 öneri” sunmaya çağırdı.
Karşılığında Türk Traktör maketi verileceği
duyurulan ilanların üstüne işçiler, çalışma
koşullarının düzeltilmesini isteyen yazılar
yazdılar. Şikayetlerin yazıldığı ilanlar
kaldırılırken, işçiler patronun “Biz kârımızı
arttıralım, size maket verelim” teklifine tepkililer. (Evrensel) 30 Aralık
Ruffles, Doritos, Cheetos, Çerazza gibi cips
markalarının üretildiği Friyo Lay Suadiye
fabrikasında 20 işçi işten atıldı. İşten
çıkarmalarla ilgili işçilere yazılı bir
açıklama
yapılmazken,
yöneticiler
fabrikanın daralmaya gittiğini söylediler.
Mecliste görüşülen torba yasa nedeniyle 50
bin belediye işçisinin farklı kurumlara gönderilmesinin ve belediye hizmetlerinin
taşerona terk edilmesinin amaçlanması ne-
deniyle eylemler devam ediyor. (Evrensel)
23 Aralık
Feast Fabrikası’nda işçiler her türlü haktan
yoksun ilkel ve kölece koşullarda
çalıştırılıyor. İşçi sayısı mevsimsel olarak 3
bin ile 5 bin arasında değişiyor. İşçilerin
büyük bir bölümü iş güvencesiz ve
sigortasız. Şirket bünyesinde faaliyet
gösteren taşeron firmalar, bir de taşeronlara
geçici olarak işçi bulan aracı kişiler var.
İşçilerin aldıkları ücret de bu aracılardan
düşe düşe geliyor ellerine. (Evrensel) 22
Aralık
BDP İstanbul Milletvekili Sebahat
Tuncel’in verdiği soru önergesini
yanıtlayan Milli Eğitim Bakanı Nimet
Çubukçu’nun verdiği istatistiklere göre
Türkiye’de 173 bin 554 öğretmen ihtiyacı
varken, “Ücretli kölelik” olarak nitelendirilen sözleşmeli öğretmenlerin sayısı
ise 69 bin 224 oldu. (Evrensel) 21 Aralık
Tez-Koop-İş Sendikası Genel Mali
Sekreteri Ayhan Kurtuluş Demirer, FİSKOBİRLİK çalışanlarına yönelik verilen sözlerin yerine getirilmesini istedi. Ayhan
Kurtuluş Demirer, sendikanın Giresun
Şubesi'nde düzenlediği basın toplantısında,
FİSKOBİRLİK çalışanlarının 21 aydır
düzenli maaş almadıklarını belirtti.
(Zaman) 3 Aralık
Sakarya’da 80 yaşındaki Ayşe Sayılı, baston
yardımıyla bile yürüse kimseye el açmamak
için kâğıt toplayıp satıyor. Ayşe Sayılı,
hiçbir geliri olmadığı için geçimini sokaklardan topladığı kâğıtları satarak sağlıyor.
(Zaman) 5 Aralık
Türkiye'nin turp ihtiyacının % 80'inin
karşılandığı Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde,
turp işçileri, soğuk kış günlerinde ve
sabahın erken saatlerinde soğuk suda günlük 25 TL'ye çalışıyor. (Zaman) 14 Aralık
Mecidiyeköy'de daha önce Dereboyu Caddesi'ne
kurulan
pazarın
yerinin
değiştirilmesi esnaf tarafından protesto
edildi. Yeni yerlerinin dere yatağında ve
halkın rahat ulaşamayacağı bir yerde
olduğunu iddia eden pazarcılar protesto
amacıyla eylem yaptı. (Zaman) 19 Aralık
Trabzon'da taşeron firmadan alacağını tahsil edemediğini ileri süren bir hurdacı, bu
53
Erzurum'da birikmiş borçları yüzünden intihar eden Nevzat Bingöl'ün ortada kalan 8
çocuğu ve eşinin yardımına Erzurum
Valiliği yetişti. (Zaman) 30 Aralık
firmanın restorasyonunu yaptığı tarihi binadaki karton ve naylon kaplama
malzemelerini ateşe verdi. (Zaman) 21
Aralık
GREV VE TOPLU SÖZLEŞME HAKKI
OCAK
Gaziantep’te 15 günden bu yana devam
eden Çemen Tekstil grevi, dondurucu soğuk
ve yağışlı havaya rağmen işçilerin kararlı
mücadelesi ile devam ediyor. İşyerinde
örgütlü DİSK/Tekstil-Sen Genel Başkan
Yardımcısı Muzaffer Subaşı, işveren
sendika ile oturup anlaşıncaya kadar grevin
kararlı şekilde devam edeceğine dikkat
çekti. (Cumhuriyet) 28 Ocak
Kamu çalışanlarının 25 Kasım’da 1 günlük
iş bırakma eylemine katıldıkları gerekçesiyle Malatya’da 50 öğretmene kınama ve
uyarı cezası verildi. (ANF) 1 Ocak
Diyarbakır'ın Yenişehir Belediyesi çalışanı
L.A.'nın eşine uyguladığı fiziksel şiddet nedeniyle maaşının yarısı eşine ödendi.
Yenişehir Belediye Başkan Yardımcısı
Hafize İpek, çalışanları ile yaptığı TİS'te yer
alan kadına yönelik şiddeti engelleyici
madde gereği bu yaptırımı uyguladıklarını
söyledi. (ANF) 18 Ocak
TEKSİF Uşak İl Başkanı Hasan Hazar,
vermiş oldukları sendikalaşma mücadelelerini başarıyla sonuçlandırdıklarını,
TİS’in Kaynak İplik fabrikası tarafından
kabul edildiğini, işçilerin de bulunduğu
basın açıklamasıyla kamaoyuna deklare
etti. Yapılan TİS’te; fazla çalışma ücretinin
yüzde 60 zamlı alınması, ücretli sosyal izinlerin işçinin mazeretine göre artırılması,
hafta tatili-genel tatillerde çalışmanın her
gün için 3 yevmiye ödenmesi, evlenme,
çocuk, yakacak, bayram yardımlarında verilen ücretin artırılması gibi bazı maddelerin
iyileştirilmesi yer alıyor. Hazal, Kaynak İplik’ten atılan işçilerin kıdem tazminatlarının
sendikalı olarak hesaplanıp tekrar fabrika
tarafından ödeneceğini, yani atılan sendikalı
işçinin sendikasıza göre yaklaşık 10 milyar
fazla alacağını ve atılan işçilerin
mahkemelerinin devam ettiğini, işe dönmeleri halinde bu yeni sözleşmeye göre işe
alınacaklarını söyledi. (Evrensel) 14 Ocak
ŞUBAT
Toplu konutlarda çalışan genel hizmet
emekçileri TİS'e yanaşmayan site yönetimine karşı grev kararı aldı. Hukukçular ve
İdareciler Sitesi’nin kapısına grev kararı
asıldı. Grev kararı Türkiye’de konut
işçilerinin astığı ilk grev kararı olma
özelliğini taşıyor. (Atılım) 28 Şubat
Gaziantep’teki Çemen Tekstil işçilerinin
grevi bir ayı geride bıraktı. Çemen Tekstil
işçileri Balıklı Parkı'nda bir basın
açıklaması yaparak işvereni protesto etti.
DİSK Tekstil Genel Sekreteri Recep
Türkyılmaz, Çemen Tekstil patronunun
‘usulsüz grev’ nedeniyle açtığı davayı
hatırlattı ve patronun sözleşme masasına
oturmasını istedi. (Sendika.org) 11 Şubat
MART
Kadıköy Belediyesi’nde yetkili sendika
olan Tüm Bel-Sen bir süreden beri Kadıköy
Belediyesi ile toplu sözleşme masasına
oturma girişimleri sonuçsuz kaldı. Sendika
bu süreçte İdare Mahkemesi, Danıştay ve
son olarak da AİHM’e davalar açması ve
hukuksal kazanımlar elde etmesine rağmen,
toplu sözleşme taslağı Belediye meclisine
sunulmadı. (Sendika.org) 19 Mart
KESK’in 25 Kasım’da ülke genelinde
gerçekleştirdiği 1 günlük iş bırakma eylemine katılan Eğitim-Sen Malatya Şubesi
üyeleri hakkında okul müdürlüklerince
yapılan soruşturmanın ardından 98 kişi
56
hakkında uyarı ve kınama cezası verildi.
İstanbul 2. İş Mahkemesi’nin Temmuz
2009’da aldığı grevi durdurma kararına
karşı açılan itiraz davası bugün sonuçlandı.
TGS’nin Yargıtay’a açtığı davanın yerel
mahkemenin
kararını
bozmasıyla
sonuçlanması üzerine davaya edildi. Bugün
görülen davada, İstanbul 2. İş Mahkemesi
grevin devam etmesine karar verdi.
Tekel işçisiyle dayanışma amacıyla işe gitmeyen Yeniköy Linyit işletmesinde çalışan
maden işçilerine 1000’er lira para cezası
verildi. Türk-İş’e bağlı Maden-İş Yatağan
ve Havalisi Şubesi Başkanı Süleyman Girgin ise işçilerin Anayasal haklarını
kullandığını ve karara itiraz edeceklerini belirtti. (Sendika.org) 5 Mart
KESK’e bağlı Birleşik Taşımacılık
Çalışanları Sendikası’nın (BTS) 16
Aralık’ta yaptığı iş bırakma eylemine
katılan 5 çalışan hakkında Kadıköy
Cumhuriyet Savcılığı tarafından dava
açılması için Kadıköy Asliye Ceza
Mahkemesi’nden talepte bulundu. Türkiye
genelinde
25
Kasım
2009’da
gerçekleştirilen bir günlük iş bırakma
eyleminin ardından işten el çektirilen 16
BTS
üyesinin
görevlerine
tekrar
başlatılması amacıyla 16 Aralık tarihinde
yapılan iş bırakma eyleminin üzerinden 4
aydan fazla sürenin geçmesinin ardından
aralarında BTS İstanbul 1 Nolu Şube
Başkanı Hasan Bektaş ve sendika üyesi
Ahmet Tuna’nın da bulunduğu 5 kişi
hakkında dava açılıyor. (ANF) 25 Mart
İstanbul Eğitim ve Araştırma (Samatya)
Hastanesi’nde hasta klinikleri inşaatında
çalışan işçiler 40 gündür grevde. 4 ila 6
aydır maaşlarını alamayan yaklaşık 90 işçi
‘‘Bu işyerinde grev var’’ pankartı altında
eylemlerini sürdürüyorlar. (Sendika.org) 26
Mart
74 gündür fabrika önünde direnişlerini
sürdüren Çemen Tekstil işçilerinin
kararlılığı karşısında patron TİS masasına
oturmak zorunda kaldı. Antep Valiliği’nde
dün gerçekleştirilen görüşmeden TİS imzalama kararı çıkarken işçiler de fabrika
önünde kutlama yaptı. (Evrensel) 27 Mart
NİSAN
Diyarbakır’da tuğla işçilerinin kölece
çalışma koşullarına karşı zam, sigorta,
servis ve yemek hakkı talepleriyle 15 Nisan
tarihinde başlattığı grev beşinci gününde
kazanımla sonuçlandı ve patronlar işçilerin
%28’lik ücret artışı talebini kabul etti. Tuğla
işçileri kölece çalışma koşullarına 2006
yılında da isyan etmişti. (Sendika.org) 21
Nisan
Mersin’in BDP’li Akdeniz Belediyesi ile
DİSK Genel-İş Sendikası arasında iki ay
önce başlayan ve 319 işçiyi kapsayan TİS
görüşmeleri sonuçlandı. TİSyle işçi
maaşlarında artış sağlandı. 8 Mart Dünya
Emekçi Kadınlar Günü’nün kadın işçiler
için resmi tatil olması ve eşine şiddet uygulayan erkek işçiye yaptırım getirilmesi de
sözleşmede yer aldı. İmzalanan TİS’te yer
alan dikkat çekici maddelerden birine göre,
kadınlara yönelik her türlü olumsuz tutum
ve davranış, fiziksel, ekonomik ve psikolojik şiddet, taciz, tecavüz, dayak, hakaret,
çokeşlilik ve benzeri tutumlar sergileyenlere önce ihtar, 1-2-3 günlük yevmiye kesimi ve işten çıkış gibi disiplin cezaları
uygulanacak. (ANF) 15 Nisan
Türk Hava Yolları’nda 22. Dönem TİS’nde
resmi arabulucu süreci uyuşmazlıkla
sonuçlandı. Hava-İş, sözleşmeli personel ve
intibaklar konusunda sorunları olan personellerin kıdemlerinin ortaklık kıdemlerinin
gerektiği şekilde yeniden değerlendirilmesi
taleplerinin de yanıt bulmadığını belirtti.
Kadıköy Belediyesi çalışanları toplu
sözleşme hakkı ve demokratik, katılımcı
yerel yönetim talebiyle 22 Nisan 2010
Perşembe saat 10.00-12.00 saatleri arasında
iş bırakma eylemi yaptı. İş bırakma eylemi
sonrasında Kadıköy Belediye Başkanlığı
önüne siyah çelenk bırakan belediye
emekçileri, daha sonra bir basın açıklaması
yaparak emekçilerin taleplerine duyarsız
kalan belediye yönetimini protesto ettiler.
25 Kasın 2009 tarihinde KESK’in almış
olduğu karar üzerine gerçekleştirilen bir
günlük uyarı grevine katılan Haber-Sen 2
MAYIS
25 Kasım uyarı grevinde, 'kamu kurumunun çalışmasını engelledikleri' gerekçesi ile
haklarında dava açılan 22 TCDD
çalışanının ilk duruşması Adana'da yapıldı.
Adana 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde
yapılan duruşmaya haklarında dava açılan
22 TCDD çalışanı kamu emekçisi
avukatları ile birlikte katılırken, çalışanlar
raylarda oturarak Çukurova Mavi Treni'nin
hareketini engellemekle suçlandı. (Birgün)
8 Mayıs
Hava-İş sendikası, THY ile sürdürülen 22.
dönem toplu iş sözleşme görüşmelerinde
oluşan uyuşmazlıkla ilgili alınan grev
kararını işverene tebliğ etti. Hava-İş Genel
Başkanı Atilay Ayçin sendika yetkili
kurullarının aldığı grev kararını bugün saat
12.30'da THY Genel Müdürlük binasının
ana giriş kapısına astı. (ANF) 21 Mayıs
Hükümetin emekçi politikalarını protesto
eden KESK, DİSK, Türk-İş ve Kamu-Sen
26 Mayıs’ta iş bırakma eylemi yaptı. KESK
dışındaki diğer konfederasyonlar 'tam gün
grev' kararından geri adım atarak bir saatlik
iş bırakmakla yetindi. DİSK, Türk-İş ve
Kamu-Sen ortak karardan vazgeçerek birer
saat iş bırakma eylemi yaparken, KESK
'tam gün grev' yapıp Ankara, İstanbul ve
İzmir'de miting yaptı. 30 madencinin
yaşamını yitirdiği Karadon Maden
Ocağı'ndaki madenciler de işe bir saat geç
başlayarak grev yaptı. (Günlük) 27 Mayıs
Türkiye’nin her yerinde gerçekleştirilen
Tekel işçisine destek olmak ve güvenceli bir
gelecek talebiyle 26 Mayıs tarihindeki iş
bırakma eylemine katıldıkları için İstanbul
Kartal’daki Koşuyolu Eğitim ve Yüksek
İhtisas Hastenesinde çalışan Dev Sağlık-İş
sendikasına üye dört işçi işten çıkarıldı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde çalışan
Tüm Bel-Sen üyeleri Büyükşehir Belediye
Başkanı’na TİS çağrılarını yinelediler.
57
Tez-Koop-İş Sendikası'nın örgütlü olduğu
TÜBİTAK'ta, Tekel işçilerine destek vermek amacıyla düzenlenen 4 Şubat'taki işe
gitmeme eylemine katıldığı için işten
çıkarılan Aynur Çamalan 8 Mart tarihinde
başlattığı oturma eylemini 24 saatlik açlık
greviyle devam ediyor. (Sendika.org) 13
Mayıs
Grev ve Toplu Sözleşme Hakkı
no’lu şube yöneticilerinden 9 kişiye PTT
Başmüdürlüğü tarafından 1 günlük maaş
kesim cezası verildi. (Birgün) 1 Nisan
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde AKP'li
diğer belediyelerde TİS süresi dolan
belediye işçileri eylem kararı aldı.
Ankara'da oturma eylemi yapan TEKEL
İşçilerine Türk-İş yönetimin işbirliğiyle
polisin saldırıp 6 işçiyi gözaltına alıması İstanbul Elmadağ'da bulunan Türk-İş
binasından duyan TEKEL, itfaiye, İSKİ,
Esenyurt-Yurt işçilerinin sabrı iyice taştı.
Yaklaşık iki gündür sendika yönetimini işçi
düşmanı tavrını binaları işgal ederek
gösteren işçiler 'Kahrolsun AKP, işbirlikçi
Kumlu' sloganıyla tepkilerini gösterdiler.
(ANF) 25 Mayıs
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ile
DİSK’e bağlı Genel İş Sendikası TİS
imzaladı. Belediye ve DİSKİ Genel
Müdürlüğü’nde çalışan 960 işçiyi kapsayan
sözleşmeye göre 1 Mayıs ve Newroz idari
tatil sayılırken, kadın çalışanlar ise 8 Mart
ve “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele
Günü” olan 25 Kasım tarihlerinde izinli
sayılacaklar. (ANF) 25 Mayıs
HAZİRAN
22 Şubat'ta taleplerini dillendiren ve kabul
edilmediği takdirde grev yapacaklarını
söyleyen emekçiler, 26 Mayıs'ta üretimden
gelen güçlerini kullanarak ülke çapında
grev yapmışlardı. Batman'da greve katılan
27 kamu çalışanı ise, soruşturma terörüyle
karşılaştı. (ANF) 10 Haziran
Eğitim-Sen genel merkezi, şubelerinde
çalışan emekçilerin toplu sözleşme taleplerini kabul etmeyince, Tez-Koop-İş üyesi
emekçiler grev kararı aldı. Eğer uzlaşma
sağlanmazsa, sendikanın şubelerinde
58
çalışan 54 emekçi greve çıkacak. Eğitim
Sen'e bağlı yaklaşık 90 şubede çalışanların
54'ü TÜRK İş'e bağlı Tez-Koop İş
Sendikası üyesi. (ANF) 10 Haziran
TCDD yönetimi, 25 Kasım iş bırakma
eylemine katılan yüzlerce çalışana disiplin
soruşturması açtı. (ANF) 16 Haziran
İstanbul Beykoz Belediyesi'nde TİS
görüşmelerinin tıkanması üzerine DİSK'e
bağlı Genel-İş Sendikası İstanbul Anadolu
Yakası 2 Nolu şube üyesi işçiler belediye
binasına grev kararı astı. (Sendika.org) 28
Haziran
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Türk İş'e
bağlı Belediye-İş sendikası arasında yapılan
TİS görüşmeleri olumsuz sonuçlandı. 7 bin
işçiyi
kapsayan
toplu
sözleşme
görüşmelerinde sendikanın en önemli talebi
olan
ücret
maddesinde
uzlaşma
sağlanamaması sonucu süreç tıkandı.
Belediye-İş Sendikası konuya ilişkin bir
açıklama yaparak, eylem takvimlerini
uygulayacaklarını söyledi. (Sendika.org) 24
Haziran
DİSK Genel-İş Sendikası'na bağlı Beşiktaş
Belediyesi işçileri TİS görüşmelerinde
anlaşma sağlanamaması üzerine grev kararı
aldı. Ocak ayından bu yana süren
görüşmelerde işçiler ve belediye arasında
10 ayrı madde üzerine anlaşma
sağlanamadı. (Sendika.org) 9 Haziran
TEKEL işçilerine destek amacı ile 26
Mayıs tarihinde yapılan genel grev ile ilgili
olarak Batman'da çalışma yürüten 27
sendikacı hakkında, Batman Cumhuriyet
Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldı.
Diyarbakır Kayapınar Belediyesi ile Tüm
Bel-Sen arasında 39 memuru kapsayan TİS
24 Haziran tarihinde imzalandı. İmzalanan
TİS’le çalışanların sosyal, ekonomik ve
özlük haklarında iyileştirme yapıldı.
Sözleşmeye halka daha iyi hizmet
sunulması için çalışanlara dil öğretilmesi
için belediyenin gerekli kolaylığı sağlaması
maddesi de eklendi. (ANF) 25 Haziran
Tez-Koop-İş sendikası Real Hipermarketler
Zinciri
A.Ş'de
sürdürdüğü
TİS
görüşmelerinde anlaşma sağlanamayınca,
grev kararı alındı. Resmi arabulucu
sürecinde de uyuşmazlık maddeleri üzerinde mutabakata varılamaması nedeniyle,
sendika grev kararı aldı. Tez-Koop-İş Genel
Sekreteri Hakan Bozkurt, yaptığı
açıklamada, toplu sözleşme görüşmelerinde, özellikle 'ücret zammı' maddesine
ilişkin uyuşmazlık olduğunu söyledi. (Günlük) 13 Haziran
TEMMUZ
Kadıköy Belediyesi’nde çalışan DİSK
Genel-İş üyesi 470 işçi 19 Temmuz’da
greve çıktı. DİSK Genel-İş İstanbul
Anadolu Yakası 1 No’lu Şube ile Kadıköy
Belediyesi arasında üyesi 470 işçiyi kapsayan TİS süreci tıkanmış ve işçiler
belediyeye grev kararı almıştı. 60 günlük
yasal süre içinde Kadıköy Belediyesi’nden
olumlu bir adım gelmedi ve işçiler bu kez
düzenledikleri bir yürüyüşle grev pankartını
belediyeye astı. (Sendika.org) 19 Temmuz
DİSK Genel İş Sendikası İstanbul 2 No’lu
Şube, Küçükçekmece Belediyesi’ne 22
Temmuz’da grev kararı asacak. DİSK’e
bağlı Genel İş Sendikası İstanbul 2 No’lu
Şube, Küçükçekmece Belediye Başkanlığı
ile Ocak’tan beri süren TİS görüşmelerinin
sendikanın tüm iyi niyet ve çabalarına
karşın tıkandığını belirterek greve gidiyor.
Belediye İş sendikası ile İstanbul
Büyükşehir Belediyesi (İBB) arasında 5
aydır süren TİS görüşmeleri İBB'nin
uzlaşmaz tavrı sebebiyle tıkandı. Diğer ilçe
belediyelerinin de İstanbul Büyükşehir
Belediyesi'ni yetkili göstermesi sebebiyle
İstanbul'daki tüm belediyelerdeki TİS
süreci tıkanmış oldu. TİS sürecinin
tıkanmasının ardından grev süreci başladı.
Belediye işçileri 13 Temmuz günü,
Edirnekapı'da buluşup, Saraçhane'deki İBB
hizmet binasına büyük bir yürüyüş
gerçekleştirerek grev kararını asacaklarını
açıkladı. (Sendika.org) 2 Temmuz
19 Temmuz’da Kadıköy Belediyesi’nde
greve çıkan DİSK Genel-İş Sendikası üye
ve yöneticileri bıçaklı saldırıya uğradı. 22
Temmuz saat 18.30’da grev alanına gelen
Kemal Çıplak önce işçilere sözlü tacizde
KESK'e bağlı Eğitim-Sen Genel Merkezi
ve şubelerinde çalışan Tez-Koop-İş
Sendikası'nda örgütlü işçiler yemek yardımı
konusunda anlaşma sağlanamaması üzerine
greve gidiyor. Tez-Koop-iş Sendikası'ndan
yapılan açıklamaya göre Eğitim-Sen yöneticileri yemek yardımı yapmayı kabul
etti, ancak yardımın maaş bordrosuna
yansıtılmasını kabul etmedi. Tez-Koop-iş
Sendikası'ndan yapılan açıklamada, 15
Temmuz Perşembe günü İstanbul'da bulunan 8 şube, İzmir şubeleri ve İzmit
Şubesi'nde saat 9.00 itibariyle grev
başlayacak. (Sendika.org) 13 Temmuz
DİSK'e bağlı Sosyal-İş Sendikası, İzmir
Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraklerinden
olan ÜNİBEL Özel Eğitim ve Bilgi
Teknolojileri şirketinde grev başlattı. ÜNİBEL çalışanlarının sağlamış olduğu nitelikli
hizmetlerin belediyede yaratmış olduğu
katma değer göz önüne alındığında taleplerinin makul karşılanması gerektiğini
söyleyen Engin Sezgin, 1 yıl için istedikleri
ücret miktarının 8000 TL maliyeti olduğunu
belirtti. Sezgin konuşmasını ''Talebimiz açık
ve nettir: Fazlasını değil hakkımız olanı istiyoruz. Eşitlik istiyoruz. Adalet istiyoruz''
diyerek bitirdi. (Sendika.org) 9 Temmuz
Tez-Koop-İş İstanbul 5 Nolu Şube,
uluslararası bilişim tekeli IBM'de işverenin
sendikal örgütlenmeye tahammülsüzlüğüne
rağmen verdikleri hukuksal mücadeleyle
toplu sözleşme sürecine gelindiğini
açıkladı. IBM'in; sendikanın çoğunluk
tespitine, iş kolunun tanımına, işten
atılmalara karşı açılan tüm davaları
kaybettiğini belirten Tez-Koop-İş, şirketin
uluslararası
sendikal
örgütmenme
normlarından uzak olduğunu gördüklerini
vurguladı.
Tez-Koop-İş
yaptığı
açıklamayla, süreç boyunca sendikalı
işçilerin üzerinde baskı oluşturulduğunu
ifade
ederek,
TİS’te
anlaşma
sağlayamadıklarını belirtti. Arabulucuyla
kendilerine iletilen teklifi kabul edilemez
bulan Tez-Koop-İş, arabulucu raporu ellerine tebliğ edilir edilmez grev kararı alacak.
TOLEYİS,
TİS
görüşmelerinde
anlaşmazlığa düşülen Taksim'deki Grand
Hyatt İstanbul Otel'e grev kararı astı.
Otelin ana giriş ve personel giriş
kapılarına grev kararının asılmasından
sonra bir açıklama yapan TOLEYİS
Genel Başkan Yardımcısı Necati Aktaş,
'İşverenle yaklaşık 2 aydır hiç bir araya
gelemedik. Toplantı da yapamadık.
Maalesef şu anda maddi ve manevi
baskılarla çalışan arkadaşlarımız, bir bir
istifa ettirilmiştir. 35 civarında üyemiz var
işyerinde. Bu işçilerle, destek veren
arkadaşlarımızla grevimizi yapacağız''
diye konuştu. (Günlük) 21 Temmuz
Toplu sözleşme görüşmelerinde, Adapazarı
Belediyesi ve arabulucu işveren sendikası
ile uzlaşma sağlayamayan Hizmet İş
Sendikası Sakarya Şubesi, grev kararı aldı.
Hizmet İş Sendikası, Adapazarı Belediyesi
ile mart ayında başlayan toplu sözleşme
görüşmelerinde sendikal izinler, sosyal
yardımlar, taban ücret ve ücret zammı, fazla
sürelerle çalışma, geçici görev zammı, disiplin kurulu, disiplin cezalarının affını
içeren 18 maddede ve yüzde 20 zam isteği
konusunda anlaşma sağlayamadı. (Zaman)
21 Temmuz
AĞUSTOS
Hükümetle kamu emekçileri arasında 15
Ağustos’ta başlayacak olan pazarlıklar
öncesinde KESK Genel Başkanı Sami
Evren, hükümete “Gelin yarın hep birlikte
büyük bir adım atalım, sekiz yıldır yapılan
toplu görüşmeleri bırakalım TİS yapalım.
Sekiz yıldır süren bu ayıba son verelim”
çağrısında bulundu. (ANF) 14-15 Ağustos
Altınyıldız, VAKKO, Levi's, Bahariye,
Yünsa gibi tekstil sektörünün önemli
firmalarında çalışan 12 bin işçi 1 Eylül’de
greve çıkmaya hazırlanıyor. Alınan bilgiye
göre, Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri
Sendikası ile TEKSİF arasında sürdürülen
22. Dönem Grup TİS görüşmelerinde son
59
bulundu, ardından bıçak çekerek işçilerin
üzerine koştu. Polisin müdahale edip
saldırgan Kemal Çıplak’ı koruması üzerine,
Genel-İş Anadolu Yakası Bölge Başkanı
Veysel Demir ve Genel-İş Anadolu Yakası
1 No’lu Şube yöneticilerinin de aralarında
bulunduğu işçilerden yaralanan olmadı.
60
güne gelinmesine rağmen anlaşma
sağlanamadı. (ANF) 31 Ağustos
IBM Türk’de işverenin ‘Nasıl olsa greve
gidemezler’ düşüncesine karşı Tez Koop-İş
üyesi işçiler grev kararında olduklarını ifade
ettiler. 30 Temmuz’da başlayan 60 günlük
yasal süre devam ediyor. IBM çalışanlarının
TİS imzalamak amacıyla 3 yıl önce
başlattıkları süreç 2010 Nisan ayında,
hukuki mücadelenin çalışanlar lehine
sonuçlanması ile birlikte görüşmelere
başlama aşamasına gelmişti. (Sendika.org)
27 Ağustos
EYLÜL
Eğitim-Sen Genel Sekreteri Mehmet
Bozgeyik, 25 Kasım 2009 tarihindeki iş
bırakma eylemi nedeniyle kınama cezası
alan 300 üye ve sendika adına AİHM’e
başvuru yaptıklarını söyledi. (ANF) 8 Eylül
KESK’in 25 Kasın 2009’da TİS ve grev
hakkı için, 4 Şubat 2010 tarihinde ise
TEKEL işçileriyle dayanışma amacıyla
gerçekleştirdiği bir günlük iş bırakma
eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle
kınama ve uyarı cezaları verilen 117
belediye çalışanı, sendikaları Tüm Bel-Sen
aracılığıyla davayı AİHM’e taşıdı. (ANF)
17 Eylül
IBM Türk Limited Şirketi’nde örgütlü Tez
Koop İş Sendikası TİS görüşmelerinde
anlaşma sağlanamaması üzerine aldığı grev
kararının 27 Eylül tarihinden itibaren
uygulanacağını açıkladı. (Sendika.org) 23
Eylül
EKİM
25 Şubat günü İzmir’in Tire ilçesinde
gerçekleştirilen Tekel işçileri ile dayanışma
eylemine katılan 78 kişi hakkında
soruşturma başlatılmış ve bazı öğretmenlere
kınama ve maaş kesintisi cezası verilmişti.
Cezaları protesto için Tire’de 22 Mayıs
günü eylem yapan eğitim emekçileri
hakkında 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri
Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet gerekçesiyle 35 eğitim emekçisi hakkında işlem
başlatıldı. 4 Ekim günü eğitim emekçilerine
ulaşan tebligata göre duruşma günü 24
Kasım olarak yazıyor. Eğitim emekçilerinin
3 ile 5 yıl arası hapsi isteniyor.
Türk-İş’e bağlı Türk Harb-İş Sendikası,
Adana İncirlik Üssü, Ankara ve İzmir’de
bulunan yabancı askeri işyerlerinde çalışan
1.200 üyesi için sürdürdüğü TİS
görüşmelerinin resmi arabulucu aşamasında
anlaşma sağlanamaması üzerine 4 Ekim
günü grev kararı aldı. Grev için 60 günlük
yasal süreç de işlemeye başladı.
DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası
Kocaeli Şubesi toplu iş sözleşmeleri başlar
başlamaz sokağa çıktı. Yahya Kaptan’da
toplanan 200 metal işçisi Sabri Yalım
Parkı’na yürüdü. Genel Sekreter Selçuk
Göktaş, başlayan görüşmelerden iyi
kokuların gelmediğini ifade ederek “Türk
Metal hazırladığı teklifle, metal işçilerinin
hak
ve
özgürlük
mücadelesini
baltalayacağını
daha
görüşmeler
başlamadan ilan etmiştir. MESS’e verdikleri teklif metal işçilerine boyunduruk
vurma teklifidir.” diyerek Türk Metal
Sendikası’na yüklendi. (Sendika.org) 19
Ekim
TGS Sabah gazetesi ve atv televizyonunda
sürdürdüğü grev birinci yaşını kutladı. TİS
görüşmelerinde
patronun
masaya
oturmaması nedeniyle geçtiğimiz yıl greve
çıkan gazeteciler, işten atılmış, açtıkları işe
iade davasını da kaybetmişlerdi. Davası
sonuçlanmayan ve tek başına grevi
sürdüren Ender Ergün, dün sendikası ve
kendisine destek veren işçi ve
sendikacılarla grev pastası kesti. (Evrensel)
1 Ekim
KOOP-İŞ Sendikası Genel Sekreteri Metin
Güney, Praktiker işverenin TİS imzalama
yetkisinin kendilerine verilmesine karşı
Yargıtay’a itiraz etmesine tepki gösterdi.
Güney yaptığı yazılı açıklamada,
Türkiye’de yapı market sektöründe ilk kez
sendikal
örgütlenmeyi
Praktiker
mağazalarında başardıklarını belirterek,
işverenlerin ise yargı sürecinde yaşanan
Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Bircan
Akyıldız, Uzlaştırma Kurulu kararlarının
uygulanmayarak, hukukun çiğnendiği
gerekçesiyle Ankara Bölge İdare
Mahkemesine dava açtı. Toplu görüşme
metnine imza atmayarak, Uzlaştırma Kuruluna giden ve Uzlaştırma Kurulu
kararlarının uygulanmamasını eleştiren
Türkiye Kamu-Sen, bu kararları uygulamayanlar aleyhine Ankara Bölge İdare
Mahkemesine dava açtı. (Evrensel) 19
Ekim
Muş Varto Belediyesi, Tüm Bel-Sen ile
TİS’i yeniledi. 31 çalışanı ilgilendiren yeni
TİS’te çalışanların aylıklarına ilaveten net
250 TL zam yapılırken, dini bayramlarda da
çalışanlara 200 TL ödenecek. (Evrensel) 14
Ekim
BMİS Kocaeli Şubesinin örgütlü olduğu
AD Demirel fabrikasında iş sözleşmesi
imzalandı. İmzalanan sözleşmeyle ücretlere
ve sosyal haklara yıllık yüzde 13 zam
yapıldı. Sözleşmeyle esnek çalışma ve
taşeronlaştırma önerileri kabul edilmedi.
(Evrensel) 9 Ekim
KASIM
Diyarbakır Büyükşehir, Bağlar, Kayapınar,
Yenişehir ve Sur belediyelerince imzalanan
TİS’te, "eşine şiddet uyguladığı tespit edilen
çalışanların ailesinin şikayeti üzerine,
sözleşme hükmünde yer alan mali ve sosyal
yardımlardan elde ettiği kazançların yarısı
elinden alınarak eşine ödenir" maddesinden
yararlanmak isteyen 7 kadın, eşlerinin
çalıştığı belediyelere başvurdu. Eşlerinin
kendilerine şiddet uyguladığı, evi ihmal
ettiği, kötü alışkanlığı bulunduğu,
çocuklarıyla ilgilenmediğini belirten 6
kadın Sur, 1 kadın da Yenişehir Belediyesi'ne başvurarak, TİS’teki madde gereğince
eşlerinin maaşının yarısını talep etti. Bunun
üzerine 7 çalışanın maaşının yarısı, eşlerine
ödenmeye başlandı. (ANF) 4 Kasım
Tire’de yürüyüş yaparak TEKEL direnişine
destek verdikleri için haklarında dava açılan
emekçiler, ilk duruşmada beraat etti. Eğitim
Sen Genel Başkanı, kararın alınmasında
dayanışmanın ve desteğin önemli olduğunu
belirtti. (ANF) 24 Kasım
Türk Metal ile MESS arasında 13 Kasım
günü, 1 Eylül 2010’dan itibaren geçerli olacak TİS imzalandı. Türk-Metal, yaklaşık bir
ay önce MESS’in kendilerine önerdiği teklifi işçilerden sır gibi saklamış, süreci dar
toplantılarla geçiştirmişti. Sözleşme, ‘zafer
kutlamaları’ için pek uygun olmayan bir
saatte 02.00’da imzalandı. Türk Metal ile
MESS’in ortaklaştığı sözleşmede sendika
üyelerinin sosyal yardımlarına yüzde 10 15 arasında zam yapılırken işçilerin
işyerindeki saat ücretmerine ‘her işyerinin
ortalaması dikkate alınarak’ % 5,35
oranında zam yapıldı. Türk-Metal bu oranın
işçilerin maaşlarına seyyanen ekleneceğini
belirtti. Birleşik Metal-İş, yaptığı
açıklamada her işyerinin ortalaması dikkate
alındığında yapılan yüzde 5,35’lik zammın,
ortalama ücreti MESS ortalaması olan
5,60’dan düşük olan işyerlerinde 30 kuruşa
tekabül ettiğini belirtti. (Sendika.org) 13
Kasım
Metal işçileri kuralsız ve güvencesiz
çalışma dayatmalarına karşı Gebze’de miting düzenledi. Metal patronlarının örgütü
MESS’in metal grup sözleşmelerinde gündeme getirdiği dayatmalara tepki gösteren
işçiler mitingde, Meclis gündemine gelecek
olan ‘ulusal istihdam stratejisi’ paketini de
protesto etti. (Evrensel) 29 Kasım
BURSA Yenişehir’de kurulu bulunan
Şişecam’a bağlı Trakya Cam ve Anadolu
Cam fabrikalarında çalışan işçiler
geçtiğimiz
salı
günü
imzalanan
toplusözleşme
nedeniyle
Krsital-İş
Sendikası yöneticilerine tepki gösterdi.
İşçiler ücret ve sosyal haklar konusunda
imzalanan
sözleşmenin
taleplerini
karşılamadığını söylediler. (Evrensel) 15
Kasım
ARALIK
Eğitim Sen Genel Sekreteri Mehmet Kipa
çalışanlarının Tez-Koop-İş Sendikası’nda
örgütlenmesinin önüne geçemeyen Kipa
61
aksaklıklardan faydalanmaya çalıştıklarını
belirtti. (Evrensel) 27 Ekim
62
patronu, şimdi de hukuki süreci
yavaşlatmaya çalışıyor. İşveren, sigorta
fişlerinin tamamını bilirkişi heyetine
gönderemediği için, bilirkişi raporu
yazılamadı. TESCO Kipa patronunun, TezKoop-İş Sendikası’nın işyerinde TİS yapma
yetkisine itiraz etmesinin ardından açılan
davaya bugün Bayraklı Adliyesi’ndeki 11.
İş Mahkemesi’nde devam edildi. Çok
sayıda Kipa işçisi duruşmayı izledi.
Mahkeme heyeti, bilirkişi heyetinin raporunu tamamlayamadığını belirterek, raporun tamamlanması için duruşmayı 19
Ocak 2011 tarihine erteledi. (ANF) 6 Aralık
DİSK’e bağlı BMİS, TİS sürecindeki
MESS
dayatmalarına
ve
güvencesizleştirmeye karşı 28 Kasım Kocaeli’nin Gebze İlçesi’nde bir miting düzenledi. On bine yakın kişinin katıldığı
mitingde güvencesizleştirmeye ve kuralsız
çalıştırmaya karşı mücadele mesajı öne
çıktı. (Sendika.org) 29 Kasım
DEVA Holdingin yeni yabancı Patronu
Philipp Daniel Haas, holdinge bağlı ilaç
fabrikalarındaki
işçilerin
sendikal
örgütlülüğüne
saldırdı.
Petrol-İş
Sendikasının örgütlü olduğu fabrikalarda,
işçileri yemekhaneye toplayan işveren,
işçileri toplusözleşme yerine geçecek bireysel sözleşme imzalamaya zorladı.
İnsanca Çalışma ve Sendika Hakkı
Demet Ş. Dinler
Çalışma yaşamı hakları ve sendikal hak ihlallerinin temel özellikleri
2010 yılı boyunca basına yansıyan haberlerde iki tür hak ihlaline sıkça
rastlandığını görüyoruz: Birincisi işçi ücretlerinin zamanında ya da uzun aylar
boyunca ödenmemesi, diğeri ise işten çıkarmalar. İşten çıkarılmanın yaygın nedenlerinden biri ana işveren ve altişveren arasındaki sözleşmenin bitmesi sonucu
taşeron işçilerin de sözleşmelerinin feshedilmesi. Bu durum özellikle kamu
kurumlarında, devlet hastanelerinde ve belediyelerde yaşanıyor. Örneğin Şişli
Belediyesi, Afyonkarahisar Belediyesi, İzmir Sosyal Güvenlik Kurumu, İzmir
Büyükşehir Belediyesi, Mersin Toros Devlet Hastanesi, Adana Büyükşehir
Belediyesi gibi kurumlara bağlı çalışan taşeron işçiler 2010 yılı içerisinde işten
çıkarıldılar.
İşten çıkarılmaların bir başka önemli nedeni sendika üyeliği. Sendikal nedenlerle
işten çıkarılma oranıyla ilgili 2005’den beri elimizde resmi istatistikler mevcut
değil. 1 Ancak işten çıkarılma sonrası yapılan direnişlerle ilgili haberlerden ve ITUC
Yıllık Anketi’nden bu rakamın yüksekliği hakkında bir fikir sahibi olabiliyoruz.
2010 yılında sendikal nedenlerle işten çıkarılma örnekleri arasında Koop-İş’e üye
olan Konya, İstanbul ve Bursa illerindeki IKEA işçilerini, Tez Koop-İş’e üye olan
TESCO işçilerini, Türkiye Maden-İş Sendikası’na üye olan Medmar Marble
işçilerini, Gebze’de Birleşik Metal-İş’e üye olan Çelmer işçilerini, Tarım-İş’e üye
olan TİGEM işçilerini, Liman-İş’e üye olan Mersin Limanı taşeronu Seamenship
and Trade Co. çalışanlarını, TÜMTİS’e üye olan UPS ve taşeronları CIB ve ERKA
işçilerini saymak mümkün. 2
Sendikaya üye olmanın bedeli sadece işten atılmayla sınırlı değil. İşverenler
öncelikle işyerinde olağanüstü derecede çeşitlendirilmiş kontrol, baskı ve manipülasyon stratejileriyle işçileri sendikadan uzak tutmaya çalışıyor. 3 İşveren zaten
1) 2003-2005 yılları arasında sendikal nedenlerle işten çıkarılanların sayısını TÜRK-İŞ
araştırma raporu 15.531 olarak belirliyor. Bu raporun yanı sıra, 2003-2008 arasında DİSK’e
bağlı sendikalara üye yaklaşık 30.000 işçinin işten çıkarıldığı belirtiliyor (bkz. Köse, 2010).
2010 sonbaharında görüştüğümüz TÜRK-İŞ araştırma bürosu yetkilileri 2005 sonrasından
bugüne yeterli veri toplayamadıkları için yeni istatistik veremeyeceklerini belirttiler.
2) Ayrıntılar için bkz. ITUC (2011).
3) Bu kısımda doğrudan sendikalı işçilerle yaptığım alan araştırmalarındaki mülakat ve gözlemlerden çıkan sonuçlara dayanıyorum. Sendikasızlaştırma stratejilerinin benim bulgularımla
örtüşen bir dökümü için ayrıca bkz. Uçkan ve Yıldırım (2010). Bu stratejiler kuşkusuz sadece
Türkiye’ye özgü değildir. Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu ITF’nin Haziran
2011’de yayınladığı Örgütlenme El Kitabı dünyanın dört bir yanından
64
toplumsal olarak olumsuz algılanan ya da yeteri kadar bilinmeyen sendikalar
hakkında kötü söylentiler yayıyor. İşverenin görevlendirdiği yöneticiler, işçilerin
aileleri, mali ve sağlık durumları hakkında bilgi toplayarak bu bilgileri sendika
üyesi olmak isteyen işçilerin aleyhine kullanıyor; bazı zamanlar çalışanların eşlerini
telefonla arayarak tehdit edebiliyorlar. Eğer işe almada akrabalık ve borçluluk
ilişkisi varsa, işveren bu bağları kullanarak duygusal baskı yapıyor. Sendika üyesi
olan işçilere sendikadan istifa etme baskısında bulunuluyor, eğer kabul etmezlerse
özellikle aktif örgütlenme çalışması yapan işçilerin görev yerleri değiştiriliyor,
yaptıkları iş zorlaştırılıyor. İşveren toplu halde işçileri notere götürüp zorla istifa
ettirebiliyor. İlgili sektörde iki ayrı sendika varsa, yöneticiler işçileri üye oldukları
sendikadan zorla istifa ettirip işveren çıkarlarını gözetebilecek sendikaya üye
olmalarını sağlıyor. Sendikalı ve sendikasız işçileri bölmek amacıyla sendikaya
üye olmayan işçilere bir takım teşvikler verirken, sendikalı olanlara ayrımcılık
yapıyor. Amacında başarılı olamadığı zaman da en aktif sendika militanlarından
başlayarak işten çıkarma yoluna gidiyor. Son olarak da itiraz eden, işe iade talebiyle
direnişe geçen işçilerin dağıtılması için polis gücüne başvuruyor.
2010’da dikkat çeken bir başka çalışma hakkı ihlali, önceki yıllarda da olduğu
gibi yasaların izin verdiğinin çok üstündeki çalışma saatleri. Fabrikalardan film
endüstrisine, haberleşmeden sağlığa her alanda yaygınlaşan uzun çalışma saatleri
işçi sağlığını ve güvenliğini tehdit ediyor; özellikle sağlık gibi sektörlerde kamusal
hizmetin iyi bir şekilde verilmesini aksatıyor. Bunun yanı sıra kayıt dışı ve
sigortasız çalıştırma biçimleri, 2010 yılında deri, maden, tekstil sektörlerindeki
haberlerde özellikle öne çıkan ama uzun yıllardır neredeyse özel sektörün
bütününde kural haline gelmiş uygulamalar olarak devam ediyor.
Çalışma yaşamındaki hak ihlalleri sadece bunlarla sınırlı değil. İşçiler artık
dayanma güçlerinin son noktasına geldiklerinde itiraz ettikleri ve kamuoyunda
yankı bulacak sorunları öne çıkardıkları için biz bu sorunları daha fazla görüyoruz.
Ancak yöneticilerin uyguladığı fiziksel ve psikolojik şiddet, kameralarla düzenli
olarak işçilerin gözetlenmesi, örgütlenmeyi teşvik etmesinden korkulan çay
molalarının kaldırılması, öğle yemeklerinin yenilemeyecek kadar kötü olması, işle
ilgili hatalarda işçinin maaşından gerekçesiz kesinti yapılması, maaşın asgari ücretten yüksek olduğu durumlarda sigortanın asgari ücretten yapılması gibi pek çok
alanda işçilerin insanca çalışma hakkı sistematik olarak ihlal ediliyor.
Hak ihlalleri sadece işçilere ve sendika üyelerine yönelik değil. Özel sektörde
işverenler kendi firmalarını örgütlemek isteyen sendikaların yöneticileri hakkında
suç duyurusunda bulunuyor, onları asılsız nedenlerle itham ediyorlar. Bunlardan
bir kısmı mahkemeye intikal ediyor ve demokratik örgütlenme çalışması yapan
sendikacılar ceza davalarına maruz kalıyorlar. Kamu sektöründe örgütlenme
çalışması yapan Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) üye ve
yöneticilerinden bir kısmı ise 2010 yılında hala tutuklu bulunuyorlar. Kamuoyunda
KESK davası olarak bilinen davanın 22 Ekim günü gerçekleşen duruşmasında
İzmir Yüksek Mahkemesi 27’si Eğitim-Sen’li olmak üzere 31 kamu sektörü
sendikacısını etkileyen kararı erteledi. 1 yıl önce davalılara yapılan ilk suçlama
olan ‘yasadışı örgüte entelektüel destek verme’ iddiası sürdürüldü. Sanıklar 10 yıla
varan hapis istemleriyle yargılanıyorlar.
toplanan verilerle işverenlerin sendikasızlaştırma stratejilerine karşı yaratıcı mücadele önerileri ve farklı bağlamlara uyarlanabilir eğitim modülleri içermektedir.
Hak ihlallerine karşı yapılan direniş, eylem ve örgütlenme çalışmaları
Direniş, sendikalaşmanın işten atılmayla cezalandırıldığı ve yasal yaptırımların
yeterince caydırıcı olmadığı bir ortamda kamusal görünürlük yaratmak, işverene
karşı mekansal üstünlük sağlamak, ısrarcı ve kararlı bir tutumla işveren baskısına
meydan okumak açısından işe yarayan bir strateji. Ancak başarılı olmasının pek
çok koşulu var. Sendikanın mali desteği, sendika yönetici ve aktivistlerinin direniş
alanını sahiplenerek gerektiğinde saldırılara karşı müdahale etmesi, işçi ailelerinin
onayı ve sistematik bir medya stratejisi işçilerin bir arada durabilmeleri için çok
önemli. Aksi takdirde yeni iş bulmak zorunda olan işçiler direniş yerini bırakmak
zorunda kalıyorlar. Kötü fiziksel koşullar ve polis müdahalesi direnişçilerin
direncini zayıflatırken, medya da ilgisini kaybedebiliyor. 4
2010’un en ses getiren mücadelesi, yerel bir işyeri direnişi olmaktan çıkarak
Türkiye çapında bir toplumsal muhalefet ittifakına dönüşen TEKEL direnişiydi.
TEKEL işçileri hem sendikal hareketin geleceği açısından hem de işçi sınıfının
rolü açısından önemli dersler verdi; yıllardır toplumda yerleşik hale geldiği
düşünülen pek çok inancı sorguladı: Birinci olarak işçi sınıfına dair geliştirilmiş
olan ‘muhafazakâr, tepkisiz, pasif’ gibi önyargıları kırdı. Hükümete oy vermiş
işçiler direniş alanında radikalleştiler, dönüştüler ve dönüştürdüler. İkinci olarak
direniş alanı esnafın, sivil toplum örgütlerinin, sendikaların, demokratik kitle örgütlerinin, siyasi partilerin dayanışması, toplumda hakim kılınmaya çalışılan neoliberal, piyasacı ve bireyci ideolojiye meydan okudu. Üçüncü olarak etnik
kimliklerin sınıfı böldüğüne dair olan genel yargıyı kıracak şekilde Türk ve Kürt
işçiler arasında dayanışma sağlandı. Dördüncü olarak, Tek Gıda İş Sendikası
süreçte temel karar alıcı olsa da, direniş çadırlarındaki işçi komitelerinin yaptıkları
tartışmalar, sundukları öneriler direnişin demokratikleşmesine önemli katkı sağladı
ve bürokratik sendikal anlayışların sorgulanmasına neden oldu. Son olarak direniş
öncesindeki sendikal mücadelede hep ön saflarda yer almış kadın işçilerin mücadeleci rolünü de hatırlatmak gerekiyor. 5
4) Örnekler için Sosyal Haklar 2010 Raporu’nun yanı sıra bkz.
http://www.emekdunyasi.net/ed/guncel/10617-2010da-isten-atmalar-ve-direnisler-onecikti.
5) Bu analizin derlendiği bilgiler için bkz. Bulut (der.) (2010); doğrudan tanıklıklar için
bkz. Yılmaz (2011).
65
Sendika ve Örgütlenme Hakkı
Taşeron sözleşmesinin feshi, sendikaya üye olma veya herhangi bir hak ihlaline
karşı yapılan protesto nedeniyle işsiz kalan işçilerin bir kısmının yıllardır
başvurduğu direnişe geçme stratejisi 2010 yılında da yoğun olarak sürdürüldü. İşe
iade talebiyle bir ya da daha fazla işçinin işyeri önünde çadır kurarak nöbet tutması
şeklinde gerçekleşen bu stratejiyi kullananlar arasında İstanbul'da UPS işçileri,
İSKİ işçileri, itfaiye işçileri, Marmaray raylı tüp geçit hattı işçileri, Sapphire işçileri,
Sa-Ba ve Çorlu Serbest Bölge'de Polyplex işçileri, Mersin'de Akdeniz Çivi işçileri,
İzmir’de Buca Belediyesi taşeron işçileri, Antep'te Eruslu Sağlık Ürünleri işçileri,
Kırklareli’de Anakonda işçileri, Ankara’da Hacettepe Hastanesi taşeron sağlık
emekçileri, Kocaeli'nde Mutaş işçileri ve Çelmer Metal işçileri, Gebze'de Çizmeci
Gıda işçileri, Bartın ve İstanbul'da Rimaks işçileri, Düzce'de Mas Daf Makine
işçileri, Tekirdağ'da Numarine Denizcilik işçileri, Balnak Lojistik işçileri, Yeşil
Kundura fabrikası işçilerini sayabiliriz. İstanbul’da Paşabahçe Devlet Hastanesi
işçisi Türkan Albayrak ve BETESAN tersane işçisi Zeynel Kızılaslan’ın başarıyla
sonuçlanan tek kişilik direnişlerini de eklemek gerek.
66
TEKEL direnişi işçilerin gündelik hayattaki somut sorunlarına ve varoluş
koşullarına dair mücadeleleriyle, uzun erimli, politikleşmiş, sınıfsal bakış açısı
olan, sermayeye karşı emek cephesini oluşturabilecek bir mücadele arasındaki
ilişkinin önemini hatırlattı. 4/C statüsüne geçirilmek istenilen yüzlerce işçinin buna
karşı koymasıyla başlayan bir mücadele, sınıf çelişkilerinin keskinleştiği, hükümet
politikalarından hoşnutsuzluğunun arttığı ancak ifadesini yeterince bulamadığı bir
dönemde, diğer sendikaların, sol grupların ve toplumsal muhalefetin de desteğiyle
sermayeye karşı emeğin sesi haline geldi.
Direnişler dışında, sendikalı ya da sendikasız işçilerin, yaşadıkları sorunlar
etrafında örgütlenerek belirli taleplerle basın açıklaması ve iş durdurma/bırakma
eylemlerine başvurduğunu görüyoruz. Özellikle ücret ödenmemesi durumunda işi
yapmama hakkının yasal dayanağı olması bu ikinci tip eylemi işçiler açısından bir
imkan haline getiriyor. Ücretlerin ödenmemesine karşı BEDAŞ’a bağlı çalışan
taşeron işçilerin, DSİ Bursa İl Müdürlüğü’ne bağlı çalışan taşeron işçilerin ve Hey
Tekstil çalışanlarının iş bırakma eylemleri; çalışma koşullarının iyileştirilmesi, eşit
işe eşit ücret gibi talepler etrafında Sağlık Emekçileri Sendikası (SES), Büro
Emekçileri Sendikası (BES), Birleşik Taşımacılık Sendikası (BTS) gibi
sendikaların hastaneler ve ilgili bakanlıklar önünde yaptıkları basın açıklamaları;
çalışma saatlerinin uzunluğuna karşı Haber-Sen üyesi PTT işçilerinin iş yavaşlatma
eylemi, Senaryo Yazarları Derneği’nin ve asistan doktorların basın açıklamaları
2010 yılında öne çıkan örnekler oldu.
Çalışma yaşamındaki hak ihlalleriyle ilgili protestoların, 2010 yılı boyunca kamu
hizmetlerinin özelleştirilmesine, eğitim ve sağlık hakkının gaspına, taşeronlaştırma
ve güvencesizleştirmeye karşı verilen mücadeleyle birleşme çabası içinde olduğunu
da görüyoruz.
Geleneksel sendikal hareket zayıflarken, mevcut durumu korumaya çalışmak
yerine yeni örgütlenme atağına geçen sendikaların ve taşeronlaşma,
güvencesizleşme gibi zor alanlarda faaliyet yürüten (Dev Sağlık-İş) gibi
sendikaların öne çıktığına tanık oluyoruz bu dönemde. Bunun yanı sıra bireysel
işçilerin, işçi gruplarının, alternatif örgütlenmelerin (dernekler, platformlar,
girişimler gibi) yaptığı eylemlerin sayısında ve etkisinde ciddi bir artış söz konusu.
Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu, Ev İşçileri Dayanışma Derneği
Girişimi, Çağrı Merkezi Çalışanları Derneği, Plaza Eylem Platformu, Bir Umut
Derneği, Ev Eksenli Çalışanlar Ağı, Senaryo Yazarları Derneği, Toplumcu Mimar
ve Şehir Plancıları Derneği, Göçmen Dayanışma Ağı, GüvenTekstil-Sen, BATİS,
Dayanışma Sendikası, Çapa Tıp Fakültesi’nde Taşeron İşçileri Derneği, İzmir Deri
İşçileri Derneği, Muş Taşeron İşçileri Derneği, kendi alanlarında geleneksel
sendikaların örgütleyemediği ya da örgütlemediği güvencesiz çalışanlar adına sorun
çözücülük, temsil, protesto gibi işlevler yüklendi. 6 Ayrıca, işçi sınıfının genel
niteliğinin güvencesiz hale geldiği tespitinden yola çıkan, çoğul deneyimleri bir
araya getirmeyi amaçlayan bir Güvencesiz Çalışanlar ve İşsizler Platformu Ağustos
ayında İstanbul’da kuruldu.
Hak mücadelelerinin bir alanı olarak yasal çerçeve
İlk bölümde ele aldığım sendikal hak ihlalleri, sadece Türkiye’deki yasaların
6) Bunlardan bir kısmı 2010 yılında kuruldu, diğerleri birkaç yıldır ya da daha uzun süredir
faaliyet gösteriyorlar.
Türkiye’de çalışma yaşamını ve sendikal faaliyeti düzenleyen, örgütlenme, toplu
iş sözleşmesi ve grevle ilgili ciddi kısıtlamalar getiren yasalar olan 4688 sayılı
Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’nu, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nu, 2822
Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nu ve 4857 sayılı İş Kanunu’nu, ILO
Sözleşme Uygulaması ve Tavsiye Uzmanları Komitesi ve Uluslararası Sendikalar
Konfederasyonu (ITUC) sürekli olarak eleştiriyor. 2010 yılında yapılan Anayasa
değişikliklerinin sendikal haklarla ilgili özde bir değişime yol açmadığını sendika
konfederasyonları her fırsatta tekrarlıyor. 2009 yılında sunulan, 2010 yılında
tartışmaları devam eden Sendikalar Kanunu değişiklikleri taslağında ise bazı
iyileştirmeler olsa da (ülke barajının düşürülmesi, işkollarının 28’den 18’e indirilmesi, noter şartının kaldırılması gibi), işyeri barajının korunması, güvencesiz
çalışan kesimlerin kapsam dışı bırakılması, pek çok sektördeki grev yasağının
korunması, kamu görevlilerinin işçilerin pek çok hakkından yararlanamaması gibi
noktalarda sendikal faaliyet ve özgürlüklerin sınırlandırılmasına devam edileceği
görülüyor.
Mevcut yasalarda sendikal faaliyeti koruyan hükümler uygulanmadığı için
işveren açısından caydırıcı olamıyor. Örneğin işçilerin sendikal nedenlerle baskıya
maruz bırakılması ya da işten çıkarılması Ceza Yasası’nın 118. Maddesinde 6 aydan
2 yıla kadar hapis ile cezalandırılmasına karşın, bu alanda işverene yapılan
yaptırımlar neredeyse hiç yok. Bunun dışında işveren, yukarıda söz ettiğim
yasalarda kendisine verilen yetkileri (sektör ve çoğunluk kararına itiraz hakkı gibi)
sendikanın yetki almasını aylarca, yıllarca geciktirmek ve engellemek için
kullanıyor. İş Yasası’nın 25. maddesinin 2. bendinde yer alan, iş sözleşmesinin bitiminden önce, bildirimde bile bulunmadan sona erdirilmesini sağlayan, içeriği esnek
hükümler, işverenin elinde, örneğin sendikal nedenle işten çıkarmasını saklama
olanağı verecek bir araca dönüşebiliyor.
Bütün bu olumsuzluklara rağmen yargı düzeyinde sendikaların ve işçilerin elini
güçlendiren araçlar yok değil. İşten atılan işçilerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı’nın ilgili Bölge Müdürlükleri’ne bireysel iş uyuşmazlığı dilekçesi verme
hakkı var. Bu dilekçenin sonucu olarak görevli müfettiş işçinin haksız yere işten
çıkarıldığı kararını verdiği takdirde, karar işe iade davalarında delil olarak
kullanılabiliyor. Yine şikâyet üstüne işyeri incelemesi yapan İş Müfettişleri’nin
raporları ve mahkemelerin atadığı bilirkişi raporları da işçilerin lehine olabilecek
önemli kurumsal araçlar. İşe iade davalarında mahkemeler hem işçinin işe geri
başlamasını hem de sendikal tazminat verilmesini karara bağlayabiliyor.
2010 yılı boyunca yargının sendikal haklarla ilgili vardığı kararları işçiler
açısından olumlu ve olumsuz olarak oranlayacak istatistiklere sahip olmasak da,
önceki yıllarda olduğu gibi işçilerin lehine olan kararların azımsanamayacağını
görüyoruz (örneğin Sinter Metal işçileri, Kent A.Ş işçileri, THY işçileri, UPS
işçileri). Başka durumlarda kısıtlayıcı olan İş Yasası’nın ana işveren-altişveren
ilişkisini düzenlediği maddelerinin, taşeron işçiler açısından önemli bir mücadele
aracı haline geldiğini görüyoruz. Bu maddeler altişveren ilişkisini
kurumsallaştırdığı kadar düzenliyor ve sınırlıyor da. Özellikle muvazaalı (hileli)
altişveren ilişkisini yasaklayan, birincil işlerin ve teknolojik uzmanlık gerektirmeyen işlerin taşerona yaptırılmamasını düzenleyen maddelere dayanarak,
67
değil, çalışma yaşamıyla ilgili uluslararası sözleşmelerin de ihlali anlamına geliyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün çekirdek sözleşmeleri olan 29, 87, 98, 100, 105,
111, 138, 182 no’lu sözleşmelere imza atmış olan Türk hükümeti işverenlerin sistematik hak ihlallerine karşı işçileri koruma konusunda sessiz kalıyor.
68
sendika ve işçi avukatları bu maddeleri ihlal eden şirketlere ve kurumlara karşı işe
iade davalarını kazanabiliyor. Ayrıca bazı durumlarda taşeron işçinin şirketin ya
da kurumun asli işçisi olarak tanınmasını sağlıyor. Sadece İş Mahkemeleri değil
Yargıtay’a intikal etmiş davalarda, Yargıtay’ın da bu konuda içtihat oluşturacak
şekilde işçi lehine kararları mevcut.
Burada yargıdan önce, ilgili yasal mevzuatı işçi hakları için etkili bir biçimde
kullanma becerisi ve iradesi gösteren sendikaların ve diğer emek örgütlerinin rolü
çok önemli. İşçinin işe iade edilmesi yerine işverenin tazminat ödeyerek işçiyi işe
geri almama hakkı olduğu için ancak kolektif mücadele işveren üzerinde gerçek
bir baskı kurabilir, işçi lehine kararları pratikte uygulatabilir.
Gerçekten de işverenler çoğu zaman yasal gerekleri uygulamamayı ve bunun
getirdiği mali ve cezai yükümlülükleri yerine getirmeyi tercih edebiliyor. İşveren,
işe iade kararından kısa bir süre sonra işçiyi yeniden işten çıkarma, toplu iş
sözleşmesi maddelerinin hükümlerini ihlal etme, sendikanın çoğunluğa ulaştığı durumlarda geriye dönük sigorta kaydı yaptırarak işçi toplam sayısını arttırma (ve
ceza ödemesi yapma) gibi stratejilere başvurabiliyor. Örneğin, Adana Balcalı Devlet Hastanesi’nde ve PTT’de ilgili yargı kararlarına rağmen taşeron işçilerin kadrolu
statüsüne geçirilmediğini, Bursa’da uluslararası otomotiv yan sanayi firması Faurecia’da Petrol-İş’in imzaladığı toplu iş sözleşmesinin ardından işverenin 11 işçiyi
işten attığını, Türk Hava Yolları’nda işverenin TİS hükümlerini hiçe sayarak 150
işçiyi işten çıkarttığını, İzmir Karşıyaka Belediyesi’nin işe iade davasını kazanan
Kent A.Ş işçilerini işe geri almayı reddettiğini görüyoruz.
Uluslararası şirketlerde hak ihlalleri ve uluslararası sendikal hareketin
desteği
Uluslararası şirketlerin Türkiye’deki ortakları ve/veya yöneticileri hem uzun
mesai saatleri, düşük ücretler ve kötü çalışma koşulları açısından, hem de
sendikasızlaştırma stratejileri açısından yerel şirketler kadar kötü bir sicile sahipler.
Bu firmalardaki çalışma hakkı ve sendika hakkı ihlallerine karşı son on yılda
uluslararası sendikal hareketin müdahalelerinin oldukça önem kazandığını görüyoruz. 2010 yılı da Türkiye’de uluslararası şirketlerde örgütlenme çalışması yapan
sendikaların bir dizi küresel mekanizmayı ve ilişkiyi harekete geçirdiği bir yıl oldu:
Uluslararası şirketlerle küresel sendika federasyonlarının imzaladığı çerçeve
anlaşmalarının yerele uygulanması, küresel eylem günleri, uluslararası şirketin ana
ülkesinde ve faaliyet gösterdiği diğer ülkelerdeki örgütlü sendikaların desteği,
protesto mektupları, şirketlerin kredi ve müşteri ilişkilerinde işçi haklarıyla ilgili
verdikleri taahhütler az sayıda ama etkin Türk sendikası tarafından örgütlenme ve
kampanya aracı olarak kullanıldı. 7
Ağustos 2010’da Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF), Meksika’daki Kongresinin sonuç kararı olarak 15 Eylül gününü sendikal nedenlerle işten
çıkarılan Türkiye’li UPS işçileri için küresel dayanışma eylem günü ilan etti.
Eyleme 40 civarında ülkedeki taşımacılık işçileri sendikaları katıldı. ABD’de
230.000 UPS işçisini örgütleyen Teamsters sendikası ise diplomatik ilişkilerini kullanarak Atlanta’daki UPS yönetiminin Türkiye’deki UPS yönetimine Türkiye’deki
sendikayla masaya oturması için çağrıda bulunmasını talep etti. Küresel eylem ve
7) Uluslararası mekanizmaların kullanımı için bkz. Berber-Ağtaş (2009), Fichter, Sayım ve
Berber-Ağtaş (2011), McGrath ve Dinler (2011).
Örgütlenme çalışması yaptıkları Standard Profil firmasının uluslararası kredi
kuruluşu IFC’den aldığı kredi koşullarından birinin işçi haklarına saygı gösterilmesiyle ilgili olduğunu ortaya çıkaran ve ombudsman mekanizmasını harekete geçirerek firmaya müdahale edilmesini sağlayan Petrol-İş Sendikası, 2010 yılı boyunca
üyelik çalışmalarını, Uluslararası Kimya, Enerji, Maden ve Genel İşçileri Federasyonu’nun (ICEM) desteğiyle sürdürdü.
Temmuz ayında Uluslararası Gıda ve Otel İşçileri Sendikaları Federasyonu (IUF)
yetkilileri, Danone firmasının Paris ve Türkiye yöneticileri ile birlikte Türkiye’deki
Danone işçilerini örgütleyen Tek-Gıda İş sendikasıyla bir toplantı yaparak, IUFDanone arasındaki uluslararası çerçeve anlaşmasını ve çalışma koşullarını görüştü.
Koop-İş Sendikası Praktiker firmasında 7 yıldır sürdürdüğü ve işverenin yasal
taktiklerle sonuçlanmasını engellediği örgütlenme mücadelesini kazanarak yetkili
sendika olmayı başardı. Sendika, aynı dönemde İsveç kökenli IKEA firmasında da
örgütlenme çalışmalarını sürdürdü. Hizmetler sektöründeki küresel sendika federasyonu UNI’nin desteğiyle TESCO firmasını örgütleyen Tez Koop-İş sendikasının
çoğunluk yetkisine ise firma İş Mahkemesi’ne başvurarak itiraz etti.
Sonuç: 2010 yılından çıkan genel eğilimler ve dersler
2010 yılının çalışma yaşamındaki hak ihlallerinin arttığı ve sendikal özgürlüklerin çiğnendiği bir yıl olduğu söylenilebilir. Ancak olumlu tarafından bakıldığında,
aynı zaman dilimi emek hareketinin ve toplumsal muhalefetin son 10 yılda
öğrendiği pek çok deneyimin uygulanılmasına devam edildiği bir dönem olarak da
görülebilir. Aşamalı bir mücadele birikiminin parçasıdır 2010. Hükümetin ve
işverenlerin, küresel kapitalizmin eğilimlerine uygun olarak taşeronlaştırma,
güvencesizleştirme ve sendikasızlaştırma konusunda kendi başlarına geri adım
atması beklenemez. Bu noktada başarı öykülerinin bize söylediği basit ama fark
yaratabilen mesajları şöyle sıralayabiliriz:
•
Yöneticisi, uzmanı, üyesi ve işyeri temsilcisiyle birebir örgütlenme
çalışması yapan sendikalar, özellikle uluslararası dayanışma ve yaptırım
mekanizmalarını harekete geçirmeyi öğrendikçe, güçleniyorlar.
•
Taşeronlaştırma ve güvencesizleştirme artık sınıf ilişkilerinin yaygın eğilimi
haline geldiği için bu kesimleri örgütlemeden güçlü bir sınıf hareketi yaratmak mümkün değil. Bu alanda çalışmalar yapan az sayıda sendika ve yeni
alternatif örgüt modellerinin önümüzdeki dönemde önem kazanacağı
söylenebilir.
•
Yargı sürecindeki mücadele ancak sokak eylemleri, kamusal görünürlük ve
istikrarlı işçi mücadelesi ile birleştiğinde etkili olabiliyor.
Son olarak bu değerlendirme yazısının kapsamına girecek nitelikte ampirik bilgilere dayalı olmasa da geleneksel sendika yönetimlerinin kendi üyelerine karşı
yaptıkları hak ihlallerini de hatırlatmak gerekiyor. Bazı sendika yönetimlerinin
hükümetle işbirliği yaptığı, anti-demokratik uygulamalara olanak tanıyan güçlerini
kötüye kullandığı (örneğin şube kapatmak, bir şubenin üyelerini bir başka şubeye
bağlamak, işyeri temsilcilerini seçtirmeden atamak gibi), kendisine muhalefet eden
69
yurtdışı sendikalarının desteği sayesinde Mayıs ayından beri direnişte olan UPS
işçilerinin temsilcisi olan TÜMTİS sendikasıyla UPS işveren temsilcisi Ekim
ayında masa başı müzakerelere başladı.
70
işçileri işverenle ortak hareket ederek işten çıkarmakla tehdit ettiği, toplu iş
sözleşmesi görüşmelerinde işçilerin taleplerini dikkate almadığı, kaynakları kişisel
çıkarına göre kendi yandaşlarına dağıttığı, tabandan demokratik kurulları
işletmediği bir ülkede yaşıyoruz. Çelişkiler sadece işveren/hükümet ve sendikalar
arasında değil, sendika yönetimleri ve üyeleri arasında cereyan ediyor. Bu nedenle
sendikal özgürlüklere kavuşma mücadelesi, işveren ve hükümete karşı olduğu
kadar antidemokratik pratiklere karşı sendikaların içinde de verilmesi gereken bir
mücadele aynı zamanda.
Kaynaklar
Berber-Ağtaş, Ö. (2009) ‘Promoting Core Labour Standards through the Performance Standards of the IFC: The Case of Turkey’, Global Unions Research Network.
Bulut, G. (der.) (2010) TEKEL Direnişinin Işığında Gelenekselden Yeniye İşçi
Sınıfı Hareketi, Ankara: Nota Bene.
Fichter, M, Z. Sayım ve Ö. Berber-Ağtaş (2011) ‘Organisation and Regulation
of Employment Relations in Transnational Supply and Production Networks: Ensuring Core Labour Standards through International Framework Agreements?’,
Uluslararası Çerçeve anlaşmalar Atölye Çalışmasına Sunulan Tebliğ, 15 Kasım
2011, İstanbul.
ITUC (2011) Annual Survey of Violations of Trade Union Rights,
http://survey.ituc-csi.org/IMG/pdf/Survey_ITUC_EN_web.pdf.
Köse, S. (2010) ‘ITUC Raporlarına Göre 2000’li Yıllarda Sendikal Hak İhlalleri
(2000-2010)’, http://www.sosyalhaklar.net/2010/bildiri/kose.pdf.
McGrath, M. E. ve D. Ş. Dinler (2011) ‘Strategic Campaigning in Multinational
Companies: The Case of UPS Campaign in Turkey’, Juridikum, Sayı: 3.
Uçkan, B. ve E. Yıldırım (2010) ‘İşverenin Sendikasızlaştırma Modelleri ve
Türkiye Örneği’, Çalışma ve Toplum, Sayı 20: 2.
Yılmaz, S. (2011) Bir Direniş Öyküsü, TEKEL, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
SENDİKA VE ÖRGÜTLENME HAKKI
OCAK
2007 yılında Arçelik’in taşeronu Yıldıran
İnşaat Yükleme Boşaltma Tic. Ltd. Şti.’de
çalışan 350 işçi Nakliyat-İş’de örgütlenmiş
ve toplu iş sözleşmesi imzalamıştı. Ancak
Arçelik, sendikanın toplu iş sözleşmesi
yaptığı Yıldıran İnşaat Yükleme Boşaltma
Tic. Ltd. Şti’nin ihalesini 31.12.2007 tarihinde fesh ederek 350 işçiyi işten atmıştı.
Bu karar üzerine direnişe geçen ve aylar
boyunca direnen işçilerin kararlı mücadelesi Üsküdar İş Mahkemesi’nin verdiği işe
iade kararı ile zafere ulaştı. (Sendika.org)
18 Ocak
Ordu’dan Artvin’e kadar, iki yıl boyunca
Doğu Karadeniz’deki bütün çay üreticilerini ve işçilerini birbirine düşüren ÇayKur’daki sendikal kavgada; Hak-İş’e bağlı
ÖzGıda-İş’e verilen sözleşme yetkisi, ‘usulsüzlük’ gerekçesiyle yargıdan döndü.
Karara dayanak olan bilirkişi raporuna
göre; AKP yanlısı ÖzGıda-İş’in üye diye
gösterdiği 7 bin 554 işçiden 3 bini ya ÇAYKUR’da çalışmıyor ya da emekli olmuş.
Aralarında hiç işçi ve sigortalı olmayanlar
bile var. ÖzGıda-İş Genel Sekreteri
Mehmet Şahin, “O bilirkişi taraflı” diyor.
(Radikal) 6 Ocak
Balıkesir’deki Mutaf Ambar'ında sendikalı
oldukları gerekçesiyle işten çıkarılan ve 135
gündür direnişte olan 10 işçinin ambar
önündeki çadırları, geçen cuma günü
savcılık talimatıyla fabrika önünden
kaldırıldı. (Sendika.org) 12 Ocak
Aralık 2008’de yapılan toplantıda gizlice
alınan kayıtta İBB kuruluşu Boğaziçi İnşaat
Müşavirlik A.Ş. Genel Müdürü Ahmet
Ağırman’a ait olduğu belirtilen kayıtta hem
itfaiyecilere hem de sendikacılara ağır
küfürler sarf ettiği görülüyor. Gizli kayıt
yapılan toplantıda sendika üyelerine seslenen Ağırman “Siz boş kaleye gol atacakken
hep auta gönderiyorsunuz” dediği duyuluyor. (Cumhuriyet) 12 Ocak
12 Ocak Salı günü, Halkalı’da bulunan
BALNAK Lojistik AŞ önünde basın
açıklaması düzenleyen DİSK’e bağlı
Nakliyat-İş Sendikası, sendikalaştığı için 18
işçinin işten atılmasını ve sendikasızlaştırma saldırısını protesto etti.
Küçükçekmece’ye bağlı Halkalı semtinde
faaliyet gösteren ve lojistik sektöründe her
yıl giderek artan kâr marjı ile sermayesine
sermaye katan BALNAK patronu,
çalıştırdığı işçilerin sendikalaşmasına karşı
sessiz kalamadı; bunu işten atma saldırısıyla
gösterdi. (Kızılbayrak) 13 Ocak
Balnak Lojistik A.Ş.'nin depolarında çalışan
Kenan Atmaca, nisanda 'ayın elemanı'
seçildi, takdirnameyle ödüllendirildi. Atmaca, Nakliyat İş Sendikası'na üye olduktan beş gün sonra işten atıldı. (Günlük) 11
Ocak
Sendika üyesi oldukları işten çıkartılan Rast
Nakış işçileri, işe geri dönme mücadelesini
kazandı. 2008 yılında işten çıkartılan işçiler,
Tekstil-Sen’in öncülüğünde Çiğli Organize
Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikanın önünde
direniş yapmıştı. İşçiler, ayrıca işe geri dönmek için dava açmıştı. 5 işçinin davası
işçilerin lehine sonuçlandı. 2 işçinin davası
ise sürüyor. Mahkeme kararına sevinen
işçiler, sendikalı olarak mücadele ederek
kazandıklarını belirtti. (ANF) 6 Ocak
BMİS’te örgütlenen Nema Makine
işçilerinin başına gelmeyen kalmadı. Düzce
Organize Sanayi Bölgesinde kurulu yüzde
90 Alman, yüzde 10 Türk ortaklı Nema
Makine Fabrikası’nda işçiler, insanca
yaşayacak bir ücret ve toplusözleşmeli bir
72
çalışma yaşamı talebiyle BMİS 30 Ekim
tarihinde örgütlendiler. Patronun örgütlü
işçilere ve sendikaya karşı saldırıları da 2
Kasım tarihinden itibaren başladı. Nema
Makine’de örgütlenmenin hem işçiler hem
de işverenler için çok önemli olduğunu belirten Birleşik Metal-İş Kocaeli Şube Yöneticisi Talat Çelik, “Düzce Organize
Sanayide tek bir örgütlü işyeri yok.
İşverenler burada başlayacak bir örgütlenmenin
tüm
organize
sanayide
yayılmasından
korkuyorlar.
Diğer
işyerlerinden de bize gelen talepler var.”
diye konuştu. (Evrensel) 3 Ocak
İBB’nin taşeronlaştırma furyasının son
kurbanı güvenlik görevlileri oldu.
Taşeronlaştırmayı kabul etmeyen güvenlik
elemanları, yeni yıla işsiz girdiler. Güvenlik
işçilerinden Hüseyin Uçar, 5 yıldır Ulaşım
AŞ’de çalıştığını kaydetti. Evine 15
dakikalık bir mesafe uzaklığı bulunan
bölgede görev yaptığını, sendikaya üye
olduktan sonra evine 1.5 saat mesafe
uzaklıktaki bir yere gönderildiğini dile getiren Uçar, bu duruma itiraz ettiklerinde
işten atıldıklarını söyledi. (Evrensel) 12
Ocak
ŞUBAT
Sendika düşmanı AKP'li Esenyurt
Belediyesi 9 işçiyi daha işten çıkarttı. İşten
çıkartılan 9 işçi, 19 Ağustos 2009'dan beri
16 işçinin sürdürdüğü direnişe katıldı.
DİVES'in demokrasiden ve barıştan taviz
vermediği için müftülerin baskılarına maruz
kaldığını belirterek, 'Bunun son örneği
Varto İlçe Müftüsü'nün sendikamıza ait
panoya asılı bilgi ve belgeleri söküp yerlere
atması olayıdır. (Günlük) 10 Şubat
Balıkesir'de, Mutaf Yük Ambarı'ndan,
sendikaya üye oldukları için işten çıkarılan
işçilerin işyeri önündeki eylemi 170.
gününe girdi. TÜMTİS Bursa Şube
Sekreteri Özdemir Arslan, eylem çadırı
önünde yaptığı açıklamada, bütün
sendikaları samimi ve duyarlı olmaya
çağırdığını söyledi. Balıkesir'deki emek
örgütlerinin buradaki mücadeleyi sahiplenmediklerinden yakınan Arslan, şöyle
konuştu: '170 gündür işe dönmek için mücadele veriyoruz. TEKEL işçileri direniyor,
bütün sendikaları samimi ve duyarlı olmaya
çalışıyorum. Sendika yöneticileri, 'yasak
savar' durumdan kurtulmalıdır.” (Günlük)
16 Şubat
KESK Genel Sekreteri Emirali Şimşek,
iktidarın yandaş sendikalarla birleşik emek
mücadelesini bölmeye çalıştığını kaydetti.
Hükümetin sendikal çalıştayı polis ve MİT
ile yaptığını söyleyen Şimşek, Başbakan
Erdoğan’ın TEKEL direnişiyle emekçilere
karşı olumsuz tutumunun bir kez daha ortaya çıktığına işaret etti. (ANF) 14 Şubat
MART
Numarine Denizcilik Şti’den 2008 yılında
sendikalı oldukları için işten çıkarılan
işçiler, sendikal tazminat ve işe iade
davasını kazanarak iş başı yaptılar.
Esenyurt Belediyesi sendikalı işçileri işten
atmaya devam ediyor. Sendikalı oldukları
için işten atılan işçiler 214 gündür belediye
önündeki direnişleri sürdürürken, Esenyurt
Belediye Başkanı sendikadan istifa etmeyen işçileri işten atmaya devam ediyor.
KESK'e bağlı Diyanet ve Vakıf Emekçileri
Sendikası (DİVES) Varto Temsilciliği,
Varto Müftüsü Dursun Ali Şeker'i bir
tavrından ötürü kınadı. DİVES Varto
Temsilciliği, konuya ilişkin basın
açıklaması yaptı. Eğitim-Sen Varto
Temsilciliği'nde yapılan açıklamaya, BDP,
Eğitim-Sen, PSAKD, SES, Tümbel-Sen,
Genel-İş temsilcileri katıldı. Açıklamayı
yapan DİVES Muş Temsilcisi Zahir Aktaş,
05Mart Cuma günü işyerini işgal ederek
patronu görüşmeye razı eden Marmaray
işçileri, bugün gerçekleşen görüşmeye
sendika kabul edilmeyince toplantı
masasını terk etti. Tekstil-Sen’in
katkılarıyla direnişlerini sürdüren taşeron
inşaat işçileri işe iade, sigorta primlerinin
düzenli yatırılması ve yevmiyelerinin
artırılmasını istiyor. Marmaray projesinde
taşeron şirket Polat inşaata bağlı olarak
IBM çalışanları 2 yıldan beri verdikleri
sendikalaşma mücadelesinde zafere ulaştı.
IBM’in sendikaya karşı açtığı dava TezKoop-İş sendikası lehine sonuçlandı. TezKoop-İş şimdi toplu iş sözleşmesi yapmaya
hazırlanıyor. (Sendika.org) 3 Mart
İstanbul'da, sendikaya üye oldukları
gerekçesiyle 2008'de işten çıkartılan Sinter
Metal işçileri işe dönüş davası açtı. 2 yıldır
bekleyen 380 işçi, duruşmanın 7 ay
sonrasına ertelenmesi üzerine, davanın
görüldüğü Üsküdar Adliyesi önünde açlık
grevi başlattı. (Radikal) 3 Mart
Eskişehir'de Eğitim Sen üyesi Mehmet Ali
Örkmez’den 15 gündür haber alınamıyor.
Aile, bugüne kadar etkili bir soruşturma
yapılmadığı için yetkilileri eleştiriyor.
Kayıp öğretmen Örkmez'in dayısı ve KESK
eski MYK üyesi İhsan Avcı, ‘Yeğenim,
kayıp mı? Kaybedildi mi?’ diye sordu. Avcı,
‘devletin kamu görevi yapan ve 15 gündür
kayıp olan yeğenimin ailesine bir açıklama
yapma sorumluluğu var’ dedi. (ANF) 30
Mart
Ege Serbest Bölgesi'nde kurulu olan Mahle
Mopisan Fabrikası'nda, patronun desteği ile
Birleşik-Metal-İş üyeleri üzerinde baskı
kuran Türk Metal Sendikası, işyerindeki
hukuksuzlukta sınır tanımıyor. İşçilerin
Birleşik-Metal-İş’ten istifa etmesini
sağlayamayan Türk Metal Sendikası, metal
patronlarıyla imzaladığı toplu sözleşmede
'kapsam dışı' bırakılan yönetici kadroyu da
sendikaya üye yaptı. Türk Metal Sendikası,
ayrıca ‘naylon üyelik’ yolunu da kullandı.
Konya'daki fabrikanın çalışanlarını da,
İzmir’deki işyerinde çalışıyor gibi göstererek sendika üyesi yaptı. İşçiler tarafından
'taşeron' sendika olarak nitelendirilen
TÜRK-İş'e bağlı Türk Metal Sendikası, patron işbirlikçiliği ve işçi düşmanlığında sınır
tanımadığını Mahle Mopisan Fabrikası'nda
bir kez daha gösterdi. (ANF) 15 Mart
İstanbul Bilgi Ünv’de öğretim üyelerinden,
araştırma görevlerine, idari personelden,
güvenlik ve temizlik görevlilerine, meslek
yüksekokulu çalışanlarından, üniversite
bünyesindeki merkezlerde çalışanlara kadar
farklı birimlerde, farklı görevler yapan
çalışanlar ortak örgütlenme yolunu seçerek
DİSK’e bağlı Sosyal-İş’te örgütlenmeye
başladı. Mart ayı başından beri yapılan
örgütlenme faaliyeti Sosyal-İş tarafından
yapılan yazılı bir açıklamayla duyuruldu.
Av. Cem Gök çalıştığı hukuk bürosunda
sendikal örgütlenme yapmaya başlayınca
işinden oldu. Yaklaşık 140 avukatın çalıştığı
bir hukuk bürosunda işe başlayan Av. Gök,
resmi anlamda sendika üyesi olduğu
gerekçesiyle işine 23 Şubat'ta son verildi.
'Performans düşüklüğü' iddiasıyla işten
çıkarılan Gök yaşanılan bu durumun sadece
avukatları değil, aslında toplumun
bütününü ilgilendiren bir mesele olduğuna
vurgu yaptı. İşten atılmasına yol açmasına
rağmen Gök'e göre sendikalaşmak bu tür
hukuk bürolarında mutlaka gerekli. (Günlük) 25 Mart
NİSAN
TÜMTİS’in örgütlü olduğu UPS’de
sendikaya üye olduğu için işten çıkarılan ve
işyeri önünde direniş başlatan işçilerin
büyük çoğunluğu işbaşı yaptı. Sendikadan
verilen bilgiye göre, TÜMTİS bir süreden
beri UPS’de bütün bölgelerde örgütlenme
çalışması sürdürüyor. İşçilerin sendikaya
üye olmaya başladıklarını duyan işveren
3’ü Ankara’dan, 5’i İzmir’den ve 25’i de İstanbul’dan olmak üzere toplam 33 sendika
üyesini işten çıkardı. Sendikanın bağlı
olduğu uluslararası konfederasyon ITF’nin
yoğun çaba ve girişimleri sonucu İstanbul’da işten çıkarılanların 24’ü işbaşı yaptı.
Tez-Koop-İş sendikası, Adana 1 No’lu
şubesinde şube yönetim kurulu üyesi,
Mersin Pirireis ŞOK market çalışanı ve
işyeri temsilcisi Kenan Kansu’nun sendikalı
olduğu için işten atılmasını düzenlediği bir
basın açıklaması ile protesto etti.
73
çalışan işçiler 16 Ocak’tan bu yana
direnişte.
Sigortalarının
düzenli
yatırılmasını isteyen ve 2007 yılından bu
yana zamlanmayan yevmiyelerine yapılan
1 liralık zammı kabul etmeyen işçiler 16
Ocak’ta direnişe geçmişti. (Sendika.org) 12
Mart
74
Çemen Tekstil işçileri, Öz İplik İş
Sendikası'nın patronla iş birliği içinde üye
kaydı yaparak DİSK Tekstil-İş ' in yetkisini
düşürmeye çalışmasını, Öz İplik İş önünde
yaptıkları basın açıklamasıyla protesto ettiler. (Evrensel) 15 Nisan
Mersin Limanı’nda sendikalı oldukları
gerekçesiyle işten atılan Liman-İş üyesi 6
işçi dün işlerine geri döndü. Liman-İş üyesi
işçiler 40 süren direnişleri sonunda işlerine
geri döndüler. (Birgün) 9 Nisan
DİSK/Nakliyat-İş bir basın açıklaması
yayımlayarak Balnak Nakliyat ve Lojistik
Hizmetleri San ve Tic. A.Ş’yi toplu iş
sözleşmesi imzalamaya çağırdı. Yaklaşık 6
aydan beri Balnak’ta örgütlenme
çalışmalarını sürdüren Nakliyat-İş yaptığı
açıklamada Balnak’ta 25 işçinin sendikaya
üye oladukları gerekçesiyle işten
çıkarıldığını ve işçilerin işyeri önünde
direnişlerini sürdürmekte olduklarını
hatırlattı. Sendika üyesi işçiler üzerinde
baskıların her geçen gün arttırıldığına
dikkat çeken Nakliyat-İş şirketin işçilere
yönelik taşerona geçmeleri, istifa etmeleri
gibi yaptığı baskıları aktardı. (Sendika.org)
8 Nisan
Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde
çalışan taşeron sağlık işçileri Dev Sağlıkİş’te örgütlenmeye başladı. Hastane yönetimi ve taşeron şirketler, işçileri sendikadan
istifa etmeye zorladı. Dev Sağlık-İş, taşeron
sağlık işçilerine uygulanan baskıları hastane
önünde yaptığı bir basın açıklamasıyla
protesto etti. (Sendika.org) 8 Nisan
Elkim Metal Fabrikası'nda çalışan 12 işçi
BMİS’e üye oldukları gerekçesiyle işten
çıkartıldı. Düzce'de 2.Organize Sanayi Bölgesinde kurulan ve Malezyalı Sermaye
Grubu'na ait olan Elkim Metal
Fabrikası'nda çalışan 12 işçi, Birleşik
Metal-İş’e üye oldukları gerekçesiyle işten
çıkarıldı. (Günlük) 7 Nisan
MAYIS
UPS’deki işçi kıyımı TÜMTİS’in
gerçekleştirdiği ve işten atılan işçilerin
eşlerinin ve çocuklarının da katıldığı kitle-
sel bir basın açıklamasıyla protesto edildi.
TÜMTİS Genel Başkanı Kenan Öztürk
yaptığı basın açıklamasına Zonguldak’ta
yaşanan iş cinayetini protesto ederek
başladı ve UPS’de bugüne kadar İstanbul’da 42, İzmir’de 9 ve Ankara’da 3
işçinin sendikalı olduğu için işten
çıkarıldığını ifade etti. (Sendika.org) 21
Mayıs
İşten atma uygulamaları meslek odaların da
da görülmeye başladı. En son TMMOB'a
bağlı ÇMO 22 Nisan tarihinde yapılan
yönetim değişikliğinden sonra iki çalışan
işten atıldı. ÇMO Genel Merkezi'nde teknik
görevli olarak çalışan Mehmet Ali Uslu,
seçim sürecinde diğer listeyi desteklediklerinden ötürü Yön. Kur. Başkanı olan
Hacettepe Ünv. Müh. Fak. Dekan Yrd.
Selim Sanin tarafından 10 Mayıs'ta işine
son verildiğini aktardı. (Günlük) 15 Mayıs
İstanbul'un Pendik İlçesi Kurtköy bölgesinde bulunan Samka Metal fabrikasında
örgütlendikleri için BMİS’te işten çıkarılan
işçilerin 12 Mayıs günü başlattıkları direniş
fabrika önünde sürüyor. Samka patronu
sendikalı işçileri istifa etmeye ikna
edememiş ve 10 Mayıs’ta 11 işçiyi ardından
da 3 işçiyi daha işten çıkardı. Birleşik
Metal-İş işçileri Samka işçilerinin
direnişinin yanı sıra işten çıkarmalarla ilgili
hukuki bir mücadele de başlattı.
Tuzla Vernikçiler ve Org. San. Böl.’de kurulu Procast Metal San. ve Tic. Ltd. Şti’de
işten çıkarılan 12 işçinin fabrika önündeki
direnişi sürüyor. İşten çıkarılan işçiler, bir
süredir iş veren tarafından sendikadan istifa
etmeleri için tehdit ediliyordu. DİSK/
BMİS üyesi 12 işçi sendikalı oldukları için
29 Nisan günü işten çıkarıldı. Procast patronu, işten çıkardığı işçilerin yerine taşeron
işçi almaya çalışıyor. (Sendika.org) 17
Mayıs
Türk-İş'e bağlı Harb-İş Genel Başkanı
Ahmet Kalfa, Türkiye'de 2 milyon 800 bini
kamu çalışanı olmak üzere, 12 milyon
ücretlinin
ancak
yüzde
10'unun
sendikalarda örgütlü olduğunu söyledi.
Harb-İş Sakarya Şubesi'nin Reisoğlu Tesisleri'nde düzenlenen olağan genel kuruluna
katılan
Kalfa,
sosyal
hakların
Bilgi Ünv. ahşap atölyesinde çalışan ve
sendikalı oldukları gerekçesiyle işten
çıkarılan 3 işçi oturma eylemi başlattı. Bilgi
Ünv'si Eyüp Kampüsü'nde çadır kuran
işçiler, işe geri alınana kadar eylemlerini
sürdürmekte kararlı olduklarını ifade etti.
Konuya ilişkin açıklama yapan Sosyal-İş
İstanbul Şube Başkanı Mustafa Ağvuş,
Ünv. yönetiminin kayıtsızlığını eleştirdi.
Avuş, ayrıca daha önce Aynı üniversite de
görev yapan ve sendikaya üye olduğu
gerekçesiyle iş akdi fesh edilen Prof. Dr.
Nevin ATEŞ'in durumunda bir değişikliği
olmadığını hukuki sürecin devam ettiğini
bildirdi. (Günlük) 8 Mayıs
Balıkesir’in Susurluk ilçesinde Kingtom
markasıyla konserve üretimi yapan Assan
Gıda, işçilerinden 22’sini Tek Gıda-İş’de
örgütlenmeleri nedeniyle işten çıkardı.
Kuralsız çalışma koşullarına karşı sendikal
mücadeleyi tercih eden işçiler, Assan
Gıda’nın işten çıkarma saldırısına karşı
direnişe başladılar. (Sendika.org) 17 Mayıs
Elazığ’daki Fırat Ünv. Hastanesi’ne işçi
gönderen iki taşeron firma işçilere ‘Özlük
Tutanağı’ adı altında, “Çalıştığım süre
boyunca herhangi bir sendika, derneğe üye
olmayacağımı, izinsiz üye olduğum
takdirde işveren tarafından hizmet akdimin
işverenin fesih hakkını kabul ettiğimi beyan
ve taahhüt ederim” şeklinde belge imzalattı.
Bazı işçilerin bu taahhüde ‘uymayarak’,
sendikaya üye olduğunu tespit eden firma,
bu işçilere sendikadan istifa etmesi için bu
5 iş günü süre tanıdığını yazılı bir şekilde
tebliğ etti. Buna rağmen sendikalarından istifa etmedikleri için işten çıkarılan 9 işçi
açtıkları işe iade davasıyla haklarını arıyor.
(ANF) 13 Mayıs
Avrupa Yakası PTT Başmüd. Sirkeci PTT
Merkez Müd.'ün, koli-kargo hizmeti verilen
gişelerde çalışmakta olan Haber-Sen üyesi
Hasan Şanlı ile kargosunun akıbetini soran
bir yurttaş arasında tartışma yaşandı. Şanlı
ile yurttaş arasında yaşanan tartışmaya Türk
Haber-Sen yöneticisi Subutay Aydın da
katıldı. Aydın memur Şanlı'ya tokat atmak
suretiyle şiddet uyguladı. Gün içerisinde
mesai başlangıcında iş arkadaşlarının yetkili
bir sendika yöneticinin şiddetine maruz
kalmasına sessiz kalmayan diğer çalışanlar
yaşanan olayı basın açıklaması yaparak
kınadı. (Günlük) 8 Mayıs
Türk-İş Gen. Eğitim Sek. ve Belediye-İş
Gen. Bşk. Nihat Yurdakul, yaptığı yazılı
açıklamada, Şişli Belediye Bşk. Mustafa
Sarıgül'ün, Belediye-İş üyelerinin 'anayasal
ve yasal sendika seçme hakkını ayaklar
altına alarak, üyeleri, baskı ve tehditle
sendikadan istifa etmeye ve Genel-İş'e üye
olmaya zorladığını, bu tehditlere boyun
eğmeyen sendika temsilcisi Gülay Özmen'i
hukuk dışı bir şekilde işten attığını' ileri
sürdü. (Günlük) 5 Mayıs
HAZİRAN
Sendikalı olduktan sonra kriz bahane edilerek çalıştıkları Yeşil Kundura’daki
işlerinden edilen Tekirdağ Çorlu’lu 3 kadın
fabrika önünde direnişe geçti. Örgütlü
sendika ve iş arkadaşlarının destek verdiği
kadınlar, işe geri alınana kadar direnişi
sürdüreceklerini belirtti. Tekirdağ’ın Çorlu
ilçesinde kurulu bulunan, Yeşil’in 49
işyerinden biri olan ayakkabı fabrikasında
çalışan Kezban Elmas, Dilek Şenkal ve
Dilek Kurtuluş, fabrika önünde direnişe
geçti (ANF) 14 Haziran
DİSK/ Genel-İş 5 No'lu Şube yönetimine
muhalif olan işçiler, bugün toplanan
olağanüstü genel kurula alınmadı.
Karşıyaka Belediyesi'nin işten çıkardığı
Kent Aş işçilerinin direnişi sırasında aldığı
tutum nedeniyle sıkça eleştirilen Genel-İş
5 No’lu Şube’nin bu tutumu, sendikayı
olağanüstü kongre sürecine götürdü. Yönetimin kendilerini temsil etmediğini düşünen
işçiler, imzalar toplayarak olağanüstü kongre kararı alınmasını sağladı. Olağanüstü
kongre 19 Haziran günü Karabağlar
Çalıkuşu Kongre Merkezi’nde yapılıyor
ancak yönetime muhalif işçiler kongre salonuna alınmıyor. (ANF) 19 Haziran
Numarine Denizcilik A.Ş önünde sendikalı
işçilerin işten atılmasına karşı eylem yapan
75
dönüştürülmeye
ve
kısıtlanmaya
çalışıldığını belirterek, Türkiye'de sendikal
hak ve özgürlüklerin kullanılması
konusunda büyük sorunlar yaşandığını
ifade etti. (Günlük) 24 Mayıs
76
işçiler gözaltına alındı. Gebze'de bulunan
tersane önünde günerdir işe geri alınma
talebiyle eylemde bulunan işçilerin, tersane
patronu şikayetiyle gözaltına alındığı
bildiriliyor. Numarine Denizcilik'de iki işçi
sendikaya üye oldukları ve işverenin muhbirlik tekliflerini kabul etmedikleri için işten
atılmıştı. Atılan işçiler 19 Haziran'dan bu
yana tersane önünde eylemdeydi.
Türk Metal-İş’e üye oldukları gerekçesiyle
29 arkadaşlarının işten çıkarılması nedeniyle sendika önünde toplanan 700
civarında işçi, KARDEMİR önüne kadar
yürüdü. Ancak polis, genel müdürlük
binasına 200 metre kala işçilere saldırdı.
Biber gazı ve cop kullanılan saldırıda 10
işçi yaralanarak hastaneye kaldırıldı.
Kibar Holding’e bağlı Assan Gıda'da
Tekgıda-İş’e üye oldukları için işten atılan
40 işçi İstanbul-Karaköy’deki Kibar Holding önünde eylem yaptı. Açıklamayı Türkİş 1. Bölge Temsilcisi Faruk Büyükkucak
yaptı. Sendikaya üye olan işçilere yönelik
baskı ve kıyımın halen devam ettiği belirtilerek mayıs ayı ortalarında başlayan
örgütlenme girişimlerinden bugüne kadar
işten çıkarılan işçi sayısının 41’e vardığı
hatırlatıldı. (Sendika.org) 23 Haziran
Gaziantep Başpınar Org. San. Böl.’nde kurulu olan Çemen Tekstil'de işçiler 75 gün
süren grev sonrası DİSK/ Tekstil-Sen'de
örgütlenerek toplusözleşme imzalamışlardı.
Sözleşmenin imzalanmasının ardından
işveren, DİSK/Tekstil’in yetkisini düşürmek için baskıyı arttırarak işçileri Öz-İplikİş’e üye olmaya zorluyordu. İşverenin
baskısıyla Öz İplik İş'in üyeleme faaliyetini
hızlandırması sonucu Tekstil-Sen yetkiyi
kaybetti. İşçiler, patronun baskıları yanında
sendika yöneticilerinin de süreçte hatalı ve
umursamaz davrandıklarını öne sürerek
Tekstil Sen Genel Sekreteri Muzaffer
Subaşı'yı istifaya çağırdı. (Sendika.org) 25
Haziran
16 Aralık 2009'da işlerinden atılan TCDD
çalışanı arkadaşları için eylem yapan
KESK'li 4 sendikacıya 'treni alıkoymak'
suçlamasıyla beş yıl hapis istemiyle dava
açıldı. Arkadaşlarının göreve iade edilmesi
için 15 Aralık'ta gerçekleştirilen basın
açıklamasında Ankara-İstanbul trenini
alıkoydukları gerekçesiyle BTS Genel
Başkanı Yunus Akıl, BTS üyesi Ali Kitapçı
ile eylemde destek amacıyla bulunan SES
Ankara Şb. Sekreteri Fikret Çalağan ve
Eğitim Sen Ankara 2 Nolu Şube Başkanı
Tuğrul Çulfa hakkında dava açıldı. (Günlük) 12 Haziran
2009'da KESK'e yönelik operasyonda tutuklanan ve 5 ay tutuklu kalan BES İzmir
Şb. Yöneticisi Meryem Çağ, savcılığın iddianamesi gerekçe gösterilerek, meslekten
ihraç edildi. 11 yıllık memur Çağ, bu
kararın emekçileri baskı altına almak için
verildiğini söyledi. (Günlük) 22 Haziran
Türkiye Maden-iş Genel Başkanı İsmail
Aslan, Mersin'deki bir mermer işletmesinin,
''sendikanın şube genel kurulunda oy vermeye gittikleri için'' 34 işçiyi işten
çıkardığını açıkladı. Aslan, yaptığı yazılı
açıklamada, Medmar Mermer İşletmesi'nde
çalışan sendika üyesi 34 işçinin şube genel
kurulunda oy kullanmaya gittikleri için
işten çıkarıldığını iddia ederek, işveren
hakkında dava açacaklarını belirtti. (Günlük) 30 Haziran
TEMMUZ
ASF toplantıları için İstanbul'a gelen
Belçika'dan UNİ Europa ve TGTP/ABVN
sendika temsilcileri dün eylemdeki UPS
işçilerini ziyaret etti. Türk İş/TÜMTİS
Başkanı Kenan Öztürk, 55 gündür her türlü
baskıya rağmen onurlu mücadelenin devam
ettiğini belirterek, ilk günden beridir UPS
yetkililerin çağrıda bulunduklarını, işçi
düşmanlığı yapmaktan vazgeçmeleri
gerektiğini, baskıyla bir sonuç alamayacaklarını anlattıklarını ifade etti. 'İş
yerinde huzur olması, barışın olması için,
işçilerin Anayasal haklarından faydalanmasıyla mümkündür. İşçilerin haklarını
saygı gösterilmelidir. Fakat UPS yöneticileri hala her türlü yasa dışı yöntemle
sendika hakkından işçiyi vazgeçirmeye
çalışıyor. (Günlük) 1 Temmuz
Avrupa'da işçi haklarını korumak amacıyla
oluşturulan Temiz Giyim Kampanyası İn-
Uluslararası taşımacılık tekeli UPS,
sendika düşmanlığını sürdürüyor. Daha
önce 121 işçiyi işten atan UPS, sendikaya
üye olan 5 işçiyi daha işten attı.
Birleşik Metal İş ‘e üye oldukları için işten
atılan Gebze’de kurulu Çelmer Çelik
işçileri ve Kurtköy’de kurulu Samka Metal
işçileri, 25 Temmuz Taksim Tramvay
Durağı’nda basın açıklaması yaptı.
Bursa'nın en büyük sanayi kuruluşlarının
bulunduğu Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi'nde kurulu İngiliz şirketi Tİ Otomotiv,
Birleşik Metal İş 'te örgütlenen 9 işçiyi işten
attı. Türkiye, geçtiğimiz ay işçilerin
örgütlenme haklarını ihlal ettiği için, ILO
sendika düşmanı ülkeler listesine girmiş ve
takip altına alınmıştı. Ancak ILO'nun aldığı
karara rağmen işyerlerinde sendika
düşmanlığı devam ediyor. (Sendika.org) 1
Temmuz
Belediye-İş Gen. Bşk. ve Türk-İş Genel
Eğitim Sekreteri Nihat Yurdakul, 13 Temmuz Türk-İş Genel Eğitim Sekreterliği
görevinden istifa etti. (Sendika.org) 13
Temmuz
Azim Kargo işçileri, işveren ve polisin
direnişi kırma çabalarına rağmen 251 günün
sonunda işlerine geri döndü. 20 Ekim
2009’da İstanbul Kartal'da kurulu Azim
Kargo’da çalışan 4 işçi, TÜMTİS üyesi
oldukları için işten çıkarılan işçiler işyeri
önünde direnişe geçmişti. (Sendika.org) 16
Temmuz
İzmir Tesco Kipa'da örgütlenen Tez-Koop
İş , Balçova Kipa önünde yaptığı eylemle
sendikanın yeterli çoğunluğa ulaştığını be-
lirterek hak ettiği yetkinin tanınmasını
istedi. Tez Koop-İş üyeleri Balçova Kipa
önünde 16 Temmuz 18.00'da yaptıkları
eylemle yeterli çoğunluğa erişen
sendikalarına itiraz eden işvereni protesto
etti. (Sendika.org) 17 Temmuz
Çorlu'da kurulu DİSA Otomotiv'de Birleşik
Metal-İş’in, ÇSGB’ye yetki başvurusu
yaptığı 7 Temmuz'dan bu yana 15 işçi işten
çıkarıldı. (Sendika.org) 12 Temmuz
UPS'de işten atılan TÜMTİS üyesi işçilerin
direnişi sürerken, 1 Temmuz günü 5 işçiyi
sendikadan istifa ettirmek için notere
götüren taşeron şirket patronu, itiraz eden
sendikalı işçilere ateş açtı. (Sendika.org) 1
Temmuz
Düzce Organize Sanayi Bölgesi'nde kurulu
Termo Makina'da sendikalaştıkları için
işten atılan Birleşik-Metal-İş 'e üye 50
işçinin yürüyüşü jandarmalar tarafından engellendi. Düzce merkezine yürüyüş yapmak
isteyen işçilerin önünü kesen jandarma,
işçilerin yoluna barikat kurarken, Birleşik
Metal İş Gen. Bşk. Adnan Serdaroğlu, Kocaeli Şb. Bşk. Hami Baltacı ve Kocaeli Şb.
Sekreteri Talat Çelik gözaltına alındı.
Tarım-İş Ceylanpınar Şb.'nin, 4 Temmuz'da
sendikanın 9. Olağan Genel Kurulu'na
delege göndermek amacıyla yaptığı seçim,
sendikanın genel merkezi tarafından iptal
edildi. 92 delegenin seçimiyle ilgili gönderilen liste iptal edildi. Listenin iptal
edilmesini Şanlıurfa Valiliği'ne ve
Ceylanpınar
Kaymakamlığı'na
ve
sendikanın çeşitli şubelerine gönderdiği bir
yazı ile açıklamaya çalışan sendikanın
Genel Başkanı Bedrettin Kaykaç, değme
'ırkçılara' taş çıkarttı. (Günlük) 14 Temmuz
Sendikalaştıkları için işten çıkartılan ve
direnişe geçen ÇELMER işçileri
direnişlerini başarıyla sonuçlandırdılar. 19
Haziran tarihinde işe iade talebiyle
başlattıkları
direnişlerini
kazanımla
sonuçlandıran 12 ÇEL-MER işçisinin
tamamı işe dönme haklarını kazandı. Kendi
istekleriyle işbaşı yapmayan iki işçi dışında
bütün işçiler geçtiğimiz hafta işbaşı yaptılar.
Direniş sürecine destek olan Gebze Metal
İşçileri Birliği, yaptığı bir açıklamayla,
ÇEL-MER işçilerinin örgütlü duruşlarının
77
giltere ve İsveç temsilcileri, Tekirdağ'ın
Çorlu ilçesinde, sendikaya üye oldukları
gerekçesiyle işten çıkarıldığı iddia edilen 3
işçiyi ziyaret etti. Deri-İş Gen. Bşk. Musa
Servi ile İngiltere'den gelen Samantha
Maher ve İsveç'ten gelen Cristopher Riddselius, Çorlu'ya Bağlı Marmaracık
Beldesindeki bir ayakkabı fabrikasından
sendika üyesi oldukları iddiasıyla çıkartılan
ve fabrika önünde eylemlerini sürdüren
Kezban Elmaz, Dilek Şenkal ve Dilek
Kurtuluş'tan bilgi aldı. (Günlük) 4 Temmuz
78
karşılığı olarak kazandığını vurgulayarak
'bu, ÇEL-MER işçileri için mücadelenin ilk
raundudur. (Günlük) 16 Temmuz
Otomotiv
yan
sanayinin
önemli
kuruluşlarından Fransız Faurecia Polifeks
Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş.'de,
aralarında sendikanın işyeri baştemsilcisi ve
iki şube yöneticisinin de bulunduğu 11
işçinin işten çıkarıldığı bildirildi. Petrol-İş
Bursa Şube Başkanı Nuri Han, 'İşten
çıkarılan grup içinde sendikanın işyeri temsilcisi ve iki şube yöneticimizin de olması,
bu operasyonun ardında işverenin başarılı
geçen bir toplu sözleşmenin ardından
sendikaya olan tahammülsüzlüğünü gösterir' dedi. (Günlük) 28 Temmuz
AĞUSTOS
Eğitim-Sen, geçtiğimiz yıl polis şiddeti
sonucu görme yetisini yitiren Dengiz Sönmez adlı öğretmenin maddi ve manevi
zararları için, İçişleri Bakanlığı aleyhine
tazminat davası açtı. (ANF) 26 Ağustos
Tuzla Organize Deri Sanayi bölgesinde bulunan Rimaks Kot Fabrikası’nda sendikalı
oldukları için işten çıkarılan işçiler direnişe
geçti. Türk-İş/ TEKSİF üyesi işçiler
sendikalı oldukları için bir süredir işveren
tarafından baskıya maruz kalıyorlardı.
TEKSİF Örgütlenme Uzmanı Asalettin
Aslanoğlu ve TEKSİF Yedikule Şb. Bşk.
Sabahattin Çetin 15 Ağustos günü fabrikaya
giderek işçilerin sendikalı oldukları için ve
insanca koşullarda çalışmak istedikleri için
işten
çıkarılamayacağını
belirttiler.
Rimaks firması, Bartın’daki fabrikasında
sendikalı oldukları için 23 işçiyi işten çıkardı.
İşten çıkarmalara karşı eylem yapan işçiler
‘Gerekirse fabrikayı terk etmeyeceğiz’ diyor.
Balnak işçileri direnişinde açılan ilk işe iade
davaları 19 Ağustos’ta kazanıldı. Gebze 2.
İş mahkemesi işten çıkarılan işçilerin
sendikalı oldukları için işten çıkarıldığı
kararına vararak işçilerin işe iade edilmeleri
gerektiğine hükmetti. (Sendika.org) 29
Ağustos
Sendikalı oldukları için işten çıkarılan ve
direnişe geçen Nema Makine Tekstil
işçilerine ırkçı Türk-Metal’ın adamları
saldırdı. 1 işçi ağır yaralı. BMİS üyesi
oldukları için işten çıkartılan ve direnişe
geçen işçiler uzun süreden beri işverenle
anlaşmalı Türk Metal ’ın adamları
tarafından taciz ediliyordu. (Sendika.org)
31 Ağustos
EYLÜL
Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde faaliyet
gösteren Betesan elektrik firmasında görev
yapan ve tersane işçilerinin örgütlenmesi
için faaliyet yürüttüğü gerekçesiyle işten
atılan TİB-DER Bşk. Yrd.
Zeynel
Kızılaslan’ın başlattığı direniş 21 gününe
girdi. (ANF) 2 Eylül
İzmir Gaziemir’deki Serbest Bölge’de bulunan Mahle Mopisan fabrikasında BMİS’e
üye oldukları için işten çıkarılan işçiler
açtıkları işe iade davalarını kazanmaya
başladı. İzmir’deki fabrikada işten çıkarılan
5 işçi işe iade davasını kazanırken Konya’daki 5 işçinin davası da karar aşamasına
geldi. BMİS bir açıklama yayımlayarak
“Her iki işyerinde de iş barışının
sağlanması, işçilerin güven içinde
çalışmaya devam edebilmeleri açısından
işten atılan işçilerin işbaşı yapmaları zorunludur” dedi. (Sendika.org) 18 Eylül
Marmara Siegener Galvaniz işçileri, insanca yaşayacak bir ücret, işçi sağlığıyla ilgili önlemler ve işyerinde taleplerinin
dikkate alınması için üye oldukları BMİS
işverenin baskısı sonucu istifa ettiler. 6
yıldır faaliyette olan Alman ortaklı Marmara Siegener Galvaniz fabrikasında
işçiler, geçtiğimiz günlerde BMİS Kocaeli
Şb. üye olmuştu. (Sendika.org) 6 Eylül
EKİM
Sendikaya üye oldukları için işten atılan
Mutaş Demir Çelik Fabrikası işçilerinin
fabrika işgal eylemi görüşmeler sonrası
sona erdirildi. Kısmi anlaşmanın ardından
Sendikalı oldukları gerekçesiyle işten atılan
UPS işçilerinin 165 gündür İstanbul ve
İzmir'de sürdürdükleri direnişe destek
büyüyor. UPS işçileri ile dayanışmak
amacıyla siyasi partiler, demokratik kitle
örgütleri, sendikalar ve meslek odaları ve
futbol taraftarları Galatasaray meydanından
bir araya geldi. (ANF) 16 Ekim
İzmir ve Konya’daki Mahle Mopisan
fabrikasında BMİS’e üye oldukları için
işten çıkarılan işçiler açtıkları işe iade
davalarını kazandıktan sonra işbaşı yapmaya başladı. Mopisan’ın İzmir ve
Konya’daki fabrikalarında 10 işçi işten
çıkarılmıştı. (Sendika.org) 11 Ekim
Bursa Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren Demo Plastik’te 10
işçi Petrol-İş Sendikası’na üye oldukları
için işten çıkarıldı. (Sendika.org) 13 Ekim
Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Dev Sağlık-İş üyesi olduğu için
işten atılan işyeri temsilcisi Nurten Toplu’nun işe iadesi talebiyle taşeron sağlık
işçileri eylem düzenledi. (Sendika.org) 22
Ekim
Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde
sendikal baskılar giderek artıyor. En son
Ozan Altıntaş isimli Acil Servis çalışanının
bundan beş ay öncesine ilişkin bir vakada
“görevi ihmal ettiği” gerekçe gösterilerek
işten atılması ise hastanede bardağı taşıran
son damla oldu. (Sendika.org) 22 Ekim
KESK Adana Şubeler Platformu, Yapı Yol
Sen Adana İl Temsilcisi Murat Vural’ın
sürgüne gönderilerek yerine Memur-Sen
üyesi bir müdür yardımcısının alınmasını
protesto etti. (Sendika.org) 27 Ekim
KESK'liler Ankara, Diyarbakır ve Şırnak'ta
basın açıklaması ve oturma eylemi yaparak
konfederasyon üyelerine yönelik baskı ve
tutuklamaları protesto etti. (ANF) 30 Ekim
Tekgıda-İş , Çizmeci Gıda Sanayi A.Ş.’de
çalışan 33 işçinin, sendikalarına üye olması
nedeniyle haksız ve gerekçesiz bir şekilde
işten çıkarıldığını açıkladı. Tekgıda-İş’ten
yapılan açıklamaya göre, Gebze’de
Güzeller Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulu bulunan Çizmeci Gıda Sanayi A.Ş.
işyerinde çalışan işçilerin Tekgıda-İş
bünyesinde örgütlenmeleri nedeniyle işten
çıkarıldıkları duyuruldu. (ANF) 8 Ekim
Anakonda Fırın Fabrikası’nda BMİS üyesi
oldukları için işten atılan altı işçinin fabrika
önündeki direnişi üç haftayı geride
bırakırken çalışan işçiler arkadaşlarına
sahip çıkmaya devam ediyor. Fabrikada
çalışanların tamamına yakını sendikaya üye
olup yetki başvurusu beklenirken, işçiler
atılan arkadaşlarının geri alınması taleplerine sessiz kalan patronu sık sık fabrika
içinde yaptıkları eylemler ile protesto
ediyor. (Evrensel) 22 Ekim
SENDİKAYLA birlikte bir günlük iş
bırakma eylemine katılan memura verilen
‘aylıktan kesme’ cezasını mahkeme
kaldırdı. Zonguldak Kadın Doğum ve
Çocuk Hastalıkları Hastanesi çalışanı ve
Türk Sağlık-Sen Zonguldak Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi ebe Arzu Kara, 25 Kasım
2009’da memur konfederasyonlarının
aldığı karar doğrultusunda bir günlük iş
bırakma eylemine katıldı. Kara’ya, 657
sayılı kanuna göre 1/30 oranında ‘aylıktan
kesme’ cezası verildi. (Evrensel) 4 Ekim
AKP Hükümetinin anayasada yaptığı
değişiklikler arasında yer alan “Bir işçinin
birden fazla sendikaya üye olma hakkı”
günlük yaşantıda nasıl yer bulacak? Bunun
ilk örneğini Merter’de kurulu bulunan
Texim Fabrikası’nda göreceğiz. TEKSİF’e
üye oldukları için 4 işçinin işten atıldığı fabrikada, bir yandan da DİSK/Tekstil üye
yapıyor. (Evrensel) 5 Ekim
Deri-İş
uzun zamandır örgütlenme
çalışması yürüttüğü Yeşil Kundura’da patronlarla yapılan görüşmelerden sonuç
alamayınca mücadeleye devam edeceklerini
duyurdu.
Fabrika
önünde
gerçekleştirilen basın açıklamasında işçiler
görüşmelerden sonuç çıkmamasına ilişkin
tepkilerini dile getirdiler. (Evrensel) 3 Ekim
DERSİM’’in Ovacık ilçesinde kurulu Mun-
79
işgal bitirildi ancak eylemler sürecek.
DİSK/ BMİS’da örgütlendikten sonra işten
atılan Mutaş işçilerinin işe iade talebiyle
sürdürdüğü işgal
29 Ekim yapılan
anlaşmayla sona erdi. Sendika yöneticileri
ve işveren arasındaki görüşmede yapılan
anlaşmaya göre işçilerin kıdem ve ihbar
tazminatları ödenecek. (Sendika.org) 30
Ekim
80
zur Su AŞ yönetimi işçilerin üye olduğu
sendikayı tanımıyor. 2005’te 240 üyeyle
kurulan Munzur Su’nun kurucuları arasında
demokratik kitle örgütleri yöneticileri, eski
sendikacılar ve tanınmış simalar da bulunuyor. (Evrensel) 24 Ekim
Sendikalaştıkları için işten atılan ve açtıkları
işe iade davası 22 aydır devam eden Sinter
Metal işçilerinin davası nihayet karar
duruşmasına
kaldı.
Üsküdar
İş
Mahkemesinde dün devam eden davaya
işçiler ve BMİS yöneticileri katıldı.
(Evrensel) 23 Ekim
ÜÇ aya yakın bir süredir Düzce Organize
Sanayi Bölgesi’nde kurulu Mas-Daf
fabrikasından atılan işçilerin direnişi kapı
önünde ve fabrika içinde devam ediyor.
Sendikal örgütlenmeyi engellemek isteyen
işverene karşı direniş çadırında mücadelelerini sürdüren 22 işçiye destek
amacıyla yapılan basın açıklamasına yüzlerce işçi katıldı. (Evrensel) 22 Ekim
TRAKYA’da işçilerin sendikalaşma
çalışmaları hız kazandı. Çorlu Avrupa
Serbest Bölgesi’nde üretim yapan Belçika
firması Bekaert Tekstil. DİSK/Tekstil fabrikada çalışan 260 işçinin büyük kısmını
üye yaparak 13 Eylülde yetki için Çalışma
Bakanlığına başvurdu. Yetki başvurusunun
hemen ertesi günü fabrika yönetimi 3 işçiyi
işten attı.. (Evrensel) 20 Ekim
TÜM BEL-SEN, Fatih Belediyesi’nin
çalışanlar üzerindeki baskı, şiddet, görev
yeri değişikliği ve sürgün uygulamalarının
tırmandığına dikkat çekti. Sendika yönetim
kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada,
üyelerinin son dönemlerde sendikadan istifaya, emekli olmaya zorlandığını, görev
yeri değişiklikleri ile bezdirilmeye, sürgünlere, soruşturmalara tabi tutulduklarını
bildirdi. (Evrensel) 19 Ekim
TÜRK Metal Genel Başkanı Pevrul Kavlak
yaptığı yazılı açıklama ile, Türk Metal’in
örgütlenme
çalışmalarını
yürüttüğü
Kardemir AŞ’de 9 Haziran tarihinden
itibaren atılan işçi sayısının 100’e ulaştığını
bildirdi. Kavlak, yüzde 42’lik ücret kesintisini işçiye iade etmeyen Kardemir yönetiminin ağırlıkla Türk Metal üyeleri olmak
üzere işçi çıkarımına başlamasını ve bunu
ısrarla devam ettirmesini işyeri barışına
gölge düşürdüğünü söyledi. (Evrensel) 16
Ekim
GEBZE’de kurulu olan Çizmeli Time
fabrikası patronu işçilere yemin ettirerek
“Tek Gıda-İş’e üye oldunuz mu?” diye
sordu. Yemin ettiği için bu soruya “Evet”
diyen 33 işçi kapı önüne kondu. İşçiler günlerdir fabrika önünde direnişteler.
(Evrensel) 12 Ekim
Gemlik Serbest Bölge’de otomotiv
fabrikalarına koltuk kılıfları üreten Leer
Trim Oto Yan Sanayi fabrikası işçileri
hakları için sendikalaşma mücadelesi
veriyor. 683 işçinin çalıştığı fabrikada 1
hafta gibi kısa bir sürede işçilerin yüzde
80’i TEKSİF’e üye olurken, işçilerin mücadelesi işten atmalar ve baskılarla
kırılmaya çalışılıyor. Şimdiye kadar
baskılara boyun eğmediği için işten atılan
işçi sayısı 15’e ulaştı. (Evrensel) 9 Ekim
KASIM
İzmir Menemen Organize Sanayi Bölgesi'nde bulunan Gülsever Deri Sanayii'de 6
Ağustos’ta işe başlayan İrfan Gezgil
sendikal çalışmaları nedeniyle 28 Ekim tarihinde de işten çıkarıldı. Asgari ücretle
çalıştırılan, lavabolarında sadece sıcak
suyun aktığı işyerinde çalışanların haklarını
aramak için örgütlenme çalışmaları yapan
Gezgil, ekonomik gerekçeler gösterilerek
işten çıkarıldı. İHD’ye başvuran Gezgil,
Gülsever Deri’de yaşanan hak ihlallerine
karşı hukuksal anlamda denetim
yapılmasını istedi. (ANF) 3 Kasım
Sendikalı oldukları için işten çıkartılan ve
214 gündür direnişte olan UPS Kargo
işçileri, kışın kendini iyiden iyiye
hissettirdiği şu günlerde yağmura rağmen
mücadelelerini sürdürüyor. Tekrar işe
alınıncaya kadar eylemlerini sürdüreceklerini belirten UPS Kargo işçileri, 'bugüne
kadar dayandık, bundan sonra da
dayanacağız' mesajı verdi. (ANF) 25 Kasım
Mersin’de CHP’li Belediye Meclis üyesine
ait Akdeniz Çivi fabrikasında sendikalı
olmak istedikleri için işten atılan işçiler
CHP Mersin il binasını işgal etti. Sabahın
Emekli-Sen, “Emeklilerin örgütlenme
hakkı” için başlattığı imza kampanyasın
devam ederken, 10 Aralık’ta AİHM’e gönderilecek olan imza sayısının on binlere
ulaştı.
Emekli-Sen,
“Emeklilerin
örgütlenme hakkı” için başlattığı imza
kampanyasına sürüyor. (ANF) 26 Kasım
KESK/Eğitim-Sen Alanya Temsilcisi
Kemal Göl, 2007 yılında 100 kişilik
öğretmen grubuyla yaptığı basın açıklaması
için Kaymakamlık'tan izin almadığı
gerekçesiyle Alanya 2. Asliye Ceza
Mahkemesi tarafından 1 yıl 3 ay hapis
cezasına çarptırıldı. (Sendika.org) 8 Kasım
DİSK Nakliyat-İş Kartal Belediyesi’nin
sendika düşmanlığını, belediye önünde
yaptığı eylemle protesto etti. Belediye,
Nakliyat-İş’in 150 üyesinin bulunduğu
KARTURSAŞ’ta işkolu tespiti davası açtı.
KARTURSAŞ’ın
Nakliyak-İş’in
bulunduğu işkoluna dahil olduğu daha önce
İstanbul 1. İş Mahkemesi ve Yargıtay Kararı
ile saptanmıştı. (Sendika.org) 12 Kasım
Buca Belediyesi’ne bağlı temizlik ve park
bahçe işçileri taşerona karşı eylemdeydi.
İşçiler 4 Kasım günü saat17.00’de Buca
Belediyesi önünde basın açıklaması yaparak sendikal haklarını istedi. Bazı
işçilerin ailelerinin de katıldığı eylem
boyunca “susma haykır sendika haktır” denildi. (Sendika.org) 5 Kasım
Antep’te, örgütlenme hakları tanınmayan
Eruslu Sağlık Ürünleri A.Ş işçileri 4
arkadaşlarının sendikalı oldukları gerekçesiyle işten çıkarılmasının ardından direnişe
geçti. AKP’li patron, direnişi kırmak ve
Petrol-İş’i işyerinden uzaklaştırmak için
sözcüleri konumundaki Hak-İş’e başvurdu.
Taşeron bir şirket olan ve 192 kişinin
çalıştığı Beltaş’ta işçiler, kötü çalışma
koşullarının değişmesi için sendikalı oldu.
DİSK/ Genel-İş ‘de örgütlenen işçilere
sendikadan istifa etmeleri yönünde baskı
yapan Beltaş yönetimi, şantiye şefi olarak
çalışan Peyzaj Mimarı Sema İrgas ve
Zeynep İlhan’dan da bu durumu
çözmelerini istedi. Bunu kabul etmeyen
İrgas ve İlhan, uyum ve verim sorunu
yaşadıkları iddiasıyla işten atıldı. (Evrensel)
20 Kasım
MERSİN International Port’a (MIP)
işçilerin sendika hakkını tanımıyor. Patron
TÜMTİS üyesi işçilerin imzaladığı
sözleşme hükümlerini uygulamamakta
direnirken,
taşeronlaştırma
yoluyla
örgütlülüğü dağıtmak istiyor. Buna karşı
Liman A kapısı önünde eylem yapan
TÜMTİS üyesi işçiler haklarından
vazgeçmeyeceklerini bildirdiler. (Evrensel)
4 Kasım
KARDEMİR’de Türk Metal ve Çelik İş
arasında yaşanan yetki tartışmalarının
kurbanı olan ve işten atılan işçiler seslerini
mitingle duyurmaya çalıştı. (Evrensel) 2
Kasım
Brisa’dan atılan işçilerin Lastik-iş Kocaeli
Şb. Kongresi’nin yenilenmesi talebiyle
açtıkları dava, Yargıtay tarafından
onaylandı. Karar gereğince Lastik-iş Kocaeli Şb.’nde seçimler yenilenecek. Sendika
yönetimine muhalif oldukları için işten
atılan Brisa işçilerinin delegelikleri Üsküdar
1. İş Mahkemesi tarafından sendikanın
tüzüğüne aykırı olduğu gerekçesi ile
düşürülmüş, Yargıtay 9. Dairesi ise bu
kararı bozmuştu. (Evrensel) 8 Kasım
ÇELİK-İŞ Adana Şb. 6 Haziran 2010’da
yaptığı 7. Olağan Kongrenin iptali için
Hüseyin Şahin, tarafından açılan davanın
duruşması önceki gün görüldü. Adana 3. İş
Mahkemesinde
görülen
duruşmada
Hüseyin Şahin’in tanık gösterdiği üç Temsa
işçisi dinlendi. Tanıkların ortak vurgusu
işyerinde delege seçimi yapılmadığı
şeklindeydi. (Evrensel) 13 Kasım
Internet sitesinde müşterilerini mutlu
bayramlar sloganı ile karşılayan Migros,
çalışanlarına bayramı zehir ediyor. Migros
Adana Barajyolu şubesinde çalışan Tez
Koop-İş İşyeri Temsilcisi Aydın Yıldız,
81
erken saatlerinde CHP İl binasına gelen 100
aşkın işçi, CHP İl yönetiminin randevu
taleplerini kabul etmeyerek sorunları ile
ilgilenmediğini belirterek binayı işgal etti.
Binadaki çaycıyı dışarı çıkaran işçiler
kapıyı içerden kilitledi. Bina penceresine
"sendikalı olduk diye işten atıldık" ve "üyeniz olan patron bizi işten attı" yazılı pankart
asan işçiler slogan atmaya başladı. (ANF)
25 Kasım
82
çalıştığı şarküteri bölümünde tadımlık
zeytin ve peynir yediği iddiasıyla işten
atıldı. Tez Koop-İş ise Yıldız’ın Migros ile
sendikası arasında bayramda yapılacak
fazla mesailerde itilafa düşülmesi nedeniyle
açtığı dava nedeniyle işten atıldığını belirtti.
2003 yılından beri Çorlu’nun Misinli köyü
yolu üzerinde üretim yapan Astaş
Alüminyum fabrikasında iki aydır BMİS
örgütlenmeye çalışan işçilerden dokuzu salı
günü işten atıldı. Atılan işçiler aynı gün fabrika önünde direnişe başlarken BMİS yetki
için ÇSGB ‘ye başvuru yaptı. (Evrensel) 13
Kasım
Belediye-İş’in sendika genel merkezinde
yaptığı 9. Olağan Genel Kurulu yapılan
seçimlerle sona erdi. Genel Kurul’un
önceki gün basına kapatılan bölümünde
delegeler söz aldı. Yurdakul, muhaliflerin,
ücretlerini açıklaması yönündeki taleplerine
karşılık vermezken, maaşların düşürülmesi
yönündeki önerge de kabul edilmedi.
BMİS Schneider Fabrikası’nda yetki aldı.
Schneider’ın İzmir Çiğli ve Manisa’daki
fabrikalarında örgütlenen sendika üyesi
işçiler yaptıkları eylemle patronu yetkiye
itiraz etmemeye çağırdılar. (Evrensel) 27
Kasım
Temsa’da 27 Eylül 2010’da 6 aylık ücretsiz
izni kabul etmedikleri için işten atılan işçiler
işe iade davası açtı. Fabrikada yetkili Çelikİş yöneticilerinin Temsa patronuyla yaptığı
protokolle işten atıldıklarını belirten işçiler,
işyerinde bir krizin olmadığını, kıdemi yüksek işçiler ile sendikayla ters düşen ve
haksızlıklara boyun eğmeyen işçilerin
çıkarılarak yerlerine yeni işçi alındığını
söylediler. (Evrensel) 22 Kasım
ARALIK
Tekirdağ’ın Çorlu İlçesi’ndeki Avrupa
Serbest Bölgesi’nde bulunan Polyplex
fabrikasında işçilerin direnişi sürüyor.
Petrol-İş, yeterli sayıya ulaşınca ÇSGB
yetki başvurusunda bulundu. Başvurunun
ardından Polyplex Europa Polyester Film
ve Sanayi Ticaret A.Ş. patronu beş işçiyi
işten çıkardı. İşçiler de işlerine sendikalı
olarak dönmek için 23 Kasım’da işyeri
önünde direnişe geçti. (Sendika.org) 31
Aralık
Sendikalı oldukları için işten çıkarılan
Nakliyat-İş üyesi, İş Bankası bünyesindeki
Nemtrans işçileri 31 Aralık günü İstanbul 4.
Levent’te bulunan İş Bankası kulelerinin
önünde eylem yaptı. (Sendika.org) 31
Aralık
Tuzla Boya-Vernik Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Sa-Ba Endüstriyel Ürünler
İmalat ve Ticaret A.Ş’de Petrol-İş üyesi 104
işçi patron tarafından işten çıkarıldı. Patronun işten çıkarma saldırısı Petrol-İş’in yetki
tespiti için ÇSGB yaptığı başvurunun
hemen ardından gerçekleşti. Yetki tespiti
konusunda yapılan başvurunun ardından
Sa-Ba patronu Petrol-İş üyesi 4 işçiyi ‘performans yetersizliği’ gerekçesiyle işten
çıkardı. Arkadaşlarının işten çıkarılmasının
ardından fabrikada çalışan sendika üyesi
100 işçi 20 ve 21 Aralık günlerinde iş
bırakma eylemi yaptı. (Sendika.org) 22
Aralık
BMİS üyesi oldukları için işten çıkarılan
ve 23 Aralık 2008 tarihinde fabrika önünde
direnişe geçen işçiler işlerine geri dönüyor.
İşçilerin açtığı işe iade davalarının
kazanıldığı 13 Aralık'ta açıklandı. İki yıl
önce, işten çıkarılan 400 işçi Ümraniye’deki Yukarı Dudullu Organize
Sanayi’de bulunan Sinter Metal’i işgal etti.
Düzce Organize Sanayi Bölgesi’nde
faaliyet gösteren MAS-DAF Makina
işyerinde, DİSK/ BMİS üyesi işçilerin
direnişi başarıya ulaştı. Sendikalaşma
haklarını kullandıkları için işten çıkartılan
işçiler anlaşma sağlanması üzerine 3 Aralık
günü işbaşı yaptılar. (Sendika.org) 4 Aralık
Bursa Gemlik’te Kurulu Lear Trim’de
işçiler, kötü çalışma koşullarına karşı
başlattıkları
sendikal
örgütlenmeyi
başarıyla sonuçlandırdı. TEKSİF’te örgütlenen işçilerin sendikalaşmasını duyan fabrika yetkilileri, işçilerin üzerindeki baskıyı
artırdı. Sendikadan istifa etmeye zorlanan
işçilerden 15 işçi’i işten atıldı. Ancak baskı
ve işten atmaların yıldıramadığı işçiler,
Çorlu Avrupa Serbest Bölgesinde üretim
yapan Polylex Europa fabrikasında çalışan
işçilerden 5’i Petrol-İş Sendikasına üye
oldukları için işten atıldı. (Evrensel) 2
Aralık
İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı’nda
(İSG) Hava-İş Sendikasına üye oldukları
için işten atılan işçiler mücadelelerini
sürdürüyor. İşçiler dün kendilerini işten
atan, Fenerbahçe Spor Kulübü Yöneticisi
Nihat Özdemir’in büyük ortağı olduğu
Limak Holding önünde eylem yaptı.
BURSA’da işyeri önünde basın açıklaması
yaptıkları için 8 BES üyesi hakkında
“Kademe ilerleme durdurma cezası” verilmesi talebiyle soruşturma başlatılmasına
tepkiler sürüyor. BES üyeleri tüm yurtta
basın açıklamaları yaparak sendikal
faaliyetlere yönelik baskıya dikkat çektiler.
Gebze’de sendikal mücadelelere her gün
yeni biri ekleniyor. Patronlar, sendikal
örgütlülüğü kırmak için işten atma yoluna
başvursa da bu işçileri engellemiyor. Bunun
son örneği Petrol-İş’in örgütlü olduğu Bericap’te yaşandı. Patron baskılarını artırıp 4
kişi işten atarken, direnişe geçen işçiler
örgütlülüklerine ve atılan arkadaşlarına
sahip çıkmakta kararlı. (Evrensel) 27 Aralık
BURSA 5. Asliye Ceza Mahkemesi,
hakkında sendikalı personel arasında
ayrımcılık yaptığı ifade edilen Bursa PTT
Heykel Şubesi Müdürü Mehmet Akaç’a
ceza verdi. Ceza konusu davada, adı geçen
şubede Birlik Haber-Sen , Haber-Sen ve
Türk Haber-Sen mensup elemanların
çalıştığı ve suç tarihinde ise sanık Mehmet
Akaç’ın bu sendikalardan Birlik Haber-Sen
sendikasına mensup görevlileri koruduğu
halde diğer 2 sendika ya mensup görevlileri
değişik görevlerde görevlendirerek sendika
ayrımcılığı yapmak sureti ile görevini
kötüye kullandığı gerekçesiyle dava
açılmıştı. (Evrensel) 22 Aralık
83
örgütlenmeyi
sürdürerek
işyerinde
çoğunluğu sağladılar. (Evrensel) 4 Aralık
2010 yılında “güzel ölen” işçiler
Nazır Kapusuz
Hak ihlallerini bildiğiniz gibi gazete haberlerinden ve internet sitelerinden derliyoruz. Yılın ilk günü yani 1 Ocak 2010 tarihinde gerçekleşen bir vaka aslında
yılın nasıl geçeceğinin de bir göstergesi oldu. “Adana'da ayakkabı imalathanesinde
çıkan yangında ayağı kırık olduğu için kaçamayan bir kişi, dumandan zehirlenerek
hayatını kaybetti.” Birçok hak ihlalinde olduğu gibi hak ihlallerinin birden fazla
yaşandığı alanlarla karşı karşıyayız. Yani hiçbir vaka tesadüf veya olasılık dahilinde
oluşan vakalar değil. Bu haberde de; sakat olan birinin çalışmaya devam etmesi, 1
Ocak günü resmi tatil olmasına rağmen çalışmaya devam etmesi, çıkan yangına
karşı tedbir alabilen bir yer olmaması gibi, sosyal güvenlik tedbiri, fazla çalışma
ve kötü çalışma koşullarına kadar birçok hak ihlali bulunmaktadır. Genel olarak
kötü çalışma koşulları (mekansal) ve iyice kabullenilen ve gelenekselleşen kötü
çalışma şartları iş kazalarını beraberinde getirmektedir.
Kötü çalışma koşulları ve şartları konusunda bir gelişme olmakta mıdır? Genel
bir kanı Türk insanının başına kötü birşey geldikten sonra tedbirini aldığı
yönündedir. Yani kötü sonuçların biriktirdiği deneyimler olmadan bir tedbir almaz.
Ama iş kazalarındaki durum giderek trajedi haline gelmektedir. 23 Şubat 2010 günü
Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'de 4 yıl aradan sonra ikinci maden
faciası yaşandı. 46 işçinin çalıştığı ocakta grizu patlaması sonucunda 17 işçi
hayatını kaybetti. Yaralı kurtarılan 18 işçiden 6'sının durumunun ağır olduğu belirtildi. Aynı maden ocağında 4 yıl önce yaşanan grizu patlamasında yine 17
madenci ölmüştü. 4 ay arayla aynı madende 17 işçinin ölmesi bir tesadüf olmaz.
Hatta oradaki idari yetkililerin devletin denetleyici konumundaki kişilerin, 4 yıl
önceki faciadan sonra bunları soruşturan yargının ve güvenlik güçlerinin yine aynı
tavırları göstermesi bir tesadüf değildir. Tam olarak sermayeyi olabildiğince koruyan kollayan ve örneklerine giderek daha çok rastladığımız “çok çalışmayı”
yücelten ve kazalarını giderek dini bir mistizm haline getiren bir anlayış egemen
olmaktadır. Aynı yerde aynı işletmede 17 kişinin 4 yıl arayla ölmesini açıklayacak
herhangi bir argüman üretilemez.
Yukarıdaki örneğe bakarak küçük bir örnek olsa da yaklaşımı sergilemek
açısından bakacağımız vaka ise Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde bir mühendisin kafasına
tüp düşerek ölmesiyle gündeme gelen bir inşaat. Bu inşaatın mühürlendiği, tedbirlerin yeniden sağlanarak devam ettiğini düşünmemiz gerekir normal koşullarda.
Ama tüp kazasının üzerinden bir hafta geçmeden kazaya tepkiyle işi bırakan
işçilerin yerine işe başlayan 27 yaşındaki Engin Balcı, inşaatın 6'ncı katından
düşerek hayatını kaybetmiştir. Yani işyerlerinde ihmaller alışıldık ve istikrarlı bir
hale gelmektedir. İş kazası yaşanan bir yerde yeterli yaptırım uygulanmadığı için
aynı işyeri defalarca karşımıza iş kazası haberiyle çıkabilmektedir.
Nitekim yargının da paralel düşündüğü, cezai yaptırımlarda titiz davranmadığı
86
2009 yılında yaşanan sel felaketinde ölen 8 işçi kadının davasında da görülmektedir. 2010 yılında dava devam etmekteydi. 17 Mart tarihli duruşmada bilirkişi raporu
"Meydana gelen doğal afetin asli derecede, 8'de 4 oranında kusurludur” diyerek
“takdiri ilahi”yi yarı yarıya suçlu buldu. Evet takdiri ilahi ise “durmak yok, üretime
devam”
İş kazalarında genel olarak rastlanan bir ifade bulunmaktadır. “işe başladığı ilk
gün” ifadesi o kadar sık yazılmaktadır ki, takdiri ilahi denemeyecek kadar gerçek
bir sebep yaratmaktadır. Gerekli iş öncesi eğitimden kaçınan, iş gücünden hemen
artı değer yaratmak isteyen bir çok işveren iş kazalarının asıl müsebbidir.
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde deri fabrikasında işe başladığı ilk gün geçirdiği iş
kazasında sağ elinin 4 parmağını deri tıraşlama makinesine kaptıran kişi, üstüne
üstlük hiçbir gerekçe gösterilmeden işten çıkarılıyor. Açtığı dava ile iş bulamadığı
için malulen emekli olmak isteyen işçiye yine yargı hiçbir tazminat hakkı tanımıyor
ve iş yerine devlete ödeyeceği 6 bin TL ceza kesiyor. İşçinin yeterli eğitim alaması,
işgüvenliğinin sağlanamaması haksız işten çıkarılması ve bundan sonra göreceği
zararla ilgili herhangi bir tazminat hakkına kavuşmasına karar verilmiyor. Elbette
işverenler bu cezaların komikliği karşısında işçinin eğitimi, güvenliği gibi konularda maliyet altına girmek istemezler. Devlete öde cezayı geç, gelsin yeni işçiler.
Elbette bu tip işverenlerin merdiven altı işyerleri olduğu, onların ayrıksı bir yeri
olduğu gibi düşüncelerin bu tip kazaları inceleyenlerde oldukça yaygın olması da
iş kazalarının üstüne gidilememesi için güzel bir arka plan oluşturmaktadır. 10
Nisan günü uluslararası sermayeye ait bir kuruluş olan ve birçok bilinen temizlik
ve hijyen markasının sahibi olan Hayat Kimya gibi bir firmanın kâğıt bölümünün
ek binasının inşaatında çalışan Hakan Akşan (30) vinç sepetiyle tavan profilinin
arasında kalarak feci şekilde can verdi. İşçilerin ilk ifadesine göre vincin stop
düğmesinin çalışmadığı öğrenildi. Ürünlerin marka değeri var ama o ürünleri
sağlayan ve yeni yatırım yapıldığına göre artı değer üstüne artı değer yaratan
işçilerin herhangi bir değeri bulunmamaktadır. Oradan çıkan çocuk bezleri bile defalarca kalite kontrolünden geçerken, vincin “stop” düğmesinin çalışıp çalışmadığı
kalite kontrolünden geçirilmeye değmeyecek birşeydir. Bantın üstündeki ürün
kadar değeri olmayan bir işgücü var karşılarında.
Değeri olmayan işgücünün hayatını kaybetmesinden çıkarılacak sonuç bazen
sadece onların rahat ve güzel mi öldükleri yoksa can mı çekiştikleri olabilmektedir.
Zonguldak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessese
Müdürlüğü'ne ait kömür ocağında, meydana gelen grizu patlamasında göçük
altında kalan 30 madenciden 28’inin cesedine ulaşıldıktan sonra 28 Mayıs günü
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, Zonguldak’ta yaşamını yitiren
madencilerin ölümü için “güzel ölüm” diyebilmiştir. Her nedense taşeronların
savunma bakanlığını da aynı anda icra eden Dinçer kazaların taşeronla ilgisi
olmadığını belirtmiş ve kamuya ait madenlerde daha çok ölümlü kaza yaşandığını
savunabilmiştir. Yani Bakan diyor ki “benim sorumluluğumdaki kamu daha da
kötü, ah! bir bilseniz”
Madencilikte kamu mu daha kötü taşeronluk mu bilemeyiz ama toplam da
dünyanın en kötüsü olduğumuz gerçeği geçenlerde açıklandı. Nüfusa oranla ölümlü
maden kazalarında dünya birinciliğini Çin’e bile bırakmayışımız belki Dinçer’in
yeni açıklamalar yapmasına neden olabilir; “Ama bizimkiler daha güzel ölüyor”
Bu kadar vahim durumdaki madencilik sektöründe, daha vahim olan ise Genel
Maden İş Sendikası’nın tavrıdır. Ölen işçiler için her yıl mevlid okutmayı gelenek-
sel hale getiren Sendika dünyanın üzerinde ki Bakan’la birlikte tek örnektir.
87
Bu ikilinin gayretleriyle Madencilik sektörü Türkiye’de birinci sıraya oturmuştur.
Raporumuza gore 95 madenci hayatını kaybetmiştir. (Maden mühendisleri
Odası’nın verilerine gore bu rakam 105’tir) Zonguldak'ta 17'incisi düzenlenen
'Türkiye Kömür Kongresi'nin sonuç bildirgesinde, Türkiye'deki maden işçisi ölüm
oranının Avrupa ortalamasının 4.5 katı olduğuna dikkat çekildi. Bildirgede ülkedeki
iş kazalarının yüzde 98'inin önlenebilir olduğu hatırlatılmış. Nitekim Karadon’da
30 madencinin ölümüyle ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın raporuna göre ocakta patlamaya neden olacak gaz seviyesi hızla
yükselirken, Merkezi Gaz İzleme İstasyonu’nda bulunan görevliler puantajlarına
bakmak üzere yerinden ayrılmıştı, görevli maden mühendisi ise gazdaki yükselişi
gördüğü halde tuvalete gitti. Rapora göre her iki görevli, 7 gün 24 saat yerlerinden
kıpırdamamış olsalar bile, kriz anında ne yapılacağı konusunda boşluklar vardı:
Çalışanlar gaz yükselmesi durumunda ne yapacakları konusunda yeterince
bilgilendirilmemişti, böyle bir durumda hangi yetkililerin sırasıyla uyarılacağı,
ocağın tahliye edilmesi kararına kimin karar vereceği netleştirilmemişti. Ve ocakta
gaz yükselince sesli olarak alarm verecek sistem susturulmuştu!
İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları
Ancak Bakan’ın kamuda daha kötü deyişi bir gerçekliğe de işaret etmektedir.
2006 yılından bu yana hazırladığımız raporlarda kamu hizmetlerini yerine getiren
sektörlerde iş kazaların hızlı artış eğilimi ,bizi son iki yıldır kamu hizmetlerindeki
iş kazalarını ayrı tasnif etmeye itmiştir. Kamu altyapı hizmetlerinde 52 işçi, kamu
hizmetlerinde 25 işçi, TOKİ inşaatlarında 9 işçi, geçen sene kamusal hizmet alanına
koyduğumuz ama özelleştirmeler sonucu bu sene ayrı bir tasnife taşıdığımız elektrik dağıtım ağırlıklı enerji sektöründe de 13 kişi hayatını kaybetmiştir. Toplamda
100 işçinin devletin işçisi olarak öldürüldüğünü söyleyebiliriz. Ancak Bakan
Dinçer’in “Kamu, taşeronlardan daha kötü” derken bir bilginin de üstünü örttüğünü
söylemeliyiz. Kamu, zaten taşeronlarla hizmet vermektedir. Yani deneyimli kalifiye
yıllardır işçi olarak çalışan kamu işçi profili tasfiyelerle giderek yok edilmiş, en
tehlikeli ve kamusal alanda önemli hizmetler artık taşeron firmalar aracılığı ile verilir hale gelmiştir. Bu durum iş cinayetlerinde çok hızlı bir artışa neden olmaktadır.
Yukarıda verdiğimiz üretim bandındaki çocuk bezinden değersiz işçi örneğini burada da verebiliriz. Kamu hizmetlerini ucuzlatmanın yolu işçilerin ölümünden
geçmektedir.
İş kazaları raporlarımızda 4 yıldır üstüne vurgu yaptığımız ama hiç bir ilerleme
kaydedilmeyen iş kazası alanlarından birisi de mevsimlik tarım işçileridir. 2010
yılında 66 mevsimlik tarım işçisi hayatını kaybetmiştir. Bu vakaların çoğunluğu
tahmin edebileceğiniz gibi taşıma sırasında meydana gelmiştir. 13 kişilik
minübüsten sadece 19 ölü 16 yaralı çıkması giderek sıradanlaşan bir hale gelmiştir.
Mevsimlik tarım işçilerine gösterilen özensizlik ve ihlaller sadece taşıma sırasında
değil çalışma koşulları sebebiyle de hayatlarını kaybetmelerine neden olmaktadır.
Karaman'da, merkeze bağlı Canhasan köyü girişinde tarım işçilerinin bulunduğu
çadırlardan birinde kalan Ahmet (24) ve Güneş Çiftçi (20) ile 4 aylık bebekleri
Halil İbrahim, kaldıkları çadırda hareketsiz şekilde bulunmuş. Karaman'da 4 aylık
bebekleriyle kaldıkları çadırda ölü bulunan tarım işçisi genç çiftin, aydınlatma için
kullandıkları piknik tüpünden zehirlendikleri öğrenilmiştir. Barınma ihlali de bu
tip ölümlü vakalara eşlik etmektedir.
Yine iş kazaları haberlerinde ilginç bir medya dili egemen olmaktadır. “bir an
dikkatsizlik sonucu” “bir anlık ihmal sonucu” gibi ifadeler bolca yer almaktadır.
İşverenin yeterince tedbir almaması, çalışma koşullarının kötülüğü vb ifadeler ne-
88
dense hiç kullanılmamaktadır. Bu egemen yaygın dili malesef muhalif ve emekten
yana olduğunu düşündüğümüz yayın organlarında bile sık sık görebilmekteyiz.
Örneğin aşağıdaki haberde, makinenin “kapabilen” bir mekanizma olduğu ona
uygun güvenliğin alınmadığı gibi ifadeler değil, işçinin nerdeyse hayal ettiğinizde
nevrotik bir psikopat gibi kendisini makineye “kaptırdığını” okuyabiliyorsunuz.
Nerdeyse bir intihar haberi verilirken kullanılan “eylem biçimi”ni okuyoruz.
“Ordu'nun Ünye ilçesindeki Çimento Fabrikası'nda işçi olarak çalışan Cengiz
Bayramoğlu kendini makineye kaptırarak feci şekilde can verdi.”
Bu yıl iş kazalarında yeni bir sektör eklemek durumunda kaldık; “savaş”. Aslında
raporu hazırlarken kafamızda böyle bir şey yokken, nereye koyacağımızı
bilemediğimiz bir istatistiğe tek bulabildiğimiz yer bu başlık oldu. Güneydoğu’daki
savaş koşulları bir çok emekçinin ölümüne sebep vermektedir. Bu ölümler
çoğunlukla arazide mayına denk gelen çoban veya tarım işçilerinin başına gelse
de aşağıda örnekte olduğu gibi çoçuk emeği bile denemeyecek yaşta başka bir ihlali
de gözler önüne sermekte. Sonuç olarak savaş nedeniyle 11 işçi yaşamını
yitirmiştir.
İdil’in Kovak mezrasında kardeşiyle bulduğu el bombası Nujiyan’ın hayatını
bitirdi, kardeşi Beşir’in ise iki elini aldı. Beşir, şimdi Diyarbakır’da hastanede,
belki gözlerini de kaybedebilir. Buldukları hurdaları kiloyla satarak kazandıkları
1 TL’yle defter ve kalem alacaklardı. Şirnak’ın İdil ilçesine bağlı Kovak mezrasında
dünyaya gelen 4 yaşındaki Nujiyan ve 6 yaşındaki kardeşi Beşir, her gün köyde
buldukları hurdaları toplar sonra da onları 1 TL’ye satarlardı. (ANF) 14 Kasım
Gazete ve internet sitelerinden takip edebildiğimiz ve tasnif edebildiğimiz
kadarıyla 2010 yılında 575 kişinin yaşamını yitirmesi ve 2410 kişinin
yaralanmasını derleyebildik. Bu derlemenin dağılımı aşağıda ki tabloda yer
almaktadır.
Ölüm
89
Yaralı
21
95
4
69
13
66
49
72
5
2
15
42
6
11
25
9
52
8
11
575
25
93
25
69
3
919
64
90
16
10
443
9
14
125
2
57
1
22
423
2410
Ama bu dağılımın sadece basın haberlerinden derlendiğini tekrar tekrar belirtmekte fayda var. Daha önceki raporlarımızda resmi rakamlar ile veriler arasındaki
çelişkileri göstermiş ve Devletin bırakın iş kazalarını engellemeyi denetlemeyi,
istatistiğini bile sağlıklı tutamadığını iletmiştik. Yine de resmi rakamları baz alsak
bile verilerin 2-3 yıl geriden geldiğini de belitmemiz gerekiyor. Örneğin 2010
yılındaki bir soru önergesine Bakan’ın verebildiği rakamlar 2008 yılına ait olabilmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, BDP Muş Milletvekili Nuri Yaman'ın, iş kazalarında yaşamını yitiren işçilere ilişkin verdiği soru
önergesini yanıtladı. Dinçer, verdiği yanıtta, Türkiye'de toplam işçi sayısının 5 milyon 398 bin 296 olduğunu belirterek, inşaat işkolunda çalışan işçi sayısının ise 761
bin 326 olduğunu kaydetti. Dinçer, Türkiye'de son 10 yılda meydana gelen iş
kazaları sayısı ile inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının verilerini on binlere varan rakamlarla açıkladı. Dinçer'in, iş kazalarıyla ilgili verdiği tabloya göre,
1999 yılından 2008 yılına kadar tüm sektörlerde toplam 784 bin 526 iş kazası meydana gelirken, bu iş kazalarında yaşamını yitiren işçi sayısının ise 10 bin 570 olduğu
açığa çıktı. 1999 yılından 2008 yılına kadar inşaat sektöründe meydana gelen iş
kazalarını 77 bin 680 rakamıyla açıklayan Dinçer, inşaat sektöründe meydana gelen
kazalarda ise 3 bin 260 işçinin hayatını kaybettiğini kaydetti. 2009 yılına ait Dünya
Sektör
Turizm
Maden
Hizmet
İnşaat
Enerji
Mevsimlik Tarım
Diğer Tarım
İmalat
Ulaşım
Temizlik
Tersane
Servis
Altyapı
Marjinal
Kamu Hizmetleri
TOKİ
Kamu Altyapı
Tekstil
Savaş
Sağlık Çalışanı
Zehirlenme
Toplam
90
Sağlık Örgütü'nün raporlarına göreyse, Türkiye'de yılda ortalama 170 bin iş kazası
meydana gelirken iş kazalarında ölenlerin sayısı ortalama olarak 1140, sakat
kalanların 2850 kişi. Bu rakamlara göre her 43 saniyede bir iş kazası olurken, her
110 dakikada bir ölümlü iş kazası yaşanmaktadır. (Günlük) 15 Temmuz
Başlığımızda Meslek Hastalıkları yer almasına rağmen meslek hastalıklarına
yönelik değil bizim, devletin elindeki veriler bile oldukça yetersizdir. 25 Aralık
2010 tarihli Evrensel Gazetesi’nin haberine göre İş kazası nedeniyle dünyada yılda
11 milyon yeni meslek hastalığı vakası oluşuyor. Türkiye’de ise 2008 Sosyal
Güvenlik Kurumu’nun verilerine göre 9 milyona yakın sigortalı çalışanın sadece
539’u meslek hastalığına yakalandı. Bu rakamın sadece Dünya verileriyle
karşılaştırıldığında ise gerçek rakamın 35 bin ila 105 bin arasında olması gerekiyor.
Yine 2008 verilerine göre Türkiye’de yalnızca bir kişinin meslek hastalığı nedeniyle öldüğü kaydedildi ki bu rakam da bir dünya rekorudur.
İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI
OCAK
Kastamonu'nun Azdavay ilçesinde, özel bir
şirket tarafından işletilen taş kömürü
ocağında meydana gelen göçükte bir işçi
göçük altında kalarak hayatını kaybetti.
konusunda mutabık kaldıklarını belirtti.
Bugün yeniden bir komisyon toplantısı
yapılacak, ancak madencilik sektöründe
örgütlü olan sendikalara 'işçi temsilcisi'
olarak yer verilmemesi de, ilgili
bakanlıkların konuyu işçi tarafını dışarda
tutarak çözmeyi planladığını açığa çıkardı.
(Günlük) 13 Ocak
31 Ocak 2008 günü Davutpaşa Emek İş
Merkezi’nde
kaçak
havai
fişek
imalathanesinde 23 kişinin ölümüne neden
olan patlamanın iddianamesi hazırlandı.
(Radikal) 28 Ocak
Adana'da tarlasını süren işçilere yardım
etmek isteyen Muhittin Çelik (42), traktörüyle geriye manevra yaparken 25 metrelik uçurumdan yuvarlanarak hayatını
kaybetti. (Günlük) 11 Ocak
SGK, haklarını almak için hizmet tespit
davası açan kot taşlama işçilerini, davanın
düşmesi üzerine icraya verdi. (Radikal) 20
Ocak
2008 yılına göre 2009 yılında madenlerde
meydana gelen kaza ve ölüm sayıları ikiye
katlandı. DİSK'e bağlı Dev Maden-Sen'in
verilerine göre, 2009 yılında toplam 76
maden kazası meydana geldi. Kazalar en
fazla göçük sonucu meydana gelirken, diğer
kazalar ise karbondioksit sonucu boğulma,
mermer blok düşmesi, vagon çarpması,
kapak düşmesi, grizu yanması, şeklinde
gerçekleşti. 2009'daki bu kazalarda toplam
95 işçi yaşamını yitirirken, 48 işçi de
yaralandı. (Günlük) 2 Ocak
İzmir Çiğli’de Milano Kebap’da çalışan
fırın ustası Mahsuni Ulaş pide fırınını
yaktığı sırada bir patlama meydana geldi.
Yüzü ve kolları yanan Ulaş güvencesi
olmadığı için patron tarafından Özel Kent
Hastanesi’ne götürüldü. Doktorlar Ulaş’a,
patronunun parasının tedavinin ilerleyen
safhalarını karşılamaya yetmeyeceği için tedaviye devam edemeyeceklerini söyleyerek
evde tedavi olmasını önerdi. (Sendika.org)
12 Ocak
Bursa'da meydana gelen ve 19 madencinin
yaşamını yitirmesine neden olan grizu
patlamasından sonra gözler işyeri güvenliği
ve sağlığı konusuna çevrildi. Kazanın
ardından harekete geçen Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı ile Enerji ve Tabii
Kanyaklar
Bakanı
Taner
Yıldız
başkanlığında 16 Aralık'ta bir toplantı
düzenledi. Üst düzey yöneticilerin katıldığı
toplantıda 'teknik nezaretçi, iş güvenliği
uzmanı ve iş yeri hekimlerinin
ücretlendirilmesi ile ilgili usul ve esasların
belirlenmesi için her iki bakanlık temsilcilerinden ve sosyal taraflardan oluşacak bir
değerlendirme komisyonu kurulması'na
İstanbul
Fatih'te
bir
ayakkabı
imalathanesinde yaşanan patlamada yangın
merdiveni olmayan binada 15 yaşındaki Süleyman Olgun dayısı ile birlikte hayatını
kaybetti. (Günlük) 21 Ocak
Bilecik'e bağlı Vezirhan Tren İstasyonu'nda
iki tren çarpıştı. Kazada bir makinist
hayatını kaybetti 14 kişi yaralandı. (Günlük) 4 Ocak
Tuzla’daki bir tersanede patlama meydana
geldi, 4 kişi yaralandı. Yaralılardan 3'ü DİSBİR Tuzla Hastanesi'ne diğeri de Kartal
Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne kaldırıldı.
(Günlük) 28 Ocak
Hakkari’nin Şemdinli İlçesi Yeşilova köy
kırsalında
hayvan
otlatan
ismi
açıklanmayan bir çoban, ısınmak için
92
topladığı çalı ve çırpıları yaktığı sırada
aniden patlama oldu. Patlama esnasında
çoban yaralandı. (ANF) 20 Ocak
Türkiye’de 214'ü çalışan, 217'si de emekli
olmak üzere toplam 431 silikozis hastasının
bulunduğu bildirildi. (ANF) 15 Ocak
BDP Diyarbakır Milletvekili Gültan
Kışanak, Ceylan Önkol'un ölümüne ve
önceki gün 14 yaşındaki Fırat Okşak
yaralanmasına yol açan Yayla Jandarma
Karakol'unu Meclis'e taşıdı. Kışanak, patlamada Yayla Jandarma Karakol
Komutanlığı’nın bir suistimali olup
olmadığını sordu. (ANF) 12 Ocak
Mardin'in Nusaybin ilçesinde Türk Silahlı
Kuvvetlerine ait mayının patlaması sonucu
hayvanlarını otlatan 14 yaşındaki Adil
Görsel yaralandı. (ANF) 12 Ocak
Antep’te, kum yüklü TIR ile işçi servisinin
çarpışması sonucunda meydana gelen
kazada 15 kişi yaralandı. (ANF) 5 Ocak
Ankara’nın Nallıhan ilçesi Çayırhan
beldesinde kanalizasyon çukurunda göçük
altında kalan işçi ağır yaralandı. (Zaman) 1
Ocak
Adana'da ayakkabı imalathanesinde çıkan
yangında ayağı kırık olduğu için kaçamayan bir kişi, dumandan zehirlenerek
hayatını kaybetti. (Zaman) 1 Ocak
(Zaman) 4 Ocak
Van Valisi Münir Karaloğlu, Çaldıran
ilçesindeki banka soygunu girişimde
yaralanan 4 banka görevlisinden birinin
yaşamını yitirdiğini, 3'ünün ise hastanede
tedavi altına alındığını bildirdi. (Zaman) 4
Ocak
Hatay'ın Hassa ilçesinde, 112 Acil Servis
Ambulansı'nın kaza yapması sonucunda 4
sağlık görevlisinin yaralandığı bildirildi.
(Zaman) 4 Ocak
İzmir'in Kiraz ilçesinde tarım işçilerini
taşıyan midibüsün devrilmesiyle 23 kişi
yaralandı. (Zaman) 6 Ocak
Balıkesir’in Havran ilçesinden İvrindi İlçesi
Korucu Beldesi Değirmenbaşı Köyüne
zeytin işçilerini taşıyan Şaban Alkol'un
kullandığı traktör ile CHP Balıkesir İl
Başkanı İrfan Barış'ın kullandığı otomobil
çarpıştı. Kazada biri ağır 10 kişi yaralandı.
(Zaman) 6 Ocak
Başkent'te bir aracın sıkıştırması sonucu
kontrolden çıkan servis aracının, kaldırım
çalışması yapan belediye işçilerinin arasına
dalması sonucu 7 kişi yaralandı. (Zaman) 8
Ocak
Isparta'nın Keçiborlu ilçesinde Toplu Konut
İdaresi (TOKİ) inşaatında bir işçi, iş makinesiyle taşınan beton atık su bacasının üzerine düşmesi sonucu öldü. (Zaman) 8
Ocak
Kocaeli’nin Yeniköy Mahallesi'ndeki Kocaeli Serbest Bölgesi'nde, inşaat işçisi
Mustafa Baltürk (54), yapımı süren binanın
yaklaşık 5 metre yükseklikteki balkonundan beton zemine düşerek hayatını kaybetti.
(Zaman) 2 Ocak
Diyarbakır'da kaçak yapıların yıkımında
saldırıya uğrayan 5'i zabıta, 6 belediye
görevlisinin yaralandığı bildirildi. (Zaman)
12 Ocak
Konya-Aksaray yolu üzerinde bir firmaya
ait işçileri taşıyan servis kaza yaptı 10 kişi
Elazığ'ın Alacakaya ilçesinde krom
ocağında meydana gelen göçükte 1 kişi
öldü, 1 kişide yaralandı. (Zaman) 11 Ocak
Balıkesir'in Bandırma ilçesinde işçi
servisinin devrilmesi sonucu 1 kişi öldü, 15
kişi yaralandı. (Zaman) 2 Ocak
Adana'da bir kişi, çalıştığı briket
şantiyesindeki foseptik çukuruna düşerek
Ankara Yenimahalle'de Bağdat Caddesi 12.
Cadde kavşağında, 112'ye gelen ihbarı
değerlendirmek üzere yola çıkan bir ambulans ile kavşaktan geçen bir minibüs
çarpıştı. Sağlık görevlisi ile ambulans
şoförü yaralandı (Zaman) 11 Ocak
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde yolun
buzlanması sonucu işçileri taşıyan servis
minibüsü devrildi. Kazada 7 kişi yaralandı.
Ankara- Konya yolu üzerinde servis
minibüsünün köprüden uçması sonucu 8
Kahramanmaraş'ta bir fabrikanın buhar
kazanının patlaması sonucu 2 işçi ağır
Bilecik'in Gölpazarı ilçesinde yapımı süren
hidroelektrik santralinin inşaatında beton
atılması sırasında kalıbın çökmesi sonucu
Yetkin Çomak, Özer Erdem, İrfan Aydemir,
İbrahim Kırkaya, Kadir Yıldırım, İsmail
Gürlan ve Necdet Duman yaralandı.
(Zaman) 15 Ocak
Aydın'ın Çine ilçesinde yapımı devam eden
Çine Barajı'ndaki iş kazasında 1 kişi öldü,
3 kişi yaralandı. (Zaman) 15 Ocak
İzmir'in Çiğli ilçesinde, inşaat iskelesi kurarken 5. kattan düşen Celal Genç
(50)yaşamını yitirdi. (Zaman) 15 Ocak
Sultanbeyli'de, büyükbaş hayvan yetiştiren
bir çiftlikte çalışan 2'si Türkmenistan
uyruklu 3 kişi, sobadan zehirlendi. 23
yaşındaki Artur Hemdemov hayatını kaybetti, ağır yaralı iki kişi hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 15 Ocak
İzmir'deki Narlıdere Otoban Gişeleri'nde,
kamyonetin geri gelmesine yardımcı olan
görevli Nedim Akar (44) hayatını kaybetti.
(Zaman) 15 Ocak
Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi rektörlük binası önündeki bahçede, Atatürk
büstünü temizlemek isterken büstün altında
kalan iki işçiden biri ağır yaralandı.
(Zaman) 18 Ocak
Giresun'da bir taş ocağında meydana gelen
toprak kaymasında, bir operatör yaralandı.
(Zaman) 17 Ocak
Van'ın Muradiye ilçesinde ambulansın
Bendimahi Çayı'na yuvarlanması sonucu 2
Nevşehir'de çalıştığı inşaatın 5. katından
düşen işçi öldü. (Zaman) 21 Ocak
THY'nin İstanbul-Bangkok seferine
hazırlanan yolcu uçağına de-icing işlemi
yapan operatör Güven Alkan, uçağın
kanadının araca çarparak devirmesi sonucu
93
İstanbul Bahçelievler'de inşaat işçilerinin
kaldığı barakada çıkan yangında Ertuğrul
Arslan isimli inşaat işçisi, yanarak hayatını
kaybetti. (Zaman) 25 Ocak
Bursa'nın Gemlik ilçesinde bulunan Gemport Limanı'nda tır dorsesinin 2. kattan
düşmesi sonucu bir işçi yaralandı. (Zaman)
20 Ocak
İzmir'in Bergama ilçesindeki bir hurdacıda
belirlenemeyen nedenle meydana gelen patlamada 1 kişi yaralandı. (Zaman) 25 Ocak
Elazığ'ın Alacakaya ilçesinde, cevher
zenginleştirme fabrikasında meydana gelen
kazada Kadir Çimen (50) öldü. (Zaman) 26
Ocak
Tuzla tersaneler bölgesinde bakımı yapılan
bir gemide meydana gelen parlamada 2 işçi
hafif şekilde yaralandı. Sedef Tersanesi'nde
bir gemide yenileme çalışması yapılırken,
oksijen tüpünde parlama meydana geldi.
(Zaman) 28 Ocak
Balıkesir'in Edremit ilçesi Zeytinli
beldesinde bir apartmanın alt katında çıkan
yangında, 9 kişi karbonmonoksit gazından
zehirlendi. (Zaman) 29 Ocak
Ankara'nın Polatlı ilçesinde, yer altında bulunan yüksek gerilim hattının olduğu yere
trafik levhası dikmeye çalışan işçiler elektrik akımına kapıldı. İşçilerden 1'i hayatını
kaybederken, 2'si yaralandı. (Zaman) 29
Ocak
Eskişehir'in Alpu ilçesindeki hastayı kent
merkezindeki devlet hastanesine götüren
112 Acil Servis ambulansının kar nedeniyle
kayganlaşan yolda devrilmesi sonucu 5 kişi
Enerjisa Bandırma Doğal Gaz Kombine
Çevrim Santrali'nde taşeron firma
bünyesinde çalışan Mehmet Ç'nin (40),
kullandığı vinç, işçi İsmail Akova'ya (34)
çarparak ölümüne neden oldu. (Zaman) 29
Ocak
ŞUBAT
Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı
Odaköy'de 4 yıl aradan sonra ikinci maden
faciası yaşandı. 46 işçinin çalıştığı ocakta
grizu patlaması sonucunda 17 işçi hayatını
kaybetti. Yaralı kurtarılan 18 işçiden 6'sının
94
durumunun ağır olduğu belirtildi. Aynı
maden ocağında 4 yıl önce yaşanan grizu
patlamasında yine 17 madenci ölmüştü.
(Zaman) 24 şubat
Ankara'da direnen TEKEL Samsun
işletmesinde çalışan işçilerden Hamdullah
Uysal, sabah 5.30'da namaz kılmak için
camiye giderken yolda geçirdiği trafik
kazasında yaşamını yitirdi. (Sendika.org)
25 Şubat
İzmir'in Bornova İlçesi'nde meydana gelen
trafik kazasında 2 kişi öldü, 14 kişi
yaralandı. Yağmur nedeniyle kayganlaşan
yolda kontrolden çıkarak ağaca çarpan
servis minibüsü hurdaya döndü. (Zaman) 2
Şubat
Gelik beldesinin Esen mevkisindeki bir
kömür ocağında dinamit patlatılması
sırasında, ocakta işçi olarak çalışan Mustafa
Yıldırım (41) kayaların altında kalarak
yaralandı. (Zaman) 3 Şubat
Zonguldak'ın Alaplı ilçesine bağlı
Gökhasan köyü yakınlarında meydana
gelen patpat kazasında bir kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 3 Şubat
Siirt Alkumru Barajı'nda kalıp işi yapan
Ertan Yıldız (20) ve İmdat Çelik (46),
yaklaşık 10 metrelik yükseklikten düşerek
yaralandılar. (Zaman) 8 Şubat
Elazığ Organize Sanayi Bölgesindeki bir
mermer fabrikasında temizlik işçisi olarak
çalışan Mehmet Hanifi Kırat (62) üzerine
metal plaka düşmesi sonucu hayatını kaybetti. (Zaman) 9 Şubat
sunta ve MDF üreten bir fabrikada işçi
olarak çalışan Necdet İpek (48), kollarını ve
ardından da kafasını merdaneli sunta makinesine kaptırdı. Ağır yaralanan, iş
arkadaşlarının müdahalesiyle sıkıştığı yerden çıkarılan hastaneye kaldırıldı. (Zaman)
12 Şubat
Bursa'nın Karacabey ilçesinde, işçileri
taşıyan kamyonetin devrilmesi sonucu 1
kişi öldü, 7 kişi yaralandı. (Zaman) 15
Şubat
Antalya’nın Antalya’nın Kemer ilçesine
bağlı Çamyuva beldesinde bulunan bir
otelin tadilatında çalışan işçiler, şantiye
binasında hazırlanan akşam yemeğinden
sonra rahatsızlandılar. Fenalaşan 100 işçi,
ambulansla Kemer ve Antalya'daki hastanelere kaldırıldı. (Zaman) 13 Şubat
Alacakaya ilçesine bağlı Sori mevkisindeki
Yunusdere Şantiyesi'nde, 4 kilometre
uzunluğundaki krom ocağında göçük meydana geldi. Göçük altında kalan işçi Eyüp
Komi (47) öldü. (Zaman) 18 Şubat
Zonguldak'ın Ereğli ilçesine bağlı Kandilli
beldesinde, özel kömür ocağında meydana
gelen göçükte 1 işçi yaşamını yitirdi.
(Zaman) 16 Şubat
Bandırma Belediyesine ait, Bandırma Su
İnşaat Temislik Sağlık Nakliyat Ltd. Şti'nin
Ayyıldıztepe Mahallesi'ndeki taş olacağında
çalışan Turhan Demirkaya (40) dinamit
patlamasında hayatını kaybetti. (Zaman) 22
Şubat
Ankara-İstanbul yolunda işçileri taşıyan
servis minibüsünün önündeki kamyona
çarpması sonucu 2'si ağır 11 kişi yaralandı.
(Zaman) 25 Şubat
Kastamonu'nun Doğanyurt ilçesinde tamir
ettiği kamyonun krikodan kurtulmasıyla
aracın altında kalan Köy Hizmetleri
şantiyesinde işçi olarak çalışan Hasan
Çetinkaya (54) yaşamını yitirdi. (Zaman)
10 Şubat
Mersin'de seyir halinde iken kalp krizi
geçiren belediye otobüsünün şoförü
hayatını kaybetti. (Zaman) 24 Şubat
Eskişehir'de bir fabrikada yedikleri yemekten zehirlendikleri iddia edilen yaklaşık 50
işçi, hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 12 Şubat
MART
Hakkari'nin Yüksekova ilçesine bağlı
Esendere beldesinde kurt saldırısına
uğrayan çoban çocuk 13 yaşındaki Vedat
Sırrı öldü. (Zaman) 12 Şubat
İnegöl Organize Sanayi Bölgesi'nde (OSB)
Zonguldak'ta özel kömür ocağında meydana gelen göçükte göçüğün altında kalan
işçi Metin Köseoğlu (39), hayatını kaybetti.
(ANF) 1 Mart
Kilis’in Musabeyli ilçesinde tarım işçilerini
taşıyan minibüsün şarampole yuvarlanması
sonucu 13 kişi yaralandı. (ANF) 31 Mart
Diyarbakır Adliyesi'nde iki avukatın
polisler tarafından dövülmesi üzerine
Diyarbakır Barosu suç duyurusunda bulundu. (ANF) 29 Mart
Lice Toprak Mermer Fabrikasında meydana
gelen iş kazasında Mehmet Tuncel (30) adlı
kamyon şoförü hayatını kaybetti. (ANF) 26
Mart
Yalova Altınova Tersaneler Bölgesi'nde bulunan Cemre Tersanesi'nde meydana gelen
iş kazasında Sinan Durhan isimli işçi
yaşamını yitirdi. Durhan, son bir yılda tersanelerde yaşamını yitiren 132. işçi oldu.
(Günlük) 24 Mart
Zonguldak'ın Kilimli beldesinde kaçak
kömür ocağında meydana gelen patlamada,
1 kişi yaralandı. (Zaman) 1 Mart
Nevşehir Mehmet Akif Ersoy Mahallesi'ndeki TOKİ inşaatının yemekhanesinde çay
almak için elektrikli çay makinesine dokunan işçi Ferit Yoldaş (29) kaçak nedeniyle
elektrik akımına kapılarak hayatını kaybetti.
(Zaman) 1 Mart
Antalya'nın Korkuteli ilçesindeki bir
mandıranın buhar kazanında meydana
gelen patlama sonucu 5 kişi yaralandı.
(Zaman) 1 Mart
Van'ın Başkale ilçesinde fırtına nedeniyle
yüksek gerilim hattından kopan telin üzerine düşmesi sonucu çoban Barış Orak (19)
hayatını kaybetti. (Zaman) 17 Mart
Edirne'nin Keşan ilçesinde hastaneye yaralı
taşıyan ambulansın kamyonla çarpışması
sonucu 5'i ağır 9 kişi yaralandı. (Zaman) 2
Mart
Kocaeli’nin Başiskele ilçesinde bulunan
Hayat Kimya Fabrikası'nda akşam
vardiyasında çalışan 50 işçi, gece yedikleri
tavuk ve pilavdan zehirlendi. (Zaman) 5
Mart
Konya'nın Kulu ilçesi yakınlarında,
Ankara-Şereflikoçhisar yolu üzerinde 3
TIR'ın karıştığı trafik kazasında tır şoförü
İstanbul Süleymaniye Doğum ve Kadın
Hastalıkları Hastanesi'nin eski binasında
gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları
sırasında ön cephede bulunan kurşun
saçakların çökmesi sonucu 1'i ağır 4 işçi
yaralandı. (Zaman) 9 Mart
Muğla'nın Milas ilçesindeki ormanlık
alanda çıkan yangını söndürme çalışmaları
sırasında dumandan etkilenen yangın
söndürme işçisi hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 8 Mart
Üsküdar Kuzguncuk'ta 3 katlı bir binada
çökme meydana geldi. Olay sırasında binada çalışma yapan harita mühendislerinden ikisi kurtulurken biri çöken
merdivenlerin altında kaldı. (Zaman) 10
Mart
Kayseri Melikgazi ilçesi Anbar semtindeki
Serbest Bölge'de faaliyet gösteren
Milenyum Metal adlı iş yerinin boya atölyesinde bulunan boya pişirme fırını, gaz
sıkışması sonucu patladı. Patlama sonucu el
ve yüzlerinin bir bölümü yanan işçiler
Mehmet Patat (30), Adem Dursun (40) ve
Osman Akkal (40), Erciyes Üniversitesi Tıp
Fakültesi Hastanesine kaldırıldı. (Zaman)
10 Mart
Antalya'da taksi şoförlüğü yapan 72
yaşındaki Cemil Üstün, yolcu olarak
aracına binen ve parasını gasp etmek
isteyen kişiye direnince bıçaklı saldırıya
uğradı. Antalya Şoförler ve Otomobilciler
Odası Başkan Yardımcısı Muammer Eski
de, Antalya kent merkezinde 3 bin 750 taksi
plakası bulunduğunu belirterek, son iki ay
içinde kendilerine 8 taksici gasp olayının
aksettiğini bildirdi. (Zaman) 13 Mart
Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesinde, hazır
beton mikserini temizlerken makinenin
aniden çalışması sonucu yaralanan işçi,
Hakkâri'nin Şemdinli ilçesinde, kırsal
alanda pancar toplayan kadınların mayına
95
Balıkesir’in Dursunbey ilçesine bağlı
Odaköy’deki maden ocağında meydana
gelen grizu patlamasında ağır yaralanan
işçilerden İsmail Yaren (34), İstanbul’da tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.
Grizu patlamasında yaşamını yitiren işçi
sayısı 15’e yükseldi. (Sendika.org) 8 Mart
96
basması sonucu 2'si ağır 3 kadın yaralandı.
(Zaman) 16 Mart
Sarıyer'de, iki katlı bir binanın tamiri
sırasında çatı çöktü. Çatı tamirinde çalışan
4 işçi yaralandı. Yaralı işçiler çevredeki hastanelere kaldırılarak tedavi altına alındı.
(Zaman) 17 Mart
İstanbul E-5 Karayolu'nda Bahçelievler'den
Avcılar istikametine seyreden ve işçi
taşıyan 34 KGJ 21 plakalı servis minibüsü,
Şirinevler mevkiinde kontrolünü kaybederek bariyere çarptı. Kazada 10 kişi
Samsun'un Havza ilçesinde traktörün devrilmesi sonucu, 1 kişi öldü, 1 kişi
Ankara'dan Samsun'a hasta taşıyan ambulans, Çorum Buharaevler kavşağında resmi
plakalı bir pikapla çarpıştı. Kazada her iki
araçtaki 3 kişi yaralandı. (Zaman) 19 Mart
Bursa'nın Orhaneli ilçesinde, madende
çalışan işçileri taşıyan servis midibüsünün
park halindeki kamyona çarpması sonucu 2
kişi öldü, 13 kişi yaralandı. (Zaman) 19
Mart
Bursa’nın merkez Yıldırım, Mimarsinan
Mahallesi Ankara Caddesi'nde inşaatta
çalışan Ali Osman Aydın (28), 3. kattan
aşağıya düşerek yaralandı. (Zaman) 22
Mart
Uludağ Üniversitesi Orhaneli Meslek Yüksek Okulu'nda görevli öğretim görevlilerini
taşıyan minibüs, Orhaneli-Bursa karayolunun 18. kilometresindeki Yürücekler köyü
yakınlarında, kayarak takla attı. Kazada
araçta bulunan öğretim görevlileri
Zolguldak Kilimli beldesi Bölüm mahallesinde özel bir maden ocağında göçük
meydana geldi. Olay sırasında ocakta
çalışmakta olan Mehmet Karakütük (42)
göçük altında kalarak yaşamını yitirdi.
Diğer işçi Mevlüt Borazan ise yaralandı.
(Zaman) 25 Mart
Erzurum'un Tortum ilçesinde, Hidroelektrik
Santrali (HES) inşaatında çalışan Recai
Özdemir (18) isimli şahıs, kanal kazısı
sırasında kayan toprağın altında kalarak
Balıkesir’in Edremit Organize Küçük
Sanayi Sitesi'nde çalışan İsa Cura (60),
bıçkı makinesinin bıçağının yerinden
çıkması sonucu hayatını kaybetti. (Zaman)
29 Mart
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde
havanın yağışlı olması sebebiyle kontrolden
çıkan fabrika işçilerini taşıyan minibüs
bariyerlere çarptı. Kazada yaralanan 3 kişi
hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 29 Mart
NİSAN
Siirt’te Yunus Kines'in (19) kullandığı tarım
işçilerini taşıyan araç Eruh kara yolunun 3.
kilometresinde devrildi. (ANF) 27 Nisan
Mardin’in Yeşilli ilçesi Kabala Beldesi
kırsal kesiminde dün akşam saatlerinde
hayvan otlatan çoban 14 yaşındaki İzzettin
Boz, bulduğu bir cisimle oynamaya başladı.
Cismin patlaması sonucu Boz, olay yerinde
hayatını kaybetti. (ANF) 22 Nisan
İstanbul’da kot kumlamada sigortasız
çalışan ve silikozis hastalığına yakalanan
Murat Aydın 23 Nisan 2010’da yaşamını yitirdi. Evli ve üç çocuk babası olan Murat
Aydın, kot kumlamada 10 yıl çalışmıştı.
Ereğli Demir Çelik Fabrikaları’nda meydana gelen iş kazasında bir işçi öldü, bir işçi
yaralandı. (Sendika.org) 25 Nisan
Hayat kimya fabrikasının kâğıt bölümünün
ek binasının inşaatında çalışan Hakan
Akşan (30) vinç sepetiyle tavan profilinin
arasında kalarak can verdi. (Sendika.org) 11
Nisan
Yalova’da faaliyet gösteren Necdet Kalkavan Tersanesinde 10 gün önce iş başı
yaptığı öğrenilen 36 yaşındaki İsmail Çakır,
geçirdiği iş kazası sonucu yaşamını yitirdi.
Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde bir
maden ocağında meydana gelen göçükte
yaşamını yitiren 19 işçinin yakınlarının
maden firması aleyhine açtığı 5 milyon 795
bin liralık manevi ve sembolik olarak açılan
'Melekler Korusun' dizisinin çekimleri
sırasında Görüntü Yönetmeni Burak
Demirdelen yaralandı. (Sendika.org) 5
Nisan
Adana'da tarım işçilerini taşıyan otobüs
kaza geçirdi. Kazada otobüste bulunan 22
tarım işçisi yaralandı. (Günlük) 16 Nisan
Bolu'nun Mengen ilçesine bağlı Gökçesu
beldesinde özel bir kömür ocağında çalışan
10 işçi, sızan gazdan zehirlendi. (Günlük)
17 Nisan
Diyarbakır'da inşaatı süren iki katlı binanın
beton dökümü sırasında çökmesi sonucu 7
işçi yaralandı. (Günlük) 3 Nisan
Kilis'in Musabeyli ilçesine bağlı Aşağı
Kalecik köyü yakınlarında, tarım işçilerini
taşıyan minibüsün şarampole devrilmesi
sonucu 9'u ağır 13 kişi yaralandı. (Zaman)
1 Nisan
Hatay'ın Samandağ ilçesinde özel bir
şirkete ait vincin devrilmesi sonucu
yaralanan 3 kişiden Ali Berber ve Nizam
Güzel hayatını kaybetti. (Zaman) 1 Nisan
Denizli'de tekstil fabrikasında çıkan
yangına müdahale etmeye çalışan ustabaşı,
çatıdan düşerek öldü. Yaralanan bir işçi hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 1 Nisan
Yalova'da, yeni kurulan ekmek fırınındaki
deneme üretimi sırasında buhar kazanının
patlaması sonucu Selim Güner (46) öldü.
(Zaman) 11 Nisan
Konya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından Karatay ilçesi
Çataltömek Mahallesi Kanal Caddesi'nde
özel bir şirkete yaptırılan kanalizasyon
çalışmasında, şirket işçisi Şükrü Kolcu (40),
toprak kayması sonucu göçük altında kaldı.
(Zaman) 6 Nisan
Aydın'ın Germencik ilçesindeki zeytinlikte
traktörü ile dal toplayan işçi iş kazasında
hayatını kaybetti. (Zaman) 5 Nisan
Van-Çatak karayolunda, ambulans ile
kamyonetin çarpışması sonucu, 9 kişi
yaralandı. (Zaman) 19 Nisan
Elazığ'ın Maden ilçesinde istinat duvarı
yapımında çalışan işçi İbrahim Kaya (40),
toprak kayması sonucu hayatını kaybetti.
(Zaman) 23 Nisan
Kastamonu'nun Çatalzeytin ilçesinde ''pat
pat'' adı verilen tarım aracının devrilmesi
sonucu 7 kişi yaralandı. (Zaman) 23 Nisan
Erzurum'da, Palandöken Belediyesine ait
asfalt üretim tesisinde meydana gelen iş
kazasında Yahya Çoban (52) öldü. (Zaman)
26 Nisan
Bolu'nun Gerede ilçesinde 20 yıldır
kullanılmayan su kuyusuna inen Yunus Işık
(34) ve İsmail Yalçın (45) oluşan gazdan zehirlenerek hayatını kaybetti. (Zaman) 25
Nisan
Konya’nın Seydişehir ilçesinde Etibank
Alüminyum
Tesisleri'ndeki
trafo
merkezinde bakım çalışması yaptığı sırada
elektrik akımına kapılan işçilerden Engin
Yüksel (28) tedavi gördüğü Ankara Numune Hastanesi'nde hayatını kaybetti.
(Zaman) 30 Nisan
Aydın’ın Şahnalı köyünde bulunan maden
ocağında çalışan S.Ö. ile Ö.B. isimli maden
işçileri, tünel içinde çalıştıkları sırada açık
elektrik tellerine dokunarak hayatlarını kaybettiler. (Zaman) 29 Nisan
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde bir fabrikada
sızan kimyasal gazdan zehirlenen 10 kişi
hastanede tedavi altına alındı. (Zaman) 27
Nisan
MAYIS
MMO Başkanı Mehmet Torun, Zonguldak'ta maden faciasında yaşamını yitiren 30
işçide gaz maskesinin bulunmadığını tespit
ettiklerini söyledi. (Günlük) 22 Mayıs
Mersin’in Silifke ilçesinde çilek işçilerini
taşıyan minibüsün devrilmesi sonucu 27
tarım işçisi yaralandı. (ANF) 5 Mayıs
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde
taşeron şirket çalışanı, temizlik işçisi
Aytekin Könsülü’nün 1 Mayıs günü camdan düşerek hayatını kaybetmesi Sağlık
Emekçileri Sendikası tarafından yapılan bir
basın açıklamasıyla protesto edildi
97
100'er liralık tazminat davaları görülmeye
başlandı. (Sendika.org) 7 Nisan
98
Konya’nın Yunak ilçesinde, tarım işçilerini
taşıyan traktör ve römorkunun devrilmesi
sonucu aralarında çocuk ve kadınların da
bulunduğu 20 kişi yaralandı. (ANF) 9
Mayıs
Kütahya'nın Tavşanlı ilçesine bağlı Yörgüç
Köyünde çalışma sürdüren Talya Madencilik linyit ocağında, meydana gelen göçükte
bir işçi yaşamını yitirdi, (Sendika.org) 14
Mayıs
Malatya’nın Hekimhan İlçesi’nde özel bir
maden ocağında meydana gelen göçük
sonucu bir işçi hayatını kaybetti.
Kumburgaz'da İSKİ’ye ait Atık Su Arıtma
tünel inşaatında gaz sıkışması nedeniyle
patlama meydana geldi. Patlama sonucu 6
işçi yaralandı. (NTV) 21 Mayıs
Biga İlçesi Kocagür Köyü'ne biber toplamaya giden tarım işçilerini taşıyan minibüs
kaza yaptı 23 işçi yaralandı. (Sendika.org)
21 Mayıs
Tuzla tersaneler bölgesinde faaliyet
gösteren Selahattin Arslan Tersanesi'nde
biten bir geminin kızağının çekilmesi
sırasında vinç yerine işçiler kullanılınca
kaza meydana geldi. Deniz Raspa Boya
taşeron firma için çalışan Metin İnanır (23)
adlı işçi yaşamını yitirdi, Ramazan Kocatepe ağır yaralandı. (ANF) 27 Mayıs
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer
Dinçer, Zonguldak’ta yaşamını yitiren
madencilerin ölümü için “güzel ölüm” dedi,
Dinçer kazaların taşeronla ilgisi olmadığını
belirtti ve kamuya ait madenlerde daha çok
ölümlü kaza yaşandığını savundu.
Muğla'nın Fethiye ilçesinde çalıştığı
inşaatın 3'üncü katından beton zemine
düşen 44 yaşındaki Seyfettin Soylu’ya
kaldırıldığı hastanede uzman doktor
gelmeyince kadın doğumcu müdahale etti.
3 saat uzman doktor bekleyen inşaat işçisi
hayatını kaybetti. (ANF) 17 Mayıs
Antalya’nın Aksu İlçesi’nde turistleri
taşıyan tur otobüsünün dereye uçması
sonucu meydana gelen kazada 11 kişi öldü,
25 kişi yaralandı. (ANF) 25 Mayıs (Zaman)
28 Mayıs
Adana Seyhan’da Şakirpaşa Mahallesi Yeni
Metal Sanayi Sitesi 11. blokta bulunan
Çakıtlar Hurdacılık firmasında, babası ve
ağabeylerine hafta sonu için yardıma gelen
Ceyhun Çakıt (32), araç motorunu ait
parçayı kurcalarken patlama oldu. Yüzü ve
kolları parçalanan Çakıt, olay yerinde
hayatını kaybetti. (Günlük) 23 Mayıs
İstanbul'da 6 yıl boyunca kot taşlama işinde
çalışan Muş merkeze bağlı Bostankent
Köyü nüfusuna kayıtlı 16 işçi silikozis
hastalığına yakalandı. (Günlük) 18 Mayıs
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre
Türkiye'de 2008'de 72 bin 963 işçi iş kazası
geçirdi, 865 kişi yaşamını yitirdi. İş
kazalarından 69 bin 369 erkek, 3 bin 594
kadın etkilendi. İşçilerin en fazla iş kazası
yaşadıkları il İzmir oldu. İzmir'de 10 bin 95
işçi iş kazası geçirdi. İzmir'i 8 bin 489
işçiyle İstanbul, 7 bin 150 işçiyle Bursa, 6
bin 145 işçiyle Manisa, 3 bin 681 işçiyle
Zonguldak, 3 bin 601 işçiyle Kocaeli, 3 bin
472 işçiyle Ankara, 2 bin 779 işçiyle Kayseri, 2 bin 389 işçiyle Denizli, 2 bin 322
işçiyle Eskişehir izledi. Ardahan iş kazası
nedeniyle işçilerin zarar görmediği tek il
oldu. (Günlük) 4 Mayıs
Giresun merkeze bağlı Evren köyünde
doğalgaz boru hattında çalışan 2 işçi toprak
kayması sonucu yaralandı. (Zaman) 14
Mayıs
Denizli Sarayköy ilçesine bağlı Yukarı
Sazak köyünde Mehmet Pekdemir'e ait
arazide 4 metre derinliğe sulama borusu
döşeyen işçiler, meydana gelen toprak
kayması sonucu toprak altında kaldılar.
(Zaman) 1 Mayıs
Erzurum'da
ambulansla
otomobilin
çarpışması sonucu meydana gelen kazada 4
kişi yaralandı. (Zaman) 1 Mayıs
Konya'nın Hüyük ilçesinde tır dorsesine
yüklenen paletli kepçenin devrilmesi
sonucu, iş makinesinin altında kalan kepçe
operatörü hayatını kaybetti. (Zaman) 6
Mayıs
Van'da arızalanan Devlet Su İşleri (DSİ) 17.
Bölge Müdürlüğüne ait iş makinesini tamir
Gaziantep'te yangına müdahaleye giden itfaiye aracının devrilmesi sonucu sürücü
İbadullah Özdemir ve itfaiye eri Hasan
Koca hafif şekilde yaralandı. (Zaman) 14
Mayıs
Başkentte, kırıcı iş makinesinin çıkardığı
molozları aşağı döken, kepçe tabir edilen
araç, 6 katlı binadan düştü. Aracın operatörü
ağır yaralandı. (Zaman) 13 Mayıs
Beşiktaş’ta Ulus Adnan Saygun Caddesi 24
numarada bulunan 14 katlı binanın giriş
katındaki 'Bianco' isimli kuru temizleme
firmasında saat 13.30 sıralarında patlama
meydana geldi. Bir kişinin hafif şekilde
yaralandığı patlamaya, firmadaki buhar
kazanının neden olduğu öne sürüldü.
(Zaman) 19 Mayıs
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde yenileme çalışmalarının yapıldığı köprünün
çökmesi sonucu, iş makinesinin ehliyetsiz
operatörü devrilen araçta sıkışarak hayatını
kaybetti. (Zaman) 19 Mayıs
Mersin'de yük asansörü ile çekilen çimentoyu boşaltmaya çalışan işçi, tutunduğu
demir parçasının kopması üzerine 15. kattan düşerek hayatını kaybetti. (Zaman) 18
Mayıs
Muş'un Malazgirt ilçesinde elektrik akımına
kapılan TEDAŞ görevlisi hayatını kaybetti.
(Zaman) 17 Mayıs
rum katında oksijen tüpünün patlaması
sonucu yaralanan hastanenin teknik
müdürü, İzmir'e sevk edildi. (Zaman) 24
Mayıs
Kocaeli'nin Gebze ilçesinde meydana gelen
trafik kazasında kamyon ile servis aracı
çarpıştı. Kaza sonucunda servis arabası
sürücüsü olay yerinde hayatını kaybederken, yanında bulunan oğlu ise ağır
yaralandı. (Zaman) 29 Mayıs
Kocaeli Gebze Plastikçiler Organize Sanayi
Bölgesi'nde (GPOSB) bulunan bir
fabrikanın üretim bölümündeki yük asansöründe halat kopması sonucu 4 işçi öldü.
(Zaman) 29 Mayıs
Sivas’ın Saraycık köyünde tarlada
çalışmakta olan Server Yılmaz (42) isimli
vatandaşa yıldırım çarptı. (Zaman) 28
Mayıs
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde bir
mobilya fabrikası, çıkan yangına müdahale
etmek için fabrikanın çatısına çıkan 14
yıllık itfaiye eri Hüseyin Çil, çatıdaki eternitin çökmesi sonucu yaklaşık 7 metre yükseklikten düşerek ağır yaralandı. (Zaman)
28 Mayıs
HAZİRAN
Samsun'un Alaçam ilçesi köyünde hayvan
otlattığı sırada sağanak nedeniyle ağaç
altına saklanan Okan Çelik (14) üzerine
yıldırım düşmesi sebebiyle öldü. (Zaman)
23 Mayıs
Siirt'in Kurtalan ilçesinde meydana gelen
trafik kazasında 1 kişi öldü, 8 kişi yaralandı.
Alınan bilgiye göre tarım işçilerini taşıyan
Eşref Yavuz yönetimindeki 56 KA 326
plakalı kamyonet, Kurtalan Batman kara
yolunun 39. Kilometresinde devrildi.
(ANF) 5 Haziran
Trabzon'un Of ilçesinde bir pastanenin
imalathane bölümünde meydana gelen patlamada 2 kişi yaralandı. (Zaman) 22 Mayıs
Ankara'nın Beypazarı ilçesinde, mevsimlik
orman işçilerini taşıyan araç takla attı, biri
ağır 16 işçi yaralandı. (ANF) 8 Haziran
Bahçelievler Mahallesi'nde bulunan
Zonguldak Devlet Hastanesi'nde taşeron
firma çalışanı Nevzat Şen, hastane
sınırlarında yapımı devam eden Site Sahası
çalışmasının duvarının çökmesi sonucu
beton bloğun altında kaldı. (Zaman) 25
Mayıs
Ağartılmış kot modasının ölümcül
kurbanları, maluliyet haklarını talep etmek
üzere Abdi İpekçi Parkı’nda üç günlük
oturma eylemi başlattı. Kot kumlama
işçileri üç gün boyunca, TBMM’yi ziyaret
ederek grubu bulunan partilerle görüşecek
ve
kendilerine
maluliyet
maaşı
bağlanmasını isteyecek. (ANF) 22 Haziran
Manisa'da, Özel 8 Eylül Hastanesinin bod-
99
etmeye çalışan Arif Filiz aracın altında
kalarak hayatını kaybetti. (Zaman) 8 Mayıs
100
Konya’da tarım işçilerini taşıyan kamyonetin devrilmesi sonucu 18 işçi yaralandı.
(ANF) 14 Haziran
İstanbul Eyüp’te inşaat temelinde su kuyusu
açılırken meydana gelen toprak kayması
sonucu 3 işçi, göçük altında kaldı. (ANF)
20 Haziran
Batman'ın Kozluk İlçesi sınırlarında bulunan Garzan Çayı üzerinde devam eden
barajının Yazlı Köyü yakınlarındaki çalışma
tüneli çöktü. Göçük altında kalan mühendis
Haydar Sultan ile işçi Kerim Bendur
yaşamlarını yitirirken, 7 kişi de yaralandı.
(ANF) 21 Haziran
Tuzla'daki Selay Tersanesi'nde çalışan 60
yaşındaki Mehmet Tağrikulu, forkliftte
taşıdığı tonlarca ağırlıktaki malzemenin
altında kalarak hayatını kaybetti. (Radikal)
23 Haziran
İstanbul’da 7-8 Haziran günlerinde etkili
olan yağmur, sonucu Kadıköy’deki
Kurbağalıdere'nin Yeni Salı Pazarı'nın
kurulduğu yere yakın bölümde taşması
sonucu sular, Fikirtepe Köprüsü ile Mandra
Caddesi'ni etkisi altına aldı. Köprü ve Mandra Caddesi'ndeki onlarca araç mahsur
kaldı. Araçları kurtarma çalışmaları
sırasında bir belediye işçisi dereye düştü.
Sulara kapılan işçi hayatını kaybetti.
BDP Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır,
silikoz hastalığına yakalanan vatandaşların
sosyal güvenlikleri hakkında Meclis’e
kanun teklifi sundu. (ANF) 28 Haziran
Hatay'da operasyona çıkan askerler, kekik
toplayan köylülere ateş açtı. Açılan ateş
sonucu 61 yaşındaki Ali Dalmış ile 62
yaşındaki Mustafa Fil ölürken bir köylü de
yaralandı. (ANF) 28 Haziran
Zonguldak'taki Karadon kömür madeninde
yaşanan grizu faciasında yaşamlarını yitiren
2 maden işçisinin cesetleri bulunamadığı
için ailelerine, hak ettikleri ölüm aylığı ve
geliri Sosyal Güvenlik Kurumu'nca ödenemiyor. (Günlük) 17 Haziran
Dev Maden- Sen Yönetim Kurulu, Maden
Kanunu'nda değişiklik yapan yasa
tasarısına
ilişkin
açıklama
yaptı.
Açıklamada, 'Madencilik sermayeye adeta
altın tepsiyle sunuluyor. Maden Kanunu
tasarısında yerin altında iken hiçbir değeri
olmayan, onu ölümüne çalışarak yerüstüne
çıkarıp insanlığın hizmetine sunan işçinin
yeri görünmüyor' ifadesi kullanıldı. (Günlük) 5 Haziran
Osmaniye'nin Toprakkale ilçesinde, yük
treninin hemzemin geçitte tarım işçilerini
taşıyan traktörle çarpışması sonucu 4 kişi
öldü, 10 kişi yaralandı. (Zaman) 1 Haziran
Batman'da pamuk işçilerini taşıyan aracın
devrilmesi sonucu 24 kişi yaralandı.
(Zaman) 3 Haziran
Edirne'de yedikleri tavuk dönerden zehirlenen 13 inşaat işçisi hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 6 Haziran
beldesindeki özel kömür ocağında, fayton
tabir edilen vagonun devrilmesi sonucu 12
işçi yaralandı. (Zaman) 5 Haziran
Samsun'un Yakakent ilçesinde saman yüklü
traktörün devrilmesi sonucu 1 kişi öldü, 3
kişi yaralandı. (Zaman) 4 Haziran
Tekirdağ T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
inşaatında meydana gelen toprak
kaymasında 2 işçi yaralandı. (Zaman) 4
Haziran
Afşin-Elbistan B Termik Santralı Çöllolar
kömür sahasında taşeron firmaya ait kum
ocağında çalışan bir işçi, eleğe kapılarak
hayatını kaybetti. (Zaman) 7 Haziran
Zonguldak'ta 17'incisi düzenlenen 'Türkiye
Kömür Kongresi'nin sonuç bildirgesinde,
Türkiye'deki maden işçisi ölüm oranının
Avrupa ortalamasının 4.5 katı olduğuna
dikkat çekildi. Bildirgede ülkedeki iş
kazalarının yüzde 98'inin önlenebilir olduğu
hatırlatıldı. (Zaman) 8 Haziran
Kayseri'nin Yahyalı ilçesine bağlı Kopçu
köyünde tarlada çalışan işçilerin üzerine
yıldırım düştü. 12 kişi yıldırım düşmesinin
etkisiyle yaralanarak hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 10 Haziran
Malatya'da yıkılmak istenen iki katlı kerpiç
evin çökmesi sonucu bir işçi öldü. (Zaman)
11 Haziran
Yozgat’ın Sorgun'un Kepirce köyünde pan-
Pendik'te, tamirini yaptığı iş makinesinin
motor kapağı üzerine düşen Yusuf Orakçı
isimli işçi, boğularak can verdi. (Zaman) 11
Haziran
Rize'de bir lokantada çalışan 15 garson,
yedikleri pilavdan zehirlendi. Alınan bilgiye
göre, Cumhuriyet Caddesi'ndeki bir lokantada görevli garsonlar, öğle saatlerinde
yedikleri yemeğin ardından rahatsızlandı.
Mide bulantısı ve kusma şikayetleriyle Rize
82. Yıl Devlet Hastanesine giden garsonlar,
tedavi altına alındı. (Zaman) 14 Haziran
Sivas'ın Yıldızeli ilçesinde servis minibüsü
ile tırın çarpışması sonucu yaralanan 19
kişiden Gülnaz Akdoğan (29)öldü. (Zaman)
14 Haziran
Denizli Organize Sanayi Bölgesi'nde tekstil
işçilerini taşıyan servis aracı, tekerinin rögar
çukuruna girmesi sebebiyle devrildi.
Kazada bir işçi öldü, şoför ile 22 işçi
yaralandı. (Zaman) 13 Haziran
Denizli'de şiddetli yağıştan sonra bir tekstil
fabrikasının yanında bulunan tepeden gelen
sular yemekhane duvarını yıktı. Duvarın
yıkılması üzerine içerideki Turgut Tosun,
Meryem Aslan, Ali İhsan Hallaç ve Ahmet
Manisalı isimli işçiler göçük altında kaldı.
(Zaman) 12 Haziran
Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi'nde bulunan bir fabrikaya yapılan idari bina inşaatı
çöktü. Bir mühendis enkaz altında kalarak
hayatını kaybederken, 2 kişi de yaralandı.
(Zaman) 15 Haziran
Adana'da, tadilat çalışması yapılan boş bir
iş yerinin tavanının çökmesi sonucu iş yeri
sahibinin de aralarında bulunduğu 3 kişi
Artvin'in Yusufeli ilçesindeki viyadük
inşaatında üzerlerine demir iskele düşen
işçilerden 1'i öldü, 4'ü yaralandı. (Zaman)
15 Haziran
Giresun Dereli ilçesi Kurtulmuş köyü
Kotana mevkiinde inşaatta çalışan Lokman
Güven (60) sel sularına kapılarak hayatını
kaybetti. (Zaman) 17 Haziran
Sivas'ın Koyulhisar ilçesi yakınlarında otobüs ile TIR'ın çarpışması sonucu meydana
gelen trafik kazasında 20 kişi yaralandı.
Yaralı otobüs sürücüsü hastanede hayatını
Mardin'in Dargeçit ilçesinde yıldırım
düşmesi sonucu 1 kişi öldü, 1 kişi yaralandı.
Edinilen bilgiye göre, Alayurt köyünde tarlada çalışan Bilal Ayaz (18) ve kuzeni
Mehmet Nurullah Ayaz'ın (20) üzerine
yıldırım düştü. (Zaman) 19 Haziran
Diyarbakır'ın Eğil ilçesi Oyalı köyü
yakınlarında hayvanlarını otlatan Turgut
Bekil (45), yıldırımın isabet etmesi sonucu
olay yerinde hayatını kaybetti. (Zaman) 20
Haziran
Aydın'ın Söke ilçesinde tarım işçilerini
taşıyan römorkun devrilmesi sonucu, 1 kişi
öldü, 6 kişi yaralandı. (Zaman) 18 Haziran
Zonguldak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumu
(TTK) Kozlu Müessesesi maden ocağı -560
kotunda payton makinisti (işçi nakliyatını
sağlayan vagonlu makine) olarak çalışan 3
çocuk babası Turan Karaboğa (40), raydan
çıkarak devrilen paytonu kaldırmaya
çalışırken, sağ ayağı makinenin altında
kalarak ağır yaralandı. (Zaman) 21 Haziran
Siirt'te baraj inşaatında çalışan işçileri
taşıyan servis minibüsü dere yatağına devrildi. Minibüste bulunan 14 işçi çeşitli yerlerinden yaralandı. (Zaman) 21 Haziran
Atatürk Havalimanı apron bölgesinde yeni
yapılan bir binanın çatısının çökmesi
sonucu 3 işçi çeşitli yerlerinde yaralandı.
(Zaman) 21 Haziran
Tokat Reşadiye'den Çayırpınar köyü
Gölayağı mezrasına giden Bayram Altıntaş
(48) yönetimindeki 60 RA 631 plakalı traktör, Yenituraç köyü mevkisinde şarampole
devrildi. 1 işçi öldü 1 işçi yaralandı.
(Zaman) 23 Haziran
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde tarlada
çalışırken üzerine yıldırım düşmesi sonucu
ağır yaralanan kadın kaldırıldığı hastanede
hayatını kaybetti. (Zaman) 22 Haziran
Çanakkale Atatürk Mahallesi'nde hurda
dükkanında çalışan Harun Vardar (25) ile
101
car tarlasında çapa yapan Fendiye Karabulut (54), üzerine yıldırım düşmesi sonucu
olay yerinde hayatını kaybeti. (Zaman) 11
Haziran
102
Ahmet Boğaç (56) adlı işçiler, iş yerine getirilen tüpü pres makinesiyle ezmek istedi.
Bu sırada içinde bir miktar gaz kalan tüp
aniden patlamasıyla işçiler yaralandı.
(Zaman) 22 Haziran
Alınan bilgiye göre, ilçeye bağlı Pirhüseyin
köyünde çiftçilik yapan Hasan Kaplan'a
(70), arazideki koyunlarını evine götürdüğü
sırada Ağcabel Mevkisi'nde yıldırım isabet
etmesi sonucu hayatını kaybetti.. (Zaman)
29 Haziran
Manisa'nın Soma ilçesinde dinamit üretim
tesisinde, dinamitlerin test amacıyla patlatan kimya mühendislerinden biri öldü, biri
Başkent'te Eskişehir yolu üzerinde servis
aracının devrilmesi sonucu 21 kişi
Atatürk Havalimanı apronunda park halindeki Onur Havayollarına ait uçağın
kanadına çarpan yakıt tankerinin sürücüsü
Balıkesir'in Edremit ilçesinde bir pastanenin imalathanesindeki mazot tankının
patlaması sonucu iki işçi yaralandı.
(Zaman) 30 Haziran
Elazığ'ın Alacakaya ilçesinde özel bir firmaya ait krom ocağında çalışırken üzerine
taş düşen bir kişi hayatını kaybetti. (Zaman)
27 Haziran
TEMMUZ
Muğla'nın Fethiye İlçesinde su kanalı
çalışması sırasında meydana gelen göçükte
1 kişi öldü 1 kişide yaralandı. (Zaman) 27
Haziran
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK)
Karadon Müessese Müdürlüğü'ne ait
taşkömürü ocağında çalışan M.S., iki vagon
arasına sıkışarak yaralandı. (Zaman) 28
Haziran
Gaziantep'te işçileri taşıyan 27 S 3813
plakalı servis aracına, 27 L 1391 plakalı
kamyonun çarpması sonucu 18 kişi
Edremit'in Ortaoba Köyü'nde yıldırım isabet etmesi sonucu bir çiftçi hayatını kaybetti. (Zaman) 29 Haziran
Muğla'nın Bodrum ilçesindeki bir tersanede
meydana gelen patlamada 2 işçi yaralandı.
(Zaman) 29 Haziran
Çorum'un Alaca ve Bayat ilçelerinde,
yıldırım düşmesi sonucu tarlada çalışan
Osman Ateş (17), öldü. (Zaman) 29 Haziran
Karaman Canhasan köyü girişinde tarım
işçilerinin bulunduğu çadırlardan birinde
kalan Ahmet (24) ve Güneş Çiftçi (20) ile
4 aylık bebekleri Halil İbrahim, kaldıkları
çadırda hareketsiz şekilde bulundu. 4 aylık
bebekleriyle kaldıkları çadırda ölü bulunan
tarım işçisi genç çiftin, aydınlatma için
kullandıkları piknik tüpünden zehirlendikleri öğrenildi. (Zaman) 29 - 30 Haziran
İzmir'de kazı çalışmaları süren metro
inşaatında gaz sıkışması sonucu meydana
gelen patlamada ilk belirlemelere göre 2
işçi öldü 4 işçi yaralandı. (ANF) 16 Temmuz
Zonguldak'ın Ereğli İlçesi'nde faaliyet
gösteren Ustaoğlu Gemi Tersanesi'nde
iskele çöktü. Şenol Tönen, Osman Yüksel
ve Mehmet Coşkun isimli işçiler iskelenin
çökmesi sonucu olay yerinde hayatını
kaybederken, Abdullah Fidan, Tuncay
Güner ve Levent Çimen'in de yaralandı.
(ANF) 24 Temmuz
Diyarbakır'ın Çınar ilçesine bağlı Obaköy
Hıdırbeyli mezrasında hayvanlarını otlatan
15 yaşındaki Aydın Altunel yıldırım
çarpması sonucu yaşamını yitirdi. (ANF) 24
Temmuz
Urfa'nın Siverek ilçesinde Arçelik
servisinde oksijen tüpünün patlaması
sonucu iki çalışan yaralandı. (ANF) 2
Temmuz
Urfa'da gece vardiyasından çıkan fabrika
işçilerini taşıyan servis minibüsünün devrilmesi sonucu, 14 kişi yaralandı. (ANF) 7
Temmuz
Mersin Gözne Yaylası'ndaki kiraz
bahçelerinde çalışan işçileri taşıyan minibüs
Dalakderesi köyü civarında yaklaşık 5
metre yükseklikteki uçurumdan aşağı
düşerken, ağaçlara takılarak durdu. Kazada,
Malatya- Adıyaman yolunun Çat Barajı
mevkiindeki bir taş ocağında, meydana
gelen iş kazasında işçi Cihan Doğan ağır
yaralandı. Olay yerine çağrılan sağlık ekiplerinin müdahalesine rağmen Doğan
kurtarılamadı. (Sendika.org) 23 Temmuz
Siirt’in Kurtalan ilçesindeki Karabağlar
Çok Programlı Lisesi öğrencileri Emrah
Ediz, Zeki Ediz ve Hakan Pektaş dersane
ücretini denkleştirmek için yaz tatilinde
mevsimlik işçi olarak Antalya'ya gitti. Antalya'da bir apartmanın dış cephe izolasyonunu yaptıkları sırada, öğrencileri taşıyan
asma iskele koptu. İskelede bulunan 11.
sınıf öğrencisi Emrah Ediz 13. kattan aşağı
düşerek hayatını kaybetti. (Sendika.org) 29
Temmuz
Karadon’da 30 madencinin ölümüyle ilgili
bilirkişi raporu tamamlandı. Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu
Başkanlığı’nın raporuna göre ocakta patlamaya neden olacak gaz seviyesi hızla yükselirken,
Merkezi
Gaz
İzleme
İstasyonu’nda
bulunan
görevliler
puantajlarına bakmak üzere yerinden
ayrılmıştı, görevli maden mühendisi ise
gazdaki yükselişi gördüğü halde tuvalete
gitti. (Sendika.org) 30 Temmuz
Kütahya'nın Gediz ilçesine bağlı Gökler
Beldesi'ndeki özel kömür ocağında, dinamit
patlaması sonucu işçilerden Abdullah
Ulutürk hayatını kaybetti. (Sendika.org) 14
Temmuz
Tuzla’da MHP milletvekili Ali Torlak'ın
sahibi olduğu Torlak Tersanesi'nde, Çağdaş
Gemi adlı taşeron şirket işçisi Nurettin
Bingöl yüksekten düşerek yaşamını yitirdi.
Zonguldak’ın Gelik Beldesindeki kaçak bir
maden ocağında karbonmonoksit gazından
zehirlenen 3 madenciden 2’si yaşamını yitirdi, bir madencinin tedavisi ise sürüyor.
Zonguldak'ın Gelik Beldesi'nde, Bahadır
Kardeşler Madencilik'e ait kömür
madeninde meydana gelen göçükte 1 işçi
hayatını kaybetti 1 işçi de yaralandı.
Edirne'nin Keşan ilçesi Küçükdoğanca
köyü yakınlarında bir kömür madeninde
yangın çıkması sonucu mahsur kalan 3
işçinin cesedine ulaşıldı; Yunus Aktaş, Halil
Açıkgöz ve Volkan Hamarat. (Sendika.org)
9 Temmuz
Bursa Dörtçelik Çocuk Hastanesi'nde
görevli 15 personel, mide bulantısı, kusma
şikayetiyle hastanenin acil servisine
başvurdu. Tedavi altına alınan personelin,
öğle yemeğinde yedikleri tavuktan
zehirlenmiş olabilecekleri üzerinde duruluyor. (Günlük) 22 Temmuz
Trabzon'un Of ilçesinde çay toplarken
güneş çarpması sonucu baygınlık geçiren,
durumu ağır olan işçi, ambulans helikopter
ile Trabzon'a sevk edildi. Alınan bilgiye
göre, ilçedeki bir bahçede çay toplayan Ali
Çakır (27), güneş çarpması sonucu
baygınlık geçirdi. Of Devlet Hastanesi'ne
kaldırılan ve ateşi düşürülemeyen Çakır'ın,
KTÜ Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi'ne
sevk edilmesine karar verildi. (Günlük) 15
Temmuz
Dinçer, BDP Muş Milletvekili Nuri
Yaman'ın, iş kazalarında yaşamını yitiren
işçilere ilişkin verdiği soru önergesini
yanıtladı. Dinçer, verdiği yanıtta,
Türkiye'de toplam işçi sayısının 5 milyon
398 bin 296 olduğunu belirterek, inşaat
işkolunda çalışan işçi sayısının ise 761 bin
326 olduğunu kaydetti. Dinçer, Türkiye'de
son 10 yılda meydana gelen iş kazaları
sayısı ile inşaat sektöründe meydana gelen
iş kazalarının verilerini on binlere varan
rakamlarla açıkladı. Dinçer'in, iş
kazalarıyla ilgili verdiği tabloya göre, 1999
yılından 2008 yılına kadar tüm sektörlerde
toplam 784 bin 526 iş kazası meydana
gelirken, bu iş kazalarında yaşamını yitiren
işçi sayısının ise 10 bin 570 olduğu açığa
çıktı. 1999 yılından 2008 yılına kadar
inşaat sektöründe meydana gelen iş
kazalarını 77 bin 680 rakamıyla açıklayan
Dinçer, inşaat sektöründe meydana gelen
kazalarda ise 3 bin 260 işçinin hayatını
kaybettiğini kaydetti. 2009 yılına ait Dünya
Sağlık Örgütü'nün raporlarına göreyse,
Türkiye'de yılda ortalama 170 bin iş kazası
meydana gelirken iş kazalarında ölenlerin
sayısı ortalama olarak 1140, sakat
103
biri ağır 40 işçinin yaralandığı bildirildi.
(ANF) 8 Temmuz
104
kalanların 2850 kişi. Bu rakamlara göre her
43 saniyede bir iş kazası olurken, her 110
dakikada bir ölümlü iş kazası
yaşanmaktadır. (Günlük) 15 Temmuz
Giresun'un Doğankent ilçesinde, taş
ocağında dinamit patlatılması sonrası
işçilerin üzerine kaya düştü. İlk belirlemelere göre 1 işçi öldü, 2 işçi yaralandı.
Kazada işçilerden Mustafa Yıldırım (43)
olay yerinde hayatını kaybetti. (Günlük) 15
Temmuz
Afyonkarahisar'daki özel bir yurt binasının
inşaatında meydana gelen göçükte 1 kişi
öldü, 4 kişi yaralandı. (Zaman) 4 Temmuz
Çorum'un Mecitözü ilçesinde tarım
işçilerini taşıyan traktör devrildi, 12 kişi
yaralandı. (Zaman) 2 Temmuz
Çorum'un Bayat ilçesinde amcasıyla hayvan otlatan 12 yaşındaki bir çocuk, üzerine
yıldırım düşmesi sonucu hayatını kaybetti.
(Zaman) 1 Temmuz
Zonguldak'ın Ereğli ilçesindeki özel bir
maden ocağında meydana gelen kazada 3
işçi yaralandı. (Zaman) 1 Temmuz
Karabük'ün Eskipazar ilçesi Sadeyaka
köyünde hayvanlarını otlatan Meryem
Aysan'ın yağmurdan korunmak için
sığındığı ağaca yıldırım düştü. Aysan olay
yerinde yaşamını yitirdi. (Zaman) 9 Temmuz
Balıkesir'in Manyas ilçesinde, traktörün
devrilmesi sonucu, 2 kişi hayatını kaybetti.
(Zaman) 7 Temmuz
TEM Otoyolu Tekstilkent mevkiinde yolcu
aldıktan sonra yola çıkmaya çalışan servis
minibüsüne bir kamyon arkadan çarptı.
Kazada, kamyonda bulunan iki kişiyle birlikte toplam 20 vatandaş yaralandı.
Yaralılar,
ambulanslarla
hastaneye
kaldırıldı. (Zaman) 6 Temmuz
Muğla'nın Fethiye ilçesine bağlı Ören
köyünde bir evde meydana gelen iş
kazasında bir kişi hayatını kaybetti, bir kişi
yaralandı. Alacain mevkisinde, içme suyu
hattındaki arızayı gidermeye çalışan Salih
Ertem (60) ve Mehmet Özden, bir beton
bloğun üzerlerine düşmesi sonucu göçük
altında kaldı. (Zaman) 16 Temmuz
Kasımpaşa'da bulunan İstanbul Büyükşehir
Belediyesi'ne ait Baruthane Çöp Döküm
Tesisi'ne çöp boşaltmak için gelen Eyüp
Belediyesi'nde görevli şoför İrfan Aklan,
araçtan indiği sırada Şişli Belediyesi'ne ait
çöp döküm aracını kullanan şoförün bir
anlık dalgınlığı sonucu aracın altında
kalarak can verdi. (Zaman) 14 Temmuz
Rize'nin Çayeli ilçesinde ÇAYKUR'a ait bir
fabrikada beton kalıbı söken işçi, çöken
bekçi kulübesinin altında kaldı. (Zaman) 20
Temmuz
Kırıkkale'nin Yahşihan ilçesinde tarım
işçilerini taşıyan kamyonetin devrilmesi
sonucu 12 kişi yaralandı. (Zaman) 20 Temmuz
Ankara'nın Beypazarı ilçesi Yukarı Sanayi
Sitesi'nde bulunan kamyon karasörü
fabrikasında ahşap kerestelerin kurutulduğu
bölümdeki buhar kazanının patlaması
sonucu meydana gelen atlamada, fabrikada
çalışan Ayhan Görgün ve Mehmet Er ağır
Karaman'ın Ayrancı ilçesinde, tarım
işçilerini taşıyan kamyonun takla atarak devrilmesi sonucu meydana gelen kazada 10
kişi yaralandı. (Zaman) 17 Temmuz
Zonguldak'ın Kilimli beldesinde, işe
yetişmek için hareket halindeki trene binmek isterken raylara düşen İslam
Aydoğan'ın (25) iki bacağı koptu. (Zaman)
17 Temmuz
İzmir'in Urla ilçesi İtokent Sitesi ile
Sıraselviler Sitesi arasındaki yol üzerinde
ranza onarım işinde çalışan Hakan
Yeşilkaya (19), kaynak makinesindeki elektrik kaçağını fark etmeyerek akıma kapıldı,
olay yerinde hayatını kaybetti. (Zaman) 22
Temmuz
Ankara'da ormanlık alanda çıkan yangına
müdahale etmek isteyen itfaiye eri bir anda
dumanların arasında kaldı. Dumandan etkilenen itfaiye eri daha sonra bayıldı.
(Zaman) 21 Temmuz
Erzurum’da Kazım Yurdalan Mahallesi'nde
yıkım çalışması yapılan bir ahır çöktü.
Ahırın enkazı altında kalan işçiler İhsan
Çiçek, Servet Ağyürek ve Cengiz Ağyürek
Tekirdağ-Muratlı karayolunda işçileri
taşıyan servis minibüsünün devrilmesi
sonucu, 3 kişi öldü, (Zaman) 26 Temmuz
Sakarya'nın Hendek ilçesinde devrilen traktörün altında kalan 2 kişi öldü. Mustafa
Pehlivan'ın (49) kullandığı 54 KC 907
plakalı traktör, Çayırbaşı köyü Süpren
mevkisinde direksiyon hakimiyetinin
kaybolması nedeniyle şarampole devrildi.
(Zaman) 26 Temmuz
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde, çay
ocağının profil çatısının çökmesi sonucu 4
kişi yaralandı. (Zaman) 26 Temmuz
Adana'nın Ceyhan ilçesinde bir evin
çatısında kaynak yaparken yüksek gelirim
hattına kapılan işçi öldü. (Zaman) 23 Temmuz
Kayseri'de, beton dökülen merdiven
kalıbının çökmesi sonucu işçi Halil İbrahim
Çağlar (40) hayatını kaybetti. (Zaman) 23
Temmuz
AĞUSTOS
Samsun'un Çarşamba ilçesinde fındık toplamaya gidenleri taşıyan minibüsün yoldan
çıkarak takla atması sonucu meydana gelen
trafik kazasında 12 kişi yaralandı. (ANF) 5
Ağustos
Aksaray'da tarım işçilerini taşıyan 63 ED
810 plakalı kamyon, Aksaray-Adana karayolu Aksaray Üniversitesi Kampüsü
girişinde yoldan çıkarak devrildi. Kazada,
kamyonun kasasında bulunan 24 işçi
yaralandı. (ANF) 16 Ağustos
Zonguldak'ta, 30 madencinin ölümüyle
sonuçlanan grizu patlamasıyla ilgili,
mahkemeye sevk edilen ve aralarında
Karadon Müessese Müdürü İsmail Gün-
er'nin de bulunduğu 6 kişi tutuklandı.
(ANF) 27 Ağustos
İstanbul Ataşehir’deki Rotary Lisesi’nin
inşaatında çalışan Muğla Üniversitesi Fen
Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Edebiyatı
2. sınıf öğrencisi Ömer Çetin (20), üçüncü
kattan düşerek hayatını kaybetti. Çetin’in
okul masraflarını çıkarmak için günde 30
TL yevmiye ile çalıştığı, geceleri de inşaatta
kaldığı belirtildi. (Sendika.org) 24 Ağustos
Manisa'nın Alaşehir ilçesinde, tarım
işçilerini taşıyan minibüsle traktörün
çarpışması sonucu 1 kişi öldü, 14 kişi
yaralandı. (Sendika.org) 29 Ağustos
Tokat'ta tarım işçilerini taşıyan midibüs ile
kamyonun çarpışması sonucu ilk belirlemelere göre 2 kişi öldü, 40 kişi yaralandı.
Bir hafta içerisinde HES inşaatlarında
yaşanan iki ayrı kazada iki işçi yaşamını yitirdi. Kazalardan ilki Muğla’nın Fethiye
ilçesinde yapımı devam eden Göltaş
Hidroelektrik Santrali’nde yaşandı. Montaj
işi yapan Şükrü Ekinci, kaynak yaptığı ray
arabasının iplerinin kopması sonucu
yaklaşık 25 metre sürüklendikten sonra
beton bloklar arasında sıkıştı. Ölümlü kaza
yaşanan bir diğer HES inşaatı ise Çorum’un
Ortaköy ilçesinde bulunan İncesu
Hidroelektrik Santrali. Santral inşaatında
yüksek gerilim hattında çalışan Erdoğan
Çelik isimli işçi, elektrik akımına kapıldı.
Ortaköy Devlet Hastanesi’ne kaldırılan Çelik’in olay yerinde yaşamını yitirdiği belirlendi. (Sendika.org) 31 Ağustos
Erzincan Aslanlı Mahallesi'nde Toplu
Konut İdaresi (TOKİ) tarafından yaptırılan
170 konutluk Maliye Lojmanları inşaatında
göçük meydana geldi. İşçilerden Doğan
Kından (24) ile Ümit Yüce (27) toprak
kayması sonucu toprak altında kaldı.
(Zaman) 1 Ağustos
Aydın'ın İncirliova ilçesine bağlı İkizdere
köyünde yapımı tamamlanan ve Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla düzenlenecek törenle hizmete girmesi beklenen
İkizdere Barajı'nda bir işçi deneme amaçlı
su bırakılması sırasında boğuldu. (Zaman)
4 Ağustos
Gaziantep'in Nizip ilçesinde, çıktığı ağaçta
105
Ankara'nın Nallıhan ilçesinde faaliyet
gösteren sodyum sülfat üretim tesislerinde
meydana gelen göçükte 2 işçi hayatını kaybetti. Gece vardiyasında, 400 metre derinlikte yaşanan faciada ölen jumbo operatörü
Sezgin Güneş (24) ile Ayhan Ulusoy (35),
otopsi için Nallıhan Devlet Hastanesi'ne
kaldırıldı. (Zaman) 30 Temmuz
106
dengesini kaybeden ve ayağı dala sıkışan
yaşlı çiftçi Mustafa Budak (76), uzun süre
dalda asılı kalarak hayatını kaybetti.
(Zaman) 4 Ağustos
Uşak'ta tarım işçilerini taşıyan minibüs devrildi, 1 kişi öldü, 25 kişi yaralandı. Sivaslı
ilçesi Özbey Köyü'nden Banaz ilçe
merkezine tarım işçisi ve çocuklarını
taşıyan Musa Yıldız'ın (46) kullandığı 64
NC 219 plakalı minibüs, Ulupınar köyü
yakınlarında şarampole devrildi. (Zaman) 2
Ağustos
Hatay'da sanayi sitesine çocuk işçileri
taşıyan servis minibüsü kaza yaptı, 10 işçi
çeşitli yerlerinden yaralandı. (Zaman) 10
Ağustos
THY
personelini
taşıyan
servis
minibüsünün seyir halindeyken lastiğinin
patlaması büyük bir kazaya sebep oldu. İstanbul'un en işlek karayolu D-100 üzerinde
bariyerlere çarparak takla atmaya başlayan
minibüste bulunan 3 kişi hayatını kaybetti.
2'si ağır 12 personel de yaralandı. (Zaman)
10 Ağustos
Bartın'ın Ulus ilçesi Kumluca beldesinde
Muharrem Aksoy yönetiminde pat pat tabir
edilen tarım aracının devrilmesi sonucu
meydana gelen trafik kazasında 1 kişi öldü,
4 kişi yaralandı. (Zaman) 9 Ağustos
Ankara'nın Şereflikoçhisar ilçesinde,
Başkent Elektrik Dağıtım AŞ (BEDAŞ)
Şereflikoçhisar İşletme Müdürlüğünde
görevli kişi, bakım yaptığı yüksek gerilim
hattında akıma kapılarak yaşamını yitirdi.
(Zaman) 18 Ağustos
Gaziantep'te bir lokantada gaz sızıntısından
kaynaklanan patlamada, lokantacı ve oğlu
ile yoldan geçen 2 kişi yaralandı. (Zaman)
18 Ağustos
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesine bağlı Velimeşe
beldesinde çalıştıkları boya fabrikasının atık
su kanalını temizlemek için kuyuya inen 2
işçi gazdan zehirlenerek öldü. (Zaman) 15
Ağustos
Konya'da tarım işçilerini taşıyan pikabın
devrilmesi sonucu 1 kişi öldü, 12 kişi
yaralandı. (Zaman) 15 Ağustos
Rize'de bir hurdacıda meydana gelen pat-
lama sonucu sızan gazdan etkilenen 40'ı
aşkın kişi hastanelere kaldırılarak tedavi
altına alındı (Zaman) 13 Ağustos
Erzurum'un Aşkale ilçesinde bir çimento
fabrikasında kurulu inşaat iskelesinin
çökmesi sonucu iki işçi öldü, bir işçi
Tepebaşı Belediyesi Sazova Kültür Merkezi
inşaatında bugün başlayan güçlendirme
çalışmaları kapsamında işe başlayan Sinan
Karataş'ın (30) üzerine duvar çöktü.
(Zaman) 23 Ağustos
Sakarya'nın Serdivan ilçesinde çöpleri
topladığı kamyon ile elektrik direği
arasında sıkışan temizlik işçisi hayatını kaybetti. (Zaman) 31 Ağustos
Eskişehir'de gece çöp toplayan çöpçü, geri
geri gelen çöp kamyonunun altında kalarak
can verdi. (Zaman) 31 Ağustos
Sakarya'nın Akyazı ilçesinde, tarım aracının
devrilmesi sonucu 1 kişi öldü, 6 kişi
Van'ın Gevaş ilçesinde iki katlı bir inşaatın
tavan kısmının çökmesi sonucu 3 işçi
Gaziantep'in Araban ilçesine bağlı Elif
beldesinde elektrik akımına kapılan kalfa
hayatını kaybetti, ustası ağır yaralı olarak
hastaneye kaldırıldı (Zaman) 29 Ağustos
Organize Sanayi Bölgesi'ndeki atık su
arıtma tesisinde temizlik amacıyla atıkların
bulundurulduğu depoya giren İzzet Kurt,
Hüseyin Yazgan, Engin Erdem ve Tamer
Karakuş bir süre sonra metan gazından
rahatsızlandı. (Zaman) 28 Ağustos
EYLÜL
Trabzon'un Arsin ilçesinde fındık işçilerini
taşıyan kamyonetin devrilmesi sonucu
yaşanan kazada 60 yaşındaki fındık işçisi
hayatını kaybederken, 13 işçi de yaralandı.
(ANF) 1 Eylül
Van’ın Muradiye İlçesi’nde, kuzuları otlatan 15 yaşındaki Resul Güzel, elektrik
direğindeki sopasını almak için çıktığı di-
Adana'da tarım işçilerini taşıyan midibüsün
devrilmesi sonucu, 2 kişi öldü, 13 kişi de
yaralandı. (ANF) 16 Eylül
Siirt'in Pervari ilçesinde tarım aracının devrilmesi sonucu 5 kişi yaralandı. (ANF) 24
Eylül
Balıkesir Kepsut İlçesi’ne bağlı İsalan
Köyü’nde bulunan ve Enerji Madencilik
Nak. Tic. San. A.Ş’ye ait kömür madeninde
meydana gelen göçük sonucu 2 işçi hayatını
kaybetti; bir işçi de yaralandı. (Sendika.org)
22 Eylül
İstanbul'da, sigortasız çalıştırıldığı kot
taşlama atölyesinde meslek hastalığı ''silikozis''e yakalanan işçiye, Sosyal Güvenlik
Kurumuna (SGK) açtığı dava sonucunda
sürekli iş göremezlik geliri bağlandı.
Yapımı süren Seyrantepe'deki Türk
Telekom Arena’nın kanal inşaatında çalışan
iki işçi kayan toprağın altında kalarak
hayatını kaybetti. (Vatan) 11 Eylül
Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde petrol ürünleri imal eden bir fabrikada, tank temizliği yapan işçiler
zehirlendi. (Sendika.org) 15 Eylül
Eti Maden Bandırma İşletme Müdürlüğü
Bor ve Asit Fabrikaları’nda çözelti
oluklarına düşen bir işçi yaşamını yitirdi.
Zonguldak'ın Gelik ilçesinde özel bir
maden firmasına bağlı ocakta patlama meydana geldi. Patlamada 3 işçi yaralandı.
Zonguldak'ta Gelik beldesi Ayiçi mevkisindek, izinsiz çalıştırılan maden ocağında
meydana gelen patlamada yaralanan üç
maden işçisinden Erol Azaklıoğlu yaşamını
yitirdi. (Zaman) 17 Eylül
Kartal'da, rüzgarın etkisiyle kopan reklam
brandasını takmak için beklerken altında
uyuyakalan işçi, vinç tarafından ezilerek
öldü. (Zaman) 2 Eylül
Zonguldak'ın Kilimli beldesinde kaçak
işletilen maden ocağında meydana gelen
göçükte 1 işçi yaralandı. (Zaman) 1 Eylül
107
Bolu’da Beşkavaklar Mahallesi'nde bir
inşaata kurulan iskele çöktü. İnşaatta çalışan
Yasin D. (25) ve Mehmet E. (33) iskelenin
çökmesi sonucu yaralandı. (Zaman) 3 Eylül
rekte yüksek gerilim hattına kapılarak can
verdi. (ANF) 5 Eylül
Antalya Yeşilbahçe Mahallesi Metin
Kasapoğlu Caddesi'nde bulunan Selahattin
Akkaşoğlu'na ait Arzum Döner'de, henüz
belirlenemeyen bir nedenle patlama meydana geldi. Patlamada, iş yerinde usta
olarak çalışan İbrahim Özgün (53) hayatını
kaybetti. (Zaman) 10 Eylül
Konya Selçuklu’da Çimento Fabrikası'nda
gaz sıkışması sonucu meydana geldiği belirtilen patlamada 3 işçi ağır yaralandı.
(Zaman) 9 Eylül
Çorum'un Boğazkale ilçesinde traktörün
devrilmesi sonucu bir kadın öldü, oğlu,
torunu ve komşusu yaralandı. Yozgat
merkeze bağlı Sarıfatma köyünden
Boğazkale'deki un değirmenine buğday
götürmek için yola çıkan Ayhan Alkan (29),
idaresindeki 19 SE 706 plakalı traktör
Yukarıfındıklı köyünün girişinde devrildi.
(Zaman) 13 Eylül
Antalya'nın Demre ilçesinde Durali (29) ve
Nuri Akgedik (22), Yaylakaya Mahallesi'nde kiraladıkları serada çalıştıkları sırada
elektrik kaçağı nedeniyle akıma kapılarak
hayatlarını kaybetti. (Zaman) 14 Eylül
Kağıthane'de metal mutfak malzeme ve
kaplamaları üretilen 4 katlı imalathanede
sanayi tüplerinin patlaması sonucu 1'i ağır
6 kişi yaralandı. (Zaman) 14 Eylül
Makina Kimya Endüstrisi Kurumu
(MKEK) Kırıkkale Hurda İşletme
Müdürlüğü'nde çalışan 18 işçinin,
hurdaların içinde bulunan tüpten sızan gazdan zehirlendiği bildirildi. (Zaman) 17
Eylül
Sakarya'nın Ferizli ilçesinde mısır hasadı
yapıldığı sırada kolunu silaj makinesine
kaptıran elektrik ve elektronik mühendisi
Engin Yılmaz (31) ağır yaralandı. (Zaman)
17 Eylül
Gaziantep'te kaçak benzin satılan depoda
meydana gelen patlamada Suriye uyruklu
bir kişi öldü, biri çocuk 2 kişi de yaralandı.
108
(Zaman) 22 Eylül
Ocaklar Mahallesi 40. Cadde 66. Sokak'ta,
Suriye uyruklu Halid Getro'nun (40)
kiraladığı depoda bir arabaya benzin
boşaltılması sırasında henüz belirlenemeyen nedenle patlama meydana geldi.
(Zaman) 17 Eylül
Antalya'nın Manavgat ilçesinde Alba Resort Oteli'nin çamaşırhanesinde kazan
patlaması sonucu 14 çalışan yaralandı.
(Zaman) 26 Eylül
Kocaeli'nde oksijen tüpünün kesilmesi
sırasında bir hurdacıda meydana gelen patlamada 1 kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 18
Eylül
Şanlıurfa Kadın Hastalıkları ve Doğum
Hastanesi'nde görevli uzman doktor Pınar
Sancak, bir hastanın yakını tarafından darp
edildi. (Zaman) 26 Eylül
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde çöpleri
sıkıştırma işlemi sırasında, çöp kamyonunun kasasında sıkışan temizlik işçisi
Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Hurda
Fabrikası'nda geçtiğimiz hafta 18 işçinin zehirlenmenin ardından, bugün de 4 işçi daha
gazdan etkilenerek hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 27 Eylül
Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Gürçayır
beldesi Çiçekli Mahallesi'nde yaşayan
S.K'nın (35) evinin elektriği, borcu nedeniyle TEDAŞ çalışanları tarafından kesildi. Elektriğinin kesilmesine sinirlenen
S.K, elindeki bıçakla TEDAŞ çalışanlarını
tehdit ederek yeniden bağlanmasını istedi.
S.K'nın bıçak tehdidiyle zorla elektrik
direğine çıktığı iddia edilen TEDAŞ
çalışanı Köksal Uz (21), önce direkten tek
katlı evin çatısına, ardından da yaklaşık 2
metre yüksekliğindeki çatıdan baş aşağı
yere düştü. (Zaman) 20 Eylül
Zonguldak'ta, Türkiye Taşkömürü Kurumu
(TTK) Karadon Müessese Müdürlüğü
Gelik İşletmesi maden ocağında meydana
gelen iş kazasında yaralanan Cevat Karaöz,
sevk edildiği Zonguldak Karaelmas
Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde
yaşamını yitirdi. (Zaman) 29 Eylül
Denizli'de anız yangınını söndürmeye giden
Orman Bölge Müdürlüğüne ait arazözün
uçuruma yuvarlanması sonucu 1 kişi öldü,
3 kişi yaralandı. (Zaman) 20 Eylül
Başkentte iki hafriyat kamyonu ve Ankara
Büyükşehir Belediyesine ait bir kamyonetin
karıştığı kazada bir işçi öldü. (Zaman) 29
Eylül
Eskişehir-İstanbul arasında yapımı süren
hızlı tren demiryolu inşaatının Pamukova
bölümünde 17 Eylül'de üzerine demir
kalıbın düşmesi sonucu ağır yaralanan
Fahrattin Tıraş (20), tedavi gördüğü
Sakarya Yenikent Devlet Hastanesi'nde
Nişantaşı’nda, bir binada boya yaparken,
6’ıncı kattan havalandırma boşluğuna
düşen 41 yaşındaki Musa Kandemir olay
yerinde hayatını kaybetti. (Hürriyet) 30
Eylül
Zonguldak'ın Ereğli İlçesine Bağlı Kandilli
Beldesinde faaliyet gösteren Özel maden
ocağında meydana gelen kazada 1 işçi
yaralandı. Eksi 300 kodunda meydana
gelen olayda yaralanan maden işçisi Ereğli
Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı. (Zaman) 22
Eylül
Balıkesir'de son 6 ayda meydana gelen
maden facialarında toplam 22 işçi yaşamını
yitirdi. 21 Eylül’de Kepsut ilçesi İsaalan
köyünde bulunan özel bir maden ocağında
meydana gelen göçükte de iki işçi öldü.
Yozgat'ın Sarıkaya ilçesinde, lastiği
değiştirilirken konulan takozun kayması
sonucu tırın altında kalan tamirci öldü,
sürücü ise ağır yaralandı. (Zaman) 29 Eylül
Burdur'un Bucak ilçesi Gündoğdu
beldesinde doğalgaz boru döşeme
çalışmaları esnasında meydana gelen iş
kazasında 1 kişi öldü, 1 kişi ağır yaralandı.
(Hürriyet) 15 Eylül
Kütahya'nın Emet ilçesinde bir sunta deposunda sunta kalıplarının devrilmesi sonucu
iki kardeşten biri öldü, diğeri yaralandı. İsmail Takım (19), ağabeyi Halil Takım'a (24)
yardım etmek amacıyla onun işçi olarak
çalıştığı Sanayi Sitesi'ndeki Ferit Eroğlu'na
ait sunta deposuna gitti. İki kardeşin üzerine, depoya yerleştirmeye çalıştıkları sunta
kalıplar devrildi. (Hürriyet) 13 Eylül
Mardin'de taş kesme fabrikasında, dalgınlık
sonucu sağ eline taş kesme makinesine
kaptıran ve eli ile 4 parmağı kopan 33
yaşındaki Fatih Ökmen'in eli 9 saat süren
operasyonun ardından yerine dikildi.
(Posta) 2 Eylül
EKİM
Mersin'de tarım işçilerini taşıyan midibüsün
bir otomobil ile çarpıştıktan sonra takla
atması sonucu 15 kişi yaralandı. (ANF) 28
Ekim
Bursa Akçabük köyündeki Setat Madencilik'e bağlı krom ocağında meydana gelen
kazada içinde 4 işçinin bulunduğu maden
yüklü vagon 70 metre aşağıya devrildi.
Madenlerin altında kalan Ramazan Satık
(40) ve Akın Deniz (18) ölürken, vagondan
atlamayı başaran 2 madenci küçük
sıyrıklarla kurtuldu. (Sabah) 28 Ekim
Dev Maden-Sen Yönetim Kurulu, 26
Ekim’de Zonguldak ve Bursa’da yaşanan
maden kazalarında üç işçinin yaşamını
yitirdiğini duyurarak Uluslararası Çalışma
Örgütü’nün (ILO) Madenlerde İş Sağlığı ve
Güvenliği Sözleşmesinin imzalanması
çağrısında bulundu. (Sendika.org) 27 Ekim
Giresun Yağlıdere Melemoğlu HES
firmasının inşaatında çalışan Fatsa’lı Salim
Çakır 5-6 metre yükseklikteki duvardan
düşerek hayatını kaybetti. (Sendika.org) 29
Ekim
Antep Adıyaman karayolunda Antep’in
Yavuzeli ilçesi yakınlarında kapalı kasa bir
kamyon devrildi. Kazada ilk belirlemelere
göre 36 tarım işçisi yaralandı. (Sendika.org)
6 Ekim
“Takdire şayan” diye adlandırılan Tuzla
Çiçek Tersanesi’nde yaşanan iş kazası
sonucu ölen Zülfikar Uysal’ın cesedine 5
gün sonra ulaşıldı. (Sendika.org) 12 Ekim
Kiler Holding tarafından inşaatı yapılan ve
Türkiye’nin en yüksek binası olma
özelliğini taşıyan Sapphire Tower
inşaatında yaşanan iş cinayeti ve işten
çıkarma saldırılarına karşı Gençlik Muhalefeti 9 Ekim günü bir basın açıklaması yaptı.
Hatay’ın Güzelburç beldesindeki Dericiler
Sitesi’nde Cemil Üzer’e ait Cem-Hak Dericilik şirketine bağlı atölyede 3 Ekim Pazar
günü bir patlama meydana geldi. İşyerinin
kazan dairesindeki kompresör kazanında
meydana gelen patlama sonucu 3 işçi
hayatını kaybederken 5 işçi de yaralandı.
Zonguldak’ın Ereğli ilçesi Kandilli
Beldesi’nde bulunan Hema firmasına ait
maden ocağında meydana gelen iş
kazasında bir işçi hayatını kaybetti.
beldesinde özel bir şirkete ait maden
ocağında meydana gelen göçükte bir işçi
hayatını kaybetti (Zaman) 26 Ekim
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde geçtiğimiz hafta
bir mühendisin kafasına tüp düşmesiyle
gündeme gelen inşatta yine ölümlü bir kaza
meydana geldi. Tüp kazasının ardından tepkiyle işi bırakan işçilerin yerine dün işe
başlayan 27 yaşındaki Engin Balcı, inşaatın
6'ncı katından yere çakılarak hayatını kaybetti. (Sabah) 31 Ekim
Son 5 ayda Antalya'da tur otobüslerinin
karıştığı 2 kazada tamamına yakınını turistlerin oluşturduğu 17 kişi ölürken 10 kişi ise
yaralandı. (Sabah) 29 Ekim
İstanbul Bağcılar'daki bir inşaatta beton
pompasının kırılan bom kolu, beton dökme
çalışması sırasında Yusuf Menek ve Yalın
Aktaş adlı işçilerin üzerine düştü. Menek,
olay yerinde hayatını kaybetti. Kolu kopan
Aktaş, ambulansla hastaneye kaldırılarak
ameliyata alındı. (Sabah) 23 Ekim
Kurtalan’a bağlı Yunuslar Köyü'nde, serada
elektrik trafosunun patlaması sonucu 20
yaşında ismi öğrenilemeyen bir genç
yaşamını yitirdi. (ANF) 17 Ekim
Edirne'nin Keşan ilçesine bağlı Karacaali
Köyü'nde meydana gelen olayda, kanal
içerisine boru döşeyen 37 yaşındaki Yılmaz
109
Türkiye Taşkömürü Kurumu'na ait iki ayrı
ocakta 5 dakika arayla meydana gelen iki
ayrı iş kazasında, 4 maden işçisi yaralandı.
(Sabah) 29 Eylül
110
Tezgören, toprak altında kalarak hayatını
kaybetti. (Zaman) 1 Ekim
Çorum'da, freni boşalan belediyeye ait iş
makinesi duvara çarpması sonucu, 4 işçi
yaralandı. (Zaman) 1 Ekim
Hatay'da deri atölyesinde kompresör
kazanının patlaması sonucu hayatını kaybeden Uğur Özmen (29) Narlıca Beldesi'nde
toprağa verildi. Özmen'in ilk iş gününde
hayatını kaybettiği ifade edildi. (Zaman) 3
Ekim
Karabük'ün Ovacık ilçesinde traktörün devrilmesi sonucu 2 kişi öldü, 1 kişi yaralandı.
(Zaman) 4 Ekim
Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde bulunan Şeker Fabrikası'nda geçici işçi olarak
çalışan personeli taşıyan otomobilin kamyonla çarpışması sonucu 3 kişi öldü, 2 işçi
de yaralandı. (Zaman) 4 Ekim
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde yıldırım isabet
eden çoban öldü. (Zaman) 4 Ekim
Üsküdar'da kablo çalışması yapan Türk
Telekom A.Ş'nin 2 işçisi çöken kömürlüğün
altında kaldı. Ambulansla hastaneye
kaldırılan yaralı işçilerin hayati tehlikesinin
bulunmadığı belirtildi. (Zaman) 4 Ekim
Antalya'nın Gazipaşa ilçesinde su bulmak
için açılan kanalda meydana gelen göçükte
toprak altında kalan 15 yaşındaki Mehmet
Aslan öldü, 1 kişi yaralandı. (Zaman) 5
Ekim
Manisa'nın Soma ilçesinde faaliyet gösteren
özel maden ocağında meydana gelen göçük
sonucu 1 işçi yaşamını yitirdi. (Zaman) 6
Ekim
Gaziantep'in Yavuzeli ilçesinde, tarım
işçilerini taşıyan kamyonun devrilmesi
sonucu 36 kişi yaralandı. (Zaman) 6 Ekim
Gaziantep'te tarım işçilerini taşıyan kamyonun devrilmesi sonucu 2'si çocuk 27 kişi
Antalya-Kemer karayolunda, bir otele ait
servis midibüsü, yaklaşık 40 metre
derinliğindeki uçuruma yuvarlandı. Kazada
4 otel çalışanı hayatını kaybederken, 25 kişi
Pendik'te, tersane işçilerini taşıyan servis
minibüsü, freni boşalması sonucu kontrolünü kaybederek takla attı. Kaza sonucu
araç içinde bulunan çok sayıda işçi
Şanlıurfa'nın
Harran
İlçesi'nden
Kırıkkale'ye mevsimlik işçi olarak gelen 6
kişilik aile yedikleri yemekten zehirlendi.
Aile (Zaman) 11 Ekim
Aydın'ın Söke ilçesine bağlı Bağarası
beldesinde
traktörün
şarampole
yuvarlanması sonucu 1 kişi öldü, 1 kişi ağır
Bursa'da etkili olan sağanak yağış sonrası
fabrikaları da su bastı. Kestel ilçesi
Barakfakıh Organize Sanayi Bölgesi'ndeki
5 fabrikayı su bastı. Sel sularının bastığı
Berberoğlu Tekstil Yönetim Kurulu Üyesi
Özhan Berberoğlu, "İşçilerimiz fabrikada
çalışıyordu. Aniden sel suları içeriye girdi.
Bekçilerimiz ve çalışanlarımız bir yandan
boya ve malzemeleri kurtarma çalışırken bir
yandan da kendi canlarını kurtarmaya
çalıştı.” (Zaman) 14 Ekim
Şili'deki madencileri kurtaran sığınaktan
Türkiye'de sadece iki madende var. Şili'de
çöken madende mahsur kalan 33 işçinin 69
gün sonra günışığına çıkarılması, dünyanın
gündemine oturdu. Kurtarma çalışmaları
kadar yer altında acil durumlar için kurulan
sığınma istasyonu da dikkat çekti. Bu tür bir
sığınaktan, Türkiye'de sadece İzmir'in
Bergama ilçesindeki Ovacık ve Gümüşhane'deki Mastra altın madenlerinde bulunuyor. (Zaman) 14 Ekim
Amasya'nın Suluova ilçesinde bir firmaya
ait asfalt şantiyesindeki tankın patlaması
sonucu bir işçi öldü, bir işçi de yaralandı.
(Zaman) 15 Ekim
Balıkesir'in Kepsut ilçesinde ray bakım
aracının devrilmesi sonucu 1 kişi öldü, 4
kişi yaralandı.. (Zaman) 19 Ekim
Karabük Demir Çelik Fabrikası'nda benzol
tankına kaynak yaparken meydana gelen
patlamada biri ağır 2 işçi yaralandı.
(Zaman) 19 Ekim
Ankara'nın Elmadağ ilçesinde çobanlık işi
yapan bir kişiye yıldırım çarptı. Çoban, olay
yerinde hayatını kaybetti. (Zaman) 18 Ekim
Şanlıurfa'da bir apartmanın bodrum katında
çıkan yangın nedeniyle apartman tahliye
edilirken, 5'i itfaiyeci olmak üzere yaklaşık
15 kişi zehirlendi. (Zaman) 22 Ekim
Esenyurtta'ta yol çalışması yapan belediye
ekiplerine bağlı bir kepçe, kazı yaptığı
sırada doğalgaz borusunu patlattı. Olayda
bir işçi yaralanırken, olay yerine gelen
İGDAŞ ve polis ekipleri yoğun doğalgaz
kaçağı nedeniyle mahalleyi kısmen boşalttı.
(Zaman) 20 Ekim
Kağıthane'de bir gecekondunun yıkımı
sırasında bir belediye işçisi göçük altında
kaldı. Arkadaşları tarafından yıkıntıların
arasından çıkartılan işçi, yakındaki özel bir
hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 20 Ekim
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi rektörlük bina inşaatının şantiyesinde işçi olarak
çalışan sekiz kişi inşaat binasındaki
kaldıkları odada rahatsızlandı. Kömür
sobadan sızan karbonmonoksit gazından
zehirlendikleri belirlenen 8 işçi, yerleşkedeki Tıp Fakültesi Hastanesine kaldırıldı.
(Zaman) 20 Ekim
Ordu'nun Ünye ilçesindeki Çimento
Fabrikası'nda işçi olarak çalışan Cengiz
Bayramoğlu kendini makineye kaptırarak
can verdi. (Zaman) 20 Ekim
Sivas'ta akaryakıt yüklü tanker ile servis
minibüsünün çarpışması sonucu 1 kişi yanarak öldü, 2 kişi ise yaralandı. (Zaman) 23
Ekim
Esenyurt'ta kağıt ve ambalaj fabrikasında
yangın çıktı. Fabrikadaki yangın
söndürüldü, yoğun dumandan etkilenen 4
kişi hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 23 Ekim
Malatya Devlet Hastanesi'nde, 150 personelin hastanede yedikleri yemekten zehirlendikleri bildirildi. (Zaman) 25 Ekim
Mersin'in Kazanlı beldesindeki soda
fabrikası yolu üzerinde MESKİ ekipleri
tarafından yapılan altyapı çalışmaları
sırasında meydana gelen göçükte 2 işçi
öldü. (Zaman) 25 Ekim
Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde yük
asansörü ile 5. kata malzeme çıkaran bir
kişi, asansör halatının kopması sonucu
Tekirdağ'da işçileri taşıyan servis
minibüsünün devrilmesi sonucu, 6 işçi
Gaziantep'in Nizip ilçesinde, yol yapımında
çalışan işçi, geri manevra yapan kamyonun
altında kalarak hayatını kaybetti. (Zaman)
31 Ekim
Kayseri'de inşaat halindeki caminin
kubbesinin betonu atılırken kalıp çöktü.
Çökme sırasında çalışan inşaat işçisi 4 kişi
Adana'nın Kozan ilçesinde kanalizasyon
kazısı sırasında meydana gelen göçükte
toprak altında kalan işçi hayatını kaybetti.
(Zaman) 31 Ekim
Zonguldak'ta, Türkiye Taşkömürü Kurumu
Karadon Müessese Müdürlüğü Gelik
İşletmesi maden ocağında kömürün
kayması sonucu üç işçi yaralandı. (Zaman)
27 Ekim
Tersanelerde patronlar, işçilere imzalattıkları belgelerle olası iş kazasının
sorumluluğunu işçilere yıkıyorlar. Üstelik
belgeler işçilere, gerekli güvenlik önlemleri
alınmadan imzalatılıyor. PRLAT ve URSA
tersanelerinde ana firma olarak çalışan
SANMAR Denizcilik ve alt taşeron olarak
çalışan POSEYDON Denizcilik, hafta sonu
işçilere iş güvenlik sözleşmesi imzalattı.
(Evrensel) 6 Ekim
TÜM BEL-SEN, iki zabıta görevlisinin
görevini yaparken uğradıkları saldırıyı
kınayarak, zabıtaların çalıştıkları güvensiz
çalışma koşullarına dikkat çekti. (Evrensel)
9 Ekim
KASIM
Konya'nın Kadınhanı ilçesinde mevsimlik
işçileri taşıyan minibüsün devrilmesi
sonucu 6'sı çocuk 23 kişi yaralandı. (ANF)
3 Kasım
111
Niğde'de akaryakıt istasyonunun restoran
kısmında çıkan yangında restoranda garsonluk yapan Cemal Aydın ile aşçı olarak
çalışan Ali Kuru, dumandan zehirlenerek
112
Tırmıl Sanayi Sitesi A-2 Blok'taki bir dorse
imalathanesinde meydana geldi. (Zaman) 7
Kasım
Konya’da inşaat halindeki binanın 17.
katında asansör boşluğunda kaynak işiyle
uğraşırken, iskelenin halatlarının kopması
sonucu beton zemine düşen işçilerden olay
yerinde hayatını kaybedenlerin Rasim
Yılmaz (29), Abdülkadir Ceylani Özçelik
(37) ve Adem Aykaç (30) olduğu belirlendi.
(Zaman) 10 Kasım
Kırklareli'nin Babaeski ilçesinde fabrika
işçilerini taşıyan servis minibüsü ile otomobilin çarpışması sonucu 2 kişi öldü, 12 kişi
yaralandı. (Zaman) 7 Kasım
Rize'nin Fındıklı ilçesindeki özel bir çay
fabrikasında, oksijen kaynağından çıkan
kıvılcımlarım çay ambarına sıçraması
sonucu çıkan yangında, 17 işçi dumandan
etkilendi. (Zaman) 27 Kasım
Düzce Kültür Mahallesi Mehmet Akif Caddesi üzerinde bulunan iş merkezi inşaatında
çalışan bir işçi, inşaatın 3. katında çalışma
yaptığı esnada dengesini kaybederek
aşağıya düştü. (Zaman) 7 Kasım
Sakarya'nın Geyve ilçesindeki havai fişek
fabrikasında patlama meydana geldi. Patlamada bir işçi yaralandı. Fabrikadaki
patlamanın fitil bölümünde meydana
geldiği belirtildi. (Zaman) 10 Kasım
Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Kovak
mezrasında kardeşiyle bulduğu el bombası
Nujiyan’ın hayatını bitirdi, kardeşi Beşir’in
ise iki elini aldı. Nujiyan ve Beşir buldukları
hurdaları demircilere satıyorlardı. (ANF) 14
Kasım
Maltepe'de itfaiye istasyonu atık su
kanalında boru döşenmesi sırasında meydana gelen toprak kayması sonucu 1 işçi
Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma
Hastanesi'nde iki günde beş doktor ve üç
hemşire hasta yakınlarınca darp edildi.
(Zaman) 12 Kasım
Manisa'nın Demirci ilçesinde, öğretmenleri
taşıyan servis minibüsünün duvara
çarpması sonucu 14 kişi yaralandı. (Zaman)
10 Kasım
Şanlıurfa'da tarım ilacından etkilendiği belirtilen 25 kişi hastaneye kaldırıldı.
İşçilerden 4'ünün durumunun ağır olduğu
bildirildi. (Zaman) 8 Kasım
Kırıkkale'de Devlet Demir Yolları'na ait
kanalizasyon çalışması sırasında göçük
meydana geldi. Toprak altında kalan 2
işçiden biri hayatını kaybederken, diğeri
yaralı olarak kurtarıldı. (Zaman) 8 Kasım
Kadıköy Suadiye'de bir kafede meydana
gelen tüp patlaması sonucu çıkan yangında,
1 kişi yanarak hayatını kaybetti. Olayda 3'ü
kadın 4 kişi de yaralandı. Alınan bilgiye
göre, Suadiye Bağdat Caddesi 412 numara
üzerindeki bir kafede tüp patlaması sonucu
yangın çıktı. (Zaman) 8 Kasım
Mersin'de bir iş yerinde üzerine profil
paketi düşen işçi hayatını kaybetti. Olay,
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde, işçileri
taşıyan servis midibüsünün devrilmesi
sonucu 1'i ağır 6 kişi yaralandı. (Zaman) 20
Kasım
Sakarya'nın Sapanca ilçesinde spiral makinesine taktığı testereyle ahşap kaplamaları
kesmeye çalışan kişi, vücudunu makineye
kaptırınca hayatını kaybetti. (Zaman) 2
Kasım
Bursa'da bir et kombinesinin soğuk hava
deposunda amonyak bidonunun devrilmesi
sonucu içeriden geçen aralarında çocukların
da bulunduğu 11 kişi zehirlenerek hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 4 Kasım
Konya'da 20 Nolu Sağlık Ocağı içerisinde
bulunan 112 Acil Servis noktasında görevli
doktor, kaza yapan bir kişinin yakınları
tarafından dövüldüğü iddiasıyla şikâyetçi
oldu. (Zaman) 12 Kasım
Mersin'de bir inşaata su tesisatı döşemek
için çıkan 16 yaşındaki çocuk dayandığı
balkonun duvarının yıkılması ile 11'nci kattan düşerek hayatını kaybetti. (Zaman) 13
Kasım
Hatay'ın Çekmece Beldesi'nde tarla sürerken iki ayağını çapa motoruna kaptıran
çiftçi ağır yaralandı. Çapa motoru ile hastaneye kaldırılan çiftinin ameliyatına demir
parçalarını kesmek için sivil savunma ekipleri de girdi. Ekipler başarılı olamayınca
görevlisi hafif şekilde yaralandı. (Zaman)
24 Kasım
Camikebir Mahallesi Hürriyet Caddesi üzerindeki bir inşaatta fayans ustası olarak
çalışan ve arkadaşlarıyla birlikte inşaatın
3.katında kalan Mustafa Erdem (30), gece
tuvalete gitmek isterken karanlıkta asansör
boşluğundan düşerek hayatını kaybetti.
(Zaman) 14 Kasım
İzmir'in Narlıdere ilçesinde bir inşaatın 9.
katından düşen 16 yaşındaki Cengizhan
Akyaz, kaldırıldığı hastanede yapılan tüm
müdahalelere rağmen hayatını kaybetti.
(Zaman) 26 Kasım
tamircisi
Kocaeli'nin Dilovası ilçesinde, Alemdar
Diliskelesi Mahallesi'ndeki bir liman
işletmesinde forklift işçisi olarak çalışan
Nihat Üzmez (36), çelik sac yüklü Malta
bandıralı Coster One isimli gemiden forkliftle sac indirdiği sırada, rulo şeklindeki
sacların üzerine düşmesi sonucu olay
yerinde hayatını kaybetti. (Zaman) 14
Kasım
Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde, ''pat pat'' diye
tabir edilen tarım aracının devrilmesi
sonucu 1 kişi öldü, 6 kişi yaralandı.
(Zaman) 15 Kasım
Batman Cumhuriyet Mahallesi'nde yaşanan
elektrik arızasını gidermeye çalışan
DEDAŞ müteahhit firma çalışanı Hüseyin
İpek (32) çıktığı elektrik direğinde akıma
kapılarak hayatını kaybetti. (Zaman) 16
Kasım
İzmir’in Kemalpaşa ilçesinde, Ege
Tavukçuluk adlı işletme ve kesimhane
fabrikasında çalışan 126 isçiden 62'si yedikleri öğle yemeğinden zehirlenerek hastaneye kaldırıldı. (ANF) 25 Kasım
Aydın'ın Nazilli ilçesinde, otomobilin servis
minibüsüyle çarpıştığı trafik kazasında 12
kişi yaralandı. (Zaman) 22 Kasım
Düzce'nin Yığılca ilçesi Paşabükü mevkiinde Ormanlık alanda kesim işinde çalışan,
53 yaşındaki Ahmet Altun'un kesim
esnasında üzerine ağaç devrildi. Altun
hayatını kaybetti.(Zaman) 22 Kasım
Adana'da, tarım işçisi taşıyan kapalı kamyonetin devrilmesi sonucu 1 kişi öldü, 6 kişi
Kartal Yakacık Doğumevi ve Kadın
Hastalıkları Hastanesi'nin zemin katındaki
kazan dairesinde buhar sıkışması nedeniyle
patlama meydana geldi. Bir güvenlik
Bolu'nun Mudurnu ilçesinde işçileri taşıyan
minibüsün tıra çarpması sonucu 22 kişi
Bursa'nın merkez Nilüfer ilçesinde sac
sarma makinesine kapılan bir işçi hayatını
kaybetti. (Zaman) 26 Kasım
Batman'da bir markette çalışan Mehmet
Zahir Okan (21) kıyma makinesini temizlerken makinenin aniden çalışması sonucu
5 parmağı ezildi. (Zaman) 29 Kasım
Kütahya'da, direksiyon başında kalp krizi
geçiren 53 yaşındaki traktör sürücüsü
hayatını kaybetti. (Zaman) 30 Kasım
Eskişehir’de, Eskibağlar Mahallesi eski
fabrikalar bölgesinde yapımı devam
alışveriş merkezinin ikinci katındaki demir
ve tahtadan oluşan kalıp yıkıldı. Kalıbın
altında kalan 6 işçiler Muammer Yılmaz,
Bekir Kaplan, Halil Çolak, Ali Geleş, Oktay
Kara ve Mehmet Özlü yaralandı. (Zaman)
30 Kasım
Uşak'ta aile hekimi Arif Güvenir,
geçtiğimiz perşembe günü kendisine rapor
vermediği için bir lise öğrencisi tarafından
bıçaklandı. Önceki akşam da Ruh Sağlığı
ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Soysal,
İstanbul Bakırköy'deki muayenehanesinde
hastası tarafından göğsünden bıçaklandı.
Başta doktor ve hemşireler olmak üzere
sağlık personeline şiddet her geçen gün
artıyor. (Zaman) 30 Kasım
Kocaeli’nin Dilovasi ilçesinde faaliyet
gösteren Vinçsan A.Ş’de, dün (4 Kasım)
kazan patlaması sonucu biri ağır 6 işçi
yaralandı. (Sendika.org) 5 Kasım
Aliağa’da Küçük Sanayi Sitesi’nde çalışan
İdris Mutlu kaynak yaparken dengesini
kaybederek beton zemine düştü. 46
yaşındaki İdris Mutlu hayatını kaybetti.
Diyarbakır'ın Bismil ilçesine bağlı Akuba
113
çağırıldı.
hastaneye motor
(Zaman) 14 Kasım
114
Köyü Demirci Mezrası'nda TEDAŞ'ta
çalışan 35 yaşındaki Hüseyin İpek, çıktığı
trafoda elektriğe kapılarak hayatını kaybetti. (Sendika.org) 18 Kasım
Tarım işçilerini taşıyan minibüsler kaza
yapmaya devam ediyor. Bugün Adana ve
Konya’da dün de Balıkesir’de meydana
gelen iş kazalarında 2 işçi öldü, 52 işçi de
yaralandı. (Sendika.org) 3 Kasım
Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi'nde petrol ürünleri imal eden, sahibinin
adı henüz öğrenilemeyen bir fabrikadaki
tankın temizlenmesi için tanka giren işçiler
25 yaşındaki Recep Savan, 35 yaşındaki
Abdulselam Akkuş ve 22 yaşındaki Yasin
Altunbaş, zehirlenerek yaşamını yitirdi.
Isparta’nın Yalvaç ilçesindeki tabakhanede
zehirlenen işçilerden 1’i yaşamını yitirirken
3 işçi de hastaneye kaldırıldı. (Sendika.org)
3 Kasım
İş kazaları ‘trafik kazası’ olarak kayıtlara
geçiyor; olan emekçilere oluyor. Balıkesir
ve Bursa’da meydana gelen kazalarda 1 işçi
öldü, 12 işçi yaralandı . (Sendika.org) 4
Kasım
İstanbul ve Denizli’de meydana gelen iş
kazalarında 10 işçi yaralandı. İstanbul’da
fabrikada çıkan yangından zehirlenen 7
işçinin sağlık durumlarının iyi olduğu
öğrenilirken Denizli’de inşaattan düşen 3
işçinin durumları ise ciddiyetini koruyor.
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi’nde bir
fabrika inşaatının çelik direklerini yerinden
sökülmesi sırasında bir işçi vincin halatını
bağlamak için çıktığı 15 metre
yüksekliğindeki çelik direğin üzerine devrilmesi sonucu hayatını kaybetti. (Evrensel)
24 Kasım
Talatpaşa Mahallesi’nde yapımı devam
eden Bika İnşaata ait inşaatın 5. katından
düşen inşaat ustası Celal Erkoç (45)
yaşamını kaybetti. (Evrensel) 29 Kasım
Gaziantep’te tarlaya zeytin toplamaya gidenleri taşıyan çapa makinesi dereye
yuvarlandı. Kazada 1 kişi öldü, 3 kişi
yaralandı. (Evrensel) 20 Kasım
ARALIK
İstanbul Kadıköy'de bir binanın üçüncü
katında temizlik yapan Gültekiye Özmen,
camları silmek isterken dengesini kaybetti.
Tutunduğu pencereyle birlikte yaklaşık 10
metreden beton zemine çakılan Özmen
hayatını kaybetti. Özmen'in Kurtköy'de
oturduğu, yaklaşık 10 yıldan beri de Erdinç
Ahmet Gürpınar'ın evininde temizlik işi
yaptığı öğrenildi. (sol.org.tr) 15 Aralık
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2009
yılına ait iş kazası istatistiklerini yayınlandı.
Buna göre, 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 17 bin 733, Mayıs-Ağustos döneminde 18 bin 954, Eylül-Aralık döneminde
ise 27 bin 629 kişi olmak üzere toplam da
64 bin 316 kişi iş kazasına uğradı. 2009
yılında toplam olarak bin 171 kişi de iş
kazalarına bağlı olarak hayatını kaybetti. Bu
dönemde iş kazası geçirenlerin, 60 bin
754’ü erkeklerden 3 bin 562’si ise
kadınlardan oluştu. 2008 yılında ise iş
kazası geçirenlerin toplam sayısı 72 bin 963
kişi idi. (Sendika.org) 31 Aralık
Danıştay 1. Dairesi, bir kot kumlama
işçisinin silikozis hastalığına yakalanması
ile ilgili denetim yapmadığı iddiasıyla
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş
Teftiş Kurulu Grup Başkanlığı’nı sorumlu
tuttu ve Grup başkanı hakkında soruşturma
açılmasına karar verdi. Danıştay, dosyayı
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdi. (Sendika.org) 29 Aralık
Yalova-Altınova tersaneler bölgesinde
faaliyet gösteren Beşiktaş tersanesinde iş
kazası geçiren Yılmaz Demir isimli işçi
hastanelik oldu. (Sendika.org) 22 Aralık
Ankara'nın Sincan İlçesi'nde, cami
inşaatında beton dökülmesi sırasında
çökme meydana geldi. Kazada, beton
kalıplarının altında kalan 5 işçi yaralandı.
Mersin Anamur’da Çaltıbükü Köyü’ndeki
Dibek mevkiinde yapılan Otluca
Hidroelektrik Santrali’nin (HES) inşaatında
meydana gelen iş kazasında 2 işçi öldü 3
işçi de yaralandı. (Sendika.org) 12 Aralık
Siirt'in Aydınlar ilçesinde yapımı devam
Seyrantepe'de
Galatasaray
Futbol
Kulübü'nün inşaatı süren yeni stadında
çalışan Cihan Gayretli isimli işçi, birlikte
çalıştığı ağabeyi ve arkadaşıyla inşaat üzerinde yürürken düşerek hayatını kaybetti.
Van'da inşaat işçilerini taşıyan minibüsün
şarampole yuvarlanması sonucu meydana
gelen kazada yaralanan 14 kişiden biri
hayatını kaybetti. (ANF) 18 Aralık
İş kazası nedeniyle dünyada yılda 11 milyon yeni meslek hastalığı vakası oluşuyor.
Türkiye’de ise 2008 Sosyal Güvenlik Kurumu’nun verilerine göre 9 milyona yakın
sigortalı çalışanın sadece 539’u meslek
hastalığına yakalandı. Dünya verileriyle
karşılaştırıldığında ise gerçek rakamın 35
bin ila 105 bin arasında olduğu bildirildi.
Yine 2008 verilerine göre Türkiye’de
yalnızca bir kişinin meslek hastalığı nedeniyle öldüğü kaydedildi. (Evrensel) 25
Aralık
Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Hemşire Dilek Güneş’e
yönelik hasta yakını şiddetini protesto eden
hastane çalışanı ve SES Şişli Şube üyesi
sağlık emekçileri, “Bizi hastalarımızla karşı
karşıya getiren sağlık politikalarına son verilsin” dediler. (Evrensel) 17 Aralık
Maltepe’de 7 katlı bir binanın dış cephesine
mantolama çalışması yapan iki işçi, iskeleden düşerek hayatını kaybetti. (Evrensel) 26
Aralık
Gebze Pelitli köyünde bulunan bir
işletmede döküm ustası olarak çalışan
Oktay Genç, iddialara göre kendisine
yapılan doktor uyarısını dikkate almayıp
çalışmak için iş yerine gidince kalp krizi
geçirerek yaşamını yitirdi. (Evrensel) 26
Aralık
Torba Yasa Tasarısı kapsamında silikozis
hastalarına özürlülük maaşı bağlanması için
görüşmeler sürerken, işçiler özürlü değil,
meslek hastası olduklarını belirterek, “İş
göremezlik geliri” istiyorlar. (Evrensel) 26
Aralık
Konya'da kimyevi madde üreten bir
işyerinde meydana gelen patlamada 1 kişi
ağır yaralandı. (Zaman) 1 Aralık
Kastamonu Üniversitesi Kuzeykent Kampüsü'ndeki kanalizasyon çalışmaları
sırasında meydana gelen göçükte 1 işçi
öldü, 1 işçi yaralandı. (Zaman) 1 Aralık
Edirne'de Cadde üzerinde ayakkabı
boyacılığı yapan üç vatandaşın başına
banka tabelası düştü. Olayda biri ağır olmak
üzere üç boyacı yaralandı. (Zaman) 1 Aralık
Manisa'nın Turgutlu ilçesinde yaptırılan
devlet hastanesi inşaatında çalışan bir işçi,
düşerek yaşamını yitirdi. (Zaman) 1 Aralık
Mersin'in Silifke ilçesine bağlı Atayurt
beldesinde, minibüsle çarpışarak devrilen
kamyonetin sürücüsü ve 5 tarım işçisi
yaralandı. (Zaman) 1 Aralık
Samsun'un
Vezirköprü
ilçesinde
öğretmenleri taşıyan köy servisi kaza yaptı.
Kazada 11'i öğretmen 15 kişi yaralandı.
(Zaman) 2 Aralık
Sakarya'nın Hendek ilçesinde, tarım
aracının devrilmesi sonucu meydana gelen
kazada 5 kişi yaralandı. (Zaman) 4 Aralık
Düzce Konuralp beldesi D 655 karayolu
kenarında Ortun Gıda şirketine ait iş
merkezi inşaatının kazı çalışması sırasında
kamyonun altında kalan bir işçi hayatını
kaybetti. (Zaman) 4 Aralık
Antalya'da inşaat halindeki binaya sıva yapmak isteyen işçi, iskelenin devrilmesi
sonucu düşerek yaralandı. (Zaman) 4 Aralık
Adana'nın Pozantı ilçesinde freni boşalan
kamyonun orman kesim işçilerinin
bulunduğu çadıra girmesi sonucu 1 kişi
öldü, 6 kişi yaralandı. (Zaman) 7 Aralık
Sakarya'nın Pamukova ilçesinde biyogaz
tesisinin inşaatı sırasında açılan kanalda,
toprak kayması sonucu boynundan aşağısı
toprak altında kalan işçi, bir saat süren
çalışma sonucu kurtarıldı. (Zaman) 9 Aralık
Kars'ta öğretmenleri taşıyan servis
minibüsü ile yolcu otobüsünün çarpışması
sonucu meydana gelen trafik kazasında 16
115
eden Alkumru Barajı ve Hidro Elektrik
Santrali'nde çalışan bir işçi, elektrik
çarpması sonucu 3 metre yükseğe savruldu.
Elektriğin çarpma şiddeti ile işçinin
göğsünde delik oluştu. (Sendika.org) 17
Aralık
116
kişi yaralandı. (Zaman) 9 Aralık
Kahramanmaraş'ta, 3 yıl önce, çalıştığı fabrikada kamyonun çarpması sonucu devrilen
500 kiloluk raylı kapının altında kalarak
felç olan işçi, bilirkişi raporunda 'şahsi
güvenliğini tehlikeye attığı' gerekçesiyle tali
kusurlu sayıldı. (Zaman) 10 Aralık
Başkent'te inşaat demiri taşıyan vincin ipleri
koptu. Yaklaşık 10 ton ağırlığındaki demir
yığınları bir işçinin üzerine düştü. Demirlerin altında kalan işçi, hayatını kaybetti.
(Zaman) 13 Aralık
Mardin'in Yeşilli ilçesinde 5 katlı bir apartmanda sıva çalışması yapan işçileri taşıyan
asma iskele ikiye ayrılarak düştü. İskeleden
düşen 1 işçi hayatını kaybederken, 1 işçi ise
ağır yaralandı. (Zaman) 13 Aralık
Elazığ'ın Alacakaya ilçesindeki bir krom
ocağında işe başlayan işçi, ikinci iş gününde
göçük altında kalarak hayatını kaybetti.
(Zaman) 13 Aralık
Balıkesir'in Bandırma ilçesinde, bir camide
kalorifer kazanında meydana gelen patlamada ilk belirlemelere göre, 1 kişinin
öldüğü çok sayıda kişinin yaralandığı
bildirildi. (Zaman) 14 Aralık
belediye işçisi, göçük altında kaldı.
Yaklaşık 15 dakika süren çalışmanın
sonucu göçük altından yaralı olarak
çıkarılan işçi, Muş Devlet Hastanesi'ne
kaldırıldı. (Zaman) 20 Aralık
Osmaniye'de aynı yöne seyir halinde olan
servis minibüsünün yumurta yüklü kamyonete çarpması sonucu 1 kişi öldü, 6 kişi
yaralandı. (Zaman) 19 Aralık
Kayseri'de yol çalışması yapan iş makinesinin kayarak park halindeki kamyona
çarpması sonucu 4 kişi yaralandı,
yaralılardan birinin bacağı koptu. (Zaman)
19 Aralık
Konya'da polis servis midibüsüne bir kamyonun arkadan çarpması sonucu, ilk belirlemelere göre 11 polis memuru yaralandı.
(Zaman) 21 Aralık
Kahramanmaraş'ta iki TIR'ın çarpışması
sonucu meydana gelen kazada, yol
yapımında çalışan 4 işçi hayatını kaybetti.
(Zaman) 22 Aralık
Samsun'un Yakakent ilçesinde, üzerine
tomruk yığınları devrilen kişi öldü.
(Zaman) 23 Aralık
Adana'da tarım işçilerini taşıyan otobüsle
kamyonun çarpışması sonucu meydana
gelen trafik kazasında ilk belirlemelere göre
2 işçi öldü 26 işçi yaralandı. (Zaman) 26
Aralık
Düzce Tokuşlar Mahallesi'nde elektrik arıza
işinde çalışan 2 işçi, yüksek gerilim hattı
taşıyan direğe çıkarak çalışmaya başladı.
Emniyet kemerleriyle kendilerini direğe
bağlayan işçiler çalışma yaptığı esnada
beton direk kırılarak devrildi. Devrilen
direğin altında kalan Halil İbrahim
Tezel(27) ve Recep Dilmen ağır yaralandı.
(Zaman) 14 Aralık
Bayrampaşa'da inşaat işçilerinin kaldığı
barakalarda yangın çıktı. Alevleri fark eden
işçiler kendilerini son anda sokağa attı.
(Zaman) 26 Aralık
Mersin'de bir pazar yerinin bekçisi, gece
ısınmak içi yaktığı mangaldan çıkan gazdan
zehirlenerek hayatını kaybetti. (Zaman) 17
Aralık
Antalya'nın Manavgat ilçesi Evrenseki
beldesinde bir otel inşaatında kalıpların
çökmesi sonucu 4 işçi yaralandı. (Zaman)
29 Aralık
Konya'da, işçi taşıyan minibüsün devrilmesi sonucu meydana gelen trafik
kazasında, 6 kişi yaralandı. (Zaman) 16
Aralık
Adana'da Kurttepe Mahallesi'nde 5 aydır
inşaatta çalışan kalıp ustası Halit Akdağ
(35), 8. kattan düştü. Yere çakılan Akdağ,
olay yerinde can verdi. (Zaman) 28 Aralık
Muğla'nın Fethiye ilçesinde meydana gelen
hortumun seralarını yıkmasına dayanamayan bir kadın kalp krizi geçirerek
hayatını kaybetti. (Zaman) 18 Aralık
Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde, zeytin
işçilerini taşıyan bir traktör devrildi.
Kazada, biri ağır 9 kişi yaralandı. (Zaman)
27 Aralık
Muş'ta kanalizasyon çalışması yapan
CİNSİYETE, CİNSEL YÖNELİME, ETNİK VE DİNİ KİMLİĞE DAYALI
AYRIMCILIK VE TACİZ
Serap Altun
Çalışma yaşamında yaşanan ayrımcılık ve taciz haberlerini takip ettiğimiz raporumuzun bu bölümü, 2010 yılında kadına yönelik ayrımcılık ve taciz haberleriyle
başlıyor. Kadınların iş gücüne katılım oranının azaldığının belirtildiği İSMMMO
(İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası) raporunun yer aldığı 2010
yılı raporumuz, kadınlara yönelik regl izni tartışmalarının yaşandığı haberlerle
başlıyor. Kadınlara regl izni, kadın istihtamını artırmak amacıyla getirilen bir
düzenlemeyle “ağır ve tehlikeli iş kolları”nda çalışan kadınların regl izni kullanma
haklarını kapsıyordu. Ancak 2010 yılı başında “Ağır ve Tehlikeli İşkolu
Yönetmeliği”nde yapılan değişikliklerle, kadınların yoğun olarak çalıştığı iplik,
dokuma, gıda gibi işkolları ağır ve tehlikeli iş olmaktan çıkarıldı. Böylece kadınlara
regl izni tartışması işverenlerin medyada boy göstermesi ve çalışan kadınlara yönelik işten çıkarma tehditine dönüştü. Sanko Holding yönetim kurulu başkanı, regl
iznine karşı olduğunu belirterek, 4000 kadın işçisini işten çıkarmakla tehdit etti.
Kadın örgütleri ise, kadınların, regl izni ve kreş açma zorunluluğu gibi gerekçelerle, işverenler tarafından daha az istihdam edileceği tehdidine karşılık devletin
pozitif ayrımcılık ve kota düzenlemeleri yapması gerektiğini savunmaktalar.
Kadın örgütlerinin talebinin haklılığını doğrular nitelikte bir açıklama da EğitimSen Genel Başkanı Zübeyde Kılıç’tan geldi, Kılıç yaptığı açıklamada “sendikaların
da cinsiyeti olduğu, kadınların sendikalarda ayrımcılığa uğradığını ve Türkiye’de
yüze yakın sendika başkanının yüzde onunu dahi kadınların oluşturmadığını belirtti.
Bu yıl içerisinde KESK’te yaşanan taciz iddiaları sendikalarda yaşanan kadına
yönelik ayrımcılığın görünen yüzü oldu. KESK Genel Başkanı Sami Evren ve KESK
Uluslararası İlişkiler Sekreteri Adnan Gölpunar, KESK'teki görevlerinden istifa etmesinin
ardından yapılan olağanüstü kongrede tacizin merkezi gündem haline gelmemesi ve tacizle
ilgili yaptırım içeren kararların alınmaması, KESK’li kadınların tepkilerine neden oldu.
Bir başka meslek kuruluşu TMMOB ise ‘taciz, cinsel ayrımcılık ve mobing’i suç olarak
tanımladı ve yönetmeliğe göre bu suçu işleyen birlik üyeleri çeşitli yaptırımlar
uygulayacağı kararlar aldı.
Raporumuzda ayrıca Hürriyet gazetesi yazarı Sibel Arna ve Sabah gazetesi yazarı
Hasan Bülent Kahraman’ın, ev eksenli çalışan göçmen kadınlar ve Türkiye vatandaşı
kadınlara yönelik ayrımcı ve aşağılayıcı ifadelerin yer aldığı yazılarının
yayınlanmasının ardından, ev eksenli çalışan kadınların gazeteye ve yazarlarına tepkileri yer almakta.
Seks işçisi trans kadınlara yönelik ayrımcı uygulamalar ve LGBTT bireylere yöne-
118
lik saldırı ve cinayet haberleri de maalesef 2010 yılında da varlığını korudu. Yaşanan
saldırı ve cinayetlerde emniyetin yeterli tedbiri almaması, aksine bizzat emniyetin
uyguladığı ayrımcı politikalar Pembe Hayat ve LGBTT Dayanışma Derneği
tarafından meclis önünde protesto edildi.
Etnik ve Dini Kimliğe Yönelik Ayrımcılık
2009 yılının Ekim ayında Kürt barış gruplarının Habur sınır kapısından girişine
yapılan kitlesel karşılamalardan sonra yaygın medya aracılığıyla devletin ırkçı
söylemleri meşrulaştırmasıyla birlikte 2010 yılında Kürtlere karşı ayrımcılık, saldırı
ve linç girişimlerinde artışlar yaşandı. Bu saldırılardan medyada en çok yer bulan
Bursa İnegöl’de esnaf tartışması olarak başlayan kavga emniyet önünde MHP’e
mitinginden dağılanların kitlesel bir şekilde Kürt vatandaşları linçe kalkışmaları ile
sonuçlandı. Olaylarda çok sayıda yaralanan oldu.
Hatay’da 4 polisin öldürülmesi sonucu Dörtyol’da yaşanan olaylarda ise BDP
ilçe binası ateşe verildi, Kürt vatandaşlara ait çok sayıda ev ve işyerine ise molotof
kokteyli atıldı, içeride bulunan eşyalar tahrip edildi. İnsan Hakları Derneği’nin
hazırladığı “Hatay’ın Dörtyol İlçesi’nde Meydana Gelen Olaylara İlişkin Araştırma
İnceleme Raporu”nda olayların büyümesinin sebepleri
1-
Heyetimiz olayların başlamasında etkili olan dört polisin öldürülmesi
olayının kentte yaşayan Kürtlerle her hangi bir ilgisinin olmadığını, olayın
faillerinin kentte yaşayan Kürtler olmadığını fakat olaydan sonra bazı
çevrelerin gerek ekonomik, gerekse de, Kürtlerin kentte yaşıyor olmasında
ki rahatsızlığı sonucu kentte yaşayan Kürtlerin evlerine, işyerlerine, parti
binalarına ve canlarına yönelik ciddi bir saldırı ve linç girişiminde
bulunulmuştur.
2-
Buna da geçmişte Türkiye’nin birçok yerinde ve ilçede daha öncede
karşılaştığımız Kürtlere yönelik linç girişimlerinin devlet yetkilileri
tarafından fazlasıyla ciddiye alınmaması, hatta bir çoğunun devlet yetkililerinin yaptığı konuşmalar ve attıkları adımlarla desteklemeleri sebep
olmuştur.
3-
Yerel yöneticiler yeterince olaya müdahil olmamışlardır. Özellikle kolluk
kuvvetleri olayı engellemektense seyretmeyi tercih etmiştir, güvenlik güçleri
ciddi bir zafiyet içerisine girmiş, buna da insanların gergin ve üzgün olmasını
neden göstermiştir.
4-
Olayların birinci günden nereye varacağı bilinmesine rağmen, önleyici her
hangi bir tedbir alınmamıştır. Kitle dağıtılmamıştır.” şeklinde sıralanmıştır.
Bursa İnegöl’de yaşanan olaylar sırasında da Bursa valisi Şahabettin Harput
'Olayları çıkartanlar vatanını, milletini seven insanlar' açıklamalarında bulunmuştur.
Hatay-Dörtyol olayları nedeniyle Dörtyol 2. Asliye Mahkemesi'nde görülen
davanın 2. duruşmasında mahkeme, savunma yapan müdafi avukatı Aynur Pınar
Acar’ın, sanıkların TCK’nın 214. maddesinden yargılanmasına yönelik talebini reddetti. TCK’nın 214. maddesi “(1) Suç işlemek için alenen tahrikte bulunan kişi, altı
aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Halkın bir kısmını diğer bir
kısmına karşı silahlandırarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kişi, onbeş yıldan yirmidört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Hükümlerini içermektedir.
2009 yılı rapor kitabımızda da TCK yasalarında “nefret suçu”nu kapsayan
yasaların varlığına (yetersiz kalsa da) değinmiş ancak uygulamada bu yasaların
Raporumuzda 2010 yılı içerisinde Zonguldak, Mamak, Şırnak, Gümüşhane, Giresun, İstanbul, İzmir, Yozgat, Rize, Antalya ve Bursa’da çeşitli gerekçelerle Kürt
işçilere yönelik ayrımcılık haberlerine yer verilmiştir. Ayrımcı politikalar sonucunda
bu şehirlerde yer alan çeşitli sektörlerden iş yerlerinde 66 Kürt kökenli ve 2 de Türk
kökenli işçi işten çıkarılmıştır. Yaşanan saldırı ve linç girişimleri sonucu ise çok
sayıda Kürt kökenli vatandaş yaralanmış, birçoğu mevsimlik tarım ve inşaat işçisi
olan vatandaşlar ise çalıştıkları illerden memleketlerine geri dönmek zorunda
kalmışlardır. Ayrıca Kütahya’da TOKİ inşaatlarında 45 gün çalıştıktan sonra ücretlerini alamayan ve 15 gündür işyeri önünde direnişte olan Kürt işçilere işveren
tarafından silahlı saldırı düzenlenmiş, işçilerden biri ayağından vurulmuş, ardından
da işçiler “PKK üyesi” oldukları gerekçesiyle emniyete şikayet edilmiştir.
Mevsimlik tarım işçilerine yönelik ayrımcılık haberleri de 2010 yılında da raporumuzda yer almaktadır. Mayıs ayında Giresun’da yapılan vali ve askeri yetkililerin
katıldığı “PKK Zirvesi”nde Karadenize fındık toplamak için Gürcistan’dan işçi getirilmesi kararı alınmıştır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının valiliklere
gönderdiği tarım işçilerine yönelik genelge bu sene de mevsimlik Kürt tarım
işçilerine yönelik ırkçı uygulamalar içermektedir. TMMOB yönetim kurulu başkanı
Mehmet Soğancı Kürt mevsimlik işçilere uygulanan ambargonun ayrımcılık olduğu
yönünde açıklamalarda bulunmuştur.
Raporumuzda dini kimliğe yönelik ayrımcılık haberleri de maalesef yer bulmuştur.
Başbakanlığa bağlı Türkiye Kalkınma Bankası'nın çay ocağını işleten alevi
vatandaşın, 3 yıllık hizmet sözleşmesi olmasına rağmen daha bir yıl dolmadan
sözleşmesinin "Cenabet dolaşanın elinden çay içilmez" denilerek feshedildiği iddia
edilmiştir.
Etnik ve dini kimliğine yönelik ayrımcılığa uğradığı yönünde bir açıklama da
Diyarbakırlı ünlü Süryani şarkıcı Coşkun Sabah tarafından dile getirildi. Sistemin
kendisini çok net bir şekilde engellediğini belirten Sabah, kendisine yönelik gizli bir
engellemenin uygulandığını ifade eden Sabah, "Son 10 yılına çok acıdığını ifade ederek
bu süre içerisinde kendisine boykot uygulandığını, kliplerinin televizyonlarda
yayınlanmasının engellendiğini" ifade etti. .
Servier ilaç firması Cuma namazına gittiği gerekçesiyle bir işçiyi işten çıkarmış,
Gaziantep’te bulunan Merinos Halı firması ise işçilere Cuma namazı yasağı
getirmiştir. Beyoğlu Teknosa Mağazasında çalışan bir işçi ise Cuma namazına
gitmediği gerekçesiyle işten çıkarılmıştır.
Kılık kıyafete yönelik ayrımcılık haberleri de raporumuzda Manisa’da bir
öğretmenin derslere küpe takarak girmesinden dolayı sürgün edilmesi ve bir ajansta
çalışan üniversite öğrencisinin yeşil parka giydiği gerekçesiyle darp edildiği ve işten
çıkarıldığı şeklinde yer almıştır.
Son olarak raporumuzda İstanbul Tophane'de bir sanat galerisi açılışında yaşanan
olaylar yaşam biçimine yönelik ayrımcılık olarak değerlendirildi. Sanat galerisinin
açılışında ‘içki içilmesini’ gerekçe gösterdikleri iddia edilen saldırganlar, galerinin
camlarını kırdı, davetlileri tartakladı. Olaylarda göz altına alınanlar serbest bırakıldı
ve şu ana kadar herhangi bir ceza alan olmadı.
119
Cinsiyete, Cinsel Yönelime, Etnik ve Dini Kimliğe Dayalı Ayrımcılık ve Taciz
ayrımcılığa karşı caydırıcı hüküm vermek amacıyla değerlendirilmediğini, tersine
“kamu güvenliği” çerçevesinde değerlendirilerek ‘genel eğilimin farklı olana’tercih
edildiğini, mağdur birey ve toplulukların kamu huzuru altında ezildiğini
vurgulamıştık.
CİNSİYETE, CİNSEL YÖNELİME, ETNİK VE DİNİ KİMLİĞE
DAYALI AYRIMCILIK VE TACİZ
OCAK
Başbakanlığa bağlı Türkiye Kalkınma
Bankası'nın çay ocağını işleten Kemal
Sümbül adlı vatandaşın, 3 yıllık hizmet
sözleşmesi olmasına rağmen daha bir yıl
dolmadan sözleşmesi feshedildi. Alevi
olduğu için sözleşmesinin iptal edildiğini
savunan Sümbül, hakkında "Cenabet
dolaşanın elinden çay içilmez" denildiğini
iddia etti. (ANF) 24 Ocak
Deniz San, bir trans kadın ve seks işçisi.
Siyah Pembe Üçgen Derneği’nin de gönüllülerinden. Deniz San, seks işçiliğini
zorunlu olarak yaptığının altını çiziyor.. 4
Kasım 2006 tarihinde dönemin polis
müdürü Hüseyin Çapkın tarafından Alsancak Bornova Sokağı için alınmış bir karar
gerekçe gösterilerek sokakta görülen trans
kadınlar ya da seks işçisi biyolojik kadınlar
hiçbir sebep olmadan gözaltına alınıp Alsancak Polis Karakolu’na götürülüyor,
Kabahatler Kanunu uygulanıyor. Uygulamalara itiraz ettiğimizde ise hakkımızda
‘görevli memura hakaretten hakkımızda
dava açılıyor. (ANF) 12 Ocak
MHP Zonguldak İl Başkanı Mustafa
Korkutan’ın “Türkiye Taş Kömürü Kurumu
6 PKK’lı alıyor” iddiası kentte Kürtlere
yönelik ırkçılığı gözler önüne serdi. Bu sözlerin ardından TTK’a 6 Kürt çalışanını işten
çıkarttı. TTK’dan “böyle bir şey yok“
açıklaması yapılmasına rağmen MHP
iddiasında ısrar etmesi üzerine kentte her
kahvehanede TTK’ya alınacak isimlerin listesi takip edilmeye başlandı. Kürt kökenli
bütün isimler izlenmeye alındığı belirtilirken, 6 Kürt işten çıkartıldı. (ANF) 5
Ocak
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in nikah
törenine katılmak için gittiği Ankara’da
gazetecilere “Ben kadın işçilerimin aybaşını
mı takip edeceğim?” şeklinde demeç veren
Sanko Holding’in patronu Abdulkadir
Konukoğlu, tekstil ve konfeksiyon sektörünün tehlikeli işler kapsamına alınması
nedeniyle kadın işçilere ayda 5 gün regl izni
verilmesi uygulamasına tepki göstermiş ve
uygulamanın kaldırılmaması halinde 4 bin
kadın işçiyi kapı önüne koymakla tehdit
etmişti. (Evrensel) 16 Ocak
MART
Vali Ali Yerlikaya ve Rektör Prof. Dr. Ali
Akmaz’ın Konyalı olduğu Şırnak'ta üniversiteye alınacak personeller Konya'da
yapılan sınavla saptandı. Vali sınavların
Konya'da yapılmasını ''Kuvayi Milliye
ruhu'' sözleriyle izah etti. (ANF) 29 Mart
BDP Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal,
Türk Mühendisler ve Mimarlar Odaları,
Türk Tabipler Birliği ve Türk Eczacılar
Birliği gibi birçok meslek odası ve
kurumlarının yasalar tarafından kurum
adının başına "Türk" kavramını getirilmesi
yerine "Türkiye" kavramının getirilmesine
ilişkin parlamentoya kanun teklifinde bulundu. (ANF) 25 Mart
İSMMMO'nun "Kadınım, işsizim, mutsuzum" raporuna göre, 10 yılda kadınların
işgücüne katılma oranı 4 puan azalarak
yüzde 26'ya gerilerken, işsizlerin üçte
birinin kadın olduğun görüldü. Kadın-erkek
ücret farklılıkları ise, yüzde 27'lere ulaştı.
Kadınların daha çok "ev işleri" nedeniyle iş
gücüne katılamadıkları belirlendi. (ANF) 8
Mart
Mamak Türközü'nde MHP'liler atık kağıt
işçisi Kürtlere saldırdı. 20 kişilik ülkücü
grubun sopa ve bıçaklarla saldırısında, Kürt
olan kağıt işçileri yaralandı. (ANF) 3 Mart
122
Hamile olduğu gerekçesi ile işten çıkarılan
sağlık işçisi Fatma Baytar’ın işe geri
alınması talebiyle Mersi Üniversitesi Tıp
Fakültesi önünde bir basın açıklaması
gerçekleştirildi. Dev Sağlık-İş, SES ve
demokratik kitle örgütlerinin katılımıyla
gerçekleştirilen basın açıklamasında Fatma
Baytar işe geri alınana kadar mücadelenin
sürdürüleceği vurgulandı. (Sendika.org) 29
Mart
Bağcılar İstanbul Ticaret Odası İlköğretim
Okulu'nda müdür yardımcısı olarak görev
yapan Ekrem S., tartıştığı öğretmenlerden
Derya Çakır'ı (25) öğrencilerin gözleri
önünde bıçakladı. Hastaneye kaldırılan
Derya öğretmen hayatını kaybetti. (Zaman)
4 Mart
Eğitim-Sen Merkez Kadın Sekreteri Gülçin
İsbert, İstanbul Bağcılar'daki ilköğretim
okulunda ana sınıfı öğretmeni Derya
Çakır'ın öldürülmesini esefle kınadıklarını
belirtti. İsbert, yaptığı yazılı açıklamada,
kadına yönelik şiddetin bir örneğinin de
Bağcılar'da yaşandığını, kadınların babaları,
kocaları, sevgilileri ve erkek kardeşleri
tarafından katledildiklerini ifade etti. İsbert,
açıklamasında şunları kaydetti: 'Bu kör
şiddeti şüphesiz ki ataerkil zihniyet besliyor.
Söz konusu zihniyetin son hedefi ise ana
sınıfı öğretmeni Derya Çakır oldu. İnsanca
bir diyalog ve ikna ile yetinmeyen, 'ya benimsin, ya da toprağın' dili üzerine inşa
edilen erkek egemen zihniyet, yüzünü bu
kez de bir okulda hem de öğrencilerinin
gözü önünde Derya öğretmenin katledilmesiyle gösterdi’. (Günlük) 6 Mart
NİSAN
Manisa'nın Alaşehir ilçesinde 14 ve 16
yaşındaki 2 kız çocuğu ile 16 yaşındaki 1
erkek çocuğa fuhuş yaptırıldığı iddiasıyla
düzenlenen operasyonda, bu çocuklara para
karşılığı seks yaptırdıkları ve kendileriyle
cinsel ilişkiye girdikleri tespit edilen 31 kişi
gözaltına alındı. (ANF) 27 Nisan
Gümüşhane’nin Kürtün ile Giresun'un
Doğankent ilçesinde çıkan tartışma
sonrasında köylüler HES çalışanları Kürt
işçilere saldırdı. Köylülerin saldırısı sonucu
5 HES çalışanı hastanelik oldu, çok sayıda
Kürt işçi iş bırakarak memleketlerine
döndü. Akköy Kavraz Orman İşletme
sahasında kamyona tomruk yükleyen Şaban
Kaya yolu ulaşıma kapattı. Aynı yolu kullanan HES işçileri yolun açılmasını istedi.
Bu nedenle Şaban Kaya ile işçiler arasında
tartışma çıktı. Olaydan kısa süre sonra
çevredeki köylerde oturanlar ‘Kahrolsun
PKK’, ‘Kürtleri istemiyoruz’ sloganları
atarak şantiyeye gelip işçilere saldırdı.
Saldırıda şantiye şefi Teoman Uludağ
köylüler tarafından dövüldü. Bölgeye sevk
edilen güvenlik kuvvetleri 11 kişiyi
gözaltına aldı. HES'te çalışan çok sayıda
işçi ise can güvenlikleri olmadığı gerekçesiyle iş bırakarak şantiyeden ayrıldı. (ANF)
19 Nisan
Aslen Libyalı olan Sercan Gıravcı (26),
BDP İzmir İl Yönetimine seçildikten sonra
Satış Müdürü olduğu AVEA’daki işinden
çıkartıldı. BDP'nin sadece Kürtleri temsil
eden bir parti olmadığına dikkat çeken
Gıravcı, işini kaybetmesine rağmen parti
yönetiminde olmaktan büyük mutluluk
duyduğunu söyledi. Bilgisayar Mühendisi
olan Gıravcı, BDP'nin il kongresinde ve
Newroz Kutlamaları sırasında yaptığı
konuşmalardan dolayı hedef haline geldi.
(ANF) 2 Nisan
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde görevli Dev-Sağlık İş sendikası üyesi
Fatma Baytar, hamileliği süresince birçok
kez istifaya zorlanmış ve 26 Mart’ta da işten
çıkarılmıştı. Bu olaydan yaklaşık bir ay
önce aynı yerde görev yapan Sağlık ve
Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası üyesi
Sibel Yetkin de doğum iznine ayrılmak üzereyken istifaya zorlanmıştı. BDP’li vekil
Sevahir Bayındır, Sağlık Bakanı Recep
Akdağ’ın yanıtlaması için verdiği önergede,
“İş Kanunu’nun 5. maddesinde düzenlenen
‘Eşit Davranma’ ilkesi gereğince; ‘İşveren
iş sözleşmesi yapılmasında, şartların
oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona
ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle
doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz’. İş Kanunu’nun 18. maddesine düzenlenen ‘Hamilelik, doğum gibi nedenler iş
akdinin feshi için geçerli neden
oluşturmaz’.” dedi. (ANF) 7 Nisan
Dicle Üniversitesi Öğretim Görevlisi Doç.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde özel güvenlik personeli olarak çalışan
işçilerden 11'inin, barış gruplarının gelişini
alkışladıkları gerekçesi ile işten çıkartıldığı
iddia edildi. İddiaya göre, Mimar Sinan
Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde özel güvenlik personeli olarak çalışan bir Kürt işçi ile
üniversitenin kadrolu bir işçisi arasında,
Kandil ve Mahmur'da gelen barış
gruplarının gelişini televizyondan izlerken
Kürt işçinin gelişleri alkışlamasıyla tartışma
yaşandı. Tartışmanın ardından kadrolu
işçinin olayı yetkili makamlara şikayet
emesi üzerine, konu üniversite rektörlüğüne
taşındı. Rektörlüğün devreye girmesi ile
birlikte 11 işçi işten çıkartıldı. İşten
çıkartılan işçilerin 9'u ise Kürt. İşten
çıkartılan işçilerden Taşkın Deniz,
'Çıkartılan Kürt işçilerinin yanında bir kurban olduk, biz Türk olan işçilerden iki işçi
zaten ayrılacaktık, benim ise bir sorunum
yoktu. Üniversite yönetimi çıkartılan
işçilerin Kürt olmalarından kaynaklı
çıkartıldıkları düşüncesinin önüne geçmek
amacıyla bizi de kurban etti' dedi. (Günlük)
9 Nisan
Eskişehir'in Mihalıççık ilçesine bir köyde
görev yapan bayan öğretmen, bir
öğrencisine ders verdiği esnada sınıfa giren
erkek meslektaşının tacizine uğradı. Bayan
öğretmen, kendisini öptürmesine izin
vermediği için meslektaşı tarafından önce
hakarete uğradı, daha sonra da darp edildi.
Öğretmenin şikâyeti üzerine erkek
öğretmen Cumhuriyet Savcılığı'nca alınan
ifadesinin ardından serbest bırakıldı. İl Milli
Eğitim Müdürlüğü olayla ilgili soruşturma
başlattı. (Zaman) 17 Nisan
MAYIS
İzmir’in Yeni Şakran Beldesi'nde yapımına
başlanan cezaevinde çalışan Kürt işçiler
işten çıkartıldı. Cezaevi inşaatını üstlenen
Kur İnşaat ve SMS Ortak Girişimi yetkilileri, 'Kürt işçi çalıştırmak istemiyoruz'
diyerek, 10 kişiyi kapının önüne koydu.
İşten çıkartılan işçilerden Samet Yıldırım,
"Türkiye'deki cezaevlerinin yüzde 90'ı
Kürtlerle dolu... Açıkça bize 'Kürtler ancak
cezaevinde yatabilir ama cezaevi inşaatında
çalışıp para kazanamazlar' diyorlar"
şeklinde tepki gösterdi. (ANF) 10 Mayıs
Bodrum Belediyesi Çevre İşlerinde kamyonla inşaat malzemesi taşıyan Kürt işçi
Hakim Durdu, 28 Nisan 2010 tarihinde
kimliği belirsiz 4 kişi tarafından feci şekilde
dövüldü. Linç girişiminde bulunanları
tanımadığını söyleyen Durdu, "Ben Bodrum'a yeni geldim. Ekmek parası kazanmaktan başka bir amacım yok. Çalıştığım
sırada 4 kişi geldi ve 'bu o kişi' diyerek üzerime saldırdılar. Ne olduğunu anlamadan
beni dövmeye başladılar. Çevreden müdahale etmek isteyenlere de, 'siz karışmayın,
başınızı belaya sokmayın' diyerek tehdit ettiler. Kimse müdahale edemedi. Zaten
gözümü açtığımda kendimi hastanede buldum" dedi. (ANF) 1 Mayıs
123
Dr. Ahmet İnan'ın görevden alınmasının
hukuksuzluk olduğunu belirten Eğitim Sen
Diyarbakır Şube Başkanı Abdullah Karahan, görevden almanın diğer öğretim
görevlilerine gözdağı amaçlı olduğuna
işaret ederek, bu hukuksuzluğa son verilmesini istedi. Eğitim Sen Diyarbakır
Şubesi, konuya ilişkin şube binasında basın
toplantısı düzenledi. Eğitim Sen Şube
Başkanı Abdullah Karahan, Ahmet İnan'a
hukuksuz bir şekilde önce kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, daha sonra
da GÜN TV'de yaptığı bir konuşma yüzünden ikinci kez aynı ceza verildiğini söyledi.
Karahan verilen ikinci cezanın sonucunda,
Dicle Üniversitesi yönetiminin İnan'ı
görevden aldığını kaydetti. Böylesi
kararların verilmesi için, 10 dekan, rektör
ve 3 seçilmiş profesör olmak üzere 14
kişiden oluşan kurulun karar vermesi
gerektiğinin altını çizen Karahan, 'Bu kurul
toplanır ve bu tür kararları almak için oylama yapar. Kurulun oy çoğunlunu
sağlaması için, en az 8 üyenin hemfikir
olması gerekir. Ama Doç. Dr. Ahmet İnan
hakkında verilen kararda, 7 kişinin oyu
vardır. Bu durumda, yapılan oylama sonucunda İnan'ın görevden uzaklaştırma gibi
bir yaptırımla karşı karşıya kalması da
mümkün değildir.’ dedi. (Günlük) 28 Nisan
124
HAZİRAN
Edinilen bilgiye göre PKK’ye yardım edecekleri ve kargaşa çıkacağı iddiasıyla Kürt
işçileri yerine, Gürcistan’dan fındık işçi getirilmesi kararı alındı. Bölgeye girecek
Kürtlerin ise sıkı kontrol altına alınması
benimsendi. Fındık işçilerine yönelik
kararın Mayıs ayında Giresun’da Vali ve
askeri yetkililerin katıldığı ‘PKK
Zirvesi’nde alındığı öğrenildi. (ANF) 9
Haziran
Yozgat'taki tarım alanlarında çalışmak
üzere gelen Kürt mevsimlik tarım işçileri,
'sağlık taraması' adı altında ırkçı uygulamaya maruz bırakılıyor. Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan'ın 81 il valiliğine
gönderdiği
genelge
doğrultusunda,
mevsimlik tarım işçisi göçü alan illerden
Yozgat'ta valilik tarafından oluşturulan
"Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme
Kurulu" kararıyla İl Sağlık Müdürlüğüne
bağlı gezici sağlık ekibi, çadırların
bulunduğu bölgeleri gezerek, 'sağlık
taraması' adı altında 'ayrımcı' bir uygulama
gerçekleştiriyor. (ANF) 19 Haziran
Rize’de, baraj inşaatında çalışan 37 Kürt
işçi önce 'bunlar ahlaksız’, sonra 'maaşlarını
PKK’ye gönderiyorlar’, ardından ‘güvenliklerini sağlayamayız’ gerekçesi ileri
sürülerek işten çıkarıldı. Yaklaşık bir buçuk
ay önce 37 Kürt inşaat işçisi Diyarbakır’ın
Hani ilçesinden Rize’nin İkizdere ilçesine
giderek, baraj inşaatında çalışmaya başladı.
Diğer işçilerin ve çevrede bulunan
vatandaşların da memnun kaldığı Kürt
işçiler, bir süre sonra şantiye şefi tarafından
işten çıkarılmak istendi. Edinilen bilgilere
göre, İkizdere emniyet müdürünün birkaç
kez şantiyeye gelip gitmesinin ardından
şantiye şefi Kürt çalışanların işlerine çeşitli
gerekçelerle son vermek için gerekçeler
ileri sürmeye başladı. (ANF) 20 Haziran
TMMOB yönetim kurulu başkanı Mehmet
Soğancı, mevsimlik olarak çalışan Kürt
işçilerin çalışmalarına ambargo konulacağı
haberleri üzerine bugün (29 Haziran) bir
basın açıklaması gerçekleştirdi. Çalışma
hakkını hiçe sayan ırkçı ambargonun kabul
edilemez olduğunu söyleyen Soğancı,
"Kürt sorunuyla doğrudan bağlantılı olarak
işsizlik ve yoksulluğu had safhada yaşayan
bölge insanının evine ekmek götürmek,
ailelerinin geçimini sağlamak amacıyla yollara düştüğü, güvencesiz, düşük ücretlerle
ve sağlık, barınma gibi pek çok hakları ihlal
edilerek mevsimlik işçi olarak olarak
çalıştığını' söyledi. (Sendika.org) 29 Haziran
Kağıthane Belediyesine bağlı AKROPOL
Şirketi'nde Arazi Tespit ve Nümerotaj
işinde çalışan Selman Bulut 'Kürt ve şivesi
bozuk olduğu' gerekçesiyle işine son verildi. ANF'ye bilgi veren Bulut, olayın telefonlara baktığı bir dönemde Kağıthane
Belediyesi Meclisi'nden yetkili bir kadının
telefon açmasıyla geliştiğini söyledi. Bulut
işten çıkarılma hikayesini şöyle anlattı:
"Bana bir takım bilgiler sordu ve telefonu
kapattı. Bu telefondan birkaç gün sonra
şirketin müdürü olan Barış Serkan Akın
konuşmak üzere beni bürosuna çağırdı.
Beni işe alınca da çalıştığım 16 gün
boyunca da şikayet etmeyen Akın birden
bana 'Kusuruma bakma şive ve iletişim
bozukluğundan seni işten çıkartıyorum'
dediğinde çok şaşırdım. Bugüne kadar
sorun olmadığını, neden şimdi sorun
çıktığını sorduğumda ise bana 'boş ver
orasını' diyerek iş akdini feshetti" dedi.
(ANF) 24 Haziran
SES, Ulucanlar Göz Hastanesi’nde
Başhekim yardımcısı tarafından şiddete
maruz kalan üyesi Başhemşire Özlem
Hoşnam için bugün Sağlık Bakanlığı
önünde eylemdeydi. Geçtiğimiz hafta Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde hemşirelere yüklenen angaryaya
ilişkin personelden sorumlu başhekim
yardımcısı Dr. Ali Hacıimamoğlu ile
görüşürken odada bulunan diğer başhekim
yardımcısı Dr. Ömer Eyicil’in hakaret ve
fiziksel şiddetine maruz kalan hemşire
Özlem Hoşnam’la dayanışma eylemleri
sürüyor. (Sendika.org) 4 Haziran
TEMMUZ
AKP Milletvekili Gülşen Orhan'ın
babasının evinde çalışırken defalarca
tecavüze uğrayan N.Y., olayın açığa
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın
valiliklere gönderdiği genelge mevsimlik
Kürt tarım işçilerine yönelik ırkçı uygulamalar içeriyor. Genelgeye göre mevsimlik
işçiler sürekli gözetim halinde tutulacak,
yerel yöneticiler ve muhtarlar işçilerin
hareketlerini düzenli olarak polise bildirecek. Genelgede 'Milli birlik ve beraberliği'
bozma ihtimali olduğu vurgulanan işçilerin
sürekli gözetim altında tutulması isteniyor.
Genelgede işçilerin "bölücü faaliyetlerine"
izin verilmemesi gibi ibareler de yer alıyor.
TMMOB, taciz, cinsel ayrımcılık ve mobbingi suç olarak tanımladı. Yönetmeliğe
göre, bu suçu işleyen birlik üyeleri çeşitli
yaptırımlara uğrayacak. Taciz, cinsel
ayrımcılık ve mobbing, emekten yana sol
kurumlarda da kadınların sıkça karşılaştığı
bir durum. Ancak, kadınlara yönelik bu
şiddet eylemleri, ceza yargılamasında
cezasız kaldığı gibi bu kurumlar içerisinde
de ya soruşturma konusu olmuyor ya da
ayrımcılığı ispatlamanın bütün yükü
kadınların omuzlarına bırakılıyor. Ancak
kadınların, ayrımcılığın bütün biçimlerine
karşı mücadelesi de sürüyor. Kadınlar, bu
mücadeleleri sonucunda Türkiye'nin en
büyük meslek örgütlerinden biri olan
TMMOB’da önemli bir kazanım elde etti.
Buna göre, TMMOB Yönetmeliği'nde
taciz, cinsel ayrımcılık ve mobbingi suç
olarak tanımlandı. Bu suçu işleyen birlik
üyeleri çeşitli cezalara çarptırılacak. (ANF)
2 Temmuz
"Karadeniz'in aydınlık yüzleri konuşuyor"
sloganı etrafında bir araya gelen Karadeniz'in birçok tanınmış ismi mevsimlik
tarım işçisi olarak Karadeniz'e giden Kürt
işçilere yönelik ambargo uygulanmasına
karşı çıktı. Karadenizli aydınlar 20 Temmuz
günü uygulamaları protesto için Giresun'da
yürüyüş yapacaklarını duyurdu. Karadeniz'de artmaya başlayan Kürt düşmanlığı,
Karadenizli birçok ünlü ismi de tedirgin etti.
Kürt işçiler üzerinden çeşitli biçimlerde
kendini göstermeye başlayan bu Kürt
düşmanlığına karşı Müzisyen Fuat Saka'dan
Yönetmen Yeşim Ustaoğlu'na, DİSK Genel
Başkanı Süleyman Çelebi'den GazeteciYazar Alper Turgut'a, Müzisyen-Oyuncu
Şevval Sam'a kadar Karadeniz'in 58 ünlü
ismi, "Karadeniz'in aydınlık yüzleri
konuşuyor" adı altında bir araya gelerek bir
bildiri yayınladı. Yönetmen Özcan Alper,
mevsimlik tarım işçisi olarak yıllardır bölgeye gelen işçilere, Kürt kimliklerinden
dolayı ambargo uygulanması iddialarının ve
Rize'de aynı nedenle işlerinden atılan Kürt
işçilere ilişkin haberlerin Karadenizliler
olarak kendilerini kaygılandırdıklarını
söyledi. (Sendika.org) 17 Temmuz
Hürriyet Gazetesi yazarı Sibel Arna’nın 12
Haziran’da yayınlanan “Dokuz aylık bebekle mavi yolculuk” başlıklı yazısına
DİSK Genel-İş’e bağlı Ev İşçileri Kadın
Komisyonu’ndan tepki geldi. Açıklamada,
“Günümüz Türkiyesinde yaşanan bu acı
durum biz ev işçilerini çok kırmıştır.
Ülkemizde hiçbir zaman gündemde olmayan ve genellikle olumsuz yönleri ile
halkımıza sunulan, herkesin gözü önünde
bir sektör bile olmayan ve bu alanda çeşitli
olumsuzluklara maruz kalan biz ev işçileri
bu durumun aydınlatılmasını istiyoruz”
dendi. Sibel Arna söz konusu yazıda bebeği
ve onun bakımından sorumlu işçi ile
geçirdiği tatili ve “dadı”nın da insan
olmasından kaynaklı yaşadığı “zorlukları”
anlatıyordu. Yazıda dalış kursuna gitmek
isteyen başka bir ev işçisi ile ilgili “Büyük
konuşmayayım ama ben o kadının kafasını
dalış tüpü olmadan suya gömerim” cümlesi
yer alıyordu. (Sendika.org) 1 Temmuz
Tarım-İş
Sendikası
Ceylanpınar
Şubesi'nin, 4 Temmuz'da sendikanın 9.
Olağan Genel Kurulu'na delege göndermek amacıyla yaptığı seçim, sendikanın
genel merkezi tarafından iptal edildi. Listenin iptal edilmesini Şanlıurfa Valiliği'ne
ve Ceylanpınar Kaymakamlığı'na ve
125
çıkmasından sonra önce ölümle tehdit
edildi. Van Bahçesaray'da AKP Van Milletvekili Gülşen Orhan'ın akrabalarının da
aralarında bulunduğu kişilerin tecavüzüne
uğrayan 17 yaşındaki N.Y., yaşadıklarını
anlattı. N.Y., gazetemizde yayımlanan ve
olayı açığa çıkaran haberi yalanlaması için
kendisine önce para teklif edildiğini,
ardından da ölümle tehdit edildiğini söyledi.
N.Y.'nin ailesi de AKP'li Orhan'ın, tehditler
sonuç vermeyince bir avukatı N.Y. ve
kendileriyle görüşmesi için görevlendirdiğini söyledi. (Günlük) 11 Temmuz
126
sendikanın çeşitli şubelerine gönderdiği
bir yazı ile açıklamaya çalışan sendikanın
Genel Başkanı Bedrettin Kaykaç, değme
'ırkçılara' taş çıkarttı. Kaykaç imzalı 5
Temmuz 2010 tarih ve 449/1 sayılı yazıda,
bin 145 üyesi bulunan ve 92 delegelik için
600 kişiye yakın adayın başvurusunun
olduğu, bölgenin hassasiyetleri, işletmede
çalışan ve oy kullanacak işçilerin köken
olarak muhtelif gruplara aidiyetleri,
seçimde mevcut yönetime karşı muhalif
grupların bulunmasından kaynaklı güvenlik sorunları gerekçesiyle seçimin ileriki
bir tarihe ertelendiği belirtiliyor. (Günlük)
14 Temmuz
Bursa'nın İnegöl ilçesine bağlı Karadere'de
dün gece bir esnaf kavgası olarak başlayan
ancak daha sonra bir saldırıya dönüşen
olayların ardından 6 kişi yaralandı, 39 kişi
de gözaltına alındı. Barış ve Demokrasi
Partisi (BDP) Bursa Eşbaşkanı Ayla
Yıldırım, olayların nasıl başladığını şu sözlerle anlattı: "Kürtler kahve bastı, 2 ölü var'
gibi bir spekülasyon yaratılıyor ve bu olay
bir linç girişimine dönüştürülüyor. 'Kahrolsun Kürtler' diye bağıran gruplar var.
Ağırlıklı olarak MHP mitinginden
toplananlar geldi olaylara. Çünkü o kadar
kalabalık 10 dakika gibi kısa bir sürede
başka türlü bulunamazdı. 20 kişilik bir
grubun da İnegöl'de mahsur kaldığını
öğrenen Kürtler de trafiği kesiyor."
Açıklamada Bursa valisi Şahabettin
Harput'un 'Olayları çıkartanlar vatanını,
milletini seven insanlar' açıklamalarının
üzüntü ve kaygı verici olduğu, bu söylemlerin saldırganları meşrulaştırdığı ve
olayların tırmanmasına neden olduğu
vurgulandı. (Bianet) 26 Temmuz
Hatay, Dörtyol'da dört polisin öldürüldüğü
saldırının ardından yaklaşık 200 kişi Barış
ve Demokrasi Partisi (BDP) ilçe teşkilatını
bastı ve ateşe verdi. Fırat Haber Ajansı'na
konuşan BDP Dörtyol ilçe başkanı Halil
Baybaris "Partimizi yaktılar. Ayrıca çarşı
merkezinde Kürtlerin işlettiği kahvelere ise
motolofkokteyli atılarak yakıldı. Şu an
kaygılıyız. Bizi korumakla olan polis ise
telefonlarımıza cevap vermiyor. Şu an burada bulunan hiç bir Kürdün can güvenliği
yok. Hepimiz kaygılıyız" dedi. (Bianet) 27
Temmuz
EYLÜL
AKP’li Beyoğlu Belediyesi’nin Plan Proje
Amirliği bölümünde mimar olarak görev
yapan 31 yaşındaki Özlem Aydın, Kürt
olduğu için kendisiyle aynı görevi yapan
meslektaşları gibi mimar kadrosundan değil
temizlikçi kadrosunda gösterildi. Bu
yetmemiş gibi çalıştığı daireye işlem
yaptırmak için gelen Kürt bir vatandaşa,
orada bulunan çalışanlardan birisinin '' Pis
Kürt'' demesine itiraz edince işinden oldu.
Yaklaşık 3 yıldır Beyoğlu Belediyesi Plan
Proje Amirliğinde çalışmasına rağmen kendisiyle aynı zamanda veya sonrasında işe
başlayan tüm meslektaşlarının sözleşmeli
memur yapıldığını ama tüm girişimlerine
rağmen kendisinin ancak 1.5 yıl sonra
sigortasına kavuştuğunu belirten Aydın,
‘’fakat sigortamın da memur olarak değil
‘temizlik işçisi’ üzerinden yapıldığını
öğrendim’’ dedi. (ANF) 22 Eylül
Türkiye’deki sendikalarda kadın temsiliyetinin yetersizliğine değinen Eğitim
Sen Genel Başkanı Zübeyde Kılıç, Yeni
Özgür Politika'ya verdiği mülakatta
“Türkiye’deki sendikaların cinsiyeti var”
dedi. Yaşamın her alanında olduğu gibi
ilerici kimliğiyle bilinen sendikalarda da,
erkek egemenliği büyük bir sorun. Kadın
üyeler sendikaların yönetimlerinde söz
sahibi olamazken; 100’e yakın sendika
başkanının yüzde 10’u dahi kadın değil.
Ayrıca bu durum, sadece sanayi gibi erkek
çalışan yoğunluğunun bulunduğu sektörlerle de sınırlı değil. (Sendika.org) 1 Eylül
Ev işçileri tanınmak, sigortalanmak,
örgütlenmek istiyor. Hasan Bülent
Kahraman'ın
kendileri
hakkında
yazdıklarınaysa hem öfkeli, hem kırgınlar.
Hasan Bülent Kahraman, 12 Eylül tarihli
Sabah Pazar’da ‘Kadın’ Bulmak Zor İş’
başlıklı bir yazı kaleme aldı. ‘Gündelikçi
kadınlar size söylüyorum, kentli olma bilincine
erişememişler,
bir
türlü
modernleşememişler siz anlayın’ tadında,
daha doğrusu tatsızlığında bir yazıydı.
Kahraman yazısında, ‘kadın’ diye hitap
ettiği gündelikçilerin ‘Kentli ailelerin isteklerini karşılayamadıklarından, hamile
kalınca basıp gittiklerinden, laubali, iş yap-
Diyarbakır'lı Süryani şarkıcı ve besteci
Coşkun Sabah, sistemin kendisini çok net
bir biçimde engellediğini söyledi. Bunu
konuşmanın kendisi açısından ciddi bir
tehlike yarattığını ifade eden Sabah, "benim
iki tane çocuğum var yavrum var. Her şey
olur Türkiye'de" dedi. Kanaltürk'te
yayınlanan bir programa katılan Süryani
sanatçı Sabah, sistemin sanat camiasını da
nasıl baskı altında tuttuğuna ilişkin çarpıcı
açıklamalarda bulundu. Kendisine yönelik
gizli bir engellemenin uygulandığını ifade
eden Sabah, "Son 10 yılına çok acıdığını
ifade ederek bu süre içerisinde kendisine
boykot uygulandığını, kliplerinin televizyonlarda yayınlanmasının engellendiğini"
ifade etti. (ANF) 9 Eylül
EKİM
Manisa'da derslere küpe takarak girdiği
gerekçesiyle bir öğretmen sürgün edildi.
Manisa Necatibey İlköğretim Okulu'nda
öğretmen olan Cuma Toygar, 10 yıldır bu
okulda görev yapıyordu. Ancak Toygar,
köpe taktığı gerekçe gösterilerek bir köy
okuluna sürgün edildi. Milli Eğitim Müdür
Vekili'nin açıklaması ise kararın keyfi
olduğunu açıklar nitelikte: "Küpe taktığını
tespit ettik. Bu nedenle başka okulda
görevlendirdik." Manisa'da çevre gönüllüsü
olarak da bilinen eğitimci Cuma Toygar'ın
derslere küpeli girerek "kılık-kıyafet
yönetmeliğine aykırı hareket ettiği"ni ileri
süren İl Milli Eğitim Müdürlüğü, eğitimciyi
hem de dönem ortasında öğrencilerinden
ayırarak, Maldan köyündeki bir ilköğretim
okuluna sürdü. Karar, İl Milli Eğitim Müdür
Vekili Necati Abalı tarafından sözlü olarak
tebliğ edildi. Toygar, geçtiğimiz aylarda
çevre sorununa dikkat çekmek için Manisa'dan Hakkâri’ye yürüyüş yaparak ismini
duyurmuştu. (ANF) 28 Ekim
Dörtyol'da bir süre önce Kürtlere ait ev ve
iş yerlerinin yakılıp yıkılmasının ardından
bu kez işçi otobüsü tarandı. Hatay'ın Dörtyol ilçesinde Tarım işçisi taşıyan işçi oto-
büsüne kimliği belirsiz kişi veya kişilerce
silahlı saldırıda bulunuldu. Olayda ölen
yada yaralananların olmadığı bildirilirken,
ateş açılan arabanın camları taş ve sopalarla
kırıldığı öğrenildi. (ANF) 23 Ekim
İstanbul Beyoğlu’nda bulunan TEKNOSA
mağazası çalışanı Serdal Gül, Cuma
namazına gitmediği için 29 Ekim’de işten
çıkarıldı. Cuma namazına gitmediği için
işine son verilen Gül, yarın (31 Ekim) saat
13.30’da İstiklal Caddesi üzerindeki
mağaza önünde basın açıklamasın
gerçekleştirecek. Açıklamaya çeşitli
demokratik kitle örgütleri de katılarak
destek olacak. (Sendika.org) 30 Ekim
BDP Bitlis Milletvekili Nezir Karabaş, Bursa’da yaşanan sel felaketinin ardından
Yenişehir’de mevsimlik tarım işçilerinin
kaderleri ile baş başa bırakıldığını belirtti.
Karataş, Yenişehir’de yaşanan dramın
mevsimlik tarım işçilerinin Kürt
olmasından kaynaklı olduğunu söyledi.
Bursa Tabip Odası’nca hazırlanan rapora da
dikkat çeken Karabaş rapora göre, çadır
kentte yaşlı nüfus sayısının 38, kronik hasta
sayısının 67, günlük ortalama hastalanan
sayısının 40, gebe kadın sayısının 18, 0-1
yaş bebek sayısının 55, 1-6 yaş grubundaki
çocuk sayısının 110, 6-15 yaş arasındaki
çocuk sayısının da 247 olduğunu ifade etti.
(ANF) 21 Ekim
Polis adaylarında aranacak fiziksel özelliklere yeni kriterler getirildi. Bundan sonra
başının üst kısmının yarısı ile tepesi kel
olanlar polisliğe alınmayacak. Kellerin
dışında çenesi 7 mm ileride olanlar,
dövmesi bulunanlar ve yarık damaklılar da
mülakatta elenecek. Emniyet Genel
Müdürlüğü, saç şekilleriyle ilgili
sınıflandırmayı resimli örneklerle sınav
komisyonlarına bildirdi. Emniyet Genel
Müdürlüğü, polis alımlarında adaylarda
aranacak fiziksel özellikleri yeniden belirledi. (Zaman) 29 Ekim
PEMBE Hayat LGBTT Dayanışma
Derneği son zamanlarda yaşanan nefret
cinayetlerine karşı güvenlik güçlerinin
yeterince önlem almamasına karşı Meclis
önünde bir eylem gerçekleştirdi. Dernek
üyeleri dün Meclis Dikmen Kapısı’nda,
“Bize bir yasa lazım”, “Transfobi öldürür”,
127
maya hevessiz ve hatta potansiyel
uyuşturucu kaçakçısı’ olduklarından dem
vurdu. (Radikal) 25 Eylül
128
“Kan akar devlet bakar” dövizleri açıp,
“Nefret suçları yasası” çıkarılmasını istediler. (Evrensel) 16 Ekim
gerekçesi, projenin sorumluluğunun, kurum
çalışanı, Spina Bifida hastası Selma Çalık’a
şiddet uygulayan AB ve Dışilişkiler Daire
Başkanı Sermet Başaran’a verilmesiydi.
Otel önünde açıklama yapan SES Ankara
Şube Başkanı İbrahim Kara, Sermet
Başaran’ın sempozyumun sorumlusu
olarak belirlenmesine tepki göstererek,
Başaran’ın çalışanına uyguladığı şiddet ve
psikolojik taciz nedeniyle görevden
alınmasını istediklerini hatırlattı. (Evrensel)
5 Kasım
Kadınlara ilk kez hizmet borçlanması
olanağı getiren maddeye genelgelerle
çıkarılan engeller mahkemelik oldu. KESK
Genel Sekreteri Emirali Şimşek,
Danıştayda dava açtıklarını bildirdi. KESK
Genel Sekreteri Emirali Şimşek yaptığı
yazılı açıklamada, “Doğum yapmış
kadınların
geriye
dönük
hizmet
borçlanması
yapabilme
hakkını”
düzenleyen 5510 sayılı Yasa’nın 41. maddesinin Sosyal Güvenlik Kurumu
tarafından
çıkarılan
genelgelerle
sınırlanmasını eleştirdi. “Hak kullanımını
ortadan kaldıracak şekilde sınırlayan”
genelgelerin kadınların beklentilerini boşa
çıkardığını vurgulayan Şimşek, doğumdan
önce sigortalılık şartı koyan 16 Eylül 2010
tarihli genelge ile yasada yer almayan
sınırlamalar getirildiğini belirtti. Şimşek,
“İlgili yasaya aykırı olarak ve yasada yer almayan sınırlamalar getirerek hakkın
kullanımı engellenmek istenmektedir” dedi.
(Evrensel) 7 Ekim
Optimum Ajans’ta çalışan üniversite
öğrencisi Serdar Gül, giydiği yeşil renkli
parka nedeniyle başına gelmeyen kalmadı.
İşyerinde hakarete uğrayan Gül, sürgün
edildi, işten kovuldu bir de darp edildi.
Giydiği yeşil parkanın devrimci parkası
olduğunu söyleyen çalışma arkadaşları ve
müdürü, öyleyse sen ateistsindir de, adam
da öldürürsün hırsızlık da yaparsın diyerek,
ajansın
başka
bir
mağazasında
görevlendirildi. Bu teklifi kabul etmeyen
Gül avukatıyla birlikte iş yerine gittiğinde
güvenlik görevlileri tarafından dövülerek
dışarı atıldı. (Evrensel) 1 Kasım
KASIM
ARALIK
KESK'teki "taciz" iddialarıyla ilgili
tartışmalar sürerken, KESK Genel Başkanı
Sami Evren ve KESK Uluslararası İlişkiler
Sekreteri Adnan Gölpunar, KESK'teki
görevlerinden istifa etti. KESK MYK'sının
konuya ilişkin açıklama yapması bekleniyor. Evren, istifasına ilişkin yaptığı
açıklamada KESK'teki "taciz" iddialarına
ilişkin, "KESK'in yarattığı ve sahiplendiği
değerler bütünü içinde, bu tip iddialar
karşısında kadının beyanını esas alan
çözümler üretilmesi, hem kadın mücadelelerinin birikiminin hem de KESK'in
kongre kararlarının gereğidir" dedi. (ANF)
29 Kasım
17 yıl önce Mardin’in Midyat İlçesi’nden
Antalya’ya göç eden Şehriban Kurnazoğlu,
2003’te geçirdiği trafik kazasında
bacağından sakatlandı. Çocukları portakal
bahçesinde çalışırken, kendisi de aile
ekonomisine katkıda bulunmak için çocuk
bakıcılığı yapmaya başladı. 2 yıl boyunca
çocuğuna baktığım aile, kendi dilimden bir
TV kanalı izlediğim için beni işimden attı.
Bir gün akşam üzeri ben TRT 6'yı açtım. O
sırada baktım kapı çalındı ve bakıcılık
yaptığım çocuğun annesi ve babası geldi.
Salona geçen baba TRT 6'yı görünce hemen
bana doğu gelerek 'Burası Türkiye ve sen
benim evimdesin. Burada Kürtçe kanallar
açarak çocuğumu Türklere karşı zehirliyorsun' diyerek bağırdı. Bende dedim kendim
izliyorum. Bana `ben bu şartlar altında
çocuğumu sana teslim edemem. Bir daha
gelme` dedi." (ANF) 9 Aralık
Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı
tarafından düzenlenen “Özürlülüğe Dayalı
Ayrımcılıkla
Mücadele
Projesi”
kapsamında dün Rixos Otel’de yapılan
etkinlik SES Ankara Şubesi tarafından otel
önünde protesto edildi. Protestonun
Ev-eksenli Çalışan Kadınlar Dayanışma
Kütahya'da çalıştıkları TOKİ inşaatlarında
45 gün çalışan, ancak ücretlerini alamayan
işçilere emeklerinin karşılığını vermeyen
taşeron firma sahipleri, ücretleri vermemek
için ellerinden geleni yapıyorlar. Dün
akşam saatlerinde bir işçi ayağından vuru-
lurken, işçiler bugün de "PKK üyesi"
oldukları iddiasıyla polise şikayet edildi.
Yaklaşık 15 gündür inşaatın önünde eylem
yapan işçiler günlerce Evyap firmasının
sahiplerinden emeklerinin karşılığını istedi.
Ancak işçiler yetkililer tarafından sürekli
oyalandı. (ANF) 28 Aralık
EĞİTİM Sen Kadın Sekreteri Gülçin İsbert,
sendikal zihniyette, toplum ve ailede mevcut olan cinsiyetçi yaklaşımın sendikal
karar
organlarında
ve
yönetim
kademelerinde kadınların eksik temsil
edilmesine neden olduğunu ifade etti. İsbert, kota ve erkek egemen zihniyetle mücadele önerisinde bulunurken, şubelerde
çocuk odasının bulunmamasının da önemli
bir sorun olduğunun altını çizdi. (Evrensel)
30 Aralık
Servier İlaç firmasında Kasım 1996'da işe
başlayan Metin Erkul, yaklaşık 10 yıl aynı
kuruluşta çalıştı. Bu süreçte çalışma
performansının düşüklüğü nedeniyle hiç
savunması alınmadı. Ancak firma
görevlileri, 5 Mayıs 2006 günü cuma
namazı saatinde Erkul'u denetlemeye gitti.
Cuma namazından çıkan Erkul'dan
savunmasını isteyen firma yöneticileri,
'Dinî inançlarım gereği cuma namazına gittim.' ifadesine yer veren Erkul'dan bu
ibareyi çıkarmasını istedi. Yeni bir savunma
yazan Erkul, aynı gün işten çıkarıldı. İşe
iade davasını kazanmasına rağmen yeniden
işe alınmayan Erkul, 2008 yılında
'ayrımcılık ve dinî baskı' iddialarıyla Servier
firması aleyhine Konya İş Mahkemesi'nde
5 bin TL'lik manevî tazminat davası açtı. 2
yıl süren davada mahkeme 'dinsel
ayrımcılık ve baskı' uygulandığı gerekçesiyle işyerini tazminat ödemeye mahkûm
etti. (Zaman) 8 Aralık
Gaziantep'te 20 sivil toplum örgütü,
işçilerine namaz yasağı koyduğu iddia
edilen Merinos Halı'nın merkez fabrikasının
önünde basın açıklaması yaptı. MazlumDer Gaziantep Şube Başkanı Yardımcısı
Hüseyin Kurşun, ibadetin ihtiyaç, hak ve
aklın iradesi olduğunu belirterek, bir insanı
ihtiyacından mahrum etmenin ve maddî
manevî haklarını kısıtlamanın vicdan
özgürlüğüne müdahale olduğunu ifade etti.
(Zaman) 12 Aralık
129
Ağı, Amargi, Sosyalist Kadın Meclisi'nin de
aralarında bulunduğu kadın kurumları Hürriyet Gazetesi'nin "anneyiz.biz" köşesinde
yer alan ve göçmen kadınlara yönelik ırkçı
söylemlerin yer aldığı yazıya ilişkin Taksim
Meydanı'nda
basın
açıklaması
gerçekleştirdi. "Göçmen Kadın işçiler
Yalnız değildir" pankartının açıldığı
eylemde kadınlar adına açıklamayı Ev
İşçileri Dayanışma Sendikası Girişimi
çalışanı Öznur Polat yaptı. Polat,
"anneyiz.biz" sitesinin Sorumlu Yazı İşleri
Müdürü Pınar Eslek şahsında Hürriyet
Gazetesi hakkında suç duyurusunda
bulunacaklarını belirterek, gazete yetkililerini göçmen ev işçilerinden ve tüm ev
işçilerinden özür dilemeye ve tekzip
yayımlamaya çağırdı. Ev işçisi kadınlar
olarak İstihdam Büroları'nın çözüm olarak
gösterilmesine karşı olduklarını kaydeden
Polat, "İstihdam Bürosu adı altında köle
ticareti yapılıyor. Sırtımızdan para
kazanılıyor. Bizler emeğimize sahip
çıkabilmek ve 4857 sayılı İş Kanunu
kapsamına alınmak istiyoruz. Bu zor şartlar
altında biz ev işçileri, gündelikçi kadınlar
örgütlenerek sorunlarımızı aşacağımıza
inanıyor ve toplumu görünmeyen
emeğimizin görünmesi, haklarımızın
tanınması için duyarlı olmaya, dayanışmaya
çağırıyoruz" dedi. Hükümet, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İŞ-KUR,
Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü, Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, sendika
ve sivil toplum örgütlerini görevini yapamaya davet eden Polat, taleplerini şöyle
sıraladı: "Öncelikle ev işçisinin iş tanımı
yapılsın, mesleki standartlar getirilsin ve
çalışma süresi insani bir düzeye indirilsin.
Hiçbir şarta bağlı olmadan göçmen ev işçisi
kadınlara çalışma izni verilsin, tüm ev
işçileri eşit koşullarda ve eşit haklarla
çalışsın. Can güvenliğimiz sağlansın. İnsanca yaşamamız için tüm sosyal
haklarımız verilsin. Hem evde hem işte
çalışıyor, erken emeklilik istiyoruz."
(www.yuksekovahaber.com) 18 Aralık
Çocuk Hakları
Neşe Şahin Taşğın
Türkiye’nin Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni (ÇHS) onayladığı 1994 1 yılından bu
yana çocuk haklarıyla ilgili çok sayıda düzenleme yapılmış olmakla birlikte halen,
gerek bu Sözleşmenin güvence aldığı hakların gerekse genel olarak çocuk
haklarının korunduğu bir ülke olduğumuzu söylemekten oldukça uzağız. Ne yazık
ki ülkemizin hala bütünlüklü bir çocuk koruma politikası bulunmaktadır. 2010
yılında da genel olarak insan hakları ve sosyal hak ihlallerinin yoğun olarak
yaşandığı ülkemizde, hakları ihlal edilen toplum kesimleri içerisinde çocuklar
azımsanmayacak bir yer tutmaktadır.
Bu kısa değerlendirme yazısında, onaylanmasının ardından bir iç hukuk kuralı
haline gelen ÇHS’de güvence altına alınmış hakların korunmasını sağlamak
amacıyla yapılan yasal, idari ve uygulamaya dönük düzenleme ve gelişmeleri
topluca değerlendirmesi bakımından bir gösterge olan ve Sözleşme kapsamında
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’ne sunulan ilk ülke raporuna yapılan
yorumlar kısaca özetlenecek, ardından da 2010 yılında yaşanan sosyal hak ihlalleri
örneklerinden hareketle, Türkiye’de çocuk haklarının durumu üzerine bir tartışma
yapılacaktır.
1. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi ve Türkiye’de Çocuk Hakları
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde kabul
edilerek imzaya açılan ve tam adı “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme” olan Sözleşme,
onaylayan ülke sayısının 20’ye ulaşmasının ardından 2 Eylül 1990 tarihinde
yürürlüğe girmiştir. Sözleşmeyle, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, BM Sivil ve
Siyasal Haklar Sözleşmesi ile Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Haklar Sözleşmesi ve
diğer BM belgeleriyle güvence altına alınmış haklar tanınarak, mevcut belgeler ve
tanınmış-güvence altına alınmış haklar çocuklar bakımından yeniden düzenlenmekte
ve ek koruma tedbirleri getirilmektedir. Çocukların haklarının korunması ve
gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla ayrı bir düzenlemeye ve koruma
mekanizmasına gerek duyulması hiç kuşkusuz çocukların bedensel, mental
bakımdan tam ergin olmamaları ve doğum öncesinden başlayacak yasal korumayı
da içeren özel güvence ve korumaya gereksinimleri olması nedeniyledir. 2
1) Türkiye Sözleşmeyi 14 Eylül 1990 yılında 17, 29 ve 30. Maddelerine çekince koyarak
imzalamış, 9 Aralık 1994 tarihinde de onaylamış, 27 Ocak 1995 tarihinde Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır. Ancak ülke raporunda Sözleşmenin yürürlük tarihi, 11 Aralık 1994 olarak
verilmektedir (Çocuk Hakları Gelişim Raporu, s: 7).
2) Çocuk Hakları Bildirgesi (Decleration of the Rights of the Child)
http://www.un.org/cyberschoolbus/humanrights/resources/child.asp
132
Sözleşme, rapora dayalı bir korum mekanizması öngörmektedir. Buna göre, taraf
devletler, Sözleşmenin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 2 yıl içinde ilk ayrıntılı
rapor ve ardından 5 yılda bir hazırlanacak dönemsel ülke raporlarını BM Genel
Sekreteri aracılığıyla Komiteye sunmak zorundadırlar (ÇHS, Madde 44). Türkiye
ilk ülke raporunu, 1999 yılında, bu rapora ek raporunu 2001 yılında, ikinci ve
üçüncü raporlarını ise birlikte 2009 yılında Komite’ye sunmuştur. 3 Bu rapor, 2001
yılında Komiteye sunulan ilk raporun devamıdır ve 2001-2006 yılları arasındaki
gelişmeleri içeren ikinci ve üçüncü dönem raporudur. İlk rapordan farklı olarak
ulusal hukuk mevzuatında yapılan değişiklikler ve uygulama ağırlı olan bu raporda
Komite’nin sonuç gözlemleri sıralamasına uygun olarak güncel durum anlatılmakta
ve Komite’nin eleştirdiği noktalara yanıt verilmektedir.
Onaylanmasından bu yana, Sözleşme’nin iç hukuka uyarlanması ve güvence
altına aldığı hakların korunması bakımından birtakım gelişmeler kaydedilmiş olmakla birlikte, yazının girişinde de belirtildiği gibi, çocukların ve çocuk haklarının
korunduğu ve güvence altına alındığı bir ülke olduğumuzu söyleyemeyiz. 2009
yılında BM Çocuk Hakları Komite’sine sunulan İkinci ve Üçüncü İlerleme Raporuna bakıldığında, kaydedilen gelişmelerin yetersizliği ve verilen birtakım
rakamlara rağmen birtakım hizmetlerin ne denli sınırlı kaldığı görülecektir. Bu nedenle yazının bundan sonraki bölümünde, yalnızca ilk ülke raporuna BM Çocuk
Hakları Komitesi’nin yaptığı yorumlar özetlenerek çocukların korunmasında hangi
aşamada olduğumuz ortaya konulmaya çalışılacaktır.
1.1. İlk Ülke Raporu ve Komitenin Sonuç Gözlemleri
Sunulan ilk ülke raporu ve ek raporda daha çok ülkenin sosyal-ekonomik, yasal
ve idari yapısı anlatılmış, Sözleşmeye uyum amacıyla yapılması planlanan
çalışmalar aktarılmış, kısmen uygulamalardan örnekler ve sayılar verilmiştir.
Komite bu ilk ülke raporunun ardından 2001 yılında Türkiye hakkında sonuç gözlemlerini 4 iletmiştir.
Sonuç gözlemelerinde Komite, Sözleşmeye uyum amacıyla yapılması planlanan
hazırlık çalışmalarını, temel eğitimin sekiz yıla çıkarılmasını, çocuk haklarının
tanıtımıyla ilgili kampanya düzenlenmesini, 1999 yılında yaşanan deprem felaketinin ardından çocuklar için yapılan çalışmaları ve ilk ülke raporunun geniş bir
katılım 5 ile hazırlanmasını olumlu yönler olarak değerlendirmektedir. Ayrıca, İstihdamda Asgari Yaşla ilgili 138 sayılı ILO Sözleşmesi ile En Kötü Biçimlerdeki
Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin 182 sayılı ILO
Acil Eylem Sözleşmesini ve BM Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ile
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesinin onaylamasının önemine
dikkati çekmektedir.
Türkiye’nin Sözleşmenin uygulanmasında çektiği güçlüklerin mevcut sosyal ve
3) İlk ulusal rapor, http://www.shcek.gov.tr/cocuk-haklari-sozlesmesi-ulusal-ilk-rapor.aspx
Ek rapor, http://www.shcek.gov.tr/cocuk-haklari-sozlesmesi-ulusal-ek-rapor.aspx
İkinci ve Üçüncü İlerleme Raporu, http://www.shcek.gov.tr/userfiles/pagefiles/cocuk-haklari-konusunda-daha-fazlasi-icin4) http://www.shcek.gov.tr/birlesmis-milletler-cocuk-haklari-komitesi-sonuc-gozlemleri(27-oturum.aspx
5) Kamu kurumları, üniversiteler, sivil toplum örgütleri ve uluslararası örgütlerin temsilcileri.
Olumlu yönlerden sonra kaygı duyulan ve tavsiyede bulunulan temel konular:
genel uygulama önlemleri ve Sözleşmeyle güvence altına alınmış temel hakların
korunma düzeyi bakımından mevcut çelişkiler olarak ele alınmaktadır.
Genel uygulama önlemleri: Türkiye’nin Sözleşme’ye koyduğu çekincelerin
yarattığı sorunlara dikkati çeken Komite, bu çekincelerin kaldırılmasını, ulusal
mevzuat değişikliklerinin hala yapılmadığını, 1991 tarihli Terörle Mücadele Kanunu’nun ve çocuk mahkemelerine ilişkin bazı yasal düzenlemelerin Sözleşmeye
uyumlu olmadığını hatırlatmakta, gözaltına alınma işlemelerinde yapılmakta olan
olumsuz uygulamaların giderilmesini vurgulamaktadır. Sözleşmenin
uygulanmasında koordinasyonu sağlamakla görevlendirilmiş olan Sosyal Hizmetler
ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün hem mali kaynaklar hem de
personel açısından desteklenmemiş olmasını ve merkeziyetçi bakış açısını
eleştirmektedir. Özellikle sağlık, eğitim, sosyal hizmet ve sosyal yardım alanları
için bütçeden ayrılan payın eksikliğine ve bunun yaratacağı sorunlara dikkat çekerek bu konuda gerekli tedbirlerin alınmasını istemektedir. Çocuk haklarını izlemek
amacıyla ombudsman veya Çocuk Komisyonu gibi bağımsız bir mekanizmanın
hala kurulmadığını vurgulamakta, uluslararası ilkelere uygun mekanizmaların
kurulması sürecinde UNICEF ve İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nden teknik
yardım alınmasını önermektedir. Çocuklarla ilgili olarak düzenli bir veri ve
gösterge sistemi oluşturulmamasından duyulan kaygı dile getirilmektedir.
Oluşturulacak sistemde istismar ve ihmal mağduru olan, kötü muameleye maruz
kalan çocukları, özürlü çocukları, azınlıklara ve farklı etnik gruplara mensup
çocukları, iltica etmek isteyen çocukları, iç göç nedeni ile yerinden edilmiş
çocukları, hukuk sistemi ile karşı karşıya kalmış çocukları, çalışan çocukları, evlat
edinilen çocukları ve kırsal kesimde ve sokakta yaşayan çocukları içerecek şekilde,
özellikle zor durumda bulunan çocuklara özel bir önem verilmesi istenmektedir.
Komite bu başlık altında son olarak, sözleşmenin toplumun tüm kesimlerinde, özellikle de kırsal kesimde tam olarak yaygınlaştırılamamış olmasından duyduğu
endişeyi dile getirmekte, Sözleşmenin yaygınlaştırılması ve özellikle de çocuklarla
çalışanların sistematik olarak eğitilmesini ve duyarlılık kazandırılmasını önermektedir.
Sözleşmeyle güvence altına alınmış temel hakların korunma düzeyi: Bu başlık
altındaki değerlendirmeler Sözleşme’de güvence altına alınmış haklar bakımından
durumun tespiti ve öneriler olarak sıralanmıştır. Sözleşmeyle güvence altına alınmış
hangi hakların korunmadığı ve ihlal edildiği tespitleri aşağıda sıralanmıştır.
Çocuk tanımı, evlenme ve asgari çalışma yaşı bakımından uyumsuzluklar hala
devam etmektedir,
Ayrımcılık yapmama, özellikle Kürt çocuklar, özürlü çocuklar, evlilik dışı doğan
çocuklar, kız çocukları, mülteciler ve mülteci statüsü kazanmak isteyen çocuklar,
ülke içinde iç göçe tabi tutulan çocuklar ve güney doğu bölgesinde yaşayan çocuklar ile özellikle yeterli sağlık ve eğitim olanaklarına erişebilme imkânlarına göre
kırsal kesimde bulunan çocuklar bakımından tam anlamı ile uygulanamaması,
Yaşama hakkı, namus/töre cinayetleri ile yaşam hakkının ihlal edilmesi ve hem
133
Çocuk ve Genç Emeği
bölgesel farklılıklardan kaynaklandığına vurgu yapan Komite, 17 Ağustos ve 12
Kasım 1999 tarihlerinde yaşanan depremlerin yarattığı sorunların güçlükleri
arttırdığını kabul etmekte, öte yandan da Türkiye’nin “azınlık” tanımını dar
yorumlamasının ülkedeki bazı grupların Sözleşme kapsamında korunan insan
hakların yararlanmasını engellediğini belirtmektedir.
134
mağdur hem suçluların çocuk olması nedeniyle bu suçlarla etkili mücadele yöntemleri geliştirilmesi gerekliliği,
Çocuğun görüşlerine saygı, ülkedeki genel politika ve uygulamaların çocuğun
ifade özgürlüğünü teşvik edici olmadığı ve özellikle uygulamada, idari ve adli usul
bakımından, yasalarda düzenlendiği durumlarda bile çocukların görüşlerinin genellikle dinlenmediği,
Nüfusa kayıt, 5 yaş altı çocukların yaklaşık yüzde yirmi beşinin (%25) nüfusa
kaydedilmemiş olması, doğu ve güneydoğuda gölgelerinde bu oranların daha yüksek olması,
Düşünce özgürlüğü ve dernek kurma hakkı, Sendikalar ve sivil toplum
kuruluşları üyelikleri de dahil olmak üzere, 18 yaşın altındaki kişilerin derneklere
üye olamaması, Türk Medeni Kanununun (13. maddesinin) sözleşmeyle uyumlu
olmayan maddelerinin değiştirilmemiş olması,
İşkence veya diğer zalimce, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele veya ceza
yasağı, ihlal edilmesi, gözaltı sırasında avukat bulundurulmaması, sorgulamanın
savcı önünde yapılmaması, işkence iddialarının gereği gibi soruşturulmaması ve
suçluların cezalandırılmaması,
Ana-baba sorumlulukları, ana-babalara ve tek ebeveynli ailelere çocuk
yetiştirme yükümlülüklerini yerine getirebilmelerinde uygun yardımın
sağlanmaması,
Aile ortamından yoksun bırakılmış çocuklar, korunma altında olup, kurumlarda
yaşayan çocuk sayısının fazlalığı, kurumların fiziki koşullarının yetersizliği ve nitelikli eleman bulunmayışı, koruyucu aile sisteminin yeterince geliştirilmediği ve
evlat edinmeyle ilgili yasal düzenlemelerin sınırlayıcı olması,
Çocuk istismarı ve ihmali, çocukların cinsel istismarı ve bekaret kontrolü de
dahil olmak üzere, ev içi şiddet, kötü muamele ve sömürüyü engelleyecek ve ortadan kaldıracak uygun tedbirlerin, yöntemlerin, kaynakların ve konuya ilişkin
verilerin bulunmaması, toplumdaki eğilimin kadınlara ve çocuklara karşı işlenen
bu fiilleri bildirmeme yönünde olması, fiiller bildirilse bile, her durumda polisin
sistematik olarak müdahale etmemesi ve istismar mağduru çocuklara yönelik
hizmetlerin sınırlı sayıda olması,
Fiziksel ceza, evde fiziksel ceza uygulamasının kültürel ve hukuk açıdan kabul
edilebilir olması ve TCK’da sadece fiziksel cezalandırmanın yasaklanması, ayrıca,
yasak olduğu halde, fiziksel cezanın okullarda ve diğer kurumlarda uygulanması,
Özürlü çocuklar, kurumlara yerleştirilen özürlü çocuk sayılarının yüksekliği,
çocuklara ayrılan kaynakların yetersizliği ve uzman eleman bulunmaması,
Sağlık ve sağlık hizmetleri, ana ve çocuk sağlığına ilişkin uygulamaların
yetersizliği, coğrafi bölgeler ile sosyo-ekonomik sınıflar bakımından büyük
farklılıklar bulunması, özellikle bebek, çocuk ve anne ölüm oranlarının yanı sıra
yetersiz beslenme oranlarının güney doğu bölgesinin kırsal kesimi ile şehirlerin
fakir bölgelerinde yüksek olması, aşılama programlarının kapsamlı olmaması, doğu
bölgelerinde düşük olması,
Ergen sağlığı, yüksek oranlarla gerçekleşen erken yaşta gebelikler, tütün ve
uyuşturucu kullanan çocukların ve gençlerin sayısındaki artış, başta frengi olmak
üzere cinsel yolla bulaşan hastalık vakalarındaki artış ve gençler arasında giderek
Eğitim, başta kırsal kesimde yaşayanlar olmak üzere kızlar arasında 3. sınıftan
sonra okulu terk etme oranlarının yüksekliği, eğitimin kalitesindeki gerilemeyi ve
yeterli katılımı sağlamayan öğretim yöntemleri; eğitilmiş personelin ve özellikle
büyük metropollerde ve güney doğuda, özellikle sınıflar bakımından olmak üzere
donanım eksikliği, okul öncesi eğitimin yetersizliği,
Mülteci çocuklar, sadece Avrupa ülkelerinden gelen ve mülteci statüsü kazanmak
isteyen kişilere mülteci statüsü tanınması nedeniyle Avrupa kökenli olmayan mülteci statüsü arayan çocuklara kendilerini kabul edecek üçüncü bir ülke bulana kadar
geçici olarak bu statünün verilmesi dolayısıyla bu çocukların genellikle eğitim ve
sağlık hizmetlerinden yararlanamaması, mülteci statüsü kazanmak isteyen ve mülteci durumunda olan çocuklarla ilgilenen görevlilerin çocuk hakları konularında
eğitilmemiş olması, bu görevlilerin özellikle yanlarında aile üyeleri bulunmayan
çocuklar, aile birleşmesi gereken haller ve ayrıca savaştan etkilenen bölgelerden
gelen çocuklar ve travmatik deneyimlerin mağduru olan çocuklar bakımından
gerekli donanımdan yoksun olmaları,
İç göçe tabi tutulmuş çocuklar, 1990’lı yıllarda güney doğu bölgesinde meydana
gelen yoğun şiddet olayları nedeniyle kendi evlerini terk etmeye zorlanarak, iç göçe
tabi tutulmuş çocuk sayısının yüksekliği, bu kişilerin iskan edilme, sağlık hizmetleri
ve eğitim bakımından yeterli olanaklara sahip olmaması,
Ekonomik sömürü, çalışan çocuklar bakımından halen kesin bir yasal istihdam
edilme yaşı sınırlamasının bulunmaması, iş yaşamına girmiş çocukların sayısının
yüksekliği ve özellikle yasal düzenlemelerce daha az korunduğu gözlemlenen tarlada, ev içi işlerde, küçük kuruluşlarda ve sokakta çalışan çocukların sayısının yüksek olması,
Sokaklarda yaşayan çocuklar, sokaklarda çok sayıda çocuğun yaşamakta
olmasına karşın bu çocuklara yardımın genellikle sadece sivil toplum kuruluşları
tarafından sağlanıyor olması,
Çocuk ceza adaleti sistemi, çocuk ceza adaleti hakkındaki ulusal mevzuat ile
aynı konuya ilişkin Sözleşme ilkeleri arasındaki önemli çelişkiler bulunması, cezai
ehliyet yaşı, çocukların ceza kanununa tabi tutulması, çocukların Devlet Güvenlik
Mahkemesi ya da Askeri Mahkemelerde yargılanmaları, gözaltına almanın son
çare olarak uygulanmaması, Çocuk Mahkemeleri sayısının çok az olması ve hiç
birinin doğu bölgelerinde bulunmaması, yargılama öncesi gözaltı sürelerinin
uzunluğu, hapishane koşullarının olumsuzluğu ve gözaltı süresi boyunca yeterli
eğitime, rehabilitasyona ve topluma yeniden katılmaya yönelik programlar
sağlanmaması.
Komitenin gözlemlerini iletilmesinin üzerinden neredeyse on yıl geçmiştir.
Geçen süre içerisinde, çocuk haklarının iyileştirilmesi konusunda neler yapıldığı
İkinci ve Üçüncü İlerleme Raporunda anlatılmaktadır. Yapılan bazı düzenlemelere
karşın, sıralanan eksiklik ve sorunlar büyük oranda devam etmektedir.
135
artan oranlarda karşılaşılan HIV/AIDS vakaları, başta uyuşturucu bağımlılığını tedavi ve rehabilite etme programları olmak üzere, ruh sağlığı da dahil, gençlerin
sağlığı alanına ilişkin programlar ve hizmetlerdeki sınırlılık, okullarda cinsel
(üreme) sağlığa yönelik yeterli önleme ve bilgilendirme programlarının
bulunmaması,
136
2. Çocuk Haklarının Durumu 2010
İnsan hakları ihlallerinin izlenmesinde karşılaşılan önemli güçlüklerden biri, bir
olayın birden fazla ihlale yol açabilmesidir. Diğer yandan belirli bir hakkı ihlal
edilmiş bir kişinin, bu maruz kaldığı tek durumdan dolayı diğer bazı haklarının da
ihlal edilmiş ya da korunamıyor olması mümkündür. Örneğin, bir çocuğun eğitime
devam edemiyor olması, eğitim hakkının ihlalinin/korunamamasının yanı sıra aynı
zamanda ayrımcılık yasağının, çocuğun görüşlerine saygının da
ihlali/korunamaması anlamına gelir. Öte yandan, temel insan haklarının korunma
düzeyi, bu hakların korunmasına yönelik yasal, idari ve uygulamaya dönük
birtakım düzenlemelerin yanı sıra, belirli bir ülkedeki sosyal hakların sınırlarının
nasıl çizildiğine de bağlıdır. Eğitim hakkı örneğinden devam edilecek olursa, bir
ülkede eğitim hakkının korunduğundan söz edebilmek için doğrudan eğitim
hakkıyla ilgili olarak yapılmış düzenlemelerin yanı sıra, örneğin bu ülkedeki asgari
ücret düzeyi de asgari ücretle geçinmek zorunda olan bir ailenin çocuklarının eğitim
hakkının korunma düzeyini etkileyecektir.
Sosyal Haklar Derneği’nin sosyal hak ihlallerini izleme yöntemi, yazılı ve görsel
basında yer alan haberlerden derlenmiş “olay izleme” yöntemidir. Haberlerin yanı
sıra, rapor başlıklarıyla ilgili bulunan açıklamalara ve raporlara da yer verilmektedir. Bu izleme yönteminde, ihlale maruz kalan kesimlerden (çocuk, kadın, engelli
gibi) çok “ihlale yol açan olay”lar derlendiğinden konumuz olduğu üzere 2010
yılında çocuk hakları, çocuklara yönelik ihlaller ya da sosyal hakların ihlal edildiği
ve etkilenen öznenin çocuk olduğu durumlar, rapordan da örneklendirilerek
BM’nin sonuç gözlemleri üzerinden değerlendirilecektir.
Genel Uygulama Önlemeleri; Türkiye Sözleşmeye koyduğu çekinceleri hala
kaldırmamıştır. İkinci ve Üçüncü İlerleme Raporunda ayrıntılarıyla anlatıldığı gibi
ulusal mevzuatta çok sayıda değişiklik yapılmıştır ancak mevzuatın gerek çocuk
haklarının gerekse de insan haklarının bütüncül olarak korunması bakımından eksiklikleri ve çelişkileri bulunmaktadır. 2010 yılında yapılan Anayasa
değişikliklerinde çocuk haklarına yer verilmiş olmakla birlikte, çocuk hak sahibi
özne olarak değil aileyle birlikte ele alınmıştır. Terörle Mücadele Kanunu çocuk
mahkemeleriyle ilgili birtakım düzenlemeler yapılmış olmakla birlikte sözleşmeyle
uyumsuzluklar sürmektedir. İzlenebilir bir çocuk bütçesi hala yoktur ve çocuklara
yönelik sağlık, eğitim, sosyal hizmetlere v.b. bütçeden ayrılan pay oldukça
düşüktür.6 Çocuk Hakları Sözleşmesinin uygulanmasında koordinasyonu
sağlamakla görevlendirilmiş bulanan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’nün 7 nitelikli personel ve kaynak sorunları devam etmektedir. Çocuklarla ilgili düzenli bir veri ve gösterge sistemi halen kurulamamıştır.
Sözleşmenin başta çocuklar olmak üzere tüm toplum kesimlerince öğrenilmesini
sağlayacak yaygınlaştırma çalışmaları yeterince yapılmamıştır.
6) Bütçede çocuklara yönelik hizmetlerin durumuyla ilgili olarak Kamu Harcamaları
İzleme Platformunun 2010 yılı raporuna bakılabilir
http://www.kahip.org/site_media/docs/milletvekili_mektup_2010.pdf
7) SHÇEK Genel Müdürlüğü, 8 Haziran 2011 tarihli Mükerrer Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılmış ve tüm mal varlıklarıyla görevleri
bu Bakanlığa devredilmiş sayılmıştır. Aynı kararnamede SHÇEK’e bağlı taşra teşkilatında
bulunun kuruluşların 31 Aralık 2011’e kadar il özel idarelerine devredilmesi hükmü yer
almıştır. Daha sonra yapılan yeni bir düzenlemeyle bu devir üç yıl ertelenmiştir (2.11.2011
tarihli Resmi Gazete).
Çocuk tanımı, çocuk tanımı, 2005 yılında yürürlüğe giren Çocuk Koruma Kanunu’nda (ÇKK) yapılmış, Anayasa’da çocuk tanımına yer verimleşmiştir. Yasal
olarak evlenme yaşı 17, asgari çalışma yaşı 15 olarak belirlenmiştir. Ancak uygulamada çocuk evliliklerinin ve 6-14 yaş grubu çalışan çocukların sayısı oldukça
fazladır. Bu konuda caydırıcı ve toplumda davranış değişikliği yaratmaya yönelik
çalışmalar yeterince yapılmamaktadır.
Ayrımcılık yapmama, özellikle Kürt çocuklar ile engelli ve diğer dezavantajlı
(evlilik dışı doğan çocuklar, mülteci ve sığınmacı çocuklar, aile ortamından yoksun
bırakılmış çocuklar gibi) çocuklara yönelik ayrımcı uygulamalar hem yasal hem
idari hem de uygulamada devam etmektedir. Başta eğitim hakkı olmak üzere tüm
haklar bakımından çocuklara yönelik ayrımcı muamele örneklerini günlük yaşamın
her alanında görmek mümkündür.
Yaşama hakkı, namus ve töre cinayetleri, aile içi şiddet, okul servis kazaları ve
okul yemeklerinden zehirlenme, sağlık alanındaki malpraktisler, bebek ölümlerinin
hala önlenememiş olması, önleyici sağlık hizmetlerinin yetersizliği, Doğu ve
Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yaşanan mayın patlamaları gibi pek çok nedenle
yaşama hakkı ihlal edilmeye devam etmektedir.
Çocuğun görüşlerine saygı, genel olarak politikaların ve uygulamaların
çocukların ifade özgürlüğünü teşvik etmekten çok uzak olduğunu göstermesi
bakımından tek bir örnek bile yeterli olacaktır; 25-28 Şubat 2011 8 tarihinde yapılan
1. Ulusal Çocuk Hakları Kongresi’nde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
konuşması sırasında görüşlerini bildirmek isteyen iki çocuk Başbakan’ın
korumaları tarafından güç kullanılarak dışarı çıkarıldılar ve gözaltına alındılar. 9
Nüfusa kayıt, özellikle doğu ve güneydoğu bölgelerinde daha yüksek olmak
üzere, 5 yaş altı çocukların nüfusa kayıt edilmeme oranının hala yüksek olması
yasal olarak gerekli düzenlemeler yapılmış olmakla birlikte hala geçerlidir. Bu sorunun çözümü için yerel düzeyde idari önlemler alınması ve bu konunun özellikle
kadın ve bebek sağlığına yönelik hizmetlerle birlikte koordine edilebilmesiyle
mümkündür.
Düşünce özgürlüğü ve dernek kurma hakkı, 2004 yılında Dernekler Kanunu’nda yapılan değişiklikle 15 yaşından büyük çocukların velilerinin izniyle
dernek kurabilmelerinin yolu açılmıştır. Ancak, gerek Dernekler Kanunu’nun diğer
maddeleri gerekse Türkiye’de yasal ve idari işlemeleri yürütebilmeyle ilgili
mevzuat gereği çocukların bu haktan yararlanması sınırlı kalmaktadır.
İşkence veya diğer zalimce, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele veya ceza
yasağı, çocuklara yönelik işkence ve diğer kötü muamele uygulamaları gözaltı,
cezaevi ve özellikle de eğitim kurumlarında oldukça yaygındır ve önleyici,
uygulayanları caydırıcı-cezalandırıcı
yasal ve idari önlemler yeterince
8) 2010 yılında yapılması planlanan ve ÇHS’nin uygulanmasında koordinasyon kuruluş olan
SHÇEK’in de düzenleyicilerinden olduğu I. Ulusal Çocuk Hakları Kongresi yapılacağı ilk
tarih olarak duyurulan 26-28 Kasım 2010 tarihinde yapılamadı ve yapılamama nedeni “yeterli
maddi kaynağın yaratılamaması” olarak açıklandı.
9) http://bianet.org/bianet/bianet/128221-cocuk-haklari-kongresinde-iki-cocuk-gozaltinaalindi
137
Sözleşmeyle güvence altına alınmış temel hakların korunma düzeyi:
Sözleşme’de yer alan tüm haklar bakımından Komitenin 2001’de yaptığı eleştiri
ve yorumlarının neredeyse tümünün hala geçerli olduğu söylenebilir.
138
alınmamaktadır.
Ana-baba sorumlulukları, ana-babalara ve tek ebeveynli ailelere çocuk
yetiştirme yükümlülüklerini yerine getirebilmelerinde uygun yardımın
sağlanmaması konusunda, gerekli kurumlar hala oluşturulamamıştır. İkinci ve
Üçüncü İlerleme Raporunda ailelere yönelik eğitimlerle ilgili olarak verilen rakamlar, ülkedeki çocuk sayısı düşünüldüğünde oldukça temsili kalmaktadır. Mevcut
kurumların büyük çoğunluğu da özellikle alt ve orta sosyo ekonomik düzeyde
ailelerin karşılamakta zorlanacağı ücretlerle hizmet sunmaktadır. Erişilebilir, ücretsiz danışmanlık ve eğitim hizmetlerinin yaygınlaştırılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
Aile ortamından yoksun bırakılmış çocuklar, korunma altında bulunan çocuklarla ilgili tüm çalışmaları yürütmekle yükümlü kurum olan SHÇEK, mevcut durumda yeterli, nitelikli, erişilebilir hizmet sunamamaktadır. Personel yetersizliği
ve en önemlisi de hizmetin doğasına uygun personel istihdam edilemiyor olması
mevcut sorunları daha da ağırlaştırmaktadır. Öte yandan daha önce de vurgulandığı
gibi, yeni kurulan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile ülkedeki tüm sosyal
hizmet uygulamaları bir değişimin arifesindedir. Her ne kadar, devri üç yıl
ertelenmiş olsa da sosyal hizmet kuruluşlarının il özel idarelerine devredilmesiyle
önümüzdeki dönemde nasıl bir yapılanma olabileceği öngörülmemektedir. Zaten
sorunlu olan bir kurumun bu denli uzun vadeli bir belirsizlik içerisinde bırakılması,
bu kurumdan hizmet alanları oldukça olumsuz etkileyebilecektir.
Çocuk istismarı ve ihmali, çocukların ihmal ve istismarına yönelik vakalarda
önemli oranda artış vardır. Son birkaç yıldır, özellikle üniversite hastaneleri
bünyesinde bu konuyla ilgili çalışmalar yürütecek merkezler açılmaya başlanmıştır.
Ancak kolluk kuvvetlerinden başlayarak, eğitim kurumlarında, SHÇEK ve bağlı
kuruluşlarında, sağlık hizmeti sunan kurumlarda v.b. ihmal ve istismar mağduru
çocuklarla çalışabilecek eğitilmiş personel sayısı yok denecek kadar azdır. Özellikle
cinsel suçlar başta olmak üzere çocuklara yönelik istismar vakalarında gerekli
soruşturma ve yasal süreçler yapılmamaktadır.
Fiziksel ceza, başta evde ve okulda olmak üzere fiziksel cezalandırmanın (dayak)
önlenmesine yönelik gerekli yasal düzenlemeler yapılmıştır. Ancak sorun ağırlıklı
olarak uygulamadan kaynaklanmaktadır. Bu raporun ‘Eğitim Hakkı’ başlıklı
bölümünde görebileceğiniz gibi, eğitim kurumlarında şiddet uygulamaları halen
çok yaygındır.
Özürlü çocuklar, özürlü çocuklarla ilgili yapılan yeni yasal düzenlemeler ve
başlatılan hizmetler, ülke raporlarında uzun ve ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Bu
konuda az da olsa bir gelişme sağlandığı söylenebilir. Ancak özürlü çocukların durumu genel olarak hala problemlidir. Başlatılan hizmetlerden en yaygını ve gündemde olanı ‘evde bakım ücreti’ ödenmesi uygulamasıdır. Ağır özürlü aile bireyi
olan her ailede özürlüye bakacak kişiye ödenen bu ücret, asgari ücretten biraz daha
azdır. Özürlü ailelerinin giderek yoksullaşan ve toplumsal yaşamdan dışlanan
aileler olduğu düşünüldüğünde, ailelere ayrılan böyle bir ödenek bulunması bir
yandan olumlu bir uygulamadır. Ancak öte yandan bu uygulama, özürlüyü ve ona
bakan kişiyi (genellikle de kadın) eve kapatan bir uygulamadır. Bu uygulamanın
özürlü çocukların gündüz hizmet alabilecekleri ve kendilerini
gerçekleştirilebilecekleri rehabilitasyon merkezleriyle desteklenmesi gereklidir. Bu
merkezlerin de ücretsiz ve erişilebilir olması son derece önemlidir. Örgün
eğitimden yararlanabilecek özürlü çocukların eğitim alabilecekleri kurumların
sayısı son derece azdır ve yalnızca büyük kentlerde ve/veya il merkezlerindedir.
MEB tarafından denetlenen
•
Malpraktis uygulamaları,
•
Sağlık kurumlarının ve personelinin yetersizliği ve bölgelerarası
eşitsizlikler,
•
Kapalı ceza infaz kurumlarında kalan çocukların sağlık hizmetlerinden
yararlanmasının engellenmesi,
•
Sağlık hizmetlerinin sunumunda ayrımcı uygulamalar,
•
Çocuk ruh sağlığı alanındaki nitelikli ve yetişmiş eleman sayısının
yetersizliği,
•
Bulaşıcı hastalıkları önleyici aşılama hizmetlerinin yetersizliği,
•
Bebek ölüm oranlarının yüksekliği,
•
Sağlık hizmetlerine erişememe,
•
Sosyal güvencesi olmayanların yaşadıkları mağduriyetler.
Eğitim, temel insan haklarından olan eğitim hakkının belirli bir ülkede
korunabildiğinden söz edebilmek için, öncelikle her çocuğun eğitim olanaklarına
erişebiliyor olması ve yeterli sayıda ve fiziki koşulları uygun eğitim kurumu
bulunması ön koşuldur. Ayıca eğitim kurumlarında görev yapanların sayı ve nitelik
bakımından yeterli olması ve eğitim hakkının gerektirdikleri konusunda bilgi sahibi
olmaları, eğitim müfredatının insan haklarına aykırı ve ayrımcı içerikte olmaması
gibi daha da ayrıntılandırılabilecek pek çok boyutun sağlanması gereklidir.
Raporun, “Eğitim Hakkı” başlıklı bölümünde derlenen ihlal örnekleri
incelendiğinde, çocukların eğitim hakkının korunması bakımından oldukça ciddi
sorunların bulunduğu, ülkemizde eğitim hakkının korunduğundan söz etmenin
mümkün olmadığı görülmektedir. Raporda yer verilen olay, durum, rapor ve
açıklamalara bakıldığında, eğitim alanında 2010 yılında yaşananlar aşağıdaki gibi
gruplandırılabilir;
•
Temel eğitimin ücretsiz olmasına karşın, zorunlu bağış (!) uygulamaları,
•
Okul öncesi eğitim kurumlarının yetersizliği,
•
Öğretmen ve diğer personelin yetersizliği,
•
Öğrencilere şiddet uygulamaları,
•
Ayrımcı uygulamalar (özellikle mezhep ve etnik kökene dayalı),
•
Özel bir grup olan engelli çocuklara yönelik eğitim kurumlarının ve nitelikli
öğretmen sayısının yetersizliği,
139
Sağlık, sağlık hizmetleri ve ergen sağlığı, ana ve çocuk sağlığı, bebek, çocuk ve
anne ölüm oranlarının düşürülmesi konusundaki çalışmalar etkin olarak
yapılamamakta, özellikle bölgesel gelişmişlik düzeyinden kaynaklı sorunları önleyici tedbirler alınmamaktadır. 2010 yılında başlatılan aile hekimliği sistemi ile
özellikle önleyici sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması anlamında önemli
gelişmeler kaydedileceği propagandası yapılmaktadır. Raporun “Sağlık Hakkı”
başlıklı bölümünde derlenen sosyal hak ihlallerine bakıldığında sağlık alanında
yaşanmakta olan sorunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
140
•
Bölgesel gelişmişlik düzeyinden kaynaklı farklılıklar,
•
Eğitim müfredatında dindar-muhafazakâr yaşam tarzının yerleştirilmesine
yönelik çalışmalar,
•
Eğitim kurumlarının fiziksel koşullarının yetersizliği,
•
Özellikle belirli bölgeler bakımından eğitim kurumlarına erişememe
ve/veya erişme güçlüğü,
•
Ölüm ve/veya ciddi yaralanmalarla sonuçlanan servis kazaları,
•
Yaşam hakkına yönelik ihlaller; okulların fiziksel koşullarından ya da
idarenin keyfi uygulamalarından kaynaklı ölümler,
•
Okul yemeklerinden kaynaklı gıda zehirlenmeleri,
•
Çocuğun görüşlerine saygı duyulmaması,
•
İstismar ve ihmaller,
•
Örgütlenme özgürlüğünün kısıtlanması,
Sıralanan uygulama örnekleri incelendiğinde, yaşanan sorunlar doğrudan eğitim
hakkının ihlal edildiği ya da korunmadığını ortaya koyduğu gibi, işkence ve kötü
muamele ve ayrımcılık yasağı, yaşam hakkının ihlali gibi birden fazla hak ihlalini
de içermektedir.
Mülteci çocuklar, Türkiye, 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi’ne koyduğu çekinceyi hala kaldırmamıştır. Bu göre, Türkiye yalnızca Avrupa’dan gelenlere “mülteci” statüsü vermekte, diğer ülkelerden gelenlere kendilerini kabul edecek üçüncü
bir ülke bulana kadar “sığınmacı” statüsü vermektedir. 2001 yılından bu yana bu
konuda kaydedilen en önemli gelişmelerden biri, İstanbul’da SHÇEK’e bağlı açılan
bir merkezde mültecilere yönelik kurum bakımı hizmeti sunulmaya başlanmasıdır.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından koordineli olarak
yürütülen bu hizmet 2008 yılında başlamış olup, sınırlı sayıda çocuk
yararlanmaktadır. Yalnız seyahat eden çocukların sayısının her geçen gün daha
arttığı ve Türkiye’nin uluslararası göç güzergâhındaki ülkelerden biri olduğu
düşünüldüğünde bu hizmet hala çok yetersizdir.
İç göçe tabi tutulmuş çocuklar, iç göç ve iç göçe tabii tutulmuş çocuklar uzun
yıllar görmezden gelinmiştir ve bu halen sürmektedir. Büyük kentler ve hızla göç
alan diğer bölge kentlerinde bu çocuklara yönelik düzenli ve sürekliliği sağlanmış
hizmetler geliştirilmemiştir.
Ekonomik sömürü, çocukların asgari çalışma yaşı 15 olarak düzenlenmiştir.
Çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik çalışmalar ağırlıklı olarak ILO ve Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Yıllardır sürdürülen ve
çoğunlukla proje temelinde yürütülen bu çalışmaların çocuk işçilerin sayısının
azaltılmasına nasıl bir katkısı olduğunu söylemek oldukça güçtür. İlgili diğer kurum
ve kuruluşlarla koordinasyon sağlanmadan ve uygulamaya yönelik etkin önlemler
geliştirilmeden yürütülen bu çalışmalar daha çok çocuk işçiliğinin mevcut durumunun tekrar tekrar tespiti ve araştırılması, tespitlerin ve araştırma bulgularının
yayımlanması, toplantılar düzenlenmesi böylece projenin süresinin dolması,
ardından yeni bir ekip ve yeni bir proje döngüsü şeklindedir. Mevsimlik tarım işçisi
olarak çalışan çocuklar, çalışan çocuklar ve çöp toplayan çocuklarla ilgili ihlal derlemeleri Raporun ilgili bölümünde önemli yer tutmaktadır. Ülkede genel olarak
Sokaklarda yaşayan çocuklar, sokakta yaşayan çocuklarla ilgili olarak asıl sorumlu kurum olan SHÇEK’in çalışmalarının yetersiz, etkinlikten uzak ve çocuk
haklarıyla bağdaşmayan bir içerikte olduğunu söylemek abartılı olmayacaktır. Raporun “Barınma ve Kentsel Yaşam Hakkı” başlıklı bölümünde derlenen haber ve
olaylardan çoğuna bakıldığında tüm nüfusun barınma hakkının korunması ve insan
onuruna uygun konutlarda yaşama bakımından risk altında olduğu (yaşam hakkı
ihlaline varan boyutlarda) söylenebilir. Ayrıca genel olarak Türkiye’de evsizliğin
artmakta olduğu ve bundan en fazla ve olumsuz etkilenen kesimi de çocukların
oluşturduğu görülecektir.
Çocuk ceza adaleti sistemi, yeni yasal düzenlemelerle çocuklar bakımından en
fazla değişiklik ve yenilik getiren sistem olmuştur. Başta Çocuk Koruma Kanunun
çıkarılması olmak üzere çok sayıda yasal ve idari düzenleme yapılmıştır. Ancak,
tüm bu yapılanların temelindeki zihniyet, çocuğu bir hak öznesi olarak görmeyen,
suçla ilişkilendirildiğinde, çocuğu da yetişkin gibi değerlendirmeye devam eden
bir yapıdadır. Çocuklarla ilgili çoğu düzenleme ve uygulama, denetimli serbestlik
sisteminde olsun, kapalı ceza infaz kurumlarında olsun ya da çocuk ve aile
mahkemelerinde olsun, rehabilite değil cezalandırma amaçlı ve çocuğa ailenin bir
parçası, “mal” olarak gören bir içeriktedir.
Sonuç
Bu kısa değerlendirme yazısında Türkiye’de Çocuk Haklarının Durumu,
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesinin 2001 yılında açıkladığı Türkiye’ye
dair sonuç gözlemleri ve yorumlarından hareketle, 2010 yılına değin yapılanlar
üzerinden değerlendirilmeye çalışılmıştır. Değerlendirme sırasında bazı haklar
bakımından Sosyal Haklar Derneği’nin 2010 Yılı Sosyal Hak İhlalleri Raporundan
da yararlanılarak örnekler verilmeye çalışılmıştır.
Türkiye’nin 2009 yılında birleştirilmiş olarak sunduğu 2. ve 3. ülke
raporlarındaki açıklamalara fazla yer verilmemiştir. Bunun nedeni, Komite’nin
2001 sonuç gözlemleri ve yorumlarında işaret ettiği sorunların halen ve tümüyle
sürdüğünün düşünülmesidir. Yazının ikinci bölümünde oldukça genel
değerlendirmeler yapılmıştır. Çocuk haklarıyla ilgili konular, örneğin ayrımcılık
yasağı ya da sağlık hakkı gibi, her biri başlı başına değerlendirilebilecek denli geniş
içeriktedir.
Çocuk Hakları Sözleşme’sini onayladığı ve artık bir iç hukuk kuralı olarak da
tanıdığı halde Türkiye, çocuk haklarını koruyan bir ülke haline gelememiştir. Bunun
siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel pek çok nedeni bulunmaktadır. Tüm bu nedenlerin olumsuz etkilerinin bir arada değerlendirilerek sorunların tespit edildiği
ve yapılması gerekenlerin planlandığı bir çocuk koruma politikasına ihtiyaç
bulunmaktadır. Çocuk haklarının korunduğu ve çocukların güvence altında
yaşayabildiği bir ülke yaratmanın yollarından biri de toplumu bir arada tutan bir
sözleşme olan Anayasa’nın içeriğidir. Çocuk haklarının korunması ve
gerçekleşmesi hakların Anayasal, yasal, idari açıdan düzenlenmesi, güvenceye
alınması ve uygulanmanın da bu çerçevede yapılandırılmasıyla mümkündür.
10) Bakınız Ayrımcılık, Çocuk Emeği, İşyeri Uygulamaları… başlıklı bölüm.
141
yoksulluğun artması, çalışan çocuk sayısını da arttırmakta, farklı iş kollarında
çalışan çocuklar hiçbir sosyal güvenlikleri olmadan çalıştırılmaktadır. Yine rapor
içerisinde yer alan bir derlemeye göre, çalışan çocuk sayısı 2010 yılında bir önceki
yıla oranla artmıştır. 10
142
Önümüzdeki dönem, Türkiye’de başta Anayasa’nın yenilenmesi olmak üzere
önemli bir gündem vardır. Demokratik ve hak temelli bir Anayasa talebinde, çocuk
haklarının korunmasına dair genel hükümlerin Anayasa’da yer almasının
savunuculuğunu yapmak gereklidir.
ÇOCUK VE GENÇ EMEĞİ
OCAK
Dilenmek istemediği için işkence gören ve
ölümden dönen 5 yaşındaki B.K. için birkaç
gündür pek çok yetkili kişi “gözyaşı”
döküyor. B.K.’yı halen tedavi gördüğü
Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde ziyaret etmeyen ve konu
hakkında B.K.’nın ailesine ve “dilencilik
sorununa” dokunmayan neredeyse kimse
kalmadı. Dev Sağlık-İş genel başkanı Arzu
Çerkezoğlu 12 Ocak tarihinde Okmeydanı
Eğitim ve Araştırma Hastanesi önünde bir
basın açıklaması yaparak B.K.’nın
yaşadıklarının
birinci
dereceden
sorumlularının
“timsah
gözyaşları”
döktüğünü ve hesap vermeleri gerektiğini
dile getirdi. (Sendika.org) 13 Ocak
SHÇEK, çocuğunu zorla çalıştıran aileler
hakkında işlem yaparken rakamlar, mevcut
yaptırımların etkisiz olduğunu gösteriyor.
Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı'nın
valilikler aracılığıyla yaptırdığı araştırmaya
göre Türkiye genelinde sokakta zorla
çalıştırılan ve dilendirilen çocuk sayısı 41
binin üzerinde. 30 bin 891 çocuk ise sokaklarda yaşıyor. Mağdur çocukların yüzde 98'i
İstanbul'da bulunuyor. (Zaman) 13 Ocak
Ağrı'nın Patnos ilçesine 5 kilometre
mesafedeki şehir çöplüğü, bazı yoksul
ailelerin çocuklarının yaşam alanı haline
geldi. Çöplükten çıkabilen benzeri her tür
maddeyi toplayan ilköğretim çağındaki
çocuklar, daha sonra şehir merkezindeki
hurdacıların yolunu tutuyor. Tek hayalleri
yaşıtları gibi okula gitmek olduğunu
söyleyen çocuklar, günde 10-15 lira
kazandıklarını belirtiyor. (Zaman) 31 Ocak
ŞUBAT
İstanbul'un Ataşehir ilçesine bağlı Örnek
Mahallesi'nde iki amca çocuğu Osman ve
Doğan Demir, her mahallede kurulan
pazarlarda limon satarak ailelerini
geçindirmeye çalışıyorlar. İki yıldır semt
pazarlarında çalışan Osman Demir, 'Bazen
limon satıyoruz. Bazen de başkasının
yanında çalışıyoruz' diyor. İlköğretim 7.
sınıfa giden Demir'in ailesinin ekonomik
durumunun iyi değil. 'Sürekli çalışmak
zorundayım' diyen Demir, hem okul hem
çalışmanın zor olduğunu söylüyor. Doğan
Demir ise lise 1. sınıfa gidiyor. (Günlük) 26
Şubat
Hakkari'nin Yüksekova ilçesine bağlı Esendere beldesinde kurt saldırısına uğrayan
çoban çocuk öldü. Alınan bilgiye göre, köy
yakınlarında hayvan otlatan 13 yaşındaki
Vedat Sırrı, kurt saldırısı sonucu yaşamını
yitirdi. (Zaman) 12 Şubat
NİSAN
TÜİK'in verilerine göre işsizliğin en yüksek
olduğu illerden olan Şırnak'ta her 5 kişiden
4'ü işsiz. İşsizliğin ve yoksulluğun kol
gezdiği Şırnak'ın Silopi ilçesinde ise çocuklar ekmeğini çöpten çıkarıyor. Şehir
merkezine 4 kilometre uzaklıkta olan Nerwan yolu üzerindeki çöp depolama sahası
çocuklar için geçim kaynağı oldu. Çocuklar
çöp ayıklama işinden arta kalan
zamanlarında ise derslerine çalışıyor.
Topladıkları demir, çelik, alüminyum, bakır,
tenekeyi hurdacıya satarak günde 5 TL
kazanan çocuklar, birçok defa eve gidip
yemek yeme fırsatı bulamadıkları için, çöp
sahasının yanındaki boş afet konutlarında
yemek ve çay ihtiyaçlarını gideriyor. (Günlük) 10 Nisan
144
MAYIS
Mevsimlik tarım işçiliği nedeniyle 6 ilde 23
bin 683 öğrencinin okullarını erken terk
edip geç başladıkları için eğitim
alamadıkları belirtildi. Eğitim-Sen Urfa
Şubesi, Bölge'nin kanayan yarası haline
gelen, mevsimlik tarım işçiliği nedeni ile
okullarını bırakmak zorunda kalan
öğrencilere yönelik rapor hazırladı.
Araştırmada Urfa, Adıyaman, Adana, Batman, Diyarbakır ve Antep illerinden seçilen
115 ilköğretim okulu incelendi, 6 ildeki
okullarda toplam 243 bin 339 öğrencinin
okuduğu ve bunlardan 23 bin 683
öğrencinin tarım işçiliğinden kaynaklı
okullarını erken terk edip geç başladıkları
saptandı. (Günlük) 5 Mayıs
Türkiye Personel Yönetimi Derneği
(PERYÖN) Başkanı Selen Kocabaş,
Türkiye'de 15-24 yaş aralığındaki genç nüfusun yüzde 25,5'inin işsiz olduğunu belirtti. Kocabaş, 19-25 Mayıs Gençlik
Haftası kapsamında yaptığı yazılı
açıklamada, Türkiye'deki genç nüfusun
işsizliğine dikkati çekti. Türkiye'de 15-24
yaş aralığındaki genç nüfusun yüzde
25,5'inin işsiz olduğunu ifade eden
Kocabaş, işsizliğin önüne ancak mesleki
eğitimle geçilebileceğini vurguladı. (Günlük) 19 Mayıs
HAZİRAN
Giderek artan çocuk işçiliğine karşı
Batmanlı çocuklar, bu kez mendil satmak,
ayakkabı boyamak ve güvencesiz işlerde
çalışmak için değil; "çocuk işçiliğine dur"
demek
için
10
Haziran
günü
sokaklardaydı... Sosyal Hizmetler İl
Müdürlüğü'nce kurulan Çocuk Geliştirme
Merkezi'ndeki kurslara katılan 500'e yakın
çocuk sayesinde kent, anlamlı bir yürüyüşe
sahne oldu. Yırtık ayakkabılarıyla sokaklara
çıkan çocuklar, artık sömürülmek istemediklerini haykırdılar. Çocukların
sokaklarda
güvensiz
bir
şekilde
çalışmalarını engellemek için Çocuk
Geliştirme Merkezinde bu yıl yaklaşık 500
çocuk yaz kursuna dahil edildi. (ANF) 11
Haziran
Sokakta çalışan çocuklar. İşsizlik istatistiklerinde sadece birer rakam olarak geçen bu
sorun, özellikle genç nüfusun içine
yuvarlandığı büyük tehlikeyi de haber
veriyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre
bu yaş grubuna giren çocuklar içerisinde
farklı iş kollarında çalışanların sayısı
neredeyse 2 milyonu buluyor. Bu gruptaki
çocuklar, özellikle küçük sanayi sitelerinde
oto tamir işleri başta olmak üzere döküm
atölyeleri, metal işleme, plastik kalıp atölyeleri, emaye, demir tel fabrikaları, küçük
esnafın işlettiği dükkânlarda çıraklık ve
büyük tarım işletmelerindeki ağır işler benzeri işlerde çalıştırılıyorlar. Ancak bu
çocukların herhangi bir sosyal güvenlik
şemsiyeleri bulunmuyor. Bunun yanı sıra
ücretleri de tamamen feodal ilişkiler
çerçevesinde çalıştıranın inisiyatifiyle belirleniyor. (ANF) 12 Haziran
Türkiye'de milyonlarca öğrenci tatil için
başka illere giderken, Doğu ve Güney Doğu
Anadolu bölgesinden binlerce çocuk
şimdiden 3 ay sonra başlayacak okul
ihtiyaçlarını karşılamak için tarlaların yolunu tutuyor. Aileleriyle birlikte tarlalarda
çalışan çocuklar günlük 10 ya da 15 TL için
pamuk, fıstık, ve sebze tarlalarında sabahtan akşama kadar güneşin altında çapa
sallıyor. İlköğretim 7. sınıf öğrencisi Bahar
Çerçi, 8 kardeşi ve annesiyle Şanlıurfa'nın
Hilvan ilçesinden 3 ay önce gelmiş.
Okulların geçen hafta tatile girdiğini ama
tarla eğitimlerinin 3 ay önce başladığını aktaran Çerçi, "Aslında biz okuldayken tatil
yapıyoruz. Okul kapanmasına 3 ay kala tarlada çalışmaya başlıyoruz. Okullar
açıldıktan ancak 2 ay sonra sınıfımızda
yerimizi alabiliyoruz." diye konuşuyor.
(Zaman) 21 Haziran
TEMMUZ
Dinçer CHP'li Milletvekili Nevin Gaye Erbatur'un soru önergesine verdiği yanıt ile
çocuk işçi sayısının 2010 yılında bir önceki
yıla oranla arttığını söyledi. Bakan
Dinçer'in verdiği cevaba göre, Türkiye'de
AĞUSTOS
Sivas'ın Suşehri ilçesinde üzerine kaya
düşen çocuk, öldü. Alınan bilgiye göre, ilçeye bağlı Camili köyü Selimler
mezraasında hayvan otlatan Yılmaz
Ünsal'ın (14) akşam saatlerinde köye dönmemesi üzerine yakınları ve köylüler
çocuğu aramaya çıktı. Arama çalışmaları
sırasında köy yakınlarındaki Kesikler
mevkisinde bir kayanın altında ilköğretim
7. sınıf öğrencisi Ünsal'ın cesedini gören
vatandaşlar durumu jandarmaya bildirdi.
(Zaman) 17 Ağustos
EYLÜL
Eğitim-Sen Genel Başkanı Zübeyde Kılıç
Urfa, Adıyaman, Adana, Batman,
Diyarbakır ve Antep illerinden seçilen 115
ilköğretim okulunu kapsayan çocuk
istismarına ilişkin hazırladıkları raporu kamuoyuna açıkladı. Kılıç, yaptığı yazılı
açıklamada, tarım alanının tüm dünyada
olduğu gibi Türkiye’de de çocuk işçilerin
en fazla olduğu sektör durumunda
bulunduğunu ifade ederek, çocuk işçilerin
yaklaşık % 70’inin bu alanda çalıştığının
söyledi. Türkiye’de çocuklar açısından
eğitim hakkının ihlal edildiğini ve çocuk
istismarının yaşandığını dile getirdi. (ANF)
23 Eylül
Batman'da maddi durumları zayıf olan
birçok öğrenci, okul masraflarını
karşılamak için topladıkları kağıt ve pet şişe
topluyor. Maddi durumları kötü olduğu için
ailesinden okul eşyaları için para
alamadığını belirten Küçük Ahmet, hem
okul masraflarını karşılamak, hem de ailesine maddi destekte bulunmak için sokaklarda kağıt, pet şişe, karton gibi para eden
ne varsa toplayıp satarak gelir elde ettiğini
ifade etti. (Zaman) 21 Eylül
EKİM
Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinden Yozgat'a gelen tarım işçilerin
çocukları, pancar tarlalarında çamur ve
soğuğa aldırmadan ailelerine yardım ediyor.
Urfa'dan Yozgat'ın Saray Beldesine pancar
tarlasında çalışmak üzere 6 çocuğu ile birlikte gelen Fatma Demir, 70 dönüm pancar
hasadı yaptıklarını söylüyor. Çocuklar da
kışın soğuğuna aldırmadan sabahın erken
saatinde pancar sökmeye başlıyor. (Zaman)
14 Ekim
KASIM
Şırnak’a bağlı İdil ilçesinin Kovak
mezrasında kardeşiyle bulduğu el bombası
Nujiyan’ın hayatını bitirdi, kardeşi Beşir’in
ise iki elini aldı. Beşir, şimdi Diyarbakır’da
hastanede, belki gözlerini de kaybedebilir.
Buldukları hurdaları kiloyla satarak
kazandıkları 1 TL’yle defter ve kalem
alacaklardı. Şirnak’ın İdil ilçesine bağlı
Kovak mezrasında dünyaya gelen 4
yaşındaki Nujiyan ve 6 yaşındaki kardeşi
Beşir, her gün köyde buldukları hurdaları
toplar sonra da onları 1 TL’ye satıyorlardı.
(ANF) 14 Kasım
Mersin'de bir inşaata su tesisatı döşemek
145
2010 yılında çocuk 6 bin 117 çocuk işçi, 3
bin 165 genç işçi var. Bakan Dinçer,
mevzuata göre 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını
doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış
olanların çocuk işçi olarak sayıldığını
hatırlattı. Dinçer, ayrıca 15 ile 18 yaş
arasında bulunan işçilerin ise genç işçi
olarak tanımlandığını söyledi. Bakan
Dinçer, bakanlı müfettişi teftişlerinde 1 milyon 647 bin 611 işçiye ulaşıldığını söyledi.
Bakan Dinçer, şu bilgileri verdi: 'Çocuk ve
genç işçi ayrımı yapılmadan yürütülen
teftişler sonucu 6 bin 964 çocuk, genç işçi
tespit edilmiştir. Yine bakanlığımız iş
müfettişlerince 2010 yılının ilk üç ayı
itibariyle 10 bin 639 işyeri teftişi yapılmış
olup 830 bin 414 işçiye ulaşılmıştır. 2010
yılında bilgisayar programında yapılan
geliştirme sonucunda çocuk ve genç işçi
ayrımı yapabildiğimizden, bu teftişler
sonucu 6 bin 117 çocuk, 3 bin 165 genç işçi
tespit edilmiştir.' (Günlük) 8 Temmuz
146
için çıkan 16 yaşındaki çocuk dayandığı
balkonun duvarının yıkılması ile 11'nci kattan düşerek hayatını kaybetti. (Zaman) 13
Kasım
ARALIK
Batman'da maddi durumları zayıf olan
birçok öğrenci, okul masraflarını
karşılamak için topladıkları kağıt ve pet şişe
topluyor. Maddi durumları kötü olduğu için
ailesinden okul eşyaları için para
alamadığını belirten Küçük Ahmet, hem
okul masraflarını karşılamak, hem de ailesine maddi destekte bulunmak için sokaklarda kağıt, pet şişe, karton gibi para eden
ne varsa toplayıp satarak gelir elde ettiğini
ifade etti. (Zaman) 21 Aralık
İŞYERİ UYGULAMALARI
OCAK
YTÜ'de bir öğretim görevlisi, meslektaşının
TV'de Kürt sorunundan söz etti diye
kadroya alınmamasını eleştirdi. Akademik
özgürlük konusunda bir yazı kaleme alan
YTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fak.
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ergun
Aydınoğlu’na 1/8 oranında maaş kesim
cezası verildi. Gerekçe Aydınoğlu’nun
“Yetkili olmadığı halde basına, haber
ajanslarına veya radyo ve televizyon
kurumlarına resmi konularda bilgi veya
demeç vermesi.” (Radikal) 27 Ocak
ŞUBAT
Akdeniz Ünv. Hastanesi’nde taşeron şirket
aracılığıyla çalışmakta olan sendika üyesi
Aziz Koç’un görev yerinin değiştirilmesi ve
yine sendika üyesi olan Ahmet
Ağaçdelen’in Isparta’ya sürgün edilmesi,
iki ayrı eylemle protesto edildi. 18 Ocak
Perşembe günü servislerle hastaneye gelen
işçiler, sabahın erken saatlerinde buluşup
alkışlar ve sloganlarla görev yerlerine gittiler. (Sendika.org) 22 Şubat
Van İl Milli Eğitim Müdürü A. İhsan
Sayılır'ın kardeşi Nesim Sayılır'ın ihtiyaç
duyulmadığı halde Fen Lisesi'ne öğretmen
olarak atandığı ortaya çıktı. Atamaya tepki
gösteren Eğitim-Sen Şube Başkanı Lezgin
Botan, yapılan atamanın siyasi kadrolaşma
olduğunu söyledi. (Günlük) 25 Şubat
Dicle Ünv. Rektörü Ayşegül Jale Saraç'ın,
istifaya zorlanan D.Ü Diş Hekimliği Fak.
Dekanı Prof. Dr. Şebnem Eskimez'in
görevden almasına tepki gösteren sağlık
meslek örgütleri, Saraç'ın kendisi gibi
düşünmeyen herkesi istifaya zorladığını be-
lirterek, Eskimez'in biran önce görevine
iadesini istedi. Açıklama yapan Diyarbakır
Diş Hekimleri Odası Başkanı Mehmet
Sıddık Güler, D.Ü Rektörü Ayşegül Saraç'ın
2007 genel seçimlerinde AKP listesinden
milletvekili adayı olduğunu hatırlatarak,
rektörlük seçiminde ise üçüncü sırada yer
almasına rağmen rektör olarak atandığına
dikkat çekti. (Günlük) 26 Şubat
Bergama 100. Yıl İlköğretim Okulu'nda iki
öğretmen Okul Müdürü Metin Kartal'ın
şikayeti üzerine 'okulda para toplanmasına
engel oldukları ve huzuru bozdukları'
iddiasıyla sürgün edildi. Eğitim-Sen
Bergama Temsilciliği, üyelerinin sürgün
edilmesine ilişkin yasal süreç başlatmaya
hazırlanıyor. (ANF) 9 Şubat
MART
Akdeniz Ünv. Tıp Fak. Hastanesi'nde bir
süre önce gerçekleştirilen keyfi görev
değişiklikleri ve sürgünler, sabah erken
saatlerde yapılan iki ayrı eylemle protesto
edildi. (Sendika.org) 3 Mart
Milli Eğitim Bakanlığı, üniformasıyla
Diyarbakır Şehit Albay Güner Ekici
İlköğretim Okulu’nu basıp bir öğrenciyi
döven Uzman Çavuş’u okul önünde
protesto eden Eğitim-Sen şube başkanına
Devlet Memurları Kanunu'nun 8. Maddesi'ne aykırı davrandığı gerekçesiyle kınama
cezası verdi. (ANF) 23 Mart
Diyarbakır'da Endüstri Teknik ve Endüstri
Meslek Lisesi öğretmeni olan İbrahim
Erim, rahatsızlığını gerekçe göstererek
yurtdışı izni istedi. Sağlık iznini Mekke ve
Medine de Hac ziyaretinde kullanan Erim,
dönüşte aynı okula vekil müdür olarak
atandı. (ANF) 3 Mart
148
Muğla’nın Bodrum İlçesi’ne bağlı
Gümüşlük Beldesi’nde sınavda öğrencilerin
başarısızlık nedeninin öğretmenlerden
kaynaklandığına itiraz eden öğretmenin
görev yeri değiştirildi. Gümüşlük’teki
Kemal Durmaz İlköğretim Okulu’nda
görev
yapan
Zümrüt
Sabancıoğullarından’ın görev yeri 26 Mart günü
değiştirildi. 29 Mart günü de okulla ilişiği
kesildi. (Sendika.org) 29 Mart
NİSAN
Bodrum’da
öğretmen
Zümrüt
Sabacıoğullarından’ın okul müdürünün
sözlü saldırısına karşı geldiği için sürgün
edilmesi 31 Mart’ta Bodrum Kaymakamlığı önünde yapılan bir basın
açıklaması ile protesto edildi. (Sendika.org)
1 Nisan
MAYIS
Avrupa Yakası PTT Başmüdürlüğü Sirkeci
PTT Merkez Müdürlüğü'nün, koli-kargo
hizmeti verilen gişelerde çalışmakta olan
Haber-Sen üyesi Hasan Şanlı ile kargosunun akıbetini soran bir yurttaş arasında
tartışma yaşandı. Şanlı ile yurttaş arasında
yaşanan tartışmaya Türk Haber-Sen yöneticisi Subutay Aydın da katıldı. Aydın memur
Şanlı'ya tokat atmak suretiyle şiddet
uyguladı.
Gün
içerisinde
mesai
başlangıcında iş arkadaşlarının yetkili bir
sendika yöneticinin şiddetine maruz
kalmasına sessiz kalmayan diğer çalışanlar
yaşanan olayı basın açıklaması yaparak
kınadı. (Günlük) 8 Mayıs
Celal Bayar Ünv. (CBÜ) Tıp Fak. Dermataloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.
Dr. Serap Öztürkcan, 2009 yılında düzenlenen 5. Spil Dermatoloji günlerinin organizasyonu sırasında, fakülte yönetiminin
engellemeleriyle karşılaştığı iddiasıyla
rektörlüğe şikayette bulundu. Konunun üzerinden 9 ay geçmesi üzerine, şikayetine
ilişkin gelişmeleri öğrenmek isteyen
Öztürkcan, toplantının hazırlıkları sırasında
takındığı tavır nedeniyle hakkında
soruşturma açıldığı bilgisini edindiğini
bildirdi. (Zaman) 5 Mayıs
Ege Ünv’de çalışan tekniker Cihat Erdener,
kendisine mobbing (psikolojik baskı,
yıldırma) uyguladığı iddiasıyla Fen Fak.
Dekanı Prof. Dr. Nadide Kazancı hakkında
suç duyurusunda bulundu. Erdener
Cumhuriyet Savcılığına yaptığı başvuruda,
Fen Fakültesi’nde teknik hizmetler şefliği
görevini yürüttüğü dönemde Dekan Prof.
Dr. Nadide Kazancı'nın ''kendisini
aşağıladığını, depresyona girmesine neden
olduğunu, başka fakültede görevlendirildiği
gün arkasından helva dağıttığını'' ileri sürerek
''Nitelikli
kasten
yaralama'',
''Ayrımcılık'' ve ''Hakaret'' suçlarından
cezalandırılmasını istedi. (Zaman) 27
Mayıs
HAZİRAN
İstanbul Ünv. Orman Fak. çalışanları
yemek fiyatlarının diğer fakültelerden daha
pahalı olmasına karşı eylem yaptı. Üniversitenin Beyazıt Kampusü ana kapısında
Eğitim Sen Üniversiteler Şubesi'nin
çağrısıyla bir araya gelen Orman Fak.
çalışanları, öğle yemeği için 30 km yol
geldiklerini belirterek, 1,35 TL olan
yemeğin Bahçeşehir Kampusü'nde 2 TL
olmasını kabul etmediklerini söyledi.
Eğitim-Sen İşyeri Temsilcisi Levent
Dölek'in eylemde yaptığı açıklamada
özelleştirme ve yemek hizmetinin
taşeronlarla sağlanması sonucu haksızlık
yaşandığı vurgulandı. (Sendika.org) 24
Haziran
TEMMUZ
Haber-Sen üyeleri PTT tarafından verilmeyen yazlık postacı kıyafetleri nedeniyle
basın açıklaması yaptı. Ankara Posta
İşletme Dağıtım Başmüdürlüğü önünde
yapılan açıklamaya sendika üyesi postacılar
katıldı. Basın açıklamasını okuyan HaberSen Ankara 2 No'lu Şube Başkanı Yaşar
Yozgat Bozok Ünv. Tıp Fak. Dekanlığı
görevini yürütürken, Yükseköğretim Kurulu tarafından profesörlük unvanı alınan
Doç. Dr. Hasan Zafer Acar ''Türkiye'deki
profesörlerin yüzde 90'ının hiç kitabı yok,
benim yayınlanmış 9 kitabım var. Bunlardan 3'ü ise doçentlikten sonra oldu." dedi.
Doç. Dr. Acar, üniversitedeki rüşvet ve
yolsuzlukları ortaya çıkarttığı için profesörlük unvanının geri alındığını ileri sürerek,
Bozok Üniversitesi'yle ilişiğinin kesildiğini
söyledi. (Zaman) 9 Temmuz
Kocaeli Ünv. Hukuk Fak. Dekanı Prof. Dr.
Zehra Gönül Balkır, bir öğretim üyesine
psikolojik baskı (mobbing) uyguladığı
gerekçesiyle hakkında açılan davada 3 bin
lira manevi tazminat ödemeye mahkum
edildi. KOÜ'de 1994 yılından bu yana
görev yapan Yrd. Doç. Dr. Mustafa Çakır,
''Yargıya taşınmış kişisel husumet'' nedeniyle yurt dışındaki bir kongreye
katılmasına izin verilmediğini ve ''Psikolojik baskıya'' maruz kaldığını öne sürerek,
2009 yılının Aralık ayında Prof. Dr.
Balkır'a, Kocaeli 4. Sulh Mahkemesinde
maddi ve manevi tazminat davası açtı.
(Zaman) 29 Temmuz
AĞUSTOS
Çanakkale Onsekiz Mart Ünv. Rektörü
Prof. Dr. Ali Akdemir, ocak ayında
yapılacak seçimler öncesi ilginç bir uygulamaya imza attı. Akdemir, ÇOMÜ’ye bağlı
Gökçeada Uygulamalı Bilimler Yüksek
Okulu Sekreterliği’ne, Çanakkale Merkez
Fatih Camii İmamı Yusuf Alat’ı atadı.
Osmaniye Orman İşletme Müdürlüğü
görevinden alınarak Adana Orman Bölge
Müdürlüğüne mühendis olarak atandığı belirtilen Mustafa Eroğlu, çok sayıda ilaç
içerek intihar girişimde bulundu.
Eroğlu'nun yakın çevresine hakkında
soruşturma açılmasını kabullene-mediğini
söylediği öğrenildi. (Zaman) 5 Ağustos
EKİM
Manisa'da derslere küpe takarak girdiği
gerekçesiyle bir öğretmen sürgün edildi.
Manisa Necatibey İlköğretim Okulu'nda
öğretmen olan Cuma Toygar, 10 yıldır bu
okulda görev yapıyordu. Ancak Toygar,
köpe taktığı gerekçe gösterilerek bir köy
okuluna sürgün edildi. Toygar, geçtiğimiz
aylarda çevre sorununa dikkat çekmek için
Manisa'dan Hakkâri’ye yürüyüş yaparak ismini duyurmuştu. (ANF) 28 Ekim
İzmir İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü,
çalışanlarına yönelik baskı ve sürgün
uygulamalarıyla
gündemde.
Sosyal
Hizmetler İl Müdürü Zekeriya Ertaş’ın,
geçmişte üstü olan, Buca 80. Yıl Toplum
Merkezi Müdürü Şafak Özşah hakkında
yürütülmekte olan soruşturmaya yönelik
olarak çalışanlardan Özşah aleyhine ifade
vermelerini istediği belirtildi. (Evrensel) 7
Ekim
KASIM
Değişik tarihlerde Batman’da yapılan
eylemlere katıldığı iddia edilen ilköğretim
ve lise öğrencilerine ceza vermeyen 21 okul
müdürü hakkında soruşturma başlatıldığı
öğrenildi. Milli Eğitim Müdürlüğü’nün
okullara gönderdiği “gizli” ibareli talimatla
açılan soruşturmada müdürlere “Neden
çocuklara ceza vermediniz?” sorusu
yöneltildi. (ANF) 2 Kasım
Dört kadın öğretmeni 'taciz' ettiği için
hakkında soruşturma açılan Hasan Kaya
İşitme Engelliler Anaokulu eski Müdürü
Sabahattin Kuru'ya 'ödül' gibi ceza... Kuru,
Karşıyaka Rehberlik Araştırma Merkezi'ne
'müdür' olarak atandı. Kadın öğretmenleri
sürekli 'sözlü' olarak 'taciz' ettiği iddiasıyla
hakkında suç duyurusu yapılan Kuru
hakkında, şu ana kadar yasal bir işlem
yapılmaması dikkat çekti. (ANF) 10 Kasım
TRT yönetimi 12 Kasım 2010 tarihi
149
İşyeri Uygulamaları
postacıların bu yılki yazlık elbiselerinin hala
verilmediğini, verilip verilmeyeceğinin de
bilinmediğini belirterek, resmi kıyafet
giymeyen postacılara baskı uygulandığını
ifade etti. (Günlük) 10 Temmuz
150
itibariyle aralarında 12 kameraman, bir
spiker ve 3 muhabirin bulunduğu toplam 25
kişi İstanbul, Erzurum ve Trabzon’a
sürüldü. Kurumdan yer değiştirmelerle ilgili bir açıklama yapılmazken Haber-Sen
Genel Başkanı Ali Yılbaşı, TRT yönetiminin 'kendisinden olmayana hayat hakkı
tanımadığı'nı belirtti. (ANF) 12 Kasım
VAN’ın Özalp İlçesi Atatürk İlköğretim
Okulu’nda sözleşmeli öğretmen olarak
görev yapan Ertan Altun, Özalp
Kaymakamlığı tarafından okula gönderilen
yazı üzerine görevden alındı. Altun’un 5 yıl
önce öğrenciyken katıldığı bir basın
açıklaması nedeniyle aldığı para cezası nedeniyle öğretmenlikten atıldığı bildirildi.
Haber-Sen TRT yönetiminin 30 spiker, 13
muhabir, 15 müfettiş yardımcısı kadrosunun da aralarında bulunduğu toplam 220
yeni personel almak için açtığı sınavı
yargıya taşıdı. Sınavın kadrolaşma amacı ile
açıldığını ifade eden Haber-Sen Genel
Başkanı Ali Yılbaşı yaptığı yazılı
açıklamada, Genel Müdür İbrahim Şahin
döneminde amacı kadrolaşma olan personel
alımları da yapıldığını hatırlattı. (Evrensel)
2 Kasım
Kamu kurumlarında 9 güne çıkarılan
bayram tatilinin, PTT Genel Müdürlüğünün
yayınladığı genelgeyle, PTT emekçileri için
3 güne indirilmesi ve bayramda da
çalışmanın dayatılması protesto edildi.
TARIM VE ÜRETİCİ HAKLARI
OCAK
Mardin'in Derik ilçesinde yetişen ve bir zamanlar birçok yere ihraç edilen yeşil Derik
zeytinleri, üreticilerin bilgi eksikliği, yanlış
budama, pazarlama ve kuraklıktan dolayı
yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Mardin
Zeytin Üreticileri Birliği Başkanı Erkan
Doğan, üretimi geliştirmek isteyen çiftçilere
hükümetin desteğinin yetersiz olduğunu belirterek, bu gidişle 800 bin zeytin ağacının
telef olacağı uyarısını yaptı. (Günlük) 23
Ocak
Türkiye'de büyük ve küçükbaş hayvan
sayısı her yıl giderek azalıyor. Hayvan
sayısının azalmasında en önemli etkenlerinden biri de Bölge illerinde askerler
tarafından uygulanan yayla yasakları ve
yayların askeri alan ilan edilmesi olarak
gösteriliyor. (Günlük) 2 Ocak
Adıyaman'ın Gerger ilçesi Nakışlı köyünde
meydana gelen heyelan nedeniyle toprak
altında kalan evin ahırındaki çok sayıda
hayvan telef olurken, yaklaşık 40 dönümlük
arazi yok oldu. 3 gün boyunca aralıksız
olarak süren yağışlar nedeniyle Nasırlı
köyünde heyelan meydana geldi. Heyelan
nedeniyle bir toprak altında kalırken, bir ev
ise kısmen yıkıldı. (ANF) 22 Ocak
Kırıkkale'de, sayıları kısa sürede artan ve
tarım alanlarında ciddi zararlar veren tarla
fareleri, üreticileri zor durumda bıraktı.
Kırıkkale Ticaret Borsası Başkanı Harun
Sümer, konuya ciddiyetle yaklaşılması
gerektiğine
işaret
ederek,
önlem
alınmaması durumunda bu yıl ürün almanın
hayal olacağını öne sürdü. (Zaman) 22
Ocak
Artvin'de 2 ineği ayı tarafından telef edilen
kişi, zararının karşılanması istemiyle İl
Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube
Müdürlüğü'ne dava açtı. Borçka ilçesi
Yeniyol Mahallesi'nde yaşayan Yaşar
Yılmaz, Haziran 2009'da ineklerini otlatmak için tel örgülerle çevrili fındık bahçesine çıkardı. Bu sırada bahçeye giren bir
boz ayı, Yılmaz'ın 2 ineğini parçalayarak
telef etti. Valiliğe dilekçe yazan Yılmaz da
'8 kişilik ailesinin geçimini, süt veren 2
ineği sayesinde sağladığını ve olay yüzünden maddi zarara uğradığını' belirterek devletin zararını karşılamasını istedi. Valiliğin
durumu aktardığı İl Çevre ve Orman
Müdürlüğü'ne bağlı Doğa Koruma ve Milli
Parklar Şube Müdürlüğü de Yılmaz'a
gönderdiği cevabi yazıda, müdürlüğün
görevini 'Hayvanları Koruma Kanunu'
çerçevesinde
yürüttüğünü
belirtti.
Hayvanların insanlara verdiği zararla ilgili
hiçbir hüküm bulunmadığı, bu yüzden
Yılmaz'ın zararının karşılanamayacağı
bildirdi. Yılmaz bunun üzerine Borçka Sulh
Hukuk Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme
başkanı, 4 bin 500 lira zarara uğradığını anlatan mağdur hakkında söz konusu kurumun görevinin yaban hayatını korumak
olduğuna dikkati çekti. Hakim, bu sebeplerle davanın reddine hükmetti. Borçka
Tarım Müdürlüğü'nden veteriner getirip
ineklerinin öldüğüne ilişkin rapor aldığını
belirten Yaşar Yılmaz, devletin hayvanın
yanı sıra insanı da koruması gerektiğini
ifade ederek karara tepki gösterdi. (Zaman)
26 Ocak
Edirne'nin İpsala ilçesinde, toprak
dağıtımında haksızlık yapıldığını iddia eden
bir grup Roman, İpsala Hükümet Konağı
önünde protesto eylemi düzenledi.
Çiftçilere dağıtılacak olan 4 bin 700 dekar
arazi listesinin askıya çıkmasıyla toprak
dağıtımında haksızlık yapıldığını iddia eden
yaklaşık 150 kişilik Roman gruptan 4 kişi,
konuyla ilgili İpsala Kaymakamı Mehmet
Ali Gürbüz ile makamında görüştü.
(Zaman) 28 Ocak
Kaliteli balın üretildiği Bitlis’te üreticiler,
152
İran üzerinden gelen kaçak baldan
dertli.İran’dan getirilen ürünün gerçek bal
diye 30 liraya satıldığını vurgulayan bal
üreticileri, böyle devam etmesi durumunda
kendilerinin üretimi durdurmak zorunda
kalacaklarını söyledi. (Evrensel) 4 Ocak
ŞUBAT
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım
Kaya, 'Tarım ve Gıda Bakanlığı'nın
kurulması ile gıda alanında yaşanan sorunlar giderilmeli, tüketiciye güven ortamı
sunulmalıdır' dedi. Tüketiciler Birliği
olarak, yaşanan sorunların giderilmesinin
'Gıda Bakanlığı' oluşturulması ile
aşılabileceğini ifade ettiklerini anlatan
Kaya, hükümetin de bu konuda girişim
başlattığını belirtti. Kaya şöyle konuştu:
'Son yıllarda birçok sektörde yaşanan fiyat
spekülasyonları ise tüketicinin beslenme
sorunları yaşamasına neden olmuştur.
Tüketicinin maruz kaldığı bu süreç Tarım
Bakanlığının denetime gereken özeni
göstermemesinden kaynaklanmaktadır.
Denizli Koyun ve Keçi Yetiştiriciler Birliği
Başkanı Hasan Öner, ormanlık alanda
otlatıldığı için kesilen cezalar yüzünden, kıl
keçisinin Denizli'de yok olmaya yüz
tuttuğunu söyledi. Öner, 140 bin olan keçi
sayısının, cezalardan bıkan çobanların
hayvanlarını kesimhaneye göndermeleri
nedeniyle 4 yıl içerisinde 65 bine düştüğünü
ifade etti. (Günlük) 17 Şubat
İşsizliğin en yoğun olarak yaşandığı
kentlerden biri olan Kars'ın tek geçim
kaynağı olan hayvancılık bitme noktasına
geldi. Kasaplar ve besiciler son 50 yılın en
büyük krizinin yaşandığına dikkat çektiler.
Halkın iş bulmak için başka şehirlere göç
ettiği ve işsizliğin en yoğun olarak
yaşandığı kentlerden biri olan Kars'ta tek
geçim kaynağı olan hayvancılık hükümetin
yanlış politikaları nedeniyle artık geçim
kaynağı olmaktan çıkıyor. Hayvancılığa
dayalı olarak süt ürünleri ağırlıklı sanayi
tesisleri olan Kars'ın iş sahası da
bulunmadığı için Karslılar tek geçim
kaynakları olan hayvancılığın yeniden
canlılık kazanması için destek bekliyor.
(ANF) 19 Şubat
Mardin'in Midyat ilçesine bağlı Toptepe
köyünde, arazi anlaşmazlığı yüzünden gergin günler yaşanıyor. İki yıl önce köyde
petrol aranınca topraklar değerlendi. Bunun
üzerine devlet, herkese tapu dağıtmaya
karar verdi. Kadastro listelerini köylüye
göstermeyen muhtar ve korucuların bin 332
dönüm araziyi üzerlerine geçirdiği iddia
edildi. Diğer aileler dava açınca köyde
gerginlik tırmandı. (Zaman) 8 Şubat
MART
Yayla sorunlarıyla uzun süre gündemde
kalan Kars’ın Büyük ve Küçük Çatak köyleri devlet tarafından cezalandırıldı. 3 yıldır
'doğrudan gelir desteği' alamayan köylüler
isyan ediyor. Ortak kullandıkları Kızgöl ve
Meydancık yayları yüzünden uzun süre
problem yaşayan iki köyün kavgaları
yüzünden bir kişi ölmüş, bir kişi de sakat
kalmıştı. 7 yıldır süren anlaşmazlıklar ise
hala devam ediyor. Yaşanan husumeti
'fırsat' bilen Susuz Kaymakamı Asalet
Karabulut anlaşamayan iki köyü doğrudan
gelir desteğinden 5 yıl boyunca men etti.
300 hanelik iki köy 3 yıldır Doğrudan Gelir
Desteği’nden yararlanamıyor. (ANF) 29
Mart
Elazığ'ın Baskil ilçesinde geçen günlerde
yaşanan
don
nedeniyle
kayısı
bahçelerindeki ağaçlar kurudu. Zararın 100
milyon dolar civarında olduğunu kaydeden
Baskil Belediye Başkanı İhsan Akmurat,
mağdur olan 5 bin kayısı üreticisine yardım
edilmesini istedi. (ANF) 24 Mart
Sarıyer'de, Sahil Güvenlik Komutanlığı
önünde toplanan ve yolu trafiğe kapatarak,
komutanlık girişindeki kapılara kendilerini
zincirleyen balıkçılardan 4'ü gözaltına
alındı. Büyükdere'de Sahil Güvenlik
Komutanlığı önünde toplanan bir grup
balıkçı, 'Marmara bizimdir bizim kalacak'
sloganları atarak, kendilerine ödenmesi
imkansız cezalar kesildiği gerekçesiyle
komutanlığı protesto etti. Balıkçılardan 4'ü,
komutanlık girişindeki kapılara kendilerini
zincirlerken, diğerleri de caddye sis
GAP Eylem Planı kapsamında Karacadağ
eteklerindeki 187 hektar üzerinde kurulacak
olan Organize Hayvancılık Bölgesi projesi
için 2 bin dönümlük meraya zorla el
konulmasına tepki gösteren Övündüler
köylüleri, açlık grevine başladı. Meralarına
el konularak Organize Hayvancılık Bölgesi
yapılmak istenmesine karşı çıkan
Karacadağlı köylüler açlık grevine başladı.
Açlık grevindeki ailelerine destek veren
139 öğrenci de dersleri boykot ederek bir
haftadan bu yana okula gitmiyor. (Günlük)
25 Mart
Ziraat Mühendisleri Odası 42'inci Olağan
Genel kurul Sonuç Bildirgesini yayımladı.
Çay, tütün, şeker pancarı, üzüm gibi üreticilerin üretimden kopartılmaları sürecinin,
ülke tarımına çok uluslu şirketlerin egemen
olması anlamına geleceği ifade edilen
bildirgede, tarımın bir kültür olduğu,
tekelleştirilemeyeceği
kaydedildi.
Bildirgede özelleştirmelerede dikkat çekildi. GDO'lu mısırdan Nişasta Bazlı Şeker
üretilerek Türkiye şeker sanayisinin baltalanmakta olduğu belirtilen bildirgede, 'Hem
işçisi hem çiftçisi mağdur edilmekte hem de
Şeker fabrikalarının özelleştirilmesinin önü
açılmaktadır. TŞFAŞ tüm fabrikaları ile bir
bütündür özelleştirilmemelidir' denildi.
(Günlük) 15 Mart
Hakkâri'nin Şemdinli ilçesinde, kırsal
alanda pancar toplayan kadınların mayına
basması sonucu 2'si ağır 3 kadın yaralandı.
(Zaman) 16 Mart
Bağımsız Süt Platformu tarafından yapılan
yazılı açıklamada, üreticilere, sütlerini
sanayiciye vermemeleri, peynir, tereyağı,
yoğurt yaparak stoklamaları, okullarına
huzurevlerine, yardım kuruluşlarına
bağışlamaları, komşularına vermeleri önerisinde bulunuldu. Süt üreticilerinden, fiyatın
85 kuruş olması için bu mücadeleye destek
vermeleri istenen açıklamada, “Sütünüz
gücünüzdür, bu gücü kullanmak için beklemeyin. Bir çuval yem 30-35 lira olmuşken
sütün düşmesi söz konusu bile olamaz” denildi. Yem maliyetlerinin azaltılması, yem
ürünlerinde KDV’nin düşürülmesi de istenen açıklamada, alınması gereken diğer önlemler şöyle sıralandı: “Üreticiye mazot 1
lira olmalı, elektrik ucuz verilmeli. Süt
desteklemeleri verime göre hesaplanmalı.
Süt ürünlerinde KDV yüzde 1 oranına çekilmeli. UHT kutu süt yerine günlük süt
tüketimi artırılmalı. Günlük okul sütü, günlük asker sütü projeleri başlamalı.” (Milliyet) 5 Nisan
Mardin'in Yeşilli İlçesi kırsalında 14
yaşındaki İzzettin Boz, adlı çoban bulduğu
bir cismin patlaması sonucu yaşamını yitirdi. Vatandaşlar patlayıcının askeriyeye ait
olduğunu belirttiler. Alınan bilgilere göre
Mardin’in Yeşilli ilçesi Kabala Beldesi
kırsal kesiminde dün akşam saatlerinde
hayvan otlatan çoban İzzettin Boz, bulduğu
bir cisimle oynamaya başladı. Cismin
patlaması sonucu Boz, olay yerinde
hayatını kaybetti. (ANF) 22 Nisan
NİSAN
Melamin katkılı yoğurttan sonra piyasaya
önemli oranda deniz yosunundan oluşan ve
su tutucu özelliği olduğu iddia edilen
tozlarında kullanıldığı karışımın, bitkisel
özelliğinden dolayı kimyasal analiz
laboratuarlarında fark edilemediği öne
sürüldü. Deniz yosunlarının Şili’den ithal
edildiği öğrenildi. Yoğurda, kaymak
yaptırmak için halk arasında ‘keçi boynuzu’
olarak bilinen bitkinin çekirdeğinin
öğütülerek katıldığı ve bunun da süt ve süt
ürünlerine katkı maddesi olarak kullanıldığı
iddia edildi. (Sendika.org) 28 Nisan
Bağımsız Süt Platformu, süt üreticilerini,
fiyatın 85 kuruş olması için sanayicilere süt
vermeme eylemine destek olmaya çağırdı.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Mart
ayına ilişkin fiyat farklılıklarını açıkladı.
Açıklamada Mart ayının zam şampiyonu
kuru soğan ilan edildi. Yapılan araştırmaya
göre, 28 üründen 17'sinin fiyatında artış
Kars'ın merkeze bağlı Dikme Köyü'nde etkili olan hortumun yol açtığı felaketin boyutu
sabah saatlerinde gün yüzüne çıktı. Arıları,
kovan kapaklarını kırarak vakumlayan hortum çatılardan söktüğü tahta parçalarını da
yaklaşık 1 metre yere sapladı. (Zaman) 16
Mart
153
Tarım ve Üretici Hakları
bombası atarak, yolu trafiğe kapattı. (Günlük) 30 Mart
154
yaşanırken 7'sinde ise fiyatlar düştü. Üretici
ile market fiyatları arasındaki farklara
dikkat çeken ürünün tarladan üreticiye
ulaşıncaya kadar yüzde 300 civarında fiyat
artışı
yapıldığı
belirtilen
TZOB
araştırmasına göre, Mart ayı itibarıyla
üretici ve market arasındaki fiyat farkının,
yaş sebze ve meyvede yüzde 297,3, baklagillerde yüzde 248,3, pirinçte yüzde 170,2,
kurutulmuş ürünlerde yüzde 213,3, hayvansal ürünlerde yüzde 159,8 oranında
hesaplandığı ortaya çıktı. (Günlük) 2 Nisan
Bölge'de son 20 günde düşen yağış
miktarının yetersizliği, üreticilere kuraklık
endişesi yaşatıyor. 2 yıl önce yaşanan
kuraklık nedeniyle büyük zarar gören yöre
çiftçisi, son 20 günde düşen yağışların
yetersizliği nedeniyle büyük korku yaşıyor.
Uzun yıllar nisan ayı yağış ortalaması 69
kilogram olan Bölge illerine Nisan ayının
ilk 12 gününde düşen yağış miktarı çok
düşük kaldı. Nisan ayının ilk 12 gününde
Diyarbakır'a 5,2, Siirt'e 4,5 ve Batman'a 4
kilogram yağış düşerken, aynı sürede
Mardin'e düşen yağış miktarı ise sadece 2,1
kilogram oldu. (Günlük) 13 Nisan
Çınar ilçesinde sık sık yaşanan elektrik
kesintileri çiftçileri isyan ettirdi. Elektrik
kesintisi ve düşüklüğü nedeniyle kuyulardan su çekmede kullanılan onlarca santrafij
dinamosu yandı. Her bir kuyuya yüksek
meblağlar karşılığı kurulan sondaj sistemi
ise kullanılamaz hale geldi. Sondaj
kuyularına sulama amaçlı bağlanan dinamo, elektrik akımı yetersizliğinden
dolayı ya çalışmıyor ya da elektrik kesintileri sırasında akımın aniden yükselip
düşmesi sonucu yanıyor. Tarla ve
bahçelerini sulamadıkları için yaz aylarında
ürün alamayacaklarını belirten çiftçiler,
elektrik kesintilerine bir an önce çözüm
bulunmasını istedi. (Günlük) 20 Nisan
Saruhanlı'da yaşayan ve uzun yıllardır
arıcılık yapan Hüseyin Akbaba, evinin
bahçesinde 6 kovanda bal üretimi yaptığını,
son bir hafta içinde 'arılarında toplu ölümler'' meydana geldiğini, bu durumu
Saruhanlı İlçe Tarım Müdürlüğü'ne
bildirdiğini söyledi. Manisa İl Tarım
Müdürlüğü yetkilileri ise arıların polen
toplamak için gittikleri arazide, tarımsal ilaç
atılan bir bitkinin üzerinde konaklarken ze-
hirlendiklerini, ölüm sebeplerinin de zehirlenmeye bağlı olduğunu tespit ettiklerini
bildirdi Yetkililer, bağı ve bahçesindeki
ürünlere ilaç atan çiftçilerin, bunu çevredeki
arıcılara bildirmelerinin gerektiğini, aksi
halde polen toplamak için bu bölgeye gelen
arıların zehirlenip ölebileceğini kaydetti.
(Günlük) 10 Nisan
Doğa koşullarının çok uygun olması nedeniyle
arıcılığın
temel
geçim
kaynaklarının başında geldiği Hakkari'de,
arıcılar İran'dan ithal edilen baldan dolayı,
ekonomik olarak zorlandıklarını ifade etti.
Hakkari'de kaliteli balın üretilmesine
rağmen İran'dan getirilen balın kalitesiz ve
ucuz olduğu belirtiliyor. Bu durumdan
şikayetçi olan arıcı ve balcılar, yetkililerden
bir an önce çözüm bulmasını istiyor. (Günlük) 19 Nisan
Barajların iklim değişikliğine neden
olacağını ifade eden arı yetiştiricileri, kar
yağışı olmadığı takdirde çiçeklerin yok
olacağını ve arıcılık sektörünün de
hayvancılık
gibi
bitmesinden
endişelendiklerini belirtti. Resmi rakamlara
göre 48 bin kovanın bulunduğu Dersim'de,
yıllık bal üretiminin 200 ton civarında
olduğu tahmin ediliyor. Munzur Vadisi üzeine yapılan Uzun Çayır Barajı ve yapımı
devam eden baraj projeleri nedeniyle bölge
halkı gibi arıcılarda endişeli. Uzmanlara
göre barajlar nedeniyle yok olacak bir çok
çiçek türünün arıcılığı da olumsuz
etkileyeceği belirtiliyor. (Günlük) 2 Nisan
MAYIS
Çay Üreticileri Sendikası, dün (18 Mayıs
Salı) Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi
Eker tarafından açıklanan yaşım alım
fiyatlarına tepki gösterdi. Çay-Sen Genel
Başkanı Recep Memişoğlu tarafından
yapılan yazılı açıklamada çay üreticisinin
yıllık geliri göz önüne alındığında açlık
sınırının altında yaşadığı belirtti. ÇaySen’in açıklamasında hükümetin açıkladığı
fiyatın %12.5’luk zam olarak gösterilmesinin bir aldatmaca olduğu ifade edilerek yapılan zammın %10’u geçmediği
dile getirildi. (Sendika.org) 19 Mayıs
AKP hükümetinin et fiyatlarını düşürmek
amacıyla canlı hayvan ithal etme kararına
besicilerin yapacakları büyük bir eylemle
tepki gösterecekler. Türkiye Ziraatçılar
Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin,
‘'Şubelerimizden telefon edip 'Biz hazırız.
Besi hayvanlarımızla birlikte Ankara'ya
gelip sesimizi duyurmak istiyoruz' diyorlar.
Yakın
zamanda
üreticiler,
besi
hayvanlarıyla Başkent'e gelip geniş
katılımlı bir eylem düzenleyecekler' dedi.
Yetkin, geçtiğimiz hafta Amasya ve
Sakarya başta olmak üzere, çeşitli illerden
Ankara'ya gelerek, Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı önünde eylem yapan üreticilerin
bir bölümünün şehre sokulmadığını da belirterek, besicilerin demokratik haklarının
engellendiğini söyledi. (ANF) 12 Mayıs
Köyü'nün Çay mezraasında çöken, İbrahim
Salman'a ait ahırdaki 50 küçükbaş hayvan
telef oldu. Besici İbrahim Salman, tek
geçim kaynağı olan hayvanların tümünün
telef olduğunu belirterek, yetkililerden
yardım beklediğini söyledi. (Günlük) 1
Mayıs
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Çiçekçiler
Meslek Komitesi Başkanı Hasan Yazıcı,
çiçek üreticilerinin elektrik fiyatlarında indirim beklediğini belirtti. Hasan Yazıcı,
yaptığı açıklamada, çiçek üretiminde ve
depolanmasında kullanılan elektriğin farklı
fiyatlandırıldığını belirterek, sulamada
uygulanan indirimli elektriğin, depolama ve
paketlemede de uygulanmasını istedi.
Sadece çiçekçilik değil tarım sektörünün
tamamında elektrik girdileri çok fazla.
Elektrikte alternatif enerji kaynaklarıyla ilgili ciddi bir hibe programının
başlatılmasını da talep ediyoruz. (Günlük)
19 Mayıs
Manisa'nın Saruhanlı ilçesinde, tarımsal sulama amacıyla elektrik kullanan 820
çiftçinin elektriği, toplam 20 milyon lirayı
bulan borç tutarı gerekçe gösterilerek kesilmeye başlandı. Türkiye Elektrik Dağıtım
A.Ş. (TEDAŞ) Saruhanlı İşletme Şefi Halil
İbrahim Akpınar, ilçe genelinde çiftçilerin
TEDAŞ'a olan tarımsal elektrik borçlarının
20 milyon lirayı bulduğunu kaydetti. (Günlük) 18 Mayıs
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF)
Genel Başkanı Ali Çetin, Türkiye'de kırmızı
et fiyatlarının artması ve et ithalatının
önünün açıklamasına ilişkin yazılı açıklama
yaptı. Çetin, yaptığı açıklamada, Türkiye
tarımından sonra bu kez hayvancılığa darbe
vurulduğunu belirtti. Çetin, Türkiye'de
kırmızı etin fiyatının hızla artmasının
yapısal ve spekülatif olmak üzere iki temel
nedeni olduğunu kaydederek, şunları
vurguladı: 'Yapısal neden olarak 1984'de
başlayan PKK ile mücadele döneminde
uygulanan yanlış politikalar, özelleştirmeler
ve kırmızı ette de sanayileşme ve
tekelleşme ile Tarım Bakanlığı'nın yanlış
politikalarıdır. PKK ile mücadelede köy
yakmalar, köy boşaltmalar ve kırsal kesimden şehirlere silah zoruyla yaptırılan göçler,
mera ve yayla yasakları, sürüleri ile birlikte
yaşayan göçer nüfusun hareketinin
yasaklanması özellikle küçükbaş hayvan
sürülerinde ciddi biçimde düşüşe yol
açmıştır.' Bugün kırmızı et piyasası sayıları
30'u geçmeyen ve piyasanın yüzde 10'una
sahip şirketlerce manipüle edilmektedir'
dedi. (Günlük) 8 Mayıs
Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesinde etkili olan
yağış nedeniyle çöken ahırda, 50 küçükbaş
hayvan telef oldu. Alınan bilgiye göre,
şiddetli yağış nedeniyle ilçeye bağlı Örmeli
Kasap ve marketlerde et fiyatlarının yüksek
olması vatandaşı merdiven altı kesim tabir
edilen sağlıksız ve kontrolsüz satılan etlere
yöneltti. Erzurum Esnaf ve Sanatkarlar
Tokat'ta etkili olan dolu yağışı, bazı belde
ve köylerde tarım alanlarına zarar verdi.
Kazova bölgesinde bulunan merkeze bağlı
Güryıldız ve Emirseyit beldeleri ile Söngüt
köyü ve diğer bazı köylerde akşam saatlerinde dolu yağışı etkili oldu. Ekili arazilerin dolunun ardından beyaza büründüğü
görüldü. Bu arada dolu yağışı, bazı arı üreticilerinin arılarının telef olmasına da yol açtı.
155
Van'ın Özalp ilçesine bağlı Aşağı Tulgalı
köyünde yaşayan köylüler Türk ordusunun
meraya karakol inşa edilmesini protesto ettiler. Jandarmanın sıkı güvenlik sağladığı
bölgede toplanan köylüler adına açıklama
yapan Gürsel İzi, tek geçim kaynaklarının
tarım ve hayvancılık olduğunu belirterek,
karakol yapımının durdurulmasını istedi.
(ANF) 17 Mayıs
156
Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
Rasim Fırat, vatandaşların sokak aralarında,
kaçak kesilip satılan etlerden uzak
durmaları çağrısında bulundu. Kırmızı et
fiyatlarının biraz yüksek olduğunu belirten
Fırat, vatandaşların ucuz olduğu için merdiven altı kesim etlere yönelmesinin doğru
olmadığını kaydetti. Son günlerde sokak
aralarında veteriner kontrolü olmadan kesilip satılan kırmızı et miktarında artış
yaşandığına dikkat çeken Fırat, zabıta,
tarım müdürlüğü ve çevre sağlık müdürlüğü
olmak üzere ilgili kurumları tedbir almaya
davet etti. (Zaman) 11 Mayıs
Bitlis'in Güroymak ilçesinde, şimşek sesinden korkarak uçurumdan atlayan 81 koyundan 3'ü yaralı kurtulurken, 78 tanesi telef
oldu. Sürü çobanı Veysi Çoban, 50 bin TL
zararı olduğunu belirterek, "Mazığ dağında
koyunları otlatıyorduk. Sonra gök
gürültüsünden korkan koyunlar sağa sola
koşmaya başladılarKoyunlardan biri uçuruma doğru kaçmaya başladı. İlk koyun
atladıktan sonra arkasından diğer koyunlar
da uçurumdan atlamaya başladı. Elimden
bir şey gelmeyince koyun sahiplerine
hemen haber verdim. Yetkililerden yardım
bekliyoruz." dedi. (Zaman) 12 Mayıs
HAZİRAN
Fındık-Sen, Fiskobirlik politikalarına dair
bir basın açıklaması yayınladı. Fiskobirlik'in yönetim anlayışının eleştirildiği
açıklamada, üreticilerin üretim zincirinin
tüm halkalarında yer alması gerektiği
vurgulandı. Fındık-Sen Genel Başkanı
Kutsi Yaşar'ın imzasıyla yayınlanan
açıklamada, Fiskobirlik'in kurtuluşunun
fındık üreticilerinin elinde olduğu ve Kooperatif
yönetimlerinin
demokratik
belirlenmediği vurgulanıyor. Fiskobirlik'in sadece üreticiden alan, depolayan
sonra tekrar ihracatçılara satan bir anlayışı
terk ederek, fındığı kendi tesislerinde
işleyerek iç ve dış piyasaya kendisinin
sürmesi gerektiğini söyleyen Kutsi Yaşar,
Fiskobirlik'in elde edttiği gelirle piyasada
üreticileri şirketlere karşı kollamasını
istedi. Fındık-Sen açıklamasında Fiskobirlik'e "fındık üreticilerinin temsil
edeceği ve yöneteceği katılımcı ve
paylaşımcı bir yönetime kavuşturulup,
4572 sayılı yasanın üreticiler lehine
değişmesini sağlamaya çalışması" çağrısı
da yapılıyor. (Sendika.org) 24 Haziran
Artvin Hopa ilçesine bağlı Çavuşlu ve
Koyuncular köyülerinde çay üreterek geçimini sağlayan köylüler, 1 TL olarak
açıklanan çay fiyatlarından sonra günlük
uygulanan 180 kilo kontenjanına tepkili.
Üreticiler, fabrikaların kapasitesinin düşük
olmasına bağlı olarak günlük uygulanan
180 kilo kontenjandan dolayı çaylarının
bahçede dalında yanma tehlikesiyle karşı
karşıya olduğunu belirtiyorlar. Köylüler bu
sorunun çözülmesi için Çaykur’un
fabrikalarındaki günlük üretim kapasitesini
arttıracak yönde girişimde bulunmasının
önümüzdeki
dönemde
kaçınılmaz
olduğunu söylüyorlar. Bunun olmaması durumunda özele ucuza çay vermek yerine
çay üreticiliğinden vazgeçeceklerini
söylüyorlar. Kendilerinin adeta üretim yapmamaya zorlandıklarını belirten köylüler,
ithal etten sonra ithal çayında bu gidişle
gelebileceğine
dikkat
çekiyorlar.
Hatay Samandağ ilçesi'ne bağlı Tekebaşı
Beldesi'nde tarım arazileri üzerinde rüzgar
enerji trübinleri kuran işçilerle halk arasında
arbede çıktı. Santraldeki işçilerin çalışmayı
durdurmasını isteyen köylülere Hatay'dan
gelen çevik kuvvet ekipleri müdahale etti.
Belde halkı, rüzgar enerjisi trübinlerinin
arazileri üzerine kurulmasını istemiyor.
Tribünleri monte etmeye çalışan işçileri engelleyenere müdahale eden çevik kuvvet
polisleri 4 kişiyi gözaltına adlı. Belde halkı
"Rüzgar trübinlerini yerleşim alanlarımıza
kurmasınkar." dedi. (Sendika.org) 9 Haziran
Van'ın Erciş ilçesinde 3 bin yıldır
yetiştirilen siyah ve fındık büyüklüğünde,
kabuğu çok ince olan üzüm bağları yavaş
yavaş yok oluyor. Urartular döneminde
şarap yapımında kullanılan Erciş
Üzümü'nün en ihtişamlı dönemini ise Ermeniler zamanında yaşadığını ifade eden
ilçe sakinleri, zaman içinde Erciş Belediyesi
tarafından bağ alanlarının imara açılması
nedeniyle, birçok bağın yok edildiğini belirtti. üzüm yetiştiricisi Ali Aslan ise,
BDP Muş Milletvekili Nuri Yaman'ın E952
kodlu yapay tatlandırıcıya ilişkin verdiği
yazılı soru önergesini yanıtlayan Devlet
Bakanı Zafer Çağlayan, kanser yapıcı etkileri bilimsel olarak kanıtlanan ve yasaklanan E952 kodlu yapay tatlandırıcının
ithalatını savundu. Tatlandırıcı gıda türü
gibi kimyasal maddelerin ithalatında Şeker
Kurumu'nun uygunluk yazısı arandığını belirten Çağlayan, 'Şeker Kurumu, siklamik
asit adlı kimyasal maddenin de tatlandırıcı
olarak kullanılabileceğini, dolayısıyla
ithalatının izne bağlanması gerektiği
yönünde görüş bildirmiştir' dedi. Fare testis
ve embriyolarında yapılan testlerde hasara
neden olmuş ve kansere yol açtığı için ABD
ve İngiltere başta olmak üzere çok sayıda
ülkede kullanımı yasaklanmıştı. (Günlük)
29 Haziran
tarlalarını, ekinlerini koruyamayan
köylüler eğer bir önlem geliştirilemezse
bu yıl tüm ürünlerini farelerin talan
edeceğine dikkat çekiyor. Kilis'te köylerde
sayıları kısa sürede hızla artan ve tarım
alanlarında ciddi zararlara neden olan tarla
fareleri, çiftçileri zor durumda bırakıyor.
Türkiye'nin sürdürdüğü temel politikayla
tarıma yeterince destek vermemesinin
yanlış olduğunu savunan Prof. Dr. Türker
Savaş, Türkiye'de hayvancılık sektörününde, 'Dışarıdan gelen hayvanlarla ya
da et ithalatı ile bu işi çözemezsiniz' dedi.
Savaş, 'Dışarıdan hayvan gelmesi demek,
hayvancığımızın daha kötüye gitmesi
demek. Bunlar piyasayı ucuzlatacak, piyasa
ucuzlayınca yetiştirici mağdur olacak ve
daha çok bu işten çekilecek. Giderek daha
çok dışarıya bağımlı hale gelecek. Bu iş
içeriyi desteklerseniz olur. Yani tarım ve
hayvancılığın devlet tarafından bire bir
desteklenmesi gerekiyor. Şu dönemi
aşabilmek için, bunun yapılması gerekiyor'
dedi. (Günlük) 14 Haziran
Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde yaklaşık 1,5
ay önce etkili olan doludan zarar gören
çiftçiler zararlarının karşılanmasını bekliyor. Çiftçiler aniden bastıran ve 10 bin
dönüm ekili araziye zarar veren dolunun,
Yukarı Çiyanlı, Kayasuyu, Kesim, Oruçbey,
Yenigün ve Sarıtanışmanlı köylerinde başta
buğday, soya, mısır olmak üzere, erik,
zeytin gibi bahçe ağaçlarına zarar verdiğini
söylüyor. (Zaman) 14 Haziran
Bir ay önce Dersim'in Mazgirt ve Pertek
dağları başta olmak üzere tırtıl istilasının
baş göstermesi üzerine bu defada Nazımiye
ve Pülümür ilçelerindeki ekili alanlar ve ormanlar tırtıl istilasına uğradı. Ormanlara ve
halkın ekin ve meyve ağaçlarına zarar veren
tırtıl istilasına karşı devletin yetkilileri
sessizliğini koruyor. Tırtılın kısa sürede
üreyebildiğine dikkat çeken Dersim Çevre
Girişimi Sözcüsü Haydar Çetinkaya, ağaç
yapraklarını kemirerek bir hafta içinde
bulunduğu bölgedeki ağaçları yapraksız
bırakabildiğini söyledi. Bölgeye her yıl tırtıl
böceğinin bırakıldığını iddia eden Haydar
Doğan adlı yurttaş, kendilerinin bu şekilde
zarara uğramasına neden olunduğunu
söyledi. (Günlük) 28 Haziran
Kırıkkale'nin Dağevi Köyü'ne inen kurtlar,
yavrularını doyurabilmek için çayırda otlayan 2 buzağı ile birlikte 1 danayı yerken,
1 buzağıyı da yaraladı. Köye 500 metre
mesafede meydana gelen olayda, kurtların,
hayvanlarını yediğini gören köylüler,
çocuklarını yalnız başına sokağa
çıkarmıyor. Bazı köylüler ise ellerinde
silahla dolaşmaya başladı. (Zaman) 16
Haziran
Kilis'te tarlaları istila eden farelerden
Kilis'in Polateli ilçesine bağlı köylerde
Malatya merkez Bulgurlu köyü muhtarı
Doğan Yıldırım, elektrik tellerinin
temasıyla başlayan yangının 6 bin dönüm
tarım arazisinin yok olmasına neden
olduğunu söyledi. (Zaman) 15 Haziran
157
Fransa'da dünyaca ünlü şarabın kaynağının
Erciş'ten götürülen üzüm köklerinden
oluşan üzüm bağlarından yapıldığını ifade
ediyor. Aslan, 'Bu üzümler dünyada ün
yapmışken, burada ise yok olmakla karşı
karşıya kalıyor. Biz her yıl elde ettiğimiz
tonlarca üzümü çok ucuz bir fiyatla satmak
zorunda
kalıyoruz.
Çoğu
zaman
satamadığımızı pekmez yaparak satmaya
çalışıyoruz, ama yine de bizim emeğimizi
karşılamıyor. Bakanlıkça veya yetkililerce
bize destek verilmiyor. Bir kooperatifimiz
dahi yok. Böyle giderse bizler de bu işi
bırakmak zorunda kalacağız' diyor. (Günlük) 30 Haziran
158
sayıları kısa sürede hızla artan ve tarım
alanlarında ciddi zararlara neden olan tarla
fareleri, çiftçileri zor durumda bıraktı.
Polateli'nin Ömercik köyünde, tarlaları istila eden fareler, geçimini tarımdan
sağlayan köylüleri çaresiz bıraktı. Arpa ve
buğday ekili tarlaların kemirerek
kurumasına yol açan fareler, şimdi de
biber, kabak, domates, patlıcan, kavun
karpuz ve soğan bahçelerine ciddi zararlar
vermeye başladı. Bir ay önce tarlasına
ektiği biberleri farelerin bitirdiğini belirten
çiftçi Çabuk, emeklerinin boşa gittiğini
söyledi. Köyde birçok çiftçinin aynı
sorunla uğraştığını belirten vatandaşlar,
yetkililerden acil yardım beklediklerini
ifade etti. (Zaman) 17 Haziran
Edirne'nin Uzunköprü ilçesine bağlı
Kurtköy Beldesi'nde elektrik tellerinden
çıkan yangın 21 dönümlük ekili buğdayı
kül etti. Önceki gün saat 18.40 sıralarında
meydana gelelen Kurtbey beldesi Atatürk
Mahallesi'nde buğday ekili tarlanın üzerinden geçen gerilim hattına kuşların
çarpması sonucu elektrik telleri kısa devre
yaptı. Tellerden çıkan kıvılcımlar buğday
ekili tarlaya sıçradı. Yangında 5 çiftçiye ait
toplam 21 dönüm buğday ekili arazi yandı.
(Zaman) 18 Haziran
İzmir'de yıldırım düşmesi sonucu 43 koyun
telef oldu. Kemalpaşa ilçesine bağlı Armutlu beldesinde akşam saatlerinde Mahmut Dağı'na çıkan Orman Bölge
Müdürlüğü'ne bağlı telsiz ekipleri, dönüş
yolunda bir faciayla karşılaştı. Çoban
Muarrem Akın'a ait 43 koyunun, dağın
eteklerinde saat 10.30 sularında yıldırım
düşmesi sonucu telef olduğunu gördüler.
(Zaman) 24 Haziran
Kahramanmaraş'ın
Elbistan
ilçesi
Kaymakamı Ahmet Altıntaş, ilçede dün
meydana gelen toplu balık ölümlerinin
yosun temizliği için kullanılan ilaçlardan
kaynaklandığını söyledi. (Zaman) 24
Haziran
Türkiye'nin birçok ilinde ve Sivas'ta etkili
olan şiddetli yağmur ve dolu, evlerini su
basan vatandaşlar gibi tarım üreticilerini de
düşündürüyor. Kuvvetli yağışlar sonucu
yatan ekinlerin başaklarının gelişemeyeceği
ve hasadının zor olacağı ifade ediliyor.
Henüz olgunlaşmayan başakların da
yağmura
bağlı
olarak
gelişimini
tamamlayamayacağı ve buna bağlı olarak
verimin en az yüzde 50 düşeceği belirtildi.
Tarım sigortası yaptıran çiftçilerin zararı
karşılanırken, sigortası olmayan üreticiler
düşünüyor. Bu arada yağmurların devam
etmesi de endişeyi arttırıyor. (Zaman) 25
Haziran
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Veteriner
Fakültesi Parazitoloji Ana Bilim Dalı
Başkanı Prof. Dr. Abdullah İnci, keklik,
bıldırcın gibi yerden beslenen kanatlıların,
mera kenelerine karşı biyolojik mücadele
aracı olarak kullanılmasının doğru
olmadığını öne sürdü. İnci, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, keneler ile mücadelenin
çok önemli olduğunu ve asla göz ardı
edilmemesi gerektiğini söyledi. Keneleri insanlardan uzaklaştırmak için öncelikle mera
hayvancılığına özellikle de koyun, keçi ve
sığır yetiştiriciliğine önem verilmesi
gerektiğini vurgulayan İnci, ''Keneler merada otlayan koyun, keçi ya da sığıra
yapıştığında bunları periyodik olarak banyoluklarda ilaçlayacağız. Dolayısıyla bu
sırada kan emmiş olan dişi keneler ölecek.
Bir dişinin ölmesiyle de 10-20 bin kenenin
gelişmesini ve çoğalmasını engellemiş
olacağız'' dedi. (Zaman) 28 Haziran
Yozgat'ın Sarıkaya ilçesinde etkili olan
sağanak yağmur ve dolu, hububat ekili
alanlara zarar verdi. Yozgat'ın Sarıkaya ilçesine bağlı 26 köyde önceki gün etkili olan
sağanak yağmurun ardından aniden bastıran
dolu ve sel suları tarım arazilerindeki hububatta kayba neden oldu. Sarıkaya İlçe Tarım
Müdürü Hayrullah Özdemir ve Ziraat
Odası Başkanı Muzaffer Tekin, doludan
zarar gören Kadıgüllü ve Ürkütlü köylerinde hububat alanlarında incelemede bulundu. İnceleme sonrası Kadıgüllü Köyü
muhtarı Ebubekir Yıldız ve Ürkütlü köyü
sakinleri de hububat alanlarında yüzde yüze
varan zararın olduğunu söyledi. (Zaman) 30
Haziran
TEMMUZ
Hayvancıulık ve sınır ticaretinin ortadan
Urfa'nın Viranşehir ilçesine bağlı yaklaşık
10 köyün çiftçileri elektrik sorununa tepki
göstererek, Urfa-Mardin karayolunu trafiğe
kapattı. Urfa'nın Viranşehir ilçesine bağlı
yaklaşık on köyde çiftçilik yapan
vatandaşlar yaklaşık bir aydır elektriklerin
olmaması nedeniyle sulama yapamadıklarını ve bu yüzden ürünlerinin tarlada
kuruduğunu belirterek, karayolunu trafiğe
kapattı. (ANF) 18 Temmuz
Hububat Üreticileri Sendikası (HububatSen), Konya’da çiftçinin ekonomik olarak
iflasın eşiğine geldiğini belirterek, her 10
çiftçiden 9’unun borçlu, 3’ünün icra takibinde, 1’inin ise hapiste olduğunu açıkladı.
Türkiye Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu’na bağlı Hububat-Sen Konya Şube
Başkanı Ahmet İnci, çiftçilerin her sene
artan oranlarda tarımı terk etmeye
başladığını belirterek tarımda ÖTV ve KDV’nin kaldırılması gerektiğini söyledi.
(ANF) 27 Temmuz
Cudi Dağı'nın İkizce Köyü'nde bulunan
Bolu Komando Tugayı tarafından çıkarılan
yangın yayılarak devam ederken, Dıvın,
Çala Guza, Dola Hırçê, Di Guhga ve Dola
Mera bölgelerinde bulunan ekinler yangınla
birlikte kül oldu. İki gün önce Cudi Dağı'nın
İkizce Köyü'ndeki askerler tarafından
çıkarılan yangın İkizce ve Toptepe köylerinin sınırına ulaşarak ekili anlara
sıçramasına karşın yetkililer müdahalede
bulunmadı. Köylülerin yangını sürdürme
çabaları ise yangının genişlemesini engellemeye yetmiyor. (ANF) 4 Temmuz
Ziraat Mühendisleri Odası'nda basın
yoplantısı düzenleyen Genel Başkan Doç.
Dr. Gökhan Günaydın, önümüzdeki süreçte
tarım ve hayvancılık sektörünü bekleyen
olası bir krize dikkat çekti. Türkiye'de tarım
sektörünün uzun zamandır ciddi sorunlarla
karşı karşıya olduğunu belirten Günaydın,
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nı tarım sektöründe yaşanan olumsuz gelişmeler
konusunda önlem almamakla suçladı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, genel ekonominin yüzde 11.7
büyüdüğü ancak 2010 yılı ilk çeyreğinde
tarım sektörünün yüzde 3.8 küçüldüğünü
dile getiren Günaydın, "Sözü edilen
küçülme
rekoru
niteliğindedir"
hatırlatmasında bulundu. (ANF) 4 Temmuz
Çiftçi-Sen ve Fındık-Sen, Karadenizde
çalışan mevsimlik Kürt işçilere yapılan
ayrımcılığı kınadı. Çiftçi-Sen ve FındıkSen, iktidara, bölgede barışı sağlaması ve
Kürtlerin kendi topraklarında geçinebilmesinin önünü açması çağrısı yaptı.
Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu Genel
Başkanı Abdullah Aysu ve Fındık-Sen
Genel Başkanı Kutsi Yaşar’ın yaptığı
açıklamada, Kürt işçilerin bölgedeki
savaştan dolayı hayvancılık yapamadığına
ve köylerinin yakıldığı için topraklarını
terk etmek zorunda kaldıklarına dikkat
çekti. Sendikalar, bunlarla birlikte, IMF ve
Dünya Bankası direktifleriyle tarım
kuruluşlarının özelleştirilmesinin Kürt
köylüsünü mevsimlik işçilik yapmak
zorunda bıraktığını belirtti. (Sendika.org)
19 Temmuz
Tütün-Sen yaptığı basın açıklamasıyla
iklim felaketleri sebebiyle uğradıkları
zararın karşılanmasını talep etti. Tarımsal
üretimin doğaya bağlı riskleri içerisinde
taşıdığını belirten Tütün Üreticileri
Sendikası Genel Başkanı Ali Bülent Erdem,
tütün üretiminin tüm diğer tarım
alanlarından daha fazla etkilendiğini
söyledi. Son dönemde yağışlar sebebiyle
tütün üretiminde ciddi düşüşlerin
yaşandığını ifade eden Ali Bülent Erdem,
tütün üreticilerinin neredeyse maliyetine
tütün üretmek zorunda kaldıklarını ve iflas
noktasına geldiklerini dile getirdi.
Adana'nın Ceyhan ilçesi Ziraat Odası
Başkanı Yavuz Tezcan, Adana ve çevresinin
159
kaldırılmasıyla birlikte artan işsizlik
tırpancılığı da vurdu. Van merkeze 'tırpan
çekme' işi bulma ümidiyle gelen köylüler,
iş bulamamanın hayal kırıklığını yaşıyor.
Van'a bağlı ilçe ve köylerden gelen tırpan
işçileri de günlerdir iş bulma ümidiyle
Melek Çayevi'nin önünde bekliyor. Van'a
bağlı ilçe ve köylerden gelen tırpan ustaları,
ilerlemiş yaşlarına rağmen tırpan gibi zor
bir mesleğin ellerinden gelen tek iş
olduğunu belirtiyor. Köylerde yaşanan
işsizlik sorununa çözüm bulunmasını
isteyen tırpancılar, kış mevsimlerinde ise
inşaatlarda amelelik yaparak geçimlerini
sağlamaya çalışıyor. (Günlük) 1 Temmuz
160
Türkiye'nin karpuz üretiminin dörtte birini
karşıladığını söyledi. Yöredeki yıllık üretimin 800 ve 1 milyon ton arasında
değiştiğini belirten Tezcan, Türkiye'de, ilk
ürün hasadının da Adana'da yapıldığını
bildirdi. İlk hasat döneminde dekarı 2 bin
500 ve 3 bin lira arasında değişen karpuzun
fiyatının sürekli gerilediğini belirten Tezcan, 'Hasat yoğunluğuyla birlikte ürünün
fiyatı önce dekarda bin TL'ye, kilogram
fiyatı ise 25 kuruşa, son dönemde ise 5
kuruşa kadar geriledi. Hatta ürüne fiyat bile
veren olmuyor. Tarlada hasat edilmeyen
karpuz manavlarda ise kilogramı 20-30
kuruş arasında satılıyor'' dedi. (Günlük) 20
Temmuz
Isparta'nın Keçiborlu ilçesinde ormanlık
alana yıldırım düşmesi sonucu 13 koyun
telef oldu. Keçiborlu ilçesine bağlı Yeşilyurt
ve Yenitepe köyleri arasındaki ormanlık
araziye yıldırım düştü. (Zaman) 7 Temmuz
Bingöl'de teröristlerin yerleştirdiği mayının
patlaması sonucu bir vatandaşa ait 15
küçükbaş hayvanın telef olduğu bildirildi.
(Zaman) 13 Temmuz
Kütahya'nın Emet ilçesinde, hayvan otlatma nedeniyle çıkan kavgada 6 kişi
yaralandı. Alınan bilgiye göre, hayvanlarını
Kırgıl köyünün ortak kullanım alanı merada
otlatan çobanlar Fehmi Özdemir (41) ile
Süleyman Erdoğan (18) arasında tartışma
çıktı. Tartışmanın kısa sürede kavgaya
dönüşmesi üzerine iki çobanın yakınları da
olaya karıştı. (Zaman) 23 Temmuz
AĞUSTOS
Batman'ın Kozluk İlçesi'ne bağlı Tuzlagözü
(Melefan) Köyü karakolu önünde çıkan
yangın, ekili alanların da içinde bulunduğu
5 köye ait yaklaşık 30 bin dönüm araziyi
kül etti. Batman'ın Kozluk İlçesi'ne bağlı
Tuzlagözü (Melefan) Köyü karakolu
önünde bilinmeyen bir nedenle yangın çıktı.
Dün gün boyu devam eden yangın
karakolun hemen ötesinde olmasına
rağmen, askerler hiçbir müdahalede
bulunmadı. (ANF) 2 Ağustos
Siirt'in Kurtalan İlçesi'ne bağlı Beykent
Köyü yamaçlarında bilinmeyen bir nedenle
yangın çıktı. Çıkan yangında çok sayıda
ceviz, fıstık, meşe ve badem ağaçları yanarken, ilk belirlemelere göre 20 dönüm
ormanlık alan kül oldu. Çıkan yangını
köylüler kendi imkanları ile söndürdü.
(ANF) 2 Ağustos
Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde bulunan 3.
Dağ ve Komando Taburu'ndan Goman
Dağı'na yapılan top atışları, köylülerin
birçok hayvanının telef olmasına neden
oldu. Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde dün
akşam saatlerinde Moda Mahallesi'nde bulunan Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü'nde
meydana gelen patlamanın ardından 3. Dağ
ve Komando Taburu'ndan ilçenin
güneyinde bulunan Goman Dağı'na doğru
top atışları yapıldı. Yapılan top ataşlarından
dolayı Günyazı (Qelaşk) Köyü'nün Yiğitler
(Nêrkule) mezrasındaki çok sayıda koyunun telef olduğu öğrenildi. Köylülerin otlatmak için araziye götürdüğü 42 koyun,
top mermilerin patlaması sonucu telef
olurken, hayvanları otlatan köylüler
canlarını zor kurtardı. (ANF) 3 Ağustos
Dersim’de devlet 1990’lı yıllarda yakarak
boşalttığı köyleri, bu kez farklı bir biçimde
insansızlaştırmaya çalışıyor. Bağ ve
bahçeleri Orman Müdürlüğü tarafından
kamulaştırılarak köyde yaşayanlar göçe
zorlanırken, baskılar nedeniyle köylerini
boşaltmak zorunda kalanların ise geri
dönüşleri
engelleniyor.
Köylüler
kamulaştırılan arazileri için ‘Orman
arazisinde ev yaptıkları’ gerekçesiyle de 15
bin TL’lik tazminata mahkum ediliyor. Dersimin birçok köyünde olduğu gibi Merkeze
bağlı Uzuntarla Köyü’nde köylülere ait
meyve ağaçları Orman Müdürlüğü
tarafından, 1959 yılında askeri uçakların
keşfiyle
çıkartılmış
bir
haritaya
dayandırılarak ‘ormanlık alan’ edildi. Karar
nedeniyle köylüler göçe zorlanıyor. (ANF)
5 Ağustos
Ağrı'nın Doğubayazıt İlçesi kırsalında çıkan
ve bir askerin ölmesiyle sonuçlanan çatışma
sonrası çobanların hayvanlarını bırakarak
canlarını kurtarmaya çalıştığı, askerin de
rasgele ateş açması sonucu yaklaşık 80
büyük ve küçükbaş hayvanın telef olduğu
bildirildi. Ağrı'nın Doğubayazıt İlçesi'ne
bağlı Çevirme ve Ortili köyü kırsalında dün
Kastamonu'nun Çatalzeytin ilçesine bağlı
Hacıreis köyünde yaşayan Muzaffer Can
(53) ayıların yediği hayvanlarının parasını
devletten alabilmek için tespit davası açtı.
Osmanlıburnu yaylasında ayıların, 3
yaşında ve 500 kilogram ağırlığındaki bir
danayı yemesi üzerine dananın sahibi
Muzaffer Can, İlçe Tarım Müdürlüğü ile
Milli Parklar Müdürlüğüne başvurdu. Yetkililerin rapor tuttuğunu ancak zararının
karşılanmadığını belirten Can, Çatalzeytin
Sulh Hukuk Mahkemesi'ne tespit davası
açtı. (Zaman) 4 Ağustos
Cip sürüye daldı, 25 koyun telef oldu .
Çanakkale-Bursa kara yolundaki trafik
kazasında 25 koyun telef oldu. Çanakkale'den Lapseki'ye giden Çetin Çelik yönetimindeki 17 FR 202 plakalı cip, koyun
sürüsüne çarptı. (Zaman) 2 Ağustos
Hayvan sayısındaki azalmanın da etkisiyle,
koyun sütünün litresi 80 kuruştan 2 liraya
çıktı. Balıkesir Damızlık Koyun- Keçi
Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Çakır,
yaptığı açıklamada, küçükbaş hayvan
yetiştiriciliği açısından Balıkesir'in Türkiye
genelinde ilk 10 arasında, ülkenin batısında
ise ilk sırada yer aldığını söyledi. Yaklaşık
630 bini koyun olmak üzere, toplam 850
bin küçükbaş hayvanın bulunduğu
Balıkesir'de küpeleme çalışmalarının hızla
sürdüğünü ifade eden Çakır, şu ana kadar
750 bin küçükbaş hayvanın küpelenerek
kayıt altına alındığını bildirdi. Çakır, özellikle 2008 ve 2009'da et, süt ve yününün
fazla kazandırmaması nedeniyle üretim yerine, küçükbaş hayvanların kesime
gönderildiğine dikkati çekti. (Zaman) 10
Ağustos
Korkuteli Mantar Üreticileri Birliği
(KOMÜB) Başkanı Mehmet Ölmez, 2008
yılında ilçede kültür mantarı üretiminin
yüzde 70'den yüzde 65'e düştüğünü söyledi.
Türkiye'de mantarın yüzde 65'inin Korkuteli'nde üretildiğine dikkat çeken Başkan
Mehmet Ölmez, 2009 yılında 25 bin ton
mantar üretimi gerçekleştiğini söyledi.
İlçede bin 300 kişinin geçimini halk
arasında 'beyaz altın' diye adlandırılan
kültür mantarından sağladığını belirten
Ölmez, girdi maliyetlerinin artmasına
rağmen mantar fiyatlarının 1 yıldır yerinde
saydığını kaydetti. (Zaman) 11 Ağustos
Mardin ve ilçelerine bağlı birçok köyde
yaşanan elektrik kesintisine tepki gösteren
bir grup çiftçi, Mardin-Şanlıurfa karayolunu
1 saat trafiğe kapatarak, eylem yaptı.
Mardin merkez, Kızıltepe ve Nusaybin'e
bağlı köylerde çiftçilik yapan bir grup
vatandaş, yaklaşık bir aydır sık sık yaşanan
elektrik kesintisi nedeniyle tarlalarını
sulayamadıklarını öne sürerek, Alakuş'da
toplandı. (Zaman) 24 Ağustos
Anadolu'da göçer hayatı sürdüren az
sayıdaki Yörük'ten Sarıkeçililer, konup
göçmekten bıktı. Yüzlerce yıldır kışı
Mersin'de, yazı da Karaman ve Konya'nın
yaylalarında geçiren Yörükler, kendilerine
hayvancılık yapabilecekleri bir yer gösterilmesi durumunda yerleşik hayata geçeceklerini söylüyor. (Zaman) 23 Ağustos
Çiftçinin en büyük girdi maliyetlerinden
biri olan gübrede sahtecilik şüphesi
yaşanıyor. Kullandıkları gübreden yeterince
verim alamayan çiftçiler, Tarım ve
Köyişleri Bakanlığı'nı konuyu araştırmaya
çağırdı. Antalya Ziraat Odası Başkanı Halil
Ordu, son zamanlarda gübrenin içeriğine
yönelik çiftçilerden yoğun şikayetler
aldıklarını söyledi. Gübrede sahtecilik
olabileceği konusunda yetkilileri uyaran
Ordu, Bakanlıktan gübre fabrikaları ve bayilerinin denetlenmesini istedi. (Zaman) 28
Ağustos
EYLÜL
Bu yıl üzüm çiftçiyi de tarım işçisini
güldürmedi. Geçen yıllara oranla ürün
kalitesinin ve miktarının düştüğünü belirten
üzüm üreticileri, bu durumun sebebi olarak
Turgutlu Çaldağı'nda bulunan Nikel
Madeni'ni gösteriyor. Üzüm toplama işinde
çalışan mevsimlik tarım işçileri ise, 40
derece sıcakta oruçlu halde çalışmalarına
rağmen emeklerinin karşılığını alamamaktan yakınıyor. (ANF) 4 Eylül
161
akşam HPG ve askerler arasında çıkan ve
bir askerin ölmesi sonrası askerin rasgele
ateş açtığı ve Ömer Tartaş isimli köylüye ait
hayvan sürüsünün telef olduğu bildirildi.
(ANF) 6 Ağustos
162
Kürt illerinde yem fiyatlarındaki artış
hayvancılığı olumsuz etkilerken, yem
fabrikası sahiplerini ise ‘kara kara’
düşündürüyor. Hayvancılık sektörünü önce
et fiyatlarındaki yükseliş şimdi de yem
fiyatlarında geçen yıla oranla yüzde 80 artış
vurdu. Yem fiyatlarındaki artışın bölgedeki
hayvancılığı olumsuz yönde etkilediğini
söyleyen Altunçlar Yem Fabrikası Müdürü
Vahit Altunç, geçen yıl tonu 300 TL’den
satılan yem fiyatının 500 TL’ye
yükseldiğini belirtti ve şöyle konuştu:
“Geçen sene 300 tona yakın karma yem
satışını gerçekleştirdik. Ama bu yıl yem
satışında bu oranı yakalamamız mümkün
değil. Yem fiyatında yüzde 50 oranlık düşüş
söz konusu. Besiciler de artık en ucuz yemi
tercih ediyor. Şimdiden yöredeki bir çok
besici alternatif yem arayışına yöneldi. Bazı
besiciler mısır silajını hayvanlarına kış yemi
diye stok etmenin çabasında. Besiciler artık
yemlik buğday kullanmıyor. Çevre illerden
Batman’a kalitesiz yem gelmeye başladı.
Bu da besicileri olumsuz yönde etkileyecektir.” (ANF) 8 Eylül
Türkiye'nin en önemli yaş sebze ve meyve
ambarlarından birisi olarak gösterilen
Mersin'in Silifke ilçesinde, deniz suyunun
Göksu Irmağı'ndan Sökün Deresi'ne kadar
ulaşmasının, buradan arazilerini sulayan
çiftçileri kaygılandırıyor. Tarımsal faaliyetlerin yoğun olarak yapıldığı Silifke
ilçesinde faaliyet gösteren Silifke Sulama
Birliği Başkanı Mehmet Kaplan, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, Aşağı
Göksu 2. Merhale Projesi'nin hayata
geçmemesi nedeniyle bu bölgede arazileri
bulunan çiftçilerin sulama suyu sıkıntısı
yaşadığını kaydetti. (Zaman) 12 Eylül
Ergenekon terör örgütü sanıklarının tutuklu
bulunduğu 14 bin nüfuslu Silivri Cezaevi'nin atık sularının, 10 bin dekarlık tarım
alanını kirlettiği tespit edildi. İstanbul İl
Genel Meclisi Tarım Komisyonu Başkanı
Gökay Güner, vatandaşların şikayetleri üzerine komisyon olarak bölgede yaptıkları
incelemede 13 kilometre uzunluğundaki
Kula deresi çevresindeki tarım arazilerini
kirlettiğini tespit ettiklerini söyledi. Güner,
10 bin dekar tarım alanının kullanılamaz
hale geldiğine değindi. (Zaman) 16 Eylül
Kayseri'nin Bünyan ilçesi Kaymakamı
Harun Kılınçkaya'nın kullandığı otomobilin
koyun sürüsüne çarptığı kazada 26 koyun
telef oldu. (Zaman) 28 Eylül
EKİM
Kars Ticaret Borsası Meclis Başkanı Muhlis Acay yaptığı yazılı açıklamada,
Türkiye'ye ithal canlı hayvanın girmesine
karşı olmadıklarını fakat ithal edin
gelmesinin sıkıntı yaşatacağına dikkat çekti.
Kars'ta hayvan sıkıntısı bulunmadığını ifade
eden Acay şöyle dedi: "Zaten canlı hayvan
geliyor şu anda. Etin gelmesine karşıyız,
bunun durdurulması gerek. Kurbanlık
içinde şu anda harhangi bir sıkıntı yoktur.
Herkesin yeteri kadar hayvanı var. 1 hafta
önce Ankara'da 16.5 TL'ye hayvanımı kestim. Şu anda yine 500 kuruş aşağı çekildi.
Pazar günü hayvanım 16 TL'ye kesilecek.
Kars'ta et ne yazık ki pahalı, bu da denetimsizlikten kaynaklanıyor. 22-23 TL'ye
satılıyor oysa 18 TL olmalı. (ANF) 29 Ekim
Bursa'nın Yenişehir ilçesinde etkili olan
yağış nedeniyle yaklaşık 30 bin tavuğun
telef olduğu bildirildi. Yenişehir Ziraat
Odası Başkanı Sadi Aktaş, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, dün sabah saatlerinden
bu yana aralıklarla etkili olan sağanak nedeniyle ilçede büyük çapta hasar
oluştuğunu söyledi. (Zaman) 14 Ekim
Tarım Kredi Kooperatifleri Samsun Bölge
Birliği'ne borcu olan 3 bin 355 çiftçinin
borçlarını ödeyememesi sebebiyle icralık
olduğu öğrenildi. İcralık çiftçilerin 24 milyon borcu bulunurken, birliğin SamsunSinop-Ordu ve Amasya'daki 22 bin 210
çiftçiden 76 milyon lira alacağı olduğu belirtildi. (Zaman) 16 Ekim
Bafra Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO)
Yönetim Kurulu Başkanı Rızvan Aksoy,
banka müdürlerinden çiftçinin borçları ve
istenen
kredilere
karşı
anlayışla
yaklaşmalarını istedi. Aksoy, BTSO
binasında düzenlediği basın toplantısında
ilçelerinin otuz beş yıldır görülmeyen bir
yağış aldığını söyledi. Yağmurun Bafra'da
etkisini üç kez gösterdiğini kaydeden
Aksoy, "Buğday ile başlayıp çeltiğe kadar
gittiğimizde zararımız beşyüz milyonun
Ankara'nın Kızılcahamam ilçesine bağlı
Çeltikçi beldesinde etkili olan hortum
yüzünden bazı evlerin çatıları uçtu, yıkılan
bir kümeste 4700 civciv telef oldu. (Zaman)
21 Ekim
TEKGIDA-İŞ Sendikası Yönetim Kurulu,
Dünya Gıda Günü nedeniyle açlık ve yoksulluk sorunlarına işaret ederek, et ve süt
ithalatının Türkiye’de tarım ve hayvancılığı
tehdit ettiğini açıkladı. Açıklamada,
Türkiye’nin açlık, beslenme ve tüketim
konusunda en sorunlu ülkelerden biri
olduğubelirtilerek tarım ve hayvancılığın,
özelleştirme, uygulanan politikalar neticesinde çökertildiğine vurgu yapıldı.
(Evrensel) 16 Ekim
İSTANBUL Perakendeci Kasaplar Esnaf
Odası, Tüketiciler Birliği ve Türklab Kalibrasyon ve Deney Laboratuvarları Derneği,
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’e,
bir an önce “sığır et ithalatı” ile ilgili genelgenin yürürlükten kaldırılması çağrısında
bulunarak, aksi takdirde genelge ile ilgili
olarak hukuki süreç başlatacaklarını
duyurdu. Tüketiciler Birliği Başkanı Nazmi
Kaya, canlı at ve eşeği birbirinden
ayıramayan Tarım Bakanlığı yetkililerinin,
teknik ekipman ve personel eksikliğini bahane ederek, ithal etlerin kontrolünün
yapılmadığını itiraf ettiklerini anlattı. Kaya,
“Karkas etlerin gümrükten girişinde kontrollerin yetersiz olacağı endişelerimiz de
haklı çıktığımız ortada. Halk sağlığı için
gerekli olan analizler yapılmıyor. başka bir
ülkede yenmeyen etler, Türkiye’ye gönderiliyor. Tarım Bakanlığı tüketicinin ihtiyaç
duyduğu kaliteli ve ucuz eti sağlama
görevini bırakarak et ticareti yapan
firmaların önünü açmak görevini üstlendi.
Ülkeye sıkıntıdan başka bir şey sokulmadı”
diye konuştu. (Evrensel) 22 Ekim
Yıllardır ürettikleri ballara pazar bulamayan, balları birinci kalite olmasına
rağmen satamayan Muşlu üreticiler, artık bu
duruma son verilmesini, çektikleri kredileri
ödeyemediklerini, icra işlemlerinin kapıda
olduğunu belirterek, protesto için ballarını
sokağa döktüler. (Evrensel) 22 Ekim
Pancar üreticileri Muş’ta, özel şirkete verilen pancar alım işi için günlerce bekletilince eylem yaptılar. Şehirlerarası yolu 4
saat trafiğe kapatan çiftçileri, AKP Muş
Milletvekili Seracettin Karayağız da engelleyemedi. (Evrensel) 25 Ekim
FINDIK fiyatlarındaki düşüşe tepki
gösteren Tüm Üretici Köylüler Sendikası
Ordu Şubesi, Ordu Ticaret Borsası önünde
yaptığı basın açıklamasında “Fındığın
değerinin 6 lira” olduğunu belirti. Sendika
adına basın açıklamasını okuyan Eğitim ve
Örgütlenme Sorumlusu Zekayi Sağra, üreticilere ürünlerine ve emeklerine sahip
çıkmaya çağırdı. (Evrensel) 1 Ekim
KAÇKAR Bal Genel Müdürü Remzi
Özbay, mevsim şartlarının uygun ve çiçeklerin bol olmasına rağmen, arıların adeta
greve girmiş gibi bal üretimini yarı yarıya
azalttığını, bal üretimindeki düşüş sonucunda “Kaçkar” adı ile glikoz şurubu ve
aromadan üretilen sahte balların piyasaya
sürülmeye başladığını dile getirdi. Özbay,
organik Kaçkar balı kilosunun yaklaşık 300
TL olduğunu, taklit balların ise “Kaçkar”
adıyla kilosu 50 ile 150 TL arasında fiyatla
satıldığını belirtti. (Evrensel) 25 Ekim
ÇİFTÇİNİN içinde bulunduğu durum milletvekillerini de isyan ettirdi. TBMM Genel
Kurulu’nda konuşan muhalefet partisine
mensup milletvekilleri, tarlaların hacizli ve
ipotekli olduğuna dikkat çekti. CHP Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt de, çiftçinin
borcunun kat kat katlandığını belirterek,
“58 milyar lira anapara 280 milyar olmuş.
Yani 280 milyar lirayı bu adam kendini
yaksa, bütün evini satsa ödeyemez” dedi.
(Evrensel) 25 Ekim
KASIM
Hakkari'nin Durunkaya Beldesi sakinleri
küçükbaş hayvanların sütünü sağmak için
her gün at ve katır sırtında 10 kilometrelik
yolu kat ediyor. Şehirden 20 kilometre
uzaklıkta bulunan ve geçimini tarım ve
163
üzerinde. Bu sene bırakın buğdayı
hayvanların
bile
samanı
olmadı.
Dolayısıyla çeltiğimizin dörtte üçlük bir
bölümü tarlada kaldı." diye konuştu. Tarlada kalan çeltikte çiftçilerin ciddi değer
kaybı yaşadığını belirtti. (Zaman) 17 Ekim
164
hayvancılıkla sağlayan Durunkaya beldesi
Pınarbaşı mahallesi sakinleri, sonbahar
aylarının gelmesiyle birlikte küçükbaş
hayvanlarındaki süt veriminin de düşmeye
başladığını belirttiler. Başka gelirleri
olmadığı için zor da birkaç kilo süt için
almak için beldeden 10 kilometre uzaklıkta
bulunan Pınarbaşı yaylasına at ve katırlar
sırtında giderek burada bulunan küçükbaş
hayvanları sağlan ve yörede 'Berivan' olarak
isimlendirilen kadınlar, sütlerini tekrar beldeye getiriyorlar. (ANF) 4 Kasım
Hakkari’nin Geçitli köyüne 5 kilometre
uzaklıkta bulunan Beyaztepe mevkiinde
sürüden ayrılan bir keçinin bastığı mayın
patladı. Aynı bölgede 5 gün önce, koyun
sürüsü geçerken mayın patlaması sonucu 10
koyun telef olmuş, 30’a yakin koyun da
yaralanmıştı. 1997 yılında Beyaz tepe
mevkiinde askerler tarafından döşenen
mayınların en kısa zamanda temizleneceği
bölgenin tel örgülerle çevrileceği
belirtilmişti. (ANF) 1 Kasım
Sakarya'nın Akyazı ilçesinde ahırda çıkan
yangında 5 süt ineği telef oldu. Hayvanların
sütünü satarak ailesinin geçimini sağlayan
Mustafa Kozaltı, yangını çaresizlik içinde
ağlayarak izledi. Ahırın sahibi Mustafa
Fındık, inekleri ekonomik sıkıntı yaşayan
damadı Mustafa Kozaltı'ya verdiğini
söyledi. Fındık; "Ahırı ve inekleri
damadıma geçimini sağlasın diye verdim.
Süt satarak hem ailesine bakıyor hem de
çiftçi Bağ-Kur'unu ödüyordu." dedi.
(Zaman) 10 Kasım
Denizli Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği
Başkanı Hasan Öner, son yıllarda cezalardan bıkan çobanların hayvanlarını kesimhaneye gönderdiğini, bu yüzden
kurbanlık fiyatlarının yükseldiğini, artık bu
mesleği kimsenin yapmak istememesinden
dolayı da çoban bulamadıklarını söyledi.
Kurbanlık fiyatlarının pahalı olmasının
arkasında genellikle mera sıkıntısı
olduğunu dile getiren Öner, ithalat yapmakla
küçükbaş
fiyatının
düşürülemeyeceğini ileri sürdü. Son birkaç
yılda kıl keçilerinin yüzde 50'sinin
ormancıların sıkıştırmasıyla kesime
gönderildiğini belirten Birlik Başkanı Öner,
"Kıl keçisinin ıslah çalışmasını hükümet
yapıyor. Tarım Bakanlığımız destek veriyor
ama Orman Bakanlığı ile sıkıntılarımız var.
Yeni meralar açılması lazım. Belli bir yılı
geçmiş ormanları da keçilerimize açarlarsa
fiyatların düşeceğine inanıyorum." dedi.
(Zaman) 8 Kasım
Mersin'de ilk çıktığında 80-90 kuruşa ihracat edilen limonda fiyatların 30-40 kuruşa
kadar düşmesi nedeniyle çiftçiler eylem
yaptı. Erdemli İlçesi Çeşmeli Beldesi'nde
bir kahvehanede toplanan çiftçiler adına
konuşan Mersin Ziraat Odası Başkanı Cengiz Gökçel, geçen yıl turunçgil ihracatına
verilen teşvik priminin düşük olması nedeniyle üreticilerin zor günler geçirdiğini
belirtti. (Zaman) 3 Kasım
Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Anadolu
yakasından Avrupa yakasına kurban
geçişine izin vermedi. Kamyonlarla Avrupa
yakasına hayvan geçirmeye çalışan
vatandaşlar, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü
girişinden geri çevrildi. Hayvan sahipleri
ise uygulamaya tepki gösterdi. Kurbanlarını
Avrupa yakasında kesmek isteyen
vatandaşlar ise uygulamaya tepki gösterdi.
Hayvan sahipleri, yasağın ithal edilen
Angusların satılması için yapıldığını
savundu. Bir hayvan sahibi de elindeki raporu göstererek taşıdığı kurbanlıkta hastalık
bulunmadığını ve yasağın anlamsız
olduğunu ileri sürdü. Hayvan sahibi ve
sürücülere 1500 liraya varan cezalar kesildi.
(Zaman) 16 Kasım
Urfa’nın Ceylanpınar ilçesine bağlı Maden
köyünde bulunan 910 dönümlük arazide
mayın bulunmadığından dolayı çevre
köylüler araziyi mera olarak kullanıyordu.
İlçe
Kaymakamlığı
Türkiye-Suriye
sınırında bulunan araziyi, köylülerden
alarak 5 yıllığına 91 bin TL karşılığında bir
köye ihale etti. Araziyi ortak kullanmak
isteyen çevre köyler, kaymakamlığın bu
uygulamasına itiraz ederek arazinin tüm
köylere verilmesini istedi. (Evrensel) 5
Kasım
KURBAN Bayramı öncesi et ithalatından
kaynaklı et fiyatları ve hayvancılıkta
yaşanmakta olan kaosa dikkat çeken Sağlık
Meslek Odaları Koordinasyonu (SMOK),
yanlış hayvancılık politikaları nedeniyle
gelecekte
kurbanlık
hayvan
bile
bulunamayacağı uyarısında bulundu. İstan-
EMEK Partisi (EMEP) Ordu İl Başkanı
Hikmet Poyraz, hükümet politikalarının
fındık üreticilerini tüccarla baş başa
bıraktığını ifade etti. Yazılı açıklama yapan
Poyraz, bu politikalar karşısında fındık
üreticilerini birlikte olmaya, bu politikalara
karşı çıkmaya çağırdı. Açıklamasında
yıllardır hükümetin fırdık politikalarının
hep tüccar ve ihracatçı lehine olduğunu
söylediklerini belirtti. Fındık tüccarlarının
yaptıkları açıklamalarda hükümetin
politikalarını övdüğünü hatırlatan Poyraz,
“Devlet fındıktan elini çekerek üreticileri
sahipsiz bıraktı. FKB’yi işlevsizleştirerek
ateş topunu üreticinin kucağına attı” dedi.
(Evrensel) 1 Kasım
ARALIK
Kürt illeri son 40 yılın en kurak sonbaharını
yaşıyor. Hava sıcaklığı mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor, beklenen
yağmur bir türlü yağmıyor. Tarladaki
tohumlarının bir kısmı çürüyen çiftçi
geleceğe kaygılı bakıyor. Tarladaki
tohumlarının bir kısmı çürüyen çiftçiler
endişeli. Diyarbakır'da bir aydır toprağa
yağmur yağmazken, Diyarbakır İl Tarım
Müdürü Ali Koçkaya, "Uyanmış,
çimlenmiş ve belli bir boya ulaşmış ve
acilen toprakta su ve nem isteğinde olan
çimlenmiş hububatımız ciddi anlamda bir
sıkıntı çekmektedir" dedi. Bölge geneline
Kasım ayında hiç yağış düşmezken, bazı
ilçelere yaklaşık 45 gündür yağış
kaydedilmedi. Geçim kaynağı tarım ve
hayvancılık olan bölgede bazı belde ve
ilçelerde vatandaşlar yağmur duasına
çıkarken, Mardin Müftülüğü camilerde
toplu yağmur duaları okutmayı planlıyor.
(ANF) 3 Aralık
Mardin’in Nusaybin ilçesi Dilek köyü kırsal
kesiminde göçerlerin hayvan otlattığı sırada
askerlerin daha önce araziye döşediği
mayın hayvanların basması sonucu infilak
etti. Patlamada, yaklaşık 15 küçükbaş ve
büyükbaş hayvanin telef olduğu belirtildi.
(ANF) 4 Aralık
Denizli'de merkeze bağlı ilçe ve köylerin
sulamasını sağlayan Pamukkale Sulama
Birliği'nin, sulama aidatını ödeyemeyen bin
698 çiftçi hakkında icra takibi başlattığı
bildirildi. Denizli merkeze bağlı 3 mahalle,
16 köy, 5 kasaba ve 3 ilçenin sulamasını
sağlayan birlik, çiftçiden 4 milyon TL'lik
elektrik alacağını tahsil edemeyince çiftçileri icraya verdi. Pamukkale Sulama Birliği
Başkanı Ahmet Ekincier, yaptığı
açıklamada, çiftçiden elektrik parasının
alınamaması durumunda suların da
kesileceğini söyledi. (Akşam) 31 Aralık
Fındık Üreticileri Sendikası (Fındık-Sen)
Genel Başkanı Kutsi Yaşar bir basım
açıklaması yayımlayarak çiftçilerden iki
yılda kullandıkları kadar faiz alanlara karşı
mücadele çağrısı yaptı. Fındık-Sen Genel
Başkanı Kutsi Yaşar, özel bankaların
çiftçilere kredi vermek için yarıştığı
şeklinde medyada çıkan haberlerin gerçeği
yansıtmadığını aksine özel bankaların
çiftçiyi sonuna kadar sömürme yarışına
girdiğini söyledi. (Sendika.org) 13 Aralık
Çiftçi-Sen Mazotta uygulanmakta olan
Özel Tüketim Vergisi’nin kaldırılması için
imza kampanyası yapıyor. Çiftçi-Sen
kampanyayı Denizli’de yaptığı bir basın
açıklaması ile başlattı. Dün (16 Aralık)
Denizli’de Delikli Çınar Meydanı’nda bir
araya gelen 100′e yakın Çiftçi-Sen üyesi
çiftçi ve destekçileri basın açıklaması
okudu. Çiftçi-Sen Genel Başkanı Abdullah
Aysu tarafından okunan açıklamada: “Evet,
biz çiftçiler üretmek istiyoruz. Üretime
devam edebilmek için kullanmak zorunda
olduğumuz mazotta uygulanan ÖTV’nin
kaldırılmasını talep ediyoruz” dendi.
Kocaeli’nin Kandıra ilçesindeki çiftçiler
topraklarının Organize Sanayi Bölgesi
yapımı için istimlak edilmek istenmesini
Türkiye Büyük Millet Meclisi önüne
giderek protesto etti. Kocaeli'nin Kandıra
ilçesinden Ankara'ya iki otobüsle gelen
çiftçiler, yetiştirdikleri sebze ve meyvelerle
165
bul Veteriner Hekimler Odası, İstanbul
Tabip Odası, İstanbul Eczacılar Odası ve İstanbul Hekimler Odası’ndan oluşan SMOK
yaklaşan Kurban Bayramı öncesi et
ithalatının ülke hayvancılığı ve toplum
sağlığı için bir tehtid olduğunu söylediler.
(Evrensel) 3 Kasım
166
TBMM'nin Dikmen kapısında eylem yaptı.
Kendilerine ”Toprakların Kardeşliği Platformu”diyen çiftçiler topraklarının Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yapımı için
bedelinden
daha
düşük
fiyatta
kamulaştırılacağını
söylediler.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB)
Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımın istihdam içindeki payının 2000’li yıllardan
itibaren düzenli olarak azalma eğilimi
içinde olduğunu belirterek, “Bu nedenle
sektörün yapısal sorunları bir an önce
çözülmelidir” dedi. (Evrensel) 20 Aralık
Kışladağ altın madeni yakınlarındaki
köylerde bu günlerde yine toplu kuzu ölümleri meydana geliyor. Önceki gün Uşak
Eşme’nin köylerinden gene toplu kuzu
ölümleri haberi geldi. Takmak, Dereköy,
Yeşilkavak, Güllükaya, Kolankaya köylerinde sayıları yüzlerle ifade edilen sayıda
kuzunun analarını emdikten kısa bir süre
sonra öldükleri söyleniyor. Eşme köylülerinin kuzuları sakat doğuyor, ölüyor, seslerini duyan yok. (Evrensel) 28 Aralık
Antalya'nın Demre ilçesinde meydana
gelen şiddetli yağış yüzünden, ilçe
merkeziyle Köşkerler köyündeki yaklaşık
300 dekar serayı su bastı. Demre'de şiddetli
yağış yüzünden Köşkerler köyü ile ilçe
merkezindeki Büyükkum mahallesindeki
seralar ve tarım işçilerinin kaldıkları
'Ortakçı evleri' sular altında kaldı. Yağış
esnasında düşen yıldırım sonucunda
Beymelek beldesi Yukarı Beymelek mevkisindeki Mehmet Coşkun'a ait ağıldaki 25
küçükbaş hayvan telef oldu. (Zaman) 11
Aralık
Sakarya'nın Taraklı ilçesinde etkili olan kar
yağışı, çilek üretimi yapılan seralarda
hasara neden oldu. Kar nedeniyle tavan
kısmı çöken seralarda yetiştirilen çilekler
zarar gördü. (Zaman) 13 Aralık
Mersin'in Silifke ve Bozyazı ilçelerinde
hortum ve dolu seralara büyük zarar verdi.
Silifke ve Taşucu beldesinde hortumdan
büyük zarar gören çiftçiler, yetkililerden
yardım beklediklerini dile getirdiler.
(Zaman) 19 Aralık
BARINMA HAKKI
Dilek Karabulut
Gerçekte, burjuvazi barınma sorununu kendi usulüne göre öyle bir şekilde
çözer ki çözüm sürekli olarak sorunu yeniden üretir. Bu yönteme ‘Haussmann’
denir... Nedenler ne denli değişik olursa olsun sonuç hep aynıdır; rezil geçitler ve
şeritler burjuvazinin savurgan kendini beğenmişliğinin eşliğinde yok olur. Ancak
hemen başka bir yerde yine ortaya çıkarlar... Onları ilk anda üreten aynı
ekonomik gereklilik onları bir sonraki yerde yeniden üretir.
F. Engels
Kapitalizmin hayatta kalmasındaki en büyük etkenlerden biri mekanı yenilemesidir. Bu durum kapitalizmin özellikle de 1990’lı yıllardan itibaren kentsel mekanı
kendisine en büyük sermaye aracı haline getirmesinin de en açıklayıcı sebebidir.
Bu süreç 2000’li yıllarda hız kazanırken son dönemde özellikle Türkiye için büyük
bir ivmeyle artmıştır. Türkiye’nin bu sürece kentsel dönüşüm projeleri, hidroelektrik santraller, çok şeritli yollar, köprüler ile eklemlenmesi; doğayı, toplumu, kırsal
ve kentsel hayatı da büyük bir çıkmaza sürüklemiştir. Bu durumdan direk olarak
ilk etkilenen halkın birincil ihtiyacı olan konutlar olmuştur. Kent mekanını yenileyen ve mekanın kendisini ekonomiye girdi olarak sokan kentsel dönüşüm projeleri ile “eskidiği” veya “köhneleştiği” belirtilen kent alanlarının yeniden
düzenlenmesi ve tasfiyesi öngörülmüş, kurulan yeni yaşam alanları yeni sahipleriyle yeniden üretilmiştir.
Geçtiğimiz yıllarda gerekli yasal düzenlemelerin de birbiri ardına
tamamlanmasıyla Türkiye’de hızla artış gösteren kentsel dönüşüm projeleri 2010
yılı içerisinde de devam etmiştir. 2010 yılı içerisinde toplamda 10’dan fazla yeni
kentsel dönüşüm alanının ilan edildiği kayıt edilmiştir. Kentsel dönüşümün yarattığı
sonuçlar açısından 3000’e yakın aile evlerinden edinmiş, 20’den fazla kentsel
dönüşüme karşı kentsel muhalefet kayıt altına alınmıştır. Yerinden edinen ailelerin
barınma ve yerleşme özgürlüğü hakkı ellerinden alınmış, başka bir deyişle aileler
kent içinde sürülmüştür.
Barınma, yerleşme ve konut hakkı ulusal ve uluslararası sözleşmelerle güvence
altına alınmış temel ve vazgeçilmez haklardandır. Dar anlamda barınma hakkı
olarak ifade edilen konut hakkı; asgari niteliklere sahip, uygun, yeterli bir konutu
gerekli kılmaktadır. Konut hakkı, yerleşme özgürlüğünün alt yapısını oluşturduğu
gibi diğer hak ve özgürlüklerin de gerçekleşme ortamını ve koşullarını oluşturur.
Bu bağlamda barınma hakkı güvence altına alınmadan diğer haklardan bahsetmek
veya sağlıklı bir çevre veya toplum üzerinde konuşmak mümkün değildir. Sosyal
168
Devlet, herkesin barınma ihtiyacını karşılamakla yükümlüdür. Her insanın güvenli,
sağlam bir konutta yaşama hakkı bulunduğu gibi; devletin de konutta seçenek,
çeşitlilik, ulaşılabilirliği arttırma ödevi bulunmaktadır. Nitekim 1981 Anayasası’nın
Sosyal ve Ekonomik Haklar Bölümünde yer alan konut hakkı; devletin, konut
ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alma yükümlülüğünde olduğunu ifade etmektedir.
Yine bu duruma karşın 2010 Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye
genelindeki konutların %40’ının kaçak olduğu aktarılırken TMMOB İnşaat
Mühendisleri Odası ise proje aşaması dahil projelerin yüzde 91'inde tasarım, hesap
ve çizim hatalarının bulunduğunu belirtmektedir. Başka bir deyişle gecekondu bölgeleri, kaçak apartmanların yüksek yoğunlukta bulunduğu alanlar, doğal yıkım
riski yüksek bulunan alanlar, kent merkezlerindeki çöküntü alanları, ekonomik ömrünü dolduran kent alanları ve tarihsel kent çekirdekleri “sağlıksız” ve “uygun” olmayan nitelikte bulunarak kentsel dönüşüm projeleri dahilinde yenileriyle yer
değiştirirken yeni inşa edilen binaların %91 gibi büyük bir oranı yeni riskli ve
sağlıksız konut alanları oluşturmakta bu haliyle kapitalizm kendine yeni sermayesini de hazırlamaktadır.
Doğal Afetler ve Kent
Kentsel dönüşümün doğurduğu sonuçların dışında bir bölgenin kentsel dönüşüm
alanı ilan edilmesindeki öne çıkan ilk nedenlerden biri doğal afetlere karşı binaların
yeterli dayanıklıkta olmaması veya doğal risk taşıyan alanlarda konutların
bulunmasıdır. 2010 yılı kentsel dönüşüm verilerinin büyük bir çoğunluğunun deprem, sel veya taşkın riski nedeniyle ilan edildiği görülmektedir. Afet risklerinin
azaltılmasına yönelik kentsel dönüşüm projeleri ilan ediledursun 2010 yılı
içerisinde fay hattı yapılaşma sınırının 150 metreden 20 metreye düşürülmesi ve
yine aynı şekilde Yalova’da kurulacak termik santral için ise planlarda fay hattının
yerinin değiştirildiği haberleri göze çarpmaktadır. 2010 yılı içerisinde kentsel
dönüşümün ilanının belediyeler eliyle de hızlandırmak için de yeni bir yasal düzenleme yapılmıştır. Belediyeler Kanunu’nun 73. Maddesinde yapılan değişiklik ile
TOKİ’nin yetkilerinin bir benzeri belediyelere de verilerek iskân bölgesi veya
gecekondu bölgesi olmayan alanlar ve hazine malı, kamu malı olmayan alanlar
yani TOKİ’nin yetkisine girmeyen alanların tümü 73. Madde ile kentsel dönüşüm
alanı ilan edilmeye başlanmıştır. 17 Haziran 2010 tarihinde yapılan söz konusu
değişiklik ile kamusal alanların mülkiyetinin devrini kolaylaştıran, kent merkezlerinde, tarihi dokuyu gözetmeden, yıkıp yeniden yapma kampanyasını hızlandıran,
kentsel kaynakların bölüşümü ve yeniden dağıtımı hızlandıran yeni bir döneme
girilmiş ve bu tarihten itibaren kentsel dönüşüm projeleri 5366 sayılı yasanın
dışında Belediyeler Yasası’nın 73. Maddesine istinaden de ilan edilmeye
başlanmıştır. Bu durumda belediyeler eliyle imara açılan konut alanlarının yine
belediyeler eliyle kentsel dönüşüm alanı ilan edilmesi bir yana, teknik anlamda
doğal ve yapısal risklerin göz ardı edilerek yapılan planların afet riskini
azaltmayacağı şüphesizdir. Bunun yanı sıra devletin afetten sonra iyileştirme
çalışmalarındaki aksaklıkları da 2010 yılı içerisinde yüksek bir oranda kayıtlara
geçmiştir. 17 Ağustos depreminde konutlarını kaybeden kiracılar için yapılan Arızlı
deprem konutlarında yaşayanlardan yargı kararına rağmen kira istenilmesi ve konut
sakinlerinin konutlarından atılması üzerine depremin üzerinden 11 yıl geçmesine
rağmen kalıcı konutlarına kavuşamayan Arızlı halkının protestoları da 2010 yılı
içerisinde barınma hakkı ihlali olarak kayıtlara geçmiştir.
Doğal ve yapısal afetlerden dolayı yaşanan hak ihlallerinden önde çıkan diğer
Rüzgar ve fırtına ile ilgili olarak 23 ev veya işyeri hasarı 2010 yılı içerisinde
kaydedilirken, 4 heyelandan, 3 de yıldırım düşmesinden kaynaklı maddi hasar kayıt
altına alınmıştır.
2010 yılı içerisinde yerinden edinme konu başlığı altında kentsel dönüşüm ve
plansızlık/doğal afetler ve yeni düzenlemeler nedeniyle evsiz kalanlar dışında 4
ailenin zorunlu göçten dolayı, 2 cinsel ayrımcılıktan dolayı, 2 ırkçı saldırılardan
dolayı, 4 de yoksulluk nedeniyle yerinden edilme olayı kaydedilmiştir.
Doğal Kaynaklar
Ekoloji ve çevre kirliliği konu başlığı altında 2010 yılı içerisinde öne çıkan hak
ihlalleri HES (Hidroelektrik Santral)’ler üzerinde toplanmıştır. Yerine bir başka şey
ikame edilemeyen su, meta olarak düşünülemez ve kullanılamazken, günümüz sermaye birikiminin temel unsuru olan metalaşma ile sermaye gruplarının suya egemen olma ve suyu metalaştırma çabaları, suya olan ihtiyacın hiç bitmeyecek olması
ile de “meta” olarak görülen suyun değerini artırmakta ve suyu sermayenin tekeline
almaya çalıştığı bir piyasa malı haline getirmektedir. Sermayenin, suyun kamu
hizmetlerinden çıkarılıp bedeli karşılığında satılmasını meşrulaştıran en etkili
söylemi ise su kaynaklarının kıt olması savıdır. Günümüzde, siyasi iktidarların
genel ekonomik ve politik yaklaşımına uygun olarak, tüm suların
ticarileştirilmesinin en öne çıkan yolu ise HES’ler ile önünü açtığı, akarsuların
özelleştirilmesi olmuştur. “Sularımızı boşa akıtmıyoruz” diyerek başlatılan HES
projelerinin tamamı, suyumuzun özelleştirilmesi amacını taşımaktadır. Türkiye
genelinde hemen hemen tüm derelere su kullanım hakkı çerçevesinde lisans
verilmiş ve 49 yıllığına özel şirketlere kiralanmıştır. Şu anda toplam 138 adet HES
projesi inşaat halinde iken, 1.700’e yakın küçüklü büyüklü HES projesi için ise
EPDK’dan lisans alınmıştır. HES’lere karşı oluşturulan platformlar; basın
açıklamaları, imza kampanyaları, şirketlerin önünde günler süren oturma eylemleriyle seslerini yükseltmişlerdir. Aynı zamanda hemen tüm projeler yargıya
taşınmış ve birçok proje için ise yürütmeyi durdurma veya iptal kararı alınmıştır.
İktidarların ve şirketlerin yenilenebilir enerji kisvesi altında savundukları HES’ler,
kuruldukları dereleri tamamen kurutması ve doğada geri dönüşü mümkün olmayan
sonuçlar ortaya çıkarması ile ekonomik çıkarlar uğruna yapılan bir doğa katliamıdır.
Yıl içerisinde toplamda 105 ayrı bölgede HES olayı, 55 HES protestosu
kaydedilmiş ve 19 farklı davada HES’lerle ilgili yürütmeyi durdurma veya iptal
kararı kayıt altına alınmıştır.
Ekoloji konu başlığı altında bir diğer öne çıkan hak ihlali ise 2009 yılına benzer
şekilde çok sayıda baz istasyonunun yerleşim alanı içerisinde kurulmasıdır. Yıl
içerisinde toplamda 25 baz istasyonu haberi kayıt altına alınmıştır. Baz
istasyonlarının insan sağlığına yönelik tehdidi açık şekilde bilinirken GSM operatörlerinin tüm Türkiye’yi kapsama alanına almak için verdiği çaba 2010 yılı
içerisinde de milyonlarca kişinin sağlıksız çevrede yaşamalarına neden olmuştur.
Buna karşın yıl içerisinde baz istasyonlarına karşı açılan 5 davanın kazanıldığı
169
Barınma ve Kentsel Yaşam Hakkı
bir afet ise sel baskınlarıdır. Kentlerdeki sel baskını nedeniyle meydana gelen can
ve mal kayıplarının düzensiz yapılaşma ve eksik altyapı eksikliğinden dolayı ortaya
çıkması nedeniyle söz konusu olayların doğal değil yapısal afet olarak
değerlendirilmesi gerekmektedir. 2010 yılı içerisinde 52 sel baskını nedeniyle ev
veya işyeri hasarı kayıt altına alınmıştır. Bu sayı dışında 33 sel baskını olayında
ise can kaybı yaşanmıştır.
170
kayıtlara geçmiştir. Baz istasyonlarının bulunduğu yerlerin yerleşim alanına uzak
olması gerekirken 2010 yılı içerisinde okulların yanı başında baca olarak kamufle
edilen baz istasyonu dikkat çekmektedir.
2010 yılı içerisinde sağlıksız barınma koşulları içerisinde değerlendirdiğimiz
çadırda yaşam ile ilgili toplamda 8 haber kaydedilirken, yıllardır hiçbir çözüm getirilemeyen mevsimlik işçilerin barınma ve yaşam koşulları ile ilgili 5 olay kayıt
altına alınmıştır. Mevsimlik işçilerin barınma problemleri dışında hiçbir sosyal
güvenceleri olmaması, sağlıksız koşullarda yaşam mücadelesi vermelerinin yanı
sıra devlet tarafından herhangi bir sağlık desteğinin sunulmaması da 2010 yılı
içerisinde dikkat çeken diğer bir hak ihlalidir.
Yine sağlıksız barınma koşulları içerisinde değerlendirebileceğimiz su, elektrik
veya doğalgaza ulaşım sorunları ile ilgili 28 olay kaydedilirken en çok dikkati
çeken elektrik su veya doğalgaz borçları nedeniyle tüm bir köyde ya da mahallede
veya okullarda ve diğer kamu kurumlarında yapılan kesintilerdir.
2010 yılı içerisinde ulaşım ile ilgili olarak ise 27 protesto kaydedilirken, 16 ayrı
ulaşım zammı, 17 yol eksikliği haberi kayıt altına alınmıştır.
2010 yılı içerisinde gerçekleşen kentsel muhalefet ile ilgili istatistik
incelendiğinde en çok protestonun HES’ler üzerinde toplandığı, ikinci sırada ise
ulaşım ile ilgili protestoların geldiği ve bunu baz istasyonlarının izlediği gözlemlenmektedir. Bu noktada ulaşım ile ilgili protestoların en çok ulaşım zamları üzerinde toplandığı ortaya çıkarken yeni yerleşim birimlerindeki eksik ulaşım arterleri
veya ulaşım araçlarının eksikliği 2010 yılı içerisinde azımsanamayacak şekilde
kentsel muhalefet konusu olmuştur. Nitekim TOKİ’nin inşa ettiği konut
alanlarındaki altyapı, ulaşım ve donatı yetersizliği bir haberde öğrencilerin
okullarına ulaşması için 2.5 km yolu kat etmeleri gerektiği şeklinde ortaya
çıkmıştır. Kentsel muhalefetin geçmiş yıllara göre artış göstermesi ise hak ihlallerine karşı çıkma potansiyelinin arttığını ve insanların haklarını elde etme yönünde
yaygın bir direniş ağının ördüğünü sergilemektedir.
diğer doğal afet
barınma koşullarının yetersizliği
elektrik akımı
çevre kirliliği
nedeniyle ölümler
karbondioksit
sel
devlet eliyle tedbirsizlik
donma
ted
bir
siz
lik
deprem
Ölüm nedenleri
dağılımı
trafik kazalarında ölümler
yangın
Sonuç olarak tüm yıl içerisinde gerçekleşen barınma ve kentsel yaşam hakkı ihlallerine baktığımızda kapitalizmin kent üzerinde biçimlendirdiği döngü başta
barınma hakkı olmak üzere diğer tüm yaşamsal haklarımızı tehdit eden biçimde
kurgulanışını sürdürmektedir. En temel yaşamsal haklarımızın metalaştırılmasıyla
kent yeniden üretilen ve ileriki üretim için sermayenin kendisini oluşturan bir
kimliğe bürünmüş ve bu durum biz yaşayanlara tek çözüm yolunun bu olduğu
şeklinde siyasi erkler tarafından aktarılmıştır. Yaşanan afetlerdeki ölümler, maddi
hasarlar, kentsel dönüşümle yerinden edilmeler, tedbirsizlikler nedeniyle yaşam
hakkının elinden alınması; daha “iyi” ve “sağlıklı” kentsel dokuya ulaşmak için
verilmesi gereken ödünler veya ders alınması gereken tecrübeler şeklinde bize
aktarılmaya çalışılıp buna bağlı olarak yasalarla kente müdahalede hareket alanının
genişletilmesine rağmen kentsel direnişin birkaç yıllık dönemi incelendiğinde 2010
yılı içerisinde özellikle ekoloji ve çevre kirliliği konusunda azımsanmayacak bir
ivme gösterdiği izlenmektedir.
171
2010 yılı içerisindeki barınma ve kentsel yaşam hakkı ihlallerinden ortaya çıkan
ölüm nedenleri ise aşağıdaki grafikte görülmektedir. Grafikten de okunabileceği
üzere en çok ölüm olayının meydana geldiği hak ihlali sobadan sızan karbondioksit
gazından zehirlenme iken bu durumu çevre kirliliği nedeniyle meydana gelen ölümler izlemektedir. Çevre kirliliği nedeniyle meydana gelen ölümlerde içme suyu
kirliliğine bağlı ölümler yıl içerisinde dikkat çekmektedir. Muş’un Varto ilçesine
bağlı Taşçı köyünde içilemez raporu verilmesine karşın o köy haricinde 5 köye
daha aynı kaynaktan su dağıtımı yapıldığı ve ölümlerin meydana geldiği
kaydedilmiştir. Yıl içerisinde barınma ve kentsel yaşam hakkı ihlali olarak
değerlendirdiğimiz karbondioksit gazı zehirlenmesine bağlı ölümlerin geçen
yıllardaki gibi yüksek oranda meydana gelmesi bu konuda herhangi bir tedbirin
alınmadığını da ortaya çıkarmaktadır.
BARINMA VE KENTSEL YAŞAM HAKKI
OCAK
Buca'ya bağlı Yeşilbağlar Mahallesi'nde baz
istasyonlarına karşı yürütülen mücadele
sürüyor. Mahalle halkı, eylemlerinin 19.
haftasında baz istasyonlarının bulunduğu
bölgeye yürüyerek, mülk sahiplerine, ‘bazdan vazgeçin’ çağrısını yineledi. (ANF) 31
Ocak
Adıyaman ve ilçelerinde soğuk hava ve
şiddetli rüzgar nedeniyle dün gece 64 kişi
zehirlendi. (ANF) 26 Ocak
Urfa’nın Viranşehir ilçesinde, Hürriyet Mahallesi'nde oturan ve mahalleye enerji
sağlayan trafonun yetersiz kalmasından
dolayı sık sık kesinti yaşandığını söyleyen,
aralarında kadın ve çocukların da
bulunduğu 100 kişilik kalabalık trafo
önünde toplandı. Defalarca başta TEDAŞ
olmak üzere tüm yetkili kurumlara
başvuruda bulunduklarını söyleyen mahalle
sakinleri, 4 aydır doğru dürüst elektrik yüzü
görmediklerini belirtti. (ANF) 26 Ocak
Şırnak'ın Cizre İlçesi'nde gece yarısı 23:00
sıralarında Sur Mahallesi Kehna Hamdi
Sokak üzerinde bulunan evlerin üzerine
tonlarca dev kayalar düştü. Can kaybının
yaşanmadığı olay sonrasında belediye ve
polisler sokakta bulunan evleri tahliye etti.
(ANF) 27 Ocak
Ankara’da ulaşım zamlarının geri alınması
ve ringlerin ücretsiz olması talebiyle
başlatılan imza kampanyasında halkın ilgisi
yoğunlaşırken, İ. Melih Gökçek’in adamları
da imza toplayanlara saldırmaktan geri durmuyor. (Sendika.org) 28 Ocak
İBB’nin metrobüs zammına ilişkin verilen
yürütmeyi durdurma kararına karşı bir üst
mahkemeye yaptığı itiraz, İstanbul Bölge
İdare Mahkemesi tarafından reddedildi.
Trabzon’un Kavala Köyü’nde kurulmak istenen baz istasyonuna karşı köylüler, baz istasyonu kurulması düşünülen alanda 16
Ocak’tan bu yana nöbet tutuyor. Köy halkı
5 yıl önce kurulan baz istasyonundan sonra
artık meyve, sebze yetiştiremediklerini
söylüyor. (Sendika.org) 19 Ocak
Samsun ili Kavak ilçesi Köseli ve
Bekdemir köyleri arasına kurulması
düşünülen KAV-ÇİM Entegre ve çimento
fabrikalarının tasarlanmış ÇED raporunun
yeterli araştırma yapılmadan düzenlendiğini, tesisin çevre ve insan sağlığı yönündeki etkilerinin incelenmediğini, işlemin
haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirterek
ÇED raporunun iptali için 2. Bölge İdare
Mahkemesine açılan dava sonuçlandı.
Mahkeme ÇED raporunu iptal etti.
Adana’nın Şakirpaşa Mahallesi’nde BİM
adlı marketi koruma amacıyla marketin
karşısına yığınak yapan polis ile eylemciler
arasında yaşanan çatışma, mahalle sakinlerini de mağdur etti. Adana’da yıllardan
beri Kürt, Türk, Alevi, Sünni vatandaşların
birlikte yaşadıkları Şakirpaşa Mahallesi, 56 aydır polis ablukası içinde. Her gün panzerler ve çok sayıda sivil ve resmi polisin
mahalle içinde adeta güç gösterisi yaparak
sürdürdükleri bekleyiş, mahalle halkını
rahatsız ediyor. (Evrensel) 11 Ocak
Kars Kafkas Üni.'ne bağlı fakültelerden
yaklaşık 200 öğrenci Cumhuriyet
Meydanı'nda, dolmuşlara yapılan 25
kuruşluk zammı protesto etmek için bir
araya geldi. (Sendika.org) 21 Ocak
174
Sinop’un Gerze ve Ayancık ilçelerinde
yapılması planlanan termik santraller için
Ayancık’ta gerçekleştirilen ilk ÇED
toplantısında, termik santral karşıtları
toplantıyı iptal ettirdi. Firma yetkilileri, salondan polis korumasıyla güçlükle
çıkabildi. Sinop'un Gerze ilçesinde ise aynı
gün yapılan panele 800 kişi katılarak termik
santrallere karşı oldukları mesajını verdi.
Kocaeli’nin Gebze ilçesindeki Çayırova’da
bulunan Cumhuriyet ve Şekerpınar Mahallesi sakinleri Çayırova Belediye
Başkanı’nın arsa şerhinin iptali için açtığı
davayı protesto etti. Yaklaşık 500 kişinin
katıldığı eylemde davayı açan Çayırova
Belediye Başkanı Ziyaettin Akbaş ve şerh
iptali için talepte bulunduğu iddia edilen
AKP Kocaeli Milletvekili Eyüp Ayar
protestoların hedefi haline geldi. Yapılan
eylemde mahalleli ile zabıta arasında
tartışmalar yaşandı. (Sendika.org) 16 Ocak
Arızlı Irak Konutları halkı barınma hakkı
için mücadeleye devam ediyor. AKP il
binası önünde oturma eylemi yapan halk
bürokratların siteden tahliye edilmesini ve
barınma haklarının garanti altına alınmasını
istedi. Haziran ayından beri barınma hakları
için mücadele veren Arızlı halkı adına
açıklama yapan Osman Şahin,“Şimdiki vali
Gökhan Sözer'e sormak istiyoruz, depremzedeler için yapılan bu konutlara
yerleştirilen vali yardımcıları, polis ve
bürokratlar hangi puanlama sistemi ile
evlere
alınıyorlar?
Bunu
valiye
sorduğumuzda ise 'geçmişi karıştırmayın'
diye yanıt veriyor” dedi. (Sendika.org) 16
Ocak
Bilecik’te karşılıklı olarak İstanbulEskişehir seferini yapan iki yolcu treni
çarpıştı. Kazada 1 makinist öldü, 2’si
görevli 14 kişi yaralandı. (Akşam) 4 Ocak
Rize'nin Fındıklı ilçesinde HES projesiyle
ilgili düzenlenen bilgilendirme toplantısına,
Fındıklı Derelerini Koruma Platformu yetkilileri, muhtarlar ve vatandaşlar, toplantıyı
protesto ederek katılmadı. HEM binası
önünde toplanan yaklaşık 200 kişilik grup,
slogan atarak toplantıyı ve şirket yetkililerini protesto etti. (Sendika.org) 6 Ocak
Manisa'nın Selendi ilçesinde yılbaşı gecesi
kahvehanedeki ayrımcılıkla başlayan
gerginlik, 5 Ocak gecesi Romanlara karşı
ırkçı saldırıya dönüştü. Roman mahallesindeki aileler, 15'i çocuk, 20'si kadın 74 kişi,
Selendi’den Gördes ilçesine gönderildi.
Samsun’un Canik ilçesinde Romanların
oturduğu Yavuz Selim Mahallesi’ndeki Aile
Sağlığı Merkezi’nin belediye ile İl Sağlık
Müdürlüğü arasındaki anlaşmazlık yüzünden mühürlendiğini ifade eden mahalleliler,
uygulamayı protesto ettiler. (Sendika.org) 9
Ocak
Kahramanmaraş’ın Afşin İlçesi’nde 25
yıldır elektrik enerjisi üreten, ancak baca
gazı arıtma tesisi olmadan çalışan, kül tutucu filtreleri işlevini yitiren Afşin-Elbistan
A Termik Santrali’nin, 61 yaşındaki çiftçi
Mehmet Yağcı’nın arazisine verdiği zarar
nedeniyle EÜAŞ 110 bin lira tazminata
mahkûm edildi. Ceza Yargıtayca da onandı.
(Birgün) 12 Ocak
Ayvalık Belediye Meclisi’nin 2010
yılındaki ilk toplantısında Zeytincilik Kanunu’ndaki değişikliğe karşı çevrecilerce
yürütülen kampanyaya destek kararı alındı.
GÜMÇED “Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkındaki Kanun
Değişikliğine” karşı Ayvalık Belediye
Meclisi’nden destek istedi. (karasaban.net)
12 Ocak
Türkiye’nin dört bir yanında süren HES
projelerinin mağdurları İstanbul’da bir
araya geldi. Projelere karşı örgütlenen
kampanyaların temsilcileri, hükümetin
HES inşaatlarını bir an önce durdurmasını
isteyerek su havzalarının yönetiminin de
yerel halka verilmesi gerektiğini
vurguladılar. Yusufeli Koruma ve Yaşatma
Girişimi, Munzur Koruma Kurulu, Allianoi
Girişim Grubu, Hasankeyf’i Yaşatma
Girişimi, Aşağı Irmaklar Bölgesi, Karadeniz İsyandadır Platformu, Senoz Vadisini
Koruma Platformu’nun da aralarında
bulunduğu baraj ve HES karşıtı
kampanyaların temsilcileri Beyoğlu’ndaki
Makine Mühendisleri Odası İstanbul
Şubesi’nde taleplerini dile getirdiler.
İstanbul Fatih'te bir ayakkabı imalathanesinde yaşanan patlamada, yangın mer-
Diyarbakır'ın Bağlar ilçesine bağlı Şehitlik
mahallesinde çökme tehlikesi bulunan bir
evde 2 çocuğuyla birlikte çaresizce
yaşamaya devam eden Şefika Moray, tek
geçim kaynağının Sarmaşık Derneği'nin
yaptığı gıda yardımları olduğunu belirterek,
evinin onarılması için yetkililerden yardım
eli uzatmalarını istedi. (Günlük) 29 Ocak
Adakent Köyü İlköğretim Okulu’nda 5.
sınıfa kadar eğitim alan öğrenciler, köy ile
Tutak ilçesi arasında kara yolu ya da köprü
bulunmaması nedeniyle, eğitimlerini
sürdürebilmek için kışın ayazında Elmalı
Nehri'nin buz gibi suyunu geçerek okula
gidiyor. (Günlük) 6 Ocak
Osmaniye çöplüğü kenarında kurdukları
çadırda yaşayan 7 çocuk annesi Adalet
Kuşçu, Urfa'nın Viranşehir ilçesinden 4-5
ay önce çalışmak üzere geldiklerini, doğru
dürüst yiyecek bulamadıklarını ve elektriksiz zor şartlarda yaşadıklarını ifade etti.
(Günlük) 30 Ocak
Bodrum'da şiddetli yağış nedeniyle 50 ev
ve iş yerini su bastı. Bölge köy yolları
ulaşıma kapandı. Erzurum'da 43, Bitlis'te 25
ve Bingöl'de 12 olmak üzere toplam 80
köye ulaşılamıyor. Kastamonu'da da 3
gündür aralıksız yağan kar yağışı nedeniyle
kent genelinde 77 köy yolu ulaşıma
kapandı. (Günlük) 23 Ocak
Artvin Çoruh Üniversitesi'ne bağlı Arhavi
Meslek Yüksek Okulu'nda okuyan 6
öğrenci, kaldıkları evde, ülkücü oldukları
belirtilen bir grubun saldırısına uğradı, bir
öğrenci yaralandı. İlçeden çıkmaları
yönünde tehdit edilen öğrencilerin, okula
gidemediği ve ilçeyi terk etmeye
hazırlandıkları belirtildi. (ANF) 18 Ocak
Muğla'nın Köyceğiz ilçesine bağlı
Beyobası beldesinden geçen Yuvarlakçay
Irmağı üzerine kurulacak HES için 300
yıllık anıt çınar ağaçlarının kesilmesine
isyan eden köylüler ve çevreciler, inşaatın
durdurulmasını istedi. Santralin kurulacağı
Topgözü mevkisinde toplanan köylüler ile
Ortaca, Dalyan, Köyceğiz, Beyobası ve
Dalaman ilçelerinden gelen köylüler ve
çevreciler, HES inşaatının dururulmasını
istedi. (Günlük) 25 Ocak
Bursa'nın merkez Yıldırım ilçesinde,
zehirlenen 15 yaşındaki liseli genç, hastanede öldü. (Günlük) 11 Ocak
Hava soğuklarının artmasıyla birlikte
komürden sızan gazdan zehirlenmeler de
arttı. 77 kişi, sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlendi. (Günlük) 26 Ocak
Urfa'nın Sırrın Semti Karşıyaka Mahallesi'nde ikamet eden 7 kişilik Yalçın ailesi, 10
yıldır 2 katlı bir evin bodrum katındaki bir
odada yaşıyordu. Tarım işçisi çiftin kira
ödemeden kaldıkları evin satılması üzerine,
yeni ev sahipleri aileden kaldıkları odayı
boşaltmalarını istedi. (Günlük) 27 Ocak
Diyarbakır'ın Sur ilçesine bağlı Ambarçay
Yarımca Köyü'nün içinden geçen derenin
aşırı yağmur nedeniyle taşması sonucunda
çok sayıda ev, bağ ve bahçe sular altında
kaldı. (Günlük) 27 Ocak
Romanlar, Muğla'nın Milas ilçesine bağlı
Tuzabat köyünden bölgenin hazine arazisi
olması ve sit alanı ilan edilmesi nedeniyle
sürgün edilmek isteniyor. 5 yıldır burada
yaşayan Romanlara bölgeyi terk etmeleri
için iki gün süre tanındı. Günlük) 13 Ocak
Bitlis merkeze bağlı Arıdağ köyünde
yağışlar nedeniyle 15 ev yıkıldı. (Günlük)
16 Ocak
Avrupa 2010 Kültür Başkenti olan İstanbul'da yolculuk yapmanın ve yaşamın engelliler için çile olduğunu belirten engelli
dernekleri, hükümetten “Kaldırım açılımı”
istedi. Görme Özürlüler ve Engelsiz Erişim
Grubu tarafından oluşturulan Özgürlüğün
Ritmi Beyaz Baston Grubu üyeleri engelsiz
bir ulaşım için Bakırköy Dikilitaş'tan
Özgürlük Meydanı'na kadar yürüdü. (Günlük) 17 Ocak
Muğla Valisi Ahmet Altıparmak, Köyceğiz
ilçesine bağlı Beyobası beldesinden geçen
Yuvarlak Çayı üzerine kurulacak HES için
asırlık ağaçların katledildiğini doğruladı.
175
diveni olmayan binada dayısı ile birlikte
yaşamını yitiren 15 yaşındaki Süleyman
Olgun, iş cinayetine kurban giden yüzlerce
çocuktan bir olarak istatistiklerde sadece
rakam olarak yerini aldı. Türkiye'de
yaklaşık 4 milyon Süleyman risk altında bulunuyor ve her an iş cinayetine kurban gidebilir. (Günlük) 21 Ocak
176
Santral yapımı için asırlık ağaçların kesilmesi üzerine buna tepki gösteren köylüler
valiliğe başvurmuştu. Vali Altıparmak
yaptığı yazılı açıklamada 2006 yılının nisan
ayında, DSİ Genel Müdürlüğü ile AKFEN
Beyobası Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret
A.Ş arasında su kullanım anlaşması
imzalandığını hatırlattı. (Günlük) 1 Ocak
Ordu'nun Ünye ilçesine bağlı bir köy
evinde çıkan yangında aynı aileden 5 kişi
öldü. Cumhuriyet Savcılığı olayla ilgili
soruşturma başlattı. (Günlük) 2 Ocak
Malatya'da tek odalı gecekonduda yaşamını
sürdürmeye çalışan 4 çocuklu Karaman
ailesi, çıkan yangında evleri yanınca
sokakta kaldı. (Günlük) 2 Ocak
Muğla'da sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen 3 kişi hastaneye
kaldırıldı, 2 kişinin sağlık durumunun iyi
olduğu açıklandı. (Günlük) 3 Ocak
Manisa'nın Soma ilçesine bağlı Bozarmut
Köyü'nde
Kaymakamlık
tarafından
dağıtılan bedava kömürlerin köy muhtarı
tarafından satıldığı öne sürüldü. (Günlük) 4
Ocak
Bilecik'e bağlı Vezirhan Tren İstasyonu'nda
iki tren çarpıştı. Kazada bir makinist
hayatını kaybetti 14 kişi yaralandı. (Günlük) 4 Ocak
Antalya'nın Kaş ilçesine bağlı Doğantaş
köyü sakinleri, köylerine taş ocağı
açılmasının planlandığı gerekçesiyle
protesto gösterisi yaptı. (Günlük) 8 Ocak
Çanakkale'nin Biga ilçesinde İÇDAŞ Çelik
Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi firması
tarafından kurulmak istenen termik santral
için Çevre ve Orman Bakanlığı'nca verilen
ÇED raporu, Çanakkale Bölge İdare
Mahkemesi'nce iptal edildi. (Günlük) 8
Ocak
Adana'nın Feke ilçesindeki orman işçileri,
çalıştıkları ormanda, soğuk havayla mücadele
ediyor.
Orman
İşletme
Müdürlüğü'nün sorumluluk alanındaki
'Göksu Orman Deposu'nun bulunduğu sahada çalışan işçiler, geceyi kurdukları
çadırda geçiriyor. Saimbeyli ilçesinin Himmetli köyünden gelen işçilerden Süreyya
İnce, günde ortalama 10-15 ster odun ke-
serek taşıdıklarını, 10 kişilik ailenin günlük
kazancının 100-150 TL arasında olduğunu
bildirdi. (Günlük) 9 Ocak
Dersim'den Elazığ'a göç eden 2 çocuk
babası Evrahim Coşkun, tek odalı bir evde
çocuklarıyla birlikte yaşam mücadelesi
veriyor. (Günlük)
11 Ocak İzmir Romanlar Derneği Başkanı
Abdullah Cıstır, Seledi'de Romanlara karşı
geliştirilen 'linç' girişiminden sonra devletin
süreci yönetemediğini belirterek, "Söz
konusu Romanlar olunca devlet kolaycılığa
kaçmayı tercih ediyor. 76 Romanı Salihli'ye
yerleştirip birkaç torba kömür vermekle
yaşadığımız sorunlar bitmiyor. Önce Sulukule'den attılar şimdi Selendi'den kovdular. Yeni sürgün yerimiz neresi olacak?"
diye sordu. (ANF) 24 Ocak
Erzurum’un Tortum ilçesinde yapılması
planlanan HES’i protesto eden köylüler,
keşif için gelen hakimin aracını taşladı. 7
kişi gözaltına alınınca ayaklanan köylüler,
karakol ve adliye önünde toplandı. (ANF)
20 Ocak
Trans bir kadın olan Deniz San, İzmir Valisi’nin 2004 yılında yerel basına verdiği
“travestilere ev vermeyin” şeklindeki
çağrısını anımsatarak soruyor; “Vali bunu
yaparsa halk ne yapmaz?” (ANF) 12 Ocak
Muş’ta hafta sonunda başlayan fırtınada 5
minarenin devrildiği, yüzlerce ev, işyeri,
okul ve kamu binasının çatısının uçtuğu belirlendi. Yetkililer, şimdiye kadar 380 ev ve
işyerinde hasar tespit çalışması yapıldığını,
2 eve oturulamaz raporu verilirken, büyük
bir bölümünün de orta hasarlı olduğunu belirttiler. (ANF) 6 Ocak
Yüksekova Dağlıca bölgesinde şiddetli
fırtınadan dolayı elektrik direklerinin devrilmesinden dolayı 20 köy elektriksiz kaldı,
yaklaşık 3.000 kişi elektriğe kavuşmayı
bekliyor. (ANF) 6 Ocak
Erzurum’un Çat ilçesinde yoğun kar yağışı
nedeniyle bir evin çökmesi sonucu 1 kişi
öldü. (ANF) 3 Ocak
TEDAŞ Genel Müdürlüğü’nün 2009 yılı
raporuna göre, kaçak elektrik kullandığı
tespit edilen toplam 60.507 abone savcılığa
şikayet edilerek, haklarında dava açıldı.
Antalya'nın Manavgat ilçesi Gaziler köyü
Darıyeri Mahallesi'nde yaşayan ve geçirdiği
yüz felci sonrası sedye ile hastaneye taşınan
İsmail Uysal, en büyük hayalinin ölmeden
önce köyüne köprü yaptırılması olduğunu
söyledi. (Zaman) 1 Ocak
Ankara'da meydana gelen iki ayrı olayda,
karbonmonoksit gazından zehirlenen iki
kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 1 Ocak
Kahramanmaraş'ta şofbenden sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen genç kız
Gaziantep'te sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen hamile kadın, tedavi
gördüğü hastanede öldü. (Zaman) 2 Ocak
Çankırı'da, şiddetli rüzgar nedeniyle bir
caminin minaresi yıkıldı. (Zaman) 2 Ocak
Samsun'da etkili olan lodos, evlerinde soba
kullanan 21 kişinin karbonmonoksit
gazından zehirlenmesine sebep oldu.
(Zaman) 3 Ocak
Mersin'in Mut ilçesinde, bir apartmanda kat
kaloriferinin patlaması sonucu çıkan
yangında can kaybı olmazken, 2 dairede
maddi hasar oluştu. (Zaman) 3 Ocak
Erzurum'un Çat ilçesinde aşırı kar yağışı
nedeniyle bir evin çatısının çökmesi sonucu
bir kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 4 Ocak
Trabzon'un Vakfıkebir ilçesinde şiddetli
rüzgâr Vakfıkebir Gençlik Merkezi'nin
çatısını uçurdu. (Zaman) 4 Ocak
Buca Yeşilbağlar Mahallesi halkı, mahallelerinde kurulan baz istasyonuna karşı, üç
aydır her hafta eylemde bir araya geliyorlar.
(Zaman) 4 Ocak
Bitlis'in Güroymak ilçesinde fırtınanın
çatısını uçurduğu Güroymak Lisesi'nde
eğitime 1 hafta ara verildi. (Zaman) 4 Ocak
Iğdır'da etkili olan fırtına Halfeli beldesindeki 75. Yıl İlköğretim Okulu'nun çatısını
uçururken, birçok evde maddi hasar
oluşmasına neden oldu. (Zaman) 4 Ocak
Erzurum'un Aziziye ilçesinde üç kişi
sobadan sızan gazdan zehirlenerek hayatını
Kilis'te bir çocuk, sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını
Muş'ta etkili olan lodos sonucunda yaklaşık
500 ev ve işyerinin çatısı uçtu, 5 caminin
minaresi yıkıldı. (Zaman) 4 Ocak
Hakkari'de etkili olan yağmur nedeniyle
toprak damlı bir ev çöktü. (Zaman) 5 Ocak
Bitlis VEDAŞ Müessese Müdürü Hüsnü
Hacıyusufoğlu, yaptığı açıklamada, kar
yağışı ve tipi nedeniyle elektrik direklerinin
devrildiğini ve enerji nakil hatlarının
koptuğunu söyledi. (Zaman) 6 Ocak
İzmir'de SHÇEK'e bağlı rehabilitasyon
merkezinden kaçan 13 kız çocuğundan 8'i
bulundu. Yurtta görevli hocaların kendilerine baskı yaptığını, şiddet uyguladığını öne
süren genç kız, merkezdeki diğer çocukların
da kaçmak için fırsat kolladığını iddia etti.
(Zaman) 6 Ocak
Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde kömür
sobasının patlaması sonucu bir kişi hayatını
Bursa'da önceki gece üşümemek için sobayı
söndürmeyen yaşlı çift, çıkan gazdan zehirlenerek öldü. (Zaman) 7 Ocak
Hakkari'nin Yukarı Berçelan Mahallesi'nde
ikamet eden öğrenciler, servis bulunmadığı
için okula gitmek için 5 kilometre yol
yürümek zorunda kalıyor. (Zaman) 7 Ocak
Bursa'nın merkez Yıldırım ilçesinde,
zehirlenen bir kişi kaldırıldığı hastanede
İzmir'in Buca ilçesinde, banyoda şofbenden
sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen
kişi öldü. (Zaman) 8 ocak
Manisa'nın Saruhanlı ilçesine bağlı
İshakçelebi beldesinde, İzmir-İstanbul yolunun beldeden geçen kavşak noktasına
sinyalizasyon sistemi kurulmaması dava
konusu oldu. İshakçelebi Belediyesi, söz
konusu kavşağa trafik güvenliğinin
sağlanması için 6 yıldır sinyalizasyon sistemi
kurulması
yönünde
yaptığı
177
72.196.313 kw kaçak kullanım tespit
edilirken, 41.052.889 TL tahsilat yapıldı.
(ANF) 3 Ocak
178
başvuruların reddedilmesine karşın, 2 kilometre mesafedeki komşu beldedeki
kavşağa trafik lambaları konulması üzerine
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü aleyhine
Manisa Bölge İdare Mahkemesine dava
açtı. (Zaman) 8 ocak
İzmir'in Bornova ilçesinde bir kişi, kömür
sobasından sızan karbonmonoksit gazından
zehirlenerek öldü. (Zaman) 10 Ocak
Konya'nın Ereğli ilçesinde, onarmaya
çalıştıkları sırada çöken odunluğun altında
kalan 2 kişi öldü. (Zaman) 10 Ocak
İzmir'in Buca ilçesinde, şofbenden sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen bir
kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 9 Ocak
Sivas'ın Suşehri ilçesinde kaldıkları yurdun
fuel-oil tankından sızan yakıtın kokusundan
etkilenen üniversite öğrencisi 5 kız hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 11 Ocak
Sakarya'nın Hendek ilçesinde aynı mahallede bir sene içinde kansere yakalanan
13 kadın, evlerinin yanında bulunan baz istasyonunu suçladı. (Zaman) 11 Ocak
Ankara Emek'te öğle saatlerinde bir binanın
istinat duvarı çöktü, kazada ölen ya da
yaralanan olmadı. (Zaman) 11 Ocak
Kırıkkale'nin Karşıyaka Mahallesi Okul
Caddesi'nde yaşayan 82 yaşında ve ayağı
kırık Emine Yıldız, ortası çökük evinde
ölmeyi bekliyor. (Zaman) 13 Ocak
Şanlıurfa'nın
Viranşehir
ilçesindeki
Cumhuriyet İlköğretim Okulu altından
geçen sudan dolayı yıkılma tehlikesi ile
karşı karşıya kaldı. Yaklaşık 450 öğrencisi
olan okulun yapımı sırasında kaynak suyu
çıktığı ve bu suyun masrafından kaçınıldığı
için üstü kapatılarak engellenmeye
çalışıldığı iddia edildi. Okulun mühendisinin suyu tahliye etmek veya zemine
doğru kaydırmak için çizilen projelerin
sonucunda masrafların artmasından dolayı,
yapmadığı ve üstünü örttüğü de ileri
sürüldü. (Zaman) 13 Ocak
Zonguldak'ın Göbü köyünde önceki gece 2
kişinin hayatını kaybettiği trajik bir tren
kazası yaşandı. (Zaman) 13 Ocak
Isparta Sağlık İl Müdürü Dr. Süleyman
Önal, hava kirliliğini önlemek için alınan
kararların ve yapılan çalışmaların olumlu
sonuç vermeye başladığını söyledi. Isparta'daki 2 adet hava kirliliği ölçüm cihazıyla
yapılan ölçümler sonucunda Aralık 2008'de
148 miligram olan kükürtdioksit oranının
2009'da 35 miligrama, partikül madde
miktarının da 183 miligramdan 147
miligrama düştüğünü kaydeden Önal,
"2008 yılında ekim, kasım, aralık aylarında
bin 939 kişi solunum yolu rahatsızlığıyla
hastanede yatarak tedavi görürken, 2009'un
aynı aylarında bu sayı bin 355 kişiye
düşmüştür." dedi. (Zaman) 14 Ocak
İzmir'in Çiğli ilçesinde, demiryolu bakım
onarım aracı, hemzemin geçitte özürlü
öğrencileri taşıyan servis minibüsüne çarptı.
Kazada, 1 öğrenci hafif şekilde yaralandı.
(Zaman) 14 Ocak
Karşıyaka'da İZSU tarafından ana vananın
tamiri için açılan çukurun kapatılmaması
vatandaşların tepkisine neden oldu. Ana
cadde üzerindeki çukurun yaklaşık 15
gündür kapatılmadığını iddia eden çevre
sakinleri, "Bu çukurun kapatılması için burada bir trafik kazasının mı olması
gerekiyor" diye yetkililere tepki gösterdiler.
(Zaman) 15 Ocak
TTK Kozlu Müessesesi'ne ait işletmelerin
Kozlu Belediyesi'ne olan borcu yüzünden
suları kesilince, yerin yüzlerce metre
altından elleri ve yüzleri kömüre bulanmış
vaziyette çıkan yüzlerce maden işçisi zor
anlar yaşadı. (Zaman) 15 Ocak
Uşak'ta sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen yaşlı çift öldü. (Zaman)
15 Ocak
Denizli'de sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen 2 çocuk hayatını
kaybederken çocukların annesi de ağır
Sultanbeyli'de, büyükbaş hayvan yetiştiren
bir çiftlikte çalışan 2'si Türkmenistan
uyruklu 3 kişi, sobadan zehirlendi. 23
yaşındaki Artur Hemdemov hayatını kaybetti, ağır yaralı iki kişi hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 15 Ocak
Mersin'de orman işlerinde kocaları ile birlikte çalışan kadın işçiler, ellerinde baltaları,
sırtlarında yeni doğan bebekleri ile sabahtan
akşama kadar çalışarak ekmek paralarını
Denizli'nin kaplıcalarıyla ünlü Karahayıt
beldesinde bir pansiyonda, odadaki termal
su havuzunun musluğunun açık bırakılması
nedeniyle kükürt buharından zehirlendikleri
belirtilen iki kişiden biri öldü, diğeri tedavi
altına alındı. (Zaman) 18 Ocak
Kastamonu'da şofbenden sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen kadın
öğretmen yaşamını yitirdi. (Zaman) 17
Ocak
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde bir
otelin resepsiyon görevlisi ile müşterisi,
ortak kullanılan giriş katındaki banyonun
şofbeninden
sızan
karbonmonoksit
gazından zehirlenerek öldü. (Zaman) 16
Ocak
Adıyaman'da sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 12 kişi tedavi altına
alındı. (Zaman)
Niğde'de, karbonmonoksit gazından zehirlenen kişi öldü, eşi tedavi altına alındı.
(Zaman) 20 Ocak
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde etkili olan lodos
nedeniyle sobadan sızan gazdan zehirlenen
biri lise öğrencisi iki kız kardeş Çorlu Devlet Hastanesi yoğun bakım ünitesinde tedavi altına alındı. (Zaman) 22 Ocak
Adıyaman'da 3 gündür devam eden
sağanak yağış nedeniyle, Gerger ilçesi
Nakışlı köyünde heyelan meydana geldi.
Heyelan nedeniyle iki ev toprak altında
kaldı, 17 ev de tedbir amacıyla boşaltıldı.
(Zaman) 22 Ocak
Kayseri'nin Tomarza ilçesinde yaşlı bir
kadın, evinde ölmüş halde bulundu. Yaşlı
kadının karbonmonoksit zehirlenmesi
sonucu hayatını kaybettiği öğrenildi.
(Zaman) 22 Ocak
İstanbul'da hafta başında etkili olan şiddetli
lodos sebebiyle Kilyos Güven Burnu'nda
karaya oturan kuru yük gemisi, Marmara
Denizi'nde büyük bir çevre kirliliğine yol
açtı. Doğa Savaşçıları Çevre Koruma
Derneği Başkanı Zafer Murat Çetintaş,
gemideki yakıtın bir kısmının denizin dibine çöktüğünü belirterek, etkisinin en az
20 yıl süreceğini belirtti. (Zaman) 22 Ocak
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde. 32 Evler
Mahallesi Lale Sokak'ta yaşayan İshak
Tarkan, Kazım Duman, Adem Öğütlü ve
Mehmet Çetinkaya, evlerinin üzerine baz
istasyonu kurduran komşuları F.Ç., G.Ç.,
Ö.Ç., E.Ç. ve R.B. ile baz istasyonlarını
kuran iki GSM operatörü hakkında geçen
yıl şubat ayında Sakarya 1. Asliye Hukuk
Mahkemesi'ne dava açtı. Mahkeme
tarafından bilirkişi olarak atanan Sakarya
Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji
Uzmanı Turali Eraslan, hazırladığı raporda,
baz istasyonlarının yaydığı elektromanyetik
ışınların insan ve çevre sağlığını önemli
ölçüde etkileyebileceğine dair bilimsel veriler ve kanıtların olduğunu belirtti. (Zaman)
21 Ocak
Bursa'da bir kişi sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek öldü.
(Zaman) 21 Ocak
Malatya'nın içme suyunun sağlandığı Kaptaj mevkisine yakın olduğu ve içme suyunu
tehdit ettiği gerekçesiyle özel bir şirkete ait
taş ocağı, Vali Ulvi Saran'ın yazılı
talimatıyla kapatıldı. (Zaman) 21 Ocak
Kocaeli'nin Gölcük ilçesinde sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen aynı
aileden 4 kişiden 3'ü öldü. (Zaman) 24
Ocak
Sirkeci-Halkalı seferini yapan banliyo treni
soğuk hava nedeniyle kısa devre yaparak,
Bakırköy Yenimahalle İstasyonu'na 200
metre kala arıza yaptı. Arıza yapan trende
dondurucu soğuk altında beklemek zorunda
kalan yolcular, yaklaşık 2 saat sonra başka
bir trenle yollarına devam etti. (Zaman) 24
Ocak
Karaağaç Mahallesi'nde bulunan Sosyal
Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu'na
(SHÇEK) bağlı Öztimurlar Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi'nin yatakhanesinde,
elektrik kontağından yangın çıktı, maddi
hasar meydana geldi. (Zaman) 23 Ocak
Antalya'da 12 yaşındaki çocuk, tramvayın
çarpması sonucu ağır yaralandı. (Zaman) 23
Ocak
179
kazanıyor. Şehirlerde çalışan kadınlar
çocuklarını kreşlere bırakarak çalışırken,
orman işçileri böyle bir imkânlarının
bulunmadığını söylüyor. (Zaman) 15 Ocak
180
Türkiye'nin önemli kayak merkezlerinden
Kartalkaya'da 16 kişi karbonmonoksit
gazından zehirlendi. Köroğlu Devlet Hastanesi'nde tedavi altına alınan 16 kişiden
2'sinin durumun ağır olduğu öğrenildi.
(Zaman) 23 Ocak
Gece boyunca devam eden yağmur İstanbul'da hayatı olumsuz etkiledi. Sarıyer'de
yağmur yüzünden zeminin kayganlaşması
nedeniyle cadde üzerindeki istinat duvarı
gecekondunun üzerine çöktü. (Zaman) 23
Ocak
Bahçelievler Çavuşpaşa Caddesi Seçkin
Sokak'taki Spor Kompleksi inşaatında
çalışan işçilerin kaldığı barakada saat 20.00
sıralarında yangın çıktı. Yangını söndürmeye çalışan Ertuğrul Arslan, odadan
çıkamayarak feci şekilde can verdi.
(Zaman) 25 Ocak
Bolu'da sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen 2 kişi öldü, 1 kişi hastanede tedavi altına alındı. (Zaman) 25
Ocak
Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde sobadan
aynı aileden 6 kişi hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 25 Ocak
Afyonkarahisar'da sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen güvenlik
görevlisi kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 25
Ocak
Sivas'ta sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen 60 kişi, hastanelerde
tedavi altına alındı. (Zaman) 25 Ocak
E-5 Karayolu üzerinde hareket halindeki
TIR'ın açılan damperi köprüyü çökertti.
Köprüden geçmekte olan bir kişi hafif
şekilde yaralandı. E-5 Avcılar istikametinde
yol uzun süreli trafiğe kapandı. (Zaman) 25
Ocak
Konya'da şiddetli lodos nedeniyle sobadan
sızan karbonmonoksit gazından 5'i çocuk,
25 kişi zehirlendi. (Zaman) 25 Ocak
Antalya'nın Alanya ilçesine bağlı Demirtaş
beldesinde, Norveçli ailelerin yaşadığı sitede istinat duvarı çökerek apartmanın giriş
kapısını kapattı. Binadan çıkamayan
dördüncü kattaki aile itfaiye ekiplerince
çıkarıldı. (Zaman) 25 Ocak
Bursa'nın merkez Yıldırım ilçesinde aynı
aileden 8 kişi sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. (Zaman) 26 Ocak
Zonguldak'ın merkeze bağlı Muslu
beldesinde, bir kişi donarak öldü. (Zaman)
26 Ocak
Aydın'ın Söke ilçesinde 9 aylık hamile
kadın, şofbenden sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenerek öldü. (Zaman) 26
Ocak
Küçükçekmece E-5 Karayolu'nda iki gün
ara ile ikinci TIR kazası meydana geldi.
(Zaman) 27 Ocak
Zonguldak- Ereğli karayolunda kayan 2
yolcu otobüsü yol kenarındaki kanala yan
yatttı. Otobüslerde mahsur kalan yaklaşık
30 yolcu 5 saat sonra kurtarıldı. Araç
sürücüleri ve yolcular, kazayı bildirmelerin
ardından 2 saat geçmesine rağmen yardım
etmeye gelmeyen Karayolları ekiplerine,
tuzlama yapılmadığı gerekçesiyle tepki
gösterdi. (Zaman) 26 Ocak
Gaziantep'in Nizip ilçesinde, sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen 18
kişi hastaneye kaldırıldı. (Zaman)
Bolu'nun Göynük ilçesinde buzlanan yolda,
tırla çarpışan minibüste ölenlerin sayısı 5'e
yükseldi. (Zaman) 27 Ocak
Afyonkarahisar'ın Sinanpaşa ilçesinde bir
evin bacasından kaynaklanan yangında 2 ev
kullanılamaz hale geldi. (Zaman) 27 Ocak
Muğla'nın Datça ilçesinde geçen hafta
şiddetli yağışın ardından oluşan sele
kapılarak kaybolduğu iddia edilen kadının
cesedi bulundu. (Zaman) 28 Ocak
Bursa'nın İnegöl ilçesinde yatak odalarına
kap içinde koydukları odun kömürüyle
ısınmaya çalışan çift, zehirlenerek öldü.
(Zaman) 28 Ocak
Kocaeli'nde eşi ve 2 çocuğunu yarı yıl tatili
nedeniyle İstanbul'a gönderen bir kişi,
yalnız kaldığı evinde sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını
Bingöl'de kitap almak için evinden
ayrıldıktan sonra kendisinden haber
Kocaeli'nde aşırı yağış nedeniyle meydana
gelen heyelanda, yolun aşağı kısımdaki 3
evin üzerine çöktüğü olayın ardından, tedbir
amaçlı 33 evin tahliye edildiği bildirildi.
(Zaman) 30 Ocak
Denizli'de banyoda şofbenden sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 12
yaşındaki ilköğretim öğrencisi öldü.
(Zaman) 29 Ocak
İDO'ya ait Mehmet Reis isimli deniz otobüsü ile kuru yük gemisinin Küçükçekmece
açıklarında çarpışması sonucu yaralanan 18
kişi, Fatih'teki Özel Medical Park Hastanesi'ne getirildi. (Zaman) 29 Ocak
Bursa'da, dün akşam saatlerinden itibaren
etkili olan lodos nedeniyle sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen 30'u
aşkın kişi hastanelere müracaat etti.
(Zaman) 29 Ocak
Balıkesir'in Edremit ilçesi Zeytinli
beldesinde bir apartmanın alt katında çıkan
yangında, 9 kişi karbonmonoksit gazından
zehirlendi. Elektrik kontağında çıktığı tahmin edilen yangınla ilgili soruşturma
sürdürülüyor. (Zaman) 29 Ocak
Kaçak elektrik kullanan 76 yaşındaki
vatandaşa 1 yıl 8 ay evden dışarı çıkmama
cezası verildi. (Zaman) 29 Ocak
Tokat'ın Zile ilçesinde, donan göletin üzerinde yürüyen 2 çocuk, buzun kırılması
sonucu suya düşerek, boğuldu. (Zaman) 29
Ocak
Ankara'nın Yenimahalle ilçesinde karbonmonoksit gazından zehirlenen aynı aileden
8 kişi hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 29
Ocak
Eskişehir'de şofbenden sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 5 kişi tedavi
altına alındı. (Zaman) 30 Ocak
Zonguldak'ta suların çok tazyikli olması nedeniyle soğuk havalarda don tutan
boruların, su sayaçlarını patlattığını ifade
eden Zonguldak Su Sayacı Sorumlusu
Şafak Bostancı, son 5 günde 450 civarında
su sayacı patlama vakası yaşandığını
söyledi. (Zaman) 31 Ocak
Balıkesir'de yaşlı kadın ile oğlu, sobadan
sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek öldü. (Zaman) 31 Ocak
Kayseri'de bir inşaat firması tarafından
yürütülen toplu konut yapı kooperatifinin
üyelik taksitlerinin artırılmasını protesto
eden üyeleri, çatıya çıkarak protesto gösterisi yaptı. Yaklaşık bir saat boyunca 12'inci
katta dondurucu soğuğa rağmen eylemlerini
sürdüren göstericilerin atlama ihtimaline
karşı, hava yatağını şişiren itfaiye ekipleri,
binanın altına yerleştirdi. Müteahhidin
kalitesiz malzeme kullandığını ileri süren
eylemciler, yeni olmasına rağmen binaların
duvarlarında çatlama meydana geldiğini,
bina kalitesinin verdikleri paranın çok
altında olduğunu söyledi. 304 üyenin
bulunduğu kooperatifte eylem yapanların
azlığına dikkat çeken vatandaşlar, evlerinin
balkon ve pencerelerinden kendilerini
izleyenlere de seslenerek, "Susma sustukça
sıra sana gelecek." diyerek destek vermeye
çağırdı. Polisin yaptığı görüşme sonrasında
çatıdan inmeye ikna olan göstericiler,
eylemlerine son verdi. Slogan atıp ellerindeki dövizlerle ekip otolarına bindirilen
eylemciler, ifadeleri alınmak üzere polis
merkezine götürüldü. (Zaman) 31 Ocak
TEDAŞ, İzmir Torbalı’da 22 okul ve İlçe
Milli Eğitim Müdürlüğü ile İzmir genelinde
bir çok okulun ve hatta Halk Eğitim merkezlerinin ödenmemiş borçları yüzünden
elektriğini kesti. Okullara daha önce uyarı
yazıları yollayan TEDAŞ’ın enerjisiz
bıraktığı okullar ise, velilerin üzerine
yıkılmış giderlerini karşılamakta zorlanıyor.
Son olarak Gediz Elektrik Anonim Şirketi
İzmir İl Müdürlüğü bölge işletmelerinde
ulaştırdığı resmi yazıyla 28 Ocak 2010
itibari ile derhal kesme işlemlerinin
başlatılması emrini verdi. Eğitim-Sen
şubelerinden alınan bilgiye göre ise, tatil
dönemi olmasına rağmen okullarda idari
kadro, öğretmen ve hizmetlilerin bulunduğu
ve kışın soğuk yüzünü gösterdiği bugünlerde aydınlanmanın yanı sıra ısınmadan da
mahrum kaldıkları bildirildi. (Evrensel) 30
Ocak
181
alınamayan ve önceki gün cesedi bulunan
Asliye Ayaz'ın otopsi sonucuna göre Çapakçur Deresi'nden karşıya geçmeye
çalışırken akıntıya kapılarak boğulmuş
olabileceği belirtiliyor. (Zaman) 28 Ocak
182
Enerji Bakanı Taner Yıldız, son bir yılda
eylül 2009 itibariyle toplam 6 milyon 634
bin abonenin borcu nedeniyle elektriğinin
kesildiğini bildirdi. Yıldız, aynı dönemde
enerjisi bağlanan abone sayısını 5 milyon
391 bin 438 olarak açıklarken 1 Ocak 200924 Aralık 2009 tarihleri arasında tahakkuka
bağlanan kaçak adedinin 139 bin 195,
tahakkuk edilen kaçak miktarının da 744
milyon 809 bin 671 kWh olduğunu bildirdi.
Bakan Yıldız savcılığa verilen kaçak
sayısını da 66 bin 439 olarak açıkladı.
(Evrensel) 28 Ocak
Atatürk, İnönü, Kızılay ve Evka-4 mahallelerindeki GSM baz istasyonlarına karşı
yapılan basın açıklamasının ardından bir de
halk toplantısı gerçekleştirildi. Açıklamada
mahalle halkının tepkisi dile getirilirken,
yapılan toplantıda konunun uzmanları ile
mahalle halkı sorunlarına çözüm aradı.
(Evrensel) 26 Ocak
ŞUBAT
Daha önce bir çiftçinin Afşin-Elbistan Termik Santralı'nın tarlasını kirlettiği gerekçesiyle 110 bin lira tazminat kazandığı Afşin
ilçesinde ayakları başında, vücudu olmayan, organları dışarıda buzağı doğdu.
Veteriner Hekim Ferhat Fedakar, genetik
bozukluğa santrallardan yayılan zehirli
gazların neden olmuş olabileceğini belirtti.
(Radikal) 20 Şubat
Muş'un Varto ilçesine bağlı Taşçı köylüleri,
her yıl kanserden dolayı yakınlarını kaybediyor. Köyde bugüne kadar yaklaşık 60
kişinin kanser hastalığından öldüğü, 10
kişinin de kansere karşı halen tedavilerinin
devam
ettiği
belirtiliyor.
Kanser
hastalığının, 1968 yılında Varto depreminden sonra Seki köyünden bölgede bulunan Sazlıca, Leylek, Alangöz ve Taşcı
köylerine getirilen içme suyunun tüketilmesiyle başladığı öğrenildi. 1968 yılından
sonra bölgedeki 5 köyde toplam 100'ü aşkın
kişinin hayatını kaybettiği ve 10 kişinin ise
tedavisinin devam ettiği açıklandı. (Zaman)
4 Şubat
Kürt illerindeki barajların Türkiye’nin enerji ihtiyacının büyük bir kısmını karşılarken,
Diyarbakır’da
halkın
karanlıkta
bırakılmasına tepkiler yükselmeye devam
ediyor. Özellikle Sur ve Bağlar ilçesinde
‘Kaçak kullanılıyor’ gerekçesiyle elektriklerin verilmemesine tepki gösteren
vatandaşlar sokağa döküldü. (ANF) 20
Şubat
Diyarbakır’ın Sur ilçesi Hasırlı mahallesinde bulunan Paşa Hamamı
yıkılmakla yüz yüze bırakıldı. Tarihi
hamamın duvar ve kubbelerin bir bölümü
yıkılırken, restorasyon yapmak için Sur
Belediyesi’nin yaptığı başvuru İl Kültür
Müdürlüğü’nce kabul edilmedi. (ANF) 21
şubat
Samsun Çevre Meclisi üyeleri ile
Tekkeköylü bir grup kadın, Samsun
Büyükşehir Belediyesi önünde Başkan
Yusuf Ziya Yılmaz'ı protesto etti. Eylemciler
Tekkeköy'e
kurulan
kömür
depolarından getirdikleri temsili bir poşet
kömürü belediye bahçesine döktü.
Erzurum’un Karadeniz bölgesine yakın
kesimlerinde yaptırılacak 100 HES için
DSİ’nin Tortum’da düzenlediği toplantıya
katılan Vali Sebahattin Öztürk, TEMA
Erzurum Temsilcisi Işıl Bedirhanoğlu ile
tartıştı. (Radikal) 23 Şubat
BEDAŞ İstanbullulardan fazla para almak
için her yolu deniyor. Gecikmiş elektrik
faturası ödemesi olanlardan hayali icra
davasının paraları da kesiliyor. Gecikmiş
borçlar için mahkeme kuruluyor, icra kararı
alınıyor, her icra davasına ayrı avukata
vekâlet veriyor. Aslında ne mahkeme ne
icra kararı ne de avukat var. Ama bunların
tamamı faturalara gerçekmiş gibi
yansıtılıyor. (Sendika.org) 24 Şubat
Beyoğlu'nun kültürel yaşamının ayrılmaz
parçalarından tarihi Alkazar sineması
kapanıyor. Ticari filmleri gösteren büyük
sinema salonlarıyla başetmenin artık
mümkün olmadığını öne süren sinema
yönetimi kapatma kararını kamuoyuna
duyurdu. (Sendika.org) 25 Şubat
Yaklaşık 100 kas hastası 26 Şubat’ta Kas
Hastalıkları Derneği’nin tahliyesine karşı
İBB önünde eylem yapıp ‘Derneğimize
dokunma’ çağrısında bulundu. Yapılan
Tunceli’nin Pülümür İlçesi’nde özel bir
şirket tarafından yapılacak olan HES için
ÇED raporu hazırlamaya giden Çevre ve
Orman İl Müdürlüğü ekipleri ile özel şirket
temsilcileri çevrecilerin tepkisiyle karşılaştı.
Fatih Belediyesi’nin kimseye haber vermeden yineleme kapsamına aldığı Fener, Balat
ve Ayvansaray halkı evlerine ve tarihlerine
sahip çıkıyor. Fatih Belediyesinin bir süreden beri polis, zabıta ve itfaiye ile terör
estirdiği mahalle halkı “yıkıma dur demek”
ve seslerini daha güçlü duyurmak için 17
Şubat saat 12.00’de bir basın açıklaması
düzenleyecek. (Sendika.org) 16 Şubat
Ege Mahallesi’nde otobüsün geç gelmesini
protesto eden yaklaşık 100 kişi polis
tarafından göz altına alındı ve karakolda
sabahladı. (Sendika.org) 11 Şubat
Fatih Belediyesi, kentsel dönüşüme karşı
direnen Fener, Balat ve Ayvansaray halkının
evlerine astığı ‘evime dokunma’ yazılı
pankartlara savaş açtı. Evlere asılı
pankartları indirmek için Belediyenin bütün
olanakları seferber edildi. (Sendika.org) 13
Şubat
İBB, metrobüs zamlarına karşı gelişen
parasız ulaşım hakkı eylemleri ve Halkevleri'nin yürüttüğü hukuk mücadelesi sonucunda pes ederek zamları geri çekti.
Halkevciler, 85 zamlı günün tazmini için,
28 gün parasız biniş sağlanması ve aylık
akbil kullanan herkesin, üç ay boyunca kesilen toplam 120 kontörü, bir sonraki yükleme döneminde yüklenmesi konusunda
öneride bulundu. (Sendika.org) 9 Şubat
Vakit Gazetesi tarafından kutsal değerlere
hakaret edildiği iddia edilerek hedef gösterilen Yala Ama Yutma oyununun
sahnelendiği Kumbaracı 50, Beyoğlu
Belediyesi tarafından mühürlendi. Oyunda
yer alan sanatçılar valilik ve emniyete
başvurarak koruma talep etti. (Hürriyet) 10
Şubat
Düzce Belediyesi, hak sahiplerinin açtığı
davada haksız bulunmasına rağmen
Camikebir Mahallesi’nde uygulamak
istediği kentsel dönüşüm projesinde ısrarcı
tutumunu sürdürüyor. Düzce Belediye
Meclisi son toplantısında Camikebir Mahallesi’nde Kentsel Dönüşüm alanı olarak
belirlenen bölümde yeni düzenlemeler yaparken, daha önce mahkeme, kamu yararına
uygun olmadığı için meclis kararının iptalini uygun bulmuştu. (Sendika.org) 10 Şubat
UEDAŞ’ın
özelleştirilmesi
Bursa
Özelleştirme Karşıtı Platform tarafından
düzenlenen bir basın açıklaması ile protesto
edildi. (Sendika.org) 12 Şubat
Muğla’nın Köyceğiz ilçesine bağlı köylerine yapılacak HES’e karşı nöbet tutan ve kesilen anıt ağaçların kütüklerini de 'delil'
olarak koruyan Yuvarlakçay halkını jandarma da aşamadı. (Radikal) 8 Şubat
Muğla'nın Köyceğiz İlçesi’ne bağlı
Beyobası Beldesi’nden geçen Yuvarlakçay
Irmağı’na kurulacak HES’e tepkiler dinmiyor. Daha önce yapılan eylemlerin
ardından köylüler şimdi de, su kaynağının
başında 24 saat boyunca nöbet tutuyor.
(ANF) 9 Şubat
Rize İdare Mahkemesi, Fındıklı’da
yapılmak istenen iki HES projesini çarpıcı
gerekçelerle durdurdu. Mahkemenin
kararlarında iki önemli nokta dikkat çekti:
1) Santrallara onay verilmesini sağlayan
ÇED raporlarına sadece prosedür gözüyle
bakılıyor. 2) Havza planlaması yapılmadan
HES planlaması yapılmamalı. Çevreciler
mahkemenin kararının halen Türkiye’de
yapılmak istenen 1.601 HES projesine de
emsal teşkil edeceğini savunuyor. (Radikal)
3 Şubat
Binlerce Batıkentli ücretsiz ulaşım hakkını
kullanınca belediye metro seferini bir buçuk
saat gecikmeli hareket etti. Batıkentliler
parasız ulaşım ve Tekel işçilerine destek
sloganları attı. (Sendika.org) 4 Şubat
EGEÇEP ve Elele Hareketi, Efemçukuru
altın madeni projesiyle İzmir'deki içme
sularının kirlenmesine dikkat çekmek
amacıyla İZSU Genel Müdürlüğü önünde
basın açıklaması yaptı. (Günlük) 21 Şubat
Rize'de, Tek Gıda-İş Sendikası Bölge
183
basın açıklamasında, 1992 yılında Bakanlar
Kurulu tarafından “Kamu Yararına Çalışan
Dernek” statüsüne alınan bir derneğin
bugün “kamu menfaati” gerekçesiyle İBB
tarafınca tahliye edilmesinin gülünç olduğu
söylendi. (Sendika.org) 27 Şubat
184
Başkanlığı toplantı salonunda önceki gün 9
ilden 36 platformun 57 temsilcisinin
katıldığı Derelerin Kardeşliği Platformu
Bölge Koordinasyon Kurulu Toplantısı'nın
sonuç bildirisinde, bölgede yapımı planlanan ve yargı kararlarına karşın yapımı
devam eden HES projeleri ile iletim hatları
nedeniyle yaşam alanlarının büyük ölçüde
tahrip edildiği kaydedildi. Platformun, tüm
canlıların yaşam kaynağı olan suyun sadece
enerji kaynağı ve para kazanma aracı olarak
görülmesini reddettiğinin ifade edildiği
bildiride, şu görüşlere yer verildi: 'Sudan
elde edilmeye çalışılan enerjinin alternatifi
vardır. Oysa doğamızın alternatifi yoktur.
Su ticari bir mal değil, tüm canlıların
yaşamını sürdürebilmek için ulaşmaya
hakkının olduğu doğal bir varlık, ekolojik
sistemin bir parçasıdır. Su, bulunduğu
ortamın asli unsurudur. Hiçbir şekilde
yatağı değiştirilemez, bulunduğu alandan
başka bir alana taşınamaz.” (Günlük) 22
Şubat
İstanbul'da Beyoğlu Belediyesi'nin yenileme projesi kapsamında Tarlabaşı'nda
yıkmak istediği binalara karşı açılan dava
henüz sonuçlanmamışken mülk sahiplerine
gönderilen tebligatta evlerini satmaları istendi. 'Yıpranan Kent Dokularının Yenilenmesi, Korunması ve Kullanılması Hakkında
Kanun Tasarısına' dayanılarak 'Yenileme
projesine' dahil edilen Tarlabaşı'nda, 209'u
tarihi eser statüsündeki 278 binanın
yıkılmak istenmesine karşı Mimarlar Odası
tarafından açılan yürütmeyi durdurma
davası devam ediyor. Ancak Beyoğlu
Belediyesi davanın sonuçlanmasını beklemeden mülk sahiplerine gönderdiği tebligatta 'Projeye katılım hususunda sizinle
mutabakat sağlanamamıştır' diyerek
oluşturulan komisyon tarafından gerçek
değerinin altındaki bedellerle mülk sahiplerinden evlerini satmasını istedi. (Günlük)
24 Şubat
Hatay'ın Yayladağı ilçesine bağlı 100 haneli
Sürütme Köyü sakinleri, yıllardır su
ihtiyaçlarını 4 kilometre uzakta bulunan
kuyulardan karşılıyorlar. (Günlük) 25 Şubat
Urfa İl Hıfzıssıhha Kurulu'nun düzenlediği
toplantıya köylerine ilişkin elektrik, yol ve
su sorunlarını içeren dosyalarla gelen
muhtarlar, toplantının konusunun kuduz ve
bazı bulaşıcı hastalıklara ilişkin bilgilendirme olduğunu öğrenince toplantıyı
terk etti. (Günlük) 25 Şubat
Samsun'un Salıpazarı ilçesinde bir aile
yaklaşık 8 yıldır kalacak evleri olmadığı
için tahta ve naylondan yaptıkları çadırda
yaşam mücadelesi veriyor. (Günlük) 3
Şubat
Hakkari
Valiliği'ne
bağlı
Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu
tarafından dağıtılan kömürün, kalitesiz
olduğu ve kentte hava kirliliğine neden
olduğu kaydedildi. (Günlük) 6 Şubat
Gümüşhane'nin Torul ilçesindeki Çit Deresi
üzerine yapılması planlanan 7 adet HES'e,
bölge halkı karşı çıkıyor. 2009 yılı
rakamlarına göre, 355 HES projesinin
yürütüldüğü Doğu Karadeniz illerinden,
36'sının yapılmasının planlandığı ve bu
konuda en az sorunla karşılaşıldığı belirtilen
Gümüşhane'de yurttaşlar HES istemiyorlar.
(Günlük) 6 Şubat
Antalya'da şiddetli yağış ve fırtına nedeniyle 2 kişi yaşamını yitirdi. Kentte sel
sularına kapılan bir kişi ise hala aranıyor.
Arkadaşlarını kiraladıkları botla sığındığı
ağaçtan 7 saat sonra kurtaranlar ise, sivil
savunma ekiplerini suçladı. (Günlük) 10
Şubat
Yurdun batı kesiminde yaşanan yoğun
yağışlar nedeniyle Tunca nehrinden sonra
Meriç nehri de taştı. Yağışlar Meriç
Nehri'nin Kirişhane mevkisindeki alçak
kesimleri yatağınında taşmasına neden
oldu. Tunca Nehri'nin taşması sonucu 8
Şubat'ta ulaşıma kapanan Sarayiçi mevkisindeki Kanuni, Fatih ve Yalnızgöz
köprüleri halen ulaşıma kapalı bulunuyor.
Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nin
yapıldığı Er Meydanı, Adalet Kasrı, Balkan
Savaşı Şehitliği, Av Köşkü, Tunca Nehri
kenarındaki balıkçı barınakları, bazı
restoranlar, deri atölyesi, un fabrikası, çok
sayıda bağevi, kullanılmayan Kasımpaşa
Camisi ve futbol sahalarını su bastı. (Günlük) 15 Şubat
Manisa'nın Selendi ilçesindeki bir köye
bağlı mahallede elektrik bulunmuyor.
Hakkari ile Yüksekova, Çukurca ve
Göç ederek geldikleri Çanakkale’de kendi
mahallelerini oluşturan yaklaşık 300
Roman, Sarıçay kenarında yaptıkları
gecekondularında, hurda ve çöp toplayarak
ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma
Vakfı ile belediyenin katkılarıyla ayakta
durmaya çalışıyor. (Günlük) 21 Şubat
Aydın'ın Ortaklar Beldesi'nde mezarlık
civarında yüksek gerilim hattına kapılan 17
yaşındaki Mehmet Nuri Özdemir isimli
çocuk, ağır yaralandı. (ANF) 23 Şubat
İzmir'in Torbalı ilçesinde bir gece
kulübünde gaz sıkışması yüzünden meydana gelen patlamada 2 kişi yaralandı.
(ANF) 7 Şubat
Van'ın Başkale ilçesine bağlı İran sınırında
bulunan Güvendik köyünde içme suyu
sıkıntısı yaşayan ve yıllardır ihtiyaçlarını
eşeklerin sırtında taşıyan vatandaşlar su
sorunlarının çözülmesini bekliyor. (ANF) 3
Şubat
Diyarbakır Merkez Şehitlik Mahallesi 287
sokak 15 nolu evde ikamet eden Mehmet
Bulak'a ait evin bahçe duvarı aşı yağış nedeniyle yıkıldı, 7 yaşındaki Zilan Bulak
hayatını yitirdi. (ANF) 3 Şubat
Yozgat'ta şofbenden sızan gazdan zehirlenen genç kız, hastanede öldü. (Zaman)
2 Şubat
Bitlis Kalesi'nde meydana gelen kaya
kopmaları nedeniyle bugün öğle saatlerinde
yaya ve araç trafiği aksadı. (Zaman) 1 Şubat
Bursa'da, saatteki hızı 60 kilometreyi bulan
lodos sebebiyle sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 70 kişi hastanelere müracaat etti. (Zaman) 1 Şubat
Ankara'nın Sincan ilçesinde kombiden
sızan doğal gazdan zehirlenen 3'ü aynı aile-
den 4 kişi hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 1
Şubat
Zonguldak'ta bir otomobilin, yayaya
çarparak ölümüne yol açması sebebiyle
taksi sürücüleri ve esnaf yolu trafiğe kapatarak bölgedeki tehlikeye dikkat çekti.
(Zaman) 3 Şubat
Diyarbakır'da devrilen tuvalet duvarının
altına kalan 8 yaşındaki çocuk öldü.
(Zaman) 3 Şubat
Antalya'nın Manavgat ilçesine bağlı
Çeltikçi köyünde meydana gelen hortum
nedeniyle eski taş yapı evin duvarı ve çatısı
yıkıldı, okulun çatısı uçtu. Hortumda, Naci
Aydın'a ait eski taş yapı evin duvarı ve çatısı
yıkıldı, Manavgat Rehberlik ve Araştırma
Merkezi okul binasının çatısı uçtu. (Zaman)
3 Şubat
Şanlıurfa'nın Harran ilçesinde, su dolu tezek
çukuruna düşen 1 yaşındaki kız öldü.
(Zaman) 4 Şubat
Kar yağışı nedeniyle D-100 karayolunun
Bolu kesiminde kalan kamyon, tanker ve
TIR sürücüleri Karayolları ekiplerine tepki
gösterdi. (Zaman) 4 Şubat
Diyarbakır'da 4 Şubat 2007'de çöken
metruk binanın altında kalan Abdullah
Köse'nin bacak ve kolları ezildi.O dönem
15 yaşında olan Abdullah Köse
arkadaşlarına göre daha şanslıydı. Bacak ve
kolları ezilen genç, enkazdan ağır yaralı
olarak kurtarıldı. Önce hastanede ardından
evinde 1 yıl yatarak tedavi gördü. Sağ ayağı
sakat kalan gencin iyileşmesi için İstanbul
veya Ankara'ya gidip ameliyat olması
gerekiyordu. Köse ailesi, çöken apartmanın
müteahhidi ile ruhsatı veren belediyeden
alınacak tazminatı Abdullah'ın iyileşmesi
için harcayacaktı. Olayın üzerinden 3 yıl
geçmesine rağmen, Adli Tıp'ın vereceği
sakatlık oranıyla ilgili rapor hazırlanmadı.
Bu sebeple açılan ceza ve tazminat davaları
bir arpa boyu yol ilerleyemedi. Diyarbakır
Cumhuriyet Başsavcılığı, binanın tahliye
edilmesinden hemen sonra belediye
görevlilerinin neden yıkımı gerçekleştirmedikleri ve binaya giriş-çıkışları engellemedikleri konularında soruşturma
açmıştı. Binaya 5 kat ruhsat verilmesine
rağmen 8 kat inşa edilmesiyle ilgili de o
185
Şemdinli ilçelerinde 6 barajın yapım
çalışmaları sürüyor. 2011 yılında bitirilmesi
planlanan ve DSİ Genel Müdürlüğü
tarafından yapılan barajların hayata
geçmesi durumunda binlerce dönüm tarım
arazisi sular altında kalacak. STK temsilcileri ve vatandaşlar, barajların Hakkari'ye bir
yararının olmayacağını belirterek, yeni bir
göç dalgasına sebep olacağı endişesini
taşıyor. (Günlük) 18 Şubat
186
dönem Kayapınar Belediyesi'nde görevli
imar dairesi yetkilileri ve müteahhitlik
firması hakkında soruşturma başlatılmıştı.
Ardından ceza ve tazminat davaları açıldı.
Ancak 3 yıldır sonuçlanmadı. (Zaman) 4
Şubat
Tokat'ta, bir taş ocağında dinamitle taş
patlatılması sırasında bir kişi yaralandı.
Bölgedeki çok sayıda evin üzerine düşen ve
bazı yapıların çatılarını delerek, içeri giren
irili ufaklı taş parçaları hasara neden oldu.
(Zaman) 9 Şubat
Sakarya'da maddi sıkıntı sebebiyle kömür
alamayan, kaymakamlıktan da eli boş
dönen aile kanepelerini yakarak ısınmaya
çalıştı. (Zaman) 5 Şubat
Ankara Altındağ'da sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen yaşlı çift
Aydın'ın Kuşadası ilçesinde bir kişi sobadan
sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek yaşamını yitirdi. (Zaman) 5
Şubat
İzmir'de sıcaklıkların düşmesiyle hava
kirliliğinde artış gözlendi. (Zaman) 5 Şubat
Eskişehir'de, bir apartmanda çıkan
yangında 20 kişi dumandan etkilendi.
(Zaman) 6 Şubat
Antalya’da sağanak yağmur nedeniyle
Yeşildere ve Gebizli mahallesini su bastı.
(Zaman) 8 Şubat
Yarıyıl tatili için geldiği Edremit'te çıkan
yangında dumandan zehirlenen genç kız,
yaşamını kaybetti. (Zaman) 8 Şubat
zehirlenen genç kadın hayatını kaybetti.
(Zaman) 9 Şubat
Hakkari-Yüksekova kara yolunda üzerine
kaya parçaları düşen otomobilde 1 kişi
öldü, 3 kişi de yaralandı. (Zaman) 10 Şubat
Kütahya'da bir köyde, şebekeden verilen
içme suyundan zehirlendiği şüphesiyle 9
kadın ve 4 çocuk hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 10 Şubat
Tunca Nehri etrafında bulunan toprak seddin patlaması sonucu Edirne merkeze bağlı
Değirmenyeni Köyü'nde evler sular altında
kaldı. (Zaman) 12 Şubat
Bursa'da son günlerde etkili olan yağışlar
nedeniyle oluşan heyelanda, 5 kişinin
yaşadığı evin terasına kaya parçaları ve
toprak yığını düştü. (Zaman) 8 Şubat
Ankara'nın Gölbaşı ilçesinde bulunan bir
baz istasyonunun istinat duvarı çöktü.
Vericinin altında bulunan binalarda oturan
bazı vatandaşlar vericinin yıkılma tehlikesi
taşıdığı gerekçesiyle evlerinden çıktı.
(Zaman) 12 Şubat
Konya'da gece sobadan sızan gazdan zehirlenen 4 ayrı aileden 12 kişi hastanelere
kaldırıldı. (Zaman) 8 Şubat
Kayseri'de anne ile oğlu, sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek öldü.
(Zaman) 12 Şubat
Şanlıurfa'da yeni açılan otogarın engelli
asansörüne binen bir kişi asansör bozulunca
4 saat asansörde mahsur kaldı. Gece geç
saat
olması
nedeniyle
asansörcü
bulunamadığı için Ali Çiftçi, sabaha kadar
burada beklemek zorunda kaldı. (Zaman) 7
Şubat
Konya'nın Ereğli ilçesinde iki katlı kerpiç
bir evin çökmesi sonucu iki kişi yaralandı.
(Zaman) 12 Şubat
Hatay'ın Erzin ilçesinde sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 2 kız
kardeşten birisinin öldüğü, diğerinin de hastanede tedavi altına alındığı bildirildi.
(Zaman) 9 Şubat
Samsun'da tek katlı evin çöken çatısının
altında kalan yaşlı kadın ve torununu
komşuları kurtardı. (Zaman) 9 Şubat
Gaziantep’te kirayı ödeyemeyince kendilerini sokakta bulan Tok ailesi, çareyi parka
sığınmakta buldu. (Zaman) 15 Şubat
İzmir'de yalnız yaşayan ihtiyar bir kadın,
leketrik kontağından çıkan yangında
yaşamını kaybetti. (Zaman) 12 Şubat
Sivas'ın Gemerek ilçesinde sokakta oynarken elektrik akımına kapılan çocuk öldü.
(Zaman) 12 Şubat
İzmir'in Bayraklı ilçesinde belediye otobüsünün yoldan çıkarak bir eve girmesi
Çekmeköy'de genç çift sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek
hayatını kaybetti, 4 yaşındaki kızları ise
ölümden kurtuldu. (Zaman) 16 Şubat
Osmaniye'de sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen yaşlı çift, komşuları
tarafından ölü bulundu. (Zaman) 16 Şubat
Denizli merkez ile merkeze bağlı beldelerden karbonmonoksit gazından zehirlenen
11'i çocuk 53 kişinin Denizli Devlet Hastanesi ile Servergazi Devlet Hastanesine
müracaat ettiği öğrenildi. (Zaman) 15 Şubat
Ankara'nın Çubuk ilçesinde balkonda bulunan çanak anteni düzeltmeye çalışan kadın,
elektrik akımına kapıldı. (Zaman) 20 Şubat
TOKİ tarafından Korubaşı Mahallesi'ne
yapılan binaların kullanması için TOKİ
tarafından yaptırılan 24 derslikli okulun
yapım çalışmalarının kısa sürede
tamamlanacağı ve eğitim öğretime
başlayacağı belirtiliyor. Ancak, TOKİ
konutlarında oturan öğrencilerin bu okula
gidebilmeleri için yaklaşık 2,5 kilometrelik
bir yol kat etmesi gerekiyor. (Zaman) 24
Şubat
Bolu'nun Yeniçağa ilçesinde, sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen kişi
yaşamını yitirdi. (Zaman) 21 Şubat
Tekirdağ'ın Hayrabolu ilçesinde kaldığı
kulübede çıkan yangında eşyasını kurtarmak isteyen yaşlı kadın, alevlerin arasında
kalarak yaşamını yitirdi. (Zaman) 22 Şubat
Niğde'de, sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen genç öğretmen
yaşamını yitirdi. (Zaman) 22 Şubat
Aksaray'ın Gülağaç ilçesinde karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle 2 kişi
Siirt'in Şirvan ilçesi İncekaya köyünde
faaliyet gösteren taş ocağında kullanılan dinamitler sebebiyle köy evleri zarar gördü.
(Zaman) 22 Şubat
Sivas'ın Zara ilçesinde sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen yaşlı çift
öldü. (Zaman) 21 Şubat
Metrobüs hattında özellikle duraklar
arasındaki mesafenin uzaklığı ve bazı
durakların çevreyle olan bağlantısının
yetersizliği vatandaşların tehlikeli bir
şekilde caddeler arasında yürümesine neden
oluyor. Çaresiz vatandaş, metrobüsü kullanarak kazanacağı vakti yollarda yürüyerek
kaybediyor. Bunun en ilginç örneği ise
Okmeydanı durağında yaşanıyor. Durağın
bulunduğu E-5 yolu ile yakın çevreden
durağa ulaşmak isteyenler için herhangi bir
merdiven veya üst geçit bulunmuyor. Bariyerlerle çevrili yolla E-5'in altından geçip
Kasımpaşa'ya doğru inen bu kavşakta herhangi bir trafik ışığı bulunmaması da ayrı
bir sorun. (Zaman) 23 Şubat
Ordu'nun Fatsa ilçesinde, şofbenden sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen lise
son sınıf öğrencisi hayatını kaybetti.
(Zaman) 26 Şubat
Muğla'nın Fethiye ilçesinde sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen anne
ve 15 aylık oğlu yaşamını yitirdi. (Zaman)
26 Şubat
Sakarya'nın Karasu ilçesinde, deniz suyunun taşmasıyla birlikte son iki yıl içinde 40
yazlık ev yıkıldı. Yapılan bariyerler yetersiz
kalırken, bazı bölgelerde deniz suları 60
metrelik sahili yuttu. (Zaman) 28 Şubat
MART
Niğde’nin Ulukışla ilçesinde siyanürle altın
arama girişimlerine karşı bir miting
düzenleyen iki bin kişi “Siyanüre Hayır”
dedi. (Sendika.org) 21 Mart
Doğu Karadeniz'deki dereler üzerinde
yapılması planlanan HES’lere karşı bin
kişinin katıldığı yürüyüşün çağrıcılığını
Bursa Su Platformu, Doğa-Der, Bursa
Artvin Su Platformu, Bursa Dersimliler
Kültür ve Dayanışma Derneği yaptı.
Irak kalıcı konutlarında oturan Arızlılı depremzedeler, her ay alınan 180 lira aidat
parasını ödeyemedikleri için icralık oldu.
Tunceli'de yapımı tamamlanan Mercan
187
sonucu ilk belirlemelere göre 18 kişi
yaralandı. (Zaman) 17 Şubat
188
HES’in milli park sınırları içerisinde
kurulduğu iddiasıyla ilgililer hakkında suç
duyurusunda
bulunuldu.
Tunceli
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunan avukat Barış Yıldırım,
adliye önünde gazetecilere yaptığı
açıklamada, 2006'da elektrik üretimine
başlayan Mercan HES'in Munzur Vadisi
Milli Parkı Sınırları içerisinde yer aldığını
iddia etti. (Hürriyet) 17 Mart
17 Mart günü akşam saatlerinde, Hacettepe
ve ODTÜ’de Öğrenci Kolektiflerinden
üniversiteliler otobüslere parasız binme
eylemi yaptılar. Eylem sonrası Hacettepe’de 27, ODTÜ’de ise 100 üniversiteli
gözaltına alındı. Yaşanan gözaltılar sonrası
ODTÜ’de üniversiteliler eylem başlattı.
Öğrenciler iki gün süren savcılık
işlemlerinin ardından serbest bırakıldılar.
Dün ODTÜ ve Hacettepe Üniversiteleri’nde parasız ulaşım hakkını kullanan 127
öğrencinin gözaltına alınması ardından
İ.Melih Gökçek bu sabah ODTÜ’ye
belediye otobüsü göndermedi, semt seferlerini de iptal etti. (Sendika.org) 18 Mart
TOKİ, Ali Sami Yen Stadı arsasına
yapacağı alışveriş ve eğlence merkezinin
planlarını Kasım 2009’da İBB’ye gönderdi.
Değerlendirmeyi ağırdan alan İBB, raporu
üç ay içerisinde meclis onayına sunmadığı
için plan tadilatı talebi “resen onanmış”
olarak kabul edildi. Böylece belediyenin
planları değiştirme yetkisi de ortadan
kaldırılmış oldu. (Cumhuriyet) 13 Mart
Dün Merter’de iki lise öğrencisinin tramvay
altında kalarak feci şekilde hayatını kaybetmesi ardından İBB, tramvay yoluna üstgeçit yapılmasını gündemine aldığını
açıkladı. (Sendika.org) 13 Mart
Zeytinburnu'ndaki tramvay kazasında
yaşamını yitiren öğrenci sayısı 3'e yükseldi.
(Günlük) 19 Mart
Artvin Derelerinin Kardeşliği Platformu adı
altında yaklaşık 500 kişilik grup, öğle saatlerinde Galatasaray Meydanı'nda toplandı.
Gerze’ye yapılması planlanan Termik
Santral konusunda Danıştay 13. Dairesinin
verdiği karara itiraz eden Anadolu
Grubu’na Danıştay’dan bir darbe daha
geldi. Sinop Barosu adına Av. Ali Galip
Ergün, Yaykıl Köyü Muhtarı Ahmet Tiryaki
ve İş Adamı Cengiz Oğuz’a vekaleten Av.
Yaşar Topçu tarafından yürütmenin
durdurulması ve üretim lisansının iptali için
açılan ve Danıştay 13.dairesinde görüşülen
dava, 20 Temmuz 2009 tarihinde karara
bağlanmış, gerekçede Termik Santral
hakkında “ÇED olumludur” kararı
alınmadan üretim lisansı verilmesinin
hukuksal yönden uygun bulunmadığı
belirtilmişti. (Sendika.org) 14 Mart
Yıllardır Munzur’dan Hasankeyf’e, İkizdere’den Gürleyik deresine kadar
ülkenin dört bir yanında yok edilmeye
çalışılan
derelerine
sahip
çıkan
Eskişehirliler, su hakkı için sokaklardaydı.
Tüketici Hakları Derneği, Ankara
Büyükşehir Belediyesi'nin aldığı son
UKOME kararına ilişkin Ankara 16. İdare
Mahkemesi'nde iptal davası açtı. Ankara
Büyükşehir Belediye Başkanı Melih
Gökçek'in halkı yanılttığını ve pahalı bir
ulaşım ücret politikası izlediğini öne süren
Çakar, Gökçek’in yaptığı yeni zamlara
ilişkin olarak Ankara 16. İdare Mahkemesi'nde ''iptal'' davası açtıklarını bildirdi.
Karadeniz’den Ege’ye tüm ülkede toprak,
orman, su ve yaşamı tehdit eden HES’ler
bir kez de Dünya Akarsular Eylem Günü
olan 14 Mart’ta protesto edildi. HES’lere
karşı Artvinliler İstanbul Taksim’de,
Tuncelililer Eskişehir’de, Hasankeyf gönüllüleri Dicle kıyısında, Muğlalılar ise Yuvarlakçay’daki direniş çadırlarında buluştu.
Köyceğiz’deki Yuvarlakçay üzerine
yapılmak istenen HES’e karşı başlatılan
direnişin 100. günü nedeniyle bölgede
şenlik düzenlendi. (Cumhuriyet)
Mahkeme Ankara'da bilet fiyatlarını 6 yıl
öncesine döndüren kararı iptal etti. Ankara
Minibüsçüler
Odası
Başkanlığının,
başkentte ulaşım ücretlerinde altı yıl önceki
tarifenin geçerli olmasını sağlayan
UKOME kararına ilişkin açtığı davada
yürütmeyi durdurma kararı verildi, indirimli tarife iptal edildi. (Vatan) 11 Mart
Elazığ'da 8 Mart 2010 tarihinde sabaha
karşı saat 04.32'de, 6.0 büyüklüğünde deprem meydana geldi. İlk belirlemelere göre
köyleri etkileyen depremde ölü sayısı 51'yi
buldu. (Sendika.org) 8 Mart
Elazığ’da meydana gelen depremde 51 kişi
hayatını kaybetti. Depremin ardından
Başbakan suçu kerpiç evlerde buldu. TOKİ,
deprem bölgesinde konut inşaatı için kolları
sıvadı ve hemen ardından Kadir Topbaş,
'TOKİ’ye karşı direnenler var' diyerek
barınma hakkını savunanlara savaş açtı.
Dünya Kadınlar Günü nedeniyle Erzurum'daki Büyükşehir Belediyesi Kültür Merkezi'nde düzenlenen toplantıda içme suyu
sorununu anlatan kadının elinden mikrofon
alındı. AKP'li Büyükşehir Belediye Başkanı
Ahmet Küçükler konuşmak isteyince
görevli cebinde sakladığı mikrofonu
çıkardı. (Radikal) 10 Mart
AKP orman arazilerini açık hedef haline getiren yasa tasarısını Meclis’e sundu.
Tasarının kabul edilmesi halinde orman
arazilerine, yol, haberleşme, altyapı, katı
atık bertaraf ve depolama tesisleri
yapılmasının önü açılıyor. (Sendika.org) 11
Mart
Üzerinde sekiz tane HES inşa edilecek olan
Alakır vadisinde projelendirilen sekiz HES,
bölge köylülerini ayağa kaldırdı. 80 yıllık
sularının HES projelerinin başlamasıyla ellerinden alındığını söyleyen sekiz köy
birleşerek dava açmaya hazırlanıyor. (Açık
Gazete) 5 Mart
10 tona kadar olan su kullanımından ücret
almadığı için "görevi kötüye kullandığı" ve
"kamuyu zarara uğrattığı" gerekçesiyle
yargılanan Dikili Belediye Başkanı Osman
Nuri Özgüven, yargılandığı davadan beraat
etti. Dikili Asliye Ceza Mahkemesi’nde
bugün görülen duruşmada, Belediye
Başkanı Osman Özgüven ile birlikte
yargılanan 22 kişi hazır bulundu. (ANF) 29
Mart
Bergama’daki altın madeni ocağının
çevrede yarattığı tahribat ile ilgili olarak
Evrensel gazetesinde haber yapılmasının
ardından gazete ve çevreciler hakkında
açılan dava sonuçlandı. İstanbul 3. Asliye
Hukuk Mahkemesi, Koza Altın Şirketi’nin
70 bin lira tazminat talebini reddetti. (ANF)
30 Mart
Şırnak’ta yolların bozuk olmasını protesto
eden sürücüler, araçlarıyla yaklaşık yarım
saat yolu trafiğe kapattı, bozuk yolda
araçlarının hasar gördüğünü belirtti. (ANF)
25 Mart
AP Yeşiller Grubu üyesi Jean Lambert,
Londra'da bir grup göstericiyle birlikte Ilısu
Barajı projesine destek veren Akbank'ı
protesto etti. (ANF) 22 Mart
İzmir’in Bayraklı ilçesine bağlı Yamanlar
Mahallesi’nde baz istasyonlarına karşı mücadele eden emekçi halk, bugün mahallede
bulunan baz istasyonunu kırdı. (ANF) 14
Mart
Van ve Kars’ta hızı zaman zaman saatte 110
kilometreye ulaşan fırtına nedeniyle iki
kentte yüzlerce evin çatısı havaya uçtu,
ağaçlar kökünden söküldü, elektrikler kesildi. Van’da en büyük zararı ise TOKİ
konutları gördü. Van'ın Edremit İlçesi'nde
yüksek tepeye kurulan ve 1688 konutun
bulunduğu TOKİ, fırtınadan en fazla etkilenen yerleşim birimi oldu. (ANF) 16 Mart
Ardahan’da da Kura Nehri'nin taşması
sonucu kent merkezi ve Göle İlçesi'nde 35
evi su bastı. (ANF) 16 Mart
Gaziosmanpaşa'da, doğalgaz kaynaklı
olduğu sanılan zehirlenme sonucu üç kişi
öldü. (ANF) 19 Mart
Elazığ’da 51 kişinin hayatını kaybettiği
deprem, zorunlu deprem sigortasını da
yeniden gündeme getirirken, köy ve kerpiçli evlerin sigorta kapsamında olmadığı
ortaya çıktı. Doğal Afet Sigortası Kurumu’nun (DASK) Yönetim Kurulu Başkanı İdris
Serdar, “Köy evleri ve kerpiç evler zorunlu
deprem sigortası kapsamına girmiyor.
Çünkü bu evlerin çoğu tapusuz. Ayrıca
sağlam olmayan ucuz materyaller
kullanılarak yapılıyor. Artık bu evlerin de
sağlam temeller üzerine kurulması lazım.
Elazığ’da konut sayısı 109 bini geçti. Poliçe
189
Rize'nin Güneysu ilçesi Gürgen köyü sakinleri, 6 Mart’ta düzenlenen Han Gürgen
Regülatörü ve HES Projesi kapsamında
ÇED bilgilendirme toplantısını bastı.
190
sayısı ise 15 bin adette kaldı” dedi. (ANF)
10 Mart
Gaziosmanpaşa’da bir gecekonduda çıkan
yangında iki kişi yaşamını yitirdi. (ANF) 13
Mart
Van’ın Özalp İlçesi'ne bağlı Bağrıaçık
Köyü'nde fosseptik çukuruna düşen iki
kardeşten biri kurtarılırken diğeri ise
hayatını kaybetti. (ANF) 13 Mart
Çiğli Belediye Başkanı Metin Solak’ın
kadınlara 8 Mart ‘hediyesi’, "Çiğli’de kadın
sığınma evine ihtiyaç yok. Zaten paramız
da yok" açıklaması oldu! Sosyal Hizmetler
ve Çocuk Esirgeme Kurumu İl
Müdürlüğü'nden alınan bilgilere göre,
İzmir’deki kadın sığınma evleri sadece 40
kadına kapısını açabiliyor. (ANF) 2 Mart
Bingöl merkeze bağlı Kurudere köyünde
1979 yılında meydana gelen sel ve heyelandan sonra devlet tarafından yaptırılan 80
konutun tapuları, kadastro çalışmasının
ardından ‘orman arazisi' içinde kaldığı
gerekçesiyle iptal edildi. Köylüler karara
tepki göstererek, devletin el koyduğu
tapuları iade etmesini istedi. 2005 yılında
yapılan kadastro çalışmalarında köyün
bulunduğu yeni yerleşim alanının, ‘orman
arazisi' olduğu belirlenince, 80 eve ait
tapuların iptali için dava açıldı. Yaklaşık 10
ay önce sonuçlanan dava ile evlerin tapusu,
orman arazisinde kurulduğu gerekçesiyle
iptal edildi. (ANF) 2 Mart
Yüksek gerilim hattına kapılarak, ağır
yaralanan 17 yaşındaki Mehmet Nuri
Özdemir'in iki kolu kangren riski nedeniyle
omuz hizasından kesildi. (ANF) 2 Mart
Sefaköy metrobüs istasyonunda bugün
sabah saatlerinde, metrobüslerin durağı boş
ve yolcu almadan geçmesi üzerine İstanbullu bir vatandaş kendini metrobüs yoluna
attı. (Sendika.org) 30 Mart
İBB, Taksim-Kozyatağı arasında tek biletle
taşıma yapılan 129T hattı otobüslerinde 15
Mart itibariyle çift bilet uygulamasına geçti.
Bu duruma tepki gösteren İstanbullular, bu
örtülü zammın geri çekilmesi için harekete
geçti. Ümraniye Halkevi üyeleri
Kozyatağı’ndaki 129T duraklarında bildiri
dağıtıp konuşmalar yaparak İstanbulluları
ulaşım hakkına sahip çıkmaya ve “129T
vurgunu”na karşı İBB ve İETT’ye tepki
göstermeye çağırıyor. (Sendika.org) 31
Mart
Rize’nin Çayeli ilçesi Çataldere köyünde
mahkeme kararına rağmen çalışmaların
sürdüğü Uzundere-2 Regülatörü ve HES’inde çalışmaları engellemek isteyen Sinan
Akçal isimli çevreci, inşaat sahasında gece
gündüz nöbet tutuyor. (Sendika.org) 30
Mart
Aydın'da İkizdere Barajı'nın su tutmaya
başlamasıyla su altında kalacak İkizdere
köylüleri, köylerini terk etmemek için
direniyor. Aydın Valisi Hüseyin Avni Coş
ise gerekirse köylülerin evlerinden 'icra
marifetiyle' zorla çıkarılacağını söyledi.
(Günlük) 27 Mart
Bursa'da 32 yaşındaki bir kadın, yağmur
yağdığında sular içinde kalan ve yıkılmak
üzere olan evlerinde 1'i zihinsel engelli 7
çocuğuyla yaşam mücadelesi veriyor.
(Günlük) 27 Mart
Dersim'de bir araya gelen sivil toplum
örgütleri, Munzur Vadisi'nde yapılması
planlanan barajları protesto etmek amacıyla
Zelê Dağı'na tırmandı. Baraj katliamına
karşı 3 kilometre yükseklikteki dağa
tırmanan baraj karşıtları, barajlara karşı sivil
itaatsizlik eylemlerinin devam edeceğini
söyledi. (Günlük) 30 Mart
Dersim'de 2002 yılında yapımına başlanan
ve 2006 yılında devreye giren Mercan
Barajı ile HES, Milli Parklar Kanunu Koruma Kurulu'ndan Gelişim Planı
hazırlamadıkları ortaya çıktı. Yapılan
barajların sit alanında olması nedeniyle
mevzuatta kaçak konumunda olduğu
gerekçesiyle Dersim Çevre Girişimi, yetkililer hakkında suç duyurusunda bulunarak, 2 barajında derhal mühürlenmesi
talebinde bulundu. (Günlük) 18 Mart
Bolu'da iki kişi sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. (Günlük) 19
Mart
Jeoloji Mühendisleri, nehirler ve dereler
üzerine yapılan, sayıları yüzlerce olan
plansız nehir tipi HES ya da barajlarla doğa
katliamı yaşandığını açıkladı. 22 Mart
Dünya Su Günü nedeniyle Jeoloji
Mühendisleri Yönetim Kurulu'ndan yapılan
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası,
Türkiye'de yapılması planlanan HES'ler ve
çevreye vereceği zararlara dikkat çekmek
amacıyla Kadıköy Barış Manço Kültür
Merkezi'nde bir panel düzenlendi. Panelde
'HES'ler ve çevreye etkileri' üzerine bir
sunum yapan Prof. Dr. Beyza Üstün,
coğrafya derslerinde ezberletilen tüm
akarsuların şirketlere HES yapılması amaçlı
kimisinin otuz kimisinin kırk yıllığına
devredildiğini söyledi. Türkiye'de bin 773
adet nehir havzası üzerinde HES projesi
olduğuna dikkat çeken Üstün, su üzerindeki
tüm bu politikaların ardında yatan sebebin
1992
yılında
Brezilya'da
alınan
'Sürdürülebilir
Kalkınma
Programı
Kararları' ve 'Suyun Piyasa Fiyatı Üzerinden
Fiyatlandırılması
Kararları'
olduğunu hatırlattı. (Günlük) 26 Mart
Diyarbakır'ın Dicle ilçesine bağlı 200 haneli
Dedeköy'de elektrik trafosunun yanması
sonucu köylüler elektriksiz kaldı. Suları da
kesilen köylüler, isyan etti. Karanlıkta kalan
köyün bir bölümü diğer trafodan elektrik almaya başladı. Ancak TEDAŞ köylülerin
elektrik borçlarını ödemediği gerekçesiyle
elektrikleri kesti. Üç haftadır karanlıkta
kalan köylülerin suları da elektrikten
kaynaklı kesildi. (Günlük) 3 Mart
Muş'un Bulanık ilçesinde 1995 yılında
temeli atılan ve 870 milyon TL'ye mal olan
Alparslan 1 Barajı'nın mağdur ettiği
köylüler kamulaştırma bedeli ödenmediği
için yerlerini terk edemiyor. Barajın en fazla
etkilediği Erentepe beldesinin Belediye
Başkanı Mehmet Yaşık, barajdan dolayı
yüzlerce insanın mağdur olduğunu bildirdi.
Varto ve Bulanık ilçeleri arasında Murat
Nehri üzerinde inşa edilen Alparslan 1
Barajı'nın yapımına 1995 yılında başlandı
ve 2008 yılının son aylarında su tutulmaya
başlandı. Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından
inşa edilen 870 milyon dolara mal olan Alparslan 1 Barajı, Muş'un Bulanık ilçesine
bağlı 18 köyü mağdur etti. (Günlük) 4 Mart
191
Urfa'nın SP’li belediyesinin altyapı
çalışması götürmediği Yenice Mahallesi'nde
iki ailenin lağım suları nedeniyle tartışması
üzerine çıkan kavgada, 3 kişi yaralanırken,
6 kişi de gözaltına alındı. Mahallede altyapı
şebekesi olmadığı için vatandaşlar lağım
sularını borularla sokaklara tahliye ediyor.
(Günlük) 13 Mart
yazılı
açıklamada,
enerjide
dışa
bağımlılığın azaltılarak yerli kaynakların
harekete geçirilmesi gibi meşru ve anlamlı
gerekçelendirmelerle, suyu doğal hak olmaktan çıkarıp, ticari bir araç haline getirerek sermayeye, küresel piyasaya açan
politikalardan vazgeçilmesi gerektiği
kaydedildi. (Günlük) 23 Mart
Urfa'nın Akşemsettin mahallesinde inşa
edilecek olan bir otelin temel kazma
çalışmalarında zeminin sert olmasından
kaynaklı iki gündür aralıklarla dinamit
kullanılıyor. Hiçbir uyarının yapılmadığı
mahallede, mahalle sakinleri, patlayan dinamitlerin evlerine zarar verdiğini ve
çocuklarının korkarak psikolojilerinin
bozulmasına yol açtığını söyledi. (Günlük)
16 Mart
Samatya Kehribar Sokak'ta saat 14.00
sıralarında İSKİ çalışması sırasında
İGDAŞ'a ait boruda patlama meydana
geldi. Patlayan borudan metrelerce
yüksekliğinde alev yükseldi. Durumun
haber verilmesi üzerine İGDAŞ ekipleri
olay yerine gelerek gazı kesti. (Zaman) 3
Mart
Bursa’nın Osmangazi ilçesi Güneştepe Mahallesi Yaman Caddesi üzerindeki evlerinde
zehirlenen bir kişi hayatını kaybetti.
(Zaman) 3 Mart
Burdur'un Tefenni ilçesinde aynı evde kalan
5 liseli genç kız, sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi, bir kişi
Muğla'nın Yatağan ilçesine bağlı
Yeşilbağcılar beldesinde devam eden
kömür çıkarma çalışmalarında kullanılan
dinamitler sebebiyle evlerde büyük çatlaklar oluştu. Bin 750 nüfuslu beldeni halkı,
yıkılma tehlikesi bulunan evlerine girmeye
korkuyor. (Zaman) 2 Mart
Konya’da bir kişi karbonmonoksit gazından
Mart
Altınşehir'de, öğrencilerin okula gitmek için
kullandığı İstanbul Caddesi üzerinde üst
geçit yapılmasını isteyen öğrenciler ve
192
veliler, Küçükçekmece yolunu trafiğe kapatarak eylem yaptı. (Zaman) 2 Mart
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde
zehirlenen karı koca öldü. (Zaman) 6 Mart
Bursa'nın merkez Yıldırım ilçesinde, aynı
odada yatan 3 kız kardeş sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek
Samsun'da biri anaokulu 4 okul yakınında
bulunan bir binanın çatı katına yerleştirilen
ve baca olarak kamufle edilen bir GSM
şirketine ait baz istasyonunun kaldırılması
için tepki gösteren vatandaşlar, imza
kampanyası başlattı. Yaklaşık 80 imza
toplayan mahalle sakinleri savcılığa suç
duyurusunda bulunacaklarını söyledi.
(Zaman) 4 Mart
Mersin'in Toroslar ilçesine bağlı Arslanköy
beldesinde toprak evin göçmesi sonucu 1
kişi hayatını kaybetti. Göçükten 1 kişi de
hafif yaralı kurtuldu. (Zaman) 4 Mart
Sakarya'nın Erenler ilçesinde, bir inşaatın
temeline beton döken aracın taşıma kolunun elektrik tellerini koparması sebebiyle 6
mahallede 30 bin civarında kişi elektriksiz
kaldı. (Zaman) 4 Mart
17 Ağustos 1999'da yaşanan Marmara Depremi sonrası Sakarya'da hasar gören ve
aradan 11 yıl geçmesine rağmen hâlâ
onarılamayan bin 238 konut yıkılacak.
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nca onarım
süresi 31 Aralık 2009'da sona eren ve
bugüne kadar süre uzatımı yapılmayan orta
hasarlı konutların, yasaya göre ağır
hasarlıya çevrilerek yıkılması gerekiyor.
Adapazarı İnşaat Mühendisleri Odası
Başkanı Hüsnü Gürpınar, onarım süresinin
sona ermesinin ardından 2 ay gibi bir zaman
geçtiğini belirterek, bakanlığın bugüne
kadar süre uzatımı yapmadığını hatırlattı.
(Zaman) 9 Mart
Niğde'de yeni evli çift, karbonmonoksit
gazından zehirlendi. Genç kadın yaşamını
yitirdi, eşi ise yoğun bakımda tedavi altına
alındı. (Zaman) 9 Mart
AÜ Alanya İşletme Fakültesi bahçesinin
üstünden geçen yüksek gerilim hattı ve okul
bahçesindeki trafo öğrencileri tedirgin
ediyor. Fakülte yetkilileri, özellikle
yağmurlu ve rüzgarlı havalarda ark oluşan
yüksek gerilim hattı trafosunun okul
bahçesinden kaldırılması için TEDAŞ'a
dilekçe verdi. (Zaman) 9 Mart
TÜİK verilerine göre ülke genelindeki
konutların yüzde 40'ı kaçak, ruhsatsız ve
oturulamayacak durumdaki yapılardan
oluşuyor. Yapı kullanma izin belgesi baz
alınırsa bu oran yüzde 67'ye çıkıyor. Ülkede
15 milyonluk konut stokunun ise en az
yüzde 10'unun yenilenmesi yüzde 30'unun
ise onarılması gerekiyor. TMMOB İMO
tarafından yapılan bir başka araştırmaya
göre ise proje aşaması dahil projelerin
yüzde 91'inde tasarım, hesap ve çizim
hataları bulunuyor. (Zaman) 8 Mart
Niğde'de sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen yaşlı çift, hayatını kaybetti. (Zaman) 8 Mart
Üsküdar Kuzguncuk'ta 3 katlı bir binada
çökme meydana geldi. Bir kişi hayatını
kaybetti. (Zaman) 10 Mart
Tunceli'de ilköğretim öğrencileri ve veliler,
bir aracın çarpması sonucu hayatını kaybeden arkadaşları için yolu trafiğe kapattı.
(Zaman) 10 Mart
Hükümetin 2002 yılı acil eylem planı
kapsamında başlattığı duble yol çalışmaları
Türkiye genelinde yapımı devam ederken,
Ağrı il ve ilçelerinde yapılan bazı yollar alt
yapısı eksik bırakıldığı için kısa zamanda
bozulmaya başladı. (Zaman) 11 Mart
Yozgat'ta sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen anne ve iki çocuğu
Erzurum'da elektrik saatinin mührünü
bozduğu gerekçesiyle yargılanan 77
yaşındaki kadına '5 ay süreyle düğünlere
gitmeme cezası' verildi. (Zaman) 11 Mart
Kilis'te ilköğretim okulu öğrencisi iki kız
kardeş, sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenerek yaşamını yitirdi.
(Zaman) 9 Mart
Şanlıurfa'da Balıklıgöl yerleşkesinde
dolaşan bir anne ve 2 çocuğu, üzerine bir
çınar ağacının devrilmesi sonucu yaralandı.
(Zaman) 14 Mart
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Araştırma
Derneği Başkanı İhsan Memiş, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, trafik
kazalarının Türkiye için önemli bir problem
olduğunu, kazaların önemli nedenlerinden
birisinin de traktörler olduğunu kaydetti.
(Zaman) 14 Mart
Van'ın Özalp ilçesinde foseptiğe düşen iki
kardeşten biri, yaşamını yitirdi. (Zaman) 13
Mart
Düzce merkeze bağlı Yeni Taşköprü
köyünde bir evde çıkan yangına müdahale
eden itfaiyenin suyu bitince kontrol altına
alınan yangın yeniden alevlendi. (Zaman)
13 Mart
Şişli'de, freni boşalan eşya yüklü kamyon,
iki katlı gecekonduya girdi. Kamyon
şoförünün eve çarpacağını anlayınca kapıyı
açarak atladığını kaydeden mahalle sakinleri benzer kazaların yaşandığı cadde için
yetkililerce önlem alınmasını istedi.
(Zaman) 16 Mart
Gaziantep'te, sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 1 kişi hayatını kaybetti, 1 kişi hastanede tedavi altına alındı.
(Zaman) 16 Mart
Hortum nedeniyle yüksek gerilim direği
yan yatarken, köye elektrik verilen teller de
koptu. Telefon tellerinin de koptuğu bazı
telefon direklerinin de kırıldığı köyde bazı
samanlıklar da yıkıldı. (Zaman) 16 Mart
Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesinde
ahşap evde sobadan çıkan yangında 2 kişi
yaralanarak hastaneye kaldırıldı. (Zaman)
16 Mart
Kars'ın Dikme Köyü'nde etkili olan hortum
50'ye yakın evin çatısını uçurdu, elektrik ve
telefon tellerini kopardı, araçlara zarar
verdi. Büyük zayiatın meydana geldiği
köyde can kaybı olmazken yüzbinlerce lira
maddi zarar meydana geldi. (Zaman) 16
Mart
Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde, köpeğini
trafo binasından çıkarmak isteyen kişi
akıma kapılarak öldü. (Zaman) 18 Mart
Bolu'da sobadan sızan karbonnomoksit
gazından zehirlenen bir kişi öldü, bir kişi
hastanede tedavi altına alındı. (Zaman) 18
Mart
Tokat'ta kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen anne öldü,
oğlu ile gelini tedavi altına alındı. (Zaman)
18 Mart
Konya'da gece boyunca etkili olan Lodos
rüzgarı nedeniyle sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 10 kişi hastanelik oldu. (Zaman) 18 Mart
Erzurum'un Çat ilçesinde bir caminin
minaresi şiddetli lodos ve fırtınanın etkisiyle yıkıldı. Hayvan barınaklarında meydana gelen göçüklerde ise 4 büyükbaş
hayvan telef oldu. Sağanak yağış sonrası
meydana gelen heyelanda köy ilköğretim
okulunun duvarlarında hasar meydana
gelirken, okulda eğitime geçici olarak ara
verildi. Erzurum'un merkez Palandöken
ilçesindeki Spor Meslek Lisesi'nin çatısında
da hasar meydana geldi. Çatıların can ve
mal güvenliğini tehdit etmesi nedeniyle
okulun giriş kısmı güvenlik şeridiyle araç
ve yaya trafiğine kapatıldı. (Zaman) 16
Mart
TÜİK, 2010 yılı Ocak ayına ilişkin ''hava
kalitesi'' verilerini açıkladı. Buna göre,
yakıtların doğal olarak yapısında bulunan
kükürt bileşiklerinin yanma esnasında açığa
çıkmasıyla oluşan kirletici gaz ''kükürtdioksit'' ortalamalarının en yüksek bulunduğu il
ve ilçe merkezleri sırasıyla Şırnak, Tekirdağ,
Bitlis, Kırıkkale ve Hakkari oldu. Partiküler
madde (PM10-toz) ortalamalarının en yüksek belirlendiği il ve ilçe merkezleri de Iğdır,
Mardin, Denizli, Karabük ve Bolu şeklinde
sıralandı. (Zaman) 18 Mart
Kars'ın merkeze bağlı Dikme Köyü'nde etkili olan hortumun yol açtığı felaketin
boyutu sabah saatlerinde gün yüzüne çıktı.
Arıları, kovan kapaklarını kırarak vakumlayan hortum çatılardan söktüğü tahta
parçalarını da yaklaşık 1 metre yere sapladı.
Esenler'deki bir binada meydana gelen çatlaklar vatandaşı sokağa döktü. Binada incelemede bulunan yetkililer, tahliye
işleminin ardından vatandaşları binalarına
girmemeleri konusunda uyardı. (Zaman) 18
Mart
193
Malatya'da sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen lise öğrencisi kız öldü,
kuzeni tedavi altına alındı. (Zaman) 14 Mart
194
Ardahan merkeze bağlı Kartalpınar
köyünde yağışlar sonucu bir ev çöktü.
Enkaz altında kalan bir kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 17 Mart
Van'ın Başkale ilçesinde, fırtına nedeniyle
yüksek gerilim hattından kopan telin üzerine düşmesi sonucu bir çoban hayatını kaybetti. (Zaman) 17 Mart
Hatay'ın merkez ilçesi Antakya'da bulunan
Elektrik Mahallesinde özel bir şirketin kurmak istediği baz istasyonuna karşı çıkan
mahalle sakinleri elemanların kurum
işlemlerini yapmalarına izin vermedi.
(Zaman) 17 Mart
Eskişehir'de hayatını kaybeden bir kadının
cenazesini yıkayan 6 kadın, şofbenden
sızan gazdan zehirlendi. (Zaman) 21 Mart
yapılmaması nedeniyle 1. derecede kusurlu
olduğu belirtildi. (Zaman) 26 Mart
Mersin'de evlerinin önünden geçen caddeden çıkan toz nedeniyle sağlıklarının
bozulduğunu öne süren mahalleli eylem
yaptı. (Zaman) 29 Mart
Sivas'ta, yıkılan duvarın altında kalan
ilkokul öğrencisi hayatını kaybetti. (Zaman)
29 Mart
Ardahan'da etkili olan karla karışık yağmur
nedeniyle 3 toprak ev çöktü. (Zaman) 30
Mart
Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde göçer
çadırına yıldırım düşmesi sonucu bir kişi
öldü, bir kişi yaralandı. (Zaman) 30 Mart
İstanbul Gaziosmanpaşa'da doğalgazdan
zehirlenen 3 kişi hayatını kaybetti. (Zaman)
20 Mart
NİSAN
Nevşehir'in Derinkuyu ilçesinde sobadan
karı-koca sabah eve gelen yakınları
tarafından son anda kurtarıldı. (Zaman) 22
Mart
Milas'ın Kayabaşı köyünde yaşayan
kadınlar, maden ocaklarından malzeme
taşıyan kamyonların köylerinde geçen
yolları bozduğu gerekçesiyle, kamyonların
geçtiği yolları getirdikleri büyük kütükler
ile trafiğe kapattı. Köylü kadınlar, 10
civarındaki maden ocağından çıkarılan
feldspat madenini Güllük Liman
İşletmesi’ne götüren kamyonların yolu
bozduğu, kamyonların köy içinden çok hızlı
geçtikleri için çocuklarının ve kendilerinin
canlarını tehlikeye attıkları, yoldan kalkan
tozların da sağlıklarını tehdit ettiğini belirtti.
(ANF) 27 Nisan
Kayseri'de, bir bölümü çöken evin enkazı
altında kalan 1'i çocuk 7 kişi yaralandı.
(Zaman) 22 Mart
Ankara'da 7 üniversite öğrencisinin öldüğü
doğalgaz faciası davasında bilirkişi heyeti,
kombinin bakımını yapan teknik servis
yetkililerini, müteahhidi, ev sahibini ve
kiracıyı kusurlu buldu. 3. Ağır Ceza
Mahkemesi'ndeki duruşmaya, tutuksuz 10
sanık, ölen gençlerin yakınları ile tarafların
avukatları katıldı. Bilirkişi heyeti,
sanıklardan evdeki kombinin bakımını
yapan teknik servis yetkilisi Levent Kuzu
ve Erdal Us'un görevlerini tam olarak
yapmadığı, ev sahibini kombinin ve baca
bağlantısının eksikleri konusunda bilgilendirmedikleri iddiasıyla 2. derecede
kusurlu buldu. Ev sahibi Cemal Özdemir'in,
borudaki ezik ve deliklerle, boruda
sızdırmazlık bandının olmadığını görmesi
gerektiği, bu nedenle 3. derecede kusurlu
olduğu savunuldu. Kiracı Okşan Rabia
yıpranmış spiral borunun kullanılması nedeniyle 3. derecede; müteahhit Emre Kaan
Karadağlı'nın ise bacanın gerektiği gibi
Niğde'de Ulukışla ilçesine bağlı Hasangazi
köyü sakinleri, köylerinin yakınındaki Porsuk Göleti alan mevkisinde yapılması planlanan altın ve gümüş maden işletmesinin
şantiyesinin kurulduğu haberini üzerine
bölgeye geldiler. Askerler şantiyenin
kurulmasına izin vermek istemeyen
köylülere müdahale etti. Yaşanan arbedede
6 köylü yaralandı. Olaylar sırasında bir kişi
de gözaltına alındı. Şirket yetkilileri köylülerin direniş karşısında şantiye yapımı için
gelen iş makinelerini geri çekti. (ANF) 22
Nisan
İzmir'in Menemen İlçesi'ne bağlı Ahıdır
Mahallesi'nde Menemen Sol Sahil Sulama
Birliği tarafından ana sulama kanalındaki
Aydın'ın Ortaklar Beldesi'nde 17 yaşındaki
Mehmet Nuri Özdemir'in iki kolunun omuz
hizasından kesilmesine neden olan yüksek
gerilim hattı, tedbir alınmadığı için tehlike
saçmaya devam ediyor. (ANF) 6 Nisan
Muğla’nn Köyceğiz ilçesinde Yuvarlakçay
Irmağı'na kurulacak HES’e ilişkin
mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi.
(ANF) 7 Nisan
BDP’li vekil Sebahat Tuncel, Emek
Sineması’na ilişkin Meclis’e soru önergesi
verdi. Önergesinde İstiklal Caddesinde
1924 yılından bu yana 875 kişilik kapasitesiyle faaliyet yürüten Emek Sineması’nın
son 8 aydır kepenklerini kapattığını
hatırlatan Tuncel, “Her sene İstanbul Film
Festivali ve Film Günlerine ev sahipliği
yapan, Beyoğlu’unda önemli bir kültür
merkezi olan Emek Sinemasının yıkılacağı
haberi sivil toplum kuruluşlarını harekete
geçirmiştir. Medyaya yansıyan bilgilere
göre, köklü bir tarihi olan sinemanın
yıkılacağı ve yerine alışveriş merkezi
yapılacağı öğrenilmiştir. İstiklal caddesi tarihi boyunca, kültürün sinemanın, müziğin
ve farklı kültürlerin buluştuğu, yaşadığı bir
yer iken, son yıllarda tarihi kitapçılar
alışveriş mağazasına çevrildiği, kültür
merkezlerinin restorasyon adına firmalara
kiralandığı görülmektedir” dedi. (ANF) 8
Nisan
İstanbul Sefaköy’de Kartaltepe Mahallesi
mahallelerinde kurulan baz istasyonları
kaldırtmak için bir araya geldi.
İstanbul'un Eyüp ilçesine bağlı Güzeltepe
mahallesinde 12 Nisan sabahı evleri yıkılan
5 aile, çadır ve barakalarda yaşıyor. İBB ve
Eyüp belediyeleri, ailelerin sorunlarını
çözmek için 20 Nisan'a kadar süre istedi. Bu
tarihe kadar adım atılmazsa, aileler eylem
yapacak. (Sendika.org) 19 Nisan
Arızlı sakinleri geçtiğimiz hafta Arızlı’da
yaşanan olayları protesto etmek için dün
saat 11.00’de AKP il binası önünde
toplandı. Burada bir basın açıklaması yapan
Arızlı sakini Recep Or, “12 Nisan Pazartesi
günü Kocaeli valiliği ve emrindeki kolluk
kuvvetleri Arızlı kalıcı konutlarında kan ve
gözyaşı dökmüştür. 2004 yılında çıkan
nihai temyiz kararını biz depremzedelerden
gizlediler. 7 yıl boyunca dul, yetim, depremzedeler Kocaeli Valiliği tarafından
soyulmuştur. Bu dar gelirli insanlar yoksulluk ve açlıkla boğuşurken, 9 Nisan 2009 tarihi günü kapılarında icra memurlarını
görmüşlerdir. “Depremzedelerden kira
alamazsınız” hükmündeki nihai yargı
kararına rağmen kira alınmıştır. Daha
önceki yıllarda ödeyemeyen depremzede
Arızlı kalıcı konutlarından çevik kuvvetle
atılmış, yerlerine bürokratlar yerleştirilmiştir” şeklinde konuştu. (Sendika.org)
19 Nisan
Rize'deki Küçükçayır Köyü'nde yapımı
süren hidroelektrik santral inşaatında dinamit patlatılması, kent merkezi ile 10 ilçenin
içme suyunu sağlayan tesisin havuz ve su
tanklarında çatlaklar oluşmasına neden
oldu. Rize Belediye Başkanı, tesisteki
çatlakların büyümesi halinde 300 bin
kişinin 3 ay boyunca susuz kalacağını
söyledi. (Radikal) 19 Nisan
Tunceli’de 1994 yılında yapımına başlanan
ve 17 Ağustos 2009 tarihinde su tutmaya
başlayan Uzunçayır Barajıyla ilgili Ankara
13. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma
kararı verdi. Tunceli kent merkezine 18
kilometre mesafede bulunan Mazgirt
Köprüsü’nde 1994 yılında yapımına
başlanan ve 2009 yılı sonunda elektrik üretmeye başlayan LİMAK A.Ş.’ye ait
Uzunçayır Barajıyla ilgili Tuncelili Avukat
Barış Yıldırım tarafından Enerji Piyasası
Denetleme Kurulu’na, "Barajın yapım
kararı ve elektrik üretim sürecinden önce
ÇED kararı bulunmadığı ve sürecin hukuka
aykırı olduğu" gerekçesiyle başvuruda bulunuldu. (Sendika.org) 22 Nisan
Çevreci avukat Barış Yıldırım Munzur Vadisi’ne yapılması planlanan ve bakanlığın
onay verdiği hidroelektrik santralleriyle ilgili Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün
“skandal” bir açıklamasını ortaya çıkardı.
195
suyun gerektiğinde tahliye edilmesi için
oluşturulan ancak yaklaşık 40 yıldır ilçedeki
ev ve işyerlerinin atıklarını barındırması nedeniyle 'pis kanal' olarak anılan kanal nedeniyle tüm ilçenin pisliğini soluyan
Romanlar, kendilerine seçim döneminde
verilen 'kanalı kapatacağız' şeklindeki
sözün tutulmasını bekliyor. (ANF) 17 Nisan
196
Çevre ve Orman Bakanlığı’na bağlı Milli
Parklar Genel Müdürlüğü, Tunceli’de Munzur Vadisi Milli Parkı’nda yapılması planlanan ve ihaleleri yapılan 5 HES’ten
haberdar olmadığını açıkladı. Genel
Müdürlük yetkilileri, “Baraj için izin vermedik, böyle bir şeyden haberdar değiliz”
dediler. (Cumhuriyet) 13 Nisan
Fethiye ve Kaş ilçelerini birleştiren sınırda,
dünyaca ünlü Saklıkent kanyonunun yanı
başına kurulacak olan iki HES ve bir
regülatör, Fethiye ve Kaş'ın köylerini bir
araya getirdi. Toplantıda bölgenin bir
kısmının sular altında kalacağını öğrenen
köylüler, ayrıntılı bilgi edinmek istediler
ancak şirket yetkililerinin verdiği bilgiler
yetersiz kalınca salonda gerginlik başladı.
Anayasa değişikliği tartışmalarına Dikmen
Vadisi ve Mamak barınma hakkı büroları da
katıldı. TBMM önünde bugün bir eylem
yapan barınma hakkı büroları, anayasanın
konut hakkını düzenleyen 57. maddesinin
değiştirilmesini istedi. Basın açıklamasının
ardından barınma hakkı büroları TBMM’ye
konut hakkını düzenleyen anayasanın 57.
maddesiyle ilgili değişiklik önerilerini
sundu. Barınma hakkı bürolarının
değişiklik önerisi şöyle: "Şu an mevcut olan
anayasanın konut hakkını düzenleyen 57.
maddesi -Barınma hakkı temel bir insan
hakkıdır ve tüm yurttaşların barınma hakkı
vardır. Devlet yurttaşların barınma hakkını
güvence altına almakla yükümlüdür.şeklinde değiştirilmelidir." (Sendika.org) 28
Nisan
Abant’taki doğa katliamının altından otel
planları çıktı. Abant'ı Davos'tan güzel yapmak adına Bolu Valiliği tarafından
yürütülen proje çevrecilerin ve akademisyenlerin tepki göstermesine, Bolu Valisi’nin ise trajikomik açıklamalar yapmasına
sebep oluyor. Hürriyet’in haberine göre bölgenin turizm merkezi ilan edilmesi için
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İl Orman
Müdürlüğü arasında yazışmalar yapıldı.
Bolu İl Özel İdaresince "Abant Master
Planı" kapsamında Abant Tabiat Parkı’nda
ve gölün çevresinde yürütülen, yolun
genişletilip yükseltilmesi ve kolektör hattı
döşenmesi çalışmaları sırasında göl
tabanının 1-4 metre yükselmesi sonucu
Abant gölü taştı. Taşan su set çekilerek
gölün
güneyinde
bulunan
Çepni
Yaylası’nda toplanmaya başladı. Su seviyesinin yükselmesi 300’den fazla ağacın
sular altında kalmasına sebep oldu. Abant'ta
1.222 bitki türü var. Bunların en az 70'i endemik tür. Bu bitkilerin en az 30-40 türü
ilaç yapımı ve kozmetik sanayinde
kullanılıyor. Burada, Abant fındık faresi, su
samuru gibi canlılar da yaşıyor.
Kızılay bir hafta içinde Elazığ’daki deprem
bölgesinden
yardımlarını
çekmeye
hazırlanıyor. Depremzedeler için yapılacağı
söylenen TOKİ konutlarının daha yeri bile
belirlenmiş değil. Elazığ halkı bir yandan
bu mağduriyeti yaşarken bir yandan da
ihalelerde usulsüzlük yaptığı ve 3 milyon
Avro’luk AB fonunu iç ettiği açığa çıkan
AKP’li belediye yönetiminin yolsuzluklarını tartışıyor. (Sendika.org) 11 Nisan
Rize’nin İkizdere Vadisi’nde Sanko Holding tarafından yapımı planlanan ve Kalkandere ilçesine bağlı Soğuksu köyü
sınırları içerisinde de yapım çalışmaları
devam eden Cevizlik-1 ve 2 Regülatörleri
ve HES projesinin şalt sahası için Rize
İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurdu.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı İ.
Melih Gökçek’in kaçak villasından
kaynaklı “imar kirliliğine neden olmak”
suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci
duruşması, bugün Ankara 13. Asliye Ceza
Mahkemesi’nde görüldü. Mamak Barınma
Hakkı Bürosu Esnaf Temsilcisi Fuat Keser'in okuduğu basın açıklamasında “Bir
belediye başkanının imar mevzuatına aykırı
kaçak yapı yapmakla suçlandığı ve “imar
kirliliğine neden olmak” suçundan ceza
mahkemesinde yargılandığı, yeryüzünde
bir başka ülke ve bir başka kent olmadığı”
vurgulandı. (Sendika.org) 6 Nisan
Çerkezköy
Belediyesi'nce,
Roman
yurttaşların oturduğu Bağlık mahallesinde
dere yatağına yakın olan ve kaçak yapıldığı
iddia edilen 104 haneye evlerin kısa sürede
boşaltılması için tebligat gönderilmesi üzerine 500'e yakın Roman belediye binasına
yürüdü. (Günlük) 20 Nisan
Antalya'nın Finike ilçesi Gökbük köyünden
Urfa'nın Topdağı mahallesinde tapulu olan
evi 'tarihi sit alanı' içinde bulunduğu
gerekçesiyle yıkılan aile perişan oldu. Yüzlerce polis eşliğinde belediye yıkım ekipleri
tarafından evi yıkılan aile mağaraya sığındı.
(Günlük) 22 Nisan
Hakkari merkeze bağlı Geçitli köyünde
2005 yılında meydana gelen 5.5
büyüklüğündeki depremin ardından 12 eve
'ağır hasarlı, kullanılamaz' raporu verildi,
ancak, aradan 5 yıl geçmesine rağmen
köylüler başka alternatifleri olmadığı için
her an yıkılacak evlerini kullanmaya devam
ediyor. (Günlük) 23 Nisan
Elazığ'da bir evin üstüne baz istasyonunun
kurulmasına tepki gösteren mahalle sakinleri, istasyonun kurulmasına izin vermedi.
(Günlük) 24 Nisan
Güngören'de bir apartmanın 5. katında
doğalgaz sıkışması sonucu meydana gelen
patlamada ev sahibi yaralandı. (Günlük) 25
Nisan
HES yasal mevzuatına uygun yapılmadığı
gerekçesiyle Ankara 13. İdare Mahkemesin
tarafından yapımı durdurulan Munzur Vadisi'nde üzerinde yapılan Uzunçayır Barajı,
bölgedeki vatandaşlara zarar vermeye
devam ediyor. (Günlük) 26 Nisan
Van'ın Bostaniçi beldesinde TEİAŞ'a ait
yüksek gerilim hattı tehlike saçıyor. Beldede 10'a yakın kişinin yüksek gerilim
hattını yaydığı radyasyondan dolayı çeşitli
hastalıklara yakalandığı bildirildi. Yurttaşlar
yüksek gerilim hatlarının yerleşim alanının
dışına çıkarılması için Van Cumhuriyet
Savcılığı'na suç duyurusunda bulundu.
(Günlük) 4 Nisan
Elazığ'ın Karakoçan İlçe Kaymakamı Cengiz Uysal'ın depremde evleri hasar gören
yurttaşların çadır talebine karşı, '200 TL getiren çadırı alır' dediği belirtildi. Başbakan
Tayyip Erdoğan'ın Elazığ'da 8 Mart'ta 42
kişinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan
depremde evlere zarar gören yurttaşlara
'yaralarınız sarılacak' sözü havada kaldı.
(Günlük) 6 Nisan
Kayseri'de kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından 2 kişi zehirlendi. (Günlük) 10 Nisan
Isparta'nın 7 bin 300 nüfuslu Keçiborlu
ilçesinde yaklaşık 600 kişi ishal, kusma
şikayeti ile hastaneye başvurdu. Isparta
Sağlık İl Müdürü Süleyman Önal, olumsuz
çevre şartları nedeniyle salgının içme suyu
şebekesiyle bulaştığını öngördüklerini ifade
etti. (Günlük) 11 Nisan
Tokat'a bağlı Mülk köyünde yaşayan
yurttaşlar, köylerinde yıllardır süren toprak
kayması nedeniyle korku içinde yaşıyor.
(Günlük) 14 Nisan
Çankırı'da geçtiğimiz salı günü meydana
gelen trafik kazasında hayatını kaybeden
ilköğretim 3. sınıf öğrencisi Mustafa Uslu'nun arkadaşları, kazanın olduğu yerde
önlem alınması için yürüyüş yaptı. (Günlük) 17 Nisan
Yalova'nın Çiftlikköy ilçesi Belediye
Başkanı Metin Dağ, Taşköprü beldesinde
kurulması planlanan termik santralle ilgili
olarak, mevcut 1/25 binlik haritada fay
hattının termik santral alanından geçtiğinin
görüldüğü, ancak santralı yapacak şirket
tarafından hazırlanan bir başka haritada fay
hattı yerinin değiştirilerek, denizden
geçiyormuş gibi gösterildiğini açıkladı.
(Günlük) 4 Nisan
Malatya'da psikolojik sorunları nedeniyle
ailesinden ayrılan 40 yaşındaki Saim
Yetkinler, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, 3 yıldır bu kulübede
yaşadığını, tedavi olmak ve daha iyi
şartlarda yaşamını sürdürmek istediğini
söyledi. (Zaman) 12 Nisan
Kocaeli'nin Gebze ilçesinde evde çıkan
yangında 1 kişi hayatını kaybetti. (Zaman)
12 Nisan
Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde karbonmonoksit
gazından zehirlenen yaşlı çift öldü, 1 kişi
hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 11 Nisan
Ardahan'da evinde sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen sağlık
memuru Kenan Şimşek (31) öldü. (Zaman)
9 Nisan
Adana'nın Kozan ilçesinde etkili olan hor-
197
geçen Akçay Deresi üzerine HES
yapılmasına karşı çıkan köy halkı, HES'i
engellemek için örgütlendi. (Günlük) 20
Nisan
198
tumun, 500 metrekarelik bir ahırın çatısının
uçmasına neden olduğu bildirildi. (Zaman)
8 Nisan
Kars'ın Sarıkamış ilçesindeki Bayraktepe
Kayak
Merkezi'nin
zirvesindeki
kafeteryaya yıldırım düştü. (Zaman) 8
Nisan
Gaziantep'te Araban ilçesinde şiddetli rüzgar nedeniyle Şerif Peri İlköğretim Okulunun çatısının bir bölümü uçarak, okul
bahçesine düştü. (Zaman) 7 Nisan
Sultançiftliği-Edirnekapı seferini yapan
tramvay, Demirkapı durağında bir kişiye
çarptı. Demirkapı tramvay istasyonuna gitmek için vatandaşların uyduğu sinyalizasyon ışıklarının birkaç günden beri
çalışmadığı gözlendi. (Zaman) 6 Nisan
Hatay'ın Belen ilçesinde sobadan zehirlenen 3 kişiden 1'i hayatını kaybetti.
(Zaman) 6 Nisan
Zonguldak'ta, aynı aileden 6 kişi sobadan
sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi.
(Zaman) 15 Nisan
Manisa'nın Demirci ilçesinde freni boşalan
çöp kamyonu, bir evin çatısından içeri girdi.
(Zaman) 19 Nisan
Ardahan merkeze bağlı Güzçimen Köyü
İlköğretim Okulu'nda eğitim gören 5
öğrenci, okulda sobadan sızan gazdan zehirlendi. (Zaman) 19 Nisan
Kayseri'de kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 2 kişi
hayatını kaybetti. (Zaman) 18 Nisan
Adana'da bir avukatın, babasına ait evin
yakınına kurulan baz istasyonundan dolayı
açtığı davada Yargıtay, "ölçülen değerlerin"
standartlarda çıkmasına rağmen "baz istasyonlarının insanın psikolojik yapısında tedirginlik yaşanmasına sebep olduğunu"
gerekçe gösterip sökülmesine karar verdi.
Şirket, geçtiğimiz günlerde baz istasyonunu
sökmek zorunda kaldı. (Zaman) 23 Nisan
Antalya'da sitenin bahçesindeki foseptik
çukuruna düşerek boğulan 8 yaşındaki kız
çocuğunun cenazesi toprağa verildi.
(Zaman) 22 Nisan
Güngören'de bir yolda meydana gelen
çökme nedeniyle yaklaşık 30 araç hasar
gördü. (Zaman) 21 Nisan
Ankara Kızılay Menekşe sokakta yer alan
Moda Çarşısı içerisindeki patlama, çevrede
bulunanlara korkulu dakikalar yaşattı.
Yapılan araştırmada patlamanın tüpden
kaynaklandığı ve iki kişinin yaralandığı belirlendi. (Zaman) 21 Nisan
Sultangazi Belediyesi sınırları içinde bulunan taş ocaklarından rahatsız olan mahalle
sakinleri, yürüyüş yaparak ocakların
kapatılmasını istedi. (Zaman) 26 Nisan
Zonguldak'ın Alaplı Belediyesi hizmet
binası ve bağlı bütün abonelerin elektrikleri,
ödeme tarihinin 4 gün gecikmesiyle oluşan
borç gerekçesiyle BEDAŞ tarafından kesildi. Elektrik kesintisine sert tepki gösteren
Alaplı
Belediye
Başkanı
Nevzat
Çimenoğlu, faturaların her ay düzenli
olarak ödendiğini, ancak 4 günlük gecikmeden dolayı kesintiye anlam veremediklerini
dile getirdi. (Zaman) 24 Nisan
Ardahan'ın Hanak ilçesinde, sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen yaşlı
çift öldü. (Zaman) 29 Nisan
MAYIS
Diyarbakır'ın Bismil ilçesinde elektrikli su
kazanının akımına kapılan bir kişi hayatını
kaybetti. (ANF) 27 Mayıs
Gümüşhane'nin Torul ilçesindeki Harşit
Çayı'nda inşa edilmesi planlanan HES projesine ilişkin, vatandaşların katılımıyla
yapılması öngörülen toplantı, tepkiler
yüzünden yapılamadı. (Sendika.org) 29
Mayıs
Artvin’de ruhsatsız olarak inşaatı devam
ettiği ileri sürülen Erenler HES’in su iletim
kanalları çöktü, ormanlık alanlar ve tarım
arazileri sular altında kaldı. (Sendika.org)
13 Mayıs
Borçka'da, Borçka Halkevinin öncülüğünde
başlatılan HES’lere karşı mücadeleye
dikkat çekmek amacıyla 3 Halkevi üyesi
Artvin’in en yüksek dağı olan Karcal
Dağı’nın zirvesine tırmanarak zirveye
Giresun’un Çanakçı ilçesine bağlı Çanakçı
Vadisi üzerinde bulunan Deregözü ve
Düzköy Köyleri sınırları içerisinde yapımı
planlanan Deregözü Regülatörü ve Düzköy
HES projesine karşı çıkan köylüler, HES
yapımcı firması ile yapım işini üstlenen
inşaat firması çalışanlarının saldırısına
uğradı. Saldırıda Düzköylülerden 3 kişi
yaralandı. (Sendika.org) 11 Mayıs
Akdeniz Üniversitesi Çevre Sorunları
Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin çevre
düşmanı Çevre ve Orman Bakanı Eroğlu’na
“özel ödül” sunması İstanbul'da Suyun
Ticarileştirilmesine Hayır Platformu
tarafından protesto edildi. (Sendika.org) 12
Mayıs
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası'ndan
yapılan açıklamada, pahalı bir seçenek olan
nükleer enerjinin Türkiye'nin geleceğini
ipotek altına alacağı bildirdi. Açıklamada,
son dönemde Türkiye'ye dayatılan nükleer
enerjinin, çok riskli, pahalı, kirli ve gelişmiş
ülkelerce terk edilen bir enerji türü olduğu
kaydedildi. Yeni nükleer enerji santrallerin
gelişmekte olan ülkelere kurulduğu vurgulanan açıklamada, şu görüşlere yer verildi:
'Nükleer enerji anlaşması pahalı bir seçenek
olarak Türkiye'nin geleceğini ipotek altına
almıştır. Türkiye, nükleer santralden ortalama 12.35 sent gibi çok yüksek bir tarifeden, 15 yıl boyunca elektrik satın almayı
garanti etmiş durumdadır. Türkiye, ortalama fiyat üzerinden, Rusya'ya, 15 yılda
satın alacağı 415 milyar kilowatt saatlik
elektrik karşılığında 51 milyar dolar ödeyecektir. Siyasi iktidar, rüzgar enerjisinden
üretilen elektriğe 7 senti çok görmektedir.'
Güneysu İlçesi Dumankaya Köyü’nde
Damlapınar Enerji Şirketi tarafından yapımı
planlanan Dumankaya HES için Öğretmen
Evi’nde halkı bilgilendirme toplantısı
düzenlendi. Başkan Minder’in sert çıkışı
üzerine ‘Hidroelektrik santralini istemiyoruz” diyen ve santralin yapılması halinde
Katarahtı Gölü'nün yok olacağını savunan
yöre sakinleri salonu terk etti. (Radikal) 14
Mayıs
Rize İdare Mahkemesi, Artvin Macahel Va-
disi'nde yapılmakta olan Düzenli HES Projesi için bilirkişi incelemesi yapılabilmesi
amacıyla yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Avukat Yakup Şekip Okumuşoğlu yaptığı
açıklamada, bölgenin UNESCO tarafından
biyosfer rezerv alanı içine alındığını ifade
etti, ''Bölge, pek çok endemik bitkiye ev
sahipliği yapan çok özel bir yer. Böyle bir
yerde HES yapılmasına anlam veremiyoruz.” dedi. (Sendika.org) 14 Mayıs
Ağrı’da 11 Mayıs gecesi Murat nehri ve
Taşlıçay dereleri taşmış, yaklaşık 3 bin ev
sel felaketinden etkilenmişti. Bu olayla ilgili
bugün açıklama yapan emek örgütleri sel
felaketinin ilgisiz yöneticiler ve çarpık
kentleşme sonucu meydana geldiğini ifade
etti. (Sendika.org) 16 Mayıs
Ağrıda sağanak yağış hayatı felç ederken, 5
bin evin su altında kaldı, kentin altyapısı
çöktü. Belediyenin hizmet götürmemesine
vatandaşlar tepki gösterdi. (ANF) 12 Mayıs
BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel,
Türkiye ile Rusya arasında yapılan anlaşma
ile yapımına başlanan Akkuyu nükleer
santral sorununu Meclis’e taşıdı. BDP Milletvekili Sebahat Tuncel, Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın
yanıtlaması için verdiği soru önergesinde,
nükleer santralin çevre ve insan üzerindeki
etkilerine dikkat çekti. Tuncel, önceliğin
enerji verimliliğine verilmesini ve enerji
üretimin yenilebilir enerji kaynaklarından
yapılmasını istedi. Önergede şunlar belirtildi: “Akkuyu nükleer santrali tek olarak
kalmayıp devamında gündemde olan
Sinop’ta bir nükleer santral kurulması da
Güney Kore ile görüşülerek tamamlanacaktır. Büyük bütçelerin yatırılacağı bu
projelerde nükleer atıkların ne yapılacağı ve
çevreye vereceği ciddi tahribatların yanı
sıra santrallerden elde edilecek enerjinin
Türkiye’nin sadece yüzde 6-7’sini karşılayabilecektir.” Denildi. (ANF) 26 Mayıs
Batman'ın Kozluk ilçesinde inşaattan düşen
şiş yolda geçen vatandaşın kafasına saplanarak hastanelik etti. (ANF) 19 Mayıs
Kars'ın Selim ilçesinde etkili olan yağmur
ve dolu Çıplaklı köyünde toprak yapıları
yerle bir etti. Evleri yıkılan onlarca vatandaş
sokakta kaldı. (ANF) 24 Mayıs
199
“Borçka dereleri özgür akacak” pankartı
açtılar. (Sendika.org) 11 Mayıs
200
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent
Şubesi, Emek Sineması Kültür ve Turizm
Bakanlığı İstanbul Yenileme Alanları
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge
Yenileme Kurulu’nun avan projelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle
dava açtı. Davayı görüşen yerel mahkeme,
Emek Sineması’nın yıkımını öngören projeyi onaylayan kurul kararının, bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra tekrar
değerlendirilmek üzere, yürütmesini durdurdu. (ANF) 24 Mayıs
Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde evin
çökmesi sonucu 1 kişi öldü, 3 kişi
yaralandı. (ANF) 11 Mayıs
Bodrum'da sabaha karşı 3 katlı bir otel’de
meydana gelen yangında 1 kişi yaşamını yitirdi, 1'i ağır 12 kişi yaralandı. (ANF) 2
Mayıs
Muş'ta aşırı yağışlar sebebiyle bir çok
derenin taşması sonucu meydana gelen
seller, yerleşim birimleri ile binlerce dönüm
tarım arazisinde zarara yol açtı. Malazgirt,
Bulanık ve Varto ilçelerinde yaşanan sel nedeniyle 3 köprü yıkıldı, 20 köy yolu
ulaşıma kapandı, 80 evi su bastı. (ANF) 2
Mayıs
Derbent Mahallesi halkı yine yıkım tehdidi
altında. Cemre İnşaat tarafından kendilerine
yıkım tebligatı gönderilen mahalle sakinleri
yıkımlara geçit vermeyeceklerini söyledi.
Derbent Merkez Cami önünde bir araya
gelen 2 bini aşkın mahalleli, "Mahallemizde
işgalci kentimizde mülteci değiliz.
İstilacılara geçit vermeyeceğiz" ve "Derbent bizimdir bizim olacak. Barınma
hakkımız engellenemez" yazılı pankartlar
açtı. (ANF) 2 Mayıs
AKP iktidarının her fırsatta övdüğü TOKİ’nin yaptığı ankette halkın yüzde 70’inin
kurumdan aldığı konutlardan memnun
olmadığı ortaya çıktı. Kusurlar ve geç teslimatlar nedeniyle TOKİ’yi mahkemeye
verenlerin sayısı hızla artarken davaları
kaybeden TOKİ yönetimi, kurum içi
yazışmalarında “ciddi bir mali külfetin ortaya çıkacağını” bildirdi. Ankette, “TOKİ’den aldığı konutta kullanılan malzemelerin
kalitesinin
beklentileri
karşılaması
konusunda yüzde 76.5 hayır; tuvalet, banyo
ve mutfağın kullanılabilirlik ve kalitesinin
beklentileri karşılaması konusunda yüzde
66.5 hayır; balkonların yeterli ve kullanıma
uygunluğu yüzde 61.2 hayır; konuta
yerleştikten sonra sıhhi ve elektrik tesisatı
ile ilgili herhangi bir tamirat yapılması
yüzde 70 evet; alışveriş merkezleri yeterli
mi yüzde 70 hayır; TOKİ konutlarını çevrenize tavsiye eder misiniz, yüzde 48.2
hayır” yanıtı verildi. (ANF) 5 Mayıs
Kütahya'nın Tavşanlı ilçesine bağlı Ayvalı
köyündeki kayaların, evlerin üzerine düşme
riski, köylüleri tedirgin ediyor. Köy muhtarı
Ali Ramazan, Gediz Depremi'nin yaşandığı
28 Mart 1970'ten itibaren 'Zincirli Kayalar'
adını verdikleri kaya bloklarının köylüleri
korkuttuğunu söyledi. Yerleşim alanına 50
metre mesafede bulunan ve 25-30 metre
yüksekliğindeki kayalardan birinin 1970
depremi sırasında yuvarlanıp bir evin üzerine devrilmesine 2 metre kala durduğunu
anımsatan Ramazan, deprem gibi yer
hareketlerinde kayaların büyük tehlike
oluşturduğuna dikkati çekti. (Günlük) 15
Mayıs
Iğdır'ın Tuzluca ilçesinde etkili sağanak
yağış nedeniyle 10 ev ve 7 ahırda maddi
zarar meydana geldi. (ANF) 5 Mayıs
Adapazarı-İstanbul
seferini
yapan
Adapazarı Ekspresi'nin son vagonu raydan
çıktı. Kocaeli Valisi Gökhan Sözer, kazada
yaralananların sayısının 32 olduğunu
bildirdi. Seka ve Kocaeli Devlet Hastanelerine kaldırılan yaralılardan 4'ünün durumunun ağır olduğu belirtildi. (ANF) 6
Mayıs
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul
Büyükkent Şubesi, Sulukule’de yapılan
TOKİ temel atma töreni ve başlatılan
inşaatla ilgili Fatih Belediye Başkanı
Mustafa Demir ve TOKİ Başkanı Erdoğan
Bayraktar hakkında suç duyurusunda bulundu. TMMOB yaptığı suç duyurusunda
Sulukule’de yapılan çalışmalarda arkeolojik
dokunun göz ardı edilerek yapıldığına
dikkat çekildi. (ANF) 10 Mayıs
kapatılmayan ve içi su dolu TOKİ inşaat 12
ve 15 yaşlarındaki 2 çocuğun ölümüne
neden oldu. (Günlük) 20 Mayıs
Derelerin Kardeşliği Platformu dönem
Hatay'ın Samandağ ilçesine bağlı Yaylıca
Beldesi, Karaçay Barajı nedeniyle
susuzluğa mahkum edildi. 3 bin 500 nüfuslu beldeye su taşıyan şebeke boruları
baraj çalışmaları sırasında tahrip edildi.
Aksu Deresi üzerine yapılması planlanan
HES barajı projesine karşı çıkan köylüler,
HES'in 28 köyün hayat damarının
kesileceğini belirterek, projeye karşı
çıktılar. Sağlamsu ve Emeksiz mevkisinden
başlayarak, Sakarya'nın Hendek ilçesi köylerini dolaşan ve yine Düzce'nin Gölyaka
ilçesi sınırlarındaki Efteni Gölü'ne karışan
Aksu Deresi'nin üzerine yapılması planlanan HES'e karşı çıkan 28 köyü temsilen
yaklaşık 200 kişilik grup, Valilik binasının
önünde açıklama yaptı. (Günlük) 22 Mayıs
Gümüşhane'nin Torul ilçesinin Kirazlık
köyüne yapılan Torul HES’i Baraj Gölü'nün
Çamlıca Mahallesi ile Budak köyü arasında
kalan yaklaşık 2 kilometrelik bölümünün
iki gündür siyah bir tabakayla oluşan
kirliliğin nedeni araştırılmaya başladı. Torul
Kaymakamı Şafak Gürçam, yaptığı
açıklamada, kirlilikle ilgili olarak Çevre ve
Orman İl Müdürlüğünden suyun analizinin
yapılması talebinde bulunduklarını belirterek, 'Kirliliğe, göl kenarından geçerken
tanık olduk. Çamlıca Mahallesi ile Budak
köyü arasında kalan yaklaşık 2 kilometrelik
mesafede göl üzerinin siyah bir renkle kaplı
olduğunu gördüm. (Günlük) 6 Mayıs
Şiddetli rüzgar Bitlis'te TOKİ'nin yaptığı
binaların çatısını uçururken Muş'ta da enerji
nakil hatları ile bazı binaların çatılarında
hasara yol açtı, dolu nedeniyle de ekili
araziler zarar gördü. Muş'ta dün etkili olan
ve saatteki hızı 120 kilometreye ulaşan
ulaşan rüzgar, Varto ilçesinde ve merkeze
bağlı bazı köylerde hasara neden oldu.
Elektrik direklerinin yıkılması nedeniyle
Yaygın beldesindeki bazı mahallerle birlikte
20 yerleşim biriminde elektrik kesintisi
yaşanıyor. (Günlük) 12 Mayıs
TOKİ'nin Diyarbakır'ın Gürdoğan Mahallesi'ndeki arazileri, üzerinde oturan
göçzedelere bildirmeden ihale ettiği ve
sattığı ortaya çıktı. 1990'lı yıllarda askerlerce köyleri yakılan on binlerce kişi,
Diyarbakır merkezine göç etmek zorunda
kaldı. Merkeze gelen yurttaşlar Gürdoğan
Mahallesi'ne yerleşip, ev yaptılar. Köyden
ilk geldikleri zaman, bazı müteahhitlere
para verip sözde toprakların sahibi olan
yurttaşlar oturdukları yerlerin TOKİ
tarafında ihale edilip müteahhitlere
satıldığını duyunca isyan etti. (Günlük) 6
Mayıs
Dersim'de Munzur Vadisi'nde yapılması
planlanan 14 baraj ve HES nedeniyle
Ovacık ilçesindeki köyler boşaltılma
tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor. En
büyük katliamın barajların getireceği
katliam olacağını belirten Ovacık köylüleri,
her ne olursa olsun köylerini terk etmeyeceklerini belirtti. (Günlük) 12 Mayıs
Diyarbakır'ın Kocaköy ilçesinde yıkılmakla
yüz yüze kalan bir evde yaşam mücadelesi
veren Mehmet Hafız Turunç, yardım için
gittiği kaymakamlıktan kovuldu. (Günlük)
13 Mayıs
BDP MYK Üyesi Abdülkerim Bingöl, Van
Belediye Başkanı Bekir Kaya, Iğdır
Belediye Başkanvekili Hüseyin Malk'tan
oluşan heyet, sel felaketinin yaşandığı
Doğubeyazıt'ta incelemelerde bulundu.
BDP'liler ve belediye başkanlarından
oluşan heyet, Doğubeyazıt Belediye
Başkanı Canan Korkmaz ve bazı STK temsilcileriyle birlikte 1 kişinin yaşamını
yitirdiği Doğubeyazıt ilçesine bağlı Esnemez köyünü ziyaret etti. Köyde yapılan incelemeler sırasında açıklama yapan
201
sözcüsü Ömer Şan, Rize'nin Çayeli ilçesi
Senoz Vadisi'nde yapımı tamamlanan HES
inşaatı ile 'hukuk tanımamazlıkta' son noktaya ulaşıldığını bildirdi. TEİAŞ'ın
açıklamasında can ve mal güvenliği
açısından tehlikeli oluşturacağı uyarısının
yapıldığını belirten Şan, şunları kaydetti:
'Senoz Vadisi'nde yapımı tamamlanan HES
inşaatı ile hukuk tanımamazlıkta son noktaya ulaşılmıştır. Rize İdare Mahkemesinin
31 Aralık 2008'de verdiği 'yürütmeyi durdurma' ve 24 Mart 2009'daki 'iptal' kararına
uyulmamıştır. Kaldı ki Rize Çevre ve
Orman Müdürlüğü de 15 Mayıs 2009'da
projedeki bütün çalışmaların durdurulduğu
yönünde açıklama yapmıştır. Gelinen noktada HES'in hizmete girecek olması hepimizi şaşkına çevirmiştir.' (Günlük) 20
Mayıs
202
Doğubeyazıt Belediye Başkanı Canan
Korkmaz, devletin sele karşı duyarsızlığını
eleştirerek, insanların kaderlerine terk
edildiğini söyledi. (Günlük) 14 Mayıs
yabancı turistlerin kaldığı 3 katlı bir otel
tamamen yandı. Sebebi henüz belirlenemeyen yangında 1 kişi öldü, 12 kişi
3. Köprü Yerine Yaşam Platformu üyesi
yüzlerce kişi, Tünel meydanında bir araya
geldi. Platform adına yapılan basın
açıklamasını okuyan Kader Cihan, tüm
İstanbulluları, ranta dur demeye çağırdı.
Cihan şöyle dedi: '3. köprü rantsal dönüşüm
projelerini artıracak, emeğiyle geçinmeye
çalışan yoksul halkı evsiz bırakacaktır. 3.
köprü orman alanlarını yok edecek, su
havzalarını kurutacak ve İstanbul halkını
susuz bırakacaktır. 3. köprü İstanbul için bir
ihtiyaç değildir, kapitalizmin kar hırsının en
azgın saldırılarından birisi olarak şimdi
karşımızda durmaktadır. 3. Köprü Yerine
Yaşam Platformu bugüne kadar olduğu gibi
bundan sonra da, bilim insanlarımızın
hiçbir şekilde onay vermediği bu cinayet
projesini durdurmak için elinden gelen her
şeyi İstanbul halkıyla birlikte yapacaktır.
Sivas Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube
Müdürü Muzaffer Çetin, karbonmonoksit
zehirlenmesi sonucu hayatını kaybetti.
(Zaman) 2 Mayıs
Aksaray'ın Gülağaç ilçesinde bulunan 7 bin
yıllık Güvercinkayası kazı alanı ve içerisindeki tarihi sur duvarı, Aksaray'daki
Mamasın Barajı nedeniyle tehdit altında.
Baraj sularının yükselmesi nedeniyle 7 bin
yıllık tarihi alan sular altında kalabilir.
Güvercinkayası Kazı Başkanı ve İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji
Bölümü Prehistorya Anabilim Dalı Başkanı
Prof. Dr. Sevil Gülçur, orta kalkolitik
dönemden günümüze ulaşan Güvercinkayası'nın 7 bin yıllık geçmişiyle İç
Anadolu'daki kale kent modelinin bilinen
ilk örneği olduğunu söyledi. Gülçur, baraj
suları altında kalma tehlikesi nedeniyle
1996 yılında Güvercinkayası'nda kurtarma
amaçlı kazı çalışmalarına başladıklarını ve
çalışmaları aralıksız her yıl devam ettirdiklerini ifade etti. (Günlük) 1 Mayıs
Muğla'nın Köyceğiz ilçesine bağlı Yuvarlakçay'da yapılmak istenen HES’e karşı
yaklaşık 4 aydır nöbet tutan köylülerin mücadelesi sonucu 20 HES projesi bulunan
Akfen Holding, Yuvarlakçay'da yapacakları
HES projesinden çekildiğini açıkladı. (Günlük) 2 Mayıs
Muğla'nın Bodrum ilçesinde yerli ve
Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde tahta
köprünün çökmesi sonucu Pesan Çayı'na
düşen iki kişiden biri akıntıya kapılarak
kayboldu. (Zaman) 1 Mayıs
Hatay'ın İskenderun ilçesinde geceden bu
yana devam eden yağışların ardından
Sarıseki Organize Sanayi Bölgesi'ndeki
fabrikalar çamur deryasına döndü. Fabrikalarda milyonlarca liralık hasar meydana
geldi. (Zaman) 1 Mayıs
Ardahan'da Beşevler Mahallesi sakinleri
kanalizasyonları bulunmaması nedeniyle
isyan bayrağı çekti. (Zaman) 5 Mayıs
Bingöl'de etkili olan şiddeti fırtına çok
sayıda binanın çatısını uçurdu ve bir
minarenin yıkılmasına yol açtı. Akşamüstü
etkisini artıran fırtına Bingöl Devlet Hastanesi, çok sayıda okul, öğrenci yurdu ve
apartmanların çatısını tahrip etti. Saray
Camii'nin minaresi de yıkıldı. (Zaman) 10
Mayıs
Burdur'da Sosyal Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kurumu'na bağlı 80. Yıl SevimZekai Piribaş Kız Yetiştirme Yurdu'nda
yangın çıktı. (Zaman) 10 Mayıs
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Kocaeli'nde meydana gelen tren kazasının
'sinyal hatasından kaynaklandığının
anlaşıldığını' bildirdi. Adapazarı-İstanbul
seferini yapan trenin raydan çıkan son
vagonuna karşı yönden gelen İstanbulAdapazarı seferini yapan tren çarpmış ve 32
yolcu çeşitli yerlerinden yaralanmıştı.
(Zaman) 8 Mayıs
Mersin'de vatandaşların en çok uğradığı
yerler arasında olan Atatürk Parkı'ndaki
çöplerin temizlenmemesi vatandaşların tepkisine neden oldu. (Zaman) 16 Mayıs
Beşiktaş'taki Barbaros Hayrettin Paşa İskelesi'nde sabah saatlerinde yangın çıktı.
Gümüşhane'de atıl durumdaki bir evi
yıkmaya çalışan 3 kişi, yıkılan duvarın
altında kalarak yaralandı. (Zaman) 14 Mayıs
İstanbul'da akşam saatlerinde etkili olan gök
gürültülü sağanak yağmur nedeniyle Sultangazi'de bir apartmanın çatı katına
yıldırım düştü. (Zaman) 14 Mayıs
Hakkâri'nin Yüksekova ilçesinde mimarlık
yapan Nevzat Dalar, yaptığı açıklamada,
Yüksekova'da nüfusun çok kalabalık
olduğunu belirterek, "Her ailenin derme
çatma bir evi veya apartmanı var ve
bunların hepsi inşaatlarının altına septik
çukuru kazdıp, bütün atık suları oraya
bırakıyor. Bu da binanın temeline çok
büyük zararlar veriyor." diye konuştu.
(Zaman) 20 Mayıs
Adana'da, okullarında düzenlenen 19 Mayıs
Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor
Bayramı törenine giderken, lokomotifin
çarptığı iki çocuktan biri öldü, diğeri ağır
Trabzon'un Akçaabat ilçesinde ilkel
teleferiğin çarptığı kadın öldü. (Zaman) 18
Mayıs
Hatay'ın İskenderun ilçesinde taş ocağına
malzeme almaya giden kamyon evin bahçesine girdi. İskenderun'a bağlı Modernevler
mahallesinde taşocağı yolunda meydana
gelen kazada faciacının eşiğinden dönüldü.
(Zaman) 18 Mayıs
Samsun’da Atakum ilçesinde bulunan Yaşar
Doğu Kız Yetiştirme Yurdu'nun 3 katında
henüz belirlenemeyen bir nedenle yangın
çıktı. Yangında, yurt binasında bulunan bir
kişi pencereden atlayarak ağır yaralandı.
Yurtta kalan bazı öğrencilerin ise dumandan
zehirlendiği öğrenildi. (Zaman) 22-23-26
Mayıs
Edirne'de bir apartmanın birinci katında
çıkan yangında felçli kadın yanarak can
verdi. Dumandan etkilenen biri bebek, 10
kişi ekipler tarafından kurtarıldı. (Zaman)
26 Mayıs
İzmir'in Güzelbahçe ilçesinde belediye
ekipleri tarafından iki gün önce tek katlı evleri yıkılan özürlü aile, boş arazide
yaşamaya başladı. (Zaman) 26 Mayıs
Beykoz Çavuşbaşı'nda hafriyat çalışması
sırasında oluşan gölete serinlemek için
giren 3 çocuktan 2'si boğularak hayatını
kaybetti. (Zaman) 25 Mayıs
Kilis Belediye Başkanı Abdi Bulut, dünkü
sağanak yağış ve ardından yaşanan sel
dolayısıyla yeni yaptıkları yolların,
altyapıların tamamen tahrip olduğunu,
kentte olağanüstü bir afet yaşandığını
söyledi. (Zaman) 29 Mayıs
Diyarbakır'ın Bismil ilçesinde 2'si kardeş 3
kız çocuğu akıma kapılmaları sonucu ağır
yaralandılar. (Zaman) 29 Mayıs
Ağrı'da yaklaşık 3 hafta önce etkili olan
sağanak nedeniyle tahrip olan evde, onarım
yapan babasına yardım eden kız çocuğu,
duvarın yıkılması sonucu yaşamını yitirdi.
(Zaman) 28 Mayıs
HAZİRAN
Kars'ın Kağızman İlçesi'ne bağlı Oluklu
Köyü'ndeki su sıkıntısını protesto etmek
amacıyla yaklaşık 100 kişi traktörlerle
valilik önüne gelerek eylem yaptı. Traktörlerin arkasına bağladıkları su tankerleriyle
valilik önüne gelen köylüler, içme suyuyla
ilgili bugüne kadar verilen sözlerin yerine
getirilmemesine tepki gösterdi. (ANF) 7
Haziran
İstanbul bir kez daha sele teslim. Yağış bu
kez daha çok Anadolu Yakası’nı vurdu.
Kadıköy'de Kurbağalıdere, Yeni Salı
Pazarı'nın kurulduğu yere yakın bölümde
taşarken, gecekondular sular altında kaldı.
Özellikle Köprü ve Mandra Caddesi'ndeki
onlarca araç mahsur kaldı. (ANF) 8 Haziran
Hatay’ın Erzin ilçesinde Burnaz sahiline
203
Rüzgarın da etkisiyle iskeleyi saran alevler,
itfaiyenin müdahalesiyle söndürüldü.
Başbakanlık ofisinin yakınında bulunan
iskeledeki yangınla ilgili polis inceleme
başlattı. Yangında ölen ya da yaralanan
olmadı. İstanbul Deniz Otobüsler A.Ş.'den
(İDO) yapılan yazılı açıklamada, Beşiktaş
Barbaros Hayrettin Paşa İskelesi'nin, saat
06.00 sularında elektrik kontağından çıktığı
belirlenen yangın sebebiyle hasar gördüğü
ifade edildi. (Zaman) 16 Mayıs
204
yapılması planlanan liman ve tersaneyi
protesto eden köylüler Çevresel Etki
Toplantısının (ÇED) yapılmasına izin vermediler. Turunçlu Burnaz İlköğretim
Okulu salonunda yapılması düşünülen bilgilendirme toplantısına izin vermeyen
Aşağı Burnaz, Yukarı Burnaz ve Turunçlu
köyü sakinleri şirket yetkililerini protesto
etti. (ANF) 16 Haziran
Van'da sabah saatlerinde etkili olan yağmur
ve dolu nedeniyle Süphan, Beyüzümü,
Eminpaşa, Yenimahalle ve Karşıyaka mahallelerinde sulama kanallarının taşması
sonucu onlarca ev su altın kaldı. (ANF) 19
Haziran
Peyzaj Mimarları Odası Muğla Temsilcisi
Hülya Yolcubal'ın, önceki gece Bodrum
Kalekonutlar'da bulunan evinin önünde eski
sevgilisi Cihan Oskay isimli kişi tarafından
öldürüldüğü iddia edildi. Ancak çevre mücadelesinde aktif şekilde rol alan Yolcubal,
Bodrum'da yapılması planlanan golf
sahasına karşı çıkanlar arasında yer
alıyordu. Son olarak Yolcubal'ın ölümünden
3 gün önce golf sahasının yapımının
mahkeme kararıyla durdurulması kafalarda
soru işareti oluşturdu. Yolcubal'ın, çeşitli
şekilde tehdit edildiğine ilişkin 3 ay önce
Cumhuriyet
Savcılığı'na
başvruda
bulunduğu öğrenildi. (ANF) 19 Haziran
Trabzon'un Beşirli Mahallesi'nde bir siteye baz istasyonu kurmak isteyen GSM
şirketi görevlileri engellendi. Alkışlar
eşliğinde istasyonun kaldırılmasını
isteyen mahalle halkı sağlıklarını tehlikeye atacak olan baz istasyonunu kurdurtmamaya kararlı olduklarını söyledi.
Karadeniz Bölgesi’nde yapılmak istenen
hidroelektrik santral projeleri, bölge
halkının yoğun tepkileriyle karşılaşmaya
devam ediyor. Son olarak Artvin’in Ardanuç ilçesine bağlı Bulanık Köyü’nde
yapılması planlanan HES projesinin
toplantısı köylüler tarafından engellendi.
Bulanık Köyü’nde Yeşil Mavi Elektrik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan
HES projesi için şirket tarafından halkın
katılımı toplantısı çağrısı yapıldı. Köy
meydanında bir araya gelen köylülerin tepkisi sonucu toplantı gerçekleştirilemedi.
Ankara’nın Yenimahalle ilçesindeki
Mehmet Akif Ersoy Mahallesi halkı Yenimahalle Belediyesi önünde bugün (15
Haziran) bir eylem yaparak kentsel
dönüşüm projesini protesto etti. 300’e yakın
mahalleli yaptığı basın açıklamasında
kentsel dönüşüm projesinin AKP’li belediyeye ait olduğunu ancak sorunların CHP’li
belediyenin işbaşına gelmesiyle değişmediğini vurguladı. Yıkıma gelmeye
niyetlenen belediyeyi uyaran mahalleli,
“Mahallemize bir kümesi bile yıkmaya
gelmeyin, siz geldiğinizde biz orada
olacağız” dedi. (Sendika.org) 15 Haziran
Kentsel dönüşüm kararlarında ilçe belediyelerini etkisizleştirerek, büyükşehir
belediyelerinin her yeri kentsel dönüşüm
alanı ilan edebilmesine olanak tanıyan yasa
değişikliği TBMM'de görüşülmesinin bir
gün sonrasında Cumhurbaşkanı Abdullah
Gül tarafından onaylandı. (Sendika.org) 23
Haziran
50'yi aşkın vadiden gelenler, sayısı 1700'ü
aşan dere ve akarsuda, bölge insanlarına,
kültür mirasına ve doğaya zarar veren
hidroelektrik santral (HES) ve baraj
inşaatını protesto etmek için Çevre ve
Orman Bakanlığı önünde bir araya geldi.
Türkiye Su Meclisi'ni oluşturan, bugüne
kadar Türkiye'nin farklı bölgelerinde HES
ve barajlara karşı yerel kampanyalar
yürüten gruplar Çevre ve Orman Bakanlığı
önüde ilk defa ortak bir protesto
gerçekleştirerek "Dere soykırımını durdur!"
mesajını verdi. (Sendika.org) 25 Haziran
Enerji KİT'lerinin borç ve alacaklarının
mahsup edilmesine ilişkin yasa tasarısında
yer alan "ibadethanelerin" aydınlatma bedeli
borçlarına
uygulanan
faizin
kaldırılması hükmüne cemevlerinin de eklenmesine ilişkin CHP'li üyelerin önergesi
AKP'li üyeler tarafından reddedildi.
Trabzon’un Tonya ilçesinde yapılması planlanan HES’lere halk tepki gösterdi.
Derelerin satılmasına ve HES’lerin yol
açtığı çevre katliamına karşı oluşan tepkileri
önlemek için HES şirketi HEDA Elektrik
Ltd. Şti. tarafından,Belediye Başkanı,
muhtarlar ve AKP ilçe Başkanı’na özel
2007 yılından bu yana Rize-Fındıklı'nın
Arılı ve Çağlayan vadilerinde yapılmak istenen 20 hidroelektrik santral (HES) projesine karşı, Fındıklı Derelerini Koruma
Platformu'nu kurarak direnen Fındıklı halkı,
çevre, su ve yaşam hakkını vadilerinde
nöbet tutarak savunmaya devam ediyor.
Sabaha karşı bölgede gizlice çalışma
yürüten şirket temsilcilerini yakalayan yöre
halkı, çalışanları jandarmaya teslim etti.
Rize’nin Güneysu ilçesinde, Gürgen Deresi
deneme üretimiyle birlikte su regülatörlere
tünellerle taşındığı için, Başköy ile
Güneysu arasındaki 4 kilometre boyunca
Gürgen Deresi tamamen kurudu. (Radikal)
7 Haziran
TBMM Deprem Riskini Azaltma Komisyonu'na getirilen bir tasarıya göre fay
hattına 150 metrelik uzaklığa bina
yapılmaması
yasağı
20
metreye
düşürülüyor. İnşaat Mühendisleri Odası
(İMO), yasaya 'rant için can güvenliğinin
hiçe sayılması' diyerek karşı çıktı. İMO "…
ülke çapında sağlık ve nitelikli bir yapı
denetim sisteminin hayata geçirilmesi için
çabalarımızı sürdüreceğiz" diyerek yasaya
karşı mücadele edeceklerini söyledi.
İstanbul’da yağmur yine sele neden oldu;
dereler taştı, yollar ırmaklara, üst geçitler
ise şelalelere dönüştü, trafik felç oldu. İstanbul’da 7-8 Haziran günlerinde etkili olan
yağmur, sonucu Kadıköy’deki Kurbağalıdere'nin Yeni Salı Pazarı'nın kurulduğu
yere yakın bölümde taşması sonucu sular,
Fikirtepe Köprüsü ile Mandra Caddesi'ni
etkisi altına aldı. Sulara kapılan işçi hayatını
kaybetti. (Sendika.org) 8 Haziran
Valiliğin ve Enerji Bakanlığı'nın yargı
kararlarını hiçe saymasına karşın Senoz Vadisi halkı, Rize İdare Mahkemesi'ne 30
Nisan'da 'ÇED Olumlu' raporuna 'yürütmenin durdurulması ve iptal' talebiyle
açtıkları davayı da kazandı. (Sendika.org) 8
Haziran
24 Mayıs'ta Eskişehir genelinde ulaşıma
yapılan zamlarla tramvay ve otobüs biletleri
yüzde 40 zamlanmıştı. Eskişehir'in 32 mahallesinden temsilcilerin bulunduğu
Eskişehir Ulaşım Hakkı Meclisi, İdare
Mahkemesi'ne dava açarak 'yürütmenin
durdurulması'nı istedi. (Sendika.org) 8
Haziran
Kartal'da bulunan Cevizli Tekel arazisinin
Şehir Üniversitesi'ne kiralanmasına karşı
'Kent, Çevre ve Toplum için Tekel
Dayanışması' tarafından şenlikli bir basın
açıklaması yapılacak. Cevizli Tekel arazisi
doğal sit alanı ve içerisinde arkeolojik alan
da bulunuyor. Tekel'in özelleştirilmesinin
ardından Bilim ve Sanat Vakfı'na ait Şehir
Üniversitesi'ne 49 yıllığına tahsis edilen
arazinin devri için İBB meclisinden onay
alındı. (Sendika.org) 10 Haziran
Gürgen Vadisi üzerinde kurulması planlanan HES'e verilen 'ÇED olumlu' raporunun da yürütmesi durduruldu. (Sendika.org)
11 Haziran
Ankara Tuzluçayır Mahallesi'nde kurulan
baz istasyonu mahallelinin kararlı mücadelesi sonrasında yerinden söküldü. Yaklaşık
iki ay boyunca toplantılar, imza toplama
kampanyaları ile birlikte yürüyen mücadele
sonunda mahalleliler baz istasyonunu söktürdü. (Sendika.org) 1 Haziran
Enerji Piyasayı Düzenleme Kurulu'nun
(EPDK) elektrik fiyatlarında 1 Temmuz'dan
itibaren indirim uygulanması kararı
yürürlüğe girmeden geri çekildi. EPDK,
daha 7 gün önce (23 Haziran) bir karar
alarak elektrikte yüzde 3,2 ile 4,49 arsında
değişen
indirim
uygulayacaklarını
açıklamıştı. Haber basında 'vatandaşa
hükümetten müjdeli haber' olarak yer
almıştı. (Sendika.org) 30 Haziran
Balkanlar'dan gelen sağanak yağışlı
havanın etkisine altına giren İstanbul'da
akşam saatlerinde başlayan şiddetli yağış,
gece yarasından sonra özellikle Tuzla'da
su baskınlarına neden oldu. Tuzla'da 200'e
yakın ev sular altında kaldı. (ANF) 24
205
olarak düzenlenen “bilgilendirme toplantısı” derelerine sahip çıkan çevreciler
tarafından basıldı. Derelerin Kardeşliği
Platformu üyesi Bekir Uzunoğlu, derelerin
satılmasına
izin
vermeyeceklerini,
vatandaşlardan gizlenerek yapılan bu
toplantının yasal olmadığını ifade ederek 12
Haziran’da yapılacak mitinge çağrı yaptı.
206
Haziran
TOKİ’nin Van merkeze bağlı Bardakçı
köyü merasında 426 konut yaptırma kararı
almasına köylüler tepki göstererek ‘’TOKİ'
nin inşaat yapmasına izin vermeyeceğiz’’
dediler. Köyün eski muhtarı Reşat Eşme
"Bize imzalarımız karşılığı köye lise
yapacaklarını söylediler. Biz de lise için
imza attık. Bugün öğreniyoruz ki toplu
konut yapılıyor. Mera alanımıza toplu konut
yapılmasını istemiyoruz. Köylü bu merada
hayvanlarını otlatıyor. Konuyu mahkemeye
taşıdık. Hakkımızı arayacağız" dedi. (ANF)
24 Haziran
Diyarbakır'dan İstanbul'a göç etmek
zorunda kalan Işık ailesi işsizlik ve büyük
kent duyarsızlığı dramına yakalandı. Birkaç
aydır kirasını ödeyemedikleri Küçükçekmece’deki bodrum katındaki evlerinden
eşyalarıyla beraber sokağa atıldıktan sonra,
kocası Mehmet Salih Işık'ın da çaresizlik ve
utançtan kaçmayı tercih etmesi üzerine,
anne Müesser Işık en küçüğü on aylık olan
6 çocuğuyla ortada kaldı. Muhtar yardımcısı İlhan Savucu ve Bir Umut Derneği temsilcisi Serkan Pedük dışında kimseden
yardım görmediğini belirten Müesser Işık'ın
yüzüne, Küçükçekmece Kaymakamlığı'na
bağlı Sosyal Yardımlaşma Vakfı'ndan
Kadın Sığınma Evi'ne kadar tüm sözde
dayanışma kurumları kapılarını teker teker
kapadı. (ANF) 25 Haziran
Ege Üniversitesi (EÜ) öğrencileri, metro ile
kampus arasındaki ulaşımı ücretsiz
sağlayan 525 numaralı otobüslerin ücretli
hale getirilmesini protesto ederek, kararın
geri çekilmesi için imza kampanyası
başlattı. (ANF) 29 Haziran
Marmara bölgesinde bir haftadır süren
yoğun yağışlardan en çok etkilenen Tuzla'da evi sel suları altında kalan Daldan
Ailesi'ne bir darbe de belediyeden geldi.
Mağduriyetinin giderilmesi için belediyeye
başvuran Orhan Daldan'a belediye 585 TL
'vergi borcu' çıkartarak yardım talebini redetti. (Günlük) 28 Haziran
Deprem bölgesi olan Van'ın Kevenli
(Şuşanis) köyünde Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nin ve belediyenin tüm uyarılarına ve
hazırlanan raporlara rağmen 2007 yılında
başladığı konut yapımını sürdüren TOKİ
hakkında suç duyurusunda bulunuldu.
İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü'nün
Çevre ve Orman Bakanlığı'na sunmak
üzere hazırladığı çalışmada İstanbul
Boğazı'na yapılacak 3. köprü için hangi bölgelerde ne kadar ağacın kesileceği tek tek
açıklanıyor. Köprü yapımı için kentin
ormanlık alanları olan Garipçe ile
Poyrazköy arasında yaklaşık 2 buçuk milyon ağacı yok edecek. Yeşiller Partisi, projenin iptal edilmesi için '2 milyon
İstanbullu' sloganıyla kampanya başlattı.
Kastamonu'nun Cide ilçesindeki Loç Vadisi'nde yapılmak istenen HES’e karşı İstanbul'dan santralin yapıldığı Cide'ye çıkartma
yapan çevre örgütleri, santral inşaatında
çalışan iş makinelerini köyden çıkarttı.
Antalya'nın Korkuteli İlçesi'ne bağlı Sulekler Köy sakinleri, köylerine inşa edilmesi
planlanan hidroelektrik santraline tepki
göstererek eylem yaptı. 'Sulekler Köyünde
HES projesine hayır', 'suyumuza kimse
dokunmasın', 'toprağımızı koruyalım',
'dereler özgür aksın' pankartları açan eylemciler, bırakında derelerimiz gönlümüzce
aksın, dedi. (Günlük) 20 Haziran
BDP Yüreğir İlçe Başkanı Hasan Beliren,
Akdeniz GÖÇ-DER ve MEYADER
çalışanlarından oluşan heyet, 14-27 Haziran
Göç Haftası nedeniyle, çeşitli tarihlerde
Bölge'den zorunlu olarak göç eden ve
Adana'nın Karataş ilçesine bağlı Tuzla
beldesi'nde uzun yıllardır çadır ve
barakalarda yaşamak zorunda kalan aileleri
ziyaret etti. (Günlük) 18 Haziran
Karadeniz Bölgesi'nde önceki gün etkili
olan sağanak yağış hayatı felç etti. Trabzon,
Rize ve Gümüşhane'de yolları, köprüleri
evleri yıkan sel Giresun'da da can aldı. Aşırı
yağış nedeniyle oluşan heyelanın yolu
kapatması yüzünden meydana gelen kazada
aynı aileden 3 kişi hayatını kaybetti, 2 kişi
de yaralandı. (Günlük) 18 Haziran
Van'ın Çaldıran ilçesindeki Yatılı İlköğretim
Bölge Okulu'nun (YİBO) yanı başında bulunan çöplük, öğrencilerin sağlığını tehlikeye atarken, okul yetkililerinin çöplüğün
Urfa'da BOTAŞ'ın 10 yıldır Viranşehir
Belediyesi'nin
şehir
içme
suyu
şebekesinden kaçak hat çektiği ortaya çıktı.
Yurttaşların ihbarı üzerine kaçak su ekiplerinin yaptığı araştırma sonucunda,
BOTAŞ'ın Başpınar Ballıca mevkii isale
hattından kaçak su hattı çektiğini tespit etti.
Halkın bir bölümünün su faturalarını
ödemediği bahanesiyle Muş’un Yeşilova
AK Partili belediye başkanı beldenin
suyunu kesti. Yeşilovalılar da yazın
ortasında susuz kaldı. Başkan Bakış, beldeye iki kilometre uzaklıktaki su deposunun
anahtarını cebinde taşıyor. Ve sadece temizlik için sabah namazı öncesinde kısa bir
süre su veriyor. (Günlük) 15 Haziran
SİNOP'a gelen Çevre ve Orman Bakanı
Veysel Eroğlu nükleer santrallerin temiz
enerji kaynağı olduğunu söyleyip 'Bunun
çevreye hiçbir mahsuru yoktur' demesi
çevrecileri kızdırdı. Çevreciler, Bakan
Eroğlu valilik binasına girerken, 'Sinop turizm kentidir. Öyle kalmalıdır' diyerek
protesto etti. (Günlük) 14 Haziran
Van'ın Muradiye ilçesi Kandahar mahallesinde Muradiye Elektrik Enerji Üretim
A.Ş'nin 14 Haziran 2007'de yapımına
başladığı hidroelektrik santrali (HES)
belediye tarafından ruhsatsız olduğu
gerekçesiyle mühürlendi. Ancak, şirket
mühürleri sökülerek çalışmalarına yasadışı
bir şekilde devam ediyor. (Günlük) 12
Haziran
Meriç Nehri'nin kenarındaki Protokolevi'nden 'Selimiye Camii manzarası görünmüyor' gerekçesiyle bir süre önce ağaçlar
kesilirken, bu kez de ağaçların budandığı
yerin yakınına baz istasyonu kurulmak isteniyor. Baz istasyonu kurulma çalışması
tepkilere neden oldu. Edirne'yi Tanıtma ve
Turizm Derneği Başkanı Gökhan Balta, turizm kentlerinde bu tür uygulamaların
doğru olmadığını belirterek, 'Umut ediyoruz ki, eşsiz güzellikteki Selimiye Camii'nin yanından yükselen o direk kaldırılır'
dedi. (Günlük) 9 Haziran
Batman Kozluk ilçesinin Bekirhan beldesine bağlı Heskut (Parmakkapı), Keyter
(Konak) ve Milîka'da (Uzun Çayır), dün
akşam saatlerinde elektrik tellerinin
kopması sonucu yangın çıktı. Çıkan yangın
sonucunda, buğday ve mercimek ekili tarlalar yandı. Her yıl TEDAŞ yetkililerine durumu bildirmelerine rağmen, tedbir
alınmadığı için zarar ettiklerini dile getiren
vatandaşlar elektrik tellerinin gevşek
olduğuna dikkat çekerek, tedbir alınmasını
istedi. (Günlük) 8 Haziran
Antalya'da meydana gelen yangında bir
gecekondu büyük zarar gördü. Yangının,
gecekondunun çatısındaki elektrik kablosunun kısa devre yapması sonucu çıktığı tahmin ediliyor. (Zaman) 1 Haziran
Mersin'in Mut ilçesinde tüp patlaması
sonucu 1 kişi öldü, 1 kişi yaralandı. Alınan
bilgiye göre, Suçatı köyüne çalışmaya
giden İbrahim Topuz (55) ile Bilal Küçük
(24) Kızılorman mevkisindeki kaldıkları tek
odalı evde yemek yapmak istediler. Yemek
pişirmek için kullandıkları tüpün patlaması
sonucu İbrahim Topuz, olay yerinde öldü.
(Zaman) 1 Haziran
Kütahya'nın Hisarcık ilçesine bağlı
Şeyhçakır Köyü Muhtarı Mehmet Acar,
AA muhabirine, 40 hanede 140 kişinin
yaşadığı köye birkaç hafta önce mobil
hizmet amacıyla gelen aile hekiminin,
muayene için gittiği evin sıvasında asbest
maddesi bulunabileceğinden şüphelendiğini
söyledi. (Zaman) 1 Haziran
Mersin'in Tarsus ilçesinde foseptiğe düşen
3 yaşındaki çocuk hayatını kaybetti.
(Zaman) 6 Haziran
Malatya'da bir evde çıkan yangına geç müdahale edildiği gerekçesiyle itfaiye aracının
camını kıran 2 kişi biber gazıyla etkisiz hale
getirildi. Alınan bilgiye göre, Kiltepe Mahallesi, 12. Sokak'ta Burhan Kaya'ya ait tek
katlı evde henüz bilinmeyen bir nedenle
yangın çıktı. Komşularının haber vermesi
üzerine olay yerine gelen Malatya
Belediyesi itfaiye ekiplerine, geç geldikleri
gerekçesiyle vatandaşlar tepki gösterdi.
(Zaman) 7 Haziran
Hakkari'nin Yeni Mahallesi'nde öğle saatlerinde slogan atan 10 kişilik çocuk grubuna
207
taşınması için belediyeye yaptıkları
başvurulardan sonuç alınamadı. (Günlük)
16 Haziran
208
müdahale eden Çevik Kuvvet ekiplerinin
attıkları göz yaşartıcı bomba, Hacı Çiftçi'ye
ait 3 katlı bir binanın içine düştü. Gazdan
etkilenen Kerime Çiftçi ve 2 yaşındaki
bebeği de ambulansla Hakkari Devlet Hastanesi'ne götürüldü. (Zaman) 7 Haziran
Başkent'te beklenen sağanak yağış, etkisini Pursaklar ilçesinde gösterdi.
Yaklaşık yarım saat süren yağmur nedeniyle oluşan sel çok sayıda evi bastı.
Bazı evlerin duvarı çökerken, vatandaşlar,
yetkililerin bu konuda gerekli önlemi
almadığını belirtti. Selin ardından olay
yerine gelen ekipler ise asfalt yolu oyarak,
selin geçtiği güzergahı derinleştirmekle
yetindi. (Zaman) 7 Haziran
Bakırköy'de gaz sıkışması sonucu meydana
geldiği belirlenen patlamada iki kişi
yaralandı. 6 katlı binanın bodrum katındaki
LPG tüplerinden sızan gazın sıkışmasıyla
yaşanan patlama çevreye büyük hasar verdi.
Bodrum katın üstündeki iki dükkan harabeye döndü, yakındaki bir banka ve çok
sayıda iş yerinin camları kırıldı. (Zaman) 7
Haziran
Adana'da, asansör kabini ile duvar arasına
kolu sıkışan çocuğu itfaiye kurtardı. Alınan
bilgiye göre, Yeniyurt Mahallesi 81. Sokak
Aydınlar Sitesi C bloktaki eski tip asansöre
binen 3 yaşındaki Sude Karaaslan'ın kolu,
kabin ile duvar arasına sıkıştı. (Zaman) 7
Haziran
Yozgat'ın Şefaatli ilçesinde, şiddetli yağan
sağanak yağmur baskınlara sebep oldu. Ev
ve iş yerlerinin su altında kaldığı yağmurda,
can kaybının olmaması sevindirdi. (Zaman)
11 Haziran
Malatya merkez Bulgurlu köyü muhtarı
Doğan Yıldırım, elektrik tellerinin
temasıyla başlayan yangının 6 bin dönüm
tarım arazisinin yok olmasına neden
olduğunu söyledi. (Zaman) 15 Haziran
Mersin'de taş ocaklarında patlatılan dinamitler nedeniyle evlerinin çatladığını öne
süren köylüler, köy sınırlarına kurulmak istenen yeni taş ocağına tepki gösterdi. Taş
ocağının kurulması sonrası köylerinde
tarımın biteceğini ifade eden köylüler, yetkililerden soruna çözüm bulmasını istedi.
Pankart açarak eylem yapan köylülere
destek veren yaşlı bir kadın, taş ocağı kurmak isteyenlere beddua etti. (Zaman) 15
Haziran
Gümüşhane'de rüzgarın uçurduğu çatının
semt pazarına düşmesi sonucu 1 kişi öldü,
1 kişi yaralandı. İl merkezinde aniden
bastıran yağmur ve şiddetli rüzgarın etkisiyle, Hasanbey Mahallesi'ndeki 4 katlı
apartmanın çatısı uçtu. Başka bir
apartmanın duvarına çarpan çatı, semt
pazarına düştü. (Zaman) 15 Haziran
Batman Hasankeyf'te 1978 yılında 1.
derece sit alanı ilan edilen bölgenin çevresine inşa edilecek konutlar için şantiye
kurma çalışmaları başladı. Şantiye
kurulmasına tepki gösteren Hasankeyf
Yaşatma Girişimi, 1. ve 2. derece sit statüsü
dikkate alınmaksızın belirlenen yeni
Hasankeyf yerleşkesi yapım çalışmalarının
ören yerine zarar verdiğini, civarda birçok
tarihi eserin ise korumasız bir şekilde yok
edilme ile yüz yüze bırakıldığını ileri sürdü.
(Zaman) 16 Haziran
Çanakkale'de 35 dereceyi aşan hava
sıcaklığı sebebiyle yollardaki asfalt eridi.
Çanakkale-İzmir
karayolu
İntepe
varyantının en keskin virajının olduğu
bölgede, yaklaşık 1 kilometrelik asfalt eridi.
(Zaman) 16 Haziran
Ataköy'de bir binanın çatı katında yangın
çıktı. Facianın eşiğinden dönülen yangın
Ataköy 5. kısım E2/1 Blok'taki 10 katlı
binanın çatı katında 12:20 sıralarında çıktı.
Çatı katında yürütülen izolasyon
çalışmalarında kaynak makinesinden
sıçrayan kıvılcım yangına neden oldu.
Alevler kısa sürede yayılınca, izolasyon
çalışmasını yürüten 4 işçi ve apartman temizlik görevlisi Yavuz Kaya (39) çatıda
mahsur kaldı. (Zaman) 16 Haziran
Arkadaşlarıyla birlikte 5 katlı apartmanın
çatısında, "5 adım 5 ceza" oyununu oynayan 9 yaşındaki Ethem Akoğlan, oyunun
son hamlesinde havalandırma boşluğunu
kapatan camın üzerine zıpladı. Camın
kırılmasıyla birlikte, 5'inci kattan zemine
düşen Akoğlan, olay yerinde hayatını kaybetti. Öte yandan aynı apartmanda 2 yıl
önce de bir çocuğun hayatını kaybettiği
öğrenildi. (Zaman) 17 Haziran
Giresun Dereli ilçesinde sel sularına kapılan
Lokman Güven (60) hayatını kaybetti.
Giresun'un Dereli, Doğankent, Çanakçı ve
Yağlıdere ilçelerinde iki gündür etkili olan
sağanak yağış, hayatı olumsuz etkiliyor.
Yağış nedeniyle köprü ve yollar hasar
görürken, Dereli ilçesi Kurtulmuş köyü
Kotana mevkiinde inşaatta çalışan Lokman
Güven (60) sel sularına kapılarak hayatını
Diyarbakır'ın Lice ilçesinde yıldırım isabet
eden kişi öldü. Alınan bilgiye göre, Lice'de
evinin çatısında tamirat yapan Mehmet
Akan'a (33) yıldırım isabet etti. (Zaman) 19
Haziran
Muğla'da genç bir kız, yıldırım çarpması
sonucu öldü. Alınan bilgiye göre, Bozyer
köyünde evinin önünde duran Feray Orhan,
(23) yıldırım isabet etmesi sonucu hayatını
Giresun'un Alucra ilçesinde yıldırım isabet
eden evde bulunan bir genç kız hayatını
kaybetti. Edinilen bilgiye göre, ilçeye bağlı
Hacbel Yaylası'nda 16 yaşındaki Arife
Kaca'nın bulunduğu eve yıldırım isabet etti.
(Zaman) 20 Haziran
Denizli'de Hükümet Konağı ve Meydan
Projesi nedeniyle gece yıkımına başlanan
Kız Meslek Lisesi binasında, ''yıkımı durdurma'' eylemi yapıldı. Yıkımın hukuka ve
proje şartnamesine aykırı olduğu gerekçesiyle durdurulmasını isteyen grup üyeleri,
yıkım faaliyetini yapanlardan ''yıkım
kararını'' göstermelerini talep etti. (Zaman)
19 Haziran
Manisa'nın Saruhanlı ilçesine bağlı Gümülceli beldesindeki dere yatağının üzerinde
1960'lı yıllarda inşa edilen evlerde oturanlar, binaların altında bırakılan boşluğun
geçen 50 yılda kum ve çakılla dolması nedeniyle, her yağmurda su baskınları
yaşandığı için ''diken üzerinde'' olduklarını
belirtiyor. (Zaman) 18 Haziran
Denizli'de hafta sonu yaşanan sel felaketinin ardından yaraların sarılmasına devam
ediliyor. Şehrin özellikle alt yapı projesinin
geçmediği ve son yerel seçimlerde belediyeye bağlanan Yenişehir, Servergazi,
Kınıklı gibi yerleşim birimlerinde ciddi
hasarlar meydana geldiği belirlendi.
Zaman) 22 Haziran
Batman'da aniden başlayan sağanak yağış
nedeniyle 110 milyon TL'ye mal olan Batman Bölge Devlet Hastanesi acil servisini
su bastı. Hasta ve hasta yakınları mahsur
kalırken, Batman'ın birçok mahallesinde de
bazı evlerin bodrum katları suyla doldu.
(Zaman) 24 Haziran
Hatay'ın İskenderun ilçesinde vatandaşlar
haziran yağmuruna hazırlıksız yakalandı.
Sabaha karşı etkili olan yağışlar nedeniyle
çok sayıda evin bodrum katını su basarken,
bazı evlerdeki eşyalar kullanılmaz hale
geldi. Sel suları nedeniyle Numune Mahallesi'nde dağ yamacındaki bir evin bahçesine kaya parçası düştü. (Zaman) 27
Haziran
Ordu’da Abdülkerim Irız, evinin önünden
geçen kanalizasyon kanalının her
yağmurdan sonra tıkanması nedeniyle ciddi
sıkıntı çektiğini, yetkililerin 2,5 yıldır
çözüm bulamadığını söyledi. (Zaman) 27
Haziran
TEMMUZ
EPDK, elektrik fiyatlarında bugünden
itibaren geçerli indirim kararını geri çekti.
EPDK, 23 Haziran 2010 tarihinde elektrik
fiyatlarını, abone gruplarına göre yüzde
3,20 ile yüzde 4,49 arasında değişen oranlarda ucuzlat-ma kararı almıştı. Ancak
TETAŞ'ın maliyet artışlarının yansıtılmasına ilişkin talebi üzerine geri çekerek,
mevcut tarifenin devamına karar verdi.
(Günlük) 1 Temmuz
Bingöl'e hidroelektrik barajı yapmak
isteyen firmalar ardı ardına Çevre ve Orman
Bakanlığı'na
başvuruda
bulunmayı
sürdürüyor. Çok sayıda doğal kaynağa
sahip Bingöl'de irili ufaklı yaklaşık 15 HES
barajı yapılması planlanıyor. Bingöl'ün
Kiğı, Yedisu, Karlıova ilçeleri başta olmak
üzere ilin birçok bölgesi HES'lerin
209
Rize'de etkili olan şiddetli yağış nedeniyle
Karadeniz Sahil Yolu'nda heyelan meydana
geldi, merkeze bağlı Dörtyol köyünde mahsur kalan vatandaşları İl Özel İdaresi ekipleri kurtardı. (Zaman) 17 Haziran
210
tamamlanmasıyla beraber sular altında
kalacak. (Günlük) 3 Temmuz
Diyarbakır'ın Silvan İlçesi'nde, uzun süredir
kötü koku veren ve halk sağlığını tehdit
eden TOKİ konutlarının ana toplayıcı hattı
olan kanalizasyon boruları patladı. (Günlük) 3 Temmuz
Rize’nin İkizdere vadisinde yapımı planlanan 21 HES'ten inşaatı tamamlanan Cevizlik HES'te su tutulmaya başlamasıyla
dere yatağına 'can suyu' olarak belirtilen
miktarda su bırakılmaya başlandı. Yapımcı
firmanın
santralde
su
tutulmaya
başlamasının ardından dere yatağına
saniyede 2 bin 800 metreküp su
bırakılacağını taahhüt etmesine rağmen en
fazla saniyede 500-600 metreküp
bıraktığını iddia eden çevreci örgütler,
bunun doğal yaşamı olumsuz etkilediğini
öne sürerek olaya tepki gösterdiler. (Günlük) 5 Temmuz
Diyarbakır'ın Lice ile Kulp ve Bingöl'ün
Genç ilçesi arasındaki üçgende yer alan
yaklaşık 20 köyde cep telefonları baz
istasyonları kapsama alanından çıkarıldı.
Turkcell, Avea ve Vodafon cep telefonu
operatörleri Riz (Sağgöze), Argat (Yolaçtı),
Şatos (Yazkonak), Tavz (Geyikdere), ve
Peçar (Göldiken) köyleri ile bunlara bağlı
mezraların da aralarında bulunduğu 20'den
fazla köyü kapsama alanı dışına bıraktı.
Boşaltılan ve 10 yıl boyunca insansız
bırakılan 20 kadar köye, son bir kaç yıldan
bu yana kısmi olarak geri dönüş yaşanmıştı.
(ANF) 15 Temmuz
manlar trenden atılan yanıcı madde ile
yakıldı. Meşdalı köyü sakinleri tren
güvenliği için ormanlık alanın ateşe
verildiğini belirttiler. Çıkan ateş sonucu
köylülere ait bahçe ve arı kovanları kül
olduğu öğrenildi. (ANF) 19 Temmuz
İzmir'in Kadifekale Semti'nde 'heyelan'
gerekçesiyle yıkım kararı alınmasından
sonra istimlak bedelini kabul etmeyerek
hukuksal yollara başvuran aileler, İzmir
Büyükşehir Belediyesi'nden gelen yetkililer
tarafından tehdit edildi. Belediye yetkilileri
ev sahiplerine, 'evleri boşaltmamanız
halinde elektriğinizi, suyunuzu keseriz' diyerek, en kısa sürede yıkımın gerçekleşeceğini bildirdi. (ANF) 24 Temmuz
Diyarbakır'ın Çınar ile Mardin'in Derik
ilçelerinde yıldırım çarpması sonucu iki kişi
hayatını kaybetti. Mardin'in Derik ilçesinde
de Koçyiğit köyünde Hamdullah Dip (35)
adlı kişi yıldırım çarpması sonucu hayatını
kaybetti. (ANF) 24 Temmuz
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin suya
yaptığı zam EDP tarafından protesto edildi.
Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP) İzmir İl
Örgütü üyeleri, İzmir Büyükşehir
Belediyesi ve bünyesinde faaliyet gösteren
İZSU’nun 1 yıl içerisinde suya yüzde 47,66
oranında uyguladığı fahiş zamlara tepki
göstermek amacıyla basın açıklaması yaptı.
(ANF) 28 Temmuz
Beyoğlu'na bağlı Bademcik Örnektepe mahallesi sakinleri bugünlerde evleriyle birlikte geçmişleri de yitirme tehlikesiyle karşı
karşıyalar. Örnektepe mahallesinin hemen
aşağısında 3 ay önce mahallelinden habersiz başlatılan Hilton Garden Inn otelinin
inşası sırasında yapılan temel kazıların yol
açtığı toprak kaymasıyla birçok evin
çatlamasına yol açtı. (ANF) 28 Temmuz
AKP’li Eyüp Belediyesi tarafından yıkılıp
yerine camii yapılmasına karar verilen Alibeyköy Belde Siteleri çocuk parkı, mahallenin tek çocuk oyun alanı. Mahalle
sakinlerinin yoğun mücadelesi sonucu
yıkımı şimdilik duran park için belediye
önüne giden mahalleliler Belediye Başkanı
yerine yüzlerce çevik kuvvet mensubu
karşıladı İstanbul Alibeyköy'de AKP'ye
bağlı Eyüp Belediyesi tarafından Bakırköy
belde sitelerinde 15 yıldır çocukların temel
oyun alanı olan yeşil parkı yıkıp yerine
cami yapılmak istenmesine tepkiler çığ gibi
büyüyor. (ANF) 15 Temmuz
Ümraniye Dumlupınar mahallesinde BDP'ye oy veren Polat ailesi AKP'li Ümraniye belediyesi tarafından verilen sosyal
hizmetlerden yararlanamadıkları gibi evlerinin çatısı yıkıldı. 'Siz çatıya layık
değilsiniz' denilen aile 3 gün boyunca
çoluk çocukla açıkta bırakıldılar. (ANF) 7
Temmuz
Bingöl'ün Genç İlçesi Meşedalı köyü
yakınlarındaki tren yolunun etrafındaki or-
Muş'ta 5 katlı bir binanın kazan dairesinde
çıkan yangında kaynak yapan bir işçi elin-
Niğde’nin Ulukışla ilçesi yakınlarında
işletilmek istenen altın madenine karşı direnen köylülere, yaptıkları eylemler sırasında
Ankara-Adana karayolu trafiğe kapattıkları
gerekçesiyle 10'ar ay hapis cezası verildi.
(ANF) 13 Temmuz
Urfa'nın Viranşehir ilçesine bağlı yaklaşık
10 köyün çiftçileri elektrik sorununa tepki
göstererek, Urfa-Mardin karayolunu trafiğe
kapattı. Urfa'nın Viranşehir ilçesine bağlı
yaklaşık on köyde çiftçilik yapan
vatandaşlar yaklaşık bir aydır elektriklerin
olmaması
nedeniyle
sulama
yapamadıklarını ve bu yüzden ürünlerinin
tarlada kuruduğunu belirterek, karayolunu
trafiğe kapattı. (ANF) 18 Temmuz
İSKİ sayaç okuma işini taşeron şirkete vermesinden sonra faturalarda yapılan
yanlışlıklar ciddi boyutlara ulaştı. Fazla
fatura
kesme
"yanlılığı"nın
son
kurbanlarından biri de Fatih'te oturan Bilal
Öylek oldu. Tek başına yaşayan Öylek'in
faturaları 20 TL'yi geçmezken temmuzda
eline geçen faturada 557 TL'lik kullanım
bedeli olduğunu gördü. Üstelik geçmiş
dönem borcu olmayan Öylek'in faturasına
491 TL'lik borç yazıldı. (Sendika.org) 20
Temmuz
Antalya’nın Korkuteli ilçesine bağlı Sülekler Köyü’nde inşa edilmesi planlanan
hidroelektrik santraline tepki gösteren
köylüler ile firma yetkilileri arasında çıkan
gerginlik karakolda son buldu. Sülekler
Köyü’ne 2 kilometre uzaklıkta bulunan
Salamık Boğazı Azap Mevkisi’nde,
Değirmen elektrik şirketi tarafından
yapılması planlanan hidroelektrik santraline
bölge halkı tepki gösterdi. Santral inşasına
karşı çıkan köylüler ile şirket yetkilileri
arasında çıkan tartışma sonucu 150 köylü
karakolda ifade verdi. (Sendika.org) 22
Temmuz
Evlerinden çıkarılmak istenen İzmitArızlı halkı, vali Ercan Topaca’nın
‘kiralarını ödemiyorlar, süreç kanuna
uygun’ açıklamalarına yaptıkları eylemle
tepki gösterdi. Sabri Yalım Parkı’nda
toplanan Arızlı halkı adına basın
açıklamasını okuyan Çisem Uğur, valinin
kendilerini muhatap almadığını, görüşme
taleplerinin sürekli geri çevrildiğini
söyledi. Uğur, Türk Kızılay Başkanı Ertan
Gönen’in daha önce kendilerine “konutlarda öz malınız gibi oturun” dediğini
hatırlattı. (Sendika.org) 23 Temmuz
Mahkemenin atadığı bilirkişi, UNESCO'nun 'Biyosfer Rezerv Alanı' ilan ettiği Artvin'deki Macahel'e (Camili Vadi) HES
kurulmasında 'kamu yararı yok' dedi.
(Radikal) 24 Temmuz
Artvin Şavşat Regülatörü ve HES Projesi'nin yapımını üstlenen 3M şirketinin
Köprükaya köyü sınırları içinde izinsiz
olarak yürüttüğü şantiye, İl Özel İdare
yetkilileri tarafından mühürlendi ve
şirkete para cezası kesildi. (Sendika.org)
28 Temmuz
Artvin’in Şavşat ilçesine bağlı Veliköy'e
HES Bilgilendirme Toplantısı yapmak
için gelen Akkar Elektrik ve Çınar
Mühendislik temsilcilerini yöre halkı
eylemle karşıladı. Şavşat Derelerin
Kardeşliği Platformu'nun düzenlediği
eyleme tüm Veliköylüler katıldı. 'Su haktır
satılamaz', 'HES'çi şirket Şavşat'ı terket'
sloganlarıyla eyleme geçen Şavşatlıların
toplantıyı protesto etmesi sonucu, bilgilendirme toplantısına katılan olmadı.
Şirket yetkilileri ve Çevre ve Orman
Bakanlığı
görevlileri
toplantının
yapılamadığına dair bir tutanak düzenleyerek ilçeyi terk etti. (Sendika.org) 13
Temmuz
Artvin Borçka’nın Aralık Köyü'nde HES
için bilgilendirme toplantısı yapılmak istendi. Aralık köylüleri toplantı salonunun
önünde bir eylem yaptı. (Sendika.org) 12
Temmuz
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Ulaştırma Koordinasyon Merkezi'nin 3
Kasım 2009 tarihinde ulaşım ücretlerine
yaptığı zam, İstanbul 10. İdare Mahkemesi
tarafından iptal edildi. Halkevleri Genel
Sekreteri Oya Ersoy'un açtığı davada daha
önce zamlar için yürütmeyi durdurma kararı
alınmış, İstanbul Büyükşehir Belediyesi
zamlı tarifeyi uygulayamamıştı. Zamları
tamamen iptal eden mahkeme, kararında
'belediye
hizmetlerinin
giderlerinin
211
den yaralanırken, binada oluşan yoğun dumandan etkilenen 7 çocuk zehirlendi.
(ANF) 9 Temmuz
212
taşımadan sağlanan gelirle finanse
edilemeyeceği' vurgulanıyor. İBB Başkanı
Kadir Topbaş yaptığı konuşmalarda ulaşım
zamlarının gerekçesi olarak belediye
hizmetlerinin
giderlerini
gerekçe
göstermişti. (Sendika.org) 12 Temmuz
Gökova-Marmaris arası duble yol inşaatı
iki yıllık aranın ardından tekrar başladı.
Yolu genişletmek için 8 bin ağacın kesilmesi planlanıyor. 2004'te başlayan inşaat,
ihaleyi alan firmanın ödemeleri yapmaması
üzerine yarım kalmıştı. Kolin ve Simge
İnşaat Grubu yeni ihaleyi alınca yol inşaatı
yeniden başladı. Duble yolun gerekçesi
olarak turistlerin Dalaman Havalimanı'ndan
çevreye daha hızlı ulaşması gösteriliyor.
Marmaris halkı ve çevreciler ise ağaçların
katledilmesine karşı çıkıyor. (Sendika.org)
1 Temmuz
Belediye tarafından tapu verilmemesinden
dolayı barınma sorunu yaşayan Sarıyer
Derbent Mahallesi halkı, 6 Temmuz’da
İBB önünde eylem yaptı. Derbentliler
topladıkları dilekçeleri belediyeye teslim
etti. Mahallelerinin kentsel dönüşüm
kapsamında olduğunu belirten Derbent Mahallesi halkı, 460 adet yapının bulunduğu
mahalle arazisinin belediye tarafından Oto
Sanatkârları
Yapı
Kooperatifi'ne
satılmasının ardından evlerinin yıkılma
tehlikesi altında olduğunu ifade etti.
Van'ın Gürpınar ilçesindeki Zernek
Barajı'ndan Gevaş'a kadar birçok köyün
içinden geçen sulama kanalının etrafında
DSİ tarafından önlem alınmadığı için, her
yıl birçok can kaybı yaşanıyor. 10 metre
genişliğinde 5 metre derinliğinde olan 40
kilometrelik su kanalına birçok düşerek
boğuldu. (Günlük) 23 Temmuz
Rize'nin Güneysu ilçesi Merkez mahallesi
Yusuf Hoca caddesinde binası bulunan
Vahdet Erdoğan (63), arsasından geçtiğini
belirttiği yolun 50 metrekarelik bölümünü
1,5 metre yükseklikteki duvarla çevirdi.
Havaların ısınmasıyla birlikte 300 kişinin
yaşadığı köyde tek su kuyusunun
kurumasıyla Batman'ın Bagilete köyü susuz
kaldı. (Günlük) 25 Temmuz
Kastamonu Cide'ye bağlı Loç Vadisi'nde
yapılması planlanan Hidroelektrik Santrale
karşı oturma eylemi başlatan aktivistlerin
ve köylülerin mücadelesi sonuç verdi.
HES'in yapımını üstlenen Orion Şirketi iki
gün süreli inşaatı durdurdu. Eylemciler ise
inşaat tamamen duruncaya kadar vadiden
ayrılmayaya kararlı. (Günlük) 27 Temmuz.
CHP'li Maltepe Belediye Başkanı, başkan
seçilmek için oy istediği Gülsuyu mahallesi
halkının evlerini yıkma kararı aldı. Gülsuyu
Güzelleştirme Derneği Başkanı Ali Danacı,
ilk olarak AKP'li Belediye Başkanı'na karşı
eylem yaptıklarını ve bugüne kadar 32 tane
dava açtıklarını söyledi. Yıkım kararına
direneceklerini belirten Danacı, 'Burası
kentsel dönüşüm projelerinde boş bir alan
olarak gözüküyor. 60 yıldır bir yaşam
biçimimiz var. Bu yaşamı buradan yok
edilmek isteniyor' dedi. (Günlük) 30 Temmuz
Isparta'da Kafeler Caddesi'nde üç katlı
binanın çatısına çıkarılmak istenen ve
yaklaşık 70 kilo olduğu belirtilen demir
profil, yoldan geçen vatandaşın üzerine
düştü. Kafeler Caddesi'nde üç katlı bir
işletmenin çatı katında kullanılacak demir
profil, ipe bağlanarak çatıya çıkarılmak istenirken, ipin kopması sonucu yoldan geçen
Özkan Gülleç'in (28) üzerine düştü. (Günlük) 31 Temmuz
Van'ın Çatak ilçesinde özel bir şirkete ait
taş ocağında, dinamitin haber verilmeden
patlatılması sonucu, korku ve panik
yaşayan 27 kişi hastanelik oldu. Toz bulutu ve kötü kokunun yayıldığı köyde,
10'u çocuk 27 kişi fenalaştı. (Günlük) 22
Temmuz
Tarım Bakanlığı'nın 'Tarım Reformu Projesi' köylülerin hayatını felç etti. Diyarbakır
Silvan'a bağlı Erikyazı köyünde proje
kapsamında yenilenmesi gereken yollar
bozuldu. Kanalizasyon şebekesi firma
tarafından patlatıldı. Köyde bulaşıcı
hastalıklar yayıldı. Firma ise ortadan kayboldu. (Günlük) 12 Temmuz
Nükleer Karşıtı Platform üyeleri, Rusya ile
yapılan nükleer anlaşmaların iptali için
Beşiktaş İskelesi'nde eylem yaptı. TBMM'deki görüşmelerde Rusya ile yapılan
nükleer anlaşmaların onaylanma aşamasına
Batman'ın tarihi Hasankeyf ilçesinde kale
duvarından yuvarlanan kayalar bir kişinin
ölümüne neden oldu. Yıllardır belirli
dönemlerde yuvarlanan ve yetkililerin
duyarsız kaldığı kayalar Hasankeyf'te can
almaya devam ediyor. Dün sabah saatlerinde düşen kayaların altında kalan Ramazan Şeker (70) olay yerinde hayatını
kaybetti. (Günlük) 14 Temmuz
Muş Korkut'a bağlı Durucak köyünde 2007
yılında meydana gelen heyelandan dolayı
birçok ev de kullanılamaz hale geldi.
Mağdur ailelere Bayındırlık Bakanlığı'nca
Muş'un Zafer mahallesinde hazineye ait
arazi tahsis edildi. Ancak buna rağmen
arazinin kendisine verilmesini isteyen
belediye afetzedelere inşaat ruhsatı vermiyor. Muş'un Korkut ilçesine bağlı Durucak köyünde 2007'de heyelanda evleri zarar
gören 11 aileye bakanlığın tahsis ettiği yerlere AKP'li belediye ev yapılmasına izin
vermiyor. (Günlük) 8 Temmuz
lerinden biri koparak kazazedelere yardım
eden Nihat Hacı Keleşoğlu'nun (60) üzerine
düştü. 6 bin 300 voltluk akıma kapılan
Keleşoğlu olay yerinde öldü. Sağlık ve itfaiye ekipleri, kopan telin üzerinde bulunan
Keleşoğlu'na akımın kesilmemesi sebebiyle
müdahale edemedi. (Zaman) 1 Temmuz
Amasya'nın Gümüşhacıköy ilçesinde, etkili
olan yağış sonucu oluşan sel sularına
kapılan bir çocuk hayatını kaybetti.
(Zaman) 1 Temmuz
İstanbul'un tamamını etkisi altına alan
sağanak yağış sonrası Esenyurt'ta onlarca
ev sular altında kaldı. Kanalizasyon
kanallarının tıkalı olması sebebiyle caddenin dere yatağına dönüştüğü Atatürk Mahallesi'ndeki ahali yetkililere tepki gösterdi.
Onlarca evin giriş ve bodrum katlarının
yanı sıra Kıraç İMKB Teknik ve Endüstri
Meslek Lisesi'ni de su bastı. (Zaman) 10
Temmuz
Mersin'de bakımsızlıktan kökü çürüyen ve
budanmadığı için kökü dallarını taşıyamayan ağaç parktaki vatandaşların üzerine
devrildi. Ağacın altında kalan iki kişi polis
tarafından çıkarıldı. Olay Büyükşehir
Belediyesinin yanındaki yeşil alanda
yaşandı. (Zaman) 7 Temmuz
Zonguldak'ın Dilaver Mahallesi'nde
yaklaşık 80 evde oluşan çatlama ve kayma,
mahalle sakinlerini endişelendiriyor. Mahalleliler sorunu yargıya taşıdı. Bilirkişi
heyeti, mahalledeki çöküntülerin 2007
yılından bu yana yeraltı maden faaliyetlerine bağlı 'tasman'dan kaynaklandığını belirledi. (Zaman) 14 Temmuz
Lösemi hastası Serkan Yalaz (27) ile yeni
evlendiği eşi Kezban, gidecek başka yerleri
olmadığı için Sakarya'da KANSERDER'in
binasında kalıyor. Evliliklerine ailelerinin
karşı çıktığı için ortada kalan gence
kapılarını açan Dernek Başkanı Nihal Akar,
bir lösemi hastası için derneğin sağlıklı bir
ortam olmadığını belirterek, onlar için
çalışacak bir iş ve ev bulmak için
uğraştıklarını söyledi. (Zaman) 3 Temmuz
Zonguldak'ın Kilimli beldesinde, işe
yetişmek için hareket halindeki trene binmek isterken raylara düşen İslam
Aydoğan'ın (25) iki bacağı koptu. (Zaman)
17 Temmuz
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde elektrik
direğine çarpan otomobildeki yaralıların
yardımına koşan şahıs, kopan elektrik
telinin üzerine düşmesi sonucu akıma
kapılarak hayatını kaybetti. Elektrik tel-
Erzurum'un Horasan ilçesinde aşırı yağış
sonucu meydana gelen selde aynı aileden 6
kişi hayatını kaybetti, bir kişi yaralı olarak
kurtarıldı. Kayıpların kilometrelerce
sürüklendiği selde facianın yaşandığı ev
Ankara-Kırıkkale arasındaki Kılıçlar
mevkinde yük treninin vagonunun raydan
çıkması sonucunda tren seferleri aksarken
yolcular mağdur oldu. (Zaman) 18 Temmuz
213
gelmesine tepki gösteren Nükleer Karşıtı
Platform aktivistleri önceki gün basına çektikleri mesajla anlaşmaların iptal edilmesi
talebiyle Beşiktaş-Kadıköy şehir hatları vapurunu kaçıracaklarını duyurmuştu. Duyuru
üzerine harekete geçen çevik kuvvet ekipleri sabah saatlerinde itibaren iskele
çevresinde geniş güvenlik önlemleri aldı.
Alınan önlemler sürerken çevre aktivistleri
Beşiktaş İskelesi'nde Kadıköy vapuru
kalktıktan bir süre sonra koşarak, iskeleye
geldi. Eylemcilerin 'gemiyi kaçırdık' diye
bağırmasıyla polis ve basın büyük bir hayal
kırıklığına uğradı. (Günlük) 15 Temmuz
214
yerle bir oldu. Saçlık köyü deresi taşınca
dere yatağındaki evde yaşayan 7 kişi sele
kapıldı. Aynı aileden 6 kişinin cenazeleri
kilometrelerce ötede bulunurken 1 kişi
yaralı kurtarıldı. Vatandaşlar dereye köprü
yapılmamasına tepki gösterdi. (Zaman) 22
Temmuz
Kağıthane'de kaygan zemin nedeniyle kontrolden çıkan kamyonet, rampadan bir
gecekondunun üzerine uçtu. Kazayı, evde
yaşayanlar yara almadan atlattı ancak
kamyonette bulunan 3 kişi hafif yaralandı.
(Zaman) 21 Temmuz
Pendik Yayalar Mahallesi Aslan Sokakta bir
inşaatın hafriyat çalışması sırasında toprak
kayması yaşandı. Meydana gelen olay nedeniyle aynı sokak üzerinde bulunan 3
binanın sakinleri, korkarak evlerinden dışarı
çıktı. Olay yerine gelen itfaiye ekipleri,
sokak üzerinde 3, 7 ve 9 numaralı üçer katlı
binaların çevresinde güvenlik şeridi
oluşturdu. (Zaman) 21 Temmuz
Manisa'da, mutfakta yemek yapan kadın,
evin tavanının üzerine çökmesi sonucu
yaralandı. Ev sahibi Abdullah Karagöz (72)
ise evi yılbaşında satın aldığını ve 6 ay önce
Kaplan çiftine kiraladığını kaydetti.
(Zaman) 21 Temmuz
İzmir 1. İdare Mahkemesi, TOKİ'nin
Selçuk'ta yapmayı planladığı konut projesinde yürütmeyi durdurma kararı aldı. İlçe
sakinlerinden emekli öğretmen Sabahattin
İzcioğlu'nun açtığı davada mahkeme ilk
olarak davacıya yönelik yetki itirazını
yerinde görmeyerek, davanın esastan
görülmesine karar verdi. Mahkeme, "açıkça
hukuka aykırı bulunan ve uygulanması
halinde giderilmesi güç, olanaksız zararlar
doğurabilecek nitelikte olan dava konusu
işlemde yürütmenin durdurulmasına karar
verildiğini" belirtti. (Zaman) 30 Temmuz
Sivas'ta kentsel dönüşüm projesi başlatılan
4 mahallede vatandaşlar, belediye ve TOKİ
arasında yapılan görüşmelerin sonuçlanmaması ve bölgede yeni yapılara izin verilmemesi nedeniyle 3 yıldır mağdur.
Sivas'ın en eski mahallerinden Dedebalı,
Kılavuz ve Ferhatbostan'da hak sahipleri
artık durumun netleşmesini istiyor. (Zaman)
30 Temmuz
Bayrampaşa'da, araçların seyir halinde
olduğu yolda çökme meydana geldi.
İçinde 15 yolcu bulunan minibüsün geçişi
sırasında çöken yolda 2 metre derinliğinde
çukur oluştu. Minibüsün ön tekerlerini
çukurdan kurtaran sürücünün arka tekerleri geçirmeden durması, olası bir faciayı
önledi. Görenleri hayrete düşüren çukur,
çakıl doldurularak kapatıldı. (Zaman) 30
Temmuz
Ankara'nın Nallıhan ilçesinde sulama
amaçlı kullanılan Bozyaka Göleti 4 kişiye
mezar oldu. Gölete düşen 4 yaşındaki Elif'i
kurtarmak için suya atlayan Gülcan Gül
(22), Aysel Çuhan (16) ve Fatma Aksu (15)
balçığa batarak yaşamını yitirdi. Mevsimlik
işçi olarak memleketleri Kahramanmaraş'tan gelen aile, iş bitimi piknik yapmak amacıyla göletin kenarına gitti.
(Zaman) 30 Temmuz
Yağışın verdiği zararları yerinde görmek ve
tespit etmek amacıyla bölgede inceleme
yapan Ardahan Belediye Başkanı Faruk
Köksoy, selden dolayı altyapı ve üstyapının
çoğunun zarar gördüğünü söyledi. En az 10
milyon TL'lik bir hasar söz konusu. Bunun
2 milyon TL'sini Başbakanlık Afet ve Acil
Durum Yönetimi Başkanlığından acilen
istedik.'' diye konuştu. (Zaman) 29 Temmuz
Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin
üzerinde seyretmesi klima kullanımını
artırdı. Aynı anda kullanılan ve sürekli açık
bırakılan klimalar, elektrik kesintilerini de
beraberinde getiriyor. Çorum'da aşırı yüklenme sebebiyle Gazi Caddesi üzerindeki
bir elektrik trafosunda şalterlerin yanması
sonucu, şehir bir saat kadar elektriksiz
kaldı. (Zaman) 28 Temmuz
Şanlıurfa Belediyesi'nin kent trafiğini rahatlatmak için uygulamaya koyduğu, yeni
toplu taşıma güzergâhları vatandaşların ve
halk otobüsü çalışanının tepkisine yol açtı.
Belediyeyi protesto için yolu trafiğe kapatan sürücülerden bazıları gözaltına alındı.
(Zaman) 28 Temmuz
Şanlıurfa'da elektrik akımına kapılan bir
çocuk, hayatını kaybetti. Alınan bilgiye göre,
Selçuklu Mahallesi'ndeki evlerinin damında
telefonla konuştuğu belirtilen 16 yaşındaki
Hikmet Gül, buradaki elektrik tellerinden
akıma kapıldı. (Zaman) 28 Temmuz
meydana gelen göçüğün altında kalan ikiz
kardeşler hayatını kaybetti. Alınan bilgiye
göre, ilçenin Aşıklar köyünde, evlerinin
yanında bulunan su kanalını açmaya çalışan
ikiz kardeşler Nafi ve Vasıf Yıldız (51), bir
anda göçen toprağın altında kaldı. (Zaman)
24 Temmuz
Düzce'nin güneyindeki dağlardan çıkan,
Sakarya'nın Hendek ilçesine bağlı köyleri
dolaşarak yine Düzce'nin Gölyaka ilçesindeki Efteni Gölü'ne dökülen Aksu Deresi'nin üzerine yapılması düşünülen
hidroelektrik santrale (HES) karşı çıkan
köylüler, Orman Bakanlığı'nın hazırlanan
ÇED Raporu hakkında aldığı kararın iptali
için Bölge İdare Mahkemesi'ne, avukatları
aracılığıyla dava açtı. (Zaman) 27 Temmuz
Esenler Turgut Reis Mahallesi 416 Sokak'ta
bulunan 16 bina, kentsel dönüşümü projesi
kapsamına alındı. İddiaya göre bina sahipleri ile belediye yetkilileri arasında süren
görüşmeler, rayiç bedeli farkından dolayı
anlaşmazlıkla sonuçlandı. Vatandaşlar,
belediyenin daire başına verdiği ücreti az
bularak binalarını boşaltmama kararı aldı.
Saat 05:30 Çevik Kuvvet polisi ile birlikte
bölgeye gelen yıkım ekipleri, vatandaşları
evlerinden çıkartarak evleri tahliye etmeye
başladı. (Zaman) 23 Temmuz
Kars Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat
Okulu'nun saat kulesinin kaplama taşları
yağmurlara dayanamayınca gün geçtikçe
dökülmeye başladı. Bu durum binanın
altından geçen vatandaşlar için tehlike arz
ederken, vatandaşlar yetkililerin duruma bir
an önce el koymasını istiyor. (Zaman) 27
Temmuz
Erzurum Tortum'da dün öğleden sonra
başlayan sağanak yağış sonrası sel meydana
geldi. Kireçli, Taşoluk, Yamankaya,
Çaylıca, Çivilikaya ve Hamideye grup köy
yollarına büyük zarar veren sel sonrası yollarda ulaşım kesildi. Selden Kireçli Köyü
ile Tortum merkez içme suyu şebeke
boruları ile yapımı devam eden dere ıslah
çalışmaları büyük zarar gördü. Dere istinat
duvarlarının büyük bir bölümü yıkılırken,
selin yol açtığı zararın tespiti için
çalışmalara başlandığı bildirildi. (Zaman)
27 Temmuz
Antalya Etiler Mahallesi Evliya Çelebi caddesi üzerinde bulunan yaya üst geçidinde
bulunan yürüyen merdivenlerin uzun
süredir çalışmaması mahalle sakinlerini
çilden çıkardı. Daha önce de üst geçidin
önünde basın açıklaması yapan mahalle
sakinleri bu kez farklı bir eylemle Belediye
Başkanı Mustafa Akaydın'a tepki gösterdi.
Yanlarında getirdikleri eşeği üst geçitten
karşı kaldırıma geçirmeye çalışan mahalle
sakinleri bunda başarılı olamadı. (Zaman)
26 Temmuz
Rize'nin Çayeli ilçesinde, kanal kazarken
AĞUSTOS
Dersim’in Hozat İlçesi Aliboğazı’nın Bozan
Yaylası Çağır mevkiinde, 7 gün önce askeri
operasyon sırasında çıkarılan orman
yangını devam ediyor. Alanın yasak bölge
olması nedeniyle vatandaşların yangını
söndürmesine izin verilmezken, yetkili kurumlar da müdahale etmiyor. Yangın bölgesine iş makineleri gönderdiklerini söyleyen
İl Genel Meclis Üyesi Serdar Erdoğan,
ancak 'yasak bölge' olduğu gerekçesiyle
askeriye tarafından geri çevrildiğini dile getirdi. (ANF) 7 Ağustos
ENKA Şirketi'nin Aliağa'da fay hattı üzerine yapmayı planladığı termik santral için
aldığı ÇED raporu bakanlık tarafından
onaylandı. TMMOB İl Koordinasyon Kurulu, “yer seçimi yanlış” dedi, uyarıda bulundu: Santral fay hattı üzerine yapılacak!
Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü, ENKA Şirketi’nin
Aliağa’da yapmayı planladığı termik santral
için hazırlattığı ÇED Raporu’nu onayladı.
Raporu inceleyen TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, ciddi uyarılarda bulundu.
(ANF) 8 Ağustos
Hasankeyf'te tarihi Ören yeri olarak bilinen
mevkide 13 Temmuz günü kayalıklardan
kopan kütlelerin düşmesi sonucu bir
215
Sivas’ta Maden köyü sakinleri, teknoloji
çağında elektriksiz kalmanın sıkıntısını
yaşıyor. Baraj suları altında kalan köyleri
devlet tarafından Çadıryeri'ne taşınan ancak
yerleştikleri arazi, orman vasfını yitirmiş 2B
arsası çıkan köylü ortada kaldı. (Zaman) 28
Temmuz
216
vatandaşın
hayatını
kaybetmesinin
ardından, olay yerinde inceleme yapan
Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi, kazı
çalışmalarında ağır iş makinelerinin
kullanıldığına dikkat çekti. Batman Valiliği
tarafından eski çarşı yolu ve Dicle kıyısında
çardakların bulunduğu alan araç ve yaya
trafiğine kapatılırken olayın meydana
geldiği Ören mevkiinde bulunan iş yerleri
ve mekanların ise ’güvenlik’ gerekçesi ileri
sürülerek kapatılmasına karar verildi.
(ANF) 10 Ağustos
Nazimiye-Bingöl sınırında bulunan Yayladere (Setero) Köyü kırsalında, askerlerin
çıkardığı yangın 3 gündür devam ederken,
Ovacık İlçesi'nin Hanuşağı Köyü'nde bulunan jandarma karakoluna bağlı askerler
tarafından çıkarılan orman yangını ise 5
gündür sürüyor ve herhangi bir müdahale
yapılmış değil. (ANF) 16 Ağustos
Diyarbakır’da internetin tamamen kesilmesinden dolayı hayat durdu. Alınan bilgilere göre Diyarbakırda Türk telekomdan
kaynaklanan arıza internet ağı tamamen kesildi. Kesinti nedeniyle resmi dairelerde
işlemler tamamen dururken, yetkililer
kesintiye ilişkin henüz bir açıklama
yapılmadı. (ANF) 31 Ağustos
Son yerel seçimlerden önce Gaziosmanpaşa’ya bağlı olan ve sonradan ilçe
yapılarak Sultangazi’ye bağlanan Gazi Mahallesi’nin kaderi belediyeler AKP'nin
elinde olunca yine değişmedi. Sadece seçim
dönemleri hatırlandıklarına dikkat çeken
Zübeyde Hanım Mahallesi sakinleri, yetkililerin mahalleye bugüne kadar bir çivi
dahi çakmadıklarını söylüyorlar. Seneler
boyunca kendi elleriyle inşa ettikleri
gecekondularda hayat mücadelesi veren
mahalle sakinleri, elektrik direklerinden, su
kanallarına kadar kendi aralarında
topladıkları paralarla mahalleyi oturabilecek bir hale getirdiklerini belirtiyorlar.
Kentsel dönüşüm adı altında İstanbul’un
çeşitli mahallelerinde yapılan yıkımların
yeni hedefi Gazi Mahallesi oldu. Seneler
boyunca ‘direnişçi’ kimliğiyle öne çıkan, bu
yüzden de 1995 yılında katliama maruz
kalan Zübeyde Hanım Mahallesi Baraj
Üstü Gecekonduları şimdi de AKP'li Sultangazi Belediyesi tarafından yıkılmak isteniyor. (ANF) 24 Ağustos
İstanbul’da kentsel dönüşüm kapsamında,
boşaltılan Sulukule’de skandallar bitmiyor.
Boşaltılan alan üzerinde TOKİ için inşaat
çalışmaları başlatan AKP’li belediye
Başkanı Mustafa Demir, inşaatın yapılacağı
alanda, “tarihi eser bulma olasılığı sıfır”
dedi. İnşaat için yapılan kazıda tarihi eserler
ortaya çıktı. (ANF) 21 Ağustos
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM),
kentsel dönüşüm adı altında yok edilen yüzlerce yıllık Sulukule sakinlerinin
başvurusunu kabul etti. Türkiye’deki yasal
sürecin bitmemesine karşın, 3 yıl önce
açılan davaların sonucu beklenmeden yok
edilen Sukule’nin yerine lüks konut inşatına
başlandı. Sulukeliler adına yapılan
başvuruda AİHM Sözleşmesi’nin altı ayrı
maddesinin ihlal edildiği belirtiliyor. İhlal
edilen altı madde ise şöyle: İnsan haklarına
saygı yükümlülüğü, adil yargılanma hakkı,
özel hayatın ve aile hayatının korunması,
etkili başvuru hakkı, ayırımcılık yasağı ve
mülkiyetin korunması hakkı. (ANF) 21
Ağustos
Rize'de gece boyu etkili olan şiddetli
sağanak yağışın yol açtığı su baskınları nedeniyle meydana gelen kazada bir kişi
hayatını kaybetti. Gece boyunca etkili olan
yağış nedeniyle Kalkandere ilçesine bağlı
Çayırlı köyünde bir otomobil yoldan
çıkarak 100 metre yükseklikten Kalkandere
deresine yuvarlandı.Araçta bulunan
Muhammet Kurt, olay yerinde hayatını
kaybederken, 3 kişi de yaralandı. Rize’de
sağanak yağışların yol açtığı sel ve heyelanda evler toprak altında kaldı, bazı binalar
çöktü, 11 kişi hayatını kaybetti. (ANF) 26 27 Ağustos
Van Gürpınar’da akşam saatlerinde
başlayan ve aralıklarla devam eden
sağanak, Çörekli ve Yurtbaşı köylerinde
yaşamı olumsuz etkiledi.Köy yollarının
kullanılamaz hale geldiği, bazı ev ve
ahırların ise su altında kaldığı selde, bazı
köprüler de yıkıldı. (ANF) 27 Ağustos
Rize İdare Mahkemesi, İkizdere Vadisi'nde
yapımı planlanan Dereköy HES projesi için
Çevre ve Orman Bakanlığı'nın verdiği
'ÇED olumlu' raporunu iptal etti. Mahkeme,
iptalin gerekçeli kararında HES projelerinde işletilen ÇED sürecinin formalit-
Adana’da aşırı sıcaklar sebebiyle klimaların
yoğun kullanımı elektrik kesintilerine sebep
oluyor. Ziyapaşa Mahallesi sakinleri elektrik kesintilerinin sıklaşması ve mahallelerindeki trafonun patlaması üzerine isyan
etti. 20 Ağustos gecesi çok sayıda mahalleli
TEDAŞ Adana İl Müdürlüğünü bastı. Yetkili bulamayan mahalleliler evlerine geri
döndü. (Sendika.org) 21 Ağustos
Bursa’nın Karacabey ilçesine bağlı
Kurşunlu Köyü’nde termik santral kurma
girişimi köylüleri isyan ettirdi. Köylüler 500
imza toplayarak, kaymakamlığa termik
santralin iptali için başvurdu. (Sendika.org)
27 Ağustos
Tarlabaşı’nda 26 Ağustos’ta ilk binanın
yıkımı gerçekleştirildi. Beyoğlu Belediyesi’nin yeterli önlemi almadan alelacele
gerçekleştirdiği yıkımla ilgili bir açıklama
yapan Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent
Şubesi, yıkımın halkı korkutma amacıyla
başlatıldığını belirtti. “Tarlabaşı Kentsel
Dönüşüm Projesi”ne karşı açılan davanın
sürdüğünü belirten Mimarlar Odası,
açıklamasında “Siyasi iktidar – yerel yönetim - Çalık henüz herhangi bir biçimde
Tarlabaşı Kentsel Dönüşüm Projesi
kapsamında bir yıkım gerçekleştirilemeyeceğini gayet iyi bilmekte, ancak
bölgede yaşayan yoksul insanların, ev
sahiplerinin, kiracıların ve barınanların tüm
uğraşlarına karşın kıramadıkları direnişini
bu “korkutma yıkımı” ile kırmaya
çalışmaktadır” dendi. (Sendika.org) 27
Ağustos
Samsun'un Alaçam ilçesinde düzenlenen
Bafra Alaçamlılar Yayla Şenliği'nde seyircilerin bulunduğu tribünün çökmesi sonucu
1 kişi öldü, 17 kişi yaralandı (Zaman) 1
Ağustos
Kentsel dönüşüm projesi kapsamında Yenimahalle Belediyesi tarafından yıkım kararı
alınan Mehmat Akif Ersoy Mahallesi'nde
sabah saatlerinde çevik kuvvet polisi
eşliğinde mahalleye gelen Yenimahalle
Belediyesi yıkım ekipleri mahallelinin
direnişiyle karşılaştı. (Zaman) 5 Ağustos
Ankara'nın Cebeci semtinde freni boşalan
çöp kamyonu, park etmiş 8 araca çarptıktan
sonra bir iş gerine girdi. Kazada kamyondan atlayan sürücü, hafif şekilde yaralandı.
Görgü şahitleri, kaza anında iş yerinin
önünde oynayan çocukların son anda
kaçarak kamyonun altında kalmaktan
kurtardıklarını belirttiler. (Zaman) 5
Ağustos
Adapazarı İnşaat Yapıcıları Esnaf Odası
Başkanı Hasan Pınarcı, 11 yıl önce meydana gelen 17 Ağustos 1999 depreminden
bu yana onarılmayan hasarlı binaların
üniversite öğrencilerine kiralandığını,
bunun sorumlusunun ise Sakarya
Büyükşehir Belediyesi olduğunu söyledi.
(Zaman) 4 Ağustos
Antalya'nın Manavgat ilçesinde Mimar
Sinan Mahallesi sakinleri, bir apartmanın
üstünde bulunan 2 baz istasyonunun
kaldırılmamasına tepki gösterdi. (Zaman) 3
Ağustos
Kadirli'de aşırı sıcaklarla birlikte klima
kullanılması
elektrik
voltajlarının
düşmesine ve klimaların arızalanmasına
neden oluyor. (Zaman) 3 Ağustos
Zonguldak'ın Ereğli ilçesine bağlı Ormanlı
beldesinin ortasından geçen dereden yükselen pis koku, çevredeki esnaf kadar
vatandaşı da rahatsız ediyor. (Zaman) 9
Ağustos
Ankara'da apartmandaki su patlağını iş başa
düştü deyip onarmak isteyen apartman
sakini göçük altında kaldı. İtfaiye ekiplerinin çalışması sonucu iş makinesinin
kepçesiyle göçük altından çıkarılan apartman sakini hastaneye sevk edildi. (Zaman)
8 Ağustos
Muş merkeze bağlı Şenova köyü, ihtiyar
heyeti tarafından alınan kararla satılığa
çıkarıldı. 120 hane ve yaklaşık 2 bin nüfuslu
Şenova köyü sakinleri kum ocaklarından
rahatsız olunca çareyi köyü satılığa
çıkarmakta buldu. Köyün her iki girişine
'Satılık Köy' tabelası asan köylüler, köyü
satıp başka yere yerleşmek istediklerini belirtti. (Zaman) 7 Ağustos
İzmir, Bornova, Mevlana Mahallesi 1702
sokak numara 23'de havanın sıcak olması
nedeniyle annesi ve 5 kardeşiyle birlikte
217
eden öteye gitmediğine ve HES projelerinin
doğal yaşam alanlarına geri dönüşümsüz
zararlar
verdiğine
vurgu
yaptı.
218
evin çatısında uyuyan Seher Arslan (10),
üçüncü kattan düşerek yaralandı. Arslan'ın
hayati tehlikesi bulunuyor. (Zaman) 7
Ağustos
Bartın'ın Amasra ilçesinde tur otobüsünün
şarampole devrilmesi sonucu meydana
gelen kazada 46 kişi yaralandı. Yaralılardan
3'ünün durumunun ağır olduğu bildirildi.
Kazanın iki otobüsün karşılıklı yan yana
geçerken meydana geldiğini anlatan görgü
tanığı Halil Bozacıoğlu isimli vatandaş
kazanın meydana geldiği yerin keskin viraj
ve yolun çok dar olduğunu söyledi.
(Zaman) 7 Ağustos
Kızılcahamam'ın Mahkemeağacin köyündeki tarım arazileri, kum ocağının
kamyonları tarafından tahrip ediliyor.
2002'de İl Özel İdaresi tarafından kum
alınması yasaklanmasına karşın, hâlâ kum
ve çakıl alındığını belirten köylüler, tarım
arazilerinin yağmalandığını savunuyor.
Kum hafriyatı alan firmanın bir şekilde
süreyi uzattığı da iddialar arasında yer
alıyor. Son olarak jandarmaya tutanak tutturan köylüler, konuyla ilgili devletin
harekete geçmesini, aksi halde çeltik ve
tarım arazilerinin yok olacağı çağrısında
bulundu.. (Zaman) 19 Ağustos
Sakarya'nın 30 bin nüfuslu Kocaali
ilçesinde, elektrik fatura tahsilatları ile
abonelik işlemlerinin tek görevli tarafından
yapılması işlemlerin gecikmesine yol
açıyor. (Zaman) 17 Ağustos
Samsun'un İlkadım ilçesinde rüzgarın etkisiyle yerinden sökülen tabela vatandaşın
üzerine düştü. Derebahçe Mahallesi Kafkas
Caddesi üzerinde bulunan bir işyerinin
önünde meydana gelen olayda, O.Ç.(44)
isimli şahsa ait işyerinin tabelası rüzgarın
etkisiyle yerinden sökülerek yoldan geçen
72 yaşındaki F.K.'nın üzerine düştü.
(Zaman) 17 Ağustos
Ümraniye'de inşaat temelinde toprak
kayması meydana gelince, inşaatın
yanındaki binada çökme tehlikesi oluştu.
Ümraniye Çakmak Mahallesi Acar
Sokak'ta yer alan bir arsada bina yapılmak
üzere temel kazıldı. Yeterli önlem
almayınca temelde toprak kayması meydana geldi. (Zaman) 15 Ağustos
Şişli'de TEM Otoyolu'nun geçtiği Huzur
Mahallesi'ni karşı yöndeki Seyrantepe'ye
bağlayan köprünün karayolları ekipleri
tarafından yıkılmasına mahalle sakinleri
engel oldu. Şişli ve Kağıthane ilçe
sınırlarında kalan ve TEM Otoyolu'nun inşa
edilmesi sonrası iki bölüme ayrılan Huzur
Mahallesi sakinleri, stadın çevre düzenlemesi öncesi kendilerine üst geçit
yapılacağı sözü verildiğini ve karşı tarafa
geçişi sağlayacak üst geçit inşa edilmeden
köprünün yıkılmasını engel olmaya devam
edeceklerini söylediler. (Zaman) 12
Ağustos
Bursa’nın Gemlik Cihatlı Deresi
Paşabahçeler mevkiinde zeytin çiftçiliği
yapan Murat Kaptan, dereden gelen kum,
çakıl ve suyun ağaçlarını kuruttuğunu iddia
etti. Bölgede bulunan diğer çiftçilerin
fabrikanın çevreye verdiği zarar sebebiyle
arsalarını ucuz fiyata sattıklarını dile getiren
Kaptan, kendisinin ise mücadele yolunu
seçtiğini anlattı. 2007 yılında Umurbey
Belediyesi'ne giderek fabrika hakkında
şikayetçi olduğunu aktaran Kaptan, yapılan
incelemenin ardından kapatma kararı
çıktığını bildirdi. Sonraki günlerde yöneticilerin fabrikanın kapısındaki mührü sökerek faaliyetini sürdürdüğünü anlatan
Kaptan,
bunun
üzerine
Gemlik
Başsavcılığı'na şikâyetçi olduğunu belirtti.
Gemlik Belediyesi'nin nisan ayında fabrika
hakkında yıkım kararı verdiğini ifade eden
Murat Kaptan, aradan 4 ay geçmesine
rağmen hiçbir sonuç çıkmadığını söyledi.
(Zaman) 11 Ağustos
Mardin ve ilçelerine bağlı birçok köyde
yaşanan elektrik kesintisine tepki gösteren
bir grup çiftçi, Mardin-Şanlıurfa karayolunu 1 saat trafiğe kapatarak, eylem yaptı.
Mardin merkez, Kızıltepe ve Nusaybin'e
bağlı köylerde çiftçilik yapan bir grup
vatandaş, yaklaşık bir aydır sık sık yaşanan
elektrik kesintisi nedeniyle tarlalarını
sulayamadıklarını öne sürerek, Alakuş'da
toplandı. (Zaman) 24 Ağustos
Erzurum'da sokak ve caddelerde toplanmayan çöpler toplum sağlığını tehdit
ediyor. Vatandaşlar vaktinde toplanmayan
çöpler yüzünden belediye başkanlarına
tepki gösteriyor. Erzurum'un merkez Palandöken ve Yakutiye ilçelerinde çöp
sorunu yaşanıyor. (Zaman) 23 Ağustos
Kocaeli'nin Karamürsel ilçesinde park
halindeyken freni boşalan kamyon, yol
kenarındaki binanın 3 ve 4'üncü katlarına
çarparak burada asılı kaldı. Kazada
balkonda oynayan 7 yaşındaki çocuk öldü.
(Zaman) 30 Ağustos
Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde belediye
ilaçlama ekibinin sıktığı ilaçtan 4 kişi zehirlendi. Zehirlenen vatandaşların tedavisi
olay yerine gelen ambulansta yapıldı.
(Zaman) 30 Ağustos
Rize Jeoloji Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Jeoloji Yüksek Mühendisi Hakan Yanbay, Rize'nin Gündoğdu Beldesinde yaptığı
incelemenin ardından yaşanan sel felaketinde insan faktörünün öne çıktığını ve
bölgede yıkılmış ve hasarlı vaziyette 400
binanın olduğunu söyledi. Bölgede,
yapılaşmadaki yanlış yer seçimine dikkat
çeken Yanbay, "Her eve ayrı ayrı yapılan
yollar arazi dengesini bozdu. Ve bu durum
heyelanlarda çok etkili olduğunu gösterdi.
Karadeniz Sahil yolunun yapılmasının
ardında yolun arkasında kalan evler de su
baskınına maruz kaldı. Çünkü vadilerden
gelen sular Karadeniz Sahil Yolu nedeniyle
denize deşarj olamadı. Buna kesinlikle
dikkat edilmesi lazım." diye konuştu.
(Zaman) 29 Ağustos
Bursa'da, şehiriçi ulaşımın rahatlatılması
amacıyla yaptırılan 'bat-çık'lar başta olmak
üzere, ana arterlerde düzensiz rögar
kapakları sürücüleri endişelendiriyor. Rögar
kapaklarının kazaya sebep olduğunu ifade
eden vatandaşlar, yetkililerden konuya el
atmasını bekliyor (Zaman) 27 Ağustos
Kars merkeze bağlı Ağadeve Köyü'nde
İdris Bayrambey adlı vatandaş evi yıkılınca
4 çocuğu ve eşiyle birlikte bir barakaya
sığınmış. Aile aydır barakada yaşıyor.
(Zaman) 5 Ağustos
İzmir'in Bergama ilçesinde, tarihi şifa
merkezi olarak adlandırılan Allianoi'nin yer
aldığı bölgede yapılması planlanan Yortanlı
Baraj inşaatının durdurulduğu öğrenildi.
Çevre ve Orman Bakanlığı yetkililerinin Allianoi görevlileri ile irtibata geçtiği ve
inşaatı durdurma kararı alındığını açıklandı.
(ANF) 1 Eylül
Eşitlik ve Demokrasi Partisi İl Başkanı Arif
Ali Cangı, kumla örtülmesi çalışmalarına
başlanan Alliaoni için yetkilileri göreve
çağırdı, “aksi halde suça ortak olacaksınız”
dedi. Konuyla ilgili yazılı bir açıklama
yapan Cangı, kumla örtme çalışmalarının
özensiz yapıldığını ve Müze Müdürlüğü
tarafından denetlenmediğini belirterek,
“Pek taşınır eser özensiz biçimde baraj
şantiyesine taşınması sırasında kırılmıştır”
diye kaydetti. (ANF) 16 Eylül
'Artık yeter' sloganıyla İstanbul Taksim'de,
Dersim Dernekleri Federasyonu Munzur’u
Koruma Kurulu (DDF) öncülüğünde
toplanan yüzlerce kişi, askeri opersyonlar
nedeni ile Dersim’i saran yangınlara müdahale edilmemesine “Dersim yanıyor hey
insanlık neredesin?' diye sorarak isyan ettiler. (ANF) 4 Eylül
Dersim'de Karatepe-1 ile Haratepe-2
barajlarının ihalesini alan Hazal Hidroelektrik Şirketi'nin çalışanları sondaj çalışması
için geldikleri kentte halkın büyük tepkisiyle karşılaştı. Şirket mühendisleri sondaj
çalışması için geldiğini duyan çevreciler,
siyasi parti ve sendika yöneticileri ile yüzlerce kişi yürüyüşe geçti. (ANF) 18 Eylül
Dersim’de Munzur Vadisi Milli Parkı üzerinde yapımı düşünülen Bozkaya Barajı için
sondaj çalışması yapıldığı duyumunu olan
yüzlerce Dersimli olay yerine giderek
çalışma için gelenlere tepki gösterdi.
Erzurum’un Tortum ilçesine bağlı Dikmen
köylüleri, hidroelektrik santrali (HES)
yapımına
karşı
oturma
eylemi
gerçekleştirdi. (Sendika.org) 15 Eylül
Erzurum’un İspir ilçesinde Aksu köylüleri
dereleri üzerine yapılan HES’ler için uzun
219
Anadolu'da göçer hayatı sürdüren az
sayıdaki Yörük'ten Sarıkeçililer, konup
göçmekten bıktı. Yüzlerce yıldır kışı
Mersin'de, yazı da Karaman ve Konya'nın
yaylalarında geçiren Yörükler, kendilerine
hayvancılık yapabilecekleri bir yer gösterilmesi durumunda yerleşik hayata geçeceklerini söylüyor. (Zaman) 23 Ağustos
EYLÜL
220
süre mücadele vermiş, konuyu yargıya
taşımıştı. Erzurum 1. İdare Mahkemesi,
İspir’in Aksu Deresi üzerinde yapımı
devam eden Aksu ve Yedigöller Hidroelektrik Santralleri için ÇED raporuna gerek
olmadığına karar verdi. Köylüler Çevre
Bakanlığı ve HES’leri yapan şirket
hakkında Erzurum 1. İdare Mahkemesi’ne
16 Haziran’da dava açmıştı. Aksu Vadisi,
2005 yılında Bakanlar Kurulu tarafından
“Yaban Hayatı Geliştirme Sahası” olarak
ilan edilmişti. (Sendika.org) 15 Eylül
İstanbul Pendik’te metro inşaatında göçük
meydana geldi. Sabah saatlerinde, inşaatı
süren Pendik-Kaynarca hattında meydana
gelen göçük sebebiyle E-5 karayolu trafiğe
kapandı. İstanbul Büyükşehir Belediye
Başkanı Kadir Topbaş, onarma çalışmalarının 9 saat kadar süreceğini açıkladı.
Yenimahalle’de gerçekleştirilmek istenen
Kentsel Dönüşüm Projesine karşı direniş
sürüyor. Ekiplerin gelişiyle barikatlar kuran
mahalle halkının temsilcileri belediye ekipleri ile uzun süre pazarlık etti. Görüşmeler
sonunda içinde insan yaşamayan evlerin
yıkımının mahallelinin denetimi eşliğinde
yapılmasına karar verildi. Yıkım esnasında
polis bulunmayacak. (Sendika.org) 17
Eylül
Loç Vadisi’ne hidroelektrik santral
yapılmasına karşı çıkan yöre halkının açtığı
davada, bilirkişi heyeti mahkemenin
istediği raporu tamamladı. Bilirkişi raporu,
HES projesinin çevreye zarar vereceğine
dikkat çekiyor. (Sendika.org) 24 Eylül
Ordu İdare Mahkemesi, Giresun’da
yapılması planlanan hidroelektrik santrali
(HES) için verilen “ÇED gerekli değildir”
kararının
yürütmesini
durdurdu.
Kırıkkale'nin Bahçelievler Mahallesi'nde 5
çocuk haşere ilaçlama aracından çıkan dumandan zehirlendi. Edinilen bilgilere göre,
Kırıkkale'nin Bahçelievler Mahallesi Vatan
Caddesi üzerinde haşere ilaçlaması yapan
araçtan çıkan dumandan yaşları 4 ile 11
olan 5 çocuk zehirlendi. (Zaman) 15 Eylül
Kocaeli'nde Başiskele'de sabah saatlerinde
meydana gelen büyük patlama çevre sakin-
lerinin yüklerini korkuttu. Patlamanın
ardından çevreyi gaz kokusunun sarması
üzerine vatandaşlar, doğalgaz boru hattında
bir patlamanın meydana geldiği şüphesine
kapıldı. Durumu İzgaz yetkililerine bildiren
vatandaşlar, hemen müdahale edilmesini
istedi. Olay yerine gelen İzgaz yetkilileri,
yaptıkları ölçümlerde patlamanın doğal
gazdan olmadığını, kanalizasyonda sıkışan
metan gazından meydana gediğini tepsi etti.
(Zaman) 15 Eylül
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde yolun
karşısına geçmeye çalışan kişi, otomobilin
çarpması sonucu öldü. Kaza sonrası ölenin
yakınları ve mahalle sakinleri yolu trafiğe
kapadı. Gerginliğin artması üzerine olay
yerine Çevik Kuvvet ile takviye polis ekipleri sevk edildi. Mahalle sakinleri ile ölenin
yakınlarının bir saati aşkın süren yol kapatma eylemi, Şahne'nin sorunun
çözüleceğini söylemesi üzerine son buldu.
(Zaman) 6 Eylül
Samsun'un Çarşamba ilçesinde, balkonda
çamaşır asarken, çamaşır telinin koparak
elektrik teline temas etmesi sonucu elektrik
akımına kapılan kadın hayatını kaybetti.
(Zaman) 5 Eylül
Sakarya'nın Serdivan ilçesinde Sapanca
Gölü'ndeki içme suyu tesislerinden şehre su
taşıyan birinci isale hattındaki 700'lük asbest borulardan biri Esentepe Mahallesi
yakınlarında henüz belirlenemeyen bir sebeple patladı. İsale hattından çıkan su ve
sürüklediği çamur birikintisi, D-100 karayolunun emniyet şeridine aktı. Akan çamur,
karayolunun yağmur suyu kanalını
doldurdu. (Zaman) 4 Eylül
Kayseri'de otomobilin bisiklet süren çocuklara çarpması sonucu meydana gelen trafik
kazasında 1 çocuk öldü, 4 çocuk yaralandı.
Bünyan ilçesine bağlı Yeni Süksün Beldesi'nde Ziya Durna yönetimindeki 38 H 1760
plakalı otomobil, bisikletleriyle yolun
kenarında gitmekte olan Yunus Emre
Dağıstan (13), Hasan Kara (14), Ahmet
Özgür Aktaş (13), Ali Eraslan (12) ve Ali
Durmaz'a (13) çarptı. (Zaman) 3 Eylül
Gülhane Parkı'nda şiddetli rüzgârın etkisiyle yerinden sökülen ağaç üç kişinin
üstüne düştü. 18.30 sularında meydana
gelen olayda Rhonda Adnan Saad (31)
Samsun'un Havza ilçesinde, bir okul
bahçesinde oyun oynayan 15 yaşındaki
çocuk, elektrik direğine dokunması sonucu
elektrik akımına kapıldı. İcadiye Mahallesi'nde bulunan İstiklal İlköğretim Okulu
bahçe girişinde meydana gelen olayda, 15
yaşındaki M.T. isimli çocuk, elektrik
direğine temas etmesi sonucu elektrik
akımına kapıldı. (Zaman) 13 Eylül
Rize'nin Güneysu İlçesinde aşırı yağışlar
sonrası debisi artan Güneysu deresi, üzerindeki Pekmezli köprüsünü çökertti.
Çöken köprüde asılı kalan otomobilin
sürücüsü kendi imkanları ile kurtuldu.
Köprüye çıkan 3 kişi ise yeni bir çökme
sonucu dereye düştü. Çevreden yetişenlerce
kurtarılan 3 kişiden biri ağır yaralandı.
Rize’ye içme suyu taşıyan boruların hasar
görmesinden dolayı bu şehre su sevkiyatı
da zarar gördü. (Zaman) 14 Eylül
İDO'ya bağlı ''Karamürsel Bey'' adlı deniz
otobüsünün Yalova İskelesi'ne çarpması
sonucu hafif yaralanan 10 kişi hastaneye
kaldırıldı. (Zaman) 14 Eylül
Rize'nin Çamlıhemşin ilçesinde bir ev
yangınına müdahale etmek için gelen itfaiye aracı, dar ve yokuş yolda ilerlemekte
güçlük çekince vatandaşlar tarafından itilerek desteklendi. 1 kilometrelik yolu
yaklaşık yarım saatte alan araç varana dek,
yanan ev kullanılamaz hale geldi. (Zaman)
14 Eylül
Yozgat'ın Sorgun ilçesi Karaveli köyü
mevkiinde faaliyet gösteren taş ocağında
patlatılan dinamitler, köydeki evlerde
hasara neden oldu. Karaveli köyü sakinleri,
taş ocağının açılmasıyla oturdukları evlerinde büyük ölçüde hasar meydana
geldiğini söyledi. Karaveli köyü muhtarı
Battal Duygulu, ocakta patlatılan dinamitler
yüzünden evlerin duvar ve balkonlarında
büyük çatlaklar oluştuğunu belirtti.
(Zaman) 15 Eylül
14 bin nüfuslu Silivri Cezaevi'nin atık
sularının, 10 bin dekarlık tarım alanını
kirlettiği tespit edildi. İstanbul İl Genel
Meclisi Tarım Komisyonu Başkanı Gökay
Güner, vatandaşların şikayetleri üzerine
komisyon olarak bölgede yaptıkları incelemede 13 kilometre uzunluğundaki Kula
deresi çevresindeki tarım arazilerini
kirlettiğini tespit ettiklerini söyledi.
(Zaman) 16 Eylül
Batman'da 5 kişilik Akdağ ailesi, çökme
tehlikesi bulunan evde ölüm korkusuyla
yaşıyor. İluh Mahallesi 619. Sokak 31
numaralı yıkık bir evde 4 çocuğu ile yaşam
mücadelesi veren anne, bir bölümü
yıkılmış, bir bölümü de yıkılmak üzere olan
köhne evin çökmesinden korkuyor.
(Zaman) 16 Eylül
Konya Merkez Selçuklu ilçesindeki bir
okulun duvarları çatladı. Yeni öğretim
yılının başlaması nedeniyle, çatlakların çimentoyla kapatıldığını gören veliler, tepki
olarak çocuklarını bu okula göndermeyeceklerini ifade ettiler. Edinilen bilgiye göre,
Konya Merkez Selçuklu ilçesinde bulunan
Süleyman Çelebi İlköğretim okulunun
kolonlarında, koridor ve tuvalet duvarlarında çatlamalar meydana geldi. (Zaman)
16 Eylül
Mardin'in Nusaybin ilçesinde bir çocuğu ve
kardeşiyle yaşayan ve yapılan yardımlar
dışında bir gelirleri olmayan görme engelli
Emine Tan (40) ev sahibinin kira karşılığı
oturdukları evden çıkarması ile ortada kaldı.
Aile geceyi sokakta geçirdi. (Zaman) 16
Eylül
Kocaeli'nde sanayi kuruluşları yanından
akan Dilderesi'nde kahverengi madde
vatandaşları korkuttu. Vatandaşlar, Marmara Denizi'ne zehir akıtmaya devam eden
Derenin bir an önce ıslah edilmesi bekliyor.
Sanayinin başkenti durumundaki Kocaeli,
içinde barındırdığı sanayi kuruluşları ile
Türkiye için hayati bir öneme sahip. Şehir,
sanayinin kalbi durumunda olmasına karşın
bir çok sorunla da karşı karşıya. (Zaman) 17
Eylül
Şişli'de böceklere karşı ilaçlama yapılan bir
iş merkezinde çalışanlar zehirlendi. İlaçlamadan etkilenen 4 kişi hastaneye
kaldırılırken bazı vatandaşlar ise ayran
içerek önlem almaya çalıştı. (Zaman) 19
Eylül
Ağrı Otlubayır köyünde 'içme suyu'
tartışması kavgaya dönüştü. Köyde korucu-
221
isimli ABD'li turist hayatını kaybetti, iki kişi
de yaralandı. (Zaman) 12 Eylü
222
luk yapan Nihat Aslan, kendisine küfür
ettiğini ileri sürdüğü şahıslara piyade
tüfeğiyle ateş etti. Köy muhtarının da
aralarında bulunduğu 5 kişinin öldüğü
olayda, 3 kişi de yaralandı. (Zaman) 20
Eylül
Ekim'den itibaren toplu taşımada ulaşım
ücretlerine yüzde 10 zam uygulanacağını
açıkladı. Açıklamada ayrıca metrobüs
ulaşımında da durak bazında ücretlendirme
tarifesine geçildiği açıklandı. (ANF) 28
Ekim
Kahramanmaraş'ın Göksun ilçesine bağlı
Ericek kasabasında iki aile arasında bahçe
sulama tartışması yüzünden çıkan silahlı
kavgada bir kişi öldü, 6 kişi yaralandı.
(Zaman) 22 Eylül
Rize İkizdere Vadisi’nin SİT alanı ilan
edilmesinin ardından Senoz Vadisi’ne dair
alınan “SİT alanı değildir” kararı mahkemece iptal edildi. Bu kararla Senoz’un da
SİT alanı olarak koruma altına alınmasının
önü açıldı. (Sendika.org) 28 Ekim
Hatay'ın İskenderun ilçesinde bir inşaatın
zemin çalışması nedeniyle tek katlı bir ev
çöktü. Olay sırasında evde kimsenin
bulunmaması bir faciayı önledi. Bir apartman da yıkılma tehlikesi yaşadı. 28 dairelik
apartmanda oturan vatandaşlar polis
tarafından tahliye edildi. Fener Caddesi Piri
Reis Mahallesi 141 sokakta bulunan
Mustafa Dönmez'e ait tek katlı ev,
bitişiğinde yapılan inşaatın temel
çalışmaları sırasında büyük bir gürültüyle
çöktü. (Zaman) 27 Eylül
Kör Sakarya Gölü’nün talihi de adı gibi kör
çıktı. Göl tam ortasından duble yol geçirilince kurumaya başladı. 30-40 yıl öncesine
kadar içme suyu kaynağı olarak kullanılan,
içinde kuşlar ve daha nice canlılar kaynaşan
gölün yaklaşık 1000 metrekarelik bölümü
uçtu gitti...Göl kuruyunca doğa kaybetti,
gölde yaşayan canlılar kaybetti, tarım kaybetti, bölge halkı kaybetti. (Radikal) 1 Eylül
Kazdağları’nda onca protestoya, hukuk mücadelesine, kavgaya gürültüye rağmen
‘altın’ sevdası sürüyor. Çanakkale’nin
Bayramiç ilçesi sınırları içindeki Kazdağlarında altın arama çalışmaları hızlandı.
Muratlar köyünde dört yıldır sondaj
çalışmalarını yürüten Teck Arama ve
Madencilik firması, Kuşçayır ve Şapçı köyleri arasındaki Kayalıdağ bölgesinde arama
çalışmalarına hız verdi. Firma, Muratlar
köyünde üç, Kuşçayır köyünde ise bir sondaj makinesiyle arama faaliyetlerine devam
ediyor. (Radikal) 1 Eylül
EKİM
İBB'den yapılan yazılı açıklamayla 30
Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıkları’nı Koruma Kurulu, bugün tarihi bir karara imza
atarak Rize’nin İkizdere Vadisi’ni Doğal
SİT alanı ilan etti. Böylece İkizdere, Anzer
ve Ovit yöresinde yapılması planlanan 22
Hidroelektrik Santrali (HES) Projesi rafa
kalktı. (Sendika.org) 22 Ekim
İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile
TCDD 3. Bölge ortaklığındaki İzban
AŞ’de, “demiryolu emekçilerinin trenlere
parayla binmesi” uygulamasına emekçiler
tepki gösterdi. Demiryolu emekçileri,
uyarılarının dikkate alınmaması durumunda
üretimden gelen güçlerini ve demokratik
direniş haklarını kullanacaklarını ilan etti.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde halkın doğal
yaşam alanlarını yok eden hidroelektrik
santrallerine karşı tepkisi sürüyor. Son
olarak 12 Ekim’de Ardanuç’ta yapılmak istenen HES bilgilendirme toplantısı yöre
halkı tarafından engellendi. Yeşil Mavi
Elektrik Üretim Şirketi tarafından Artvin’in
Ardanuç ilçesine yapılmak istenen HES ile
ilgili “halkı bilgilendirme toplantısı”
yapılmak istendi. (Sendika.org) 13 Ekim
Baz istasyonunun kaldırılması talebiyle
açılan dava Şişli 3. Asliye Hukuk
Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme baz istasyonunun “uzun sürede kişi, bitki ve çevreye zarar verdiği, baz istasyonlarının
yerleşim yerinden daha uzakta kurulması
gerektiği, sağlık açısından kişilerde
endişeye yol açarak psikolojik zararlar
verdiği” gerekçeleriyle kaldırılması
gerektiğine
hükmetti.
Mahkemenin
gerekçeli kararına göre baz istasyonunun
apartman çatısına kurulması, Telekomünikasyon Kurum Yönetmeliği’ne,
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İGDAŞ ve
İDO’nun
blok
satış
yöntemiyle
özelleştirilmesine oy çokluğu ile karar
verdi. İBB Meclisi 14 Ekim günü yaptığı
toplantıda İGDAŞ ve İDO'nun blok satış
yöntemiyle özelleştirilmesini oy çokluğu ile
kabul etti. İDO, 34 adet yolcu vapuru ve 49
Şehir Hatları iskelesini ise İBB iştiraki
olarak kurulan İstanbul Şehir Hatları Turizm San. ve Tic. AŞ'ye devretti.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğrenci
Kolektifi Trabzon’da öğrencilerin ulaşım
sorunlarının çözülmesi için eylem yaptı.
Belediye başkanı ile görüşen öğrenciler
“Hamsi değil öğrenciyiz” dedi. KTÜ
Öğrenci Kolektifi kentte üniversitelilerin
ulaşımda yaşadıkları sıkıntılara dikkat
çeken bir eylem gerçekleştirdi. Özellikle
ders çıkış saatlerinde otobüslerde yoğunluk
yaşandığını belirten öğrenciler ek sefer
talep ediyor. (Sendika.org) 22 Ekim
Rize'nin Hemşin ilçesinde yapılması planlanan HES projeleri protesto edildi. Firma
temsilcisi proje hakkında sunum yaptığı
sırada toplantıya katılan vatandaşlar, projeye tepki gösterdiler. Toplantıda gerginliğin
artması üzerine vatandaşlar slogan atarak
salondan ayrıldı. Çevre ve Orman İl
Müdürlüğü yetkilileri de toplantının
yapılamadığı konusunda tutanak tuttular.
Ankara Mamak bölgesinde Mutlu ve General Zeki Doğan mahallesi halkı, insanca
yaşanabilecek bir mahalle için park ve spor
alanı istiyor. Mutlu ve General Zeki Doğan
mahallesi arasında kalan Pazar yerinin
arkasındaki yaklaşık 5 bin metrekarelik
arazi üzerinde Mamak belediyesinin mahalleliye sormadan yaptığı plan değişikliğine
mahalle halkının itirazı var. (Sendika.org)
25 Ekim
Artvin’e bağlı Ortaköy’ü halkı,köylerinde
yapılması planlanan HES’ karşı topladıkları
619 imzalı dilekçeyi Çevre ve Orman
Bakanlığına gönderdi. (Sendika.org) 25
Ekim
Ankara'da CHP’li Yenimahalle Belediyesi'nin gerçekleştirmek istediği kentsel
dönüşüm projesine karşı Mehmet Akif
Ersoy Mahallesi halkı direnmeye devam
ediyor. Sabah saatlerinde Yenimahalle
Belediyesi yıkım ekipleri, yüzlerce zabıta
görevlisiyle mahalleye baskın yaptı.Daha
önceden yıkılmış olan evlerin enkazını almaya geldiklerini söyleyen yıkım ekiplerine, mahalle halkı bu kadar zabıtaya ve
yıkım görevlisine anlam veremediklerini
belirterek yıkım araçlarının geçebileceği
yolu arabalarla kapattı. Mahalle girişinde
bulunan enkazı alan yıkım ekipleri mahallenin içinde bulunan enkazları da almak
istediklerini ancak boş evleri de
yıkacaklarını da belirtince mahalleli buna
izin vermedi. (Sendika.org) 7 Ekim
Loç Vadisi Koruma Platformu üyeleri, Kastamonu İli Cide ilçesi sınırları içinde yer
alan Loç Vadisi'nde CİDE HES adı altında
bir HES projesi yapmak için orman
katliamlarıyla, türlü baskı ve yıldırma
politikasıyla işe başlayan Ümran Boru/Orya
Enerjiye karşı İstanbul’da bir eylem yaptı.
Trabzon’da Toplu Konut İdaresi ve Trabzon
Belediyesi’nin işbirliğiyle gerçekleştirilen
kentsel dönüşüm projesi kapsamında
Zağnosdereiçi’nde 300 ailenin yaşadığı evlerin tamamı yok oldu. Hafriyat yığınına
dönen sokakta, kökleşmiş mahalle kültürü
ve komşuluk ilişkileri de yıkımla birlikte
yok oldu. (Sendika.org) 4 Ekim
Mimarlar Odası’nın “sahte mimarlar”
tespitinden sonra şimdi de sahte inşaat
mühendisleri olduğu ortaya çıktı. İnşaat
Mühendisleri Odası tespit ettikleri 37 kişi
hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundu. Sahte diploma ve denklik belgeleri
ile mimarlık yapan 30 kişinin ortaya
çıkmasının ardından, İnşaat Mühendisleri
Odası da 37 kişinin sahte belgelerle inşaat
mühendisliği yaptığını belirledi. Konuyla ilgili açıklama yapan İnşaat Mühendisleri
Odası Başkanı Serdar Harp, savcılığa suç
duyurusunda bulunduklarını ve 1300 kişi
için incelemelerini sürdürdüklerini belirtti.
İstanbul Boğazı'na yapılacak olan 3. köprü
nedeniyle 2 milyon ağacın katledileceğini
223
Tübitak raporlarına, Dünya Sağlık Örgütü
raporlarına, örnek mahkeme kararlarına ve
Yargıtay kararlarına aykırı. (Sendika.org)
15 Ekim
224
belirten İstanbullular Boğaz’ın 22 ayrı
noktasında bir araya geldi. (Sendika.org) 3
Ekim
Şırnak'ın Cizre İlçesi'nde dün meydana
gelen olaylarda, polisin evlere rasgele gaz
bombası atması, ilçe sakinleri tarafından
protesto edildi. BDP Cizre İlçe Örgütü, dün
Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında
askeri araçların geçişini protesto eden gruba
müdahale eden polisin evlere rasgele gaz
bombası atmasını protesto etti. Gaz
bombasının atıldığı Serhat Apartmanı
önünde yapılan açıklamaya apartman
sakinlerinin yanı sıra çok sayıda kişi katıldı.
(ANF) 30 Ekim
Dersim’deki Munzur vadisinde inşa edilen
ve inşa edilmesi planlanan baraj ve
hidroelektirik santralleri için Çevre ve
Orman Bakanlığından gerekli iznin
alınmadığı ortaya çıktı. Bir grup çevreci
bugün bu duruma dikkat çekmek için Dersim Çevre ve Orman Müdürlüğü önünde bir
eylem gerçekleştirdi. (ANF) 12 Ekim
Muş’ta 1982 yılında kurulan Şeker
Fabrikası’nın işletme ve çalıştırma
ruhsatının olmadığı ortaya çıktı. Yıllardır
kaçak bir şekilde şeker üreten devlet
fabrikası, TSE belgesi olmadığı için şekeri
ihraç da edemiyor. Yıllık 390 ton şeker
üreten kaçak fabrikanın gelirinin kayıt
altına alınıp alınmadığı ise meçhul.
Fabrikanın kaçak olduğu ise özelleştirilmek
istenince açığa çıktı. (ANF) 12 Ekim
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri
Sendikası (SES) İzmir Şube Başkanı Dr.
Ergün Demir, yaşlı, özürlü ve korunmaya
muhtaç
çocukların
hizmetlerinde
kullanılmak üzere Sosyal Hizmetler İl
Müdürlüğü’ne tahsis edilen aracın, kurum
müdürü Zekeriye Ertaş tarafından ‘makam
otosu’ olarak kullanıldığını söyledi. Dr.
Demir, SHÇEK İzmir İl Sosyal Hizmetler
Müdürlüğü’nün kuruma yapılan bağış ve
yardımları mevzuata aykırı olarak denetimsiz, yanlış, amacına uygun olmayan şekilde
kullanıldığını
ve
bunun
müfettiş
raporlarıyla ortaya konduğunu söyledi.
Basın toplantısında konuşan Dr. Demir,
aracın plakasının Ertaş'ın isim ve soyadının
baş harflerini taşıdığına dikkat çekerek,
“Yardım amaçlı paralardan da örtülü
ödenek oluşturuluyor, başka amaçlar için
kullanılıyor” dedi. (ANF) 11 Ekim
BDP Muş Milletvekili Nuri Yaman sel felaketlerinin en aza indirilmesi için gerekli
tedbirlerin alınması amacıyla Meclis
araştırması açılmasını istedi. Meclis
Başkanlığına
sunulan
önergenin
gerekçesinde, Türkiye'de çok sık görülen
doğal tehlikelerin başında sel olaylarının
geldiği belirtilerek, önemli can kayıplarının
yanında her yıl bu afetten kaynaklanan
ekonomik kaybın 160 trilyon lirayı bulduğu
kaydedildi. (ANF) 22 Ekim
Antalya'da, bir çocuğun asansör kabini ile
duvar arasına sıkışan kolu koptu. (Zaman)
1 Ekim
Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kurumu (SHÇEK) verilerinden
derlenen bilgilere göre Huzurevleri, Yaşlı
Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi'ne kayıtlı
kişi sayısı geçen seneye oranla büyük artış
gösterdi. 2009 Temmuz verilerine göre
SHÇEK'e ait Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi'ne kayıtlı kişi sayısı 2 bin 637,
huzurevlerine kayıtlı kişi sayısı 2 bin 995,
huzurevleri rehabilitasyon merkezine
kayıtlı kişi sayısı 231. 2010 Temmuz verilerine göre Huzurevleri ve Yaşlı Bakım ve
Rehabilitasyon Merkezi'ne kayıtlı kişi
sayısı ise 7 bin 637. Huzurevi sakinlerinin
sayısı 1 yılda yüzde 30 artarken huzurevlerinin kapasitesi de geçen seneye oranla
yüzde 10 artırıldı. (Zaman) 1 Ekim
Yozgat'ta sık sık ölümlü ve yaralamalı
kazaların meydana geldiği Erdoğan Akdağ
Kavşağı'nda, kısa bir süre önce montajı
tamamlanan üst geçit hala açılmadı.
Yaklaşık 1 ay önce okulların açılmasıyla
eğitim, öğretim döneminin başladığını belirten bazı vatandaşlar," Üst geçit
tamamlanalı 2 ay oldu. Ama hala
korkulukları takılmadı. Üst geçit merdivenlerine çıkılmaması için merdiven önlerine
tahta çakarak kapattılar. Bizler mahalle
sakinleri olarak bu üst geçidin biran önce
kullanıma açılmasını istiyoruz” diye
konuştu. (Zaman) 1 Ekim
Fethiye'nin Yanıklar Köyü'nde bulunan
Karaot Mevkii'ne yapılması planlanan yat
çekek yeri projesini protesto eden köylüler
kendilerini zincire vurdu. Grubun
Hakkâri'nin Yüksekova ilçesine bağla
Karabağ köyünde 50 kişinin kanser
tanısıyla hayatını kaybettiği ortaya çıktı.
Köyden 15 kişi de halen kanser tedavisi
görüyor. Köy halkı kanserin içtikleri sudan
kaynaklandığını düşünüyor. (Zaman) 4
Ekim
Nevşehir'de yapı taşlarında kansere yol
açan madde bulunan ve ''kanserli köy''
olarak bilinen Gülşehir ilçesine bağlı
Tuzköy beldesindeki kanserli konutların
üzeri toprakla örtülecek. Bazı evlerin yapı
taşlarında solunum yoluyla vücuda girerek
kansere neden olan erionit maddesinin
bulunduğu 3 bin nüfuslu Tuzköy'de
1974'teki araştırmanın ardından özellikle
akciğer ve karın zarı kanseri oranının diğer
bölgelere göre çok daha fazla görüldüğü belirlendi. Alınan karar gereği Tuzköy beldesi,
yaklaşık 4 kilometre uzaklıktaki Evrenin
Etekleri bölgesine yapılan toplu konutlara
taşındı. Bu konutlara 245 aile yerleştirildi.
(Zaman) 5 Ekim
Tunceli'de Hazal Dirdo Elekrtik Santrali
şirketinin ihalesini aldığı Kale Tepe Barajı
için başlatılan sondaj çalışmasını duyan
sivil toplum örgütleri geçtiğimiz hafta,
çevreciler, siyasi parti temsilcileri ile
vatandaşların sondaj çalışmasının olduğu
Munzur Vadisi'ne giderek iş makinelerine
el koymuştu. Yapılan protesto eyleminde
jandarmanın kamera çekimine takılan
birçok kurum temsilcileri ile vatandaş
Tunceli Jandarma Komutanlığına ifade vermek için çağrıldı. (Zaman) 7 Ekim
Batman Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanı
Hasan Argunağa, adliye girişinde yaptığı
basın açıklamasında suç duyurusu metnini
basınla paylaşarak neden yargı yoluna
başvurdukları hususlarına açıklık getirdi.
Tüpraş'tan yayıldığı iddia edilen pis koku
ile ilgili defalarca uyarılarda bulunduklarını
ancak herhangi bir tedbirin almadığını ileri
sürdü. Batman Çevre Gönüllüleri Derneği
Yönetim Kurulu üyeleri Cumhuriyet
Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu.
(Zaman) 7 Ekim
Adana’da et fiyatlarının aşağı çekilmesi için
Et ve Balık Kurumu'nca ithal edilen
sığırların kaldığı ahır Yenidoğan mahallesi
halkını canından bezdirdi. Kombinedeki 3
bin hayvanın çevreye yaydığı ağır kokudan
halkın huzursuz olduğunu anlatan muhtar,
"Hiç görmediğimiz böcekler türedi,
vatandaşın iki hayvan beslediği ahırları
yıktırdık, devletin ahırı bizi canımızdan
bezdirdi." derken, mahalleli kadınlar,
"Yıkadığımız çamaşırlara hayvan kokusu
siniyor, çocuklar giymiyor. Ucuz eti de
yemeyelim." diyerek tepki gösterdi.
(Zaman) 7 Ekim
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Bingöl'de, 1
Mayıs 2003 tarihinde meydana gelen 6.4
büyüklüğündeki depremde yıkılan Çeltiksuyu Pansiyonlu İlköğretim Okulu (PİO)
davasında, ''taksirle ölüme neden olma''
suçundan 3.5 yıl hapse mahkum edilen
müteahhit Şeref Bozkuş ile 2.5 yıl hapis
cezasına çarptırılan Mühendis İsmet Elhakan hakkında verilen yerel mahkeme
kararını onadı. Bingöl'deki depremde
yıkılan ve 84 öğrenci ile 1 öğretmenin
ölümüne neden olan Çeltiksuyu PİO Okulu
ile ilgili Bingöl Ağır Ceza Mahkemesi'nde
kamu davası açılmış ve 6 yıl süren dava
sonucunda Çeltiksuyu PİO Müteahhidi
Şeref Bozkuş'a 3.5 yıl, Kontrol Mühendisi
Şadiye Topçu ve Mühendis İsmet Elhakan'a
da 2.5 yıl hapis cezası verilmişti. Davada
yargılanan 6 sanık da beraat etmişti.
(Zaman) 7 Ekim
Antalya'nın Alanya ilçesinde meydana
gelen hortum nedeniyle bir halı sahanın
çatısı uçtu. Demir profilden oluşan çatı,
sahanın yanında bulunan otelin havuz, market ve otoparkında maddi zarara yol açtı.
(Zaman) 8 Ekim
Kağıthane'de aşırı yağış sonucu bazı evleri
su bastı. Ev sahipleri suları kendi imkanı ile
tahliye ederken, evde bulunan eşyalar zarar
gördü. Öte yandan, trafikteki araçlar da
yağmurdan olumsuz etkilendi. (Zaman) 8
Ekim
Kocaeli’nin Gebze ilçesinde sobadan sızan
225
sözcülüğünü yapan ilköğretim 3'ncü sınıf
öğrencisi Ezgi Çetin, Karaot'un imara
açılmasını istemediklerini söyledi. Çetin,
"Köy halkı olarak burada yapılmak istenen
tersaneyi istemiyoruz. Bizler buraları
dedelerimizden miras aldık ve geleceğe bu
şekilde bırakmak istiyoruz." dedi. (Zaman)
3 Ekim
226
karbonmonoksit gazından zehirlenen 1 kişi
öldü, 2 kişi de son anda kurtarılarak hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 10 Ekim
Antakya'ya bağlı Olgunlar Köyü'ndeki
toprakta yüksek oranda asbest bulunması
nedeniyle köy halkı tedirginlik yaşıyor.
Yüksek orandaki asbestin kansere neden
olacağını düşünen köy halkı önlem
alınmasını istiyor. (Zaman) 11 Ekim
Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde Belediye vidanjör görevlisinin patlayan lağım
borularından çıkan pis suyu sokağa
boşaltması mahalle halkının tepkisini çekti.
(Zaman) 11 Ekim
Bayraklı’ya bağlı Yamanlar Mahallesi’nin
emekçi halkı, “evlerimizi yıkmayın” demek
için Bayraklı Belediyesi’ne gitti. Ancak,
CHP’li belediye başkanı ile görüşemedi.
Belediye Başkan Yardımcısı Bahar Erdican
ile görüşen mahalle halkı, “Başka yolu yok,
evleriniz yıkılacak” yanıtını aldı. (ANF) 19
Ekim
BDP Bitlis Milletvekili Nezir Karabaş, Bursa’da yaşanan sel felaketinin ardından
Yenişehir’de mevsimlik tarım işçilerinin
kaderleri ile baş başa bırakıldığını belirtti.
Karataş, Yenişehir’de yaşanan dramın
mevsimlik tarım işçilerinin Kürt
olmasından kaynaklı olduğunu söyledi.
Bursa Tabip Odası’nca hazırlanan rapora da
dikkat çeken Karabaş rapora göre, çadır
kentte yaşlı nüfus sayısının 38, kronik hasta
sayısının 67, günlük ortalama hastalanan
sayısının 40, gebe kadın sayısının 18, 0-1
yaş bebek sayısının 55, 1-6 yaş grubundaki
çocuk sayısının 110, 6-15 yaş arasındaki
çocuk sayısının da 247 olduğunu ifade etti.
(ANF) 21 Ekim
İzmir’de Beydağı Barajı'nın faaliyete
geçmesiyle Çiftlik Köyü'nde yaşayan 45
hane, Ortaçağ koşullarına mahkum edildi.
Devlet tarafından kamulaştırılarak, barajın
500 metre batısına taşınan köy, yetkililerin
topu bir birlerine atması yüzünden 2 yıldır
elektriksiz ve susuz yaşıyor. (ANF) 10
Ekim
Konya'da yaktıkları mangalı ısınmak için
eve aldıkları belirtilen 4 kişi, karbonmonoksit gazından zehirlendi. (Zaman) 13 Ekim
Balıkesir'in Edremit ilçesinde yaşlı çift,
akşam saatlerinde yaktıkları sobadan çıkan
gazdan zehirlendi. Yaşlı çiftin cesedini öğle
saatlerinde eve gelen kızları buldu. (Zaman)
14 Ekim
İstanbul Avcılar'da, evleri doğalgazlı olduğu
halde kömür sobası yakan 70 yaşındaki
Şahinde Yıldız (61) ile eşi Bircan Yıldız
(70), sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. Şahinde Yıldız olay yerinde
hayatını kaybederken, eşi Bircan Yıldız
kaldırıldığı hastanede tedavi altında alındı.
(Zaman) 15 Ekim
Kastamonu'nun Taşköprü ilçesine bağlı
Sakız köyünde, jeneratörden sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen kişi öldü, eşi
hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 15 Ekim
Bursa'da şiddetli yağışların yol açtığı ve
büyük zarara neden olan selin ardından,
dere yataklarındaki yapılaşma tartışılıyor.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep
Altepe, yaptıkları incelemelerde bazı evlerin dere yataklarından bile aşağıda
olduğunu belirlediklerini söyledi. Taşan
Cilimboz Deresi'nin üst kesimlerini gezen
Başkan Altepe, dere kenarındaki evlerin
büyük bir bölümünün dere yatağı kotunun
bile altında olduğunu belirterek, bu bilinçsiz
yapılaşmanın felakete davetiye çıkardığını
vurguladı. (Zaman) 15 Ekim
Osmaniye'nin Kadirli ilçesine bağlı
Durmuşsofular ve Sofular köylerinde meydana gelen hortum 3 evin yıkılmasına sebep
oldu. Elektrik direklerinin yıkıldığı ve
ulaşımı engellediği köylerde çok sayıda
ağaç da köklerinden söküldü. (Zaman) 15
Ekim
Kırıkkale'nin Osman Gazi Mahallesi'nden
bir grup ev kadını, 'yazın tozdan kışın çamurdan bıktıklarını' belirterek belediyeye
yürüdü. Kırıkkale'ye 5 kilometre mesafede
olan ve 3 bin konutun bulunduğu Osman
Gazi Mahallesi'nden bir grup ev kadını mahallenin yollarının düzgün olmaması ve
oluşan çamur ve toz kirliliğinin kendilerini
isyan etme noktasına getirdiğini belirterek,
seslerini duyurmak için biraraya geldi.
(Zaman) 16 Ekim
İzmir'in Karabağlar ilçesinde patlayan bir
su borusu, sokağı nehre çevirdi. Durumu
İZSU'ya bildirmelerine rağmen kimsenin
Muş'un Hasköy ilçesine bağlı Sarıbahçe
Köyü'ne içme suyu şebekesi döşenmesine
rağmen su ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını belirten köylüler, içme suyunu
halen bidonlarla taşıyarak tedarik ettiklerini
ifade ettiler. Uzun yıllardan beri içme suyu
sıkıntısı yaşayan Hasköy ilçesine bağlı
Sarıbahçe Köyü'nün içme suyu sorunu
çözüme kavuşturulmadı. (Zaman) 22 Ekim
Lüleburgaz'da kirasını ödeyemedikleri için
oturdukları evden çıkartılan 9 kişilik Arbas
ailesi çadırda yaşamını sürdürüyor. Güneş
Mahallesi Kuştepe mevkisinde boş bir arsaya kurdukları çadırda yaşayan 9 kişilik
ailenin reisi Hamit Arbas, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, kiracı olarak
oturdukları evin 3 aylık kirasını ödeyemedikleri için evden çıkartıldıklarını
söyledi. (Zaman) 22 Ekim
Tüp bebek yöntemiyle dördüzleri olan Top
ailesi, kazançlarının yarısından fazlasını
çocuk bezine vermek zorunda kalınca
oturdukları evden de taşındı. Kira borcu 7
bin lirayı bulan aile, eşyalarını satıp yengeleri Aysel ve 17 yaşındaki Batuhan ile
aynı evde kalmaya başladı. İki aile, altı
aydır tek evde yaşıyor. Engin Top, asgari
ücretle bir inşaat şirketinde çalışıyor. Aldığı
maaştan ziyade, sigorta priminin yatmasına
razı oluyor. Babalarının maaşı, 2 yaşlarını
dolduran dördüzlerin bez ve süt parasını
ancak karşılıyor. (Zaman) 21 Ekim
Ankara'nın Kızılcahamam ilçesine bağlı
Çeltikçi beldesinde etkili olan hortum
yüzünden bazı evlerin çatıları uçtu, yıkılan
bir kümeste 4700 civciv telef oldu. (Zaman)
21 Ekim
Esenyurtta'ta yol çalışması yapan belediye
ekiplerine bağlı bir kepçe, kazı yaptığı
sırada doğalgaz borusunu patlattı. Olayda
bir işçi yaralanırken, olay yerine gelen
İGDAŞ ve polis ekipleri yoğun doğalgaz
kaçağı nedeniyle mahalleyi kısmen boşalttı.
(Zaman) 20 Ekim
Denizli'nin Tavas ilçesine bağlı Avdan
köyünde evi yanan Verim ailesi. iki aydır
Kaymakamlık Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakfı'ndan gelecek yardımı
bekliyor. Olay üzerine köye giden Tavas
Kaymakamlığı görevlileri, "Eve dokunma,
hasar tespiti yapacağız." diyerek geri döndü.
Eşi Latife, 3 yaşındaki kızı Şahsenem,
ilköğretim 1. sınıf öğrencisi 7 yaşındaki
oğlu Ahmet'le birlikte annesinin evinde
küçük bir odaya sığınan Eyüp Verim, iki
aydır devletin yardımını bekliyor. (Zaman)
25 Ekim
Hatay'ın Erzin ilçesinde termik santral kurulacak olan Burnaz sahilini incelemeye
gelen Ak Enerji yetkilileri ile santrali istemeyen vatandaşlar ve çevreciler arasında
tartışma çıktı. Erzin Termik Santral Karşıtı
Platformu üyeleri ile köylüler de inceleme
yapılan alana geldi. Ellerindeki 'Termik
Santral İstemiyoruz' yazılı afiş ve
pankartları gösteren vatandaşlar, bölgede
yaşamın tükenmemesi için santrallere karşı
olduklarını ifade etti. (Zaman) 24 Ekim
Adana'da Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü'ne
ait havuzda tıkanan tuvaletleri açmak için
kullanılan tuz ruhundan çoğunluğu çocuk
30'a yakın kişi zehirlendi. (Zaman) 24 Ekim
Çorlu'da, Belediye Konutları olarak bilinen
bölgede yeni yapılan yolun yaklaşık 150
metrelik bölümünde aşırı yağıştan dolayı
çökmeler meydana geldi. Yağmur yağışı
yüzünden tahrip olan yolda, yarım metreden fazla çukurlar meydana gelirken,
yaklaşık 2 metre genişliğinde, 150 metre
uzunluğunda bir çukur oluştu. (Zaman) 29
Ekim
Kayseri'de sağanak yüzünden 40 dolayında
ev ve iş yerinin bodrum katını su bastı, bir
caminin istinat duvarı yıkıldı. (Zaman) 29
Ekim
Sakarya'da etkili olan sağanak sonucu
oluşan toprak kayması şehre su sağlayan
isale hattının patlamasına neden oldu.
(Zaman) 29 Ekim
Hatay'ın Erzin ilçesinde termik santral kurulacak olan Burnaz sahilini incelemeye
gelen Ak Enerji yetkilileri ile santrali istemeyen vatandaşlar ve çevreciler arasında
tartışma çıktı. Erzin Termik Santral Karşıtı
Platformu üyeleri ile köylüler de inceleme
yapılan alana geldi. Ellerindeki 'Termik
Santral İstemiyoruz' yazılı afiş ve
227
ilgilenmediğini belirten vatandaşlar, suyun
saatlerdir boşa aktığını kaydetti. (Zaman)
18 Ekim
228
pankartları gösteren vatandaşlar, bölgede
yaşamın tükenmemesi için santrallere karşı
olduklarını ifade etti. (Zaman) 24 Ekim
Adana'da Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü'ne
ait havuzda tıkanan tuvaletleri açmak için
kullanılan tuz ruhundan çoğunluğu çocuk
30'a yakın kişi zehirlendi. (Zaman) 24 Ekim
Bayraklı Yamanlar Mahallesi’nde belediye
tarafından birçok eve yıkım kararı tebliğ
edildi. Yamanlar eski pazar yeri 7334
sokakta bulunan yaklaşık yirmi beş
dolayında evin, arsalarının imar planında
park ve yeşil alan olarak göründüğü
gerekçesiyle yıkılacağı bildiriliyor. Burada
bulunan yapıların yıkılması kararının 20 yıl
önce alındığı bugüne kadar uygulanmadığı
belirtiliyor. Gecekondu olduğu için tapusu
olmayan bu binalar kamulaştırıldığı
takdirde buralara zaten sadece “enkaz bedeli” denilen bir ödeme yapılması
gerekirken, Bayraklı Belediyesi yetkililerinin bu ödemelerin 20 yıl önce
yapıldığını açıklaması vatandaşların tepkisine yol açmış durumda. Hiçbir zaman
böyle bir ödeme almadıklarını ifade eden
vatandaşlar, hem kurulu düzenlerinin
bozulacağına üzülüyorlar, hem de tam kış
mevsimi yaklaşırken evlerinin yıkılması
sonucu beş parasız sokağa atılmalarının
haksızlık olduğunu belirtiyorlar. (Evrensel)
16 Ekim
Siirt’in Şirvan İlçesi’ne bağlı Maden
Köyü’ndeki Ciner Grubu’na ait Bakır
Madenleri’nde, Ciner Grubu’na bağlı Park
Maden İşletme Müdürlüğü tarafından
yürütülen maden ocağı çalışmalarının
köyde yarattığı tahribatlara tepki gösteren
köylüler, İHD’ye hukuki yardım
başvurusunda bulundu. Maden Köyü’nde
2004 yılında Başbakan R. Tayip Erdoğan
tarafından açılışı yapılan Ciner Grubuna ait
bakın madenlerindeki çalışmalardan dolayı
700 nüfuslu köyde, atık su önlemlerinin
alınmaması köylülerin hayatını tehlikeye
atıyor. Köyde tarım ve hayvancılık başta
olmak üzere yaşam durma noktasına geldi.
(Evrensel) 15 Ekim
KESK’in başlattığı “kreş” kampanyası
doğrultusunda, KESK Ankara Şubeler Platformu üyeleri de Başbakanlığa yürüyerek,
“Üç çocuk değil; kreş” isteklerini ilettiler.
Kızılay YKM önünde, ‘Ebeveynler işe,
çocuklar kreşe’, ‘Üç çocuk değil, kreş istiyoruz’, ‘Gemicik değil, kreş istiyoruz’,
‘Kapatılan kreşlerimiz geri açılsın’ yazılı
pankart ve dövizler açan KESK’liler buradan Başbakanlık binasına kadar alkış ve
sloganlarla yürüdüler. (Evrensel) 15 Ekim
Tuzla Aydınlı Mahallesi Bahçeler Sokak’ta
atık su kanalizasyonu insan yaşamını tehdit
ediyor. Atık suyun sokağa akması nedeniyle
pis kokuların ve sineklerin doğurduğu
rahatsızlık ve hastalıklardan mahalle
yaşanmaz bir hale gelmiş durumda. Mahalle 20 yıldır çözülmeyen alt yapı sorununu belediyenin artık çözmesini bekliyor.
(Evrensel) 10 Ekim
Balıkesir’de
içme
suyu
pompa
istasyonlarının elektrik faturalarını ödemeyen 43 köy, yaklaşık 2.5 aydır susuzluk
çekiyor. Köylüler binlerce liralık borçlarını
ödemeyince TEDAŞ, geçen ağustos ayında
elektrikleri kesti. Vatandaşlar şimdi
hayvanların su içtiği yalaklı çeşmelerden
ihtiyaçlarını karşılıyor. (Evrensel) 19 Ekim
Kocaeli’nin Kandıra ilçesinde verimli
topraklar üzerinde yapılması planlanan organize sanayi bölgesi Küçükkaymaz
köyünde Toprakların Kardeşliği Platformu
ve birçok köylünün katılımıyla protesto
edildi. Köy okulu önünde konuşma yapan
TMMOB İKK Sekreteri Nedim Kara Kocaeli’de kurulması planlanan OSB dışında
12 tane daha OSB olduğunu ve bunların
doluluk oranının yüzde 50 olduğunu belirtirken bunun anlamının ise OSB’lerin her
iki tanesinden birinin boş olması olduğunun
altını çizdi. (Evrensel) 19 Ekim
Üç yıldır yanı başlarında faaliyet yürüten
taş ocağına karşı mücadele veren Pınarbaşı
halkı, dün topluca İzmir Valiliği’ne giderek
ocağın kapatılması talebiyle dilekçe
verdiler. (Evrensel) 23 Ekim
Arızlı’da barınma hakları için mücadele
eden arızlı sakinlerine geçtiğimiz aylarda
valilik tarafından kira ve aidatlarını
ödemedikleri gerekçesiyle icra takibi
başlatılmıştı. Buna karşı arızlı sakinlerinin
açtığı dava bugün Kocaeli 1. İcra
Mahkemesinde görüldü. Arızlılılar kısa
süren bir tartışmadan sonra valilik önünde
açıklama yaptılar. Açıklamayı arızlı sakin-
Yeni yasalarla yetkileri artan İstanbul
Büyükşehir Belediyesi’nin kentte “1 milyon konut”un yıkılacağını açıklamasını
değerlendiren kent uzmanları, 10 milyon
kişinin evsiz bırakılmak istediği uyarısı
yaptı. Büyükşehir Belediyesi’nin, binaların
depreme dayanıklı hale gelmesi,
birçoğunun ise yıkılıp tekrar inşa edilmesi
gerektiği iddiasıyla hazırladığı projelere
yönelik Belediyeler Yasası’nda yapılan
değişiklikle yıkımı yapılacak bölgelerde
yaşayan insanların İstanbul dışına
itileceğini dile getiren uzamanlar, kentsel
dönüşüm projelerinin kentsel çatışma
alanları yaratacağını ve sosyal barışın ortadan kalkacağı uyarısında bulundu.
(Evrensel) 4 Ekim
Malatya’nın Akçadağ’a bağlı Sarıhacı
köyününe bağlı mahallenin yolu ve suyu
yok. (Evrensel) 30 Ekim
Kocaeli’nin İzmit Belediyesi’ne bağlı
Yuvam Akarca Konutları’nda yaşayan mahalle halkı, ulaşımın yetersizliğinden ve
belediyeden şikayetçi. Ulaşımla ilgili uzun
süredir sorunlar yaşayan mahalle halkı
sorunun çözülmesi için daha önce eylem
yaptı. (Evrensel) 30 Ekim
Beylikdüzü Belediyesi halkın spor yaptığı
korulukta ruhsat verdiği çay bahçelerinde
göstermelik yıkımlar yaptı. Belediye yaptığı
yıkımlarda sadece koruluğu saran taş
duvarın ağaçların 30 cm’lik kısmını açtırdı.
Beylikdüzü Belediyesi belediye binasının
hemen yanında bulunan ve halkın spor
yaptığı korulukta çay ocaklarına peşkeş
çekmişti. (Evrensel) 28 Ekim
Mamak General Zeki Doğan Mahallesi
halkı, Mamak Belediyesi’nin eski planda
çocuk parkı ve spor alanı olarak gözüken
araziyi mahallelinin elinden alma kararına
itiraz için topladıkları 3000’e yakın
dilekçeyi Belediye’ye teslim etti. (Evrensel)
27 Ekim
Eskişehir’in en eski mahallelerinden
Gündoğdu Mahallesinde 28 bin kişi
yaşıyor. Mahalleyi çevre yolu ikiye bölüyor,
üstelik mahalledeki yollar ‘çevre yolu
inşaatı’ nedeniyle kapatılmış. Okul servislerinin bile gitmediği mahallede çocuklar
okula gidebilmek için dakikalarca yürüyor.
Üst geçidin olmadığı mahallede bu yol
yüzünden şimdiye kadar 1’i çocuk 6 kişi
hayatını kaybetmiş. (Evrensel) 27 Ekim
KASIM
Kısa bir süre önce 2 bin 500 kişinin yaşadığı
mevsimlik işçilere ait baraka bölgesine
hiçbir suretle doktor, hemşire ya da sağlık
görevlisi uğramamış. Oysa toplam 18
hamile kadın bulunuyordu yaz boyunca burada. Yaşadıkları yerin hem ürünlerin
ortasında olması hem de yeterli miktarda su
bulunmaması bulaşıcı hastalık riskini
arttırsa da, herhangi bir sağlık kontrolü de
yapılmamış. TTB Bursa Şubesi tarafından
hazırlanan bir raporda ise burada
yaşayanların sıkıntılar ve olası tehlikelere
dikkat çekilerek, sağlık ve barınma
desteğinin aciliyeti vurgulanıyor. (ANF) 7
Kasım
Kocaeli'nin Kandıra ilçesine bağlı Kocakaymak köylüleri, yaşadıkları bölgeye
kurulması planlanan Gıda ve İhtisas Organize Sanayi Bölgesi'ne karşı olduklarını belirterek yol kapatma eylemi yaptı. (Zaman)
21 Kasım
İzmir Birlikte Başaracağız Platformu'nun
IZSU'nun su ücretlerine yaptığı zamma
karşı açtığı davaya bugün devam edildi.
İzmir 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki
duruşmaya, davacılar İbrahim Akın, Erhan
Içöz ile davacı ve davacı vekillerinden
Avukat Arif Ali Cangı ve Avukat Hasan
Hüseyin Evin, davalı IZSU vekili Isa
Tanrıkulu katıldı. Duruşmada söz alan
Cangı,
mahkemenin
yürütmenin
durdurulması kararının belediye meclisinde
hiç tartışılmadan yeni zam kararının IZSU
Genel Kurulu tarafından alındığını hatırlattı.
“Suya erişim hakkı, başta yaşam hakkı
olmak üzere diğer insan haklarının
gerçekleşmesinin önkoşuludur” diyen
229
leri adına Recep Or yaptı. Or valiliğin her
fırsatta hukuksuzluk yaptığını söyleyerek “
Önce Arızlı konutları bürokratlara verilmeye çalışıldı. Sonra yurt yapacağız
deniyor. Oysa Irak konutları hibe edilmiştir
ve bunun dışında bir şey için kullanılamaz”
dedi. (Evrensel) 1 Ekim
230
arama çalışmaları devam ediyor. (ANF) 10
Kasım
Cangı, suyu halka ulaştırmanın bir kamu
hizmeti olduğunu belirtti. Avukat Hasan
Hüseyin Evin de, sağlıklı suya erişim
hakkını sağlamanın belediyeye ait olduğuna
dikkat çekerek, “Belediyeler ticari bir
kurum gibi hareket edemezler” dedi. (ANF)
8 Kasım
Van’ın Bostaniçi Beldesi’nde bulunan bir
baz istasyonu radyasyon yaydığı gerekçesiyle molotoflanarak kullanılamaz hale getirildi. (ANF) 1 Kasım
Mardin'in Midyat İlçesi 3 Kasım günü
Barıştepe Köyü'nde meyadana gelen toprak
kaymasında ağır yaralanan ve beyin ölümü
gerçekleşen 11 yaşındaki Aziz Batı, yaşam
savaşını kaybetti. Batı'ın ölümüyle olayda
ölenlerin sayısı 7'ye yükseldi. (ANF) 9
Kasım
Çiğli'ye bağlı Evka 2 Mahallesi'nde baz istasyonunun bulunduğu Telekom binasının
karşısındaki sitelerde oturan iki kişi kanser
hastalığından yaşamını yitirdi. Her iki kişi
ve aileleri, baz istasyonların karşı yapılan
eylemlerin içinde yer alıyordu. (ANF) 2
Kasım
Mardin İl Özeli İdaresi'nden aldığı ihalede
köyün alt yapısını yapan ve çukuru açan
müteahhit Süleyman Kahraman (65) nöbetçi mahkemeye çıkarıldı. Kahraman,
'Tedbirsizlik sonucu birden fazla kişinin
ölümüne sebebiyet vermek' suçlamasıyla
tutuklandı. (Zaman) 9 Kasım
Edirne ve ilçelerinde iki gündür etkili olan
ve bugün saatte 70 kilometre hızla esen
lodos nedeniyle Trakya Üniversitesi Havsa
Meslek Yüksek Okulu'nun çatısı uçtu.
Çatının uçtuğu sırada öğrencilerin derste
olması faciayı önledi. (Zaman) 10 Kasım
Ilısu Barajı’nın suları altında kalacak olan
Hasankeyf’i kurtarmak için Doğa Derneği
tarafından başlatılan ve ünlülerin verdikleri
ilanlarla destek olduğu kampanyaya ilgi her
geçen gün artıyor. “Hasankeyf Yok
Olmasın” kampanyası için bir araya gelen
Yıldız Kenter, Sezen Aksu, Kibariye, Şivan
Perwer ve Tarkan, Ankara ve İstanbul’daki
billboard’larda halka “Hasankeyf’e sahip
çık” çağrısı yapıyor. Çağrıya uyanlar
sayesinde Hasankeyf’in yok olmaması için
başlatılan kampanyaya imza verenlerin
sayısı bir haftada 6 bin artarak 80 bine
yaklaştı. (ANF) 9 Kasım
Van’ın Çatak İlçesi’nde bulunan 42 yıllık
köprü, mıcır yüklü kamyonun geçişi
sırasında çöktü. Botan Çayı üzerinde 35 yıl
önce yaptırılan ve güvenlik gerekçesiyle bir
süre önce araç trafiğine kapatılan demir
köprünün yıkılması sonucu çaya düşen
kamyonun sürücüsü Balka, kazadan yara
almadan kurtuldu. Kaza sırasında yaya
olarak köprüden geçmeye çalışan Mehmet
Yılmaz (74) ise suya düştü. Çevredekilerin
yardımıyla sudan çıkartılan Yılmaz, devlet
hastanesine kaldırılarak tedavi altına alındı.
(Zaman) 9 Kasım
Diyarbakır'da serinlemek için gölette giren
4 çocuktan Ahmet Eşmen (5) ve Furkan
Eşmen'in (7) cesedi çıkarılırken, gölette
Ulaşım, büyük şehirlerde yaşayan
çalışanların en önemli harcama giderlerinden. 24 Kasım Öğretmenler Günü
öncesi, öğretmen ve eğitim çalışanlarının
yol masraflarını azaltmak için harekete
geçen Demokrat Eğitimciler Sendikası
(DES), Ankara, İstanbul, İzmir, Kocaeli,
Adana, Antalya, Bursa, Konya, Mersin,
Samsun ve Erzurum büyükşehir belediye
başkanlarına mektup gönderdi. 24 Kasım
müjdesi olarak öğretmenler için ücretsiz
ulaşım istedi. (Zaman) 8 Kasım
Sivas'ta karbonmonoksit gazı zehirlenmesi
sonucu karı koca hayatını kaybetti. Olay,
Tuzlugöl Mahallesi 27. Sokak üzerinde
meydana geldi. Akşamdan sobayı yakarak
odalarında uykuya dalan Necati Yazıcı (48)
ile eşi İmmihan Yazıcı, sabah uyanamadı.
(Zaman) 8 Kasım
Beyoğlu'nda kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 9 kişi,
hastaneye kaldırıldı. (Zaman) Kasım
Dersim'de 8 Mart tarihinde meydana gelen
Elazığ depreminde etkilenen Dersim'in
Mazgirt İlçesine bağlı Kızılkale Köyü'nde
halen çadırda yaşayan 94 yaşındaki Ali
Ergün, havaların da soğumasıyla
dayanamayıp Valiliğe yardım talebinde bulundu. İddiaya göre, vali ile görüşme
ısrarında bulunan Ergün, valinin korumaları
tarafından tartaklandı. Aldığı darbeler
Nevşehir'de evlerinin bahçesindeki su
kuyusuna düşen 4 yaşındaki çocuk öldü.
Edinilen bilgilere göre, Nevşehir'in Avanos
ilçesinde, 4 yaşındaki İhsan Gurur Alkan,
Göreme yolu üzeri Avanos Büyük Otel
yanındaki evlerinin bahçesinde oynarken,
yaklaşık 15 metre derinliğindeki su
kuyusuna düştü. (Zaman) 20 Kasım
Başkentte sabah saatlerinde henüz bilinmeyen bir sebeple ahşap bir evde yangın
çıktı. Yangında iki katlı ev kullanılmaz hale
geldi. Yangının kontrol altına alınmasından
sonra evin ikinci katındaki balkonunda
elektrik direğinin olduğunun ortaya çıkması
görenleri şaşırttı. (Zaman) 20 Kasım
Ankara’nın Gölbaşı ilçesinde akşam saatlerinde meydana gelen olayda, sobadan
karı-koca yaşamını yitirdi. (Zaman) 18
Kasım
Kars'ta şofbenden sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen kişi, öldü. (Zaman) 18
Kasım
Avcılar Denizköşkler Mahallesi'nde oturan
vatandaşların kaldırım katkı payı çilesi bitmek bilmiyor. 2006'da yapılan kaldırımlar
için ikinci kez ödeme tebligatı gelince
Denizköşkler Mahallesi sakinleri şaşkına
döndü. Geçen yıl ödedikleri kaldırım katkı
payına ek olarak şimdi de parke taşı parası
istenince mahalleli ne yapacağını şaşırdı.
(Zaman) 18 Kasım
Yozgat'ın Boğazlıyan İlçesinde ikamet eden
karı koca yaşlı çift, sobadan sızan karbonmonoksit
gazından
zehirlenerek
yaşamlarını yitirdi. (Zaman) 2 Kasım
Alanya Devlet Hastanesi Başhekimi İsmail
Başaran, AA muhabirine
yaptığı
açıklamada, Alanya'nın Türkler beldesindeki Türkler İMKB Anadolu Öğretmen Lisesinde yatılı okuyan 24 öğrencinin dün okul
yönetimi tarafından hastaneye getirilmesinin ardından bugün de 56 öğrencinin
daha hastanelerine başvurduğunu söyledi.
(Zaman) 2 Kasım
DOKÇEP'ten Uluslararası Karadeniz Günü
nedeniyle yapılan yazılı açıklamada, Karadeniz'in kirlilik bakımından son sınıra
dayandığı için yok olma tehlikesiyle karşı
karşıya olduğu belirtildi. Sınır ülkelerin,
çevre kirliliğinden kurtulmak için Karadeniz'i çöplük olarak kullandığı ileri sürülen
açıklamada, "Karadeniz astımlı bir hasta
gibi sürekli bakım gerektiren bir denizdir.
Karadeniz, biz insanların ve yöneticilerin
elinde ölüyor. Bu deniz ekolojik bir sorumluluk gereği korunmalıdır. Karadeniz'i kirletmeden korursak her geçen gün
azaldığından şikâyet ettiğimiz balıkçılığı
canlandırırız. Ayrıca turizm gelirleri de elde
ederiz." denildi. (Zaman) 1 Kasım
Samsun'un İlkadım ilçesinde 3 kişi,
zehirlenmesi sonucu hastanelik oldu. Çatalarmut Mahallesi 180. Sokak'taki bir evde
meydana gelen olayda, aynı odada yatan
A.D. (45), H.D. (17) ve C.K. (16) sobadan
sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi.
(Zaman) 1 Kasım
Afyonkarahisar Belediyesi, 0-10 metreküp
arasında su tüketen abonelerin, 2011 yılında
da suyu zamsız tarifeden kullanmaya
devam edeceğini açıkladı. Belediye, 10
metreküpün üzerinde tüketim yapan
aboneler ise suyu yüzde 5 zamlı tüketecek.
(Zaman) 3 Kasım
Bursa merkez Osmangazi ilçesinde sobalı
bir evde oturan ailenin kestane pişirme
sevdası acı bitti. Sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 10 yaşındaki
bir çocuk hayatını kaybetti, 2 kişi ise tedavi
altına alındı. (Zaman) 3 Kasım
Küçükçekmece'de, banyoda bulunan
şofbenden sızan doğalgazdan zehirlenen 8
aylık evli çift hayatını kaybetti. İGDAŞ,
kendilerinin onayı olmadan banyoya bacalı
şofben bağlandığı ve cihazın baca
bağlantısının yapılmadığını açıkladı.
(Zaman) 4 Kasım
Kayseri'nin Kocasinan ilçesinde, sobadan
babaanne ile torunu öldü. (Zaman) 13
Kasım
Bursa'nın Orhaneli ilçesine bağlı Fadıl
köyünde, 23 ilköğretim okulu öğrencisinin
231
sonucu beyin travması geçiren Ergün,
Elazığ Medikalpark Hastanesi'nde tedavi
altına alınırken, çocuklarının iddialarını
valilik ise kabul etmedi. (ANF) 12 Kasım
232
şebeke suyundan zehirlendiği iddia edildi.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre,
taşımalı sistemle eğitim veren Fadıl
İlköğretim Okulunda okuyan 23 öğrenci,
şebeke
suyundan
içtikten
sonra
rahatsızlandı. (Zaman) 5 Kasım
Gaziantep'te dün gece sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 2 kişiden
biri öldü, diğeri ise hastanede tedavi altına
alındı. Sakarya Mahallesi Kara Çomak
Baba Sokak meydana gelen olayda, Fatih
Türkoğlu (17) ile babaannesi Nigar
Türkoğlu sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlendi. (Zaman) 5 Kasım
Depremin ardından birkaç ay geçtikten
sonra Düzce'de yeniden dirilişin işaretleri
verilmeye başlandı. Deprem sonrası çeşitli
ülkelerden gelen yardımlarla geçici prefabrike evler kuruldu. Bu yapıların 11 yılda
tamamen kaldırılması gerekirken, birçok
yapı halen maddi durumları yetersiz aileler
tarafından kullanılmaya devam ediyor. Bu
bölgelerde yaşayan vatandaşlar, depremde
kiracı oldukları için o dönemde yapılan
kalıcı konutlara yerleştirilememiş ve hak
sahibi olamamıştı. (Zaman) 13 Kasım
Güngören'de 5 katlı bir binanın en üst
katında çıkan yangında 53 yaşındaki Esat
Öner hayatını kaybetti. Yangının çıkış nedeni henüz netleşmedi. Bazı bina sakinleri
yangının tüp patlaması ya da kaçak elektrik
nedeniyle meydana geldiğini söyledi.
(Zaman) 13 Kasım
Kars'ın Sarıkamış ilçesinde meydana gelen
trafik kazasında 1 kişi öldü, 1 kişi ağır
yaralandı.
Sarıkamış-Karakurt
yol
güzergâhında 2 yıldır devam eden yol
yapım çalışmaları kazalara davetiye
çıkarıyor. (Zaman) 15 Kasım
Kars'ta annesi ve kardeşiyle birlikte tezek
toplamadan dönerken annesi ve kardeşiyle
birlikte üzerinde bulundukları at arabasının
Kars Çayı'na düşmesi sonucu kaybolan 17
yaşındaki Zeki Avcı'ya henüz ulaşılamadı.
(Zaman) 15 Kasım
İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ulaşım ve
suya yaptığı zamlar yarın yürürlüğe girerken, belediye vatandaştan aldığı fazla
paraları ödememekte diretiyor. Belediyeye
verilen dilekçelere, “kent kart arşivleri en
fazla 6 ay saklanıyor” yanıtı verildi.
Büyükşehir Belediyesi, toplu ulaşım ücretlerine yüzde 13, suya da yüzde 10 oranında
zam yapmıştı. Zamlar, yarından itibaren
uygulamada olacak. Buna göre, tam bilet 1
lira 55 kuruştan 1 lira 70 kuruşa, indirimli
bilet ise 85 kuruştan 90 kuruşa yükseltilecek. (ANF) 30 Kasım
Rize'nin Çamlıhemşin ilçesinde Tabiatı ve
Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu
Tasarısı'na tepki amacıyla düzenlenen
mitinge, Çamlıhemşin Belediye Başkanı
İdris Lütfü Melek, Doğa Derneği Başkanı
Güven Eken, Derelerin Kardeşliği Platformu Sözcüsü Ömer Şan ile çevreciler ve
yöre halkı katıldı. İkizdere Vadisi Ayder
yolu üzerinde pankartlar açarak sloganlar
eşliğinde yaklaşık 100 metre yürüyen grup,
daha sonra tarihi Kemer Köprü üzerine
çıkarak protestolarını sürdürdü. Burada
açıklama yapan Fırtına Vadisi Girişim
Sözcüsü Yakup Okumuşoğlu, toplamda bin
760 HES projesinin 8 bin 800 metre
uzunluğundaki dereler üzerinde kurulmak
istendiğini belirtti. (Zaman) 21 Kasım
Diyarbakır'ın Bağlar ilçesi Sento Caddesi
Cengizler Sokağı'nda bulunan Veysel
apartmanının kazan dairesinde bilinmeyen
bir nedenden dolayı patlama meydana
geldi. Patlamada, kazan dairesinde bulunan
apartman görevlisi Cesur Dereci, eşi Melek
Dereci ve binanın altında bakkal dükkanı
işleten Şemsettin Dereci yaralandı.
Yaralanan Şemsettin Dereci hayatını kaybetti. (Zaman) 23- 24 Kasım
Başakşehir'de, 2 aydır tamamlanamayan
yaklaşık 50 metrelik yol, vatandaşları isyan
ettirdi. Kısa mesafe olmasına rağmen uzun
süredir bitirilemeyen yolda yükselen toz bulutuna çevre sakinleri ve yolu kullanmak
durumunda olanlar tepki gösteriyor.
Başakşehir Belediyesi yetkilileri ise yol
inşaatının bir türlü bitmemesini, İSKİ'nin
altyapı çalışmalarını tamamlamamasına
bağlıyor. (Zaman) 23 Kasım
Kırıkkale'de üç gündür haber alınamayan
anne ve oğlu, sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını kaybetti.
(Zaman) 25 Kasım
Samsun Yerel Gündem 21 Kadın Konseyi
Başkanı Avukat İncilay Toraman,
Kırşehir'de sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen bir kişi hayatını kaybetti. (Zaman) 25 Kasım
Maltepe'de sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen 8 yaşındaki çocuk
öldü, annesi ile babaannesi hastaneye
kaldırıldı. (Zaman) 27 Kasım
Mersin'in Mut ilçesine bağlı Çukurbağ
köyü sakinleri, ellerinden alınan içme ve sulama suyu için Kaymakamlık binası önünde
sabah 09.00-17.00 arası süren 8 saatlik
eylem sonunda istediklerini elde etti.
Köylüler, sularının iade edildiği haberi üzerine köylerine geri döndü. (Zaman) 28
Kasım
Kocaeli'nin Başiskele ilçesinde, evinde
banyo yaptığı sırada şofbenden sızan gazdan zehirlenen 14 yaşındaki kız çocuğu
hayatını kaybetti. (Zaman) 28 Kasım
Gaziantep’in İslahiye ilçesi Değirmençik
köyü TOKİ C7 konutları 24 numarada
Hakan Arslan'a ait dairede meydana gelen
yangında, daire kullanılamaz hale geldi.
Apartmanın son katında oturanların itfaiyeye haber vermesi ile olay yerine gelen itfaiyenin yangın merdiveni çalışmadığı gibi
su hortumunun patlak çıkması herkesi şoke
etti. Yaşanan durum üzerine Hatay Hassa ve
belde belediyelere haber verildi. (Zaman)
29 Kasım
Nevşehir'in Avanos ilçesine bağlı Özkonak
beldesinde yaşayan Feti (63) ve Nazife
Ölmez (60) çifti sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. Feti Ölmez,
yapılan tüm müdahalelere karşın
kurtarılamayarak haya-tını kaybetti.
(Zaman) 30 Kasım
Artvin’in Hopa Belediyesi, ilçe sınırları
içindeki Güneşli Köyü’nden geçen Şelale
Deresi’ne Erva Enerji Elektrik Üretim A.Ş.
tarafından yapılması planlanan Güneşli
Regülatörü ve HES projesinin iptal
edilmesini istedi. (Sendika.org) 30 Kasım
Dün Çevre ve Orman Bakanlığı’nda
gerçekleştirilen kapsam ve özel format
toplantısını protesto etmek için Bartın’dan
Ankara’ya gelen Bartın Platformu üyeleri
Bartın ve Amasra’da termik santral
kurulmasını istemediklerini belirttiler
Trabzon Araklı’nın Kayacık Köyü’nde
(Kizirnos), yapılması planlanan hidroelektrik santral projesi köylüler tarafından
protesto edildi. (Sendika.org) 20 Kasım
Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu
dün (22 Kasım) ön ödemeli (kontörlü) su
sayaçlarına karşı bir eylem düzenledi. Platform bileşenleri, evine kontörlü sayaç
takılan bir yurttaşın açtığı davayı takip
etmek üzere İstanbul Yenibosna İdare
Mahkemesi önünde buluştu ve burada bir
basın açıklaması yaptı. (Sendika.org) 23
Kasım
Bir yandan kültür sanat projeleriyle öne
çıkan Bsorusan öte yanda yaptığı HES
inşaatıyla Erzurum İspir’deki Aksu
köyünün doğasını ve kültürlerini yok
ediyor. Aksu köylüleri Borusan’ı Borusan
Filarmoni Orkestrası’nın İstanbul’daki konserinde protesto edecek ve şirket doğa
katliamından vaz geçmediği sürece
Borusan’ı her yerde teşhir edecek.
Bugün (25 Kasım) sabaha karşı Derbent'te
yoğun polis ablukası altında üç ev İstanbul
Büyükşehir Belediyesi (İBB) yıkım ekipleri
tarafından basılarak yıkıldı. Sarıyer Derbent
Mahallesi'nde sabaha karşı saat 5’te İBB, üç
evin kapısını çevik kuvvete kırdırarak yıktı.
Polis gece yıkılan üç evi öncelikle kordona
aldı. Yaklaşık 600 çevik kuvvet polisinin ve
zabıtanın saldırısına maruz kalan Derbentliler evlerinden zorla ve darp edilerek
dışarı atıldılar. (Sendika.org) 25 Kasım
İstanbul Avcılar ilçesi’nde bulunan Ambarlı
mahallesinde, aynı cadde üzerinde iki ayrı
baz istasyonu bulunması mahalleliyi
233
Türkiye'de mağdur olan 6 bin kadına
karşılık 70 sığınma evinin çok yetersiz
olduğunu söyledi. Toraman, ilgili
belediyeler kanununun acilen uygulamaya
geçirilmesi gerektiğini kaydetti. Toraman,
25 Kasım 1999'da Birleşmiş Milletler (BM)
tarafından 'Kadına Yönelik Şiddete Karşı
Uluslararası Mücadele Günü' ilan edilmesi
nedeniyle basın toplantısı düzenledi.
Kadına karşı şiddetin bir insan hakkı ihlali
olduğunu belirten Toraman, her geçen gün
de artarak devam ettiğini savundu. (Zaman)
25 Kasım
234
harekete geçirdi. İki hafta önce Ambarlı
İlköğretim Okulu önünde baz istasyonuna
karşı eylem yapan veliler, bu hafta konuyla
ilgili hukuki ve tıbbi bilgi edinmek için
toplantı düzenledi. (Sendika.org) 6 Kasım
Dikmen Vadisi’nde baskılar karşısında
sözleşmeleri imzalayarak mağdur kalan
halk Ankara Büyükşehir Belediyesi önüne
giderek haklarının gözetileceği yeni bir
sözleşme istediler. Kamulaştırma ve yıkım
tehditleri altında sözleşmeleri imzalayarak
mağdur kalan sözleşmeyi imzalayan Dikmen Vadisi mağdurları bugün(9 Kasım)
Dikmen Vadisi Barınma Hakkı Bürosu'yla
beraber Ankara Büyükşehir Belediyesi
önüne giderek mağduriyetlerinin giderilmesi için toplu şekilde dilekçe verdi.
Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu
AKP'nin doğanın metalaştırılması ve yok
edilmesinin önündeki engelleri ortadan
kaldırmak yolunda attığı adımlardan biri
olarak Meclise gönderdiği “Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanun
Tasarısı”na karşı 26 Kasım 2010 Cuma
günü saat 11.00'da Meclis önünde bir uyarı
eylemi yapacak. Suyun Ticarileştirilmesine
Hayır Platformu bileşeni emek ve meslek
odaları, sendika ve demokratik kitle örgütleri ve yerel hareket temsilcilerinin
katılacağı eylem "Uyarıyoruz! Tabiatı Yok
Edecek Yasaya İzin Vermeyeceğiz!”
sloganıyla örgütleniyor. (Sendika.org) 25
Kasım
Çiftçi-Sen hükümet tarafından hazırlanan
Tabiatı Ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı’na ilişkin bir basın açıklaması
yayınlandı. Açıklamada “Bu nedenle HES’ler bilinenin aksine çevreyi kirletmeyen
değil, doğadaki yaşamı doğrudan tehdit
eden bir enerji üretim biçimi olduğu tarım
uzmanları tarafından ifade edilmektedir.”
ifadelerine yer verildi ve tasarının derhal
geri çekilmesi talep edildi. (Sendika.org) 1
Kasım
Ulaşıma yapılan zamlara karşı bu sabah (3
Kasım) Okmeydanı Nişangâh durağında
ücretsiz ulaşım eylemi yapıldı. Saat 7.30’da
Okmeydanlı Halkevcilerin Nişangâh
durağında ulaşıma gelen zamlarla ilgili
yaptıkları konuşmalarla başlayan eylemde
4 İETT otobüsüne yolcular parasız bindi.
Sarıyer Zümrütevler Mahallesi’nde 6 katlı
bir binaya kurulmak istenen baz istasyonuna karşı mahallenin kadınları nöbet tutuyor. (Sendika.org) 4 Kasım
Derelerin Kardeşliği Platformu Başkanı
Gürkan, kurul kararına karşın sürdürülen
çalışmalar hakkında suç duyurusunda
bulunacaklarını belirtti. İkizdere’nin AKP’li
Belediye Başkanı Hasan Kösoğlu da “İkizdere’ye HES yapılması doğayı öldürür.
Bu bir cinayettir” dedi. (Sendika.org) 1
Kasım
İstanbul'da ulaşıma yapılan zam oranı
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş
tarafından yüzde 10 olarak açıklandı. Fakat
eski fiyatlarla karşılaştırılınca farklı tarifelere yüzde 30 oranında zam yapıldığı ortaya
çıkıyor.
Metrobüsteki
yeni
fiyatlandırma ise aylık akbil kullananlar için
yüzde 100 zam anlamına geliyor.
Dersane öğrencileri İzmir Büyükşehir
Belediyesi’nin kendilerini öğrenci saymayarak ulaşım hizmetlerinde indirimden
mahrum bırakmasına tepki göstererek bir
eylem yaptı. “Üniversiteyi kazanamamış
olmak bizim suçumuz değil” diyen
öğrenciler, Belediye’nin bu durumdan istifade ederek haklarını gasp etmekten
vazgeçmeye çağırıyor. (Sendika.org) 1
Kasım
Elektrik Mühendisleri Odasının (EMO),
aralarında Çevre ve Meteoroloji Mühendislerinin de yer aldığı 60 kişilik ekiple Doğu
Karadeniz’e düzenlediği 3 günlük “HES
teknik gezisi” önceki gün sona erdi. Gezi
sırasında özellikle Rize’ye bağlı İkizdere
etrafındaki 19 adet REG ve HES’in 78.4
kilometre olan dere yatağını baştan aşağı
kurutacağı
vurgulandı.
İncelemeler
sırasında İkizdere üzerinde bulunan Cevizli
için hazırlanan ÇED raporundan derenin
kuruyacağının çok açık bir şekilde
görüldüğü belirtilirken, İyidere yatağına
bırakılması öngörülen can suyunun 150
lt/sn olarak, çok az olduğu vurgulandı.
Gezide, dere yatağının yer yer 40 metreyi
bulması ve derenin alüvyon yapısının 150
lt/sn olan can suyunu dere yatağında 100
Ağrı’nın Diyadin ilçesinde Koza Altın
AŞ’nin yaptığı maden aramalarında siyanür
kullandığı belirtildi. Maden aramasının
yapıldığı bölgedeki köylüler, maden bölgesinde otlayan koyunlarının öldüğünü ve
maden atıklarının aktığı Murat Nehri’nde
de balık ölümlerine rastladıklarını kaydetti.
Şirket yetkilileri ise basının bölgeye girmesine izin vermeyerek kuşkulara neden
oluyor. (Evrensel) 2 Kasım
Giresun’un Bulancak ilçesi Pazarsuyu
köyünde vatandaşlar yolun asfaltlanmaması
üzerine yol kapatma eylemi yaparak
protesto etti. (Evrensel) 9 Kasım
Arızlı sakinleri Kocaeli Adliyesine yürüyerek burada basın açıklaması yaptı. Arızlı
sakinleri adına basın açıklamasını okuyan
Recep Or, mart ayında başlatılan icra takiplerinin mahkemelik olduğunu bu
mahkemelerin ilk duruşmasının da 30
Eylülde görülüp 9 aralık 2010 tarihine
ertelendiğini belirterek, “Mahkemelerde
Kocaeli Valiliği 2003-2006 yılı arası aidat
alındığı belirtilmiştir. Ancak valilik bu
karara rağmen kira talep etmiş ödemeyenlere icra takibi başlatmıştır. 2006 yılında
zorla imzalatılan kira sözleşmesine dayanarak icra davaları açılmıştır. (Evrensel) 9
Kasım
AKP’li üyelerin çoğunluğunu oluşturduğu
Erzurum İl Genel Meclisi, HES projesi için
gerekli değişikliği reddetti. Meclis Başkanı
Özdemir “Tereddütlerimiz var, tarım için
gerekli suya dokunulmamalı; taahhüt verilirse belki düşünürüz” dedi. (Evrensel) 6
Kasım
Harmandalı halkının kalkması için yıllarca
mücadele verdiği çöplüğün üç yıl daha
Harmandalı’da kalacağı belirtildi. İzmir’in
bütün çöpünün vahşi bir şekilde
depolandığı Harmandalı çöplüğünün üç yıl
daha kalacağı haberi mahalle halkının tepkisini çekti. (Evrensel) 12 Kasım
İstanbul’un akciğerleri olan Belgrad
ormanları İstanbul Büyükşehir Belediyesi
eliyle su şirketlerinin yağmasına açılıyor.
Belgrad ormanlarında bugün 3 şirket 2 yıl
önce aldıkları geçici ruhsatlarla su şişeleme
üretimine başlamış durumda. 24 adet su
şişeleme şirketi ise başvuru yapmış yağma
için sıra beklemekte. Su tesislerinin inşası
sırasında çok sayıda ağaç kesilirken,
yapılan tesisler ormanlara büyük zarar verecek. (Evrensel) 11 Kasım
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile
Tepebaşı ve Odunpazarı Belediyeleri
“Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Şehir Protokolü” imzaladı. 25 Kasım Dünya Kadına
Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü nedeniyle bir çok ilde eylemler, paneller yapılırken Eskişehir
Büyükşehir Belediyesi ise Tepebaşı, Odun
Pazarı Belediyeleri ve Eskişehir Sağlıklı
Kent Hareketinin hazırladığı “Toplumsal
Cinsiyet Eşitliği Şehir Protokolü”
imzalandı. (Evrensel) 28 Kasım
Eyüp İlçesi Merkez Mahallesi’nde bulunan
bir sokak belediye tarafından kapatılmak istenince caddeyle tek geçiş noktasını kaybeden halk isyan etti. Önceki gün mahalleye
gelen belediye çalışanlarının sokakta inşaat
yapmasını eylem yaparak engelleyen mahalle sakinleri, sokağı kapattırmayacaklarını vurguladılar. (Evrensel) 27 Kasım
Sultangazi Belediyesi Gazi Mahallesi’nde
yaptığı asfalt çalışmalarının bedelini mahalle halkına ödetmek istiyor. Belediye
tarafından aylık çıkarılan Sultangazi bülteninde yapılan çalışmaları öven belediye
kasım ayına kadar 200 bin ton asfaltın
yapılacağını açıkladı. Ancak bu çalışmanın
giderinin vatandaşın sırtına yüklenmek
istendiği ortaya çıktı. Mahalle halkına gönderilen ihbarnamede vatandaşların hangi
tarihte ne kadar para ödemesi gerektiği
bildirildi. (Evrensel) 27 Kasım
İstanbul Kuzguncuk İnciçayırlı Sokak’taki
iki eski bina tehlike yaratıyor. Bir bölümü
yıkılan binaların diğer bölümü de yıkılmak
üzere. Mahalle halkı evlerin önünden ve
arkasından geçmeye korkuyor. (Evrensel)
25 Kasım
Kentsel dönüşüm kapsamında yıkılması
planlanan İstanbul Gaziosmanpaşa Sarıgöl
Mahellesi’nde yaşayan halk, evlerinin
yıkılmaması için belediye dilekçe verdi.
235
metre bile akmadan buharlaşacağı,
kuruyacağı ve vadideki canlı yaşamının
sona ereceği belirtildi. (Evrensel) 2 Kasım
236
Elazığ’da 8 Mart 2010’da 42 kişinin
hayatını kaybettiği 6.0 şiddetindeki depremin ardından bölgeye giden Başbakan
Tayyip Erdoğan’ın verdiği, “Herkes Ramazan Bayramı’na kendi evinde girecek”
sözün üzerinden 8 ay geçmesine rağmen,
sözler yerine getirilmedi. Depremzedeler
Kurban Bayramı’nı da yazlık çadırlarda
geçirecek. (Evrensel) 16 Kasım
Siirt’te 1993 yılında mayına basıp sağ
ayağını kaybeden Abdulkerim İmre’nin 12
yaşındaki oğlu da 41 gün önce, askeri çöplükte bulduğu cisimle oynarken meydana
gelen patlamada yaşamını yitirdi. İmre
ailesi ve Gümüşyazı köylüleri, köylerinin
çevresinde bulunan askeri malzemelerin
temizlenmesini isteyerek, İHD Siirt
Şubesi’ne hukuki yardım başvurusunda bulundu. (Evrensel) 20 Kasım
AKP’li Bingöl Belediye Başkanı Serdar
Atalay, 8 yıldır halk sağlığını tehdit eden
şehir çöplüğü sorununu çözmedi. Ulu
Camii önünde bulunan üstü açık arkın pislik saçan ve yerleşim yerine yakın olması
nedeniyle Kaleönü, Saray ve Kültür Mahallelerinde oturan vatandaşların koku ve çöp
dumanı nedeniyle rahatsızlıklarını dile getirdikleri tüm girişimleri ise sonuçsuz kaldı.
ARALIK
İzmir'in Bergama İlçesi'nde bulunan Allianoi Antik Kenti'nin Yortanlı Baraj suları
altında kalmasına sayılı günler kaldı. Antik
kentin üzeri tamamen milli toprakla
kaplandı. Edinilen bilgiye göre 15-20 gün
içerisinde Allianoi'nin üzeri sularla kaplanacak. (ANF) 10 Aralık
CHP-AKP ve MHP ittifakı sonucunda suya
yüzde 4,5 oranında ‘gizli’ zam yapıldı.
(ANF) 2 Aralık
Ankara'da toplu taşıma ücretlerine ortalama
yüzde 10 oranında zam yapıldı.
Açıklamada, EGO otobüsleri, metro ve
Ankaray ulaşımında kullanılan tek binişlik
kart ücretinin 1,85 liradan 1,65 liraya
indirildiği vurgulanırken, çok binişli kartlarda ise tek biniş ücretinin 1,50 liradan
1,65 liraya çıkarıldığı bildirildi. Unutulansa
bir şey var; Ankara’da tek binişlik kartlar
yok. Yani ortada gerçek olan bir indirimde
yok. (Sendika.org) 30 Aralık
Ankara'nın Batıkent Semtinde yaşayanlar
mahallelerine kurulan ve bir baca süsü verilen baz istasyonunu istemediklerini belirtmek ve sağlık haklarına sahip çıkmak için
bugün (29 Aralık) baz istasyonunun
kurulduğu evin önünde bir araya geldiler ve
baz istasyonlu evi yumurta yağmuruna tuttular. (Sendika.org) 29 Aralık
Rize’nin Küçükçayır Köyü'nde REDAŞ enerji şirketi tarafından yapımı sürdürülen
HES inşaatları Rizeyi susuzluğa mahküm
etti. HES yapı için dinamit patlatılması Rize
ile birlikte 10 ilçenin de su ihtiyacını
karşılayan tesise zarar verdi. (Sendika.org)
19 Aralık
Artvin’in Hopa ilçesinin içme suyunun
olduğu vadi üzerine kurulmak istenen
hidroelektrik santral için yapılmak istenen
bilgilendirme
toplantısı
Hopalılar
tarafından engellendi. (Sendika.org) 20
Aralık
Elbistan İlçesi'nde dün geceden bu yana
etkili olan yoğun yağış ve fırtına hayatı felç
ederken, soba gazından zehirlenen 52 kişi
Elbistan Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı.
(ANF) 11 Aralık
Antalya’nın Tekke Köyü’nde bulunan
Abdal Musa Türbesi’nin yakınına yapılan
taş ocağına karşı köylülerin tepkisi sürüyor.
Taş ocağı Alevilerin kutsal mekanlarından
Dur Dağı’na yapıldı. Bölgedeki köylüler
elma yetiştiriciliği ile geçimlerini sağlıyor.
Uzmanlar, taş ocağının bölge halkında
astımdan, akciğer kanserine kadar birçok
hastalığa sebep olabileceğini belirtiyor.
CHP’li Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin
yaptığı su zammına, BDP’li Akdeniz ve
Toroslar Encümen üyeleri karşı çıkarak ‘ret
oyu’ verdi. Ancak MESKİ genel kurulunda,
BDP grubunun tüm çabalarına rağmen
Rize İdare Mahkemesi, UNESCO
tarafından ‘Dünya Biyosfer Rezerv Alanı’
ilan edilerek koruma altına alınan Artvin’in
Borçka ilçesi’ndeki Camili (Macahel) bölgesinde yapımı planlanan Düzenli
İstanbul’un Sarıyer İlçesi’ne bağlı Maden
Mahallesi’nde bugün sabah saatlerinde
Boğaziçi İmar Müdürlüğü’ne bağlı yıkım
ekipleri yüzlerce polis ve zabıtanın
eşliğinde bir ailenin evini yıktı. Yıkımdan
haberi olmayan Topçu ailesi yıkım ekiplerine direndi. Sayıları yüzü aşan zabıta ve
çevik kuvvet polisi, evini savunan aileye
saldırdı. (Sendika.org) 15 Aralık
Rize'nin Fındıklı ilçesinde köylüler Arılı
Vadisi üzerindeki akarsulara HES yapmak
isteyen Zeki Enerji, yetkililerinin peşine
düştü. Vadideki farklı köy ve yaylalardan
geçerek yetkililerin bulunduğu alana varmaya çalışan 250 kadar köylü şu ana kadar
üç jandarma barikatını açtı. Yaylalardaki
direniş köylerde ve Fındıklı'daki halkı
teyakkuza geçirdi. Fındıklı halkı yaylalardan gelecek haberi bekliyor. (Sendika.org)
17 Aralık
Kadıköy’de Sutanbeyli otobüsü bekleyen
İstanbullular, 40 dakika aralıklarla gelmesi
gereken otobüsün 2 saat boyunca
gelmemesi üzerine eylem yaptı. Akbillerini
çıkarıp sallayarak tepkisini gösteren halk,
polis tarafından uzun çabalar sonucu ikna
edilemedi. (Sendika.org) 1 Aralık
Türkiye'nin
elektrik
dağıtımdaki
özelleştirme serüveni bugün yapılan üç ihaleyle son buldu. Türkiye'deki tüm elektrik
dağıtım bölgeleri kamudan özel sektörün
eline geçti. Özelleştirilen elektrik dağıtım
şirketleri toplamda 15.8 milyar dolara
satıldı. Elektriği artık devlet değil özel sektör dağıtacak. Özelleştirme işlemi biten
dağıtım bölgeleri arasında Başkent Elektrik
Dağıtım, Meram Elektrik Dağıtım, Sakarya
Elektrik Dağıtım, Osmangazi Elektrik
Dağıtım, Çamlıbel Elektrik Dağıtım,
Uludağ Elektrik Dağıtım, Çoruh Elektrik
Dağıtım A.Ş. bulunuyor. Sözleşme
aşamasında bulunan bölgeler arasında
Yeşilırmak, Fırat, Vangölü Elektrik Dağıtım
bölgeleri yer alıyor. Onay aşamasında bulunan bölgeler ise Aras Elektrik Dağıtım,
Boğaziçi Elektrik Dağıtım, Gediz Elektrik
Dağıtım, Trakya Elektrik Dağıtım, Dicle
Elektrik Dağıtım bulunuyor. (Sendika.org)
7 Aralık
İzmir son zamlarla ulaşımın en pahalı
olduğu şehirlerden biri oldu. Öğrenci biletleri 90 kuruşa yükselirken, tam biletler 1.70
kuruş bedelinde. İzmir Halkevleri “Sosyal
demokrat belediyeciliği her fırsatta zam
yapmak olarak gören İzmir Büyükşehir
Belediyesi’ni daha önce uyarmıştık. Taleplerimize kulak tıkandı” diyerek yeni bir
eylem çağrısı yaptı. (Sendika.org) 9 Aralık
Ülkücü-polis işbirliği ile Kürt öğrenci
Şerzan Kurt’un öldürüldüğü Muğla’da
şimdi de Kürt öğrencilere kiralık ev verilmiyor. (ANF) 18 Aralık
Termik santral çöplüğüne çevrilmek istenen
Çukurova’da verilen hukuki ve fiili mücadeleler sonuç getirdi. Tufanbeyli, İskenderun’da yapılması planlanan termik
santrallerin yürütmesi durduruldu. Erzin’deki santrale ise Bakanlık izin vermedi.
Danıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin
6 ay boyunca ulaşım ücretlerinden aldığı
fazla paranın iade edilmesine karar verdi.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Dünya Engelliler gününden bir gün önce sadece özürlüler için değil, herkes için engel teşkil eden
kent yapılanmasını, kullanılmayan üst
geçitleri mühürleyerek protesto ettiler. Mimarlar Odası Ankara Şubesi dün Meşrutiyet
Caddesi’nde yer alan üst geçitleri sembolik
olarak mühürledi. (Evrensel) 3 Aralık
Bolu’da, Karaköy TOKİ 1. Etap Sitesi
sakinleri, sitede yaşadıkları sorunlara tepki
gösterdi. Bir grup site sakini, ikamet ettikleri sitenin önünde toplanarak, “Kapılar,
sıvalar, boyalar, rögarlar, çöken kaldırımlar
ve yollar ne zaman yapılacak?”, “Lağım
kokusu sorunumuzu kim halledecek?”,
“Yolumuzun istimlak işlemi ne zaman bitecek?” “Elektrik sorunumuzu kim çözecek?”
dövizleri açtı. (Evrensel) 20 Aralık
WWF-Türkiye’den (Doğal Hayatı Koruma
Vakfı) “Türkiye’nin en önemli su
kaynaklarından biri olmasına karşın, ekolojik yapısına yönelik tehditlerle gündeme
237
Hidroelektrik Santrali (HES) projesinin
yürütmesini durdurdu. Mahkeme gerekçeli
kararında, bölgede yapımı planlanan HES
projesinin yasa, hukuk ve mevzuata uygun
olmadığı ve kamu yararı taşımadığına
vurgu yaptı. (Sendika.org) 13 Aralık
238
gelen Uluabat Gölü, Bursa-İzmir Otoyol
Projesi’nden sonra bu kez de Marmara
Denizi’yle birleştirilme projesiyle karşı
karşıya” uyarısı geldi. (Evrensel) 19 Aralık
geçtiğimiz günlerde yapımı için Japonlarla
anlaşmaya varılan nükleer santrale de termik santrale de karşı olduğunu belirtti.
Doğu Karadeniz Fırtına Vadisi’nde alınan
hukuki tedbirlere rağmen şirketler kaçak
olarak dereden malzeme çalıyor. Fırtına Vadisi ve deresinin taş ocakları ve kaçak kum
alımları nedeniyle tehdit altında. Vadinin
yok edilmesine bir süre önce çevrecilerin
dikkat çekmesiyle hukuki tedbir alınmış ve
kum alınması yasaklanmıştı. (Evrensel) 16
Aralık
Kışladağ altın madeni yakınlarındaki
köylerde bu günlerde yine toplu kuzu ölümleri meydana geliyor. Önceki gün Uşak
Eşme’nin köylerinden gene toplu kuzu
ölümleri haberi geldi. Takmak, Dereköy,
Yeşilkavak, Güllükaya, Kolankaya köylerinde sayıları yüzlerle ifade edilen sayıda
kuzunun analarını emdikten kısa bir süre
sonra öldükleri söyleniyor. (Evrensel) 28
Aralık
İstanbul’da Alibeyköy Akşemsettin Mahallesi
halkı
otobüs
durağının
kaldırılmasına karşı imza kampanyası
başlattı. Eskiden son durak olan Cengiz
Topel Caddesi’ndeki otobüs durağında otobüslerin transit geçmeye başlaması ve duraktan otobüs kalkmaması üzerine, işe gidiş
saatlerinde otobüslere binmek imkansız
hale geldi. (Evrensel) 14 Aralık
Şehir Plancıları Odası (ŞPO) Genel Başkanı
Necati Uyar, son süreçte gündeme gelen
yasa tasarıları ile orman, dere, kıyı, yayla ve
doğal SİT niteliği taşıyan alanların gözden
çıkarıldığını ifade etti. Uyar, Orman Kanunu’nda yapılan değişiklikle 150 yıl
boyunca yangınlarda kaybedilen arazilerden daha ciddi bir oranın kaybedileceğine
dikkat çekti. (Evrensel) 12 Aralık
İzmir’in içme suyu havzasındaki
Efemçukuru köyünde işletilmek istenen
altın madenine karşı bir köylü direnişi
bırakmadı. Bakanlar Kurulu Acele
Kamulaştırma kararını koz olarak kullanan
ve çoğu üzüm bağı olan arazilere çok yüksek bedeller ödeyen TÜPRAG altın şirketi
bir köylünün direnişini ise kıramıyor.
Kastamonu’nun Loç Vadisi’nde, HES yapmak isteyen ORYA Enerji önünde, 21
gündür oturma eylemi yapan köylülere
polis müdahale etti. Şirket tarafından
Beyoğlu
Cumhuriyet
Savcılığına
“çalışmamızı engelliyorlar” diye suç duyurusunda bulunduğu belirten polis eyleme
son verilmesini istedi. (Evrensel) 29 Aralık
SİNOP Belediye Başkanı Baki Ergül
İncedayı Mahallesi’nde yaptığı açıklamada
Bulgaristan’dan göçle gelerek İstanbul’un
en büyük Roman yerleşimini oluşturan
Gaziosmanpaşa Sarıgöl mahallesi sakinleri
belediye tarafından kendilerine gönderilen
yıkım tebligatı nedeniyle endişeliler.
Başbakanın Roman açılımı diye övündüğü
açılımdan sonra Sarıgöl mahallesin de
yaşayan 10 bin Roman vatandaşı
gecekondularının yıkılmaması için mücadele ediyor. (Evrensel) 25 Aralık
Nevşehir'in Avanos ilçesine bağlı Özkonak
beldesinde yaşayan Feti (63) ve Nazife
Ölmez (60) çifti sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. Feti Ölmez,
yapılan tüm müdahalelere karşın
kurtarılamayarak haya-tını kaybetti.
(Zaman) 1 Aralık
Edirne'de Cadde üzerinde ayakkabı
boyacılığı yapan üç vatandaşın başına
banka tabelası düştü. Olayda biri ağır olmak
üzere üç boyacı yaralandı. (Zaman) 1 Aralık
İzmir'in Bayraklı ilçesinde, yolda yürüyen
yaşlı kadın ile 6 yaşındaki torunu, başlarına
demir tabela düşmesi sonucu yaralandı.
Yaralı anneanne Güzin Acar (56) ile 6
yaşındaki torunu Dilara Esen hastaneye
kaldırıldı. Tedavisinin ardından taburcu
olan Güzin Acar, karakola giderek Bayraklı
Belediyesi'nden şikayetçi oldu. (Zaman) 2
Aralık
Adana'nın Yumurtalık ilçesinde 3 yaşındaki
Süleyman Temizel, belediyenin açtırdığı
fosseptik çukuruna düşerek hayatını kaybetti. Baba Yılmaz Temizel, "Oğlumun
ölümünden
dolayı
sorumluların
cezalandırılmasını istiyorum." dedi.
(Zaman) 5 Aralık
Türkiye'nin kuvvetli lodos rüzgarlarının
etkisine girdiği geçtiğimiz kasım ayı içinde
23 kişi, soba ve şofbenden sızan karbonmonoksit gazından dolayı hayatını kaybetti.
Uzmanlar, gaz zehirlenmelerinden dolayı
ölenlerin sayısının, trafik kazalarından
sonra ikinci sırada yer aldığını belirtiyor.
(Zaman) 5 Aralık
Bursa'nın Orhangazi ilçesine bağlı Üreğil
köyünde kurulmak istenen maden ocağına
tepki gösteren köylüler, bir iş makinesini
ateşe verdi. Orhangazi-Yalova karayolunu
da trafiğe kapatma girişiminde bulunan
köylüleri jandarma engelledi. (Zaman) 6
Aralık
Bursa'da, 2 hafta önce lise öğrencisi Didem
Zeynep Çakar'ın öldüğü yolda bu sefer de
88 yaşındaki Fatma Kaya beton mikserinin
altında kalarak hayatını kaybetti. Ertuğrul
Mahallesi sakinleri, aynı yerde ikinci
kazanın olduğunu, yetkililerin topu birbirlerine attıklarını söyledi. (Zaman) 6 Aralık
Başkent'te doğal gazdan zehirlenen 2'si
çocuk 4 kişi hastaneye kaldırıldı. Gazi Hastanesi'nde tedavi altına alınan aile fertlerinin
sağlık durumlarının iyi olduğu bildirildi.
(Zaman) 7 Aralık
Antalya'nın Manavgat ilçesi Kızıldağ köyü
Çorak Mahallesi sakinleri, 14 yıldır köylerine köprü yapılmasını bekliyor. Her yıl kış
aylarında su taşkınlarından bıkan köylüler,
1996 yılında meydana gelen heyelan
sonrası Devlet Su İşleri (DSİ)'nin Çorak
Deresi'ne koyduğu büzlerin işlevini
yitirdiğini belirtiyor. (Zaman) 7 Aralık
Afyonkarahisar'da, özel bir hastaneye
muayene için giden avukat Serap Taşpınar
(57), sedye asansöründe sıkışarak hayatını
kaybetti.
Afyonkarahisar
Barosu
avukatlarından Taşpınar, hastanede sedye
Mersin'in Akdeniz İlçesi Müfide İlhan Mahallesi'ndeki 137'nci caddenin molozlarla
kapatılmasına mahalleli tepki gösterdi. Akdeniz İlçesi Müfide İlhan Mahallesi 137'nci
caddenin tek şeridi yerel seçimlerden önce
kanalizasyon borusu döşenmek için kazıldı.
Borular döşendikten sonra kapatılan tek
şeridin asfaltlanmamasını fırsat bilenler
moloz dökerek şeridi iyice kullanılamaz
hale getirdi. (Zaman) 9 Aralık
Sivas'ta şofbenden sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen kadın öldü, eşi ise hastanede tedavi altına alındı. (Zaman) 9 Aralık
Zonguldak'ın Ereğli İlçesine bağlı Gökçeler
Beldesinde banyodaki tüpün patlaması
sonucu anne ile 2,5 yaşındaki kızı ağır
yaralandı. Özel bir hastanede yapılan ilk
müdahalenin ardından anne İzmit'e kızı ise
Ankara'ya sevk edildi. (Zaman) 10 Aralık
Antalya'nın Alanya ilçesine bağlı Konaklı
beldesinde sağanak yağış nedeniyle ev ve
işyerlerini su bastı. Konaklı Beldesi Telatiye
Mahallesinde 25 ev, Antalya yolu üzerinde
bulunan 5 otele ve 3 eve sağanak yağış nedeniyle su bastı. (Zaman) 10 Aralık
Aydın'ın Koçarlı ilçesine bağlı Güdüşlü
köyünde sel suları, 8 aylık hamile bir kadını
yuttu. Güdüşlü Çayı, saat 10.00 civarında
bir anda taştı. Bu sırada otomobiliyle çaydan geçmeye çalışan bir kişi, motorun stop
etmesiyle sel sularına kapıldı. (Zaman) 10
Aralık
Yozgat'ta dün evine şofben taktıran kadın,
bugün banyo yaptığı sırada şofbenden sızan
gazdan zehirlenerek yaşamını yitirdi.
(Zaman) 11 Aralık
Gaziantep'te karbonmonoksit gazından zehirlenen anne ile oğlu hayatını kaybetti.
(Zaman) 11 Aralık
Sakarya'nın Serdivan ilçesinde kurutmak
için sobanın üstüne asılan kıyafetlerin
tutuşması sonucu çıkan yangında yalnız
yaşayan 82 yaşındaki kadın öldü.
Kantarcı'nın evde tek başına yaşadığı ve
yürümekte zorluk çektiği öğrenildi.
239
Zeytinburnu'nda apartmanın giriş katında
bulunan tekstil atölyesinde çıkan yangın
mahalleliyi sokağa döktü. İki itfaiye erinin
dumandan etkilendiği yangın üst katlara sirayet etmeden kontrol altına alındı. Bazı
vatandaşlar da apartmanın girişinde bulunan bu tip tekstil atölyelerinin çalışmasına
izin veren belediyeye tepki gösterdi.
(Zaman) 6 Aralık
asansörüne bindi. Bu sırada asansör hareket
edince sol kolu dışarıda kalan Taşpınar, kolunu içeriye çekmeye çalıştı; ancak başarılı
olamadı. (Zaman) 8 Aralık
240
(Zaman) 11 Aralık
Kayseri'de 25 kişi sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. (Zaman) 11
Aralık
Samsun'da olumsuz hava koşulları nedeniyle 223 köy yolu ulaşıma kapandı.
Olumsuz hava koşulları nedeniyle çok
sayıda köyün elektrik ve telefon hatlarında
da arızalar meydana geldiği bildirildi.
(Zaman) 11 Aralık
Bursa'nın İnegöl ilçesinde sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen 6 kişi
hastaneye kaldırıldı. (Zaman) 11 Aralık
Erzincan'da etkili olan şiddetli fırtına, çevre
köylerde evlerin ve ahırların çatılarını
uçurdu. Fırtınanın şiddetiyle bazı ağaçlar
yerinden sökülürken, enerji nakil hatları da
koptu. (Zaman) 12 Aralık
Pendik'te bir mobilya atölyesinde çıkan ve
itfaiye tarafından söndürülen yangın
yaklaşık 8 saat sonra tekrar başladı.
(Zaman) 12 Aralık
Gaziantep'te 2 gün içinde sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenenlerin
sayısı 507 kişiye ulaştı. (Zaman) 12 Aralık
Amasya'nın Merzifon ilçesine bağlı
Kayadüzü beldesinde tipi ve fırtına nedeniyle elektrik ve telefon direkleri yıkıldı.
Kayadüzü, yeni çeltik ve Samsun'un Havza
ilçesi arasındaki 25 yerleşim birimine 3
gündür elektrik verilemiyor. (Zaman) 13
Aralık
Samsun'un İlkadım ilçesinde sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenen 3 kız
kardeş hastanelik oldu. (Zaman) 13 Aralık
Zonguldak'ın Devrek ilçesinde karbonmonoksit gazından zehirlenen çift, hayatını
Istanbul Ataşehir'de anne ve babası
tarafından ısınması için yakılan elektrikli
soba 10 aylık bir bebeğin ölümüne neden
oldu. (Zaman) 13 Aralık
Ankara'da Kıbrıs Köyü Caddesi'ndeki bir
evde sobadan sızan karbonmonoksit gazı 3
kişinin zehirlenmesine neden oldu. (Zaman)
13 Aralık
Niğde'de sobadan sızan karbonmonoksit
gazı nedeniyle aynı aileden 5 kişi zehirlendi. (Zaman) 15 Aralık
Başkent'te bir evin üzerine kaya düştü.
Çökme tehlikesiyle karşı karşıya kalan ev
kullanılamaz hale geldi. Evlerine giremeyen Yorulmaz ailesi ise gidecek yerleri
olmadığı için 2 gündür sokakta kalıyor.
Böbrek hastası çocukları olduğunu
söyleyen aile, yetkililerin kendilerine
yardım elini uzatmasını bekliyor. (Zaman)
17 Aralık
Hakkâri'nin Yüksekova ilçesine bağlı
Yeniışık köyünde oturan Özbek ailesi oturacak evleri olmadığı için köy imamı için
yaptırılan evde geçici olarak kalıyor. Üç
çocuklu aile, evin sahibi geldiğinde evi
boşaltarak çadır kurmak zorunda
kalacaklarını belirterek yetkililerden yardım
bekliyor. (Zaman) 17 Aralık
Aydın'ın Didim ilçesinde meydana gelen ev
yangınında, bir kişi hayatını kaybetti.
Yangının evdeki kömür sobasının devrilmesi sonucu çıktığı tahmin ediliyor.
(Zaman) 17 Aralık
Ardahan'ın Göle ilçesinde bir kız öğrenci
Aralık
İzmir'in Alsancak semtinde, belediye otobüsünün çarptığı sinyalizasyon direğinin
başına düşmesi sonucu ağır yaralanan
Gülçin Doğan (30) bir hafta sonra hayatını
Bursa'da çevreyi kirleten işletmelere
tanınan 6 aylık süre doluyor. Vali Harput,
işletmelerin yüzde 20'sinin arıtma tesisi
kurmadığını belirterek, "Hatta biri, 'Burada
çalışan bin kişi sokağa mı atılacak, kapatamazlar!' diyormuş. Kapandığında sorumlu
biz değil işletme sahipleri olacak." dedi.
(Zaman) 18 Aralık
Yozgat'ın Şefaatli ilçesinde aynı aileden 6
kişi sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenerek hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 18 Aralık
Adana'nın Ceyhan ilçesine bağlı Esentepe
Mahallesi'nde vatandaşlar, belediyenin
yollarını ve altyapılarını yapmadığını
gerekçe göstererek çocuklarını okula gön-
dermedi. (Zaman) 20 Aralık
Adıyaman'da, su borusunun patlaması
sonucu asfalt çöktü ve bir otomobil çöken
asfaltın içine gömüldü. (Zaman) 20 Aralık
İzmir'in Buca ilçesinde meydana gelen
olayda, evinin banyosuna ısınmak üzere
soba kovası koyan Asiye T. (37), karbonmonoksit gazından zehirlendi. (Zaman) 20
Aralık
Ankara'nın Batıkent semtinde İlk Yerleşim
Mahallesi'nde kiralanan bir eve bir gecede
baz istasyonu yapılması üzerine başlayan
tartışma sürüyor. Dün sokağa dökülen mahalleli bugün yine eylem yaptı. Baz istasyonunun yıkılması için mahalleliden
toplanan imza sayısı 1.000'e ulaştı. (Zaman)
25 Aralık
Kahramanmaraş'ın Türkoğlu ilçesine bağlı
Beyoğlu kasabasında karbonmonoksit
gazından zehirlenen Mikail Kanat (42)
Sakarya'nın Serdivan ilçesinde, sobadan
anne ve 3 çocuğu tedavi altına alındı.
(Zaman) 25 Aralık
Ankara'da yapımı süren duble yol çalışması
köylülerin kabusu oldu. Yol çalışması nedeniyle su geçidi kapatılınca iki hanenin
çevresini kar suları kapladı. Evlerinde mahsur kalan vatandaşlar bir yandan kendi
ulaşımlarını, diğer yandan da ahırlarındaki
hayvanların can güvenliğini sağlamaya
çalışıyor. (Zaman) 19 Aralık
Kırıkkale'de 2010 yılında 71, son üç ayda
ise 44 kişi, sobalardan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendi. (Zaman) 25 Aralık
Başkent'te üç gündür kendilerinden haber
alınamayan karı-kocanın doğal gazdan
sızan gazdan zehirlendiği tespit edildi.
(Zaman) 21 Aralık
Mersin'in Toroslar İlçe Belediye Başkanı
Hamit Tuna, selde köprüleri yıkıldığı için
okula gitmekte güçlük çeken öğrencilerin
yaşadığı sorunun dereyi ıslah etmeyen
MESKİ ve Büyükşehir Belediyesi'nden
kaynaklandığını belirtti. (Zaman) 22 Aralık
Kastamonu'nun İnebolu ilçesinde 4'ü aynı
aileden 5 kişi, aydınlatma amacıyla
kullanılan tüpten sızan gazdan zehirlenerek
Bursa'da, karbonmonoksit gazından zehirlenen 6 kişi hastaneye başvurdu.
(Zaman) 22 Aralık
Çorum'da, sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen yaşlı çift hayatını kaybetti. (Zaman) 22 Aralık
Havaların soğumasıyla birlikle, Türkiye'de
neredeyse her gün gaz zehirlenmesi sebe-
Kartal'da elektrikli sobadan kaynaklandığı
belirtilen yangında 2 yaşındaki kız çocuğu
Zonguldak Alaplı'ya bağlı Kabalar köyü
Dereli mahallesinde evleri yıkılan Şarkın
ailesi, 6 mayıs tarihinden bu yana barakada
yaşıyor. 5 nüfuslu aile kendilerine uzanacak
yardım elini bekliyor. (Zaman) 31 Aralık
Konya'nın Ereğli ilçesinde foseptik çukurunda sıkışan gazın patlaması sonucu 1 kişi
öldü. (Zaman) 31 Aralık
Hatay'ın Samandağ ilçesinde, sobadan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlendikleri
belirtilen anne ve 2 oğlu hayatını kaybetti.
(Zaman) 31 Aralık
Mersin'in Gülnar ilçesinde, boyacılık yaparak hayatını sürdüren Ali Yılmaz isimli
vatandaş, kullanılmayan harabe bir evde
çıkan yangında yanarak can verdi. (Zaman)
29 Aralık
Konya'da kömür sobasının patlaması
sonucu baba ve 3 çocuğu yaralandı.
(Zaman) 29 Aralık
İzmir'de dün (27 Aralık) yaşanan ve yüzlerce evin su altında kalmasına sebep olan
sel felaketinin, Karşıyaka ve Çiğli
İstasyonaltı Mahallesi'ndeki derenin istinat
241
Bursa'da, dün etkili olan şiddetli lodos nedeniyle karbonmonoksit gazından zehirlenen 25 kişi hastaneye kaldırıldı.
(Zaman) 20 Aralık
biyle ölüm olayları yaşanıyor. Yetkililerin
tüm uyarılarına rağmen sadece dün, Kastamonu, Tekirdağ, Çorum ve Yalova'da
zehirlenen 10 kişi hayatını kaybetti.
(Zaman) 23 Aralık
242
duvarını yıkmasından kaynaklandığı
bildirildi. Bestekar Yusuf Nalkesen
Sokağı'nın başında meydana gelen olayda,
duvarın 10 metrelik bölümü yıkıldı.
(Zaman) 28 Aralık
olmayan inşaat halindeki evine taşınmak
zorunda kaldı. 4 çocuklu aile, kışın sert
geçtiği bu günlerde yarı inşaat halinde
yaşam mücadelesi verirken, ilköğretime
devam çocuklar, gece gaz lambası ışığında
ders çalışıyor. (Zaman) 28 Aralık
Kayseri'de kömür sobasından çıkarılan kovadan sızan ve evin içerisine dolan karbonmonoksit gazı 6 kişinin zehirlenmesine
neden oldu. (Zaman) 28 Aralık
Mersin'de, sobadan sızan karbonmonoksit
gazından zehirlenen çift öldü. (Zaman) 28
Aralık
Adıyaman'ın Gölbaşı ilçesinde, borçlanarak
aldığı arsaya ev yaptırırken işsiz kalan
Lütfü Sarıgül, kirasını ödeyemediği evden
çıkarak kapısı, penceresi, elektriği ve suyu
İzmir'in Konak ilçesinde, bir inşaatın temel
kazısı sırasında, arsanın bitişiğindeki 3 katlı
bina çöktü. Olayda ölen ya da yaralanan
olmadı. (Zaman) 28 Aralık
Sağlık Alanında İhlâl Edilen Ya Da
Gereği Yerine Getirilmeyen Haklar
Mustafa Sütlaş
Sağlık Hakkı ve Hasta Hakları Aktivisti,
Sağlık Hakkı Hareketi Derneği YK Başkanı
2009 yılı için yaptığım değerlendirmede sağlık hakkı ve hasta hakları konusunda
hak temelli bir bakışa dayanan bir “değerlendirme ölçütü” tanımlamıştım. 2010
yılı için de aynı ölçeğe dayanarak bir değerlendirmede bulunacağım.
SHD’nin aşağıda sıraladığı ve medyaya yansımış olayları yukarıda belirlenen
ölçütler bakımından gruplandırdığımızda “sağlık hakkı” ihlâllerinin şu noktalarda
olduğu ortaya çıkmaktadır:
“Dokunmama Yükümlülüğü” ile ilgili hak ihlâlleri:
Asıl olarak “toplum düzeni”, “güvenlik” ve “adalet” bağlamındaki düzenlemeler
ve bunların doğrultusunda yapılanlar “sağlık hakkı”nın gerçekleşmesi konusunda
etkili olmaktadır.
Yanlışlara itiraz etmek, demokratik tepki göstermek, düşünce ve görüş belirtmek,
erk sahiplerini etkilemek en temel insan hakları arasında yer almasına karşın, mevcut
idare bunlardan hoşlanmamakta, bu tür davranışlarda bulunanları güvenlik güçleri
özellikle de polis aracılığıyla engellemekte, bir direnişle karşılaşırlarsa da aşırı ve
ölçüsüz şiddet kullanmaktadır. Bu sırada yaşanan çatışmalar yalnızca demokratik
hakların değil, insanların yaşama ve sağlık haklarının da ihlâl edilmesi noktasına
ulaşmaktadır.
Buna ilişkin çok sayıda örnek hemen her gün medyada kendisine yer bulmakta
bunun sonucunda ölümler, çeşitli sakatlıklar ve hastalıklar ortaya çıkmakta, böylelikle sağlık hizmetine ek bir yük oluşturmaktadır.
Ayrıca bu kişiler acil olarak hizmet aldıkları sırada bazı sağlık çalışanlarının da
şiddetine maruz kalabilmektedirler. Sağlık çalışanları ise eğer farklı davranırlarsa
bu kez kendileri güvenlik güçlerinin olumsuz fiillerine maruz kalmaktadırlar. Bu
da sağlık hizmetine erişim ve yararlanmada yeni hak ihlâllerine yol açmaktadır.
Bu görevleri yerine getiren görevlilerin ve güçlerin bireylere ve özellikle bazı
kesimlere yönelik uygulama, tutum ve davranışlarının “aşırı, ölçüsüz ve şiddeti
içerecek şekilde” olması sonucu yaşam hakkının, dolayısıyla “sağlık hakkı”nın ihlâliyle sonuçlanmaktadır. Aslında bu ihlâllerin hepsi de “böyle davranılmadığında”
ya da “başka türlü davranıldığında” gerçekleşmeyecek durumlardır.
Bu ihlâlleri genel başlıklarıyla şöyle sıralayabiliriz:
244
•
topluma yönelik genel koruma ve güvenlik hizmetlerindeki özellikle önleyici eylem ve etkinliklerdeki eksiklikler,
•
zorunlu askerlik ve askerlik sırasındaki uygulamalar,
•
toplumun meşru ve haklı toplu ya da bireysel itirazları ve muhalefetine
yönelik işlemler,
•
güvenliğin sağlanması konusundaki çeşitli hak ve özgürlüklerin
kısıtlanması, göçe ya da bir yerde tutulmaya zorlamak,
•
güvenlik ve adaletle ilgili kurumlardaki personelin üstlerinin verdiği kanunsuz emirler ya da kendilerinin doğrudan karar alıp uyguladıkları olumsuz davranışlar,
•
doğrudan cana kasteden eylemler olarak işkence ve kötü muamele,
•
ceza ve tutukevlerindeki olumsuzluklar, buralardaki insanların sahip olduğu
kimi hakların gereği hizmetlerin, kaynakların ve olanakların sağlanmaması,
•
başka ülkelerden herhangi bir nedenle yasal ya da yasal olmayan yollardan
gelmiş sığınmacı ya da göçmenlere yönelik davranışlar,
•
güvenlik gerekçesiyle toplum içindeki ayrımcılığa maruz kalmış kesimlere
yönelik uygulama ve müdahaleler, normal yaşamlarını sürmelerini engellemeye yönelik davranışlar,
Bunlar “sağlık hakkı”nın gereği yerine getirilmesi gereken “dokunmama/saygı
duyma yükümlülüğü”ne aykırı, eylem ve davranışları oluşturmakta, sonuçta bu
uygulamalara maruz kalanların “sağlık hakkı” ihlâl edilmiş olmaktadır. 1
Dokundurmama Koruma Yükümlülüğü ile ilgili hak ihlâlleri:
Bu başlık altında öncelikle, sağlığın belirleyicileriyle ilgili konularda ortaya çıkan
ve sağlığı olumsuz etkileyecek durumlar ve bunların olmaması ya/yada önlenmesi
için yapılmayanlardan söz etmek gerekir.
Ekonomik nedenlerle gerçekleştirilen tüm faaliyetlerin bireyin ve onun içinde
yer aldığı çevrenin olumsuz etkilememesi için gerekli kuralları koymak, düzenlemeleri yapmak, denetlemek ve önlemek devlet ve onun organlarının en başta
gelen görevleri arasındadır. Bunların herhangi bir nedenle ve herhangi bir biçimde
yerine getirilmemesi, ya da tersine neden olacak işlerin yapılması “sağlık hakkı”nın
ihlâli anlamına gelmektedir.
Bu bağlamda hem merkezi yapının, hem yerel yönetimlerin, hem kamu
kurumlarının, hem de özel sektörün yapabileceği işler ve yapmadığında ortaya
çıkacak hak ihlâlleri düşünülmelidir.
A) Bireylerin ve Toplumun Sağlığı ve Sağlıklılığını etkileyen olumsuzluklar
1) Beslenme ile ilgili sorunlar
a) Sağlıklı Besin ve Gıdaya Erişim
Sağlığın temel belirleyicilerinin başında gelen beslenme, gelir dağılımındaki
1) Örnekler: Vicdani retçilere yönelik yapılanlar, uluslar arası toplantıların güvenlik önlemleri, 1 Mayıs vb. özel günlerde polisin tutumu, çatışma bölgelerinde güvenlik güçleri ve
korucuların kimi uygulamaları, cezaevinde bulunanların yaşadıkları, bunlar arasında kronik
ve ölümcül hastalığı olanlara yönelik uygulamalar, vb.)
Başta GDO’lu gıdalar olmak üzere, endüstriyel gıda üretimi, gıda üretiminin
denetimiyle ilgili tercihler, her durumda insan sağlığının değil de yüksek kârlılığın
hedeflenmesi, beslenme konusunu sağlığa dolaylı etkisi ve önemi olan bir konu olmaktan çıkarmış, doğrudan “sağlık sorunu yaratan” bir nedene dönüştürmüştür.
Yüksek şekerli, zararlı katkı maddeli, sunum ve pazarlaması, her noktasıyla sağlık
açısından riskler taşıyan bir sektörün, üstelik de başta çocuklar olmak üzere,
medyanın yoğun reklam bombardımanı altında her geçen gün büyümesi, etki ve
kapsama alanını genişletmesi sağlık alanında ciddi sorunlar yaratan bir unsur haline
getirmiştir.
Besinlerin üretim ve pazarlanmasına ilişkin düzenlemeler ve fiyatlandırmalarla,
devletin piyasaya yönelik müdahaleleri, yine gelir adaletsizliği nedeniyle
çoğunluğun yeterli ve dengeli beslenmesini engeller nitelikte olmuştur. Beslenme
ve gıda konusundaki gerçekler ve doğru tutum, zaman zaman kamuoyunun bilgisine ve tartışmasına açılsa da, başta yüksek bütçeli reklamlarla, bilinç altını bile
etkileyen sunumlarla sürekli bir kafa karışıklığı yaratıldığı görülmekte, dolayısıyla
riskler ve tehditler göz ardı edilmeye çalışılmaktadır.
Alanın hizmet sunan bileşenleri de çeşitli biçimlerde bu çarka dahil edilmektedir.
Onlar üzerinden kamuoyuna sunulan yanlış ve belirli bir çıkar elde etmeye yönelik
yayın faaliyetleri de söz konusudur. Aslında bir düzenleyici ve denetleyici unsur
olması gereken kamu erki ise, DTÖ, DB ve IMF tarafından doğrudan ya da dolaylı
olarak gündeme getirilen dayatmalarla, “kazanandan yana tavır alarak” onların
çıkarlarına uygun mevzuat yaratmakta ve çeşitli mekanizmalar üretmektedir.
Bunların tümü göz önüne alındığında, sağlığı olumsuz etkileyerek bireylerin ve
toplumun “sağlıklı yaşama hakkı” ihlâl edilmektedir.
b) Gıda/Besin Zehirlenmeleri
Beslenme konusunda yaşanan ve etkileri uzun sürede gözlenebilen olumsuzluklar
yanında, yanlış ve kötü beslenme ile, besin zehirlenmeleri ve besinlerden gelen
hastalıklar da sağlık alanının temel gündemlerinden birisini oluşturmuştur. Bu noktada çeşitli olanaksızlıklar ve gerekli denetimlerin yokluğu önemli etkenler arasında
sayılsa da, asıl olarak, bu alandaki sorunlardan “yüksek kârlılığın elde edilmesini
önceleyen” yaklaşımlar sorumludur.
Özellikle toplu bulunulan yaşam alanlarında, ya da toplu tüketimin yapıldığı noktalarda bu sorunlarla daha sık karşılaşılmaktadır. Söz konusu durum etkin koruyucu
ve önleyici sağlık hizmetlerinin öncelendiği birinci basamak sağlık hizmetlerinin
de sunulmaması nedeniyle, ikinci basamak kurumlara aşırı ve yoğun hizmet talebi
olmasına yol açmaktadır. Bu ise olağan, normal hizmeti olumsuz etkilediği gibi,
talebe yanıt verilememesi nedeniyle yaşanan sağlık sorunlarının kötüleşmesine yol
açarken, bu durumdaki hastalar ve yakınlarının baş rolü oynadığı kimi çatışmaların
da nedeni olmaktadır.
Raporda sıralanan haberlere bakıldığında, sorunun yaygınlığı, büyüklüğü,
yoğunluğu ve boyutu kolayca anlaşılmaktadır. Burada yer verilen olaylarda yıl
içinde 18 farklı ilde kayda alınan 24 farklı olayda 2868 kişi zehirlenmeye maruz
kalmış, bir olay ölümle sonuçlanmıştır.
2) Barınmaya Bağlı Nedenler:
245
Sağlık Hakkı
eşitsizlik, gıda üretimi ve pazarlamasının küresel ekonominin gereklerine tabi
kılınmasıyla birleşince, sağlığın değil “sağlıksızlığın temel belirleyeni” haline
gelmiştir.
246
Sağlığın temel bileşenlerinden birisi olan barınma konusunda, en önemli sorun
aslında deprem güvencesi başta olmak üzere, çeşitli temel yapı standartlarına sahip
olmayan, konutlarda, mekanlarda ve toplu yaşam alanlarında yaşamaktır.
Bu konuda riskli olan yerler saptanmış olmakla birlikte başta kamu kurumlarının
binaları olmak üzere pek bina için gereken iyileştirme ve sağlamlaştırma işlemleri
yapılmamıştır. Dolayısıyla buralarda yaşayanların yaşamları ve sağlıklılıkları
bakımından büyük riskleri vardır. Söz konusu riskli konutlarda gerekli düzeltme
ve sağlamlaştırmanın kişisel olanaklarla da yeterince yapılmamaktadır.
Diğer yandan mevcut binaların deprem dışında da sağlıklı yaşam açısından
standartları belirlenmemiş, bunlara uygunluğu değerlendirilmemiştir. Binalar ve
çarpık kentleşme de sağlığı ve sağlıklılığı sağlamak yerine sağlıksızlık açısından
etken bir faktördür. Bu noktada başta endüstrileşmenin etkileri olmak üzere, çevre
koşullarının olumsuz etkileri göz ardı edilmemelidir.
Barınma konusunda ikinci önemli nokta yoksulluk, göçler ve ayrımcılığa maruz
kaldıkları için giderek sayıları daha çoğalan “evsizler”dir. Bu noktada gerekli
sosyal programların ve destek sistemlerinin yokluğu sorunu yaşam ve sağlık
açısından büyütmektedir.
3) Ekonomik Sorunlar, İşsizlik, Gelir Dağılımı:
Gelir dağılımındaki eşitsizlik ve adaletsizlik nedeniyle yoksulluk ve açlık sınırının
altında yaşayan toplum kesimlerinin oranı giderek artmaktadır. Bu durumda olanlar
diğerlerinden daha çok, sık ve ağır hastalanmakta, sıklıkla sağlık hizmetlerine
ulaşamamakta, ulaşsalar bile bunlardan gerektiği şekilde yararlanamamaktadırlar.
Yerel ölçekteki toplumsal dayanışmaların sağladığı desteklerle yaşamlarını sürdüren
bu kesimlere dair örnekler, eskiden olduğu gibi yalnız ülkenin doğusunda ve
güneydoğusunda değil, hemen her kentin varoşlarında görülebilmektedir.
4) Çevre Koşullarından kaynaklanan olumsuzluklar ve riskler
Küresel kapitalizm, hızlı, çarpık ve doğayı tahrip eden adeta bir kanser gibi her
yere yayılan bir endüstrileşmenin gereği olarak hem insanın, hem de üzerinde
yaşadığımız dünyanın tüm kaynakların talan ve yok etmektedir. Sağlığı her geçen
gün giderek daha fazla oranda olumsuz etkileyen bu süreç, dünyanın 16-17. büyük
ekonomisi olan Türkiye’de de çok yoğun bir şekilde yaşanmaktadır.
Tüm sektörlerdeki büyümenin yanında, özellikle madencilik, enerji, su ve
iletişimle ilgili konularda adeta yaşama olanağını ortadan kaldıracak şekilde bir
tahribata neden olmaktadır. Alınan binlerce maden ruhsatları, SİT alanları dahil
her yerde toprağın sürekli kazılması, altüst edilmesi, bunlara ulaşım için yeni
yolların açılması, dere ve çaylara varana dek tüm akarsuların özelleştirilerek, HES’ler ve suya erişimi neredeyse olanaksız hale getiren bir faaliyet, henüz uygulama
boyutuna gelmese de nükleer enerji santralleri için yapılan düzenlemeler, iletişimin
gerektirdiği baz istasyonlarının ve iletim sistemlerinin hepsi, doğrudan ya da
dolaylı olarak insan yaşamını ve sağlığını etkileyen edenler arasındadır.
Bunların hepsi olgusal olarak herkesin bilgisi dahilinde olmakla birlikte, bunlara
karşı toplumsal tepkiler, genellikle sadece o sorunu doğrudan yaşayanlar tarafından
ifade edilmektedir. Diğer yandan bu durumun ve sağlığa olan etkilerinin kamuoyuna yansıtılması, medya faaliyeti dışında bu alanlarda da yatırımları olan
yayın kuruluşları sahiplerinin tercihleri nedeniyle söz konusu olamamaktadır. Raporda yer alan haberlerde baz istasyonları, iklim koşulları ve hava kirliliği, çöp ve
atık emniyeti, doğal kanserojenlere maruziyet konuları gündeme getirilmektedir.
a) Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA): Özellikle bahar ve yaz aylarında
daha yoğun yaşanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) farkına geç
varılmayışı, hızlı seyredişi, tedavisinin zor olması ve sıklıkla ölümle sonuçlanması
nedeniyle kamuoyunun kaygı ve ilgisinin yoğun olduğu bir salgın hastalıktır.
Aşağıda da görüleceği gibi bu konu medyada sıklıkla sergilenmektedir. Konuya
ilişkin olarak Türk Tabipler Birliği (TTB) “Bilimsel Değerlendirme Raporu”
hazırlamıştır. Bu raporda son 9 yılda 250 ölüme neden olan hastalığa karşı
Türkiye'de halen ciddi bir tedbirin alınmadığı, bu hastalıkla mücadelenin çok zor
olduğu ve hastalıkla mücadelede yerel kapasitenin arttırılması gerektiği ifade
edilmiştir.
Gazete haberlerine göre KKKA verileri
b) Domuz/Kuş Gribi: Küresel dünyada sınırların gerçekte insanlığın ortak
sorunlarını engelleyemediğine dair örnekler çoktur. Ancak aynı küreselleşmiş
dünya, pek çok sağlık sorununu çeşitli biçimlerde başka ülkelere ihraç edip, o
sorunların çözümleri için gerekli araç gereçleri satarak kârını da büyütebilmektedir.
Kapitalizmin eşitsiz gelişim yasası, ne yazık ki gerçek eşitsizliği daha kötü durumda
olanlar, daha yoksullar ve daha geride olanların aleyhine şekillendirmektedir.
Bu coğrafyanın insanları bu noktada yalnız “iç eşitsizlikler”in değil, bu tür küresel eşitsizliğin de mağdurları arasındadır.
“Kuş gribi”, “domuz gribi” gibi adlarla özellikle sonbahar ve kışın ilk dönemlerinde hemen herkesin yaşadığı olan grip hastalığı da sıklıkla “aşı üreten çok uluslu
firmaların ve bunlarla zaman zaman işbirliği yapan Sağlık Bakanlığı’nın gayretleri
ve zorlamalarıyla” kamuoyunun gündemine getirilmektedir.
2010 içinde medyada kendisine yer bulan bir haberde aynen şunlar söyleniyordu:
“Türkiye Sağlık Bakanlığı, H1N1 domuz gribi salgınından dolayı Ekim ayından
bu yana 656 kişinin öldüğünü açıkladı. Sağlık Bakanlığı, virüse karşı 40 milyon
doz aşı alındığı ancak kullanılmadığı yönündeki iddiaları yalanlamak için yaptığı
247
Sağlık Hakkı
5) Salgın Hastalıklar:
248
açıklamada 29 Temmuz itibariyle H1N1 virüsünün tespit edildiği 656 kişinin
hayatını kaybettiğini bildirdi. Kasım ayında kurbanların sayısında güçlü bir artış
yaşandıktan sonra durgunlaşmıştı. Ocak itibariyle 627 kişinin hayatını kaybettiği
belirtilmişti.” 29 Temmuz
c) Hepatit (Bulaşıcı Sarılık): Özellikle su ve kanalizasyon gibi alt yapı
sorunlarından kaynaklanan çeşitli bulaşıcı hastalıklar toplumca sık olarak yaşansa
da, çok büyük boyutlara varmadıkça kamuoyunun gündeminde kendisine yeterince
yer bulamamaktadır.
Bu noktada başta besin imali ve sunumu ile uğraşanlar olmak üzere, daha önce
hastalığa yakalanmış olan taşıyıcılardan, sıklıkla da toplu yaşam ortamlarında daha
yoğun bulaşan “bulaşıcı sarılık (hepatit)” toplum ve birey sağlığını ilgilendiren
önemli ve önlenebilir sağlık sorunları arasındadır.
Önlenebilir enfeksiyon hastalıklarına maruz kalmak ve bu hastalıkları yaşamak
da aslında özü itibariyle “kötü hizmet”, “kötü organizasyon” ve “kötü yönetim”
sonucu yaşanan bir hak ihlâlidir. Bu “kötü”lüklerin nedeni ise “temel sağlık hizmetleri”nin etkin, nitelikli, eşit bir şekilde ve tümüyle “ücretsiz” olarak sunulmayışıdır.
Sağlık Bakanlığı’nın bütçesinde bu konuya ayrılan payların binde üç olması da
bunun somut göstergelerinden birisidir.
Aslında bunları sağlamak için gerekli olan kaynakların, yalnızca sağlık bakanlığı
bütçesinden değil, sağlık için olmazsa olmaz alt yapı, sağlıklı ve temiz içme suyu
ve etkin bir atık kontrol sistemiyle, düzenli ve sürekli denetimleri yerine getirmekle
yükümlü tüm birimlerin, daha çık bir deyişle “devletin” bütçesinden karşılanmasını
gerektirir. Bunların yokluğu, eksikliği ya da yetersizliği, hem birey olarak, hem de
toplum olarak yaşanılan bir hak ihlâli olarak algılanmalıdır.
Bu konuda toplumsal bilincin de eksik olması, gerekli ve yeterli bilgilendirmenin
olmayışı, sorunun görünmemesi ve önemsenmemesi anlamına gelmektedir.
Dolayısıyla medyada da bu konuya dair haberler ve bilgiler yeterince yer
almamaktadır.
d) Sosyal hastalıklar: Tüberküloz, HIV, Cinsel İlişkiyle Bulaşan Hastalıklar:
Sağlıkta Dönüşüm Programı, para kazandırmayacak, en azından kendi yağıyla
kavrulamayacak, tersine para harcanmasına neden olacak, ayrıca sıkça söz
edildiğinde toplumda “olumsuz etkilenmelere yol açacak” dolayısıyla bir “muhalefet algısına” yol açacak sosyal hastalıklarla uğraşmayı gündeminden çıkarmıştır.
Dolayısıyla doğrudan ilgilileri dışında hemen hiç gündeme getirilmeyen, verem
(tbc), HIV, cinsel temasla geçen diğer hastalıklar hem birey olarak, hem de toplum
olarak giderek daha artan oranlarda sağlıklılığı olumsuz etkileyen, hem de sağlıkla
ilgili kaynakların aşırı tüketimine yol açan sorunlar arasındadır.
Göğüs Hastalıkları Hastaneleri, Lepra, Deri ve Cinsel Hastalıklar Hastaneleri,
Bulaşıcı Hastalıklarla uğraşan poliklinikler ve küçük merkezler gibi, bu konuda
hizmet veren sağlık kurumlarına kaynak aktarılmaması, mümkün olan oranda
küçültülmesi, başka kurumlara bağlanması, mümkün değilse kapatılması, sunulan
hizmetlerin konuyla doğrudan ve özel olarak ilgisi olmayan genel hizmet sunan
sağlık kurumları tarafından verilmesine yönelik düzenlemeler sıkça karşılaşılan
durumlardır.
Bunların tümü başta bu hastalıklara yakalanan ve bu kurumlardan çeşitli tedavi
ve bakım hizmeti alan hastalarla, onların yakınlarının gereksindikleri hizmetlere
e) Diğer Enfeksiyon Hastalıkları: Özellikle çocukluk döneminde ölümlere ya
da sakatlıklara neden olan aşıyla önlenebilir hastalıklara ilişkin veriler, Sağlıkta
Dönüşüm Programının tercihleri ve uygulamaları sonucu görünür halden çıkmış
olması, yalnızca araştırmalarla saptanabilir olması, bu konudaki araştırmaların da
engellenmesi nedeniyle toplum sağlığını tehdit eden durumlar arasında sayılmalıdır.
(Manisa Devlet Hastanesi’ne, Yunanistan'ın kuzeyinde sivrisineklerle bulaşan ‘Batı
Nil Ateşi’ hastalığının belirtilerine benzer ateş, bilinç değişikliği ve döküntü
şeklindeki belirtilerle başvuran, 16 hastadan 6'sının hayatını kaybettiği açıklandı,
25 Ağustos)
6) Kronik Hastalıklar
Yaşam süresinin uzunluğuna, tanı ve tedavi süreçlerindeki gelişmelere, hastalık
nedenlerinin kentleşme ve endüstrileşmeye koşut değişmesine ve insan
ilişkilerindeki değişikliklere bağlı olarak akut seyreden ve öldürücü hastalıklara
oranla, kronik hastalıkların hem tür olarak, hem de bunlara maruz kalanların sayısı
olarak çoğaldığını görüyoruz.
Bu aynı zamanda sağlık hizmet talebinin artışı ve hizmet konusu bazında
uzmanlaşma ve derinleşmesi anlamına gelmektedir. Tabii bu süreçler aynı zamanda
bu hizmetlerin sağladığı “kârlılığın” da çoğalması demektir.
Dolayısıyla kronik hastalıklar sağlık hizmet örgütlenmesinin özellikli ve önemli
konularının başındadır. Ancak aynı nedenler bu konudaki hizmetlerin dağılımındaki
eşitsizliklere ve yeterli kaynaklara sahip olmayanların erişememesi sonucunu da
doğurmaktadır. Başka bir deyişle bu alanda da eşitsizliklerden kaynaklanan yoğun
hak ihlâlleri söz konusudur.
7) Psişik Sorunlar ve hastalıklar
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaşanan çatışmalar, yoksulluk, çarpık
kentleşme, toplumsal ve bireysel yaşam koşulları ve ortamı, her geçen gün daha
çok sayıda insanın ruhsal iyilik halini olumsuz etkilemekte, bozmakta ve bazı
süreğen hastalıkları ortaya çıkarmaktadır.
Bu durumun gerektirdiği sağlık hizmetlerine erişimde de ciddi sorunlar
bulunmaktadır. Oysa mevcut verilere göre hizmet veren kesimle ilgili yetersizlikler
çok belirgindir: Türkiye'de sadece 7 bin 500 civarında psikiyatri yatağı bulunuyor,
mevcut 1.600 psikiyatri uzmanının 600'ü devlet hastanelerinde görev yapıyor,
sadece 150 çocuk psikiyatri uzmanı bulunuyor. Mevcut kurumlar ve hizmet kapasitesinin talebe oranla yetersiz olması bir yana, bu konudaki özellikle yataklı ve
bakım hizmetlerinin yeterince kârlı olmaması, mevcut kurumların da ortadan
kaldırılması olasılığını toplumun ve bu alanda hizmet verenlerin gündemine
sokmuştur. (2011’de verilen karar uyarınca ruh sağlığı konusunda hizmet veren
yataklı tedavi kurumlarının da kapatılmasına karar verilmiştir.)
Sonuç olarak bu alanda da hem hizmete erişim ve yararlanmada, hem de erişilen
hizmetlerin niteliğinde ciddi hak ihlâlleri söz konusu olduğu söylenebilir.
249
Sağlık Hakkı
gerektiği gibi erişememe ve yararlanamama sonucunu doğurmakta, dolayısıyla bir
hak ihlâline maruz kalmaktadırlar. Ancak ihlâller bunlarla da sınırlı değildir: Söz
konusu hastalıklar bulaşıcı nitelikleri nedeniyle toplumun sağlam bireylerinin de
sağlıklarını ve sağlıklı yaşamalarını tehdit emektedir. Dolayısıyla devletin haklar
bağlamındaki “pozitif yükümlülüklerinden” birisi daha bu nedenle yerine
getirilmemiş olmaktadır.
250
Bu durumun sonucu olarak “şiddet” olgusu giderek çok daha sık, yaygın ve
yoğun yaşanan bir olgu haline gelmiştir. Ruhsal sorunlar sonucu insanlar kendilerine (intihar olayları), yakınlarına (aile içi şiddet), çevrelerine(kadına yönelik
şiddet) ve kendilerine hizmetle görevli sağlık personeline ve görevlilerine yönelik
ciddi ve aşırı şiddet uygulamakta, dolayısıyla en küçük şiddet gösterisi, giderek bir
şiddet sarmalına dönüşmekte, bunun olumsuz sonuçları da yine birey ve toplum
sağlığını etkilemektedir.
Bu noktada özellikle güvenlik başta olmak üzere kamu göreviyle yükümlü personelin içinde bulundukları ruhsal sorunlar göz ardı edilmekte, ancak sonuçları
toplumu doğrudan etkilemektedir.
8) Kanserler:
Gündelik yaşamda çeşitli biçimlerde maruz kalınan pek çok kanserojen madde,
yaşama tarzı, çevreden kaynaklanan nedenler, Çernobil Nükleer Santrali’nin
patlamasından sonra görülen nükleer radyasyon, sigara vb. alışkanlıklar tüm
dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kanserli hastaların sayısında bir artışa neden
olmuştur.
Her ne kadar Sağlık Bakanlığı, ellerinde geçmişe dair sağlıklı veri bulunmadığı
gerekçesiyle bu artışı gösteremediklerinden hareketle bu gerçeği resmi olarak ifade
etmese de, kanser olgularındaki artış herkesin yaşadığı, bildiği somut bir gerçekliktir.
Artan hasta sayısına koşut olarak sunulan hizmette, özellikle tedavi, bakım ve
destek noktasında bir hizmet eksiği, açığı olduğu yine herkesçe gözlenmektedir.
Tanı ve tedavi maliyetlerinin yüksekliği ise sorunun çözümünü
olanaksızlaştırmaktadır. Bu hastalıklara maruz kalanların yaşamları genellikle
maddi ve manevi pek çok kayıplar sonlanmaktadır. Tanı tedavi sürecindeki pek
çok hak ihlâli ise bu alışıldık sonuçla “görünmez” hale gelmektedir.
9) Diş Hastalıkları/Sorunları
Gerek koruyucu, gerekse tanı ve tedaviye yönelik sağlık hizmetleri içinde “ağız
ve diş hastalıkları” en çok ihmâl edilmiş, en az hizmet sunulan alanlardan birisi
olagelmiştir. Bu toplumda yaşayan hemen herkes bu yöndeki sorunlarını sorunları
dayanılmaz ve acil duruma gelince çözmeye yönelmiştir.
Oysa ağız ve diş sorunları hem başka hastalıkların ortaya çıkmasının asıl nedeni,
hem de hastalık oluşmadan gerekli bakım ve kontroller yapıldığında sağlık
açısından pek çok olumsuzluktan korunmanın da fırsat ve olanağıdır. Sağlık organizasyonu, önce diş hekimlerinin sayıca azlığı nedeniyle, ama sonra da
“ticarileşmeye en uygun” alan olduğu için bu durumu göz ardı etmişlerdir. Şimdi
ise Sağlıkta Dönüşüm Programı bu konuya toplumun sağlığı ve sağlıklılığı
açısından da değil de yine “para kazanma”nın bir aracı olarak görerek
yaklaşmaktadır.
Ne yazık ki sağlık hakkı mücadelesi içinde de en az dile getirilen bu konuda
toplum da bilgisiz ve bilinçsizdir. Diş sorunlarının yalnızca çocukluk ve yaşlılık
döneminin sorunları olmadığının farkına varılmalı, konu salt birey sağlığı açısından
değil toplum sağlığı açısından da değerlendirilmelidir.
10) Doku ve Organ Nakli
Sağlık hakkı ve Hasta Hakları konusunda hem özel bir öneme sahip, hem de çok
Özellikle akademik çevreler başta olmak üzere konuyla yakından ilgili uzmanlar,
bu konudaki sorunları çok doğru olarak ortaya koymaktadırlar. Ancak konu yine
ilgili haftalar ve özel günler dışında toplumun ve kamuoyunun gündemine
taşın(a)mamaktadır.
11) Madde ve İlaç Bağımlılığı
Sigara alınan tüm idari ve yasal önlemlere karşın genç nüfus ve özellikle
kadınlarda bağımlılığı giderek artan ve ciddi sağlık sorunları yaratan konuların
başında gelmektedir.
Bu noktada basamaklı sağlık hizmetinin, özellikle de koruyucu sağlık hizmetlerindeki eksikliklerin rolü ve önemi büyüktür. Sigarayı yalnızca gelir getirici bir
tüketim nesnesi olarak gören, sigarayla mücadeleyi de benzer olarak salt yarattığı
sağlık sorunlarının çözümü için gerekli giderlerin azaltılması açısından bakan bir
yaklaşımın bu konu gerçekten bir sağlık hizmeti sunması olanaklı değildir. Bireylerin ve toplumun eğitim ve bilinçlenmesi süreci, toplu bir süreçtir. Sigara ile mücadele edenlerin, insanın ve toplumun zarar gördüğü başka konulardaki
yaptıklarıyla koşut olmalıdır. Tersi ne inandırıcı olur, ne de bir tutum değişikliğini
yaratacak bir sonuç verir.
Geniş toplum kesimlerinin doğrudan sağlıkları bağlamında bile zarar görecekleri
uygulamaları kendi çıkarına görerek yerine getirenlerin, sigara konusundaki
zararları anlatma konusunda inandırıcı ve başarılı olmaları olanaklı değildir.
Benzer biçimde yeğlenen ekonomik politikalar da büyük ölçüde kayıt dışı ekonomiden beslenmektedir. Kayıt dışı ekonomiyi yaratan temel unsurlardan birisi ise
uyuşturucu ve sigara kaçakçılığıdır. Kayıt dışı ekonomisi, kayıt içinin neredeyse
iki katına çıktığı ülkemizde, bu sorun sanki başka ülkelerin insanlarının yaşadığı
bir sorun gibi gösterilse de aslında boyutları itibariyle ülke içinde de büyük bir
nüfus kesiminin yaşadığı sağlık sorunlarından birisidir.
12) Kazalar
Sağlık hizmetinden gerektiği şekilde, etkin biçimde ve herkese eşit olarak
sunulup sunulmadığını gösteren ölçütlerden birisi de her türden kazalardır. Ancak
kazalar aslında sağlığı koruyucu hizmetlerin de etkinliğini gösterir. Özellikle iş
kazaları bu konuda en önemli göstergelerden birisidir. Çünkü sağlık hizmetleri
içinde özel olarak tanımlanmış, düzenlenmiş ve sözde denetimin söz konusu olduğu
bir alandır. Ancak ülkemiz bu konuda dünya ve OECD ülkeleri içinde birinciliği
hemen her yıl kimseye kaptırmamaktadır.
Benzer biçimde trafik kazaları de idari sorumluluk ve toplum güvenliği
konusunda bir diğer önemli göstergedir. Bu noktada da gelişmiş ülkelere “fark atan”
bir düzeye sahibiz. Tüm bu gerçekleşe karşın, genellikle kaza sonrası müdahale
konusundaki eksikler daha fazla öne çıkan, konuşulan, tartışılan bir noktadır.
13) Genetik Sorunlar ve Hastalıklar
Eğitim eksikliği, inançlar, gelenekler ve alışkanlıklar nedeniyle ülkemizde akraba
içi evlilikleri ve yine koruyucu ve önleyici sağlık bakım ve hizmetinin gerektiği
gibi olmaması, dolayısıyla gebelik süreçlerinin takibindeki yetersizlikler, sonu-
251
Sağlık Hakkı
sayıda hak ihlâlinin yaşandığı doku ve organ nakli konusuna yönelik olarak da
yeğlenen sağlık hizmet organizasyonu ve Sağlıkta Dönüşüm Programı bir çözüm
getirememiştir.
252
cunda çoğu çeşitli sakatlıklar yaratan çeşitli genetik hastalıkları ortaya
çıkarmaktadır.
Genetik hastalığa bağlı engellilerin çoğu okulda yaşadıkları sorunlar yüzünden
okuma-yazma öğrenememekte, ya da okulda yaşadıkları problemler nedeniyle
okulu bırakmak zorunda kalmakta, bu da çevrelerine ve ailelerine bağımlılıklarını
artırmaktadır. Bu hastaların ve yakınlarının gereksindikleri hizmetlerin gerektiği
gibi yerine getirilmemesi de bu durumdaki kişilerin ve yakınlarının sağlık hakkı
ve hasta hakları ihlâllerine yol açmaktadır.
14) Yaşlılara, engellilere ve dezavantajlı gruplara yönelik hizmetler/destekleyici bakım hizmetlerindeki sorunlar
Herhangi bir hakkın bir toplumda gerçekten varolup olmadığı, o hakkın gereklerinden yararlanması gereken, en zorda, en güçsüz ve o hizmete en çok gereksinim
duyan kesimlerin bunlara ulaşıp ulaşamadıklarına bakılarak anlaşılır.
Sağlık hizmetleri bir bütündür ve yalnız yaygınlığı değil, sürekliliği de gerektirir.
Yaşlılara, dezavantajlı gruplara ve özellikle de engellilere yönelik sağlık hizmetlerinin gerektiği gibi sağlanıp sağlanmaması bu bakımdan önemli sağlık
göstergelerinden birisidir. Bu tür hizmetleri aslında aynı zamanda dayanışma
boyutu da olmasına karşın, mevcut yaklaşımda sadece bir “bedel ödeyip satın
almak” olarak görülmektedir; bu bakış açısı ise, ne yazık ki talebin büyüklüğü nedeniyle bu hizmetleri tüm gereksinenlere sağlayamamaktadır.
15) Cezaevlerindeki olumsuz koşullar ve sağlığa yönelik etkileri:
Sağlık hizmetleri sunumunun en zor, dolayısıyla en sorunlu olduğu alanlardan
birisi de ceza ve tutukevleridir. Kapasitesinin neredeyse %50 daha fazlasının
bulunduğu bu mekanlarda, herkes için toplu ve bir arada yaşamanın sağlık
açısından doğurduğu sorunlar da dahil, yaşanan ve gereksinilen tüm sağlık hizmeti
talebinin (koruyucu, önleyici, destekleyici, tani ve tedavi ile rehabilitasyona yönelik
sağlık hizmetlerinin tümü) etkin bir şekilde sunulmadığı yetkililerce bile belirtilmektedir. Şimdi hizmet olarak sağlık bakanlığına bağlı toplum sağlığı merkezlerinin uhdesine bırakılan ve görevlendirilmek için bir de gönüllülüğün arandığı
hizmet sunum organizasyonu yanlış, eksik ve yetersiz dolayısıyla sorunludur. Çoğu
doğrulanmaya muhtaç, elde mevcut veriler bile sorunun büyüklüğü ve yaygınlığını
ortaya koymaktadır. Bu ülkede cezaevleri, eğer ölü olarak çıkılamamışsa, hasta ve
sakat üretim merkezleri gibi bir işleve sahiptir. Başta burada olanların yakınları
olmak üzere, özellikle yaşananları yakından izleyen insan hakları örgütlerinin de
açıklıkla ortaya koyduğu bu durum elbirliği ile çözülmesi gereken çok önemli
sorunlardan birisidir.
Yerine Getirme Yükümlülüğü ile ilgili olan hak ihlâlleri:
Sağlık hizmetine ulaşma ve yararlanma hakkı
Bu hak ile ilgili olarak öncelikle şu anda topluma sunulmuş olan “sağlık hizmet
organizasyonu”ndan söz etmek gerekir.
Bu organizasyonla bağlantılı olarak yapılacak genel değerlendirmede “hizmetin
sorumluları, sağlığın finansmanı ve denetleyicilerle ilgili düzenlemeler”
bakımından geçen dönemde başlatılan uygulamaların devam ettiği, bunların hizmetle ilgili “yeni sınırlılıklar, kısıtlamalar” getirdiği, sonuçta buna bağlı olarak
hizmete ulaşamayan bir kesiminin varlığını gündeme getirdiği söylenmelidir.
Yine bu hizmet sırasında yararlanılan çeşitli hizmetler ve hizmetin gerektirdiği
çeşitli araç ve gereç SGK güvencesi ve kapsamı dışındadır.
Tüm bu düzenlemeler ve durumlar hizmetten yararlanmak için bir karşılık/bedel
ödeme koşulunu getirdiği için “sağlık hizmetlerine ulaşma ve yararlanma hakkı”nın
ihlâli sonucunu doğurmaktadır.
Diğer yandan mevcut koşullarda sağlık güvencesi kapsamı içinde olmak da kolay
değildir. Öncelikle kayıt dışı ekonomi ve istihdam ödenmesi gereken primlerin
zamanında, tam ve doğru ödenmemesi sonucunu doğurmaktadır. Herhangi bir
ödeme aksaması durumunda hizmete erişim engellenmekte, ancak bedelin tümünü
ve düzenli ödeme koşuluyla gerçekleşmektedir.4 İçinde bulunduğumuz dönemde
süreklilik haline gelen ekonomik kriz, üretimle ilgili sorunlar, özellikle kırsal kesimde ve tarım-hayvancılıkla geçinen, eskiden Bağ-kur kapsamında olup şimdi
SGK’ya geçenlerin hem geçmiş prim borçlarını ödememeleri, ve hem de yeni primlerini zamanında ödeyememeleri nedeniyle yine kapsam içinde oldukları halde
hizmete ulaşamamaları sonucunu doğurmaktadır.
Gelir dağılımındaki eşitsizliğin, dolayısıyla açlık ve yoksulluk sınırındaki kesimlerin sayısının büyüklüğü nedeniyle bu kesim için şimdilik ve geçici çözüm
olarak getirilen “yeşil kart” uygulaması da başvuru başına ödeme ve katkı payı
zorunluluğu gibi nedenlerle yine hizmete erişimi engellemektedir. Bu konuda daha
önceden olduğu gibi bu dönemde de ciddi sıkıntılar yoğun bir şekilde yaşanmakta,
ne yazık ki çoğu zaman çözüm bulunamamaktadır.
Sağlık hizmetine erişim ve yararlanma açısından sosyal güvence ve kullanma,
2) Bu ödeme nakit ve peşin olarak kişi hizmet sırasında verilen reçetede yer alan ilaçları
almak üzere herhangi bir eczaneye başvurduğu sırada peşin olarak tahsil edilmektedir. Eğer
reçetede yazılı olan ilacın bedeli ödeyeceği hizmet başına yapılan ödeme ile kendine düzen
katkı payından daha düşük ise haklı olarak bu ödemeyi yapmamak istemekte, ancak o koşulda
da kendisine doğan borç, bir sonraki başvurusunda ödeyeceğinin üzerine eklenerek toptan
tahsil edilmektedir. Bu da hizmetten yararlanmayı ertelemeye ya da hiç başvurmama veya
tümüyle ücretli başvuruda bulunma sonucunu doğurmaktadır.
3) 2011 içinde arttırılmıştır.
4) Kayıt dışı olmayan istihdam uygulamalarında bile çoğu zaman sigortalama aylık ya da
yıllık toplam prim sayısından bir gün eksik olarak yapılmaktadır. Bu işvereni kıdem tazminatı
ödememek için bulduğu bir çözümdür. Ama bu uygulama çoğunlukla eksik ödeme nedeniyle
SGK güvencesinden yararlanamama sonucunu doğurmaktadır. Öte kayıt içi olarak çalışanlar
sık sık işten çıkarılma uygulamasına maruz kalmaktadır. Bu koşulda da daha önce bir yıl tam
prim ödemesi olanların 3 ay süreyle sağlık güvencesi sürmekte sonrasında kesilmektedir. Bu
durum yalnız bazı kronik hastalıklar ile meslek hastalıkları için söz konusu değildir. O koşulda
da kullanma bedeli ve katkı payı ödemesi yapacak ekonomik gücü olmayanlar yine güvenceden yararlanamamaktadırlar. Kapsam dışı olunduğunda da onun üzerine kayıtlı aile bireyleri
de güvence kapsamından çıkarılmaktadır.
253
Sağlık Hakkı
Yeğlenen modelde, hizmetten yararlanacak olması düşünülen herkesin
gereksineceği sağlık hizmeti için bir “ön ödeme” (sigorta primi) yapması, hem de
hizmetten yararlandığı sırasında başvuru başına “sabit bir ödeme(kullanma bedeli)”de bulunması;2 hem de bu başvuru sonucunda sağlığı için gerekli olan
yararlanacağı mal ve hizmetler varsa bunlar için de ayrıca ve değişen oranlarda bir
“katkı payı” 3 ödemesi gerekli kılınmaktadır.
254
katkı ve katılım payı dışında da ek kaynakların varlığını gerekli kılmaktadır.
Hizmeti sunan kurumların dağılımındaki eşitsizliğe bağlı olarak hizmetin verildiği
yere hizmetten yararlanacak olanların ve ona yardımcı olanların fiziksel ulaşımı;
sağlık güvencesi kapsamı içinde olmayan tedavi araç ve gerecin varlığı, bunların
SGK’nın harcamalarındaki artışa ve gelir gider dengesine bağlı olarak, hemen her
geçen gün ve dönemde sayıca, sürece ve çeşit olarak çoğalması; bireye yönelik
sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetlerin (gebelik, doğum, aşılama vb.) hemen
hemen tümüyle kapsam dışında olması; tüm bunların ödenmesi ya da ödenmemesine ilişkin “ölçütlerdeki muğlaklıklar”, “değişiklikler” ve “farklı tutumlar”; bunlar
için gerekli kaynakları karşılayamayanlar için gerekli destek, dayanışma ve yardım
sistemlerinin olmayışı; sağlık hizmetlerine ulaşabilen ve etkin yararlanabilen kesimlerin oranını düşürmekte, bu da yine sağlık hizmetine erişim ve yararlanma
hakkının ihlâli sonucunu doğurmaktadır.
Tüm bunlar göz önüne alındığında, yararlanılan sağlık hizmetin finansmanı için
getirilen genel sağlık sigortasından yurttaşların belirli bir kesimi dışında olanların
sağlık hizmetine erişimi engellediği söylenebilir.
1) Sağlık hizmet organizasyonundan kaynaklanan durumlar
a) Anadilde hizmet sunulmaması
Yabancı hekim çalıştırma tartışmaları yapıldığı sırada bu hekimlerde aranılan
temel niteliğin “Türkçe bilmesi” olacağı resmi ağızlardan dile getirilerek ana dilde
sağlık hizmetinin gereği ortaya konulurken, ülkenin dörtte birinin bu nitelikte
hizmet almaması kabul edilemez.
Bunun ötesinde sağlık hizmet sunumunda bu durumun göz ardı edilmesi en temel
hak ihlâllerinden birisidir. Bunun sonucunda ortaya çıkan olumsuzluklar da başta
sağlık alanının meslek örgütleri olmak üzere, olaylara ve sorunlara hak temelli
bakan tüm özgürlükçü ve demokratik çevreler tarafından dile getirilmektedir.
Bu yönde hizmet veren kimi yerel kurumlara yönelik eleştiri ve yaptırımlar ise
bu ihlâllerin boyutunu büyütmektedir. Konuyla ilgili raporun hazırlandığı dönemde
bu temayı ele alan bir toplantının gerçekleştirilmesi, kimi ülkelerdeki olumlu örneklerinin dile getirilmesi ve kamuoyunun bu konuda tartışmaya başlaması söz
edilmesi gereken önemli noktalar arasındadır.
b) Aile Hekimliği Uygulaması
Sağlıkta dönüşüm programı temel sağlık hizmetleri konusunda hizmet modeli
olarak “Aile hekimliği” uygulamasını yeğledi. Aile hekimliği öncelikle sağlık
hizmetini, sağlığın tüm gereksinimlerini karşılayacak, “çok yönlü hizmet” koşul
ve olanağını ortadan kaldırarak yalnızca “hastalıkların tanı ve tedavisini sağlayan”
tedavi edici hekimlik biçimine çevirdi. Bu tercih sağlık hizmetinin tümünün
insanların ve toplumun “sağlığı ve sağlıklılığı yerine hastalıkla uğraşma”ya
zorlanması anlamına geldi.
Uygulama bazı hekimlerin istifalarına da yol açarak, bir hizmet açığı doğmasına
yol açtı. Ayrıca modelin uygulanabilmesi için “gerekli ve yeterli koşulların”
oluşturulması sağlanmadan, üstelik de sağlık çalışanlarına bir dayatma ile
uygulanması, sağlık hakkının gereklerinin gerçekleşmesinde önemli rol oynayan
bir unsur oldu.
Bu model ile birinci basamak “muayenede verilen hizmetler” olarak kabul
edilmiş, dolayısıyla da tüm boyut ve uygulamalarıyla “özelleştirilmiş” oldu. Benzer
Başta sağlık çalışanlarının sendikal ve mesleki örgütleri olmak üzere bu modelin
yanlışlığının farkında olan tüm kesimler “AKP hükümetinin sağlık hizmetlerinin
özelleştirilmesinde önemli bir adım” veya “hekimlik mesleğinin niteliği yok
sayılarak, bir tür esnaflığa dönüştürüldüğü” şeklindeki değerlendirmelerle bu
modele yönelik itirazlarını yıl boyunca her yolla dile getirdiler. Bunların önemli
bir bölümü de kamuoyuna yansıdı.
c) Sağlık Hizmeti ve Çeşitli Unsurlarının Özelleştirilmesi:
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın en temel unsuru olan sağlık hizmetiyle, onu
oluşturan çeşitli ve uygulama sırasında gereken çeşitli yan hizmetlerin
özelleştirilmesi hizmetin “ticarileşmesi”nin temel nedenlerinden birisidir.
Bu durum aslında genel maliyeti büyüten, ayrılan kaynakların içinde doğrudan
sağlığa ve hastaya yansıyan bölümünün küçülmesine neden olmaktadır. Diğer yandan bu tür hizmetlerin sunumu sırasında tümüyle ticari kurallar belirleyici olduğu
için sağlık hizmeti, hizmet niteliği olarak da dönüşmüş olmaktadır.
Sonuçta sunulan hizmetin sağlıkla ilgili bileşenleri ve bu bölüm hizmetleri verenlerle, diğerleri arasında olması gereken işbirliği bir çatışmaya dönüşmektedir.
Bunun sağlık ortamında neden olduğu “olumsuzluklar ve zorlamalar” ister istemez
hastaya ve verilen hizmete de yansımaktadır. Üstelik söz konusu özelleştirmelerde
gerekli kaynakların ve olanakların büyük bölümü kamu tarafından sağlanmakta,
bu noktada iş basında olanlar ya da aracılar, çeşitli biçimlerde bu özelleştirme
uygulamalarından çıkar elde etmekte, “nasiplenmekte”, bunların sağlanması
sırasında da çeşitli suiistimaller gerçekleşmektedir.
Raporun kapsamı içinde olan dönemden bu güne kadar henüz gerçekleşmese de
kamu sağlık kurumlarının tümüyle “özel kurum” niteliğine dönüştürecek olan
“Kamu Hastane Birlikleri” yasalaşması ve oluşumu noktadaki en önemli
aşamalardan birisi olacaktır. Bu gerçekleştiğinde kamu kurumlarında çalışan ve iş
güvencesine sahip tüm sağlık çalışanları, sözleşmeli çalışma zorunda kalacaktır.
Sağlık çalışanlarının Sağlık Bakanlığı ile organik bağlarının koparılması sağlık
çalışanlarının özlük haklarını yitirmelerine dolayısıyla hak ihlâllerine yol açacak,
bu ise sağlık hizmetlerinin kamusal niteliğini tümüyle ortadan kaldıracaktır. Bu ise
sağlık hizmetini ancak bedelini ödeyebilenin yararlandığı bir “özel” hizmete
dönüştürecektir.
Ayrıca bu kurumlardan hizmet alan hastalar, şimdiye kadar gerçekleşen kimi
örneklerde görüldüğü üzere, eğer ekonomik olanakları ve sosyal güvenceleri yetersiz ise bu kurumlardan hizmet alamaz hale gelecektir.
d) Muayenehaneler, Özel Hekimlik ve Tıp Uygulamaları:
Aile hekimliği modeliyle birinci basamak tümüyle bir “muayenehanecilik
uygulaması” haline gelmiş olmasına karşın, hekimlerin elinden bir pazarlık
olanağını almak açısından hükümet için önemli hale geldi ve sadece kendi özel
muayenehanesinde hizmet üreten hekimlerin bu hizmetlerini vermeleriyle ilgili getirilen çeşitli zorlamalar ve sınırlayıcı düzenlemeler gerçekleştirildi.
Diğer yandan özel sağlık kurumlarında yine ücretli olarak çalışan hekimlere
255
Sağlık Hakkı
olarak bu uygulama aynı zamanda sağlığın “toplumsal bir olgu” olmasını
yadsınması ve tümüyle “bireysel” bir sorun olarak kabul edilmesi anlamına geliyordu.
256
yönelik sınırlamalar ve zorlamalar da bir yandan alanda yaşanan etik dışı uygulamalara zemin yaratırken bir yandan da hekimlerin hizmet ve uygulamalarında zorluklar ve hoşnutsuzluklar yarattı.
Konuyla ilgili olarak bir basın açıklaması yapan İstanbul Tabip Odası Başkanı
Taner Gören özel sağlık sektöründe “kriz, maliyet ve yatırım sorunları” gibi bahanelerle hekim ücretlerinin yüzde 10-30 oranlarında azaltıldığını da belirterek ve
hekimlerin ruhsal ve bedensel sıkıntılar çektiğini söylemektedir.
Onun da söz konusu açıklamada açıkça belirttiği gibi “ücretini alamayan, izin
kullanamayan ve kendini asgari düzeyde güvende hissetmeyen bir hekimin
vereceği sağlık hizmetinin niteliğinin de etkilenmesi kaçınılmaz olmaktadır. İş
huzuru olmayan bir kuruluşun verdiği hizmetin halkın sağlık hakkına etkisi önemsenmesi gereken bir sorundur.”(5 Ekim)
e) Sağlık Hizmetinin Paralı Hale Gelmesi
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun kapsamında olan kişiler, kurumun bedelini ödediği
hizmetlere erişmek ve yararlanmak için bile katkı ve katılım payı olarak bir ek
bedel ödemektedir. Tamamlayıcı sigorta ile bu bedellerin sürekli ve düzenli hale
getirilmesine yönelik çabaların sürdüğü günümüzde, sağlık hizmetine gereksinim
duyan insanlar giderek çok daha yüksek oranlarda bedel ödeyerek hizmete
ulaşmaktadır.
Bu bedelleri ödemeyenler ise ölüm dahil çeşitli sakatlıklarla ve hastalıklarla baş
başa kalmaktadır. Raporun kapsadığı 2010 yılı içinde buna ilişkin örnekler medya
aracılığıyla kamuoyunun gündemine taşınmıştır.
f) Ödeme sistemlerindeki sorunlar
SGK uygulamasının sürebilmesi için sağlık hizmetiyle ilgili her türlü işlem ve
müdahalenin gerçekleşebilmesi için, kapsam içinde olup olmadığının anlaşılmasına
yönelik olarak bir “ön kontrol” işlemi yapılması gerekmektedir. Bunun için elektronik ortamda “provizyon sistemi” adı verilen bir sistem uygulamaya konulmuştur.
Söz konusu sistemin merkezi programının ve iletişim ve uçlardaki çeşitli sorunlarla,
sürekli değişen uygulama talimatları yüzünden bir çok olumsuzluk yaşanmakta,
bunun sonucu ise hizmet gereksinimi içinde olanların hizmetlerden
yararlanamaması olmaktadır.
Özellikle ilaç ve fatura ödeme aşamalarında gündeme gelen bu sorunlar yüzünden hastalar, yaşadıkları pek çok hak ihlâli ve mağduriyete ek olumsuzluklar
yaşamaktadır. Bu aksaklıklardan mağdur olan bir diğer kesim ise hizmeti sunanlar
olmaktadır. Çünkü söz konusu kayıtlar tutulamadığı ya da kontrol işlemleri
yapılamadığı için hizmet verememektedirler, bu da hasta, hasta yakını ile sağlık
çalışanları arasındaki çatışmalara davetiye çıkarmaktadır.
2) Sağlık kurumlarının durumlarından kaynaklanan hak ihlâlleri
a) Hizmet verecek kurumların yokluğu ve/veya eksikliği
Sağlıkta dönüşüm programının gereklerinden birisi sağlık hizmeti verecek
kurumların kendi kendilerine yeterli olmaları ve kendi kaynaklarını kendileri
sağlamalarıdır. Üstelik organizasyon ve sunum için bir gereksinimin olup olup
olmaması burada başat role sahip olmamaktadır.
i) Hizmet Birimlerinin Kapatılması: Sağlıkta Dönüşüm Programı gereksinimin
ve talebin olmasına bakmaksızın, yeterince geliri olmadığı ya da performansı düşük
olduğu için başta sosyal hastalıklarla uğraşan sağlık kurumları olmak üzere, yeterince gelir elde edemeyen tüm sağlık kurumlarını ya birleştirmekte, ya
dönüştürmekte, ya da tümüyle kapatmaktadır. Bu durum devletin sosyal niteliğini
zedeleyen ve ortadan kaldıran bir durum olmanın ötesinde sağlık hizmetine erişme
ve yararlanma hakkının ihlâli sonucunu doğurmaktadır. Bu konuda raporun
hazırlandığı dönemde kamuoyuna yansıyan çok sayıda örnek yaşanmıştır.
ii) Kapatmaya yönelik niyetler ve girişimler: Kamu Hastane Birlikleri
Tasarısı'nı yasalaştırarak hastaneleri tam bir işletme haline getirmeyi amaçlayan
hükümet fiilen kapatma işlemi uygulamasa da kapatmanın yaşandığı örneklere benzeyen gerekçelerle hizmet veren kamu kurumları kapatılmasını gündeme
getirmiştir. Bu sağlık kurumları kapatılma riski ve tehdidi ile karşı karşıya
bırakılmıştır. Dolayısıyla buralarda da hizmete ulaşma ve yararlanma hakkının ihlâline neden olurken, bu kurumlarda çalışan personelin de çalışma hakkı ve
güvencesi dahil, birçok hak ihlâline ve çalışma barışının bozulmasına neden
olmuştur.
iii) Kamu hastanelerinin mekansal sorunları ve zorlukları: Devletin asıl
olarak sağlık hizmetinin sunumundan çekilmesi ve kamuya ait sağlık kurumlarının
hem hizmeti sürdürmek için tüm gereksinimlerini karşılamak, hem de personeline
yeterince ödeme yaparak kazancını çoğaltmak zorunda kalmaları, hizmete ait temel
unsurlara kaynak ayırmalarını, özellikle de artan nüfusa ve hizmet talebine koşut
yatırımları gerçekleştirmelerini engellemektedir. Bunun sonucunda da yine hizmete
erişme ve yararlanma konusunda kimi hak ihlâlleri ve eksikler ortaya çıkmaktadır.
iv) Kamu hastanelerinin tıbbi koşul ve olanaklarındaki yetersizlikler: Tıpkı
hizmet verilen mekanlardaki yetersizlikler gibi, hizmetin verilmesi için gerekli olan
donanım ve alt yapıya dair eksiklikler de, kendi olanaklarıyla hizmet sürdüren kamu
kurumları için sıkça rastlanılan ve yetkililer tarafından da açıkça kabul edilen bir
durumdur. Ne var ki bu eksiklik ve yetersizlikler önceden fark edilmemekte ve
hesaplanmamakta, gereken önlemler alınmamakta, bu nedenle çeşitli hak ihlâlleri,
hastalıklar, sakatlıklar, hatta ölümler gözlenmektedir. Yaşanan bu örneklerde ise
sıklıkla asıl sorumlu olan yöneticilerden daha çok, o uygulamaları yapan sağlık
personeli sorumlu sayılmakta, suçlanmakta, hatta çeşitli yaptırımlara maruz
bırakılmaktadır. Bu görevlilerin zaman zaman da hizmet alan hasta ve yakınlarının
aşırı tepkilerine, hatta şiddetlerine maruz kaldıkları da gözlenmektedir.
v) Kamu kurumlarındaki kazalar/olumsuzluklar: Her gün daha fazla
ticarileşen sağlık hizmet sunumu, sağlık kurumlarında gelir-gider dengesini
sağlama zorunluluğunu gündeme getirmiş, gideri azaltmak amacıyla ucuz, niteliksiz, araç, gereç, personel kullanılmasını gerekli kılmış, bunların sonuçları doğudan
doğruya hasta ve yakınlarına yönelik hak ihlâllerine yol açmıştır. Yıl boyunca
yaşanan çok sayıda örnek kamuoyunun gündemine taşınmıştır.
257
Sağlık Hakkı
Sağlık alanındaki yatırımların neredeyse tümü piyasa mantığını önceleyen bir
bakış açısıyla yapılmaktadır. Kuşkusuz bu tercih başta sağlık hizmetine erişememe
ve yararlanamama gibi bazı hak ihlâlleri ve sorunlar doğurmakta ve vatandaşın bu
konudaki gereksinim ve talepleri kamuoyunda yankı bulmaktadır. Bu durum şu
uygulamalardan kaynaklanmaktadır:
258
b) Üniversitelerin ekonomik zorlukları:
Sağlıkta Dönüşüm Programı asıl olarak bilimsel bilgi üretimi ve eğitimi işlevine
sahip olması gereken, tıp fakültelerini de etkilemiştir. Günümüzde bu bilim
kurumları, kendi giderlerini kendileri kazanmak, bunun için de sağlık hizmeti üretmek zorundadır. Bunun hem bilimsel çalışmalara, hem eğitime hem de aslında bu
birimlerde sunulması gereken üst düzey sağlık hizmetlerini olumsuz etkilemiştir.
Asıl olarak para kazanmak sorunda olmak, bu kurumlarda da “ticari yaklaşımın”
egemen olması sonucunu doğurmuştur. Buna rekabet zorunluluğu da eklenince
birer bilim kurumu olmaktan çıkıp, neredeyse birinci basamak tanı tedavi hizmeti
sunan kurumlar haline getirilmiştir. Araştırma ve eğitimle uğraşması gerekenler de
salt hizmet üretmek zorunda kalmışlar, bu da hem eğitimin zayıflamasına yol
açmış, hem de bu kurumların niteliklerini zayıflatmıştır.
Diğer yandan özel sağlık kurumlarının, bu eğitim kurumlarında çalışan pek çok
öğretim üyesini, yüksek bedellerle istihdam etmeleri sonucunu doğurmuş, tam gün
yasasının da etkisiyle bu kurumlardaki nitelikli insan kaybı üst noktalara varmıştır.
Tüm bunların sonucunda ise bazı hizmetler verilemez, bazı tıbbi işlemler
öğrenilemez, bu konularda ki hizmet talepleri yanıtlanamaz olmuştur.
3) Sağlık hizmet gereksinimi ve talebinin çokluğu
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın doğrudan sonuçlarından birisi de koruyucu ve
önleyici sağlık hizmetlerinde ortaya çıkan eksiklikler oldu. Başta eşitsiz gelir
dağılımı olmak üzere, beslenme, barınma ve çevre sağlığı gibi sağlığı ve sağlıklılığı
sağlayan temel belirleyicilerdeki eksiklikler, zor koşullarda daha fazla olmak üzere,
özellikle dezavantajlı gruplar için artan bir hizmet gereksinimine yol açmaktadır.
Bunun belirli dönemlerde ve yerlerde, sunum kapasitesini aştığı zamanlarda da
hizmete erişimde ve yararlanmada hak ihlâlleri yaşanmaktadır. Bunlar çok sayıda
kişinin aynı anda sağlık kurumlarına başvurmalarına neden olmakta, bu sıradaki
birikme nedeniyle de çeşitli çatışmalar ve sorunlar gözlenmektedir.
4) Doktor ve sağlık personelinden kaynaklanan olumsuzluklar
a) Sağlık Çalışanlarının Çalışma Koşulları: Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın
en çok mağdur ettiği kesimlerin başında sağlık çalışanları gelmekteydi. Sağlık
çalışanlarına yönelik uygulamaların başında ise, giderek her bakımdan özelleşen
kamu sağlık kurumlarındaki “taşeron çalıştırma” uygulaması oldu. Bu tür çalışma
bir yandan sağlık çalışanlarının iş güvencesini ortadan kaldırırken, diğer yandan
eğitimsiz elemanlarla hizmet verme bakımından “hizmet açıkları”nın doğmasına
neden oluyordu. Bu tür çalışmaya zorlamaya karşı mücadele yanında, böyle
çalışanların haklarını aramak üzere çok küçük ölçekli bile olsa kimi direnişlerin
varlığı kamuoyuna yansıdı.
Sağlık çalışanlarının içinde başat rolde bulunan hekimlere yönelik olarak “tam
gün çalışma” zorunluluğu getirilmesi ve buna karşı verilen mücadeleler kamuoyunun gündemine yansıdı. “Tam gün” çalışma zorunluluğu nedeniyle kamudaki
görevlerinden ayrılıp “muayenehaneleri”nde çalışmayı seçen hekimlerin, kamuda
verdikleri hizmetlerde aksamalar ortaya çıktığı gözlendi.
Özellikle sürekli izlenmeyi gereken kronik hastalığı olanlar bakımından bu
durum, zaman zaman hizmete ulaşma ve yararlanmayı engellene bir hak ihlâline
dönüştüğü gibi, hekim seçme hakkı bağlamında da hem muayenehanelerde, hem
Ayrıca bu uygulamaya yönelik hizmeti verirken yaşanılan çeşitli “direniş” yöntemlerinden kaynaklanan gerginlikler de çeşitli olumsuz etkilenmelere yol açtı.
Bunun sonucunda hem hastalarla hekimler, hem de hekimlerle diğer sağlık
çalışanları arasında “çalışma barışını” bozan durumlar ortaya çıktı.
b) Personelin tayin ve nakilleri, personel yetersizliği: Özellikle güneydoğuda
olmak üzere çatışma ortamı nedeniyle hizmet verme koşul ve olanaklarının
olmadığı yerlere yeterince sağlık personeli gitmemiştir. Gönderilen personel de
aynı nedenlerle başa yerlere nakledilmiştir.
Ancak bundan daha fazla rastlanan bir başka durum da yine “yeterince
kazan(dır)madığı” için yeterli sağlık personeli istihdam edilememesi ya da sağlık
personelinin daha verimli kurumlara tayin ve nakilleri olmuştur. Serbest piyasanın
kuralları gereği hizmet talebinin, hizmet için gerekli kaynağı sağlamadığı yerlerde
de hizmet kurumları mevcut olmasına karşın buralarda sağlık peroneli istihdamı
yapılamamış bu da hizmete ulaşma ve yararlanma bakımından hak ihlâllerine yol
açmıştır.
c) Sağlık Çalışanlarının Boykot ve grevleri: Sağlık hizmetlerinin organizasyonundan kaynaklanan sorunlar başta olmak üzere çalışma koşulları ve özlük
haklarını alamadıkları ya da çeşitli baskılara ve hatta şiddete maruz kaldıkları için
sağlık çalışanları haklarını elde etmek ve direnme amaçlı olarak, acil hizmetler
dışında bir kez “tam gün” olmak üzere, eylemlilik sürecinde düzenli verdikleri
hizmetleri vermemişlerdir. Bu eylem ve direnişlere zaman zaman hasta ve yakınları
destek verseler de sağlık hizmetine ulaşma ve yararlanma hakkının gerekleri bu
süreçlerde yerine getirilmemiştir.
d) Etik Dışı Uygulamalar: Sağlık hizmetinin ticarileşmesi ve sunuluş şekli,
başta daha çok kazanç elde etmek üzere, çeşitli nedenlerle sık olarak etik dışı
uygulamaları da gündeme getirmektedir. Bunların önemli bölümü özel sağlık
kuruluşlarıyla, kimi hizmetleri özelleştirilen kamu sağlık kurumlarında gözlenmektedir. Yine önemli bölümü hizmetin organizasyonu sırasında yaşanmakta, bunların
hizmet alanlara yönelik olumsuz yansımaları gözlenmektedir.
Görevli sağlık personelinin etik dışı uygulamaları ise doğrudan hizmetten
yararlananların haklarını ihlâl etmekte ve çeşitli mağduriyetlere yol açmaktadır.
Bunların çoğu herkes tarafından bilinmekle birlikte, gerek başvuru süreçleri,
gerekse hizmetin kontrol ve denetimindeki isteksizlikler, özensizlikler ve hatalar
nedeniyle, bu uygulamaları gerçekleştirenlere yönelik yaptırımlar gündeme
gelmemektedir.
Bu etik dışı uygulamalar sıklıklar “rüşvet, haksız kazanç, suistimal” şeklinde
gündeme gelmektedir. Başbakanlık Etik Kurulu’nun yaptığı bir araştırmada hekimlerin yüzde 69’unun “kazanç elde ediş biçimlerinde etik dışı yanlar olduğunu”
düşündüğü ortaya çıkmıştır. Bu araştırma Türkiye’de sağlığın ne kadar
ticarileştiğini hekimlerin dilinden çarpıcı bir şekilde ortaya koymuştur. Rapora göre
ayrıca hekimlerin ve hemşirelerin yüzde 11’i, hasta ve yakınlarının ise yüzde 14’ü
‘bıçak parası’nı ‘hekimlik hakkı’ olarak görmektedir. Hekimlerin üçte biri bilerek
veya farkında olmadan hastalara farklı muamele yapmış olabileceklerini
düşünmektedirler.
Aslında bunun temel nedenlerinden birisi “performans” adı verilen uygulamadır.
259
Sağlık Hakkı
de kamu kuruluşlarından hizmet alan hastalar bakımından hak ihlâllerinin söz
konusu olduğu bir durum yarattı.
260
Bu uygulamada, verilen her hizmetin karşılığında, hizmeti sunanlar ek gelir elde
etmektedirler. Bu noktada “gereksiz” (endikasyonsuz) işlem ve uygulamaların çok
arttığı bir çok yolla ve kıyaslamayla ortaya konulmuştur. Ödemeyi yapan kurumlar
bu durumu, son ödeme noktasındaki “kesintiler” yoluyla kendince çözümlediği
için konunun üzerine nadiren gitmektedir.
Yalnızca bir “yakınma, sızlanma” biçiminde görünür olan bu uygulamaların en
büyük olumsuz sonucu, sağlık hizmeti için yapılan harcamaların büyümesi
olmaktadır. Kuşkusuz bu harcamalar yine bireylerden ve toplumun ortak
kaynaklarından karşılanmaktadır.
e) Tıbbi Kötü Uygulama (Malpraktis) ve İhmal: Tıpkı etik dışı uygulamalar
gibi tıbbi kötü uygulama (malpractis) örnekleri de ticarileşen bir sağlık hizmet
uygulamasında sık karşılaşılan durumlar arasındadır. Bunun en başta gelen nedeni,
daha çok kazanmak amacıyla yapılan işlemler, dolayısıyla tıbbi girişim(müdahale)
sayısının artmasıdır.
Bunların endikasyonsuz yapılmaları da aslında bir malpraktis örneği olmakla
birlikte bu noktada ne farkındalık, ne de bu farkındalığın sonucu bir talep,
dolayısıyla bir inceleme ve sonucunda yaptırım vardır.
Yine ticarileşmiş sağlık sistemi yeterince gelir elde edilemeyeceği durumlarda
çeşitli ihmâllerin gündeme gelmesine ve/veya uygulamadaki dikkâtsizlik ve özensizliklere de zemin yaratmaktadır. Bunların tümü değişen derecede yaşamsal ve
bedensel zararlara, dolayısıyla mağduriyetlere yol açmaktadır.
Öte yandan tıp ve uzmanlık eğitimindeki yetersizlikler, özellikle yaptıkça
deneyim kazanılan uygulamaların, bunların yeterince yapılmaması nedeniyle, bilinmeden uygulanması sonucu, kötü uygulama örnekleri ortaya çıkmaktadır. Bu
uygulamaların uygulama sırasında ve sonrasında, bilimsel ölçütlere göre yapılmış,
etkin ve düzenli denetimleri yapılmadığı için görünür hale gelmemesi de konuyla
ilgili önemli sorunlar arasındadır.
Medyanın ilgisinin çok olması nedeniyle bu tür uygulamalara dair iddialar kamuoyuna hemen yansımaktadır. Bu durum kimi yanlış değerlendirmelere ve özellikle de hekimlere ve sağlık çalışanlarına yönelik olarak kinlenme ve buna bağlı
aşırı tepkilere de yol açmaktadır. Bunun yarattığı baskılar da rutin dışı davranışlara
yol açarak, bundan kaynaklanan başka malpraktis örnekleri de sıkça yaşanmaktadır.
Raporun kapsadığı dönemde bu konuda medya racılığıyla kamuoyuna yansıyan
kimi örnekler şu başlıklarda gözlenmektedir:
Yanlış, geç tanı:
•
İskenderun, FRA (1,5), hastane enfeksiyonu, ölüm, 24 Şubat;
•
Ardahan, ZG (3), enfeksiyon, gecikmiş müdahale, ölüm, 14 Nisan;
•
Ereğli, GK(24), kafa travması, gecikmiş müdahale, ölüm, 14 Haziran
•
Diyarbakır JÇ (7), bağırsak delinmesi, yanlış tanı, gecikmiş müdahale,
ölüm; 15 Temmuz;
•
Kuşadası, İzmir, GK (14), böbrek yetmezliği, yanlış ve geç tedavi, ölüm,
15 Ekim;
•
Kocaeli, EA (8), astım krizi, hastane tedavisi, çıkarılmasından bir gün sonra
yeni kriz sonucu ölüm, 17 Kasım;
•
Kırıkkale, BG (18), baş ağrısı, yapılan iğne sonucu felç, 7 Ocak;
•
İzmir, MY (65), kalp ritm bozukluğu, kalp pili takılması, psişik sorunlar, 29
Ocak ;
•
Bursa, EA (24), fazla kilo için kullanılan ilaç, kontrolsüz, hızlı ve aşırı
zayıflama, ölüm, 22 Nisan;
•
Mersin, HK (63), apandisit, dalak, safra kesesi ameliyatı sonrası ölüm, (daha
önce de soruşturma geçirdiği belirtilen Operatör Dr. E.A.'nın sürekli olarak
alkol aldığı iddiası var), 10 Haziran;
•
Kütahya, yeni doğum yapan 2 kadın ve 2 bebek, annelerin iğneleri stajyer
hemşirelerce bebeklere yapılmış, 29 Temmuz;
•
Küçükçekmece,İstanbul, S.K (3), trafik kazası ayak kırığı, alçı uygulaması,
kangren nedeniyle bacak amputasyonu, 10 Eylül;
İhmâl, özen eksikliği:
•
Adana, NL (30), doğacak çocuğunun genetik sakatılığı olduğunu
bildirmeyen, Op. Dr. Ö.K.S. aleyhinde “Meslek ve sanatta acemilik ve
tecrübesizlik, görevi ihmal ve savsaklama yolu ile sakat doğuma ve zarara
sebebiyet verme” iddiasıyla suç duyurusunda bulundu, 26 Ağustos;
•
Urfa, KA(1), yüksek ateş, yetersiz izlem, ölüm, 21 Eylül;
•
İstanbul, KCK (?) diyet programının 5’inci gününde kalp krizi, ölüm, 25
Ekim;
•
Adana, MAA (27), idrar yolu operasyonu, op. sonrası enfekisyon, ölüm, 19
Kasım;
•
İzmir, ÖS (27), yüksek ateş, aradarda 5 kez hastaneye başvuru, sonuncuda
ölüm, 6 Ağustos;
f) Kamu kurumlarında güvenlik görevlilerinin yaptığı kötü muameleler
Çok sayıda ve yoğun başvuru, yetersiz ve kötü çalışma koşulları ve ortamdan
kaynaklanan nedenler, taşeron tarafından çalıştırılma, eğitimsiz, niteliksiz, güvencesiz personel istihdamı, hızlı çalışma, çok sayıda işlem, istenen, beklenen sonuçların
sağlanamaması, vb. konular hasta, hasta yakını ve sağlık çalışanı, yardımcı sağlık
elemanı arasındaki ilişkilerin gergin olmasına neden olmakta bu da sıklıkla
çatışmalara neden olmaktadır.
Oranla daha az örnekte hasta ve yakınları bu karşılaştıkları muamelelere itiraz
ve isyan etmektedir. Daha sık karşılaşılanı ise başta yardımcı destek personeli ve
güvenlik görevlilerinin hasta ve yakınlarına yönelik kötü muamele ve davranışları
olmaktadır. Bu olaylarda sıklıkla şiddet kullanılmakta, sonuçta hasta ve yakınları
bir kez daha mağdur olmaktadır. Ayrıca güvenlik konusu da hastaların değil, kuru-
Sağlık Hakkı
Yanlış, hatalı uygulamalar:
261
262
mun güvenliği olarak algılanmaktadır. Bu noktada hasta ve yakınlarının mal ve can
güvenliklerinin olmadığına dair örnekler yaşanabilmektedir.
5) Yasal düzenlemelerin olumsuz etkileri:
Hizmetin olumsuzlukları, amir kanuni düzenlemelere uygun olmayan emir ve
genelgelerle, hizmetin nasıl yapılacağını ortaya koyan yönergelerle ilgili olarak,
bunlardan olumsuz etkilenen kişi ve kurumlar yasal başvuru süreçlerine
başvurmaktadırlar. Bunların sonucunda idare mahkemelerince sıklıkla “yürütmeyi
durdurma kararları” verilmektedir.
Bu kararlardan önce söz konusu uygulamalardan olumsuz etkilenen çok sayıda
kişi bulunmasının yanı sıra, kararlardan sonraki belirsizlik süreçlerinde de hizmette
kimi aksama ve eksiklikler gözlenmektedir.
6) İdari bürokrasinin baskı ve zorlamaları:
Daha önceden olduğu gibi sağlık alanındaki idareciler sıklıkla liyakât, bilgi ve
deneyimleri öncelenerek değil de iktidara yakınlıklarına göre makam ve mevki
sahibi olmaktadırlar.
Bu dönemde sağlıkta dönüşüm programı öz olarak “sağlıkta ticarileşme”yi
öncelediği için, idareciler de sıklıkla sağlık alanından değil, çoğu sağlığı bilmeyenlerden olmak üzere “ekonomi-iktisat-işletme” kökenlilerden seçilmeye
başlanmıştır. Bu yöneticiler, “kârlılığı” önceleyerek hizmeti sevk ve idare ettikleri
için sağlık hizmet sunumunu ciddi biçimde olumsuz etkilenmiştir.
Bu durum başta her kademedeki sağlık idarecileri olmak üzere, erki ve gücü fazla
olan yerel idareci ve güç odaklarından gelen baskı ve zorlamalara yol açmıştır. Bu
noktada “politik nedenli baskılar”dan da söz etmek özellikle gereklidir. Hak
talebinde bulunmak üzere örgütlenen sağlık çalışanları başta olmak üzere, politik
düşünceleri ya da çeşitli siyasi faaliyetleri olduğu gerekçesiyle çok sayıda sağlık
personeline yönelik baskılar gerçekleştirilmiştir. Gerek sağlık hizmetine ulaşma ve
yararlanma hakkının ihlâli, gerekse hizmete ulaştıktan sonra uygulama sırasındaki
çeşitli hakların ihlâline yol açan bu örnekler zamana zaman kamuoyuna da
yansımıştır.
a) Muayene uygulaması ve ortama müdahaleler: Halen yürürlükte bulunan,
insan haklarına aykırı bazı yasalar ve yaklaşımlar yanında, sağlık alanında
önceliğin “kâr”a yönelmesi hizmet sunulan ortama, hizmeti sunanlara ve hizmet
uygulamalarına yönelik kimi haksız ve hak ihlâllerine yol açan müdahaleleri gündeme getirmiştir. Bunlar da başta hizmetten etkin biçimde yararlanma hakkı olmak
üzere, mahremiyet, güvenlik, bilgilendirme, refakâtçi bulundurma, başvuru ve hak
talebi gibi çeşitli hasta haklarının ihlâllerine yol açmıştır.
b) Sağlık hizmetindeki yolsuzluklar: “Kâr”ın giderek tek belirleyici olduğu
sağlık hizmet sunumu sırasında, başka alanlarda olduğundan daha çok oranda yolsuzluklar da yaşanmaktadır. “Buzdağı”nın suyun üzerinde görünen bölümü kadarı
görünür olan bu yolsuzluklar da çeşitli biçimlerde, hem hizmet alanların, hem de
hizmet sunanlara yönelik hak ihlâllerini gündeme getirmektedir. Özellikle kârlılığı
çok yüksek olan kimi hizmetlerde her gün artan suiistimaller gözlenmekte, bunların
bazıları basına da yansımaktadır.
Bu noktada söz konusu örneklerin yaşanmasına kimi resmi görevlilerin doğrudan
ya da dolaylı olarak katıldıklarına dair bilgiler ve gözlemler bulunmaktadır. Ayrıca
sektörde bu tür suiistimallerin varlığının bilinmesi de özellikle özel sağlık
8) Acil müdahale, yardım ve bakım hizmetleri:
Sağlık hizmeti ve organizasyonunun en önemli bileşenlerinden birisi olan bu
alanda tüm çabalara karşın henüz yeterli ve etkin bir düzenlemelerden yoksun
bulunulmaktadır. En temel sorun bu alanda yetişmiş insan gücü eksikliğidir. Bunu
tamamlayan ikinci unsur ise sağlık hizmetini verenlerin bu konudaki bilgi ve
deneyim eksikleridir. Üçüncü temel unsur ise sağlık hizmet kurumlarının acil birimlerindeki yetersizlikleri, eksikleri ve dağılımdaki eşitsizlikleridir.
Ticarileşen sağlık hizmetlerinde bu hizmetin çok pahalı olması, çok hızlı bir
şekilde sunulması, karşılığının ise hizmeti kullanandan alınmaması sorunların en
temel nedenidir. Bu konuda getirilen çözümler kaynak yetersizliğini giderememektedir. Rapor dönemi boyunca çok sayıda olumsuzluk haber olarak kamuoyuna
yansımıştır.
9) Hastalar, yakınları ve hizmet alanların kötü davranış ve hizmete yönelik
suiistimalleri:
Sağlık ve sosyal güvencesi olmayan hastalar, gereksindikleri hizmetleri alabilmek
için çok ve değişik biçimlerde yöntemler kullanabilmektedirler. Başkasının yeşil
kartı, sağlık karnesi ile muayene ve onun üzerinden tanı tedavi hizmetlerinden
yararlanma teşebbüsleri en sık rastlanılan ancak sıklıkla görmezden gelinen örnekler arasındadır. Bu noktada haberlerde görülebileceği gibi uç örnekler de gözlenebilmektedir.
Bir diğer uygulama “sahte belge, evrak, rapor tanzimi” yoluyla kimi çıkarların
sağlanmasıdır. Bunlar genellikle daha komplike ve çok kişinin katıldığı işlemler
ve örnekler durumundadır.
En sık görülen kötü davranış örnekleri ise hasta ve yakınlarının, hekim ve sağlık
çalışanlarına yönelik olarak gerçekleştirdikleri şiddet uygulamalarıdır. Bu konuda
da çok sayıda örnek mevcuttur. Bunların olmaması için yanlış olarak güvenlik personelinin daha sert olması, davranması gibi şiddeti çoğaltan çözümlerin yeğlenmesi
de sağlık ortamlarındaki şiddeti artıran nedenler arasındadır.
Hekim meslek örgütleri şiddete dair değerlendirmelerinde, çok haklı ve yerinde
olarak hekimlere yönelik şiddet olaylarının tesadüf olmadığını, hükümetin yaptığı
düzenlemelerin hekimle hastayı çaresiz bırakıp karşı karşıya getirdiğini ileri sürüyorlar. Gerçekten de tümüyle “ticari bir faaliyet”e dönüşen ve “insani tüm
boyutları” her geçen gün ortadan kalkan sağlık hizmet sunumu sırasındaki memnuniyetsizlik, tarafları çatışma durumuna getirmektedir.
10) Adli Tıp Hizmetleri ve Tıbbi Raporlar
Adli tıp hizmeti aslında özü gereği bir sağlık hizmeti çeşidi ve uygulamasıdır.
Ülkemizde bu alandaki hizmet sistemi ve uygulamalar da sorunlu ve sıkıntılıdır.
Son dönemde bu tür hizmetler de kısmen de olsa “özelleştirme” kapsamına
alınmıştır. Yapılan hizmetler ancak bir karşılığı olduğu ve ödendiği oranda
sunulmaktadır.
Diğer yandan işlevi gereği özerk olması ve tüm çalışma ve kararlarında bilimin
263
Sağlık Hakkı
kuruluşlarına yönelik bazı baskıların uygulanmasına olanak tanımakta, bu bilgiler,
söz konusu kurumlar üzerinde adeta bir çeşit “Demokles’in kılıcı” görevini yapmakta ve bu alandaki kimi haksız ve hukuksuz düzenlemelerin yapılabilmesinin
de yolunu açmaktadır.
264
belirleyiciliği altında özgür olması gereken bı hizmet alanı ne yazık ki idari erkin
güdümünde, sevk ve yönlendirmesi altındadır. Gerek bir sağlık hizmeti türü olarak
hizmetten yararlanma, gerekse sağlık hizmeti sırasında yaşanan yanlış
uygulamaların kanıtlanması ve yaşanan mağduriyetlerin tazmini için başlatılan
başvuru mekanizmalarının işletilmesi için de zorunlu unsurlardan birisi olan bu adli
tıp alanındaki kurumlaşma ve onun faaliyet alanlarından birisi olan tıbbi raporlar
konusunda da daha eskiden beri yaşanan ciddi sorunlar bugün de sürmektedir.
Bu kurumların ve faaliyetlerinin aslında bir sağlık hizmeti ve uygulaması olduğu
gerçeğinin kabul edilmemesi, bağımsız olmaması, bilimin ve tıbbın gereklerine
uygun çalıştırılmaması, çeşitli gerekçelerle yapılan idari müdahaleler sonucu
yapılan yanlışların sonuçları yine hem bu alandaki hizmetlerden, hem de genel
olarak sağlık hizmetlerinden yararlanan yurttaşların hak ihlâllerine maruz
kalmalarına yol açmaktadır.
11) Başvuru Hakkı ve Tazminat Davaları:
Sağlık hizmetine erişim ve yararlanma sırasında ortaya çıkan hak ihlâlleriyle ilgili başvuru yol ve mekanizmalarının etkin kullanımı ve bunların iyi ve etkin
işletilmesi konularında çeşitli sorunlar bulunmaktadır. Sağlık kurumlarında hasta
hakları birimleri kurulması, şikayetlerin değerlendirilmesi süreçlerinde bazı
çalışmalar söz konusu olmasına karşın, bunların sonuçlarının hasta ve yakınları
lehine olmadığı, genellikle kurumu, kurum çalışanlarını koruduğu görülmektedir.
Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı’na son üç yıl içinde yapılan başvurularda
ilk sırayı sağlık ve hasta haklarıyla ilgili şikayetlerin alması da bunun
göstergelerinden birisi. Yapılan değerlendirmede, vatandaşların, doktor ve
hemşirelerin hastalara gerektiği kadar özenli davranmamasından ve yanlış tedaviden yakındığı gözleniyor.
Sağlık Bakanlığı’nın bu konuda yaptığı çalışmalarda yer alan verilere göre
2005'te 6 bin 103 olan şikâyet sayısı, 2006'da 12 bin 110, 2007'de 12 bin 789,
2008'de 14 bin 98, 2009'da ise 18 bin 625'e çıkmış. Şikâyet konuları açısından
2008-2009 yılları irdelendiğinde de, 2008 yılında yüzde 45 olan ‘hizmetten genel
olarak faydalanamama’ oranı 2009'da yüzde 44’e, ‘Saygınlık ve rahatlık görememe’ 2008'de yüzde 27 iken 2009'da yüzde 26’ya düşmüş. ‘Bilgilendirilmeme’
ile ilgili şikâyet oranı ise 2008 ve 2009 yıllarında yüzde 6 olmuş. 'Mahremiyete
uymama', 'başvurma ve dava edememe', 'güvenliğin sağlanamaması', 'aydınlatarak
rıza alınmaması' ve 'sağlık kuruluşunu seçememe başlıklı şikâyetlerde 2008-2009
yılları arasındaki oran yüzde 1 (26 Ekim, gazeteler)
Yapılan hatalara ilişkin yaptırımlardaki belirsizlikler yanında bunların etkin
yaptırımların olmaması, mağduriyet yaşayanları eğer biliyor ve bu konularda
gerekli desteklere ulaşmışlarsa “yasal ve hukuki yolları” kullanmak zorunda
bırakmaktadır. Bu yollardan birisi de bu konuda ortaya çıkan mağduriyetlerin
tazmini amacıyla açılan “hukuk (tazminat)davalarıdır. Ancak bu tür davalara dair
mevcut örneklerde, bu davaların çok uzun zaman sürdüğü, özellikle bilirkişi
değerlendirmelerinin sonuçları dosyalara çok geç ve çoğunlukla eksik ve yanlış
değerlendirmelerle girdiği, sonuçta mağduriyetler bu yolla da giderilemediği
görülmektedir.
Hizmetin finansmanı ve ödeme sistemlerinden kaynaklanan sorunlar
Sağlıkta Dönüşüm programı üçlü bir finansman sistemi öngörmektedir. Herkes
GSK altında birleştirilen sosyal güvenlik ve sağlık sigortaları kapsamındadır. Bu
1) Sosyal/sağlık güvencesi yoksunluğu nedeniyle hizmete erişememe ve
yararlanamama:
Ödeme güçlüğü içindeki yoksul vatandaşların yararlandığı “yeşil kart”
uygulaması da model içine alınmıştır. Bu kesimin sigorta primleri yapılan
araştırmalar sonucunda devlet tarafından ödenmeye başlanmıştır. Bu araştırmalar
sırasında çok sayıda “yeşil kart” iptal edilmiş ve vatandaşlar eğer ceplerinden
ödeme yapmazlarsa sağlık hizmetinden yararlanamaz hale gelmişlerdir.
Böylelikle tanı ve tedavi amaçlı tüm sağlık hizmetleri ancak “bir bedel ödenerek
alınan bir hizmet” haline dönüştürülmüştür.
Bunun sonucu olarak öncelikle gereksinimi olduğu halde “hizmet başvurusunda
bulunmama” gibi bir durumla karşılaşılmıştır. Bunun somut ve sayısal verileri söz
konusu olmasa da kimi sonuçları itibariyle bu durumun bir gerçeklik olduğu ortaya
çıkmıştır. Bazı durumlarda ise “eksik hizmet” alma, ya da hizmet alırken yaşanan
çeşitli sıkıntılar gözlenmektedir. Bunlara ilişkin haberler medyada sıklıkla kendisine yer bularak kamuoyunun gündemine taşınmıştır.
2) Sağlık Sigorta Kayıt Sisteminin (MEDULA ) yarattığı sorunlar:
Sağlık hizmeti paralı hale gelince buna ilişkin merkezi bir kayıt sistemi olması
zorunlu hale geldi. Hizmet tümüyle bu sistem üzerinden çalıştığı için sistemdeki
çeşitli sorunlar ve yanlış kullanmaya veya sisteme erişilmemesi gibi nedenlerle
hizmeti sunacak eleman ve olanak olduğu halde hizmete erişemem ve yararlanamama konusundaki hak ihlâlleri her zaman kamuoyuna yansımasa da sıkça yaşanan
ve hemen herkesin yakındığı hak ihlâllerinden birisi oldu.
3) İlaca erişememe:
Türkiye kendi ilacını üreten bir ülkeydi. Benzer biçimde SGK kendi bünyesinde
olanlara, devlet de birinci basamakta kullanılan başta aşılar ve özellikle sosyal
hastalıklara yönelik ilaçları kendisi üretebiliyor ve karşılıksız olarak vatandaşlarına
sunabiliyordu. Küresel kapitalizm ve ona koşut sağlık alanını tümüyle bir kazanç
alanı olarak düzenlemeye yönelik olarak gündeme getirilen Sağlıkta Dönüşüm
Programı bu üç olanağı da yok etti.
Şimdi ilaç en çok para ödeyip en çok tükettiğimiz, ama yine de temel anlamda
erişimde sıkıntılar yaşanan bir alan olma özelliğini sürdürüyor. Bu süreçteki
tekelleşme, başta hizmet alanla son noktada işbirliği yapan eczacılar dahil, sürecin
tüm yerli aktörlerini ortadan kaldıran bir noktaya erişti. Şu anda tüm ilaçlara herhangi bir karşılık ödemeksizin erişim söz konusu değildir.
Bu noktada özellikle kazancı çok olan ilaçlarla ilgili ortaya çıkan katmerli sömürü
sistemleri, pek çok durumda bedel ödeyebilenler için bile ilaca erişimi olanaksız
hale getirmektedir. Kârlılığın bu kadar yüksek olduğu bir alanda, haksız kazançlar
ve suistimaller de sık olarak gündeme gelmiş ama aynı oranda medyada dile
265
Sağlık Hakkı
modelde çalışanlar için kendileri ve çalıştıkları kurumlar düzenli olarak sigorta
primi ödemek durumundadır. Yeterli geliri olan ya da kendi adına çalışanlar primlerini kendilerini ödemektedirler. Emekliler de ek bir sağlık primi ödemektedirler.
Ancak sağlık hizmetinden yararlananların tümü (aile hekimleri ve acil durumlar
dışında -bu durum 2011 ekiminden itibaren aile hekimlerine başvuruları da kapsayacak şekle dönüştürülmüştür.) her başvurularında bir sabir bir ücret ödemektedirler. Ayrıca yararlandıkları her türlü hizmet ve ürün için de değişen oranlarda
katılım payı ödemektedirler.
266
getirilmemiştir. Bu konuda başta eczacı meslek örgütleri olmak üzere ilgili çevreler
ve bu ilaçları doğrudan kullanmak zorunda olan hastaların ve onların yakınlarının
çığlıklarından medya yoluyla kamuoyuna yansıyanlar şunlardır.
Sonuç ve öneriler
Bir önceki dönemde raporda yer alan olguların ve örnekler göz önüne alınarak,
bu döneme dair bir değerlendirme yapıldığında, sorunların çözümlenmek bir yana,
daha da ağırlaştığı, buna karşın çoğalması gereken toplumsal tepkinin tersine daha
azaldığı gözlenmektedir. Konuya hak temelli bakan yapılanma ve kesimlerin,
sorunları görünür kılma çabaları da ne yazık ki fazla yeterli değildir.
Bu noktada toplum içindeki etkisi daha kuvvetli ve büyük olan yapıların, sağlık
alanında yaşananlara dair bilgilendirilmesi acil bir görevdir. Sağlık alanında
yaşananları ortaya koyacak bilimsel çalışmaların çoğalması bu noktada önemli bir
olanak sağlayabilir.
Bu tür değerlendirme ve raporlamaların, düzensiz, belirli bir kurala göre
şekillenmeyen kaynaklar yerine, somut alan araştırmaları, mağduriyet kayıtlarının
medya aracılığıyla değil de doğrudan kaynağında tutulması, hizmete dair verilerin,
bilgi edinme yasası ve meclis gibi üst kurumlar aracılığıyla talep edilmesi ve
değerlendirilmesi, başka ülkelerdeki örnekleri anlatan ilişki ve işbirliklerinin ve
karşılıklı bilgi alışverişinin sağlanması gelecek dönemlerde yapılmasında ve
gerçekleştirilmesi yararlı olacaktır.
Tüm bu değerlendirmeleri, 2009 raporunda dile getirdiğimiz son sözlerle bu raporu tamamlamak uygun olacaktır:
“Sağlık hakkı ve gereklerinin tüm kesimlerce anlaşılması ve kabulünün
sağlanması, toplumun daha çok bilinçlenmesi ve karar süreçleri dahil her düzeyde
toplum katılımının sağlanması, yanlış karar ve düzenlemelerde ısrar edilmemesi,
hak ihlâllerinin görünür hale getirilmesi, başvuru yollarının iyi işlemesi, sağlık
hakkı ihlalleriyle ilgili uluslar arası başvuru hakkının kabulüyle ilgili sözleşmenin
kabulü ve imzalanması bu süreçte iyileşmeleri sağlayacak ve hak ihlâllerini,
dolayısıyla mağduriyetleri azaltacak temel unsurlardır.”

2010 Sosyal Haklar Raporu

Transkript

Benzer belgeler

Safımızı bilip sıraya girmeli

Đnsanca bir yaşam için mücadeleden başka yol

Şiddet ve çatışma yayılıyor: Gerici ve bölücü

Yetkili Sendika Belirleme Çalışmaları

batı`da işçi hakları gerçekten büyük fedakarlıklarla mı

Praktiker işçisi için söz bitti, sıra eylemde

Sürekli İyileştirme Kültürü Yaratmak