Global Davranış Yasası

Transkript

Global Davranış Yasası
Fayda Gözeten Performans
Global
Davranış Yasası
3 Başkan ve CEO'muzdan Mektup
4 PepsiCo Değerleri
Performansımızın Amacı
5 İşimizi Doğru Yapmak
5 Davranış Yasamıza Karşı
Sorumluluğumuz
Kişisel Sorumluluklarınız
6 Davranış Yasamıza Uymak
6 ÖrnekTeşkil Eden Liderlik
7 Destek Almak ve Sorunları Bildirmek
8 Speak-up
8 Anti-Misilleme
İş Yerimizde Saygı
10
10
11
12
13
13
14
Çeşitlilik ve Dahil Etme
İnsan Hakları
Ayrımcılıkla Mücadele
Tacizle Mücadele
İş Sağlığı ve Güvenliği
Madde Kullanımı
Siddetle Mücadele
Sektörde Dürüstlük
16
16
17
17
18
19
Ürün Kalitesi
Sorumlulukla Pazarlama
Müşterilerimiz
Tedarikçilerimiz
Rakiplerimiz
Toplumsal Katılım
İş Uygulamalarımızda
Etik Kurallar
21
22
23
24
24
25
26
2
Çıkar Çatışmaları
Yolsuzlukla Mücadele
Rüşvetle Mücadele
Kara Para Aklamayla Mücadele
Uluslararası Ticaret Kontrolleri
Politik Eylemler
İş Hediyeleri
Hissedarlarımıza Karşı
Sorumluluğumuz
28
28
29
29
30
30
31
32
33
33
34
34
Doğru İş Kayıtları
Kamuyu Bilgilendirme
Kayıt Yönetimi
Denetim ve Soruşturmalar
Şirket Kaynakları
Dolandırıcılık
Gizli Bilgiler
PepsiCo Menkul Değerlerinde
İçeriden Bilgilendirme ve Hareketleri
Gizlilik
Dış Kaynaklarla İletişim
Fikri Mülkiyet
E-posta, İnternet ve Bilişim
Sistemleri
Davranış Yasamızın
Yönetimi
35 Global Uyum ve Etik Departmanı
36 Görevi Kötüe Kullanmanın
Soruşturulması
36 Disiplin Aksiyonları
36 Davranış Yasamız Bir Sözleşme
Değildir
37 Davranış Yasamızın Düzenlenmesi
ve Yapılan Değişiklikler
37 Taahhüt
37 Feragat Bildirimi
38 Speak-up
PepsiCo'nun yenilenmiş Global Davranış Yasası'nı sunmaktan
mutluluk duyuyorum. Davranış Yasamız, belirli konularda
daha fazla bilgi sağlamak amacıyla güncellenmiş; ancak temel
ilkeleri ve değerlerimiz değişmemiştir. Davranış Yasamız,
yaptığımız her işte yüksek dürüstlük standartlarının bir
beyanı olmayı sürdürmekte, gündelik karar ve aksiyonlarımıza
yön veren bir değerler dizisi ile PepsiCo çatısı altında bizleri
birleştirmektedir.
Davranış Yasamız, sürdürülebilir büyüme taahhüdümüz
olan Fayda Gözeten Performans ışığında, işimizi nasıl doğru
yaptığımızı tanımlamaktadır. Performansımızın "amacı"nı
açıklar; yükümlülüklerimizi yerine getirme, birbirimize iş
yerinde saygı gösterme ve sektörde dürüstlük konularında bize
yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır.
Davranış Yasamızı dikkatli bir biçimde okumanızı ve sizlere
rehberlik etmesi için sık sık ona başvurmanızı öneriyorum.
PepsiCo'nun itibarı her birimizin hem bireysel hem de kollektif
bir şirket olarak nasıl davrandığımıza bağlıdır. Umuyorum ki
hiçbir şey, PepsiCo, ben veya sizler için Davranış Yasamızın
temel ilkelerini benimseyerek, PepsiCo'nun itibarını
korumaktan daha önemli değildir.
Indra K. Nooyi
Başkan ve CEO
1 Ekim 2012
Fayda Gözeten Performans
PepsiCo'nun Vaadi
3
GLOBAL DAVRANIŞ YASASI
PepsiCo
Değerleri
Taahhüdümüz
Sorumluluk ve güven oluşturarak, yetkin
çalışanlar ile sürdürülebilir büyüme
sağlamak
Yol Gösterici İlkelerimiz
Her zaman şunlar için çaba göstermeliyiz:
Müşterilere, tüketicilere ve yaşadığımız dünyaya
özen göstermeliyiz
Sadece gurur duyabileceğimiz ürünler
satmalıyız
Açık yüreklilikle gerçekleri söylemeliyiz
Kısa ve uzun vade arasında dengeyi sağlamalıyız
Farklılık/Çeşitlilik ve katılımcı iş ortamı sayesinde
kazanmalıyız
Başkalarına saygı göstermeliyiz ve birlikte
kazanmalıyız
4
Performansımızın
Amacı
İşimizi Doğru Yapmak
Davranış yasamız performansımızın amacıdır.
PepsiCo olarak, etik ve sorumlu davranmanın sadece kendimiz adına değil, aynı
zamanda işimiz için de yapılması gereken doğru şey olduğuna inanıyoruz.
PepsiCo Global Davranış Yasası (Davranış Yasamız), işimizi doğru yapma konusunda
yol haritamızdır.Kısaca ifade etmek gerekirse,Değerlerimize, Davranış Yasamıza,
politikalarımıza ve yasalara uygun ve etik hareket ettiğiniz sürece, işinizi doğruyapmış
olursunuz.
Her birimizin Davranış Yasamızın temel ilkelerini benimsemesi ve aşağıdaki şekilde
davranması beklenir:
• İş yerinde saygı göstermek
• Sektörde dürüstlükle hareket etmek
• İş ilişkilerimizde etik davranıyor olmak
• Hissedarlarımız için sorumlulukla hareket etmek
Davranış Yasamız yaptığımız her işin merkezindedir. Değerlerimizi destekleyen Fayda
Gözeten Performans misyonumuzun temelidir, daha doğrusu performansımızın
amacıdır.
Davranış Yasamıza Karşı Sorumluluğumuz
Davranış Yasamız her bir çalışanımız ve Yönetim Kurulu üyelerimiz için geçerlidir;
verdiğimiz her iş kararının arkasındadır.
Davranış Yasamız, ister ofislerimiz, fabrikalarımız, depolarımızda; ister genel kurul
odası veya müşterilere ürünlerimizi satarken pazarda her tür karar ve aksiyonumuzun
ardındadır.
Davranış Yasamız aşağıdakiler için geçerlidir:
• Dünyadaki tüm PepsiCo çalışanları (yan kuruluşlarımızın çalışanları da dahil olmak
üzere)
• PepsiCo Yönetim Kurulu üyeleri, yönetim kurulu üyesi sıfatıyla hareket ettiklerinde
• PepsiCo'nun yönetimine sahip olduğu müşterek teşebbüsler ve bu müşterek
teşebbüslerin tüm çalışanları, görevlileri ve direktörleri
PepsiCo Global Uyum ve Etik Departmanı ("Global Uyum ve Etik") Davranış Yasamızın
tanıtımı, gözetimi ve uygulanmasından sorumludur. Ancak Davranış Yasamıza
uyulması ve PepsiCo'nun etik kusursuzluk kültürünün sürdürülmesi konusundaki nihai
sorumluluk, her birimize aittir.
5
Kişisel
Sorumluluklarınız
Davranış Yasamıza Uymak
Tüm işleriniz Davranış Yasamıza, politikalarımıza ve yasalara uygun olmak
zorundadır.
Etik ve sorumlu davranma anlayışımız, her birimizin her gün aldığı kararlarla oluşur.
Davranış Yasamız şirket politikalarımızla birlikte, işinizi etik çerçevede yapmanız için
ihtiyaç duyduğunuz bilgileri sağlamaktadır. Yaptığınız işler ve verdiğiniz kararlar için
geçerli olan politikaları bilmek ve bunlara uymak sizin sorumluluğunuzdadır.
Buna ek olarak PepsiCo, global bir şirket olarak, faaliyet gösterdiği ülkelerin yasalarına
uymayı taahhüt etmektedir. Global yasa ve yönetmelikler karmaşıktır; ancak Davranış
Yasamız ve politikalarımıza uyum, geçerli yerel yasalara uygun davranmanıza yardımcı
olacaktır.
ÖrnekTeşkil Eden Liderlik
Başta liderler ve yöneticiler olmak üzere her birimiz dürüstlükle hareket etmeli ve
güven uyandırmalıyız.
Tüm çalışanlardan etik olmaları beklenirken, PepsiCo'daki her yönetici ve lider de örnek
teşkil eden liderlik konusunda artan bir sorumluluğa sahiptir. Lider ve yöneticilerimizden
pozitif birer rol model olmalarını ve aşağıdaki davranışları sergileyerek Davranış Yasamızı
uygulama konusunda diğerlerini de yüreklendirmelerini bekliyoruz:
• Dürüstlüğü ödüllendirme
• Etik kararlar almaya teşvik etmek
• Ekip üyelerinin endişelerini rahatlıkla dile getirdikleri şeffaf bir iş ortamı yaratmak
• Speak-up bildirimi yapanlara karşı misillemeyi önlemek
• Ortaya çıkan sorunların çözümü için yardım talebinde bulunmak ve gerekirse konuyu
üst mercilere taşımak
Organizasyonumuzun her seviyesinde, Değerlerimiz ve Davranış Yasası ilkelerimizin
uygulanmasında liderlerimiz ve yöneticilerimize güveniriz.
6
Kişisel Sorumluluğunuz
Destek Almak ve Sorunları Bildirmek
Uyumla ilgili sorunların ortaya çıkması durumunda soru sormak ve sorunları dile
getirmek sizlerin sorumluluğundadır.
Davranış Yasası, doğası gereği günlük hayatınızda karşılaşabileceğiniz tüm olayları
içeremez. Davranış Yasamızda bir sorunuza cevap bulamıyorsanız veya Davranış
Yasasını nasıl yorumlayacağınız konusunda sorunuz varsa destek isteyin. Benzer şekilde,
Değerlerimiz, Davranış Yasamız, politikalarımız ya da yasaların ihlali olabilecek bir
durumun farkındaysanız bu sorunun giderilmesi için Speak-up hattını arayarak durumu
bildirmelisiniz.
Destek istemek ya da bir bildirimde bulunmak için birden fazla kanalınız vardır:
Q&
A
ŞİRKET POLİTİKALARINI NEREDE BULABİLİRİM?
Global, sektörel, bölgesel fonksiyonlara ilişkin politikalarımızın
çoğunu şirket intranet sitemizde bulabilirsiniz. Ayrıca yöneticiniz
ya da İnsan Kaynakları yöneticisinden geçerli politikaların
kopyalarını isteyebilirsiniz.
• Yöneticiniz, yöneticinizin bir üst yöneticisi veya İnsan Kaynakları müdürü: Yöneticileriniz,
şirkete ve işe özgü birçok politika ve süreç, iş sorumlulukları, diğer çalışanlarla sorunlar,
disiplin anlaşmazlıkları, terfi fırsatları ve iş ortamına ilişkin sorunlar konusundaki
sorunlar ve destek almak için kusursuz kaynaklardır.
• Global Uyum ve Etik veya Hukuk Departmanı: Gerçekleşmiş veya potansiyel
Davranış Yasası veya hukuki ihlal sorunları için Global Uyum ve Etik veya Hukuk
Departmanından destek almanız ya da sorunlarınızı onlara iletmeniz önerilir. Bu
sorunlar için örnekler;
––Muhasebe veya denetim düzensizlikleri veya kural dışı uygulamalar
––Dolandırıcılık, hırsızlık, rüşvet ve diğer yolsuzluklar
––Anti-tröst veya bilgi sızdırma ihlalleri
––Önemli çevre, güvenlik veya ürün kalitesi sorunları
––Yasa dışı ayrımcılık veya taciz
––Gerçekleşmiş veya potansiyel çıkar çatışmaları
––Şirketimiz veya işiniz için geçerli her tür ulusal, bölgesel eyalet veya belediyeye ait
yasal gereklilikler ile ilgili destek
Global Uyum ve Etik irtibat bilgileri için lütfen Davranış Yasamızın 35. sayfasını
inceleyin.
Yukarıda listelenen kaynaklara ek olarak, PepsiCo'nun etik yardım hattı olan Speak-up'ı
arayarak uyum ihlali şüphelerinize ilişkin sorular sorabilir, endişelerinizi dile getirebilir ya
da bildirimde bulunabilirsiniz.
YÖNETİCİM BENDEN DAVRANIŞ YASAMIZ YA DA YASALARIN
İHLALİ OLABİLECEĞİNE İNANDIĞIM BİR GÖREVİ YERİNE
GETİRMEMİ İSTERSE NE YAPMALIYIM?
Yöneticiniz karşısında endişelerinizi açıklık ve dürüstlükle
dile getirin. Yöneticinizin cevabıyla tatmin olmadıysanız
ya da yöneticinizle konuşma konusunda kendinizi rahat
hissetmiyorsanız sorunu, “Destek Alma ve Sorunları Dile Getirme”
bölümünde listelenen herhangi bir diğer kaynak aracılığıyla dile
getirin. Sadece bir yönetici size talimat verdi diye ya da destek
talebinde bulunmadığınız için Davranış Yasamızı, bir politikayı ya
da bir yasayı, asla kasıtlı olarak ihlal etmemelisiniz.
DESTEK TALEBİNDE BULUNACAĞIMI NASIL ANLAYACAĞIM?
Bir şeyin yanlış olduğu hissi varsa, o zaman yapılması gereken
doğru şey o olmayabilir. Kendinize sorun:
• Bu aksiyonun yasal olduğundan emin miyim? Değerlerimiz,
Davranış Yasamız ve politikalarımız ile tutarlı mı?
• Etik dışı ya da ahlak dışı olarak kabul edilebilir mi?
• PepsiCo'nun itibarına zarar verebilir mi? Şirketimizi riske atabilir
mi? Şirketimizin itibar kaybetmesine neden olabilir mi?
• Diğer insanlara zarar verir mi? Çalışanlara? Müşterilere?
Tüketicilere? Yatırımcılara?
• Beni ya da PepsiCo'yu negatif yönde etkiler mi? Gazetenin ön
sayfasında nasıl görünürdü?
Bu sorulardan herhangi birinin yanıtı hakkında tereddütünüz
varsa, doğru kararı alma konusunda destek talebinde
bulunmalısınız.
7
Kişisel Sorumluluğunuz
Speak-up
Speak-up hattına telefon veya internet üzerinden erişebilirsiniz.
Speak-up hattı, uyum ve iş etiği hakkındaki endişelerini dile getirmeleri için tüm PepsiCo
çalışanları, tedarikçiler, tüketiciler, yükleniciler, alt yükleniciler ve aracıların kullanabileceği
24 saat açık bir yardım hattıdır.
Speak-up hattı dünyanın her yerinde mevcuttur:
• Aradığınız ülkeye özel, ücretsiz bir telefon numarasını kullanarak. Amerika Birleşik
Devletleri'nde 1-866-729-4888'i arayın. Uluslararası telefon numaralarının listesi için
www.pepsico.com sitesinde Speak-Up bölümüne bakınız.
• Internet üzerinden de erişebilirsiniz: www.tnwgrc.com/PepsiCoSpeakUp
PepsiCo'ya raporunuzun soruşturulması konusunda destek olmak isterseniz
verebileceğiniz tüm bilgileri rahatlıkla iletmeniz önerilir. Tam ve adil bir soruşturmanın
yürütülmesi için, bilgiler ihtiyaç duyulması haricinde gizli tutulacaktır. Yerel yasaların
kısıtladığı durumlar dışında, isterseniz kimliğinizi gizli tutabilirsiniz. Kimliğiniz, telefon
numaranız veya bilgisayarıınızın IP adresi kaydedilmeyecek ve PepsiCo'ya iletilen
herhangi bir raporda yer almayacaktır. Önemli olan kimin bildirimde bulunduğu değil,
bildirimde bulunulan konudur.
Not: Bazı ülkeler ve Avrupa Birliği bölgesindeki yerel gizlilik yasaları nedeniyle Speak-up
hattı yalnızca muhasebe, finans, denetleme ve rüşvet konuları gibi belirli arama türlerine
izin verebilir. Bu ülkelerde diğer sorunları bildirmek için İnsan Kaynakları Yöneticiniz ile
irtibata geçin.
Anti-Misilleme
Sorunları dile getirdiğiniz için size misilleme yapılmayacaktır.
PepsiCo, sorunları iyi niyetle, Yasamız içerisinde belirtilen raporlama yollarından biri
aracılığıyla ya da hükümet yetkililerine bildiren bireylerin haklarını korumayı görev
edinmiştir..Şirketimiz iyi niyetle aşağıdaki davranışlarda bulunan kişilere misilleme
yapmayacak ve misilleme yapılmasına izin vermeyecektir:
• Değerlerimiz, Davranış Yasamız, politikalarımız veya yasaların ihlali olduğuna inanılan
durumları bildirmek
• Bir uyum sorununu dile getirmek ya da belirli bir iş uygulaması, iş kararı ya da
aksiyonuyla ilgili öneri almak
• Olası bir ihlal soruşturmasında iş birliği yapmak
İyi niyetle bir sorunu bildirdiği için bir çalışana karşı misilleme yapmak, kendi başına
Davranış Yasamızın ihlalidir. Misillemenin gerçekleşmiş ya da gerçekleşmekte olduğunu
biliyor ya da bundan şüphe duyuyorsanız bunu bildirmelisiniz.
Global Anti-Misilleme Politikamıza bakınız.
8
Q&
A
SPEAK-UP HATTINI ARADIĞIMDA NE İLE KARŞILARIM?
Speak-up hattı aramaları, konusunda uzmanlık sahibi bağımsız
bir firma tarafından yanıtlanmaktadır. Bir Görüşme Uzmanı
size sorular soracak ve gizli bir inceleme için Global Uyum ve
Etik departmanına bir rapor gönderecektir. Global Uyum ve
Etik departmanı tarafından seçilmiş profesyoneller konuyu
soruşturacak ve gerekliyse çözüme yönelik adımlar atılacaktır.
İş Yerimizde
Saygı
Amacımız
PepsiCo Değerlerinin yol gösteren ilkelerinden
biri de başkalarına saygı duymak ve birlikte
başarmaktır. Başarımızı, şirket içinde ve
dışında herkese saygı göstererek elde edebiliriz.
İş yerinde saygı, mükemmeliyetçilik ve ekip
çalışması bir araya geldiğinde, hedeflerimize
ulaşırız.
9
Çeşitlilik ve Dahil Etme
Hepimizin çeşitliliğe, başkalarının yetenek ve becerilerine saygı duyması
gerekmektedir.
PepsiCo olarak “çeşitliliği”, her birimizi oluşturan kendine özgü özellikler olarak
tanımlamaktayız: kişilikler, yaşam tarzları, düşünce süreçleri, iş tecrübeleri, etnik köken,
ırk, renk, din, cinsiyet, cinsel kimlik, cinsel yönelim, medeni hal, yaş, ulusal köken,
engellilik, gazilik ve diğer farklılıklar. Hizmet verdiğimiz pazarlar kadar çeşitli iş gücünü
cezbetmek, geliştirmek ve elimizde tutmaya ayrıca farklılıklarımızın gücünü benimseyen
dahil edici bir iş ortamı sağlamaya çalışıyoruz.
Çalışanlar ve iş ortaklarımızın katkıları için değer ve saygı gördüklerini hissettikleri
bir çalışma ortamı yaratma konusunda önemli bir rol oynamaktasınız. Aşağıdakileri
yapıyorsanız çeşitlilik ve dahil etmeyi destekliyorsunuz demektir:
• Başkalarının çeşitlilik, yetenek ve becerilerine saygı duymak
• Başkalarının yorumlarına değer vermek
• Güven, açıklık ve samimiyet içeren bir ortamı teşvik etmek
Her birimiz, işimizin tüm alanlarında çeşitlilik ve dahil etmeyi benimsersek
tüketicilerimizin ihtiyaçlarını daha iyi anlar ve yeniliği daha çok teşvik ederiz.
İnsan Hakları
Olası insan hakları ihlallerine karşı her zaman tetikte olun.
PepsiCo, tüm faaliyetlerimizde ve tedarik zincirimiz genelinde temel insan haklarını
sürdürme ve desteklemenin önemli olduğunun farkındadır. Değerlerimiz, Davranış
Yasamız, yetenek sürdürülebilirliği stratejilerimiz ve istihdam politikalarımız, Birleşmiş
Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Uluslararası Çalışma Örgütü Temel
İlkeleri ve Çalışma Standartlarında yer alan ilkeleri desteklemek adına ortak hareket
etmektedir. Aşağıdaki özellikleri sergileyen program ve politikalar uyarınca faaliyet
göstermekteyiz:
• Yerel yasalar uyarınca adil maaş, yan haklar ve diğer istihdam koşullarını sağlamak
• Çalışanlara örgütlenme özgürlüğü hakkı tanımak
• İnsani ve güvenli çalışma koşulları sağlamak
• Zorla çalıştırmak ya da çocuk işçi çalıştırmayı yasaklamak
• Ayrımcılık ve tacizden arınmış bir iş yerini desteklemek
Tedarikçilerimiz ve iş ortaklarımızdan da bu ilkeleri uygulamalarını bekleriz. Tedarikçi
Davranış Yasamız ve Tedarikçi Güvence Programımız, tedarik zinciri çapında insan hakları
istismarı riskini en düşük seviyeye indirmek için kullandığımız araçlardır.
Yukarıda belirtilen insan hakları temel ilkelerini ihlal etmemeleri ya da bunlarla
çelişmemelerini sağlamak için, davranışlarınızı her zaman gözden geçirin.
Faaliyetlerimizde ya da tedarik zincirimizde insan hakları istismarından şüpheleniyorsanız
Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
İnsan Hakları Politikamızı inceleyin.
10
Çeşitlilik ve
dahil etme
ile kazanırız
Ayrımcılıkla Mücadele
Hiçbir zaman ayrımcılık yapmamalı ve fırsat eşitliğini reddetmemelisiniz.
Her birimiz, potansiyelimizin tamamını gerçekleştirmek için fırsata sahip olmalı ve
PepsiCo'nun başarısına katkıda bulunmalıyız. Bunu başarmak için istihdam, işe alım,
eğitim, terfi, ücretlendirme veya herhangi diğer bir iş koşulunu içeren konularda iş
başvurusu yapanlara, çalışanlara adaletsiz davranmamalı ya da ayrımcılık yapmamalısınız.
Çalışanlar ve başvuru sahipleri hakkındaki işe alım kararlarınızda her zaman yetenekler,
nitelikler ve işle ilişkili performansı temel almalı ve aşağıdaki gibi işle ilgisi olmayan
özelliklere bakılmamalıdır:
• Irk, renk, etnik veya ulusal köken
• Cinsiyet veya cinsel kimlik
• Cinsel yönelim
• Yaş
• Din
• Engellilik
• Gazilik
• Yasal olarak korunan herhangi diğer bir statü
Bu kişisel özelliklerden herhangi birini temel alan işe alım kararlarının verilmesi, her
zaman politikalarımıza aykırıdır ve birçok ülke mevzuatına göre yasa dışıdır. Her zaman
adil davranmalı ve nitelikli bireylere yeteneklerini geliştirme ve şirketimiz içerisinde
ilerleme fırsatı vermelisiniz.
11
Q&
A
Tacizle Mücadele
İş yerimizde başkalarını taciz etmemelisiniz.
PepsiCo, tacizin herhangi bir türü ve/veya diğer rencide edici ya da saygısız davranıştan
arınmış bir çalışma ortamı sağlamayı amaçlar. Şirketimiz, tacizi yasaklayan her tür yerel
yasaya uymaktadır ve Davranış Yasamız iş yerinde tacizi yasaklamaktadır.
Taciz, göz korkutucu, saldırgan ya da düşmanca bir çalışma ortamı oluşturan ve
istenmeyen herhangi bir sözlü, görsel, fiziksel veya başka türde bir davranışı kapsar.
Tacizin yasal tanımı yetki alanına göre değişebilse de, aşağıdaki ayrıntılı olmayan listeyi
kabul edilemez davranışlar olarak görmekteyiz:
• Cinsel taciz
• Saldırgan bir dil veya şakalar
• Irk, etnik köken, cinsiyet ve dini hedef alan hakaretler
• Aşağılayıcı yorumlar
• Göz korkutucu veya tehditkâr davranışlar
• Bireysel özellikleri nedeniyle başkalarına düşmanca davranmak
Hiçbir şekilde taciz edici davranmamalı ve iş ortamlarında çalışma arkadaşlarınızın
kendilerini rahatsız hissetmelerine sebebiyet vermemelisiniz. Cinsel veya diğer herhangi
bir tür tacizin, niyetiniz ne olursa olsun davranışlarınıza ve davranışlarınızın başkalarını
nasıl etkilediğine göre belirlendiğini unutmamanız, son derece önemlidir.
Başka biri ya da siz ayrımcılık ya da tacize maruz kalıyorsanız, speak-up hattını
arayın ve durumu bildirin.
Global Tacizle/Ayrımcılıkla Mücadele Politikamızı inceleyin.
12
CİNSEL TACİZ NEDİR?
Cinsel taciz, istenmeyen ya da kişinin kendisini rahatsız
hissetmesine neden olan cinsel nitelikteki sözlü, görsel ya da
fiziksel davranışları kapsar. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere
farklı biçimlerde gerçekleşebilir:
• Cinsel teklifler, cinsel içerikli yardım talepleri ve istenmeyen
randevu talepleri
• Cinsel yönelimli espriler, resimler, metinler veya e-posta
mesajları
• Dış görünümle ilgili açık veya aşağılayıcı yorumlar
• Müstehcen resim veya pornografi paylaşımı
İş Sağlığı ve Güvenliği
Nerede çalışırsanız çalışın ya da şirketimiz için ne yaparsanız yapın, sizden
güvenliği ön plana almanız beklenmektedir.
Çalışanlarımızın, ziyaretçilerimizin, yüklenicilerimizin, tüketicilerimizin ve toplumların
sağlık ve güvenliğini korumayı taahhüt ediyoruz. İş sağlığı ve güvenliği politika ve
prosedürlerimiz, iş yerlerimizde, piyasada ya da yolda güvenle çalışmanıza yardımcı
olmak üzere tasarlanmıştır.
Aşağıdaki durumlarda her zaman Speak-up hattını aramalı ve endişenizi dile
getirmelisiniz:
• Güvenli olmayan bir görevi yerine getirmeniz istendiğinde
• Gerçekleştirmek için gerekli eğitimi almadığınız ve size veya başkalarına zarar
verebileceğine inandığınız bir işi yapmanız istendiğinde
• Başka birini, güvenli olmadığını düşündüğünüz bir görevi yerine getirirken ya da bu
kişinin işi yapmak için gerekli eğitimi almamış olduğunu fark ettiğinizde
• Bir taşıt ya da ekipmanın düzgün çalışmadığından ve güvenli olduğundan
şüphelendiğinizde
• Siz veya başkaları için güvensiz koşullar ya da potansiyel bir tehlikeyi
gözlemlediğinizde ya da başkası tarafından buna dikkatiniz çekildiğinde
Güvenlik herkesin sorumluluğudur. Göreviniz ne olursa olsun, çalışmaların güvenli bir
biçimde gerçekleştirilmesinde ısrarcı olmalısınız.
birlikte kazanın
Başkalarına
saygı gösterin ve
PepsiCo Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği Politikamızı inceleyin.
Madde Kullanımı
Alkol veya uyuşturucu madde etkisi altında çalışmamalısınız.
Alkol veya uyuşturucu etkisinde çalışıyorsanız kendiniz ve başkaları için kabul edilemez
bir güvenlik riski oluşturmaktasınız. Uyuşturucular; yasa dışı uyuşturucular, kontrol
altındaki maddeler veya kötüye kullanılan reçeteli ilaçları kapsayabilir. Sizden, iş
performansınızı etkileyebilecek herhangi bir madde etkisinden arınmış olarak çalışmanız
beklenmektedir. Bu nedenle aşağıdaki yasakları uygulamaktayız:
• PepsiCo iş yeri içinde veya dışında alkol, yasa dışı ilaç veya madde etkisi altında
çalışmak
• Çalışırken ya da iş yeri sınırları içindeyken; yasa dışı uyuşturucu ya da madde
bulundurma, satma, kullanma, aktarma ya da dağıtma
• Reçeteli veya reçetesiz satılan bir ilacın performans düşürücü etkisi altındayken
çalışmak
Uyuşturucu ya da alkol sorununuz varsa yardım almanız önerilir. Bölgenizdeki destek
programlarını öğrenmek için İnsan Kaynakları yöneticinize danışın.
13
Şiddetle Mücadele
İş yerimizde hiç kimseyi tehdit etmemeli ve şiddet içeren davranışlar
sergilememelisiniz.
PepsiCo'nun güvenlik programları iş yerinde şiddet için sıfır-tolerans politikasını da
kapsamaktadır. Başka bir kişinin kendisini tehdit altında ya da emniyetsiz hissetmesine
neden olacak herhangi bir davranışta bulunmanız yasaktır. Buna sözlü saldırılar, tehditler
ve her tür düşmanlık, göz korkutma, saldırganlık da dahildir.
Şirketimiz iş yerinde silah bulundurulmasını da yasaklamaktadır. Yerel yasaların izin
verdiği ölçüde bu yasak şirket otoparkları ve diğer işyerlerimizde de geçerlidir. İş
yeri içi şiddete yönelik sıfır tolerans politikamız, şirket içindeki davranışların yanı sıra,
şirket dışında dünyanın herhangi bir yerinde PepsiCo bünyesindeki çalışanlarımızın
davranışları için de geçerlidir.
Tehdit ve potansiyel şiddet görmeniz durumunda Speak-up hattını arama ve bu
durumu ilgili yerel yönetime bildirmekte gecikmeyin.
İş Yerinde Şiddet Politikamızı inceleyin.
14
Sektörde
Dürüstlük
Amacımız
Sektörde iletişim halinde olduğumuz herkese
doğruluk ve dürüstlükle yaklaşmalıyız.
Buna, rakiplerimiz ve tedarikçilerimiz
yanında ürünlerimizi satın alan tüketiciler,
ürünlerimizi satan müşteriler ve hizmet
verdiğimiz toplumlar da dahildir. Bu dürüstlük
taahhüdünün temelinde iş yaptığımız her yerde
tüm geçerli yasalara uyma yükümlülüğümüz
yatar.
15
Ürün Kalitesi
Ürün kalitesinden asla ödün vermemelisiniz.
Tüm markalarımız için yüksek kaliteli ürünler üretmeyi taahhüt ediyoruz.
Hammaddelerimizin satın alınmasıyla başlayıp, ürünün son tüketicilerin ellerine
ulaşmasına kadar devam eden tüketici güvenini, üstün kaliteli ürünler üreterek
sürdürüyoruz. Ayrıca yeni ürünleri sorumlulukla geliştirme ve araştırmaya ilişkin geçerli
etik standartlar ve yönergeleri izleme taahhüdü veriyoruz.
Ürünlerimizin geliştirilmesi, paketlenmesi veya depolanması süreçlerinin herhangi biriyle
ilgiliyseniz sizden şunlar beklenir:
• Bulunduğunuz bölgede üretilen ürünler için geçerli ürün kalite standartları, politikaları
ve prosedürlerini bilmek
• İyi üretim uygulamaları ve test protokollerini izlemek
• Tüm geçerli gıda güvenliği yasaları ve yönetmeliklerine uymak
Ürünlerimizi tehlikeye atabilecek durumlara karşı her zaman tetikte olmak önemlidir. Bir
PepsiCo ürününün kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek bir durumla karşılaşırsanız,
Speak-up hattını arayın ve durumu hemen bildirin.
Sadece
gurur
duyabileceğimiz
Gıda Güvenliği Politikamızı inceleyin.
ürünler
Sorumlulukla Pazarlama
satmalıyız.
Pazarlama süreçlerimize dahilseniz, her zaman ürünlerimizi sorumlulukla
pazarlayın.
Markalarımız her gün milyonlarca yaşama dokunmaktadır. Ürün pazarlama
stratejilerimiz, şirketimizin yüksek etik standartlarını yansıtmalı, gerçekçi, anlaşılabilir
ve tüm yasalara uygun olmalıdır. Pazarlama süreçlerimize dahilseniz, aşağıdakileri asla
yapmamalısınız:
• Ürünlerimizin kalitesini ya da ambalajını vurgulamada aşırıya kaçmak ya da yanlış
tanıtmak
• Reklamlarımız veya etiketlerimizde yanlış yönlendirici ya da gerçeklikten uzak ifadeler
kullanmak
• Ürünlerimiz, ürün içeriklerimiz veya sağlık üzerinde etkileri hakkında yeterli kanıt ya da
geçerli yasal izin olmadan iddialarda bulunmak
Pazarlama programlarımızın, çocuklara pazarlama yapmaya ilişkin yönergelerimiz de
dahil olmak üzere bölge veya departmanınızın geçerli politikalarının yanı sıra geçerli
yasa ve yönetmeliklere uymasını sağlamak zorundasınız.
Çocuklar için Sorumlu Tanıtım Prensiplerimizi inceleyin.
16
Müşterilerimiz
Müşterilerimize adil davranmalıyız.
Sektörde dürüstlük her birimizin müşterilerimize etik, adil ve tüm geçerli yasalara
uygun davranmamızı gerektirmektedir. Müşterilerimizle ilgilenirken her zaman şunları
yapmalısınız:
• Üstün kaliteli ürünlerimiz, müşteri hizmetimiz ve rekabetçi fiyatlarımız temelinde onları
kazanmak
• Hizmet ve ürünlerimizi dürüst ve direkt bir biçimde sunmak
• Adil olmayan ya da yanıltıcı ticari uygulamalardan kaçınmak
• Satış programlarımızı açıklıkla iletmek
• Sözlerinizi tutmak
Müşteriler ile olan sözleşmelerimiz, her zaman işlerine verdiğimiz önem ve değeri
yansıtmalıdır. Her tür satış ve ticaret sözleşmesi yazılı ve politikalarımızla uyumlu
olmalıdır.
Q&
A
MÜŞTERİ İSTEĞİYLE “YAN SÖZLEŞME” İMZALAMA
KONUSUNDA HERHANGİ BİR KISITLAMA VAR MIDIR?
Hukuk Departmanının önceden onayı olmadan müşteri
ödemeleriyle ilgili mevcut bir müşteri sözleşmesini değiştiren
ya da ana sözleşme şartlarını hafifleten bir yan sözleşme ya da
herhangi başka bir belgeyi asla imzalamamalısınız.
Sektör ya da bölgenizin Ticari Harcamalar Politikasını inceleyin.
Tedarikçilerimiz
Tedarikçilerimizle tüm etkileşimlerimiz, yüksek etik standartlarımızı
karşılamalıdır.
Kendimiz için geçerli dürüstlük standartlarını tedarikçilerimiz için de geçerli kılıyoruz. Etik
olmayan ya da yasa dışı bir tedarikçi eylemi, PepsiCo'nun dünya çapında bir şirket olarak
itibarını zedeleyebilir ve hizmet verdiğimiz topluluklarda prestij kaybına neden olabilir.
Dolayısıyla tüm tedarikçilerin bizimle iş yapmanın bir koşulu olarak Tedarikçi Davranış
Kurallarımıza uyması gerekir. Tedarikçilerimiz arasında; hammaddeler, ürünün içindekiler,
paketleme bileşenleriyle ilgili üçüncü şahıs satıcı, danışman, yüklenici, hizmet sağlayıcı
ya da tedarikçileri vardır.
Tedarikçi seçiminden siz sorumluysanız kararlarınızı yetenekler, hizmet kalitesi ve itibara
dayandırmalısınız.
Tedarikçi Durum
Değerlendirmesini
Uygulamaya Koymak
Tedarikçi seçerken ve var olan tedarikçi ilişkilerimizi sürdürmek
için şunları yapmalısınız:
• Uygulanabilir ihale, müzakere ve sözleşme süreçlerimizi
izlemek
• Tedarikçinin dürüst ve etik meşru bir işletme olup olmadığını
ve adının yasa dışı herhangi bir olaya karışıp karışmadığını
belirlemek için uygun bir durum değerlendirmesi yapmak
• Tedarikçilerle potansiyel veya fiili çıkar çatışmalarından
kaçınmak
Tedarikçi Davranış Yasamız, İnsan Hakları Politikamız ve Çıkar Çatışmaları Politikamızı
inceleyin.
17
Rakiplerimiz
Rekabet anlayışınız her zaman doğruluk çerçevesinde olmalı ve geçerli anti-tröst
ve rekabet yasalarını izlemelisiniz.
PepsiCo, rakiplerimize yasal yollardan ve serbest teşebbüs sistemi çerçevesinde
performans üstünlüğü sağlamaya kendini adamıştır. Bu nedenle şunları yapmalısınız:
• Asla rakiplerin ürün veya hizmetleri hakkında yanlış ya da gerçek dışı yorumlar
yapmamak
• Rekabetle ilgili bilgileri elde etmek için sadece meşru yolları kullanmak
• Rakiplerimiz ve diğer üçüncü şahısların gizli bilgileri ve fikri mülkiyet haklarına saygı
göstermek
• Anti-tröst ve rekabet yasalarına her zaman uymak
Rakiplerle iş yaparken, fiyatları ya da diğer satış koşullarını ayarlamak, teklifleri koordine
etmek, müşteri, satış bölgesi ya da ürün yelpazesi tahsis etmek ya da geçerli anti-tröst
veya rekabet yasalarını ihlal eden herhangi bir diğer etkinliğe dahil olmak için yazılı veya
sözlü ya da resmi veya gayri resmî hiç bir anlaşmaya hiç bir zaman imza atmamalısınız.
Bir ticaret fuarı ya da müşteri etkinliği gibi gayri resmî bir ortamda olsa bile, bu konuları
bir rakiple asla konuşmamalısınız.
Ayrıca anti-tröst veya rekabet yasalarını ihlal eden etkinliklerden kaçınılması da
önemlidir. Örneğin rakiplerimizle ilgili her tür yazılı iletişim, iş üslubuna uygun olmalı ve
rekabet karşıtı davranışları destekler biçimde olmamalıdır.
Anti-tröst veya rekabet yasalarının ihlali, şirketimiz için ciddi yasal cezalar ve ilgili kişiler
için cezai kovuşturma ile sonuçlanabilir. Rekabet yasaları karmaşıktır ve ülkeden ülkeye
değişir. Bu konuda destek almak için Hukuk Departmanına danışmalısınız. Bir Anti-tröst
ihlalinden şüpheleniyorsanız Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Sektör, bölge veya ülke Anti-Tröst veya Rekabet Politikanızı inceleyin.
18
Q&
A
MEŞRU REKABETÇİ İSTİHBARATINI NASIL ALABİLİRİM?
Rekabetçi istihbarat; medya raporları, ticari bültenler, yıllık
faaliyet raporları, kamu başvuruları, şirket yetkililerinin
konuşmaları ve rekabet tekliflerini karşılayan müşteriler gibi
kamuya açık kaynaklardan adil ve etik bir biçimde elde edilebilir.
Rekabetçi istihbaratı, asla yanlış beyan, izinsiz giriş, hırsızlık,
gizlilik ihlali veya önceki işverenlerden çalışma arkadaşları
hakkında bilgi alma yoluyla alınmamalıdır.
Toplumsal Katılım
Fayda Gözeten Performans sürdürülebilir büyüme sağlar.
PepsiCo'nun hizmet verdiği toplulumlardaki rolü Fayda Gözeten Performans ilkelerine
dayanmaktadır. Fayda Gözeten Performans dört bileşene sahiptir: Performans,
Toplumsal, Çevresel ve Yetenek Sürdürülebilirliği
• Performans: Finansal sonuçlar ile uzun vadeli kârlı büyüme sağlamak
• Toplumsal: Müşterilerimizin, daha sağlıklı bir hayat sürdürmelerine yardımcı olacak
ürünler sunmak
• Çevresel: Faaliyetlerimizde yenilikçilik ve verimlilik ile doğal kaynaklarımızı korumak
• Yetenek: Faaliyet gösterdiğimiz toplumlarda istihdam fırsatları yaratırken yetenek ve
becerilerini geliştirmeleri için çalışanlarımıza yatırım yapmak
Yerel çalışanları işe alarak, yerel tatlara uygun ürünler üreterek, doğal kaynakları
koruyarak ve yerel çiftçiler, yerel yönetimler ve toplum grupları ile ortaklığa giderek yerel
topluluklara yatırım yapmamıza yardımcı olabilirsiniz.
PepsiCo, insanlar ve gezegenimiz için daha sağlıklı bir geleceğe yatırım yaparak, uzun
vadeli kârlı büyüme taahhüdünde bulunmaktadır. Biz, “İşimiz için iyi olan, toplum için de
her zaman iyi olmalıdır” ilkesini temel alarak faaliyet göstermekteyiz.
Sürdürülebilirlik Raporumuzu inceleyin.
Müşterilere, tüketicilere
ve yaşadığımız
dünyaya
özen göstermeliyiz.
19
İş Uygulamalarımızda
Etik Kurallar
Amacımız
Davranış Yasamız, çıkar çatışmalarının önüne
geçmek amacıyla her birimizin etik iş kararları
almamızı şart koşar. İş uygulamalarında
yolsuzluğa izin vermek, PepsiCo'nun işimizi
doğru yapma odağına tamamen aykırıdır.
Dürüstlük taahhüdümüz, iş ilişkilerimizin
tamamını ve kamu yetkilileriyle olan her türlü
iletişimimizi kapsamaktadır.
20
İş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Q&
A
Çıkar Çatışmaları
Kişisel çıkarlarınız ve şirketimizin çıkarları arasındaki bir çatışma ya da çatışma
ihtimalinden kaçınmalısınız.
Şirketimizin çıkar çatışmaları politikası açıktır. Hepimizin şirketimizin çıkarları için
her zaman en iyi şekilde hareket etme yükümlülüğümüz bulunmaktadır. Siz, bir aile
bireyiniz ya da bir arkadaşınız aşağıdaki şekilde hareket ettiğinde çıkar çatışmaları ortaya
çıkabilmektedir:
• Şirket çıkarları ile rekabet eden ya da bu izlenimi yaratan faaliyetlerde bulunmak
• İş kararlarının kişisel veya ailevi çıkarlar veya arkadaşlıklardan etkilenmesine ya da
etkilenme ihtimaline izin vermek
• Şirket mülkleri, bilgileri ve kaynaklarını kişisel çıkarlarınız ya da başkalarının çıkarları için
kullanmak
• Bir aile bireyini ya da duygusal ilişki içerisinde olduğunuz birini işe almak, ya da bu
kişiyle doğrudan ya da dolaylı raporlama ilişkisi içinde olmak
• İş performansınızı olumsuz etkileyen veya PepsiCo'ya karşı sorumluluklarınızı yerinize
getirmenizi engelleyen, ek bir işinizin olması
• Bu tür bir ilişkinin veya çıkar elde etme durumunun sizin iş kararlarınızı etkilemesi
veya etkileme ihtimali olması ile birlikte bir tedarikçi, müşteri, rakip veya PepsiCo ile iş
ilişkisinde bulunan veya bulunma isteğinde olan bir şirket ile çalışmak, bunlara hizmet
vermek, bunlardan mali bir çıkarı olmak ya da herhangi bir kişisel fayda edinmek.
Genel olarak, siz veya bir aile üyeniz bir tedarikçi, müşteri veya rakip nezdinde nominal
sermaye payı sahibi olabilir (genel olarak %1’den az olan bir özsarmaye payına tekabül
eder), bununla birlikte söz konusu özsermaye payınız toplam yatırım portföyünüzün
küçük bir parçasını oluşturmalı ve bu haliyle bir çıkar çatışması ortaya çıkartma
potansiyeli yaratmamalıdır.
DAVRANIŞ YASASI UYARINCA KİMLER “AİLE BİREYİ”
OLARAK GÖRÜLMEKTEDIR?
Bir aile bireyi, şunlardan herhangi biri olabilir: eş, ev arkadaşı,
ebeveyn, kardeş, çocuk, büyükanne, büyükbaba, torun, yeğen,
teyze, hala, amca, dayı, kuzen, üvey çocuk, üvey anne, üvey
baba veya evlilik yoluyla akraba olunan kişiler. Ayrıca hanenizde
yaşayan herhangi biri ya da ekonomik olarak bağımlı olduğunuz,
siz veya akrabalarınızdan herhangi birine bağımlı biri de olabilir.
Potansiyel çatışmaların sadece akrabalar veya aile bireyleri ile
olan ilişkiler ile sınırlı olmadığını unutmayın. Arkadaşlık ya da
kişisel ilişkiniz olan herkesle çıkar çatışması yaşayabilirsiniz.
Olası çıkar çatışmalarını şirketimize bildirmeniz gerekir. Bir çıkar çatışmanızın
olması her zaman Davranış Yaası ihlali anlamına gelmese de, bunu bildirmemenin
ihlal olacağını unutmayın.
Şirketimizde çalıştığınız süre içerisinde potansiyel ya da fiili bir çıkar çatışması içerisinde
olduğunuzu düşünürseniz bu durumu derhal şirketimize açıklama yükümlülüğünüz
bulunmaktadır; böylece var olan bir çatışmanın varlığı ve ciddiyeti tespit edilebilir.Çoğu
zaman çatışmaların açık ve dürüst bir tartışma ile çözülmesi mümkündür. Bazı somut
çatışmalar gizlilik yükümlülüklerinizin teyidini, rollerin yeniden tayin edilmesini ve belli iş
kararlarından çekilmeyi gerektirebilir.
Aşağıdakileri uygulayarak gerçek veya potansiyel her tür çatışmayı PepsiCo'ya
bildirmelisiniz:
• Sektör veya bölgenizin belirlediği uygun kanallar aracılığıyla bildirimde
bulunmak için Global Uyum ve Etik departmanı veya yerel finansal kontrolörünüze
danışın. Kiminle irtibata geçeceğiniz konusunda tereddütünüz varsa:
[email protected] adresine e-posta göndererek
çatışmanızı açıklayabilirsiniz.
• Yıllık online Davranış Yasası eğitimimizi alıyorsanız, eğitimin sonunda sizden
istendiğinde potansiyel ya da var olan çıkar çatışmanızı da açıklamanız gerekmektedir.
Potansiyel çıkar çatışması devam ediyorsa, çatışmaları her yıl tekrarlanan Davranış
Yasası eğitimi sonrası, tekrar bildirmelisiniz.
Çıkar Çatışması Kavramlarını
Uygulamaya Koymak
Açıklanması gereken bir çıkar çatışmanız olup olmadığınızı
belirlemek için, kendinize şu soruları sorun:
• Şirket dışı çıkarlarım, doğru iş kararları alma yeteneğimi
etkiliyor ya da etkilediği izlenimini veriyor mu?
• Bu duruma dahil olmaktan herhangi bir fayda elde ediyor
muyum? Bir arkadaşım ya da akrabam fayda sağlıyor mu?
• Bu faaliyete katılımım işimi yapma yeteneğim açısından
engel teşkil ediyor mu?
• Bu durum kendi çıkarlarımı PepsiCo'nun çıkarlarının önüne
koymama neden oluyor mu?
• Bu durumun duyulması halinde zor durumda kalır mıyım?
PepsiCo zor durumda kalır mı?
Çıkar Çatışmaları Politikamızı inceleyin.
21
Q&
A
Yolsuzlukla Mücadele
İş kararlarınız hiçbir zaman yolsuzluktan etkilenmemelidir.
Müşteriler, tedarikçiler, kamu yetkilileri ve diğer üçüncü şahıslar ile rüşvete yönelik
anlaşmalar yapmak kesinlikle yasaktır. “Yolsuzluk” genellikle uygunsuz ya da yasa dışı
yollardan kişisel bir fayda ya da iş avantajı elde etmek ya da elde etmeye çalışmak olarak
tanımlanmaktadır. Ödemeler ya da değerli herhangi bir şeyin alınıp verilmesi yolsuzluk
kapsamında sayılabilir ve aşağıdaki faaliyetleri içerir:
• Rüşvet (bir kamu yetkilisine rüşvet ya da ticari rüşvet)
• Şantaj
• Komisyonlar
Rüşvete yönelik etkinlikler yalnızca bir Davranış Yasası ihlali olmakla kalmayıp aynı
zamanda çeşitli ülkelerdeki rüşvetle ve yolsuzlukla mücadelede cezai ve özel hukuk
yasalarının ciddi bir ihlali de olabilir. Herhangi bir potansiyel ya da fiili rüşvete yönelik
düzenleme ya da anlaşmanın farkına varmanız durumunda Speak-up hattını arayın ve
durumu bildirin.
“DEĞERLİ OLAN HERHANGİ BİR ŞEY” NE ANLAMA
GELMEKTEDİR?
Yolsuzluk “değeri olan herhangi bir şeyin” alınıp verilmesini
kapsayabilir. “Değeri olan herhangi bir şey” kavramı çok geniştir
ve hediye kartları, etkinlik biletleri, perakende sertifikaları,
eğlence, seyahat ödemeleri, tatil kullanımı, ücretsiz uçak bileti
ve konaklama, özel jest veya imtiyazlar, belirli hayır kurumlarına
bağışlar, indirimler, ücretsiz kişisel hizmetler, finansal veya mülk
kredileri, bir kredi veya mortgage için ortak olunması veya
gelecekte istihdam sözü gibi mal, hizmet ve eşyaları kapsayabilir.
“KOMİSYON” NEDİR?
Komisyon, iki tarafın anlaşma yapması karşılığında alışverişte
alıcı konumda olan tarafa satışların ya da kârın bir kısmının
uygunsuz bir biçimde verilmesi, geri iadesi ya da komisyon
olarak verilmesi ile ilgili anlaşmaya varılan bir yolsuzluk biçimidir.
Örneğin komisyon bir PepsiCo çalışanına, çalışanın tedarikçiyi
tutması için teşvik olarak PepsiCo alımlarının %5'ine eşit olan
aylık bir ödeme teklif etmesini kapsayabilir. Komisyonlar da tüm
diğer yolsuzluk biçimlerinde olduğu gibi etik dışıdır ve Davranış
Yasamız, politikalarımız ve yasalar uyarınca yasaktır.
22
Rüşvetle Mücadele
Tüm rüşvetle mücadele yasalarına uymalısınız.
Dünyanın neresinde çalışırsanız çalışın sizin için geçerli bir rüşvetle mücadele yasası ya
da politikası vardır. Çoğu ülke, bir kamu yetkilisine rüşvet verilmesini yasaklayan rüşvetle
mücadele yasalarına sahiptir. Birleşik Krallık Rüşvet Kanunu gibi bazı ülke yasalarında
birine rüşvet vermek de bir suçtur.(”ticari rüşvet” olarak anılır) Ayrıca, kişisel yerleşim alanı
ya da iş yerleri nerede olursa olsun tüm PepsiCo çalışanlarının ABD Yabancı Ülkelerde
Yolsuzluk Uygulamaları Kanunu'na (“FCPA”) uyması gerekir. FCPA, kamu yetkililerine
rüşvet vermeyi bir suç saymaktadır ve PepsiCo'nun iş yaptığı her yerde geçerlidir.
Rüşvetle mücadele yasalarına uymak amacıyla, hiçbir çalışan herhangi bir kamu yetkilisi
ya da temsilcisine aşağıdaki amaçlarla doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi bir tür
hediye, eğlence ya da değerli herhangi bir şey teklif etmemelidir:
• İş almak ya da sürdürmek
• İş kararlarını etkilemek veya
• Adil olmayan bir avantaj elde etmek
Bu yasaklar, iş faaliyetlerimiz ile aracılar, danışmanlar, tedarikçiler ve yükleniciler de dahil
olmak üzere, bizim adımıza hareket eden herkes için geçerlidir.
“Kamu yetkilisi”, devlete ait olan ya da devlet tarafından kontrol edilen bir teşebbüsün
temsilcisi ya da bu tür bir teşebbüs için çalışan kişi anlamına gelir. Rüşvetle mücadele
yasaları kapsamında, kamu yetkilileri tanımının içinde ulusal çapta, belediyeye ilişkin
ya da yerel yönetimlerin seçilmiş veya atanmış görevlileri ile çalışanları (yasal, idari veya
adli görevleri elinde bulunduran kişiler de dahil), siyasi parti yetkilileri ve siyasi makam
adayları ve devlet ya da devlet kontrollü bir şirketin çalışanları da yer alır.
Tüm kamu ödemeleri sorunlu değildir. Örneğin vergi ödemesi ya da kamu
teşebbüsünün bir müşteri ya da tedarikçi olduğu zamanlar gibi normal iş seyrinde bir
kamu teşebbüsüne de ödemeler yapılabilir. Buna rağmen, hangli ülkede olursa olsun,
devlet görevlilerine kolaylaştırıcı ödemeler ya da rüşvet sununlması kesinlikle yasaktır.
“Kolaylaştırıcı” ödemeler devlet görevlilerine yapılan isteğe bağlı ödemeler olup, lisan,
izin ya da vize çıkarma gibi rutin işlemlerin uygulanması ya da garantilenmesi için
verilen ödemelerdir. Eğer bir devlet görevlisi sizden rüşvet ya da isteğe bağlı ödeme
talep ederse, ödemeyi ancak ödeme yapmadığınız takdirde siz ve diğerleri için fiziksel
bir zarar riski teşkil edecek bir durum içinde olduğunuza dair sağlam bir izlenim sahibi
iseniz yapabilirsiniz. Ayrıca edilen rüşvet talebini de Sesini Duyur hattımıza ya da direkt
olarak Hukuk Departmanı veya Genel Uygunluk ve Etik Departmanımıza iletmeniz
gerekmektedir.
Kamu yetkililerine sunulacak her türlü ödeme, hediye ve eğlence Hukuk Departmanı
tarafından yazılı olarak önceden onaylanmış olmalıdır. İster doğrudan ister dolaylı olsun
kamu yetkililerine yapılan tüm ödemelerin kayıtlarımıza doğru bir şekilde girilmesi
gerekmektedir.
Q&
A
RÜŞVETLE MÜCADELE YASALARI UYARINCA BİR “KAMU
YETKİLİSİNE” KİMLER ÖRNEK VERİLEBİLİR?
“Kamu yetkilileri” aşağıdakileri içerebilir:
• Çevre, ruhsat verme, vergi ve gümrük kurumları, komisyonları
ya da departmanlarındaki kamu çalışanları
• Dünya Bankası gibi kamusal uluslararası kuruluşların
temsilcileri
• Belediye başkanları ya da izinleri düzenleyen diğer yerel şehir
yetkilileri
• Asker, yerel polis ve diğer emniyet güçleri gibi kolluk kuvvetleri
üyeleri
• Devlet kontrolündeki havayolları, üniversiteler, okul sistemleri
ya da hastanelerin satın alma müdürleri
• Kraliyet ailelerinin üyeleri
• Devlete ait şirketlerin çalışanları
• UNICEF gibi kamusal uluslararası hayır kurumlarının çalışanları
Temsilciler için Sorumluluğu
Uygulamaya Koyma
Bizim adımıza hükümetle iş yapan danışmanlar ya da
diğer üçüncü şahıslarla çalışırken, temsilcilerimizin rüşvetle
mücadele yasalarını asla ihlal etmemesini sağlamanız son
derece önemlidir. Ülkenin yolsuzluk geçmişi; danışmanlara
nakit veya üçüncü bir şahıs aracılığıyla ödeme yapmamız
için gelen bir talep, yapılan işle orantılı olmayan danışmanlık
ücretleri ya da yapılan işle ilgili veya danışmanla ilişkinizde
şeffaflık ya da iletişim eksikliği gibi bir rüşvet riski göstergesi
olabilecek bazı “uyarıların” farkında olmanız gerekir.
Karşınızdakinin bir kamu görevlisi olup olmadığı ile ilgili tereddütünüz olması
durumunda veya rüşvetle mücadele yasalarına uyum konusunda başka sorularınız
varsa rehberlik için Hukuk Departmanı ile irtibata geçmelisiniz. Her tür şüpheli rüşvet
faaliyetinde Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Global Rüşvetle Mücadele Uyum Politikamızı inceleyin.
23
Kara Para Aklamayla Mücadele
Müşterinizin ya da tedarikçinizin yasa dışı bir etkinliğe karıştığından
şüpheleniyorsanız durumu bildirin.
PepsiCo, kara para aklama ya da yasa dışı veya meşru olmayan amaçları finanse etmeyi
yasaklayan tüm yasalara uymaktadır. “Kara para aklama”, kişiler ya da grupların yasa dışı
etkinliklerin gelirlerini gizlemeye çalıştığı ya da yasa dışı fonlarının kaynaklarını meşru
kılmaya çalıştığı işlemdir.
Her zaman itibarlı müşterilerle iş yaptığınızdan ve meşru iş amaçlarınızın meşru fonları
olduğundan emin olun. Potansiyel bir müşteri ya da tedarikçiden nakit ödeme veya
olağan dışı ödeme koşulu talepleri gibi olası tehlikeleri kontrol edin. Kara para aklama
etkinliklerinden şüpheleniyorsanız Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Uluslararası Ticaret Kontrolleri
Mal ithalatı ya da ihracatı ile ilgiliyseniz ticaret yönetmeliklerine uymak
zorundasınız.
PepsiCo global bir şirket olarak ulusal sınırların ötesine mal, hizmet ve teknoloji
aktarmaktadır. İş ilişkilerimiz, ithalat ve ihracatı düzenleyen çeşitli ticaret kontrolleri ve
yasalarına tabidir, bunlar;
• Devletin uyguladığı ihracat kontrolleri, ticaret kısıtlamaları, ticaret ambargoları, yasal
ekonomik yaptırımlar ve boykotlar
• Şirketlerin ABD hükümeti tarafından onaylanmamış ya da uygulanmamış uluslararası
bir boykota katılmasını ya da boykotta iş birliği yapmasını yasaklayan boykotla
mücadele yasaları
Nerede bulunursanız bulunun, şirketimiz ya da müşterilerimiz adına mal ve hizmetlerin
ulusal sınırların ötesine aktarımıyla ilgileniyorsanız, bu yasalara uymak zorundasınız.
ABD yasalarının yerel bir ticaret yasası ile çelişmesi halinde ABD yasası geçerli olabilir.
Bu konuda doğru yönlendirme için her zaman Hukuk Departmanına danışın.
24
Kısa ve uzun
vade arasında
dengeyi sağlamak
Politik Eylemler
Kişisel politik eylemleriniz için şirket kaynaklarını kullanmanız yasaktır.
PepsiCo, çalışanlarını ait oldukları toplulukların toplumsal hareketlerine katılımcı
olmaları için teşvik etmektedir, buna politik eylemler de dahil olabilir. Ancak kişisel
politik eylemler için şirket fonlarını veya kaynaklarını kullanamaz ya da şirketten ücret
alamazsınız ; buna politik aday veya parti bağışları da dahildir. Bunu yapar görünümde
olmaktan bile kaçınmalısınız.
Bazı durumlarda, PepsiCo'nun şirketimizi etkileyen ve kamuyu ilgilendiren konularda
kurumsal fikirleri ve bilgileri iletmesi mümkündür. Bu duyurular, belirli fikirleri
benimseme ya da belirli nedenleri destekleme konusunda size baskı yapma amacını
taşımamaktadır. Herhangi bir politik eylem ya da toplu etkinliğe zaman ve para
katkısında bulunma kararlarınız tamamen kişisel ve isteğe bağlıdır.
PepsiCo, şirketimizin kamu yetkililerine göre pozisyonunu destekleme ve politik
bağışlarda bulunma konusundaki her tür yasaya uyar. Kurumsal politik katkılar, katı bir
düzenleme altındadır ve her zaman PepsiCo Kurumsal İlişkiler Departmanı tarafından
onaylanmalıdır.
25
Q&
A
İş Hediyeleri
İş hediyeleri yasal, ilgili onaylardan geçmiş ve duruma uygun olmalıdır.
Bir müşteri ya da tedarikçiye bir iş hediyesi alma veya verme uygulaması sizin ve
yöneticinizin dikkatli değerlendirmenizi gerektirir. Herhangi bir hediye alıp vermeden
önce, Davranış Yasamız ve politikalarımızda buna izin verilip verilmediğini kontrol
etmelisiniz. Hediye Politikamız ve geçerli sektör ve departman politikaları, kabul edilebilir
iş hediyesi uygulamalarını tanımlamaktadır.
HANGİ DEPARTMAN VEYA BÖLÜMLERDE “HEDİYE
İş kararlarını uygunsuz bir biçimde etkileme ya da adil olmayan bir avantaj kazanma
işlevi gören ya da bu görüntüyü veren herhangi bir hediyeyi vermeniz, teklif etmeniz ya
da almanız yasaktır. Ancak belirli koşullar altında ve aşağıdaki şartlarda iyi niyet gösterme
amacı taşıyan iş hediyelerini alıp verebilirsiniz:
• Hediyenin meşru bir iş amacı olmalı, belirli bir değerde (genellikle 75 Amerikan Doları
veya eşdeğerinin altında) olmalı, sık olmamalı ve Hediye Politikamız, Seyahat ve Temsil
Politikamız ve görev veya sektörünüzün hediye politikalarına uymalıdır.
• Hediye nakit para veya nakit para eşdeğeri olmamalıdır.
• Bölümünüz veya departmanınızın yürürlükte olan bir “hediye yasaktır” politikası yoktur.
• Alıcı için geçerli olan yasalar hediyeye izin vermeli ve hediyenin alıcısı da hediyeyi
kabul etmeye yetkili ve izinli olmalıdır.
YASAKTIR” POLİTİKASI VARDIR?
Bilişim Sistemleri (BIS) departmanımızda ve Global Satınalma
departmanında görev yapan çalışanlar, değeri ne olursa olsun
her türlü hediyenin alınıp verilmesini yasaklayan, ilgili sektör
veya bölümün “hediye yasaktır” politikasını uygulamalıdır.
Departman, bölüm ya da çalışma grubunuzun “hediye yasaktır”
politikasına sahip olup olmadığını onaylamak için her zaman
yöneticinize, departman şefinize ya da finansal kontrolörünüze
danışın.
HANGİ TÜR HEDİYELER GENELLİKLE DEĞERLİ
“İş hediyeleri” şirketin sponsor olduğu satış yarışmaları veya teşvik programlarını
kapsamamalıdır. Ayrıca, yemek ve eğlence de dahil olmak üzere, iş ile ilgili temsil
giderleri, etkinliğin niteliği ve sıklığı makul olduğu, etkinlik şirket işlerinin etkin
yürütülmesini içerdiği ve politikalarımıza uyduğu sürece yasak değildir.
Hükümet yetkililerine hediyeler: Bir kamu yetkilisine basit bir hediye vermek veya yemek teklif
etmenin bile yasa dışı olabileceğinin bilincinde olmalısınız. İş hediyeleri konusunda destek için
Hukuk Departmanız ya da Finansal kontrolörünüze danışmalısınız.
PepsiCo Hediye Politikamızı ve Seyahat ve Temsil Politikamızı inceleyin.
26
GÖRÜLMEKTEDİR?
Sık sık verilmeyen ve çoğu ülkede 75 Amerikan Dolarının altında
veya eşdeğerde olan hediyeler normal kabul edilmektedir.
Markalarımızı tanıtmak için bir iyi niyet göstergesi olarak verilen
bir t-shirtt veya şapka gibi markalı promosyon ürünleri örnek
olarak verilebilir.
Hissedarlarımıza Karşı
Sorumluluğumuz
Amacımız
Sorumluluk ve şeffaflık ile hareket etmek
hissedar değerinin korunması ile birlikte
gelmektedir. Her çalışan, şirket çıkarlarını ön
plana koyarak, doğru işletme kayıtları tutarak
;şirket kaynaklarını, bilgilerini ve mülklerini
koruyup düzgün kullanarak hissedarlarımız
için değer yaratmaktadır.
27
Hissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Doğru İş Kayıtları
İş kayıtlarınız doğru ve eksiksiz olmalıdır.
PepsiCo'nun açıkyüreklilikle gerçekleri söyleme odağı, şirket kayıtlarımızın doğruluğuna
olan bağlılığımızın altını çizmektedir. Bilanço ve sözleşmelerimiz de dahil olmak üzere
tüm iş kayıtlarımız her zaman doğru olmalı ve gerçekleri yansıtmalıdır. Belge ne tür
olursa olsun ya da ne kadar önemsiz görünürse görünsün, bir iş kaydında yer alan
bilgiler her zaman gerçek ve eksiksiz olmalıdır. Mali kayıtlar, tüm finansal işlemleri ve
durumu yansıtmalıdır. Aynı şekilde, dolar tutarı ne olursa olsun, işlemlerinizin tümü
kurallara uygun şekilde onaylanmalı, yürütülmeli ve kaydedilmelidir.
İş akışı sırasında, elinizdeki iş kayıtlarınızın doğruluğundan siz sorumlusunuz. Şunları asla
yapmamalısınız:
• Şirket kayıtlarındaki bilgileri değiştirmek, çıkarmak, yanlış beyan etmek, veya gizlemek
ya da gerçekleri yanlış sunmak
• Herhangi bir başkasına şirket kayıtlarımızın doğruluğu ve bütünlüğünden ödün
vermesi için destek ya da izin vermek
Q&
A
“İŞ KAYITLARI” İLE NE KASTEDİLMEKTEDİR?
“İş kayıtları”, iş ile ilgili kayıt altında tutulan matbu ya da
elektronik her tür belge veya yazışmayı içerir. Bunlar sunumlar,
çalışma sayfaları, bordro belgeleri, zaman çizelgeleri, devam
kayıtları, yasal sözleşmeler, kamu kurumu başvurularındaki
bilgiler, keşif kayıtları, faturalar, alım emirleri, piyasa araştırması
metinleri, laboratuvar testleri, kalite kontrol testleri, seyahat ve
masraf raporları, denetim kayıtları, taşıma günlükleri, tehlikeli
madde kayıtları, kaza raporları ve işletme planları gibi pek çok
bilgiyi kapsar.
Şirket kayıtlarında bir tutarsızlık ya da iç denetim süreçlerimizde bir eksiklik fark ederseniz
hemen Speak-up hattını aramalı ve durumu bildirmelisiniz.
Sektör ya da bölgenizin Finans Politikalarını inceleyin.
Kamuyu Bilgilendirme
Mali raporlama yükümlülüklerimiz PepsiCo'nun doğru işletme kayıtlarına
dayanmaktadır.
Yatırımcılarımız ve kamuoyu, işletmemiz, kazançlarımız ve mali durumumuz hakkında
doğru rapor verdiğimize inanmakta ve yasalar da bizi bu konuda yükümlü kılmaktadır.
Kamu bildirimleri, düzenleyici açıklamalar ve ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar
Komisyonu'na ve diğer kamu kurumlarına gönderilen raporlar her zaman eksiksiz, adil,
doğru, dakik ve anlaşılır olmalıdır.
Bilançolarımız ya da dayandıkları sertifikasyonların hazırlanması sürecine dahil
olduysanız, her zaman mali politikalarımızı, iç denetim sistemimizi ve genel olarak kabul
gören muhasebe ilkelerini izlemelisiniz.
Bilgilendirme Politikamızı inceleyin.
28
Doğru Finansal Bilgileri
Uygulamaya Koyma
Doğru finansal raporlama aşağıdakileri hiçbir zaman
yapmamanız anlamına gelir:
• Bilinen ya da tahmini pasif ya da aktifleri değerinden
düşük ya da yüksek beyan etmek
• Genel olarak kabul edilmiş muhasebecilik ilkelerini ihlal
eder biçimde masrafları artırmak ya da azaltmak
• Ticari işlemler için destekleyici nitelikteki belgeleri düzgün
tutmamak
• Müşterinin ihtiyaç duyduğundan fazla miktarı kasıtlı olarak
satarak ya da sevkiyatları öne çekerek veya geciktirerek
çeyrek veya yıllık satış rakamlarını artırmak ya da azaltmak
Kayıt Yönetimi
İş kayıtlarını, Kayıt Yönetim Politikalarımıza uygun şekilde tutmalısınız.
PepsiCo büyüklüğündeki bir şirket her gün çok sayıda kayıt ve belge üretmektedir.
Üzerinde çalıştığınız iş kayıtları, her tür yasal ve düzenleyici kayıt tutma gerekliliği
uyarınca kaydedilmeli, saklanmalı ve imha edilmelidir. İş kayıtlarınızı düzgün şekilde
yönetebilmeniz için aşağıdakileri uygulamanız gerekmektedir:
• Tüm belgeler, dosyalar, elektronik kayıtlar ve e-postalar için kayıt yönetim
politikalarımıza uymak
• Sektörünüz, ülkeniz veya departmanınız için Kayıt Saklama Planında belirtilen saklama
sürelerine uymak
• Kayıt saklama bildirimindeki “Belge İmha Yasağı” talimatlarını izlemek
Bir belgenin saklanma süresi hakkında sorularınız varsa veya belge imha yasağı
bildiriminde belirtilen belgelere ilişkin sorularınız varsa Hukuk Departmanına
danışmalısınız. Yasal arşiv bildirimine tabi olan belgelerin, kasıtsız olsa bile imhası
şirketimizi ve sizi hukuki ve cezai yükümlülük altına sokabilir.
Sektörünüzün ya da bölgenizin Kayıt Yönetim Politikalarını ve Kayıt Saklama Planlarını
inceleyin.
Denetim ve Soruşturmalar
Açık yüreklilikle
gerçekleri
söylemeliyiz
Denetçi ve müfettişlerimiz tam iş birliğinize ihtiyaç duyarlar.
PepsiCo çalışanı olduğunuz süre içerisinde denetçilerimiz, dış denetçiler, Global
Uyum ve Etik ya da Hukuk Departmanı tarafından gerçekleştirilen bir denetim veya
iç soruşturmaya katılmanız istenebilir. Böyle bir durumda daima tam bir iş birliği
sergilemeniz ve dürüstçe bildiklerinizi söylemeniz beklenir.
Ayrıca, hukuki bir kovuşturma veya kamu soruşturması ile bağlantılı olarak düzenleyici
veya avukatlardan görüşme ya da belge talebi alabilirsiniz. Bu tür bir istek almanız
halinde destek almak için derhal Hukuk Departmanı ile irtibata geçmelisiniz.
29
Şirket Kaynakları
PepsiCo'nun kaynaklarını koruma yükümlülüğünüz bulunmaktadır.
PepsiCo, şirket kaynaklarını dürüst ve verimli kullanacağınıza dair size güvenmektedir.
Kaynaklar; tesisler, malzemeler, ekipmanlar, makineler, yedek parçalar, hammaddeler,
mamuller, taşıtlar ve şirket fonlarını içermektedir.Kaynaklar aynı zamanda şirketin
zamanı, gizli bilgileri, fikri mülkiyet ve bilişim sistemleri gibi maddi olmayan varlıkları
da içermektedir.Şirket kaynaklarını yalnızca meşru iş amaçları için kullanmalı ve hırsızlık,
kayıp, zarar veya kötüye kullanımdan korumalısınız.
Q&
A
ŞİRKET KAYNAKLARININ KÖTÜYE KULLANIMINA
VERİLEBİLECEK ÖRNEKLER NELERDİR?
Şirket fonlarını koruma yükümlülüğü; harcama yetkiniz varsa, seyahat ve temsil
harcamalarını onaylıyorsanız ya da bütçeleri ve hesapları yönetiyorsanız, özellikle önem
taşımaktadır. Her zaman şunları yapmanız gerekir:
• Fonların belirlenen amaçlar için düzgün şekilde kullanımını sağlamak
• Harcamayı yapmadan önce gerekli onayı almak
• Tüm harcamaları doğru şekilde kaydetmek
• Geri ödeme için sunulan harcamaların işle ilgili olduğunu, usule uygun olarak
belgelendiğini ve politikalarımıza uygun olduğunu doğrulamak
Şirket kaynaklarının kötüye kullanılmakta olduğunun farkındaysanız Speak-up hattını
arayın ve durumu bildirin.
Seyahat ve Temsil Politikamızı inceleyin.
Dolandırıcılık
Dolandırıcık suçu işleyerek, dürüstlük ve doğruluktan asla ödün vermemelisiniz.
Kendinize ya da başkalarına faydası olması için kasıtlı olarak bilgileri gizlediğiniz,
değiştirdiğiniz, tahrif ettiğiniz veya çıkardığınızda şirket kaynaklarını kötüye kullanmış ve
dolandırıcılık yapmış olursunuz. Dolandırıcılık, değerli bir şey kazanma (bir performans
hedefine ulaşma ya da bir ödeme alma gibi) ya da olumsuz sonuçlardan kaçınmadan
kaynaklı olabilir.(disiplin gibi) Dolandırıcılık örnekleri şunlardır:
• Verimlilik hedeflerinin karşılanması için üretim rakamlarının değiştirilmesi
• Engelli yardımı almak için sahte tıbbı belgeler sunmak
• Daha fazla ücret almak ya da geç kalma veya işe gitmeme nedeniyle ceza almamak
için çalışılan saatleri yanlış bildirmek
• Bir müşteri adına resmi olmayan fiyat almak için satışlar veya ürün gönderiminin kasıtlı
olarak hatalı yansıtılması
• Finansal bilgilerin şirket defterleri ve kayıtlarında yanlış beyan edilmesi
Ayrıca dolandırıcılık izlenimi yaratan durumlardan da kaçınmalısınız. Örneğin şirket
fonlarını gerekli onayları almadan asla harcamayın. Benzer şekilde, yetkili olmadığınız
durumda, asla şirketimiz adına bir sözleşmeye imza atmayın.
30
Ürün veya malzemeleri kişisel ihtiyaçlar için kullanma, kişisel
harcamaları şirket kredi kartlarına fatura etme, kişisel ulaşım
ihtiyaçları için şirket araçlarını kullanma, finansal kazancınız
için hurda veya atık ürünleri yeniden satma ya da dolandırıcılık
veya zimmete para geçirme yoluyla varlıkları dağıtma şirket
kaynaklarının kötüye kullanımının örnekleridir.
Q&
A
Gizli Bilgiler
Şirketimizin ve iş ortaklarımızın gizli bilgilerini korumalısınız.
PepsiCo'da çalıştığınız süre içerisinde şirket ile ilgili ve şirketin müşterileri, tedarikçileri
veya iş ortakları ya da diğer üçüncü şahıslar hakkında gizli, rekabet açısından hassas ve/
veya özel olan belli bazı bilgiler edinebilirsiniz. PepsiCo'nun kamuya bilgi verdiğine dair
açık bir gösterge olmadığı müddetçe, şirket bilgilerinin gizli ve rekabet açısından hassas
olduğunu varsaymalısınız.
İŞLE İLGİLİ HANGİ BİLGİLER "GİZLİ” OLARAK KABUL
PepsiCo ya da erişiminiz olan diğer bir şirketle ilişkili her tür gizli bilgiyi korumak
için her zaman makul ve gerekli tedbirleri alın. Aşağıdaki özelliklere sahip olmadığı
müddetçe PepsiCo dışındaki herhangi birine, hatta aile bireylerinize bile gizli iş bilgilerini
açıklamamalısınız:
• Yetkili olmak
• Açıkça tanımlanmış, meşru bir iş ihtiyacı ile bağlantılı
• Hukuk Departmanı tarafından onaylanmış yazılı bir gizlilik sözleşmesine tabi
Şirketimiz içerisinde ve çalışma arkadaşlarınız arasında bile sadece bilinmesi gerektiği
ölçüde gizli bilgi paylaşımı gerçekleştirmelisiniz.
Bu gizlilik yükümlülüğü sizi, şirket dahilinde ya da hükümet yetkililerine yönelik olası
Davranış Yasası veya kanun ihlallerine ilişkin endişelerinizi dile getirmekten men etmez.
Şirket içi veya hükümet yetkililerine yönelik yasal ihlalleri bildirme yetkiniz, gerek çalışma
süresince gerekse işten ayrıldıktan sonra, diğer herhangi bir PepsiCo politikası veya
anlaşması tarafından yasaklanmamıştır.
EDİLMEKTEDİR?
“Gizli bilgiler”, uygunsuz şekilde açıklanması halinde PepsiCo,
tedarikçilerimiz, müşterilerimiz ya da diğer üçüncü şahıslar
için zararlı ve rakipler için yararlı olabilecek ya da makul
bir yatırımcının PepsiCo'nun veya iş ortaklarının menkul
kıymetlerini satın alma veya satma kararı açısından önemli
olabilecek, kamuya açık olmayan her tür bilgiyi içerir. Örneğin
kazançlar, tahminler, iş planları ve stratejiler, önemli yeniden
yapılandırmalar, potansiyel alımlar, formüller, fiyatlandırmalar,
satış bilgileri, araştırmalar, yeni ürün geliştirmeleri, açıklanmamış
pazarlama ve promosyon etkinlikleri, önemli yönetim
değişiklikleri, denetçi değişikliği ya da denetçi raporlarının geri
çekilmesi ve PepsiCo menkul kıymetleri ile ilgili her şey “gizli
bilgi” olarak kabul edilmektedir.
Ticari Gizlilik Politikamızı inceleyin.
31
Q&
A
PepsiCo Menkul Değerlerinde İçeriden
Bilgilendirme ve Hareketleri
İçeriden "Bilgi sızdırma" yoluyla hisse alıp satarsanız yasaları ihlal edebilirsiniz.
PepsiCo'da çalıştığınız süre içerisinde, müşteriler, tedarikçiler veya iş ortaklarından biri
ya da diğer bir üçüncü şahıs hakkında “kamuya açık olmayan bilgi” sayılan bazı gizli
bilgiler edinebilirsiniz. Aşağıdaki durumlarda, bilgi “kamuya açık olmayan bilgi” olarak
görülmektedir:
• kamuya geniş ölçüde yayılmamış olduğunda ve
• makul bir yatırımcının belli bir menkul kıymeti alma veya satma kararı verirken önemli
gördüğü bilgiler
Kamuya açık olmayan önemli bilgileri, aile bireyleriniz ve arkadaşlarınız da dahil olmak
üzere şirketimiz dışında hiç kimseye açıklamamalısınız. Gizli “kamuya açık olmayan
önemli bilgi” örnekleri için lütfen Gizli Bilgiler'i inceleyin.
PepsiCo veya PepsiCo ile ilgisi olan bir diğer şirket hakkında kamuya açık olmayan bilgi
sahibi olmanız durumunda, bunların menkul kıymetleriyle işlem yapmayın. Bu işlem
yapma yasağı, PepsiCo menkul kıymetlerinin alınıp satılması, opsiyonların kullanılması,
kısıtlı hisse birimlerinin satılması ve PepsiCo menkul kıymetlerindeki yatırımlarınızın
401(k)'nız aracılığıyla artırılması ya da azaltılması da dahil olmak üzere PepsiCo menkul
kıymetlerindeki tüm işlemler için geçerlidir. Ayrıca PepsiCo hisselerini piyasa değerinde
yaşanacak herhangi bir düşüşe karşı korumak ve mahsup etmek için tasarlanan
etkinliklere katılma izniniz yoktur (buna ön ödemeli değişken vadeli sözleşmeler,
faiz alt-üst sınırları, kambiyo fonları veya öz sermaye fonları gibi mali araçların satın
alınması veya kısa satışlara katılım dahildir). Ayrıca PepsiCo menkul kıymetlerini bir kasa
hesabında bulunduramazsınız ya da bir kredi veya başka bir şey için teminat olarak
PepsiCo hisselerini veya PepsiCo hisse opsiyonlarını gösteremezsiniz.
32
İŞİMDE HİSSELER VEYA MENKUL KIYMETLER İLE
ÇALIŞMIYORUM. BİLGİ SIZDIRMA YASAKLARI BENİM
İÇİN DE GEÇERLİ MİDİR?
Evet. Gizli, önemli bilgilere sahip olan herkes, bu bilgileri
temel alarak hisse alıp satabilecek olan üçüncü şahıslara
kamuya açık olmayan önemli bilgileri açıklaması ya da bu
bilgileri temel alarak kendisi hisse alıp satması halinde içeriden
bilgilendirme yasalarını ihlal edebilir. Aile ve arkadaşlarınızla
sıradan konuşmalarınızda bile dikkatli olmalı ve şirketimizin gizli
bilgilerinden herhangi birini açıklamamalısınız.
Q&
A
Gizlilik
Eğer kişisel bilgilere erişiminiz varsa, bu bilgileri güvenli şekilde muhafaza edin
ve sadece yetkiniz varsa kullanın.
Kişisel bilgi belirli bir kişinin kimliğine bağlı ya da kimliğini ortaya çıkaran herhangi bir
bilgi olarak tanımlanır. Eğer bu türlü bir bilgiye, ya da bu bilgileri içeren bir sisteme erişim
sağlarsanız, bu tür bilgilerin işlenmesi konusundaki bütün prensip ve yasalara uygun
şekilde hareket etmeniz gerekmektedir. Bu yasa ve prensipler aşağıdakileri içerir:
• Meşru kılınmış iş ile alakalı sebepler bağlamında bu bilgilere erişim, bilgileri toplama ve
kullanma hakkına sahipsiniz.
• İşbu kişisel bilgileri sadece meşru kılınmış iş ile alakalı sebepleri olan, öğrenmeye yetkili
ve bilgileri koruma zorunluluğu olan kişiler ile paylaşmalısınız.
• Yürürlükteki prensip ve yasalar çerçevesinde kişisel bilgileri güvenli bir şekilde
muhafaza etme, iletme ve imha etmeniz,
• Prensiplerin ihlali ve kişisel bilgilerin korunmasına karşı şüpheli ihlal durumu
gördüğünüzde bu durumu yerel Hukuk Departmanınıza, Genel Gizlilik Ofisi’ne ya da
Sesini Duyur hattına iletmeniz gerekmektedir.
Gizlilik Prensiplerimiz bilgi toplama, işlme ve kullanma konusunda dünya çapında
istikrarlı ve tutarlı temeller üstünde oluşturulmuşlardır. Ayrıca, PepsiCo, faaliyet gösterdiği
ülkelerin yasal yükümlülüklerine de uyum göstermekte ve kişisel bilgi transferlerini de
bu yükümlülüklere uygun olarak gerçekleştirmektedir. Konu ile ilgili sorularınız, ya da bir
kişisel bilgiyi elde edildiği ülke dışına iletme zorunluluğunuz olduğu durumlarda Hukuk
Departmanı’na danışınız.
Bakınız: Çalışanlar için Global Gizlilik Duyurusu ve Sektör/bölge/ülkeniz/görevinizde
uygulamada olan yerel gizlilik prensipleri.
Dış Kaynaklarla İletişim
PEPSICO HANGI KIŞISEL BILGILERI TOPLUYOR VE
HANGILERINI KORUMAK ZORUNDA?
PepsiCo çalışanlarımız, yönetim kurulumuz, tüketiciler,
tedarikçiler, girişimciler, müşteriler ve hissederlar ile ilişkili
olan kişisel bilgileri toplayabilir. Bu kişisel bilgiler, güvenlikleri
kaldırılana kadar her daim korunmalıdırlar. Bu bilgilere örnek
olarak iletişim bilgileri: ikamet adresleri, telefon numaraları,
e-mail adresler, devlet tarafından tahsis edilen kimlik numaraları;
mali bilgiler: banka hesap detayları, maaş ve diğer ödeme
bilgileri; çalışma verileri: performans kayıtları, faydalar ve izinler
gösterilebilir.
POLİTİKALARIMIZI IHLAL EDEN SOSYAL MEDYA KULLANIMI
ÖRNEKLERİ NELERDİR?
İşte ve iş dışında ya da işinizle bağlantılı sosyal medya
kullanımında hiçbir zaman tesislerimizin fotoğrafları, görüntüleri,
videoları, ses kliplerini göndermemeli, PepsiCo logoları, ticari
markaları veya telif hakkı saklı materyalleri izin olmadan asla
kullanmamalı, ifade ettiğiniz görüşlerin şirketimizin görüşleri
olduğu beyanında asla bulunmamalı ya da asla böyle bir izlenim
uyandırmamalısınız.
Şirketimiz adına konuşma yetkiniz bulunmamaktadır.
Sizinle irtibata geçilmesi ve herhangi bir basın mensubu, yatırımcı ya da piyasa
uzmanının sizden şirket hakkında konuşmanızı istemesi durumunda herhangi bir bilgi
vermeyin. Bunun yerine söz konusu üçüncü şahısa konuyu konuşma yetkiniz olmadığını
kibarca belirtin ve bu kişiyi Medya, Kamuya Yönelik Konuşma ve Yayın Politikamız, sektör
veya bölgenizin Bilgilendirme Politikasında belirtilen ve açıklama yetkisi olan kişilere
yönlendirin.
Aynı şekilde, sosyal medyayı kullanırken, şirket adına konuşmadığınızdan emin
olmalısınız. Her zaman şunları yapmalısınız:
• Bildirdiğiniz görüş ve materyallerin şirkete değil size ait olduğunu belirtmek
• PepsiCo hakkında herhangi bir gizli bilgiyi açıklamamak için mümkün olan her türlü
önlemi almak
• Önceden yazılı izin almadan, PepsiCo veya üçüncü şahıs logoları veya ticari markalarını
kullanmaktan kaçının.
Medya, Kamuya Yönelik Konuşma ve Yayın Politikamız, Bildirim Politikamız ve Sosyal
Medya Politikamızı inceleyin.
33
Fikri Mülkiyet
Ticari markalar ve diğer fikri mülkiyetleri her zaman gerektiği şekilde kullanın.
Fikri mülkiyetimiz her zaman korunması gereken paha biçilmez bir varlıktır. Fikri
mülkiyet, ticari markalarımız, markalarımız, ürün paket tasarımlarımız, logolarımız, telif
haklarımız, buluşlarımız, patentlerimiz ve ticari sırlarımızı kapsar. Hukuk Departmanı
tarafından onaylanmamış, gerekli yetki ya da lisans sözleşmesi olmadan, üçüncü bir
şahısın, ticari markalarımızı ya da diğer fikri mülkiyetlerimizi kullanmasına asla izin
vermemelisiniz. Ayrıca ticari markalarımız hiçbir zaman aşağılayıcı, alçaltıcı veya diğer
rencide edici şekillerde kullanılmamalıdır.
Fikri mülkiyetimiz çalışanların ürünlerini de kapsamaktadır. Bir şirket çalışanı olarak,
göreviniz gereği tamamen ya da kısmen ve/veya şirketin zaman, kaynaklar veya
bilgisi ile ürettiğiniz her şey PepsiCo'ya aittir. Örneğin şirketimiz için göreviniz gereği
yaratılmasına destek verdiğiniz buluşlar, fikirler, keşifler, iyileştirmeler, sanat eserleri,
süreçler, tasarımlar, yazılımlar ve diğer her türlü materyal de PepsiCo'ya aittir. Şirketimizin
diğer fikri mülkiyetleri ile aynı korumayı alabilmeleri için işimizle ilgili her tür buluşu
gecikmeden açıklamalısınız.
E-posta, İnternet ve Bilişim Sistemleri
Şirket e-posta ve internet hesaplarını sorumlu bir biçimde kullanmalı ve bilişim
sistemlerimizin güvenliğini korumalısınız.
Bilişim teknolojisi sistemlerimiz faaliyetlerimizin önemli bir parçasıdır ve onaylanmış iş
amaçları için sağlanmaktadır. Bu sistemleri kullanımınız Bilişim Güvenliği Politikamız ve
Kabul Edilebilir Kullanım Standartlarımıza uymalıdır. Telefon, e-posta ve internetin makul
ölçülerde kişisel kullanımına, bu kullanım aşağıdaki özellikleri sergilemediği müddetçe
izin verilmektedir:
• Çok fazla zaman veya kaynak tüketimine sebep olmuyorsa
• İş performansınıza ya da diğerlerinin performansına engel olmuyorsa
• Yasa dışı herhangi bir öğe, cinsel içerik, ayrımcılık içermiyorsa ya da uygunsuz değilse
• İş harici konularla ilgili değilse
• Davranış Yasamız veya herhangi bir şirket politikasını ihlal etmiyorsa
Genelde çalışanların bilişim sistemlerimizi kullanımını izleme uygulamamız olmasa
da PepsiCo, yerel yasaların izin verdiği ölçüde şirket e-postası, telefonu, sesli mesajı,
interneti ve diğer sistemlerimizi kullanarak çalışanın kullanım içeriğini ve niteliğini
önceden bildirimde bulunmaksızın izleme, kaydetme, açıklama, denetleme ve silme
hakkını saklı tutar.
Lütfen Bilişim Güvenliği Politikamızı, İnternet Kabul Edilebilir Kullanım Standardımızı
ve Elektronik Posta Kabul Edilebilir Kullanım Standardımızı inceleyin.
34
Bilişim Güvenliğini
Uygulamaya Koyma
Bilişim sistemlerimizi korumak için aşağıdakileri asla
yapmamanız gerekmektedir:
• PepsiCo sistem parolalarınızı başka herhangi biriyle
paylaşmak
• Seyahat sırasında dizüstü bilgisayarlar ya da diğer mobil
cihazları gözetimsiz ya da çalınabilecekleri bir yerde
bırakmak
• PepsiCo bilgisayarlarına yetkisiz ya da lisanssız yazılımlar
indirmek
Bir veri ihlalinden şüphelenirseniz ya da verilerin dizüstü
bilgisayarı ya da el terminalinin çalınması ya da kaybolması
durumunda olduğu gibi tehlikeye düştüğü bir durumdan
haberdar olursanız durumu derhal yerel teknik destek
ekibinize veya Yardım Masasına bildirin.
Davranış Yasamızın
Yönetimi
Global Uyum ve Etik Departmanı
İstediğiniz zaman sorularınız için Global Uyum ve Etik departmanı ile iletişime
geçebilirsiniz.
• Genel sorularınız için: [email protected]
• Eğitim programlarımız hakkında sorularınız için:
[email protected]
• Çıkar çatışmaları ile ilgili sorularınız veya bildirimleriniz için:
[email protected]
• Global Uyum ve Etik Departmanına; Global Compliance Department, PepsiCo, Inc.,
700 Anderson Hill Road, Purchase, New York 10577
adresi yoluyla posta gönderebilirsiniz.
• Bizimle faks yoluyla iletişime geçebilirsiniz: 914-249-8086
35
Davranış Yasası Yönetimi
Görevi Kötüye Kullanmanın Soruşturulması
PepsiCo her tür görevi kötüye kullanma bildirimini ciddiye almaktadır.
Davranış Yasamız veya yasaları ihlal şüphesi olan tüm bildirimler ciddiye alınacak
ve derhal incelenecektir. Global Uyum ve Etik Departmanı, duruma göre iddia
edilen Davranış Yasası ihlali bildirimlerini incelemek için müfettiş(ler) tayin edecektir.
Müfettiş(ler) şunları yapacaktır:
• Görüşmeler ya da belge inceleme yoluyla gerçeklerin belirlenmesi için tarafsız hareket
etmek
• İddia edilen olay(lar) ile ilgili bilgi sahibi olabilecek çalışanlar ile irtibat kurmak
• Uygun durumlarda düzeltici eylemler ve/veya disiplin tedbirleri önermek
PepsiCo geçerli yasalar uyarınca aşağıdakileri gerçekleştirmeye çalışmaktadır:
• Durumun elverdiği ölçüde ilgili kişilerin gizliliğini korumak
• Bildirimin soruşturmayı tehlikeye atmayacağı bir anda, bir çalışanı, hakkında yapılan
suçlamalarla ilgili bilgilendirmek
• İzin verilen durumlarda çalışanların raporlanan bilgileri inceleyerek düzeltmesine
olanak sağlamak
İstenmesi halinde bir sorgulama ya da soruşturmada tam bir iş birliği sergilemeniz
gerekmektedir.
Disiplin Aksiyonları
Davranış Yasamızı ihlal ederseniz Şirket gerekli disiplin aksiyonlarını
uygulayacaktır.
Çalışan olarak PepsiCo adına iş yaparken Davranış Yasamız, politikalarımız ve yasalara
uymanız beklenmektedir. Davranış Yasamız, politikalarımız veya yasaların ihlal edilmesi
aşağıdakiler ile sonuçlanabilir:
• Davranış Yasası ihlalinin ciddiyetine bağlı olarak iş akdinin sonlandırılmasına kadar
gidebilecek disiplin aksiyonları
• Bir yasanın ihlali durumunda, herhangi bir kamu kuruluşu ya da mahkeme tarafından
hukuki ve/veya cezai yaptırımların uygulanması mümkündür.
Davranış Yasamız Bir Sözleşme Değildir
Davranış Yasamız Bir Sözleşme Değildir. Herhangi belirli bir istihdam hakkını devretmez
ya da belirli bir süre için istihdam temin etmez.
36
Davranış Yasası Yönetimi
Davranış Yasamızın Düzenlenmesi ve
Değişiklikler
Davranış Yasamızın onaylanması ve düzenlenmesinden şirketimizin Yönetim Kurulu
sorumludur. İşbu Davranış Yasasının yürürlüğe girme tarihi 1 Ekim 2012 olup 14 Mart
2016 tarihine kadar değişiklik yapılmıştır. Davranış Yasamız, yasa veya yönetmeliklerdeki
değişiklikler ya da iş veya iş ortamımızdaki değişiklikler nedeniyle revizyona ihtiyaç
duyulup duyulmadığını belirlemek için Global Uyum ve Etik ve Hukuk Departmanı
tarafından belirli aralıklarla gözden geçirilmektedir. Yönetim Kurulu Davranış Yasamızdaki
her tür değişikliği onaylamalıdır.
Taahhüt
PepsiCo, her yıl çalışanlarına Davranış Yasasını duyurmakta, internet ve e-posta erişimi
olan maaşlı çalışanlar için yıllık online Davranış Yasası eğitimi yapmaktadır. Online eğitim
alan çalışanlar ve Yönetim Kurulumuz, Davranış Yasasını okuyup anladıklarını onaylamak
durumundadır. Ayrıca Davranış Yasamıza uyduklarını belgelemeleri ve her tür potansiyel
çıkar çatışması ile kurallara uyum konusundaki tüm istisnai durumları açıklamaları
gerekmektedir. Sertifikasyon işleminin tamamlanmaması Davranış Yasası ihlali olabilir
ve disiplin işlemlerine maruz kalabilir ve/veya yasaların izin verdiği durumlarda şirketin
takdirine bağlı olmak üzere performans değerlendirmenizi etkileyebilir. Davranış
Yasamızı okumamış olmanız, kabul etmemeniz veya online eğitim sertifikası almamanız
sizi, hiçbir şekilde Davranış Yasamıza uyma yükümlülüğünüzden muaf tutmamaktadır.
Feragat Bildirimi
Davranış Yasamızla ilgili tüm feragatler Uyumdan Sorumlu İcra Kurulu Üyesi veya
bazı durumlarda Yönetim Kurulu veya kurula ait bir komitenin önceden yazılı onayını
gerektirir. Geçerli yasaların gerektirmesi durumunda feragatler, ilgili yasaların gerektirdiği
şekilde açıklanacaktır.
37
Speak
Up!
Gizli. Ücretsiz. Günde 24 saat.
Her PepsiCo çalışanı etik
davranmak ve Davranış
Yasamıza uymakla sorumludur.
Yasa dışı ya da «Davranış
Yasamızın» ihlali olabilecek
bir şey duyduğunuza
inanıyorsanız,
Speak-up hattını arayın.
Endişelerinizi yöneticinize, İnsan
Kaynaklarını müdürüne ya da
Speak-up hattına bildirin. Speak-up
hattını aradığınızda, isminizi gizleme
hakkına sahipsiniz.
Bildirimde bulunmak için Speak-up
hattını kullanın:
• Mali kayıtların düzensizliği
• Muhasebe ve denetim tutarsızlıkları
• Rüşvet, yolsuzluk veya yasa dışı ödemeler
• Cezai davranış ya da yasa ihlalleri
• Ayrımcılık ve taciz
• Ürün kalitesi sorunları
• Güvenlik ve çevre tehlikeleri
• Çıkar çatışmaları
• Hırsızlık veya dolandırıcılık
• İş yerinde şiddet
PepsiCo iyi niyetle endişelerini dile getiren
çalışanları korumaktadır.
Telefon veya web sitesi aracılığıyla Speakup hattını arayın. Telefon numaraları için
www.pepsico.com adresinde yer alan
Speak-up Hattı Arama Listesi'ne bakın veya
www.tnwgrc.com/PepsiCoSpeakUp adresi
üzerinden Speak-up web sitesine erişin.
Çekinmeden Konuşun telefon numaraları
önceden bilgilendirme yapılmaksızın
değiştirilebilir. En son bilgiler
www.pepsico.com sitesinde yer almaktadır.
Bazı ülkeler ve Avrupa Birliği bölgesindeki yerel gizlilik
yasaları nedeniyle Speak-up hattı yalnızca muhasebe,
finans, denetleme ve rüşvet konuları gibi belirli arama
türlerine izin verebilir. Bu ülkelerde diğer sorunları
bildirmek için İnsan Kaynakları Yöneticiniz ile irtibata geçin.
38
39
PepsiCo, Inc.
700 Anderson Hill Road
Purchase, NY 10577
www.pepsico.com
©2012-2016 PepsiCo, Inc.
PepsiCo Global Davranış Yasası üstün kalitedeki ürün ve hizmetlerinin
ayrılması için PepsiCo ile yan kuruluşları ve iştiraklerinin sahip olduğu
ve/veya kullandığı değerli ticari markaların çoğunu içerir. Burada
verilen ticari markalar ilgili sahiplerinin mülkiyetindedir.
Davranış Yasası kapsamındaki fotoğraflar ve/veya görüntüler,
güncel logolar, işaretler, üniformalar personeli temsil edebilir veya
etmeyebilir, bu nedenle herhangi bir diğer mecra veya yayın için
çoğaltılmamalıdır.

Global Davranış Yasası

Transkript

Benzer belgeler

2010 Stratejik Dönüm Noktaları

WIN Platformu, Türkiye`de ilk defa PepsiCo ve Özyeğin Üniversitesi

İndir - Atlas Copco

Brandeval

başvuru formunu indir

Global sorumluluk taşıyan global şirket

Tanrıya planlarından bahset.

Ekoloji Ders Notları - Biyoloji Ders Notları