Dış Mekân Odaklı Bir Yaratıcı Drama Uygulama Örneği: Ulucanlar

Dış Mekân Odaklı Bir Yaratıcı Drama Uygulama Örneği: Ulucanlar Cezaevi’nden Açık Okul’a
O. Nejat AKFIRAT1
Ö. Özlem GÖKBULUT2 Oylum AKKUŞ3
Özet
Yaratıcı dramanın bileşenleri incelendiğinde lider/eğitmen, grup ve mekan olduğu görülmektedir. Bu
çalışma da adı geçen bileşenlerden mekan ve özellikle dış mekanda yapılan yaratıcı drama
çalışmalarından birini örneklemek amaçlanmıştır. Çalışma 2007 Haziran ayında Mimarlar Odası’nın
düzenlediği bir festival kapsamında Ulucanlar Cezaevi’nde gerçekleştirilmiştir. Dış mekan olarak
Ulucanlar Cezaevi’nin seçilmesinde hem festivalin amacının hem de bu cezaevinin tarihi öneminin
yeri vardır. Çalışmaya avukat ve sıradan vatandaşlardan oluşan 22 kişi katılmıştır. Ulucanlar
Cezaevi’ni bir Açık Okul’a nasıl dönüştürürüz temasından hareketle hazırlanan iletişim etkileşim
çalışmalarını içeren yaratıcı drama atölyesi 6 saat sürmüştür. Atölye öncesinde ve sonrasında sorulan
sorulardan hareketle katılımcıların Açık Okul’a dair yaratıcı fikirler ortaya attıkları söylenebilir.
Anahtar Sözcükler: Yaratıcı drama, Ulucanlar Cezaevi, Açık Okul
Abstract
The components of creative drama can be classified into three sections; leader/teacher, group, and the
locality. In this study it was aimed to give an example to one of the creative drama applications
focusing on outside locality. This study was carried out in June, 2007 by the researchers at Ulucanlar
Prison. It was one of the activity in the festival wihch was organized by Architecture Association in
Ankara. The locality Ulucanlar Prison has a rich history and amazing architectural construction. A
group of attorneys and citizens including 22 people were involved in this study. Six-hour creative
drama workshop was conducted with the participants under the them of “How can we construct an
Open School from Ulucanlar Prison”. The participants suggested creative ideas related with the
theme.
Keywords: Creative drama, Ulucanlar Prison, Open School
1
Çağdaş Drama Üyesi
Çağdaş Drama Üyesi
3
Çağdaş Drama Üyesi
2
Developing Learning Strategies through Creative Drama
İsmail GÜVEN4
Ankara Üniversitesi
Abstract
The purpose of this paper is to discuss the potential of creative drama for developing learning
strategies of learners through creative drama. It is widely accepted that creative drama contributes to
the learning in different domains such as cognitive, affective, psycho-motor and emotional. Learning
strategies are cognitive tools that help the acquisition, storage and retrieval of information. Strategies
include activities such as selecting and organizing information, rehearsing material to be learned,
relating new material to information in memory, and enhancing meaningfulness of material. Strategies
also include techniques that modify and determine a positive learning climate. To construct a learning
strategy, learners analyze the situation and their personal characteristics, devise a plan to accomplish
the learning goal, implement the plan, monitor progress and modify the plan as necessary. Metacognitive knowledge guides the operation of these steps. Learners select methods they believe will help
them attain goals, such as rehearsal, elaboration, organization, comprehension monitoring, and
affective techniques. It is generally accepted that strategies can make learning more efficient and
effective. Therefore it is aimed here to analyze the developing learning strategies through creative
drama both in formal and informal settings. For implementing learning strategies the material which
is used in creative drama sessions should be organized and presented in small steps. One of the
important benefits of creative drama is to provide learners with practice, feedback and review
immediately. The tension and situations created in creative drama will facilitate learning and
motivation which influence learning directly.
Özet
Bu çalışmanın amacı yaratıcı drama yoluyla öğrencilerin öğrenme stratejilerini geliştirebilmelerine
yönelik uygulamaları tartışmaktır. Yaratıcı dramanın bilişsel, duyuşsal, psiko-motor ve duygusal
öğrenmelere katkıda bulunduğu genel olarak Kabul edilmektedir. Öğrenilenlerin kalıcılığının
sağlanması, işe
vuruk hale getirilmesinde yaratıcı dramanın önemli bir araç olduğu kabul
edilmektedir. Stratejiler olumlu öğrenme ortamının gelişmesine ve oluşmasına da katkıda bulunular.
Öğrenme stratejilerini uygun yer ve zamanda kullanabilmek için öğrenciler öğrenme durumlarını ve
kişisel özelliklerini analiz ederek öğrenme çıktığılarına ulaşmaya yönelik bir plan oluşturup, planı
uygulamaya koyarlar. Süreci gözden geçirip öğrenmeye motive olurlar.
4
Assoc. Prof. Dr.,Ankara University,Faculty of Educational Sciences,Department of Social Studies
Teaching,[email protected]
Dramanın Duygusal Zeka Gelişimine Etkisi
Sibel GÜNEYSU1
Belkıs TEKMEN2
Başkent Üniversitesi
Özet
Bu çalışmada, günümüzde önemi giderek artan dramanın duygusal zekanın gelişimine
etkisi incelenmektedir. Çalışmaya Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesinde drama
dersini alan otuz lisans öğrencisi katılmaktadır. Nitel araştırma tekniklerinden toplu
görüşmeler, portfolyo değerlendirme, video kayıt ve gözlem teknikleri kullanılarak
drama eğitiminin kişilerin duygusal zeka ve iletişim becerileri üzerindeki etkilerinin
ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Duygusal zekanın gelişimi için sağlıklı bir iletişime
gerek duyulduğu gibi, iyi ve güvenilir bir iletişim için de duygusal zekanın gelişimine
gereksinim vardır. Birbirini tamamlayan bu iki bileşen, duygusal zeka ve iletişim
becerileri, drama eğitimi öncesinde, süreç boyunca ve sonrasında çok yönlü ve
derinlemesine araştırılmıştır. Bireyin kendi potansiyelini tanıması ve gelişme
kaydedebilmesi için en elzem bileşenlerin başında kişinin duygularının farkında olması,
bunu ifade edebilmesi ve sağlıklı iletişim kurması gelir. Aynı zamanda iletişimi sağlıklı
hale getirebilmek için de duygunun açık ve doğru şekilde iletilmesi ve alıcı kişinin de
bunu tanımak konusunda yeterliliğin olması gerekir. Drama çalışmalarının özünde
birlikte üretme ve paylaşma isteği olduğundan, birbiriyle etkileşim içinde olan ve
birbirlerini besleyen bu iki bileşenin de gelişmesi için uygun bir ortam oluşmaktadır.
Anahtar sözcükler: Duygusal zeka, iletişim becerileri, eğitimde drama
Abstract
In this study, the effect of drama on the development of emotional intelligence, which
gains more importance nowadays, is investigated. Thirty undergraduate students taking
drama course in the Education Faculty of Baskent University are participated in the
study. Qualitative research methods, which are group interviews, observations, video
recordings and portfolio evaluation, are used to understand the effects of drama
education on individuals’ emotional intelligence and communication skills. Developing
emotional intelligence needs a healthy communication, whereas a healthy and reliable
communication needs a development in emotional intelligence. These two
complementary pieces, emotional intelligence and communication skills, are analyzed
thoroughly before, during and after the drama education. Being aware of the selfemotions, expressing them and establishing a healthy communication are the most
essential components of knowing ones self potential and improving it. Since there is the
idea of producing and sharing in the heart of drama studies, it makes a suitable
environment for the development of emotional intelligence.
Keywords: Emotional intelligence, communication skills, drama in education
1
2
Prof. Dr., Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi, [email protected]
Araş. Gör., Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi, [email protected]
Türkçe Dersinde Yaratıcı Drama Yöntemine Dayalı Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Yazmaya
Yönelik Tutuma Etkisi
Fatma SUSAR KIRMIZI
∗
Pamukkale Üniversitesi
Özet
Bu araştırmanın amacı, Türkçe dersinde Yaratıcı Drama Yöntemine dayalı Yaratıcı Yazma
çalışmalarının yazmaya yönelik tutuma etkisini ortaya koymaktır. Araştırmada, ön test, son test
kontrol gruplu deney deseni kullanılmıştır. 68 öğrenciyle (kız=37; erkek=32) yapılan çalışma, 20072008 eğitim-öğretim yılında, Türkçe dersinde 5. sınıflarda, 1 deney grubu, 1 kontrol grubuyla
gerçekleştirilmiştir. Deney grubu 32 (Kız=18, Erkek=14), kontrol grubu ise 36 öğrenciden (Kız=19,
Erkek=18) oluşmaktadır. Deney grubunda Yaratıcı Drama Yöntemine dayalı Yaratıcı Yazma, kontrol
grubunda ise Türkçe Dersi Öğretim Programı uygulanmıştır. Araştırma, Denizli/merkez ilçede bir
ilköğretim okulunda, altı hafta boyunca devam etmiştir. Araştırmanın verileri “Yazmaya Yönelik
Tutum Ölçeği (YAYTÖ)” ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde t-testi kullanılmıştır.
Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: 1. Yazmaya yönelik tutuma ilişkin olarak son testlerde deney ve
kontrol grupları arasında, deney grubu lehine önemli bir fark bulunmaktadır. 2. Yazmaya yönelik
tutuma ilişkin olarak deney grubunun ön ve son testleri arasında önemli bir farklılık elde edilmiştir. 3.
Yazmaya yönelik tutuma ilişkin olarak kontrol grubunun ön ve son testleri arasında da önemli bir
farklılık elde edilmiştir.
Anahtar sözcükler: Türkçe Öğretimi, Yaratıcı Drama, Yaratıcı Yazma, Yazmaya Yönelik Tutum,
İlköğretim.
Abstract
The aim of this study is to put forward the effect of Creative Writing efforts based on the Creative
Drama Method on the writing attitude in Turkish courses. In the study, we used pre-test, post-test
control group experiment design. In the study, we had worked with 68 students (Female= 37; Male=
32) in 5th Grades for Turkish courses with 1 experiment group and 1 control group in the 2007-2008
school year. There were 32 students (Female= 18; Male= 14) in the experiment group, and 36
students (Female= 19; Male= 18) in the control group. We arranged the Creative Writing based on
the Creative Drama Method in the experiment group, and Turkish Curriculum in the control group.
The study lasted six weeks in a primary school in Denizli city centre. The data obtained by “the Scale
of Writing Attitude (SWA) and t-test was used for the analysis of the data. In the study we found the
following conclusions: 1. for the writing attitude, in the post-tests, we found a significant difference
between the experiment and control groups in favor of the experiment group. 2. For the writing
attitude, we found a significant difference between pretests and posttests of the experiment group. 3.
Also, for the writing attitude, we found a significant difference between pretests and posttests of the
control group.
Keywords: Teaching Turkish, Creative Drama, Creative Writing, Writing Attitude, Primary
Education.
Yrd. Doç. Dr. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim
Dalı, e-posta: [email protected]
∗
Bilim ve Yaratıcı Drama Eşliğinde Doğa Eğitimi
Dr.Pınar Özdemir*, Bilm.Uzm. Nejat Akfırat**,Yrd.Doç.Dr.H.Ömer Adıgüzel***
*Hacettepe Universitesi, **Milli Eğitim Bakanlığı, ***Ankara Üniversitesi
Özet
Bu çalışmanın amacı yaratıcı dramanın bir öğretim yöntemi olarak doğa eğitimi konusunda
ilköğretim öğrencileri üzerindeki etkisini belirlemek ve çalışmaya dahil olan lider ve
eğiticilerin görüşlerini ortaya çıkarmaktır. TUBITAK destekli olan “Bilim ve Yaratıcı Drama
Eşliğinde Doğa Tarihinden Doğa Müzesine Yolculuk” isimli bu çalışma; 2008 yılında üç ayrı
dönemde Ankara ili Kazan ilçesine bağlı Yazıbeyli mahallesinde 2005 yılında kurulan
“Ütopya” adlı Oyun Bilim ve Sanat merkezinde uygulanmıştır. Bu çalışma çerçevesinde adı
geçen merkez, eğitim mekânı olarak kullanılarak ilköğretim okullarının dört ve beşinci
sınıflarından oluşan 30’ ar kişilik üç grup halinde 90 öğrenci grubuna bölgenin sahip olduğu
kayaç, fosil ve mineral zenginliğini tanıtarak, bölgenin son 35 milyon yıllık dönemine ilişkin
jeolojik ve paleoantropolojik evrimi tanıtılmıştır. Eğitime ilişkin konular, kendi alanlarında
uzman, popüler dili olan eğitmenler tarafından verilmiştir. Tüm bu süreç için kullanılacak
temel yöntem yaratıcı dramadır. Çalışma çeşitli arazi gezileri ile desteklenmiştir. 8 haftada
gerçekleştirilen toplam 48 saat süren çalışmanın sonunda öğrencilerle ve eğiticilerle yapılan
görüşmeler ve sürecin gözlemlenmesi sonucunda elde edilen sonuçlara göre çalışmaya
katılan öğrencilerin doğa eğitimi ile ilgili temel bilgi ve becerileri kazandığı söylenebilir.
Ayrıca çalışmaya katılan eğiticiler ülkemizde bu tür çalışmaların sayısının arttırılması
gerektiğini söylemişler ve çalışmaya katılan öğrencilerin araştırarak ve gözleme dayalı
olarak öğrendikleri bilgilerin anlamlı öğrenme sağladığı ve kalıcı olduğunu vurgulamışlardır.
Anahtar Kelimeler: Yaratıcı drama, kayaç, fosil, değerli taş.
Wirkung von Theater unter spielästhetischer Perspektive
Mira Sack
Zurich Hochschule der Künste
Abstract
Vorliegender Aufsatz basiert auf einem Vortragsmanuskript, dass sich mit der Verwandtschaft
von Spiel und Theater befasst. Dabei wird von phänomenologischen und strukturellen
Auffälligkeiten des Spiels ausgegangen, um von dort aus die besondere Stellung bzw. Bewegung
des Subjekts im Spiel auszuloten. Hier zeigt sich, dass das Spiel als paradoxes Geschehen
das spielende Subjekt in eine außergewöhnliche Gegenwart versetzt, die dem Subjekt
alltägliche Konventionen überschreitende Wahrnehmungs- und Handlungsmuster ermöglicht.
Setzt man an der vorgeschlagenen subjektüberschreitenden Wirkungsweise des
Spiels an, sind im Kontext der Theaterpädagogik Strategien und Verfahren zu entwickeln, die
solche Bewegungsmomente auslösen und für inszenatorische Prozesse produktiv machen.
Tiyatronun Oyun Estetiği Açısından Etkileri
Mira Sack*
Zürih Sanatlar Yüksek Okulu
Özet
Bu makale oyun ile tiyatro arasındaki benzerliği ele alan bir sunuma dayanmaktadır. Bu sunumda
oyundaki süjelerin özel konumunu ve hareketini ortaya çıkarmak için oyunun olgusal ve yapısal
unsurları esas alınmıştır. Burada oyunun paradoks bir olay olarak oyun oynayan süjeyi günlük
basmakalıpların dışına çıkaran, algılama ve davranış örneği olanağı sağlayan sıra dışı bir güncellik
kazandırdığı görülmektedir. Oyunun süjeyi aşan etkisi esas alındığında, tiyatro pedagojisinde bu tür
hareketlere yol açan ve sahneleme süreçleri için verimli hale getiren strateji ve yöntemlerin
geliştirilmesi gerekmektedir.
Yaratıcı Drama Destekli Yaratıcı Okuma Programı
Nilay Yılmaz
∗
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Özet
Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın (TEGV) 34 ilde (11 Eğitim Parkı ve 55 Öğrenim Birimi’nde)
uygulanmakta olan “Okuyorum Oynuyorum” isimli yaratıcı okuma etkinliğine 2007-2008 güz ve
bahar döneminde katılan, 9-13 yaş aralığındaki çocuklar içinden rasgele seçilen 258 çocuk (121 kız
ve 137 erkek) bu çalışmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır.Kullanılan ölçüm aracı, Okuyorum
Oynuyorum etkinliklerinin hedeflerine ve içeriğine uygun olarak, TEGV eğitim departmanı ve
araştırmacı (programın danışmanı ve içerik sorumlusu) tarafından çocukların okuma tutum ve
davranışlarındaki değişimi belirlemek için hazırlanmıştır. Okuma Tutum Ölçeği’nin güvenirliği
Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı (α) kullanılarak belirlenmiştir. Buna göre ölçeğin α değeri .79
olarak bulunmuştur. Okuma tutum ölçeği, etkinlik dönemi başında ve sonunda çocuklara uygulanmış
ve yaratıcı okuma programının katılımcı çocuklar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Okuma tutum ve
davranışları ile ilgili, çocuklar 30 ölçek maddesine “1’den (Kesinlikle Katılmıyorum), 4’e (Kesinlikle
Katılıyorum)” kadar derecelendirilmiş bir ölçekte kendilerine uygun olan seçeneği işaretleyerek
cevaplandırmışlardır. Okuma tutum anketi, “Yaratıcı Okuma”, “Hoşlanma”, “Kaygı” ve “Yeterlilik”
olmak üzere dört alt boyuttan oluşmaktadır.Uygulamalar, her hafta 1,5 saatlik oturumlar biçimde, 8
hafta sürmüştür. Ön-test ilk oturumun başlangıcında, son-test ise sekizinci oturumun bitiminde
verilmiştir. Gruplar, her hafta başka bir metin (öykü, şiirler ya da resim) üzerinde çalışmıştır. Her
oturum, çocukları, o oturumda ele alınacak yapıttaki konulara zihinsel ve bedensel olarak ısındıracak
ısınma oyunlarıyla başlamış, ardından okuma-anlama becerilerini geliştirecek, öyküde anlatılanları
düşündürecek ve sorgulatacak soruların yanı sıra oyunlarla ve doğaçlama, dramatizasyon, rol
oynama, ritim, öykü-şiir-şarkı yazma, donuk imge, iç ses, film kareleri, bilinç koridoru, rol içinde
yazma, telefon görüşmesi, televizyon programı, pandomim, geriye dönüş vb yaratıcı drama teknikleri
ile desteklenen çalışmalarla ile devam etmiştir. Araştırmanın sonuçları, sekiz hafta (12 saat) süren
yaratıcı okuma uygulamaları sonucunda çocukların okuma tutumlarının olumlu yönde değişmeye
başladığını göstermiştir. Bir başka deyişle, yaratıcı okuma uygulamaları sonrasında çocuklar
kitaplardan ve okuma-anlama etkinliklerinden daha fazla hoşlanma eğilimi göstermişler, okuma
süreci ile ilgili kaygıları azalmış ve okuma-anlama konusunda kendilerini daha yeterli hissetmeye
başlamışlardır. Çok yönlü düşünmeyi öğretmek, düş gücünü geliştirmek ve okuma kültürü oluşturmak
çok daha uzun soluklu çalışmalar gerektirmektedir. Ancak, yaratıcı okuma çalışmalarının, gerek
Türkçe/Edebiyat öğretim programlarındaki geleneksel yaklaşımı değiştirme, gerekse eğitim
anlayışındaki eksiklikleri giderme ve çocuklarda okuma heyecanı oluşturma yolundaki önemli
adımlardan biri olduğu söylenebilir.
Anahtar sözcükler: Drama, yaratıcı okuma, okuma kültürü, okuma tutumu
Abstract
This study was conducted to find out the effect of creative drama based reading programme on the
development of reading attitudes. The sampling of the study consisted of 258 children between the
ages 9-13 attending to the reading programme called Okuyorum Oynuyorum (I’m Reading and
Playing) at TEGV (The Organization of Volunteers of Education). “The Questionnaire Form of the
∗
İstanbul Bilgi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Türk Dili Birimi Öğretim Görevlisi
Reading Attitudes” was used to collect data. It was developed by the researcher and a field expert at
TEGV. The reliability coefficient was found as .79 by using Cronbach Alpha realibility coefficient. The
questionnaire form consisted of four parts which are ‘creative reading’, ‘liking’, ‘anxiety’ and
‘proficiency’, including 30 items in total. Children responded the questions in the form by indicating 4
level styles “Strongly Agree”, “Agree”, “Disagree” and “Strongly Disagree”. The scoring was
sorted out starting from “Strongly Disagree” varying from 1 to 4. The highest score a child gets in the
form is 120 while the lowest one is 30. “The Questionnaire Form of the Reading Attitudes” was
applied to the children at the very beginning of the programme as a pre-test and at the end of
programme as a post-test. For a duration of 8 weeks (12 hours), 8 reading materials in total (one for
each week) including short stories, poems and pictures supported by creative tasks were applied. In
the warm-up stages of each session children were expected to play the games which were related to
the theme of the story. Then came storytelling, comprehension tasks expanded by creative works like
drawing, creative writing etc. and drama techniques like improvisation, conscience alley, group
sculpture, inner voice, interviews, letters, narration, private property, still photographs etc. Children
were expected to express their thoughts and feelings using a variety of creative tasks.To purpose of
this study was to create positive attitudes, thoughts and emotions for children’s books and to arouse
curiosity towards reading process in children. Among creative tasks the creative drama played a
significant role in developing the positive attitudes towards reading. Depending on the results of
study, children who took drama-based creative reading programme liked the reading process; their
anxiety levels about reading were decreased and they felt proficient in reading comprehension.In
conclusion, drama based reading programme is an invaluable tool for educators to help building the
culture of reading for children because it supports every aspect of literacy development. And
implementing a creative reading programme can be a good approach to promote children’s interest in
literacy because creative comprehension tasks encourage the affective aspects of reading in a
valuable social context.
Keywords: Drama, creative reading, culture of reading, reading attitude