docAltaylar`dan Tuna`ya TÜRK DÜNYASINDAN SEÇME
download 
Şikayet Transkript
Altaylar`dan Tuna`ya TÜRK DÜNYASINDAN SEÇME
Altaylar’dan Tuna’ya TÜRK DÜNYASINDAN SEÇME TÜRKÜLER M Z Türk Ocakları Ankara ubesi Altaylar’dan Tuna’ya Türk Dünyasından Seçme Türkülerimiz Türk Ocakları Ankara ubesi Yayınları Nu: 19 HAZ RAN 2005 – Ankara Basıldı ı Yer: Boyut Tan Matbaacılık – Ankara 0312 384 73 51 Kitabın hazırlanmasında büyük yardımlarını gördü ümüz Mehmet ÖZGED K ile Meriç CO KUN’a te ekkürü bir borç biliriz. Türkân HACALO LU Türk Ocakları Ankara ubesi Ba kanı 2 Ç NDEK LER: Türkü Hakkında Altın Hızma Mülâyim O Yana Dönder Beni Susuzam Su sterim Al pek Ye il pek Öllem Öllem Men Öllem A lama Ceylan Balâsı Nergizi Deste Ba ladım Bu Hâl Ne Hâldi Helliyden Da lar Kamı Helhele Verin Geline Aç Aç Kolların A am Süleyman Altın Tabakta Bal Var Ay Dolanaydı Gün Dolanaydı Beyaz Gül Kırmızı Gül Kalenin Dibinde Bir Ta Olaydım Kâr Etmez Ahım Güzellerden Üç Güzel Var Esmerim Güzel Esmer Çakma ı Çak Çıramı Yandırmamı am Güzele Bak Güzele Divân Ninne Yavrum Ninne Yolcu Hoyratı Muhalif Hoyratı Deli Hasanî Hoyratı Bu Dere Ba tan Ba a Yazmalı Gelin Mum Kimin Yanan Kerkük Güler Oynarım Süsen-i Mahmur Yakası Sen Bir Yana Bir Yana Bahçalara Geldi Bahar 1 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 3 Aylı Gece Serin Külek Göy Çemen Bu Gala Da lı Gala Laçın Size Selâm Getirmi em I dır’ın Al Alması Ben Bir Avuç Darı Olsam Aman Avcı Vurma Beni Ba ında Üzüm Kaldı Bu Da dan A mak Olmaz Özüne Özüm Kurban Süreyya (Seher Vakti Sen Tarlaya Gidende) Ay Gız Adın Amandır Da lar Kızı Reyhan Etir Saçır Gül Çiçek (Arzu Gızım) Uca Da lar Ba ında Yâr irin Olar Asker Olup Vatana Hizmet Ederem Men Kars’a Giderim Kars’a Sen Gelmez Oldun Manastır’ın Ortasında Var Bir Havuz Fındıklı Bizim Yolumuz Pencere Açıldı Bilâl O lan Mayada ’dan Kalkan Kazlar Sabah Oldu Uyansana Sarı Zeybek u Da lara Yaslanır Kırım’dan Gelirim Adım da Sinan’dır Kırmızı Gülün Ali Var Da lar Da lar Viran Da lar Aman Bre Deryalar Ramize’m Hanaylar Yaptırdım Dö etemedim Kıbrıs Gelini (Davul Çalar Güm Güm) Ordunun Dereleri Mektebin Bacaları Ben Giderim Batum’a Hekimo lu Derler Benim Adıma Kaçma Güzel Kaçma Çar amba’yı Sel Aldı Gemiciler Kalkalım 4 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 58 59 59 60 60 61 61 62 63 64 64 65 66 67 68 69 70 71 72 Halkalı eker Oynayın Kız Oynayın Yaylanın Çimenine Tabancamun Sapını Yine Ye erdi Fındık Dalları Elmayı Top Top Yapalım Cilve Loy ( ndim Dere Irma a) Çift Jandarma Atabarı Çayeli’nden Öteye Yürü Dilber Yürü Ömrümün Varı Misket Mor Koyun Fidayda (Bulguru Kaynadırlar) Atım Araptır Su Sızıyor Sızıyor Nardanesi Dane Dane Benleri Var Yüzünde u Dalma’dan Geçtin mi (Yörük Ali) Zobalarında Kuru da Me e Yanıyor Lâmba da i esiz Yanmaz mı Al u Mumu Eline Yak Demedim mi Malatya Malatya Bulunmaz E in Mevlâm Birçok Dert Vermi Urfa’lıyam Ezelden Karadır Ka ların Evlerinin Önü Mersin Tombalacık Halime’m Ada Yolu Kestane Yabandan Gel Yabandan Yumurtanın Kulpu Yok Ardahan’ın Yollarında Ceviz Oynamaya Gelmi Odama Sö üdün Erenleri A a ıdan Gelir Türkmen Goyunu Hey Onbe li Onbe li Erkilet Güzeli Bizim Eller Ne Güzel Eller 73 74 75 76 77 77 78 79 80 81 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 90 91 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 5 Yüksek Yüksek Tepelere Ev Kurmasınlar Zeynep Bu Güzellik Var mı Soyunda Kızım Sana Potin Alayım mı Elâ Gözlü Nazlı Yâri Elâ Gözlüm Ben Bu Elden Gidersem Eledim Eledim Höllük Eledim Mızıka Çalındı Dü ün mü Sandın Erzurum Çar ı Pazar Nasıl Methedeyim Sevdi im Seni Pınar Ba tan Bulanır Dün Gece Yâr Hanesinde Gönül Gel Seninle Muhabbet Edelim Havuz Ba ının Gülleri Hazin Hazin Esen Seher Yelleri Keklik Gibi Kanadımı Süzmedim Karanfil Deste Gider Kerpiç Kerpiç Üstüne Kurdum Binayı Makaram Sarı Ba lar Kaleden Kaleye ahin Uçurdum Ben Yemenimi Al sterim Allı Durnam Bizim Ele Varırsan Bizim Evde eker de Lokum Badem Var Benden Selâm Olsun Bolu Be ine Bir Hı mınan Geldi Geçti (Kiziro lu) en Olasın Ürgüp Bir Ata Ver Cigaramı Yakayım Dersini Almı da Ediyor Ezber Gel Ha Gönül Havalanma u Uzun Gecenin Gecesi Olsam Cevizin Yapra ı Dal Arasında Damdan Dama Atlan Yâr Dere Geçit Vermezse Aman Dayler Yol Verin Ham Meyvayı Kopardılar Dalından Antalya’nın Mor Üzümü Bir Dalda ki Kiraz Dürüye’min Gü ümleri Kalaylı Beyaz Giyme Toz Olur 6 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 138 139 140 141 142 Estireyim mi Estireyim mi Dere Geliyor Dere Çıktım Belen Kahvesine (Ormancı) Ferayi’dir Kızın Adı Ferayi Fes Ba ına Fes Ba ına Tellidir Yavrum Tellidir Nerden Gelirsin Silifke Kalesinden Türkmen Kızı Silifke’nin Yo urdu Birini de Yavrum Birini Bastım da Kırıldı denin Dalı Vallâhi O Yârdır O Süsem O Sünbül O Gül O Ba ındır ki Keklik Bir Kayada Ötüyor zmir’in Kavakları Güzel Ne Güzel Olmu sun Havada Bulut Yok Bu ne Dumandır Ne A larsın Benim Zülfü Siyahım Yüksek Ayvanlarda Bülbüller Öter Merik (Mara ’tan Bir Haber Geldi) Bitlis’te Be Minare Atem Tutem Men Seni Al Fadime’m Bal Fadime’m Kara Basma z Olur Ben Yetim Ben Yetim Bursa’nın Ufak Tefek Ta ları Elmaların Yongası nce Çayır Biçilmez Deymen Benim Gamlı Yaslı Gönlüme Tanrıdan Diledim Bu Kadar Dilek Evre e Yolları Bu Dünyada Üç ey Vardır Sevilir E in Dedikleri Küçük Bir ehir Nazife Hanım Fincanı Ta tan Oyarlar Niksar’ın Fidanları Saffet Efendi nem Dü tü Yerlere 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 157 158 159 160 161 162 162 163 164 164 165 166 167 167 168 169 170 171 171 172 173 174 175 7 Bahçelerde Gül Biter ndim Çayır Biçmeye te Gidiyorum Çe m-i Siyahım Menberi Sendeki Ka lar Bend’olsa Yola Çıktım Mardin’e Aklım Aldın Urfa’nın Etrafı Dumanlı Da lar A an Bilir Karlı Da ın Ardını Anayurt Ay Bılbılım Beri Gel Çalsın Çırtma Ey Güzel Kırım Galiye Banu Gül Dek Öter Hanza Big Gül Suyunda Ya Salan Güzel Türkistan Issık Göl Kamber Han Karagöz Boy Boy Kiyehenni Kuva Bol Meyde Meyde Mingi Tav ıngır ıngır Turgu Oruu Ural’ım Ural’ım Kara Tren Ba Koymu um Türkiye’min Yoluna Mihriban-I Mihriban-II Yolun Sonu Görünüyor Kahraman Irkıma Sızmı hanet 8 175 176 177 178 179 180 180 181 182 183 183 184 184 185 186 187 187 188 188 189 189 190 190 191 191 192 193 194 195 195 196 197 198 199 200 TÜRKÜ HAKKINDA “Türküz türkü çı ırırız”  ık VEYSEL Türkülerimiz, milletimizin a kını, yi itli ini, isyanını, hüznünü, melâlini, heyecanını ortaya koyan eserlerdir. Türküler, Türk milletinin ruh yapısını söze ve sese (musikiye) dönü türen ürünlerdir. Bu bakımdan türkülerimiz Türk edebiyatının ve musikisinin önemli temel ta larındandır. Ancak, bu hazinemizin yeterince incelenip anlatıldı ını iddia etmek mümkün de ildir. Hatta günümüzde türkülerimiz, yo un kültür anar isi kar ısında, unutulmaya yüz tutmu bulunmaktadır. Elinizdeki kitapta, söz konusu eksikli i gider-mek amacını ta ımaktan uzaktır. Bu kitapta güdülen amaç, gençlerimize türkülerimizin önemini kavratmak için bir ba langıç yapmaktır. Bunun için türkü terimini çe itli yönleri ile ele alaca ız. 1.Türkü Kelimesinin Anlamı Türkü kelimesinin çe itli sözlüklerdeki anlamı u ekilde anlatılmaktadır: “Türklere has bir biçimde arkı”, “hece ölçüsüyle yazılma ve halk ezgileriyle bestelenmi manzume”. Türkü kelimesinin kayna ı da u ekilde anlatılmaktadır: Farsça, aidiyet bildiren, nispetî’si Türk kelimesine eklenerek Türkî (Türk’e ait, Türk’ün malı, Türk’e özgü) kelimesi türemi tir. Bu kelime, zamanla, Türkçe dilbilgisi uyum kurallarına uydurularak türkü eklini almı tır. Türkü kelimesi hem Türk Türk musikisini ilgilendirmektedir. edebiyatını hem de 9 2. Türk Edebiyatında Türkü Türkü, Türk ekillerinden biridir. Halk Edebiyatının nazım tür ve a. Nazım ekli Olarak Türkü Türkü ekli hane (bent) ve ba lantı (kavu tak, nakarat) dan olu ur. Haneler genel olarak iki ve üç mısradan meydana gelir. Ancak tek numaralı haneler oldu u gibi, dört veya daha fazla mısralı haneler de bulunmaktadır. Türkülerdeki hâne sayısı da de i kendir. Genel olarak iki hânelidir. Ancak, bir,üç, dört ve daha fazla sayıda hâneli türkülerimiz de vardır. Genel olarak yedili, sekizli ve on birli hece veznindedir. Türkülerimizin kafiye sisteminde de kesin kurallar yoktur. Genellikle zayıf kafiyeler ve cinaslar kullanılmı tır. Heceler ve ba lantılar kendi arasında kafiyelenirler. Mâni ve ko ma eklinde söylenmi türkülerimiz de çoktur. Günümüzde bestelenmi türkülerin ço u ko ma eklindedir. Mâni eklinde türküler 7’li, ko ma eklindeki türküler 11’li hece vezni ile söylenmi tir. Türkülerde, a k, hasret, ölüm, gurbet, yi itlik vb. konular i lenmi tir. Türkü, bir olay üzerine yakılır. üphesiz türküyü ilk söyleyen biri vardır. Ancak, ezgi ile ilk defa söylenen türkü, a ızdan a ıza geçerek söz ve ezgi olarak de i ikliklere u rar. Toplumca benimsenmeyen ifadelerden temizlenir, ezgisi üstün seviyeye ula ır. Böylece son eklini alır. Buna ra men türkü çe itli yörelerde az çok de i ik söylenir. Türkülerimizin bâzılarında anlam birli i olmadı ı, hattâ anlamsız oldu u söylenir. Bu görü isabetli de ildir. Türkülerimizde, özellikle mânilerde, hazırlık niteli inde söylenmi sözler vardır. Bunun sebebi esas dü üncesini belirtmek için zaman kazanma, dü ünme fırsatı do urma yöntemidir. Unutulmamalı ki türküler ifahî (sözlü) ürünlerdir. Do maca söylenir. Dü ünce bir veya iki mısrada 10 dile getirilir. Di er mısralar hazırlık niteli inde doldurma mısralardır. Bunlar ayrıca ritm ve melodi sa lar. 3. Türk Müzi inde Türkü Türkü, Türk müzi inin halk müzi i dalında yer alan bir türüdür. Türkü sözünün sahibi bilinmedi i gibi türküyü besteleyen de bilinmemektedir. Toplumun ortak malıdır. Her yakılan türkü uzun süre toplumda ya amaz. Konusu toplumca benimsenen, ezgisi dokunaklı, etkileyici olan, sanat gücü yüksek olan türküler daha uzun ömürlü olmu tur. Türkülerimizin müzik bilimi açısından derinli ine incelemesinin yapıldı ını söylemek mümkün de ildir. Bunun için ses ve makam sistemleri kesin olarak ortaya konamamı tır. Ancak, türkü hakkında genel olarak unları belirtebiliriz: Türkü deyince, Türk Halk Müzi ini (folklorik Türk müzi ini) anlarız. Tek sesli müziktir. Makamına, genel olarak ayak denir. Tavır ve a ız özelliklerini karar sesleri belirler. Ezgi akı ı, tavır, üslûp ve ritm türkünün aya ını ortaya çıkarır. Türkü formu, Klâsik Türk Müzi inin arkı formunun kar ılı ıdır. Esas itibariyle Klâsik Türk Müzi i ile Türk Halk Müzi i arasında derin farklar, ayrılıklar yoktur. Türk müzi inin genel özelliklerini türkülerimiz de ta ımaktadır. Tabiattaki sesleri kar ılamada yeterlilik, ifade gücündeki üstünlük, ezgi ve ritm zenginli i türkü-lerimizde açıkça görülür. Gerek halk gerekse klâsik müzi imizde anlamsız ifadeler, terennümler ve ünlemler önemli yer tutar: Of, aman Annem vb. ünlemler. Türk Halk Müzi inde hüseynî makamı en çok kullanılan makamdır. Bunun yanında hicaz, segâh, rast, karcı ar, u ak vb. makamlar da çok kullanılmı tır. 11 Tabiatıyla klâsik müzi imizde kullanılan bütün makamlar halk müzi imizde yer almaz. Türkülerimizin büyük ço unlu u sanat eseri olarak kar ımıza çıkar. Ancak, Rumeli, Azerbaycan ve Kerkük yöre türkülerinin daha sanatkârane i lendi i gözden kaçmamaktadır. Türk Halk Müzi i (türküler) eserlerine göre iki grupta toplamak mümkündür: a. Uzun havalar (usulsüz): Uzun hava, bozlak, maya, kayaba ı, garip, kerem vb. b. Kırık havalar (usullü) :Kırık hava, zeybek, halay, bar, horon, kar ılamalar, sallamalar vb. 4. Türk Halk Oyunları Türk halk oyunları, türkülerimizin ayrılmaz bir parçasıdır. Ço u halk oyunu türkü e li inde oynanır. Bin be yüz civarında halk oyunumuz vardır: Halay, zeybek, horon, bar, kar ılama vb. ba lıcalarıdır. Halk oyunlarımız tek ki ilik 2,3,4, ve toplu hâlde oynananlar eklinde gruplandırılır. Oyun esnasında ba ta mendil olmak üzere bıçak, kalkan, de nek vs. kullanılır. Sema (sema) oyununu mistik bir ritüel olarak de erlendirmek gerekir. 5. Türk Halk Müzi inde Sazlar Türk Halk Müzi inde kullanılan sazların tamamı Orta Asya kaynaklıdır. Zamanla ve co rafi konumdan etkilenmek suretiyle meydana gelen de i iklikler bu sonucu de i tirmez. Türk Müzi i çevre müzikleri etkiledi i gibi onlardan da etkilenmi tir. Ancak, Türk müzi inin ba at unsur oldu u da unutulmamalıdır. Türk sazları da çevre toplumları arasında kabul görmü tür. 12 Türk Halk Müzi inde yabancı kaynaklı sazlar da kullanılmaktadır. Kuzeydo u Anadolu ve Azerbaycan’da akordion, Edirne çevresinde klarnet gibi. Klâsik müzik sazlarından bazıları da Türk halk müzi inde yer yer kullanılmı tır. Kanun, tambur, def, darbuka, barbet, e tari, mey bunlardandır. Halk müzi imizde kullanılan ba lıca sazlar unlardır: Vurmalı Sazlar: a. Davul: aman davulu olarak ortaya çıkmı tır. Davul kelimesi Arapça tabl den bozmadır. Türkçesi töngürdür. * Zilli ma a, ka ık, ak ak, na aralar b. Tezeneli Sazlar: * Ba lama: Kopuz, ba lamanın ortasıdır. Saz (meydan ve divan), çö ü , ba lama, bozuk, tambura, cura, taç önemli çe itlerindendir. c. Yaylı Sazlar: Kemençe ve kabak kemene ba lıcalarıdır. ç. Üflemeli Sazlar: Zurna, kaval, düdük, sipsi ve tulum en yaygın olanlarıdır. Elinizdeki kitapta Türkiye, Kerkük, Azerbay-can Rumeli, ve di er Türk illerinden derlenmi türküler toplanmı tır. Bu türkülerin notaları TRT repertuarında mevcuttur. Kitabın sonuna türkü tarzında bestelenmi eserler de konmu tur. Bir milleti ayakta tutan en önemli kültür unsurlarından biri millî müziktir. Sosyal, psikolojik ara tırmalar göstermi tir ki ödünç alınması (iktibas edilmesi) en zor, hatta imkânsız kültür unsuru müziktir. Her türlü baskı millî müzi i ortadan kaldıramaz, ancak dejenere eder. Bilimin 13 bu tespitini, günümüz müzik anlayı ları ile kar ıla tırınız. Nasıl bir vahim sonuca do ru gitti imizi göreceksiniz. Siz gençlerimize dü en millî kültür unsurlarımıza sahip çıkmak ve onları gönülden benimsemektir. 14 ALTIN HIZMA MÜLÂY M Kerkük Kaynak ki i: Abdurrahman Kızılay Derleyen: Nida Tüfekçi Altın hızma mülâyim Seni Hâk’tan dileyim Yaz günü Temmuz’da Sen terle ben sileyim Gün gördüm günler gördüm Seni gördüm âd oldum Altın hızma incidi Gömle in narincidi Menim lâl olmu dilim Ne dedi yâr incidi Gün gördüm günler gördüm Seni gördüm âd oldum Altın hızma duda a Yara ır al yana a Gel yârim görü elim Ben gidirem ira a Gün gördüm günler gördüm Seni gördüm ad oldum MÜLÂY M: Yumu ak, uygun LÂL : Dilsiz, konu mayan, suskun HIZMAV=HIZMA: Buruna takılan halka AD OLMAK: Mutlu olmak sevinmek 15 O YANA DÖNDER BEN Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Nida Tüfekçi O yana dönder beni Bu yana dönder beni Üregimde yaram var Tabibe gönder beni Çayır kıssa biçilmez Su derindir geçilmez Mene derler yârdan geç Yâr irindir geçilmez O yana dönder beni…… Tabibim na ı tabip Yaram oyna ı tabip Bahtı yaram sa lamaz Döktü gözya ı tabip O yana dönder beni…… Tabibim gel yanıma Bak yaralı canıma Madem tabip de ildin Niçin girdin kanıma O yana dönder beni…… . 16 GECELER ZAR GECELER (SUSUZAM SU STEREM) Kerkük Kaynak ki i :Fahrettin Ergeç Derleyen: Mehmet Özbek Geceler zar geceler,(esmer halların gösterir) Mene zinhar geceler (koynun kuca ın gösterir) Ay battı ülker do du, (esmer yana ın gösterir) Gelmedi yâr geceler (koynun kuca ın gösterir) Susuzam su isterem, esmer yana ın gösterir. Yatma a yer isterem. koynun kuca ın gösterir. Gecenin yarısıdı (esmer halların gösterir) Yâr ömrüm vârisidi (koynun kuca ın gösterir) ki gözüm insaf et (esmer yana ın gösterir) nsaf din yarısıdı (koynun kuca ın gösterir) Susuzam su isterem, esmer yana ın gösterir. Yatma a yer isterem, koynun kuca ın gösterir. Geceler ases menem (esmer halların gösterir) Bineva bikes menem (koynun kuca ın gösterir) Can erdim cefa çektim (esmer yana ın gösterir) Eme i abes menem (koynun kuca ın gösterir) Sususam su isterem, esmerin yana ın gösterir Yatma a yer isterem, koynun kuca ın gösterir. SUSUZAM: Susamı ım ZAR: nleyici Z NHAR: Sakıncalı B NEVA: Sessiz B KES: Kimsesiz ABES: Bo ,gereksiz 17 AL PEK YE L PEK Kerkük Kaynak ki i:Tahsin Kerküklüo lu Derleyen : Nida Tüfekçi Al ipek ye il ipek keytan ederler Vay nene namurad olum bühtan ederler Al ipek ye il ipek keytan ederler Vay nene namurad ölüm bühtan ederler Keten köynek dizden yâr... keytan ederler Hay aman bu yüzden yâr...bühtan ederler Uyma eller sözüne... keytan ederler Ayak kesme bizden yâr... bühtan ederler. Al ipek ye il ipek................................ Keten köynek beden dar... keytan ederler Beni koyup giden yâr... bühtan ederler Evvel böyle de ildin... keytan ederler Seni bir ö reten var... bühtan ederler Al ipek ye il ipek.................................. Keten köynek dizuvdan ... keytan ederler Bir yavru yüzünden...bühtan ederler Yüzün dönder bir öpem ...keytan ederler O sürmeli gözünden... bühtan ederler Al ipek ye il ipek............................... BÜHTAN ETMEK: ftira etmek KEYTAN ETMEK:Ayıplamak AYAK KESMEK:Gelmemek D ZUVDAN:Dizinde,dizinden 18 ÖLLEM ÖLLEM MEN ÖLLEM Kerkük Kaynak ki i ve Derleyen: Re it Küle Rıza Damımız ardı çöle Sunalar endi göle Aya ıma kan doldu Yoluna gele gele Öllem öllem men öllem nece Ba ına dolanım bu gece Karaçadır üstüyem Bir esmerin dostuyam Kur’an getir and içim Sen gideli yaslıyam Öllem öllem...................... Karaçadır haraldan Boyun seçtim maraldan Ne derdim var ne belâm Sensin benzim saraldan Öllem öllem........................ Ay çıktı minaradan Ne geçipti aradan Seni bana getirsin Yeri gö ü yaradan Öllem öllem....................... ÖLLEM:Ölürüm; NECE:Nasıl, SARALDAN:Sarartan 19 A LAMA CEYLAN BALASI Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Nida Tüfekçi A lama ceylan balası, Sızlama ceylan balası Gider gözün karası, Soyunum bak canıma Hepsi de sevdan yarası. Bu da lar olmasaydı Lalası solmasaydı Ölüm Allah’ın emri Ayrılık olmasaydı A lama ceylan balası............... Bu da ların ardı var Gönlümün muradı var Gözlerinden anladım Sende sevda derdi var A lama ceylan balası................ Bu da lar güzel da lar Ba ını duman ba lar Bir derde dü mü em ki Halımı gören a lar A lama ceylan balası.................. BALA: Yavru, genç (sevgili) MURAT: Dilek, istek, arzu LALA: Lâle 20 NERG Z DESTE BA LADIM Kerkük Kaynak ki i: Tahsin Kerküklüo lu Derleyen: Nida Tüfekçi Nergizi deste ba ladım Desteye beste ba ladım Birini öz yârimçin Birini dosta ba ladım. Gittiler yurt koydular Yarama murt koydular Eski yaram üstüne Yeni barut koydular Nergizi deste ba ladım………… Gidersen men de gelem Ka üste kalem salam Gönlün hiç fikretmesin Arkandan ben de gelem Nergizi deste ba ladım……….. Gidersen u ur olsun Gök çimen yolun olsun Nerde uykun gelirse Kolum yastı ın olsun Nergizi deste ba ladım ..................................... GÖK: Ye il MURT: çinde su bulunan küp ve testilerde olu an yanık tedavisinde kullanılan ye ilimsi tortu F KRETMES N:.Endi e etmesin YÂR MÇ N:Yârim için 21 BU HAL NE HALDI Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Nida Tüfekçi Bu hal ne haldı gözel ne haldı , Yanakta dö dürüpsen Canım ne haldı gözüm ne haldı, Âlemi yandırıpsan Bu hali hurda meni Salıpdı derde meni Rakipler yı nak etti ster giderde meni Bu hal ne haldı.............................. Bu da lar halı kaldı Ku uçtu yavrı kaldı Anahtar yâr koynunda Gönlüm bu havlı kaldı Bu hal ne haldı............................... Evlerinde halı var Duda ında balı var Men öz yârim tanırım Yana ında halı var Bu hal ne haldı................................ HAL : Bo HAL : Durum ,vaziyet HAL : Yüzdeki ben BUKHAVLI : Prangalı, kilitli 22 HELL YDEN DA LAR KAMI Kerkük-Tezehurmatı Kaynak ki i: Kerkük Kızı Selime-Abdurruhman Kızılay Derleyen:TRT Müzik Dai.Ba k.THM.Md. Helliyden da lar kamı Yâr bize vadeylemi He dedi gellem gellem Gelmedi heyr görmemi Gedisen Hamadana Siyah zilf taradana Bilmirem sene kurban Yen seni yaradana Helliyden da lar kamı …… Gidisen himmet ile Gözya ım kümbet ile Men senin sen de menim Bes bunca minnet ile Helliyden da lar kamı ………. Gedisen yara sele Çek bir kinara sele Çi bir özün bilmeyen Çi bir divara sele Helliyden da lar kamı ……. GELLEM: Gelirim HEYR: yilik,hayır BES:Yeter, kâfi YEN:Yahut BUNCA: Bukadar 23 HELHELE VER N GEL NE Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio luMehmet Kalayı Derleyen: Nida Tüfekçi Helhele verin geline Deste gül verin eline Altun kemer ba lamı Gelin ince beline Helhele verin geline Deste gül verin eline vay vaaaaaaay Elinde terezi var Cebinde çerezi var Alemnen oynar güler Menimnen garezi var baba Helhele verin geline………. vay vaaaaaaaay Kapıdan geçti yârim Yâramı e ti yârim Uydu eller sözüne Menden vazgeçti yârım baba Helhele verin geline……….. HELHELE: Sevinç belirten çı lık ÇEREZ: Fındık, fıstık E T : De ti 24 AÇ AÇ KOLLARIN D GEL YANIMA Kerkük Kaynak ki i:Mehmet zzet Hattat Derleyen:Abdurrahman Kızılay Aç aç kolların digel yanıma Seni esmerim saram canıma Ça ırdım gelmedi naz eder bana Benim esmerim de er yüz cana Gel yanıma gel,güzelim gel Kolların boynuma sar Ça ırdım gelmedi naz eder bana Benim esmerim de er yüz cana Kalk gidelim kalk yollar ırak Alma aklımı sevdi im bırak Halsızam keyfsizem gelmez yanıma O siyah gözleri girer kanıma Gel yanıma gel, güzelim gel………… 25 A AM SÜLEYMAN PA AM SÜLEYMAN Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen: Nida Tüfekçi A am Süleyman Pa am Süleyman Evleri köpri ba ında Boyuna hayran Boyu boylardan küle a am Süleyman Benzersin konca güle boyuna hayran Yıkıpsan babam evi a am Süleyman Yüzüme güle güle boyuna hayran A am Süleyman............................. Gözü ki mi e benzer a am Süleyman Arak içmi e benzer boyuna kurban Yüzü kı benzi sarı a am Süleyman Gözden dü mü e benzer boyuna kurban A am Süleyman........................... Yeri i kaza benzer a am Süleyman Boyu rakka a benzer boyuna kurban Birgün seni görmesem a am Süleyman Bir kı bir yaza benzer boyuna kurban A am Süleyman......................... KÜLE: Kısa, cüce K M : Çekirdeksiz üzüm ARAK: Rakı YER :Yürüyü ü 26 ALTIN TABAKTA BAL VAR Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahap Sait Derleyen:Mehmet Özbek-Suphi Saatçi Altın tabakta kaymak Yilini barmak barmak Deger dünya malını Kerkük’ten bir kız almak Altun tabakta bal var O lan neneme yalvar Nenem sana kız vermez El kaldır Hakk’a yalvar Altın di im kaplama O lan girme odama Nenem sana kız vermez Elçi gönder babama Altun tabakta bal var………….. Altın yüzük mende var Menim gözüm sende var Bunu Hüda’m yazıptı Menim elimde ne var Altun tabakta bal var………….. Y L N : i kin, kabarmı HÜDA: Allah 27 AY DOLANAYDI GÜN DOLANAYDI Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen: Nida Tüfekçi Ay çıktı daha batmaz ay dolanaydı Hüsnünü gören yatmaz gün dolanaydı Hüsnün gibi bir hüsün ay dolanaydı Bir da Allah yaratmaz gün dolanaydı Ay dolanaydı gün dolanaydı Yarın tek tek yürüyü ü mende olaydı Ay çıktı yolda durdu ay dolanaydı Gör ne hayâlda durdu gün dolanaydı Yazmanın saçakları oy ay dolanaydı Gözüne dalda durdu gün dolanaydı Ay dolanaydı gün dolanaydı Yarın tek tek yürüyü ü mende olaydı Ay çıktı batar indi ay dolanaydı Yâr okun atar indi okun yanaydı Leylâ hasta dü üpdü ay dolanaydı Mecnun can satar indi gün dolanaydı Ay dolanaydı gün dolanaydı Yarın tek tek yürüyü ü mende olaydı 28 BEYAZ GÜL KIRMIZI GÜL Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Sait Derleyen:Mehmet Özbek Beyaz gül kırmızı gül Güller arasından gelir Yarim giymi beyaz ezye Sabah namazından gelir. Beyaz gül deste deste Derdinden oldum hasta Digel bir yüzün görem Kalmı am son nefeste Beyaz gül kırmızı gül………. Güller açmaz her yerde Bülbül ötmez her yerde Felek bizi ayırdı Her birimiz bir yerde Beyaz gül kırmızı gül…….. Bir beyaz gül olaydım Yar göksüne konaydım Günde bir yüzün görüp ster isen solaydım Beyaz gül kırmızı gül ………. Beyaz gül var elinde Gümü kemer belinde kimizin sevdası Kaldı âlem dilinde Beyaz gül kırmızı gül……. Beyaz gülün adı var Gözlerinde cadı var Severem beyaz gülü Onun ba ka tadı var Beyaz gül kırmızı gül…….. 29 KALEN N D B NDE B R TA OLAYDIM Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Nida Tüfekçi Kalenin dibinde bir ta olaydım Gelene gidene gidene gidene yolda olaydım Bacısı gözele karda olaydım Kalk gidah mey- hana hanaya çay- hana hanaya mey-hana hanaya baba gönlüm e lensin Yarın Hakk’ın divanında divanında divanında Do ru da söylensin Kalenin dibinde üç a aç incir Elinde kelepçe kelepçe kelepçe boynunda zincir Zinciri çok sallama kolların incir Kalk gidah mey- hana hanaya çay- hana hanaya mey-hana hanaya baba gönlüm e lensin Yarın Hakk’ın divanında divanında divanında Do ru da söylensin 30 KÂR ETMEZ AHIM Kerkük Söz yazarı: air Osman Nevres Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen: Nida Tüfekçi Kâr etmez ahım sen gülüzâre Onulmaz i ler güzelim dilde bu yâre (ah) Olsam da geçmem bin pâre pâre Sevmi bulundum güzelim gayrı ne çare (ah) Avare gönlüm menendi bülbül nler senin’çin güzelim ruz-u eb’eytül (ah) N’ettinse naçar ettim tahammül Sevmi bulundum güzelim gayrı ne çare (ah) Çekmez efendim bu derdi herkes ster kabul et güzelim ister dilim kes (ah) Çekmezdim amma ey uh-i Nevres Sevmi bulundum güzelim gayrı ne çare (ah) 31 GÜZELLERDEN ÜÇ GÜZEL VAR Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio luAbdurrahman Kızılay Derleyen:Nida Tüfekçi Güzellerden üç güzel var sevilir Biri o lan biri gelin bir’si kız (Ah güzel bir’si kız vah irin bir’si kız) O lan size gelin size kız bize Ba ımı sevdaya salan bir güzel Ah yaman bir güzel vah irin bir güzel Gözelin ka ları da karadır kara Çok aradım bulamadım bir çara Ah yaman bir çara vah irin bir çara Meyvelerden üç meyve var yenilir Biri alma biri ayva birisi nar (Ah gözel bir’si nar vah irin bir’si nar) Elma size ayva size nar bize Ba ımı sevdaya salan bir güzel ………………………………… 32 ESMER M GÜZEL ESMER Kerkük Kaynak ki i: Abdurrahman Kızılay Derleyen: Abdurrahman Kızılay Esmerim güzel esmer Derdimi yazan esmer Ne muhannet yarımı Katlime gezen esmer Ah esmerim ah hayatım Ah esmerim ah hayatım Can esmerim can esmerim Esmer gözün karadır De me gönül yaradır Bahdım ceylan gözüne Gözün daha karadır Ah esmerim ah hayatım Ah esmerim ah hayatım Can esmerim can esmerim Esmerin inci di i Dünyada yoktur e i Beni dertlere saldı Al yanak kalem ka ı Ah esmerim ah hayatım Ah esmerim ah hayatım Can esmerim can esmerim 33 ÇAKMA I ÇAK ÇIRAMI YANDIRMAMI AM Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen: Nida Tüfekçi Çakma ı çak çıramı yandırmamı am Yarım’çin potin aldım Tekin yolda salmı am Çırayım sana çırayım Hem fitilim hem ya ım Gözümde yâre derem Bir gün olsa kona ım Çakma ı çak çıramı yandırmamı am Yarım’çin potin aldım Tekin yolda salmı am Çıramda ya tükendi Ne yaman vakt tükendi Ne sende bu güzellik Ne bende ah tükendi Çakma ı çak çıramı yandırmamı am Yarım’çin potin aldım Tekin yolda salmı am Çıramı yandıraydım Yol üste konduraydım Yârim bize gelende Heybesin endireydim Çakma ı çak çıramı yandırmamı am Yarım’çin potin aldım Tekin yolda salmı am 34 GÖZELE BAK GÖZELE Kerkük Kaynak ki i:Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Nida Tüfekçi Gözele bak gözele Gelip bizden söz ala Menim bir esmerim var De i mem yüz gözele Bahça barımdan oldum Ayva narımdan oldum Gece uykusu bilmem Gündüz kârımdan oldum Bahçada barım sana Ayvayam narım sana Gam çekme nazlı gözel Ölencek yârım sana BAR: Meyve a açlarının çiçekleri KÂR: 35 D VAN (KERKÜK URFASI) Kerkük Kaynak ki i:Abdülvahit Küzecio lu Derleyen: Mehmet Özbek Yâr ey yâr ey........ Gülüm di gel men seni seveli neçe il neçe ay gündü Sen meni aldattun bu sende neçe dildi (hayranun olum) Yana unun dört bir etrafı penbe-i ala güldü Öpsem öldürürler öpmesem ölem aman bu nasıl i ti Hiç bilmem hara gidim Dede gene men dayanam Aç sinem men dayanam Kerem a kından yandı Umut ver men de yanam Yâr dayansın Sineme yâr dayansın Men dü tüm a k oduna Tutu sun yâr da yansın 36 N NNE YAVRUM N NNE (EVLER N N ÖNÜ YONCA) Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Emin Aldemir Evlerinin önü yonca Yonca kalkmı dam boyunca Boyu uzun beli ince Ninne yavrum ninne Esmer yarim ninne Ninne ninne Evlerinin önü bakla Güvercinler atar takla Al beni koynunda sakla Ninne yavrum ninne……. Evlerinin önü lala Saki doldur ver piyala Sarho olak dü ek yola Ninne yavrum ninne……. Evlerinin önü susam Sıyrılıp koynuna girsem Hergün sabah boyun görsem Ninne yavrum ninne…… SAK : çki da ıtan; P YALA: Kadeh 37 YOLCU HOYRATI Kerkük Derleyen: Abdurrahman Kızılay A am a am oy a am Yatmamı am oy a am Âlem irin uykuda Ben derdimnen say a am Ben a kımnan oy a am Her ayınnan Her hafta her ayınnan Günde bir kerpiç kopar Ömrümün sarayınnan A am a am öz a am Fikrin saf et gez a am Muhabbet ölüncedi Deme gözden uza am Men sana gülüm demem Gülün ömrü kem olur Men sana reyhan demem Yaprak döker dal olur Men sana dervi demem Post gider abdal olur Men sana pa am demem Tahttan dü er azlolur Men sana begim diyerem Daim begler beg olur 38 MUHAL F HOYRATI Kerkük Derleyen:Abdurrahman Kızılay Da lar ye il boyandı Kim yattı kim uyandı Kalbime ate dü tü içinde yâr da yandı Su serptim ata sönsün Serpti im su da yandı Aman azrail aman Alma canım bin zaman Gider o yâre haber Yâr da yanar bir zaman Aman aman hiç bilmem hara gidim Kerkük’lüyem men özüm Kulak ver dinle sözüm Canlar Kerkük’e kurban Evvel ba ta men özüm Bir vay iki vay üç vay Aktı çe mim doldu çay Bin güne biz dü mü ık Desak vay demesak vay 39 DEL HASANÎ HOYRATI Kerkük Kaynak ki i:Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Mehmet Özbek Baba bugün Kebapçıyam közüm yok al sataram bezim yok Yeri o boya dönüm Yıkıpsan babam evin neyim Men ahlâkın be endim Cemalinde gözüm yok Yeri dinive dönüm Yıkıpsan babam evin neyim Dâd ey dâd eluvden Olmadım âd eluvden Kurulsun hak divânı Kurtulam yâd elinden Baba bugün Kebabın közü yanar Sürmenin gözü yanar Dostunu yâda veren Akıbet özü yanar Yeri dinive dönüm Yıkıpsan babam evin neynim Dâd ey dâd ey ak amın karasıdı Ba rımın yarasıdı Aslan çakal oluptı Çakal aslan oluptı Dünyanın modasıdı 40 BU DERE BA TAN BA A Kerkük Kaynak:Kerim Osman Bezirgân Derleyen: Mehmet Özbek Bu dere ba tan ba a almalı ba Almalar kızarıptı dön geri bak Yârim Allah a kına gitme ırak Ne yaman ögredipler u bülbülü Her seher gelir derer gonca gülü Bu dere ba tan ba a incazlı ba ncazlar mor oluptu dön geri bak Yârim Allah a kına gitme ırak Ne harap ögredipler u bülbülü Her sabah kapıp kaçar gonca gülü Bu dere ba tan ba a nar a acı E ildim birin tuttum o da acı Yârim Allah a kına mene acı Ne yaman ögredipler u bülbülü Her sabah gelir derer gonca gülü KIZARIPTI: Kızarmı , HARAP: Kötü, NCAZ:Mürdüm eri i 41 YAZMALI GEL N Kerkük Söz: Dr.Muzaffer Arslan Müzik: Abdurrahman Kızılay Yazmalı gelin yaz mene Bir bahar bir yaz mene A kından deli oldum Gel etme bunca naz mene Yazman yazmalı gelin Gözler sürmeli gelin Da a da a asumana Adın yazmalı gelin Yazmalı gelin....... Yazmaya yaz adımı Yâdına say yâdımı Men sözümden çıkarsam Kır kolum kanadımı Yazmalı gelin......... 42 MUM K M N YANAN KERKÜK Kerkük Söz:Anonim Müzik:Mehmet Özbek Yıktılar kalamızı Sürdüler balamızı Daha can bo azdayken Çektiler salamızı Ah Kerkük yüz ah Kerkük Her zaman yüz ak Kerkük Ölseydim dü meseydim Men sennen uzak Kerkük Nobatçı Hoyratı: Nalân......nalân baba bugün Gene geyduv a ı sen Karanı sen a ı sen Uçurttun bülbülleri Veran ettuv beni sen Kıl tekin inceldipsen Menim kimin da ı sen Elinde yâd elinde Öt bülbül yâd elinde Bu diyâr mezar olsun Kalmasın yâd elinde Can Kerkük canân Kerkük Her söze kanan Kerkük Kalıptı yârdan uzak Mum kimin yanan Kerkük 43 GÜLER OYNARIM Kerkük Kaynak ki i:Salih Köprülü Derleyen:Abdurrahman Kızılay Güler oynarım yanar a larım Güler oynarım oy oy bahtı karalım Evi önünde kabrimi kazın O yârin adını ta ıma yazın Çare bulunmaz oy oy a kımı yazın Güler oynarım yanar a larım Güler oynarım oy oy bahtı karalım Evi önünde yayılır ku lar Derdimin dermanı o kara ka lar O elma yanaklar oy oy o inci di ler Güler oynarım yanar a larım Güler oynarım oy oy bahtı karalım Evi önünde ekilmi darı Aradım bulamadım o nazlı yâri Gözleri mavi oy oy saçları sarı Güler oynarım yanar a larım Güler oynarım oy oy bahtı karalım 44 SÜSEN’ MAHMUR YAKASI Kerkük Kaynak ki i: Abdülvahab Said-K.Osman Bezirgân Derleyen:Mehmet Özbek Ba lantı: Süsen-i mahmur yakası Yoktu da yârin vefası Çoktu o yârin cefası Hacı Molla Seyit babası Korya aturlu balası Diye diye dilden oldum Baka baka gözden oldum Gide gide yoldan oldum (Seve seve candan oldum) (Bala bala yârdan oldum) Urfa bir yana dü er Saçak gerdana dü er Nasıl bir saç kondurmu Her gün bir yana dü er Ba lantı: Aparın posta meni Yetirin dosta meni Yârdan bir haber aldım Batırdı yasa meni Ba lantı: Evleri ark boyunda Gördüm turunç koynunda Mennen senin günâhın Kalsın anan boynunda Ba lantı: SÜSEN YAKA:Bir yaka modeli, BEÇE:Çocuk KORYA, ATURLU:Kerkük’te yer isimleri 45 SEN B R YANA B R YANA Kerkük Kaynak ki i:Abdülvahit Küzecio lu Derleyen:Nida Tüfekçi Sen bir yana bir yana Men bir yana bir yana Ka ın karadır gözün elâdır Benzirsen ceylana Mecburam men sana Zilfin siyah zil kimi (sen bir yana bir yana) Yanakların gül kimi (sen bir yana bir yana) Kar ında boyun e dim (sen bir yana bir yana) Alıp satma kul kimi (sen bir yana bir yana) Ba lantı: Ka ın karadır Gözün elâdır Benzirsen ceylana Mecburam men sana Zilfin kıssa üz örtmez (sen bir yana bir yana) Sevdan ba ımdan gitmez (sen bir yana bir yana) Mene etti in zulmü (sen bir yana bir yana) Gök ba lı firenk etmez (sen bir yana bir yana) Ba lantı: Zilif uzun yüze dü er (sen bir yana bir yana) E ilsen dize dü er (sen bir yana bir yana) Zilfin acem ipe i (sen bir yana bir yana) Teli Tebriz’e de er (sen bir yana bir yana) Ba lantı: GA :Ka , Z L F:Zülüf, saç K M :Gibi, F RENK:Müslüman olmayan 46 BAHÇALARA GELD BAHAR Kars Kaynak ki i: hsan Tafralı Derleyen: Emin Aldemir Bahçalara geldi bahar, Ye il halı serdi bahar Gel dedim gelmedin yâr.. gelmedin yâr Meni yâda salsana yâr, u gönlümü alsana yâr, A ceylan sevdi im Mehriban sevdi im Sırrımı bilmedin, bilmedin yâr! Bahçalarda güllü çemen Güllü çiçek, güllü çemen Gül dedim, gülmedin yâr... gülmedin yâr Meni yâda salsana yâr u gönlümü alsana yâr A ceylan sevdi im Mehriban sevdi im Sırrımı bilmedin, bilmedin yâr irin irin gözle meni, Özün dedin özle meni, Gözledim gelmedin yâr ... gelmedin yâr Meni yâda salsana yâr, u gönlümü alsana yâr A ceylan sevdi im Mehriban sevdi im Sırrımı bilmedin ,bilmedin yâr! YÂD:Yabancı; CEYRAN:Ceylan; M HR BAN:Merhametli,sevimli 47 AYLI GECE SER N KÜLEK GÖY ÇEMEN Azerbaycan Kaynak ki i: slâm Rızao lu Derleyen:Nida Tüfekçi Aylı gece, serin külek, göy çemen Dört yanımız ıtır saçar yâsemen Ancak meni bu dertlere garkeden Ne çemendir, ne çiçekdir Sen sen sen sen sen sen a gülüm Sen sen sen sen sen sen Bir söz ahır duda ıma dilimden, Canân de il can bilirem seni men Gece gündüz u sinemde dö ünen Ne könüldür, ne ürehdir Sen sen sen sen sen sen a gülüm Sen sen sen sen sen sen AHIR: Akar GÜLEK: Rüzgâr GÖY ÇEMEN: Gök rengi çemen ITIR: Koku GARKETMEK: Batırmak ÜREH: Yürek D L: Gönül KÖNÜL: Gönül 48 BU GALA DA LI GALA (DA LARA ÇEN DÜ ENDE) Azerbaycan Kaynak ki i: Sabir Mirzao lu Derleyen: Belkıs Akkale Da lara çen dü ende Bülbüle gam dü ende Ruhum bedenden oynar Yâdıma sen dü ende Bu gala da lı gala Cıngıllı da lı kala Gorkaram yâr gelmeye Gözlerim ya lı gala Kızıl gül olmayaydı Sararıp solmayaydı Bir ayrılık bir ölüm Heç biri olmayaydı Bu gala da lı gala..... Bula ba ı buz olar Üstü dolu gız olar E il desmalın götür Men götürsem söz olar Bu gala da lı gala..... ÇEN:Sis, GALA: Kale, ÇINGIL: Çakıl ta ı, DESMAL: Mendil, YÂD: Akıl, hatır 49 AH LAÇ N VAH LAÇ N Azerbaycan Anonim Araz üste buz üste Kebap yanar köz üste Koy beni götürsünler balam Bir elâ göz kız üste Ah laçin can laçin Gel seni götürem gaçım Apu ka’dan ta gelir Humar gözden ya gelir Seni mene verseler balam Allah’a da ho gelir Ah laçin vah laçin Gel seni götürem gaçım 50 S ZE SELÂM GET RM EM (SER N SULU BULA LARDAN) Azerbaycan Kaynak ki i :Mahmut Destpi (Valeh) Derleyen:Ali Selîmi Serin sulu bulaklardan Ye il yaprak budaklardan Lâle renkli yanaklardan Bal süzülen dudaklardan Size selâm size selâm getirmi em Göy Hazar’ın kenarından Gözel odlar diyârından Savalan’ın vügârından Köro lu’nun Nigâr’ından Size selâm size selâm getirmi em Koç Nebi’nin hecerinden Settar Han’ın hünerinden ehriyar’ın eherinden Ay yıldızlı seherinden Size selâm size selâm getirmi em Katar katar turnalardan Ye il ba lı sunalardan Ho nakı lı hanalardan A birçekli analardan Size selâm size selâm getirmi em DUDAK:Dal; B RÇEK: akaklardaki beyaz saç; BULAK:Çe me 51 I DIR’IN AL ALMASI I dır Kaynak ki i:Yusuf Yıldırım,K.Çiftçi,N.Ergin Derleyen:Muzaffer Sarısözen I dır’ın al alması (ay balam) Yeme e bal alması Yâr gelenden sonra Yaramın sa alması Ölürem ölürem yâr yazı am yâr Yetimem yâr yâr ay balam Sevirem yâr sevirem yâr Sevirem yâr yâr I dır’dan alma aldım (ay balam) Yârimi yola saldım Yâr gedenden sonra Ayva gibi sarardım Ölürem ölürem yâr yazı am yâr Yetimem yâr yâr ay balam Sevirem yâr sevirem yâr Sevirem yâr yâr Deryada deryalıklar (ay balam) Suda oynar balıklar Ne bu sevda olaydı Ne de bu ayrılıklar Ölürem ölürem yâr yazı am yâr Yetimem yâr yâr ay balam Sevirem yâr sevirem yâr Sevirem yâr yâr 52 BEN B R AVUÇ DARI OLSAM I dır Kaynak ki i: Abdurrahman Yörüktürkmen Derleyen: Mustafa Ho su Ben bir avuç darı olup, yere dökülecek olsam Goy beni nice neylersin (balam) sen beni nice neylersin Erkek- Sen bir avuç darı olup, yere serpilecek olsan Ben bir güzel toyuk olup (balam) seni de yersem ne dersin KızBen bir güzel ceylan olup,da a da çıkacak olsam Goy beni nice neylersin (balam) sen beni nice neylersin Erkek- Ben bir güzel avcı olup, pe ine gelecek olsam Seni de vursam neylersin (balam) seni de vursam neylersin Kız - Ben bir güzel elma olup, sandı a girecek olsam Goy beni nice neylersin (balam) sen beni nice neylersin Erkek- Ben bir güzel açar olup sandı ı açacak olsam Seni de yersem neylersin balam seni de yersem neylersin Kız- TOYUK: Tavuk, AÇAR: Anahtar 53 AMAN AVCI VURMA BEN I dır Kaynak ki i: Abdurrahman Yörüktürkmen Derleyen: Muzaffer Sarısözen Aman avcı vurma beni Ben bu da ın – ay balam- maralıyam Maralıyam hem yaralı Avcı vurmu –ay balam- yaralıyam Bir ta attım çaya dü tü Çaydan bir çift –ay balam- suna uçtu Menim gönlüm sana dü tü Senin gönlün –ay balam- kime dü tü u da larda ceylan gezer Tırnakları –ay balam- ta lar ezer Men o yâre neylemi em O yâr menden –ay balam- kenar gezer 54 BA INDA ÜZÜM KALDI Azerbaycan Kaynak ki i: brahim Yıldırım (ar iv) Derleyen: Plâktan yazılma Ba ında üzüm kaldı Yemedik gözüm kaldı ki emmim kızının (aleyli aleyli) Birinde gözüm kaldı (aleyli aleyli hey hey hey) Aya ında mesi var Gümü den dü mesi var Goymur gidem yanına (aleyli aleyli) Bir zalim nenesi var (aleyli aleyli hey hey hey) Köyde ulduz ellidir Ellisinde bellidir A nabazlık edenin (aleyli aleyli) Gözlerinden bellidir (aleyli aleyli hey hey hey) Köyde ulduz yüz atmı Mevlâm neler yaratmı Nenesinin közel (aleyli aleyli) Gızın huri yaratmı (aleyli aleyli hey hey hey) Azizim keten yah i Geymeye keten yah i Gezmeye garip ölke (aleyli aleyli) Ölmeye vatan yah i (al eyli al eyli hey hey hey) A NABAZLIK: Çapkınlık,, sevgiliyle bulu ma, GAR P ÖLKE: Gurbet, ULDUZ: Yıldız 55 BU DA DAN A MAK OLMAZ Azerbaycan Kaynak ki i:Hu eng Azero lu Derleyen:TRT Müzik Dai.Ba k.THM.Md. Bu da dan a mak olmaz Narıncı ba mak olmaz Bir guru sözden ötrü Yarnen sava mak olmaz Olmaz olmaz olmaz Olmaz olmaz olmaz Muhabbet olsa olar Ah nece olmaz olmaz Her gözelden yâr olmaz Seven bahtiyar olmaz Yârı gözel olanın Elde ihtiyar olmaz Olmaz olmaz olmaz….. Ulduz dönüp ay olmaz Gı geçmese yaz olmaz Könül seven gözelin Gözellikte tay olmaz Olmaz olmaz olmaz… NARINCI:Nar çiçe i rengi (nar çiçe i renginde güzel bir terlikle da da gezilmez) BA MAK:Terlik TAY:E ELDE HT YAR OLMAK: Ne yapaca ı belli olmamak, kararsız bulunmak 56 ÖZÜNE ÖZÜM KURBAN Azerbaycan Kaynak ki i: Handan Uysal Derleyen:Plâktan yazılma Özüne özüm kurban Gözüne bu gözüm kurban Sözüne sözüm kurban Yâr geldi yâr geldi yâr geldi Ba lantı: Elinde ipek desmal dede gurbanın olam Çekmi em hasretini derdini möhnetini Bu o dur yoksa hayâl? Yâr geldi yâr geldi yâr geldi Oduna çok yanmı am Ba ına çok dolanmı am Yoluna dayanmı am Yâr geldi yâr geldi yâr geldi Ba lantı: Gitme menden uza a Salma könlüm fira a Sevdi im a il ola Yâr geldi yâr geldi yâr geldi Ba lantı: ÖZ: Kendi, OD:Ate , A L-AK L:Akıl F RAK:Ayrılık,hüzün,gam DESMAL:Mendil MÖHNET-M HNET:Zahmet, eziyet, gam keder, YUKU: Uyku 57 SÜREYYA (SEHER VAKT SEN TARLAYA G DENDE) Azerbaycan Söz-Müzik:Cihangir Cihangiro lu Derleyen:Nida Tüfekçi Seher vakti sen tarlaya gidende Ses yayılır dört bir yana Süreyya Elindeki gonca gülü derende Gelmeyesen bizim ele Süreyya Eme in azad dile in azad Ay eller gızı bu irin ölkenin Bahdıvar gızı-Mehriban gızı Bu yaylı ın vardı gülü özü men Dolanım ba ına öpüm yüzünden Ne dedim küstün menim sözümden Gel ey hanım gel ey güzel Süreyya Eme in azat dile in azat………. Medreseden gızlarınan gelende  ık oldum cemaline Süreyya Yüzündeki go a-hali derende Sen gelesen bizim ele Süreyya Eme in azat dile in azat……… DERMEK:Toplamak, BAHDIVAR:Mutlu, bahtiyar, AZAT: Kurtulu , CEMAL:Yüz güzelli i 58 AY GIZ ADIN AMANDIR Kars Kaynak ki i:Yöre ekibi Derleyen: stanbul Belediye Konservatuarı Ay gız adın amandır Ho bakı ın yamandır Dönen gece söz verdi (balam) Bu geceki tamamdır Ba lantı: Ga ın gözün irin sözün Aldı yazık canımı Men sene heyran Sen cana kurban Ay hanım hanım Sen menim canım Men seni alım Da lara gaçım bu gece Ay gız adın Emine eker versem yemine Nenem seni be endi (balam) Gaç gel sen de men ile Ba lantı: Geline bak geline Tefin alıp eline irin irin danı ır (balam) Gurban olam diline Ba lantı: DÖNEN: Dünkü NENE: Anne 59 DA LAR KIZI REYHAN Azerbaycan Kaynak:Zeynep Hanlarova Derleyen:Zeynep Hanlarova Da lar kızı Reyhan Reyhan Reyhan Analar guzusu Reyhan Reyhan Oldum sene heyran heyran heyran Âlem sene heyran heyran heyran Ne gözelsen ay gız Bir danesen ay gız Dürdanesen ay gız Bir danesen ay gız Maral kimi özün Reyhan Reyhan Baldan irin sözün Reyhan Reyhan Oldum sene heyran heyran heyran Âlem sene heyran heyran heyran Ne gözelsen ay gız Bir danesen ay gız Dürdanesen ay gız Bir danesen ay gız Gözeller gözeli Reyhan Reyhan Sevdanın ezeli Reyhan Reyhan Oldum sene heyran heyran heyran Âlem sene heyran heyran heyran Ne gözelsen ay gız Bir danesen ay gız Dürdanesen ay gız Bir danesen ay gız 60 ET R SAÇIR GÜL Ç ÇEK (ARZU GIZIM) Azerbaycan Kaynak ki i: brahim Yıldırım Derleyen:Nida Tüfekçi Etir saçır gül çiçek Gülsün ömrün bahar tek Senin bu en hayat da (ay gızım) Ho gademin mübarek Ay menim Arzu gızım Ay menim Arzu gızım Arzu gızım Ömrümün yazı gızım Sevinci nazı kızım Arzu gızım Da da duman çen gözel Çihli o çemen gözel Kalbimde min arzum var (ay gızım) Hamısından sen gözel Ay menim Arzu gızım Ay menim Arzu gızım Arzu gızım Ömrümün yazı gızım Sevinci nazı kızım Arzu gızım ET R: Itır,koku; TEK:Gibi,e ; GADEM:Ayak, ÇEN:Sis; Ç H:Kıra ı; ÇEMEN:Çimen; HAMU:Hepsi; M N:Bin, çok 61 UCA DA LAR BA INDA NAR R N OLAR Kars Kaynak ki i:Musa Yılmaz-M. en-K.Bahadır Derleyen:Muzaffer Sarısözen Uca da lar ba ında nar irin olar Nar irin olar balam nar irin olar Anadan atadan yâr irin olar Yâr irin olar balam yâr irin olar Ay güle güle kız güle güle Men â ık oldum balam bir irin dile Uca da lar ba ında sona keklikler Sona keklikler balam sona keklikler Boyanmı ellerin kına keklikler Kına keklikler balam kına keklikler Açılsın güller süsem sünbüller Bahar olanda balam öter bülbüller Uca da lar ba ında ceyran yol eyler Ceyran yol eyler balam ceyran yol eyler u duran yerlerde ördek göl eyler Ördek göl eyler balam ördek göl eyler Bahar olmasın güller solmasın Allah’a yalvar balam seher olmasın UCA: Yüce SONA:Suna (güzellik ifadesi) Ceyran:Ceylan 62 ASKER OLUP VATANA H ZMET EDEREM MEN I dır Kaynak ki i: smail Ba aran Derleyen:Suat I ıklı Asker olup vatana hizmet ederem men Ça rılmadan asker olup giderem men Giderem gurbet ele yâr sana gurban oluram Gurban olim vatana vatanın bayra ına Onu candan severem gurban olim ayına Ayın yıldızına onu candan severem Goy dolanım ba ına pervane dek Salma meni çöllerde divane dek Gurban olim vatana vatanın bayra ına Onu candan severem gurban olim ayına Ayın yıldızına onu candan severem Ba ına döndü üm garsın ceylanı Men olmu am o gözlerin heyranı Gurban olim vatana vatanın bayra ına Onu candan severem gurban olim ayına Ayın yıldızına onu candan severem PERVANE:I ık çevresinde dönen sinekler DEK:Gibi 63 KARS’A G DER M KARS’A Kars-Ka ızman Kaynak ki i:Fevzi Az Derleyen:Muzaffer Sarısözen Kars’a giderim Kars’a Ba lantı: A am ey pa am ey beri beri bak Çavu ’a da dada dön geri bak Kandili kandili kandili yâr yâr Sallama çavu mendili yâr Sözüm yâre varırsa Ba lantı: Giderim böylesine Ba lantı: Karakız mahlesine Ba lantı: 64 SEN GELMEZ OLDUN Azerbaycan Kaynak ki i:Elekber Tagiyev Derleyen: Elekber Tagiyev Biz bu sonbaharda bulu acaktık Bahar geldi geçti sen gelmez oldun Ta lara mı döndü kalbin gelmedin Aylar geldi geçti sen gelmez oldun Sen gelmez oldun Sen gelmez oldun Sen gelmez oldun yârim Gözlerim yolda beklerim halâ Sen gelmez oldun Demi tin kapına gelirim diye Kula ım kapıda ses vermez oldun Bo yere mi yemin ettik ikimiz Ku lar yuva kurdu sen gelmez oldun Sen gelmez oldun Sen gelmez oldun Sen gelmez oldun yârim Gözlerim yolda beklerim halâ Sen gelmez oldun 65 MANASTIR’IN ORTASINDA VAR B R HAVUZ Rumeli Kaynak ki i: Huriye Ho su Derleyen:TRT zmir Radyosu THM.Md. Manastır’ın ortasında var bir havuz (aman havuz canım havuz) Dimetoka kızları hepsi de yavuz (biz çalar oynarız) Manastır’ın ortasında var bir çe me (aman çe me canım çe me) Dimetoka kızları hepsi de seçme (biz çalar oynarız) Manastır’ın ortasında var bir pınar (aman pınar canım pınar) Dimetoka kızları hepsi de çınar (biz çalar oynarız) D METOKA: Gümülcine, Batı Trakya’da Türklerin yo un olarak ya adıkları bir kent FINDIKLI B Z M YOLUMUZ Rumeli Kaynak ki i:Fatma Türkân Yamacı Derleyen:Ahmet Yamacı Fındıklı bizim de yolumuz e im aman aman Hovarda aman hovarda çıktı soyumuz Bu bizim eski de huyumuz aman aman Sen hancı ben yolcu yol bana dola ır O güzel endama allar ne de yara ır Fındıklı’dan geçersin e im aman aman Savura aman savura da sigara içersin Ne alır ne de geçersin aman aman Sen hancı ben yolcu yol bana dola ır O güzel endama allar ne de yara ır HOVARDA:Zevk için para harcayan, çapkın, ENDAM: Boy pos 66 PENCERE AÇILDI B LÂL O LAN Rumeli Kaynak ki i: Yöre ekibi Derleyen:TRT stanbul Radyosu THM Md. Pencere açıldı Bilâl o lan pi tov patladı Varın bakın kanlı da Bilâl yine kimi hakladı Ben sana varmam Bilâl o lan ben sana varmam Yedi yıl kar ımda da dursan yine sana yalvarmam Allı yemeni Bilâl o lan pullu yemeni Bir bahçeden bir bahçeye salla yemeni Açıklama:Bu türkü, Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk Müzi i repertuarına kazandırılmı tır. MAYADA ’DAN KALKAN KAZLAR Rumeli Kaynak ki i: Yöre ekibi Derleyen: TRT Müzik Dai.Ba k.THM.Md. Mayada ’dan kalkan kazlar Al topuklu beyaz kızlar Yârimin yüre i sızlar Eylenemem aldanamam Ben bu yerlerde duramam Vardar ovası vardar ovası Kazanamadım sıla parası Mayada ’ın yıldızıyım Ben annemin bir kızıyım Efendimin sa gözüyüm Eylenemem aldanamam Ben bu yerlerde duramam Vardar ovası vardar ovası Kazanamadım sıla parası 67 SABAH OLDU UYANSANA Rumeli Kaynak ki i: Yöre ekibi Derleyen: TRT Müzik Dai.Ba k.THM.Md. Sabah oldu uyansana Gül yastı a dayansana Ölüyorum inansana (a canım) Uyan yârim sabahlar oldu Sabah yıldızları do du Ne uyursun ne uyursun Bu uykudan ne bulursun Âkıbet benim olursun (a canım) Uyan yârim sabahlar oldu Sabah yıldızları do du SARI ZEYBEK U DA LARA YASLANIR Rumeli Kaynak ki i:Osman Pehlivan Derleyen:Muzaffer Sarısözen Sarı Zeybek (aman) u da lara yaslanır (aman) Ya mur ya ar silâhları (efem) ıslanır Birgün olur (aman) deli gönül uslanır (aman) Eyvah olsun telli de doru efem anına E il bir bak mor cepkenin efem kanına Kar ı da ı (aman) duman duman bürüdü (aman) Üç yüz atlı be yüz yaya (efem) yürüdü Sarı Zeybek (aman) u cihanda bir idi (aman) Eyvah olsun telli de doru efem anına E il bir bak mor cepkenin kanına 68 KIRIM’DAN GEL R M ADIM DA S NAN’DIR Rumeli Kaynak ki i:Kemal Altınkaya Derleyen: Muzaffer Sarısözen Kırım’dan gelirim (gelirim) adım (da) Sinan’dır (hey hey aman adım da Sinan’dır hey) Kılıncımın suyu,( yâr suyu) kandır (da) dumandır (hey kandır da dumandır hey) Kırım’dan gelirim (gelirim) atım (da) Araptır (hey hey aman atım da Araptır hey) Gizlenme Nemçe’lu (Nemçe’lu) halin (de) haraptır (hey halinde haraptır hey) Gizlenme Nemçe’lü (Nemçe’lu) meydan (da) burdadır (hey meydan da buradadır hey) NEMÇE: Osm. mp.döneminde Almanya’nın adı (Avusturya-Macaristan mp.) KIRMIZI GÜLÜN AL VAR Rumeli Kaynak ki i: ık Ali Tanburacı Derleyen:TRT Müzik Dai. Ba k.THM:Md. Kırmızı gülün ali var (aman aman) Hergün a lasam da yeri var Bugün benim efkârım var (aman aman) Ah bu gönül arzular seni seni yâr seni Kırmızı gülü budarlar (aman aman) Altına meclis kurarlar Güzeli candan severler Ah bu gönül arzular seni seni yâr seni Kırmızı gülün pürçe i (aman aman) Yâr önünde oynar köçe i Neyleyim yârsız dö e i Ah bu gönül arzu eder seni seni yâr seni 69 DA LAR DA LAR V RAN DA LAR Rumeli Kaynak ki i: Kemal Altınkaya Derleyen:Muzaffer Sarısözen Da lar da lar viran da lar Yüzüm güler kalbim a lar Yüre imden kanlar damlar Bir olaydı pir olaydı Ne olur benim olaydı Edirne köprüsü ta tan Sen çıkardın beni ba tan Ayrıldım e ten karda tan Bir olaydı pir olaydı Ne olur benim olaydı 70 AMAN BRE DERYALAR (KIRCAL LE ARDA ARASI) Rumeli Kaynak ki i:Arif entürk Derleyen:Mehmet Özbek Kırcali’yle Arda arası Saat sekiz sırası (Yusuf’um saat sekiz sırası) Ardalılar a lıyor Yusuf’um Yoktur çaresi Aman bre deryalar kanlıca deryalar Biz ni anlıyız kimiz de bir boydayız Biz delikanlıyız Çıkar aba poturunu Dalgalar artacak Yusuf’um Demedim mi ben sana Yusuf’um Kayı ımız batacak Aman bre deryalar kanlıca deryalar……. Kırcaliyle Arda boylarına Kimler gidecek Yusuf’um Garip Yusuf annesine Kim haber verecek (Zavallı Feride’nin annesine Kim haber verecek) Aman bre deryalar kanlıca deryalar……. 71 RAM ZE’M Yugoslavya-Prizren Kaynak ki i:A ım Gürses Derleyen:Mehmet Özbek Bir evler yaptırdım be Ramize’m sazdan samandan (aman aman sazdan samandan) çine girilmez be Ramize’m tozdan dumandan (aman aman tozdan dumandan) Bir evler yaptırdım be Ramize’m kalaya kar ı (aman aman kalaya kar ı) Nasıl çıkarsın be Ramize’m babana kar ı (aman aman babana kar ı) HANAYLAR YAPTIRDIM DÖ ETEMED M Kıbrıs Kaynak ki i:Recai Berkalp Derleyen:Nida Tüfekçi Hanaylar yaptırdım dö etemedim Çifte kumruları e edemedim Zalim felek ile ba edemedim Konma bülbül konma çe me ba ına Seni de vururlar yârin yoluna Hanaylar yaptırdım yüceden yüce çinde yatmadım üç gün üç gece Kurbanlar keserim geldi in gece Konma bülbül konma dalım yok benim Sineme saracak yârim yok benim HANAY:Çift katlı konak 72 KIBRIS GEL N (DAVUL ÇALAR GÜM GÜM) Kıbrıs Kaynak ki i: evki Meteci Derleyen: Muazzez Türing Davul çalar güm güm güm güm güm herseler kaynar Aslan karda lar ne güzel oynar i eler tin tin tin tin tin ne güzel çınlar Kızlar dizilmi gelini tavlar All’olur ball’olur Kıbrıs gelini Gelinler söyleyin benim hâlimi Çifte patlar bum bum bum bum bum alay yolunda Güveyi en gider gelin kolunda Naralar hey hey hey hey hey güvey oyunda Kim gülmez oynamaz böyle dü ünde All’olur ball’olur Kıbrıs gelini Gelinler söyleyin benim hâlimi HERSE:Ha lanmı bu day, ya da Mısır dövülüp, eker ya da bal ile Karı tırılarak yapılan bir çe it yiyecek 73 ORDU’NUN DERELER Ordu Kaynak ki i: Kadir Üstünda Derleyen: Ahmet Yamacı Ordu’nun dereleri Aksa yukarı aksa Vermem seni ellere Ordu üstüme kalksa (sürmelim aman) Oy Mehmedim Mehmedim Sana küstüm demedim Beni sana geçmi ler Vallahi ben demedim ( sürmelim aman) Ordu’nun dereleri Kara yosun ba lıyor Kalk gidelim sevdi im Annem evde a lıyor (sürmelim Amman) B R N B R NE GEÇMEK: Dedikodu yapmak Hakkında kötü konu mak 74 MEKTEB N BACALARI Mu Kaynak ki i:Muazzez Türing Derleyen:TRT Müzik Dai.Ba k.THM.Md. Mektebin bacaları (vay lele lele lele vay lele lele lele vay lele vay) Ders verir hocaları (uy amman can kurban) Defter kalem elinde (vay lele lele lele vay lele lele lele vay lele vay) Dola tım sokakları (uy amman can kurban) Mektebin önü bayır (vay lele lele lele vay lele lele lele vay lele vay) Gülü dikenden ayır (uy amman can kurban) Yâr Allah’ın seversen (vay lele lele lele vay lele lele lele vay lele vay) Beni ellerden ayır (uy amman can kurban) Ay do ar bedir Allah (vay lele lele lele vay lele lele lele vay lele vay) Bu sevda nedir Allah (uy amman can kurban) Ya benim muradım ver (vay lele lele lele vay lele lele lele vay lele vay) Ya beni öldür Allah (uy amman can kurban) 75 BEN G DER M BATUM’A Sinop Kaynak ki i:Münire Tarabu Derleyen:Sabahat Karakulako lu Ben giderim Batum’a Batum’un bata ına Pencereden içeri Al beni ota ına Nazlı yârim geldim sana Fistanını toplasana Kemençeler çalınıyor Bize horon oynasana hey Kö ke serdim yata ı Gel derdimin orta ı Yataklar diken oldu Senden ayrı yatalı Nazlı yârim geldim sana Fistanını toplasana Kemençeler çalınıyor Bize horon oynasana hey Bıldırcının uçuyor Kanadını açıyor Bıldırki sevdice im Bu yıl benden kaçıyor Nazlı yârim geldim sana Fistanını toplasana Kemençeler çalınıyor Bize horon oynasana 76 HEK MO LU DERLER BEN M ADIMA Ordu-Fatsa Kaynak ki i:Kadir nanır Derleyen:Ümit Tokcan Hekimo lu derler benim aslıma Aynalı martin yaptırdım da (narinim) kendi neslime Hekimo lu derler ufak bir u ak Bir omuzdan bir omuz (narinim) on arma fi ek Konaklar yaptırdım mermer direkli Hekimo lu dedi in de (narinim) aslan yürekli Konaklar yaptırdım dö etemedim Ünye Fatsa da bir oldu da (narinim) ba edemedim Ünye Fatsa arası Ordu da kuruldu Hekimo lu dedi in (narinim) o da vuruldu MART N:Bir tüfek markası ARMA:Omuza asılan fi eklik 77 KAÇMA GÜZEL KAÇMA BEN ADAM YEMEM Çankırı Kaynak ki i:Ahmet Altuner Derleyen:Muzaffer Sarısözen Kaçma güzel kaçma ben adam yemem hey aman aman aman Gizli sırlarını ellere demem hey yavre yavre yavre Ate ine yandım Seni benim sandım Pek gafil avlandım maret de güzellerin yoludur hey aman aman aman Lâhuri al al fistanın gülüdür hey yavre yavre yavre Hey a alar ben bir Leylâ yitirdim Hey aman aman aman Mecnun olup da ba ına oturdum Hey yavre yavre yavre Ate ine yandım Seni benim sandım Pek gafil avlandım Benim bir derdimi bine götürdün Hey aman aman aman Bir de sen katma da meramın nedir Hey yavre yavre yavre Ate ine yandım Seni benim sandım Pek gafil avlandım 78 ÇAR AMBA’YI SEL ALDI Samsun-Çar amba Kaynak ki i: Yöre ekibi Derleyen: Nejat Buhara Çar amba’yı sel aldı Bir yâr sevdim el aldı ( aman aman) Ke ke sevmez olaydım Elim koynumda kaldı (aman aman) Oy ne imi ne imi (aman aman) Kaderim böyle imi Gizli sevda çekmesi Ate ten gömle imi (aman aman) Çar amba yazıları Körpedir kuzuları Mevlâm alnıma yazmı Bu kara yazıları (aman aman) Oy ne imi ne imi (aman aman)…….. Bu da lar ulu da lar (aman aman) Yârim gurbette a lar Yâri güzel olanlar Hem ah çeker hem a lar (aman aman) Oy ne imi ne imi (aman aman)………….. 79 GEM C LER KALKALIM Trabzon Kaynak ki i: Hüseyin Dilâver Derleyen:Muzaffer Sarısözen Gemiciler kalkalım u yelkeni takalım i irip de yelkeni Sırtüstüne yatalım Kızılırmak ba ına u ırgatı atalım Tutalım balık havyar Keyfimize bakalım Kaptan attık ırgatı Sen de tut ha bu katı Gel girelim ırma a Esecek ha u batı Gemici u akları Deniz ba ımın tacı Yoklayın u ırgatı n allah çıkar acı Çekin u aklar çekin Hemen aldık ırgatı Geliyor bir sert poyraz Vuralım iki katı smail’a Murad’a Hasan getsin çörde e U aklar ben dümende Biraz çalam kemençe Oh hava güzel yaman Co tum arkada co tum Do ru yürü ah gelin Bayıldım aman aman Bayıldım aman aman IRGAT:Gemilerde yatay kollarla ve birkaç ki i tarafından çevrilen düzenek ÇÖRDEK: Gemilerde kullanılan bir türlü halat veya zincir 80 HALKALI EKER Eski ehir Kaynak ki i:Satılmı Kılıç Derleyen:Ahmet Yamacı Halkalı eker amfıstık Aman arpalar kara kılçık E er beni seversen Aman al çeyizi yola çık Halkalı eker Hasiretlik çeker Çok salınma sevdi im Cahilim aklım gider Ben bu yerde haneyim Aman yel vurur pervaneyim Gidin söylen o yâre Aman derdinden divaneyim Halkalı eker………………. Galabalık dereleri Aman yayılır develeri Kalkı da vermi oynarlar Aman u Kırka efeleri Halkalı eker…………… OYNAYIN KIZ OYNAYIN Trabzon Kaynak ki i:Cemile Cevher Derleyen:Cemile Cevher Oynayın kız oynayın Durmanın ne kârı var, A bu köyün içinin Acayip bekârı var Derüle del derüle Derüle del derüle Oy kemençeci dayı Soktun gözüme yayı Kör ettin gözlerimi Göremedim dünyayı Derüle del derüle Derüle der derüle Oy kemençeci dayı Sokma gözüme yayı Ben gözümden vazgeçtim Çevirsene gaydayı Derüle del derüle Derüle del derüle GAYDA:Makam , hava 82 YAYLANIN Ç MEN NE Trabzon Kaynak ki i: Nejat Buhara Derleyen:Nejat Buhara Yaylanın çimenine Kuzu yayılır kuzu Günde bugünkü gündür Sallan yosmanın kızı Aman kızı çaçan kızı Sen allar giy ben kırmızı Çıkalım da ların ba ına Sen gül topla ben nergizi Asmadan gel asmadan Fistan giyer basmadan Kalk gidelim sevdi im Devriyeler basmadan Aman kızı, Çaçan kızı………… Oy Bulancak Bulancak in sonu n’olacak Verin benim yârimi Vallahi kan olacak Aman kızı Çaçan kızı………. 83 TABANCAMUN SAP N Rize Kaynak ki i:Hasan Sözeri Derleyen:TRT Müzik Dai.Ba k.THM.Md. Tabancamun sapini Gülle donataca um gülle donataca ım Alaca ım ba ka yâr, sevece im ba ka yâr Seni çatlataca um, seni çatlataca um. Oy benim Gülizar’um Hem söyler hem yazarum, hem söyler hem yazarum Konu tu umuz yerler, sevi ti imuz yerler Olsun benim mezarum, olsun benim mezarum. Tabancam dolu mermi Seven böyle eder mi, seven böyle eder mi nsan sevdi u yârı, adam sevdi u yâri Bırakır da gider mi, bırakır da gider mi. Tabancam dolu saçma, Kaçma sevdi um kaçma, kaçma sevdi um kaçma Zaten ben yaralıyım, zaten ben yaralıyım Bir yara da sen açma , bir yara da sen açma. 84 Y NE YE ERD FINDIK DALLARI Giresun Kaynak ki i:Muhsin Tercan Yine ye erdi fındık dalları Acep ne olacak yârin halleri Dalgalanıyor pembe alvarı Kız allan pullan gel,gel gel yanıma Beyaz kollarını dola boynuma Tabya ba ında üç kız yan yana çlerinden biri pı t dedi bana Sa olsun seni do uran ana Kız allan pullan gel, gel gel yanıma Beyaz kollarını dola boynuma. ELMAYI TOP TOP YAPALIM Sakarya-Hendek Kaynak ki i:Ziya Bulut Derleyen:Muzaffer Sarısözen Elmayı top top yapalım Kızlara bah i atalım Kadife de ceketini dar yapalım Ne güzel yakı ır ince bele E lenelim taze ile Altında yelpaze ile Ölçelim de o güzelin ince belini Bir gümü endaze ilen ENDAZE: 60 cm.lik eski bir uzunluk ölçüsü 85 C LVE LOY ( ND M DERE IRMA A) Artvin Kaynak ki i:Osman Aksu Derleyen:Muzaffer Sarısözen ndim dere ırma a (hoy nanay da cilveloy nanay da) Zeytin dalı kırma a (hoy nanay da cilveloy nanay da) Geldim seni alma a (hoy nanay da cilveloy nanay da) Ba ladın a lama a (hoy nanay da cilveloy nanay da) Nayda nayda nanay da hoy nanay da Cilveloy nanay da Pınar ba ı pıtırak (hoy nanay da cilveloy nanay da) Gel burada oturak (hoy nanay da cilveloy nanay da) Bir sen söyle bir de ben (hoy nanay da cilveloy nanay da) Bu sevdadan kurtulak (hoy nanay da cilveloy nanay da) Nayda nayda nanay da hoy nanay da Cilveloy nanay da Kar ıda gül menev e (hoy nanay da cilveloy nanay da) Gel güne e güne e (hoy nanay da cilveloy nanay da) Senin yârin gül ise (hoy nanay da cilveloy nanay da) Benim yârim menev e (hoy nanay da cilveloy nanay da) Nayda nayda nanay da hoy nanay da Cilveloy nanay da 86 Ç FT JANDARMA Artvin- av at Kaynak ki i: Düriye Keskin Derleyen:Muazzez Türing Çift jandarma geliyor da Kaymakam kona ından Fiske vursam kan damlar da Kırmızı yana ından Haydi yârim haydi canım / inanay aslan yârim Çift jandarma bekliyor da Kaymakam kona ında Al jandarma vur beni de O yârin kollarında Haydi yârim haydi canım/ inanay aslan yârim Zeytin yapra ın ye il de Dibinde kayfe pi ir Senden bana yâr olmaz da Aklını ba a dev ir Haydi yârim haydi canım/ inanay aslan yârim Da larda kar sisi var da Tarlada zar sesi var Kurban olam av at’a da çinde yâr sesi var Haydi yârim haydi canım/ inanay aslan yârim ZAR: av at-Ardanuç köylerinde mısır, gübre vb.ta ımaya yarayan büyük ve derin sepet. 87 ATABARI Artvin Kaynak ki i: Cevri Altınta Derleyen:Muzaffer Sarısözen Bahçası var barı var Ayvası var narı var Atamızdan yadigâr Biz de Atabarı var Atabarıdır barı Bahçada gördüm yâri Seslendim ses vermedi A ladı zarı zarı Uzun uzun kamı lar Ucunu boyamı lar Benim elâ gözlümü Gurbete yollamı lar 88 ÇAYEL NDEN ÖTEYE Çayeli-Rize Kaynak ki i:Dursun Tanya Derleyen:Yücel Pa makçı Çayelinden öteye gidelum yali yali Arkandaki sepetin ben olayım hamali Sepetumun ipleri keseyi omuzumi Aç beyaz pe temali bir göreyim yuzuni Karlı dereden beri ye il çay bahçeleri Çay filizi toplayi pe temalli kızlari YÜRÜ D LBER YÜRÜ ÖMRÜMÜN VARI Ankara Kaynak ki i:Ünal Türkben Derleyen:TRT Müzik Dai.Ba k.THM.MD. (hey hey) Yürü dilber yürü ömrümün varı Eridi kalmadı da ların karı (vay vay) Günde on be kere gördü üm yâri Aylar yıllar geçti göremez oldum (vay vay) Asmalarda üzüm/Yosmalarda gözüm Biraz daha büyüsem/Çapkınlıkta gözüm (hey hey) Yürü dilber yürü saçın sürünsün Aç beyaz gö sünü sinen görünsün (vay vay) Evvel benim idin imdi kiminsin imdi uzaklardan bakan ben oldum (vay vay) Asmalarda üzüm……………. 89 M SKET (GÜVERC N UÇUVERD ) Ankara Kaynak ki i:M.Hulusi Koçer Derleyen:Muzaffer Sarısözen Güvercin uçuverdi Kanadın açıverdi ben yandım aman El o lu de il mi aman aman Sevdi de kaçıverdi A benim hacı yârim Ba ımın tacı yârim Eller bana acımaz Sen bari acı yârim Güvercinim uyur mu Ça ırsam uyanır mı ben yandım aman Sen orada ben burada Buna can dayanır mı Deniz susuz olur mu Dibi kumsuz olur mu Ben müftüye danı tım Yi it yarsız olur mu 90 MOR KOYUN MELER GEL R Ankara Kaynak ki i:Ahmet Yamacı Derleyen:Ahmet Yamacı Aman mor koyun meler gelir, Yavrum da ları deler gelir. Aman hakikatli yâr olsa Yavrum uykuyu böler gelir. Nesine de yavrum nesine Sigara da koymu fesine, Yavrum ben yandım birisine Aman mor koyun kuzusuna, Yavrum can kaynar bazısına Aman nedeyim de a layım, Yavrum alnımın yazısına. Nesine de yavrum nesine, Sigara da koymu fesine Doyulmuyor yârin cilvesine Aman mor koyun me elerde, Yavrum gül suyu i elerde Aman eller almı yârini Yavrum ben kaldım kö elerde. Nesine de yavrum nesine, Sigara da koymu fesine, Aman ben yandım cilvesine. 91 F DAYDA (BULGURU KAYNADIRLAR) Ankara Kaynak ki i:Sadık Ergun-Bayram Aracı Derleyen:Nida Tüfekçi (aman) Bulguru kaynadırlar Serine yayladırlar Bizde âdet böyledir Güzeli a ladırlar (aman) Çirkini söyledirler Fidayda da Ankara’lım fidayda Be yüz altın yedirdim bir ayda Gitti de gelmedi ne fayda Ba ını da yesin bu sevda (aman) Dama çıkma ba açık Arpalar gara gılçık E er gönlün var ise (aman) Gey galucu yola çık Fidayda da Ankara’lım fidayda ............................... GALUÇ: Eskiden giyilen bir ayakkabı 92 ATIM ARAPTIR Ankara Kaynak ki i:Mucip Arcıman Derleyen:Nurettin Çamlıda Atım araptır benim... aman aman Haydi yüküm araptır benim...aman Haydi yüküm araptır benim vay vay Bu yıl böyle giderse.. aman aman Aman halim haraptır benim... aman Haydi halim haraptır benim vay vay Emi im de gümü üm bir ho um ...aman Çokça da içtim serho um... aman Atım kara, ben kara... aman aman Aman kalk gidelim ılgara aman Aman kalk gidelim ılgara...vay vay Ilgar bizi neylesin... aman aman Aman sarılalım kızlara aman Haydi sarılalım kızlara..vay vay Emi im de gümü üm bir ho um... aman Çokça da içtim serho um...aman ILGAR: Atla yapılan dolu dizgin saldırı veya dört nala ko mak 93 SU SIZIYOR SIZIYOR Ankara Kaynak ki i: Mucip Arcuman Derleyen:Nida Tüfekçi Su sızıyor sızıyor Ta ların arasından E il bir yol öpeyim Ka ların arasından O lan mayilem o lan/ Sözüne de kayilem o lan Eni te bana pı t demi / Yalan aslanım yalan Derenin kenarında Kalayladım kazanı Bir güzelin u runa Yedim ıramazanı O lan mayilem o lan/ Sözüne de kayilem o lan Eni te bana pı t demi / Yalan aslanım yalan Kar ya ıyor ya ıyor Abamı giyece im Sakallıya varıp da Baba mı diyece im O lan mayilem o lan/ Sözüne de kayilem o lan Eni te bana pı t demi / Yalan aslanım yalan KA L:Boyun e mi , razı , ABA: Keçeden yapılan bir tür giysi 94 NARDANES Kır ehir Kaynak ki i:Ne et Erta Derleyen:TRT st. Radyosu THM MD. Sevda olmasaydı da Gönüle dolmasaydı Dünya neye yarardı da Güzeli olmasaydı Nar danesi danesi de seviyom nardanesi Güzellerin içinde de sevdi im bir danesi O yâr zülfünü darar da Gönül dengini arar Bu dünyada sevmeyenler Ahrette neye yarar Nar danesi danesi de seviyom nardanesi Güzellerin içinde de sevdi im bir danesi Sevda ömür çürüdür Has bahçenin gülüdür Sevmeyeni neyleyim de Sevenim sevgilimdir Nar danesi danesi de seviyom nardanesi Güzellerin içinde de sevdi im bir danesi ZÜLÜF: Saç 95 DÂNE DÂNE BENLER VAR YÜZÜNDE Kır ehir Kaynak:Muharrem Erta Derleyen:Ne et Erta Dâne dâne benleri var yüzünde Can alıcı bakı ları gözünde Bin bir tat var edasında nazında Dünyada yârden tatlı var m’ola Sallanı sallanı gelen yâr m’ola Küpeleri a ır dü er kulaktan Zülüfleri tel tel olmu yanaktan A zı eker bal akıyor dudaktan Dünyada yârden tatlı var m’ola Sallanı sallanı gelen yâr m’ola A ır barhanası vardır elinde Datlı kelâm gelir yârin dilinde Kemer olsam sevdi imin belinde Dünyada yârden tatlı var m’ola Sallanı sallanı gelen yâr m’ola 96 U DALMA’DAN GEÇT N M AYDIN-Nazilli Kaynak ki i:Yöre ekibi Derleyen:Muzaffer Sarısözen u Dalma’dan geçtin mi So uk sular içtin mi Efelerin içinde Yörük (de) Ali’yi seçtin mi Hey gidinin efesi efesi efelerin efesi u Dalma’nın çe mesi Ne ho olur içmesi Yörük de Ali’yi sorarsan Efelerin seçmesi Hey gidinin efesi efesi efelerin efesi Cepkeninin kolları Parıldıyor pulları Yörük de Ali geliyor Açılsın Aydın yolları Hey gidinin efesi efesi efelerin efesi 97 ZOBALARINDA KURU DA ME E YANIYOR Denizli Kaynak ki i:Özay Gönlüm Derleyen:Özay Gönlüm Zobalarında kuru da me e yanıyor efem Yanıyor da Memet Efem de ü ümü de donuyor. Boncuklu gelin ortalıkta dönüyor da dönüyor Aslanım da efeler vay vay Gar mı ya ıp ba Yarengöme’nin da ına efem Memet a am da oturu da vermi efelerin de sa ına. Çıkam haden der u da ların ba ına da ba ına. Aslanım da efeler vay vay YA IP BA: Ya ıyor,HADEN:Haydi YARENGÖME: Tavas’ın eski adı LÂMBA DA ES Z YANMAZ MI Kilis Kaynak ki i:Zeliha Çulha Derleyen:Sevil Gören Lâmba da i esiz yanmaz mı Cicim bana yâr bulunmaz mı (yallah) Ben bu dertten ölürsem Bana da acıyan olmaz mı (yallah) Alamadım ka ları karayı Süremedim zevk ile sefayı (yallah) Asmadan gel asmadan Cicim fistan giymi basmadan (yallah) Kalk gidelim sevdi im Cicim devriyeler basmadan (yallah) Alamadım ka ları karayı Süremedim zevk ile sefayı (yallah) 98 MALATYA MALATYA BULUNMAZ E N Malatya Kaynak ki i:Hakkı Co kun Derleyen:Selâhattin Alpay Malatya Malatya bulunmaz e in Gönülleri co turur ayla güne in Aman anom aman anom Kernek’li misin Kerne e gelmeye de yeminli misin Malatya’yı ba tan ba a çiçek bürüdü Tanrı takmı alnına ye il zümrüdü Aman anom aman anom Kernek’li misin Kerne e gelmeye de yeminli misin AL U MUMU EL NE YAK DEMED M M Ege Adaları Kaynak ki i:Mustafa Ça lar Derleyen:Muzaffer Sarısözen Al u mumu eline yak demedim mi Kasaturayı beline tak demedim mi Ak ama yolun uzak kal demedim mi Kasaturayı belinden al demedim mi Al u mumu eline tut demedim mi Kasaturayı belinden at demedim mi Ak ama yolun uzak kal demedim mi Kasaturayı belinden al demedim mi KASATURA:Bir tür bıçak 99 MEVLÂM B R ÇOK DERT VERM Malatya Kaynak ki i:Kemal Çı rık Derleyen:Nida Tüfekçi Mevlâm bir çok dert vermi Beraber derman vermi Bu tükenmez derdime Neden ilâç vermemi Zalim a latma beni Derde ba latma beni Gülüp sızlatma beni Diley diley diley yâr Diley diley diley yâr Diley diley yâr Fâni u dünya fâni Alır da vermez yâri Bu tükenmez derdimi Tabipler de bilmedi Zalim a latma beni……….. Allah’ın verdi i dert Gün olur gelir geçer A ka dü en yürekler Yanar kül olur geçer Zalim a latma beni……. 100 URFALIYAM EZELDEN anlıurfa Kaynak ki i:Yöre ekibi Derleyen:Muzaffer Sarısözen Urfa' lıyam ezelden, Göynüm geçmez gözelden (vay) Göynümün gözü çıksın Sevmez idim ezelden.(vay) Anam (a am) olasan Ömer Babam (pa am) olasan Ömer Bensiz kalasan Ömer Yetim olasan Ömer (vay) Da lardan akar seller, Dökülmü sırma teller (vay) Yüre in da tan mıdır Bana acıyor eller.(vay) Anam olasan Ömer………… Urfa bir yana dü er, (Antep bir yana dü er) Zülüf gerdana dü er, Bu nasıl ba ba lamak Hergül bir yana dü er Anam olasan Ömer………. 101 KARADIR KA LARIN FERMAN YAZDIRIR Zonguldak Kaynak ki i: smet Ye ilgül Derleyen:Ahmet Yamacı Karadır ka ların ferman yazdırır Bu a k beni diyâr diyâr gezdirir Lokman hekim gelse yaram azdırır Yaramı sarmaya yâr kendi gelsin Ormanlardan a a ı a ar gezerim Nazlı yâri kaybettim a lar gezerim Ormanların gümbürtüsü ba ıma vurur Nazlı yârın hayâli kar ımda durur Karadır ka ların benzer kömüre Yârdan ayrılması zarar ömüre Kollarımdan ba lasalar beni demire Kırarım demiri ko arım yâre Ormanlardan a a ı a ar gezerim………. Uzaklara gittim gelirim diye Tabancam doldurdum vururum diye Hiç aklıma gelmez ölürüm diye Ölüm ver Allah’ım ayrılık verme Ormanlardan a a ı a ar gezerim……… Karadır ka ların yay eylemi ler Aklımı ba ımdan zay eylemi ler Duydum güzelleri pay eylemi ler Varsam baksam nazlı yâr kimle dü tü 102 EVLER N N ÖNÜ MERS N Isparta Kaynak ki i:(Gönen’li) Kadir Acar Derleyen:Muzaffer Sarısözen Evlerinin önü mersin, Ah sular içme kadınım tersin tersin, Mevlâm seni bana versin. Al hançeri kadınım, vur ben öleyim, Ah kapınızda bidanem,kul ben olayım. Evlerinin önü susam, Ah su bulsam da gadınım çevremi yusam, Açsam yüzünü, baksam dursam. Al hançeri gadınım, vur ben öleyim. Ah gapınızda bidanem, kul ben olayım. MERS N: Kısa,bodur, bol yapraklı bir a aç YUSAM: Yıkasam TERS N: Terli 103 TOMBALACIK HAL ME (K RAZ ALDIM D KMEDEN) Bolu-Mengen Kaynak ki i:Emin Barın Derleyen:Muzaffer Sarısözen Kiraz aldım dikmeden Halime’m dallarını bükmeden Bir arma an ver bana Halime’m ben gurbete gitmeden Tombalacık Halime’m yâr ba ına gel Ben gidiyorum Bolu’ya dü pe ime gel Ocak ba ında kaldım Halime’m ince fikire daldım Kapılar açılırken Halime’m seni geliyor sandım Alçaklara kar ya ıyor ü ümedin mi Sen bu i in sonunu dü ünmedin mi Tütün aldım Hendek’ten Halime’m hekim gelir Devrek’ten Hekim buna ne desin Halime’m yangınımız yürekten Algın mısın Halime’m baygın mısın gel Hiç haberin gelmiyor dargın mısın gel 104 ADA YOLU KESTANE Bolu Kaynak ki i:Emin Barın Derleyen:Muzaffer Sarısözen Ada yolu kestane Amanın dökülür dane dane Amanın dökülür dane dane Kızlar yola dizilmi , Amanın alalım birer dane. Ada yolu yamandır Amanın ada yolları yamandır, Bolu da ı dumandır Amanın Bolu da ı dumandır. Dostlar vurun sazlara Amanın e lenecek zamandır. Ada yolu düz gider Amanın ada yolu düz gider, Bir edalı kız gider Amanın bir edalı kız gider O kız yolun a ırmı , Amanın in allah bize gider. 105 YABANDAN GEL YABANDAN Ni de Kaynak ki i:Rıfat Çavu Derleyen:Muzaffer Sarısözen Yabandan gel usul da boylu yârim Yabandan aslanım hey hey Amman yörü yörü, çapraz yörü yörü Kostak yörü yörü, yörü yörü yörü Aldım haberini de garip çobandan Aslanım hey hey Amman yörü yörü,çapraz yörü yörü… Yaban ellerinden de özendim geldim Aslanım hey hey Amman yörü yörü, çapraz yörü yörü….. Gördüm cemalini de efendim geldim Aslanım hey hey Amman yörü yörü,çapraz yörü yörü…. Yaban ellerinde de yatmı uyumu Aslanım hey hey Amman yörü yörü, çapraz yörü yörü……. Elâ gözlerini de uyku bürümü Aslanım hey hey irin yörü yörü, tek tek yörü yörü Bebek yörü yörü, kostak yörü yörü Usul yörü yörü, güzel yörü yörü Yörü yörü yörü 106 YUMURTANIN KULPU YOK Antalya-Elmalı Kaynak ki i:Hüseyin Avni Derleyen:Emin Aldemir Me elidir engin de da lar me eli Üç yıl oldu ben bu derde dü eli Ba lantı: Yumurtanın kulpu yok Gözlerimde uyku yok Sür gemici gemiyi Hiç kimseden korkum yok Yumurtanın sarısı Yere dü tü yarısı Sarısından fayda yok Kaç gel gece yarısı Üç giderim be ardıma bakarım Gözlerimden kanlı ya lar dökerim Ba lantı: Sen gideli ben ayrılık çekerim O sebepten kapanmıyor gözlerim Ba lantı: 107 ARDAHAN’IN YOLLARINDA (EYVAH D MME) Ardahan Kaynak ki i:Musa Yılmaz Derleyen: Muzaffer Sarısözen Ardahan' ın yollarında Güller açıp ba larında Eyle bir yâr sevmi em ki Onüç ondört ça larında Ba lantı: Eyvah Dimme Dimme Nazlı yâr Dimme Men özüm serho Sen arap verme Dimme' yi çayda gördüm Elinde bir bayda gördüm ki öptüm bir de sevdim Ondan ne bir fayda gördüm Ba lantı Samavarı alı tıram Ma a salıp garı tıram O yâr mennen ayrı gezer Küstürmü em barı tıram Ba lantı 108 CEV Z OYNAMAYA GELM ODAMA Kayseri –Bünyan Kaynak ki i:Adnan Türköz Derleyen:Nezahat Bayram Ceviz oynamaya gelmi odama Ni anlın da bu mu derler adama Dayanamam senin kara sevdana Aman aman olmuyor E e ini bulmuyor Kara ya ız genç o lan Niye gönlün olmuyor Asker bayra ını burca diktiler Küçücük yârimi asker ettiler Ben doymadan o yâri de alıp gittiler Aman aman olmuyor………….. 109 SÖ ÜT’ÜN ERENLER Bilecik-Sö üt Kaynak ki i:Mustafa im ek Derleyen:Muzaffer Sarısözen Sö üdün erenleri Çevirin gidenleri. Ah ne güzel ba ba layor Sö üt’ün güzelleri. N’aldırdın beni, gül iken, soldurdun beni Sö üdün çar ısına, Gün do ar kar ısına Ah insan hile yapar mı Kapı bir kom usuna N’aldırdın beni, gül iken soldurdun beni. EREN: Yi it, kahraman N’ALDIRDIN: Ne aldırdın 110 T R D NE BANDIM (A A IDAN GEL R TÜRKMEN GOYUNU) Kastamonu-Tosya Kaynak ki i :Yöre ekibi Derleyen:Muzaffer Sarısözen A a ıdan gelir Türkmen goyunu-aman aman Selviye benzettim yârin boyunu –amanın yandım Amanın amanın amanın yandım Tiridine tiridine tiridine bandım Bedava mı sandın para vidim aldım Sabahleyin erken çifte giderken – aman aman Öküzüm torbadan dü tü gördün mü –amanın yandım Amanın amanın amanın yandım……………. Manda yuva yapmı sö üt dalına – aman aman Yavrusunu sinek kapmı gördün mü-amanın yandım Amanın amanın amanın yandım………….. T R T: Et suyu V D M: verdim 111 HEY ONBE L ONBE L Tokat Kaynak ki i:Hamdi Tüfekçi Derleyen:Nida Tüfekçi Hey onbe li onbe li Tokat yolları ta lı Onbe liler gidiyor Kızların gözü ya lı Aslan yârim kız senin adın Hediye Ben dolandım sen de dolan gel beriye Fistan aldım endazesi on yediye Giderim elinizden Kurtulam dilinizden Ye il ba ördek olsam Su içmem gölünüzden Aslan yârim kız senin adın hediye………. Gidiyom gidemiyom Seni terkedemiyom Sevdi im pek gönüllü Gönlünü edemiyom Aslan yârim kız senin adın hediye…………. 112 ERK LET GÜZEL Kayseri Kaynak ki i:Yöre ekibi Derleyen:TRT Ankara Radyosu Erkilet güzeli ba lar bozuyor (amanın aman ben yandım aman) Kirpikleri kalem olmu yazıyor- canım canım Tek tek basaraktan Bâde süzerekten nci dizerekten Gel canım gel aman Cevizin yapra ı dal arasında (amanın aman ben yandım aman) Severler güzeli ba arasında- canım canım Tek tek basaraktan………… Erkilet günaydın gölge basma mı (amanın aman ben yandım aman) Benim sevdice im senden yosma mı Tek tek basaraktan…………… 113 B Z M ELLER NE GÜZEL ELLER Van Kaynak ki i:Sadettin Kutlu Derleyen:Muzaffer Sarısözen Bizim eller ne güzel eller Söylesin irin diller Oynasın koç yi itler (oh)Bizim eller ne güzel eller Bu da da maral gezer Zülfünü darar gezer Da bizim maral bizim Avcı burada ne gezer Bizim eller ne güzel eller…… (ah) Al giyer allanırsan ekerlenir ballanırsan Giyinmi ku anmı san Kar ımda sallanırsan Bizim eller ne güzel eller……. 114 YÜKSEK YÜKSEK TEPELERE EV KURMASINLAR Edirne-Yolüstü Köyü Kaynak ki i:Yöre Kızlar ekibi Derleyen:Ümit Kaftancı Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar, A rı a rı memlekete kız vermesinler Annesinin bir tanesini hor görmesinler, Uçan da ku lara malûm olsun, ben annemi özledim. Hem annemi hem babamı, ben köyümü özledim. Babamın bir atı olsa binse de gelse Annemin yelkeni olsa açsa da gelse Karde lerim yolları bilse de gelse Uçan da ku lara malûm olsun, ben annemi özledim. Hem annemi hem babamı, ben köyümü özledim A RI: Uzak, a ırı HOR GÖRMEK: Bir kimseye de ersiz gözle bakmak 115 ZEYNEP BU GÜZELL K VAR MI SOYUNDA Sivas/Kangal Kaynak ki i:A ık Süleyman Derleyen:Muzaffer Sarısözen Zeynep bu güzellik var mı soyunda Elvan elvan güller biter ba ında Arife gününde bayram ayında Zeynep’im Zeynep’im allı Zeynep’im Be köyün içinde anlı Zeynep’im Zeynep’e yaptırdım altından tarak Tara zülüflerin bir yana bırak Zeynep’e gidemem yollar pek ırak Zeynep’im Zeynep’im allı Zeynep’im………. Be köyün içinde anlı Zeynep’im Sö üdün yapra ı narindir narin çerim yanıyor dı arım serin Zeynep’i bu hafta ettiler gelin Zeynep’im Zeynep’im allı Zeynep’im Be köyün içinde anlı Zeynep’im Kangal’dan a a ı Mama ’ın köyü Derindir kuyusu serindir suyu Güzeller içinde Zeynep’in huyu Zeynep’im Zeynep’im allı Zeynep’im Be köyün içinde anlı Zeynep’im ELVAN:Renk NAR N: nce yapılı 116 A GIZIM SANA POT N ALAYIM MI çel-Silifke Kaynak ki i:Yöre ekibi Derleyen: stanbul Belediye Konservatuarı A gızım sana potin alayım mı A çocuk sana Sen deli m’oldun a ellerin yâri Aman nerelerine de i te uralarına A gızım sana fistan alayım mı A çocuk sana Sen deli m’oldun a ellerin yâri Aman nerelerine de i te uralarına A gızım sana gu a alayım mı A çocuk sana Sen deli m’oldun a ellerin yâri Aman nerelerine de i te uralarına A gızım sana çember alayım mı A Çocuk Sana Sen deli m’oldun a ellerin yâri Aman nerelerine de i te uralarına A gızım sana gırep alayım mı A çocuk sana Sen deli m’oldun a ellerin yâri Aman nerelerine de i te uralarına GU A : Ku ak ÇEMBER: Büyük yazma, yemeni GIREB-KREP: Çok bükümlü iplikle dokunmu bir çe it ince kuma . 117 EL GÖZLÜ NÂZLI YÂR Adana-Seyhan Kaynak ki i:  ık Ferrahi Derleyen:Nida Tüfekçi Ela gözlü nazlı yâri Görem dedim göremedim Bo kalmı tır kavil yeri Varam dedim varamadım Gönlümün gülü nerede Engeller durmaz arada Yârim ile ben mûrada Erem dedim eremedim eker kaymak tatlı dili Kınalamı nazik eli Ba ındaki gonca gülü Derem dedim deremedim ahinim yok çıkam ava Ne yaptımsa aldım hava Ku lar gibi ben bir yuva Kuram dedim kuramadım Derdin nedir bana anlat Ben kimlere edem minnet Dediler ki ba ın cennet Girem dedim giremedim Mehmet Ali esas adım Ferrahi’yi pirle koydum Gurbet elden gelmem dedim Duram dedim duramadım KAV L:Anla ma,sözle me M NNET ETMEK:Boyun e mek 118 EL GÖZLÜM BEN BU ELDEN G DERSEM Erzurum Kaynak ki i: Hulusi Seven Derleyen:Emin Aldemir Elâ gözlüm ben bu elden gidersem Zülfü peri anım kal melûl melûl Kerem et aklından çıkarma beni A la gözya ını sil melûl melûl Elvan çiçekleri takma ba ına Kudret kalemini çekme ka ına Beni a latırsan doyma ya ına A la gözya ını sil melûl melûl Karac’o lan der ki ölüp gidince Ben de güzel sevdim kendi hâlimce Varıp gurbet ele vasıl olunca Dostlardan haberim al melûl melûl KEREM ETMEK:Soyluluk göstermek, cömert davranmak ELVAN: Renkli MELÛL: Hüzünlü ,yaslı VASIL OLMA: Eri mek,varmak 119 ELED M ELED M HÖLLÜK ELED M Erzurum Kaynak ki i:Muharrem Akku Derleyen:Yücel Pa makçı Eledim eledim höllük eledim Aynalı be ikte (cânan) bebek beledim Büyüttüm besledim asker eyledim Gitti de gelmedi cânan buna ne çare Bir güzel simadır aklımı alan A kın sevdasını cânan serime salan Bizi kınamasın ehli din olan Gitti de gelmedi cânan buna ne çare BELEMEK: Çocu u be i e yatırıp ba lamak SER: Ba EHL- D N: Din ehli, dininin kurallarını bilip uygulayan,hakbilir 120 MIZIKA ÇALINDI DÜ ÜN MÜ SANDIN Erzurum Kaynak ki i:Faruk Kaleli Derleyen:Muzaffer Sarısözen Mızıka çalındı dü ün mü sandın Al beyaz bayra ı gelin mi sandın Yemen’e gideni gelir mi sandın Dön gel a am dön gel dayanamiram Uyku gaflet basmı uyanamiram A am öldü üne (ey ey ey) inanamiram Koyun gelir kuzusunun adı yok Sıralanmı küleklerin südü yok A amsız da bu yerlerin tadı yok Dön gel a am dön gel dayanamiram Uyku gaflet basmı uyanamiram A am öldü üne (ey ey ey) inanamiram A amı yolladım Yemen eline Çifte tabancalar takmı beline Ayrılmak olur mu taze geline Dön gel a am dön gel dayanamiram Uyku gaflet basmı uyunamiram A am öldü üne(ey ey ey) inanamiram KÜLEK:Tahta kova 121 ERZURUM ÇAR I PAZAR Erzurum Kaynak ki i:Faruk Kaleli Derleyen:Muzaffer Sarısözen Erzurum çar ı Pazar (neynim amman aman neynim amman aman sarı gelin) çinde bir kız gezer (hop ninen ölsün sarı gelin aman sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim) Elinde divit kalem (neynim amman aman neynim amman aman sarı gelin) Katlime ferman yazar (hop ninen ölsün sarı gelin aman sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim) Palandöken yüce da (neynim amman aman neynim amman aman sarı gelin) Altı mor sünbüllü ba (hop ninen ölsün sarı gelin aman sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim) Seni vermem yâd ellere (neynim amman aman neynim amman aman sarı gelin) Niceki bu canım sa (hop ninen ölsün sarı gelin aman sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim) D V T: Eskiden kullanılan yazı takımı KATL ME: Ölümüme 122 NASIL METHEDEY M SEVD Erzurum Kaynak ki i:Orhan Da lı Derleyen:Ahmet Yamacı M SEN Nasıl methedeyim sevdi im seni stanbul Bursa’yı de er gözlerin Arasam bulunmaz ruhi revanı zmir i Konya’yı de er gözlerin Hüsnüne yakı ır Yusuf ni anı Seni sevenlerin artar efkârı Kars’ı Ardahan’ı Erzurum Van’ı Delhi Buhara’yı de er gözlerin Ben seni severim ezel ezeli Bana cefa etme dünya güzeli Ba dat’ı Basra’yı acem iraz‘ı Büsbütün dünyayı de er gözlerin HÜSÜN:Güzellik 123 PINAR BA TAN BULANIR Erzurum Kaynak ki i:Seyfettin Sı maz Derleyen:Seyfettin Sı maz Pınar ba tan bulanır canım oy ner ovayı dolanır canım oy Sende çok hallar bulunur canım oy Da lar duman olur Halim yaman olur Ben yâri görmesem Halim yaman olur (yâr yâr) Hiç ovaya inmedin mi canım oy A k oduna yanmadın mı canım oy Can yakmadan doymadın mı canım oy Da lar duman olur…………….. Yaz görmemi kı a benzer canım oy Dert görmemi ba a benzer canım oy Çok içmi sarho a benzer canım oy Da lar duman olur…………….. 124 DÜN GECE YÂR HANES NDE Erzurum Kaynak ki i :Raci Alkır Derleyen:TRT Erzurum Radyosu THM.MD. (Amman amman) Dün gece yâr hanesinde yastı ım bir ta idi Altım çamur üstüm ya mur yine gönlüm ho idi Aman aman aman aman aman aman Ben yandım seni bilmem (Amman amman) Bir da ne kadar yüce olsa kenarı yol olur Buna bayram günü derler dostla dü man bir olur Aman aman aman aman aman aman Ben yandım seni bilmem (Amman amman) Sen bugün nadân ile gezdin merak oldu bana Çe mi mestimden bile süzdüm merak oldu bana Aman aman aman aman aman aman Ben yandım seni bilmem 125 GÖNÜL GEL SEN NLE MUHABBET EDEL M Erzincan Kaynak ki i:Ali Ekber Çiçek Derleyen:Ali Ekber Çiçek Gönül gel seninle muhabbet edelim Araya kimseyi alma sevdi im Ya benim kimim var kime yalvarayım Kaldır kalbindeki karayı gönül Solmazsa dünyada güzeller solmaz Bu dünya fanidir kimseye kalmaz Yalan dolan ile sofuluk olmaz Mûmin olan bekler berây-ı gönül Dervi Alim ö üt verir özüne Gönül lûtfeyledi kendi sözüne Azrail konunca gö sün düzüne Bekleme o zaman sırayı gönül MUHABBET:Sevgi, a k, FAN :Sonu olan, BERAY-I GÖNÜL: Gönül için 126 HAVUZ BA ININ GÜLLER Erzincan Kaynak ki i:Yöre ekibi Derleyen:Muzaffer Sarısözen Havuz ba ının gülleri ak ak öter bülbülleri O yârin dudu dilleri Balam ka ların gözlerin Seni sinemde gizlerim On bir aydır yol gözlerim Havuz ba ında üç testi Ne yaman bir rüzgâr esti O yâr benden ümit kesti Balam ka ların gözlerin……….. Havuz ba ında yatmazdım Yorganım yele açmazdım Sensiz bir yere gitmezdim Balam ka ların gözlerin……….. DUDU: Papa an, tûti BALA: çocuk,(burada Sevgili) 127 HAZ N HAZ N ESEN SEHER YELLER Erzincan Kaynak ki i: Ali Ekber Çiçek Derleyen:Talip Özkan Hazin hazin esen seher yelleri Hiç gül öter mi gül olmayınca Her â ık dünyada murad alamaz Yanıp ate lere kül olmayınca  ık isen dost ba ından mu eyle Arif ol daima gönül ho eyle Heran enginlere akıp co eyle Ummana varılmaz sel olmayınca MU ETMEK: Koklamak HI HI I HANÇER BOYNUMA Gaziantep Kaynak ki i:Azmi Körükçü Derleyen:Muzaffer Sarısözen Hı hı ı hançer boynuma le le Küpeli kızlar yanıma Ben halayın ba ıyam le le ncili küpe ka ıyam Çekin halay dizilsin le le Mahmur gözler süzülsün Ben halayın ba ıyam le le ncili küpe ka ıyam HI : A ır, büyük MAHMUR:Uykulu 128 KEKL K G B KANADIMI SÜZMED M Erzincan Kaynak ki i: Salih Dündar Derleyen:Muzaffer Sarısözen Keklik gibi kanadımı süzmedim Murad alıp doya doya gezmedim Bu kara yazıyı kendim yazmadım Alnıma yazılmı bu kara yazı Kader böyleyimi a larım bazı Gönül ey sebep ey u gonca gülleri ben deremedim Çifte bülbülleri konduramadım Kadir kıymetimi bildiremedim Alnıma yazılmı bu kara yazı………. Geceleri uyku girmez gözüme Zâlim yastık diken oldu gözüme Uyma dedim uydun eller sözüne Alnıma yazılmı bu kara yazı………. 129 KARANF L DESTE G DER Kilis Kaynak ki i: inasi Çolako lu Derleyen:Muzaffer Sarısözen Karanfil deste gider (hah hah ha na nay) Kokusu dosta gider (hah hah ha na nay) Benim kalbimde sensin (hah hah ha na nay) Senin kalbinde kimler (hah hah ha na nay) Na nay na nay Nanay ellerin malı Çürük bellerin ba ı Gün olur devran döner Ben de sararım yâri Nanay nanay nanay nanay Kuru kastel akmıyor (hah hah ha na nay) Yâr yüzüme bakmıyor (hah hah ha na nay) Üç deste gül kokladım (hah hah ha na nay) Yârim gibi kokmuyor (hah hah ha na nay) Na nay na nay………………… 130 KERP Ç KERP Ç ÜSTÜNE KURDUM B NAYI Diyarbakır Kaynak ki i:Yusuf Tapan Derleyen:Ahmet Yamacı: Kerpiç kerpiç üstüne kurdum binayı Binayı kurar iken gördüm Leylâ’yı Leylâ ba ıma açtı türlü belâyı Ah Leylâ Leylâ Leylâ etme bu nazı Gel barı alım baban kıysın nikâhı Kerpiç kerpiç üstüne dizdim bir sıra Leyla’dan haber aldım gitmi Mısır’a Kuzu olup melesem arkası sıra Ah Leylâ Leylâ Leylâ etme bu nazı Gel barı alım baban kıysın nikâhı 131 MAKARAM SARI BA LAR Diyarbakır Kaynak ki i:Selâhattin Mazlumo lu Derleyen:Muzaffer Sarısözen Makaram sarı ba lar oy Kız söyler gelin a lar Niye ben ölmü müyem lo Asye’m karalar ba lar Lo berde lo berde Zülfün yüzüne perde Devriyeler sardı da bizi Me er kaderim böyle Makaradan ipli im oy Asye benim kekli im Hiç aklımdan çıkmıyor lo Tenhalarda gezdi im Lo berde lo berde……… Sarı gülü derende oy nsaf senin nerende Kabahat sende de il lo Sana gönül verende Lo berde lo berde……….. ASYE=AS YE: Bir hanım adı ZÜLÜF: akaklardan sarkan saç lülesi 132 KALEDEN KALEYE AH N UÇURDUM Adıyaman Kaynak ki i:Abdülkadir Derleyen:Muzaffer Sarısözen Kaleden kaleye ahin uçurdum Ah ilen vah ilen ömrüm geçerdim Yâre eker ezdim erbet içirdim Öyl’olur böyl’olur Türkmen güzeli Edası ho olur Türkmen gelini Kaleden kaleye ta ben olaydım Elâ göz üstüne ka ben olaydım Yalınız kalana e ben olaydım Oyl’olur böyl’olur Türkmen güzeli Edası ho olur Türkmen gelini BEN YEMEN M AL STER M Bursa Kaynak ki i: Halil Bedii Yönetken Derleyen:Muzaffer Sarısözen Ben yemenimi (aman aman) al isterim Ortasında (a canım da) dal isterim Bir güzelce (aman aman) yâr isterim Al gel aman a canım da mor çiçe i Bul gel aman a canım da mor çiçe i Ben yemenimi (aman aman) çaldım ta a Ta yarıldı (a canım da) ba tan ba a Yazılanlar (aman aman) gelir ba a Al gel aman a canım da mor çiçe i Bul gel aman a canım da mor çiçe i 133 ALLI DURNAM B Z M ELE VARIRSAN Kırıkkale-Keskin Kaynak ki i: Salman Çoker-Hacı Ta an Derleyen:Muzaffer Sarısözen Allı durnam bizim ele varırsan eker söyle kaymak söyle, bal söyle Gülüm gülüm kırıldı kolum Dutmuyor elim durnalar ey Ah gülüm gülüm yâr gülüm gülüm Kız gülüm gülüm, durnalar ey E er bizi sual eden olursa Boynu bükük benzi soluk yâr söyle Gülüm gülüm kırıldı kolum………….. Allı durnam ne gezersin havada Kanadım kırıldı kaldım burada Gülüm gülüm kırıldı kolum……….. Ne onmamı kulumu um dünyada Ak am olsun allı durnam dön geri Gülüm gülüm kırıldı kolum……….. 134 B Z M EVDE EKER DE LOKUM BADEM VAR Konya Kaynak ki i:Ahmet Özdemir Derleyen:Yücel Pa makçı (haydi) Bizim evde eker de lokum badem var (badem var amman) Yava da yürü arkamızda adem var (adem var amman) Vay amman amman Yâr ka lar keman Sevdirmedin gerdandan gerdandan amman (haydi) Bizim evde fıstıklı da lokum üzüm var (üzüm var amman) Benim de sana bir ufacık sözüm var (sözüm var amman) Vay amman amman Yâr ka lar keman Sevdirmedin gerdandan gerdandan amman (haydi) Yüce da ba ına çıkar bakarım (bakarım amman) Deste ba lar ele imi saçarım (saçarım amman) Vay amman amman Yâr ka lar keman Sevdirmedin gerdandan gerdandan amman ELEK:Sırtta ta ınan yük 135 BENDEN SELÂM OLSUN BOLU BEY NE Kastamonu Kaynak ki i: hsan Ozano lu Derleyen:Muzaffer Sarısözen (hey hey efeler hey hey) Benden selâm olsun Bolu beyine (Bolu beyine) Çıkıp u da lara yaslanmalıdır At ki nemesinden kargı sesinden Da lar seda verip seslenmelidir (hey hey yinede hey hey) Dü man geldi tabur tabur dizildi (hele dizildi) Alnımıza kara yazı yazıldı Tüfek icad oldu mertlik bozuldu E ri kılıç kında paslanmalıdır (hey hey efeler hey hey) Köro lu döner mi kendi anından (kendi anından) Çıkarır ço unu er meydanından Kırat köpü ünden dü man kanından Çevre dolup alvar ıslanmalıdır 136 B R HI MINAN GELD GEÇT (K Z RO LU) Kars Kaynak ki i: ık Dursun Cevlâni Derleyen:Muzaffer Sarısözen Bir hı mınan geldi geçti (peh peh peh peh) Kiziro lu Mustafa bey (hey hey hey) Hı mı da ı deldi geçti A am kim, pa am kim,Nigâr kim, hanım kim Kim kim kim kim Kiziro lu Mustafa bey Bir beyin o lu zor beyin o lu Bir at biner ala paça (peh peh peh peh) Mecel vermez kırat kaça (hey hey hey) Az kaldı ortamdan biçe A am kim, pa am kim, Nigâr kim, hanım kim Kim kim kim kim Kiziro lu Mustafa bey Bir beyin o lu zor beyin o lu Hay edince haya teper (peh peh peh peh) Huy edince huya teper (hey hey hey) Köro lu’nu suya teper A am kim, pa am kim, Nigâr kim, hanım kim Kim kim kim kim Kiziro lu Mustafa bey Bir beyin o lu, zor beyin o lu Bir bey o lu bir bey o lu HI IM:Öfke; ALA PAÇA: Ayakları sekili(beyaz); MECEL:Mecal:Güç, derman, takat 137 EN OLASIN ÜRGÜP DUMANIN TÜTMEZ Nev ehir Kaynak ki i:Refik Ba aran-Avanos’lu Selâhattin Derleyen:Nida Tüfekçi en olasın Ürgüp dumanın tütmez Kıratım acemi kolanı tutmaz O lum Osman küççük yerimi tutmaz Cemal’im Cemal’im algın Cemal’im Al kanların içinde kaldın Cemal’im Ürgüp’ten de çıktı ımı görmü ler Kıratımın seki inden bilmi ler Beni öldürmeye karar vermi ler Cemal’im Cemal’im algın Cemal’im Al kanların içinde kaldın Cemal’im Cemal’ın giydi i ketenden gömlek Al kana boyanmı al ile gömlek Bizim kaderimiz ecelsiz ölmek Cemal’im Cemal’im algın Cemal’im Al kanların içinde kaldın Cemal’im 138 B R ATE VER C GARAMI YAKAYIM zmir Kaynak ki i:Çetin Bozalan Derleyen:Durmu Yazıcıo lu (ah) Bir ate ver cigaramı yakayım Sen sallan gel ben boyuna bakayım Uzun olur gemilerin dire i Çatal olur efelerin yüre i (ah) Vur ata ı gavur sinem ko yansın Arkada lar uykulardan uyansın Uzun olur gemilerin dire i Çatal olur efelerin yüre i ÇATAL YÜREK:Efelerde, yi itlerde yüre in ucunun çift ba lı oldu u oü ünülmektedir. 139 DERS N ALMI DA ED YOR EZBER (Yozgat sürmelisi) Yozgat Kaynak ki i ve derleyen:Nida Tüfekçi Dersini almı da ediyor ezber Sürmeli gözlerin sürmeyi neyler Aman aman ben yarelendim aman Bu dert beni iflâh etmez del’eyler Benim dert çekmeye dermanım mı var Aman aman sürmelim aman Ka ın çe melenmi kirpik üstüne Havada buludun a dı ı gibi Aman aman ben yarelendim aman Çi dü mü de gül sineler ıslanmı Ya murun güllere ya dı ı gibi Aman aman sürmelim aman ÇE MELENMEK: Bükülmek yay gibi olmak 140 GEL HA GÖNÜL HAVALANMA Sivas- arkı la Kaynak ki i: zzet Sava Derleyen:Nida Tüfekçi Gel ha gönül havalanma Engin ol gönül engin ol Dünya malına güvenme Engin ol gönül engin ol u dünyanın hâli böyle Yalan yah i geçer öyle Söyledikçe engin söyle Engin ol gönül engin ol Gökde uçan huma ku u Bilmiyenler atar ta ı Enginlik gönülün i i Engin ol gönül engin ol Teslim abdal sözüm Hâk’tır Sözümün yalanı yoktur Engin söyle büyüklüktür Engin ol gönül engin ol ENG N:Yüksek olmayan, alçak YAH : yi güzel HÜMA KU U: Devlet ku u, saadet 141 U UZUN GECEN N GECES OLSAM Çorum Kaynak ki i:Niyazi Biçerel Derleyen:Muzaffer Sarısözen u uzun gecenin gecesi olsam Sılada bir evin bacası olsam (anam anam anam) Dediler ki nazlı yârin pek hasta Ba ında okuyan hocası olsam (anam anam anam) Evlerinin önü üç a aç çınar Dillerim tutu ur yüre im yanar (anam anam anam) E inden ayrılan böyle mi yanar Anam anam hangi derdime yanam (anam anam anam) Kâtipler oturmu yazıya bakmaz Herkes sevdi ini dilden bırakmaz (anam anam anam) Hey Allah’tan korkmaz kuldan utanmaz Gönül defterinden sildin mi beni (anam anam anam) 142 CEV Z N YAPRA I DAL ARASINDA Afyon-Dinar Kaynak ki i:Nureddin Güler Derleyen:Muzaffer Sarısözen Cevizin yapra ı dal arasında Güzeli severler ba arasında Üç be güzel bir araya gelmi ler Benim sevdice im yok arasında Sensiz lokmaları yiyemez oldum (yutamaz oldum) Sensiz odalara giremez oldum (yatamaz oldum) Evlerinin önü zerdali dalı Pencereden gördüm kınalı eli (o nazlı yâri) Benim sevdice im domurcak gülü Sensiz lokmaları yiyemez oldum (yutamaz oldum) Sensiz odalara giremez oldum (yatamaz oldum) Evlerinin önü bahçalık ba lık Ne güzel i lemi eline sa lık (koluna sa lık) Yâr bana yollamı bir beyaz ya lık Boynuna dolasın eylensin diye (aldansın diye) YA LIK:Boyuna dolanan büyük mendil 143 DAMDAN DAMA ATLAN YAR Aksaray Kaynak ki i:Mehmet Akça Derleyen:Muzaffer Sarısözen Damdan dama atlan yâr (Osman’a yandım) Püskülleri sarkan yâr (bir danem) El ettim de gelmedi (Osman’a yandım) Horuzlardan korkan yâr (bir danem) Osman abim evde mi evde mi Üç odalı yerde mi yerde mi Ah gadifeli evde mi evde mi Terle imin tepesi (Osman’a yandım) Gül kokuyor nefesi (bir danem) Kar ı köyden geliyor (Osman’a yandım) Nazlı yârimin sesi (bir danem) 144 DERE GEÇ T VERMEZSE Sivas-Divri i Kaynak ki i: Nuri Üstünses Derleyen:Muzaffer Sarısözen Dere geçit vermezse Atlarım ta tan ta a Elpir yelpir fistanın Yırtarım ba tan ba a Oy nereye nereye Koyun indi dereye Uzaktan el etme yâr Gel beriye beriye Derenin oylumuna Ku konar yaylımına Görü elim nazlı yâr Geldik yol ayrımına Oy nereye nereye………….. u dere buz ba ladı Dibi nergiz ba ladı Beni bir gelin vurdu Yaramı kız ba ladı Oy nereye nereye………… ELP R-YELP R:Sallana, uçu a uçu a, dalgalanan F STAN:Giysi ,entari 145 AMAN DAYLER YOL VER N Edirne Kaynak ki i:Nevzat Güyer Derleyen:Neriman Tüfekçi Aman dayler yol verin a beyler Ben sılama varayım Sılam ye il yaprak açmı A ben nasıl dayanayım Küp içinde unum var (aman) Allahtan umudum var O yâr benim olursa Dedelere mumum var ( aman aman) Küp içinde bulgurum a beyler Keman ka a vurgunum Bana sabırsız diyorlar Ben sabırlı bir kulum (aman aman) HAM MEYVAYI KOPARDILAR DALINDAN Yozgat-Akda madeni Kaynak ki i: Nida Tüfekçi Derleyen:Nida Tüfekçi Ham meyvayı kopardılar dalından Beni ayırdılar nazlı yârimden E er yârim tutmaz ise salımdan Onun için açık gider gözlerim Benim yârim yaylalarda oturur Ak elini so uk suya batırır Demedim mi nazlı yârim ben sana Çok muhabbet tez ayrılık getirir 146 ANTALYA’NIN MOR ÜZÜMÜ Antalya-Akseki Kaynak ki i:Hüseyin Balkan-Nimet Balkan Derleyen:Neriman Tüfekçi Antalya’nın mor üzümü Severler boyu uzunu (aleylim) mamın küçcük kızını Sarsam ne zaman ne zaman ne zaman Sevsem ne zaman ne zaman ne zaman Saran kollar yorulur mu bir zaman Antalya’nın kuyuları Çayır çimen kıyıları (aleylim) Avdan gelir dayıları Sarsam ne zaman ne zaman ne zaman………… Antalya’nın altı bakır Atlar gelir akır akır (aleylim) Sevdi imin gözü çakır Sarsam ne zaman ne zaman ne zaman… 147 B R DALDA K K RAZ stanbul Kaynak ki i:Ahmet Yamacı Derleyen:Ahmet Yamacı Bir dalda iki kiraz Biri al biri beyaz E er beni seversen Mektubunu sıkça yaz Sallasana sallasana mendilini Ak am oldu göstersene sevdi imi Sallasana sallasana saçlarını Ak am olsun söyliyeyim suçlarını Bir dalda iki ceviz Aramız derya deniz Sen orada ben burada Ne bed kaldı ne beniz Sallasana sallasana mendilini………. Bir dalda iki elma Birin al birin alma Kurban oldu um Allah Canım al yârim alma Sallasana sallasana mendilini……….. 148 DÜRÜYE’M N GÜ ÜMLER KALAYLI Karabük-Safranbolu Kaynak ki i:Mestan Kürkçü Derleyen:Ankara Devlet Konservatuarı Düriye’min gü ümleri kalaylı ah kalaylı Fistan giymi etekleri alaylı alaylı aman aman Düriye’min aldatması kolaylı ah kolaylı Alırım dedin de aldattın beni aldattın beni aman On telli saz ile oynattın beni oynattın beni aman Giyme dedim giydin sen o alleri ah alleri Ba ıma getirdin türlü halleri halleri aman aman Dü man ettin bana bütün elleri ah elleri Alırım dedin de aldattın beni aldattın beni aman On telli saz ile oynattın beni oynattın beni aman 149 BEYAZ G YME TOZ OLUR Bolu Kaynak ki i:Ahmet Sevinç Derleyen:Emin Aldemir Beyaz giyme söz olur Siyah giyme toz olur Gel beraber gezelim Muradımız tez olur Salına da salına da gel Hadi yavrum Dön dola gene bana gel Beyaz giyme tanırlar Seni yolcu sanırlar Zaten bende talih yok Seni benden alırlar Salına da salına da gel……… Alçak ceviz dalları Sıva beyaz kolları Kız nereden geleyim Hep sarmı lar yolları Salına da salına da gel………… 150 EST REY M M EST REY M M Bolu Kaynak ki i:Re at Aker Derleyen:Muzaffer Sarısözen Estireyim mi estireyim mi Yavrum sana fistan kestireyim mi Aman sana fistan kestireyim mi Üç o yandan be bu yandan Yavrum bir de Abant Yaylasından Tirilay laylam tirilari lay lay Layları tirilay lay lam Köprünün altı örümcek Yavrum aklımı aldın görüncek Aman aklımı aldın görüncek Üç o yandan be bu yandan Yavrum bir de Seben Yaylasından Aman bir de Kızık Yaylasından Tirilay laylam tirilari lay lay Laylları tirilay lay lam 151 DERE GEL YOR DERE Kırklareli-Lüleburgaz Kaynak ki i:Türkân Ebcio lu Derleyen:Muzaffer Sarısözen Dere geliyor dere (ya le lel ya le lel) Kumunu sere sere (ya le lel lim) Al dere götür beni (ya le lel yal e lel) Yârin oldu u yere (ya le lel lim) Amanın aman aman Zamanın zaman zaman Bizim dü ün ne zaman (ya le lel lim) Ben armudu di ledim (ya le lel ya le lel) Sapını gümü ledim (ya le lel lim) Ben yarimin ismini (ya le lel ya le lel) Mendilime i ledim (ya le lel lim) Amanın aman aman……….. Armut dalda bir iki (ya le lel ya le lel) Sayın bakın on iki (ya le lel lim) On iki’nin içinde (ya le lel ya le lel) Birincisi benimki (ya le lel lim) Amanın aman aman………. 152 ÇIKTIM BELEN KAHVES NE (ORMANCI) Mu la Kaynak ki i:Tahir Erdinç-Nazmi Yükselen Derleyen:Nazmi Yükselen Çıktım Belen kahvesine baktım ovaya Bay Mustafa ça ırdı da dam’oynamaya Ormancı da gelir gelmez yıkar masaya Söz anlamaz ormancı çekmi kafaya Aman ormancı canım ormancı Köyümüze bıraktın yoktan bir acı Köyümüzün suları ho tur içmeye Üstünde köprüsü var gelip geçmeye Ormancı da beni vurdu hiç mi hiçine Yazık ettin ormancı köyün iki gencine Aman ormancı canım ormancı………. Gereviz’in ortasında de irmen döner De irmenin suları da ından iner Mustafa’ya atılan kur un Tevfik’e de er Tevfik’imin acıları yürekler deler Aman ormancı canım ormancı………….. 153 FERAY ’D R GIZIN ADI FERAY Mu la Kaynak ki i:Galip Birgili-Raziye Gülten Derleyen:Muzaffer Sarısözen Ferayi’dir gızın adı Ferayi (de yandım aman esmer yârim de aman da Ferayi) Türkmen de gızı katarlamı mayayı ( of yâr yandım aman esmer yârim de aman da mayayı) Ninna ninna nini ninnana ninninih ninanaydam Amanda aman Ferayi Demirciler demir dö er tunç olur (of yandım aman esmer yârim de aman tunç olur) Sevip sevip ayrılması güç olur (of yâr yandım aman esmer yârim de aman da güç olur) Ninna ninna nini ninnana ninninih ninanaydam Amanda aman Ferayi 154 FES BA INA FES BA INA Gaziantep-Nizip Kaynak ki i:Azmi Körükçü Derleyen:Muzaffer Sarısözen Fes ba ına fes ba ına Püskülü ben olayım Püskülü ben olayım Ba ım a rıyo ba ım a rıyo Ba ına kurban olayım Sabah pazara varayım Ba ına bir fes alayım Sürme gözüne sürme gözüne hıdat ka ına Fes ba ına püskülü ben olayım püskülü ben olayım Burnum a rıyo burnum a rıyo Burnuna kurban olayım Sabah pazara varayım Fes ba ına fes ba ına Burnuna hırzma alayım Püskülü ben olayım Hırzma burnuna sürme Püskülü ben olayım gözüne hıdat ka ına Ka ım a rıyo ka ım a rıyo Fes ba ına püskülü ben olayım püskülü ben olayım Ka ına kurban olayım Sabah pazara varayım Di im a rıyo di im a rıyo Ka ına hıdat alayım Di ine kurban olayım Hıdat ka ına hıdat ka ına Sabah pazara varayım Fes ba ına fes ba ına Di ine fıstık alayım Püskülü ben olayım Fıstık di ine fıstık di ine Püskülü ben olayım hırzma burnuna Gözüm a rıyo gözüm a rıyo Sürme gözüne hıdat ka ına Fes ba ına püskülü ben Gözüne kurban olayım olayım Sabah pazara varayım Püskülü ben olayım Gözüne sürme alayım Hırzma-Hızma: Süs için buruna takılan halka Hıdat : Ka a çekilen bir tür sürme 155 TELL D R YAVRUM TELL D R Denizli Kaynak ki i:Özay Gönlüm Derleyen:Özay Gönlüm Tellidir yavrum aman tellidir (tellidir aman) Denizli’nin horozları bellidir Ötüver de gül ibi im biyo ötüver Geni olam gam zamanı de ildir Asmam yıkıldı suyu sıkıldı Bugün çil horozu görmedim (duymadım) Canım sıkıldı amanın canım sıkıldı Asmam çardaktan Suyu bardaktan Biyo öpüverem de gocuman gız limon yanaktan amanın ilimon yanaktan Telli gelin tüllü gelin geliyor (geliyor aman) Ganat açmı tüylerini beleyor Ötüverde çil horozum biyo ötüver Telli gelin tasasından çürüyor (Tüllü gelin kahırından ölüyor) Asmam yıkıldı suyu sıkıldı… Sabah olur ak am olur ötersin (ötersin aman) Âlemi de kendine hayran edersin Ötme gözel horozum da o gadar ötme Âlemin de kem gözüne de ersin (ellerin kem gözüne de ersin) Asmam yıkıldı suyu sıkıldı…… 156 NERDEN GEL RS N S L FKE KALES NDEN çel-Silifke Kaynak ki i:Cavit Erden Derleyen:Ahmet Yamacı (yâr yâr yâr) Nerden gelirsin Silifke kalesinden Ne gezersin açlık belâsından Nerde yattın beyin kona ında Ne varıdı kupkuru yerde hey kekli im hey Kekli i düz ovada avlayalım Kanadını çam dalına ba layalım ıkıdım ıkıdım ıkıdım ıkıdım oynayalım (yâr yâr yâr) Buyurun arkada lar davetim var benim Herkes yesin içsin saltanatım var Aslı yok yaylasında binbe yüz koyunum var benim hey Kekli im hey Kekli i düz ovada avlayalım Kanadını çam dalına ba layalım ıkıdım ıkıdım ıkıdım ıkıdım oynayalım 157 TÜRKMEN KIZI çel-Silifke Kaynak ki i:Hüseyin Say Derleyen:Erkan Sürmen Türkmen kızı Türkmen kızı Yayık yayar Türkmen kızı (ah) Sen allar giy ben kırmızı Çıkalım da lar ba ına Sen gül topla ben nergizi (ah) Aman Ay e’m yaman Ay e’m Da lar ba ı duman Ay e’m Türkmen kızı Türkmen kızı nek sa ar Türkmen kızı (ah) Sen allar giy ben kırmızı ………. Türkmen kızı Türkmen kızı Hamur yo rur Türkmen kızı (ah) Sen allar giy ben kırmızı… 158 S L FKE’N N YO URDU çel-Silifke Kaynak ki i :Cavit Erden Derleyen:Muzaffer Sarısözen (a hey hey hey) Silifke’nin yo urdu Ah seni kimler do urdu Seni do uran ana Balınan mı yo urdu Be i i çamdan Ah yuvarlandı damdan Anası pilav pi irir O lu durmaz a ırır (a hey hey hey) Kale kaleye bakar Ah kaleden toplar atar Delikanlı dururken htiyara kim bakar Be i i çamdan…….. (a hey hey hey) Ba a girdim üzüme Ah çubuk battı gözüme Çubuk seni keserim Yâr göründü gözüme Be i i çamdan……… (a hey hey hey) Be i i çamdan Ah yuvarlandı damdan Ke ke sevmez olaydım Usandırdı bu candan Be i i çamdan…….. 159 B R N DE YAVRUM B R N Kastamonu- nebolu Kaynak ki i:Sarı Recep Derleyen:Muzaffer Sarısözen Birini de yavrum birini Harmana serdim kilimi (aman) Takıver de zillerin birini Dönüver de meydan senindir (aman) Çiftini yavrum çiftini Geliver de çifteli çifteli (aman) Takıver de zillerin çiftini Dönüver de meydan senindir (aman) Üçünü de yavrum üçünü Yaylada gördüm göçünü (aman) Takıver de zillerin üçünü Dönüver de meydan senindir (aman) Merdini yavrum merdini Kim bilir kimin derdini (aman) Takıver de zillerin dördünü Dönüver de meydan senindir (aman) 160 BASTIM DA KIRILDI DEN N DALI Orta Anadolu Kaynak ki i:Sabiha Kubilay Derleyen: clâl Akkaplan Bastım da kırıldı i denin dali (vay dali) Kötüye dü enin böyl’olur hali (diller) Ba lantı: (diller) Oynaksın diller (diller) Açılsın diller (diller) Açılsın güller (güller) Açılsın kollar (kollar) Ne bilsin eller (eller) Narinay nina nay Narinay narinay nina nay Arabacı arabanı ko getir (ko getir) Ben ölüyom mezarıma ta getir (diller) Ba lantı: Arabacı arabanı yillendir (yillendir) eker al da u bebeyi dillendir (diller) Ba lantı: Sabahınan esen seher yeli mi (yeli mi) Benim gönlüm akıllı mı deli mi (diller) Ba lantı: Y LLEND RMEK: Yel gibi gidecek ekilde kullanmak 161 VALLÂH O YÂRDIR Diyarbakır Kaynak ki i:Celâl Güzelses Derleyen:Muzaffer Sarısözen Vallahi o yârdır Billâhi o yârdır Sinemin üstünde Halâ o da dır Mavi yüzük firuze Haber verin horoza Horoz bugün ötmesin Yâr gelmi hanemize Vallâhi o yârdır…….. Bu da ın ötesine Mailem yâr sesine Yârim keklik ben do an Dü eydim ensesine Vallâhi o yârdır…………… DA :Kızgın demirin vücuda de mesi sonucu açılan yara F RUZE: Süs e yalarında kullanılan mavi renkli de erli bir ta S NE:Gö üs MA L: E ilimi olmak, gönlü dü mek 162 O SÜSEM O SÜNBÜL O GÜL O BA INDIR Van Kaynak ki i:Sadettin Kutlu Derleyen:Muzaffer Sarısözen (1) O süsem o sünbül o gül o ba ındır O inci o mercan beyaz gerdanındır Oynamak sıçramak eylenmek ça ındır Edremit Van’a bakar çinde amran akar Ele bir yar sevmi em Her gören ona bakar O süsem o sünbül o gül o ba ındır O inci o mercan beyaz gerdanındır Oynamak sıçramak eylenmek ça ındır (2) O süsem o sünbül o gül o ba ındır O inci o mercan beyaz gerdanındır Oynamak sıçramak eylenmek ça ındır Kale gibi kayalık Denizde dolu balık Kızın gönlü o landa O lan da ona yanık O süsem o sünbül o gül o ba ındır O inci o mercan beyaz gerdanındır Oynamak sıçramak eylenmek ça ındır SÜSEM:Süsen, bir çe it zambak EDREM T: Van gölü kıyısında bir merkez AMRAN: Van bölgesinde bir ırmak adı ELE: Öyle 163 K KEKL K B R KAYADA ÖTÜYOR Balıkesir Kaynak ki i:Mustafa Sarı Derleyen:Muzaffer Sarısözen ki keklik bir kayada ötüyor Ötmede keklik derdim bana yetiyor (aman aman yetiyor) Annesine de kara haber gidiyor Yazması oyalı kundurası boyalı yâr benim aman aman yâr benim Uzun da geceler yâr boynuna sar benim aman aman sar benim ki keklik bir dereden su içer Dertlide keklik dertsizlere dert açar (aman aman dert açar) Buna yanık sevda derler tez geçer Yazması oyalı kundurası boyalı yâr benim………… ki keklik bir kayada yaslanır Teke de bıçak gümü kında paslanır (aman aman paslanır) Bir gün olur deli de gönül uslanır Yazması oyalı kundurası boyalı yâr benim………… 164 ZM R’ N KAVAKLARI zmir Kaynak ki i :Ekrem Güyer Derleyen:Muzaffer Sarısözen zmir’in kavakları Dökülür yaprakları Bize de derler Çakıcı (yâr fidan boylum) Yıkarız konakları Selvim senden uzun yok Yapra ında düzüm yok Kamalı da zeybek vuruldu (yâr fidan boylum) Çakıcı’ya sözüm yok GÜZEL NE GÜZEL OLMU SUN Kahramanmara Kaynak ki i: ık Mehmet Yanık Derleyen:Muzaffer Sarısözen Güzel ne güzel olmu sun Görülmeyi görülmeyi Siyah zülfün halkalanmı (aman aman) Örülmeyi örülmeyi Mendili yudum arıttım Gülün dalında kuruttum Adın ne idi unuttum (aman aman) Sorulmayı sorulmayı Ça ır Karaco lan ça ır Ta dü tü ü yerde a ır Yi it sevdi inden so ur (aman aman) Sarılmayı sarılmayı 165 HAVADA BULUT YOK BU NE DUMANDIR Elazı Kaynak ki i:Düriye Keskin Derleyen:Muzaffer Sarısözen Havada bulut yok bu ne dumandır Mehlede ölüm yok bu ne ivandır u Yemen elleri ne de yamandır Ano Yemendir gülü çemendir Giden gelmiyor acep nedendir u da ın ardında redif sesi var Varın bakın çantasına acep nesi var Bir çift pabuç ile bir de fesi var Burası Hu ’tur yolu yoku tur Giden gelmiyor acep ne i tir Kı lanın önünde çalınır sazlar Aya ım yalnayak yüre im sızlar Yemen’e gidene a lıyor kızlar Burası Hu ’tur yolu yoku tur Giden gelmiyor acep ne i tir VAN: A ıt, figan RED F: Terhis edildikleri halde yeniden askere alınan ki iler HU : Yemen’in ba kenti Sana ile Taiz ehirleri arasında bir Türk kalesinin ismidir. 166 NE A LARSIN BEN M ZÜLFÜ S YAHIM Erzincan Kaynak ki i: ık smail Aydın (DA M ) Derleyen:Mine Yalçın Ne a larsın benim zülfü siyahım Bu da gelir bu da geçer a lama Göklere eri ti figânım ahım Bu da gelir bu da geçer a lama Bir gülün çevresi dikendir hardır Bülbül har elinden ah ile zardır Ne olsa da kı ın sonu bahardır Bu da gelir bu da geçer a lama Daimi’yem her can ermez bu sırra Gerçek â ık olan erer o nûra Yusuf sabır ile vardı Mısır’a Bu da gelir bu da geçer a lama ZÜLÜF: Saç F GÂN: Feryat,a lama AH:Çekilen üzüntü,kahır ile a ızdan çıkan ate HAR: Diken YUSUF: Yusuf Peygamber 167 YÜKSEK AYVANLARDA BÜLBÜLLER ÖTER Malatya Kaynak ki i:Hakkı Co kun Derleyen:Muzaffer Sarısözen Yüksek ayvanlarda bülbüller öter Bülbülün figânı âleme yeter Benim çektiklerim ölümden beter Gel anam gel bacım gelin olasın Çar amba gecesi bize gelesin Elinin kınasın al eylemi ler Gözünün sürmesin bol eylemi ler Seni bir yi ide mal eylemi ler Gel anam gel bacım gelin olasın Çar amba gecesi bize gelesin AYVAN: Teras, sundurma veya bir tarafı dı arıya açık olan oda 168 MER K (MARA ’TAN B R HABER GELD ) Kahramanmara Kaynak ki i:Kadir Kurtyol Derleyen:Dilber Ay Mara ’tan bir haber geldi Dediler ki Merik öldü oy oy oy Ke ke Merik ölmeseydi Kesileydi elim kolum oy oy oy Oy Merik Merik Merik Ben kurbanım sana Merik Ben hayranım sana Merik (vay) Doktor yarayı kesiyor Gene Merik kan kusuyor oy oy oy Dediler ki Merik öldü Anası kime küsüyor oy oy oy Oy Merik Merik Merik…………. u Meri in acısına Çar af serin gecesine oy oy oy Kek ke Merik ölmeseydi Sabır onun anasına uy uy uy Oy Merik Merik Merik……….. MER K:(Meryem, Meyrem,Meyrik) hanım ismi 169 B TL S’TE BE M NARE Bitlis Kaynak ki i:Nazmi Zülfikâr Derleyen: Nazmi Zülfikâr Bitlis’te be minare beri gel o lan beri gel Ci erim dolu yâre beri gel canân beri gel sterem yanan gelen beri gel o lan beri gel Cebimde yok be pâre beri gel canân beri gel Tüfe im dolu saçma beri gel o lan beri gel Güzelim benden kaçma beri gel canân beri gel Doksan dokuz yaram var beri gel o lan beri gel Bir yara da sen açma beri gel canân beri gel ATEM TUTEM MEN SEN Bitlis Kaynak ki i: Nazire Suba ı Derleyen:Hüsamettin Suba ı Atem tutem men seni … Atem tutem men seni ekere gatem men seni Ak em baben gelende oy Ev süpüre toz ede Ögüne atem men seni Hemama gide naz ede El aya ı kir içinde Hop hopun olsun o lum Yıkamam diye naz ede Gül topun olsun o lum Atem tutem men seni … Sıralı kavak dibinde oy Toylu un olsun o lum 170 AL FAD ME’M BAL FAD ME’M Afyon-Emirda Kaynak ki i:Metin Aklan Derleyen:Ali Demirhan Evlerinin önü yoldur Yoldan geçen karakoldur Kurban olam sarı gelin Gel testini bizden doldur Al Fadime’m bal Fadime’m Yanakları gül Fadime’m Uyan uyan sabah oldu Namazını kıl Fadime’m u da ların burcu musun Kız boynumun borcu musun Kurban olam sarı gelin Sen çirkinin harcı mısın Al Fadime’m bal Fadime’m Yanakları gül Fadime’m Uyan uyan sabah oldu Namazını kıl Fadime’m 171 KARA BASMA Z OLUR Bayburt Kaynak ki i:Mustafa Ahıskalı Derleyen:Nida Tüfekçi Kara basma iz olur Güzellerde naz olur Gündüz gelme gece gel Eller duyar söz olur Hop ninnayı ninnayı Gel oynayı oynayı Kara basma kayarsın Sen benimle ayarsın Asker oldu um zaman Günlerimi sayarsın Hop ninnayı ninnayı Gel oynayı oynayı Kar üstüne kan damlar Dayanmaz buna canlar Ne zaman dü ünümüz Sayılmıyor bu aylar Hop ninnayı ninnayı Gel oynayı oynayı BEN YET M BEN YET M A rı Kaynak ki i:Nizamettin Ariç Derleyen:Burhan Çaçan Ben yetim ben yetim ben yetim vay Ben öksüz ben öksüz ben yetim vay Binmi sen binmi sen dert atına Yava get yava get ben yetim vay A lama a lama gel a lama Zamana zamana bel ba lama Gün gelir gün gelir bu da geçer Aç gözün aç gözün a lama vay 172 BURSA’NIN UFAK TEFEK TA LARI (ME EL DA LAR ME EL ) Bursa Derleyen:Muzaffer Sarısözen Me eli da lar me eli çinde halı dö eli Kül oldum a ka dü eli A benim esmer güzeli Yârimle kol kola gezeli Hamamın üçtür kurnası Üçünde üç kız yunası Üç kızın biri benim olası A benim esmer güzeli Yârimle kol kola gezeli Bursa' nın ufak tefek ta ları Keman olmu o yârimin ka ları Bir omuzdan bir omuza saçları A benim esmer güzeli Yârimle kol kola gezeli 173 ELMALARIN YONGASI Konya Kaynak ki i:Ahmet Özdemir Derleyen:Yücel Pa makçı Elmaların yongası Aslanım aman aman aman ey Haydi sa cebinde aynası Aman aman aman Aman sa cebinde aynası Vay vay ki duvar arası Aslanım aman aman aman ey Haydi hovardalar yaylası Aman aman aman Aman hovardalar yaylası Vay vay Hop tara leyli leyli leyli ellerine Sarılaydım o incecik bellerine vay vay Elmaların incesi Aslanım aman aman aman ey Haydi dibindedir goncası Aman aman aman Aman dibindedir goncası Vay vay Diz dize otururken Aslanım aman aman aman ey Haydi çıka geldi amcası Aman aman aman Aman çıka geldi amcası Vay vay Hop tara leyli leyli leyli ellerine Sarılaydım o incecik bellerine 174 NCE ÇAYIR B Ç LMEZ Amasya Kaynak ki i:Hüseyin Kılıç Derleyen:Ankara Devlet Konservatuarı nce çayır biçilmez Su bulanık içilmez Bana yârdan geç derler Yar tatlıdır geçilmez Elif üstünde mimler Bülbül kafeste inler Benim kalbimde sensin Senin kalbinde kimler Suya giden yorulmaz Su yolunda durulmaz Gel beraber gezelim Annen baban darılmaz DEYMEN BEN M GAMLI YASLI GÖNLÜME Amasya-Tokat Kaynak ki i:Abbas Öz Derleyen:Mehmet Erenler Deymen benim gamlı yaslı gönlüme Ben bir selvi boylu yârdan ayrıldım Evvel ba ban idim dostun ba ında Talan vurdu ayva nardan ayrıldım Gökyüzünde turna gibi dönende Bayku gibi viran yurda konanda Çok a ladım Mecnun gibi çöllerde irin gibi nazlı yârdan ayrıldım 175 TANRIDAN D LED M BU KADAR D LEK Erzincan Kaynak ki i:Salih Dündar Derleyen:Salih Dündar Tanrıdan diledim bu kadar dilek (aman aman) O yârin yüzünü bir daha görek (aman aman) Bana kısmet de il dizinde yatmak (aman aman) Dizinde yatıp da yüzüne bakmak (aman aman) Gel aman aman yanıma Kıyma bu yazık canıma Bir kara ka ın bir kara gözün De er dünya malına Ayrılık hasreti canıma yetti (aman aman) Kalmadı gözümün ya ları dindi (aman aman) Bahçenizde lale sümbül gül bitti (aman aman) Eridi yüre im tükendi bitti (aman aman) Gel aman aman yanıma Kıyma bu yazık canıma Bir kara ka ın bir kara gözün De er dünya malına 176 EVRE E YOLLARI DAR Çanakkale-Gelibolu Kaynak ki i:Yöre ekib Derleyen:Ümit Kaftancıo lu Evre e yolları dar dar Bana bakma benim yârim var Bir fırın yaptırdım doldurdum ekmekleri Gel beraber yiyelim yaptırdım börekleri Evre e yolları dar dar Bana bakma benim yârim var Arkandaki yele i ben örmedim mi yârim Kızlarla konu urken ben görmedim mi yârim Evre e yolları dar dar Bana bakma benim yârim var Yele imin içinde mavi boncuk nazarlık Benim yâre hediyem bir ufacık gerdanlık Evre e yolları dar dar Bana bakma benim yârim var 177 BU DÜNYADA ÜÇ EY VARDIR SEV L R Do u Anadolu Bu dünyada üç ey vardır Sevilir lele sevilir lele sevilir Biri ana biri baba Yâr da var lele yâr da var lele yâr da var Ana sana baba ona Yâr bana lele yâr bana lele yâr bana Bu dünyada üç ey vardır Koklanır dile koklanır dile koklanır Biri lâle biri sümbül Gül de var lele gül de var lele gül de var Lâle sana sümbül ona Gül bana lele gül bana lele gül bana Bu dünyada üç ey vardır Yenilir lele yenilir lele yenilir Biri elma biri ayva Nar da var lele nar da var lele nar da var Elma sana ayva ona Nar bana lele nar bana lele nar bana 178 E N DED KLER KÜÇÜK B R EH R Erzincan-E in Kaynak ki i:Muzaffer Sarısözen Derleyen:Muzaffer Sarısözen E in dedikleri (anam) küçük bir ehir (nidem) Ana ben cahilem (yandım) çekemem kahir Yedi im içti im (anam) a uyla zehir (nidem) Ya ben a lamayım (yandım) kimler a lasın u garip gönlümü (yandım) kimler eylesin Derya kenarında da (anam) kayık de ilim (nidem) Yârdan ayrılalı (yandım) ayık de ilim Bir çift selâmına (anam) lâyık de ilim (nidem) En gel yavrum en gel de gene git Akan göz ya ımı sil de gene git NAZ FE HANIM (BA A G RD M BA BUDANMI ) Tekirda - arköy Kaynak ki i:Mustafa Karaer Derleyen:Yücel Pa makçı Ba a girdim ba budanmı ba a bülbül dadanmı On be ya ında da Nazife’de hanım kimlere aldanmı Çıktım arköy' ün yoluna sıra sıra zeytinler On be ya ında da Nazife hanıma yazık ettiler O tepeden bu tepeye oyun olur mu On be ya ında da Nazife’de hanıma doyum olur mu 179 F NCANI TA TAN OYARLAR Sivas Kaynak ki i:A.Kadir Sarısözen Derleyen:Muzaffer Sarısözen Fincanı ta tan oyarlar balam Sen bize gelme söz olur balam söz olur oyarlar Sen kimin cânısın canı çine bade koyarlar Sen yine doldur fincanı Sen bize gelme duyarlar balam duyarlar Fincanı doldur sıradan Sen kimin cânısın canı balam sıradan çmeyen çıksın aradan Sen yine doldur fincanı Esirgesin seni yaradan Fincanı rafa dizerler balam balam yaradan dizerler Sen kimin cânısın canı çine bade süzerler Sen bize gelme sezerler Sen yine doldur fincanı balam sezerler Fincanın orta göbe i balam göbe i Sen kimin cânısın canı Hanımlar sever bebe i Sen yine doldur fincanı Yedi mahlenin mele i balam Fincanın dibi düz olur balam mele i düz olur Sen kim cânısın canı Bir kadeh bâde az olur Sen yine doldur fincanı 180 N KSAR’IN F DANLARI (KALEN N BEDENLER ) Tokat Kaynak ki i:Hüseyin Arsal Derleyen:Muzaffer Sarısözen Kalenin bedenleri yâr yâr yâr yandım Koyverin gidenleri inanay yavrum inanay nay pek bürük bürümü yâr yandım ben yandım Niksar' ın fidanları inanay yavrum inanay nay Hopa ina inanay inanay nay inanay yavrum inanay nay Hopa hopa inanay inanay nay inanay yavrum inanay nay Kaleden iniyorum yâr yâr yâr yandım Ça ırsan dönüyorum inanay yavrum inanay nay A kından kibrit oldum yâr yandım ben yandım Üflesen yanıyorum inanay yavrum inanay nay Hopa ina inanay inanay nay………. Entarisi aktandır yâr yâr yâr yandım Ne gelirse Hak’tandır inanay yavrum inanay nay Benzimin sarılı ı yâr yâr yâr yandım Yâre a lamaktandır inanay yavrum inanay nay Hopa ina inanay inanay nay………. 181 SAFFET EFEND (BEN M ATIM U YERLERDE E N R) Aksaray Kaynak ki i: Ahmet Gürses Benim atım u yerlerde e inir Aya ına de en ta lar a ınır Ah aman aman Saffet Efendi Suçlarımı affet efendi Beni buralardan al git efendi Koca ku un yüksektedir oyunu De me bir ahine vermez payını aman Ah aman aman Saffet Efendi Suçlarımı affet efendi Beni buralardan al git efendi Üç gider de be ardıma bakarım Gözlerimden kanlı ya lar dökerim Ah aman aman Saffet Efendi Suçlarımı affet efendi Beni buralardan al git efendi 182 NEM DÜ TÜ YERLERE Burdur Derleyen:Hamit Çine nem dü tü yerlere Karı tı gazellere Gözüm çapkın alı mı Bakarım güzellere Aman yelelom yelelom yelelaylom Haydi yelelom yelelom yelelaylom nem dü tü yakamdan Gel arkamdan arkamdan Sen arkamdan gelmezsen Ben korkmam kaymakamdan Aman yelelom yelelom yelelaylom Haydi yelelom yelelom yelelaylom Yakamda i ne misin Gö sümde dü me misin A kından harab oldum Hâlimden bilme misin Aman yelelom yelelom yelelaylom Haydi yelelom yelelom yelelaylom BAHÇELERDE GÜL B TER Gümü hane Derleyen:Nurettin enol Bahçelerde gül biter Gül biter bülbül öter Güzellerin ba ında Yapraksız meyva biter u derenin alıcı Kınalı parmak ucu Sevilmeyen kızların Kabul olmaz orucu 183 ND M ÇAYIR B ÇMEYE Hatay-Antakya Kaynak ki i:Yöre Ekibi Derleyen:Muzaffer Sarısözen Hey güzel güzel güzel güzel han Güzel maya çobanı yâr amman ndim çayır biçmeye (güzel han) E ildim su içmeye (yâr amman) Dediler yâr geliyor (güzel han) Kanat vurdum uçmaya (yâr amman) Hey güzel güzel güzel güzel han Güzel maya çobanı yâr amman Eski ayva yeni nar (güzel han) Küsme bana nazlı yâr (yâr amman) Sen küsersen ben küsmem (güzel han) Senden ba ka kimim var (yâr amman) Hey güzel güzel güzel güzel han Güzel maya çobanı yâr amman 184 TE G D YORUM ÇE M’ S YAHIM Kahramanmara Kaynak ki i: ık Mahsuni erif te Gidiyorum çe m-i siyahım Önümüzde da lar sıralansa da Sermayem derdimdir servetim âhım Karardıkça bahtım karalansa da Haydi dola alım yüce da larda Dost beni bıraktı ah ile zarda Ötmek istiyorum viran ba larda Aya ıma cennet kiralansa da Ba ladım canımı zülfün teline Sen beni bıraktın gurbet eline Güldün Mahsuni’nin garip haline Mervan’ın elinden parelense de 185 MENBER (Hisardan nmem Diyor ) Kütahya Kaynak ki i:Hisarlı Ahmet Derleyen:Muzaffer Sarısözen Hey hey hey Hisardan inmem diyor Haydi basmadan giymem diyor Kestirirsen pullu kes Yanına gelmem diyor Menberidir yallah yallah menberi Al ba ımdan çemberi A latmayın dilberi Ben yandım aman aman Menberidir yallah yallah menberi Al ba ımdan çemberi A latmayın dilberi Ben yandım aman aman Hey hey hey Ey pınar e me pınar Derdimi de me pınar Yar ba ına gelirse Su ver söyle me pınar Hey hey hey Kalenin ardındayım Haydi saatin dördündeyim Eller uykusun uyur Ben senin derdindeyim Menberidir yallah yallah menberi Al ba ımdan çemberi A latmayın dilberi Ben yandım aman aman 186 SENDEK KA LAR BEND’OLSA Manisa Kaynak ki i:Haydar Bayçın Derleyen:Nida Tüfekçi Sendeki ka lar bend' olsa A yârim a yârim Ka ları senden Ayrılamam senden Rastı ı benden Sendeki kulak bend' olsa A yârim a yârim Kula ı (da) senden Ayrılamam senden Küpesi (de) benden Sendeki saçlar bend' olsa A yârim a yârim Saçları senden Ayrılamam senden Tara ı (da) benden Sendeki gerdan A yârim a yârim bend' olsa Ayrılamam senden Gerdanı senden Liraları benden Sendeki gözler bend' olsa Gözleri senden Sürmesi benden 187 YOLA ÇIKTIM MARD N’E Mardin Kaynak ki i:Ömer Öndero lu Yola çıktım Mardin' e Dü tüm senin derdine Mevlâm sabırlar versin Yârini yitirene Estel yolun yarısı Yandı ba ım arası Bana gurbet gezdirir Kırk bin ba lık parası Estel Midyat arası Sevdan ba ım belâsı Senin baygın gözlerin Merhem yürek yarası AKLIM ALDIN (Can Alıcı Gözlerinle) Karaman Kaynak ki i: ık Larendeli Can alıcı gözlerinle Aldın aklım ba tan aldın Tatlı irin sözlerinle Aldın aklım ba tan aldın Sürmeleyip gözlerini Deli ettin beni deli Tarayıp zülüflerini Aldın aklım ba tan aldın 188 Larendeli a kın için Yanar oldum için için Ölece im senin için Aldın aklım ba tan aldın URFA’NIN ETRAFI DUMANLI DA LAR anlıurfa Kaynak ki i:Cemil Cankat Derleyen:Muzaffer Sarısözen Urfa’nın etrafı dumanlı da lar Ci erim yanıyor aney gözlerim a lar Benim zâlim derdim cihanı yakar Gezme ceylan bu da larda seni avlarlar Anandan babandan yârdan ayrı koyarlar Urfa da larında gezer bir ceylan Yavrusunu kaybetmi a lıyor yaman Yârimin derdine bulmadım derman Gezme ceylan bu da larda seni avlarlar Anandan babandan yârdan ayrı koyarlar Ceylan senin gibi yüre im yara Cihanda derdime aney bulmadım çâre Kimselerim yoktur söylesin yâre Gezme ceylan bu da larda seni avlarlar Anandan babandan yardan ayrı koyarlar 189 A AN B L R KARLI DA IN ARDINI Sivas-Divri i Kaynak ki i:Nuri Üstünses Derleyen:Muzaffer Sarısözen A an bilir karlı da ın ardını Çeken bilir ayrılı ın derdini Bülbül kaça aldın Aman aman aman aman aman aman aman Gülün narhını Gül alıp satmanın aman aman aman oy Zamanı de il zamanı de il Selvinin dalları boyundan uzun Yavrular gözüme bir salkım üzüm Ölmeden o yâri Aman aman aman aman aman aman aman Görürse gözüm Koyun kuzu kurban aman aman aman oy Olur o zaman Yaprak gazel olmu durmuyor dalda Vefasız güzelden bize ne fayda Bu ayda olmazsa Aman aman aman aman aman aman aman Gelecek ayda Ölürüm vazgeçmem aman aman aman oy Sevdi im senden 190 ANAYURT (TÜRK STAN HALK KO U U-TÜRKÜSÜ) Söz-müzik:M.Sabir Karger Özbek Türkmen Uygur Tatar Azer bir boydur Karakalpak Kırgız Kazak bunlar bir soydur Özbekistan Türkmenistan kılıp koygenler Kırgızıstan Uyguristan kılıp koygenler Anayurdum Türkistan’ı bölüp koygenler nanmeynler aldanmeynler ey Türk yi itler Kırk asırlık tarihe sahip bolgen Türkler Türkistan Kafkasistan ey güzel yurdumuz Türkmenistan Azerbaycan güzel yurdumuz Singe kurban buleylik ey ana yurdumuz BILBILIM (TATAR HALK YIRI-TÜRKÜSÜ) Ay bılbılım vay bılbılım Agıydılnın kamı ı Bigrek matur i itile Sandugaçlar tavı ı Ay bılbılım vay bılbılım Agıydılde tan ata Tannar at özile üzek Cırlata da yılata Ay bılbılım vay bılbılım Kunıp sayrıy tallarga Sinın hakta sırlerımnı Söylim sandugaçlarga 191 BER GEL (SENSEN MEN M D LBER M) (ÖZBEK HALK KO U U-TÜRKÜSÜ) Sensen menim dilberim beri gel Canımın canânesi beri gel ki cihan serveri beri gel Derdimin dermânesi beri gel Beri gel beri gel beri gel beri gel Canımın canânesi beri gel Gözleri gülgünümdür beri gel Avazı bülbülümdür beri gel Saçları sümbülümdür beri gel Di leri dürdanesi beri gel Beri gel beri gel beri gel beri gel Canımın canânesi beri gel ÇALSIN ÇIRTMA OYNAYLIM (GAGAUZ HALK TÜRKÜSÜ) Çalsın çırtma oynaylım Gün orta harman gibi Toplansın o lanlarım Mavi gökün yok gibi Dostlara sevinelim mari hey Çalsın çırtma oynaylım Tatlı dile doymaylım Tatlı dile doymaylım Topla ınız kızlarım Gelin dostlar kol kola Kadıncayı basalım mari hey Oynaylım bir düz hava Hoppa hoppa Çalsın çırtma bucakta idilsin uzakta 192 EY GÜZEL KIRIM (KIRIM HALK JIRI-TÜRKÜSÜ) Men bu yerde ya almadım ya lı ıma toyalmadım Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım Alu tadan esken yeller yüzüme vurdu Balalıktan ösken evge köz ya ım dü tü Men bu yerde ya almadım ya lı ıma toyalmadım Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım Bahçelerin meyvaları bal ile erbet Sularını içe içe toyalmadım men Men bu yerde ya almadım ya lı ıma toyalmadım Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım Bala ça a vatanım dep köz ya ın döker Kartlarımız emenç yayıp dualar eder Men bu yerde ya almadım ya lı ıma toyalmadım Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım 193 GAL YE BANU (KAZAN HALK CIRI-TÜRKÜSÜ) Terezeden karıysın la Karap kimni tanıysın Karap küzin taldır gançı Galiye Banu sılvın irkem Nikça kırıp almıysın Terezenni açık koyup Kimge külmek istiasın Kara kasım karlı gaçın Galiye Banu sılvın irkem Kim bahtına üstin sin Tereze tibin katı bal Açıysın kilse vatıp al Süyülerin cıana bulsa Galiye Banu sılvın irkem Terezeden tartıp al 194 GÜL DEK ÖTER ÖMRÜMÜZ (DO U TÜRK STAN KO U U-TÜRKÜSÜ) Söz-Müzik:Nuri Mahmut Gül açılgen ba larning bülbül yari emes mu Yürögimni oynaktan yarnın sazı emes mu Yar çalısen sazıngni men melengden ötkende Toh top kulak salınmen küveyci geyetkende Hey…Güldek ömrimiz Ta ebetke bile biz Nalı ang bilen i imge küçce suret tolidu Mihnitingden seher gül çiçekler külidu Koçma kunçe çiçekler içkimizge ok eydu Günel ya lık ömrimiz u güllerdek ya neydu Hey…Güldek öter ömrimiz Ta ebetke bile biz HANZA B G (HAKAS HALK TÜRKÜSÜ) Kaynak:Sergei Charkov-Timur Davletov Derleyen: rfan Gürdal Polıs sa ıs pal anar (hey çanım poyarin) Tom-turazar çidiner (hey çanım poyarin) Tom-sı nın palı ı (hey çanım poyarin) Tobgalıs hanım bilbedim (hey çanım poyarın) Altı a as postanar (hey çanım poyarin) Aba-turazar çidiner (hey çanım poyarin) Aba-su nıp palı ı (hey çanım poyarin) Abdadıs hanım bilbedim (hey çanım poyarin) 195 GÜL SUYUNDAN YA SALAN (TÜRKMEN HALK AYDIMI-TÜRKÜSÜ) Gül suyundan ya salan Mahi taban sen midin Derdime derman bolıp Arzı lokman sen midin Gızların hüri gözel Hürlerin piri gözel Özge ylari istemem Bolsam men biri gözel Bulutlar akar gider Cerenler öter gider Yar geçende iz basıp Gülgesin döker gider Gızların hüri gözel Hürlerin piri gözel Özge ylari istemem Bolsam men biri gözel Sensiz ci erim da lı Gözlerim nar çıra ı Zorum yok kız zarım bar Bul ömrüm sana ba lı Gızların hüri gözel Hürlerin piri gözel Özge ylari istemem Bolsam men biri gözel GÜZEL TÜRK STAN (TÜRK STAN HALK KO U U-TÜRKÜSÜ) Güzel Türkistan senge ne boldu Sebep vakitsiz güllerning soldu Çemenler berbad ku lar hem feryad Hemmesi mahsun bolmaz mı dil ad Bilmem ne içün ku lar uçmaz bahçeleringde Birligimizning teprenmes tagı Ümidimizning sönmez çıragı Birle ey halkım kelgendür çagı Bezensin imdi Türkistan ba ı Kozgal halkım yeter unca cevrü cefalar 196 ISSIK GÖL (KIRGIZ HALK YIRI-TÜRKÜSÜ) Coykı ı bilep sayran kurup Tolkumdar cekti boylogon Akkuday kanat caygan bulut Kilalap köldü boylogan Akkuday köldü körkün kara Körköndü meni tandan tad Akkuday kızdın körkün kara Körköndü meni uyaltad Issık köl ömür cırgalınday Mahabat sırınday Issık köl ömür cırgalınday Sügünün ırınday Issık köl ömür cırgalınday Mahabat sırınday Issık köl ömür cırgalınday Sügünün ırınday KAMBER HAN (UYGUR HALK KO U U-TÜRKÜSÜ) Davançı’nın yolu kattık tarvazı tatlık Davançı’da bir yarim var Kamber Han adlık Kamber Han’ım Kamber Han’ım yelpüp koyeymu Yelpügüçning sayesinde ta lap koyeymu Kamber Han’nıng saç papegi yerge ligemdu Kamber Han’dan sorep baking erge kitemdu Kamber Han’ım Kamber Han’ım yelpüp koyeymu Yelpügüçning sayesinde ta lap koyeymu Ernge ketse menge ketsün tengesi bilen Kamber Han’nı alpkaçaylık yengesi bilen Kamber Han’ım Kamber Han’ım yelpüp koyeymu Yelpügüçning sayesinde ta lap koyeymu 197 KARAGÖZ BOY BOY –LEZG (ÖZBEK HALK KO U U-TÜRKÜSÜ) Gördüm iki peri geler Geler sallana sallana A ı ının könlün alıp Geler sallana sallana Cemalin tolgen aydek Yüzünge orten ay mu Kalem bilen çizilgen Ka ınge ortey mu Senin özün bir yana Menim özüm bir yana A kından öler boldum zledim yana yana Karagöz boy boy Senin özün bir yana Menim özüm bir yana A kından öler boldum zledim yana yana Karagöz boy boy K YEHENN (YAKUT-SAHA HALK TÜRKÜSÜ) Kiyehenni sörünne kitibar kiremin Min kündü segerim kelerin ketibin nniber kien amma mendere dolguyar Atti bar küyök ürek küyögeye nushayar Tulubar homustar çıçahtar ıllılar Uygunu buyanı holuyan tuoyallar Irahtan sataran ohuokay diyereyer cattar munnustar kördörö ihiller Bu kere sibekki narının talammın Bastına öröbün segerbir sanıbın Do oruom narınnık namçıtık körbüte Do oçuok eyigin tabtıbın diebite Sibekkim kiergeyer süre im nüyölüyer Segeremi ol iher kördöhtük miçerdir Du oçuok en keliy ırıata ıllıaha Bu eder saaspıtın uruydu touyuoha 198 KUVA BOL (KAZAK EN -TÜRKÜSÜ) Müzik:Nurgissa Tilendiev Közümdü cumsamda körem seni Esedi açmannın konur celi Kuvva bol alatav bakı tıma Kuvva bol kök terek kör enkeli Kuvva bol jıldızım kuvva bol ayım Kuvva bol ala tavım Köp izdep men bu gün olnı taptım Bastadım bir annin mahabbattın Akkayın ayalap armanıma Kuvva bol kök özen külüp cattın MEYDE MEYDE (ÖZBEK HALK KO U U-TÜRKÜSÜ) Yariming saçı meyde meyde ya meyde Meyde saçli yar kayde kayde ya kayde Kara saçlar ösüptür meyde ya meyde Ösüp ka ni tösüptür Sevgi degen bu sevda Ya ba imge tü üptür Kak ing bilen bir ösme meyde ya meyde Eke yolumni tösme Eger yolumni tösseng Keter ka imden ösme u boyida mecnun tal Ka ing kara peyveste Sen belendde men peste ahlerini kayrib al Boyginenden urgiley Visalinge yitalmey Senden ba ka kimim bar kingde boldum heste 199 M NG TAV (ELBRUZ DA I) (KARAÇAY CIRI-TÜRKÜSÜ) Müzik: smayıl Simenov Sen kökke cete miyikse Kafkas tavlanı içinde Miyala kibik cıltıray Kanna buzların üstünde Horira horira horarira horiva Horira horira horarira horiva Senden sonra kaysı tavdır Ariuvlugu bıla aytılgan Beli caz bolup ba ı kı bolup Eteklerinde cay bolgan Horira horira horarira horiva Horira horira horarira horiva Üstünde bardı ak tonun Sen cayda kı ta kiyese Kün buzulurga tebrese Boran eterge süyese Horira horira horarira horiva Horira horira horarira horiva Karnı buznu ciyıvçu Ba ına bulut konuvçu Tögeregine ciyılıp Tavlula karap toymavçu Horira horira horarira horiva Horira horira horarira horiva 200 INGIR INGIR (ÇUVA HALK YIRI-TÜRKÜSÜ) ıngır ıngır uv yu hat’(e) ıv yu hat’te ıv yu hat’te çul yulat u ho larha tavansem t’e Emer irtet emer irtet kun yulat Vunik kahranper yuman ta Haras tarsa haras tarsa kasar i Epir vuniken per tavan ta Haras tarsa haras tarsa kasar i Epir kuntan kaysasan ta Men kalasa men kalasa yule i Saga ul i avraga ta Men kalasa men kalasa ırha i Men kalasa ırnin’e te Kam kalasa kam kalasa pare i Kam kalasa papin’e te Kam itlese kam itlese yule i 201 TURGU ORUU (TUVA HALK IRI-TÜRKÜSÜ) Pejinden üngenden beer Bejen aldan kona berdim Bejen teve baraanımnı nda ka a çorup ormen Alımdan üngenden beer Aldan jeden kona berdim Aldan teve baraanımnı Artta ka a çorup ormen Jeerimeyden üngenden beer Jeden aldan kona berdim Jeden teve baraanımı Jerde ka aç çorup ormen Anay kara uujarımnı Saktıpla kelirimge Aldan teve baraan sugda Çünün keree bolur i ne Meen karam uujarnı Saktıbla kelirimge Bejen teve baraan sugda Çünün keree bolur i ne Anay karam saktarımga Aldan teve çoruu çımcak Ergimimni saktarımga Engin teve çoruu çımcak 202 URAL’IM URAL’IM (BA KURT HALK YIRI-TÜRKÜSÜ) Söz:S.Yulaev Müzik:Anonim Ural’ım Ural’ım Kurgerep yatkan Ural’ım Nurga sungan tubehe Küke a kan Ural’ım Kızarıp koya kalkanda Hayrap kar ılar ko tayım Tonyorap koya batkanda Hayrap o zata ko tarım Hine danlayyır zarım Hine maktayyır zarım Hinbitminen töyegem Hine höye yüregem Ural’ım Ural’ım KARA TREN Söz-Müzik:Özhan Eren Gözüm yolda gönlüm darda Ya kendin gel ya da haber yolla Duyarım yazmı sın iki satır mektup Vermi in trene hâlini unutup Kara tren gecikir belki hiç gelmez Da larda salınır derdimi bilmez Dumanın savurur halimi görmez Gam dolar yüre im gözya ım dinmez Yara bende derman sende Ya kendin gel ya da bana gel de Duyarım yazmı sın iki satır mektup Vermi in trene halini unutup Kara tren gecikir belki de gelmez Da larda salınır derdimi bilmez Dumanın savurur halimi görmez Gam dolar yüre im gözya ım dinmez 203 TÜRK YEM (BA KOYMU UM TÜRK YE’M N YOLUNA) Söz:Dilâver Cebeci Beste: Mustafa Yıldızdo an Ba koymu um Türkiye’min yoluna Düzlü üne, yoku una ölürüm, Asırlardır kır atımı suladım Irma ının akı ına ölürümTürkiye’m Ölürüm Türkiye’m ölürüm Türkiye’m Hey hey hey hey Deli sular, salkım-saçak sö ütler, Kı lada kumandan, asker ö ütler, Yaylalarda ata biner yi itler, Bozkurt gibi bakı ına ölürüm Türkiye’m Ölürüm Türkiye’m ölürüm Türkiye’m Hey hey hey hey Sevdalıyım, yangın yeri bu sinem. Doksan yıldır çile çekmi hep ninem Pınarlardan su doldurur Emine’m, Mavi boncuk takı ına ölürüm Türkiye’m Ölürüm Türkiye’m ölürüm Türkiye’m Hey hey hey hey Dü ünüm, derne im, halayım, barım, Topra ım, ekme im, nâmusum, arım, Kilimlerde çizgi çizgi efkârım, Heybelerin nakı ına ölürüm Türkiye’m Ölürüm Türkiye’m ölürüm Türkiye’m Hey hey hey hey 204 M HR BAN-I Söz:Abdurrahim Karakoç Müzik:Musa Ero lu Sarı saçlarını deli gönlüme Ba lamı lar çözülmüyor Mihriban Ayrılıktan zor belleme ölümü Görmeyince sezilmiyor Mihriban Yâr deyince kalem elden dü üyor Gözlerim görmüyor aklım a ıyor Lâmbada titreyen alev ü üyor A k kâ ıda yazılmıyor Mihriban Tabiplerde ilâç yoktur yarama  k deyince ötesini arama Her nesnenin bir bitimi var ama  ka hudut çizilmiyor Mihriban 205 M HR BAN-II Söz:Abdurrahim Karakoç Müzik:Zekeriya Bozda ”Unutmak kolay mı?” deme Unutursun Mihriban’ım O lun kızın olsun hele Unutursun Mihriban’ım Zaman erir kelep kelep Meyve dalında kalmaz hep Unutturur bir çok sebep Unutursun Mihriban’ım Yıllar sinene yaslanır Hatıraların paslanır Bu deli gönlün uslanır Unutursun Mihriban’ım Süt emerdin gündüz gece Unuttun ya büyüyünce Bu i de tıpkı öylece Unutursun Mihriban’ım Gün geçer azalır sevgi De i ir her eyin rengi Bugün de il yarın belki Unutursun Mihriban’ım Düzen böyle bu gemide Eskiler yiter yeni de Beni de il sen seni de Unutursun Mihriban’ım 206 YOLUN SONU GÖRÜNÜYOR Söz :Dursun Ali Akınet Müzik:Selâhattin Aygün Bana ne yazdan bahardan Bana ne borandan kardan A a ıdan yukarıdan Yolun Sonu Görünüyor Geçtim dünya üzerinden Ömür bir nefes derinden Bak fele in çemberinden Yolun sonu görünüyor Azrail’in gelir kendi Ne a a der, ne efendi Sayılı günler tükendi Yolun sonu görünüyor Bu dünyanın dire i yok Merhameti yüre i yok Kılavuzun gere i yok Yolun sonu görünüyor Geçtim dünya üzerinden Ömür bir nefes derinden Bak fele in çemberinden Yolun sonu görünüyor Azrail’in gelir kendi Ne a a der ne efendi Sayılı günler tükendi Yolun sonu görünüyor TÜRK YE’M (KAHRAMAN IRKIMA SIZMI IHANET) Söz:Mahmut Tezcan Müzik:Mü erref Tezcan Kahraman ırkıma sızmı ihanet Bütün yüreklerde acı ve nefret Dü manlarım mert de il hepsi de nâmert Türk’e Türk’den ba ka yoktur dost nimet Ata’nın verdi i ilkelerle co alım O’nun gösterdi i hedeflere ko alım Türkiye’m Türkiye’m cennetim Benim e siz milletim Türklü ün gençli in önderi Ata’m Senin eserindir bu yüce vatan zindeyiz milletçe a k ile co an Ya a varol cumhuriyet ey aziz vatan Ata’nın verdi i ilkelerle co alım O’nun gösterdi i hedeflere ko alım Türkiye’m Türkiye’m cennetim Benim e siz milletim TÜRK OCAKLARI ANKARA UBES YAYINLARI 1. Türk Kültürü ve Do u Türkistan, 44 sf. 2. Temmuz 2002 Aydınlarımız ve Avrupa Birli i, (Nuri 3. Gürgür), 64 sf. Mart 2003 Ate Altındayız, (Nuri Gürgür), 16 sf. Mart 4. 2003 Millî Birlik ve Milliyetçilik, 63 sf. Haziran 2003 5. AB – Kıbrıs – Kuzey Irak, (Süleyman Demirel), 32 sf. Haziran 2003 6. Ankara ubesi 10. Genel Kurul Raporu, 32 sf. Aralık 2003 7. Mehmet Emin Resulzade’yi Anıyoruz, 40 sf. Mart 2004 8. Kuzey Irak – Kıbrıs, (Kâmuran nan), 56 sf. 9. Nisan 2004 Millî Devlet ve Büyük Ortado u Projesi, 66 sf. Mayıs 2004 10. Millî Kültür, Mozaik Kültürler ve Bölücülük, (Nevzat Köso lu), 46 sf. Haziran 2004 11. Ortado u ve Filistin, 83 sf. Temmuz 2004 12. Hacı Bekta Veli, (Dr. Abdülkadir Sezgin), 92 sf. A ustos 2004 13. Mar larımız ve Destanî iirlerimiz, 117 sf. Aralık 2004 14. Ses Bayra ımız: Türkçemiz, (Yavuz Bülent Bakiler), Ziya Gökalp Yazı Yarı ması Töreni, 160 sf. ubat 2005 15. Do umunun 100. Yılında Nihâl Atsız, 103 sf. ubat 2005 16. Türk Dünyası ki Yüzyılın Arasında, (Prof.Dr. Orhan KAVUNCU), 165 sf. ubat 2005 17. Milliyetçiler çin Temel Eserler, 48 sf. Nisan 2005 18. Günümüzde ark Meselesi ve Millî Egemenlik, 58 sf. Mayıs 2005 19. Altaylar’dan Tuna’ya Türk Dünyasından Seçme Türkülerimiz, 200 sf. Haziran 2005
Benzer belgeler
H Harfine Göre Türküler
Tunçtan beden sökerim
Ey benim bal şekerim
Hiç deme Mevla kerim
Haçan ki meydanda pençe çekerim
Her aşık sazını alsam el kınar
Kaynak: Aşık Zülali
