20_03_11_2010_Amerikada-His

AMERĐKA’DA YAŞAM BOYU
SPOR VE REKREASYON
Prof. Dr. Erdal ZORBA
ESKĐ AMERĐKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON
• Amerika'ya gelen ilk göçmenler için hayat, parlak bir
gelecek vaat etmesine rağmen, eğlence için hiç boş vakit
kalmayacak derecede sert ve zorlu geçmekteydi.
• 1800'lü yılların ilerleyen dönemlerinde,dini konularda fazla
bağnaz ve tutucu etkiler azaldıkça Amerikalılar tekrardan
önceden yapabildikleri aktivitelere geri dönmeye başladılar:
Avcılık,balık avlama, at yarışları, kağıt oynamak ve dans
etmek gibi.
• Önceleri ailelerin yemek ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik
yapılan avcılık, daha sonra ihtiyaç karşılamaktan çıkıp bir
spor haline dönüştü.
ESKĐ AMERĐKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON
• Amerikan halkı kökleri
çeşitli kültürlere
dayanmasına rağmen,
çeşitli rekreatif etkinlikler
düzenleyerek ve ulusça
benimseyerek kutladıkları,
bundan büyük övünç
duydukları bir çok günlere
sahip oldular.
GÜNÜMÜZ AMERĐKASINDA YAŞAM BOYU SPOR VE
REKREASYON
• Amerika’da Herkes için spor ve rekreasyon
faaliyetleri içinde yer alacak şeylerin çeşitli
yollardan hazırlanması ve boş vakitlerin
değerlendirilmesindeki
fırsatlarda
yer
alanlar; Federal Hükümet, Amerika Devlet
katılımı, Eyaletler, Belediyeler, halk, özel
organizasyon kuruluşları, Kiliseler, ticari
girişim, Çeşitli kurumlarda çalışanlar,
Askeriye, kolej ve üniversiteleri sayabiliriz.
GENÇLĐK ORGANĐZASYONLARI
• Amerikan Erkek Đzcileri
–
–
–
–
–
•
•
•
•
Amerikan Kız Đzcileri
Kamp Ateşi Kızları ve Erkekleri
Amerikan Erkek ve Kız Kulüpleri
Amerikanın Büyük Kız ve Erkek Kardeşleri
Gençlik Organizasyonları;(Dinsel organizasyonlar)
Genç Hıristiyan Adamları Birliği- (Ymca)
Genç Hıristiyan Kadınlar Birliği- (Ymca)
Genç Musevi Erkek ve Kadın Dernekleri (YM/YWHA)
Katolik Gençlik Teşkilatı (CYO)
GENÇLĐK ORGANĐZASYONLARI
•
•
•
•
Topluluk Merkezleri
Sanat ve Kültür Teşkilatları
Koruma Cemiyetleri
Özel Kuruluşlar
GENÇLĐK ORGANĐZASYONLARI
•
•
•
•
•
Spor ve Açıkhava Kulüpleri
Yetişkinler için Hizmet Kulüpleri
Ticari Spor ve Rekreasyon Alanları
Ticari Kamp Yerleri
Kırsal Turizm
ÖZEL KURULUŞ HĐZMETLERĐ
• Burada bahsedilmek istenen, özel kuruluşlar
tarafından
kamuya
temin
edilen
rekreasyonel servislerdir. Kar amacı taşıyan,
dolaylı beklenti ile hizmet servisi sunarak
insanların beden ve ruh sağlığını
iyileştirmeyi amaçlar.
• Rekreasyonda Çalışanlar (Rekreasyonel
Đşçiler)
• Askeri Rekreasyon
Askeri Rekreasyonun Başarısı
• Askeri ordunun zindeliğine katkısı asker gücünün fiziksel
zindeliğini, yönetici gücünü, askeri uzmanlığını, birimlerin
birleşmesini ve yüksek morali arttırmasıdır.
• Gerekli olan yüksek morali sağlamada ve rekreasyonel
faaliyetleri askerler arasında yaymaktır.
• Silahlı kuvvetler, hava, kara ve deniz kuvvetlerine seçkin
genç askerler almak için toplum içinde aktiviteleri
yaymaktır.
• Rekreasyonel programlar kaliteli askeri personeli kendi
elinde tutmayı sağlar.
Kampus Rekreasyonu
• Kolejler ve üniversiteler kampus toplumuna
geniş bağlamda programlanmış aktiviteler
sunarlar.
• Tiyatro, gym, öğrenci birlikleri buna birkaç
örnektir. Bu aktivitelerde öğrenciler 1.
derecede hedef alınır.
• Fakat sağlanan faydalar aynı zamanda
fakülte çalışanlarını ve bazı durumlarda
kampus etrafında yaşayanlara sunulur.
Kampus Rekreasyonu
• Kampus rekreasyonel programlar okulun isminin
duyurmada ve nitelikli öğrencileri çekmede ve onların
okulda kalmasını sağlamada etkendir.
• Bugün en önemli hedef kampus rekreasyonel yöneticiler
için öğrencilerin psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını göz
önüne alan yeni yaklaşımlar getirmek ve geliştirmektir.
• Sonuç olarak zindelik, açık hava rekreasyonel faaliyetleri,
dans, seçkin rekabete dayalı spor karşılaşmaları bir çok
şekilde sunulmaktadır.
AMERĐKA’DA YAŞLARA GÖRE
SPOR ANLAYIŞI
• Ergenlik Öncesi ve Sonrası
6–12 yaş arası çocuklar, organize eğitim sporlarıyla
tanışmaktadırlar. Katılımlar, okul ve çevredeki kulüplerde
başlar. Çocuk Spor Kulüpleri son 20 senede büyük bir
gelişme göstermiştir. Bu yaşlarda kimisi için profesyonel
spor başlarken, kimisi de rekreasyon amaçlı katılımlarda
bulunurlar. Hayat felsefesi, liderlik, sağlıklı ve anlamlı
yaşam, tecrübe edinme dönemi, bu çağda önem kazanmaya
başlar.
AMERĐKA’DA YAŞLARA GÖRE
SPOR ANLAYIŞI
• Gençlerin favori aktiviteleri: (önem sırasına göre)
1. Basketbol
2. Yüzme
3. Gezme amaçlı yürüme
4. beysbol
5. Çadır Kampçılığı
6. Binicilik
7. Amerikan Futbolu
8. Motosiklet ve/veya bisiklet sürmek
9. Paten kayma
10.Balık tutmak
AMERĐKA’DA YAŞLARA GÖRE
SPOR ANLAYIŞI
• Gençlerin en
aktiviteler
1.Binicilik
2.Su Kayağı
3.Snowboarding
4.Hava Sporları
5.Yüzme
6.Kaya tırmanışı
çok
yapmak
istediği
Katılımcıların Yaş Gruplarına Göre
Katılım Alanları
Katılımcı
Grubu
Yaş
Eğit.
Düzsz
Çocuklar
0–5
X
X
6–7
X
X
X
X
Erken Ergenlik
Gençler
Yetişkinler
8 – 10
Extr
Kulüp
Prof.
X
X
X
X
Đntr.
11 – 12
X
X
X
X
X
X
13 - 14
X
X
X
X
X
X
15 – 17
X
X
X
X
X
X
18 – 19
X
X
X
X
X
X
20 – 30
X
X
X
X
X
X
31 – 45
X
X
X
X
X
46 – 65
X
X
X
X
X
66 – 75
X
X
X
76 +
X
X
Seniorlar
Yetişkinler ve ileri yaştakiler
• 19 yaşından sonra insanların spora olan
ilgisi daha belirginleşip, kesinleşmektedir.
• Kimisi spor kariyerine profesyonel olarak
devam ederken, kimi yetişkinlerde ise iş
veya ev çevresindeki rekreasyonel
programlara yönelmektedirler.
• Alternatif programlar arasında turnuvalar,
bireysel çalışmalar veya grup liderlikleri
sayılabilir.
1995--2000 ve 2020’de nüfus
1995
beklentileri
Yaş
1995
2000
2020
20-29
36.9
36.0
42.7
30-39
44.1
41.7
42
40-49
37.7
42.3
37.8
50-59
24.7
30.5
40.9
60-69
20.01
20.14
38.33
70-79
15.55
16.24
23.56
80-89
6.78
7.56
9.34
90-99
1.27
1.54
2.77
100
0,5
0,8
0,8
Yetişkinlerin Farklı Fiziksel
Aktivitelere Katılım Oranları
Hepsi
Düzenli
Egzersi
z
61.0
Her
Đkisi
41.1
Yavaş
Yürüm
e
34.3
Hızlı
Yürüm
e
23.6
Her
Đkisi
11.1
Yavaş
Koşu
8.3
Hızlı
Koşu
5.1
25 Altı
67.6
44.6
37.1
24.3
17.9
13.8
9.1
17.0
14.7
25-45
58.9
42.2
33.1
22.6
11.4
8.3
5.1
12.4
13.2
Ağırlık
Kaldırm
12.2
Dan
s
14.5
Basketb
ol
8.6
20.7
20.8
24.7
16.8
16.3
15.3
12.3
12.4
8.5
12.4
Aerob
Bisiklet
Yüzme
12.1
13.6
16.5
Calisthenics
12.7
46-65
59.7
48.2
34.1
25.6
4
2.9
1.4
6.9
13.4
15.5
4
9.8
1.2
9.8
65Üstü
68.0
55.6
40.5
24.8
5.2
5.2
0
7.8
13.8
17.6
3.3
11.8
3.3
15.0
Erkek
64.6
43.4
34.2
23.9
16.4
11.5
9.0
5.5
12.8
17.5
19.3
11.3
16
14.4
25 Altı
75.3
44.2
37.0
25.5
26.6
18.5
17.4
6.1
13.9
22.0
35
20
33
18.4
25-45
62.4
41.1
33.1
22.7
17.2
11.9
9
5.8
12.7
16.4
19.5
9.7
16.1
14.0
46-65
61.0
47.7
34.6
25.4
6.5
4.9
2.4
4.5
12.2
16.3
6.5
8.3
2.5
11.8
65 Üstü
71.6
58.1
40.5
28.4
8.1
8.1
0
6.8
12.2
21.6
2.7
13.5
5.4
23.0
Bayan
58.3
47.7
34.4
44.7
7.1
5.9
2.2
10.7
14.2
15.8
6.9
16.8
3.1
11.5
25 Altı
63.0
45.0
37.2
45.0
12.7
10.9
4.0
23.6
15.2
19.9
12.1
27.6
6.9
15.1
25-45
56.1
43.0
33.2
43.0
6.9
5.6
2.1
17.4
13.6
14.4
6.7
14.5
2.6
11.3
46-65
58.6
48.6
34.0
48.6
1.9
1.4
0.6
8.9
14.4
14.8
1.9
11.1
0.2
8.3
65 Üstü
65.4
58.8
41.0
53.8
2.6
2.6
0
9
15.4
14.1
3.9
10.3
1.3
7.7
62.0
45.1
34.8
24.3
10.6
7.8
4.8
11.9
14.0
17.7
11.8
13.3
7.8
12.9
EtnikGr.
Beyaz
Siyah
60
43.5
36.0
23.6
13.6
9.9
8.0
13.4
12.8
9.3
15.5
31
16.9
15.7
Đspanyol
55.3
39.0
31.3
19.8
13.4
10.4
6.7
12.9
11.5
9.5
13.7
19.5
11.9
11.1
Diğer
52.5
36.7
31.1
18.8
13.6
11
6.3
12.6
10.8
13.5
11.8
13.3
11
9.6
Aile Gelir
$10000
61.2
43.3
36.5
23.6
10.8
8.3
5.4
12.0
13.3
17.7
11.9
23.2
10.5
11.7
$150000
60.5
44.5
35.8
23.7
9.7
7.4
4.6
12.4
12.7
16.9
11.8
18.7
9.1
13.1
$30000
60.7
43.7
33.7
23.3
11.5
8.5
5.3
12
13.8
15.8
12.6
12.2
8.6
13.2
+$40000
62.6
44.7
32.4
24.4
13.3
9.7
5.5
12.6
14.3
16.8
8.6
8.6
7.6
12.2