Cevat Atilhan

60
DOSYA
ADİK Tersanesi
SSM Projeleri
Cevat Rıfat ATİLHAN
"OBEPMV5FSTBOFTJ"%*,
1MBO,FüJGfSFUJN.ES
"TLFSJ1SPKFMFS
Anadolu Deniz İnşaat Kızakları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı için 8 adet Süratli Amfibi
(FNJ-$5
JMFBEFU"NýCJ(FNJ-45
tipi gemileri NATO standartlarına ve askeri gemi inşa kurallarına uygun olarak inşa
etmektedir.
9 Mart 2012’de teslimi yapılan Ç-151,
inşası ve testleri başarıyla tamamlanan serinin ilk gemisidir.
Ç-151, II. Dünya Savaşı sonrası inşa edilen, sınıfındaki en yüksek süratli ve en yüksek kapasiteli gemisidir. Geliştirilen tekne
formu, geminin geleneksel formdaki gemilere göre ortalama 8-10 knots daha yüksek hız yapmasını sağlamaktadır.
4SBUMJBNýCJHFNJ-$5
µOJOBOBHzSFW
fonksiyonu amfibi harekat olup, gemiler
hızlı kapak atma, tank, amfibi birlik ve araçların transferini yükleme ve bindirme bölgelerinden hedef plajlara en süratli şekilde intikal ve çıkarma harekatı görevini icra
etme yanında, insani yardım ve afet kurtarma/tahliye harekatlarına katkı sağlamak
üzere dizayn ve inşa edilmiştir.
Gemilerin ilk özelliği amfibi harekat,
yani bir yerden bir yere intikal olup bir çatışma halinde askeri güçlerimizin harekat
yapmasını sağlamaktır. Gemiler ayrıca do-
ğal afet yardım operasyonunda görev yapma özelliğine sahiptir. ADİK tersanesinde
inşa edilen Süratli Amfibi Gemileri kapasite olarak çok büyük ve de çok hızlıdır. 2.
Dünya Savaşı’ndan bu yana yapılan en süratli çıkartma gemisi özelliğini taşımaktadır. Dolu yükle yapacağı hız 18,5 knot’dur.
Boşken yapacağı hız ise 20 knot’dur. Bugün dünyada bu kadar süratli bir gemi yoktur. Tamamen yerli dizayndır. Taşıma kapasitesi diğer gemilere oranla çok yüksektir. Bu gemilerin taşıma kapasitesi 200 kişidir. Gölcük’te meydana gelen depremde trafiğin sıkışması nedeniyle bölgeye
zor ulaşılmıştı, örneğin, böyle bir gemiyle
İstanbul’dan Gölcük’e 1,5 saatte gidilebilirdi. Gemilerimiz daha çok Ege, Akdeniz
ve Karadeniz gibi yakın mesafeler için dizayn edilmiştir.
Süratli amfibi gemilerinin üretimi ile ilgili bazı takvimsel veriler aşağıdaki gibi gerçekleştirilmiştir;
SSM ile Sözleşme İmzalanması:
17.06.2009
İlk Saç Kesimi : 28.01.2010
İlk Denize İndirme : 02.10.2010
İlk Gemi Teslimi : 09.03.2012
Hedeflenen 8. Gemi Teslimi:30.08.2012
İlk geminin tesliminden bugüne kadar
61
geçen 4 aylık sürede 6 gemi daha Deniz Kuvvetleri Komutanlığına teslim edilmiştir. Ağustos ayı sonuna kadar, projenin ana takvimine uygun olarak 8. ve son gemide teslim edilecektir.
Proje genelinde kızakta tekne tamam süreleri 75 gün,
kızaktan iniş süreleri ise 145 gün olarak gerçekleştirilmiştir.
Gemilerde en son teknoloji ve en kaliteli envanterler kullanılmıştır. Kısaca bilgi vermek gerekirse geminin tüm boru
TJTUFNMFSJ $VOJGF WF "*4* QBTMBONB[ mFMJLUFO PMVQ
ST37 siyah boru kullanımı 5% gibi bir oranla çok kısıtlı tutulmuştur. Gemide 159 adet uzaktan kumandalı vana kullanılmış olup, tüm ana sistemler Gemi Kontrol İzleme Sistemi kapsamında bilgisayarlar ile opere edilebilmektedir.
Gemilerde kullanılan envanter malzemesi 7.500 civarındadır. Çıkarma gemileri yüksek süratlere ulaşırken, titreşim
ve gürültü seviyelerini minimumda tutacak şekilde dizayn
edilmişlerdir. Bunu sağlamak için özellikle sevk sistemleri üzerinde geniş çalışmalar yapılmış, İTÜ danışmanlığında
yurt dışında pervaneler için kavitasyon tünelinde çalışmalar yapılmış ve en ideal pervane dizaynına ulaşılabilmiştir.
Ayrıca gemilerde bulunan baş itici (bow thruster) saye-
sinde gemiler 7 knot tornistan sürat ile “J” hareketi yapmadan istenildiği kadar doğrusal stabilite sağlanarak düz
gidebilmektedir. Bu bir çıkarma gemisinin operasyonu açısından önemli bir özelliktir.
Çıkarma gemilerinde yer alan katma değerin %75’i geçen bir kısmı Türkiye’de oluşturulmuştur. Sadece ana makine ve ana tahrik sistemleri, bazı askeri iletişim ve haberleşme sistemleri, ve bazı özel alaşımlı borular ve malzemeler yurtdışından temin edilmiştir. Henüz kendi milli otomobilini ve milli uçağını yapamamış olan ülkemizin, çok
uzun bir süre önce inşa ettiği ticari milli gemilerinin yanına,
milli askeri gemilerini de, hem de bu kadar yüksek bir katma değer ile koyması, çok kayda değer bir gelişmedir. Bu
gelişme Türk imalat sanayinin ve özellikle gemi inşaat yan
sanayinin tartışılmaz başarısıdır. Yerli katkı sağlayan tedarikçilerimiz arasında Gürdesan, Dalgakıran, Standart Pompa, Omaş, Jotun Türkiye, AKSA, Data Hidrolik, Dikkan, Gedik, Özkan Demir Çelik, Borşen, Metal Servis, Solareks,
Korel Elektrik, Baker İş, Viking İstanbul, Gülsan Ahşap, Kıvanç Kimya, Naturel Su, Yeni Süper Gaz, Efes Yalıtım, Tanrıverdi, Es Kabin gibi firmalar sayılabilir.