Faaliyet Raporu 2013 - Turkcell Faaliyet Raporu

Transkript

İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
TURKCELL GRUP KONSOLİDE FİNANSAL ve
OPERASYONEL VERİLER
AVFÖK* (Milyon TL)
Gelir (Milyon TL)
9.370
10.507
11.408
2.913
3.242
3.544
%9
%9
2011
2012
2011
2013
2012
Abone Sayısı** (Milyon)
Net Kar (Milyon TL)
71,3
2.330
69,2
2.083
1.183
2011
%12
2012
2013
2013
%3
64,8
2011
2012
2013
*AVFÖK Genel Kabul Görmüş Muhasebe Standartları’nda olmayan bir finansal değerdir.
**Konsolide olmayan iştirakleri de kapsamaktadır.
***Faaliyet raporundaki finansal sonuçlar Turkcell’in, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında
Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından
yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır.
İçindekiler
04 Vizyonumuz / Değerlerimiz / Stratejik Önceliklerimiz
06 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı
08 Yönetim Kurulu
10 Genel Müdür ile Söyleşi
12 Üst Yönetim
18 İşimiz Teknoloji
34 İşimiz Müşteriye Değer Yaratmak
40 İşimiz Hizmet
48 İşimiz İnsan
65 Ödüllerimiz
68 İnsan Kaynaklarımız
74 Ana İştiraklerimiz
78 Mobil İletişim Sektörü
80 Turkcell Grup: 2013 Finansal ve Operasyonel Performans
86 Raporlama Döneminden Sonraki Özel Durum Açıklamaları
87 Yatırımcı İlişkileri
94 2013 Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
Konsolide Finansal Rapor ve Bağımsız Denetim
105 2013
Raporu
01
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
TURKCELL
2013
FAALİYET RAPORU
2013
TURKCELL GRUP
71,3
milyon
müşterimize
9
ülkede
hizmet
veriyoruz
02
Türkiye - TURKCELL
Abone Sayısı (mn) 35,2
Pazar Payı (%)
51
Gelir (milyon TL) 9.123
Ukrayna - life :)
Pazar Payı (%)** 17
Gelir (milyon $) 450
Belarus - life :)
Pazar Payı (%)** 10
Gelir (milyon $) 71
Almanya - TURKCELL
Europe
KKTC - KKTCell
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı (%)
Gelir (milyon TL)
Kazakistan - Kcell*
Abone Sayısı (mn)
Gelir (milyon $)
14,3
1.233
Gürcistan - Geocell*
Gelir (milyon $) 140
0,4
72
133
Azerbaycan - Azercell*
Abone Sayısı (mn)
Gelir (milyon $)
4,4
584
Moldova - Moldcell*
Gelir (milyon $) 79
*% 41,45’ine sahip olunan Fintur üzerinden dolaylı olarak iştiraklerimizdir.
**3Ç 2013 sonuçlarına göre hesaplanmıştır.
03
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
İşimiz Teknoloji…
İşimiz İnsan…
Vizyonumuz
İletişim ve teknoloji çözümleriyle
hayatı kolaylaştırmak ve
zenginleştirmek
Değerlerimiz
• Önce müşterimiz için varız
• Çevik bir takımız
• Açık iletişime inanırız
• Fark yaratırız
• İnsana değer veririz
Stratejik
Önceliklerimiz
Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi olarak:
• Eşsiz müşteri deneyimi sağlamak
• Mobil internet ve ses işimizi büyütmek
• Mobil servisleri yaymak ve büyütmek
• Operasyonel mükemmellik ve
verimliliğe odaklanmak
• Geleceğin iyi işlerine yatırım yapmak
04
TURKCELL GRUP
STRATEJİMİZ
Operasyonel
Mükemmeliyet İnovasyon
ve Üretkenlik
Üstün ve
Farklılaşan
Müşteri Deneyimi
• Müşteriye odaklanma
• Şirketi tek hedef etrafında toplama
• En iyi müşteri deneyimini yaşatma
Sürdürülebilir ve Kârlı
Büyüme
05
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı
Büyüyen ve daha verimli
çalışan Turkcell, insanlar
arasında iletişimi sağlayıp
onları bilgi ile buluşturarak
fırsat eşitliği sağlamakta öncü
rol oynuyor.
Değerli ortaklarımız,
2013 yılında, dünya ekonomileri büyüme oranlarında yavaşlama
gözlenirken, tüm zorluklara rağmen Türkiye ekonomisi büyümesini
devam ettirdi. Güçlü siyasi irade ile desteklenen istikrarlı
makroekonomik politikalar sonucunda Türkiye, uluslararası iki kredi
derecelendirme kuruluşu tarafından “yatırım yapılabilir” ülkeler
arasında değerlendirildi.
Turkcell Grubu olarak güçlü performans sergilediğimiz bir yılı daha
geride bıraktık. 2013 yılında konsolide bazda %9 büyüme ile 11,4
milyar TL gelir elde ederken vergi ve amortisman öncesi faaliyet
karlılığımız (AVFÖK) %31,1 ve net karımız ise %12 artışla 2,3
milyar TL olarak gerçekleşti. Türkiye’deki müşteri bazımız 35,2
milyona ulaşırken 9 ülkede hizmet verdiğimiz müşteri sayısını
71,3 milyona yükselttik. Türkiye’deki ve faaliyet gösterdiğimiz
diğer ülkelerdeki müşterilerimize ve ortaklarımıza değer yaratma
odağıyla sunduğumuz hizmetler ve yeniliklerle, bu yıl da “İşimiz
Teknoloji, İşimiz İnsan” diyerek bireylerin ve kurumların hayatlarını
kolaylaştırmaya devam ettik.
Müşterilerimize en iyi kalitede hizmet sunmak için bugüne
dek yatırımlarımıza hız kesmeden devam ettik. Turkcell Grubu
olarak bu yıl 1,8 milyar TL yatırım harcaması gerçekleştirirken bu
tutarın yaklaşık 1,0 milyar TL’si Turkcell Türkiye olarak yaptığımız
yatırımlardan kaynaklandı.
Bilgi teknolojileri sektörü son yıllarda hızlı ve önemli gelişmeler
kaydediyor. Türkiye’de mobil genişbanta olan talep gelişmiş
altyapı ve akıllı cihaz yaygınlaşması sayesinde katlanarak artıyor.
Şebekemizdeki akıllı telefon sayısı yaklaşık 10 milyona ulaşırken
müşterilerimizin ortalama mobil data kullanımı 3G’nin sunulduğu
2009 yılı ortalarından bu yana 65 kat arttı. Türkiye bilgi toplumu
olma yolunda emin adımlarla ilerlerken Turkcell olarak üstün şebeke
06
gücümüz ve müşteriye katma değer yaratan tekliflerimizle bilgiye daha
hızlı ve kolay ulaşım sağlıyoruz. Bu kapsamda bilişimin yeni platformları
olan akıllı telefon ve tabletlerin erişilebilir olup yaygınlaşmasının önemi
“fırsat eşitliği” açısından giderek artıyor. Turkcell, bu alanda da öncü
olarak müşterilerinin uygun fiyatla akıllı cihaz sahibi olmaları amacıyla
Turkcell mühendisleri tarafından tasarlanan T40 telefonunu hizmete
sundu. Türkiye’nin ilk akıllı telefonu olması sebebiyle ülke ekonomisine
sağladığımız faydadan ötürü gurur duyuyoruz.
haline gelebilmesini sağlamak amacıyla “Geleceği Yazanlar” projemizi
başlattık. Türkiye’yi geleceği taşıyacak olan üretken nesiller yetiştirmek
umuduyla bu projemizden güç alıyoruz.
Mobil genişbant denince tartışılmaz öneme sahip internet hızı,
3G’den sonraki 4G mobil iletişim teknolojisi olan LTE (Long Term
Evolution) ile birlikte katlanarak artmaktadır. Çift taşıyıcılı internet
teknolojisine taşıdığımız şebekemizi yakın zamanda Türkiye’ye gelmesi
beklenen LTE teknolojisine hazırlıyoruz. Ülkemizin mobil iletişimde bu
teknolojiyi kullanmaya hazır olduğuna inanıyor, bu amaç doğrultusunda
yatırımlarımızı sürdürmeyi planlıyoruz.
Türkiye’ye sürdürülebilir büyüme sağlamak üzere sektörümüze
çözüm ortaklarımızla öncülük etmeye devam edeceğiz. Hizmet
vermeye başlamamızın yirminci yılını kutlayacağımız 2014’te daha çok
çalışarak ve hayatı müşterilerimizle daha çok paylaşarak değerli işler
yapacağımıza inanıyoruz. Diğer yandan, hissedarlık konularımızla ilişkili
alanlardaki belirsizliklerin önümüzdeki dönemlerde çözüme kavuşmasını
temenni ediyorum.
Sektörde mobil genişbantla başlayan dönüşüm, özellikle finans,
sağlık ve eğitim alanındaki mobil uygulamalar, makineler arası iletişim
(M2M), veri merkezi ve bulut bilişim gibi inovatif teknolojilerle farklı
bir boyuta taşınıyor. Güçlü altyapımızın üstüne kurguladığımız bu yeni
teknolojilerle, hem verimlilik hem de tasarruf artışı sağlayarak daha
fazla değer yaratmaya odaklanacağız.
Büyüyen ve daha verimli çalışan Turkcell, insanlar arasında iletişimi
sağlayıp onları bilgi ile buluşturarak ve gönüller arasında köprü kurarak
ülkemizde ve dünyada barış ve huzurun tesisine, insan haklarının ve
haysiyetinin korunmasına daha fazla katkı sunacaktır.
Turkcell Grubu bu yıl da iştirakleriyle birlikte büyüdü. İştiraklerimiz,
karlılıklarını artırarak toplam grup gelirlerindeki payını %17’den
%20’ye yükseltti. Ukrayna operasyonumuz ülkedeki zorlu
makroekonomik ortama rağmen gelirlerini %11 artırarak 450 milyon
ABD Doları’na ulaştırırken karlılıkta da önemli gelişmeler kaydederek
AVFÖK oranını %30,5’e yükseltti. Bir diğer başarılı iştirakimiz olan
Turkcell Superonline yakaladığı büyüme ivmesini devam ettirerek 2013
yılını %35 artış ile 925 milyon TL gelir kaydederek tamamladı. Altı
yılda sıfırdan 32 bin km fiber ağa ulaşan altyapısıyla başarılı işlere imza
atmaya devam eden Turkcell Superonline, 1000 Mbps internet hızı ile
Türkiye’nin dünyada ilk yedi ülke arasında yer almasını sağladı.
Ayrıca, Turkcell Akademi’yi dijitalleştirip önemli eğitim kurumlarıyla
işbirliğine giderek, bilgi ve gelişim alanlarındaki uzmanlığımızı tüm
Türkiye ile paylaşmaya başladık. Böylece bilginin milyonlara ulaşmasının
önünü açan dünyadaki öncü şirket olduk.
Bu vesileyle, başta başarılarımızın kaynağı kıymetli müşterilerimize,
siz değerli paydaşlarımıza, her zaman en iyiyi sunmayı kendilerine
ilke edinmiş çalışanlarımıza, bayilerimize, tedarikçilerimize ve tüm iş
ortaklarımıza teşekkürlerimi sunarım.
2014’ün Dünyamız, Ülkemiz ve tüm insanlar için sağlıklı, huzurlu, barış
ve başarı dolu bir yıl olmasını temenni ederim.
Selam ve saygılarımla,
AHMET AKÇA
Sürdürülebilir ve ölçülebilir sonuçları olan ve temelde toplumsal
huzurun gerekliliğine ve değerine inanarak, sosyal sorumluluk
projelerimizle eğitime, spora, kültür-sanata, iktisadi kalkınmaya ve
kadınlarımızın ekonomik anlamda güçlenmesine olan desteğimizi
de hız kesmeden sürdürüyoruz. “Van için Türkiye Kumbarası”
projemizle Birleşmiş Milletler tarafından takdir edilerek dünyaya
örnek gösterilmemiz bize güç verdi. Bu yıl, Türkiye’nin genç ve dinamik
nüfusunu mobil yazılımcı olmaya yönlendirmek ve dünyada her geçen
gün büyüyen mobil yazılım geliştirme pazarında etkin bir oyuncu
07
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Yönetim Kurulu
02
04
01
08
Ahmet Akça
Yönetim Kurulu Başkanı ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
2
Erik Belfrage
Yönetim Kurulu Üyesi
5
Jan Erik Rudberg
3
Mehmet Hilmi Güler
Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
6
Atilla Koç
Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
4
Mehmet Bostan
7
Bekir Pakdemirli
07
05
03
1
06
Ahmet Akça
Yönetim Kurulu Başkanı ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi *
Ahmet Akça, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim
Kurulu üyeliğine atandı. 1980-1988 yılları arasında cam ve gıda
sektörlerinde Dış Ticaret Müdürü olarak görev aldı. 1988’de
International Trading House Company’de üstlendiği Genel
Müdürlük görevini 1992 yılına kadar sürdürdü. Daha sonra kendi
işini kurdu ve halen bu işi yürütmektedir. Ahmet Akça, lojistik
hizmetleri veren Akça Lojistik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş’nin
kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı’dır. Ocak 2010’da Bezmialem
Vakıf Üniversitesi’nin Mütevelli Heyeti kuruluşunda yer alan
Akça, Kasım 2011’den bu yana aynı üniversitede Mütevelli Heyeti
Başkanı olarak görev yapmaktadır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Matematik ve İstanbul Üniversitesi Sosyoloji bölümlerinde bir
süre eğitimine devam eden Akça, Bursa İktisadi ve Ticari İlimler
Akademisi Ekonomi bölümünden mezun olmuştur.
Erik Belfrage
Yönetim Kurulu Üyesi**
Erik Belfrage, 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim
Kurulu üyeliğine atandı. Belfrage, daha önceki çalışma hayatında
Cenevre, Washington, Bükreş, Beyrut ve Paris’te İsveç diplomatı,
SEB’de Genel Müdür Yardımcılığı, Dr. Peter Wallenberg’in
danışmanlığı, Investor AB Jacob Wallenberg ve SEB Marcus
Wallenberg şirketleri yönetim kurulu başkanlarının danışmanlığı,
Consilio International AB şirketinde ortaklık ve Yönetim Kurulu
Başkanlığı görevlerinde bulundu. Çeşitli kurul ve komisyonların
başkanlığını yapan Belfrage, Stockholm Ekonomi Üniversitesi’nden
MBA derecesi almıştır.
Mehmet Hilmi Güler
Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi*
Mehmet Hilmi Güler, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell
Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Türk Uçak Sanayii’nde (TUSAŞ)
Proje Mühendisi ve Grup Başkanı, TÜBİTAK’ta Başkan Yardımcısı
ve Yönetim Kurulu Üyesi, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Genel
Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı, Etibank Genel Müdürü ve
Yönetim Kurulu Başkanı, Başbakanlık Başmüşaviri, ERDEMİR ve
İGDAŞ’ta Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza olarak görev
yaptı. 58, 59 ve 60. Hükümetlerde Enerji ve Tabiî Kaynaklar
Bakanlığı görevini yürüttü. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Metalurji
Mühendisliği bölümünü bitiren Güler, yüksek lisans ve doktorasını
da aynı üniversitede tamamlamıştır.
Mehmet Bostan
Mehmet Bostan, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell
Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Önceki çalışma hayatında BNP
Ak Dresdner Bank A.Ş’de Pazarlama Müdürü, TSKB’de Müdür,
Dresdner Bank AG’de Türkiye Temsilciliği, Güneş Sigorta’da Genel
Müdür Yardımcısı görevlerini üstlendi. 2010 yılından bu yana Vakıf
Emeklilik Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu üyesi olarak görev
yapmaktadır. Mehmet Bostan aynı zamanda Emeklilik Gözetim
Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı’dır. İstanbul Üniversitesi,
İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümü mezunu olan Bostan,
Bilgi Üniversitesi’nden de MBA derecesi almıştır.
Jan Erik Rudberg
Jan Erik Rudberg, 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim
Kurulu üyeliğine atandı. Rudberg halen Kcell JSC şirketinde Yönetim
Kurulu Başkanlığı ve Bağımsız Direktörlük, Hogia Ab şirketinde
Yönetim Kurulu Başkanlığı, OJSC Megafon şirketinde ise bağımsız
Yönetim Kurulu Üyeliği ve Denetim Komitesi Başkanlığı görevlerini
yürütmektedir. Rudberg, 1994-2003 yılları arasında Telia AB
şirketinde birçok farklı yöneticilik pozisyonunda bulundu. Daha önce
Nordbanken AB’de Genel Müdür Yardımcılığı, Tele2 AB ve Enator AB
şirketlerinde CEO görevlerini üstlenmiş olan Rudberg, Gothenburg
Ekonomi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun olmuştur.
Atilla Koç
Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi*
Atilla Koç, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim
Kurulu üyeliğine atandı. İçişleri Bakanlığı’nda Bakanlık Müşavirliği,
Konya Emniyet Müdürlüğü görevlerinden sonra, sırasıyla
Ulubey, Nusaybin, Bayındır’da Kaymakam olarak çalıştı. Siirt ve
Giresun’da Vali olarak görev yaptı. Başbakanlık Müsteşarlığı,
Ankara Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterliği ve Merkez
Valiliği görevlerinde bulundu. 59. Hükümet’te Kültür ve Turizm
Bakanlığı görevini yürüttü. Koç, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi’nden mezun olmuştur.
Bekir Pakdemirli
Bekir Pakdemirli, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell
Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Son 10 yılda çok uluslu bir şirketin
Ortadoğu Bölge Müdürlüğü, İzmir’de bir seramik firmasının Genel
Müdürlüğü ve halka açık bir gıda firmasının Genel Müdürlüğü
görevlerini üstlendi. Halen McCain firmasının İş Geliştirme
Müdürlüğünü yürütmekte olup şirketlere yönetim, finans, verimlilik
ve yeniden yapılanma danışmanlığı vermektedir. Kanal 35 ve Ege
TV’de haftalık ekonomi programı yapan Bekir Pakdemirli, Sermaye
Piyasası Yatırımcıları Derneği’nin de üyesidir. Amatör kaptan,
amatör pilot ve amatör telsizci olan Pakdemirli aynı zamanda
Anadolu Otizm Vakfı Yönetim Kurulu üyesidir. Bilkent Üniversitesi
İşletme Fakültesi’nde Lisansın ardından Başkent Üniversitesi’nde
İşletme Yüksek Lisansını tamamlayan Bekir Pakdemirli, Celal Bayar
Üniversitesi İktisat bölümünde doktora yapmaktadır.
*6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca SPK tarafından bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak atanmışlardır.
**6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 128. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi hükmü uyarınca SPK tarafından bağımsızlık kriterlerini sağlayan yönetim kurulu
üyeleri olarak atanmışlardır.
09
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
GENEL MÜDÜR İLE SÖYLEŞİ
2013 yılı Turkcell Grubu adına nasıl geçti?
Turkcell, 1994’te başladığı
yolculuğunu 20 yıl sonra bugün
ülkesinin ve bölgesinin lider
iletişim ve teknoloji şirketi
olarak sürdürüyor...
2013 yılı Turkcell Grubu için hedeflerine ulaştığı bir yıl oldu. Turkcell olarak
güçlü büyümemizi sürdürerek konsolide bazda %9 büyüme ile 11,4 milyar
TL gelir ve %9 artışla 3,5 milyar TL AVFÖK elde ettik. VFÖK %7 artışla
2,0 milyar TL, net kar ise %12 artarak 2,3 milyar TL oldu. 9 ülkede hizmet
verdiğimiz müşteri bazımız %3 artarak 71,3 milyona ulaştı.
Aldığınız bu sonuçların temelinde hangi faktörler var?
2013 yılında regülasyon alanındaki yeni düzenlemelerin ve artan rekabetin
olumsuz etkilerini finansal sonuçlarımızda hissettik. Ancak inovasyon
ve operasyonel mükemmeliyet ile sunduğumuz eşsiz müşteri deneyimi,
altyapımıza yaptığımız yatırımlar ve iştiraklerimizin artan katkısı sonucu bu
yılı da hedeflediğimiz noktada kapatmayı başardık.
Turkcell’in Türkiye’deki mobil gelirleri, %38 büyüyen mobil genişbant
sayesinde toplamda %5 arttı. Türkiye’yi fiber genişbant ile tanıştıran ve 570
bin müşteriye ulaşan Turkcell Superonline %35 büyürken AVFÖK marjını
%26’ya yükseltti. Ukrayna operasyonumuz ise dolar bazında gelirlerini %11
artırdı ve %30,5 AVFÖK marjı ile yeni bir başarıya imza attı.
2013 yılında yatırımlarımızda hız kesmedik. Mobil ve fiber altyapımıza
1,8 milyar TL yatırım yaptık.
Ayrıca, 2013’te üstün müşteri deneyimine odaklanma stratejimizi başarı ile
hayata geçirdik. Bu kapsamda müşterilerimizi ihtiyaç ve beklentilerine göre
segmente edip ürünlerimizi, müşteri hizmetleri uygulamalarımızı, pazarlama
mesajlarımızı, iletişim mecralarımızı her bir grubun özel ihtiyaçlarına göre
yeniden şekillendirdik.
Kendinizi iletişimin yanında teknoloji şirketi olarak da
tanımlıyorsunuz. Teknoloji alanında Turkcell kendini nasıl
konumluyor?
Turkcell ailesine katıldığım 2007 yılında Turkcell için “Türkiye’nin Lider Mobil
İletişim Şirketi” tanımlamasının daha da geliştirilmesi gerektiği düşüncesiyle
“Türkiye’nin Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi” vizyonunu önümüze koyduk. Bu
vizyonla tüm Turkcell takımı olarak yıllardır yaptığımız çalışmalar ve yatırımlar
sayesinde, mobil internet çağına bir adım önde girmeyi başardık.
Türkiye bugün, Dünya Ekonomik Forumu ve INSEAD’ın yaptığı araştırma
raporuna göre mobil şebeke kapsamasında dünya birincisi konumunda.
Müşterilerimize en iyi deneyimi en yeni teknolojilerle yaşatma ilkemiz
doğrultusunda 4G - LTE Advanced teknolojisini test ettik ve 900 Mbps’e varan
hızlara ulaşarak Türkiye’nin hız rekorunu kırdık. Fiber genişbant alanında ise,
32 bin km altyapısı ile Turkcell Superonline müşterilerimizin saniyede 1000
Mbps internet hızına ulaşmalarını sağladı ve Türkiye’yi dünyada bu hızlara
ulaşabilen ilk 7 ülke arasında konumladı.
Teknoloji ve inovasyon ile bireylerin ve kurumların hayatını kolaylaştırıyor ve
zenginleştiriyoruz. Finans, eğitim ve sağlık alanlarında hayata geçirdiğimiz
mobil ürün ve servisler, makineler arası iletişim (M2M), bulut ve veri merkezi
çözümlerimiz ile hem müşterilerimize hem de ekonomiye değer yaratıyoruz.
Yine bu yıl içinde başlattığımız “İş’te Teknoloji Hamlesi” ile kurumsal
müşterilerimizi, rekabet güçlerini ve verimliliklerini artıran çözümlerle
buluşturuyoruz.
Son yıllarda dünyanın iletişim devlerinin buluşma noktası olan GSMA’de,
10
sürekli geleceğe yönelik iletişim ve teknoloji gücünün sinerjisinden doğan
bu trendlerden söz ediliyor. Gururla söylemek istiyorum ki, Turkcell bu
konuda oldukça yol almış ve müşterilerine önemli fark yaratacak noktaya
gelmiş durumda.
Son yıllarda akıllı telefonlara olan talep hızla artıyor.
Turkcell’de bu konudaki gelişmeler ne yönde ilerliyor? Turkcell
markalı akıllı telefon sunma kararınızın altında yatan strateji
nedir?
Benim için dünyadaki en değerli şey bilgi ve günümüzde bilgiye hızlı
ulaşabilmek çok önemli bir hale geldi. Artık akıllı telefonlar çağımızın
en güçlü bilgisayarları ve bilgiye her an her yerden ulaşmak konusunda
kritik öneme sahipler. Bugün Turkcell müşterilerinin %30’u akıllı telefon
kullanıyor. Yani daha gidecek çok yolumuz var. T serisine başlamamızdaki
ana hedefimiz mobil internet kullanımını yaygınlaştırmak ve bilgiye
erişimde fırsat eşitliği yaratmaktı. En son T40 ile de ilk yerli akıllı telefon
üretimine imza attık. Ortalama fiyatların yarı fiyatına müşterilerimize
sunduğumuz T40’ı bilgiye erişimde fırsat eşitliği, ekonomiye katkı
ve yerli yazılımı teşvik hedeflerine ulaşmada önemli bir araç olarak
konumlandırıyoruz. Yerli üretim, ülke ekonomisi açısından kritik değer
taşıyor. Biz bugüne kadar 1 milyon T serisi satarak cari açığa yaklaşık 500
milyon TL pozitif katkı sağladık. T40 ile bu rakamı daha da yukarı çekmeyi
ve sektörün diğer oyuncularını da bu yönde teşvik etmeyi hedefliyoruz.
Bilgiye erişimin önemini hemen hemen her platformda
vurguluyorsunuz. Sizce bilgiye erişimin sosyal dönüşüm
üzerindeki rolü nedir?
Turkcell olarak, odak alanlarımızdan biri de içinde yaşadığımız topluma
sosyal, ekonomik ve çevresel anlamda katkı sağlamak. Bundan 4 yıl önce
3G ile hızlı internetin hayatımıza girmesiyle birlikte, büyük bir hayalimiz
olduğunu dile getirmiştik: İnsanlar bu teknolojiyle bilgiye her an her
yerden ulaşabilecek. Bugün Turkcell olarak bu hayali gerçekleştirmenin
mutluluğunu yaşıyoruz. Biz bu altyapıya ülkemizin sahip olması için
büyük yatırımlar yaptık ve Türkiye’yi çok avantajlı bir konuma getirdik.
Yakın zamanda, bu konuda çok önemli bir gelişmeye daha imza attık.
Turkcell Akademi’yi dijitalleştirerek ve dünyanın önde gelen eğitim
kurumlarıyla işbirliğine giderek farklı kategorilerdeki iki binden fazla
eğitim içeriğini tüm Türkiye’yle paylaşmaya başladık. Turkcell’in üstün
network platformu sayesinde dünyanın bilgisine her an her yerden
ulaşılabilecek.
2013’te ayrıca sosyal sorumluluk alanında da önemli adımlar atmaya
devam ettik. Bu sene 13. yılını dolduran Kardelenler projemizin yanı sıra;
Geleceği Yazanlar, Ekonomiye Kadın Gücü, Van için Türkiye Kumbarası
ve engelli vatandaşlarımızın hayatlarını kolaylaştırmaya yönelik
projelerimizin her biri ayrı bir başarı öyküsü. Ayrıca 2013’te Turkcell
Global Bilgi ile 4 yeni çağrı merkezi açarak istihdama katkımızı sürdürdük.
2014’te Turkcell’in odağı ne olacak?
Rekabetin yoğun olduğu bir sektördeyiz ve coğrafi sınır tanımayan bir
arenada küresel aktörlerle birlikte varlık gösteriyoruz. Bulunduğumuz
bölgede teknoloji lideri olma rolünün gereğini yapmak durumundayız.
Uzun vadeli yatırımlarımız ve
güçlü performansımız sayesinde
müşterilerimiz için değer
yaratıyoruz.
Turkcell bugüne dek bu rolü başarıyla sürdürdü. Bu liderliği sürdürülebilir
kılmak için hem Ar-Ge’ye hem de gereken altyapı ve platformlara yatırım
yapmaya devam edeceğiz. Üstün şebekemize yatırım, mobil ve fiber
genişbant, finans, eğitim ve sağlık alanlarında inovatif ürün ve servisler
ile bulut bilişim ve makineler arası iletişim 2014’te odak alanlarımız
olacak. 2014’ün, tüm zorluklara rağmen karlı büyümeye devam
edeceğimiz ve fark yaratan yeni işlere imza atacağımız bir yıl olacağını
düşünüyoruz.
Turkcell ailesi olarak bilgiyle, teknolojiyle, sevgiyle, takım ruhu ve
inovasyonla her gün daha ileriye gitmek için çalışacağız. ‘İşimiz teknoloji,
işimiz insan’ anlayışımıza uygun olarak gelecekte de müşterilerimize,
çalışanlarımıza ve hissedarlarımıza daha fazla değer yaratmak için
çalışmaya devam edeceğiz.
11
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Üst Yönetim
08
02
03
06
04
05
12
10
07
09
1
Süreyya Ciliv
2
Hulusi Acar
Genel Müdür
Bireysel Satıştan Sorumlu Genel
Müdür Yardımcısı
3
Tolga Cem Seyfeli
4
Semih İncedayı
5
6
Hukuktan Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı
Ürün ve Servislerden Sorumlu
7
Lale Saral Develioğlu
Uluslararası İşlerden Sorumlu
Gediz Sezgin
Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Selen Kocabaş
Kurumsal Pazarlama ve Satış
Grubundan Sorumlu Genel
8
9
10
Burak Sevilengül
Bireysel Pazarlamadan Sorumlu
Murat Doğan Erden
Finanstan Sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı
Koray Öztürkler
Kurumsal İletişim ve İlişkilerden
11
12
13
Meltem Kalender Öztürk
İnsan Kaynaklarından Sorumlu Grup
İlker Kuruöz
Teknoloji Grubundan Sorumlu Genel
Tayfun Çataltepe
Regülasyon, Hukuk ve
Operatörlerarası İş Yönetiminden
14
İlter Terzioğlu
15
Yiğit Kulabaş
16
Bülent Elönü
17
Ekrem Yener
Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
01
Kurumsal Pazarlamadan Sorumlu
16
12
11
14
13
15
17
Şebeke Operasyonlarından Sorumlu
Uluslararası Genişlemeden Sorumlu
13
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Üst Yönetim
Süreyya Ciliv
Genel Müdür
Süreyya Ciliv, Turkcell Ailesi’ne Genel Müdür olarak 9 Ocak 2007 tarihinde
katılmıştır. 2000-2007 yılları arasında ABD’de Microsoft Global Satış, Pazarlama
ve Hizmet Grubu’nda çeşitli yöneticilik pozisyonlarını üstlenmiş, 1997-2000
yılları arasında Microsoft Türkiye’nin Ülke Genel Müdürü olarak görev yapmıştır.
Ciliv, 1997’ye kadar ABD Boston’da kurduğu Novasoft Systems Inc’in Genel
Müdürlük ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Süreyya Ciliv
MBA derecesini 1983 yılında Harvard Üniversitesi’nden almış, 1981’de Michigan
Üniversitesi Endüstri ve Operasyon Mühendisliği ile Bilgisayar Mühendisliği
bölümlerini şeref listesine girerek tamamlamıştır.
Hulusi Acar
Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Hulusi Acar, Turkcell Ailesi’ne 2000 yılında katılmıştır. 10 Aralık 2009’dan
beri Turkcell Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini
sürdürmektedir. Daha önce THY ve Koçtaş A.Ş.’de satış pozisyonlarında çalışan
Acar, 2000-2004 yılları arasında Turkcell’de farklı yönetim alanlarında, Türkiye
Satış Yöneticisi dahil, görev almıştır. Mart 2004’ten Kasım 2006’ya kadar
Ukrayna’daki iştirakimiz olan Astelit’te Satış ve Müşteri İlişkileri Genel Müdür
Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Hulusi Acar, mevcut görevi öncesine kadar
2007-2009 arasında Turkcell’de Satış Yönetimi ve Toptan Satış ve Distribütör
Yönetimi Bölüm Yöneticiliği görevlerini yürütmüştür. Hulusi Acar, lisans eğitimini
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde 1995 yılında tamamlamıştır.
Unilever’de başlayan Develioğlu, 2003 yılına kadar, beş yıl Marka Müdürü,
yedi yıl da Pazarlama Müdürü görevlerini üstlenmiştir. Lisansüstü eğitimini
Amerika’da Rensselear Polytechnic Enstitüsü’nde Yöneylem Araştırma ve
Yönetim Mühendisliği üzerine tamamlayan Develioğlu, Boğaziçi Üniversitesi
Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur.
Gediz Sezgin
Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Turkcell Ailesi’ne 1995 yılında katılan Gediz Sezgin, Turkcell’in ilk kuruluş
yıllarından itibaren şebeke altyapısının oluşumuna mühendis ve yönetici olarak
katkıda bulunmuştur. 2006-2008 yılları arasında Bilgi ve İletişim Teknolojileri
fonksiyonunda Servis Şebeke Direktörü, 2009-2013 yılları arasında Uygulama
Operasyonları Direktörü olarak görev yapmıştır. Sezgin, Aralık 2013 tarihinde
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır.
Profesyonel iş hayatına, 1991 yılında Alcatel Teletaş’ta başlayan Sezgin, 1987
yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği
bölümünden mezun olmuştur. Sezgin, yüksek lisans eğitimini de 1991 yılında aynı
üniversitede tamamlamıştır.
Selen Kocabaş
Kurumsal Pazarlama ve Satış Grubundan Sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı
Tolga Cem Seyfeli 2011-2013 yılları arasında Turkcell’de Kurum ve Devlet
İlişkileri Direktörü olarak görev yapmıştır. Aralık 2013’te Hukuk Genel Müdür
Yardımcılığı’na atanmıştır. Seyfeli, daha önce Türk Telekom, Ulaştırma Bakanlığı
ve Botaş A.Ş.’de Hukuk Danışmanı olarak görev yapmıştır. Lisans eğitimini
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlayan Seyfeli, yüksek lisansını
Gazi Üniversitesi’nde Özel Hukuk ve Rekabet Hukuku alanında tamamlamıştır.
Selen Kocabaş, Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır. Kocabaş, Kurumsal
Pazarlama ve Satış Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini
yürütmektedir. Bu görevinden önce Çalışan İlişkileri Yönetimi, İç İletişim,
Akademi, Turkcell Grup Organizasyonel Gelişim, Satınalma ve Kontrat Yönetimi
ve İdari İşler Bölümlerinden Sorumlu İş Destek Genel Müdür Yardımcısı olarak
Turkcell’in farklı bölümlerinde görevler üstlenmiştir. İş hayatına Koç Holding’de
MT olarak başlayan Kocabaş, Arçelik’te İnsan Kaynakları Uzmanı, Marshall’da
İnsan Kaynakları Koordinasyon Şefi, DanoneSA’da İnsan Kaynakları Direktörü
olarak çalışmıştır. İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat bölümü mezunu olan
Kocabaş, lisansüstü eğitimini Marmara Üniversitesi’nde İnsan Kaynakları
Yönetimi dalında yapmıştır.
Semih İncedayı
Burak Sevilengül
Semih İncedayı, 2006 yılında Turkcell’e Araştırma ve Geliştirme’den sorumlu
bölüm yöneticisi olarak katılmıştır. Turkcell’e katılmadan önce 10 yıl Koç Grubu
deneyiminin ardından dört yıl Telsim’de, iki yıl Borusan Telekom’da yöneticilik
yapmıştır. Nisan 2007’den bu yana Turkcell Teknoloji’de Genel Müdür olarak
görev yapmakta olan İncedayı, Aralık 2013 tarihinde Ürün ve Servisler Genel
Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. İncedayı, lisans eğitimini Orta Doğu
Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde tamamlamıştır.
Burak Sevilengül, Turkcell Ailesi’ne 2001 yılında katılmıştır. Ağustos 2010’da
Bireysel Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır.
Bu göreve atanmadan önce Bireysel Müşteriler Bölüm Başkanlığı ve Pazarlama
Bölümünde farklı yöneticilik pozisyonlarında görev yapmıştır. Orta Doğu
Teknik Üniversitesi İşletme bölümünden mezun olan Sevilengül, Georgia
Üniversitesi’nde MBA eğitimini tamamlamıştır.
Lale Saral Develioğlu
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Tolga Cem Seyfeli
Hukuktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Ürün ve Servislerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Uluslararası İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Lale Saral Develioğlu, Turkcell Ailesi’ne Aralık 2003’te katılmıştır. Mayıs 2011
tarihinden beri Uluslararası İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini
yürütmektedir. Bu göreve atanmadan önce Turkcell’de dört yıl Pazarlamadan
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ve bir yıl Grup Pazarlama Hizmetleri Genel
Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. Profesyonel iş hayatına 1992’de
14
Bireysel Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Murat Doğan Erden
Murat Doğan Erden, 2001 yılında Hazine Bölüm Yöneticisi olarak Turkcell’e
katılmıştır. 27 Ağustos 2013 tarihinde atandığı Turkcell Grup Finans Genel
Müdür Yardımcılığı görevine devam eden Erden, daha önce Turkcell bünyesinde
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Vekili ve Hazine ve Risk Yönetimi
faaliyetlerinden sorumlu direktör olarak görev yapmıştır. Profesyonel iş hayatına
Bankers Trust Hazine ve Sermaye Piyasaları Bölümü’nde başlayan Erden,
Deutsche Bank ve Bankers Trust birleşmesi sonrasında, kariyerine Global
Pazarlar Bölümü’nde Yönetici Yardımcısı olarak devam etmiştir. Boğaziçi
Üniversitesi Ekonomi bölümü mezunu olan Murat D. Erden, MBA derecesini 1995
yılında San Diego State Üniversitesi’nden almıştır.
Koray Öztürkler
Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Koray Öztürkler, Turkcell Ailesi’ne 1998 yılında katılmıştır. 9 Nisan 2008’den
beri kurumsal iletişim, yatırımcı ilişkileri, sosyal programlar ve sponsorluklar
fonksiyonlarını kapsayan Kurumsal İletişim ve İlişkiler Genel Müdür Yardımcılığı
görevini yürütmektedir. Öztürkler, bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Yurt
Dışı İş Geliştirme Direktörü ve ardından Yatırımcı İlişkileri Direktörü olarak görev
yapmıştır. İş hayatına ABD’de Accenture Consulting’de başlayan Koray Öztürkler,
daha sonra Yapı Kredi Bankası’nda görev yapmıştır. Öztürkler, Johnson C. Smith
Üniversitesi Pazarlama bölümü mezunudur. Mercer Üniversitesi’nde Yönetim
Bilişim Sistemleri üzerine MBA eğitimini tamamlamıştır.
Meltem Kalender Öztürk
İnsan Kaynaklarından Sorumlu Grup Genel Müdür Yardımcısı
Meltem Kalender Öztürk, Turkcell Ailesi’ne 1998 yılında katılmıştır. İnsan
Kaynakları Grup Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Öztürk, 20012011 yılları arasında Çalışan İlişkileri Yönetimi Bölüm Yöneticisi olarak görev
yapmış, bu görev çerçevesinde eğitim yönetimi, işe alım, performans ve yetenek
yönetimi, ücretlendirme, çalışan ilişkileri, organizasyonel gelişim ve kalite
yönetimi alanlarında çalışmıştır. Turkcell öncesindeki iş yaşamında Logo Business
Solutions ve Işıklar Holding’te de İnsan Kaynakları Yönetimi alanında çalışan
Öztürk, Marmara Üniversitesi İşletme bölümünden mezun olmuştur.
İlter Terzioğlu
Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
İlter Terzioğlu, Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır. 1993 yılından bu yana
iletişim sektöründe çalışan Terzioğlu, Ericsson, Superonline ve Show TV’de
Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Terzioğlu, 1 Nisan 2006 tarihinde
Şebeke Operasyonları ve Regülasyonlar Genel Müdür Yardımcılığı görevine
atanmadan önce, Turkcell’de İş Stratejileri, Regülasyon ve Risk Konsolidasyonu
Bölüm Başkanı olarak çalışmaktaydı. Terzioğlu, Ekim 2012 itibarıyla Stratejik
Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak Turkcell’de çalışmaya devam
etmektedir. İlter Terzioğlu, İstanbul Üniversitesi Ekonometri bölümünden mezun
olmuştur.
Dr.Tayfun Çataltepe
Regülasyon, Hukuk ve Operatörlerarası İş Yönetiminden Sorumlu
Tayfun Çataltepe, Turkcell Ailesi’ne 2007’de Kurumsal Strateji ve Uluslararası
Genişlemeden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak katılmıştır. 2009’da
Regulasyon Stratejileri ve Operatörlerarası İş Yönetimi bölümü Genel Müdür
Yardımcısı görevini üstlenmiştir. Aralık 2013 tarihi itibarıyla Regülasyon, Hukuk
ve Operatorlerarasi İş Yönetiminden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini
yürütmektedir. Boğaziçi Üniversitesi’nden Elektrik Mühendisliği lisansı, Michigan
Teknoloji Üniversitesi’nden yüksek lisans, California Üniversitesi’nden de doktora
derecelerini almıştır. 1990-1998 yılları arası Bell Laboratuarları’nda ARGE
Mühendisliği, 1998-2003 yılları arası AT&T’de IP Network Planlama projelerinin
yönetimini yaptıktan sonra Aycell’de Teknik Operasyonlar, 2004-2006 yılları
arası AVEA’da da Şebeke Operasyonları ve Regülasyondan Sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Çataltepe, 2006-2007 arası Ernst & Young’da
Birleşme ve Satın Alma Sonrası Kurumsal Entegrasyon Servisleri Avrupa Telekom
Sektör sorumlusu görevini yürütmüştür.
İlker Kuruöz
Teknoloji Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
İlker Kuruöz, 2006’da Turkcell’e katıldı. Profesyonel iş hayatına 1994’te ABT’de
başlayan Kuruöz, NCR’da Sistem Danışmanı, Garanti Teknoloji’de Bölüm Müdürü
ve Accenture’da Kıdemli Müdür olarak çalıştı. Aralık 2013’te Teknoloji Grup’dan
sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmadan önce Bilgi ve İletişim
Teknolojileri’nden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. İlker
Kuruöz 1992’de Bilkent Üniversitesi Bilgisayar ve Enformatik Mühendisliği
bölümünden mezun oldu, yüksek lisans eğitimini de 1994 yılında aynı
üniversitede tamamladı.
Yiğit Kulabaş
Kurumsal Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Yiğit Kulabaş, Turkcell Ailesi’ne 2013 yılında Kurumsal Pazarlamadan Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı olarak katılmıştır. 1992 yılında NCR Türkiye’de
Account Manager olarak başladığı profesyonel hayatına, Oracle Türkiye’de
Ürün Müdürü, Microsoft Türkiye’de Çözüm Grup Müdürü, Microsoft Business
Solutions Ülke Müdürü, Information Worker Business Grup Yönetimi görevleri
ile devam etmiştir. 2006 yılında Ericsson TURIS’te (Türkiye, İsrail ve Filistin)
Pazarlama, Kurumsal Satış, Strateji & İş Geliştirme ve Stratejik İş Ortaklıları
fonksiyonlarından sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Yiğit
Kulabaş, Turkcell Ailesi’ne katılmadan önce Ericsson Merkez Ofis’te (İsveç)
Global Pazarlama Direktörlüğü görevini yürütmekteydi. Lisans ve lisansüstü
eğitimini Bilkent Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde tamamlayan
Yiğit Kulabaş, doktora derecesini İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Pazarlama
alanında yapmıştır.
Bülent Elönü
Şebeke Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Profesyonel iş hayatına 1997 yılında Siemens’de başlayan Bülent Elönü, 1999
yılında Turkcell Ailesi’ne katılmıştır. Şebeke Operasyonları içinde farklı rol ve
yönetsel sorumluluklar alan Elönü, 2009-2012 yılları arasında önce Transmisyon
Şebekesi Bölüm Başkanı ve ardından Marmara Bölge Operasyonları Bölüm
Başkanı olarak görev yapmıştır. 2012 yılının Ekim ayından bu yana Şebeke
Operasyonları Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Bülent Elönü, İstanbul
Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümü mezunudur.
Ekrem Yener
Ekrem Yener, Uluslararası Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı
görevinden 31 Aralık 2013 tarihinde ayrılmıştır.
15
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
TURKCELL
2013
FAALİYET RAPORU
2013
İşimiz Teknoloji…
İşimiz İnsan…
Türkiye’nin iletişimde lider firması olarak müşterilerimizin hayatına değer katan çözümlerimiz, Türkiye’ye ve iştiraklerimizin bulunduğu
ülkelere değer katan projelerimiz ve 71 milyonluk ailemiz ile başarılı bir yılı daha geride bıraktık.
Bizi tercih eden müşterilerimize layık olmak için var gücümüz ile çalışıyoruz.
Bizim işimiz teknoloji… Hayata değer katan iletişim çözümlerimiz
ve yenilikçi teknolojilerimiz ile müşterilerimizin ihtiyaçlarına yönelik
çözümler sunuyor, üstün şebekemiz ile kesintisiz hizmet vermek için her
geçen gün altyapımızı geliştiriyoruz.
Gelişen teknolojiye herkes ayak uydursun diye akıllı telefonları ulaşılabilir
kılmak için çalışıyoruz. Türk mühendislerimizin bir ilke imza atarak
tasarladığı Turkcell T40’ı piyasaya sunarak hem Türk ekonomisine katkı,
hem de müşterilerimizin teknolojiye kolayca erişmelerini sağlıyoruz.
Kurumsal müşterilerimizin işlerini geliştirmeleri için ihtiyaç duydukları
teknoloji çözümlerini “İş’te Teknoloji Hamlesi” ile ayaklarına getiriyor,
teknoloji ortağı olup hep birlikte ülke ekonomisinin gelişmesine katkıda
bulunuyoruz.
Turkcell Superonline ile ışık hızında internet sunuyor, yatırımlarımıza hız
kesmeden devam ediyoruz.
Bizim işimiz insan… Yaşadığımız topluma sosyal, ekonomik ve çevresel
anlamda katkı sağlamak için üstün teknoloji gücümüzü sosyal sorumluluk
projelerimize de entegre ederek fark yaratmaya devam ediyoruz.
16
“Hayal Ortağım” servisimizle görme engelli vatandaşlarımızın hayata
daha fazla katılmasına destek olurken, “Kardelenler” ile eğitime ihtiyaç
duyan kızlarımıza fırsat eşitliği getiriyoruz. Kadınlarımızın ekonomiye
katılmasını sağlamak için kurduğumuz “ekonomiyekadingucu.com”
sitemizle, mikro kredi alarak işlerini büyütmelerini sağlıyoruz.
Bizim işimiz müşterimize değer yaratmak… Her gün müşterilerimizin
ihtiyaçlarını dinlemek, onları tanımak için var gücümüz ile çalışıyor,
ihtiyaçlarına uygun teklifler ve çözümler ile en uygun şartları sağlıyoruz.
Birbirinden çeşitli ürün ve servislerimiz ile hayatlarına değer katmak için
çalışıyoruz.
Bizim işimiz hizmet… Bizi tüm iletişim kanallarımızdan her ay ziyaret
eden milyonlarca müşterimize en iyi hizmeti sunabilmek için yenilikçi
çözümler geliştiriyoruz.
Turkcell’lilerin kafasını rahat ettiren çözümlerimiz ile faturalarında
istenmeyen tutarlar görmemelerini sağlıyor, bu konuda her zaman kendi
teknolojilerimizi geliştirmek için çalışıyoruz.
İşte bu yüzden “İşimiz teknoloji, işimiz insan” diyerek yolumuza
devam ediyoruz.
17
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
TURKCELL
2013
FAALİYET RAPORU
2013
İşimiz
teknoloji...
18
Biz, telekomünikasyon şirketi olmanın ötesinde
bir teknoloji şirketi olduğumuz için “İşimiz
teknoloji” diyor, müşterilerimize eşşiz teknoloji
deneyimi sunmaya devam ediyoruz.
19
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Üstün şebeke altyapımız
Kapsama GÜCÜMÜZ
Yaklaşık
36 bin
baz istasyonu
20
%99,49 2G
%86,17 3G
nüfus
kapsaması
Türkiye, nüfus
kapsamada
dünyada 1.
(INSEAD ve
WEF)*
*INSEAD ve World Economic Forum Araştırma raporlarına göre.
**Turbo İnternet servisi ile müşterilerimize, önceliklendirme özelliğinden faydalanılarak şebekenin yoğun olduğu zamanlarda daha hızlı internet erişimi sunuyoruz.
HIZ KALİTEMİZ
Çift taşıyıcılı
HSPA+ 43,2
Mbps hız
“Turbo
İnternet”
LTE
Advanced ile
891,6 Mbps
önceliklendirme
hız
özelliği**
21
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Kurulduğumuz 1994 yılından bu yana
“İşimiz Teknoloji, İşimiz İnsan” anlayışıyla
hizmet vermeye devam ediyoruz.
2013’te neler yaptık...
Yeni nesil internet kullanımına geçiş için altyapılarımızı
IPV6 teknolojisine taşıyoruz. Böylece daha fazla
kullanıcıya aynı anda mobil internet hizmeti verebileceğiz.
FTTX teknolojisini de transmisyon altyapısında
kullanarak yakın gelecekte yüksek bant genişliği
gerektirecek LTE teknolojisi altyapısı için şebekemizi
şimdiden hazırlamaya başladık. Spor ve konferans
salonları gibi kalabalık alanlarda daha iyi ve hızlı mobil
internet servisi sunabilmek için Turkcell Superonline ile
birlikte Turkcell Wifi hizmetimizi devreye aldık.
Global olarak sürekli büyüyen sosyal medya
uygulamaları Facebook ve Twitter ile popüler web
sitelerinden müşterilerimize daha iyi hizmet sunma
hedefiyle yola çıktık. Bu doğrultuda söz konusu
servislerin Turkcell’e hizmet veren sunucu altyapılarını
Turkcell Superonline’a taşıdık. Yapılan bu çalışmalar
sayesinde müşterilerimiz bu servislere %25 daha hızlı
bağlanıyor ve uluslararası internet altyapılarındaki
kesintilerden etkilenmiyorlar.
Kapsamamızı artırmak ve kullanıcılarımıza maksimum
performansı yaşatmak için Smallcell mimarilerini
inceliyor ve altyapı için hazırlık yapıyoruz. Otomatik
bakım, otomatik konfigürasyon ve otomatik
optimizasyon yapan SON (Kendini Düzenleyen Ağ)
ile müşterilerimize kesintisiz, daha iyi ve daha hızlı
hizmet sunuyoruz. Ulaştırma Bakanlığı’nın mobil
kapsama bulunmayan 1799 yerleşim yerine maliyeti
Evrensel Hizmet Fonundan karşılanmak üzere GSM
altyapısı kurulması için açtığı ihaleyi 312,77 milyon
TL (KDV hariç) teklif vererek kazandık. Altyapı
kurulumlarının 2 yıl olarak öngörüldüğü projede 1
Ağustos 2013 tarihinde hizmet vermeye başlayarak
2013 yılı içerisinde 550 köyü kapsayacak olan altyapının
kurulumunu tamamladık. Ulaştırma Bakanlığı’nın 25
bölgeyi kapsayan “Acil Durum Haberleşmesi” projesi
kapsamında Turkcell acil durum anında Türkiye
nüfusunun %74’ünü kapsayan ve 47 ilini içine alan
16 bölgeden sorumlu olacak. Bu proje ile teknolojiyi
Türkiye’nin en ücra köşelerine kadar taşımayı
hedefliyoruz.
Altyapımızı geliştirmeye devam ediyoruz.
Geçtiğimiz yıl GSMA tarafından yaratılan RCS-E
(Geliştirilmiş Zengin İletişim ve Eğlence Platformu)
konsepti ile yeni ve zengin multimedya servisleri
üretmek için çalışmaya başladık. Müşterilerimizin
cihaz veya ağ ayrımı olmaksızın mesajlaşma,
sohbet ve video servislerini kullanabilmeleri için
IMS (IP Çokluortam Altsistemi) entegrasyonu gibi
yeni teknolojileri takip ediyoruz. Turkcell Güvenlik
22
uygulaması, acil yardım çağrıları uygulama üzerinden
yapıldığında sadece MPS’in (Mobil Konum belirleme
sistemi) konum hassasiyetiyle yetinmeyip telefonunun
üzerinde bulunan hassas konumlandırma özelliklerini
de (Şebeke Destekli Küresel Konum Belirleme Sistemi,
WiFi, Hücre Sinyal Gücü) kullanabiliyor. Türkiye’de
sadece Turkcell şebekesinde olan bu yetenekle MPS
ya da telefon konumundan hangisi daha hassas ise Acil
Yardım Merkezleri ile o bilgiyi paylaşabileceğiz. Kamu
kurumları ile böyle bir paylaşım uygulamasına dünyada
ilk kez Turkcell imza atmış oldu. Acil durumdaki
abonelerimizin sesli aramalarındaki lokasyon bilgisinin
ilgili güvenlik birimlerine iletilmesini sağlarken
gönderdikleri SMS’lerdeki lokasyon bilgisini de ilgili
güvenlik birimlerine yönlendirmeye başladık.
Avrupa’nın
en verimli
operatörü*
2015 yılında Avrupa Birliği’nde tüm araçlarda zorunlu
olacak E-Call sisteminin pilot uygulamasını İçişleri
Bakanlığı, Aselsan ve Renault/Tofaş ile birlikte
gerçekleştirdik. Kaza anında hayat kurtarmayı
hedefleyen projemizi de hayata geçirmek için
çalışıyoruz.
LBCR (Konum bazlı arama yönlendirme) sisteminde
ilave geliştirmeler yapıyoruz. Böylece LBCR-Özel
servis aramaları çağrının başlatıldığı lokasyona göre,
farklı uzun PSTN numaralarına bağlanabilecek.
Özellikle “Körfez”, “Boğaz” gibi lokasyonlardan
yapılan acil aramalarda konum sorgusundan gelen
koordinat bilgisi kullanılarak çağrının bağlanacağı acil
merkeze karar verilebilecek.
Mobil İnternet servisimizde PCRF (Güvenli internet
ve servis bazlı ücretlendirme sistemi) altyapımızı
hayata geçirdik. Bu sayede müşterilerimize “Güvenli
İnternet”, “Aile Kontrolü”, “Web Yönlendirmesi”,
“Sosyal Medya Uygulama Paketleri” gibi katma
değerli servisler ile paket ya da yurt dışı kullanımlarda
bilgilendirme hizmetleri sunabiliyoruz. Ayrıca, “532
Müşteri Hizmetleri”nin yurt dışında da kullanılabilir hale
getirilebilmesi için çalışmalar yaptık.
Enerji verimliliği ile doğayı korumaya devam
ediyoruz. Yılda toplam 1.421.000 kWh enerji
tasarrufu, çevreye yaklaşık yılda 947 ton daha az
karbondioksit (CO2) salınımı ile doğaya saygı denince
ilk akla gelen şirketlerden biri olduk. Şebeke enerjisi
ile beraber alternatif enerji sistemlerinin kurulu
olduğu 184 saha ve sadece güneş enerjisi ile çalışan
26 sahamız bulunuyor. 2013’te Turkcell NGMN
(Gelecek Nesil Mobil Ağ) üyesi olarak teknoloji
alanında uluslararası standartlara yön veren öncü
operatörler arasına girdik.
Acil Durum
Haberleşme
Projesi
1.421.000
kWh enerji
tasarrufu
*Avrupa’da en fazla abonesi olan 25 operatörün lisanslı frekans başına düşen abone sayılarına bakıldığında frekansı en verimli kullanan operatör konumundayız. Kaynak: Abone bilgileri GSMA
Intelligence ve frekans band bilgileri Cullen International’dan alınarak hesaplama Turkcell tarafından yapılmıştır. Değerlendirme Kasım 2013 itibarıyladır.
LTE Advanced teknolojisiyle kurduğumuz test şebekesi ile 891,6 Mbps hıza
ulaşarak Türkiye mobil iletişim rekorunu kırdık.
3G’nin 4. yaş günü olan 31 Temmuz 2013’te farklı taşıyıcıları birleştirip LTE’yi bir adım daha ileri taşıdık. LTE teknolojisini daha iyi anlatmak için Urfa,
Samsun, İzmir ve İstanbul Flagship mağazalarımızda müşterilerimize Temmuz ayında 10 gün boyunca 4G deneyimini yaşattık. Sadece şebeke altyapımızı
teknik olarak hazırlamakla kalmayıp hem insan kaynağımızı hem de müşterilerimizi LTE’ye hazırlamaya devam ediyoruz.
Turkcell olarak en kaliteli teknolojiyi müşterilerimize sunma vizyonumuz doğrultusunda kurulduğumuz günden bu yana 23 milyar TL yatırım yaptık ve
bundan sonra da yatırımlarımız devam edecek.
23
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Fiber internet = Turkcell SuperonlIne = Hız
Turkcell Superonline 2013 yılında
“Işık Hızında” 5. yılını kutladı
Türkiye’de dünyayla aynı anda fiber internet çağını başlatan Turkcell
Superonline, Türkiye’nin 1000 Mbps’ye varan hızda eve kadar internet
erişimi sağlayan ilk telekom operatörü olmanın verdiği gururla
yatırımlarına hız kesmeden devam ediyor.
ilk Türk telekomünikasyon şirketi oldu. Kusursuz strateji uygulama
yöntemi ve elde ettiği çarpıcı sonuçlar ile bu ödüle layık görülen Turkcell
Superonline’ın başarı hikayesi, Harvard Business Review’un stratejik
yönetim alanındaki referans kaynakları arasında yer alacak.
2013 yılında Turkcell Superonline’ın yaptığı yatırım 399 milyon TL’ye
ulaşırken Turkcell Grup’un finansallarına katkısı da %35’lik gelir büyümesi
ve %25,7’lik AVFÖK marjı sayesinde artmaya devam etti. Turkcell
Grup sinerjisinin etkisiyle kurumsal segment gelirlerinde %36 büyüme
gerçekleşti.
Turkcell Superonline ışık hızında internetin oldukça önemli olduğu
oyun dünyasına da adım attı. Eylül 2013’te yapılan Dota2 ve Kasım
2013’te yapılan Point Blank oyun turnuvalarına destek veren Turkcell
Superonline, oyun severlerin 1000 Mbps ile oyun oynamalarını
sağladı.
Turkcell Superonline’a “mükemmeliyet” ödülü
Turkcell Superonline’ın stratejilerini uygulamadaki başarısı Palladium
Executing Strategy tarafından verilen “Hall of Fame” ödülü ile
taçlandırıldı. Turkcell Superonline, yönetim stratejilerini hayata
geçirme konusunda en başarılı şirketlere verilen bu ödülü kazanan
FTTH Forum 2013, Turkcell Superonline’ın stratejik ortaklığında Ekim
ayında İstanbul’da gerçekleşti. Foruma ikinci kez ev sahipliği yapan
Turkcell Superonline, İstanbul’un dünya internet ağlarının kesiştiği
nokta haline getirilmesi, akıllı şehirler ve sektörün geleceği konularının
tartışılmasına ve yeni fikirler üretilmesine öncülük etmiş oldu.
24
1,7 MİLYON
570 bin
Fiber Abone Sayısı
25
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell mühendisleri tarafından geliştirilen ilk yerli üretim
akıllı telefon Turkcell T40’ı müşterilerimiz ile buluşturduk.
Turkcell mühendisleri tarafından geliştirilen ilk yerli üretim akıllı telefon
“Turkcell T40”’ı Eylül ayında T markalı cihazlarımıza ilave ettik. “En
son teknoloji, inanılmaz fiyata” sloganı ile müşterilerimize sunduğumuz
Turkcell T40, gürültü engelleme ve HD ses özellikleri ile hem bireysel
hem de kurumsal müşterilerin beğenisini kazandı. Turkcell T40 için özel
olarak hazırlanan Türk motifli aksesuarlar ile T40 kullanıcılarına akıllı
telefonlarını kişiselleştirme imkanı sunduk.
Turkcell bugüne kadar yaklaşık 1 milyon T serisi akıllı telefon sattı ve bu
sayede, ekonomiye yaklaşık 500 milyon TL katkıda bulundu.
Müşteriye
değer:
Mobil internette
fırsat eşitliği
Ekonomiye değer:
yaklaşık
500 milyon TL katkı
26
Turkcell Türkiye Akıllı Telefon Trendi
%19
Turkcell Türkiye Mobil Genişbant ve Servis Gelirleri
%30
%23
%12
%22
%6
2,0
9,6
3,8
%21
6,2
%18
Akıllı Telefon Sayısı (milyon)
2010
2011
2012
2013
Penetrasyon
1.619
2010
2.663
2.282
1.944
Mobil Genişbant ve Servis Gelirleri
2011
2012
2013
Konsolide Gelir içindeki payı
27
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Kurumsal müşterilerimizin teknoloji ortağı olarak
ihtiyaçları olan tüm servis ve çözümleri sunmaya
devam ediyoruz.
Türkiye’deki tüm şirketlerin teknoloji ile büyümelerini ve daha verimli
çalışarak ilerlemelerini hedefleyen “İş’te Teknoloji Hamlesi”, şirketlere
operasyonel mükemmeliyet ve verimlilik sağlarken müşteri deneyimini
“eşsiz” hale getirmenin de yolunu açmaya devam ediyor. Bu dönüşüm
vizyonu doğrultusunda, birlikte çalıştığımız şirketlerin ihtiyaçlarını
analiz ederek onları daha çevik ve rekabetçi yapacak beş gelişim alanını
hedef olarak belirledik: Pazarlama, Yönetim, İşbirliği, Network ve Bulut
& Bilişim Teknolojileri. Sonrasında her ölçekte şirketin ihtiyaçlarını
adresleyen hesaplı, esnek, anlaşılması ve uygulaması kolay çözümler
gerçekleştirdik.
Türkiye’nin en köklü ve etkin iş ekosistemlerinden Turkcell İş Ortaklığı
Ekosistemi, bünyesinde 200’ü aşkın iş ortağı, işbirliği yaptığımız global
firmalar, STK’lar, yatırımcılar ve girişimciler ile 10 bin’i aşan uygulama
geliştiriciyi barındırıyor. Turkcell İş Ortaklığı Ekosistemi, teknoloji
alanında faaliyet gösteren lokal ve global firmalarla birlikte, Turkcell
ve Turkcell Superonline altyapıları üzerinde çalışan mobil ve sabit
çözümlerle bireysel ve kurumsal müşterilerimize ulaşmamızı sağlayacak
iş modellerini geliştirmeye devam ediyor. Turkcell İş Ortaklığı
Ekosistemi’nin Türkiye’nin işgücüne olan toplam katkısı, iş ortaklarımız
ve onların yer aldığı iş kollarında faaliyet gösteren tüm firmalarla
birlikte 10 bin kişiyi aşıyor.
Turkcell, iş ortakları ile birlikte müşterilerinin hayatlarını kolaylaştıracak
imkanları araştırarak açık inovasyonu bilgi teknolojileri alanına yaymayı
ve ülkenin rekabet gücünü beraber artırmayı hedefliyor. Bu doğrultuda
Turkcell Partner Programı ile Turkcell yetenekleri ve mobil trendlerin iş
ortaklarına aktarıldığı eğitimler düzenleniyor. Eğitimler sonunda sunulan
başarı belgeleriyle ekosistemin teknolojiye hakim ve altyapı konularında
yetkin olması hedefleniyor.
28
Dört yıl önce hayata geçmiş olan ve dijital bilgi yönetim kanalı olarak hala
ilk ve tek olan turkcellpartner.com portalı ile iş ortaklarımıza güvenli bir
platform üzerinden kurumsal hafıza, iletişim, operasyon yönetimi, tanıtım,
raporlama gibi birçok ticari verimlilik artırıcı hizmetler sunmaya devam
ediyoruz.
Web kanalındaki bu başarılı operasyonu, mobil mecrada iş ortakları
ürünlerini müşteri ve saha satış ekiplerimizle buluşturan Turkcell
İş Ortakları Kataloğu uygulaması ile daha da etkin hale getirmiş
bulunuyoruz. Ayrıca Turkcell Partner Özel Destek Platformu ile iş
ortaklarımıza altyapı ve teknik konulardaki danışmanlık hizmetini tek
tıkla, canlı olarak vermeye başladık.
Akıllı Araç, Akıllı Enerji, Akıllı Endüstri
ve Akıllı Ev çözümlerimiz sayesinde
2013 yıl sonu itibarıyla 1,4 milyon M2M
kullanıcısına ulaştık.
Türkiye’de 450 bin’den fazla aracı Turkcell M2M altyapısı ile Akıllı
Araç haline getirerek Türkiye’ye yıllık yaklaşık 1 milyar TL değerinde
yakıt tasarrufu sağladık. Akıllı Makine Yönetimi Çözümü ile her türlü
makinenin uzaktan kontrol edilebilmesini sağladık. Kocaeli Su ve
Kanalizasyon İşleri Genel Müdürlüğü (İSU) ile birlikte Türkiye’nin ilk
geniş kapsamlı Akıllı Su Yönetim sistemini hayata geçirdik ve yaklaşık
10 milyon TL’lik katkı sağladık. Yeni lanse edilen Akıllı Reaktif Yönetim
Servisi ile kurumsal müşterilerin enerji faturalarında %30’lara varan
tasarruf sağladık.
Türkiye’nin ilk yerli üretim elektrikli aracını Turkcell M2M ile uzaktan
kontrol edilebilir hale getirdik. İçişleri Bakanlığı’nın önderliğinde
yönetilen ve ilk olarak Antalya ve Isparta’da pilot olarak hayata
geçirilen Acil Durum Arama (e-Call) HeEro projesinde yer alan tek mobil
operatör olarak M2M altyapımızla projeye katkı sağladık.
Geçen bir yıl içerisinde bulut
platformumuzdaki veri büyüklüğü 10
kat arttı.
yapacaklarına kolayca karar verebiliyorlar. Aynı hizmet ile kamu
kurumları da vatandaşlara kolayca ulaşabiliyor, hizmetleri hızla
eriştirebiliyor.
Turkcell’in eğitim alanındaki bilgi birikimiyle tasarlanmış ileri
teknolojiye sahip Mobil Eğitim altyapısı ile şirketlere büyük kolaylık
sağladık. Şirketler bu uygulama ile artık özel yönetim ekranları
aracılığıyla kendi içeriklerini hazırlayabiliyor ve bu içerikleri istedikleri
zaman, istedikleri kitleye gönderebiliyorlar. Turkcell Akıllı Eğitim
ürünü ile eğitim kurumlarına, akıllı tahta ve tablet cihazlar aracılığıyla
interaktif eğitim teknolojileri sağlamaya devam ediyoruz.
2013 yılı boyunca süren bulut bilişim yatırımlarımız sayesinde
Turkcell’in veri merkezilerindeki altyapı yetkinliklerinin yanı sıra yeni
bulut tabanlı yazılım servisleri ile portföyümüzü de çeşitlendirdik.
Turkcell Akıllı Bulut ile kurumsal e-posta, veri depolama, yedekleme
gibi servislerin yanında akıllı telefonlar sayesinde faks alıp
gönderebilen Akıllı Faks, tüm cihazlar ile iş yerine gitmeden işte
olabilmeyi sağlayan Turkcell Video Konferans ve çalışanların her
yerden istedikleri dokümana ulaşıp üzerinde birlikte çalışabilecekleri
Akıllı Depo-Kurumsal servisimizi hayata geçirdik.
Turkcell Grup sinerjisini kullanarak sabit-mobil ve Telekom-BT (Bilgi
Teknolojileri) yakınsamasını, güçlü altyapımız üzerinden, şirketlerin iş
yapma şekillerinde fark yaratacak çözümlerle sunmaya devam edeceğiz.
Turkcell’in GSM ve BT yeteneklerini Akıllı Yetenekler servisiyle,
şirketlerin kullanımına sunarak 100’ü aşkın şirketin daha verimli
hale gelmesini sağladık. Bu hizmet sayesinde şirketler, iş süreçlerini
çeşitlendirmeye, müşterilerine sundukları hizmetlerin katma değerini
farklılaştırmaya ve işlemlerinde güvenlik önlemlerini bir adım daha
artırmaya başladılar.
Turkcell Akıllı Bulut
Turkcell’in Akıllı Harita’sı ile şirketlerin hem yatırımlarını
planlamalarını hem de dinamik yoğunluk hareketlerini analiz
etmelerini sağladık. Bu uygulama ile şirketler yatırım yapacakları
yerdeki mağazaların, şubelerin yerlerini doğru tespit ediyor, bayilerin
potansiyel müşterilerine yakınlıklarını gözlemliyor ve nerede tanıtım
29
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
2013 yılında sayısı 32’ye ulaşan Turkcell uygulama
ve servislerimiz, yaklaşık %70 artışla 6 milyon
defa indirildi.
Turkcell Mobil
ödeme ile
+100 mn TL
işlem
+550 bin
Turkcell TV
abone
Müşteri deneyimini zenginleştirmek, rekabette farklılaşmak ve yeni
iş fırsatları yaratmak için işimizi geliştirmeye devam ediyoruz. Mobil
Finansal Servisler, Yeni Medya ve İnternet alanlarında birçok farklı sektör
ve yerel/global çözüm ortağıyla iş birliği yaparak müşterilerimize değer
yaratıyoruz.
Mobil Finansal Servisler’imizin 3 ana ürününden olan ve 2009’da lanse
edilen Mobil Ödeme, dijital içerik harcamalarında en çok kullanılan
ödeme çözümü olarak dikkat çekiyor. Haziran 2011’de banka müşterisi
olmayan abonelerimize yönelik lanse ettiğimiz ön ödemeli kartlarımız
ise hem alışveriş hem de mobil entegrasyonu sayesinde cepten finansal
işlemleri yapma imkanı sunmaya devam ediyor. Ön ödemeli kart
portföyümüz, bankaların bu alanda yaptığı benzer projelerin tamamından
daha fazla kişiye ulaşmış bulunuyor.
Turkcell Cüzdan yerli ve yabancı basında dünyanın en kapsamlı mobil
cüzdan çözümü olarak gösterildi. Turkcell Cüzdan, simkart üzerinde
çalışan altyapısı sayesinde akıllı telefonların yanı sıra basit telefonlarda
da çalışabiliyor. Müşterilerimiz mevcut kredi kartlarını ve banka
kartlarını ekleyerek ya da tanımlanmış sanal kart özelliği sayesinde nakit
paralarını yükleyerek Turkcell Cüzdan yaratabiliyorlar. Kartlarından
para transferi, TL yükleme, fatura ödeme gibi basit bankacılık işlemlerini
gerçekleştirebilmenin yanı sıra kişiye özel fırsatlar ile cepten kupon satın
alıp yine Cüzdan’da saklayabiliyorlar. Turkcell Cüzdan aynı zamanda
e-ticaret alanında sadece cep numarası girerek kolay ve güvenli alışveriş
30
deneyimi de sağlıyor. Turkcell Mobil Ödeme, yıl boyunca online alışveriş
pazarındaki hızlı büyümesini sürdürdü. 2013 yılında 2 milyon’un üzerinde
kullanıcı, 100 milyon TL’den fazla işlem gerçekleştirdi.
Turkcell Akıllı Bilet ile futbolseverler ilk olarak A Milli Futbol
Takımı’mızın Türkiye’de oynadığı tüm maçlarda ayrıcalık yaşamaya
başladılar. Futbolseverler, maçlara kendilerine özel olarak ayrılan
kapılardan zahmetsizce, sıra beklemeden girerek Turkcell’in teknoloji
alanındaki liderliğini deneyimlemiş oldular. Turkcell’in TFF ile
gerçekleştirdiği ve halen devam eden bu proje Türkiye’de e-bilet dönemi
başlamadan çok önce devreye girdiği için ayrı bir önem taşıyor. 2013
yılı içinde 16 adet sinemanın yanı sıra konser ve müze gibi değişik
etkinliklerde Akıllı Bilet’i deneyimleyen 15 bin’i aşkın kişiden çok
olumlu geri dönüşler alan Turkcell, bu ürününü 2014’te geliştirerek
yaygınlaştırmayı planlıyor.
2012 Nisan ayında hayata geçen “Turkcell TV” servisiyle Turkcell ve
Turkcell Superonline aboneleri 3G ve genişbant bağlantı ile akıllı telefon,
tablet, bilgisayar ve Smart TV’den yüzlerce film içeriğine ulaşabiliyorlar.
Sosyal TV özelliğiyle, yorumlarını arkadaşlarıyla anında paylaşabiliyor
ve izledikleri içeriği durdurup başka bir ekrandan kaldıkları yerden
seyretmeye devam edebiliyorlar.
“Turkcell Dergilik” akıllı telefon ve tabletten, Türkiye’nin en kaliteli
dergilerine ücretsiz erişim sağlamaya devam ediyor. Uygulamada yer alan
Anında
Mesajlaşma
SMS+
dergiler, video, fotoğraf ve müziklerle zenginleştiriliyor ve kullanıcılara 3D
animasyonlarla farklı bir deneyim sunuluyor.
“Turkcell Kitaplık” sayesinde kullanıcılar “www.turkcellkitaplik.com”
adresinden seçtikleri kitabı satın alabiliyor ya da yakınlarının e-posta
adresini girerek onlara kolaylıkla yayın hediye edebiliyorlar. Uygulamaya
üye olanlar, ücretsiz kitaplar sayesinde Turkcell Kitaplık’ın eşsiz okuma
deneyimini de yaşayabiliyorlar. Turkcell müşterilerinin seyahatleri sırasında
ihtiyaç duyabilecekleri her şeyi tek bir uygulamada sunan Turkcell Seyahat
Temmuz 2013’te yayına girdi. Üç ay gibi kısa bir sürede 50 bin kişi tarafından
indirilen Turkcell Seyahat; offline kullanım özelliği, 12 aylık tatil takvimleri,
SMS servisleri, ürün-fiyat karşılaştırma ve daha birçok yeni fonksiyon ile
seyahat deneyimini tüm mobil cihazlarda yaşatmayı hedefliyor.
Turkcell Tourist Guide, dinamik harita kullanımı ve filtreleme
fonksiyonları ile desteklenen, “etrafımda ne var, destinasyon özelinde
tavsiyeler, döviz bilgileri, acil durum telefonları ve kategorileri” ile yurt
dışından Türkiye’ye gelen seyahat severlerin kişisel seyahat asistanı
olmaya devam ediyor.
Türkiye’nin ilk online “Kişisel Seyahat Asistanı” Bavul.com faaliyetlerini
geliştirmeye devam ediyor. Türkiye’nin en gelişmiş kullanıcı ara yüzüne
sahip seyahat portalı olan Bavul.com, dünya çapında 700’den fazla
havayolu firması ve 100 bin’den fazla otel alternatifi için online rezervasyon
yapabiliyor. Bavul.com, en uygun uçak biletini bulup SMS atan Asistan
Servisi, seçilen 3 kişiye uçağın inişini haber veren “İndi SMS” servisi, uçuş
saati, gidilecek lokasyondaki hava durumu ve döviz kuru gibi bilgileri ücretsiz
gönderen Bilgilendirme SMS servisi ile fark yaratmaya devam ediyor.
Youth Insight’ın, Youth Republic ve Bigu Migu ile ortak gerçekleştirdiği
2012 yılına ait “Gençlik ve Müzik Trendleri Raporu”na göre gençler
her işlerini müzik eşliğinde yapmayı seviyor. 2011 yılında Turkcell
Grup bünyesine katılan fizy.com, gençlerin bu konuda en önemli
yardımcılarından biri olarak konumlanıyor. Kullanıcıların 360 derece müzik
ihtiyaçlarını karşılamayı hedefleyen fizy ile web ve mobil kanallarına ek
olarak ev ve araba sistemlerine, mekanlara sunulacak hizmetler sayesinde
yaygınlık ve kullanımı daha da artırmayı hedefliyoruz.
Turkcell uygulamalarıyla 2013’te de müşterilerinin yanında olmaya
devam etti.
SMS+ servisi ile Türkiye’de ilk kez istenmeyen kişilerden SMS alınmasını
engelleyebilme özelliğini getirdik. Bu servis ile müşterilerimiz SMS’lerini
arşivleyebiliyor ve ihtiyaç duyduklarında yönlendirebiliyorlar.
Turkcell BİP ile Turkcell’liler hiçbir uygulamada olmayan yerel ikonlar
ile daha eğlenceli mesajları anında göndermeye başladılar. Ayrıca
grup oluşturarak tüm bireylerle aynı anda mesajlaşma deneyimini de
yaşayabiliyorlar. Turkcell Güvenlik uygulamaları olan Kişisel Güvenlik,
Çocuğum Güvende, ve Cebim Güvende ile hem Turkcell’lilerin hem de
yakınlarının güvenliğine katkı sağlıyoruz.
31
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell Uygulama ve Servisleriyle
Müşteri Deneyimini Zenginleştiriyoruz.
32
Turkcell Yol Bilgisi
Goller Cepte
Turkcell Müzik
Turkcell Dergilik
Turkcell T-Market
Güncel Sorgulama
Paketi
Hayal Ortağım
Turkcell Online
İşlemler
Turkcell En Yakın
Telefon
Yedekleme
Turkcell Cebim
Güvende
Gezeğlen
Turkcell Video
Statune
Turkcell
Mobil Asistan
Akıllı telefon uygulamalarını Türkçe olarak, en popüler yabancı ve yerel
uygulamalarla birlikte sunan T-Market’i yeniledik. SMS tabanlı oyunlar
ile 2013 yılı boyunca Turkcell’lilerin hayatlarına heyecan, rekabet, takım
çalışması ve renk kattık. Bu oyunlar ile yüz binlerce müşterimizde bağlılık
yaratırken aynı zamanda onların keyifli zaman geçirmelerini de sağlamış
olduk.
Görme engelli müşterilerimiz için geliştirilen Hayal Ortağım uygulaması
ile engellerin bir sınır olmasını ortadan kaldırarak tablet ve akıllı
telefonlar aracılığıyla günlük haberlere, köşe yazılarına, kitaplara
ve eğitimlere sesli olarak her yerden her zaman ulaşabilmelerini
sağladık. Goller Cepte sesli yanıt sistemini geliştirerek görme engelli
müşterilerimizin futbol dünyasını takip etmelerini kolaylaştırdık.
Akıllı Depo ile cep telefonlarındaki bilgilerin, fotoğrafların ve dosyaların
güvenli ve kolay bir şekilde saklanmasını sağlarken, müşterilerimizin
dijital varlıklarını, kullanımı kolay bir ara yüz ile koruma altına almış
olduk.
İşlerini kurma sürecinde olan tüm girişimcilerin, iletişim ve
teknoloji ihtiyaçlarını tek elden karşılayabilmelerini sağladık. Hem
sabit hem de mobil erişim çözümlerini Akıllı Fax gibi katma değerli
ürünlerimizle birleştirerek sunarken, Yeni Müşteri Getir paketi ile
kullanıcılarımızın işlerini kurdukları andan itibaren yeni müşterilere
ulaşmalarını sağladık. Perakende gibi rekabetin yoğun olduğu bir
sektörde faaliyet gösteren geleneksel bakkal ve marketlerin işlerini
çok daha etkin yöneterek kazançlarını artırmalarına yardımcı olacak
Perakende Paketi’nin lansmanını gerçekleştirdik.
Dışarıdayken dükkânını ya da ofisini takip etme ihtiyacı olan küçük işyeri
sahipleri için Turkcell Online Kamera lansmanını gerçekleştirdik.
Yeni uygulamaya koyulan Ücretsiz Sipariş Hattı ile özellikle
dışarıdan sipariş alan bakkal, büfe, lokanta gibi iş yerlerine Turkcell’li
müşterileri tarafından ücret ödenmeden aranma ayrıcalığını
yaşatmayı hedefliyoruz. Bu uygulama ile kurumsal müşterilerimizin
rekabette fark yaratarak yeni müşteriler kazanmalarına ve aynı
zamanda mevcut müşterilerinin bağlılıklarını artırmalarına yardımcı
olmayı amaçlıyoruz.
Akıllı Limit teknolojisi ile maliyetlerini kontrol etme imkanı sunduğumuz
müşterilerimizin çalışanlarının da ödeme yaparak paket alabilmelerini
sağladık. Böylece firmalara sunduğumuz bu avantajdan daha fazla
çalışanın faydalanmasının da önünü açmış olduk.
Platinum Business lansmanı ile Turkcell Platinum dünyasının
ayrıcalıklarını kurumsal müşterilerimize de sunmaya başladık.
33
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
İşimiz
müşteriye
değer
yaratmak...
34
Farklı müşteri segmentlerimizin ihtiyaçlarına
odaklanarak “İşimiz Müşteriye Değer Yaratmak”
dedik ve her segmente yönelik teklifler sunduk.
35
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Müşterilerin
Segmentlerine Özgü
Teklifler Sunuyoruz.
2013’te de müşterilerimizin farklılaşan ihtiyaçlarına yönelik teklifler
hazırladık. Kamu çalışanlarının bütçelerini kontrol edebilmelerine
yardımcı olabilmek için tarifeleri kapsamında tüketemedikleri dakikaları
bir sonraki aya devrederek kullanmalarını sağladık. Ayrıca dil tazminatı
için çok önemli olan “Yabancı Dil Sınavı (YDS) Hazırlık” uygulamasını
hizmetlerine sunduk.
Esnafların GSM ihtiyaçlarına yönelik paketimizi sunduk. Beyaz Yakalılar’ın
Cuma günlerini festival coşkusuna çevirdik. “Cuma Candır” konseptimiz
ile Beyaz Yakalılar’a her Cuma, cihaz, giyim indirimleri ve özel data
teklifleri gibi avantajlar sunduk.
Turkcell Platinum müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda
geliştirdiğimiz Platin paketlerle iletişim çözümlerimizi yeniledik. Platinum
müşterilerimizin hayatlarına konfor katacak ücretsiz vale, ücretsiz
havaalanı transferleri gibi ayrıcalıkları ve en yeni teknolojiye avantajlarla
sahip olma fırsatlarını sunarak müşteri memnuniyetini artırmaya devam
ediyoruz.
2013 yılında yurtdışına çıkan faturalı müşterilerimizin deneyimini
iyileştirmek ve roaming yapan abonelerimizin yurtdışında paket
seçme, alma ve paket aşma derdine son vermek için otomatik devreye
giren “Akıllı Yurtdışı Tarifesi”ni sunduk. Süper yurtdışı opsiyonu ile
36
müşterilerimizi yurtdışında, yurtiçi fiyatlarla konuşturarak önemli bir
avantaj sağladık.
Çiftçi müşterilerimizin kullanıcı deneyimlerini en üst seviyeye çıkarmak
için dünyada ilk ve tek olan kişiye özel zirai danışmanlık hizmeti “Turkcell
Çiftçi Birliği”ni sunduk. Bu hizmet kapsamındaki müşterilerimiz, “Turkcell
Tarım Doktoru”, “Köy Hava Durumu”, “Destek ve Hibe Bilgi” servisi,
“Çiftçi İlanını Paylaş” ve “Ürün Bilgi” gibi servislerden faydalanmaya
devam ediyorlar.
60 yaş ve üzerindeki müşterilerimizin hizmetlerimizi en iyi şekilde
deneyimlemeleri için özel avantaj ve teklifler içeren Turkcell Emekliler
Kulübü’nü Temmuz 2013’te başlattık. Kulüp üyelerimiz kendilerine
özel akıllı telefon Turkcell MaxiPlus5, ihtiyaçlarına uygun yeni nesil
tarife yapısı, hayatlarını kolaylaştıran Turkcell İlaç Hatırlatma servisi ve
bütçelerine katkı sağlayan özel marka işbirlikleriyle Turkcell’li olmanın
keyfini yaşıyorlar.
2013 yılında ev hanımlarımızı da unutmadık. Birçok marka ile yaptığımız
işbirliği sayesinde 2,5 milyon’u aşkın Akıllı Kadınlar Kulübü üyesi ev
hanımımızın sigorta, mutfak ve bakım gibi birçok alanda tasarruf etmesini
sağladık. Eylül’de hayata geçirdiğimiz Akıllı Kadınlar Facebook sayfası ile
sadece 4 ayda 350 bin takipçi sayısına ulaştık.
Çiftçi:
Zirai danışmanlık
İlçe bazlı hava, toprak bilgisi
Hasatta ödeme
Ev Hanımı:
Ev işi servisleri
Pakete dahil sigorta
Market, tüpgaz indirimi
Çocuğum güvende
Profesyonel:
E-maille hizmet
SGK Servisleri
E-ticaret sitelerinde indirim
Emekli:
İlaç Hatırlatma
Emekli telefonu
Sesli hizmet / iletişim
Premium:
Kapıda hizmet
Yurtdışı avantajları
Seyahat çözümleri
Genç:
SMS’le hizmet
Oyun servisleri
Okula dönüş avantajları
37
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
gnçtrkcll’liler yine Turkcell’li olmanın
avantajını yaşadılar.
Oyun meraklısı gnçtrkcll’li müşterilerimizi çeşitli oyun platformlarıyla
yaptığımız işbirlikleriyle düzenlediğimiz Oyun Günü etkinliğinde her hafta
bir araya getirdik ve hediyelerle ödüllendirdik.
Mobil internet işimizi müşteri
ihtiyaçları ve kullanım alışkanlıkları
doğrultusunda yeniden yapılandırarak
müşterilerimize birçok avantaj sağladık.
2013 yılında müşterilerimizin internet kullanımını daha da teşvik etmek
için Yeni İnternet Dünyası’nı lanse ettik. Abonelerimize ekonomik ve
turbo hızlarda internet paketleri sunduk. İnterneti ilk kez kullanacak
müşterilerimize Deneme Paketi ve Tanışma Paketleri sunarak internet
deneyimi yaşamalarını sağladık. Müşterilerimizin internet kullanımını
devamlı hale getirebilmek amacıyla faturalı müşterilerimiz için indirim
içeren kontratlı yıllık abonelik paketleri sunduk.
İnternete bilgisayardan erişim sağlayan abonelerimiz için farklı kullanım
alışkanlıklarına göre geliştirilen Esnek VINN teklifimizi lanse ettik.
Böylece kullanıcılar, VINN modemin de dahil olduğu giriş seviyesi
internet teklifine ekonomik fiyatlarla sahip olmaya başladılar. Ayrıca
abonelerimiz paket kotalarını doldurduklarında otomatik olarak yeni bir
paket tanımlaması yaparak kullandıkları kadar fatura ödemelerine olanak
sağladık.
“3G’li tablet festivali” kapsamında 6 farklı markanın 14 farklı modelini 19
TL’den başlayan fiyatlarla müşterilerimize sunduk. “Turkcell’de herkes
için 3G’li bir tablet var” diyerek farklı segmentlere uygun 3G’li Tabletler
ile müşterilerimizin istedikleri yerden internete erişebilmelerini sağladık.
Ayrıca, 2013 yılında her segmente en uygun akıllı telefonları yediden
yetmişe tüm Türkiye’yle buluşturmak için Akıllı Telefon Festivali’ni
başlattık.
“Akıllım Güvende” servisi ile Turkcell müşterileri cihazlarını güvence
altına aldılar. Üstelik bu servis ile cihaz sigortası Turkcell’in hediyesi
olarak verildi.
2013 yılında faturalı müşterilerimizin “Turkcell’le kafam rahat!” algısını
devam ettirmek için 12 ay sabit fiyat garantili ve indirim/ek dakika içeren
avantajlı yıllık abonelik tekliflerimizi devam ettirdik. Ayrıca, faturalıya
geçme endişeleri olan ön ödemeli müşterilerimizin faturalıya rahat
geçmelerini sağlamak amacıyla ve faturalıdaki kullanımlarını kontrol
etmekte zorlanan müşterilere yepyeni bir seçenek olarak Akıllı Fatura’yı
lanse ettik.
Sadık müşterilerimizin Turkcell’li olma avantajını daha fazla yaşamalarını
sağlayan sadakat programı “Sarı Kutu”dan 2 milyon hediye seçildi.
Abonelik süresine göre ödüllendirilme yapılan bu programda
müşterilerimiz en çok internet paketlerini ve katma değerli servisleri
tercih ettiler.
38
Bugüne kadar İşteKazan Programı
ile müşterilerimize 27 milyon TL’lik
fayda sağlarken, iş birliği yaptığımız
markaların da 348 milyon TL ciro elde
etmelerini sağladık.
100 bin
sayacın uzaktan
okunması
Kurumsal Sadakat Programı İŞTEKAZAN kapsamında; özellikle KOBİ
müşterilerimizin işletmelerine fayda sağlayacak ve maliyetlerini azaltacak
işbirliklerine odaklandık. 2013 yılında Profesyoneller Kulübü kapsamında
bireysel hat kullanan çalışanlara sunulan marka faydalarını, kurumsal hat
kullanan çalışanlara da sunmaya başladık.
Turkcell Mobil Pazarlama, 28’in üzerinde farklı sektörde, 2012’ye
göre %100 büyüyen proje adediyle her ölçekteki şirketin pazarlama
ihtiyaçlarını karşılamaya devam etti.
Şirketlerin hayatına teknolojiyi daha fazla sokarak işlerini daha etkili
yönetmelerini sağlıyoruz. Kurumlara özel çözümlerimiz ile şirketlerin
satışlarını, karlılıklarını, verimliliklerini ve müşteri memnuniyetlerini
artırmalarına, maliyetlerini ve risklerini azaltmalarına yardımcı olduk.
2013 yılında 15 bin’e yakın gerçekleştirdiğimiz kurumlara özel çözümlerimiz:
• Yeni nesil yazar kasa tarifemiz ile yasal düzenleme sonrasında yeni
nesil ödeme kaydedici cihaz kullanması gereken 37 bin’den fazla
müşterimize çözüm sunduk.
• Finans başta olmak üzere birçok sektördeki kurumsal müşterimiz,
yenilikçi servislerimizden Turkcell Akıllı Harita ve Turkcell
İnteraktif’i kullanmaya başladı.
• Gelir İdaresi ile yaptığımız işbirliği ile yaklaşık 12 milyon mükellefe
TCKN SMS aracılığıyla birikmiş vergi borçlarının hatırlatılmasını
sağladık.
• Samulaş ile yaptığımız proje ile Türkiye’de bir ilke imza atarak Samsun
Belediyesi sınırları içindeki tramvaylarda ücretsiz internet hizmeti
verilmesini sağladık.
• DASK ile gerçekleştirdiğimiz proje ile 11,5 milyon kişiyi Zorunlu Deprem
Sigortası hakkında bilgilendirdik.
• M2M sayaç okuma projesi ile sayıları 100 bin’i aşan sayacı enerji
sektörünün hizmetine sunarak sektöre olan desteğimizi sürdürdük.
• 1.500’e yakın Belediye’nin, 300 milyon’a yakın SMS ile vatandaşlara
ulaşmasını sağladık.
• Rönesans, Tepe Home, Gittigidiyor, Komagene, Arow ve Migros gibi
birçok markanın Toplu Mesajlaşma ve Mobil Pazarlama ile hedef
kitlelerine ulaşmalarını sağladık.
Kurumsal Mesajlaşma Ürünleri ile 2013 yılında 31 bin kurumsal
müşterimiz, müşterilerine ve çalışanlarına toplam 4 milyar mesaj
gönderdi. Firmalar, kurumsal mesajlaşma ürünleri aracılığıyla
müşterilerine pazarlama ve bilgilendirme içerikleri sunarken kurum
içi şifre, alarm, onay gibi bilgilendirme içerikleri ile de çalışanlarıyla
birebir ve etkin iletişim kurabildiler, gerektiğinde müşterilerinden ve
çalışanlarından geri bildirim alabildiler.
TCKN SMS
ile vergi borcu
tahsilatında
artış
11,5 milyon
kişinin Zorunlu
Deprem Sigortası
hakkında
bilgilendirilmesi
SMS
ile 1.500
belediyenin
vatandaşla etkin
iletişimi
39
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
İşimiz
hizmet...
40
“İşimiz Hizmet” diyerek müşterilerimizin
Turkcell’e istedikleri yerden istedikleri zaman
ulaşıp kaliteli servis almalarını sağladık.
41
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
25 milyon
14.500
Turkcell Satış
ziyaretçi
Noktası
Her ay
Turkcell Mağazaları
Mağazalarımızı her ay ziyaret eden 25 milyon müşterimiz, 9 bin kişiden
oluşan eğitimli, güler yüzlü ve iletişim teknolojilerinde uzman bir kadrodan
hizmet alıyor. Yaklaşık 1.200’e ulaşan Turkcell İletişim Merkezleri’mizde
(TİM)müşterilerimizin hayatlarını kolaylaştıracak yeni teknolojiler
hakkında bilgi ve hizmetlerimiz ile ilgili teknoloji danışmanlığı vermeye
devam ediyoruz. Müşterilerimizin ihtiyaçlarına uygun avantajlı tekliflerden
faydalanabildiği TİM’lerde 282 Teknoloji Uzmanı aracılığıyla hizmet
veriyoruz. Teknoloji konusunda koçluk yapan uzmanlarımız müşterilerimizin
mağazada bulunan ürünleri deneyimlemelerine de yardımcı oluyorlar.
Türkiye’deki 41 Turkcell Dağıtım Merkezi ile Turkcell Satış Noktaları’na
haftalık olarak ürün tedariki sağlayarak ürün ve servislerimiz
hakkında doğru, hızlı ve etkin bilgilendirme yapmaya devam ediyoruz.
Turkcell Dağıtım Merkezleri’nin sahadaki kolu olan 265 kişilik Saha
Aktivite kanalı ve Destek Uzmanları’mız ile yeni teknolojilerimizi,
servislerimizi ve tekliflerimizi müşterilerimizle buluşturuyoruz. Kurum
ve kuruluşların yoğun olduğu noktalarda Turkcell İletişim Merkezleri’ne
konumlandırdığımız “Kurumsal Teknoloji Uzmanı” ve “Kurumsal Satış
Danışmanı” pozisyonundaki takım arkadaşlarımızla hizmet kalitemizi
artırıyoruz.
Alternatif Satış Kanalları
Alternatif Satış Kanalları’mızı Telesatış, Yeni Satış Kanalları, Zincir
Mağazalar, Online Satış ve Self Service Kanalları olmak üzere 5 ana
42
Flagship
Mağazalar&
1.200 Turkcell
Premium
Mağazalar
başlıkta topladık. Geleneksel kanalların dışında Yeni Satış Kanalları
oluşturarak rekabette fark yaratmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda Yeni
Satış Kanalları’nda marka iş birlikleri kurmak ve müşteriyi dijital kanal
aracılığıyla tüm kanallara çekmek için çalışıyoruz. Telesatış kanalımızda,
Outbound-Inbound satış yöntemlerimizle 2013 sonu itibarıyla 8,4 milyon
satışa ulaştık. Türkiye’nin önde gelen altı elektronik zinciri ile hizmet
verdiğimiz Elektronik Zincir Mağazaları kanalıyla müşterilerimizin
teknolojiyle buluştuğu her noktada Turkcell’in avantajlı tekliflerine
ulaşmalarını sağlıyoruz.
Turkcellmagaza.com online satış sitemiz ile 7/24, kolay, hızlı ve
güvenilir şekilde, ürünlerimizle müşterilerimizi buluşturuyoruz.
Müşterilerimizin Turkcell ürünlerine en hızlı şekilde ulaşmaları için;
bankaların ATM, Çağrı Merkezi ve Internet şubelerinde, Kiosklar ve
turkcell.com.tr gibi Self Service Kanalları’nda, 10 bin’den fazla ulusal
ve yerel market noktaları ile PTT şubelerinde satış yapıyor; ağımızı ve
ürün portföyümüzü sürekli genişletiyoruz. Adı geçen kanalların terminal
ve Simkart/TL kart ihtiyaçlarını güçlü finansal yapıları ile 5 adet resmi
distribütör dağıtım rolü üstleniyor. Müşterilerimizin mesleklerini,
hayat tarzlarını, ihtiyaçlarını vb. göz önünde bulundurarak hizmet
kanallarımızı şekillendirmek üzerine kurulan “Sen neredeysen biz
oradayız” mottomuz ile 2013 yılında birçok başarılı projeye imza attık.
Ev hanımları, emekli, çalışan, genç ve Platinum müşterilerimize ayrı
ayrı platformlar hazırlayarak özelleştirilmiş hizmetler sunmaya devam
ediyoruz.
Turkcell Mağazalarımız ve Alternatif Satış
Kanallarımız ile müşterilerimize 7/24 hizmet
vermeye devam ediyoruz.
Hizmet kanallarımızın sayısını artırırken verdiğimiz hizmeti daha da
pratikleştirerek müşterilerimizin ihtiyaç duydukları her an yanlarında olmayı
hedefliyoruz. Bu amaç doğrultusunda 2013 yılında, 3 adet IVR numarasını
birleştirerek Ücretsiz Hizmet Hattı (0532 757 2222) altında topladık.
Turkcell.com.tr ve Turkcellmagaza.com’da “Webchat” platformu oluşturarak
müşterilerimize canlı sohbet ortamında anında hizmet alma olanağı
sağladık. Turkcell İletişim Merkezleri’mizde konumlandırdığımız destek
hatları ile müşterilerimizin en kısa yoldan ve ücretsiz olarak Müşteri
Hizmetleri’ne ulaşmalarını sağlamaya başladık. Müşterilerimizin daha rahat
ve sık kullanabilmesi için *100# menümüzü sadeleştirerek en çok kullanılan
servislere ekledik ve aynı zamanda bu menü üzerinden SMS ve internet
paketi satışlarına başladık. Basılı fatura ve e-faturayı müşterilerimizin
isteğine uygun şekilde yeniden tasarladık. Ayrıca, hem ses hem data hattı
olan müşterilerimiz için Tek Fatura projesini devreye aldık.
Ağustos 2013’te Türkiye’nin en kapsamlı teknoloji altyapısına sahip
“Kullanıcı Deneyimi ve Uygulamalı Telekomünikasyon Eğitim ve Test
Merkezi”nin kuruluşunda yer aldık. Merkez, İstanbul Kalkınma Ajansı’nın
(İSTKA) sağladığı fon ile Turkcell, Tüm Telekomünikasyon İşadamları
Derneği (TÜTED) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) iş birliği ile İTÜ
Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi bünyesinde kuruldu. Yeni teknoloji ve
stratejilerin uygulandığı, uçtan uca ürün, hizmet tasarımı geliştirmesi
için testlerin gerçekleştirildiği laboratuvarda, bilimsel araştırmaların
yürütülmesinin yanı sıra kullanıcı deneyimi ile ilgili eğitimlerin de
uzmanlar tarafından verilmesi hedefleniyor. 2013 faaliyet döneminde
saha gücümüzün deneyimini iyileştirmeye ve hayatını kolaylaştırmaya
odaklandık. Kurumsal satış yönetimindeki bu önceliğimiz ile müşteri
deneyimini iyileştirmeyi hedefledik. Müşterilerimiz 757 2222 Müşteri
Hizmet Hattı ile kolay ve ücretsiz hizmet almaya başladılar. Çağrı
merkezini arayıp Müşteri Temsilcisi’ne bağlanmaya gerek duymadan
SMS/data/akıllı yurtdışı paketlerini alabilir, mevcut tarife/paket
bilgilerini kolayca öğrenip güncel fatura bilgilerine ulaşabilir hale
geldiler.
Kurumsal Online İşlemler’e girişi kolaylaştırıp menüleri sadeleştirerek
online işlem sayısını %80 artırdık. 2013’te Kurumsalda Çevreci Fatura
kullanımını artırarak %75 seviyesine ulaştık. Anlık ücretlendirme ve
bilgilendirme altyapısına geçiş ile birlikte müşterilerimizin paketlerinde
kalan ses, SMS ve data miktarlarını eş zamanlı olarak öğrenebilmelerini
sağladık. Müşterilerimizi paket aşımlarına karşı koruyan %80 ve
%100 bilgilendirme mesajını da anlık olarak göndermeye başladık.
Turkcell Superonline Kurumsal Destech kurgusu ile 2013 yılında
kurumsal müşterilerimizin satış sonrasında çok daha hızlı ve kendilerine
özel hizmet alabilecekleri “Teknik Destek” hizmetini hayata geçirdik.
Fatura Mizanpaj Çalışması ile kurumsal faturaları daha anlaşılır hale
getirerek, müşteri memnuniyeti ve operasyonel verimlilik konularında
iyileşme sağladık. Anında Fatura Sorgulama servisi ile müşterilerimiz
aylık kullanım tutarlarını sorgulayabildikleri gibi gerçek fatura kurgusu ile
faturalarını görüntüleyebilir hale geldiler.
43
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Öncü Etkinlikler
Turkcell Teknoloji Zirvesi 2013
10 bin katılımcı
Kevin Kelly:
Wired dergisi kurucu
editörü ve eski yayın
yönetmeni
110 oturum
Kelly: “Hayatımızı
değiştirecek şirket
Turkcell olabilir”
Alberto Arciniega:
Microsoft Başkan
Yardımcısı, Endüstriler
ve Global Müşteriler
Birim Yöneticisi
Arciniega: “Turkcell,
Türkiye’deki teknoloji
gücünü şekillendiren
lider”
44
200’den fazla
konuşmacı
Dijital ortamda
25 bin izleyici
91 haber
kanalıyla 25
milyon kişiye
ulaşıldı
Ciliv: “Yeni dünyaya uyum
sağlamanın yolu teknolojiyle
inovasyondan geçiyor”
Turkcell Teknoloji Zirvesine Katılımcı Sayısı
10.000
4.500
2.800
800
2010
2011
2012
2013
45
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell Liderler Konferansı 2013
Turkcell Liderler Konferansı’nda bu sene Walt Disney’in efsanevi
CEO’su Michael Eisner tecrübelerini müşterilerimizle paylaştı.
Walt Disney’i 20 yılda 20 kat büyüten, iş çevrelerince “Eğlencenin uyuyan güzelini uyandırmayı başaran
Prens” olarak adlandırılan Eisner, Turkcell’in sayıları 600’ü aşan üst düzey kurumsal müşterisine, iş
hayatında yaratıcılık ve doğru iş ortaklıklarının önemini anlattı. Konferansın ardından Michael Eisner ile 25
müşterimizi öğle yemeğinde bir araya getirdik.
Turkcell ile Anadolu’da Teknoloji Hamlesi Turu
Teknoloji Hamlesi Turu kapsamında 5 organizasyonla toplam 2 bin kişi
ile birebir temasta bulunduk.
Turkcell teknolojilerini Anadolu’daki kurumsal müşterilerimize ve iş ortaklarımıza anlatmak için 2 yıldır
sürdürdüğümüz tur programımız kapsamında bu sene de beş ilimizi ziyaret ettik. Geleceği Yazanlar
projemize bağıntılı olarak Anadolu’daki etkinliklerimizde ürün, servis ve yazılım geliştirme gibi konularla
ilgilenenlere yönelik eğitim ve seminerler düzenledik.
46
Türkiye Yatırım Konferansı
ATS’nin 65. Yıldönümü Galası Turkcell Sponsorluğunda gerçekleşti.
Kasım ayında New York’ta düzenlenen “Türkiye Yatırım Konferansı” akşamı verilen gala yemeğinde
katılımcıları, NYSE’de kote olan ilk ve tek Türk şirketi olarak American Turkish Society (ATS) ile birlikte
ağırladık. NYSE Trading Floor’da gerçekleşen akşamın onur konukları Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve
Amerika Ticaret Bakanı Penny Pritzker oldu.
47
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
TURKCELL
2013
FAALİYET RAPORU
2013
İşimiz
insan...
48
Yaşadığımız topluma sosyal, ekonomik
ve çevresel anlamda katkı sağlamak için
oluşturduğumuz üstün teknolojik altyapımızı
ve teknoloji gücümüzü, sosyal sorumluluk
projelerimize entegre ederek fark yaratmaya
devam ediyoruz.
49
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Van için Türkiye Kumbarası
5 milyon TL bağış yaparak başlattığımız
“Van İçin Türkiye Kumbarası”nda
halkımızdan gelen bağışlar ile 192
kapasiteli öğretmen kampüsü ve
132 kişilik öğrenci yurdunu Van’a
kazandırırken 100 öğrenciye de eğitim
bursu sağladık.
50
Turkcell olarak 2011 yılının Ekim ve Kasım aylarında Van’da meydana
gelen ve tüm ülkeyi sarsan deprem felaketinin ikinci yılında da kente ve
bölgeye desteğimizi sürdürdük. Van seferberliğimiz ile toplanan bağışlar
sayesinde öğretmen kampüsü ve öğrenci yurdu yaptırdık, birçok öğrenciye
de burs sağladık.
Kamu-Özel Sektör-Sivil Toplum iş birliğine örnek model olan ve TEV iş
birliği ile gerçekleştirdiğimiz “Van İçin Türkiye Kumbarası” projesi, IPRA
Altın Dünya Ödülleri’nde Birleşmiş Milletler tarafından verilen “BM
Özel Ödülü”nün sahibi oldu. Nisan 2013’te Birleşmiş Milletler Kalkınma
Programı (UNDP) tarafından Van depreminde altyapımıza yönelik
çalışmalarımız ve öncülük ettiğimiz şeffaf bağış kampanyası “Van İçin
Türkiye Kumbarası” ile dünyaya örnek gösterildik.
Birleşmiş Milletler Turkcell’in Van’daki
afet yönetimini takdir etti, Turkcell’le
teknoloji partneri oldu
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından “Afet
Durumlarında Kurumların Gösterdiği Esneklik ve İnovasyon” konulu bir
toplantı gerçekleştirildi. New York’taki BM Genel Merkezi’nde yapılan
etkinlikte Turkcell’in Van depreminde altyapısına yönelik çalışmaları ve
öncülük ettiği şeffaf bağış kampanyası Van için Türkiye Kumbarası’yla
dünyaya örnek gösterildi. Turkcell üstün iletişim altyapısı ve yenilikçi
uygulamaları sayesinde UNDP’nin Türkiye’deki teknoloji partneri oldu.
51
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Kardelenler
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği işbirliğiyle yürüttüğümüz “Kardelenler
Projesi”nin 13. yılında da kız çocuklarının eğitimine destek sağlamaya devam ettik.
2013 yılında binlerce Kardelenimiz lise ve üniversite eğitimlerini tamamlayarak
meslek hayatlarına atıldılar. Kardelenler projesiyle bugüne kadar 29 bin kız
öğrenciye burs sağladık.
52
2000 Yılından bu yana:
100 bin
adet
burs verildi.
15 bin
1.450
öğrencimiz
liseden mezun
oldu.
öğrencimiz
üniversiteden
mezun oldu.
53
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Güçlü Kadın, Güçlü Türkiye
Ekonomiye Kadın Gücü projesi sayesinde kendi ayakları üzerinde
güvenle durabilen kadınlarımızın yetiştirecekleri çocuklar da hayata
daha güvenle bakacaklar.
Kadınlarımızın ekonomiye katılmasının hem bireysel hem de toplumsal
hayatta olumlu bir dönüşüm yaratacağına inanıyoruz. Nobel ödüllü Prof.
Dr. Muhammed Yunus’un öncülüğünde, Grameen Trust ve Türkiye İsrafı
Önleme Vakfı (TİSVA) ile birlikte gerçekleştirdiğimiz “Türkiye Grameen
Mikrofinans Programı” ile 2003 yılından bu yana kadınların kendi işlerini
kurmaları için destek veriyoruz. Bu iş birliği kapsamında Türkiye’de
ilk defa, ihtiyaç sahibi olan ama imkanları el vermeyen kadınların iş
yapmalarına bireysel olarak destek verilebilecek sosyal borçlanma
platformu www.ekonomiyekadingucu.com’u kurduk. İnternetin ve sosyal
ağların da gücünü kullanarak, imece usulüyle, herkesin bu kadınların daha
çok üretmesi için mikrokrediye fon sağlamasına imkan tanıdık.
Ekonomiye Kadın Gücü projesi ile 68 bin dar gelirli kadının, Turkcell’in
ürün gamı, tedarik zinciri, iletişim ve teknoloji gücü ile ekonomiye
54
katılımlarına destek olmayı amaçlıyoruz. Teknoloji, eğitim, fon ve satış
desteğinde bulunduğumuz kadınlarımız artık yeni nesil birer girişimci olma
yolunda ilerliyor. 2013 yılında kadınlarımızın aldıkları kredilerle ürettikleri
el emeği ürünler için online pazar yerini hayata geçirdik. Online pazar
yerinde tekstilden, yöresel gıda ve el sanatlarına kadar kadınlarımızın
yaptığı tüm ürünler el emeğine değer veren, ürün almak isteyen kişilerle
buluşuyor. Yaptıklarımızla güçlü Türkiye, güçlü kadın vizyonumuzu bir
adım daha ileri taşıyoruz.
4 yılda hayatında teknoloji ile sosyal, ekonomik dönüşüm yaratma hedefi
ile yola çıktığımız 100 bin kadınımız kendi ayaklarının üzerinde duracak,
ekonomiye katılacak ve Türkiye kalkınacak. Böylece “Güçlü Kadın, Güçlü
Türkiye” seferberliğimiz her geçen gün gelişen ve çevresini geliştiren
kadınlarımızın başarıları ile büyürek, güçlenerek geleceğe taşınacak.
Turkcell, Birleşmiş Milletler Kadın
Ofisi (UN Women) tarafından
organize edilen “Kadınların
Güçlendirilmesi İlkeleri” başlıklı
etkinliğe katıldı. Koray Öztürkler,
Ekonomiye Kadın Gücü projesi
kapsamında mikrokredi kullanan
kadınların hazırladıkları
hediyeleri Birleşmiş Millletler
Genel Sekreteri Ban Ki-Moon’a
iletti.
55
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
TURKCELL
2013
FAALİYET RAPORU
2013
Spora Katkı
Yıllardır Türk sporunun gelişmesi,
Türk sporcularının ve Milli
Takımları’nın ulusal ve uluslararası
arenalarda övgüyle anılması için
yaptığımız öncü çalışmalarımıza,
2013 yılı içinde başlattığımız iki
dev proje ile devam ediyoruz.
Yüzme ve Atletizm Sponsorlukları
T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı himayesinde, hayat verdiğimiz Yüzme ve
Atletizm Performans projelerine 2020 yılına kadar toplam 28 milyon TL
yatırım yapmayı planlayarak bugüne kadar amatör sporlara yapılan en
büyük desteği veriyoruz. Uluslararası arenada Türk sporunun başarısı
ve 200 bin lisanlı sporcu hedefiyle yola çıkan projenin her aşamasında
aktif olarak yer alıyoruz. Yönetim, sporcu seçim ve gelişim yöntemleri ile
56
kurumsal gelişim danışmanlığına kadar uzanan birçok proje unsurunda,
Atletizm ve Yüzme Federasyonları ile birlikte çalışıyoruz. 2016 ve 2020 Yaz
Olimpiyat Oyunları’na başarılı milli atlet ve yüzücüler yetiştirmenin yanı
sıra sürdürülebilir başarı için çalışan, kurumsal yapısı güçlü federasyonlar
yaratmayı ve bu sporları tabana yaymayı hedefliyoruz.
Futbol ve Basketbol Sponsorluklarımız
2013 yılında Türkiye Futbol Federasyonu ve Turkcell arasındaki işbirliği
kapsamında geliştirdiğimiz sistem sayesinde taraftarlar, tek bir SMS
ile cep telefonlarına gelen maç biletini gişede okutarak zahmetsizce
stadyumlara girebiliyorlar. Türkiye’de ilk defa geçen sene Türkiye
Estonya ve Türkiye-Romanya milli maçlarında pilot denemeleri yapılan
Turkcell Mobil Bilet teknolojisi yaygınlaştırılarak tüm maçlarda
kullanılabilecek. Futbol Milli Takımı’mızın 2002’de “Resmi İletişim Sponsoru”
olarak başlattığımız desteğimizi 2005’ten bu yana Ana Sponsor olarak devam
ettiriyoruz. Genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımı’mızın
2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığımız desteği ise 2006
yılından bu yana Ana Sponsor olarak sürdürüyoruz.
Basketbol Milli Takımı’mızın Dünya 2.’si olarak büyük bir başarıya imza
attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da ana sponsorluğunu
üstlenerek desteğimizi 2015’e dek uzattık.
Yüzme
ve Atletizm
Performans
projeleri
28 milyon TL
yatırım
planladık.
57
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Engel Tanımayanlar
Turkcell Grup genelinde 497 engelli
çalışan istihdam edilirken Turkcell
Global Bilgi Çağrı Merkezleri’mizde
de 260 engelli çalışanımız hizmet
vermeye devam ediyor.
Turkcell Global Bilgi Karaman
ve Van çağrı merkezlerinde
çalışanların %50’si engellilerden
oluşuyor.
“Engel Tanımayanlar” projesi ile engelli vatandaşlarımızın hayata
katılmasına öncülük ediyoruz. Engelli vatandaşlarımızın yaşamlarını
kolaylaştırmak ve onları hayatın içine katmak için “Engel Tanımayanlar”
çatısı altında farklı alanlarda çözümler sunuyoruz. Çalışanların yarısı
engellilerden oluşan Karaman ve Van-Erciş Çağrı Merkezleri ve Home
agent projesi ile engellilerin iş hayatına katılımını desteklerken iletişim
ihtiyaçlarına yönelik pek çok çözüm geliştiriyoruz. Ayrıca Türkiye’de
ilk defa başlattığımız Görme Engelli Bisiklet sporu ile Tokat, Denizli,
İzmir, Konya ve Kayseri’de görme engelli okullarında okuyan gençleri
destekliyoruz. Türkiye Futbol Federasyonu işbirliğiyle Görme Engelli
Futbol Milli takımımızın iletişim ve teknoloji sponsorluğunu üstleniyoruz.
“Turkcell Hayal Ortağım” servisi görme engelli abonelerimizi
hayata bağlıyor”
Young Guru Academy işbirliği ile gerçekleştirdiğimiz “Turkcell
Hayal Ortağım” ücretsiz servisi ile görme engelli abonelerimiz, cep
telefonlarından Türkiye ve dünyadan tüm güncel haberleri, binlerce sesli
kitabı ve sosyal hayata entegrasyonları için vazgeçilmez olan birçok
eğitim çalışmasını dinleyebiliyorlar. 2013 yılında Yaşar Kemal’in Yapı Kredi
Yayınları’ndan çıkan son kitabı Çıplak Deniz Çıplak Ada, Turkcell Hayal
Ortağım Servisi üzerinden ücretsiz olarak görme engellilerle buluştu.
Hayal Ortağıma 8020 numaralı IVR Hattı üzerinden ulaşılabildiği gibi IOS
ve Android uyumlu cep telefonlarına indirilebilen uygulama üzerinden de
erişilebiliyor.
58
“Turkcell Hayal
Ortağım”
2014 GSMA Ödülü*
“En İyi Mobil
Ürün-Uygulama”
Toplumsal ve Ekonomik Gelişim kategorisi
59
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell Gönüllüleri
Turkcell Grup çalışanlarının destekleriyle faaliyetlerini sürdüren Turkcell
Gönüllüleri, 2013’te de yeni projelerini hayata geçirdi. Projelerin tümü
çalışanların maddi ve manevi destekleri ile gerçekleşti. Bazı çalışanlarımız
düzenli bağışlarıyla, bazıları da projelerde aldıkları aktif rollerle
çalışmaların tümüne destek verdi.
2013 yılına “Oyuncak Hastanesi” ile başladık. Aynı anda beş farklı
plazamızda kurduğumuz oyuncak tamir stantlarında, çalışanlardan
gelen yüzlerce oyuncak tamir edilerek Tohum Otizm Vakfı çocuklarına
hediye edildi. Projeyle onlarca otizmli çocuğumuza ulaşmanın yanı sıra
60
çalışanlarımızda da otizm konusunda farkındalık yaratmış olduk.
1976’da kurulduğundan bu yana hiçbir yenilenme yapılmayan Mardin
Derik İlköğretim Okulu’nda, çatısından penceresine büyük bir tadilat
yaparken çocukların ihtiyaçlarını da yanımızda götürdük. Bu sayede
çocukların eğitim ve geleceklerine umut dolu bir katkıda bulunma şansı
yakaladık.
Adana Karataş’ta mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan ailelerin çocukları
için “Mobil Ana Sınıfı” yaptık. Tekerlekli bir karavan olarak tasarlanan ana
sınıfı ihtiyaç duyulduğunda başka bölgelere de taşınabilecek.
1.300
çocuğa umut olduk
Mobil Ana
Sınıfı’ndan
500’e yakın
çocuk faydalandı
61
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Geleceği Yazanlar
“Geleceği Yazanlar” projesi kapsamında hayata geçirilen www.turkcell.
com.tr/gelecegiyazanlar portalı, üç mobil platform üzerinde eğitim,
gelişim, mentor’luk, kariyer fırsatları ve fiziksel etkinlikler sunarak
dünyada bir ilke imza attı.
2013 yılında yerli mobil yazılım seferberliği “Geleceği Yazanlar”ı hayata
geçirdik. Geleceği Yazanlar projesiyle ülkemizin bilişim sektöründeki
potansiyelini harekete geçirmeyi amaçlarken, eğitim veya kurs olanağı
bulamayan gençlerimizi geleceğin mesleğine hazırlıyoruz. Proje ile eğitim
ve gelişim fırsatları sunmanın yanı sıra yazılım geliştiricilere Turkcell
ekosistemine dahil olma olasılığı sunarak yeni iş fırsatları yaratıyoruz.
62
Üniversite öğrencilerine, yazılımcılara, amatör olarak mobil yazılım
geliştirenlere, kurumsal BT profesyonellerine; bireysel, kurumsal ve
toplumsal konularda çözüm üretebilecek tüm mobil uygulamaların
hayata geçirilebilmesi için proje kapsamında ürün ve teknoloji desteği de
sunuyoruz.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım: “Türkiye’yi
geleceğe taşımak istiyorsak teknolojiyi satın alan değil, üreten bir
konuma gelmemiz şart.”
“Geleceği Yazanlar” basın toplantısında konuşan Bilgi ve İletişim
Teknolojileri Kurumu Başkanı Tayfun Acarer, “Mobil hizmetler ve
internette katma değer yaratılması, uluslararası sürdürülebilir rekabet
açısından çok önemli. 2012 yılında Türkiye’nin yazılım pazarının büyüklüğü
2,4 milyar TL, yazılım ve hizmet ihracatı ise yaklaşık 750 milyon TL idi.
70’ten fazla ülkeye yazılım ihracatı yaptık, bölge ülkelere bilişim ihracatı
potansiyelimiz yüksek. Türkiye’nin sayısal ve nitelik açısından yetişmiş
bilişim insan kaynağı bölgemizde en iyi durumda. Bu nedenle, Geleceği
Yazanlar gibi projeleri çok önemsiyoruz” dedi.
Uygulama geliştirme alanında olan ve olmak isteyen herkesi eğitim
ile buluşturan “Geleceği Yazanlar” projesi, Turkcell Akademi’nin
liderliğinde geleceği teknoloji ile yazacak.
63
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell Akademi
Ciliv: “Turkcell Akademi ile dünyanın bilgisi artık Türkçe”
Türkiye’de bir ilk olan Turkcell Akademi sayesinde, profesyoneller, gençler ve öğrenmeye hevesli herkes, eğitimlere zaman ve mekândan bağımsız olarak,
her an her yerden kolaylıkla ulaşılabilecek. Turkcell, akademisini dijitalleştirerek ve dünyanın önde gelen eğitim devleriyle işbirliğine giderek, bilgi ve
gelişim alanlarındaki uzmanlığını tüm Türkiye’yle paylaşmaya başlıyor. Bilginin teknoloji sayesinde milyonlara ulaşmasını sağlayacak bu platformda 2
bin’i aşkın Türkçe eğitim bulunuyor. Turkcell Dijital Akademi, Turkcell’in üstün network altyapısı ve teknolojisi sayesinde bilginin milyonlara ulaşmasının
önünü açan dünyada öncü şirket oldu.
64
Ödüllerimiz
Turkcell Grup yenilikçi ürün ve servisleri, müşteri ve paydaşları ile kurduğu
kurumsal ilişkileri ve yaygın sosyal sorumluluk projeleri ile ödüller toplamaya
devam ediyor.
Microstrategy World Awards / Veri Ambarı ve Dashboard Geliştirmesi
Turkcell, “Life :) Veri Ambarı ve Dashboard Geliştirmesi” (Excellence in
Dashboard Design) kategorisinde en iyi 5’e girdi ve ödül aldı.
MIXX Awards Türkiye 2013 / Farklı kategorilerde 11 ödül
Dijital Yaratıcılık alanında verilen ödüllerde Turkcell kar amacı gütmeyen
projeler kategorisinde Turkcell Kumbarası dijital iletişimi ile Gümüş mixx
kazanırken aplikasyon, entegrasyon, lansman ve pazarlama stratejileri ile
altın, bronz ve gümüş Mixx ödüllerine layık görüldü.
Oracle Communications Innovations Ödülleri
Turkcell Superonline ile Oracle Communications Innovations ödülüne
layık görüldü.
Corporate University Xchange / Mükemmeliyet ve İnovasyon Ödülleri
Turkcell Akademi Corporate University Xchange tarafından verilen
Mükemmeliyet ve İnovasyon Ödülleri’nde Şirket Stratejisine Katkı ve Liderlik
Gelişimi kategorilerinde birincilik ödülüne layık görüldü.
Türkiye Kalite Derneği - Ulusal Kalite Ödülleri
Turkcell, Türkiye Kalite Derneği’nin düzenlediği “Ulusal Kalite Ödülleri”nde
7 yıldır müşteri memnuniyetinde birinciliğini sürdürdüğü için Siyah Heykel’in
sahibi oldu. Turkcell bu ödülün yanı sıra, “Müşteri Memnuniyetinde
Süreklilik” ve “2012 Sektör Birinciliği” ödüllerine de layık bulundu.
Fatih Koleji / En Çevreci GSM
Fatih Koleji Turkcell’e en çevreci GSM şirketi ödülünü verdi.
Boğaziçi Üniversitesi Compec Bilişim Kulübü / Yılın İnternet Servis
Sağlayıcısı - Yılın Müzik Sitesi
Boğaziçi Üniversitesi Compec Bilişim Kulübü ve üniversitelerin bilişim
kulüplerinin oylamaları sonucunda Turkcell Superonline Yılın İnternet
Servis Sağlayıcısı ödülünü alırken Fizy de Yılın Müzik Sitesi seçildi.
Global Telecom Business Ödülleri / Realtime-Charging ve Bütünsel Risk
Yönetimi
Global Telecom Business Ödülleri’nde Ericsson işbirliğiyle RealtimeCharging ve Neural Tech ile Bütünsel Risk Yönetimi Projesi ödüllerine
layık görüldü.
2013 IR Magazine Awards / Türkiye’nin En İyi Yatırımcı İlişkileri
Turkcell, “Türkiye’nin En İyi Yatırımcı İlişkileri” ödülüne layık görüldü.
Loyalty World Ödülleri Awards / Sadakat Programı Ödülleri
Turkcell, Loyalty World Awards’da 3 ödül birden kazandı:
• gnçtrkcll Temsilcileri: Sosyal Medyanın En İyi Kullanıldığı Sadakat
Programı
• Gencaver: Sadakat Programı İçindeki En İyi Müşteri Hizmeti
• My Life: Merkezi ve Doğu Avrupa’nın En İyi Sadakat Programı
NRW Invest Awards / Yılın En Başarılı Genişleme Yatırımı
NRW Invest, Turkcell Europe’a Yılın En Başarılı Genişleme Yatırımı
ödülünü verdi.
Smarties Awards / Sosyal Etki Ödülü
Turkcell’in DASK projesi, Smarties Awards’da Social Impact /Not For
Profit kategorisinde bronz ödül aldı.
Mobile Excellence Awards / İnsani Yardım ve Sosyal Farkındalık
Turkcell, Mobile Excellence Awards’da “Humanitarian” kategorisinde Suriye’li
sığınmacılar için sağlanan mobil iletişim altyapısı ile ödül alırken “Social
Awareness” kategorisinde Ekonomiye Kadın Gücü projesiyle de 2 ödüle layık
görüldü.
Avrupa Çağrı Merkezi Ödülleri
Turkcell, “Avrupa’nın En İyi Müşteri Hizmetleri Servisi” kategorisinde
ikincilik ödülüne layık görüldü.
ECCCSA-European Call Centre & Customer Service Awards / En İyi Çağrı
Merkezi
Turkcell Global Bilgi, ECCCSA’da (European Call Centre & Customer
Service Awards) Avrupa’nın en iyi çağrı merkezi seçildi.
Turkcell Superonline 2 uluslararası ödüle layık görüldü
• Turkcell Superonline, Palladium Executing Strategy tarafından
stratejileri hayata geçirme konusunda en başarılı şirketlere verilen
“Hall of Fame” ödülünü kazanan ilk Türk telekomünikasyon şirketi oldu.
• Turkcell Superonline, Broadband Infovision Awards’da “En İyi
Operasyon Giderleri Yönetimi” ödülüne layık görüldü.
Turkcell Teknoloji 3 uluslararası ödüle layık görüldü
• Turkcell Cüzdan, Best Technological Innovation in Payment Systems –
Best NFC Solution, Emerging Payment Awards.
• Fraud Management System with Enhanced Holistic Approach, Global
Telecom Business Innovation Award.
• Single Rating Engine, Global Telecom Business Innovation Award, 2013.
Contact Center World / En İyi Dış Kaynak İş Ortaklığı
Turkcell Global Bilgi “ContactCenterWorld.com”un gerçekleştirdiği “En İyi
Dış Kaynak İş Ortaklığı” kategorisinde birinci oldu.
65
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
4 yıldır Türkiye’nin en sevilen
markası seçiliyoruz!
Turkcell, Ipsos KMG’nin MediaCat için yaptığı 2013 Lovemarks
araştırmasına göre Türkiye’nin en sevilen markası seçildi.
66
Turkcell Superonline’a
“mükemmeliyet” ödülü
Turkcell Superonline, Palladium Executing Strategy tarafından stratejileri hayata
geçirme konusunda en başarılı şirketlere verilen “Hall of Fame” ödülünü kazanan
ilk Türk telekomünikasyon şirketi oldu. Kusursuz strateji uygulama yöntemi ve
elde ettiği çarpıcı sonuçlar ile bu ödüle layık görülen Turkcell Superonline’ın
başarı hikayesi, stratejik yönetim alanında referans kaynaklar arasında yer alan
Harvard Business Review’da da yer alacak.
67
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
İnsan kaynaklarımız
68
“Turkcell’de benim için daha fazlası var” düşüncesiyle çalışanlarımıza değer veriyor,
gelişimlerini her alanda destekliyoruz.
• %90 iç terfi oranı
• Turkcell Sosyal Aktivite Grubu (TSAG)
ile +500 aktivite
• 1.320.130 saat eğitim
• İç kaynaklı eğitim ile 2,1 milyon TL
tasarruf
69
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Yenilikçi insan kaynakları
uygulamalarımızla fark
yaratmaya devam ediyoruz.
Turkcell İnsan Kaynakları olarak, teknolojiye olan tutkumuzu insan odağımız
ile bütünleştiriyor ve teknolojiyle çalışanlarımızın hayatını kolaylaştıracak
çözümlere odaklanmaya devam ediyoruz. Çalışanlarımıza sunduğumuz
basit, yaratıcı, esnek ve kullanıcı dostu teknolojik uygulamalarla çalışma
ortamını ve çalışma yaklaşımlarını dönüştürüyoruz.
Marka ve kurum değerlerimiz paralelinde konumlandırdığımız ve çalışan
değer teklifimizi özetleyen “Turkcell’de benim için daha fazlası var”
yaklaşımımız Turkcell’de insan odaklı kültürümüzün yaşatılmasına destek
oluyor. Turkcell çalışanları öncelikli olarak müşterisi için çalışan, fark
yaratan, açık iletişime inanan, çevik ve insana değer veren bir takım olarak
hareket ediyor. Diğer taraftan tüm insan kaynakları uygulamalarımızı
yenilikçi bakış açısıyla hayata geçirmek, en iyi uygulama örneklerinde öncü
olmak ve fark yaratan çalışan deneyimi yaşatmak da temel stratejilerimiz
arasında yer alıyor. İnsan kaynakları stratejilerimiz doğrultusunda
başlattığımız “Çalışan Deneyimi” programımız çerçevesinde 2013 yılı içinde
Yenilenme Programı’nı hayata geçirdik. Bu program ile sağlıklı yaşamla ilgili
birçok konuda çalışanlarımıza destek olmayı ve kişiselleştirilmiş çözümlerle
kendilerini özel hissetmelerini hedefledik.
Esnek ek menfaat uygulamamız Flex Menü, günlük hayata dair ihtiyaçları
için destek alabilecekleri Turkcell Assist ve geleceğe hazırlayan bireysel
emeklilik planları ile çalışanlarımıza hayatın her alanında daha fazla destek
olmayı hedefliyoruz. Çalışanlarımız için daha fazla kariyer stratejimizle
Turkcell Grup genelinde Performans ve Yetenek Yönetimi sürecimizi
70
yürütüyoruz. Bu süreçte şirketimizde yüksek performans ve örnek
davranış gösteren çalışanlarımızı ayırt ediyor, yönetim kademelerimiz için
yedekleme planları oluşturuyoruz. Çalışanlarımızın kariyerlerine yaptığımız
yatırımların geri dönüşü, %90’a ulaşan iç terfi oranımıza yansıyor.
Turkcell’de çalışma ortamlarımıza yaşam alanı yaklaşımı ile bakıyoruz.
Çalışanlarımızın ihtiyaç ve beklentileri gözetilerek tasarlanmış konforlu
çalışma ortamlarımızla, onların hayatlarına daha fazla keyif katıyoruz.
Sosyal aktivitelerimizle çalışanlarımıza, çalışırken eğlenecekleri, hobileri
ile ilgilenme şansı bulabilecekleri fırsatlar sunuyoruz. Çalışanlarımızın
başarılarını ödüllendirerek onları daha fazla takdir ediyoruz. Bugüne kadar
çalışanlarımız, “İşte Buna Ödül Verilir” platformumuz aracılığıyla, değeri
300 milyon ABD Doları’nı geçen katkıda bulundular ve bu katkılarından
dolayı ödüllendirildiler. TİP (Turkcell İnovasyon Platformu), çalışanlarımızın
fikirlerini şeffaf olarak paylaşmalarına ve şirketimizin odak alanlarına
yönelik yeni fikirler geliştirmelerine olanak sağlayacak bir inovasyon ortamı
yaratmaya devam ediyor.
Çalışanlarımızın bilgi ve tecrübelerini şirket içinde ve dışında
paylaşabilecekleri daha fazla paylaşım ortamları yaratıyoruz. İnteraktif iç
iletişim portalımız Inside, Turkcell Blog ve Paylaş Turkcell’li uygulamalarımız
sayesinde çalışanlarımız şirketle ilgili birçok bilgiye ulaşıyor, Turkcell
ürün ve servislerini sosyal medyada paylaşabiliyorlar. Onların ihtiyaç ve
beklentilerine özel olarak tasarladığımız cep telefonu uygulamamız Mobilim
ile çalışanlarımız, her zaman ve her yerden ihtiyaç duydukları tüm bilgilere
anında ulaşıyor, işlem yapabiliyor ve iletişim kurabiliyor.
%65
Kadın
Erkek
%67
Kadın Yönetici
,4
%20,4
%33
%35
%8
%0,4
%0,3
%6,3
Turkcell Türkiye Çalışan Bilgileri
Erkek Yönetici
%64,2
Lisans
Lise
Yüksek Lisans
Ön Lisans
Doktora
İlk Öğretim
*Turkcell Türkiye çalışan sayısı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 3.316 olup Turkcell Grup çalışan sayısı 14.315’e ulaşmıştır.
71
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell şebeke kalitesi için Bölge Çözüm Ortakları’mızda çalışan 2.090
Turkcell Akademi Turkcell’in
kişinin gelişimine, sınıf içi ve uzaktan olmak üzere toplam 70 eğitim
kurulduğu günden bu yana en önemli içeriğiyle katkıda bulunduk.
Gelişim çözümlerimizle liderlerimizi,
değerlerinden biri olan “İnsana
çalışanlarımızı, iş ortaklarımızı,
Yatırım” inancıyla fark yaratmaya
teknoloji konusunda gelecek
devam ediyor.
vadeden gençleri destekliyor, tüm
Turkcell ve Grup şirketlerimizin bireysel ve kurumsal saha ekiplerinde
yeni işe başlayan çalışanlar için iş başında öğrenmeyi kolaylaştıran “video
ekosistemimizi geliştiriyoruz.
eğitim”, “iş başı koçluk” çözümleri ve sınıf içi vaka uygulamaları içeren
işe başlangıç programları uyguluyoruz. Bu programların sahada etkin
şekilde uygulanabilmesi amacıyla Kurumsal Çözüm Merkezleri’mizde,
Turkcell Dağıtım Merkezleri’mizde ve Turkcell İletişim Merkezleri’mizde
370 Akademi eğitmeni yetiştirildi. Ayrıca, mevcut saha çalışanlarının
uzmanlıklarının artırılmasına yönelik 13 bin kişiye profil bazlı eğitimler
verildi. “Satış Antrenmanları” uygulanmaya başlandı, çalışanların güçlü
alanları ve gelişim fırsatlarının tespiti yapılarak, gelişim fırsatlarına
yönelik aksiyon planları oluşturuldu.
Turkcell Grup ekosisteminde yer
alan 60.000 kişiye ulaşarak toplam
1.320.130 saat olmak üzere kişi başı
ortalama 22 saat eğitim verdik.
Kurumsal müşteri yöneticilerinin iş dünyasını daha iyi tanıması
ve bu dünyanın dinamiklerine hâkimiyetlerinin artırılması için
Bahçeşehir Üniversitesi‘nin katkılarıyla düzenlediğimiz MBA sertifika
programımız devam ediyor. Anadolu Üniversitesi ile Turkcell
İletişim Merkezleri’nde çalışanların perakendecilik konusundaki
uzmanlığının artırılmasına yönelik olarak düzenlediğimiz sertifika
programımız da aynı şekilde devam ettiriliyor. Eşsiz müşteri deneyimi
yaratabilmek ve müşterilerimizin zihninde “Benim için Vazgeçilmez”
algısını güçlendirmek adına hayata geçirilen “Out of Office - Çünkü
Müşterimleyim” programı ile pazarlama çalışanlarımızı, müşterilerin
yaşadıkları deneyime ortak ettik.
“Teknoloji Gelişim Programı” kapsamında 450 farklı uzmanlık eğitimi
içeren programı uygulamaya koyduk. Program kapsamında 250
analistimize işlerini yapmalarında fark yaratacak, uzmanlıklarını
artırmalarını sağlayacak “Analist Gelişim Programı”nı hayata geçirdik.
72
Turkcell Akademi Liderlik ve Yetenek Geliştirme birimi, Turkcell Grup
genelinde yaklaşık 1.200 yöneticinin ve yönetici adayının gelişimini
destekleyerek, Turkcell Grup liderlik yaklaşımının ve ortak liderlik
kültürünün güçlenmesine destek olmaya devam ediyor. 2013’te bir
ilke daha imza atarak Yönetici Gelişim Programı’mız çerçevesinde
Koç Üniversitesi İşletme Fakültesi Executive Education ile yaptığımız
işbirliğiyle Turkcell Executive MBA (TEMBA) programını hayata
geçirdik. Turkcell Grup Üst yönetiminin sponsorluğunda yapılan
ve gerçek iş projeleri ile desteklenen TEMBA’da, danışmanlar ve
akademisyenlerden oluşan bir kadro ile stratejiden finansa, kişisel
gelişimden pazarlamaya kadar uzanan bir yelpazede yöneticilerimize
eğitim verildi.
Turkcell Akademi kişisel gelişimi desteklemek amacıyla “Hayata Ait
Programlar” eğitimlerini gerçekleştirmeye devam ediyor. Turkcell
Akademi, 800’ü aşkın “Akademi Eğitmeni”yle çalışanlarının gönüllü
eğitmenlik yapmalarını destekleyerek, eğitimi iç kaynaklarımızdan
sağlamımızın önünü açtı. 2013 yılında 758 Akademi eğitmeni ile yıllık
yaklaşık 2 milyon TL tasarruf etmiş olduk. Yine bu yıl Turkcell ICT
ekibiyle birlikte geliştirdiğimiz, tüm uzaktan öğrenme yöntemlerini
destekleyen Eğitim Yönetim Sistemi’mizi devreye alarak eğitimlerimizi
60 bin kişiye ulaştırdık. Eğitim gelişim çözümlerimizin %87’sini
çalışanlarımıza en güncel sanal sınıf, web-video, e-öğrenme ve mobil
öğrenme teknolojilerini kullanarak sunduk. Turkcell Akademi inovasyon
ve girişimcilik konularındaki “Sektöre Nitelikli İnsan Gücü Yetiştirmek”
ve “Üniversite-Sanayi İş Birlikleri” başlıklarını, işine değer katan unsurlar
olarak değerlendiriyor. Bu doğrultuda Ekim 2012 - Aralık 2013 döneminde,
kurumsal bilgi ve tecrübemizin ışığında hazırlanan 9 sertifika programı
ile 12 üniversitede 1.975 öğrenciye erişerek bilişim sektörüne nitelikli
iş gücü kazandırdık. Turkcell Grup yöneticileriyle 32 üniversiteden 14
bin öğrenciyi 51 etkinlikte bir araya getirerek “Mobil İnovasyon”, “Yeni
Teknolojiler”, “Girişimcilik”, “Kariyer” gibi konularda Turkcell vizyonunun
aktarılmasına öncülük ettik. Türkiye Bilişim Derneği’nin değerli
katkılarıyla, teknoloji konusunda gelecek vadeden gençlerin gelişimini
desteklemek ve sektöre nitelikli insan gücü yetiştirmek hedefiyle
“Teknoloji Liderleri Lisansüstü Burs Programı”nı devam ettiriyoruz.
Bloomberg Businessweek ve Realta Danışmanlık tarafından hazırlanan
“Üniversite Öğrencilerinin Seçtiği En Gözde Şirketler” listesinde 2013
yılında da birinci sırada yer aldık. Turkcell İletişim ve Dağıtım Merkezleri,
Turkcell Satış Noktaları, Zincir Mağazalar, iş ortakları ve Kurumsal
Çözüm Merkezleri çalışanlarını kapsayan “Turkcell Grup Satış Programı”
ile 40 bin’den fazla kişinin mesleki uzmanlıklarını artırdık. Turkcell’de
kazandığımız uzmanlığımızı KKTCELL, Turkcell Superonline, Best, Life ve
Turkcell Europe’da uygulamaya devam ettik.
2013 yılında burs programıyla İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencilerine
kattığı değerden dolayı Turkcell Akademi, “İTÜ Gümüş Arı 2013” ödülüne
layık görüldü. Corporate University Exchange tarafından “Liderlik
Gelişimi” ile “Mükemmeliyet Ödülü”nü alan Turkcell Akademi, müşteri
memnuniyeti süreçlerini iyileştiren “Müşteri 2.0 Gelişim Programı” ile
“Mükemmeliyet ve İnovasyon Ödülü”ne dördüncü kez layık görüldü.
73
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Ana iştiraklerimiz
YURTDIŞI İŞTİRAKLER
ASTELIT
Turkcell’in %55 dolaylı iştiraki Astelit, GSM operasyonlarına 2005 yılı
Şubat ayında “life:)” markası ile Ukrayna’da başladı. Şirket hisselerinin
%45’i System Capital Management Group’a ait bulunuyor. Astelit, Ukrayna
nüfusunun %99’unu ve ülke topraklarının %94’ünü kapsıyor. 2013 yıl sonu
itibarıyla Astelit, üç aylık aktif abone sayısı yaklaşık 1,2 milyon artış ile 9,2
milyona ulaşırken kayıtlı abone sayısı ise 12,6 milyon olarak gerçekleşti.
Toplam abone sayısında Ukrayna’nın üç numaralı operatörü olan Astelit,
üçüncü çeyrek 2013 itibarıyla toplam pazarın %16,8’ine hakim konumdadır.
Astelit’in AVFÖK’ü, kar odaklı stratejisi ve etkin maliyet kontrolleri sayesinde
2012 yıl sonuna göre, dolar bazında %19,8 artarken 2012’de %28,2 olan
AVFÖK marjı da 2013’te %30,5’e yükseldi.
BeST
Belarusian Telecommunications Network (BeST) hisselerinin %80’i Temmuz
2008’de Turkcell tarafından satın alındı. 2009’un Kasım ayında, Belarus’ta
3G servisini lanse eden ilk operatör olan BeST, 5 yılda nüfus kapsama oranını
%99,9’a (coğrafi kapsama %97,9) çıkarmayı başardı. Üçüncü çeyrek 2013
itibarıyla abone pazar payını %10,4’e çıkaran BeST, 2013 yıl sonu itibarıyla
pazarda 1,2 milyon abonesiyle üçüncü operatör konumundadır.
KKTCELL
Kuzey Kıbrıs Turkcell, 1999 yılında %100 Turkcell iştiraki ile kuruldu. 2007
yılına kadar KKTC Telekomünikasyon Dairesi’yle gelir paylaşımı anlaşması
çerçevesinde faaliyet gösteren Şirket, aynı yıl GSM sayısal, hücresel mobil
telefon sistemi kurulması ve işletilmesine ilişkin 18 yıllık lisans sözleşmesini
imzaladı. Ekim 2008’de Türkiye’den de önce 3G ürün ve servislerini sunan
KKTCELL, öncü operatör olma konumunu 2009’da 4G teknolojisindeki
test çalışmaları ile sürdürdü. 2010’da yurtdışı çıkışına sahip operatör olan
KKTCELL, 1 Ekim 2012’de Elektronik Haberleşme Yasası çerçevesinde
internet hizmet sağlayıcılığı, altyapı kurulumu ve işletilmesi faaliyetlerinde
bulunma yetkisini aldı. Şirket, 2013 itibarıyla nüfusun %100’ünü kapsayan
altyapısı, yaklaşık 426 bin abone ve %72 pazar payıyla KKTC’nin lider
operatörü olarak faaliyetlerini sürdürüyor.
FİNTUR
Turkcell; Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan’daki mobil
operasyonlarına, %41,45’ine sahip olduğu Fintur Holdings BV (Fintur)
aracılığıyla iştirak ediyor. Şirketin abone sayısı 2013’te önceki yıla göre %1
oranında artarak 21,5 milyona ulaştı. Konsolide gelirler ise %0,4 büyümeyle
2 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşti. Özsermaye metodu ile
muhasebeleştirdiğimiz Fintur’un 2013 yılı net kârımıza katkısı 156 milyon
ABD Doları oldu.
H: 2A
T/3
74
Azerbaycan: Azercell
Fintur, 1996’da kurulan Azercell’in hisselerinin yaklaşık olarak %51’ini elinde
bulunduruyor. Azercell, internet hizmet sağlayıcısı Azeronline’ın da çoğunluk
hisselerinin sahibi konumundadır. Azercell’in abone sayısı 2013 sonu
itibarıyla 4,4 milyon civarındadır.
Moldova: Moldcell
Fintur’un %100 paya sahip olduğu Moldcell, 1999’da kuruldu. Moldcell’in
abone sayısı 2013 sonu itibarıyla 1,0 milyon olarak gerçekleşti.
Gürcistan: Geocell
Fintur’un %100 paya sahip olduğu Geocell 1996’da, Gürcistan’ın ilk GSM
operatörü olarak kuruldu. 2013 sonu itibarıyla, Geocell’in abone sayısı 1,8
milyona ulaştı.
Kazakistan: Kcell
Fintur’un %51 hissesine sahip olduğu Kcell 1998’de kuruldu. Kcell’in abone
sayısı 2013 sonu itibarıyla 14,3 milyona ulaştı.
TURKCELL EUROPE
Sanal Mobil Şebeke İşletmecisi olarak Almanya’da kurulan Turkcell
Europe, Almanya’nın en kaliteli altyapısı T-Mobile (Deutsche Telekom) ile
gerçekleştirilen iş birliği sonucunda müşterilerine 2010 yılından bu yana
hizmet veriyor. Şirket, Almanya’da yaşayan Türk müşterilerinin Almanya
içi iletişim ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra Türkiye aramaları ve Türkiye
seyahatlerindeki roaming ayrıcalıklarıyla da önemli avantajlar sağlıyor.
Turkcell Europe her iki ülkede sunduğu hızlı ve kaliteli internet hizmeti
sayesinde fark yaratıyor. Almanya genelinde toplam 2.200’ü aşan satış
noktasından, ayrıca online yükleme çözümleri ve online satış kanalı ile de
web üzerinden müşterileriyle buluşmayı sürdüren Turkcell Europe, 2013 yıl
sonu itibarıyla Almanya’da yaklaşık 400 bin müşteriye hizmet veriyor.
YURTİÇİ İŞTİRAKLER
TURKCELL SUPERONLINE
2004 yılında Tellcom İletişim Hizmetleri A.Ş. adıyla kurulan, Mayıs 2009’da
internetin ülkemizdeki öncü kuruluşu Superonline Uluslararası Elektronik
Bilgilendirme, Telekomünikasyon ve Haberleşme Hizmetleri A.Ş. ile güçlerini
birleştirerek “Superonline” markası altında faaliyet göstermeye başlayan
şirket, 2011 Mayıs ayından bu yana faaliyetlerine “Turkcell Superonline”
markası ile devam ediyor.
Şirket, bireysel, kurumsal ve toptan segmentteki müşterilerinin her türlü
telekomünikasyon ihtiyaçlarına çözüm sunan servisleri sağlamak hedefiyle
yatırım yapmaya devam ediyor. Kurulduğu ilk yıl Uzak Mesafe Telefon
Hizmetleri (UMTH) lisansı alarak ses taşımacılığıyla ilgili çağrı başlatma ve
sona erdirme hizmetleri sunan Turkcell Superonline, 2005 yılı Şubat ayında
internet servis sağlayıcı, aynı yılın Haziran ayında karasal veri iletişimi ve
İştiraklerin grup gelirine katkısı (%)
%20
%17
%14
3yp
2011
2012
2013 yılında iştiraklerin grup
gelirine olan katkısı % 20’ye
ulaştı.
2013
75
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
2006 yılının Nisan ayında altyapı işletmeciliği lisanslarını aldı. Dünyada
mümkün olan en yüksek erişim teknolojisi olan “fiber interneti” müşterilerine
en avantajlı paketlerle sunan Turkcell Superonline, hızla gerçekleştirdiği
fiber optik altyapı yatırımlarıyla 2007 yılında müşterilerini ilk kez 100 Mbps
hızında internet bağlantısıyla tanıştırırken, 2011 yılında Türkiye’de ilk defa
evlere kadar 1000 Mbps bağlantı sunmaya başladı. 2013 yılında Vestel Grup’a
ait Deksarnet Telekomünikasyon A.Ş.’nin hisselerini satın alan Turkcell
Superonline, “ışık hızı”ndaki fiber optik ağını, uydu haberleşme altyapısı ile
daha da güçlendirmeyi hedefliyor.
geniş bir yelpazede altyapı operasyonu hizmetleri sunuyor. Şirket, pasif
altyapı paylaşımıyla farklı sektörlerde faaliyet göstermelerine karşılık benzer
altyapıları kullanan şebekeleri ortak altyapılarda birleştirerek şebekelere
verimlilik ve değer katıyor. Global Tower, Ukrayna’daki yatırımı Ukrtower
ile tecrübelerini yurtdışına taşıyıp bölgesel oyuncu olma yolunda da emin
adımlarla ilerliyor.
*Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Mersin,
Trabzon, Samsun.
İNTELTEK
İnteltek (Turktell %55, Intralot SA %20, Intralot Iberia Holding SA %25),
Türkiye’de spor bahis oyunları işletmeciliği kapsamında yer alan Başbayilik,
Merkezi Sistem İşletimi ve Risk Yönetimi işlerini, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı
ile imzaladığı münhasır nitelikli sözleşme ile gerçekleştiriyor. İnteltek,
yarattığı “iddaa” oyunu ve markası ile devlet kontrollü bahis oyunları
sektöründe dünyanın en büyük operatörlerinden biri konumundadır. 2013
yılında “iddaa”nın Türk ekonomisine vergi ve kamu payı olarak yarattığı
katma değer 1,5 milyar TL’yi geçti. İnteltek, aynı alanda faaliyet gösteren
ve %51 oranında iştirak ettiği “Azerinteltek” şirketi ve “Topaz” markası ile
faaliyetlerini Azerbaycan’da da başarıyla sürdürüyor.
GLOBAL TOWER
“Lider teknoloji altyapı operatörü” vizyonuyla yoluna devam eden Global
Tower, Türkiye’nin ilk ve tek, Avrupa’nın ve bölge coğrafyasının ise önde
gelen altyapı operatörü konumundadır. 20 bin’i aşkın servis noktasında
telekomünikasyon, TV/radyo yayıncıları ve servis teknolojileri segmetlerine
profesyonel hizmet veren Global Tower, her çeşit kuleden bina üstü
çözümlerine, bina içi uygulamalardan bakım-kurulum-işletme faaliyetlerine
TURKCELL GLOBAL BİLGİ
Türkiye’nin lider müşteri ilişkileri yönetim merkezi Turkcell Global Bilgi,
Türkiye’de 16, Ukrayna’da 4 ve Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 21
lokasyonda 10 bin çalışanı ve 7.500 masa kapasitesiyle 7 farklı sektörde
70’ten fazla müşteriye hizmet veriyor. Türkiye’nin en büyük 500 şirketi
arasında yer alan Turkcell Global Bilgi, Bilişim 500 Araştırması’na göre
çağrı merkezi sektörü dış kaynak hizmetlerinde 2012 gelirlerine göre en
2013 yılı itibarıyla, Turkcell Superonline’ın 32 bin km’ye ulaşan fiber optik
şebekesi, 12 şehirde* yaklaşık 1,7 milyon erişilebilir hane sayısına ulaştı. 2013
yılında Turkcell Superonline’ın Turkcell’in finansallarına katkısı %35 gelir
büyümesi ve %26 AVFÖK marjı sayesinde artmaya devam etti. Turkcell Grup
sinerjisiyle kurumsal segment gelirleri %36 büyüme gösterdi.
Turkcell Superonline
32 bin km
fiber şebekesi
1,7 milyon
erişilebilir hane &
570 bin Fiber
müşterisi
76
%35 Gelir artışı
ve %26 AVFÖK
marjı
yüksek ciroya sahip firma oldu. Başarısını bugüne kadar aldığı ulusal ve
uluslararası birçok ödülle kanıtlayan Turkcell Global Bilgi, 2013 yılında
ContactCenterWorld.com tarafından düzenlenen “Top Ranking Performers”
ödüllerinde “En İyi Dış Kaynak İş Ortaklığı” kategorisinde dünya üçüncüsü
oldu.
TURKCELL TEKNOLOJİ
Turkcell Teknoloji Ar-Ge Merkezi, en büyük müşterisi olan Turkcell ICT
ve iş birimlerine daha yakından hizmet verebilmek ve çalışma etkinliğini
yükseltmek amacıyla kurulmuş bulunuyor. Ürün ve hizmet geliştirme
süreçlerinin tek yapı altında uçtan uca yürütülebileceği bu merkez, Turkcell’in
bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki yetkinliklerini en üst düzeye taşıyacak
potansiyele sahip olacaktır. Ar-Ge merkezinin odak alanları aşağıdaki gibidir:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Büyük veri işleme
İş zekası uygulamaları
Müşteri ilişkileri yönetimi çözümleri
Şebeke yönetimi çözümleri
Konum tabanlı teknolojiler
Yeni nesil katma değerli servisler
SIM teknolojileri
Mobil finansal sistemler
Gelir yönetimi yetkinlikleri
Bulut bilişim
Terminal uygulamaları
Mobil pazarlama çözümleri
•
Makineler arası iletişim teknolojileri
Turkcell Teknoloji olarak, ileriye yönelik Ar-Ge alanlarımız ve
odaklandığımız konular Bulut Bilişim, Büyük Veri, BYOD (Bring your own
device), Social Analytics ve M2M’dir. Odaklandığımız bu beş alan Turkcell
Teknoloji’nin gelecekte yapacağı geliştirme, çözüm ve projelerin yönünü
tayin edecektir.
Turkcell Teknoloji mühendisleri tarafından tasarlanan T40, 2013 yılında
T Serisi ailesine katıldı. T40, Turkcell Teknoloji’nin güçlü çözüm ve işbirliği
yeteneğini göstermesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Turkcell Teknoloji, başarılı yurt dışı faaliyetlerine devam ediyor.
Turkcell Teknoloji, Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu, Afrika ve
Avrupa bölgelerinde teknoloji ve yazılım ihracatı faaliyetlerini başarıyla
sürüyor. Turkcell Teknoloji’nin geliştirdiği Kampanya Yönetim Sistemi (CMS),
2013 yılbaşında Zain Irak’ta ticari olarak kullanılmaya başlandı. Ayrıca, 2013
yılında, Al-Mader operatörüne Roaming Suite satışı gerçekleştirildi. 2013
yılı içinde dokuz adet projesi TÜBİTAK tarafından desteklenmeye layık
görülürken dört adet proje de halen değerlendirme aşamasında bulunuyor.
2013 yılı itibarı ile Turkcell Teknoloji’nin toplam ulusal patent başvuru sayısı
242, uluslararası patent başvuru sayısı ise 45’tir. Bu performansı ile Turkcell
Teknoloji Türkiye’de ilk 5 içerisinde yer almaktadır.
Astelit
12,6 milyon
abone
%11 Gelir
artışı: 450
milyon ABD
Doları
% 30,5
AVFÖK marjı
77
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
MOBİL İLETİŞİM SEKTÖRÜ
2013 yılında pazardaki toplam mobil abone sayısı, nüfus
artışı ile birlikte data hatlarındaki yükselişin de etkisiyle
1,9 milyon arttı ve pazardaki mobil hat penetrasyonu %91
seviyesine ulaştı.
Türkiye telekomünikasyon sektöründe Eylül 2013 itibarıyla Turkcell,
Vodafone ve Avea olmak üzere üç mobil iletişim şirketi toplam 68,9 milyon
aboneye hizmet vermektedir. Vodafone Türkiye GSM pazarına 24 Mayıs
2006’da Telsim’i satın alarak girmiştir. Avea’nın ise çoğunluk hissesi Türk
Telekom’a aittir. Türk Telekom ise Oger Telecom’un %55,8 oranında
iştirakidir. 30 Eylül 2013 itibarıyla Turkcell %51, Vodafone %29 ve Avea
%20 pazar payına sahiptir.
2013 yılında mobil pazardaki abone sayısı, özellikle data abone sayıları
ve nüfus artışı nedeniyle Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 1,7
milyon arttı. 2012 yılı Eylül ayında %89,9 olan mobil hat penetrasyonu
2013 yılı Eylül ayında %91,1’e yükseldi. Avrupa ülkelerinde ise mobil hat
penetrasyonu %130 seviyelerine yaklaşmıştır. Diğer yandan bu seviyeler,
genç ve dinamik bir nüfus yapısına sahip olan Türkiye pazarının orta vadede
büyüme potansiyeli taşıdığına işaret etmektedir.
Rekabet
2013 yılı Türkiye mobil pazarı için rekabet ve regülasyon açısından zorlu
bir yıl oldu. Fiyat seviyeleri üzerindeki rekabet baskısına ek olarak, Bilgi
Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (“BTK”) ikinci yarıda aldığı kararlar
pazarın büyümesini olumsuz etkiledi.
Rekabet tarafında, yıl boyunca rakiplerin pazar payı kazanmaya yönelik
odakları devam etti. Özellikle son çeyrekte, bir önceki çeyreğe göre
fiyat seviyelerinde düşüş ve tekliflerde sunulan data miktarının artması
sonucunda numara taşıma aktivitelerinde yükseliş gözlendi. Bu eğilim,
2014’ün ilk aylarında operatörlerin sunduğu içeriklerin daha da artmasıyla
hızlanarak devam etti.
Yoğun rekabet ortamına ilave olarak, BTK’nın çağrı/SMS sonlandırma
ücretlerinin düşürülmesine ilişkin aldığı kararlar pazarın toplam gelir
büyümesini tahminlerimize göre yaklaşık %3 oranında olumsuz etkiledi.
Regülasyon kararları, Turkcell’in de gelirlerini olumsuz etkilese de,
iştiraklerimizin artan katkısı ve mobil genişbant gelirlerindeki büyüme ile
hedeflerimize ulaştık.
78
Bu pazar koşullarına rağmen abone bazımız büyümeye devam etti. Eşsiz
müşteri deneyimi sağlama odağımız ile birlikte faturalı abone bazımız
güçlü büyüme ile yıllık 849 bin arttı. Ayrıca, faturalı abone bazımızdaki
büyüme ve mobil genişbant kullanımındaki artışla birlikte, çağrı/SMS
sonlandırma ücretlerindeki düşüşe rağmen, 2013 yılında abone başı aylık
ortalama gelir %4 arttı.
2013 yılında, mobil genişbant büyüme stratejimiz çerçevesinde
şebekemizdeki akıllı telefon sayısı 3,3 milyon adet arttı. Bu kapsamda,
şebekemizdeki akıllı telefon sayısı 9,6 milyona yükseldi ve akıllı telefon
penetrasyonu bir sene önceki %19 seviyesinden %30’a yükseldi.
Türkiye’de tasarlanan ve üretilen ilk akıllı telefon olan Turkcell T40’ın da
dahil olduğu geniş akıllı telefon portföyümüz ile pazardaki liderliğimizi
koruduk.
Farklı müşteri segmentlerine hitap eden, inovatif ürün ve servislerle
farklılaşmayı sürdürdük. Bu servisler, kurumsal şirketler için işlerini
kurarken ve yürütürken ihtiyaç duydukları teknoloji çözümlerinden,
müşterilerimiz ve çocuklarının özellikle acil durumlarda güvenle
bağlanmasını ve yardım almasını sağlayan “Turkcell Güvenlik” gibi
hayatı kolaylaştıran uygulamalara kadar çeşitlilik göstermektedir.
Bunlara ek olarak, girişimcilikten inovasyona birçok farklı konuda içerik
sağlayan ve dijital platformda sunduğumuz Turkcell Akademi’nin bilgiye
erişimde fırsat eşitliği sağlamada ve müşterilerimizle aramızdaki bağı
güçlendirmede önemli rolü olacağına inanıyoruz.
Regülasyon
Perakende ve Toptan Fiyat Pazar Fiyat Düzenlemeleri
BTK’nın 2013/142 sayılı ve 13 Mart 2013 tarihli Kurul Kararı ile Mobil
şebeke işletmecileri için geliştirilen maliyet modellerinden hareketle on-net
(şebeke içi) çağrıların maliyeti, çağrı sonlandırma maliyetinin 1,71 katı olarak
hesaplamış olup, BTK tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde on-net (şebeke
içi) çağrıların ücretlerinin belirlenmesinde bu oran ses için 5,35/3,13 ve
SMS için 2,91/1,70 esas alınmıştır. Bu karara göre Şirketimiz için perakende
şebeke içi ücreti 5,35 kuruş/dakika, SMS için 2,91 kuruş/SMS olmuştur.
BTK’nın 2013/201 sayılı Kurul Kararı ile SMS sonlandırma ücretlerinde
indirime gidilmiş, Turkcell ve Vodafone’un SMS sonlandırma ücretleri 0,43
kuruş/SMS, Avea’nın ise 0,47 kuruş/SMS olarak tespit edilmiştir. 2013/142
sayılı Kurul Kararına göre Şirketimiz için belirlenen Şebeke içi SMS ücreti
0,73 kuruş/SMS olmuştur.
Diğer Regülatör Düzenlemeleri
11 Temmuz 2013 tarihinde yayımlanan Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Gizliliğin
Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına dair Yönetmelik ile
yönetmeliğin giriş tarihi 24 Temmuz 2013’e ertelenmiş ve 24 Temmuz 2013’te
yürürlüğe girmiştir.
BTK’nın 2013/359 sayılı Kurul Kararı ile çağrı sonlandırma ücretlerinde
indirime gidilmiştir. Buna göre çağrı sonlandırma ücretleri Turkcell için 2,50
kuruş/dakika, Vodafone için 2,58 kuruş/dakika ve Avea için 2,96 kuruş
dakika olarak belirlenmiştir. 2013/142 sayılı Kurul Kararına göre Turkcell’in
şebeke için ücreti bu kararla 4,28 kuruş/dakika olmuştur.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
tarafından revize edilmiş ve yeni hali 7 Kasım 2013 tarihinde yayımlanmıştır.
Azami Ücret
• BTK’nın 2013/141 sayılı Kurul Kararı ile Ses hizmetleri için azami ücret
%5.6’lık bir artışla, 43,89 kuruş/dakika olarak belirlenmiştir.
• BTK’nın 2013/528 sayılı Kurul Kararı ile SMS için azami ücret bir Ocak
2014’ten itibaren yürürlüğe girmek üzere %20’lik bir düşüşle 33,25 kuruş/
SMS olarak belirlenmiştir.
Ödeme hizmetlerine ilişkin olarak BDDK tarafından hazırlanan “ödeme
ve menkul kıymet mutabakat sistemleri, ödeme hizmetleri ve elektronik
para kuruluşları hakkında Kanun” 27 Haziran 2013 tarihinde yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir.
Türkiye Mobil Pazarı
Mobil Abone Sayısı (Milyon)
31,4
33,9
2011
41,8
47,5
25,9
%130
21,4
2012
2G
Mobil Hat Penetrasyonu (%)
3Ç2013
Avrupa
%92
Abone Pazar Payları (%)
%20
%91
Gelişmekte Türkiye
olan ülkeler
%51
%29
3G
Turkcell
Kaynak: BTK 3Ç 2013 verileri kullanılmıştır.
Kaynak: Bank of Merill Lynch, Global Wireless Matrix 4Ç 2013 Raporu.
Vodafone
Avea
79
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
TURKCELL GRUP: 2013 FİNANSAL VE
OPERASYONEL PERFORMANS
Aşağıda yapılan açıklamalar, esas olarak 2013 yılı içerisinde yer alan gelişme ve trendlerin TL bazında açıklanmasına dayanmaktadır. Bu bölümdeki
sonuçlar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye
Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu
Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal
Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Tutarlar milyon Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir. Ana
performans göstergeleri karşılaştırmaları yıllık bazda verilmekte olup 2013 yılına ait faaliyet ve finansal sonuçlarını izleyen parantez içindeki rakamlar
ise 2012 yılına ait değerleri temsil etmektedir.
Turkcell Grubu Finansal Özeti
Kar/Zarar Tablosu (milyon TL)
2012
2013
% Değişim
10.507,0
11.407,9
%8,6
Satışların Maliyeti
(6.482,2)
(7.058,9)
%8,9
İtfa ve Tükenme Payları ile Amortisman
(1.406,5)
(1.589,5)
%13,0
Brüt Kar Marjı
%38,3
%38,1
(0,2)yp
Genel Yönetim Giderleri
(484,2)
(550,3)
%13,7
(1.705,7)
(1.843,6)
%8,1
AVFÖK2
3.241,5
3.544,5
%9,3
AVFÖK Marjı
%30,9
%31,1
0,2yp
425,5
908,1
%113,4
2.260,5
2.863,0
%26,7
4,8
(27,9)
%(681,3)
Net Finansman Geliri / (Gideri)
(68,1)
(383,2)
%462,7
Özsermaye Metoduyla Muhasebeleştirilen İştirak Karı
218,5
297,3
%36,1
Parasal Pozisyon Karı / (Zararı)
169,9
176,9
%4,1
Vergi
(523,6)
(592,4)
%13,1
Net Kar
2.062,0
2.333,7
%13,2
(21,0)
3,4
%(116,2)
2.083,0
2.330,3
%11.9
Gelir
1
Satış ve Pazarlama Giderleri
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler
Esas Faaliyet Karı
Yatırım Faaliyetlerinden Gelir / (Gider)
Dönem Karının / (Zararının) Dağılımı
Kontrol Gücü Olmayan Paylar
Ana Ortaklık Payları
(1): İtfa ve tükenme payları ile amortisman dahil
(2): AVFÖK Genel Kabul Görmüş Muhasebe Standartları’nda olmayan bir finansal değerdir.
80
Konsolide Bilanço Verileri (Dönem Sonu)
(milyon TL)
2012
2013
% Değişim
6.998,9
8.128,9
%16,1
18.653,0
21.255,6
%14,0
Uzun vadeli borçlanmalar
1.103,8
1.528,5
%38,5
Toplam borçlanmalar*
3.039,6
3.332,5
%9,6
Toplam yükümlülükler
5.918,1
6.544,8
%10,6
12.734,9
14.710,8
%15,5
Hazır değerler
Toplam varlıklar
Toplam özsermaye
* Faizsiz spot kredileri içermemektedir
Özet Konsolide Nakit Akışı
(milyon TL)
2012
2013
% Değişim
İşletme faaliyetlerinde sağlanan net nakit*
2.787,1
2.931,5
%5,2
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit*
(121,0)
(1.806,5)
%1393,0
Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit
(309,9)
(230,5)
(%25,6)
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi
6.998,9
8.128,4
%16,1
* 2012 verileri yeniden düzenlenmiştir
Kârlılık ve Borç Ödeme Rasyoları
(%)
2012
2013
% Değişim
Brüt Kar Marjı
%38,3
%38,1
(0,2yp)
AVFÖK Marjı
%30,9
%31,1
0,2yp
Net Kar Marjı
%19,8
%20,4
0,6yp
Toplam Yükümlülük / Özsermaye Oranı
%46,5
%44,5
(2,0yp)
Toplam Borç / AVFÖK Oranı
%93,8
%94,0
0,2yp
Gelirler: 2013 yılında konsolide gelirler %9 artarak 11.407,9 milyon
TL’ye (10.507,0 milyon TL) yükselmiştir. Bu yükseliş temel olarak
Turkcell Türkiye’nin gelirlerindeki %5’lik ve iştiraklerimizin gelirlerindeki
%28 artışla Grup gelirleri içerisindeki payı %20’ye yükselmesinden
kaynaklanmıştır.
Satışların Maliyeti: 2013 yılında satışların maliyeti %8,9 artarak 7.058,9
milyon TL’ye (6.482,2 milyon TL) yükseldi. Satışların maliyetinin toplam
gelirler içerisindeki payı ise %61,9’a (%61,7) yükseldi. Bu temel olarak
arabağlantı giderlerindeki (0,7 puan) düşüşe rağmen, itfa ve tükenme
payları ile amortisman giderlerinin (0,5 puan) ve diğer giderlerin (0,3
puan) artışından kaynaklandı. Bu yıla mahsus olmak üzere, satışların
maliyeti, BTK’nın 26 Eylül 2012’de mobil hat kullanıcılarının abonelik
sözleşmesi olmaksızın kullandıkları hatları, ücretsiz olarak kendi
üzerlerine kaydettirebilmeleri için aldığı karar doğrultusunda güncellenen
mobil hatlardan kaynaklanan 34 milyon TL vergi giderini içermektedir.
Genel Yönetim Giderleri: 2013 yılı için genel yönetim giderlerinin
gelirlere oranı 0,2 puan artarak %4,8’e (%4,6) yükseldi. Bu temel olarak
şüpheli alacak karşılığı giderlerindeki (0,2 puan) artıştan kaynaklandı.
Satış ve Pazarlama Giderleri: Tüm yılda satış ve pazarlama giderlerinin
gelirlerdeki payı %16,2 (%16,2) seviyesinde yatay kaldı. Bu temel olarak;
maaş ve ücret giderlerindeki (0,3 puan) ve diğer giderlerdeki (0,1 puan) artışın
pazarlama giderlerindeki düşüşle (0,4 puan) dengelenmesinden kaynaklandı.
AVFÖK: 2013 yılında AVFÖK %9 artışla 3.544,5 milyon TL (3.241,5
milyon TL) olarak gerçekleşirken AVFÖK marjı 0,2 puan artışla %31,1
(%30,9) oldu. AVFÖK marjındaki artış, arabağlantı ücretlerindeki düşüşle
birlikte azalan arabağlantı giderlerinin ve itfa ve tükenme payları ile
amortismanı içermeyen satışların maliyetlerindeki 0,4 puan düşüşün
genel yönetim giderlerindeki 0,2 puan artışla kısmen dengelenmesinden
kaynaklandı.
81
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelir/(Gider): 2013 yılında 969,0 milyon
TL (676,5 milyon TL) esas faaliyetlerden diğer gelir ve 61,0 milyon TL
(251,1 milyon TL) esas faaliyetlerden diğer gider netinden oluşmaktadır.
Esas faaliyetlerden diğer gelirler, 3 aydan kısa vadeli mevduattan
elde edilen faiz gelirleri, geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz gelirleri
ve net kur farkı gelirleri, distribütör vade farkı gelirleri ve iskonto
gelirlerinden oluşmaktadır. Esas faaliyetlerden diğer giderler ise dava ve
ceza karşılıkları, dava konusu faiz giderleri ve iskonto giderleri ve diğer
giderlerden oluşmaktadır.
Yatırım Faaliyetlerinden Gelir/(Gider): 2013 yılı için net yatırım
faaliyetlerinden giderler 14,4 milyon TL (4,7 milyon TL) sabit kıymet satış
karı, 8,8 milyon TL Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme
yükümlülüğü gerçeğe uygun değer farkı ve diğer yatırım faaliyetlerinden
gelirler ile 38,0 milyon TL finansal yatırımlar değer düşüklüğü gideri, 19,9
milyon TL (9,8 milyon TL) kur farkı gideri ve diğer yatırım faaliyetlerinden
giderlerden oluşmaktadır.
Net Finansman Geliri/(Gideri): 2013 yılı için net finansman gideri
262,1 milyon TL’ye net kur farkı gideri ve 109,5 milyon TL (113,3 milyon
TL) itfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal yükümlülüklere ilişkin
faiz gideri ve 11,7 milyon TL (18,7 milyon TL) diğer finansal giderlerden
oluşmaktadır.
Özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı: Fintur ve
A-Tel 2013 yılında özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak karı,
Fintur’un net karının artması ve 2012 yılında A-Tel ile olan anlaşmanın
sonlandırılmasıyla %36,1 artışla 297,3 milyon TL (218,5 milyon TL) oldu.
Vergi Gideri: Geçtiğimiz yıla göre ise vergi gideri %13,1 artış ile 592,4
milyon TL (523,6 milyon TL) seviyesine ulaşırken, bu rakamın 650,5
milyon TL’lik kısmı cari dönem vergi giderlerinden, 58,1 milyon TL ise bu
döneme yansıyan ertelenmiş vergi gelirinden oluşmaktadır.
Net Kar: 2013 yılında net kar, %12 artarak 2.330,3 milyon TL (2.083,0
milyon TL) olarak gerçekleşti. Bu artış, AVFÖK, esas faaliyetlerden diğer
gelirler ve özsermaye metoduyla muhasebeştirilen iştirak karındaki
artıştan kaynaklandı.
82
Toplam Borçlanma: 31 Aralık 2013 itibarıyla konsolide faizli borçlanma
tutarı 3.332,5 milyon TL (1.561,4 milyon ABD Doları) seviyesindedir.
Ukrayna-Astelit operasyonları ile ilgili borç tutarı, grup içi finansman
dahil 1.386,2 milyon TL (649,5 milyon ABD Doları), Belarus operasyonları
ile ilgili borç tutarı 1.274,2 milyon TL (597,0 milyon ABD Doları) ve
Turkcell Superonline ile ilgili borç tutarı 655,3 milyon TL’dir (307,1 milyon
ABD Doları).
Konsolide borcumuzun 2.470 milyon TL’si (1.157 milyon ABD Doları)
değişken faizli olmakla beraber bunun 1.804 milyon TL’lik (845 milyon
ABD Doları) kısmının vadesi bir yıldan önce dolacaktır. 31 Aralık 2013
itibarıyla TL cinsinden borç/yıllık AVFÖK oranımız %94 seviyesindedir.
(Parantez içlerinde, tutarların ABD Doları karşılıkları verilmiştir.)
Nakit Akışı Analizi: 2013 yılı için 1.057,8 milyon TL’si Turkcell Türkiye,
399,1 milyon TL’si Turkcell Superonline, 144,6 milyon TL’si Astelit ve 101,5
milyon TL’si de BeST ile ilgili olmak üzere operasyonel olmayan kalemler
de dahil olmak üzere toplam 1.822,3 milyon TL yatırım harcaması yapıldı.
Diğer nakit akış kalemi esas olarak kurumlar vergisi ve işletme sermayesi
değişimini içermektedir. 2013 yılında operasyonel yatırım harcamalarının
gelirlere oranı yaklaşık %15 oldu.
Turkcell Grubunun bağlı ortaklıklarından Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve
Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri
Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına
destek almaktadır. 1 Ocak - 31 Aralık 2013 tarihleri arasında 1.6 milyon TL
bu kapsamda satışların maliyeti hesabından mahsup edilmiştir.
Tüm borçlanma işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde
etkilenmemesi için temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte
ve gözetilmektedir.
2013 yılı içinde çeşitli dernek, vakıf ve kuruluşlara toplam 8.339.565 TL
tutarında bağış yapılmıştır.
Operasyonel Veriler (Turkcell Türkiye)
2012
2013
% Değişim
35,1
35,2
%0,3
Faturalı Hat Abone Sayısı (milyon)
13,2
14,0
%6,1
Faturasız Hat Abone Sayısı (milyon)
21,9
21,2
(%3,2)
11,6
11,4
(%1,7)
ARPU - Faturalı (ABD Doları)
21,0
19,6
(%6,7)
ARPU - Faturasız (ABD Doları)
6,4
6,2
(%3,1)
20,9
21,7
%3,8
ARPU - Faturalı (TL)
37,7
37,3
(%1,1)
ARPU - Faturasız (TL)
11,5
11,8
%2,6
Abone kayıp oranı (%)
%27,1
%27,4
0,3yp
243,3
259,3
%6,6
Toplam Abone (milyon)
ARPU - Abone başına elde edilen aylık gelir - Bileşik (ABD Doları)
ARPU - Bileşik (TL)
MoU - Aylık Ortalama Kullanım Dakikası (Bileşik)
Operasyonel Özet
Abone: Türkiye’deki toplam abone sayımız, yoğun rekabete rağmen, 75
bin artarak 35,2 milyon oldu. İnovatif ürün ve servisler sunarak değer
yaratma odağımız sayesinde faturalı abone bazımız 2013 yılında 849 bin
büyüdü. Faturalı abonelerin toplam abone bazımız içindeki payı %39,8’e
(%37,5) yükseldi.
Abone Kayıp Oranı: 2013 yılında aboneliklerin güncellenmesi ile
ilgili BTK kararı paralelinde güncellenen her abonelik, operatörlerin
kayıtlarında hem abone kaybı hem de yeni abone alımı olarak yer almıştır
ve bu nedenle söz konusu karar abone kayıp oranını artırmaktadır.
Bu kapsamda yıl bazında abone kayıp oranımız, %27,4’e yükselirken
kararın etkisi hariç tutulduğunda abone kayıp oranı %26,4 olarak
gerçekleşecekti.
Aylık Kullanım Dakikası (MoU): 2013 yılında yüksek faydalar sunan
her yöne teklifler ve artan paket kullanımı nedeniyle 2013 yılında %6,6
artışla 259,3 dakikaya ulaştı.
Abone Başı Aylık Ortalama Gelir (ARPU): 2013 yılında data
kullanımında devam eden güçlü yükseliş ve faturalı abone bazımızın
artması ile arabağlantı ücretlerindeki düşüşe rağmen TL bazında bileşik
ARPU %3,8 yükselerek 21,7 TL (20,9 TL) oldu.
Uluslararası Derecelendirme Notları
Standard & Poor’s:
Ulusal pazar cinsinden kredi notu BB+
Yabancı para cinsinden kredi notu BB+
Görünüm Durağan
Moody’s:
Ulusal para cinsinden kredi notu Ba1
Yabancı para cinsinden kredi notu Ba1
Görünüm Durağan
Risklere İlişkin Değerlendirme
Şirket uygulaması, merkezi olarak yönetilen Grup’un ihtiyaçlarının,
önceden belirlenen Borç/Sermaye oranları doğrultusunda, sermaye
artırımı ve/ veya kredilendirme yolu ile karşılanmasını öngörmektedir.
Şirket, Grup’un finansman ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun
ve kısa vadeli borçlanmaktadır.
Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredilerinden İhracat Kredi
Ajansı kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini
korumak adına zaman zaman farklı sermaye piyasası ürünleri de
değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma işlemlerinde şirket’in kredi
notlarının negatif yönde etkilenmemesi ve temel finansal borçlanma
rasyoları değerlendirilmekte ve gözetilmektedir.
Şirket finansal araçların kullanımından dolayı aşağıdaki risklere maruz
kalmaktadır:
• Kredi riski: Şirket Yönetimi’nin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir
kredi risk politikası bulunmaktadır.
• Likidite riski: Şirket’in likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel
borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında
karşılanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara
uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman
olanakları temin edilerek yönetilmektedir.
• Piyasa riski: Şirket, piyasa riskini yönetmek amacıyla türev finansal
araçları kullanmaktadır. Tüm alım satım işlemleri Şirket hazine ve risk
yönetimi politikasına uygun gerçekleşmektedir.
83
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
• Faiz oranı riski: Türev finansal araçların kullanımı, Grup’un risk yönetim
stratejisine uygun olarak türev finansal araçların kullanımı ile ilgili
hazırlanan yazılı ilkelerin İcra Kurulu tarafından onaylandığı Grup hazine
ve risk politikası doğrultusunda yönetilmektedir.
• Döviz kuru riski: Şirket, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan doğan
riski kontrol altına almak amacıyla çeşitli “forward” (vadeli sözleşme)
ve opsiyon sözleşmelerine taraf olmaktadır. Şirket, döviz kur
riskini yönetmek amacıyla “forward” kontratlar (vadeli sözleşme)
kullanmaktadır.
Ayrıca, Şirket faaliyette bulunduğu ülkelerdeki makroekonomik, rekabet
ve regülasyon risklerini de taşımaktadır.
Şirket’in risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm
sorumluluk Şirket Yönetimi’ne aittir. Şirket’in risk yönetim politikaları,
Şirket’in karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri
ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere
kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket’in faaliyetleri
ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden
geçirilmektedir.
Denetim Komitesi ve genel müdüre doğrudan raporlama yapmakla
sorumlu Turkcell Grup İç Denetim Bölümü mevcuttur. Şirkette risk
yönetimi ve iç kontrol Şirket organizasyon yapısında Denetim Komitesi ve
Genel Müdür’e doğrudan raporlama yapmaktadır.
Amerika’da New York Borsası’na kote olmamız nedeniyle, halka açık
şirketlerin uymakla yükümlü oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde
404’e uyum kapsamında, Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup
şirketlerinde iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur.
Bu mekanizma çerçevesinde İç Denetim Bölümü; iç kontrol sisteminin
kurulmasında destek ve görüş vermek, iç kontrol sisteminin etkinliğini
değerlendirmek ve raporlamak, Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e
uyum kapsamında Turkcell ve denetim kapsamında olup mali tablolarında
konsolide edilen iştiraklerinin finansal raporlamasına yönelik iç
kontrollerin yeterliliğini değerlendirmek, bu süreçte tespit edilen kontrol
eksikliklerini Denetim Komitesi ve Turkcell üst yönetimine düzenli olarak
raporlamak ve alınan, alınması planlanan ilgili düzeltici faaliyetleri takip
etmektedir.
Ayrıca, Turkcell’in hedeflerinin gerçekleşmesini etkileyen risklerin
bölümler bazında belirlenmesi, risk analiz çalışmalarının koordinasyonu,
sonuçların Şirket Yönetimi ile paylaşımı, raporlanması ve takip
edilmesinden ibaret bir Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) süreci mevcuttur.
84
Bu sürecinin koordinasyonundan Grup İç Denetim Direktörlüğü
çatısı altında Kurumsal Risk Yönetim Birimi sorumludur. KRY süreci
çerçevesinde risklerin belirlenme amacı onları yaratan iş faaliyetlerini
durdurmak değil, risklerin oluşma olasılığını düşürmek ya da olası etkisini
azaltmaktır.Böylece belirsizlik doğuran riskleri kapsamlı bir şekilde
tanımlamak, değerlendirmek ve etkin bir şekilde yönetmek amaçlanmıştır.
2012 faaliyet yılı sonu itibariyle Türk Ticaret Kanunu’nun 378. Maddesi ile
Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine
ve Uygulanmasına İlişkin Seri: IV, No: 56 Sayılı Tebliği çerçevesinde
Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyette bulunmak üzere “Riskin Erken
Saptanması Komitesi” kurulmuştur. Riskin Erken Saptanması Komitesi,
şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin
erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması
ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yaparak yönetim kuruluna
destek verir. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi, Kurumsal Risk Yönetimi
metodolojisi çerçevesinde risklerin değerlendirilmesi ve risk önleme
faaliyetlerinin bölümler nezdinde koordine edilmesinden ve sonuçların
Riskin Erken Saptanması Komitesi’ne raporlanmasından sorumludur. Bu
süreçte risklerin sahipliği ve risk önleme faaliyetlerinin sorumluluğu iş
tarafında olup riskler Kurumsal Risk Yönetimi Birimi’nin sorumluluğuna
transfer edilmemektedir.
Turkcell, 2000 yılında teknik operasyonları kapsayacak şekilde iş
sürekliliği planlarını oluşturmuş, 2004 yılında planların kapsamı
genişletilerek, İş Sürekliliği Yönetimi olarak konumlandırılmıştır.
2011 senesindeki yapılandırma ile iş sürekliliği, Turkcell Grup Şirketlerini
ve tedarikçilerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Turkcell Grup İş
Sürekliliği Yönetim Sistemi, uluslararası “ISO 22301, toplumsal güvenlik
– iş sürekliliği yönetim sistemi” standardına uygun olarak; Konuşma,
mesajlaşma, internet ve toplumsal güvenlik hizmetlerimizin sürekliliğini
sağlayacak şekilde yapılandırılmış ve sertifikalandırılmıştır. Müşteri
beklentileri, kurum politikası ve yasal yükümlülükler dikkate alarak
oluşturulan iş sürekliliği planlarımızın, acil durumlarda çalışmasını garanti
altına almak için, düzenli tatbikatları gerçekleştirilmektedir.
Geniş bir coğrafyaya yayılan teknik altyapımız, yaygın kapsama alanımız,
çözüm ortağı ağımız, mobil santrallerimiz, mobil baz istasyonlarımız, ek
kapasitemiz, olağanüstü durum merkezimiz ve geçmiş deneyimlerimiz,
risklerin mümkün olduğunca azaltılmasına imkan tanımakla birlikte, Grup
şirketlerimizden gelen müşteri hizmetleri bilgi birikimi, hızlı fiber-optik
altyapısı, veri depolama hizmeti, yazılım geliştiren deneyimli ekiplerimiz
ile felaketi başka bir merkezden yönetebilme ve faaliyetlerimizin
sürekliliğini sağlama konusunda imkan tanımaktadır.
2014 BEKLENTİLERİMİZ
Türkiye pazarının hem genç ve dinamik nüfus yapısına sahip olması ve
hem de teknolojiye olan talebin yüksek olması sebebiyle orta vadede
mobil sektörün daha da büyüme potansiyeli olduğunu düşünüyoruz.
Sürekli artan penetrasyon oranı akıllı telefonların hayatımıza girmesiyle
hız kazandı. Özellikle son yıllarda mobil data kullanımının artmasıyla
abone ve penetrasyon oranı ivme kazanmıştır.
Mobil Hat Penetrasyonu (%)
ARPU (Avro) – 3Ç 2013
Türkiye’de Avrupa’ya göre düşük mobil hat
penetrasyonu önümüzdeki dönemlerde büyüme
potansiyeli olduğunu göstermektedir.
Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında Türkiye en düşük
ARPU’ya sahiptir. Bu da ileriki dönemlerde ARPU’nun
artma potansiyelini göstermektedir.
35,10
%130
%128
%130
33,27
29,39
%130
%90
%90
%91
2011
2012
3Ç 2013
24,56
23,26 23,19
20,56 19,53
19,35
17,19 16,67
15,44 14,18
13,75
11,90 11,34
8,58
Avrupa
Türkiye
Türkiye
Portekiz
Yunanistan
İtalya
Almanya
Avusturya
Finlandiya
Danimarka
Belçika
İspanya
İngiltere
Fransa
İsveç
İşviçre
İrlanda
Hollanda
2010
Norveç
%85
Akıllı Telefon Penetrasyonu (%)
Katma Değerli Servis Gelirlerinin
Toplam Gelir İçerisindeki Payı (%)
Gelişmiş olan ülkelerde akıllı telefon penetrasyonu
%49’a ulaşmıştır. Akıllı telefon penetrasyonunun gelecek
dönemlerde akıllı telefon satışının artmasıyla yükselmesi
beklenmektedir.
Akıllı telefon penetrasyonunun artmasıyla katma değerli
servis gelirlerinin toplam gelir içerisindeki payı artmaya
devam ediyor. Türkiye’de akıllı telefonların artmasıyla bu
oranın artması beklenmektedir.
%49
%32,9
%39
%27,0
%26
%26,2
%24,2
%27,7
%25,5
%17,9
3Ç 2013
Avrupa
%35,5
%29,6
%25,0
%20,3
ABD
%34,4
Turkcell
2010
2011
Avrupa
2013 için açıkladığımız konsolide gelir ve AVFÖK ve grup yatırım
harcamalarımızın satışlara oranı hedeflerini gerçekleştirdik.
2014 yılında global piyasalarda ve operasyonlarımızın bulunduğu ülkelerde
makroekonomik zorluklar devam edebilir. Aynı zamanda, mevcut rekabet
ortamının da devam edeceğini öngörüyoruz. Ancak, Turkcell olarak
kendimizi bu şartlara göre konumlayarak, başta mobil genişbant işimiz ve
iştiraklerimizin artan katkısıyla büyümemizi sürdürmeyi hedefliyoruz.
2012
Türkiye
3Ç 2013
Turkcell
Konsolide gelirlerimizin 12,000 milyon TL ve 12,200 milyon TL,
AVFÖK’ün ise 3,700 milyon TL ile 3,800 milyon TL aralığında
gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Büyüme hedeflerimize paralel olarak,
mobil ve fiber yatırımlarımızdaki, gelecek teknolojiler için yapılacak şebeke
modernizasyona yönelik yatırımlar da dahil, artış ile birlikte operasyonel
Grup yatırım harcamalarımızın satışlara oranının ise %17 civarında
olacağını öngörüyoruz*.
(*)Bu paragrafta mevcut beklentilerimizi içeren ileriye yönelik beyan içermektedir. İleriye dönük beklentilerin gerçekleşeceği yönünde teminat verilememektedir. Verilen beklentilerle ilgili revize
gerektiği durumlarda Bilgilendirme Politikamız çerçevesinde kamuoyuna açıklama yapılır ve yapılan açıklamalara web sitemizde yer verilir.
85
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Raporlama Döneminden Sonraki ÖZEL
DURUM AÇIKLAMALARI
31 Aralık 2013 -7 Mart 2014 arası özel durum açıklamaları
2013 yılı önemli gelişmeleri Özel Durum Açıklamaları tebliğ kapsamında ve şirketin Bilgilendirme Politikası çerçevesinde Kamuyu Aydınlatma Platformu
vasıtasıyla açıklanmıştır.
02.01.2014
Şirketimize tebliğ edilen Vergi İnceleme Raporuna göre; 2008-2012 dönemi
için, Şirketimiz distribütörleri tarafından yapılan ön ödemeli kart satışlarında
ÖİV ile ilgili ek talepte bulunulmuş olup, Büyük Mükellefler Vergi Dairesince
Şirketimize 211,1 milyon TL ÖİV aslı ve 316,6 milyon TL vergi ziyaı olmak
üzere toplam 527,7 milyon TL tutarında vergi tarhiyatı yapılmıştır.
Şirketimiz, tabi olduğu mevzuat ve sektör uygulamalarına paralel,
bünyesinde oluşan tüm haberleşme hizmet bedelleri (ön ödemeli kart/TL
satışlarından oluşan brüt satış tutarları dahil) üzerinden ÖİV’yi hesaplayıp
hali hazırda Devletimize ödemektedir.
Mevzuat gereği abonelerimize distribütörlerce yapılan nihai TL/kontör
satış fiyatları şirketimizce belirlenmemektedir. Diğer bir deyişle, TL/
kontörlerin piyasadaki satış fiyatları şirketimizden bağımsız olarak,
distribütörler tarafından piyasa şartları, pazarda oluşan arz ve talep
dengesi, rekabet ve benzeri değişkenler sonucunda belirlenmektedir.
Buna karşılık, vergi mevzuatındaki belirsizlikler nedeniyle, satış kanalının
elde ettiği ve üzerinde tasarrufumuz olmayan nihai satış bedelleri
üzerinden mükellefi olmadığımız bir verginin ödemesinin talep edildiği
anlaşılmaktadır.
Şirketimiz tarhiyatı yapılan vergi aslı ve cezası hakkında ilgili mevzuat
uyarınca tüm yasal haklarını kullanacaktır.
04.02.2014
Şirketimizin %100 iştiraki olan Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş.
(“Turkcell Superonline”) tarafından, Metronet İletişim Teknoloji A.Ş’nin
(“Metronet”) hisselerinin tamamının satın alınmasına ilişkin olarak Pay
Devir Sözleşmesi imzalanmıştır.
Şirketimizce yapılan çalışmalarda belirlenen şirket değeri 29 milyon TL’dir.
Hisse senetlerinin devri, ilgili mercilerden alınacak izinler sonrasında
gerçekleştirilecek olup, Pay Devir Sözleşmesine göre, satın alma bedelinin
tamamı kapanış gününde ödenecektir.
Türkiye’de internet, ses ve görüntü alanında hizmet ve servis sağlayıcılık
yapmak amacıyla kurulan Metronet’i satın alan Turkcell Superonline, ülke
genelinde hizmet verdiği 12 olan il sayısını Metronet’in 2 yeni ilde mevcut
altyapısı sayesinde 14’e yükselterek fiber ağını genişletecektir. Turkcell
Superonline, Metronet’in altyapı dönüşümünün tamamlanmasının
ardından hane sayısına yaklaşık 100 bin yeni noktayı dahil edecektir.
Satıcı şirket ile Şirketimiz arasında yönetim, denetim, sermaye bakımından
dolaylı veya dolaysız bir ilişki yoktur.
06.02.2014
Şirketimizin, A-Tel* ile olan servis sağlayıcı ve dağıtıcı firma
sözleşmelerinin 1 Ağustos 2012 tarihinden geçerli olmak üzere feshine
ilişkin tebligatı çerçevesinde TMSF’nin, fesih nedeniyle doğduğunu ileri
sürdüğü 131,9 milyon TL tutarında zararının yasal faizi ile birlikte tazmini
talebiyle Şirketimiz aleyhine bir dava açtığını duyurmuştuk. Ayrıca, TMSF
davadaki alacaklarını Bilgin Holding A.Ş.’ye temlik ettiğini mahkemeye
86
bildirmiş ve ilgili mahkeme, TMSF’nin davada taraf sıfatı bulunmadığı
gerekçesiyle davanın usul yönünden reddine karar vermişti.
Söz konusu mahkeme kararı ile ilgili olarak, TMSF ve Bilgin Holding A.Ş.
temyiz başvurusunda bulunmuşlardır.
18.02.2014
Şirketimiz Yönetim Kurulu tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu’nca 23
Ocak 2014 tarihinde yayınlanan II-19.1 sayılı Kar Payı Tebliği ile uyum
çerçevesinde tadil edilen kar dağıtım politikası önerisi aşağıda yer
almaktadır. Söz konusu politika, yapılacak ilk Genel Kurul toplantısında
onaya sunulacaktır.
“Şirket dağıtılabilir net karının en az %50’sini nakit olarak dağıtmayı
hedeflemektedir. Bu politika, Şirket’in nakit projeksiyonları, faaliyetlerine
ilişkin geleceğe yönelik beklentileri, yatırım planları ve sermaye
piyasalarındaki şartlara tabidir. Kar payı ile ilgili Yönetim Kurulu tarafından
her hesap dönemi için ayrı karar alınır ve Genel Kurul onayına tabidir. Kar
payı dağıtımına, en geç Genel Kurul toplantısının yapıldığı yılın sonuna kadar
olmak kaydıyla, Genel Kurul tarafından belirlenecek tarihte başlanır. Şirket
yürürlükteki mevzuat hükümlerine uygun olarak kar payı avansı dağıtmayı
veya kar payını eşit veya farklı tutarlı taksitlerle ödemeyi değerlendirebilir.
Buna ek olarak, hissedarları için daha fazla katma değer yaratmak adına
Şirket yukarıda belirtilen şartlar ve ilgili mevzuat kapsamında kendi
paylarını geri almayı değerlendirebilir.”
21.02.2014
Turkcell’in şebeke içi tarifelerinin Haziran - Temmuz 2009 ve Kasım 2009
- Ocak 2010 dönemlerinde arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu
durum nedeniyle zarara uğradığı gerekçesiyle, Avea tarafından Şirketimiz
aleyhine toplam 87 milyon TL tazminat talebiyle iki ayrı dava açılmıştı.
Anılan davalar birleştirilerek aynı dosya üzerinden görülmüş, mahkeme,
Şirketimiz iddialarını haklı bularak, Avea’nın açtığı her iki davanın da
şirketimiz lehine reddine karar vermiştir.
26.02.2014
%100 bağlı ortaklığımız Turktell Bilişim Servisleri A.Ş.’nin (“Turktell
Bilişim”) 25 Şubat 2014 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında,
Grup şirketlerinin finansman ihtiyacı dolayısıyla, sermayesinin 69.000.000
TL artırılarak 1.945.076.134 TL’ye yükseltilmesine karar verilmiştir.
Bu karar kapsamında, Şirketimizce artırılan sermayenin dörtte
biri ödenmiş olup, kalan kısmı mevzuatta öngörülen süreler içinde
ödenecektir.
06.03.2014
Bazı medya kanallarında, Turkcell’in Pakistan’da gerçekleşecek olan
frekans ihalesi ile ilgilendiğine yönelik haberler yer almıştır. Şirketimiz,
çeşitli ülkelerde oluşan yatırım potansiyellerini düzenli takip ederek
değerlendirmektedir.
Söz konusu ihale ile ilgili Şirketimiz ön araştırma yapmaktadır ve konu ile
ilgili alınmış herhangi bir karar bulunmamaktadır.
*A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri A.Ş.(“A-Tel”), Turkcell ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (“TMSF”) %50-%50 oranlarında iştiraki olup faaliyet konusu ön ödemeli hatların Türkiye’de
satışı ve dağıtımıdır. TMSF’nin A-Tel’deki %50 hissesi, 4 Temmuz 2013 tarihinde Bilgin Holding A.Ş.’ye devredilmiştir.
Yatırımcı İlişkileri
03
01
04
02
1
06
05
Nihat Narin
[email protected]
07
2
Murat Ali Aslanhan
[email protected]
5
Yeşim Tohma
[email protected]
3
Esra Karacanlı
[email protected]
6
Beren Erdem
[email protected]
Helin Çelikbilek
[email protected]
7
Müge Tüzmen Orman
[email protected]
Yatırımcı İlişkileri İletişim
Tel: +90 (212) 313 18 88
Faks: +90 (212) 292 93 22
E-posta: [email protected]
Web: http://www.turkcell.com.tr/turkcellhakkinda/yatirimciiliskileri
4
87
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell Yatırımcı İlişkileri
Turkcell Yatırımcı İlişkileri IR
Magazine’in bu yıl düzenlediği ödüllerde
“Türkiye’nin En İyisi” seçildi.
5 Yıllık Hisse Performansı ve Piyasa Değeri
Turkcell hisseleri 11 Temmuz 2000’de Borsa İstanbul (BİST) ve ABD New
York Borsası’nda (NYSE) eşzamanlı olarak işlem görmeye başlamıştır.
Turkcell hisseleri BİST’te TCELL kodu ile, New York NYSE’de ise TKC kodu
ile Amerikan Depozitolu Hisseler (ADS - American Depositary Shares)
olarak işlem görmektedir. İki ADS beş hisseyi temsil etmektedir (1 ADR
= 2,5 hisse). Turkcell’in çıkarılmış sermayesi 2.200.000.000 TL nominal
değerde olup her bir hisse senedi 1 TL nominal değerli ve 2.200.000.000
adet hisseyi içermektedir. Hem BİST hem de NYSE’de kote olan tek Türk
şirketi olan Turkcell, 31 Aralık 2013 itibarıyla 11,7 milyar ABD Dolar piyasa
değeri ile BİST’te işlem gören şirketler arasında en büyük üçüncü şirket
olmuştur.
Yatırımcı İlişkileri Turkcell’e ve şirket hissedarlarına maksimum
faydayı sağlamak için çalışmaktadır.
Yatırımcı ilişkileri standartları sürekli gelişen ve derinleşen sermaye
piyasaları ihtiyaçlarına göre şekillenmektedir. Bu noktada halka açık
şirketleri diğerlerinden bir adım öne geçirecek uygulamaların hayata
Hisse Bilgisi
TCELL (TL)
2010
2011
2012
2013
En düşük
7,80
7,36
8,10
10,20
En yüksek
11,18
10,95
11,60
12,75
TKC (ABD$)
2010
2011
2012
2013
En düşük
12,34
10,36
10,83
12,95
En yüksek
19,98
17,73
16,14
17,76
geçirilmesi, şirketlere stratejik değer katacak farklılaşmalar yaratacağı
gibi Türkiye Sermaye Piyasalarına da katkı sağlayacaktır. Turkcell
Yatırımcı İlişkileri bölümünün ilke edindiği temel çalışma prensipleri
arasında ulaşılabilirlik, paydaşlara ve analistlere hızlı geri dönüş sağlama,
paydaşları şeffaf, tutarlı ve zamanlı bilgilendirme, ve kullanıcı dostu
güncel web sitesine sahip olma yer almaktadır. Bölümdeki her çalışan,
şirkete ve sektör dinamiklerine hakim ve şirketin hikayesini kapsamlı
aktarabilen proaktif kişilerdir. Bu bağlamda Turkcell Yatırımcı İlişkileri
takımı şirketini doğru tanıyıp iyi analiz ederek ve şirket stratejilerine
hakim olup bu stratejilerin iletişimini en etkin yöntemlerle yaparak fark
yaratmaktadır. Turkcell Yatırımcı İlişkileri takımı analist ve yatırımcı
iletişim yöntemleri, faaliyet raporu ve web sitesi gibi uygulamalarla aldığı
ödüllerle başarısını tescillemiştir.
2013 yılı göreceli hisse performansı (TCELL)
TCELL
1,2
BİST-100
1,1
1,0
0,9
0,8
Ara
lık
Ka
sım
Eki
m
Eyl
ül
Ağ
ust
os
Tem
mu
z
Ha
zira
n
Ma
yıs
Nis
an
Ma
rt
Şub
at
Oc
ak
0,7
Kaynak: Bloomberg
88
Yatırımcı İlişkileri Bölümü olarak 2013 yılı boyunca;
• 497 uluslararası yatırım fonu ile yapılan görüşmelerin yanı sıra 21 yerli
ve yabancı yatırımcı konferansına katıldık.
• Mali tablolara ilişkin sonuçlar üzerine canlı yayınlanan 4 telekonferans
organize ettik.
Turkcell Yatırımcı İlişkileri’nin çabaları IR Magazine tarafında verilen
ödülle takdir edildi. Turkcell Yatırımcı İlişkileri finans dünyasının prestijli
mecralarından IR Magazine’in bu yıl düzenlediği ödüllerde “Türkiye’nin
En İyisi” seçildi. Adayların IR Magazine’in analist ve yatırımcılarla yaptığı
kapsamlı görüşmeler sonucu belirlendiği organizasyonda Turkcell, diğer
şirketler arasından sıyrılarak bu ödüle layık görüldü.
Turkcell’i farklı kılan diğer bir örnek ise Türkiye’de bir üniversitede
ilk defa Yatırımcı İlişkileri konusunun akademik bir programa
taşınması konusundaki liderliği oldu. Turkcell Yatırımcı İlişkileri
uygulamaları Bahçeşehir Ünivesitesi CO-OP (Cooperative Education)
programı kapsamında da “Turkcell Investor Relations Strategies
and Implementation” ismi ile üniversitede ders oldu. 2012-2013 güz
döneminde 14 haftalık program çerçevesinde yatırımcı ilişkilerinin
temel kavramları ve uygulamaya yönelik ana stratejileri Turkcell farkı
ile üniversiteli gençlere aktarıldı. Tüm dönem süren ders programı
süresince Turkcell, en iyi Yatırımcı İlişkileri uygulamalarını gerçek
hayat deneyimlerinden yola çıkarak üniversite sıralarına taşıdı. Ders
içeriği Turkcell’in hikayesini anlatan sunumlar, yatırımcılar tarafından
sık sorulan sorular ve kriz iletişiminin nasıl yapıldığı ve sürdürülebilir
büyüme stratejilerinin aktarımı gibi kritik bilgilerden oluşuyordu.
Ayrıca öğrencilerin program üzerinden edindikleri bilgi birikimlerini
aktarabilmeleri amacıyla IPO senaryoları üzerinden sunumlar ve vaka
çalışmaları yapıldı. Öğrencilerin final çalışması ise kendi kurdukları
şirketin yatırımcı sunumunu hazırlamak ve sunmak oldu.
2013 yılı göreceli hisse performansı (TKC)
TKC
DJ Sanayi Endeksi
1,3
1,2
1,1
1,0
0,9
0,8
Ara
lık
Ka
sım
Eki
m
Eyl
ül
Ağ
ust
os
Tem
mu
z
Ha
zira
n
Ma
yıs
Nis
an
Ma
rt
Şub
at
Oc
ak
Ara
lık
0,7
Kaynak: Bloomberg
89
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Uluslararası Medya
Koray Öztürkler:
“Türkiye’de Türk mühendislerin tasarladığı Turkcell markalı ilk akıllı
telefonla, ülkemiz ve müşterilerimiz için değer yaratıyoruz. Satılan
her 1 milyon telefonla, 500 milyon TL Türkiye’de kalacak.”
Bloomberg - 6 Mart 2013
90
Süreyya Ciliv:
“3G hızında internet ile Türkiye’yi mobilitenin gerçek anlamıyla
tanıştırmıştık; 4G hızı testlerinde Türkiye rekoru kırdık. Türkiye’nin
teknolojide öncü şirketi olmaktan gurur duyuyoruz.”
WSJ - 31 Temmuz 2013
91
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Uluslararası Medya
Süreyya Ciliv:
“Hem kurumsal hem bireysel tarafta mükemmel müşteri
deneyimi yaşatıyoruz. Bunun sonucu olarak da müşteri tabanımızı
genişletiyoruz. Akıllı telefonların penetrasyonunu artırmak ve mobil
internet deneyimini zenginleştirmek gibi alanlarda çok büyük bir
büyüme potansiyelimiz var.”
CNBC - 25 Şubat 2013
92
Plazalarımız
Ofis Adı
Adres
Ofis Adı
Adres
Genel Müdürlük
Asmalı Mescit Mh. Meşrutiyet Caddesi No:71 34430
Asmalı Mescit Beyoğlu - İSTANBUL
Van Plaza
Hatuniye Mah. Şamranaltı Sok. Pafta No:104 Ada No: 256 Parsel No: 15 VAN
Maltepe Plaza
Yeni Mahalle Pamukkale Sok. No: 3 34880
Soğanlık - Kartal - İSTANBUL
Denizli OMC
Bozburun Mahallesi 7014 Sok.No.5 DENİZLİ
Muğla OMC
Musluhittin Mahallesi Atatürk Bulvarı No:61 MUĞLA
Kartal Plaza
Topselvi Mah. Dipçik Sk. No: 31
Kartal - İSTANBUL
İzmit OMC
Yahyakaptan Mah. Bahçeşehir Sok. No:30
İzmit - KOCAELİ
Davutpaşa Plaza
Serçe Kale Sk. No: 2
Topkapı - İSTANBUL
Konya OMC
1.Organize San. Sıhhiye Sok. No:6 Selçuklu - KONYA
Adana Plaza
Turhan Cemal Beriker Bulvarı No:212 01130
Seyhan - ADANA
Erzurum OMC
Ilıca Yolu 11.km 1.Organize Sanayi Bölgesi 1.Cad
4.Sok No:10 Aziziye - Erzurum
Ankara Plaza
Eskişehir Yolu 9.Km. No:264 06520
ANKARA
Kayseri Plaza
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi 13. Cadde No:16
Melikgazi- Kayserİ
Antalya Plaza
Kızıltoprak Mah. 915 Sk. No: 3 07300
ANTALYA
Gaziantep Plaza
Kocaoğlan Mahallesi Demokrasi Bulvarı
Perili kaya mevkiii No:185 Şahinbey - Gazİantep
Bursa Plaza
Organize San. Bölgesi Kırmızı Cad. No: 4
Nilüfer - BURSA
Turkcell Akademi
İstiklal Cad. Emir Nevruz Sok.No:1\A
Beyoğlu – İstanbul
Diyarbakır Plaza
Urfa yolu 6.Km 21100
Merkez - DİYARBAKIR
Levent Ofis
Büyükdere Cad. Harman Sok. No:8
(Kanyon AVM arkası) Levent - İstanbul
İzmir Plaza
Ankara Asfaltı No: 64 35040
Bornova - İZMİR
Turkcell Teknoloji Plaza
Pamukkale Sok. Yenimahalle
Soğanlık-Cevizli - İstanbul 34880
Samsun Plaza
Mimar Sinan Mah. 60. Sokak No: 18, PK 55200
Atakum - SAMSUN
Erzurum Plaza
1. Organize Sanayi Bölgesi 1. Cadde 4. Sokak No: 10
Aziziye - ERZURUM
Trabzon Plaza
Mısırlı Mahallesi Hasan Turfanda Yolu No: 1
61240 Çukurçayır – TRABZON
OMC: Operasyon Bakım Merkezi
93
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
2013 Faaliyet Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Beyanı
Yüksek standartlarda kurumsal yönetimin, Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş.’nin (Şirket) başarılı iş uygulamalarını devam ettirmek ve Şirket’in
pay sahiplerine uzun dönemli iktisadi değer sağlamak için önemli olduğu
inancıyla, Yatırımcı İlişkileri Bölümü kurmak suretiyle halka açıldığımız
günden itibaren başlatılan ve 2003 yılında ivme kazandırılan Kurumsal
Yönetim çalışmaları paralelinde, Şirket bünyesinde Kurumsal Yönetim
mekanizmaları ilkeler doğrultusunda işletilmeye başlanmıştır.
ilkelerine uyum faaliyetlerine destek vermeye ve çalışmalara katılmaya
devam etmişlerdir. Bu suretle Şirket, ayrım yapmaksızın tüm ortaklarına
karşı sorumlu, hesap verebilir, şeffaf ve eşitlikçi bir yönetim anlayışını
oluşturmuştur. Bu kapsamda 2012 faaliyet yılında uyulması zorunlu
ilkelerden 4.5 çerçevesinde aday gösterme komitesi, ücret komitesi
ve riskin erken saptanması komitesi oluşturulmuş ve çalışma esasları
belirlenmiştir.
BÖLÜM 1- PAY SAHİPLERİ
İlk aşamada hissedarlara eşitlikçi, hesap verebilir, sorumlu ve şeffaf
bir yapı sunabilmek amacı ile Şirket yönetimi, ilgili sermaye piyasası
mevzuatı ve Şirket paylarının NYSE’de de işlem görmesi dolayısıyla
diğer en iyi uygulamaları da gözeterek 2009 yılı içerisinde, Şirketimizin
Sermaye Piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine
getirilmesinde ve kurumsal yönetim uygulamalarında koordinasyonu
sağlamak üzere mevzuatın aradığı lisanslara sahip personelin istihdam
edildiği Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi’ni
oluşturmuştur. 2013 yılı faaliyet döneminde yürürlükte olan SPK’nın
Seri IV no: 56 sayılı kurumsal yönetim ilkelerinin belirlenmesine
ve uygulanmasına ilişkin tebliğ ekinde yer alan kurumsal yönetim
ilkelerinden şirket açısından uygulanması zorunlu olmayanlar şirket
tarafından büyük ölçüde benimsenmiş olup bu kapsamda; 1.6.1 numaralı
ilkeye ilişkin olarak daha önce Genel Kurul’un bilgisine sunulan Şirket
Kar Dağıtım Politikası yapılacak ilk olağan Genel Kurul’un ayrıca onayına
sunulacaktır. 1.2.2 numaralı ilkede belirtilmiş olan özel denetçi atanması
konusu ilgili kanunlar ile azınlığa tanınan bir hak olarak değerlendirilerek
ayrıca ana sözleşmede düzenlenmemiştir. 1.3.2 numaralı ilkeye ilişkin
olarak ise şirket Genel Kurul toplantıları medyaya kapalı olarak
yapılmakta olup, toplantı sonuçları derhal kamuyla paylaşılmaktadır.
Şirketin hakim ortakları arasında devam eden yargıya yansımış hususlar
sebebiyle ilkelere uyum bazında yapılması zorunlu ana sözleşme
değişiklikleri ve bağımsız üye sayı ve seçimine yönelik yönetim kurulunun
yeniden yapılandırılması sağlanamamış olup, yapılacak ilk olağan
Genel Kurul toplantısında 1.3.10, 4.3, 4.4.7 numaralı ilkelere uyumun
hedeflenmektedir.
Şirket Yönetim Kurulu, üst yönetimi ve tüm çalışanlar Kurumsal Yönetim
2. Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. pay sahipleri ile olan ilişkilerini Kurumsal
İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’na bağlı olarak
faaliyet göstermekte olan Yatırımcı İlişkileri Bölümü vasıtasıyla
sürdürmektedir. Şirket’in pay sahipleri ile olan ilişkilerini yürüten bölüm
ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır:
Direktör: Nihat Narin
Adres: Turkcell Plaza, Meşrutiyet Cad. No: 71,
Tepebaşı, Beyoğlu- İstanbul
Telefon: (212) 313 1888
E-Mail: [email protected]
Pay sahipliği haklarının kullanılmasını kolaylaştırmak, Yönetim Kurulu
ile pay sahipleri arasındaki iletişimi sağlamak, Şirket’in mevcut ve
potansiyel yatırımcıları arasında düzenli bilgilendirme ve güvene
dayanan bir köprü kurmak, Şirket’in bilinirliğini artırmak ve yatırımcılar,
analistler ve pay sahipleri ile Şirket arasındaki ilişkileri geliştirmek
amacıyla kurulmuş olan Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün, 2013 yılı
içerisinde Şirket adına yürütmüş olduğu başlıca faaliyetler aşağıda özet
olarak yer almaktadır:
• Pay sahiplerine ilişkin kayıtların sağlıklı, güvenli ve güncel olarak
tutulmasını sağlamak için Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdindeki
işlemler Hukuk bölümü ile koordine edilmiş,
• Dönem içerisinde bölüme gelen sorular Şirketle ilgili kamuya
açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere,
Hissedarlık Yapısı
Hissedar
Hisse Nominal Değeri (TL)
Pay Oranı (%)
Turkcell Holding A.Ş.
1.122.000.000,238
51,00%
Sonera Holding A.Ş.
287.632.179,557
13,07%
995.509,429
0,05%
789.372.310,776
35,88%
2.200.000.000,000
100,00%
Çukurova A.Ş.
Halka Açık
Toplam
94
* Bu tablo Şirketin 31 Aralık 2013 itibarıyla ortaklık yapısını göstermektedir
** 25 Ocak 2013 tarihinde, MV Holding, 26.021.712,590 adet hissesinin borsada satışa konu edilebilmesi amacıyla Merkezi Kayıt Kuruluşuna başvurmuş olup bu hisseler halka açık hisseler
arasında gösterilmektedir.
pay sahiplerinin ortaklık ile ilgili bilgi talepleri Şirket’in bilgilendirme
politikası doğrultusunda açık ve net olarak, yüzyüze veya iletişim
araçları aracılığıyla yanıtlanmış,
• Dönem içerisindeki olağan ve olağanüstü Genel Kurul toplantılarının
ilgili bölümlerle işbirliği içinde mevzuata, ana sözleşmeye ve diğer
ortaklık içi düzenlemelere uygun olarak yapılması Hukuk bölümü ile
işbirliği içinde sağlanmış,
• Pay sahiplerinin ortaklık genel kuruluna katılımını kolaylaştıracak ve
toplantı sırasında iletişimi güçlendirecek uygulamalar geliştirilmiş
ve Genel Kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği
dokümanları içeren Şirket Kit’i oluşturulmuş, web sitesi sürekli
güncellenerek paydaşların şirket hakkında kesintisiz ve açık bilgi
almaları sağlanmış,
• Şirket’in hisse performansı, yurt içi ve yurt dışındaki benzer şirket
performansları ile mali analizleri yapılarak şirket iletişim stratejilerinin
belirlenmesinde destek olunmuş,
• Kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü hususu gözetilmek ve izlenmek
suretiyle, mevzuat gereği yapılan açıklamaların yanı sıra kamuoyu
ile iletişimin koordinasyonu sağlanmış, yatırımcılarla ve analistlerle
görüşmeler yapılmış, konferans, panel, seminer ve roadshow’lara
katılınmıştır.
3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı
2013 yılını kapsayan dönem içerisinde pay sahipleri ve menfaat sahipleri
tarafından çeşitli konularda bilgi talepleri ulaşmıştır. Bu bilgi talepleri,
Şirketle ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler
hariç olmak üzere, Şirket’in bilgilendirme politikası doğrultusunda açık ve
net olarak en kısa zaman içerisinde cevaplanmıştır.
Şirket web sitesini (www.turkcell.com.tr) 1996 yılında oluşturmuş ve
pay sahibinin bilgi alma hakkının sağlanması amacıyla, SPK Kurumsal
Yönetim İlkelerinde web sitesi için öngörülen bilgilere Yatırımcı İlişkileri
Bölümü’nde Türkçe ve İngilizce olarak yerli ve yabancı pay sahiplerinin
kullanımına sunmuştur. Web sitesinin güncellenmesi ve takibi Yatırımcı
İlişkileri Bölümü’nün sorumluluğunda yürütülmüştür.
Mevzuat uyarınca BİST/Kamuyu Aydınlatma Platformu’na kamuya
açıklanmak üzere yapılan açıklamalar, veri tabanımızda kaydı bulunan
kişilere ayrıca elektronik posta ve sosyal medya yoluyla dağıtılmıştır.
Özel denetçi atanması konusu ilgili Kanunlar ile azınlığa tanınan bir hak
olarak değerlendirilerek, ayrıca ana sözleşmede düzenlenmemiş olup,
dönem içinde özel denetçi tayini talebi olmamıştır.
Şirketimiz 2013 faaliyet yılında herhangi bir özel denetçi tayini talebi
ile karşılaşmamış olup, özel bir denetim yapılmamıştır. Öte yandan,
şirketimizin faaliyet gösterdiği sektör itibariyle ilgili mevzuat kapsamında
Bilgi Teknolojileri Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu ve Rekabet
Kurumunun inceleme ve denetimine tabidir. Denetim ve inceleme
sonuçlarından kamuyu ilgilendirenler ilgili kurumlar tarafından bültenleri
vasıtasıyla kamuyla paylaşılmaktadır.
4. Genel Kurul Toplantıları
Türk Ticaret Kanunu’nun 410. maddesi uyarınca, Şirket Yönetim
Kurulu’nun çağrısı üzerine, Şirket 2010, 2011, 2012 yıllarına ait Olağan
Genel Kurulu 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihlerinde Turkcell
Plaza Meşrutiyet Cad. No:71 Tepebaşı Beyoğlu, İstanbul adresindeki
şirket merkezinde toplanmış ve fakat toplantı nisabı sağlanamadığı için
toplantı yapılamamıştır.
22 Mayıs 2013 tarihli Genel Kurul toplantısına ait davet Kanun, SPK
Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü gibi ve
gündemi de ihtiva edecek şekilde, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 29
Nisan 2013 tarih ve 8309 sayılı nüshasının 363., 364., 365., 366., 367.
ve 368. sahifelerinde ve 29 Nisan 2013 tarihli Dünya Gazetesi’nin 15.
sahifesinde ve 29 Nisan 2013 tarihli Posta Gazetesi’nin 13. sahifesinde ve
ayrıca şirketin www.turkcell.com.tr adresinde ilan edilmek, nama yazılı
pay sahiplerine iadeli taahhütlü mektup gönderilmek ve toplantı gün ve
gündeminin bildirilmesi suretiyle süresi içinde yapılmış ve Şirket internet
sitesinden, ilan dahil olmak üzere, 1.3 no’lu Kurumsal Yönetim İlkesi
kapsamında Genel Kurul’a ilişkin yıllık faaliyet raporu, mali tablolar dahil
her türlü bilgiye ulaşılması sağlanmış, fiziki olarak Şirket merkezinde de
pay sahiplerinin incelemesine hazır tutulmuştur. Eş zamanlı olarak yurt
dışındaki hissedarlar için de davet çıkarılmıştır. Genel Kurul toplantısı
medyaya kapalı olarak yapılmıştır. Şirket sermayesinin %51’ine sahip
Turkcell Holding A.Ş.’nin temsilcisinin toplantıda hazır bulunmaması
nedeniyle toplantı nisabı sağlanamadığından, toplantı nisabı yetersizliği
nedeniyle toplantı yapılamamıştır. Toplantı tehir tutanağı internet
sitesinde yayınlanmıştır.
24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantısına ait davet Kanun, SPK
Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü gibi ve gündemi
de ihtiva edecek şekilde, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 31 Mayıs 2013
tarih ve 8332 sayılı nüshasının 780., 781., 782., 783. ve 784. sahifelerinde
ve 31 Mayıs 2013 tarihli Dünya Gazetesi’nin 9. sahifesinde ve 31 Mayıs
2013 tarihli Posta Gazetesi’nin 18. sahifesinde ve ayrıca şirketin www.
turkcell.com.tr adresinde ilan edilmek, nama yazılı pay sahiplerine iadeli
taahhütlü mektup gönderilmek ve toplantı gün ve gündeminin bildirilmesi
suretiyle süresi içinde yapılmış ve Şirket internet sitesinden, ilan dahil
olmak üzere, 1.3 no’lu Kurumsal Yönetim İlkesi kapsamında Genel Kurula
ilişkin yıllık faaliyet raporu, mali tablolar dahil her türlü bilgiye ulaşılması
sağlanmış, fiziki olarak Şirket merkezinde de pay sahiplerinin incelemesine
hazır tutulmuştur. Eş zamanlı olarak yurt dışındaki hissedarlar için de davet
çıkarılmıştır. Genel Kurul toplantısı medyaya kapalı olarak yapılmıştır.
Şirket sermayesinin %51’ine sahip Turkcell Holding A.Ş.’nin temsilcisinin
toplantıda hazır bulunmaması nedeniyle toplantı nisabı sağlanamadığından,
toplantı nisap yetersizliği nedeniyle toplantı yapılamamıştır. Toplantı
dokümanı internet sitesinde yayınlanmıştır.
Her iki Genel Kurul toplantı gündeminde de: 2010, 2011 ve 2012 yılları
kar dağıtımı hakkında Yönetim Kurulu teklifinin görüşülerek karara
bağlanması ve kar dağıtım tarihinin belirlenmesi, 6102 sayılı Yeni
Türk Ticaret Kanunu’na uyumu için hazırlanan Şirket ana sözleşme
95
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
değişikliklerinin onaylanması, yeni Yönetim Kurulu Üyelerinin seçimi
ve görev sürelerinin tespiti, bağımsız denetçi seçimi, Kurumsal Yönetim
İlkeleri kapsamında “Şirket Kâr Dağıtım Politikası’nın görüşülmesi ve
onaylanması, yine Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince Yönetim Kurulu
Üyeleri ile Üst Düzey Yöneticiler için “Ücretlendirme Politikası” hakkında
Genel Kurul’un bilgilendirilmesi, 2011 ve 2012 yılında yapılan bağış ve
yardımlar hakkında bilgi verilmesi; 2013 yılında yapılacak bağış sınırının
görüşülerek karara bağlanması ve 2013 yılı başından Genel Kurul tarihine
kadar yapılan bağış miktarının görüşülerek onaylanması, Sermaye
Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde, Şirket tarafından 3. kişiler
lehine verilmiş olan teminat, rehin ve ipotekler ve elde etmiş oldukları
gelir veya menfaat hususunda ortaklara bilgi verilmesi ve yıl içerisinde
yapılan ilişkili taraf işlemleri hakkında ortaklara bilgi verilmesi maddeleri
yer almıştır.
5. Oy Hakları ve Azlık Hakları
Şirket’in Esas Sözleşmesi uyarınca, herhangi bir gruba veya pay
sahibine yönelik olarak oy hakkına ilişkin bir imtiyaz bulunmamaktadır.
Yönetim Kurulunda azınlık pay sahipleri ve menfaat sahipleri temsil
edilmemektedir.
Ancak, azınlık hissedarlar başta olmak üzere tüm hissedarları ve menfaat
sahiplerini eşit olarak temsil etmek üzere Yönetim Kurulu’nda üç bağımsız
Yönetim Kurulu Üyesi görev yapmaktadır.
Şirketin 31.12.2013 itibarıyla toplam 26 adet bağlı şirketi bulunmaktadır.
Ayrıca 1 adet müşterek yönetime tabi ortaklık (A-Tel) ve 1 adet iştiraki
(Fintur) vardır. Ancak, karşılıklı iştirak ilişkisi ve bu ilişkinin Genel Kurul’da
oy donmasını gerektiren bir durum oluşmamıştır.
6. Kâr Payı Hakkı
Şirket kârına katılım konusunda Ana Sözleşme’de bir imtiyaz
bulunmamaktadır. Her hisse eşit kâr payı hakkına sahiptir.
Şirketin 13 Mayıs 2013 tarihli Yönetim Kurulu kararıyla kabul edilen
kâr dağıtım politikası her yıl faaliyet raporunda yer almakta ve şirketin
internet sitesinde ayrıca kamuya açıklanmaktadır. Ancak, 22 Mayıs 2013
ve 24 Haziran 2013 tarihlerinde toplantı nisabı eksikliği nedeniyle Olağan
Genel Kurul toplantısı yapılamadığından, 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ait
kârın dağıtımı da görüşülememiş ve bu nedenle karara bağlanamamıştır.
Şirket’in operasyonel performansı, mali durumu ve diğer faktörlerdeki
gelişmeleri gözetmek suretiyle Yönetim Kurulu tarafından kabul edilerek
Şirket internet sitesinde de açıklanan Şirket kâr dağıtım politikası,
2004 mali yılı kazançlarından başlamak üzere ve Şirket’in nakit akışı
gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile Hissedarlar Genel Kurulu’nun onayı
ve bunlarca yapılabilecek değişiklilere ve Türkiye’de uygulanmakta
olan mevzuata tabi olarak, nakit kâr payı ödemelerinin oranı Şirket’in
her hesap yılı için belirlenmiş dağıtılabilir net kârının %50’sinden az
olamaz şeklinde belirlenmiş olup, kar dağıtımı yasal süreler içerisinde
gerçekleştirilmektedir.
96
7. Payların Devri
Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nde hisse senetlerinin devrinde herhangi bir
kısıtlama olmamakla beraber, tabi olduğumuz Elektronik Haberleşme
Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği’nin geçici 4’üncü maddesinin
c bendinin 4’üncü cümlesi, “Kontrol unsurunun el değiştirmesine yol
açan hisse devir, edinim ve hareketleri” için Bilgi Teknolojileri İletişim
Kurumu’nun yazılı iznini şart koşmaktadır.
BÖLÜM 2- KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK
8. Bilgilendirme Politikası
Şirket, tabi olduğu SPK, BİST, SEC ve NYSE düzenlemeleri ile uyumlu
olarak Sermaye Piyasası kuralları uyarınca, kamuya yaptığı açıklamaları
düzenleyen “Bilgilendirme Politikası”nı SPK Kurumsal Yönetim
İlkeleri doğrultusunda oluşturmuş ve Yönetim Kurulu tarafından
onaylanmasını takiben Şirket internet sitesinde ilan etmiş ve 2005 yılında
gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul’da da pay sahiplerinin bilgisine
sunmuştur. Şirket Bilgilendirme Politikası’nda 2009 yılında yapılan
değişiklikler internet sitesinde ilan edilmiştir.
Bilgilendirme Politikası’nı gözetmek ve izlemekten Şirketimiz Yatırımcı
ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü sorumludur. Bölüm, Şirketin
Bilgilendirme Politikasındaki esaslar çerçevesinde, Şirket’in tabi olduğu
düzenlemelerle uyumlu olarak pay sahipleri, yatırımcılar, çalışanlar
ve müşteriler olmak üzere tüm menfaat sahiplerine tam, adil, doğru,
zamanında, anlaşılabilir, düşük maliyetle ve eşit koşullarda ulaşılabilir
aktif ve şeffaf bir iletişimi sağlamakla görevlidir.
Ayrıca Şirketin 2013 faaliyet yılına ilişkin geleceğe yönelik bilgiler
Kamuyu Aydınlatma Platformu vasıtasıyla açıklanmaktadır.
9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği
Şirket internet sitesi pay sahiplerinin, menfaat sahiplerinin ve tüm
kamuoyunun açık, net ve eş zamanlı olarak bilgilendirilmesi amacıyla
1996 yılında kurulmuş olup, adresi www.turkcell.com.tr’dir. SPK
Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliğ ve İlkelerin uygulanmasını yönlendiren
SPK karar ve duyuruları ile gerekli görülen bilgilere Şirket internet
sitesinde yer verilmekte olup, sürekli güncelleme yapılmaktadır. Internet
sitesinde yer alan bilgilere ayrıca İngilizce olarak ulaşılabilmektedir.
Şirketin internet sitesinde kurumsal yönetim ilkelerinde belirtilen
hususlara yer verilmiştir.
10. Faaliyet Raporu
2013 yılı faaliyet raporu, Türk Ticaret Kanunu ve buna bağlı mevzuat ile
Sermaye Piyasası mevzuatı ve bu kapsamda kurumsal yönetim ilkeleri
gözetilerek hazırlanmıştır.
BÖLÜM III-MENFAAT SAHİPLERİ
11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
Menfaat sahipleri, tanımlı ve düzenli toplantılar (çalışanlar için iletişim
toplantıları, çalışanların fikir ve önerilerini iletebilecekleri öneri
platformları, tedarik zincirine yönelik tedarikçi günü, katma değer
hizmetlerinde beraber çalışılan firmalara yönelik iş ortakları günü, bayi
toplantıları gibi) yapılmak suretiyle bilgilendirilmektedir. Bilgilendirmeler
gerek periyodik toplantılar, gerek e-postalama, gerekse intra-net sistemi
yoluyla sağlanmaktadır.
Ücretlendirme ve diğer İK süreçlerinde etnik, dil, din, ırk, cinsiyet
ayrımı yapılmaksızın fırsat eşitliği politikası göz önünde bulundurularak
çalışanlara eşit davranılmaktadır.
Menfaat sahipleri ve çalışanların bilgilendirilmesiyle ilgili şirket
politikaları ve prosedürleri oluşturulmuştur.
Şirket çalışanlarının görev tanımları ve dağılımı ile performans ve
ödüllendirme kriterleri şirket iç yönergeleri ile belirlenmiş olup bu
dokumanlar tüm çalışanların ulaşabilecekleri bir portalde tutulmaktadır.
Menfaat sahiplerinin farklı kanallar aracılığıyla Şirket’e ulaşması
mümkündür. Şikayetler 444 0 532 ya da 532 numaralı Turkcell Müşteri
Hizmetleri ve Görüntülü Müşteri Hizmetleri’nden, Turkcell Hizmet
üzerinden, şikayet sitelerinden veya resmi kurum ve kuruluşlardan yazılı
veya sözlü olarak iletilebilir. Şikayetler farklı kanallardan gelse de tek bir
havuzda toplandıktan sonra tek merkez tarafından sonuçlandırılır. Şirket
şikayetlerin iletilebilmesi için ilgili kanallarda gerekli altyapıyı kurmuştur
ve sürekli geliştirmektedir.
12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı
Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda özel bir
düzenleme bulunmamaktadır; ancak gerek duyulduğunda menfaat
sahipleri(kendileri)/üst düzey yöneticileri Yönetim Kurulu toplantılarına
bilgi vermek üzere çağırılmaktadırlar. Pay sahiplerinin ve diğer menfaat
sahiplerinin yönetimde temsili görevi ise Yönetim Kurulu’nda yer alan
bağımsız üyeler vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir.
13. İnsan Kaynakları Politikası
Şirket bünyesinde İnsan Kaynakları (İK) süreçleri, Grup İnsan Kaynakları
Genel Müdür Yardımcılığı’na bağlı İK Sistemleri Geliştirme Merkezi
Bölümü tarafından geliştirilmekte, Turkcell Çalışan İlişkileri Yönetimi
Bölümü tarafından yürütülmektedir. Şirketimiz İnsan Kaynakları
Politikası’nın ana esasları; topluma, pazara, şirkete ve çalışanların
birbirine olan sorumluluklarını benimsemek suretiyle Turkcell Ortak
Değerleri ve İş Etiği Kuralları ile belirlenen yüksek etik standartları
sağlamaktır. Şirketimizde çalışanlar ile ilişkileri yürütme görev ve
yetkisi Genel Müdür Yardımcısı Meltem Kalender’e verilmiştir. Anılan
kişinin temel görevleri çalışan bağılılığını sağlamak, şirket stratejik
önceliklerimiz doğrultusunda çalışanlarımızı geliştirmek, liderlerimizi
yetiştirmek; organizasyonel etkinliği artırmak; tüm İK strateji, politika ve
uygulamalarını tasarlamak ve hayata geçmesini sağlamaktır.
Tüm İnsan Kaynakları süreçleriyle ilgili (seçme ve yerleştirme, kariyer
hareketleri, performans ve yetenek yönetimi, insan gücü planlama,
ücretlendirme ve ek menfaatler, organizasyonel gelişim ve süreç
iyileştirme, iç iletişim) yazılı prosedür ve yönetmelikler mevcuttur ve bu
dokümanlar tüm çalışanların ulaşabilecekleri bir portalde tutulmaktadır.
Ayrıca çalışanlara yönelik olarak periyodik bilgilendirme, kurumsal portal
ve e-mail sistemi ile gerçekleştirilmektedir.
2013 faaliyet yılında çalışanlardan ayrımcılık konusunda hiçbir şikâyet
alınmamıştır.
14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk
Etik Kurallar
Şirket etik kuralları, Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları
iç yönergesiyle düzenlenmiştir. Turkcell İş Etiği Kuralları, Turkcell
politikaları, değerleri ve ilkeleri ile bütünlük içindedir ve Yönetim Kurulu,
yöneticiler dahil tüm çalışanların uyması talep edilir.
Her Turkcell çalışanı, Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları El
Kitabı’nda belirtilen kural ve düzenlemelere aykırılık teşkil edebilecek
ya da böyle bir aykırılığın oluşabileceği yönünde makul düzeyde
şüphe ya da endişe oluşturan, durum ve duyumları bildirim kanalları
aracılığıyla Turkcell Etik Komitesine iletmekle yükümlüdür. Menfaat
sahiplerinden çalışanlar şirketin mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun
olmayan işlemlerini intranet üzerinden şirket içi formlar, telefon ya
da elektronik posta mesajıyla Etik Komite vasıtasıyla dolaylı olarak ya
da doğrudan Denetim Komitesi’ne iletebilirler. Öte yandan, menfaat
sahiplerinden müşteriler ve tedarikçilerin şirketin mevzuata aykırı
ve etik açıdan uygun olmayan işlemleri, ihbar ve şikayet yoluyla Etik
Komite üzerinden Denetim Komitesi’ne iletilir.
Ana hatları ile etik kurallar Şirket internet sitesinde Yatırımcı İlişkileri
Bölümü’nde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayımlanmaktadır. Bu etik
kurallar şirketin yayımladığı/yayımlayacağı diğer uygun politikaları,
davranış kurallarıyla rehberleri tamamlayıcı nitelik taşımaktadır. Ortak
Değerler ve İş Etiği Kuralları’nın çalışanlar tarafından bilinirliğinin ve
sahiplenilmesinin artırılması amacıyla yıl boyunca çeşitli kanallardan
eğitim ve bilgilendirmeler yapılmaktadır.
Şirketin 2013 faaliyet yılında devam eden ve başlatılan sosyal sorumluluk
projeleri aşağıdadır.
Eğitime Katkı
Kardelenler
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği iş birliğiyle yürüttüğümüz
“Kardelenler Projesi”nin 13. yılında da kız çocuklarının eğitimine destek
sağlamaya devam ettik. 2013 yılında binlerce Kardelenimiz lise ve
üniversite eğitimlerini tamamlayarak meslek hayatlarına atıldılar.
Eğitim&Gelişim, Performans ve Yetenek Yönetimi, Kariyer Yönetimi,
97
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
2000 Yılından Bugüne Kadar
• 100.000 adet burs verildi,
• 29.000 öğrencimiz burs aldı,
• 15.000 öğrencimiz liseden,
• 1.450 öğrencimiz üniversiteden mezun oldu.
Van İçin Türkiye Kumbarası
Turkcell olarak 2011 yılının Ekim ve Kasım aylarında Van’da meydana
gelen ve tüm ülkeyi sarsan deprem felaketinin 2. yılında da kente ve
bölgeye desteğimizi sürdürdük. Van seferberliğimiz ile toplanan bağışlar
sayesinde öğretmen kampüsü ve öğrenci yurdu yaptırdık, ayrıca birçok
öğrenciye burs sağladık.
5 milyon TL bağış yaparak başlattığımız “Van İçin Türkiye Kumbarası”nda
halkımızdan gelen bağışlar ile 192 kapasiteli öğretmen kampüsü ve 132
kişilik öğrenci yurdunu Van’a kazandırırken, 100 öğrenciye de eğitim
bursu sağladık.
Kamu-Özel Sektör-Sivil Toplum iş birliğine örnek model olan ve TEV iş
birliğinde gerçekleştirdiğimiz “Van İçin Türkiye Kumbarası” projesi, IPRA
Altın Dünya Ödülleri’nde Birleşmiş Milletler tarafından verilen “BM
Özel Ödülü”nün sahibi oldu. Nisan 2013’te Birleşmiş Milletler Kalkınma
Programı (UNDP) tarafından Van depreminde altyapımıza yönelik
çalışmalarımız ve öncülük ettiğimiz şeffaf bağış kampanyası “Van İçin
Türkiye Kumbarası” ile dünyaya örnek gösterildik.
Spora Katkı
Yıllardır Türk sporunun gelişmesi, Türk sporcularının ve Milli Takımları’nın
ulusal ve uluslararası arenalarda övgüyle anılması yolunda öncü
çalışmalarımıza, 2013 yılı içinde başlattığımız iki dev proje ile devam
ediyoruz.
T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı himayesinde, hayat verdiğimiz Yüzme ve
Atletizm Performans projelerine toplam 28 milyon TL yatırım yapıyoruz.
T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın da destek vereceği projemiz ile bugüne
kadar amatör sporlara yapılan en büyük desteği veriyoruz. Uluslararası
arenada Türk sporunun başarısı ve 200 bin lisanlı sporcu hedefiyle yola
çıkan projenin her aşamasında aktif olarak yer alıyoruz. Yönetim, sporcu
seçim ve gelişim yöntemleri ile kurumsal gelişim danışmalığına kadar
uzanan birçok proje unsurunda, Atletizm ve Yüzme Federasyonları ile
birlikte çalışıyoruz. 2016 ve 2020 Yaz Olimpiyat Oyunları’na başarılı milli
atlet ve yüzücüler yetiştirmenin yanı sıra sürdürülebilir başarı için çalışan,
kurumsal yapısı güçlü federasyonlar yaratmayı ve bu sporları tabana
yaymayı hedefliyoruz.
Turkcell, Futbol ve Basketbol Milli Takımları’nın Ana Sponsoru
Futbol Milli Takımımız’a 2002’de “Resmi İletişim Sponsoru” olarak
başlattığımız desteğimizi 2005’ten beri Ana Sponsor olarak devam
ettiriyoruz. Ayrıca Turkcell teknolojisini Futbol Federasyonu ile yaptığımız
98
ortak çalışmalarda da sahalara taşıyarak, taraftarların hayatlarını
kolaylaştırıyoruz.
Genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımımız’a 2002
yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığımız desteği ise 2006
yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyoruz. Basketbol Milli
Takımımız’ın Dünya 2.’si olarak büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya
Basketbol Şampiyonası’nın da Ana Sponsorluğu’nu üstlenerek, Milliler’e
olan desteğimizi 2015 yılına kadar uzattık.
Kültür-Sanata Katkı
Turkcell olarak kurumsal sosyal sorumluluk vizyonumuz doğrultusunda
kültür-sanatı Türkiye’nin en önemli değerlerinden biri olarak görüyoruz.
2012 yılı itibarıyla Türkiye’nin ilk çağdaş ve modern sanat müzesi
“İstanbul Modern”in İletişim ve Teknoloji Sponsoru olarak uzun soluklu
bir sponsorluğa imzamızı attık.
İstanbul Modern’e özel çözüm ve uygulamalar geliştirerek,
sanatseverlerin hayatını kolaylaştıracak QR kod ve NFC teknolojileri ile
konuşan etiketlerimizi hayata geçirdik. İstanbul Modern’in faaliyetlerinin
geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan çalışmalarımız ışığında, kültür ve sanat
alanındaki faaliyetlerimizi sürdürmeye devam edeceğiz.
Girişimciliğe Katkı
Teknogirişimciliğe Destek
Teknogirişimcilik desteklerimiz kapsamında, Özyeğin Üniversitesi ile 2011
yılında kurduğumuz “Girişim Fabrikası”nda bugüne kadar 1100 iş fikri
başvurusu kabul edildi. Fabrika’da yer almaya hak kazanan 30 girişimden
9’u şirketleşti, 12’si araştırma ve geliştirme çalışmalarına devam ediyor.
Bugüne kadar Girişim Fabrikası’nda yer alan girişimlerden, melek yatırımcı
ve kamu desteklerinden 2 Milyon TL’ye yakın kaynak elde edildi.
Ekonomiye Kadın Gücü
Turkcell Ailesi olarak, 2012 Eylül ayında Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı’nın himayesinde, Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA)
işbirliğinde başlattığımız Ekonomiye Kadın Gücü projesi kapsamında
ilk etapta 55 bin dar gelirli kadın girişimcimizi Turkcell’in teknoloji ve
iletişim gücüyle buluşturduk. Eylül 2012’de ilk adımını attığımız projeyle
bugün 68 bin girişimci kadınımız Turkcell’in teknoloji desteğini arkalarına
alarak, çocuklarına ve kendilerine daha iyi bir gelecek hazırlamanın
haklı gururunu taşıyorlar. Kadınlarımızın ekonomik, sosyal ve kültürel
gelişimini hedeflediğimiz projede sahip olduğumuz üstün iletişim ve
teknoloji altyapımız en büyük gücümüz oldu. Bu gücü kullanarak dijital
bir sosyal borçlanma platformu kurduk. Paydaşlarımız da internetin ve
sosyal ağların gücünü kullanarak imece usulüyle bu kadınların daha da
çok üretebilmesi için mikrokredi fonuna kaynak sağladılar. Bu platform
ile bugün yaklaşık 1 milyon TL fon toplandı. Eğitim, teknoloji, fon
desteğinin yanı sıra dar gelirli kadınlarımızın eğitimlerle güçlendikleri,
mikrokredi desteği ile ürettikleri ürünleri satışa sunması için www.
ekonomiyekadingucu.com web sitesinde, “Kadın Emeği Ürünleri”
adıyla bir e-ticaret alanını yarattık. Bu altyapı ile artık kadınlarımızın
kendilerine ait bir sanal pazaryeri var. Dar gelirli, girişimci kadınlara yeni
bir pazarlama kanalı olarak hizmet etmesi hedeflenen El Emeği Pazar
Yeri’nde alıcı ile satıcı aracısız buluşuyor. 400 bin TL katkı sağlayarak
başlattığımız Ekonomiye Kadın Gücü seferberliği, 4 yılda 100 bin kadını
ekonomiye kazandırmayı hedefliyor. Bu hedef doğrultusunda ilerlerken
projenin başarısı uluslarası arenada da ödüllerle taçlandırıldı.
Turkcell, Mart 2013’te Ekonomiye Kadın Gücü projesi de dahil
“kadın odaklı” öncü projeleri ile Birleşmiş Milletler tarafından tüm
dünyaya örnek gösterilmişti. Halkla ilişkiler alanında en prestijli
organizasyonlardan biri olarak kabul edilen IPRA Altın Küre Ödülleri’nde
Ekonomiye Kadın Gücü projesi iki ödüle layık görüldü. Proje öncelikle
“Kurumsal Sosyal Sorumluluk” kategorisinde birinci oldu. Ardından ödül
alan diğer 29 kategori içinde de IPRA Büyük Ödülü’ne layık görüldü.
Mobil iletişim alanında ABD’deki en önemli yarışmalardan biri kabul edilen
“Mobile Excellence Awards”da da (MEA – Mobil Mükemmeliyet Ödülleri)
“Sosyal Farkındalık” kategorisinde 2013 yılında Ekonomiye Kadın Gücü
projesi ile ödül aldı.
İstihdama Katkı
Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı önceliklerimizden biri olarak
görüyoruz. Engelli istihdamına ayrıca özel önem veriyoruz. Turkcell Grup
genelinde 497 engelli çalışan istihdam ediliyor. Engelli çalışanlarımızın
büyük bir kısmı Türkiye’nin dört bir yanında bulunan Turkcell Global Bilgi
Çağrı Merkezlerimiz’de çalışıyor (260 kişi).
Turkcell Global Bilgi Karaman ve Van Çağrı Merkezlerinde çalışanların
%50’si engellilerden oluşuyor. Ulaştırma Bakanlığı ile yürüttüğümüz
proje kapsamında İzmir ve İstanbul’da, evlerinden çağrı merkezi hizmeti
vermekte olan toplam 4 engelliyi istihdam ediyoruz. Turkcell Global Bilgi
Çağrı Merkezlerimiz ile Türkiye’de İstanbul (3), İzmir, Erzurum, Eskişehir,
Diyarbakır, Ankara, Karaman, Artvin, Trabzon, Van, Karabük, Gaziantep,
Şanlıurfa’da olmak üzere 15; yurtdışında ise Ukrayna’da 4, Belarus’ta
1 olmak üzere toplam 20 lokasyonda yaklaşık 10 bin kişiye istihdam
sağlıyoruz.
Engel Tanımayanlar
Turkcell ailesi olarak, ülkemizin ekonomik ve sosyal gelişimi için
toplumun her kesiminin fırsat eşitliğine sahip olmasını önemsiyor ve bunu
gerçekleştirmek için somut adımlar atıyoruz. Bu vizyon doğrultusunda,
engelli vatandaşlarımızın yaşamlarını kolaylaştırmak, onları hayatın
içine katmak için “Engel Tanımayanlar” çatısı altında birçok farklı alanda
çözümler sunuyoruz.
Engellilere yönelik hizmetlerimizi 3 ana başlık altında topluyoruz:
• Engelli istihdamı
• Teknolojik çözümler
• Sosyal sorumluluk projeleri
Çalışanların yarısı engellilerden oluşan Karaman ve Van-Erciş Çağrı
Merkezleri ve Homeagent projesi ile de engellilerin iş hayatına katılımını
destekleyen Turkcell, mobil iletişim olanaklarını kullanarak teknoloji ve
bilgiye erişimde kolaylıklar sunuyor. Engelli vatandaşlarımızın yaşadığı
iletişim ihtiyaçlarına yönelik indirimli ve çok avantajlı konuşma, SMS,
internet içeren “Destek Paketleri”, ücretsiz olarak sunulan sesli fatura ve
sesli sözleşme seçeneği, işitme engelli aboneler için ücretsiz Görüntülü
Çağrı Merkezi, işitme engelliler için ücretsiz Çalarken Dinlet hizmeti ve
Turkcell mağazalarında işaret diliyle müşteri hizmeti bu çözümlerden
sadece birkaçı.
“Turkcell Hayal Ortağım” Servisi, görme engelli abonelerimizi
hayata bağlıyor...
Young Guru Academy işbirliği ile gerçekleştirdiğimiz “Turkcell Hayal
Ortağım” ücretsiz servisi ile görme engelli abonelerimiz, cep telefonlarından
Türkiye ve dünyadan tüm güncel haberleri, binlerce sesli kitabı ve sosyal
hayata entegrasyonları için vazgeçilmez olan birçok eğitim çalışmasını
dinleyebiliyorlar. Hayal Ortağıma 8020 numaralı IVR Hattı üzerinden
ulaşılabildiği gibi IOS ve Android uyumlu cep telefonlarına indirilebilen
uygulama üzerinden de erişilebiliyor. 2013 yılında Yaşar Kemal’in Yapı
Kredi Yayınları’ndan çıkan son kitabı Çıplak Deniz Çıplak Ada, Turkcell
Hayal Ortağım Servisi üzerinden ücretsiz olarak görme engellilerle buluştu.
Bunun gibi hizmetler ile görme engellilerin bilgiye erişimindeki en önemli
eksiklerinden birini gidermeyi hedefliyoruz.
Geleceği Yazanlar
Türkiye’nin her noktasına teknolojiyi götürerek fırsat eşitliği sunmak,
insanımızı bilim ve teknolojinin sağladığı avantajlarla tanıştırmak
için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu doğrultuda yerli mobil yazılım
seferberliği “Geleceği Yazanlar”ı hayata geçirdik. Geleceği Yazanlar
projesiyle ülkemizin bilişim sektöründeki potansiyelini harekete geçirmeyi
amaçlarken, eğitim veya kurs olanağı bulamayan gençlerimizi geleceğin
mesleğine hazırlayacağız. Proje kapsamında mobil yazılım ekosisteminde
yer edinmek isteyen herkese açık olarak hayata geçirilen www.turkcell.
com.tr/gelecegiyazanlar portalı üç mobil platform üzerinde eğitim,
gelişim, mentorluk, kariyer fırsatları ve fiziksel etkinlikler sunması
bakımından dünyada bir ilk olma özelliğine de sahip. Proje ile eğitim
ve gelişim fırsatları sunmanın yanı sıra yazılım geliştiricilere Turkcell
ekosistemine dahil olma olasılığı sunarak yeni iş fırsatları yaratacağız.
Üniversite öğrencilerini, yazılımcıları, amatör olarak mobil yazılım
geliştirenleri, kurumsal IT profesyonellerininin Geleceği Yazanlar’da
bireysel, kurumsal ve toplumsal konularda çözüm üretecek tüm mobil
uygulamaların hayata geçirilebilmesi için bilgi, ürün ve teknoloji desteği
de sunacağız. Sağlık, eğitim, çevre gibi toplumsal konularda hayatı
iyileştiren mobil uygulamaların da destekleneceği bu proje, Türkiye’nin
sosyal ve ekonomik dönüşümünde pozitif katkıda bulacağız.
BÖLÜM IV- YÖNETİM KURULU
15. Yönetim Kurulu’nun Yapısı, Oluşumu
SPK’nın 11 Mart 2013 tarihli 2013/8 sayılı kararı uyarınca; 6362 sayılı
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası hükmü
uyarınca, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nden bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
99
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
seçimine ilişkin uyum zorunluluğunun yerine getirilmesini teminen; 6362
sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca
Ahmet Akça, Atilla Koç ve Mehmet Hilmi Güler, yerlerine usulüne uygun
olarak yeni bağımsız üyeler seçilip göreve başlayana ya da Kurulca bu
konuda yeni bir karar alınıncaya kadar;
SPK’nın 15 Ağustos 2013 tarihli 2013/27 sayılı kararı uyarınca; 11.03.2013
tarih ve 8/271 sayılı kararı uyarınca atanmış olan 3 bağımsız Yönetim
Kurulu Üyesi’ne ilaveten, 29.04.2010 tarihli genel kurulda 3 yıl görev
yapmak üzere seçilen ve görev süreleri dolmuş ve yerlerine genel
kurulca yenileri seçilememiş olan yönetim kurulu üyeliklerine 6362
sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 128. maddesinin birinci fıkrasının (k)
bendi hükmü uyarınca Mehmet Bostan ile Bekir Pakdemirli, Şirket genel
kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler
atanıncaya kadar ve
SPK’nın 13 Eylül 2013 tarih ve 2013/30 sayılı kararı uyarınca yönetim
kuruluna Kurulun 11.03.2013 tarih ve 8/271 sayı ile 15.08.2013 tarih ve
28/921 sayılı kararları ile yapılan resen atamaları sonucunda boş kalan 2
Yönetim Kurulu Üyeliğine Sonera Holding BV tarafından Kurula bildirilen
Erik Belfrage ve Jan Erik Rudberg, Şirket Genel Kurulunca mevzuata
uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar
görev yapmak üzere atanmışlardır.
SPK Yönetim Kurulu üye atamaları sonrasında mevcut durumda Turkcell
Yönetim Kurulu 3 (üç)’ü bağımsız üye olmak üzere toplamda 7 (yedi)
bağımsızlık kriterini taşıyan üyeden oluşmaktadır.
Ahmet AKÇA, Yönetim Kurulu Başkanı ve Bağımsız Yönetim Kurulu
Üyesi*
Ahmet AKÇA, 11 Mart 2013 tarih ve 2013 (7 numaralı SPK Bülteni’nde
alınan karar ile yerine usulüne uygun olarak yeni bağımsız üye seçilip
göreve başlayana ya da Kurulca bu konuda yeni bir karar alınıncaya
kadar Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine ve 19 Ağustos 2013 tarihinde
Turkcell Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmıştır. Kendisi aynı zamanda
Turkcell Denetim Komitesi ile Aday Belirleme Komitesi Başkanı’dır.
1980- 1988 yılları arasında cam ve gıda sektörlerinde Dış Ticaret Müdürü
olarak görev almıştır. 1988’de International Trading House Company’de
üstlendiği Genel Müdürlük görevini 1992 yılına kadar sürdürmüş, daha
sonra kendi işini kurmuş ve halen bunu yürütmektedir. Ahmet Akça,
lojistik hizmetleri veren Akça Lojistik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş’nin
kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı’dır. Buna ek olarak, Ocak 2010’da
Bezmialem Vakıf Üniversitesi’nin Mütevveli Heyeti kuruluşunda yer almış
ve Kasım 2011’den bu yana Mütevelli Heyeti Başkanı olarak görevini
sürdürmektedir. ODTÜ’nün Matematik ve İstanbul Üniversitesi’nin
Sosyoloji bölümlerinde bir süre eğitimine devam eden Akça, Bursa İktisadi
ve Ticari İlimler Akademisi Ekonomi bölümünden mezun olmuştur.
Atilla Koç - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi*
Atilla Koç, 11 Mart 2013 tarihli SPK Bülteni’nde alınan karar ile yerine
usulüne uygun olarak yeni bağımsız üye seçilip göreve başlayana ya
100
da Kurulca bu konuda yeni bir karar alınıncaya kadar Turkcell Yönetim
Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır. Kendisi aynı zamanda Turkcell Ücret
Komitesi Başkanı’dır. İçişleri Bakanlığı’nda Bakanlık Müşavirliği, Konya
Emniyet Müdürlüğü görevlerinden sonra, sırasıyla Ulubey, Nusaybin,
Bayındır’da Kaymakam olarak çalışmış ve Siirt ve Giresun’da Vali olarak
görev yapmıştır. Başbakanlık Müsteşarlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi
Genel Sekreterliği ve Merkez Valiliği görevlerinde bulunmuştur. 59.
Hükümet’te Kültür ve Turizm Bakanlığı görevini yürütmüştür. Kendisi
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olmuştur.
Mehmet Hilmi Güler - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi*
Mehmet Hilmi Güler, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile yerine usulüne
uygun olarak yeni bağımsız üye seçilip göreve başlayana ya da Kurulca bu
konuda yeni bir karar alınıncaya kadar Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne
atanmıştır. Kendisi aynı zamanda Turkcell Riskin Erken Tespiti Komitesi
ve Kurumsal Yönetim Komitesi’nde Başkan’dır. Türk Uçak Sanayii’nde
(TUSAŞ) Proje Mühendisi ve Grup Başkanı, TÜBİTAK’ta Başkan Yardımcısı
ve Yönetim Kurulu Üyesi, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Genel
Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı, Etibank Genel Müdürü ve Yönetim
Kurulu Başkanı, Başbakanlık Başmüşaviri, ERDEMİR ve İGDAŞ’ta Yönetim
Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza olarak görev yapmıştır. 58, 59 ve 60.
Hükümetlerde Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı görevini yürütmüştür.
Güler ODTÜ Metalurji Mühendisliği Bölümü’nü bitirmiş, yüksek lisans ve
doktorasını aynı üniversitede tamamlamıştır.
Mehmet Bostan - Yönetim Kurulu Üyesi**
Mehmet Bostan, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel
atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne
atanmıştır. Geçmişte BNP Ak Dresdner Bank A.Ş’de Pazarlama Müdürü,
TSKB’de Müdür, Dresdner Bank AG Türkiye Temsilciliği, Güneş Sigorta’da
Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini üstlenmiştir. 2010 yılından bu
yana Vakıf Emeklilik Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyesidir. Emeklilik
Gözetim Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı’dır. İstanbul Üniversitesi,
İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümü mezunudur. Bilgi
Üniversitesi’nden MBA derecesi bulunmaktadır.
Bekir Pakdemirli - Yönetim Kurulu Üyesi**
Bekir Pakdemirli, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel
kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka
üyeler atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu
üyeliğine atanmıştır. Son 10 yılda, çokuluslu bir şirketin Ortadoğu
Bölge Müdürlüğü, İzmir’de bir seramik firmasının Genel Müdürlüğü ve
halka açık bir gıda firmasının Genel Müdürlüğü görevlerini üstlenmiştir.
Halen McCain firmasının İş Geliştirme Müdürlüğü’nü yürütmekte olup
şirketlere yönetim, finans, verimlilik ve yeniden yapılanma danışmanlığı
*6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca SPK
tarafından bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak atanmışlardır.
**6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 128. maddesinin birinci fıkrasının (k)
bendi hükmü uyarınca SPK tarafından bağımsızlık kriterlerini sağlayan yönetim
kurulu üyeleri olarak atanmışlardır.
vermektedir. Kanal 35 ve Ege TV’de haftalık ekonomi programı
yapmaktadır. Anadolu Otizm Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi’dir. Sermaye
Piyasası Yatırımcıları Derneği üyesidir. Amatör kaptan, amatör pilot ve
amatör telsizcidir. Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi ve ardından
Başkent Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansını tamamlamıştır
ve halen Celal Bayar Üniversitesi İktisat Bölümünde doktorasını
yapmaktadır.
OJSC Megafon şirketinde ise bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği ve Denetim
Komitesi Başkanlığı görevlerini yürütmektedir. 1994- 2003 yılları arasında
Telia AB şirketinde birçok farklı yöneticilik pozisyonunda görev almıştır.
Kendisi daha önce Nordbanken AB’de Genel Müdür Yardımcılığı, Tele2
AB ve Enator AB şirketlerinde CEO olarak görev almıştır. Rudberg
Gothenburg Ekonomi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun
olmuştur.
Jan Erik Rudberg - Yönetim Kurulu Üyesi**
Jan Erik Rudberg 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel
atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne
atanmıştır. Rudberg halen Kcell JSC şirketinde Yönetim Kurulu Başkanlığı
ve Bağımsız Direktörlük, Hogia Ab şirketinde Yönetim Kurulu Başkanlığı,
Erik Belfrage - Yönetim Kurulu Üyesi**
Erik Belfrage 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel kurulunca
mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya
kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır.
Kendisi Cenevre, Washington, Bükreş, Beyrut ve Paris’te İsveçli diplomat,
SEB’de genel müdür yardımcısı, Dr. Peter Wallenberg’in danışmanı,
Şirket
Aldığı Görevler
Ahmet Akça
Akça Lojistik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş.
Bezmialem Vakıf Üniversitesi
Yönetim Kurulu Başkanı
Mütevelli Heyeti Başkanı
Atilla Koç
-
-
Mehmet Hilmi Güler
Mir Teknoloji Holding A.Ş.
Mehmet Bostan
Vakıf Emeklilik
Emeklilik Gözetim Merkezi
Yönetim Kurulu Üyesi & Genel Müdür
Bekir Pakdemirli
Adres Danışmanlık Ltd.Şti
McCain Foods Limited Anonim Yapı Teknolojileri A.Ş. Baş Danışman
İş Geliştirme Müdürü
Jan Erik Rudberg
Hogia AB
Kcell JSC
OJSC Megafon
Yönetim Kurulu Başkanı (Bağımsız Direktör)
Yönetim Kurulu Başkanı (Bağımsız Direktör)
Yönetim Kurulu Üyesi (Bağımsız Direktör)
Erik Belfarge
KIBI AB
Eramet Steel
Filipinler Cumhuriyeti (Stokholm)
The International Council of Swedish Industry
International Chamber of Commerce-Kurumsal
Sorumluluk ve Yolsuzlukla Mücadele Komitesi
International Chamber of Commerce - Finans Komitesi
The Trilateral Commission
Sigtunaskolan Humanistiska Läroverket (Sigtuna School)
SEB Marcus Wallenberg
Investor AB Jacob Wallenberg
Dr. Peter Wallenberg
Fahri Baş Konsolos
Başkan
Başkan Yardımcısı
Başkan
Başkan Danışmanı
Başkan Danışmanı
Danışman
101
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Investor AB Jacob Wallenberg ve SEB Marcus Wallenberg şirketleri
Yönetim Kurulu Başkanlarının Danışmanı, Consilio International AB
şirketinde ortak ve Yönetim Kurulu Başkanı görevlerinde bulunmuştur.
Belfrage çeşitli kurul ve komisyonların başkanlığını yapmaktadır.
Stockholm Ekonomi Üniversitesi’nden MBA derecesi bulunmaktadır.
16. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları
Yönetim Kurulu toplantı gündemi Yönetim Kurulu Başkanı tarafından
oluşturulmakta olup, gündem maddelerine ilişkin Yönetim Kurulu Üyeleri
ile yöneticilerden gelen talepler dikkate alınmaktadır.
Yönetim Kurulu 2013 yılı içerisinde fiziksel katılım ve telekonferans yolu
ile toplam 18 toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılara ilişkin olarak
katılım oranı % 99 olmuştur.
Toplantılara sağlıklı katılımın temini için her yılın sonunda takip eden
yılın toplantı tarihleri prensip olarak belirlenerek üyelere bildirilmiştir.
Bu sayede üyelere, takvimlerini toplantılara göre ayarlama imkanı
tanınmış olup, her Yönetim Kurulu toplantısında, üyelerden gelen
talepler dikkate alınarak bir sonraki Yönetim Kurulu toplantısı tarihi
ayrıca değerlendirilmektedir. Acil konularda ise, toplantı tarihi
beklenmeden her zaman ilave toplantı yapılabilmektedir. Toplantılara
ilişkin çağrı elektronik posta mesajı yoluyla yapılmaktadır. Kurumsal
Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan
sekreterya Yönetim Kurulu üyelerini toplantı gündemi ve gündeme
ilişkin dokümanları kendilerine ulaştırmak yolu ile bilgilendirmektedir.
Şirket ana sözleşmesi uyarınca:
Yönetim Kurulu toplantı nisabı en az beş üyenin toplantıda hazır
bulunması ile mümkündür. Yönetim Kurulu toplantılarında olağan
kararlar; beş üyenin hazır bulunduğu toplantılarda dört üyenin olumlu
oyu ve beşten fazla üyenin hazır bulunduğu hallerde ise beş üyenin
olumlu oyu ile alınır.
Yönetim Kurulu Başkanı’nın ve üyelerinin, olumlu veya olumsuz veto
hakkı veya ağırlıklı oy hakkı bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı
dahil olmak üzere tüm üyeler eşit oy hakkına sahiptir.
2013 faaliyet yılında, Şirket’in hakim ortakları arasında devam eden
yargıya yansımış hususlar sebebiyle Bağımsız Yönetim Kurulu üye sayısı
ve seçimine yönelik Yönetim Kurulu yapılandırılması ve ilişkili taraf
işlemleriyle önemli nitelikteki işlemlere ilişkin ana sözleşme değişiklikleri
gerçekleştirilememiştir.
17. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve
Bağımsızlığı
2013 faaliyet yılında Şirkette Denetim Komitesi, Kurumsal Yönetim
Komitesi, Aday Belirleme Komitesi, Ücret Komitesi ve Riskin Erken Teşhisi
Komitesi çalışma yürütmüştür. Komitelerin faaliyetleri ve çalışma esasları
ana hatlarıyla şirket internet sitesinde kamuya açıklanmıştır.
102
Yönetim Kurulu Komiteleri
Üyeler
Denetim Komitesi
Kurumsal Yönetim Komitesi Aday Belirleme Komitesi Ücret Komitesi
Riskin Erken Saptanması Komitesi
Ahmet Akça (Başkan)
Mehmet Hilmi Güler
Atilla Koç
Mehmet Hilmi Güler (Başkan)
Mehmet Bostan
Bekir Pakdemirli
Ahmet Akça (Başkan)
Mehmet Hilmi Güler
Atilla Koç
Mehmet Bostan
Bekir Pakdemirli
Atilla Koç (Başkan)
Mehmet Hilmi Güler
Mehmet Bostan
Mehmet Hilmi Güler (Başkan)
Mehmet Bostan
Bekir Pakdemirli
SPK tarafından yapılan yönetim kurulu üye atamaları sonrasında mevcut
durumda, Komitelerin üyeler itibarıyla dağılımı aşağıdadır.
Komitelerde görev alan diğer Yönetim Kurulu Üyeleri’nin tamamı
icrada yer almamaktadır. Komite toplantıları gerekli görülen sıklıkta ya
da herhangi bir üyeden gelen talep dikkate alınarak yapılmakta olup
toplantıların Yönetim Kurulu toplantı tarihleriyle paralel yapılması
benimsenmiştir.
Yönetim Kurulu’nda oluşturulan komitelere ilişkin bilgiler şirketin internet
sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal
Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır.
18. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması
Denetim Komitesi ve Genel Müdür’e doğrudan raporlama yapmakla
sorumlu Turkcell Grup İç Denetim Bölümü mevcuttur. Şirkette Risk
Yönetimi ve İç Kontrol, Şirket organizasyon yapısında Denetim Komitesi
ve Genel Müdür’e doğrudan raporlama yapmaktadır.
Amerika’da New York Borsası’na kote olmamız nedeniyle, halka açık
şirketlerin uymakla yükümlü oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde
404’e uyum kapsamında, Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup
şirketlerinde iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur.
Bu mekanizma çerçevesinde İç Denetim Bölümü; iç kontrol sisteminin
kurulmasında destek ve görüş vermek, iç kontrol sisteminin etkinliğini
değerlendirmek ve raporlamak, Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e
uyum kapsamında Turkcell ve denetim kapsamında olup mali tablolarında
konsolide edilen iştiraklerinin finansal raporlamasına yönelik iç kontrollerin
yeterliliğini değerlendirmek, bu süreçte tespit edilen kontrol eksikliklerini
Denetim Komitesi ve Turkcell üst yönetimine düzenli olarak raporlamak ve
alınan, alınması planlanan ilgili düzeltici faaliyetleri takip etmektedir.
Ayrıca, Turkcell’in hedeflerinin gerçekleşmesini etkileyen risklerin
bölümler bazında belirlenmesi, risk analiz çalışmalarının koordinasyonu,
sonuçların Şirket Yönetimi ile paylaşımı, raporlanması ve takip
edilmesinden ibaret bir Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) süreci mevcuttur.
Bu sürecinin koordinasyonundan Grup İç Denetim Direktörlüğü
çatısı altında Kurumsal Risk Yönetim Birimi sorumludur. KRY süreci
çerçevesinde risklerin belirlenme amacı onları yaratan iş faaliyetlerini
durdurmak değil, risklerin oluşma olasılığını düşürmek ya da olası etkisini
azaltmaktır. Böylece belirsizlik doğuran riskleri kapsamlı bir şekilde
tanımlamak, değerlendirmek ve etkin bir şekilde yönetmek amaçlanmıştır.
2012 faaliyet yılı sonu itibarıyla Türk Ticaret Kanunu’nun 378.
Maddesi ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerinin
Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Seri: IV, No: 56 Sayılı Tebliği
çerçevesinde Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyette bulunmak
üzere “Riskin Erken Saptanması Komitesi” kurulmuştur. Riskin Erken
Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye
düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli
önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yaparak
yönetim kuruluna destek verir. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi, Kurumsal
Risk Yönetimi metodolojisi çerçevesinde risklerin değerlendirilmesi ve
risk önleme faaliyetlerinin bölümler nezdinde koordine edilmesinden
ve sonuçların Riskin Erken Saptanması Komitesi’ne raporlanmasından
sorumludur. Bu süreçte risklerin sahipliği ve risk önleme faaliyetlerinin
sorumluluğu iş tarafında olup riskler Kurumsal Risk Yönetimi Birimi’nin
sorumluluğuna transfer edilmemektedir.
Yönetim Kurulu, Riskin Erken Tespiti Komitesi üzerinden Şirketi etkileyen
risklere dair düzenli olarak değerlendirmede bulunmaktadır.
Turkcell, 2000 yılında teknik operasyonları kapsayacak şekilde iş
sürekliliği planlarını oluşturmuş, 2004 yılında planların kapsamı
genişletilerek, İş Sürekliliği Yönetimi olarak konumlandırılmıştır.
2011 senesindeki yapılandırma ile iş sürekliliği, Turkcell Grup Şirketlerini
ve tedarikçilerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Turkcell Grup İş
Sürekliliği Yönetim Sistemi, uluslararası “ISO 22301, toplumsal güvenlik
– iş sürekliliği yönetim sistemi” standardına uygun olarak; konuşma,
mesajlaşma, internet ve toplumsal güvenlik hizmetlerimizin sürekliliğini
sağlayacak şekilde yapılandırılmış ve sertifikalandırılmıştır. Müşteri
beklentileri, kurum politikası ve yasal yükümlülükler dikkate alarak
oluşturulan iş sürekliliği planlarımızın, acil durumlarda çalışmasını garanti
altına almak için, düzenli tatbikatları gerçekleştirilmektedir.
Geniş bir coğrafyaya yayılan teknik altyapımız, yaygın kapsama alanımız,
çözüm ortağı ağımız, mobil santrallerimiz, mobil baz istasyonlarımız, ek
kapasitemiz, olağanüstü durum merkezimiz ve geçmiş deneyimlerimiz,
risklerin mümkün olduğunca azaltılmasına imkan tanımakla birlikte, Grup
şirketlerimizden gelen müşteri hizmetleri bilgi birikimi, hızlı fiber-optik
altyapısı, veri depolama hizmeti, yazılım geliştiren deneyimli ekiplerimiz
ile felaketi başka bir merkezden yönetebilme ve faaliyetlerimizin
sürekliliğini sağlama konusunda imkan tanımaktadır.
19. Şirket’in Stratejik Hedefleri
Şirketin stratejik hedefleri müşterilerimize eşsiz müşteri deneyimi
sağlamak, ses işimizi büyütmek, mobil internet işimizi büyütmek, mobil
servisleri yaymak, operasyonel mükemmellik ve verimliliğe odaklanmak
ve geleceğin iyi işlerine yatırım yapmak olup Şirketimiz internet sitesinde
kamuyla paylaşılmıştır. Şirket’in hedeflerine ulaşması derecesi, faaliyeti
ve geçmiş performansı gözden geçirilmek suretiyle Yönetim Kurulu’na
düzenli olarak raporlama yapılmaktadır.
20. Mali Haklar
Şirket Yönetim Kurulu kararıyla kabul edilen Ücret Politikası 2012 olağan
Genel Kurulu’nda ortakların bilgisine sunulmuş, toplantının yapılamaması
sebebiyle ortaklar Genel Kurul Bilgilendirme Dokümanı aracılığıyla bilgi
sahibi olmuş, öte yandan Ücret Politikası Şirket internet sitesi yoluyla
kamuyla da paylaşılmıştır.
2012 faaliyet yılında Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin
ücretlendirme esaslarına ilişkin önerilerini, şirketin uzun vadeli
hedeflerini dikkate alarak belirlemek, üst düzey yöneticilerin ve üyelerin
performansı ile bağlantılı olacak şekilde ücretlendirmede kullanılabilecek
ölçütleri belirlemek ve verilecek ücretlere ilişkin önerilerini Yönetim
Kurulu’na sunmakla görevli bir Ücret Komitesi kurulmuştur.
Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticiler bazında bu
kişilere sağlanan kümülatif her türlü hak, menfaat ve ücret ile bunların
belirlenmesinde kullanılan kriterler ve ücretlendirme esasları, Şirket ücret
politikası ve faaliyet raporları vasıtasıyla kamuyla paylaşılmaktadır
Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticilere, borç
verilmemekte ve kredi kullandırılmamaktadır.
Şirket, direktör ve üst düzey yöneticilerinin ücretlerine ilave olarak ek
menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır.
Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında
katkıda bulunmakla yükümlüdür. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri
itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde üst düzey idari personele ödenen
ve sağlanan faydalar sırasıyla 32.528 bin TL ve 26.816 bin TL’dir.
29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Genel Kurul’da alınan kararla
Yönetim Kurulu Başkanı’na yıllık net 250.000 Euro ve yönetim kurulu
103
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
üyelerinin her birine, görevde bulundukları her yıl, yıllık net 100.000 Euro
ücret ödenmesine karar verilmiştir. Bu karar 25 Şubat 2010 itibarıyla
geçerli kılınmıştır.
gerçekleştirilmiş olan ticari faaliyetler kapsamında yapılan hizmet ve/
veya mal alım/satım işlemlerinin tümünü piyasa koşullarında uygun
şartlarda gerçekleştirmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 199.maddesi gereği hakim ve bağlı
şirketlerle olan ilişkiler hakkında bilgiler
Turkcell Holding A.Ş.’nin yönlendirmesiyle Turkcell Holding A.Ş. ya
da ona bağlı bir şirketin yararına yapılmış herhangi bir hukuki işlem,
Turkcell Holding A.Ş. ya da ona bağlı bir şirketin yararına alınan veya
alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmamaktadır. 2013
faaliyet yılında gerek hâkim ortağımız ve gerekse hâkim ortağımızın bağlı
şirketleri ile Şirketimiz arasında tümü piyasa koşullarına uygun şartlarda
Ek bilgiler:
2011, 2012 ve 2013 yılına ilişkin olağan genel kurul toplantıları henüz
yapılamadığından Türk Ticaret Kanunu’nun 395 ve 396. maddeleri ve
sermaye piyasası mevzuatı kurumsal yönetim ilkelerinden 1.3.7 ilkesi
kapsamında yönetim organı üyelerine şirketle kendisi veya başkası adına
yaptığı işlemler ile rekabet yasağı kapsamındaki faaliyetleri hakkında
verilmiş herhangi bir izin bulunmamaktadır.
104
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
TURKCELL
2013
FAALİYET RAPORU
2013
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
VE BAĞLI ORTAKLIKLARI
31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN
HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL
TABLOLAR, DİPNOTLARI VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
106
İçindekiler
SAYFA
KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU
KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU
1-3
KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU
5
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU
6
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU
7
KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
8-91
NOT 1
NOT 2
NOT 3
NOT 4
NOT 5
NOT 6
NOT 7
NOT 8
NOT 9
NOT 10
NOT 11
NOT 12
NOT 13
NOT 14
NOT 15
NOT 16
NOT 17
NOT 18
NOT 19
NOT 20
NOT 21 NOT 22
NOT 23
NOT 24
NOT 25
NOT 26
NOT 27
NOT 28
NOT 29
NOT 30
NOT 31
NOT 32
NOT 33
NOT 34
NOT 35
NOT 36
NOT 37
NOT 38
NOT 39
NOT 40
NOT 41
NOT 42
NOT 43
NOT 44
ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
İŞLETME BİRLEŞMELERİ
DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR
BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
DİĞER ALACAK VE BORÇLAR
STOKLAR
PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER
YATIRIM AMAÇLI GAYRIMENKULLER
MADDİ DURAN VARLIKLAR
MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
ŞEREFİYE
KİRALAMA İŞLEMLERİ
VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ
DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
BORÇLANMA MALİYETLERİ
KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR
TAAHHÜTLER
ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ
HASILAT
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ
ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER
YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİR VE GİDERLER
ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER
FİNANSMAN GELİRİ VE GİDERLERİ
DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ
SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER
GELİR VERGİLERİ PAY BAŞINA KAZANÇ
KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ
YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA
TÜREV ARAÇLAR
FİNANSAL ARAÇLAR
FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ
ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR
RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL
TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN
AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
4
8
12
53
54
59
65
70
72
73
73
74
75
77
79
80
80
81
81
82
117
118
119
119
120
123
124
124
125
126
126
127
127
127
131
131
131
131
132
136
144
145
145
154
154
107
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
MALİ TABLOLARIN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN
KARAR TARİHİ: 19 Şubat 2014
KARAR SAYISI: 1106 / 1107
SERMAYE PİYASASI KURULUNUN (II-14.1) SAYILI SERMAYE PİYASASINDA
FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ’NİN İKİNCİ BÖLÜMÜNÜN
9. MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI
a) Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (II-14.1) sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca,
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama
Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 19 Şubat 2014 tarih ve 1106/1107 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2013 tarihinde sona
eren yıllık hesap dönemine ait konsolide finansal tablolarının tarafımızca incelendiğini,
b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, konsolide finansal tabloların önemli konularda gerçeğe aykırı bir
açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini,
c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, anılan Tebliğ uyarınca hazırlanmış konsolide finansal tabloların
şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığını ve Şirket’in konsolide finansal durumunu,
karşı karşıya olunan önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını beyan ederiz.
Saygılarımızla,
108
Ahmet Akça
Denetim Komitesi Başkanı
Mehmet Hilmi Güler Denetim Komitesi Üyesi
Atilla Koç
Denetim Komitesi Üyesi
M. Süreyya Ciliv
CEO/Genel Müdür
Murat Doğan Erden
FAALİYET RAPORUNUN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN
KARAR TARİHİ: 7 Mart 2014
KARAR SAYISI: 1110
SERMAYE PİYASASI KURULUNUN (II-14.1) SAYILI SERMAYE PİYASASINDA
FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ’NİN İKİNCİ BÖLÜMÜNÜN
9. MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI
a) Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (II-14.1) sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca,
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama
Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 7 Mart 2014 tarih ve 1110 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren
yıllık hesap dönemine ait Faaliyet Raporunun tarafımızca incelendiğini,
b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, Yıllık Faaliyet Raporunun önemli konularda gerçeğe aykırı bir
açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini,
c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, anılan Tebliğ uyarınca hazırlanmış Faaliyet Raporunun şirketin
aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığını ve Şirket’in konsolide finansal durumunu, karşı karşıya
olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını beyan ederiz.
Saygılarımızla,
Ahmet Akça
Denetim Komitesi Başkanı
Mehmet Hilmi Güler Denetim Komitesi Üyesi
Atilla Koç
Denetim Komitesi Üyesi
M. Süreyya Ciliv
CEO/Genel Müdür
Murat Doğan Erden
Koray Öztürkler
Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu
109
110
YILLIK FAALİYET RAPORUNA DAİR BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
DRT Bağımsız Denetim ve
Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik A.Ş.
Sun Plaza, Bilim Sok. No:5
Maslak, Şişli 34398, İstanbul,
Türkiye
Tel : (212) 336 60 00
Fax : (212) 336 60 10
web : www.deloitte.com.tr
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.
Yönetim Kurulu’na
İstanbul
Bağımsız denetim çalışmamızın bir parçası olarak, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin (“Şirket”) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırlanan yıllık faaliyet raporu
içinde yer alan finansal bilgilerin ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmelerinin ve açıklamalarının, bağımsız denetimden geçmiş aynı tarihli konsolide finansal
tablolar ile tutarlı olup olmadığını değerlendirmiş bulunuyoruz.
Rapor konusu yıllık faaliyet raporunun Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanması
Şirket Yönetimi’nin sorumluluğundadır.
Bağımsız denetim kuruluşu olarak üzerimize düşen sorumluluk, yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin, bağımsız denetimden geçmiş ve 19 Şubat
2014 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolar ile tutarlılığına ilişkin olarak görüş bildirmektir.
Değerlendirmemiz, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) uyarınca yürürlüğe konulan yıllık faaliyet raporu hazırlanmasına ve yayımlanmasına ilişkin usul ve
esaslara uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler, denetimin yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin bağımsız denetimden geçmiş finansal
tablolar ve bağımsız denetçinin denetim sırasında elde ettiği bilgiler ile tutarlılığına ilişkin önemli bir hatanın olup olmadığı konusunda makul güvence sağlamak
üzere planlanmasını ve yürütülmesini öngörmektedir.
Değerlendirmelerimizin, görüşümüzün oluşturulmasına makul ve yeterli bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüşümüze göre ilişikteki yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmeleri ve açıklamaları Turkcell İletişim
Hizmetleri A.Ş.’nin bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tabloları ile tutarlılık göstermektedir.
İstanbul, 7 Mart 2014
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED
Gökhan Alpman, SMMM
Sorumlu Denetçi
111
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
DRT Bağımsız Denetim ve
Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik A.Ş.
Sun Plaza, Bilim Sok. No:5
Maslak, Şişli 34398, İstanbul,
Türkiye
Tel : (212) 336 60 00
Fax : (212) 336 60 10
web : www.deloitte.com.tr
Yönetim Kurulu’na
İstanbul
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte
yer alan konsolide finansal durum tablosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kar veya zarar tablosunu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunu,
konsolide özkaynaklar değişim tablosunu, konsolide nakit akış tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ve diğer açıklayıcı dipnotlarını denetlemiş
bulunuyoruz.
Konsolide Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetimi’nin Sorumluluğu
Grup Yönetimi bu konsolide finansal tabloların Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe
Standartları’na (“TMS”) uygun olarak hazırlanmasından ve gerçeğe uygun olarak sunumundan ve bunun için konsolide finansal tabloların usulsüzlük veya
hatadan kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanmasını sağlamak amacıyla gerekli görülen iç kontrollerden sorumludur.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye
Piyasası Kurulu’nca yayımlanan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu Standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız
denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak
yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin
kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların, hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp
kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre
yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında
görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup Yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar
ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup Yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan
önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna
inanıyoruz.
112
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu (devamı)
Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide finansal durum tablosunda, Fintur Holdings B.V. (“Fintur”) ile ilgili iştirak tutarı 483.287
bin TL ve konsolide kar veya zarar tablosunda özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki paylarda Fintur’dan kaynaklanan tutar 297.977
bin TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile Şirket, Fintur’a %41,45 oranında iştirak etmektedir. Fintur’un 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal
tabloları başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından denetlenmiştir. Görüşümüzün, Fintur ile ilgili tutarlara ilişkin kısmı söz konusu diğer bağımsız
denetim kuruluşunun denetim raporuna dayanmaktadır.
Görüş
Görüşümüze ve diğer bağımsız denetim kuruluşunun görüşüne göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin ve bağlı
ortaklıklarının 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve nakit
akışlarını, TMS (bakınız Not 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
Dikkat Çekilen Husus
Not 2.1’de ve Not 24.8’de belirtildiği üzere, Grup’un 31 Aralık 2010, 2011 ve 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide
finansal tabloları Şirket’in Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve sırasıyla 23 Şubat 2011, 22 Şubat 2012 ve 21 Şubat 2013
tarihlerinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar 21 Nisan 2011, 11 Ağustos
2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerindeki Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul’lar tarafından onaylanmamıştır. Ayrıca, Yönetim Kurulu 23 Mart 2011 tarihinde
2010 yılı ile ilgili olarak hissedarlara toplam 1.328.697 bin TL tutarında temettü ödenmesini teklif etmiştir. Konsolide finansal tabloların bahsi geçen
Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul toplantılarında onaylanmamış olması nedeniyle söz konusu temettü teklifi de onaylanmamıştır. 29 Haziran 2012,
22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 2011 ve 2012
tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar ve temettü teklifi Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Bu kapsamda temettü teklifine konu olan tutar ekli konsolide finansal tablolara yükümlülük olarak dahil edilmemiştir.
Bu husus görüşümüzü etkilememektedir.
İstanbul, 21 Şubat 2013
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED
Gökhan Alpman
Sorumlu Ortak Başdenetçi
113
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları
31 Aralık 2013 Tarihli Konsolide Finansal Durum Tablosu
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla
23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından
onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında
Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık
2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Dipnot
Referansları
VARLIKLAR
Dönen Varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri
Finansal yatırımlar
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar
Diğer alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar
Stoklar
Peşin ödenmiş giderler
Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar
Diğer dönen varlıklar
43
38
7
6
8
9
10
33
23
Duran Varlıklar
Finansal yatırımlar
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar
Diğer alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Maddi duran varlıklar
- Şebeke ekipmanları
- Diğer maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar
- GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları
- Bilgisayar yazılımları
- Diğer maddi olmayan duran varlıklar
- Şerefiye
Ertelenmiş vergi varlıkları
Diğer duran varlıklar
TOPLAM VARLIKLAR
38
7
6
8
4
11
12
13
14
10
33
23
31 Aralık 2013
Bağımsız Denetimden Geçmiş
Yeniden Düzenlenmiş Yeniden Düzenlenmiş
31 Aralık 2012
1 Ocak 2012
11.643.420
8.128.925
57.686
2.817.277
21.369
2.795.908
131.848
131.848
70.102
381.978
3.632
51.972
9.775.154
6.998.870
39.583
2.217.827
13.217
2.204.610
150.805
150.805
87.175
239.474
64
41.356
8.431.357
4.738.360
1.596.087
1.747.988
81.628
1.666.360
36.303
36.303
49.242
188.962
167
74.248
9.612.199
8.219
529.174
529.174
16.474
16.474
529.909
16.304
5.857.635
4.909.733
947.902
2.346.205
1.098.059
1.164.538
50.774
32.834
87.739
73.293
147.247
21.255.619
8.877.890
51.263
385.307
385.307
19.430
19.430
452.294
5.447.159
4.562.685
884.474
2.292.146
1.188.903
1.019.227
51.182
32.834
54.431
26.439
149.421
18.653.044
8.715.674
42.074
214.624
81
214.543
39.498
39.498
777.034
5.106.430
4.306.677
799.753
2.332.511
1.283.102
954.112
62.463
32.834
75.048
6.226
122.229
17.147.031
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
114
Dipnot
Referansları
KAYNAKLAR
Kısa Vadeli Yükümlülükler
Finansal borçlar
- Kısa vadeli borçlar
- Uzun vadeli borçların kısa vadeli kısımları
Ticari borçlar
- İlişkili taraflara ticari borçlar
- İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar
Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar
Diğer borçlar
- İlişkili taraflara diğer borçlar
- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar
Türev araçlar
Ertelenmiş gelirler
Dönem karı vergi yükümlülüğü
Kısa vadeli karşılıklar
- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli
karşılıklar
- Diğer kısa vadeli karşılıklar
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
Uzun Vadeli Yükümlülükler
Uzun vadeli borçlar
Ticari borçlar
- İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar
Diğer borçlar
- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar
Uzun vadeli karşılıklar
- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli
karşılıklar
- Diğer uzun vadeli karşılıklar
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü
Diğer uzun vadeli yükümlülükler
Yeniden Düzenlenmiş
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
1 Ocak 2012
37
10
33
19
4.311.005
1.804.525
1.174.657
629.868
1.236.746
21.485
1.215.261
34.593
670.470
68.750
601.720
2.122
196.826
138.888
177.949
4.191.773
1.935.852
745.872
1.189.980
1.143.614
30.388
1.113.226
24.717
592.212
68.750
523.462
2.634
162.513
136.427
184.185
3.897.357
1.533.388
412.712
1.120.676
1.177.318
27.544
1.149.774
33.335
542.748
542.748
2.358
223.600
116.906
237.852
23
128.557
49.392
48.886
128.902
55.283
9.619
83.224
154.628
29.852
10
19
2.233.812
1.528.480
8.849
8.849
33.097
33.097
30.630
371.865
1.726.338
1.103.779
26.122
26.122
31.134
31.134
16.677
339.311
2.456.176
1.997.284
2.170
2.170
31.768
31.768
8.364
163.349
21
19
33
23
82.617
289.248
60.983
199.908
73.892
265.419
73.101
136.214
53.379
109.970
120.501
132.740
38
7
6
21
8
6
38
7
8
115
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Dipnot
Referansları
ÖZKAYNAKLAR
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Ödenmiş sermaye
Paylara ilişkin primler
Katkı sermaye
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış
opsiyonu değerleme fonu
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş
diğer kapsamlı gelirler veya giderler
- Yabancı para çevrim farkları
- Riskten korunma kayıpları
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Geçmiş yıllar karları
Net dönem karı
Kontrol gücü olmayan paylar
TOPLAM KAYNAKLAR
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
1 Ocak 2012
24
24
24
14.710.802
14.892.333
2.200.000
269
35.026
12.734.933
12.875.257
2.200.000
269
35.026
10.793.498
10.907.840
2.200.000
269
35.026
24
(762.081)
(461.150)
(457.524)
24
36.386
38.194
(1.808)
839.284
10.213.130
2.330.319
(181.531)
52.959
55.308
(2.349)
833.918
8.131.190
2.083.045
(140.324)
157.918
158.785
(867)
831.641
6.957.246
1.183.264
(114.342)
21.255.619
18.653.044
17.147.031
24
24
24
116
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Kar veya Zarar Tablosu
Dipnot Referansları
KAR VEYA ZARAR KISMI
Hasılat
Satışların maliyeti (-)
BRÜT KAR
Yeniden
Düzenlenmiş
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
25
25
11.407.887
(7.058.941)
4.348.946
10.507.029
(6.482.150)
4.024.879
26
26
27
27
28
28
(550.339)
(1.843.641)
969.035
(60.953)
2.863.048
30.181
(58.065)
(484.174)
(1.705.725)
676.534
(251.063)
2.260.451
44.820
(40.015)
4
297.260
218.536
30
30
36
3.132.424
(383.240)
176.871
2.483.792
63.939
(132.033)
169.926
2.926.055
2.585.624
(592.384)
(650.513)
58.129
(523.591)
(564.340)
40.749
NET DÖNEM KARI
2.333.671
2.062.033
Dönem karının / (zararının) dağılımı
Ana ortaklık payları
3.352
2.330.319
(21.012)
2.083.045
1,059236
0,946839
Genel yönetim giderleri (-)
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-)
ESAS FAALİYET KARI
Yatırım faaliyetlerinden gelirler
Yatırım faaliyetlerinden giderler (-)
Özkaynak yöntemiyle değerlenen
yatırımların karlarındaki paylar
FİNANSMAN GELİRİ / (GİDERİ) VE PARASAL
KAZANÇ ÖNCESİ FAALİYET KARI
Finansman gelirleri
Finansman giderleri (-)
Parasal kazanç
VERGİ ÖNCESİ KAR
Vergi gideri
Dönem vergi gideri
Ertelenmiş vergi geliri
33
33
Hisse başına / seyreltilmiş hisse başına kazanç
21
117
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu
31 Aralık 2013
Yeniden
Düzenlenmiş
31 Aralık 2012
2.333.671
2.062.033
5.287
(8.754)
(1.026)
4.261
1.711
(7.043)
(51.593)
11.798
(135.325)
541
6.766
(179.611)
(76.455)
(1.482)
3.822
(62.317)
DİĞER KAPSAMLI GİDER
(175.350)
(69.360)
TOPLAM KAPSAMLI GELİR
2.158.321
1.992.673
Toplam kapsamlı gelirin / (giderin) dağılımı
(40.236)
2.198.557
(11.160)
2.003.833
Dipnot
Referansları
DÖNEM KARI
Diğer kapsamlı gelirler / (giderler)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları
Tanımlanmış fayda planları aktüeryal kayıpların
ertelenmiş vergi etkisi
Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacaklar
Yabancı para çevrim farkları
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların diğer kapsamlı
gelirlerinden kar / zararda sınıflandırılacak paylar
Finansal riskten korunma kazançları / (kayıpları)
Yabancı para çevrim farkları vergi etkileri
31
31
31
31
118
119
269
2.200.000
269
2.200.000
-
-
-
-
-
-
269
-
-
-
2.200.000
-
269
-
2.200.000
-
Pay ihraç
primleri
35.026
-
-
-
35.026
-
35.026
-
-
-
35.026
-
(181.481)
(762.081)
(119.450)
(119.450)
-
(119.450)
-
-
(461.150)
-
(36.416)
(461.150)
32.790
32.790
-
32.790
-
(457.524)
-
38.194
(17.114)
(17.114)
-
(17.114)
-
-
55.308
-
55.308
(103.477)
(103.477)
-
(103.477)
-
158.785
-
(1.808)
541
541
-
541
-
(2.349)
-
(2.349)
(1.482)
(1.482)
(1.482)
-
-
-
(867)
-
Riskten korunma
kazanç/kayıpları
5.366
839.284
-
-
-
833.918
-
2.277
833.918
-
-
-
831.641
-
Kardan
ayrılan
kısıtlanmış
yedekler
(5.366 )
10.213.130
4.261
4.261
4.261
-
-
-
8.131.190
2.083.045
(2.277)
8.131.190
(7.043)
(7.043)
(7.043)
-
-
-
6.957.246
1.183.264
2.330.319
2.330.319
-
-
-
-
2.330.319
2.083.045
(2.083.045)
(181.481)
14.892.333
4.261
(131.762)
2.198.557
-
(136.564)
541
2.330.319
12.875.257
-
(36.416)
12.875.257
2.083.045
(70.687)
(7.043)
(1.482)
(79.212)
2.003.833
-
-
2.083.045
10.907.840
-
(1.046)
(181.531)
(43.588)
(40.236)
75
(43.588)
-
3.352
(140.324)
-
(15.327)
(140.324)
9.852
(11.160)
505
9.852
(21.012)
(114.342)
-
(181.481)
(1.046)
14.710.802
4.261
(175.350)
2.158.321
75
(180.152)
541
2.333.671
12.734.933
-
(36.416)
(15.327)
12.734.933
(7.043)
(1.482)
(69.360)
1.992.673
505
(60.835)
2.062.033
10.793.498
-
Ana Ortaklığa Ait Kontrol gücü
Özkaynaklar
olmayan paylar Özkaynaklar
2.083.045
-
2.083.045
1.183.264
(1.183.264)
Net Dönem Karı
Birikmiş karlar
Geçmiş yıllar
karları
Sermaye, hisse senetleri ihraç primleri ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir.
(1)
1 Ocak 2013 tarihindeki bakiye
Geçmiş yıl karlarına transfer
Toplam kapsamlı gelir
Net dönem karı
Diğer kapsamlı gelir/(gider)
Finansal riskten korunma fonundaki değişim
Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki
aktüeryal kazançlar
Toplam diğer kapsamlı gelir, vergi sonrası
Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim
İştiraklerin kontrol gücü olmayan paylarına ait satış
opsiyon yükümlülüğü makul değer azalışı (Not 44)
Temettü ödemesi
Yasal yedeklere transfer
31 Aralık 2013 tarihindeki bakiye
1 Ocak 2012 tarihindeki bakiye
Geçmiş yıl karlarına transfer
Net dönem karı/(zararı)
Diğer kapsamlı gelir
Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki
aktüeryal kayıplar
Toplam diğer kapsamlı gelir
İşitraklerin kontrol gücü olmayan paylarına ait satış
opsiyon yükümlülüğü makul değer azalışı
Temettü ödemesi
Yasal yedeklere transfer
31 Aralık 2012 tarihindeki bakiye
Ödenmiş
sermaye
Kontrol gücü
olmayan
paylara ait
Katkı
satış opsiyonu Yabancı para
sermaye değerleme fonu çevrim farkları
Kar veya zararda yeniden
sınıflandırılacak birikmiş diğer
kapsamlı gelirler ve giderler
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat
2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011
tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık
2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tablosu
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Nakit Akış Tablosu
A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI
Dönem Karı/Zararı
Dönem Net Karı/Zararı Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler
Amortisman ve İtfa Gideri ile İlgili Düzeltmeler
Değer Düşüklüğü/İptali ile İlgili Düzeltmeler
Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler
Faiz Gelirleri ve Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler
Vergi Gideri/Geliri ile İlgili Düzeltmeler
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarındaki Payları
Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıp/Kazançlar ile İlgili Düzeltmeler
Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevirim Farkları ve Parasal Kayıp/Kazanç ile İlgili Düzeltmeler
Pazarlıklı Satın Almadan Kaynaklanan Kazanç
Ertelenmiş Gelirdeki Azalış/(Artış)
İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler:
Ticari alacaklardaki (Artış)
Stoklardaki Azalış/(Artış)
Diğer Dönen Varlıklardaki Azalış
Diğer Duran Varlıklardaki Azalış/(Artış)
Diğer Alacaklardaki Azalış/(Artış)
Ticari Borçlardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler
Peşin Ödenen Giderlerdeki (Azalış)
Diğer Borçlardaki Artış/(Azalış)
İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış/(Azalış)
Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları
Dipnot
Referansları
12, 13 12, 13, 28 4
7
Ödenen faizler
Ödenen vergiler
Alınan temettüler
Alınan faiz
B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI
Maddi duran varlık alımları
Maddi olmayan duran varlık alımları
Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit
Opsiyon kontratlarından elde edilen nakit
Opsiyon prim ödemeleri
Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki artış
Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki azalış
İktisap edilen bağlı ortaklık için ödenen nakit
Alınan faiz
C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI
Kredi alımları
Kredi anapara ödemeleri
Ödenen temettüler
YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT
12
13
BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C)
D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D)
E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E)
43
43
120
31 Aralık 2013
Yeniden
düzenlenmiş
31 Aralık 2012
2.931.522
2.333.671
1.353.593
1.476.290
151.153
153.378
(640.561)
592.384
(297.260)
(12.714)
(117.157)
(186)
48.266
2.787.141
2.062.033
1.165.586
1.326.404
152.403
146.161
(570.757)
523.591
(242.835)
(4.710)
(111.895)
(52.776)
(795.252)
(866.721)
17.073
4.550
2.174
26.304
12.694
(175.812)
108.153
76.333
(869.894)
(762.749)
(37.933)
16.902
(37.229)
(95.265)
9.958
(29.896)
(21.563)
87.881
2.892.012
2.357.725
(113.365)
(647.678)
79.584
720.969
(101.093)
(564.821)
430.900
664.430
(1.806.469)
(1.348.604)
(460.019)
21.492
870
(189)
(18.783)
(1.520)
284
(121.013)
(1.352.813)
(370.851)
17.337
4.036
(500)
(48.772)
1.596.087
34.463
(230.488)
1.705.223
(1.934.740)
75
(1.046)
(309.889)
1.198.827
(1.493.894)
505
(15.327)
894.565
2.356.239
234.983
(93.681)
1.129.548
2.262.558
6.998.870
4.736.312
8.128.418
6.998.870
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
1.ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Turkcell İletişim Hizmetleri Anonim Şirketi (“Turkcell – Ana ortaklık”), 5 Ekim 1993 tarihinde İstanbul’da kurulmuş ve 1994 yılında faaliyetlerine başlamıştır.
Turkcell’in ticari adresi, Turkcell Plaza, Meşrutiyet Caddesi No: 71, 34430 Tepebaşı / İstanbul olarak kayıtlıdır. Turkcell’in faaliyet konuları, T.C. Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (“Bakanlık”) ile imzalanmış bulunan GSM (“Global System for Mobile Communications”) Pan Avrupa Mobil Telefon Sistemi
ihalesinde öngörülen iş ve hizmetler ile PTT kanununa aykırı olmamak üzere, her türlü telefon, telekomünikasyon ve benzeri hizmetler, IMT-2000/UMTS
hizmet ve altyapılarına ilişkin yetkilendirme kapsamındaki faaliyetlerdir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Turkcell’in hisse senetleri Borsa İstanbul A.Ş. (“BIST”)
ve New York Hisse Senetleri Borsası’nda (“New York Stock Exchange” – “NYSE”) işlem görmektedir.
Turkcell, 1993 yılında Türk Telekomünikasyon A.Ş. (“Türk Telekom”) ile bir gelir paylaşımı sözleşmesi imzalamış, bu sözleşme çerçevesinde, GSM
standartlarında bir mobil telefon sistemini, yatırım bedelini de karşılamak suretiyle, gerçekleştirmekle sorumlu kılınmıştır. Abonelere yönelik ücretlerin
tahakkuk ve tahsilatını ise Türk Telekom üstlenmiştir. Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca,
500.000 Amerikan Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM işletme lisansı (“Lisans”) almaya hak kazanmıştır. Lisans sözleşmesi çerçevesinde,
abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Ayrıca, Turkcell,
abonelerinden elde ettiği brüt gelirin %15’inin %90’ını her ay Türkiye Cumhuriyeti Hazine Müsteşarlığı’na (“Hazine”) hazine payı ve %10’luk kısmını da
Bakanlık’a evrensel hizmet fonu olarak ödemektedir.
Hazine payına ek olarak, Turkcell, elde ettiği brüt gelirin %0,35’ini (onbinde otuzbeş) kurum masraflarına katkı payı olarak yılda bir kez olmak üzere Bilgi
Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (“BTK”) ödemekle yükümlüdür.
Turkcell, BTK tarafından 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik dört adet lisansın verilmesi için yapılan 3. Nesil ihalesinde,
358.000 Avro (KDV hariç) karşılığında en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmıştır. 3. Nesil Lisans (“3N Lisans”) ile ilgili onaylar
tamamlandıktan sonra lisans bedelinin ödemesi yapılarak imtiyaz sözleşmesi 30 Nisan 2009 tarihinde Turkcell ve BTK arasında imzalanmıştır. Sözleşme imza
tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacaktır. Operatörler sözleşme kapsamında fiilen hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Turkcell’in ana hissedarları, Sonera Holding B.V. (“Sonera”), Çukurova Grubu ve Alfa Telekom Turkey Limited’dir. 31 Aralık 2013
tarihi itibarıyla Sonera ve Çukurova Grubu dolaylı ve dolaysız olarak, sırasıyla %37,1 ve %13,8 paya sahiptir. Alfa Grup, Çukurova Holdings Limited ve Turkcell
Holding A.Ş. aracılığıyla dolaylı olarak Turkcell hisselerinin %13,2’sine sahiptir. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının (“Şirket”) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ortaklık
yapısı sırasıyla Not 24.1 ve Not 2.1 (d)(i)’de açıklanmıştır.
121
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Bağlı ortaklıklar
Ülke
Faaliyet konusu
Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Kuzey Kıbrıs Türk
Limited Şirketi (“Kıbrıs Telekom”)
Cumhuriyeti (“KKTC”)
Telekomünikasyon
Global Bilgi Pazarlama Danışma ve
Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş.
Müşteri ilişkileri yönetim
(“Turkcell Global Bilgi”)
Türkiye
merkezi
Turktell Bilişim Servisleri A.Ş. Bilgi teknolojisi, eğlence ve katma
(“Turktell”)
Türkiye
değerli GSM hizmetleri yatırımları
Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş.
(“Turkcell Superonline”)
Türkiye
Telekomünikasyon
Turktell Uluslararası Yatırım Holding A.Ş. (“Turktell Uluslararası”)
Türkiye
Telekomünikasyon yatırımları
Turkcell Satış ve Dağıtım
Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Satış”)
Türkiye
Telekomünikasyon
East Asian Consortium B.V. (“Eastasia”)
Hollanda
Turkcell Teknoloji Araştırma ve
Geliştirme A.Ş. (“Turkcell Teknoloji”)
Türkiye
Araştırma geliştirme
Turkcell Interaktif Dijital Platform ve
İçerik Hizmetleri AŞ (“Turkcell Interaktif”)
Türkiye
Radyo ve televizyon yayıncılığı
Kule Hizmet ve İşletmecilik A.Ş.
Telekomünikasyon alt yapı
(“Global Tower”)
Türkiye
işletmeciliği
Financell B.V. (“Financell”)
Hollanda
Finansman
Rehberlik Hizmetleri A.Ş.
(“Rehberlik Hizmetleri”)
Türkiye
Telekomünikasyon
Global Ödeme Sistemleri
A.Ş. (“Global Ödeme”) *
Türkiye
WAP ve katma değerli GSM hizmetleri
İnteltek İnternet Teknoloji Yatırım ve
Danışmanlık Ticaret A.Ş. (“İnteltek”) Türkiye
Şans oyunları
Euroasia Telecommunications
Holdings B.V. (“Euroasia”)
Hollanda
Telekomünikasyon
LLC Astelit (“Astelit”)
Ukrayna
Telekomünikasyon
Beltur Coöperatief U.A. (“Beltur”)
Hollanda
Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş.
(“Turkcell Gayrimenkul”)
Türkiye
Gayrimenkul Yatırım Şirketi
Beltel Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş.
(“Beltel”)
Türkiye
Belarusian Telecommunications Network
(“Belarus Telekom”)
Belarus
Telekomünikasyon
LLC UkrTower (“Kule Ukrayna”)
Ukrayna
Telekomünikasyon alt yapı işletmeciliği
LLC Global Bilgi (“Global Ukrayna”)
Ukrayna
Müşteri ilişkileri yönetim merkezi
Talih Kuşu Altyapı Hizmetleri A.Ş.
(“Talih Kuşu”)
Türkiye
FLLC Global Bilgi (“Global Belarus”) **
Belarus
Müşteri ilişkileri yönetim merkezi
Fizy İletişim A.Ş. (“Fizy”)
Türkiye
Müzik ve video yayını
Azerinteltek QSC (“Azerinteltek”)
Azerbaycan
Şans oyunları
Deksarnet Telekomünikasyon A.Ş. (“Deksarnet”)***
Türkiye
Telekomünikasyon
Turkcell Europe GmbH (“Turkcell Europe”)
Almanya
Telekomünikasyon
Lifetech LLC (“Lifetech”)
Belarus
Bilgi işlem, programlama ve
danışmanlık
Müşterek yönetime tabi ortaklıklar
Ülke
Faaliyet konusu
A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri A.Ş.
Ön ödemeli hatların
(“A-Tel”)
Türkiye
satışı ve dağıtımı
122
İştirakler
Fintur Holdings B.V. (“Fintur”)
Ülke
Hollanda
Faaliyet konusu
Telekomünikasyon
*
Corbuss’un kayıtlı şirket ismi 25 Aralık 2013 itibariyle Corbuss Kurumsal Telekom Servis Hizmetleri A.Ş.’den “Global Ödeme Sistemleri A.Ş.” olarak
değiştirilmiştir.
**
31 Aralık 2013 itibariyle Global Belarus’un tasfiye edilmesine karar verilmiştir. Tasfiye süreci devam etmektedir.
*** Deksarnet, Turkcell Superonline birleşmesi 3 Aralık 2013 itibariyle tamamlanmıştır.
Kıbrıs Telekom, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (“KKTC”) bir GSM şebekesi kurmuş ve işletmektedir. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile ilgili Lisans verilmesine
ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/
UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Yeni Lisans sözleşmesine göre Kıbrıs Telekom, aylık olarak süresinde ödenmeyen bedeller için
abonelerine tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk
tutarları, katma değerli hizmetlerden elde edilen gelirlerin, bu hizmetlerin içeriği karşılığında ilgili üçüncü şahıslara ödenecek olan bölüm, diğer işletmecilerden
elde edilen ara bağlantı gelirleri ile yurt dışında bulunduğu sürece dolaşım aracılığıyla telekomünikasyon hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında
abonelerden tahsil edilen ücretlerin, dolaşım yapılan yurtdışı operatörüne ödenen bölümü hariç olmak üzere aylık brüt gelirin %15’ini her ay KKTC Gelir ve
Vergi Dairesine ödemekle yükümlü tutulmuştur. Sözleşme imza tarihinden itibaren 18 yıl geçerli olacaktır. Sözleşmenin yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2007
tarihinden itibaren 25 Mart 1999 tarihinde imzalanmış bulunan gelir paylaşımı sözleşmesi yürürlükten kalkmıştır. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde
3. Nesil altyapı lisansını almıştır. 2010 yılının 3. çeyreğinde Kıbrıs Telekom ses ve data bağlantısını sağlayan radyo transmisyon (airlink) projesini tamamlayarak
KKTC’nin Telekomünikasyon Dairesi dışındaki tek doğrudan çıkışına sahip olmuştur.
Global ve Global Ukrayna, müşteri ilişkileri yönetim merkezi olarak hizmet vermektedir.
Turktell, bilgi teknolojisi, eğlence ve katma değerli GSM hizmetleri gibi hizmetler sunan şirketlere iştirak etmek ve bu hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla
kurulmuştur.
Turkcell Superonline, telekomünikasyon hizmetlerinin verilmesi için gerekli yatırımları yapmak, işletmek ve bu hizmetleri veren yerli ve yabancı işletmelerin
mümessilliğini üstlenmek amacıyla kurulmuştur. Ayrıca, Turkcell Superonline, uluslararası ve ulusal toplu ses taşıma, kurumlara özel uluslararası kiralık veri
hattı temin etme ve yurtdışı bağlantılı internet erişim hizmetleri vermekte, bireysel ve kurumsal internet servisleri geliştirmektedir.
Turktell Uluslararası, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla
kurulmuştur.
Turkcell Satış, çocuklar için eğitim amaçlı dijital yayın hizmetleri sağlamak amacıyla kurulmuştur. 2006 yılında Turkcell Satış’ın faaliyet konusuna
telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri ürünleri satışı yapmak, dağıtım ve pazarlama hizmetleri vermek eklenmiştir.
Eastasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve İran İslam Cumhuriyeti’nde (“İran”) İrancell ünvanlı, İran kanunlarına
göre kurulması planlanan şirkete iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Eastasia’nın İran’da operasyonel faaliyeti yoktur.
123
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell Teknoloji’nin faaliyet konusu telekomünikasyon, iletişim ve bilişim konularında veya genel amaçlarla her türlü yazılım, donanım sistemleri geliştirmek,
üretmek, kurmak, montaj, bakım ve onarım yapmak, işletmek, satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve danışmanlık yapmaktır. Şirket Nisan 2007’de
Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest bölgesinde faaliyetine başlamıştır. 5746 No’lu “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanun” kapsamında faaliyetlerini 2013 yılından itibaren Şirket’in Maltepe kampüsünde sürdürmektedir.
Turkcell Interaktif, radyo ve televizyon yayıncılığı ile isteğe bağlı yayın hizmetleri kapsamında yurt içinde veya yurt dışında kablo, internet, mobil ve diğer
teknolojileri kullanan şebekeler ve/veya IPTV platformu, web TV, mobil TV gibi gelişen ve gelişecek yeni teknolojiler üzerinden hizmet vermek amacıyla
kurulmuştur.
Global Tower ve Kule Ukrayna, telekomünikasyon ve medya sektörüne, özel ve kamu kurum ve kuruluşlarına kulelerde yer kiralayarak alt yapı işletmeciliği
yapmak amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, müşterilerine gerekli her türlü izinin alınması, yer ve saha kiralanması, kule yatırımının yapılması,
orta ve alçak gerilim enerjisi ve konteyner alt yapısının sağlanması, dönemsel bakımlarının yapılmasını (kule, çit, enerji hattı, ulaşım yolu) içeren paket
hizmetler sunmaktadır.
Financell, finansal kuruluşlardan kredi alarak fon sağlamak amacıyla aracı finans şirketi olarak 19 Şubat 2007 tarihinde Hollanda’da kurulmuştur.
Rehberlik Hizmetleri, telekomünikasyon hizmeti verilmesi ve/veya altyapısı kurulması ve işletilmesi, rehberlik ve katma değerli hizmetler vermek ve bu
hizmetlere ilişkin altyapı kurmak ve işletmek amacıyla 19 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur.
Global Ödeme, WAP (“Wireless Application Protocol”) ve katma değerli GSM hizmetleri gibi bilgi teknolojisi alanında hizmetler sunmak için kurulmuştur.
İnteltek, çoklu erişimli elektronik ortamlar üzerinden müşterek şans oyunları oynatılması için merkezi sistem kurulması ve bu sistemin işletmeciliği amacıyla
kurulmuştur. Inteltek, 1 Mart 2009 tarihine kadar Spor Toto Teşkilat Müdürlüğü A.Ş. (“Spor Toto”) ile imzaladığı eski sözleşme kapsamında şans oyunları
oynatmaktaydı. Şans oyunları işletmeciliğinin tüzel kişilere verilmesi için 28 Ağustos 2008 tarihinde yapılan yeni ihalede İnteltek en iyi teklifi vermiş ve 29
Ağustos 2008 tarihinde Spor Toto ile 10 yıl süreli yeni bir sözleşme imzalamıştır. Yeni sözleşme kapsamında İnteltek’in komisyon oranı 1 Mart 2009 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere %1,4’tür.
Euroasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve Ukrayna’da bu hizmetleri veren Astelit’e iştirak etmek amacıyla
kurulmuştur.
Astelit, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Ukrayna’da kurulmuştur.
Beltur ve Beltel, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur.
Belarus Telekom telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Belarus’ta kurulmuştur.
124
Turkcell Gayrimenkul, her türlü gayrimenkulü kendi adına veya müşterileri adına almak, satmak, kiraya vermek; kendisine veya başkalarına ait gayrimenkul
üzerine her türlü inşaatları yapmak amacıyla kurulmuştur.
Talih Kuşu, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla hizmet
vermektedir.
Inteltek’in %51 oranında pay sahibi olduğu Azerinteltek, 19 Ocak 2010’da Azerbaycan’da kurulmuş olup, Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit
ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından bahis oyunlarının düzenlenmesi,
işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi konularında 10 yıl süreyle yetkilendirilmiştir. Eylül 2010’da spora dayalı bahis oyunları ile ilgili Azerbaycan’da çıkan
yeni yasa gereği, sözleşme aynı şartlarla yenilenmiştir. Azerinteltek 18 Ocak 2011 tarihinde spor müsabakalarına dayalı bahis oyunlarında resmi olarak satış
faaliyetlerine başlamıştır. 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla Azerinteltek, Azerloterya tarafından piyango bileti satışı konusunda 3 yıllığına yetkilendirilmiştir.
Turkcell Europe toptan trafik alımı yaparak telekomünikasyon alanında faaliyet göstermek üzere Ağustos 2010’da Almanya’da kurulmuştur. Turkcell Europe
Mart 2011 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır.
Fizy, 6 Nisan 2011 tarihinde internet üzerinden müzik ve video yayını yapmak, müzik aboneliği satışı yapmak, prodüksiyon, reklam, tanıtım ve promosyon gibi
hizmetler vermek üzere kurulmuştur.
Lifetech, 23 Temmuz 2012 tarihinde bilgi işlem, programlama, danışmanlık alanlarında faaliyet göstermek üzere Belarus’ta kurulmuştur. Lifetech Kasım 2012
tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır.
31 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantısında, Şirket’ in bağlı ortaklıklarından olan Surtur B.V. (“Surtur”)’un tasfiyesine karar verilmiştir.
Surtur’un tasfiyesi 2 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Şirket’in yıl içinde çalışan ortalama sayısı 14.315’dir. Kategorileri itibarıyla bakıldığında, operasyonlar ve teknik kısımda çalışan
personel sayısı 9.948, satış ve pazarlama bölümünde çalışan personel sayısı 2.269 ve idari işlerde çalışan personel sayısı 2.098’dir.
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar
(a) Uygunluk Beyanı
Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II,
14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine
istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye
Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır.
Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları SPK’nın 7 Haziran 2013 tarihli “Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru”suna uygun olarak
hazırlanmıştır.
125
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Şirket’in ekteki konsolide finansal tablolarının hazırlanmasında 1 Ocak 2013 tarihinden sonra başlayan finansal dönemlerden sonra geçerli olan yeni muhasebe
standartları ve değişikliklerin etkileri Not 2.2’de ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 7 Haziran 2013 tarihli finansal tablo ve dipnot formatları hakkında duyurusuna
ilişkin yapılan sınıflamalar Not 42’de açıklanmıştır.
Turkcell, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları’na uygun olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını
da buna uygun olarak Türk Lirası (“TL”) bazında hazırlamakta ve finansal tablolarını bin TL’ye yuvarlanmış olarak sunmaktadır.
Kıbrıs Telekom, Euroasia, Financell, Eastasia, Belarus Telekom, Lifetech, Astelit, Global Ukrayna, Global Belarus, Kule Ukrayna, Beltur, Azerinteltek ve Turkcell
Europe haricinde konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları
hükümlerine uygun olarak TL bazında hazırlamaktadırlar. Kıbrıs Telekom, KKTC’de kayıtlı olup, yasal muhasebe kayıtlarını KKTC’nin öngördüğü hükümler
çerçevesinde TL bazında, Euroasia ve Financell Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Amerikan
Doları (“ABD Doları”) bazında, Eastasia ve Beltur Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro
bazında, Astelit, Global Ukrayna ve Kule Ukrayna Ukrayna’da kayıtlı olup, muhasebe kayıtlarını Ukrayna’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Hrivnia
(“HRV”) bazında, Belarus Telekom, Global Belarus ve Lifetech Belarus’ta kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Belarus’ta geçerli olan muhasebe standartlarına
göre Belarus Rublesi (“BYR”) bazında, Azerinteltek Azerbaycan’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Azerbaycan’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre
Azerbaycan Manatı bazında, Turkcell Europe Almanya’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Almanya’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında
hazırlamaktadırlar.
Şirket’in konsolide finansal tablolarını değiştirme ve onaylama yetkisi Yönetim Kurulu’na aittir. Şirket’in finansal tabloları Denetim Komitesi’nin tavsiyesi ile
Yönetim Kurulu tarafından onaylanmaktadır. Yılsonu finansal tabloları Genel Kurul tarafından da onaylanmaktadır.
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi
ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 tarihli ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat
2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloları,
21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22
Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31
Aralık 2012 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tabloları, 19 Şubat 2014 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır.
Şirket, kar veya zarar tablosunun sunumu açısından TMS 1 “Finansal Tabloların Sunuluşu” (“TMS 1”) standardı kapsamında “giderlerin fonksiyonu” gösterim
formatını seçmiştir.
Özkaynak kalemlerinden, sermaye, hisse senedi ihraç primleri ve yasal yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir.
126
(b) Finansal tabloların hazırlanış şekli
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablo ve dipnotların hazırlanmasında, SPK’nın 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu Tebliğ’inde belirtilen esaslar kullanılmıştır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK
Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için 10 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi
uygulamasının geçerli olmadığını ilan etmiştir. Ekli konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, KGK tarafından yayımlanmış TMS 29 No’lu
“Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı” (“TMS 29”) Belarus Cumhuriyeti’nde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları
dışında uygulanmamıştır.
Ekli konsolide finansal tablolar, satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler, türev enstrümanları, iktisaba ilişkin ertelenmiş ödemeler ve satılmaya hazır
finansal varlıklar haricinde, tarihi maliyet ve gerekiyorsa tarihi maliyetlerin TMS 29’a göre düzeltilmesi suretiyle hazırlanmaktadır. Gerçeğe uygun değerlerin
belirlenmesinde kullanılan metotlar Not 2.6’da açıklanmıştır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas
alınmaktadır.
Şirket, nakit akış tablosunda operasyonlardan elde edilen nakdin gösterimi için TMS 7 “Nakit Akış Tabloları” standardı kapsamında dolaylı yöntemi seçmiştir.
Bu yöntem kapsamında net dönem kar veya (zararı), gayri nakdi işlemlerin, geçmiş veya gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş veya çıkışlarına ilişkin tahakkukların
veya ertelemelerin ve yatırım veya finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltilmektedir.
Gerçeğe uygun değer, fiyatın doğrudan gözlemlenebilir olmasına veya başka bir değerleme yöntemi kullanılarak tahmin edilmesine bakılmaksızın, mevcut
piyasa koşullarında ölçüm tarihinde asıl (ya da en avantajlı) piyasada olağan bir işlemde bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek
fiyattır (başka bir ifadeyle çıkış fiyatıdır). Şirket, bir varlığın ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini hesaplarken, ilgili varlık ya da yükümlülüklerin
özelliklerini, eğer piyasa katılımcıları bu varlık ya da yükümlülüklerin fiyatlarını belirlerken bu özellikleri dikkate alıyorsa, dikkate alır. TFRS 2 “Hisse Bazlı
Ödemeler” (“TFRS 2”) standardı kapsamına dahil olan hisse bazlı ödeme işlemleri, TMS 17 “Kiralama İşlemleri” (“TMS 17”) kapsamına dahil olan finansal kiralama
işlemleri ve gerçeğe uygun değer hesaplamasına benzer diğer ölçümler (örneğin; TMS 2 “Stoklar” (“TMS 2”) standardında tanımlanan net gerçekleştirilebilir
değer ya da TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” (“TMS 36”) standardında tanımlanan kullanım değeri gibi) haricinde, bu konsolide finansal tablolardaki
gerçeğe uygun değere ilişkin hesaplamalar ve/veya açıklamalar, bu esasa göre belirlenmiştir. Buna ek olarak, gerçeğe uygun değerin hesaplanması, gerçeğe uygun değerleme bilgilerinin gözlemlenebilir bir düzeyde olmasına ve bu bilgilerin kendi
içlerindeki önemine göre, aşağıdaki açıklandığı şekilde 1. Seviye, 2. Seviye ve 3. Seviye olmak üzere üçe ayrılır:
•
Birinci seviyedeki bilgiler, bir işletmenin ölçüm tarihinde elde ettiği ve aktif bir piyasada benzer varlık ve yükümlülükler için kullanılan borsa fiyatlarıdır
(düzeltilmemiş);
•
İkinci seviyedeki bilgiler, birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından hariç, bir varlık veya yükümlülük için doğrudan ya da dolaylı olarak
gözlemlenebilen bilgilerdir;
•
Üçüncü seviyedeki bilgiler, bir varlığın ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye
dayanmayan bilgilerdir.
127
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Yukarıda açıklandığı üzere Türkiye’deki Şirket ve Şirket’in Türkiye’de faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları 31 Aralık 2004 tarihinde enflasyon muhasebesi
uygulamasına son vermiştir. Belarus’ta yüksek enflasyon dönemi 1 Ocak 2011 tarihinde başlamıştır. Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal
tablolarında Belarus rublesinin genel satın alım gücündeki değişmeler nedeniyle yapılan düzeltmelerde, TMS 29 esas alınmıştır. TMS 29, hiperenflasyonist
ekonomilerin para birimi ile hazırlanan finansal tabloların bilanço tarihindeki ölçüm biriminden gösterilmesini öngörmektedir. TMS 29’un uygulanmasını
gerektiren durumlardan biri, üç yıllık kümülatif enflasyon oranının, yaklaşık %100 veya üzerinde olmasıdır. Belarus Ulusal İstatistik Komitesi tarafından
yayımlanan tüketici fiyat endeksi baz alındığında söz konusu kümülatif oran 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla sona eren üç yıllık dönem için %196 olmuştur.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarının düzeltilmesinde kullanılan endeks ve katsayılar aşağıda
belirtilmiştir:
Tarihler
Endeks
Katsayı
31 Aralık 2009
1,4907
3,2535
31 Aralık 2010
1,6387
2,9598
31 Aralık 2011
3,4197
1,4183
31 Aralık 2012
4,1645
1,1646
31 Aralık 2013
4,8501
1,0000
Belarus Rublesi’nin Amerikan Doları ve Euro karşısındaki yıllık değişiminin, Belarus’taki tüketici fiyat endeksiyle karşılaştırılması aşağıdaki gibidir:
Yıllar
ABD Doları/BRY değişimi (%)
Avro/BYR değişimi (%)
Belarus Tüketici Fiyat Endeksi (%)
2011
178%
172%
109%
2012
3%
5%
22%
2013
11%
15%
16%
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Belarus Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz kuru 1 ABD Doları = 9.510 BYR, 1 Avro = 13.080 BYR’dir (31 Aralık 2012: 1
ABD Doları = 8.570 BYR, 1 Avro = 11.340 BYR).
TMS 29 endeksleme işlemlerinin ana hatları aşağıdaki gibidir:
128
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları bilanço tarihi itibarıyla cari satın alma gücü ile gösterilenler dışındaki tüm kalemler ilgili
genel fiyat endeksi katsayıları kullanılarak endekslenmiştir.
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında yer alan parasal aktif ve pasif kalemler, bilanço tarihinde cari satın alma gücü ile ifade
edildiklerinden endekslemeye tabi tutulmamışlardır. Parasal kalemler nakit para ve nakit olarak alınacak veya ödenecek kalemlerdir.
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler satın alma veya ilk kayda alınma tarihinden
bilanço tarihine kadar olan süre içerisinde genel fiyat endeksinde meydana gelen değişikliklerin alım maliyetlerine ve birikmiş amortisman tutarlarına
yansıtılması suretiyle yeniden ifade edilmiştir. Böylece maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, iştirakler ve benzeri aktifler piyasa değerlerini geçmeyecek
şekilde alım değerleri üzerinden endekslenmiştir. Amortismanlar da benzeri şekilde yeniden düzeltilmişlerdir. Özkaynakların içerisinde yer alan tutarlar, bu
tutarların şirkete katıldığı veya şirket içerisinde oluştuğu dönemlerdeki genel fiyat endekslerinin uygulanması neticesinde yeniden düzeltilmiştir.
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında parasal olmayan kalemlerin kar veya zarar tablosuna etkisi olanlar dışında kar veya
zarar tablosunda yer alan tüm kalemler, gelir ve gider hesaplarının finansal tablolara ilk olarak yansıtıldıkları dönemler üzerinden hesaplanan katsayılar ile
endekslenmişlerdir.
-
Net parasal pozisyon üzerinden genel enflasyon neticesinde oluşan kazanç veya kayıp; parasal olmayan aktiflere, özkaynak kalemlerine ve kar veya zarar
tablosu hesaplarına yapılan düzeltmelerin farkıdır. Net parasal pozisyon üzerinden hesaplanan bu kazanç veya kayıp net dönem karına / (zararına) dahil
edilmiştir.
-
2010 yılı konsolide finansal tablolarında yer alan Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin tutarlar yeniden düzenlenmemiştir. Bu nedenle
konsolide finansal tablolara Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların sadece cari yıla ilişkin tutarları enflasyona göre düzeltilmiş tutarları dikkate
alınarak dahil edilmiştir. Best’in 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle kayıtlı değerinin aynı tarih itibariyle değer düşüklüğü analizleri kapsamında tespit edilen
kullanım değeri ile sınırlı olması nedeniyle; enflasyon muhasebesinin 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle Belarus Telekom’un kayıtlı değeri üzerindeki etkisinden
aynı tarih itibariyle yeniden yapılan değer düşüklüğü analizi kapsamında ek olarak kayıtlara alınan 135.029 TL tutarındaki değer düşüklüğünün tenzili
sonrası oluşan 80.586 TL net etki 2011 yılı finansal tablolarında “enflasyon muhasebesi etkileri” olarak geçmiş yıllar karlarının açılış bakiyesine dahil
edilmiştir.
-
2011 ve 2012 yılları konsolide finansal tablolarında yer alan Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin tutarlar yeniden düzenlenmemiştir.
Enflasyon muhasebesinin uygulanması sonucu belirlenen BYR özkaynak kalemlerinin TL’ye çevrim etkileri 31 Aralık 2012 ve 2013 tarihli konsolide finansal
tablolarında yabancı para çevrim farkları hesabına dahil edilmiştir.
(c) Netleştirme/Mahsup
Şirket’in finansal varlıkları ve borçları netleştirmek için hukuki bir hakkı olduğunda ve söz konusu finansal varlıkları ve borçları netleştirmek suretiyle kapatma
veya varlığın finansal tablolara alınmasını ve borcun ifasını aynı zamanda yapma niyetinin olması söz konusu olduğunda, Şirket finansal varlıkları ve borçları
netleştirerek finansal durum tablosunda net tutarları ile göstermektedir.
(d) Konsolidasyona İlişkin Esaslar
Bağlı ortaklıkların finansal tablolarında Şirket tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve
sınıflamalar yapılmıştır.
129
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(i) Bağlı ortaklıklar
Konsolide finansal tablolar, Şirket ve Şirket’in bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket’in aşağıdaki
şartları sağlaması ile sağlanır:
•
yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde gücünün olması;
•
yatırım yapılan şirket/varlıktan elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması; ve
•
getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi.
Yukarıda listelenen kriterlerin en az birinde herhangi bir değişiklik oluşmasına neden olabilecek bir durumun ya da olayın ortaya çıkması halinde Şirket
yatırımının üzerinde kontrol gücünün olup olmadığını yeniden değerlendirir.
Şirket’in yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde çoğunluk oy hakkına sahip olmadığı durumlarda, ilgili yatırımın faaliyetlerini tek başına yönlendirebilecek/
yönetebilecek şekilde yeterli oy hakkının olması halinde, yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde kontrol gücü vardır. Şirket, aşağıdaki unsurlar da dahil olmak
üzere, ilgili yatırımdaki oy çoğunluğunun kontrol gücü sağlamak için yeterli olup olmadığının değerlendirmesinde konuyla ilgili tüm olayları ve şartları göz
önünde bulundurur:
•
Şirket’in sahip olduğu oy hakkı ile diğer hissedarların sahip olduğu oy hakkının karşılaştırılması;
•
Şirket ve diğer hissedarların sahip olduğu potansiyel oy hakları;
•
Sözleşmeye bağlı diğer anlaşmalardan doğan haklar; ve
•
Şirket’in karar verilmesi gereken durumlarda ilgili faaliyetleri yönetmede (geçmiş dönemlerdeki genel kurul toplantılarında yapılan oylamalar da dahil
olmak üzere) mevcut gücünün olup olmadığını gösterebilecek diğer olay ve şartlar.
Bir bağlı ortaklığın konsolidasyon kapsamına alınması Şirket’in bağlı ortaklık üzerinde kontrole sahip olmasıyla başlar ve kontrolünü kaybetmesiyle sona erer. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların gelir ve giderleri, satın alım tarihinden elden çıkarma tarihine kadar konsolide kar veya zarar ve
diğer kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir.
Aşağıdaki tablo, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış bütün bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri
itibarıyla toplam etkin kontrol oranlarını göstermektedir:
130
Kıbrıs Telekom
Turkcell Global Bilgi
Turktell
Turktell Uluslararası
Turkcell Satış
Turkcell Gayrimenkul
Eastasia
Turkcell Teknoloji
Turkcell Interaktif
Global Tower Financell
Rehberlik Hizmetleri
Beltur
Beltel
Global Ukrayna
Global Belarus
Kule Ukrayna
Talih Kuşu
Turkcell Superonline
Turkcell Europe
Global Ödeme
Deksarnet (*)
Belarus Telekom
Fizy
İnteltek Euroasia
Astelit
Azerinteltek
Lifetech
Surtur (**)
31 Aralık 2013
(%)
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
80
70
55
55
55
28
78
-
31 Aralık 2012
(%)
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
80
70
55
55
55
28
78
100
(*) Deksarnet, Tukrcell Superonline birleşmesi 3 Aralık 2013 itibariyle tamamlanmıştır.
(**) 31 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantısında, Surtur’un tasfiyesine karar verilmiştir. Surtur’un tasfiyesi 2 Mayıs 2013 tarihinde
tamamlanmıştır.
Şirket’in mevcut bağlı ortaklığının sermaye payındaki değişiklikler
Şirket’in bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler özkaynak işlemleri olarak muhasebeleştirilir. Şirket’in payı
ile kontrol gücü olmayan payların defter değerleri, bağlı ortaklık paylarındaki değişiklikleri yansıtmak amacıyla düzeltilir. Kontrol gücü olmayan payların
düzeltildiği tutar ile alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, doğrudan özkaynaklarda Şirket’in payı olarak muhasebeleştirilir.
131
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Şirket’in bir bağlı ortaklığındaki kontrolü kaybetmesi durumunda, satış sonrasındaki kar/zarar, i) alınan satış bedeli ile kalan payın gerçeğe uygun değelerinin
toplamı ile ii) bağlı ortaklığın varlık (şerefiye dahil) ve yükümlülüklerinin ve kontrol gücü olmayan payların önceki defter değerleri arasındaki fark olarak
hesaplanır. Diğer kapsamlı gelir içinde bağlı ortaklık ile ilgili önceden muhasebeleştirilen ve özkaynakta toplanan tutarlar, Şirket’in ilgili varlıkları satmış
olduğu varsayımı üzerine kullanılacak muhasebe yöntemine göre kayda alınır. Bağlı ortaklığın satışı sonrası kalan yatırımın kontrolünün kaybedildiği tarihteki
gerçeğe uygun değeri, TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” (“TMS 39”) standardı kapsamında belirlenen başlangıç muhasebeleştirmesinde
gerçeğe uygun değer olarak ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir iştirak ya da müşterek olarak kontrol edilen bir işletmedeki yatırımın başlangıç
muhasebeleştirmesindeki maliyet bedeli olarak kabul edilir.
(ii) İştirakler ve iş ortaklıklarındaki paylar
İştirak Şirket’in önemli derecede etkide bulunduğu işletmedir. Önemli derecede etkinlik, bir işletmenin finansal ve operasyonel politikalarına ilişkin kararlarına
münferiden veya müştereken kontrol yetkisi olmaksızın katılma gücünün olmasıdır.
İş ortaklığı, bir düzenlemede müşterek kontrolü olan tarafların, ortak düzenlemedeki net varlıklara ilişkin haklarının olduğu ortak bir girişimdir. Müşterek
kontrol, bir ekonomik faaliyet üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı olarak paylaşılmasıdır. Bu kontrolün, ilgili faaliyetlere ilişkin kararların, kontrolü paylaşan
tarafların oy birliği ile mutabakatını gerektirdiği durumlarda var olduğu kabul edilir.
Ekteki konsolide finansal tablolarda iştiraklerin veya iş ortaklıklarının faaliyet sonuçları ile varlık ve yükümlülükleri, TFRS 5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran
Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” (“TFRS 5”) standardı uyarınca satılmak üzere elde tutulan varlık olarak muhasebeleştirilenler dışında, özkaynak yöntemi
kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. Özkaynak yöntemine göre konsolide finansal durum tablosunda iştirakler veya iş ortaklıkları, maliyet bedelinin iştirakin
veya iş ortaklığının net varlıklarındaki alım sonrası dönemde oluşan değişimdeki Şirket’in payı kadar düzeltilmesi sonucu bulunan tutardan, iştirakte veya
iş ortaklığında oluşan herhangi bir değer düşüklüğünün düşülmesi neticesinde elde edilen tutar üzerinden gösterilir. İştirakin veya iş ortaklığının, Şirket’in
iştirakteki veya iş ortaklığındaki payını (özünde Şirket’in iştirakteki veya iş ortaklığındaki net yatırımının bir parçasını oluşturan herhangi bir uzun vadeli
yatırımı da içeren) aşan zararları kayıtlara alınmaz. İlave zarar ayrılması ancak Şirket’in yasal veya zımni kabulden doğan yükümlülüğe maruz kalmış olması ya
da iştirak veya iş ortaklığı adına ödemeler yapmış olması halinde söz konusudur.
İştirak veya iş ortaklıklarındaki yatırımlar yatırım yapılan şirket iştirak veya iş ortaklığına dönüştüğü andan itibaren özkaynak yöntemi kullanılarak
muhasebeleştirilir. İştirak veya iş ortaklığındaki payların satın alınmasıyla, satım alım bedelinin, iştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı belirlenebilir
varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin üzerindeki kısmı şerefiye olarak kaydedilir. Şerefiye, yatırımın defter
değerine dahil edilir ve yatırımın bir parçası olarak değer düşüklüğü açısından incelenir. İştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı tanımlanabilir varlıklarının,
yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin satım alım bedelini aşan kısmı yeniden değerlendirildikten sonra doğrudan kar veya zarar
tablosuna kaydedilir.
TMS 39 standardında yer alan kurallar, Şirket’in bir iştirakteki veya iş ortaklığındaki yatırımı ile ilgili bir değer düşüklüğü karşılığının muhasebeleştirilmesinin
gerekli olup olmadığı belirlemek amacıyla uygulanır. Değer düşüklüğü göstergesi olması durumunda, iştirak veya iş ortaklığı yatırımının geri kazanılabilir tutarı
(kullanım değeri ile gerçeğe uygun değerinden satış maliyetlerinin düşülmesi sonucu bulunan tutardan büyük olanı) ile defter değeri karşılaştırılarak yatırımın
tüm defter değeri TMS 36’ya göre değer düşüklüğü açısından tek bir varlık gibi test edilir. İştirakteki veya iş ortaklığındaki yatırımın geri kazanılabilir tutarının
sonradan artması durumunda, söz konusu değer düşüklüğü zararı TMS 36 uyarınca iptal edilir.
132
Yapılan yatırım iştirak ya da iş ortaklığı olma özelliğini kaybettiğinde ya da satış amaçlı elde tutulan duran varlık olarak sınıflandırıldığında, Şirket özkaynak
yöntemi ile muhasebeleştirmeyi sona erdirir. Eğer Şirket iştirak veya iş ortaklığındaki payının tamamını elden çıkarmayıp kalan payı finansal varlık olarak
sınıflandırırsa, kalan payını o günkü gerçeğe uygun değeri ile gösterir ve kalan payın gerçeğe uygun değeri, TMS 39 uyarınca başlangıçta muhasebeleştirilen
gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. İştirak veya iş ortaklığının özkaynak yönteminin sona erdiği günkü kayıtlı değeri ile kalan payın gerçeğe uygun değeri
ve iştirak veya iş ortaklığındaki satılan paylardan elde edilen kazanç arasındaki fark iştirak veya iş ortaklığının elden çıkarılmasından kaynaklanan kar/zarar
olarak muhasebeleştirilir. Şirket, iştirakteki veya iş ortaklığındaki yatırıma ilişkin daha önce diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirdiği tüm tutarları yatırım
yapılan işletmenin varlık ya da borçlarını doğrudan elden çıkarması ile aynı esaslara uygun olarak muhasebeleştirir. Bu kapsamda iştirake veya iş ortaklığına
ilişkin diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen tüm tutarlar, Şirket’in iştiraki veya iş ortaklığı üzerindeki önemli etkiyi kaybetmesi durumunda özkaynak
yönteminin sona ermesiyle özkaynaklardan kar/zarara aktarılır.
Şirket ve bağlı ortakları ile Şirket’in iştiraki veya iş ortaklığı arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan kar ve zararlar, Grup’un ilgili iştirakteki veya iş
ortaklığındaki payı oranında elimine edilir.
Şirket, uluslararası GSM sektöründe de yer alabilmek için, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Moldovya’da faaliyet gösteren bazı GSM operatörlerinde
ortaklığı bulunan ve Hollanda’da kurulu olan Fintur’a iştirak etmiştir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, Şirket’in özkaynak yöntemine
göre muhasebeleştirdiği Fintur’da sahip olduğu hisse payı %41,45’tir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları’na uygun olarak hazırlanmış konsolide finansal tabloları kullanılarak, Şirket tarafından özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmiştir.
Fintur’un benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için Şirket’in kullandığından farklı olan muhasebe politikaları kullanması durumunda iştirakin muhasebe
politikalarını Şirket’in muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirmek için gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış
opsiyonunun muhasebeleştirilmesinde; Fintur kontrol gücü olmayan payların kayıtlardan çıkarılmasıyla satış opsiyonuna ilişkin olarak kaydedilen finansal
yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri arasındaki fark şerefiyede artış meydana getirecek şekilde kaydetmiştir. Şirket, satış opsiyonuna ilişkin muhasebeleştirilen
finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki farkı özkaynak kalemlerinde “kontrol gücü
olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu”nda muhasebeleştirmiştir. Fintur’un benzer işlemler için kullandığı farklı muhasebe politikası özkaynak
metoduna göre muhasebeleştirilmesi sırasında Şirket’in muhasebe politikasıyla uyumlu hale getirilmiştir.
Şirket, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet gösteren ve “Muhabbet Kart”ın tek dağıtıcısı konumunda
bulunan A-Tel’de %50 hisse sahibidir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla A-Tel iş ortaklığı olarak değerlendirilmiş ve özkaynak yöntemine göre
muhasebeleştirilmiştir.
133
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(iii) Bağlı menkul kıymetler
Şirket’in doğrudan ve dolaylı pay toplamı %20’nin altında olan, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve makul değerleri güvenilir bir şekilde
belirlenemeyen bağlı menkul kıymetler, maliyet bedellerinden kalıcı değer düşüklükleri indirildikten sonra konsolide finansal tablolara duran varlıklar içerisinde
finansal yatırım olarak yansıtılmıştır.
(iv) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve
Şirket’in aktifinde yer alan kayıtlı değerleri ile özkaynaklarındaki payları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın
doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi
içinde sınıflanmıştır. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara
isabet eden kısımları, konsolide kar veya zarar tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır. Konsolidasyona dahil edilen şirketler
arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirak ve iş ortaklığı ile ana ortaklık ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı
ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki payı oranında netleştirilmiştir. Ancak, bu işlemler
neticesinde oluşan zararlar, işleme konu varlığın değerinde bir düşüklüğün gerçekleştiğini gösteriyorsa netleştirilmemiştir.
29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan, Beltel’in alıcı, Belarus Cumhuriyeti Devlet Varlık Komitesi’nin (“Belarus Cumhuriyeti”) satıcı olduğu Belarus Telekom
şirketinin hisse alım satım sözleşmesine istinaden Beltel, Belarus Telekom’un kontrol gücü olmayan ortağı olan Belarus Cumhuriyeti’nin sahip olduğu hisseler
için hisse satış opsiyonu vermiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan yükümlülükler gerçeğe uygun değerinden finansal tablolara kaydedilmiştir. Hisse satış
opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan paylar finansal tablolardan çıkarılmıştır. Gerçeğe uygun değerden kaydedilen hisse satış opsiyonuyla ilgili
yükümlülük ve finansal tablolardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış
opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır.
1 Ocak 2009 tarihinden önce verilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin iskonto gideri ve kur farkı gelir / gideri
haricindeki kısmı özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır. İskonto gideri ve kur
farkı gelir / gideri ise konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmıştır. 1 Ocak 2009 tarihinden sonra verilecek hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün
taşınan değerindeki değişimin tamamı konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılacaktır.
26 Kasım 2013 tarihinde verilen %20’lik paya ilişkin satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuş ancak Belarus Cumhuriyeti satış opsiyonunu kullanmamıştır.
Bu nedenle satış opsiyonu ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan bu tarihten itibaren çıkartılmıştır. Ancak Belarus Telekom’un 26 Kasım 2013 tarihindeki
net varlıklarının negatif olması, Belarus Telekom’un Şirket ve bağlı ortakları tarafından finanse ediliyor olması ve Belarus Cumhuriyeti ile imzalanan hisse alım
sözleşmelerindeki ilgili maddeler değerlendirilerek Belarus Telekom için kontrol gücü olmayan payların kaydedilmemesine karar verilmiştir.
134
(v) Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri
Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmeleri TFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” (“TFRS 3”) standardının kapsamı dışındadır. KGK’nın 21 Temmuz 2013
tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ilke kararına uygun olarak işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlülükler kayıtlı değerleri ile konsolide finansal
tablolara alınır. Kar veya zarar tabloları ise işletme birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren konsolide edilir. Önceki dönem finansal
tabloları yeniden düzenlenmez. Bu işlemler sonucunda oluşan şerefiye veya negatif şerefiye konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmez. İştirak tutarı ile
satın alınan şirketin sermayesindeki payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark doğrudan özkaynaklar altında bir özkaynak işlemi olarak “Ortak
Kontrole Tabi Teşebbüs veya İşletmeleri İçeren Birleşmelerin Etkisi” hesabında muhasebeleştirilir.
2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler ve Hatalar
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal
tabloları yeniden düzenlenir.
Not 2.7’de açıklanan yeni ve revize muhasebe standartlarının uygulanması ve ortak kontrol altında işletme birleşmesi muhasebe politikası haricinde, Şirket
muhasebe politikalarında önemli bir değişiklik meydana gelmemiştir. Şirket’in 1 Ocak 2013 tarihinden önceki dönemlerde muhasebe politikası işletme
birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren kar veya zarar tablolarının konsolide edilmesi ve önceki dönem finansal tabloların da tutarlılık
ve karşılaştırılabilirlik amacıyla aynı şekilde yeniden düzenlenmesiydi. 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren Şirket KGK’nın 21 Temmuz 2013 tarihinde Resmi
Gazete’de yayımlanan ilke kararına uygun olarak muhasebe politikasını revize etmiştir ve ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmesi durumunda
önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlemeyecektir. Bu muhasebe politikası değişikliği 1 Ocak 2013 tarihinde başlayan yıllık finansal tablo döneminde
geçmişe yönelik olarak yapılmıştır. Son 3 yıllık dönemde ortak kontrol altında işletme bileşmesi olmaması nedeniyle bu değişikliğin finansal tablolara etkisi
bulunmamaktadır.
2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin
yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket’in cari dönem içerisinde muhasebe tahmin ve varsayımlarında önemli bir
değişiklik olmamıştır.
2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
(a) Satış Gelirleri
Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülebilen ve işin normal akışı içinde hizmet satışına ilişkin indirimler düşüldükten sonra
kalan tutarı ifade eder.
Haberleşme gelirleri, faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen konuşma ve kısa mesaj servisinin de dahil olduğu katma değerli GSM hizmetlerinden elde
edilen gelirler, ara bağlantı gelirleridir. Haberleşme gelirleri, ilgili hizmetler müşteriye sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 25).
Müşteri bağlayıcılık programları kapsamında verilen cihazlardan doğan gelirler, malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya devredildiği, hasılat
tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği, satışa ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçüldüğü, satışa ilişkin tahsilatın
muhtemel olması ve Şirket’in satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliği sürdürmediği anda
gelir olarak kaydedilir.
135
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen gelirler, cihaz, katma değerli hizmetler ve/veya başka servis ve ürünler ile beraber fiyatlandırılarak da
satılmaktadır. Bu durumda paket içindeki her unsur, makul değerlerinin bulunması ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı
muhasebeleştirilirler. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir.
Bu kapsamda oluşan cihaz gelirleri diğer satış gelirleri içinde gösterilmektedir. Ürün ve hizmetlerin maliyeti, ilgili hasılat kaydedildiği anda gider olarak
kaydedilir.
Komisyon gelirleri, Türkiye’de faaliyet gösteren İnteltek’in spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli şans oyunlarının başbayiliği karşılığında elde edilen net
hasılat gelirlerinden ve müşterek şans oyunları merkezi sisteminin işletilmesi karşılığında elde edilen komisyon gelirlerinden oluşmaktadır. Komisyon gelirleri 1
Mart 2009 tarihinden itibaren brüt hasılatın %1,4’ü oranındadır. Inteltek’in ayrıca mobil bayilerin brüt hasılatı üzerinden %2,24 - %3,62 aralığında elde ettiği
başbayilik komisyon geliri bulunmaktadır. Söz konusu gelirler, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 25).
Azerinteltek, Azerbaycan Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı altında faaliyet gösteren Azeridmanservis Limited Şirketi’nden Azerbaycan’da spor
müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli bahis oyunlarını organize etme, yönetme ve geliştirme yetkisini almıştır. AzerInteltek bu bahis oyunlarında esas yüklenici
olduğundan, Azerinteltek tarafından oyunculardan yapılan toplam tahsilattan oyunculara yapılan dağıtım tutarı ve Spor Bakanlığı adına oyunculardan toplanan
tutar düşüldükten sonra kalan tutar, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda hasılat olarak kaydedilir. 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla
Azerinteltek, Azerloterya tarafından şans oyunlarının oynatılması konusunda 3 yıllığına yetkilendirilmiştir. Azerinteltek, Azerloterya ile yapılan sözleşmeye
istinaden, kendi bayileri tarafından gerçekleştirilen şans oyunları satış hasılatı üzerinden %15 komisyon geliri elde etmektedir. Söz konusu gelirler, oyunların
oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir.
Simkart satışları, iade ve indirimlerden arındırılmış şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gelir kaydedilmektedir. Simkart maliyetleri de aynı şekilde
distribütörlere sunulduktan sonra gider kaydedilmektedir.
Tesis ve sabit ücret gelirleri faturalı hatlara her ay kullanım oranına bakılmaksızın sabit olarak fatura edilir. Bu gelirler fatura edildiği aylarda gelir kaydedilir
(Not 25).
Çağrı merkezi gelirleri Turkcell Global Bilgi ve Global Ukrayna’nın verdiği çağrı merkezi hizmetlerinden elde edilen gelirlerdir. Söz konusu gelirler, çağrı merkezi
hizmetlerinin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 25).
Roaming işlemleri ve diğer hizmetlerde hacme bağlı iade ve indirimler ile diğer sözleşmeye bağlı fiyat değişiklikleri, kazanılacağı ve etkin olacağı muhtemel
olduğu durumlarda, ödeyen ve tahsil eden tarafından dikkate alınır. Bu nedenle sözleşmeye bağlı iade ve indirimler dikkate alınır ancak karşı tarafın isteğine
bağlı iade ve indirimler varlık ve yükümlülük tanımlarını karşılamadıklarından dikkate alınmaz.
136
(b) Stoklar
Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler
stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan yönteme göre ve çoğunlukla ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan
ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin
toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve
değer düşüklüğünün oluştuğu yılda kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan
koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer
düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla stoklar simkart, kazı konuş
kart, cep telefonu ve modemden oluşmaktadır.
(c) Maddi Duran Varlıklar
Satın alınan maddi duran varlıklar maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.
Türkiye’de faaliyet gösteren Şirket ve bağlı ortaklıkları ile Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların maddi duran varlıkları sırasıyla 31 Aralık 2004 ve 31
Aralık 2013 itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiştir. Maddi duran varlığın maliyet değeri, alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan
satın alma vergileri, maddi duran varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflar ve söz konusu maddi duran varlığın edinimi amacıyla kullanılmış
kredilerin, söz konusu maddi duran varlığın yatırım aşamasındayken katlanılmış faiz giderlerinden oluşmaktadır.
Maddi duran varlığın sökümü, sahadan kaldırılması ve sahanın eski haline getirilmesi yükümlülüğünde oluşacak zaman değişiklikleri dışındaki değişimler,
gerçekleştikleri dönem içerisinde maddi duran varlığın maliyeti üzerinde muhasebeleştirilir. Maddi duran varlığın maliyetinden düşülecek tutarın, değişikliğin
gerçekleştiği tarih itibarıyla maddi duran varlığın defter değerinden daha fazla olması durumunda, aradaki fark ilgili dönemde kar veya zarar tablosuna
kaydedilir.
(i) Sonradan ortaya çıkan giderler
Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını
arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer gider kalemleri tahakkuk esasına göre kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
(ii) Amortisman
Maddi duran varlıklara ilişkin amortismanlar, varlıkların faydalı ömürlerine göre kullanıma hazır oldukları tarihleri esas alınarak doğrusal amortisman metodu
kullanılarak ayrılmıştır. Özel maliyetler doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ilgili kira süresince amortismana tabi tutulmaktadır. Bu şekilde hesaplanmış
amortisman giderleri konsolide kar veya zarar tablosunda satışların maliyeti kalemi içerisinde gösterilmiştir. Arsa ve araziler, faydalı ömürlerinin sınırsız kabul
edilmesinden dolayı amortismana tabi tutulmamaktadır.
137
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Şirket’in kullandığı ekonomik ömürler aşağıdaki gibidir:
GSM hizmetleri malzemeleri
Sabit hat altyapı yatırımları
Çağrı merkezi malzemeleri
Şans oyunları terminalleri
Binalar
Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
4 - 12 yıl
3 - 25 yıl
4 - 8 yıl
5 - 10 yıl
21 - 50 yıl
3 - 10 yıl
4 - 6 yıl
3 - 5 yıl
Amortisman yöntemi, varlıkların faydalı ömürleri ve varlıkların kalıntı değerleri, değişime sebep olacak bir olay olmaması durumunda, en az her hesap dönemi
sonunda gözden geçirilmektedir.
(iii) Elden çıkarma
Maddi duran varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir, ilgili dönemde
gelir ve gider hesaplarına dahil edilir ve maliyetleri ve birikmiş amortismanları ilgili hesaplardan silinir.
(ç) Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar, GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları, Turkcell Superonline marka değeri, Belarus Telekom hisse alım
sözleşmesinde yer alan vergi muafiyet hakları, bilgisayar yazılımları, transmisyon hatları, merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı ve müşteri listelerinden
oluşmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve kalıcı değer kayıpları düşüldükten sonraki tutar üzerinden
gösterilirler. Türkiye’de faaliyet gösteren Şirket ve bağlı ortaklıkları ile Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların maddi duran varlıkları sırasıyla 31 Aralık
2004 ve 31 Aralık 2013 itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiştir.
Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir.
Bilgisayar yazılımlarını sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Grup’un elinde olan,
saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak
harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da
içermektedir.
İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar – araştırma ve geliştirme giderleri
İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar bilgisayar yazılımlardan oluşmaktadır ve bilgisayar yazılımları altında gösterilmiştir.
Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
138
Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup / Şirket içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca
aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar:
•
maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması,
•
maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması,
•
maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması,
•
varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması,
•
maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka
kaynakların olması ve
•
varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması.
İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlık tutarı, maddi olmayan duran varlığın yukarıda belirtilen muhasebeleştirme şartlarını karşıladığı andan itibaren
oluşan harcamaların toplam tutarıdır. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar kayda alınamadıklarında, geliştirme harcamaları oluştukları dönemde
gider olarak kaydedilir.
Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında, işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar da ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi
maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.
Feshedilemeyen haklar
Feshedilemeyen haklar, bir varlığın belirli bir süre boyunca kapasitesinin bir kısmının kullanımına ilişkin edinilmiş olan haklardır. Grup’un belli bir varlık üzerinde
önceden belirlenmiş bir kapasite kullanım hakkına, o varlığın faydalı ömrüne yakın bir süre boyunca sahip olması durumunda; bahsi geçen feshedilemeyen
haklar, maddi olmayan duran varlıklar altında gösterilir. Feshedilemeyen haklar, varlığının faydalı ömrü veya sözleşme süresinden kısa olanı içinde itfa edilir.
(i) İtfa payları
Maddi olmayan duran varlık itfa payları konsolide kar veya zarar tablolarında, ilgili varlıkların tahmini ekonomik ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi
kullanılarak hesaplanması sonucu muhasebeleştirilir. Bu şekilde hesaplanmış itfa tutarları konsolide kar veya zarar tablosunda satışların maliyeti kalemi
içerisinde gösterilmiştir.
Şirket’in kullandığı itfa oranları aşağıdaki gibidir:
GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları
Transmisyon hatları
Bilgisayar yazılımları
Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı
Marka değeri
Müşteri listeleri
3 - 25 yıl
5 - 10 yıl
3 - 8 yıl
7 - 10 yıl
9 - 10 yıl
2 - 15 yıl
İtfa yöntemi, varlıkların faydalı ömürleri ve varlıkların kalıntı değerleri, değişime sebep olacak bir olay olmaması durumunda, en az her hesap dönemi
sonunda gözden geçirilmektedir.
139
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell, GSM Mobil Telefon Sistemi Kurma ve İşletme Lisansı’nı 27 Nisan 1998 tarihinde imzaladığı GSM PAN Avrupa Mobil Telefon Sisteminin Kurulması ve
İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi ile almıştır. Detayları Not 1’de anlatılan Sözleşme uyarınca, Turkcell ilgili lisansı 25 yıl süresince
kullanacaktır. Ayrıca, Şirket, IMT-2000/UMTS altyapılarının kurulması ve işletilmesi ile hizmetlerin sunumuna ilişkin yetkilendirilmeye yönelik yapılan 3. Nesil
ihalesinde en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmış olup, IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin
Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır. IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca, sözleşmenin
imzalanmasını müteakip üç yıl içerisinde büyükşehir belediyeleri sınırları içinde kalan nüfusu, altı yıl içerisinde tüm il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan
nüfusu, sekiz yıl içinde nüfusu 5.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu, on yıl içinde nüfusu 1.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları
içinde kalan nüfusu kapsama alanı içine alacaktır.
Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi
Kurulması ve İşletilmesi İle İlgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım
haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3’üncü
Nesil GSM altyapı lisansını almıştır.
Astelit, bir adet GSM-900 ve bir adet DCS-1800 olmak üzere iki adet GSM işletme lisansı, bir kısmı bölgesel, bir kısmı ulusal (tüm Ukrayna için geçerli)
olmak üzere yirmi dört adet GSM-900, DCS-1800, CDMA ve mikrodalga radyo aktarım yayını lisansına sahip bulunmaktadır. Bunlara ek olarak Astelit’in iki
adet D-AMPS standardı kullanılarak kızılötesi bağlantı sağlanan yerel sabit hatlı (iptal başvurusunda bulunulmuştur; 2013’ün ilk çeyreğinde sonuçlanması
beklenmektedir), bir adet uzun mesafe ve uluslararası arama, Ukrayna’nın sekiz ayrı bölgesinde on iki adet PSTN işletme lisansı olmak üzere toplam on beş adet
daha lisansı bulunmaktadır. Ayrıca Astelit’in mobil şebeke için 2 adet NDC kodu ve yerel bölgeler için PSTN lisansları bulunmaktadır.
Astelit sahip olduğu lisanslar kapsamında, devletin sağlıkla ilgili düzenlemelerine bağlı kalarak, tehlikeli elektromanyetik emilimler nedeniyle insanların zarar
görmesini engelleyen malzemeler kullanmaktadır. Astelit operasyonlarının başlangıç ve bitiş tarihlerini üç ay içerisinde, irtibat adresindeki değişiklikleri ise otuz
gün içerisinde ilgili mercilere bildirmek zorundadır. Ayrıca, Astelit Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu’nun denetim için talep ettiği bütün dokümanları sağlamak
zorundadır. Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu lisans süresinin bitmesi veya radyo frekansı kullanım koşullarının ihlal edilmesi nedeniyle gerekli gördüğü
takdirde Astelit’in faaliyetlerini belirli bir süre için veya süresiz olarak durdurabilir. Bir ihlalin meydana gelmesi durumunda, Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu
ihlal edilen koşullar konusunda Astelit’i bilgilendirir ve ceza için bir gün belirler. Eğer Astelit belirlenen günde ödemeyi yapmazsa, lisans feshedilebilir.
Belarus Telekom, iktisap tarihi olan 28 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir. Belarus Cumhuriyeti
ile yapılan düzenlemeye göre 26 Ağustos 2018 tarihinden itibaren lisans süresi 10 yıllık bir süre daha uzatılabilecektir. Belarus Cumhuriyeti, Hisse Alım
Sözleşmesi’nde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmiş ve ilgili resmi dokümanları 2009 yılının Aralık ayında sunmuştur. Belarus kanunlarına göre, lisansın
uzatılması geçerlilik süresinin sona ermesine göre düzenlenmektedir. Bu nedenle, Belarus Telekom lisansın uzatılması için 2018 yılının Ağustos ayında
başvuruda bulunabilecektir. Konsolide finansal tablolarda, itfa tutarı lisans süresinin uzatılacağı varsayımına dayanarak kayıtlara alınmıştır. Belarus Telekom
bu lisans ile birlikte coğrafi kapsamasını artırmak için lisans süresinin başlangıç tarihinden itibaren 2018 yılına kadar birtakım teminat şartları altına girmiştir.
Ancak Belarus Telekom’un teminat şartlarını yerine getirme dönemi alım tarihinden başlamak üzere 3 yıl süre ile uzatılmıştır.
140
Şirket Yönetimi, Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla lisans anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu düşünmektedir.
(ii) Elden çıkarma
Maddi olmayan duran varlıkların elden çıkarılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve ilgili
dönemde gelir ve gider hesaplamalarına yansıtılır. Maliyetleri ve birikmiş itfa payları ilgili hesaplardan silinir.
(d) Varlıklarda Değer Düşüklüğü
Şirket, ilgili bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge
mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye ve belirsiz ekonomik ömre sahip ya da henüz kullanıma hazır olmayan maddi ve maddi
olmayan duran varlıklar için geri kazanılabilir tutar her yıl aynı zamanda tahmin edilir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden
yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen
nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım
veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü testi için, varlıklar, diğer varlıklar ve varlık
gruplarından bağımsız olarak sürekli kullanımdan dolayı nakit girişi üreten en küçük birimlere (“nakit üreten birim”) ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan
şerefiye, değer düşüklüğü testi için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen, nakit üreten birimlere paylaştırılır. Nakit üreten birimlerden kaynaklanan
ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü öncelikle birimlere paylaştırılan şerefiyelerin defter değerlerinden, daha sonra birimlerdeki diğer varlıkların defter
değerlerinden oransal olarak düşülür. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen
dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir. Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı, geri kazanılabilir tutar
belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir.
Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının finansal tablolara
alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamaktadır.
(e) Borçlanma Maliyetleri
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan
ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin
henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma
maliyetlerinden mahsup edilir.
Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.
141
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(f) Finansal Araçlar
(i) Sınıflandırma
Şirket’in finansal varlıkları, nakit ve nakit benzerleri, finansal yatırımlar, ticari alacaklar, ilişkili taraflardan alacaklar ve diğer alacaklardan oluşmaktadır.
Finansal borçlar, ticari borçlar, ilişkili taraflara borçlar ve diğer borçlar ise finansal borçlar olarak sınıflanmıştır.
Şirket Yönetimi’nin vade tarihine kadar elinde tutma niyetinde ve yeteneğinde olduğu belirli veya sabit ödemeleri olan ve sabit bir vadesi bulunan finansal
araçlar, vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranındaki değişimler
gözetilerek satılabilecek olan kısa vadelerde alınıp satılan finansal araçlar alım satım amaçlı finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Her iki sınıflandırmaya
da girmeyen finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, Şirket Yönetimi’nin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha
kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar
olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Şirket Yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırılmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde
yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir.
Bazı anlaşma şartları gereğince Şirket, konsolide olan bağlı ortaklıklardaki kontrol gücü olmayan paylara ait hisseleri, bu hisseler satılmak istenirse almakla
yükümlüdür ve bu yükümlülük “Diğer Yükümlülükler” kalemi altında “Satış Opsiyonuna İlişkin Finansal Yükümlülükler” olarak gösterilmektedir.
(ii) Muhasebeleştirme
Finansal varlıklar Şirket’e transfer edildikleri gün, borçlar ise Şirket’ten transfer edildikleri gün bilanço dışı bırakılırlar.
(iii) Değerleme
Bir finansal varlık ya da finansal borç ilk defa finansal tablolara alınırken maliyeti üzerinden değerlenir. Bu maliyet, verilen (bir varlık olması durumunda) veya
alınan (bir yükümlülük olması durumunda) bedelin makul değeridir. Elde etme veya ihraçla doğrudan ilişkilendirilebilir işlem maliyetleri, finansal varlığın veya
finansal borcun ilk değerlemesine dahil edilir.
Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerindeki değişikliklerden kaynaklanan kar ve zararlar, kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilen değer
düşüklüğü ve kur farklarına ilişkin olanlar hariç, dönem sonuçları ile ilişkilendirilmeden söz konusu finansal varlık bilanço dışına çıkıncaya kadar, doğrudan
özkaynak (diğer kapsamlı gelir) içinde muhasebeleştirilir. Finansal varlığın bilanço dışına çıkarılması sırasında, özkaynaklar altında önceden muhasebeleştirilmiş
olan kazanç ve kayıplar kar veya zarar tablosuna aktarılır. Bununla birlikte, finansal varlık bilanço içinde izlendiği sürece, etkin faiz yöntemi kullanılarak
hesaplanmış faizler kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Vadesine kadar elde tutulacak finansal araçlar etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle iskonto edilmiş maliyeti üzerinden ve alım satım amaçlı finansal araçlar
ise piyasa fiyatları ile kaydedilmiştir.
142
Şirket’in %20’nin altında sermaye payına sahip olduğu finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir makul değerinin olmadığı, makul değerin
hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun olmaması veya işlememesi nedeniyle makul bir değer tahmininin yapılamadığı ve makul değerin güvenilir
bir şekilde ölçülemediği durumlarda, finansal varlığın kayıtlı değeri elde etme maliyeti tutarından şayet mevcutsa değer düşüklüğü karşılığının çıkarılması
suretiyle değerlenmiştir.
(iv) Makul değer ile değerlendirme prensipleri
Finansal varlıklar ve borçlar, kayda alınmalarını izleyen dönemlerde, satışta veya benzeri elden çıkarma durumlarında oluşabilecek işlem maliyetleri dikkate
alınmaksızın makul değerleri üzerinden değerlenir. Ancak, aktif bir pazarda kote edilmiş bir piyasa fiyatı yoksa makul değer fiyatlandırma modelleri veya
iskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanılarak bulunur.
İskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanıldığında, tahmini nakit akımları Şirket Yönetimi’nin en iyi tahminlerine dayanmakta ve kullanılan iskonto oranı da
bilanço tarihindeki benzer vadeler ve koşullara sahip bir enstrüman için geçerli olan piyasa oranına dayanmaktadır. Fiyatlandırma modellerinde ise bilanço
tarihinde geçerli olan piyasa verileri ölçü olarak kullanılır.
Şirket’in Belarus Telekom’un kontrol gücü olmayan paylarına ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülükleri sözleşmeye istinaden iskonto edilmiş nakit
akım teknikleri ve piyasa yaklaşımı kullanılarak bulunan değerlerin ortalaması alınarak, ilgili bilanço tarihine iskonto edilerek finansal tablolarda yansıtılmıştır.
Satış opsiyonuyla ilgili finansal yükümlülük izleyen dönemlerde bahsi geçen yöntem kullanılarak değerlenerek değişim özkaynak içinde, “kontrol gücü olmayan
paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda” gösterilmiştir.
(v) Muhasebe kayıtlarından çıkarılma
Finansal varlıklar, Şirket bu varlıklar üzerindeki sözleşmeye bağlı haklarını kaybettiği zaman muhasebe kayıtlarından çıkarılır. Bu olay finansal varlıklar
satıldığı, süresi dolduğu veya haklarından feragat edildikleri zaman gerçekleşir. Finansal borçlar ise, yükümlülükler yerine getirildiği, iptal edildiği veya süresi
dolduğunda kayıtlardan çıkarılır.
(vi) Türev enstrümanları
Şirket, operasyonel ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yabancı para riski ve nakit akım riskine karşı korunmak için türev enstrümanları kullanmaktadır.
Türev enstrümanları ilk defa finansal tablolara alınırken maliyetleri üzerinden değerlenir. Kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerleri üzerinden
değerlenir.
(g) İşletme Birleşmeleri
İşletme satın alımları, satın alım yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir. Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden
ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından
edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın
alıma ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir.
Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler
bu şekilde muhasebeleştirilmez:
143
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
·
Ertelenmiş vergi varlıkları ya da yükümlülükleri veya çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin varlık ya da yükümlülükler, sırasıyla, TMS 12 “Gelir Vergileri”
(“TMS 12”) ve TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” (“TMS 19”) standartları uyarınca hesaplanarak, muhasebeleştirilir;
·
Satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmaları ya da Grup’un satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmalarının yerine geçmesi amacıyla
imzaladığı hisse bazlı ödeme anlaşmaları ile ilişkili yükümlülükler ya da özkaynak araçları, satın alım tarihinde TFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” standardı
uyarınca muhasebeleştirilir; ve
TFRS 5 standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar (ya da elden çıkarma grupları) TFRS 5’te belirtilen kurallara göre
muhasebeleştirilir.
·
Şerefiye, satın alım için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme
birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan
işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır. Yeniden
değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının,
devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların
gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kar/zarar içinde muhasebeleştirilir.
Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan
paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında
muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya
da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka TFRS standardında belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür.
Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alım tarihindeki gerçeğe uygun
değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir. Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu
bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden
sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alım tarihinden itibaren 1 yıldan
fazla olamaz.
Ölçme dönemi düzeltmeleri olarak nitelendirilmeyen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler için uygulanan sonraki muhasebeleştirme
işlemleri, koşullu bedel için yapılan sınıflandırma şekline göre değişir. Özkaynak olarak sınıflandırılmış koşullu bedel yeniden ölçülmez ve buna ilişkin sonradan
yapılan ödeme, özkaynak içerisinde muhasebeleştirilir. Varlık ya da borç olarak sınıflandırılan koşullu bedelin Finansal araç niteliğinde olması ve TMS 39
“Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardı kapsamında bulunması durumunda, söz konusu koşullu bedel gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve
değişiklikten kaynaklanan kazanç ya da kayıp, kar veya zararda ya da diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. TMS 39 kapsamında olmayanlar ise, TMS 37
“Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar” (“TMS 37”) veya diğer uygun TFRS’ler uyarınca muhasebeleştirilir.
Aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde Şirket’in satın alınan işletmede önceden sahip olduğu özkaynak payı gerçeğe uygun değere getirmek için
satın alım tarihinde (yani Grup’un kontrolü ele aldığı tarihte) yeniden ölçülür ve, varsa, ortaya çıkan kazanç/zarar kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Satın
alım tarihi öncesinde diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilen satın alınan işletmenin payından kaynaklanan tutarlar, söz konusu payların elden çıkarıldığı
varsayımı altında kar/zarara aktarılır.
144
İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Şirket
muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar. Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alım
tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak
amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük muhasebeleştirilir.
Şerefiye
Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir.
Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Şirket’in birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim
gruplarına) dağıtılır.
Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması
durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı
ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı,
doğrudan konsolide kar veya zarar tablosu içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez.
İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kar/zararın hesaplamasına dahil edilir.
Grup’un iştirak satın alımı sonucu ortaya çıkan şerefiye için uyguladığı politika, İştirakler başlığı altında açıklanmıştır.
(ğ) Kur Değişiminin Etkileri
Şirket, yabancı para cinsinden yapılan işlemleri TL’ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan yabancı para
birimi cinsinden parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin veya parasal
kalemlerin TL’ye çevrilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Makul değerleri ile
gösterilen yabancı para birimi cinsindeki parasal olmayan varlıklar ve borçlar makul değerlerinin belirlendiği günün kurundan TL’ye çevrilmektedir.
Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olmayan bağlı ortaklıkların, varlıkları, yükümlülükleri ve dönemin finansal tablolara alınmış
gelir ve gideri sonucunda oluşanlar hariç özkaynak kalemleri bilanço tarihi itibarıyla oluşan kapanış kurları üzerinden TL’ye çevrilir. Dönem içinde finansal
tablolara alınan gelir ve giderler de aylık ortalama kurlar esas alınarak TL’ye çevrilir. Bu işlem sonucunda oluşan tüm farklar özkaynaklarda “Yabancı Para Çevrim
Farkları” içinde gösterilir.
Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olan bağlı ortaklıkların varlıkları, yükümlülükleri ve dönemin finansal tablolara alınmış gelir
ve gideri bilanço tarihi itibarıyla oluşan kapanış kurları üzerinden TL’ye çevrilir. Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olan bağlı
ortaklıkların cari dönem finansal tabloları TL’ye çevrilmeden önce fonksiyonel para birimlerindeki satın alma gücü değişimi için düzeltmeye tabi tutulur. Bu
düzeltme raporlama tarihindeki fiyat endeksleri kullanılarak yapılır.
145
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(h) Hisse Başına Kazanç
Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, ana ortaklık paylarına ait net dönem karının ilgili dönem içerisinde piyasada mevcut bulunan
hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.
Türkiye’de şirketler, mevcut hissedarlarına birikmiş karlarından ve özkaynak enflasyon düzeltme farklarından, sermayedeki payları oranında hisse dağıtarak
(bedelsiz hisse) sermayelerini arttırabilirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir.
Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak
bulunmaktadır.
(ı) Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar
Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar
bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun
şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar, önemli olması durumunda, konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanmıştır.
(i) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler
Şirket Yönetimi geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik
fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olduğu ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda,
ilişikteki konsolide finansal tablolarda söz konusu yükümlülük tutarı kadar karşılık ayırmaktadır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların
işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik fayda içeren kaynakların
işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale
gelmesi halinde, koşullu varlıkla ilgili olarak finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesine yakın hale gelmesi
durumunda ise, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır.
(i) Zarara sebebiyet verecek sözleşmeler
Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir.
Grup’un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi
beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin var olduğu kabul edilir. Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi
itibarıyla detayları Not 19’da açıklanan Evrensel Hizmet Sözleşmesi dışında önemli bir zarara sebebiyet verecek sözleşmesi bulunmamaktadır (31 Aralık 2012:
Yoktur).
(ii) Duran varlık söküm, taşıma ve restorasyon yükümlülükleri
Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle belirlenmiş gerçeğe
uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen
vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanır.
146
(iii) Personel prim karşılıkları
Personel prim karşılıkları, Şirket’in yasal ya da zımni kabulünden doğan ya da uygulamanın bir süredir var olmasından dolayı, bir yükümlülük altına girmesi
durumunda hesaplanır ve Şirket bu yükümlülük için güvenilir bir tahmin yapar.
(j) Kiralama İşlemleri
Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Şirket’e ait olduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. Finansal kiralama
yoluyla elde edilen sabit kıymetler Şirket’in bilançosunda, ilgili varlığın makul değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük
olanı üzerinden aktifte bir varlık, pasifte ise asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değeri tutarında bir yükümlülük olarak izlenir. Bilançodaki finansal
kiralama yükümlülüğü anapara geri ödemeleri yoluyla azaltılırken, kira ödemelerinin finansal gider kısmı, kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait kar veya
zarar tablosuna kaydedilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi duran varlıklar, varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur.
Kira süresinin kiralanan varlığın faydalı ömründen kısa olması ve kira süresi sonunda ilgili varlığın Şirket tarafından satın alınmasının makul şekilde kesin
olmadığı durumlarda, aktifte yer alan kiralanan varlık kira süresi içerisinde; kiralanan varlığın faydalı ömrünün kira süresinden kısa olması durumunda ise faydalı
ömrü içinde amortismana tabi tutulur.
Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemleri operasyonel kiralama olarak
sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir.
Bir anlaşmanın kiralama işlemi olup olmadığı veya kiralama işlemi içerip içermediği, ilgili anlaşmanın özüne dayandırılıp;
(a) anlaşmanın gerçekleşmesinin özel bir varlığın veya varlıkların (ilgili varlık) kullanımına bağlı olup olmadığına ve
(b) anlaşmanın ilgili varlığın kullanım hakkını devredip devretmediğine yönelik olarak bir değerlendirme yapılarak belirlenir.
Ödemeler ile anlaşmanın gerektirdiği diğer bedeller, anlaşmanın başlangıcında veya anlaşmanın yeniden değerlendirilmesinin yapıldığı zamanda; gerçeğe uygun
nispi değerlerine dayalı olarak kira ödemeleri ve diğer unsurlara ilişkin ödemeler olarak ayrılır.
(k) İlişkili Taraflar
Konsolide finansal tablolarda ve bu raporda, iştirakler, ortaklar, üst düzey idari personel ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen
veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar, ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. Olağan faaliyetler nedeniyle ilişkili taraflarla bazı iş ilişkilerine
girilebilir.
(l) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması
Faaliyet bölümü, Şirket’in hasılat elde edebildiği ve harcama yaptığı işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara
ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Şirket Yönetimi tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı
finansal bilgilerin mevcut olduğu kısımdır.
Şirket’in faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarus Telekom’dur.
147
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(m) Devlet Teşvik ve Yardımları
Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Grup’un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri
üzerinden kayda alınırlar.
Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altına sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal
amortisman yöntemi uygulanarak kar veya zarar tablosuna alacak kaydedilir.
(n) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler
Dönem karı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir.
Cari dönem yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü
içermektedir.
Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları
arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici
farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar.
Başlıca geçici farklar, gelir ve giderlerin finansal tablolardaki ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden ve maddi ve
maddi olmayan duran varlıklar ile ilgili aktifleşme ve amortisman ve itfa farklılıklarından kaynaklanmaktadır.
Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin
edilen artış ve azalış oranlarında ilişikteki konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının
sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu alacaktan artık yararlanılamayacağı anlaşıldığı oranda ilgili aktiften silinir.
Gelir vergisi ile ilgili alınan faiz ve cezalar, kar veya zarar tablosunda niteliğine göre sınıflandırılır.
(o) Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatları
Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara
belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibarıyla geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır.
Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki
konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır.
148
(ö) Emeklilik Planları
Emeklilik planlarına ilişkin varlıklar Şirket’in konsolide finansal tablolarından ayrı tutulmuştur. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının emeklilik planlarına ilişkin
yükümlülüğü belirli sabit katkı paylarını ödemektir. Yapılan ödemeler ilgili olduğu dönemde gider olarak kaydedilir.
(p) Nakit Akım Tablosu
Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme
faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Şirket’in faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Şirket işletme faaliyetlerine ilişkin
nakit akımlarını, net kar/zararın, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş ya da gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş ve çıkışları tahakkuklarının veya ertelemelerinin ve
yatırım veya finansman ile ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği dolaylı yönteme göre gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket’in yatırım faaliyetlerinde (maddi ve maddi olmayan duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve
elde ettiği nakit akımlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket’in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzeri değerler, kasa, alınan çekler, banka mevduatları ile diğer hazır değerler bakiyesinden faizsiz spot kredilere ait
bakiyenin çıkartılması suretiyle bulunur.
(r) Giderler
Giderler tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Satışların maliyeti ve faaliyet giderleri ilgili giderlerin oluştuğu anda kaydedilirler. Operasyonel kiralamalar
kapsamında yapılan kira ödemeleri, kiralama süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır.
(s) Ticari Alacaklar
Ticari alacaklar, maliyet değerlerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ifade edilmişlerdir. Ertelenmiş finansman geliri netleştirilmiş ticari alacaklar, orijinal
fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz
oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin çok büyük olmaması durumunda, orijinal fatura değerleri üzerinden gösterilmiştir.
Şirket, ticari alacaklarının tahsil edilebilirliğini dönemsel olarak takip etmekte ve geçmiş yıllardaki tahsilat oranlarını esas alarak tahsili şüpheli alacaklardan
doğabilecek muhtemel zararlar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının
veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek konsolide kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilir.
(ş) Ticari ve Diğer Finansal Yükümlülükler
Ticari ve diğer finansal yükümlülükler maliyet değerlerinden, vade farkları düşülerek gösterilmektedir. Ertelenmiş finansman gideri netleştirilmiş ticari borçlar,
orijinal fatura değerinden kayda alınan borçların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır.
149
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(t) Finansal Borçlar
Finansal borçlar, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Finansal borçlar, sonradan etkin faiz
yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri
arasındaki fark, kar veya zarar tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Finansal borçlardan kaynaklanan finansman maliyetleri,
özellikli varlıkların iktisabı ve inşası ile ilişkilendirildikleri takdirde, özellikli varlıkların maliyet bedeline dahil edilebilirler.
(u) Abone Elde Etmek İçin Peşin Ödenen Giderler
Şirket aşağıdaki kriterlerin karşılandığı durumlarda abone elde etmek ile doğrudan ilişkilendirilebilir giderlerini aktifleştirir:
·
Aktifleştirilen giderlerin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi,
·
Aboneyi belirli bir süre boyunca bağlayan bir kontratın bulunması,
·
Aktifleştirilen giderlerin abonelik sözleşmesi ile ilgili hasılat aracılığıyla geri kazanılabilir olması ya da abonenin kontrat süresinden önce aboneliğini sonlandırması durumunda cayma bedelinin tahsil edilebilmesi.
Aktifleştirilen abone elde etme giderleri abonelik sözleşmesinin asgari süresi boyunca doğrusal yöntem ile itfa edilir. Diğer durumlarda katlanılan abone elde
etme giderleri kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
(ü) Finansal Risk Yönetimi
Şirket uygulaması, merkezi olarak yönetilen Grup’un ihtiyaçlarının, önceden belirlenen Borç/Sermaye oranları doğrultusunda, sermaye artırımı ve/ veya
kredilendirme yolu ile karşılanmasını öngörmektedir. Şirket, Grup’un finansman ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli borçlanmaktadır.
Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredilerinden İhracat Kredi Ajansı kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına
zaman zaman farklı sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi ve
temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve gözetilmektedir.
Şirket finansal araçların kullanımından dolayı aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır:
·
Kredi riski
·
Likidite riski
·
Piyasa riski
Bu not, Şirket’in maruz kaldığı yukarıdaki her bir riskin değerlendirilmesi ve yönetilmesi ile ilgili hedefleri, politikaları ve süreçleri ve Şirket’in sermaye yönetimi
hakkında bilgi vermektedir. Bahsi geçen risklere ilişkin analizler Not 39’da verilmiştir.
Şirket’in risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm sorumluluk Şirket Yönetimi’ne aittir.
Şirket’in risk yönetim politikaları, Şirket’in karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını
gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket’in faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden
geçirilmektedir.
150
TL’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’e göre ABD Doları karşısında değer kazancı %5,6 ve Avro karşısında değer kazancı %3,8 iken 31 Aralık
2013 tarihi itibariyle 31 Aralık 2012’ye göre ABD Doları karşısında değer kaybı %19,7 ve Avro karşısında değer kaybı %24,9 olmuştur. HRV’nin ABD Doları
karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’e göre %0,04 iken 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 31 Aralık 2012’ye göre herhangi bir
değer kaybı ya da kazancı gerçekleşmemiştir. BYR’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’e göre %2,6 iken 31
Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’a göre %11,0 olmuştur.
Şirket’in döviz kuru duyarlılığı ile ilgili ek bilgiler, Not 39’da yer almaktadır.
Kredi riski
Bir müşterinin ya da karşı tarafın finansal enstrümanlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup Şirket’in alacakları ve
finansal yatırımlarından doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır.
Şirket Yönetimi’nin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir kredi risk politikası bulunmaktadır. Şirket finansal varlıklarına karşılık teminat alabilmektedir.
Ayrıca, Şirket belli projeler ve sözleşmeler için ilişkili olmayan taraflardan gerekli olması durumunda teminat mektubu talep etmekte ve finansman sağlamak
amacıyla verdiği krediler için ipotek talep edebilmektedir.
Şirket, abonelerden alacaklardan kaynaklanan kredi riskini gözlemleyebilmek için, aboneleri bireysel veya kurumsal olarak, ödeme vadeleri ve Şirket’in
tahsilatta daha önce yaşadığı finansal zorluklar ve yaşlandırma profillerini göz önünde bulundurarak gruplara ayırmaktadır. Ticari alacaklar ve tahakkuk eden
hizmet gelirlerinin büyük bir kısmı abonelerden alacaklarla ilişkilidir. Şirket’in ticari alacaklarındaki kredi riski büyük oranda faturalı müşterilerinin kişisel ödeme
özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
Yatırımlar, likit finansal enstrümanlarda değerlendirilmektedir. Banka limitleri güvenilir derecelenme kuruluşları tarafından verilen kredi notları ve ödenmiş
sermayelerine bağlı olarak tespit edilir. Kredi notları ve ödenmiş sermaye miktarları periyodik olarak gözden geçirilir.
Türev ve benzeri enstrümanlarla ilgili işlemler Şirket’in sözleşme imzaladığı ve kredi dereceleri yeterli olan taraflarla yapılmaktadır.
Raporlama tarihi itibarıyla, Şirket’in belirli bir taraftan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. Şirket’in maruz kaldığı azami kredi riski, türev enstrümanlar dahil
olmak üzere finansal varlıkların tümünün Not 39’da finansal durum tablosunda kayıtlı değerleriyle gösterilmesiyle yansıtılmıştır.
Şirket ticari alacaklar bakiyesi için, tahmini uğradığı zararı göstermek amacıyla şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Bu karşılık, ticari ve diğer alacaklarından
kaynaklanan olası tahsilat problemleri ve geçmiş deneyimleri göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır.
Şirket, politikası gereği sadece bağlı ortaklıklarına finansal teminat sağlamaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, şirketin vermiş olduğu teminat tutarı
2.696.639 TL’dir (31 Aralık 2012: 2.430.203 TL).
151
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Likidite riski
Likidite riski Şirket’in ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Şirket’in likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç
gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında karşılanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara uğratmayacak ya da itibarını
zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir. Likidite riski, finansal yükümlülükler dahil olmak üzere beklenen
operasyonel giderleri karşılamak için yeterli nakit ve nakit benzeri tutularak yönetilir.
Piyasa riski
Piyasa riski; döviz kurları, faiz oranları ya da menkul kıymetler piyasalarında işlem gören enstrümanların fiyatları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Şirket’in
gelirinin ya da sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde
kontrol ederken, risk getirisini optimize etmeyi amaçlamaktadır.
Şirket, piyasa riskini yönetmek amacıyla türev finansal araçları kullanmaktadır. Tüm alım satım işlemleri Şirket hazine ve risk yönetimi politikasına uygun
gerçekleşmektedir.
(i) Döviz kuru riski
Şirket, yabancı para birimleri üzerinden olan, uluslararası dolaşım gelirleri ve giderleri, bazı operasyonel giderler, şebeke maliyetleri gibi çeşitli gelir ve
gider kalemleri ve bunlardan doğan yabancı para borç, alacak, finansal borçlar ve Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenen ödemelerle ilişkili finansal
yükümlülükler sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Şirket’in işlemlerini gerçekleştirdiği diğer para birimlerinin büyük çoğunluğu ABD Doları ve
Avro’dan oluşmaktadır.
Şirket, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan doğan riski kontrol altına almak amacıyla çeşitli “forward” (vadeli sözleşme) ve opsiyon sözleşmelerine taraf
olmaktadır. Şirket, döviz kur riskini yönetmek amacıyla “forward” kontratlar (vadeli sözleşme) kullanmaktadır.
Şirket’in özkaynak yöntemine göre değerlenen iştiraki Fintur’un net aktiflerinden doğan döviz kuru riski Şirket tarafından yönetilmemektedir.
(ii) Faiz oranı riski
Faiz oranı riski finansal varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır. Grup’un finansal yükümlülükleri çoğunlukla değişken faiz oranlı kredilerden
oluşmaktadır. Türev finansal araçların kullanımı, Grup’un risk yönetim stratejisine uygun olarak türev finansal araçların kullanımı ile ilgili hazırlanan yazılı
ilkelerin İcra Kurulu tarafından onaylandığı Grup hazine ve risk politikası doğrultusunda yönetilmektedir. Grup, faiz riskine karşı asgari maliyetle koruma
sağlamak için çeşitli korunma (hedging) seçeneklerini kullanmaktadır. Grup, Haziran 2011’de, faiz riskine maruz 2015 vadeli borcunun yarısı için ileri tarihli bir
bant (collar) anlaşması yapmıştır. Anlaşma değişken faiz oranı riskine karşı 2013 ve 2015 yılları arasında koruma sağlayacaktır.
152
(v) Türev Finansal Araçlar
Şirket faiz riskinden korunmak amacıyla türev finansal araçları (esas olarak faiz opsiyon sözleşmeleri) kullanmaktadır. Türev finansal araçlar ile ilgili detaylar
Not 37’de açıklanmıştır.
Türev finansal araçlar ilk kayıt anında türev sözleşmesinin imzalandığı tarihteki piyasa değeri ile kaydedilir ve bunu müteakip makul değeriyle yeniden
değerlendirilir. Türev araçların makul değerlerindeki artış veya azalıştan kaynaklanan kazanç veya kayıplar, finansal riskten korunması olarak belirlendiği, bu
konuda etkin olduğu ve kazanç ve kayıpların kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirildiği dönemin korunma ilişkisine bağlı olduğu durumlar hariç olmak üzere,
doğrudan kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilir.
Finansal riskten korunma muhasebesi
Şirket bazı türev finansal araçlarını nakit akımların finansal riskten korunması olarak sınıflamaktadır.
Türev finansal araçların ilk kaydı sırasında; Şirket, korunma enstrüman ile korunan varlık arasındaki ilişkiyi, risk yönetim stratejisini ve çeşitli korunma işlemleri
ile ilgili stratejisini dokümante eder. Şirket türev finansal araçların ilk kaydı sırasında ve sonrasında periyodik olarak korunma enstrümanın korunan varlığın
makul değeri ya da nakit akımlarındaki değişimleri mahsup etmekteki etkinliğini dokümante eder.
Nakit akımı riskinden korunma
Gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki
değişiklikler doğrudan diğer kapsamlı gelir olarak Finansal Riskten Korunma Fonu’na kaydedilir. Etkin olmayan kısmı ise doğrudan kar veya zarar tablosunda
Finansman gelirleri/(giderleri) hesabına kaydedilir.
Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya finansal riskten
korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. İlgili tarihte, özkaynak içerisinde kayda alınmış olan finansal riskten
korunma aracından kaynaklanan kümülatif kazanç veya zarara işlemin gerçekleşmesinin beklendiği tarihe kadar diğer kapsamlı gelirde yer verilmeye devam
edilir. Finansal riskten korunan işlemin kar zararda gerçekleştiği tarihte diğer kapsamlı gelir içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar veya zararına
kaydedilir. Finansal riskten korunan işlem gerçekleşmez ise özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar veya zararına kaydedilir.
(v) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, maliyet değerinden birikmiş amortisman
ve varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlar ile gösterilmektedirler. Kabul gören kriterlere uyması durumunda finansal durum
tablosunda yer alan tutara, var olan yatırım amaçlı gayrimenkulün herhangi bir kısmını değiştirmenin maliyeti dahil edilir. Söz konusu tutara, yatırım amaçlı
gayrimenkullere yapılan günlük bakımlar dahil değildir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının
belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar,
oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan
gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım
şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, yatırım amaçlı bir gayrimenkule
dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar “Maddi Duran Varlıklar”a uygulanan muhasebe politikasını uygular.
153
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Amortisman
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin amortismanında doğrusal amortisman yöntemi kullanılmıştır. Yatırım amaçlı gayrimenkulün amortisman süresi 45 yıldır.
2.5 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları
Konsolide finansal tabloların KGK tarafından yayınlanan TMS’ye uygun olarak hazırlanması, Şirket Yönetimi’nin muhasebe politikalarının uygulanmasını ve
raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider kalemlerini etkileyecek bir takım değerlendirme, tahmin ve varsayımlar yapmasını gerektirir. Ancak fiili sonuçlar
yapılan tahminlerden farklı gerçekleşebilir.
Tahmin ve varsayımlar belirli aralıklarla gözden geçirilir. Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerden kaynaklanan etkiler, cari dönemde ve bu tahminden
etkilenebilecek ileriki dönemlerde dikkate alınır.
Şirket’in konsolide finansal tablolarına önemli etkisi olan koşullu varlık ve yükümlülüklerle ilgili tahmin, belirsizlik ve önemli değerlendirmelere ilişkin
muhasebe politikalarının uygulanmasına ilişkin bilgiler Not 19’da verilmiştir.
Belarus:
Belarus’taki ekonomik veriler 2011 yılındaki krizin ardından, 2012 yılında Belarus ekonomisinin stabilize olduğunu göstermektedir. 2011 yılının sonlarına
doğru yürürlüğe giren ekonomi politikalarının etkisiyle enflasyonda keskin düşüş ve döviz piyasasında istikrar sağlanmıştır. 2011 yılında yaşanan devalüasyon
sonrasında rekabet ortamının değerlendirilememesi sonucunda, Belarus ekonomisi 2012 yılında sadece %1,5 büyüdü. Buna rağmen, 2012 yılında enflasyon
%100 üzerinden %22 seviyelerine gerileyerek keskin bir düşüş yaşamış ve Belarus Merkez Bankası (“NBRB”) iç borçlanma oranını %45’den %30’a kadar
düşürmüştür.
2013 yılında Belarus Merkez Bankası, düşen enflasyon ortamına bağlı olarak faiz indirimlerine devam etmiştir. 31 Aralık 2013 itibarıyla son 12 aylık enflasyon
%16 seviyesinde gerçekleşmiştir. Enflasyon kademeli olarak yavaşlamakta olup, halen yüksek seviyelerdedir. 2014 yılında enflasyonun BYR kurunda beklenen
değer kaybı ve kamu hizmet fiyat ayarlamalarının etkisi ile çift hanede (~14%) kalması beklenmektedir. Son olarak, Belarus Merkez Bankası Haziran ayında
iç borçlanma oranını %25’ten %23,5’a düşürmüştür. Bu, 2013 yılındaki dördüncü ve son indirim olurken, toplamda 6,5 puan azalmaya denk gelmektedir.
Enflasyondaki düşüşe rağmen NBRB’nin dış dengedeki bozulma ve kurdaki oynaklığın etkisi ile sıkı para politikasını koruması beklenmektedir.
NBRB, uyguladığı “yönetilen” esnek kur politikası ile döviz piyasalarını stabilize etmiştir. Belarus ekonomisi, 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla üç yıllık kümülatif
enflasyon oranı %100’ü geçmiş olması nedeniyle hiperenflasyonist bir ekonomi olarak değerlendirilmiştir. Buna bağlı olarak Şirket’in Belarus’ta faaliyet
gösteren bağlı ortaklıkları TMS 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı”nı 31 Aralık 2011’de sona eren yıldan itibaren
uygulamaktadır. Enflasyon muhasebesinin uygulanması sonucu belirlenen BYR özkaynak kalemlerinin TL’ye çevrim etkileri 31 Aralık 2013 tarihli konsolide
finansal tablolarında yabancı para çevrim farkları hesabına dahil edilmiştir.
Aşağı yönlü ekonomik riskler azalmış olmasına rağmen, Belarus’ta makroekonomik istikrar hâlâ kırılgandır. Dış kırılganlık endişe oluştururken, önümüzdeki yılın
finansman koşulları ise zorlayıcı görünmektedir. Yüksek dış borç ödemesi ve genişleyen cari açık, rekor düşük seviyedeki yabancı para rezervi ile birleşince kur
üzerinde devalüasyon ve enflasyon baskıları yaratmaya devam etmektedir.
154
Ukrayna:
Ukrayna ekonomik anlamda mücadeleye devam etmektedir. Temel ihracat pazarlarında yaşanan ekonomik gerilemenin etkisi ile ekonomi 2013’te resesyona
girmiştir. Ukrayna ekonomisinin resesyon süreci devam etmektedir. 2013 sonlarında kırılgan dış pozisyonu ve IMF ile kayda değer bir adım atılmamış olması
nedeniyle 3 kredi derecelendirme kuruluşu tarafından da Ukrayna’nın notu indirilmiştir. Not indirimlerinin 2014’te de devam etmesi beklenebilir.
Son dönemde Rusya, Ukrayna’nın AB ile imzalayacağı ticaret anlaşmasından vazgeçmesinin ardından; Ukrayna ile 15 milyar ABD Doları tahvilini satın almayı ve
doğal gaza üçte bir oranında indirim yapmayı kabul etmiştir. Anlaşma Ukrayna’nın yabancı para rezervine katkı sağlarken, politik riski kısmi olarak azaltmıştır.
Ukrayna ekonomisi dış finansman koşullarına duyarlı kaldığından merkez bankasının kur çapasını koruma çabaları sonucu yabancı para rezervleri son iki yılda
%36 oranında düşerek 20,4 Milyon ABD Doları’na (Üç aylık ithalat tutarından düşük) gerilemiştir. Azalan yabancı para rezervleri ekonomik dalgalanmalara ve
piyasa beklentilerinden doğan riske duyarlılığı daha da arttırmaktadır. Ukrayna Merkez Bankası 7 Şubat 2013 tarihinde 7,9930’da sabitlenmiş olan ABD Doları/
Hrivnia kurunu 8,7080’e yükselterek devalüasyon gerçekleştirmiştir. Devalüasyona ek olarak kur üzerinde kontrollere devam etmek adına sermaye kontrolleri
getirilmiştir. Bu zorlu yabancı para rezerv pozisyonu, devalüasyonların devamını, daha değersiz ve daha değişken Hrivnia kurunu, IMF ile bir anlaşmayı ve
ekonomide tekrar büyümeyi tetikleyebilir.
Bu nedenle bu ülkelerin içinde bulunduğu ekonomik belirsizliklerin gelecek dönemler içerisinde devam etme potansiyeli bulunmaktadır. Belarus ve Ukrayna’da
mevcut ve gelecekteki potansiyel politik ve ekonomik değişiklikler bu ülkelerde faaliyet gösteren iştiraklerin operasyonlarını olumsuz yönde etkileyebilir.
Belarus ve Ukrayna’da ekonomik istikrar, hükümetlerin alacağı ekonomik önlemler ile hukuki, idari ve politik gelişmelerin etkilerine bağlıdır. Bu gelişmeler bu
ülkelerde kurulmuş olan iştiraklerin kontrolü dışındadır.
Sonuç olarak, Şirket’in Belarus ve Ukrayna’da faaliyet gösteren iştirakleri kredilere ilişkin kur ve faiz riski, abonelerin alım gücü ve likiditesinin azalması ve
de artan şahıs ve kurumsal ödeme güçlükleri gibi diğer piyasalarda genel olarak gözlemlenmeyen bazı riskleri göz önünde bulundurması gerekmektedir.
Ekli konsolide finansal tablolar, Şirket Yönetimi’nin Belarus ve Ukrayna’da faaliyet gösteren iştirakleri için ekonomik ve finansal durumun tahminlerini
de içermektedir. Gelecekteki ekonomik durum Şirket’in tahminlerinden farklılık gösterebilir. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile Şirket Yönetimi, söz konusu
iştiraklerin operasyonlarının sürdürülebilirliğini desteklemek adına gerekli tedbirlerin alınması konusundaki yaklaşımının mevcut şartlar altında yeterli olduğu
kanaatindedir.
Şüpheli alacaklar, amortismana tabi varlıkların gelecekteki ekonomik faydalarının beklenen tüketim tutarları ve ekonomik ömürleri, komisyon geliri, gelir ve
vergi gideri ile ilgili muhasebe tahmin ve değerlendirmelerinin detaylı analizi aşağıda verilmiştir.
Şirket’in muhasebe politikalarının uygulanmasıyla ilgili önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları aşağıda özetlenmiştir:
Şüpheli ticari alacak karşılığı
Şirket, müşterilerinin ve abonelerinin gerekli ödemeleri yapamamasından kaynaklanan tahmini kayıpları için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şirket şüpheli
alacak karşılığını ticari ve diğer alacakların yaşlandırmasına göre bu alacakların tahsil edilebilirliğine, geçmiş tahsilat eğilimlerine ve genel ekonomik koşullara
dayanarak hesaplamaktadır. Karşılık, dönemsel olarak revize edilmektedir. Ticari ve diğer alacaklar için hesaplanan karşılık gideri, alacağın içerisinde yer aldığı
yaşlandırma grubu için belirlenmiş olan ve alacaklar yaşlandıkça artan yüzdeler üzerinden hesaplanmaktadır.
155
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Varlıkların faydalı ömürleri
Şirket’in varlıklarının faydalı ekonomik ömürleri, varlığın iktisap tarihinde Şirket Yönetimi tarafından belirlenir ve düzenli olarak uygunluğu açısından gözden
geçirilir. Şirket, bir varlığın faydalı ömrünü o varlığın tahmini faydasını göz önünde bulundurarak belirler. Bu değerlendirme, Şirket’in benzer varlıklarla ilgili
deneyimlerine dayanır. Bir varlığın faydalı ömrü belirlenirken, Şirket ayrıca piyasadaki değişimler veya gelişmeler sonucu varlıkların teknik ve/veya ticari olarak
kullanılamaz hale gelmesi durumunu da göz önünde bulundurur. Lisans’ın faydalı ömrü ise lisans sözleşmesinin geçerlilik süresine bağlıdır.
TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” (“TMS 16”) ve TMS 38 “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” (“TMS 38”) kapsamında, bir varlığın kalıntı değeri ve yararlı ömrü
en azından her hesap dönemi sonunda gözden geçirilerek, beklentilerin önceki tahminlerden farklı olması durumunda, değişiklik(ler) TMS 8 “Muhasebe
Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar” (“TMS 38”) uyarınca muhasebe tahmininde değişiklik olarak muhasebeleştirilir. Varlıkların
ekonomik ömürlerinin yıllık olarak gözden geçirilmesi kapsamında, Grup mevcut teknolojik ve ekonomik koşullarını ve güncel iş planlarını dikkate alarak gerekli
değerlendirmeyi yapmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile yapılan değerlendirme sonucunda önemli bir revizyona gerek görülmemiştir.
Muhasebe tahminindeki değişikliğin gelecek dönemlere ilişkin etkisinin tahmininin mümkün olmamasından dolayı bu etki dipnotlarda verilmemiştir.
Belarus Telekom, iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir. Ayrıca lisans süresinin
cüzi bir bedel karşılığında ek olarak 10 yıl daha uzatılması taahhüt edilmiş ve imza altına alınmıştır. Konsolide finansal tablolarda itfa tutarı lisansın süresinin
uzatılacağı varsayımına göre kaydedilmiştir.
Komisyon gelirleri
Komisyon ücretleri, sabit ihtimalli şans oyunları işlemlerinde İnteltek’in işletmeci değil aracı olarak yer aldığı hizmetlerle ilgilidir. Nisan 2009’da TMS 18
“Hasılat” standardının ekine, aracı ve işletmecinin ayrımına ilişkin düzenleme getirilmiştir. Bu düzenlemeye göre; Şirket Yönetimi aracı ve işletmecinin ayrımında
aşağıda belirtilen hususları dikkate almıştır:
·
Şirket oyunların yerine getirilmesinin sorumluluğunu üzerine almaz.
·
Şirket son müşteriden tahsilat yapmaz ve böylelikle herhangi bir kredi riski taşımaz.
·
Şirket toplam ciro üzerinden belirli bir yüzde alır.
156
Gelirin muhasebeleşmesi
Birden fazla unsur içeren sözleşmelerde, paket içindeki her unsur, makul değerlerinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği ve müşteriye ayrı bir değer arz
ettiği durumda birbirinden ayrıştırılabilen, ayrı kısımlar olarak değerlendirilir ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı
muhasebeleştirilir. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir.
Paketteki unsurlar ayrıştırılamadığı durumda, paket bir bütün olarak muhasebeleştirilir.
Şirket’in muhasebe politikasına göre, abonelere verilen bedava kullanım haklarından bilanço tarihi itibarıyla kullanılmamış kısmı ertelenmiş gelir olarak dikkate
alınmaktadır. Şirket’in ayrıca abonelerine ses, veri hizmetleri veya diğer üçüncü taraflardan ürün veya hizmet satın alma hakkı sağlayan müşteri sadakat
programı kredileri bulunmaktadır. Hasılatın ilk kaydında abonelerden tahsil edilen veya edilecek tutarların gerçeğe uygun değeri Türkiye Finansal Raporlama
Standartları (“TFRS”) Yorum 13 “Müşteri Sadakat Programları” çerçevesinde kredi ve satışın diğer bileşenleri arasında dağıtılır. Krediye dağıtılan tutar ertelenmiş
gelir olarak muhasebeleştirilir ve aboneler ilgili krediyi kullandığı ve Şirket’in ilgili ürün veya hizmet tedarik yükümlülüğü sona erdiğinde gelir kaydedilir.
Vergi gideri
Vergi kuruluşları ile ilgili herhangi bir uzlaşmazlık olması durumunda, ilgili mercilerden karar gelene kadar ya da yasal süreç sonuna kadar vergi hesaplama
yöntemi tam olarak belirlenemeyen kalemler için vergi gideri hesaplanması, tahmin ve değerlendirmeler yapılmasını gerektirir.
Konsolide finansal tabloların hazırlanması sürecinin bir parçası olarak, Şirket operasyon sürdürülen her bir ülke için vergi tahmin etmekle yükümlüdür. Bu
süreç, cari vergi giderlerini, ertelenmiş gelir ve tahakkuklar gibi raporlama amacıyla yapılan düzeltme işlemlerinden hesaplanan geçici zamanlama farklarının
değerlendirerek ertelenmiş vergi varlığını veya yükümlülüğünü tahmin etmeyi içermektedir. Şirket Yönetimi ertelenmiş vergi varlıklarını gelecekteki
vergilendirilebilir gelirden tazmin edebileceği veya indirebileceği durumlarda kaydeder.
Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu nedenle ertelenmiş vergi alacağının ayrılması,
gelecek dönemlerdeki finansal performansın tahmin edilmesine bağlıdır.
Karşılıklar, koşullu varlık ve borçlar
Not 19’da detaylandırıldığı üzere Grup, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dahilinde birden çok soruşturma, inceleme ve davaya davalı ve davacı olarak taraf
olmuştur. Tüm bu soruşturma, inceleme ve davalar Grup Yönetimi tarafından TMS 37 “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar” standardı kapsamında
değerlendirilerek konsolide finansal tablolara ya da dipnotlarına yansıtılmıştır. Bu soruşturma, inceleme ve davaların gelecekteki sonuçları Şirket’in
değerlendirmelerinden farklılık gösterebilir. Şirket Yönetimi raporlama tarihi itibariyle mevcut şartlar altında yaptığı değerlendirmeler sonucunda, uygun
muhasebeleştirme kriterleri ve ölçüm esaslarının karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklara uygulanmasını ve finansal tablo kullanıcıların bunların
nitelikleri, zamanlamaları ve tutarlarını anlamalarını sağlamak üzere gerekli bilgilerin ekli konsolide finansal tablolarda sunulduğu kanaatindedir.
157
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Gerçeğe uygun değer belirleme süreci
Şirket’in bazı varlık ve yükümlülükleri finansal raporlama amaçlı olarak gerçeğe Uygun değerinden ölçülmektedir. Gerçeğe Uygun değerin ölçülmesinde
mümkün olduğu sürece gözlemlenebilir pazar bilgileri kullanılmaktadır. Seviye 1 ve 2 girdilerinin kullanılamadığı durumlarda Şirket bağımsız bir değerleme
uzmanını kullanmaktadır. Şirket yönetimi bu değerleme uzmanları ile uygun değerleme yönteminin ve girdilerin belirlenmesi için değerleme uzmanı ile beraber
çalışmaktadır. Kullanılan değerleme yöntemi ve gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde kullanılan girdiler Not 2.6’da açıklanmıştır.
2.6 Gerçeğe Uygun Değerlerin Belirlenmesi
Şirket, bir kısım muhasebe politikaları ve dipnotlarda yaptığı açıklamalar uyarınca finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun
değerlerini belirlemektedir. Gerçeğe uygun değerler, finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolardaki değerlerinin bulunması
ve/veya dipnotlarda yapılan açıklamalar için aşağıda belirtilen yöntemler kullanılarak belirlenmiştir. Gerekli olması durumunda gerçeğe uygun değerler
belirlenirken kullanılan varsayımlar ilgili dipnotlarda açıklanmıştır.
(i) Maddi duran varlıklar
İktisaplarda ortaya çıkan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerleri belirlenirken, piyasa değerleri kullanılmıştır. Maddi duran varlıkların makul değeri,
değerleme tarihinde hazır bir alıcının ve satıcının makul piyasa koşullarında her iki tarafında bilgili, basiretli ve zorlama olmadan maddi duran varlığı el
değiştirmelerinde ortaya çıkan değeridir. Maddi duran varlıkların makul değeri benzer varlıklar için kote edilmiş piyasa değerleri esas alınarak belirlenmiştir.
(ii) Maddi olmayan duran varlıklar
Turkcell Superonline iktisabında ortaya çıkan markanın makul değeri, Superonline markasına sahip olmanın sonucu olan telif ücreti ödemekten kaçınmanın
maliyetinin iktisap tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir. Aynı şekilde, Superonline iktisabında ortaya çıkan müşteri listesiyle ilgili hakların gerçeğe uygun
değeri çoklu dönem artık kazanç yöntemine uygun olarak değerlemeye konu olan nakit akımlarından, müşteri listesiyle ilgili olan diğer varlıkların makul
getirisinin düşülmesiyle tespit edilmiştir.
Belarus Telekom iktisabında ortaya çıkan kontrata dayalı vergi muafiyetinin gerçeğe uygun değeri, artık nakit akım (maliyet tasarrufu) yöntemine göre
belirlenmiştir. Aynı şekilde, Belarus Telekom mobil telefon lisansının gerçeğe uygun değeri lisans değerlemede yaygın olarak kullanılan yöntemlerden olan
Greenfield yöntemine göre belirlenmiştir.
Global İletişim iktisabında ortaya çıkan müşteri listesinin gerçeğe uygun değeri maliyet yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Müşteri listesi, abone bazında cari
piyasa koşulları ve oranlarını gösteren bilgiler ile değerlenmiştir.
Diğer maddi olmayan duran varlıkların gerçeğe uygun değeri ilgili varlığın kullanımı ve ileride satışı sonucu elde edilecek indirgenmiş nakit akım tekniklerinin
kullanılmasıyla tayin edilmiştir.
(iii) Finansal yatırımlar
Vadeye kadar elde tutulacak, alım satım amaçlı ve satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri borsada kote edilmiş satış fiyatlarına dayanarak
ya da tezgah üstü olarak adlandırılan borsada kote edilmemiş piyasada işlem gören değerleri baz alınarak belirlenmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak
finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri dipnotlarda bilgilendirme amaçlı sunulmuştur.
158
(iv) Ticari ve diğer alacaklar / ilişkili taraflardan alacaklar
Ticari, diğer ve ilişkili taraflardan alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akımlarının bugünkü değerlerinin piyasa faiziyle bilanço tarihine
indirgenmesiyle belirlenmektedir.
(v) Türevler
Vadeli döviz alım, satım ve opsiyon sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerleri eğer mümkünse kote edilmiş piyasa değerlerine göre belirlenmektedir. Kote edilmiş
piyasa değerleri mevcut değilse gerçeğe uygun değer, vadeli döviz alım satım kontratına konu olan vadeli fiyat ile bilanço tarihi itibarıyla mevcut olan vadeli
alıma ya da satıma konu olan kontratların vadeli fiyatlarının arasındaki farkın bilanço tarihine risksiz yatırımların getirisi olan faiz oranıyla indirgenmesiyle ya da
opsiyon fiyatlama modelleri kullanılarak belirlenmektedir.
(vi) Türev olmayan finansal yükümlülükler
Dipnotlarda bilgilendirme amacıyla sunulan gerçeğe uygun değerler, gelecekte ortaya çıkacak anapara ve faizlerle ilgili nakit akımların piyasa faiz oranıyla
bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir. Finansal kiralama yükümlülükleriyle ilgili gerçeğe uygun değerler, benzer finansal kiralama sözleşmelerindeki
faizler baz alınarak belirlenmektedir.
(vii) Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuna konu olan finansal yükümlülükler
Şirket, kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülüğün ifa edilmesi muhtemel değerini, satış opsiyonuna konu olacak
tutarın bilanço tarihi itibarıyla indirgenmiş değeri olarak belirlemektedir. Satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan payların değeri, hisse alım satım
sözleşmesine göre tespit edilmiş olan indirgenmiş nakit akım ve karşılaştırılabilir piyasa çarpanları yöntemlerinin basit ortalaması alınarak 31 Ağustos 2013
tarihi itibariyle hesaplanan değerin ilgili rapor tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir.
26 Ağustos 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunu üç aylık bir süre için kullanılabilir hale gelmiştir ancak Belarus Cumhuriyeti bu satış
opsiyonunu kullanmamıştır ve 26 Kasım 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuştur. Bu nedenle satış opsiyonu
ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan 26 Kasım 2013 tarihinde çıkartılmıştır.
159
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
2.7 Yeni Muhasebe Standartları ve Yorumlar
Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Şirket tarafından uygulanmış ve bu konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlara ve yapılan
açıklamalara etkisi olmuştur. Bu konsolide finansal tablolarda uygulanmış fakat raporlanan tutarlar üzerinde etkisi olmayan diğer standart ve yorumların
detayları da ayrıca bu bölümün ilerleyen kısımlarında açıklanmıştır.
a) Şirket’in sunum ve dipnot açıklamalarını etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar
TMS 1 (Değişiklikler)
Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu
TMS 1 (Değişiklikler) Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu
TMS 1 (Değişiklikler), “Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu” 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren
geçerlidir. Söz konusu değişiklikler, kapsamlı gelir tablosu ile gelir tablosunu yeniden tanımlamaktadır. TMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca “kapsamlı
gelir tablosu” ifadesi “kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu” ve “gelir tablosu” ifadesi “kar veya zarar tablosu” olarak değiştirilmiştir. TMS 1’de
yapılan değişiklikler uyarınca kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun tek bir tabloda ya da birbirini izleyen iki ayrı tabloda sunumuna izin veren
açıklamalar aynı kalmıştır. Ancak TMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca diğer kapsamlı gelir kalemleri iki gruba ayrılır: (a) sonradan kar veya zarara yeniden
sınıflandırılmayacak kalemler ve (b) bazı özel koşullar sağlandığında sonradan kar veya zarara yeniden sınıflandırılacak kalemler. Diğer kapsamlı gelir
kalemlerine ilişkin vergiler de aynı şekilde dağıtılacak olup söz konusu değişiklikler, diğer kapsamlı gelir kalemlerinin vergi öncesi ya da vergi düşüldükten sonra
sunumu ile ilgili açıklamaları değiştirmemiştir. Bu değişiklikler geriye dönük olarak uygulanabilir. Yukarıda bahsi geçen sunum ile ilgili değişiklikler haricinde,
TMS 1’deki değişikliklerin uygulanmasının kar veya zarar, diğer kapsamlı gelir ve toplam kapsamlı gelir üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
b) Şirket’in finansal performansını ve/veya finansal durum tablosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar
İlişikteki konsolide finansal tablolar SPK’nın 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında
Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe
ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile
bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır.
Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 7 Haziran 2013 tarihli “Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında
Duyuru”suna uygun olarak hazırlanmıştır.
160
c) 2013 yılından itibaren geçerli olup, Şirket’in finansal tablolara etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar
TFRS 10
TFRS 11
TFRS 12
TFRS 13
TFRS 7 (Değişiklikler)
TFRS 10, TFRS 11
ve TFRS 12 (Değişiklikler)
TMS 27 (2011)
TMS 28 (2011)
TFRSlere Yapılan
Değişiklikler (TMS 16,
TMS 32 ve TMS 34)
TFRS Yorum 20 Karşılaştırmalı Bilgi Sunumuna İlişkin Yükümlülüklerin
Netleştirilmesi
Konsolide Finansal Tablolar
Müşterek Anlaşmalar
Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar
Gerçeğe Uygun Değer Ölçümleri
Finansal Araçlar: Açıklamalar – Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi
Konsolide Finansal Tablolar, Müşterek Anlaşmalar ve
Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar: Geçiş Kuralları
Bireysel Finansal Tablolar
İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar
TMS 1’e Yapılan Değişiklikler Dışındaki Yıllık İyileştirmeler
2009/2011 Dönemi
Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri
TMS 1 (Değişiklikler) Karşılaştırmalı Bilgi Sunumuna İlişkin Yükümlülüklerin Netleştirilmesi
(Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi’nin bir parçası olarak)
Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi’nin bir parçası olarak yayımlanan TMS 1’deki değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih
sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. TMS 1 standardı uyarınca muhasebe politikasında geriye dönük olarak değişiklik yapan ya da
geriye dönük olarak finansal tablolarını yeniden düzenleyen ya da sınıflandıran bir işletmenin bir önceki dönemin başı için de finansal durum tablosunu (üçüncü
bir finansal durum tablosu) sunması gerekir. TMS 1’deki değişiklikler uyarınca bir işletmenin sadece geriye dönük uygulamanın, yeniden düzenlemenin ya da
yeniden sınıflandırma işleminin üçüncü finansal durum tablosunu oluşturan bilgiler üzerinde önemli etkisinin olması durumunda üçüncü finansal durum tablosu
sunması gerekir ve ilgili dipnotların üçüncü finansal durum tablosuyla birlikte sunulması zorunlu değildir. Standarttaki değişikliğin finansal tablolar üzerinde
önemli bir etkisi olmamıştır.
Konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili yeni ve revize edilmiş standartlar
Mayıs 2011’de konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili olarak TFRS 10, TFRS 11, TFRS 12, TMS 27 (2011) ve TMS 28 (2011)
olmak üzere beş standart yayınlanmıştır.
Bu beş standardın getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir:
161
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
TFRS 10, TMS 27 “Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar” standardının konsolide finansal tablolar ile ilgili kısmının yerine getirilmiştir. TFRS 10’un
yayımlanmasıyla TMS Yorum 12 “Konsolidasyon – Özel Amaçlı İşletmeler” yorumu da yürürlükten kaldırılmıştır. TFRS 10’a göre konsolidasyon için tek bir
esas vardır, kontrol. Ayrıca TFRS 10, üç unsuru içerecek şekilde kontrolü yeniden tanımlamaktadır: (a) yatırım yaptığı işletme üzerinde güce sahip olması (b)
yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kalması veya bu getirilerde hak sahibi olması (c) elde edeceği getirilerin miktarını
etkileyebilmek için yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücünü kullanma imkânına sahip olması. Farklı örnekleri içerek şekilde TFRS 10’un ekinde uygulama
rehberi de bulunmaktadır.
TFRS 11, TMS 31 “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standardının yerine getirilmiştir. TFRS 11, iki veya daha fazla tarafın müşterek kontrolü olduğu müşterek
anlaşmaların nasıl sınıflanması gerektiğini açıklamaktadır. TFRS 11’in yayımlanması ile TFRS 13 “Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler - Ortak Girişimcilerin
Parasal Olmayan Katılım Payları” yorumu yürürlükten kaldırılmıştır. TFRS 11 kapsamında müşterek anlaşmalar, tarafların anlaşma üzerinde sahip oldukları
hak ve yükümlülüklerine bağlı olarak müşterek faaliyet veya iş ortaklığı şeklinde sınıflandırılır. Buna karşın TMS 31 kapsamında üç çeşit müşterek anlaşma
bulunmaktadır: müştereken kontrol edilen işletmeler, müştereken kontrol edilen varlıklar, müştereken kontrol edilen faaliyetler. Buna ek olarak, TFRS 11
kapsamındaki iş ortaklıklarının özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmesi gerekirken, TMS 31 kapsamındaki birlikte kontrol edilen ortaklıklar ya
özkaynak yöntemiyle ya da oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilebilmektedir.
TFRS 12 dipnot sunumuna ilişkin bir standart olup bağlı ortaklıkları, müşterek anlaşmaları, iştirakleri ve/veya konsolide edilmeyen yapısal şirketleri olan
işletmeler için geçerlidir. TFRS 12’ye göre verilmesi gereken dipnot açıklamaları genel olarak yürürlükteki standartlara göre çok daha kapsamlıdır.
TFRS 10, 11 ve 12’de yapılan değişiklikler, bu standartların ilk kez uygulanması sırasında bazı geçiş kurallarına açıklama getirmek amacıyla Haziran 2012
tarihinde yayınlanmıştır.
Geçiş kuralları ile ilgili olan değişikliklerle birlikte bu beş standart, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren
geçerlidir. Bu tarih öncesinde tüm bu standartların birlikte uygulanması şartıyla erken uygulanmasına izin verilir. Bu beş standardın uygulanmasının konsolide
finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü
TFRS 13, gerçeğe uygun değer ölçümü ve bununla ilgili verilmesi gereken notları içeren rehber niteliğinde tek bir kaynak olacaktır. Standart, gerçeğe
uygun değer tanımını yapar, gerçeğe uygun değerin ölçümüyle ilgili genel çerçeveyi çizer, gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili verilecek açıklama
gerekliliklerini belirtir. TFRS 13’ün kapsamı geniştir; finansal kalemler ve TFRS’de diğer standartların gerçeğe uygun değerinden ölçümüne izin verdiği veya
gerektirdiği finansal olmayan kalemler için de geçerlidir. Genel olarak, TFRS 13’ün gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili açıklama gereklilikleri şu
andaki mevcut standartlara göre daha kapsamlıdır. Örneğin, şu anda TFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar” standardının açıklama gerekliliği olan ve sadece
finansal araçlar için istenen üç-seviye gerçeğe uygun değer hiyerarşisine dayanan niteliksel ve niceliksel açıklamalar, TFRS 13 kapsamındaki bütün varlıklar ve
yükümlülükler izin zorunlu hale gelecektir.
Bu yeni standardın uygulanmasının konsolide finansal tablolar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
162
TFRS 7 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi ve Bunlarla İlgili Açıklamalar
TFRS 7’deki değişiklikler uyarınca işletmelerin uygulamada olan bir ana netleştirme sözleşmesi ya da benzer bir sözleşme kapsamındaki finansal araçlar ile ilgili
netleştirme hakkı ve ilgili sözleşmelere ilişkin bilgileri (örneğin; teminat gönderme hükümleri) açıklaması gerekir.
TFRS 7’deki değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. Bu değişiklikler tüm karşılaştırılabilir
dönemler için geriye dönük olarak uygulanmalıdır. TFRS 7’deki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi
olmamıştır.
Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi
Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi birkaç standarda yapılan değişiklikleri içermektedir ve 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih
sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. Yapılan değişiklikler aşağıda belirtilmiştir:
•
•
•
TMS 16 (Değişiklikler) “Maddi Duran Varlıklar”
TMS 32 (Değişiklikler) “Finansal Araçlar: Sunum”
TMS 34 (Değişiklikler) “Ara Dönem Finansal Raporlama”
TMS 16’daki değişiklikler, yedek parçaların, donanım ve hizmet donanımlarının TMS 16 uyarınca maddi duran varlık tanımını karşılamaları durumunda maddi
duran varlık olarak sınıflandırılması gerektiği konusuna açıklık getirir. Aksi takdirde bu tür varlıklar stok olarak sınıflandırılmalıdır. TMS 16’daki değişikliklerin
konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TMS 32’deki değişiklikler, özkaynak araçları sahiplerine yapılan dağıtımlar ve özkaynak işlemleri maliyetleri ile ilgili gelir vergisinin TMS 12 “Gelir Vergileri”
standardı uyarınca muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtir. TMS 32’deki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir
etkisi olmamıştır.
TMS 34’teki değişiklikler, belirli bir raporlanabilir bölüme ilişkin toplam varlık ve yükümlülüklerin, ancak bu toplam varlık veya yükümlülük tutarlarının (veya
her ikisinin) işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciiye düzenli olarak sunulması ve en son yıllık finansal tablolara göre bu tutarlarda önemli bir
değişiklik olması durumunda dipnotlarda açıklanması gerektiğini belirtir. TMS 34’teki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde
bir etkisi olmamıştır.
163
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
TFRS Yorum 20 Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri
TFRS Yorum 20 “Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri”nde yer alan açıklamalar maden üretimi sırasında oluşan yerüstü maden
faaliyetleri ile ilgili atık temizleme maliyetleri (üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetleri) için geçerlidir. İlgili yorum uyarınca madene erişimi
sağlayan bu atık temizleme faaliyetine (dekapaj) ilişkin maliyetler belirli kurallara uyulması şartıyla duran varlık olarak (dekapaj faaliyetleri ile ilgili varlık)
muhasebeleştirilir. Devam eden olağan işletme dekapaj faaliyetleri ile ilişkili maliyetler ise TMS 2 “Stoklar” standardı uyarınca muhasebeleştirilir. Dekapaj
faaliyetleri ile ilgili varlıklar mevcut bir varlığın iyileştirilmesi ya da ilavesi olarak muhasebeleştirilir ve mevcut varlığın oluşturduğu kısmın özelliklerine bağlı
olarak maddi duran ya da maddi olmayan duran varlık olarak sınıflandırılır.
TFRS Yorum 20 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. TFRS Yorum 20’yi ilk defa uygulayan
işletmeler için özel geçiş hükümleri bulunmaktadır. Ancak, sunulan en erken dönemde ya da bu tarih sonrasında oluşan üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj)
maliyetleri için TFRS Yorum 20’de belirtilen açıklamalar uygulanmalıdır. Şirket bu tür faaliyetler gerçekleştirmediğinden TFRS Yorum 20’nin Şirket’in konsolide
finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olmamıştır.
d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen
değişiklikler ve yorumlar
Şirket henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır:
TFRS 9
TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler)
TFRS 10, 11, TMS 27 (Değişiklikler)
TFRS Yorum 21
Finansal Araçlar
TFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi
Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi1
Yatırım Şirketleri1
Finansal Olmayan Varlıklar için Geri Kazanılabilir Değer Açıklamaları1
Türev Ürünlerin Yenilenmesi ve Riskten Korunma Muhasebesinin Devamlılığı1
Harçlar ve Vergiler1
1
1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir.
2
1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir.
TFRS 9 Finansal Araçlar
Kasım 2009’da yayınlanan TFRS 9 finansal varlıkların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili yeni zorunluluklar getirmektedir. Ekim 2010’da değişiklik yapılan TFRS
9 finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması ve ölçümü ve kayıtlardan çıkarılması ile ilgili değişiklikleri içermektedir.
TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler) TFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi
Kasım 2013’te TFRS 9’un zorunlu uygulama tarihi 1 Ocak 2017 tarihinden önce olmamak kaydıyla ertelenmiştir. Bu değişiklik KGK tarafından henüz
yayınlanmamıştır.
164
TMS 32 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi
TMS 32’deki değişiklikler finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesine yönelik kurallar ile ilgili mevcut uygulama konularına açıklama getirmektedir. Bu
değişiklikler özellikle ‘cari dönemde yasal olarak uygulanabilen mahsuplaştırma hakkına sahip’ ve ‘eş zamanlı tahakkuk ve ödeme’ ifadelerine açıklık getirir.
TFRS 10, 11, TMS 27 (Değişiklikler) Yatırım Şirketleri
Bu değişiklik ile TFRS 10’a eklenen hükümler çerçevesinde yatırım işletmesi tanımını karşılayan işletmelerin tüm bağlı ortaklıklarını gerçeğe uygun değer farkını
kar veya zarara yansıtarak ölçmesi zorunlu olup, konsolide finansal tablo sunmalarına ilişkin istisna getirilmiştir.
TMS 36 (Değişiklikler) Finansal Olmayan Varlıklar için Geri Kazanılabilir Değer Açıklamaları
TFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü” Standardının bir sonucu olarak değer düşüklüğüne uğramış varlıkların geri kazanılabilir tutarının ölçümüne
ilişkin açıklamalarda bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklik finansal olmayan varlıklarla sınırlı tutulmuş olup, TMS 36’nın 130 ve 134 üncü paragrafları
değiştirilmiştir.
TMS 39 (Değişiklikler) Türev Ürünlerin Yenilenmesi ve Riskten Korunma Muhasebesinin Devamlılığı
TMS 39’da yapılan bu değişiklikle, hangi durumlarda finansal riskten korunma aracının vadesinin dolmasının veya sonlandırılmasının söz konusu olmayacağına,
dolayısıyla finansal riskten korunma muhasebesinin uygulanmasına son verilmeyeceğine açıklık getirilmiştir.
TFRS Yorum 21 Harçlar ve Vergiler
TFRS Yorum 21, vergi benzeri yükümlülüklerin ödenmesini ortaya çıkaran mevzuatta tanımlanan bir faaliyet gerçekleştiğinde, işletmelerin vergi ve vergi
benzerinin ödenmesine ilişkin olarak bir borç muhasebeleştirmesi gerektiğine açıklık getirmektedir.
2.8 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi
Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket’in konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak
hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden
sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Not 42’de Sermaye Piyasası Kurulu’nun 7 Haziran 2013 tarihli “Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında
Duyuru”su nedeniyle yapılan sınıflamalar açıklanmış ve sınıflamalar sonrası hazırlanan Şirket’in konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı
olarak sunulmuştur.
165
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
3. İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Turkcell Superonline, telekomünikasyon hizmetleri alanında faaliyet gösteren Deksarnet hisselerinin tamamının satın alınması için hisse alım sözleşmesini
7 Mart 2013 tarihinde imzalamıştır. 1 Temmuz 2013’de 3.368 TL nominal bedel karşılığında Deksarnet üzerinde kontrol gücünü Vestel Elektronik Sanayi ve
Ticaret A.Ş.’den satın almıştır.
Satın alma tarihinden sonraki dönem içerisinde Deksarnet 3.136 TL hasılat elde etmiş olup karı
123 TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ilişkin Deksarnet’in TFRS’ye uygun olarak hazırlanmış finansal tablolarının bulunmaması nedeniyle ilgili satın
almanın 1 Ocak 2013 tarihinde gerçekleşmiş olması durumunda tahmini hasılat ve net dönem karı / (zararı) bilgileri verilememiştir.
Deksarnet satın alımının satın alma tarihinde Grup varlık ve yükümlülüklerindeki üzerindeki etkileri aşağıdaki gibidir:
Maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar
Diğer varlıklar
Net varlıklar ve yükümlülükler
Alıma konu olan bedelin net bugünkü değeri
Eksi: Alınan şirketin net varlıklarının gerçeğe uygun değeri
Pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç
Alıma konu olan bedelin nominal değeri
Ödemelere ilişkin finansman gideri
Alıma konu olan toplam bedel
Nakit ödenen tutar
Artı: Alınan şirketin nakit ve nakit benzerleri
Satın alımın nakit ve nakit benzerleri
üzerindeki net etkisi
166
Satın alma öncesi
taşınan değer
Gerçeğe Uygun
değer düzeltmesi
Satın alımda
kaydedilen değer
521
9
2.278
249
(242)
2.815
636
225
(174)
687
1.157
234
2.278
249
(416)
3.502
3.316
(3.502)
(186)
3.368
(52)
3.316
(1.769)
249
(1.520)
Satın alma öncesi kayıtlı değerler satın alım öncesindeki Türkiye Muhasebe Standartları’na göre belirlenen değerlerdir. Maddi olmayan duran varlıklar,
yükümlülükler ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri bağımsız değerleme kuruluşu raporuna istinaden belirlenmiştir.
Satın almada ortaya çıkan pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç konsolide kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerden gelirler olarak kaydedilmiştir.
Şirket satın alma ile ilgili olan 83 TL tutarındaki danışmanlık giderlerine katlanmıştır. Bu tutarlar Şirket’in kar veya zarar tablosunda genel yönetim gideri olarak
kaydedilmiştir.
4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR
a) Bağlı Ortaklıklar
Grup’un yapısı
Grup’un yapısı Not 1’de açıklanmıştır.
Grup’un tamamına sahip olmadığı ve önemli kontrol gücü olmayan paylara sahip bağlı ortaklıklarına ilişkin bilgiler:
Aşağıdaki tablo Grup’un tamamına sahip olmadığı ve önemli düzeyde kontrol gücü olmayan paylara sahip bağlı ortaklıklarının detayını göstermektedir.
Kontrol gücü olmayan payların
Kontrol gücü
sermayedeki pay oranı ve oy
olmayan paylara
Birikmiş kontrol gücü
kullanma hakkı oranı
düşen kar/(zarar)
olmayan paylar
Kuruluş ve
31 Aralık 31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
Bağlı Ortaklık
faaliyet yeri 2013 2012
2013 2012 2013 2012
Euroasia
Hollanda/
Ukrayna
%44,96
%44,96 (27.283) (45.093)
(258.466)
(187.924)
Inteltek
Türkiye
%45,00
%45,00
26.011
23.218
78.658
53.685
Önemli tutarda kontrol gücü
olmayan payı olan bağlı ortaklıklar
4.624 863 (1.723) (6.085)
3.352
(21.012)
(181.531) (140.324)
167
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Euroasia özet finansal bilgiler
31 Aralık 2013 77.337
942.187
1.592.576
25.150
(598.202)
31 Aralık 2012
113.866
871.378
1.407.814
18.733
(441.303)
2013 861.562
(922.244)
(60.682)
(96.218)
2012
726.406
(826.701)
(100.295)
20.581
155.775
(124.682)
(88.667)
(57.574)
207.698
(141.874)
1.931
67.755
Dönen varlıklar
Duran varlıklar
Kısa vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli yükümlülükler
31 Aralık 2013
212.991
29.556
27.853
39.899
174.795
31 Aralık 2012
148.315
29.278
20.538
37.756
119.299
2013 2012
Hasılat
Giderler
Dönem karı / (zararı)
107.901 (50.099) 57.802 92.526
(40.931)
51.595
Diğer kapsamlı gelir /(gider)
40
61.030
6.183
(2.325)
(22)
49.183
20.984
(34.061)
Dönen varlıklar
Duran varlıklar
Hasılat
Giderler
Diğer kapsamlı gelir / (gider)
İşletme faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit
Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit
Finansman faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit
Elde edilen/(kullanılan) net nakit
Inteltek özet finansal bilgiler
İşletme faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit
Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit
Finansman faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit
Yabancı para çevrim farklarının nakit ve nakit benzerleri
üzerindeki etkisi
Elde edilen/(kullanılan) net nakit
168
5.744
(1.048)
70.632 35.058
Grup’un mevcut bağlı ortaklığının sermaye payındaki değişiklikler:
Yoktur.
Önemli kısıtlamalar:
Financell’in Astelit hisseleri ve Astelit’in banka hesapları da dahil olmak üzere tüm varlıkları üzerinde rehini vardır. Ek olarak Financell’in System Capital
Management Limited’ın sahip olduğu Euroasia hisseleri üzerinde ikinci dereceden ipoteği ile birlikte System Capital Management Limited’nin verdiği teminat ve
garanti bulunmaktadır. Financell’in belirli durumlarda rehin ve garantinin uygulanmasını başlatma hakkı bulunmaktadır. Temerrüde düşen bir SCM kredisinden
dolayı SCM’nin ilgili krediyi geri çağırma hakkı mevcuttur. Ancak SCM’nin uygulayabileceği bir rehin hakkı yoktur (Not 38.2).
b) İştirakler
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup’un önemli iştiraklerinin detayı aşağıdaki gibidir:
Fintur
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona hesap dönemlerinde Şirket’in özkaynak yöntemiyle değerlediği iştiraki Fintur’un kayıtlı değeri ve karlarındaki payı
sırasıyla 483.287 TL ve 297.977 TL’dir (31 Aralık 2012: 404.954 TL ve 256.127 TL).
Şirket, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırladığı konsolide finansal tablolarında, Fintur’un yine bu tarihler itibarıyla Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları’na uygun olarak ABD Doları cinsinden hazırlanmış konsolide finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal tabloları Şirket’in benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için
uyguladığı farklı muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirilmiştir. Bu kapsamdaki yatırımlardan biri olan Fintur’un varlıklar, yükümlülükler ve özkaynaklar
toplamları ile 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin özet kar veya zarar ve kapsamlı gelir tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki
özet finansal tablolar ABD Doları cinsinden ifade edilmiştir):
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Dönen varlıklar
445.717
326.847
Duran varlıklar
1.828.603
1.807.926
Toplam varlıklar
2.274.320
2.134.773
Kontrol gücü olmayan pay
Özkaynaklar
Toplam kaynaklar
Hasılat
Satışların maliyeti
Dönem karı
465.938
1.018.142
386.975
403.265
2.274.320
31 Aralık 2013
2.035.678
(883.510)
375.748
(39.156)
336.592
613.688
854.288
289.984
376.813
2.134.773
31 Aralık 2012
2.027.320
(882.142)
344.016
9.952
353.968
169
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Yukarıdaki özet finansal bilgilerin Fintur’un konsolide finansal tablolardaki defter değeri ile mutabakatı:
İştirakin net varlıkları
2013
860.689
2012
671.707
Grup’un Fintur’daki payı
Şerefiye
Grup’un Fintur’daki paylarının defter değeri
356.756
126.531
483.287
278.423
126.531
404.954
Fintur, 2012 yılında 598.000 ABD Doları tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 247.871 ABD Doları tutarındaki temettüleri
nakden tahsil etmiş ve konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla bu tutarlarda azaltmıştır.
Fintur, 2013 yılında 105.000 ABD Doları tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 43.523 ABD Doları tutarındaki tahakkuk eden
temettüler için konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla bu tutarda azaltmıştır. Bu tutar nakden Temmuz 2013’te tahsil
edilmiştir.
Nisan 2008’de Azerbaycan Devleti’nin sahip olduğu %35,7 oranındaki Azercell Telekom B.M. (“Azercell”) (Fintur’un %51 iştiraki) hisselerinin özelleştirmesi
tamamlanmıştır. Azercell’in kontrol gücü olmayan hissedarları Azerbaycan Devleti’nin %35,7 oranındaki hissesini satın alarak sahiplik oranlarını %49’a
çıkarmışlardır. Bununla birlikte, Azertel’in kontrol gücü olmayan hissedarlarının payı %49’a çıkmıştır. Fintur’un Azercell’deki etkin hisse oranı %51 olarak
kalmıştır. Bu işlemler neticesinde Fintur kontrol gücü olmayan hissedarlarından birine, elindeki %42,2 oranındaki hissesiyle ilişkili hisse satış opsiyonu
vermiştir. Şirket’in muhasebe politikaları doğrultusunda Fintur’un kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili kaydettiği finansal yükümlülük
ile kayıtlarından çıkardığı kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu”
hesabına kaydedilmiştir. 1 Ocak 2009 tarihinden önce verilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin iskonto gideri ve kur
farkı gelir / gideri haricindeki kısmı özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır.
İskonto gideri ve kur farkı gelir / gideri ise kar veya zarar tablosuna yansıtılmıştır. 1 Ocak 2009 tarihinden sonra verilecek hisse satış opsiyonuyla ilgili
yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin tamamı gelir tablosuna yansıtılacaktır.
Grup’un mevcut iştirakinin sermaye payındaki değişiklikler:
Yoktur.
Önemli kısıtlamalar:
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Fintur’un faaliyet gösterdiği bölgelerin çoğunluğunda önemli döviz kısıtlamaları ve devlet kontrolleri bulunmaktadır. Kazakistan,
Azerbaycan, Gürcistan ve Moldova’da faaliyet gösteren Fintur şirketlerinin yerel para birimleri, kendi ülkeleri dışında diğer para birimlerine çevrilememektedir.
Döviz kurlarının gelecekteki hareketleri, Fintur varlık ve yükümlülüklerinin kayıtlı değerlerini etkileyecektir. Fintur’un konsolide finansal tablolarında, belirtilen
yerel para birimi cinsinden tutarların dolar kaşılıklarının, bu yerel para birimlerindeki tutarların belirtilen döviz kurlarından ya da herhangi başka döviz kurundan
dolara çevrildiğinin, çevrilebileceğinin veya gelecekte çevrileceğinin bir göstergesi olarak yorumlanmamalıdır.
170
c) İş Ortaklıkları
31 Aralık 2013 tarihinde sona hesap dönemlerinde Şirket’in iş ortaklığı, A-Tel’in kayıtlı değeri ve karlarındaki payı sırasıyla 46.622 TL ve (717) TL’dir (31 Aralık
2012: 47.340 TL ve (37.591) TL).
Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği A-Tel’in 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren dönem itibarıyla faaliyet sonuçları %50 sahiplik oranı
kullanılarak konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. Şirket, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırladığı konsolide finansal tablolarında, A-Tel’in yine bu tarih
itibarıyla Not 2.1(a)’da belirtilen esaslara göre hazırlanmış finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir. Kasım 2012 tarihinde A-Tel
Genel Kurulu 13.904 TL tutarında kar dağıtım kararı almıştır ve buna bağlı olarak Şirket, payına düşen 6.952 TL tutarındaki kar dağıtımını 31 Aralık 2012 tarihli
konsolide finansal tabloda A-Tel’in kayıtlı değerinden düşürmüştür.
31 Ocak 2012 tarihli Şirket’in A-Tel ile olan servis sağlayıcı ve dağıtıcı firma sözleşmelerinin 1 Ağustos 2012 tarihinden geçerli olmak üzere sözleşme
hükümlerine uygun biçimde feshine ilişkin tebligatı çerçevesinde A-Tel’in konsolide finansal tablolarda taşınan değeri A-Tel’in 31 Aralık 2012 tarihindeki net
varlık tutarının Şirket’e ait kısmına indirilmiş ve buna paralel olarak 72.282 TL değer düşüklüğü 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren konsolide kar veya zarar
tablosunda diğer giderlere yansıtılmıştır. Ek olarak Şirket Yönetimi’nin tahminleri doğrultusunda 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide finansal
tablolarda vergi etkisi öncesi 34.375 TL tutarında karşılık ayrılmıştır.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, A-Tel’in varlıklar, yükümlülükler ve özkaynak toplamı ile 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap
dönemlerine ilişkin özet kar veya zarar tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar TL cinsinden ifade edilmiştir):
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Dönen varlıklar
100.621
102.881
Duran varlıklar*
Toplam varlıklar
100.621
102.881
Uzun vadeli yükümlülükler*
Özkaynaklar*
Toplam kaynaklar
Hasılat
Satışların maliyeti
28
7.348
93.245
100.621
223
7.978
94.680
102.881
31 Aralık 2013
(1.435)
(1.435)
31 Aralık 2012
48.786
(66.191)
42.165
42.165
*Rakamlar satın alma sonucunda oluşan gerçeğe uygun değer farklarını içermektedir.
Dönen varlıklar içerisinde gösterilen A-Tel’e ilişkin nakit ve nakit benzerleri tutarı 31.600 TL’dir (31 Aralık 2012: 33.934 TL).
171
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Yukarıdaki özet finansal bilgilerin A-tel’in konsolide finansal tablolardaki defter değeri ile mutabakatı:
İştirakin net varlıkları
2013
93.245
2012
94.680
Grup’un A-tel’deki payı
Grup’un Atel’deki paylarının defter değeri
46.622
46.622
47.340
47.340
5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Şirket Yönetimi’nin performansı değerlendirdiği ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren üç faaliyet bölümü bulunmaktadır. Bu
stratejik bölümler aynı servisin hizmetini vermesine rağmen, farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için kaynak tahsisi ve
performanslarına göre Şirket’in faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirilmektedir.
Şirket’in içerdiği ana faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarus Telekom’dur.
Her bir bölüm ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır. Şirket Yönetimi, bölüm performanslarının değerlendirilmesinde düzeltilmiş FVAÖK’ü (faiz, vergi ve
amortisman öncesi kar) aynı sektörde yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından en uygun yöntem olarak görmektedir. FVAÖK, Şirket tarafından
satış gelirleri, satışların maliyeti, pazarlama, satış dağıtım ve genel yönetim giderlerinin net tutarına amortisman gideri ve itfa paylarının eklenmesi sonucu
hesaplanmaktadır. FVAÖK’ın konsolide vergi öncesi kara mutabakatı ve FVAÖK’ın unsurları bu notun devamında verilmiştir.
FVAÖK TMS’de tanımlanan bir finansal performans ölçüsü değildir ve diğer şirketler tarafından tanımlanan benzer göstergeler ile karşılaştırılabilir olmayabilir.
172
173
Bölüm dışı gelirler
Bölümler arası gelirler
FVAÖK
Finansal gelirler
Finansal giderler
Parasal kazanç
Amortisman ve itfa payı giderleri
İştiraklerden gelirler
Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları
Şüpheli ticari alacaklar karşılık gideri
Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımlar
üzerindeki değer düşüklüğü
-
-
2012
8.679.073
44.460
2.709.564
661.436
(101.279)
901.168
999.077
100.163
Turkcell
2013
9.065.478
57.664
2.832.308
711.593
117.784
932.912
1.104.123
127.405
Temel raporlama biçimi – Faaliyet bölümleri
-
853.170
8.392
262.915
5.051
(109.161)
221.414
144.604
966
Euroasia
2013
-
720.584
5.822
205.147
4.423
(101.662)
209.428
138.884
341
2012
-
150.697
186
(6.943)
13.043
(223.262)
176.624
165.910
101.463
11.791
-
110.810
136
(9.611)
1.020
(117.940)
169.922
82.490
95.211
3.277
31 Aralık 2013 ve 2012 Tarihi İtibariyle
Belarussian Telecom
2013
2012
-
1.338.542
854.352
512.581
123.719
(184.485)
247
313.501
297.260
532.577
13.216
Diğer
2013
72.282
996.562
720.564
389.338
104.211
(62.154)
4
245.956
218.536
571.167
8.005
2012
-
11.407.887
920.594
3.600.861
853.406
(399.124)
176.871
1.633.737
297.260
1.882.767
153.378
Toplam
2013
72.282
10.507.029
770.982
3.294.438
771.090
(383.035)
169.926
1.439.042
218.536
1.804.339
111.786
2012
174
Bölüm varlıkları
Özkaynak yöntemiyle değerlenen
yatırımlar
Bölüm yükümlülükleri
7.291.437
1.770.477
2.071.216
2012
8.142.727
Turkcell
2013
208.822
973.066
Euroasia
2013
207.177
892.967
126.398
424.132
147.288
371.454
529.909
605.505
2.882.638
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 Tarihleri İtibariyle
Belarus Telekom
Diğer
2012
2013
2012
2013
452.294
544.008
2.506.831
2012
529.909
3.011.941
12.422.563
Toplam
2013
452.294
2.668.950
11.062.689
2012
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Gelir, FVAÖK, varlık ve yükümlülük ve önemli tutardaki diğer kalemlere ilişkin mutabakatlar
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
10.135.587
2.192.894
(920.594)
11.407.887
9.560.885
1.717.126
(770.982)
10.507.029
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
3.088.280
2.905.100
512.581
389.338
(56.409)
(52.933)
3.544.452
3.241.505
969.035
676.534
Esas faaliyetlerden diğer giderler
Gelirler
Bölüm gelirleri
Diğer gelirler
Bölümler arası eliminasyonlar
Konsolide gelirler
FVAÖK
Bölüm FVAÖK’ü
Diğer raporlama bölümlerine ilişkin FVAÖK
Konsolide FVAÖK
(60.953)
(251.063)
30.181
44.820
Yatırım faaliyetlerinden giderler
(58.065)
(40.015)
Finansman gelirleri
-
63.939
Finansman giderleri
(383.240)
(132.033)
176.871
169.926
Parasal kazanç
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar
297.260
218.536
Amortisman ve itfa payları
(1.589.486)
(1.406.525)
Konsolide vergi öncesi kar
2.926.055
2.585.624
Vergi gideri
(592.384)
(523.591)
Net dönem karı
2.333.671
2.062.033
175
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Finansal gelirler
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Bölüm finansal gelirleri
729.687
666.879
Diğer finansal gelirler
123.719
104.211
(93.543)
(79.428)
Toplam finansal gelirler
759.863
691.662
Yatırım faaliyetlerinden gelirlere sınıflamalar
(15.312)
(40.111)
-
63.939
Esas faaliyetlerden diğer gelirlere sınıflamalar
(743.427)
(651.551)
Esas faaliyetlerden diğer giderlere sınıflamalar
(1.124)
-
-
63.939
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Bölüm finansal giderleri
214.639
320.881
Diğer finansal giderler
184.485
62.154
(194.543)
(158.844)
Toplam finansal giderler
204.581
224.191
Yatırım faaliyetlerinden giderlere sınıflamalar
(20.108)
(40.016)
Esas faaliyetlerden diğer giderlere sınıflamalar
(6.570)
(116.081)
Esas faaliyetlerden diğer gelirlere sınıflamalar
205.337
-
-
63.939
383.240
132.033
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
1.320.236
1.193.086
Diğer amortisman ve itfa payı giderleri
313.501
245.956
Toplam amortisman ve itfa payı giderleri
(44.251)
(32.517)
1.406.525
Finansman giderlerden sınıflamalar
Toplam finansman gelirleri
Finansal Giderler
Finansman gelirlere sınıflamalar
Toplam finansman giderleri
Amortisman, itfa payı ve değer
düşüklüğü giderleri
Bölüm amortisman ve itfa payı giderleri
176
1.589.486
Sabit kıymet alımları
Bölüm sabit kıymet alımları
Diğer sabit kıymet alımları
Toplam sabit kıymet alımları
Varlıklar
Bölüm varlıkları
Diğer varlıklar
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar
Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar
Toplam varlıklar
Yükümlülükler
Bölüm yükümlülükleri
Diğer yükümlülükler
Bölümlerle ilişkilendirilmeyen yükümlülükler
Coğrafi bilgiler
Gelirler
Türkiye
Ukrayna
Belarus
KKTC
Azerbaycan
Almanya
Duran Varlıklar
Türkiye
Ukrayna
Belarus
KKTC
Azerbaycan
Almanya
Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
1.350.190
532.577
(60.484)
1.822.283
1.233.172
571.167
(65.493)
1.738.846
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
9.539.925
2.882.638
529.909
8.303.147
21.255.619
8.555.858
2.506.831
452.294
7.138.061
18.653.044
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
2.406.436
605.505
3.532.876
6.544.817
2.124.942
544.008
3.249.161
5.918.111
31 Aralık 2013
10.076.874
866.846
150.697
126.177
130.710
56.583
11.407.887
31 Aralık 2012
9.435.199
729.632
110.810
115.245
74.957
41.186
10.507.029
31 Aralık 2013
7.538.782
998.380
344.595
98.814
10.584
9.422
611.622
9.612.199
31 Aralık 2012
7.001.448
911.764
320.996
95.269
8.769
9.567
530.077
8.877.890
177
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
6. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
İlişkili taraflardan ticari alacaklar – kısa vadeli
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan alacaklar aşağıdaki gibidir:
T-Medya
Vimpelcom OJSC (“Vimpelcom”)
Krea İçerik Hizmetleri ve Produksiyon A.Ş. (“Krea”)
GSM Kazakhstan Ltd (“Kazakcell”)
KVK Teknoloji Ürünleri A.Ş. (“KVK Teknoloji”)
Kyivstar GSM JSC (“Kyivstar”)
Diğer
Şüpheli alacak karşılığı
31 Aralık 2013
6.359
3.351
2.940
1.493
1.327
572
5.467
(140)
21.369
31 Aralık 2012
563
4.089
855
106
1.208
6.449
(53)
13.217
T-Medya’dan alacaklar kira sözleşmelerinden kaynaklanan kira ödemelerinden, ödenmeyen borçlara ilişkin birikmiş faiz tutarlarından ve ödenmeyen bina
giderlerinden oluşmaktadır.
Vimpelcom’dan alacaklar, bu şirkete sağlanan ara bağlantı servisi alacaklarından kaynaklanmaktadır.
Krea’dan alacaklar, esas olarak, çağrı merkezi hizmetlerinden doğan alacaklardan kaynaklanmaktadır.
Kazakcell’den alacaklar bu şirkete sağlanan yazılım hizmetlerinden ve şebekelerarası irtibat hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.
KVK Teknoloji’den alacaklar firmaya yapılan simkart ve hazırkart satışlarından kaynaklanmaktadır.
Kyivstar’dan alacaklar bu şirkete sağlanan şebekelerarası irtibat hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.
Kısa vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski Not 39’da açıklanmıştır.
İlişkili taraflardan ticari alacaklar-uzun vadeli
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan uzun vadeli alacaklar aşağıdaki gibidir:
T-Medya
Uzun vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski Not 39’da açıklanmıştır.
178
31 Aralık 2013
-
31 Aralık 2012
7.269
-
(7.269)
-
İlişkili taraflardan alacaklar bakiyesi üzerinden ayrılan şüpheli alacak karşılığının, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri
içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan/(iptal edilen) karşılıklar Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2013
7.322
(7.182)
140
31 Aralık 2012
8.492
(1.170)
7.322
İlişkili taraflara ticari borçlar-kısa vadeli
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ilişkili kuruluşlara olan borçlar aşağıdaki gibidir:
Hobim Bilgi İşlem Hizmetleri A.Ş. (“Hobim”)
KVK Teknoloji Ürünleri A.Ş.(“KVK Teknoloji”)
Diğer
31 Aralık 2013
7.544
6.077
7.864
21.485
31 Aralık 2012
7.776
19.554
3.058
30.388
Hobim’e olan borçlar bu şirketten alınan fatura ve abonelik sözleşmelerinin arşivlenmesi ve fatura ve simkart basım hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.
KVK Teknoloji’ye borçlar satış primleri ve cihaz alımlarından kaynaklanmaktadır.
Kısa vadeli ilişkili taraflara borçlar hesabı ile ilgili kur riski Not 39’da açıklanmıştır.
İlişkili taraflara diğer borçlar-kısa vadeli
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ilişkili kuruluşlara diğer borçlar 68.750 TL tutarındaki Turkcell ve Bilgin Holding A.Ş.’nin %50-%50 hisse payları ile ortak
teşebbüsü olan A-Tel için ayrılan karşılıktan oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 68.750 TL)
İlişkili taraflar ile yapılan işlemler
Üst düzey idari personel ile yapılan işlemler
Üst düzey idari personel, Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinin Şirket’ten kullanmış olduğu kredi bulunmamaktadır.
Şirket, direktör ve üst düzey yöneticilerinin ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik
planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde üst düzey idari personele ödenen ve sağlanan faydalar sırasıyla 32.528 TL ve 26.816
TL’dir.
179
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Diğer ilişkili taraflar ile yapılan işlemler
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerindeki ilişkili kuruluşlarla önemli işlemler aşağıdaki gibidir:
Gelirler :
31 Aralık 2013
KVK Teknoloji’ye satışlar
Simkart ve ön ödemeli kart satışları
Kyivstar’dan gelirler
Telekomünikasyon servisleri
Vimpelcom’dan gelirler
Megafon’dan gelirler
Krea’dan gelirler
Çağrı hizmetleri, kira ve faiz geliri
Telia Sonera AB’den (“Telia Sonera”) gelirler
Millenicom Telekomünikasyon A.Ş.’den (“Millenicom”) gelirler
A-Tel’e satışlar
Simkart ve ön ödemeli kart satışları
Giderler:
Kyivstar’dan giderler
KVK Teknoloji’den alışlar
Kampanya hizmetleri ve aktivasyon primi
Hobim’den alışlar
Faturalama hizmetleri
Telia Sonera’dan alışlar
Megafon’dan alışlar
Vimpelcom’dan alışlar
Krea’dan alışlar
Faturalama hizmetleri
Millenicom’dan alışlar
A-Tel’den alışlar *
Satış primleri
31 Aralık 2012
573.642
709.202
94.229
84.767
30.466
20.227
19.488
9.770
16.737
20.481
13.070
11.532
11.072
8.944
-
10.160
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
85.198
72.569
77.180
35.928
41.776
40.535
16.561
14.880
15.038
8.057
12.927
10.722
8.988
16.334
7.105
7.632
-
58.674
* A-Tel ile olan işlemler Şirket’in A-Tel’deki sahipliği oranında elimine edilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin A-Tel’e ait tutar bulunmazken, 31 Aralık 2012 tarihinde sonra eren
hesap dönemine ilişkin elimine edilen tutarlar 24.299 TL ve karşılık giderine istinaden 34.375 TL’dir.
Şirket’in ilişkili kuruluşlar ile olan önemli sözleşmeleri aşağıdaki gibidir:
180
KVK Teknoloji ile sözleşmeler
23 Ekim 2002 tarihinde kurulan KVK Teknoloji’nin ana hissedarı aynı zamanda Turkcell’in ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Simkart ve hazırkart
satış sözleşmeleri dışında, Turkcell ile KVK Teknoloji arasında farklı süreleri kapsayan reklam destek protokolleri yapılmıştır. Bu protokoller çerçevesinde KVK
Teknoloji, çeşitli gazetelerde ve dergilerde Turkcell servislerinin reklamını vermekle yükümlüdür. Bu sözleşmelerin amacı, Turkcell hazırkart ve simkart taşıyan
mobil telefon cihaz satışlarını özendirmek ve arttırmak, böylece Turkcell’in pazar payının korunmasını sağlamaktır. Bu sözleşmelerin fiyatlandırması, KVK
Teknoloji’nin katlandığı reklam maliyetleri ve Turkcell’in reklamlardan sağladığı faydaya göre belirlenmektedir. Distribütörün kampanya projeleri ve pazar payı
da konu ile ilgili bütçe tahsislerini etkilemektedir. KVK Teknoloji’ye yapılan simkart ve hazırkart satış fiyatları diğer distribütörlere yansıtılan fiyatlardan farklı
değildir. Çeşitli bağlayıcılık anlaşmaları kapsamında KVK Teknoloji’ye peşin olarak ödenip abonelerden kampanya süresince aylık olarak tahsil edilecek cihazlara
ilişkin KVK Teknoloji tarafından 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren dönemde Şirket abonelerine yapılan cihaz satış bedeli 615.491 TL’dir (31 Aralık 2012 :
476.343 TL).
KVK Teknoloji aynı zamanda yukarıda bahsedilen cihaz satışları için abonelere yıllık sözleşme kapsamında teknik servis sağlamaktadır.
Kyivstar ile sözleşmeler
Kyivstar’ın hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Alfa Grubu’dur. Astelit ile Kyivstar birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve
uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. Turkcell ile Kyivstar arasında ise uluslararası dolaşım ve SMS sonlandırma hizmetleri karşılıklı olarak alınmaktadır.
Vimpelcom ile sözleşmeler
Vimpelcom’un hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Alfa Grubu’dur.
Turkcell ile Vimpelcom arasında uluslararası dolaşım ve SMS sonlandırma hizmetleri karşılıklı olarak alınmaktadır.
Megafon ile sözleşmeler
Megafon’un hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Sonera Holding’dir. Turkcell ile Megafon arasında uluslararası dolaşım hizmeti
karşılıklı olarak alınmaktadır.
181
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Krea ile sözleşmeler
Digiturk markası altında dijital televizyon hizmeti veren Krea’nın ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur.
Şirket ve Krea, Krea’nın Şirket’e mobil telefonlar ve tablet bilgisayarlarda Spor Toto Super Lig maçları ve diğer konularla ilgili canlı yayın ve klip yayını için içerik
sağlaması ile ilgili yeni bir sözleşme imzalamıştır (15 Ağustos 2012 – 19 Mayıs 2013 tarihleri arasında geçerlidir).
Ayrıca, Krea ile Turkcell Global Bilgi arasında Turkcell Global Bilgi tarafından sağlanan çağrı merkezi hizmetleri ile ilgili sözleşmeler mevcuttur.
Teliasonera ile sözleşmeler
Telia Sonera Kuzey Avrupa ve Baltık Denizi’nde telekomünikasyon hizmeti veren bir mobil operatördür. Astelit ile Teliasonera birbirlerinden karşılıklı çağrı
sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. Turkcell ile Telia Sonera International arasında uluslararası dolaşım ve SMS sonlandırma hizmetleri
karşılıklı olarak alınmaktadır.
Millenicom ile sözleşmeler
Millenicom’un çoğunluk hissesine sahip olan European Telecommunications Holding AG, Turkcell’in de hissedarlarından olan Çukurova Grubu’nun bağlı
ortaklığıdır. Turkcell ile Millenicom birbirlerinden çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadırlar.
A-Tel ile sözleşmeler
A-Tel, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Turkcell ve Bilgin Holding’nin %50-%50 hisse payları ile ortak teşebbüsleridir. TMSF 4 Temmuz 2013 tarihli yazısı ile
sahip olduğu A-Tel’in %50 hissesini Medya Holding A.Ş., Bilgin Holding A.Ş., Bilgin Yayıncılık A.Ş. ve Önay Şevket Bilgin’e devrettiğini A-Tel’e tebliğ etmiştir.
Aynı tarihte bu hisseler Bilgin Holding A.Ş.’ne devredilmiştir. A-Tel, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet
göstermektedir.
31 Ocak 2012 tarihli Şirket’in A-Tel ile olan servis sağlayıcı ve dağıtıcı firma sözleşmelerinin 1 Ağustos 2012 tarihinden geçerli olmak üzere sözleşme
hükümlerine uygun biçimde feshedilmiştir. Konuyla ilgili detaylı bilgi Not 4 ve Not 19’da yer almaktadır.
Hobim ile sözleşmeler
Data işlem ve uygulama hizmetleri sağlayıcı kuruluşlarından biri olan Hobim’in ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Turkcell
ile Hobim arasında, aylık fatura basım hizmetlerini, kazı-konuş kartları basım hizmetleri, faturaların kayıt altına alınmasını ve arşivlenmesini kapsayan süresiz
sözleşmeler mevcuttur. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren dönemde Hobim’den 149 TL tutarında kazı-konuş kartları alımı bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 590
TL).
182
İlişkili taraf işlemlerine ilişkin yasal kısıtlamalar
Çukurova Holding aleyhine çeşitli alacaklılar tarafından gönderilen hisse haczi bildirimleri
Çeşitli tarihlerde farklı İcra Müdürlükleri tarafından gönderilen haciz yazıları ile Çukurova Holding’in Şirket nezdindeki hak ve alacakları ile hissesi üzerine
toplam 175.935 TL tutarında haciz uygulanması talepli yazılar Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Ancak Şirket ortaklarına ait hisselerin kaydileştirilmiş olması
nedeniyle, hisse haczi ve buna bağlı işlemlerin ilgili mevzuat uyarınca aracı kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi gerektiğinden, Turkcell tarafından hisselerin
haczi konusunda herhangi bir işlem tesis edilmemiştir.
Çukurova Holding aleyhine TMSF tarafından gönderilen haciz bildirimleri
TMSF tarafından Çukurova Holding’in Turkcell nezdindeki hisseleri, malları, hak ve alacakları üzerine toplam 1.014 TL tutarında haciz şerhinin işlenmesi
talepli iki farklı yazı Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Ancak Turkcell ortaklarına ait hisselerin kaydileştirilmiş olması nedeniyle, hisse haczi ve buna bağlı işlemlerin
ilgili mevzuat uyarınca aracı kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi gerektiğinden, Turkcell tarafından hisselerin haczi konusunda herhangi bir işlem tesis
edilmemiştir.
7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
Kısa vadeli ticari alacaklar
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, ticari alacakların detayı aşağıdaki gibidir:
İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 6)
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar
Abonelerden alacaklar
Tahakkuk eden hizmet gelirleri
Ticari alacaklar ve alınan çekler
Diğer
31 Aralık 2013
21.369
2.795.908
1.634.075
1.599.726
222.779
(691.410)
30.738
2.817.277
31 Aralık 2012
13.217
2.204.610
1.542.702
1.138.523
166.926
(692.976)
49.435
2.217.827
Ticari alacaklar ve alınan çekler, bayilerden alacaklar ve uluslararası dolaşım (roaming) alacaklarından oluşmaktadır.
Tahakkuk eden hizmet gelirleri, henüz faturalanmamış olan hizmetlerden ve cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış alacaklardan kaynaklanmaktadır.
Şirket, yüksek abone sayısı sebebiyle farklı faturalama dönemleri kullanmaktadır. Şirket, her dönem sonunda tahakkuk eden ancak henüz faturalanmayan
hizmetler için gelir tahakkuku kaydetmektedir.
183
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
İlişkili olmayan taraflardan şüpheli ticari alacak karşılığının, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri
aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Açılış bakiyesi
692.976
610.002
Dönem içinde ayrılan karşılıklar
146.196
112.956
Defterlerden silinen alacaklar
Kapanış bakiyesi
17.794
(1.715)
(165.556)
(28.267)
691.410
692.976
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, senetli ve senetsiz alacaklara karşılık olarak alınan teminatların niteliği ve tutarları aşağıdaki gibidir:
Teminat mektupları
Teminat çekleri
Teminat senetleri
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
150.430
123.573
15.951
8.741
4.418
3.999
170.799
136.313
Uzun vadeli ticari alacaklar
Uzun vadeli ticari alacaklar, 31 Aralık 2013 itibariyle 529.174 TL tutarındaki, tahakkuk eden hizmet gelirlerinden oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 385.307
TL). Tahakkuk eden hizmet gelirleri, cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış ancak henüz faturalanmamış vadesi 1 yıldan uzun alacaklardan
kaynaklanmaktadır.
Kısa vadeli ticari borçlar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, ticari borçların detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Satış pazarlama giderleri karşılığı
131.620
110.079
Ericsson şirketlerine borçlar
27.780
43.757
Şebekelerarası irtibat gider karşılığı
14.612
24.014
Ara bağlantı borçları
10.847
20.696
Diğer tedarikçilere borçlar ve gider tahakkukları
1.030.402
914.680
1.215.261
1.113.226
Satış pazarlama giderleri karşılığı pazarlama aktiviteleri ile ilgili alınan ancak henüz faturalanmayan hizmetler için ayrılan karşılıktan oluşmaktadır.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihi itibarıyla, ara bağlantı borçları, diğer operatörlerin şebekesinde sonlanan çağrılardan ve kısa mesajlardan kaynaklanmaktadır.
Şebekelerarası irtibat gider karşılığı Turkcell abonelerine yurt dışında anlaşmalı yabancı operatörler tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin ayrılan karşılıktan
oluşmaktadır.
Diğer kısa vadeli borçlar Şirket’in faaliyetlerinin olağan seyri kapsamında oluşan borçlardır.
Kısa vadeli ticari borçlar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 39’da açıklanmıştır.
184
Uzun vadeli ticari borçlar:
Diğer ticari borçlar
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
8.849
26.122
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
91.942
98.183
428
18.159
Diğer ticari borçlar sabit kıymet alımlarından kaynaklanan borçlardan oluşmaktadır.
8. DİĞER ALACAK VE BORÇLAR
Kısa vadeli diğer alacaklar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kısa vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir:
Bloke mevduat
Vergi dairesinden alacaklar
Diğer
39.478
34.463
131.848
150.805
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla bloke mevduat Not 19’da açıklandığı üzere Rekabet Kurumu ile olan distribütörlere yönelik uygulamalarla ilgili ihtilafa ilişkin
Şirket banka hesapları üzerinde bulunan blokajdan oluşmaktadır.
Uzun vadeli diğer alacaklar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla uzun vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir:
Verilen depozito ve teminatlar
Vergi dairesinden alacaklar
Diğer
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
16.458
12.787
-
6.576
16
67
16.474
19.430
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
356.771
143.275
327.271
133.988
29.643
27.933
Kısa vadeli diğer borçlar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kısa vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir:
Ödenecek diğer vergi ve diğer kesintiler
Ödenecek Hazine Payı ve Evrensel Hizmet Fonu
BTK masraflarına katkı payı
Diğer
72.031
34.270
601.720
523.462
185
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Uzun vadeli diğer borçlar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla uzun vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
33.097
31.134
Bayilerden alınan depozito ve teminatlar
9. STOKLAR
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modem stoklarından oluşmaktadır.
10. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER
Kısa Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler
Bilanço tarihi itibarıyla 381.978 TL tutarındaki kısa vadeli peşin ödenmiş giderler, abone elde etmek için ödenen peşin giderlerden, verilen avanslardan, Evrensel
Projesi (Not 19.1) kapsamında peşin ödenen giderlerden, baz istasyonları ve kule kiralama işlemlerine ilişkin peşin ödenen giderleden oluşmaktadır (31 Aralık
2012: 239.474 TL).
Abone elde etmek için ödenen peşin giderler bayilere ödenen ve varlık olarak kaydedilme koşullarını sağlayan primlerden oluşmaktadır.
Uzun Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler
Bilanço tarihi itibarıyla 87.739 TL tutarındaki uzun vadeli peşin ödenmiş giderler, verilen avanslardan, reklam ve sponsorluk antlaşmalarına istinaden ödenmiş
peşin giderlerden, duran varlık alımları için verilen avanslardan, baz istasyonları ve kule kiralama işlemlerine ilişkin peşin ödenmiş giderleden oluşmaktadır (31
Aralık 2012: 54.431 TL).
Kısa Vadeli Ertelenmiş Gelirler
Bilanço tarihi itibarıyla 196.826 TL tutarındaki kısa vadeli ertelenmiş gelirlerin önemli bir kısmı, ön ödemeli aboneler tarafından nakden ödenip satın alınan
fakat henüz kullanılmayan kullanım haklarından oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 162.513 TL).
Uzun Vadeli Ertelenmiş Gelirler
Bilanço tarihi itibarıyla 30.630 TL tutarındaki uzun vadeli ertelenmiş gelirler, fiber altyapı kiralamaları, ertelenmiş telekomünikasyon kapasite gelirleri, Turkcell
Superonline abone aktivasyon gelirleri ve diğer uzun vadeli ertelenmiş gelirlerden oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 16.677 TL).
186
11. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
Şirket’in Gebze Serbest Bölge’deki binayı boşaltması nedeniyle, bina 1 Aralık 2013 tarihi itibariyle yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflanmıştır. 31
Aralık 2013 tarihi itibariyla bu yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri 16.555 TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyla Şirket’in yatırım amaçlı
gayrimenkulünün gerçeğe uygun değeri, Şirket’ten bağımsız bir değerleme şirketi olan Prime Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. tarafından
belirlenmiştir. Prime Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., SPK tarafından yetkilendirilmiş olup sermaye piyasası mevzuatı uyarınca gayrimenkul
değerleme hizmeti vermektedir ve ilgili bölgelerdeki emlakların gerçeğe uygun değer ölçümlemesinde yeterli tecrübeye ve niteliğe sahiptir. Sahip olunan
arsaların gerçeğe uygun değeri, gelir kapitalizasyonu yaklaşımına göre belirlenmiştir. Binaların gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde, mevcut kullanım
değerinin en yükseği ve en iyisi kullanılmıştır.
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıl içinde yatırım amaçlı gayrimenkulden kira geliri elde edilmemiştir. Aralık 2013 içinde kira geliri elde edilmeyen yatırım
amaçlı gayrimenkulleri ile ilişkilendirilen doğrudan işletme giderlerinin tutarı 29 TL’dir.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup’un yatırım amaçlı gayrimenkulleri ile söz konusu varlıklara ilişkin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi aşağıdaki tabloda
gösterilmiştir:
31 Aralık 2013
1. Seviye
2. Seviye
3. Seviye
Toplam
-
-
16.555
16.555
Gebze’deki yatırım amaçlı gayrimenkuller
Mevcut dönemde 1. Seviye ve 2. Seviye arasında herhangi bir geçiş olmamıştır.
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemindeki yatırım amaçlı gayrımenkul hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2013
Transfer
Girişler
31 Aralık 2013
Maliyet
20.199
20.199
Birikmiş amortismanlar ve
değer düşüklükleri
(3.849)
(46)
(3.895)
Yatırım amaçlı
gayrimenkuller, net
16.350
(46)
16.304
187
188
Maddi duran varlıklar, net
Birikmiş amortismanlar ve değer
düşüklükleri
Şebeke ekipmanları(operasyonel)
Binalar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
Maliyet
Arazi ve binalar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
Yapılmakta olan yatırımlar
5.106.430
(5.199.931)
(171.913)
(388.626)
(20.101)
(175.886)
(5.956.457)
9.506.608
448.981
440.957
28.537
210.347
427.457
11.062.887
1 Ocak 2012
440.078
(888.755)
(16.865)
(19.452)
(3.531)
(7.104)
(935.707)
167.361
9.926
36.597
3.544
3.603
1.154.754
1.375.785
Girişler
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
12. MADDİ DURAN VARLIKLAR
(12.484)
443.635
92
4.551
894
236
449.408
(451.861)
(808)
(4.760)
(1.204)
(317)
(2.942)
(461.892)
Çıkışlar
8.305
(11.646)
(11.646)
Transfer
1.079.879
6.367
260
242
(1.066.797)
19.951
(69.883)
(58.674)
(58.674)
Değer düşüklüğü
(11.209)
(11.209)
(25.287)
(5.899)
(135)
114
(251)
(205)
(6.376)
Yabancı para
çevrim farkları ve
hiperenflasyon
etkileri
(18.032)
(615)
(236)
242
(137)
(133)
(18.911)
5.447.159
(5.721.270)
(188.821)
(403.413)
(22.989)
(182.959)
(6.519.452)
31 Aralık 2012
10.283.955
463.851
472.818
31.119
213.738
501.130
11.966.611
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
189
318.450
(26.300)
(3.843)
(8.387)
(1.053.186)
(403.413)
(22.989)
(182.959)
(6.519.452)
5.447.159
(996.904)
(17.752)
42.035
2.877
21.149
1.084.331
1.371.636
472.818
31.119
213.738
501.130
11.966.611
(5.721.270)
(188.821)
205.971
15.273
Girişler
10.283.955
463.851
1 Ocak 2013
(7.432)
9.627
1.395
253
1.005.572
994.297
-
(10.058)
(1.505)
(297)
(3.784)
(1.013.004)
(997.360)
-
Çıkışlar
(2.039)
-
-
3.759
615
10.731
(1.102.938)
(2.039)
1.078.051
7.743
Transfer
(82.134)
(557)
(78.536)
(77.309)
(670)
(3.598)
(3.598)
-
Değer
düşüklüğü
1.157
-
-
64
1.157
1.093
-
İşletme
birleşmeleri
198.824
(5.737)
(1.091)
(522)
(333.039)
(322.650)
(3.039)
6.340
1.340
2.008
54.343
531.863
461.859
5.973
Yabancı para
hiperenflasyon
etkileri
(16.350)
3.849
3.849
-
(20.199)
(20.199)
-
Yatırım Amaçlı
Gayrimenkullere
transferler
5.857.635
(426.380)
(26.528)
(187.766)
(6.974.792)
(6.123.836)
(210.282)
514.958
34.446
227.130
529.484
12.832.427
11.033.569
492.840
31 Aralık 2013
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi ve maddi olmayan sabit kıymetlerin net defter değeri 108.404 TL’dir (31 Aralık 2012: 109.239 TL).
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi duran varlıklarda yaşanan değer düşüklüklerine istinaden 82.134 TL amortisman gideri satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir (31 Aralık 2012:
69.883 TL).
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, değer düşüklüğünü de içeren amortisman giderleri sırasıyla 1.135.320 TL ve 1.005.590 TL’dir ve satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir.
Maddi duran varlıklar. net
Birikmiş amortismanlar ve değer
düşüklükleri
Binalar
Döşeme. demirbaş. tesis ve
cihazlar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
Maliyet
Arazi ve binalar
Döşeme. demirbaş. tesis ve
cihazlar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
190
Maddi olmayan duran varlıklar, net
Birikmiş itfa payları
Marka değeri
Müşteri tabanı
Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları
Maliyet
Marka değeri
Müşteri tabanı
Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları
Şerefiye
2.332.511
(919.913)
(2.403.954)
(4.644)
(42.053)
(2.288)
(5.024)
(78.998)
(6.488)
(3.463.362)
2.203.015
3.358.066
34.833
48.324
7.040
14.189
88.300
9.272
32.834
5.795.873
1 Ocak 2012
(19.846)
(100.923)
(279.469)
(2.369)
(1.777)
(704)
(1.085)
(3.843)
(527)
(390.697)
2.246
74.778
239
1.144
292.444
370.851
Girişler
(143)
6.036
188
98.134
104.358
(6.036)
(331)
(98.134)
(104.501)
Çıkışlar
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
13. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
(8.305)
11.646
11.646
6.257
263.136
(289.344)
(19.951)
Transfer
(10.238)
(1.914)
(2.427)
(5.897)
(10.238)
-
Değer düşüklüğü
(1.833)
(10.485)
1.246
(9.396)
(18.635)
10.620
(3.652)
9.834
16.802
Yabancı para
hiperenflasyon etkisi
2.292.146
(1.027.199)
(2.672.770)
(7.013)
(43.830)
(2.992)
(6.109)
(7.015)
(3.766.928)
2.216.102
3.691.997
34.833
48.563
7.040
14.189
10.416
32.834
3.100
6.059.074
31 Aralık 2012
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
191
2.292.146
(1.027.199)
(2.672.770)
(7.013)
(43.830)
(2.992)
(6.109)
(7.015)
(3.766.928)
2.216.102
3.691.997
34.833
48.563
7.040
14.189
10.416
32.834
3.100
6.059.074
1 Ocak 2013
36.961
(100.775)
(315.317)
(2.648)
(1.562)
(704)
(1.211)
(841)
(423.058)
6.000
305.181
4.886
1.122
598
142.232
460.019
Girişler
(1.346)
8.934
8.934
(10.280)
(10.280)
Çıkışlar
2.039
-
884
144.279
(143.124)
2.039
Transfer
234
-
234
225
9
İşletme
birleşmeleri
(31.062)
(21.277)
(9.785)
(31.062)
-
Değer
düşüklüğü
47.233
(75.782)
(15.934)
(91.716)
100.106
38.233
610
138.949
Yabancı para
hiperenflasyon etkisi
2.346.205
(1.225.033)
(3.004.872)
(9.661)
(45.392)
(3.696)
(7.320)
(7.856)
(4.303.830)
2.323.092
4.169.410
39.719
49.685
7.040
14.414
11.014
32.834
9
2.818
6.650.035
31 Aralık 2013
Bilgisayar yazılımları maddi olmayan duran varlık kriterlerini taşıyan şirket içi yazılım geliştirme maliyetlerini kapsamaktadır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemi itibarıyla Grup içinde yaratılan
bilgisayar yazılımları tutarı 79.368 TL’dir (31 Aralık 2012 : 67.591 TL).
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi olmayan duran varlıklarda yaşanan değer düşüklüklerine istinaden 31.062 TL amortisman gideri satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir (31 Aralık
2012: 10.238 TL).
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde değer düşüklüğünü de içeren itfa payları sırasıyla 454.120 TL ve 400.935 TL olup satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir.
Maddi olmayan duran varlıklar. net
Birikmiş itfa payları
Marka değeri
Müşteri tabanı
Maliyet
Marka değeri
Müşteri tabanı
Şerefiye
Diğer
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 ABD Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli
bir GSM işletme lisansı almaya hak kazanmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla net defter değeri 406.846 TL (31 Aralık 2012: 450.830 TL) olup 2023 yılında itfa
süresi dolacaktır.
Turkcell, 3N Lisans ile ilgili imtiyaz sözleşmesini BTK ile 30 Nisan 2009 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacak 3N
Lisans’ın 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla net defter değeri 589.902 TL olup 2029 yılında itfa süresi dolacaktır (31 Aralık 2012: 628.374 TL).
14. ŞEREFİYE
Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Turkcell Superonline ile ilgili 32.834 TL (31 Aralık 2012: 32.834 TL) tutarında finansal tablolarına yansıttığı şerefiye
bulunmaktadır.
Şerefiye her yıl aynı zamanda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek
bulunur. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Turkcell Superonline’ın geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşları tarafından hesaplanmıştır.
Gelecekteki nakit akımlarının net bugünkü değeri hesaplanırken, Şirket Yönetimi’nin FVAÖK’deki (amortisman ve itfa paylarından önceki operasyonel kar olarak
hesaplanır) büyüme beklentisi, gelecekteki maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarının tutarı ve zamanlaması, uzun vadedeki büyüme oranı ve reeskont
oranları tahminleri dikkate alınmıştır.
Turkcell Superonline:
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Turkcell Superonline’nın kayıtlı şerefiye değeri 32.834 TL’dir. Nakit yaratan birimlerin kullanılan değerine dayanarak bulunan geri
kazanılabilir değerin, defter değerinden yüksek olduğu tahmin edildiği için Superonline’ın alımı sırasında oluşan Şerefiye’ye ilişkin değer düşüklüğü karşılığı
hesaplaması 31 Aralık 2013 itibarıyla gerekmemektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır:
Projeksiyon yapılan dönem için tahmin edilen FVAÖK, Turkcell Superonline’ın Grup’un bir parçası olarak faaliyet göstermekten kaynaklanan sinerjiyi de
içermektedir. Bu önemli varsayım için belirlenen değer, etkin gelişim ve sinerji hariç geçmiş tecrübeyi yansıtmaktadır. Şirket Yönetimi’ne göre, geri kazanılabilir
tutarı belirlerken esas alınan kilit bir varsayımdaki yeterince muhtemel bir değişim, Turkcell Superonline’ın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşmasına
sebebiyet vermemektedir.
Turkcell Superonline’ın iktisabında ortaya çıkan Şerefiye’nin değer düşüklüğü testi için, 1 Ocak 2014 ve 31 Aralık 2019 tarihleri aralığında 6 yıllık projeksiyon
üzerinden yapılmıştır.
Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, Turkcell Superonline’ın faaliyet gösterdiği piyasadaki
uzun vadeli ortalama büyüme oranını geçmeyen %3,0 kullanılmıştır.
Birimin 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı 2014 –
2016 yılları aralığı için %14,7; 2016 yılı sonrası için ise %14,4 kullanılmıştır.
Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi matrahları arasındaki farklar
göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %21,4’tür.
192
15. KİRALAMA İŞLEMLERİ
Finansal kiralamalar
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi ve maddi olmayan sabit kıymetlerin net defter değeri 108.404 TL’dir (31 Aralık 2012:
109.239 TL).
Operasyonel kiralamalar
Kiracı durumunda Grup
Kiralama sözleşmeleri:
Kiralama sözleşmeleri, kiralama dönemi 3 ile 7 yıl arasında olup, 3 yıl daha uzatma hakkı olan depolama binalarıyla ilgilidir. Tüm faaliyet kiralamaları Grup’un
yenileme hakkını kullanması durumunda piyasa şartlarına göre koşulların yeniden gözden geçirilmesine ilişkin bir ibare taşır. Grup’un kiralama dönemi sonunda
kiraladığı varlığı satın alma hakkı yoktur.
Şirket’in esas olarak radyo, transmisyon hattı, ofis, internet kapasite kiralama gibi konulardan oluşan operasyonel kiralama sözleşmelerinin, çeşitli bitiş tarihleri
bulunmaktadır. Şirket’in kiralama dönemi sonunda kiraladığı varlığı satın alma hakkı yoktur. Operasyonel kiralama sözleşmelerinin yenileme şartlarında yer alan
fiyat ayarlama hükümleri ise çeşitli koşullara bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
İptal edilemeyen kira sözleşmelerinin gelecekteki minimum ödeme tutarlarının toplamı aşağıdaki gibidir:
Vadesi 1 yıldan az olan
Vadesi 1 yıl ile 5 yıl arasında olan
Vadesi 5 yıldan uzun olan
31 Aralık 2013
81.106
94.078
17.757
192.941
31 Aralık 2012
78.067
105.968
22.491
206.526
1 Ocak 31 Aralık 2013
616.771
561.455
Gider olarak muhasebeleştirilen ödemeler
Asgari kiralama ödemeleri
16.VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ
Varlıklarda değer düşüklüğü:
Şirket, ilgili finansal durum tablosu tarihinde bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir
gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın geri kazanılabilir tutarı, o varlığın veya o varlığa ait nakit üreten
herhangi bir biriminin kayıtlı değerinden yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmemiştir.
193
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Astelit:
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Astelit’in maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar değer düşüklüğü testi; Astelit’in nakit üreten birim olduğu
varsayımıyla yapılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, kullanım yoluyla geri kazanılabilir tutarlar, Astelit’e ait nakit üreten birimlerin kayıtlı değerlerinden
yüksek olduğu için, bu varlıklar için değer düşüklüğü meydana gelmemiştir. 31 Aralık 2013 itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar
kullanılmıştır:
Astelit’in iş planına dayanarak gelecek 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı 2014 –
2018 yıllar aralığı için %17,0, 2018 yılı sonrası için ise %16,5 ve nihai büyüme oranı olarak da %2,5 kullanılmıştır. Astelit’in geri kazanılabilir değeri bağımsız
değerleme kuruluşu tarafından hesaplanmıştır. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %18,0’dır.
Belarus Telekom:
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Belarus Telekom için değer düşüklüğü testi yapılmış ve 61.198 TL tutarında değer düşüklüğü hesaplanmış, ağırlıklı oranlarına göre
ilgili maddi duran varlıklar ile maddi olmayan duran varlıklar hesaplarına dağıtılmış ve bu tutar kapsamlı gelir tablosu içinde amortisman ve itfa payı giderlerine
yansıtılmıştır. Maddi duran varlıklar ile maddi olmayan duran varlıklar hesaplarına kaydedilen değer düşüş karşılığının vergi etkisi olarak 3.650 TL tutarında
ertelenmiş vergi geliri ayrıca konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.
Kullanım değeri, birimin sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının iskonto edilmesi
suretiyle hesaplanmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır:
Belarus Telekom değer düşüklüğü testi, 1 Ocak 2014 ve 31 Aralık 2018 tarihleri aralığında 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Gelecek dönemlerde
oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, ülke ekonomisinin tahmini ortalama büyüme oranını geçmeyen %3,0
kullanılmıştır.
Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı 2014 – 2018 yılları aralığı için %17,1,
2018 yılı sonrası için ise %16,6 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların
maliyeti ile vergi matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Gösterim amaçlı vergi öncesi iskonto oranı %18,4’tür.
17. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Grup’un bağlı ortaklıklarından Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı”
kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 1 Ocak - 31 Aralık 2013 tarihleri arasında 1.580 TL bu kapsamda satışların maliyeti
hesabından mahsup edilmiştir (1 Ocak - 31 Aralık 2012: 1.936 TL).
18. BORÇLANMA MALİYETLERİ
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar için varlığın maliyetine dahil edilen toplam borçlanma gideri 31 Aralık 2013
tarihinde sona eren yıl için 14.451 TL’dir (31 Aralık 2012: 15.182 TL).
194
19 . KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
19.1 Kısa Vadeli Karşılıklar
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibarıyla kısa vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2012 açılış bakiyesi
Dönem içerisinde ayrılan / (silinen) karşılık
Ödemeler
Kur değişiminin etkisi
Uzun vadeli karşılıklara transferler
İskonto gideri
31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi
Dava
154.628
54.327
(16.466)
(149)
(137.316)
259
55.283
Personel
prim
83.224
99.818
(82.223)
(783)
100.036
Diğer
2.998
28.866
(2.998)
28.866
Toplam
240.850
183.011
(101.687)
(932)
(137.316)
259
184.185
Ödemeler
Uzun vadeli karşılıklara transferler
İskonto gideri
Dava
55.283
30.308
(37.793)
1.192
328
73
49.391
Personel
prim
100.036
124.925
(100.036)
1.334
126.259
Diğer
28.866
2.299
(28.866)
2.299
Toplam
184.185
157.532
(166.695)
2.526
328
73
177.949
19.2 Uzun Vadeli Borç Karşılıkları
31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibarıyla uzun vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
Dönem içerisinde ayrılan /
(silinen) karşılık
Ödemeler
Kısa vadeli karşılıklardan transferler*
İskonto gideri
Duran varlık
söküm, taşıma,
restorasyon yükümlülüğü
106.755
Diğer
1.353
Toplam
109.970
6.582
(13)
7.790
(1.353)
13.019
(13)
137.316
3.572
149.319
(2.406)
3.961
116.100
Dava
1.862
-
137.316
(2.406)
7.533
265.419
195
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Kısa vadeli karşılıklardan transferler*
İskonto gideri
*
Dava
149.319
1.711
(328)
4.784
155.486
Duran varlık
söküm, taşıma,
restorasyon yükümlülüğü
116.100
8.581
5.835
3.246
133.762
Toplam
265.419
10.292
(328)
5.835
8.030
289.248
Şirket Yönetimi Uluslararası Trafiğin Taşınması davası ile ilgili olarak gelişmeleri değerlendirerek, 12 ay içerisinde herhangi bir nakit çıkışı öngörmemiştir,
dolayısıyla ilgili karşılığı 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 konsolide finansal tablolarında uzun vadeli borç karşılıklarına dahil etmiştir.
Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle belirlenmiş gerçeğe
uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen
vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanmıştır.
Yukarıda belirtilen cari dönemde gerçekleşen artış kalemleri nakit olmayan işlemlerden oluşmakta olup nakit akım tablosunda maddi duran varlıklar ile
netleştirilerek gösterilmiştir.
19.3 Zarara Sebebiyet Verebilecek Sözleşmeler Şirket T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından kapsama alanında bulunmayan kırsal yerleşim alanlarında mobil iletişim altyapısı ve
işletimine ilişkin ihaleyi (“Evrensel Projesi”) 13 Ocak 2013 tarihinde kazanmıştır. Şirket projeyi TL cinsinden belirlenen tutar karşılığında tamamlamak ile
yükümlüdür ancak harcamaların büyük kısmı yabancı para cinsindendir. 2013 yılında döviz kurlarında yaşanan artış sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine
getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin artmasına neden olmuştur. Sonuç olarak, bahse konu sözleşmeye ilişkin katlanılacak kaçınılmaz maliyetler bu
sözleşmeden elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşmıştır. Şirket, zarara sebebiyet verecek bu sözleşme ile ilgili olarak katlanılacak kaçınılmaz maliyetler
ile elde edilmesi beklenen ekonomik faydalar arasındaki fark olan 52.526 TL, vergi öncesi, tutarında karşılık ayırmıştır. Buna karşın, Şirket ilgili yükümlülüğe
girdiği dönemde sözleşmeden kaynaklanacak yabancı para riskine karşı korunmak üzere yabancı para cinsinden mevduatlarını arttırmış ve bu mevduatlar
üzerinden 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tablolarda döviz kurlarında yaşanan söz konusu artış ile beraber ayrıca kur
farkı geliri de kaydetmiştir.
19.4 İmtiyaz Sözleşmesi
Turkcell’in, 27 Nisan 1998 tarihinde imzalamış olduğu Lisans sözleşmesi 4673 sayılı Kanun’un Geçici 2. Maddesi uyarınca yenilenmiş ve 13 Şubat 2002
tarihinde BTK tarafından da imzalanarak yürürlüğe girmiş ve İmtiyaz Sözleşmesi adını almıştır. İmtiyaz Sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin
tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Turkcell abonelerinden elde ettiği brüt gelirinin
%15’inin %90’lık kısmını Hazine’ye hazine payı ve %10’luk kısmını da Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na evrensel hizmet fonu olarak her ay
ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, İmtiyaz Sözleşmesi ile Turkcell yılda bir kez olmak üzere brüt gelirden her türlü vergi, resim, harç, fon, hazine payı ve KDV
düşüldükten sonra kalan tutarın %0,35’ini (onbinde otuzbeş) BTK masraflarına katkı payı olarak ödemekle yükümlü tutulmuştur. Özelleştirme Uygulamalarının
düzenlenmesi hakkında 3 Temmuz 2005 tarihinde kabul edilen kanun sonucunda, hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir tanımında değişiklik yapılmıştır.
İlgili bakanlık ve kurumların çalışmalarını tamamlamaları sonrası yenilenen 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre, 10 Mart 2006 tarihinden geçerli
olmak üzere, %15 hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir matrahından, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelere tahakkuk ettirilen gecikme faizi,
diğer dolaylı vergiler, harç, resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları çıkarılmıştır.
196
Turkcell, 9 Haziran 2008 tarihinde, yukarıda bahsi geçen ilgili kanunun Resmi Gazete’de yayınlandığı 21 Temmuz 2005 tarihinden, Turkcell ile BTK arasında
imzalanan yeni İmtiyaz Sözleşmesi’nin yürürlüğe girdiği 10 Mart 2006 tarihine kadar Turkcell’in, “süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk
ettirdiği gecikme faizi ile vasıtalı vergiler; harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirdiği tahakkuk tutarları”nı da dahil
etmek suretiyle ve ihtirazi kayıtla Hazine Müsteşarlığı’na fiilen ödediği hazine payı tutarı ile ilgili Kanunun 15. Maddesi kapsamında yapması gereken ödemeler
arasındaki fark olarak hesaplanan 102.649 TL anapara ile bu anaparaya davanın açıldığı tarihe kadar işlemiş 68.276 TL tutarında temerrüt faizi olmak üzere
toplam 170.925 TL’nin fiili ödeme tarihine kadar işleyecek temerrüt faizi ile birlikte Hazine’den tahsiline karar verilmesi istemiyle idari yargıda dava açmıştır.
Mahkeme davayı, kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı gerekçesiyle reddetmiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi
kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell, karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Danıştay, karar düzeltme isteminin reddine karar vermiştir.
Turkcell tarafından 26 Ağustos 2013 tarihinde aynı taleple Hazine Müsteşarlığı aleyhine ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde dava açılmış olup, dava halen
devam etmektedir. Hakem Heyeti 13 Mart 2014 tarihinde duruşma yapılmasına karar vermiştir.
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir
varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
Kurum masraflarına katkı payının hesaplamasına baz olan matrahın yeni sözleşmede değiştirilmesi nedeniyle Turkcell, 12 Nisan 2006 tarihinde, 10 Mart 2006
tarihinde imzalanan İmtiyaz Sözleşmesi’nin 9. Maddesi’nin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme 10 Mart 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiş olup
bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell
karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Karar düzeltme süreci devam etmektedir.
21 Haziran 2006 tarihinde, BTK ödemesi Nisan 2006’da yapılan, 2005 yılına ilişkin kurum masraflarına katkı payı ödemesinin, tahakkuk ettiği 2005 yılında
geçerli olan 13 Şubat 2002 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre değil, ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne
göre hesaplanması gerektiğini iddia etmiş ve buna bağlı olarak Turkcell tarafından 2005 yılı kurum masraflarına katkı payı adı altında yapılan ödemenin 4.011
TL eksik yapıldığını belirterek, bu eksik ödemenin gecikme zammı ile birlikte ödenmesini talep etmiştir. Bunun üzerine Turkcell, ilgili ödemeyi yapmış ancak
28 Ağustos 2006 tarihinde, BTK’nın bu tarihli işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme, 24 Temmuz 2009 tarihinde,
Turkcell’in talebi doğrultusunda, dava konusu işlemin iptaline karar vermiş, karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, uyuşmazlığın tahkim yoluyla
çözülmesi gerektiği gerekçesiyle, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. BTK karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur.Karar düzeltme
süreci devam etmektedir.
Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödemiş olduğu toplam 4.232 TL tutarındaki meblağı, ödeme tarihine değin işleyecek faizi ile birlikte BTK’dan talep etmiş ve BTK,
anapara tutarını 8 Şubat 2010 tarihinde Turkcell’e iade etmiş; fakat talep edilen faiz tutarını ödememiştir. Turkcell dava konusu tutarı 8 Şubat 2010 tarihinde
tahsil ettiği gerekçesiyle 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda 4.011 TL gelir kaydetmiştir. BTK, ilk derece mahkemesi kararı
uyarınca Turkcell’e iade ettiği meblağın, anılan kararın Danıştay tarafından bozulması üzerine, tekrar kendisine ödenmesini talep etmiştir. Turkcell söz konusu
tutarları 24 Ocak 2013 tarihinde faiziyle birlikte BTK’ya iade etmiştir.
197
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Öte yandan BTK tarafından 8 Şubat 2010 tarihinde yapılan ödemede talep edilen faiz tutarının ödenmemesi üzerine, Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödenmiş olan
toplam 4.232 TL tutarındaki meblağdan, belirli bir süre yoksun kalması nedeniyle uğradığı 3.942 TL tutarındaki zararın BTK’dan tahsili talebiyle 17 Mart 2010
tarihinde dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell’in tazminat isteminin 1.392 TL’lik kısmının kabulüne karar vermiştir. Karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell
de reddedilen kısım açısından kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Turkcell bahsi geçen alacak tutarını 18 Mayıs 2011 tarihinde tahsil
etmiştir ve 31 Aralık 2011 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda gelir olarak kaydedilmiştir. BTK’nın yukarıda belirtilen iade talebi üzerine Turkcell,
söz konusu tutarı da 24 Ocak 2013 tarihinde faizi ile birlikte BTK’ya iade etmiştir.
İmtiyaz Sözleşmesi, GSM standartlarında bir mobil telefon sisteminin kurulması, geliştirilmesi ve işletilmesine ilişkin hüküm ve şartlar içermektedir. Turkcell’in
sözleşmede öngörülen şartlara uygun faaliyette bulunması esas olup, söz konusu şartların ihlal edilmesi ve İmtiyaz Sözleşmesi’nde öngörülen mükellefiyetlerin
yerine getirilmemesi halinde önemli ceza ve tedbirlerle karşı karşıya kalması olasılığı mevcuttur. Bunlardan biri de (verilen süre içerisinde aykırılığı gidermemesi
halinde) sözleşmenin feshidir.
İmtiyaz Sözleşmesi’nde, sözleşmenin feshini gerektiren diğer sebepler aşağıdaki gibi açıklanmıştır:
-
İşletmecinin lisans ücretini ödememesi;
-
İşletmeci hakkında yargı yerlerince verilmiş iflas ve konkordato kararı olması;
-
İşletmecinin kendisine tahsis edilen frekanslar ya da GSM sisteminde kullanılması için işletmeciye tahsis edilecek diğer frekanslar dışında faaliyet
gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içerisinde bu faaliyetine son verilmemesi.
Turkcell’in İmtiyaz Sözleşmesi’nin “Uygulanacak Hukuk ve Uyuşmazlıkların Çözümü” başlıklı 51. Maddesi’ne göre taraflar, Sözleşmenin uygulanması
konusunda aralarında doğacak uyuşmazlıkların Uluslararası Ticaret Odası (“ICC”) tahkim kuralları çerçevesinde seçilecek üç hakem tarafından tahkim yoluyla
çözümlenmesi konusunda anlaşmışlardır. Anılan hükme göre, sözleşmenin kapsamı, uygulanması ve feshi ile ilgili konularda çıkan uyuşmazlıklar öncelikle Lisans
Koordinasyon Kurulu’nda görüşmelerle çözümlenecek; uyuşmazlık bu yolla 30 gün içinde çözümlenemezse, taraflardan biri diğerine uyuşmazlığın doğduğunu,
uyuşmazlığın yapısını, ana hatlarıyla nedenlerini ve uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi niyetinde olduğunu yazı ile bildirecek, yapılacak bildirimi takip
eden 15 gün içinde uyuşmazlığın çözümlenememesi halinde, uyuşmazlık tahkim yoluyla çözümlenecektir.
19.5 Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması
24 Nisan 1998 tarihinde, Turkcell ile Türk Telekom arasında tarafların şebekelerini birbirine bağlamayı amaçlayan ve Turkcell’in GSM şebekesinin santral,
baz istasyonu, baz istasyon kontrol istasyonu ve ilgili diğer teçhizatı için Türk Telekom’un mevcut yer, bina, tesis, kule, enerji, devre, klima ve benzeri altyapı
imkanlarından yararlanmasını sağlayan bir şebekelerarası irtibat ve işbirliği sözleşmesi imzalamıştır. Söz konusu sözleşme, İmtiyaz Sözleşmesi yürürlükte
kaldığı sürece yürürlükte kalacaktır.
198
Türk Telekom ve Turkcell, Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması’nın bazı hükümlerini, 20 Eylül 2003 tarihinde imzaladıkları ek bir protokol ile tadil
etmişlerdir. Sözü edilen ek protokolde 31 Aralık 2004 tarihinden sonra uygulanacak çağrı sonlandırma ücretleri konusunda tarafların 28 Şubat 2005 tarihine
kadar anlaşamamaları durumunda konunun BTK’ya aktarılacağı belirtilmiştir. Tarafların 28 Şubat 2005 tarihine kadar yeni arabağlantı ücretleri ile ilgili
uzlaşamamaları sonucunda, Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği’nde de belirtildiği üzere uzlaştırma prosedürünün işletilmesi için konu BTK’ya aktarılmıştır. BTK,
Turkcell ve Türk Telekom arasındaki arabağlantı anlaşmazlığına ilişkin işletilen uzlaştırma prosedürü çerçevesinde geçici sonlandırma ücretlerini belirlemiş ve
uygulamaları için taraflara tebliğ etmiştir. Bu ücretler tebliğ tarihinden, yani 10 Ağustos 2005’ten itibaren uygulanmaya başlanmıştır.
Türk Telekom’un sözü edilen BTK kararında öngörülen çağrı sonlandırma ücretlerini, uluslararası çağrılar için uygulamamak suretiyle, Ağustos 2005 - Ekim 2005
dönemleri için Turkcell’den tahsil etmiş olduğu anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 11.970 TL’nin Türk Telekom’dan tahsili
talebiyle, 22 Aralık 2005 tarihi itibariyle Turkcell tarafından alacak davası açılmıştır. Dosya kapsamında hazırlanan bilirkişi raporları ve ek raporlar Turkcell’in
davadaki iddialarını teyit etmektedir.
19 Aralık 2006 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2005 - Ekim 2006 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı sonlandırma
fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 23.726 TL tutarında alacak davası açmıştır.
Mahkeme, Turkcell tarafından 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir.
2 Kasım 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2006 - Mart 2007 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı sonlandırma fiyatlarını
kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 6.836 TL tutarında alacak davası açmıştır. Mahkeme, bu
davanın da 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir.
Mahkeme 28 Eylül 2011 tarihinde yapılan duruşmada ana davayı ve birleştirilen davaları kabul etmiş ve 36.502 TL anapara ile (davaların açıldığı 2005, 2006
ve 2007 yıllarına kadar işlemiş) 6.095 TL gecikme faizi ve gecikme cezasından oluşan toplam 42.597 TL tutarındaki meblağın KDV ve ÖİV ile birlikte Turkcell’e
ödenmesine; anaparaya, dava tarihlerinden tahsil tarihine kadar ayrıca gecikme faizi ve gecikme cezası işletilmesine karar vermiştir. Gerekçeli karar Turkcell’e
tebliğ edilmiştir. Türk Telekom kararı temyiz etmiştir. Turkcell temyiz talebine cevap vermiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar
vermiştir. Turkcell, karara karşı süresi içinde karar düzeltme başvurusu yapacaktır.
Turkcell yönetimi, Turkcell’in 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle şebekelerarası irtibat ve işbirliği anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu
düşünmektedir.
19.6 Türk Telekom ile özel devre kiraları ihtilafı
Turkcell, Madde 19.2’de belirtilen Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi kapsamında, tarifeleri Türk Telekom tarafından belirlenen transmisyon hatlarını
kiralamakta ve bunlar üzerinden iletişim sağlamaktadır. Söz konusu transmisyon hatları için Türk Telekom’un kendi tarifeleri üzerinden Turkcell’e uyguladığı
%60 oranındaki indirim yine Türk Telekom tarafından 1 Temmuz 2000 tarihinden geçerli olmak üzere tek taraflı olarak kaldırılmış ve yerine birtakım şartlara
bağlı olmak kaydıyla, %25 oranında indirim uygulanmaya başlanmıştır.
İlgili döneme ait toplam nominal 29.125 TL tutarındaki kira farkları Türk Telekom tarafından Turkcell’e fatura edilmiş ve Turkcell alacaklarına mahsup edilmek
suretiyle tahsil edilmiştir. Turkcell sözü edilen kira farkları için Türk Telekom tarafından fatura edilmesi muhtemel gecikme bedeline istinaden 31 Aralık 2000
tarihli finansal tablolarında 3.023 TL tutarında karşılık ayırmıştır. Ancak Türk Telekom’un 9 Mayıs 2002 tarihinde yazılı olarak talepte bulunduğu 30.068 TL
faiz tutarı üzerinde uyuşmazlık söz konusu olduğu için Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 25 Aralık 2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir.
Anılan karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay mahkeme kararının onanmasına karar vermiş, bu karara karşı Turkcell tarafından karar düzeltme
müracaatında bulunulmuştur. Yargıtay, Turkcell’in karar düzeltme talebini reddetmiş ve karar kesinleşmiştir. Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda,
91.864 TL tutarında toplam karşılık ayrılmış olup bu tutarın tamamı Türk Telekom tarafından Turkcell’den olan alacaklardan mahsup edilerek tahsil edilmiştir.
199
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Bununla birlikte Turkcell, bu uygulamanın, ihtilafın ait olduğu 2000 yılında yürürlükte bulunan sözleşme hükmüne aykırı olduğu, Türk Telekom’un, ilgili
mahkeme kararına konu alacağının tamamını 31 Ekim 2009 tarihi itibariyle Turkcell’den tahsil etmiş olduğu ve Türk Telekom tarafından yapılan tahsilatın fazla
olduğu iddialarıyla, 28 Ekim 2010 tarihinde, 23.378 TL anapara, 3.092 TL gecikme faizi ve 1.925 TL gecikme bedeli olmak üzere toplam 28.395 TL tutarındaki
alacağın sözleşme gecikme faizi ve gecikme bedeli ile birlikte Türk Telekom’dan tahsili amacıyla bu şirket aleyhine dava açmıştır. Mahkeme bilirkişi incelemesi
yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi heyeti raporunu dosyaya sunmuştur. Rapor Turkcell lehinedir.Turkcell, dosyayı ıslah ederek talebini 2.100 TL arttırmıştır.
Mahkeme, bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Ek bilirkişi raporu Turkcell’in iddialarını desteklemektedir. Mahkeme, bilirkişilerden tekrar
ek rapor alınmasına karar vermiştir. İkinci bilirkişi ek raporu da tebliğ edilmiş olup bu rapor da Turkcell lehinedir. Mahkeme yeni bir bilirkişi heyetinden dosya
hakkında yeni bir rapor alınmasına karar vermiştir.Dava süreci devam etmektedir.
19.7 Rekabet Kurulu tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf
Rekabet Kurulu Ekim 1999’da Turkcell ve diğer operatörlerin işleyişine ilişkin bir inceleme başlatmış ve Turkcell’in GSM hizmetleri piyasasında hakim durumda
olduğu ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 4 ve 6. Maddeleri ihlali iddiasıyla Turkcell’in toplam nominal 6.973 TL idari para cezası ile
cezalandırılmasına karar vermiştir. Turkcell Rekabet Kurulu’nun bu kararının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, 15 Kasım 2005 tarihinde, Rekabet Kurulu’nun
verdiği kararı iptal etmiştir. Kararın iptal edilmesi üzerine, Rekabet Kurulu 29 Aralık 2005 tarihinde aynı kararı tekrar almıştır. Turkcell, Rekabet Kurulu’nun
almış olduğu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Mart 2006 tarihinde Danıştay nezdinde dava açmıştır. Mahkeme, 13 Mayıs 2008 tarihinde
davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Turkcell’in temyiz isteminin reddine karar
vermiştir. Turkcell, karar hakkında karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir.
Rekabet Kurulu’nun kararı üzerine, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, Turkcell’e gönderdiği 4 Ağustos 2006 tarihli ödeme emri ile 6.973 TL tutarındaki para
cezasının ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, ilgili cezayı 25 Eylül 2006 tarihinde ödemiş ancak aynı tarihte söz konusu ödeme emrinin iptali talebiyle dava
açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından açılan davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. 17 Mart 2009 tarihinde, Danıştay
yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Mahkeme, Danıştay’ın bozma kararına uyma yönünde karar vermiştir. Mahkeme, 18 Aralık 2009
tarihinde davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir.
Mahkeme 15 Haziran 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz sürecinde
yürütmenin durdurulması talebini kabul etmiştir. Danıştay ilk derece mahkemesi kararının tekrar bozulmasına karar vermiştir. Veraset ve Harçlar Vergi Dairesi,
karar düzeltme talebinde bulunmuş; Turkcell tarafından bu talebe yanıt verilmiştir. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir.
200
19.8 Mobil pazarlama faaliyetleri ile ilgili ihtilaf
Rekabet Kurulu, Turkcell’in mobil pazarlama alanında münhasır faaliyetlerini sürdürüp sürdürmediğinin, sürdürdüğünün tespiti halinde bu uygulamaların
Rekabet Kanunu’nun ilgili maddelerini ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu, 23
Aralık 2009 tarihinde aldığı karar ile Turkcell’in GSM hizmetleri ve mobil pazarlama hizmetleri pazarındaki faaliyetlerinin rekabeti ihlal ettiği gerekçesiyle
Turkcell hakkında 36.072 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında
indirimden yararlanılarak para cezası 27.054 TL olarak 25 Mayıs 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 25 Haziran 2010 tarihinde anılan kararın
yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş olup Turkcell tarafından karara
itiraz edilmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir.
Avea, Rekabet Kurulu kararına dayanarak, Turkcell’in, mobil pazarlama alanında rekabeti ihlal ettiği ve bu durumun kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, fazlaya
ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL tutarındaki tazminatın Turkcell’den tahsili talebiyle dava açmıştır. Yargılama devam ederken Avea maddi
tazminat talebini 5.000 TL’ye yükseltmiş olup ayrıca 1.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Mahkeme, Avea’nın 1.000 TL manevi tazminat talebinin
ayrı bir dava dosyası üzerinden görülmesi gerektiği gerekçesiyle, talebin bu bölümünü ayırmıştır. Mahkeme, Avea tarafından açılan maddi ve manevi tazminat
talepli davayı reddetmiştir. Avea tarafından karar temyiz edilmiş olup Turkcell tarafından da temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni
ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.9 Ulusal dolaşım ihtilafı
2001 yılı içinde, Turkcell, Türkiye’de Mart 2001 tarihinden itibaren faaliyet göstermekte olan GSM operatörü İş-Tim Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (“İşTim”) ile ulusal dolaşım görüşmelerinde bulunmuştur. Bu görüşmelerin olumlu sonuç vermemesi üzerine, BTK 19 Ekim 2001 tarihinde, Turkcell’e, belirlediği
koşullarda bir roaming sözleşmesi imzalaması için 15 Kasım 2001 tarihine kadar süre vermiş, taraflara bir çözüm önerisi getirmiş ve tarafların 15 Kasım 2001
tarihine kadar anlaşmalarını talep etmiştir. Turkcell, BTK’nın bu konuya müdahale yetkisi olmadığı ve önerilerinin teknik açıdan imkansız ve ekonomik açıdan
kabul edilemez nitelikte olması gerekçeleriyle dava açmıştır. Danıştay, daha önce vermiş olduğu bir karar ile dava konusu işlem iptal edilmiş olduğundan,
davada karar verilmesine yer olmadığına karar vermiş ve bu karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme
kararının onanmasına karar vermiştir.
BTK, dava süreci devam ederken, 14 Mart 2002 tarihli yazısı ile Turkcell’e yeniden 30 günlük süre vererek GSM 1800 işletmecileriyle daha önce belirlemiş
olduğu hüküm ve koşullarla sözleşme imzalamaya zorlamıştır. Turkcell, BTK’nın, kendisine 30 gün içerisinde roaming sözleşmesi imzalama yükümlülüğü getiren
işleminin iptali talebiyle dava açmıştır. Danıştay, 14 Mart 2006 tarihinde, BTK’nın 14 Mart 2002 tarihli işleminin iptaline ve Turkcell’in Ulusal Dolaşım Anlaşması
Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in iptali talebi yönünden ise davanın reddine karar vermiştir. Karar, BTK tarafından temyiz edilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir.
201
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
BTK, Turkcell’e roaming sağlama yükümlülüğünü öngören 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’nun 10. Maddesi gereğince çıkarılan Ulusal Dolaşım (“Roaming”)
anlaşması yapılması ile ilgili yönetmeliğe uymadığı gerekçesiyle toplam nominal 21.822 TL para cezası vermiştir. Turkcell bu tutarı bir günlük gecikme faizi ile
beraber 7 Nisan 2004 tarihinde BTK’ya ödemiştir. Turkcell ilgili ceza işlemi ile BTK’nın bu işlemin dayanağını oluşturan kararı ve “Ulusal Dolaşım (“Roaming”)
Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” in tamamının iptali talebi ile 27 Mayıs 2004 tarihinde dava açmıştır.
Danıştay’ın, 1 Aralık 2004 tarihinde Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulması kararına bağlı
olarak, BTK, 3 Ocak 2005 tarihinde daha önce Turkcell’den tahsil etmiş olduğu 21.822 TL tutarındaki para cezasını Turkcell’e geri ödemiştir. Danıştay 13. Dairesi,
13 Aralık 2005 tarihinde “Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in iptali istemi yönünden davanın reddine, Şirket’e
21.822 TL idari para cezası verilmesine ilişkin BTK kararına ilişkin işlemin ise iptaline karar vermiştir. Karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari
Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. Söz konusu idari para cezasının ödendiği tarih ile iade alındığı tarihler arasındaki
dönemde Turkcell’in mahrum kaldığı 7.111 TL tutarındaki faiz alacağının tahsili talebiyle, Turkcell tarafından BTK aleyhine 22 Temmuz 2010 tarihinde dava
açılmıştır. Mahkeme davanın kısmen kabulüne ve 6.505 TL tutarındaki alacağın işlemiş faiziyle birlikte Turkcell’e ödenmesine karar vermiştir. BTK, 15 Nisan
2013 tarihinde 6.505 TL tutarında anapara ile 1.596 TL tutarındaki faizi Turkcell’e ödemiştir. BTK, kararı temyiz etmiş; Turkcell kararın Turkcell talebinin reddine
ilişkin bölümünü temyiz etmiştir. Danıştay, BTK’nın temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam
etmektedir.
15 Nisan 2013 tarihinde BTK’dan tahsilat gerçekleşmiş olup, mahkeme kararı henüz kesinleşmediği için 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren
kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmadığı değerlendirilmiş ve konsolide finansal tablolarda gelir olarak kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.10 Turkcell’in ücretlendirme uygulamaları ile ilgili olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf
BTK, 7 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile Turkcell hakkında, Turkcell tarafından kuruma yanlış bilgi verildiği gerekçesiyle 4.008 TL ve bazı abonelerin mağdur
edildiği gerekçesiyle 374 TL olmak üzere, toplam 4.382 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25
oranında indirimden yararlanılarak para cezası toplam 3.287 TL olarak 9 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 22 Eylül 2010 tarihinde
kararların yürütmesinin durdurulması ve iptali için 2 adet dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması taleplerini reddetmiş, Turkcell
kararlara itiraz etmiş; fakat itirazlar reddedilmiştir. Mahkeme, 28 Nisan 2011 tarihinde davaların reddine karar vermiştir. Kararlar Turkcell tarafından temyiz
edilmiştir. Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması istemleri reddedilmiştir. Temyiz süreçleri devam etmektedir.
19.11 Azami tarifelerin uygulanmasına ilişkin olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf
BTK, 21 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile 25 Mart 2009 tarihinde BTK tarafından onaylanan GSM Azami Tarife Çizelgesi’ndeki GSM-GSM üst sınırının
üzerinde tarife uyguladığı iddiasıyla Turkcell hakkında 53.467 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde,
%25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 40.100 TL olarak 3 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 28 Haziran 2010 tarihinde
kararın iptali için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; Turkcell’in bu itirazı kabul
edilmiştir. Bu kapsamda BTK, Turkcell’den daha önce tahsil etmiş olduğu 40.100 TL’yi 27 Ocak 2011 tarihinde geri ödemiştir. Mahkeme 3 Mayıs 2011 tarihinde
davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin
reddine karar vermiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. BTK tarafından iade edilen 40.100 TL, 6 Ekim 2011 tarihinde BTK’ya geri ödenmiştir.
202
Ayrıca, abonelere iade edilecek tutar 46.228 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri”
hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir.
BTK, 23 Kasım 2011 tarihinde Turkcell’e gönderdiği bir yazı ile azami tarifelerin ihlal edildiği gerekçesiyle Turkcell’e verdiği 53.467 TL tutarındaki idari para
cezasının ¼ oranındaki peşin ödeme indiriminden yararlanılarak ödenmeyen 13.367 TL tutarındaki bölümünün de ödenmesini talep etmiştir. BTK’nın bu
işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali için Turkcell tarafından 23 Aralık 2011 tarihinde dava açılmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulmasına karar
vermiştir. BTK karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne ve BTK işleminin iptaline karar vermiştir. BTK kararı temyiz etmiş; Turkcell
tarafından temyize cevap verilmiştir. Danıştay BTK’nın temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebini reddetmiştir. Temyiz incelemesi devam
etmektedir.
Vergi Dairesi, söz konusu tutar için 20 Şubat 2012 tarihinde ödeme emri göndermiştir. Turkcell, ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali için
24 Şubat 2012 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi karara itiraz etmiş, itiraz
reddedilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne ve dava konusu ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. Vergi dairesi kararı temyiz etmiş, Turkcell temyiz talebine
cevap vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, idari cezanın %25 oranındaki peşin ödeme indiriminden yararlanılarak ödenmeyen bölümüne ilişkin yükümlülüğün yerine
getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal
tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.12 Bankalardaki mevduat ile ilgili ihtilaf
Turkcell, 2001 yılında bir bankadaki mevduatı nedeniyle doğan alacağına ilişkin icra takibi başlatmış, takibe banka tarafından itiraz edilmiştir. İtirazın iptali
amacıyla Turkcell tarafından açılan davada mahkeme 1 Mart 2005 tarihinde Turkcell lehine karar vermiştir. İlgili banka kararı temyiz etmiş, Turkcell tarafından
da temyize yanıt verilmiştir. Yargıtay, 3 Nisan 2006 tarihinde yerel mahkeme kararının davalı banka lehine bozulmasına karar vermiştir. İlk derece mahkemesi
Yargıtay kararına uyulmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir.
19.13 Özel iletişim vergisinin (“ÖİV”) iskonto sonrası tutar üzerinden hesaplanması ile ilgili ihtilaf
Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi uyguladığı ve
ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle 2005 ve 2006 yılları için vergi aslı ve vergi ziyaı cezası ile birlikte olmak üzere sırasıyla toplam
133.617 TL ve 139.101 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell, yukarıda bahsi geçen vergi tarhiyatlarının iptali talebiyle dava açmıştır.
203
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
28 Şubat 2011 tarihinde Vergi Affı Yasası Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmıştır. Turkcell, 27 Nisan 2011 tarihinde konuyla ilgili olarak Maliye Bakanlığı’na
başvuruda bulunmuştur. Vergi Affı Yasasına göre ÖİV tutarı ve cezası 2005 ve 2006 yılları için sırasıyla 26.723 TL ve 27.820 TL olarak hesaplanmıştır. Ayrıca,
2005 ve 2006 yılları için hesaplanan faiz tutarları sırasıyla 11.164 TL ve 8.900 TL olarak hesaplanmıştır. Bahsi geçen tutarlar 30 Haziran 2011 tarihinde ödenmiş
olup ödeme yapıldığı için Turkcell davalardan vazgeçtiğini Vergi Affı Yasası gereğince mahkemelere bildirmiştir. Mahkemeler davalar hakkında karar verilmesine
yer olmadığına karar vermiştir.
Vergi Dairesi, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar
üzerinden hesapladığı gerekçesiyle Ocak-Şubat 2007 dönemi için 11.238 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell Vergi Affı Yasası’ndan yararlanmak
amacıyla 13 Temmuz 2011 tarihinde Maliye Bakanlığı’na başvurmuştur. Vergi Affı Yasasına göre vergi aslı ve gecikme faizi sırasıyla 2.248 TL ve 842 TL olarak
hesaplanmıştır. Bahsi geçen tutarlar 29 Temmuz 2011 tarihinde ödenmiştir.
Büyük Mükellefler Vergi Dairesi, Turkcell hakkında 2008-2012 dönemlerine ilişkin olarak hazırlanan Vergi İnceleme Raporlarında yer alan, Turkcell’in,
distribütörleri tarafından yapılan ön ödemeli kart satışları üzerinden de ÖİV ödemesi gerektiği iddiasına dayanarak, Turkcell’e bu tutarlar üzerinden 211.056 TL
anapara ve 316.583 TL vergi ziyaı olmak üzere toplam 527.639 TL ilave ÖİV ve ceza tahakkuk ettirmiştir. Turkcell bu ilave ÖİV ve cezaya ilişkin ihbarnamelerin
iptali talebiyle Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açmış, ardından uzlaşma yoluna başvurmuştur.
19.14 Uluslararası trafiğin taşınması
BTK, Mayıs 2003’te, Türk Telekom’un müracaatı üzerine, Turkcell’in uluslararası trafiğini Türk Telekom altyapısını kullanmadan taşıdığı iddiasıyla ve bunun
Türk Telekom’un altyapı tekelini ihlal anlamını taşıdığı gerekçesiyle soruşturma açmıştır. Soruşturma sonlandırılmış ve BTK, 5 Mart 2004 tarihli kararı ile
Turkcell’in Türk Telekom dışında başka kaynaklardan altyapı ihtiyacını karşılamak suretiyle İmtiyaz Sözleşmesi’nde kendisine verilen yetkinin sınırını aştığı
iddiası ile toplam nominal 31.731 TL idari para cezası vermiştir. Turkcell, BTK’nın ilgili işlem ve kararlarının iptali talebiyle dava açmış ancak 9 Nisan 2004’te
idari para cezasını ödemiştir. Danıştay, 5 Kasım 2004 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen karar ile BTK’nın Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının
dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Danıştay’ın yukarıda bahsi geçen kararına bağlı olarak BTK, 26 Ocak 2005 tarihinde
18.000 TL geri ödeme yapmış ve geriye kalan 13.731 TL’lik tutarındaki meblağı ise Aralık ayı telsiz ruhsat ve kullanım ücreti ödemelerinden mahsup etmiştir. 26
Aralık 2006 tarihinde Danıştay, BTK’nın Turkcell’e 31.731 TL para cezası verilmesine ilişkin işleminin iptaline, para cezasının dayanağı yönetmelik hükümlerinin
iptali talebinin ise reddine karar vermiştir. BTK kararı temyiz etmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar
vermiştir. BTK karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir. Turkcell, 2004 yılında BTK’ya ödenmiş olan toplam
31.731 TL tutarındaki meblağdan, belirli bir süre yoksun kalması nedeniyle uğradığı 5.783 TL tutarındaki zararın BTK’dan tahsili talebiyle 6 Haziran 2012
tarihinde dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
Türk Telekom, Turkcell’in Milleni.com GMbH ile imzaladığı uluslararası arabağlantı sözleşmesi nedeniyle zarara uğradığı gerekçesiyle, 5 Ağustos 2005 tarihinde
219.149 TL tutarında anapara ve 30 Haziran 2005 tarihine kadar işlemiş 231.782 TL tutarında faiz olmak üzere toplam 450.931 TL tutarındaki zararının tahsili
ve ihtiyati tedbir talebiyle Şirket aleyhine dava açmıştır. Turkcell Yönetimi davanın herhangi bir hukuki dayanağı olmadığını düşünmekle beraber davada
yaşanan gelişmeleri dikkate alarak 53.160 TL anapara ve 98.920 TL tahakkuk eden faiz olmak üzere toplam 152.080 TL tutarında karşılık ayırmıştır.
204
Dava ile ilgili ayrılan karşılık hesaplamasında Türk Telekom’un talebindeki ve bilirkişi raporundaki tutarlar değil; Türk Hukuku’ndaki düzenlemeler esas
alınmıştır. Türk Hukuku uyarınca zarara uğradığını iddia eden bir kimse elde etmesi olası tüm geliri değil; ancak bu nedenle mahrum kaldığı karı talep edebilir. Bu
sebeple, Turkcell tarafından ayrılan karşılık Türk Telekom tarafından talep edilen veya bilirkişilerce hesaplanan muhtemel gelir tutarları esas alınarak değil, Türk
Telekom’un uğraması olası tahmini kar mahrumiyeti esas alınarak hesaplanmıştır. Ayrıca, 23 Ekim 2007 tarihinde bağımsız bir hukukçudan dava ile ilgili görüş
alınmıştır. Alınan görüş Turkcell Yönetimi’nin görüşlerini desteklemektedir.
Mahkeme, 5 Kasım 2009 tarihinde Türk Telekom’un tazminat talebinin 171.704 TL tutarındaki bölümünü reddetmiş, toplam 279.227 TL tutarındaki bölümünü ise
kabul etmiştir. Söz konusu karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Karar, Türk Telekom tarafından da temyiz edilmiş ve Turkcell tarafından bu talebe cevap
verilmiştir. Yargıtay Mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell ve Türk Telekom Yargıtay’ın bozma kararı hakkında karar düzeltme müracaatında
bulunmuştur. Her iki tarafın karar düzeltme talebi de reddedilmiş ve dosya ilk derece mahkemesine iade edilmiştir. İlk derece mahkemesi, Yargıtay’ın bozma kararına
uyulması ve yeni bir bilirkişi raporu alınması yönünde karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir.
19.15 Spor Toto ile olan ihtilaf
Spor Toto, 9 Kasım 2005 tarihli mektubunda İnteltek’in mutabakat yöntemi farklılığından dolayı 3.292 TL borçlu olduğunu bildirmiştir. Spor Toto, mutabakat
dönemlerinin kümülatif değil, 6 aylık bağımsız dönemler olarak kabul edilmesi gerektiğini savunmaktadır. İnteltek Yönetimi 7 Aralık 2005 tarihinde gönderdiği
cevabi nitelikteki yazıda, mutabakat döneminin kontratta 16 bağımsız dönem olarak tanımlanmadığını, dolayısıyla kümülatif bazda mutabakat yapılması gerektiğini
savunmuştur.
Spor Toto tarafından, İnteltek aleyhine tespit ve alacak davası açılmıştır. Mahkeme 22 Şubat 2007 tarihinde davanın reddine karar vermiştir ve hasılat riskinin
tamamının Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne (“GSGM”) ait olduğuna, tahsil edilemeyen 1.527 TL tutarındaki hasılattan İnteltek’in sorumlu olmadığına ve altı
aylık mutabakat dönemlerinin birbirinden bağımsız dönemler halinde uygulanması, hesaplamanın kümülatif olarak yapılamayacağı yönündeki tespit taleplerinin
reddine karar vermiştir. GSGM tarafından yapılan temyiz ve karar düzeltme talepleri reddedilmiş ve mahkeme kararı kesinleşmiştir.
Yargıtay kararı doğrultusunda, daha önce finansal tablolarda ayrılmış olan 3.292 TL tutarındaki anapara ve 1.894 TL tutarındaki faiz karşılığı ters çevrilmiştir.
İnteltek, ayrıca 1. ve 3. mutabakat dönemlerinde yapılan 2.345 TL anapara ve 966 TL faiz ödemesinin tahsilini talep etmiş ve 21 Şubat 2008 tarihinde konu ile ilgili
dava açmıştır. 19 Mart 2009 tarihinde Mahkeme, 2.345 TL tutarındaki anapara ile 966 TL tutarındaki faiz ile birlikte oluşacak gecikme faizinin İnteltek’e ödenmesine
karar vermiştir. Spor Toto tarafından yapılan temyiz ve karar düzeltme istemleri reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir.
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda 2.345 TL anapara ve 3.376 TL faiz ödemesi gelir olarak kayda alınmıştır.
19.16 Uzlaştırma sonrası yapılan fazla tarhiyat ile ilgili ihtilaf
Turkcell, 9 Şubat 2009 tarihinde 2000, 2001 ve 2002 yıllarına ilişkin olarak roaming sözleşmesinden dolayı tahakkuk ettirilen KDV ve vergi cezalarına ilişkin Vergi
Dairesi ile yapılan uzlaştırma sonrası yanlış hesaplanan 6.609 TL tutarındaki gecikme faizinin iadesi amacıyla Vergi Dairesi’ne başvurmuş; bu talebin reddi üzerine,
red işleminin iptali amacıyla bir dava açmış; ayrıca gecikme faizinin yanlış hesaplanan 6.609 TL tutarındaki bölümünün iptali amacıyla dava açmıştır. Vergi Dairesi’ne
yapılan başvurunun reddi üzerine açılan davada Mahkeme davanın reddine karar vermiş, Turkcell kararı temyiz etmiştir. Danıştay ilk derece mahkemesi kararının
onanmasına karar vermiştir. Turkcell karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Karar düzeltme süreci devam etmektedir.
205
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Diğer davada ise, Mahkeme davanın reddine karar vermiş, Turkcell kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık
veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.17 İran GSM İhalesi’yle ilgili ihtilaflar
Turkcell, İran İslam Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti ile imzaladığı Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma’nın çeşitli hükümlerini ihlal
ettiğinin tespiti ile uğradığı zararın tazmini talebiyle, 11 Ocak 2008 tarihinde, UNCITRAL Tahkim Kuralları uyarınca oluşturulan tahkim mahkemesi nezdinde tahkim
davası açmıştır. Söz konusu tahkim süreci, İran GSM ihalesi sonucunda ortaya çıkan ihtilafla ilgilidir. Duruşma Şubat 2013’te gerçekleşmiştir. Eylül 2013’te ikinci
duruşma yapılmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
19.18 Türk Telekom transmisyon tarifeleri ihtilafı
19 Ocak 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a 1 Haziran 2004 ve 1 Temmuz 2005 tarihleri arasında fiber optik kablo, bakır kablo ve radyolink üzerinden
verilen hizmetlerin bağlantı ücretlerini yanlış uyguladığı gerekçesiyle dava açma tarihine kadar tahakkuk etmiş faizler de dahil olmak üzere toplam 8.137
TL’nin tahsili talebiyle dava açmıştır. Dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar
vermiştir. Ek rapor da Turkcell lehinedir. Mahkeme yeni bir bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme davanın
kabulüne karar vermiştir. Türk Telekom kararı temyiz etmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
19.19 SPK kararının iptali
SPK, 15 Ekim 2008 tarihinde aldığı bir kararla, 26 Ocak 2007 tarihli SPK kararının yerine getirilmediğinden bahisle Turkcell hakkında 12 TL idari para cezası
uygulanmasına ve bu para cezasının yapılacak ilk Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulması gerektiği hususlarında Turkcell’in bilgilendirilmesine karar
vermiştir. Turkcell bu karar ve bağlantılı işlemlerin iptali talebiyle idare mahkemesinde dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini
reddetmiştir. Turkcell’in bu karara itirazı da reddedilmiştir. Mahkeme 27 Mayıs 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz
edilmiştir. Danıştay yerel mahkeme kararının yürütmesinin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
19.20 Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin iptali
BTK tarafından çıkarılan ve 1 Şubat 2007 tarihinde yürürlüğe giren Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 29 Mart
2007’de dava açılmıştır. Mahkeme, 1 Haziran 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava
Daireleri Genel Kurulu, ilk derece mahkemesi kararını onamıştır. Turkcell karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Karar düzeltme süreci devam etmektedir.
206
19.21 Türk Telekom arabağlantı maliyetleri ihtilafı
Türk Telekom, 8 Nisan 2009 tarihinde, Turkcell’in diğer işletmecilerden aldığı çağrı sonlandırma ücretinin kendi abonelerine sunduğu şebeke içi ücretlerin
üzerinde olmasının mevzuata aykırı olduğu ve kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, Turkcell’in, Türk Telekom’dan tahsil ettiği tutarlardan şimdilik
10 TL’nin 2001’den itibaren işleyecek birikmiş faizi ve bu uygulama nedeniyle Türk Telekom’un trafik miktarındaki düşüş ve abone kayıpları nedeniyle uğranılan
zarardan şimdilik 10 TL’nin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili talebi ile Turkcell aleyhine tazminat davası açmıştır.
Mahkeme, 6 Nisan 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Türk Telekom tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap
verilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararını onamıştır. Türk Telekom karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Turkcell karar düzeltme talebine cevap
vermiştir. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir.
22 Ağustos 2011 tarihinde Türk Telekom, BTK’nın Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin, diğer işletmecilere uyguladığı arabağlantı ücretlerinin altında olamayacağına
karar verdiğinden bahisle, bu karara rağmen Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu durum nedeniyle zarara uğradığı
iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi
incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell’in iddialarını desteklemektedir. Mahkeme, bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar vermiştir.
Bilirkişi ek raporu da Turkcell lehinedir. Türk Telekom rapora itiraz etmiştir. Mahkeme davanın Turkcell lehine reddine karar vermiştir. Karar Türk Telekom
tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell tarafından süresi içerisinde temyize cevap verilmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
19.22 Avea arabağlantı maliyetleri ihtilafı
4 Kasım 2010 tarihinde Avea, BTK’nın Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin, Turkcell’in diğer işletmecilere uyguladığı arabağlantı ücretlerinin altında olamayacağına
karar verdiğinden bahisle, bu karara rağmen Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu durum nedeniyle zarara uğradığı
iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Yargılama devam ederken Avea davadaki
talebini 47.000 TL’ye yükseltmiştir. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi heyeti raporunu tanzim etmiştir.
Mahkeme tarafından dosyada ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi heyeti ek raporunu dosyaya ibraz etmiştir. Ek rapor Turkcell aleyhinedir.
Mahkemece yeni bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi raporu dosyaya sunulmuş olup Turkcell lehinedir. Dava süreci devam
etmektedir.
25 Nisan 2011 tarihinde Avea aynı gerekçelere dayanarak Kasım 2009 ve Ocak 2010 dönemleri arasında uğradığı zararın tazmini talebiyle dava açmıştır. Açılan
bu davada da Avea fazlaya dair haklarını saklı tutarak 40.000 TL tazminat talep etmektedir. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar
vermiştir. Bilirkişi raporu şirketimiz lehinedir. Mahkeme, davanın Avea tarafından 4 Kasım 2010 tarihinde açılan ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir.
ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
207
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
19.23 Kampanyalar ile ilgili ihtilaf
BTK, 21 Mayıs 2008 tarihinde Turkcell’in kampanyalar kapsamındaki uygulamaları nedeniyle abonelerini mağdur ettiği gerekçesiyle Turkcell’e 32.088 TL
tutarında idari para cezası verilmesine karar vermiştir. Turkcell, 10 Temmuz 2008 tarihinde BTK’nın yukarıda sözü edilen kararının iptali istemiyle dava açmıştır.
Mahkeme, 10 Kasım 2010 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması
talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Bununla birlikte, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden
yararlanılarak para cezası 24.066 TL olarak 1 Ağustos 2008 tarihinde ödenmiştir.
19.24 Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından gönderilen Ödemeye Çağrı Mektubu’nun iptali
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) tarafından temlik alınan Telsim’in muhasebe kayıtlarında yer alan ve Turkcell’in borçlu olduğu iddia edilen 15.149
TL’nin bir ay içerisinde ödenmesi talebiyle TMSF’nin Turkcell’e tebliğ ettiği ödemeye çağrı mektubunun yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle Turkcell
tarafından 20 Eylül 2007 tarihinde dava açılmıştır. Danıştay, Turkcell’in yürütmeyi durdurma talebini kabul etmiştir. Mahkeme, 19 Ocak 2010 tarihli kararıyla
dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir. TMSF kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
Ayrıca TMSF tarafından konuyla ilgili gönderilen ödeme emrinin iptali istemiyle 19 Ekim 2007 tarihinde Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 29 Mart
2010 tarihinde ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. TMSF, kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması
nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.25 İskontolar üzerinden ödenen Hazine Payı ve Kurum Masraflarına Katkı Payı ile ilgili ihtilaf
2006 yılı sonunda, Turkcell’in Yeminli Mali Müşavirleri, distribütörlere yapılan satışlarda iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelinin “Brüt Satışlar”
hesabına kaydedilmesi gerekirken, iskontolar düşülmeden önceki satış bedelinin bu hesaba kaydedildiğini tespit etmişlerdir. Turkcell 1 Ocak 2007 tarihinden
itibaren muhasebe kayıtlarında düzeltme yaparak iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelini “Brüt Satışlar” hesabına kaydetmeye başlamıştır.
Dolayısıyla, Turkcell 2006 yılı için toplam 51.254 TL tutarında, fazladan hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödediğine karar vermiştir. 23 Şubat 2007 tarihli
mektupta, Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’ndan 46.129 TL tutarında hazine payı ve 5.020 TL tutarındaki faiz tahakkuku ile Bakanlık’tan 5.125 TL tutarında
evrensel hizmet fonu ve 558 TL tutarındaki faiz tahakkukunun 10 gün içerisinde ödenmesini talep etmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Bakanlık herhangi bir ödeme
yapmadığı için, Turkcell bu tutarları aylık hazine payı ödemelerinden mahsup etmeye başlamıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle toplam 51.254 TL hazine payı
ve evrensel hizmet fonu ödemelerinden mahsup edilmiştir.
Hazine Müsteşarlığı Turkcell’e, 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili olarak mahsup edilen hazine payı ödemelerini kabul etmediğine dair
17 Temmuz 2007 tarihli bir mektup göndermiştir. Buna bağlı olarak, hazine payı ödemesinden mahsup edilen Mayıs 2007’ye ait 2.960 TL değerindeki tutar
Turkcell’den talep edilmiştir. Turkcell tarafından bu ödeme yapılmamış ve 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili hazine payı ve evrensel hizmet
fonu tutarı mahsup edilmeye devam etmiştir.
Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, konuya ilişkin hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinin mahsup edilmesinin hukuka uygun olduğu
düşünülmektedir.
208
Ayrıca Turkcell, distribütörlere toptan satışlarda uyguladığı iskontolar üzerinden 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’nin 8. ve 9. Maddeleri gereği,
sırasıyla, hazine payı ve kurum masraflarına katkı payı ödemek mükellefiyetinde olmadığı yönünde karar verilmesi talebiyle, ICC nezdinde iki dava açmıştır.
ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi Turkcell tarafından açılan davaların kabulüne karar vermiştir. BTK, ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi tarafından verilen
kararların iptali için dava açmıştır. Mahkeme, BTK tarafından açılan davaların reddine karar vermiştir. Kararlar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay ilk
derece mahkemesi kararlarının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur. Yargıtay, karar düzeltme isteminin
reddine karar vermiştir. Mahkeme 28 Kasım 2012 tarihinde yapılan duruşmada bozma kararına uyulmasına ve tahkim kararının iptaline karar vermiştir. Gerekçeli
kararlar Turkcell’e tebliğ edilmiş; kararlar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
19.26 İlave Hazine Payına ilişkin ihtilaf
Hazine Müsteşarlığı, Turkcell’e gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran 2004 ile 9 Mart 2006 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler neticesinde tanzim
edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için ilave hazine payı ödemesini talep etmiş; Turkcell, talep
edilen meblağın 3.320 TL tutarındaki bölümünü ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden hazine payı ödeme mükellefiyetinin bulunmadığının
tespiti talebi ile 18 Aralık 2009 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Hakem heyeti Turkcell’in taleplerini kısmen kabul ederek, Turkcell’in 885 TL tutarındaki
hazine payını ödeme mükellefiyeti olmadığına karar vermiştir. Turkcell, kararın açıklanması ve yorumlanması talebi ile hakem heyetine başvurmuştur. Hakem
heyeti tarafından bu başvuru reddedilmiştir. BTK tarafından hakem heyeti kararının Turkcell lehine verilen kısımlarının iptali için dava açılmıştır. Turkcell
tarafından ise Tahkim kararının aleyhe olan kısımlarının iptali talebiyle bir dava açılmıştır. BTK tarafından açılan davada mahkeme, bilirkişi raporu alınmasına
karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme aynı heyetten ek rapor alınmasına karar vermiştir. Davalar devam etmektedir.
BTK, Turkcell’e gönderdiği 14 Mayıs 2010 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak, 1 Haziran 2004 - 9 Mart
2006 tarihleri arasındaki dönemde, hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine payının eksik ödendiği
gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171 TL cezai şartın ödenmesini talep etmiştir.
Turkcell, 26 Mayıs 2010 tarihinde, BTK’nın hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine payının eksik
ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171 TL cezai şartın, ICC Tahkim
Mahkemesi’nde devam eden ihtilafa konu olduğu gerekçesiyle, BTK’nın talep ettiği ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir
talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK, tedbir kararına itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir.
Turkcell, 4.909 TL tutarındaki hazine payı esas alınarak BTK tarafından uygulanan 12.171 TL cezai şartın hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle 27 Ocak 2012
tarihinde ICC nezdinde dava açmıştır. ICC Tahkim Mahkemesi, Turkcell’in davadaki tüm taleplerinin kabulüne karar vermiştir. BTK tarafından ICC kararının iptali
talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde dava açılmıştır. Dava devam etmektedir.
BTK, Turkcell’e gönderdiği 19 Ekim 2010 tarihli yazısı ile 10 Mart 2006 ile 31 Aralık 2008 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler neticesinde tanzim
edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için 72.527 TL hazine payı ile 205.594 TL cezai şart ödemesini
talep etmiştir. Turkcell bu tutarın 1.535 TL tutarındaki kısmını ödemiştir.
Turkcell, 13 Aralık 2010 tarihinde, BTK’nın ödenmesini talep ettiği; fakat itiraz edilen 70.992 TL tutarındaki hazine payının ve 205.594 TL cezai şartın, ICC
Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilaflara konu olduğu gerekçesiyle, talep edilen ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir
talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK tedbir kararına itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir.
209
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell belirli gelirler üzerinden hesaplanan hazine paylarının ödenmediğini konu alan 30 Mayıs 2010 tarihli Hazine Kontrolörleri Raporu ve 205.594 TL
tutarındaki cezai şart talebi hakkında 12 Ocak 2011 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Turkcell Hazine Kontrolörleri Raporu’nda talep edilen 68.365 TL’nin
ödendiğine ya da başka tahkim davalarında konu olduğuna karar verilmesini talep etmiştir. Turkcell ayrıca Hazine Kontrolörleri tarafından hesaplamasında
ihtilaf bulunan gelirler üzerinden hazine payı ödemekle yükümlü olmadığının tespit edilmesi ile birlikte kalan hazine payı tutarı olan 4.163 TL’nin ödenmemesi
gerektiği talebinde bulunmuştur. Son olarak talep edilen cezai şart tutarını ödemekle yükümlü olmadığına ve cezai şartın ihtilaf halinde ödenmeyeceğine
karar verilmesini talep etmiştir. Mahkeme, 18 Mart 2013 tarihli kararı ile Turkcell’in Hazine tarafından talep edilen ve önceki davalar kapsamı dışında kalan
1.351 TL’yi ödemekle yükümlü olmadığına (Turkcell’in yurtdışına gerçekleştirdiği SIM kart ve ekipman satışlarından elde edilen gelirler üzerinden 2.812 TL
ödemekle yükümlü olmadığında ilişkin talebi reddedilmiştir.) ve Turkcell’in 205.594 TL tutarındaki cezai şartı ödemekle yükümlü olmadığına karar vermiştir.
Ancak Turkcell’in Hazine Kontrolörleri tarafından hesaplanmasında ihtilaf bulunan gelirler üzerinden hazine payı ödemekle yükümlü olmadığına ve cezai şartın
ihtilaf halinde ödenmeyeceğine ilişkin tespit talebi reddedilmiştir. BTK, Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı kararın iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk
Mahkemeleri nezdinde iki ayrı dava açmıştır. Turkcell de kararın kısmen iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde dava açmıştır. Davaların
birleştirilerek yargılamanın tek dosya üzerinden devam edilmesine karar verilmiştir. Mahkeme tarafından dosyanın bilirkişiye tevdiine karar verilmiştir. Dava
süreci devam etmektedir.
19.27 BTK tarafından geçmişe etkili olarak alınan Kurul kararları nedeniyle mahsup edilen Hazine Payı tutarları ile ilgili ihtilaf
Turkcell tarafından, BTK’nın gerek arabağlantı ücretlerini ve gerekse bazı tarifeleri geçmişe etkili olarak değiştirmesi nedeniyle Turkcell’in diğer operatörlere
ve bazı abonelere yapmak durumunda kaldığı iade ödemeler dikkate alınmaksızın Hazine Payı alınması karşısında; iade edilen ve gelire dahil edilmeyen tutarlar
üzerinden alınan Hazine Paylarının haksız olduğu; 2006-2010 yılları arasında Turkcell tarafından Hazine Payı hesaplamalarında yapılan mahsupların hukuka
uygun olduğu ve bu sebeplerle Hazine Payı adı altında fazladan ödeme yapmak durumunda kalınan toplamda 1.600 TL tutarındaki meblağın faiziyle beraber
iadesi talepleriyle, bu duruma idari işlemleriyle sebep olduğu için BTK aleyhine ve bahsi geçen tutardan payları oranında yararlandıkları için Hazine Müsteşarlığı
ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı aleyhine, 5 Ağustos 2010 tarihinde ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi nezdinde dava açılmıştır. Hakem
heyeti, Mart 2012 tarihli kararıyla, davanın kısmen kabulüne karar vererek BTK’nın arabağlantı ücretlerini ve bazı tarifeleri geçmişe etkili olarak değiştirmesi
nedeniyle Turkcell tarafından diğer operatörlere ve bazı abonelere yapılmak durumunda kalınan iadeler nedeniyle, Turkcell tarafından iade edilen ve gelire dahil
edilmeyen tutarlar için Hazine Payı hesaplamalarında 2006-2010 yılları arasında mahsupların hukuka uygun olduğuna; Hazine Payı ve Kurum Masraflarına
Katkı Payı adı altında fazladan ödeme yapmak durumunda kalınan toplamda 1.371 TL’nin Turkcell’e iadesine; 2006-2008 yılları arasında ödenen Kurum
Masraflarına Katkı Payı tutarı olan 273 TL’nin iadesi talebinin ise reddine karar vermiştir. BTK, Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı, kararın iptali için Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde dava açmıştır. BTK tarafından açılan davada mahkeme, davanın Hazine Müsteşarlığı ile
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından açılan dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Mahkeme davaların reddine karar vermiştir. BTK ile
Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı kararı temyiz etmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam
etmektedir.
19.28 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı para cezasına ilişkin ihtilaf
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Turkcell’in servis abonelikleri ve içerik satışı hizmeti başlangıcı öncesinde, abonelerin uygun bir şekilde bilgilendirmediği iddiası
ile Turkcell hakkında 68.201 TL tutarında idari para cezası uygulamıştır. Turkcell, 24 Ağustos 2009 tarihinde ceza tebligatının ve bu işlemin dayandığı kararın
yürütmesinin durdurulması ve iptali talebi ile dava açmıştır. Mahkeme, 8 Haziran 2010 tarihinde para cezasının iptaline karar vermiştir. Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı bu kararı temyiz etmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, karar düzeltme müracaatında bulunmuştur.
Danıştay karar düzeltme talebinin reddine karar vermiştir. İlk derece Mahkemesi, Danıştay’ın bozma kararına uyma kararı vermiş ve davayı reddetmiştir. Karar
süresi içerinde temyiz edilecektir.
210
Turkcell, 14 Aralık 2009 tarihinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın, 68.201 TL tutarındaki idari para cezası uygulanmasına ilişkin kararına istinaden tanzim edilen
ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Karar vergi dairesi tarafından temyiz
edilmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Danıştay karar düzeltme
talebinin reddine karar vermiştir.
19.29 Astelit ve distribütörü arasındaki ihtilaf
Astelit’in bir distribütörü, Astelit’e karşı sevk edilmeyen mallara istinaden yapmış olduğu avans ödemelerinin toplam tutarı olan 106.443 HRV’lik (31 Aralık
2013 tarihi itibariyle 28.423 TL) tazmini için dava açmıştır. Astelit ve distribütör arasında imzalanan sözleşmeye göre, distribütör ürünlerin satışını sevkiyat
tarihinden itibaren 30 gün içerisinde tamamlamak ve distribütör komisyonu hariç satıştan elde edilen kazancı Astelit’e transfer etme yükümlülükleri altına
girmiştir. Ancak distribütör, sözleşme ile yüklendiği bu yükümlülüklerini ihlal etmiştir. Bunun üzerine Astelit de distribütörden olan alacaklarının tazmini için
35.292 HRV (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 9.424 TL) tutarında bir karşı dava açmıştır
Dava Astelit lehine tüm duruşmalardan geçmiştir. 26 Mart 2012 tarihinde, Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi geçmiş Astelit lehine olan mahkeme kararlarını
onamıştır.
Distribütör Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi kararından itibaren üç ay içinde Ukrayna Temyiz Mahkemesi’nde kararı temyiz etme hakkına sahiptir ancak
distribütör uzun süredir faaliyette bulunmamaktadır ve temyiz hakkını kullanmamıştır.
Şirket Yönetiminin görüşüne göre yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni
ile 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.30 Astelit’in faiz gideri üzerinden hesaplanan stopaj ile ilgili davası
Ukrayna Vergi İdaresi, Astelit’e Euroasia ile yapılan kredi sözleşmelerinden doğan faiz giderleri üzerinden hesaplanan stopajın, 2009 yılı için %10 olması
gerektiğine dair bir ihtarda bulunmuştur. Ukrayna yasaları ve Ukrayna ile Hollanda arasındaki Çifte Vergilendirmenin Önlemesi Konvansiyonu uyarınca,
Astelit %2 oranında stopaj ödemiş; ardından Astelit, kendisinin 11.651 HRV (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 3.111 TL) tutarında ek ödeme yapmasına yol açacak
olan söz konusu ihtarın iptali için bir dava açmıştır. İdare Mahkemesi, 30 Kasım 2010 tarihinde davayı kabul etmiştir. Kiev Temyiz Mahkemesi de ilk derece
mahkemesinin kararını onamıştır. Vergi İdaresi kararı temyiz etmiştir. Duruşma günü, Ukrayna Yüksek İdare Mahkemesi’nce ertelenmiş olup; mahkeme henüz
yeni duruşma gününü tayin etmemiştir.
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle, Şirket Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, 2009, 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ait riskler için konsolide finansal tablolarda
konuyla ilgili 27.089 HRV (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 7.233 TL) tutarında karşılık ayrılmıştır.
19.31 Shell&Turcas Petrol A.Ş. ile yapılan kampanyaya ilişkin ÖİV ve KDV davası
Turkcell ile Shell&Turcas Petrol A.Ş. (“Shell”) arasında 27 Kasım 2007 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında aboneler Turkcell’den bedava dakika ve
kontör ile Shell’den bedava akaryakıt almışlardır. Söz konusu kampanyaya ilişkin yapılan inceleme neticesinde ilgili hatlara yüklenen kontör ve dakikalar
dolayısıyla KDV ve ÖİV tahakkuk ettirilmediği gerekçesiyle, Turkcell hakkında, toplam 1.214 TL tutarında ÖİV ve toplam 1.822 TL tutarında vergi ziyaı cezası
ve toplam 874 TL tutarında KDV ve toplam 1.315 TL tutarında vergi ziyaı cezası tahakkuku yapılmıştır. Turkcell 16 Eylül 2009 tarihinde bahsi geçen vergi ve
ceza tahakkuklarının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, davaların kabulüne karar vermiştir. Vergi Dairesi, kararları temyiz etmiştir. Temyiz incelemesi devam
etmektedir.
211
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
19.32 Mep İletişim ve Dış Ticaret A.Ş. tarafından açılan dava
Turkcell’in distribütörü iken distribütörlük sözleşmesi sona eren Mep İletişim A.Ş., 31 Aralık 2008 tarihinde, Turkcell’in uygulamaları nedeniyle zarara uğradığı
iddiasıyla, Turkcell aleyhine, toplam 64.000 TL tutarında olduğu iddia edilen zarardan, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 1.000 TL tutarındaki bölümünün
tahsili talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi heyeti raporunu dosyaya ibraz etmiş,
mahkeme aynı heyetten ek rapor alınmasına karar vermiştir. Dosyaya sunulan ek bilirkişi raporunda davacının 64.000 TL olarak iddia ettiği zarar 16.700 TL
olarak hesaplanmıştır. Davacı davasını ıslah ederek talebini 16.700 TL olarak revize etmiştir. Mahkeme, MEP İletişim A.Ş. tarafından daha sonra açılan ve bu
dava ile birleşen dosya ile birlikte yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Yeniden alınan bilirkişi raporunda davacının zararı 18.800 TL olarak
hesaplanmıştır. Mahkeme, dosyanın, marka değerleme konusunda rapor alınmak üzere yeni bir bilirkişiye tevdi edilmesine karar vermiştir. Dava süreci devam
etmektedir.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması ve olası
yükümlülük tutarının güvenli bir şekilde tahmin edilememesi nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık
ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.33 BTK’nın tarifelere ilişkin kararları
BTK 2009 tarihinde geçerli olan bir tarifenin şartlarında lansman sonrası değişiklik yapıldığını ve abonelere faturalanan fazla tutarların iade edilmesi gerektiğini
bildirmiştir. Turkcell, 1 Şubat 2010 tarihinde BTK’nın ilgili kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin
durdurulması isteminin reddine karar vermiş; bu karara Turkcell tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir.
Abonelere iade edilecek tutar 15.660 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri”
hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir. BTK, 17 Mayıs 2010 tarihli kararı ile Turkcell’in, bir tarife seçeneğinin şebekeiçi tarifelere alt sınır getiren kurul kararını etkisizleştirdiği ve uygulanmasını
zorlaştırdığı gerekçesiyle Turkcell hakkında 802 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay
içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 601 TL olarak 21 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte, Turkcell söz konusu para cezasının
iptali için 21 Temmuz 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, yerel
mahkeme kararının yürütmesinin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
BTK, bir tarifeye ilişkin soruşturma sonucunda aldığı 22 Eylül 2010 tarihli kararıyla 26.483 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK
kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 19.862 TL olarak 7 Aralık 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte,
Turkcell söz konusu para cezasının yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Aralık 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulması
talebini reddetmiş; Turkcell bu karara itiraz etmiştir. 17 Şubat 2011 tarihinde, Ankara Bölge İdare Mahkemesi, itirazın kabulü ile yürütmenin durdurulması
talebinin kabulüne karar vermiştir. BTK, daha önce Turkcell tarafından ödenmiş olan tutarı 30 Mart 2011 tarihinde iade etmiştir. Mahkeme davanın reddine
karar vermiştir. Turkcell tarafından karar, yürütmenin durdurulması talepli olarak temyiz edilmiştir. 19.862 TL tutarındaki para cezası, Turkcell tarafından tekrar
30 Ocak 2014 tarihinde BTK’ya iade edilmiş; abonelere yapılacak iadelere de tekrar başlanmıştır. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
212
BTK kararı kapsamında abonelere iade edilecek tutar 2010 yılı için 13.432 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide
finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere Şubat 2011’de 7.137 TL tutarında iade gerçekleşmiştir.
31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, BTK’ya 30 Ocak 2014 tarihinde iade edilen para cezası ve abonelere iadesi henüz yapılmayan
tutarlar ile ilgili sırasıyla 19.862 TL ve 26.716 TL tutarlarında karşılık ayrılmıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
19.34 BTK’nın rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin kararı
BTK, 7 Temmuz 2010 tarihli kararıyla rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin sistemin tamamının mülkiyetinin Turkcell’e ait olmadığı gerekçesiyle
Turkcell’e 401 TL idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca, rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetinin üzerinden sunulduğu her türlü yazılım, donanım, altyapı
ve teçhizatın Turkcell’in sahipliğine alınmasına karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden
yararlanılarak 301 TL olarak 7 Eylül 2010 tarihinde ödenmiştir.
Turkcell, 22 Eylül 2010 tarihinde söz konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması
talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Yerel
Mahkeme kararının yürütmesinin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
19.35 Distribütörlere yönelik uygulama hakkında Rekabet Kurumu ile olan ihtilaf
1 Aralık 2009 tarihinde tebliğ edilen Rekabet Kurulu kararına göre 4054 sayılı Rekabetin Korunması hakkındaki Kanun uyarınca Turkcell’in distribütörlere
yönelik uygulamaları hakkında soruşturma açılmıştır. Turkcell savunmasını Rekabet Kurumu’na sunmuştur. Kurum yetkilileri Mart 2010 tarihinde yerinde
inceleme ve denetimlerde bulunmuşlardır. Rekabet Kurumu, Vodafone’nun soruşturma konusu ile ilgili şikayetlerinin de bu dosya kapsamında incelenmesine
karar vermiştir. Avea’nın, Turkcell’in SIM kart, kontör kart, dijital kontör, aktivasyon ve diğer abonelik hizmetlerinin toptan ve perakende satışı pazarındaki
hâkim durumunu kötüye kullanarak Avea’nın faaliyetlerini zorlaştırdığı iddialarının da bu soruşturma kapsamında değerlendirilmesine ve bu çerçevede Avea’nın
şikayetçi olarak kabul edilmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu, Ağustos 2010’da Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell’in yazılı savunması süresi içinde
Rekabet Kurumu’na sunulmuştur. Buna istinaden ek görüş Şubat ayında Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Ek görüş ertesindeki hazırlanan yazılı savunma süresi
içerisinde Rekabet Kurumuna sunulmuştur. Turkcell sözlü savunmasını 31 Mayıs 2011 tarihinde Rekabet Kurulu’na sunmuştur.
Rekabet Kurulu, 9 Haziran 2011 tarihli toplantısında Turkcell’in GSM hizmetleri pazarındaki hakim durumunu kötüye kullandığı gerekçesiyle Turkcell hakkında
91.942 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Turkcell, 8 Aralık 2011 tarihinde, Rekabet Kurulu kararının iptali için dava açmıştır. Turkcell Rekabet
Kurulu kararının yürütmesinin durdurulmasını talep etmiştir. Danıştay, Rekabet Kurulu kararının Turkcell’e 91.942 TL idari para cezası verilmesine ilişkin
kısmının yürütmesinin durdurulmasına, Turkcell’in karara konu uygulamalarıyla hakim durumunu kötüye kullandığı ve ihlale son verilmesi gerektiği tespitlerini
içeren kısımlarının yürütmesinin durdurulması talebinin ise reddine karar vermiştir. Rekabet Kurumu karara itiraz etmiştir. Turkcell de kararın reddedilen kısmına
itiraz etmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, yürütmenin durdurulması kararının kaldırılmasına ve esasa ilişkin hususlar yönünden inceleme
yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkeme’ye iadesine karar vermiştir. Danıştay ilgili dairesi bu gelişme üzerine yürütmenin durdurulması
isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. Dava süreci devam etmektedir.
213
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı, Turkcell’e gönderdiği 8 Mart 2012 tarihli ödeme emri ile 91.942 TL tutarındaki para cezasının ödenmesini talep
etmiştir. Ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali için 13 Mart 2012 tarihinde dava açılmıştır. Mahkeme, vergi dairesinin savunması alınana kadar
ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Vergi dairesinin savunması dosyaya sunulduktan sonra mahkeme yürütmenin durdurulması
isteminin reddine karar vermiş, bu karara itiraz edilmiş, ancak itiraz reddedilmiştir. Turkcell ikinci kez yürütmenin durdurulmasını talep etmiş, bu talep
reddedilmiştir. Turkcell karara itiraz etmiş, ancak itiraz reddedilmiştir. Ardından mahkeme davanın kabulüne ve ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. 31
Aralık 2013 tarihi itibariyle Turkcell banka hesapları üzerinde ödeme emrine istinaden Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından konulan 91.942 TL
tutarında blokaj bulunmaktadır. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı kararı temyiz etmiş; Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz incelemesi
devam etmektedir.
Turkcell’in bayisi iken bayilik sözleşmesi sona eren Pamuk Elektronik, Turkcell’in Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararına konu
uygulamaları nedeniyle zarara uğradığından bahisle, uğramış olduğu zararın tazmini; zararının 3 katı tutarında tazminata hükmedilmesi ve ayrıca sözleşmesinin
haksız olarak feshi nedeniyle uğramış olduğu 2.100 TL zararının tazmini talebiyle 19 Aralık 2011 tarihinde dava açmıştır. Turkcell süresi içerisinde davaya cevap
vermiştir. 19 Nisan 2012 tarihinde yapılan duruşmada mahkeme, sözleşmede bu yönde hüküm olduğu için, davanın tahkim yolu ile çözümlenmesi gerektiği
gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Pamuk Elektronik kararı temyiz etmiştir. Turkcell temyize cevap vermiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının
onanmasına karar vermiştir.
Doğan Dağıtım A.Ş. tarafından 5 Haziran 2012 tarihinde Turkcell’in distribütörlerine ve bayilerine yönelik uygulamalarının 4054 Sayılı Kanuna aykırılık
teşkil ettiğinin Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Turkcell’in bu uygulamaları neticesinde ve sonrasında zarara
uğradıkları iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararının 3 katına kadar tazminat ile birlikte 110.484 TL’nin tahsili talebi ile
dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
Tasfiye halindeki Mep İletişim ve Dış Ticaret A.Ş. ve hissedarları tarafından 30 Temmuz 2012 tarihinde Turkcell’in distribütörlerine ve bayilerine yönelik
uygulamalarının 4054 Sayılı Kanuna aykırılık teşkil ettiğinin Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Turkcell’in bu
uygulamaları neticesinde ve sonrasında zarara uğradıkları iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararın 3 katına kadar tazminat
ile birlikte 1.200 TL maddi tazminatın tahsili talebi ile dava açılmıştır. Mahkeme, bu davanın Mep İletişim ve Dış Ticaret A.Ş. tarafından 31 Aralık 2008 tarihinde
açılan ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir.
Mobiltel İletişim Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Mobiltel”) tarafından 17 Ağustos 2012 tarihinde Turkcell’in alt bayileri münhasırlaştırdığının Rekabet
Kurulu’nun 91.942 TL İdari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Avea distribütörü olan Mobiltel’in Turkcell’in münhasırlaştırdığı alt bayilere mal satışı
yapamadığı iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararın 3 katına kadar tazminat ile birlikte 500 TL maddi tazminatın tahsili
talebi ile dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
Avea tarafından 31 Ekim 2012 tarihinde Turkcell’in distribütörlerine ve bayilerine yönelik uygulamalarının 4054 Sayılı Kanuna aykırılık teşkil ettiğinin Rekabet
Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Turkcell’in bu uygulamaları neticesinde zarara uğradıkları iddiası ile fazlaya dair
hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararının 3 katına kadar tazminat ile birlikte, 1.000 TL’nin tahsili talebi ile dava açılmıştır. Dava süreci devam
etmektedir.
214
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüklerin yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması
19.36 Abonenin şikayeti üzerine başlatılan soruşturma
BTK, 12 Mayıs 2010 tarihli kararıyla Özalp İnşaat ve Pazarlama Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin şikayeti kapsamında, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar
vermiş, bazı bilgi ve belge taleplerinde bulunmuştur. Bu taleplere ilişkin olarak hazırlanan cevaplar Kurum’a sunulmuştur. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ
edilmiş; Turkcell yazılı savunmasını BTK’ya sunmuştur.
BTK, 13 Ocak 2011 tarihli kararı ile aboneleri mağdur ettiği gerekçesiyle 8.016 TL ve Turkcell’in Kurum’u yanlış bilgilendirdiği gerekçesiyle 2.004 TL olmak üzere
Turkcell hakkında 10.020 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezaları, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında
indirimden yararlanılarak toplam 7.515 TL olarak 17 Şubat 2011 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 14 Mart 2011 tarihinde söz konusu kararların yürütmesinin
durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Turkcell’in verilen para cezasının iptali amacıyla açtığı davalarda yürütmenin durdurulması taleplerinin reddine
karar verilmiştir. Turkcell kararlara itiraz etmiştir. İtirazlar reddedilmiştir. Mahkemeler davaların reddine karar vermiştir. Kararlar Turkcell tarafından temyiz
edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması taleplerinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
19.37 Kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda BTK ile olan ihtilaf
BTK, yasal olmayan yollarla yapılan telefon dinlemeleri ile ilgili basında yer alan haberler kapsamında, başta kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin ilgili
mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda ön araştırma açılmasına karar vermiştir. BTK yetkilileri Temmuz 2010’da Turkcell’e gelerek yerinde denetim
yapmıştır. BTK’nun 22 Eylül 2010 tarihli kararı ile konunun daha detaylı araştırılabilmesi için Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir.
Soruşturma raporu Ocak 2011’de Turkcell’e tebliğ edilmiş olup rapora ilişkin yazılı savunma süresi içinde BTK’ya sunulmuştur. BTK, 6 Haziran 2011 tarihinde
Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in 11.225 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren
1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 5 Temmuz 2011 tarihinde 8.418 TL olarak ödenmiştir. Turkcell, 24 Ağustos 2011 tarihinde kararın
yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmıştır. Mahkeme davayı reddetmiştir. Turkcell kararı temyiz etmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki
yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
19.38 SMS sonlandırma ücretleriyle ilgili ihtilaf
Avea, 22 Aralık 2006 tarihinde, SMS sonlandırma ücretleri konusunda Turkcell ile arasında karşılıklı olarak ücret almama hususunda bir mutabakat ve sözleşme
olmasına rağmen, Turkcell’in kendi şebekesinde sonlanan her bir SMS için tek taraflı iradesiyle, Avea’ya SMS sonlandırma ücreti tahakkuk ettirdiği ve bu tutarı
Avea’ya olan arabağlantı borçlarına mahsup etmek suretiyle, mahsup edilen SMS ücretleri karşılaştırılmasından doğan fark kadar Avea’yı zarara uğrattığı iddiası
ile Ocak 2006-Ağustos 2006 dönemine ilişkin mahsup edilen 6.480 TL’nin iade tarihine kadar işleyecek faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili için alacak davası
açmıştır. Mahkeme, 25 Kasım 2008 tarihinde davanın kabulü ile 6.480 TL Avea alacağının faizi ile birlikte Avea’ya ödenmesine karar vermiştir. Karar, Turkcell
tarafından temyiz edilmiştir. Bununla birlikte, Turkcell 30 Mart 2009 tarihinde 6.480 TL anapara, 5.103 TL faiz ve 524 TL harç bedeli olmak üzere toplam
12.107 TL tutarındaki ödemeyi Avea’ya yapmıştır. Yargıtay, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, kararın gerekçesi açısından
karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Avea da karar hakkında karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Yargıtay, Avea’nın karar düzeltme talebini
reddetmiş, Turkcell’in talebini kısmen kabul etmiştir. Yerel Mahkeme, 13 Aralık 2011 tarihli duruşmada davayı tekrar kabul etmiştir. Karar, Turkcell tarafından
temyiz edilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell süresi içerisinde karar hakkında karar düzeltme müracaatında
bulunmuştur.
215
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Mahkeme kararı doğrultusunda Şubat 2005 ile 23 Mart 2007 tarihleri arasında Turkcell ile Avea arasında SMS sonlandırma ile ilgili herhangi bir arabağlantı
gelir ve gider faturalaşması bulunmamaktadır.
Turkcell, ayrıca, Avea ile arasındaki SMS arabağlantı ücretlerinin belirlemesi hususunda BTK’ya başvuruda bulunmuştur ve 23 Mart 2007 tarihinden Ocak
2009’a kadar BTK’nın açıkladığı SMS arabağlantı ücretleri uygulanmıştır. Avea’nın başvurusu üzerine BTK, Ocak 2009’da bu ücreti yeniden belirlemiştir.
19.39 T-Medya ile olan ihtilaf
Mülkiyeti Turkcell’e ait olan ve İzmir, Ankara ve Adana illerinde bulunan 3 adet gayrimenkul ile ilgili olarak, gayrimenkullerin 2003-2010 yıllarına ait kira
bedellerini ödemeyen T-Medya aleyhine, 13 Ağustos 2010 tarihinde T-Medya’ya gönderilen yazı ile ödenmeyen kira bedelleri ile işlemiş faiz olmak üzere
toplam 8.914 TL’nin tahsili amacıyla tahkim prosedürleri başlatılmıştır. Hakem Heyeti tahkim sürecinin 8 Ekim 2013 tarihine kadar uzatılmasına karar vermiştir.
T-Medya, dava süreci devam ederken, davaya konu olan borç tutarını kabul ettiğine dair taahhütnameyi Turkcell Yönetimi’ne 28 Şubat 2013 tarihinde
sunmuştur. Turkcell tarafından Hakem Heyeti’ne söz konusu taahhütname sunularak karar verilmesi talep edilmiştir. Hakem Heyeti tahkim sürecinin 8 Kasım
2013 tarihine kadar uzatılmasına karar vermiştir. Hakem Heyeti, Turkcell tarafından açılan davaların kabulüne ve T-Medya’nın toplam 7.527 TL tutarındaki
alacağın fiili ödeme tarihine kadarki faizi ile birlikte Turkcell’e ödenmesine karar vermiştir.
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, Turkcell T-Medya’dan olan alacaklarına ilişkin ayırmış olduğu 6.418 TL tutarında şüpheli
alacak karşılığını T-Medya tarafından verilen taahhütnameye istinaden iptal etmiştir.
19.40 Uluslararası roaming kampanyaları için yapılan abone şikayeti üzerine BTK tarafından başlatılan soruşturma
Turkcell’in faturalama ve ücretlendirme ile ilgili uygulamaları çerçevesinde bir tüketici tarafından yapılan şikayet üzerine, Turkcell’in 2009–2010 yılları
içerisinde uluslararası dolaşım kapsamında uygulanan kampanyalarının ücretlendirilmesindeki sorunlara ilişkin olarak, 30 Aralık 2010 tarihli BTK kararıyla
Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Turkcell’den farklı tarihlerde bilgi ve belge talep edilmiş; talep edilen bilgi ve belgeler Kurum’a
sunulmuştur. Soruşturma raporu 5 Temmuz 2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Soruşturmaya ilişkin savunmalar süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
BTK, Turkcell’e 26 Ocak 2012 tarihinde 6.847 TL idari para cezası uygulanmasına karar verdiğini tebliğ etmiştir. BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde
ödeme yapılarak %25 oranında indirimden faydalanılarak 24 Şubat 2012 tarihinde 5.135 TL tutarında ödeme gerçekleştirilmiştir.
19.41 Numara taşınabilirliği ile ilgili olarak BTK tarafından başlatılan soruşturma
Turkcell’in, abonelerden gelen numara taşıma taleplerini, Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’ne aykırı şekilde reddettiği iddiası ile ret gerekçelerinin
değerlendirilmesini teminen BTK tarafından 26 Ocak 2011 tarihinde Turkcell hakkında soruşturma açılmıştır. Soruşturma raporu 23 Mayıs 2011 tarihinde tebliğ
edilmiştir. Soruşturmaya ilişkin savunmalar süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
216
BTK, 27 Ekim 2011 tarihli kararı ile Turkcell’in, Numara Taşıma Yönetmeliği’nin “numara taşınması talebinin reddine ilişkin kriterler”e aykırı davrandığı
gerekçesiyle 981 TL ve Kurum’a yanıltıcı bilgi verdiği gerekçesiyle 2.004 TL olmak üzere Turkcell hakkında 2.985 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
İlgili ceza BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 25 Ocak 2012 tarihinde ödenmiştir.
19.42 Turkcell Superonline’a kazı çalışmaları ile ilgili verilen ceza
13 Ocak 2011 ve 28 Ekim 2011 tarihlerinde Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Turkcell Superonline’ın kazı çalışmaları ile ilgili olarak sırasıyla 8.863 TL ve
235 TL tutarlarında para cezası tebliğ edilmiştir.
Turkcell Superonline, para cezalarının iptali amacıyla Ankara İdare Mahkemeleri’nde dava açmıştır. Turkcell Superonline’ın yürütmenin durdurulması talebi
reddedilmiştir. Turkcell Superonline kararlara itiraz etmiştir. 13 Ocak 2011 tarihinde tebliğ edilen 8.863 TL bedelli para cezası ile ilgili olarak Bölge İdare
Mahkemesi’ne Turkcell Superonline tarafından yapılan itiraz için ret cevabı alınmıştır. 28 Ekim 2011 tarihinde tebliğ edilen 235 TL tutarında para cezasına ilişkin
Turkcell Superonline tarafından dava açılmış, anılan davada yürütmenin durdurulması talebi reddedilmiştir.
Para cezalarının iptali amacıyla Ankara İdare Mahkemeleri’nde açılan davalar sonuçlanmıştır. Turkcell Superonline’a 31 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilen
karara göre 9.098 TL tutarındaki para cezaları mahkeme tarafından iptal edilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi iptal kararlarını temyiz etmiştir.
19.43 Turkcel Superonline’a Evrensel Hizmet Katkı Payı nedeni ile gönderilen ödeme emri
Beykoz Vergi Dairesi Müdürlüğü Turkcell Superonline’a, Evrensel Hizmet Katkı Payının 2005, 2006, 2007 ve 2008 yıllarında Superonline Uluslararası Elektronik
Bilgilendirme Telekomunikasyon ve Haberleşme Hizmetleri A.Ş. tarafından eksik ödenmesi nedeni ile 24 Ekim 2011 tarihinde 1.192 TL tutarında ödeme
emri tebliğ etmiştir. 31 Ekim 2011 tarihinde ödeme emirlerinin iptali için 4 ayrı dava açılmıştır. Dava konusu bedeller 7 Aralık 2011 tarihinde faizi ile birlikte
1.203 TL olarak ödenmiştir. 21 Aralık 2011 tarihinde Turkcell Superonline ve Çukurova Holding A.Ş. arasında yapılmış olan hisse satış sözleşmesine istinaden
Demir Toprak İth.İhr. ve Tic. A.Ş., Sınai ve Mali Yatırımlar Holding A.Ş. ve Endüstri Holding A.Ş.’den ödenen cezanın Turkcell Superonline’a geri ödenmesi için
ihtarname düzenlenmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle herhangi bir tahsilat yapılmamıştır.
Söz konusu bedel yürütmeyi durdurma kararı alınması ya da davanın Turkcell Superonline lehine sonuçlanması halinde iade alınacaktır.Bu davalardan toplam
bedelleri 330 TL ve 450 TL olan ödeme emirlerine ilişkin davalar 28 Kasım 2012 tarihinde Turkcell Superonline lehine iptal edilmiş olup, kararlar Turkcell
Superonline’a 23 Ocak 2013 ve 28 Ocak 2013 tarihlerinde tebliğ edilmiştir. Bu kararlar, Beykoz Vergi Dairesi tarafından temyiz edilmiştir.Ayrıca, bedeli 354 TL
olan ödeme emrine ilişkin davanın reddine karar verilmiş olup 19 Temmuz 2013 tarihinde tebliğ edilmiş karar Turkcell Superonline tarafından temyiz edilmiştir.
217
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
19.44 Bireysel abonelerin data kullanımlarının ücretlendirilmesi hakkında BTK soruşturması
Bir tüketici şikâyeti kapsamında, BTK tarafından 9 Mart 2011 tarihinde data tarifelerinde yaşanan ücretlendirme hatalarına ilişkin Turkcell hakkında soruşturma
açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu 6 Haziran 2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Soruşturmaya ilişkin savunmalar süresi içerisinde Kurum’a
sunulmuştur.
BTK, 3 Ekim 2011 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in 1.645 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Söz konusu para cezası,
kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 1 Kasım 2011 tarihinde 1.234 TL olarak ödenmiştir. Turkcell, 2 Aralık 2011
tarihinde söz konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir.
Turkcell karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in
temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
19.45 Açık hat kararı ile abonelik kayıtlarının güncelliği/doğruluğu hakkında başlatılan soruşturma
Açık hatlara ilişkin 27 Ekim 2009 tarihli Kurul kararı ile “Abonelik Kayıtlarının Güncellenmesi ve Son Kullanıcıların Aboneliğinin Gerçekleştirilmesi İşlemine
ilişkin Usul ve Esaslar”ın gereklerinin yerine getirilip getirilmediğinin tespiti amacıyla, BTK tarafından 17 Şubat 2011 tarihinde Turkcell hakkında soruşturma
açılmasına karar verilmiştir. Yerinde denetim BTK uzmanlarınca 23 Mart 2011 tarihinde Turkcell’de gerçekleştirilmiştir. Soruşturma raporu 26 Eylül 2011
tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell süresi içerisinde savunmasını BTK’ya sunmuştur.
BTK’nın 21 Mart 2012 tarihli kararıyla, yukarıda belirtilen mevzuat ve ilgili diğer mevzuatın ihlal edildiği gerekçesiyle Turkcell’in toplam 8.173 TL idari para
cezası ise cezalandırılmasına karar verilmiştir. Söz konusu para cezası, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 5
Haziran 2012 tarihinde 6.129 TL olarak ödenmiştir.
19.46 Fesih ve fesihte takip edilecek usule ilişkin “Tüketici Hakları Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine uyulup uyulmadığı hakkında soruşturma
BTK tarafından Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin fesih ve fesihte takip edilecek usulü düzenleyen 18. Maddesi’ne uygun işlem tesis edip etmediğinin tespiti
amacıyla 22 Şubat 2011 tarihinde Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Süresi içerisinde
savunma hazırlanarak BTK’ya sunulmuştur. BTK, 19 Ağustos 2011 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in 11.442 TL idari para cezası ile
cezalandırılmasına karar vermiştir. Söz konusu para cezası, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak, 8.581 TL olarak,
15 Eylül 2011 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 18 Ekim 2011 tarihinde kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin
durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell
tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebini reddetmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
Diğer taraftan BTK, Turkcell’e 1 Şubat 2013 tarihinde tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in “abonelik fesih usulleri” ile ilgili uygulamalarına ilişkin olarak 1.000 TL
idari para cezası uygulamıştır. Para cezası %25 indirimden yararlanarak, 750 TL olarak 15 Mart 2013 tarihinde ödenmiştir. 1 Nisan 2013 tarihinde para cezasının
iptali ve yürütmenin durdurulması için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Turkcell bu karara itiraz
etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Dava süreci devam etmektedir.
218
19.47 Acil yardım çağrı hizmetlerine erişimde yaşanan kesintiler hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma
BTK’nın 16 Haziran 2011 tarihli kararıyla, kullanıcıların can ve mal güvenliği açısından kritik öneme sahip olduğu değerlendirilen acil yardım çağrı hizmetlerine
erişimde yaşanan kesintilere ilişkin Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma sorgusu 28 Aralık 2011 tarihinde Şirket’e tebliğ
edilmiş, süresi içerisinde savunma hazırlanarak BTK’ya sunulmuştur.
BTK, 26 Haziran 2012 tarihli kararı ile Turkcell hakkında, kesintilerin giderilmesine öncelik verilmediği ve soruşturma sırasında geç bilgi verildiği gerekçeleriyle
toplam 1.809 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezaları, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden
yararlanılarak 3 Ekim 2012 tarihinde 1.357 TL olarak ödenmiştir.Turkcell kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için 5 Kasım 2012 tarihinde iki ayrı
dava açmıştır. Bu davalardan kesintilerin giderilmesine öncelik verilmediği nedeniyle verilen idari para cezası hakkında açılan davada, mahkeme yürütmenin
durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Öte yandan soruşturma sırasında istenen bilgilerin geç
verildiği iddiasıyla verilen para cezası için açılan davada mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir.
İtiraz reddedilmiştir. Mahkeme, BTK’nın Turkcell’in, 112 Acil yardım numarasına gönderilen çağrılara ilişkin olarak meydana gelen erişim kesintilerine öncelik
vermediği iddiasıyla uyguladığı para cezasının iptali talebiyle açılan davanın reddine karar vermiştir. Turkcell kararı temyiz etmiştir. Temyiz incelemesi devam
etmektedir.
19.48 “Sadece Turkcell’in Çektiği Yerler Atlası” hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma
BTK, 2 Kasım 2012 tarihli kararıyla, Turkcell’in Tempo dergisi ekinde yayımladığı “Sadece Turkcell’in Çektiği Yerler Atlası” ile Türkiye haritası üzerinde
işaretlenen lokasyonlarda “sadece” Turkcell kapsamasının olduğunun belirtilmesine rağmen, reklamda belirtilen bölgelerde diğer işletmecilerin de kapsamasının
bulunduğu iddia edildiğinden söz konusu reklam ile kamuoyunu ve tüketicileri yanıltıcı bilgilendirme yapılıp yapılmadığını değerlendirmek üzere soruşturma
başlatmıştır.
Soruşturma kapsamında hazırlanan soruşturma sorgusu 21 Mart 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Hazırlanan yazılı savunma süresi içinde BTK’ya
iletilmiştir.BTK, 6 Ağustos 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell hakkında toplam 1.635 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
Söz konusu para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 1.226 TL olarak 4 Eylül 2012 tarihinde
ödenmiştir. Turkcell kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için 2 Ekim 2012 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine
karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Turkcell kararı temyiz etmiştir. Temyiz incelemesi
devam etmektedir.
19.49 444’lü numaralarla ilgili ihtilaf
Turkcell, 25 Nisan 2008 tarihinde, Türk Telekom’un, Turkcell şebekesinden başlayıp kendi abonelerine tahsis ettiği “444 XX XX” şeklindeki numaralarda
sonlanan çağrıları, Turkcell ile arasındaki sözleşmelere aykırı olarak özel servis çağrıları için öngörülen çağrı sonlandırma ücretleri üzerinden ücretlendirmek
suretiyle, Mart 2007-Şubat 2008 dönemleri arasında Turkcell’den fazladan tahsil etmiş olduğu toplam 1.777 TL’nin (ana para, gecikme faizi ve gecikme cezası
dahil) Türk Telekom’dan tahsili amacıyla dava açmıştır. Mahkeme, 23 Mart 2011 tarihli duruşmada, davanın kabulüne karar vermiştir. Karar Türk Telekom
tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Türk Telekom, karar düzeltme müracaatında bulunmuştur.
Turkcell karar düzeltme talebine cevap vermiştir. Yargıtay karar düzeltme isteminin reddine karar vermiştir ve karar kesinleşmiştir. Türk Telekom, kararın
kesinleşmesinin ardından ve Turkcell tarafından yapılan talep üzerine, 1 Kasım 2013 tarihinde, Turkcell’e 4.337 TL ödeme yapmıştır ve 31 Aralık 2013 tarihi
itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.
219
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Turkcell, 12 Mayıs 2011 tarihinde, Mart 2008 ile Mart 2010 dönemleri arasında Türk Telekom şebekesinde sonlanan “444 XX XX” şeklindeki çağrılar için,
Türk Telekom tarafından fazladan tahsil edilen 8.024 TL anapara, 2.343 TL işlemiş faiz ve 1.144 TL gecikme bedelinden oluşan toplam 11.511 TL tutarındaki
alacağının tahsili talebi ile Türk Telekom aleyhine icra takibi başlatmıştır. Türk Telekom takibe itiraz etmiş ve takip durmuştur. Turkcell, 13 Eylül 2011 tarihinde
Türk Telekom’un itirazının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, dava konusu alacağın hesaplanması konusunda bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi
raporu tebliğ edilmiş olup Turkcell lehinedir. Mahkeme 26 Kasım 2013 tarihli duruşmada davanın kabulüne, dava konusu edilen tutarların faizi ve %10 gecikme
cezası ile birlikte Turkcell’e iadesine ve asıl alacağın %40’ı oranındaki 3.209 TL icra inkar tazminatının da Turkcell’e ödenmesine karar vermiştir. Türk Telekom
kararı temyiz etmiştir. Turkcell süresi içinde temyize cevap verecektir.
Türk Telekom, şebekesinde sonlanan 444’lü numaralar için fazladan tahakkuk ettirdiği ve bu nedenle Turkcell tarafından itiraz edilerek ödenmeyen tutarlar ile
videocall, data mutabakatı ve 118-32 servisine ilişkin fatura bedellerinin tahsili amacıyla Turkcell aleyhine Nisan 2010 – Kasım 2011 dönemlerine ilişkin olarak
işlemiş faiz ve gecikme cezasıyla birlikte toplam 31.682 TL tutarındaki meblağın tahsili için 13 ayrı icra takibi başlatmıştır. Turkcell icra takiplerine itiraz etmiştir.
Bunun üzerine Türk Telekom, başlattığı 8 icra takibi için, işlemiş faiz ve gecikme cezası ile birlikte toplam 21.359 TL tutarındaki meblağın %40 icra inkar
tazminatı ile birlikte tahsili talebiyle 8 ayrı itirazın iptali davası açmıştır. Türk Telekom tarafından açılan davaların üçünü inceleyen mahkeme, bu davaların Türk
Telekom tarafından açılan ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Davalar devam etmektedir. Davaların ikisinde mahkeme bilirkişi raporu alınmasına karar
vermiştir. Bilirkişi raporları Turkcell lehinedir. Mahkeme, bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Ek raporlar da Turkcell lehinedir. Diğer taraftan, Türk
Telekom tarafından ilk açılan davada mahkeme, bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Mahkeme davalardan ikisinin Turkcell lehine reddine karar vermiş
olup diğer davalarda dava süreci devam etmektedir. Türk Telekom, bahse konu iki davada verilen kararları temyiz etmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap
verilmiştir. Mahkeme, Eylül 2011 ve Ekim 2011 dönemine ilişkin olarak açılan davaların da ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir.
Türk Telekom, Turkcell’in, aboneleri tarafından 444’lü numaralara doğru yaptıkları aramaları Türk Telekom’a yönlendirmediği iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını
saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Mahkeme bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell
lehinedir. Mahkeme bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu kısmen Turkcell lehinedir. Dava süreci devam etmektedir.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması
19.50 Hacim bazlı indirim sözleşmesi ile ilgili ihtilaf
Turkcell ve Türk Telekom, Düşük Kullanıma Sahip Kullanıcılar İçin Hacim Bazlı İndirim Promosyonuna İlişkin Taahhüt Sözleşmesi imzalamışlardır. Ancak Türk
Telekom, sözleşme ile belirlenmiş indirimi Ocak-Nisan 2011 dönemlerinde uygulamamıştır. Turkcell 23 Şubat 2012’de, Türk Telekom’un Düşük Kullanıma Sahip
Kullanıcılar İçin Hacim Bazlı İndirim Promosyonuna İlişkin Taahhüt Sözleşmesi’ne aykırı olarak fazladan tahsil ettiği tutarların gecikme faizi ve gecikme cezası
ile birlikte 4.530 TL olarak Türk Telekom’dan tahsili için dava açmıştır. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi
raporu dosyaya sunulmuştur. 18 Aralık 2012 tarihinde yapılan duruşmada mahkeme davanın 640 TL tutarındaki kısmının kabulüne, geri kalan kısmının reddine
karar vermiştir. Karar, reddedilen kısmı açısından Turkcell tarafından, kabul edilen kısmı açısından Türk Telekom tarafından temyiz edilmiştir. Türk Telekom
tarafından yapılan temyiz talebine cevap verilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell tarafından karara karşı süresi
içerisinde karar düzeltme yoluna başvurulacaktır.
220
19.51 MTN ile ilgili ihtilaf
2004 yılında Turkcell, uluslararası bir ihale neticesinde İran’ın ilk GSM lisansını kazanmıştır. Bunu takiben İran lisans sözleşmesini Turkcell’i sürecin dışında
bırakarak Güney Afrika menşeli bir operatör olan MTN ile imzalamıştır. Turkcell’e ulaşan yeni bir bilgiye göre Turkcell yerine MTN ile lisans sözleşmesi
imzalanması, MTN’nin o tarihteki eylemlerinden kaynaklanmaktadır. MTN’nin eylemleri nedeniyle Turkcell ve hissedarlarının uğradığı zararın tazmini amacıyla
28 Mart 2012 tarihinde MTN’ye karşı dava açılmıştır.
Dava, her iki şirketin ABD’de yoğun iş bağlantıları olduğu ve MTN’nin bazı eylemlerinin uluslararası hukuk kurallarını da ihlal ettiği iddiaları dikkate alınarak
ABD Columbia Bölge Mahkemesi’nde açılmıştır. Dava, farklı bir yargı yerinde açılmak üzere, Turkcell tarafından geri çekilmiştir.
Turkcell tarafından aynı iddialarla MTN aleyhine Güney Afrika Cumhuriyeti, South Gauteng Yüksek Mahkemesi’nde dava açılmıştır. Dava süreci devam
etmektedir.
19.52 BTK ile yıllık telsiz kullanım ücretleri ile ilgili ihtilaf
Turkcell, Nisan 2012’de ICC Uluslararası tahkim Mahkemesi önünde, İmtiyaz Sözleşmesinin 8 ve 9 uncu maddeleri gereğince, ön-ödemeli abonelerin hatlarına
yükledikleri TL kredilerden mahsup edilen telsiz kullanım ücretleri üzerinden Hazine Payı ve Kurum Masraflarına Katkı Payı ödeme yükümlülüğünün
olmadığının tespiti ve Ağustos 2011 - Şubat 2012 tarihleri arasında fazladan ödenmiş olan 5.852 TL Hazine Payı’nın iadesi amacıyla bir dava açmıştır. Mahkeme
davanın kısmen kabulüne ve fazladan ödenen 4.100 TL tutarındaki hazine payının, yasal faizi ile birlikte iadesine karar vermiştir. BTK tarafından bir ve Hazine
Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından bir olmak üzere, kararın iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde iki adet dava açmıştır.
BTK tarafından açılan davanın reddine karar verilmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından açılan davada ise Mahkeme, bilirkişi raporu
alınmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir.
19.53 Kampanya bildirimleri hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma
BTK’nın 2 Temmuz 2012 tarihli kararı ile Turkcell’in 2011 yılı içerisinde farklı tarihlerde abonelerine sunmuş olduğu çeşitli kampanyalarının Kurum’a bildirimi
yapılmadan uygulanıp uygulanmadığı ve uygulama süresi uzatılmış ise ilgili mevzuatta öngörülen usule uyulup uyulmadığının tespiti için Turkcell hakkında
soruşturma açılmasına ve soruşturma süresinin 4 ay olarak belirlenmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu 30 Ekim 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ
edilmiştir. Turkcell’in rapora ilişkin yazılı savunması süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
221
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
19.54 Araç takip hizmetleri hakkında Rekabet Kurulu tarafından başlatılan soruşturma
Turkcell’in araç takip hizmetleri alanında münhasır çalıştığı iddiası üzerine alınan 2 Nisan 2008 tarihli Rekabet Kurulu kararı, Danıştay 13. Dairesi’nin kararı
ile iptal edilmiş olup; bu iptal kararının gereği olarak, Rekabet Kurulu Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Soruşturma kararı ve raporu
31 Temmuz 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiş ve Rekabet Kurumu uzmanları tarafından Turkcell’de yerinde inceleme gerçekleştirilmiştir. Soruşturma
raporuna ilişkin tüm yazılı ve sözlü savunmalarımız süresi içerisinde Kuruma sunulmuştur. Soruşturma sürecinin ardından, Rekabet Kurulu, Turkcell hakkında
araç takip hizmetleri alanına ilişkin olarak yürüttüğü münhasır uygulamalar aracılığıyla rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı gerekçesiyle, 39.727 TL idari para
cezası vermiştir. Bu karar 20 Aralık 2013 tarihinde tefhim edilmiştir. Gerekçeli karar henüz tebliğ edilmemiş olup, ödeme ve dava süreci başlamamıştır.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması
19.55 BTK Tarafından Baz İstasyonları ile İlgili Verilen Para Cezası
BTK İstanbul Bölge Müdürlüğü tarafından, Turkcell’e ait 484 adet GSM baz istasyonunun ölçüm raporlarının ilgili dönemde yürürlükte olan Yönetmeliğe
göre sistemlerin işletmeye alınmasını müteakip 30 günlük süre zarfında Kuruma sunulmadığı gerekçesiyle, Turkcell hakkında 2.057 TL tutarında idari para
cezası uygulanmıştır. Turkcell, 25 Nisan 2006 tarihinde, söz konusu para cezasının iptali için dava açmıştır. Mahkeme davanın reddine karar vermiş, karar
Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararını, para cezasının bu konuda yetkisi olmayan bölge müdürlüğü tarafından verildiği
gerekçesiyle bozmuştur. İlk derece mahkemesi, Danıştay’ın bozma kararı çerçevesinde davanın kabulüne karar vermiştir. Davalı idare kararı temyiz etmiş olup
Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
BTK, 5 Aralık 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararı ile daha önce Bölge Müdürlüğü tarafından alınan kararı tekrar tesis ederek Turkcell’e bir kez daha
2.057 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Turkcell kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin
durdurulması isteminin reddine karar vermiş; karara Turkcell tarafından itiraz edilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi, Turkcell’in bu itirazının reddine karar vermiştir.
İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 3 Ocak 2013 tarihinde 1.542 TL olarak ödenmiştir.
19.56 Otomatik Yenilenen Dönemsel Hizmetlere İlişkin Kurul Kararı kapsamında gerçekleştirilen denetim
Şirketimizin otomatik yenilenen dönemsel hizmetlere ilişkin 15 Aralık 2010 tarih ve 2010/DK-10/683 sayı ve 22 Şubat 2011 tarih ve 2011/DK-10/84 sayılı
Kurul kararlarına uygun faaliyet yürütüp yürütmediğinin incelenmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu 30 Ekim 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir.
Turkcell, rapora ilişkin yazılı ve sözlü savunmasını süresi içerisinde Kurum’a sunmuştur. Yapılan değerlendirme neticesinde Turkcell’e 1.666 TL para cezası
uygulanmasına karar verilmiş olup, söz konusu idari para cezası, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 22 Şubat
2013 tarihinde 1.250 TL olarak ödenmiştir
222
19.57 2007 Yılı Kurumlar Vergisi hesabında faydalanılan yatırım indirimine ilişkin vergi incelemesi sonucu Kurumlar Vergisi tarhiyatı ve buna ilişkin
cezalar Vergi Denetim Kurulu İstanbul Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığınca kurumlar vergisi sınırlı incelemesi kapsamında 2007 yılı kurumlar vergisi matrah
hesaplamasında indirim konusu yapılan ve dolayısıyla ödenecek vergiyi düşüren yatırım indirimi tutarının mevzuata uygun olup olmadığı incelenmiştir. Vergi
incelemesi sonucunda Turkcell’in yatırım teşvik belgesi kapsamında olmayan harcamalarının bir kısmının birebir 31 Aralık 2005 öncesinde başlamış olan entegre
yatırımlarla ilgili olmadığı, bu harcamaların Turkcell’in genel şebeke yatırımlarıyla ilgili olduğundan bahisle, bu şeklide değerlendirilen yatırım harcamalarının,
2007 kurumlar vergisi matrahından indirilen yatırım indirimi tutarı hesaplamasında dikkate alınarak başlatılan incelemeye ilişkin rapor ve vergi ihbarnameleri
27 Aralık 2012’de tebliğ edilmiş ve konu ile ilgili 14.548 TL kurumlar vergisi ve 21.822 TL tutarında vergi ziyaı cezası tarh edilmiştir.
24 Nisan 2013’te gerçekleşen uzlaşma görüşmesi neticesinde vergi aslında %30 indirim yapılmış ve vergi ziyaı cezasının tamamı silinmiştir. Uzlaşma neticesinde
tarh olunan 10.184 TL ana para ve buna istinaden hesaplanan 11.156 TL gecikme faizi toplamı olan 21.340 TL 24 Mayıs 2013’te ödenmiştir.
31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda 29.874 TL tutarında karşılık ayrılmıştır.
Uzlaşma görüşmeleri sonucu yapılan ödemeden sonra, 8.534 TL tutarındaki karşılık 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tablolarda gelir kaydedilmiştir.
19.58 A-Tel sözleşmelerinin feshine ilişkin ihtilaf
Ön ödemeli hatların satış ve dağıtımı konusunda faaliyet gösteren ve davanın açıldığı tarihi itibariyle Turkcell ile TMSF’in %50 oranında hissedar olduğu A-Tel
ile Turkcell arasında imzalanmış bulunan 9 Temmuz 1999 tarihli Servis Sağlayıcı Sözleşmesi ile 1 Ağustos 1999 tarihli dağıtıcı firma sözleşmesi 1 Ağustos 2012
tarihinden itibaren geçerli olacak biçimde feshedilmiştir. Bu fesih üzerine TMSF, Sözleşmelerin feshi nedeniyle doğduğunu ileri sürdüğü 131.880 TL tutarındaki
fon zararının, 1 Ağustos 2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazminini ve ayrıca, Turkcell hisselerinin 3. şahıslara devrini engellemek için
ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. TMSF davada, fazlaya ilişkin haklarını da saklı tutmuştur. Mahkeme, dosya üzerinde yaptığı ilk incelemede
TMSF’nin ihtiyati tedbir talebini reddetmiştir. TMSF’nin A-Tel’e tebliğ ettiği 4 Temmuz 2013 tarihli yazısı çercevesinde, A-Tel’in %50 hissesi, 4 Temmuz 2013
tarihinde Medya Holding A.Ş, Bilgin Holding A.Ş., Bilgin Yayıncılık A.Ş. ve Önay Şevket Bilgin’e devredilmiştir. Aynı tarihte bu hisseler Bilgin Holding A.Ş.’ye
devredilmiştir. TMSF tarafından, davadan kaynaklanan haklarının da Bilgin Holding A.Ş.’ye temlik edildiği mahkemeye beyan edilmiştir. Mahkeme, davanın usul
yönünden reddine karar vermiştir. Mahkeme kararı, Bilgin Holding A.Ş. ve TMSF tarafından temyiz edilmiştir.
Bilgin Holding A.Ş. tarafından A-Tel ile Turkcell arasında imzalanmış bulunan 9 Temmuz 1999 tarihli Servis Sağlayıcı Sözleşmesi ile 1 Ağustos 1999 tarihli
Dağıtıcı Firma Sözleşmesi’nin feshi nedeniyle, ortağı olduğu A-Tel’ in uğramış olduğu zararın şimdilik 100 TL’sinin 31 Ağustos 2012 tarihinden itibaren, işleyecek
yasal faizi ile birlikte tazmini talebiyle Turkcell ve A-Tel’in o dönemdeki Yönetim Kurulu üyeleri ile Genel Kurul temsilcisi aleyhine dava açılmıştır. Davada henüz
bir gelişme yaşanmamıştır.
19.59 BTK Tarafından Uluslararası Arama Kampanyaları ile İlgili Verilen Para Cezası
BTK, Turkcell hakkında 2011 yılındaki uluslararası aramalara ilişkin tüm tarife ve kampanyalara ilişkin denetim gerçekleştirmiş ve sonucunda Turkcell’e, toplam
825 TL tutarında 2 adet idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Bu idari para cezaları 22 Şubat 2013 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir.
İdari para cezaları, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 22 Mart 2013 tarihinde 619 TL olarak ödenmiştir.
223
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
19.60 BTK Tarafından Kampanya Bildirim Usullerine Uyulmaması Nedeniyle Verilen Para Cezası
BTK’nın 2 Temmuz 2012 tarihli kararı ile Turkcell’in sunmuş olduğu bazı kampanyaların, Kurum’a bildiriminde ilgili mevzuatta öngörülen usule uyulup
uyulmadığının tespiti için yürütülen soruşturma sonucunda, Turkcell’in 6 kampanyanın bildiriminde mevzuatta öngörülen usule uymadığı tespit edilmiş ve
Turkcell’e 736 TL idari para cezası verilmiştir. Söz konusu idari para cezasına ilişkin karar 9 Mayıs 2013’te Turkcell’e tebliğ edilmiştir.
İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 7 Haziran 2013 tarihinde 552 TL olarak ödenmiştir.
19.61 İnteltek’in Ortaklık Yapısı Değişikliği ile İlgili Spor Toto’ya Yapılan İzin Başvurusu
İnteltek’in hissedarlarından Intralot Integrated Lottery Systems & Services (“Intralot SA”) Intralot grubu içerisinde gerçekleştirilmesi planlanan hisse transferi
ve birleşme işlemlerini İnteltek’e bildirmiştir. İnteltek, 5738 sayılı Kanun’un 21/5 inci ve 29 Ağustos 2008 tarihli “Spor Toto Teşkilat Başkanlığı Tarafından Spor
Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunlarının Özel Hukuk Tüzel Kişilerine Yaptırılmasına İlişkin Sözleşme”nin 18/2 no’lu maddeleri
çerçevesinde, planlanan bu hisse devir ve birleşmelerine ilişkin 30 Ocak 2013 tarihinde Spor Toto’ya yazılı izin talebinde bulunmuştur. Altmış günlük cevap
süresi içinde Spor Toto’dan olumlu veya olumsuz cevap alınamaması nedeniyle gerçekleşen “zımnen redde” ilişkin idari işlemin yürütmesinin durdurulması ve
iptali talebi ile Inteltek Ankara İdare Mahkemesi nezdinde bir iptal davası açmıştır. Mahkeme davanın görevsizlik nedeniyle reddine karar vermiştir. Söz konusu
karar yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir. Temyiz incelmesi devam etmektedir.
19.62 Eksik ödendiği iddia edilen Hazine Payı ve bu nedenle uygulanan cezai şart
Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu, 1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2009 ve 10 Mart 2006 - 31 Aralık 2008 dönemine ilişkin olarak 2G İmtiyaz
Sözleşmesine göre Turkcell’in ödediği hazine payının, 16.387 TL eksik ödendiğini iddia ederek Turkcell’den bu meblağı ödemesini talep etmiştir. Turkcell
bu miktarın 16.121 TL tutarındaki kısmının talep edilmesinin Sözleşmeye aykırı olduğu gerekçesiyle itiraz etmiş, kalan kısmını ise ihtirazi kayıtla ödemiştir.
BTK, 1 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Kontrolörleri Kurulu raporuna dayanarak Turkcell’in eksik ödendiği iddia edilen hazine payı üzerinden İmtiyaz
Sözleşmesini gerekçe göstererek 47.648 TL tutarında cezai şart uygulanmasına karar vermiştir. Daha sonra Hazine Müsteşarlığı 16 Ağustos 2013 tarihli yazısı
ile eksik hazine payı tutarını 16.062 TL olarak düzeltmiş, ardından BTK 4 Eylül 2013 tarihli yazısıyla cezai şart tutarını 47.505 TL olarak değiştirmiştir.
Turkcell, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun Raporu ile talep edilen 16.062 TL tutarındaki Hazine Payının ve ödenmediği iddia edilen hazine
payı üzerinden tahakkuk ettirilen 47.505 TL tutarındaki cezai şartın ödenmesinin ICC Tahkim Mahkemesi nezdinde açılacak tahkim yargılaması sonuçlanıncaya
kadar durdurulması talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde tedbir başvurusunda bulunmuş olup, Turkcell’in tedbir talebi kabul edilmiştir. Tedbir
kararına BTK, Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı itiraz etmiş, itiraz Mahkeme tarafından reddedilmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı
tarafından bu karar temyiz edilmiş olup temyiz incelemesi devam etmektedir.
BTK ayrıca, Turkcell’e gönderdiği 5 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak,1 Ocak 2009 – 31
Aralık 2009 ve 10 Mart 2006 – 31 Aralık 2008 döneminde 2G İmtiyaz Sözleşmesine göre Kurum Masraflarına Katkı Payının (“KMKP”) 382 TL eksik ödendiğini
ileri sürerek bu tutarın ödenmesini talep etmiştir. BTK tarafından Turkcell’e gönderilen 13 Eylül 2013 tarihli yazı ile eksik ödendiği belirtilen KMKP tutarı 381 TL
olarak değiştirilmiş ve bu tutarın ödenmesi talep edilmiştir. Turkcell, KMKP tutarının ödenmesinin ICC Tahkim Mahkemesi nezdinde açılacak tahkim yargılaması
sonuçlanıncaya kadar durdurulması talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde tedbir başvurusunda bulunmuş olup tedbir talebi kabul edilmiştir.
Tedbir kararına BTK itiraz etmiş, itiraz Mahkeme tarafından reddedilmiştir.
224
Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’nın 16 Ağustos 2012 tarihli yazısı ile revize edilen Hazine Kontrolörleri raporuna istinaden talep edilen 16.062 TL hazine payı ile
381 TL KMKP ve BTK’nın 20 Ağustos 2013 tarihli yazısı ile talep edilen 47.505 TL cezai şart bedelini ödemekle yükümlü olmadığının tespitine karar verilmesi
talebi ile 2 Ekim 2013 tarihinde ICC nezdinde dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
Hazine Müsteşarlığı’na bağlı Hazine Kontrolörleri Kurulu, 30 Nisan 2009 - 31 Aralık 2009 dönemine ilişkin olarak 3G İmtiyaz Sözleşmesine göre Turkcell’in
ödediği hazine payının, 1.193 TL eksik ödendiğini iddia ederek Turkcell’den eksik ödenen bu payı ödemesini talep etmiştir. Turkcell bu meblağın 1.184 TL
tutarındaki bölümünün talep edilmesinin Sözleşmeye aykırı olduğu gerekçesiyle itiraz etmiş, kalan kısmını ise ihtirazi kayıtla ödemiştir. Turkcell, Hazine
Müsteşarlığı’nın bu ilave hazine payı talebine ilişkin idari işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Hazine Raporunun iptali istemiyle; Hazine Müsteşarlığı, Bilgi
Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı aleyhine Danıştay nezdinde, bir iptal davası açmıştır.
BTK, 1 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Kontrolörleri Kurulu raporuna dayanarak Turkcell’in eksik ödendiği iddia edilen hazine payı üzerinden İmtiyaz
Sözleşmesi’ni gerekçe göstererek 3.119 TL tutarında cezai şart uygulanmasına karar vermiştir.
Turkcell, BTK’nın İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında uyguladığı cezai şarta ilişkin kurul kararı ve bu kararın tebliğini içeren işleminin iptali istemiyle, Hazine
Müsteşarlığı ve Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu aleyhinde Danıştay nezdinde bir iptal davası açmıştır.
BTK ayrıca, Turkcell’e gönderdiği 5 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak, 30 Nisan 2009 - 31
Aralık 2009 döneminde 3G İmtiyaz Sözleşmesine göre KMKP’nin 28 TL eksik ödendiğini ileri sürerek bu tutarın ödenmesini talep etmiştir. Turkcell BTK’nın ilave
KMKP talebine ilişkin karar ve işleminin iptali için Danıştay nezdinde, BTK aleyhine bir dava açmıştır. Dava devam etmektedir.
BTK’nın 1 Ağustos 2013 ve 5 Ağustos 2013 tarihli yazıları ile Turkcell’e göndermiş olduğu kararlara ilişkin tutarlar için toplam 5.195 TL, 12 Eylül 2013 tarihinde
BTK’ya ihtirazi kayıtla ödenmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, söz konusu tutarlar gider olarak kaydedilmiştir.
19.63 Baz İstasyonlarının Kurulum Alanlarında Münhasır Anlaşmalara İlişkin Rekabet Kurulu Kararının İptali Üzerine Başlatılan Soruşturma
Daha önce Rekabet Kurulu tarafından, Turkcell hakkında baz istasyonlarının kurulması ve işletilmesi için kullanılacak alanlar için yapılan sözleşmelerde
münhasırlık hükümlerinin yer aldığı ve bu durumun rakiplere pazarı kapattığı iddiasına ilişkin olarak bir önaraştırma başlatılmış; önaraştırma sonrasında Kurul,
22 Nisan 2009 tarihli kararı ile Turkcell hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığına karar vermiştir. Anılan kararın Danıştay 13. Dairesi tarafından iptal
edilmesi üzerine, Rekabet Kurulu Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verildiğini bir yazı ile bildirmiştir. Söz konusu yazı 16 Ağustos 2013 tarihinde
Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Soruşturma bildirimine yönelik yazılı savunmalarımız ve talep edilen bilgiler süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
225
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
19.64 Fokus İnşaat ve Turizm San. Tic. A.Ş. ile ihtilaflar
Fokus İnşaat ve Turizm San. Tic. A.Ş. (“Fokus”) ile Superonline arasında Ankara Şehiriçi Fiberoptik Kablolu Erişim Şebekeleri Tesisi Sözleşmesi imzalanmıştır.
Fokus sözleşmeyi feshetmiş ve 24 Nisan 2013 tarihinde tazminat davası açmış ve bu sözleşmenin feshi sonucunda uğradıkları zararları talep etmiştir. Fokus
tarafından bu tazminat davası ile yapılmış işlerin ödenmeyen kısmı olarak 10.636 TL ve ayrıca iş emri verilen kısma karşılık 24.997 TL ve temerrüt faizi talep
edilmiş, ayrıca gelir kaybı olduğu iddia edilen 53.756 TL müspet zararları saklı tutulmuştur.
Turkcell Superonline tarafından Fokus’a karşı sözleşmenin Fokus tarafından haksız feshi ve borçlu temerrüdü sebebiyle toplam 9.324 TL bedelli alacak davası
açılmıştır. Açılan bu davaya cevap vermek için Fokus tarafından süre uzatım kararı alınmıştır.
Turkcell Superonline’ın açtığı dava ile Fokus tarafından açılan davanın birleştirilmesine ilişkin talebi kabul edilmiştir. Dava süreci devam etmektedir.
19.65 Güreş Federasyonu’nun Turkcell Reklamlarına İlişkin Olarak Açtığı Dava
Türkiye Güreş Federasyonu, “Türkiye Güreş Federasyonu” ve “Turkish Wrestling Federation” ibarelerinin izinsiz olarak Turkcell’in reklamlarında kullanıldığı ve
bu sebeple 2.500 TL’lik zarara uğradığı iddiasıyla, bu zararın tazmini talebiyle dava açmıştır. Mahkeme dosyada bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Rapor
Turkcell lehinedir. Güreş Federasyonu rapora itiraz etmiştir. Mahkeme davanın Turkcell lehine reddine karar vermiştir. Gerekçeli karar henüz tebliğ edilmemiştir.
19.66 BTK Tarafından Uluslararası Dolaşım Aramaları Hakkında Başlatılan Soruşturma
BTK, Turkcell’in uluslararası aramalara ilişkin olarak tüm tarife ve kampanyalarına ilişkin yürütülen denetim neticesinde, 23 Ocak 2013 tarihli kararı
Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Soruşturma kapsamı; uluslararası dolaşım yapan bazı abonelerin fazladan ücretlendirildiği tespit
edilmekle birlikte bu uygulamaların boyutlarının tespit edilmesidir. Soruşturma kapsamında, 15 Nisan 2013 -19 Nisan 2013 tarihleri arasında bir denetim
gerçekleştirilmiştir. Denetime ilişkin inceleme raporu henüz Turkcell’e tebliğ edilmemiştir.
19.67 BTK Tarafından yürütülen Kullanım miktarı sınırlı hizmetlere ilişkin denetim
BTK, Turkcell’in kullanım miktarı sınırlı hizmetlere ilişkin kararlara uygun faaliyet yürütüp yürütmediğinin incelemesi sonucunda 4 Aralık 2013 tarihli Kurul
kararı ile kullanım miktarı sınırlı hizmetlere ilişkin Kurul kararına aykırılık nedeniyle Turkcell hakkında 18.539 TL tutarında idari para cezası uygulanmasına ve
vergiler dahil 37.184 TL’ye tekabül eden paket aşım tutarının da 6 ay içerisinde abonelere iade edilmesine karar vermiştir.
18.539 TL tutarındaki idari para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 13.905 TL olarak 31 Ocak 2014
tarihinde ödenmiş olup, Turkcell tarafından, 4 Şubat 2014 tarihinde, anılan karar ve işlemlerin yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla dava açılmıştır.
Davada henüz bir gelişme yaşanmamıştır. İlgili tutar için 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmıştır.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, paket aşım tutarının abonelere iade yükümlülüğünün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden
çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
226
19.68 BTK tarafından başlatılan Abonelik Sözleşmeleri ve Faturalamaya ilişkin İnceleme
BTK; abonelik sözleşmelerinde yer alması gereken hususlara yer verilip verilmediği, mevzuat gereği abonelik sözleşmesi ile birlikte muhafaza edilmesi gereken
belgelerin mevzuata uyumu ve örnekleme yoluyla belirlenecek tarife paketleri için doğru faturalama yapılıp yapılmadığı konularında inceleme başlatmıştır.
İnceleme sonucunda alınan 17 Aralık 2013 tarihli kararı ile 1.775 TL tutarında para cezasına hükmetmiştir.
İdari para cezası, kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 1.331 TL olarak 18 Şubat 2014 tarihinde ödenmiş olup,
ilgili tutar için 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmıştır.
19.69 BTK tarafından başlatılan Bayi ve Çağrı Merkezlerinde Abonelere ait Kişisel Verilerin Gizliliğine ilişkin İnceleme
BTK tarafından, Turkcell bayi ve çağrı merkezlerinde abonelere ait kişisel verilerin gizliliği ve güvenliğinin sağlanıp sağlanmadığına yönelik başlatılan inceleme
sonucunda Kurul, 23 Ocak 2014 tarihli kararı ile 1.413 TL tutarında idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
İdari para cezası, kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 1.059 TL olarak ödeneceği için 31 Aralık 2013 itibariyle
hazırlanan konsolide finansal tablolarda ilgili tutar için karşılık ayrılmıştır.
19.70 BTK tarafından başlatılan 2010-2011 yılları Telsiz Ücretlerine Esas Abone Sayılarına ilişkin denetim
BTK Turkcell hakkında; 2010-2011 yılları için BTK’ya gönderilen telsiz ruhsatname ve telsiz kullanım ücretlerine esas abone sayıları ile ilgili bildirimlerde yer
alan bilgilerin doğruluğunun denetlenmesini inceleme başlatmıştır.
Denetim kapsamında hazırlanan inceleme sorgusu 31 Temmuz 2013 tarihinde tebliğ edilmiştir. İnceleme sorgusu kapsamında 2010 ve 2011 yıllarında toplam
67.497 TL tutarında telsiz ruhsatname ve kullanım ücretinin eksik ödendiği iddiası yer almakta ve ihlal nedeniyle idari para cezası uygulanması gerektiği ileri
sürülmektedir. İnceleme sorgusuna ilişkin yazılı savunma 2 Eylül 2013 tarihinde Kurum’a sunulmuştur. Ayrıca sözlü savunma talep edilmiştir. Konuya ilişkin
sözlü savunma toplantısı 11 Aralık 2013 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
19.71 BTK tarafından başlatılan 2012 yılı Telsiz Ücretlerine Esas Abone Sayılarına İlişkin Denetim
BTK, Turkcell hakkında 2012 yılı için BTK’ya gönderilen telsiz ruhsatname ve kullanım ücretlerine esas abone sayıları ile ilgili bildirimlerde yer alan bilgilerin
doğruluğunun denetlenmesini teminen inceleme başlatmış ve yerinde inceleme gerçekleştirmiştir.
227
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Denetim kapsamında hazırlanan İnceleme Sorgusu, 3 Şubat 2014 tarihinde Turkcell’e iletilmiştir. İnceleme Sorgusunda yer alan ihlal iddiaları kapsamında, iki
ayrı idari para cezası uygulanması ve 2012 yılında eksik ödendiği ileri sürülen 45.509 TL’nin Turkcell’den tahsil edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Yazılı savunma
süresi içinde hazırlanarak Kurum’a sunulacaktır.
19.72 BTK tarafından başlatılan Numara Taşınabilirliğine İlişkin İnceleme
BTK tarafından Turkcell hakkında, numara taşınabilirliği uygulamalarının mevzuata uygunluğuna ilişkin başlatılan inceleme sonucunda, Kurul’un 21 Ocak 2014
tarihli kararı ile Turkcell hakkında toplam 1.059 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
19.73 Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar Ve İştiraklerin Şarta Bağlı Yükümlülüklerindeki Şirket’in Payı
A-tel’deki payları nedeniyle Gruba yüklenilen şarta bağlı yükümlülükler (i)
Fintur’daki ait payları nedeniyle Gruba yüklenilen şarta bağlı yükümlülükler (ii)
Fintur’un şarta bağlı yükümlülüklerindeki Grup’un payı
A-tel’in şarta bağlı yükümlülüklerinde Grup’un payı
2013
79.185
-
2012
121.910
-
Şirket’in müşterek yönetime tabi ortaklıklarındaki payı nedeniyle şarta bağlı yükümlülükleri oluşmuştur. Gösterilen tutarlar, Şirket’in yatırımcı olarak sorumlu
olduğu bu tür şarta bağlı yükümlülüklerin toplam tutarını ifade etmektedir. Fonların işletmeden çıkışını gerektiren durum, iş ortaklıklarının gelecekteki
faaliyetlerinin mevcut dönemde beklenenden daha az ya da daha fazla karlı olmasına bağlıdır. Şirket’in kendi iş ortaklıklarında bulunan diğer ortakların
yükümlülüklerine ilişkin şarta bağlı bir yükümlülüğü yoktur.
Şirket’in iştiraklerinin şarta bağlı yükümlülüklerindeki payı. Fonların işletmeden çıkışını gerektiren durum, iştiraklerinin gelecekteki faaliyetlerinin mevcut
dönemde beklenenden daha az ya da daha fazla karlı olmasına bağlıdır.
228
229
TL
337.963
337.963
327.200
327.200
665.163
TL Karşılığı
481.309
481.309
2.696.638
2.696.638
3.177.947
1.130.323
-
-
1.106.594
1.106.594
-
ABD Doları
23.729
23.729
-
28.413
-
-
2.600
2.600
-
Avro
25.813
25.813
-
12.306.650
-
-
-
BYR
12.306.650
12.306.650
-
Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ler yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). Diğer verilen TRİ’lerin özkaynaklara oranı %0’dır.
A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
B. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu
TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu
temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı
i.Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin
Teminat
Rehin
İpotek
ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş
olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
iii.C maddesi kapsamına girmeyen 3. Kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin
toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
Toplam TRİ
31 Aralık 2013
5.150
-
-
-
AZN
5.150
5.150
-
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat, rehin ve ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:
(a) Verilen banka teminat mektupları ve garantiler:
20. TAAHHÜTLER
2.854.366
-
-
2.430.201
2.430.201
-
TL Karşılığı
424.165
424.165
-
499.878
-
-
182.200
182.200
-
TL
317.678
317.678
-
1.270.789
-
-
1.257.650
1.257.650
-
ABD Doları
13.139
13.139
-
31 Aralık 2012
31.593
-
-
2.600
2.600
-
Avro
28.993
28.993
-
16.593.804
-
-
-
BYR
16.593.804
16.593.804
-
5.015
-
-
-
AZN
5.015
5.015
-
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
(b) Satın alma taahhütleri
Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla maddi duran varlık, envanter ile sponsorluk ve reklam hizmet alımı ile ilgili toplam 989.665 TL (31 Aralık 2012: 686.381
TL) tutarında satın alma taahhütleri bulunmaktadır. Satın alma taahhütlerine ilişkin ödemeler, ilgili sözleşmeleri uyarınca 7 yıllık döneme yayılmıştır.
31 Aralık 2013 tarihi itibari ile bankalardan alınıp Spor Toto’ya verilen teminat tutarı 186.431 TL’dir (31 Aralık 2012: 168.665 TL). Hedeflenen ikramiye dağıtım
tutarı, KDV dahil toplam oynanan bakiyenin %50’sidir. İkramiye dağıtımının, bu hedeflenen oranın üzerine çıkması sonucu havuz bakiyesinin negatife düştüğü
durumda Inteltek, gerçekleşen ve hedeflenen ikramiye arasındaki farkı ödemekle yükümlüdür. Bu durum Inteltek için hedef aşımı ödeme riskini oluşturur.
21. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir:
Sosyal güvenlik katkılarına ilişkin borçlar
Çalışanların ücret tahakkukları
Diğer
31 Aralık 2013
16.367
11.659
6.567
34.593
31 Aralık 2012
14.137
9.257
1.323
24.717
Şirket’in muhasebe politikaları, Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğünü tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin kullanılmasını öngörmektedir.
Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının bugünkü net değerine göre hesaplanmış ve ilişikteki
konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında iskonto oranı beklenen ödeme süresi dikkate alınarak %3,19 ve
%4,40 aralığında kullanılmıştır (31 Aralık 2012: %2,02 ve %2,29 aralığında).
Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan yükümlülüğünün enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun
beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğü 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 3.438 TL üzerinden
hesaplanmaktadır (31 Aralık 2012: 3.129 TL). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, çalışanlar için ayrılan karşılık tutarı kullanılmayan izin karşılıklarını da
kapsamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
Açılış bakiyesi
Dönem içerisinde ayrılan karşılık
Aktüeryal kayıp
Ödemeler
İskonto gideri
Kapanış bakiyesi
31 Aralık 2013
73.892
24.795
(5.287)
(14.661)
3.878
82.617
31 Aralık 2012
53.379
28.560
8.754
(18.192)
1.391
73.892
Kıdem tazminatıyla ilgili meydana gelen aktüeryal kazanç haricindeki toplam maliyetler 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide kar veya zarar
tablosuna dahil edilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla (5.287) TL tutarındaki aktüeryal kazanç, diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır (31 Aralık 2012:
8.754 TL aktüeryal kayıp).
230
Şirket, çalışanlarının ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel
ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. Şirket’in, 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde emeklilik planları
kapsamında oluşan giderleri sırasıyla 6.576 TL ve 6.692 TL tutarındadır.
22. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 29’da yer
almaktadır.
23. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
Diğer dönen varlıklar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir:
Faiz gelir tahakkukları
Devreden KDV
Personelden alacaklar
Diğer
31 Aralık 2013
31.312
4.949
6.356
9.355
51.972
31 Aralık 2012
21.871
12.378
5.693
1.414
41.356
Diğer duran varlıklar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer duran varlıklar aşağıdaki gibidir:
Devreden KDV
Diğer
31 Aralık 2013
145.209
2.038
147.247
31 Aralık 2012
145.770
3.651
149.421
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:
BTK abone iade tahakkuku
Diğer
31 Aralık 2013
26.716
22.170
48.886
31 Aralık 2012
9.619
9.619
231
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Diğer uzun vadeli yükümlülükler
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer uzun vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
147.382
52.526
199.908
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler
Evrensel Projesi gider karşılığı
31 Aralık 2012
136.214
136.214
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler, satıcıya gelecekte yapılacak ödemelerin bilanço tarihi itibarıyla değeridir. Gelecek dönemlerde yapılacak
toplam ödeme 100.000 ABD Doları olup Belarus Telekom’un finansal performansına bağlı olarak ödenecektir. Şirket Yönetimi ödemenin 2020 yılının ilk
çeyreğinde (31 Aralık 2012: 2020 yılının ilk çeyreğinde) yapılmasını öngörmektedir.
24 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ
24.1 Sermaye
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Turkcell’in sermayesi ihraç edilmiş ve her biri 1 TL nominal değerde 2.200.000.000 adet (31 Aralık 2012: 2.200.000.000 adet)
hisseden meydana gelmiştir.
Turkcell’in çıkarılmış sermayesi, kayıtlı sermaye tavanı olan 2.200.000 TL’dir.
Turkcell’in ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
%
%
ortaklık payı
Hisse tutarı
ortaklık payı
Hisse tutarı
Turkcell Holding A.Ş. (“Turkcell Holding”)
51,00
1.122.000
51,00
1.122.000
Halka arz edilen paylar
35,88
789,372
34,70
763.351
Sonera
13,07
287.632
13,07
287.632
Diğer
0,05
996
1,23
27.017
Toplam
Enflasyondan kaynaklanan sermaye
Düzeltmesi
Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye
100,00
2.200.000
100,00
(52.352)
2.147.648
2.200.000
(52.352)
2.147.648
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, çeşitli kuruluşlarca rehin olarak tutulan Şirket hisseleri 995.509 adettir (31 Aralık 2012: 995.509 adet).
24.2 Katkı sermaye
Belarus Telekom iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008’den sonra ortaya çıkan ve 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden
Belarus Maliye Bakanlığı’nın sonradan ortaya çıkan sabit kıymet alımlarıyla ilişkili maliyetlerinin karşılanacağına yönelik taahhüdü gereği Şirket adına katlandığı
35.026 TL (31 Aralık 2012: 35.026 TL) katkı sermaye olarak kaydedilmiştir.
232
24.3 Hisse senetleri ihraç primleri
Hisse senetleri ihraç primleri, hisse senetlerinin piyasa fiyatlarıyla satılması sonucu elde edilen nakit girişlerini ifade eder. Bu primler özkaynaklar altında
gösterilir ve dağıtılamaz. Ancak ileride yapılacak sermaye artışlarında kullanılabilir.
24.4 Finansal varlıklar değer artış fonu
Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değerleri üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Bu doğrultuda satılmaya hazır finansal varlığın
finansal durum tablosunda taşınan değerinde oluşan fark konsolide finansal tablolarda özkaynak hesabı altında “Finansal Varlık Değer Artış Fonları” hesabına
yansıtılmaktadır.
24.5 Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu
Belarus Telekom iktisabıyla ilgili, 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden, belirli bir süre sonra, Belarus Telekom kontrol
gücü olmayan hissedarına, elindeki tüm hisseleri belirli bir süre zarfında makul değerden satabilmesine olanak sağlayan bir satış opsiyonu verilmiştir. Şirket, bu
satış opsiyonuyla ilişkili ortaya çıkması muhtemel finansal yükümlülüğü değerleyip finansal tablolarına yansıtmıştır.
26 Kasım 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuş ancak satış opsiyonu kullanılmamıştır. Bu nedenle satış
opsiyonu ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan 26 Kasım 2013 tarihinde çıkartılmıştır. Ancak Belarus Telekom’un 26 Kasım 2013 tarihindeki net varlıklarının
negatif olması, Belarus Telekom’un Şirket ve bağlı ortakları tarafından finanse ediliyor olması ve Belarus Cumhuriyeti ile imzalanan hisse alım sözleşmelerindeki
ilgili maddeler değerlendirilerek Belarus Telekom için kontrol gücü olmayan payların kaydedilmemesine karar verilmiştir.
Fintur’un, Şirket’in muhasebe politikalarıyla uyumlu hale getirilmiş finansal tablolarındaki kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal
yükümlülük olarak kaydedilen tutarla kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki fark olan (906.367) TL (31 Aralık 2012: (605.436) TL),
Şirket’in konsolide finansal tablolarında özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilerek kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda
gösterilmiştir.
24.6 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Yasal Yedekler
Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedek akçeler, birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçelerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedek akçeler, Şirket
sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar yasal dönem karının %5’i oranında ayrılmaktadır. İkinci tertip yasal yedek akçeler, SPK Tebliğ’ine göre kar dağıtımı
yapıldığı durumlarda Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/10’u oranında, yasal kayıtlara göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda
ise Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/11’i oranında ayrılmaktadır. Birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçeler, toplam
sermayenin %50’sini aşmadığı sürece dağıtılamazlar; ancak ihtiyari yedek akçelerin tükenmesi halinde zararların karşılanmasında kullanılabilirler.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Şirket’in kardan ayrılan kısıtlanmış yedekleri, yasal yedeklerden oluşmaktadır. Şirket’in yasal yedekler toplamı 839.284 TL’dir (31
Aralık 2012: 833.918 TL).
233
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
24.7 Geçmiş yıl kar/zararları
Net dönem karı dışındaki birikmiş karlar ve özü itibarıyla birikmiş kar niteliğinde olan olağanüstü yedekler geçmiş yıl kar/zararları hesabında gösterilmiştir. 31
Aralık 2013 tarihi itibarıyla geçmiş yıl kar/zararları hesabında gösterilen olağanüstü yedekler bakiyesi 4.072.181 TL’dir (31 Aralık 2012: 4.072.181 TL).
24.8 Temettü
Turkcell’in 23 Mart 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında, Şirket’in 2010 yılındaki faaliyetleri neticesinde oluşan 1.771.596 TL tutarındaki dağıtılabilir
karından kanunlara göre ayrılması gereken birinci tertip yasal yedek akçelerin düşülmesinden sonra kalan 1.328.697 TL tutarındaki karın Turkcell hissedarlarına
nakit olarak dağıtılması teklif edilmiştir. Bu suretle 1 TL nominal değerinde beher hisse için nakit temettü tutarı 0,6039532 tam TL’dir. Bu temettü teklifi 21
Nisan 2011 tarihinde gerçekleşen olağan, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde gerçekleşen olağanüstü Genel Kurul Toplantılarında tartışılmış ancak
onaylanmamıştır. 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve
bu nedenle temettü teklifi görüşülememiştir.
Turkcell’in %55 oranında iştiraki olan İnteltek, 4 Nisan 2012 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında, 34.061 TL tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. 2011
yılına ilişkin 34.061 TL tutarındaki temettü ödemesi, 3 Mayıs 2012 tarihinde gerçekleşmiştir.
Inteltek’in 19 Aralık 2013 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında 2.325 TL tutarında temettü dağıtım kararı alınmıştır. Temettü ödemesi 26 Aralık 2013
tarihinde yapılmıştır.
24.9 Kontrol gücü olmayan paylar
Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve / veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum
tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla (181.531) TL
ve (140.324) TL’dir. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara
isabet eden kısımlar, konsolide kar veya zarar tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde
sona eren hesap dönemlerinde kar veya zarar tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla 3.352 TL ve (21.012)
TL’dir.
234
25. HASILAT
25.1 Satışlar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışlar aşağıdaki gibidir:
Haberleşme gelirleri
Çağrı merkezi gelirleri
Şans oyunları komisyon gelirleri
Tesis ve sabit ücret gelirler
Simkart satış gelirleri
Şans oyunları gelirleri
Diğer satış gelirleri
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
10.242.800
110.703
99.664
75.900
29.784
130.710
718.326
11.407.887
9.626.665
80.496
84.168
90.717
32.873
74.957
517.153
10.507.029
Diğer satış gelirleri; cihaz, modem, kule kira gelirleri, internet üyeliği gelirleri ve diğer satış gelirlerini içermektedir.
25.2 Satışların maliyeti
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışların maliyeti aşağıdaki gibidir:
Amortisman ve itfa payı
Ara bağlantı giderleri
Hazine payı
Radyo giderleri
Personel giderleri
Transmisyon ve bakım onarım giderleri
Evrensel hizmet fonu
Faturalama ve arşivleme giderleri
Roaming giderleri
Satılan malın maliyeti
Diğer
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
(1.589.486)
(1.402.002)
(1.297.507)
(758.626)
(626.642)
(214.487)
(152.694)
(89.070)
(79.642)
(34.195)
(814.590)
(7.058.941)
(1.406.525)
(1.365.322)
(1.231.014)
(685.610)
(564.838)
(232.429)
(142.966)
(95.545)
(85.066)
(34.885)
(637.950)
(6.482.150)
235
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
26 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ
26.1 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
Satış giderleri
(790.835)
Pazarlama giderleri
(468.290)
Personel giderleri
(330.943)
Telsiz ruhsat ve kullanım ücreti giderleri
(151.276)
Diğer
(102.297)
(1.843.641)
31 Aralık 2012
(732.404)
(473.652)
(276.613)
(119.583)
(103.473)
(1.705.725)
26.2 Genel yönetim giderleri
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
Personel giderleri
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı gideri
Danışmanlık giderleri
Tahsilat giderleri
Servis giderleri
Kira gideri
Bakım onarım giderleri
Seyahat ve konaklama giderleri
Diğer
31 Aralık 2013
(207.578)
(153.378)
(50.248)
(28.969)
(19.387)
(18.434)
(15.778)
(14.266)
(42.301)
(550.339)
31 Aralık 2012
(178.223)
(111.786)
(53.101)
(31.222)
(19.903)
(15.995)
(16.254)
(16.065)
(41.625)
(484.174)
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
511.148
206.400
80.154
137.518
13.545
20.270
969.035
484.337
74.261
89.092
1.156
27.688
676.534
27. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER
27.1 Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler
3 aydan kısa vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri
Net kur farkı gelirleri
Geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz gelirleri
Distribütör vade farkı geliri
İskonto geliri
Diğer
236
Geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz gelirleri, abonelerin aylık faturada belirtilen vade tarihinden sonra ödemelerinden kaynaklanan faiz gelirinden ve
kontratlı abonelerden kampanya süresince aylık olarak tahsil edilen taksitlerin faiz gelirinden oluşmaktadır.
27.2 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler
Dava ve ceza karşılık giderleri
Dava konusu faiz giderleri
İskonto gideri
Kur farkı gideri, net
A-Tel değer düşüklüğü
A-Tel tazminat karşılık gideri (Not 4)
Diğer
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
44.562
3.864
2.285
10.242
60.953
12.372
33.943
21.043
58.807
72.282
34.375
18.241
251.063
31 Aralık 2013
14.447
31 Aralık 2012
4.710
8.751
870
284
5.829
30.181
4.036
34.463
1.611
44.820
31 Aralık 2013
(37.957)
(19.919)
31 Aralık 2012
(9.808)
(189)
(58.065)
(29.707)
(500)
(40.015)
28. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİR VE GİDERLER
28.1 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler
Sabit kıymet satış karı
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme
yükümlülüğü gerçeğe uygun değer farkı
Opsiyon prim gelirleri
3 aydan uzun vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri
Diğer
28.2 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler
Finansal yatırımlar değer düşüklüğü gideri
Kur farkı gideri
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme
yükümlülüğü gerçeğe uygun değer farkı ve satın alma opsiyonu iskonto gideri
Diğer
31 Aralık 2013 itibariyle yatırım faaliyetlerinden kur farkı gideri hesabı Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme yükümlülüğüne ilişkin
tutarındaki kur farkı giderinden oluşmaktadır.
237
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
29. ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 25, 26 ve
27’de yer almaktadır.
30. FİNANSMAN GELİRİ VE GİDERLERİ
30.1 Finansal Gelirler
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal gelirler aşağıdaki gibidir:
Net kur farkı geliri
31 Aralık 2013
-
31 Aralık 2012
63.939
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
30.2 Finansal Giderler
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal giderler aşağıdaki gibidir:
Net kur farkı gideri
(262.073)
-
İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal yükümlülüklere ilişkin faiz gideri
(109.498)
(113.334)
Diğer
(11.669)
(18.699)
(383.240)
(132.033)
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap döneminde ödenen kredi faiz tutarları sırasıyla 113.365 TL ve 101.093 TL’dir.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap döneminde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilen kredi faiz giderleri sırasıyla 14.451 TL ve 15.182 TL’dir. 31
Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona hesap dönemlerinde aktifleşen faiz oranları sırasıyla %11,4 ve %11,9’dir.
238
31. DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ
a) Değer Artış Fonları
Finansal Riskten Korunma Fonu:
Dönem başı bakiyesi
Nakit akımlarının finansal riske karşı korunması işleminin
muhasebeleştirilmesinden elde edilen kazanç /(zarar)
Dönem sonu bakiyesi
(2.349)
(867)
541
(1.808)
(1.482)
(2.349)
55.308
111.445
(135.325)
158.785
(30.844)
(76.455)
6.766
38.194
3.822
55.308
Yabancı Para Çevrim Fonu:
Dönem başı bakiyesi
Yurtdışındaki bağlı ortaklıkların çevriminden kaynaklanan kur farkları
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların yabancı para çevrim farkları
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların yabancı para çevrim
farklarına ilişkin ertelenmiş vergi
Dönem sonu bakiyesi
32. SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER
Yoktur.
33. GELİR VERGİLERİ
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya alacağı, varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları
arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici
farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar.
Şirket, ertelenmiş vergi alacaklarının finansal tablolara yansıtılmasında, faaliyet gösterdiği sektördeki gelişmeler, ilerideki dönemlerdeki vergiye tabi kar
tahminleri, Türkiye’nin ve iştiraki bulunan ülkelerin genel ekonomik ve politik durumu ve/veya Şirket’i etkileyebilecek uluslararası genel ekonomik ve politik
durum gibi faktörleri dikkate almaktadır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle, finansal tablolara yansıtılmamış olan ertelenmiş vergi alacakları detayı
aşağıdaki gibidir:
Geçici vergi farklılıkları
Geçmiş yıllar zararları
31 Aralık 2013
124.888
268.481
393.369
31 Aralık 2012
303.262
182.257
485.519
239
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide bağlı ortaklıklardan olan yatırımların değer farklarından kaynaklanan 282.634 TL (31 Aralık 2012: 222.775 TL) geçici fark
üzerinden hesaplanması gereken 56.527 TL (31 Aralık 2012: 44.555 TL) ertelenmiş vergi yükümlülüğü finansal durum tablosuna yansıtılmamıştır. Şirket bu geçici
farkların kendi kontrolünde olduğunu belirtmekte ve öngörülebilir gelecekte bu farkların vergi hesabına konu olmasını beklememektedir.
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle vergiden indirilebilecek mali yıl zararlarının itfa tarihleri:
Sona erme yılı
2014
2015
2016
2017
2018
2021 – 2023
Bakiye
54.606
73.542
135.206
23.915
15.222
376.857
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle süresiz olarak taşınan ve matrah oluştuğu zaman vergiden indirilebilecek mali yıl zararları 951.580 TL’dir (31 Aralık 2012: 607.581
TL).
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle ertelenmiş vergi alacakları ve borçlarını doğuran kalemler aşağıdaki gibidir:
Ertelenmiş Vergi Varlıkları
31 Aralık 2013 31 Aralık 2012
Maddi ve maddi olmayan duran
varlıklara ilişkin amortisman ve
aktifleştirme farkları
Finansal varlıklar
Borç karşılıkları
Peşin ödenen giderler
Geçmiş yıl zararlarından
hesaplanan ertelenmiş vergi
Diğer borç ve yükümlülükler
Ertelenen vergi varlıkları/
(yükümlülükleri)
Netleştirme
Net ertelenen vergi varlıkları/
(yükümlülükleri)
Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Net Ertelenmiş Vergi
Yükümlülükleri
31 Aralık 2013 31 Aralık 2012
2.901
60.534
926
2.393
54.444
2.373
(207.815)
(33.580)
-
(202.236)
(24.662)
-
(204.914)
(33.580)
60.534
926
(199.843)
(24.662)
54.444
2.373
42.484
157.136
23.831
103.377
(10.276)
(6.182)
42.484
146.860
23.831
97.195
263.981
(190.688)
186.418
(159.979)
(251.671)
190.688
(233.080)
159.979
12.310
-
(46.662)
-
73.293
26.439
(60.983)
(73.101)
12.310
(46.662)
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle dönem karı vergi yükümlülüğü karşılığı hesabında yer alan 138.888 TL, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine
ilişkin hesaplanan vergi karşılığından geçici vergi ödemelerinin düşülmüş halidir (31 Aralık 2012: 136.427 TL).
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin, bağlı ortaklık ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi düzenlemesine olanak
tanımamaktadır. Bu nedenle, konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
240
Türkiye’de vergi konusunda yetkili makamlar ile nihai mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri ilgili oldukları yılı
takip eden dördüncü ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi dairelerine teslim edilir. Ancak, vergi incelemesine yetkili makamlar geriye dönük olarak beş yıllık
muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve/veya vergi ile ilgili görüşlerini değiştirebilir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. Maddesinin transfer fiyatlandırması yoluyla “örtülü kazanç dağıtımı” başlığı altında transfer fiyatlandırması konusu işlenmektedir.
18 Kasım 2007 tarihinde yayımlanan transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkında Genel Tebliğ’de uygulamadaki detaylar belirlenmiştir.
Eğer vergi mükellefleri ilgili kuruluşlarla (kişilerle), fiyatlandırmaları emsallere uygunluk ilkesi çerçevesinde yapılmayan ürün, hizmet veya mal alım ve satım
işlemlerine giriyorlarsa, o zaman ilgili karlar transfer fiyatlaması yoluyla örtülü bir şekilde dağıtıldığı kanaatine varılacaktır. Bu tarz transfer fiyatlaması yoluyla
örtülü kar dağıtımları kurumlar vergisi açısından vergi matrahından indirilemeyecektir.
Türkiye’de Kurumlar Vergisi oranı %20’dir. Kurumlar Vergisi oranı, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave
edilmesi ve vergi yasalarında yer alan istisna ve indirimlerin sonucu bulunan safi kurum kazancına uygulanır.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap döneminde vergi giderinin detayı aşağıdaki gibidir:
Dönem vergi gideri
Geçici vergi farklarının etkileri
Yatırım teşviklerinden doğan vergi avantajları
Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı
Toplam vergi gideri
31 Aralık 2013
(650.513)
31 Aralık 2012
(564.340)
20.143
1.883
36.103
58.129
(592.384)
12.742
1.564
26.443
40.749
(523.591)
241
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Vergi öncesi kar
Yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi gideri
Yurtdışı bağlı ortaklıklardaki vergi oranı farklarının etkisi
Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı
İndirilemeyen giderler ve geçici olmayan farklar
Yatırım indirimi
Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yurtdışı iştirakin vergi oranı
değişim etkisi
Vergiden muaf gelir
Bilançoya yansıtılmayan net ertelenmiş vergi varlıkları
Diğer
%20
31 Aralık 2013
2.926.055
(585.211)
%20
31 Aralık 2012
2.585.624
(517.125)
%1
(%1)
%1
-
(23.018)
36.103
(42.698)
1.883
(%1)
%3
-
(6.481)
26.443
(68.720)
1.564
(%2)
%2
(%1)
44.697
2.210
(66.559)
40.209
(592.384)
(%1)
%1
-
38.419
5.986
(15.238)
11.561
(523.591)
Kapsamlı gelir içindeki vergi etkisi:
242
Vergi öncesi diğer
kapsamlı gelir
Vergi etkisi
Vergi sonrası diğer
kapsamlı gelir
31 Aralık 2013
Yabancı para çevrim farklarındaki değişim
Emeklilik planlarındaki aktüeryal kayıplardaki değişim
(186.918)
541
5.287
6.766
(1.026)
(180.152)
541
4.261
(175.350)
31 Aralık 2012
Yabancı para çevrim farklarındaki değişim
Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim
Emeklilik planlarındaki aktüeryal kayıplardaki değişim
(64.657)
(1.482)
(8.754)
3.822
1.711
(60.835)
(1.482)
(7.043)
(69.360)
Belarus vergi mevzuatı gereği devreden cari ve geçmiş yıl zararlarının gelecek yıllara ve dönemlere taşınamaması nedeniyle Belarus’ta meydana gelen
negatif ekonomik gelişmelerden dolayı herhangi bir ertelenmiş vergi aktifi kayıtlara alınmamıştır. Ek olarak, şerefiye ve buna ilişkin değer düşüklüğü vergi
hesaplamasına konu olmadığı için Belarus Telekom’un alımı sırasında oluşan şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı vergi hesaplamalarında dikkate
alınmamıştır.
34. PAY BAŞINA KAZANÇ
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait hisse başına kazanç tutarları, sırasıyla 2.330.319 TL ve 2.083.045 TL tutarındaki ana
ortaklığa ait dönem karının ilgili dönemler içindeki ağırlıklı ortalama pay adetlerine bölünmesiyle hesaplanmıştır.
Net kar
Hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı:
Adi hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı
Nominal değeri 0,001 TL olan hisse başına kar
(kısaltılmamış tam TL)
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
2.330.319
2.083.045
2.200.000.000
2.200.000.000
1,059236
0,946839
35. KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan
ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm
borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.
36. YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin net parasal pozisyon üzerinden oluşan 176.871 TL tutarındaki kazanç kar veya zarar tablosunda “Parasal
kazanç“ hesabında muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2012: 169.926 TL).
37. TÜREV ARAÇLAR
Türev Araçlar
Faiz oranı opsiyonları
Faiz oranı opsiyon sözleşmeleri kapsamında Grup, nominal anapara için faiz opsiyon oranı aralığı (%1,25 – %4) ile değişken faiz oranı (LIBOR) üzerinden
hesaplanan faiz tutarları arasındaki bedeli ödemeyi / almayı kabul eder. Bu tür sözleşmeler, Grup’un elinde bulundurduğu değişken oranlı borçlara ilişkin maruz
kaldığı nakit akımı risklerini azaltmayı amaçlamaktadır. Faiz oranı opsiyonlarının gerçeğe uygun değeri, finans kurumlarından alınan kotasyonlar kullanılarak
belirlenmekte olup aşağıda açıklanmıştır.
243
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Raporlama tarihi itibarıyla faiz oranı opsiyonlarının nominal tutarı ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki gibidir:
Para Birimi
Faiz oranı opsiyonları
Nominal Tutar
2013
2012
86.000
86.000
ABD Doları
Gerçeğe Uygun Değer
2013
2012
(2.122)
(2.634)
Grup faiz oranı opsiyonlarını değişken oranlı borçlara ilişkin maruz kaldığı nakit akım risklerini azaltmak amacıyla nakit akım riskinden korunma muhasebesi
uygulamıştır. Faiz oran opsiyonları ve kredi faiz ödemelerinin tarihleri eş zamanlıdır ve finansal riskten korunan işlemin kar zararda gerçekleştiği tarihte
özkaynaklar içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir.
38. FİNANSAL ARAÇLAR
38.1 Finansal Yatırımlar
Kısa vadeli finansal yatırımlar
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kısa vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
57.686
39.583
Özel kesim borçlanma senetleri
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 57.686 TL olup
faiz oranları %8,5 ve %10,8 arasında değişmektedir.
31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 39.583 TL olup
faiz oranları %8,8 ve %10,0 arasında değişmektedir.
Uzun vadeli finansal yatırımlar
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, uzun vadeli finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir:
Borsada işlem görmeyen
T Medya Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(“T Medya”)
Aks Televizyon Reklamcılık ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(“Aks TV”)
244
31 Aralık 2013
Pay oranı (%)
Defter değeri
31 Aralık 2012
Pay oranı (%)
Defter değeri
4,52
-
4,52
17.910
-
-
4,57
24.164
42.074
Mayıs 2013’te Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) yaptığı açıklamada Çukurova Grubu’ndan alacaklarının tahsili için Aks TV ve T-Medya yönetimini
devraldığını bildirmiştir. Yönetim ve mevcut piyasa koşulları değişikliklerini takiben bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından değerleme çalışması 30 Hazinra
2013 tarihinde yapılmıştır. Değerleme raporu sonucunda T-Medya’nın maliyet bedeli üzerinden 8.973 TL tutarında değer düşüklüğü tespit edilmiştir. 2013’ün son
çeyreğinde T-Medya’nın defter değeri net varlıklarının negatif olması sebebiyle sıfırlanmıştır.
30 Haziran 2013 tarihinde yapılan bağımsız değerleme raporuna göre, Aks TV’nin maliyet bedeli üzerinden 15.883 TL tutarında değer düşüklüğü tespit edilmiştir.
TMSF tarafından Şirket’e tebliğ edilen 26 Ağustos 2013 tarihli bildirim yazısında, Turkcell’in Aks TV’deki payı 4.755 TL olarak belirlenmiş olup, Turkcell’in
mülkiyetinde bulunan Aks TV hisselerinin alıcıya devri halinde söz konusu tutarın TMSF tarafından Turkcell’e ödeneceği de belirtilmiştir. Bu kapsamda, Turkcell
Yönetim Kurulu tarafından bütün payların devrine onay verilmiştir. 30 Ekim 2013 tarihi itibarıyla Turkcell’in Aks TV’deki payı, Ciner Görsel Televizyon Prodüksiyon
A.Ş.’ye satılmış olup, Aks TV’nin taşınan değeri sıfıra indirilmiştir.
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
8.219
9.189
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar
Özel kesim borçlanma senetleri
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 8.219 TL’dir. Söz
konusu özel kesim borçlanma senetlerinin faiz oranları %9,8 ve %13,8 arasında değişmekte olup, 2015 yılı içerisinde vadeleri gelecektir.
31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 9.189 TL’dir. Söz
konusu özel kesim borçlanma senetlerinin faiz oranları %8,6 ve %11,8 arasında değişmekte olup, 2014 yılı içerisinde vadeleri gelecektir.
38.2 Finansal Borçlar
Şirket’in finansal borçları ile ilgili kur riski Not 39’de belirtilmiştir.
Kısa vadeli finansal borçlar
Kısa vadeli teminatsız banka kredileri
Kısa vadeli teminatlı banka kredileri
Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları
Uzun vadeli teminatsız banka kredilerinin kısa vadeli kısımları
Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısımları
Uzun vadeli finansal kiralama borçlarının kısa vadeli kısımları
Uzun vadeli finansal borçlar
Uzun vadeli teminatsız banka kredileri
Uzun vadeli teminatlı banka kredileri
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar
31 Aralık 2013
1.174.657
1.174.657
-
31 Aralık 2012
745.872
739.608
6.264
629.868
580.812
43.558
5.498
1.189.980
1.151.257
33.483
5.240
1.528.480
1.479.164
9.793
39.523
3.333.005
1.103.779
1.062.007
10.583
31.189
3.039.631
245
246
System Capital Management (“SCM”) tarafından teminat altına alınmıştır.
Belarus Cumhuriyeti Hükümeti tarafından teminat altına alınmıştır.
**
***
2014-2018
2014-2016
2014-2016
2013
2014
2020
2013
2014-2024
2014-2015
2013
Değişken
Sabit
Sabit
Sabit
Değişken
Sabit
Sabit
Sabit
Sabit
Sabit
Faiz Türü
Faizsiz spot kredilerden oluşmaktadır.
ABD Doları
ABD Doları
TL
TL
Avro
BYR
ABD Doları
Avro
ABD Doları
TL
Vade
*
Teminatsız banka kredileri
Teminatsız banka kredileri*
Teminatlı banka kredileri**
Teminatlı banka kredileri***
Teminatlı banka kredileri
Finansal kiralama borçları
Para birimi
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, kredilerin detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
Libor+%1,3-%3,5
%1,3-%8,0
%8,3-%10,0
Libor+%3,465
%12-%16
%3,35
%0,68-%4,64
-
Faiz Oranı
2.429.508
476.060
328.558
507
40.456
12.895
43.380
1.641
3.333.005
TL
Libor+%1,35-%3,75
%2,24-%8,0
%8,75-%10
Libor+%3,465
%12-%16
%4,3
%3,35
%0,68-%7,3
%10,24
31 Aralık 2012
Faiz Oranı
1.702.389
1.066.857
183.626
30.458
13.608
6.264
32.813
3.511
105
3.039.631
TL
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Astelit’in 1 Şubat 2012 tarihi itibarıyla, Euroasia kredilerinden 150.165 ABD Doları ve Financell kredilerinden 172.799 ABD Doları tutarında kredi borç
ödemeleri bulunmaktadır. Haziran 2011’den itibaren Astelit ödeme yükümlülüklerini yerine getirememiş ve Şirket Yönetim Kurulu krediler için Astelit’e
feragatnameler vererek ödeme vadelerini 1 Şubat 2012 tarihine kadar uzatmıştır. Ancak Şirket Yönetim Kurulu 1 Şubat 2012 tarihinden sonra ödeme vadelerinin
uzatılması konusunda mutabakata varamamış ve vadenin uzatılmasına karar vermemiştir. Sonuç olarak, Astelit toplam 322.964 ABD Doları tutarındaki
Eurasia ve Financell kredi borçlarını ilgili vade tarihlerinde ödeyememiş olup, kredi sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerini yerine getirememiştir (31
Aralık 2013 itibarıyla, yapılan ara ödemelerin dikkate alınması sonrasında Astelit’in tahakkuk eden yükümlülüklerinin toplamı 597.602 ABD Doları’dır).
Astelit’in bu temerrüdü, Financell’in 553.886 ABD Doları tutarında (Şirket’in 150.000 ABD Doları tutarındaki garanti ödemesi ve diğer anapara geri ödemeleri
sonrasında 176.294 ABD Dolarına düşmüştür) beş kredi anlaşmasındaki (üç kredi anlaşmasına düşmüştür) çapraz temerrüdü tetiklemiştir ve bu krediler ile ilgili
feragatnameler 31 Aralık 2013 tarihinden önce alınmıştır. Garanti kapsamda Financell’in Astelit hisseleri ve Astelit’in banka hesapları da dahil olmak üzere tüm
varlıkları üzerinde rehini vardır. Ek olarak Financell’in System Capital Management Limited’ın sahip olduğu Euroasia hisseleri üzerinde ikinci dereceden ipoteği
ile birlikte System Capital Management Limited’in verdiği teminat ve garanti bulunmaktadır. Financell’in belirli durumlarda rehin ve garantinin uygulanmasını
başlatma hakkı bulunmaktadır. Yukarda belirtilen Eurasia ve Financell kredilerine ek olarak, Astelit 38.840 ABD doları tutarındaki SCM kredisinde de temerrüde
düşmüştür.
Aynı şekilde, Astelit’in %100 sermayedarı olan Euroasia, Astelit’i finanse etmek için kullandığı 150.000 ABD Doları tutarındaki kredi ile ilgili yükümlülüklerini
vadesi olan 30 Mart 2012 tarihinde yerine getirememiştir. Kredinin garantörü konumunda olan Turkcell, ilgili bankalara 6 Nisan 2012 tarihinde 150.000 ABD
Doları ödemeyi yapmıştır. Şirket’in yapmış olduğu garantörlük sözleşmesi sonucunda System Capital Management Limited’ın (“SCM”) sahip olduğu Euroasia
hisseleri üzerinde birinci dereceden rehin hakkı bulunmaktadır. Şirket’in belirli durumlarda garantör olarak yaptığı bu ödeme sonucunda Euroasia hisseleri
üzerinde Şirket lehine konan bu rehini uygulama hakkı bulunmaktadır. Euroasia’nın bu temerrüdü, şimdiki değeri 176.294 ABD Doları tutarında olan dört kredi
anlaşmasındaki (yukarıda belirtilenler ile aynı, sayısı üçe düşmüş olan krediler) çapraz temerrüdü tetiklemiştir. Astelit’in temerrütteki Turkcell ve Financell
kredileriyle ilgili olarak ileride oluşabilecek ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilememesi durumunu da içeren ilgili feragatnamelerin 25 Temmuz 2012
tarihinde alınmasıyla bu krediler 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal durum tablolarında kredi sözleşmelerinde yer alan vadelerine göre
sınıflanmıştır. SCM kredilerindeki temerrüt için herhangi bir feragatname alınmamasından dolayı bu krediler kısa vadeli yükümlülükler altında sınıflanmıştır. Bu
temerrüt hali sebebiyle, SCM’nin krediye bağlı geri ödemeleri derhal talep etme hakkı mevcuttur ancak bu hakların teminatı olarak tescil edilmiş/mevcut bir
rehin hakkı yoktur.
Şirket’in Yönetim Kurulu Financell’in Şirket finansmanında kullandığı krediler ile ilgili bankalara olan yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için verdiği garantiyi
uzatma kararı almıştır. Bu garanti 410.650 ABD Doları anapara, faiz ve diğer maliyet, gider ve ücretlerin toplamına kadar olacaktır. Bu garanti Astelit’in Financell
ile imzalanan kredi sözleşmelerinden doğan ve vadesi gelen ödemeleri ile henüz vadesi gelmemiş olan Financell’in Astelit’e verdiği kredileri içermektedir.
247
248
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
31 Aralık 2013
31 Aralık 2013
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E)
- Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne
uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri
- Teminat. vs. ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-)
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
E. Finansal durum tablosu dışı kredi içeren unsurlar
Ticari Alacaklar
208.463
93.076
230.069
555.391
1.635
Alacaklar
Diğer Alacaklar
-
Bankalardaki
mevduat
-
Alacaklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
21.369
3.325.082
92.370
170.799
17.150
2.932.217
92.370
3.801
297.738
418
95.127
558
786.537
(140)
(691.410)
-
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
Kredi Riski
39. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Türev Araçlar
-
-
-
Bankalardaki
Mevduat
Türev Araçlar
8.128.536
8.128.536
-
Diğer
-
-
Diğer
66.083
66.083
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
249
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
31 Aralık 2012
3.922
116
7.438
(7.322)
-
249.007
122.621
815.597
(692.976)
-
Alacaklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
147.617
105.312
218.130
594.827
10.078
31 Aralık 2012
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E)
- Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış
sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri
- Teminat. vs. ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
E. Finansal durum tablosu dışı kredi içeren unsurlar
-
Bankalardaki mevduat
-
-
-
-
Bankalardaki
Mevduat
6.997.930
6.997.930
Türev Araçlar
-
Alacaklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
13.217
2.589.917
116.342
136.313
9.179
2.218.289
116.342
-
-
Diğer
Türev
Araçlar
-
-
Diğer
49.449
49.449
250
Beklenen vadeler
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri
Faizsiz spot krediler
Finansal kiralama yükümlülükleri
İlişkili taraflara borçlar
Ertelenmiş ödemeler
Ticari borçlar
Türev Finansal Yükümlülükler
Çapraz faiz oranı takas sözleşmeleri
Sözleşme uyarınca vadeler
Banka kredileri
Ticari borçlar
(3.454.792)
(507)
(53.984)
(90.282)
(213.430)
(1.021.493)
(2.122)
3.287.477
507
45.021
90.235
147.382
1.014.120
2.122
Defter değeri
(2.122)
2.122
31 Aralık 2013
Beklenen nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV)
(3.454.792)
(507)
(53.984)
(90.282)
(213.430)
(1.021.493)
3.287.477
507
45.021
90.235
147.382
1.014.120
31 Aralık 2013
Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı
Defter değeri
(=I+II+III+IV)
(2.122)
(938.767)
(507)
(5.777)
(21.532)
(1.012.645)
3 aydan kısa (I)
(2.122)
(938.767)
(507)
(5.777)
(21.532)
(1.012.645)
3 aydan kısa (I)
Tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin, sözleşmeye göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir:
Likidite Riski
-
(892.860)
(1.093)
(68.750)
-
3-12 ay arası (II)
-
(892.860)
(1.093)
(68.750)
-
3-12 ay arası (II)
-
(1.618.824)
(19.339)
(8.848)
1-5 yıl arası (III)
-
(1.618.824)
(19.339)
(8.848)
-
(4.341)
(27.775)
(213.430)
-
5 yıldan uzun (IV)
-
(4.341)
(27.775)
(213.430)
-
5 yıldan uzun (IV)
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
251
Beklenen vadeler
Banka kredileri
Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük
Ticari borçlar
Sözleşme uyarınca vadeler
Banka kredileri
Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük
Ticari borçlar
(3.131.803)
(44.006)
(99.209)
(178.260)
(959.529)
(2.634)
3.003.202
36.429
99.138
136.214
952.682
2.634
Defter değeri
(2.634)
2.634
31 Aralık 2012
Beklenen nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV)
(3.131.803)
(44.006)
(99.209)
(178.260)
(959.529)
3.003.202
36.429
99.138
136.214
952.682
31 Aralık 2012
Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı
Defter değeri
(=I+II+III+IV)
(1.452)
(1.237.722)
(4.979)
(99.209)
(933.407)
3 aydan kısa (I)
(1.452)
(1.237.722)
(4.979)
(99.209)
(933.407)
3 aydan kısa (I)
(1.182)
(701.160)
(1.448)
-
3-12 ay arası (II)
(1.182)
(701.160)
(1.448)
-
3-12 ay arası (II)
-
(1.165.363)
(14.750)
(26.122)
-
(1.165.363)
(14.750)
(26.122)
-
(27.558)
(22.829)
(178.260)
-
5 yıldan uzun (IV)
-
(27.558)
(22.829)
(178.260)
-
5 yıldan uzun (IV)
252
1. Ticari Alacaklar
2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dahil)
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
3. Diğer
4. Dönen Varlıklar (1+2+3)
5. Ticari Alacaklar
6a. Parasal Finansal Varlıklar
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
7. Diğer
8. Duran Varlıklar (5+6+7)
9. Toplam Varlıklar (4+8)
10. Ticari Borçlar
11. Finansal Yükümlülükler
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12)
14. Ticari Borçlar
15. Finansal Yükümlülükler
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16)
18. Toplam Yükümlülükler (13+17)
19. Finansal Durum Tablosu Dışı Türev Araçların Net
Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b)
19a. Aktif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerinin Tutarı
19b. Pasif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerinin Tutarı
20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19)
21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu
(4.597)
(4.597)
(1.553.772)
(1.911.564)
(721.676)
(889.315)
Avro
38.593
377
3.399
42.369
2.131
2.131
44.500
15.981
14.010
3.342
33.333
15.764
15.764
49.097
31 Aralık 2013
TL Karşılığı
ABD Doları
174.798
28.801
1.410.654
660.426
27.692
8.298
1.613.144
697.525
357.792
167.639
6.672
194
364.464
167.833
1.977.608
865.358
363.613
148.379
1.607.783
734.031
15.297
2.569
1.986.693
884.979
1.367.753
619.155
176.934
82.900
1.544.687
702.055
3.531.380
1.587.034
31 Aralık 2012
ABD Doları
24.133
1.039.442
9.468
1.073.043
156.673
156.673
1.229.716
153.742
727.659
1.029
882.430
522.323
90.986
613.309
1.495.739
(266.023)
(422.696)
TL Karşılığı
129.426
1.855.670
21.144
2.006.240
279.285
279.285
2.285.525
308.959
1.329.527
14.348
1.652.834
967.137
162.192
1.129.329
2.782.163
(496.638)
(775.923)
(9.536)
(9.536)
Avro
36.742
1.174
1.814
39.730
39.730
14.840
13.778
5.321
33.939
15.327
15.327
49.266
Yabancı para riski herhangi bir finansal aracın değerinin döviz kurundaki değişikliğe bağlı olarak değişmesinden doğan risktir. Şirket için söz konusu riski oluşturan temel yabancı para birimleri ABD Doları ve Avro’dur.
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, Şirket’in yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
Yabancı Para Riski
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kullanılan döviz kurları aşağıdaki gibidir:
Ortalama Döviz Kurları
31 Aralık 2013
ABD Doları/TL
Avro/TL
ABD Doları/BYR
ABD Doları/HRV
31 Aralık 2012
1,9094
2,5390
8.883
7,9930
Kapanış Kurları
31 Aralık 2013
1,7913
2,3119
8.326
7,9912
2,1343
2,9365
9.510
7,9930
31 Aralık 2012
1,7826
2,3517
8.570
7,9930
Duyarlılık analizi
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla TL, HRV ve BYR’nin aşağıda belirtilen yabancı paralar karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi durumunda
vergi öncesi kar veya zarar tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta faiz oranları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı
varsayılmıştır.
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu
31 Aralık 2013
Kar/Zarar
Özkaynaklar
Yabancı paranın değer
Yabancı paranın
Yabancı paranın
Yabancı paranın değer kazanması
kaybetmesi
değer kazanması değer kaybetmesi
ABD Doları’nın TL Karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
(189.807)
189.807
35.779
(35.779)
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
(189.807)
189.807
35.779
(35.779)
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro Net Etki (4+5)
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü
8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8)
TOPLAM (3+6+9)
(1.350)
(1.350)
1.350
1.350
-
-
-
-
(191.157)
191.157
35.779
(35.779)
253
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu
31 Aralık 2012
Kar/Zarar
Özkaynaklar
Yabancı paranın değer
Yabancı paranın Yabancı paranın değer
Yabancı paranın değer kazanması
kaybetmesi
değer kazanması
kaybetmesi
ABD Doları’nın TL Karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
(75.350)
75.350
27.929
(27.929)
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
(75.350)
75.350
27.929
(27.929)
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro Net Etki (4+5)
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü
8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8)
TOPLAM (3+6+9)
(2.242)
2.242
-
-
(2.242)
2.242
-
-
(77.592)
77.592
27.929
(27.929)
Değişken faizli enstrümanlar için nakit akış duyarlılık analizi:
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla faiz oranlarının 1 puan artması veya azalması durumunda özkaynak ve kar veya zarar tablosu aşağıdaki şekilde
etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta döviz kurları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır.
31 Aralık 2013 tarihinde TL para birimi cinsinden olan faiz 1 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi ve kontrol gücü
olmayan paylar öncesi kar 11.824 TL (31 Aralık 2012: 8.532 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Söz konusu faiz oranı değişiminin kar/zararı etkilemeksizin doğrudan
özkaynaklara olan etkisi yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur).
Faiz Pozisyonu Tablosu
31 Aralık 2013
Faiz oranlarının 1 puan artması
Finansal Varlıklar
115
Finansal Yükümlülükler
(11.939)
Faiz oranlarının 1 puan düşmesi
Finansal Varlıklar
(115)
Finansal Yükümlülükler
11.939
254
31 Aralık 2012
61
(8.593)
(61)
8.593
Makul Değer:
Gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin seviye sınıflamaları:
Şirket’in bazı finansal varlık ve finansal yükümlülükleri her bilanço tarihinde gerçeğe uygun değerlerinden finansal tablolara yansıtılır. Aşağıdaki tablo söz konusu
finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin nasıl belirlendiği bilgisini vermektedir:
Gerçeğe uygun değer
31 Aralık 2013
Opsiyon Sözleşmeleri
Belarus Telekom iktisabına ilişkin
ertelenmiş ödemeler
Gerçeğe uygun
seviyesi
31 Aralık 2012
Değerleme tekniği
(2.122)
(2.634)
Seviye 2
Finansal kurumların kote ettiği fiyatlar
(147.382)
(136.214)
Seviye 3
Net bugükü değer (*)
Cari dönemde seviye 1 ve 2 arasında transfer gerçekleşmemiştir.
(*) Gözlemlenebilir veriye dayanmayan girdiler ile gerçeğe uygun değer ilişkisi: iskonto oranı arttıkça gerçeğe uygun değer azalır.
Gerçeğe uygun değerleriyle taşınmayan ancak dipnotlarda açıklama amaçlı finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin seviye sınıflamaları:
Not
31 Aralık 2013
Kayıtlı
Makul
Değer
Değer
31 Aralık 2012
Kayıtlı
Makul
Değer
Değer
İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Varlıklar
Diğer Alacaklar-Uzun Vadeli
İlişkili Taraflardan Alacaklar-Kısa Vadeli
Ticari alacaklar-Kısa Vadeli
Ticari alacaklar-Uzun Vadeli
Diğer Alacaklar-Kısa Vadeli
8
6
7
7
8
21.369
2.795.908
529.174
92.370
21.369
2.795.908
529.174
92.370
6.576
13.217
2.204.610
385.307
116.342
6.576
13.217
2.204.610
385.307
116.342
Nakit ve Nakit Benzerleri*
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
43
38
8.128.925
65.905
11.633.651
8.128.925
65.905
11.633.651
6.998.870
48.772
9.773.694
6.998.870
48.772
9.773.694
İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Yükümlülükler
Finansal Borçlar- Uzun Vadeli
Spot Krediler
Finansal Borçlar- Kısa Vadeli
Ticari Borçlar**
Diğer Yükümlülükler-Uzun Vadeli
İlişkili Taraflara Ticari Borçlar
İlişkili Taraflara Diğer Borçlar
38
38
38
7
23
6
6
(1.528.480)
(507)
(1.804.018)
(1.014.120)
(147.382)
(21.485)
(68.750)
(4.584.742)
(1.528.480)
(507)
(1.804.018)
(1.014.120)
(147.382)
(21.485)
(68.750)
(4.584.742)
(1.103.779)
(1.935.852)
(952.682)
(136.214)
(99.138)
(4.227.665)
(1.103.779)
(1.935.852)
(952.682)
(136.214)
(99.138)
(4.227.665)
*Nakit ve nakit benzerlerinin gerçeğe uygun seviye sınıflaması Seviye 1, diğer finansal varlık ve yükümlülüklerin Seviye 2’dir.
**Alınan avanslar, vergiler, kesintiler ve tahakkuklar Ticari Borçlar’a dahil edilmemiştir.
255
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Aşağıdaki tabloda Seviye 3 hiyerarşisindeki makul değer ile taşınan finansal yatırımların açılış ve kapanış bakiyeleri arasındaki hareket detayı gösterilmektedir:
Toplam kazanç ve kayıplar:
Kar veya zarar tablosu
Özkaynaklar
Belarus Telekom
iktisabına ilişkin
(113.674)
(22.540)
(136.214)
Satış opsiyonuna ilişkin
finansal yükümlülükler
(19.066)
Toplam
(132.740)
(74)
19.140
-
(22.614)
19.140
(136.214)
26 Ağustos 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunu üç aylık bir süre için kullanılabilir hale gelmiştir ancak Belarus Cumhuriyeti bu satış
opsiyonunu kullanmamıştır ve 26 Kasım 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuştur. Bu nedenle satış opsiyonu
ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan 26 Kasım 2013 tarihinde çıkartılmıştır.
Toplam kazanç ve kayıplar:
Kar veya zarar tablosu
Belarus Telekom
iktisabına ilişkin
(136.214)
(11.168)
(147.382)
40. FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR
Nakit akımı riskinden korunma
Gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler
doğrudan diğer kapsamlı gelir olarak Finansal Riskten Korunma Fonu’na kaydedilir. Etkin olmayan kısmı ise doğrudan kar veya zarar tablosunda finansman
gelirleri/(giderleri) hesabına kaydedilir.
Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya finansal riskten korunma
muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. İlgili tarihte, özkaynak içerisinde kayda alınmış olan finansal riskten korunma
aracından kaynaklanan kümülatif kazanç veya zarara işlemin gerçekleşmesinin beklendiği tarihe kadar özkaynakta yer verilmeye devam edilir. Finansal riskten
korunan işlemin kar zararda gerçekleştiği tarihte özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir. Finansal riskten korunan
işlem gerçekleşmez ise özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir.
256
41. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
31 Ocak 2014 tarihinde, Şirket’in %100 iştiraki olan Turkcell Superonline tarafından, Metronet İletişim Teknoloji A.Ş’nin (“Metronet”) hisselerinin tamamının
satın alınmasına ilişkin olarak Pay Devir Sözleşmesi imzalanmıştır. Şirket tarafından yapılan çalışmalarda belirlenen şirket değeri 29.000 TL’dir. Hisse senetlerinin
devri, ilgili mercilerden alınacak izinler sonrasında gerçekleştirilecektir.
42. FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI
AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
Geçmiş Yıl Finansal Tablolarının Yeniden Düzenlenmesi
Şirket SPK’nın 7 Haziran 2013 tarihli finansal tablo ve dipnot formatları hakkında duyurusuna uyumlu olarak konsolide finansal tablolarını hazırlarken, finansal
tablo kalemlerinin gösterimi ve sınıflandırılması değiştiğinden dolayı karşılaştırılabilirlik sağlamak amacıyla, önceki dönem konsolide finansal tablolarını da buna
uygun olarak yeniden sınıflandırmıştır. Yapılan sınıflamaların önceki dönem özkaynaklarına ve net dönem karı/(zararı)’na bir etkisi bulunmamaktadır. Buna göre
önceki dönem konsolide finansal tablolarına yapılan sınıflamalar aşağıdaki tabloda detaylandırılmıştır.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Sona Eren Geçmiş Yıl Finansal Tabloları
Dönen varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (1.187.958 TL), tahakkuk eden hizmet gelirleri (1.138.523 TL) ve diğer
ticari alacaklardan (49.435 TL) oluşmaktadır.
Dönen varlıklar altındaki peşin ödenmiş giderler kalemi sınıflamaları (239.474 TL), peşin ödenen giderler (179.329 TL), abone elde etmek için peşin ödenen
giderler (36.832 TL) ve verilen avanslardan (23.313 TL) oluşmaktadır.
Duran varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (385.307 TL), tahakkuk eden hizmet gelirlerinden oluşmaktadır.
Kısa vadeli yükümlülükler altındaki ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar kalemi sınıflamaları (1.113.226 TL), ticari borçlar (926.560 TL), satış pazarlama gider
karşılığı (110.079 TL), şebekelerarası irtibat gider karşılığı (24.014 TL), arabağlantı gider karşılığı (7.148 TL) ve diğer ticari borca sınıflanan tutarlardan (45.425
TL) oluşmaktadır.
257
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Daha önce raporlanan (*)
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
Yeniden düzenlenmiş (**)
31 Aralık 2012
Dönen Varlıklar
Nakit ve Nakit Benzerleri
Finansal Yatırımlar
Ticari Alacaklar
-İlişkili taraflardan ticari alacaklar
-İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar
İlişkili taraflardan alacaklar
Diğer Alacaklar
-İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar
Stoklar
Diğer Dönen Varlıklar
9.775.154
6.998.870
39.583
1.016.652
1.016.652
13.217
223.553
223.553
87.175
1.396.104
1.201.175
13.217
1.187.958
(13.217)
(72.748)
(72.748)
239.474
64
(1.354.748)
9.775.154
6.998.870
39.583
2.217.827
13.217
2.204.610
150.805
150.805
87.175
239.474
64
41.356
Duran Varlıklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar
Maddi Duran Varlıklar
-Şebeke Ekipmanları
-Diğer maddi duran varlıklar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
-GSM ve diğer telekomünikasyon
işletme lisansları
-Bilgisayar yazılımları
-Diğer maddi olmayan duran varlıklar
-Şerefiye
Şerefiye
Diğer Duran Varlıklar
TOPLAM VARLIKLAR
8.877.890
51.263
19.430
19.430
452.294
5.447.159
4.562.685
884.474
2.259.312
385.307
385.307
32.834
8.877.890
51.263
385.307
385.307
19.430
19.430
452.294
5.447.159
4.562.685
884.474
2.292.146
1.188.903
1.019.227
51.182
32.834
26.439
589.159
18.653.044
32.834
(32.834)
54.431
(439.738)
-
1.188.903
1.019.227
51.182
32.834
54.431
26.439
149.421
18.653.044
VARLIKLAR
258
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
31 Aralık 2012
509.667
136.427
-
1.935.852
745.872
1.189.980
(1.938.486)
1.143.614
30.388
1.113.226
(926.560)
(99.138)
24.717
592.212
68.750
523.462
(509.667)
2.634
162.513
184.185
4.191.773
1.935.852
745.872
1.189.980
1.143.614
30.388
1.113.226
24.717
592.212
68.750
523.462
2.634
162.513
136.427
184.185
KAYNAKLAR
Finansal Borçlar
-Kısa vadeli borçlanmalar
-Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları
Finansal Borçlar
Ticari Borçlar
-İlişkili taraflara ticari borçlar
-İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar
Ticari Borçlar
Diğer Borçlar
-İlişkili taraflara diğer borçlar
-İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar
Diğer borçlar
Türev araçlar
Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü
-Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin
kısa vadeli karşılıklar
-Diğer kısa vadeli karşılıklar
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler
4.191.773
1.938.486
926.560
99.138
-
155.319
426.176
128.902
55.283
(155.319)
(416.557)
128.902
55.283
9.619
Finansal borçlar
Ticari borçlar
-İlişkili olmayan taraflardan ticari borçlar
Ticari borçlar
Diğer borçlar
-İlişkili olmayan taraflardan diğer borçlar
Diğer borçlar
uzun vadeli karşılıklar
-Diğer uzun vadeli karşılıklar
Kıdem tazminatı karşılığı
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler
1.726.338
1.103.779
26.122
31.134
-
1.103.779
(1.103.779)
26.122
26.122
(26.122)
31.134
31.134
(31.134)
16.677
339.311
1.726.338
1.103.779
26.122
26.122
31.134
31.134
16.677
339.311
265.419
73.892
73.101
152.891
73.892
265.419
(265.419)
(73.892)
(16.677)
73.892
265.419
73.101
136.214
259
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
31 Aralık 2012
ÖZKAYNAKLAR
12.734.933
Ödenmiş sermaye
12.875.257
-
12.875.257
2.200.000
269
-
2.200.000
269
35.026
-
35.026
(461.150)
-
(461.150)
55.308
55.308
(2.349)
-
52.959
55.308
-
(2.349)
(2.349)
(2.349)
833.918
2.349
-
833.918
8.131.190
-
8.131.190
Net dönem karı
2.083.045
-
2.083.045
(140.324)
-
(140.324)
18.653.044
-
18.653.044
Katkı sermaye
12.734.933
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak
birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler
-Yabancı para çevrim farkları
-Riskten korunma kazanç/kayıpları
Finansal varlık değer artış fonu
TOPLAM KAYNAKLAR
(*) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurularına uygun olarak hazırlanmıştır.
(**) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır.
Esas faaliyetlerden diğer gelirler kalemi sınıflamaları (676.534 TL), daha önce finansal gelirler hesabında gösterilen 3 aydan kısa vadeli mevduattan elde ettiği
faiz geliri (484.337 TL), geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz geliri (74.261 TL), distribütör vade farkı geliri (89.092 TL) ve diğer sınıflamalardan (28.844 TL)
oluşmaktadır.
Esas faaliyetlerden diğer giderler kalemi sınıflamaları (251.063 TL), daha önce finansal giderler hesabında gösterilen net kur farkı giderinden (58.807 TL), A-Tel’e
ilişkin değer düşüklüğü (72.282 TL), A-Tel’e ilişkin tazminat karşılık gideri (34.375 TL), dava konusu faiz giderleri (33.943 TL), iskonto gideri (21.043 TL) ve diğer
sınıflamalardan (30.613 TL) oluşmaktadır.
Yatırım faaliyetlerden diğer gelirler kalemi sınıflamaları (44.820 TL), daha önce finansal gelirler hesabında gösterilen 3 aydan uzun vadeli mevduattan elde edilen
faiz gelirleri (34.463 TL) ve diğer sınıflamalardan (10.357 TL) oluşmaktadır.
Yatırım faaliyetlerinden diğer giderler sınıflamaları (40.015 TL), daha önce finansal giderler hesabında gösterilen iskonto giderlerinden (29.707 TL), kur farkı
giderlerinden (9.808 TL) ve diğer sınıflamalardan (500 TL) oluşmaktadır.
260
KAR VEYA ZARAR KISMI
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
31 Aralık 2012
Hasılat
10.507.029
-
10.507.029
Satışların maliyeti (-)
(6.482.150)
-
(6.482.150)
BRÜT KAR
4.024.879
-
4.024.879
Genel yönetim giderleri (-)
(484.174)
-
(484.174)
(1.705.725)
-
(1.705.725)
Pazarlama giderleri (-)
-
676.534
676.534
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-)
-
(251.063)
(251.063)
32.346
(32.346)
-
Diğer faaliyet giderleri (-)
(137.635)
137.635
-
ESAS FAALİYET KARI
1.729.691
-
2.260.451
-
44.820
44.820
Yatırım faaliyetlerinden giderler (-)
-
(40.015)
(40.015)
218.536
-
218.536
1.948.227
-
2.483.792
691.662
(627.723)
63.939
(224.191)
92.158
(132.033)
169.926
-
169.926
VERGİ ÖNCESİ KARI
2.585.624
-
2.585.624
Vergi gideri
(523.591)
-
(523.591)
Dönem vergi gideri
(564.340)
-
(564.340)
40.749
-
40.749
2.062.033
-
2.062.033
(21.012)
-
(21.012)
2.083.045
-
2.083.045
Diğer faaliyet gelirleri
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların
karlarından paylar
FİNANSMAN GELİRİ/(GİDERİ) VE PARASAL
KAZANÇ ÖNCESİ FAALİYET KARI
Finansman gelirleri
Finansman giderleri (-)
Parasal kazanç
NET DÖNEM KARI
Dönem karının/(zararının) dağılımı
Pay başına / seyreltilmiş pay başına kazanç/(kayıp)
0,946839
0,946839
261
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
Şirket, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemine ait nakit akım tablosunda alınan faizin tamamını yatırım faaliyetlerine sınıflandırmıştır. Sermaye
Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanan 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemine ait nakit akım tablosunda
“vadesi 3 aydan kısa olan mevduatlardan alınan faiz” işletme faaliyetlerine sınıflanmıştır.
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit
Yatırım faaliyetlerinde elde edilen net nakit
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
31 Aralık 2012
2.122.711
664.430
2.787.141
543.417
(664.430)
(121.013)
Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit
(309.889)
-
(309.889)
Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki artış
2.356.239
-
2.356.239
1 Ocak 2012 Tarihi İtibarıyla Finansal Durum Tablosu
Dönen varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (848.809 TL), tahakkuk eden hizmet gelirleri (773.622 TL) ve diğer ticari
alacaklardan (75.187 TL) oluşmaktadır.
Dönen varlıklar altındaki peşin ödenmiş giderler kalemi sınıflamaları (188.962 TL), peşin ödenen giderler (156.881 TL), abone elde etmek için peşin ödenen
giderler (12.695 TL) ve verilen avanslardan (19.386 TL) oluşmaktadır.
Duran varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (214.543 TL), tahakkuk eden hizmet gelirlerinden oluşmaktadır.
Kısa vadeli yükümlülükler altındaki ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar kalemi sınıflamaları (1.149.774 TL), ticari borçlar (982.296 TL), satış pazarlama gider
karşılığı (96.811 TL), şebekelerarası irtibat gider karşılığı (29.139 TL), arabağlantı gider karşılığı (8.963 TL) ve diğer ticari borca sınıflanan tutarlardan (32.565
TL) oluşmaktadır.
262
1 Ocak 2012
Sınıflamalar
1 Ocak 2012
VARLIKLAR
Dönen Varlıklar
Nakit ve Nakit Benzerleri
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
Stoklar
Diğer Dönen Varlıklar
8.431.357
4.738.360
1.596.087
817.551
817.551
81.628
130.876
130.876
49.242
1.017.613
8.431.357
4.738.360
1.596.087
1.747.988
81.628
1.666.360
36.303
36.303
49.242
188.962
167
74.248
8.715.674
42.074
81
39.498
39.498
777.034
5.106.430
4.306.677
799.753
2.299.677
930.437
81.628
848.809
(81.628)
(94.573)
(94.573)
188.962
167
(943.365)
214.624
81
214.543
(81)
32.834
Duran Varlıklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar
Maddi Duran Varlıklar
-Şebeke Ekipmanları
-Diğer maddi duran varlıklar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
-GSM ve diğer telekomünikasyon
işletme lisansları
-Bilgisayar yazılımları
-Diğer maddi olmayan duran varlıklar
-Şerefiye
Şerefiye
Diğer Duran Varlıklar
TOPLAM VARLIKLAR
1.283.102
954.112
62.463
32.834
6.226
411.820
17.147.031
32.834
(32.834)
75.048
(289.591)
-
1.283.102
954.112
62.463
32.834
75.048
6.226
122.229
17.147.031
8.715.674
42.074
214.624
81
214.543
39.498
39.498
777.034
5.106.430
4.306.677
799.753
2.332.511
263
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
1 Ocak 2012
Sınıflamalar
1 Ocak 2012
Finansal Borçlar
-Kısa vadeli borçlanmalar
-Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları
Finansal Borçlar
Ticari Borçlar
-İlişkili taraflara ticari borçlar
-İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar
Ticari Borçlar
Diğer Borçlar
-İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar
Diğer borçlar
Türev araçlar
Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü
kısa vadeli karşılıklar
-Diğer kısa vadeli karşılıklar
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler
3.897.357
1.535.746
982.296
27.544
539.168
116.906
-
1.533.388
412.712
1.120.676
(1.535.746)
1.177.318
27.544
1.149.774
(982.296)
(27.544)
33.335
542.748
542.748
(539.168)
2.358
223.600
237.852
3.897.357
1.533.388
412.712
1.120.676
1.177.318
27.544
1.149.774
33.335
542.748
542.748
2.358
223.600
116.906
237.852
237.852
457.845
83.224
154.628
(237.852)
(427.993)
83.224
154.628
29.852
Finansal borçlar
Ticari borçlar
-İlişkili olmayan taraflardan ticari borçlar
Ticari borçlar
Diğer borçlar
-İlişkili olmayan taraflardan diğer borçlar
Diğer borçlar
uzun vadeli karşılıklar
-Diğer uzun vadeli karşılıklar
Kıdem tazminatı karşılığı
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler
2.456.176
1.997.284
2.170
31.768
-
1.997.284
(1.997.284)
2.170
2.170
(2.170)
31.768
31.768
(31.768)
8.364
163.349
2.456.176
1.997.284
2.170
2.170
31.768
31.768
8.364
163.349
109.970
53.379
120.501
141.104
53.379
109.970
(109.970)
(53.379)
(8.364)
53.379
109.970
120.501
132.740
KAYNAKLAR
264
1 Ocak 2012
Sınıflamalar
1 Ocak 2012
ÖZKAYNAKLAR
10.793.498
Ödenmiş sermaye
10.907.840
-
10.907.840
2.200.000
269
-
2.200.000
269
35.026
-
35.026
(457.524)
-
(457.524)
158.785
158.785
(867)
-
157.918
158.785
-
(867)
(867)
(867)
831.641
867
-
831.641
6.957.246
-
6.957.246
Katkı sermaye
10.793.498
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak
birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler
-Yabancı para çevrim farkları
-Riskten korunma kazanç/kayıpları
Finansal varlık değer artış fonu
Net dönem karı
1.183.264
-
1.183.264
(114.342)
-
(114.342)
17.147.031
-
17.147.031
TOPLAM KAYNAKLAR
265
TURKCELL
FAALİYET RAPORU
2013
43. NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Kasa
211
263
Alınan çekler
178
677
437.242
437.718
- Vadeli mevduat
7.686.783
6.557.566
Tahvil ve bonolar
4.511
2.646
8.128.925
6.998.870
(507)
-
8.128.418 6.998.870
Bankalar
- Vadesiz mevduat
Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzerleri bakiyesi
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla TL, ABD Doları ve Avro cinsinden vadeli mevduatın ortalama etkin faiz oranları sırasıyla %9,9, %3,4 ve %1,8’dir (31 Aralık 2012:
%8,3, %3,3 ve %1,3). 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vadeli mevduatın ortalama vadesi 57 gündür (31 Aralık 2012: 81 gün).
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, ilişkili taraflar kapsamına giren bankalarda mevduat 0,118 TL’dir
(31 Aralık 2012: 0,098 TL).
44. ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Nisan 2008’de Azerbaycan Devleti’nin sahip olduğu %35,7 oranındaki Azercell (Fintur’un %51 iştiraki) hisselerinin özelleştirmesi tamamlanmıştır. Azercell’in
kontrol gücü olmayan hissedarları Azerbaycan Devleti’nin %35,7 oranındaki hissesini satın alarak sahiplik oranlarını %49’a çıkarmışlardır. Bununla birlikte,
Azertel’in kontrol gücü olmayan hissedarlarının payı %49’a çıkmıştır. Fintur’un Azercell’deki etkin hisse oranı %51 olarak kalmıştır. Bu işlemler neticesinde
Fintur kontrol gücü olmayan hissedarlarından birine, elindeki %42,2 oranındaki hissesiyle ilişkili hisse satış opsiyonu vermiştir. Şirket’in muhasebe politikaları
doğrultusunda Fintur’un kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili kaydettiği finansal yükümlülük ile kayıtlarından çıkardığı kontrol gücü olmayan
paylar arasındaki fark özkaynaklar içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir.
266
İleriye Yönelik Bildirimler
Bu rapordaki ileriye yönelik bildirimler 1933 Menkul Kıymet Kanunu’nun (Securities Act of 1933) 27A ve 1934 Menkul Kıymet Borsası Kanunu’nun
(Securities Exchange Act of 1934) 21E maddesi ile, 1995 Amerikan Özel Menkul Kıymet Davaları Reform Yasası’nın (US Private Securities Litigation
Reform Act of 1995) “Safe Harbor” hükmünde belirtilen ileriye dönük bildirimleri içeriyor olabilir. Bu bültende gerçekleşmiş olan bildirimler
haricindeki, sınırlama olmaksızın, operasyonlarımız, finansal pozisyonumuz ve iş stratejilerimiz de dahil olmak üzere tüm ifadeler ileriye yönelik
bildirimler içeriyor olabilir. Bu bildirimler, genellikle ileriye yönelik bildirimlerde kullanılan “olabilir”, “olacak”, “umuyor”,” inanıyor”, “planlıyor”,
“bekliyor”, “tahmin ediyor”, “düşünüyor” ve “devam ediyor” gibi terminolojilerden tespit edilebilir.
Turkcell, ileriye yönelik bu beyanlarda yansıtılan beklentilerin şu anda makul olduğuna inanmakla birlikte, bu beklentilerin doğru bir şekilde
gerçekleşeceği yönünde teminat verememektedir. Takip eden ve bizi konu alan tüm yazılı ve sözlü ileriye dönük bildirimler, bütünde, bu uyarılara
refere edilerek yapılmaktadır.
Yeni bilgi, ileride oluşabilecek olaylar ya da diğer nedenlerle ileriye yönelik bildirimlerimizi bu raporda güncelleme ya da revize etme görevimiz
bulunmamaktadır.
105
Turkcell Plaza Meşrutiyet Cad. No: 71 Tepebaşı, 34430 İstanbul
Tel: +90 (212) 313 1000 Faks: +90 (212) 313 0099 www.turkcell.com.tr
Ticaret Sicil Numarası 304844
106

Faaliyet Raporu 2013 - Turkcell Faaliyet Raporu

Transkript

Benzer belgeler

Devamını Oku - Turkcell Global Bilgi

Günlük Bülten - Oyak Yatırım

Onizle

Sayı:65 - İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi

Pazar Başarılar Tarihçe Ürün Marka Değerleri www

Günlük Bülten - Oyak Yatırım

kayıt formu için tıklayın

Günlük Bülten - Oyak Yatırım

Türk gibi akıllı