Toprak Ġsteği Taban Gübrelemesi Fide Dikimi Frigo Fide ile

MALÇLI ÇĠLEK YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ
Çilek üzümsü meyveler grubuna giren
önemli bir bitkidir.Taze olarak tüketilmesinin
yanında işlenerek de tüketilebilen ve vitamince de
zengin bir meyvedir. Çilek sevilerek tüketilebilen
bir meyve olmakla birlikte, reçel, pasta, marmelat,
meyve suyu yapımında da kullanılmaktadır. İnsan
sağlığı ve beslenme açısından son derece önemli
olan bu meyve, yatırımların kısa zamanda geriye
dönmesi nedeniyle küçük aile işletmeciliğine de
uygundur. Çilek, pazarda taze meyvenin az olduğu
dönemlerde olgunlaşması nedeniyle de iyi gelir
getiren bir üründür.
yetiştiriciliğinde en ideal toprak; PH'sı 6.5-7 olan, su
tutma kapasitesi düşük, kumlu-tınlı, hafif bünyeli
topraklardır.
Taban Gübrelemesi
Yetiştiricilik yapılacak arazide dikimden 11.5 ay önce taban gübresi olarak dekara 4-5 ton iyi
yanmış çiftlik gübresi verilmelidir. Bunun yanında
dekara 10-15 kg saf N (Azot) düşecek şekilde
amonyum nitrat veya amonyum sülfat, 10-15 kg
süper fosfat, 40-50 kg potasyum sülfat verilmelidir.
nemlerini kaybetmeyecekleri şekilde (+4 °C'de ) 2-3
gün bekletilebilir. Ancak dikimlerin en kısa
zamanda yapılması gerekmektedir.
2. Ġlkbahar Dikimi
Kışları soğuk geçen yerlerde tercih edilen bir
dikim sistemidir. Dikim frigo fidelerle bahar
aylarında (nisan-mayıs) yapılır. Dikimin yapılma
şekli yaz dikiminde belirtildiği gibidir. Bu dikim
sisteminden de yaz dikimine yakın ürün almak
mümkündür.
Fide Dikimi
Dikimde kullanılacak fideler kesinlikle
meyve üretim parsellerinden alınmamalıdır. Çünkü
bu fideler meyve üretim parselinde olabilecek her
türlü hastalık ve zararlılarla bulaşık olacağından bu
hastalıklar yeni kurulacak parsellere taşınmış olur.
Dikimler seddeler üzerinde yaklaşık 15 cm
derinliğinde ve 10-12 cm çapında açılan çukurlara
yapılır. Fideler bu çukurlara kökleri kıvrılmadan
dikilmelidir. Dikimden hemen sonra can suyu
mutlaka verilmelidir.
Frigo Fide ile YetiĢtiricilik
Toprak Ġsteği
Çilek yetiştiriciliği yapılacak olan arazide
tercihen daha önce patlıcan, domates, patates, ve
biber gibi çilek bitkisine zarar veren hastalıkları
taşıma olasılığı olan sebzelerin yetiştirilmemiş
olması istenir. Dikimden önce arazinin derin
sürülmesi, düzgün değilse tesviye edilmesi
gerekmektedir. Taban suyu yüksek olan yerlerde
çilek yetiştiriciliği yaparken çok dikkat etmek
gerekir. Şayet taban suyu çok yüksek ise buralarda
yetiştiricilik yapmaktan kaçınmak gerekir. Çilek
1. Yaz Dikimi
Çileklerde en bol ürün bu dikim sisteminden
alınmaktadır. Dikimler temmuz-ağustos aylarında
yapılır. Dikimde daha önceden (aralık-ocak
aylarında) araziden sökülüp, -2 °C'de depolanan
frigo (soğuklandırılmış) bitkiler kullanılmaktadır.
Frigo bitkiler ağızları hava almayacak şekilde sıkıca
kapatılmış ve kalitelerine göre ayrılmış 500, 1000 ve
1500'lük polietilen torbalarda muhafazaya alınır.
Depodan çıkarıldıktan sonra bu fidelerin en kısa
zamanda araziye dikilmeleri gerekmektedir. Fideler
kesinlikle
güneşte
ve
kuru
durumda
bırakılmamalıdır. Fidelerin dikimden önce bir
gece suda bekletilmeleri iyi bir tutum için
zorunludur. Eğer dikim birkaç gün sürecekse, fideler
MALÇLAMA
Malçlama çilek yetiştiriciliğinde oldukça
yararlıdır. Yabancı otların çıkmaması, erkenci, temiz
ve kaliteli ürün elde etmek için masuralar (çilek
dikilen sıralar) siyah plastikle örtülmelidir. Siyah
plastik yaz dikimlerinde dikimden sonraki aylarda
(eylül-ekim) kış dikimlerinde ise dikim öncesi
yapılmalıdır.
Malç, soğuk bölgelerde bitkileri dondan
korumak, toprağın sıcaklık ve fiziksel özelliklerini
artırmak, yabancı otların gelişimini engellemek,
kaliteli, erkenci, bol ve temiz ürün almak amacıyla
toprak yüzeyinin ince plastik, saman, perlit vb.
maddelerle kaplanmasına denir.
Yaz dikiminde plastik malçlama sonbaharda
yapılır. Kış dikiminde ise dikimden önce plastik
yayılır ve sonra dikim yapılır. Dikim yerleri
işaretlendikten sonra plastik, bitkinin dikilebileceği
boyutta çapraz (x) şeklinde jiletle kesilir. Dikim
esnasında bu kesik kısımlar kaldırılarak dikim
yapılır. Dikimden sonra tekrar plastik parçalar
kapatılır. Kış dikiminde malç dikimden önce
yukarıda anlatıldığı gibi yapılmakta veya dikimden
1-2 ay sonra uygulanmaktadır.
Dikim için plastik yuvarlak veya kare
şeklinde kesildiğinde, ileride bitki dibinden kesik
yerlerden otlar çıkarak işçilik masrafını arttırır.
Plastik yayıldıktan sonra kanallara taş
parçaları, temiz dere kumu veya çakıl konarak
plastiğin rüzgârla uçması önlenir. Kanallara yabani
otlar için uygun bir ortam oluşturan toprak
konmamalıdır. (U) şeklindeki tellerden de
yararlanılır.
Dikimden sonra uygulanan malçlamada,
sadece çilek masuralarının üzerini kapatacak
genişlikte plastik kullanılır. Sıra uçlarının iki tarafı
sabit hale getirilip tam bitki üzerine gelen yerler (0)
şeklinde jiletle kesilerek, alttaki bitkiler bu kesilen
yerlerden plastik üzerine çıkarılır. Plastiklerin tarla
üzerinde uçmaması için 8-10 cm uzunluğunda
kesilen teller (U) şekline getirilerek plastik
üzerinden toprağa batırılır.
Soğuk zararını önlemek için malçlama;
Çilek-10°C'ye kadar özel bir önlem olmadan
yetiştirilebilmektedir. Daha soğuk bölgelerde ise
çilek parsellerinin üzeri değişik örtü materyalleri ile
kapatılarak
(malçlama)
dondan
koruma
sağlanmaktadır. İlkbaharda
ise yeni yaprak
gelişmesinin başlaması ile birlikte bitkilerin
üzerindeki malç kaldırılmalıdır. Malç ne kadar erken
kaldırılırsa çiçeklenme başlangıcı da o kadar erken
olur. Ancak ilkbahar geç donlarının tehlikesi olduğu
yerlerde kaldırma zamanına çok dikkat etmek
gerekir. Soğuklardan korumak için yapılan
malçlamada sıra araları ve üzerleri tamamen
örtülmelidir.
Hastalık ve Zararlılar
Önemli
çilek
hastalıkları
şunlardır:
Yaprak leke hastalığı, yaprak yanıklığı, Botrytis
meyve çürüklüğü, külleme, verticillium solgunluğu,
kırmızı kök çürüklüğü, gövde çürüklüğü, antraknoz'
dur. Mantari hastalıklar ile mücadelede fungusidler
(mantar öldürücü ilaçlar) , kök hastalıkları için
toprak ilaçlaması yapılmalıdır. Ayrıca hastalıksız
fide kullanımı, dayanıklı çeşit seçimi, temiz toprağa
dikim havalandırma vb. kültürel önlemlerde
hastalıklardan
korunmada
önemlidir.
Başlıca çilek zararlıları; kırmızı örümcek, yaprak
bitleri ve nematodlardır. Kırmızı örümcekle
mücadelede uygun toprak seçimi, hastalığa
dayanıklı çeşitler kullanma vb. kültürel önlemlerle
birlikte, kimyasal ilaçlama uygulanmaktadır. Yaprak
bitleri ise kimyasal ilaçlamayla kolayca kontrol
altına alınır. Nematodlarla mücadelede dikim öncesi
ilaçlama, ya da temiz fide kullanımı, bulaşık
bitkilerin sökülerek atılması gibi önlemler alınabilir.
T.C.
KÜTAHYA VALĠLĠĞĠ
Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
MALÇLI ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİ
ÜRÜNÜZ BOL VE BEREKETLİ OLSUN
Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
Santral
:231 16 81
Gıda Tarım ve Hayvancılık Ġlçe Müdürlükleri
Altıntaş
311 20 20 Emet
461 30 25
Aslanapa
331 21 56 Gediz
412 38 94
Çavdarhisar 351 21 40 Hisarcık
481 31 81
Domaniç
661 30 13 Pazarlar
571 22 73
Dumlupınar 371 20 01 Simav
513 71 14
Tavşanlı
614 11 09 Şaphane
551 24 08
Gıda Ġle Ġlgili Tüm Konularda Bize Ulaşın
“ALO GIDA 174”
2013-Kütahya