başvuru - Cyber

KEREM ALTIPARMAK & YAMAN AKDENİZ
TARAFINDAN 24.03.2014 TARİHİNDE ANAYASA MAHKEMESİ’NE
SUNULAN DİLEKÇENİN KOPYASIDIR.
BİREYSEL BAŞVURU FORMU
I- KİŞİSEL BİLGİLER
A- GERÇEK KİŞİLER İÇİN
BAŞVURUCUNUN
1- T.C. KİMLİK NUMARASI :
2- ADI: 3 - SOYADI :
4- CİNSİYETİ: ERKEK :
KADIN :
5- UYRUĞU:
T.C.
ANAYASA MAHKEMESİ
6- MESLEĞİ: ……………… GÜN
AY
7- DOĞUM YERİ VE TARİHİ : ……………..…
YIL
/
/
8- YAZIŞMA ADRESİ:
………………………………………………………..
9- TELEFON NUMARASI VE ELEKTRONİK POSTA ADRESİ
a- EV : ……………………………………………
b- İŞ : ……………………………………………..
BİREYSEL BAŞVURU FORMU
c- CEP : ………………………………………….
ç- ELEKTRONİK POSTA ADRESİ :
6216 Sayılı Yasanın 49. maddesinin 5. fıkrası uyarınca
tedbir, İçtüzüğün 68. maddesi uyarınca öncelik verilmesi
talebi vardır
………………………………..
AVUKATININ
1- ADI :……………………………... 2 - SOYADI :………………………….
3 - YAZIŞMA ADRESİ :………………………………………………..…….
…………………………………………………..….
………………………………………………………
4- TELEFON NUMARASI VE ELEKTRONİK POSTA ADRESİ
TEDBİR TALEPLİDİR
a- EV
:……………………………………….
b- İŞ
:……………………………………….
c- CEP
:……………………………………….
ç- ELEKTRONİK POSTA ADRESİ :………………………………………….
/
II- AÇIKLAMALAR
A- Kamu gücünün işlem, eylem ya da ihmaline dair olayların tarih sırasına göre özeti:
2010 yılından beri düzenli olarak sosyal medya platformu Twitter.com'da hesabım bulunmaktadır.
Bu platformda bugüne kadar 3000i aşkın mesaj attım. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 20 Mart
2014'te Bursa'da yaptığı miting konuşmasında "Şimdi mahkeme kararı çıktı. Twitter, mwitter
hepsinin kökünü kazıyacağız. Uluslararası camia şöyle der, böyle der hiç umurumda değil. Herkes
Türkiye Cumhuriyeti'nin gücünü görecek" demiştir.
Aynı günün akşamı, Başbakanlık Basın Müşavirliği konuyla ilgili şu açıklamayı yapmıştır:
"Halihazırdaki durumda, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bazı linklerin kaldırılmasına ilişkin
mahkemelerden çıkarmış oldukları kararların uygulanması konusunda Twitter yetkililerinin duyarsız
kaldıkları bir süreç söz konusudur. Nitekim bu süreç zarfında mahkeme kararları doğrultusunda
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) gerekli girişimlerde bulunmuş ancak Twitter yetkilileri
bu taleplere duyarsız kalmıştır. Mahkeme kararlarını umursamama, hukukun gereğini yerine
getirmeme biçimindeki bu tutumda bir değişiklik gözlenmemesi halinde, vatandaşlarımızın
mağduriyetini gidermek için teknik olarak, Twitter'e erişimin engellenmesinden başka çare
kalmayabileceği belirtilmektedir."
Bu açıklamadan kısa bir süre sonra Twitter.com sitesi erişime engellenmiştir. Erişim engelleme
kararının hukuksal dayanağı olarak TİB tarafından aşağıdaki kararlar gösterilmiştir:
a. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı (TMK 10. maddesi ile Görevli) 07.03.2014 tarih ve 2011/762
kararına istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
b. Samsun 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 04.03.2014 tarih ve 2014/223 sayılı kararına istinaden
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
c. İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 18.03.2014 tarih ve 2014/181 sayılı kararına
istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
d. İstanbul Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 03.02.2014 tarih ve 2011/795 sayılı kararına
istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
Kararın uygulanması ile birlikte, tüm bilgisayarlar ve mobil araçlardan twitter.com adresine
girilememeye başlanmıştır. Ancak bazı kullanıcılar DNS zehirlemesi şeklinde uygulanan erişim
engelleme kararını bilgisayarlarındaki DNS ayarlarını değiştirmek suretiyle aşmışlardır. TİB, bu
çabaları engellemek için öncelikle Türkiye'de popüler olan Google DNS adreslerini, son olarak ise
DNS ayarlarını değiştirmeyi imkansız hale getirecek şekilde Twitter’ın Türkiye’den engellenmesi
için IP bazlı engelleme yoluna gitmiştir.
Aşağıda açıklanacağı gibi daha sonra uygulama konusu mahkeme kararlarının aslında Twitter’ı
tamamen engellemeye yönelik olmadığı ortaya çıktığı gibi TİB'in bu kararların dışına çıkarak keyfi
engelleme yöntemlerini deneyerek adeta kullanıcılarla mücadele etmesinin bir hukuksal dayanağı da
bulunmamaktadır.
B- Bireysel başvuru kapsamındaki haklardan hangisinin hangi nedenlerle ihlal
edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve delillere ait özlü açıklamalar:
İfade Özgürlüğü Açısından (Anayasa md. 26, AİHS md. 10)
1. Twitter isimli mikro blog, dünya çapında yüzmilyonlarca kişinin görüş, düşünce, haber, resim vs.
paylaştığı popüler bir sitedir. Sitenin Türkiye'de de 10 milyona yakın bir kullanıcısı olduğu tahmin
edilmektedir. Twitter üzerinden bilimsel ve sanatsal bilgi, düşünce ve eser paylaşımı yapıldığı da
bilinmektedir. Bu nedenle, sitenin engellenmesi hem bilgiye ulaşma imkanını hem de bilgiyi yayma
imkanını ciddi şekilde zedelemiştir. Bu nedenle, başta Anayasanın "Herkes, düşünce ve kanaatlerini
söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkına
sahiptir. Bu hürriyet resmî makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almak ya da vermek
serbestliğini de kapsar" hükmüyle ifade edilen ifade özgürlüğü, hem de 27. maddesinde korunan
bilim ve sanat özgürlüğü ihlal edilmektedir.
2. Bilindiği gibi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) de İnternet yayımcılığını ifade
özgürlüğü kapsamında görmektedir. (Editorial Board of Pravoye Delo and Shtekel/Ukraine, no.
33014/05, 05.05.2011; Yıldırım/Türkiye, no. 3111/10, 18.12.2012; Delfi AS/Estonya, no. 64569/09,
10.10.2013). AİHM, Times Newspaper Ltd/BK kararında (no. 3002/03 ve 23676/03, para. 29),
İnternetin kamuyu ilgilendiren bilginin yayılmasındaki önemine dikkat çekmiştir. Özellikle
YouTube, Facebook gibi sosyal medya platformlarıyla beraber twitter.com sitesinin bu anlamdaki
önemi yadsınamaz.
3. Söz konusu uygulama ifade özgürlüğü hakkını iki yönlü olarak sınırlandırmaktadır. Bir yandan,
twitter.com'da bugüne kadar yazılan tüm bilgilere erişim engellenmekte, bir yandansa bundan sonra
yazılacak milyarlarca görüş ve bilgiye erişim engellenmektedir. Kararın bu ikinci yönü, Anayasa'da
mutlak olarak yasaklanmış olan sansürü mümkün kılmaktadır. Ekim 2009’da AİHM, tedbir
kararlarının tek başına, AİHS’nin ifade özgürlüğünü koruyan 10. maddesine aykırı olmadığını;
ancak bir gazetenin, yargı organı tarafından henüz içeriği bilinmeyen gelecek sayılarının tamamının
yayınının durdurulması halinde durumun farklı olacağını Ürper ve Diğerleri v. Türkiye
(Applications nos. 14526/07, 14747/07, 15022/07, 15737/07, 36137/07, 47245/07, 50371/07,
50372/07 and 54637/07) pilot kararında belirtmiştir. AİHM’e göre gelecek sayıların yayınının
mahkemeler tarafından durdurulması bir sansür uygulaması olarak değerlendirilecektir.
Ürper kararının sadece gazete ve dergilerle sınırlanmış olduğu düşünülemez ve karar İnternet
yayıncılığı için de geçerlidir. İnternet sitelerine erişim yasağının getirilmesi AİHS 10. maddeye ve
Anayasa’nın 26. maddesine bir müdahale niteliğindedir ve bu uygulama Ürper pilot kararı ışığında
sadece sansür olarak tanımlanabilir. Erişim engelleme kararı ile sadece mevcut bilgiye ulaşma
hakkım ihlal edilmemiş, aynı zamanda erişime engellenen sitede ileri tarihlerde yayınlanacak olan
binlerce bilgi ve belgeyi ulaşılmaz kılarak bilgiye ulaşma hakkım da ihlal edilmiştir.
4. İfade özgürlüğünün sınırlandırılabilmesi için öncelikle yasal bir dayanak bulunması
gerekmektedir. Yukarıda açıklandığı gibi TİB, engelleme kararını dört farklı yargı işlemine
dayandırmaktadır. Ancak, söz konusu yargı işlemlerinin hiçbiri twitter.com sitesinin erişime
engellenmesini mümkün kılacak nitelikte değildir.
5. 5651 sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla
İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun"un 9. maddesi kişilik hakları ihlal edilenlerin
haklarını nasıl arayabileceğini düzenlemektedir. Anılan maddenin 4. fıkrası, erişim engelleme
kararının ne şekilde verilebileceğini düzenlemektedir. Buna göre "Hâkim, bu madde kapsamında
vereceği erişimin engellenmesi kararlarını esas olarak, yalnızca kişilik hakkının ihlalinin
gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi
yöntemiyle verir. Zorunlu olmadıkça internet sitesinde yapılan yayının tümüne yönelik
erişimin engellenmesine karar verilemez. Ancak, hâkim URL adresi belirtilerek içeriğe erişimin
engellenmesi yöntemiyle ihlalin engellenemeyeceğine kanaat getirmesi hâlinde, gerekçesini de
belirtmek kaydıyla, internet sitesindeki tüm yayına yönelik olarak erişimin engellenmesine de karar
verebilir."
6. Hükümden şu sonuçlar çıkmaktadır:
a. Kişilik haklarının ihlali nedeniyle sadece Hakim kararıyla erişim engellenebilir. Savcılık kararıyla
böyle bir karar alınamayacağı gibi TİB de böyle bir karar alamaz, mahkemenin aldığı kararı
değiştiremez.
b. Kural olarak erişim engelleme kararı yalnızca kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım,
bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verilir. Bunun
yeterli olmadığını düşünen hakim ancak gerekçesini belirterek tüm siteyi erişime kapatabilir. Ancak
bunun takdiri sadece ve sadece hakimindir ve hakim bunun gerekçesini belirtmek zorundadır. Bir
başka deyişle, hakim sadece kısmi engelleme kararı verdiyse, TİB yargının yapmadığını yaparak
sitenin tamamen kapatılmasına karar veremez. Bunun yapılması, fonksiyon gaspı anlamına
gelecektir ve Anayasanın 6. ve 9. maddelerine aykırı olur.
7. Sırasıyla TİB tarafından gösterilen dayanak kararlara bakıldığında hiçbirinin bu koşulu taşımadığı
görülecektir.
a. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı (TMK 10. maddesi ile Görevli) 07.03.2014 tarih ve 2011/762
kararı: 5651 sayılı Yasasının savcıya erişim engelleme imkanı verdiği tek hüküm 8. maddenin 2.
fıkrasında düzenlenmektedir. Ancak "Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını yirmidört saat içinde
hâkimin onayına sunar ve hâkim, kararını en geç yirmidört saat içinde verir. Bu süre içinde kararın
onaylanmaması halinde tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır." Varolduğu iddia
edilen karar 8. maddeye göre bile alınmış olsa, 7 Mart günü alındıysa 8 Mart günü hakim tarafından
onaylanmadığı için yürürlükten kalkmıştır. Zaten 7 Mart tarihi itibariyle TMK 10. madde ile görevli
bir Savcılık da olması mümkün değildir. Terörle Mücadele Yasasının 10. maddesi, 6 Mart 2014 gün
ve 28933 Mük. sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6526 sayılı Yasanın 19. maddesinin (b) bendi ile
yürürlükten kalkmıştır. Nitekim, Türkiye Barolar Birliği'nin karara itiraz etmesi üzerine İstanbul
Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi, twitter.comla ilgili bir yargı kararı olmadığını belirtmiştir.
Muhtemelen bunun için TİB, twitter.com'u Başsavcılığın değil Başsavcılığın kararına istinaden
TİB'in erişime engellediğini belirtmektedir. Ancak ilgili mevzuatta bunu mümkün kılan hiçbir kural
olmadığı için böyle bir işlem hem fonksiyon gaspı niteliği taşımakta hem de TCK'nın ilgili
hükümlerine göre suç oluşturmaktadır.
b. İstanbul Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 03.02.2014 tarih ve 2011/795 sayılı kararı: (Ek1) 03.02.3014 tarihinde ve 5651 sayılı yasada 6518 sayılı Torba Yasayla yapılan değişiklikler
öncesinde verilen kararın hüküm fıkrasında "İtiraz eden İsmet Özel adına sahte olarak oluşturulmuş
itiraza konu twitter hesaplarının kapatılmasına" karar verilmiştir. Görüldüğü gibi kararda, siteye
erişimin tamamen engellenmesine ilişkin bir ibare yoktur. Zaten, 6518 sayılı Yasa değişikliği
öncesinde böyle bir kararın verilmesi de mümkün değildir.
c. İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 18.03.2014 tarih ve 2014/181 sayılı kararı (Ek-2):
Bu karar 6518 sayılı yasa sonrasında verilmiştir. Ancak bu kararın da hüküm fıkrasında, şöyle
denilmektedir: "2- 5651 sayılı Yasanın 9/3 maddesi gereği talepte belirtilen a)
https://twitter.com/oyyokhırsıza, b) https://hirsizaoyyok.wordpress.com adreslerindeki yayınlara
erişimin engellenmesine". Görüldüğü gibi karar bir URL adresine erişimi engellemeye yöneliktir.
Bu karardan hareket ederek sitenin TİB tarafından tamamının engellenmesi hukuken mümkün
değildir.
d. Samsun 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 04.03.2014 tarih ve 2014/223 sayılı kararı: Anılan kararın
hüküm fıkrası basında yer alan haberlere göre şöyledir: "5651 sayılı yasanın 9. maddesi uyarınca
talep eden vekilinin talebinin kabulü ile, Twitter, Facebook ile Google isimli internet sitelerinde
ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım ve bölümle sınırlı olarak içeriğe erişimin engellenmesine, karardan
bir suretinin İnternet Sağlayıcıları Birliğine gönderilmek üzere Telekomünikasyon İletişim
Başkanlığına gönderilmesine karar verildi." Bu karardan da hareket ederek sitenin TİB tarafından
tamamının engellenmesi hukuken mümkün değildir. (Ek-3)
8. Görüldüğü gibi 5651 sayılı Yasanın 8 ve 9. maddelerine dayalı bir erişim engelleme kararı
mevcut değildir. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu konuya ilişkin açıklamasında (Ek-4) şöyle
denilmektedir: "Ancak, mahkeme kararlarının uygulanması hususunda tüm iyi niyet çabalarımıza
karşılık Twitter bu kararlara duyarsız kalmış ve mahkeme kararlarını tanımamıştır. Yurtdışı merkezli
sözkonusu İnternet sitesi Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinin vermiş olduğu kararları yok
saymıştır. Bu nedenle, vatandaşlarımızın ileride telafisi mümkün olmayacak mağduriyetlerinin
önlenmesi için başka bir seçenek kalmadığından mahkeme kararları doğrultusunda Twitter’a
erişimin engellenmesi tedbiri uygulanmıştır. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, hukuk devleti
ilkesi çerçevesinde mahkeme kararlarını uygulamakla yükümlüdür."
Açıklamanın aksine, BTK ve TİB bir hukuk devletinde kabulü mümkün olmayacak bir şekilde,
yargı merciinin kararını yeterli görmemiş ve yasal hiçbir yetkileri olmamasına rağmen twitter.com
sitesinin tamamına erişimi engellemeyi uygun görmüşlerdir. Yukarıda açıkladığımız gibi bu yetki
sadece ve sadece mahkemeye aittir. Mahkeme eğer takdir ederse sitenin tamamını erişime
engelleyebilir, idare değil. İdarenin sitenin tamamını erişime engelleme yetkisi ancak 5651 sayılı
Kanun’un 8inci maddesinde yer alan katalog suçlara istinaden mümkündür. Yukarıda bahsi geçen
kararların hiç biri 8inci madde kapsamında verilmiş kararlar değildir.
9. Görüldüğü gibi ifade özgürlüğümü kısıtlayan işlemlerin hukuki dayanağı yoktur. Ancak, ortada
yasaya dayalı bir erişimi engelleme kararı olsaydı bile bu engelleme Anayasa ve AİHSe aykırı
olacaktı. Bilindiği gibi yasal dayanak dışında, sınırlandırmanın meşru bir sebebi olmalı ve bu meşru
sebep sınırlandırma için Anayasa'nın 13. maddesinde gösterilen koşulları yerine getirmelidir. Yani
sınırlama ölçülü olmalı, hakkın özüne dokunmamalı ve demokratik toplumda zorunlu olmalıdır.
Bunu sağlamak için bir Mahkeme bir İnternet sitesini erişime engelleme kararı aldığında, koruduğu
özel hayat değeri karşısında sınırlandırdığı ifade özgürlüğü değerini ve kamunun bilgi alma ve
verme haklarını da dikkate almalıdır.
10. Bu değerlendirme, konu dünyanın en popüler sosyal paylaşım sitesi olan twitter.com olduğunda
daha da büyük önem kazanmaktadır. AİHM, twitter.com'a göre çok daha az kullanıcısı olan Google
Sites'ın erişime engellenmesinin tartışıldığı Ahmet Yıldırım/Türkiye kararında bu gerekliliği şu
şekilde vurgulamıştır: "66. AİHM, bununla birlikte, itirazı inceleyen hâkimlerin özellikle Googles
Sites’a erişiminin tamamen engellenmesi gerekliliğini değerlendirerek, ihtilaf konusu olaydaki
çeşitli yararlar arasındaki dengeyi araştırmaya çalışmadıklarını gözlemlemektedir. AİHM’in
nazarında, bu eksiklik, Sözleşme’nin 10. maddesi bağlamında kendisi tarafından uygulanan ve ifade
edilen kriterler dikkate alındığında, yalnızca hâkimlere “Google Sites” isimli yer sağlayıcısının
tümden erişime kapatılmasının gerekliliği hakkında değerlendirmede bulunma zorunluluğu
yüklemeyen 5651 sayılı Kanunun 8. maddesinden kaynaklanmaktadır. Aslında, sözü edilen bu
yükümlülük, doğrudan Sözleşme ve AİHM içtihadından doğmaktadır. Hâkimler, kararlarında,
sadece bu bağlamda verilen tedbir kararına uygun olarak ihtilaf konusu siteye erişimi engellemenin
tek yolunun Google Sites’a erişimin tamamen engellenmesi olduğunu ifade etmişlerdir (yukarıda
belirtilen 8, 10 ve 13. paragraflar). Oysa AİHM, özellikle İnternette bulunan bilgilerin büyük
çoğunluğuna erişimi engelleyen benzer tedbir kararları nedeniyle İnternet kullanıcılarının haklarına
büyük ölçüde zarar verildiğini ve önemli dolaylı etkiler oluşabileceğini hâkimlerin dikkate almaları
gerektiği kanaatindedir." (Ahmet Yıldırım/Türkiye, no. 3111/10).
Türkiye’de kullanılan DNS ve IP adresi engelleme yöntemlerinde işlem, siteyi barındıran sunucunun
web adresi üzerinden yapıldığından, sunucu üzerindeki içeriğin tümü engellenmiş olmakta, bu da
aşırı-engelleme ve engellemenin maksadı aşması sonucunu doğurmaktadır. Ayrıca bu erişim
engelleme kararı ile iddia edilen ihlaller durdurulamamaktadır. Hukuken hiç bir dayanağı olmayan
karar sadece Türkiye’deki kullanıcıların Twitter sitesine erişim hakkını engelleme sonucunu
doğurmuştur. Bu bağlamda erişim engelleme kararı ile cezalandırılanlar aslında hukuka aykırı
olduğu iddia edilen içerikleri Twitter’a yükleyen kişilerden ziyade, bu başvuru sahibi gibi bu
sitelerin kullanıcılarıdır. Dolayısıyla, söz konusu kararlara dayanarak twitter.com'un tamamen
erişime engellenmesi, benim de içinde bulunduğum milyonlarca insanın bilgi alma ve aktarma
hakkını hiçe saymaktadır. Bu niteliğiyle karar demokratik bir toplumda zorunlu olmadığı gibi ölçülü
değildir ve açıkça ifade özgürlüğü hakkının özüne dokunmaktadır.
11. Hiçbir yasal dayanağı olmayan ve açıkça Anayasa'nın 13. maddesindeki güvencelere aykırı olan
twitter.com sitesine ilişkin erişim engelleme kararı derhal kaldırılmalıdır.
Seçme ve Seçilme Hakkı Açısından (Anayasa md. 67; AİHS Ek 1. Protokol, md. 3)
1. Twitter, herhangi bir zamanda değil, 30 Mart 2014 yerel seçimlerinin hemen öncesinde erişime
engellenmiştir. Türkiye'de medyanın yoğun bir baskı altında olduğu ve alternatif haber, bilgi ve
görüşe sadece sosyal medya aracılığıyla ulaşılan bir ortamda seçime bu kadar kısa bir süre varken
tüm parti, aday ve siyasetçilerin görüşlerini paylaştığı demokratik bir platformun erişime
engellenmesi, milyonlarca insanın olduğu gibi benim de ifade özgürlüğüm yanında seçme
özgürlüğümü de ihlal etmektedir. İfade özgürlüğüme yapılan müdahalenin, seçimlerle ilgili siyasi
tartışmaya katkıda bulunma görevinin kamu yararı açısından daha büyük bir önem kazandığı yerel
seçimlerin arifesinde yaşanmış olması gözden kaçırılmamalıdır. Yerel seçimlere yönelik yoğun
siyasi tartışmaların yaşandığı bir dönemde Twitter’ın engellenmesi genel dolaylı sansür etkisi
yaratmıştır (Cumhuriyet Vakfı ve Diğerleri/Türkiye, no 28255/07)
C- Başvurucunun güncel ve kişisel bir temel hakkının doğrudan zedelendiği iddiasının
açıklanması:
Twitter.com web sitesinde 3000i aşkın mesajım bulunmaktadır. Bunun yanında izlediğim 300ü
aşkın hesap vasıtasıyla çalıştığım alana ilişkin Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler ve diğer
akademisyenlerin paylaşımlarına da ulaşabilmekteyim. AİHM, Ahmet Yıldırım kararında yapılan
müdahalenin Sözleşme açısından yeterli düzeyde olduğunu şu şekilde ifade etmiştir: "AİHM,
kısacası, ihtilaf konusu tedbirin, internet sitesine erişimin engellenmesine ilişkin verilen karar
neticesinde getirilen bir sınırlama olarak değerlendirildiği kanaatindedir: Mahkeme, bu tedbir
kararının uygulanması amacıyla, aynı zamanda TİB’in talebi üzerine, başvuranın web sitesinin yer
sağlayıcısı olan “Google Sites’a” erişimin engellenmesine karar vermiştir. Bu nedenle, başvuranın
kendi web sitesine erişmesi imkânsız hale gelmiştir. Bu unsur, AİHM’in, haber veya bilgi alma ve
verme özgürlüğünün tamamlayıcı bir unsuru olan ilgilinin ifade özgürlüğüne, söz konusu tedbir
kararı nedeniyle “kamu makamlarınca müdahale edildiği” sonucuna varması için yeterlidir. (bkz,
mutatis mutandis, Ayşe Öztürk v. Türkiye, n° 24914/94, 42, 15 Ekim 2002) (Ahmet
Yıldırım/Türkiye, para. 55)
…………………………………………………………………………………………………
III- BAŞVURU YOLLARININ TÜKETİLDİĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER
A- Başvuru yollarının tüketilmesine ilişkin aşamalar:
Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yolu tamamlayıcı bir yargı yoludur. Bu nedenle
öncelikle diğer başvuru yollarının Anayasa Mahkemesi'ne başvurmadan önce tüketilmesi
gerekmektedir. Aksi takdirde her başvurunun direk Anayasa Mahkemesinin önüne gelme riski
bulunmaktadır. Ancak, AİHM bu kuralın insan haklarını koruma bağlamında yer aldığını göz
önünde tutularak, aşırıcı biçimcilikten uzak ve belirli bir esneklikle uygulanması gereğini
vurgulamaktadır. Başvuru yollarının mevcudiyeti sadece teorik olarak değil, ama aynı zamanda
pratik olarak da yeterince belirgin olmalıdır. Başvurucuyu aranan hakla orantısız bir mücadeleye
sokan, ağır bir külfet getiren hukuk yollarının tüketilmesi beklenemez.
Yukarıda açıklandığı gibi TİB 20 Mart 2014 tarihi gecesi 4 farklı karara istinaden twitter.com
adresine erişimi engellemiştir. Ulaştırma Bakanı 23 Mart 2014 günü katıldığı bir televizyon
programında başka kararların da olduğunu ileri sürmüştür. Her bir kararın ayrı ayrı mahkemelerde
verildiği düşünülecek olursa, bunların şahsen takibi mümkün olmadığından, farklı illerde çok sayıda
avukat tutmam, her bir kararın gerekçesini öğrenmem, bunlara tek tek cevap verip itiraz etmem
beklenmektedir. 10 farklı kararın 9unu kaldırtsam bile 1ini dahi kaldırtamadığım takdirde erişim
engelleme kararı devam edecektir. Görüldüğü gibi burada yapısal bir sorun vardır ve bu ancak
Anayasa Mahkemesi tarafından verilecek bir ilke kararı ile çözümlenebilecektir. Bu nedenle etkili
olmayan CMK kapsamındaki genel itiraz yolunun ve/veya idari yargı yolunun tüketilmesi işbu
başvuru açısından gerekli değildir.
Bunun yanında eklenmesi gerekli bir husus daha vardır. Twitter.com hakkında verilen karar
açıkça hukuka aykırı olmasına rağmen başta Başbakan ve Ulaştırma Bakanı olmak üzere çok sayıda
hükümet yetkilisi çok ağır bir dille twitter.com'u eleştirmiş, TİB'in doğru karar aldığını
savunmuştur. Bu koşullar altında mahkemelerin ama daha önemlisi ataması ve yargılama izni
Bakana bağlı olan TİB çalışanlarının hukuka aykırı kararı geri alması imkansız hale gelmiştir.
Açıklanan nedenlerle, diğer başvuru yolları tüketilmeden Anayasa Mahkemesine başvuru
yapma zorunluluğu doğmuştur.
…………………………………………………………………………………………………
B- Başvuru yollarının tüketildiği veya başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin
öğrenildiği tarih:
Aşağıdaki belirtilen kararlar 20 Mart 2014 tarihinde öğrenilmiştir:
a. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı (TMK 10. maddesi ile Görevli) 07.03.2014 tarih ve 2011/762
kararına istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
b. Samsun 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 04.03.2014 tarih ve 2014/223 sayılı kararına istinaden
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
c. İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 18.03.2014 tarih ve 2014/181 sayılı kararına
istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
d. İstanbul Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 03.02.2014 tarih ve 2011/795 sayılı kararına
istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından koruma tedbiri
IV- DİĞER BİLGİLER
B- Başvurucunun kamuya açık belgelerde kimliğinin gizli tutulması talebi ve bunun
gerekçesi:
1-TALEBİ YOK
:
2-TALEBİ VAR
:
×
×
TEDBİR TALEBİ
6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 49.
maddesinin 5. fıkrası uyarınca Bölümler, esas inceleme aşamasında, başvurucunun temel
haklarının korunması için zorunlu gördükleri tedbirlere resen veya başvurucunun talebi üzerine
karar verebilir. Yukarıda açıklandığı gibi 30 Mart 2014 tarihinde yerel seçimler yapılacaktır.
Twitter.com adresine ilişkin verilen erişim engelleme kararının seçimlere kadar bilgi dolaşımını
engellemek olduğu çok açık bir şekilde anlaşılmaktadır. Erişim engelleme kararının hukuka
aykırılığı açıktır. Seçimler geçtikten sonra twitter.com sitesi hakkında verilecek erişim kararı ise
hakkın iadesini sağlamayacaktır.
2. Bir gazetenin Cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında Abdullah Gül ile ilgili yaptığı haber
nedeniyle hakkında ihtiyati tedbir koyulması karşısında AİHM, şu değerlendirmeleri yapmıştır:
"Mahkeme, ihtiyati tedbirin kaldırılmasının ardından, diğer deyişle Sayın Gül’ün
Cumhurbaşkanı olarak seçilmesinin ardından kısıtlama getirilmiş hususlar hakkında yayım
yapılmasının aynı değer ve etkiye sahip olmayacağını; zira haberlerin kısa ömürlü ürünler olduğunu
ve somut davada olduğu gibi, haberlerin yayımlanmasının belirsiz süreli olarak ertelenmesinin tüm
değerini ve önemini yitirmesine neden olabileceğini vurgulamaktadır (bk. Observer ve Guardian,
yukarıda anılan, § 60)."
Günümüzde twitter, 2007 seçimlerinde Cumhuriyet Gazetesinin oynadığından çok daha kritik
bir rol oynamaktadır. Seçimlere sadece 6 gün kalmıştır. Yüce Mahkemenizin 24 saat içerisinde
tedbir kararı vermesi elzemdir. Kararın seçimler sonrası bir döneme kalması halinde, telafisi
imkansız zararlar doğacak ve daha sonra yapılacak paylaşımlar aynı değer ve etkiye sahip
olmayacaktır.
EKLER
1- Başvuru harcının ödendiğine dair belge
2- Nüfus cüzdanı örneği, başvurucu yabancı ise geçerli kimlik belgesi
3- Dayanılan belgelerin örnekleri
V- SONUÇ TALEPLERİ
!
Açıklanan gerekçelerle;
a. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının a. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı (TMK 10.
maddesi ile Görevli) 07.03.2014 tarih ve 2011/762 sayılı; b. Samsun 2. Sulh Ceza Mahkemesinin
04.03.2014 tarih ve 2014/223 sayılı kararı; c. İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Mahkemesi'nin
18.03.2014 tarih ve 2014/181 sayılı kararı ve d. İstanbul Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi'nin
03.02.2014 tarih ve 2011/795 sayılı kararına istinaden verdiği kararın ifade, bilim ve sanat
özgürlüğümü (AY md. 26 ve 27, AİHS md. 10), seçme ve seçilme hakkımı (Anayasa md. 67;
AİHS Ek 1. Protokol, md. 3) ve etkili başvuru hakkını (AY md. 40, AİHS md. 13) ihlal ettiğine,
b. Başvurunun önemine binaen Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 68. maddesi uyarınca
incelenmesine öncelik verilmesine,
c. 30 Mart 2014'te yapılacak seçimler açısından twitter.com'un erişime açık olmasının önemi
dikkate alınarak temel haklarının korunması için zorunlu görülen bir tedbir olarak 48 saat
içerisinde erişim engelleme kararının kaldırılması için gereğinin Telekomünikasyon İletişim
Başkanlığına bildirilmesine,
d. Esastan yapılacak inceleme sonucunda, ihlalin tespiti yanında 6216 sayılı Kanunun 50.
maddesinin 1. fıkrası uyarınca erişim engelleme kararının kaldırılması için gereğinin
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına bildirilmesine,
e. İşbu başvuru için yapılan yargılama giderleri ile vekalet ücretinin başvurucuya ödenmesine
karar verilmesi için gereğini bilgilerinize vekaleten arz ve talep ederim.
Saygılarımla,
Bu başvuru formunda vermiş olduğum bilgilerin doğru olduğunu; formda
belirtilen bilgilerde, adreslerimde veya başvuruyla ilgili koşullarda herhangi bir
değişiklik meydana geldiğinde Mahkemeye bildireceğimi beyan ederim.
Başvurucu : ……………………………….
Tarih :
2
4
0
0
İmza :
3
2 0
0
0
1
4
4
4