Çocuklarda Diş Sorunları

Çocuklarda Diş Sorunları
Prof. Dr. Alev ALAÇAM
Gazi Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi
Pedodonti Anabilim Dalı
Eruption Hematoma
(Sürme Kisti)
Dental Lamina Kistleri
Bohn's Nodülü
Epstein's İncileri
Kongenital Epulis
Kandidiasis
Primer Herpetik Gingivostomatit
Natal Dişler
Travmatik Ülser
RİGA-FEDE SENDROMU
Biberon çürükleri
Erken çocukluk çağı çürükleri
71 aylık ve daha küçük
çocuklarda birden fazla
kaviteli ya da kavitesiz
çürük lezyonu,çürüğe bağlı
diş kaybı veya herhangi bir
süt dişinde dolgulu diş
yüzeyinin varlığı
DİŞ ÇÜRÜĞÜ ENFEKSİYÖZ VE BULAŞICI BİR HASTALIK MIDIR?
Beslenme
Çürük
Patojen
bakteriler
Diş plağı
Yeni doğmuş bir bebeğe yapılan en kötü anne hatası
ne olabilir?
Vitaminlerini unutmak
Kafa üstü düşürmek
Uyku zamanı geldiğinde biberon ile yatırmak
veya tüm gün biberon ağzında gezmesine izin vermek
•Biberon ile karbonhidrat içeren herhangi bir sıvının verilmemesi
•Biberon kullanımının 12-14 aylık dönemden sonra bırakılması
•İlk süt dişinin sürdüğü zamandan başlayarak bebeğin ağız bakımının
yapılması
•İlk süt dişi çıktıktan 6 ay sonra bir çocuk diş hekimine yönlendirme
•Karyojenik bakterilerin anne/bakıcıdan bebeğe geçişini engelleme
ANNE SÜTÜ VE EMZİRME
 Beslenme zamanının 30 dakikadan fazla olmaması
gerekmektedir.
 Bebeği emzirirken uyumamasına dikkat edilmelidir
 Bebeği sık aralıklarla beslemekten kaçınılmalıdır.
Emzirmenin beslenme dışında en
önemli amaçlarından biri dudak,
yanak, dil ve çene kaslarını eğitmektir.
Emzirme kas hareketlerinin gelişimini
etkiler.
Dil
konumu,
dudak
kapanışı,yutkunma,
çiğneme
ve
konuşma becerisinin gelişimi Bu
orofasiyal kas grubunun fonksiyonel
gelişimine bağlıdır.
Daha çok ve ağır bir tablo olarak
Down’s sendromu yada Serebral Palsi
olgularında karşılaştığımız orofasiyal
fonksiyon bozuklukları ağız solunumu,
beslenme bozuklukları, dilin öne itimi,
dudak
kapanışında
yetersizlik,
kontrolsuz salya akışı ve konuşma
bozuklukları olarak karşımıza çıkar.
Sonuçta ekstraoral olarak normalden
farklı bir görünüm oluşması ile çocuğun
fiziksel problemlerine ek olarak sosyal
problemler
de
oluşturduğu
bildirilmektedir.
4 çocuktan 3 ünde diş çapraşıklıkları olduğunu
biliyor muydunuz?
Bu
problemlere
tanı
5
yaşından
önce
konulabilir.
Çalışmalar çene gelişim bozuklukları ve diş çapraşıklıklarının küçük
çene büyük diş ilişkisi yada kalıtsal faktörlerden çok ağız solunumu, dil
itimi,dudak emme, infantil yutkunma, ya da parmak emme gibi yanlış
myofonksiyonel alışkanlıklardan kaynaklandığını göstermektedir.Alerji,
astım ya da açık ağız durumu çene gelişimini olumsuz etkiler.Büyürken
pek çoğumuzda bu myofonksiyonel problemlerin bir yada bir kaçı
bulunur ve yüz ve diş gelişimizi belirler.
EMZİK VE PARMAK EMME ALIŞKANLIKLARI
GÜNDE 3 SAAT > 5 SAAT
2 YIL>3 YIL
4 YAŞ
Çocuklarda ağız sağlığı problemleri
 Biberon Çürükleri (EÇÇ- erken çocukluk çağı çürükleri )
 Kötü alışkanlıklar
Parmak emme
Dil itimi
Dudak emme
Tırnak yeme
Yanak ısırma
Diş gıcırdatma
 Erken diş kayıpları
Sağlıklı bir çocuğun 2. pedodontist ziyareti artık tüm süt dişlerinin sürmüş
olduğu 2,5 – 3 yaşları arasında olmalıdır. Bu ziyaretin amacı tüm dişlerin
sağlıklı yapıda ve düzgün sürmüş olmalarını kontrol etmektir. Dişler çürük
açısından değerlendirilir ve çürükten koruyucu uygulamalara başlanır.
Travma, diş ağrısı, diş çapraşıklıkları, dişlerde renklenmeler, diş ve diş
etlerinde normal dışı değişiklikler gözlenir gözlenmez diş hekimine
gidilmelidir.
Ankyloglossia
Mucocele
Papilloma
Fibroma
Amelogenesis Imperfecta
Fluorosis
Hypoplasia
Diş çürükleri
Çocuğun 3. diş hekimi ziyareti 3,5-4 yaşlarında olmalıdır.
Bu muayenede çocuk diş hekimi diş ve çenelerin
gelişiminin normal sınırlar içinde olup olmadığını izler ve
diş çürüğü açısından bir değerlendirme yapar. Çocuğun
ihtiyaçlarına göre bir koruyucu program izlenir ve ilk
topikal fluorid uygulaması bu yaşlarda yapılır.
Çocuklar bundan sonra yılda 2 kez düzenli olarak bir
pedodontistin kontrolünde olmalıdır.
AAPD (Amerikan Çocuk Dişhekimliği Akademisi) 2012 yılı önerisine göre
YAŞ
SU FLUOR ORANI
0,3 ppm den az
0-6 ay
6 ay-3 yaş
3-6 yaş
6-16 yaş
0
0,25
0,50
1
0,3-0,6ppm
0
0
0,25
0,50
0,6 ppm den fazla
0
0
0
0
En önemli dişler: 6 yaş dişleri
Acil başvuru nedenleri
Diş çürüğüne bağlı pulpal
ağrılar (% 80,5)
Diş travmaları (% 10.1)
Akut apikal apse
(% 9.4)
Çocuk hastada pulpa kaynaklı olmayan
ağrı tabloları
Taşkın restorasyon
Erupsiyon
Gıda retansiyonu
Süt dişleri tedavi edilmediği zaman ;
Kemik iliği bölgesi erişkinlere göre daha geniş olduğu
için enfeksiyon hızla yayılır, apse ya da selülit oluşabilir.
m.buccinator
m.mylohyoideus
Enfeksiyonun yayılımını etkileyen faktörler;
1.Diş köklerinin uzunluğu
2.Diş köklerinin pozisyonu
3.Kök ucundaki kemiğin kalınlığı
4.Komşu bölgedeki kaslar
IV/IM Antibiyotik proflaksisi altında drenaj ya da diş çekimi
Diş çürüğü nedeniyle erken diş kaybı
AĞIZ-DİŞ YARALANMALARI
ÇOCUK İHMALİ VE İSTİSMARI
(NAI) Non-accidental Injury
Travmadan Korunma
•Aile ve bakıcıların eğitimi
•Koltuk kemerleri ve çocuk kemerlerinin kullanımı
•Bisiklet kaskı kullanılması
•Ev hayvanlarına özellikle köpeklere dikkat
•Kontakt sporlar sırasında kask ve koruyucu dişlik
kullanılması
•Yüzme havuzu ve ıslak zemin kazalarına dikkat
SÜT DİŞLERİNDE INTRUZYON
VE ÖNEMİ










Daimi diş minesinde lekelenmeler
Lokalize mine hipoplazisi
Kron dileserasyonu
Odontoma benzeri formasyon
Vestibuler kök açılanması
Kök formasyonunun engellenmesi
Sürme gecikmesi
Malpozisyon
Perikoroner torba hiperplazisi
Perikoroner kist
ACİL TEDAVİDE GENEL İLKELER
I. Yumuşak dokuların tedavisi
II. Ekspose dentinin korunması
Kırılan yüzeyler korunmadığında daha fazla pulpa nekrozu
görüldüğünden onarım ilk seansta ve orijinal şekle benzer şekilde
yapılmalıdır. Komplike olmayan kırıklarda yaralanmadan hemen
sonra kompozit rezin ve bond uygulamaları güvenle yapılabilir.
Kalsiyum hidroksit ve cam ionomer siman da geleneksel olarak
kullanılan örtücü materyallerdir.
III.Splint uygulaması
HASTAYA ÖNERİLER
 Dişi kronundan tutarak musluk suyu




altında hafifçe yıkayınız
Dişin kökünü ellemeyiniz ve asla
fırçalamayınız
Dişi doğal pozisyonuna en uygun
şekilde yerine yerleştirmeye çalışınız
Bunu başaramazsanız dişi ağız
içinde yada süt içinde saklayarak,
30 dakika içinde acil olarak bir diş
hekimine başvurunuz
Zaman ve Başarı
Diş kayıpları
RETİNE DİŞLER
ODONTOMA
ECTODERMAL DYSPLASIA
Kraniofasial Bulgular
Kare alın
Frontal çıkıklık
Basık burun
Maksilla hipoplazisi
Belirgin kulaklar
Dışa dönük ve belirgin
dudaklar
Vermillion hattı belirgin
Sivri çene ucu
PAPİLLON LE FEVRE SENDROMU
(Hiperkeratozis Palmaris Plantaris)
SURNUMERER DİŞLER
Gelişimsel
bozukluğu
olan
çocuklarda
okluzyon
bozuklukları % 80 oranında karşımıza çıkar. Kas
disfonksiyonu da açık kapanış ve ileri itim gibi
malokluzyonlara neden olur.
Morfolojik bozukluklardan hipoplaziler ve diş renklenmelerine
Diş yaralanmalarından, bruksizme
İlaca
bağlı
dişeti
büyümelerinden,
immun sistem yetersizliği olan ve uzun
süre antibiyotik tedavisi görenlerde,
kemoterapi
ve
hastalarında
gelişen
enfeksiyonlarına
radyoterapi
yada
Candida
herpetik
gingivo-stomatitlere kadar
pek çok tablo kötü ağız hijyeni ile
birleşince
ağır
enfeksiyonlara
ve
hastanın genel durumunu etkileyen
olumsuzluklara neden olurlar.
ÇOCUK DOKTORLARININ AĞIZ-DİŞ SAĞLIĞI
KONUSUNDA FARKINDALIKLARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ
Didem Atabek, Didem Sakaryalı, Nagehan Duygu, Alev Alaçam
Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı
50.Türk Pediatri Kongresinde 326 çocuk
doktoruna ağız-diş sağlığı konusunda
23 sorudan oluşan bir anket uygulandı
Günlük muayene edilen hasta sayısı arttıkça rutin
muayeneler esnasında hastaya ağız-diş muayenesi
yapılması azaldığı sonucu elde edildi.
PEDİATRİ
P
E
D
O
D
O
N
T
İ
Çocuklarda diş sorunlarının önlenmesi için erken tanı ve
koruyucu
yaklaşımların
uygulanmasında
pediatristlerle
pedodontistlerin işbirliği çocuk ağız-diş sağlığında belki küçük
ancak toplum sağlığında büyük bir adım olacaktır.