AÇ - ekolojikmim.com

HABER
ETK‹NL‹K
UIA 2008 Alt›n Madalya Ödülü Sahibini Buldu:
Teodoro Gonzales de Leon
Torino, 1 Temmuz. FIAT otomobil fabrikas›ndan, Renzo Piano’nun çok
amaçl› kültür merkezine dönüfltürdü¤ü Lingotto’day›m, saat 09.30. 1700
kiflilik oditoryum yavafl yavafl doluyor. Sahnede iki adam; biri oturuyor,
di¤eri ayakta. Ayakta olan› bir 15 dakika daha bekledi ve ald› mikrofonu
eline, perdedeki sunumu eflli¤inde
yap›lar›n› anlatmaya bafllad›. Yaklafl›k
40 dakikada 20 kadar yap›s›n› anlatt›.
Ifl›klar ve gölgeler gördük, mavi gökyüzü alt›nda heykelsi yap›lar gördük;
hep oradalarm›fl, hep orada kalacaklarm›flças›na güvenli yap›lar, a¤›rbafll›
bir tevazuyla zamana karfl› duran ama
bir o kadar da ça¤dafl ve modern yap›lar. Sunumu bitti¤inde bütün salon
alk›fll›yordu. Sonra di¤er kifli -oturanmikrofonu ald› ve bu mütevaz› insan›n bir sonraki gün düzenlenecek bir
törenle UIA alt›n madalyas›n› alaca¤›n› ‹talyanca anons etti. Salondan bir
alk›fl daha koptu ve ö¤renciler, mimarlar çevresini sard›.
UIA 2008 Torino kongresinin “Lectio
Magistralis” yani ana konuflmac›lar
bölümünde Kengo Kuma, Massimiliano Fuksas, Mathias Klotz, Peter Eisenman ve Dominique Perrault gibi
“star” befl mimar›n yan›nda alt›nc› ana
konuflmac› olarak yerini alan, tan›t›lmay› beklemeden mikrofonu eline
al›p ifllerini anlatan Teodoro Gonzales
de Leon kimdir?
Teodoro Gonzales de Leon, 1926
Meksika do¤umlu. 1942-47 aras›
Meksika’da Ulusal Mimarl›k Okulu’nda okuyor, Frans›z hükümetinden
ald›¤› bursla Fransa’ya gidiyor, Le
Corbusier’in atölyesinde 1947’den
49’a kadar çal›fl›yor. Burada özellikle
St. Die fabrika ve konut yerleflkesi
projesinde görev al›yor. Kendi deyimiyle bu deneyim “hayat›n› de¤ifltiriyor.” Ve tabii mimarl›¤›n›n karakterini
de. Bu karakter Le Corbusier’in deyimiyle “kütlelerin ›fl›k alt›nda bir araya
geliflinin sa¤lam ve görkemli bir oyunudur.” Meksika’ya 1950’de döndü¤ünde ba¤›ms›z da çal›fl›yor, baflka
mimarlarla birlikte de. 1954’ten bugüne kadar uzanan mimarl›k kariyerini, sanatç› ve teorisyen olarak sürdürüyor.
Paris’ten döndü¤ünde 15’ten fazla konut ve kent gelifltirme projesinde yer
al›yor ki pek çok kifli için bu dönemi
fazla bilinir de¤il. 1966’da Abraham
Zabludovsky (1924-2003) ile birlikte
çal›flmaya bafll›yor. Beraberce ve ayr›
ayr› pek çok kamu binas›na imza at›yorlar: Cuauhtemoc Delegasyonu
(1972-73), Brezilya’daki Meksika Büyükelçili¤i (1973), Meksika Koleji
(1975) , INFONAVIT binas› di¤erlerinden an›tsal özellikleriyle ayr›l›yor.
Di¤er bir mimar Francisco Serrano ile
birlikte Rufino Tamayo Müzesini
(1981), Federal Adalet Saray›n›
(1987-91) tasarl›yorlar.
Tek bafl›na ise, Tabasco Kütüphanesi,
Villa Hermse (1980); Hewlett Packard
Mexico City fiubesi; El Tajin Verecruz’da pre Kolombiyan Olmec arkeoloji park›nda müzeler (1991-92);
Ekonomi ve Kültür Vakf› Ofis Binas›n›
(1990-92) tasarl›yor. 1950’de 15 bin
kiflilik spor salonu olarak yap›lan ve
ilk y›llar›nda spor karfl›laflmalar›n›n
(örne¤in, 1968 yaz olimpiyatlar›) gerçeklefltirildi¤i Ulusal Oditoryum,
1990’da Teodoro Gonzales taraf›ndan
yenileniyor ve çok amaçl› kültür merkezine dönüflüyor. Latin Amerika’n›n
en büyük orgu burada ve bina, uluslararas› müzik, flark›, dans ve film festivallerine ev sahipli¤i yap›yor.
Meksika d›fl›ndaki en meflhur binas›
Berlin’deki Meksika Büyükelçilik binas› (1999). ABD’deki tek binas› ise
Martin del Campo, Jaime Beaman,
Mark Knoer’in de içinde bulundu¤u
tasar›m ekibiyle birlikte Austin flehrinde Hispanik ve Amerikan yerli kültürüne adanm›fl Meksikan-American
Kültürü Merkezi. Meksika Koleji, Tomas Garrido Canabol Park› ve özellikle Meksika Müzik Yüksek Okulu di¤er
ifllerinin yan›nda en önemlileri. Son
Projesi yine Mexico City’deki iki kule:
Torres Arcos Bosques (2008).
Meslek prati¤inin k›rk y›l› sonunda,
oran, masif hatlar, teraslar, ›fl›k kontrolü için bölgesel ve yerel ö¤elerin
Teodoro Gonzales de Leon.
Ulusal Oditoryum,
Mexico City.
Bilindi¤i gibi UIA alt›n madalya ödülü 1984’ten beri veriliyor. Bugüne kadar
madalyay› alan mimarlar flöyle:
1984 Hassan Fathy (M›s›r)
1987 Reima Pietila (Finlandiya)
1990 Charles Correa (Hindistan)
1993 Fumihiko Maki (Japonya)
1996 Rafael Moneo (‹spanya)
1999 Ricardo Legorreta Vilchis (Meksika)
2002 Renzo Piano (‹talya)
2005 Tadao Ando’ya (Japonya)
Bu ödül, yaflayan bir mimara, yaflam› boyunca mimarl›k kariyerinde insanl›k ve
toplum yarar›na yapt›¤› mesle¤inin, mimarl›k hizmetlerinin ödüllendirilmesidir.
Yaflad›¤› dönemi, sosyal gerçekli¤ini, kültürünü ve geleneklerini yans›tan mimar›n tüm yaflam›nda gerçeklefltirdi¤i ifllerin toplam›na ödül veriliyor. 15 Nisan’da Bratislava’da toplanan UIA ödül komitesi, de¤erlendirmesini flu cümlelerle aç›kl›yor: “Bu madalyayla UIA, bir dönemi, onun toplumsal gerçekli¤ini,
kültürünü ve geleneklerini yans›tan bir mimarl›¤›n gerçeklefltirilmesine adanm›fl bir yaflam boyu çal›flmay› vurgular ve onurland›r›r. Teodoro Gonzalez de
Leon’un çal›flmalar›, sürekli yenilenen, zenginleflen ve yorumlanan bir da¤arc›kla modern mimarl›k hareketinin bir parças›d›r. Mimarisi olumlu anlamda
an›tsal olup usta malzeme, ›fl›k ve doku kullan›m›, eserlerine hem kentsel hem
k›rsal ba¤lamda özel bir durufl katar.”
mimar•ist 2008/3
7