new york itfaiyesi

Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
NEW YORK İTFAİYESİ
“Hiçbir şeye ihtiyacımız yok,
yalnız bir şeye ihtiyacımız vardır; çalışkan olmak.”
K. Atatürk
New York itfaiye Teşkilatı, gerek organizasyon gerekse teknik olanakları bakımından örnek alınacak dünyanın en büyük itfaiye teşkilatıdır. New York
İtfaiye Teşkilatı, New York metropolünün beş ayrı bölgesinde yaşayanların can
ve mal güvenliğini, yangınlardan ve yangına bağlı tehlikelerden korumak, acil
durum ve ambulans hizmetlerini sağlamak, teknik kurtarma hizmetleri vermek ve
ayrıca biyolojik, kimyasal ve radyoaktif tehlikelere karşı ilk müdahaleyi yapmakla sorumludur.
Dünyanın en büyük belediye itfaiye teşkilatı olan New York İtfaiyesi’nde,
yaklaşık 12 bin itfaiye görevlisi ve 3 bin 200’ün üzerinde sağlık personeli görev
yapmaktadır. İtfaiyeciler, farklı zorlukların oluşturduğu bir yelpaze ile karşı
karşıya kalmakta, ahşap evlerden çok katlı binalara kadar değişik bina tiplerine ve ayrıca köprü, tünel yangınları gibi farklı yangınlara müdahale etmektedir. Büyük çaplı orman yangınlarına yol açabilecek parklar ve ağaçlık alanlar
ile dünyanın en büyük metro sistemlerinden biri de
görev alanları içindedir. Bu zorluklar, yangınla mücadeleyi bir kat daha güçleştirmekte ve bu nedenle
olsa gerek, New York İtfaiyecileri “New York’un En
Cesurları (New York’s Bravest)” sloganı ile anılmaktadır.
New York İtfaiye Teşkilatı’nın yönetici personeli iki ayrı kısma ayrılmıştır; bunlar idari işlerden
sorumlu olan sivil itfaiye amirleri ve operasyonların
başında olan itfaiye şefleridir. Karar organı olarak İcra
Heyeti bulunmaktadır. İcra Heyeti, teşkilat içindeki
bürolardan sorumlu sivil İtfaiye Komiserleri ile İtfaiye Müdahale Şefi, Acil Sağlık Hizmetleri Şefi, Emniyet Şefi ve Yangın Önleme Şefi’nden oluşmaktadır.
221
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
New York İtfaiye Teşkilatı, coğrafik açıdan operasyon kolaylığı için beş
bölge amirliğine ayrılmıştır. Her idari bölge amirliği, dokuz bölümdür ve her biri
birer yardımcı şefin sorumluluğu altındadır. Ülkemizdeki grup amirliğine denk
olduğu söylenebilecek bu bölge amirliklerinde, genellikle 180-200 itfaiyeci görev yapmakta olup, bu itfaiyeciler bölüm şefinin kumandası altındadır. Her bölüme bağlı dört ila yedi adet itfaiye birimi (müfreze) faaliyet göstermektedir. Bu
birimler, dört ila sekiz ekipten oluşmakta ve bu ekiplerin başlarında birer kaptan
bulunmaktadır. Kaptanların emri altında ise üç teğmen ile 25 itfaiyeci görev yapmaktadır. Yani, New York İtfaiyesi beş bölgeye, her bölge dokuz ayrı gruba ve
her grup dört ila sekiz ayrı müfrezeye ayrılmıştır.
1. New York İtfaiyesi’nin Tarihi
New York İtfaiye Teşkilatı’nın ilk oluşumu, Flaman yerleşimi olan New
Amsterdam’da ilk itfaiye yönergesinin kabul edildiği 1648 yılına kadar uzanmaktadır. Kirli bacalardan alınan para cezaları ile kancalar, merdivenler ve kovalar satın alınmış ve şehrin erkekleri arasından seçilen sekiz nöbetçiden oluşan
bir yangın nöbet ekibi kurulmuştur. Bu ekipler, akşam saat 21:00’den gün ağarana kadar caddelerde, kova, merdiven ve kancalarla gezerek, yangın gözetlemesi
yapmışlardır.
1664 yılında New Amsterdam, bir İngiliz yerleşimi haline gelmiş ve yeniden adlandırılarak New York olarak anılmaya başlanmıştır. İngiltere’nin Londra kentinden getirilen iki adet elle çalıştırılan pompa, ilk kez 1731 yılında hizmete
alınmıştır. Bu pompalar, Amerikan kolonileri dahilinde kullanılan ilk itfaiye araçlarıdır. Bu tarihlerde, eli kolu tutan herkes bir yangın olduğunda olay yerine gidip
kıdemli itfaiyecilerin gözetiminde yangının söndürülmesine yardımcı olmuşlardır.
222
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
Şehirdeki ilk itfaiye istasyonu, 1736 yılında Broad Street Belediye
Binası’nın karşısında inşa edilmiştir. Bir yıl sonra, 16 Aralık 1737 tarihinde koloninin Genel Meclisi, jüri ve askerlik görevlerinden muafiyet karşılığında, gerekli
görüldüğünde çağrılacak olan 30 kişiyi görevlendirmek suretiyle New York İtfaiye Teşkilatı’nı kurmuştur. O tarihlerde şehrin resmi itfaiyecileri, gece ya da gündüz hizmet etmeye hazır, gayretli, çalışkan ve her an tetikte olabilecek, elinden iş
gelen dinamik erkeklerden seçiliyordu.
1865 yılında, Belediye İtfaiye Teşkilatı’nı (Metropolitan Fire Department) oluşturmak üzere bir eyalet yasası kabul edilmiştir. 1870 yılında ise, yeni
bir İtfaiye Komisyonu oluşturulmuş ve bugünkü New York İtfaiye Teşkilatı (Fire
Department City of New York) kurulmuştur. Buharlı itfaiye aracının ortaya çıkması ile birlikte pompaları çalıştırabilmek için gönüllülere olan ihtiyaç ortadan
kalkmış ve bu teçhizatı çekebilmek için atlar kullanılmaya başlandığında ise itfaiye araçlarının elle taşınması sorunu da çözülmüştür.
Maaşlı itfaiyecilerin görev alanı, 1865 yılında çıkan yasa ile Brooklyn ve
New York’un Metropolitan Bölgesi olarak birleştirilmesine kadar, sadece günümüzdeki Manhattan şehrini kapsamaktaydı. İtfaiyeciler sürekli görevde kalıyor,
yemekler için günde üç saat ara veriliyor ve ayda bir gün izin kullanılıyordu.
Maaşları ise rütbelerine göre belirleniyordu.
1866 yılında aşırı kayıplara ve dolayısıyla sigorta primlerinde yükselmeye yol açan birkaç büyük yangının ardından, itfaiye teşkilatı General Alexander
Shaler’in amirliği altında yeniden yapılandırılmıştır. Bu değişim ve disiplin, yangın kayıplarında genel bir azalma sağlamıştır.
New York’un farklı bölgeleri, 1 Ocak 1898 tarihi itibariyle birleştirildiğinde, değişik bölgelerde yer alan tüm itfaiye birimleri bir araya getirilmiş ve
İtfaiye Teşkilatı için yeni bir dönem başlamıştır. Birleştirilen bu bölgelerdeki gönüllü itfaiyecilerin yerini yavaş yavaş maaşlı itfaiyeciler almış ve zamanla New
York şehrinde gönüllü itfaiyeci azalmıştır.
223
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
New York İtfaiyesi, ilk motorlu itfaiye aracına 1909 yılında kavuşmuştur. 25 Mart 1911 tarihinde Triangle isimli gömlek şirketinde çıkan bir yangında,
çoğu göçmen kadınlardan oluşan 146 işçinin ölümünün ardından, aynı yıl itfaiye
koleji kurulmuş ve 1912 yılında Yangın Önleme Bürosu tesis edilmiştir.
2. İkiz Kulelere Saldırı ve İtfaiyeciler
El Kaide örgütü bağlantılı teröristler dört yolcu uçağını kaçırarak, 11 Eylül 2001 tarihinde bu uçakları, New York ve Washington’daki hedeflerine saldırı
düzenlemek için silah olarak kullanmışlardır. Amerikan Havayolları’na ait 11 uçuş
numaralı uçak ile United Havayolları’na ait 175 uçuş numaralı ikinci bir uçak, teröristler tarafından rotaları Dünya Ticaret Merkezi’nin ikiz kulelerine doğru çevrilerek binalara çarpmıştır. Saldırı sonucunda, jet yakıtının yol açtığı yangın ve arkasından 110 katlı bu gökdelenlerin çökmesi büyük hasara neden olmuştur.
New York İtfaiyesi müdahale ve acil sağlık hizmetleri ekipleri, ilk uçağın
kuzey kuleye çarpmasının üzerinden henüz birkaç dakika geçmeden Dünya Ticaret
Merkezi’ne gelmişlerdir. Olay yerine ilk gelen birimler binaya girip, bina içindeki
merdivenlerden üst katlara çıkmaya başladıklarında, birim şefleri lobide bir komuta merkezi oluşturmuştur. Dışarıda, Vesey Sokağı’nda ayrıca mobil bir kumanda
merkezi kurulmuş, fakat bu kumanda merkezi binalar yıkıldığında tamamen tahrip
224
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
olmuştur. Ardından, Greenwich Village’da yer alan bir itfaiye istasyonunda bir kumanda merkezi tesis edilmiştir.
Telsiz iletişimlerinde yaşanan sıkıntılar, kumandanların binaların içlerine
giren birçok itfaiyeci ile bağlantılarının kaybolmasına yol açmıştır. Olay yerinde,
bulunan polis helikopterleri ile adeta hiç bir iletişim kurulamamıştır. Her iki kule
çöktüğünde, binaların içindeki yüzlerce kişi ölmüş ya da enkaz altında mahsur kalmıştır. 11 Eylül 2001 günü meydana gelen saldırılara müdahale eden toplam 343
New York itfaiyecisi ve ambulans görevlisi hayatlarını kaybederken, çok fazla sayıda görevli de yaralanmıştır.
Olay günü, şehrin diğer kesimlerinde meydana gelen yangınlara ortalama müdahale süreleri sadece 1 dakika artarak, toplamda 5.5 dakikaya ulaşmıştır.
Hayatta kalan itfaiyecilerin birçoğu, 11 Eylül 2001 saldırılarının ardından başlatılan arama ve kurtarma çalışmaları çerçevesinde dönüşümlü olarak 24 saatlik
vardiyalar ile çalışmaya devam etmiştir.
11 Eylül 2001 saldırıları sonrasında, İtfaiye Teşkilatı kendini yeniden yapılandırarak New York sakinlerine hizmet vermeye devam etmektedir. Her gün,
Manhattan’daki yaklaşık 800 adet gökdelende bulunan büro ve apartman dairelerindeki olaylara müdahale etmekte, asansörde kalan yüzlerce kişiyi kurtarmakta
ve birçok yangını söndürmektedirler. New York İtfaiyecileri, “New York’un En
Cesurları”, bazı hanımlarca “New York’un En Ateşlileri” ve İtfaiye Acil Durum
Tıbbi Hizmet üyelerince ise “New York’un En İyileri” olarak bilinmektedir.
New York İtfaiye Teşkilatı, yılda yaklaşık 30 bin yapısal, 20 bin yapısal
olmayan yangına, 200 bin yangına bağlı olmayan acil duruma ve ayrıca yine
yaklaşık 200 bin adet tıbbi acil duruma müdahale etmektedir. Olaylara müdahale
süreleri, çağrı zamanından itibaren, olaya ve bölgeye bağlı olarak yaklaşık 4 ila
225
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
5 dakika olup, en seri müdahale süreleri, Bronx, Manhattan ve Brooklyn’de, en
yavaş müdahale süreleri ise Queens ve Staten Island’da kaydedilmektedir.
3. İtfaiyenin Görev ve Sorumlulukları
New York İtfaiye Teşkilatı; Amerika Birleşik Devletleri’ndeki diğer itfaiye teşkilatlarından farklıdır. Diğer itfaiye birimlerinde, şehrin ismi itfaiye teşkilatının isminden önce geldiği halde, New York İtfaiyesi’nde, itfaiyenin adı şehrin
isminden önce gelmektedir. Örneğin, New York İtfaiye Teşkilatı’nın İngilizce adı
“Fire Department City of New York”, kısaltılmış hali ile “FDNY” iken, bu diğer
şehirlerde “Chigago Fire Department”, “Los Angeles Fire Department” vs. şeklinde ifade edilmektedir.
New York’ta, 14 Mayıs 2004 yılında Belediye Başkanlığı tarafından
yayınlanan Olay Yönetim Planı, operasyonları yönlendirmek konusunda hangi
birimin yetkili olduğunu belirlemektedir. New York İtfaiye Teşkilatı’nın başlıca
görev ve yetkileri;
w
Yangınla mücadele,
w
Hastane öncesi acil durum tıbbi bakımı,
w
Arama ve kurtarma,
w
Yapısal tahliye,
w
Kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer ve yüksek patlayıcı/tehlikeli maddeler can emniyeti,
w
Kitlesel kirlenmeyi önleme çalışmaları,
w
Kundakçılık ile ilgili soruşturmalar (sebep ve kaynak),
w
Yangınları önlemeye yönelik kontrolleri kapsamaktadır.
New York İtfaiye Teşkilatı, yangınla mücadele, arama kurtarma ve tehlikeli maddeleri de kapsayan faaliyetlerinin yanı sıra, şehrin dört bir yanında ambulans istasyonları bulundurmakta ve ambulans görevlileri ile acil durum hizmetlerini sağlamaktadır. Ambulans hizmetleri, birtakım hastanelerin ve özel şirketlerin
226
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
yürütmekte olduğu ambulans hizmetleri -ki bunlara şehir içinde “kendiliğinden”
denilmekte olup “gönüllüler”le karıştırılmaması gerekir- ile birlikte New York
İtfaiye Teşkilatı Acil Durum Tıbbi Hizmetler Bölümü’nü oluşturmaktadır.
New York İtfaiye Teşkilatı, dünyada hastane öncesi sağlık hizmeti veren
en büyük kuruluş olma özelliğine sahiptir. Teşkilat, yılda ortalama 1.3 milyon olaya müdahale etmektedir. Acil Durum Tıbbi Hizmetler Bölümü’nde çalışanlar, aynı
zamanda Tehlikeli Maddeler Operasyonları konusunda da eğitilmektedir. Tehlikeli
Madde Taktik Birimleri, tehlikeli maddeler konusunda teknisyen düzeyinde eğitilmiş olup, bu eğitim, ekiplerin normal acil durum (911) görevlerinin yanı sıra tehlike
gösteren ortamlarda acil tıbbi müdahale ve dekontaminasyon (temizleme) hizmetleri verebilmelerini sağlamaktadır. Ekipleri dar mekanlardan kurtarma, çukurdan
çıkarma, ezilme ve bina çökmesinde yaralanmalar konularında ilave eğitim alanlar,
Kurtarma ve Paramedikal Ambulans olarak hizmet vermektedir.
4. Yangın İhbarının Alınması
New York’u oluşturan beş bölgeye ait, beş ayrı Yangın İletişim Bürosu
bulunmaktadır. İletişim bürolarına yapılan çağrı, “Alarm İletim Yönlendirme”
görevlisi tarafından işleme alınır. Bu görevli, acil durumun ne olduğunu belirlemek üzere, çağrıyı yapan kişi ile görüşür, temin edilen bilgileri, bilgisayar sistemine girer. Bu bilgiler otomatik olarak Karar Görevlisine iletilir.
Karar Görevlisi, olay için hangi birimlerin görevlendirileceğine dair bir
karar verir ve “harekete geçme” butonuna basarak, görevlendirilecek ilgili birimleri harekete geçirir. Eğer ilgili birim, yani istasyon 30 saniye içinde harekete
geçtiğini bildirmezse, özel intercom sistemi üzerinden istasyon uyarılır.
Çağrının karmaşıklığına, arayan kişinin verdiği bilgilere ve bürodaki diğer alarm faaliyetlerinin seviyesine bağlı olarak, ilk ihbardan itibaren, ilgili birimin yola çıkmasına kadar tüm süreç en çok iki dakika sürebilmektedir. Eğer ilgili
bölgenin alarm merkezi meşgulse ya da 30 saniye içinde cevap verilmezse, çağrı
227
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
otomatik olarak başka bir bölgenin yangın çağrı merkezine yönlendirilmektedir.
Diğer taraftan, bir Acil Durum Kutusu’ndan gelen çağrıya 60 saniye içinde cevap
verilmezse, bilgisayar otomatik olarak, bir motorize birimi, ilgili kutunun bulunduğu konumuna doğru yola çıkarmaktadır.
New York’ta yangınlar beş ayrı yolla ihbar edilebilmektedir. Bunlar telefonla bildirme, alarm kutularından arama, özel bağlantılarla otomatik bildirme,
istasyona gelerek bildirme ve telsiz ile bildirmedir.
w
Telefon Alarmları: En yaygın yöntem olup, 911 çevrildiğinde New York Polis
Teşkilatı cevap verir ve buradan itfaiyeye aktarılır. Ayrıca, sadece yangın ihbarında bulunmak üzere, her bölgeye ait, özel yedi haneli bir telefon numarası da
mevcuttur. Bunlardan başka, “0” tuşuna basıldığında, çağrı bir telefon operatörüne yönlendirilir, buradan da, New York İtfaiye Teşkilatı İletişim Bürosu’na
yönlendirilebilir.
w
Alarm Kutuları: İkinci yaygın yöntem, okullar ve hastaneler gibi birtakım kamu
binaları ile cadde, otoyol, köprü gibi yerlere yerleştirilen alarm kutularından
yangının bildirilmesidir. Bu kutular aracılığıyla, birim görevlileri arayan taraf
ile doğrudan sesli iletişim kurabilmektedir.
w
Sistem Alarmları: Yangını bildirmeye yönelik diğer bir yöntem, itfaiyeye bağlı
otomatik yangın alarm ve söndürme sistemleridir. Fabrikalar, ambarlar, mağazalar ve büro binaları gibi yerlerdeki yağmurlama sistemleri, duman dedektörleri ve alarm butonları itfaiye istasyonları tarafından izlenir. Bu sistemlerle,
aktive olduğu zaman ilgili bilgi, genellikle bu iş için özel olan telefon devreleri
üzerinden New York İtfaiye Teşkilatı iletişim bürolarına iletilir.
w
Sözlü Alarmlar: Halktan biri, bir yangını, bir yangın istasyonuna sözlü olarak
bildirebilir. İstasyondaki personel, araştırma girişiminde bulunur ya da doğrudan
olaya müdahale eder. Nöbetçi personel sözlü alarma göre müdahale ettiklerini
bildirmek üzere bölge görevlisini arar ve rapor edildiği şekli ile olayı tarif eder.
w
Telsiz Alarmları: Bu, itfaiye birimi kuvvetlerinin herhangi birinden, New York
228
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
İtfaiye Teşkilatı telsizlerinden verilen alarmları içermektedir. Bunların birçoğu,
sahada bulunan araçlardan, merdivenlerden ya da ekip şeflerinden gelmektedir.
Halktan biri 911 numarasını aradığı zaman, New York Polis Teşkilatı santral görevlisi ile görüşür. Görevli, arayan kişinin verdiği bilgiye göre, kime bağlaması gerektiğini belirler. Eğer polis ile ilgili ise bilgi New York Polis telsiz görevlisine
iletilir. Eyaletler arası bir köprüde ya da bir limanda ise, New York ve New Jersey
Liman yetkilileri haberdar edilir. Eğer söz konusu durum bir yangın, tehlikeli madde ya da kurtarma olayı ise, New York Polis Teşkilatı’nın 911 santral görevlisi,
çağrıyı özel hat üzerinden New York İtfaiye Teşkilatı bölge yangın alarm merkezine aktarır. New York Polis Teşkilatı, müdahale etmek için kendi Acil Durum Hizmetleri Birimi’ne de haber verir. Sağlıkla ilgili çağrılar, doğrudan New York İtfaiye
Teşkilatı Acil Durum Tıbbi Hizmetler Merkezi’ne yönlendirilmektedir. Şehirdeki
her adrese, en yakındaki caddeye, özel binaya ya da otoban alarm kutusuna bir kutu
numarası verilmiştir. Kutu numaraları, farklı bölgelerde aynı olabilir; bu nedenle,
bilgisayarda her zaman için bölge ismi ya da nümerik bir ön ek ile tanımlanmaktadır. New York’taki caddelerde yaklaşık 16 bin alarm kutusu olup, özel binalarda ve
otobanlarda birçok alarm kutusu mevcuttur. Ayrıca, özel müdahale görevleri için
kullanılan birçok ilave özel alarm butonu da yer almaktadır.
5. Alarm Seviyeleri
Olay yerine ulaşan ekipler, ilave ekip istemesi durumunda, 10-75 sinyali
verir. Kurtarma birimi otomatik olarak görevlendirilir. İlave olarak üçüncü ve
dördüncü merdivenli aracın yanı sıra ikinci bir itfaiye ekibi daha gönderilebilir.
Alarm seviyeleri söz konusu olduğunda, konuma ve olayın cinsine bağlı olarak
ilave merdiven ve özel araçlar da getirilmektedir. Daha yüksek alarmlar, ikinci,
üçüncü, dördüncü ve beşinci alarmlardır. Teknik olarak, beşinci alarmdan daha
yüksek bir alarm yoktur. Ayrıca, belirli olaylar için verilen belirli özel alarm tipleri
mevcuttur. Bunlardan bazıları, aşağıda yer almaktadır:
10-60: Büyük çaplı bir olay olarak duyurulur. Olay yerine büyük çapta müdahale
araçlarının getirilmesi gerektiği anlamına gelir.
10-66: Bir olay esnasında kaybolan itfaiyeciler için kullanılmaktadır. Bu sinyal,
bir üst düzeydeki alarmın duyurulması koşulunu da beraberinde getirir.
10-80: Tehlikeli madde olayını ifade eder.
10-76: Ticari bina olarak kullanılan, kat sayısı yediden fazla olan binalardaki
yangınlar için kullanılır.
10-77: Konut olarak kullanılan, yedi kattan daha yüksek bina yangınları için kul229
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
lanılır.
6. Acil Durum Tıbbi Hizmetler Birimi
Ambulans görevlileri, New York İtfaiye Teşkilatı’na bağlı ambulans
ekipleri ile getiri amacı gütmeyen, “kendiliğinden” hastanelerde görev alan, sivil
Acil Durum Ekipleri ve ambulans ekiplerinden oluşmaktadır. Bu organizasyon,
dünyadaki en büyük getiri amacı gütmeyen hastane öncesi acil durum tıbbi yardım kuruluşudur.
17 Mart 1996 tarihinden önce, belediye ambulansları, kamu yararına kurulmuş bir kurum olan New York Acil Durum Tıbbi Hizmetler tarafından işletilmekte ve kurum hem kendi ambulanslarını, hem de hastane ambulanslarını sevk
etmekteydi. Bu tarihten sonra, New York Acil Durum Tıbbi Hizmetler Servisi,
New York İtfaiye Teşkilatı ile birleştirilerek Acil Durum Tıbbi Hizmetler Kurumu
adını almıştır. Günümüzde bu kurum, New York İtfaiye Teşkilatı - Acil Durum
Tıbbi Hizmetler Bölümü olarak bilinmekte olup, Acil Durum Tıbbi Hizmetler
Şefi’nin kumandası altında, New York İtfaiye Teşkilatı’na bağlı bir operasyon
birimidir.
New York İtfaiye Teşkilatı - Acil Durum Tıbbi Hizmetler Birimi, yılda 1.2
milyonun üzerinde, yani günde 3 bin 300’ün üzerinde tıbbi acil duruma müdahale
etmektedir. New York’taki acil durum tıbbi hizmetleri, İtfaiye Teşkilatı tarafından
kontrol edilmek ve yönlendirilmekle beraber, ambulansların yaklaşık yüzde 40’ı,
New York’taki getiri amacı gütmeyen hastaneler tarafından işletilmektedir. Bunların çoğunluğu, Manhattan ve Queens’te yer almaktadır. New York’ta, özellikle
dış bölgelerde, birtakım mahallelerde, acil durum çağrılarına cevap veren gönüllü
ambulans ekipleri de mevcuttur.
Bazı acil durum ekipleri, tehlikeli madde olaylarında kimyevi madde korucu giysisi ile hasta bakım hizmeti vermek amacıyla görev almak üzere eğitim
görmüşlerdir. Tehlikeli madde eğitimli ambulans görevlilerinin bazıları, gökde-
230
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
lenlerdeki kurtarma çalışmalarında ve riskli mekanlarda hasta bakım uygulamaları verebilmek üzere, New York İtfaiye Teşkilatı Yangın Akademisi’nde “Kurtarma Tıp Görevlileri” olarak eğitim görmektedir.
Acil durum ekipleri ve ambulans görevlileri, New York İtfaiyesi görevlileri ile profesyonel anlamda uyumlu bir şekilde çalışmakta iken, Acil Durum
Tıbbi Hizmetler Birimi ile İtfaiye Birimi arasında zaman zaman kültür çatışmaları gerçekleştiği bildirilmektedir. Bunun ardında yatan nedenler, birkaç unsura
dayanmaktadır. Bunlardan biri, Acil Durum Tıbbi Hizmetler Birimi’nde çalışanların yaptığı fedakârlıklar ve elde ettiği başarılara, itfaiyecilere kıyasla göreceli
olarak çok daha az ilgi gösterilmesidir. İtfaiyeciler, amaçlarına ulaşmak için bir
ekip halinde çalışıp verilen emirleri harfi harfine yerine getirmek zorunda iken,
Acil Durum Ekibi ve Paramedikal Ekipler, işlerinin doğası gereği olayın niteliğine göre bağımsız hareket etmektedir.
7. Araç ve Gereçler
New York İtfaiye Teşkilatı’nın araç filosunda yer alan itfaiye araçlarının
tümü, 500 galon (1890 litre) kapasiteli su tankları ile birlikte 1000 ya da 2000 ppm
(3780 ya da 7560 litre/dak.) debisindeki pompalar ile donatılmışlardır. 2000 ppm
kapasiteli pompalar, öncelikli olarak gökdelen bölgelerinde yer almakta olup, yüksek basınçlı pompalardır. Merdivenli araç olarak genellikle Seagrave merdivenleri
bulunmaktadır. Merdiven uzunlukları değişik boylarda olup, genellikle birimin olduğu bölgenin özelliklerine göre seçilmektedir. Şehrin eski kesimlerinde görev yapan birimlerde, daha iyi manevra yapabilmek amacı ile çoğunlukla belden kırmalı
araçlar kullanılmaktadır. New York İtfaiye Teşkilatı’nın merdivenlerinin çoğu 22
m ya da 31 m yüksekliğindedir. Kullanılan merdivenler, belden kırma merdivenli
araçlar, arkadan montajlı merdivenli araçlar ve ortadan montajlı merdivenli araçlar
şeklindedir.
New York İtfaiye Teşkilatı - Acil Durum Tıbbi Hizmetler Birimi tarafından kullanılan ambulanslar genellikle, Horton Ambulance şirketi tarafından
imal edilmektedir. 1996 yılında New York İtfaiye Teşkilatı ile birleştiği zaman,
ambulansların turuncu şeritleri yerine, kırmızı şeritler kullanılmaya başlanmıştır.
Motorize ekip ve kurtarma istasyonlarına ilaveten, New York İtfaiye Teşkilatı
Deniz itfaiyesi olarak üç yangın istasyonu bulunmaktadır.
New York İtfaiye Teşkilatı, geçtiğimiz yıllarda birçok film ve televizyon
yapımında yer almıştır. En çok bilineni BBC için hazırlanan 1972 tarihli, “Man
Alive: The Bronx is Burning (Yaşayan İnsan: Bronx Yanıyor)” isimli belgeseldir.
231
Ateşi Tutan Eller - ATEŞ KAHRAMANLARI (2010)
Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç
1991’de, New York’ta itfaiyeci olan
Brian Hickey ve erkek kardeşi Raymond, “Firefighters: Brothers in Battle (İtaiyeciler: Savaşan Kardeşler)”
isimli bir belgeselin yapımına imza
atmışlardır. Filmde, New York’un beş
bölgesinden yangın ve kurtarma çalışmalarına ait görüntüler yer almıştır. Ne yazık ki Raymond 1993’te kansere yenilmiş, Brian ise 11 Eylül 2001 tarihinde, Dünya Ticaret Merkezi’nde görev yapmakta
iken yaşamını kaybetmiştir.
New York İtfaiye Teşkilatı’na ilişkin televizyon dizileri arasında, 2004’te
yayınlanmaya başlayan ve bir New York İtfaiyesi yangın ihbar noktasındaki itfaiye görevlilerinin hayatlarının öyküleştirildiği “Rescue Me (Kurtar Beni)”, en çok
izlenenler arasında yer almıştır.
New York İtfaiyesi, bünyesindeki acil tıp ekipleri, tehlikeli madde teknikerleri ve korkusuz itfaiyecileri ile dünyanın en büyük itfaiyesi olma özelliğini
korumaktadır.
232