tyrkisk

[tyrkisk]
Anne-babalarının ülkesinde okula giden
azınlık dilli çocuk ve gençler
Okullar ve çocuk yuvalarında
anne-babalar, öğretmenler, danışmanlar ve yöneticiler
için kılavuz kitapçığı
2007
Eğitim Genel Müdürlüğü
NAFO
Giriş
1
Bu kılavuz kitabı, ”Pakistan’da okul eğitimi. Anne-babalarının kendi ülkelerinde okula giden
göçmen kökenli çocuklar” başlıklı rapora dayanmaktadır. (Rapor, zamanın Belediyeler ve
Bölgeler Bakanlığının görevlendirmesiyle, Oslo Öğretmen Yüksek Okulu tarafından
hazırlanmıştır).
Raporun tamamı, aşağıdaki internet adresinden pdf formatlı olarak indirilebilir:
http://www.regjeringen.no/dep/aid/pressesenter/pressemeldinger/2006/Norsk-pakistanskebarn-pa-skole-i-Pakistan.html?id=104873
Kılavuzda kullanılan diğer kaynaklar, Eğitim yasası (1998), Çocuk yuvaları yasası (2005) ve
Çocuklar için sosyal sigortalar yasasıdır (2002). Bunların tamamı, http://www.lovdata.no ,
internet adresinden indirilerek temin edilebilir.
Bu kılavuzun hedeflediği gruplar:
9 çocuklarının, kendi ülkerinde okula gitmesini düşünen, veya orada okula
gittikten sonra geri dönen çocukları olan, anne-babalar/veliler
9 yurtdışında okula gidecek ve/veya yurtdışında okula gittikten sonra geri dönen
çocuk ve gençlerle ilgili durumları daha iyi ele alabilme gereksinimi, ve bu
durumlara ilişkin olgu ve bilgilere gereksinim duyan okul ve çocuk yuvası
yöneticileri, eğitim personeli ve danışmanları
Kılavuzun amacı:
Kılavuz, Norveç’teki eğitimden izinle ayrılma ve yarıda bırakma durumlarında geçerli olan
tüzük ve yönetmelikler hakkında bilgilendirecektir.
Kılavuz, yurtdışında ikamet öncesi, sırası ve sonrasında, okul/çocuk yuvası ve ailenin nasıl
işbirliği yapabileceği konusunda, okul/çocuk yuvası ile anne-baba/veli arasındaki
görüşmelerde rehberlik görevi üstlenecektir.
2
İçerik
Kılavuz, aşağıdaki sorulara cevap vermektedir:
Güncel yasalar
1. Çocuk yuvasına giden bir çocuk ve okula giden bir öğrenci ne kadar izin alabilir?
2. Kişi, yurtdışına taşınma ve geri dönüşler hakkında nasıl bildirimde bulunur?
3. Bir çocuk geçici olarak yurtdışında bulunduğu sırada ailesi çocuk parası alabilir mi?
4. Azınlık dilli öğrencilerin, Norveç’teki çocuk yuvası ve okullarda özel uyarlanmış
Norveççe eğitimi, anadili eğitimi ve iki dilli ders eğitimi konularında ne gibi hakları
vardır?
Anne-babanın ülkesinde okula gitmek
5. Norveç’ten ayrılmadan önce ne yapmak gerekir?
6. Çocuğun okula gideceği ülkede okul nasıl düzenlenmiştir?
7. Çocuk ve gençler, anne-babalarının ülkesinde ikamet edip, öğrenim görürken
Norveççe yeteneklerini nasıl geliştirebilirler?
8. Anne-babanın ülkesinde geçici ikamet sırasında okul ile aile arasında temas nasıl
sürdürülebilir?
Norveç’e dönüş
9. Norveç’te okul ve çocuk yuvası nasıl düzenlenmiştir?
10. Çocuk ve gençler, anne-babalarının ülkesinde uzun süre ikamet ettikten sonra,
Norveç’e dönüşü nasıl hisseder ve bu durumun üstesinden nasıl gelirler?
11. Okul/çocuk yuvası, Norveç’e geri gelen çocuk ve gençleri nasıl karşılamalıdır?
12. Birden fazla ülkede okula gitmek çocuk ve gençler için ne gibi sonuçlar yaratabilir?
3
Güncel yasalar
1. Çocuk yuvasına giden bir çocuk, veya Norveç okuluna giden bir öğrenci ne kadar
süreyle izin alabilir?
Norveç yasaları, Norveç vatandaşı olan veya başka bir şekilde Norveç’e bağı olan çocuk ve
gençlerin Norveç dışında yaşıyor olmaları halinde, okul eğitimine ilişkin hak veya
yükümlülükler konusunda bir düzenleme yapmamaktadır. Gerek Norveç yasaları, gerekse
insan hakları anlaşmaları, Norveç makamlarına, anne-babaların çocuklarını ülkelerine
göndermelerinin engellenmesi konusunda bir mecburiyet yüklememektedir. (Medeni ve siyasi
haklara ilişkin Birleşmiş Milletler anlaşmasının 12. maddesi, ve Birleşmiş Milletler İnsan
Hakları Bildirisinin 13. maddesi). Anne-babalarının ülkesinde okula giden öğrenciler, Norveç
yasalarının etki alanının dışında kalmakta ve olası yükümlülük ve haklar, ikamet ettikleri
ülkenin yasalarınca düzenlenmektedir.
Aşağıda, Norveç’te çocuk yuvaları, temel eğitim okulları ve lise için belirlenen izin alma
koşulları belirtilmektedir. Bu koşullar sadece Norveç’teki eğitimden 14 güne kadar
devamsızlığı kapsamakta olup, çocuk Norveç’te ikamet ettiği sürece geçerlidir.
Çocuk yuvası
Çocuk yuvaları yasası ile kararnameleri, hem kamuya ait ve hem de özel statüdeki yuva ve
aile yuvalarının işletmesini düzenler.
Norveç’te yuvaya gitmek isteğe bağlıdır. O nedenle, yasa ve kararnamelerde çocuklar için
olası izin koşullarına ilişkin kararlar bulunmamaktadır. Her bir çocuk yuvası işletmecisi,
anne-babaların çocukları için izin alma hakkı, iznin süresi, izin süresinde ödeme koşulları ve
diğer güncel konularda kurallar koyabilir. Anne-babaların, kuralların çocuk yuvasından çocuk
yuvasına değişiklik gösterebileceğine dikkat etmeleri gerekir.
Norveç dışında ikamet etmek amacıyla çocuklarını geçici olarak çocuk yuvasından almayı
düşünen anne-babaların, çocuk yuvasını seyahatten önce zamanında uyararak, geçerli olan
kurallar hakkında bilgi istemeleri gerekmektedir.
Temel eğitim
Eğitim yasası ile bununla ilgili kararname, Norveç’te kamuya ait temel eğitim okulları için
geçerliyken, serbest okullar yasası/özel okullar yasası ile kararnameleri, özel temel eğitim
okulları için geçerlidir.
Norveç’te ikamet eden tüm çocuklar, temel eğitim alma hak ve yükümlülüğüne sahiptir.
Eğitim yükümlülüğü, bütün çocuklar için, çocuğun 6 yaşını doldurduğu takvim yılından,
öğrenci onuncu sınıfı tamamlayana kadar, geçerlidir. Üç ay vaya daha fazla süreyle Norveç’te
ikamet eden bütün çocuklar, temel eğitim alma yükümlülük ve hakkına sahiptir.Anne-babalar,
kamuya ait bir temel eğitim okulu veya onaylanmış bir özel temel eğitim okulu seçebilirler.
Eğitim yasasının 2-11. maddelerine göre, kamuya ait temel eğitim okullarına giden öğrenciler,
belediyeye dilekçeyle başvurarak, ve uygun görülmesi halinde, iki haftaya kadar izin
alabilirler. Öğrenciye izin vermenin uygun olup olmadığını okul müdürü veya belediyenin
ilgili memuru değerlendirir.
4
Özel temel eğitim okullarına giden öğrenciler için, her bir özel okulun müdürü, annebabaların başvurusu ve müdürün uygun görmesi halinde, iki haftaya kadar izin verebilir.
Bakınız, Serbest okullar yasasının 3-13 maddeleri.
Uzun süreli olarak, örneğin başka bir ülkede okula gitmek amacıyla, Norveç’ten ayrılan
öğrencilerin okuldan kaydı silinir ve geri döndüklerinde yeniden okula kayıt yaptırmaları
gerekir. Bazı durumlarda, örneğin öğrenci geri döndüğünde daha önce gittiği okulda yer
yoksa, öğrencinin okul değiştirmesi gerekebilir. Çocuklarını, Norveç dışında ikamet amacıyla,
geçici olarak temel eğitim okulundan almak isteyen anne-babaların, seyahatten önce
zamanında okulla temas kurarak, öğrencinin yokluğunda okulla yapılacak işbirliğini
planlamaları gerekir. Öğrencinin okuldan kaydının silinmesinin nedeni, Eğitim yasasına göre
artık öğrencinin Norveç’te ikamet ediyor sayılmaması ve o nedenle Norveç yasalarına göre
temel eğitim hak ve yükümlülüğünün bulunmamasıdır.
Lise öğrenimi
Lise öğreniminde devamsızlıkla ilgili kararlar, her bir okulun kendi yönetmeliğine göre
düzenlenir. Bir öğrenci okul yönetmeliğine uymayacak olursa, okul müdürü öğrenciyi beş
güne kadar okuldan uzaklaştırabilir. Okul müdürünün uzaklaştırmaya yönelik bireysel karar
(Eğitim yasasının 3-8 maddeleri) alabilmesi için, uzaklaştırmaya ilişkin kuralların okul
yönetmeliğinde belirtilmiş olması gerekir.
Bir öğrenci, örneğin sürekli devamsızlık yaparak, yükümlülüklerini ciddi şekilde yerine
geirmiyorsa, il belediyesi ders yılının geriye kalan bölümünde öğrenciyi okuldan uzaklaştırma
kararı alabilir. Ders yılının geri kalan bölümünde okuldan uzaklaştırma ile ilgili olarak, il
belediyesi, öğrencinin lise öğrenimi hakkını kaybetmesi kararı alabilir.
Eğitim yasasının 4-35 maddelerine ilişkin kararname ve Serbest okullar yasasının 4-32
maddelerine ilişkin kararnamaye göre, bütün devamsızlıklar, bazı istisnalar dışında,
öğrencinin diplomasına işlenir. Okul müdürü öğrencilere bir ders yılı içinde 14 ders gününe
kadar eğitimden izin verebilir, o taktirde bu günler devamsızlık olarak işlenmez. Okulun, uzun
süreli olarak yurtdışında ikamet edecek öğrencilere izin verme yetkisi yoktur. O nedenle,
öğrenci kaydını aldırarak, geri döndüğünde yeniden okula kayıt için başvurmalıdır.
Lise öğrenimi sırasında mesleğe yönelik eğitim programlarına devam eden öğrenciler,
öğrenimlerinin bir bölümünü işyerlerinde çırak veya çırak adayı olarak sürdürürler. Çırak ve
çırak adayları çalıştıkları işyerine sözleşme ile bağlıdırlar. Eğitim yasasının 4-6 maddelerinde,
çırak/çırak adayı ve işyeri arasındaki sözleşmede yapılacak değişikler ve sözleşme iptalinin il
mesleki öğrenim kurulunun onayıyla olabileceği karar altına alınmıştır.
2. Kişi, yurtdışına taşınma ve geri dönüşler hakkında nasıl bildirimde bulunur?
En az altı aylık süreyle yurtdışına taşınan aileler, seyahata çıkacakları sırada ikamet ettikleri
belediyenin nüfus müdürlüğüne, seyahat öncesinde, bildirimde bulunacaklardır. Nüfus
müdürlüğüne taşınma bildiriminde bulunmamak cezai mueyyide gerektirir.
Yurtdışına taşınma bildiriminde kullanılan şema, Norveç içi taşınmalarda kullanılanın
aynısıdır. Kişi Norveç’e geri taşındığında, yeniden özel bir şema aracılığıyla nüfüs
müdürlüğüne bildirimde bulunmalıdır. Norveç’ten taşınma ve geri dönüş ile ilgili şemayı,
www.skatteetaten.no internet adresinden, ”Flyttemelding til folkeregisteret” başlığına
tıklayarak edinmek mümkündür. Şema ayrıca, belediyenin nüfus müdürlüğüne giderek temin
edilebilir.
5
3. Bir çocuk geçici olarak yurtdışında bulunduğu sırada ailesi çocuk parası alabilir mi?
Norveç’te ikamet eden 18 yaşının altındaki çocuklar için çocuk parası ödenir. Kural olarak,
yurtdışında yaşayan çocuklar için çocuk parası ödenmez. Bazı durumlarda, yurtdışında geçici
ikamet sırasında, çocuk parası verilir.
Norveç dışında ikamet eden çocuklara ödenecek çocuk parası ile ilgili kararlar, Avrupa
Ekonomik İşbirliği Bölgesi1 içinde ve dışında yer alan ülkeler için ayrı ayrıdır.
Çocuk yurtdışında yaşıyor ve anne-babası Norveç’te ikamet ediyor ise, ailenin çocuk parası
alma hakkı yoktur.
Norveç, AEİ [EØS] dışında kalan bir dizi ülke ile sosyal sigortaları kapsayan anlaşmalar
yapmıştır. Bir aile, Norveç’in sosyal sigortalar anlaşması yaptığı ülkelerden birinde ikamet
ediyorsa, ikamet sırasında çocuk parası verilip verilmeyeceğini her bir anlaşmada yer alan
kararlar belirler.
Çocuk parası hakkı konusunda daha ayrıntılı bilgi NAV’ın2 www.nav.no adresindeki internet
sayfalarından, ”Barnetrygd/Utland/Opphold utenfor Norge” başlıklarına tıklayarak
edinilebilir. Çocuk parası verilen çocuğun, (üç-dört haftalık) olağan tatil süresini aşan uzun
süreler için yurttan ayrılması halinde, NAV’a bildirimde bulunulacaktır. Sosyal sigortalar
yasasının 24-1 maddelerine göre, öğrenciler yurtdışında ikamet nedeniyle devamsızlık
yaptıklarında, NAV, sosyal sigortalar kurumuna haber vermesi için okulu mecbur tutabilir.
4. Azınlık dilli öğrencilerin, Norveç’teki çocuk yuvası ve okullarda özel uyarlanmış
Norveççe eğitimi, anadili eğitimi ve iki dilli ders eğitimi konularında ne gibi hakları
vardır?
Eğitim yasasının 5-7 maddelerine göre, çocukların okul öncesi yaşlarda, örneğin dil gelişimini
uyarıcı önlemlere hakları olabilir. Çocuk yuvasında eğitimi içeren çerçeve plan gereğince,
çocuk yuvaları çocuklara anadili ve Norveççeyi kapsayan, dil gelişimini uyarıcı iyi bir ortam
sağlayacaklardır.
Temel eğitim okullarına giden öğrencilerin, eğer gerekliyse, anadil eğitimi ve iki dilli ders
eğitimi almaya hakları vardır. Bakınız, Eğitim yasasının 2-8 maddeleri ve Serbest okul
yasasının 3-5 maddeleri. Norveç Millet Meclisi, iki dilli ders eğitimi ve anadili eğitimi
hakkının Norveç’e yeni gelenler ve dil bilgilerinin yetersizliği nedeniyle Norveççe eğitimi
izleyemeyen diğer azınlık öğrencileri için geçerli olduğunu görüş olarak belirlemiştir.
Ülkeden ayrıldıkları sırada özel uyarlanmış Norveççe eğitimi, iki dilli ders eğitimi ve anadili
eğitimi olanağından yararlanmakta olan öğrencilerin, buna hala ihtiyaç duyup duymadıkları
Norveç’e dönüşlerinde yeniden değerlendirilecektir.
Lise öğrenimi gören öğrenciler için, özel uyarlanmış Norveççe eğitimi, iki dilli ders eğitimi ve
anadili eğitimi konularında benzer karar bulunmamakla birlikte, özel eğitim hakkındaki
kararlar, 5-1 maddeleri, hukuki dayanak olarak alındığında, bu olanağın tanınması önünde
herhangi bir engel yoktur.
1
Avrupa Ekonomik İşbirliği Bölgesine dahil ülkeler: Belçika, Çekya, Danimarka, Almanya, Estonya,
Yunanistan, İspanya, Fransa, İrlanda, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta,
Hollanda, Avusturya, Polonya, Portekiz, Slovenya, Slovakya, Finlandiya, İsveç, Büyük Britanya, İzlanda,
Liechtenstein, Romanya, Bulgaristan ve Norveç.
2
NAV [Norveç Çalışma ve Refah Müdürlüğü], sosyal sigortalar, iş ve işçi bulma kurumu ve sosyal yardım
hizmetlerini bünyesinde barındıran müdürlüğün ortak adıdır.
6
Anne-babanın ülkesinde okula gitmek
5. Norveç’ten ayrılmadan önce ne yapmak gerekir?
9 Anne-babalar okula ve çocuk yuvasına haber vermeli ve yöneticilerle bu
konuda görüşmek istemelidirler. Öğrenci 18 yaşindan büyükse, kendisi okulla
temasa geçebilir. Çıraklar ve çırak adayları, öğrenim gördükleri işyerinin
yöneticileri ile temasa geçmelidir.
9 Anne-babalar geçici olarak yurtdışına taşınma konusunda nüfus müdürlüğüne
bildirimde bulunmalıdır. 18 yaşından büyük gençler nüfus müdürlüğü ile
kendileri temasa geçebilirler.
9 Taşınacak olan çocuk 18 yaşından küçükse, anne-babanın çocuk parası ile ilgili
değişen koşulları NAV’a bildirmesi gerekir.
9 Okul ve çocuk yuvası yöneticileri, anne-babayı çocuğun hak ve
yükümlülükleri konusunda bilgilendirmelidir.
9 İşyeri yöneticileri çırak/çırak adayını hak ve yükümlülükler konusunda
bilgilendirmelidir.
9 Öğrencinin Norveç’e geri döndüğünde eğitimine devam edebilmesi amacıyla,
yurtdışında ikamet ederken eğitiminin nasıl yürütülebileceği konusunda annebaba/öğrenci/çırak/usta adayı ve okul yönetimi/işyeri yönetimi arasında
diyalog kurulmalıdır.
6. Çocuğun okula gideceği ülkede okul nasıl düzenlenmiştir?
Çocuklarını yurtdışında okula göndermeyi düşünen anne-babalar, çocuklarının hangi tür bir
okula gideceğini etraflı olarak araştırmalıdırlar.
Anne-baba, aşağıdaki konularda bilgi edinmelidir:
9 Öğrencinin gideceği okul, özel mi, kamu okulu mu yoksa dini okul mudur?
9 Okul, uluslararası seviyede sınavlarla standart bir eğitim vermekte midir?
9 Norveç okullarıyla kıyaslandığında, çocuk gideceği okulun değişik sınıflarında
neler öğrenecektir?
9 Eğitim çocuğun seviye ve ihtiyaçlarına nasıl uyarlanmıştır?
9 Eğitim dili nedir ve çocuk eğitimin verildiği dile hakim midir?
9 Okul çocuğun öğrenme isteği ve başarısını ilerletmek için ne yapmaktadır?
9 Anne-baba, çocuğun aldığı eğitimi evden izleyebilmek amacıyla neler
yapabilir?
7. Çocuk ve gençler, yurtdışında ikamet edip, öğrenim görürken Norveççe yeteneklerini
nasıl geliştirebilirler?
Yurtdışında eğitim için uzun süreli ikamet sırasında çocuğun Norveççe yetenekleri
zayıflayabilir. O nedenle, öğrencinin Norveç’e döndüğünde eğitimini Norveççe
sürdürebilmesi amacıyla, anne-babaların çocuklarına Norveççe öğrenme ve okulda Norveççe
ders alma imkanı sağlamaları önemlidir. Öğrenciler yurtdışı ikametleri sırasında Norveççe
ders eğitimi görebilirler. Bu, öğrencinin alacağı diğer öğrenimi tamamlayıcı olacaktır. Bu tür
tamamlayıcı Norveççe eğitimi için para yardımı başvurusunda bulunmak mümkündür. Bu
konudaki bilgileri,
www.fylkesmannen.no/fmt_fagomrade.asp?tgid=4746&gid=4902&amid=1270131&g4747=x
&g4746=x&g4749=x& internet adresinde bulabilirsiniz. Tamamlayıcı eğitim değişik
şekillerde yapılabilir. Söz konusu bölgede kaç tane öğrenci bulunduğuna bağlı olarak, bu
eğitim bazen bireysel olarak, bazen de büyük veya küçük gruplar içinde yapılabilir.
Tamamlayıcı eğitim veren okullar, eğer Norveç makamlarınca serbest okul olarak
7
tanınmıyorlarsa, öğrencilerini Norveççe mezuniyet sınavından geçirme hakkına sahip
değillerdir. Bazı öğrenciler, tamamlayıcı eğitimlerinin bir bölümü veya tamamını internet
temelli okul programları vasıtasıyla alırlar. Bunun için, örneğin, Küresel Okul,
www.gobalskolen.no internet adresine bakınız. Okul öncesi yaşlardaki çocuklar için
kulanılabilecek yardımcı kaynaklar arasında, çocuk şarkıları ve çocuk kitapları, sesli kitaplar
ve Norveççe seslendirilmiş çocuk filmleri sayılabilir.
8. Anne-babanın ülkesinde ikamet sırasında, çocuk ve anne-baba Norveç’teki okul veya
çocuk yuvası ile teması nasıl sürdürülebilir?
Öğrencinin yurtdışında olduğu süre içinde anne-baba ve okulun işbirliğini devam ettirmesi
önemlidir. Öğrencinin eğitim durumunun mümkün olduğunca devamlılık kazanabilmesi için,
iletişimin nasıl sağlanacağı, aile ülkeden ayrılmadan önce belirlenip kararlaştırılmalıdır.
9 Yurtdışında okula giden öğrenciler, internet ve elektronik posta imkanından büyük
yarar göreceklerdir. Böylece, resmi Norveççe eğitim verilen yerlere
bağlanabilecek ve Norveç’ten sınıf arkadaşları ve öğretmenlerle iletişim
kurabileceklerdir.
9 İnternette, örneğin, sınıf veya çocuk yuvasının yazı ve resim koyabilecekleri
”bloglar”, okul veya çocuk yuvasının kendi sayfaları gibi bir dizi basit hizmetler
bulunmaktadır.
9 Bir çok okul, Classfronter veya It’s lærning gibi internet öğrenim programlarına
haftalık planlarını (bir hafta içinde öğrencilerin üzerinde çalışacağı eğitim
malzemesi ve ödevler) aktarmaktadır. Yurtdışında okula giden öğrencilerin bağlı
bulundukları sınıfın nelerle çalıştığını izleyebilmeleri mümkün olmaktadır.
Norveç’e dönüş
9. Norveç’te okul ve çocuk yuvası nasıl düzenlenmiştir?
Norveç’e dönüş yapan anne-baba, öğrencinin gideceği okula aşağıdaki soruları yöneltmelidir:
9 Başlangıç aşamasında anne-baba/veliler okulla nasıl daha sıkı bir işbirliğine
girebilirler?
9 Sınıftaki diğer öğrencilerle kıyaslanacak olursa, öğrencinin durumu nedir?
9 Okul, yurtdışı ikamet sonrası öğrencinin Norveççe yetenekleri hakkında ne
düşünmektedir?
9 Öğrencinin başarı durumunu geliştirmek için okul ve anne-babalar/veliler ne
yapabilirler?
Norveç’te anne-babanın rolü ve yararlı kaynaklar üzerine daha fazla bilgiyi; www.fug.no
internet adresinde bulabilirsiniz.
Öğrencilerinin okulda ne öğreneceği üzerine daha ayrıntılı bilgiyi;
www.skolenettet.no/lkt/TM_UtdProgrFag.aspx?id=36375 internet adresinde bulabilirsiniz.
10. Çocuk ve gençler, anne-babalarının ülkesinde uzun süre ikamet ettikten sonra,
Norveç’e dönüşü nasıl hisseder ve bu durumun üstesinden nasıl gelirler?
Bir çok öğrenci, anne-babalarının ülkesinde okula gitmeyi olumlu görmelerine rağmen,
bazıları uzakta olduklarında eğitimde zaman kaybına uğradıklarını düşünmektedir.
Öğrencilerin bir kısmı hazırlık sınıflarına başlamakta veya lise eğitimi öncesi, yetişkinler için
düşünülmüş ekstra temel eğitim almaktadırlar.
8
Norveç’te eğitim görecek öğrencilerin, günlük dilin ötesinde Norveççe dil yeteneklerine sahip
olmaları gerektiğine dikkat etmek önemlidir. Öğrencilerin, Norveç’te lise öğrenimi ve yüksek
öğrenim sürdürebilmeleri için akademik dil olarak Norveççeyi geliştirmeleri gerekir.
Norveç’te öğrenciler, 1. sınıftan itibaren Norveççe ve İngilizce öğrenmektedirler. Tecrübeler,
Norveç’te eğitim gören öğrencilerin, öğrenim dilinin İngilizce olduğu ülkelerde eğitimlerine
devam etmeyi tercih etmeleri halinde de başarılı olduklarını göstermektedir.
11. Okul/çocuk yuvası, Norveç’e geri gelen çocuk ve gençleri nasıl karşılamalıdır?
Bazı durumlarda, çocukların anne-babalarının ülkesinde anadili aracılığıyla edindiği kavram
bilgisi gelişimi, Norveççe dil gelişimine de olumlu katkıda bulunabilir. Genellikle çocuklar,
uzakta oldukları sürede Norvveççeyi unutmuş gibi görünseler de, iyi bir dil uyarımı yoluyla,
oldukça hızlı şekilde, ayrılmadan önceki Norveççe seviyesine ulaşacaklarını bilmek
önemlidir.
Anne-babalarının ülkesinde okula giderken edindikleri bilgi birikiminden en iyi şekilde
yararlanabilmek amacıyla, öğrencilerin gelişmesinin izlenmesi gerekir. Okul ve çocuk yuvası,
başka bir ülkede okula gitmiş çocuk ve gençlere kaynak gözüyle bakmalıdır.
Öğrencinin ayrıldığı okul ve sınıfa dönebilmesi genellikle olumlu sonuçlar yaratır. Başka bir
ülkeye gittiklerinde (okul müdürünün yetkisi altındaki 14 günlük izin süresinden daha uzun
bir süre zarfında) Norveç okulundan kaydı silinen öğrencilerin, Norveç’e döndüklerinde
yeniden okula kayıt yaptırmaları gerekir. Bazı durumlarda, örneğin öğrencinin daha önce
gittiği okulda yer olmaması halinde, öğrenci başka bir okula yerleştirilmek riskiyle
karşılaşabilir.
Okulların, ders yılı ortasında kabul ettikleri öğrencilerin durumunu, aşağıda belirtilenleri göz
önüne alarak tespit etmeleri çok önemlidir:
9 Norveç’te daha önceki eğitimi
9 Yurtdışındaki eğitimi
9 Derslerde yeterlik seviyesi
9 Norveççe, İngilizce ve anadilinde yeterlik seviyesi. Öğrencinin özel uyarlanmış
Norveççe eğitimi, anadili eğitimi ve iki dilli eğitime ihtiyacı olacak mıdır?
9 Öğrencinin, temel eğitim okulunda, olağan sınıfına başlamadan önce, hazırlık sınıfına
gitmesi gerekecek midir?
9 Öğrencinin, lise öğrenimi sırasında özel uyarlanmış eğitime ihtiyacı var mıdır, veya
olağan eğitimi sürdürebilir mi?
9 Öğrencinin bazı derslerde güçlenmesini sağlamak amacıyla ders saatleri planında
değişikliğe gitmek gerekir mi3?
12. Birden fazla ülkede okula gitmek çocuk ve gençler için ne gibi sonuçlar yaratabilir?
Anne-baba, çocuklarının Norveç dışında bir ülkede geçici olmak kaydıyla uzun süreli
ikametini planlıyorsa, çocuğun eğitim durumuyla ilgili ortaya çıkacak bazı sorunları dikkatle
değerlendirmek gerekir. Aşağıda, başka bir ülkede eğitimle ilgili olumlu ve olumsuz yanlar
liste halinde belirtilmektedir:
3
Okul idarecisi, daha iyi sonuçlar elde edileceğinin düşünüldüğü durumlarda, her bir ders için tespit edilmiş olan
ders saatlerinin yüzde 25 e kadar olan bir bölümünü yeniden düzenleyebilir. Bakınız, Eğitim Bakanlığının F012-06 sayılı kararnamesi.
9
Olumsuz yanlar
9 Eğitimin devamlılığı talihsiz bir şekilde kesintiye uğrayabilir
9 Norveç’e dönüşünde öğrenci okul değiştirmek riskiyle karşılaşabilir
9 Lise öğrenimi sırasında bir işyeriyle çırak adayı/çıraklık sözleşmesi yapmış olan
öğrencilere Norveç’e dönüşlerinde benzer koşullar sağlanması kesin değildir
9 Norveççe bilgileri zayıflıyabilir
9 İngilizce öğrenim olmayan ülkelerde, İngilizce bilgileri zayıflıyabilir
9 Yurtdışındaki eğitim öğrencinin anadilinde değil, ama örneğin İngilizceyse, verilen
eğitime uyum sağlamak zor olabilir
Olumlu yanlar
9 Çocuk ve gençler, ailelerin bir bütün olarak bağlarının bulunduğu ülkelerle tanışıp
orada eğitim alarak, iki dilli ve çok kültürlü kimliklerini güçlendirebilirler
9 Çocuk ve gençler, anadillerini yoğun olarak öğrenip, o dilde eğitim görerek kavram
bilgilerini geliştirme olanağı bulabilirler
9 Çocuk ve gençler, kendilerinin ve anne-babalarının Norveççeden daha iyi hakim
oldukları bir dilde öğrenim görerek eğitim yeterliğini güçlendirebilirler
9 Örneğin İngilizce eğitim, öğrencinin İngilizce yeteneklerini güçlendirebilir
9 Kendi ülkelerindeki eğitim sistemini Norveç’teki eğitim sisteminden daha iyi tanıma
olanakları olduğu için, anne-babanın öğrenciye eğitiminde destek olmaları
kolaylaşabilir
Genel olarak değerlendirildiğinde, çocuk ve gençlerin, Norveç’ten ayrılış ve Norveç’e
dönüşlerinde, yeni bir okul sistemine nasıl uyum sağladıkları konusu büyük farklılıklar
göstermektedir. Her ne olursa olsun, eğitimde devamlılığı en iyi şekilde sağlamak amacıyla,
anne-baba ve okul/çocuk yuvasının, yurtdışına gidiş öncesi ve dönüşlerde, diyalog içinde
olması önem arzetmektedir.
10